You are on page 1of 1146

?

-^i/

-v
.

-^i^lsr^

"^-

VILLANOVA COLLEGE LIBRARY


Villanova,

Pennsylvania

:#

>^
i^

This book

was donoted

3-4-49
by
Rev....liL.-...suili.viija,-.o..s*A

-^.l-r^/f

[v

^^\
4.

^U

ni.>
L

'

f\
T-*-^

-'^jirv

-\

V,

.3^

T^
1"

*v

^>-

^^'

^.

4^^

ACTA

SANCTORUM

PA RISIIS.

EX TYPIS

V.

G0T3PY, VIA GARANClfeRE, 5

ACTA

SANCTORUM
OCTOBRIS
ExLatinis
et

veterum Gracis aliarumque gentiura Monuraentis, servata primigenia


Scriptorum phrasi
COLLECTA, DIGESTA, COMMENTARIISQUE ET OBSERVATIONIBUS
ILLUSTRATA
A

JosEPHO

VAN HECKE,
E SOCIETATB

Benjamino

Eduardo CARPENTIER, Victore et

BOSSUE, Remigio DE BUCK

JBSU PRESBYTERIS THBOLOGIS

TOMUS UNDECIMUS
QIIO D1E8 VIGESIMUS QUINTIIS

ET 8EXTU8 CONTINENTUR

PARISIIS ET ROMiE

APUdVICTOREM PALME
1870

BIBLIOPOLAM

^^"f

<,-

demum pridem animo concepimus atque nunc ^inlimine hujus tomi consiiium quod jam
Jaleina
opera instiluimus perficere.

Licet

sponsionis vinculo

nos nequaquam obligare velimus,

manifestare tamen placet

Quum

scilicet

olim plerique

fontes

histonc. exter.

"^

quidem in hnguis alienis vix aut ne vis

Europa cognitis librariaque Or.enlahum

su-

^cessores
.-suis

essent, non potuerunt delatebris abdita, clausi pene Ipellectile in puteis, speluncis et popular.bus quorum quidem vi.a, sanctimonia

nostr.

de multis dicere
fuit.

viris,

oUm

probata

jam pridem sed quorum gesta eos ipsos


devenerant.

la.ent.

aut

certe

ad
suo
.n

^boliandianum

mus^um non
reveletur,
,

Verum

quum

nihil

sit

occultum

quod

/^tempore non

fieri

non potest ut

antiquitatis arcana paulat.m

non ven.ant

n
^

,cem

>enta
-^Tantur

et melius forte exp et leguntur, et percipiuntur, non deteguntur tantum, sed qua. oUm in Chr.sto cred.d.t nuUa gens quam bis m.Ue abh.nc annis sic
. .

adeoque

quemadmodum

Euphratis,

laterU.a Tigris Nilique lapidea et

monu.-

ecc.esiastici usa est. ut hoc .vo tam peregrina Ungua umquam pubUcis non declarentur. Quot sc.Ucet [>antur. non coUigantur,

cj..s

cod.ces

non qu.-

loc.s

jam

e.stant hbr.,

manu

exarati

aut

-\rmeni..

Iber..,

^patrio sermone

contineantur

mb rn . regionum, Scot.a,, Wa.... et Rossi. aUarumque s.avicarum perspex.m^ non posse ^am pr.dem . Hos a nobis neg.ig.
nostrum
in
. -

typis impressi

Syri. quibus res ecclesias.ica,

Arab.a.
.

^gypU^

ed

quantum aut per


si

ingenium

aut

per

a.ienam

operam

..cet

dd.band^

^saltem.

non omnino
,

usum nostrum
menses,
: in qui

conver.ore
Actis Aciis

possimus.

Neque

so.um ad poadhi^^^^^

stremos anni ecclesiastici


Octobris

sauciuiu sanclorum

illuslrandi

supersunt, r^

Tomus XI.

bendi

ii

sunt;

sed

'^''''"''^

^''"

n,

videlur ut superiorum
sil

mensium lacuna qualiecclesiaslicus

cumque modo
co-slavicus.

explealur.

^""^"'^^J^t^^^^^ Cujus rei

Annus

gradoctis

quem

'^"'J^^J con eci incredibili labore

Martinovius. ^^^^^^^ ^^^^^^

Quod

si

.ai,is,ue pr.be..r ..^ ale. nd nlPxaDdrinse, armen.ac.. syr.ac^


,

.=ib.s

c.,c

";
atque

menologia ecclesiarum

britannic

'^'^^^ auarum

^,, ^,.,. ,,,.


^^^^^ ^^^^^
^

diamur.

Quid

quod

quot.d.e
fuisse

exper.mur a

^^^^^^^

_^^^^^.^

^,,^
^^^

.^^^^^

ionumeros prope omissos

,uod nomina .snorarentur.

'^^^

^-^^H^Z^ ^''^^
^^^'

co.si^e.

satis,

i.cet

nunc.

bbrorum

copia

auc.a.

demonstrar.

P-^

^^\^,^,^,^,

^,,,,,

pap. VIH de

cUu sancorum
Cui quoque ^
vitio

decreta centum

r suDDlemenlum ad supp.ememum <i universum opus.

^^...^/..idem atque q ent. "J remed.um aliquod .nven.endum veisemus aper.re n,.ih, verbis auae a Qmbus vern.s qu animo
dictum
est)

^;'^ P"^'''^^;;^;

/^

^t,,,,,,^,

,,ores accep.sset.
aliud

quam
l.buit

sed nullis

(ut

initio

i,,,pinffprp prom.ss.s nos obstnngere.

Prseter Pr^ter

Annum aulem

ecde-

debebat siasHcum l.co.sla.icu,n continere


nata.es d.ebus 25 et

pr^
Parmens.s

code.

Acta

sanctorum. quorum
conc.udere
.

26 octobris aguntur
sanct.
Fulci.

verum ea omnia uno volumine


et

on licmt; sed V.t.


episcopi Vicensis.

ep.scopi

Placentin.,

--'' B-"-".

beati Damiani
,

Finariensis.

qui et de Furcheriis,

ord.n.s

FF. Pra^d.-

catorum

confessor.s

et B.

Bonaventur^

de Potentia ex FF.
:

Minorum Conventua..um
hfe

familia in

proximum librum seponend^e fuerunl


sint,

sin

minus.

quum

V.t^,

max.me

postrema. rerum copiosiss.m^


mo.es.

a bis mille paginis non procnl

abfuisset hujus tom.

Cujus rei hoc erit

emolumentum quod

tanto breviori intervallo

proximum volu-

men

in

lucem veniet.

SYNOPSIS
TOMI UNDECIMI

DE ACTIS SANCTORUM
OGTOBRIS
Continet
itaque prsesens tomus praeter Ancis colitur, nil scitur nisi quae

ad ejus venera?

num

ecclesiasticum grseco-slavicum, quo

tionem ecclesiasticam pertineant


,

Ex

oppositis

memoriae quadring^entorum prope virorum slavicae gentis et aliorum aliquot Ibericae aliarumve vicinarum breviter referuntur, complures martyres anonymos et centum vig-inti quatuor caslitum nomina, quorum Acta seu Vitffl distributa sunt in commentarios singulares sexaginta. Hos pro more Dei servos in quatuor classes distribuimus quarum prima sanctos status ecclesiastici, secunda ordinis mo:

Africae littoribus obvius fuit S. Quodvultdeus, laudatus a S. Viepiscopus Carthaginensis lihri HistoriaR de persecuctore Vitensi ; cujus

tione Vandalica a recentiorum aliquot calumniis denuo vindicandi visi sunt, Qua oblata

occasione declaravimusejus decessoris, S. Amquse suo loco in opere nostro relii , Acta
;

omissa fuerant. Nil enim certius


ejus
ecclesiasticus
:

quam

cultus

et

nil praeclarius

quam

nastici, tertia conditionis saecularis complecti-

tur viros

etquarta

demum

feminas cujuscum-

egregius enim ille S Augustini ejus gesta amicus, celebratis compluribus conciliis, ecclesiam Africanam optimis instruxit legibus ; deinde clericis accitis ex Italia, Africanis pleet bibus necessarios presbyteros praebuit
;

que

professionis.

EX STATU ECCLESIASTICO.
Exhibuit autem imprimis ecclesia Romana, duos mater et caput omnium ecclesiarum sanctimoniae laude prseclaros pontifices
, , ;

sanctum Evaristum videlicet et sanctum Bonifacium I ; quorum prior utrum S. Clementi an S, Anacleto successerit et quam partem in
titulis

idolorum in ecclesias chridemum sacrorum locorum auxit conversis stianas ubi Gallia longe copiosior est numerum. loco S. FrontOy episcopus Petraprimo venit goricensis de quo quaerendum fuit an fuerit ex septuaginta Christi discipulis , an primo
,

templis

{erae

christianae saeculo

evaugelium Petragoet quae sententia fe-

ecclesiarum Romanarum constituendis habuerit inquisitum est de posterioris autem


:

ricensibus praedicaverit,
sit

electione

utpote

laboriosissima

diligenter

dictum

est, et

dein de ejus decretis et gestis

adversus usurpatores sedis apostolicffi et ambitionem episcoporum Novae Romae, deque ejus statutis ut, salva episcoporum auctoritate, jus appellatiouis, ab episcopis Afris impugnatum, integrum staret et firmum. Tres
alios obtulit deinde Italia prae^ules, S.

de serpentium portentosorum interrenda fectione aliorumque id genus prodigiorum, quae in Actis beatissimi viri legantur. Succedit S. Demetrius, episcopus et martyr Vapinoensis,

cujus cultum superiori saeculo vesani

reformatores sustulerunt et quem non ita pridem, consensu S. R. C. postmodum accedente, restituit Irenifius Depery, bonus piusque praesul et sanctorum gloriae, douec vixit, promotor assiduus. Quantum autem verisimilis sit

Gati,

dentium nempe, episcopum Brixiensem S. Gaudiosum, episcopum Salernitanum, et S. Fulcum, in agro Bononiensi cultum quibus accedunt SS. Protus presbyter et Januarius
:

antiqua Vapincensium traditio, S. Demetrium, saeculo christiano hujus sedis fundatorem fidem in his partibus promulgasse ex primo
,

diaconus,
milite
brati, et S.

ambo

Sardi,

simul

cum

S,

Gavino
cele-

itinerum

conditione et fidelium

fervore de-

propter martyrii

communionem

Quadragesimus subdiaconus, notus dumtaxat es S. Gregorii Magni Dialogis, Ho-

monstrare conati sumus. Poue venit S. Amandus, primus episcopus Argentoratensis, notus
concilio Agrippinensi I, in quo Euphrates, Coloniensis autistes, ariana lue infectus, depositus fuit. Quum autem hujus

dumtaxat ex

rum primus
,

S.

Gaudentius,

licet vitse integri-

tate et doctrina

plurimum

claruerit, et basili-

cam quse Concilium sanctorum dicta est tamquam pereune sui monumentum reliquerit,

concilii

momentum

sit

maximum, non tantum

quod

illa ecclesise

Coloniensis perturbatio in-

in

fastis

tamen

sacris fere
ita

desideratur;

adeoque
Donnisi

ejus

tempora

incerta sunt

ut
et

signis particula historise ecclesiasticae sit, sed maxime quoniam multse Galliarum ecclesiae

historia

incursiouis

barbarorum
:

Kufini, Aquilejensis presbyteri,

aetate quali-

tercumque
licuit,

detiniri

possint

declarata fuerunt.

quantum Multo etiam minus


quE,

suorum autistitum nomina inde visum est hoc argumentum singulari versare diligeutia qua demum factum Athaesse confidimus, ut, ordinatis denuo S.

primorum

Intelligunt,

bona forluna S, Gaudiosi, Saieruitani antistitis, de quo et pauciora supersunt et magis


dubia.

temporibus et itineribus, reperto SardiCiscensis concilii anno, definita Germaniae


nasii

QuidPquod de

S. Fulco, qui Saleti in

dicecesi Bononiensi titulo confessoris pontifi-

rhenanaj divisione, aliisque multis diremptis nil supersit quo iUius synodi
controversiis
,

sinceritaa

;) ,

,;

SYNOPSIS
VI
commendata, ^0=*"^ '^ einceritas, tot titulis Crediderunt autem diu
dubium.
tenses

commentano de edidimus Vitas cum ^ episcopali ^^^^ temporibus ordiaatione


,
,

hunc.

quem

colebani, S.
,

^^^^^'"H^

P"" eumdem esse ac S. Amandum P'f Amana S. seu Trajectensem et Elnonensis (^uo viuu celeberrimum auctorem. monasterii Wormafenses et ^on minus laboraverunt ad diem ib ocio Salisburgenses, qui etiam
bris
S.

^^ZZm

reliquiarum translationibus et ^^^^^j^ eccles.a veneratione ma.ime de S. Lupi cujus ecclesise fata coUeffiata Corboliensi Metas nos vocavit S. Sige^ >- j.^^j^^^ Uinc civitatis ; cujus Vitam, quamgpjgcopus ,^^^3^, parte ex S. Chrodegangi

Amandi

episcopi

^SfantntiMem.
luit

^f^^;;,?^ .^^f^^^^ vita desumptam


^

nunc primum

Quapropter etiam demonstrandum Trajeetensi V^^^^J^plane diversum esse a


videlicet S.

nunu

pramissa disceptatione g^^^j^j^^ ex tenebris, genere , de ^^ ^ Segolense abbatissae


ildit

Amandum

II,

P'^^"";;^ ':

tiensem. singulari cultu ohm nestatum fuisse atque etiam

^onna*.
basiliea.
ejut,

^^gjg monasteriis. quae conMetensibus, aut restauravit, de scolis


^^

J^
.

translationiibus pr^fuit, de reliquiarum ^^ ^^^.^^ ^^ ^.^^ ^^.^^^ ^^^^^ quocum

nomine insigni; ejus ';%;P"; !)'*"' J^lisburgum translatum a S. R".P'^;' ^"" Sal.sburgi Wormatia Salisburgum perrexent
eertissime

exstare S.

A--/'
^'

pus
S.

et

diculam csmetenaem

'
;

omnino connexum est tempus, quo S. Chrogegangus ejus successor, Metensem cathe. ambiguam quae^ f ^ ; J^g^jt
,
.

\^

1'

^^^

Sem
S.

demum

defi'itam arbitramur.

Tum

^^ occidentem declinantes.
;

obvium habuimus

al.os versu ^^^^'^J^^^';^ Elnone essent, adeoque ^lcu num cffimeter.al.s S. Amand. fecisse in laudem sd.s renovatam Salisburgensis . et alios. qu.bus Elnonensem celebr ret sedem coemeterialem Quos hoc loco propter "7'" ^^^fs "^. duo ^"'"iunt sepa conjunximus Amandos

Amandi rehqu.as

Guesnoveum. immerito a nonnullis ex ca^^ Leonensium in Britannia P ^ Actorum, Mmor exc u un.

-J^
s.

'-^
S.

^0^^

^^^,,3 ,j,, consangui/ ^ Majani eremit^ et S. Tugdoni^


^^^^^^ ^^^.^^ ^ cjus commercium

^,^,,,^^,^^^ ^e-

rantque intermed.a

Hos
et
S.

inter venii ^'

::^rc^':^^^ ^
^"^"
'
*

^^-^f

^^,'^.;'

^^J

Celsimus presbyter,
S.

um

Bem.o

Sacerdotis

Kemensi explicuimus. Mare

ejusque cultum in di.cesi transgressis ec

^^s^rilZLetFlor^^^^^ ejusdecessoZ, non recte ad suos dies in opere nostro


omissos Multo autem pr^ciariorem locum obtinetS Rusticus, episcopus Narbonensis. cujus quam ffesta laudesque eruimus ex epistola,

li.^u^, morum et sangumis commumo aut proximUas non facile Hibern ca SS. res stiterunt episcopos ^^^^^^^^l'^^^^^Nasadium et Beoanu^ncnm S. Mellano; quos ab homonymis distinximus , simul inquirentes
:

anno circiter 411 dedit S. Hierouymus ad Busticum monachum, eumdem scilicet qui ex indein Narbonensem sedem consceDdit scriptione, qu anno 445, quarto a jactis fundamentis fronti basilicge Narbonensis, ab
;

in

situm ecclesia Tamlachta - Menand


Britannica
S.

Tamlachta-Humail seu
iu Ultonia
;

Wallica seu

Gwtnocum,

cujus cultus indicia

non evanuerunt omnia; Scotica vero

nocum

natione forte
et S.

ipso sanctissimo viro

ffidifioatffi,

insculpta est

ratione Scotum,

S. MerHibernum sed veneBeanum, pnmum epi,


;

ex literis, quas anno circiter 458 Leo Mag-nus ad quaesita sancti antistitis

demum

rescripsit.
iii

S.

Alori

episcopi

Corisopitensis

Britannia Minori, letatem etcultum, primis hujus sedis indag-atis praesulibus, deinde de-

sedes dein quse scopum Murthlacensem Aberdoniam translata est. Neque Anglicana ecclesia his diebus sauctorum prsesulum omnino sterilis fuit. Omisso enim S. Ceddo Northumbrorum episcopo qui inter praeter,

claravimus. Qui sequitur S. Aptonius et concilio Aurelianensi V subscripsit, deinde (quan-

missos referendus erat, dedit S.


;

Eaiam,

epi-

inopiam licuit quo loco hoc imprimis ostenillustratus est sum EngolismsB unum sedisse Aptonium perperam a pluribus in duos dissectum episcopos. Qui eodem fere vixit tempore S. Hiearadcm aut episcopus Gabalorum larus mirabiliorum expertus est fortunam. etiam Hic etiam iu duos divisus est , in Hilarum nempe et llerum , quin et alicubi in fastis

tum

per

documentorum
:

scopum Lindisfarnorum qui opportunitatem praebuit dicendi in commentario, ejus Actis


prsevio, de initiis status monastici et origini-

bus sedium episcopalium in Anglia Septentrionali. Hinc abivimus ad ecclesiam Germaniae

ecclesiae

quam quasi filiam esse ; Anglicanae; utpote partam labonbus S. Bonifacii ejusque sodalium, omnium fere natione Apglorum, nemo non novit. Obtulit
Transrhenanae
et Megingaudum, episcopos Buriburgenses iu Hassia, quibuscum conjunximus S. Humbertum,

autem haec SS. Alhinum seu Witiam

sacris

substitutus est

propter vulgarem no,

episcopo Nominis corruptionem S. Eligio viomensi. Ejus Yitam , hactenus ineditam , licet egregium monumentum historicum sit, dedimus in lucem, priBmisso commeutario de ejus reliquiarum et cultus fatis, de pago et civitate Gabalorum, aliisque id genus. Successit

diaconum et priorem Fritislariensem. Quum autem hujus episcopatus origines indicandi essent, declaranda fuit et ad certa tempora et loca revocanda pars laborum S. Bonifacii instituta pia Amanaburgi in llassia, adeoque a
TuringisR

dimus

Lupus, episcopus Bajocensis cui addiS. Rufinianum, ejus decessorem, et S.Ausiacum, presbyterum tum quod imS.
;

Amanaburgo
;

diversi,

Fritislariae et

Seelheimii illustranda

fundatio episcopatuum

merito
culius

iu

opere nostro

ad suos dies

prse-

Wirziburgensis, Erfordiensis et Buriburgensis explicanda tempus consecratiouis S. Willibal;

teriti sunt,

tum quod eorum gesta atque etiam cum S. Lupi memoria plane cohaerent.

di, episcopi Eichsteteusis, et concilii

Germanici
in;

primi,

quorum

particeps fuit S. Albinus,

vestigandum

TOMI UNDECIMI OCTOBRIS.


vestigandum et demum alia ejus gesta et S. Megingaudi, (quem cum homonymo Wirzeburgensi confunderenon licet,) necnon S. Humberti diaconi enarranda simul cum his quP ad eorum reliquias cultumque et Buriburg-i interitum pertineant. Quam augustissimam sanctorum
; ;

VU
Maurorum

strasse traduntur. Aliquid itaque de

Arabumque

invasione explicandumfuit; item-

que de Segoviae fatis, quae cum S. Eructi rebus ita connexa suut ut Segoviee pene historia simul cum S. Fructi gestis et gloria posthuma narrari possit

clericorum coronam splendidissime claudit vir

quae proxime ad S.

summus
licet

vicinae SaxonijB, S.

Bemwardus

sci-

tamen fuimus, his contenti Eructum spectarent. Quam normam quoque tenuimus in explicandis re:

sobrii

seu Bernuardus, episcopus Hildesiensis.


comitis palatini fuerit, inquisiest quae haec esset dignitas et penes quam
filius

bus
Silos

prioratus

S.
;

Eructi et S. Dominici

de

Qui quum

monasterii

quas non

potuimus

non

tum

attingere,

quum

beati viri reliquiarum veneraid

familiam sseculo X consisteret. Quum autem idem beatus vir in scholis profecerit plurimum earumque curam gesserit insignem, esposita fuit earum illo tempore methodus, et enumeratae scholae,

tionem aliaque

ciora autera de

mus

S.

genus declaravimus. PaucuUu, sed plura de vita noviAthanasii ceconomi Mediciensis ia


y

Bithynia, scilicet ejus officiura in logothesio

tum

episcopales,

tum monasteriaGermania media

Byzantino, fugam

in

monasteriom Symbolo-

les, quffi illo sevo,

prsesertim in
florerent.

et septentrionali,

fuerunt liberalia artificia, valuit sanctus episcopus, quippe qui sculpturse, cselatuFffi ei scripturse (ut ex praeclaris monumentis, ad hanc usque diem superstitibus, apparet] fuerit peritissimus.Quin etarchitectonica ars atque etiam labor lateritius attingenda fue-

Neque omittenda quibus etiam multum

rum, monasterium, ceconomi et diaconi officium et arborem ex demortui crescentem peclore in quse omnia hausimus ex sanctitatis signum Nicetse, hegumeni Mediciensis. PerActis S. quam autem insigniasunt S. Nicii Acta, utut mutila. Hic enim, diversus a S. Clino, sed idem
:

patris violentiam, secessum ad Mediciense

qui

S.

Jacobus, monasterii graeci

S.

Pauli de

quoqueing-enium suum explicuerit beatus vir, quando pro more illius temporis et castella sedificavit contra barbarorum
runt,

quumin

his

Foresta prope Pontemcurvum

fundator,

mona-

incursiones etcivitatem muris cinxit. Quaeinter

chus aliquandiu fuit in Casinensi coenobio, ritibus graecis utens qua occasione diximus de conjunctione religiosorum varise nationis aut
:

nequaquam

unum
est;

neg-lexit episcopalia offlcia, ut vel negotium vindicatae sedi suse jurisdictiovirtutes,

nisin Gandersheimense coenobium testimonio

muUoqueminuschristianas

quas
in ci-

omnium maxime manifestas fecit, quum nere et habitu monastico spiritum suum
manus tradidit.

in Dei

ritussub una regula atquealiquando in eodem monasterio aut saltem ordine quod institutum, tantopere a Thoma de Jesu missionariis orieutalibus commendatum, olim floruit in Syria, in Bohemia et Polonia, atque nunc etiam floret inter Mechitaristas, ritus armeniacos cum regula
:

S.

EX STATU MONASTICO.
Ex
Bolus
his autem, quos
S. militiae

Benedicti conjungentes. Alio prorsus lumine, sed non minus suavi, lucet in cffilitum firmamento B. Ludovicas, comes de Arustein ;

modo memoravimus, non


ordini monastico

Bernwardus

seu
alii

cujus Vita a Luwando, cancrnico Arnsteiniano, genealoconscripta, fundamentum quasi est giffiiUustrissimsedomusNassavicae. Hic olim,
fauutferebant saeculi xii mores, praedonum misericordiam in alium conversus tor, per Dei adolevirum, statuit se cum uxore Guda in

religiosse

adscribendus est;

sed

addendus complures eodem sunt loco. Quibus Bituricensis ereimprimis S. Dulcardus, agri altemita atque olim Miciaci apud Aurelianos quum Vita, rius S. Maximiani discipulus. Quod ejus, quae cum ejus nomine circumfertur, non
fere sed mutato nomine, S. Laiti sit, aliunde occasione ejus coUig-enda fuerunt gesta;qua sylloge diximus de ejus sociis et vitse genere,

consecrare. scenU ordine Pramonstratensi Deo Arnsteinianum in monasteCastrum itaque religiorium mutavit eoque induxit coloniam

dusam, ex Gratia Dei prope Magdeburgum solum beneticium ei debuit ctam Neque hoc Prsmonstratensis, sed et fundationem
ordo

adjecta de ejus cultu. Eadem fere toto calo secutus esse videtur S. Maurus discipulo ; diversus a S. Mauro, S. Benedicti
,

instituta

monasteriorum Dreisensis, Vallis


Enckenbaceu.sis Beselich. Qujb
,

S.

Mariffi,
et

Gummersheimensis
ipse procuraret,

in

dum

fratns

quocum tamen nunc

confunditur. lUe

noster,

notus, vixit ex S. Claudii vetere Martyrologio loco cui in pristina dicecesi Vesontionensi , reliquiis, nomen suum communicavit. De ejus

miraculum conversi officia implebat omnia, sseet caritaUs in medio patienliffi, pietatis adduexplicuimus, culo nequam quie otonia adhuc chartis , qusE pleraeque ctis veteribus
:

presbyterorum societate, indulgentiis, recenejus honorem tioribus beneficiis aUisque quae ad


faciunt, ut

prolegomenum supersunt. Pnemisimus autem Prffimonstratensium de cultu sanctorum


:

documentorum

sivit parcitas,

dixi-

mus. Ab disciveterum Hiberniae mouachorum ardua Rathemonasterio plina. quam S. Lasrianus iu Pioch sub sub S. Carthago et in insula nensi
secutus est, S. b. i^rumitarum censu eUam referendus est adventu Hispaniam ctus, qui Maurorum in ejusque itemque forte S. Valentinus

eremitarum instituUs non louge aberat

plane novum suo ordine quod argumentum AlbertwnetGerardum, monaest D^MeBB.


Piceno, conjunximus, chos Saxoferratenses iu quod eorum non quod eodem colanlur die, sed ut vix aut inter se connexae sunt,
res ita
possint. In tempora ne vix quidem separari quibus B. Alberti aevum itaque B. Gerardi, a

Domangeno

In eorumdem

ere-

floruit;

soror

agrum

Segoviensem EngraUa, qui eodemtempore sanguine lUuvirtutibus et profuso

monasticam pendet in ejus nativitatem, parochiale munus Serfessionem Saxoferrati, inquisivimus; raecomUum, miracula et cultum neque auctodeinde ostendimus B. Albertum rem,

pro-

Vin
rem, neque abbatem
,

eque

SYNOPSIS , , m suT.ra reformato


.

ejus fuisse; sed Saxoferratensis monasterii decreta Urban.ana centum annis ante conW merito a S. B. longe antiquiorem, conflrmat.on.s decretum mafum esse cujus ad dedimus. Demum rnnotatis iUustratum monasticum seu

^l.
Btatum

pluribus diximns. Cultus eorum Sydm, or,^f/^^^^i.^^^q^e de judicatuu^m "^ TurntansB consegm ^^ ^.leberrima basilic* ^^^^^^, ^^ ^^ ^^^.^^ ^^ sabhinc aunis fact; r S ijj^^e, sedecim vind.cant s.bi .^^^ ^^-^ ^ecept.,

exphca-

^ehq
H
quorum

P^"^^., ^,,eianum
Nicomedis

et soc.os.

de ferendus est B. Franciscus olim Minorum; cujus cultus sbvter ordinis diCBcesi Cam-.nens.. tenuis Colfani. auctus et demum a S B. dein aliquantisper tempor.bus confirmatus. nuperis Patr-m et n-mncrementum accepit. Ejus pHcu.mus . max.me vero sterium sacrum "i"'= /l^^^^'^ operam quam posuit cum Pro^ao^^^^a .n

V^^^y^l^^^^l Cf^^l^-H^

pridem servant et festum ,eapse reliquias jam verum eos mar\l^, vicenses in Catalonia ; 8^ dein Bithyn.a passos,
Propontidis littore
ij^

m ^ '^^^^^;^^^_ ^^ ,uero Martyr^um et MargS. ^^^^^^. pl"; Onental.bus ab offlcio sspe ab qui
oLnum, o anu
^,^q^^^^^ ^^^^..

^^^^

^^^^

^^^^

^.^^^ ^^^ ^^^^^^ comman.camus


quae a Lippoman.o et adjeota versione latina, aQj ^^, gg ^, ^^^ ^^^^.^ ^^^^^^
l, crispiniano

o^dinis

Minorum

viris .n

tium

pietatis

institutione
fec.t.

"^;
S.

Colfanum particeps

diaconum

et

Ex h.s BB. Gerardum

et

^^ f^^^ Athanas.um Franc scum

non contenta, agmen insuper


f^^trum martyrum . v.del.cet senipnf, Mmap, Marcei^ ^^ j,^^.^,^.,., ^^j
>

ecclesiast.cum pert.nere presbyteros ad statum

m f "'^J^- ^ P ^S

Lnifesta

res est. Contra S.

Ma,anumj^^
memo
av
;

ep.scopo simulcumS. Guesnoveo


jure ,us. ordo monasticus

S mt P-'tur.

agro Turonensifpartim .christo.Cyclicav.deriActa,


f^^^

iu Bituricensi

7^"*

sun quin etiam eo referend. jam .n et ^Yallicis. quos rnaxime ex Hibernis Acta s^cularirecensebimus, quod eorum
Statu

J'^^;'';^ ' '''' complures sanct.

quod nempe ^^^ primi edidimus, indicavimus, P q ignoraren;i pmrium ,,etorum, quorum gesta
.

simulcum Actis laicorum vitse genus. quod dubium est eorum

iUustrata sunt aut

ornatu

mirabiUum facta sit consociatio, ita ut, quantum cultus condecorata;


_

iKiiinr rpn.m rerum

certus est,
eis

tantum dubia

sint

omnia, qu^ de

circumferantur.

GaUiarum quoque sidus

EX STATU S.ECULARI.
diebus 25 et 26 octoInter sanctos autem, qui saecularem suis bris coluntur atque statum virtutibus, venit imprimis celecondecorarunt

trucidatus a fratre inique in Britannia Minori penes se fieret ditio est. quo tota paterna
:

est pientissimus S.

Meliavus seu

Ehams

qui

qu8DperlegesWaUica3,a quibus Armoricanse sunt. Ut autem non dissenuebant, expUcata


iUe quod dumtaxat cum officia trucupropter pietatem aut christiana martyr sensu lato, mortem sustinuit,
pietate,

non autem

cujus berrimus martyr Florentinus S. Mineas saeculo x a Theodorico episcopo an corpus est. AcceMetas translatum fuerit inquisitum sex martyres Komani et alii dunt quadraginta faviginti et unus, ex Hieronymianis
;

lentam

centum
stis

ex quibus nomine designati Petrus et sunt Theodosius, Lucius. Marcus, Sed multo illustnores Maximus Millenarius. quorum Acta latina SS. Chrijsanthus ^iDaria, primum in lucem edidimus. lloet graeca nunc erga occasione in Numeriani imperatoris
cogniti
:

sic ut loquuntur, dicendus est, sunt SS. Rogatianus martyres referendi non Carthaginenseri. Hi quidem et Felicissimus muUa pro Christo passi sunt et initio persea S. Cycutiouis Decianae Uteras exhortatorias sed quum sanpriano in carcere acceperunt neque inter tormenta fuderint guinem non quo occubuerint, confessores dicendi sunt
; , ;

omnino

inter

rum

christianos animi

in vestacomparationem perperam adscripserunt S. DaUum quibus aUaque riam instituta, in carcerem TuUianum leguntur, maxime autem in quae in Passione
,

nomine primis temporibus ii dumtaxat nuncupabantur, qui coram tyrannis quidem fidem sanconfessi erant, sed confessionem suam postea vero quiguine non obsignaverant ;

reUquiarum quas Monasterium


fuisse arbitramur
et

Eifliae

delatas

fata inquisivimus.

Qui se-

cumque viri sanctimonia morum insignes. Hac significatione tres confessorum manipupuuu:> nos ipsi submmisiravii vvaiua, los subministravit WaUia, seu potius uu. .^..
,

quuntur SS. Crispinus civitas. Horum dedit Suessionum in GaUiis quae hactenus luantiquissimam Passionem, cem non viderat e tenebris protuUmus in
,

Crispinianus, eos

effinximus, quod,

quum unus

sanctus his die-

bus oUm coleretur, aUos de famiUa proximos adjunximus. Primus itaque capit SS. Cannam,

medium, prsemissocommentario de raartyriis, quas GaUia, Diocletiano imperatore, ante gepersecutionis decretum conspexit, de Eictiovaro, famosissimo christianorum in Gal-

SadwrensenSaturninum.CrallonemetBham. Geimiad seu ^i^arium secundus SS. Gwino;

rum

nerale

seuTFinocMm, cuUum ut episcopum, ejus patrem Aneurinum seu Gildam, ejus fratres

Ua septentrionaU
reUquiis, a Carolo
latis.

interfectore

et

demum

de

Cennyd seu Kenedum, Madog seu Madocum, Dolganem seu Nwythonem, sororem Dolga-

Magno Osnaburgum

trans-

rem

OrientaUs deinde ecclesia prabuit no-

et Garcium, patruelem et tertius duodecim nomina. item sanguine communitate con,

mina

SS. Valerini, Sabini, Valerii et Chrysaphi, itemque SS. Artemidori, Basilii, Gly-

juucta,

nempe

SS.

Tudyrem seu Tudurem,

conis et Leptinse; Africana SS. Satumini, Claudiani, Primi, Flaviani, Zotici. Asterii, Cari et Saturi. Turribus in Sardinia documenta longe copiosa magis reperimus de S. Gavino

Arwystli Gloff,Twmog aenTeyrnog, Diersen Deiferum, Tyfrodog, Marcellam virginem, Gwynold, Merinum, Senefyr, Tuglyd, Tudno
et Tyneio,

Longe horum maxima pars

(ut

mo-

miUte, quocum SS. Protum presbyterum et S Januariumdiaconumsimulmartyriumfecisse

nuimus) vitam monasticam seu eremiticam professi sunt; nuUusautemcelebriorquamS. Aneurinus, suo tempore bardus seu vates inspira-

tus

TOMI UNDECIMI OCTOBRIS.


tu8 (quod hominutn genus quale esset signifi-

IX

manicorum naturam, explicandi Fiscannensis


coenobii origines, instituta, fata, et vindicandi

cavimus) a popularibus habitus, pugnaquein Catraeth, carmine Gododin aliisque nominatisqui an idem sit ac S. Gildas Sapiens simus inquisivimus. Quibus addidit Hibernia praeter S. Mellanum, cum SS. Nasadio et Beoano laudatum, S. Lasrium seu Lasrianum, cultum in Drum-Liag, S. Caideum seu Caidocum, in Ultonia celebrem; Anglia vero etditio Pontificia S. Ardovinum seu Arduinum et S. Cletum
:

pristinum cultum sanctissimee prsepositae; cujus nunc nomen et veneratio jam pridem Burdigalis et in Normanniae oblivioni omnino tradita sunt. Neque S. Margaretae nomen uUis nunc inscriptum est fastis sacris. Pia
haec mulier, nobilissimo Danico genere orta,

quum

marito,

adultero virtutumque ejus

fastidioso, inique trucidata sit, inter

Tibure in

Latio caelitum donatum honoribus.

EX SEXU PEMINEO.
paucissimae coluntur his diebus sauctae feminae. Etenim praeter S. LepiiPraeter

martyres sensu lato recensenda est. Jn necis momenta omnia, diem, aunum, locum, cauaam, aucto-

rem

pcenam
,

suicidii

prius sanctae feminae

morem

inflictam

divinis

prodigiis
,

tortam

confessionem

ab occisore exejusque cum familia

nam, cum martyribus memoratam,

S. TugdO' niam, conjunctam cum S. Guesnoveo, et SS. Cannam,Dolgarem et Marcellam, confessorum

laesa reconciliationem,

solemnissimam sanctae

martyris corporis translationem ejusque de-

Walliae consanguineas, dedit prior dies solas


SS. 6S.

Childemarum seu Childemarcam

et

Mar-

garetam,

et posterior duas virgines Hibernicas


et

Dariam

Darhiliamj Quarum

S. Childe-

mara,

prius abbatissa Burdigalis,

dein Fi-

mum cultum Koskildiae, [cujus pristiuas celebravimus laudes ) inquisivimus diligenter ita ut omnia manifesta facere potuerimus. Longe pauciora uota de duabus virginibus qnarum dumHibernis, cultis in Connacia taxat genus regale, quippe quae Fiachriorum
:
, :

scannensis monasterii prima abbatissa, eoque episcopi Augustodunomine S. Leodegarii


,

gente

ortae sint,

maco

et

commercium cum SS. CorbColumba et demum venerationis


,

neasis, ab

inimicis crudelissime habiti, inno-

loca investiganda fuerunt. Atque his breviter

centissima

carceraria

inquirendi in

nominum

occasionem obtulit francorum seu ger-

significavimus quae sanctorum Acta undecimo

tomo Octobris contineantur.

FACULTAS

R. P.

PROVINCIALIS

SOCIETATIS JESU BELGICE.


tres theologi Societatis nostras legerint edique posse censuerint tomum undecimum de Aciis Sanctorum Octobris, collectis et illustratis a Josepho Van Hecke, Benjamino Bossue, Victore De Buck, Eduardo Carpentier et Remigio De Buck, Societatis ejusdem preshyteris

Quum

ego infrascriptus praspositus provinciae Belgicae, potestate mihi facta ab Adm. quorum fidem R. P. Nostro Petro Beckx, concedo facultatem dictum tomum excudendi. In dedi Bruxellis, in hasce, manu propria subscriptas consuetoque o/pcii sigillo munitaSf
theologis
;

festo

Omnium Sanctorum,

die

prima Novemhris anni

1864.

Fredericus
L. S.

BOSSAERT,

S, J.

APPROBATIO ORDINARII
Imprimatur.
Mechliniae, die 2 Novembris 1864.
B.

J.

VAN HEMEL,

Vic. Gen.

-^5>=S>=?>=S>*>-

PROTESTATIO AUCTORUM
QuodolimprotestatisuntdecessoresnostriiD hoc de Actis Sanctorum opere, se servatas velle UrbaniVHI constitutiones ; neque suis aliorumve hic relatis commentariis aliud pondus tribui, quam sit historise, ab hominibus errori obnoxiis scriptSB; idem nos ante hunc tomum undecimum
Octobris protestamur.

INDEX

INDEX
IN

SANCTORUM
XI

TOMUM

OCTOBRIS.

Gerardus , confessores non pontifices, monachi Saxoferrati in Piceno. CoMMENTAUics PRiEvius. I. Saxofcrratensis

Albertus

et

monasterii

descriptio.

Documenta

deper-

ex vocabulo sulatu Amantii et Albini , et v. Argumentum, castri confutantur 834. secundse petitura ex vocabulis Germauiae duas provincias An Germania in
refellitur.

dita. Diversae sententiae

de aetate B. Alberti, variis Yitis B. Gerardi 762. ii. Chronixaj notaxis Vitae B. Gerardi. Monachatus Saxoferrati,

divisa

medio saeculo iv. An fuerit. antiqua divisio militaris dumtaxat historia Refelluntur argumenta, hausta ex

non

fuerit nisi

nativitas, parochiale

munus, mira-

836. VI.

Quod concilium Coloniense


sit.

cele-

cula et cultus Serraecomitum 76-i iii. reB. Albertus non fuit auctor, abbas aut monasterii Saxoferrati 767. iv. formator
Cultus, translatio, dedicatio altaris, miraculorum fama B. Gerardi. Decretdm Ordi-

bratum dicendum

est die dominica,

au propterea falsum
die inchoaren-

Qua hebdoraadae

Argentorati tur concilia 839. vii. Antiqua episcopali constituendse opporconditio sedi viii. Corporis S. Amandi fata et 842.

tuna

nis S, Benedicti Congregationis Camaldulensium super confirmatione cultus ab immeynorabili preBstiti S. D. Alberto, monacho S. Crucis Saxiferrati ejusdem con,

cultus

^^^

26 Amandus, episcopus Wormatiensis, Salisburgi (ut videtur) cultus. Sylloge critica.

gregationis, beato nuncupato

769

26 Albinus seu Witta et Megingaudus, episcopi Buriburgenses, et Humbertus, prior Fritislariensis.

Wormatiae origines civiles et christianae, Primi episcopi, Amaudus I et S. Amandus II. Insignis donatio Dagoberti I. Templum S. Amandi II Wormatiae. Cessatio cultus

I.

Sylloge historica.

i.

S. Albini

910.

II.

Saeculo xvii bis invenitur Salis-

cultus,

nomen duples, patria et Germaniam 947. . ii. Hassiae, in qua laboravit


S.

adventus in

burgi sub
lis

summo

altari templi
S,

monasteria-

S.

Petri
S.

Albinus, fines; conditio civilis et rein Thuring-ia

Corpus
altari

Amandi 914. iii. Amandi syeculo xv jam sub summo


corpus

lig-iosa; labores S. Bonifacii;

naburgum, alterum

duplex Amaalterum
,

rem

repositum. Officia et statuae in honoS. Amandi Trajectensis. Error corrigi-

in Hassia; instituta pia

Amanaburgi,

Fritis-

larise et Seelheimii ; oratoria passim sparsa 960. III. Fundatio Wirziburgensis, Erfor-

lisburgi

tur 917. IV. Initio saeculi ix exstabat Sacelebrata ab sedes S. Amandi


,

Alcuino
corpus

eo videtur delatum a S

diensis
S.

et

Albinus

episcopus

Buriburgensis episcopatuum. Buriburgensis 953.


consecrationis S. Willibaldi,

S.

Amandi Wormatiensis

Ruperto 919

IV.

Tempus

episcopi Eichstetensis, et concilii Germanici

26 Aneurin seu Gildas. Vide Gwinocus. 25 Aptonius, episcopus et confessor Engolisraensis, Sylloge historica et critica. unicus. Engolismae colitur S. Aptonius,

primi,
S.

quorum
S.

particeps fuit S. Albinus.

Translatio

Wigberti. Mors et sepultura

hujus urbis episcopus. Subscripsit concilio Aurelianensi


fuit
v.

Albini Hersfeldise 955. v. S. Megingaudus , successor S. Albini. Non confundeudus

Tempus

obitus,

Unus tantum

cum Megingaudo

episcopo Wirzeburgensi.

Ejusolim officia in monasterio Eritislariensi. S. Humbertus, diaconus Fritislariensis. Bu960 , riburgi interitus. 25 Alithius. Fzt/e Capuanus. 26 S. Alorus seu Allorus, episcopus confessor
Corisopiti
iu

Britaunia

Minori.

Sylloge,

unicus. Cultus. Primi tenses. ^tas S. Alori

episcopi Corisopi-

883
,

26

primus episcopus Argentoratensis. Commentakius HisTORicus ET CRiTicus. I. Amaudus, primus Argentoratensis episcopus an diversus a
S.
,

Amandus

oonfessor pontifex

S.
S.

Amaudo Trajecteusi 827. ii. Interfuit Amandus concilio Agrippinensi a quo


,

damnatus
sitae

fuit

Euphrates episcopus. Oppo-

de hoc concilio sententiae 829. iii. Praecipuae res S. Athanasii ab anno 339 ad 847

ex

epistolis ejus heortasticis.

^Etas synodi

Sardicensis 831. iv. Argumenta Binterimii adversus sinceritatem concilii Coloniensis,


petita ex silentio historicorum, ex postcon-

885 Aptonius Engolismensis confessor non 25 Arduiuus seu Ardovinus Ceperani in ditione Pontificia. pontifex CoMMENTARius PR^vius. unicus. Ceperaui laudes. Cultus S. Arduini. Antiquum officium proprium. Scriptiones Vitaliani 650. HisTOKiA S.Ardoviki Angligen^ de Ceperano, per modum allegationis in jure descripta ab AntonioVitagliano Ceperanensi ,philosophiae ac medicinse doctore. Prologus 653. J URis Allegantia pro sanctimonia B. AanoviNi Angligen.e, de Ceperano 653 26 Artemidorus, Basilius, Glyco et Leptina, martyres ecclesiae orientalis. Sylloge ex Menceis greecorum aliisque fastis Constantinopolitanis Hierosolymitanis et Slavicis 826 26 Arwystli Gloff. Vide Tudyr. 25 Asterius. Vide Saturninus. cbco26 Athanasius confessop non pontifex nomus Mediciensis in Bithynia. Sylloqe
, , , , ,

HiSTORiCA. unicus

Nomen
S.

in Fastis sacris.

Yita nota ex gestis

Nicetae,

hegumeni

Mediciensis.

IN
Mediciensis.

TOMUM XI
log^othesio

OCTOBRIS.
versise circa

XI
monasterium Gandersheimense

Ejus

officium

ia

res ecclesiasticas et civiles; status contro-

monasterium Symbolorum; patris violentia; secessus Medicium


Byzantino
;

fug*a in

ceconomi et diaconi officium: arbor crescena 963 ex pectore in sanctitatis signum 26Aurelius, episcopus Cartbag-inensis. ComMENTARius uiSTORicus. I. Sauctus a uostris perperam omissus; ejus in ecclesia Carthaginensi diaconatus et pontificatus celebra852. ii. Templum deae tio conciliorum Cffilestis dedicatur in ecclesiam ; evertuntur templaidolorum; jus azyli; clerici ex Italia S. Joaunes vocantur oausa Donatistarum
; ;

exponitur 998. Capct iii. In media contpoversia de Gandersheimensi parthenoue sanctus

Romam

adit; ibiqueOttoni III consilia-

riusadest, et synodisassistit 1003. Caputiv.

Plures in Germania celebrautur conventus

episcoporum in causa Gandersheimensi quam ubique vincit, sed sine fructu 1007. Caput V. Lis Gandersheimensis pendens frustra definitur, Willif^s-iso obstinate resistente

1010. Caput VI. Ottoni III defuncto succedit in regno S. Henricus, cujus op^ra pax inter

Chrysostomus ab episcopis Afris defenditur; Pelag-iani damnaatur; quaestio de Pasciiate


;

Leporius presbyter patribus Gallis commen85& datur obitus sancti antistitis


;

B
26 jjasilius. Vide Artemidorus. 26 Beanus, episcopus Murthlaceusis

sanctum et WiUigisum redintegratur 1012. Caput vn. /Edificatio et dotatio monasterii S. Michaelis; sanctus habitum monasticum sibi imponit;obit 1016. Miracula S. BernWABDI, EPISCOPI HlLDESHEIMENSIS. CaPUT I. Sauctus dono prophetige utitur; visio de
ejus

sanctimonia varia miraciila 1019. II. Continuatur relatio miraculorum 1021. HiSTORIA CANONIZATIONIS ET TRANSLATIO;

Caput
diotus

Nis S. Bernwardi, episcopi. Caput.


nalis Cencius suscipit

1.

Carili-

Aberdonensis, in Scotia. Sylloge histoeica. unicus, S. Beanus, episcopus Murthlacensis, distinclusa S. Beano, episcopo Uiberno,
provincia Lagenia. Erectio sedis Murthlacensis, dein translatae

causam canonizatioeo Theodoricus II,

nis S.

Bernwardi
S.

cum

abbas
varios
et
ria

Michaelis HildesisB, proficiscitur;


ii.

varia itineris pericula 1024. Caput celebratur 1028. Caput

Post

rum

iustitutio.

Aberdoniam. CuldeoLaudes S, Beani, mors,


1084

casus canonizatio Romae decernitur


iii.

Ilildesiffi

Va1031

cultus

enarrantur miracula
I,

25 Beatus. Vide Spanus. 25 Benignus. Vide Spanus.

25 Bonifacius

papa

et confessor.

Commenta-

26 Beoanus. Vec^e Nasadius. 36 Bernwardus, episcopus et confessor, Hildesiae in Saxonia. Commentarius prjEvius. i.
Sancti

Kius PR.Evius. i. Sanctus, sub contentione cum Eulalio electus, favente Houorio imperatore, pacifice

605.

II.

sedem apostolicam occupat Sanctus lege lata ambitiosos a


appellationes Afrorum
,

memoria

in Martyrologio
;

Roraauo,
fide
di-

pontificatu repellit;

dies cultus llildesiae

Acta omni

ii.

gna; corapendium
tis

Vitse 965.

Familia
paterna

sancti paterua et materna;


palatini

dignitas comifamilia

explicatur;

exstinguitur 907. lu. Locus et tempus nativitatis sancti; ejus educatio in schola Hildesiensi
IV.
;

indoles scholarum istius aevi 970.

Maximum Valentinum episcoepiscoporum judicio subjicit,- jura pum, sedis apostolic adversus Atticum CP. defendit; jura episcoporum servanda decernit; sancte obit 009. Vita S. Bonifacii pap.e et confessoris, ex Proprio ecclesias Latera614 nensis ad diem xxvii octobris
admittit;

Ottoni III imperatori minorenni datur


;

magister
eligitur

multorum

iuvidiam
sseculo
et

incurrit;

C
25 -^aideusseu Caidocus, confessor in HiberV^nia. Syllooe. unicus. S. Caidei memocultus in ria in Martyrologio Dnngallensi
;

cpiscopus

Hildesiensis

secundum
x usitaartes

formam, quas explicatur,

tam
nit

973. v. Dioecesim

suam

urbem mu,

contra barbarorum
,

incursiones;

liberales

summa sculpturam solertia exercet 976. vi. Mortuo Ottone III, sanctus vir post aliquam tergiversationem S. Henricum regem habet et cum eo pluribus
prsesertim

Ultonia;

templum
S.

et

oppidum campanula
:

et

baculus. Alius
sis

Caideus, episcopus Hien64,7

synodis

interest

S81.

vii

Controversia

Gandersheimensis explicatur; fundatio monasterii S.


S.

Michaelis Hildesiae 983. viii. conjugio virginitas paucis defenditur; ejus donationes et diplomata pro ecclesia Hildesiensi ; soror et matertera S. Bernuardi moniales 988. iv. Sanctus

25 Canna, Sadwren seu Saturninus, Crallo et Elian Geimiad seu Hilarius. Sylloge. unicus. Sanctorum genus et cultusin priucipatu
Walliffi, praecipue S. Ililarii

Henrici in

616
episcopi

25Capuanus,

JPlorentius et Alithius,

sancte obit, agitatur ejus canonizatio,


ritus

quam
plures

Cadurcenses in Gallia. Sylloge iustorica. I. Civitas, pagus et dioecesis Cadurcensis, Tempus S. Capuani episcopatus deductum
ex
fflvo

Caelestinus papa ILL perficit; elevatur corpus


festivus
io

ejus discipuli,

S.

Saoerdotis, epiii.

ejus

honorem;
S.

translationes 991.
scopi HiLDEsiENSis,

Vita

BEUjiUARDi, epi-

sequali,

auctore Tangmaro,presb, eoo MabiUonii Actis SS. Ord. S. Bei,

Lemovicensia 778. antecessorum S. Capuani Sylloge de S&. Florentio


scopi

Chronotaxis
episcopatu.
Alithio 781,

in et

nedicti, saec, iv, part.

collata

cum editione
historicorum

Pertziana, tom.
Ger^maniee* C/i.vm

va
\.

Monum.

Sancti natales; disoipu-

latus in schola Hildesiensi; presbyteratus

Capuani. Ejus festum in dicecesibus Cadurcensi, Albiensi, 782 Mimatensi Saxonum orien20 Ceddus seuCedda, episcopus 922 talium inNorthumbria. Monitcm

III.

Antiquitas

cultus

S.

magisterium apudOttonem III; episcopatus 996. Caput 11. Summus est artifes; curat Octobris Tomus XI,

25Celsinus, presbyter et confessor Hemia in Gallia. Sylloge. unicus. Fasti sacri. S. Cel2
sini

XII
sini

INDEX SANCTORUM
cum
sub
S.

Eemigio commercium. i^des


patrocinio
ReliquiEe. Cul-

et hospitale VitaS. Petri Trebani. Reliquise

ejus nomineinsignitum.

Bacra

ejus

tus

5S5

26Cennydd. FirfeGwinocus. abbatissa Fi25 Childemara seu Childemarcha, vkscannensis in Normannia. Comuentarius
vius

25 Crallo. Vide Canna. 25 Crispinianus. Vide Crispinus.

25Crispinus et
sione

I.

in

Criapinianus, martyres SuesCommentarius pr^vius. Galliis.


SS.

Vita

Childemarffi cultus. unicus. Vetus S. dein deperdita. Burdigralis abbatissa;


;

Memoria

Martyrum
passionis.

cum compendio

Quo anno

in fastis sacris palin Gal-

Hujus monasterii exordia laus S. et instituta. S. Leodegarius a perennis custoditus 679. Vita S. ChildeChildemara
Fiscanni.

mam
lias.

sint adepti.

De eorum adventu
meritum

Actorum

setas et

ecclesiis,

Suessione SS.

De Martyrum nomine
495. ii.

MARfi

cum

swculo II 25Claudiauus. Firfe Saturninus. 25 Chrysanthup et Daria, martyres Romae. COMMENTARIUS PIl^VIUS. I. DiCS CUltUS plures;

originibus Fiscannensibus, ex 684 Benedictino

dicatis; de

horum ibidem

sepultura, trans-

translalationibus et reliquiis 504. ni. De Osnabrugensi 513. iv. Cultione Romana et Crispiniani apud tus sanctorum Crispini et probatur. Sodallperpetuus

Suessionenses
tia.

celeberrima horum SS, Martyrum et

antiquissima
scriptoribus.

memoria
Acta,
ut

in

sacris
,

fastis

et

Fratres sutores 522. v. Officium SS. Criecclesiae spini et Crispiniani ex breviariis

Tidetur

primum

graece conacripta et dein latine versa, non Passionis probantur , quamvis autiqua.

Suessionensis 529. vi. De cultuSS. martyrum Crispini et Crispiniani apud Saxones.

Officium ex ecclesiae Osnabrugensis

monu-

tempus
dicant.
reliquiis

437.

ii.

De translationibus

reli-

quiarum, quas complurcs ecclesiae

sibi vin-

De

trina translatione

Romana

et de

mentis 532. Martyrium SS. Crispini et CrispiNiANi, sicuti legitur in pluribus iisque antiquissimis mss. codicibus. Caput unicum.

Lateraneusibus.
et

Dein de transla-

Roma Suessionem

tione

Eiffliensi 445. iii.

De

translationibus

Uritana in Italia 451. iv. De translationibus Salisburgensi , Neapolitana


Regieusi
et

advecti, artem sutoriam multosque convertunt ad fidem. exercent, Agente Rictio Varo, sistuntur coram Maxi-

miano Herculio, qui eos immaniter torqueri


jubet.

Viennensi. Iiem de minoribus reliquiis, quae pluribus in ecclesiis exhibentur 456.


V. Monumenta Eifflieusia, ad reliquias et perpetuum cultum SS. Chrysanthi et Dariae spectaatia 460. vi. Offlcium et Missa
SS. ChrysantUi et Dariae

Martyrum constantia in furorem concitatus, in ignem se praecipitat. Tum illi gladio caeduntur. Eorum
Rictius

Yarus,

SS.'

sepultura et translatio

635

ex

Offlciis propriis

D
26T-^aria
et Derbilia, virgines in Connacia,
unicus.

Effliensibus et

Coloniensibus.

Quid

Soma
J_yHibernise provincia. Stlloge.

rescriptum

translatione

de lectionibus, in quibus de SS. Keliquiarum mentio facta sit 466. ViTA ET PASsio, graece et latine ex codd. mss pluribus. Pr^fatio. Exempla sanctorum docent nos terrena despicere et anhelare caslestia 469. Caput i. S. Chrysanthus, genere ingeniique dotibus clarissimus, in Christum credens, baptizatur. A patre dirum
in

Genus regale SS. Corbmaco


S.

riachrii
et

commercium cum Columba loca cultus.


; ;

Derbilia de Irros

892

26 Deifer seu Dier. Vide Tudyr.


26 Demetrius, martyr, primus episcopus Vapincensis in Galliis. Commentarius PRyEVius.

modum

tentatus,

caslitatis,

uon divellitur ab amore sed Dariam adducit, ut, agnita


se

deorum
stringat,

vauitate,

voto virginitatis

ob-

simulato tamen cum Chrysantho conjugio 470. Caput ii. SS. Chrysanthus et Daria traduntur Claudio tribuno ; qui, divinitus motus, in Christum credit

cum omni

sua et subit martyrium. Posthsec S. Chrysanthus in carcerem, et S. Daria in lupanar ducitur, denique post nova torfamilia

Demetrii cultus abrogatus et Reliquiarum fata. Ad discipulus Apostolorum. Ejus martyrium. jEdes sacrae. 795 Monumentorum penuria 26 Derbilia. Vide Daria. 26Dier seuDeifer. Fic/e Tudyr. 26 Dolgan. Vide Gwinocus. 26 Dolgar. Vide Gwinocus. 26DuIcardus, eremita et confessor in agro
unicus. S.
restitutus.

Bituricensi in Galliis,

menta ambo
vivi
lesti

iu

foveam

conjiciuntur,

et,

Sancti

nomen

Sylloge. unicus. in fastis sacris. Vita S. Laeti

terra lapidibusque obruti,

palma

cae-

donantur 479. Altera acta breviora ex codice R. Vat. 487. Synaxarion ex Menseis impressis xix Martii 488. Cakmen de SS. Chr\santho et Daria ex Patrologise Mignii tomo LXXIV 488. Historia translatioNis reliqidarcm martyrum sanctorum ChrySANTHI ET DARIJi EX URBE ROMA IN GaLLIAM eX actis 5S.. Ordinis S. Benedicti S3ec. iv, part. /, et pluribus mss. nostris. Caput i. SS. Reliquiarum translatio 490. Caput ii. Miracula quae in translatioue et post eam contigerunt
491

partim eiapplicata. Ejusmonachatus Miciaci apud Aurelianenses et sancti socii. Discessus in agrum Bituricensem. Cultus 643

26 TTvatus, abbas et episcopus Hagustaldensis ^C/in Anglia. Commentaeius pr^vius. i. Cultus sancti stabilitur; ejusVita; educatio
Lindisfarnae sub S, Aidano

regimen monasteriorum MaiIrosensis,Lindisfarnensis etRippoj

nensis 922. ii. Sancti episcopatus Lindisfarnae et Hagustaldii; mors sancta; sepul-

25 Chrysaphus. Vide Valerinus. 25Cletus, confessor non pontifex, Tibure in Latio. SifLLOGE. unicus. Aliis diebus aliis

tura et translatio 925. Vita S. Eatse , episcopi Lindisfarnensis, auctore anonymo, exms.

Rubrge
Btitutio

Vallis,

temporibus

fuit cultus.

Pauca gesta nota ex

et

Caput unicum. Sancti monachatus sub Aidano,

in-

epi-

scopo

IN
sensis et Lindisfarnensis

TOMUM
Ha927

XI OCTOBKIS.
viri,

xni
1039

scopo Scoto; prsefectura monasterii Mailro;

monstratur testimoniis. De corpore sancti


iUiusquetranslatione

episcopatus

gustaldensis

obitus et sepultnra

25Elian Geimiadseu Hilarius. Fzrfe Canna. 26 Eliavus. Vide Meliavus, 25 Engratia. WdeFructus. 85 Evaristus, papa et martyr. Skllooe histoRiCA. unicus. Sancti memoria minus frequens in
fastis

G
26Vjrarci. Fzrfe Gwinocus. 25 Gaudentius, episcopus Brixiensis in Italia.

ecclesiasticis

inquiritur,

COMMENTARIUS CRITICO-UISTORICUS.
dentii, cujus

1.

S.

GaU-

utrum
serit
:

S.

Anacleto an S. Clementi succeset

nomen

in

fastis sacris fere de-

tempus
;

diuturniias
;

pontificatus;

sideratur, patria et peregrinatio

in Orien-

distributio titulorum Urbis

varia ejus de-

creta

supposititise ejusreliquise

799

tem, sub qua Brixiensis electus episcopus est, incertum quo anno. Doctrina et sanctitate fulgens , legatus mittitur iu causa
S.

P
25 X^ lavianus. Ftrfe Saturninus. 25 Florentius. 72C?eCapuanus.
25 Eranciscus de
nis FF.
rinensi,

Chrysostomi, a quo et consolatorias acci-

pit litteras 587. u. S. Gaudentius aedificat

basilicam

quam
vult,

nuncupatam

et

Sanctorum Concilium sub hujus consecra-

Caldariola, confessor ordi-

Minorum, Colfaui in dioecesi Camein Italia. Commentarius phjsvius. Qui de B. Francisco scripsere. Patria I. ejus et ministerium sacrum. Institutio montis

tione praeclaram habet ad populum tractatum, probabiliter circa 4U0. De obitu sancti viri et aunis episcopatus 594. iii. S. Gau-

pietatis.

Mors.

771.

ii.

B.

Francisci

598 dentii scripta, cultus et reliquiae 26 Gaudiosus, episcopus Salernitanus et confessor. CoMMENTARius PiiJivius. uuicus.Tem-

cultus, initio valde tenuis, dein aliquautisper auctus et demum probatus sacrse ri-

pus episcopatus; translatum sancti corpus Neapolim; antiquum Officium 901. Oratio
ENC0MIA3TICA in festo
S.

tuum

Cong-reg-ationi

774.

Decretum,

quo

Gaudiosi, episcopi

B. Francisci de Caldariola ciiUus auctori776 taie Gregorii XVI confirmatus est Petragoricis 25 Fronto, episcopus confessor
,

Salernitani, ortu et geuere NeapoUtani.

Ex

tom. Vllltali^ Sacrjs, Ferdinandi Ugheladmisillustres lii. Caput unicum. Natales


;

in Gallia.

Commentarius

pr.-evius.

i.

De mis-

Mione S. Frontoni data a S. Petro apostolo, et de iuitiis ecclesiae Petrag-oriceusis 392.


11.

Vita edenda proponitur; inquiritur in in ejus praesentiam ultimae Santi patriam


,

episcopatus Salernitanus ; 906 res gestse et sanctus obitus Janua25 Gavinus miles, Protus presbyter, diaconus, martyres Turribus in Sarsio inter clericos
;

rius

dinia.

Commentarius pu.evius

i.

An

S.

Gavi-

CoBuse sepulturse S. Marthae, in occisionem serpentis, uuiversae regioni infesti 396. De obitu et sepultura Sancti ; de ejus cultu et
variis

nus diversus sit in fitdie xxxmaii; SS. Martyrum memoria compendium. Urfastis sacris et passionis
bujus SS, Gaviepiscopus non sunt annumerandi
bis
et
ecclesiae

a S. Gabino, cujus mentio

'

translationibus

reliquiae

paucis
proji-

Turritana notitia;

servatis, a Cnlvinistis

in

Dordoniam

Frontonis, episcopi PeTRAGORicENsis, Bx ms. Ultrajectino S. Salva-

ciuntur 401. Vita

S.

nus et Protus. Acta. 541. ii. De prima et Gavini, secunda inventione reliquiarum SS.
inventionis HistoProti et Januarii. iPrioris suspecta; secunda ria multiplici ex capite

toris,nunc bibliothecas regiae sub num. 8931, transsumpta, Caput i. Sanctus, in Lycaonia
natus, a B. Petro baptizatur; Christo adhEeret; in Gallias mittitur ad Petrocorios, quos praedicatione miraculis ad Christum convertit;

per finitimas.civitates Evang:elium aununtiat 407. Caput ii. Varias civitates prsedicationis causa obit; Sig-ibertum regn-

episcopatu inventio facta est saec. svii sub Cedrelles 548 iii. De RR. DD. Mancae de seu recognitione facta inventione tertia sint deanno 1848. Quo ordine res gestffi a S. Congregatione scribitur ex processu, Proti et probato. De cultu SS. Gavini,

Rom.

ium

convertit

draconem

in

Dordoniam

Januarii in Sardiilia 554.

De

sancto Gavino
:

prajcipitat; sancto line in pace quiescit 410 25 Fructus, confessor , Valentinus et Eng^ratia,

Arca, Itb. n MARTVRE TuRRiTANo cx [Joannc martyribus.CAvvT uniDesanctis Sardiniee

martyres, Segoviag in
pRjivitJs.
I.

Hispania.

Com-

cuM

MENTARius
de
illis

Pr8Ecipui scfiptores

nus. ad partes Seg-ovienses. S. Fructi controversia de Eucharistia. Martyrium SS. Valentini


et Engratiae.

Horum patria. Vivendi g-eAdventus Maurorum in Hispaniam et


Sanctis.

martyr, Gavinus, inclytus Chrysti Proti et Januarii admiracoDstantiam SS. minis a suscepta tide tus, convertitur, nec capite trunoatus deterreri potest. Denique inmare. Apparet primum CalpurS.

projicitur

Singularis pietas erga

eorum

nes.

reliquias 693, ii. Officia liturgica.

Keliquiarum translatio-

SS. Proto et Januano, nio cuidam ; deinde consummandum marquos hortatur ut ad martyribus tvriumfestinentsao. De sanctis

Cultus in prioratu EscuS. Fructi, Segoviae et in monasterio Lectiones es Indulgentiae 696. rialensi. OFFicio S. Fructi, confessokis, approbatse a

relationem factam a 692 V. S. D Roberto Bellarmino Italos in agro Bo26 Fulcus, confessor, apud unicug. noniensi. Commentarius historicus. gestae ignorantur. Quae de eo Fulci res

Paulo papa

V juxia

ex Joanne TuRRiTANis Pboto et Janbario SardinicV. Caput Arca, lib. n De sanctis scriptor ab exuNicvM. Exorditur Actorum pretiosam mortem. tollendo SS. Martyrum coram Comparent SS. Protus et Januarius variisque modis tentanBarbaro prffiside, cruciatibus, atque tur tum diris afflciuntur traduntur; hic vero S Gavino custodiendi sancti pugiles, jussu

S.

circumferuntur, partim aperte falsa certis de partim valde dubia. Cultus ejus

sunt,

convertitur. et ambo Corpora divimBarbari, gladio caeduntur. couporum Inventio servantur 562. tus

SS. Gavini,

XIY
SS. Gavini,

INDEX SANCTOBUM
Proti et Jancabii ex Joanne
:

2i>

Ilerus.

Vide Hilarius.

religrioso et UNicuM. Comitffi, viro admodum graviter dejudici in parte Sardiniae, cum

Arca

lib.

De

sajictis

Sardimse. Capct

L
25t
asrianus, confessor in Hibernia. Syllog. X-^gunicus. Familia S. Lasriaui. Vita san-

semel cumberet, mandat S Gavinus, ut tum suas, rumque illi appareus,

ite-

tum

esquirat. CoSS. Protiet Januarii reliquias valetudine. templum aedifimita, restituta Corpora transfert et paulo post
cat,

S. Carctissima iu mouasterio Rathenensi sub Domangeno. thago et in insula Pioch sub S.

Mors

in Ultonia

*^^^

SS.

Ejus in judicatu successor sedem sacram curat solemniter dedicari 564. EeSCRIPTUM SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI Pll PAmoritur.

pa:IX, quo visiianUbus Turrilanam basili568 cam indulgeniix conceduniur


25 Geuitor. Vide Spanus. 26 Gildas seu Aneurin Vide Gwinocus.

25 Lasrianus. Fu/eLasrius. in Drum25 Lasrius seu Lasrianus, confessor S.LasLiag in Hibernia. Sylloge. ^ unicus. Ita virgiue. rii laus etconver.-^atio cum S. ^*^ domicilium
JEias et

26Glyco. yjc/e Artemidorus. 26 Guesnoveus, Tugdonius, Mujanus et Tug*donia, eremitae in Britannia Armorica. ComMENTAiuus rnjcvius, unicus. Fontes histo-

26 Leptina. Vide Artemidorus. martyres, 26 Lucianus, Marcianus et socii, in Bithynia. Commentarius pk^Nicomedise antiquioribus vius. I. Acta et memoria in

ecclesiae fastis.

An

et qui

fuerint

sione socii.

SS. Lucianus

et

in pasMarcianus igne

Sanctorum adveutus in Armoricam; vita raonastica, prodigiis non careus 680. Acta S. Guesnovei, ex veteribus 691 lectionibus Leonensibus 26 Gwinocus, cultus ut episcopus, ejus pater Aneurin seu Gildas, ejus fratres Cennydd, Madog, Dolgan et Nwython, soror Dolgar
rici.

Britauniam

consumpti suut Nicomedije, jussu Sabini, tempore Deciauje persecutionis 804. ii. Tamayus de Salazar perperam contendit
SS.

Lucianum

que in

Marcianum notas passosurbe Vicensi seu Ausooensi. De inet

et

patruelis

Garci
S.

unicus.

An

S. Gwinofii pater , Sapiens. Illius gesta militaria, carmina, religiosa vita et cruenta mors, Piliorum vita

in. Wallia Sylloqe. Aneurinus seu Gildas, idem sit ac S. Gildas


,

ventione sacrorum corporum, quam factam perhibent in praefata urbe saeculo XI 807. ^iii.De reliquiis SS. Luciani et Marciani,

earumque translationibus
sia

et cultu iu eccle-

religiosa et cultus

895

26Gwynodl. VideTvidyT.

Additur ejusdem urbis et sedis notitia 812. Acta sanctokum Luciani et Marciani mahtyrum ex 2 codd. ei Mombriiio, apud Ruinariium, atque hic collata cum 817 Mariyrologio Hispano Tamayi
Ausouensi.
25 Lucius. Vide Milites quadraginta sex. 25 Ludovicus, confessor non pontifex, Arnsteinii in

H
25xlilarius seu Elian Geimiad. Vide Ca,nn&. 25 Hilarus seu Herus, episcopus Gaballorum, in dioecesi Mimatensi in Gallia. CommentaRiDS prjEvius. I Corpus S. Hilari anno 636 delatum in monasterium S. Dionysii in Francia eoque relatum, postquam aliquot annos quievisset in Salonensi novo monasterio. Reliquiffi Mimatensibus donatae 619.
II. Memoria S. Hilarii in martyrologiis. Festa. Vita brevi post mortem scripta, dein

pristina dioecesi Trevirensi. Com-

MENTARius pRjsvius.

Prolegomeuon de cultu beatorum Prsemonstratensium sanctorum et in ordine Praemonstratensi. i. Continuo


post

mortem

B.

Ludovicum
ii.

situm fuisse 728.


vici,

cselitibus accenLudovici Vita, ooB.

dices, editiones 731.

iii.

Castrum B. Ludo-

applicata S.

Hero,

quem Mimatenses

die

1 decembris colunt623. iii. Pata politica et


ecclesiastica pagi
S.

genus, uxor, jurisdictio et comitatus ante conversionem 733. iv. B. Ludovici ejusque uxoris Gudae couversio. Instituta et fata fratrum conversorum et monialium Prsemonstratensiura 737. v, Eundatio abbatiffi

Gabalitani,

dum

viveret

Arnsteinianee 740. vi, Eundationes

Hilarus.

Interest

concilio

Arvernensi

anno 535. Excipit S. Leobinum 625. iv, An S. Derns idem sit ac S. Hilarus. An orta
ejus festivitas

ex confusione
cultus S,

cum

S. Eligio.

Antiquissimus
fiis

Hilarii Pictavien v.

in dioBcesi

Mimatensi 628
situ.

De

pri-

monasteriorum ad Dreisam, ValHs S. Mari et Enckenbacensis 744. vii. Fundationes et fata monasteriorum in Gummersheim et Beselich 747. viii. Ultimi labores B. Ludovici. Templi Arnsteiniani constructio. Solemnes exsequiae , sepulcrum 750. Vita
B. LuDovici DE Arnstein conversi
siratensis,
et

stina amplitudine pagi Gabalitani et civitatis

Gabalorum

Vita B. Hilari, episcopi

Gavalitaniseu MiMATENsis, e;r mss. codici' bus Rubex Vallis, et Regime Sueciae collata cum Vita Guidonis de Casiris ex codice ms,

Premon* ex tribiis manuscriptis codicibus quaiuor ediiionibus, Capct i. Prologus,


saeculo 752.

B. Ludovici castrum, genus, potentia, divitiae et vita in

Caput

ii.

Conver-

Mimatensi

sceculo xv, ei

cmn eadem,

dis-

iributa in novem Lectiones de S, Ilario ex codice S3eculi xvi archivi prasfecturse Lu~ zerensis ei leciione de S. Ilero ex Officio
,

Ludovici et fundatio Arnsteinii 755. Caput iii. Fundationes in Munster-Dreisen, Bethlenrode, Enckenbach, Gummersheim et Beselich, jEdificatio monasterii in Arnstein
sio B.

sanci07'um pecuiiarium ecclesiw Mimatensis anni 1619 638. Lectiones de S. Ilbbo episcopo Gabalorum. 642
25 Humbertus. Vide Albiuus.

758.

Caput

IV.

Virtutes B. Ludovici,

mors

et

exseqoiBB

761

25 Lupus. Vide Ruflnianue. 26 Lupus. Vide Spanus.

M
25 J anuarius. Vide Gavinus.

25l^Xadog. Vide Gwinocus.


26 Marcella,

^M

IN
26 Marcella. Vide Tudyr. 25 Marcellianus. Vide Spanus. 25 Marcianus. Vide Martyrius. 25 Marcianus. Vide Lucianus.

TOMUM

XI OCTOBRIS.
rumque compendium
Passus sanctus ex
est

XV
martyr
Joanne Lamio. sub Decio et

probabilius sine sociis 415. ii. S. Miniatis corpus Florentia

An sacrum
translatura

25 Marcius. Vide Milites quadrag^inta sex. 25 Marg-areta, martyr, RoskildiiB in Dania.

COIIUENTARIUS HISTOKICUS. UUicUS. Koskildise pristiniElaudes, ubi olim S. Margaretae corpus pie servabatur. S. Marg:arete splen-

Metas in Gailiis fuerit saec. x a Theodorico episcopo. Quid censeudum de reliquiis in ecclesia S. Bartholomsei seu Montis Olivetani 418. in. De celeberrimo cultu S. Miniatia iu Etruria. Eoclesise ejus nomiue di-

maritus dies et annus morcausamartyrii; translatio cultus legitimus 71S 25 Martyrius et Marcianus, notarii, martyres Constantinopoli, CoMMENTAntus ru^vius.
; ;

didum genus
tis:

cat Plorentiae.
martyris, atque

Festum

et oflicium

sancti

hymni duo

proprii. Reliquiae

minores in pluribus eccleaiis et iimpuUffi ejus sanguine repletse 424. Passio sancti
MiNiATis MARTYRiseiC ws. Trevireusi collato cum ms. Meiensi. Item ex codice Bibliothecas Laure^itianse apud Lamium 428

unicus.

De

ecclesise

Constantinopolitanze

misero statu, mortuo S. Paulo patriarcha, cujus notarii erant SS. Martyrius et Marciauus. Horum passio ex Sozomeno et menologiis
;

N
gg^VTasadius, Beoanus, episcopus, et MellaJLN nus, in comitatu Dunensi Hibernise. Sylloge. unicus.
et Mellanis,

et

memoria

in aliis fastis sacris.

Quo

in g-radu ecclesiastico sancti viri constituti

temActa 369. MaRTYRIUM SANCTOItUM MAltTYRUM MakCIANI ET Martyrii notakiouum, auctore Simeone Meessent, et
passi. Martyrii

pus.

an cum sociis Eorum sepulcrum,

ecclesia,

De pluribus

sanctis Beoanis

deque situ ecclesiae TamlachtaHumail seu Tamlachta-Menand in Ultonia.


893
pontifex, in

taphraste, ex codice regio Parisiensi, collatocumduobus aliis.AdditurVersio latina.

25 Nicius, confessor non

monaPonClino.

Caput unicum.

Sub Constantio imperatore


atque in orthodoxos
intrepide
in-

sterio grasco S. Pauli de Foresta prope

priBvalent Ariani

temcurvum
PRjsvius.

in terra Laboris. Commentakitjs


S.

credibiliter sseviunt.

Uac tempestate, cum


profiterentur

I.

Nicius diversus a

S.

sanam doctrinam

sancti Notarii, comprehenduntur, et capitis

Monachi, diversis linguisaut ritibus utentes in sacris, sub una regula. Hujus rei origo

damnati coronantur, atque insigni cum 575 honore tumulantur 25 Maurus, confessor in Burgundia Jurana et
pristina dicecesi Vesontinensi. Sylloge critica. unicus. S.

apud Orientales

et

Occidentales. S. Nicii

incolatusCasini et in monasterio S. Nicolai de Ciconia 704. ii. Coustructio monasterii

rologio

S.

Claudii.

Mauri memoria in MartyVicus ab ejus nomine

S. Mauro abbate. Represbyterorum. Indulgen677 tiae. Beneficia recentia 25 Maximus Millenarius. Vide Milites quadra-

dictus. Confusus
liquiae.

cum

prope Pontemcurvura. Hujus loci Diploma Guidonis comitis 707. LbCTIONES DE S. NlCIO, EX COLLECTANEIS MSS. P. Manni. S. Nicii ortus. AdventusCasinum.
graeci

origo.

Societas

Habitatio in monasterio

S.

Nicolai de Cico-

nia. Constructio monasterii grfeci

apud Pon711

ginta ses. 26 Meliavusseu Eliavus, martyr in Britannia Armoricana. Sylloge historica. unicus.

temcurvum 26 Nwython. Vide Gwinocus.

Acta S.Meliavi desumenda ex Actis S. Melarii ejus fiiii. Ejus familiae adventus in Coruubiam Armoricanam. Comites Cornubiae distinguendi a Domnoniensibus. Causa ctedis 943 S. Meliavi. Cultus. 26 Megingaudus. Vide Albinus. 26 Merin. Vide Tudyr. 25 Mernocus, episcopus et confessor, patronus de Kilmernock in Scotia. Sylloge. unicus, S. Mernoci memoria in calendariis
et

25X

etrus.

Vide Milites quadragintasex.

25 Priraus. Vide Saturninus. 25 Principinus. Vide Sps.uus.

25 Protus. Vide Gavinus.

Q
->^uadragesimus
subdiaconus confessor , Commentauius PHiEVius. unicus. Non reperitur nomen S. Quadragesimi in fastis sacris ante Baronium. Num ejus corpus asservetur et festum celebretur Papiae, prout affirmat P, Komualdus a sancta Maria. Tempus quo floruit vir sanctus 888. Acta S. Quadragesimi scbdiaconi ex S, Gregorii

\^in

Italia.

martyrologiis scoticis. Loca ejus nomine

designata.
S.
filius,

Nomen idem quod Krnanus. An Mernocus idem qui S, Ernanus, Craseni


649

25 Messapius. Vide Spanus.

25 Milites

martyres ; item alii centum viginti et unus, inter quos SS. Theodosius, Lucius, Marcus et Petrus, ac probabiliter etiam Maximus comes millenarius. Sylloge. unicus. Memoria in fastis sacris et passio ex Mombritio. Coronati fuere sub Claudio II, qui dictus est Gothicus. De aliis SS, Militibus cxxi martyribus, inter quos S. Maximus, comes millenarius, 432 eodem loco sepultis 25 Minias martyr, Plorentifie in Tuscia. ComMENTARius PR^vius. i, Acta S. Miniatis, eo-

quadraginta sex

M. dialogis, lib. III, cap. 17. 26 Quodvultdeus. Sylloge HrsTOnicA. i. Vindicatur auctoritas HistoriaB persecutionis Vandalicae, a S. Victore Vitensi conscriptae
845.
II.

Tempus
;

sancti in episcopatu Car-

thaginensi

exsilium ex
obitus,

Africa; incolatus

Neapolitanus;

cultus et sepultura

850

B
_-"Q ogatianus,
presbyter, et Felicissimus,

-l\vir laicus, confessores, Carthagine in Africa. Commentabius historicus. Qusede SS. Bogatiano

INDBX SANCTORUM
XVI
innotueruni, ,^^eEoffatiano et Felicissimo bin Cypriani, quarum ^us ex epistolis S. h;s non una inscript. In S Ro^atLno expl.canda s.ve difficultas sive oieurlt item ep. o .s e solvenda. in aliis ^.'"%'':,^^:;'^,^,is prseclare C- ha pr^sul.s saneti ^^.^^

rum ex
Z ^
^

fastis

Hieronymianis

541

Saturus. Vide Saturninus.

Xnda.

u^m

^.^^
Metens.s. Commbntain
dioecesi

,^^^,^, /cnltus

'^^^^^^

r CyTrtrvLfrium^f^lsse A schismatici.
l;Ss
^tSue

conslt

in

causa

^^^^^^ ,,,,,,,,, ^^ grenere ,!!!:' ^ Fontes historici. An o Quando et frater S. Segolense. S Sigebaldus successerit Metensem adiverit eique

?--

reg.o

Metens fuent

sedem

martyrolog.s mi perperam d.cunsancti martyres

Virtutes ejus ep.scopales. S ChrodeL-angus. Hiiar.acum curat.

episcopi, et Ausia25*Eufinianus et Lupus, CommenBajocis in Galliis. cus presbyter. Eufinian. et Lup. PKivirs. I SS.

Z^Z
tTs.

aliisque monumenLemoriainfastis saoris

Tempus

Consecratio

ordinatioms et mo t. 05S episcopalis per saltum


vit.

templorum monasterium rest.tu.t, conseu S Naboris Adelfi monas edUque Novnmvillare seu S. Claustriacum. ^':^<^^^^^ rium non autem scnpsent ad Mete^sium satagit.An epistolam Ejuscommercium "^ P'PP^ S. Bonifacium. sepulturaH.lanc.Rel.qu^ no Brevi. Mors et Symphoriani monastein Metensi S.
S;rt!:"cta
;

retectiB

f,.CultusS.LnpiBajociset.nEluonen=. fcu monasterio. Rel.qm S. S Amandi


prius perii translatce
veris.m.l. er

Rhedo-

ue,

et S.

Lupi Cormar.cum;

de.n
et

Pa

u-

dUam.
Corbolium
,.

metu

Normannorum

postea
6G..

VlTA S. SlGEBALDI, EPISCOPI Chrodegangt, auctore excerpta ex Vita S. abbate Gorzxensx (ut videtur) B. Joanne, Eccardi et Pertzn. ex secundum editiones AuguGuelferbytano unico, dein
rio 931.

Metensis,

Fata capituli

Corbol.ens.

codice stano 939.VITA

s.

Sigebaldi episcopiMetensis,

Annua
SS.

Lrem

hosupplicatio Corboliens.s .n iv. Exsuperii et Lup. 665.

Metensis auctorem.onacho S. Symphoriam


monasterii. Inoiex apographo codicis ejus
BT

Corbol.enaliorum sanctorum S Lnpi et Lup,. fata. Miracula S. sium reliqniarum sancti prologos in vita F,ulvit. iNCinr

SBro;ASSI..K...B.S mSCOPI 670

I.C.P.T

Vn,

sANCTi L^pi EV.SCOPI,

qum

^:,,kalendasnovembrism.

celebratur Inc.pit tbans-

EPisCOPI PITPKOLOGDS V1T.E S. S.GEBALDI, INCIPIT VlTA S^ CONFESSOK.S MeTENSIS 993. J'* SlOEBALDI, EPISCOPI ET CONFESSOWS Beatus, Messa25 Spanus, Lupus, Benignus, Princip.nus Genitor, pius, Maroellianus, culti in agns et Tridorius. pro martyribus

Zo
Lcpi

AusiACi 675. Vita sancti SS. LnP, ET parlim ex mss. EPiscopi BA30CENSIS.

Turonensi

et

Biturioensi.

Commentawds

et Colomensts Carlhusiarum Confluentinm 675 partimexms.codiceCorboltensi


_

in martypniEvins ET CRiTicos. I. Mcmorise fabulosa apphcata rologiis. Eadem passio

diversis sanctis. 578.


illius

ii.

Origo

fabulos

episcopus Narbonen26 Rusticus. confessor. Commkntaiiius histomcus. ^ i. sis in Galliis. ad Acta S. Rnstici spectan-

historiaj.

Quibus

in locis

novem

lU.

Ldpi, Genitok.s et sancti colantur. Passio SS.

Fratrom ex regesto Oblincensi

580

De monumentis tibus Etprimum

de

insigni

insonptione
ii.

minori 860. Narbonensi. Item de altera

ad Rusticum moDe epistolaS. Hieronymi


Narbonens.s 865 lescentia S. PrKsulis

26

nachum;

in

qna reperiuntur Pl"^* / ^iii.

De

epistola S.

Leonis Magni ad Rusticum

eyrnog seu Twrnog. FirfeTudyr. sex. Theodosius. Vide Milites quadraginta 25 25 Tridorius. Vide Spanus.

S. HilaripapEE Narbonensem. Item epistolie Narbonenses S. Rustici de Hermete. quem iv. Adfuit successorem elegerant 868. ubi actum de Gallicano, S Rusticus concilio Flavianum; .tera S. Leonis Magni ad epistola est Arelatensi III, ubi compositum

26 Tudno. Vide Tudyr. Twrnog 26 Tudyr seu Tudur, Arwystli Gloff, Tyfrydog, seu Teyrnog, Dier seu Deifer, Tuglyd. Marcella, Gwynodl, Merin, Senefyr.

TndnoetTyneio, confessores non pontifices

concilio

inter Theodor.dissidium de jurisdictione etFaustum, cum. episcopum Forojuliensem, monumenta miabbatem Liriuensem. Alia apocrypha, ad res gestas S. Ru-

Memoria illoin Wallia. Sylloge unious. rum sanctorum ex una familia in Genealosacris899 gia sanctorum, in templis et fastis

26 Tuglyd. Vide Tudyr. 26 Twrnog seu Teyrnog. Vide Tudyr.

nus certa vel


stici

pertineutia 872 v.

Summarium
;

re-

rum

a S.

Rustico

gestarum

ejus

mors,

26 Tyfrydog. Vide Tudyr. 26 Tyneius. Vide Tudyr.

sepultura, reliqui; memoria ordinatus ubi traditur S. Rusticus ciis Massiliensi; paucis a S. Vinerio

in fastis sa-

presbyter

asserant 875. expenditur, quo id jure

vi.

Brevis notitia provinciffi,

civitatis et sedis

^-VTalerinus, Sabinus, Valerius, et Chrysaphus, martyres. Commemoratio. unious. fontibus Notitia horum martyrum ex gracis

breviaNarbonensis. Lectiones ex antiquo 879 rio Narbonensi de S. Eustico

54,0

25 Valentinus. Vide Fructus.


V\r

ZSOadwren

seu Saturninus. Vide Canna. SaturninusseuSadwren. yide Canna. 25

26

VV

.'t*

^^" Albinus. Vide Albinus.

Primua, Flavianus, 25 Saturninus. Claudianus,

Z
25^oticus. Vide Saturninus.

et Saturus, marZoticus, Asterius, Charus Africa unicus. Notitia SS. Martytyres in

iNDEX

INDEX
S^CULUM
I.

CHRONOLOGICUS.
Kheno admovet,
ut, proficiscente

Chloro in
501 b

Anno 62 vel sequenti Bithynia a Nerone conjung*itur cum Ponto; a quo eventu plures Ponti
807 a urbes aeram inchoarunt Sseculo 1 Yapincj episcopus fuisse videtur 795 et seqq. S. Demetrius

Angliam, barbaros contineat

S^CULUM
Ineunte S3eculo

IV.

/Fprimum

transferuntur cor-

pora SS. Crispini et Crispiuiani

505 a

S^.CULUM IL
Anno
108 probabiliter obiit S.Evaristus 801 b c

Anno 303, 20 decembris, Diocletianus Vicen499 b nalia celebrat


Anno
305, kalendis maji,

Maximianus Hercu498 e

S.ECULUMIII.

lius abdicavit imperium


'dOG,

Anno 204
tur

Pbilippus Senior, imperator, nasci-

430f

Anno

217 Origenes mittitur in Arabiam ad 430 f convertendum ducem hujus reg^ionis Anno 244Philippus Seniorimperarecoepit 430 f Anno 249, mense octobri^ Decius imperium obtinet succeditque Philippo Seniori inte417 b, 807 e rempto

post mensem octobrem, restituitur Anno 501 a Maximiano Herculio purpura 307 Constantiuus M. augustus nuucuAnno

Anno

501 a patur a Maximiano llerculio 308 Maximianus Herculius cogitur altera 501 a vice deponere purpuram Anno 310 Maximianus ilerculius tentat Constantino M. eripere vitam et imperium

Anno

250 ineunte coepit Carthagine persecutio 820 b Ueciana

Eodem

anno^ 20 januarii, S. Fabianus papa 417 c martyrio coronatur Eodem anno, circa finem februarii, S. Cypria820 b nus Carthagine secedit Anno 251 ineimte incipit Carthagine schisma 824 e Felicissimi Eodem annOj mense aprili^ S. Cyprianus ex 820 e secessu redit Carthaginem Eodem anno, exeunte mense novembri, Decius contra Gothos pugnans, occumbit cum 417 b c, 807 e duobus tiliis suis
445 a Anno 256 coepit persecutio Valeriani Anno 257 S. Stephanus papa I consummat ago440 d nem Eodem anno Postumus constituitur custos limitis

501 a strangulatur (ut videtur) Massiliae celebratur sy nodus Laodicena, summo 590 d poutifice S. Silvestro Anno 339 fugit S. Athanasius ex Alexandria,

Anno 320

et in vicinia latitat,

adveuiente Gregorio Cap-

831 ef padoce, pseudopatriarcha 340 S. Alexander episcopus CPolitanus, Anno

strenuus

fidei

Nicaenae propugnator, moritur


S.

Alexandro in 569 c anno ariani errant in Paachate AlexanEodem 832 a drige 831 f item catholici amio, sub mensem februarium, in Eodem 832 a Italiam fugit S. Athanasius 341 schisma in Augustamnica Aegypti Anno 832 b
Paulus succedit c. CPoIitana sede
569
S.
;

Eodem

Gallicani contra

Germanos 636

d.

Impe-

rium assumit

Eodem
S.

637 d anno, mense sepiembri, Turubi exulat 821 f Cyprianus

anno, circa mensem augustum, celebratur Antiochiae concilium, dictum Dedica^*^^ ^ ^ tionis
343
celebratur synodus Sardicensis a
et

Anno

catholicis

Anno

265 in Galliis consul procedit Postumus 636 d


268, 24 martii, Claudius II dictus

Anno
stus

Augu434 b

Anno
ctus

270 Claudius
282,

II,

imperator, peste extin-

434 b

832 d. 832 e tiusimperator 344 Naissi et dein Aquilejae commoratur A7ino 833 a S. Athanasius festis paschalibus, AquilejaeversaAnno 345, 833 b c tur S. Athanasius

Triumphum

Philippopolitana ab arianis de Persis agit Constan-

Anno
tur

mense augusto, Carus imperio

poti-

Eodem anno

S.

Athanasius pergit
;

in Gallias et

440 a
sedi apostolicse praeficitur443c

Anno283 S.Cajus

quidem Treviros abi ad eum venit Euphra833 bc tes, ab arianis perversus

Anno

284

Nuraerianus imperator patri suo

Anno

ibid. Caro succedit 440 d ; occiditur anno, die 17 septembris. Diocletianus 499 f imperator salutatur Caesar nunAnno 285 Maximianus Herculius cupatur 499 b, 502 f ; movet contra Bagaudas 499 f. Quos levibus prseliis domat ibid. ibid, Legio Thebaea mactatur Anno 286, kalendis aprilibus, Maximianus Herculius dicitur Augustus 497 d Anno 292 Constantius Chlorus et Galerius 498 d creantur Csesares Eodem anno Moguntiacenses in honorem imperatorum monumentum ponunt Ladenburgi 913 b Eodem anno Galliarum administratio commi-

Eodem

346 celebraturconcilium Coloniense adversus Euphratem, Coloniensem episcopum 829 e f, 830 et seqq.

Eodem anno

moritur Gregorius,

pseudopa-

triarcha Alexandrinus, et Alexandriam redit 833 d e S. Athanasius

346 non per novos consules, sed post consulatum Amantii et Alhini in Occi834 e f, 835 a b c dente notatus Anno 350, die 27 februarii, Constans impera-

Idem annus

tor necatur
S.

570a

Paulus episcopus Anno 351 vel praecedenti 570 a b arianis strangulatur CPoIitanus ab 499 e imperator, neoatus Anno 354GalIus, 444 e Damasus papa creatur Anno 366 S.
episcopus Viennensis, 781 e Anno 375 vel 391 S. Honoratus, postea Arelatensis episcopus, fundat monasterium Lirirense

Anno

374 Florentius

titur Constantio Chloro

501 f

interest concilio Valentino

Anno

296

Eodem

Cajus papa moritur anno Maximianus Herculius


S.

443 c
copias

XVIII
nense

INDEX CHRONOLOGICUS
867 d
S.

Anno

LugduEucherius consecratur episcopus 875 a

S.

Augustinus

Roma Mediolanum
444e

nensis

Anno

Eodemanno S, Damasi papseobitus discedit Mediolano Anno 387 S. Augustiuus


Anno
393 Eugenius et Arbogastes &an o Alemannos in Italiam ducunt concilium Hipponense ^orfma^no celebratur 004 t

auxilmm a^ 437 et 430 Hunni, in pugnant in Gallus acciti, adversus Gothos o7U u
439

Aen

Anno
S.

concilium Regiense,

cui

praefuit
**^*.**

Francos

et

Hilarius Arelatensis

Post annum Wandalica

439 efferbuit in Africa persecutio

Anno

394,

celebratur concilium Carthag-inense

bSi
S.

580 c A7ino ?>QQ aut 307 moritur celebratur CarthaAnno 397, die 13 augusti,

Martinus

Anno 441, die 18 novembris, ponuntur ruinis m fundamenta novse basilicae, eversis ^^^^ prioris dudum exustse libros suos de Anno 443 incohat Sozomcnus
historia ecclesiastica
^'^^

Narbo-

gineconcilium

Sbba.

Anno
lica

absolvitur basi445, die 28 novembris,

Anno

308, die i aprilis, vel

anno preecedenii,

Narboneusis a

S.

Rustico

jedificata

864 b

591 c die 17 aprilis, obitus S. Ambrosii per Africam deAnno 399 templa idolorum
struuntur

Anno

.^?^^

Anno
S.

ctorum

Brixi a 4U0 circiter videtur dedicata Conciiii SanGaudentio episcopo basilica ^^^

epi451 conventus quadraginta quatuor conscoporum Arelate habetur, qui passim ii dicitur cilium Gallicanum vel Arelatense 872 de

Anno

451

Hunni vastitatem

Galliis intulerunt

Anno

Radagaiso 400 circiter Gothi, ducibus 596 c et Alarico, Italiam vastant

870 a

Anno

epi454, die 25 octobris, Carthaginensis

S.ECULUM V.
S^culo V ineunte
Cadurceusis
S. Alithuis creatus

scopus ordinatur S. Deogratias Anno 455 Valentinianus imperator

851 f moritur

870b
episcopus
'^

EodemprobabiliterannOyCelehvninTconciVwim. Arelatense iii in causa Fausti, abbatis Lirinensis


^'" ^

Anno
Anno

401, 13 septembris, celebratur

magnum
857 a

coiicilium

Africanum
S.

Anno

402 cessant contentiones

Hieronymum
S97 b

inter

etRufinum Aquilejensem

Eodem

anno, die 27 augusti, celebratur con^^'^ ^ Milevitanum dielh augusti^ celebratur coucilium Anno 403, ^^"[^ Carthaginense circiter 405 S. Paulinus Nolanus dat UtAnno
ciliura

457 S. Eusticus Narbonensis 876 d Minerbense procedit Eode^n anno, 1 augusti, imperator 660 e Majorianus
altare

dedicat

Anno

teras ad S. Florentium,

pum Eodem

Cadurcensem episco781a

458 oirciter datse literae S. Bustici Narbonensis ad S. Leouem M., hujusque ad propositas inquisitiones responsoriae 870 b Circa annum 460 moritur S. Lupus, episcopus 661 a, 662 bc Bajocensis

a^ino synodus episcoporum Itaiise in 592 c causa'S. ( hrysostomi


vel 414 fundatur Massiliae

Anno 461
Ano

S.

Hilarus papa succeditS. Leoni M. 871 c

Eodem anno

sterium S. Victoris Anno 406 S. Gaudentius, episcopus Brixiensis legationem suscipit pro S. Chrysostomo, jussu 591 b S. Innoceutii I papae 409 S. Faulinus creatur episcopus NolaAnno

mona867 b

462, die 19 novembris, S. Hilarus

papa
871 f

celebrat

primum

ordinationis suse auniversa-

rium

Eodemamio Narbona in potestatem


rum venit Anno 465 aut

Visigotho-

880 c

nus

781 a

Anno

^lOcirciter Rufinus Becognitiones


S.

S. Cle-

meutis, latine versas, mittit


Brisiensi

Gaudentio
590
f

466 moritur ^gidius, magister 061 a Galliis militum in suam extendunt in Galliis Anno 472 ditionem 625 d Visigothi

Ab anno

Anno

411 circiter scribit S. Hieronymus ad

Eusticum monachum, deinde episcopum Nar865 d bouensem

sattem 473 arf 475 Ecdicius seu Actisius vel Altisius gubernavit Aquitaniam 778 f Anno 477 fere totam Hispaniam occupant Visi625 d gothi

A^no

412 Visigothi occupant provinciam Nar625 d boneusem

Anno 4H4 Hunnericus,

Anno

413 Narboua ab Ataulpho, Visigothorum rege, capitur, sed breve post Honorio imp. 880 b restituitur eligitur Pontifex Anno 418, die 28 decembris,

A^^andalorum rex, coa445 e vocat Carthagine episcopos Eodem anno Sardinia numeratur septima pro449 a vincia regni Wandalici

Anno

465 ruit Visigothorum in Galliis 491


S.

regnum
626 c d

606 a b c Bonifaciusl 1 novembris, iudicta synodus Anno 419, die omnium Galliae episcoporum in causa Maximi Gll f Valentini
S.

Anno

Sabas conjungit Armenos

cum
705 d

Syris in

una laura

Anno 499 synodus Romana sub papa Symmacho


901
d*

Anno
S.

422, die 4 septembris^ probabiliter obit


I

Ctrca

annum

500 moritur

S.

Capuanus
VI.

781 a

Bonifacius papa

914 a b

Anno

427, die 9 octobris, S. Rusticus conseora-

SiECULUM

864 otur episcopus Narbonensis mense majo, Vandalx ex Hispania in An7io 429, 846 d e Africam trajiciuut

Ad priorem
Anno 506

sseculi vi

partem referendus est

S. Sacerdotis episcopatus.

Anno 434, aut certe non ante

annum

430,

celebratur concilium Agathense 626 c,

Anno

IN

TOMTM XI OCTOBRIS.
Autumno anni
tibus Ebroini

XIX
674
S.

Anno

503 Tolosam usque penetrat Clodoveusl 626 d

Leodegorii se dedit mlli683 e

Eodem anno

Clodoveus primum occupat pag-um Gabalitanum 641 b Anno 509 vel 511 raoritur Clodoveus I 887 f

Anno

676

S.

Leodegarius

cum

S.

aulam arcessitur

Anno

516 celebratur concilium Tarraconense, cui subscriptus legitur Camidius, episcopus 816 d e Ausonensis

Anno 678 episcopus ordinatur Sub eumdem annum moritur


abbatissa Fiscannensis

S.

S.

Guerino in 683 f 925 e Eatas Childemara, 684 c

Anno

Non

ante annum 510 scriptum carmen WalUfi97 c cum Gododin Anno 523 Chlodomirus rex contra S. Aviti monita proficiscitur adversus Sigiamundum 644 d Anno 533 Theodebertus I occupat pagos a 626 d Gothis detentos in Galliis Anno 534 Belibarius, pulsis Wandalis, Sardiniam restituit imperatoribus Orientis B49 b
,

680 celebratur in Anglia concilium Britannicum adversus Monothelismum 926 b c


684.

Anno
Anno

Amandus

Trajectensis moritur 921 f

Eodem anno,

685 celebratur synodus in Twyford 926 d die 20 martiiy S. Cuthberlus ordinatur episcopus 926 d, 930 d

Eodem
Anno Anno

anno, die 26 octobris, obit

S.

Eatas

926 e
697 celebratur synodus Tarensis 648 d e 699 S. Amandi Trajectensis corpus eo921 f lemniter elevatur

Circa annum 540 moritur S, Hilarus, episco619 a pus Gabalorum seu Mimatensis Anno 540 circiier S. Greg-orius M. papa natus 890 a est

Sssculo VIII exeunte, Sardinia facta est sui juris, 550 b c et a judicibus regitur

annum 541 e vivis recessit S. Hilarus, 628 d episcopus Mimatensis Anno 542 S. Aptonius includit S. Eparchium 886 b
Ante

S^CULUMVIH.
Circa

annum 705

manibus Maurorum

reoi-

pitur septempublica

704 a

Anno
lur

549 concilium Aurelianense

celebra-

Anno

Anno

560 moritur Comorus Maledictus Inter annum 572 et 580 pugnata est pugna in 897 d Caltraeth
887 d Circa annum 574 raoritur S. Aptonius annum 589 Segoviae instituitur Aliquanto ante 693 d episcopalis cathedra sequenti videtur S. Gregorius Anno 593 vel 890 a M. scripsisse libros Dialogorum

b 683 b
S^^V

708 S. Sigebaldus, Metensis episcopus, contrahit ciim Wolfaudo comite de Marsupia


710
S.

Sub annum
ecclesias

934 ef Rupertus Salisburgensis

Anno Anno

921 f primordia ponit 710 aut 711 moritur S. Caeti seu Coeddi, 648 e Hiensis episcopus
711,

extremo

n^en^eaprzVi",

Hispaniam

S^CULUMVIL
Anno 604 obiit S. Gregorius M. papa Ad annum circiter 620 ex monasterio
nensi
expellitur
S.

Carthagus

490 a Ratheepiscopus

694 c invadunt Mauri Anno 712 verisimiliter a Mauris capta Segovia 694 f Anno 715 moritur S. Fructus, patrouus Sego^^5 b viensis 953 a Anno 718 Saxones repulsi

Sub annum

Anno

Hibernus 629 ponit

668a
S.

Arnulfus infulas Metenses 913 d


619 b
ecclesia Sol-

720 S. Rupertus, episcopus Salis921 f burgensis, moritur Anno 723 S. Bonifacius creatur Roftiae cpisco949 e. 951 e pus
versionera

Anwo 631 raoritur Charibertus II Anno 631, die 9 maji, dedicatur

Eodemanno primum
Anno Anno

Hessorum

tentat S. Bonifacius con949 e

512 e lemniacensis Gabalorum in S, Dionysii Anno 636 ex pago abbatiam trausferuutur reliquiae S. Hilari, 6^9 episcopi Mimatensis
640 clerus Romanus scribit ad Hibernos 668 e de recto paschatis tempore terraemotus ConstanAnno 649, die 29 octobris,

953 a 724 Saxones repulsi Metensis epi734 fundat S. Sigebaldus. 935 e f scopus, monasterium S. Naboris 953 a Anno 738 Saxones repulsi

Anno

Eodem anno Romam


Anno

pergit

S.

Bonifacius
955 c

739 Bavaria divisa in quatuor dioeceses

tinopoli

''S^*
vii celebris trans-

959 b

Paulo ante medium S3eculum

Eodem anno
S.

739 Caasino in

Germaniam venit
955 d

sub Ansalatio SS. Crispini et Crispiniani, Suessionensi, assistente S. Elirico, episcopo


gio Noviomensi Sxculo vii adulto
.

Willibaldus

Anno

occisus est S.

Cornubia Armoricana Circa annum 650 moritur S. Lasrianus confes^^^ * sor in Hibernia 656 iu Neustria et Burgundia Ab exeunte anno ^^ ^ regnat Clotharius III fundatur Fiecannense cobuoCirca annum 661

509 b Meliavus in 946 c d e

740 terrsemotus, 787 a tur Constantinopoli erigit cathedras WirziAnno 741 S. Bonifacius

cujus natalis dein agi-

burgensem, Erfortensem

et

Buriburgensem
968

cde

Eodemanno, die^Z

julii,

683d,684abc bium conditur monasterium Dreisense 744 c Ano863 Ante annum 664 fundatum est monasterlum
Anno
9^4, d Mailrosense 664, die 26 octobris, moritur S. Cedda seu Ceddua, episoopus Saxonum Orienta-

natur presbyter anno, die 26 octobris, moritur S. Sige934 d e, 937 e baldus, episcopus Metensis Pippinus Heristallius absolvit expeAnno 742 934 d ditionem Aquitanicam die 1 octobris, episcopus MetenEodem anno, 984 b c d e f S. Chrodegangufl

S.|WiIlibaIdu3 ordi955 d e

Eodem

sis fit

Eodem

anno, die 21 octobris,

S.

Willibaldus

consecratur Eichstetensis

lium Tomits

922 a

episcopus 955 c d e f, 956

XI

Octobris,

Eodem

XX
Eodem anno U%, Thuringiam
baldus

INDEX CHRONOLOGICUS
petit S. Willi-

^9.6c

Anno 852 gium


,

Florus, qui auget Bedae martyroloscripsit

contra Scotum

Erigenam

Anno

S. 743, die 21 aprilis, celebratur a

Bom-

facio

primum concilium Germanicum 954 b.


957 a b d

Anno cam

504 a 857 Normanni vastant Bajocas et Ebroi663 e

Anno Anno

744, die

Liptinense

martii, celebraturconcilium 957 b

A7ino 859 vel sequenti LTsuardus edit suum martyrologium 415 d, et iterum inter anibid. 877 Carolus Calvus confirmat divisionem Anno 862 624 d e bonorum abbatiae S. Dionysii
8(19 et

745 in concilio Germanico


,

damnantur

num

Aldebertus et Clemens hgeretici Gewiliebus deponitur episcopus Moguntinus autem 958 b


, ,

Anno

863, S. Mauri, abbatis reliquiae transfe-

846 in Novovillari reponuntur S. Adel932 b phi, episcopi Metensis, reliquise supremus HiEodem anno 746 Jusuf, emirus spaniam dividit in quinque provincias

Anno

696 d

Anno 757, die 28 maiiy Paulus I pontificatum 445 f adeptus est Anno
761 circiter, Paulus

Vesontionensem 677 b 389 a Balbus Amio 877 coronatur Ludovicus papa V pluriraas Anno 886 circiter Stephanus SS. reliquias transfert ad Palatium Latera446 c d nense, etc.
runtur

prope

dicecesim

Anno

papal multa

SS. cor-

pora transtulit ex cCEmeteriis ad ecclesiam 445 d S. Silvestri

898 chartaZwenteboldi, regis superioris ubi mentio de reliquiis SS. Chrysanthi et Darise in monasterio Eiffliae 461 cd
Lotharingise
,

Anno

Chrodegan934 b c d e f Eodem anno Ludovicusll imperator proficisci708 d e tur adversus Saracenos in Italiam
766, die 6 martiiy moritur S.
g-us,

S.ECULUM X.
Anno Anno
912 Rollo, dux Normanniae, convertitur 685 f
circiter 913 restituitur Septempublica

Metensis episcopus

Anno

11\< Fritislariense

a Saxonibus Eodem anno, irrumpentibus Saxonibus,


quise S. Wig-berti Fritislaria

monasterium vastatur 952 d


reli-

invicinumBu-

Anno 915 velsequenti Berengarius imperator a Joanne pontifice Anno


917 RoIIo
,

704 a inungitur

958 b c d f riburgum transforuntur ^'ot/ewanwo transferunturS.Wigbertireliquise 955

dux Normanniae

453 d moritur 685 b

ab

Anwo 92^velsequenti Berengariusl


romphaea a tergo
percussus

imperator,

Anno Anno

781 librum de episcopis Metensibus scri-

prosternitur

psit Paulus Warnefridi

932 a

453 d

785 oflaciura deponit Meg*ingaudus, epi961 d scopus Wirzeburg-ensis SiBCulo VIII labente, condidit Carolus Mag-nus, 516 e episcopatum Osnabrugensem A7ino 796 vel sequenti commiXiiinv aCarolo M.

Anno

927 aut sequenti Dagobertus I dotat ec-

clesiam Wormatiensem

912 d e

Anno Anno Anno

931

Eomam

legatos mittit S. Bonifacius

952 a
dedit episcopum Regiensibus

populus episcopis Sa456 e lisburgensibus regendus


Orientalis Paononiae

947 Berengarius II imperator, Adelardum 453 d

SiECULUM
Anno
rit se

IX.

803 diploma Caroli Magni, in quo asse-

corporaSS.CrispinietCrispiniani trans-

tulisse

Anno

Osnabrugum 517 b c 815 Ludovicus Pius donat monasterio


monasterium regium Salonense
621 c

S, MicLaelis

948, die ^ januariiy monasterium Gandersheimense esemptionem obtinet 984 b c A7ino 968 Vapincum tentatur a Sarracenis 799 d Anno 790 Theodoricus episcopus Metas defert 415 e, 420 id. Passionem S. Miniatis Anno 970 Spoleto Metas transfertur S. Serenae 942 f martyris corpus

Anno

984 a Mauris recuperatur Septempublica

Eodem anno

relatum fuisse videtur ad abbatiam S. Dionysii S. Hilarii Mimatensis corpus 621 Anno 817 circiter Paschalis papa I corpora sanctorum transfert ad ecclesiam S. Praxe 446 a dis Anno 822 nova Corbeia fundatur in Saxonia 523 a Anno 826 circiter Eoma Suessionem translatse 514 a reliquise S. Sebastiani Anno 836 Marcwardus ccBnobium exstruxit in Eifflia, a quo oppidum Monasterium-EifQise 450 d (Munstereiflel) originem duxit

704 a

Anwo 984

Anno

Ludovicus Pius, imperator, obiit 449 e Anno 841 aut 842, Fiscannense, Fontanellense et Gemmeticense coenobia tentantur a Nor840,

scopus 989 monachae Fiscannenses transferuntur in Montisvillare 685 f Anno 990, die 17 julii, solemniter dedicatur Fiscannense templum 686 d Anno 991, id. decembris, occiditur Froterius, Petragoricensis episcopus 402 e Anno 992, die 6 decembris, Comi obiit Gerdagus, episcopus Hildesiensis 974 b c Anno 993, die 14 januarii, S. Bernardus episcopus consecratur 974 c Anno 995 Eudo fit episcopus Leonensis in Britannia Minori 686 b

moritur Theodoricus, Metensis epi421

Anno

Anno
lum

996, die 10 septembris, dedicatur sacelS.

mannis

685 e

desise

Crucis in ecclesia S. Michaelis Hil985 de, 986 de

Anno

844,

Marcwardus, abbas,

transtulit cor-

pora SS. Chrysanthi et Darise Eoma Pru448 d mium et binc in Eiffliam 449 e Anno 849 Walafridua Strabo moritur

S^CULUM

XI.

Anno 1002 conventus Merseburgensis ad salutandumnovumregem S. Henricum II 981 f Anno

IN

TOMUM

XI OCTOBRIS.

XXI
epiecopali

Anno\002,die%dseptmbris,M[cat\iT ecc\esi& S. Michaelis, a S. Bernuardo constructa 1016

cum

curia

incendio in

cineres

Anno

1003, S.

f, 1017 a Joanne Gualberto orante, cruci-

fixus caput inclinat in ecclesia S. Miniatis Florentiae 425 f

reducta 52X d Sdeculo Xlexeunte sedificata verisimiliter basilica S. Gavini Turribus in Sardinia 553 a

Anno

S.ECULUM
ScBculo

XII.

1005 celebatur TremonisB synodus 982

f,

983 a Anno^^OOl, die Zb decembriSy ag-ente S. Henrico, S. Bernuardua et WiUigisus reconciliantur 1014 bc Anno 1009 celebratur synodus Goslariae 983 a An7io 1010 pug-naMurthlacensi vincuntur Dani in Scotia et fundatur templum cathedrale

XII ineunte consecrata viditur solemniter basilica S. Gavini Turribus in Sardinia


553 a 1107 reperiuntur S. Sigebaldi, episcopi

Anno

Metensis,reliqui8B 938 a Annocirciter 1107ueni31 Hugo Floriacensis

1036 a Anno 1011 veait Gandam etbrevipostmoritur S. Macarius , archiepiscopus Antiochenus


706 a 1012 in synodo celebratur dedicatioecciesitE Bambergensis 983 c Anno 1013, die 21 januarii, combusta ecclesia Hildesiensis 980 c

Anno

779(1 1110 Poppo, abbas Prumiensis, restituit Monasterio-Eiffliae telonium 461 d e Anno 1112, die 5 octobris, moritur Sigebertus

floruit

Armenius

Anno

Anno

Gemblacen&is 421 f 1112 Poppo, abbas Prumiensis, molendi-

num
Anno

tradidit ecclesiae Eiffliensi

461 f

1114 B. Paschalis

celebrat synodura

Ceperanensem

Anno

1013, die 2 martiit S. Henricus recipit

Eodem anno,

episcopatum Hildesiensem sub protectione


imperii

651 a, 656 d die 19 februarii, obit Thomas II, archiepiscopus Eboracensis 931 e

988 e f

Anno
mi
Cirea

1013,

dieS novembris, consecratio sum989


f

Anno 1115 Poppo, abbas Prumiensis, Becelam cum omni prole trium filiarum ejus ad
altare

altaris ecclesiae Hildesiensis

SS.

Chrysanthi

et

Dariae

tradidit

annum 1013

redditur christianisSeptem-

462 a

publica

704 a b

Anno

Anno

1015, die 29 septembris, dedicatur crypta ecclesiae S. Michaelis HildesijB 985 d Anno 1017 conventus pro fiuibus determinaudis interepiscopatusMag-deburg^ensem,

secundum slylum Trevirensem, seu ineunte anno ]120 vulgari incohat S.


1119

Mer-

seburg-ensemet Misnensem 983 d Anno lOlScelebratur synodus Goslarise 983 a b Anno verisimiliter 1022, die lOnovembris, obit 991 ef, 992 a S. Bernuardus Anno 1028 Ehreufridus, comes palatinus, do735 a tat monasterium Brauweilerense Anno 1030 nascitur Sigebertus Gemblacensis

Anno

421 f 1034 Azecho, episcopus Wormatiensis, 734 b in ecclesiam suam muuificus 1042 moritur S. Beanus, MurCirca annwn 1038 b thlacensis episcopus die 25 octobris, solemniter transAnno 1044-, fertur corpus S. Joannis Beverlacensis, Ebo336 c d racensis archiepiscopi Frontonis Anno 403 a Anno 1050 celebris memoratur Vici in Catalaunia iuventio corporum SS. Luciani et
1047
dedicatio ecclesiae S.

Norbertus Praemonstratense coenobium 765 b e, 757 e Anno 1123 ecclesiam Segoviensem promovet Callistus papa III 690 e f Anno 1129 Suessione aliisque multis in locis ignis sacer seu pestis inguinaria 525 a Anno 1131 fundatur Suessione abbatia S. Crispini in Cavea 5O6 b Eodem anno S. Norbertus construit Gratiam Dei prope Magdeburgum 737 c Amio 1134 moritur S. Norbertus, archiepiscopus Magdeburgensis 756 b, 758 b

Anno

1135 Gisela, comitissa Saraepoutis, fundat abbatiam Wadegotiae 760 e Circa annum 1136 Aberdoniam in Scotia transfertur cathedra Murthlacensis

1036 de 929 e

Anno

1136, die 23 martii, donatur CistercienB. Ludo\ icus de Arnstein castrum


in

sibus monasterium Mailrosense

Eodem anno
tense

8uum mutat

monasterium Prsemonstra737
e,

740 b c d, 756 e

Anno

1140, festis pentecostalibus, celebratur

Marciani MM. 811 a 1067 Henricus IV imperatorin ecclesiam 734 e S. Swiberti liberalis Anno 1073 circiter S. Gregorius VII sedem Turritanam decrevit deinceps fore metropo546 a liticam Anno 1076 Alphonsus VI, rex Asturiarum, auget monasterium S. Dominici de Silos et 697 b vicum S. Fructi Anno 1080 S. Gregorius VII papa veniam con651 a cedit Eoberto Guiscardo Circa annum 1088 Segovia iterum a Christianis incolitur 696 f Anno 1093 Lacus , celebris abbatia ordinis S. Benedicti, fundatur ab Henrico, comite 495 a palatino Anno 1093 Bainaldus, comes Pontiecurvi, di709 d mittit monachos graecos Anno 1100 ecclesia cathedralis Osnabrugensis

Anno

ab Adelberone , archiepiscopo Trevirensi, synodus 740 c d Anno 1141 a Praemonstratoamoventurmoniales


739 e

Anno

1141, die 19 maji, transferuntur Suessio-

ne reliqui SS, Crispini et Crispiniani in alteram thecam 509 d e Annoll42 Innocentius II papa confirmat fundationem monasterii de Arnstein 740 e f,
741

ab

Anno

1144 Lucius 11 papa veniam tentat cum 651 a Kogero, rege Sicilise
et dedicatur S. Dionysii

Eodem anno absolvitur


in Erancia

templum

612 e

Anno

1145 fundatur

monasterium Dreisense 759 b


rex confirmat Spirse fun-

Anno 1146 Conradus

dationem monasterii de Arnstein 741 c d e Anno 1148 fundatur EQckeQbaceDsis parthe-

non

XXII
nonPrffimonstratensis

INDEX CHRONOLOGICUS

/*^;
Anno
134-2

746 e

abbas

Alneosis

Annoin},dienoctobris,moTiinTGom

aLo

^^^ ^' ^^, primus abbas Arsteiniensis capessit )m(Enobarbus 1152 Fredericus

cianietMarcianiMM.

lortem obU 790 cd reliquiarum SS LuVici translatio ^^- *


,

cruentam

426 d

Amio

1350, die 7 augu^ti.

moriturB. Alber^tus
'

Anno n53,

die

edit /unn. constitutionem

ecclesi^ ^^^^^^^^^^^ Fredericis I de bonis


1154,
rfie

Saxoferratensis papa Xll ter. Medio fere sceculo siv Beuedictus 11 d addit coronam tiarce poutificiai

tiam

Anno

reli3 marlii, transferuntur

Anno

quiffi

Hagrustaldenses

^^^0

^-orfem anno, die monialibus, daEing-elsteinense, eliminatis 990 e f Benedicti tur viris ordinis S. Roskildensis fun1165 S. Mariae basilica

23 noiJm6m, monastenum

1353 Saxoferrateuse 771 a congregationi Cumalduleusi tur Amanaburgense fit Anno 1360 mouasterium

monasterium um-

canonia

Anno

* B. bemontur n Po 1367, die 16 novembris, monachus et berr^ rardus, Saxoforratensis


.

Anno

^^^^ ^, ^ coUegium Remis Circa annum 1170 fundatur


datur
.

comitum parochus

Anno

S. Nutricis

Anno in^ Absalon, Eoskildensis, jus Sialandi promulgat deusis antistes 719 a
,

Lundem ^f
^
.

.^ c a visitantur &. A1371, die 3 novembris, episcopi , reliqui mandi, Argentoratensis U C o-i
.
.

1*

Cracoviam BeneAnno 1389 exstruitur prope monasterium slavicum dictinum S. Crucis

Anno
S.

martyrio afficitur 1170, die 25 ociohris, 713 b, 716 ef MargaretaEoskildensis

Anno

1390,

rfie

A22 maji, transferuntur S.


reliquiae
844. c

ArnAnno 1180 moritur Eustacbius, secundus T61 d, 762 d steinianusabbas ColonienAnno 1182 Philippus, arcbiepiscopus
sis

mandi Argentoratensis

SvECULUM XV.
Anno
140G unitur

Monasterio

Eifflise

multa testatur se con-

monasterium

Valliscastri
'^^''^^

tulisse

*62

Anwo

cusdeArnstein

B. Ludovi1185, die 25 octobris, moritur 751 d, 761 e

cura Camalduleusi vastatio Anno 1414- urbis Suessioueusis fcfida

526 b

Amio

imp. 1190 moritur Fridericus (Enobarbus 426 d


21 decembris
,

A7ino 1191, die


S.

canonizatur
993 d e

Aiino 1415, die 25 octobris, profligantur 526 e f na, quaGalli ab Anglis Amanaburgensis augetur Anno 1417 canonia 952 d

pugua Azincurtia-

Bemuardus

a Cailestino

Ul

bulla Anno 1192, die Iddecembris. publicatur 1029 d Bernuardi canonizationis S.

Anno

S^CLLUM

XIII.

expuSxculo xiiT ineunte Simon Montfortius 876 d Minerbcuse guat castrum Innocentius papa III CeAnno 1208, non 1207,
perani versatur; reliquum ejus
iter

ab Hussitis Pragense 706 e S Ambrosii monasterium fidelitatem CalAnno 1434 Eugeniuspapa IV 773 d dariolensium laudat Anglia prioratus alieuigenarum
1420
destruitur

Anno

1441

revincti

Eodem
fertur

Eodem anno

consecratur

templum

650 d e monasterii
.

^^^ ^ Sassarim trans^ anno sedes Turritana 546 b ab Eugenio papa IV

Anno 1443

751 bc de Arnstein in llispania martyrio coroAnno 1230 Valentiae 702 f natur B. Petrus de Saxoferrato

videtur sub altari S. Petri SalisburS. Amaudi censis recouditum fuisse corpus

AYormatiensis Anno 1447 reliquiae

^^\^
S.

Mauri, confessons lu

Anno

1231 S. Silvester iucoliat monasterium 768 a S. Joannis de Montefano visitatur sepulorum S.FronAnno 1261, 2 maji, 403 cf toni8

077 e Bargundia, visitantur pietatis Anno 1458 b- Jacobus Picenus montem


instituit Asculi
'^'^^ ^

Sub annum 1461 reperiuntur Segovi


cti.

SS. yruf,

Anno
sis

1275, die 13 aprilis, jacta fundamenta Narbonenecclesiae S. Justi (olim metropolis)

Valentiui

et

Engratiae reliquise 697

^^^^^
anno 1275 Gregorius
papa reforSaxoferratense monasterium curat
763 ef

Eodem mandum
Anno

1285

moritur
et

Eolandus
Saxiferrati

monachus
reformator 765 c

Avellauensis

Anno

1300 ecclesia S. Laurentii in pane et perna Romae restauratur et titulo cardinali^^^ ^ tio condecoratur
die 26 octobris, Alexander Macmiraculis clarus, obivisse traditur chiavelli,
inPalffistiua

698 a mons pietatis institutus Perusii a Annol462 772 f Michaele de Mediolauo die xxv aut xxvii maji , transfertur Anno 1463, 404 d corpus S. Erontonis Pius papa II approbat monten pieAnno 1464 773 b tatis Urbisveteris Parisii horrenda pestilentia laboAnno 1466 ^27 d e rant 1467 Paulus II papa approbat montem Anno 773 b pietatis Perusinura

Eodemanno,

Anno

790ef

1472 Sixtus IV papa approbat montem 773 b pietatis Viterbiensem 1470 Sixtus papa IV indulgentias couceAnno
dit auxiliatrices

manus porrigentibus

priora-

S^CULUM
Anno

XIV.

tuiS. Fructi

702abcd

1317 novas dioeceses in Galliis erigit 634 f. 635 a Joannes papa XXII Corbolii fit solemnissima reliquiaEodem anno 665 e rum SS. Exsuperii et Lupi translatio i6 octobris, Joannes de Meffia 1338, die

Anno

Anno

1478 moritur Ven. Catharina, Bosnen390 f sium regina, ex ordiue Miuorum 1479 Sixtus IV papa approbat montem Anno 773 b pietatis Savonensem approbat 1486 Innocentius VIII papa

Anno

montem

IN

TOMUM
773 b appro-

XI OCTOBRIS.

XXIII
S.

montem pietatis Mantuanum Anno 1488 montem pietatia Consenatem

Anno

1578 Franciscus a

Maria in insulis
791 b

Philippinis a Mauris occiditur

773 b batlnnocentius VIII papa auctor Anno 1491 B. Franciscus de Caldariola 773 c est montis pietatis Caldariolae

Eodem anno
Anno
1580

Diestemii plures IT, Minores pro 390 fe fideciEduntur

Vapincum a

catbolicis recipitur

795 f

S^CULUM
Anno
Anno

XVI,

1507 moritur B. Franciscus de Caldariola 771 ef, 774bc

Anho 1582 conceditur ut fiat oiacium liturgi721 b cum in bonorem S. Norberti Anno 15S7 Petrus de Paparin, episcopus Vapincenis,

synodum

celebrat

Balmte prope
796 a

150S Julius papa II capitulo Eifflicnsi incorporavit ecclesiam parochialem in Wicb462 6 trie
1516, die 2G octobris , solemmsaime transferuntur Salisburgi ossa S. Amandi "Wor^^^ ^^^ matiensis

Sistaricum

Anno

1595 consecratur ecclesia Escurialensis 701 a

Anno

SiECULUM XVIL
Anno
1602 Card. Carolus de Lotharingia uuit mensEB primitiali Nancejensi monasterium 621 d Salonense 1603 moritur Agrigenti Veu. Matthaeus, Anno
390 e Miuorum anno protestantes celebrant synodum Eodem 795 f Vapincensem
laicus ex ordine

Anno 1520, mense majo, incipiunt Se^ovi 6^^ a commuuerorum turb translatio et recognitio reliAnwol522 Regii quiarum quarumdam SS. Chrysantbi et Da451cdef riae.etc.

Anno

1525,

ecclesiffi

die 24 maji, initium fit novse Segoviensis fabric cathedralis 699 f

Anno

Anno
S.

1539 super

TuUianum carcerem
ecclesia in

erigi-

mandi Wormatiensis
subaltari

1606 reperitur Salisburgi corpus S. Aet anno post reponitur


914

tur a

fabris liguariis

honorem

bd

^^*^ 6 Josepbi occupant monasterium Anno 1543 Lutherani 987 e S. MichaelisHiidesiae 12 novemhris, Lutherani Eodem anno, die monasterium Hiidesiense S. Michaelis susde978 c que vertunt

Anno 16U8 ecclesiae Mimatensi donatur S. Hi622 e f, 623 a lari, episcopi sui, reliquise 1614 inventio reliquiarum SS. Gavini, Anno Anno
S.

553 c Proti et Jauuarii Turribus in Sardiuia 1626 Magdeburgo Pragam transfertur 758 b Norberti corpus in principatu Hademariensi tria
millia sacra catliolica amplectuntur

Anno

1544, die 20 junii, denuo Lutherani monasterium Hildesiense S. Michaelis vastant 978 c

Anno 1631 hominum


Anno

649 e
1632 Neapoli consecratur ecclesia san457 d clisisimi nominia Jesu
1632, die 26 octobris, martyrium facit 791 f Nangasakii Antonius de Souza

Awno

Lu1546, die 16 aMpus^e, Hildesienses,

Bernuardi 995 b confringunt monachi congregatioAnno 1552 vel sequenti


theri asseclae, pretiosam

capsam

S.

Anno

nis OlivetansB

se

recipiunt

in

ecclesiam
Florentise

Anno

Bartbolomaei

de

Caataneo

423 b

1634 ponitur monumeutum SS. Chrysantho et Dariae aliisque nonnullis in ecclesia 4^7 d Soc. JesuNeapoU solemuiter trausferturcorpusS. Miri,
^**^

Anno 1553, die 6 septembris, supprimitur monasterium Dreisense in gratiam academiae 745 f, 740 d Heidelbergeusis
Anno
1558

Anno 1636
eremitse

Eodem anno
imaginum

fundationemfacitprocoronutione
DeipariE Pallavicinius
et

uovum templum Segoviense

usur-

773 e
Darie

patur Anno 1562ressacras Bajocis destruunt Calvi^^^ ^ nistae aprilis, Huguenotti vastant die 1

^OOa

Anno

Eodem anno,
catbedrale

templum Turoneuse

et S.

Martmx
e,

1639 circiter SS. Chrvsauthi 463 b deferuntur in arcem Arburganam monasteAnno 1642, die IH januatHi, redditur ecclesia rium S. Michaelis llildesiae, excepta ^^^ majori, mouachis

581 d

582 a
^'^^

Anno

Eodem anno
Calviniaui

dissipant res sacras Mimatenses

1644 Viennffi Jn Austria celebratur transChrysanthi 459 a latio corporis cujusdam S.

Anno

Anno 1563templum

S. Adelfi

mouBstern mter

936 b catbolicos et protestantes diviJitur Palatinus occupat monasterium Anno 1565 748 b Gummersheimense

Anno

1566 vetat
fiat

S.

Pius,

amplius ^

SS.

Valentini

papa V, ne officium Engrati et


697

1645 inauguratur Parisiis communitas ^^** * fratrum Sutorum Amandi Wormatiensia Anno 1661 reliquisR S. 905 b c d e f denuo Salisburgi inveniuutur julii, Ildebraudus, episcopus Anno 1667, dieQ S. Miniatis Florentinus, transfert reliquias 418 bc

de

Anno

Anno
Anno

fcede 1567 urbs Suessionica a Calvinistis 510 d vastata 1572 Goudae et alibi in Belgio plures

PF. Minores pro

fide caeduntur

^90 e

Anno
^

reli1575, die 6 augusti , Calvinistae projiciunt nuias S. Frontonis in Dordoniam

indul1679 Innocentius papa Xlconcedit SS. Chrysauthi etDariaein gentius sodalitio 464 oppido Monasterii-Eiffliae corpus S. Lucii murt. transfertur Anno 1680 ^36 e KomaiuCaiabriam 1695 plurimum augetur Serraecomitum

Anno

cultus

B.

Gerardi
Brixife

Saxoferratensia

769 f, 770 ab

404 d

Anno 1577 vastatur Vapincum a protestantitractatur, bus, templum cathedrale pessime ^^^ ^ occiditur pars civium

Eodem anno
Anno

reliquiarum 604 d Silviae SS. Gaudentii, Theophili et S. Bernuardi 169H, die 20 novembris, ossa
translatio

in

XXIV
in

INDEX CHBONOLOGICUS

995 b capsam ligneam reponuntur Chrysanthi et Dariffi Eodem anno reliquiae SS Monasterium Colonia reducuntur ad Eiffliae 463 b

S^CULUM
Anno

XIX.

1803, die 22 januarii, supprimitur mo987 e nasterium Hildesiense S. Michaelis

S^CULUM XVIIL
reliquia 1721 Osnabrugi recog-nitae fuere 519 c d SS Crispini et Crispiniani XIII erigit dioecesim Anno 1725 Benedictus '^**^ ^ Pontiscurvi extenditur ad totam Anno 1729 cultus S. Fructi

Sub annum 1803 supprimitur monasterium seu


capitulum Fritislariense, fundatum a
nifacio
S.

Bo-

952 d

Anno

Anno

1804 Monasterii-Eiffliae ecclesia colleparochialis e-iata SS. Chrysanthi et Dariae fit ^ 467 f
1810, die 25 aprilis, Neapoleo I supprimit

Anno

Hispaniam

^^*^

conventum Colfanensem

775 d

Anno 1737 canonici Fritislarienses instituunt annuam processionem Buriburg-um in memoriam praedicati evangelii in Hassia 962 f Anno 1742 Bertrandus de Guesclin, episcopus
Cadurcensis, abrogat in sua dicecesi litur783 b giam Romanam

Anno 1810, die 19 augusti, solemniter transferuntur reliquiae B. Francisci de Caldariola


774

Anno 1814, die 17 maji, Pius papa VII coronat Tolentini imaginem Deiparse Calderiolanam 773 de
Anno
1828, die 13 julii, solemniter transferuntur reliquiae B. Francisci de Calderiola

Anno

1751, die 1 junih ossa S. Bernuardi in 995 c d capsam argenteam reponuntur

Anno

1755 cardinalis Malvetius visitat in vico Saleto reliquias, quae dicuntur Corpus S.

775ef

Anno

1829 multa

monumenta

retecta in Javols

Fulci

1042a
de independentia 742 ab
in archi-

636 d

Anno

1756 componitur lis monasterii Arnsteiniani

Anno

1831 Placidus Baccher, rector ecclesiae dictaeJesu Veteris, Neapoli, ibidem transfert reliquias

Anno 1763abrogaturliturgiaRomana
dioecesi Albiensi et in
dioecesi

Mimatensi
783 c

Anno 1766, die%l januarii, elevatur rltus festivus SS. Bernuardi et Godehardi a duplici 994 e f majori ad duplicem 2 classis Anno
1768, die 16 julii, consecratur

templum

700 a cathedrale Segoviense approbatur a S. R, Congregatione Anno 1777 cultus B. Gerardi Saxoferratensis 770 c d e f

458 c plurium sanctorum dominica octobris, solemnis Anno 582 b S. Spani reliquiarum translatio Gregorius papa XVI instaurat pri* Anno 1841 651 b stinum capitulum Ceperanense junii, approbatur immemoAnno 1843, die 17 776 a rialis cultus B. Francisci de Calderiola approbatur offiEodem anno, 1 septembris,
1833, //

Anno

Anno

1783 Pius papa VI erigit in basilicam insignem templum S. Mariae de abbatissis 765 a Serraecomitum

771 f cium B. Francisci de Caldariola 1845 J. Marchi S. J. integrum reperit sepulcrum S. Hyacinthi, fratris S. Proti

422 f

Anno

1848 jubilaeum millenarium translationis

Anno

1790 abbatia Wadegotiae a Gallis suppri760 e mitur

tur Monasterii-Eiffliae

reliquiarum SS. Chrysanthi et Dariae celebra465 b


recognitio reliquiarum SS. Gavini, Proti et Januarii,

Eodem

anno, die 30 decembris, auctoritate exstinguitur S. Exsuperii Corboliense civili ^^^ ^ capitulum

Eodem anno

Anno

1792 thesauri ecclesiarum Bemensium 587 d destruuntur 25 octobriSt egregie ornatur Anno 1793, die 700 b templum cathedrale Segoviense 11 et 12 novembris, deEodem anno, inter
struuntur reliquiae abbatiae S. Dionysii in 622 a Francia Corbolienses destruunt Anno 1794 demagogi 669 b c d sanctorum reliquias septembris, corruit S. Martini Anno 1797, die 2 582 b templum Turonense

Turribus in Sardiniaab Alexandro Varesini, archiepiscopo Turritano 554 d Anno 1850, die 24iseptembris, Pius papa IX, abrogata veteri hierarchia catholica, novam
instituit

926 b

Anno
Anno

1853 liturgia

Romana

redintegratur in

Cadurcensi 7 82 e 1857, die 8 decembris, episcopus Suessionensis approbat reliquias S. Frontonis Nuldioecesi

liacensis

Anno

405 c d, 406 a b 1860 Suessione recognoscuntur reiiquise


511 c

SS. Crispini et Crispiniani

-^mACTA

ANNUS ECCLESIASTICUS GRyECO-SLAYICUS.

PROTESTATIO AUCTORIS
Constitutiones; "eq" ^^^ ^-^"Y,:!,'^? homiuibus errori obnoxi.s ^^"V^

Anni ecclesiastici non semquod documentorum defectu \f'2teoT- Into mais pars est, so emn.te P"^* catholici fuerint qui tomi XI Octobris f "J.' J^f^^^^.^^^^ q^i^ etiam qui sed ex possit qm per faoile definiri ^^Sf'''^^J^'^l^'Z^,,,ri'Lo nomine et ut credantur, ecclesiastica alien. de>n a vera fide aut a ab unitate ''^^"/^'^"/^^[''".^Lid autem in his aut
;

"nSs

Gr.oo-Slavici,

qm

iVis

slavicis aliisque

probatiseeclesiasticismonbus

o"-*-l;^";;*J~t^^ J^^
f.'^^'^

-^*^"^''^*

^^"""

^''"'"^' !'

f^"^

J^ '^^i j.^Je ui h^reticorum et

schismaticorum scnpta

MONITUM

AGIOGRAPHORU M
DE

ANNO ECCLESIASTICO GR^CO-SLAVICO

Quum hoc
vit.

sumpsisset Bollandus ut Acta aanctonim, quse Rosweidus typis mandare cogipraestituerat magister, plurimum propagataverat, reapse in lucem mitteret, fines, quoa eibi ipse ex codicibus maouscriptis excerpsisset Hie enim edere tantummodo voluerat Acta, quae
aibi

omiaais sanctorum nominibus quorum antiquse aut inde fideliter ab aliis excerpta fuisse nosset, titulus praefert, Acta Sanctorum, quotquot toto orbe non exstarent Vitae. Contra BoUandus, ut operis latinis et graecis aliorumque gentium antiquis coluntur vel a catiiolicis scriptoribus celebrantur, ex sibi proposuit. Verum neque ipse nec quisquam ex colligere,digerere et notis illustrare

monumentis

collegis et snccessoribus

persuaserunt nuUos se prseterituros viros, quibus jus esset non prodierat tomus quin intellectum esset occupandi inter illos locum imo primus publico nonnullos, quorum postea et sanctitatem pitblicis conjectos fuisse in omittendorum classem celebratam didicisset operis parens et res gestas accepisset (1).

unquam
;

sibi

monumentisque Ouantacumque autem cura


festis

collecta

in

vel antiqua populorum pietate prxrogati, multum hnnores non sunt Fcdesi^ judicio decreti omnibud numeris absoluta. Praeteriti imprimis innumeri ex Ecclesus abest ut hiEC inte-ra sit et ^stquam per gentilitias aemulationesetsuperborum hominum molitiones respu-

auam ex

martyrologiis et

semper fuerit ante singulos dies hffic omittendoium classis, catalogis sanetorum illata sunt multorum nomina, quibus C3slestes

nrientalibus qui

reliquerunt nomen et honores sci.-sa est, floruerunt, magnum inter suos hlica christiana in partes aut industria, sedinterdum humanainfirmiPPclesiasticosassecutisunt.Neque id studiofactum penuria. Ecquis autem crimini vertat quod iu tanta rerum silva rate interdum monumentorum versare nunc aciem fugerunt, aut quod libri praesto non fuerunt quos manibus Tnnltffi res oculorum jam ex latebris prosilierunt, densa olim nocte multa documenta, quae Hcet ? quis praeterea ignoret

^TEfteUfecto
maxime

Xem

iam pridem cogitavimus remedium singularium Kcclesiarum, quarum pr^cipue ^-^^^^^-^^ '^ ;P^ po uniis visum est quam si ederemus, quibus breviter con-

aut ad finem voluminum, mensium et lacuu*^ plurim^ ad sequentes dies, potissima pars, verum longe mimma. Quamnon primi semestris implet^ sunt; sed qualecumque huic afl^erre malo ; nullum atem op-

neglecti fuere. fastos sacros onere Bostro sive in pra.termissis a popularibns inter c^Iites recensiti suut et veneraXeretur Vita insignium virorum, qui opere nostro desiderabantur NuIIius autem Ecclesi^ beati magis in tione ecclesiastica dooati. one ecciesia injtio tomi I mensis Mau excudendas curavit Papebrochins
"^

quod inde Ephemerides effigiat^ Gr^cotfrlrmaxTmis Imagineum KalenSarium Moscum. nomina Slavica sunt sed pleraque Gr.ca in hocpauca celeberrimi et antiquissimi umversim Quoa Quod enim inter Latinos usitatum est, ut !^rOrientaIia aut Or^entalia

ZtZl^^^^^^
eolantur

-um
^^^^j

miuus ve r^n^^^^^^^

recentiores ab

iis

.^^^,

ZZ ^^:^^i^s^^^^^
hbusetimprim

Slavis.

'Tv 'luo ^^"^^^^^^^^^ sed ^'\'^''^''' nTl! H^^^^^^


q^o tctSm esfu: hi deersor:;

Ingens scilicet habent populares, quorum cultus etiam late patet monasterio, eccleq"i aut in una tantum dicBcesi, aut in uno qu^res atque hos in Moscis illis Ephemeribus frustra
^^.^^

tautum Ecclesiis, quas aut virtutum .,^^ observatur etiam ab Orieutaagmeu sanctorum venerantur, quoru^^

n^ostros'

Latinos plaue atjue alios fere omnes Occidentales seu


dixi,

^^"'oaod de Papebrochii Ephemeridibns J' -^ ilti?KuTrvusJ^ Quod non thenic^ Ignatu Kukz^^^^^^^^^

ita pridem novis quidem omisit plerorum Gr^co-Slavici scriptor. Kulczyuskius ecciesiabiici Maninof, is ipse Anni "|^ Ecclesite Ruthenicse arbirPtinens solum ea quffi sa.ctorum u7o"mr a^rpotrem parte. protu.eHt in medium. trabatur esse propria ; Antho' .. abatur Rom et iu promptu solum habebat P^ ^^P^ ^^'""""^^^"f iUum .uum l'br"n> conscnpsit vers^^^^^^^^^^^ ^^,.^.^

Ruintelligendum est etiata de Specimine Ecclesi^ curavit noster Joannes typis edendum

Gr. -^^^^^^X^T
et

Quum

enim
et

.^

^^^.^

logium
excusa.

Tryphologmm. anno 64

Ust^v eu

Ho^^^^^^^^^^^^^

Quamobrem nonnullos
non haleoad

sanctorum indigenarum Vilasproredivero in palriam. eas

fero, quia
repetiit,

^-^^''^^^^'"^''oToTdiumnte, exponam. Ast t patrium solum desideranlur conqmram et pubhc^ datam solvere potuit. Majora consil.a. luit neque nu m pressus ^^ f '^tquffidem
aliarum rerum mole
(I)

'''^'^^^nlllsumZ sl cum

qum

AcU SS. tom. Januarii. iii Octobris Tomus XI.


I

Praf.

quam

TT
T, quam qu Kulczynsku SP
,

MONITUM HAGIOGRAPUORUM
,"Q

non Ephemerides P^^7'-;'

^ J"^;* contentus Cappon.anas t;'^"';.^;^^^

, nr<P,tita sunt
^^^

J^

SrrrellaEyerbTcirnia
propria, licet
4.

animoconceperatJosephusSimoniusAssemamus, etiam 1300 pietas credebat explicare, verum potuit multo nou ^.'^^et Kulczynskianas. Ast hoc conatu ' saltem qu fastis eadem fere occurrunt aut n omnibus illis Ecclesiis sunt sunt. vi. autem qu. particularibus

^f ,,^

maximus
l^^XinribuTmis
'triumviris

Haud

scio "'^"'

^^"""''''Vifili,

annumerandus

sit

Franciscus Xaverius de
:

disputavit e sanctis Serbise singulariter

liber

forte S.

esse neque f"'l,^'^,^;" Sabas archiepiscopus excipiatur, schismaticos ''!^'i^ biW.o Franciscus KoUanus laudat.ssimua Adversum ha^c primus in arenam descendit Adamus hanc illius censor exstiterat. Verum
;

fhecsB

V."Son'ensis custos, qui kalendarii Pejacseviousad eam ^"""P^^^^f^ ^ ^ exstmguere potuit, ita ut anno 1775 abripi se siverit itaqueannosposuitinscrutandisveterum Serborum aliorumque ""Pf ^^^ "^^^^^^,",^' ^
.'

equaqu m
';

ex SerbiBe explicaret et ostenderet plerosque

illis

eos vero nulla esse argumenta, quibus vincatur

'^,\i;',^; ^'^^f fuisse sch.smat.cos, cont a ^"^'^ J^''';^^^ impuguent un.t.; cur eos '^;'; ?';" suadeatur eos vere fuisse catholicos; nil itaque esse f '^ un.tatem P'^.^.!^"'^"*: ^;.'" ' 7/!'' veneratione facile parariposse viam qua non uniti ad

sancfs cerfss.me ^"'^^;

'

eorum

^f f
"^

scriptor.priusquaminlucemvenissetliberjquemanno 1779

su.s

sumpl.bas publ.ci

um

^cit t

Matthsus Franciscus Kerticza. Bosnensis seu Diakovariensis

et Sirmiens.s

P'^'=P'^^' *'*"'

^"

tori^ServuvseuColloquiorum^mdeslatu siveas^oulo v ad xv. Sed, ut apparet, intra Serviam omn.no

regr^i et religionis

se cont.nu.t

^'^''^^'^''^^^'^QZk
un.c.

Pejacsevic.i tentam.na i"'^'^;/;*' itaquePapebrochii. Kulczynskii, Assemani et aux.h.s suppleri posse Slavic^ ignari, adire queant, hinc patet nulhs Latini, linguiB Eussiac* aut defectum, qui in opere nostro deprehenditur. , appellabam, J^^^^ nctpr MarS.Nemomagiseareperculsusestquam. quem paulo supra tum ' "f' ^^^ ""^' ^^^ amantissimus, litterarumque b av.carum, tinof. Hic domo Eussus, et gentis su ^^ vehementerindoluit quod tot P>-^ recen.ium, supra tatem peritus.

f-^^^^J^f f"

-^^^^^^3 ^""'

-"/'"'.f ille qu.dem ne n genuit,plaueommissiessentetneinprtermissis quidem memorat.. Sategit qu admitterentur, quemadmodum ex subs.d..s, novis Actorum sanctorum tomis similes nsevi et de nobisincommentariisdeS.Parasceve, de S. Hilarioue Moglenensi ^^"^''^lf^^^^l^^ monacho, lucubrat.one, tomo X Octobr.. .nserta. maximeexejusdeS.Aretha, Kievocryptensi veteres rim, nec quK omissa fuerunt supquotusquisquefacilecoIIiget.Sedhisnonresarcitffi

f X^^n^ m

pIeta.Quamobremtogatusut,quumbenemultosIibro8
hagiologicam pertinentes. haberet. prastaripossit.hoc sibi sumeret ut
et praecipuis

et Slavicos. ad h.stor.am eccles.asticam instructus esset subsidiis qu.bus htec opera

Annum
;

ecclesiasticum

quum semel causatus estplurium annorum id fore laborem verum

tusesset.nonpostulariscriptionem.inqua res facere consuevimus aut saltem nitimur), sed summam manus et inEussiaetinaIiisSIaviciidiomatisregionibuscircumferrisolent,victas tandem ded.t
Be exorari passus est. 6 Ouicumque itaque ad praesens

Slavicum littens mandaret. pnus etiterum vooe et scripto moniexaminarentur (quemadmodum .psiinet singuIsB tantum Vitarum sanctorum quales vulgo

opusculum versandum

accesserit, nolit obhvisci quis ei prse-

scriptus fuerit scopus.

Nunquam

scilicet auctoris
;

meus

fiiit
;

Yitas couscribere, in quibus accurate

stabilirentur
vis-

rerum gestarum tempora


quibus historise

loca illustrareutur

expenderetur documentorum

aetas et

monumenta

difficultates et nodi,

recenserentur omnia de sanctis Slavis (quautum fieri possit) indicarentur et sunt, non secarentur sed solveSlavorum pr^primis plenae

investigarentur et sexcenta id erenus rentur; mores, consuetudines, earumque immutationes impendere uecesse est vitam. De his declararentur hffic ut quis rite et luculeute faciat, integram nostra victus sibi proposuit, id multo itaque cogitatum est nunquam. Quod vero flagitatioue CynlU patrum scilicet ut ex libris Slavicis, quos Musffium S. arctioribus continetur finibus
:

Bostrorum Russorum Parisiense

sat

magno numero

continet, breviaria

qusdam
:

conticeret,

m sin-

posse quidquid hagiogragulosauni dies distribuenda ; non ut Latini crederent se hinc haurire ejus fontibus qua ratione quaUsultem de phiffi Slavicffi laticibus concluditur. sed ut gustareut fassi fuimus. Et quidem, etiam explerentur lacunae. quas in Actis Sauctorum esse supra tercumque scriptione quam prsemeditata exersit et tumultuaria potius
licet adjutoris nostri

neque inutile fore, neque ingratum. Flura citatione confectum, arbitramur tamea id ipsis Slavis quam aiibi uspiam demde passim res enira veuerata eibi nomina in eo conjuncta simul habent, quamvis omnes fontes indicati prsecipuffi coUectae sunt et brevibus verbis conceptas; et demum, ne Mosquae quidem et PetropoU non siut (neque enim id Parisiis aut Bruxellis fieri potuit, quod omnibus, etiam doctis, uoti. Horum postea fieri posset), multi tameu indigitati iique ssepius non singularis veniet Elenchus. gestis delectus nuUus habitus est; 7 In referendis autem iUustrium iUorum virorum
;

opus properatum

omnes.

DE ANNO ECCLESIASTICO GILECOSLAVICO.


oranes, quotquot
scivit

IH

Martinovius a Slavis ecclesiastica veneratione coli, et Slavis, ritum orientalem sequentibus, accenseri posse, in catalog^os suos recepit eisque suum singrulis assignavit locum seu potius diem. Studio itaque omissi duntaxat sancti Slavi, ritibus latinis addicti, quales exempli gratia inter Polonos SS. Casimirus, Joannes Cantius et Ambo Stanislai
inter

Joannes Nepomucenus et innumeri alii, quorum nomina libri facile dabunt ; si qui contra ritus orientalis sequaces praeteriti faerint, id oblivione factum aut ig^norautia quara ii tantum probro vertent qui, quod in simili provincia nunquara versati sunt, plane nesciunt quam difficile sit in hoc rerum genere omnia scire et ex iis quae sciuntur nil incuriose prsetermittere. 8. Quum id itaque et Martinovii et nostrum consilium fuerit, fieri non potuit ut multis non fieret locus, qui Ecclesiam catholicam non audiverint quod ue quis male interpretetur, juverit id negotiura aliquantulum explicare. Nos catholicos esse et, quod profitebatur BoUandus in Prsefatione g-enerali (1), cum hieresibus etschismatibus aeternasesse inimicitias, nerao (putem) dubitataut unquam dubitavit sed liinc minime vetamur narrare gestaeorum, qui iisdemimpliciti fueruntaut
SS.

Bohemos

Adalbertus

et

Crug-eri, Balbini,

Skarg-aa et aliorum

impliciti fuisse videntur.

Neque

simili vetito se obstrictos fuisse arbitrati fuerunt decessores nostri,

qui in Praetermissis ad singulos dies pluriura segreg-ura, qui a suis veneratiouem ecclesiasticam accipiunt et kalendariis inscripti sunt, res gestas breviter complexi fuerunt idemque fecerunt
;

in patriarchis Constantinopolitanis, Antiochenis, Alexaudrinis et Hierosolymitanis, et similiter in

antipapis Romanis.

Qua

in re licet schismaticos aut haereticos frequenter eos appellarint, uuiversim

tamen moderate de

erat schismatis et haeresis

a verbis aculeatis et mordacibus abstinentes. Sed in his apertum non item, ubi ad Slavos devenimus, dumraodo pauci excipiantur, ut Jonas, Photius et alii hujus generis: de qua taraen re nolim long-am dissertationem
eis dixerunt,

peccatum

instituere.

sibi

Disputavit jam de fide Russorum Papebrochius in prjefatione ad Ephemerides Graeco-Moscas, a P. Alberto Kojalowciz, Lithuanise historico, persuaderi passus metropolitas Russos usque ad annum 1520 fuisse catholicos. Atque eo passim inclinasse olim Basiliauos Ituthenos unitos ut schisma in Russia recentissimum fuisse ostenderent, dum contra non uniti patres suos Eeclesiae
9.

Romanae nunquam paruisse contenderent, complurimus


ductus, in opere uostro
erant. Verura id
ag-i

latinis

jam

innotuit.

IUa itaque opinione

volebat Papebrochius de omnibus, qui Ephemeredibus suis iuscripti

est; ita ut Sollerius ad diem 15 julii, qua S. Vladimirus ad diem 24 ejusdem mensis, quae SS. Boriso et Hlibo, S. Vladimiri filiis, sacra est, ausus nou fuerit eis locura inter sanctos catholicos concedere ; sed ad diem 5 septembris, qua horum nomina kalendariis etiam inscripta sunt, disputationem rejecit, contentus eos iu Praetermissis commemorasse, donec certiora de.fide Russorum innotescerent. Videbatur scilicet decessoribus nostris Papebrochius raulta quidem recte disseruisse, sed mag-is generaliter quam ferret argumeuti varietas vicissitudo temporum et aniraorum

votum impletum non

dux Russorum,

a Slaviscolitur, et

inconstantia.

anno 1734 Romae edidit et Clementi papae XII dedicavit Kulczynckius, quod jam appellavi, Specimen EccIesiseRutheniciE; in qno arripuit avicle, utStilting-i (2) verbis utar, quidquid apud Papebrochium aliosque scriptores invenit argumeniorum et conjecturarum ad schisma a Russis amoliendum suasque hisce non raro conjecturas addidit ; at difficiiltates, quas aliunde se offerunt,dissimulavit magis quam discussit aut sustulit.Q}xwm itaque anno 1748 ventumessetin operenostroaddiem 5septembris et SoUerii proraissis faciendumforetsatis, luculen10. Interea

tam dis3ertationem,torao

II Septerabris pneraissam,scripsit Stiltingus

de conversione et fide Russo-

rum. Ostendit in ea Russos, terapore S. Vladimiri ad christiana sacra traductos, initio conversiouis catholicos fuisse, et patriarchas Constantinopolitanos, quorum throno obnoxii erant, tunc temporis

cum

Ecclesia

Romana

fuisse unitos

deinde eosdem Russos toto saeculo xi fuisse catholicos ex

singulismetropolitis patere; saeculo autera XII aliquos metropolitas fuisse catholicos, plures fidei dubiae ; saeculo xiii, quoschisma praevaluit in Russia, non defui.sse taraen catholicos ; sedmetropolitas omnesfidei fuisse dubJa; aut suspcctae ; sa^culo xiv similiter nullum metropolitam certo fuisse

credantur catholici ; saeculo xv Photio schismatico successorem datum fuisse catholicum, eodemque saeculo Russos circa tempus concillii Florentini in duas scissas fuisse partes, quarum una catholica fuerit usque ad annura 1520, altera constanter demura ab auno 1520 usque ad aunum 1594 raetropolitas Kiovienses omnes fuisse schismatica schismaticos, donec in Brestensi synodo episcopi, in reg-is Polonite ditionibus degreutes, statueRomano pontifici subjicere quod anno sequenti fecere quos deinceps fuisse cathoUcos.
catholicum,
licet aliqui vulg"
;

rint se

1889 inaudita ig-navia se suosque greges e Roraanae Ecclesiasovili abreptos, patriarchte inimico homini tradiderint, novimus omnes;aIios autem omnes, metropolitae et dein adhaerentes, fuisse schismaticos. Atque hac StilMoscuensi et postraodura synodo Petroburgensi

nsque

dum anno

tingi opusculi
11.

summa

est,

sudabat Josephus Antonius Assemani in conscribendo Kalendario quod tamen sanctos, Slavicis fastis inscriptos, unice continet. PIus suo Ecclesiffi universse, quatuor tomos enarrandis rebus ecclesiasticis Slavorum irapendit ; neque in his omisit om-

Sub idem tempus

(I)

ActaSS.

loro. I juDuarii,

pag

XXX.

(2)

ActaSS.

toro.

2 septembris. pag.

nmo

MONITUM UAGIOGRAPHORUM
Kussos. saUs

ta.e.
fit

^.^^fded.t de Serb ribus dicere. Plura autem


nientis latinis.

^ -rSc^r^^S^rc^J^^tr^r^^^ max sanctorum uumerum


s et

Unde
prosit

ut,

quum B"-!

brent,

parum

ejus

opus ad

breviariis

catholieos ab

graviter culpat

nomine ;n1>g^ ^"^^^^"'^tholicrob.ruderit plures hoc ^; nuUos Kulczynskmm quod pro c^''""^'^ falso contend.t,
aliis.

^l^Tirurum
c.rca

oe e^ siavos maximum v.tarum daturi sumus, '"J^^^Xin Martinovii, qu Ule, qui videtur. quod scnptor

addendum
y

fensissetamLcapponianis tabul.B
faennl inscriptos fuisse quin

annum

.^^^^ {^i,,e

13^^^

cathol.ci

J08 ^.
^^f;^";;;,,^

^^^.^^

^^^

supra vidiraus.

Non .ta

pr.dem,

viss.s.tuSerbifeorumque omaes P.^'^t '^ Mstoriam recentiorum ^'='^r, \^^^^^^^^ The.ner ed.d.t tyP Augu^tan August.nus ^^^^^ ^^^ recogmt.onem anno scilieet 1841, Cathacatholic in Polon.a et Euss.a (3), ^^..jiis usque ad dinum Ecclesi* <^^^J'^^'^^ .^^

Eocles.a videretur Kcclesi.Russiac ejusque cum ^^^^;d.hgentor .na '^Zs^^^^^^ ^ atque .n hac opella intervall.s ; imperatricis sevum rin n rd^ersuade^ndum Russos ab unitate rnulta p receut.or.bus tempor.bus Et sane ^^^^^^^^^ ^^ solum et perpetuo tantum scopum bene eoU.neata ^^'""^.^^"'^"'.rrquUuxta ha=c de rebus ecclesiast.c.s et ad intentum luce, ^-^1"'^. ^," versavit idem adversantur in eadem constituerentur Post Theinerum t"! originibus generale ferre -' 'Eussiacis judicium l lucubratione de iisdem d.x.t, multo mag.s P;''="^*''; de ergumentum, sed .,'^^^ 7"^, quisivit et uberius sed q" tempocafholicis Ecclesi Ruesiac(4 ; dixit de sequentibus .tet.t et ecclesiast.ca est quod ad annum 1100 .^ Historia ^^^^^' eo magis dolendum quod d>;^; =^' difflciU.m.s. De ah.s v.x et Karamsinus autem ^ ribus, omnium louge

^^^

^f^"^^^Z^V^^^^^
,

P--"^^^* i:Z

Pe~

lZ"Zn^l

polit.ca Eussi.B uti etiam in Historia

in Russia. uti et ca=sua archiep.seopus inter cathol.cos et imprimis Macarius ^^'^J^f^l^,\Zi\tnmi interstitium sunt ut. <!" eo fere inficientur aut incertum teri historici Eussi. in f;;,"": po^sunt. aliquo modo aut "'".f, negare

"7'~/X'^;S Mian.v m
^*
et

etRussos;qu
faciant; qu.B

non possunt. elevent saltem Christi tun.ca .nconsut.h. que deplorandum quod

^^;"^^^^ ^ ^a
-^^i"^.
est, bc.ssa es^^

neque

potuisse eis id sat eito aceidere

'TQuum

atque - autem ho mente recol.igimus singu.ares partes cop.o^.u^ nobt Sdemur alios quidem
dissertationem

e^^ ac^^^^^^^^^^^^

f"--.r^^a^ts^^^sXTi ta^^ ^J^^^^


e^^^^^ et

,^.

omnium plen.ss.mam

Anton.us sideratus coUega noster rimum versatus, id nos quoque

^'|f r^'s,,S T-nebro k n rebu. SUv^c.


"t'^'^;
"''''^'*

esse

prsprimis

in

Russiacis plufui.se

quemad-

niodum Papebrochius ben.gn.or f-^f/^ /'J^f^",^,,,- / rvincula Eccles.a rationes. spatio, quo Eussi eum f^^^^Xr^^^Tev.Ms^u^^ judicii apert sunt Ecclesia ..sdem ^;';^ nimium esse in contrahend.s fuisse ab iflum "^^^"'J.orsus aUenos '^,'''f^*, Oemonstravit seiUeet Stiltingus ;fP'^^^ ^^/^"untiavit Papebrochius; verum. catholica.quandoeosdem ab eo non r/Euss"ac. invesfigarit et (quantum J^ Stiltingus magis part.oulat.m licet ^ ^ Theinero liquet. (quem tamen
'

^^"'^ineecavit

temporis in amplificando abruperint, tanto non

d-~

potuit)

singula expenderit

tempora, '"-'^f "Jf ,^^'^'''^~'

^^ .^

"

^^'e

; >edhs dissidiis nil fixum

Ltes indigeu. latuerunt.) -^"'"- XcluTum firmumque fuisse, neque 7^'. *'^'^<;

et modo eomparatos fuisse principes metropoUtarum avers. essent =>''" ""^.'^^"^"^"'^^i.ersim statuere. Pr^terea, donec populos: ita ut nequaquam P"^^'^''^ "^''r.crrbnoxii erant Russi patriarchis ConstantiLcnlo XYII patriarchatus Mosquens.^reetus dissensisse a EomaJ. conwlu l oren y quos non omnes, et.am post doeumentis, Lopolitanis ;

f^rmrum

usum.

et

pr.eipue,

quum

'""^Teod.m

W^^

sitdefiaire

qui,

dum

iio

omuid ucic
^^nnin^
in

varias

diversasque d straheretur

T."p"tto
(11

hoo loco cogitandum non erat de solvendis


I,

tot difficultatibus.

qu non

nisi in

Kalendorium Erdcsi^ umvers^. tom

pag

iKK et t 15S

.c<ic|.

_ (9i

ll)id

nnc
'

el

(3)

,,./

.re

T.cr

(i)

Dic neueslcn Zuslande der Etudcs de ih^ologie. de phi-

^!:^::^:::::^':::^^^^:^^^^^^
pag. 133

^^^-

-' -

'^

'""""
hifltoria

306.

DE ANNO ECCLESUSTICO GILECO-SLAVICO.


historla ecclesiastica
ii soli,

Slavorum orientalium atting^i ordine queunt. Supererat itaque id uniim ut fuisse habeantup et qui a catholicis colautur, dicerentur sancti alii vero, et quidem longe maxima pars, quod non satis constaret eos fuisse catholicoa aut a catholicis pro sanctis ag-nosci iUa laude non honestarentur ; reliqui demum, qui schismatioi c^o fuerint dicerentur apertis verbis hac labe infecti fuisse. Neque licuit in referendis eorum omnium gestis accuratiores esse. Slavi enim eeque ac reliqui recentiores Orientalea plane Vitas nuUas habent historicas, quales Latini legunt bene multas sed quas versant et amant, panegyres sunt verboss, communibus laudibus plense, ex quibus vix quidquam de sanctorum gestis cognoscas, ne indolem quidem. Perquam itaque difflcile est earum examen instituere, quum nil fere quod singulare sit contineant. Miracula autem saepe prima speeie fabulosa apparent alia autem, quae miraculorum loco habentur, hoc nomine nequaquam dig-na sunt, siquidem mere naturalia sint quo referas imprimis corporum integritatera, quae fundamentum est plerarumque canonizatioaum Slavioarum recentiorum. Quis enim nescit multis in locis oorpora spoate et naturaliter servari integra? Aliquando vero corpora sponte siccari, non corrumpi? Verbo nil tara incertum esse quam hoc prodigium? Quare inter catholicos pro nisi carnes moUes maneant et ela miraculo nequaquam admittitur corporis integritas
qui passim
oathiolici
, ; ;
:

sticffi

nisi

membra
;

plane
(

quinquaginta

intra quos

nisi annos duret incorruptio quadraginta aut mobilia sint , carnes non possint uon exsiocari. Sed uisi digitus Dei adsit)
;

horum omnium
;

nil curant Slavi et Graeci


;

quibus persuasum est


accedat,

omuem

corporis conservatio-

siguum esse mortuum excommunicatum nem prodigiosam esse si enim mala fama ullum aliud miraculum novimus, quod serio esse si bona fama, eum esse sanctum. Neque
examinatumfuerit. HincinteUigitur quam parum fidei videantur nobis mereri laudes, quibus quisanctorumalbo Russiaco inscripti sunt a suis onerautur, et miracula, propter quae comitaque aliquid de illis laudibus plures vocantur thaumaturgi aut novi thaumaturgi. Quod si
bonis fontibus hausta nU aut miraculis referatur, nemo putet haic firma a nobis censeri et ex quae in iibris Slavicis legantur enim aUud propositum fuit quam ut compeadio exhiberentur autem omnino multo fusius; non ut cffice credantur, sed ut aliquando examinentur. Quum de communione ecolesistica vitare, statutum nobis sit quffistiones juridicas et theologicas
:

quoniam paucis capitibus omnino non possint


de singulorum dierum
titulis et

expediri, stylus hic sistendus

subsequentibus

observationibus lector

jam monendus
,

esset, nisi

pauca

videretur.

U.

Porro nisi quis plane hospes

sit in Historia

Europffi occidentalis

is

norit

oportet

nU

venerunt post alias, aliquando expeiminus iUic stabile fuisse quam gentium sedes. Aliae enim sape mixtura nuUa fieret. Atque nunc tamen ut lentes priores, aliquando se interponentes ita sed plane distinctae et separatae. Hinc fit plurimae vivunt iUic juxta se invicem posits, etiam Grfficos, Rumanos seu Valacos aliosque. Quodai ut inter medios Slavos reperire sit Armenos, prorsus impossibile est ut secernantur a Slavis, msi qui ex his caelitum honoribus ambiantur, fuerint quod raro fit. Deiu ex aliemgenis, potissime expressis verbis significetur qua gente orti offlcio mter Slavos fun. fuerunt multi, max ime ut episcopali aut abbatiali
;
:

assumpti esse vita, ritu ecclesiastico et muneriadeo ut, si Slavi non sint natione, videantur jrerentur; nunc occupatur maximam partem a Slavis et bus. Prffiterea Macedonia, in qua Mons Atho jacet, vixeruat et vivunt Slavi quin etiam mtegra monastena in ipso Moute sancto muiti semper qui cultu ecclesiastico honorautur, singulos ex solis constant Slavis. Quis autem hagioritas, negotio ad classem suam ablegan possunl ; sed non suse adscribet genti ? Profecto aliqui sine neomartyres Graci, quorum sanctusmons omnes- neque semper certo. Huc maxime pertinent culpemus imprudentem discipUnam, qua misen Quasi offlcinaest;{iaofflciosoverboutimur, ut truculeat^ neci, ut sanguine suo pnora scelera peccatores excitentur ad sponte se offerendos impetus, bene est; sed ex institutione humana nequaex Grsecis
;

impellat spiritus saucti qumam Quum itaque ob has aliasque causas s^pe fieret ut ambiguum esset quam classibus. quas modo recensuimus, hoc demum Slavis annumerandi essent ex tribus hominum quorum Vita nunquam videtur in Actis Sanctorum consilium initum est ut eorum omnium, eorum fide aut de eorum inter catholicos cultu, vita iUustranda, quod aut non satis constet de Georgiani. esset, admittendi etiam visi sunt Iben seu breviaria ederentur. Quod quum statutum cum Slavis nil aliud commune habent, msi quod qui omnes fere catholici fuerunt, sed qui tam late aperuissemus ostmm, si fien poeorumposteri nunc Russis pareant. Utique, quum sanctitatis in pristino patnarchatu Constantinopohtuisset. omnesquotquot floruerunt fama recentiorum Vitas in summana contractas sed Iibr tano, erutos voluissemus e t^nebris et absint complura, tot tamen congesta fuerunt, ut ml
eluant.

Ad h^c

si

fieri

debent.)

defueruntettempus. Verum, licet nomina ordo aUquis induceretur simUe etiam inter ipsos Orientales exsistat. H^c inter ut

in

Memortts
et

5tocwdeiistantummodoactum

est,

qui ritu orientaU Slavico.

quem

SS.

CynUus

Metho-

ad Observanda vero relati sunt alu dius incoharunt et promoverunt, usi fuisse videantur; gesta, paulo copiosms dicendum omnes. de quibus. quod minus cognita sint Latinie eorum
aliique fasti sacri eiaminanda ''Ts^^UtTulem omniailla nomina coUigerentur kalendaria manum haberemus partim m fuerunt. Quorum quum ingentem syllogen ad ^^"^^; J;;^^^^^ maxime Slavica. <^ll^t publica Bruxellensi. alia vero multa.
.

partim in bibliotheca

MONITUM HAGIOGKAPHORUM
.

MartinoTius, 7f^^^. Hos enim s^culo IV

nn^ ^inm

~^^^^ ^^^^"^"^^J^e^

celeberrimis est aliquid tentare simile

Hieronymianis

Fastis'

r^^^^t^m
''-''

^ZlTZZZ^e^^^^^^^

norunt Ecclesiarum kalendariis collectos esse multitudine de innumera sanctorum martyrum Gr^co-Slavicus nondum tot abundat nomi-

''^^'^Z.Z::^^
Veniat jam qui h^c

adierit.

pnstm^

pietatis

lucubrationi deeint.

Constantmopohtani

;,e:ulares natales

^-^'--

BeroUnensi.us,

^^^^^^,!^^^^^^^

anc^^

lere innotuerunt "re

; ,

sed Asia.

^^

^^^^.^

coUegerit sed non Ss Llenlriamonafteriorum synaxaria


;

Necesse esset ut saltem .^^^^^^^^^^^^ describerentur quoniam ut mter ^^'^^^ caSedta um et ^^^^^^ patronos aut certe populares -^^^^-^ "^ rosaliosqueOrientales singul^ ecclesi^ proprioB ^^^^^ itque messis adhuc manet virum Uum Zni.i one narticularium fastorum nosse fas est. Magna Synaxariis in unum conferre voluent
sufficit.
:

P^^%P

'

renu:tum

q^^nlts^^^^^^^

'\T'rem"ruS'o"to

observavit Martinovius,

is

simplicissimus est. Principii loco


intercedere connexionem
et

po^

SlaviGreco fonte fluxisse hrsemperhabenda sit ob oculos. Et quidem omnia ex em Meth^^^^^^^^^^ Cyrilli et EccSs pefsacrum ritum exploratum est; idque a tempore S- libris aliquot liturgicis. conditores. Ab his nimirum et ritus Gr^co-Slavici vere parentes sunt Missalibus et Psalterio, utpote sermone primum donati sunt, Evan^eliis scilicet, seu Slavico liturgicos e quo exemplo cseteros dein codices sacros t sacris usibus prorsus necessariis Gorazdus, Nahum aluque numero Gneco in Slavicum verterunt Methodii discipuli, Clemens, qu^dam sacr^ liturgi^ monumenta Pal^osloyemca plures Verumtamen exstant etiam nunc Methodii opus habeantur ; qualis est codex OstromiQUffinon immerito ipsorummet Cyrilli et non et potissimum Fragmenta glagolitica. ranus Vaticanus glagloliticus seu Assemanianus, Josepho Schaffarik, qui venerandas has HjEfflero et iUustrata a ita nridem Pragffi inventa a clar. Porro ex toto opere Martmovu litterarum reliquias ad s^culum x imo et ix retulit. fflagoliticarum Latinum, sed Gr^cum ritum docuisse non manifestissime eruitur, SS. Cyrillum et Methodium contrariam sententiam Assemani et qui Bulgaros, Slovenos aliosque ; nec stare posse Moravos, deflexisse, quum asseruit S. Methodium Kaeum sequuutur; quin etiam Kopitarium a vero argumenta emm, quae profert in fastos reformasse lendaria Constantinopolitan^ ad Romanos Evangeliarium Remense, tenuia nimis ad HesYCbio in Glagolita Cloziano et in Prolegomenis acathohci. Detur enim KaQuibus facillime eversis, inaniter gloriantur Russi suntac levia. Nevostrujev, demonstrarunt Bodianski lendariorum Slavicorum originem Graecam esse, ut Metbodii, uti tempore Vladimiri, unica Cyrilli et Bilarski aliique, nil inde ; quum tempore SS. Cyrillus et Methodicus , cur ad catholica. Quoniam itaque catholici erant SS. esset Ecclesia codices Slavicos et Grsecos nequaBomauos fastos exegissent Slavicos ? Nexus itaque ille inter quaedam facienda visa quam solvendus est sed omnino retinendus. Verumtamen distinctio origine positum est. Sciligrseca Kalendariorum Slavicorum est, cujus fundamentum in ipsa litteris majusculis Martinovius Kalendarium Ostromirannm, quod cetsingulisdiebusprffimisit saltem priore sui inter antiquos tamen omnium copiosissimum multis diebus vacet

fuit inter Graeca et Slavica

monumenta tantam

communita-

licet

ita ut inde intelligi possit qui fere sancti parte, est et ab omni schismatico fermento purum; nomina indicantur alii Slavis, adhuc catholicis , innotuissent. Post singula sseculo xi'aduIto sancti eadem die descripti sint, prius codices Slavici, dein Graci, sepacodices quibus iidem sanctorum, quorum nominibus littera S, seu rati fere particula cum. Postea venit manipulus prsemissum est hi quoque in aliquot codidicibus Slavicis inventi sunt, et vocabulum Sanctus manipulus, cujus fere nominibus siGrsecis etiam libris inscripti. Denique accedit alius
;

forte

gnumcrucis

prsepositum est atque hi in solis libris Graecis obvii fuerunt. Illa itaque quaSlavis contra nil fere sumlicumque distinctione cernitur quae a Graecis mutuati sint Slavi (a hac codicum recensione intelligitur quam extensus et celeber fuerit pserunt Grseci) atque ex quorumdam sanctorum cultus, et frequenter quam antiquus et aliquaudo quae ejus fuerint
(f)
:

vices. lllud

autem summum

atque prsecipuum est in lucem trahi innumeros sanctos, quorum

multi olim in maxima veneratione essent, nunc fere in oblivione. Verum id argumentum si prosequerer, necesse esset partim ea quae doctissimus Molanus Usuardi Martyrologio, partim eaqu Baronius Martyrologio Eomano praefatus est, describere atque etiam expolire sed id etiam ex hac codicum coUanos facere non sinit, quam sectamur in hoc Monito, brevitas. Sequitur seorsim non intelligantur, sine negotio patiant et manifesta hoc commodum ut multa, quae
:

tione

fiant,

memoriis ut aliorum, quae vitiosa sint, detegantur vitia ut bene multa nomina, quae quorum essent ignorabatur, et vitiorum origioes et causae et ab homonymis aut determinarentur, ad certos sanctos jam quoniamnil erat quo distinguerentur
ut

primum componuntur cum


;

aliis

demum

referri possint.
17.

Atque

DE ANNO ECCLESIASTICO GR^CO-SLAVICO.


17.

VII

Atque

hsec in

Observandis maxime curata eunt; ubi etiam singularia, potissime quae in

libris slavicis occurrunt,

consignata fuerunt. Verumtamen modus statuendus fuit. In immensum enim crevissent hjec Observanda, si metbodum Assemani, explicantis Tabulaa Capponianas, Sabbatinii et Mazochii, illustrantium Kalendarium Neapolitanum mamorreum, et demum Morcellii, mira industria vetustissimum Kalendarium Constantinopolitanum declarandis, secutus fuisset Martinovius quod neque ipse voluit, neque nos. Nondum prseterea venit tem:

pus, quo pro rei dig-nitate et argumenti amplitudine kalendarium universale orientale confieri
et

explicari possit.

Prius enim, quod

jam monuimus, edenda adhuc sunt multa kalendana

etiam forte arabica , syriaca, sethiopica, armeniaca et alia in Oriente conscripta. Ee quidem vera diu co^itavimus kalendaria secundum patriarchatus omnino dividenda esse ; sed hic frustra tentatum est Antiochena separare et Uierosolymitana, atque in unis Constantinopolitanis consistere nam per S. Sabffi libros liturgicos, quos monachi, maxime Alhonitse, Antiochia et Hierosolymis secum ferebant, omnia mixta suut. Alexangraeca, multa slavica, atque
:

dria,

ut remotior, sic etiam

auctoritate

minus

valuit

verumtamen omnibus patriarchatibus

Orientis tot sancti communes sunt, ut operae pretium non videatur huic fundamento festorum seu etiam kalendariorum, quibus festa continentur, classes superstruere. Quamvis autem classes aliquot seu bffic ita sint, nisi tamen omnia semper turbata et confuaa esse debeant, distribuantur codices. DeSlavicis aliquid tentavit Martifamilias constituenda sunt, in quas

novius, ut

modo

videbitur,

sit Anni ecclesiastici Grseco-Slavici origo, quis servata fuerit methodus. Quse nulla ratione melius utiejus scopus, quffi in eo conscribendo arenam descendat, liusque approbare poterit lector, quam si, hoc tentamine excitatus, ipse in quibus hiulca impleantur, perversa corrigantur, novos codices grfficos et slavicos afferens, jam )ocum faobscura declarentur. Haec nostra vota, multo autem magis Martinovii , cui

Atque

his satis

declaratum arbitramur quae

cimus.

PROLEGOMENA JOANNIS MARTINOVII


DB

FONTIBUS ANNI ECCLESIASTICI GRyECO-SLAVICI

ipsimet Bollandiani in prasmisso Monito lectorem docuerint quibus incitamentis ad consilia et qua inmcn cmfinenpriEsentem lucubrationem faciendam devenerim, quae mihi proposuerim (Imn adliiblii Id taraen repetere velim scriptionem cedere viastatuerim, meliberaruntingratopriBfandionere. gnnf lihri Sl<i subtentamen esse, nequaquam perfectum opus; ad quod plane mihi defuerunt necessaria
A(t hoc lcnUtvici.

Quum

meam
sidia.

necessaria lex Quibus autem hiBO patent (et quidem populares mei, quibus in exilio vivere quibus itaque auxilia illa denegata non est, Petropoli et MosquiB hac fausta fortuna fruuntur), Quo voto nullum apud me est non sunt, ii mihi succedere velint et quiE conatus sum perficere. quibus usus sum, quantum fieri potest, ordine ardentins. Superest autem ut hoc looo monumenta,

disponam
,,,.,
,,,/,,

et qualia sint describam.

oW,
Co-

"'"".''"'"'''

/"';'

;",v

et Constantinopoiitanae 2 Porro, ut codices Gra;ci, sacri et liturgici, familiarum Palaestinensis illos comlibri liturgici Slavici, quum ad quoque jjjtgj siaygg oronium sunt frequentissimi, sic avi invaluerunt. Initio quidem nil habebant b positi aut correcti fuerint, maxime apud eosdem Typicum Hierosolymitanum S. Sabie in montem nisi quod Constantinopolitanum esset; sed, quum scriptorum diligentia per umversas Atho devenerat et brevi temporis spatio Athonensium admissum fuerat, et passim, partim saltem,

patriarchatusConstantinopolitanipartes sparsum
fieri

degerint Serbi, Bulgari aliique non poterat (maxime quod in sacro monte semper proprium ibidem habuennt) ut Hierosolyadeoque Bussi a tempore Jaroslai monasterium sibi peuetrarent. Fain Slavicas provincias non mitani ritus aliquot, quo referas festa sanctorum, quo Serbo Cypriano metropoUta Kioviensi, natione id maxime si^culo xiv, immo xv. hbrarios proet per numerus ex monte Atho in Kussiam delatus est s rnte magnus codicum Kioviam et montem Atho commercium. Nil neque cessavit deinceps mutuum inter pa..atu Typicum ChUandariense e Kalendamirum, ut unico exemplo contentus sim, si inter ftaqne non coneordia seu similitudo. Verumtamen rium Bibliorum Ostrogensium summa appareat Bulgaria, quo Slavici liturgici, sed potms ex ex monte Atho profecti sunt antiquissimi codices mvexerant Cyrillus et Methodius siECulo ix ritum Constantinopolitanum, Slavice versum, SS. maxime unde dein transierun in Euss.am. etubi sfficulo xliterariastudia florebant omnium quarum tamen mdagatio plena causie Neque illiE soliE fuerunt varietatum scaturigines et quoniam nondum sat multi codices veteres mnoatque perfecta ne tentari quidero nunc potest,
,

Slavi,

Sm

,,,.,,.,.',

'Tsed

si

fontes

nondum omnes

aperti sint. manifesti

;.
,,,/,,""'

certara grtos quasi fluvios pertineant et singuli siBpe (,g'ji^gg g^iiicet intelligo. qui, licet
;

tamen jam sunt complures "vi. qui ad majorum convallium declivitatem sequi v.deancommuuni ab alteris descripti non fuer.nt,

quasi cognat.o eis insit similitudo quiedam, qus nibus tiimen affectionibus fuerunt obnoxii unde correcta. aucta quamv.s est, quando apographa, et quidem vera eognatio hiEC dicenda est significa um vocalicet aliara vim accuratioremque aut mnuta, versamus. Neque hactenus synaxana tausferatur. et maxime ad InloTmitlv tribuere, si id ad libros liturgicos Slavicos vis sunt sequentes gratia faciendum sit, indicand m.h.

QuodV"^

ordinis ciaritatisque

'7i?LG.iiiCA, cui adscribantur


II

a)

Assemanianum, Kalendarium Vaticanum glagoliticum seu

Ternobiense, d) Suprasliense, e) b) Zoe-raphiense glagoliticum, c) Kioviensem et qul dividenda videtur in Novgorodensem,

Pansmum

1,

111 et Vlil.

CcA,

Mosquensem.
.^^

Ad

Z,lo,e.lel

autem, qu.

o-ium

antiqui.ima

est

- .oe..p.~.

Ijir-aiibmnm iv

^)

D.iuviv i^,

trjbui possunt, a

Ostrogenses

fasti,

deacn-

Octobris Tomiis XI,

PEOLEGOMENA JOANNIS MABTINOVIl


majus necessanum esset , X *m anlendidum Domen proraerendum est,M;?atodicendaforet,nisiadtam spi ^^^ seu rectms jensualia, typis excusa, Prologum studium et scientia. "e,^*;^^^ ^^^^^pemetrii Rostoviensis non quod Mosqua originem suam citata. H.s sunt exemplaria, in Hoc opere passim

,1

^^Ltnf ^d^^raVolqlSt^pis

excusa

Sisatovacense, ^^T :Tu-ontinra) Kalendarium ! v/i; Vn, et

c)

Typicon Chilandariense,
si

d)

Parisinum

IV)

--tamen cum ^-^i:S^r:"^"^^etur, Valachica,


quse februarii bibliothcca.
his so

^'^'^' ^'

.;

Meniis

,.^.,-

^Verum non

um

^;^-

^'^^l^Z^^^^ lllX^^^^
-;;^;-'^-;^-^:,U
^ere

iudicium ferendum sit ex ^^ Kalendario anni 1801. 1" - 1- ''^^<="'^"'est Melologium BasUii. Sed de

:r"''- ?"?:; "ptulSs


Grxcorum Kalendarioi-um
<lelincafio.

aS^dum.

codices, pnus Gr.ci, dein Qua^e prodeant nunc ordiue singuli

Ijclesiastico passim 'TSKalendariis acturos. quihus in Anno Gr.corum --^^^/"-"^.^"^, ^^^ res ipsa monet a fastis 'srpeuumero s a^^^^^^^^^ Slavomca. I^penen la n.m Kalendaria

prim^va parum accurata eBttamve

mj

ins Uta

u "

nm-

ns

des^criptafuit. intelligi

etatio

Sladca t.m
^.

queat.AcceditquodGriEcaKalendaria ncetv.ris typis jamdudum, etsi non

?^^_^ ^^_^.^^

,^^^^^

^^_

^^^^^^
^.^^^^

^^^^^^^

^^^^2^

1^^:^^^^^^^^^^^^

qu=B proin

collecta, sicuti

fit

in

hic in

unum

^"^'^.

P-^f.^PJ '/,;;;
<=,

It^-^^Jer^

Srd^s^ Sb gS
to^rbta de
Uenfilogium -

ff

.^^^J^P dariorum

oirnei

fore lectori sacrarum antiquitatum Grrecorum, sive Slavicorum SyUogen sive quanto planiorem sibi viam reperietP C.terum

Ka!endariis

t.-actatio breviter

expedienda

est.

utpote erudito lecton m.nus

'TS'vero ^* '^^!
.

inter Synaxaria Ecclesi^

in.nm

.ihi

passim usurpagr^c^ selectiora, qu^ numero plus vig:inti imperatoris exaratum, tum quod vindioat Menologium jussu Basilii

HXscripnun.

l^^^l^Z^

L
Hr

ipturi^

publicum ecclesiarum Constantionopolitanarum u.um^ arbitVio confectum est, sed ad qui imperium tenuit^ ab anno bG . ad annum fuit jubente. non Basilio Macedone,
17 decembris
fit illic

s^culx) posterms, ab II Porphyrogenito,qui imperavit toto fere anno 8*9 vita funct^;) sed Basilio Bulgaroob immeusas clades Balgarorum genti lUatas anuo s licet976 ad annum 1025, atque pnmo invexit itaque ^st tempore quo fidem Chr.sti in Russiam coni cognomen accepit. Scriptum anno 988; adeoque potuit ex apographis mnotescere Ivioviaj S Vladimirus sacra unda tinctus semestre, sjecuIo proxime sequenti. Jam vero prius kenologu saltem s^culo xi, uti certo innotuit in Z)^5.eWaaone dehhris ecclesiasticxs ele^antissimocharactereexaratum, de quo plura Allatius Musaeo Vaticano. Alteram semestris partem, a mense nempe Gr^corum cap. 12, adservatur in nomine summus cardinalis Albanius, postea assumpto Clementis XI m-irtii ad augustum invenit Crypt^-Ferrat in Latio; non guic^ew, ut aiunt Bollandiani, tiontifex in monasterio Basiliano picturarum ad singulas paginas dehciis exornatam (qualem rnari characlerum eleoanlia et imperaet fide nihilo inferiorem. eumdemque Basilu Vaticayio essevidimus), sed antiquitate iltius pariis si non germanam alteram, ab hanc Yaticanie ioris tituhmi pr.-eferentem; ut eodem tum Cceiemanu vetut utero prognatam, certe genuinam ex parte atque auctore eadem nihil hwsitantes crederemus. [Act. bS., tom. perfectissima similitudine

rm ad

commemoratio B. Theophanon. uxons Leonis, vnperatoris^

ris indiciis

ium

styti

in opere suo ad singulos menses, incipiendo a martio, grjEce I Martii pag. 861). Quam idcirco nisi utramque partem graece et latine, typis Urbivulgare instttuerunt; et vulgassent integram Simonius Assemanus, Benedicto XIII summo pontifici Dateusibus juris publici fecisset Josephus Cryptae-FerratiE. avulsis ob codicis vetustatem foliis, dicatam anno 1727. Quam autem in codice junii 9, 10 et 11, augusti 4, 13, 14, 28, 29, 30 et 31, eos ex dies aliquot desiderentur, nimirum latinitatc donatos adjecit editor. Ad hoc itaque celebratisMeniEis Graecorum excusis descriptos et omnia synaxaria sive slavica sive grseca resimum sacriE antiquitatis monumentum caetera fideliter referendo eo major dil.gentia adhibita, quod vocare consultum visum est; in eoque Prologis dictis, ad instar exemplaris prsluxisse, Menolo-iis hujusmodi slavicis, minus accurate a septembri ad martium, a viris fide dignis dicatur. An saltem Tn sex prioribus anui mensibus, semestri, equidem antiquorum Prologorum copia destitutus. vero idem intelligendum sit de altero definienaum. Illud tameu statui potest, Kalendario Ostromialiis me hac parte felicioribus relinquo ut cuivisalterum cum altero conferenti facile innoterano aliud a Basiliano exemplar prteluxisse, istud ante saec, XII Russis mansisse ignotum ea forsan scet- imo sunt qui dicant Menologium antiquissima Prologorum seu Menologiorum slavicorum exempiaria xii
;

ratione ducti, quod

Bfficulumvixattingant,nedumsuperent. Kalendarium, a Ven. V. MorcelUo Rom editum anno 1788 et 7 Constantinopoliianae Ecctesix est, quam ut in eo describendo diutius inhae^/trj' diurnis commentariis illustratura, nimis notum innotuermt antiqu.ssimum Spmmante ream Est autem omnium Gnp,corum Kalendariorum qu* hactenus wdmm Mcu- ^ine Quod snte medium sfficulum octavum exaratum fuit, ut fusms disputat cl. MorcelUus in ^^*^^ ^ prsefatione prsefatioi /umV///.

DE FONTIBUS ANNI ECCLESIASTICI GR^CO-SLAVICI.


praefatione, pag. 10
;

Ncapolifanum

marmorcfwi sculptuvi medio SAciilo IX.

quod proinde Menologiura Basilianum duobus sseculis et ampUus aetate superat. Kalendarium istud ad Ecclesiam OPolitanam pertinuisse ex multis argumentis demonstratur non tamen ad Mag-nam ecclesiam seu templum Sophianum ; sed, juxta Morcellium, unum ex iis esse qu^e communia hahehaniur quemadmodum apud nos quoque alia eduntur quihus plerique ulantur, alia qusedam ad oertos costus ac certa coUegia pertinent (tom, I, pag-. 280). 8 Inter duo Kalendaria modo laudata medium quasi locura tenet Kalendarium Neapolitanum, non in membranis aut charta, ut caetera, de&criptum, sed marmori post octing-entesimum annum in ElenChristi, ac raedio fere saeculo nono insculptum. Cujus editiones enumeratas reperiet lector ad siglas Neap. unde etiam amplior ejus notilia petenda cho auctorum ad finem hujus prooemii, nequaquam a nobis seponi potuit. Licet enim latinos est. Quod Kalendarium, ut reliqua latina, si ita loqui fas est, latinizet tamen permulta etiam refert, quaj mores ssepenumero sequatur atque,
; ; ;
;

Graecorum potius quam Latinorum sacris usibus accommodala sint; ut utriusque ecclesiae, aeque in eccsBterum catholicffi, commodisconsuluisse videatur maxime quum constet Grsecum ritum
;

clesiaNeapolitanaolim viguisse.
Hieroiolymitanitm
et

Call

poHlannm,
tcripla circa

annum

1000.

Kalendarium, in lucem productum a Ven. V. 9 Bsailiano Menolog-io cosevum fere est utrumque alterum seu Hierosolymitanum, quodlegitur ad finem codicis EvanAug-ustinoScholzio. Horum quodam. qui Hierosolymis in Monte gelTorum bibl. Paris. signati 53, scriptum est a Daniele alterum seu Calipolitanum habetur in fine codicis ejusdem bibl. signati 79. Sancto habitavit vulgavit Scholzius tum seorsim in opusculo Prius inde a6 julii mutilus est. Utrumque typus Menologiis duorum cod. greecortm hihl, regids Parisinas commentatio, Bonnse, cui titulus De Ilhid unice in memoriam lectoris revocasse suffi1823 tum ad finem prioris tomi Novi Testamenti. Kalendarium, licet in multis couveniat cum Ephemeridibus Grsecorum ciut 'Hierosolymitanum Constantinopolitani celebrare solebant, plures tavulffaribus diesque festos indicet, quos soli penitus discussit, non intercedere. Nam, ut ait Scholzius, qui totam hanc rem men discrepantias quihus sancti vel res memoratu dignse commemosolum maona in eo est dissensio dierum, in diehus fesiis, Sic Theophanes, auctorcanonum ei rantur sed etiam in sanctis ipsis atque in octohris, Ceecilia 22 novemhris, Euhxota 18 deTheoJiania reqina, 10 ociohris, Artemidorus 27 Sehastiana 'o maii, Aphrodisius 4 man tn hoc rpmbris Epephra 8 aprilis, Cophri9 aprilis, Constantinopolitani aliique plurimi siecuii xi pr^Etermittuntur
; :

solo

nonnulli memorantur, qui ab H.erosolymUama Kalendarium hoc usui fu.sse ecclesi^ H.erosolyoUsemper celebrati sunt. Unde conficitur similibus argument.s collegit idem ^cholzius^ anTuti Calipolitan^ inserviisse alterum ex plerumque concordet , in nonnullis t.men ab Snamvis enim cum Eastis Constantinopolitanis consuetudines cuique propnas , solct conecclesiis particularibus, propter eis r^cedit, ut in

memorantur. Ad h^c,

sancti

Pr^terea dies rarius vero Pal^stinenses.

festi

S
Coislianiana
tt

Parisina,

secundi pr^stantissima vulgavit idem Scholzius in fine tomi *'To' Pr^ter duo iUa Kalendaria ' Coisiinian. '' 205 bibl. f^^I^'', pervetusto, reliqm NoviTeTtamenU aliudKalendarium ex cod. Novi A^^^^"'^;'' ^' ,. ^^^.^ Quorum primum erutumestex cod. 199 Coisl. " et 164. Duo priora indicanturin opere Par sil lignaUs nn. 47, 57, 112, 125 '""'Todd bib r vero ex codd Parisini Gr^ci, et corapendiosius siglis Pg. vocabulo meosigli3Co2S^,c8etenvocanxurLu J^^' c^teri vocantur communi nimirum Coisl. 205 refertur ad an. 1079;
.

^TT T

S-:rr9Lr.r.r ^etqSli als^ rv:"";. de Synaa^ariis et Menologus


IJcocitatopag
Nunima snc.

uH en.^....s rem

deolaravit Scho.ius.

45"^

inmnii

^u^ reper^untur

^n

e.i

XI.

'" " MTo-Wel Tf!tn^ausMein naceMi,nyoao,mmtnef 0^^ le

membraCatalogo Naniano gr^ECo his verbis Con. cLx.v scriptus literis ,uas uncialesvocant, fine, constans fvHisU. cujus /^^ 29 Kalendarium, inoipiendoasertembri; et a folio S.CU10 X. Cont,ne ejusdem ,,,,,,, p^mo seu .. xvni. ^^^^ *'" membraneus in-folio. s^c. x,, magn^ facrendus. ceu ci-xvi, H de quo aiceiur imeiiuo Alter sseculi, dTou diceJu rnntinpt T^vano-elia nro sine*ulis per annum hebdomadis constans incipU Kalenda^* 'mticC; a fo.io au^tem e su anni 176. adnoprolu.it. qu in Hemerolo.io Venetiano
ius desin-navit in
:

^-~*-

inSs

[f^Z

n^^

rrre^To^C^SSsraStaxat
12

*''*,rM'^";SmtitL"otsSb:nrAnnoGr.co.Slavieocodex magnam usuntern fmt m


Lindebrogia-

partem a Papeub. no,

Magno

nuvi scriptum
poat annHtn

brocbio conscr,p u
tatus est

9U.

Cnjpto-Fcrratense.

Tuunncnsc
utrumquc.

a Kalendaria festa et propnas cuique designans insigniora totius anni 1^^^-;^'' Menolog.um ^jesienans ins g vetus .^^ ^^.^^^^ ^^.^^^ ^^^^^_ fol. 1 ad 15. Est quod lect.ones ex Evangelio et Apostolo ^^,J partibus ipsum anti^^l^^^l'^'^^^,^, ' urb. propna. .'''"/^""'' strant festa soli huic ^ j}" .^' 67 non tamen s^culo decimo duxerunt Bolland.an, quissimum esse f^-j^^P^J^^JJv P,'^Edes a CPolim allat. anno 944. mem.n.t f^*^ "^^ "'^^'^^^X^^^ fragmentum Men^i imperfecU vetustius, siquidem 16 Augus^ti a f ' j Venit ibidem dein Crypto-Ferratense, sfapud me 1 et 2, pariter non Aprilis. desinunt vero ad a Martio ad J^^^^^^^^^^ 'f luar y a inc.pit tantummodo ; nam prius ^^ Augusti. integra sunt
.^
:

et collectus

Bruxellens.s Bollandianus, nunc bibl. public


1

Lindebrogmnnm

num.

v/^^^^"".
;

'

J-', .Ta"-^-

~eet

Va

quibus modo ^^^^^^^.^^^^ ^.^^^^,^ ^ ,,,^ ae Josephus Pasmus. Qu 31 Augusti. Conveniunt "'"^<="',,^ rTaurinensis. quem adoruavit lbl.oth iur .^^^ ^ero plura sunt, a que Neutrum legi in catalogo codd ex mo Kalendar.a seu Mena ^^^^.^^^^ n.oru.^V^ ^^^ sequuntur Mediolaneusia s.go q^ deaneautur Pnmum ^^^^^^^ ^^^^^ ^^^^ ^ fol 162 verso ita breviter
.

MAETINOVII PRnTEGOMENA JOANNIS PEOLEGOMEN

tis usque Id
usquead
plectitur

17

notatum 4 Fehruarii. Secandum Augusti Tertmm, ^- 1';


1K3,

O U8

mf
^

.^ ^^^.^^^

/, ,

Menma mlde

Ousrtum,

in-M

sedfoUa hinc xnde desunU u.9e ^^Tu.^^^^^^ aa 31 Augusti; ^^^^^^.^ ^^^^^ ^^ ^ y ^^ antiqua a iSeptemhrxs Co>cyrmempi Codex mlde anltquus fi^e mut.lum.
n 364, in-i"

?L"X

Sm

yQuintum, T
n^ 378. in
4.

a 29 Seplembr^s adlO J^""

j^iti^

Est i^f^erDecernUr V m-4" a 6 Septembri usqueadj gnatum V n"393,


,

cumo^
MaH,

ZZ: ^

septimum ^J^^^ }erecuJ primo seu N 103.


^^
,.,.

si-

/^^^^ ^^^^^^^^^

.^.,_

,,

Oc obrem oe qu tumTn178 et continens mensem Novembrem. ut meusem gnatur T n 210 et continet


fol,o 158 et

b patet ex

ubi leguutur ejus fra,.^^^

^^ ^^^^^^.^_

^^^^.^^^

ex his 6S, gmenta. Kalendarium, contectum ''^7^^,^J~/;eferuntur a folio 40 ad folium e ^- -feru ^^^.^.^ excerpta vero s-e sanctorum ^^^^^^

Sirnixtndia-

^^^ sequentibus ; quatenus >iPP''^^;*^/^ Claromontan. non quidem integra. sed sirmundiauum seu collegii ^y'i=^^""^"^ unum pretiosissimum. mque ac notissimum codex membranaceus,

num

fl

Chif-

Ltrum

fieiianwn.

antiouitatis Jesu. quod fu.t ? per to annum referens absque distichis. ebus "er t f ''--^',. ''"ctos smgul.s d eontinentibus a Mart.o alterumve et siepe plures chartace... seKj^anJ^^ ^^^^ ^^^ ^p. AcceduntexcerptaexMen^isCUifflelu ^^ ^^ ^^^ ^.^^ distichis proj'"^ singulis , ^o sanctorum nomina. uti ad Septembrem, cum Sirmund.anum a ol. ^ ad toL l ^ P j^^^^^^^^ ^1. igS et plemeuto ad Synaxarium dep
soc.

J^b

Jm

^assim

in Kalendariis

referri Bolent,

ex Menolog.o Ch

fflet.ano

p^^^

,gmtiuatis,

foliis ^--.P^f^'^^ !^t,~"sirmaUn^ adnumeratur in sequentibus; quod tamen, '^^P;",^ ut notatur Maii, de in locis legi non potu.t; mnltis t^^, a 17 Augusti ad 9

ad

'J"^^;!^; ex sunt opere nostro etiam Kalendarium. ^^^''^'^'^^^l^^li.llJuer^^i^ Mazarini descripta,

Ma:arinra.

,,,,,, codexfol.l30etseq.-Kalendar,a Ma^a^^ >^^^^^^^^^^ ^^^^ ^^^^^ j,,,, 1fol 148 exh t>eni ; tria; primum. ex quo ^^ conoordat plenumero ^ ^g ^ Secu^dum continet omnibusfereconveuitcum C.fflet.ano. -Jl\^,^.^^^ antiqui.ssimum q^o o,=e'" cum Dominicano pr.mo; de agitur a fol. 148 ad rumque ws in cod. Bruxellensi Mart.o VJ^^^^; S. Lnpauca proSeptembri, Octobr.. e^Men^is rptaexM^^^^^^ mss. olim conventos ex qL
,
_

DominicatitMn.

?50.-Nom.neDominicaniKalendan,ven.unt Ma'*' Prsedicatorum Parisus a mense


dovici PP.

^^^

^^
^t

^^

aliis

Mena=is bibl.

, S.Marcipatrum Dominicanorum, Floren


tur
fol.

pr^.

^^f,^;^^^ mens.bus Ap^


Apa

compend.oso t.tulo Apan ^a seuMena^um mihi ignolum ad ^^^'''if/.J^^^^^, T^ns ^""^ Itaque in variantibus '^'1 --^ c^^^^ et J^feT con.e..^^^^^^^ refertur S. ^tephanus abbas Ai7an,
150-155.

Demum

Majo tantum. De his agi^otatur quoddam Kalendarium .^^^^^ esse visum est. dicetur modo. ad 3 Septembris
Juuior, imper. et Archou^^ Stratoniea. ^^_ ^^^^

excod.

Ss

tiou ep.

floreMina

Arsacius; Ad 31 Octobr. P". '=^"'-:/ CP. etFIavianus; ad 12, C eo Nov. leo pat 1 ,^2v chrysogonus. Nov. Cyprianus t Jul'ana ad ^,^^ ^ Ad 1 a m m^^^^^^^ ad 22, S. MaximusCap,clau,us^/acha S.Kufus,inpacemoiaiius,etMaraTr.gl.n,.Pfur8exag quoLaurentianse d^ce^s^B^^ que Florentina supped.Uruut qu ^ 13 Kalendaria ^^^^^^^^ ^^^^_ ^^^_ rum amplam not.t.am ded.t Aug. ^l^^-J''"^^ " ^ ""^^^^ hsec pauca inde delibare l.ceat, sanri.typis C.sareis Florent, "^^' eTmmuni compendio /^io., comprehensa ^^^J^f, "^** in opere nostro s,mul in Kaut quffi scripta ^^eeernantur Maximas itaque partes ^.f Uo ^eceruantur^^^^ jam l^ic accurat.us al.ud ab perspicue ^embranacei. passim citantur. cod. Eva.^ge^^^^^^^^ .^ ^^^.^ ^^.^^ uu^oi^ee. lendariis istis obtiuet synaxar.um x. E=t en.m ^e".'l"0'-"'" et eleganter exarati saiculo tilum sit, puta 6 et 8 Februarii,
;
;

codicibus legautur,

31 26, 28, 29 et "s^ 2, 14, IC, 20, 21, 23, 24,

rexscHbere a^" que ^ Martu. al ile qu^ Testamenti sig..ato XXVII, Coi'cc mmb^^aceo ^o^^^ cundum Kalendarium continetur ^. ^^ ^^^.^ ^^^ usuven,t, ''^ 8culi xn; legitur, ut s.pe ^.^^^^^ JTscrepat,' ut testatur Bandiuius, qui A num Evangelicarum sive per.coparum. P.";^ J^f 'J^^^^^V, l^^i ; eodem codice xxvii ad excudendum curav.t om.sso a^^e^o ^^l^^^lVmprendiar CExXo.^i.J...) cum idcirco integrum

P/^^ttrr.V

1"S

supersedeo.
.

Sel

jf

'

pag. 316 obvium

est,

seq,ientem praeferen t.tulum

ueLeci

^^^

D^oinsigniorumsanctorumtotiusanm m^e2.s.ej2'll^^ /,,, ,,, et xxiv, ea apud Bandinium, pag. 130 et 154. Ex '^^^l-^.-^J^^ ^'.'^fjeS intercedat. Suut enim codices tantum exhibeutnr, in quibus a ^-.^"^^P^f exaratus est s.culo xx ^"^^/j^^el? ^erEvangelia.
istidiversaiEtateconscript,. et q"'''<='"/''^- ^''"^/
cod.

sed synaxarium, annum complectuntur.

"Tniaue seu xiv -vquatuorEvaugeliorum,sculoxm; utimuynqueseu^^^ annum i-tio recenlius adjectum, prsetert

scriptus fuit skcuIo xiii.

^J^

.^^^^^^^
j^ Vindobonenee

DE FONTIBUS ANNI ECCLESIASTICI GR^CO-SLAVICI.


Vindohonense.

&

14 Vindobonense Kalendarium deprompsi ex codice mss. foliorum 61 in i^ quem eocii Bollandiani, dum Bruxellis opus meum conscriberem, compararunt, typis jamjam paratum, et forsan jurispublici reapse factum. In ultimo enim folio legritursolita censoris formula Jmprimatur, in secundo I et II fasciculus, die 29 Novembris anno 1825 apposita a Sartorio censore
:

Menologii codici Byzantino prsemissum. autem folio legitur synaxarium Evangeliarii Endlicher, Examen criticumt fasciculus secundus. codice Vidobonensi descripsit Stephanus Priorem codicis partem a pagr. 1 ad 57 occupat synaxarium lectionum Evaugelicarum juxta ritum ecclesijE orientalis iucipiendo a domiuica Paschatis. Posterior a pag-. 57 ad pag*. 103
:

et

contiuet synaxarium sanctorum, incipiens a septembri

sequuntur lectioues evang-elica; com-

munes; pag-. vero 111 texitur Index sanctorum et dierum festorum qui in Menologio codicis Byzantini commemorantur. De Kalendario dixisse sufficiat, illud cura aliis Constautinopolitanis, peculiare verbi gratia Saxo-Gothauo, quod edidit MatthiEi, maxime convenire nec quidquam quisnam sit ille codex bibliotheciB Caesareae, non alius vero inquirenti mihi offerre. Jam
;

occurrit prfeter

quam

ille,

quem

in proleg-omeuis

ad

Novum Testamentum,
:

tom.

I,

pag*

LXIII,

Aug-. Scholzius recenset sub

numero 124

his verbis

Lambecii 31, olim Leontis cujusdam, codex memor. canonibus Eusebianis et synaxariis; ad familiam accedit alexandrinam, sed habet etiam CiEsnrea nonmdlas lectiones singulares et reliqua. Lambecius vero, Commentariorum de bibl. foliis coustanet optimae nota, ac ex 188 t. 3, pag*. 126, postquam eura pervetustum nominaverat Continentur eo quatuor Emngelia tanto studio scripta, ut in fine addit tein dixerat, hific unumquodque comprehendat^ cujusque Evangetii non tantum adnotatum sit ^uoi versus Codice Ephe^nens verum etiam quot verba... Post quatuor auiem Evangelia exstat in eodem lecttones Evangelicas quo recensentur sive Calendarium Ecclesi^ Constantinopolitanx quorum memoria mensis diebus assignatas una cum nominibus Sanctorum, singulis cujusque recte adduxenmus revera au Quotannis celebratur. Hactenus Lambecius. Cujus testimouium aut Scholziano divinando arbitrati simus codicem nostrum a Lambeciano 31
:

Ceesarseus Vindobonensis Nessel. 188, in 4 ScBC. xii, continet evangelia curn

nescimus,

quum

124 alium non esse.

JV^
"""'

'<"'"-

tomo IV, pag Ms 15 Tvpicorum Athonensium nomine veniunt ea qua; Spicilegii Solesmensis nuper lu puri.uralorum B. Pitra, evulg-avit vir sacrarum antiquitatum bene peritus, J. et sea nec videntur et Paris. 2o00 adlectus. Eruta sunt e cod. Coisl. n" 37, 36. patrum coUeg-ium ant.qu.onbus fuennt descnpta. licet ex antigraphis longe ante saeculum xiv fuisse exarata in primo typ.co .n tres festa totius anni selectiora; et quidem Continent autem dumtaxat priBscnbebatur monach.s media et minora, in quibus scilicet classes distincta, majora paulo contract.us est .nd.culus vacare et jejunium solvere. Secundum. Athonensibus ab operibus abst.neudum. vel utrisque simul ab openbus erat d erum in quibus vel monachis vel mercenariis tum apud ^^"d;^a^. majora et minora, qu>e obtinebant '^^ t quarto continentur festa, Tertio accura t.us quam H.eroStudiensa omnia cons.gnata sunt multo et quidem Hierosolymis in promio. A quo .Uud et.am d.sc.mus,
.

-,.

.,

,Z^Z
sun

scriptor incertus Athonita sa.penu. adjectis typicis ordinantur festa; sed non admodum inter se convcnire ea qu=E in variasque .n s.nguhs loc.s v.g-ere reperiantur libro, ea in altero desiderari ; Argumento sive majora sint .Ua, s.ve m.nora. ^onsuetudines in celebrandis sanctorum festis,
uti

tesLur

meroT- tuno

eadem semper festa, nec eodem gradu duo ultima typicorum compendia, in qnibus nec omn.no ea supplentur ab aUero. Cieterum olemnitatis referuntur; sed quce in uno desunt, Scholziano s.ve c..m T^p.co Ch.Ians^cuU x conco.aant sive cum Mendario Hierosolymitano conco" ant sv 13 Decembns, ad quem .n

So.. .,.UHt
s.r

Sp "o nT eu StVdituref qui in csteris omnibus commemorar. solet ^SZ^y^^' ^^f;^ad 20 Decembr.^ saue en Antiochenus et martyr, " rKaleniarium Gothanum%eu Saxo-Gothanum --7^"- ^' f^ rntinrpol tan.

Excipiatur solus dies Hi:rosoIym.tauoru^m, pr.ter S.

*l Uosfiuetise^

Sirletianuii

Mosquens.bus. t. 1, vulgavit .dem ex codicibus pra^sert.m ad finem Novi Testamenti gr^ce Matth^i, Lipsi. anno 1803. Neutrum ^^^^^^ ^^ojment^^ccl^ ,,^. in edidit Canisius, non ^^''^^'^^f17 De Sirletiano Menolog.o. quod -^^''^'^ eologium gr.ce

^....- ^ls^^r^m^rXu:
ff""-

anni 15^5 et seq. muiua omnia sua es editione Menffiorum Veneta


donavit.

u.uItoque

minus^ber M^..i

.jrg^^^^^^^^^
DerDctua collatione adhibita, perpe
parte ad

Mcnxa

excusa.

u.ramquc ^"'; Graecorum utramque ed" Menaeorum 19 MeniBorum vero Grsecorum idque eo major. cura, quod examinavi;
composita sint et ordinata. L.cet en.m .n

"uem ;" d.l genter "^^^^^Vex

riiiio-pntpr

eorum normam ^^^^^ ^^^^^^

J:Sr

-irr

= S ^qramTu^r

^^''^"^^^^'Xnsr -^^^'^'^l^^^^-.^Zis mss. qu supra descripsi. quum mter antiquam ed.tio^

ruper!us laudato, exstet index. a

%..

L
Sibenu.
ilartyrolo' gium Basilia-

PEOLEGOMENA JOANNIS MARTINOVII


utebantur. Venetam. qua olim BoUandiaui
et recentioren.

anno 18

editan>.

non parva

discrepantia intercedat

r
nnm
Italo-

20

Kalendanum

.^''''="'"

Jf
up

c^dlnfJtZm^TomTeduLTn^o
latinizet

mss. coUeomnigenis Mensis tam excucis quam usum monachoin / ^^''"J^emadmodum nec Martyrologium ejusdem an. et Mart.rologio Bomauo

I8.S

adnexum.
'' "^"^'

auandoque tamen

trearCa

-d m

n^^

Orientalium scitu utilia exhibet, et quse propria, ut verbi solis catholicis ritus slavici

Grxcum.
Codicis Ontro-

grl^fa^Sm^r JosSi
tanxsplendide, ut decebat.
slavicis, si

ar^hi

Polocensis et martyris. Gr.cis

autem

.Ihs fout.bus

miVaHi, anno

^TrSS:;rm Ostromiranumpubl.a J""^^-'*t^s ex^^^^^^ excusum,


Evangeliarium^
quis
oculis

1056
tia.

scripfi,

umiitior iwti-

unquam, summe pentus. Textui slavonico "^^^^^^^^ Evangeliorum v.vum repra.Bentat. q"J exhibet quam simiUimosatque ad fi^^l^^^^ ? Jne voluminis, in
tobris anni

.^" ^^^^Z^^^^^^

eharacleres

S^ai^rip^ndo a .1
usum

Josephi Ostromiri, pra.feet. ^^^'^'^'^^''^'^'j']^^^^^^

^O.

ad I.

Majj^f7^^"^

-^

KiS^

alio vetustiore, ut

St^drrnif:

inmmpr a Drima septembris anm 1057 ad l^ mau a mense GreJ^rium cLputare annos non solum tU^^s tlitut comp-atand^ maxime usu a mense martio; qu, duplex Beptembr? v^r'm etiam pro civiU fe tum illo Gregoni sequ.tur insupe Zdus in ^hroDologicisappdme observandus est. Ex epilogo Maii. adeoque addendum Ka endar.o quod iUic indicatur. celebratum esse sancti Epiphani quod .n ut tot alia festa ad al.os d.es quo ad hanc diem omissum est in Ostromirano con.inet hoc volumen Lect.ones evangel.eas dusmo eol^gadi s s.pissime fieri solet. Nimirum incipiendo a Dom.n.ca Paschat.s usque ad Tr ann circulum, juxta ritum Ecclesi gr^c*. sanctorum a mense .septembr. ad finem august.. Sabbatl anctum SubjungiturKalendarium Kalendafestis legenda. Et vero d.ctum Demum evangelia quJam in quibusdam diebus

^.

crcc;

o^,i

inf^?

Pt

ejubaem

S:

tempore antiquissimum eoque plur.s ducendum rium est omnium quiE haotenus innotuerunt q-^em vera prseferat, licet non sit completum Re nuod certum annum. quo exaratus est, eum exaratum fmsse ab .psomet fusius alibi dicetur, legimus ad finem codicis Remensis, de quo adeoque cod.c. Ostrom.rano Sazaviensi, qui e vivis secessit anno 1053. S SropTo, abbate characteres haudquaquam
; ;

verum tantiB antiquitatis saltem aiiquot annis esse antiquiorem est, nec qua glagohSazavo-Remensis. nec qua cyriUianis literis scriptus prafert codex ille nasalium sonorum d.hgentem spectes et verborum structuram ac ticis Si autem orthographiam habet omnino postponatur oportet; qui hac ex parte nullum s.b. ob rvantiam, Ostromirrno acceda ad genuinum .Uum ac quam prox.me secTndum; e tam perfeotus est ut juxta quosdam Cyr.lo et Method.o eju ve librorum textum, qualis ab ipsismet S. pr mogenium sacrorum ad an. 1806 quo casu .nventus codex Ostromiranus usque d "dpulis fuerit adornatus. Latuit porro inventionem eodem ipso anno juris II imperatricis demortus. Quam est in cubiculo CathariniE et griec.s 101, Joannes Martynov. de literis russ.c.s publici fect in suo Lyceo, t. II. 1. i, p. .Ilud tamen constat. oblatum, non hquet; bene meritus. A quonam aut quando imperatrici fuerit palatium devenerit. asservatum fuisse in S. Soph.aj Novgorod.se, antequam in imperatorum soeculo xi. Nunc ornamento est b.bl. pubhcsB ut testatur inscriptio initio codicis adjecta .scripserunt bene multi ; lectu dign.ss.ma sunt Petropolitanaj. De hoc p.gnore palaoslovenico Jahrbiicher der L.teratur, 1847, n. 169. in opero periodico ea quai disseruit cl. Er. Miklosich
.-

Codcx

Valicci'

us glagoHficus sm Assc'

^'zSTres codices Slavicos citabimus ex bibliotheca glagoliticis Uteris ssculo x. exaratus. qiiem H.erocelebenimus aqueac vetustissimus est codex anno 1736. Est liber Evangelistanum d.ctus, seu solvmis Romam advexit Josephus Assemanus
Evaneelium eclogadium, continens
lectiones evangelicas per anni decur.sum, juxta

Vaticana. kalendariis ornatos.

Omnium

manianus,
nictih

ntum

eccle-

XI

tcriplus.

ord.ne a dominica Eesurrectionis ad sabbatum sanctum, sise Grffico-Slavicai, incipiendo Sequitur Kalendarium sanctorum et Sabbatis pr^scripto. Typico Graecorum diebus dominicis d.ebus festis in quo leguntur evangelia prac.pu.s a mense septembri ad fiuem augusti; et de commun. sanctorum. Den.que accommodata; tum lectiones in dominicis ad matutinum celebranda divina mystena et aha qua^dam lectu d.faultimo folio exstat ratio pra^parandi se ad Caramanus. Identita della bngua litlerale Slava, 52; cilia Plura de codice hoc scripserunt in Institution.bus l.ngu^ Slav.ca;, pag. Assemanus. iu Kalend. Eccles. univ. passim ; Dobrowsky, Mai. Script. Vet. nova coUEoms 1831 tom V. pag 105. 688-689; Bobro^ky apud Angelum Hesychii disc.pulo, pag. 89- ; Sreznevsk., De Kopitar in Glag. Cloz. pag. IV, X, XXVIII, et in

*^

antiquis

DE FONTIBUS ANNI ECCLESIASTICI GR^CO-SLAVICI.


antiquig
liter.

disquisitioue, p. 6, et in Izvestia Acad. t. X, pag. 160 ; potissimum t. III. Schafarik, mPohled na provvck hlahol skeho pisemniciwi. AJosepho Dobrovskio, qui caeco praejudicio nullum codicem glagoliticum saeculo xiii antiquiorem unquam admisit, et qui eum sequitur Bobravskius, refertur ad saeculum xiii aut xiv ; at meliore jure assignatur XI a Kopitario, Caramano, Schaffarikio, Sreznevskio et caeteris, ea potissimum ratione ductis, quod codicis hujus textus evang-elicus proxime accedit ad textum gemelli sui Ostromirani, formasque vocum exhibet antiquissimas, ut fuse prosecutus estKopitarius in Hesychii et

paloBoslavicae

monumentis

discipulo, et fusius declarabitur, ut spero, a viro

cl. Erancisco Kacki in cimelii hujiis editione ardeuter desiderata. Plura animadvertenda sunt iu codice hoc optimae notse imprimis quodj licet literis glagoliticis scriptus sit, tamen in eumdem ordinem modumque redactus
:

quo comparati sunt codices cyrilliani, Secundo, quod contiuet kalendarium glagoliticum pro toto anno quod in nullo alio codice glagolitico hactenus reperire erat. Nam in codice quatuor Evangeliorum, qui penes Grigorovicium est, nonnisi fragmentum synaxarii superest ; Zographiense vere comprehendit tantum quinque menses, idque cyrilliauis literis. Tertio, utrjeque literse, glagoliticse scilicet et cyriUianae, non raro permiscentur unde utramque scripturam simul exstitissc nou imraerito concludas. Scriptus est iu Maccdouia in usum Bulgarorum, ut liquet ex festis ecclesise Bulgarae propriis, quale est SS. Cyrilli et Methodii, Clementis episcopi Velicensis, martyrum StromnicensiumseuTiberiopolitanorura aliorumque. Apud Assemauum, qui eo plurimum usus est in Kalendariis suis ecclesise universse, vocatur codex Slavicus in jjraesenti vero opere nuncupatur Assemanianus, ut ita dignoscatur a multis aliis Slavicis et maxime a
est,
;
:

duobus codicibus Vaticanis I et nomine Vaticani glagolitici, sine

charactere conscriptis. Vulgo tamen designatur additamento. Sajpe in eo recensendo dormitasse Assemanum demonstravit Kopitarius in Ilesychii discipulo, pag. 40etseq. nos tamen quum adcuratius apographum diu frustra rogaverimus, pretiosum hoc kalendarium ex commeutariis
II, cyrilliano

alio

Kalcndnriiim Puliatinnum,
fixiiiU

Assemanianis eruere fuimus coacti, adhibitis emendationibus Kopitarii. Pertinet itaque hoc Eclogadinm ad vetustissima literatune palaeoslovenicse monumeuta, valetque ad labefactandam opinionem Assemani, docentis a SS. Cyrillo et Methodio iuvectum fuisse ritum Slavo-Latinum, non Slavo-Grsecum. 24- Kalendarium Novgorodense I seu Putiatianum excerptum est exMenffiis maii, quae asservantur iu bibliotheca Sophiana Novgorodise. Codex hic perantiquus, foliorum 181-, minutis characteribus exaratus a Putiata quodam,
refertur ad sfficulum xi a
cl.

XJ.

Al. Vostokovio, qui

eum
;

fuse descripsit in Memoriis Academiae Petropolitauae (Ucenyia ZapiskiJ

tom.

II,

pag.

12t>

et

imo ad extremum saeculum x eumdem consiguatJ. Kuprianov in ajens Putiatam, codicis Descriptione codd. membraneorum ejusdem bibliothecEe, pag. 10-12 scriptorem, non alium esse, a celeberrimo homonymo, qui regnante S, Vladimiro, simul eum Dobrynia urbis praefecto, Novgorodenses ad fidem Christianam igne ferroque convertisae dicitur in Chronico Joachirai, episcopi Novgorodensis, anno 1030 vita functi. Quod si daretur, Kalendarium PutiatiB aetate antecelleret ipsummet Evangeliura Ostromiranum, annis 1056 et

quidcm ad

saeculi xi initia,

Kaletularinm
Siiprasliensc.

ixculi XI.

1057 certo exaratum. 25 Kalendarium Suprasliense erutum est ex codice, quemannol851 publici juris fecit cl. Monumenla linguss paleoslavenicae Franciscus Miklosic, Vindobonse, in opere ita inscripto Continet hoc volumen Vitas sanctorum, qui celebrantur mense martio,incie codice Suprasliensi. piendo a die quarta (tres namque priores desiderantur) ad triffesimam primam; prffiterea plures homilias S Joannis Chrysostomi,unam S.Epiphanii et unam Photii, patriarchae. Est itaque Menffiorum volumen singulare, Quod ad aetatera codicis attinet, eum saeculo xi adjudicaudum esse, imo in ipsa linguse palaeoslavenicae patria scriptum omnesque ejusdem sermonis codicesliteris cyrillicis exaratos setate antecellere contenditeditor, optimus sane judex. Suprasliensis appellatus est, quia
:

servabatur olimin abbatia Basilianorum Suprasliensi prope Bialostokium, in Alba Russia. Plura
docebit clar. editor in praefatione.
Knlemlarium
P(.-(ropoli(ttiiKni
^

gvcali

X atu

XI.

nuncupatum est, quia desumptum est ex codice bibl. puBulgaro-Novgorodensis continet offlcia sanctorum insignioblioffi rum pro mense septembri, octobri et novembri, et refertur ad saeculum x vel ad initium xi ab Alexandro Pypin, qui ampliorem ejus notitiam dedit in Prolegomenis Societatis Ilistor. Mosquensis,
26 Petropolitanum Kalendarium ideo
PetropoIitanEe.

Codex

iste familiae

1838,
Kalentlarinw

t.

III, p. 36,

Eclogadio, quod 27 Kalendarium Mstislaviense pro singulis diebus snni Icgiturin Evangeliario

Quum
filius

porrc

1103, Vsevolodus, ecclesiam vero B, Mariae Gorodiscensem excitatam fuisse a Mstislao an. annos 1103 et 1117. Est hinc pronum est concludere, praesentem codicera exaratum eese intra autem codex iste pulcherrime exaratus, et optimae uotje, atque Ostromirano hac in re facile suppar ; Kalendario vero instructus est longe ampliore quam Ostromiranum est, plurimis diebus, ut vidimus, mutilum, aut quam illud aliud est Evangeliarii monasterii S. Georgii Novgo-

rodensis, scripti a Theodoro

monacho

intra annos 1118 et 1128.


vir
clar.

ficriptionem

in

lucem proxime dabit idem

Eruditam codiois hujus deCapiton Nevostrujev, qui Kalendarium

Ostromiranum

^
PKOLHGOMBNi ANN.S

'"'^'^J"

^^^,.

,io,

0.lroBir.

ei

'>'"

"
,

?''''""" ,113 Ac.d.mix ^,


p.r.plc... ;

S,..r

cod.c..

j,j^

^,,

"".
'J,''

'

,.

Mle

//cf /i/,8a-ru
/i

Xtl.

_.iE5::::':^s^-s:sE.rs^^^^^
Kalcn<KpxAn

Quatuor distinctum. Plerumque In sylKalendarium des..mptum cateu alligatum. L,,-.".. ^7z'7' hiense f ^^ '""^fM^^je Atho, 31 ^^.^.^^^ ^^^^^ ^o. nomin.s dservaturm i-/.j,.n,.m f , n monasterio ejusdem ^* 'P''^'"'^'' ' &""= "1"?". 'r'tum est ad saculum mi-xiu ; zr).""-Jd minus recte, plus reUtum ^^^^^ ^^_ .^^ ^ ^"'.^"' McXli-XtlL loge Kalendanorum postmoorodn,Mu.

autem cum

^J'

ivangeiiorum lam.

Mom

!^'RuitaX

un.ie

]uxta exempi<i accnrratissime expressum,


pdWsinum
i-

-SS:XLpar.sinum

P^- --

li^^g"*.^^'''!!,!!' Dobrowlci in Institutionibus public^e Par.sm^ go bibliotbec^ '^^^^'ZiL fu

^d^' jS^-^^^S ^^^^ ^25


Ib
:

s-*culum auctorecatalogi refertur ad s^culo sequiori a.vo sane .^olx. xiv, imo

....

'^ysL .0 ...K...-.'"---rs;\rt'rpSs's;:cSr;;
martyrum Sebastenorum ^^^^' exstabat temp^um nom,^^^^^ Snobensi, ubi oliPetropoi.
;

unde

draginta

Academ.ffi in Memor.is codice legereest

dicatum. Plura de .psomet ,^^ ^_ p,^, 154.. Adversatur ^^^.^^ ^^^,^ versarer,

graphum, manu
fiuH(iafot"'a-

propr.a

"'

nisit; cui 0Pt""0

"

i^^^e^H

s.gnato n signato nquod d, nuod ex codice ^ _ TT, 1-. TD.,c +rtm


.

'>*'"";;^r|" ^VfT-i. CCLAAAiv scr.CCLXXXIV scri

Tlfle!'.

279-

DE KONTIBUS ANNl ECCLESIASTICI GR^CO-SLAVICI

rum

liher seu

recte,

Hemerologion. In Anno Ecclesiastico passim prffifert nomen Prologi, licet minus quod hic lectorem semel monuisse sufl5ciat Errandi ansam praebuerunt duo Prologi,

alter bibliothecEE publicse Petropolitanae. alter Novgrorodensis S. Sophiae,

ejusdem sseculi XIII, in quo utroque liabetur Kalendarium pro singulis anni diebus; completum, sed ineditum. Codicem

Sisatovacnnsp

tt

2*.*

illustravit Al. Vostokovius in Descriptione hujus MusEei. Prffistantissimum Kaleudarium Sisatovacense suppeditavit codex Actuum Apostolorura raem ^^ anno branaceus, quem non semel olim laudavit Joseplms Dobrowsky in praefatione ad Institutiones

Rumiantsovianum

linguae slavicte, anno autem 1843 juris publici integrum fecit Vindobonae clar. V. Franciscus Miklosich; apud quem ampliorem codicis notitiam requirat studiosus lector. N8 paucis contentos

Chilandafuni linno

1531.

anno creatlonis 6852 (id est 1324) ab hieromanacho Damiano, regnante Stephano Urosio tertio, jubente vero omnium reg-ionum serbicaPechii iu ?iXQ,Q zdrelo, rum archiepiscopo Nicodemo. Pertinet ad familiam serbicam magnique habendus est ab hagiologis propter synaxarium ad fiuem lectionum adjectura, maxime cum kalendaria iu hujusmodi Apostolis, ut vocantur, plerisque diebus manca esse soleantaut breviora. gg ^^^ eamdem familiam serbicam referendum est Kalendarium Typici Chilandariensis, in monasterio ejusdem nominis scriptum, anno creati mundi 6S39, reparatae salutis 1331, sub Gervasio hegumeno, a Romano monacho, qui se peccatorem, ac corpore et spiritu claudum esse
esse oportet. Exaratus est codex

membranaceus, nunc adservatur in bibliotheca signatus n 49. Kalendarium, incipiens a mense septembri, primis diebus non mutilum est. Hoc ego, dum Berolini versarer, contuli cum Kalendario Sisatovacensi tamen integrum descripsi; sed lectiones tantum variantes diligenter adnotavi; quas deinceps
dicit.

Codex

hic, ex foliis 275 in 4" constans et

regia Berolinensij

cui propterea reperi cum Kalendario Bibliorum Ostrogensium esemplaris instar fere prteluxisse non immerito diceretur. Maxime cum constet allunde plurimos codices liturgicos a Monte Atho ia Ru:-siam jam sfficulo xv fuisse invectos; Constantino, vero OstrogeiE duci, qui BibliorumSlavicorum editionem principem excudendam curavit, plurimos codices Grsecos et Slavicos undequaque conqaisitos prse manibus fuisse. Atque hanc ob

concordes esse plerumque

quod propterea in sylloge editurus rationem non parvi faciendum est Typicon Chilandariense rogavi, ut integri kalendarii apographum mihi submitterent, accurate descriptum. Quod amicos quiim diu sed frustra esspectassem, nec tameu in Sylloge Kalendariorum esset omnino prastermittendum idcirco ea ratione excudi curavi ut lectiones variantes, quas solas excerptas habebam,
;

Vaticana

rf.

Sisatovacensi Synaxario adjicerem. 37 Kalcndaria Vaticana I et II, ut signantur apud

Josephum Assemanum

et in praesenti opere,

l[,8crit>iasf~
^'

xn\

gxcerpta suut ex codibuB bibl. Vaticause, quorum uberem descriptionem dedit Assemanus Kalend. Ecclesiae Univ. tora. 1. cap. viir, pag. 100 et seq. Uterque codex exaratus est litteris

quidem prior, membraneus, foliorum 275, juxta Assemanum sfficulo xi at juxta referendus est ad sfeculum Brobowskium, canonicum Vilnensera cui libenter assentior Videtractatiunculam ejus de codicibus Musaei Vaticani Slavicis tam mss. quam decimum tertium. Est autem codex typo excusis in Scriptorum veterum nova collectione cardinalis Maji, tomo V. eclogadium, quippe qui contiueat lectiones evangelicas pro toto anno cum Kalenda"Vaticanus I legendis. Altero autem codice Vaticano, foliorum rio Sanctorum et aliquot evangeliis die Dominica librum saeculo decimo tertio exaratum esse con238. comprehenduntur quatuor Evangelia. Hunc quartum referendum censet, sive quod a puro jecit Asseraauus ; Bobrow.skius vero ad deciraum nisi in textu edito me Slavonismo ut loquitur, defleclat, sive quod plura contineat quse non
cyrillicis; et
; , , ,

Eobrowskii veri similiorem esse duco dicB recensionis inveniantur. Hanc quoqua sententiam Bvangeliorum, qui sae maxime quum constet raros admodum exstare codices Slavicos Quatuor unura quidera est; sed habetur tau culo XIV sint antiquiores. In toto Musaeo Rumiantsoviano ne Mosquensi, olim patriarcharum. tum exempIarTetraevangelii saeculi XIV. In bibliotheca synodali
inter 53 codices sacros

unum tantummodo Tetraevangelium occurrit saeculi xiii


et Nevostrujev.
:

et

unum
^.

ssecuU xiv,
-

Lege Vostokov, Gorski


Parimmueio

38 Farisinos codices recensui in opusculo

Les Manuscriis Slaves de


sufficiat.

la

^^ ^^^.^

^^^ j^.^

^^^^^ uumerorum concordantiam indicasse

, biUiotheque tmp^riate Itaque codex Parisinus 1

^,.

Parisinus 11 respondet numero 'A-7xn7 in catalogobibliothecffietinilloopusculo prsfert nuraerum 25; signatur n 18 IV seu 27;Parisinus III, coutinens quatuor Evangelia Bulgaricae recensionis, n" 20, sffic. XVII, exhibet Menaea octobris V seu n<'19, sec. XVI, recensionis Russicae. continet signato no^l seu VI. sec. Evangelia et pene in omnibus convenit cum Parismo III. Codice quatuor siquidem exarata sunt in monaste. XV, comprehenduntur Menaa Pebruarii, recensionis Serbicffi, opusculo superius citato. pag. 91 Codes Vil seu rio Konculensi, de cujus situ plura disserui in anno 1419 ab Antonio monacho ^"22 etiamSerbic^recensionis,scriptu8estinMonte Atho, continet n 23, apud me VIII. saec, xiv-xv Continet Menaea Januarii. Ultimus denique, in catalogo Joannis Rylensis. Menaa Augusti videtur exaratus in Bulgaria, ob festura S. exaratum, nn.en. .W39 Kaleudariura codicis Bemensis, cyriUicis iitteris ^^^^^^^'^'^'^'X^^ V ^^r.XU! , ^onnuUis refertur ad s^culura XI. atque propria raanu S. Procopn, ^"^^^f^J^^^^^^^ profecto omnia cs era ^'' '' si verum fore
; ; ;

""

putatur. et tota pars codicis Cyrillica scripta esse

Quod

faelTXte
S.

a^

Procopius inc.lum Octobris Tomus XI,

triennio pra..ret. s.qu^em codice Ostromirano saltem p.e promovendara curav^it^bon^ migravit anno 1053. Hanc opinionem

ipsoque

Verum ,. _,,, in editione codicis Pragensi, anno 1846. , ""''*'. exaratum aut etiam xiv memorise Venceslaus .P"f.,i.i aliique plurimi ssec. Kopitarius,Micloflich, brez Vostokovius, ^^^^_^^ ^^^.^^^^ fuerit apud Euthenos, et juxta Bilarsmeliore J^-^e^ J""* '\ >; scripsit de isto codice, esse docent, idque -^ ; omnium accuratissime P<;tropol.tan soa kium, nunc Academi^e ^^ ^^^.^^^ ^^^-^ recensionis Bulgaricse. patriamhabueritMoldo.Vach.am^^^^^^^ ^^^^,^^^ ,,^ ,pledida
^

MAETINOVII PEOLEGOMENA JOANNIS

xm

Equidem, ubihoc
editione

''''''

'^f.''"'" silvestrina -i'''^^"

"^ "^^

i;

^^^

discrepantias paleographicas
petita,

^^iltLgrapto

jSiTtt^irurfurrSt^teruTc^L^^
quando exhibeatur expressuiD.
3lotdo-V<ifa-

non parum momenti apud -ntin nesci., tandem

me
ali-

cbicwn^fri-

,.

U92.
VcnetHui., fjc-

c" S t; no ,Jf ^l^';!':HTs;b Vo'voda Joanne Stephano, filio im "^ r"^ ' via. anno Euchologii Valachici. editi Bud* anno J ^^ LLis eclogadiis, Veneti. excusis anno um Venetm,

SSar

'

rt metm

deprompsi ex Menaeorum volumine ms. MoldaF^ebruari^ tanL, scriptumque est in concordat cum Parisino VI, Bogdani. Omnino
1803.

rimnii anno

4f
e
.ft

ir

^inem speot

sTrbic. recensioni accensendum

est.

excerptum. si orisiquidem editionem curavit Moyses, Decanen1538

iB38.

anno rxciwuni an,.

o 1581 vel potius 1580. Maxime convenit cum Typ. C^nstan inus, dux Ostrogiie, anno "" supra pr^terea concordat cum pler.sque kalendn,^ JhUandaH nsi anni 1331, ut observatum est Mosquensia, Budensia, Pocajovens.a, al.aque.quorum nii solent subjungi post Biblia Kioviensia, pag. L et seqq. priem reneriet oui volet apud eumdem Dobro^skium, Leopolitana annorum 1618 et 1839 et Horolog.um ..,,,... '"^Hd -md m classem s'pectant Kalendaria excusum anno 180i. quoe cum Ostrogens. m.rum "'"'""""" Pocaiovence, in usus Euthenorum Unitorum Leopolitano. anni 1679, quod pass.m cjtat '""-' "'' llorologio autem seu Ustavo co W,e.c auantum ."j .sonant; ab ^"^,"?'""? Idem jud.c.um esto de Typico Mos,, s,,i^ie vix ac ne vixquidem recedunt.
Oiifrorjcniic,

,^^

r:;:
Mo,iinnwit.cxcusa

S'
\

r'-^st-"
llic

"

^l

et de

KaLdano
;

in fine

Men^orum

(ut vocantur)

com^unium
Euss.ac

^^^"^-lia minea)

qu excusa sunt anno 1816

nisi

quod

in his adjecti sint sancti, Ecclesiae

noi8<8.
P,-, K.-

P'P7;.

44

.^^ .3 JWenoiog jam de Menologiis

'=- Srse^S SZLirif^JL'


"""'"'-

mentio fere singulis paginis aliquid delibandum est, quum eorum q Kioviensi, de Menologio minore seu Prologo, et de

enim

e genere

Trio

Kievocryptensi proprium

est,

a nobis alibi

menologiorum. Horum primum monadescriptum. Us. sumus editione Mosquensi


complectens, juxta ecclesiasti-

P,.(,,

/,-

!!;:lTmo.

'"S eum

vitas venit liber compendiosas sanctorum homiliis aliisque narratiou.bus ad fovendam lector.s ordinem dierum dispositas. intermixtis inquiras in primffivis Prolog. exemplanbus, quie sola v.tanietatem Has tamen ultimas frustra procu instar Menologii Basilii ; ex quo, ut alib. observav.,

"Lgi nomine

rumcompendiareferresolent, ad

temporis decursu variis additament.s ab md.genis aucta et dubio Slavonice descripta fuere, ao passim nomine prologorum, cum appellauda forent Synaamnliata Quare inepte vocantur voluminis amplitudine a Menolog.o Demetn. seu seu Menologia compendiosa, sola xaria nonnulla venerandffl antiquitatis, utpote quae att.ngunt Macarii distincta Exstant autem in mss. pertinent Synaxarium Novgorodense S. Soph., et alterum sa^culum x.i. imo et xii. Ad ultimum in quibus habentur Kalendaria pro singulis anni diebus mabibliotheoae publicae Petropolitan*.

xime completa.
,w.M.- Mc

Demct nnJii n,.vien.i*, edi~ tov

Menologium Demetni Eotoviensis, de quo passim 46 Lonire fusius sauctorum vitas prosequitur Parvo Menologio legun^ uu vi*.o^^ o o Ecciesiasuco ua yamcu, ut quasdam Vitas, quae in ^ disseruimus iu Anno Ecclesiastieo ita tamen, de Parvo. Est autem maximam partem conquod Qnod idem intellig-atur
; ;
,

tum anno "."9

retractare prjetermittat tur, rPtrPt.nre t^rjEtermittat


.

1;/

n
..

w!^r'
,mnol658,

Cwmm
rircnnnmnn
1680 /ur/*

seu Magno. tractum ex Menologio ms. Mucarii metropolitae e quibus hic produximus singulare Kalendaria effigiata 47 Subsidiorum genus constituunt initio tomi I Maii editum, et Capponianum, Actis SS. celebratiora duo, Papebrocbianum, in Assemanus Kalend. Eccl. Univ. tomo V et VI. De utroque hic qu^dara quoj illustravit pnesertim ad astatem Tabularum Capponianarum certo uberius declarare consultum visum est, erratum sit a Josepbo Assemano (1); ^^^^.^^^^^ q^^^^ gnim iu hac stabilieuda graviter nulli Russl aut Slavi praeter posteriores ^^^^. ^^^^^. j^g^j^jp^i g^nt, anno 1300
; ;

qui anno 1237 SS Cvrillum Methodium et Sabam, picturffi elegantia forma, litterarum modus Quod nominum
'
,

archiepiscopus Serbiae obiit


et

et

demum

vestitus ratio

xm retulit; a Kulcinio (2), qui eis S. desiffnent nil dubitans ad siEculum Serbtcts monacfus ctrca a Dobrowskio (3). qui facile admiserit eas a inscriptum voluit qui omnium primus eas in lucem protraxit, fuisse pictas ; et demum a Falconio (4), annum Qu quisque suis superstruxit coojecturis noUm quasi saeculo xi aut xii fuissent pictae. Hoc scito lector tabulas pictas esse post mediura ssecuenarrare quod comoedise propriora sint. Tabulte enim, qua menses September, October et November lumxvii apictoribus probe notis.

seculum xiii Vladimiri aevum

\m

th Kalendar Ecclc. Univ. tom.


ve er diaiecli pag. XIII. -

I;

cap.

II,

(i) Fasli

SS. Ecclesiic

(2) Ap. pog. 6 el aUbi paim. GnecoBulbcmciB, png. 189.

AsscmaDum,

ibid. pag.

(3) laslil.

ling. slav.

continentur,

DE FONTIBUS ANNI ECCLESIASTICI


continentur, inscn-pinm est
: :

GK.'ECO-SLAVICI

11

Sergius, filius Basilti, pinccit; quae exhibet Martium, Aprilem et Maium, hsec prsefert verba Andreas, Elise filius, pinxit et eam demum, quge Junium, Julium et Augfustum continet, Nicetas, Joannis filitis, pinxit. Jamvero pictores istos post medium saeculum xvii floruisse, atque sing-ulos in annalibus Mosquensibus non semel nec sine laude
:

Sergio

Aw

commemorari circa annum 1G59, exploratura est. 48 Et quidem Sergius Rozkov, Kostrom3B Basilio
exercuisset in urbe natali, inde
ecclesiae
S.

patre

natus,

postquam

pictoris

iheaei Niceta,
pirlorihus re-

artem

ut Michaelis archangeli picturis exornandae ibidem operam navaret, quemadmodum (jiis Mosquentestatur chirographum , a preedictis pictoribus subacriptum anno 1659, die 19 Julii $ibH$ ; quod ; legitur in Actis Societatis Archeolog-icse Petropolitanae , vol. VIII, pag-. 38. Scilicet cum pictores, Mosquae degentes et fisco adscripti, seu regii, ut vocabantur, numero essent long-e
1659,

Mosquam cum

pluribus

aliis

accersitus fuit anno

pauciores,

quam

ut operi
sese

alicui

majoris
e

molis

exequendo

suflacerent soli,

quotiescumque
vocari

hujusmodi

necessitas

offerebat,

provinciis

adjacentibus

Mosquam

solebant

iconographi meliores, et regiorum pictorum instar expensis fisci alebantur et remunerabantur. In horum itaque numerum adscriptus fuit Sergius, Basilii filius, qui et discipulos efformasse perhibetur. Idem, praeter operam in pingendo templo S. Michaelis positam, instaurare jussus est a M. Ducissa, anno 1668, imagines sancti Sergii et S. Alexii metropolitae, ut ferunt Acta praefata (pag. 76); anno vero 1670 ecclesiam monialium S. Joaunis Mosquae pinxit, ab aliis sociis Kostromensibus adjutus tum vitam S. Mariae ^g-yptiacse picturis illustravit ac
;
,

tandem socius fuit Simeoni Usakovio in sedecim tabulis pingendis, quse totidem miracula ope B. M. V. titulo fontis vivifici patrata repraesentarent. Erat autem Usakovius anno 1626
natus,
et Iliiarioni

metropolitae

Suzdaliensi

princeps, populariter pingens et hollandice seu francice

sanguine junctus. Inter regios pictores facile et regius examinator constitutus


,

probavit Nicetam, Joannis filiumf cujus nomen legendum occurrit in tertia tabula Capponii, inventusque est ab Usakovio, artis picloriae magister bonus (Acta, pag. 33). Demura Andreas

seu Eliae filius, commemoratur ad annum 16SS, quo regii stipendiarii pictoris titulo est, propterea quod sanctorum facies in minutis iconibus repraesentare bene callebat, queraadmodum Acta illa referuut (p. ^i). Euerunt igitur Sergius, Andreas et Nicetas pictores saiculi XVII in pingeudis parvis imaginibtis seu miniaturis versatissimi et licet annus, quo Capponianas tabulas adornarunt, definiri nequeat, tamen intra annos 1660 et 1670 tuto
Iljin,

ornatus

collocari
non vrro
te7'iHs.
aii

possunt.

quum ita se habeant, supervacaneum esse videtur, rationes supra allatas, quibus conjecturam suam communire conatus est Assemanus, pluribus refellere; quaedam tameii, earum occasione, hic observare lubet, Et primo quidem exploratum est, quam plurimos codices exstare, etiam saec. xvi et recentius exaratos, in quibus nulla mentio fiat sanctorum Serbiae, Bulgarise aut Russiae propriorum, si excipiantur SS. Cyrillus et Methodius, Borisus et Glebus. Exeraplo sit codex ms. Acluum Apostolorum, anno 1549 in Russia scriptus, qni in nostro Musaeo C-yrilliano Parisiis adservatur ; ad ejus finem, pro more, breve Synaxarium adjectum est,
49 Qufe
utrique Ecclesise Grsecae et Romauae communes, nullus ejusdem Apostoli exemplar, typis Leopolitanis anno 1654. excusum ac simili Synaxario seu Kalendario instructum in quo e sanctis indigenis commemorantur duntaxat Borisus et Glebus, anno 1015 a fratre suo Germano perempti. An ideo ad saeculum duodecimum referendus est uterque codex? Nec magis valent argumenta, ex mira tabularum et characterum venuslate petita; siquidem notissima res est, pictores Russos magistrorum suorum Graecorum antigrapha adeo religiose semper fuisse imitatos, ut a certa
in

quo

praeter sanctos aut dies festos,

alius reperitur.

Habemus

et aliud

pingendi regula deflectere omnino nefas esse ducerent. Unde fit, ut picturae saeculo xvii, vel etiam nostra aetate confectas, modo ad normam pingendi iconographis in Tt/pico (slavice Podlinnik) prfiescriptam exactae sint, antiquitatis speciem adeo feliciter referant ac simulent, ut primo intuitu eas saeculo xiii irao et xii delineatas fuisse dicas. Praeterea ex iis quae de/VancJca seu hollandica pingendi ratione attigimus supra, manifestura fit, esquisitiorem illam formarum elegantiara ex occidentis regionibus in scholam Moscoviticam fuisse invectam, idque non
ante saeculum xvi; formas vero rudiores artemque pingendi, ut vocabant, vw/pamw, in eadem religiose fuisse servatas, veluti sacras quasdam antiquitatis reliquias, a nemine mutandas. Jam si inscriptiones slavonicEe singulis tabellis superpositae ad leges palaeographiae expendantur, ne umbro quidem dubii remauere mihi videtur. Quum enim in his incidendis non minorem curam inadhibere solerent iconographi, quam in ipsismet imaginibus exemplari suo conformandis scriptiones vero Capponianae evidentissima sequioris aevi vestigia prodant, uti ex litterarum
;

quarumdam forma coucludere pronum quae hactenus dicandffi. Ex omnibus


,

imagineum, quod ad saeculum

xiii

hac parte saeculo xiii non erant adjudicta sunt, concludere fas est, Kalendarium Capponii retulit Assemanus, cujusque antiquitatem prse Kalendario
est; idcirco etiam
,

Kalendariti

Papebrochiano tantis laudibus extulit, reapse triginta minimum annis esse recentius. Prffiterea Papebrochianffi Ephemerides exhibent nobis sanctos slavicos numero plurimos dum Capponianae, prater SS. Borisum et Glebum, natione Russos, et SS. Cyrillum et Methodiufti, nec non et S. Sabam, Serbum, alium exhibent nuUum. 50 Ultimo looo veniunt Kalendaria, quorum solummodo particulas seu excerpta damus. Porro de

MAETINOVII PRnTEGOMbNA JOANNIS


Synodatia.

Ugo

primo, qui boIus. ni Ivalenda plerisque adnexa sunt Nevostrujev. 53. V J^i numero5^. Quorum ^^^^^ lucemvidit,iUustranturcod>ces.am ^^^^^^^ ^^^_ ^^^^^^ nus om.ss.s Eclogadia pro singul.s Slavicarum propria. ria sive ^'^^^'^^^'-J^^^XiT,,^ Ecclesiarum integra Kalensed '"^'"''^^", ^^ videbantur. Jamvero fertur ex integro, "'^^^^^^^^^^^ pnmus propos.tum 47. Quorum c^teris, eo quod ad P^^IXcibuT nn 1. 20, 25, 28, 45, 46 et nn^ i coci.c.bu. sequent.bus ^ ,^m corpus bij^t daria reperiuntur in u uuUi ejvu,d m genens se 1499, ^^^^^^^^ ^.^.^^^^^ seu GennadianuB, anni Krylo^^, Codex 20, membraneus omnia Tetraevanbliorum. occ^rrit. quum pene Evan^el.ae; metropolita, in 'i^^^ anno 1144, continet quatuor ann y,^,^ ^ub Alexio Cod. 2, ^c ptus x.v baud excedant ^^.^^ ,embrauagelia sseculum ^ eclogad.^^S.m apostolorum Lmbrana, continet EvangeUa 1^^^^^^^^^^^ lectiones ex Actis
J''-

ea.

qu^deprompta sunt ex
viri profecto
'"'i\'.'-

^;'''^^"^.

de^cdptionem partim

.''^~^^rSH?>^^oms

Capiton Alexander Gorski et ^'J^^tS adornabuut faUor hacte.

Xero

ll^^

Sime

exaratus est ceus,scriptusinfines*c. x.v. Inbus 45, pergameneus, eod ^^'^''J^^J'^ singulis domin.c.s legend=B; 47 denique per^ ^"'^^^^^^^.ig ^ 1^12; cod. et epistolis, anno 1307; cod. 46, etiam ^-^^f'''',^"^' /.f^uo tantum "1^'^' "''^^ j'"^"""- '''' ''''"" t'>m rantur duo ^.^^^^^.^. ^^^.,^ In cod. 45 ^^ ^^^^ tinet ad sculum xvi. hoc cod. tum ' mo^ in ca^ter.s dies 29 tum in ;J;*/^;^,^nxs ,t Kalenda.ua, ut dixi omiss.oms arguatur ^y'^*^''"^*^ oodices isti vel interpreteris, quin .f^;';^ ^iebus. Sunt autem a^ ^ < " ^, 33 quoque codicibus a 21 vei Tet.-aevangeUa (a n^

1-f

^7^

"l,^.

38)

tS:}^^Z:\^^^T^^^ ;S'^l..enter
dispositas. ac juxta ordinem dierum
Kuienilurlo-

in

uLm

coUectas

rum

slavicvttjUoge.

51

Ex immensa autem hac Kalendanorum

rum

Slavica selegi, singularis laus

duntaxat reoensui multitudine, pauca ^^^^^^^^.^ ."eenntiquior; aut quibus alia ^^f qua, quasi aliorum speo.men ^^^"'/^^^^^edenda Sylloge hanc rationem secu>,-.tpnii<i

'l'^

insit, ip-s mss. Slav.cos, ^-^"''''''^--^iJ^s^e^tTale '^^^^^^ '^* '-* tussum. ut, quauquam '^^^ poUss.me d.. ^^^^. ^.^_ quautum fieri posset, rep.-seutarem ^^^^^^^^_ ^.^^^^ H Quare cum .u.c in Anno linguarum d.versitas, ^.^ibens. s^pt^emb^^^incohantium quamvis a mense more a^^^^ ^^. ^^^^^^^ oedere a vulgari Oriental.um

2TJ ZZZtLT^^^^^^^

^^^

^^^^^^^^.^

Ecclesiastico a

mense .J''"'^'' '^ enim inter "ibertTtem Ouid^ero potius faciendum erat? Non dubiomojoremm.hiv.ud.carepotuil.bertatem^yu.a e p ^^^.^^ ^^^^

,^0.

opus qualecumque meum P*^irau"hirrar.dii"rr:^'ne ad umbilicum tandem duxi

quod
;

sublevarunt.

C......

53

EeUquumest
ferat,

ut

.,^^^ u*rnmniip roe-em ne de hac

mea

cium

n.s.

pnus

'-^^XifZni/ur ''P;^^^"'* ^'^^^

uft

libri

est

dein ut

lucubratione judienixis precibu.

obtesterDeum.qu.errata '="'.^"*'^"P."^^.';"f^^,^^:i

TCZrrnT.::Z'l'^^^^^^^ Ecclesi geL^" mrs^anW Roman.

LS
pastor

gum reducat statum, quo, sedentibus inter ^t Mlodlus, qul coUeLs a se unum ov.le et unus obtulerunt. Sit itaque

ELENCHUS
AUCTORUM ET OPERUM QUIBUS NITUNTUR MEMORI^ SLAVIC^.
ADDITiE SUNT

SINGULORUM TITULORUM COMPENDIARI.^ NOTiE.

At:fuurchxoijraphicitt

Acta ex hibliothecis

et archiviis

imperii Ros-

tromirani, in opere periodico Christianskoe


cteuie (Lectio christiana), mensis Juuii anni

siaci eruta, collecta et edita a collegio ar-

chieographico Academiee scientiarum. Constant exquatuor voluminibus in 4 anno 1S36


editis

a862Pelropoli-

Petropoli;

quorum

primum,

initio

ducto ab anno 1294, perting-it ad annum 1462 ultimum vero desinit in anno 1700. Ad calcem uniuscujusque adjectse sunt breves
;

annotationes.
Ac(a
histor.

Acta hislorica, ab eodem


tribus

colieg-io

archseogra-

voluminibus in 4 vulgata phico 1841. Complectuntur temporia spatia anno ab anno 1334usquoad annum 1645, Accedit supplementum, quod sequentes aunos usque ad 1654 comprehendit. Prodiit anno
1848.
A cfa Rim
cid.

Eistoria hierarchiee ru^sicae ,auctore AmhrO' sio, hieromonacho et Seminarii Novgorodensis prsefeeto. Mosquae, an 18i)7-1815. Opus hoc parum obvium, ex sex voluminibus in 8" cou^tans, in duas partes divisum est; quarum altera exhibet omnium cathedrarum episcopalium origines et fata, in altera de monasteriis tractatur, ita ut episcopologium et monasticon llussicum merito possit appellari. Profert insuper omnium quotquot noscebantur episcoporum nomina, nec non et sauctorum Ecclosi* Bussicse catalogum, ex Menologiis et Synaxariis depromptum et
ordine chronologico dispositum.

Anibros. Bier.

Hms.

oc

Acta ad historiam Russias occidentalis spectantia, et a collegio archieogr^aphico collecta et edita. Continentur quinque voluminibus in 4; quorum primum in lucemvenit anno 1846, secundum et tertium anno 1848, quintum denique quartum anno 1851 anuo 1853. Complectuntur autem tria sjecula et dimidium seu res ab anno 1340 unde Kiousque ad annum 1700 gestas viensis Ecclesiae historia illustratur non
,
:

Geschichte desFiirstenthums Montenegro von der dltesten Zeit bis zwn Jahre IbbZ uach
Serbischen Akteustucken, Hulfswerken und Volksliederu von Alexauder Andric. Mit
vieleu Gnadenbriefen, Ukasen, Manifesten,

,1

ndric.

Proclamationen
Aktenstiickeu
,

Sermons und soustigen einem Anuange , enthaltentl die Regententafel der BaUiden undder FamilieCeruojevic. Wien, 1853.
,

nebst

Acla mc.
geogr.

Acta MicieUUis
arch3ttlogicr.

parum. Acta societatis geographicw, Petropolitame. Opus periodicum. V. Hilferding, Acta societatis archseologicse^ vol. XIII. Opus
periodicum,
singulis annis semel prodiens

Ansberti

expeditione A mbcri. de Historia clerici Frederici I imperatoris, ed. a J. Dobrovski, Expeditioni interfuit auPragEB , 1827.
,

ctor.

Petropoli (Russice).
Adaimlr.CP.

Acia patriarchatus Constantinopolitani 13151402, codicihus manuscriptis Bibliothecas palatinae Vindobonensis edide^^unt Fr. Miklosich et Jos. MiUler, Tom. prior et
posterior, Vindobonae, 1860 et 1862. Mag-ni momenti opus est ad iUustrandas res graecas medii sevi sive sacras sive profanas. Qusedam insuper continet ad historiam Ecclesise Kioviensis spectantia.
:

Antiquites russes, d'aprds les monuments historiques des Islandais et des ancieyis Scandinaves, editees par la societc royale des antiquaires du Nord. 2 vol. fol. Coppen-

Antifjnilate
Ihtssicj'.

guel850. Arcybasev, Narratio de Russia, 3


Cf. ubi

vol. in 4^.

A rcyb

de Chronicis. Kale7idaria Ecciesiae wiiversae.opera

et

studio

Ansaiii. KtU.

Josephi Simonis Assemani

edita

Rom

Eccl.

anuo 1755.
Miklosich et Bihiioiheca Slavica, duo vol. ed. anno 1851 etl858. Eidler, Vindobouae, De tempore quo exorti sint titlerarum SlaviBibl. tlavica.

Est autem

totius

ope-

Archiv jugualav.

ris titulus sequens Acta et diplomata grasca medii aevi sacra et profana. Arhiv za povestnicu jugoslavensku. Uredio Ivan Kukuljevic-Sakcinski. Agram, 1851-

Rodiantki.

carum

apices.

Mosqux

1855. Disqui^tio

non
qui

Anno 1854, vol. tria, tabulis illustrata. 1857 prodiit vol. IV. Opus periodicum,
historiam Illyrici seu Slavorum meridionalium tum profaiiam, tum sacram illustraus, nec tantum a catholicis, sed etiam in Bussia

vulgariter erudita, ac characteres Slavicos

vitae saucti Cyrilli,

excogitavit

omnium

primus,
est

et fratris ejus

Methodii, uberrimam

lucem affundens. Genuiuus operis titulua vremeni p7'Oishozdenia Siavianskih


:

laudibus cumulatum.
Acfu SS.

Acta Sanctorum,

Potissimum evolvendi aSIavis Martii tomus II, primus Maii et Augusti, II Septembris, auctarium tomi
55.
vol.
"VI Octobris, et

pismen. Chronique georgienne, ed. iParis, an. 1830. Gcorgie, par Description geographique de la pubiie par Brosset. Paris 1848. Wakhoucht, artium Historica li^ieamenta iitterarum et

BroMtt.

Bmlajev.

tomi IX et

Octobris.

Russix

(Istoriceskie Ocerki], auctore Theod.

Acla SS.
Oricnl.

UU Acta SS. Martyrum Occidentalium


talium,

Anongmut.

ed. Steph. Evodius Rom8el748. Auctor anonymus commentarii de Antiquissimo Kalendario russiaco Evangelii Os-

OrienAssemanus,
et

Buslajev, vol. II. Petropoli anno 1861. Eleganter scripta et excusa. Continet nonnullas SS
;

Vitas ad regulas artis critic quod vix ab alio quovis Russo hacexactas tenus tentatum sit.

Constantinopoiis

j^
Cangius.

ELENCHUS AUCTORUM ET OPERUM


n>ic., de

anno Constantinopolis Christiana, ed Parisiis.


164S Venetiis, 1729.

qua supra, eumdem textum

contiChron. Pari,

Ca$.
ce$k.

tJiiis.

Casopts musea Kraovstvt " ^^"J-j^'^^ ^econ M,^^ *''^'::" ^';f Slavicas universas, siavicas 'unrversar Prag prodiens, resque
erudite enarrans. prffisertim vero Boliemicas

Chopin

Bulgarie, SlaBosnie, Sern?ie, Herzegovine, Montenegro, AlCroatie, Dabnaiie


vonie, bani, Dans rUniverspittoresque, Paris,Didot,
1856.

LTchroniquedeNestor.lraduite en frangais (manuscrit rf.^p^^, lvrf,,,on rfe Pctersbourg notes etc. de Lnigsberg) accompagnee de b . ^g^^ houis raris.- to^_^^ par ^^^^ ^^^,^ Commendanda, quia omnibus maxime obvia, licetcodex ille Regicmontanus seu Radzivillianus uon sitoptimae notae.

Vepum omnium uommeudatissimam


corum editionem
dedit

Chron. Nesi.

Chronicon Nestoris, editum ab AcademiaPetropolitana, continetur primo volumine collectionis complette annalium Russicorum,
quara Academia Petropolitana evulgandam
curavit, et

ChroniArcybasev, supra

Chron, Arcyb,

Narratio laudatus, in opere cui inscribitur


quodque de Russia (Povestvovanie o Rossii), voluminibus in 4 constans , ex tribus

jam ad nonum tomum

feliciter

omnium

Annalium argumenta

in

unum

quod ab ea profectum est Nestoris Chronicon, idem ^^itiQ.Laureniianum \xoc cognomine a monacho vocatum,
perduxit. Porro
;

corpus redacta exhibet, nem inferiorem tum variantibus lectionibus,

adjectis ad

margi-

tum annotationibus
;

et fontibus

argumento-

"betur.

qui antiquissimi codicis scriptor esse perhiInnumera enim exstabant olim Ne&toris ecgrapha, ad certas familias seu classes
facile reducenda ; quarum singulae a locis, in quibus codices fuerant couscripti, suum

rum. Est, ut ita dicam, Chronicorum Coneditionis vero Academicae non cordaniia tautura optimum compendium, sed et supplementum prorsus necessarium. Primum volumen prodiit anno 1838, tertium anno
proxime elapso.
Ctenija

traxerunt vocabulum. Notissima sunt ChroKioviense seu Gustinense, nica sequentia Novgorodense Suzdaliense Volynense quibus adRostoviense etc Pscovense
:

Moskovskago

Obscestva

Istorii

Cicnija

deudi

codices

Regiomontanus
,

zivillianus,

Sophiensis

et Niconianus.

Horum
ipse

Eadseu Voskresenskianus nullus saeculo xiv


codex
fuit

drevnostej,i e.Prolegomena Societatis histoOpusperiorise et antiquitatum Mosquensis. nuUis temporis terminis finitum. dicum, licet

Continet autem plurima ad historiam ecclesiasticam illustrandam perulilia eaque eruditione plena.

anterior

est,

non

Laurentia-

nus
nisi

qui licet aetate caeteros antecedat,

non

Annus

anno tamen
,

1377

conscriptus;

liturgicus (Dni bogosluzenia) ecclesiae Orientalis. tom. 2, ed. quinta, Petropoli an,

Dcbohki,

jmo nec

KioviensiSi

quem nonnuUi anno


,

1856.

exaratum fuisse sed 1309 Nicosi codices omnes volunt. Prffidicti Acaeditione ita in excipias nianum ut variae lectiones exhibentur demica diligenter recensitae sint ; annotata autem et quem reliquum Uiborem ars critica postuperperam
, , ,

Land und Leute der Moldau und Walachei,


Prag. 1859.

DerhUch,

Dictionarium hisioricum Sanctorum qui in


Ecclesia russica coluntur, (Slovar istoriceSviaiyh proslavennyh v Rossijskoj skij cerckvi etc). Petropoli, 1836. Aliera editio,

Dict. hagiogr.

lat,desideretur aut lectoris studio relictussit. Ad haec excusus est liber typia Cyrillicis

emendatior
tus hujus

et

operis

compleiior, an. 1862. Incerauctor, a nobis centies

quidem, at non antiquis, sed recentioribus hodieque usitatis; qui adhibiti fuere in edenda ipsa parte, quae est Nestoris ; qui tameu eos procul dubio alienissimos habuit.

citandus, non solum eorum Sauctorum Vitas breviter enarrat, qui cultu publico ab universa ecclesia Russica celebrari solent, sed

Quam

ob causam genuinam suam

Nestori

formam

restituere tentavit clarissimus Fr.

etiam eos, qui non nisi in quibusdam locis coluntur, aut nude commemorantur. Hinc est ut plus sexaginta supra trecentos recenseat in indice alphabetico, iuitio operis sui
posito.

Miklosich in editione, quam nuperrime Vindobonas evulgavit, ad leges pnlaeographiae slavicae diligentissime procuratam. Eestat
ut
aliquis

Ad finem autem
Nos
eos

adjecti leguntur au-

ctores multi, quibus in operis scriptione usus


est auctor.

nudum

illum

Nestoris textum

viros

tantummodo
, ,

in

ad

tariis,

regulas excutiat, commenannotationnibus aliaque hujusmodi BUpellectili instructum proponat. Interea consulantur sequentes Chronicorum ediartis criticae

Annum
siastico
cseteris,
;

nostrum inveximus quos eccleculto honorant indigenae omissis

tiones
Cfnou. Nicon.

quorum cultus in incerto positus est qua in re ducem habuimus Menologii Ecclesiae Orientalis auctorem, Michaelem
Versinskium; de quo dicitur postea suo loco. Alteram editionem iu plurimis differre posteriore ab altera notavimus passim tamen, quum tardius nobis advenerit, parcius usi sumus, licet emendatior sit et magis
;

Chronicon Niconianum, ab anno 862 ad annum


1630, 8 vol. in 4", ed. Academia Petropolitana, 1767-17911. Primum volumen curavit

Schloezerus, reliquos Basilov.


Chron.Soph.

atron. Pscov,

Chronicon Sophiense, ab anno 862 ad annum 1534, ed. P. Strojev. Mosquse 1820 et 1821. Continetur duobus voluminibus in 4", quorum prius desinit in anno 1424; posterius annales Ducatus Mosqueusis exhibet integros;accedit ad calcem rerum index. Okronicon Pscovense, edidit Pogodin, Mosquae anno 1836. Editio propter rerum indicem ad finem operis adjectum, non spernenda, etiamsi tomus quartus Colleclionis Acade-

completa.

Mdhrische Legende von Cyrill und Method, id est, Legenda moravica SS. Cyrilli et Methodii, ex codicibus mss desumpta et cum aliis legendis collata. Pragae,1826. Opus criticum.
At multo majoris momentiest ejusdem auctoris liber
:

DoUrovshi,

Cyrilt

und Method der Slaven

SS. Cyrillo et Methodio,

Slavorum

Apostel, seu de apostolis,

cyrH

ei iicih.

QUIBUS NITUNTUR MEMORIJ!; SLAVlCzE


lis,

15

tentaraen

historico-criticum.

Pragae,
et

1823. Idem, russico idiomate

donatum,

moque Domino Friderico Schall, literarum humaniorum in gymnasio Poltaviensi


professori.

pluribus additionibus locupletatura, prodiit curante Michaele 1825, MosquEe, anno Pog"odino. Quantam auctoritalem in rebus
slavicis tractandis liabeat Dobrovius,

Vitam Eugenii, anno 18U6 mor-

tui, et scripta

numero copiosissima exhibuit

nemi-

nemlatet quin
Glagof.

in

g-entis

hujus monumentis

prorsus siiperegriuus. Ejusdem.


Glagolitica, editio altera, anni 1822. Pragse. Vita SS. Simeonis et Sabse, Serhix apostolo-

rum, a Dometiano, hieromonacho Chilan' dariensi et S. SabcB alwmio, conscripia, a


Cyrillo Zivkovicio autem, orthodoxo episcopo Pancratise et SlavonicV contracta et

castigata. Vindobome,
Dometianus.

editionem

nil

anno immutatam verbotenus


1794..

Eamdem
expres-

Eugenius, metropolita Kioviensis in Dictionario Scriptorum Ecclesiasticorum Russiae, tomo I, pag. 145-165; nuperrime veroedidit A. Papadopulus Vretos, in opusculo barbare scripto, cujus titulus ost Biographie de Varcheveque Eugdne Bulgari, redigee sur des documents authentiques. AthfeDes, 1859. Recherches sur la chronologie armeniennet 1" volume.Paris, 1860. Vita et conversatio sancti et deiferi patris nostri J oannis Rylensis, a\ictore Euthyraio,
:

Dnimtrier.

^"'fn/m.

sit et gallica versione explanavit Parisiis, vir cl. AlexanderChodzko,annol858. Manetitaque alios laudabilis g-enuiuum Dometiani textum edendi curaj nam Zivkovicii textus ab acatholicis interpolis puriis uon est. Maehrens allgemeine Geschichte im Auftrage

patriarchaTernobiensi, edita Belgradi anno 1S36, adcurante Neophylo expensas praebente Joasapho, monasterii Rylensis hieromonachis (slavjce). Excerpta Euthymiaui operis dedit A. Hilferdingin suis Literis ad historiam Serborum etBulgarorum spectanti,

Diidik Bisf.

bus

de quibus modo.

Mor.

des Msehrischen Laudesaufschusses dargestelt von Df B. Dudik, Ord. S. Bened. 1 vol. a remotissimis temporibus ad annum 906. Brunae, 1S60. Praeclarum opus hoc in tres librospartitum est, quorum tertius vitam et

Fabricii Bibliotheca graeca, ed. Harlesii

Ham-

Fdbr.

burg, 1791-1809.

gesta SS. Cyrilli et Methodii fuse et critice


tractat. In quo conscribendo usus est auctor doctissimus prsedecessorum oranium scriptis, etiam slavicis, quas horum Apostolorum gesta

Itlyricum sacrum, auctoribus Daniele Farlati et Coleto, 8 vol. in-fol. Venetiis, anno 17511819. Opus classicum oranibusque uotum. Tesiimonia de Immaculata B. M. V. Conceptione, ex auctoribus Russis deprorapta atque slavonico idiomate vulgata Cenomani, anno
,

Farlati.

Gagarin.S.J.

1858.

illustrant.

Ejusdem
'2

Temoignage d'un contemporain sur saint


Wien.
francais, parle prince
fois en Techener, 1861. ContiuetepistolaraS. Bruuouis seu

Gali(ziH.

Iter
Elisejcv.

Romanum,

vol. 1853,

Vladimir, publie pour

la

premi^Te

Vita SS, Gurii, Germaoi et Barsonophii, azanensium thaumaturgorum, auctore Elisejev.


azaniae, 1847.

Aug.

Galitzin,

Bonifacii

Emjen., Dlcl.
scripi
eccl.

Dictionariimi historicum script07'um ecclesia-

sticorum Ecclesiee grseco russiacse. 2 vol. ed. 1827Petropoli, Opus maguiE apud Russos auctoritatis, et licet parumper antiquatum, nihilo tamen minus a quovis similem materiam tractaturo necessario consulendum.Illud in librum suum " Das gelehrte Rusland iQagna ex parte invexit Strahlius. Ejusdem
Descriptio ecclesiee S. Sophise
et

ad Henricum 11, imperatorem, anno 1007 datam, jamque a Ililferdingo, anno 1800 Mosquae vulgatam. In qua epistola iter suum enarrat S. Bruno, quod Kioviam susceperat, a S. Vladimirio se peramanter fuiase susceptum et tractatum asseverans. Latinum exemplar asservari dicitur in bibliotheca Casseliana unde; per ama-

nuensem
vir

sibi describi illud feccrat eruditus


;

Descr. Eccl.
KiOIK

hierarchiae

Kioviensis, ed. Kioviae 1S25 in

4.

Accedunt

anno 1716 obitum pra'dictura ecgraphura


Uffenbachius,

post

cujus

in bibliothe-

varia documenta historica et tabulffi Ecclesiam S. Sophiae reprfiesentautes, Non rainoris

cam namburgeusem
exstat.

venit, ibique

hodiedum
Oardner klmon.

apud suos

auctoritatis liber, in

quo

res

ad

historiam

Ecclesise

Kioviensis

pertinentes

Dalmatien und Montenegro mit einem Ausfluge nach der Ilerzegowina und einer geschichitlichen Uebersichtder Schicksale Dal-

wu-

satis prolixe tractavit auctor, zelotypiae potius

quam
Dcscr

veritatis studiosus.

Ejuddem

Lmr.

Descriptio Laurse Kievocrypte^isis, in 4 edit. 2, Kiovise, 1831. Historiam uontinetmonaste-

usque ad nostra tempora, et prJEterea magnam coplam instrumentorum publicorum eamdem illustrantium. Auctoris noraen exhibetur p. l.'J9, ubi archiraandritarura Kioviensium seriem claudit Etigenius Bolchovitinov, ordine undeoctogesiraus, ab anno 1824 raetropolita Kiovienrii

Cryptensis ab origine

matiens und Ragusas. Nach Sir J. Gardner Wilkinson bearbeitet von Wilhelm Adolf Liudau. 2 Bande, Leipzig, 1849. Geschichte der Slawenapostel Cyrill und Method und der Stawischen Liturgie. Von
D. Ginzel, Leitmeritz, J. A. 1857. Accedit ad calcem operis " Codex legendarum et monumentorum de SS. Cyrillo et Methodio

GinzeL

Bisf. Dhc,

sis. Ejusdera Historia Ducatus Pscoviensis, 4

vol. Kiovise,

Pscfw.

1831.

Eug. Buig. de
8nf,i

De Baptismo
^Jq historica,

Olgce,

Magnae
et

Ducissae, disquisi-

nec non de liturgia slavica agentium ; " prffiterea Appendiculus germanice conscriptusde " Fragmentis glagotiticis, quseprofessor D.Hcefler Pragse invenit (anno 1855), clarissimus vero Schafarik illustravit. Opus criticum et propter documenta modo
indicata

oiqr.

auctore Eugenio Bulgaris, arChersonse. Petropoli,

maxime commendandum.
G/twjiiA.

chiepiscopo Slovenias

1792 (latine et russice). Exemplar latinum titulo caret; estenim responsum, quod dedit Eugenius Viro prsestantissimo doctissi-

Glasnik, id ^^i Nuntius societatis Serbicarum literarum, opus periodicum, vol. 12, Belgradi, an 1848-1860. Prodit in lucem quotannis, continetque plures

sanctorum Vitas ex

ET OPERUM ELENCIIUS AUCrORUM


IG

hi.tonam alia plura ad promptis. nec non et


facient.a. ecclesiffi Serbicffi

^^^^^

^^^^^^^^^

^^^^^^^^^

,,,

Slavic^,

ornatiore stylo ^^^5^^^, ist^g incolentis,

ma
Izvetlija.

rumRussicarum Petropolitanm
et

^r:rwr"f?MS
;

tertia d.sser.tur auUn.dGra.cos viget in Deiparam pietate. deque erga

de

inchoatum, riodicum, anno 185^ pertmet Slavicas quomodocumque ad literas arte cntica; de proferens, adhibita
in

Opus pe quidqu^

lucem

Crum
sacris

Russ.a pasejusdem iconibus, qusin


miraculis insignes

simtamquam

magnare-

apud Slavos h "ionrc' luntur. Sunt autem rit earum descr.pt imagines adeo numeros^, non parviE mol.s facile integrum volumen
hihl.

rebus vero hagiographicis praeoculis materiam tractante a quovishanc Commentanorum editiom omnino habenda. Izmael Sreznevski, prseest clarissimus nemini in Russia secundus.
Slavicis
_

innumeracontme

m
Wf.nc,

Matka

DescrMio codicum Slavicorum


voBtrujev,

syno-

dicx Mosquensis,

tom.

I,

pars pr.ma et

1859. autonbus secnnda. annis 185.5 et Capitone Nevostrujev.o. Alexandro Gorskio et


Priore parte

sw.atobliblogoslawmnych, wielebnych Sani Polek ^'Ych, poboznych Polakow vitae sanctorum, ctorum mater Polonia, seu Foet devotorum venerabilium
;

^^.^^^3 ch, swietyh Polska, albo zywoty

heatorura,

lonorum
l vol,

et

Polonarum,
ord.
S.

auctorc

Plaviano
Reformati,
super.o
e,

comprehenduntur codices sacr. Patrum. Opus probatce posteriore opera SS.


eruditionis; at dum. qnod in
tentis, parce

Jarosevicio,
ed.

Erancisci
in

Pecaris,

Silesm

nondum absolutum.
deseribendis

Dolen-

Evangehan.s

aliisque libris liturgicis.

priore porte con-

editionem anno 1850, juxta potms, quam Pietati promovends ctam indulsit auctor, criticse
eruditioni aut arti utpote qui non tantum

anm

1767 ta-

de nimis ac jejune egennt ita .nserta sunt Kalendariis, qufe in eisdem tractatio duobus aut ut tota de Kalendariis
;

sanctos

numero

Grad.

lib.

et28 kniga), regal.s geGradualis liher (Stepennaja auctor.bus Cynealogiae gradus exhibens, metropolitis, 2 vol. n/s priano et Macario 1559. Mosquae. Pertingit ad annum

quamv.s eoruin tribus paginis absolvatur, s.gnat.s 20 25 onnuUa, quEe nempe in codd. sanctos referant. reperiantur,totiusanni

quidempaucos, in medium qui sive in innumeros alios commemoravit. mundo virtutibu.s mclareligione,
sive
in

protuUt, sed et

ruerunt,

solent. Ad h^c, es ffiosorum VitJe enarrari non nisi sequensanctis ecclesi^ ruthenicffi Alexium Metropolitam.

non

secus ac in Menologus

reli-

tes admisit auctor,

Grigorovir

De Slavorum
bus Turcise

regioniapostolis disquisilio Grigoeuropea; facta, auctore V.


professore.

Kazanensi rovic' in Universitate scriptio, in Diumali Optima hec


praeter
gtolis

Borisum et Glebum, martyres, Olgam. caeSmolenscensem (ad 10 Julii) et teris omnibus praetermissis. Joanne ComDescriptio Montis Atho, auctore et latine in Palaeograneno, recusa gr^ce
441 ad p. 4>yy. phia graeca Montfaueouii, a p. npoaxuvy]Tpiov zov ayiov Titulus proprius est quoprima vice produt 6^0-j; ToO"AOvo;, sub
:

Mercurmm

joanne$
^^^^,

Cnm-

Mimsterii

1847 inserta, publicx instructionis pro anno apogenerales notiones de Slavorum


Serbia et Bulgaria, exhiClementis, episcopi bet grsECam Vitam S. auctori doctisBulgarorum, ssculo xiii, ut
in
veteri

opusBucharesti,annol701.
Joannes. Bulgari^ Exarcha, Mosqua; 1824, in-folio masimo.Ejusdem Monumenta literarum russicarum sdecuh
cis

ed. Kalajdovic

^^''^'^"

xii,

Gmijypenberg

simo videtur, conscriptam. anno 1672 AtlasMarianus, ed. Monachi, Kalendaria et Hagioptycha rusMenologia, et h.stor.cum, trisica opus chronologicum Mosquae 1856. In bus'libri9 constans. Edit. chronologicis elucidand.s mulOuaestionibus prsebet, eoque titulo utilissimum

et grapbiadnotationibus, variis lectionibus Mosquae, 1821. illustrata,

speciminibus

Utrumqueopuscriticum. Horum prius agit Bulgariae, qui de Joanue, archiepiscopo de literarum slasseculo X fioruit, nec non
vicarum auctoribus, Cyrillo et Alterum Clemente, episc. Bulgariae. etc. Cyrilli, episcopi continetquindecim scripta epistulam Nicephori metropohtse
Turoviffi,

Methodio,

tum

subsidii

Berberstein.

Rerum Moscovitarum commentarii,


Basileensi

ed. Basi-

Praeclaram hancbaronis Sigislese anno 1556. nuper ex mundi de Russia tractationem

ad Vladimirum,
menti,

magnum ducem
pontifici,

Russiae,

exemplari

edidernnt Universialumni, eruditis protatis Petropolitanae locupletatam, legomenis et adnotationibus russica. Restat ut versione
addita quoque
Coltectaelucubrationem suam, insertam duobus voluminibus neis anno 1857 et 1860 typm mandent ase editis. seorsim quoque

metropolitae, Clealteram epistolam Joannis

Romano

inscriptam,

Res-

ponsa

Niphontis,
data,

episcopi

Novgorodensis,
Eliae,

adCvriacum
exulis,

Decretum

Novgoro-

Danielis densis archiprffisulis, Narrationem B. ac tandem famosam epistolam


et SuzdaSimonis, episcopi Vladimiriensis monachum Crypten-

HensisadPolycarpum.

..,...v,.

BulgaroLiter^ad mstoriamSerborumet 1855. Agunt tte rumpertinentes, Mosquse


antiquiore, couHistoria Serbise et Bulgarise Rylensis ex vetinentque Vitam S. Joannis

editores.

sem, destinatam.

Porro

scriptis

Cyrilli,

sanctos Niphontis, Eliae et Simonis, qui inter praemisit auctor a Russis numerari solent, vita tracbreves quidem, at solidas de eorum
tationes,
,.

tustocodice exscriptam.
Avia <or
Groijr.

XUI, edit. Acta Societatis geographicx, t. integrum volumen replet tropol, 1859. Fere
Fe-

Archivium de rebus Russi^

juridico-histori-

^Ta^acov.

Ristoria

QUIBUS NITUNTUR MEMORL^ SLAVIC.E.


Karimzin.

If

KaTatajev.

Historia imperii rossiacif 12 vol. ed. Petropol. 1818. Opu3 classicum propter magnam adnotationum criticarum copiam, ad calcera cujusque voluminis adjectarum, summopere commendandum. Caetepum nimis notum quam ut long-ius in eo hiereamus. Monitum tantum lectorem volumus Historiam Ka~ ramzinianayn non excedere annum 1613,quo thronum Moscoviticum ascendit Michael Romanov dynastarum hodie in Rusaia regnantium omnium primus. Index chronologictis lihrorum stavonicorum, litteris cyrillianis excueorum ab anno 1491
, :

commentario.

Nicolaus Kostomarov Hi-

fltoriam russicae gentis prffilegit in Universitate Petropolitana, estque

aliorum operum

auctor notissimus. Plura quoque ecripsit Alexander Pypin. Disquisitio de patericoCryptensi,nc non antiquissimi ejusdem ecgraphi descriplio. Auctore A. Kubarev, Mosquae, 1847. Licet qua-

KiAarev, Oe
paler.

draginta paginis tantum constet haee opella, multi tamen ponderis est, auctorisque merita

commendat. De Nestoris chronico dis^

sertatio, inserta in voluraine Disquisitionum

ad annum
poli,

1730, auctore J. Karatajev. Petro-

anno 1861.

Liber perutilis et magna

cura concinnatus.
Kaz(mfii.

Historia monachatus orthodoxi in Riessia, inde ab origine monasterii Kievocryptensis, a S. Autonio fundati, usque ad S. Sergium, Laurae SS. Trinitatis conditorem. Scripsit Kazanski, in Academia ecclesiastica Mosquensi professor. Mosquae, 1855. Compilatio optime quidem ex optimae notse auctoribus
indigenis facta, novi tamen fere nihil exhi-

de Historia Russiai, quas evulgandas suscepit Pogodin, historise russicae cultor strenuus et ipse. De utroque tractatu ssepe saepius agitur in commentario praevio ad Vitam monachi Kievocryptensis in B. Arelhae Actis SS. Octobris tomo decimo.
,

Vid. Archiv. jugoslav.

Specimen Ecclesise Ruthenica* ab


eceptae fidei ad nostra

origine suuuitas,

KukuljevicSakciiiski,

usque tempora iusuis

capitibus

cum

S.

Sede

Romana

cum

Kulcinski,

Spec.

Kojutoviciu*,

appendicem de tempore si excipias quo Antonius monasterii Cryptensis fundamenta jecit non eruditam tantum, sed et novam modo. Historim Lituance pars prior, libri novem,
bens,
,

Appendice, per Iguatium Kulczynski, ord, S. Basilii. Editio Parisina, anno 1859, juxta editionis exemplaria romanae rarissima
anni 1733 a notationibus
tata.

me

variisque

vulgata, ac praefatione, anindicibus locupleDia$pro

S.J.

auctore Alberto
Dantisci 1650, in
Historiae

Wuyk
4*.

Kajalovicio,

S.

Desinit in anno

1387.

Jtdiaspro prodigioso di tre colori, ovvero narrazione istoricadelletreimmaginimiraculose della B. V. Maria, la prima di Zorovice in
Lituania, la seconda del Pascolo iu
la terza copia della secouda

Lituanse

conjunctione

magni

Boma,

Ducatus cum regno Polonias ad unionem eorum dominiorum, Ubri octo. Antverpise, Utraque 1669. Desinit in annum 1572. pars permagni aestimatur, simul et difficiMiscellanea ^'er^um ad lime reperitur. statum Ecclesiasticum in magno Ducatu Lituaniee pertinentium. Wilnae, anno 1650.

parimente in Zy-

rovice, detta
173:J.

da quei populi Bomana. Romse, Opusculum quadripartitum, cujus se-

cunda pars continet brevem Vitam B. Josaphati, archiepiscopi Polocensis et martyris.

Menologium Basilianum, ed. annol77I. Opus posthumum, Basiliani ordinis Vitas sancto-

Mmol.

Batil,

Horum

initio

leguntur compendiosae Vitse

rum
sis

illustriores continens, in singulos anui

sanctorum Lituanae Ecclesiae propriorum.

dies ordine distributas. Kulcinii


in editione

Addamus, plures Kojalovicii notitiasde imaginibus B. M. V. miraculosis, quse in Lituania


et Polonia sua lEtate colebantur, in Atlante

Vitam legeSpeciminis Parisina. Quem

Kopilar, Priileg.

Mariano Gumppenbergi esse insertas. Prolegomena historica in Emngetia Slavicft,


quibus olim in

ad

Evdiit!.

Regum Francorum

oleo sa-

licet acerrime, pro more suo, impugnet Assemanus, tameu fere ex integro in sua Kalendaria Ecclesise universae exscripsit, quaecumque de sanctis Butheuis continet Specimen ; habet autem optimas res, easque ex vetustis

fiem

cro inungendorum solemnibus uti sotebat Ecclesia Remensis. Haec prolegomena prjemissasuat Evaugelio Kemensi, vulgo Texte dusacre dicto, et Parisiis anno 18t3 typis Iterum excusa sunt in Bibliotheca vulgato. quam VindobonEE anno 1851 evulSlavica, gavit Franciscus Miklosic, tomo 1, pag. 18 et

et probatis fontibus

depromptas.

Conspectus codicum

membraneorum qui

in

Kiipr, rodd.

bibliotheca NovogrodensiadS.Sophiam asservantur (Oho-Avemje pergaminnyh rukopisej,

Novg.

etc.)auctoreKuprianovio, 1857, Petropoli.


in

Antequam seorsim

lucem prodirethaec eru-

seq.

Hujus

Bibliothecae initio legi potest

dita codicum mss. descriptio, legi potuit in CommentariisAcademicis (Isvestija), quibus

Kopitarii vita

ab ipsomet conscripta.

Ejus-

tanto

omnium

rei

peritorum applausu modeLcquien.

dem

Glagolita ClozianuSf Viudobonae, 1836.

ratur clarissimus Srezuevskij.

rissimi Miklosicii, ita inscriptum


Kovakffhi.

Cui necessario addendum estopusculum claZum Glagolita Clozianus. Vindobonae 1850.


:

Oriens Christianus, studioMichaelisLequien. ed. Parisiis, annol740.


Historia EcclesicV Russic/e, auctore Macario,
episcopo Vinnitsae, 3 v. Petropol, an. 1857. Incipit a tcmpore Vladimiri I, et desinit in annum 1210 Tomi quarti fragmenta vul-

itacarius,
Ilinf. fccl.

Quatuor mensesin Monte-Nigro peracti. Amctore Kovalevski, Petropoli, 1841 (russice).

7'USi.

Ko$tom. Mon.
lii.

Monumenta literarum rtCssicarum


sas praebuit

antiquio^

anr.

ra, accurarunt Kostomarov et Pypin, espen-

Comes Kuselev-Bezborodko, tomi


Inter alia minoris

tres Petropoli 1860-1862.

momenti, puta narrationesmysticasaut fabu*las apud vulgus vigentes, reperiuntur in tertio tomo, quo potissime usi sumus, Legendae
de quibusdara sanctis iudigenis, ex codicibus manuscriptis depromptae, at nullo addito
Ociobris

gata sunt in variis opcribus periodicie, in decursu operis hujus citandis, Beliqua volumina desiderantur. Tempora ante Vladimirum elapsa complexus est idem auctor in
opere antea edito, cui inscribitur titulus Historia christiame religionis in Russia usque ad tempora Vladimiri, ducis, aeu
:

introductio in historiam Ecclesise Russicae,


7

Tomus

XL

auctore

TLBNCHUS AUCTOEUM ET OBBUUM


**
auctore Maoario,
1846.

?fa arcWmandnta
.

Petropoli Petr^PO

ratione

Utrumque opus

ut

verum d camus.
,

summa

es diligentia ^oi^cinnatum

et

quam

vis veritati

cons ne^, ac historica non u^.qu

judicia nopularium praecoucepta histori. eccle.asUc. To eat tamen ab

nimiumre

tra-

ctatoribus sedulo ^^^^^J^ ^^^^ qua f^cta expen propter artem criticam, tum qu ^ontes uberr.mos duntur/tum propter doctissimo, .imul et reserantur ab auctore,
iSaceda,

manibus

Mo.covita) Opus p .;.^^ .^ OSQUiuaniHr v^" *" singulis mensibus Mo q"^"'^" cum prodiens ---'^"^^ir^^vir ^,.^,_ byzantine vo^^^^' Essai dechronographie Bas-Emp.re et par cul.fere a l-examen du slavons de 39o ,ent des chronographes ^ Muralt, S'-Ptters de 1057 par Edouard chronologiam apprime bourg. 1855. Liber constanter terendus, et manibus
'

Morcelli, tomi 2, ^^^^ g^ ^^^^j Atonii ^^^^ ^^^^ ^^_,^^.

diurnisque

-mmentariiB U

us^^

r.odi-

iUusrrans.

sit conscriptus. licet rudiore stylo

vere sanctus, hocest Hosius vere innocens. commentitio I De


Dissertationes

mx sanctorum Ecclesiee
IberorumelSlavorum,

Russtacx, necnon 12 vol. anno 18o6-

^^^^^^.^^_

du

M
De

Maceda, presbyAuctore Micbaele Josepbo


tero, Bononiae, 1790.

; Hosii, Cordubensis eousdem,etc. sanctitate etcultulegitimo

episcopi, lapsu

hagiographo neces.a1860. Petropoli. Liber ibidem contenta; ex codicirius, eo quod Vit ex parte exscriptie

bus manuscriptis magna


sint

quamvislegentiumpietatispromovendse,
solidffi
,

fdartinof.

Manuscrits Slaves de

la

Bibliothequezmpe-

et

magis quam cr.t.c^ arU oratoria. multo


auctor
ceeteroquin

Martinof. b J.. avec riale de Paris, par le P. opusculo inserta uncalque. Paris, 185S. Iluic magni Zupam SerOise, est vita S Simeonis, a S. Stephano, scriptasiEculoxiii.

exercendifi aut

eruditioni .nduls.s^e

not.ss.mus.
Bist. Eccl.

yideatur

ejusdem

tilio et

Serbiae rege,

mUorirEcclesix Russicw,

igartyroU V.

1798, accuMartyrologium Venctum, ed. anno


.

Petropoli, 1838^ Rms. id est in tempu Desi..itin nutu Petri quoSynodus Petropolitana, ex Mosquensisjura hsBrediMagui, patriarchae

annumms,

Jfoxtinovic.

rante Cariopbilo. Analecta rerum ad Kievlianin, pro anno 1840.

tavit,

quasi patriarcharum (Ecumenicorum

Mccoc/iius.

Jtfenva.

Eussiam infcriorem spectantmm. NeapolitanaeeccleAlexii SymmacWiMazochii, etc, in Vetus marmoreum canonici, sia^ Kalendar.um comS Neapolitanee ecclesiffi an 174.3. tomi tres ; Neapoli mentarius menses tanComprehendit ses priores anni opus. tum. Solidffi eruditionis liberquo exhibenturOfac.a Memea menstrua, d.visa et iu duodecim menses
, :

(^et

De^feripatris Vita venerabilis et eretmtx, ex antinosiriJoannis Rylensis. typis vero vulnuis codd. erutaa Neophyto, monasten. Eylens.s eataa Joas.pho, ejusdem 1S36. Accedit hieromonachis, Belgradi anno S. Joanu.s narratio de reditu reliquiarum et de moiiasterii Eyicnsis, ex urbe Ternobo, auctore Vlad.slao Kylensis instauratione ,

--V.-..

ecclesiastica,

totidem voluminibus
squJE, 18-i7.

contenta.

Edita Mo-

Grammatico.
supra. Ejusdem Nestoris Chronicon. V. Glebi, ed. Sreznev-

Sc$lor,hron.

Afcnoiof/.

Menologium seu VitO! Sanctorumomnmm coluntur auab Ecclesia Grxco-Russica 4


,

qut

VitasanctorumBorisiet
1860. ski, Petropoli.

Eostoviensi metropohta, ctore Demetrio Plura de infoliomaximo, Mosqua., 1852.


vol.

hoc opere dicemus


ter sanctos suos

inin Vita Demetrii, quem vicollocant Russi, et cujus

monastern Kievocryptenbis Vita S Theodosii, edidit Philaretes, heo-umeni et fundatoris, cui Kigensis. in opere periodico eprscopus Ucenyjazapiski. - tomo secundo,
titulus:
"

tam prolixiorem legere


voluminis.

e.t in fronte primi


,

Omcium Sanctx Euphrosymx

anno 1856. Ejusdem

,,

Polocens.s,

Officitun.

Monumenla
nm.
Serb.

Serbica spectantia
et

Instonam

Man. cujusmemoriacelebratur ad d.em 23


synodal.bus. Petropoli, 1856, typis
russio,.r. syPP-

Serbix

Bosnix

Ragusn,

edid.t Miklo-

Hic Uber egreg.us comsich Vienn, 1858. spectantia ad h.storiam plectitur diplomata
Scrbiffi,

in l.nguam Opcra sanctorum patrum. appendicibus. Opus cam conversa, cum

perio-

qu lingua Serb.ca Diplomatibus addiditcolleconscripta sunt. ad eamdem inscriptiones ctor quasdam facientes. Des.n.t in-anBosnceet Ragusii,
,

MosquEe dicum, sanctorum indigenarum prodiens. Plurima pass.m legeuoffert, iu appendicibus


cura Academiffi ecclesiastica;
Vitas

Chron. Scst.

(18C0, Vindobon* cod.Chronica Nestoris, vocatur, reproducens, cem Laureutianum, ut codd. mss. coUa um. cum pluribus aliis exactum. legespalffiographi slavic

historiam nonnihil Ejusdem num 1490, inde ab anuo 1114.

cathedralis Ko- o.,ro..ki. DtTcriptio historica ecclesix ejusdem ecstromensis. auctore Ostrovski, MosquiE, 1855. clesiis nresbvtero, /><..-. regis Bulgari. (Viek

slc^Um

S^Lonis.

etad

Caeterura ab editione

Academi Petropoh-

Actapatr.CP.

aL

egimus, re quidem ipsa tauffi, de qua supra luucc, ucMv.""r-- parumabludit.hjusdem parum abludit.Ejusdem V. ratriarckatus Constant^nopolUam.
,

Petropoli, lSo2. bulgarskago tsarja Simeona) Slavorum apostolis, SS. Plura babet de non de Clemente, Cyrillo et Metbodio, nec

borazdo, Gorazdo,
-

exc. etc.
-.
/

. ^ vi Russise Uneameuta), libri

t>assi'k.

<^''2^^^^^

supra.
Bibl. slav.

supra. Biblioiheca slavica, V.

pSn SS.edit.Mosquensis,anno^Paterik) seu DePaVm"conA^;.o.. (Afonski sanctorum qui m Mon te scriptio Vitarum
n,.w...

Momim.

lit.

Monlfaucon.

iSorccUim,

Monumenta lit. ant. Cfr Kostomarov. anno im. Palwographia grwca, ed. Pans. Ecctesix Constanixnopotitan^. Katendarium insigne, pnmitus miUe anuorum vetustate Romana Albunorum m lucem e bibUotbeca monumentorum compaet veterum
edilum

Atho claruerunt, tom.

2,

Petropol., an. Ib60.

Sfrintus idiomate russico. iToltservix... Colloquia

XUI de

stat^u

P...-'-

QUIBUS NITUNTUR umiomjE SLAvic^.


regfni et relig-ionis Servise

19

ab exordio ad finem fiive a sasculo vii ad sv, auctore Franc. Xaverio e lib. Baron. de Pejacevich a Verocza,

quartus et sextus comprehendunt periodum sequentem, ab anno 1054 ad annum 1240.

Quintum volumen
derantur.

et

septimum,

iu

quibus

opusposthumum,
Plano Carp.

in-fol.,Coloc8e, 1797 Liber.

tractabitur de periodo Mongolica, adhucdesi-

rarissiraus vereque aureus.

Joannis de Plano Carpini, Antivarensis archiepiscopi, Historia Mongolor^um quos nos Tartaros appellamus, editio societatis Geographicas Parisiensis, inserta in opere cui inscribitur Recueil de voyages etde memoires
:

Cyrillus et

publies par la Societe de Geographie,

t.

IV, (p,
in-

Methodius, Slavorum apostoli, opus Josephi Dobrowskii historico-criticum, e lingua Gerraanica in Russicam convertit, et variis appendicibus auxit Pogodin, Mosquae, 1825, in-4\ Ubi notanda sequentiaeditoris verba ad pag. VH QucBdam, ait, in
:

Cyrilct Metk.

603-774), Paris, 1839. Editionem Plano-Car-

primo operis paragrapho


debuerunt necessitate

contenta, omitti

pini curavit et commentariis uberrimis

ita kxigknte,

salva

struxit D'Avezac.
Ptiihr.
Bif.1.

tamen

Eccl. Ritss.

Historia EcclesicV Russicas, auctore Philareto, volumina, archiepiscopo Charkoviensi, 3

Mosquae 1857 et 1859. Duo priora jam tertio excusa prodeunt, ultimum vero anno 1859 tantum in lucem venit. Totum opus, in quinque libros divisum, totidem periodos complectitur quarum primadesinit in annum 1238; secunda comprehendit tempus dominationis tertia incipit ab anno 1410, Mongfolicae quo Metropolis in duas partes scissa est ; quartam orditur annus 1589, quo Patriarchatus Mosquensis creatus est excipit autem periodus Synodalis ab anno 1719 ad nostra usque tempora. Opus notabiiesi eruditionem spectes fontesque uberrimos unde haustum ;
:

Notavimus insuper in Collectaneis historicis primo loco citatis, variorum auctorum tractatus contineri inter alia vero optimam dissertationem deNestore, quam conscripsit A. Kubarev, superius a norei essentia

bis laudatus. Cf. insuper quae diximus supra,

ubi de Chronico Pscovensi

Epistola ad
folio
sis

Acyndinum Cryptensem

archi-

Polycarnut.

mandritam, Habetur

in Patercio Cryptensi,

194 versoet sequentibus, ed. Mosquenanno 1767. Ejusdem Viige quorumdam Patrum Cryptensium, in epistola modo laudata primitus contentae, leguntur in eodem Paterico seorsim positae folio 135 et sequentibus. De Polycarpo plura diiimus in com-

si

vero

veritatem

historicam

respicias,
et

mentario praevio ad Vitam B. Arethae, tomo X Octobris Actorum ad diem 24 Octobris insertam.

prseconceptis popularium

judiciis

par-

tium studio minime immune adeoque valde caute Ieg:endum. Oranium tamen, quotquot hucusque prodierunt opera, similem materiam tractantia, procul dubio maxime
corapletum
Cijril, ct

Voyage de la Grece, 6 vol. Paris, 1826. Histoire de la regeneration de la Grdce. 4 volumes. Bruxelles, 1825.

PouqHeviile.

est.

SJc'

Cyrillus

ihod.

Slavorum apostoU, Mosquae 1846. Scripsit idem Philaretus, tunc episcopus Rig-ensis; iterumque vulg-avit anno 1859 in opere de Patribus Ecclesige, de quo
et

Methodius

Pravila molebnaja Svetych serbskih prosvetitelei, Mosquae 1765. Id est canones precum in honorem sanctorum Serbiae apostolorum
(russice).

PravHa.

statim. Tractatiuncula erroribus referta.


Doctr, hitt.
<le

PP. Eccl.

Doctrina historica de Patribus EcclesicC, vol. tria, Petropoli 1859. Horum, ultimum, praeter scriptiouem de SS. Cyrilio et Methodio,
agrit

Pravoslavnyj sobesednik,sen Colloquia ortkodoxa, Kazaniae. Opus periodicum, annol855 inchoatum, curante Academia ecclesiastica Passim sanctorum indigenaKazanensi.

Praimt, Sobe$cd.

Vitas eshibet e codicibus manuscriptis erutas, atque adnotationibus auctas.

rum

de S. Clemente Bulg-ariae episcopo de B. Nestore, S. Theodosio Kievocryptensi

Depriefectis Novgorodensibus tentamen. Petropoli, 1S21, auctoreincerto.

et S. Hilarione Metropolita Kioviensi. Ejus-

Prologus,

Conspect.
eccl.

liti.

dem. Conspectus litterarum ecclesiasticarum in Russia (Obzor Russkoi duchovnoj litteratury). Petropoli, 1856. Insertus tomo tertio operis peridioci Academiae Eruditorwn medeiu vero morige (Ucenyja Zapiski) dicti Charkoviae seorsim typis mandatus anno 1859. Tractatus re quidem vera eruditus, opusque Eugenii metropolitae de Scriptorihus ecclesiasticis plurimum complens in iis tamen,
:
;

Synaxarium, 2 vol. in r.Mosquae, 1843. Vitas sanctorum sive alienigenarum sive indigenarum exhibet, quae et breves sunt et fide, utgeneratim loquamur, vix dii.e.

Prologtu.

gniores

quam

eae,

quas iu Menologii voluPrnprliun Polonix et Snc'


vir.

minibus continentur.

Proprium

sive Oflicia

sanctorum Sueciae. Campoduni, 3 856. Przeglad seu SpecuIatorPoznaniensis, opusperiodicum

propria Festorucc et Patronorum regni Poloniae et

Przegfad.PoS'

quae ad scriptores ruthenos cum Romana sede unitos spectant, necessario complendus et ipse. Editionem separatam edidit auctor, jam archiepiscopus Tchernigoviensis etNezinensis.
Prnjodiii,
lccl.

anno 1845 inceptum, adcurante Kozmian, hodie sacerdote, magno Joanne


rei cathoIiciE zelatore.

namki.

Monumenta

lilerarum russ. antiquiora. Vide

Pypin.

Cot-

bisloi;

Collectanea historica Russiae. (Russkij istoriceskij Sbornik). IV vol. 1837-1842. Mosquae. Ejusdem, Disquisitiones de historia russica. Mosquae , 1840-1855. Prodierunt quinque

Kostomarov. Viekidjelovanjesv. Cyrilla i Methoda Slovjenskik Apostolov. Nacrtao Dr. Franjo Racki, fasciculus I et II.

Baeki, Cyriiti

Method.

Agram, 1857-1859.

tomi

quorum primus

ce fontibus et

agit de historiae russiimprimis de Nestoris chronico;

Tractatushic cceteris omnibus, quotquot de hac materia agunt, facile anteponendus, adeoque dignissimus, qui e lingua illyrica ia aliam vulgatiorem convertatur, et ita apud

secundus disserit de Varego-Russorum origine et de Slovenis; tertius continet periodum Normannicam quam claudit annus 1054;
;

alienigenasquoque quammaxirae innotescat. Uterque fasciculus partem historicam complectitur; tertius de litteris Slavicis, a S. Cyrillo

ET OPKEUM ELENCUUS AUCTOSUM


20
dio.

Blavicarum
Bair. Hit.
jiOpiU. slav.

sum rerum amatoribus

Vitx

classicum, et

no Sanctorum ed. Vilnensis, vicibus recusum. plurimus

de S.Clemente

Bul^,an.epUcopoetc.
^, _^^^

S. Notitia historica de Vita Polocensis. P^tropob ciss^e

Euphr^n^

scMnovii.

primisvero ^"^^^r"''

f
M

j^^.ff

luce^n

descriptio
toris

Euphrosyna. CKtedono dederat Sancta


tacui. au..>... tacuit auctor.

1^- A^^^J^ monasteno b. Salva crucis quam

aucvw.. "":"-, historicam eruta. arch j. '"'..''"'%'' M.chaelem archicbael S. ad S Michaelem

Opus oriUpus on^raripnino^icis. :- t genealogicis. iTg^og^aphid; et usus est au^or fn Suo conscribendo grKCis et latmis, sca non modo scriptoribus forsan usque adhunc diem

S
Tam
est,

vilensis monasterii vilecsis moi^asten. Ha 4 vol. in.8,

^S

Bud. 1823.cum tah-

nuerui i^"- russicarum. hstoria merarum ' bteph. Sche^^^^^^^^^ p,,,,e pr.legit Steph. Sche Publice prsleg.t anliquarum. t*'(^^ ^ Af^cniiPnfii nroiessor. Mosquens. profe.sor. yyrev. inuniversitate 184.6-1860. Vol. 4. Mcsquae
,

^^^ rum nomen suum

prxcipue

Srim.,rn<,

^^J

Epistola

ndigenis.

neditis.

tum
flattin.

Magnopere igitur calamo exara quamvis minus elegant. Viennensem anni 1794 sit. Editionem
Eccl. Russ.-^om. ecmonasteriis et notabihor.bus bus eKst.terunt olim in Kussia
historic.

commendandum

Polycarpum. ^^onafumPeceep.so. Vlad.m.n et rensem data, a Simone eomejus prae cster.s


acl

Sm.on, e/mi.

, p,^^_

Suzdaliai.

Editionem

mendandam

vi.lgavit Kalajdov.c.us.

znMo'

Dl^MZTet ^
de

x.i.anno 1821 in numentis lilterariis swculi etiam i'^ P^'^:"=' ^ lucem datis. Legitur anm 1767. ue b.122-129 edit. Mosquensis

omn

monis

Vita.

virtutibus
in

et

script.s

fuse

clesiis

quotquot

in ^ut hodied..m exstant. Ratsin. Ctae, a..Cloie ivic.o cts, auctore Alexandro

"-- -'P,., *

tractavimus
^^.^^^ bris.

commentario

P"

185Z. Mosqu -^^

Sanctorum ad B. Aretham, Act.


His^oWa peniis /Jwsstc*, auctore
.

Octo-

-Liberunious. Liber unicus.


.

bolovjev,

Sohvjcv, Bn,.
^
^^^

RiidneVi
fixres.

De

'.'* Tractatus de hseresrbus et ^,f "f Magni Vladtmtri sia Russica a tempore

i
Mos-

Prcie-

Minacem exstiterunt. usque ad Joannem eccleAcadem. Actore Nicolao Kudnev,


siasticre

1838 Mosqueusis studioso. Mosqu^


(seu Colloqu.a Kuss.ca),

R)MA:. beseda.

Russhaja besSda

Hiisn/c.

Vfsl.

opus period.cum. quae, 1856-1S61, Nuutius Russ.cus) Mo Rulktj Vestnih (seu per.od.oum, .deo h.c Quse 1856-1861. opus hagiographica qua;dam, hcet citatum, quia

Eorum pnmediumsaecuU decimi septimi. mumprodiit auno 1854. LeqendxSanciorumBorici et Glebi. auctore Sylvestrino saeculi xiv, Nestore. Ex codice
splendide et

Decem pnora professore.Decem pr.ora univers. univers Mosquensi professore desinunt lu volumiua, jam typis maudata.

SrezmvshL

quam

Siibdas.

palrtarchicx Index biUiothecx Mosquensis Sabba, arch.manauctore


(hodie SyuodicB),

pauca, conlinet.

omnibus palsographi^ profesanno 1860, cura iUustrissimi poli alia scnpsit Boris Sreznevskii. Innumera Slavicarum, si clarissimus editor, rerum

accuratissime, servatis legibus, editaPetro-

omnium drita,MosquiBl858. Est catalogus bibliothecije, alphabecodicum mss. dict* Prior pars cont.net tico ordiue disposilus. Slavicos ; utraque codices GrBCos, posterior adnotationibus pene decommeutariis et fragmeutum de charactesti.uta. Accedit Patrum, auctore Ulrismis quorumdum SS. signato 101, anni piano, ex codice Graco textu russico et sla993, excerptum, addito Auctor huvonico demum vocabularium.
;

unquam, peritissimus, simul et Academi scientiarum edendis literariis


Quis

Actts

DuaT^tlla"
naria)
i.

(seu

e.

Duo magna Poloci^ InmiParaVitse SS. Euphrosyns et


et

Dm
^;;;;^;;;;;^

Chronolog-ia sceviffi, quibus accedunt Vilnae 17S1 Appendix ad Chronologiara. maximi momenti. utpote
(Polonice).

Opu3

universam EcclesiEe Ruthenicae 1781 compre. historiam usque ad annum adeosimul autem et rarissimum,

quod

fere

jus opusouli nuper *^


<*

evectus

est

ad sedem

hendit mandetur summopere que ut iterum typis


;

Mozaiscenam.
Sahbatiniua.

desiderandum.
as geienrie
iiaAii.w't<.^.

-^^..^^-0,

--

StrdltL

illustrato dal P. D. scoverto con varie uote prete deUa Lodovico Sabbatini d'Anfora, Opus tomis IX Congregatione de* pii Operaji.

produt anno comprehensam, quorum primus continet novem 1743, ultimus anno 1747;
priores anni meuses.
litteraria

schichtederRussischen Kirche, 1 vol. Halse, Eug*enii metropohta; 1830. Horum prius ex /)ic^tonano scriptorum ecclesiaKioviensis exscriptum; sticorum quoad magnam partem posteriusveroreliquisvoluminibuscaret

SacraMoravi^histortaswe
et Methodii,

Vita

SS. CyriUi

^^^^^^^^^^^^.^

Scliafarick.

Monumenta

Slavorum Mertdtoj.ho-

Mniuim. Slav.
Mf-rid.

pisemn.ctv. nalium (Pamatky drevniho


slovanov). PragaelSSl.

M(mmuGlagol.

Monumenta

t i. HlaholsGlagolitica (Pamatky Uterque l.ber keho pisemnictvi). Prag 1853. quemadmoa rei peritis maxime laudatus, . rei%eritis M,^'- - -j^ *JCL/t;f UUm Ct &C4UCUO Glagolitismus, Pragae, die Hiemath des
i
-

geuere civium Komanorum etc. scriptorum Codiciex diversis historicorum a Joanne Georgio Strecollecta \)us pagiSolisbaci, 1710. Liber plus 600

dovJsky. et acerbo sudore, ut nis in quarto constans, concinnatus. mubas titulus prsefert,

^^ ^^^

^lavorum apo- -'a Methodia.

^.r^.!lir-J^*;if:.-.rrpi"i'
1858.

"?ofof^'tot"s.atyh C;ri,la stolorum. Zizot swatyh CynUa

SchlOser.

Nestor.

, Chronica russica, palseo-slavomce

1857. Opuscuapostoluv Slowanskih. Brunae eruditum, quae duo ralum, pium xque ac

interpretatione et scripta, inter se coUata, Ludov. adnotationibus aucta edidit, Aug.

rissime inter se copulata reperiuntur.

donavit Dem. Schlozer. Russico idiomate tna. Jazykov, Petropoli 1809. Volumina sanHorum secundum prolixe disserit de MethoSlavorum apostoUs Cyrillo et
ctis

A.Uvarovii.^oCodices manuscripti Comitis commus secundus, monumenta Iitterana primus in 4^ Petropoli. plectens. Fasciculus
nihil aUud 185H Prseter huncfasciculum Continet vero scrilucem prodiU hucusque. pta
in

^-'-'''-

QUIBUS NITUNTUR MEMORIiE SLA.VIC^.


pta B. Cyrilli, episcopi Turoviensis, quas
eruditissima praefatione ornavit auctor, in Universitate Petropolitana humaniorum liteSunzaj rpisc.
Clielme^is,

21

rarum professor. Cursus vitcV et ceriamen mariyrii beaii Josaphat, archiepiscopi Polocensis. Romffll6G5. Saulus et Paulus ruthenae Unionis, sanguine Beati Josaphat iranfbrmatus, sive Meletius Smotriscius, archiepiscopus HierapO' litanus,
Basil.

demia scientiarum Petropolitana edita moderante Sreznevskio. Primum volumen prodiit anno 1854, ultimum, ordine quintum, anno 1859.
Ustav seu Typicon, ordinem divini offlcii exhi- Vmv. bens, qui perintegrum annum servari debet, in-fol. Mosquae 1848. Vattenbach , Beitrdge zur Geschichte der Vallei^achi, christlichen Kirche in Mdhren Wien, 1849. Bcitrafje.

archimandrita Dermanensis,ord.

S,

Menologium

M. per Jacobum Suszam, episcopum

Ecclesia; orienialis orthodoxse, auctore Versinskio,presbytero Petropoli 1854.

Vers. Menol,

Chelmensem.Romffi, 1665.
Synaxarium.
Titfiscpv
iiiip.

V. Prologus.

Opus egregium. V. etiam Menologium. Voyage historique et poUtique au Montenegro,


par M.
le

ViaH.

Bisi,

Hoss,

Hisioria imperii Rossiaci, vol. VI. Opus poathumum, variis temporibus editum, nimirum tria priora volumina anno 1764-1773 quar;

colonel ViaUa de Sommifires, 2 vol.


Viia S. Cle-

Parisiis, 1820.

Vita S. Clementis, episcopi Bulgarorum. Graece


edidit Franc. Miklosich.

tum annol784; duoultima vero nostrisdie"bus addita. De auctore hocqui plura scire
cupit adeat prafationem

VindobonEe, 1847. Vita hsec auctori anonymo, eique schismatico debita, est.

nunii*.

meam

in

opusculo

cujus titulus ita sonat


Theinery
Pol. et
liiliuun.

Testament de Basile

Vita S. Metrophanis, episcopi Voronezensis

Tatistchef. Paris, 1860.


mon

Mosquse 1838.
Vita S. Demetrii Rostoviensis metropolitse, auctore Arsenio, metropolita. Vita S. Euphrosyn, Polotsensis ducissse. V.
Serbinovic.

VeteraMonu7nenta Polonias etLithuanias gentiumque finitimarum historiam illustrantia,

masimam partem nondum


riis

edita ex tabula-

Vaticanis coUecta et chronolog-ico ordine

disposita ab Aug-. Theiner.

Tomi

tres in fol.
j

Vita

S.

Theodosii,

hegum.

Cryptensis. V. Phi-

TiiygencvA
Hiaf. liuss.

max. ab anno 1217 ad annum 1700 quorum primura prodiit Romae anno 1860, ultimum anno 1862. Hisiorica Russiee monimenta,ex antiquisexterarum g^entium archivis et bibliothecis deprompta ab. A. J. Turgenevio. Duo vol. in 4". Petropoli anno 1841-1842. Accedit supplementum a CoUegio Archeographico editum Petropoli anno 1848. Utinam plura
,

laret.

Evangelium Ostromiranum, Petropoli, 1843. Descriptio codicum manuscriptorum Musaei


Rumiantsoviani, Petropoli, 1S42.
Pietas Mariana Greecorum sive ex duodecim tomis Menseorum et septem reliquis Graecas
ecclesiae

yosfokov.

^VangnerecA(i(S.

voluminibus,

nunquam

in

latinum

ejusmodi monumenta ederent patriae histo-rise cultores sunt namque auro pretio:

siora.
Tfarstvrnnih

conceptuum selectorum pars prima, interprete Simone AVangnereckio S. J., Monachii anno 1647. Opusculum lectu gratissimum, et quod recuderetur non indignum.
traduetis,

rerum

et

Tsarsivennik seu HistoriaBulgarica,explanan3

V. Archiv
poli,

hist. jurid.

Kalacovii.

Zernin.
Zoria Baiicka.

undenam Bulgari orig-inem duxerunt, quomodo et quamdiu regnarunt et qua ratione regnum suum amiserunt ac jugum subierunt. Ex Mauro Orbino, Baronio, Zonara,
Theophane,
S.

Zoria Halicka seu Alhum pro anno 1860, LeoLiber hic a Ruthenis

cum

sede

Romana

Unitis iu lucem datus, curante


dickio. continet

Bogdano DeVitam Jobi Scetensis schis-

Euthymio Ternobiensi,
aliisque

(S.)

De-

matici a scriptore cosevo etiam schismatica


satis imperite concinnatam. Hisioria veteris ducatus Russo-Galiciensis, in quatuor partes divisa. Leopoli, 1852. Liber erudite quidem, at rudiore calamo scriptus.
Zubrycki^

Vccn

Zajiiski.

Chronographis coUecta, Budae, 1S44. Opusculum et mole tenue et auctoritate. Ucenyja zapiski {st\xlv\xA\Xoxxim acta), ab Acametrio Eostoviensi

, ,

INDICULUS
INDICANTUR. HOC .TT.^nAMA IN iiu OPERE PASSIM QUIBUS KALENDABU SIGLOEUM

mss. Med. Men^a grca

Rurirundicse.
j,rc

Men ^'

cadio

v a Novgorodense, sub A Arcrdianum seu siECulo. arcbiepiscopo scnptum


XII (an

Communia, ad quorum pro s.ngul.s adjectum est Kalendarium

bibl.

Ambrosian
calcem

1156-1163).

A,s ^

seu Kalend. AssemaniaBum s*characteribus exaratum. g'agoliticis culo XI. Patericon Montis Atho.

Vat.canum,

1848. diebus anni, ed. Mosquae, Graeca excusa Venetis Mg seu Meng. Menea annis 1585 et 1834. Bulgar^, ed. MoMosch.Oma^ propriaeccles.

Mst.

SenfEvangeliarii Mstislaviensis,ante

Aih

bL

Menologium

Basilii,

imperatons. Urbied.

annum
Msq. Synax.

1117.
gr. bibl.

Mosq. synod., edUa a

bibliorum, Bud. Kallndarium


1806.
.

Bud^, anno
,..

Matthaei.

p*

Nan nZp.

Codd- mss. bibl. Nanianse.

marmoreum, sKalend. Neapolitanum

illustratffi

a J-S.

Assemano in Kal.

fcccie

Cii'.

CL
Chim

siaauniversse.t.V. efVI. de quo mfra Idem ac Crypto -Ferrat*. grscum ms. col Synaxarium

ex Chronicis NovgorodenNovg. Kalendarium


sibus excerptum.

Og.

Kalend.
15S1.

hibliorum

^ an. Ostrogensmm, n
. .

S?
Coisl.

seu Clar. seu Sirmundianum. legii Claromontani Mensa Graecamss. (hiffletii. Cbilandanens,sms., Typicon monasterii
flnni

^ Ostromirani, annoKalend. Evangeliarii Ostr.

rum
jyn

1056, 1057.
ffr.

Svnax

1331
bibl. Coisl
,

_.,.

Codd

editi a B. 199 et 205,


,

pi'

Pat

seu Pap. Tabuhe Patericon Kievocryptense.


1757.

o u i Scholzio. bihl. Parisin ed. a figuratae. Papehrochii

ed.

Mosqu^,

Scbolzio

Copticum, citatumaliUdolCopt, Synaxarium


phoetBollandianis. monast. Crypto-FerraCrypt.Typicon grfficum
frp

Possevini. Poss Synaxarium

sL

compendiosum,
Ps.

est Menologium Proi. Prologus, id Mosqu^, 1850. ed.

CP.

Kalend Ecclesi CPolitanse, 1V88. ed a Morcellio Bom, MarguSanctorum, ed. a Maximo Cyth. YitBB 1656. anno ep. Cytherorum,
nio,

saec.

vin,

Prm.Synaxarium Premysliense
terii Glossati.

ed an. 1861. calcem PsalKalendarium excusum ad

Put, Men^a

Novgorodensia

mensis Maii

Dt.

Divionensia seu Ch.fMenffia Gr^eca mss.


fletiana.

;?m.

scriptaaPutiata, saec. x-xi. Kaleud. EvangeliarixRemensis.


viani.

Dom. Men^agr.
JJp/K

mss.PatrumDomimcanorum.
. .

Mus^iBumiantsoRum. CodexNovgorodensis
MensisMartusffiC. Supr. Mensea Suprasliensia,
XI.

Serb.cum. ed^^ ISJ*' Euch. Euchologium figuratiB,


Papebrochius, Act. SS. quas illustravit Maii,tomoI. Flogrsca bibl. Laurentian j^or. Synaxaria
rentiae.

Ephemerides grsco-mosc*

5t&.

SiberiMenolog. metricum.

Sirl

Menologium

cardinalis Sirleti.

seu Claromontana. Sirm. Menaea mss.Sirmundi


Sis.

Goth

GP.
Gen.

_ ., Saxo-Gothani, Synaxarium Evangelii SKCuli XI. Edid. Matthsei. sc. x, ed. a Synaxarium Calipolitanum,
Scholzio.

Si^atovacensis

monast.

Kalendanum

Sp Syn

anni 1324. ms. Kalend. Sparvenfeldianum,

Synaxarium graecumNicodemi.
Taurinensis^

S-

Kalendariumgraic ed.t PeDictionarium hagiographicum.


tropoli.

Genebrardi.

bibl. Taur. Men^a gr. aut cod. ecclesiae ms. Kalend. Ternobiensis Tern.

anm
ed.

Hier. Kalend. x,ed.aSeholzio^ ad. an.l802. HoroMIorologium Pocajovense quorum exZr. Synaxaria Ecclesite Iberic^ Jun.or in suo ccrpta vulgavit Brosset Chronicolberico.
Itg.

auctore. 1839 et 1862, incerto ssc. grsec. Hierosolymitanum,

1272

Val

Synaxarium Horologii mss. anno 1803, et Menma febr.


solinianse, anni 1492. Codd. Vaticani duo, editi

Valachici

bibl. Os-

Vat,

ah Assemano in

Kal. eccl.

Ven

Menaea Veneta ed. anno 1538.


'

^^^^.^.'''Tfm 1848. S Basil.i, ed. an 181. Mosquense, ed. Kal. Kalendarium Patns Kalendaria Kioviensia et Kiov. Varia
^
ItaloGrBcise, ord.

Martyrologium

in

Eccles. Grsecffi Onentalis, Vers Kalendarium auctore Demeed Petropoli, anno 1854,
trio Versinski.

Vind Kalendarium
Ust.

ecclesiae CPolitanae,

ms.,

Leov

Regula iconographorum^ Mal. Manuale seu ep. Cy-

hooq 1648 et 1839. Kalend. Leopolitana, an.


Margun.us, seu Max. Maximus therorum. Cfr. Cyther. Mazannffia. MensEa grsca mss.

DavidS

J.

Caesarea Vindohonensi. saec xii in hihl. Mosqu, an. Ustav. seu Typicon, ed.
1861.
,..

Mara
Maz.

^ograZoor Kalendarium adcalcemEvangeln e^c. xi, exaratum glagolitici,


phiensis
sseculo xii vel xiii. literis cyrillianis,

MENSIS JANUARIUS.
-SJLOfflA

DIES PRIMUS.
Ex
Ostimmi-

Ex

variis.

V-^iRciMcisio DoMiNi NosTRi Jesu CnRisTi. (Ua omnes codices slavici cum Bas* CPol,Hiei\ GP. Neap etc). Et memoru Patris inostri Basimi. archibpiscopi C^sARE^iNGAppAPOcufilfsit*^ et plurimi cum Bas Neap. Hier, GP. Vind. Goth. Pg. Flor, Msq. etc). S. Basilii Ancyrani njarlyris (Men. Prol. Kal. et recentiores cum Sirm. Chifl. Maz),

t Theodoti

mart. (Maz. Mg.) t Oregorii ep., patris S. Gregorii Theologi


et Theodot^e (Bas.).

(Maz, Mg.)

MM. Theopcmpli

OBSERVANDA.
Cirmmcisio.

prima januariiconstantissime vocetur Circumcisionis


jj^gj

Jq codicibus

Slavorum

litiirfficis

cseteri fere

omnes cum Mstislavico utrumque

dieSy et huic mysterio celebrando sit imprimis

tamen eadem quoque memoria sacratissirai Nominis Jesu, quod in ipsamet circumcisione Puero fuit impositum. Testantur id hymni sacri, quos decantare
sacra, nihilominus
die recolitur
initio

anui solet Ecclesia Graeco-Slavica, uti


:

Venite quando fideles alloquitur his verbis glotnosum Christi Domini nomen in sanctimonia celebremus; hodie namque, quemad-

festum exhibent, quamvis varii sint verbis. A Latinis ad eamdem hanc diem colitur S. Basilius una cum Circumcisioue Domiuica Dcpositio S. Basiiii episcopi, cujus celebritas xviu kalendas Julii, qua die ordinaius fuit episcopus, potissiinum recolitur. Ita Martyrologium Eomanum. His duabus diebus Graecorum pietas sseculo XI addidit tertiam, SS. Basilio, Gregorio Theolog-o et Joanni Chrysostomo communiter
:

^* ^''''"'

dicaadam
tistiti

ut tres sint oranino dies sancto an-

modum Deum decet, vocatus est Jesus (Ode 9); et iterum Octavo die circumciditur Dominator ut puer; nomen vero Jesu accipit ut Salva:

tor

mundi

et

Dominus. Utrumque

innuit ininitio

scriptio

Slavica Tabulse Graeco-Moscae,

hujus mensis superposita , quae latine ita soOctavi futuri sseculi vitam incessabinat
:

lem reprceseniat
scepit.

(Januarius), in

circumcisus est et die octava Ubi notabis allusionem ad vitam futuram, quae utpote omnimode perfecta octonario
vitie

quo Dominus no^nen su-

prima Januarii qua decima quarta Juuii qua ordinatus est et trig^esima Januarii. Harum secunda in nullo Graecorum synaxario reperitur, prseter Horologium seu Ilorarium ad usum monasterii Cryptaeferratse et aliorum monasteriorum Ordinis S. Basilii, Romae excusum. lidem tamen monachi omnes solemnem faciuut primam memoriam una cum officio de Circumciiione. In
Cffisareensi sacrse,
obiit,

Euchologfio

Ruthenorum

catholico

post festi
:

putabatur olim. In numero Ruthenorum catholico festum Euhologio autem hodiernum aununciatur hoc modo Circumcisio secundum carnem DominiNostin JesuChristi;
raystice sig^nificari
:

annuntiationem additur sequens notula Basilius Magnus floruit circa annwn 315, regnantibus Juiiano Aposiata et Vaienie, Pairem habuit nomine Basilium ex Ponto, matrem
vei^OjEiniiiatn

exCappadocia oriundam.Rexit

statimque additur sequens clausula Dominus Noster Jesus CJiristus ideo circumcisus est, ne
:

legemtransgredividereiur,nevedicerepossent haeretici phantasticam fuisseejus incarnationem eienim et carnein verissimeassumpsitDo:

minus.eHegisnonadcersariusfuitsedeonsmnmator^ bapiisma pro circumcisione nobisdonan^. Ibidem.in oratione dimissoria seu v-t.^jI-jtijtiw dicitur celebrari hodie simul cum Civcumcisionepueri Jesu festumS. Basilii, archiepiscopi Cappadocii; et re quidem vera de utroque perpetuussermofitinofficiohujusdiei.Utrumquereferunt sirailiter eyuaxaria, non tameu omnia. Et quidem Arcadianus codcx sat autiquus hubetso-

ecciesiam Dei annos ocio, menses sepiem, dies sexdecim, obiitque in pace, annos natus quinque supra quadi'aginia.V\nvii inhacchronotaxi emendanda sunt aut elucidauda juxtu calculos a Bollaudianis sociis prolatos ad xiv Juuii, S. Basilius natus est anno 316, ad episcopatum evectus anno 370, die xiv Junii, e vivis cessit auuo 379 plusquam sexag-enarius. In Menteis
;

Slavicis inseri solet Vita S, Doctoris, S.


lochio, episcopo Iconiensi tributa;

Amphiverum nihil
a viris eru-

in ea esse Amphilochii
ditis

jamdudum

demoustratum est. Nec minus constat diem hunc in memoriam mortis S. Basilii antitjuitus
Id egreg-ie confirmatur ex
in

fuisse celebratum.

lummodo Circumcisionem Doinini,

tacitoBasi-

Kalendario marmoreo Neapolitano,


:

quo ad

lio,quemadmodumetKalendariumCrolitanum,
a Morcellio vulgatura. In Saxo-Gothano contra
tacetur Circuracisio. Assemanianus codex glagoliticus, quem a prsedicto CPolitano rara disseutire testatur idcm Morceliius (Kalend. tom.
pag'. 220),
1,

kaiendas Januarii .sic scribitur DP. S. Ba~ id est Depositio. Est autem , advertit silii
,

similiter nihil habet de S. Basilio;

Circumcisionem quoquc anuuntiat aliter ac csdCircumcisio oclavaria Domini teri, nempe Nostri Jesu Chrxsti; ut ita couveniatcum Mar:

cl. Mazochius, huic kaiendario perpetuum, ut diebusemortualibusdeposiiionisnoiaprtescri' batur. Imo ex Nazianzeno observat doctissimus Josephus a Puteo, Ordinis S. Basilii abbas g-eneralis, ab Assemano citatus, diem festum S, Basilii, non multo post ejus obitum celebratum (Kal. t. VI, pag^. 4). Attamen Kalenda-

quorum pleraque Octavam NativitatisetCircumcisionem simul commemorant. Parisinus I plaue eadem habet ac Arcadianus; quibus addendus Ruthenicus Possevini, Circumcisionem duntaxat referens, dum
tyrologiis Latiuis,

CPolitanum nuUam prorsus neque ad praesentem diem, neque ad aliam quamcumque, Contra, Synaxaria Siavica fere omnia, ut supra attigi, eum hoc die referunt pluribusque titulis

rium

Morcellii

facit S,

Doctoria mentionem

exornant.

;:

ANNUS ECCLESIASTICUS
26
Dies
It

exornant. Mstisl. legit ita


Basilii bdis Pairis nostri

^^ra Memorta v^fra


.

cesimartyriipalmamreportaverat.Talisnempe
nobis decla^^^ ^^^^^^.^ Orientalis, alibi a in Vita B. Areth, patus. (Cf. Act. SS. Oct. t. X, Kievccryptensis, pag. 864). Menolo-

^^^

J&UNAIlll.

'""*?.

vaoense. Nec utroque, nisi

in alia re ^'^^'^''^ vene quod Sanctum dicat loco

^/''t.t
^^^.^.^"

^ZTmera-

monachi

Mosquense, de hoo sancto agens

Wis. Rumiantsovianum

sao

^<'^

Eadem

die Sancti Sasihi reliqua ^'y^^" Titulum Magni exhibent sive impressa sive >'"^"^"'P'";;"'^^'.

UAOMAnsns^

^^^^^^ sit, ait. duos fuisse Basilios Ancyra^^^^^ ^^^^^ ^^^^ presbyter et colitur ^ ^j Martii, alter e numero non consecra.

omnia. utrumque, t,xiTa

Ostrogense.

Capponianum,
.

Solitanum
Mena

vero,

quod -ta-mus supra

canc plenius Slavonica annuntiant archiep. C^saMagni, Patris nostri Basilii

de quo nobis hodie sermo. Uterque prxside ^ V-ssus^^ ^^j, j^uano imveratore a ^^^ .^ ^^^^^ ^^^^ ^^ ^^^.^ ^g ^^

forum

^^

S. Basilivs

q-madmodum e Menolog^ re. Cappadoci.. Eadem Mensa, Prologus Basilii imperatoris.

^
.

Ancyraiim-

et

ahum Kalend. Mosquense exhibent


patria

^=1-

Hum,

est bic Caesarese in

^^^r^^^^^^T^^^ iL Cappadocia sut Juliano,

Ancyrano, marfuitque coaevus alteri Basilio agitur 22 Martyri etpresbytero, cujus festum Commemoratur etiam in cod. Rumiantsotii. Coramemoratur Basilii .mperatons, sed
viano
et in

Theonempto quartam' Eorum acta habes in Act. SS^ Siberum ad 2 xxvn sept., pag. 428 et seq. Cf sunt ad diem proJan et auae a nobis dicenda Jmesequentem -S.GregoriiIaudesfusiBsime g G.e^orius filius cognomento
^^^^^^J^
.

omisso postenore. Theodota in Menolog-io Theopemptus et pa ^^J^^^ ^^^^^^^^ ,, Distinguendi sunt ^,^^^^ etDamiani. et Theona MM., de quibus ad
^.^^^ ^.^ secunda,
^

r,.,^-

j,^,^

^-

"-'

Menologio

^'^''^^^^^^^

f^^ebri,

quam ex

inter-

addiem Januariisecundam;exquampnmam -detur P op^r a recentioribus translatus e-e incujus dioe sanctum antistitem cognommem,

Th^^of^^^^

,^,^,,C, BoUandus in

V^^^^^^^^^^^ ^i^u^^

^, ^^,, ^.^^^

^,^.. ,, et seqq.

DIESII.
Ex
Ostromi-

[MbMOUU

ArOLUNAR.*

Et VENEUAB.LIS PAimS GrEGORU


et reliqui

THA.N.AT.Ur.,

ACRITO.

ET

ViGaiA

nmo,

Bx variU.

^'s '^l velTprp^rjpai Ass MsL Prol

cum

Bas. Neap. Hier. Gp, Vind. Pg^

Nan

?i'u^rLurum TnZZm hiel

Gp,

et

aliis),Vo^ festuin NataUs

M^^^ TlUodol^, malris SS Cosmae ei ^amiani rM^r 5t&. t t Theopempti et LCosm^, palr. LPohtam fMi;.)]. 4-Sersu;mart.^Mp.) t Theopisti,mart. (Mg, BasiUi (lialg.). TroynopoUlani in SiciUa, mon. Ord. S.

^^J^^'
t

"

SiwSr

^^^veslri.

OBSERVANDA.
ss.

Wa
"'

Avoiiimci Grego-

riwAcriten-

Ostromiranum codicem, nullus aUus, quantum sciam, agit bac die de SS. ApolUnana commeraoetGregorio Acritensi dum plerique bujus mensis rant utrumque Sanctum ad diem errorem quiutam, ut videbimus modo. Hunc merito irrepsisse in codicem Ostromiranum vir Nesuspicatus est eruditissimus in slavicis quod vostrujev, ea potissimum ratione ductus,
PrjEter
;

merides Graecorum metricse (Act. SS. t. sequentem versum exbibentes 0-jf^ov


:

I Maji),
a7:oTrveei

^i/oeaTpOi; cieurepr,

r,oi

{Spiritus efflatur Silvestri

die secunda). Errare utriusque Kalendarii auctorem observat Mazocbius, nescio an recte depositionis enim notam in nuUo aUo synaxario
:

Slavico deprebendi, ex sequentibus lectionibus


patebit.
Sic

Mstislavicum habet

Memoria
;

Gregorii in post nomina S. ApoUinariae et S. Tbeopbapraedicto synaxario continenter veniat niorum vigiUa, quae certo certius ad diem Jaoriri potuit nuarii quintam pertinet, Error facile simiUtudiue Utterarum iT et e" , quibus GriE-

venerabilis Patris nostri Silvestri

ex

nucorum more utuntur Slavi ad significandos deceptus, et 5 qua forsan simUitudine meros 2 legU amanuensis aUerum pro aUero. Adde
:

simiUter voce Memoria. et Sisatovacense, omissa bola Ostrogense omittit eamdem vocem, mutatque venerabilem in sanctum, more recentiorum. Assemanianum legit Sancti Silvestri papse i?omani. EodemmodohabentVaticanum secundum, vacante primo, et recentiora fere omnia.
:

Eumiantsovianum paulo aUter

Sancti

magni

iUud quod Gregorius diacouus, qui EvangeUum


in Ostromiri

usum

exaraverat, oscitantiffi suse

consecratoris (id est pontificis) Silvestri.Varisinum, Possevinianum, Capponianum simpUciter

inet inscitise non unum prodat argumentum, suo loco. Itaque conjecturae erudidigitandum

Epbemerides Papebrocbu figuratEe nudum nomen, pro more, exhibent


:

S.

Siloestri.

subtissimi professoris Nevostrujev eo Ubentius quod in Synaxariis Slavicis, de quibus scribo,


potissiraa cura mibi incumbit, S. AppoUnarise repererim ad diem quartam aut quintara,

at in manuscriptis additur

Papa Romanus.
:

nomen
S.

Gregorii autem duntaxat ad quintam qua Venientibus ideo meUus agetur de utroque.
;

His omnibus prgeivit Menologium Basilianum (tom.II, pag. 78), ubi legimus ita Memoria S, PatrisnostriSilvestri,paperRomani.Con\eQii Missale Venetum, excusum anno 1538. In nuUo

s. Silvester.

ad S.Silvestrum pBpamimprimis notandum sancti Silin Ostromirano synaxario memoriam trigesivestri fieri, praeter hanc diem, etiam ad primam Decembris, juxta Latinorum momam rem atque in boc differre ab omnibus aUis
est,
;

tamen codice, praeter Ostromiranum occurrit papez [papa), apud occidentales forma iUa Slavos usitatissima- Optimas de S. Silvestro annotationes scripsit Assemanus Kalend. t. VI, pag. 8 et seq); ex his unam buc referendam nimirum fabulam iUam de bove a censeo
:

de synaxariis tum Slavicis, tum Graecis. Januarii Silvestro agunt duntaxat secunda
quffi

Judffio interfecto,

et a S.

Silvestro ad vitam

S.

Kalendario marmoreo NeapoUtano, quod agit de hoc pontifice utraque Januarii habet die. Et quidem ad secundam EpbeDepositio Silvestri papm, non secus ac
convenire autem

cum

revocato, uti fingunt Acta Sancti antiqua, et Rumianinepte repetunt Menologia Slavica. quo reperetsovianum solum est ex Slavicis,in

rim sanctum BasiUum cognomento Novum seu Juniorem adbanc diem. Adestquidem sanctus
iUe

s. BasiUus

Novu9.

GR^COSLAVICUS.
ille in

27
DiEsU
Jaisuabu

Menologrio imperatoris Basilii graeco,

ad quod constanter recurrendum


,

est, ubi de Synaxariis Slavicis ag-itur; at omni cognomine destitutus prodit cum annuntietur liis verbis
:

a Zylicinthio tribuno csesus et in mare demersus occubuit. Versinski in Menol.


tici.

et

Theogenis episcopi Parii. Episcopus Parii vocatur etiara in Menolog-io Basiliano picto. At

"ABlr.ut:; xoxt ctyiov {j.dprjpoc fja<jtliiov, quod est, certamen sancti martyris Basilii. Porro agi hic de S. Basilio Ancyrano martyre, quem Mensea Slavica memorant ad diem prasceden,

non episcopum, sed episcopi filium fuisse conjecitRosweydus noster, consentientibus hagiographis Bollandianis. In Rum. additur primo

Profestnm,

S. Pctrus

Alror.

tem, indubiura est ex Menologiis Graecis Sirleti, Sirmondi, Mazarini et aliis. Basilio Juniori adjung-itur ibidem Sanctus Petrus qui in Atroa. Colitur a Latinis cum cognomento Balsami seu Abalsami, tertia Januarii. Ad earadem habent: MenaeaGraeca excusa Tv^ aurvj r,fipa fj.vr,yri toO otjiov Trarpo^ rifj.Civ WiTpou tou 2y;fjit<pdpcu, ev T^ dyiu Za^apia rii^^Arpua; xiifxivov, Eadem
,
: :

Profestum Itluminationis jwKt& morem Grsecorum, qui quatuor dies profestos Epiph. prEemittunt, ut recte emendavit Assemanua Papebrochium dicentem, ad IV Jan. Mrlg*. Graecloco
:

metrici, tres
Graecis.

tantum dies profestos praemitti a Minus recte tamen addidit Assemanus,


a

id constare ex codicibus VaticanisRuthenicis,

nobis etiam ssepissime citandis,

cum

neuter ul-

lura profestum contineat, et solus secundus vig-iliam habeat die V. Mstisl. sing*ulariter legit: Post festum Natalis Christi, quod vel sabbatum vel dominicara post Natales Christi indicat, quemadmodum in cod. Vaticano primo ad XXX et XXXI DecembrJsIegitur Nativi-

die commemoratio S .P PetriSemeiophori, (quod est signiferi) in eede S. Zacfiariae Atroas jacentis. Hiec eadem leguntur in Menaeis Sir,
.

mondianis mss., ad diem secundam. Jamvero hic Petrus idem est quem Acta latina, Mensea ut vocantur Communia et Prologus Rumiantsovii consignant tum ad diem undecimam Januarii, tum etiam ad xiv Octobris. (Cf. Assem. Kal. vi, pag. 60.) Insuper Menaea Slavica raemorant S. Petrum Atroensem ad diem XIII Septembris, adduntque eum non diflferre ab alio Petro Aphirensi, cujus meraoria agitur ad V ejusdera raensis. Rem totam de hoc Sancto accurate discussit Assemanus, Kalendariorum t. VI, ad xii Januarii, qua colitur Pelrus a Russis hodiernis, ut dicemus suo loco. An die II Januarii loco III
ejus natalis olim ag*eretur, quia illa die Caesarese

tatis Christi.

Praeter

S.

Silvestrum ponSancti
ei

tificem

Roraanorum, duo

alii

co-

S. Silveslcr
rutiti
ec

Si~.

g^nomines referuntur hodie, quorum alter erat raonachus Italo-Grsecus, ex ordine S. Basilii

Kio-

t^iensis.

Magni

alter Kioviensis, ex monasterio

Cry-

ptensi.Prior commeraoraturhodieobnataIitia,et
iterura refereturdie ix Februarii et
ii

Maii (teste

BoIIando, pagr. 124-). De posteriore ag-it brevis notitia in capite Memoriarum Slavicarum infe-

riusdanda.

In MenaeisGraecisexcusisS.Theo-

SS.

Theiii>emet T/teo-

dota diserte vocatur mater SS. Cosmse et Da-

pfus

passus ease dicitur in Actis ejusdera Syriacis,


teste
S.

T/ieogcne$.

nequeo. S. Theog*enes habetur in Prolog-o et in Kalenpag*. 61, definire

Assemano,

miani, tacitoTheoperapto; similiterincommentariis sat prolixis de sanctis his anarg"yris, quae


Actis SS. inserta sunt ad xxvii Septembris, nullum indicium reperitur , quo Theopemptum

dota.

dario Mosquensi recentiori, et hac


leg-itur

eadem

die

apud Notkerum At Menolog^iura Basilii Rumiantsovianus ag-unt de S. Theog*ene ad diem quartam; Romanum vero Martyrologium ad tertiam siraul cum duobus aliis raartyrii sociis Cyrino et Primo. (Cf. Act. SS. Jan. t. I, pag". 133.) Tertia quoque referantur in Sirm. et Med. Quod si quaeraiur, cur ita ad varios dies adscriptus sit, non una posset ratio suppeditari, si per tempus liceret. Plura desiderantera remittimus adActaSS,, ubi legi poteruut Acta hujus S. Martyris. Rum. habet raendose: Eageni, Men. et Prol. referunt eum his verbis Eodem. die sancti martyris Theogenis qui episcopus erat Parii Hellesponiraperatoris et Prolog-us
: ,

eorum patrem fuisse appareat. Hinc errore parentes SS. Cosmae et Damiani vocantur Theopemptus et Theodota in Indice manuscripto ad Menaea Graecorumexcusa, quem in usum suum confecerat Papebrochius. In Menologio Basilii
prffiferunt titulum

martyrum.

Caeterura de eis

serrao recurret alio loco.

Ag"iturde Cosmal,
vixit

cognomeuto Hierosolymitano, qui

auno

CoAma*.

1075. Hic in Menaeis Graecis thauraaturgi titulo decoratur; a BoIIandianis vero sociis ut homo

nonparum

de schismate suspectus diem relegatur. Aug. num, 764.)

in Sancto-

rum senatum non


missos ad banc
Patr. GP.,
1. 1,

admittitur, sed inter praeter(Cf.

Chron.

Memoriae
,

Slavicae.

lyLoNiTiM. Hic in menlem revocanda sunt nonnulla ex iis qua dicla sunt in praefalione, primo loco prodil, nec ullius ex seqiientibus nimirum nos neque Silveslri qui cullum vel proponere velle vel approbare, sed eorum duntaxat qui inter catholicos legilime caelitum honores adepli sint. Siquidem hanc quiestionem jam nunc de omnibus de nonnullis id facere supervacaneum forel. Quaproversare prorsus impossibile est pter hsec disquisitio quantum ad singulos atlinel, oecessario reservanda est ad diem
, ,

quo

ad quem eorum cullus in Aclis Sanclorum yel in operis supplemenlo, pro more examinabitur. Caelerum ipsis vcrbis scriptorum slavicorum loqui pierumque conati sumus quod meminisse velit lecior maximc iis locis. quac ad sanctimoniam aut cultum pcrtioenl ne his de rebus quidquam nos ipsos jam nunc
in

Kalendariis

referuntur,

et

asserere existimel.
SWt;M(er,moii.

Silvestri
et

nomen in Kalendariis desideratur, quandonam obierit, detiniri nequit, quara-

Latinos quoque in usu

est,

neque minus

fre-

visrevocandus sit ad sseculum xii vel xiii. Colitur hac die in monasterio Kievocryptensi, ubi corpus ejus asservari dicitur in crypta Antonii. In moribus scilicet Ecclesiae Kuthenicae est ansauctis proprios cog-nomines sodies emortualis ig-noratur, uti fusius declaratura est a rae alibi. (Vide ActaSS. Octobr., tom. X, pag. 864, num. l.jCaeterum idem mos sociandi sanctos cognomines apud

tiquioribus
ciare,

quenti. A scriptoribus indigenis vocatur Silvester obediensmiraculorumpatrator; immo, diversusest si Muravievo tides adhibenda, non Silvestro raonacho, Chronicae Nestoris cona tinuatore; quod nemo alius, quod sciam, dixerat unquara sed usitatum est huic auctori talia
:

quorum

adferre, quae nusquam alibi reperias, nedum suspicari possis , cum saepissime manifesta veritati contraria sint.

(1 Cfr.

Descriptio

Laurx Kiov-, pag. S7.


.

2} Diction hagiogr. pag. 49.

3)Marav. VitxSS.,pag.

2.

Octobris

Tomus XI

Juliania

ANNUS ECCLBSIASTICUS
28

-j ,o

nusp Tenit secunda


^^"^"".^'^^

inter

licto

perfectiorem mundo. vitam ageret


impetravit
.

atque

J
;,..,.

nterea a marito suo

ut castum

BlavoB,
revskoi

colitur

dicto

provmc
,

M"'"^il^siB,

ubi
,,.

^^^,^3

onTugium ilUbatumque ---^-/r-.^.^f marito et duobus filiis ab utroque. Mortuo


.

Juliania, bonisque Ueo sese arctius adstriuxit

omnibus
inscribitur:

(erat

autem dives

satis)

in

effenos

distributis,

paupercula.

instar victitavit parb.lar.s. 1 an-

,,,

Ltbe> dtctus ^^ Ub^^nat^a.J^^^^^ Parentibus no ^^_

cissime,

dem ad ^randem

r7 Tin ^"1
""'?

rS;:Sete.ristiano,nomineC^.

-agisterio quam hudec.mum edocrDum annum ageret obsecundaret, nupsit m ut narentibus

po

bum dum

etafiliis famulisque ctius ex Vita Julianae


filius

setatem progressa, in morinter fundenletbalem incidit. obiitque sacramentis refecta preces, anno 1613, circumdata, lltnccontra-

semper tamen affabihs ac

quam

conscnpsit ipsius
stecuU

nomine

Callistrates. edidit vero N.Ivo-

S-St---o;r=i;
tentation.bus su> v.ctnx^ ve^sis fortis, in Virgmem et S. N.colaum Beatissimam Mariam pecuhar, cultu pro-

raanuscriptura stomarov juxta codicem (n^ 129). in monumensvii olim Tsarskianum vitam infra citandum. Ejusdera tis lUterariis et commentanis elegantiore calamo exaratam semper tamen probandis. mstrucriticiP

ra

non universitate ctam/vulgavitcl. Buslaiev, in in decursu Mosquensi professor, ssepius a me


hujus operis citandus.

Myr n^em, tbaumaturgum, anbelabat. unice fequebatu;. iUudque


,,
ct

ut, re-

C. K0.0.3.V. Mou..;Uej.
toni.
H-,

D.U b... -^aa^v, '7;.''^-^ ^U dL. 4)

naiT

G3clsen.2)

Buslaier,

LineamenU

hislorica liler. e^. ,86.. pS. 127.

russ.

arlium.

pg-

'^^ *

DIES
Ostromira,..

III.

nwn. Ex varm.

*"=" VS.mn^nsGoTdn(Par.Vati.Rum.MenProLUor^^^ c ^ U^r, Prol Hor.Kal.cumBas.Neap.Hier.Gp.Vind. Prolestum L"''n"ra


.r
.

T>

^^^^^^^^.^_^ el

Pg. Msq. Flor. Nan.


's.

(gst.Rum.Men.Prol.
M.ctu^a.

fi"^^-,%'^,%AsHier^ GPKal ^^"^^^


el

^9- ^- S''^'' '"'' ^'^^l^^^^^^oz,,shy.\^Ul>ict.hag.).


fMerf.)-

^'"^" ""'

^'

^'^'''Z^^^ltriS^^TZ.^^
Theon^, MM.

ep. el fiUorum (Mg.). t Theogen.s.

mr

fslL Uedl t Theopempl.

OBSERVANDA.
SS.

Oordim et

Malnchht.

diem sextam; Ostromiranum vacat usqae ad Assemanianum Slagobticum tum 8ii?t sequent.bus. As.emahac die tum duodecim utrumque.sanctum ant.qu.s mar^ ^usobservat p.oin ex

rire est

.jjnotum , ac tvroloeiis latinis esse romano illatum, ub. Gord.us Jrcl bodierno Malachias ad xiv ejus-

ponituradhanc diem,

Parisinus dera mensis. Codex

pr.musnom.nat
:

de Malacma ?a^u^SmodoGordium.utBupra;deMaae^ tantummodo Gordium.utsupra;

vero^git Trophlt^

h.s verb . die proxime sequeuti M<^^^<^f'^^' ^^^^^^^^''''''"'nnntra' ^^^'V;.,^,--.. ,..,./,/^. Mstislavicus, contra, sol.us prophetEe Maomisso Gordio. meroinit .ndicato. necv.detur brevimodo supra cum cont.nenter esse tatis causa id factura Lununum. Notanaddatur ibidem prorestum uterque sanotu= dum l.oc est eo magis, quod duoBas.h., tum Menologio reff^t r tum i.i llierosolym.tano et ssecuU x

supponi nrophetaminecclesiaraonasteriiSisatovacensis, sive ob aliam quamlietsive obhanc rationem translatum ad hanc diem ex die quiuta, qua bet Basihano, celebratur non tantum in Menologio codice llumiautsovianu. Uter vero ex sedetin duobusprophetis hujus nominis hodie celebreBoUandianos, videri poterit apud socios ^J^^i^^^iv^januarii^t XIV Augnsti. C^teri ^0^^^^ coD.ordant cum Kumiantsoviano ut
.

esse dixerim, socordite tribuendum. Potest enim scriptoris peculiaritercuUum fuisse S. Micha^ara

non tamen ideo mendum

^^^[^"^^^g^

S.
bifs

m
:

minutiis discrepant. Papebrochii brevissime, de more Ephemerides -^Maiacniua. ^uf L^tcvo. ..x..^.^.. Ualachias. Gordius. Mena^a Mosquensia: Ualachise eoaem die Uemoria S.propheUv Syuaxa'passio sancli martyris Gordii. Ostrogense et recentiora rium Mstislavicnm profestura lUuminationis seu Theo^-^^^

^^^i

jn

addunt

"ynaxariis Scholz. Item Ca ipo^Uano. qure edidit jungit utrumque h.s verb.s svMxarista
.

Eum. Me-

' ^lriasancti prophet^ Malachzx ahi 'L"" In GorliiU ita fere omnes

marUiris

phaniEE; et quidem Ostrogense et alia De Isidoro loco Mstislavicum vero secundo. hodie commemorari ait eiusque sociis, quos melius Muraviev. nescio qua auctoritate nixus,

pnmo

'^"'"''**

ToToSiiatovacensi hodic legitur


MiV/i*fw.

phell Michmie; quod

etsi

SancU pronuequam ahb. repe:

agetur

viii

Januarii.

eorum

die mortis.

DIES IV
Of.tr mnira-

Ex

variis.

(Rum.cumBas. Sirm.Sirl. Flor Taur.), \'l\luA.\-x^ nroDholae (Par ) PassioS.Theogenis S.Malachiacpropneiseff^ar j.ra xheocl sti, socu S. Eulhymii Sirl. ^irm.). o. i SS Theopenipli el TheouiC (Rum. cum Bas. Annllinariffi
i

>

fPro

Mff.^bjnax

'"

^po
^^

com.nenlarisii (Men. Prol. Kal.

cum

Bas. Hxer.

^"'VrSilJSe''Sr;' : S^SSJi..^^. M..


pair. CPolilani. (Neap.). i

).

TUeoctisti Con^es, (Sirm,.

Sex marlyrum (Mg.).

OBSEEVANDA

GR/ECO-SLAVICUS

29
J&MAaii.

OBSERVANDA.
S. Ualachim.

Cod. Par. omniiim antiquissimus breviter, pro more Prophetee Malachiee. Mstislavicus, to:

alii e

SS.TIieoijnm.
Tfiroiwnipfus
ef

Theoms,

ties a me citandus, vacat, saltem in exemplari typisexcusn, quo usussum,dum haecscriberem. Prologus Rum. refert Eagenem, loco Theogenis, simul cum Theoperapio et Theona, quos omnes exhibet etiam Menolo^ium Basilianum vocatque martyres. De Theog^ene dictum est supra, ad secundum hujus mensi?. Dtios reliquos,

monasterio Zogrraphi, igne combuati in pyrg-o seuturri, die x octobris, quacommemorantur Eeque ac xxii septembris j prseterea alii
ascetae monasterii Iberorum, quorum meraoria celebratur die xiii Maii; denique totius Moutis Atho protoheg-umenus cum sociis, quorum annua commemoratio tit in monasterio Oaryarum, omnium praecipuo, quinto die Decembris. Mitto pseudo martyrum horum nomina; simul et Veccum patriarchama calumnia, qua eum auctorschismaticus impetit, vindicare supersedeo. Multa de catholiciscircumferuntur quae non modo falsa sunt, sed et prorsus incredibiliaac taliaquae ne potuisse quidem accidere videantur; cujusmodi est illud Joaunis Comneni in Descriptione Montis Atho, Romanum

qnidam

Theopemptum
naeis

et

Theonam, norainantcum Me-

Graecorum excusis synaxaria recentiora ad diem sequentem. lidem hodie commemorantur


in nonnullis synaxariis venerandaeantiquitatis, quse citavimus supra, et nominatim in Menolo-

S. Theoctistus.

gio Basilii imperatoris, utmireris, qui asserere potuerit Assemanus in illo Menologio de eis agi Sis. et Chil. die quinta (Calend. VI, p. 17). Venerahilis TheoctiSancti Theoctisti. Og Concilium Theonsti. Possevinus vero leg-it cistde, duo festa in unum perperam conjung-ens,

pontificem, in Montem Atho profectura, monasteriaquaedam compilasse et incendisse, quod

monachi

illic

deffentes nollent
ait
illius

eum

Hujusmodi
'jorsesules

artificio,

adorare. Descriptionis

perinde ac si synaxis illa apostolorum ad Theoctistum referretnr Non melior est Theretistus Genebrardi. Papp. et Vat. II., omittunt Theoctistum Mensea slav Eadem die memoria venerabilis patris nostri Theoctisti, Cucumi in Sicilia. Minus recte habet Prologus MosquenVener. Patris Theoctisti, socii sis excusus S. Euthymii Magni, confundens soilicet Theoctistum siculum, abbatem Cucumi, cum alio Theoctisto, in Palsestina, quem ad 3 septembris SS. ApoiUna- referunt synaxaria. S. Appollinariam a S. fi(\ ct SynclcSyncIeticH probe discernunt Menaea Gpaeca
:

editor, Montefalconius , utuntur Grxcorum etprimores, ut cseteri Gr3sci,odiosis hujusmodi narrationibus deceptis, in schis-

mate detineantur. Palaeopraphia Graec. lib. VII, p. 434. Negari tamen non potest hujusmodi commentis subesse interflum aliquale saltem fuudamentum. Cum, exempli causa, reg^eritur fabula ista Comneni, irao cum volumen integ-rum, Paradisus jnentalis dictum, profertur a Graecis et Russis, in quo invasioues Latinorum in Montem Atho fuse narantnr,multumque forsan exag-erantur, inmemoriam reditpulcherrima epistola Innocentii III, ad monachos Athonitas anno 12H dnta.ln hac summus pontifex.loquens de quodara Dei et ecclesias inimico,
qui, tairunculis congregaiis in quodam castro, quod idem in Monte (Atko) construxerat per auxilium brachit saecularis, non solum ecclesias vestras, ait, tanquam prsedo sacri-

tica.

Symixis 70 ApDstoloram.

quoque cog-oomen Syncleticae meminit hodie Prologus excusus, ab aliis hac in re (lissentiens, Syncleticam, Sirleto Encleticam, referunt quaedam Synaxaria Grieca antiquiora, Nos de utraque ag^emus cum Slavicis codicibus die selu Menologio Slavico majore subdiquenti.

quamvis

priori

tribuant. S. Appollinariae

tur catalogus omnium discipulorum, qui a Christo Domino electi fuisse dicuntur, numero septuag-inta, quibus adduntur Dionysius Areopag-ita
et in et

teguset crudelis, auro, argenio


tis

et

ornamenut pecu-

omnibus

spoliavit,

verum etiam

Simeon Niger. De eorum nominibus

niam exhauriret, quam (monachos) credehat ilte perdiiionis filius congregasse, ianquam
insanus carnifex
deliter

breviter solideque disseruit Cuperus commentario historico-critico ad diem xv JuQuamvis autem fuerint illi discilii, pag. 16

numero

atqm

tortor peremit cru-

quosdam vestrum muitiplici genere tormentorum; sed tandem sua prava inten-

numero 7:2, tamen in synaxahis annuntiatur numerus septuagenarius, brevitatis Mecausa, ut sentitCuperus modo laudatus Etsanctorum nsea et Prologus habent dein
puli

S.

Zosimng.

martyrum Zosimi monachi


sii

siculi et

Athana-

S. Atha)uiiii>'.

commentariensis

lur in solo Zo.simo


Profesdim.
Melroj)hanes.

Martyres quoque vocanMenaeis Graecis et Menologio Basilii. De

Profestum

meminerunt Gallipolit. et Florent. in quibusdam recentioribus sy-

naxariis ponitur primo loco. Metrophanis patriarchae festum uusquam hoc die consig-nari observaverat jara Mazocchius; solet namque referri ad iv Junii, quando et in marmore NeaDe Eustathio, arpolitano iterum recolitur. chiepiscopo Serbiae, dicemus modo in Memoriis

Eustatiiis.

Afomtefii
tis

Mon-

Atho.

Innati in Romanara Ecclesiam sanSlavicis. ctamque cum ea uniouera odii signa frequentissima deprehendas in libris, in quibus gesta et conversationera suorum, ut putant, sanctorum, enarrant Graeci et Russi. Argumento est Patericon Montis Atho, Vitas continens eorum omnium, qui in Monte Atho virtutum faraa di-

tione fruslratus, exinde per imperatoris poientiam est dejectus (Epist. tom. II. pagr. 829830, ed. Paris. 1682.). Quibus recitatis, solatur monai-hos Roraanus pontifex eorumque privibona vero legria omnia confirmat et communit omnia sub Beati Petri et sua suscipit protectione, In aliaquoque epistoln, anno 1281 adeosdem agioritas data, conqueritur idem pontifex de episcopo Sebastiensi ; qui, cura custodiam monasteriorum Montis Sancti, quae ad sedem apostolicam imraediate pertinere dicebautur, suscepisset, eas commisit enormitates, qu3e non sunt dignx relaiu, ac propterea a prffidicta custodia apostolica auctoritate penitus fuit amotus. (Ibid. paff. 421). Fieri itaque potuit, ut inm enormitaies iWse, tum etiam incursiones, temporumdecursu obliteratae, ipsimet pontitici Romanoab ignaris hominibus fuerint tributae. Quodad Michaelem Paiseologumspectat, narraturquidem illeoppug-natores unionis ecclesialaborabHt, sticfE, pro qua acerbiori forsan zelo
;

variis pcenis afflixisse, teste


facit

Pachymere.

Ve-

cuntur enituiese. In tur aununciatio ad praesentem

hoc namque sequens


:

legi-

rumtamen de monachis Montis Atho nullum


mentionem idem Pachymeres,

Sancti diem Martyres a Michaele Palcvologo imperatore ei a patriarcha Vecco latinizantihus passi eo quoa utrique hieresim eorum exprohrassent.
Deinceps enumerantur monachi, qui in variis monasteriis persecutionem passiessefing"untur, nimirum Euthymius, heg-umenus Vatopedi cum duodecira sociis, quorum raemoria dicitur et sex recoli hodie. Euthymio adduntur vig:inti

Magnum profecto apud parura ffiquusjudex uumerum exstare eorum, qui recenGraicos sint, tiori aetate a Turcis crudeliter perempti faciledabitcatholicus quisque, quin eos propterea inter martyres Christi recensere velit : contra veluti veros martyreseos veneranturcultuque ecclesiasticohonorant graeci. Ilorum autem numero censetur Oauphrius quidam, in
baptismo

cffiteroquin
o,nip/.r.. .,

A/am,i<u
Gabrovicn$i$,

ANNUS ECCLESIASTLCUS
80
DiEs

!V

Wismo

Mattb^us,

e vico

Gabrovo

dj<BceB^

,.

terram t
t^

u.q ram usque

inclinationes,
^^
.^^

gracorum more.

Jamjarii.

?eSensisoriuudus,atqueinit>osouUbuOUS

^^^^^^^

^^^^

^^^^

.nnumeras.

simiUima

reie

SriS;rMXum.apant.bus.dumad- d
" ob quoddam erat. severius tuc pu r "tennis imprudenter Turcis ^Ptum castigatum. coram proMahometum transiturum. de laTasse ad se .mped.reparentibus que staturum, ni a

udelitate peremptis.

^ene quo

-~

palsstra mag.stro.

r"o,atione peracto,

sumptaque

S
S
per

^""f

Pass.oni d ^^^^^^^..io.e, feria v,. utpote sua se s.st.t ^d tribunal sponte

,^

^^^^^^J, cbnstianam O^^^P^^^^^^^,,


tnm nun vciu tam. nuHC
.^ 3^

fidem a se olim nega-

in Tur Adolescens factus

darieuse abiit Mattb^us,

monastenum ibique non modo

Chilanha-

facti p<Bnitere. '^" r

Mahomet.s
.

^^ ,,,,,,. ac exsecrare, nlac'ita de.estari

monastico minori

indutus est. sed et

du^

S
dl

mor. denique se mon

conatu auctus. Mox Iguatu mu exemplis Euthymii. ortbodox.a censuB, quos pro
acceperat, simile
coepit

ct pra.teritorum pcBmtens cet Acac.:

Quamobrem .n quam Christum negare. et post ^l^^diojugulatur rrcere- missus, paulo anno 1818,
cundo Id specimen
esto

'^^
.

.nclusus. inmareprojicitur. sacco su* tr.ges.mo seJanuar i quarta, vits

novorum martyr.orum

imparatus esse -^ tem t^nto certamini em lauio cciiouj.'. subeundo dur.ss.mam eg.t u.ss^eg.t perquatuoriutegrosmcnses quatuor iutegros mcnses
-.
.

quo

infautiffi

mort.s delictum exp.are

^ ''^f -'^f genus .eo^eup.scere

Ne au

reco^ qua. annuis offlcus quorum ea fere omnia. cons.l.um et priBter Christ. ?untur, studiose prudentiam quss.ta

,anctam ^ sanciam comiuuuc"J4"^ sanctam communemque sanct

r \c; offlc.na artyriorum offlcina ^^^^^ ,rtvriorum

Memoriae
ultimusord.ne, moexaraveratDani6l,eorum Ea.Genealogia in librocui titulus exhibet dem breviter contractas Btque G/ast7= typis vulgata; op^re periodico de Eustath.o fere omnia quiE inde deprompta sunt

Slavicae.
ctum
quo vit* '^el.quura ce suara fix.t tnmultu degeret, sedemque quod po^ Chilandar.euB.
repetiit.

procul a

Serbis fus.ore cala^7-itas archiepiscoporum

(10^

NarMra

leberrirao raonasterio exstruxeran ^^, ^>'^ pularibus excipiendis hum.es, Deus, qui exaltat et Sabas. Verura quem, lateret Eustath.us. noluit. ut sub raodio

Antea tamen prsmonendus hic subjiciuntur. ali.s Eustrat.um, noector, Eustathium, e t


'x^

s^n in baptismate ordine bia. archiepiscopum sanctura. apud Serbos ut


n

indito, fuisse Ser.

omnes decessores

ejuB. si

-^tum^ a que co quemadmodum et unum exc.p.as Damedius

utilucernam ardentem, Eccles.iB Serb.c*. super candelabrum totius fama longe lateque NTmirura, virtutum ejus Montis Atho et.am i,alnte, non modo fratres
monasteriis e reraotioribus inviserunt sed et ipsi Serbi reges runt,

decreverat

ponendum

ad

eum

confluxe-

eum

nielem 1, qui EcclesiiB succe.sit Eustath.us, i"t r Joanlicium.cui Buccessorem, pr^etmte Sabam II. Ar.,enii I nom.nus pnmo^ Ig ur omnibus S. Saba hujus .nde ab .nfanEustathius, patria Budimlens.s. tuaj t. Juvecreatorem suum ex.m.e
tia

Serb.cse pra=erat

mon.ta recolerent venerabundi. quo pia ejuB H.nc conteraplarentur conversationemque monasteru Ch.Iandanrimo iu heguraenum Zentensem dein ad cathedrara
riensis eligitur
;

provehitur;et

que novitius

quam olira adierat incoluera eamdem ecclesiam ep.scopali


-

clam rel.qut et nis factus, paternam suscep.t ab rontttum habitum tonsuramque mona.tern in eccles.a eniscopo Neophyto Archistrategi. ub. sedem

Deum

domum

auctontate accipit

regendam. Pav.t autem

et

diligentissime ad annum verbo et exemplo a morte Joan1279 quo ad sedem Pechiensem,


nicii

Zentensis S Michaelis

Scopaleminstituerat S.SabasI.etsacrum Neman.a accepcrat S. Simeon


baptisma
V.ta re evtur ut in utriusque S Sab>B parens. Februan.. Eebg.oaddlemxiv Januari. et x.u ini.t Eustavt^'curriculum tanto fervore

porum

unanira. ep.scovacuam, promotus est annuente bteSerbise cousensu, et

tenuit phano Dragutino rege, qui sceptrura annum 1316. Quamvis autem ab anno 1270 ad
electioni

s^

admirationi esset. oratK>n.s thius. ut fratribus


studio, rerum bus assiduiB
et

terrenarum contemptu, labone.s

obluctaretur Eustath.us, se asseverans, tanto oneri ferendo imparem esse aut potius sibi impos.tam oblatam tamen assumere consensit, ne ecclesiam

multum

dignitatem

exactissima obedient.a egenis ad se vepra;lucens. Proprium cibum famem pat.ens ipse. erogabat , nientibus cum sepulcrum Amore Jesu Domini accensus, sacra adire concup.sceeius vivificum et loca
ret

votaque

cordis

sui
,

Deo

in

oratiombus

synodijurelinqueret viduara, aut universa; Itaque prolixis precibus dicio contradiceret. qua sanad Deum fusis, gratiaque implorata, digne administraret, ac .n cti SabiE sedem ditremendo judicio Christo Domino lidenter " Ecce ego et filii raei quos decere posset
:

commendaret instanter

ecce duo monach.

disti

mihi,

" et ita

cffilestis

hasreditatis

simul

desideno caperegrini eodem, quo Eustathius FaS. Michaelis veniunt. pti in monasterium provoto et est ut. quem comrauni

cumsanctodecessoresuofieret particeps. muse accinxit ; greneri archiepiscopali strenue

gemque

sibi

concreditum ea cura gubernavit,

ctumque posito jaradudum


adnumerarint.

junctum habebant. re Jerosolymitani socium Quoque ipsa itineris Navigavit igitur, in urbem sansibi

Suramo Pastori raut quotidie ad reddendam paratus. unamquaraque diem tionem esset
sibi ultiraam fore

reputans
S.

Qua

in re

ducem

ctam Eustathius, et Domini meraoria iUustrata,

univer.^a

loca,

Cbnsti
p.etate

babuit

et

magistrum

Sabam, cujus vestig.a

summa

exerapla inconstanter premere et virtutum

absoluta, obivit Peregrinatione

Montem

San-

novare

summo

conatu allaboravit. Postquam

autem

GR.f:CO-SLAVlCUS.

31
in

autem ea annorum
sacras

diligentia Ecclesiam Serbise septem


spatio

morasque

publico

cultu

sibi

reddendo

DlES

rexisset,

plurimasque

lEtles

exprobrasse.
qui in
rat

eum
tunc

sibi

gravi morbo lethalem fore praenovit. ^Morabatur uon antistes in monasterio Gidicensi
sedificasset,

correptus,

Yisiouem narravit ecclesiarcha Urosio II regi et Jacobo archiepiscopo,

distante a Pechio, ubi sedem suam ad tempus fixerant Serbiffi archiepiscopi. Itaque morte immiuente, sacrameutis Ecclesia;

multum

piissirae

receptis,

scopos et

postquam adstantes epimonachos, iu lacrymas effusos, ad

locum defuncti praesulis suffectus fueanno 1286. Hic igitur sepulcrum aperiri jussit, et corpus integrum repertum suavemque cshalans odorem elevari ac in medio templi deponi, die quarta Januaru, ecclesia stico cultui Eustathii addicta. Non multo post ob exortos per universam Serbiam belli tumultus, has exuvias ex ecclesia Gidicensi in trausferenPechieusem utpote securiorem das curavit idem Jacobus, ubi simul cum cse, ,

laetaudum in Domino potius quam flerent exhortatus esset, et extrema donasset benedictione, inter verba :" In manustuascommendo " placidissime obdormivit, spiritum meum quarta Januarii. anuo salutis 1286. Condidie tus in ecclesia Gidicensi Salvatoris, miraculo,

teris ecclesiffi

Serbiffi archiprffisulibus

etiam-

num

quiescunt, non sme rumore frequentium


Si

curationum.
topere
in

rum fama
regionem.
ruisse

inclaruisse

fertur

Narrant

indig-enae

per universam insuper appavibrantis,

Serbici verba, mirari

vera sint ultima synaxaristie iicet, Pejacevicium, tanSerbiae

rebus

versatum

nihil

de

eum

ecclesiarchse monasterii Gidiceusis

rumore

isto accepisse, nec inter sanctos Serbise

specie juveuis,

flammeum eusem

collocasse Eustathium.
2) Gla.n.k

auclore Daniele, Cfr l]Genealog\a. seu Viijc nrcluopi-coporum IMius Serl.i, 51-34 3) to.l. Tus. bibl. Peihieusis iiiai. apucl Muravicv ad hunc diem.

.rch.cpisc.

Serl.ie.

l.

VI. pag.

DIES
Ex
no.
OslromtJ^a-

VHor.), Et.venerabilis
i-atris

Memoru
TiiHGi iN

S. Apollinaui^

{Rum.

Si's.

Men. Kal.

Gregoru tuauma-

Ex

iHiriif

Hier. Nan. Sirm. Maz. cum Hier. CP. Vind. GpoL Flor. Goth Msq.). Theopuamordm (Mstisl. Arc. Rum. ^^- Pnostmi S. ProphetaeMichaeaef/^Mm. Hor. Kal. cumBas. Sirl.). S PauliThebiei^^Par;
AcRiTA

(Rum.

Sis. Prol.

Men cum

Mg.). Vigilia Sanctorum

Sis. Chil. Hor.

SyDcletiCcne (Chit. Men. (Men. Prol Kal. cum Maz. Mg.). SS.TheopemptiJlieonae et Prol. Ostr. Cap. Pap. KaL), ^, ,, ^ n Theoidi (Maz. Mg.). t l>omt Epiphanii palr. CPolitaoi (Neap.). t Ta^tlis, m. (Maz. Mg.). t marl. (Ath.)]. Dicae seu Dumu^e (Mg. Maz.). t Taiiau (Mas. Mg.). [Romani

et Mennffi

OBSERVANDA.
s ApoUimnia.

Ostromirano cod. errore positam esse ApoUiuariamadu diem, diximussupra Pouitur


In

Et venerabilis patris Gregorii Rum. post verba Memoria S. Pr.


:

in Acrita. In Micheae, addi-

s.

Grefinrius

Acritensi.

autem primo loco Memoria sanctse Apollinarise. In Prologo refertur ad diem praecedentem
:

tur

et

modo
et

sancti Gregorii Cretensis ; et eodem legitur in Prologo. lu Sis. simpliciter


:

seu 4
li^e

in llumifmts.

hodie his verbis

Et vene-

rabilis matris nostrce Apollinariee( subintel-

mem07'ia.] Meugea Slavonica addunt virginis, quae in virili habitu certabat ; Vers.
:

superaddit sub noniine Dorothei, Codex Sisat. Memoria feminam in virum plane mutat omissa Caeteri venerabilis ApolHnarii.
: :

Gregorii. Ba.siiiauum omnino, et liierosolymitanum ssec. x, a Scholzio editum post vigiliam expresse meminit saucti hujus Gregforii tt, a jr-^ iixipu Yorr/o^iou roj iv tm 'A/py/ra. Est autem Acritas BithynisB promonto,
:

Menolog*ium

tacet

S.

Sijiicktica.

Apollinaria,ag:uut duntaxat deSyncletica verbi causa, tabulsB Papebr. et Cappon. legunt Synclitica,sir\e encomio. Chilaud. et Ostrog-.adduut titulum venerabilis. Meuaea plenius Memoria venerabiiis matris nostrse Syncleticx. Mitto
:

rium ad initium Propotitidis, teste Ptolemaeo, tabula prima Asiae. In eo fuisse videtur monasterium, ad quodGregorium adduxisse narratur
in ejus Vita Michael,

Synnadarum episcopus
I,

in Phryg-iam

rediens. (Cfr Act. SS. Jan. tom.

Crepag-. 191). Erat porro Gregorius natione factum est, ut ab aliis nominetur tensis hiuc
:

alia.

Verum cum

sancta quoque Apollinaria

Creteusis, Acriteusis

ab

aliis,

inter quos socii

Syncleiicce cog*nomen praefcrat, utpote patricio genere orta, hinc orig-inem traxit confusio qusedam, quara non in synaxariis modo, sed

BoUandiani, loco supra laudato. Solus Kopitalxv) subdubirius, in Glagolita Cloziano (pagr.
tantermiscuitAcritamBithyuiiecumAgrif-ento Arcad. autiquissimus legit in Sicilia.

etiam iu raenolog:iis facile deprehendes. Nimirum tres censentur Syncleticae senior quse terapore Constantiui magni floruit; junior quae
:

ViijHia.

omissis caiteris Profestum Theophanise In similiter et Mst in Si. ponitur tertio loco
, ;

vixit circa

annum 434;

et ApollinariaSyncletica.

Verosimile esse censet Assemaiius Gra;cos ex Syncleticn juniore seu diacouissa, quam Sedulius laudat, Apolliuariara Syncleticam fecisse,
et

ex Actis

S.

Eug-eniae (25 Dec.)

eamdem

calumniam SyncleticaBimposuisse,quasiscilicet sororem suam compressisset; erat euim Synmonastico habitu virili induta et DoroKaluud vi, pag*. IS. Sane theus appellata ApoUinariaj, Metaphrastrae, fabulosa sunt Acta Apoilmariai, Metapnrasira., proponuntur tamen in asgolet, ut assolet. tributa ----'slavico Macarii metropolitffi qui, si Menologio eorum loco S. Syncleticae vitam seu potius spiricletica
: :

partivigilia Theophaniarum. Rem. omittit et culiim. Profestum primo loco habet Oarof?. reperitur In nuUo alio receutiores passim. PaulusThebaeus prsterquam in cod. Parisino 1. Adest quidem in Synaxario Hierosolymitano hanc saec.x, at die praecedenti; unde forte ad

"

'^'"^

diem relatus
posito
;

est.

Ilum.

leg-it

modo supra
etiam

M'<^/"'"-

Michseae

prophetiB

meminit

Kalendarium omnium Sauctorura; ex Grsecis quod hac in vero Menologium Basilianum


,

^^^

^^^^^^^^^_

^^^^-Jf^ ^,,,^1^00Theoua actum prsecedentibus ,,^,^ Tlteopempto et diebus. InChil. Capp. Pap. uuda proferuntur
re
prffiluxisse

videtur

Slavico

tualium exhortationum syllog:en dedisset, viris doctis magis probaretur. lu Ostromirano, ad

nomina cum

tilulo
:

martyrum
Sancti.

Ostrogense ponit

cujus loco Possevinus dun;

diem

2,

annuutiatur secundo loco, his verbis

taxatpriorem nominat, at perperam mutat in Teopertum.

_
.

ANNUS ECCLESIASTICUS
.

Dies VI
JiNLARtl.

VemptietTke^^ De
Menologium
S.Epiphanins.

Teopertum. In Men^.s -^^^^^^^^^^^ ' primo loco. ita Passio SS ^^^^^^^J^^ eti^xn ^^ utroque
:

nnnnntiatur

J.t

ad annum 535,
prio
Romanus.

lUe Qui sequitur S. Epiphanius. citandum. 520 CPolitanam rexit ab anno est qui ecclesiam obiilque die Junii quinta; ac

Basilii imperatoris,

toties

me

SS. Martyribus atoue, auditis narrationibus de ardore esse accensum Christi, tanto eos imitandi fuent. ibique ^, Thessalonicam illico profectus u^^^^ ^^ istens ChrisU se sistens, Chnsti _^^^^^ Mahometano coram judice ^^^^^^^^^^

proinde omnino distinctus a

De

illo
1.

Bis iu anno, die ad hanc diem. Komani memonam V Januarii et xvi Februarii,
chiura

SS Aug-.

1,

Epiphanio CyCPoUtano legeris Acta patriarcha et Mazoin Chronol. n" 342 et seq.
S.

Mahometis doctrinam pubUce confessus sit, castigata. Quasecta diris objurgationibus capitisque propter cffiditur primo crudeliter, navis duci venditus at dein. cuidam
damnatur
atque
;

magno pretio a christianis redemptus, in Montem Atho secessit, quo novis certaminibus
sese pararet. Et re

quidem vera mox CPoUm

recoU apud Grsecos testatur Neov pro fide receutiorum Christiauorum mortem Narratur itaque ibi Roperpessorum enarrans. ad manum, hominem iUiteratum et agrestem, in monasterio Loca Sancta invisenda profectum,
S.

f^aprypoX&-/tov,

se concitat profectus, Turcas ad iram contra Denuo itaque singulari prorsus industria usus.

tandem comprehenditur, varieque vexatus videtur, ut capite mulctatur anno 1694, die Januarii. Corpus ejus ab Ang-Us fertur quarta Neov emptum et in AngUara delatum. Cfr.
,
,

habitasse Sabbse Hierosolymitani aUquandiu

paprupoXoytov,

cit. in

Pater. Ath.,

t. II,

p. 151.

DIES
Ex
OttromiranO:

VI.

^^j^^^ EpiPBANioRiisi. (Ita

omnes,)

Ex variis.

S.

Abo, marlyr

(Iber.).

OBSERVANDA.
Thtophmia.

id est Dei Mst et Rera. Sancta Theophama, Arc. Theophama Domim. amaritio. Capp. DoRum OiT. etpassim Sa^icta Theophama Par. Baptismus Domim, miniN Jesu Chrisli. Basiliano; bis Theophama. uti inMenologio Vn Sanctarum Theophamarum. Notauda
:
.

estlectioOstromirana.quiasolarefertdictiouem
graecis propnam. Notanda latinis potius quam codicis l'ari->ini,ab aUis abludens, nuoque lectio
iosi

Omnes agunt de hac

S. Abo, tyr.

war-

Menologio consentiens. festivitate tantum, solo Assemaniano, saltem tacente codice GlagoUlico Miror igitur, quomodo Nevoteste Kopitario. tacere etiam codicem struiev asserere potuerit Non obscuram (pag. iU). Ostromiranum nactus est sanctus certaminis sui palsstram Ibenco Abo TiphUsium, CarthUaemetropolim,
vero
Basiliano

militi8enomendedit,ejurati3placitisMahomeli8. Paulo post in Abhaziam profectus, quo majora charismata aemularetur, slrictiorem vivendi rationem sibi imposuit, media in civitate veluti annuente loci episcopo ac in ereiuo degens interea, facultas data est INerseti approbante. redeundi iu Iberiam, Stephano ejus nepote, quem regioni prajposuerat chaUfus, iutercedente; quapropter patriam repetit Nerses venitque in civitatem Tiphlis, comite itineris Abo Krat autem urbs illa Saracenis frequentissima, ac homini Saraceno ad castraChristi transgresso admodum molesta. Et re quidem vera mox a
,

Tphilis-Kalaki dictam, idiomate TphiUssi seu quffi simile nomen indideob aquas Ihermales, Teplitz. a Slavica voce runt Bohemorum civitati Sancti hujus raartyns tepidus.
teplo,

id est,

eesta et agonem tradidit et concione duodecima in Martyrologii sui Iberorura Chronica.teste Muralto commemorant et Brosset;o _Ex (Chronogr. Byzant. pag 7^2) pauca accipe. Terapore chalifi Abdquibus subdita erat Georgia seu allah, cujus imperio regionera hanc administrabat Nerses,
;

Antonius patnarcha

concivibus, quod avitara reUgionem deseruisset, vexari ccepit variis modis, et sive blaoditiis, sed sive minis, ut Christum ejuraret, adigi frustra. Tandem, trienuio ita inter multiplices tentationes exacto, a Saracenis compreheuditur atque iu vincula conjicitur die xxvii Oecembris. Imminente die EpiphaniEe, qui eo anno incidebat in feriam sexiam, et quo martyrii palmam erat promeriturus, totam noctem in oralione peregit, sacros hyranos psalmosque miro fervore decantans. Ipso vero die festo, postquam sacramentis sese coramuniisset , coram tribunali sistitur secundo, Christumque non ore modo, sed et sanguinis effusione fortis atlheta profite,

Carthlia. se ferens. llic ab cristavi titulum vulgo prae falsoinsimulatus.Bagdadam accersitur inimicis mortuo Abdalatque in carcerem truditur ; sed, redditur. Iberiam itaque repetut, lah Ubertati

tur. Quare capite plexus est, jubente chalifo Mousa, anno 7H7 et ita sanguinis baptisma recepit eodem die, quo Dominus Noster baptis;

mum

ojnea Abo seu comite juvene quodam, cui Degebat autem Abo BagArbo, patria Arabia. unguentorum dadifiuna cum parentibus suis, exercens Cognita rehgione chncommercium admodum tlorebat, stiana, quiE tunc apud Iberos adamavit, utque raysteria eam ex toto corde
fidei nostrae

raeUu8addisceret,orationi et jejunio

Agavacabat mullum. Dominum eliam suum, dein ad renos fugientem, in Osetiam primum, chnstiauBB Chozaros Ubenter secutus est, atque

aquae receperat olim. Corpus ejus in cimeterio Sagodeboli igne corabustum est, ac in fluvium Cyrum seu Kurum praeterlabeutem ex suramo monte dejectum, a miracuUs mox inclaruisse fertur. Mire dissentiunt auctores in indicando anno, quo passus sit S.Abo. Muraviev, homo in chronologicis omnino peregrinus, scripsit anno H90 ; Muralt, quem nos sequimur, anno 787. Cfr 1) Martyrol. Patriarchse Antonii, concio 12 , et Vitge SS. Iberiae manuscrjptsb, auctore Katholico Bessarione, citata apud Muraviev. 2) Muralt, p. 722.

DIES
Ej:

VII.

Oslromi'
vuriis.

runo,

Ex

w*^TNA\is ^ANCTi JoannisBaptist*. (7^a omnes.) Baptist^) CPolim. (Mg. Sirm. Maz.). i t E^ Tran.iaiio manus [Joannis patr. CP. (Sirm.). Basilissse (iVeap.). t Cyri,

mi.

JuUani el

...

OBSERVANDA.

GK^COSLAVICUS.
OBSERVANDA.
S. Joannes

33
DlKS VIII
Jaauarii.

Baptisut.

Codices Mst. ct Ostromiranus legunt nomen Joannis: /oana, scriptum cum uuicaconsona w. Unde conjicere licet, prototypou glagoliticum praifulsisse diacono Gregorio, qui codicem Os-

ram
let,

c,

quae italico c in voce Cicerone aequivalitteris


ts,

cum
:

germanico

2,

permutare.

Undeproditorjginem suam transcriptor codicis. Og. Synaxis sancti et venerandi Joannis


Prsecursoris, omissis duabus ultimis vocibus.

5ytromiranum descripsit. Parisnius I quoque naxis sancti Jox^annis Baptistee. Hunc


babet
:

codicem ex glagolitico transcriptum, vannis nomen, tum a)ia iudubia signa indicant satis. Menologium Basilianum inserit
:

tum/o-

Synaxis S. Joannis Baptistae. Men. Synaxis S. Joannis Praecwsoris et Baptistse Domini. Vat. I etll, Pp. Cap. Poss.: Synaxis
Sis
:

t gloriosi. Rum.

Synaxim

sancti

et

vene-

S. Joannis Prcccursoris. Etita recentioria yynaxaria communiter. Post diem septimam additer in Ostromirano

randi Pr^cursoris[VTe(ilei$a) celebramus. Vbi


notabis Praecursoris

nomen slavicum^Novgoro;

Illuminationem

et

codice Sabbatum post Dominica post Itlumina-

densium more enuntiatum

nam

solent

illi iite-

tionem. Itaetplurimiarlii.

MeTnoria.e Slavicae.
Theodosim
VgticeMis

-p

ecentioris aetatis est Theodosius, quippequi

inscriptio

XVfloruerit post

medium sseculum

archimandritae officiura in govisecivitatisElecensi, usque ad annuml693, quo cathedram Cernigoviensem ascendit a

Egit monasterio Cernixvii.

vero,

cum Cernigoviensem

tumulo ejus imposita. Verum enimEcclesiam ad mor-

tem usque rexerit et in monasterio urbis ilUus etiamnum quiescat, cur Uglicensis cognominatus sit passim, aut quando et qua occasione
corpus ejusfuerit elevatum, iguoratur. Uglicii furte natus est.

morte Lazari Baranovicii vacuam. Obiit die testatur 7 januarii anno 1693, quemadmodum
(1)

Ambros.

I,

1S3; lU, 427. 2) Dict. hagiogr. pag. 285.

DIES

VIII.

Ex Oilromira- jyiKMORlA SA^CTI GnECOUlI, EPISCOl'1 MTSli:. no. Menioria sanclae mart. Domnicae [Mst. Sis. Men Pr. Hor. Kat. Pap. Pos.cum Sirm. Nan, S BasiUsbJi Ex variis. Mg S. Juliani marlyris (Par. I, Sis. Prol. Kal. Hor. cum Sirm. Mg.)Qi diaconi et (Men, Marlyrum Theophiii Uelladii Hor.Kal.cumHier-Vind Pg.Nan Sirm. Mg.)SS.

Prol \d\ci(Rum.Men.Prot. Kal.cumBas.Sirm.Maz. Sirl.Mg.). Memoria S.Georgii Chozcvilai(C/iiZ. confessoris (Chil. Og. Hor. et recentiora Men. Og. Pp. Pr. Hor. Kal. cum Mg ). S. /Emiiiani Mg cumMQ) S Carlerii hieromarlyns f Afen. Pr. Kal. cum Sirm. etKal. ).\cnidvab. l*. Ehae Vers. etrecentiora). Men. Bud. anachoret^fKen. Pr.JragGresoriiCryplensis(Pa^
[Isidonis

cam 12

sociis

t Hippolyti, papse

rom fGP.

i^/or.). t

Cyri,

patr.

CPohtani f5i>m. Mp.). t

Attici,

patr.

CP. (Mg.). t Sameae, proph. (Mg.). t Ai^athonis ct Theoclisti (Mg.).

OBSERVANDA.
S. Gregorins
ep.

Mysix^

Gregorius, Mysise, id est, BulgariEB episcopus, dequo solus Ostromiranus codex agit, divinare potius quam certi aliquid statuere licet nobis, antiquiorum Bulgariae monumentorum copia destituti.s. Juvat tamen cl. Nevostrujevii sententiam latine proferre, qui de Gregorio Hulgariae episcopo in sequeutem

Quisnam

sit ille

rum

objectationibus obnosia videatursentenlia auctoris modo laudati, liceat praferre Grego-

rium antiquiorem, in Mysiam mutata

scilicet
;

Nyssenum, Nyssa

modum dis*erit in notis ad Synaxarium MstislaInventa est_ nuper, ait, a cl. viro vicura B. Grigorovicio, in ecclesia Achridana S.Sophiee, olim metropolitana, quatn tempore Consiantini Monomachi (1042-1053) exiruxe:

aut forte Georgiura, DobeltiseuDebeltiepiscopum,nationeGrsecum,qui cum Manuele, Petro et Leone episcopis atque aliis sociiscccLxxvir martyrium subiitanuo S12 vel 813, imperante Bulgaris Murtagone, et coUturaGriEcis et Slavi.s undecimo Kalendas Februarii (22 jan.) simul cura cgeteris passiouis suae sociis. Ili omnes, apud Bulgaros captivi,

eam gentem

rat Leo, Bulgarice archiepiscopus, tunc vero pene diruta, sequens inscriptio grwca ex lapi(7z-/jvr;v 5/^1dibus ustis composita. rp/iyopto; roiv 3roypa;p(ov vouwj eOvn twv Myffcov zy.Qioaz... datJKBi ;:avaocpo;...5i-z, id est : Gregorii .. cedem excitavit... divinas leges Mysorum gentem docei perquam sapienler... 6620 vet 1013. quibus inscriptionis verbis erui videtur, Ex fuisse in S. Sophiee tempto saceltum atiquod erectum in honorem Gregorii, sapientissimi Mysorum doctoris et magistri. Gregorium omnium, ut vocatur, ecciesiamonachum, riim Butgariae ctericum, norunt eruditi. Hic nempe chronicum Joannis Mataiap stavonico sermone donavit, in usus Simeonis, 7'egis Bidgarim*ab anno 888 927. Potuit deinceps episcopus fieri, imo et Menologio [grceco] tnscribi, nisi atium Gregorium remotioris asvi
.

>

christianis doctriuiriimbuerunt, ut aperte testatur Theophaues, certamen martyrum enarrans, et confirmatTheophylactus,Bulgariae archiepiscopus,huju9 nomiuis priraus, in Nanatioue de xv Martyribus Tiberiopolitanis (Theophyl opp.,tom. lll).Quam beiie quadrent hsec iu nostram iuscriptionera, nerao non videt. Jac. Coletus noster, lllyrici sacri t. VIII, pag. 208, de Georgio agens Incerium, ait, an martyres hi sint Illyricis adjungendi, quippe omnes Adrianopoli in Thracia a barbaris comprehendi, si Georgium excipias, et exira imperii Romani fines perempti. Nec obstat Gregorii nomen, leviter immutatum, aut altum de martyrio sileutium iu inscriptione. Alterum
:

supponere maiimus

Hucusque

cl.

vir

Nevo-

facile irrepere potuit, ob vocum similitudinem; alterura aut excidere,est euim iuscriptio aut etiam prorsus illa pluribus vocibus rautila -omitti. Sed novae memoriae exspecteutur. utiVenet.; aliis S.Domnicaaliis esiDomniciana,

euim

S. Dominica*

strujev. De Gregorio clerico plura suppeditabit Philaretes, archiep. Cernigoviae, in Prospeciu liter. Xi^^.Gwm igitur libera inter duosGregorios

Domna,
nicam

uti
:

Possevino

et Sia

qui scribit

hffic,

primo loco Memoria sancttV martyrisDomnae


eiJidiani.

Menologium
uti

eligendi optio unicuique relinquatur, nec pa-

vocat,

Basiliiad xdieraDoraplerique synaxarist. De


S.

Domnica

ANNUS ECCLESIASTICUS
^*
D.ES VIII
.

Mpn>a Slavica

et

in

Mus^o suo

servant BoUaDdiaui

cujus

ini-

Jamabii.

Prologus, referuntque eadem

qu^

"T'^
.

Basilii ^-P^;-^^^^^^ sive in Menologio in officio diei quod ~;P^^^^^ decimam,sive

immo ^^^^ ^-^^^^ /'^tur officium, monasterio Chom" culorum b' M. Vir.inis in pa-^^ celebrantur et quinque sancti
narratio

Josephushymnographus. Pluradesid^^^^^^^^^ hanc aiem. lux^y^ pnmo ad Bollanaus opens Bollandus operis sui tomo f ^

Ls xre.,

Verum Papebrochius

^.

Graecorum hujus san.Hffi hegumen^e necdum edito. dam insupplementoJanuarii,


S. Georgiu$

Svnftxarium Synaxanum habere se vitam metricum asserit graece ac latine dan,


.

_^

: ^le t>A in notis ad

Chozevita^

no 303,sjecu1o In cod ms. bibl. Coislinian^, venerabilis Georgu decimo exarato, legitur scripta ab AntoChozevitse Vita, fusiore calamo discipulo. Ibidem narnio Georgii. utvidetur,

_.

et quoibidem simul colebantur ,^__ ^.^^ ^,,,^,,^, ,^^0 cultus ignorum nomina, quum alium diem Sunt autem ilU remus, placet hio recitare. Gennaeus, .^aulis et Zenon, SS Promus, Helias, incdl quibus adtotidera illius monasterii Csesarese Stradendus S. Joannis, metropolita dners.s occur -Viginti quinque diebus

qui 4

tonis.

^^^.^.^^__

rit S.

Julianus,

teste Castellano,

quem
:

c.tat

Mazoohius.

- Paris. I breviter pro more

mar-

ratur,

Cypro oriendum. mortuis quoddam, parentibus.secessissein monasterium dein migrasse in laucui praeerat ejus patruus. ubi morabaram Calamonis, prope Jordanera, Heraclides a quo. dum adhuc

Georgium,

sociis passionisejus,puta tvris Juliani, omissis

tur frater ejus fuissein coeimberbis juvenisesset, perductum Chozeviticae, ibique nobium B. Virginis dictse Persarum. Choobiisse, paulo ante invasionem et Hierozeviticum coenobium, inter Jordanem S. Joannes, solymara situra, fundasse dicitur
;

quamplurimis VtvinsqnenoSynaxaria Hierosol. et Call p^ men exhibent eadem die passio saculi X Mensa Slavica Basilissx el socioSS martyrumJulianiet nominatur in Kal. Mosquensi rum Inter hos Anastasius et Manon.lla
Basilissa, et aliis
:

Celsius,

m,iter Celsii.

Antonius, In

Kum.

SS. Theophilus et js H.lladim,

de quo ageturaddiemS Demetrius auctorMenologii Ecclesiffi orientalis. morte praereptus Versinski, ultimis his anois adhuc in tenebris latet,- sed Scriptio illa Antonii quam Coislinianum. Apoalia sunt exemplaria desumptum, graphum enim, ex Seguieriano

octobris.

.-Hactenus

supra, immutatopauSelladius referuntur ut (Eladja). Ita etiam habet lisper Helladii nomine marUjrum. MenologiumBasilii, inserta voce
:

T/,e;,A,7..

InCao
rahilis
Slavicis.

Isidoro ejusque

Leop.Og.ParYIlfitmemona: FeneDe MmiXiani. Georgii, Domnicx et modo in Memorns Bociis agetur

5.

^,7,v.

'.<*--

Memoi-iae Slavicae.
GTe^Qr'vu&
10. cryiitenif.

Tresnumerantur

monachi, nomine Gregoni,


sacro:

Kievocrypteuses primushyranorum raemoriacelebratur viu Aurura auctor, cujus comsecundus, noraine tenus notus, eusti Augusti tertius denique, memoratur ad xxviii s^culo xi, vivente de quo nunc serrao, floruit raonasterii Kievo-cryptenTheodosio.
; ;

adegit, uni poenitentiara miraculose pr^dicta.Similiter et sate morte

ex

eis

itibus

proxima

sibi lUuden. Rostislai, ducis Perejaslaviensis, cum principe perituros in aquis simul tes oraculo iratus Rostislaus

prinuntiavit.

Quo

Greo-orium, lapide ad

coUum appenso,

m Bo-

adhuc
sis

S.

c(Ea quo in monachorum fuudatore beatus vir anno 1064, ac tum receptus est convenieutes edoctus. virtutes religioso horaini studiura, cui diu noctu;

at post triduura corristhenem projici jussit ; fratribus inventura trapus ejus in ceUa a sit auctori Paterici, ditur, si fides adhibenda

Miruraineoorationis quapropter rairacuque vacare nou desistebat;

misceuti. veris fictitia quaudoque in fluvio Stugna misere autera, hostera fugiens, Gre1094 ita ut eventu prsedictio
periit,

Kostislaus

anno

prsedicens futulorum donum a Deo accepit, priesentia fugans sola ra dffimoneoque vel paratos, ad ad eum depraedandura jam Fiires,
Crr.l)P.Ur.Cr,p,..to..
Ver.
<i

fuerit. gorii rite coraprobata

Hffic

summatim
Patenco

ex auctoribus indigenis,
Kievo-cryptensi.

praeeunte

....,

.,...o..Meo.o.,.n.ad

ha.

d.e..

3,

D;c.ln. h.s.o.o.

pag. 7. ., Meno..

hunc

dieiu

tsidorut
Bocii.

c(

70

ni; quo eorum observaTum est supra ad diem fieri asser.t Murav.ev, memortam apud suos more, ut asSonemque violentam rhetorum narrat.onem cujuspotius folet ^narrat, aut auctoris merito suspedam monacbiBarlaami, ampliat et exaggerat. cosvi, ct' n^c oiSnino per.e-

Horum nomina

in

nuUo synaxario

reperiri

dunt una
statuunt.

cum

aliis

plurimis, et

coram judice
lsiilor"S

or.entalem) non orthodoxiam (vel forte r.tum ut ips. confessus, sed et Germams modo est aggressus est Quare amplecterentur, suadere cum soci.s duobus super

Sprevit

minas judic.s

J'

Nar?a.ionis summa hsc est. excUaverant Gercutionis quam anno 1472 [appr.me Livonia. Dorpatens. mani in c^itate sacerdotes duo Ku.s Slical, degebaut ibi curam suffi gent.s sp.,

Tempore

incarcerem truditur, ^"beundum septuaginta, quos ad certamen autem, iterum coramjud.ce duanimavit.Cum nupromissis nec minis cess.sset, .n
ctus nec

men Omovzam [Embachum


Zv.
sacris

intellige]

proj.ci-

autem vestibus ornatus. Prox.mo


h.einales flu-

Sruset

Joannes, Joannes .pso ualem habentes. Horum.alter l.erma initio Pscov.am ab..t, ut nersecutionis alter vero remans.t effugcret manus

Cum

Dorpati q"o ecclesiam b.S tueretur. Quem apprehenTibi concreditam pelblanditiis ad Latinorum castra um cum Germani, ad m.nas licwe ftustra couarentur quas. uempe devenerunt, accusantes virum contemptui haberet, utpote Latinorum cultum hag.ograph.s fir^cffireligionishomo. Igitur (si Epiphaniorum d.e, ad Rulsil fidef sit) ipsomet benedicend causa, Gracorum

Nicolai et

Georgu

verno tempore, quum efduxissent corpora tribus m.Il.ar.bus vii aqusB, occisorum servata) (et forsan a fngore ab urbe integra ecclesia sunt et honorifice cond.ta in reoerta Interemptus est Isidorus tempore S Nicolai. ab iinno Ijlb^ Joanuis III, magni ducis Moscov.s Joanne archiepiscopo regente ad annum 1505, ad ''scovensem Ecclesiam Novgorodensem et Horum .lla Dorpati pertinebat. quam ecclesia on.mum pr mortem violentam enarrav.t
;

Sus
^e

ut dixi,

magni

flumen

aquffi

rursohto, procedentem

milites comprehen-

Exstat xv auctore, qui floru.t .^'o mss. sffic. xv i. prsfata narratio in synaxano ^

jubente

monachus iUe Barlaam nom.Macario metropoUta, Menologu

comit.s

OR^CO SLAVTCUS
comitis Uvarovii, olim Tsarskiano; quse

35
^*'" '^

omTeu-

nino conferenda est


tonici (ex eo

cum

historiis ordinis
,

disse

enim sunt Germani qui occidicuntur Isidorum) atque etiam cum annalibus Eussorum, ubi bellum Livonicum
,

esplicatur

neque omittendae non


ita

rum
nise

pontificum, quas inter


historica

literae EomanoMonumenta Polo-

pridem edidit Theinerus


108. 2)

quibus constat equites Teutonioos non et truculente hoc bello habuisse christianos, ritum latinum sequentes ita ut parum verisimile sit tum religionis rationem habitara fuisse. Quodsi taraen habita sit, cogitandum S Augustini de martyribus Donatistarum pronuntiatum Martyrem non facit pcena, sedcausa.
et ex

"

minus avare

Crr.l) Dicl. hag. cd 1862. pag ccxx. ccxxvi, cc\xi\ et seq.

Mnrav

id VitisSS.

ad diem

in Januarii.

Theineri 3J

Honum.

Polon.

t. 11,

uum.

DIES
Oatromira-

]X.

num.

V
Mg

ACAT.

Ex variis^

Passio S. Polyeucli martyris (Mst, Par. Arc, Rum. Sis. Chil. Men. P. Og, Pp. Cap. Vat. uterque, Pos. Hor. Kal. etc. cum Bas. Cp. Sirm. Maz. Hier, GP. Vind. Nan. Pg. Flor. Msq. Nan. Hier. etc). S. Euslralii lliaumaturgi (Rum, ). Posl festum Luminum (Mst. Vat. I, S. Marciani (Cap. Kiov. Sirm ). S. Sameae proplieiae ]. Men. Pr. Kal. Hor. cum Sirm. et (Men. Prol Kal.) S. Pelri, ep. Sebasteni (Men.Kal. Vers.). S Pelri Abessalamilae (Sirm.)

Mg

Et inemoria magni terrae motus (Sis' Sirm.). Phiiippi metropolilae Mosquensis (Men. ProL KaL Bud.). Achiae prophelaei^fias. 5tm.). f Theoclisli ep. et conf. (Med.). f Theoctisti mart. (Bas.) f

OBSERVANDA.
&'.

Polymclm.

Paris. Sancti Polyeucti. Arc. addit mariyris. Mst. errore hieromartyris ; caetera, ut supra. Rum. et Men. ut Mst., mutato erroneo
:

Ue festo Luminum.
S. Emlratiusi.

hieromartyris in verum martyris. Sis Sancti martyris Polyeucti. Eodem modo referunt Og". Bud. et recentiora alia. Vat. H. Martyr Polyeuctus. Idem habet Capp. in g-eniMartyris Poluecii. Pap. tivo. Pos raendose Rum.: Polyeuctus.\&i.l:DeFpiphania Et S. Patris Eustratii. Men.: Et memoria Vener. Patris nostri Eustratii Vers. addit
titulo
:
:

In kaL Papebr. mss errore: Et S. Patris N. Marci. Eodem raodo habet Og. ad diera sequentem, quo vulg-o referri solet S. Marcianus. Philippusmetr. obiitanuo 1570, strang^ulatusjussu JoannislVcog-nomento Ter-

thaumaturgi.

S. Siardnnxu.

Phifipi>m.

ribilis. Adeantur

Memorise Slavicffi ad hanc diem. Sebasteni nomen, ait Bollandus, in nullo Menologio Grasco legiturad hanc diem nec contrarium testatur codex Menagorura Sirmondianus, ubi S. Petrus vocatur Abasalomita; de quo etiam addiem sii.

S Petri
:

<j_

Pctnu

sebnsiemu.

Memoriae
Celeberrimus
Pfiiltpiins, ?f-

Slavicae.
Verum ne commoveretur
stitiae

hic Antistes

quem thauma-

plebis multitudo, ju-

tropolita
$qiien9i$.

Mo-

turg-i titulo decorant iudigense, nobilissimis pareutibus Stephano et Barbara Mosquae na-

speciera siraulavit rex, et falsis testibus subornaiis, praesulem in jus vocavit, quasi ni-

tus, et

Theodori nomine iu sacro fonte

insi-

mirura reg^iam

liEsisset

raajestatem;

eumque

gnitus, ab iufantia sese, ut traditur, Deo dedit. Dum adhuc puer esset, virura moribus agebat, lection: libenter vacans, pueriles vero ludos
fastidiens, ut

mos, dum sacra perag-eret , in ipso templo comprehendi jussit, vesteque lacera indutum,
ecopis
e

templo
e

pelli

et

in vincula

conjici.

omnibus esset admirationi. Cum annum trigesimum attig-isset, relicta aula


,

Octiduo post,

carcere eductus

antistes in

ubi inter honorarios ephebos deg-erat, in remotissimum asceteriura Solovecense nesciis parentibus abiit, soli reg-i invisibili exinde
,

serviturus.

Monachus

effectus,

obedientia, sui

monasterium Tverise Otrocense (seu Puerorum) trusus est, ibique, anno sequenti, id est, 1569, animam suam Deo reddidit, die 2:J decembris, a Maluta Skuratovio, Joannis amico dig-nissimo, strang-ulatus. Demortui corpue ,
inde monasterium Solovecense delatum patriarcha tran.slatum est Mosquam a Nicone anno 1652, die 3 julii ibique in ecclesia utpote jam cathedrali honorifice conditum
in
, , ,

conteraptu,
teris

prffisertim vero humilitate prae c8b-

erainuit.

Quapropter fratrum regimini

praepositus est; ac dein ad

sedem

raetropoli-

tanam, licet valde reluctans, evectus fuit, volente Joanne IV, cog-nomento Minace. Verum non diu Ecclesiam rexit. Cum enim, libertatis ecclesiasticje studiosissimus sumraara Joannis crudelitatem, in neces et tormenta effusi, aegerrime ferret Philippus et quem cuncti aditum secreto tum publice bant tremebuTidi monere mansuetudinia et officii non timeret, surapsit inde occasionem nocendi princeps.
,

ante annum 1636 a Russis publice cultum. His de causis bis in anno coli solet Philippus in
Ecclesia

Moschorum, qui eum martyris


, ,

titulo

et 3 die 9 januarii passim condecorant propriura. [Quibu8 julii, habetque officium brevissime et summatim dictis, fusiora cupientem remittiraus ad fontes indigenas, quo-

rum

prsecipui sequuntur.]

Ph.laretM Annales IVovgorod. pag 102. 233. 3) KnrLski. Il.st. Joan. IV pag. 117 121.127. i) IMbU lliat. t. IX, 7) Vila mss. 3B-37. B) Mcnolog. Vers, ad hunc diem.fi) Karanizin, Synod. Mosqucn.,ciiaia a Murav. ad Imnc diem, pag. 157,8) Dict. hag.cd. I(i2, pag. 235 cl scq.
Ilist

Cf. i) Prologui, tid 9 Jan. 2) cccl. russ. parl. III. p*g

DIES
i;

XI.

ram

Maz. Sirm.SirLMg), Octobris Tomus XI.

EPISCOPt "KyrEMOBlA PaTRIS NOSTRl JoANNIS (^CMW iVca ). VeNERABILTS PaTRIS N08TRI GREGOttll, Rum. cum Bas. CP. Hier. Nan. Pg. Msq. Fl. Nysseni (Pr. Men. Hor, KaL Par. 2 et 7//.

^^^

ANNUS ECCLESIASTICUS
3
DiEs

XI

Poslfestum
ciani.

letlh Luminum (Vat T ,T,


,

;i/c/^ Mst,).

VenerabilisDorailiamepiscopiMeUtina3r5ts.Ofir.

^^^ ^.^^ ^^^^ ^^ y


(Prol.

S.

Mar-

Jakuarii

Sx variif.

presbyten ^^^^ ^^^ifKom^ Theosebiffidiaconissa? r^f'^-'^^;> S. j:^,


el

(Bconomi

Men, Kal

).
..

Domnicae (Bas. Maz.) f^^^^odosn, ^^ Polyeucli,mart.rPp.)tAmmomialiasAmorufiwy.; t

f coenobiarchse (GP.)-

OBSERVANDA.
S. Joannes

Chry$ost.

nu^primo

etemm venerabi ; Lectio imprimis notanda quem refert Ostromiralem Patrem Joannem, ^unc diem loco, nusquamrepenes ad
inSlavici.,,
:

Par

neque neaue in Graicis codicibus

eXto Kalendario marmoreo Neapo litano. In festum ita hoc enim annun^tur praedictum estChrysostomi), nulla S, Johannis Chrim. (id
depositionis, alia nola addita, nec

Sancti Gligori Nysseni; more scilicet Slavorum menslavice Gligora, dionalium.Mst-concordatomnino cum Ostro.Patris nostrisJoanms mSo, omissis verbisvoce Venerabilis in San^ mutata S m Men^a, sancti consecratorisGrecti Uum. Memoria notabis et. foriU^rchiepiscopi Nusseni. Ubi
1 ita breviter
: :

nec nata-

fonsecratoris

nomen
:

et archiepiscopi titulum,

frequeutissimsesunt lium qu in Mazochius de\ac re plura suppeditabit cl Sed

marmore

isto

Venerabilis Patris nosane erroneum. Sis. Memorta S episcopi, Kem. s^ri Gregorii
:

ia
S. Grtgorixu

- lUustrissimus Barthol. Kopitar m interpretafforio

Januani. Commentariis suis ad diem xxvn

latma de b^Gre^ tione Ostromirani Kalendarii


et

teg7rifNysse.kf^^^^^^ S P N. Gregorn Nyssem. l*os. Gregorii Vat.l GregUiNyssem.


:

^. rairis Pp. Gr.:

Nys$cnU9.

seni- in textu

Sanctiioc.o:) P. N. Gregom '^'''TriJl' povero slavico. ex adversa parte


est venera-

habet sequentia

Memorta P.N. Joanms

sito/postvocem prepodohnago, id admirationis particulam bilis. non sancti, addit erronea esset venerabihs sic, perinde ac si Gref?orio episcopo attnbuta At denominatio, uerao non videt, errasse virum eruditissimum Ostromiranus codex tantum, sed et cum non venerabilem appellent aliiplures, simili niodo episcopum. Nec aliter aneumdem Gregorium sive in Menuntiatur Domitianus. episcopus, sive in Syuaxanis remotions receutioribus
nseis
8evi

Og. nonJianimtele^^^^^^ nomen nudum no In Pp. et Cap. profertur MemfrnaveDometialus Men. Prol. Vers. Dometiam, episcopi Meletinw. ner P N. die ix.
:

aorius

Sis. simpliciter

Venerabilis

Dorm.

^ ,^^^,,._

s.

InMeu. Sirmundi

extat S.

Marciauus

UarciampresbTjTtPm InChiland.Typico ^^'i Marcianum Synaxarium'0g. perperam terl ut patet ex titulo ceconomutat in Marcum, cst wn,quemei tribuit. Erroriste communis

afarcmm.

exempli gratia Sisatovacensi. Unde oa^oq et yio;, nromiscue usurpari voces illas esse ea. quse in banc nec nimiorigore sumenda noster ita rem disorete scripserat Papebrochius dicantur ogioc ferk aiens Nota quod oc.o; et tspo; ae de monachis et sanctimonialtbus
liquet.
:

Magnse ecclestx nis et Prologo additur Constatexcitatas fuisse a S. Marciano CPtancV.


:

^^^vid Synaxario Og. cum Kioviensi P. In Meutadnotavimusad diem Praecedentem.

S. J^,

Isidon, et alias. ecclesias SS. Irenes. Anastasiaa,

-S.Theosba, quamVers.vocatetiamTheose-

^^^^^^^^.^

iuxta

presbyteris et episcopis, &yio, Sanctts. Mau cujusvis conditionis et sexus Gregonum Nyssenum tom I pag. VII. Sed ad

wnivemm rfe

De MeO' eoprr^. llier. et GP. sieo. x Memonis Paulo Koraeliensi ampliora habes v Poi,eucm, S- Polyeuctus occurrit Slavicis infra dandis martyrologiis hoc die etiam in vetustioribus
:

redeamus, quem varii codices

wie

referunt.

latinis.

Memoriae Slavicae.
Prtu/tw

Ko-

tnetscius geu

e:
lum

ObnorenBtt.

sie^remiticam vitam coluerunt in Russia pauci ; inter quos prEBcipui no/culo XV non Viserensis minantur Paulus Obnorensis, Sabbas De primo sequentia perhiet Nilus Sorensis. nempe Paubent auctores indigenae. Dicunt

ubi

et

latronibus

in

vincula

conjectus.

Interea,

siam et ccenobium extruxit; nolens tamen


suscipere,
,

crescente numero sociorum, eccleibidem in valle subjacenti

hegumeni
suo

munus

nobili genere
attigisset

Mosquae ortum

cum annum
,

setatis

vigesimum

secundum

ne

Alexio sed illud discipulo amans, solitudinis committens. Ipse vero nisi sabab aliis vivere statuit , nec seorsim

matrimonium
retur

contrahere a parentibus coge-

bato et

paternam domum reliquisse. vitamque m locis monasticam esse amplexum , variis postquam a Sergio Radoneagendam. In qua solitudme non in zensi fuisset institutus annos quindecim procul ab ejus monasterio arborem condegit; tumln silva Komeliensi
,

dominica fratribus miscebatur; exhortabatur. quo tempore eos ad virtutem perveTandem, cum ad uUimam senectutera probatus a daemonibus nisset, multumque requiem transiit anno 1429 die ad esset sEtatis susb centesimo duodecimo.
die
, ,

lOjanuarii,

cavam per triennium


et die

inhabitavit,

summse

abs-

nisi sabbato tinentia; deditus, quippe qui non sumeret , tum etiam cibum

a Russis colatur, hacteanno 1546 nus nesciri videtur. Pauli corpus, ecclesia conditum fuit; ubi

Ex quonam tempore

domiuica
;

parcissimo
eo

caiteris

abstineret.

vero diebus omnino ab Demum in monte Obnorensi,


sito
,

levatum. in nova memoriis coaehodieque requiescit. Vita ex ab auctore invis et traditionibus collectam in suo Menorefert Macarius metropolita
certo

ad flumen
Cfr
1)

Nurmam
2)

commoratus est;
3) Dicl. hag-

logio majore.
92.

4)Murov. Jan. pcg. 1S8

cl

scq.

S) Phil. Uisl. eccl. rus.

Prolog. ad <liem.

Men. Macarii mss.

m,

p.160.

DIES
Oslromira-

XI.

num.

V
?S;S^*
M"S.f^^; "^t.aSpS,ribooaosl,
Aa,iooU..i

fP. M.

GR^CO-SLAVICUS.

3?
DiEs

KalcumMg.
(Ath.)

il/a^.)-

^'ichaelisKIopscii,Sali (Prol

Men. Kal). Theodosii, metr. Trapezunlis

XI

Romilierem. (Prol.serh.)

jAKUiRII.

t Theoclisli, patriarchae (Goth.) f Gregorii Nysseni (GP.). f Synaxis Angelorum (Mg). f Stephani protomarlyris, in Piacidianis (Mg. Sirm). | Eupraxifie (Mg.).-\ Theodori (Mg). t MaCri (Mg.). f Vitalis (Mg.). f Marci, aposl. (Mg },

OBSERVANDA.
s.
Jtf.

Thcodosixts

Mirabitur non nemo, nihil dici de S. TheodoMagno in cod. Ostromiri idque eo magis quod cgetefi blavici codices meminerint ejus omnes asque ac Menologium Basilianum et martyrolog-ia latina. Sed id pro veteri usu. Nam tacet quoque de eo Meuologium CP. antiquissimum, a Morcellio editum aiiud vero Callipolisio
; ,
;

tanum

saeculi x,

quod typis vulgavit Scholz, agit


;

de Theodosio die praecedente


ille

ad praesentem

autem refertS. Greg-oriura Nysseuum. Magnus


Theodosius in variis codicibus variis titulis ornatus prodit in cod. grseco Mosq. appellatur patriarcha; \n Arcad. vocatur ccenobitarum instilutor ; similiter in Rum. in Menolog. et Prol. excuso, Bud. etaliis; in hisce praeterea
:

kalendario impresso et non supponatur raendose ibi positas esse voces pontificis martyris, pro sancti martyris l)e S. Marciano, presbytero et oeconomo magnae ecclesias, actum est die prsecedeuti, et agetur forsitau iu commeutariis ad Ephemerides GrEEco-Moscas. De MichaeIe,cognomento Klopsico, uberiorem notitiassuppeditabuntMemoriae Slavicae. Theodosius metropolita oriundus erat e finibus CastoriiE, e vico Koritza seu Corussi, fratremque natu minorem babuit Dionysium deinceps monasterii in Monte Atho suo nomine insigniti fundatorem. Juveuis annorum octodecim, CPolim profectus est; ubi a patriarcha benigne receptus, ac dein ad diaconatum et tandem ad

s.

Marciamu

Mirhatt.
Theodosius

metropoUta
Trapezuntis^

s. Theociisttts

s.

Ttieodosius

Antioch.

S,

Marcm.

appellatur venerabilis, non secus ac in Sis. et in Kal. Mosquensi ; in Ostrogensi vero et Papebr. habettitulum sancti ; utrumqueenim promiscue nsurpatur. Theoctistus patriarcha legitur in Gothano, probabilissime pro Theodosio coenobiarcha, quem cod. quidam Mosquensis jam vocaverat patriarcham. Praeter Theodosium ccenobiarcliam in Mcn. gr. commemoratur alter Theodosins, Antiochenus, qui coudidit celebre monasterium in Scopulo appellatum. In Kalendariis antiquioribus refertur ad diem viii Februarii. In Men. gr. norainatur Marcus apo-

presbyteratum promotus fuit. Verum solitudiuis amore, relicta regia urbe, in Montem Atho
secessit,

atque in monasterio Philothei

monachi conditionem, tum etiam

primum hegumenl

munus suscepit. Quo dum perfungebatur, fratrem suum Dionysium, adhuc juveuem, iu monachorum ccetum admisit ac religiosae vitfe leges erudivit. Interea Dionysio in solitudinem secedente, ipsemet cumquadam die cum aliis
raonachis piscationi vacabat, a piratis captus in

stolus
S.Agapius.

TiKTtulov

Tou Taupc/U.'

Ibidem

Agapius

titulum prajfert archimandrit; necquidquam commune habet cum S. Marco utroque, minimeque vocandus est martyr, ut est in Mst.

Brussam defertur urbisquechristianisvenditur. Mox libertati restitutus non Montem Atho, sed Constantinopolim appulit. Monasterio cuidam illic aliquandiuprEepositusfuit; unde ad sedem
metropolitanam Trapezuntis transiit. Ernt tunc Trapezuntina civitas imperatoris grseci Alexii

S.

Petrm.

Non rainorera nodum facit Petrus, quem codex Rum. martyrera nominat et simul pontificem.
Equidem
in Menasis ad diem 12 narratur vita Petri Abesalamitae, de quo actum est supra ad diem 2; at hic sanctus nequaquam fuit sacerdos, nedum episcopus De eodem martyre Abe-

Comneni

sedes.

Quam cum

adivisset

frater

salamita agit etiam Menologium Basilianum ad praesenlera diem. Cura igitur Kura. codex Petrura, Abesalamitiira, qui Atrose passus est,
jara retulerit die secunda Januarii, hodiernum vero episcopi seu consecratoris appellatione condecoret, asserere non auderem, agi hic de uno eodemque sancto, modo fides adhibenda sit

Theodosii, imperatorera exoratnrus, ut monasterii a se fundandi in Monte Atho patrocinium susciperet, petitionera fratris Alexio fecit acceptam, quin etipsum Dionysium tertioTrapezunte versantem, morteque prsereptum, sepulturagtradidit. Eloruit itaque Theodosius saeculo XIV, coliturque, ni fallor, duntaxata monachis Montis Atho, qui eum Patrem suum venerabilem et Theophorum deprsedicant Crf Pater. Montis Atho, pag. a93, et in vita Dionysii, pag. 37H et seqq. Item Montfauc, Paloeogr. gr. lib. VII. pag. 476.
.

Memoriae
omili
/ioHuVus, 10ixachus.

Slavieaesecum habens Hilariouera, sibi amicissimum. Sedem itaque fixit in loco Mokry iter unius diei a Ternobo distante. Verum mox, latro,

nomen

etsi

in
,

Synaxariis Serbicis
eura tamen ad hanc

.nuraquam oflfenderim r:

coli testantur auctores infra referendi et norainatim prologus quidam serbicus, sat antiquus, quem nou fere ad verbum huc retulimus. lllo igitur teste, Romilus, patre graeco, matre bulgara, Viddini natus, et Rasko in baptismo vocatus, floruit saeculo decimo tertio ineunte; [imo decimo quarto ut liquet ex sequentibus.] In scholam ad litteras addiscendas a parentibus traditus gemulos tum majori diligentia, tum feliciori in studiis pro, ,

diem

nibus domitis, paceque et securitate Paroriae iucolis ab Alexandro rege restituta, eodem , unde abierat, properavit Romilus cura Hilarione; quibus brevi post socium sese adjunxit Gregorius quidam, Constantinopoli advectus; qui et magistri vitam postea scripsit. Sed
frustra

iranquillitatcm

speraverat

fiomilus

iraminebat
invasio.
certior

enim Parorianis Musulmanorum De qua mature a praefecto Scoplensi


,

fectu facile superavit.

Adolescens, ut

mundo

nuntium
riae

mitteret,

Ternobum, inclytam Zago-

Transmontanae regionis civitatem ibique in monasterio quodam monasticum schema induit , Romili nomine assumpto. Postmodum monasterio relicto in eremum Parorianam ad Gregorium Sinaitam
contendit,
,
,

seu

perrexit.

Quo

loco

cum

propter

frequentes

latronum irruptiones diutius commorari necomitem quivisset, in Zagoriam remeavit


,

utque eam fuga pneverteret factus monitus ad sedem Mocrensem, quam antea occupaverat rediit Romilus, et brevi post in Montem Atho iter instituit. Mansit itaque ad illiua montis radices cum sociis in loco, Melana dicto, donec e vivis cessit Uglesius, Macedoniffl in bello contra Turcas et Thraciffi despotes anno 1373 hodie Tcermen ad Ciarnomenum enim, tumultibjs undique exor. occisus. Tunc tis, monachisque Athonicis fuga salutem tur,
,

matim

ANNUS ECCLESUSTICUS
Di$ XII
Jamiahii.

unitatem et
,

vulgo Aulon in locum quemdam reductis in Serbiam cum nuncupatum secessit. Tandem Kavanits^ in monas eno sociis profectus , post in. iuclusit, neo multo
Ascensionis sese
stabilem

ad virtutem a peccatorum cano

ignotam orna diximus, exaratam,mihi tamen aix .^: .,t nrpp-nauxit Grego. ,

tiori

adumbravit et officio deinceps mehus Semivlachus zeu Zamblak,


stylo
tropolita

....

Kioviensis

celeberrimus.

Conferre

suam vitam
civitate

cum manente

an peregrma lonem commutavit. Ita tere

de Theodosio Teriuvabit ea quffi dicta sunt Januarii et de Gregono nobensi ad xxvin Sinaita ad viu Augusti.
5) Glasnik,

Gregorio. ojus discipulo. '2) Aha Crf 1 ) Vila Romili. auctorc Grcgono ZambUL scu Scmivlacbo. ViU eju.dem ms., sucloic

lom. IX, pag- 232

et seq. ct

tom. XI, pag. 57.

Mic,..iKiopnc!ns,Saius.

gularis.

sinS^culo XV floruit Michael, vir Profecto Mosquensium ducum san-

stifi-atione

Qui

quum

nentem

Immiad resipiscentiam adducebat. reipublicie ruinam Novgorodensibus


ipsa die qua

omnibus guine esset nobilissimus veste pauperrima induChribtum derelictis , prope Novtus in monasterium Klopscense anno 1408, die 23 gorodiam, mirabiliter venit apjunii;ubi ab begumeno, repentinam ejus mansit tacito paritionem demirante, susceptus, Dei et ignotis natalibus. Stultus amore
,
,

propter

praenuntiavit ea

lucem aspexit

fiagellum. Anno Joannis IV, olim Novgorodise januarii, ad Deum, quem 14-52, die 11

tandem

mirum in modum diligebat transnt religione quam annos quadraginta quatuor in


,
,

post-

exegisset,

nomine

factus, vitam rig-idissimam instituit.

Somnum
par-

super terram

uudam

capiebat, cibura semel

multaque patrasset miracula. CulRussiam tum ejus ecclesiasticum per totam Mosquense anni agendum decrevit Concilium prasiordinaria sua auctoritate nisum,
1547,

tantum sumebat iu hebdomada, et quidem cissimum. Quotiescumque autem hominibus


miscebatur, salum seu stultum agebat, ludibriis in injuriis obnoxius. Dei honorem alacriter vindicabat peccatoresque
fr<)ProIos.
cl

vero scripsit dente Macario metropolita; vitam dictus, cousilio anno 1537 nobilis vir, Michael Colituretiam Michael quibusejusdem Macarii. ingressus ejus locis 23 junii, quse est dies

dam

in

tum amore lum ca-

inreligionem anniversaria.
diem. S) Phil. Hi5l. eccl. rus..
fi)

III,

pag. 93,

U^

el 199

Menol. ad huoc dicm. 2) Acla jurid. t. I, Veis. ad hunc a" 213. 3j Dicl. hag., pag. I9fi. *) Memol.

PypiD,

Monnm.

lit.

ont.

111,

36

cl se(|.

DIES
Ostromira-

XII.
Sirm.

num.

Bm vartj>.

PatrisEUjB (Rum. cum primi archiepiscopi SerbiaeyOp. M.^. Hung.Ps.kaL Prol PapKaLcum M^.). S. Sab^, Eleazan Azerensisel IrenarS Rupraxi^ (Hor. Leop. KaL). [Marliniani Belozerici,

MazSi^l)

Bas. Hier. Pg. Nan. Msq. Passio S. Talianse, raarlyris. (Itaomnes post Mstisl cum Prol. cum Bas. Mn ^irl Maz) Po&lfeslumLuminum (Mst). S. Meortii ('i^um. Men.KaL martyns fM.n Abesalamitge, Sirm. Mg) S.Pelriclicti
S.

S)
S

""^VXlhS,' mart.
Basilii el

conf. (Bas). t

Quadraginta moDachorum Ord. (Mg.\ t Octo martyrum Nicffi^ (Mg.) t AthanaMi, marlynim (Italgr.l tStephani ad Lacum Anserum (Nan. Gp. Flor.).\ Alexandnnse MarlinianifiVeaiJ.). t Theodorac Thcoilori Euchail.x, mr. ('My.).
t

(Neap.Mg.).t Alexandri, mart. (Mg.).

OBSERVANDA.
S.

Tatiam.

Tatianae plurimum convenire cum Actis SS. Martinae et Priscae, quae ambse Komae certaverant, anuotant BoIIaudiani, ac propter miram hanc similitudinem parum authentica esse suspicantur, totamque materiam paucis absoIvunt.(Cfrpag. 720.) In Actis S. Tatianaesla-

Acta

S.

Petrus

in

passus vero sub

pago Anea apud Eleutheropolim, dum adhuc in Diocletiano


,

flore aetatis esset, et

Atroaesepulturam accepit.

Cur igitur

in tabella repraesentetur barbatus,

vicis

eadem, quoad substantiam

rei,

leguntur

ac in latinis S. Martinae; at

undenam sumpta

sint, tacet Menol praeter morem. S. Martina et S. Prica Graecis et Slavis prorsus ignotae maDe S. Petro in Menajis nent. (Cfr Assem )

imberbisjuvenis esset, aliam causam non video, praeterquam pictoris mosci imperitiam. Propius veritati accessit tabularum Capponianarum pictor origine etiam moscus. llic enim S. Petrum reprEesentatjuvenem nuduminfor-

cum

nacem immissum,
tem,

legitur
S. Pctnt.

rri

auTvj /.fjiEpa

iivr.i^-/)
!

zov dyiov Ui^rjpoi

IlTpouToO''Acff5:>la/j[tVou

eodem die comynemo-

ratio S. martyris Petri Abesalamitx ; in Basiliano vero describitur certamen martyris, ad dicm praecodentem Unde patet eumdem esse ac Petrum cognoraento Signiferum, Atroae sepultum ;de quo nos egimus supra ad dJem Jauua-

riisecundam,etiterumaddiemuDdecimamejusdem mensis. Utraque enim die recolitur in^ synaxariis antiquioribus, v. g. Rumiantsoviano
Papebrochius in Martyr Eleutheropoli nota ad huuc locum in Palsesiina^ colitur a Latinis cum cognomento Balsami seu Abelsami, tertia Januarii. Nempe paterno nomine A^e/samus dictus fuit, in baptismo autem Petrus, quemadmodum testantur Acta Anastasiana. Porro natus est
saeculi
xiii.

Unde

recte

et manibus expansis oranhinc inde duo satellites flammam ardentiorem efflignis, hasta stimulantes ciunt {Assem. tom. VI, pag, 60) alter pictor, certaminisgenerepostposito, solum martyrium indicavit et hanc ob causamS Martyrem exhibuit crucem dextera tenentem imo et militari quamvis nuspiam legatur habitu indutum fuisse railes Quibus addendum sanctum Martyrem hunc iterum commemorari in Menseis Eliam Slavicis ad diem xiii Septembris. Thaumaturgum commemorari hodie apud Grfficos, patet es eorum Menaeis, ut adverterat BoUandus in praetermissis ad hunc diem. Quod si etiam in Synaxario Rum. thaumaliqueret satis inde turgus appellaretur eum non esse alium ab Elia propheta at cum ille simpliciter sanctus Pater dicanostri, tur, amplectenda est sententia Raderi ibidem

dum

5. Etia$,

GMCO-SLAVICUS.
ibidem
qui existimat ag^i hic de Elia anachoreta, cujus laudes enarrant Rufflnuset Palladius. Porro de Elia anachoreta actum est supra, ad diem 8 januarii, quo quamnam ob rationem fuerit translatus, ig-norate me ing*enue fateor. S. Meortius nominatur in Menol.Basilii: certamen sancti rnartyris Meortii (MEopnou) in MenEeis GriEcis et Slavicis et in ?rolog"0 Mertiiis. Utrumque placet. De S. Saba, primo archiepiscopo Serbiae, Chilandar. et recentiora synaxaria agunt ad diem H. Plura itaque cupientem remittimus ad Memorias Slavicas, ubi fusius de eo tractatum est, aut
citati,

39

diem S. Eupraxia vocaturhodie


eat fuse, licet
;

non

in

omnibus

recte.

..

^^ x^*
Ja^i'^"-

vensi

at in rrol. excuso

in Horoloerio Pocajoet in Menologio Ver-

sinscii prorsus

S. Meorliu*

S. Sahus.

etiam ad Acta Sanctorum, illa eadem die, pag*. 979 et seq. Assemanus tractat ad prsesentem

InKal. Budensi reait ac S. Euthasia, mihi nondum liquet. Mazochius legit Marciniania, deque hac sua imaginaria Marciniania in adnotationibus nequidquam commentatur. Id veri nominis corruptelam esse testatur card. Mai, qui correctius exemplar marmoris NeapoUtani edendum curavit tomo V Scriptorum veterum novse collectionis, pag. 58. S. Martiniano jungitur in Kalend. Neap. S. Theodora. nimirum Alexandrice cum S. Didymo martyrio coronata.
omissa
est.

fertur die sequenti.

Eadem ne

5. ifarfiiiia-

nu5.

S. Theoihra.

Menioriae SlavicaeBSarlinianm,

hegumenus.

Martinianus,

Cyrilli

Belozerici

discipulus,

volente

magnoduce

monasticum habitum

induit, cura

juvenis esset. Kelicto mag-istro. zeozerense, 100 milliaria a Novgforodo dissitum, fundavit, illudque aliquandiu rexit. Mox, Cyrillo in urbem Mozaiscum evocato, in ejus locum a fratribus monasterii Belozerici subro-

adhuc coenobium Ko-

honorabatur. Belozerenses
ris,

Basilio Cfeco, a quo valde At octennio exacto, ad socios

rediit, munusque administratoeorum precibus susceptum, ad mortem usque exercuit. Obiit autem anno 148U, die

12 jauuarii,

ffitatis

suse

8G.

Corpus ejus conmonasterii,


ejus

ditum
Sali,

est

in

sacello

illius

llegumeni munus summa diligetitia et cura exercuit, tantamque apud omnes auctog"atur.

nomine

dicato,

una cum esuviis

Galactionis,

qui contubernio et magisterio Martiniani

ritatem nactus est, ut nomine ejus ipsummet monasterium nuncupaverint. Tum, monaste.

fuerat usus, dono futura prffividendi, ut tra-

dunt, prseditus.

rio
Clr

Sergii Radonezensis praepositus


1)

est,

ita
riiss., III,

Dict. hag..p3g.l78. 2)

Muiav. ad huncdiem, pag. IQS etseq.3) Ambros. Uist.hier.

pag. S72, et VI, pag. 851.

Eieazarus,

Eleazarus, parentibus mercatoribus Kozel-

triarcham

omnium celeberrimum, coenobium-

mon.Anzcrcn- scii natus,


""*'

mundo mature

valedisit et in cele,

que, anno 1616 institutum, diligenter rexit, et

bre monasterium
secessit.

Solovecense

Maris

Albi,

regula a semetipso conscriptu dotavit. Deni-

Unde, plures per annos in vita religiosa diligenter institutus, in insulam Anzerensem se coutulit, uoa procul a Solovecensi positam, ibique vitam eremiticam sat diu egit, orationi et poenitentiiE indulgens. Virtutum
vero ejus fama percrebresceute, plures attraxit socios,
inter quos

que laboribus et senio confractus, et futura prsedicendi obdormivit dono conspicuus anno 1656, die 13 januarii, postquam Nicodemum in sui locum subrogasset Sepultus est
,

in raonasterio Auzerensi, etprsefata die

ibidem
Solove-

colitur
censi.

atque

etiam

in

monasterio

Niconem, deineeps pa-

Cfr i) Dict. hag., pag. 108. 2} Prav. Sobcs., Jao. 18(iO,

pag. 101-120. et Febr. pag. 237-232.

henarchug,

Eadem
q^

die

colitur in monasterio SS. Borisi

mmi. rectusus,

Glebi Rostoviensi

Irenarchus,

monachus
,

reclusus. Hic, patre colono Rostovia oriundus,

baptismo Eliae nomine vocatus initio quidem agris colendis dedit operam mortuo vero parente, mercaturam fecit usque ad
et in
j

annum

aetatis

trigesimum.
SS. Borisi et

Tum
Glebi,

spirituali

viam positum, ingressus, tonsuram accepit; postquam triennio in alio monasterio S. Lazari coramoratusesset, ad mortem usque permansit , 38 annos integros in cella reclusus et gravissima catena vinctus. Obiit anno 1613, die 13 januarii, prophetiae dono et virtutibus, ut fertur, clarus. Vitam ejus scripsit Alexander,
ibique,
discipulus.

mercationi unice vacare secum statuit. Quare

monasterium

ad Kosto-

Crrl) Dict. hag., pag. 122. 2) Mur<-iv.,p3g. 357 etscq.

DIESXIII.
0lroiii ira-

ACAT.

nutn.

Ex

rariis.

martyrum Hermyli et Stratonici (Mst. etpost eum fere omnes Slavici cod. cum Bas. Rier. GP Vind. Coisl. Nan. Flor. Msq. Maz. Sirm. Sirl. Mg.). Sancli FalrisStephani (Rum), S. Jacobi Nizibiaj, episcopi (Rum. Men. Kal. Prol. Leop. cum 5e>m. Mg.). S. Pctri,
Passio sanctorum

martyris Aniensis, Hierapoli {Men. Prol. Kal.). SS. Palrum in Siuai et Raillia occisorum (Pp.). Adoratio Calenae S. Aposloli Petri (Rem.). t Glapbyra; virg. (Ex actis S. Basilei, ep.). t Alhaoasii, mart. (Mg.). t SS. MM. Pachomii et Papyrini (Mg.). t Kliae prophelae encteuia (Mg.). [Marcus Ephesiuus (Synax.). Maximus Causocalybita (Ath.)'].

OBSERVANDA.
s. Henntjiu$.

In Ostromirano venit S. Hermylus prima Junii in Mst. et Rura. nominatur Brmolus ; in Ostrog vero Ermoiaus ; quod usu receptissimum Q^i.Parisinus cod. antiquus omittit Stratonicum, uno nomine, pro more, coutentus. in
;

Kalendario Possevini positus est pro Hermolao Her^mogenes, errore manifesto. Caeterum de sancto hoc diacono ejusque socio Stratonico

commmentariensi nihil peculiare dicendum, nisi quod acta eorum

occurrit

martyrii
gfffica

40
DrEs XIII
Jamiabii.

ANNUS ECCLESTASTICUS
patris
,

eraeca etiamnum
cti

S. Petru*.
S. Siejifiams.

Menologio Basihano ad diem xn. Porro in fundatorcoenobn Stephanus diserte nominatur ad lacum Anserum, diciturque Chenolaci seu qui sasculo viii Leoni Isaurico fuisse coaevus, Sepultus in monasteno a se condito, imperavit.
ut sequens distichon innuit
;

concorditer estac ille aBTrinio citato .eu Sirletiano^ Mem Slavica PO^t BaStephanus, de quo Menologia Synaxarium vero siliinum agunt\id diem xiv, Nanianum ssc xi Callipolitanum saeculi x et

Bum

Sanmanent. codex Stephani meminit solus cum Alenologio Graecorum


inedita

officium

eorum

caiovensi,quiadie

celebratur, teste Horologio Po. decimo quartorecolitur octa-

Similiter remittendaest vaTheophaniorum. adorandse Catenai. ad diem xvi Jafestivitas


jjuarii.

Nisi recentiores Grteci incredibili AdoratiocalenxS.Petn.

pro qua Chriodio concordiam ecclasiasticam, Patrem suum Stus paulo ante mortem preces ad

intelligeret nemo Marcm Ephefudit, aversarentur, profecto nil im, fieri potuerit ut virum, in quo

Quomodo

unquam de spiritu Christi apparuerit, sanctorum albo adscripserint. Est enim Marcus ille
caeteris

Ephesiuus idem qui in concilio Florentino a


Patribus Grsecis, Russis et Latinis dissensit;qui dein universum Orientem adversus

0-ifo l't(^dv(i)

la.y.v.o:;

CypvOyri ra^ou.

decretam Plorentiae pacem commovit, omnesque pristinas simultates restituit et exasperavit,


potius et irremediabile forte fecit Photii, seu Michaelis Cerularii schisma. Plura de hoc metropolita disserere nolumus , de quo quippe historifB ecclesiasticas plente sunt ; id unum

Qui ad lacum Anserum coenobium construxit, Divino Stephano lacus sepulchri eflfossus est.
SS. Pafres in

Sina

et Raitlia

Magnam Papebrochio facessunt difficultatem Sancti Paires in Sinai et Raitha occisi. Et primo quidem quaerit vir doctissimus, quinam collosint illi quatuor monachi in una tumba piciore mosco. Difficultatem auget inscricati a ptio ad latus et subtus posita, quam PapebroPambon, Hipabe, Berbinda, chius legit ita
:

dignum ducimus, scilicet eum nequaquam cum sanctimonise laude in coaeyis asseclarum suorum scriptis venire, sed recentio- Maximm CauTrolixam sucalybita. rem esse ejus probitatis famam. satis minusque probabilem de Maximo uarraaniraadversione

Eieroschemon,

iJ-ova.yot npthTot...

'lEpXv^f^o-Ki

et

interpretatur sequenti

modo

Pambon,

e(c-..

monalhi primiHierosolymitani, fortel addii, "*^""^. ^ ' jy....-7,..'>' ,,.^ ^uh^ sub Chosroe occisi, de quibus tamen alibi
nihil legi. sum, Kulcinins, homo ruthenus, silendoprffiterivit, meliora forsitan proferre non valens. Assemanus vero Papebrochium corrigere prajsumpsit his verbis Non advertit, ait, vir doctus, eas litteras significare : Sacro schemate indutos eos monachos primos fuisse ex Sinaitis,
:

Papebrochii errorem, utut monstro-

quipassi sunt sub Diocletiano cenis occisi, qui proin non ad

etc...

a Sara-

decimum tertium, sed ad decimum quartum hujus pertiidiomatisgnarus,talialegendo Etenimluceclarius est, nihil commune intercedere inter literas ad latus positaset inscriptionem superiorem.ln

tionem texuit auctor Paterici Moiitis Atho, ex exemplari graeco depromptam. Paucis contracta Maxiraum Perhibent igitur hic prodeat. Lampsaci non ignobili loco ortum, anno tatis ^mmn septimo, insciis Tiareutibus. in monnsciis pareutibus, decimo cpntinin tem Ganum aufugisse, ne matrimouii vinculis constringeretur. Monasticura habitum indutus, seni cuidam Marco per omnia obedivit; quo demortuo, aliquandiu in solitudine vagatus est et in montibus Papiciensibus. Dein CPoIini transfretavit, ubi ad postes templi lUachernici consedit, S- Andreae to-j odlov (Sali) viveudi rationem imitaturus, nudis pedibus incedens, fame sitique corpus domans, verbo, stultum agens Hic dum morabatur, a B. Maria Virgine
,

nent, ut superscriptio docet (Kalend, tom. VI, pag. 64). Kisum -vix continebit lector slavonici

hac nempe annuntiatur martyrium SS. Patrum in Siuai et Eaitha peremptorum, in illis vero refertur nomen Pambae Beryndje, hieromonachi Kioviensis, viri in re Slavorum litteraria non ignoti, cujus opera studioque Ephemerides Grceco-Moscorum figuratae lucem aspexerant.
Erat porro PamboBerynda Hirosolymis oriundus autsaltem inde Kioviam venit, ubi rei typographicae prsepositus plures libros liturgicos slavonico idiomate edi curavit. Quos omnes recensuit S. Karatajev in perbello opusculo cui titulus Index chronologicus librorum Stavonicorum, caracteribus cyrillicis excusorum ab anno 1491 arfannwm 1730 (mrop 1861). Litterse ad latus subtusque positae latine sonant ita:Pam&o,
:

sublimis orationis donum se accepisse dicebat, ut exinde sanctissima Jesu et ftlariae nomina in mente sua volveret assidue- Noluit tamen coenobiticam vitam inire, licet ab ipsomet patriarcha rogatus et monitus; imo nec ad templumDeiparae diu sedit; sed, relicta urbe, in

Montem Athum
san initam
initio
vitae

profectus est, quo liberius for-

rationem agere posset. Itaque

quidem in Lauram S. Athanasii susceptus ad portam ecclesiae sedit, sacellarii munere fungens; ex quo autem seni cuidam mira quae
in oratione experiebatur caelestesque, ut aiebat, visiones revelavit, somniator ab oranibus passim habebatur. Ad haec, laura relicta, varia pera-

gravit loca, autsicubi

qui et Paulus Berynda, hieroschimmonachv^, protosyncellus hierosotymitanus Immo nomen ejus tabellae appositum esse puto non solum
.

quia curaverat Ephemeridum harum editionem, sed quia etiam picturarum auctor exstitit ipse. Solent nempe pictores nomina sua tabulis a se confectis adscribere, ut in confesso est apud omnes et abunde testantur tabulse Capponianse. Kationem vero, cur huic uni tabelliB appositum Bit, et non aliis, suppeditant ortus et nomen Pambae seu Pauli, quod in baptismo et in religione nactus erat Berynda ; qui, cum olim monachus llierosolymis degisset, probeque nosset unum e martyribusRaithenisgestasse nomen Pauli, eidem sese tanquam patrono suo volueritsociatum. Caeterun> quod ad ipsos martyres spectat, deeis melius agetur die sequenti, quo commemorantur a caeteris omnibus, praeter Ephemerides Papebrochianas. Hodie autem

calybum seu tugurium ex viminibus confectum ad breve tempus poneret, illud dein igni tradebat, alio migraturus; unde Causo Calybita cognominatus est. Interea a Gregorio Sinaita (de quo agetursuo loco) persuasus, errabundam vitam dereliquit, atque in spelunca quadara perangusta sedera suam fixit etquatuordecira annos integros in eadem peregit, donec extremis appropinquans ad laurara S. Athanasii ipse quoque propius accessit; ubi et spiritum Deo reddidit saeculo xiv, anno ffitatis nonagesirao quinto, rairaculis in vita et post moriem (si fides habenda auctoribus indigenis) conspicuus. Obitus diem esse decimum
tertiura januarii testatur titulus prolixae illius vitae; tertiura vero supra vigesimum assignat auctor sub narrationis finem, ut inde conjicere liceat, errasse in indicando hoc posteriore aut

Paterici auctorem, aut typographum russum. Quam vero suspectae fidei sit fons graecus, ex ?iUO Maximi laudes haustae suut, manifestura
acit narratio de Gregorio Palama, qui statim post Maximum prodit ibidem, Sancti titulo^ (pro nefas !) condecoratus. Cfr Neov ky.loyiov, cit. in Pater. Montis Atho, t. 1, pag. 267 et seqq.

DIESXIV.

GR.ECO.SLAVICUS.

41
DiEs

XIV

DIES XIV.
Bx
OitromiJ.

IeMORU

SANCTOBIM PATRIM NO.STRORIM ET MARTTRIM

!N

rano.

TnEODLLi (Bas.

Sirm. Maz. Mg.)^

Nili et Joannis.

SISAI OCCISORIM. {Ita

feTB OmneS.] SANCTOltUM

Memoria SS. Patrum

Un

Sirm. Maz.
Ex variitt

Sirl.

Mg.

Raitha) [Bas

Saucli Patris noslri Sabba;, archiepiscopi Serbiae [Chil. Men.Prol. Ath. Leop.Euchol.Kal. ). S. Agnetis, virg. et mart, Pp. cum Mg). S. Josephi mon. Railheni (Prol. Kat,]. S. Stephani ad lacum Anserum seu Chenolaci [Men. Prol.cum Bas. Sirm. Maz.Mg.). Venerabihs Eupraxiae [Bud.). S. Moysis, monachi et marl. [Prol, Kal.). S. Ninse [Iber].

Pp. Pos. etc

t Petri Alexandrini

[Sirl.]. t

Athanasii [Bas.). t Macrinae, aviae S. Basilii Magni

[Itg.],

OBSERVANDA
SS. Patres Si-

mitx
tlteni^

et

Hai-

corrupliim patet

Hodiernam lectionemOstromirani codicis esse refert namque sauctum quem:

dam Abbadam,

qui dubio procul


:

nunquamin

rerum uatura exstitit. Pergit autem post et memoria SS. Nilum et Joanuem his verbiri sancti AbbadtV [sliivice Avvade in dativo (ubi
;

nomen appellativum grsecum aocaouv in noraen proprium fuit mulatum a scriba bellenici idiomatis, ut apparet, parum guaro. Forsan babuit
pne manibus duplex exemplar grajcum, alterum iu quo aununtiabatur Memoria sanctorum Pairum nostrorum in monie Sina peille
:

remptorum
ev TO)

(Mv^fiy)

rwv

octojv Tiarspwv r,u.w-j

rcijv

Ivjd opEi TE/ctwOevrwv), quemadmodum habeturin Mcuologio BasiHi imperatoris Porpbyrogeniti ; alterum in quo brevius leg-ebatur

vero inter Synaxaria Slavica nuUura hactenus offendi, quod triura istarum turmarum distinctam meraoriam exhibeat, quemadmodum id factura est in Menolog^io Basilii sed eorum alia de solis martyribus Sinaitis ag-unt, utramque turmara yiuaiticam iu unum cog-endo; alia solos raartyres Raithenos commemoraut; aliu tandem deomnibus simul tractant, nulla temporum locorumve habita ratione. Et quidem deSinaitis Mstisl.babetita: Memoria sanctorum Patrum occisorum inmonte Sina; Rumiants. paulo aliXev.Passio sanctorumPatrum csesorum in Sinai monte et S. Theodidi. Sisatov. Passio
;
:

oca^uv, id est sanctorum abbapatrum. Ututsit, error Ostromirani synaxaristae nequaquam fiuxit in Aunales Kusita
:

TMv

dylui-j

tum
ris

seii

ex apogTapbo chronicse NestoLaurentiano, quod nempe a Laurentio monacho scriptum esse perbibetur auno 1377. llic enim apog-rapbi sui tempus iudicaturus. Scribere cccpi, ait,.., mensis Januarii die decimo quarto, metnoritV sanctorum Patrum nostro7^u7n Abbatumsacro. Hincconjicere licet, Ostromirauo codici prseluxisse exemplar aliquod grEECum a Meuologio Basilii distinctum, Synaxario vero CPolitauo Morcellii autCallipolitano Scholzii non absimile, cum in utroque leg-atur twv ayttov aocadcov (sanctorum ad hano diera abbatum) el nihil amplius. Cum itaque mauifeste ag'atur hodie de Patribus Kaithenis, propterea immutanda erat lectio Ostromirani codicis geuuina, raodo superius indicato. iMagrna etiam deprebenditur confusio in codicibus Slavicis quae ut aliquatenus discutiatur, imprirais tenendum est tria esse agmina martyrum, qui in Sinai et Rstitha certaraen sustinueruut. Primum passum est sub Diocletiauo iu monte Sinai; secuudura eodem terapore iu Raitha, quod duosicos, ut liquet
:

SS. venerabiiium Patrum nosirorum monachorum in Sinai monte occisorum, Vat. I: Patres montis Sinai. DeRaitbenis commemorant Capp. Kal. Mosq. his verbis: Sanctorwn mariyrum in Raitha. Epbemerides Papebr. apocalyptice: SanctorumPatrum in Raiiha centian. At in tabula repraesentantur duntaxat uudecim Patres Sinaitae. De utrisque tandem simul habetur iu Parisino breviter ita Sanciomim Pa:

trum csesorum

ut diceres aliunde exscriptum;


et

in Ostrog. Par. altero, et Arcadiano: Venerabi-

lium Pairum in Sinai

Raiihu occisorum

similiter iu Prolog-o et iMenseis. Quibus ita in g:enere delibatis, veniarausad Ephemerides Papebrochianas. In his nerape duplici caedi Martyrum tabella respondet duplex. Altera, quae ad diera xiii pertinet. repra;sentat martyres Rai-

thenos sub Diocletiano passos; sunt autem nuraero quatuor, quorura duo barbati, imberbes duoalii, ut hac ratione aliquatenus adumbrarentur juvenes illi zetate florentes seuesque venerandi, quos, teste Ammonio, videre eratexanimes et simul jacentes bumi, Sinaitns, eodem

tempore passos, indicat sola inscriptio


:

tabellae

rum dierum intervallo distat a monte Sinai; tertiura deuique certavit in eodera monte;at saeculo proxime sequeuti, id est quiuto, quando morabaturibideraS.Nilus,olira praefectusCPolitanus, vero raonecbus Sinaita. Raitbeuorum Patrum trig-intaet octocffidemabarbaris illatam enarravit Ammonius,testis oculatus, cujus scriptionera edidit Combefisius in Triumphis selectis mariyrum, ed. Paris 1660, pag-. 88 etseq.

superposita, qnie latine reddita sonat Sanctorum Patrum in Sinai et Raitha occisorum. In altera tabella, ad diem xiv collocata, repraesentantur decera sancti raartyres Sinaita*, teinpore S. Nili passi; quorura nomina referuutur apud Theodulus, presbyter, PauS. Nilum etsunt
r

tunc

Siuaitarum scripto tradidit posteris S. Nilus, ocuiatus testis et ipse ; iiarratione raeraiuit ille prioris cein qua dis quae tempore Diocletiani ^ontig:erat, his verbis Interempti sunt quoque, ait, alii

Martyrium Patrum

Patres Siuaitie) multis ante temporibus : quorum quoque commemorationem, propter viee tongitudinem et eorum qui congregantur m uitt iudinem,eodem die peragunt.
(id

est

Cum
se,

itaque priores isti Patres Sinaitse eodem die quo Raitheni passi sint, hinc factum est, ut non modo utrique martyres Sinaitae iuter

sed etiam cum manipulo Raitheno plerumque confundantur, perinde acsi uuicumfuisset Martyrura ag-men in Sinai et Raitha eodem tempore etabeisdem barbaris iuterfectum.Jam

Joannes, Proclus, Hypatius, Isaac, Macarius, Marcus, Benjamin et Elias. Uis praeponitur ibidera aliusmonacbus, probabiliter S. Nilus, librura evaugelii manu teuens, et nirabo caput Sanctorum Paornatus. Supra vcro leg-itur trum in Raithucentum, cum scribi debebat Sanctorum Pat7'um in Sinai, oraisso nuraero centenario (CTO), quem tamen bene ex litteris slavicis eruerat interpres Belg-a, quidquid iu contrarium claraet Assemanus. Pajjebrocbius vero, qui utramque tabellam ut melius potuit explicavit, eruit ex eadem inscriptione praeter numerum LXX, g-raecis O, etiam nomen Sabae. Fatetur tamen esse bic aliquam coufusionem ; imo maxiraam. Sane confusa sunt omnia sive in ejus interpretHtione sive etiam in ipsamet inscriptione slavica, quae aliud omniuo exprimit quam rem in tabella depictam siquidem illa loquitur de Patribus Kaithenis, basc verorepraesentat martyres Sinaitas, praecedente S. Nilo. Caeterum errandi occasionem preebere potuit pictori Menaeorum Slavonicorum liberet Prolog-us, in quo non raro posterior caedes Sinaitarum annuntiatur
lus,
:

Diss

XIV

Jakuaaii.

sentem d'em seniem uiem

"tlnltq
f ost

Diocleliam occisorum; 'su^^ciunturnarraturmartyr,um

Memoria SS.MartyruminSt-

Q."^;'f^^^,

Ammomo auctore Pat?um Kaitlienorum, simul confus>oneau primam cdem,primamqueenuntiatunSecnda uarrationemAmmonu


Sinai et /;<'". cxdes SS. Marlyrum in describitur in elogio vero o"e Nili facta; ejus cosevorum. Sinaitarum martyrium l'atrum Sinaitaru c^dem etalteram confus.onem.Hmc

Bn

^4 Latinis mansit adhuc .gDOHistoriae ^"""'''^"^^us enim Aquilejensis, t"^^,^^ "ffl^tapite in?egro, de conversione x "^^i^^o^um age^
e^^^^^Zlierem^uamdam quKie
_

capm^om^^

quoque ,^otissim virginistacet.lacent ecclesiastici, Rufflm scriptoris '^J^eri Occidentis csetenui^_ ,;,ris ahnnuin fere v7stieia'relegentes,"scriptoris alioquin

En aUeram

Set
eam

aBacurio,gentisIbericrege
:

picton, ducibus Uauet quam pronum esset pinaliud scribere et aliud l>rologis,

sanctaeNinae edocti

ges a somniar, videatur Muut

Eis
Jere

raviev, a-^serens sanctam

et

MenKa aliud anfmagine, nonsecus ac ipsamet narrant ,n Acte ^^bJSntiant in titulis et aliud nonne conven ebat dist n sequentibus.Alioquiu interyallo pingere res totuis sa;culi ar- rtis diebus S. So6tms, Typico Chilandar^ns ? In ^er se sejLcfas chieji. SctUx. El sancti Falris anni 1331 legitur expresse

errare

reprssentare in in t.tulis et vera

aRufflno iVonnam

ista^fem,nam vocari capiiM.n.Qufe ,g,tur anctHa


unanim,

c/Sanapassim nuncupari solet apudLat,nos, appellant


scriptores indigeuce ore

sanctam Ninam

aut seu Nino, nec captivam

nuamet

quodam similiter et in 1'rologo brev,us et in aliis. Possev,nus Terbrco sculi'x,i, in Men. et 1 rol. S Patris nostri Sabx ; ita et alus qmbusexcusis in Leup. Euchol. Bud. titulus arc/i^eptdam recentioris svi additur
nostriSab^;

asseverant, u^ nobilissimo sangu,De ac patr,arch^ Georgii martyris neptim pote S junclam. Adhuc llierosolymitano sanguine gente deque sacra T,uella nlura de Iberorum vesteinconsutili.ad gentem istam

Ci S
?ro a

matre suaacceperat Nma. Quum oum quadam maad^evisset, Ephesim petiit, ut fert

nostri delata, a

sMvi Serbix.

1'apebrochius ,ntrudit qu,dem sXmTnitin tabella,in Ephemeridibus Gr^c^o. sed l.um Moscis collocats, non tamenSerbum, Diocletiani occsnm a Saracenis. temuoribus d^ affirmat agi de vero confidenter affirmat, ag,

AsXanus Asse'=
genu.nam

^ ,^ S. Saba, oero.a; epioviupu, <.uu...m"-S-iL^^-i-!!':^ pater, ephigraphen: Saba otec, \i e^t Saias arb^ scilicet lectionem ad fictit.am
;

r ro^ .IK; iA^yklTZter. rorm

nunquam ioO uarie detorquens ego quidem primis litte.-is eru.ssem, et quod nomen ex
^em communem
loco
esse

adUiofipsametB. Virgine Manaid regina ac mart>re, Inde cum sancta Kipsyme duabus furores cum septuagmta Diocle iani Armeniam perrexit ;marsocTabus fugiente, in .,,, ,, soc auuo '"o _. invenit^^ ibTd^m^on invenit. nuem^"^lf a^^ enTa mam r.g.nta et trfgi^ id%cc.dit S. K.psym. e ob castimon.iE a-^orem a Tiquatuor sociabus. sed n interemptis Hdate rege crudelissime et ,n secessit, adhuc barbarse nartes IbwisE

patriarcha benedicente,

atque, suadente.

d=t rW'

Assemam erromagis miror, Kulwnio Eutheno ansam


video. Errand,

umbramortis

re^Um
?i^nes eTsef-

vox otec, secundo forsitan prsbuit Assemano nominativo s,ngular posita, quam pro
sumpsit iUe,

S.

Agna.

evident,ss,me sumenda erat in utroque enirn casu pro genitivo plurali usurpari. Plura de ,llo an ladem forna solet banctse Agnetis stite .n Memoriis Slavicis. martyris mem.nerunt hodie,

dum

p,am sobriam ac idolorum cultore. Vitam duxit diebus ac noct,bus obsecranudicam, totisque barbar,s Deo exhibebat, ut admirat,om
et

c|v,tatem sedentis, venitque in regnante .tunc M,r,ano Mtskhetam,

posu,t primo quidem sedem suam ubi coniluunt Cyrus seu Kurus Ntnain matrona qiiaMtqvar) et Aragvia; tum a
loco
(Iberis

^am

virginisjuxtaac excusa, solummodo Epheprffiter Menaia GrfEca Papebrochu, qu,, rei inerides Grffico-Mosc s.t, an sannovitate motus, martyr ne romana

P"^'^^ Anastlsia' hospit.o "^-^.f'-et S. Nmae sav.s.tur ^f tur qui locus hodiedum auctores md.geniB, cerest. Narrant insuper ama_
umbra

ctaaliquaindigenadefinirenequ,v,t.Romanam Graecorum, ubi sequens esse constat ex Meuieis


distichon legitur de ea
Kyj-r.v
:

cred.b.lmm fabularum rerumque parum sub moribus ei fuisse in v.c.na vinea tores in

orat.ones persolcedri mirifici nocturnas namquead arboris hujus rad.ces vere; aud.verat Dom.n. nostr, defossam latere sacratissimam

avayvot

Oivrte, ei; 01x01; rzoTOu;,

oiwav. UaVcftoToi/ aurt T:poui,ivr,aav

Aanetem,

iCm tenebraLmJucid^^^^a^ ^ps^conr;


^.Z^ZtTZZr^^ vt Pa?. eVKrdnius
qui testis jraH~ui^:- Vmius iUe S.na, arum, J-atrum
est,

id est

puram, impuri mittentes in

ex genere Iberos detu.se ad lacerdot s Heli, Jerosolymis sua Sidonia simul ub ol.m. atque cum sorore amles fabulas terram defodisse Hano et ahas

vestem

quam Eliam Hebraum,

So.

luud

-o

-eonstat.^

mox

^v.t,.tum

S. Sihis. S.

^oculatus exstitit martyrii S. Theodulus reier iUudque scripto trad.dit. s.yn^ Theodulus Basilii, ""<le deven.t in tur in Menologio Grffics ; erat autem xaria, testantibus Menseis Venesupralaudatietsacerdos. filius S. Nili

fusaque ad Deum su? ^grotanti superposito, ad aures regm^ perla^ oratione. Pacti fama

dolore afflicta quae gravissimo corporis bitur maxima erat. Rogat itaque ad in despe?atione

raftiiu jFupraicwdiserteannuntiaturinSyiaaiii
S. Moymonachi Rettheni. Saracenis, commemotermonaohusoccisusa

virginem deduc; se christianam ad e us cellulam oubet insa se regin deferri i-oca.o Chris 1 cflicio imposito et
sTmiliter

qua abnuente,

- In Kal

distinctius ita

yenerabtltsJo-

S.

Jnneph.

senhi Analitini,

S. JMoyscf.

Stephano, Theodulo ?atur inKal. simul cum SS Hodiecelebratam fuissean iqmet Josepho. memoriam S. Basilii Magn. apud Latinos, tus

S N.na, Chr.uomine aegrotam sanam fecit esse filium salutis et vitiE auctorem stum Dei invocandum. Re aud.ta rex doc?ns eumque uxons munera deferr, Mirian quum ob salutem autem respueret, a regina fuberet S. Ninffi, iUa Deum coleCmouetur, ut secum Christum uxore admolioet ab soep,us
.

ret

Distulit ille,

gr.eco.slavicus.
nitus,

43
D.es

donecquadam

miraculo a summo promiserit ultra non alium Deum adoraturum quam Christum. Mox, a S. Kina. doctrinam Christianam edoctus sacris undis ahluitur Mirian, totiusque gentis fit apostolus. Ecclosiam quoque in honorem duodecira Apostolorum exstrui jussit , quam nonuisi mirabili intercessione S. Ninae absolutam esse testatur Ruffinus, rem fusius prosequens. Postea, S. Ninse monitis ad

in venatione Christi discrimine liberatus, illico


die,

imperatorem Constantiuum legationem mandavit Mirian, sacerdotes rog-ans qui cceptum erga
perficerent. Voti compos g-nudio refectus est. Eustathium, patriarchnm llierosolymitanum, ad Iberos missum esse , nascentemque ecclesiam Mtskhetensem ordinasse, narrant quidam auctores indigenae, quos sequitur Muraviev ; at

Iberos

Dei

munus

factus,

incredibili

prorsus refragatur historia ac temporum ratio. S. Nina in solitudinem secessit, trans Aragviara fiuvium in moutnnis sitam, ubi hodiedum templum visitur ejus nomini sacrum inde in fines Kachetiae abiit, cujus reg-iuamSophiamnomine ad fidem christianam pertraxisse perhibent iidem auctores, tacente Kuffino. Moses Chorenensis tradit eam, initio a Clarxiis facto, apud Alanas et Caspias portas tjsque ad Massag-etarum fines pr.-edicasse. Tandem mortem imrainere sibi sentiens, sacramentis refecta.piissimeobdormivitin Doraino.in loco nbi deinceps extructa est ecclesia S. Georg-ii ohm Bodbiensis raetropolitae sedes pnecipua Cfrl) Ruffinus, Hist. eccl. , lib. X, cap. xr. 2) Vita S. Ninae ms. citata apud Muraviev

Postmodum,

Xiv

J^MAmi.

3)

Fakhoucht,

Chorenensis,

iib. II.

Geog^r. Iberiae, passira 4) cap. lxxxiii.

Moses

AiKemoi*ia.e
S. Sabbas, nr-

Slavicaetasque
ditiones
repetiit

chiep.

i"crfcr>

'T^res
J-

filios

procreavit

cum uxore Anna

S. Ste-

ad

erudiendam

et

phanus Neraania, hujus uorainis secundus, sen mag-nus comes Serbiae inegajupanus Vulcanum, Stephanum et Uastcum quorum primus, tanquam primog-enitns reg-num Dal,

praeceptis orthodoxae et cathoIicK pietatis in-

formandam gentem suara. Sedens porro in throno Ecclesiae Serbiae, rum fratre suo Stephano, Vulcani successore, de sincera religione
ac pietate restituenda Serbiae soUieitus,

matite et Dioclese obtinuit

secundus, qui et

cum

Primocoronatus appellari solet, Rasciae priucipatum accepit; Rastcus vero, tertio loco g'enitus, anno 1169, reg-ente adhuc Serbiara patre,
a quo ob pietatis sensus prse cieteris fratribus
diligebatur, aulicas turbas pertaesus, auuo atatis suae decirao seitlimo, venatus causa egressus,

graeci ritus episcopatus pauci adhuc, nec pares

populorum necessitati viderentur, posdem ad duodecim nuraero provexit funduvitque. Et quidem primum in Cholmia in Stopa templo B. M. Virginis; secundum in Zenta in ecclesia
S.

Michaelis
;

tertium in

ebra in teraplo S. Niifide S.

cum quodam monaoho

athonite, natione Russo,

colai

quartura in Budiralia in
in

Georgii;

qui ipsi amplectendae vitae religiosae auctor hortatorque exstiterat, acaetero nobilium comitatu
secessit, rectaque

quintura
Petri et

Rassa in ecclesia SS. Apostolorura Pauli; sextura in Chvostno, aede B. M.


;

Montem Atho

petens, in

mo-

Virginis Studenicensi
in

septimum

in Prizren,

nasterio russico S. Pantaleonis cum re!ig*ioso habitu uoraen Sabbae suscepit ; ex mox hegu-

meni imperio ad Vatopedi coenobium transiit. Diu conquisitus, cum illic tandem asubmisso per soUicitum patrem centurione detectus fuisset, crines quos jam attonderat vestesque ad exaratis literis patrem deferendas curavit caelestis pietatis plenis ; quibus denique non modo assensum impetravit, verum et patrem
,

templo B. Virginis octavum in Gracanitsa, itidera insede B. M. Virginis; nonurainToplitsa adS, Nicolai; deoimum in Branicevo in aede S, Nicolai ; undecimum Belgradi in templo B. Mariae; ultimum denique episcopatum instituit in Moravitsa id aede S Archilii. Et iu man*
;

datis dedit per has

omnes

ditiones doceri, tene-

riquequamconstantissimeveramcatholicamque
fidem, a sanctis apostolis et Ecclesiae doctoribus
traditara.

optimum

eo permovit, ut et ipse, abdicato reg-no

His omnibus

rite peractis,

ad coro-

ac sseculi curis, raonasticam vit;im amplexus, in angusta Studenicensis coeuooii cella, as-

naiionem Stephani megajupani

processit.

Qua-

sumpto Siraeonis nomine,

se abdiderit:

unde

propter praedictorum omnium antistitum concilium convenire jussit in magno archiepiscopio


Pechiensi, ibique coram clero universo, nobilitate majori minorique et magna populi raultitudine fratrem

postmodum in Montcra Atho transivit, ibique ad mortem usque degit. Mariti sui exemplura
imitata est Anna, iu religione Anastasia dicta, Posthaec Sabbas, ad presbyteri ac archimaudritae munera per metropolitam Thessalonicen-

navit; unde
C09pit

suum regali diademate coroPrimocoronatm vulgo appellari Stephauus. Diadema vero, quo eum deco-

sem provectus, fratrum principum Vulcaui


Stephani
suscepit,

et

rogatu Chilandarii gubernatiouera quod e ruderibus excitaveratet ad relig-iosum iustauraverat nitorem , vivo adhuc parente suo Simeoue. Pro cujus coenobii negotiis, cum subinde ConstantinopoUm proficiscitur, magna illic honoris significatione ac gaudio
susceptus est ab iraperatore ac patriarcha Germauo(quem Gervasium alii appellant), eo etiam

ravit, impetraverat ab llonorio III papa, per episcopum Methodium, quem ideo Romara raissum fuisse extraoranem controversiara positum est. QuEB coronatio, auno 1222 facta, el legatio arctissimam S. Sabba? cum Jloraano pontifioe conjunctionem reddit inanifestam, Post annos aliquot inter labores apostolicos exactos

et

dimisit sanctus archipraesul episcopales infulas, Arsenium, virum sanctitate conspicuum,


;

nomiue

quod
filia

Lascaris filio primogenito, nupta esset. Atque tunc, anno sciiicet 1221, ab iraperatore et patriarcha desi-

imperatoris Nicseni Theodori Radoslao, Stephani Primocoronati

ipse vero solitudinis successorem instituit amantissimus in Montem Atho, ex quo ad infulas provectus fuerat, rursum secessit, postquam

Ecclesiara Serbise multa auctoritate, prudentia


et dexteritate rexisset,
lis,

gnatus

Sabbas totius Serbiae ac Maritimae archiepiscopus. Quam dignitatem quum diu


fuit
,

omnibus semper

affabi-

cunctosque paterno affectu excipiens, nec

renuisset,

fratrum discipulorum et monachorum precibus, admisit avxOctobris Tomus XI.


victus
, ,

demum

ulla locorum distantia aut asperitate a lustrandis fidelium coetibus impeditus. Post haecduplicem 10

'

ANNUS ECCLESIASTICUS
B^xv
j,.u.

cem peregrinationem ^^^^^^^^' ^^ZZVr secu ex qua dum


i-

Terram sanctam

S,ariam
clum

-verteretur

mor^o

--P^^V ^
37

cladis Turcarum, tum non obscurum ipsius duc.s ^^^[-^^^^'^ er"egum facinus, cum est Quam

quffi sa-

evolavit

nno

Dom

n,

onustu.s miraculisque

^^_^^^^

-nsecuta cladem interitu. statim perstrmx.mu noshicbrevissime ^'^^'^^^ exaravit Dometianns, fusiori calamo shh-E

vita

et

p
corpu.s ejus

admodum

clarus.

Eodem

anno,

et
ur

b.eroccenobio Caryarum di=o pulus et in repara creatiouis 6751 et raonachus! anno pass.m tradinon autem 1264, uti catbolicum et s.ve

7ZSnk
sexaginta annos magno doconcursu celebratum fu.t
,

sinceriE stud.um^ .sive veritatis piet'8tem .spectes,

quod ^pus, apprime

sive denique

fwque

Per trecentos et

pereg-rinorum

postquam Loseilicet ab impiis Turcis turaulo extractum vumoppidum expugnassent,


est et

M.le e-

cop.am rerum qu ibi enarrantur commendabile nondum ac varietatem valde vid.t. est qua tamen di^nissimum
,

lucem

E"t

flammis sacrilegis absuraptum Simonis roartyris, anno Aprili, die 27, festo S. insancti viri exuvias 1595 Qu ubi primum usque magna caelum raserunt, ab ipso ropro ad mille coloribus speco-

mense

hujus quoque scrTpta vitam sancti conveniun omn.a antistitisadumbrantia. Non quam notam potiss.me meretur cum veritate Sabba, quaUs leg^ irubratio M^ravievii de S. Qu Sanctorum, pag. 20aet seq.
llia
;

ZTn Vitis

barbarorum confusione assurrexisse ferunt ,ID nubeculam sam nUDeoiua

porten:

hactenus hoc loco excusa editafuitiunostroTrifolioSerbico. J u


^

est Vita>

ep.tome

Vindoboncnsi in cod.

slav.

P.'ologult"J

I* Janua.il.

DIES XV.
Ostromiranum.

V ^XnnisCaUh...

(Mst. Arc. Pr.

Ex

variis-

nLX. CoU nor. -^f:S'^---S--^^^^


Memoria S Joannis

e^^^^^^^ ^."Z^^iJt.. f - .^-S.'i. .... Gel M.). Pansophn, 0*^^;Men.Hor.Kal


S.

episc.

M.uniens.,^. ....).

OBSllEVANDA.

SS. Joanncs
Cahjhita el

dextera henedicens, sinlstra stola cruce signata


,

Mstisl.

Labetur

Paidm
bxMB*

The-

tacito

nomine
:

b.

lauli.

1"''='.

"

meminit eirore pro noscmka). mau.festo

SancU Jovanis Nocturm

Slav ce

CaluMtw Hincliquet,

''"'''^"^ ^^^ descr.ptum esse cod.cem


-

fstl

.lagoliticis litter.s ex X aliquo ectypo character.bus osc.tante quod cyriUics rato e gh.golit.carum ^ ididLcriha, Ltterarum

illum aureum tenens nianu Evangelii codicem capite, barba prol.xa, Paulus vero staus nndo contexta indutus expantunica ex palm* foliis Assemanus, in K^lend. ad sis manihus.Cfr. die In Menseis Slavicis Eodem hunc diem. DetLmona S. martyris Pansophii. ,ui sub pro augustali Alexandrino cio imperatoreah Augustalis nomine venit Christo passus esl. Prologo Slavico et in pra^fectus urbis. quod in

s.

Po.M..

MensBis Griscis in
est

nomen proprium mutatum


constat;

^,

j,,^j^.

simil..udiue deceptus.

1,.

I^>--

^8^*"!^^;

-QuienamsitistaTheodora, non

PauliTheh^\ utio S. Patris Ba..hi similiteriu Menolog.o Calubilx

iJ^m
.

/^or D^r.
.tur:

rorsitanTheodora,materS.JoannisCalyh.tiB.Sancti Cosmffi

2o S A N. Pauti Tkeb.i commemoratio


Eadem
die
Calxihitx

et

^ei^suh

S.

J''

S 'S'a5.s

Patris nostr^ Jo^nn^sCa^ cum Rum o fcto.Ostrog. fere conven.t ^rev.ter. tantummodo voce dorm^lio.Jf^^^
Cai!/&"'; Paulus Theb^us. Joannes

Qui aureum evangelium

fgestabal.

j~

hymnographi memor.a des.deSynaxar..s Slav.c.s, ratur hodie non solum in oelebraut 12octohr.s, sed nuiBeum potissimum GrjEcorum Veneta, etiHm in editione Menseorum eoexstat tamen in editione anno ISW facta anui scilicet 1595, et apud
;

rumdem

^ pro '^e /"";"' Papebrochii brevissime. ah eo ^(2/6.^ Joinnes. Porro S. Joannes grffic. vo tugur.olo(xaA.cr,v
nuod
inhahitavit
et

J"'

assolet cum Margunium, qui inde derivare sua elogio, quod apud ahos brevi sancti antistitis Sanctam quoque

antiquiore

ohviumestdiel2ociohris.
tiora, sive

s.charUim.

cant)

Sxo..v
teste

pauper etiam propter Christum ..l,cognominatus. .u nu bs

.Menaia recenCharitiuam silentio praetereunt Slavica in quibus noGriEca. sive


;

u , latiuis hod.e .nven. antiqui^ martyrologiis pag. 1029, ^^. BoUandoad xv Januar..,

Frat monachus e H tano qod fuudaverat

moua.sterio

Acametarum CPo-

Grro-Moscis

tiguratis

fast.s S. Alexauder. lu depingitur plaueta un-

accedente men ejus inscribitur ad 5 octobris, encom.um exstat brevi elogio. Huic simillimum diem, unde mer.to in Men. Basilii ad prssentem de una eademconcludere licet illis diebus agi sermo cum Ostroque martyre. De ea redibit alia Chantina ad Tirano ad 5 Octobris; et de
7

?"ue

e clausa, pendente

coUo ad

talos

usque

SeptembriB.

^^^ ^^^

GMCOSLAVICUS.

45
DiEs

XVI

DIES XVI.
Ey
Ostromirano.

Janua&ii.

Exvariis.

V^scuLATio ET ADouATio CATENARUM sANCTi Apostoli Petri. {Ita omnes, prxter Remenseni, cuni Bas. CP. Hier. GP. Nan. Sirm. Mg. Sirl. et reliquis.) S. Antonii Magni [Rem.]. Meniona SS. martyriim, tergeminorum fratrum, Speusippi, Eleusippi et Meleusippi, Leonillae oorum aviae, Neonis, Turboni el Jovillae sociorum {A^en. if^a^ Prol. cum Sirm. Nan. Maz.Mg. 5/W.). S. Danaclis lectoris etraartyris, (Pro^ A^a^ cMwBas. Sirm.) [Damasceni, liegum. Cliilandariensis (Ai/i.). Maximi Totmensis (^ap.)].
t Galaliani [Neap.].

OBSERVAND-V.
CatenxS. Pe
tri.

In codice Sisatovacensi,quem cl.Miklosich in dedit, Catenarum festum annuntiaturhis verbis Sancti et summi Apostoli Petri venerandde (catense) adoratio. In Mstisl. et Rura.

portaveras
710S

lucem

tu, Apostolorum prseses, quasque veneramur, etc. Et iterum Lapis Christus lapidem fidei praeclare glorificat, disci:

pulorum prassidem. In

Martyrolog-iis Latinis

leg^itur fere

ut in Ostromirauo, priEter

vocem

osculalio, quffi abe.st; similiter in Ostrog*. Bud.

Msq. Men. Prol. et in recentioribus, in quibus loco sum^ni "pomtuT gloriosissimi .QuiB inEphemeridibus Papebrochianis inscripta Runt,leg-antur liHiAdoratio venerandarum catenarum S. Apostoli Petri.naxi Rniem Liberatio ecc carcere per Angelum, uti expresserat interpres belga,

hoc festum recolitur prima Augusti, et eadem die pluribus illustratur in Actis Sanctorum. S. Antonius Mag-nus commemoratur hodie a solo Remensi, etquidem phrasi iusolita -.Memoria Patris Sancti Antonii ; a cateris profer-

">

Antoniu,

tur die sequenti,

queraadmodum

et

S Speusip- ^.Spewippui.

jam a Papebrochio

correctus, nec Egressio

ex
vo-

carcere Apostoli Petri, luit Assemanus, Kulcinium immerito corrigens, quo Capponianam suara inscriptionem arbitrarie imponeret Papebrochianae tabulse. Caeterum hsec ultima male respondet inscriptioni superpositae ; cum noo catenarum adorationem exprimat, sed eductiouem Petri e carcere. In Arcad. habetur Adoratio venerandse catenee Apostoli Petri ; similiter in Assem., omissa voce venerandas- In Par. I Venerandas Catense S. Pecatense Petri Apostoli. "Vat. I
: :

quemadmodum

pus cum sociis, et t^. Dauax lector, qui hodie prodeunt tanturamodo in Menseis et in Prologo recentius excusis. Et quidem in hoc ultimo titufratres Peusipum lis exhibet duntaxat duos
(irao

Speusippura) et Etasipum (id est Eleusippum), omisso Melasippo seu Meh-usippo in Synaxario autera agiturde tribusfratribus. Ibidem S. Leonilla, eorura avia, vocatur Neonilla.
;

Cseterum vix alia tam varie scripta Sanctorum Sanctum Galatiauura nunoraina reperias.

s.Gaiatianu*.

tri Apostoli. Possev.

5. Apostoli Petri. Capinsolito


:

Grascorum Latinorurave coraparere asserit Mazouhius in commentariis ad huuc diem putatque eum aut minime disting-uendum a S.Galatio, martyre Nicomediensi,qui in Martyrologio Uieroniraiano Floren-

spiam

iu libris ecclesiasticis

ponianffi tabulae

modo
Petri),

Egressio
in

eco

tiniireferturad xxii Februarii,

autnovumom-

carcere (puta

S.

Tandem

Chronicis

Bussorum antiquioribus hoc festura vocatur casus catenarum seu vinculorum, secundum illud ActuumApostoIorum etceciderunt catenas de manibus ejus (XII, 7). Cfr Anual. Novg-o:

nino esseet huc usque ig'notura Sanctum Mallem ego Gallactionem aliquem intelligi, sive ille Emesinus sit, qui apud Graecos etSIavos
5 Noverabris colitur, sive qui
tur, sive
1-1

Junii celebra-

1188-1192 seu 6696-6700. ParJerosolymis a patriarcha Juvenalio tem catenae acceptse CPolim attulit Eudocia imperatrix, et

rod

ladannum

etiam ab utroque diversus. Slarmori Neapolitano iusculptum e.st Nt. S. Galatiani,


:

id est na/a^l5:

jamvero nomen

illud Galatiani,
is.-

maxime
fitin
4)

in obliquo casu, \oqo Galactionis

Apostolorum reponendam cura435. Hinc in Horolog-io solet vit, circa sequens troparium Roma non derelicta, inseri ad nos venisti per veneranda vincula, quae
in ecclesia SS.

cile scribi

potuit;uti S.

Metrophani mtmoxiB,

annum

eodem marmore

loco S, Metrophanis, ad

Januarii, et S. Philoni ad 24 ejusdem mensis.

Meinoriae slavicae.
Jliaximm
Tolmensis.

anno 1650, et cultu qnalicunque g-audet in sola civitate Totmensi,in qua degit. Est autem nomeu ejus in codicibus

Obiit Maximus

sed etiam stupri accusatura, quasi scilicet virintulisset quam g-ini cuidara Turcicae vim
,

bagiolog-icis adeo

recens,

ut in
in

Dictionario

hagiographico, anno 1836 typis vulgato, desideraretur


editione,
,

ipsimet subornaverant et in ejus mansiouem Sislovianam clam adduxerant. Insontem coram tribunali trahunt calumniatores, mortis-

et

non

nisi

altera ejusdera

ruerit. Sufliciet itaque dicere,

anno proxirae elapso facta, corapaMaximura fuisse duo rarissirae apparent Damascenus, vico Gabrovo Ternooriundus
,

que sententiara ab invito judice extorquent, veniam de csetero vitamque Damasceno promittentes,
ille
si ad sacra sua transire vellet. At christianum semper fuisse et ad morse

sacerdotera et siraul stultos propter Christura


seraulatura esse; quse
Damatcemis
^ilandarienit.

Bociata.

biensis ditionis

et

in

monasterio
heg"urae-

tem usque manere velle placide respondet. Quapropter ad locum supplicii ducitur, atque suependio vitam absolvit, postquam se cruce

Chilandariensi
nus,
1771. Mortis

monachus ac deinde
est

suspendio peremptus causam aliaque adjuncta declahabes in Novo Martyrolog-io Graeco,- ex rata quo auctor Paterici Athouici uarrat Damascenuin, in metochiura Sistovo in Bulgaria ntfgotiorura causa profectum, cum inde in Montem Atho esset rediturus, a Turcis, debita
a Turcis

anno

supremam ad Deum fudisset orationem. Apostata Alsaticnsis Cerfberr, qui


sig^nasset atque

ejurata Christi fide

nomen Ibrahim-Manzour-

Effendi assumpsit atque anno 1827 vulgavit lihvum Memoires sur la Grdceet VAlbanie pen-

dant le gouve^mement d'AliPacha et paulo post


a se ipse

cruentis

manibus pcenas

repetiit,

monasteriu solvere detrectantibus, non modo omnibus quae secum habebatspoliatum fuisse,

multis narrat in Turcia Europffia, ubi infanda adversua naturam facinora plane venialia
sunt, fornicatio

autem sanguine

iuitur,

com-

munissimam.

ANNUS ECCLESIASTiCUS
B..SXVM " XVM.

munissimam
in illius

esse

perdendi cnjusl bet

ho^^
t.

II,

pag. 193.

'""""

mulierculam i3 exosi viam,

Pef "^^
UHc

domum

introducere.

ea lege.

^J^

DIES XVII.
no.

Ex variis.
S.

Aniooii Romani

Novgorocl.se (PaPJ^

tyrensib in t Tlieoiloti, cp. lei [Mg-].

Lypio wy

^^^^ ^^^

^^^i^,

(M^. ,>,.). t Achil-

OBSERVANDA.
S. Antonixis

Maximo

in

honore esse apud 0-enta

san-

^^^l^.^^^^^ ^,^ ,,., ,,, ,,,,,,, jdest:

C.r-

Uagmie,

ctum coenobitarum P^^^^P^!;^"^^"" .' ^^,.5.^. synaxaria Graeca juxta ac ^^ i^^ accedit, ^y"^^; tum meum quod propius die cer universim omnes pro hac

^.

tamen sanctorum triumpuerorumSpeusippt,


In ipso vero Elasippi. Velesippi et sociorum. eguites ^o..ro., ^^^.-.^^ in^ uomiijiiuvui uik/,ao.^iai textu u xexm uomiuantur in^r,Ur^^ --i^w.-^., ^ ,at..o^ ..fprt, litteram refert signes. Porro eadem prorsus ad

menologi solo tatim pugnant, excepto


et

Antonium
ffitur
:

^^^l^^^^J^^^ In Arcad^ i. refert die prteceden


le

Venerabilis Pairis
Sis.
:

Antomu

lum.
Magni

ChiL

Men. Mosq.
V. P.

In M.t add.tur t.tulus

enim habet Commesanctomoratio V. P. N. Ayitonii Magni, et Speiisipi, rum irium (et) puerorum equitum,
codex

Rum. excusus

ita

pro Ostrog. vocatur sanctus editione Bibliorum Anest secuudo iusertus venerabili. Vaticano
: :

Memoria

N.Antonn Magm.ln

ubi particuhi et secundo Velesipi et Eiasipi vocem ;3Melocoposita, non prsecedere debuit Id eodem cod. additur, praesed sequi.
;
:

Singularis est =mountonius Magnus. abhas. glagolitici Sancti Patrzs titatiocod. Assemau.

S.
et

monachorum nostri Beati Anionii. Par. Ibreviter, pro moris (seu coBnobiarch^). Denique Cap, Pap. Poss, re SancH Antonii. Rumiantsov Aniomus. Sveusippus habent brevissime sciam, qui hodie agat Socii codes solus e.t, quantum convenit tamen sanctis tergeminis fratribus ;
:

mstttuto-

rorwn, honorem santer morem, sequens troparium in mariyrum Trina claritas ciorum equitum (termartyrio illustrata, Speusipe, Velasipe, ignea tormenta pati tii nomen desideratur) accepisiis. ausi coronam glorix a Christo
Orate

Dominum
,

pro grege vestro.


,

Anto-

s.

nium

de

hac

Menol. Basiliano, quod ei praeenim post commemoraluxisse videtur. In hoc Magni, pergitur ita tionem V. P. N. Antonii
in re

cum

cognoraento Romanura Synaxarium Papebrochii raanuscriptum; hodie 3 Augusti, quo caeteri vero referunt ad diem
colitur.

commemorat

Anionixa Novgoroden'

De

S.

s.hdiama. Juliano confer acta SS. Oct.

YLII. pig. 349.

Meixioriae Slavicae.
^nfoniiu

.toniushic. unuse. insi.niorihus

l^rlaa^

Dymcnsit.

''r. Arrf^U tt:; mf S-:-Hu,y-

^r^^^^^^S^^ ^^'^^ rened^antum


rrce;
dicato.

'"ten^nS:!
nensi relicto,
Cf,.

aliud exstruxit ad
His,.
.,icr.

t Tuod,

monas^terio

quod hodieque

exstat,

cum

in suo monasterio^ sacelloeous nom.n.

lacum Dy-

DAmb.,

rU.3) Murav.cv, Ru... .V, p.g.7..2, DiC. ..asiogr., p.g.

V.. SS.

ud

b. d., pag.

381

ct seq.

5. Antonius

Eadem

die colitur

Romanus.

cognomento Augusti, ad diem tertiam

Novgorodi^ S. Antonius Romanus, de quo agemus mfra,


ejus memoriffi in

Antonius de
Jacu Nigro.

sacram. universa Ecclesia Russiaca insuper alius Antonius, asce-

teriicujusdam ad lacum Nigrum, in dioecesi fundator. Verum de illo Novgorodensi siti fatentur scriptores nihil amplius scire se Eussi ideoque et nos de eo silebimus.
, ;

Commemoratur

39. CfrDicl. hagiogr., pag.

DIES XVIII.
nt).

Ex

variis.

. ,, v arcWiv. ^Qrh\ic (Chii. Bud. Euch.). tTbeodute [Bas. S^rm. Mg.). ""^tkSebircognomenlo Xenal iBas. Maz i>/,.).

nf\ Maximi

OBSERVANDA.
primo loco positi ahquam yanas pariantdifficultatem, oper pretium eat diligenter coUigere, ut lucis ahquid lectiones

SS. Atfmnasitu, Cijrillu

Cum

tres

illi

sancti

alios etiara

Slavicos exatare non dubitem de codicibus hvijus classis ageturmodo. Ad Grfficis secundam classera spectant plures codices, tum
:

et

Alexander.

indeaffundaturqusestionimodoagitandffi.Porro, Quantum huc spectat, synaxaria omnia in tres eos laterclasses dividi possunt quarum prima complectitur, qui de Athanasio, Cyrillo et culcs ex Alexandro nominatim agunt secunda constat quse referunt duos priores tantum, svnaxariis, compreCYrilhjm et Athanasium tertia denique codices, in quibus memcratur solus hendit eos pertinet solus, Athanasius. Ad primam classem
;

antiquiores,

tum
;

recentiores. Horura

alii

addunt

titulump^na"/?d5 aut Aiexandrini. Sicin Mst. Athanasii et diserte legitur MemoriaS. P. N. Rectius in Cyrilli, archiepiscopiAiexandrini. habentArc.et Rura. Memoria numeroplurali
:

sanctorum pontificum Aihanasn

e^
:

Ct/ri/iz.

quantum sciam, codex Ostromiranus

quamvis

bi^. i^y. Similiter glagoUticus Assemani nostrorum Athanasii et Cyrilli, archiepiscoporum Atexandrinorum cum qno couVat. veniunt Horol. Cap. Men. Prol. Bud.
;

uterque.

GR^CO-SLAVICUS.
uterque, Valach etc. In aliis indicantur quidem iidem ambo, sed sine ullo titulo. Hos iuter primo loco venit perantiquus codex Slavicus
Par.
ei
I,

47
stabilire conatus est, ag-i

hanc diem,

in

quo legitur

ita
:

sit et Cyrilli.

Tam Sis
:

Sanctoy^um Athananostrorum Athanasii


:

non de patriarchis Alexandrinis, sed de moQachis CPoUtanis, quorum alter, Cyrillus, Accemetarum monachorum fuerit heg-umenus et Studii monatiterii rectorcirca annum 473; alter vero, Alexauder,

Diu XIX
JjUElAHII.

C?/nfe. Item Remens., Og*. Mosq, vulgatus. In Ephemeridibus Grseco-Moscis pro more ponuntur nuda nomina Athanasius, Cyrillus. Ad tertiam classem denique referendum est

eorumdem monachorum auctor


placet haec sententia
ratio,
et
;

et

Non nim

parens.

et

imDrimis parum

movet

Kalendarium Neapolitannm marmoreum, in quo sculptum est duntaxat NT (seu Natalis) S.Athanasii episcopi. Caeterum quidam codices secundiE classis, etsi sola nomina utriusque pontificis proferunt, re tamen ipsa eos archie:

deprompta ex silentio Menolog-ioMeniEorum de S. Alexandro aliis anni diebus nam coustat memoriara sancti hujus hegumeni ag:i bis in anno, die gSFebruarii et
;

iterura 3 Julii.

Quod

raag-is raireris,

innititur

piscopos aut patriarchas Alexandrinos esse satis indicant sive imagines adjectae, ut in Ephemeridibus Papebrochianis, sive etiam synaxaria, ut in Menol. Basiliano. Kidenter itaque dico re-

ctissimam esse lectionemOstromirani codicis, adeoque Alexandri nomen ibidem omniuoretinendum, licet coutrarium tenere videatur cl. Nevostrujev. Esto taceant S. Alexandrura csetericodices Slavici; an ideo dormitasse dicendus estGreg:orius diaconus, qui eximium ilhid

Morcellius Meuologio Basiliauo ; sed solum titulum leg-isse contentus, nec ad picturasejusdem atteudit, nec synaxarium inspexit, in quo tamen, ut vidiraus, expresse aj^-itur de Cyrilio et Alexandro, Alexandriifi patriarchis. Accedit, quod lectio fcvangelica, quae ad iianc diera indicatur tum iu codice Ostrumirano,tum incodice Hierosolyraitauo sEecuIi x, quem edidit Scholzius,

desuraendaest ad diem
isto die

II Octobris;

jam

vero

Evangelium

exaravit, aut oscitanter addidisse

nomen

Alexandri,

cum

scriberedebuisset A^e-

xandrini? Nequaquam. Et re quidem vera in Kalendario CPolitano, quod Morcellius edidit


notisque illustravit. aperte citatur Alexauder

una cum Cyrillo et Athanasio his verbis Memoria reditus S. Athanasii ex exilio. Et memoria sanctorum Cyrilli et Alexandri. Ad
:

haec,

in Menolog-io Basiliano fig-urato,

breve

codice ag-itur, priraoloco, memoria SS. Nectarii, Arsaci, Attici et sisinnii patriarcharum CPoieos, in Hicrosolyraitano autera tit coraraemoratio oraiodoxiae, hocseptiraae synodi oecumenica; quai duo sane ad Acoemetas monachos minime spectant. Liquet itaque serraonera hic nou esse de Alexandro Accemetarum pareute, sed de decessore S. Athanasii, viro eximiaesanctitatis; cujus vita g-estaque optime illustrantur in Actis SS. ad XXVI Februarii, sed iu fastis Menffiisque Slavis omnino praetermissa sutit. Rationeni hujus
:

in

Ostrorairano

synaxarium expresse loquitur non solura de SS,


Athanasio et Cyrillo. uti praefert titulus, sed etiara de Alexandro, qui vocatur sanctus Msra
:

festi,

quatenusad Athanasium

pertiuet,

ahunde
S.

declaravit MorcelUusinCommeutariis adCaleu-

darium CPolitanum.

De Marciauo

Marciamu,

$t

Qd'jcf.-Q)j zo-j

dyiou 'Aliidvdpoi/^ ait, Ilarotap^/rj;


:

Mortuo sancto id est Alexaiidro, patriarcha Alexandrids creatus est (Athanasius). Jam vero quam facile esset transcriptori slavico Alexandri noraen duobus
yiyov'j 'AXe^aw^psta;,

aliis

in titulo adjicere,

nemo non

videt.

Sed
Ale-

quinam Cyrilluset Alexander? Patriarchas

oriundo, sermo redibit ad 'Z Novembris, Obitus Maxirai, metropoIitfE, consig-natur hodie in Typico Chilandariensi, non illo, quod a me passira citatur, sed alio sequioris aevi. Ejus vita dabitur infra in Memoriis stavicis CumS. Eusebiam, qufe et Xenia, codices Slavici referant ad diera xxiv hujus mensis, de ea tunc

Cyro

'Vaximus.

s. Euaebia.

xandrinos esse aiunt, ni fallor, omnes, excepto cl. Morcellio. Hic enim, in suo commentario ad

agere praeplacet.

Memoriae Slavicae.

m;

aximus, Stepbani

despotae et Ang-elinae

.filius, et

tia sacris codicibus leg-endis

prius Georg^ius dictus, ab infanoperam dabat. Ca-

dum. Etenim mox ab alienig-enis pulsus, profugfitad Vlachiae Voivodam Radulum, quem post-

quam cum
mico

Bog-dano, altero Voivoda, ipsi

ini-

stitatem vero colebat tam fideliter, ut, propter egregriam formam ab imperatoris filia sollicitatus, a proposito suo caste vivendi
..
.

potuerit dimoveri.

reg-e

nuUatenus Huugari, cui tunc


,

ab utroque archiepiscopus Vlachiie salutatur; quod aeg"errirae tulit. Mortuo Radulo, ut ejussuccessons Michnae, Turcarura partibusaddicti, irapia

et jarajara praeliaturo, reconciliasset,

bixdcioia

accepit inrSerbia subdita erat, accersitus Sabellam, regis mium regeudum, et paulopost
filiam,

conamina

eiuderet, obtinuit ut pacis

compo-

uxorem

duxit.

Verum

eniravero

cum

nendae causa in Hung-ariam mitteretur. Qua conclusa, literis reg^iisadMichuam missis, apud
reg"em Huugfariaemansit, eoque auxiliante rao-

eam ad sua sacra traducere non potuisset, ea intacta, inmonasterium sese recepit, a semetipso fundatum. Cujus exeraplum mox secuta est Sabella, postquam ad orthodoxos accessisset. Interea, mortuo Joanne, fratre suo, quin haere-

nasterium Krusedolense sub titulo B. M. V. Annuntiata; erexit, ubi et supremum diem obiit anno 1516, caelesti visione, ut fertur, autea recreatus. Supersedemus haec ex anti(|uo Prologo contracta secundum llungariie historicos

dem

relinqueret, cogitur a proceribus

Maximus

thronum ascendere, nou diu tamen occupanvu. 2) Vilo

expeudere.

Cfr

I)

lllyric. s%cr., \.

b. IV. cnp. Raic. Hisl. Serh., VIII. pag. 60 ct simi.


I

vi

cl

ejus vx antiquo Prologo i Clasn

t.

XF, pag.

124 129.

5J

DIES XIX.
Ottromira-

ntm.

Ex variit.

Memoria venerabilisPatrisnoslri MacariiiEgyptii fil/s^ Par. Rum. Sis. Chil. Og. Eph. Yat. I. Poss, Men. ProL Hor. Kal. cum Bas. Sirm, Hier. GP. Vind Goth. Coist. Flor. Maz. Mg ). [Vener. Patris Macarii Romani (Rum. Eph. cum Bas )]. S. Macarii Alexandrini (Men. Hor.Prol.Kal.cumSirl. Sirm. Maz. Mg). S. EuphrasicX seu Euphrosyiiie, virg. etmarlyris (Men. Prol. Hor. Leopol, Kal Euckot. cum Sirm. Maz, Mg.). S. Arsenii, archiepiscopi Corcyrani (Leop. Euch. Cap. Valach,). Gregorii Nazianzeni transt Theodoii, ep, Cypri el mart. [Bas. Sirm, Med. Maz, Sirt.). f
lalio

ACAT.

;:

4S
DiEsXIX
Jamiarii.

VNNUS ECCLESIASTICUS ANNUS ECDljii-oAAoiAv.-\


'^
.

pi^

Hypatii, et filioram

Claudu, Pauli et

S.'AntoniusMartqophius(/&^'^0.

OBSERVANDA.
ut jamdudura observaverat errorem arguente, eremUam utri-

- Alexandrmum nnpMqoariocognominem referunt codices Nicomed.ensis lau^ fods ^vi^ - Euphrasia anni 1807,
Papebrochius.
se-

S, Maco/rim

Ahxandrinut.
S. Euphratia.

K
quippe quiet rinndnsiDsemet vir doctissimus,

Kal. Serbicum Leopoh habent Sanctee Euphrosynx, Hoi fuerit etiam martyr. Virrirainis quasi non et^martyrem recte vocant Menol et t^^S Archiead diem. fersSski. Vide Acta SS. vocatur Arsenius m Kal Serbico, niscopus Leopolitano et Valachico Cap.

n Men. Basilii

et

S. Arsenius

Co7'cyranui.

?;rsc?pus in

perperam introducat, ut iiifr^^^^^^"'-J

^X-

pL.

pag. 563 et seqq. !;nendTce ad 23 Octobris, ffit^^continuo.supervaeaneumfore.egregio '^^ commentario addere quidquam, q"'^

mamteCverkiscensis senii, archiepiscopi vel, ut Russus Corcyrensis, sfo errore, pro CorcyriE euim nomen prodiceret Korkirski. mde adjectivum llussi korkiram, et nuiUiant Assemanus, "t d,xi non korkirski efFormant.
, :

In Cal. tabuliB referunt nudum nomen ^^^ S.Arlegitur apebrochii manuscnpto


:

modo hunc Arsenium cum magno

il

o Ar..enio

m arute

pariter ac

erudite

^J^ pro.-^ecutus sii

fZ^^TnS Quapropter

P- i-^^f^fexion nujEdamtantummodoproferre sufficiet quidem^ animadtibtsmere .lavicis Et primo Slavicis Macam Terteu^"^est. iu Menologiis Jafieri plerumque die 19 Romani memoriam alus MacaruN A'.gymiarii quae etiam duobus ranssime est pUaco et Alexandrino sacra gr^cos meno oWdielsOctobris, quae apud

,X-

alter monachus, Nequaquara pctur^apposita (pag. 99, t VI erat inscriptio Capponiana, Litur emendanda Macarius, quemuec scribendum Macarius, Men^is Gr^c.s, et plaadmodum id legitur in episcopum Corcyrae, cuit Assemano. Arsenmm, habetur. Sane m MeLeopoUtanum, Serbigos rec' ntiores solemnior referunt Kalendaria certe breve ^1^^^"^^^^^^^^^ anno 1807 Solo^io Basilii continetur cum et Valachicum, qu duo uUima est; plura Januani, quodmde m sua elogrum ad diem 19 excusa. Vita ejus adhuc medita Bud^ derivarunt auctores m Addenmenoloffia el synaxaria tamen de eo legere Ucet m Actis SS., sanctam Prologi maPost Savife?meuniversi,Excipiendus Jan. (l 11, pag. 1138). difad XIX Vindobonens.s tjan.crifidei chrinuscripti bibliothec^ Ninam, quse omnium prima semen tum diem 23 Ootoinvexerat ptor serbus, qui csteroqum in Iberiam seu Karthliam stianas Macano Romano, venerunt in rrisVtum ipsammetfabulam de regnante nempe Pharsmano IV, Maximo .Margumo^ est ex 1 teram mutuatus regionem tredecim monachi ^yri, duce ad eamdem In receutioribus autem Jesu Chnsti epi copo Cytherorum. Joanne Zedazeno, quo salutare in Menolo|io Versmutor, item Horum ex numero
)

existieremitaconfundit, sed etiam vensimilms tabuUs Arsenio sermonem esse mat non de Alexandrmo sacerCapponianis, sed de Macario nam in tabuUs UUs expresse dote at perperam et quidem nominantur Macarius et Arsenius; alter episcopus, ut patet ex

3.

Antoniut

Marlqophiu*.

Menlis, quibus icorum Ruthemco sc'ano et in Horologio cathol Bomano, sed et non modo fabula de Macario expuncta est, In Monuomnis memoriaprorsus mentis literarum Russicarum <^9"^\^^^
tertio

nomen

fuit sanctus

apocryphorum Quo genuinum Ubrorum textum exprimendum curavit mentus, PYpin,de republica slavica jambene Romano exstat narratio de Macano duplex multoque fabrevissima altera. altera longior quam illa altera, quam ex Prologo bulosior usus meos deSerbico bibl. Vindobonensis in Harum prior deprompta est ex prologo scripsi. publicae Petropohtan^ anno
et fictitiorum

cognomento MartqoGuthaeba antiphius, qui ibique episcoporum KarthUensium sede, uua Salvatori sacrum etimagme templum excitavit Christi Domini taEdessena, quae adorandam
Antonius
,

latius propagarent.

sedemsuam

fixit iu

pergameneo

bibl.

priesefert exarato, et sequentem titulum dte 19 memorza Ejusdem mensis

Usl

Homani VV PP nostrorum MacariiPosterior et masaeculo carii ^gyptiaci eremitee. mserta, agit el Analectis Paisjams XIV scripta scilicet ii.Made tribus monachis, quomodo invenerint Eidem m cod Tsarskiano carium est Mensis Januarit^ sect iii, n" 70 inscriptum
:

(Mvn)

Patris nostrt die 19, vita sancti venerahilis paradisum viginti stadia Macarii, qui prope autem circiterrepertusest (pag. l^^y Errarct a Russis hodiernis iUequi Macarium Romauum fabulam istam veluti sanctum coU pntaret aut

propter quam ciem repraesentat, celeberrimum; exhiberi cum solet beatus vir passim iconem Martqophiensis vero cognomenpictatabula. monasteno tum nactus est quod socus in vicinam speluncam Guthaebae relictis, ipse more, Deo soli solus secessit, ut eremitarum idomate MartqopUi siviveret- Iberorum enim hominem solitarie defrnificat solitarium seu Martqoph, peraaentem. Est locus iste, hodie montanis situs, nec nisi viginti chiUomoene in Mansit ibidem b. metris a Tiphlisio distans. quindecim, jejuniis et orationi Antoniusannos si actoribus, imprimis dedUus; quin etiam, hdes adiudicio sequitur Muraviev, nuos sine StyUtse. qui columnam hibeatur, S. Simeonis conversationem imitaascenderat anno 423, quoque Ibenae stjtus est, eaque de causaipse nuncupatur. Exstare etiamnum lita passim degent sanctus Antoaiunt columnara, in qua est in ecclesia monasteru a se SepuUus
, ,

nius

pro re vera et certa haberi. velim Rlacarium dicetur alibi. Interea observet BphemeridibusGraeco-Moscis figuratis lector in delorinscriptionem slavonicam aliquantulum belga, qui litteras i et n matam esse apictore insc^ptionis passim confundit praterea ultimo non piscopum(E\\\^) sed vocabulo significari
;

De modo pmgendi

conditi, priori

episcopus

Rusthaviensis, diruto Rusthavio episcoporum sede. S. Antonii cultum officium, ecclesiasticum manifestum facit tum conscriptum ab Antonio pain eius honorem
,

quo deinceps sedera suam transtuUt

triarcha,

^gyptium, (EnO),

ipsa veste

Macani ^gyptu

tum etiam templum Martqophiense. atque tdenuperius a fundamentis instauratum frequens. Secum pugnat Muralium concursu
viev.

GK.ECO-SLAVICUS.
viev,

49
Klaproth, Voyag-e au Caucase
67. 3)
DiEs
.T

dum sanctum Antonium

coli dicit die xix.

pag". 303, 305. 2)

XX
XXI

tabula autem picta, quam initio mensis praemisit, refert ad diera xxii. Plura cupienti praesto sunt 1) Wakhoucht,Descript. geogr. de 1'Iberie,

et

en Georg-ie, tom. II, p, Januar, pag*. 394 et seq.

Muraviev,

J.\.\UAR1[.

Meinoriae Slavicae.
iSacarius,

monachus

Kic,-

Conditusln

cryptis Antonii, ubi ejus exuviee

ratur. Coli dicitur

hac die in Laura Kievocry-

vooryiitensis.

etiamnum asservantur. Mortis annus iguoCfr Dict. has., pag. 17tt.

ptensi.

Theodorus

Novgorodcnis, Salm.

Eodem
sis,

die colitur

The odorus Novgoroden-

qui sacculo xiv floruit. Novgorodia oriundus et in timore Dei a parentibus edueatus, ut adolescens factus est, sacris lectionibus non

nec ubi caput reclinaret habens. Cum irrideretur ac injuriis peteretur, pro irri:>oribus orationes Deo fundebat. Nocturno tempore ecciesias civitatis circuibat solus, pro ejus prosperitate

minus quam Nicolai Kacanovii, de quo alibi, exemplo accensus, stultus pro Christo fieri Salorum instar in summa statuit. Itaque vixit paupertate, omnia, quae ab aliis dono
, ,

Deum
:

deprecans.

Tandem mortem
obviam

adesse
oc-

sentiens

"

Valete, aiebat.

sibi

currentes alloquens, valete, longum namque mihi imminet iter. Colitur Novgorodise, ubi

accipiebat, egenis erogans; nudisqne pedibus

corpus ejus quiescit, habetque oflicium

pro-

etiam rigidissimo hiemis


Cfr Dict. hag., pag. 280.

tempore ambulans.

prium.

DIES XX.
Ex
Ostromi,

rano.

Ex variis

morlua) [Sirm, Flor). tCharitinae, mart. (Sirm. Flor,). t ^l^>l Thyrsi et Agnclis (Sirm,), Leonis, imper. (Sirm.). f Elpidii, Danaclis ct Helenie (F^or.).

jyiEMOIllA VENEBABILIS EuTHYMII. (ItaOmneS.) SS raartyrum Bassi, Kusebii, Eutychii et BasxWdis [Men. Prol. Kal cum Bas.Sirm. Mg.), SS. niarlyrurn Inn, Pinnae el Riminae [Men. Prol. KaL cum Bas. Sirm. Maz. Med. Mg.). SS. MM. Eugenii, Valeriani, Candidi et Aquilie [Prol.cum Bas. Sirm. Sirl. Med. Mg.). I*etri Telonani [Sirm.Mg ). f Anriie Romae t Scbastiani (Neap,). t Neophyti, mart. [Sirl ). t

OBSERVANDA,
S. Eitthymius.

Kum. Natalis ag-itur dies S. Euthyraii, qui vocatur magnus; similiter in MeuEeis excusis
et in aliis recentioris sevi synaxariis, prseeunte Menologrio Basilii. Arcad. concordat cum Ostro-

S.

Basauset

80C.

mirano; in Paris. Assem. Kem. Possev. habetur Sancti Patris nostri Euthymii. Vaticanum Euthymius ahbas ; in utrumque brevius Ephemeridibus Moscis recte Euthymius. De S. Basso seu prima turma sanctorum martyrum agit Menologium Basilii ad praesentem
: :

diem; vide dicenda iufra ad vii Eebruarii. De S. luna et sociis ejus iterum sermo erit die XX Junii, quaudo agitur translationismemoria, Sancti quoque dum hodie recolitur passio. Eug-enii et sociorum commemoratio fiet melius ad diem sequeutem, pro refertur iu Slavicis S. Charitinam retulimusjam die codicibus. decima quinta. Juxta Sirm., S. Anua obiit iu

s.Innaet

$oc.

s, Eugcnius et
koc.

s,aaritim.
s.

Anna.

vetere Roma, ad juxta Flor.. in senectute.

DIES XXI.
Ottromira-

nwn.
Exvariis.

Chil. Prol. Hor. Cap. Og. Men. Euchol Kal. cum PassTo S martyris Neophvti (Mst.Ass. Rum. [Mst, Par. Bas Sirm. Maz. Hier. GP. Vind. Flor. Nan. Mg.). S Patris Maximi, confessoris Hor. Kal. cum Hier. GP. Vind. Coisl. Msq. Rum. Prol. Chil. Sis. Og. Cap. Pp. Vat. Men. Sirm. Msq. Goth. Mg.]. S. Zosimi, ep. Syracusani(/?Mm. cmas. Sirm.Maz. Flor. Med. Mg.).

Aquilae [Chil. Men. Prol. Og. Leop. Euchol. Hor. Kal. \a,xsi^\i<,{Men.Prol.Kal.cumNeap.Med.Mgg.).i>. AnasiasiiCryptensis (Kat.). cumFlor Mo ) S martyrum [Sirm. Med.). t MonacboIrcn.-e, martyris (Mg.). t Thyrsi et Agnetis, t Synaxis rum quatuorin Tyro [Mg.). [Neophyti, prosmonani Vatopedi (Ath.)].

SS Euecnii

Vaieriani, Candidi el

OBSEUVANDA.
S. i^eopfipus.

In quibusdam synaxanis commemoratur

so-

lus Neophytus, omi.sso S Maxirao, uti in Bas et Assem. lu Rum ponitur secuudo loco post Maximum; et ita ft-re apud omues, excepto Mstislavico. ActaS. Neophyti, quae in Menoiog-io Slavico leguntur, et magnara partara ex libris liturgicis deprompta sunt, plura conti-

Zosimi, episcopi Syracusani, memoriam agitdie Men. Basilianura ex quo fonte probabiliter desurapsit eum codex Mstislavicus ; ex
phi.
;

Mst. vero Kumiantsoviauus; in Men. Slavicis In Meu. Basilii comraemoraturdie30 Martii

.s.

tUufenius

Eugenius cum

sociis

commemoratur ad diem

iiguc

nent fabulosa, Observat Ealconius apud Assemanum Jsta Acta homo impostor tradit, quibus tantum ex verisimili est credendum
:

prfficedentem postremo loco. Postremus quoque prodit inquibusdam kalendariis recentioribus,


uti
in

Meuffiorum libro; in

aliis

vero, uti in

S Zosimut

humanafide. Prwter martyrium.fabula otnnia,etiam nomen Neophyti, quod insotttum (Kal VI, pap-. 101 Iddurius. Zosimum inveni in solo cod Kum., ubi vocatur Izosimi pejus
)
:

Kal. Serbico anni 1807, itera in Leop. et .\Io8quensi obtinet primum locura; in Typico Serbico solus, Sffic XIV et in Bibliis Ostrog. noininatur ac si prfficipuus essetinTrapezuntinamartyrum

in Actis SS.

Losimi,

nisi sit

mendum

typogra-

Nuspiam legi S. Agnetem ad hanc turma. diem, prffiterquam in Prologo et Menffiis, quae
contiuent

s.

Agne$.

;;

50
DiF^

ANT^US ECCLESIASTICUS
nonnisicelebriorum sanctorura synaxesfieri aut ecclesiarum eisdem sacrarum dedicationes commemorari. Neque dubium est quin memoria sit ut vocatur apud S Irenes megalomartyris
,

xxn

Jakiarii.

Januarii, et
5. AnoMtasiu*.

llaceadem die commemoratur m Kal-/7P; (CfrMazochii, Kal. Neap^ tom. iiP- MLf} H, p. ^50) In Mart. Komano (Cfr Acta SS. Jan. Nos de ea efTimns ad Med. additnr: W.r. An^iternm agemus ad 5 J^Ii^

conscriptam. continent ejusVitam,a S. Ambrosio

SS. Martyrcs in Tyro.

et martyr, remisstasius, monachus Cr>ptensis In sequentem. diera sus est a Versinskio ad

Synaxis
S. Irencs.

adjecto martyres in Tyro, ut patet ex disticho Papebrochii numerus hic muat in Indioe ms. Synaxm Irenes tatns est in quadraginta. Grteca etCytheraeus iMaximus, nuntiant Menaea solebat in nullo elog-io addito. Synaxis ista fien S. Irenes ad mare posita celeberrima ecclesia vocabatur mari{KQOi GxUggckv), quse propterea etiam S. Irene ad t retima (rrapaQa/accia) aut Marciani, (to 'Treoaf/a) Jamvero in Actis S.
,

Menffiis

quatuor Gr^cis numerantnr tantum

Denique notabis, antiquitus hancsynacelebratam fuisse die xxJanuarii; unde xim postmodum translatam ad diem prsesentem, Magm, fortasse propter festum S. Euthymii Gr.additur: diei vige.<imae affixum. In Men. Eadem die iv roi xm na<JX'^ zupia/.y; roO ai^wrou (id cum seest dominica Prodigi seu aTroxpew;),
Grfficos.

quenti disticho

"Affw^o? et"K, w; eyw, Oapf^wv iOl

Qtiov yap oixrou ndaiv yiVotKTai


id est

Gilpa.

tum

presb. et oeconomi

ma^Dae

ecclesise CPolitanfle,

Prodif/u$ si qnis, ui ego, audacter veni : Divina enim misericordie omnilius aperia est via.

narratur de quo nos egimus die x Januarii, templum hoc S. Irenes, quse est inter mnrtyres admirabilis, escitatnm fuisse a S. Marciano mari proximum " adeo ut huic quoque templo
;

Sanctum aliquem esse hunc Asotum putavit Bollandus in praetermissis ad prsesentem diem; fatetur tamen se nusquam in aliis martyrolo-

gnus

ore (Acta SS. Jan.

ernt concursus multitudinis et freqnens in omuium decantabatur .Marciauuset cjetera


I,

pag.

614- et 615).
fit

De hac eadem

lyrophagi, etc. tur dominica Paralytici, aut Idem est ac si diceretur S. Septuagesima. Claruit Neophytus in monasterio Vatopedu ,

Ncop%(uj
y<itovedii.
.

Vita S. Auxeutii, arcbimandritge. n. xi, in actis S. Isidori, in cujus


ecclesia iterum

sormo

in

bonorem sedem
prffiterea, in

aediticaverat

idem Marcianus;
dici-

ubi prosmonarii munere fungebatur. Hic dum monasterii in quadam metochia negotiorum versabatur, gravi morbocorreptus morcausa

Vita S. Matron^ (9 Nov.), ubi tur nomine Pacis Dei fuisse appellata [Pacem enim B-ene grteco idiomate significat), ut Sapientia nomen S. Sophix templum a divina

temque

sibi

imminere sentiens, Deiparam fer-

traxcrat. Plura de situ hujus Irenes maritimtV vide apud Cangfium (CP. christ.. lib. iv, pag. 148), ubi et alise ecclesifE sanctse hujus colitnr autem megalomartyris recensentur apud Graecos die 5 Maii. Quod vero S. Irene

suum

reddere venter adprecatus est, ut sanitatem sibi dignaretur. Orantem exaudivit Maria, annumque integrum concedi nuntiavit, quo ad mortem in monasese pararet. Valetndine recuperata, sterium remeavit Neophytus
;

lapso, icone B. Virgise disponeret, iterato vocem de procedentem audire sibi visus est, immmennis
tis

cum quadam

die

sed, anno praeterdominica ad synaxim

hodie Menaea et Margunins annunliant banc synaxim, nullo prolato sanctiE martyris elogio, minus noli inde concludere agi hic de sanctain memoriam potius tibi revoca, celebri, sed

mortis prEenuutiam. Et quidem, peracta synaxi, diem obiit in pace; quandonam incertum CfrNso; Trapadetffog, citat. in Pater., Athon.,

ll.pag. 377.

DIES XXII.
Ex
Ostromi-

Passio

Anastasii, Persae (ChiL Og. Prol. Bor. S Apostoli Timothei. (Itafereomnes.)S.

KaL
,-

rano.

Ex varm.

Arc. Cap. Men. cum Bas. Sirm. Maz. Mg. Neap Hier^GP. "^f ^i^^^^^^.^^^,/^^,-^' SSmarlyrumVictonselVincentii(M5^ cum Bas. Neap. Mg. Sirm,]. SS. MM. Manuelis,

aliorum 377, in BulLeonlii, Sionii, Gabrielis, Joannis. Leonlis, Parodi, el KaL cum Bas. Mg. Med. Sirm. Maz.), S. Anaslasii Cryptensis (Med. Kiov ). garia (Men, ProL Translatio rcliquiarum S. Ignalii {Pg-) ,r> 4i n^ \ a.t Casularum [BibL Taur., 1 1. p. 308). t Ananiae [Goth. Msq.). t Transt Callinici, hegumeni (Strm.). lalio reliq. Anaslasii Persae (Itg.). t Agathonis
Petri

Georgii,

OBSERVANDA.
S. Timothcus.

cum Menodemantur Victor et Anastalogio Basiliano, si sius Kievo-cryptensis. Unde perperam scripsit
Concordat omnino Ostromiranum
Versinski agi in eodera de S. Tiraotheo ad 24Januarii. Pr^ter passionem S. Anatasii Persae commemoratur ibidem translatio reliquiarum

S. Aiuislasins.

Perm.

ejusdem martyris (Cfr Acta SS. Jan 11, p. 563. Assem. Kal. vi, 101. Morcel. Kal. CPolit., t 11, Acta S. Anap. 33. Menffia ex Metaphraste) ad 22 stasii Persajhabenturlatineapud Surium seq. jan. Videantur Act. SS. Jan. II, p. 122 Morc. kal. CP- loco cit.; Mensea ex Metaphraste; Prologus ad 24- de translatione corporis S. Anal>e S. Victore agit hodie solum Marstasii.

tyrologium Romanum, et simul de Vicentio, Orontio, Acquilina ejusque marito, Gerundaein Hispania passis. (Act. SS. Jan. II, pag. 389 Menol. Basilii et Sirm. agunt de et seq.) Vincentio archidiacono Caesaraugustano, qui Valentiae passus est simul cum Valerio episcopo, In Menaeis Slavicis recurrit ad 11 Nov. (Surius, 22 Jan.; Act. SS. Jan II, 393 et seq. Ruinart., 11,34<3). Adest quoque in raarmore Neapolitano. De quonam Vincentio agatur id cod. Mstisla-

S. Vincentiiu.

De S Manuele vico dicant alii peritiores conferantur Acta SS. Jan.ll, pag. 44.1. Assem. Kal., t. VI, p. 353. Theophyl. Opp. t. III.

S.

Uanwl

et

$oc.

S. Viclor.

Memoriae
5. Ana$taiu8.

Slavicae,
ornatus. Corpus ejus asservatur in cryptis Antonii ; memoria vero ad hanc diem recoUtur
solo monasterio Cryptensi.

Anastasius
cffitera

monachus Kievo-Cryptensis
fecisse perhibetur saeculo xi

Kievovrypleniis.

martyrium

ignorantur, nisi quod diaconatu erat


hagv
lisg.

Cfp 1) Dicl.

22. 2) Mcuol. Vers. oJ h. d.

DIES XXIII,

GE^CO-SLAVICUS.

51
Xim XXIII
ET

XXIV

Osfromira-

num.

V
S.

DIES xxiri.
ACAT.

Ex variis.

Passio S. Clementis, episcopi Ancyrani. (Tta omnes cumBas, Hier. GP, CP, Pg. Nan Sirl. Vind. Flor. Msq. Sirm. Maz. Mg.). SS. MM. Agalhangeli, Charitonis, Chrislophori, Phlegontis et Eucarpu, inilitura Amisi (Par. Og. Men. Pr. Kal. Hor. cum Bas. Sirm. Mg. Maz. Neap. CP.Hier. 6P. Coisl. Goth. Msq. Flor. Nan.). S. Paulini episc. 1So\am (Men Kal Prol)
,

Men. Kal cumMg.). Ven. SalamanisSilentiarii (^Pro/ Men Kal cum il/p.).Commemoratio sexlae Synodi generalis ^p^o/. ^a^. cumMg.). [Gennadii Kostromensis
S>^^t\

Maysimae

(Prol.

(Prol. Kal.)'\. f Eusebii abb. (Mg. Mde. Sirm). f cum S. Josepho, Jerosolymis. (Itg.)

Duorum Martyrum

in

Pario (Mg.). f Desponsatio

B M.

OBSEKVANDA.
s. Ciemcnf.

Iq Ostromirano ag-itur de S. Clemente die selin Menseis leg-untur actaf ejus ex Metas, Agathange- phraste et aliis; Acta SS. Jan. II, pag*. 458. lus, etaiii. Ag-athangelus, diaconus, a S. Clemente convert^us adfidem, palraam martyrii tulit 5 Novembris. Cseterorum sola nomina commemorantur. S. Panlinm In Mart. Rom. venitS. Paulinus ad 22 Junii; in Meuaeis legitur Vita ejua ex Dialogris S. Grequenti.

govii M. papffi desumpta. [V. Fabr. IX, 315.) L)e sancto Maysima uihil in Menolog-io Basiliano,

^- *'"y'""-

quidquid dicat Ver^inskius;nihilquoquede Salamane; at utriusque Acta exhibentur in Act. SS. Jan. II, 489 etseq. Refertur insuper die xvii

"'""^'
^ ,,, ^'^!""'^"'-

^,

Februarii.-De VI
SS.

Vodi

memoria

Cfr Act.

Jan

I,

pag. 623.

iVIemoiTiae Slavicae.
Genna(liu$

Kottromensis
seuLubiiHO-

Gennadius,

in baptisrao Greg^orius dictus, di-

priori

nomine ruutato
,

Verum
fervore
in

cuui pereg-rini

vitibus parentibus Joanne et Helena in Li-

juvenis

grademis.

thuania ortus, a puero divinis rebus vacavit in ecclesiis assiduus, ideoque a parentibus frequenter reprehensus. Ubi adolevit paterna
,

ardentissimo concitarentur fratres

ad invidiam ipsum Cornelium


,

hegumenum mox insurrecturi concesserunt ambo in eremum quamdam, ad lacum Surensem


sitam, ibique reclusorum

domo clam
variieque

relicta, in

Russiam profectus
peragratis,

est,

more vixerunt,

labori-

regionibus

Mosquam

Novg-orodiamque perlustravit, ac tandem ab Alexandro Svirensi, qui inter sanctos Russise recensetur, ad Cornelium Comelscensem destinatur, mediis in silvis degentem. A quo benig-ne exceptus habitu monachali induitur,
Cfr
1
}

bus orationibusque intentissimi. Paulo post sociorum numero crescente, ecclesiam Transfigurationis cura monasterio erexit Gennadius, illudque usque ad mortem rexit. Obiit autem die 23 januarii anno 1565, miraculis in vita et
post mortem, ut fertur, conspicuus.

Prolog. ad h. d. 2) Dicl. hag., pag. 7i 3) Murav., par. 398. i)Menol. Vcrs., ad h. d.

DIES XXIV.
Ex
Ex
Ostronii-

rano.
variis.

Jr

ASSIO SA^XTl MARTYRIS ClEMENTIS.

Memoria venerabilis Xeniae. [Omnes prxter Ostromiranum.)SS. MM. Pauli, Pausirii et Theodolionis [Rum. cum Bas. Maz. Sirm. Med. Mg.). S. Babylae Siculi, martyris, et discipulorum ejus Timolhei et Agapii (Prol.Kal.cum Mg.).S. Macedonii.(/*ro^ Men Kal. cumMg.).
Translalio reliquiarum S. Anastasii Persae (Prol.Kal.

cum il/^.).[Joannis Cazanensis (Hag.)] t Philonis, episc. Calpasii in Cypro (A^eap, Mg.). f Vmcenlii, mart. (Nan.). f Phiiippi, presb. {Mg.). t Helladii commentarisii, mart. (Mg.).i Hermogenis ct Mennse, mart. (Mg).
t Barsimei ^l

duorum fratrum (Mg t^osimi (Mg.]. t Joannis Baptistaememoria juxta sepulchrum {Mg. Marg ) t TheoduJae, mr. Med.) t Monachonim in monasterio S. Sabae occisorum [Msq.), t Publii, abb. (Med) [Dionysii Olympici (Ath.)'].
)

OBSERVANDA.
S. Cleniem.

S. Uxuebia

Xene.

l)e S.Clemente, episcopo Ancyrauo,ejusque in martyrio sociis agunt omnes die prsecedenti, solo Ostromiranoexcepto. S. Eusebia, virg-o, cog*nomento Xene seu Xenia, id e&t peregrina, quam Possevinus perperam vocat Euximiafn, refertur hodie apud Synaxaristas Slavicos fere mnes. In Menolog"io Basilii nominaturad xviii Januarii. Ejus Acta g-raece vulg-avit Assemanus

luraexhibentEphemeridesGraeco Moschse.Theodotionis
nihil

nomen prJEtermissum

utrobique. Miror

in Bibl. Orient., t. li, pag 51; exstaut latine in Actis SS., tom. II, pagf. 598 et seq et apud

Surium ad xxv Januarii In Menologfio Slavico


S.

Pauhs

et Moc.

legitur Vita desurapta ex mss. grfecis et MetaTabulae PapebrochiansB repraesenphraste. tant cum S. Xene sanctum Paulum, martyrem,

de his martyribus nec in .Menaeis Slavicis, nec in Menologio recentissimo Versinskii. Papebrochius confundit Pauhim, de quo modo, cum Babyla, presbytero Antiocheno, qui in Siciliam profug-iens martyrium passusest cum duobus discipulis, atque a celeberrimo S. Babyla, epi.scopo Antiocheno, disting*uendus est. De S. Macedoniocfr Act. SS., Jan., t. 11, p. _MM. Sabaitis videturerroreappo593etseq. situsdies 24 (z^) pro 14 seu id. De Philone, discipulo S. Kpiphanii, vide Mazochium ad huuc diem. Theodota aliis Eusebia, mater sanctoleg-i

5,

BuhyUu.

&.}Utredmi\u.
>s.

MM.Sa-

baitae.
s. s.

PkUo.
Theodoia.

corrupte leg-it Pabelum. Certamen SS. In Men. Basiliano habetur MM. Pauli, Pausirii et Theodotionis. Quorum duo priores fratres erant monachi et occurrunt in solo codice Rumiantsoviano; Pau-

quem Papebrochius

Urbani, Pricidiani et Apolonii, diserte nominatur hodie in Menffiis Graecis Mediolan.; et iu Actis S. Babylfle sanctissima femina fuisse dicitur, Templi S. Joannis B. juxta sepulcrum, 7rA>i(7tov roO Ta^ou,

rum puerorum etmartyrum

s.

Joan. Ba~

ptitta.

Octohris

Tomus XI.

11

meminit

ANNUS ECCLESIASTICUS
6i
DiBs
. .

XXV

Jahvami .

sedem sibi delegit, ubi racallsB in vasto deserto erexit et tneDn.o tenuit. ecde fam SS Trinitatis ad Loca SanvUam se^eri sime instituens. parumque abinvisenda mare transfretavit,

Tum

cta

DionysJus

Hierosolymitanam fuent ?uU ut ad cathedram altero se,

Olympicus.

mu

_, vero brenos -, v,rp. >n d.ceces. PhaJacet videlicet V er exponemu^salis obscurus, ubi vicus Platina nariensi Theodora nionysn padeTebaDt Nicolaus et pauperes P-et e ncm postreS!conditione orbatus Dionjbiis,^ eru^ mi. His florenti iEtate

ta tradit aucior BU"'v.

8P

attestatur initio

narrationis,
.
,

->

redux, cromotus. In Montem Athum quo peracto, hegumeni qu^ t-c.uv, --p- Etennio solitariusdegit; ritennio somariuBaegii Pt'" P ,"; rr,nnt.erio Philothei suscepit invitus. mvitus, monasterio mon munus ^^^^^^,^5^,3 f.atribus qui oegre ferebant, ^ P"^; ''gju^ vjvendi modum

"^'/'''7^'"^^^^;^

v^W.x^

ommbus, in sSstentavit, donec, rel.ctis monente ac comon^sterium ra usrW. abiit, AnthimorccBnobii ilUus monaoho

srm

'enerat^ Mox tamen negotiorum causa Platmam prsepoinseio, qum et iD'>to


in
sito

tant

qm

Berrhoeensem seoessit regionem, i--. , quiuuouai^ fratribus; fuitque moJ^ quibusdam x*. comitantiDus r ...; s Antonii narumfrequentipriEpos.tus. intnnii parum frequenti praepositus. nasterio S. episcoCum autemhic quoque ad cathedram fama scilicetejus nalem expeteretur Dionysius, in raontem Olympum sese
|

undique manante, abscondit, ubi ad extreraum


tnit

vitae suae

diem

la-

clam aufuffit, ubi seni cmdam a^^ nsVuendum seseWdidit. Sacerdot.o inteprimarii hegumem munus Seraphimo. ad impetravit m soli udme li?entiam

Montem Athum,

Seraphimo

nlura a loci Januarii. dffimonibusperpessus. Obiit diexxiv adstantes fratres exiincerto, postquam

domino Saracenojuxta ac a

anno Floruit mia cominonuisset exhortatione.


lo XVI. Cfr Nso; tom. II, p.46.
Trapad^eiffo?, cit.

ssecu-

in Fat. AtHOD.,

rfm Somoto, ab asceteno CaDeo serviendi, atque non procul

Memoriae
Joannen
et

Slavicae.
athleta, et

Pe-

tru$ Cazancn-

M.

Joannes in Menseis Ovnclitici nomen habet narratur ONovfforodensibusanni 1664 Passio modo Anno 1529, regnante ab annalista hoc quaeluferior nuncuJoanne IV, Novgorodiara, Tartari; a quibus corapreinvaserunt
:

veniam peccatorum nactus, ao

via-

populares supremum spitico refectus, inter silva, in veten ritum edidit. Sepultus est in urbe dissito. Aliquot coemeterio, non longe ab inclaruit ibidem alter Chnstiani
post annis,

patur,

et in captivitatera hensus. aut potius raptus, quidam, Joannes nomine, abductus est juvenis nec non et hberacastitatis et orandi studio, conspicuus. Hunc igitur, ut
litate erg-a

cum adhuc norainis confessor, Petrus nomine. ut Tartarorum esset neophytus. Accidit nempe,
Cazaniam missus, indeque coactus pulsus, Sviazscum urbem fuga petere

dux
sit.

Sih-Ali, tertio

egenos ad impuram Mahometi sectam a tum blanditus, pertraheret Chani praeceptor,


fide Christi

tum minis usus


cti jussit.

sed frustra. Quare confescapite eum plesoris constantia exacerbatus, procul ab urbe, summoque in
est;

plures mercatores et railites crudeliter sequi non valerent, a Cazanensibus noster occisi sunt. Inter hos porro fuit Petrus cum parentes ejus, Mahometi erroribus

Quem cum

quem

addicti, blandiendo

et

minando ad eosdem

Don

exteraplo anicoUe. Accidit autem. ut non mam exhalaverit Joannes; sed, licet gladio graviter lacoUo percussus, totoque corpore
Bus,

reducere frustra essent conati, judici tradiderunt, extremo supplicio damnandum Sepultus
est Petrus Cazaniae in loco,

quo nostra

aetate ec-

pro semimortuo relictus

eit.

Ad

se igi-

clesia Besurrectionis exstat.Hactenus scriptores

sanguinolentum tur reversus, caputque sacerdotem arcessivit bus sustentans,


Cfr. 1) Murav.,

manifortis

indigenae.

VnsSS.

\\7 ed. 1862. ad h.d. pag. 435 2) Dict.hag. pag.

DIES XXV.
rano.

Ex varii$.

?hSi,S
^^Mir
81

Mad

canC^^^^^^^

Kal.ProlhS.

Felicilalis el

ViiaUs et

septem infantium ejus, Januan., FeUcis MarliaUs(ira^Pro^cumM,.).FestumSS. Deipar^

Jo TheS^^

(Mg.). t Apomnis(M,.). t TransMeduV^^el^^oc'' [Mg.y t Oemetrii, sceuophylacis (M^^.). t MM. Juventmi iosephi archie^p^hessalonic.
(Act. 55.)

Maximi, Anliochiie

[Auxenlu, epirolse, bynax.\

OBSERVANDA.
S.

Grtgoriw.

"**"**

S.

Mares.

S.GregoriusT^szianzenus commemoratur quidemhodiein quibusdam Martyrologis Latinis; coU tamen solet apud Latiuos die ix Maji. quo nuUa prorsus fit mentio ejus in codicibus GraecoSlavicis. Apud Maximum Cythereum et in Mecomnseis Grsecis anno 1 505 exousis annuntiatur memoratio S.Isaisepropheise propeS Laurentium CPoli; quae quain ob rem instituta sit, nescitur omissa quoque est in eorumdem MeS. Mares, nseorum editione Yeneta anni 1843.
:

lendi artem cantor dictus est;

y.aXo(po)vo;

r,v

xai...

Mlrnc

Miratur PoUandus nusquara


tii

in Grfficorum Mefastis sacris SS. Juvennseis Menologiis, aliisve

zilnrj',

vndoxoiv, aiunt Menaea braeca^

^ juvmtiat.

etMaximi exstarememoriara;idemsiIentium depreheuditur in Synaxariis Slavicis; ideo ta-

men

noluiraus eos prsetermittere.

Eorum

acta

abbas

psalin Syria, propter vocis claritatem et

exstant ex homiUa XL S. Joannis Chrysostomi BoUandianos, ad hunc diem, pag. iOJ apud Beata Maria cognomento Dolorum et seq seu potius dolores meos extingue, Solutrix

y^ Maria.

(61

GR^CO-SLAVICUS.
(sic

58
^'" ^^^'
JwTJkflo

Auwentitu.

enim sonat titulus), colitur hodie in ecclesia Anno DoMosquensi S. Nicolai Pupysensis. mini 1720, ut scriptor Graecus testatur, capite

truncatus obiit Auxentius, annos triginta natus, natione Epirota. Juvenis venit CPolim, ubi in vitiaprsecepsruit atque,coriarii conditionere;

licta,

navali militise nomen dedit, dissolutis moribus, uti antea, vivens. A sooiis Saracenis falso insimulatus quasi ad eorum sacratransiisset.prae timore CPolim clam aufugit ; quae res etimulus sanguinis fuit ut peccatasuarecog-itarit eaque secum statuerit. Quare ad pnoeffusione expiare

rediit ; ubi illico opportunam inveChristo moriendi occasionem atque ininit pro capite tio quidera crudelissime cebsus , dein plexus, voti composfactus est. Demortui corpus honorifice ab ipsomet patriarcha CPolitano sepultum fuit in ecclesia B. Virginis ad Fontem caput vero deinceps in monasteriura Xyropotamis in Monte Atho translatnm, illic hodie etiam visitur, HiEc summatim ex auctore Graeco, citato Spiritualia cui titulus in opere periodico coi/ogMUi (Duhovnaia beseda) tom. XIV, pag. 25? et seq.

rem navim

TVlemox-iae Slaviae.
Moyses Novgorodemis.

baptismo Metrophanos, divitibus parentibusNovgorodiaenatus.oum.apuero Deum adamasset, in monasterium Iveriae Otroclam secessit; uude, postquHm vitam mo-

Moyses,
cense

in

usque ad annum 13fi0 tenuit, multaque interea monasteria et templa erigenda curayit. Illo autem anno, tum quia inter ipsum et metropoU-

nasticam edoctus

esset,

in

ccenobium Novgo-

tam Mosquse, Pelrum, discordia intercesserat, tum etiam quia mortem appropinquare sentiebat
,

hegumeni rodense S. Georgii transiit, ibique donec. mortuo archiemnuere defunctus est, S. Petro mepiscopo Davide, in ejus locum a

sede

iterum

relicta

in

coenobium

1325. Verum tropolita fuerit suffectus anno dignitatem suam abdicavit quadriennio exacto,
archiprsesul , in monasterio quietem quaesiturus. Frustra
ibi

Skavorodense, quod Obiit ibidem anno 1362, die 25 Januarii, nec nisi anno 1686 corpus ejus fuit levatum, atque, si auctoribus credamus, incolume reper-

ipse fundaverat, secessit.

store

Kolomensi piam autem speravit se paomnes vitse dies victurum Ecclesia enim nimirum morte Basilu suo iterum orbata,
.

tum. Erat autem

vir eruditionis

non commu-

nis , sedulo venientes ad se erudiens , multorumque scriptorum quae adhuc exstant auctor. Vitam ejus et officium conscripsit Pa,

potuit ejus successoris, non

pedum

archiepisco-

aNovgorodensibus enixe ropale non resumere, occupavit, eamque gatus. Sedem itaque denuo
Cfr. i)

chomius Logotheta, hag-iographus, quam aliis verbis regerit Muraviev (pag. 499); hrevius

autem attigerunt auctores modo nomiuanJi.

Amuros., Hist.

hier. Uuss..

lom.

I,

Prospecius, n- 9^. psg- 73. 2) Dicl. hag. pag. Ih8. 3) Philar.,

DIES XXVI.
Ex
Ostromirano.

S.
phi

P0I.^CAKP. EP.SCOP:. S. XeNOPHONTIS,

(MaM^)

IJXOKIS,

JOANNIS KT DUOKUH LIOK.M AKCAml ET

(Ita fere

Ea

variis-

Solunic.(firfem).S Simeon.ssemons.anachoral^ Pelr. clav.ger. "^.^^^'^^ SS Ma.tyrum Ananiae presb. et Mg.). MeLria magni terr. a> (Mp ; tMM.Aslen. ^l soc.or.,m (^ior.). t Ammon (Mp. .sto.). t Fauise, viu. Si* ). t Duorum MM. in Phrygia (Mp.

^ ; p^^i^ Eor. cum Msq.). Et fralris ejus Josej^ ^.^^ ^^^^ TranslalioS TheodoriStudilaslCp.JMen.^at.^ i^^o^

omnes cum Neap.).

~'X
(ytaiff.).,t i

^^^^^j

,.

-Xl')\AZoSm'^^^^^^^^^

^^^ Hierosolymis Davidis regis (/6r).

OBSERVANDA.
S.Polycarpm.

Smymensi, agiint s Polvcarpo, episcopo xxiii FeSvnaxaria GrfEca et Slavica ad omnia


T)e

bruarii

Romano commemoat in Martyrologio in Ostrom.rano e hodie, non secus ao ratio conj.c.


;
:

quod omnino notandum


^

est.

Hmc

en.m

OstTomirano potest prsluxisse Kalendario


S.Xenophon.
h.

al.-

de temporibusTheodosii Junioris terrae motus, S. AsteriisociisuntClauaius, sermo. quo hic die seNeonetNeonilla, dequibusaUiaf,^unt videsis De S. Paula viduaRomana, nnenti Inter Sanctos, qui 711Acta Sanctorum, p. fama, remIberorum Ecclesiam olim virtutum

^,^

^,,^^-^
;,,.

,(

5,^,^,
^^

,. oavi.i lll

rexihenx.

5.

Theodorm

^ exemplar Romanum. Refertur Aede qu. nophon ab omnibus prseter Florent. translatio - Hodie recol.tur eo die trigesimo.
ag-.t

!l/"s;rarunt, publicam vero victoriarum gloria Davidi regi.conuUus profecto invenitur qui

Slndila.

reliquiarum

Theodori Studitte ex Chersoneso exuv.is AcnVnsiCPolimuna cum venerand.s et S. Joseph, metroS Platonis, ejus nepotis, ejus fratris. laota est polit Thessalonicensis, Method.. patnarchoe CPoanno 845, tempore S. Theodor. festum a^. ur litani. H^oprium S.
S.

goomento Instauratori, possit f q^^P^^'. .^; hujus sanctique lendum itaque quod magni exaravit
calamo principis Vita, quam fusior. raonachus. Antouius, Ikaltiensis monastem liacspiritus magister et dux, eiusqueinvia ut "obis .pauca tan um. rsdeperdita^sit;
t

S. Josqili.

S. Simcon Se-

ntor.

Novembris S. Platonis \^'.q"'\*/P"^;^i^ =- In Menaem Josephi Thessalonicensis hod e. S omissus est in t.tulo, verum Gr. Simeon Senior Priscus in disticho diserte vocatur
XI
,
:

annales Georgiie lUf ta, Uceat annorumsedecira erat ^roponere. Juvenisitaque 1098 GeorRii HfiUusunicus.quandoanno David -c^ep;t.Ena enim Kar-

modo, iUinc

in

?ravissS

coronam

Tdv ouv rtalati luuewv, dntluaui, ExOpo" 7ta;^aco0 AeTTi-uva? ei? X"'^ "P*"'
id est
c
.

foris bel a et thaU^ facieshorrendav.su luctuosissimi; intusdissidia et geraitus sioues rapnmis simi Uma. omniavastataetdeserto be lorum domito Liparide OrheUano ig-uui, uwi" :n oH m nrapprtamina
:

incur-

?S

T^T::L.

caput. Cfr Acta tisaue prisciconteris terra martyre me .us S Anania presbjtero et _*De Accid.t anno 2 Cl'ol. sequenti. agetur die

HosPulverem, prisce Simeon tergis 3.

Francorum copii atoue ut Hierosolymam a jugum captam esse audivit, odiosum Turcarum *^
ilUco

ANNUS .fCCLESlASTICUS
DtE
ET

XXVII
curavit i^fMn loanne III conc lium cogeDdum eTcWUatie fegi antiqaioskhSnomen

XXVIII

r f.'^,dTberovoc8riso?e

et in ej^^

locum

risrquo risj,

remedium afierrequ" morum corruptela; ^. ...,. ,.i,,r,o>lan deseintemplo

sub ecut^e.unt/^

et

Gand.a Iberornm

miuus ac animi imperio subjecta Corporis non emmebat David. maffnituciiue super cseteros belloinsuperfortissimus,domi vero piis exer-

pnnmatrimonio cum Golinducha Kipcacensis DapiAl i^ fi,ia firmavit, accepto simul castello Daria in Ibe Ibemunitissimo; dataque g-enti facultate Jnitissimo dataq.^e -enti facuUatem ut dum est riam immigrandi. Quo factum bellandum Kipcacenses quadrag-ies mille ad semper haberet paratos eosdem contra Turcas veram reljg:ionem colonos ab idolorum cultu ad sit occasionem peropportutraducendi nactus
; ,

ubicumque e renam. Horum ope Turcomanos proflig-ans. tandeni anno 1121 suffi tinibus
p.ionis

citiis

deditus,

praesertim autem sacrorum

coai-

cumlectioni,quametiamiDitineribusintermittebatuunquam.i'ietatem ejus erg-aS. Georgium,


et erffa insig-nem totius Georgiae patronum , sauctissimam virg-inem Mariam.suaminbelUs templum contraTurcas auxiliatricera, testalur iuhonoremDeiparaeOelatiin fiuibuslmeretiae inUOnoiem ut-njaia; vjtiuv* ." *acejus imagiue miraculosa tropheis.

Trialetiam iterum vero sequenti Tiphlisiam. iDvadentibus;anuo . ^ auBeabaunisquadring-entissubTurcarumjugo ^3^ ao aunis4uauw-6^."v. tgit. Mox ^emebat, cepit, ibique sedem suam suorum detn^^^^^^.^1^ rege devicto, sine uUo Chirvani reg-ione potitus est, totoque

immensam cladem

eis intulit,

^^^^
^^

erectum, que bellicis ope ej usdem, ut putabat,comparatis, et ornalissimum. Ecclesiae addidit monastenum

nosocomium

ipsemet inserviens, et caritatis documenta benseximia.Enituit quoque in eo justitiffi et erga Dei docontinentiffi amor, et munificentia in pauperes vero liberahtas mos vere regia, quo die marsutanta, ut infelicem se diceret si
prse-

quod invisebat

gsepius, aegrotis

quoqut _ mana Caspii; destructis quoque Derbeati uuore ^.^^,-^ vyaopii **^".o^i.rnm *<^ quarum fragmenta sepulcrum ferreis nortis Armeniffi exornant. Ad baec eius hodiedum suae civitatem principem, Ani dictara, australis secundo conciho adpotestati subjecit, ibique pr^side contraArraenofuit quod Joanne lU fructu nuUo. Tanrum' errores celebratum est,
,
.

dem dura pace

pium auro plenum uon omnino vacuum domum cum Meleko referret. Anno reg:ni sui vigesimo,
provinciam, sultano, Trialetiam, Iberiae

Iberia frueretur, tot tantisque requiera translaboribus exantlatis.ad JEternam Gelatiensi quod ipse fundayeiit in mona.^terio trigesimoquarto. vit quinrat, anno regni sui

habenas, quagesimo quarto, postquam imperu

cum

admodum
trio

ducentisbellatorum millibus invadente. signa quamvis commisit, hostemque in fug*am vertit, plusquiuquemillia militum non habuent atquespoliisonustusrediitadsua. Qua victona ]Ugo de hosti bus reportata, a diuturno Turcarum patriam liberavit; tantamque g-lonam sibi comuxoparavit, ut dig-nus iuveutus sit cujus filiam rem duceret Graecorum imperator Alexius Commenns. religionis catholicae zelo et devoUt autione erj,^a Romanam sedem notissimus, invasionibus viam prsetem futuris Turcarum
;

Demedilatati. commisisset lilio suo Conditusestin ecclesiaejusdem monasteinscninipso introitu, ubisequens legitur rii H^sc reqiaes ptio, lapidi tumulari insculpta mea in sxculum sxculi; hic habitabo quomam memoriam elegieam. - (Ps. CXXXI. 14.) Ejus Januarii xxvi, si hdeshabearecolunt Iheri die obusse tur Muravievio, qui tamen eum xxvi disertisverbisdicit in Vila, quam es Chromco
:

Wachtangi
Chronicon

quibusdam ex incerto exscripsit Cfr Wachtang , traditionis fonte adjectis.


,

lberise,cit.

apudMurav.Wakhoucht,

Descript. Geogr. de la Georgie, p. 125, 359.

DIES XXVII.
3c Oafromi-

rnno.

Ex

vaTxit.

Petki et seftem JoANNis Chrysostom,. {Ita omnes.) Er SS. Anani^, Strm.). L\.\o\i\}iA(Rum. et Assem. cum Bas. Flor. Med. fratrum Chilandariensiuin [UiU.]. .. Translatio reliquiaruiD Marciance, miperatricis t5zw. Claudii, Asteni, Neonis, NeoDillae (5iVm. FZor.). i Pnsci (Flor. Med ). Oranium Mg.). t Pelri >^gyptii (Mg.). t Claudini [Sirm. Mg ).i Simeonis

Memokia

keliquiabum

S.

tMM

defunclorum [Mg'].

OBSERVANDA.
S. }.

Chryso-

Koinufi.

S.AmniM.

die et aliis sancto Doctori sacris, videt. IV, p. 691. sis Acta SS., pag. 760. et Sept. De Anania martyre et sociis agitur, ad diem prsecedentem, in Menseis, Prologo etapud Ver-

De hoc

memoria omnium dorynientium.


Grfficis

In Menaeis
S. Jtforciona.

Sirmondi manuscriptis

S.

Marciana jun-

MonachiChit.
Om,u-.de.
functi

sinskium; verum in antiquioribus, Rumiantsoquemadmodum et in viano et Assemaniano Menologio Basilii, ad diem prjesentem. (Act. Translatio fratrum SS.. Febr. III, p. 490) Chilandariensium annotataest manu recentiori bibl Mein Typico Chilandariensi manuscripto In Menaeis Graecis excusis legitur rolinensis. Eadem die sabbato carniprivti, ad calcem
,

gitur cum S. ('laudino; at in excusis refertur seorsim et apostolia aequiparatur, accedente sequenti disticho :
Ty:v /3a(7i?.t(jffav Map/.iavy,v ek fSiou,

XpiffTO? ^oicCkivc, iloLyti (Sao-iXiwv.

reginam Marcianam e vita educit Christus rex regum. Dicitur insuper obiisse in pace, quemadraodumetS. Claudianus.

DIES XXVIII,
Hx
no.

Ottromira-

Bx wrii.

jyiEMORIA VENERABIUsEpUH^SII (Ita OmUeS.) r. n J ^^i^/P^-n/ Mfif7 Knl Pallad.i, ^ve^iX^ [Prol. Men. Kal fTranslaiu) rehqu.amm S Ignatii M.^)]. Venerabd.s [Men.Kai. cumMq Med. Flor. Sirm ]. Vcnerahilis Ephraemi.eunuchi, episcopi Perejaslavi^ Kal) [Theo(Men. Prol. monaslerii SS. Borisi et Glebi

Hag.). S. liphrfcmi, archimandriljr Prol. Kal.)]. dosii heuum. Tolmensis [Men.


tJacol)i

raon

(Mg.Med

Flor.]

Duarum MM., malnsel

fihae (Mt;.).

t Charilis, m.

(M*/.).

(Sib. t CyriUi. palr. Alexandnni

Itg). t

Marcian^. imper. (Ued. Flor.].

Q^^gj^^vANDA

GRJilCO-SLAVICUS

65
DiBs

XXVlll

OBSERVANDA.
S. Ignafin

martyr.

Mirari subit, in Kal. Mstislavico excuao signari hac die Translationem reliquiarum S. Ignatii, praetermisso S. Ephraemo. Id typothetse errore factum esse liquet ex iis, quae ibidem immediate subduntur ex cod. Ostromirano, nempe Eadem die memoria ven. Jacobiy reclusi. Porro in Ostromirano Evangelio memoria Jacobi, reclusi, certo certius pODitur ad diem xxix, post commemoratioDem S. Ig-natii, die vero xxviii expresse agitur de S. Ephrsemo. Nec facile dabitur tautum sanctum iu codice Mst. fuisse omissum, prsesertim cum ipsemet Nevostrujev, hujusKalendarii editor doctissimus, asserat, referri ibi omnes anni dies, praeter 23 octobris. Betulimus tamen lectionem cod. Mstislavici, prout jacet in editione academise Petropolitanae. Quod eademdie veniuntplures Ephraemi nil mirum. Baronius, iu observationibus ad
:

nensis, ejus
suevit.

commemoratio
teste Mazochio, est

cetebrari con-

Imo,

hoc perpetuum

in Martyrologiis, ut sancti cognomines uno eodemque die coacervati millies reperiantur.

Reperiuntur autem in

maxime
tur.

iUi,

quorum

unum locum ita coacti dies emortualis nescire-

(Cfr In vetus marmor. Neapol Kaieudarium commentar., ad xviii Jauuarii, pa^r. 15), Qui Latinorum usus invaluit quoque apud
Grfficos,

quibus

nil

solemuius est

quam

san-

die ooUocare, qut-madmodum id manifestum reddit prajseutis diei laterculus, tres Ephrsemos socians. solo nomine junctos. Ephraem Perejaslaviensis praetermissus est iu Prologo Mosquensi, aeque ac Theo-

ctos cog-nomines

eadem

N Ephrtm
Pfrejaalavi

Martyrologium Rom. die xii Pebruarii, quo tres sanctos Modestos, retulit Tot sanctorum, ait, ejusdeyn nominis sub una die coacervationem ea de causa a majoribus aliquando factam animadvertimus quod natatis alicujus martyris dies incertus esset ut est exeraplum de S. Columba Cordubensi, cujus quum diu natalis dies latuit, eadem die, qua agitur solemnitas Columbse Seno: ,

dosiusTernobiensis. De utroque plura diceutur in Memoriis Slavicis, quemadmodum et de Ephraemo Novotorgeusi et de Theodosio Totmensi, cui additns est a nobis alter, Ternobo oriundus. S. Cyrillus AlexanJrinus ^Cyriiias colitur a GrEecis xviii Januarii una cum S. ^'^'wHdrmui. AthaDasio;et iterum solus die ix Junii, qua putant eum esse mortuum. Apud Latinos autem celebratur praesenti die, quo eum obiisse censent qua de re fuse disserit Assemanus, Kal., tom. VI, p. 90, et Papebrochius in Actis SS. ad hunc diem.

Memoriae
A'

Slavicae.
e lapidibus

Ephrxm

Perejaslaoieu
nin.

cog-uomento Eunuchus, genere Russus, ab episcopo ejusdem nominisetaevi Suzdaliensi, aut ab Hilarione metropoiita, quo,

Ephraem

exstruendam curavit Ephraem,


addidit,

et

baptisterium

Constantinopolitjino S.

cum perperam
sit

a quibusdam confunditur, omnino disting-uendus est. Anautem discernendus

etiam ab Ephraemo, metropolita Kioviensi, coaevo, neg-atur fere ab omnibus, quotquot hanc quaestionera tractarunt hucusque, uno tantum, quod sciam, dempto. Nobis communem auctorum sententiam prjeplacuit amplecti, alio loco, Deo dante, serio exagitandam. Ig-itur Ephraem, ex aulicis magni ducis Jaroslai monachus Cryptensis factus, postquam aliquantum temporis cum S. Antouio in eadem crypta fuisset versatus, accepta ejus benedictione, Constantinopolim profectus est ibidemque in quodam monasterio mansit. Regulam monasterii Studii transcripsit, a B Theodosio rogatus qui eam in Kioviense coenobium primus omnium invexitjunde per universam Russiam propagata est. Quse Regula B. Theodori Studitae non ita pridem ab Eminentissimo Cardinali A. Mai in NovaBibiiotheca Patrum grsece vulgata est In patriam redux, cryptam suam repetiit, ibique degit, donec ad cathedram Perejaslaviensem, a morte Petri, episcopi, ordine secundi, vacuam, evectus fuerit inter annos 1079 et 1089. Erat autem Perejaslavia, urbs Kioviae proxima, olimque metropolitarum Kioviensium sedes ad annura 1054, quo ilii simul cum sede sua metropolitana jura Kioejus
;

Sophiaenon absimile, adjectis etiam duobus sacellis, quorum alterum S. Theodoro Studitae, alterum S AndreEe, Russiae apostolo, dicatum est. Quam forte ob causam raetropolita Perejaslaviensis dictus est ab annalista. Mortuo Joanne metropolita, hujus nominis secundo, in ejus loco subrogatur Ephraem anno 10S9; et licet Ecclesiam Kioviensem, ut quibusdam
placet,

vicaria potestate administrasset,

tamen

nonuisi anno

1092 ad dignitatem metropoiitanam, utaccurate loquamur, evectusest; unde

factum,

ut vulgo
liexit

episcopus Perejaslaviensis

Ecclesiam Kioviensem annos quinque, festumque translationis S. Niuolai, Myris Barum vecti, quod Urbanus II anno 1089 ad diem nonam Maji statuerat,

nuncupetur.

eadem die iu Russia instituit celebrandum unde egregium liabes argumentum, sanctum hunc metropolitam sedi apostoiicae obedientissimum
dedit
vixisse.

Alia etiam
,

pietatis et zeli

documenta miraculorumque doDO in vita et post mortem a Deo oruatus fuisse traditur. Obiit anuo 1097, conditus in crypta Antonii, ubi etiamnum asservatur. Placi't hic,
pro coronide,
fuit

subdere seriem chronoIogic;im

episcoporura Perejaslaviae, quorum e nuraero


laus (ann.
3)

Ephraem. Sunt autem sequentes 1} Nico1054.. 2) Petrus (circa ann. 1072). Ephrsem, de quo supra. 4) Lazarus 5) Syl:

viam transtulerunt
tani titulo

Perejeslaviara vero novae

dioeceseos etfecerunt caput, vicarii

metropoli-

ejusdem episcopis

affixo,

Porro
S.

cum
Mi-

aedes Perejaslaviae metropolitana,

quam

chaeli archangclo sacram fecerat primusEcclesiae

a nobis ad diem trigesimam

nomine Michael, Septembris hmdandus, pro vetustate dilaberetur, eam de novo


Kiovieusis
metropolita,
Cfr
1) Vitft S.

6) Joannes. 7) Marcus seu Marcellus, (defunctusanno 1134). 8J Macarius (ab anno 1134 adll41).9jEuthymius. 10) Basilius (dubius).ll) Antonius; (in diptychis ponitur nonoloco) li) Pauius (ab anno 1198) 13; Simeon a Tartaris occisus anuo 12li7. 14) Theodorus.ordine ultimns: eo mortuo fincm accepitquoque dicecesis Pere-

vester.

jaslaviensis

nonnisi

anno

1701

instaurata.

114^)

Theodosii, auclore Nestore. 2) Palericori. fol. 120 verjio et <>r<(q. 3) Kiilcinii, SpccimiMi rccl. Kullie. p:). Diciion. hag.. pg. ilO. B) Mncarii. Hist. cccl. Ru<is , II. pag. 9 ct t<J2. ()) Philarcl., Hiat. crcl Russ. I. |ing. 127 7)
t.

Blaxiniovie. de anti()ua diu^ccsi PrcrejaslavicDsi, iu opere pcriodico Prolegoiii. Blosfpi.. iHHH, dicm. 9) Karainzin, t. 11; pag. lOi.

IV. 8)

Menxact

Prulog. ud huiic

Eadem

^OmS
Jxi..-

ECCI.BS1ASTO1JS

^^^^
^^^

,^,

Borisi et votorgensis SS.

.^^^

^^^^^,^8 Boriso et

regendum

susce-

hag., pag- >"^' Cfr \) Dict.

-^^

"''^

deret "^'^^-

,m

rex Annuit libenter petitioni


,f ""eTU^obium
>

P^^^ZTnsi; mudque '"''^ pr..s expens.


,

sar..s

mun.v

ed't,o

extruxit proo-nibus rebus necesadject.8 ^,t^,it q


,

^^^^^^

^^^^^

aut

d^ eo hic damus Theodosu. auctore max^am partem ex Vita

sunt ea desumpta

^^"monLt

i^m

heTh^odosius licentiam ab

CaUisto

Patriarcha

colvo ;culi

scilicet.iv.

Constantiuopolitauo, ejus Theodosius porro, na-

gurnopetiitobti..itqueincellasol.tarjaD^^^^ g-umciiu y Tntprpn novis mona-

Tne

iulgarus. uatalem urhem

-li^

-nSatrum
lerr^e
cousensu.

parentibus, et in ^"^^'''''''\^:,^'fZ2v Amanter sese abdidit. dinense ArSar dictum, monastico Jobo, et ptus ab hegumeno fbi re virtutibus omu.bus brevi h.b u decoratus fratnbus enitmt. viri priB csteris rplLiosi Postquam tmvero humili obedientia. in his exercend.s con,

Quam

elect.onem

cum

E
gariae

prS

Sma
rdLue
inc

ferret,

cosnob.o. paulo post, relicto


invisit,

monastena

,1iit itaaue adi.t '*'>^".

ad mehora orbatus ^umpsisset, parentibus Ternobum Bu charismata sese extendens, coeuobmm B. M. V rcaput. abiit. atque
,

multum temporis

Messembr.am, actanuem

R7-CPo im Atho, CPol.m, Slivnum, Montem '''. monte Kiliphano. "^ ju Jgn, in
circiter

Mons Sanclus uuncupatur g.rnis quod vulgo non dm mans.t fnge-us est. Illic tamen Crevense d.ctum aliud,
sed in

quos quinquaginta virtutum fama mira nter^Diony ius quidam Exortas hiereses Massa-

Tbeodosius ; montem mox relicto, Jransut; quo etiam plures annos degit Sliveusemlperrexit, ibique omnimonachos B. M. V. EpikernevianiB,

sociis

Ad-Jarmn ^ seu Bogomilorum, oppugnav t, Judaizantium strenue

ruisse narratur.

>1*^

inter
l,us

caruset amabilis.

Verum neque tum


est,

vo-

factus torum suorum compos

qui

eum

Uos monachos pra;clara dioi de Gregosimul ac audivit multa


rio

in via spiritus dirigeret, Quapropter invenire non potuit.

quod virum. inter Bulga-

quodam, cognomeuto
iste

Sinaita,

qm m

s.mpl. , "l'*''".'' patriarcha, viro alioqu.n hxresium ^autores publ.ca oncilio coacto, pcenasque luecokdemnatione plecterentur Celebratum autem est conr nt condignas. 1360 Adamitas, anno salut.s c lium contra errores et Theodosio nrLsidente patriarcha Crevit ig.tur Theodos..
, ,

loco

CpuHssimi

profligati.
,

Paraoria, (mons

patriarcha Callisto,

auctore in ^ita Gregorn, vocatur,) Latens {Skrytny)

liegumeni fama

Bulgarise commorabatur, in finibus GrfficiiB et Dei properavit , fratr.bus

peue .nnumeros Agaren. totam Macum ad eum attraxit. At accessu iterum vastarent, in locum cedoniam posisooiosque
perdifflcilem, utpote

summis
,

in rupibus

continuo ad virum relictis. Brat Gregorius

Sinaita .nter

omnes

?uL, sese cum

sociis

abdidit.

Tandem

post

Montis Atho doctrma temporis sui monachos pr^stantissimus plunbusque et virtute longe palastra magister apud discipulis iu utraque
suos
celebratissimus.

grav. morbo corlabores triei^niales varios patriarcham Call.stum e


iUico statu.t .n Serbia CPolim rediisse,

eptus?ubi audivit

urbem

Horum

not.ores

fue-

Nicolaus, Marcus runt Gerasimus, Josephus. quorum gesta .n Jacobus, Aaron et Clemeus, magistri fus.us enarranvita Gregorii SinaitiB Gregorius iste in Paraor.am tur. Venerat porro tunc fugiens ab Agaren.s, qui e Moute Atho, vastabant. Verum cum universam Grsciam a latron.bus, Paraoria quoque infestaretur magistro suo ad missus est Theodosius a rogaturus ut Alexandrum, Bulgari regem erat subjecta) ab regionem istam (ipsi enim monaliberaret inimicorum incursionibus facultatem redcUisque aivmis rcuuo vvx.* chisque divinis rebus vacandi
,

regiam proficisci. Quare, ascend relicto. navem sofem suis fratribus multo post ibique non aopulitque CPolim
,

Bomano

in succes-

Cnorifice sepulcrum

Mamant.s .de qu. et.am Theodosa Callisto a patriarcha nc.ho exaravit, ^ogatus a C vitam. nt diximus. r=.t n fa clero. Hmc f CPolitano et universo memor.a. apud Graecos ctum est. ut Theodosii innotuent, ac non crbrata, Bulgaris parum ipsomet cond.to publ.ce pisUn m^nasterio ab
est in S.
.

onustus. Ejus corpus obilse dicitur anuis

colatur.
sect.

^^^^

^^ ^^^^^^
^

^
'

111.

pag.

\ et

seq.

C(r 1) VUa S Theodosii 21 Yia Gregorii Sinailae, auctore

Ternobicnsis

Ho"^ pairiartiid, lu ir.-^i cyUem "LVnirclirio^^Sko

P^^S^^

-l'

Theodomis
Tolmciisii.

aspexit "VoTheodosius Totmenais lucem vestem induit in ubi et monachi loffdflB.

ibidem

quod

monasterium instituit anno 155^ ; et pnviledum regeret. immunitatibus

monasterio
Prilucensi

SS.

Salvatoris

fundato.

Mox

a S. Demetno monasterii salinis


,

possidebant prsBpositus, quod Totmse

fratres.

Ss,aregeimpetratis,necnonetprdi^ ejus fert lestamen. ditavit, quemadmodum exaratum. Obiit Tbeodotim propria manu

sius

GR^CO-SLAVICUS
sius

57
Dies

anno 1568, die 28 januarii, lacrymarum


fertur,

dono conspicuns atque etiam, ut


raculorum.
Cfr i) Prol. et

miSu-

Conditus
Mensa ad
1.

est
d. 2)

in monasterio

moriano. Coli coepit anno 1720j sedannol798 in Sanctorum Eussiae album a Synodo imperatoria illatus est. Habet officium proprium.
d., pag.

xxix

"^^^^^

DicL hag., pag. 284. 3) Murav., Vil SS. ad h.

497

el seq.

DIES XXIX.

OBtromi-

IXLemoria

Ignatii

deifeiu

[Omnes cum Bas.

Sirrn.

Maz, Mg. Neap. Hier. GP. Vind. Me^.

rano.

Ex variia.

Flor. et cset.) Venbrabilis .Iacobi recldsi [Med.) SS. seplem MM. Samosalenorum Romani, Jacobi, Pbilolhei, Ypcrichii, Abibi, Juliani el Parigorii, [Prol. cumMed.Mg .Sirm.).^^- MM. Silvani episcopi,Lucsc diaconielMocii lecloris, Amisi {Men Prol.Kal. cumMg). S. Laurenlii, reclusi cryplensis (Men Pat. Kal). Aphrali,

anachoretae [Hor. cum Mg. Med. Sirm.). t MM. Tathuelis, Sarheli et Babese sororis [Bas. Meg Maz.). t Barsimaei, ep. Edesseni et mar. (Meg. Maz.). t Zosimi, papae [Ilalg.). t Hippolyti, pape [Med.]

OBSERVANDA.
S. Ignatius.

Consentiunt cum Ostromirano synaxaria universa, sive Slavica sive Graeca, excepto codice
Mstislavico excuso, qui Translationem S.lg:natii (de hac enim agitur hodie) consignat die praecedenti, hodie vero vacat. Id typogfraphi Petropolitani oscitantiae potius quam ipsimet codici manusoripto tribuendum, observavimus supra. Martyris liujus meraoriam ag:i apud Latinos Kaleudis Februarii, norunt omnes. Imo in Actis SS. Febr. I, pag*. 13, plures dies referuntur S. Ignatio sacri, solo xxix excepto. Notandus est dies XXXI Januarii,qui in Kalendaris quibusdam Belg-icis sicut etiam in Martyrolog-io Trevirensi S. Martini occurrit, S. Ig^natio probabiliter ideo sacer, quia Kalendis Februarii praecipuum cultum obtinebat in istis ecclesiis alius aliquis san-

ctus.

Eadem

ratio valere

videturpro die xxix.

Natalem diem S. Ignatii ag^unt Graeci et Rutheni die XX Decerabris, quo Latini commemorant De S. Jacobo corporis ejus translationem.

recluso seu Exercitatore

quem

distinguas a

in Palaestina, ag-itur in Menseis S. Jacobw, Grajcis et in Actis SS. ad diem praecedentem; in Slavicis vero ad iv Martii; et x Octobr. in MenoRefertur S. Barsimseus hodie et log-io Basilii. S. Barsim*u$, die sequenti ; hodie scilicet cum SS. Sarbelo et

Jacobo martyre

Babea,aliisBarbeaautBebaea,quo3sacrobaptismate donaverat cras ob cultum peculiarem. Apud Latinos colitur S. Aphraates vii Aprilis, qua et vitam sancti hujus anachoretae exhibent Acta SS, p. 664, auctore Theodoreto, ep. Cyri.
;

s. Aphraate$,

Memoriae Slavicae
S.

Laurentius

Laurentius
gnae
cellae

vir fuit insigrnis, qui floruit sseculo

orationibus diu

satis

perseveravit.

Tum

ad

Kievocrypten$is.

undecimo. Quo
cseteris fratribus

perfectius

Deo

serviret, exi-

statuerat; verum quominus id faceret prohibentibus, ad monasterium Kioviense S. Demetrii, annuente hegumeno, transiit; ubi voti compos factus et parvam cellam adeptus, in jejuniis et

sese includere

cryptas Antonii redux, ibidem extremam diem obiit anno salutis 1200, in provecta senectute.

virtutum corona etdono sanandi morbos ornatus, Ejus exuviae ia eadem crypta hucusque quiescere dicuntur.

Cfr

1)

Rulc. Specim, pag.

i. 2)

Prolog. el Menol. ex Palerico ad h. d. 3) Dict. hag. pag. 16*. 4) Menol. Vers. ad h. d.

DIES XXX.
BxOstromirano.

InVERTIO RKLIQUIARUM VENERANDAnUM

S.

ClBMBNTIS

l'APiE

ROMANl

QIARTI

POST

APOSTOLUM

PbTRUM

Bm variis.

SS.MM.Censorini, Passio S-Hippolyti papae [CseteriomnescumHier. GP. Vind. Nan. Msq.). sociorum S. Hippolyli (Afen. Prol. Kal. Sabini seu Sabaini, Aurae seu Chryses et aliorum, cum Bas) SS. trium aulislitum Gregorii, Basihi el Joannis Chrysoslomi (C/ti/. Og. Men. Mg.Flor.Med. Sirm.), Prol Kal cumMg) S. IheopWiVi ^o\\, mariyris {Men.KalProlcum [Theodori Gabroviensis (Ath.)]. Petri. Re^is Bulgan {Prol^^s,). V. P Zenonis [Men. Pr. Kal.). mar.et soc. [Flor.Msq.)^ t MM. tet Cvri el Joannis [Pg. Gotli. Msq. Sirl ). t Xenophontis Styracini,Mennc^,Gommodi, Herrai, Maun, busebii. RusUci, licis, Maximi, Herculini, Venerii, presb. Archelai, diac. CyMonagrii Amandini, Olympii, Cypri, Thcodori, Tnbuni, Maximi, Edessae et mart. (Bas. Mg. Med.). riaci, ep et sabaini [Mg. Sirm. Med.). t Barsimaei, ep. Viclonni et Inum virgit Barsi,ep. Edes. (Sib.). t Triphjense mart. t Sarb.li (Med. Sirm.). Theodulae, mart. (Flor.). et Theophanis fratrum (Italg.). t
,

Dum

Sirm. t

MM. Theodori

OBSERVANDA.
S.

Clemens, Papa.

Festivitatem S.Clementis papaB,notatu dignissimam, silentio praitereunt Meuaea Graeca et g-lagolitico. Slavicii. exccpto solo Assemaniauo

firmum testimonium habetur in Epistola AnaVir stasii Bibliothecarii ad Carolum reerera


:

De

S.

Clementis translatione Chersona

Romam

7nagnus, inquit, et apostolicae vitx prseceptor Constantinus philosophus (qui et Cyrillus)

Romam

ANNUS ECCLtSUSTlCUS
DiES

XXXI

jANUAnil.

Sanctonim Sanctorum

Cy"li lu vii. -- .n y.ta SS -^!

Certum certum est

autem ex
iniro

f ^^"f,^"^ ?atam fuisse S. Vladi^eutis papEe Kioviam Metropolitffi


re^e, ^i

Mef log'o ^^^ ^^^ ^^^^^ ^ iiippuij.-uo, *"'^7:-C.^q^^aturS.H.ppc^U^Po^ elebraturo.

Gr^cm^^

-.*

capm ^^

KiovieDsis ",^;^l^|^ff cod Igitur e^^^^^^ c tiouis 'mpos.tarn

j^j

gj^uum consecraet

^^ ^.^^^

timmt.

SS.

CV/rii* ci

Lfe.-v^.w^

Bulffar

commemo-

^^^.^ *'

Joonne.

Pe/rwi rex

X"ld

Prolo|is mss. hanc diem fn duobus quo ad diem xxv Novemhns, 'culi X.. alfas

ifj^l^^ Z3o.nominaturhod,e ^f7,iano et Menologio Canisn

confunpniscoDus Edessae, minime


iu
;

Maryulgo

Pei cuo eo.tet duc. rcBe. .lii "'."luot Soc. prS... Bolj.rl.,

coeoo-

?' ","'|bo.,

oenpe l.lju. 6- """T' '"Siysirl.tu;. - '<"''

sir'eSr.i.^r?.ro,'S.s
EuVostokov (Codd. mss. Mussi rantsoviani, pag. **)^ in Memor ns t>ia'Pi Trra.Dlacet ut explicabimus Vitam Petn, qu.cumque ? f ad 25 Novembris.
iendit c ar

|--srrsasi'3i=
quoque ea saltem ex parte huic c^terisque omnibus sjm.h Sorfconveniunt Iheodorus compendio peremptis. Erat ?5;^g^g^,Pj^^ matnmonu obvinculo contig-isset illi, ira abrepto,
Q"^^"^';;'"^^'',,^^,

TSScS

'-"<'-

"-''-

G^,>n.,>.

PySS
quorum ^lt" tem

dmum

archiep. ile fuerit, a Theophylacto, celeberrimo, conscriBura^i* et hagiographo Ambrosiana auctor est T,tam rrperiri inBibl. Ubi noCfauoonh.s (Bibl. t. I, pa^. 305) Theophylactos Ecclesi* B^-

^^^'^'^fcum autei

'^^'^^''^'^^^^^^ fecti pcenitens, Montem Athum neg * jtentia peracta, in paatque ^o^^

Mem

pet^^,

?lndum

est, duos gari archiepiscopos

fu.sse,

^ore S Ignatii, Lripta-plurimaVosterisreliquit. S. HypPOiy"^s nomen in nullo synaxano vidi in Mensis vocatur papa romanus iieroeram aliisque synaxar,^ pas-

alter

saBculo xiii li.oru", ei Pe^ri Bu gar

lubensque coram ^^ g J damnatus suspend.o v.tam absolvit m ao corpus ejus in mare projectum, ^oini.^^^_ PdditU in ecclesia S Joann.s

P^^j^^^

r>am re^^^^^^ q

^ ^.^^.^_

;l"'^j,

tamen condiderunt chnstiani ; quod quierentes nullatenus potuerunt


ubinam
jg

rS^rologo

Mosq.

Pocajovensi recte 8im In Horologio


S.

S. Htero-

J^^^^^J^^^^J^ho^diedum V

lateat ignoretur.

Hwo''u.

Zrlyris HyppolUi, ep. Port^J^mam^u nominatur in Meno , Porliensis. Papa quoque


Basilii
titulo die pracedenti, at sine

^^^^^ ^^

abundat quam mi-

Komani,

citat. in Paterico ^^^^,.^ ^fr Ne.v ^pr.p./o,.. pgg. 212. ^^^^^.^ ^^j^^ ^^^ ^^^

qu^ vix

lato sensu

sumenda

est,

quo nempe

DIES XXXI.
Ex Ex
Oafromirano.

varih.

]yLEMouu SS. MAHTYHUM Abba \%.hanasi.,man^^^^^^^

Cybi et Joanms ^^"^^^'^'

Thpoclistae el

Eudoxi (Pap. Men.

mr

iProl.

IJa^S^

Mg Men. Kal. cum Sirm. Maz. Med Ardun.s (Ath.)]Men, Kal. Kiov.). [El.a)

Italg.).

Wicelffi, episc.

OBSEUYANDA.
Anargyn Celeberrimi hi martyres cognomento ffiqueac passim coluntur hodie aGraecis et Slavis quibusdam synaxarus rea Latiuis, quamvis iu Kalendario ferantur etiam die praecedenti. In Morcellii annuntiantur Constantinopolitano plaue eodem raodo ac in codice Ostromirano.Lorum festivitasperagebaturolimCroli in ipsorum templo.quod erat in regione urbis,quai a Sphoranomen habebat.ldindicantMenaea Grseca ad
cio

SS.

Cym9

et

Joonnc.

SS. V.ctor.num S ithaSfiliasetpraeterea vero Athanas.s desidepiT^vXnam, nomen Menaeis ^Mnri.i omnes simul indicari in passim describebat Sirleu^rsua

Su^
?us
,

calcem Synaxarii,et in suum Menologium derivavitSirletus.nontamenaddiemtrigresimam primam, sed ad tri^esimam, nisi id negligentia
inde
contiffit.

De S. nec semper accurate. iterum Synaxana martvre eiusque sociis agunt Romanum vero ad decimam Martii, xxv Februarii. -:. S Trydie

Victorino ,

,,,.,,.

SlS Martvrologium

Recte vero posuit

ev roi; l(^o^ay.iov\iTO

iooax^ou quemadmodum habetur in Menaeis Grcorum;Cfr Aca SS., Jan. 1. 11, pag. 1081.-

Cyz.ci ^h" nam. virginem et martyrem S.rlet^ ^ponto Menologium Graicorum -^" Lodem aie refert ita editum Canisio Tri,
:

m Hene-

^,,,..

martyrum ?xxx Januarii) sanctorum ^

phsenas

GRi^CO-SLAVICUS
phsenss x Cyzico Hellesponti urhe; ubi SS. Victorinura sociosque errore prffitermissos esse liquet. Juvat huc referre ex Menseis distichon, ad nomen Tryphaenae alludens
:

59
DtEs v*ikvt
FSBftVABn.

vatis) atqite ostendere volens, alios quoque posse ita agere (id est ad castra Mahometi

transire,

quoa

tributis solvendis liberarentur),

Taupo;, Tpufpaiva,

co^o

rpuqia t6 ffap/.tov,

Kai TTpo^Tpu^a;
,

TteptTrfii

at t; a)ty]paro'j;.

Elia$ Ardtinis.

Taurus Tryphcena delicate vescitur tuis carnibus, et ad deticias te transmittit puras. De Theodoro .Mytilenensi a Turcis perempto actum die priEcedentij similissors exstititEliffi Ardunis, anno 168G igne cremati. Atque hic
,

gradum
tandem
placuit,
spiciat,

sistere cogitaram. Verura, quia auctori Patcrici Athonitarum Graeco-Russo, quicumque


ille sit,

in simplicHate cordis prsesentibus christianis dixit Offeratur mthi modo pileus ruber (Turcarum sermone/es), e^ Hlico fio alienigena quibus auditis, quidam ex majorious loci, jocandi gratia, turcicum pileum ei submisit at ille, diabolicse astutise immemor, nec tartareas tenebras extetnplo excutei^e valens, ad judicem toci illico pergit /idemque Chrisli abrenuntiat Per^it auctor prasdictus: Ad ignem damnatur Elias, atque in rogum optime paratum conjicitur, cum ecce, o rem
:

quaedam vere stupenda narrare


loco. referre lubet. catholicus lector i)er-

miram

eahuc, speciminis

utauctoris stoliditatem

manent vestes martyris imo tolumque corpus integrum servatur ac ill.TSum, ligno caeteraque omni materia
!

intacti

et capitli,

Extollit ig-itur mag-ister Elise, hominis caeteroquin minime exculti, prndentiara et in

jam

conversando cura aliisdexteritatem, atque


g-ionis christianse zelura
;

reli-

at statim post addit

ab eodem fuisse negatam ; neminecog-ente; ratione fere nuUa ; ut hominis imprutidora

dentia ac animi inconstautia appareat maniBeatus fest;i. Accipe auctoris ipsamet verba Elias, ait, proximi saluti consulens (agitur de christianis Peloponesi tributorum onere gra:

comhustibili in cineres redacta, anima vero in cMestihus mansionibus ante ihronum Allissimi jubilante (pag. 149). Qu quara parum ciedibilia siut, quamve tenuem tidem mereatur Pjiterici auctor, nemo non videt. Ctfctera cum aliis commuuia sunt, si excipias Eliam natum Calamatani, qui Moreae vicusest, ejusque caput a christianis reconditum fuisse in raonasterio

Vurkano. Cfr iNioy fxaprupoJ.oytov, Paterico Montis Atho, pag". 146 et aeq.

cit, in

Memox-iae Slavicae'.
Nicetas

Nov-

gorodtasis.

adolescens Cryptense ingressus, esset, monasterium reclusorum vitam agere statuit. At quia propriis viribus, juvenum more, nimis confideret,

Nicetas,

Kioviensis,

dum adhuc

scientiaeque a daemone immissae inico oblitua, vitas religiosse rudimenta de novo mscere agres-

sus est, eo majore studio, quo longius a recto

tramite aberraverat.
electus

seniorum subspecie angeli boni latente graviter illusus Noest. Nimirura posthabito orandi studio
,

consiliis spretis, propterea a dffimone

anno 1095,
;

vitse
:

cuhs comprobavit
suis extinxit

Episcopus Novgorodise sanctitatem etiam miraincendii flammas precibus

vumque Testamentum

fastidiens, tolus fuitin

legendis libris VeterisTestaraenti; quos

magna

ex parte raeraoriter recitare, siraul et consilia


visentibus dare, futura praedicere aliaque hujus modi ad vanam gloriam captandam praestare oblectamento ei erat. Tandem patrum

tempore pluviam e caelo impetravit. Obiit anno 1107, die 30 januarii Corpusejus circa aunum 1558 integrum repertum, in ecclesiam cathedralem S. Sophiae
siccitatis vero

ubi non Kioviensem solemniter illatum est honoratur, solum die praesenti peculiari cultu
,

verum etiam 30

aprilis.

Cryptensium precibus a tentatione liberatus,


11. pag, li cl 271. Eccl. Rus5. II. pa Cfr *) Vita anliq. aucl., cilata a|nid Macaiium, Hist. lOU; II, 3, 122, 179, 21j. h. d. 3) Dicl. hag. pag, 20U. 4) INestoris Aniial. I,

2)

Prolog. ct Meneca cx Pater. ad

MENSIS
Ex Ex

FEBRUARIUS.

DIES PRIMUS.
Ostromirano.
variis.

jyi.EMouiA S. maktyiiisTkyphonis (Ownes). K mri Veneran P S Patris Vendimiani (J?wm. Men Kal. cum Bas. Sirm Maz, Med. Mg.). Pcrpetuse, Satyri, Revocali. SalorDili, Galati (Men, Pr. Kal. cum Sirm. Med Mg.]- SS. MM. Profeslura Hypapanlcs D. iN. Jesu Secundi el YcViciiaiis (Men Pr. Kal. Verl cum JWp.).

Thessalonicae et Basilii, ep N. (5jVn. t Sancli ct jusli Simeon (SiW.). t Theioniset duorum puerorum, confes (izVm.). t Ephr.Tm Syri {Italg.]. f Timothei {Mg ). t hegumem Casu[Nectaru (Mo t Carionis, mart. {Mg.]. t Agnelis Romanae {Sirm.). Georgii metr. Mitylenes, fratrum el confesiarum [Necrol. Casulensey]. t Dav.dis. Simeoniset

t^HYPapanteD
)

MM

soruQi MilyleDensium. {Laur)

OBSERVANDA.
S, Tryittiou.

Partem Kalendarii Ostromirani a^grediraur toto naraque mense paucis festis distinctam Februario exhibet dies festos septem tantura; in Grfficorum quoque Synaxariis raras esse festivinerainem tates tribus sequentibus mensibus latet. De profesto Occursus oihil habet synaxased solam exhibet meinorista Ostromiranus riam S. Tryphonis, non secus ac CFolitanus Octobris Tomus XI.
; ,
,

Morcellii. In Mst. Assem. Rum. et Possev. inPassio S. martyris Tryphonis , scribitur prgeennte forsan Menologio Basilii, ubi legritur
:

^Timoloco Certamen S. mart, Tryphonis; Natatis dies S- mart. apud Sirletum vero Tryphonis, sub Gordio imperatore passi. Remense Evang. concordatcum Mst., nisi quod omissa sit vox martyris; contra, in Par. III etV. S.Tryphon 12
:
:

ANNUS ECCLESIASTICUS
Dmsll
FEfiBCARU
S. Sitneon.

iVtfitur

Wetaphras e ut VitaS. Tryphonis ex

blavico Tryphon. In Menolog- o

pL^^:i^^r &r=pu.m^-cdi.si^^ Csi


Quodin Menol.
Basilii

k^

oranes recolunt cbe tertip J^^j j, potuerit iUa _agi antiquitus si^^ ^^.ji^ Hcet suo mulcurafe,toOcoursuspora.n.uUd.etur^ festo Occursus Dommi, uti dicetur
caeteri

mul cum
loco

mensem l'ebruanuai

or-

ubi soieraexcipias clau.ulam de loco, Kst au em encosolebant. nia S. MartyWs perajri ut mium iUud e grffico tam presse translatum, ni ^rfficum Quandnque difficile sit intellectu, oculis habeatur; quod g-eneratim
S.

Vendimia'

esemplar pro lutellig-i detexlu codicum liturg-icorumMavico ViudemiHni, eremitae, raemoria S. potest.

episcopumThessalomcenSirmundi mss., sem" commemoraut Menaea Scnpsit adduntque eum Athenis esse oriundum. S. Euthymii ThessalonicenS Basilius Vitam quitemporeSS Cynlhet Mesis, thHumaturgi, est, cujus gesta, thodi floruit, dignusque omnino ex slavica versione tanturamodo mnoquai mihi manent, in tuerunt, Latinis vero prorsusignota

S. Basilium,

s.

Basiliiu.

nu$.
S. Perpelua.

Menolog-io agitur hodie iu Meuffiis et iu De S. Perpetua ejusque in martyriosociis Menologi aeunt hodie cum Meii. Gr. excusis ad diem sequeuSlavi Graeci vero antiquiores Insynaxariisffitatis remotioris nullam

Basilii.

tera

utrmslucem tandem prodeant, praisertim cum quesancti Vitadesideretur in MenolognsSlaviBasilio notitia habecis et Grsecis. Brevis de S -S. Ephraera, in Actis SS. ad banc diem. tur vulgo referri solet die 28 coo-nomento Syrus, Januarii;atinMartyrologioItalo-Graecoannuntiaturinitio hujus mensis, quin Magni, quemadinter sanctos ordinis S. Basilii -- In raodum et alii plures, suo loco indicandi.
:

'^-

^W"'*"-

et recensetur

Eypnpanle
profestum.

et

fieri

at in inscribitur passim, et quidem in recentioribus alnsque, MeniEis Slavicis et Grsecis, in Horol.

mentionem

profpsti,

vidimus modo

refertur primo loco

Hypapantes

itanamquemensem

festivitatem refert in Mcnologio suo Sirletus; Febrnarium orditur A^a-

Imo ipsammet

mscribitur suppleraento ad Synax. Sirm rass. Certamen Agnetis memoria his verbis S

s. Agnes.

sanctx
nc-^.

talisdiesS. martyris Tryphoms, sub imperatorepassi. Eodem die Hypapante Vommi NostriJesu Christi, quo temporre beatus Simeon Christum Dominum in ulnas acceptt. Errorem cubare hic satis superque dcclarant

Gordto

rio

Plura de Nectarii virtutibus et orthodisseruerunt continuatores Bollandi, Act. do\ia de S. SS.,Oct., t. Vlll, pag. 277, ubi etiam Camonapterii Casulensis fundatore

Nonsemelactumest de ea mense Janua-

et victricis y.allvAy.ou

Agnetis Roma-

Nticlarius.

tum Profestum Occursus, quod certo certius primaFebruarii ret^olitur a Graecis et Slavis, tum etiam unanimis Menologorum consensus, festum Hypapantes referentium die secuudo, nomen denique quo passim distmguitur lUe

Josepho sermo verlabria deque successoribuseju.-^dem


satur, insuper et

Necrologium ilhus monasterii cod. expenditur accuratius ac illustratur. In occurrit die nono quodam bibl. Taurinensis

hujus.

DIES
eOttromiraEx

II.

Occuusus DoMiNi

no

Ex

tioriis-

Siraconis {Neap.].-\ I S. ^ ^galliodori niarl. {Mg,).

NosTRi Jesu Cuuisti (Omnes). elicilalisetsociorum. [Bas. MM. PerpeUi, Felicilali

Med, Maz. Sirm.)

OBSERVANDA.
Occursus Do-

Hypapantem

sive

Occursum Domini

nostri

mtni Nosiri.

Jesu i)hvhi\ celebraut hodie graeci ct Slavi consensu uuanimi in omnibus suis Menologiis Synaxariis et Menais, solo Sirletiano excepto, quod levi caeteroquin opera concinuatura esse jamdudura nec semel aniraadverterat Pnpebrochius. Eamdem solennitatem in antiquioribus martyrologiis suis expressit exemplo Orientalium^txiclesia Occidenlis, retento grseco vocabulo Hypapantes. In Horologio Kuthcnorum Veteris Pocajov. attexitur sequens elogium legis umbra hodie impteta est hoc modo quadymginta nempe diebus elapsis post inefjabilem suam a purissima Virgine Maria nativitatem secundum ca^mem, altatus est Jesus Chrisius a matre sua et Josepho sponso in templum atque inibi a Simeone justo, qui ei obviam occurrit, in ulnas susceptus. Aliud encomium, quod in Prologo Moaquensi et alias obviura est et paulo fusius rem declarat, totidem fere verbis exstat in Mena^is Grjpcis atque
,
:

chernicura usquecomitabantur Varangi ; solebant vero hi equitautem imperatorem comitari, portantes humeris secures suas, erantque cum Slavis perraixti, ut nerainera fugit in Slavicis non omnino peregrinum. Sed et nostra aetate
festivitas

Hvpapantes inter duodecim solennionumeratur, atque per octo dies integros agi solet, nisi feria; occurrentes quadragesimalis temporis obstent. Habet etiam vigiliam seu profestum. In eodem Prologo Mosqueusi adjicires

tur notissiraa illa in festivitatem oratio S. Cyvulgo credebatur, Hierosolymitani, rilli , nt Gaude valde, fiUa Sion ; quara quffi incipit
:

episcopo Constantmopolitano multo pejus adscribit editor moscus. Notabilis est ousretenie etiam lectio Codd. Mst. et Rom sapit enim idiotisraum Russorum (occursus) Quum sauctus Siraeon commeridionalium. rauniter recolatur die tertia, adillara differendus ^al. Neap^ est, quaravis hodie uorainetur in
S. Cyrillo
: :

s. Simcon.

ubi_ insculptum

est

PViUP.

SCE MAKIE

latine redditura legitur in Actis Sanctorum (Febr. 1. 1, pag. 217). Accedit seqnensclansula
:

purificatio sanctCB Mariee, Symeon. Cffiterum istud SVMEO inde manavit, quod

SVMEO,
etiara iu

Celebritas jit in veneranda immaculatee DominiB nostr^e Deiparas semperque Virginis sede, qux est in Blachernis. Inebat autem olim maguo cum apparatu, prjEsente ipsomet impejatore, quem, teste Codino, ad templuin Bla-

GriECorum

libris

De S. S. Simeonis vocetur. martyrio sociis nihil legitur hodie in Menoin quse eas referunt logiis MentEisque Slavicis Eebruarii. Secus Graeca. Kalendis
;

interdum hoc festum Perpetua ejusque

S-

Perpetmci

^oc.

DIESIII.

GR-I-CO-SLAVICUS,

61
DlES
III

BT IV

DIES
Ex
Ontromivariis.

Fedruuui.

IIL

J.

rano.

Ex

EscEPiT (Omnes). Tern. Men. Pr. Hor. cum Bas. Hier. GP. Nan. Sirra. Maz, Mg.). SS. MM. Adriani et Eubuii [Men. Pr. Kal. cum Bas. Med. Maz. Mg.) S. Blasii, armentarii mart. (Pr. Men.Kal. cum Sirm. Flor. Med. Mg-) S. Azariae proplietae {Men. Pr.Kal.cum Sirm.Mg.). SS. MM. Papii, Diodorict Claudiani [Men. Prol. Kal).

JLEMoniA S. SiMEONisQii

DoMiMM

S.

Annae prophetissae

(Af-s^

t SS. PauH

et

Simonis [Mg.). i

S. Claudii,

confes. (Mg.). f

Comraemoratio animarum

OBSERVAMDA.
SS.Simeone!

Anna.

gg^ Simeonis et AnnfB memoriam recolunt hodle synaxaria fere omuiasive Grgecorura sive Slavica si escipiatur Kalendarium Neapolitanum, in quo S. Simeon nominatur ad 3, ct Sirletianum.in quo refertur Kalendis Februarii; iu utroque tameu simul cum llypapaute Pomiqua in re, observat Morcellius, Graeci id, ni quod veri mag-is simile est, sectari videntur. Sane in Prologo diserte euunciatur, sanctissi;. :

que sectante. Sane


tur
ille

in Actis sancti martyris diciesse tertio nonas FebruHrii, eodemque die veneranda ejus passio solemnisque dies natalis celebrari. Quie si apud BoUaudum melius legisset vir doctissimus, alia omnino commentatus esset de S. Blasio ad

passus

mum

senem, viso Domino

et

praeuuntiatis eia
;

qu?e erant veutura, contineuter obiisse quod etiam binae lectiones Evangelicae diei declarare videntur. At Kalendarium Grsecorura metri-

cum

fert

T-^ Tpirarrj dziii-olt; jStoco /bO/j ^u^icavy:^,

hanc diem ueque negasset hit.-, uti alibi etiam solet, diem emortualera sanctorum in Kalendario Neapolitano umquara naiale^n dici. Auiraadversioue dignura est BIasium,dum CiE^jarese in Cappadocia aon ignobile martyrium faceret et iu bullieute lebete detineretur, sumpta inde aqua credentes aspersisse atque in uomiue SS, Trinitatis baptizasse. Quod non in Menaeis
Graecis solum, sed etiam in Prologo Mosquensi totidem verbisexcusum legitur; quamvis hujuscemodi bapMsmus,per aspersionem collatus, a Kussis hodieruis tanquara res no\ a et antiquis

ieriia corporeis vinclis Simeona resolvit ; tertio die mentio SS. Simeonis et annae fit in duplici Cod. Barberino, quos citat Morcellius et eodem die comraemorantur fere in omnibus scilicet invaluit apud aliis synaxariis. Mos Graecos, post singula raajora Christi Domini festa postridie jubjungere memoriam eorum Sanctorura qui propius ad mysterium concurrerunt. Ita post festum Theophaniarum, seplima Jauuarii, sequiturmemoriasivesynaxis S.Joannis Baptistae ; Natales Domini excipit synaxis SS.Deiparae cum S.Josepho; Nativitati B.Virginis subjung-itur memoria SS. Joachira et Annae; Annuntiationi vero festum S. Gabrielis archangeli. Similiter post Occursum Domini No&tri congTuum erat recolere meraoriamSS. Simeos. ffaiirinnus. Sirlctus inscripsitnomen S.Hanis ct Aunse. driani, tacito Eubulo, ad diem proxirae sequenS. Blashis ArS, Blasius, quia conditione erat bubulXQjxi, mentaritts. cus, g-raece |3ou/.oio;, ideo aliquando nomine S. Bucoli perperam desig-natur ; est autem
;

teraporibus prorsus inaudita improbetur. Quoniam autem dies ejus passionis incertus est, ideo sanctosuo cognomini sociatus est ad praesentem diem ; unde hic deinceps, ob festum SS. Simeonis et Annae, ad xi Februarii translaUe S. Azaria additur in Metus esse videtur. de quo in lib. n Paralipomenont nol. Slav. Confessoris titulum cap.l'^ scriptum est. prajfert S. Claudius in Menaeis Graecis, at in Kal.Neap. ad diem quartara vocatur raonachus; quapropter distiugueudum esse crederem a S. Claudiano martyre,qui cum aliis sociis nomi-

^-

^-a"i

/""o/jAeta.

S. Claudixu.

probe disting-uendus a sancto cognomine, episcopo Sebasteno, cujus natalis diesannuntiatur N. S. BLASSI, quod inhodie in Neapolitano terpretaturus Mazochius orditur ita A Gra^cis non hoc,sed xi die Febr. celebratur inMenseis, AnthologJo et Menologio. At Latini... hoc die. Verumestquidera, S.Blasium episcopum celebrari apudGraecos et Slavos hodiernos die xi ;an autera deantiquioribusidem sit intelligendum non constat irao contrarium indicari videtur in marmore Neapolitano,Graecos mores plerum: :

natur hac eadem die et etiam sequenti. Praeter distichou consuetum quod in MenEeis et apud Ani- CommemoraSiberura exstat, caetera desiderantur. marum commemorationem referunt hodie Me- tioanimarum. Tn aiirf. Yiiit^a r, ev t^ naea Veneta his verbis 76 ffaccarov r/j; Tvpo^dyov y.ypiw ndayjx xarcc fjLVYiiJiT, Twv oiy.xiwv ^uyjov ; quaesubsequuntur duo Hos cogitantibus mentibus senarii versus

et poscentibus versus Ineditione eorumdem Men^corum Veneta anni 1843 omaia ista oraittuntur. In Triodio tamen quadragesimali, eadem comraemoratio sabbato ante Dominicam Tyrophagi, quae fit apud respondet Latinorum quinquagesimie Assemanura ex eodem Triodio referturad feriam sextam. (VI,pag. 581.)

semper
lito.

piis,

libamen

Memoriae
fiowwniw
Vgiicemis.

Slavicae.
postenquam plus tria saecula in terra jacueintegrum repertum esse dicitur anno 1595. Tura in ecclesiam cathedralem, a solo refectam, illatum est, ethodiedum ibidem quierat,
scit.

iTortuo patre Vladirairo,Ugliciam cum fratre jyxsno Audrsea regendam accepit Romanus,
-

eamquedein
1285, quo
in ecclesia

solus gubernavit ad

anuum usque
;

obiit die

3 Februarii. Corpus ejus

Transfigurationis

conditum

ubi,

Cfr 1) Dict. hag. pag 235. 2) Murav. VitOiSS.

aJhancdicm.

DIES
Ottromiranunt.

IV.

Ex

varii$.

Memoria venerabiiis P. N. Isidori Ve^asioiSB (Mst.et ca^ieri cumBas.Sirm.Hier.GP.Vind, Nan. Coisl. Maz. Mg.). SS. MM. Papii, Diodori, Claudiani (Rum. cum Bas. Sirm.Flor. Med.), ProLcum Sirm. Mg. Flor, Med.). S. ladoS. Nicolai Studilffi, confessoris (Rum. Pap.Men. KaL Pap. Kal. Hor.) S, Abramii, episc. Arbclorum in Perside et mart. [Prol.KaU ri marl. (Leop. cum Bas. Sirl Maz. Sirm. Mg.), Sancti cujusdam eremitae iEgyptii [Menol.) Cyrilii Novoezerensis (Pap. Men. Prol, Kal.). Georgii, principis (Kal.Pap.).
t JoaDnis

ACAT.

ANNUS ECCLESIASTICUS
DiEt IV

(4.)- 1 Adnani xoart. C.sareaeel -^;?^^? ^^ Agalb^, marl. [i^^^'-) dii, mon. (^eap.). t

^^3 00^
i

Ev^

ejeclio (Mg.).

OBSERVANDA.
cum sequentisynaxaricquod, abdogio S Adriani, martyris.socn
quiadiversum
S.

est

S. Wdortts.

ln Mst. et

Rum.

S.

Isidorus vulg:ari

nomine

Eubuli, et

S, Papiiw
toc.

ei

S.

ladonu.

S.

^&romin.

. ciantur,- _ colausStudita. In Typ , tr. 7 Theodorus Pelusiota. In festo errore ponitur Antiquiora :exordinenoslro. Italff addiiMT socios die praesvnaxaria referuntS. Papium et Claudianus in senti, receutiora vero imdie S Eum mutatus est in Claudionem {Clodionay promeruit, sub S. ladorus palmam martyrii Decio, auno 253. Ita lloroNumerio, imperante loe.Ruthenorum,etprajtereanihil A.S. ladore, cum multis episcopo et martyre in Africa, qui Valeriano passus est, omnmo distinaliis sub suo breviter ffuendus. Versinscius in Menologio Ferperam ttprudenter: S. mart. ladori vocaPapebrochii mss. S. Abramius in Kalend. videtur alius esse tur epi^^c. Rubimensis nec

placet. adhuc^neditum.ex integrohicproponere -ou (3(rt/w;, sxtwv Olroi v^wm t^'^ A/>j

Trapxta; eTrtrr.Oeuvara/6>v iioli^:,-^ n.a^jAo)V


tyovTit,
7-?,

fxoL

xiy^r^ y.TryoT^6<ioi,

zri

Opr^cyMo.

xt-':^^-

u^vot

iuA/aagavovratuTron.uTiXtou rou
-/^awv x.ai

rqill-ovoq
ovofj-c,

(^i^oloyr^ca^^TO ,m nM9-/t^ >^' f:wT^Ovrc avayxaaGevre; uyvr.ac.^-

Tol cclr^lov 0oO 0l

yy^divovTai

Erant hi sub Decio, Satalorum civitate provinciee imperatore, ex Pamphilice originem trahentesconditipnejumentorum pastores.moribus christiam.APumblio^prcTfecto Pamphilix.comprehenstei
-JTio

/ptartavwv.

a sanclo Palre
Georgiits.
S. Nicolmis.

Ahramio

qui in

Rum

refertur

nomen veriDei nostri confessi sunti amoreChriquodquum ejurare cogerentur, m


terroaatl

Novoezerensj die sequenti.- De CyriUo Menionis Shivicis. ffio principe, agetur modo in

et

Geor-

Sludi(a.

Acoemetorum S NicolausSludita, ex ordine Methodii coiBVUs, erat CPoli, SS. Cvrilli et socius mag-ni Theodori StuditfB individuus Photii, mtru^i in carceribus ettormeutis.
fledem
S.

ilinequaquamvacillarunt,mtmsprcBfecttconammadvertere iemptis. Qui iratus gladio eos chricapiteque mulctatos sepelierunt iussit,

Ig-natii.

communionem

ut evitaret,

esse hunc 5^eam. Hincsatis apparet diver.^um CEesarese a sancto cognomine.qui nou Adrianum nec sub Decio,impe1'amphilite sed Palestinae, sub lirmihano ratore, et rublio, pra^fecto, sed

mouasteriiprffitecturae valedixit,

multaqueper-

memoriam cousecravit S. INicopessus est. abimperatore laus I, papa Romanus, dum petiit
Ejus

imperante Diocletiano, martyrii palmam, In Eius nuUamentiofit in Meu. Slavicis.


:

tiUit. liier.
:

S. Nieeuis.

Michaelecum prfficipuis heguraenis et episcopisipsum mittiEomamexparte S. Ignatii, paet schistriarcha^, coutra Photium invasorem
S.

additur roO v mioi^ Pythiorura locus oaiou^uiTa. Tov v toIzU-jOloi^. celeberrimus, in Bithynia propter thermas erat pah.tium exstruxerat Justisplendidum
;

rcctius in

Naniano

to-j

inquo

maticura. ut fuse declaratur in Act Sb. ad StuditEE Vita lectu dignissima. (Cf. d pag. 538etseqq.)Eademex3tatinMenol. h grteco Mosquensi, at longe contractior et a exemplaricauteabludit in iis qufe ad Photium
S. Adrianus.

Nicolai

nianu^et

Michaeli sacram. Pythiorium Nicolai Studitffi, palatii meminit auctor Vita; S. quonos egimus modo. Consulatur (.angius de Mosq ad CP. Christ.,1 IV, pag. 17S. In Menol.
ffidera S.

spectant.-InMenaeisbibl. Ambrosianimss. et hodie martyin Menolog-io Sirleti annuntiatur

riumS. Adrianietreliquorum
quidem apud Sirletum breviter
ratore, inartyrium passus est
;

Ciesay-ec-e)
ita:

et

NalaUs i^. BadrianiquiapudCxsareamsubDecw,tmpein Mediol. vero

cu)usdam calcera diei additur: Commemoraiio eremitw Deum tiynentis et in mrtute profifimbusurhts cientis qui in monte solitario,zn Antinoein Mgypio morabatur ; tum prolixe viri poenitentia de peccato, quod coranarratur miserat imprudenter.

Memoriae Slavicae.
CyriUu$ No-

Quantam
turus

Deo gloriam aliquando procura-

nomine Helenae Utroque orbatus, concitatiore


pede in via perfectionis cucurrit Cyrillus, Cornelio duce et moderatore. Tum, arctioris vitie cupidus, in desertum secessit, aunuente magiperstro, et viginti annis ibidem rigidissime Rubrara (Krasnoie) actis, tandem in insulam Lacus Novi seu Novoezerensem. divinitus sibi prffimonstratam. appulit ubi cella posita, duas
;

voeserenm.

esset Cyrillus,

prauuntiasse fertur. statum, audisse sibi visa est exclamantem Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Deus Sabaoth,plena est terra gloriaejus- Antequam adolevisset, monasticae vitiE desiderio aocensus, paternam domum clam reliquit,et ad B. Corne:

jam a ventre matris Haecenim eum, utero ge-

a quo tonsulium Comelscensem se contuht natus, et dein in vita ram accepit, annos 16 monastica institutus est. Re comperta, in desertum advolat parens, Cyrillum secum abductu;

{Ediculas erexit sub

titulo

Resurreclionis et
iu

B.

V. Odigitricis.

Mox

rus;verum

sancti juvenis monitis persuasus, propositum mulat, noneraque religioni dat ipse, post trienuium ibidem raoriturus. Similiter
fecit et mater,
Cfr 1) P.olog
.1

rium parvula serumnosam cum seterna comrautavit Cyrillus anno 1532 die 4Eebruarii, virtutum splendore nec non et miraculorum et prophetiaedono clarus habitus. Officium consecutus est plici canone.
h. d. 4) Mcnol. Vers. nd h. d.

cella excrevit, in

grande monastequa vitam hanc

cum

du-

angelicam formam iuduta, sub


h. d.2) Dict. hag.

pag

1^13. 3)

Murav. Vila SS. ad

Genrgiui
Siwjnus

Dux.

die colitur a Russis, tanquam martyr, Georgius. magnus dux, a Tartaris, Russiam

Eodem

Constantinus, utpote Vsevolodi


jor,

filius

natuma-

tunc priraum invadentibus, interfectus. Erat autem Georgius, filius Vsevolodi III, anno quae ea 1189 natus, thronumque Vladimiriae, accepit ab eo rehabebatur, fietate urbs regia gendum anno 1212. Quod cum segerrime ferret

est,

belUim inter utrumque fratrem exortum in quo adversa fortuna pugnavit Geor-

gius.
est
;

quem non

Caesns itaque et a fratre throno pulsus nisi post obitum Constantini

iterum occupavit anno 1219. Erat porro Georgius pietatis eximiae, in mandatis Dei semper

ambulans

GR^COSLAVICUS.
ambulans; Deique timore plenus non amicos tantum, sed et inimicos diligebat. Pauperibus largus ultra modum, Dei ministros venerabatur fovebatque vel maxime, imprimis aulem B. Simonem, episcopum Vladimiriae et Suzdali, doctriua et pietate celeberrimum multa quoque monasteria et templa curavit exci;

63
DibsV
et

tificem,

adcujusobedientiam accessissevidetur
in cruento conflictu,

vi

Georg-ius, dignus inventus est, qui gloriosam

f^E""!^^'"-

mortem occubuerit

cum

Tartaris, christiani nominis inimicis, ad Sitim

taDda,acsacriscodicibus, inconibus, praediisque ditanda. Propter has sane virtutes, non miuus

flumen habito die 4 Martii anno 1238. Corpus ejus, ab episcopo Kostoviae, Cyrillo, agnitum, ex campo, ubi inter tot alia jacebat, in ecclesiam Vladimiriffi delatum fuit et Basilio, ejus

quam
Cfr

propter observantiam erga


pag. 200.
:2)

summum pon(>)

eodem tumulo appositum. Officium habet ad diem 4 Februarii,


nepoti, in

li Aiiiiitl. I,

Dicl. hng. pa^.T-i. 3)

pag.
I. r,

27!).

ii}

Karamzio, in.iing. 22i-280.

ActaSS., Ocl. t. X iu Viu B. AretliK, pjig. H78. i) Ktilcin.. Spcci inen. Macaiius, Hisl.eccl. Uuss., pag. 227. 7} Tuigcncv, Histor Uua*. iiioii iioiiiiin..

pag. 30.

O$lromira-

num.

DIES
ACAT.

V.

Ex

variis.

Agathae oiartyris {Mst. Par. Tern. et cseteri ferme omnes cum Bas. Hier. 6P, Vind. Sirm Mg.). S. Palris Abramii [Rum.]. S. Polyeucti Junioris- patr. CPolilani [Rum cum Sirm. el Mg ). S. rheoduiiae, mart. el sociorum cjus, Helladii, Boethi, Macarii el
S.

Goth. Neap. Maz.

Evagrii {Menol. Prol.cumMg.). t Theodosii, in Scopulo. {Mg,Flor. Med.).

OBSERVANDA.
S. Agttiha.

In Mst. Rum. Menol.legitur Passio S. Martyris Agaihae ; in Proloj^o Memoria S mart.


:

Agathce in Par. VI, iu Meua:is, Tern. et Sisat. S. mariyris Aqathie Kalondar. Moscov. apud Assemanum Martyris Agathae. Par 1 S. Agathas. Capp. et Ephem. Graeco-Moscas brevissime Agatha. Possevinus habet S. Martyris Agapii, non t:im inepte, ut volunt l*apebrochius et Assemanus, modo legatur Sanciae. Slavice enim Agatha audit Agafia, et in geuitivo Agafii, es quo interpres.Possivini formavit
; ;
:

mine Helena; de qua dicetur ad xi Julii, Junior nuncupatus est in codice Rum ut a S. Polyeucto Smyrneusi distinguatur. lu aliis Codd. Slavicis non occurrit; tacetur quoque in Menologio Versiusciano. Coufusiouem aliquam pariunt S. Theodulias socii, quorum no,

S,

Thcodutia.

mina

in duplici synaxario Menologii et Prologi varie expressa sunt. Nempe in Prologo norainatur nelladius commentarisius cum Boetho (3oy,0o;, quod latiue audit auxiiiaiorem ; in

S. AbramiiUi.

mnvaAgapium.
memoravimus
et martyr,

S.

Abramiusidem estquem

xiliaior,

heri. Puit episcopus Arbelorum anno 348, sub Sapore rege, in vico

Menologio vero Helladius vocatur prEefecti auuominc proprio sumpto pro appellativo, dum commentariensis manet anoiiymus.
Menseis Slavicis praeluserunt Grseca cum Menol. Basiliano, quibus prseferendara censemus cum Bollando lectiouem Prologi in titulo a nobis expressam. De S. Helladio, commentariensi, acT-um est 24 Jan. die fjus mortis S. Theodosium in Scopulo, grsece h Iv.o-nO.f,}, memoravimus ad xi Januarii, et referemus tertilo ad viii

S. Polyettclu

patr. CP.

truncatus. Brevem ejus Vitam, commentario priBvio illustratam, exhibent Acta SS., Febr. tom. 1, pag, 406 et seqq. Polyeuctus, patriarcha CPolitanus, sedit ab anno 956 ad annum 970. Etsi nievis quibusdam fortasse non caruit, si historicorum jndicio acta ejus pensare velimus, ut observavit Bollandus, tameu in Album Sanctorum retulerunt et publice venerantur Graeci, etiam ii qui Ecclesiffi Catholicae addicti sunt. Plura de eo reperies apud eumdem BoUandum, in Actis SS. Febr. tom. I, pag. 706 et seqq , ab Ecclesi Orientalis

Thelman

dicto, capite

S, Uelladitti.

S.

Tlicodosius

in Scopxtlo.

Februarii. Hodie nominatur in editione Meuffioanni 1843; omittitur aiitem in editione priucipe, quae ceteroquin in pluribus inter se difl^erunt. Sed nec synaxarium, quod hodie subjicitur in Menaeis, convenit cum synaxario Januarii, ut dubitare liceat.

rum Graecorum Veneta

asseclis serio perpendeuda Hujusenim patriarchae manu sacrum lavacrum suscepit anno 957 magna ducissa Russise, Olga, Christiano no-

eodem Theodosio Antiocheno agatur utrobique; Antiochenura tamen certe exhibent Med- et Flor.
an de

DIES
Ottromimnum.
S. Bucoli, episcopi

VI.

Ex

variis.

Smyrnensis {Mst. Rum.Par. I et VI Tern Sis. et aetericum Hier. GP. JuUani, martyris, Kmesai in Phamicia {Rum. Prol. Kat. cum Bas. Sirm. Pg. Vind. Mcmoria SS. MM. Silvani episcopi, LuCcT diaconi et Mocii ioctoris (Rumcum Maz. Mg. Sirl.). Bas. Maz. Sirl.) SS. MM FausUT, viri^inis cum Evilasio ci Maximo, Cyzici in Proponlidc {Men. Proi. Kal. cum Bas. Neap. Siri. Mg. Sirm. Maz, Nan.]. SS. Martha?, et MariiB sororuui
Goth.). S-

ACAT.

Dorolhec-E virginis, ChrisU-e seu Chrisliame ac fralris earum Lycarionis {Prolet Kai.). SS. el Callislte sororum el Theophili scholaslici [Men.Kai ). S. Parlhcnii {Poss.). Jacobi, ep. Rostoviensis in Russia [Pp.). Basiiii t Pelri, episc, fratris S. Basilii Magni (7/^.). t ^"aisli. fpisc etmart. (Ba^. iSiVm ). t CP. {Sirm.)]. in Uarianis (5iVm), tBarsonuphii (5i>m.). [(*hotii palr.

MM

OBSERVANDA.
*'.

Stiro/tM.

In Mst

Memoriavener. patris nosiri Vy^

est

antea

quam Poiycarpus martyr.


,

Consen;

vocatur con^ffcrator et sanctus in Uoto\. episcopus, cum Viccit Bucolus temsequenti adnotatiuncula pore S. Joannis Theologi, a quo et ordinaius
coli episcopi
;

Smymce
;

in Rura.

tiunt caeteri omnes, prjeter Possevinum qui S. Bucolum ejus loco nominat Partheniura autem refert ad diera sequentem, nomine aliquantulum immutato S. Patris Ucolii, raeri:

dionaliura

64
D.Es

ANNUS ECCLESTASTICUS.
-

VII

dionalium

FEimuAnii.
S. Juliamts.

Russorum more, qui conso. nami^vocaliwpassimpostponunt -s.Juiiascilicet


;

r,^rt

flphkmfttis inter Ecclesiam


^^^;^^^'^^^^^^^

S.

Silvanm

c(

$oc.

S.

Paustay

Virgo ettoc.

tit^^^^^^ nus in Rum. ^o^atur sanc/w^, s ue tyris non secus ac S. .[.^^^^^^^^^ mrtvrpm flnnellant S^^Jf^^^^f Menologu ei rro martyrem appellant auctores Menologi Wi, brevique encomio ornant. De bylvano Januarii, quo die et ejus sociis egimus ad 29 Prologo celebrantur certarunt ; at hodie Menol. Basihi et in Actis hanRumiantsoviano, In Menolog. et Prologo excuso exstat ctorum. Eausta ejusque sociis breve elogium ex S.

Graecam et Latinam, volumina conscripta ex-

*^ ^^^^ disseritur in vita S. Jg-natii, CPolitani. auctore Niceta Paphh.gone, in Sltimo tomo Octobris recusa, plura dicere super^^^^^^^^ jjj^^^ ^,^^^^ lectorem voluraus monitum, a Symeone Magistro et Logotheta, quem esse cum Simeone Metapliraste doctis-

eumdem

S. Fauslun ep. el mr.

Anthologium Graecis depromptum Nanianus codex solius Faustse memineNeap. runt; utpote praecipuse. Latini de his marlyribus S. Eaustum adfert agunt 20 Septembris
Alenffiis
; ,

de

simi quidam contendunt, hunc pseudopatriarcham teterrimo colore depingi, edit. 1'aris,, pao" 44^. Nam asserit, illu7n ex sacyilego conjugio ortum esse, impietatem ipsius variis Euthymii, ut puto sanctorum (Joannicii prasnuntiatam vaticiniis Thessalonicensis)
,

fuisse;

Menol.

Basilii

his

verbis

Commemoratio

S. Busiliu.

Faustiepiscopi, sine ullo syuaxario; Sirm. addit titulum martyris jungitque S. Basilium qui colitur in ede Darii. Ecclesiae SS Cosmae et

eumque insimulat magi%, aliorumque criminum. de quibus plerique auctores non meminerunt Quibus ita brevissirae relatis,
5a^is

SS. Martha

cl

Marta rnwi
Lycarione,

Damiani in Darianis, iv rot? Aapetou meminit quidem Cangius CP. Christ. lib. IV, pag. 122; Sanat quisnam sit iUeBasilius, non liquet ctas sorores et martyres celebrant hodie Menolog, et Prologus, adduntque eis Lycariouera seu

pergit Pinius noster,^Mr&M^en^i scetera, quamvis ea non exaggehujus viri reliquis rentiir, et alia ex uno scriptore non referantur. Quare omnem tacentibus, hic

ceHa siin^

haruni accusationum fidem penes Simeonem retinquimus, et memoriayn Photii, atiunde

omnibus
ffagitiis

S. Dorofhea soc.

ci

Carionem, Graecis Bucarionem, qui in Prologo vocatur monachus, iu Menol. vero frater MarBasilianum thffi. De bis Graeci et Latiui post Sat prolixura Menol. agunt die 8 Februarii.

odiosam incertis gravare nolumus. Hffic Pinius in Chrouol. Patr. CP. initiomensisAug.,pag 112,
catholicis satis
,

texuit in S. Dorotheam Menologus Slavicus, tacente Prologo. Plura contiuentur in Actis SS. Eebr. tom. I, pag. 771 et seq. Jacobm cp. Boslovix, Nescio, cur ad praesentem diem referatur in Kalendario iMss. Papebrochii Jacobus, Eostovise S, Peinii, Ep. episcopus, quum celebrari soleat 27 Novem-

sermonem

mitissime sane et sapienter. Jam vero lugendi schismatis istius ducem Graeci recentiores non modo miris laudibus extoUunt, sed et inter sanctos Ecclesise su receusent, ut liquet ex Synaxario Sirtnundiano, quod ad 17 Februarii Memoria S. Barsonuphii et sancti sic habet patris nostri archiepiscopi Constantinopoliiani Photii.Celebratur autem festum illius in
:

bris,

quo

obiit.

S.

Petrum, ep. Sebastenum

wde sacra

sancti prophetse et baptistse Joan-

et fratrem S. Basilii, refert hodie Kalendarium Basilianorum Italo-Grsecise , Romae excusum

anno 1845; verum continuo addit natalem ejus


S.

nis, quce sita est in loco Quietis, ev rotc /,pfxia?. Caiterum in nuUo alio Menologio Graeco aut Slavico mentio fit de Photio, ut jure dixeris cum

Baronu-

yhim.

Pkotim.

De celebrari quinto Idus Januarii seu die 9. S.Barsonuphio agitur hodie in solo Sirmundiauo Synaxario ; ejus Vita partim fabulosa, partim incerta expenditur in Actis SS., ad xi April. Profecto mirabitur lector in sacros pag. 23. in quibus S. Ignatius celebretur, intrufastos,

matico

et audaci schisfuisse inscriptum, quemadmodum nostra setate id in lucubrationibus suis factitant auctores quidem Russi, iuter

Pinio illum

ab aliquo privato

in Sanctorura

Album

quos priraas obtinet Muraviev.


ecclesia J. Baptistse invenitur

NuUa quoque apud Cangium,

esse nomen Photii illius, qui prsecipuus exstitit sanctissimi viri adversarius et auctor

sum

quae

cognomen

a quiete loci prseferat.

DIES
OslromiTa-

VII.

num.

ACAT.

Ex

variis.

Lampsaceni (Mst. Par. I, Ilet VI. Tern. Prol. Sis. Men. Eor. etc, cum Theopcmpti, marl. et soc. Bas. Hier, GP. Vind. Pg.Nan. Ft. Sirm. Maz. Sirl. Mg.). S. in HeUade [Par. VI. Og. Cap. Pap. Bud. Hor. Men. ProL (Rum. cum Sirm. Mg). ^. Lucae KaL cum Sirm. Mg.). SS. quatuor prolectorum eorumque faraulorum 1003, martyrum Nicomedise (Men. ProL Kal cum Bas. Mg.). S. Bucoli (Poss.)^ S. HeUadii {Chit.). Arionis seu Apnonis, ep. Cypn (Bas, Sirm.), t Memoria Petri in Monobalis (Sirm. Mg.). t Theodori Stralilali (Hier. Nan. Msq. Vind.). t SexMartyrum in Phrygia (Mg.). t
S. Parlhenii, ep.

OBSERVANDA.

S.Parihenim.

Memoria sancti lu cod. Mstisl. habetur venerabilis patris nostri Parthenii ; in Sis. patris nostri Parthenii, omissa memoria; Kumiants. tacet. In Horol. Prol. Menaeis et aUis quam plurimis additur episcopi Lampsaceni aut Lampsacensis civitatis. SimiUter in Menolog., nisi quod loco memoriae \egatuTvita. In Par. 1 vocatur Phartenius ; in Par. VI bene quidem nominatur Parthenius, sed civitas, dicitur Laphacensis. cujus episcopus fuit Possevinus legit S. patris Parthenii, ad diem prfficedentem. In Menffiis exstat officium proprium in Menolog. inseritur Vita, ex Me:
: :
.

sociorum ejus, tacitis SS. Parthenio et Luca, quos tamen nominant cffiteri codices fere universi. Duos sanctos nomine Theopempti insignitos protuliraus die 2, 3, 4 et 5 Januarii ; quorum alter, dignitate episcopus, sociatus est cum S. Theooa, alter cum S. Theodota. Hodiernum a priore illo diversum non esse aperte testatur Menologus Slav., additque S. Theopemptum

episcopum,
tyrii

prffiter S.

Theonam, habuisse mar-

socios quatuor protectores eorumque famulos, de quibus raodo erit serrao. Quos omnes Rura. comprehendit generali formula et sociorum ejus , nominato solo priecipuo : ubi
:

taphraste, inscripta Crispino, qui sc Parthenii


s.

Theopemp- discipulum esse

profitetur.

S Theopem-

,J,_

ptwn
Eum.

martyrem commemorat hodie synaxarista his verbis Passio sancti Theopempti et


:

notandum est, notam passionis et memorix, non semper in cod illo esse urgendam. S. LucaSy cognomento Helladicus seu Junior, distinguendus est a S. Luca Stylita, qui etiam

S.

iAUM*

Junior

GK/ECO-SLAVICUS,
Junior nuncupari
poste vivis
cessit,

65
Oils viii

Belltidius.

cembris, quo Lucas, heg:umenus monasterii Salvatoris, toO 2&)T/ifo;, nuncupati Profundi Kivi, ad 7 Sept. Fastis inscripti. Qui omues Juniores vocantur comparati S. Lucse Siculo, anno HiH vita defuncto, ut opinatur Bollandu:>, aut potius comparati S. Luca^, evangeliattJe. S. Lucam in llellade referunt Menaea (jraeca, Venetiis anuo 159ti excusa, liis verbis S N. Lucee in Sterio Helladis ivlT-^pi(At T/]; 'E//ado; qusB a receutiore editore contracta sunt ita S. P. N- LuccV, qui in Hellade,Tov vj 'Ei/.ddi, expunctaadditioue in Sterio. Au recte Soterium inde efformaverit BoUandus, judicent alii at certe cognomen Tyrensis, quod in Paris. VI et in Ostrog*. occurrit, corruptelam esse graeci vocabuli, negabit nemo. Huicsimilem errorem irrepsisse puto
:

solet et uno anuo tantum scilicet 940, die xi Derecolitur in Fastis. Est et alius

anno

in nomine Helladii, quod ex typico Chiland. bibl. Berolinensis exscripsi ultimo loco, cum

FEHRtABn.

inter sanctos qui in Paterico Montis Atho recensentur bene multi, nuUus Ilelladius inveniatur, qui vixerit ante annum 1334-, quo typicon exaratumest; et aliunde error ex cognomento S. LuciE facile oriri potuerit. In Muuol. Ba.silii ss. Uartyra anuuntiatur certamen trium millium ; at in 1005. Menol. et Prol. Mosq., pariter ac in Men. GrEecis numerautur tantum mitle et tres, /t/iwv xat rptuv, intercedente scilicet particula et. Praeterea, in Prol. veniuntprimo loco quatuor protectores. quos Menologus nominat in synaxario, remittitque ad xx Jauuarii. Corripit quoque auctorem Prologi, qui, Menol. Basilii duce, S. Petrum, socium S. Theopempti , inepte vocat episc. Alexaudrinum cum carceris custos fuerit. Cfr dicta ad 28 Decembris et 2 Septem-

bris.

DIES
Ottromira*

VIII.

ACAT.

Ex

variis.

Memoria S. Zacharise, prophelae {Mst. Rum. Vat. L Tem. Par. 1 et VL Sis. Og. Men. Prol. Hor. Kal. et alii cum Bas. Hier. Vind. Msq. Sirm. Nan. Maz. Sirl. Mg.). S. Thcodori Stratilalae {Omnes citati modo, prMer Par. L cum Bas. Sirm. Mg.). S. Theodosii, ii\o\\.(Rum.

cum

Bas).

t Theodorac (Sirm.). f Nicephori, mr. (GP.). t MM- iNicephori ct Stephaui (GP. Mg.). t Macarii, ep. Paphi in Cypro (Sirm.).-\ Philadelphi, mart. (Bas. Sirm.). "[ \^o\^cd.T^\, mr. (Sirm.J. t Fergila; (Sirm.). t MM. Marthae et Mariae sororum, ac Lycarionis nion.{Bas. Mg.),
,

OBSERVANDA.

S.

Zflc/iarms.

Qui in Menologio Basilii commemorantur sanZacharias, Theodorus, Theodosius, ii eodem ordine inscribuutur hodie in Rum., et duopriores in Mst. Primo loco refertur etiam S. Zachacti

tationem

Sciant oportet,duos esse Theodoros megatomartyresEuchaitas^ Tyronem alterum, alterum hunc Stratilatam. Prior sub Maxi:

mino passus, anno

rias iu Tern. Par. I., Sis. et Chil., caeteris anti-

quioribussynaxariisvacantibus;dumrecentiores recolunt post S. Theodorum, secuudo loco. in hisce iusuper cognomiuatur qui fatcem vidit, slavice Serpovidets, propter visionem, qute in
a Latinis celebratur 6 5 Septembris. i^allitur Baronius, tradens eum a Graecis recoli die 5 Septembris in Menologio, nimirum Sirletiauo. In hoc enim diserte commemoratur S Februarii ita S. Zacharioe, prophetge, e yiumey-o duodecim ; quinto vero Septemhris agitur Natalis S. prophetx Zachariee, patris B.Prsecursoris Joannis Baptistse^ cousentientibus omnibus Kalendariis Graecis et
;
.-

2sn, conditus est in Euchaitis, ut fusiics declarabitur in ejus Vita ad 17 Februarii. Posterior certa?nen subiit vi-

Ubro Zacharite, c^.

gintiduobusauttribusannispost,subLiciniOy anno 31;i, pariterque ad Euchaitas transtatus est. Igitur uterque Theodorus est Euchaita. Hactenus Menologium, claudicarite parumper chronologia, quam emendare non ost hujus loci. Ibidem inseritur Vita seu potius Passio S. megatoynartyris Theodori Stratitatse, auctore Varo (aliis Abgaro) ejus disciputo, ex Meta2)hraste, imo ex Surio descripta, quemadmodum id produnt nouuulli locutiones latinis proprite. Opellara Dcederleiuianam, qua passio

S. Tfieodorun

dux.

Theodorum, ducem, quem SJavi graeco vocubulo stratilatam nuncupure solent, non solum receutioribus Kalendariis GrjecoSlavicis, ut minus recte scripsit BoUandus, sed
Slavicis.
S.

magni hujus raartyris in tabuiis repneseutatur, subjecta unicuique propria inscriptioue iu lingua
slavonica, noruntantiquitatum slavicarum
S. Theodosium commemorat hodie s.T/mdoshit. solus Rum. cum Menologio Basiiii. eisdem fere verbis Sancti patris nostri Theodosii Synaxarium veroGraecum aperte vocat Antiocheuum,de quo nos cura receutioribus egiraus ad xi Januarii, et iterum ad 5 hujns, cuiu MciuEis

amatores.
:

etiam autiquioribus optimaeque notte, insertum esse vidimus modo. I'ridif quoque commemoratur in quibusdam Kalerulariis remotioris aevi, at paucis numero et duntaxat graecis; quibus perperam adnumeratur a Barouio Menologium Sirleti, ubi prorsus nulla meutiofit de S. Theodoro, neque ad prajsentem diem, neque-ad praecedr-ntem. In Mst., socundo loco .fi^fjc^em die Theodori Stratilatic; in Rum. et sancti mart.
:
:

Graecise.xcusi.s.

DeS. Theodora meminitSirm.


:

i".

iheodora

Theodori Stratilatx; iu Par. II, Ili et V, in Hor. Men. et Prol. decoratur titulo megalomartyris. Vat li Theodori mititis. Pap. Theodorus Stratitates. Capp. et Kal. iMosq. apud Atosemauum Martijr Tkeodorus apud Genebrardum corrupte Theodoretus. in .Menol. Basilii additur Euchaitis in Sirm. vitiose in Euchania; Euchaita vocatur quoque in Horol. Pocajoveusi. Cum autem S. Theodorus Tyro eodem modo passim cognominetur, hinc factum est, ut ob nominis cngnominis(iue convenientiam alter pro altero a viris etiam eruditis quandoque accipiatur. Quam in rem juvabit huc referreexMenologioMosquensi sequeutem adno:

post S. Macai*ium, ep. Paphi, ila et sanvtas Theodoree ; eadem esse videtur cum Theodora Augu.sta, Theophili imperatoris u\ore. cujus encomium legitur in Menol. Basilii ad xi Februarii. S. Marthara, Mariam sororem et

*'

*'''/(

Lycarionera ceiebravimus (5 luijus. Synaxa- ^ .v,v^/,oru rium Callipolitanura, aScholzlo vulgatum, me- ','...!
recolit S. Nicephon, martyris, cui caepene omnes assignaut diera sequentem ab Antiocheno namque hodiernum minirne diversura esse duco, vel eara ob rationem, quod in

moriam

teri

citato synaxario nonnisi clariores sancti soleant uominari; alter vero Nicephorus, quera cum Stephano referunt hodie Menaea. Gr. excusa, nomiueteuus notus sit, omnique synaxario destitutus. llodie autem celebratur propter fe-

stum

S. Zacharia?, prophetie, quod in Callipolitano iuscribitur ad diem nouam.

Memoriffi

ANNUS ECCLESIASTICUS

Memoriae
DlES

slavicae.
Serbicam Saac successorem. Rexit Ecclesiam
bas II (hocenimnomeninrelig-ioneassumpsespatio. Quibus rat Eadoslaus), septemannorum
peractis,

IX

ET

X
lUdosIaura, VladisPraedislaum, indubia telaum, Stephanum et

Fedhvxhu.

Sabas llynrchiepiicopiif'

Otephanum primo coronatum regem


suscepisse
filios

Serbi

Oquatuor

SerbiK,

documenta. stantur serbica; historiffi occupanatali ordine avitum thronum priores patrui Ultimus S. Sabae 1 archiepiscopi,
runt.
sui,

Ex

bis tres

ad meliorem vitam

transiit et in eccle-

exemplum

secutus, religiosum vitae instiest et,

Pechiensi sepulturae mandatus sia Ascensionis visitur. Ejus integer et incorruptus hodieque tradiderunt auctores et gesta scripto

vitam

tutum amplexus
ctus.

quemadmodum

annales
effe-

sunt indigense, inter quos praecipui uominandi

patriae loquuntur, per

omniasimilis eidem

luLoca etiam Sanota, non secus ac ille, diuque Jerosolymis commoratus strando obiit petiitibique virtutibus est. Inde Montem Atho

nominis Daniel archiepiscopus Serbiae, hujus secundus, Comes Brancovitch , Historias Ser* citat bicx, lib. III pag. 91 et seq., et qui utrumque, Raic, Historias Serborum, I. VII,
cap. XIII, 21.

religiosi

hominis diligenter se exercuit, donec piratarum continuas redivit in patriam, ut


effugeret. Interea incursiones ac devastationes adeo, ut ad sedem virtutum fama inclaruit etoccuarchiepiscopalem fuerit evectus; quam Sabse I discipulum pavit post S. Arsenium, S.

Meminit quidem ejusdem Sabse

Xaverius Pejacevic in opere suo praestantissimo


atque virtutum fama
inter

eum

claruisse testatur

sanctos

tamen

Serbiae,

quorum

indi-

cem

texuit in fronte operis sui, ponere prae-

termisit.

DIES
Oitromira-

IX.
Chtl.

num.

Ex

varii.

VI, Tern. Sis. S Nicephori, marlyris [Mst. Rum. Par. I et quamplurimis), oa HorMen. Prol cum Bas. Neap. et aliis
;

Og.Vat. uterque.Pap.
seu Marc.an.
ep.

S. Marcell.

Si"ac.rsaDi

et SS.

MM.

Ph.lagrii,

ep. in Cyp.o, el Pancral.., ep.

Tauromen.. {Rum. Men.

TRomtrJ.?r(s't'"i.?rtfin-Damasceni, m
Lycarionis {^Anon,]. [Neclani, heg. Casulensis [Taur.]] t MiM. Marise Marlhae el

OBSERVANDA.

SMicephonu.

Onesiphori in Par. 1 error est manifestus pro Nicephori. CujusVita, Menologio Slavonicoinserta, eadem est ac ea,

et

duobus prioribus consulatur Assemanus. (Kal.

tom. VI, 119).

luRum. Marcianus,

Pancratius
fto,ann$

quam

Ealconius fictitiam

declaravit, annuente Assemano ; Mazochius vero tuetur, ut fide dignissimam. Acta Latina exstant apud Surium, 9 Feb., pag. 89; atque eadem ex codice regis christianissimi restituta ac commentario praevio illustrata vulgavit G. Heuschenius, in Actis SS. Pebr., t. II. pag. 283; pag. et iterum ex versione antiqua latina, 894--895. Grsece cum antiqua versione latine leguntur in Actis Kuinartii, pag, 238-245, ed.

et Philagrius sociati prodeunt cum titulo epiBis in anno S. Romani, monachi et ^ scopi.

S Marciann.

"

1713 in fol. et sunt eadem ac Menolog. Slavici. Alia Acta, auctore Joanne, Sardium episcopo, interprete vero Alexandro Barroetio data sunt S.Mari^ Act. SS. Pebr., t. II, pag. 285-288. ciauus. Syracusarum episcopus, nomen MarcelliprEefertinMenoIogio Basilii, in Kal., Prologo et Menolog. Slavico, at rectius in cod. Bum, et Ephemeridibus Papebrochii.Syracusanum episcopum esse suspicatur BoUandus, de Philagro agens ad hanc diem. Marciani S. Syracusani encomium, exms. Vaticano, graece

thaumaturgi, nomen inscriptumoccurritin Menaeis Graecis, ad 9 Eebruarii 27 Novembris. Qui genere cum esset Cilix, nempe ex urbe Khoso, et uti 27 Nov. eadem Meey, 7ro>W5 tyi<; 'Pwff&y naea habent iv T-n 'Pwaawy Tix^uc, in RhossO' rum urbe natus. Hinc Baderus occasionem sumpsit scribendi S. Romanum profectum esse e geute Rossorum, Roxolanorum seu Ruthenorum, subscribente etiam Maximo Margunio, episcopo Cytherorum. Namin Vitis Sauctorum ad 27 Novembris ita habet yE.v)/-/]Ou<; ei; ryjv Pouffiav, nalu^ apud Rhusiam. Accepta sane
;
:

jf^aumat.

foret haec interpretandi ratiocl. Lamanscio Petropolitano, qui eruditam pariter ac prolixam instituit nuper elucubrationem de colonis Sla-

vis in

Asia minore, Africa et Hispania, magno popularium applausu exceptam. Consuie hac de re simul et de gestis S. Komani BollanS. Zacharias, propheta, dum, pag. 295 et seq.

s.

Zacltaria;

S.

et latine, tario prsevio et notis l'apebrochii insertum est S. PanPaneratiw. in Act. SS. Jan., t II, pag. 786-795.

interprete Sirmundo,

cum commen-

quem

nominatur hodie in synax. Scholzii Callipolitano, S. Nicephorus


cseteri recolunt pridie,

Propheia.

cratii

sermo encomiasticus, auctore Gregorio,

mouacho Paguriensi, latine, interprete Florito, cum commentario praeeunte et notis Henschenii, exstat in Act. SS. Apr., t. I, pag. 237-243. In
Eccl. Graeco-Russica S. Pancratii
S, Phihifriui.

memonareco-

vero refertur pridie qui transponendi modus in De S. Markalendariis frequentissimus est. tha ejusque sociis, et de Nectario, hegumeno monasterio Casulensis, actum est supra. Nectamemoriam adnotavimus ex cod. quodam rii Grffico, citato Bibl. Taurinensis, 1. 1, p. 308.
;

S. Mariliaei
oc.

Nectariu$.

litur

insuperad

Julii. De sancto Philagrio

DIES X.
Ostromirtt-

num.

Ex

variis.

Charalampi, presbyteri el marlyris {Itaomnes). SS. MM. Porphyrii, Bapli et trium mulierum;elThe2e,ValenlinaeelPauli,CaesareaeinPal3eslina('Men.5o/'oi.*a/.cMmBas.iSi>m Maz. Ma) S Prochori, mon. Cryplensis (^^p/iem, Paien Men. iTa^). S. Anaslasii, palr. CPoliiam
S.
^'^'

ACAT.

[HoroL

GR.C0-SLAV1CUS.

67

BoroL Men.{Bud. Kal. cum Sirm.


'^''^*"*

Mg,). Aniomi, Arcadii, Basilii, Gerraani, Greeorii chimi, Lucse, Marlyru, Simeonis, epp. Novgorodensium [Hag.]. Annae, duciss
^?.vl">^"^"*

Joa-

PlES

S^''3(%)-tZenonis{S,>m.ilf^.). fSynaxis S. Deipar^

in

iHaa{ Ahobindi

Firiui ABII,

OBSKRVANDA.
S.

Charalum-

put.

In Mst. habetur ris Charalampii.

Passio sancti hieromartyMst. in

Kum. convenit cum

appoDendanotajDa^szonw, demittamentitulum hieromartyris, additque S. Porphyrium. In Tern. Chil. et Sis Sancti hieromart. Charalampii; martyr simpliciter dicitur in Menseis; in Og:. Sancti patris Charalampii. Apud Papebr. et Capp. Charalampzis imo Charamphius in Par. I, ssepe corrupto. Acta martyris, auctore incerto, ex Ms. Graeco reg-is Galliffi, interprete J. Henxtovio, cum commentario priBvio et notisBoUandi leg-esis in Actis SS. Pebr.
: : :

5. Bapius.

HS. T/iea

rr

Pauhu.

381-386. Versinski facit Charalamsacerdotem fuisseaperte testatur praeteralia Menologium Basilianum. In eodem Menolog^io S. Baptus vocatur Oauctus, AaJxro;, Iterum corrig-endus est Versinscius, quod S. Theam
t.

I, pag-.

pium epiacopum, quem tamen simplicem

lam. Hinc disting-uendffi videntur tres SS. Porphyrii et Charalampi sociae anonymsB a SS. Thea, Valentina et Paulo De his tribus ag-itur inActisSS.die25JuIii, (Jul.t. IV.p. Ifi3-1(>6.) -DeProchoro Kioviensi vide dicenda infra in Memoriis Slavicis. Anastasium archiepiscopum LP. inter prgetermissos collocavit Bollandus, addita sequenti nota Unicum in vulgatis Catalogis legimus ejus sedis archiepiscopum Anastasium, tempore Constantini Copronymi eumque hereticum. (Febr. t. 11, pag- 377). Hollandi sententiam comprobavit P. Cuperus noster in Hist. Chronol. Patr. CP.y p. 93. Nihilominus in Horolog-io Ruthenorum cathoiico-

^'
s.

^ , '^'^'"''''"Anaxaiiu,

mutaverit in Ennatham, Paulura vero in Paulam, nescio qua auctoritate fretus. Sane Eusebius Ceesareensis, qui horum Martyrum ag-onem enarravit, nec Ennatham noverat nec Pau-

Ecclesiae

rum disertis verbis fit commemoratio sancti sacromartyris Anastasii, archiep. CPolitani; ubi notabis titulum hieromartyris quo decoratur. Prudentius egit Versinski, omnem Anastasii memoriam expungendo e Menolog-io suo.
B. Virginis in aede Ariobindi seu Areobindi meminit Cangius, pag. 93.
'y"'^' Oe''"''*

Meinoriae Slavicae.
S. Prochoriis

Cnjplemis.

V^laruit
decimi,
nente.

S.

Sviatopolco

Prochorus circa initium saeculi unprincipatum Kioviaf^ teaetatem attig^isset, Smoet

Cum maturam

lensco, urbe natali relicta, Kioviam petiit,

cis

habitu monastico de manibus Joannis, Cryptenheg:umeni, suscepto, rig-idissimam vitam


instituit.

ducere
dicta

Victus

modica;
:

deliciae vero

cujus rei

illi fuit panis cum aqua herba qusedam, atriplex causa Atriplicinei cog-nomen

tam dulces erant ut mirarentur omnes. Idem ad populum sublevandum cinerem in salem convertit non semel quare et a mercatoribus apud principem accusatus fuit, quod salem in cella sua reconditum teneret, plebique cum magno aerarii damno distribueret. Veniunt itaque principis ministri in cellam Prochori ut salem recognoscant, quem cinerem purum
;

putumque

esse reperiunt stupentes.

Quo

pro-

{slavice lebednik]

nactus
:

est.

Miraculis, adhuc

digio permotus princeps,


cepit venerationem

magnam

exinde con-

vivum, claruisse ferunt cum enim aliquando populus rei frumentariae laboraret inopia, preces ad Deum fudit Prochorus. Tunc plurimum atriplicis, in campis mirabiliter multiplicatae, collectum est ; ex quo panes confecit pauperibus erogandos atque hi comedentium palato
;

erga servum Dei,

quem

.semper egregie coluit, defunctum vero doluit sincerissime, et proprios humeros sacro oneri subdens, cryptis Antonii intulit ac reverenter

tumulavit. Obiit autem Prochorus anno 1103.


die 10 februarii.

Cfr \) Kulcinius, Spec, pag.

Vi-l. 2)

Prolog. cx Paterico ad h. d, 3) Dicl. hag., pag 234.

Episcopi

Nm-

gorodenses.

Eodem die recolitur memoria Antistitum Novgorodensium i) Antonii, 2) Arcadii, 3) Basilii, Germani, 5) Gregorii, e) Joachimi, 4) 7) Lucffi, 8) Martyrii et 9) Simeonis. De quibus
singulis breviter juxta ordinem, qui litterarum est proprius, dicturi, lectorem antea monitum

1212,

eamque ad annum 1220 prudentissime

donec scilicet poenitentia ducti Novgorodenses Metrophanem in sede restituerunt Tunc ad cathedram Premysliae in Galicia trausiit; anno vero 1225 ad priorem
rediit.

occupavit,

Cum autem
esset,

viribus

jam

confractis et

volumus, eosdem priesules coli insuper ad diem quartum octobris, ofScio tnmen oranibus
Antonim.

fere

mutus

post triennium

munus suum
suos et
tertio et

ultro abdicavit. At Arsenio iterum sede moto,

communi

quod a sola Ecclesia Novgorodensi

usurpatur.

(mutabat
praefectos

ecilicet

gens

ista praesules

Autonius

igitur,

nobilissimo

non
in

secus

ac

amictura),

genere ortus, laico uomine Dobrynia AndrenHutynensi religiosae vitaejecit fundamenta. Unde, Metrophane archiepiscopo a Novgorodeusibus pulso ejus loco ad illam cathedram evectus est anno
kovicius, iu monasterio
,

monasterio
tur, aut

palatium archiepiscopale duci;

potius trahitur Antonius

licet

mu:

tus et invitus.

Mox tamen
ibidem,

ad cellam redit

et

sancte moritur
1238,

die

8 octobris anno

Cfr 1] Dici. hag., pag

35. 2) Ambios.. Hisl., rus.,

I,

71.

^rmrfiHJt.

Arcadius floruit sjecuIo


chiepiscopus
eligeretur,
in

Antequam arhegumeni munere


xii.

fungebatur
die vacuo,

quod ipsemet fuudaverat


M.

mouasterio Assumptionis, hoet suo

nomine insigniverat anno 1150. Sedit annos septem, obiitque die 19 septembris anno 1163, in ecclesia cathedrali S- Sophise tumulatus. Commemoratur etiam ad 23 decembris.

Cfr Dict. hag., pag.

Ba$Hi\ts

Basilius,

saeculari archiepiscopus

lum

cognomento Koleka, ex presbytero ab 1330, initio aemuhabuit Arsenium , quem Pscovenses

archiepiscopi

ffigerrime ferentes,
sibi

Novgorodensis jurisdictionem in proprium episcopum elegerant, annuente Gedimino magno


13
Lituaniie

Octobris

Tomus XI.

m
DiEsX
FfvBniTARII.

ANNUS ECCLESIASTICUS
Mox tamen
repugnantes Pscoet
ita

locis

Lituaniffi duce.

vensium animos
solus.

sibi devinxit,

utnque

Pscovensi, prafuit EcclesijB, Novfforodensi et prsestantiam mitra alba,


g-estanda, et casula a successoribus deinceps fuit a patnarcha cruciata primus omnium Plunbus in Constantinopolitano decoratusruss., Cfr i) Ambros., Hist. hier.
I,

Ob

virtutum

est, imo commissam mira caritate amplexus enim Pscovi Cum caritatis victima occubuit. solatia miextrema christiani hominis incolis ibi grassantunc Distraret, contagiosam luem, anno idbZ contraxit. Qua consumptus, tem, hac vita. die 23 julii migravit ex

templa

excitavit,

gregemque

cmm

suffl

Philar., Prospcctus, n- G7. 73. 2) Dict. hag.. pag. 4. 3)

Gtrmamu.

NovgoroGerraanus, ordine quintus, sedit ad annum 1096, obiitque diaj ab anno 1078
Cf. i) Hist. hicr.,
I,

Kioviffi;

unde postmodum ejus corpus Nov^oest.

rodiam translatum

Murav., Vit=. SS. ad h. d. pog. 68. 2) Dict. hag., pag. 77. 3)

Qregorius.

in Vita Gregorii mentionem faciunt auctores NovgoroJoannis , archiepiscopi Eliae seu erat et in cathedensis, cujus frater uterinus

in ecclesia cathequo obdormivit die 24 maji, suum tumulatus. Eli vita fratrem

dralijuxta

legitur ad 7 septembris.

dra successor ab anno 1186 ad


russ., CfiM) Amhros., Hisl. hicr.
...
.

annum 1193;
cit

I,

loc. 70 91 Dict hae., POR- 79. 5) Murav. pag. /0. ^] U"". not,., | b

Joachim,

NovgoJoachim, Korsunensis, episcoporum rexit inde rodensium ordine primus, Ecclesiam quam Michael 1, ab anno 993 eamque in fide, plantavemetropolita Kioviensis, paulo antea
;

tus

quemadmodum

testatur Chronicon,

quod
insti-

ipsius

rat

idolis et firmavit et instituit. Contritis honorem veri fluvium projectis, templa in alterum S. Sophiae. Dei excitavit, quorum

nomine circumfertur. Scholam doctrinam christianam et tuit, in qua pueri Ephrs. linguam grsecam ediscerent, magistro Tandem cum Ecclesiam per mo, discipulo suo. ad supernas annos fere 40 sancte rexisset, ecclesia SS. Joachim et migravit. In
sedes
in ecclesiam AnniE tumulatus, anno 1699 lateribus extructam illaS. SophisB, de novo e
tusest.
.,

Apoalterum SS. Joachimo et Annge comminime stolico zelo doctriuam sociabat namque litteris apprime exculmunem erat
dicavit.
:

Crr

i))

Dict.

hag.,

p.g. 128. 2) Anua,.

Nicon.,

.,

105. 5,Chrooic. Soph.,


loc. cit.

88.

i)

Macar.. Hist.eccU russ.,

.,

pag. ct

200.

Talirc-cv, Uisl.

imp.

luss.,

I,

38-40. 4) Murav..

LttOM.

Zidiata seu Lucas, cognomento Djidiata, B. Simon in epistola ad Ziriata, cujus meminit JoaPolycarpum, natione Kussus, successit Hujus doctrinam ffimulatus, chimo anno 1035.

1055 a famulo rebus adversis. Etenim auno

Kioviam a metropobta suo falso accusatus, et

Ephremo citatus, toto dem mansit detentus.

triennio

humibter

ibi-

Delatore

demum
;

falsi

ingressu Exhortationem in ipso episcopatus sui alios hbros ad fratres conscripsit, multosque Pietate etiam et mane grffico slavicos fecit.
pietasuetudine imprimis enituit et quidem templum S. Sophite, tem ejus testatam facit splendidissime ornatum. e solo refectum et vero demonstravit maxime in
;

convicto, libertati sedique

restitutus est

ve-

rum dum
bris

iter

Novgorodense

repeteret, morte

die 15 octopraepeditus obdormivit in Domino lOGO, in loco Kopyso dicto. Corpus


ejus,

anno post ad ecclesiam cathedralem conditum, est. annos quingentos ineamdem illatum
el 139 3\ Macar.. Hist. cccl. russ., 1,87 \dJ. o) inac ,

Mansuetudinem

Annalcs, Cfr 1) Dict. ha?., pag. 170. 2) Murav.jloc. cil. i) Patcricon, fol. ii24 H)

<

I,

bS

joi 170 1, 121, 179, 211


III

9H V V,
,

262

IM2.

Martt/rim.

Martyrius

antequam

ad sedem arehiepi-

fuit monascopalem ascendisset, hegumenus quod fundaverat ipse anno sterii Staro-Uussici,

supremum lodo Georgide accersitus, augusti anno 1199. Rein insula Seligero, 24 annos sex. Corpus ejus Novgoobiit
xit

diem

1192. Episcopus effectus,

plures ecclesias aut

Ecclesiam rodiam delatum


positum.

fuit et in ecclesia

S.

Sophiae

autrefecit. Demum a fundamentis exsedificavit, peteret, a magno duce VsevoVolyniam dum


Cfrl) Ambr., Hier. russ.,
I,

Murav., loc. 71. 2) Dict. hag., pag. 178. 3)

cil.

Simeou.

arSimeon denique, ex monacho Ilutynensi ascendit anno chiepiscopus factus, cathedram vacuam reliquit anno 1415, quam morte sua
1431*,

ad mo. sepultus. Esstat ejus epistola duplex, Sancti altera, altera ad Pscovennachos Montis
ses data.

die 15 jauuarii

in

ecclesia

S.

Sopliia

Crr.l)A.hros.,Uicr.russ.,.,74.2)Dic,.hag..pas.250.3)Phi..,Prospect.,no86.4)Murav...oc.cit.

AnnaducisBa,

His

prffisulibus solet

addi

Suseciffi regis filia, laroslai 1,

Anna S. Olai, magni ducis Kio-

baptismo Irene,

ad hanc diem, viensis uxor. Colitur namque et cum Vladimiro et praeterea 4 octobris simul
Jaroslaide,
filio

cum morti proxima esset, ut aiunt, schema induisse inter dumagnum, assumpto nocissas Russiae omnium primam, quo passim solet designari. Obiit
mine Ann, autem medio
1050, ejus imposita,et
esistaus.

suo.

Quam

ultimam

festivita-

tem

anno 1439 archiepiscopus Novnolandum, gorodensis Euthymius. lllud porro nomen Ingigerda, B. Annam, cui laicum
instituit
ed. 1862. Cfr Dict. hag., pag. 23,

saiculo undecimo, anno scilicet quemadmodum fert inscriptio tumulo

hodiedum in ecclesia

S. Sophise

DIES XI.

GR^CO-SLAVICUS.

69
DiEs

XI

FeBRUAHII.

Oatromira-

num.

V
f

DIES
ACAT.

XI.
Arc.Rum. Tern.Par. let
VI. Assem. Sis.

Ex

variis.

S. Blasii, hieromartyris, episc. Sebasleni {Mst.

Men. Pr. Hor. Capp. Pap. etc. cumBas. Eier. GP. Vind. Goth.Flor. Pg.Msq. Sirm. Maz. Mg. SirL). S. Thcodorse, imperalricis (Meu. Prol. Kal. cum Bas. Sirm. Maz. Mg.]. Demelrii Prihicensis (Prol. Men. Kal, Pap.]. f Vsevolodi seu Gabriehs, ducis PscovenChil. Og.
sis [Prol.

Kal.Men.). Macedonii {Sirm.). i Inventio rehquiarum Baplistae (^iVm i)/r.). t MM. duorum infantium
Styhlae (Italg.).

S.
el

Zachariaj prophetaB,

patris

S.

Joannis

seplem muherum (^a^.

il/^.J.f

Simeonis

OBSERVANDA.
St Blasius,
nwirt. et soc.

Eieromartyris

titulo, qui

de episcopis juxta

ac de presbyteris usurpatur, decoratus prodit S. Blasius in synaxariis bene multis, tum antiquioribus, tum recentioris aevi ; male tamen vocdiXnv preshyterQimartyr in Kaleud. BasiUauorum Italo-Grfficifie Mss., quod in Musseo suo

moria

In Mst. agitur meS. Hieromart. Blasii; in Rum rectius Passio sancti antistitis Blasii, inscribitur cum hoc die martyrium con.summasse testentur ipsius Acta, in Menolog. Slav. inserta, auctore

adservant Bollandiani.
:

Metaphraste. In Assem, Sis. Chil. habetur Sancti hieromartyris Blasii in aliis brevius ita S. Blasii, et iu Pap. brevi>'sime Blasius. Horol. Couvenit cum Chil., additque episcopi Sebasteni; quod passim recurrit apud receutiores;quinet archiepiscopus praedicatur in Men. Grsecis excusis. InMenol. insuperadjicitur ei qui cum eopassi sunt ; in synaxario autem ex:

Menolog"io Basilii et aliis quibusdam. Vita ejus, quam ad 12 Febr., pag. 554 et seq. ex variis scriptoribus conflatam dedit BoUandus, hacteuus desideratur iu Menologiis Slavonicis, quemadmodum et aliorum sauctorum bene multorum. S. Macedoninm, quem Sirm. commemorat solus, MeufEa Grseca excusa referuut 29 hujus, tacentibus Codd. Siavicis utroque die. De S Zacharia, patre S. Joannis Baptista;, agi hodie testatum faciunt Menaea Graeca; Latma vero Martyrologia memorant ad 5 Novembris. Notabilis est hodierna lectio Kalend. ItaloGraeci AntiochicV, sancti Simeonis moyiachi Ordinis Sancti Basilii, qui in columna stans

S.

Macedoniut*

!>.

Zachariat.

^^'^f^on Sty~

'""

multos annos vixit

unde et stylitee cognomen

pressenomiuantur se/3^em muHeres, anteipsius passionem g-ladio animadversEe, et duo pueri qui simul cum eo capite plexi sunt hac eadem die. Prolog-i auctor synaxarium suum deprompsit ex
GriBcis excusis, que cum Sirm. Mss. de sociis S. Blasii agunt seorsim. Sanctarum mu-

accepit; cujus vita et conversatio extitil admirabilis. Ejusnatalis cetehratur tertio Idus Januarii. Haec eadem leguntur in Martyrol. Komano, at non tertio Idus Jauuarii seu die xi, sed Nonis Januarii seu 5 die. Haec describere placuit in gratiam lectoris Slavi, qui nunquam forsan audiverit S. Simeonem Stylitam ex ordiDe S. Demetrio ne fuisse S. Basilii Magni.

Dcmvtritts
l'riluLcnsis.

Men.

hegumeno
nius in

Pryluka paucis absolvit KulciSpecimine Eccl. Ruthenicee, pag. 7


in

S.

Hieodora

Augiistu.

Menologii Basiliaui; imo iu tabella reprsesentantur martyrioS.Blasii adstautes; nonsine notaanachronismi, cum consteteasantea passasesse. Rarum esse apud Grsecos cultum S. Blasii asserit Mazochius in observationibus ad Febr. Kalendarii S. TheoNeapolitani: an recte, dubito valde. doram imperatricem recolunt hodie synasaristse et menologi recentiores; secus Graeci, teste
lierum expressa mentio
fit

in

titulo

editionis Parisinfe, a

me

paratae

uberior notitia
desiderio all-

dabitur modo,

lector cathoquatenus fiat licus amplius informetur de actiset virtutibus hujusce viri, quem sancti titulo ornaverat Kul-

tum ut Papebrochii satis, tum etiam ut

.'i

cinius,
erit

thaumaturguyn\Qxo Vologdensem pasVsevolodi, ducis Pscovensis.

sim appellant indigena;.

Ibidem illustrauda

Vscvotodus

dux.

memoria

itlemoriae SlavicaeVsevolodns,
dttx
sis.

Pscoven-

Lucem
briel,

aspexit Vsevolodus, in baptismo Gacirca

initium

saeculi

duodecimi

Anno enim proxime sequenti lethali morbo correptus ad regem regum migravit. die
praefuturus.

Novgorodiae. Cui a Mstislao patre suo, totius Russiae magno duce, praefectus anno 1117, omnium virtutum, quae christianura principem decent,

11 Februarii. Defuucti principiscorpnscum in deferre statuissentNovgorodenses, factum esse traditur, ut nulla vi de loco suo po-

urbem suam

praebuit exempla, justitiae

nempe,

cle-

tuerit dimoveri.

Mansit itaque Pscoviae, ubl,

mentiffi, pietatis, prJEsertim vero caritatis; qua

vere orphanorum et viduarum tutor erat et quibusvis misericordise pandebat sinum. Pluri-

postquam quinquaginta quinque annos jacuerat, integrum repertum perhibetur die 27 Novembrie, ac tandem nostra aetate anno scilicet
1834
,

bus in

templa excitavit quorum illud maxime laudandum, quod Opocae constituitpa trono S. Joauni Baptistae. Propter bellum contra Suzdalienses infeliciter gestum a Novgorodensibus pulsus, Vysegorodi aliquantum temporis constitit; dein vero a Pscovensibus in regem assumptus est anno 1187, non diu tamen eisdem
locis
;

tem

die 22 Aprilis, e sacello laterali in parinteriorem ecclesise cathedralis summa

fuit. Quocirca ter in anno diebus, mortis, inventionis colitur praedictis et translationis anuiversaria mcmoria illu-

pompa translatum

stribus.

Nov. Prol. ci Menol. od h. d. 2) Dict. hag. pag. 69. 3) MuraT.ev, Vitx SS. ad 27 Grad., I, 2tS4 265.
Cfr
1)

i)

Menol. Vera. ad

h. d.

G)

L.ber.

Demelrim
Prilucensis,

urbe Perejaslaviae Transylvanse (seu Zalesciae) monasticum habitum ibidem in monasterio Goricensi induit. Deiu hegumenimunere defunctus est iu ccenobio S. Nicolai, quod ad lacum Perejaslaviensem fuudaverat non longe a laura S. Sergii Radonezensis, cujus commercio frequentissime utebatur. Deinde,

Natus

in

Vologdae contendit; sedeque sua non procul a Vologda urbe fixa,


relicto monasterio, in finea

ecclesiam et monasterium Prilucense fundavit anno 1371, Demetrio Tanaico, magno Eussise duce, necessarias ad id expensas suppeditante.

Vere pater pauperum

duarum advocatus.

fuit ac pupillorum et viDebitoribus, unde solve-

rent.

, ;

ANNUS ECCLESIASTICUS
Hits

XII

rent. Pr-B^t^^at

".ut

condonabat ; et

plun^^^^^^

,a

r-lpaia

Prilucensi tumulatus fuit. Ejus

Vitam
laudati

FKtinr.\nn-

caDtivorum redimi curavit et suis Februarii, Obiit anno 1319. die

resinui.
et in ec-

'^^

Lonffinus

monasterii

modo

hieromonachus.
h. d.

d. 2, Dic. h.g. pag Cfr 1) Prol. el M.nol. .d h.

".

3)

Menol. Vcrr ad

Georgiiu htnior.

Eadem
niore.

die

A^ ronro-in T,iagunt nonnulli de Georg-io Ju-

in

Bulffsria; ^"'S" '

verum de eo melius agetur ad

anno 1541

a Turcis crudeliter occiso

26Man.

DIES
OHtromini'
nnin

XII.

Ex

varii

XT..;.,archiep. Ant.C.n. (^^-^^-J-^^rS^^^^^ i^ a., q Prol.Hor.Kal.Eph.cumBas.S^rm.Nan.mer.y.^^ Bud.cumBas^ eni. palris ejus (ilfmof. Prol. KaL
^^^11

metropolitffi Kioviensis

thaumalurg. (Men.

,^a.Ko.,.).S.Theodor.,.mpera^r.c.sJ_^^^^^^^^^ v / Apparino icouib u. m & Prol. Leop, Kal. Ephem.]. MichaelisCernigoviensis NicoDiediae (5irm. Mariyrum uiincc + Marlvrummilleet Irium MM. Salurnini et Plotini [Sirm. Maz. Mg.). t
f Msq.).

OBSERVAISIDA.
.

Mdeiitts-

Memoriw ; In Mst. et Rum. praetigitur nota primo loco; in postenore inpriore nominatur Antonium CPolitanum. Tern Paris 1 et
P09t Melentn, Poss. conveniuntin depravatonomine

plurimis. quos longum esset aliis quoque quam commentarecensere. Breve de sancto antistite Actis sat antiquis, rium prsemisitHenschenius nostro, et in quse Vilna acceperat a Sarbievio

Molequibus addendus Genebrardus habens seusu tium. Poss. insuper appellat ynartyrem,
latissimo, Caeteri commuuiter habent Meletiiy archiepiscopi Antiochtae
ita
;
:

6 F.
iern.

diem, pag-. opere BoUandiano vulgavit ad hanc suppeditabunt tum Memorias Sla639 Plura calcem earum vicw, tum maxime auctores ad
citandi.
:

S Anltinint.

brevius S. P. Melentii Ephem. brevissime hujus. Meletius. De eo recurret sermo ad 22 habetin Menseis, in MenoloOfflcium proprium variis auctoribus confi-io vero synaxarium ex SS. Febr. t. II, pag. 600; flatum. Cfr Acta pag;. Oriens. Christ, t. I, pap-. 713 Kebr, IX, Patris nosiri Antonii, Memoria sancti 304 Baarchiep. CPolitani annuntiatur in Menol. praBtermisso S Meletio, aut silii primo loco, potius ad 23Aug-usti remisso. In synaxario male cognominatur Vlacheas pro Caulea. Egregias
:

rum

est, Alexii

alteHic duo notanda in antecessum nomen desiderari in Horologio


;

Kuthenorum Pocajoviensi

alterum vero, codi-

S. Hariiifs

S. Alexlnx.

Antoniivirtutes, imprimis autem liberalitatem Scytbas, Mysos in pauperes cujusvis nationis, depricdicat Nicephorus philosophus aliosque, apud BoUandianos.Febr. t. II, papr. 621. Consulatur etiam Hist. chronol. patr. CP.. pag. 113. - In nonnullis Kalendariis, Leop. Bas. vocaMarino. tur Marina, minus recte, pro Maria aut 278. In Actis SS. de ea tractatur Jul. t IV, pag Kioviensis nomen reperitur non S. Alexii solum in Kalendariis superius allatis, sed in

cem illumLeopolitanura, qui in titulo citatur, In asservari in Bibl. Universatis Pragensis. anui 1818, nempe lu Kalendario Mosquensi, syllabo ecclesiarum Mosquensium et Festorum qusein eisdem quotannis celebrantur, commemoratur ad hanc diem post S. Alesium S. Maro Et venerabilis patris nostri Mahis verbis thaumaturgi. KJus solennia agi dicuntur ronis sacelluni in ecclesia Annuntiationis, ubi exstat nomine dicatum. De S. Marone agitur iteejus

-S.

.Mmu.

Ephemerides Grsecoet 19 Januarii. singulares sunt, dum hodie repraesentant Moscse S Theodoram Augustam, quam cseteri omues Similiter de MM. Nicomereferunt pridie. De diensibus actum est supra ad 7 .Tanuarii. Ibericae, a fabulis non omnino inventione iconis salva, consulantur Memoriee Slavicas ad 26

ruml4

>.

Tlieadora.

\S.

MnHyres

\ {(01116111611^es.

Junii et liber, cui titulus Gloria Mariee semper Virginis, part. III, sect. II. pag. 21.

hnagn b.m.
iimicu.

v.

Memoi-iae Slavicae.
.N.

.iie.riiiit.

tvtrui>. iCi'i-

Natus

est Alexius, baptismali

nomine Eleu-

sis

vietuis.

therius, in Volynia, anno 1293, a parenti-

bus catholicis et nobilibus, Theodoro et Maria Duodeunis,cumaucupio,puerorummore,oblec-

Kioviam tertium submisit nomine Theodoretum ; idcirco Ecclesiam Kioviensem per rerumque comvicarios gubernavit Alexius
, ,

ponendarum causa
bis
instituit.

iter

Constantinopolitanum
Ecclesiara
sibi

vocem ditaretur, uocte audivit per somuum frustra laboras ? Ecce, centem sibi : Alesi, quid
abhinc eris homines
capiens. Mirabatur puer

Rexit

autem

Alexium se vocari. Igitur ubi ad annum aetatis duodevigesimum pervenit, religiosa) vitae se
nodedit in monasterio Epiphanise Mosquensi, accepit. Litteris ineuque Alesii cum habitu
Grajcis

concreditam summa ses abellis mutuis cohibuit. Tsanibegi, Tartarorum chani qui in Russiam dominabatur
,

iaude, Prmcipes Tveren-

jam triennio caecffi visum restituit. Antequamautem ad civitatem pervenisset in qua


uxori

apprime excnltus, novum Testamentum fecit. Sanctitatis e Grffico idiomate Slavonicum vero fama fruebatur tanta, ut anuo 1350 episcopus Vladimiriffi Kliazmensis creatus sit anno metropolitffi coadjutor et Theoguosti Kioviffi lotiusque Rusvero 1354 metropolita salutatus, annuente patriarcha siffi a synodo Constantinopolitano Philotheo. Quia tamen
,

regina degebat, illa ipsa in somniis vidit sanctum sacerdotalibus vestibus indutum. Quare etiam omnem habitum episcopo et sacerdotiparare jussit bus, ejusmodi qualem vidit muneribus cumulayit. abeuntem vero prffisulem
,

Cumque immanis
nibego
catis
,

Berdebecus, patre suo Tsa-

duodecim fratribus crudeliter neRussorum dictionem rerura potitus


et
,

crudeli

manu

invasurus esset, Alexius in Tarpatriffique affert

hic alterum

Romanum

metropolitam simul designavit, nomine, et patriarcha Ternobien-

tariam iterum mittitur, iram tjTanny sopit, et

optatam

Ecclesiffi

pacem. Ad

sedem

GR^CO-SLAVICUS.
sedem suam redux, muneri
pastorali impensius explendo incubuit, Plurimis in locis ecclesias splendoremque et monasteria exsedificavit
,

71
DiEs Xli!
FEUniwnii.

cultui

divino

reddidit

antiquum
,

martyrum

quinta Octobris, tribus Mosquae archipraesulibus sacra. S. Alexii gesta a pluribus illustrata sunt atque descripta; at quinque potissimum circumferuntur VitJE seu Legendae Slavonice
scriptffi.

quoque Lituanorum Joannis


stathii,

Antonii et Eu-

qui sub Olgerdo ethnico passi fuerant, cultum publicum fecit, annuente Philotheo
patriarcha. Mosquae

Harum prima, auctore forsan Pitirimo, ep. Permiensi, qui anno 1445 et vivia
cessit,

templum

in

honorem

ar-

antiquior,

chistrategi Michaelis. e sectis lapidibus, extruxit , ibique sepulcrum propriis manibus


excidit.

Demum, poatquam plurima ad


glorise divinae praeclare

incre-

obviam est in Codd. Mss., caeterisque Secunda quam fuse couscripserat Pachomius Logotheta anno 1460, longe fusior evasit in Graduali lihro (1, p. 114), ubi rebus gestis Vitas quoque illustriorum Sanctorum in,

mentum

egisset, vir-

tutibus et miraculis clarus, peracto Missse sacrificio et benedictione principi populoque impertita, ex

texuit auctor. Tertia, auctore incerto satisque brevis, incipit his verbis Hic sanclus pater
:

hac vita decessit, anno 1378, feria

sexta, die Februarii 12 [secundum alios 15, sed errore manifesto , cum anno 1378 , currente
litera dominicali C, dies 15 in feriam

incidere

minime
et

senectutem Conditus est

sextam venerandam adeptus de obitu suo a Deo praemonitus.


potuerit),

noster Alexius genere erat nohilissimus, e regione septentrionaliy etc. exstat in Prologo, anno 1641 Mosquae vulgato, Quartam reperies in Chronico Novgorodensi (t. IV, pag. 55). Quinta denique, cui inscribitur Concio de Vita
;

in monasterio, nt vocatur, Mira(Cudovo), quod ipsemet erexerat ; et ter culoso quotannis colitur, nimirum die Februarii 12,

S. Alexii, legi potest iu Prologo recenter excuso ad hanc diem. Hactenus de Vi'fi5Alexii tum excusis, tum Mss., ex Macarii, archiep, Charkoviensis, HistoriaEccles. Russ., tom. lll,

nondum omnino

absoluto.

Quibus addendi sunt

die
rll

20

Maii,

qua

translatus fuit

denique

sequentes auctores

(i) Uicl. hag.,

Specimcn.pag. 8. (3) Menol. el Prolog. ad 12 Febr., 21 Maii el 5 Oct. Acta SS aa 12 Fcbr.. pag. 639. (2) Kulcinii, Obzor.. n* 70. pag. 18. S) Hist. hierar. Kuss. III. pag. 296. 6) Philarct.

Mirhaci.

thi.r

ccrnigovi.^.

Eadem die Michaelis, ducis et martyris, reUquiarum translatio Cernigovia Mosquam,

De hoc principe agitur ad 20 septembris, qua


passus
est.

DIES
Oilromirtt-

XIII.

ntim.

Rx

varii*.

Tern. Par. I, III. Men. Prol. Hor. Kal. Pap. Cap. Poss. cum S ^ P^N Marliniani (Mst. Rum. Sirm. Maz. Mg.). S. Eulogii,archiep.Alexandrini Bas Hier GP Vind. Goth. Pg. Flor. Msq. PhotiniR(Men. Prol Kal Hor.) (Rum Men. Prol. cum Bas. Sirm. Mg.) SS.mulierum Zoa^ et Sirm. Mg.). S Simeonis Myroblelse [Chil. Ath. Prol. SS Apnnil-p pt Priscillae [Rum. cum Bas. U. lUet VI). SS. MM. PamphyU et Porphyni [Rem.).

MenTalBu^^^^^

{^eap.Y i MM.palris filii, cruci aflixorum (My.) t P. N. Maiusimai t Timothei,patriarcb ccenobiarch^ {Italg.). [Sirm) P.N.Acepsimffi (SiVm.) t Theodosii,

OBSERVANDA.
sunt modo, testatum farecoSlavosque unanimes esse ciunt Grsecos prsesentem lenda memoria S. Martiniani ad hujus relatus diem nam quod in Par. VI ad

S. ^farlinia-

Qu in titulo relata
;

anno 1200

vita defunctus.

Cujus memoria reco-

niM.

sit,

Serbi factum id propter festum S. Simeoms memoriee expresse signatur esse liquet. Nota Ab aliis in Mst. et Rum. ; at a cseteris omittitur.
ut itevocatur 5ancte, venerabilis ^h k\\\s.; rum perspectus fiat promiscuus utriusque deadditur nominationis usus. In Men. Graecis
:

litur jam in Fastis Serbicis saeculi xiii, estque satis frequens. In Par. II, III et IV cognominatur Serhicus; item in quatuor codd. bibl. Vindob.siguatisdS, 15, 17, 22; in Par. VI et

in Anthologio Kulcinii praedicatur Serhise do-

ctor et novus myrohleta. MyroUeta nuncupatur etiam inChil., in Evangelistario bibi. Vindob. signato 28, saeculi xiv, et in receutioribus sat multis. Serborum episcopus hallucinatio
est Kulcinii, indignaquae refellatur. PlurasupProrsus.sinpeditabunt MemoruT? 5/amca7. gularis est et insolita lectio Evang. Remeusis, referens SS. martyres Pamphilum et Porphyrium, ejus famulum de quibus cffiteri omnes certatim agunt It; februarii, Latini vero etinm

ToO v TO) Bouvw.


et
N- Eittffiiuti

Eulogii nomen occurvix atteniione dignae. Grffico-moscis rit etiam sequenti die in Tabulis utroque die agitur de patriarcha Alexandnae, Actis cujus gesta et virtutes illustrata sunt in ^iag. 83; ubi prffiter aha SS. Sept. tom. IV, a

Marciani apud Genebrardum Martiani apud Possevinum minutiae sunt,

s.

Pamphitns

^^^ observatu digna est duplex visio, q" antistes, etquse ex Menobuisse fertur sanctus logio Basihi detiuxit in Mensea Grsca etSIavonica SBtatis recentioris. Consulantur etiam quae
An,ivuci
/*,;-w/;a

die 17 febr. et 1 junii, ut magis declarabitur ratio in infra. Nec transpositionis hujusmodi dies 16 in Remensi vacet. promptu est, cum

de hoc patriarcha disseruit auctor Ilist. ChroSS. AcquiIiB QQi aepatr. Alesandr., pag.68.

Priscillaefestivitasperagiturapudrecentiores apud Gi-Eecos Slavosque 14 Julii, non secus ac Latinos. Videsis Acta SS. 8 Jul., pag. 534.
et

'*

>!/-

r.iUetn.

Post S. Sabbam, archiepiscopum, nemo alius e Serbis tanta sanctitatis miraculorumque fama gaudet apud suos quam Simeon Nemania, monachus, S. Sabbae parens, et ex rege Serbiae,

An diem. Recolantur etiam dicta ad 9 Maji. S. Maiusimasdistiuguendussit a S. Acepsima, mihi non liquet; inquirere autem non vacat, prsesertim cum neutrius nomen in .Synaxariis Slavicis signatum reperiatur ad praesentem
diem.

marmori Neap. Cl. Mazochio S. Timotheus, idem estac S. Timotheus coguohodie insertus, mento podisfxoc: quod mullis explicare et stabilire conatur in adnotationibus suis ad hanc

S. 7/iimoffieiu,
jia(riiirc/ia.

SS. yfaiusimas
e!

Aifp$iiiiat.

Memorise

ANNUS ECCLESIASTICUS
72

M:emoria.e Slavicae.
DiEs XIII
FEnBUARII.

S.SimeanNe

. manta.

nominis ^tephanus Nemania, hujus -1-:- c;^n Hintus. filius erat in ec natus. Zent^ anno Tichomili Archistrateg. bapt.sma Sesia S/Michaelis

secun.

quinta.

Mariti

sui

exemplum imitata
dicta.
,

est

HH

Anna, in religione Anastasia Moutem autem duobus anuis Studenitsa in anno 119S; Atho venit Simeon, 2 Novembris
sex sacelibique in claustro Vatopedi erectis quiuque in et menses lis, post annum unum

Exactis

videtur, sacnlego Patasuscepit, sed ritu, ut quorum nefanda renorum seu Bogomilorum
; ,
,

Dalmatiam Zentam hieresis Zachlumiam et invaserat totamque Bosniam late jam Eccleritus bomines latini perinde ac graeci coripsis sacrorum ministns siasque cura modo Veneno isto infecti erant non
,

Sabba Chilandarium transiit cum filio suo Religiosae mansit. ubi reliquum vitae suae curriculum tanto fervore, tantaque vero vitae
;

ruperat.

Culinus, Bosniae magnates plurimi. sed et ipse


et principisuxor , princeps, Nemauije socer, fratri connubio juncta.

et

in Russia, uhi Verum, haptismi vitio agnito, damnahatur StephaBogomilorum haeresis adhuc sed graeco ritu, quum
,

soror,

Nemani^

potissimum humilitate emensus est, ut in admirationem raperet gistro et duce Monasterium Chilandauniversos. socios celeberririense, deinceps oranium longe dirutura, e ruderibus mura, tunc vero pene dotatum, ecclede novo excitavit, optimeque
filio
,

raa-

sia,

sub

in seu, ut Grseci aiunt, Ingressus auxit,

nus catholico, nuer erat, iterum baptizatus

Leontio in ecclesia SS. fuisset praenuam adolevisset et regioni suge suo, a Grsecis vi positus, ditiones parenti totius factusque est ahlatas, recuperavit
;

est ab episcopo Petri et Pauli. Post-

M. Virginis templum, Comneno, impetrans insuper ab Alexio


titulo Praesentationis B.
filii

imperatore,

sui

Stephani regis socero

Serbiae regum prout praedictura coenobiura imperiali prium esset, nec alteri juri quam

ex obnoxium; unde Serbicum nuncupari


terapore
niis

illo

megajupanus, Serbi^ et Maritimse dominus et imperaseu magnus comes. lYedericum 1, expeditionis ducem , Jerosolymitanse torem
,

solitum
,

est.

Tandem

senio

et

jeju-

magna pompa
quando
obtulit,

excepit iu civitate Nissa, alimunita ; eique splendida munera viDum insuper et hordeum, oves et
,

suo plurimos cursu multa Christo lucratus esset, piissime in S. Sabbae tempora explevisset, obdormivit anno 1200, filii sui, amplexibus
confractus

cum exemplo

et brevi

quos dieos boves, et inter CEetera dona phocas sex, aprum cunt, hoves marinos seu manmansuetum et trcs cervos vivos itidem
suetos.
liares
-

aetatis anno octodie Fehruarii decima tertia, refegesimo septirao , sacraraentis Ecclesiae Corpus ctus et Cffilesti etiam visione recreatus.

Studenitsara ejus e monasterio Chilandariensi

Singulos

quoque

imperatoris

fami-

translatum fuit a
die

S.

Sahba, jam archiepiscopo,

principes munifice variis donis honoomnes suos cum ravit. Sc ipse denique et in adjutorium susceptae armisobtulissedicitur ut Anexpeditionis cruciatae, et specialiter, verbis utar, adversus rechronographi
sberti

undevigesima Pebruarii, anno 120S. Huaccipe jus translationis occasionem et historiam ipsoraet beato archipraBsule, in Vita S. Siab
raeonis. Interea, ait,

gem eum

Grmcise, si forte contingeret adversari Christi exercitui, sicut ipsi de eo tunc opinabanlur, propter prsemissos latrunculos,
militiam crucis in dies infestantes.
ralitate ac misericordia enituit,

Dum

ita-

cum multse tiirbationes exortaein Grsecorum regione atque fuissent ad nos usque perrepsissent, rogatus fui a Stephano rege et Vulcano fratribus meis ut parentis nostri corpus in megajupanoy patriam ab omni turbatione immunem trans,

libeque Serbise praeesset, pietate et praesertim

veherem.

Quam

petitionem

justam

esse

mosynis
templis

in
et

pauperes
,

erogatis

innumeris eleepluribusque
,

monasteriis exstructis ; inter quae auro ac marmore ornaceleberrimum illud

tempusque opporiunum videns, sepulcrum patris mei aperui, et reperi corpus ejus integrum et itlsesum, licet per octo annos ibi
jacuisset.

etiam tissimum, quod ad fluvium Studenitsam genere pietatis nunc conspicitur. Quo in

Sacras itaque reliquias accipiens, itineri me accinxi, et quamvis magni in regionibus istis fierent tumuUus, ego tamen Dei auxilio fretus et B. V, Mari^ ac venerandi parentis mei intercessione adjutus,per ignem, ut aiunt, et aquam transivi, incolumis et illsesus, et perveni in civitatem Ser bi^ Chvostno dictam. Utterius progredienti mihi obvii occurrerunt fratres prasdicti Stephanus et Vulcanus, simul cum episcopis, preshyteris, hegumenis, monachis quam atque plurimis et magnatibus universis Simeonis ipsivenerandum corpus domini
,

apud

Serbiae

reges

tam solemni

pr^ivit

exemplo. Procreavit Stephanus uxore sua tilios tres Stephanum,


et

cum Anna
Vulcanum

Bastcum

deinceps

primum

Serbise archi-

monastiepiscopum, a quo etiam ad vestem cam capessendam fuit illectus. Cum nempe Montem Sabbas seu Eastco, adhuc junior, in vitamAtho sive Sanctum clam aufugisset amplexus, patri que religiosam ibidem fuisset
,

suo, licet

rem aegerrime
persuasit.

ferenti, ut se imita-

retur

postquam gloriose guannos triginta septem Serbiam secundo loco filium Stephanum heruassei
feliciter

Itaque

met detulerunt in ecclesiam monasterii Studenicensis, ubi in timulo pridem parato condiderunt pompa solemni inagnoque populi concursu, Atque hsec facta sunt die decima mensis Februarii. Sacrae Siraeonis exuviae rairaculis

natum

qui vulgo Primocoronatus vocatur , hosuccessorem suum designavit ; mundique


,

noribus et pompis valedicens coronam cum et in coenobium Studecucullo comrautavit sese abdidit nicense, a semetipso erectum
, ,

mox

inclaruerunt,
,

ibique

minorem
Callinico
,

et

majorem habitum ab
exquisito
,

epi-

scopo

pietatis

suscepit

anno 1195

die

Martii

sensu , vigesima

simi odoris stillare coepit copiosura , ut totura sacellum perfundere viunde et Myrohletae nomen et pecuderetur liarem cultum apud Serbos obtinuit sanctus
;

oleumque suavisadeo quandoque

Simeon. Festum ejus agitur ad diem decimam


tertiam

GR^CO-SLAVICUS.
tertiam Februarii, qua cessit e Tivis. Vitam autem babcmus pluribus auctoribus adumbratam; inter quos primo sane loco censendi sunt arabo
S.

73

mocoronatus,

modo

laudati

quibus addendus

Dm XIV
FEBnUAHll.

Simeonis
Cfr

filii,

S.

Sabbas etS. Stephanus Pri-

Dometianus , hieroraonacbua Cliilandariensis insuper et Daniel II, et S. Sabbae discipulus archiepiscopos Serbiie ordine postremus. inter
;

Slephano, rege. ed. Schafank. ..) \ ita Vita S. Simconis, uctore S. Sabba.ed. Schafarik. 2) Vlta ejusdem, auctore S. Ac(a SS., lom. I Jan. ,pag. '.)/9 el auctore Domciiano, ras. 4) Daniclll, aich. SerbiK, Genealogia regum Serbi*. 1 eju^dcm, Hist. Serb., lib. vn, cap. 3. 8) Chrouica Serb.ca. in Paraalky, ed. 86.1. i; Pejacevic, llist. Serbiic, pag. 103 et scq. 7) Raic, ad dicm m. Fcbruan. 12) ct seq. 10) Farlali. l. VII. pag. 33. H) Prologus,
1)

SchtWik.'J)A96emani,K.lcnJ..t.VI,pn6.38
Kulunius.Speci.nen Ecclcs. RulhenicsB, ed.
Historia, pag. 31 cl seq. Ib)

Paris., pag. 11. 13)


la libl.

Ugc.des SUves du moycn

igc, ed.

A. Chodzko.

1)

An.bcrt.

MaQuscnls Slaves de

imp^riale de Paris, par lc P. Martmof, S. J, pog. 47 et seq.

DIES XIV.
Oitromira-

M^MORIA
PHiLosopui,

num.
Exvarii$.

Qi^i .N

PaTRIS NOSTRI^^^^^^ VENEUAB. AUXENTU. THAUMATUHGl (OwineS^ VeNEUABILTS DiCTUs EST CmiLLUs {Ass. Pav, L Rum. Men. Prol. Hor. Pap. Cap. MONAruATU
et alii
,

Leop. Bud. Val.


Eulo2ii

quam plurimt). ,^ , rr cji^^c cum Sirm.Mg.).^. CV. lEphem.),S. Abramii.ep. Carraruui (ProL Kal. S KaL cum Sirm. et Mg.). S. Isacii, Marliniani (Par VI) S. Maronis, cremlia3 (Menol. Prol. S. Euslratii. mart. Chersonesi (ProL ms.). recUisi Cryptensis (PaL Men. Kiov. Serb. KaU. .. Translalio corporis MichaelisCernigovicnsisffirag.^ Sirm.). t Synaxis S. Joannis Evaoschstx Philemonis, hicromarl. ep. Gazeasis [Bas.
patr.
.

t ecclesiii Diaconissae [Sirm.].

OBSERVANDA.
rime tandem decretum est a summo pontitice PioIX, utfestivitas utriusque sancti in po.sterum celebretur5 Julii; quo et reapse celebrata esthocceannoapudSlovenos, Bohemos.Moravos etCroatas, a SS. Cyrillo et Methodio raille annis abhinc evaugelicis doctrinis irabutos. Hactenus
oculis codices excusi,quos mihimetipsi propriis inspicere licuit et raanibus versare. Addeudi suutcodices rass. quorum raagna copia in pluteis

S. Cyrillus,

Slavorum
apostolus.

Slavorum apostoll memoria , in Fastis nuspiam obvia, iu Slavicis GriEcorum celebratissima est atque ab remotiori sevo freS. Cyrilli,
,

quentata. Testantur id libri iiturg-ici melions quibus notse sst.culo xi et sequentibus exarati; auctoritate siveaetate pr^it Evanomnibus sive et 1057 confi-elium Ostromiranum auno 1056

modo scriptum, festum S. Cyrilli annuntians duo supra relato. In qua annuntiandi ratione indigrna suut, nempe Constantmi notatu nou nomen, cujus loco nonuisi extremo morbo Uoet miE laboranti inditum fuit nomen CynlU distinctus protitulus philosophi, quo pas.sim gentis ditCyrillus. Praeterea, solet 5toomt'^ episcodoctor nuncupari quin et Catanensis
,

PetropoUtauis et Mosquensibus congesta ci, Nevolatet, et unde sequentia proposuit Kalendarium strujev, in annotatis suis ad

pus

in inepte.

quibusdam fastis cognominatur, forte Sed singalorum codicum g-enuinam cuivis perphra&ira inmediumproferamus, ut spectum fiat, quantum iuter se vanent quanapostotisque modis inclytissimum Slavorum

Evangelii Mstislavici, toties in decur.su igitur S. operis a me citandi. Comraemoratur Prologobibl. Synodalis MosCyrillusinduphci 348 iusuper in Prologo qiiffi, signato n" 21-7 et suo de Sfficulixiii, quem citat in opere Serbico
;

liujus

in Joanne exarcha Bulgariae doct. Kalaidovic; signatis Menffiissffic. xxi ejusdem bibliothecie, nol64,;item in codice Evangeliorum siec. xiii

deprffidicent et condecorent. In Asseraaniano glagolitico habetur: SanctiPatns nostri Pans. I, demCyrilli philosophi; similiter in vocibus: Patris nostri. In Rum. recolitur ptis

lum

1U6 ; in tnmusffii Rumiantsoviani, siguato u" syuodalis, aliis codicibus ssc. xiv bibl.

bus

memoria SS. PP. nostrorum Auxentn


hujus nomen et nempe passim audiunt in
e-eutis

et

ty-

notandum rilliydoctoris gentis Slovenic.v; ubi utpote quod proprium sit ultimura vocabulum,
Horolog-ioRutheantiquioris aevi,non Slavi. In

46 et 25, quorum primusexaterratusest anno 1307, secundus auno U57, denique in volumiue Actuum tiusauuo 1358; anuos Apostolorum quod scriptum est intra
sig-natis nn. 21,

germanum. Siovem monumeutis slavicis


his verbis
:

juuiores et signatum n 45, ut esset codicesprffitereantur, quos nirais longura

1309 et 1312,

norum

refertur post S.

Auxentium

Etvenerabilis Patris nostri Cijrdli, episcopi Catanensis; quibus minori characteresubditur: Philosophi et doctoris Slovenorum et Butga(Slavicarorum, atque inventoris literarum

recensere. Hffic ita suramatim Descriptione spero, declarabuntur in egregia Slavicorum bibliotheccV synodaUs codd mss. tomo secundo, quem vir doctissi-

dicta, fusms, ut

Mosquensis,

anno saturum), Quas e grgecis russicas fecit, codice S6u, imperii Michaelis tertio. In alio tis Idembtalegitur Evauffeliorum Leopolitano Catavos et Butgaros baptizavit. Undenam dictus sit, adhuc nescitur; nensis episcopus
:

est hujus loci raus raox dabit in lucem. Non S. Cyrillum comraefastos latinos referre, qui eisquai Josemorant; alioquin nota sunt ex slavicorura studiorura facile Dobrovsky,

phus

parens, publici juris fecit in et Methodius, Siacui insiribiturSS. Cyritius aliis quovorumapostoii. Quorum acta etsi ab sunt. nec sine magno eruditionis que illustrata

f^claro

opusculo

ita

tamen appellatur
Leopol.

Bud.

in plunmis codicibus aliisque recentioris ffivi ; imo


,

apparatu

civitatis Cain uonnullis vocatur episcopus ut in Prolog-o Mosq. excuso , et naonensis, Natanensis in Pap. mss. Varii quoque sunt die redies commemorationis uimirum hoc solus , qui est ejus dies colitur S. Cyrillus Maii emortualis; at 9 Martii , 6 Apnhs, 11
:

scopuli et rum siuceritatem. brevia occurrunt quod mihi opportuuiore sytes in mari maguo,

tamen ad tuendam oraniraodam

eo-

scnptis eorum vita, gestis, laboribus, seruranis, stratam a enodanda supersunt, quae etiara post

tempore enatandum propono. Plura

scilicet in

et 26 Aug-usti

celebratur simul cura

fratre

8U0

NuperS Methodio, archiep. Moraviae.

operosissima multis eruditissimis viris viara, monumentane iudagatione indigeant, nec scio hactenus cognita rem sufficientercoraplanatura rerum ao 8int. Interea consulatur breviarium
eis

74
DiEs
BT

ANNUS ECCLESIASTICUS
episcopi decoretur.

XV

eis g-estarum,

XVI

Februarii.

quod, pro instituto meo, Memoautem plariis Slavicis insertum est; inserere ad 5 Julii, ut dies illa Latinis nuDcadeo cuit apostolorum solemis, saltem aliqua sanctorum

De

S.

Menologio vocatur Myron,

et

^ Maro. Marone, qui iterum redibit '".

ere,

S. Eulo!fiu$.

Grffico-Moscis S. Eulog-ius, monastico habitu indutus, quem idcirco indigenam esse conjicie-

S. Cyrillo, commemoratione sit distincta. jungitur hodie in labulis Slavorum apostolo.

batPapebrochius. At episcopum Alexandnnum esse coDstat. Quod autem habitu monastico in-

dutus reprsesentetur, id pictoris oscitantise tribuendum. Necomninodisplicetsententia Assemani, conjicientis errorem adesse in nominum legendumque Auxentius Euloepigraphe
, ,

giuSy Ci^rillus; praesertim cum in Fastis Slavicis S. Cyrillus monachi titulo potius quam

19 i^ebruarii, legesis quse disseruntur in Actis Qua ratione 5. Emtrau,, SS.,Febr. tom. II. pag. 766. martyris Chersonensis titulum promeruerit Eu- Crypienm. stratius, et quo sensu id sumeudum sit, declarabunt Memorix Slavicae ad 28 Martii, quo modesolet coli. Occurrit etiam crastina die, Tem- i. Joannes stiori designatione wtonac/u" donatus. Deiparse, quod Diaconissje Evangeligta. plum sanctissimse nuncupatur, commemoratur in Menaeis Grsecorum 28 Julii, quo ejus encaenia peraguntur. Ex hodierna annuntiatione conjicere licet, exstiapostoli, quod tisse inibi sacellum S. Joannis, eidem CPoli sacras praetertamen inter sedes misitCangius. (CfrCP. cbrist., lib. iv, pag.87.)

DIES XV.
Oj/romira-

num.
Etc varii.

VI. Sisat. Chil.Og.Ephem. S "onesimi, aposioli et martyris (Mst Rum, Tern. Par. I et etc^) SS. Paphnuta et f^P^J^^^^Y^^Poss. Cap. Men, Prol. Hor. cum Bas. Hier, Sirl. Mg. Eusebii, anachoretae {ProZ. Men. KaL e}US^\x^(Leop.Hor.Bud. Kal. cumBas. Sirm.) S.

ACAT.

cumSirm Mq).^.

Eusiralii, mon. Cryplensis (Pp.). Joannis eleemosynarn, archiep Panlaleonis (iVeap.). t Maioris, marl. (Bas. Merf.StVm.) t t

Alexandriui (Italogr.).

OBSERVANDA.
S.

Onffmt.

S.

Onesimi, Ephesiorum episcopi, festum ce-

lebratur hodie apud Slavos et Graecos, apud Latiuos vero die proxime sequenti. llle est, de quo S. Paulus scribit ad Philemonem, ex servo factus apostoli discipulus et episcopus. In Mst. et Rum. annuntiatur Passio sancti apostoli

Onesimi, quamvis non constet, utrum hoc die martyrium consummaverit, quum Latinis martyrologis hodie ignotus sit. Apostolus vocatur etiam in Tern. et passim ; imo unus e 70 discipulis, uti est in Menologio, Praeterea appellatur martyr et discipulus S. Pauli tura iu Prologo tum in eodem Menologio , praelucente

absque habitu episcopali Prologo iiamque duce passim utebantur pictores. Quam inrem Papebrochius, postquara pictorem moscum laudasset, haec subdit Episcopum enim non fuisse, haud satis probant ea quss de eo hahemus. Clausula ista minime retractari ea quae de episcopatu Epbesino ab Henschenio rectestabilitafueruntin Actis SS., ad I6Pebr.,
reprffisentetur
;
:

Basiliano; in Chil. et Sis. discipulis Pauli, tantum. In Par. I breviter, de more: S. Onesimi. Ephemerides Grffico-moscse et Cap. nudum nomen proferunl: Onesimus. Quod Possevinus scripsit Anysini , sat insulse, modo revera scripserit ita, et non Anisi^ni. Hoc enim
:

lectorem monitum omnino voluit Papebrochius ipse, teste SoUerio in annotatis ad Martyrologiura Usuardi. Onesimi, archiepiscopi Ephesi, merainerunt Menaea Grseca ad i Decembris ; Non assequor alibi examinandura an recte. rationem, cur S. Eustratius huc translatus sit ex 28 Martii, quo die recolitur a caeteris. S. Pantaleo non est diversus a medico illo qui apud Graecos Latinosque Nicoraediensi consignatur 27 Julii, quo de eo agemus et nos cum eodera marmore Neapolitano. Ex hodierna

.S

Euiftrafhu.

-*^

Pantaleo.

ultimum vulgo usurpatur

Russorum nempe

commemoratione
;

idiomate vocalis o, quotiescumque accentu careat, non aliter sonat ac a correptum. Longe gravior error irrepsit in Acta Slavonica, a Grfficis minime distincta ; in utrisque enim S. One-

lebratum fuisse olim

simus Ephesinus perperam confunditur cum


altero, Puteolano,

atque Puteolis obiisse narra-

tur,

quum Rorase crurifragio mulctatum esse constet inter omnes. At Ephesi post S. Timotbeum sedisse , recte testantur eadem Acta; quibus proinde Onesimus, servus Philemonis et episcopus Ephesiorum.unus est prorsus ideraque, licet id non omnino probetur. In Prologo altum de episcopatu Ephesino silentium. Hinc est, quod in Tabulis Graeco-Moseis S. Onesimus

et Latinos logiis uorainatur pridie, irao et diversis diebus februarii in veteribus scriptis refertur, S. Mairura seu Maerum teste Mazochio. ex Men. (iraecisretulimusxiJanuarii S. Maior prodit hodie in eisdem Menaeis et in Menol. uterque porro dJcitur inter flagella Basilii fere idem iraponitur nomeu vitam amisisse

eum bis in anno ceapud Graecos aeque ac reapse in quibusdam martyroliquet,

S.

Mahr.

marttjr.

utrique; verbo deut omnia.


driae,

unum eumdemque
S.

esse suaS.Joannef,
eteemoiijna-

Joannes, archiep. Alexan

ex Ordine S, Basilii, M., translatus est ad hanc diem ex 23 Januarii, quo coliturapud
alios

ferme omnes.

DIES XVI.
Ottromira-

num.

Men.

variis.

-T Assio Sancti Pamphili et ALiORiiM MULTORTJMfMs^ Rum. Ass. Tern. Par. I et IV,Sis. Chil. Og, Prol. Ror. etc. cum Bas, CP. GP. Hier, Vind. Pg. Nan. Flor. Maz. Msq. Mg.). SS. MM. Pauli, Valenlis, diaconi, Porphyrii, Seleuci, Theoduli. Juliani Samuelis, Eliae, Danielis, Jeremiae el Isaise, sociorura S Pamphili, Csesaccae (Men. Kal. Hor. cum Baz.) SS.

Marlyrum Marlyropoli, in Perside [Men. Prol.cum CP. Bas. et Mg ). S. Marutbae, et Mesopolamiae [Prol. Men. Kal cum Bas Sirm Mg.). S. Flaviani, palr. CPolilani [Hor. Kal. Pp cumMg.^. P N. Alexandri (p^ ) Romani (A//i.). Julianiae, virg. eimarl. Nicodemiae (iVeap.}. t Flaviani, mon. [Mg.).-f Mariamnae, sororis
|-

S. Philippi (iVan.).)t Euphrosynie, virg. [Igt,]

Numerura

GB.TOOSLAVICUS

75
DiBs
ET

xvir
XVIII

OBSEKVANDA.
5. Pamphilus.
et soc.

FEfiftUADil.

Numerum martyrum, qui in Ostrom. non designatur, docet Menolos-ium, post Eusebium, apud quem alio ordine referuntur. Ex bis solus Pamphilus, qui in Bas. depravate nomiuatur PamphhiSf imo Samphilus in Par. I, erat sacerdotali dignitate insignitus sicuti Valens
,

nomen Pauduobus forsan nominibus Pauli et Ualentis contractum. Hi omnes in unum rectissime coUecti communi festo hodie celebrantur a Graecis et Slavis, dum apud Latinos coluntur
diaconali, cui in
lenlis, ex

Rum. inditum

est

disjuncti et in tres varios dics dispersi PamValens et Paulus 1 Junii, Theodulus et Julianus 17 Februarii, reliqui septem hodie. Verumenimvero non ab omnibus Codd. citantur omnes. In Mst. annuntiatur passio S. Pamphili et sociorum ejus. Eum. meminit passionis SS. Paynphili et Paiilentis, tantumj Paulum et Pamphilum uomlnat Par. I. In Rem. Pamphilo additur Porpliyrius, ad 13 Februarii;
:

philtis,

in titulo citata, Tacet solum Sirletianum, in quo S. Pamphili memoria rejecta est ad 5 Novembris, licet eo die sileatur a cseteris omnibus. Hiuc sacrum manipulum hodiernum colia Grfficis nonis Novembrisconcludit Emin. Baronius, in adnotatis ad 1 Junii, Sirletiani Menologii auctoritate deceptus. Qui sequitur S Maruthas,ep. Mesopotamiae, aedificassedicitur Martyropolim, quam a Cffisarea rainime diversam esse contendit Morcellius, Kalend. suo CPolitano potissimum innixus; in hoc enim annuntiatur memoria S. Mariyris Pamphili et sanctorum qui cum eo Martyropoli quiescunt. Litemaliis relinquimus dirimendam.

apographa

S. hiaraifm.
r/..

Mcmpot.

Flavianus, patr CPoIitanus, commemoratur hodie in Hor. et in aliis nonnullis; in Men, Basilii nominatur die sequenti, ultimo loco at in Hieros. die 18. Diatinguendus omnino a S. Flaviano, monacho et eremita, cujus breve
S.
;

S. Piaviawts,

uKrque.

encomium

exstat in Menffiis Graecis.

Ostrog. superraddit iS5. long-e plenius


:

et

MM.
(lege

sociorum. Asseman. Pamphili, Valentis,


Porphyrii),

Paiili,

Porphyli

Seleuci,

Juliani et aliorum, omissis nerape SS. Theodulo et quinque iEgf}ptiis, qui prophctarum nomina sibi imposuerunt. Omnium plenissime Horol., ubi etiam quinque ^gyptii accurate disting-untur a caeteris In codicibur melioris notae, Ostr. Mst. et Rum. praefig-itur nota
:

quo omnes duodecim promeruerunt. Slavicis Menologis consentire Graecos, testatum faciunt Passio
;

cst

enim

dies

retulimus 4 Januarii. Apud Grsecos et Slavos festum S. Julianffi Nicomediensis fere nunquam signatur alio die quam xxi Decerabris. Excipiendum Kalend. Neapolitanum, quod caeteroquin passim argumento est Latinis juxta ao Graecis communia fuisse olim plura festa, qu deinceps variis diebus agi consueverunt. S. Euphrosyna virgo illa est, quge cognorainatur Alexandrina et vulgo colitur kaleudis Januarii, ut manifestum facit anuuntiatio Marty-

Komanum
^. Jutiania.f

fiM'wy-

'"*

socii martyrii g-loriam

rologii Italo-GrEeci.

DIES XVII.
Otiromiranuni.

AOAT.

Passio S. Mcsaloraartyris Theodori Tironis (Mst.

Rum.

Prol.

Men. Hor. Kal. Ass. Tern.

Bx

variis.

Og, Vat. I. Eph, Cap. Poss. cum Bas, Rier. GP. Vind. Pg. Lincl. Goth. Sirl.], S. Mariamna3, sororis S. Philippi, aposloli (Rum. p7'ol. Menot. Hor. Kal. cum Hier, GP. Flor.). Inventio reliquiarum S. Mennae Caliiceladi (Men. Prol. Kal.), 7 Auxibii,ep. Soliorum, in Cypro (Bas. Sirm. Maz. Mg,). t Thcoclerisli {Mg,Sirm.}.f

Par. let IV, Sis. Sirm. Maz. Mg.

Chil.

Salamanis fM^.J. t Flaviani, archiep. CPolilani (Bas.],-t Pauli Junioris, episcopi (^7Vea/>.). f Agalhonis, papae Romani (Itg.). t Marciani et Pulcheriae, ioiperatorum (Mg, Marg,).

OBSEEVANDA.
s.ThGodonis
Tyro.

lu Mst. additur Ejus {S. Theodori) mmoriam celebramus primo Sabbato jejuniorum quadragesimalium eadem clausuia legitur
: ;

tinis;

inserendus itaque in Menologia Slavica,


tot aliis

una cum

quorum tamen

VitEe grffice

in Menasis Graecisexcusis et Sirm, mss. In illis superadditur tum celebritatis ratio, nimirum

stupendum

Colyborum

miraculum,

tum

etiam locus quo peraffebantur solemnia sancti Martyris, in aede .scilicet Sphoracii. Sed adeanS.

Uuriamm.
Mcmuis.

s.

Gesta S. ManamniB. ex qua Rum. formavit suam Marimianiam, illustrantur in Vita S. Philippi, quem Graeci colunt Novembris. Cal-

tur potius Allatius, Assemanus, Goar aliique.

latineve passim circumferuntur, Graeca Vita S. Auxibii, quam latine vulgavit Henschenius, asservatur iu Bibl. Regia etetiara in BurgunBoyXoixai Jt/jyuo-auOat , dica Bruxellis. Incipit In italo-Gr. w Agadm. vfAiv T/iv ^xij.a(j~riv et reliqua. additur nostri ordinis ; praeterea Qui quie- papaHomavit quarto idus Jayiuarii (die 10); hoc nempe ntw. die celebratur a Latinis. Redibit 20 hujus. s. Paichcria
:

AugustaeadjunguntMenaeaGrBeca Marcianum conjugera, adduntque utriusque


S. Pulclieriae

et

liardanH.

S.

SaiamoMB.

s. Anxibius,

De S. Auxibio, episcopo Solice seu Solonis, memorant soli, ni fallor, Menologi Graeci, tum hoc die, die tum 19, quo etiam celebratur a Larii.

licetadum dictum esse S. Mennam ob vocis elegantiam, monet Raderus in adnotationibus Mss. ad Menaea; idem est ac qui vulgo refertur a synaxarlstis xi Noverabris. S. Salamanes, Silentiarius, is est de quo actum est 23 Janua-

solemnia agi

in

Utrumque nomen

l3^agna Ecclesia CPoIitana. recurrit in Sirm. die sequenti.

Verumejiim vero de cultu Marciani non omnino constare asserunt BoIIandiani, ad x Septembria, S. Pulcheriae sacram, qua data occasione remtotam cnodant expenduntque. Marciani nuUa memoria apudSlavos,

Oatrtnnira-

num.

Bx variis.

Romani (Mst. Rum. Tern Par. I et VI, ProU et reliqui cum Bas, Hier, GP. Pg.Vind Nan. FL Msq, Sirm. Goth. Mg.]. S Agapeti, ep. Synnadarum seu Synai, el ihaum. (Men, Prol. Kal, Runu cum Hieros. A^aw.). S. Leonlii (i^ww.). S. Maximi, mart. (Ephem.). S. Flaviani, confessoris, archiep. CPolilani (Men, Vers. cum Nan, Hier. Sirl.). ' ^ '*** Octobris Tomus XL i MM. Leonis
S. P. N. Leonis. papac

DIES
ACAT.

XVIII.

ANNUS ECCLESIASTICU8
'*
Dtts
hT

XIX XX.

MM.

Leonis el

Pareson.

/,r

+ Pimenii meat>

\.

Joannis Jejunatoris, palr. t Tliomae el


et

CPolitani {Sirm:). t

MLrdani p.orum ..upe Memona ^in/ifreralo um

Pulcheri^ rSim.). t S.meon.s

presb. et mart. (Italogr.).

OBSEBVANDA.
Menoloffio Basilii commemoratur ep. Sinai; 2^vo. S Agapitus, thaumaturgus, H.eros. Nan. Men. eniscopus vocatur etiam in Prologo; at Synnaden^s^^^n^^^l t.tulum contesMenologio. Hahet praterea in et prolixo encom.o dooris in MentEis Grscis confessor.s .nde Batur quod una cum titulo Prologi Mosquens.s mutuatus est auotor

primo loco

Set

MemoriaVenefvTo^riu Mst^nnuntiatur Eum. Memonostri Leontis in Palris


:

rab

s. ifax

AanctiLeoms, pap^ Romani


:

Prolo^o nili quod addatur et .ta pass.m sit Leontn loco Leonis positum naLeontii nomen usurpa..t sj tum Leonis tum (Aev Aeovto;) formam xiristo GrsECam scilicet
;

s.m.hter .11 patrts nostri.ei


;

SineularisestlectioEphemeridum,qu.ppequffi martyr.. ejus faudan? S Saximum c^terosque


socios referant;

dum

alii

omnes

d.e sequent.,

S;^Le'.em ^'u uati. Imo in eodem P^f Leontius qui continuo nom.natur S. iTnnam perspiAgapio sociatus ut fac.le

""

^"pl.rnr,^".ihe^^h^ie'M!!.oS

-'-

Sam cum
ss. i.on-,.
e,

Panooru..

.n usu esse ciaT'utrumque vocabulum ffique Agajntum palam est; Tvrollmo legendum l'^,.Me^"*>!.Gr^orum ? at quisnlm iconiJMS SS.MM. Leonts an-itur commemorat.o Piipusis Paregorii, qm Patarxsxn A?ovV.c)e< nom.nura conforf^ia desertarunt. Jamvero martyrem aLeonLeonem mUas suadet maxime csse d.versum. n nio oodicis llum. minime restituenda sunt omnino Sod^si Fast.s olav.cis, Tponis et Pareqorn martyrum

S.

TnoTlfin
in

d^esiSur. ExOrdine

pr.ce^ent.; Basiliano o^c.rrit die excusis die 16; in liToiogo Menseis vero fid
,

Basilii fuer.t. s.

^
^

Italo-Gra;co. Lousuie adhibenda Martyrologio adnot^v Pimen^o presb. et n.artyre

^,._
^,.,^^

qu^de

S. Simeonquoquepresbyter et marMa70chius cujus ediciturin Ma?tyrol. Italo-Grceco Sr fut asservatur

S!

apo-raphum inMusKO Bolland.ano ordzne vemm nec consuetam notam prsfert ex


:

nJstro

S.

^w"..

Menoloffio, nec in Prologo utpote qu-B uec^in In Versinskium reper.antur.

imo nec apud

ep.scopo nec diversus est S. Symeone, celebratur martyre, cujus natalis Hieros.' et hodie a Latinis.

DIES XIX.
Ostromira-

mm.
Ex variis.

V
f:

4"Apostolorum

et

MM.

Arch.ppi, Phiicmonis ct

Ca^Pal
Menol.

g%oS.,
:

Chil. Og. ete cum Kal. Par. VL Sts. Dorothe. ,M.. Ja .A^^^ d.scipuU S^

^J^^^J^/^^^^^^^

^^"/'.^'^jSwirs

Baripsab.-e (Prol. Kal.

ep^ mon.fMfir.). t Cindce., t Cononis,

cumBarme^r. Nan. P^or.Ma.Jn^m^g^P.sale

--JJ^;)

3?,,Sirim\ Sodou' hSv^

^uenol^ Prol. Prol. Kal. Hor. et Asdep.odo.. (Term.


^^ J^ij
i^^.

-^^^

^,^^

isirm.).

J"'^
OBSEUVANDA.

Ca3sa(Sirm.) t Timothe.

inscribitur Asclepiodotam, socius S. Maximi S Hesychius cujus tamen rasfsCsco-siavicis martyr.. Gr^c.s dee^t uulla fit mentio in Actis des.deratur. 17 bept. quanao nnooue in Tern. et Notandum quoque d.sor.men

in

tu^tXVm^erS. fp^oUtanum biblio^^^^^^^^^


feoie

Ue?um
n

refertur.

Zdo

scribendi

feminffi est

ZpMum

fecit

ex Apph.a v.rg.ne sy-

apud f Theodotumaquibusdamminusrecte ScUpiodot^men. rfom ad^otavimus supra. ZlTin Men^Eis mss., anno If
exaratis, simul

Asclep.odatffi quod i.Latjno.. Grscos, v.ri d.ci llieo-

nomen

s.A,H.pio-

S.

n..r.. K^S.^a^^^l

solusest cu.

cum Maximo

,VJ^^.^'^'^'^ et Hesych.o. in

^^.

Rum

et Bas. commemorantur nota Ma^imus et Theodotus, pra^fixa

tantummodo passioms

potissimum ratione ductus, ^1^^ ,7^ ^^^^^^^^^^^^ hod.e pon^^^ Ctilates et megalomartyr ^.u

careret " omnino commemoratione Pissus^d^^^^^^^^

citaro

eirreperi. Erat iUe presbyter TonastLii Phetucl '"/''1=^"^^^^ Ve c breve encom.um. in Menaeis GrtECorum est aut agetur die cujusque teris aut jam actum

et

hegumenus

cf

proprio.

S. Maximus
et suc.

Tl quippe.qui fuent tiomini pass.m


dicata.

Prseter

lucu

DIES XX.

0(romwanum.

Ex

variis.

3:^^:;:!::^-^:^^^'^^*^

GR.C0-SLAV1CUS.
cumSirm.).
SS-

77
DiEs

Sadoch, et cenlum viginli el octo sociorum {Rum. Kal. Prol. Eor, Men.cum Bas. Sirm. Maz. Mg. Sirl.), S. Agathonis, papae Romani (Prol. Men, Eor, Kal. cumSirm.]. S. Paphnulii [Par. I cum Eier. GP. Flor), S. Polycarpi, mart. {Rem.).

MM.

xxr

FEBHi'.vnn.

t Sophronii, ep. [Bas.). t Eulropii [Med.]. t Cyndapi, ep. Pisidiie {Med.). t Euslathii Anliocheni {Msq.). t Aniani(Kerf. Sirm.), t Bessarionis{i^P')- 1 Anlonii,pair. CPohtani {Italg.).

OBSERVANDA.
s. Lto Catanensii.

pene g. Leonem Catanensem referunt hodie omnia svnasaria, addito quandoque litulo thaumaturg-ijquodecoraturinMartyrologioRoraano. Leontem vocant antiquiora qufedam, Grfficorura more. In Menaeis Graecis peculiare exstat officium, cuisubditurinutraqueeditioneVeneta synaxarium seu Vitse breviarium. Fallitur itaque Assemanus, nullum aiens exstare synaxaDiximus supra S. Archippum iterato pjmjj. commemorarihodie incodice Mstisl. sub deformato nomine Archieppi; in Valachico vero simul cum SS. Philemone et Apphia. Synaxaoccasionempraebere ristse Novgorodensi errandi aliquod Grsecum, Hierosolymipotuitexemplar tano simile, quod edidit Scholzius. In hoc nempe ad 20 februarii, post meraoriam sancti Patris

tissimi sunt in Fastis

manuscriptis. S. Sadoch seu Sadoth, Persis Sciadhiistes, quod nomen amicum regis significat, occurrit ad praesentem diem in Menologio Basilii una cum sociis suis 12S. Plura de his

Graecorum Slavorumque
S. Sadoch et
''"^-

martyribus reperies in Act. SS. tum ad hunc diem,tum ad 19 octobris, a pag.379, quoiterum
referuntur; prgeterea iu Actis SS. M.M. Orient., part. I, pag. 88, ubi S. Sadoth martyrium consummasse dicitur non, die, sed ^zma vigesima, quae eo anno (nempe 342) incidebat in diem octavam. In Remensi Evangelio solo refertur Polycarpus, quem caeteri recolunt 23 hujus no-

S.

Archippus.

s.Pohjcarput.

vum argumentum

habes codicem hunc ab

aliis
s.

nostriPapknutHM^^^^^-

^V ^"^^^ '^^'P'^ "^ ^y^y a-Koarod-KOQzolov apx^^a^^^ou MarGatou, tov ckyiov KaT-avv)^^; ealov U.y.jlov y.ai Asovro? im(jy.6i:ov r?i'^

dem die S.apostoli

archipapde Matthxi, sancti Hsc in editioap. Pauli et Leonis, ep. Catarne. in Scholziaua, auno IbSO Lipsiae absoluta ne 1823, loco priore vero, Bonnae facta anno Matthxi leg-itur Matthise (MarOiou), servata ^.c^.Tf)aiov pro alioquin eadem iuterpunctione. Ubi nemo (discipuli) inepte scriptum esse, aaG/;rou
;

abludere. Item dicendum venit de codice Parisino I, ubi nominatur hodie S. Papnotius, id est Paphnutius, a caeteris omnibus praetermissus^Iegitur tamen in Hieros. et quidem, ut vidimus, primo loco. In marmore NeapoUtano insculptum est nomen S. Cindini, quod hic notasse sufficiet. Mart. Italo-Grascum orditur praesentera diem his verbis Constantinopoli S. Antonii, episcopi, Ordinis S. Basitii, etc, cujus natale priaie idiis fehruarii. Sanctus

Paphnu-

<'

^- CVnrf*i.

^.

Antomw,
Agaiho,

P""*- ^^'*

quoque Agatho, papa,

e Basilianorum ccEtu fuit,

eodem Martyrologio

teste.

'"*''"

non

videt.

De

cajtero eimiles

errores frequen-

DIES XXI.
Oatromira'
Tiwm.

Ex variis.

Symbolis {Mst. Rum.Men. Prol. Kal. Par. YI, Og. Cap.Ephem.Poss. Eor. Pg. Mg.). SS- MM. Mauritii el 70 sociorum [Mst. cum etc 'cum GP. Hier. Sirm. Vind. Nan. Og.Cap, Euslalhii, palr. Antiocheni {Rum. Tern. Par. I, Sis. Men. Prol. <?, Mn\ S Memona Sirl. Mg. Marg.) ior KatBuchoL cum Eier. Goth. Nan. Med. Msq. Sirm. Maz. Sirm). Bas.). S. Joannis, palr. CPohtani {Rum.cumMg vener Palris Agalhonis {Rum.cum palriarchae {Rwn.)^ Invenlio. Sirm.). S. Lconis, S. Zachari^, ep. Hierosol. {Rum. cum Mg. Prol. KaL Eugeniis (Cap. Hwn^.). S. Georgii, ep. Amastridic {Men. sanctarum reliquiarum

\t ACAT

S Timolhei

in

''TSi
Ihusse et

CS?i.) + Convuldii Panormilani


{Sirm.).

{Italg.). t Euslalhii et soc. (Msq,).

MM. An-

duorum faraulorum

OBSEKVANDA,
S.

Timotheus.

Duos sanctos potissimura recolunt kalendaria


recentiora
:

S.

Tiraotheura qui in Symbolis,

anachoretam, et S. Eustathiura, patriarchara Antiochi; dura in antiquioribusmodohic commemoratur, modo ille, utipalara fit ex testimoTabella Graeco-Mosca niis in titulo allatis. Papebrochii reprsEsentat S. Timotheum, patnarintelligas cbali ornatu vestitum, ut continuo Tierrasse pictorera iu apping-endo noraine mothei, pro quo ponendus erat Eustathius. Celeberrimus iste patriarcha Antiochenusnon Graecoserael in anno coraraemoratur in sacris rumetSlavorumFastis, 21 et 22 Februarii, 5 circa Junii, et olim apud Antiochenos colebatur

et inde Antiochuim translaannis post. Idem exilu locus indituscentum catholico, addicatur innorolog-io Ruthenorum annus 200, quasi Eustathio fuerit emorturque

lium fuerat missus,

tualis- Quffi

ratione
iu in

quo fabulatur tur iter Eustathii Ibericum, de cfiriMuraviev in Vita S. Nime, vulgo ancillf In Kum. hujus. nobis relata stian^, a

omnia cum historia et temporum pugnarejaradudum ostenderat Boschms, Eustathii Vitam eo-ret?io comraentario ad S. quoqueyideActis SS. prffimisso. Fictitiura

S. usla(hiii6

patr. Andfjch.

mediura Novembris, die scilicet, ut conjicere vero colitur die licet, vigesiraa; apud Latinos constat, quara \onge lateque per 26 Julii ; unde patriarchae orientera et occidentem Ecclesia hujussauctitatem eximiam venerata sit. Jamvero a plurimis referturtura hodie, tum 5 Judie 2-Z Februarii consignatur in solo Mstisnii laviensi. In codice Rumiantsoviano leg-itur, Agathone, sine alio additamento, una cum Zacharia et Leone, medms Thimotheo, Joanne, excuso inter duos ultimos.In ProIogoMosquensi
;

nommeteuus juxta S Joannes coramemoratur iUum patriarcham CPolitanum pair CP. acS. Zacharias; s. Aachana$. esse coffnomentoSchoIasticum,huncveropatr. Menffia Hierosolymitanum, testatum faciunt quibus mss., Grffica excusa et Sirmundiana At Zacharias corrupte vocatur Zachaeus. Leo,painarc/ta, prout annun. g^^^,^,^ QuisnamsitS. docebor ab alus. tiatur in eodem Prolog-o Eura., ad sanctum Eustathium et so- s. Eutiathtus. _- Quod autera

S.Joanncs,

est nil iutercecius ejus attinet.verosiimlliraum illosinteretpatriarcham cog-nominem, de dere Basi- ^ ci'uWihi. nuo supra, De S. Convuldio ex ordine S. consulatur Martyrol. Italogr. ct Komanum. lii, 5 jacobM. Prolixum S. Jacobi encomium insertum est

diciturobiisse Philippis Macedoni.

quomexi-

Menologio Slavico.

DIESXXII

78
DiEs
ET

ANNUS ECCLESIASTICUS

XXII

XXIII

DIES
s
Patris nostri
Meletii.

XXII.
S.Proterii, palr.

FEDntAniu

Ostromira-

num.

palr.

Anliocheni

Bx

variis.

,mI

ZTn2mso)S

Eustallui,
palr'

SnPro^Kan^^^^^ ^^\^ifrLuS^^
slolorum [Rum.

Alexandnm ct marl. Manrm. et 70 sociorum ep. Anliochi^e (W). SS. MM. CPolitani (Par: /, Tern. cum. Hier, GP. Nan. Flor^.
(il/^^).

S-

Athanasii,

confessons et .non^ in Paulo-

cum Sirm.). Inventio sanctarum rehqmarum m Men KaL Hor. Bphem. Poss.etc.cum Vind. Pg. Msq. Sirm.
(i\^eap.).tPorphyri,,ep. GaziE(Go^A.).tAnthusaeet (Afflf. Sirm.).

Lugenns (S^-

OgM
Limnuet

).

bb- IhaU.sii,

Baradati, anachorelarum inSyria(ilfen. Pro^/i:a^cM?niU5r.). Blasu, ep. t Telesphori, papE Romani [Sirm. Maz. ilfsr.). t

mirt (Strm.). ^ twi-t. mar . t Iheclce, Syneti. mart, 12 famiUarium (il/sr.). t

OBSERVANDA.
5i.

Meletius.

S. Proteriits.

Lectio cod Mstislavici omnino singularis est atque notatu digna. Ue S. Meletio Antiocheno jam actum est in Mst. Rum. aliisque l^ februaPlura dicenda erunt de sancto l*roterio, rii.

alibiTOa pro
proprius
S.

Julitta

idiotismus estEussorum

phemiam

S. Tlioma.

martyre. ad 28, quo die refertur pene ab omnibus, ibidem declarabitur, cur variis diebus in synaxariis sit inscriptus. Tro/enus Gcnebrardi vixmemoratudig-nus Tomas codicisParisini, in quo othographiae leges saepe saepiuslaeduntur, est patriarcha CPolitanus,

quemadraodum

idpalam fit ex Kalendario Hierosol Scholzii. Porro nou inopportune commemoraturhocdie,


utpote cujus tempore inveutse fueriut in cedibus
Eug-enii reliquiae sanctorum martyrum, puta Audronici et Juniae; quod fusius enarratur in Prffidicti duo martyres diserte synaxario diei.

^5"<<.','i^?f ^r'.^'!."L';!!: interpretis belgae inmemonara revoparte onentffidet.Eugeniauus ----_- --..r -care uarc i;uct.x.u6v,-.- locuserat Euyeviou MotaliConstantinopoleossitusey r&r; Euy^v^ tali Constantmopoleossitus .. r.^ Menologii hlavici mariyrwn o^^^ma, rum mariyrum nomina, ait Meno.og.i May^^^ vitx auctor, soliis Deus scit, qui ea in lihrum autem uarratur Nicolaocuiiniulit. In Prologo dam calligraphodivinitusrevelatafuisse nominaSS. Audrouici et JuniiE, quorum corpora in Eug-eniis laterent. Quae duo hagiolog-is Hussis

InveiUion re-

liquiarnm in
Eugeniis.

nominanturin Prolog-o Kum.,

aliis

ipsammet

inventionem reliquiarum referentibus, tacitis nominibus ; porro Uniam Rum. pro Junia, uti

relinquo concilianda.-S.Athanasii nomen cum ;y^^^^ f^^^ru* ^non. Menolog*io titulo con/essom refertur hodie in gauderet in Men.GrseBasilii, quod CPoIi cultu distincis additur: in Paulopetrio, utita probe guatur ab altero Athanasio Athonite, qui cum S Petro etiam Athonite sociatur, uti hodiernus. De eo videsis Acta SS. Febr.,tom.III, pagr. 208.
'^'
;

...

DIES
ExOitromira110.

XXIII.
omnes cum Bas. Hier. Neap.

PAssiosANcri MARTYRis

PoLTCAiiPi EPiscoi'1 Smyrnensis. (7^^ ferc

Exvariif.

^'rxlSlnE'^ t^^fundatoris
.Antoli seu Antonii
ci

SS. Zebini, Polychronii, fDamiani Esphigmenii et allerius Daraiani, mon. (Ath.) ] Theae. mart. S. Gregorii, ihcologi^Mgr.). + Clcmentis, mart. (My.). t t Gorgoniae, sororis [Mg.].

Acoemetornm (i^/eno^ Prol. Kal)sS. Joannis^ Antiochi (Menol. Pro^. KaL oumSrrnu Mg Moysis, eremitarum in Syria ProL KaL cum Mg.]. Moysiscl Damiani, eremilarum m Syna (MenoL
)

OBSERVANDA.
S.Poiymrpm.

Dictum est in titulo fere owwes id propter Cod Remeusem in quo S. Polycarpus comme;

moratur 20 Februarii. Hodie refertur etiam a multismartyrologislatinis, quamvis commu-

prsesenti innius signCtur 26 Januarii, die vero homonymus, presbyterromascribatur sanctus epinus et confessor, non martyr. Zmirensem retulimus leg-itur in Tern copum, ut corrupte In Prologo et Menologio Jauuarii. Alexand.r jam 26 s Aiexanacr. J-j^^^^j^^^ S. ^-^^^^^^ siguatur hodie b. Alexander, pareus Acaeet quidem inMenolog-io nuncupatur melorumetfundator, in Prologo autem simpUcitermonachus;sed accedente brevi synaxario, quod hic speciminis gratia prodeat ; est enim Vita, proprius fetus auctoris Mosci, a fusiore distmctus. quEe ad 3 Julii in Menologio leg-itur, InMenseis vero Grsecis non tantum nuUum synaxarium, sed et uulla exstat mentio S Alexandn, neque ad hauc diem neque ad 3 Julii. Juxta Prologum itaque Erat hic beatus semperque memorandus Pater noster Alexander e finibus AsiXj a copiosis parentibus oriundus. Consiantinopoli liieras edocius, mundo valein dixit vestemque induii monachalem. Tum (imo Syriam) profectus, in eremum seAsiam in antro duxit, ac cessit viiamque solitariam

multa miracula patravit. Porro quum audisset civitatem vicinam idolorum culiui esse deditam.iiineri sese illico accinxii,fanumque succendit ad mortem propierea qusesitus a loci incolis, ceria^nen de fide Christi cum eis instiiuit adeo feliciier, ut urhis prsefectum ac dein magnamciviummuliitudinQyyi baptiS' mati undalusiraverit. Erateisocius individuus, Arhilus (rectius Rabulas) nomine, quem aniea bapiizaverat hic hona omnia in pau; ;

peres erogahat, in jejuniis ei orationibus jugiiur perseverans quopropter in episcopum Ephesinum (lege Edessenum) assumpius est^ Deo iia disponente, qui iimentes se nunquam derelinquii. Alios etiam quamplurimos ab ethnica falsitaie ad vera dogmaia traduxit Alexander, inier quoset insignem quemdam quo bapiisaio, in eremum secelaironem vipinti decertavit ibidem, nocies dens annos cisterna vain montibus ducens, die vero in deliiescens, Re cogniia, quadrtngenti cua hegusocii conveniunt, eumque sibi staiuuni
; ;

menum

Quos

ilie

in

novem turmas

distribu-

monasteriis formandis addixit, propriam cujusque naiione7n,0rjesecundum Annenos, Bidcos, Syros, Romanos, Arabes, ^ garoSf
tos totidem
'

GK^CO-SLAVICUS.
garos, Iberos et Khozaros. Ipse verocivitates

79
DiEs

dumcorpus in finihus

peragrahatf omnes docendo atguepro nomine Christi strenue cum infidelibus decertando. Tandem, exactis in monachatu annis quinquaginia, ad Deum migravit ; cujus veneraU'

Phccnica; sepultum est, HacteuusPrologrus Mosqueusis, omniuo couferendus cum Menolog-io, vel potius cum textu

XXIV

FtuintMui.

genuino cujus latina versio exstat iu ActisSS. ad 15 Januarii, quo recolitur a Latinis.
;

Memoriae
Dainianus Es~
phigmenius-

Slavicae.
neri se accinsit, ne senioris mandatum postponeret, quo pernoctare extra cellam suam veta-

auca de Damiano narrant auctores indigeuffi floruisse nempe in Monte Atho , in asceterio Samaria, quod ad monastcrium Esphigmeni pertinebat, atque in eodem loco pcsitum est, ubi solitarie olim deg-isse dicitur S. Anto-

nius Kievocryptensis; laudari iusuper viri obedientiam etiam prodigio comprobatam, si quid miraculi insit in eis quse sequuntur. Accidit nimirum quadam die, ut spiritualem patrem invisurus, ad mouasterium Chilandariense proficisceretur

Mox tameu ubinam terrarum esset summo discrimine positum putan3,inhaecverbaprorupit: Domine Jesu Christiy salva me pereuntem cum ecce
batur.

prorsus ignorans, seque in

celise suse se adstare


Iffisus.

miratur, nihil de caetero Narraut etiam demortui corpus per qua-

draginta dies suavem exhalasse odorem, cujus fragrantia pertigerit ad monasterium Esphig-

absentemque

diutius exspectare

meni usque

a quo Samaria

mons semihorae
VitiE Coet

cogferetur. Ing-ruebat

interea

nox

frequenti

itinere dissitus est.

Hactenus auctor

pluvia horrida, maguumque aderat periculum errandi in via. Quod ut praiverteretur, insta-

smae Zograpliici, eremita;; quera inter

Da-

baut fratres rogantes ut secum maneret usque ad mane at ille, spretis fratum precibus, iti;

mianum magna dicitur iutercessisse amicitia. DeCosma, qui obiit anno 1323, agetur 22 Septembris.
I,

tiV 1 ) 'Xy.o}^ovOia pag. 2S^.

twv

dyMV Trarepwv,

cit.

iu Pat Ath., lom.

pag. iOI. 2}

Neoy exXdyiov,

cil.

in

Put. AUi., lom.

I,

Alkr Dumianus.

synaxaristara

In libro cui titulus Neov ixapTvpoloyiov, etapud Nicodemum commemoratur hoc

eodem

die alter Damianus, qui postquara aliquot anuis in Monte Atho, in monasterio Philothei degisset,
Larissffi

Bulgarini comprehensus, et a prsefecto Larissie diu varieque tortus, igne crematur atque in fluvium Pinion projicitur. anno 1568
;

tum verbum Dei

in

finibus

Kissoviae et

praedicasset, atque mul-

quapropter hosiomartyris titulo a suis decoratur. Oriundus erat Damiauus e vico Richovan, diceceseos Agraphiensis, a parentibus christianis ct piis.

tas persecutiones sive a falsis christianis sive

ab Agarenis
Cfr i)

esset perpessus,
cil.

tandem

in vico
!1,

Neoy ^aprjpoXoyiov,

in Pat. Aih.,

pag. 97, 2) l^'J<x.^apit7Tri^j ad

hunc diem.

DIES XXIY..
Ex Osiromirano.

INVENTio cAPiTisS.JoANNis pROPHET^jPiLEcuRsoms ET BAT^tisTM^OmneSfprseter Arcad, cum Bas,


Neap.CP.etceet.). S.Erasmi, mon. Kievo-Cryptensis (Men. Prol. Kal. Pat.). Polyclironii, Moysis t Rhcgini, ep. Scopulorum et mart. (Bas.). t Zebiui,
eremil. (Sirm,).

Ex variis.

et

Damiani,

OBSERVANDA.
Inventio capilis S.

Joannis

Baptisi^.

Joannis Baptist referunt hodie codices omnes, excepto solo Arcadiano, saec. xii, in quo inscriptum est ad diem sequentem. ProphetcV,Prascursoris et Baptistge titulis ornatus prodit in Men, Graecis, uti in Ostr. In quibusdam synasariis expresse agitur de inveutione prima et secunda ita in Menaeis et Kaiendariis Mosquensibus recentioris aevi, et in Horo-

Festum

S.

logio Pocajov., in quo prima inventio facta esse dicitur a duobus monachis, quos repraesentatos habes in tabula Graeco-Mosca. Tertia inventio recolitur 25 Maii. Decollationem Joannis Ba-

ptistae, ut est apud Possevinum, aut synaxin in Phoracii, ut in Prologo, prietereo. Cfr Acta SS, Quisnam sit Erasmus, declaraad 24 Aug. bunt Memorise Slavicee. Prologus in titulo inscriptus, non ille est qui passim a me citatur, sed alter, longe antiquior, in mouasterio SS. Salvatoris Galiciensi anno 1518 exaratus. Asservatur hodie in bibliotheca monasterii S. OnuIn Menseis Grsecis sanctis phrii, Leopoli. episcopus Scopulorum prodit die sequenti, ad quam translatus est sane ob /estum Joannis

i;.

Erasmm

Cnjpten$is.

s. Rhcgimis.

Baptistse.

Meixioriae Slavicae.
S.

Erasmus

Cryptcnsis.

Floruit Erasmus

circa

medium
,

sseculi xii.

tus. Quffi

juventute vitam monasticam inter socios omnes facultates Kievocryptenses amplexus suas convertit in templum sacris imaginibus

in coelis

etiam a Filio euo impetravit ut atcrna mansione frueretur qui domus Dei
,

decorem dilexerat tantopere


,

in terris.

Igitur,

ornandum. Senex factus

cum
,

in

extremum

morbum
toribus
,

a sanctis monasterii fundaAntonio et Theodosio de peculiari eorum pro sua salute intercessione certior redditus est, irao et a sanctissima Virgine visitaincidisset,

cum sese fratrum precibus humillime comut promiserat mendasset , post triduum B. Virgo, ex hac vita migravit, magno ascetarum habitu indutus. In cryptis Antonii
pultus
fuit.

se-

Spccimcn, p. 12. Cfr \) Prolog. ex Paterico. od h. d. 2) Dict, hag. p. 109. 3) Kulcin.,

rasmo

flO

ci

DiEsXXV

stXXVI
Februxbii.

Gerasin.us^ ad hanc dien> B.asn.0 addltur archiepiscopuB ^-^^^^^^/'^iu^^e^eriatur . apud antiquiores s"P*'' Adeantur ta^eantur prsplacet. DObis quoque tacere
.

inhpf

Vitae

Sanctorum

rjucicaitc

*-

^^^Ve^entissime
citat..

conscript.. et a nobis

s.pius

Novgoroden-

DIES XXY.
Ostroinira-

Vapat
^
Tarasii, archiep.

nuvt.

Ex

varii.

Hier. Prol ec cum Bas Gp.

T.t VI Tern Sis. CPomani ^^'^^^"''{fMaz sZm. Mg. Vind.Pg.


(Mst.

Chil.
Sirl.].

Og. Hor.Men. S. MarcelU, ep.

^;''-

5exaS' mar

Druzipari in

Thrana (Rum.

Sali {Neap.)- tThcodori,

(Sirm.Mg.V

OBSERVANDA.

fAlexander inS ..^''nTer


S.

o.

.t

in ATarcello adjungitur

Rum.
ali-

s. y!/cxanrfer

in^^^*;^

nte iommate, quo

.aw.

ordine episcopo-

Kuldnium. dum
passim nominatur

^"i

f.^^^'f

=^m i.rlcedeutem. tete^ .P'l'i'i MeniEis Me^^

SS. ^tep.

s. Mr....

apag:.

4^,^-7j,*^"!,i'

cod.

Kum., taoentibus

rumparvi '=^i"fVe.,^eencomiumSS. Asclepii diolaa.mss.exstatbreveem" ^.^^._ qu-lem juxta quod ,Ue


et Jacobi,

.'^,,^,,..

pulus S. quadam doeremi vero ^^emUa. in ! 23 februaru; hic jj^^i^.


.

Poly'^

^nr-^-^atl^^SSa^r.lnV^

muncula P>-P,i7=^^^t
^'
^""V

-2

Februari,.

- S. Hy:

s.

By^^

^an^

Gr^c. nsfmep scopum, colunt

e.G,5r..

Mena.orum

^^^^^^^"^^^^^^ Veneta anni ?^?r:^^u;fitmroS.Hypatiiadpr..


sentemdiem.

Mediol

legitur,

mendum

est

amanueBS.s.

DIES XXVI.
Otiromra7IU"'.

>[^Porphyrii, ep.

Gaz. (M.^ i?u.. Pa.. 7

Exvariii.

p%Polslumls.Neap.

Eier. Gp. ^-^'.^^'

Gelas.. marl. iR^^^'^^ Flor. Med.). S. marl. (Kal. cumMg.) S. sebasliani, fj^f^^^

3 iTvSnl
,

etJI,Cm.Og ProLMen.^
S
'i

Tern. Hor. Cap.

'opar^chi

(Rnm. cum Sirm.).


)

.4^^"

l soc.

r/Zor'.

cum Mg

tBeradali, e lymilani (Hier. GP.).

em

OBSERVATJDA.
.
p^tPrissvnaxariis abluditSisatovacensein
inire illud esse geneataue dicere. -vocabulum quodlibet festum ann.versara e et universe raie, ei """"";,.*; .rau_^ sive translationis. alte-

,.P,,.,..

^^A-Jf;-Cm
,

episcopum

Ga;

commemo^orpnjru
:

ratdie sequent nomen tor\uetur variis modis Possevino est Phorphirii

hodie vero vacat.

rium

sive depositionis

sne

Parthemus; m apud Gene^ vocatur epi^c. Ga.mens,5 n quidem recte scrip a sed brardum nomina q;'d "bi v^eW, et Symsz; quod fiue additur

Parjs. I scribit
;

riusve generis notare sententia .ver.ss.ma

oc. f^t.,|.

est.

"

Q"^

posterior P ; '

^^^^^^^^"

Gelasius

s.

S''"'""

mS
aliis

t"^.'--

Sius

mlm'

hTdie in laud:t..f

^^n^o^Svr Menol.SlavonicumcontmetVitamb.lorpnyni.
relinquo 'liv'"^'^'^.";
i

aljq"^\"^^"t^ auctore Marco, ejus e ^t autUentm contractam, de cujus s>f."tf (Kal. Neap tom^ consulatur omnino Mazochius Quamvisautem hic dies ei revera 1 a pag 70). et Mst. prffiemortualis fuerit. tamen in Rum. deposittoms, uti mittiturnota memorix. non Neap. s.eiinMeiiol. Basilii. imperator.s. In quo^ cum insculptum est N seu nalale; militer
fluerte

discipulo

me

jam placitis Mazochu. alibi vir ol. aham viam castigatis. coactus est
pugnet cum

GR.^CO-SLAVICUS
ac Nicolaus Junior ; Bollandiani legerunt olim ita S. Nicolai Catonici; verum interpres slavus a tctto; derivandum censebat neutrum, ut puto, recte.Jamvero, cum S.Nicolaus veniat post Joan. Chrysostomum, sympliciori titulo Patris nos^ri" distinctus, putarem intelligendum esse S. Nicolaum, abbatem Studii et confessorem, qui cum S. Theodoro Studita certavit, et 4 februarii colitur a Graecis. Junior dictus
sit
: :

81
DiFs ET

tus sermo de Sebastiano, duce, quem flor. et Kal. Mosquense fcede miscent cum altero Sebastiano, martyre sub Diocletiano. Sane in HoEt rol. Ruthenorum catholicorum post verba
:

XXVH

xxvm

FEBHUAnn.
5. 5e&(i4(ianui

fuerit
S.

Photim

ci

ggjjj

quod venerit post S. Nicolaum, MyrenDe S. Photina et sociis thaumaturg-um.

oc.

Sebastlanm
dnx-

20 ag-unt Graeci et Slavi tum hodie, tum etiam Latinis. Eorum martynum Martii, simul cum etiam mulfuse narratur in Menseis GrjEcis, ubi

sancti martyris Sebastiani continuo additur : qui gladio obiit, anno 287, regnante Diocletiano ; cum in confesso sit apud omnes hunc Sebastianum non tertio, sed primo seecuIo martyrium fecisse cum S. Photina, Samaratina, de De S. Baraqua in Evang-elio scriptum est. dato, anachoreta, quem solum referunt hodie codd. in titulo diei citati, egimus supra, ad diem 22 hujus.

dux.

S. Baradattu^
r.remiUt,

DIES XXVIIOslromira-

num.

Ex

variis.

""Procopii Decapolitffi et Confcssoris (Mst.

Rum. Tem. Par.

I et IV,

Og.Eph.Hor. Men.
confessons
et

Prol Kal cum Bas. Hier.

Vincl. Sirm. Msq. Mg. S-r:^Vvocom(Rum.cumBas. Sirl. Mg.Med.).s. Marciani theophori

Flor. Med.]. S.Basil.i,

synas-

[Rum.cwnSirm.Med.).

Flor. ). S. Phalelcxi, eremit^ S Porphyrii ep. Gaza. ISiS. cum Sirm. Med.). Sirm.^Ml.). S. Gclasii mimi, mart, (Men. Val. cum Mg.

in Syria iMen. Kal.


S. T.I.,

Prolcum

mon. k,ovien,.s

^^f Sl^phanf ciVatoris


silii

abbatis ordinisS. Banosocomii (Mg.). t Nesii, mart. (Mg.). t Lucee,

(Ttlg).

OBSERVANDA.
SS. Procofius

Decapolita
Bairi(iiis.

ct

Quando dies 27 est penultimus februani, quod sancti anno communi conting-ere solet, tunc una cerProcopius et Basilius, qui caeteroqum
secus, ditarunt, simul nominantur in fastis ; dies stribuuntur in duos dies, ita ut prsesens et S. Basilio proxime assignetur S.Prooopio;

quam tribus extremis Pebruarii diebus facile Sanctum quoque Fhaapprehendat quisque. alii referuut hodie. alu lelffium, anachoretam,

^- P''^^'"-

imperatoris, et postridie, uti Menologus Basilii

Sirm.mss.
;

- Theophori

nomen

praefert

blavisequens Utrumque testantur Kalendaria Menol. Basilii commemorautur ca etGrseca. In

ambo sub uno eodemque synaxano


Sirletianis et

simUiter

inPrologo Rumiantsoin Menseis vemt non ib. viano- in quo etiam primo loco vocatur, sed Basilius. At comProchopius, ul munius sejuncti prodeunt in fastis recentionbus. Deniqueoccurruntambodie 28, quando annus Typico Chilandaest intercalaris, ut patet es
riensi
bibl.

cianus in Kum. Novgorodensi, et presbytero et Grseco idem est cum Marciano fastis noceconomo ecclesiffi CPolitanffi, qui 10 Januarii, atquem Kum. stris adscriptusest propter festum codex silentio prseterivit, forsan In Menieis Grsecis excuNysseni.

MarSirmundiano

^.

uarcmnus.

S Greg-orii
sis

celebratur

^''^

^^'^''

phanus, qui gerocomtum in locts constituitjnpace obdormivtt^-i)_e LiXov^n- yTuns blavicis. ra declarabuntur in Memoriis

^^^'Zf^^Armam

s.

Stepl^anu..

Kio

Berolinensis.

Hinc

illa

vanetas.

Menioriae Slavicae.
S.

Titus Crij'

monachi T-^rant inmonasterio Kievocryptensi

flagitat, sed frustra.

ptensis.

XLduo,

nus,tenerrimae

diacoTitus, presbyter, et Evagrius, vinculoconjuncti, quae amicitise

homicidaj, tamen postmodum. iuvidia diaboli Post multum vero in mutua odia degeneravit.

temporis in

morbum

incidit Titus, reique pce-

Porro accidisse ferunt ut altera vita nec Evagrius, qui se nec in hac asseruerat, pertinacissime Tito condonaturum cecident, Titus pedes fratrum mortuus ad sanitatem et vitam vero a limine mortis ad mira caritate erga fraredierit. Ex eo tempore

magna humilitate nitens, veniam ab Evagrio extremum devenisset, frapetit; cumque ad adduxistresque Evagrium odii tenacissimum ad pedes ejus procumbit invitum
sent vel
,

qua et peceatorum tres conspicuus fuit, perfectiouis multitudinem obtexit, et in via sancte vixisset, tum profecit; et ita cum

mu

tranquiUam
culo
Sll.

et

Titus, ut videbatur,

jamjam moriturus,
inter

ve.

cryptisAntonii

piam mortem promentus, m conditus est. Vixit autem shag


pag. 260.

niamque iterum atque iterum


Cfp 1) Palericon, Fol.

lacrymas

2U

Ver^. od b. d. 4) Dicl. Prol. ad h. d. 3) Mcnol. (verso) cl seq. 2) Menol. el

DIES XXVIII.
Ex
Oitromi-

rano.

Bx variis.

'''^''\: S. Basihi,

^ T, confessons (Mst. Tern. Par.


,

cum. GP. Sirm. Maz. Flor. Mg]. S. ^''. martyris (Mst. Rum Tern. Eph.

Bor. Men. Prol. Oa ^P^/^ij.,. OS^ Cav. Eph. s. Nestoris cpisc. et A^ y Procopu Dcc=>poWt^ ^.^^^.^^
-fe'

T^fVT V/,

rhil CAii.

Val.

f^"^^^^^^p;",,eh Alexandrini

(i.f.

Proi. ^.

S"- ^f-:rsS^r^:ZC^^^^ {Hor. Kal. cum


Sirm'. Mg.).
S.

etCyr.

(Hor. Menot. Prol.

cum
^ ^^^

DomnicaB

Bas.).

ANNUS ECCLESIASTICUS
.

DiEs

XXIX

/jir^

4-

ADoslolorutu

Nvmphse

el

Eubuli [Sirm. Mg.) t Mar;

FEBni.uiii.

SLirAbe^ct ir&LL^.^^^
marl. (Med,). t Cassiani (Med.).
SS. Basilixts
ei

-tro^. CUa.cedoaensis rM.,

t Gc.as...

OBSERVANDA.
Procopius.

hsec dies In recentioribus Kalendariis uti hesternaS ProcQ. Basilio potissimumsacra, solum Assem. Glag-ohticum, T)io Escipiecdum rccolitur memoria S. Procopn Dein

est S.

quo hodie

capolitae, et

MartyrologiumBasihanorum

Italo-

S, Prolcrim.

est. Graecorura,QUod parvse hac in re auctoritatis Slavico et Graeco, iterc in Prologo, In MenoL nescio cur diadditur breve syuaxarium, quod Assemanusdesiderariiu Meuaeis Grsecis ; xerit nam in utraque editione Veueta procul dubio habet Theophaexstat. Officium diei auctorcm Sacromarhjris titulo decoratur b. Pronem in phirirais terius, patriarcha Alexandrinus,

Baronio relatum, imo neque venisse in censum aliorum fastorumlaiinorum, (Febr. tom. InMenologioMosqueusisatpro111 pag-. 736). auctorilixumleo-itur encomium,quodex variis potius Latiuis compilatum est, bus Graecis, imo ibidem excuso et luMeat ab eo quod inProlog-o diversum. Non uno die ProGrfficis exstat.
nieis
terii

varietatis aha uon oc(ad 22 Pebr.) Katio hujus quod incertus est passionis dies; currit, quam Paschaha festa obiit enim sanctus praesul circa

nomen sig:uari iu Kalendarus, diximus alibi

nempe

yEg-yptu, qui Sex marlyns ipso Paschatisdie.-Sex martyres


Proterii. quocum accedunt, sunt e comitatu S. Mereferuntur baptisterio occisi fuerunt et 1843 editis. Quia autem naeis Grajcis, anno ulcircosane editione antiquiore desiderabautur, BoUandiams fuerunt colinter prjetermissos a

in Coena

Domini aut sabbato saucto aut

recentioris svnaxariis Graecis et Slavicis sive Calhpolitaantiquioribus, ut sevi sive etiam jure merito, nossec. x, ad 29 Februarii ; idque assecUs impu Dioscon, et utpotequi tanta ab 11prBesertimaTimotheo ^luro fuerit passus Thracise de Profustre est quatuor episcoporum testimonium, qui postquam eum orthodo-

m m

ijtjl>iii.

]ocati

Utrumque

apostohim

Nympham

et

.S'.

Nytnphasci

Eubulum

frustra quaesivi in hbris

SLivorum

EiJjulus.

terio

xum

et

sanctum palrem

depraedicassent, mar-

iianctistvrera quoquepronuntiarunthisverbis: simumquideyn Proterium in ordine et choro sanctorummartyrumponimus, etejus tnter-

cessionibus misericordem etpropitium et certamma nobis fieri postulamus. Ejus gesia egregie iUustrarunt tide catholica exantlata pro marBoUandiani, mirantes hujus sanctissimi in tabulas romanas non fuisse a tyris nomen

Deum

Versinskiano. liturgicisimo et in Menologio MarinaetDomnicain Menol Basihi appelSS -Post nomen S lantur Marana et Domnina. Sirmundiauo ecgrapho additur notula: Pauh in bissextilem. 28vel 29; propter annum scihcet episcopo Apameae actum est DeS Marcello,

SS. iresnmlieres.

S.

Paulm.
Maredluiy

S.

fp, Syrix.

25huiusmensisadquemrecurrat lector; utrosancto. bique enim agitur de uno eodemque

DIES XXIX.
0$tromira-

num.

Ex

variis.

Max.mi, S.Theoctcr.sli, marl. (Prol, KaL). S. annis seu Barsonophii rProLil/eno^ Kal.).
n..n. (Msq.), ^

Cassiani

Kal VaLcum Romani (Par. I et IV, Chil Og.Hor. Men.Prol MM.

Pg^Mg^

Jo

^Tproien.,mart,rGP^MBasihi,
Nan.
Vind.). t Macedonii (Mg.).

Papi^, Diodori et Claudiani

r^.-...

OBSEUVANDA.
S.

Catsiamu

KalendariisSla. S Cassiani memoriaag-itur in quovis quarto anno, quemadmodura id vicis Pocajovensi, aperte dechiratur tum iuHorologio in Prologo. ad calcem hujus diei, tum etiam Papebrochius in Euphemeridibus GrfficoKecte {\mo et Moscis Solum, ait, colitur a Gra^cis quoque anno, quem bissexitSlavis), quarto
:

pag.482.-DeS.Proteriopatr. SS ad23Julii, pndie; unde huc Alexandriae et martyre egimus

s.

P..
^^^^.^.^^_

lem vocamus
Gi-ieca,

scilicethoc die
28.
est,

nam auno comMenaea

muni celebraturdie
est hissextilis,

uti testantur

ubi initio hujus diei

legitur sequens

mouitum; Sciendum

quod quando annus

propter aunum translatus est in Callipohtauo ac S. Basilius, maityi, bissextilem, non eecus Basihum, ouem eumdem esse ducimus, ac S ^ynascetam S. Procopii ^^^^^^^'^^^^^^^^ SS. Martyrum i api^, pellatur impropne. Diodori,ClaudionisetCononis meraoriam recoet Slavi 3 huluut Latiui 26 Februarii, Greci qui colitur 5 Marius dempto tamen S. Couone pro Diodorum etClaudianum restituimus

s.

Pavias

e.

^'^-

tii

camdie29 Quando vero non est bissextilis, nec erat cur die 28. Utruraque verum est, tur superius animadverin Papebrochium ob dicta ProAssemanus; chirius tamen dicitunn teret quoiannis, sed solum quarlogo, diem 29 non anno cetebrari; nec aliud monuit
to quovis Papebrochius.

caniturhoc offtcium {S.yssi^ni)

Slavos at ahquabissextiiis transiisse etiam ad iutercalans dies audiat tenus corruptum, quum mehus visectus, vule-o vykososny, et paulo vero ideo vocan a graece rita=/..o,. .Bme^^^^em MarLatinis/quod bis dicatur sexto Kalendas
tii

Qua

occasione

notetur

nomen

26 lebruani. Graeca. superiuscitata.Cfrdicta quae Procoronide, subdere liceatinscriptionem, mensis in Ephemendibus Graecoinitio hujus S.Joaunis Moscis legitur, atque ex I epistola IS fere ad verbum deprompta est: apostoli v?rs. venit, et nunc Ultima hora est, et Antichristus multi facti sunt, Antichristi ^/^^y^^^^f induQuianovissimahoraest. Quae verba de mensis Februarii proponenda stria ad calcem ultimus esse duximus, utpote qui totius anui ac proiude hujus finem aliqua. censeretur olira. Slavorura htur. Lnus adumbra^e. Sane inlibris Menologio, Horano et aliis, mit.o menfficis, in

Theodoro

et

Claudio

uti

habent ecgrapha

uempedie24et25Eebruarii,noruntomnes.

noEx dictis hactenus inteUigitur facile, cur hodie in Kalendanis nera Cassiani desideretur scripta uimirum fuerunt Mst. Bura. Sisat. coramuni, non bissextih. Praeter cognoanno meutum Romani, quod Cassiano passim tribuitur.quamvis dicatur g^uere fnis^e Sc7jtha,ex Taurica Chersoneso oriundus, additur titulus Acta confessoris; qua de re consulantur omnino
;

lisMartii sedulodeclarari solet,

esse paradiso ejectus et creatus, et primus Adam ex salute iucarnatUB, mortem pro no6tra Dei Fil ius mortuis redivivus reparand^ passus, atque e hbcraver^. Idprotoparentes nostros ab inferis ^irco

omnium primum, quo

et

mensem istum mundus uerit

Martio

omnessohslumfeque revolutiones olim principium sumebant.

amense
^^^^^

QR^CO-SLAVICUS

83

MENSIS MARTIUS.
DIES PRIMUS.
Oelromiranuin.

DlES

PRWOt

ctII
Martii.

Ex

variis.

Arc. Ass. Par. Rum, Tern.Prol. Hor,Kal Euch. Serb.etc. cum Bas. Sirl. Sirm. Maz. Mg, Med. Hier GP. Msq. Vind. Goth. Flor.]. SS MM. Nestorisct Trihinm (Prol. Kal. cum Bas. Msq. Crypt. Sirm.). S. Ncsloris, mart. (Chiffl.J S. Anloniuic, v. et mart. (Prol. Kal. Sirl. Maz. Crypt. Chiffl. Mg.]. S. Domnina; seu Domnicic Junioris, virg. (Prol. Kal. cum Sirl. Mg. Sirm. Med.) SS. MM. Marcelli et Antonii seu Anlonini (Prol. Kal. CF. Sirm. cum. Chiffl Crypt. Sirm. Mg.). Agapii, Charisii, NicephorifSt/^m.). [Agapii, (Aih.)]. t MM. Silveslri et Sophronii t Sirm, Crypt. Mg). t Sophronii, mon. (Neap.). {Chiffl.
S. Eudociae, mart. {Mst.

ACAT.

MM

OBSERVANDA.
ss. Mnrtyres

40.

Ipsomct inltio mensis bujus modum facit codexOstromirauus;commemorat enim passionem martyrumquadraginta, nou indicato die, quem non alium esse a nono, fere pro certe habeo, ac propterea exprimendum hic nou curavi ; etiarasi
kopitarius iu interpretatione sua latina, nil dubitando, affixerit prfedictam passionem huic sacra diei, quasS. Eudocise Samaritanse, mart est. bS, Nestor et Tribimseus seu Tribimius occurruuthodie in Bos. at in Men. Chiffl. poTtem S. Antonina venit die proxime stridie. sequenti in Bas. et Med. Tn Synaxario Sirraundi mss. refertur S. Ag*apius, martyr, una cum

maudatiMag-nesiam repeteret,vinculis se iterum


gravarct, patiendo

Mandato obtemperat Agapius,

Christo lucrifaceret. et quEe sibi acciderat hero siucere declarat. Qui rei novitate perculsus, priores seusus mutat, mox autem in

herum

Moutem Atho cum Agapio

et duobus filiis se confert, ibique christianam fidem primum, tum

S. Nestor.

S. Anloninu,

a.

Agapius

et

MC.

SS. Charisio etNicephoro; at praeter

nomen,

Agapius

nihil commune habet cum Agapio Montis Atho, qui saeculo xiv vixit, ut dicemus modo. lidem tres martyres recensentur inter eos qui cum Leone, Donato et aliis passi sunt Romse an in Africa incertum celebrantur iu Actis SS ad 1 Martii. lu Men. Sirmundianis annuntiatiohujusdiei concludiluritaie^ ^anc^orwmmar^^rwm Juxta auctoCharisH, Nicephori et Agapii.
;

etiam mouasticam amplectitur, ac quem servum habuerat olim, magistrum nactus estet iu spiritu ducem. Hsec ex Novo Paradiso, mira sane parumque credibilia. Nec minusmiraberis virl, qui SEecula xix vixit, incertum mansisse aunum obitus. Duo Sophronii occurrunt hodie in Fastis Graecis, quorum alter vocatur martyr cum sociissuis Silvestro, Marcello et Antoniuo, alter vero monachuSy ut habetur in marmore Neapolitano. Jamvero S. Sophronium monachuni non alium esse a clarissimo homonymo,

s.

&>p/troniiu

utet^te.

MmeAtho.

rem

libri,

cui

titulus INeo; 7:apaf?ic-o;, erat in

Monte Atho asceterium Kolitza dictum, quod a


monasterio Vatopedio pendebat, atque nostra setate jam non exstat. Inibi cum seniore suo degebat Agapius Quem ad litus maris versantera comprehenderunt Turcae et Magnesise cuidam Turcae vendiderunt. Post annos duodecim in dura servitute peractos, a B.Virgine, ut fertur, vinculis liberatur Agapius atque ad senio-

patriarcha llierosolymitano.suadet, praeteralia, vel ipsum silentiumdictiKalendarii ad diemxi, quo fere unanimi cousensu recolilurab aliismenologis etsynaxaristis. Nec obstat titulus monaoAz, quoinsigniturS. Sophroniuspa^r;arc/ia, ut pluribus declaravit Mazochius; quem exscribere non est animus. Cur autem ipsomet mensis initiocollocatus eit in Kalendario Neap., id innuere videtur alter Sophronius, martyr Quum enim dies sancto Sophronio Hierosolymitano

emortualisadhuc maueat incertus, idcircoassignatae sunt ei Kalendae Martii, quas martyr homonymus occupabat, perperam Sophonius vocatus in Menaeis Cryptse ferratae.

rem suum

redire jubetur.

Verum

iste

contraria

DIES
OBtromira-

II.

num.

Bx

varits.

Par, Rum. Tern. ProlHor.Men. Kal etc. cum Bas. Sirm.Maz. Med. Hier. GP.Vind. Pg Mg.)S. Parmana^, aposioUiRum cu7n Sirl. Bas. Sirm. Mg. Med.). S. AgalhoChiffi. Maz. Crypt. Med. Mg.). S. Troadii {Men,KaLcum Bas. Crypt Kal cum Mg Crypt.). SS. [Men, nis, ercmitc-e [Men. Kal. Prol ). S. Eulhaliae, virg. ct mart martyrumiiOqui a Longobardis passi sunt [Men.Kal.yi kv%QV\V\, ep. Tverensis(P?'0^ Kal). et mr. {Mg,). t Andronici t Adriani et Natalijc {Neap.). t Alhaliae (Mg). t Hesychii, cp. Antiochiac Bas Med,). t Titi, Athanasia; f5a5. Crypt. Maz. Mg. Med.). t Theodoreli, cpisc.
S. Theodoti,

ACAT.

ep. Cyrenensis [Mst.

et

Maz.) t Cointi seu ap.f^/or.). t Porphyrii, ep. Gazae ct martyris (^a* Sirl. Med. Crypt. Maz. Msq. Mg.). t Lcolucae, abb. Montis Lconis in Sicilia Ouinti, Ihaum. [Bas. Med, Sirm. (Itg.). t MM. Nestoris et Tribimii (Chiffl). t Antoninae, mart. (Med. Bas.}.

OBSEUVANDA.
Parmoias,
Af/atlio.

In cod. Cryptae-ferratse signatur rfo rmi7io Agatho, S. Parmenag, ap., ex 7 diaconis unius. abbas etconfessor in deserto Scete in ^gypto, floruit sfficulo IV dimidiato, habuitque magietrum S. Alonium. Ejus dicta et facta, collecta

Rosweydi, praemisso commentario de ipsius mvo momentis, habentur in Act. SS.Oct. t. IX,pag. 901. Ibidemlegunturapophthegmata S. Agathonis, ex codice Graeco Colet vitffi preecipuis

ex Vitis Patrum secundum editionem Heriberti Octobris Tomus XI.

bertino edila et latiue versa a Cotelerio (pag. 205 et seq.). In nullo Synaxario Graeco hodie

15

reperitur.

ANNUS ECCMSIASTICUS
8*
M*Tn.
s, flesyc/..,...
.

n* ^ia

nresbvter inMenologiopsii'
tyres sine gladio
.

___

^^ ^^^^^

S.Porpkyriu..
SS. Androni-

Ati,nnftsia

mar-

pro w^^^ =^^ Grsecis excusis refertur aut DUda aut solaeloff.a cseterorum

nomina
f^^,

"'

dum

^^^

^^

^ ^"''hus

JecUantur. Miror, quod meniEissiveg-riEcissivesIavcis^iT ^ U'=PX,tii. Carcesae aut Cazonae

omi sus
.

^"^

j^

gestis vide Act. SS.


S. Theodore-

ad

P^^^^^a^n.^ - Theo^.^
^^^
.

^^

Acta SS., p.. H^ Ss Marcjrc. ''^"V'''l. ithalia" Videsis an eadem ac ^^fl^^^^^^^^ ex Dialogis b.Gre- 0. .c - ^^; .?ef^ ^S ^^^^^i ,getur modo.

"=!v^irsia^fc cum

referuntur ad -". iterum ^- ""' De S. Eulhalia Bomanisxxvn Augusti;


j^

MM^re

Xa^virrctiMerd^eiturepiscopus;

gornPap..

Memoriae
Ar*enim
Tveremif-

slavlcae
.igilahat.principeset^n^nate^d.3usti.
erudiens. egenos ^^^^f^^l^^Zra Djelticofoyens. ft^ter mo dia. smu ^^.^^^^^
' vense plunbus al .= 5,;!^ sanctorum ornanda. Ejuscon^i curavit et fuerunt in

rsenius, Tverensis,

cum

ateneris unguihus

Ac::istumDomitn,me2-^M^^^^^^^^

::S^it=;V^X:v.edic.

in

^"urcoSr^uemorodr testatur unum eollect^, qu ^^. ^^^^^^^


r,ci

Pate-

codex, anno

14U

^^^^^^^

antiquissi-

Btituit. illudque

V'>^^-.J^J^^'X,L^

p,,.

^"^est mus est.


ad
1409.

a^ xjeinuui annis

Demum

meritisque
die

onustus,

Dominum

migravit

martu, Z mrtii

anno

r'Utrd^;-em.^Uge.iam
ar.)Prol.e.MenoUdl..d.-2,ma.hg.,p.g.".)A'-^

^^^^^^^^^^^

DIES
Ottromiro'

III-

num.

Ex

oriw.

-^

Euslocliu,nion.y^^O-

OBSEBVAl^DA.

anonvmo,exm.Sa^auret.umoetBo^^
>-.

Eutroinus,
et soc.

mr.

et ^^^^_ priorihus, Ktrop.o ^ (Cyroni eran ^.^^^ /,nmaseno ; videant a Bas' so distinguitur ''^bimus eum peculianNo^. loco, fere alii an recte.

S.

BasiUscus

P-- ,ticTqu"s.'Therrro Cleomco, q

coUatis

et ms a^onymo^et rici Ruinartu, sancto marty tica disquis.tionede

cum edi

lonibus

J^Mau

^.

^^-^.

pr
^.^ ^^
^^

anno ejus
Vers. Latinis

ter
S,

commemorar

^f

Theodori-

m.

s ah omnihus Menolog tusseuTheodorus. q"e

"^^ Si" ^" vicis primo Theodonyaj^'^- --S.

^-^'yj^-^^ZTin Martii m pon.tur die viii


,

Martyrologiis j

tum

die

""*;
''^"J

anno ; ^iet quidem


Actoru^^^

etiam in MeniEis ur hodie e j^^^^to prfficedenti, oelehra

i^^s

die

''l Sf 36Z salutis

S^e^^t^&^Srim^is ui evio _
,

f l^Jn^ufiirdie^^q-^- ^^^--"drtiineS. Basilii.

Eustoohius socius ''"' ^^

^ ,^,,,

f^i^e^m'-hars"P<^s.^oe?^sTl^rtyris,auctore

DIES
0(rom4r(i-

IV.

num.
ac uorti.

(slrl. Sirm.). t

^^^^'^f '/^rier

Slralomci Codrali, Acacu, i ^l^.

(Chzffi.)-

(Chiffl-).

OBSEKVANDA.

S. Gcroiimtw.
$. JacobM.

=^S333;S ..SHHSSS-S

GRiECOSLAVICUS.
excusa; atin Menologrio Basilii, Men., Mediol;, Sirm. et Maz. legritur die proxime sequenti, et vocatur diserte ep. Constantias in insula Cypro non autem CPoleos, ut habent Vers. et Kalend. De S. Conone agunt Kalendaria, Mosquense. ^jg y dq _ Martyre Venceslao legesis Act. SS. ad 28 sept. De duobus ultimis, Ecclesiffi Russicae propriis, ag-etur modo in Memoriis Slavicis. InBas. additurPauloStratonicus,qui
;

85
DiEs

s.

Conon.

.s. Venccslaus.

melius adjung-ereturSS. CodratoetAcacio;cum MiRTll. quibus certavit Ptolomaide in Palsstina, effe' Sarbilus ex sacri- P^" S. ctus e% carnifice martyr. ^>^ficulo martyr, commemoratus est supra ad XXIX De sancta Iraide, virgine et raar- ^-^^2 Januarii.

tyre, quia tacent hodie auctores Slavici, tacebi-

mus

et

nos

ag-emus vero

cum

Prologo ad se-

quentem diem.

Memoriae
Vasilko, seu

Slavicae.
cultum impium amplecteretur, non serael tentatusest; verum, cum nec blanditiis nec minis
ad
ciatus,

Bosioviensisi

Basilius, Constantini I, ducis filius, lucem aspexit anno 1209, die 7 decemct bris. Regnavit Rostovise, ob benignitatem sed tempestate mansuetos mores omnibus carus, infelicissima, qua nempe Tartarorum turbse in Vladimiriam impetum fecerunt, ac dein in pug*na infaustissima, ad Sitim flumen, ing-entem cladem Russis intulerunt, In qua pugna Basilius quoque in Tartarorum manus lapsus est, et in generis castra inimica abductus. Ubi propter et animi fortitunobilitatem, vultus decorem ut Tartarorum dinem, cunctis venerabilis
,

Vladimirensis,

adduci potuisset, exquisitis tormentis crumorte crudelissima afficitur anno 1238, die 4 martii. Martyris corpus, in silva inventum, Rostoviam honorifice dctulit Cyrillus episcopus, et in euradera tumulum posuit, in in quo jacebat Georgius I, magnus dux
id
,

eadem pugna
silko

Sitiensi interfectus.
,

UabuitVa,

duos
filia.

filios

Borisum

et

Glebum

quos

Michaelis Cernogoei pepererat Maria uxor, S.


viensis

pag. K3. Ctri)Prolog. elMcnol. ad h. d. 2)Dict. hag.,

Daniel Mosquen$ii.

Eadem

die colitur Daniel,

primus Mosquen-

cum

Nevensis, sium dux. Filius fuit S. Alexandri 1261 g-enitus. Dum adnatu minimus, anno amisit. huc bimulus esset, sanctum parentem mag-ni imperii semen Mosquensem ducatum,

die anno 1303 commutavit postquam magnum ascetarum habi4, martii, tum induerat, seque moriturum in communem fratrum sepulturam mandaverat deponi. Venecaelesti
, ,

randas ejus exuvias condiderunt fratres in ec1652, clesia cathedrali S. Michaelis; unde anno 30 augusti, qua ideo colitur secundo, transdie
latEE

miuimum,
deinceps
ctus.

nullo lemulo, hsereditavit, Perejaslavia auxit, vicinis


ipse

eumque
quidem

ducibus timendus,

vero

nemini subje-

Demum,
1)

cselo

maturus, in

morbum mregnum

monasterium ejus nomine in sunt insignitum, quodque ad Mosquam fiuvium fundaverat ipse.

terrestre cidit, quo confectus, brevi


Cfr

hag., pag. 84. Prolog. cl Mcnol. ad h. d. 2) Dict.

Gerasivius
Vologdensis.

Eadem

die coli dicitur a

ribus nostriE Vologdensis,

quibusdam auctocognomento ffitatis Gerasimus, monasterii Glusicensis alumnus.

tendit, ibique

ad flumen Kaisarovum ecclesiam erexit; in quo SS. Trinitatis cum monasterio 1178, die 4- martii. supremum diem obiit anno

oriundus.Et quidem, Floruit siECulo xii, Kiovia urbe natali, Vologdam con-

Hunc Gerasimum

indicat Dictionarii

hagio-

anno 1U7

graphici auctor, diem tacens, qua

recolitur.

relicta

ad h. d. 76. 2) Muravicv, Vila: SS. Cfr 1). Dicl. hag., png.

DIES
Ottromiranur.

V-

V
's

Ex varii$.

S.CoMen. Kal. Prol cum Sirm. Maz Mg.Med.). Cononis, horlulani iMst. Sis. Pp. Cap. mer. GP.Flor Med. Kal. Hor. Prol. cum S.rm. Maz nonis Irtyris Isauri {Par. Euch.

Mg.).
S.

S,

Hesychu
^'^f^^'^^^^^^^
3ordan.a

cum Sirm. Maz.

Chitti.

Mg, Med.).
S.

)T cumBas.Strm.Maz.MgJfed).^_V^^^^
JoannisBuIgari
(Ai/i.)-

Gerasim

(JW

?Sp[?irt

(plo. Kal cum


^

CHiffl.

mL Mg.y

^^^^^^

Theodon

Jaroslaviensis et

Iraidls,mart. (Pro,cumM^^^^^^ Onesimi seu Anisii, mart. [Kal). Constantmi (Prol. Kai. usiav.}. ^ filiorum ejus Davidis el
+ r.rp^orii in Gre^oru Cypris {Bas. Sirm. Maz. Med.), t t Gregorii, ep. el soc. (Mg. Chiffl.]^ [Msq). + Archelai, mart.

mon mo

Anthemii Hierosol.

OBSERVANDA.
S.

Conon, mait.
s.Ba*Hiscti,
S. Gerasimus.

Parlsiense habet simpliciter: sancti post"die. tacitonomine Cononis; alii referunt


alii die viii,

martyris,

Conon jam ad roO/uTrpiW-S. Basiliscum citavimus Neap I^^^^^^^ 8- .Gerasimum m diem tertiam. prsecedenti. l'cet Biraum, retuliraus die propria; ex familia S. Babiiii M.
ut Sirletus, a quo vocatur S.

prm
la-

dies sit ejus


f. ?!P fui-e

7/.octo^
Jaro$ia.en...

tPst-itur Martyrol. Italo-Graecorum.

^;\^^^

Xeodori et filiorum
die 5

l^^\~^^,^ti

anno 1463 martii in arcamlapi-

De sanctis Theodoro, Bavide et ageturad diera 19 Septerabris,TheoConstantino S. Irais seu llerais passa 5. ^1.. doro emortualem. martyrium cum S. Archelao et ahis, quorum est quoque numerus variatur apud auctores. Varii sacns; sunt dies quibus inscripta est in Fastis hunc diem refertur apud Sidetum nara praeter Kalenpostridie; tum 23 septembris in plurimis In / Buioctobns. in Ostromirano denique 5 dariis Passio garu. PateriioMontisAthoannuntiaturhodie

deam

posita.

ANNUS ECCLtSIASTICUS
DiES
^T tT

VI
^ VU

Mahtii.

'-;";
S. Archeiaus

juvene J"
,

additamenio luernuf^u. dicetur modo in


:

jnar^

et $oc.

'^^

q^^^^

7"", ";;":.. ^{ejno^f Arcueiai, in numcrantur Ia2 socu

fSX m

Mosq.

leg:i

nomen

o.

me

est,

de quo sermo

fuit die

wucoi^.j Vt;n prseceaenu;

Actis SS. trlctatur hodie.

Memoriae
Sadriams
Itegninpnus ct

Slavicae.

Leonulas.

r:;.rru^ .''SS"..
Ctr
1) Dicl.

,-..,.0-.

.'"Inest

monastenum Macario metropolita benedicente,


VilE SS. ai hag. yag. 10. 2) Muraviey,
1..
.1

B.7.,

sa,y<J"-

Josepho,

Dasilium. presbytero,

^m hegumenum Mirogensem, cum


.'''"^'!"%f.'''!,'

s.o^^^ sio nihil

certi liabeant.

autem

Miro-

^,,terium urbi Pscoviensi, fuitque

""^j^^

'"
sis.

S^arprr^ilteUum
utpote
Crr

isf
et

0!=

Niphonte, Novgorofnstitutum a celeberrimo


densi episcopo, nec

non

et

ah Ahraam.o, de

qu^rum

cultus, imo

mortis occa-

qmhus

ahh..

1) Dict.

Murav.ev. Vitx SS. ad h. d. hag. pag- Si. 2)

Joannes BiU-

Joannes, Annorum undeviginti juvenis erat animadver. gladio Bul^aria oriundus, quum ohm Turcis in aula fani Turcini, sus fuit a Venit ille anno 1784, ecclesiffi Sophiensis, christianam fidem inibi pubhce ut CPolim ohm negat crim.ne profiteretur, atque fidei mortem sponte oppetendo. Ansese expiaret,
Cfr 1) INeov

Turcarum more tequam autem CPolim pergeret

Athanasiana tres anindutus, in Laura Montis ac taciturnus, connos mansit, tristis semper remordente atque scientia scihcet constanter ccmpos factus majora piacula esposcente. Voti quo Theodorus, ad 30 Januaru
,

esteodemanno a nobis commemoratus.


II,

Mprupo^oyiov,

cit.

Albo, lom. in Palerico Monlis

pg. 214.

DIES
Ostromira-

VI.

num.

Ex

vuriii.

Arcadi

Cvpni, confes. [Men.

KaL

^rot.

cum

mi^y-}'

marl. {Mg.]>

OBSERVANDA.
Marlyrci

iiS.

42.

S,

ConoH

codex PaQuemadmodum Martyrihus generatim nec risiensisagitdeSS. pass.oms .nd.cato numero eorum, nec loco posuimus supra exPro ogo Ouorumdam nomina utroque Conone eg.mus ad diem
pridie. ita et hodie

dium dedimus ex Prologo

et Sirleto

- De

\Uerque.

~dentem.

ood et pra^terea [o Jo BasiLi, imperatoris. agit de solo Cotamen Slavico Suprasliensi, qui Arcahortulano. none Isauro, omisso' altero

MenoHodie commemorantur .n

et 1"^ ; at in Sirle- die sequenti, in Bas.l. tiano et Mediol. exhibetur SS. Julianus et Eubu- s. Mim^ die vni -- Oui sequuntur martyris, socii, atque di- ,.(,(,. lus erknt S. Areldii, ag.tur tum 7, de quibusin Menol. Bas. scipul martyrum Cherso- 5. Bnsiliu'. 8huius.-Ex inclyto Neapoli- mirtyr. manipulo nominatur in Kal.

W..

nensium

too

antesignanus soTus Basilius, utpote in dioto marmore. passim obvium est

quod

DIES
Oilromimnum.

VII.

Xs^^..i,A,athadoriE.piaii^ijuE,eut^^^^^
mero seplem, ponliOcum Chersonae ''^'^'''^^rEafMedSirm. Maz. Vind.). S. Pauh, ep.sc. Pauli, perHor. Kal Prol. cum Hier. Pg. (Prol. Kal.). S. ^^^- f^s.S S- vEm^ anfml. Srrm. Ma.
Prusa. (Prol. Kal. cum Bas^ simpUcis {Kal. Hor. cum Mg.)feo- ^"^"-

Ex variis.

g^
)

^^^^^^^^^

^^^\

Tnmylhunlmorum (SeW.
EubuU
(Bas.

""^TropS^ctSmcd.
S<. Unrlyre
Clicrfonesi.

(Bas. (GP.l. t Dome<i.

Med

).

MM.

Juliani.

Med.).

OBSERVANDA.
In coL Mstislavico leguntur sentur pro Capiqu^nque priores, inter quos Capaton
:

Non omnes septem martyres f^ ommbus tantum

recen-

tnnp- in Rumiantsovianonominanturtres,Basitone addit

Agathodorus
v

Ephr^mum

Jl"^;:^^^^^ Ostrogensis. ei iia

^^^

GR^CO-SLAVICUS
rus illu3triuin martyrum, quos

87
DiEs VIII

omnes optime

optimus nominat codexTernobiensies. Chesponis pro Chersonse, et alia id genus apud GeneSS. A/M. in jimorrhea.

brardumleg-inemomirabitur. InSuprasliensi codice agitur hodie de SS. martyribus Amorrhseis,


alii.

S, PmUuSy

de Chersonensibus vero die sequenti; secus fecit S. Paulum, quem auctor Prologi

at J^milianum, prseter Prologum, aliusnemo. In Kalendano Neap. fit mentio solius Arcadii, tacito Nestore solent nempe fasti hi marraorei e pluribus colleg-is duntaxat praecipuum adnotare. Praeit quoque Arcadius in Menologio Basilii et Synaxario Sirmundi Claromontano. Rem totam breviter et optime illustravit Mazochius,
:

IX

r.T

MAItTII.

5S. Arradiu$
cf-

Nestof.

episc.

Plusiadenum, exhibetMeaolog.

Basilii;

prgeluceate face Bollandiana.

DIES
Ostromira-

VIII.

\f

num.

Bx

variis*

Ror.Kal. Men. Euch. Sirl. et Med. Flor. Hier. Pg. Msq.).S. Ermae, aposloli [Rum. ccet cum Bas Sirm. Dom, Maz. Mg. S. TheodonU, presb. Antioch. ct marl. (Men. Kal. Prol ) et Kal Prol cum Sirm. Maz. Mg.).
cp. Nicomed. et mart. (Mst, Tern. Prol.
S. Theoctisli (Ostrog.), S.

ACAT S TheophYlacli

Theophanis

(Poss.). S. Domclii

(Men. Kal. Prol.

cum
t

Mg.). SS. ep.

el marl. Chcrsomx iSupr. cumBas. GP.). Dionysu, marl. tPauli, ep. Pruscc {il/^.l t Dionis, marl. rMfir.). t Siciha (Itg.). Vitalis, abbat. Eubulii, Juliani (Bas.). t

(ilfas.).

MM.

Arcadii.

OBSERVANDA.
S.

Tbcopby-

lactuf.

Theophylacti nomen invenitur in Basiliano Menologio; at apud Sirletum occurrit die prS.
:

scribae positi sint, loco Theophylacti, probabile

videtur.

S. flcrmfw.

cedenti sed et alii sancti commemorautur die non suo S. Hermas pridie ; et S. Dometius, die prsecedenti, Theodoritus die Martii secunda.

De Chersonensibus martyribus ag-it S.Dwn. hodiepraeterBasilianum.ubisecundoreferuntur, etiam SynaxariumCallipolitaaum. Utrum pro Dionis legendum sit Dionysii, manet incertum.

Utrum

Theoctistes

et

Theopaaes sphalmate

DIES
^a; Ostrorni-

IX.

rano.

Ex

variis.

Hor.Kal. Prol. Martyrum Sebastj^ {Mst. Arc. Supr. Tern. Rem. Rum. etc). Crypt. Med. CP. Hier. GP^ Msq.Cmsl. elc. cum Bas Neap. Sirm. Maz. Namnzen. (ira!. Pr. ChU. Kal cum. Mg.). S. C.ari., fratr.s S. Greorn S Urnasiani [Prol. marl. Lormlhi (Proi.). Dionysu, (Ma S. Tarasii (Prol. Vers. Men. cum Mg.). S.

SS. QUADBAGiNTA
]

GregorU, fratrisS. Bas.ln(/g.). + + Pauii, ep Pelusiadis [Md. Mg.). + matris etduorum filiorum (Mg-).

MM.

qualuor, patns.

OBSEKVANDA.
MM.Sebmte-

Licet Ostromiranus codex illustres martyres SebastEB recolat non indicata celebritatis die, eos tamen hodieruEe affig-endos esse suasit unanimis CfEterorum codicum consensus. Inter quos prin-

codice, unanimiter sunt, in civitate Sebastena,

eodem

martyrtum passt

sub Aqricola prsefecto

et

regnante Licimo, Lycia duce.Vvoh^^

cipem locum obtinetKalendariumTeruobieuse, quadragiota athletarum nomiua non sine quodam fastu referens. Sunt autem sequentia
:

esia uoannuntiationis rationem suggerlt ecc qua solemnion mini SS MM. Ternobi dicata, in De S. Urpasiano tractacultu celebrabautur pag. 259, quie hic tur in Actis SS. ad 13 Martii,

Cyriou, Candidus, Doranus, Severianus, Eutychius, Cyrinus. Theodulus, Bebiaaus, Age:eas, Hesychius, Sacerdon, Uallus, Priscus, Chodion, Ennoicus,Meliton,Eliades,Alexander,rieraclius,

addatquisnam Menffia, meminit Prologus.quin legitur s.Tanmu. illesanctus; in Menologio emm fuerit Februarii, esse quemdam simpliciter, ad 25

indig-itasse

sufficiet.

S.

Tarasii

amnt

5. Urpaaia-

nus.

Egdicus,

Falavms, Philoxtimon Xanthius. Valerius, Nicolaus, Athanasms, TheoJoannes,


,

sanctum Tarasium nomine,

Claudius. Smaphilus, Lysimachus , ragdus, Sisinnius, Leonidas, Aetius, Acacius, Dometianus.Gorgonius et Julianus capdelarius (lege cubicularius). Qui omnes, pergitur
Gais,

et nil plus. erat S. Condrati, gladio Dionysius discipulus Hodie recolitur depositio b. breTieremotus

^.
^-

rorio&
X.

qui eum, pro

inMartyrologioItalo-Graacorum, more, inter monachos ordmis S.

Gre,o...

Basilii collocant.

DIES
Ostromiranunt.

Ez

X
ius

mriis.

Tern. et '"1- ".'--Condrati, mart. et soc. Corinthi (Mst. Supr. Ka.cum Anectis. Pau... Crescent.s et a.ioru.n iMen-Pr^So. bS 1'*' Med. Mg. Hier. GP. Pg. Msq. Flor Vtnd.). .^^ '^_ p^ol. Kal.). Anastasue pa r.a^{J^ et aliorum (^en. Kal). Venerab.l.s "'"J" (Proi. Me>i.). Sancta; malr.s nostrffiAnastasiajli^^-oJ-cM^^-;

g^tdl.Srim .tu^tSi
S. Pionii,

"^^l^nmT^
mart.
.^

^^_

honorem dicitur acalhistun. (Pro?.). Condra.i (Bas.).^ Marc.an., + Dionysii, mart. socii (Sj/naa;.)]. (iVeap.). [Michae.is Maurudaj
.

mari. marl. /i.f ^ x Pnnlii pn et mart. (Men.). + Poplu. ep.

OBStRVANDA.

88
DiEsXl etXII
Martii.
S. Cottilratus mr Corinthi.

ANNUS ECCLESIASTICUS
OBSERVANDA.
certamen ultimus est ejus proprius; hoc enim die martyr fortissimus, uti rectissuum complevit xiv, a clar. sime fert codex Suprasliensis. siBCuli vulg-atus. Die quoque xi in Fr Miklosich typis Menoantiquis fastis inscriptum esse testantur

Priori

Svsius, VictoriDUs, Victor ,_ Nioephorus, Papias. de quibus C laudius, Diodorus, Serapio et adde^^^^^^^^^^^ ^ictum ek ad 31 Ja.uarii; h:s dicTum est
lissa,

Quo

martyrum turmae adduntur. praeter etiam sequentes supra uomiuavimus


,

eos,
:

etseptemiDulieres:Clianessa Nunech,^^^^^ quorum Calissa, Gallina, Theodora


Nica,

^^-^-'1^^^^^.
.

^0,1^^ lo

rsUii
;

ral=ium Neapolitanum
j

et

yeuunai j^^'^"""omnium pecuHa- com-m^^^^^^^^^


S. Pionius.

Pionio opportumus agetur ad Aprilis Vitse S. Polycarpi diem sequentem. Auctor est licet Smyrnensis et martyris, quam legere ep ubi etiam expresse moneMenolog-io Slavico,

-DeS,

cur itaque am q P ^^^^^^^^ ^u.tori Prologi, non synaxanum enim, m quo et tabula assequor; syLxa^ium. emm, in e monte iljtna de iffue tartareo qui in Sicilia, procederet, depromptum est ex Menoscilicet, propno imperatoris Basilii; at dies 10 ex

jj^^

j^^^^_

P^^
loRio

in

mur ab editore mosquensi, S. Pionii memonam recentiori usu. Nam an-i hoc die, Verum id pro

videtur, adscnpta. inffenio auctoris Kussi, ut Michael Maurudas, Plura habes die sequenti.

Micltael

Mau-

rndas.

nomen b^ Pionii in antiquioribus Kalendariis xii Martii. Quorum inscriptum est die xi aut

a Turcis Thessalonicae crematus

fuit

anno

1514..

DIES
Ottromira-

XI.

mtm Ex variis.
.

Kal. Prol.

cum

Mg.).

Georeii theophori et ihaum. (Mg. Med.),

phimielThali (SirL Mg.).

OBSERVANDA.
s.Sophronius.

Pans, 1 ^. boadditur Hierosolynutam. In pricfert titulum monachi. ^hronii. Nuspiam aliis P^^tnarcha pasfed episcopus ab aliis, ab adnotauda erant oh dicta sim vocatur; hsc monacho quem iuitio mensis de Sophronio
: : ,

In Ternob.

S Sophromt, emscopi

in Mst.

prffiscribitur nota Memoride. episcopus (Sviaiitel), quum

Quod vero vocetur


simplex presbyter

fuerit, id

condonandum synaxanstae, alioquin

habet
S. Pionn.*.

Kalendarium Neapohtanum. qusedam attigimus pndie,et iterum De S. Piouio adDOagemus die sequenti.Unum tantummodo pene omnes tfbimus, nimirum ^^f^l^^''^'^^ sit S. Pion o assignando hoc die non quod quia in 12 Murtu. e^us martyno emonualis,sed Gregoni, Pap sacrum, incidit festum S.
illo

die

sseculo tertio optimo, de sancto, qui Smyrnae ag-enti. certavit, post mille annos Novgorodise Pionius Asclepiadem, Martyrii socios habuit

Macedomum,Linum,presbyterum,etSabinum. relatio Cal' In quodam codice notatur hodie

Reiatio Epi-

Callimachus mach. limacti CPolim, ubi procul dubio


vitiose positus est pro
:

Lpimacho.

S.

CaUimacm
ve^?^"-^?;^^-

festumagiturSl Octobris.

In Menaeis Graecis
tov
S. Ge07-3iw*
viart.
N,

prosequuntur Eomani quem solemniore cultu Rum. prtBsertim Slavi. Recte i&itur in
Graeci et

additur roO h tw iTTTrtw Xeyof/evou bipi., Constantini Acta graece in cod.Laurent. Bandini, Eabricio adaucto ignota. Cfr ipsi

Coiwfanti-

7U(

Jnd^it.

p. 712, n. 18.

Memoriae
Eufhymins
NovgorodcnH*.

Slavicae.
quo e cella ad cathedram vacuam. Verumtransivit, a morte Euthymii I peractam tamen nonnisi quatuor annis post Gerasimo fuit ordinatus Smolensci a
ad

-r

Novgorodenrixit Eutymius II, archipraesul


sis,

annum

1430,

est tempore Concilii Florentini. Natus educatus a parentibus, Novgorodiae, ibique pie esset, Michea et Anna, dum adhuc infantulus

electionem

Beatffi

Virgini oblatus est.

Cum annum

deci-

quintum attigisset, monasticum tum accepit ab hegumeno monasteni

mum

habiViazi-

summa dihMetropolita. Episcopus gvegi suo cultusque ecclesiaslici deg-entia invig-ilavit, in consuluit. Monasterium Viazicense
cori
,

censis,

in Poemene, eoque duce et magistro mos a S Simone virtutibus adeo profecit, ut fuerit assumptus. in palatium archiepiscopale

quo primitias

vitse

monasticae Deo obtulerat,

Mortuo

quidem in monasteno tum vero fratnbus Salvatoris Hutynensi degit, praefmt, usque monasterii in monte Lisicino
praesule,
initio
.

e solo ampliavit et priori ecclesije S. Nicolai addidit nomine S. Joanni refectae, alteram sacrofontenactus Evangelistse dicatam,quem in

fuerat patronum.

Cfi-

1) Prolog.

Hist. hier Russ., l,7i ad h d.2) Dict. hag. pag. 107.3)

DIES
Oftromimnnm,
Exvariis.

XII.

V
S.

Theophanis, Sigrianensis, confessoris (Mst. Tern. et f'''/f V tif n^Moi^' nao* pap^ (Rum.). Gresom D.alog 8^^^^. Maz. Med. Dom. Mg.). S. Sabim Med. Strl. Mg. Ug. Maz. Bas. ZmJiMen. Prol. Eph. Leop. Kal. . Hor. cumNeap. Sirm. i^omanu'"^* " / n.,-^ c PiAnii nresbvter in urbe Snwrnensi (Su,, S. P^*^"' P'''7;;^^;^ Phinees, usU (Prol. Kal. cum Mg.). Pass.o

'S

Msq pTvind.

-^

pras?.).S.CyrnU,Hierosoljmilam(ieoi3.S:a2. flor. cwwzilfp.). densis seu Romanae. sunt miuuuu y Marljrum quv militibus perempli penerunt (Chtffi.). t Mj,ri"rum aui a t Martyrum novem qui igne
j

fesium

-^^^-^^ iconis

^ Variae Lvdd.

(Chiffl.).

OBSERVANDA.

GR^CO-SLAVICUS.

89
Dies XXIII ET XXIV
H.HTII.

OBSERVANDA.
Sifjrianen$is.

S. i'ftiiiw-

S. Pionius.

In iMenseis Grsecis excusis et in Menologio imperatoris Basilii additur in magno campo In lioc eodem Menologio et in Sujacentis. prasliensirefertur S. Sabiuus, martyr yEg-ypinter tius, ad diem sequentem ; aliundeconstat sociosS. Pionii martyris, de quo modo, exsticod. tisse etiam Sabinum de utronam agatur in Notatu milii liquet. Eumiantsoviano, non
:

deinceps omnino evictus est. Inter tot sanctos ordini S. Basilii Magni adscriptos Magnum quoque Gregorium Pontiticem Romanum recensendum esse cootendit Martyrologium Basilianorum Italo-GriECum. Non uno die refertur

S. GregoriM

Dialogus.

ubique

in Menologio Basilii, quod sequuntur Slavonica Kalendaria, commemoratur hoc die at sequenti proditin cod. Suprasliensi et Leo:

dignissima est lectio codicis Suprasliensiy, nis Passio sancli Pionnii (lege verbis concepta abluPionii) preshyieri in urbe Smymensi caeteris omnibus, quotquot vidi dit namque a menologis, et,quodcaput est, verum diem obi:

politano.

Ad

hsec,

vulgo noncupatur Dialogus,

utpote Dialogorum auctor , ex quo eximium illud volumen grfficitate donavitZacharias papa; quod agnomen ab imperitis Gregorio II pariter tribuisolet. In confingendis istius modiagno-

tussolaconsignatum exbibet.dum alu

10, aJii

lldiem assignent. Quam vero celebre fuent apparet, quod olim martyrium S. Piouii,vel ex eo hieromartyin Menologio Basilii praeter titulum etiam primum locum obtinuent, postposito ris a quo patriarcha Hierosolymitano. S. Sophronio,

meniis, verbasuntMazochii, mirein liturgicis lihris luxuriant Grsecorum ingenia, ut vix ullus sit sanctiis, quin o^a/.pirty.M aliquo cognomine ah aliis homonymis distinguatur (tom.I, pag.
83).

DIES
OBtromira-

XIII.

num.

Ex

variis.

Xe"u"s reliquiarum S. Nicephori, patr. CPtan. (Mst. Hier, Vind. GP. Pg. Msq, Itg ). Chiffl. Med. Am. Mg.
Africani,

Par. let
S.

Alexandn marlyn. i^^' fj^^ Neap in RuL Kal. cum Bas. Maz. Sirm),^. Chrislian^, marl. cum P^^-^lf^^tJ^ {Supr. ProL Kal. Tern. .^^^^^. ^/^ J^^' Chiffl. Sirl. Mg.), S. Sabini mart. S. Eier. Chtffl. Vtnd. Flor.). f- Anmi, Terentii (KaL ProL cum SirL Mg, Publif,
'

^^^--f

S' M.

Ihaumat. (ProL KaL).


[Mg.), t Abibi, mart. fMsf.j- f Urpasiani, mart.

OBSERVANDA.
S.Nicephorm.

at.

Aiexander.

S.

SatmtM,

Teste Prologo , festum S. Nicephori agitur In eo reCPoli in ecclesia SS, Apostolorum. non ita est satis codices ferendoconsentiunt uterque ubi agitur de SS. Alcxandro et Sabino Menol. Basilii. Praeterea Sabirefertur hodie in binusadestinTernob., Suprasliensi et HierosoMosq. Ivmitano, Apud Sirletum et in Kalendano adduntur socii Africanus, Publius et Terentius,

S. AninU9.

quos omnesomittitVersinski, et quidem diel6ejussimul cum S. Sabino, de quo agit S. Aniuus a variisvano die redem mensis.
recte;

Versinskium, seu potius in Menseis hodie et iterum die 18 in Prologo et Kal. Mosq. in Kalendariis frequentis- ^^^.^^ 18'-quvanationes Martyr HermopoUtanus quem ^^^^^^_ simffisunt. escusa tradunt lapidibas obrutum Men Grffica projectum (Cfr Acta Sb., Man., et iu flumen ab altero Abibo, nae: 458), diversus est t TI cujusmentio fit ifique ac monachSin.Egypto, facUe rApoUinis ad diemsxnOctobns; ut VIII Oct., pag. 175 et persuadebunt Acta SS., t.

Slavicis, die

seq.

prodit die 16, fertur. In cod. Suprasliensi

apud

DIES
Oslromirantim.

XIY.

Bx

variis.

,..>,,% XTt is.s.''corr;zirt L;&:;!i,"i.


Perside [Sinn.].

c,u..,

...,. ..

OBSERVANDA.
5.

Alexundet

ma7'tijr ''"'y.

S. B.nl.-c<..

quamvis 'Q J^odi^e addi potest Suprasliensis. marty rn dies. Pirfn^ excuso non expressa sit Crf sior error irpro Pidnx minutiae sunt.

Passio

S.

Alexandri recolitur in Mst.

c^

aUM

^^--^^ ^^ ^fljllt iStu^


,
_

repsit in Cod. Hieros., in

quo

S.

Benedictus nun-

^^^3^^^ fessosnusQuamliacteDUslegi praeP aut simil.s aucto^- ^'^ te^-quam p j Stridows\ium ^^ ^^^^^ .^ ^^,^ Martyrologio et Ff^Jl^y^JgPrum commemorantur hoc die

cupaturepiscojoMsfiom^.quemadmodumetm Nec Naniano .'^ad diem proxime sequentem^ mosanctissimi hujus iUud est prstereundum, memoriam bis nachorum occidentalium parentis

"aur*
"

^" ^m ms

^^ Moravia sancorum
^^ ^^j/,^^.,._

ordtms

SS.Cjrm,.
.(

et 21 Martii ; quod recoli in Mst., famam etiam in Oriente viguisse commonviri SS. Cyr.llum et MeU^ostrat.

magnam

,nuUas illarum regionum ^"?f ^^^'^''^^^ ^ggii^s ad fidem cfiristiperdiuce-

S. gentes

<^"^%l^^ ^n,^
scopus

-Nonunodie

f?ent hic adnotanda, prsefixus. v

obstaret

ueihodim.

dium

coli

apud Slavicas gentes adnotav.mus

beuoei*

ANNUS ECCLESIASTICUS
90
Di6S

XXV

etXXVI
MARTIt.

Memoriae Slavicae.
reperiisse Tconem piam anno 1239 Kostrom^ coerno. et iBasilius, dux Galicii Dum nempe quadam die (erat mento Kvasnia.

traditur

tmagini$ B.

MariKVirginis
Kostromensis,
eu Theodori-

px apparitio.

vacaret, non proautem xvi Augusti) venationi beat^ Man^ Virgmis cul ab urbe imaginem imago cum arbore suspensam. Quae
offendit,

quara olim e catheecclesia Assumptionis. in lu ipso autem appadrali aedefuerattranslata. et monasterium erigi ritionis loco ecclesiam praediis et latifuncuravit Basilius, magnisque miraculosa haec imago

de

nequaquam

semper ascenderet . m manus a pnncipe presbyteri, qui eam apprehendere


quae superius

quippe posset ab iUo apprehendi,

diisdotavit.Porrolicet translatus tamen est apparuerit die 16 Augusti, Martii. quod hac die, auuo 1613. cultus ad MichaelRomanovius.dynastarum nuucin Eus-

iussusfuerat,ultrosedemisit, et in ecclesiam

cathedralemS.Theodori unde et Theodoric^ puli concursu delata est ^ Asservatur nunc ,gnomenaCCepit.ASServavarnuu iterum in cognomen accepit.
;

Stratilati ing-enti po-

a matre jam cum palatio commutaturus, prsedicta imagine ultimam acceMartha coram
perit

monastermm protoparens ubi delitescebat, jamS Ilypatii Kostromense,


sia

imperantium

sua

benedicUonem.
Menolog. Vers: ad UI, pag , p^g. 266, ot. 103. 4)

CfrDProlog Bdh.d.2)Karamsin,
h d M Gloria^S. V. Marix,

l.

!V nol

,nul. 5. scct 2,

m^

58. 3) cl scqq.

^^ ..,.,,, Macanus,H.sl. Eccl..

Theognostus
Kiovientis.

Petri in 'Kieognostus Graecia oriundus, S. successor ab anno 1328, sede metropolitaua impan resitEcclesiam nou minori zelo, licet
,

christiani noramis odio Lithuaniae, qui olim Joannem et Eustathmm aulicos suos Antouium.

fortuna.

Cum

eniraapud

magnum

Tartarorum

accusatus, quasi chanura Tianibegum fuisset copiam sibi a clero ingentem auri et argenti vero tributa chano exi-eret solvendam ipse a Tartaris eo usque solvere detrectaret, multa soluto licentiam passus est, donecmagnopretio Russiam redux, (redut
,

ad resipiscenmartyrio affecerat, postmodum imprimis Juliania Tvetiam venit, et suadeute christianam professus. rensi conjuge sua, fidem tumLatinosiu urbem Vilnam,

tumRuthenos,

plurima terapla Lithuauife caput, admisit, et


pro utroque ritu
ffidificavit.

Tandera

virtuti-

busetannisdivesadsummum animarum
torem abiit
pr.-Esul

pas-

obtinueritabeundi.In

immunitatibus), gregem autem salvisEcclesias pascere perrexit, suum per alios decem annos

anno 13o3, die 14 annos triginta quinque, in ecclesia cura sedisset decessorem suum tucathedrali juxta sanctum
mulatus.
S
i

raartii,

Deo qui
Cfr

Iffita

tristibus miscere

assolet,

aspi-

mem i.ie .. rante Nempe idem ille ,)Prolog,Men.ac,n,ono,.vW.adhd2,simonEecU^^^^^^^^^


Ecdesi.
11,

Olgerdus, magnus dux w.gc...., ^.^^-Hl. Eccl. Uuss.,


11,

TB

^.^^

25cl 2S1.

5) Philarel.,

10, 1,

^ *, ='

DIES
0(romfra-

XV.
Pai.ij^so.

num.

Xs"lor.

Alo.<l,o,.m

el

Romil, d.or.m Dio.,.i...m. Aspii, Tlmol.i.

Ex

variis.

ep. in Britannia (Sirm.

Maz.

Sirl. Med.),

OBSERVANDA.
S.

PaisiH.

S* Papia,

reperitur etiam in Chiffl. et Med. ; Agapius. In t-od Msq. blius. Primo loco citatur probabiliter legitursolus Agapius cum Joaune, Papiara alu referunt die quiinUufinianis. Papia, marXVI, putantque esse eumdem cura ceiebrabatur die 14 Sept. ; unde proptyre, qui fuerit ad iO ter festum Exaltationis transiatus

In Mst. perperara scribitur

PUsii

m aliis

qui crror

tris

:Pu-

Martii

Chrysostomus ob JNoveraearadem rationem remissus est ad 13


,

quemadraodum

J.

Codicera Ternobiensem et ent cuique mire iuter se convenire perspectum l ac altero conferre '^oiuerit qui alterura cum sit hocomponere. Cujus concordiffiarguraento commemoratio S. dierna in utriusque codice Slavico Kalenda. Benedicti, quara in nuUo alio Utrique consonat Naniario legi consignatam. vocatus est raodo nus. ubi eprscopus Rom^ ^t compror'sussingnlarietinaudito. In Flor diem 17. terr^ motus;Ae quo alu ad

Parisiensem

-s.

Benedictui,

abhas.

memoratio

DIES
Ostromira-

XYI.
Sirl. Bas.

num.
Bxvarii$.

Ps. gloss, Kal. Eor. cum sTi^, man. ^Mst.) Tern. Sfs. Cap. (Par.Tern.Men.Kal.Prol.cumBasMed.Maz.D^^^^ ^^^^/Jff ^Z Maz Ma Werf.). SS.T ophimietThalli

Nan HierVink.)

S. JuUani

(Rum. Ka.Hor.cum Sirl.Sirm.Bas.Mg.)^

""

^T^^lT/JTm

GE.f:CO-SLAVICUS.
1

91
DiEs

S. Sabini, marl. (Chil. Og. Bas ChiM Med S Anini ihaura. (Supr. Menol cum Chiffl. Mg.]. cum GP. Pg. Sirl. Maz. Mg.).S. Alexandn papae P 'Men 'Euch. Serb. ProU Hor. Kal. Serapionis, archiep. Novgorodensis romani (KaL Hor. cum Bas. Med. Maz. Mg. Dom.).

XVII

Martii.

rJoannis

in Rufinianis

(Mg. Med.). f Menigni seu Bcnigni, mart.

Euphrasife, marl. {Bas. Med.

Dom. Maz.).

Decem MM.

in

in Pario (Med.Bas Pg.). Phoenicia [Mg.). t Iheophanis,

confes. (Itg.).

OBSERVANDA.
S. papas.

supra, Papa-s mart. idem ac Papias, de quo Basilii primo loco. Julianus relatus est inMen. referuntur in eodem et Menignus cum Romano
S.

a.

Sabimts

Basiliano; sicuti et

SMiMis.
S.Mianm.

Trophimus et Thallus. -Kalendarmm CalS Sabinum qnem refert jam Apud dedimus supra die xui. lipolitanum, inscriptus est pndie Sirl. et alios Aristobulus a S. Romano, pomt S. JuUanum, seorsim Mosq. ; Versinskius omisit utrumet Kal.

que, ffique ac S. Alexandrum, Bomanum Pontificem, qui tempore Adriani passus est, teste Hodie adest KalendarioMo8quensi,an. 1818. Aninus etiam in Mart. Uom. V, Acta SS. 16 Mart. p. 431; Boissonadii Anecdota Graeca, t. S Theophanis natale commemoII, p. 409. ratur xii Martii, unde huc translatus est. In Kal. citatis supra, S. Menig-nus refertur una

s. Anhias. S.

Theopha-

ncs.
s.

Uenigmu.

cum

S.

Romano.

ggs.

Memoriae
Serapio

Slavicae.
Josephus coenobium suum raagno Mosquensi propria auctosubdidisset, ipse propterea excommuniritate cationi subditus est a Serapione, cujus juridictionem Iffiserat. Serapionem hac occasione de

Nov-

-pjatria fuit Serapioni vicus

gorodensis.

quibus rentes vero christiani homines et pii. A mature traditus, dein ad litteras addiscendas contrahendum ad matrimonium contra vota

vig-inti

quidam Pehorna, a Mosqua distans pachiliometra


;

Cum nempe

duci et metropolitffi

impulsus est
desiderio.

Mox

tenebatur enim monasticffi vitffi ad presbyteralum evehitur Jana

sede movit metropolita Simon et interdicto Basilius vero magnus dux in mosubjecit
;

conjugatus (quemadmodum mos, in orientali invaleEcclesia, a synodo Trullana perperam

nasterium

Andronicianum
in

Mosquffi

includi

jussit, ac dein

Lauram

S. Sergii transferri,

unum tantum scere coepit). Mortua uxore, cui in monasterium Dubenense annum convixit, monasterii Raabiit, ac paulo post a fratribus
1493. douezensis salutatur hegumenus, anno 1506 Kcclesiffi Novgorodensi praeDemum anno Quia autem vir ficitur a Basilio, maguo duce.

sul.

ubi reliquum ffirumnosffi vitae suffi mansitprffiTandem morti proximus, magnum ascetarum schema induit, meritisque dives, ex

etiam erat probatissimffi virtutis,


testimonio firmatse, ideo defuerunt, non cruces.

miraculorum non persecutiones ei

hac valle miseriarum recessit anno 1516, die 16 Martii. Corpus ejus elevarunt eodem quo ideo colitur seobiit anno, die 7 Aprilis, qua mecundo. Exstat epistola ejus ad Simonem recte et ad normam tropolitam, in qua sese

quod
^

inter

eum

et

Notum est dissidium Josephum, hegumenum Vomalorum omniumorigo.

canonum
alioquin

Ecclesiffi

egisse contra

jurisdictioni suae

subditum

Josephum abunde
, ,

ocensem,

intercessit,

probat.

et pag. h. d. 2) Philar.. Prospcclus, n" 121 Cfr 11 Prolog. el Menol. ad ad h. d. Ve.:. adb. d. 6) Muraviev. Vilx SS. pag.76. 6) Menol.

m. 3) Dicl. hag.

pog. 241. i) Hist. hicr. Russ.,

1. 1,

DIES
Otlromiiamtvi.

XVII.

Ex

variis

marlyns

(Pro^. S:a^

cum

5as. 52?'m.

C/i

///.M"^^'^^

B
cultu

imaainum

occisi

Alexandri, papae

(C/ii/T^.)-

OBSEBVANDA.
S- Alexis.

celebrant hodie in S Alexium, hominem Dei, Menologio Basila ; Fastis sui Slavi, praeeunte quemadmonuo tantum abestut sileatur hodie, locum dum scripsit Talconius, ut etiam pnmum et postposito S Marino. In Menologio obtineat, uarratur Vita saucti huPrologo Slavonico fuse habeatgens iUa, viri.utpote quam in deliciis

ciet Julii

celebratur S Alexms 17 --JuxtaMenffiaetProl.acciditisteterrae Simeon Barmotus regnante Constantino. Saboeeratepisc.inPcrsidcdecujusgestisadeanS. I'au^lu8 p. tur Acta Ss!^ ad 20 Oct

Apud Latinos

TcrrxmotnM.
s. simcon.
S.

in raart. in Creta. refertur lu Actis ad hanc diem, et memoratur

mMen

PanU..

Grfficis Sirleti

S Me.

ius

consuetum insolitarum rerum et quffi prffiter duplex fiunt valde curiosa. Et quidem morem brevis altera, altera Vita inseritur in Prologo, legitur prolixior, et ab ea quffi in Menologio luculenta isia sinaxaria habetur diversa. Prffiter cum canone, quem in Menffiis officium proprium condidit Josephus hymnographus. gfficulo nono ut Utrumautem a Joanne Calybita distinctus uonhujus institutiest examinare. S Alexius, distinguitur Certe in Fastis Slavicis apprime suffiquod indicasse in presentiarum uterque, Oclobris TomtiS XI.

festum fit 2 nhani Junioris, martyris, cujus Cnsi, in Actis S Andreffi et etiam fiov 127. habentur in Actis SS. Oct.. t. Vlll. p.

quffi

marDistinguendus a S. Paulo Juniore, etiam Julii t^re cFoli, de quo die vin Copronymo "^J^-CPoli pro iconibus passus est sub de quibus simul cum S. Paulo etquinque aliis, omnibus egregie tractat K. P. Carpentier commentarioprffivioadVitamS.AndreffiiuUisi, insuper Oct t Vm, p. 127 et seq. adeantur In marmore t. II, p. 609. Acta SS. Mart Neap. 16

" The

92
DiEs XVllI

ANNUS ECCLESTASTICUS.
cum
Puteolanoantiquitus jam confundere soleMenologns, ad bant, uti liquidem fit ex eorum Neaet confirmatur ex Kalendano 15 Eebruarii, agatur de passione politano, dummodo re vera

S. Onesimus.

quem fxservoapostolum ac martyrem,

Orgeci

Onesimi

apostoli.

Memoriae Slavicae.
Macariu. Kotazinw.

Kozino, T.^acarius in vico Gribkovo, nunc

patre Basilio, cognomento est', matre Irene obtemperatuKoza. Ubi adolevit, parentibus nobilera puellara. rus, uxorem duxit Helenam,
,

jyVprope Kasinum urbem,

nobili

generenatus

piis advecis adraodura laza, qui initio quidera irao uecem Macarii molieerat' adversus, quin

orbatus, Mox vero, tum usore, tum parentibus Deo se mundo valedixit, factusque monacbus,

ductus, veniam batur; postea vero, pcEnitentia petiit, nec prsedia tanad pedes ejus provolutus servo tum aliaque bona externa, sed et seipsum ingressus Dei tradidit, ejusque monasterium Cum igiturbeguraeuusdiu sancteque heg*uest.

Mattbiei nomine, totum mancipavit, mutato acceperat. Paulo post, saquod in sacro fonte
contendit^ cerdotio auctus, in solitudinera

menatu functus

cum

septem

aliis

sociis;

sedeque prope Kasmura


;

multasque peraliara vitam pessus a diabolo tentationes, ad die migravit anno 1483. Non praesenti duntasat etiam 26 Maii, translationis ejus, colitur, sed
esset Macarius,

posuit fixa, cellas ibidem


nasteriura Kolazinense

unde iUuslre moexcrevit.

anno 1521

mox

Nomen

locidominus, Joannes Koindidit monasterio


Cfr
!)

anniversaria die. Est autem aucto concivibus, quos celeberrimus ex coluntEussi. velutisanctos
factae,
aliis

Vers. ad h. d. 2)Dict. hag., pag. 17i. 3) Menolog. Prolog. cl Menol. ad h. d.

DIES XVIII.
Ex
Ex
Ostromi-

rano.
variis.

S.

Prol. Kal. cum Sirm. Dom.], SS. Anini, erem. et ihauraalursi (Men. iEuDhrasiaeel aliarum (Horoi Euch.cum Bas.). riaiiili.-p ,o- i ^; / m>lle martyrura Nicomed.ae (SH. Cln/fl. S. Lazari (Mg. Chiffl.)- 1 Decies t Mani"sorons Mg.).
'

MM. Alexandi^,

OBSERVANDA.
haLectio codicis Ostromirani illud singulare tituhim etiam quod prseter archiepiscopi tjet Hierosolymartyris ag*noraen tribuat S. Cyrillo mitanojqui licet vere martyr fuisse nequeat potest appellari prodici, tameu aliquaratione fuit. Aliara pter ea quae ab Arianis perpessus Nevostrujev, qui sequeninire raavultCl.
versiculus desuraptus
est,

eos dies, quibus cele-

5.

Ojrmm

Bicrosoi%iin.

viam

Ostromirano, tera adnotationera subjunxit In (et raartyris) ; id H ait, additur in fine majore numero martyrum intelligi debet de expressus, oui in protypo fuerat signo aliquo Ostromiram conat quem omisit Kalendarii
:

MKA

set^cinnator , extrema inscriptioms parte tanti vata At pace viri eruditissimi dicara, non gemoraenti esse hanc rationem, ut propterea se nuina codicis leotio sit deserenda, quEE et per arguraentis satis idoneis posset plana est et

faciledefendi. Sirailiter

parum

conveuittitulus

patriarchce, quo idem sanctus episcopus ornatur in typico S. Sabie

nondum cnira eo terapore autistites patriarchse inscriHierosolymitani bebantur, sed Cyrilli successor, Joannes, priraus omu\\xm patriarchse titulo donatus est. Kectius in in Mst. Rum. et Tern. inscribitur episcopus-y aliisque reSisat. Chil.Menol. Prol. Men. Hor. centioris sevi audit archiepiscopus. In Italo;

hre aliquod festum a Greecis affigitur, pro emortualibus venditare (pag-. 98). Nec raultum juvat Ephemerides marmor Neapolitanum; in quo natalis nota festum quodlibet sive deposiquotantionis, sive passiouis, sive trauslationis Cyrillo nis recurrens promiscue sigrnificat. De S. Suprasliensis, hac parte raancus. silet codex In eodera codice exstat Vita S. Anini thauraaatqueantiturgi, rebus vere stupendis referta, BoIIandianis ignota; encomiura enira quod quis protuleex Menseis Gracis a Radero exscriptura breviusest quaraSuprasliense a clar. runt.Ionge de SynaPr. Miklosicio vulgatura. Idem dicatur quod ex xario Slavonico Menologii Mosquensis, quo Raderianum, aut forsan ab eodem fonte, Jamvero, quum ipsoraet Radero, haustum est. raultus sit serrao de leonibus, in Vita S. Anini habuisse perhi(duos naraque ad obsequia sua subitdurior censura Mazo-

>'.

AniiHii.

betur),

Itlua chii, siraili in raateriahfficprouuntiantis:

inmeutera

verius est, ait, consuevisse anttquos 5anc^i5(quaIiseratAninusnoster);eonem;Ma;^a

sylvicotis

adnectere adgenus

vitse

ab its actum common-

strandum.

Grffico Martyrologio accensetur insuper Ad hsec, S. Basilii Mag-ni; an jure, judicent alii. in Mst. et Rum. recolitur tanturaraodo memomarmor Neapolitanum ria sancti antistitis insculptum habet Natale ; in Menaeis vero Grflecis excusis prcesens dies dicitur fuisse Cyrillo
;

ordini

ipso (fora. I, pag. 85, agi hodie de S. Anino in Nevostrujev asserit De S. Alexandra Suprasl ; dubito an recte. erit die sequenti. In Basiliano raelius agendura
fine.)

CI.

^^ jfexawir

^^^^^.

commemorantur
nuUius

emortualis. Sic enim fert verisculus synaxario prffimissus Octava decima mortis rapit hora Cyrillum. Quam in rem observat Mazochius, solenne esse Ephemeridibus Grascis , unde
:

decem Bithynia raartyrium sustinuerunt tum quos ultimo loco retulimus, millia athletarum, iiiUtum SS. Throphimus etEucarpius, GrsecisGraeadjiciuntur iu Menaeis carpion. His duobus illi, non mdicatur. cis socii, sed quinam sint hujus mensis. S Trophiraus redibit 22
^

septera mulieres generatim, Nicoraediae in noraine indicato. ^

Yyovhimi.

^^ ^^^_

DIES XIX.

GR.ECO-SLAVICUS.

93
Dis
ET

XIX

XX

DIES XIX.
Ottromiraflum.

MAtlTII.

V.

ACAT.

Bx

variis.

mart. el soc. {Mst.). SS. Chrysanthi et Darise et soc. (Tern, Par Sis. Chil. Og, Cap. Kal. Prol. Hor. Men. et recentiores omnes cum Neap. Sirl, Clar. Maz. Vind. Med Hier. GP, Pg. Flor.). SS. Patrum occisorum in monasterio S. Sab3e[i?um. cum Bas, Maz.]. S. Thomne, palr. CPolitani (Rum. Hor. Leop. cum. Med.), S. PauH, persimplicis (SuprasU). S. Pancharii, marl. (Prol. Kal. cumSirl. Mg,). S. Claudii Iribuni, niart. (Prol. cum Sirl. Mg.). [DeS. Agapii,

metrii, a Turcis occisi fSynaa;.;]. S. Uilariae, uxoris Claudii, Jasonis el iMauri, filiorum
(Sirl. Mg.).

ejus

t Anioi, Ihaumat. (Med, Taur.J.

tMM. Diodon

et

Mananif^SiW. Mg.),

OBSEKVANDA.
s. Agapius.

PaiAlexandris et duobis Dionysiis retulimus 15 huj us hodie secundo referuntur in Cod. Mstislavico, 24 licet nominetur solus Ag^apius ; tandem die tertio commemoranlur tum in Menaeis excusis
S.
sio,

Agapium cum sociis septem Puplio seu Komulo seu Komilo, Timolao, duobus

tum inmarmore Neapolitano. Optimas adnotatioues de hoc manipulo reperies apud Assemanum, ad 15 Martii, quo eorum raartyrium completum est et solemniter celebratur a GrjEcis, dum Latinis pr3eplacuitdies24. 'Hota. passionis, quse in Mst. priescribitur S. Agapio, ex dictis modo minus recte posita est ; eamdem enim jam praefixam vidimus diei 15, qui vere obitualis Simile quid eshiberi putavit fuit S. Agapio. Neapolitauo, iu SS. Chrysan- cl. Mazochius in Kalendario qui iu eo bis commemoet, Daria, et Daria. Chry.santho rautur, die praesenti et xxv Octobris, prsescnpta

Graecos attinet, pro hodierna femulta optimieque notse, qualia sunt Neap. Hieros. Morcellii, et Callipolitanum a Scholzio edita, Vindobonense CPoli exaratum, iMediol., Laurentianum, Taurinense, Claromontanum, MazarinjBum, Coislinianum, Chiffletii et Slrleti, ut nihil dicatur de Menaiis excusis, de Margunio Cythereo, qui inde sua esscribere assolet, autde Genebrardo. Fateudum tamen, in nullo ex his codicibus praescribi notam passionis non excepto lapide NeapolitanOjin quo,ut dictum est iaitio.praEmittitur non ad 19 Martii, sed tantum ad 25 Octobris.
vicis.

Quod ad

stivitate staut kalendaria bene

Itera
silii

certamen sanctorum martyrum Chry^


et

SS
//,8

DaricV consignatuT in Menologio Banon hoc mense, nec ad 25 Octobris, sed ad 17; quo utrumque nomen inscriptum est secundo in Mazarinseo tt in Men.
santhi
iraperatoris, at

utriquediei nota passionis. Scilicet, quum dubiura esset, quonam die hi duo sancti pro Chriliies sto occubuerint, atque ab aliis assig-naretur prsesens, ab aliis vero dies 15 Octobris, idcirco

marmor Neapolitanum
Ita Mazochius (tom.
1,

utrique obseeundat.
Profecto perur-

p. 99).

bane. Verum

id cum veritate non oraninoconvenire clamat lapis Neapolitanus; nam, teste


illustr. Cardinali A. Mai, qui correctius exemplar hujus Kalendarii edidit, non Passio, sed

Graecis excusis. Utrura in Fastis Slavicis alio diequampraesentioccurrat, nec asserere inpraesentiarum valeo, nec negare ; rem declarabit iudex generalis, ad calcem hujus Anni grsecO' slavici adjiciendus. Atque hoBC pro instituto meo sufficient quae vei eam ob causara non erant pntterraittenda, quod lioc ipsomet Actorum volnraine illustranda veniunt gesta SS.
;

S. T/ioimw,

ChrysanthietDarifE, Quatuordiebuscontinuis
inscriptura est nomen S. ThomiB Patriarchffi CPolitani in Pastis Grseco-Slavicis, VJ, 20 21 et 22 hujus. Et quidera hodie legitur in Syiiaxario Rura ,s8ECuli decimi tertii, primo loco Memoria sancti Thomae patr. CPolitani ; uhi recte prEenotata est memoria ; nam in cod. bihl. Amnum. 14, diserte consibrosiauffi, signato
:

yair. CP.

Natale prEefigitur hodie nominibus Chrysanthi festivitate SS. et Darise. Ututest de assignanda
ChrysanthietDariae.nonabsreeritvariasslavicorum codicum lectiones accurate colligere Porro utrumque sanctum martyrem referuntFastiSlacod.Tervici hoc solo, quodsciam,die. Eiquidem noh., in Bulgaria anno 1272 exaratua, meminit
:

enrum primo loco his verbis Sancti mariyris Chrysanthi et Dariae, postpositis patribus Saper baitts. Paris. 1, qui cum Ternobiensi fere omnia convenit, licet breviorsit, similiter facit
mentiouera S Chrysonti. In Sisatovacensi, sermarbico, anno 1324 confecto, inscribitur 55. Chrysanthi et Darige pari modo in
:

gnQ.tnT retiquia7'U7n ejustranslatio, ayay.oiMorj. ita prologus antiquus; recentiorvero, Mosquse excusus, de S. Thoma agit die 21 Kalendariura CPolitanum Morcellii die 22 j vigesima denique SS. Cimdiu Qui post S. Paucharium ^^ "fMenologiura Basitii. titulo diei Claudius, Hilaria uorainati sunt in
;

tijrum fypico Chilandariensi, biblioth. Beroliuensis, quod solo decennio recentius est atque priori sa;

tis

consentiens. Ex quo fonte serbico derivata est eadem aut similis lectio in Synararium biblio-

rura Ostrogensium, in Prologum, Mensea, Uorologium Ruthenorum Pocajovense aliaque Ka-

lendaria recentiora, quae


sere.

longum

esset recen-

Dolendum tamen

nihil dici de

martyrum

pare in tradi Ostrom. Mst.Kum.et Suprasliensi, omnium antiquissimis. Atque haec ex Fastis Sla-

uxor, Jasou et Maurus, filii eorum, Diodorus et Marianus, hi socii fuerunt JiS. Chrysauthi et additur testiDariffij unde novum monumentum rae allatis de comraunissima hao s. AninH$. moniis supra a Recolanapud Grascos festivitate utriusque. sunt de S. Anino, thaumaturgo, Demetriu$ tur quae dicta luter Toriiara. ad diem praecedentem et nndecimam. recentioris creationis, recensetur a totsanctos synaxarista Nicodemoad hunc diem Deraetrius Tornara, anno 1564 gladio percussus; cujus rei annivcrsariara memoriam hoc die recolenilam statuerunt Graeci. Caetera desiderantur.

DIES XX.
Ottromira-

num.

Bx

variis.

Sts:nor. Og. ProL Kal. cumBas. Sirm,Med. Maz Sirl.). cumMaz.Mg.). S. Terentu Africani etPompeii rs PalnGermani (Mst.)]. S. Gerasimi [Temob. confes. {Rum. Leop.Hor.Kat.cum Sirm.).Maz (Suvrasl ) S. Nicetffi, archiep. Apolloniadisel Kal. Palrum Sabaitarum a Saracenis inlerfeclorum (Par, I. Chil. Euch. Hor.

S Photin, mart.

el soc. (Mst,

Mg

Sirl) SS.

^*
r.

ANNUS ECCLESIASTICUS
T7-

DiFf

XXI

Mn

^irl Ito)

Cvrilli seu
,

BeryUi Catanensis (Pap

).

SS. scplem

muherum, Alexandr^, Claudiae, Pro^ Kalcum Taur ^^/["i' ^fj^f ^^^ MM. Archelai, Cynlh
t

Lu^n^

'"''"' """ ;rro:r.',S??) t'iUin'iiV: ^"i ; Calabna {Itg.). abbatlitani (5as.)-

^^fj^

.'

Pholii, Photid.s, PaSebasliani ducis, AaaloUi, mart (Mg.)Smyrnensis [Maz.]. t EmmanueUs,

""'

1 Nicodemi,

'

'

OBSERVANDA.
Anud Sirletum S. Photinse adjunguntur etCynacam terPhotium, Photidim, Parascevam etiam Victor et Joseph, quem seu Domnicim, S. Photma actum suOstraff vocat Josiam, De omnino dies sunt, S. Gerasimo JorTres nra in Eastis nostris) didanico (nam de hoc agitur In Martii, quintus et vigesimus cati, quartus consignatum legitur Mstisl., tacito Gerasimo, patris Germanz, secundo loco
pre-

S. Photina et
SOCm

cujus certamen sancti Arcili regis et martyris, chronico Djiantirano deet ffesta illustria ex promptatradidittotiuslberiseprimas Bessario,

-4^^

'-^^ih^ri^ti
"'"'.

S, Gerasimus.

nomen Sanc^i
nuod

in cjBteris Synaxarns ^^'^c^^^J"^)^.^^^^" diserte fit comvicisdesideratur. At in Teruob.

nos vero hic Arcilum fuisse fihum vievii Narratur itaque Iberise regiStephani regis ; quo vita functo, simul cum fratre suo Miro; at men suscepisse Arabum mvamos, Abkhaziam migrasse, quo Quum vero nec Anacopi (civieiones effugeret. ZelotiE tasestAbhazorum, reliquiis S. S.monis
apostoli atque imagine S. Mirvano Surdo, Araclara) securi essent, imoa

contracta damus ex opere Mura-

DeiparEC miraculos

quem refe. memoratio Sanctipatris Gerasimi, Gr^ca sive excusa sive ^nt insuper Menaea Errorem rSirmondi et Chiffletii manuscnpta. Mstislavicum crederem Urepsisse in codicem quod S. Gerasimi benter vel eam ob ralionem nec ad L Martn nulla facta sit ibidem mentio Graecis, nec ad 5, quo ejus obiquo recoli solet a magnae autum celebrant Latini. Quia tamen non omm es ille et ahunde est codex
ctoritatis

bum

accepeduce, ad necem peterentur, arma tribus miUibus militum in aciem runt- atque, numerolongeprastantioribus eductis. hostibus intulerunt cladem. Mortuo mterea immensam acceperat vulfratre Miro, qui lethale inpugna Arcilus solus, eamque quin. praefuit
,

S. Puires Sa-

hait*.

S. C;/rilhu<

Catancnsis.
S.

Alemnd7'a

el soc.

lectionem grenuinam in parte certus est error, 7" ^^^^^ titulo servare placuit, .^^^^f ^A -^^ Sabaitae et Kal. Mosquensi Patres Menologio Sergius, Patricius etc. recenselturhi Joannes, sequens in- baOcB. Tn Par I annuntiatio est oppor. S. Cyrillo Catanensi Ineptasatis. dicendi erit ad diem sequentem, tunior locus S. Alexandra cum quoapluribus refertur. vcnit apnd Sirletum die pr^^ martyrii sui jam ad 1 cedenti; tres priores nommavimus etiam in Menologio huius quo commemorantur tacitisque nommiiinperatorio, sed generatim recensentur omnes sebus Hodie nominatim Matronamm^ptem, non tamen ab omnibus. Patroet Prologi auctor
:

nus Iberiffi adeo fequaginta annorum spatio gubernavit utflorentissimum vocatum liciter ac sapienter Atextremis siteiusregnum abannalistis Iberis. invasisset Araregni sui annis, quum Iberiam

bum dux

-De

S
tavit

S, Thomas,
patr. CP.

m Men^orum -Juxtachronicum Alexandnnum obiit ^am Martii 20 sepultus 22. S. Thomas patr. CP. die Ba;

Casim, atque igne ferroque florentisprovmcias devasimas Kacheti^ et Karthelife ultro sese conlert staret;incastrainJmicorum pro gentis Arcilus ferocis ducis clementiam honorifice quisalute imploraturus. A quo suae christianam dem exceptus est at quum ad fidem nec blanditiis, nec mmisadduci posneffandam gladio percussus set in vincula conjectus atque anno 7S1, Sacrum ejus corpus, a est 20 Martii famiUaribusclamablatum, atque in montaDis Notcarens], bonorifice conditum estin ecclesia eofundavit ipse. Atque haec est sumraa quam sanctorum ex codice Iber co rumqufflin Vitis
;

MenoL Rectissime itaque refertur hoc die Apud Iberos celebratur memona filiano.

metropolita. tradidit nobis Bessario Wakhoucht, Descnption rav. ad hanc diem. i) geogr. pag. 129 et 333,
i)

Cfr.

Mu-

Memoriae Slavicae.
Ettphrotfnu

Sinnczcrensis.

baptiT-^uphrosynus, nomine Ephraem in adhuc junior esset. IJysmo insignitus, dum Novgomonasterium Balaamicum abiit; unde tandem in Tichvmenac rodiam contendit Euphrosyni noCGBnobio tonsuram cum si monasticam jam mine suscepit. Ad vitam

nio peracto,
accrevisset
,

cum sociorum numerus paululum


monasterium
instituit
,

eccle-

Desiamque posuit Annuntiationis aliam vimum anno 1612, die 20 Martii, ad eo tam migravit, a Polonis, monasterium postquam tempore vastantibus, interfectus,
titulo.

instructus, in

solitudinem secessit,
fixa,

sedeque

magnum

schema

induerat

monachorum

ad lacum coeruleum

unde ei Sino-ezecryptam sibi efforeusis cognomen mansit, incoluit. Triendit quam annum integrum
Cfr1)Dicl. hag., pag. 105.

Orientalium more.
auctoresrussi.

An

colatur alioubi, tacent

DIES XXI.
Ostromira-

num.

slacobi

ep. el confessoris (Mst.


S. Be/ylli

Rum. Tern.

Ex

variis.

merGP

PgVind. Med Mg. Maz. Nan.

Bas Prol. Kal. Eor. el aliHfere omnes cum Isa Beaed.cl. (Mst. cum Bas Neapol) S. Sirl. S.

cM^iiiSuprasl).

seu Cyrilli Calanenms (Prol.Kal

cum

S^rl. Bas.

Maz.

Cluffl.

-- St^,oSS Cni^^ C.S^'.^M^C....c. Arlemonis, marl. {Nan.). + Serap.on.s S.domlae


t Ananii
(flier.

e.

Nan.). t

ril^^-^oggjRVANDA.

GR.ECO SLAVICUS.

95
DiEs

xxn

OBSERVANDA.
S. Jacobxts

Martm.

In Menol. Basiliii S. Jacobus cognominatur


Junior. SS. Cyrillus etThomas ponuntur hodie etiam in Men. Grsecis Chifaetii. In Kal. mosquensi S. Cyrillus, rectius Beryllus, dicitur
vixisse primo sseculo, imo, teste Versinskio, fuisse discipulus S. Petri et primus episcopus Catanensis. In cod, Coislin., signato 223, asseritur discipulus non Petri, sed Pauli apostoli. In Menol. Bas. Sirlet. etChiffl,, item iu Martyquod est gerrol. Romano vocatur Beryllus
:

junior.
S.

memoretur

in Prol.

et

Menologio

S.

Thomas

Cynltus

Catanemi$.

manum

apud Slavos solemuius hoc nomen Cyrilli. Vidimus autem supra eodem mense, obvium esse nomeu S. CyrilU
ejus

nomen;

at

patriarcha CP., difficile est dictu. Translatus fuerit ex die prsecedenti, quo obiit, aut ex die sequenti quo sepulturam accepit, in gratiam SS. Patrum Sabaitarum aut S. Basilii Ancyrani, quorum hic coUtur 22, iUi 20 hujus. Iterato 5. Benedictus, occurrit nobis S. Benedictus, jam 14 Martii ceabbas. lebratus. Utroque die refertur etiam in Fastis Graer.is ; ex qua dupUci patriarchffi sanctissimi commemoratione apparet raagnitudo fam<E, qua vel apud Orientales fruebatur oUm. SS.CaUinica et BasiUssa raartyresproferuntur 5S CnHimco Oammi. a solo Sirleto ; ab aUis tum die 22, tum 26 hu-

''^

philosophi

S.

Thomus,

cum titulo Catanensis ; atque probabile est ex hac utriusque sancti proximitate manasse errorem quoruradam fastorum, in quibus S. Cyrillus, Moravise Apostolus, perverse nuncupatur Catanensis, imo et Canaonensis, corrupto scilicet uomine Cataute civitatis. Sacrosancti mar^yris titulodonatur ille aSirleto; QuiEnam sit ratio, cur hodie comperperam.

jus. Et quidem hoc uUimo die comraemoratur in Menologio BasiUi, cum brevi eucomio, at

mutato nomine CaUinicae

in CaUinicura, ut controversia sit de sexu. Neutrum noverunt Menologi Slavici, S. Ananium arbitror esse eum-

s. yinaniiM.

dem

ac

S.

Aninum, miracuUs clarum; de quo


Martii.

dictum ad 18

palr. CP.

DIES XXII.
ExOslromira
no.

iYLEMoiiiA
Neapot.).

S.

THOMiE Novi, ARCHiEP. CPoLiTANi.

{Ita

etiam Assem.

cum Med. CP,

Hier.

GP.

Ex

variis.

Ancyrani et mart. {Mst. Tern. Prol. KaU Hor. et fere omnes cum Sirl. Bas. Mg. Sirm. Maz. Med. Hier. Vind. GP. Coisl. Flor.). SS. Trophimi et Eucarpionis, mart.
S. Basilii, presb.

{Suprasl.). S. Artemonis, ep.


sidis,

{Rum. cum Bas. Maz.).


Kal. Val.

S. Georgii,

ihaumalurgi [Rum.).

S.

Uro[Eu-

mart. et soc. quinque {ProL


Ath.)'\.

cum Mg.

Si7). S. isaaci, mou. [Kal.


et BasiUssae IMerf.

Hor ).

ihymii, mon.
Chif.).

iEuphrasi,

virg.

in

Tlieb. [Itg.). i

MM. CaUinic

Mg. Maz.

Clar.

OBSERVANDA.
S.

Thomus,
CP.

patr.

CP. a variis varia die annuntiari notaviraus alibi. Hodie inscriptus est
S.

Thomum,

patr,

triachae;

imo in Kalend. CPoIitano uno ex tribus diebus festivis (plurahoc raense non continet) ; ut inde concludas, celebratissimura oUm Recole dicta fuisse prassentera festivitatera.

in paucis

quidem

fastis,

at qui

omnium

antiprffi-

quissimi suut atque caeteris , si BasiUi imperatoris excipias, auctoritate


:

Menologium

^-

BasiUu

de sancto raartyre cognomine ad

Jauuarii. In

'4"C!/n'-

iu Hierosolym. et CaUipoUtano, a stantiores Scholzio editis, sjeculix, Neapolitano marmoreo ssecuU octavi, CPoUtano MorceUi saecuU noui et Asseraaniano Glagolitico, undecirao saeculo ne-

quaquam posteriori. Tria uotanda occurrunt Primum est, nota Memorix in Ostr. praescripta, modo generico, non secus ac in CPoUtano MorceUii
:

ju.vy)fiyi

in

Neap. insculptura

est

NS

THOME
:

PAT, natale S. Thomse, patriarchae; quod ad idem redit, cura Natale de quovis festo
In Med. signatur y-otu.Y,<7iq dormitio, sen obitus. Eectius erat hoc euim die non inscribere depositionem raortuum, sed se})ulturae mandatura esse, luoulentur testaturChronicon Alexandrinum Hoc anno mense Distro, qui est Romanis Martius, die xx, qui incidit in feynam \i,moriiur Thomas, patr. CPolitanus, et xxii ejusdem mensis die Dominico terrsc mandatur. Habes vationera cur in fastis consiguetur non uno die. Secundo, observatu dignus est titulus Novi seu Junioris, quo discrirainatur a S. Thoma Apostolo. Tandemin Kalend CP. MorcelUi, in marmore Neapolitano et in Men. Mediol. praefert tituluiu patriarchcV in Ostrora. et Assem, vo-

cod. Parisino, citatoapud Scholzium, nuucupaS. Dro- s.Droiu. tur primarius dux, ~(.()AzcGTpa.TY,yoq. sis, raartyr, quae et Drozela, Drusilla, Drusiua, Latinorura Pastis iguota est, quaravis iu Graecis Slavicisque asseratur filia fuisse Trajani imperatoris. l^ Menseis excusis etSirletiauis adjuugunturquinque martyrii sociEe. Elogium, quod ex Menasis Graecis in Prologum Mosquensem manavit, adeo fabulis inquinatnm est, ut integrum recitare abnuerintBoUandiani, brevi ejus com-

usurpeturin

fastis raarmoreis.

pendio contenti. Quo citato et excusso

Itaque
li-

exisiimamus,
benter,
ea,

ait Stiltingus,

cui subscribo

eamdem omnino

ad hunc diem apud

esse Drosidem, quie Gt^eecos memoratur, cw/i

quam laudatChrysostomus.Non tamenadmittimus commenta Graecorum, qui iltam et Trajanifiliam dixerunt et atia queedam fahulosa, ut apparet, de ipsa et de quinque martijribus, quibuscwn comprehensa dicitur, in Menxis protulerunt. Tractat autem d^e Droside
non ad 23 Septerabris, ut scripsit Versmski, sed ad 22, a pag 300. Placuit fabula non raodo Kussis.sed et Valachis.

Nara

in libro Valachio:

Mar*

ut opinatnr Mazochius, sed unice propter loci angustiam qua etiam vucabulorum Natale et patriarcha sola initialia sigua insculpere licuit. At in CPoIitano, Assem. et Mediol. vocatur CPolitanus Ad haec, memoria S. Thomffi inscribitur etiam 24 hujus mensis, quo forsan translata est propter festum Domiuicae in quam
;

Martyres tirii crucii din ambele Dacii : uiriusque Daci/e, qni Bucharesti prodiit anno 1856, S. Drosis secundo loco venit, ubi et de S. Clemente, papa et martyre, deque SS. Cyrillo S. Euphrasia, et Methodio versatur sermo. virgo iu Thehaide, aduuraeratur religiosie fa-

^-

Wirwm.

miliae S. Basilii

Magni

in

Martyrologio ItaloEuihtjmiut
Atlionifcs.

Grajco; cujus uatale celebratum est supra, 14 In Paterico Montis Atho, torn. II, Martii. pag. 298, annuntiatur raeraoria sancti et gloriosi neoraartyris Euthyraii, mouachi, qua? recurritetiam 1 Maii; tum additur prolixa narra-

incidit depositiouis ejus dies. Atque ita quinque diebus universim insertum est nomen hujus pa-

tiodeejus vita et passione, cujussumma redit ad hoc. Erat ille in Polopeneso in vico Dimitsani

96
D.r.s

ANXUS ECCLESIASTICUS
expiandi. Peractis itaque
sohtis pcenitentiae
,
;

XXIII M..rn.

ueg ecto juvenis, i" ^^^ia praeceps ruit ^e^ed^en^ii, qmn et proposito in Montem Atho reversus, meliorem tidem negavit. Tum in se factusque monachus vivendi modum iostituit, concepit desidenam ,n Monle sancto , ardens sanguine lavandi ac juventutis crimina profuso
natus

tsaniachristianisparentibusPanagiotaetAU^^^^

ibique Chnstum exercitiis, CPpolim appulit; utque vota publice coram Turcis professus

tentatus, christiana iterum ejuraret incassum percussus est, anno salutis reparatas ffladio Caetera vix lectons 1814 lelatis suse vigesimo. digna sunt adeoque prEetermittenda. catholici

DIES XXIII.
Ostromira-

num.

S. Niconis, marl. el

Ex

variis.

Med Med

Si'

ei aiu /.< 190 sociorum (Mst. lern. Kum marl. {S^upr cum ^tri tsas. Hier Mq. Vind. 6P. Pg. Itg.). S. Domelii el sociorum, ejus Macedon.. et TlieoMal S Jacobi [Par 7.) SS Philelc^ synclilici, Lydiee, uxons). b. N.con.s, mon. K.evoAmphilochii famul. [Prol. Kal

fil'orun>,

Cromk

prjfect. el

CrypU^nsis (Pa^...

^^^' Ihaum. .ff\^^^^^^'^^^^^^^ ^sirl. Med. )., Georga Junioris, hparclii el ineouobicK ^ t MM. Pelagiae, Aquilae, r\..-\^u (Mn ^ (Mg.), D. N. Jesu Chnsli (Sirm. Mg.). t Chrislinae, mart. [Nan,). t Crucifixio

013SERVANDA.
S.Niconettoc
S,Jacobmyep.

illuS. Niconem Kievocryptensem s. NiclnL- 28 Martii. ' in -*^u.,+ niaTn/^ri- Slnvifjp. TTirido aaDQffi. Memorise SlavjcB modo dandffi. strabunt pftmis. solius mensis Martu cod. Suprasliensi, quod S. Domeliui, Docontinet, habetur martyrium sancti

S. PkHclas.

Ostrogense. Niconis eocios ducentos numerat Jacobus sequenti. Sirl. referuntur die In Juniore, episcopo et conidem est cum Jacobo ad 21 Martu, fessure, qui a nobis celebratus est recitaut ad diem sequenQuemque alii iterum De S. Phileta et soc. agetur melius ad tem

conscientia remordebat, concursationes monade civitate in civitatem, de monasterio in sterium quse ad locorum notitiam comparan-

quem

dam multo magis quam ad morum aedificationem inservirent. Ad hsec tantum abest, ut
,

niart.

Yitas metii et discipulorum ejus

qui

Menaeis

Sirletum eiusdem mensis Ambrosianis et apud nominantur quatuor et sunt Pelagia, Aquila, Eparchuset Theodosia. At in Menseis Graeco-

rum

escusis commemoratur S. Dometion soUto mutato paulisper nomine et accedente est enim idem cum S. Dometio._ In disticho; Menologio quoque Basilii prodit solus Dometius, Sejungendum suppressis nominibus sociorum. arbitrantur etiam BoUandiani, eo quod
solus,

non virtutibus claruerit Lucas, ut vel mendacii insimulaudus esse videatur. Postquam immerito enim quiudecim sedes mutasset, nec uspiam profeconsistere valuisset, tandem Mytilenam protiterectus est, ut coram Turcis Christi fidem judice iutertur, quam puer negaverat olim. A rogatus, undenam gentium essetet ubi tamdiu latuisset,uihil h^sitans respondit se indigenam esse etin Kussia degisse, atque inde Mytilenam tamen eum in Russica navi appulisse; quum

Adrianopoliesseoriundum uec unquam Russo-

rum

narrafiues adivisse testatum faciat totius

esse

auctorisgrseci tionis seriesetordo. Missisigitur commentis, suflaciat dicere Lucam anno setatis decimo sexto, salutis reparatJB 1802, Mytilenae

LtiroK,

rhuf.

martvribusnequeatpraedicari. Idcirco intitulo n\ Med. supra allato seorsim prodiit, quaravis Eparchusapud etSirl. cum aliissit conjunctus. noBollandianos vocatur Eparchius ; quid si In Pamnm- men appellativum sit. non proprmm? tericoMontisAtho,tom. II, pag. 235,narratur

Phrj-gia certasse dicatur,

quod de

aliis

quatuor

aTurcis fuisse suspendio peremptum atque ut S. martyrem commemorari a suis hoc die Novum seu Juniorem celebravimus Georgium cognorainatur XI Martii. In MeuEeis Graecis thaumaturgus, in ecclesiaS Joanms viowdvnceX

s.Georgiw
junior.

Evangelistse in Bigis

clarus. Variiomuino

Martyrium

sancti et inclyti hostopartyrts Est auLuccv, ex ^iov Iziiiovdpiov depromptum. ista adeo insulse concinnata, ut tem narratio enim almd hic miuime recitanda videatur. Non perpetuas istius juvenis, fere continet. quam

seu Dihippio miramilis sunt diesquibus affigi- (^,.,,^-^^,-, INostn ^ ^ ^^^,, tur sacra memoria Crucitixionis Domini reperies in Actis (.^^^.-g,,-^ Christi quos enumeratos

Jesu SS ad diem 25 Martii, p. 540, Patritium, de Evangeliis.


;

quam

adi. Cfr

Memoriae
Nicon Kievorryptcnsis.

Slavicae.
quare , innocentissimus tempestatis auctor insulam Trauaccepta Antonii benedictione, in ibique torocaniam iter instituit anno 1068,
; ,

Fuit

interdiscipuIosB. Antonii Kievocryptensis omnium primus ; sed latet undenatn


ille

aut quando ad eum advenerit. Quum autem ideo a B. Antonio prcsbyter esset B. Nicon jubebatur tonsuram habitumque monachalem advenientibus sociis couferre. Inter quos, prseter magnum Theodosium, recensetur Barlaam
,

in monasterio

honorem Beat Mariae "Viret ginis a se fundato diu visit. Taudem, Antonio Kiovienses Theodosio jam defunctis, ad Cryptas remeavit, ubi post obitum Stephani hegumeni,
in in ejus

et

Ephrsem

nobilissimo

sanguine
aulici.

illustres

magnique ducis Jaroslai


,

Hos quum a

locum communi fratrura consensu subrogatus est. Monasterium sanete rexit plures
annos,

Nicone cucuUatos accepisset Jaroslaus, furore motus monasterium funditus evertere , fratresque in exilium mittere comminatus est; et
certe minis facta addidisset, nisi uxoris monitis reet precibus mollitus, ad meliores sensus
diisset.

cumque

ejus

ecclesiam

instaurasset
virtutibus

et arte pictoria curasset exornari,

niigravit et miraculis conspicuus ad Dominum anno I0S8, die 23 martii, in cryptis Antonii

sepeliendus.

Nihilominus exulare debuit Nicon


Kukmius, pag.
Hist. 20. 5) Dict. hag., pag. 21i. 4} MacBfius,
eccl-

Cfr 1) Menol. el Prol. cx Palcrico. ct Vcp:. ad h. d. 2) nuss. I, p. 5tet60-

j^jgg 2CXIV.

GR^CO

SLAVICUS.

97
DiEs

XXIV,
ET

XXV

XXVI.

DIES XXIV,
Bx Ex
Oetromi'

AiARTII.

ASSIO SANCTOKUM QUINQTJAGINTA


S. ArtctuDnis, ep. SeleuciaB

MARTYRUM C^^SARE^ (BaS. Mg). Et VlGILIA

A-NNUNTIATIONIS.

rano.
variis.

(Mst.Tern. Prol.Kal. Hor.cum Hier.Vind, Med.Maz.Sirm, S. Artemii, ep. Thcssaloniceosis (Sw^^r. Par. I.Chil. Og. Ps, glos. Prol. Bor. Kal.cum Mg). Mg.) S. Basilii, mart. (Rum.). S.Zachariae, reclusi (Cap. Men. Leop. Euch^ Kal. Prol. cum Maz Taur.Mg.]. S. Isaacii. (Pp.), S. Jacobi, conf. (Kal.Men. Prol. cumMg. Maz.). [Lazariabbae, Muromensis (Hag.)'\. jNicandri, mart. in ^gyplo t Severi, ep. Catanaj (Sirl. Maz.). i Thomae, ep.CP. (CoisZ.). [Mg.).-^^lar^\ii^ Thebaeii^M^.) t ^larlyrum oclo fiVeap.)- 1 Georgii Juoioris, thaum. Maz.).

t Niconis (SirL).

SS. Marfyres
quinfluugijUa.

Cl.

Kopitar

OBSERVANDA. cum S. Basilio, male legit octo pro quinquag-inta;


quod
littera;

presb. Ancyrano.

Jam quinto

s.nomax Cp.

quae duo

facile misceutur,

solum-

recurrit
tani,

modo una
minentur
;

lineola transversali inter se discri-

memoria sauutiosimi praisulis CPoliThomae quae cur huc translata sit, divii

S.

Nicon.

SS. Artemon
et

nimirum numerus octavus apud Slavos aeque ac apud Graecos exprimitur per litteram H, numerus vero quinquag-enarius ffiquipollet litterae N. Basiliauum Menologium In Men. Sirleti hodie refert 35 socios tautum. SS. Artereferri S. Niconem diximus modo.

De

quam asserere aliquid certi. S. Jacobus videtur 60 satis dictum supra. esse strenuus ille imag-inum propugnator, relatus a nobis die xxr, qua prsecipue colitur, et
nari potius licet,

>,

;6iw.

Arlcmius.

mon et Artemius, licetob nominis similitudinem


facile confundantur et re quidem ipsa, in Martyrolog-io Arabo-yEgyptiaco et in codice aliquo

Sanctus manipulus maretiam praecedenti. tyrum, quorum natale recolitur hodie in marmore Neapolitano, sunt illi celeberrimi octo, de quibus eg*imus supra, xv Martii. Eorum Eusebius in Flistoria Mart. Palaestiuffi tum nomina

^^- ^"'i^
^'"-

Slavico S. Artemius vocetur Artemou , tamen diversa sede, quam uterque occupavit, discerS. Dusilius,

tum geuus

martyrii scripsit.

Nomina autem

nuntur

satis.

Qui

in

Kum. commemoratur

mart.

Basilius

cum

titulo

martyris, idem sane est

sunt hsec: Agapius, Puplius seu Paisius, Timolaus, Eomilus, duo Dionysii et duo Alexandri. Cfr Mazochius ad hunc diem.

lAtsarits-

Memoriae
ejusdem monastehanc riihegumenusetauctor. Floruit saeculo decimo quarto fere integro, e vita decedens anno 1391,
plus

Slavicae.
videre visus fuerat. Insuper et ecclesiam Assumptionis excitavit eo ipso loco, ubi mulie-

Abbay Miiro-

meMis.

In monasterio diem Lazarus-Abba,


quam
centenarius

Muromensi commemoratur ad

rem quamdam
parentem

viderat.

luce splendidiorem , sibi apNec parum ab indigenis


,

inde procul

dubio

Abba cognominatus. Antequam in Russiam veniret, monasterium quoddam Eomanum aut potius Romaeum incolebat hoc enim nomine
:

utpote idolorum cultoribus, pati debuit praesertim initio; verum ubi juvenem quemdam, miraculose unius e prascipuis viris filium
,

recentiores Graeci

Rumeliam inhabitantes

sanavit, non modo venerationi omnibus sed et plurimos eorum Christo lucratus

fuit,

est.

sese passim insigniunt. Venit porro Constantinopoli Novgorodiam, ab ipsomet patriarcha

Interea

sociorum numero in dies crescente, titulo S. Lazari alteram ecclesiam erexit


, ,

Cpolitano missus ad Basilium archiepiscopum,

apud quem

novennio commoratus est. in insulam Muromensem Defuncto Basilio secessit Lazarus lacu Oneg-a circumfluam
toto
, ,

hospitis Christi; et ita monasterii Muromensis institutor efifectus, illud sapienter rexit usque

ad mortem. Queb hactenus de Lazaro diximus, deprompta sunt ex testamento, quod conscripserat ipse.

ibique

monasterii
Basilii

fuudamenta posuit
interventione
t.
,

non
sibi

sine mira

quem

Cfr. 1) nist. hicr. Rus.,

V,

(jag.

115-129.

2) Dicl. hag., pag.

163.

3)

Murav. ad hunc diem.

DIES
Ex
Bx
Osiromirano.
variii.

XXY.
,
.

/V NNUNTiATio
tDomelii
Maz.).
et

Deipab^. {7ia omnes.) . ^. martyrum ^Strm. sociorum cjus, Pclagi^e, Aquilie. Eparchi et Theodosiae,
.
-

S.

Dometim

OBSERVANDA.
DeS.Dometio,ejusquesociis,verisautprffitensis,

loc.
actumest 23 hujuscemensis, adquam
vide.

DIES XXVI.
Ottromira-

num.

Ez

variis.

ren^i,ep. SYnaxisS.Gabrielis.arcbangelii^M^^ Tem. Rum. Par. I. etcxteri omnes.).^Malchi, mon. (Men. ^^- ^w^,^^"^)\^^-.,^' Sirmiensiset marl. (Supr. Men.Kal. ProL].S. duobus filiis el duabus hUabus; Arpiise, inli sex martyrum in Gothia Bathusii et Verci cum
;

ACAT

ANNUS ECCLESIASTICUS
98
DiEs XXVII ET XXVIII Martii.

tnonach

Thermi
(Prol Kal. Prol.

cum '>'

f ^-.^."^raSi

fStephani

Xilinilis (Clar.

Maz.) f

MM.

Philemo-

i^i^h^X^^T^^-^- -- -- -palr.

^-^-

''-'^
'

Hieros. (Taur.

Dom- Maz.)

OBSERVANDA.
S. Gabriel arcliangchifi-

annuntiaDdi ratio mXiS, ait Mstislaviensis, quae Synaxariis. Gauriel Codicis sffipe recurrit in

Synaxim

Gahrielis

archangeh, celebra-

randasuntcum Synaxariis

Par. Iprodit Slavum mendionalem. iterato ad 23 Auguntei Sirmiensis memoriafit Basilii, imperatoris, tum in sti tum in Menol. perperam vocaturepiProloffo. In Suprasliensi

b.

ire-

Slavicis, propter res quiB ibidem veuditantur de mive^e stupendas famul^ S. Basiln, Irationibus S. Theodorse, Koruntlectorescathohci in minost mortem. corporis carcere egresSratioDibus istis animffi e juxtaGr^cos et ^ussos poenas fsconsistere.
illas Dure-atorias,

S. Martyres
Gollii.

scopul

nanturomnesinActisSS., Mart. t. III, pagConstans. In iJas. 619. Ubi additur insuper S. plurimorum MM-, generico modo
habetur referuntur ubique. etc. nec omnes simul
:

^myrn^. -SS. Martyres

Gothi nomi-

de quarum natura nihil detiFloreDtinum et Tridentinum. Berunt ^oncilia

-.T)eS OuadratovidediceDdaaddiemsequenprsetermisKecole quffi de S. Joanne in tem diem adnotata sunt in Act. eis ad praesentem etiam obserSS tom lllMartii.Conferantur

S. Quadratu,,

s. Joannes,

S.

Btwtiiirt

juniof.

exstant in opere Basilii JuniorisseuNoviActa compaBollandiano, ad 26 Martii, et ommno

mensis. vatk inferius, ad 30 hujus

DIES XXVII.
OtitroTnira-

nnm.

Y^alrona,

Tl>essalon.censis

mart. (Mst.

Tern.Prol.Kaim^^^

cu^E^^ ^^^.^3^ '^^


el Theodosii.

Ex

variis.

SS. Ph^el. et Flor. Mg. Sirm Med.l ^^^^^^^^^^^^.J^^^^ Cronid.setAmphilochnrm^Pp^cu^Ba..J^^^^ marl. ^Pro! hal cum Bas.)^. f'""'*",;i''

tlsacii,marl.(iVeap.) t Acac..,

ep.

nf ICMM Mel'hn*' ^"'/^^^^^^


).

Connlhi Ctar ).tPauli, ep. Ap o, in Thracia


J

Stephan., confessor.s {Bas (Mg. Med. Sirm.). t dionis (Sirm. Mg.)-

t l^oarati, ep. (Has.). T

OBSERVANDA.
S. Matrona.

ut apud DeS. Matrona, Thessalonicensi, seu Menol. BaSlavosaudit Solunensis, agitur die 15 Mart i Aciis SS. eilii die sequenti ; in legitur Coptos 7 Septembris. In officio diei apud S. Fhilehymnographi.

Isacium

S. Philettts
et soc.

canon Theophanis, CBeterosqne mar yn tum, uxorem ejas et tilios Prologo ad 23 Martii socios norainavimus ex erit, ad diem proxide iis proprius agendi locus obserme sequentem. Hicvero in antecessum Rum. Lyd.am P^^^atam vabimus. in cod.

prSntr-S.JoaDnes,eremita Lycopolita. s.Joann.. diversus est ab eo qui in Dus, iD Thebaide, non a S. ^oet Joannis anargyrorum Vita SS. Cyri ^optica Senup/uus, id phronioadornata, voce
obiter Dotabimus, estpropheta. appellatur. Ubi Joanms viloco Actorum SS. Cyri et in eod^ Sciu u^^^ ^y^^^^ Sciut tiose scribi Scete pro hanc desiguare. Cfr Acta Si*. ad
;

martyrem,

refert cod.

Nanianus

die

S. hae.u,.

polim ipsam Siem. Mart. t.

III,

Menaeis Sirl. Maz. e.se in Chudeam ; ad haec, id adjunctos esse Macedonem, et excusis eidem

Georgii prJBfutio

5. Miinucl el
sof.

commentaTheoprepium, filiosejus; Cronidem Manuel, Amphilochium ducem. riensem et Theodosio, babihodie celebratur una cum nui

Born^ Joannis^Gr^co^Covto-Tle^^^^^ De S. Stephano ne^gu et seq. 1789, pag. CLV

pag^ ^^^^ ^^^^^^P^^IT^ ad Fragmentum Emng.b^

,, ,,,^,,..

meno,dictumheri.-Quisnam
non constat; ^uemTsCTex Juda (2 compingi jussit.
TTronheta
fortassis

sitS.

AniDUS,

^^ ^^^^^^^^
^^
'

sociis duodeno. Codrato seu Quadrato aliisque Menolorelatus est die prscedenti. In ciii iam fc>. agitur seorsim. S. Codrato

Paralip.

Hannani nervum 16J. in

lUe,

gioBasiliide

DIES
Osli-omira-

XXVIII.

7ium-

X.X,.,ie,.,K,,,M.J.P../.M.cJ..Mhegumeni
ihaum. {Chil. Og. ^^^''^^y^ p^ ^ ^^ chiL Cap. Kal.Men, p ^^^" ^^" Nan Hier. Vind V S Slepham. f^^.^Vet baracnesi. ei hou. Mg. et BarJc^^^^^ p.,,.. .:: Lrj Hor cum GP. Anthol. Pg. Genebr.).SS. Jonse S. Eustrat.., CrvSu-l. Ma..).
Peleceli et

Ex

variif.

^-

KalcumBas.
plensis
'

Med.). S Herodionis

apostoli

(Rum.cum

Bas.

[H'>a"on.s ^^^^ mon. mart. (i^ etCyrilli.d.acon. Bas.S!rm.).tMatronaB ^Marci ep. Arethusffi cvracusani Syracusan. Eulych.., ep. (Neap.). t Zos.m. ep. MrJ t He^chii, presb. H.eros (Bas). t mon. Nes. .n S"^''"' Eustathii, ep. Bi.hynia; r^aur.^.t Conon.s,
et mart. [Pat.

Men.

Kal.)

Pscovens.s

Ha^)]^

(ai.).t

^^%sERVANDA.

GR^CO-SLAVICUS.

99
DiEs

XXIX

Martu.

OBSERVANDA.
S.

PhiUtm.

saeEustratium Cryptensem excipias, qui sancti bujus diei )ain in veculo XI obiit, omnes Si

alia plura, quifi obstant,

placita probentur

sunt. S. lHiietustioribus synaxariis inscnpti nominatim jam bis retulirnus Z6

tum cum

sociis
;

patricius (hoUarin};cyi\ In Ternob. nuncupatur uxoret duo filii Macedoet Iheoadduntur Lydia adduntur S.JowuetBoc. ^.renius SS. JoniB et Barachesio Lazarus, socii sequentes Zanithas fn Prologo Maras, Abibus SibeiMarn?ha!. Narsus, Elias Supr, remissi ad diem thas et Sabas in Bas. et ad prfficedentcm.-/eoseouentem; at apudSirl. S. Berodion. pro Herodione inscndivon, Kussorum more

malelegitMstiet27 hujus pro quo Philippum idcirco a me in titulo correctus. slaviensis eodex,

quominus cl. Mazochii persequi nonesthujus proponere liceat in foci. Uuum tautummodo mea provincia conquisitum, nec omniuo spernendum. Nempe Eutychii, episcopi, diserte meminerunt MeniEa Mediol. et Taunn, mss., ad diem proxime se(iuentem, qui est 29 Martii. Jamdicit vero hoc die obiisse S. Eutychium aperte

qu

Tptus est in Mstislaviensi.


ti^*S. EMtratitii.

s.

Entychim.

Rursus veniet in Mevui Apnlis.-UeEunffiis declarabunt MemoriBeblavicae. -^ stratio plura consignatur Depositto j^ Neapolitano marmore Eutychii) episcopi, de quo proEtuchii (lee:e Malixameruditaraque tractationem instiluit probaret, Etuchium, qui lu marzochius, ut revera esse quam Hemore siff natur, non alium presbyterum Hierosolymitauum, tot s^-chiuiS, clarissimum quippe is hoc onerura scriptorem quo et in Menol. Basilii memoratur. dL obiit. ac egendum Tdcirco emendandum marmor, Sabbatinus Eutychium legendum Hesyschium.
Slavicis etGrsecis die
;

Versinskius in Menoloffio Ecclesiffi Orientalis. scripsent Esto, Theophanes in Chronog-raphia Eutychium obiisse 6 Aprilis, indictione 15 explicaudum semper manebit, uudenam Menaea Med et Taur. desumpserint suum Eutychium, episcopum, ad 29 Martii, et qui in Kalendario marmoreo die 6 Aprilis signetur Naiale Euty;

chii,

Depositio

sculpi debebat in enuntiando nomine utriuque intercedat et titulo ecclesiastico levis Nec discrepantia id parvi momenti esse liquet. movet nota Depositionis, affixa in marpatriarchae,

quum omnino

Quod autem
;

maffis

more Neapolitano

diei 28,

uon autem, utconve-

auidemarbitratur.atcpiscoposubstituitalterum qui cum plusanctum co^nominem, diaconum, passus fuent et ribus episcopis martyrium habitus sii Dronterhanc rationcm pro episcopo placet. Quis enirn uninse Neutra sententia qualis S. nuam credat, tantse famae virum, scientiarum exhauiesycliiuserat, quifontes fuisse Gr^c.s ^eapohtaslsse praedicatur, adeo ex presbyero fecermt nis ii-notum, ut eum etexHesychio Etuchium ? Sunt et episoSpum,

potuit, ob niebat vigesimo nono : id enim fieri ep. Neapolitani, quod incifestumS. Reducis, solemnitas b. l!julydit in 29 Martii; tuncenim anticipari una die, servata nota dechii potuit Mensea Sirmundi msitionis. Sed dehis satis. titulo simul cum Basiliano Menomss qua3 in agunt de S. Marco solo, tacito loffio citavimus, CjEterum in Menol. quoque Basiln di-

s. j,rcu..

Cvrillo.

sanctum versum habent synaxarium.Utrumque

sequeuti, ad quem idreferunt Fasti Slavici die Hilarionem Jumorem et S. circo remittendi. sive thaumaturgum referunt plura Kalendana inter quie pnmas obtinet Slavica, sive Grseca; Basilii, ubi iterum inscnbitur

s.

H.lanon.

Menolog-ium

quarta Maii, quinta vero in Prologo.

]\Iemovia.e Slavicae.
i.

Eus(m(ii's.

Cnjptcnsis.

freqnentibua T-^ustratius, Kioviensis, quum colloquus moJcicum moniichis Cryptensibus accensus, paupevitse desiderio fuisset
nasticffi

ctis

ribus opes

nasticum

m_osuas distribuit, habitumque Cryptensibus sociis indutus cum

ipsnm ad ejurandam Christi fidem adi^ere frustra conatus, illidis, qua flagellis cruci affixit. Es ne operam ulterius perderet, quindecim pequa fortis Christi athleta dies
pendisse dicitur,
et

qua

sanctissime vixit. Imprimis jejunatoris coffnomen idnentis indulgebat, anno 1096, PoloInterea circo promeritus.
,

jejunio et

absti-

rendas blasphemias donec tia repulisse


;

insultus et horincredibili animi coustantortoris

furente hero

hasta

vocenses,

Boniaco

duce, Kioviam invadunt

monasterium vastant, cladeque ingenti edita, abducunt, mter quos Eumultosque captivos Hebr^o Chersona venstratium,

exanime, in mare transfixus est. Corpus ejus ac demum, miprojectum diuque qu^situm, inventum hononfice raculorum fama juvante,

Kioviam detulerunt

fideles, et in

Cryptis An-

mox cuidam

Passus est Eustratius circa tonii tumularunt.

ditum. Qui

sociis caeteris Eustratii

fame ene-

annum
n..hon.,

1010.
i)Vcr;m.ki,Mcno13.3)DicU..g., P.B ino

Eccl d h. d. 2) Kulc, n., Spccia.eo Cfr i) Mcnol. ex Pa.crico ad h. d. log.

w.

BiiarionPBcovemin.

pscovensis, Ozerensis. hegumenus ac fundator monasterii (Pocrov) dicati. ErePatrocinio SS. Deipar^

^^^

quoque HilarionquiHodie commemoratur dscipulus Euphrosyni et

ctum

monasterium anno U70, ad vero 1764 suppressum. fluvium Djelcam, anno qui
est ilhid

In cujus ecclesia conditus anno 1476 e vivis cessit.

fuit

H.lanon,

cd. 1862 Ctrl)Dicl.hag.,pg. 103,

DIES XXIX.
0$tr(niranuT.

XrMarci,
cum

ep.

Arethus..CyrnU. Jac^j
Med.).S

et

aU^^^^^
'

Ex

vuriis.

Bas. Sirm. Mg.yhiffl. Jonaj el Baraches.i [Supr. SS.

cum
,
4.

Bas. i>irm.
A

^3'^^ maz
f21/(7
)

Pscov.cn"\joannis seu JonaD el Marci


). i

sium

(flap.)],

wan.lri

Acacii, + Marci Athemensis(Ac<a SS.). t

^^''^' ^^'^'^rosolym. i^^^^^ ^'^^' XI. Octobris Tomus

17

OBSERVANDA.

100
Dies

ANNUS ECCLESIASTICUS
OBSERVANDA.

XXX

S.

Mahtu. MarcHS,
S.

cp. Arelhut*.

Marcus, ep. A^^t^^^.f,?."/' '^^^' ^^^^

T^iu^ rum marij,iuii.u .'"- --p-;^ ijsaue antii^que ant,^ ferfeSynaxarnsSlavic.set Gracis, al b. .^-^^arc. ^ero naes quissimis, ut vid.mis immer to suspecta, et sanctitas, T.l emont.o t. SS ad hanc d.em (N^ar vindicatur in Act.s pa&- S''^. i i^777 et etjam Oct., t vm, III. p. 11 p. ^97, n CoDfer et.am Macedam, dissert ^ej>tent'am -1 Baronius ^"- 75.) sancto Marco ^^ """^''^^^^i-^i^^^^/^nal^^r^ '"/>''"'"'" suh eadem die prolatam, emouiv.i cuu E re qu.dem vera annum

r^irraKm

r^^^^^^^^
.

^"77

uis (ad

omneshistorici egregiam liu^us episcopi pietatem detiendo constantiam, et insignem sedet.quod pluris festimandebet.ipse prJEdicant;
Greg-orius

36M

m pa-

Van Heckc, pro Martino Marcus legi I)ie\7ro"x7x:iuculentiusutriusque ina"r. Slb^ tyris elogium continetur i_n eodem^Menologio. S.So.n^ soc. S. Sosthenes, martyr, et socu memorantur GrKCorum excusis tum hodie tum .^^^^^ ^^^^^^ ^^^_ ^^^^ ^^ ^^ ^^ '^ ^ Epaphroditus apud Latinos, Je^Jj^^^^^jii^ varia dicta sunt in Actis SS. xxii ^^^^^ g. Sosthenes 28 Nov. et S. , ^^ .. ^ wari Joumiei tn .^ ^^^^^ ^.^^^ ^ ^^ """ ' ediderunt JP ,^,,j t.^, ex cod. Vaticano BoUaodiani socii ad calcem mensis Martii. pag. , ^ O^.^ *5_et.seq. Occurrit etiam die proxime sequenti, ^^^^.^^ tum. in Mart. Romano. ^- <'rcu$ tum in Menffiis Griecis, ^^^J^ ^^^_ ^q^^^^_ ^"^n'"'. Atheniensis refertur in Menseis GraeMarcus
ait K. P.

("t

m^,

'.

cis mss.

Nazianzenus eum appellat virum esimium et sacrosanctum senem (Oratione pnma adversus Julianum). In Menolo^io Basi n xxyin Martii refertur duobus diebus, nempe die
hisverbiS: Kai MapTtvoueTrtaxoTrou^ApsGoufftuvxat

digna est in quibus si titulo episcopi addita fuisset sedes, multam lucem afferretur obscurse quaestioni de sancto, quem pridie Kalend. Keapolitanum recitathis verbis:

XX

et xxii Maii.

Notatu
;

^-

^'^'w,

lectiocodd. Med. etTaur.

^^-

Kvoaiov

ditxvJrjou.

Et memoria

S.

Martini

Arethusam, et C7jriUi, flee-e Marci) episcopi socio diacono, diaconi. Ubi evidenter, vel ex

Depositio Eutichii episcopi. Conjecturam meam proposui supra, nec aliud quod addatur, habeo. Interea ut aliunde lus fiat, opto et exspecto.

Memoriae
Jona^PHoviemhetMarCMS.

Slavicae.
quibusdam locis colitur. Mox novum coenobium, loco prioris, in montis latere eduxit
Michael, Jonse successor, ecclesiamque Beatis Antonio et Theodosio Cryptensibus dicavit,
in

joannes

(ita

namque antea vocabatur

Jonas)

gacerdotale munusegitDorpati; factusque indigenis Jurievo solebat nuncupari ; monastemonachus in locum venit, ubi hodie ibique juxta Pacovo-Cryptense cernitur,

quseurbsab

rium

qua usque

in praesens

tempus imago Beatae


asservatur.
illud

cryptam, quam in montis cryptam excavatam, cellam suam condidit Beat Mariae Yirginis ad vero in jediculam, convertit anno 1473. caBlos assumptaB sacram,
;

latere

repererat

Virginis,

miraculis

illustris,

De

Marco, qui Jonae jungi solet,


constat, fuisse chis
prasdicti

tantum eum omnium primum e monamonasterii


Pscovo-Cryptensis,

martii Obiit anno sequenti, die 29


Cfr i) Uier. Russ., tom.
111,

qua

die

ibique jacere sepultum.


et 177.

pag. 77. 2) Dicl. bag., pag.

13S

DIES
Ostromira-

XXX.
Par.ytnd.Mg.

num.

Ex varii$.

Med. Sirm.Eier GP S Joannis Climacis (Mst, et omnes cum Bas.Maz. Eubulce, ^atns S. Pan). S. Flt)S Joadi, prophel^ [Rum, Kal. Prol. cum Bas. Sirl. Maz Prol. Kal cum Szrl. Mg.) Zosimi, ep. Syracusarum feleemonis [Prol. Kal. cum Mg.). S. Apolhnis,Ceph^, Caesaris et Epaphroditi [Prol. KaL cum Mg.) SS aSor^^^^^^ ep. Bilhyni^ [ProL ). S. Euslalhn. confes., S JoEis Silenliarii [Kal. Hor. ProL cum Sirl

"%SJM^\is [Neap.).
Med i MM.
)

Joannis, patr. Hieros. {Bast Herodionis, ap. (3/...). t


I,

Chm.
p. 308).

Hilanonis, hegumeni Casulorum (BibL Taur, L t Cvriaci. Ep CP. (Chiffl.)-i Cappadocia [Bas.). t Joannis in Puteo [Mg,). triginlaet oclo, in

OBSERVANDA.
S. Jonnnes,

Climax.
S.

CyrlantSy

inUr. CP.

Joannes in Suprasliensi cod. cognominatur Scholasticus in Assemaniano glagolitico diciQuia non semel in fastis occurnt tur Jovanes. memoria S. Cyriaci, patr. CP., exspectareplacet
S.

vatoris.

S.

Joannes Silentiarius iterum me-

s.Joanne$

diem quo refertur apud Menologos Slavos. In Kalendario CP. Morcellii iuscriptus est 30 Novembris, iu Menseis vero editis, 17 Octobris,
quo sepulturae fuerat

in cod. Suprasliensi. Ex sikntianui. moratur episcopo Ascalonis monachus factus in laura S.SabseHierosolymis, ibidem in pace obiisse asseritur in prologo, Mosquae excuso, Slavico. Est die sequenti

mandatus

In Epheme-

Crucifixio

D. N. Jent
Christi.

ridibus Papebrochii Graeco-Moscis cernitur ad hanc diem imagoChristi crucifixi cum sequenti epigraphe Crucifixio Domini Nostri, Golgotha de qua vide dicta ad 23 hujus, et ad ultlm-am februarii. In Kalendario quoque Mosquensian. 1818, in catalogo festivitatum, quae in variis ecclesiis celebrantur Mosquae, post commemorationem S. P. N. Joannis Ctimacis faclam hoc eodem die pergitur ita Et Crucifi;

xio D.

Jesu Christi, cui dicata

est ecclesia

homoymis, Joanne qui in Pueto item ab alio Joanne quem Menologium Basilii et alia vocant patriarcham Hierosolymitanum denique a Joanne Climace, qui celebratur hoc eodem die. Verum qua de Joanne Silentiario in Prologo narrantur et uos brevissime contraximus modo, adeo conveniunt cum gestis cujusdam S. Jacobi, etiam monachi ex episcopo facti, ut alterum ab altero solo nomine diversum esse diceres, ni obstaret Cyrillus Scythopolitanus, S.Joannisbiographus coseJacobo vus, cui omnino credendum est. De S, Act. SS. illo agetur infra, xi Novembris. Cfr
igitur plane diversus a SS.
; ;

peculiaris Salvatoris seu Transfigurationis Sal-

Oct.,X,pag.687,n.87.

^^^^^^^

GE^CO-SLAVICUS.

101
D[Es

XXXI

DIES
Ostromira-

XXXI.
Abdae. ep. et Benjaniini, diaconi et sociorum

Ha&tii.

num.

S. Vari, xmri. (Mst.

Sis,

Pat\

I).

SS.

MM.

Ex

variU.

(Ternob. Prol. antiq. Kal. cuni SirL Bas. Jl/az. Afy.). S. Slephani, ihaumat (i?Mm. et ProL cumUed. Sirm.). S. Blasii, ihaumal. [Rum. et ProL). S. Hypatii, Ihaum, elep. Gangne {ChiL Men. KaL Bor, Pr. cum GP. Pg. SirL il/p.)- ^- Hypatii, heg. in Rufinianis (Pro^. KaL Euch. serh.). S. Joannis Silentiarii, in mon. S. Sabae [SuprasL). S. Josephi, justi(Af(?n. KaL), S. Apollonii,cremil3e in Thebaide [ProL S. Theophili, mart. (Men. KaL cum Med. Maz.).
Apparilio iconis B. M. Ibericffi KaL). [Jonae, metr. yiosqnens\& [KaL Men. Hag. ProL)]. {hai). t Davidis Garedjiensis (Iber.). Iriginta ct oclo {Taur.).-\ ^^^- in carcere a muribus peremptorum (Kp.). t Martyrum Neophyli {Hieros. Vind. Nan.). f Glycerii mart. [Neap.). t Acacii, ep. 4- MM. Menandri ct Melilena? {Mg, Maz. Med.). t Sabini; mart. [Taur. Maz.). t Alhenaei, mart. {Med.]. f Chri,

stophori, mart. {Dom.). t Joad, proph. {Sirm.).-\ Joannis, patr. Hieros, [Med,].

OBSEKVANDA.
S. Varu$ et
aoe.

S. Steplianus.

lu nullo synaxario grasco reperitur hodie Varus, qui in Parisiensi I insulse vocatur Aurus. Deeomenolog-orumturbaagitdeiyoct.; quibus addendum Martyr. Komanum. Acta nuper edita suut latiue et grsece iu Act. SS. Oct., 4-28, et egreg-iis commeutariis illut. VUl, p De S. Stephauo vulgo agunt synaxastrata. ria die 28 at bodie inscriptus est simul cum anS. Benjamino et S Theophilo, martyre, in
S.

dinem amabat, mox


Garedjieusem
secessit,

in secretiorem

cremum

comite Luciano, ibique in quodam antro ad pedes rupis praecelsie sedem suam fixit. Aquae fontem, quo desertum carebat oranino. precibus ad Deum fusis impe-

quo sitim sedaret cscam ei prffibebant plantarum radices; quae viveudi ratio adeo
travit,
;

sobriaerat, ut deficeret socii fides


eter,

quem dum quadam diead perseverandum animabat magi;

Jonas.

tiquo prolog-o saec. xiii, quemadmodum id testatur doct. Lavrovski in Prffilectionibus Societ. Historicse Mosquensis, an. 1858, 1. 111- - Schifuisse Jouam metropolitam et filium In Chil. perditionis testis est Pius II papa. Patris nostri Hypatii, probabisimpliciter liter Gangrensis, cujus meraoria celebratur non uuo die in Fastis Graecis et Slavicis In Ephemeridibus Graeco-Moscis flguratis reprifisentatur episcopHli habitu ornatus et imaginem B.V. Mariae manu tenens, ad sig;nificandum eum pro cultu imag-inum decertavisse. Atqui hoc non convenire S. Hypatio, Gangrensi episcopo et martyri, constat ex historia ecclesiaatica. Id adnotaverat jam Papebrochius, addiditque ima-

smaticum
S.

Hi/patius

GangrK.

forte spectare ad alterum Hypatium, episcopum quoque et pro imag*inibus coufessorem. qui celebratur in Menaeis ad 20 Septembris. Adde in Ephemeridibus inscriptum esse episcopum Hypatium, non addita sede. Quod autem in Typico Veneto vocetur Ancyranus id oscitautiae editoris tribueudum. Sane

ginem hanc

derepente adveniunt tres cervae satisque lactis alimoniam praebent, deinceps quoque statis diebus allaturae, quemadmodum et de S./Egidio, abbate, perhibetur iu ejus Vita. Contigit autem venatores prasdictam eremum intrare atque cervam sancto viro lac praibentem propriis oculis videre manante vero rei fama crevit etiam discipulorum numerus. Itaque cellas in oppositamoutisparte excavanibique primi monasterii das curavit David fundamenta jecit, cui praeposuit seniorem quemdam nomine Dadam ipse vero cura paucis aluranis in priori antro perseveravit. Brevi post erecta est a Luciano magna Laura Moteorum nempe sameti seu Martyrum dicta Paschae qui a Saracenis in solemni die

abundam

interempti fuerant numero sexies miUe;uuiversim vero duodecim monasteria erecta, viventeadhuc^. Davide. Quibus optime ordinaprofectus est, ut pie tis, in sanctam civitatem Domini adoraret ; verum, qu yiri sepulcrum humiUtas erat, urbi appropiuquans, uUerius

S.

Abdas

184-3 in editione Menaeorum recentiore , anuo facta, de Hypatio Ancyrano altum silentium. Inter socios S. Abdse, nuraeratur S. Hormisdas, iterum qui idem est cum S. Achaemenide, b Nov. At cum in Actis SS. Oct., t. VIII, celebrandus.

Abda, p. 84f2, fuse disseratur de S.

nolumus nos

St Uenjaynin. S. HyiHttiius in

Huftninnit.

HS.

MM,

in

/"(ircere.

agere^actum. Notabimus tamen eum commemorari hodie jam in antiquis Kalendariis , e Mediol. Menaea quorum numeroTernobiense. iunguot S Benjaminum cum S. Athenseo. marJunii a S. Hypatius illustratur ad 17 tyre. inPrologohabet elogium satis Bollandiaois; at Passi sunt cum SS. Abda, long-um hoc die. diacono. Habent long-um eloep. et Beujamino, et memoffiura in Menaeis Graecorum majoribus Adae quie in opere BoUandiano rantnr iu Actis S.

S. Sabinus.

S.

David

Grt-

rrdjicnsis.

Non est diversus S. Sabileg-untur xii Maii. (utrumque enim nomen habet nus a S. Abibo, in synaxariis), martyre Hermopolitano in^gyIbepto; de quo nos eg-imus die xiii Martii. rorumEcclesia celebrat feria quintahebdomadse sanctEe memoriam illustriseremitae Davidis Garendjiensis; quem ad tinem hujus mensis po-

pergere nonestausus; sed, sumptis trihus lastatuit pidibus, in Iberiam remeare secum propositumque exple^set procul dubio, nisi ab Hierosolyraorum patriarcha Elia, in soraniis uladmonito, fuisset impeditus. Adsuosredux visendis raonasteriis a timos vitffi suae annos in sibi approse fundatis posuit. Taudera mortem deque ejushoraprsmonitus, pinquare sentieus, extrema exhortatione refecU fratrea umversos; tum sacramentis refectus et ipse, dura preces reddifundebat in genua provolutus, spiritura Demortuum magistrum et parentem dit Deo. fundacondiderunt discipuU in ecclesia quam Bubacarus, loci princeps, a S. Davide non verat ad fadem Ohnsine miraculi interventione olira Vitae conversus. Hacteuus auctor anonynaus sti prototypon ibenco idiomss. S. Davidis, cujus Garemate exaratura asservatur in raonasterio Muravievo, in Vitis SS. ad hunc djieusi, teste diem.Suntautem iu hac Vita quajdam purum
credibiliaetsuspecta;
fidei,

pariter ac

Vita

neudum duximus, tum quod


,

feria illa nulli diei

tnge; certEE affixa sitjtum etiam quod dies ut vidimus supra, Crucifisioni sima Martii Dominicai sit dicata. Vixit David saeculo quinto, chriquo maxime fiorebat in Palaestina religio eratque unus e discipulis S Joannis stiana, re icta Zedaseni, cum quo in Iberiam venit, solituSyria, unde erat oriundus. Quia autem

rairo modo conveuit. Uterpatria relecta, ad exteros profuque sanctus, pascitur a cerva git et in solitudine secretiore utrumque deteguut venatores et magistrum engit ecclesibi statuuut; utrique priuceps Komana siam; uterque loca sancta lustrnt,

E"-idii

cum qua

^o-idus. Hierosolyraitana David; uterque deraum redux sanctissime moritur medios inter
fratres.
ficiet.

Quam

simiUtudinem indicasse hic

sui-

MENSIS

ANNUS ECCLESIASTICUS
102
DlES I'BIMi;& Arntus.

MENSIS APRILIS,
DIES
PRIM-US,

0(romiro-

num.

Bx vttrii.
jusli

Achaz (Prol KaL cum ^/^-

J"

^^;

p
j

s.Joannis, arcUiep.(Pp.).

AUHAiea.j.T tCalUmci,mart- (iVeap.).t

OBSERVANDA.
salonicensis, ='^"4 ^'^^''J^^-^us
S. Zosimii5-

Vitam auctore L. Basilio, ad 10 Octobris, archiepiscopo, '"".^'^''".'.^sens vero translap.^s ns^^^^,^ ^f qu^dieses ejusmoH^ lu

;.,

s.

,.u.

Achaz.

'Zn

G oTsseritur Tta annuntiatur primo M,carius adeoque '^ sequentem ; rrs MariayE-YPtiaoa ad diem missa B. M.aria/r.oj-f Vindip In Kalen>'

Ordini S

Basilii loco re-

s.

Jmmm,

S. Buthymius.

l^hujus ubicitaturdiesequenti 17 et

ad^u^

im,

i^iterva lo recen ac proinde totius ssecuU

diem.

Memoriae
Abraviiiis.

Slavicae.
qui ejus agoni adstimercatoribus christianis, eadem urbe sepultum ; anno te rnt testes, in Kliazmensem delatum n ejuenti Vladimiriam populi frequent.a ab ep.fuit ibique magna V. -^BSumscopolociinmonasterio,hodie B. M. sedie 6 marti., qua ptlfsacro, repositum.

Btdgani'

fuit TvTatione hic Bulgarus in MaQui cum mercandi causa JN cator urbem vegnam Bulgariam, seu Volgariam cultu. adBulgaris, idolorum nisset, atque a christianam ejurandam rustra dictis ad fidem eisdern truc.datus est adigeretur, immaniter ab a anno 1229. Corpus ejus ,
,

professione mer.

cundo coUtur.

kalendis aprilis.
Ctr
1)

DiC. hag., p.B.

^^)

diem. Mcnol. VerV aJ hunc

Euihymiiis
SitzdaUeusis-

Joannes pus paEuthymius a baptismo Inferiore natus et edurentibus in Novgorodia


, ,

1257. Hegumenu^ bernandis pr^posuit anno monasticarum norinam, fratres ad virtutum

catus est. Cum die Evangeli. oracufrequentissime adibat. istud venire post me. abneget Si quis vult Pot.us ^uam ZetipsJn, etc. . cordis aure t. protinus mundo va ed.x carnis percepisset, Cryptense se recep a D^et in monasterium ep.scopo Suzdal.^. nysiohegumeno, deinoeps

quadam

in eccles.a,

quam

ad ter centum eo success;, ut brevi spat..s con excreverit, monaster.i

um

verbo,

tum exemplo

diligenter erud.v.t

soc.orum

numerus
nere eos

coenobium excitavit.
zensi

Joannis Climac.s noSerg.o Eadone mine dicatum. Erat porro S. ad sp.namicissimus, quocum i^ rebus
S.

jam non

valentibus.

Quare alterum

L^a
tiam

spiritus instruendus. admiration, ut oa^teris esset adeo,

Quo duce

profec.t

Abstinenar;

summe

coluit,

cibum, quantum ad
,

tum pertinentibus frequenti cum traTandem annis meritisque onustus qu.nqua^ duos supra trum curam per annos
,

coUoqu.o tractabat.

cendam mortem
aqua non
nisi

erat necessar.us

ad urgentem sitim etiam med.is in utens; lacrymse continuffi . omnium prastanlaboribus. Tanta virtutum
tia perculsus

sumens sedandam

magnus dux Suzdali,


a Dionysio expetivit ac

Bor.sus,

fere nonagenanus . ginta sancte exercuisset scrutatorem m.ra adDeum, conscientiarum t prima apr.l.s. Sepultus vit anno \m. die col.turque paraverat ipse. in tumulo, quem sibi etiam * julii. >?,^!"! tum hac die, tum
ejus.

virumDeisibi et monasteauidem ecclesiffi Transfigurationis dein fratribus guexstruendis, rio apud se


ar
1) Prol.

primum

Habetom anno 1507 factffi, anmversana. cinmproprium.


3,

.d

Apr. .1 i

Ju.ii. 21

ms. Muravie, .d hunc di.m e. Vi..

DiC. h.g., p.g. 107.

^^^^

GK.ECO-bLAVICUS

103
DiEsU.
111

etIV
Aprius.

DIES
Ottromimmttn.

II.
*

V
'

u APAT

c*

Ex

varii9-

Titi,

cumHier. GP Vtnd Pg. Flor. Taur thaum. mon. (Rum. Tern. Euck Kal. Hor. Prol marl. el fratns ejus ;Edesu {Rum.Men Prol. A.nphiani, Sirl Dom Maz) S. Apphiani seu S. Polycarpi, Nan. Flor Dom. Maz. Mg. Chiffl. Sirm.Med.). Hor KaTcumBas Crypt Taur.Neap.Mg.). Certamen S. P. noslr. Bas.Maz. Dom.

man.^lexrdrfru^;n'ifar cm

tS"'^^' eS^{Itg.). Alii,

,S^rl. Ouffl.

Bas. Maz. Mg.). t Theodori Syceota (.0...). t

Mari^e yEgypliacae

OBSEEYANDA.
S Nicctat
tf.<l.m.
s.

postSirletum,affuntde SS. NicetaetJoalu refe-

jppAmnu^.

s.

Tkeo^iia.

sepho die sequeoti. S. Apphiauum confundendus runt die ix Aprilis, ut Rum. Non martyre, in Afnca, qm colicum S. Amphiano, Palestina; tur eadem die. Passus estCffisareae ^desius Alexandnae, paulo frater vero ejus S. Theodosia in Iropost, nempe vin Aprilis. Theodora dicta- Memoralog-o estminus recte solemnissime turapud Grfficos etiam crastina, Erroneara esse lectionem Prologi vero 29 Maii. taceat de apparet vel ex eo, quod die sequenti

S Theodosia, bene multi.


sus
esse

Secundo Aprilis martyrium pasS.

quam tamen alii

codices referunt ^^poUjcarpw.

perhibetur

Polycarpus. non lUe


pas-

Smvrnensis episcopus. quera Grseci et Slavi Latim vero die sim coluntdie xxui Pebruarii, Alexaudriae XXVI Januarii, sed alius quidam ue Mazar. additui- et sociorum. passus- iu esse arbitramur, S Euthymio quem Juniorem fusius tradictum est ad diem pracedentem et obut. ctabitur ad 15 Octobris, quo
:

^^ fi,/,ymiu, ,/,.

DIES
0(romira-

III.

num.

X^ThPodosiaj

vir-

el mart. etsoc. (Mst.

Rum.

Sis. Chil. Kal.

Leop.

cumBas.CF. Med

Kx

uartis.

piphidon, D'';

Josephi, Anliochi, palr. (Goth.). t


t

occisi {Martyr.]\ Ll/ Ma Sirm [Pauli. a Turcis Mea. iig.). t d hymnosraphi {Bas. Mg. CF.Maz. Chifft.

^V

/^/v^

OBSERVA"ND.\.
vocatvernaculonomiS A"-apiam cod. Rura. sorores referuntur in alns ne Lid^ov. Ejedem In quam ^ide. svnaxariis die 16 Aprilis, ad supplemento commemorantur pnsSndiano
Sancti Helitrii, ^o-^^?^"/JV''b^'^l^'i?M!;np''additur mundiano vocatur 'H?.^pi^>; In Prologo situs Myrsione, qui ubinam terrarum
.

S.

Agapia

ei

sororet.

SS* Eljiiphi-

donis

ct

soc

S. lllyricus.

^XoSaleucu7BithyniuscumIlir.o;ub.o^^^^^ - I" ^^enaeis Saleuci legendus est Gahcus. signatis Uttera 0, G?4cig bibl. Ambrosian^, commemoratur ita S. lUyricus numero

in monte auctore Prolog:i perUbenter. sit discerem ab Antiochusreferturinsolocod. Saxo-Gothano S dato qu^ a cl. Matth^i in lucem ^f^^^.^ Eutychms.
:

s.

Anuo.i...

est singularis est; forsan legendus de quo die VI.

^X

Memoriae
P(iu(ms.

Slavicae.
carcerem projicitur. Postridie Mahometi prcepta interrogatus , an vere add.ditque se, lioet sectaretur, negavit Paulus, laboraret Chriepilepsiaetamentia interdum semper etfore. Igitur, stianum tamen et fuisse mterpost triduum iterum iu carcerem redit. ad tribunal stetit et rogandus. Statuto die, quare cap.tis est Christum publice confessus ea P^'' 'l-e q" damnatus est in hippodromo

capuer a Tartans Russia oriundus, adhuc mox a quodam ptivitatem abductus Paulus,
et mauumissus. christiano viro redemptus est

Paulus,

et in

Quo morbo Porro laborabat Paulus epilepsia. ecesset, quia die correptus

cum quodam
ab Agarenis
rog-aretur,

prorsus invitus, cum slesiam trahebatur a suis obviisquiduam rei esset mtersibi

amens

reposuit ^^ esse

agarenum.

Oua

deferunt Turcffi data occasione, rem totam Christianos, quod Regis prffifecto incusantes regia perMahometi asseclas vel in ipsa urbe coram judice vertere non timerent. Statuitur
Cfr

Dominus Noster cruci affi.us Cariophylo. quem HiEC summatim ex


raviev.inVitisSS.adhuncdiem.

fuerat,

""" 1683.
citat

Mu-

Neov /xaprupoXoyiov,

ed. Venet. 1798.

DIES
Otlromira-

IV.

nwn,

V tria

B.

patris

nos.ri et doctoris

lodi., arch.p. Moravi.


^

^V^^^;^:;!!^,
^^.^_

Ex variis.

diac. lecloris et Agalhopodis,

(Mst.Par.JJern^SsPro'^cumB^^^^
=
^

Flor.Nan.Taur.Med.CF.Sirm.Dom.Maz.Mg.).i=-i^<'P'''>

Pp.

DlEsV
APltlLIS,

Pp, Euch.serb. Eal.Ror.Prol,cumChtfIi-tytrt.ivita)

ANNUS ECCLESIASTICUS 77PP Pa Nan Dom S. ^al Hor cum Eter^ C^. ^9^^: ^^^^^ ,^^^
].

Zosimi, eremitae {Rum,


.^

Men.

^^

^^^^

^a^. ffor. pherbulhse, ejus sorons et ancillae (Men.

^^^ p^ ^ucA^

observanda.
Lectio
apOKi. Slavo-

quam primo

loco

rum.
S. Zosimus.

S. Agathopo-

auodam mss. biblioth. et msolita cum ?ocens^, omnino siDgularisest retuhmus omnes taceant. - S Zosimum cum S. Maria ^gyptiaca m ?am [nitlS mensis Cm. vocatur J^osmus. S Agathopodus m

posuimus ex cod. monasteni Josephi Vo-

initio
tis

quidem morabatur in monasterio MonAtho Iberico, ubi sacerdotii vices explebat,

Si
Sis.

quemadmodum id testatur Vita Jacobi Iberi, Tum, silentii amans, simul cum ipso ascetarum certamina amplexus est in aseterio S.
;

dw.
S.

Plato.

S. Qeorgiux.

S. Tlteonas.

vocatur Gatapodus; in Pq- ^^- ;^^.^^^FuS PlatoniadditurapudbirletumS. ^us melius tiie sequenti blius De utroque agetur Georgio in Maleo quem 1 em dicendum de S. crastina die dura antiquiora synaxaria referunt S. ilieoponitur pnmo loco. in recentioribus

exeuntem vero ad Joannis Prgecursoris prsedicandum verbum Dei secutus est, atque ad mortem ejus usque laborum socius permansit indivisus. Mortuo Jacobo, hegumeni munere fungebatur in monasterio S Anastasix Galicistensi, unde ad sedem transiit Thessalonicensem. Cujus venerandum corpus in
dicto monasterio hactenus videre est incorruptum. De eo iterum recurret sermo in Vita Jacobi; quem nominavimus supy^a ; quam ex eodem 'Wovo Martyrologio referemus inferius ad 1 Novembris. Hactenus auctor incertus Martyrologii, quem citat Patericon Montis Atho. Ing-enue fatetur auctor Paterici Nicetse nomen desiderari iu Synaxario Nicodemi, desiderari

S.

Pherbutha.

simu cum Sinasreferturetiam apudSirletum de quibus omnibus vide meone et Phorbino, a cognoValde diversus fem sequentem. ThessalonicensL est mscr biqui mine metropolita Pherbutha, toin Paterico Montis Atho. et Tarbula, virgo deQuV et Tarbuta, Tarbua Sapore cum sorore votl et martyr. passa est sub martyr i Gr^^is sola lul erpTdlsVua. In Actis

-S

^'"cctos.

Themas,
mefr. Thcssa
lonicentis.
.

Latmis refertur Therme expnmitur; in Actis cum sorore etancilla; e^dem tres Ph bib lonominantur in Menxis Mediolanensibus latine martyni Acta ?hec^ Ambrosian^ et aUis. diem 22 ApnU_s, -In exstfnt in Act SS ad
metropolitse Venerabilis Theonx,

quoque etvitam
rio llussico

qua

deliciente, illud unice in-

notuit Nicetam, natione Epirotam, in monaste-

'Xy.olovOia r^v ay.opcrv 7rlilro cui inscribitur

e^^^^^^^^^ ^L' tom Il.pag. 1031e.;iturbreveThessalO'

Montis Atho spiritualis vitae jecisse fundamenta, atque presbyteri ministerium explevisse; tum vero, perfectiora anhelantem, in asceterium S. Annse secessisse, atque martyrium voluntarium in civitate Serrarum invenisse.
Obiit anno 1808, pridie Paschatis, conditus in aede S. Nicolai. Vocatur a suis hieromartyr et sanctus.

latine redditum sic rdcZsiS' quod ad verbum pater noster Theonas ^S'x'Theophorus

DIES
Ottromira-

V.

num.

Ex

varii.

Sirm. Nan. Med. Vind,]. S^G^orgiiinMaleo(Ms^ Rum. Tern. Sil cum Eier. Taur. Hor. Kal. cum Strl Dom. Men^ ProL SS MM. Theoduli et Agathopodi (Chil. Eph. Pp. Og.

Sr.i S Publii mon ?^" jTleLalomcen isT


r.

tZlT^Z^^^ cum
ra^ el Didvoii

.^ ,. ^ ^zn oCMffl.Dom.Maz.Mg.Med. CF.Sirm.) rhermi,sorons et anc.ll^(^as. Taur.Neap. Scrap.onis (S^rt Mg^Taur_ V.ctons ,Victonni, Papii, Niccphon cl t MM C audi^ biodon, ; GP. Med.). t Claudian. Pcrs^, mr. (Med- ^<-- t ^-^^^^ ^^./J^ ,^f martyrum in urbe Le^^^ (^r^//^.^^^ Taur. C/uV7f.ilfa..).tQuinqucjuvenum. t Mi>i. Pompeji, m. (Men. Taur. Maz.CF. Chiffl.]. \ (Men. Div ). i Cvrise seu Domina3 et Dul^ [S^rm. Med. vigenli, m Pcrside P^cut^ (Mg. Taur. CF. Maz.). t MM. centum ct

(Hor.

S.PlalOD.sSiuclit,conf.(Mm. J>ro?.).S.TheoProl. Kal. Hor. cum. Chiffi. Mg). SS. Theon^, Simconis et ForSS. MM. TheodoAtheniensis [Men. Kat.). S.Patris Gordii (Par. I). [Rum.). Chiffl. Mg.). S. Thcodon ^

Wiira^Pron.

C i.
Mlxfmfet
S.Gonnm.

t il

'

^' S'

Nicetae Mediciensis Taur. CF.).-\ Hypomonae, mr. (Nan.]. t

(Itg.).

OBSERVANDA.
Singularis est lectio haec cod. Parisinil. Poc. Horologio Theodurm. Theodorus diserte refertur s idem ac Theodotus quem hodie et videtur esse positus refert Possevinus ; imo uterque forsan SS. TheoThessalonicensi. Theodora S. Theodoraet est pro dora et Didymus referuntur secunda vice ad Didymm. Aprihs; apud Latinos recolitur 28 ejusdem mensis. Queb in Horologio Didymo jungitur Theodora, omnino distinguenda est a S. TheoNicetas idem est ac ille Niccias, dora Thessalonicensi. S. S. Clauactum est addiem 3 ApriUs. dequo S. Clautlius. diu3 et soc. in Men. Grsecis referuntur primo loco, in Slavicis vero xxxi Januarii. Ut vidimus supra in Chiffl. etTaur manipuli antesig-nanus

ActaSS. agunt hodie de Terentio et Maximo ad 10 ApriUs. SS. Cyria et Dula forsan non
;

ss.Cyriai
DmIo.

distincta; sunt a sociis S. Pherbuthse,

S. Thermus nomina appellativa non propria. nequaquam confundendus estcum Therme seu

cum

sint

S, Marats.

S. Tvientius.

De S. Marco quia egivocatur Claudianus. mus ad 29 Martii, nihil remanet dicendum. S. Terentius refertur in Taur. et Maz. simul cum Pompejo, Maximo et Zenone, quasi hi martyrii ejus socii fuerint. De S Zenone et Pompejo

rectiusTarbua, Tarbuta, sc. Pherbutha. ConfuS. sionem parit cod. Taur. ubi legitur Thermi, sororis ejus et anciltcV. Therme Basil. rectius vocatur Pherbutlia, de qua actum heri. Qui in Men. etRom. Mart. exprimitur iS. ThermuSy omnino aUus eat a Therme, sorore Nomiuetenus nota est S. HypoPherbuthae. martyr (grsece vTrofAovyj), quae in Supmona, plem. Sirmundiano commemoratur ad 9 ApriUs simul cum SS. Amphiano et i^desio. In Prologo additur Eadem diehomiUa de terrae motu qui acciderat Antiochiae, et, quo audito, timeamus Deum nos ob peccata nostra castigantem.
:

M m

^-

j,/,g^,s.

s. flypo"""'

DIES

VI.

GR^CO-SLAVICUS

105
DiES VI
ET VII
ArniLis.

DIES
Ex Ostromirano.

VI.
Nan. Mg.
Chiffl.).

O'*^ Martyrum centum


S.

Ex

variis.

Hier. Vind. Pg. Flor. Taur,2, Maz. Mg. Med. CF.). Memoria dormitioQis S. P. N. Melhodii, archicp. Moravias superioris, ac fralria S. P. CyriUi, philosophi (Ass. Silat,). S. Plalonidis (Men. Kal. Prol. cum Sirl. Chiffl. Mg.). SS. Jeremiae et Archilei, presbyteri (Prol. Kal.].

Eulychii,

et viginti (Mst. Ass. Men, Prol. cum Bas, SirL archiep. CPtani. (Ita fere omnes cum Bas. Clar, Maz.

Dom. Neap.

GP

Ascalonse fil/^. Chiffl.). t Philareli,mon.inSiciiiac/^^.). f GlaudiiC(?ene&r.).tDuorum [Gregorii Sinaitae (Ath.). Gregorii Byzantini (Ath.)],

MM

OBSERVANDA.
SS. ilartyres

120.
S. Butychius.

Cod. Assemani addit lianum Menol. numerat plura dixi ad 28 Martii. mutavit in Euchemium.
:

150.

qui in Perside. BasiDe S. Eutychio Possevinus perperam

S, Mcthodias.

Vita auctore Eustathio inAct. SS. latine, p. 548 et seq.; grraece in ApImprimis notanda est lectio Assependice. maniani codlcis g-lag-olitici de S. Cyrillo, cujus mentio facta estjam diesiv Februarii prassentem diem esse S. Methodio emortualem constat insuper ex Vita ejus antiqua, quam in lucem dedit Josephus Schafarik et cujus titulus fert ita Mensis Aprilis vi die, commemoratio et vita heati Patyns nostri et doctoris Methodii, archiepiscopi Moraviae. Haec eadem annuntiatio legitur iu cod. Mosq. mss. eccIesisB Assumptionis, signato n* n.'./i8 in Menseis Macarii mss.; in Menol. Academ. Mosq. sig-uato 94, in alio cod. ejusdem Academias, signato 63.

Vitam Philareti Panormitani, auctore Nilo, monacho, dederunt latine Acta SS., pag-. 606 et seq. Apud Sirletum sancta Platonis est mutata in sanctum Platonidem scilicet erronee illinc

S.PhHaretM.
^- P^'<""-

defluxit nominativus Platonides, quae esl terminatio virilis. ReferturClaudius jn Antliolog-io *. Ctawtiu. Christophori Mytileni metrico et in Kalendario Genebrardi. Videtur esse antesignanus turmse martyrum, de quibus nos eg-imus die prsecedenti autforsau idem ac Claudianus Persa, de quoibidem. Gregorius Sinaita hoc die refer- GregoriutSitur in libro ISioviy.loyiov ; unde tran.siit in Pa- ttaita. tericon Montis Atho. At in Slavicis Kaleudariis celebratur die viii Augusti ; in Menaeis vero Grsecis bibl. synod.Mosq diexxvii Novembris, teste archimandrita Saba, in suo Manuductore hihl. patriarchicas (pag:. 91.) NosSlavica secta-

ri

solemus potius

quam

Grfieca.

DIES
Oitroinira-

VII.

num.

Bx

variis.

Rum, Sis Chil. Og Pp. CP.Men. Leop. Prol. Hor. Med. Vind. Mg, CF, Maz. Hier. GP. Taur. Pg. Flor.). S. Rodionis, apost. (Pp.). S. Calliopii,marl, fMen. Kal. Prol. cum Bas. Med. Sirm. CF. Dom, Maz. Mg. Chiffl.). SS. MM. Rufini, diac, Acquiiinae et 200 soc. (ProlKal cum. Neapol.Bas.Med.Taur. Maz. CF. Chiffl, Flor. Dom, Mg.\ Danielis Perejaslaviensis (ProL Kal.). S. Serapionis, monachi
S.

ACAT.

Georgii, ep Mytilcnae (Mst. Tern,


Bas'. Chiffl.

Kal.

cum

(Kal. Hor.). t MM. Irenes et Chiooiae

(Nan

).

OBSEEVANDA.
S.

Georgius,

S,

Berodion.

S. Georg-ius, episcopus MytilensE in insula Lesbo, apud Slavos minus recteaudit ep. Melitinae. Cfr Acta SS. ad h. d.pag-. 668. Herodion, slavice Rodion, melius ponereturdie sequenti.

misceturcum Rufino ejusque


passus est in Cilicia

sociis;

forsanquia
et isti
;

quemadmodum

uon
S. Aquilina
et SOC.

tamenineodem

5.

Calliopim.

Calliopius in

Menseis Sirletianis refertur bis.

In Prolog-o et Kalendario Mosquensi perperam

sed Pompejopoli In Kal. Rufinus vero cum sociis, Synopse. Mosq.etMenaeis Cryptae Ferratae numerautur200 socii Acquilinae, cognomento Junioris,et Rufini.
Ciliciae loco,

j^Iexnoriae Slavicae.
Daniely Ptrejaslaviensis.

Daniel,

in

baptismo Demetrius dictus, ex


oriundus, initio

urbe Mcensco nachus fuit in monasterio Paphnutii Borovcenat dein in solitudisis per totum decennium
;

quidem mo-

suos sepelire solebat addiditque et ecclesiam, anno 1508. Biennio Trinitati dicatam elapso, novique coetus regimine suscepto, ad
:

SS.

fiinem

vitffi

hegumenus ibidem

exstitit, virtu-

nem

abiit,

Deo

arctius sese devincturus. Bieu-

tum exempla omnibus


bus propterea

nio peracto, Perejaslaviam, quae Transilvana cog:nominatur, venit, ibique monasterium ingressus est B. M. V. Goricense, ubi maguam
vitiB SU8B

praebens eximia, omniprsesertim vero maguo duci

admodum

carus.

Non multo

ante mortem, cor-

partem

annos

scilicet trig-inta,

in

pus Andreae, ducis Smolencensis, reperit Peincorruptum. Obiit autem Daniel rejaslaviae
die 7 aprilis,

virtutibus se exercuit, sacerdotio initiatus est


et heg-umeni munere auctus. Fuit illi in amoribus hospitalitatem erg*a peregrinos et erga pauperes misericordiam exercere, vivis eleemosynam erog-ando, mortuis vero sepulturam donando. Cum autem instituti sui ampliaudi

anno 1540,
et in

Eetatis suae

octoge-

sociorumque numerus accresceret in dies, aliud monasterium fundavit, ejus nomine nuncupatum, non procul a Perejaslavia, eodem loco situm, quo pauperes
esset

percupidus,

simo primo, tumulatus est. Mortales ejus exuviae anno 1652, die 30 decembris elevatae, et in sacellum ipsius nomine dicatum illatae sunt, ubi manserunt usque ad annum 1782, quo tumbsB argenteae inclusae sunt, die 16 octobris. Hinc ter
in annocolitura suis, die mortis 7 aprilis, 30 decembris et 16 octobris, inventioniset translationis die anniversaria.
Vcrs
,

monasterio

SS. Trinitatis

Cfr

I)

Prol. el Meuol. ad 7 Apr. 2) Dict. hag., p8g. 86.3) Menol.

ad 7 Apr. i) Mouiaviev, Vita SS., ad h. d.

S) 1'hil.,

UUl

.,

III,

237.

jjjjjg

Yin,

ANISUS ECCLESIASTICUS
106
DiEs VIII

etIX
ArniLis.

DIES
Vacat
Meno?. ^p/^.
etc.

VIII.
Plilesonlis cl Ermii (M<. /Jmw. Terra.

Ostromira-

i-

-Rnfi

AwncriU
Pf-J^''

num.

Bx

variin.

cum

Hier.

GP

Pg.Vtnd-

^irm. Dom. Maz.

Chiffl.

Mg
S.

ini,
'

pa^pa,

iProl.EuckJ^^^^^^
et marl. Panor.n. (Itg.).

,,^^. ,,,f^_

Med. CF.).

Med. GeorgU

Phiiareli,

mon.

OHSERVANDA.
dictus, in nonnulHprodion vule-o Rodion
Ocorgi fituIn Cod. Paripetituri. faota calumniis essent S.Grogii, pro Georpu; forsan est sino I legitur. vulgo agitur ad diem priBen MytireniE, de quo Niphon. de Niphonte notitiara liabes S. cedentem Brevem Philarelv*. Ph.laretes diei. hujus in Memoriis Slavicis Basiln, sub Saracems monaclius erat Ordinis S. consecratus, circa annum dccc.wiv,

s. eroi.on.

<?

^^

VoSit^ut cum omnibus socus.aut


Ss!

cum

Agabo

et

Bufo

^-^'Ji^J^^^rA^-l^o

martyrio

^-nante

hoc enim tempore Hlichaele Balbo Siciliam Saraceni_, test.bus Cedreno occuparunt
:

etZonara.CfrActaSS.,pag.

/53.

?evocaredSant, anlequam

sanct.ssimi

pap

Memoriae
Niphoit Novfjorodensit.

Slavicae.
libertati

probabilius videtur,oriun-K Tiphon, Gr8ecia,ut Timotheo.hegumeno du ' et in monachum a

Dovum

Ut autein sedique suae fuit restitutus. de quo raetropolitara, Constautinura


,

Kievoc,7ptensi, tonsus, densem ascendit anno 1131.

cathedram Novgoro-

Quam

d"^.".-"-

Bussorum lugenda d.ssid.a paret, principum Gr^cis et Mav.c.s reavit Erat autem litteris
excultus,
et ecclesiastic

accepit, Kioviam iter instialibi CPoli venire verura raorbo correptus, tuit, eidem obviaturus; Iheoanno 1156, mense aprili. a S.

ibidera obiit

dosio in somniis visitatus

quemadmodum tum

disciplin peritus, Cyr.aResponsa ejus ad j.yr.a-

deque morte sua tum erga liunc sanprEEmonitus. Erat namque Virginem devot.ssimus. ctura.tum ergaBeatara c^u^, .

Lmhieromonachum,tumahascnpaaW
excitavit et monatestantur. Plures ecclesias auctor fuit et institutor aterii Spasomirogensis quod raetropolitam, Ruthenum, eo

Mag a^Ptis

faraa,

qui apud Novgorodeuses qu praecipue ^^^, Novgorodenses

P^^

^^^^^.^^ ^^ ^^^^^.^^^

eum

totius

nunoupant,

patronmn Russi^ defensorem et venerandas ejus maxime dolentes

Clementem ab episcopis Kussis


;

inconsulto

Patnarcha

agnoscere Constantinopolitano, fuerit electus, Cryptensi quapropter in monasterio renuit det.nebatur, Magno Duce inclusus

ab Iziaslao Long.mano ^ ueort^iu i^ui^v.." seu donec a Georgio Dolgorukio --3nec

Novgorodiensi teraplo, exuvias non in S.Sophise Kioviae fuisse consed in Cryptis Theodosianis ejus alii voluut esse 15, alu ditas, Diem obitus incertam pariter dicunt orthodoxiam 18 vel etsanctitatem.

il Phliarel.,

167. 8) Miirav. ad

hunc diem.

DIES
Ostromira-

IX.

num.

Ex

uarii.

Sirl, Clar.

Dom.

Maz.). bS.

MM. ^"^P"^^"

^^

^^^

SS. marl. Hehodori,

observanda.
loco In quibusdam codicihus mss.
S-

Eup^y-

s Eupsuchim.

S.Amphianu.. J)e S. AmphiaDO in Men. Claromontanis


SS. WM. in Pertidc.

egiraus die "^^pnl.s^^r^^^^^^^ una cum .li-desio ae quo Per^^^e p^^^^ Ad marty res lctum ibidem. ag-etur sancta martyr la, de qua tinetquoque HeUodorus. quem expriS. XI Septembris, et excusa. In munt seorsim Meuaea Graecorum

Claromontam Basil. Menologio et in Synaxario aperte vocatur episcopus, po^ \^!'^^ collegii primo loco, dum a caetens prftermiUiiur. coa.

s.W ex l Hypomonara, martyrem, retuhmu. ue ^^p^crtnKaniano jam ad qumtam aprihs. agunt nona ss.^^^ ^^ et Coprio codd. Slavici

termuthio
JuUi.

^^

jtrii*-

DIESX.

GR^CO^LAVICUS.

107

DnsX.XI

DIES
Oilromira-

er

XII

X.

ApaiLis.

num.

Ex

varii*-

Maximi, Pompeii, Zenonis, Alexandri, Tlieodori, Macarii, el aliorum nuraero 40 (Mst. Tern. Prol. Hor. Kal. cum Hier. GP. Pg. Flor. Neap. CF. Vind, presb., Azada^ni el Audicii, Chiffl. Sirl.Bas. Sirm. Maz. Crypt. Dom. Med.). SS. Jacobi, diacon. (Men. Kal. Prol. cum Chifp. Mg.). (Bas. Maz, Med. CrypQ, Macarii, episcopi Antiocheni [Ug.). t Agabi, ap., unius ex lxii
SS.

V
t

ACAT

MaHyrum

Terentii, Africani,

t Holdae, prophetissae

(C/ii/^.

i^^).

OBSERVANDA.
S. Tcrentius
et soc.

nominant; quidam solura Terenquera Crypt. vocat Terenlianum; in Mst. tium, referuntur quatuor priores; eosdem noniinHt Rum. mutato perperam Pompeio in Poplium, numero additoque S. Zenone, et quadrageuaria
Alii alios

Menologia De omnibus denuo agit Prologus die


28 Oct. et 13 Martii. In Martyrologio Basilianorum Italo-GrjEciae fit commemoratio S. MaSancti Macariif carii primo loco, his verbis episcopi Antiocheni, Ordinis S. Basilii, virtutibus et miraculis clari, Vide Acta SS. ad h. d. Erat archiepiscopus Armenus, residens in monasterio S. Simeouis Stylitae, prope Antiochiam.
:

S. ^^acariu

Antiocheniu.

universo.
silii

Eumdem numerum

indicat

Men. Ha-

at cod. Serbious Sisatovacensismonasterii tantum recenset36. In officio diei celebrantur inter quos occurrit quidam nomine triffiota, addunt Macarius. Alexandrum et Theodorum

DIES
Ex Ostrom!rano.

XI.

^S

t;^^ ^^^^.^ip^^lXrSof^^^uS.
SJoanms,
Chiffl.

Ex

variif.

(Pro^

^- MM,

Proc.si

et Mar.iniani

discipuliS.Gregorii Decapol.t* [Prol.

cumMg.

Claffl). [Jacob,, l>es.

^^^^Trlphenae, mart. Cyzici (Mg.

Med. Marg.).

OBSERVANDA.
Cod Par. I de .ore corrupte
habet^^

S^An

S. Antipm.

manuscri^ dilhi. Prologus et Papebroch.anus addunt sequentia: qm ''&' ^/''S^^f'^!' ptus

b i-na ^f.^^ ^^^^^J^^Zt^l^^^^^^^l co^ .^ ^^^^^ ^^ In Dict. Ha^. ad h, d. refertur 29 Martii. fd

S-

P--

..^

S. Joannes.

in editione

Menaeorum grsecorum Veneta auni

DIES
Ostromira-

XII.
j,
(

num
Ex
variis.

V
.

iCAT.

S,

Bas.iu, ep, Pariensis et

conMj/^* '"

alii

'^^^^'^^-^

Pg. Mg.Sirl. ^;7^-;-^f^7p^ Mg.Chtffl.CrypD.S^ j ISS 031^4 flLmProi. cum Mg. Translat,ovenerandffizonseSS,De.pane(m.^

tf^^i^U^

permuUi cum Hier. OP. Vind. ^ (^^^^. ,, Bas. Sirm Maz. Sirm. Mg. Med. Cnfft-).
Chiffl.). S,

Pausilypi, mart,

(Ternob^)

S,

Anthusa.

Men^^P;

A,hanasi.-B, abba.issae

^tidTseu"Tda,
^j

et Joann.s

(M.n. /Ta/.P.oJ

cum

C//^.

mon.{Ath.)].
Go!h-

CP. ex monast, Manuelis

(iVan.).

t Sabae

rt:'(S: 'S).SJ, S,et

soc, \Taur.). t Mart,ni,

pap.

R. iMed.).

OBSERVANDA.
S. Basilim.

referunt S ^vica Synaxar.a S. Basiliua, quera seannuntiatur in Men. Bas. die fereomnia,

S.

Artcmon.

mentr-

Sfitin

Zomi Deipor

martyris Arteraonis meIn f-rm euu presbyter. In Men^ s Crypt. asseritur fuisse In Men^is Martn. Slavicis laudaturad 24 annuutiatur h.s verb s GrJcorum festum B. M. %adem die, anno 6450 (q,"*J]omjinoP%pfiy ^^^^^^^i")!^^^: regnantibus Constantino et allaia est veneranda ^^^ rogenitis, ^f;.47 tn Nosirse ex Episcopto lylse

Contra

S.

Bas.Menol.hod.e

die xiv August., qua ob.isse Colitur tameu tum diciturin ActisejusGrfficis. tum die xviii Aprilis quo probabihter hodie, Pro ogo narratur translata est hodierna. In tera .ore Athanasiam viro suo orbatam fuisse S ^ginam invaserant Russi (lege nuo insulam proximara. soroMauri); earadem raorti jamjam ut per quadrag.nta dies conlius

ponenda esset

Uerum ^regfamurbem{C?o\im); posteavero monumento Chalcoprateorepositainsacro rum, die Augusti ^^^fi'^^.^''^^?*''*?!?,,,^

nar^ Domin^

S. Pauiitijjnt)

S. Afliananiu

expendetur in Anno snbs t huic annuntiation.. S. Paulotypus, mart Slavico ad 31 Augusti. vero nom.ne corrupto refer tur in solo Ternob.. ad dec.mam !l''^\^^'^:'-'J'''Z in Naniano est mein insula .Eg.ua, imsia, vidua et monialis

ribus prfficepi^se apponerent seauentes pauperibus mensam neglexissent sanctiraoniales, appaQuod cum negligent.am exproruisse eia S. Athanasiam. notatu ac sequentia addidisse verba basse oporiet, quaecumque pro anidiffna : Sciatis mabus defunctorum fiunt ad quadragesimum sive usque, sive eleemosijna prsebeatur,

diem

alantur, sivepreces presbyierorum %ta persolvantur, prwdictis ammabus solitx peccatorum remtsstonem si pec-

muperes

nrodesse ui aut, stjustse sunt, catis aravantur, obtineant; bonorutn 18

Ociobris

Tomus XI.

A""
DiEs Xlll
KT

ANNUS ECCLESIAOTCUS
,.,
,

XIV

SS.

WcnmWt

Uavid.

impletione ditentw-^l scnpturam f^^J^^^ tabula Papebrochiana adeo corruptam. sancta abbatissa fj^^^^^^^^^ prorsus intelU^at. excepta P^^^^^Jf mviae lu pro ?,f;^f/f^ S. Dada vocatur rnnminp^ KoVoscitantia scrib^ qui ^^^^1^^^^^^^^'=^ P/oP^^o ^^^^, formam abbreviatam pro nomme

Tn

bonorum omnium

Kf

iNEov^aprupo164 exlibrocuiinscribitur anno 1730, fere centen^ JcJ^tiv. Obiit Acacius spirituahbus donis, ut fertur, ,ii,, virtutibus et
tiao-

tjavit
S.

(Grffice

Zeno.

l%\
Go-

1: De

S.

S. Va6a8
Ihtu.

c.^pt;8 est coli ressorsiiaiL-euuu., .u....v.^^---_-^ . fessor sit dicendu., f"'" J^^J^L^V^otho e^^^^^^^^ S. babae botno emor pag:.70et seq--S-^t^^i.^'r^^ h. d., pag*. 70 et seq. diem .1^"".,^"^^?.'^^'^. tualem esse seq.^^^^^^^^ 88 et ^ea AlteActa. a Bollandiams ^ditav P-

scribitur enim David contracte quo Zenonis vita, gestis et modo cum tamen nude conut martyr,

curriculum mut in moclarus. Religios vitae Olympum, dum --r: ^asterio . iionysu au uiULiv^i^ nasteno S. Dionysii ad montem w.v ^iu ^Kot viD-Psimum tertium ; perfecit vigesimum annum agebat loco ubi autem in Monte Atho, et quidem Maximus Causocalybita , cujus olim deg-erat Eemulatus est; quin Tnores vitamque ex parte

riusSabffi
iste,

ducis,etmmGothi,

at

non

botma,

S. Uarlinns.

passi, sed Eomae cum lxx sociis ut In Slavicis Synaxarns periia fit XXIV ApriUs. multis refertur die xv, qua ^^^f^^^!;^^''^,^^^ agetur a^ diem proxime

merao-

De

Araciw.

S. Martino quoque e^nomento Novum Acacium, sequentem. Anastasium, comme seu Juniorem. a baptismo tom. il, morat hoc die Patericon Montis Atho,

ascesim) pulverem maretiam {mirare uovam solitus farinae loco siccis herbismiscere moreum severior et msolentior erat ^ y^^^^^ ^ crescebat (ut illic vivendi ejus ratio, eo magis tanta erai mos est) apud alios auctontas qujE A^^ ^^^^ -^ spmtuahbus ducem sibi H j^^j inter quos nominandi po^^^icu. o ^nt; Nicodemus et Pacho^ ^^^ ^^"^^^^ quos ad voluntariam pro erudichristianafide mortem parasse ferlur et ^^^^.^^ ^ ^.^^ Galacensi, in dioecev christianis piisque parentibus , s^ P
;

^^ onunuu

DIES
dstromira-

XIII.

mim-

Ex

varii.

ciimSirl.Clar.Maz,Dom,Mg.Chiffl,Taur.^, , m D T papae (Mst TernPar. L J?m Sis ^""'^''*'"p^^f iern Kal. cum Bas. Hier. GP. CF. s, ma.l^ (ProL ^^'^ Nan. Med.). S. Cynll. (Rum.). S.Crecsent j^ ^^ ^,^^ Kal). b- ^rieuK p Med.). S. Thomaidis, marl. (Men. Med Taur. Vind. Nan ^^'"^* KaL Hor. et ^^^^^^V)^!^^(Men Veri Chil. Og Cap. Novg. Prol. Cyropolitaniret Asce.ri^ fil.^;^us^P.o^ 7^^^^^^^^ mart. (Bas.Mg.
. .

^^^'^-

S. Mariini,

fei
t

MM. Maximi, Dad.-e el Q.iinlil.an./5^H. Mg. ^^f),lf~''^^^^^^^ Roman., marl. (^^^'\^^^^^^^ Med. Sirm. Dom. Maz. Chiffl.]. t Zoih
Basiiii, ep.

Men.)f

Maz.). Pani (BasCF.) t Tl.eodosi., ^^u^^^^^^^ S.meonis, arch. '" P^^^'^* ^^^,^ franslalio I MM. 5f '^ ma... (tiier. ^^- iVan. ^ Taur Flor. Maz. Sirm. Dom. Merf.). t Hieodosii J Cp. (Flor.). el PauU Jun.ons, pair. S Januani (Neap.). t Alexandri, Joann.s

nom
;

ff^\tTZ^^^^^

a^i-

OBSERVAISIDA.
Vulffo referturhodie sanctus h.c hieromartyr, non Seleuciae episcopus, ut conjicit iapebropassus tempore chius, sed presbyter Laodicese, praeside Patricio, cum episcopo liiocletiani, sub inscnbitur Sisinio; et quidem apud recentiores Antiquiores synaxanstae duce primo loco.
S.Cr^^^ S. in Cod. Rum.sociaturcumS.Martino De S. i^has co S sceus refertur iterum die xv. vide dicta ad xiv ^t xvii Ap lis

^ Aritmon.

Crescens.

ffiasicM.

seu Phusica -SS.Eleutheinsuper Acta SS. ad diem xxi. etZoilus passi sunt sub ^apore riu/Theodosius

.^-

Eleulherius

ct

soc

.'

i>.

mninxu A/arnm,..

{;,gjjQ,_

S. OuriUHs.

gasiliano, S. Martinum, papam Romauum, referunt hodie ; recentiores vero exprimunt die sequenti Parisinus cod. legit 5. Marini; Possevinws ffique male S. Mai^ciant. Quisnam sitille Cyrillus, non assequor; forCyriacus martyr,de quo ahi agunt postndie;
; : :

aquibusRe^e Ouorumsecundus.Theodosius, Basihus

dam nerperam

vocatur Theodosta

S. BasiUde V ^o n^on diversus esse videtur a Apnlis. cum S. Gerontio relatus est ad diem 1 socii a plensque nommantur S Simeon et

qm

S. Htimeon

ei

san

quidem primo eliam ad diem sequentem, et loco, ut modo videbimus.

$oc

DIES XIV.
OslrumiraTiwm.

Ex

varii$.

' X.";u".eonis, ep, in Pcrside cl marl. e. soc. 150 (Mst Tern Pg. Cap. Marlini, papse Rom. el conf. (ChU. Ostrog. Bas Maz. Nan. Crypt.). S.

"-/-/^

P^Z"'prl

1lorKal.cumPg'Flor.).SS. MM.'lius,achi., An.on>i et '^--^\^. el Azali, eunuch. [llf^^/^^J,''^ (^'^.^^^''['''^2^ Horol. Men. Kal). SS. mille Marlyrum in Pcrside Taur l. Mea. Ardalionis, marl. (Prol. Kal. cum Sirl. Meg. Chiffl. Med Taur Maz ). S. GP. S^rm. Maz. Dom. Aris.arch., Pud. et Troph.mi (Par. Novg. 3. cum
Crypt.)

f^-f^

aposl

^TThSdStaff^ix urbc Alexandri.


el soc.

^Sirl.

Mg.

Chiffl.).r

MM

CF). t 150 (CF.). t Phusici el fih* ejus, mm. {Bas. Maz. el Azae. d.acon, ^Bf i"''- ^^; (Neapol ). t Pau dypi, rar. (Nan.). t Jacobi, presb. ?^: fS.rm.). t Zo.h, Ro Nan Med.).iCsrL. sacromarl. (Taur. I). t Eieutl>erii, Persffi, mart. (Sirm.). niani (Sirm.). t MM. Theodosii, Basilidisel Geronlu

Anan. Abdel. Phns. MM. T.burtu f^^Valenam

OBSERVANDA.
S.

Simeon

et

$oe.

In Ternob. et Bas. nuinerantur socii S. Simeonis 150. Passus est in Perside, nou secus ac Tzates cum aliis martyribus miUe. et Phusicus viMu filia sua, Jaeobus et Aza. lu Nauiauo voca*4 ,

tur ep. Antiochiie. In

c^

mtlle nis passi suntetinter quos ^zates -^.Ji^ Mavicos tinus refertur hod.e apud synaxanstas
recentiores

^^^^^SiinT/Certamen martyrum qm cum 180 sociis S. Simeo

GRiECO-SLAVICUS.
recentiores primo loco ; apud GraRCOs vero die praecedenti. Consule quae de hujus sancti pontificis et martyris exilio docte scripsit AssemaDe nus, Italise scriptor. t. II, p. 49etseq. SS. MM. Lithuanis vide Act. SS. adhanc diem, pag. 265. Leopolitani codices, in quibus haec martyrum trias refertur, sunt nuraero plures.

109

SS

tf W. Li-

thuani.

Non uno
S.

die cum Christo triumpharunt nam Joannis obiit 23 Aprilis ; Kustathins vero

13 Decembris. S. Aristarchus in Menseis Grsecls hodie nominatur primo loco cura Pudo et Tropbimo in Slavicis vero crastina die, excepto Parisino, in quo tamen exprimitur solusAristarS. Cyriacus duplici Synaxario Taurichus. nensi inscribitur, semel quidem ad hunc, semel ad sequentem diem, quo occurritetiamS. Cyriacus, Hierosolymorum episcopus, nou tamen martyr.
;

Dtt
^.

XV

Aprilib.

^riitor-

chvt.

lMein.oria,e Slavieae.
Auloniun,

oannes

et

Antonius

fratres,

nec non et Eu-

Joannes

fiu$lathiuf!

, statius nobiles erant Llthuani,01gerdi,magni ducis Lithuanise ab anno 1329 ad annum 1381,
cubicularii. Populariter vocabantur Kumets, Krug-lets et Nezilo. A familia christiana ipsius
ducissB natione Russffi

publice confessus, fustibus cfesus est et in carcerem iterum detrusus. Demum, post multum temporis, Antonio de quercu .suspenso
die 14 januarii, ipse
clausit,

quoque suspendio vitam

die

aprilis,

quemadraodum
fatum uactus

ei

ad veri

Dei

cultum

praedixerat frater.

Siraile

est

ronversi, et

ob

fidem

praesertim

a Nestorio presbytero baptizati, catholicam constaiiter professam, quod vetitos cibos statis diebus

setate florens et vultus Eustathius adhuc decore conspicuus. Post multa namque tor-

menta,
cutis

post

verbera,

cruris

confractionem,
sibi

comedere recusarent, suspendia necati sunt, jussu Olgerdi, adhuc ethnico ignis cultui adJoannes in carcerem dicti. Et primo quidem Antonio missus--, et post annum animo

cum

concidens impise principis jussioni paruit et contra, licet vinculis liberatus est. Autonius rainor, mansit inconcussus, fratremque

ethnicorum non permittebat) violentam detractionem, in eadem illa quercu suspensus, marlyrii palmam promoruit, die 13 decembris. Passi sunt Vilnae anno 134:i, et in temcapillorumque
[quas

more

radi

plo SS. Trinitatis

ritus

graecorussi sepulti

natu

anno vero 1347

in

Sanctorum Eussicum Al-

apograviter increpuit, imo ct videre renuit fidem rursus statam. Kesipuit Joannes, et

bum

a merati

S.

Alexio, metropolita Kiovicnsi, adnu-

(,fr !

AcU

SS. ad ..v Apr. pog.

ct scq. 2) Menol. e( Wrs'. ad h. d

5) Dict. hag- pag. 36. Philar.,

II,

28. 93.

DIES XV.
OBlromini

mnn.

Bx varm.

omnes cum Bas. Hier GP. Vind. Nan. Med.). S CreSirm. Dom. Maz Ma..Taur.).SS Am.arscen.rS,' t (M.;. Novg^Z cum Sirl. Mg. Chiffl. Men Pr. Hor. Kal cum Bas. Coisl Flor.). chrPucte elTheoph.mi aposl. [Rum. Chil. Og. Medrol. Dom. Leop. II. Kal. Hor. Prol. cum Bas. Sirl. Mg. Anastasia
S^S^ahffl

Golhi marl.

(Mst. etcxleri

t: BalLi
iJs
c

e'

V-.

^TS' fiieodori, presb.

et Pausilypii

{Men.

Chiffl.

Maz. Neap. Med^). t

Mille

Martyrum

in

mZini

TauT//.) t MM Dom.Maz. ).t Leon,da3.,nart.et Leonida, ep. Athenarui (Mg.Med d,acon,, mra (Taur. II.). et Azae, (Hier.OP. Nan. Vind). t Jacobi, presb.
c

Irena;, Agapia5 etChion,=B. [Sirm. Ma..).f

a#

Qmna

seu Cyr,ac,,man.
soc.

obseevanda.
Cappadocia, apSabas, Gothus, martyr in Saba etiam Gotho orime disting-uendus ab altero refertur xxiv hujua. In qui RomiE passus est et
S.

S. Sahof

Go-

Ifmx

hst siffnificatoof^wm.Occurritnon unadie. S. Aristarchi hfficdies iu Synaxariis Slavicis Menolog-io. soc- propria, ut et inBasiliano
et

s. Ariiarchi,$

ctsoc.
5. Crecen-

ad Cod Rumiantsovii cog-nominetur cZm, quod ut videtur, lectoris offlcium

desi-

innnunt aliquaexDrimitur voce illa slavica,et ubi inter alia legirau tenus Acta martyrii, psallendoin eccleS Sabam assiduum fuisse in
Potest pag-. 88, Ut. 1 sia (Act. SS., 12 Apr., corruptela vociselavicffi gotin, quffi etiam esse
.

maandum,

Aprilis. tim. Cre**centius relatusfuit jara die xiii Novg-orod. 3 additur qui Myris. In Menaeis sequenti. |-':*"_ DeS. IreneSlaviciCodicesagunt die Duos ^; ^v^'^Quisnam sit S. Cyriacus non constat

LeonidHS referunt kaleudaria, alterum martymartyn rem, altcrum episcopum S. Leonidae Nicodemus. in Naniano additur S.
;

-^

Memoriae
Mttislaiis,

Slavicaetissimum, condidit Novgorodix et alterum S. Theodoro Tyroni sacrum


; :

magnm

(Ihj:

Kiovicnfis.

prmiad hano diem commemoratio Mstislai Eadem die, commemoratio eipis his verbis
:

xn Prologo

Serbico manuscripto saeculi xui

fit

orthodoxi principisMstislai,a sacrobaptismo isteVladimirt Theodori. Erat porro princeps Kioviensi successor, filius, ejusque in sede donis christianis virtutibus, magnisque Dei in quemvis homiinsignis. Enituil in eo mira misericordia et domus divinae zelus quo

Ktovix quod consecrandum curavit a magna solemnitaie pluresque metropolita Kioviensi Michaele erexit. Aurum et argentum ne ecclesias
;

alias

manu quidem

tetigit,

divitiat^7n contemptor

nem

eximius. Mortem suampr/BSciens,seputcrum pararijussit,inquoet conditus fuit magno honore a filio suo et omni et stjnclito (seu se-

impulsustemphtmAnnuntiationisMariseVirpretioso ginis^auro, argento, lapideque

natujatque in prsedicta ecclesia S.Theodori


Vladimirusille, depositus. Ita Prolog:us. Porro

oma-

110
UlE5 XVI ET XVII

ANNUS ECCLESIASTICUS
anno 1056 vel 1057exaratus fuit, sive auctoritate sive setate omniura proximum, utpote eexaginta annisduntaxat aut certe non multo pluribus recentius. Utrumque templum, B. Mariffi et S, Theodori, exstatetiamnum. Csbtera Mstislai gesta leguntur apud historicos
codici qui
scriptores.

Arnius.

de quohic sermo,cognomentoMonomachus,Kiousque U25,quo cessit e viffi reg-nabat ad annum

locum successit eodem anno Mstisanno 1095: lausnoster, dux Novgorodiae, ab 1099,ecclequam dum g-ubernaret, anno scilicet condidit, m siam Annuntiationis prope urbem
vivis. In ejus

usus celeberloco Rurici castello dicto, in cujus rimum Evang-elium conscribi jussit, Mstislaviense
ideo

Nomenejus nusquam
nisi in

infastis sacris,
illo

quod sciam, occurrit


sgeculi xiii.

Prologo

Serbico

nuncupatum, atque Ostromirano

12. 2) Voslokoff. Cod. mss Cfr 1) Anna!.. t. I. pag. 151,11 et pag. IV, cd. 1862, in adoot.

Rum..

pag. 452. 3) hveltia.

t.

IX, p. 73 et .eq.

4) Diel.

hag.,

DIES XVI.
O$lr0miranuin.

V
m

Ex

uoni.

Dffi

Theodor el aliarum (Mst. Tern.Rum. Sis. Chil. SS MM Leonidae el Dom.Maz. Med. Chiffl. Taur.)f Acacu, ep. MeUeKal. Prol. cum Bas. Neapol. Strl. Mg. SS. MM. Iren, Agapiffi el Ch.on.ffi {Chil. Men. Novg. 3 Og.
soc,
Chariessffi,

ACAT

'

(Par cum Hier.Vind. Nan.). Flor. Taur. Sirm. Maz. Mg. Vers Pp Prol Hor. Kal. cum 6p. Pg.

Sirl.). S. Irenae,

mart.

("r^f^^^X::;^'^''^^ Sl|-^.W. M.. mart. (Bas.),


(Sirm.). t Crescentis [Genelr.). Adnani,

Chi^.). t Georgii, ep. Myt.len.

OBSERVANDA.
S. Leonidas.
et

or

De S Leonida martyre et ejus sociis jam actum est die xMartii,ubi commemoravimus martyriiejus socios, Chariessam,Nunechiam, Basiet Gahlissam, Nicam. Callistam, Theodoram

na, ultimo loco posita et S. Adrianus, de quo die S. Acacius a longe pluribus referproxima. De SS.lrene, Agapia etChiotur die sequenti ac martyribus, egimus supra, ad nia, sororibus

5. /icacuw.
^'-

''"^"'^

*'

''"'

nam.

Harum unam tantum

nomiuatira refert

S. Cbanessam, Rum.; praeterea Theocodex


;

III

Aprilis.

An

manetin obscuro. Irenera


potuit solus Genebrardus.

attera Irene sit eadem ac prior, in Hircenem rautare

recens vero doram nominat codex Ternob. Prologus omnes.Quibus adnumeranda est S.Ire-

De

^.

.^^

S.

Georgio vide

dictaad

7 Aprilis.

DIES XVII.
Ottromira-

nm.

Ex

varii.

Tern. Rum. Sis. Kal. Hor.cum Bas. Sirl.Maz. S Aeapeti papae Rom. {Mst, Men. Prolog. Mecl.). S. Acacii, ep. Melelenae (Rum. Tern. Chil. Og. Men. Chim Neap Hier. Vind. Nan. Maz. Pg. Flor.). S. Cosmae, ep. Chalcedonis (Par, Prol Leop Kal Hor. cum Taur. I. Dom. Abdelai et Ananiae Persidis et mart. et soc cumHier.Nan). S. Simeonis, ep Ascelnae, Azati et aiiorum 1 1 bO soc. (Par Men. Fuch, Usthasani, cunuchi, Phusici,
'

uresb

mart. Maz. Mg. GP. Pg. Flor.]. S. Adriani Novg'. 3, Kal. Hor. Prol. cum Sirl. Clar. Chiffl. Solovecensis (Men. Kal. Prot.]. Prol Kal. cum SirL Mg. Chiffl.). Zosimi MM. Basilissae el Anastasi^ (Sirm.). t MM. Leonidse et t Sabcx Golhi, marl. (Sirm,) t Memoria S. P. N. Eulhymu, ihaumat. (Med. Sirm. 600. (5tVm.).tIrenffi, mart r5e>m.).t Ardalionis, mimi. [Bas. Med.). Taur,). t AnlhusJC (Bas. Maz. Med.). t
.

OBSERVANDA.
$.

Adrianns.

Zo$imiis.

S.

priMenffiis GrjEcis Simeon et soc. inscribuntur $oc mo loco cum officio ; in Novgorod. 3 fit raentio Thaumaturg-i sociis. s. Enthymim. solius Simeonis, omissis titulo ornatus refertur Kutbymius, tura hoc die,

Simeon

et

Adrianus ad numeratursociisS Leonidse, quo die prsecedenti. De Zosimo Solovecende sacras.quarum si, qni plures ecclesia.s habet sibi tresMosquse, teste Kalendario Mosquensi, pag. In 267, agetur modo, in Wemoriis Slavicis.
S.

qni commeraoratus est initio mensis. Nam omnia eadem sunt, excepto primo verbo, cum die primo et secundo legatur certamen, hoc vero memoWa. Recolitur autem meraoria vel translationis vel elevationis. Euthyraiura, Madytarum opiscopum.iutelligendura opinabantur Bollandiani ad ISAprilis; nihil quoque certi statuerunt eornmcontinuatoresad 15 Qctobris, in re ob-

scura satis.

tum proxime sequenti; sane non diversus ab

eo,

IVIemoriae Slavicae,
ZoBimus Sotavecentit.

/yosimus in vico Tolvujo, ad lacum Onegam, ^honestis et christianis parentibus, Gabriele


etBarbara, natus, a puero futurae sanctitatis signa dedit, raorura innoceutia et gravitate. Adolescens, a parentibus sollicitatus ad raatri-

suasorem et sociura habuit seniorem quemdam, Germanum nomine. Igiturin eodem ipso
ubi olim crucera plantaverat Sabbatius. ecclesiam eduxit Zosimu.s, titulo Transfigurasociis undique tioni-s callesque ligneas pro posuit. Misitquoque ad archieconvolantibus NovgorodensemJoannem fratres qui
loco,

monium, quura
tuisset,

caste

Deo vivere secura


paterna,

sta-

relicta

domo

monasticara

piscopum

vitam aggressus est. Et quidem iuitio solus NovgorodisB degit, dein vero in insulara Solovecensera perrexit, ubi postraodum monaste-

hegumenura nascenti coenobio impetrarent, cui in accepitque Paulum hieromonachum, animo obtemperavit. Verum enimomnibus ex
vero,

rium celeberrimum

instituit.

Quo

in proposito

cum nec

Paulus. nec successor ejus Jonas

GR^CO-SLAVICUS.
Bas monasterii labores situsque asperitatem diu ferre potuissent, communi consilio statutum fuit, ut deinceps e greraio suo hegume-

lU
DiEs

sam, ad meliora adduxvt, ejusque favorem et gratiam promeruit, postquam prsesertim proximam reipublicae Novgorodensis ruinam co-

XVIII

EvXIX
Aprilis.

num

eligerent. Electus fuit contra vota

Zo-

ram

simus consensu unanimi et archiepiscopo probandus propositus. Crescebat interea numerus fratrum; quare ampliorem ecclesiam excitavit novus hegumenus, sacris Sabbatii reliquiis
in

Tandem, mortejamjam extrema commonuit, sacrisimminente, que mysteriis munitus, somno mortis obdormivit, anno 1478, die 17 Aprilis, miraculis, ut volunt, et futura praedicendi dono conspicuus.
fuerat vaticinatus.
fratres

eamdem

illatis;

cellasque posuit

numero

longe plures. Ulud etiam a Novgorodensi prafecto et reipublicse moderatoribus impetravit, ut totum archipelagum Solovecensi monasterio

tribuerint

donatione

scripto
quffi

sigilloque

Corpus ejus in tumulo. quem effoderat ipse, conditum, anno 1566 in sacellum translatum est, Zosimi et Sabbatii nomini sacrum, die 8 augusti qua die deinceps secundo coli coepit. Sanctorum albo Russico adscriptus est Zosimus
;

firmata.

Marlham quoque,

summa

pote-

a concilio Mosquensi, quod anao 1547 celebravit

sibi infenstate in republica potiebatur, initio


Dicl. hog., pag. Cfr 1) Prolog. WeDol. el Ver'. ad h. d. 2)
1

Macarius metropolita.
Onhod., mens. Jan., Aug.
et Oct., an.

13. 3] Colloq.

18S9.

DIES
Ottroinira-

XYII.

num>

Ex

variit.

Rum. Sis. Chil Prol. Hor Kal cumBasMed. Uul. Ug.Pp. Gregorii Decapolitee (Par.Men. Prol. Chiffl. Maz. Sirl.). S. Joannis, discipuli S [. ^. Lop.Kal.Hor.cumBas.Dom:Mg GP.Sirl.Pg.Flor.Sii.ltg) S^Saba^Goth, ff f^^J SS. M'^ V'C'o (Pp. Kal. Mosq. cum Mg. Sxrl. Chiffl.]. Genebr. Chiffl.). S. Athanas.a; vidua; Antonini (Prol Kal. rirZo..ci, Zenonis, Acyndini, SeveriUi el '^-"^^^^''J^Z^Ilme MahomeI.) Joannis Junior.s, CPoU a Jacobi et Aim (Novg. 3 cum Dom. Flor. Taur. SS Kuhcic fS)/"^)], danis passi (Men. irai. /for. cum Mfir.J. [Joannis
S^^teraae. ep. Chalcedonis (Mst. Tern.

P%f

MM

II). t Georgu, X Eulhvmii thaum. (Med. Sirm. Dom. Taur.Iet PalaeolaurUffi (Hier. Vind. Nan.). t Agapiti, pp. - Elenlheni (Neap.). t Joannis II 'Dom Itg ) ep. (Sirm.). Anthusae Sirm.). t Ardalionis Sirm.). t Acacii, (Sirm.). t

epAn Uochemrraur. lei

OBSERVANDA.
6'.

Coamm.
Joannes.

S.

19 die; in De S Cosma actum heri; in Sirm. - In Mensis Graecorum excusis Maz 14 die.

ponitur Joannis primo loco, In editioue Meuffiorum Veneta. proprium. S. Salms Go' titulus facta, additur Sabae nomini anno 1603 ihm. est enim manifesto ducis, irpart?.:^Tou, errore etiam Gothi, quisub titulus ille alterius Sabae, militibus Romae passus Aureliano cum aliis lxx diei solus raartyrium est contra sanctus hujus ter offenaimus, scilicet subiit. Ejus nomen jam De sancta Athanasia, S. Athamtia. die xn XV ethesterna. ^E^ynensi, eg:imus supra vidua et hegumena ad diem 12 Aprilis in Pp. ^,^- P^^P^'"?/",^"Ult.mus Victor s Athanasium.

habetque officium

Projectus in medium eaminum, Joannes, Christo decantasd hymnum gratiarum. Alii versus prsemittuntur in Anthologio. quod anno 1719 publici juris fecit Glycas quidam. ipsamet Joanuina oriundus aliterque annuntiatur memoria Joannis, tacito martyrii anno. Versus
;

sunthi
TfjLy]OeU xafAivou defffAto;

yu^vbq xapyj

0EOV avu^vet

ev fxeffu) Ttoavyi;,
aoc,.

'OytJoart di/.drc xrav TMavv/.v nvpt

.S.

Viclor cl

iOc.

tata est in Pro sooius, Antoninus, deestin

Joannes Epiroin.

Acta et kal. ex Anthologia Gr^ca. VeneJoannis martyris latine fecit Matth. Radetiis anno 1630 edita, Sanctorum vulgavit Papebrorus et in Actis Aprilistom.II,pag:.610 et611. Adnotat
.

Sequitur idem elogium martyris Quod Pr editione. anno 1603 oculis habuerat Raderus in dum repetunt synaxanstaj facta. Hoc elogium non pauca temere immutant Adrecentiores,

dunt insuper auctorem

eloffii

esse protopapam

abesse a totis Menee.s recentiora antiquioribus et Menolof?iis, puta etsi Venetiis anno 1843 vulg:ata, Men^a.

chius,

ffius. hunc Joannem


enim

mentionem tamen laJoannis elo^io careant, verbis T/i air:^ v^Msp? ^^^f^" ciunt his ''^fHT

Narrant Naupliensem, et Joannis cosevum. patrata, Quoque miracula quiedam ope aquae reliquiae. Quorura nonnuUa Quam tetigerant negotiocum evenissent Venetiis. ubi Malaxas magnam aliquandiu moratus est rum causa ab ipsismet famam ohtinuit ideo Joannes, et spernenda; auctontatis invocabacatholicis non tur uti a legato

quemdam, Nicolum Malaxam uomine

patna

Eadem clie^ memorta sanc ^v oriundt, qui neomartyris Joanms Joanmna quoque sequens
srn 9...

ZsTusest anno 1526. Additur circumstantias ad quasdam martyrii

Shon
alludens

regis Portugalhffi Domno iHborabat cont^ qui a gravi murbo quo Diego. dicitur. simulac ahquid bibit nuo liberatus esse miraculis istis aqua Joannis benediota. De

de

legere licet

qu^ habeutur

opere penodico

Duhovnajabeseda. tom. -^Hv

'luixvYit (3Ay)0U xafAivou iv fxtffw,

Diciturinsynaxansta etseqq. aTurcisanno 1564. susesse Joannes Kulika

rjfrn^ Nicodemi pa^-

J'mnne Kulika.

DIES
0$lromiiarium.

XIX.

Hm

vnriin.

ImBBBBI^B^^^SSm

j^2
DiRs

ANNUS ECCLESTASTICUS

XX
phnuiu
[.

Aprilis-

imrl.Novg.S)

Phihppi, el ep., mart. (Neap-). t .Pai^ph^^.a et Dionysh PergaB i"

nis. Discalceali (Atk.).

SpS:iiip^::ir;ei; S^i^r^j^ W). Es|.h.gmenici (Ath,)].


Asathangeli

Socratis Theodori, Philipnaj, matris S. Theodori., Hier GP. Nan). t Mongini, Isauri, 'f^^ ff^fj^if^^ ^'/rw"i^i t Enn.ym.i thanm' (Sirm.). t t Ard^nonis r..n.,. [S,meo-

Mi.

OBSERVANDA.
S. Joannet

Pa-

laolanriia.
4'.

In Srsatov, codice legitur Coisliniensi et UriiiB


;

Joannis Palseoh
:

Chri$to-

phorii* et soc.

S.

Theodorm.

Chnstophorus, utrumque martyr et socius 'Victoris et aliorum prffitenta Prologo musaei die relatorum, memoratur in Kumiantsoviani etexcusojet iterum referetur Actis SS., p. die sequenti, quo illustratur in vetusio Soli Parisiensi Synaxario mss 747 Theodorus nullo addito inscribitur hodie S. cognomine quo ab aliis Theodons, discnmineTrichinam tamen intellig-endum suadet tur idem codex Parisinus, utpote qui die sequeuti
eatis

naJ.ct.io^a^iA-ov

monachali habitu et diaconatu auctum mox tamen in monasterium Oiy-ovofj.iov, ad montem


;

inepte.

S.

Olympumprope

Kissarara,.secessisse;

mdevero

Montis Atho perrein lauram Athanasianam fuisse evectum; xisse- ubi ad presbyteratum monasterium Philothei gubernasse, ac tandem

bacudonec u rebellantibus fratribus heguraeni fueritcoactus. Relictoitaque molum deponere Zagorffi conuasterio, in montem Phlamurium, ubipostquam septem annos tiguura,'secessit; sumraa vitse severitate peregisset, a vicmis

cum

caeexpresse referat S Theodorum Perj^ensera, agentibus de S TheodoroTnchina. tens omnibus Unde videtur anticipare una die tempons ordi-

nem,
phrii

fere solus expnmit idem caeteris Synaxanis Slavicis codex. Jamvero in ordine de tribus Theodoris agi solet sequenti

et

quidem.utputo, propterfestum

S.

Onu-

detectus, coenobii fundamenta Tura Epirum SS Trinitati sacrara excitavit. semiThessaliaraque peragravit, verbum Dei non sine vitae propriffi discnmine nans ubique, Euripo (nam huc etiara venit panter
:

jecit ffidemque

quem iterum

de S. Theodoro Thrichina die xx, de S Theodoro Syceota die Perg-ensi die xxi. de S. Theodoro Synaxanis exprimi XXII. Cffiterum in Grsecis Theodorum Perg-ensem ejusque socios vidiConfer etiam adnotationem diei appositam. In cod. Laurentiano Flosequenti

mus modo.
rentiffi

S. SacohMt,

mart.
S.

PaphnU'

Duos Jacobi. Kalendaria, monachum Paphnutiosdisting-uunt


refertur

nudum nomen

tiiu uterqne.

S.

EHthymius

thanm.
Simeondi$fal
eeatus.

eimartyrem in Menffiis Novgorod. 3 refertur sequenti. martyr, quem alii commemorant die QuaterjamcommemoratusestS. Euthymius, Vita venethaumaturgus hoc eodem mense. Stmeoms et iheophori patris nostri rabilis Discalceatiynovi thawnaturgi,\eg\tuT adhwnc
;

nerape in igne ac Atheuas) a prffifecto coraprehensus daranandus erat, nisi intervenisset praefecti maPhlaraurienter Morti ereptus, et inter fratres aliquandiu commoratus Constantmopohm ses supremum profectus est, ubi non multo post multis, ut fert auctor ejus Vitae, diem obiit, Chalcis, signis post raortem clarus. Conditus fuit moDeiparae unde biennio post, in sede SS. nasterium Phlamuriense translatus- Hactenus ejus auctor anonymus, qui non raodo annum mcerto mortis, sed et vitse tempus reliquit in quod tamen ex noraine Pachomii, episcopi De;

definin. metriadis, posset erui et aliqua ratione Hoc eodera die recolunt Graeci recentiores AgathangeiM memoriam Agathangeli, a baptisrao Athanasii, Esphiijmta Turcis nirin. qui anno 1819, ffitatis undevigesirao capite minutus est. Mortem au-

diem in Paterico Montis Atho. Deprompta est atque ex libro, qui Smyrnse prodiit anuo 1746, Simeonis continet. Narrat porro auctor officium fuisse, ejus incertus Simeonem sacerdotis filium decimo quinto ab episcopo Deet anno aetatis metriadis Pachomio (pendebat dioecesis ista a metropolita Larissffi), susceptum, atque dem

Smyrnensibus ejuratae tem sponte sua subiit, ut crimen antea expiaret, quemadraodum fidei sanguine profuso Agathangeli gesta, tot alii Montis Atho alumni. prolixo adraodura capoenitentiam et obitum quo sua descripsit Gerraanus quidara, a
larao

mutuatus
p. 436.

Atho, est auctor Paterici Montis

11,

DIES XX.

V
iium.

Ex vuriis.

Rum. Tern.Prol Sis Novg^ ^TC^do^^fperS-rST^AnaGp. S^rm. Dom. Med. Maz. Sirl Mg^ Chilffi.. ^ff-If^^^^])'^^^^^^^^^^ cum Bas. Leop. 11, ^^;,^'"^-];'-^^,^^"'', "c r.ro-orii ep stasii, heg. Smailae (Men: Prol. Gregoru, ep. cum Maz. Dom. Mg. Chtffl. Itg.). b. Anastasil, palr. Anliocheni (Kal.
S.^Theodori Trichinae (Mst.
'

(Pp.). t S

''"J'MM''vSris
Anton.ni-

t Thyphonis, palr

nuarii el soc, Desiderii, Procli,

^'"T, + M \1 ^^^^ ,^J' ''^. ^^'+ JoanmsPateolaurU^ (Dom. Chiffl.) t ''aphn-l". h-e^^; t ffff Acutiou.s (Sirm.). Sosii, Fausli, Eulychu el
^^/

^StZX CP

Zolici, Zenonis.

Acindyni, C^sar.i, Chrislophori, Theon^ Georg,.. ^ P-s.d^ rS.^mOSirm. Chiffl.). t Zachi, ap. (Mg^. t
"=>^' /'f^'""-,

^^Z^iJ^

rStVm.). t Paphnuti.,

^''"^-

T-

OBStRVANDA.
S. Theiidoru.

Tres Theodori, tribus consequentibus diebus occurentes, rera intricatiorera reddunt; prfEnomen sertim in iis codicibus, ubi S. Theodori Hasinealio additamento pouitur, uti iu Paris. causani talis dierum permutabes impromptu propter tiouia, nimirum festum S. Onupbrii, QU0d'unu8 e Theodoris ad diem xix rejectus Hinc conjicio Par. codicem scriptum fuisse
est

cultus S. in loco aliquo ubi vigebat

Onuphni,
LeopoU,

ut nunc apud monachos Basilianoa, et eccleubi hodie adhuc exstat raonasterium probabile videtur sia huic sancto dicata. Nec Onuphrium scriptum esse pro Januariq. soiet aie S Theodorus rergensis celebran Possevino perperamvocatur J/i^sequenti.A

dosius.

De Alexandro agimus

in Memonis olavici&.

.s.

Aiciar^

GR^COSLAVICUS.
S.

113
DiEs

\'iclorl

Slavicis. Victore et sociis actum est De die XVIII, esceptis SS. CaBsario, Theona et Christophoro ; qui nihil commune cum cseteris habent, ac ideo sejung^endi erant Sirleto. SS. Chri-

MM.

evocato, quasi postea fuisset episcopus. Sic enim sonat, distichon Graecum :
'Ovy\ y.aTa^a, a^X' dvi^ct, ffoi ).eyi, Zixy./jxUf XpiaTO; TTpoiTxaXwv at ei; tto^.ov. id est Noh descende, sed ascende, dicit tibi, o
:

XXI

etXXII
Aprilis.

s.ZacehxM.

.Btophori, Theonse et Antouii nomina inscripta sunt die praecedenti. Zacchaeus ap. occurrit in quibusdam Menseis hodie et duobus diebus sequentibus, Ex disticho, adjecto in editione

In Zacchseej Christus, vocans te in ceelum. supplemento Sirmund. inscriptum est: certa'

s.

januarm

eisoc.

men

Menaeorum Veneta anno 1843 facta, apparetagi de Zacchaeo publicano, de sycomoro a Christo

S. Joannes, ar.. quem S, Januarium esse manifestum faciunt sociorum nomina in Slavi;

cis Kaleudariis referuntur die sequenti.

Memoriae
AUxander
Om^entia.

Slavieae.
suos redux, monasterium ampUavit,
illudque

Floruit Alexander saeculo


sis

xv.

Annos viginti

sex natus, in monasterio Cyrilli Belozeren-

sepe munivit, et preediis, ab Anastasia, ma-

tonsuram accepit, auctusque sacerdotio, in quadam solitudine Karg^opolensi, ad flumen

trona nobilissima, ejusque


acceptis,
locupletavit.

Tcuriagam, cellam

posuit.

Mox, ecclesiam

sedi-

1479, setatis suae

dono anno salutis quinquagesimo secundo, vifilio

Georg-io

Demum

ficaturus S. Nicolai, cujus miraculosam imaginem secum attulerat, ab archiepiscopo Novg-orodensi benedictionem et antimensa impetravit,

vere in terris desiit, die 20 aprilis, in aedicula suo nomini dicata tumulatus cujus Vitam et
;

officiura conscripsitTheodosips monasterii Ose-

quin

et

hegumenus

salutatus est.

Ad

vensis alumnus.

Cfr 1) Dicl. hag., pog. 12, ed. 1862 2) Muiav. ad h

d ex Vilo mss. ouctorc Tlieodosio.

DIES
Onromiranum.

XXI.

Ex

iwnVs.

TheodoriPergaeet soc, {MsL Sis. Og. Men. Kal. Hor. Prol, cum Typ. Geneb. Pg. Taur. J Flor.Med.]. S.Onuphrii [Par. I, Leop.).S. Alexandse, imperalricis {Rum.cum Bas. MM. Isacii, Apollos etCondrali {/2Mm. SS. et JJ, Dom.Mg. Sirl.ClarMaz. Chifp,. Euch.Kal.) Kah Prol. cumBas.Mg. Dom. Sirl.Maz.Clar. Chiffi. Taur.I et /i). SS. MM. Januarii elsoc. Maz.), S. MicliKiB, proph. {Rum. Og. Men Prol. Kal. Hor. Vers cum Bas.Sirl. Flor.Dom. pair.CPolilani (Prol. Menol. cum Neap.Sirl. Sirm. cum Bas. Sirl.). S. Maximianiseu Maximi, Pasicratis et VaS. Anastasii Sinailffi (Pp.cumSirl. Clar.Mg. Chiffl.).SS. MM.
S.

ACAT

(Mg

Chiffl.).

lentini (Prol.]-S.

Tbimothei {Novg. 3,cum Taur. I

et II,

Dom.). S. Theodori Thrichinae,marl.


JJ.).

Eph.cumHier.Vind.).
(Sirm. t Papbnulii, mon. {Sirm.). t Zacchc-ei, apost. Joannis Palfeolauritae {GP.). Dom.Maz.]. t

x . Dom. Maz, Taur.Iet

rr^

f Anthusae
,

.u

OBSERVANDA.
Theodori nominantur in Menaeis sequentes Dioscorus, presbyter, Socrates, DionyPergensis. sius, milites, et Philippia, mater S.Theodori.In officio diei sanctus hic vocatur hieromartyr. Omnino sing-ularis est lectio Codd. Par. I et S. Onuphrim. Leopolitani, qui referuntS. Onuphrium, de quo S. Januarius sociosmarcaeteri omnes tacent. S. Janmriiis tyrii habuit, teste Prologo et Menol., Probulum ef gac. diaconos, (i. e. Proclum), Sossium etPaustum, Desiderium, lectorem, Eutychium et Acutionem, laicos de quibus iterum tractatur in PrologoadlO Sept.; ubi perperam vocatur Awwriiwsquemadmodum hodie in Ostrogensi. Cfr Mazochiusin Append. ad tom I ettom. lll^pag".
Socii S.
:

963 et 1002.

In ecclesia Russica

sancta Ale-

i'.

Aiexandra.

T/ieodortts

xandra trauslata esse dicitur nuper ad 23 Apri Masimialis, jubente Nicolao limperatore. nus, seu Maximus. de quo alii die xxiv, fuit Nestorii in sede CPolitana successor. Hujus

.v.

M,iximia-

,.

Antistitis memoria iterum celebratur die Novembris simul cum Gennadio etiam paXX triarcha CPtano. Maximus vocatur in Menseis
S.
Chiffletii, Sirleti et in

editioneVeneta anni IG03; atinrecentiore, anno 1843 excusa. nominatur recte Maximianus. In Neap. legitur Maximi, In Men. S. Pasicrates etin Prologo ep. Con.

ss. Valentinu$
et Paticrates.

Parasicrates f refertur die

24.

DIES XXII.
Memouia S.
lix

TiiEODORi Syceot.e {Ita fere

omnes cum Bas. Sirm.


Sirl. Med.).

Chiffl.

Hier. OP. Vind. Pg.

Olromi-

rano
BaevaT-iis.

Flor. Nan. Dom. Maz Med.Mg.). S. Nalhanaelis, ap. [Rum. cum Bas.
Clenientis.

Mg.

(Kal.Hor.cum Bas.Mg.

Sirl.

. nr i SS aposL Apellis. L..c* s,n. Luc. el Med. Sirm. Maz. Ch,ffl.).S. T.raolhe. (um. cm

Mg.)

S.

V.lalis,

Vscvolod. mon. (Men. Kal. Hor. Prol). Translatio corpor.s


(iV.ap.).

Gabr.el.s, duc.s
i

PscoveDsis (ProJ .K^a^. Vers.). pap^e Romani t Nearchi. n.arl [Mg. Chiffl.]. t Gaii.

.,,..! i M.chaeffi,

proph. {Sirm.

,o-

Dom.). t Zacchaei, apost. {Sirm.). [Acacii{A/^-)-J

OBSERVANDA.
s.

ncodoms

Theodorus Syceota
"fftos.

in

Ostr. et Mst. dicitur


;

Memoria

sycJia.

licet fuerit episcopus

Eum. plenms

Nalhanael, seu commemoratio cogntttonts,


qua

sancti antistitisTheodoriSyceota;.

ANNUS BCCLESIASTl CUS


DiEs
ET

XXIII

guain notiUamChristi

venit.lt.

Men^af d -

P^*rurconstat aliunde

at martyrii

palmam

XXIV

Avnius.
SS. Apellet. txtcas el Cle-

mcrw.
S. Timothens.

C=^S^^^nS:?,^ S^i^pKs,^nSar^^^^
ios ; qua eadem d.e iu K-jmcod. PP. ^rsdicatorum /^^ftrlm^n Syceotam et apost. Natha. ?urTost Theodorum apostolus, 1/pW, Idemne sit ac S.Tliimotheus,

tnW

commemoratur

l''

et

S. Gaius,

qui iu r^o"u cum Thimotheo PassioSym^ f;"^ S. ('".P?* -

fun^endus, non liquet.

papa.

Romis

Ita
scil.

Crte

P^.; ex graeca pronunt.at.one

marmor Neapolitanum

ut alib
e

y^ rN^L^^mKtr:-^^^^^^ 's^SClemmHs RuLch.


Ex 0$tromira
no.

"'/.'^"^g^oria 5 propheteeet anachoret^, Pscovensis. qui et s. .. ^l^VTtam fsevolodi, principis ^ '^^ jjj^ug ^d undecimam Februarn qua ^^^"^,\' , ^"t jterumque de eo dicemus ad 27 f.oW, fuit inventum. Ho- P.-.. ^"ovemh i qua o"rpu\ ejus qu.ppe festivitas est recentiss.ma, diernaau diwM autem Vsevolodi ^^^^^ ^^^^ partem q^^^.'^^f,",;,no laterali in interiorem mi.rarunt. -^lesi. SS. Trinitat.s

Eecte pr^pon.tur

DIES XXIII.
^^Te^an^drrS^rXxS-^Vr^^^^^
'
SS.

MM.

Mg.). AnaloUi et Protaleonis iKal.cum

Bx

variis.

-f J^;;:;:^':'^^!.:
MM.

-t.

Athanas.i, ,.,. a^;..). t

e^ .a,o

ma.

lyris [Mg.). t

Donali el Therini {Mg.).

OBSERVANDA.
Vix uUus ouonon S. Georgii
ait Mazoch.us, est terras angelus, permserit -.tn tancultus

S. Georgins,

marlyr.

Vmulimens ksiee tractus, qui inter Pontum protenditur

EuJnum
sibi est

causam GeorgTdncolis Gurgistan) ob eam


.llud

et

mare Caspium

diem S. Georgii emorvideant, incertum fuisse prout in Menol. Mostualem Acta martyrii, adnumeranda, non qTensTjacent, spurils sunt De h. Aie excusa. secus ac tot alia ibidem diem

nomen imposuisse feratur (t. I, p. 229)^ conscr.ptum De quo, quia immane quantum hceat, nempe solum hio suggrerere

memori^ notam pr*fi&i in Ostrom. ^rcumNeap.etCP.; passionem vero consiut vel inde gnari in Mst. Rum. Sis. et Bas.
;

concordi-

fit ad hanc landra fere nullibi mentio vulgo refertur Georgii festum; sed nronterS hodie in quibusXXI Tnscribiturtamen ad .Glyce"o ; o ^"0^ dam kalendariis cum celebernmi mega Actis mentio fit in

S. Alem^^rn.

utriusque lomartyris.

DIES XXIV.
O(romiro-

num.

\t^^

Stratilala. et soc.

Ex

vartis.

Flor Med. Mg. Hier.GP

3 (Men.^^^J^^/^/.^.^/r^: CP-^f '' ini el alioVind.). S. Elisabelh, ihauraalurgiB

70 (Ms^

Tem.Bum. Novg.

j^f

^m

"

Z:slm.7om. Maz.

Chifft.

Mg. ^^d-).SS.Um.

^^^^"'X^S^-^^^^^^
i

[r(^r::>rrJ"i.x"Mi^^^^^
Turcisperumpli(S2/naa;.)].

^-- ^

b,w

MM

Demelrii

Danactis, Christophori,

megalomartyns, (Neap.). t Encaenia S. Georgii,

m Cypre.selo.

[:^trm.}.

OBSERVANDA.

s.

BUM.
<.

TpoT)
S. Salas.

S. B..el,in.
toc.

Elizabeth apud hodie, et 2- at communiter mscnbitur Men^is, Priino^oco. nuidem in Gr^corum Basilu d e De sancto Saba agit Menologmm us e socns Basilmno nul In eodem sequenti. SirContra Eusebii nominatim designatur. in Men. Taurmensibus Synaxario et et Lonnominantur praeterNeonem, Leontium, audati. tUulo c^teri Demetrius et
S.

alios refertur die

^xv utin

m Taur. I deest Donatus, -

Georgii festum
S. Georgi*

uiarlin-

Siano
ginum,

cod. ObtroDemetrius et Danax esprimuntur m mirano, die vi Maii, eis<l^V""^^rSrsTr' Chiffletii, birTherianus et Mesirus m Menaeis signatis O, 14-H. JNomundietMediolanensibus, esse tetur,quadragenarium uumerum sociorura quatuor socios, ut habefictum reponendosque excusis. caeteroquin in Menseis Grsecorum

Act.SS^ congestareper.es i^bocar^gume^nto Oct. tom. lX,pag."^nnt^^ ^aa C.7ptenei , hodiedum asservari >1"V AntonU quod in "yPt^^t"\"crYPtensicultueccle. P" diem, testibus au piwi^ tir ad prsentem
^'''hnnir' siasticohonoretur pag. auctore Dict. hag,,
tropolita, in sis, pag. 87.
+ T?no-f>nio

^_^^^^^^_
^,^,,,

me-

Descnptione

?*VJ kiefoMnLaurte kievocrypieu


DIESXXV.

tur

GH.^CO-SLAVICUS

115
DiEsXXV

nXXVl
ApniLis.

DIES XXY.
Ex Ostromirano.

Ex

variii.

X"^A8sio S. AposTOLi ET EVANGEU3T^ Mabci. (Ita omnes.) S- EWzaheth (Leop.).

Macedonii, palr. CP. (Taur- 11 Sirm. Men. Chifji.). t Nicae, mart. (Mg. monachorum, marl. (Mg.). i Sabae, ducis el 70 sociorum (Bas.).
-{-

Chiffl.).

f Octo

OBSERVANDA.
S.

Mamu.

s Maccdonim.

Marci notatur in Ostr., non secus acinNeap. Bas. et Rum.; iu cffiteris siffnatur memoria. Detoto hoc argumento leganturegreMarci graecia, gii commentarii Mazochii in Acta S. Macedonii gesta vulgata. ab Henschenio hanc diem. et vitam illustrant BoUandiani ad
Passio
S.

Sancta Nicee martyris me369 et seq. moria celebratur etiam die prsecedenti, junctim
pag*.

Vi. s. Wi.

Vide de ^^SS. Eusebio, Neone et aliis. SS. Martyribus Act. SS. hac die, pag. 374 et seq. I)e S. Saba martyre egimus die praecedenti.

cum

^^

^*^'"-

^^-

DIES XXVI.
aj Ostromi-

rano.

et mart. (Ita S. Basilti, ep. Amase^Flor.Med.). omnescumBas

Neap. Hier. GP. Vind. Pg. Goth. Sirm.

Dom. Maz.Mg,Ghiffl.
Prol

Ex

variis.

S. Glaphvrge, virg. [Kal.

Hor.

cum Men.

Chiffl.). S.

^^ Slephani, ep.
,

n /n i^ / Permiae (Men, Pp. Kal.


).

mart. (Bas). i Xuslae (Men. Chiffl.). t Nestoris, mon- (Mg. Chiffl I "publii,

OBSERVANDA.
S. Baiilim.

S. Slciihanus.

S.

Chphijra.

S. Ju/fi.

S. t^estoft iuo
narhits.

Bis de S. Basilio agit codex Ostromiri, hodie et postridie, et quidem hoc die facit nudam mentionem postridie vero recolit ejus passionem, addito etiam S. Publio, martyrii socio, et germano certaminis loco; nam hodie pro AmaHac die festum Stese^habet Amazoni. agitur peculiari modo in ecolesia Salvatophani fuerat ris Mosquensi, ubi corpus ejus conditum metropolita Cypriano, teste Kal. Mosq., sub S. Glaphyra jam ocourrit nobis xiii pag. 269. hodie iteruin ponitur propter S. BasiJanuarii lium, in cujus actis nominatur non semel. ia S Justa celebratur hodie apud Graecos, et Ibidem ex Menaeis Graecis ActisSS., p. 4.24.
; :

Prseter S. Gla illustratur S. Nestor, p. 424. phyram Basilio jungitur Publius, conversus audita praedicatione S. Basilii Nicomedise, ibique passus. In Synaxariis refertur insuper duobus consequentibus diebus, et quidem in Ostromirano codice etin Menaeis Grsecis excusis die
,

Puhiixu.

xxvii, in Synaxario Sirrauudi, xxviu Aprilis. In Actis SS. errore celebratur die xxv, quod putaverit cl. Henschenius proponi hunc martyrera ea die in Menologio Basilii; cum tamen certo certius laudetur ibidem die praesenti, simul cum Basilio. Utrumque jungit et codicis Ostromirani auctor, ut dixi supra, addiem sequentem.

Memoriae
S.
S/c;'/iri'i>i!i

Sla-vicae.
Annuntiationis erexit, idolorura fano praecipuo
in cineres redacto.

Permiensiii.

Kussia gaudet TVyragna sanctitatis fama in jyLstephanus. Perraite apostolus vulgo cognominatus. Natus Ustiugie, piis ethonestisparentibus, Simeone et Maria, optimisque natursB dotibus pneditus, dum adhuc lectoris munus
in ecclesia cathedrali

Ad probandam

doctrinae
et

christian veritatem, per ignem


iransire paratissimum se exhibuit

aquam mago cui-

dam, qui
jactaverat.

se.se

idem

facturum coram turba


constantia et

urbis ageret,

animarum

Qua animi

mago

ti*

zelo accensus,

Permienslum conversionem secum mente revolvere coepit. Quo autem eorum liuguam melius addisceret, simul et Deo sese Epiphaniffi arctius devinceret, in monasterium
Rostoviense abiit, ubi suscepta tonsura, sacris impendit doctrinis addiscendis totum sese Porro cum ZyrianiciE duce Maximo hegumeno.
linguae esset admodum rudis, litterisque careStephanus, ret, ideo characteres excogitavit ecclesiasticos exprimeret. Dequibus libros

morem incussit Stephanus, et victas mauus dederuut prasentes turbae, sacrum baptisma ecflagitantes. Duas itaque novas
turmatim
ria

clesiaseiscondidit Stephanus duoque raonastevero 1383, instituit, scholis instructa. Anna


profectus, ut episcopum nascenti impetraret, eidem priEficitur ipsa a EcclesiEB redux sePceraeno metropolita. In Permiam

Mosquam

dem suam

Ustvym, acceptique muneris non solum partes tauta laude explevit, ut


fixit

mum,

aacerdotio

initiatus

Gerasimo, epi-

'

acscopo Kolomensi et melropolitae vicario, ad opus suum ceptaque ejus benedictione peragendum sese acciuxit. Primum nd ostium VycegdiE fluminis venieus, verbum Dei gentip^aedioavit. Tum ad Ostium-Vymae, prima,

pater, nutriPermiffi apostolus, sed et omnium nuncupatus. Tandem tor et advocatus fuerit

annos laboribus coufractus, quo per octodecira ad aliam vitam multo ardore exantelaverat, aprilis ; transiit Mosquie, anno 1396, die 26

quemadmoduratribus ante mensibus prffidixisse


fertur. Officio ecclesiastico colitar.

bus Christiariam Zyriauorum sedem, progressus miUe, templumque Dorum numerum auxit ad
ViU S. Stcphani Pcrmiensis. auctore Epiphsnio, 42 el 108. 253 l q. i) Ph.Iarct.. Hi.l. Eccl.. H, 33-35, 39. Octobris Tomus
Cfp<l

cjas disclpulo

h. 3) Dkt. hsg., pg. 2) Mcnol. Prol., et Vei^. ad b-

S) KulciD., Spec. pag. 15.

XL

19

tt. DIESXXVIU

116
DiEs
KT

ANNUS ECCLESIASTICUS

XX VII

XXVIII

Apbius.

DIES XXVII.
"P ..=,n
<5<?

Bx

Ostromi-

xi.uTYBTiM RisiLTi

EP.

rono.

Ex mrm.

S sTmeJi^s
\\^({'\n\\r'vx'

e7 Hieros

c^^

GP.vZTgFlrslm^Dol.

Amaseni et Pobui fcum Mg. Maz. Med. Chiffl). cummer. Uni (Mst. Tem! Par. I, Rum. Kal. Prol.Hor cum Chiffl ). S. Stephan, ep. Maz. Mg. Med. Chiffl. Kal. etc

^ \n\o\\mdi (Pdt. Men.Kal.). Catharorum (SirL Ug, Chiffi.)- 1 MM. Maximi, Dadae et Quml.ani t Joannis conf., abb. mon. 70 (Sirl. Men. Chiffl.). t Clcmentis, hymnographi rivL.) t Arislarcbi, Marci el Zenonis ac Neap. t MM. Sos.patn ol Jason.s (Maz t Zosimi mon. (Maz, Taur. I et II). t Irenes, mart. mart. et soc. (Bas.) t Eiilog.i hosp.tahs (Men. (Bas ) t Corcyra^, mart. (Bas.), t Salurnini Junioris [Mg. Chtffl.). Maz. ai/y^.) tTheodorae et Didymi (Sirm.). t LoUioms
,

OBSERVANDA.
SS.
Pttsilius

et Pufjlius.

lectio cod. Ostromirani, cui nullus alius e Slavicis adstipulatur. llefrag-atur etGraecis, iu eo quod sig-net passionem,

Valde notanda est

editione

chus

et

Menaeorum Veueta, anni 1843 AristarDe S. Jasone, socii sunt prfetermissi.

S.Aristarclm.
S. Jason.

cum tamem

Basilium martyrium consummasse 28 Martii probe coustet. Verum undenam


S.

iterato veniat

idem

S. Basilius

Amasenus,

indi-

cant Men. Mazarinea, ubi diserte agitur de translatione eius corporis, de qua alii ad 30 Apr, MeAd baec in Ostromir. legitur Peplii In seu Puplionis. Poplionis nseis Grsecis
:

Sosipatro et Cercyra melius ag-etur die sequenti Vide qua referri solent in Synasariis Slavicis. In Med. side S. Clemente ad xxx Aprilis. g-natis O, num. 148, et N, num. 378. post S. EuS. Irenae marlogium additur in S. Mocio. memoriam celebraut qusedam Synasaria tyris

S.

Clemem.

S. Euhgiu.

S. Irenc.

Graeca die sequenti.

Meixioriae Slavicae.
S.

Slepfinnus

dolevit Stephanus sub alis

S.

Theodosii

vum monasterium

induxit, aliquot

tantum

so-

VtfuUmiremitt.

^Cryptensis, cujus magisterio instructus et ejus sedulo excultus, non ultimum locum inter via spirialumnos obtinuit. Quin imo adeo in
tusprofecit, tantaque apud sanctum heg-umenum gaudebat auctoritate, ut verba ad fratres et in facere ab eodem uon semel jussus fuerit,

coUegas ciis in priore relictis, qui mortuos sacris mysteriis sublesepulturEB traderent, et
varent. At quadriennio post, a fratribus, incer-

tam ob causam, a regimine semotus, novum dictum, sibi mouasterium esstruxit, Clovense
illudque regula S. Theodosii dotavit et ecclesia lapidea sub titulo Beatae Marife Virginis in Blain chernis. Tandem ecclesiae Vladimiriensis

successorem ab ipsomet Theodosio


morituro, fuerit designatus,

jamjam
officio

summo omnium

consensu. Fungebatur etiam Stephanus

qui et domestici id est praefecti ecclesise, utpote


calcanendi artem et ritus ecclesiasticos bene inceptam a S. Theodosio lebat. Hegumenus

Volyniapraeposituramadeptus, anno 1091, cum eidem sancte prsfuisset, ad Dominum migravit anno 1094, die 27 Aprilis, sanctorum cultu
honesiaius.

ecclesiam lapideam

perfecit, fratresque in noI, pflg.

Ncstorc. 2) Annales, Cfp 1) VitaS. Thcodosii. aucl.

Pater. et Vers. ad 80, 8B, 90, 96, 266. 3) Prol. cl Menol. ex

hunc

diem.DDict has.,ps.252.

Macar., Hist. Eccl-, H, 14el

DIES XXVIII.
Oitromira-

num.

Sx

variif.

E'S .
s

mai

(Chil. Kal. Prol.

Flor. Med.). SS. MM. Zenon.s, Eusebu Kal Eor Prol. cum Bas. Sirm. Maz. et Neap. CMfti. Sirm.). S Cercyr., v.rg^ 'Vha s^^./TTa^ Prol. cum Bas. Nan. Tcelmogoep. Turovia. (Prol. Kal.). [Cyr.lh,

cum

Ch.ffl.). S. Cyr.lli,

-tiS^ ^i^^STi^r^, Tn.


Sasone couverstrum

'\

Me^on.s,

U.auc.

^.0..

Mg.

M^^r^

(Chim- 1 Enc^nia

S.

Irenx veter.s

et

nov^

(S^rm.).

OBSKRVANDA.
imprimis Prsesens dies est S. Jasoni sociisque Rum. Azolegitur Nazonis ; sacer. In Par. 1 Sozipater colitur nis non secus ac in Sisat. Ilerodione et etiam 10 Novembris cum Olympa, Sirletum iuscribitur diei sequenli apud
videafur Vereor, ait, ne illa aliquibus cipe histori.v propior, eamdemque fabulcv quam

S. Jiiroii el

soc.

a censuram subeat Cercylinus, rex, nomine derivato dictus, quam filia Cersua insula
cyra,

Grxcum ejusdem
V.tr.Aup:r.

insulse
.-

nomen

refe-

aliis

at

S. fsrfi/f.

huius

ChilaudarienseTypicouvefert
;

nomeu

Prologo dicitur Cercvrae nunc dilBcile lectu. In autem laudafilia Cercylini regis fusius fuisse Basilii ad diem prcecedentera ; tnr in Menologio Sosipalri in Meuologio eloffio SS. Jasonis et
in

valde suMosquensi hodie. Quam narrationem cujus achabet Papebrochius, verba spectam

rens Quod miliarius mythologis, quam P^^^''"^^"! -ff lociseo nam adducendis nommamutuari a SS., spectantibus etc. (Cfr Act ^^\^\J'^Jf' SS. Jabonem Gadxxv). Ubi disces distmguere Mnasone et Sopatro quiet Sosioatrum, a SS.

scribitur

mhil enim fa-

blscZvuTgo'confundisolent

sive

^^s^

GRiECO-SLAVICUS.
Menologiis et Graecis sive in Latinis. De S. Cercyra videActaSS. adxix Aprilis. Huic adduntur a quibusdam septem latrones, a Jasone conNaversi. Notanda lectio cod. ms. Parisini enim, pro Mnasone, leg-unt etiam plezonem raque martyrologia latina antiquiora, quibus
:

117

perinde est scribere Mnason,

Nazon

et Ja-

DiEs
ET

XXIX

son. Habes itaque confusionis vestig-ia, etiam in Slavicis Synaxariis venerandaB antiquitatis. De S Zenone agit Sirletus die sequenti. MM.

XXX

Aphilis.

S, Zcno etnor.

Cyzicenses in Codd. Slavicis refemntur omnes


die sequenti.

Ss.

MM.

Cv-

xieenee8.

Memoriae
CyriUu$ Tmroviewis.

Slavicae.
jugiter vacaturus. Multaetiamconscripsit, pietatis et sapientiae plena.

celeberrimum Ecclesia Turoviensis rornamenlum, divitibus parentibus Turoviae sacrorum natus et educatus, ab adolescentia mundansc vamcodicum lectioni potius quam sectandse operam dedit. Mox monaslicam

yrillus,

Quare, rogante princi-

peTurovise populoque universoapplaudente.episcopus Turoviensis ordinatus est. Pontifex efFectus

tati

gregem

sibi

concreditum tum virtutum


doctrina christianadili-

vitam ibidem amplexus, gratum jejuniis cto babitaculum factus est,

Spiritui Sanet vigiliis

omnium esemplo, tum

autem cseteros fratres antecellens, praesertim quam begumeno suo, veobedientia,


humili verbo et exemplo luti ipsimet Christcprsestare, Tum altiora cbarismata semuedocebat omnes. et jejuniis latus in turrim sese inclusit, orationi
Cfr 1) Prolog.,

genter nutrieus, tantam gloriam comparavit, utsfficuli sui Chrysostomus cognominaretur. Postquam autem Ecclesiam suam sancta administraverat, ad summum animarum pastorem at raigravit anno 1182. Colitur ad hanc diem
;

quandonam

inceperitejus cultus incertum.

Meuol VerV ad
l. 11.

h.

d. 2)

Viu

ant'i;' '"

C?fIJ;

l.wr. 4) Schcvyrev, /ti ct seq.

p. 223. 31 Dict.

hist.,

pag 152. 6} Hier russ,

m*s. comil. Uvarovii, tom 11, part. i, 3) Kalajdovic.. Monum. Uisi, Eccl. russ, l. 1, p. t. I, pag. 225 7) el 283. Philar..

DIES XXIX.
Oitromiru-

num.

Ex

vartis.

cumHierVind. sXmnonis,Thaum. (Mst. Tern. Rum. Sis. Og.Pp.Kal. Bor.Mm.ProL al>orum Cyz.c., R"fi et Pa 'Nan. Typ.Flor.Med Chiffi). SS MM. novem, TheosQuIi^% Hter^ Nan Med Pg. Pp- Cap. Prol. Men. Kal. Hor. cum Bas. Dom. (ParRum Chil Og Menol. KaL cum Dom.Maz. Sxrm, cm T) SS: MM Diodori et Rodopiani, diaconi [Prol. Taur.). Venerab. Patns Zos.rai Med. il/J.).S."Auxibii, ep. Soliorum (Rum. cum Sirm.
^^' Uneslphori

duo Martyrum 7>om7tCcrcYr^et71alronumaJasonc conversorum (M^. 5tW.). t V.gtnta Simoms, cosnoraento marl. [SirL].\ imer.Nan.). tMM. Zenonis el VitaUs. (SiW.}. t Eusebii, B.lhynn, Du (SzrM. t lUync. ^ior,). t Theodosia3, v. (Sirm.). t MM. GaUci, (5^. ffiae Tatici [Sirm. Maz. Med Taur.) seu Iharm iSirm ) t MM. Quinliani seu Ganl.ani el Attic. patrali (C/uy^^.). t Herma.., marl. (Sirm).

Ja.onis etSosipatris el Evodii, epp. et mart. (5*^. Mg.). t

(Mg-

SirL Maz.

tTricii,ep.Prusae

(C/u//i.).

MiracuUGa.-thagine

t Jacobi.FratrisDomini (Sirm.).

OBSERVANDA.
s iiemnon

Cyzicenses. InBas-, pro Memnone, quem retulit S. Simon, pridie, commemoratur primo loco Hier et Nan. S. Memnon jungitur apostolus. In
cu

Hodie

recoli solent S.

Memnon

et

martyres

^ nodopiasocius, in Prologo audit Herodion. actum est ^^^,_ xibio. archiepiscopo Soliae inCypro, AUbi jam vidimus torqueri noIQFebruari. .. Sirmund. mutatus est ^,u.,7j,-,. ; in
S.

De

Au-

men S

lllyrici

^*;

inM

cum9martyribus. SS.martyresCyzicensessunt
Theognis, Rufus. Antipater Teostichus ArtePhilemas, Magnus, Theodotus, Thaumasius et quiomnes recensentur in Menol., Prologo

ziclu

mon;

quem Sanctorum. Simile quid accidit S. Attico, in imo et Tacitum. aUi nominant Taticum, HermEeo additur: tov ev rouitpfxiou. Sirm,

Clerium

(K.A/,ptov);

quo nomine prodit

in Actis

^.

wyricm.
,^,,,.

^^

etHorol. Pocajovensi.

S.

Rodopianus, Diodori

DIES
Ex
Ottromi-

XXX.
Rum.Tem. SikOg.
Prol.

S-

APOSTOLi Jacobi. F.ATB.S S. JoA^N.s EvANGELisT^.(M.<

Men. Hor.
^

rano.

etc.cumSirm.Maz.Chiffl DomBier.Vind.Pg.Flor.Mg.).
S.

Bx vurii.

Prol.

Invcmio reliq. S. Basii.i, cp. Amasea. et Novgorodensis (Novg. Kal.]. Chiffl.]. S. N.cetK, ep. Chtffl.].imnm. t Jacobi, fratris Domini (5as.).tClementis,hymnosraph.rS"--

Donali, ep. Euroae


Chiffl.].

Epiro (Men. Kal.

cum

Chtffl. Sirl. ^i'J^j'-,'l'^^''"''

cum Mg.

marl. {Kal. Prol.

'

^^J^ ^0 cum Mg.


x-

mar^

(Chiffl.). t Calechesis S. Ephraemi

OBSEKVANDA.
S. Jacobxi-i

Zebedmi

S. Uuniiiiiv.

S. Ma.: .riiuiit.

S.

BatHitUt

hoo In Slavicis codd. fere omnibuB proponitur m,us^Zebe_di^et frater ieS.Jacobus apost., die alJoannis EvaugeUstse at in Bas. nommalur S. Donatus ep. frater Domini. ter Jacobus, Euroensi miAureffi quem refert Sirletus, ab seq. Diversus. Cfr Acta SS., pag. 764 et nime est videsis diem xxviii, ubi duos De S Maximo SS ad martyrii socios habet; confer etiamActa hodiernum Maximum abaltero hancdiem, ut De BasiUo Amaseno quiex Asia discernas. Ostromirano, die xxvi et xxvn, bis agitur in
;

Q"-'"

-~-^^^^^^^^^

.n'Ta marmi^^Grra^luctot tZl'.

ApriUs. pag. runt BoUandiani ad calcem mensis S. Clemens, confessor et hymu et.equent. lUustratur noffraphus apudGrtECOS, luculenter Nicetas, episc. compag- 787. in Acta SS., Novgorodise, memoratur hodie in Annalibus inscribitur 201 in quibusprjeterea ad 29Nov. Novgorodensts. Inventio corporis Nicetae

s.

c/.m.

s. N.vwa..

MENSIS MAIUS.

nsf
DlBS
PlilMUS

ANNUS ECCLESIASTICUS

MENSIS

MAIUS.

DIES PRIMUS.
Ex
Ostromi-

ram.
Bxvariis,

jV\ emoriaS. Jeremije, PROPHET.^E. (Omnes). 1,^,0 nr cum. Bas. Sirm. Ch^ffl. MazMg^. S. Macarn, S BataB, mon. el mart. [Prol. Menol. Kal. Borovcensis (Menol Prol. Kal. Pp.]. Gerasim. melrop. Kiov. el marl. {Hag.). [PaphnuU. monachorum (A<A.)J. Bo|onensis(Ha(7.). [Eulhymii, Ignaliiet Acacii. (Taur.] tj.Bass., raarl. {Neap.]. t Philippi, unius ex septem d.acon.s, t Jacobi et Philippi Sabae cp. Daphnus.ffi (Med. Isidorffi [Chiffl.]. t (Taur ). t Philosoph., mart. (Sirm. Chiffl.). t eccles.a in palatio. (Strm.). ). t Encacnia novae Taur t Sabae, mart. (Chiffl
]

OBSERVANDA.
S.

Jeremiai.

Sacram JeremiEB prophetse memoriam recoLatiui; lunt initio bujusmensisGraecipariterac inscribitur Dormilio ejus, et quidem in Rum.

non secus ac in Basiliano {*to[f^r,fft;), et apud Notkerum (pausatio). Ostromiranum convenit magis cum CPolitano Morcellii, et cum Martyquo habentur isrolog-io Arabico-iEg-yptiaco in die Maii memoria Jeremiee, proPrimo ta matns, phet^, sanctificati (intellig-e ab utero

Atho non hoc dle, sed 20 Octobris ; qua corpus ejus simul cum exuviis Euthymii in Montem CPoli allatum est et insuper prima Maii, qua capite minutusest Acacius,utriusque exemplum ffimulatus. Obiitanno 1816 et sepulturam accesese pit in ede utrique dicato in Monte Atho ubi
ad mortem paraverat, monachorum ChilandaIn riensium aliorumque conversationeutens. Neap marmore insculptum est Naiale Jacobi mss. quse et Philippi in Mena;isTaurinensibus citavi iu titulo, mentio fit de solo Philippo, uno siut Jae septem diaconis. Jamvero quum tres cobi et duo etiam Philippi, difficile est dictu ex nudo nomine, dequibusnam agatur in Neapolitano. Sane nullum exmodo allatis hoc die refcnam de S. Jacobo runt Kalendaria Slavica de altero Jacobo, Alphsei agunt 9 Octobris de Jacobo, fratre Dofilio Zebedaei, L'0 ApriUs

^-5.

jat^obM

ejus ut plurimi censent). In Mstisl. annuntiatur Par. L Put. Sis, et caeteri passio, dumTernob.
simpliciter
S. JeremisSy propheise. Vitaj Mosquensi legitur hodie In Menolog-io propheiise ei passio 5. prophei^Jeremice, ex Sacra Scripiura breviier adumbraia ; imo pseudoocto folia integ-ra implens et fabulis ex Epiphanio depromptis nonnihil locupletata de quibus legatur oportet adnotatio Papebrochii ad Ephemerides Graecas metricas, pag. xxv, et quae

^^ pf,iiippu$.

meminere

mini, 23 Octobris

de

S.

tradit Falconius, pag. 89.

Synaxarium Prolog:i, ex Chronico Alexandrina aliisque non majoris


lectaneis Sviaioslai, saec. xi.

Novembrisetde S.Philippo,

momenli fontibus desumptum, estat jam \nCol~


Quis fuerit Kioviensis.docebuntmodo MemoMacarius ille Solo fere nomine innotuit Gerariee SlavioB. simus Bolonensis, conditus in monasterio SS.

S.

.ISttcaritiSf

S. Bassum, Martyrem, cum Eusebio, bris. Eutychio et Basilide sociis retulimus ad 20 Januarii; eumdem esse ac hodiernum.arbitranlidem putant S. Philosophi turBollandiani.

Philippo, apostolo, 14 diacono, 11 OctoS. Bossw.

S. Ph.hso-

inclr. Kiovien
ti.

Gera8iinu$.

; Trinitatis, prope Dorogobuziam dovissiteste Diction, hagiographico, ed. quod, juxla Mumae, pag. 65, excitaverat anno 1528 ; vero, qui minorem sane fidem mereravievium centennio tur nonnisi anno 1628, toto scilicet De Euthymio, anno 1814 a Tur-

civitatatem

nomen afacto sumptum, quod nempe in molti culciiro religatus provocanti ad libidinem meritricuiw prxmorsam dentibus linguam in vultum expuerit quomodo eumdem alii NiceDe ecclesia tam seu Victorem appellavere.

W"'"-

EncM-matsc-

intercedente,
cis occiso,
cis

nova cujus encffinia kaleudis Maii celebravit Photius, cum, extincto S. Ignatio, sedem patriarchalem recepit, habitaetiam oratione, consulatur Cangius, CP. Christianae, lib. iv, pag. 97etlib. II, pag. 127. Orationis istius titulus esthic: eV.(pa(7(; r^? ivToic hxaildoiq viaq exzXyiatoie
Tfi<;

nesistmvr.

ygjia/MiJT ei

egimus ad 22

Martii.

Eodem anno,

Acacim.

esta iurdie 8 octobris, suspendio peremptus

Luthymio Ignatius; a baptismo Joannes, Antequam autem voluntanam pro amicissimus. monasticam vitam duxit
fidemortemsubierit,

u7repayia;0oroxou
:

vTib

Ba<jdzio-jrov

Mcr.y.t^6voi;

ahquandiu in Monte Atho, et multo anteadegit erat enim in raonasterio Rylensi in Bulg-ana; ex vico E^^ki-Zagora, diceceBulgarus natione, slavoseoa Ternobiensis, oriundus, Imgufeque autem a a^vis cesseperitissimus.Quamvis
nicffi

descriptio novae ecclesise SS. DeiparcB in palatio, a Basilio Macedone excitaix. Vulgo tamen S. Michaelis nomine venit apud scriptores quia utrique fuit sacra, imo et Salvatori, Elise et Nicolao, thaumaturgo. In Supplemento Sirmundi tacentur nomina.
oiKodofj.r>OiiGnc,
;

ritSoctobris, colitur

tamen a monachis Montis

TVfemoriae Slavicae.
>'.

Jtfnirnt.,

Tres

metrop. KivviensiS'

Macarios Kioviensi Ecclesiae praefuisse quo constat apud omnes. Horum primus, de inscriptus. vixit nobis sermo, sanctorum Albo Ecclesiam saeculo decimo quinto. Secundus Kioviensem rexit ab anno 1538 ad 1550, quem opinatur a Bchismatis macula liberum fuisse

Kulcinius
goza,

tertius

denique, cognomento Rasede

unionem cum
1596,

Romana

instauravit

anno

Macarius I projuvenis monasticum institutum S. Basilii munere hegumeni defessus est, ac dein functus

Jamvero in syuodo Brestensi. Lithuania erat oriundus. Adhuc

GR^CO-SLAVICUS.
functus in Vilnensi monasterio SS. Trinitatis. Quod dum obiret, simul etiam universse Lithuaniae ecclesias et monasteria administrabat. in vico Strigolovio, seu Skryg-olovio,

119

Quantopere Sedi Apostolicsefueritaddictus ac devotus, luculente demoustrat gravissima Marepistola, ad Sixtum IV anno 1476, die

fiuvium prope Mozyrium sito, afficitur die 1 maii 1497, cum biennio tantum gregem suae curie concreditum rexisset. Corpus
Macarii iu medio campo projectum, et capite ac dextra truncatum, Christi fideles Kioviam detulerunt et in ecclesia S. Sophise condideruut,

ad Bcicim crudeli morte

DlKt

II

MiD

tii,

Domine

totius cleri Kioviensis et optimaet a

tum

deetinata,

Macario quoque nostro

magna

celebritate. Est

autem Macarius tam

subscripta; qui venit tertio loco, post Misaelem metropoUtam electum, et Joanuem archi-

apud uon

uuitos,

Sedi unitos in

quam apud Eussos Romanse magna veneratioue. Olim cole-

maDdritam Kievocryptensem. Eximia


stola incipit his verbis

hsec epi-

:UniversaHpap^,ma-

batur die 18 januarii, S. Macarii /Kgyptiaci anniversaria verum ab anno 1S27 coli coepit
;

gno

orbis luminari, Ecclesias luci, sanciissimo patrum patri, summoque pasiO' rum pastori, beato Sixto, sanctoe, universae,
soli, totius

die,

qua obierat, 1 Maii. Sacrse ejus reliquiffi hodiedum asservantur Kioviae, et quotannis
priedicta die circumferuntur

magno

populi con-

catholicse et apostolicse Ecclesise vicario dignissimo etreliqua. Est autem tantis Romani
Pontificis laudibus plena , quantas hactenus nuspiam legere sit Spiritum quoque Sanctum
;

cursu

Grsecorum more, interim decantante Divina ac incruenta offerens sacrificia, sanguinem tuum, ab impiis Agarenis profusutn, hostiam innocentem
,

clero

sequentia

troparia,

a Patre Filioque una eademque spiratioue procedere


apertissime profiteutur Ecclesiae

obtulisti
sto
;

Domino

tuo,

pastorum

capiti Chri-

kiovehe-

viensis antistites.

Unde perspectum

fit,

in menter errare eos, fuisse incassynodo Florentina instauratam sum, minimeque Kiovise perseverasse; quod in scriptis suis passim venditant auctores Bussi recentiores, nimio orthodoxiaB suaj zelo abrepti. lUud quoque indubium, Macarium archimandritam non modo observantissimum
exstitisse

qui asserunt unionem

a quo nobis suppliciter te rogantibus impetra, ut iram in gentes, hella meditanteSt Exsultat civiias effundat. Et hoc alterum Kioviensis,magnum thesaurum adepia, iuum beate antistes Macari, corpus corscilicet; thronum enim tuum ab ruptionis expers immanium inimicorum invasione usque ad sanguine^n defeyidisti, ei nunc cwlesti throno
:

adstas, ubi ei

nostrimemor

sis,

pater nosterf

Romani

Pontificis filium, sed et stre-

nuum

ritus

slavici

propugnatorem ac defen-

sorem. Hinc factum, ut mortuo Jona Iliezna, seu potius Gliua, metropolita, qui post Simeoejus

Creatore77i ?'ogans, ut te in omnibus adversiteque glorietatibus refugium habeamus inclamantes Gaude Macari, antistitum mur,
, :

uem, Misaelis 8ucces*sorem, Kioviffi sedit, in locum sub.stitutus fuerit Macarius, anno 1495. Mox, relicta Vilna, ubi residere solebant

decus! Non absimilis argumenti est oratiuncula, quam olim in canone suo, in honorem Patrum Kievocryptensium, posucratMeletius Syrigus
:

Sacromartyrumdecus,obeateMacari,

metropolitae Kiovienses, iter instituit Macarius, metropolim suam lustraturus, Itaque dum iti-

neratur,
incidit

in

Tartarorum Crimensium manus

rantur

incursiones memoChronicis Russis ad annos 1416, 1442, 1452, 1457, 1473, 1479, 1482, 14S6; ab eisque

quorum frequentes

qui antequam visibilem in terris acciperes thronum, ad thronos prsemissus es iytvisibiles, Deum mihi propitium redde. Indicutur beatum virum caesum esse, prmsquam kioviam
venisset.

in

part. n pag. I, 71 Crr 1) R..lcimus. Spccimen, pap. 125. 2) SlebeUcms, 175. hancdiciu. 5)Philar., Uist. Eccl. Russ., lom, Hl, pag.

et 72. o)

Mcnolog. ad hanc diem. *)Murav.,ad

PaphmUim,
hegumenuji
Bornvf:piiilit.

Paphnutius, Joannis

filius

in vico

Kudi-

novo natus, et nomen Parthenii in sacro bapaterna ptisma sortitus , cum adolevisset domo clam rclicta, in monasterio Vysocensi Borovscii religiosae vitae jecit fundamenta. Ob
,

nuncupatum. Ibidem hegunenas munere deobiit functus, et provectam nactus aetatem , kalendis maii. Kjus natalis per unianno 1480, versam Kcclesiam liussicam ecclesiastico cultu
statuto synodi Mosquensis anni honoratur a Bas1547. Paphnutii Borovcensis Vitam arsiano, ejus discipulo acd einceps Uostoviae chiepiscopo, sat proliso calamo adumbratam,
,
,

virtutum praestautiam

morumque

disciplinam

hegumenus

a Photio metropolita electus, as,

sumpto schemate

in

vicinum, abiit cum fiuvium Istrenam anno 1440 ecclesiam erexit, etmonasterium adjecit, suo nomine deinceps

desertum , monasterio duobus sociis, ibique, ad

in Menaea sua iuvexit Macarius, metropolita officium vero et canonem conscripsit alter

discipulus Innocentius.
III,

Hisl- Eccl. Russ,, Cfr 1) Menol. ad h. d. 2) Dicl. hag., pag. 225 5) Philar., ex Cod. mss. monosl. S. Sergii, signaio .

pag. 157. i) Muravicv,

Vilffi

SS adhunc diem

DIES
Bx
Ostroiiii-

II.

rano.

Bx

variif.

uberoruu ejus ^ut.Men.Kal. cum ^as. Dom. Maz. Pr^cum Lind. Golh. Neap. Flor.). Ma Nan. Vind. Hier. &P. CP. Vind. Coisl. Leop- Hor. Kal. reliquiarum SS. Marlyrum ct Fralrum Dorisi et Oiebi (Rum. Pap.
et Cvruci Hesperu ei SS. MM.Bas. Sirl. Mo.Zoes. Maz). Eodem Sirm.
tjxoius,

ac Theoduli.

die.

S^Athanasi. (Omnes

Translalio

ProD.S

Maz.).i Martyrum quadraginla in ^gyptoet + Silvani, ep, el 40 soc. MM. (Chiffl. Med: Cyrilli patr. Alex. (GP. ^"^?-)^ Paiaestina (Chiffl.). t Joaunis.lhaum. Chiffl.). t

Borisi. regis Bulgariie fyeri.).

..,:
^^^^^^^^^^

in

ANNUS KCCLESIASTICUS
120
PlES
II

Mmi.

OBSEHVANDA.
quippe, quo, ut nraesens ei fuerit emortualis, Morcellius, et Athanasii mors, et corarbitratur acciderit, licet non eodem nor s translatio simul Mazochius Ouae in contrarium protuht anno

S. Sesperius
ei soc.

Menol. Basil.i et quidein S. ^(te..- !^s ithanasioinSynaxarioCBllipol.taDO, ' additur b. Cynlratr. Mcxauscholzio edito, et in Mosq. Alexandrinus, quemadmodnniw. lus tem patria^cha Menaa Grsecorum excusa et

mfnaitur

ni

pnmo

argumentis ex ipsiusmet ea levia sunt omnino,et m""":

Dupl|| >:s.Brm. rmu solvuntur. libro petitis facile Eussis translatio SS. Borisi Gw..

raturinAnnahbus efo ehiraltera facta

est

anno 1072, reg-uante

dum

id fecerunt

sCiel

ad 18 Jaanuarii

hunc diem

Sriasancti

codexRum.

DormiHoms ejus esse hi testatur post Menol. Bas aperte inscnbitur cseteris, ut in Mst. In
Athanasii aut solum
uti

Georgio, vevente adIziaslao. sub metropolita hegumeno Kioviensi; altera huc S Theodosio die, quo sacrae eorum vero anno 1115, eodem sunt ex ecclesia l.gnea translatse
reliquiiE

VladimiroMonomacho.Inlamdeam, imperante men-

in Ssa omni nota, natale S. Mhmas^^pa^ habet

nomen Ternob.ensu Marmor

reapolitrum modo, quo ad triarchx, eodem plano


CPohfano
contigisse

18 Januavocaver t patriarcham ^i nisfquod ihUon S. Eutych.o patr. ed e^iscopum. quod idem supra.

itaque.cur neiitrius translat.onis Ostromirano, qu. ann.s 1056. tio facta sit in cod. memoratur in Msti1057 fuit exaratus ; sed nec utroque anno 1117 scriptus est. De qui
slavico,

e&r

animadverfmus

SolaCbiffletii

Mensareferunt allattonem vely scilicetex urbe Alexandna au arum Athanasii, obstat, quominus dies CPolim" id tamen non

quo &lo."Of f".=''"^'^,sancto 'agetur ad diem Michael, ad S. Borisi, qui et ^nnt TT,o.-tem gesta declarabunt s^ Bo,-i... fidem ChrrsUconve;sionem'et S. Joannes. Bui.a,-,.. Meroria Slavicae, modo oitaudffi- vocatur Pa- - ^qui quarto hujus

Kmat

ille

est

teolaurita; de quo

actum supra.

Memoi-iae Slavicae.
Bogoris, Zvinici seu Presiami S.Bori^..r., -norisus. qui et post crudelem MalomiBulgari.. IDfiUus. Bulgariam, Quem anno 843 ad annum 888

colaum
anno

I,

pontificem

Romanum, a quo famo-

responsiones accepit sas illas ad quaisita sua Bulgancae 867, communionem Ecclesiae

rum,

rexit,

ah

tenebris ad lucem ut ah idololatriee misericors Deus qua bellis stianffi traduceret Serbos, Dalmatas et contra populos finitimos fa- et peste per gestis qua fame ^^peste GriBCos, Gr^cos, infeliciter gestis,
fidei

chn-

cum Bomana

apertissime

testantes.

Mortuo

et Pannoniae archiepiS. Methodio, Moraviae successorem ac discipuscopo, anno 8S5, ejus

lum Garazdum, cum


norlfice excepit,

- ---,,,,;.
aliis,

Clemente, Kaumo, ^oravia pu,sis, ho

regionem s^viente ^'^^^^f-J^U^^eoZi que et exemplis P"^<^''^" r^" '"^jf ;"; Cuphar^ tunc in Bulgaria ^P
.

totamque Bulgariam.
divisam
.

m
Imo

se-

';

ptem

dioeceses

subjeeit

Clement,.
et

postquamprffi 'J etiampropriiBSorons.Quocirca Cnstant;-^^^^^ sertim a S. Methodio, visitatu ^ Permotu. viam pergente. fu.sset "1 =""lg7;^! christianam religionem
.

l^,^ ; aeem
^ LeTp"
afBxit,

spiritualem sihi elegit et Archiesse


voluit.

^rssulem Achridensem

tolicas sedi Achridensi in

perpetuum

Eomano

Pontifice Marino annuente. at-

ita Ecclesi Bulgarica.

autocephaliam

cum

et S"<=' filiis -Vladimiro ^J' .f uhi Michael.s At ,^i est, suscepto nom.ne plexus

sapientissime reverentia sedi Romanse debita gS. Martyrum Tibe^

'proceribus et populo ;-.*-^. concitatis turbis, loiiere eum tn^fip reiiKiuucuj, tasse reliffionem, v/w^^ittooc t, r\o ;i1p pxijrna suoexigua moliti sunt. Quos iUe,

PX"

^J^^"^^
i
t-

de medio

rum manu.
,

prailato crueis signo,

aggressus

Tiben^po.i seu Strumitza Bre ,^ ^ ; +o^in quod templo, nnnr^ galnitzam transferri curavitet in ibidem, coUocan. honorem erexerat

iopianorum
eorum

in

profligavit, et inopinato

rerum eventu perculgentemque pene Christo lucratus est Bos trad.ix.t. Id universam ad fidem catholicam ^"nadnaoduni BEXTI. factum esse anno EXTI bulgaricae ^"Sioni S^Athanasu fert inscriptio. episcopo et S- Methm'
,

jam Paulo post, religione catholica designato sucregnum terrenum dimisit, et


stabilita,

sessore

purpuram cum monastico habitu jejuniisvigiliis et commutavit, eleemosynis,


Interea Vladiorationi diu noctuque intentus. regem Bulgariae in sui locum

auctore_Constantinoepiscoj.^^^^Meth^^ auctore Constantino


Moravicidiscipulo,inserta;ququids^^-ht. non relinquo. Sane sla^ica aliis inquirendum exh.b t. ullum slavo homini est, nec sensum perfectione v.rtutis staEertur autem tanta ut interdiu ornament^

mirus,

quem

coepit agere, li^onstiluerat. pra^das licenter ---^ consiliuerav, ^i*cua..^ **^^-^constit^^^ ^ , , ^^^. ^^^^^^ denique ad conatu .J^^^^ bidinibus vacare, omni recenter baptizatum ritus populum
ffentilitios

reducere.
,

Quod cum

dium ingressus

esse

procederet, nootibus regiis indutus in publico ecclesiam intravero sacco vestitus latenter suDpavimentum ipsius basilicBB, ret et super
,

accensus sacrum resumpto, filmm persuit etmilitisecingulo


secutus
est.

audisset pater nimio zelo habitum ad tempus depo-

Quem mox

cepit, oculisque pri-

strato

schismat.co Phot.o oratione jaceret. Ne cum m" legaios uiion. a^ sanotum aret, legatos misit ad

tantum

cilico

humi procumbens

vatum, in carcerem misit. admonastenum Simeone in regem constiluto, sancta conversaregressus, reliquum vit iu die2 Maiu tione duxit. Obiit anno 893,
-

Dein, juniore fiho

communicaret,
Cfr 1) Pcja^ pag. 36JJ 4) ^ Monum U) Pcrlz,
Y,

bS

Fcbr.. lU

u..t

Se.bia:
I,

67

e\ *cq.

2) Pnlauzov,

Simeon,
t.

r^^^^f^^'^
,

Clfmenlif. 6*?'

Miclos^^ich,

pag- 23

dl

seq. Vita:

mm

Gcrm.,

l.

I.^g-

^0. 7) \ia Brcv.or

ncmtnns

SS.

aahancdiem.

DIES

III.

GBiECO-SLAVlCUS.

12^
DlES
111

Hau.

DIES
Ostromira-

III.

Bx

vurii^-

TZZTRu^KaLProl.
P'T
Zo

7). b. FetriArVind. Flor. Hier. GP. CoisL). S. Hierothei fPar rau^.). Obi.us S. T^-^o- Jeg_ cum Bas. Med. Ckiffl. Sirm. ProL Hor. Leop.). Festum B. M. V. K.cvo Kicvo-Cryplensis (Rum. Og. Pp. Pat- Men.
iirry,

Dnm Maz Mo Nan.

Ma.

Uy

InSlrs

'cSS'rT^lMSori

s et

fiU^um 5 nac/fThcoddi

et Rodop.an. (S^rL Mg.). t MM. Hesperi Nan.). t Mart. [mer. Vind. Nan.)., M. Sebast.ana. (mer.
et

23 fSzrm.).

OBSEKVANDA.

S. m.
ji.

Bierc,th.us.

refeTimotheus, lector et Maura. ejus xor plerosque synaxansta. Graruntur hodie apud cosetSlavos ActaGr^ca v,des.sapudBolandianos, Mai. tom. Ill, pag:. 376 et .7^ -/> '

visionem tempore,

JatU
J^J<=

-^is

Pj^,^^
:

^^^^^
,^i

i^a,

^revi
est

^p, "Trorigo
V^
^^'^"'"'V..P;"[

J^

^i.^^d^

S.

Tneo.o.us.

f nullo rotheum profert hodie soliis Paris.nus I, Putarem errore pos.tum es^e alio ad stipulante. Obiit Theodos.u^ anno 107ppo Timotheo. mventaj anno lOJi, anno vero cujus reliqu.a; Neoephoro me1108 cultu publico honorats a AIKioviensi, qui eum in Sanctorum tropolita

enim, peracto e GriEcia venientes, tem'^pictores.


e^.ent ornaturi,

cum

plum

imago beatissponte supra

f^ J^^^f ^^^yXheima, sua

X%\a\T^^^
t.s

etVevi mul-

:riig jnclaruisse. Ouare peculiar. cultu


f^^=^''''

ex lUo

buf

" inseruit. D.o^^ t'"- ^^^^ "f^-^^'," at Prol. saec. xth , at "ausiauu rithocdie jam

'^P^^^f ^emoriam

^"^^'^iX,, ccepit eadem die, qua

agunt Russi. Pro-

sed h^c reliquiarum celebratur 14 augusti;

mirSr suut ista et qul, difficile fidem \pMaTe^ invenient. Sed nec ma^is credi^V^^^ }^^~ perhibent
tl,

deque

festivitatis

ong-me

ei

P^"-'"

tumMenologiumexcusum.adSMauetU

, A^^

etiam 17 PplPhratur autem prseter hanc diem ?)^mc7>t. Uglicensis -^^^^^

AuS
fst

Dem.trir^

Kievocryptensi cons.l.um

'^"^fJ^^J^-.j^^H

cirPurDemetr

e\ivitate Ug-lioensi Mos-

s^ut:^:a^amS"s^5i
Memoriae
fac.le pr.nc.pem Isica religioso cultu celebrat monaster.. kievoloeum obtinet Theodosius,

"?>

">-'--

*'-"'-
'"

Slavicae.

Kicvocrypie"-

cryptensis fundator

et

<^'^o^""';/

institutor. ecclesia Kussica

Natus

est

f .n op

mans.t ^ ^,^^^^ ^^^^^^^ ^^^^^^^ ^ tantaque virtutam '^^jie^tia Antonii


^^
,

'''

ut vel ipsi ma(1 pr^buit documenta, ? admirationi. Quadriennio

^^"
g^^tro

a k.ov.a. Parent.bu^ pido Vasilevo, non procul qu.buscum mo'' "^ honestis et ^"^tianis .neunte .eta^e urbem Kursk migrravit. Ab eccleb.am s.gna ded.t

^^ .^^,^^^^^^ ^^^ ^.^ ^^^^.^^^

eLm
P P

persuasit, ut
^ j
;

velum

acciperet,

et

mo-

mia
Jra

futura; pietat.s

^^^,J "

.^ ^.^^^,^.^

,,eeterio K,ov.

et quotidie adibat, hymuis Anno tatem intentus.

lect.on. sacr> .u-leci-no quar to

eertam.na sese ex Jatre orbatus, ab majora mund.. ecebras

tendit;vilespannosindutus

refusiebat diligenter, l'^'"^"^'!" /^"^" e", matre propterea que coustringebat , Ucet a traotare dunusque increparetur frequenter, anhelabat perfectionem v.tam tur. Nimirum Deo vocatus. Itaque, Theodosius ad magna a

Theodosius; ac p esby tera ^^^^^^^ advenientium ^^^ Pa"^ P ^^ soUtud.n.s B. Antonius seors.m ^Tuin amantissimus in cryptam, i.oq^^ hegumenatu .ecessisset. ejusque in
^^^.^
, ,

oJ'f "^^^ S^^^^ deis ecto.J"

Nicone Tmutoracaniam ad fugeret iras


,

B"~
1

;^..

Barlaamus nomine, in monaster.um ad ^ ^^ ^^.^ translatus esset, evehunt fratres ^^^^_ consensu

122
Dres

ANMUS ECCLESUSTICUS
dotavit,

IV Mmi.

recenter absoecryptis subterraneis in sedem

regulaque coenobitica Studio accepta. vea celeberrimo monasterio multo mag-is, rumenimvero vita sasB exemplo

lapideam, muro circumdusit. et ecclesiam beatae ManseVirgmis prioris ligne^^in honorem


in c^los

loeo

lutam

transtulit.

quam regula

commissos in se apso et in enim docebat eos v^rbo, ea reprassentabat, abstioperibus suis ad vivum bumilitatem. discinentiam, unionem cum Deo, praesertim autem pliua^ monasticae studium
,

curae su^ data etiam verbo fratres magister; quae erudiebat optimuB

affectu assumpt^, quam tenernmo est anno 1073. semper coluit, erigrere aggressus quem sibi letbaAt brevi post, morbo correptus, factus, non absolem fore a Deo certior fuerat die 3 maii postluta eccleeia, obiit anno 1074. ecclesiarcbam in sui locum

qnam Stepbanum
desig^nasset

fraternam caritatem. Integramquadragesimam aninjejuniis,oratione et Bilentio peracturus, somnum solebat gustffi cryptae se includere
:

Sacrffiejusexuviae, incryptis conmajorem translataefiunt anno ditae, in ecclesiam augusti, qua secundo colitur. In
1091*, die

Sanctomm Albo

inscriptus est anno 1180, a

S. Theodosms metropolita Nicephoro. Keliquit

idque nui.quam capiebat permodieum Multis idcirco et .ns^gn bus jacens, sed sedeus.
vero
,

qu^dam

-r P^

P
^

.^^^^^, ^^^^^.

donis a Deo pr^ventus

est,

multosque sanctita-

<^^^-^^J^^^^^ Variagorum.

id est Latino-

Qaorum numero tissuffifama traxit alumnos. ampliavit lUudque crescente, monaslerium


Hisl. Eccl. Russ.-l. Il,p.6.

'''Jll^^^ rum, ad Iziasiau

principem, data. y

50

cl

scq

Eccl. b) Ph.lar., U.sl.

Huss.,

1.

1,

paG-

DIES
Ex Oslromi
rano.

IV.
S.

M-.O.U.
Maz.

S.

A.H.on.su,

M..M(cum Nan.

Div. Maz.). Eier. Coisl. Neap. Clar.

^.n(cum

Rx

varii*.

cum Bas. Chiffl. Sirm. Me(L). ^ mart. el 40 soc. (Far. 1. i^P-^''^^ ^"gjy^. Maz.). S. NiS Aneornm el mart. arch.ep. Corinlhi (Rum. S. Olbiani, ep. P^^^ ^'"/'^f^^:"-/" (Mst.Rum.Pp.cum StrlMgMa.r ^_Alhanasu ^^^^ ^^^_ cet<E, heg. Mecidii Pelas.^, -^S,,;i,';^ cumMgrChiffl.). S. m'ere.ncis rHo.oL).TransCliiffl.

Sirm.).

Silvani, ep. et

^^

^^

,^2t

Kal.
lalio

cum

Sirl. Flor.

Mg. Szrm.

Clnffl
''

ol ./^^^^g \da^,.^;^im CoisL


J^P;]-

pl^^

^^,.

cum

reliquiarum L^^^"-

^''^; ^''^'^

SS

MM

Probi.Tarachiel

.-'\^o p^"'!^^^ Andron.ci^Sis.). S^ H.as'".'

maY^^^

"

Chiffl. et Sirm.). [Nicephori [Mh.).] '^ /i<g.). t Joannis

OBSEBVANDA.
SS. Aphroili-

In
lege
:

Ostr. leg-itur

Gai,
,

Medx.
in

mlrtvrum

Antonmus, MaAphrodisius, Meldas, Leontius, S. Gaius, et alii; in altera c-obius, Valerianus Zeno, alii sooi., Ga.anus
:

quarum

S. Aphrodisti. Gaimidn Permixta; sunt duEc turmae altera mil.tarunt SS.

lis

quatuor Neophytus etChiffl^ Marcius, Macarius, quosreferuntTaur Naniano adest solus Aphrodisius; In Hier. in utroque tamen poadditur et cmterorum Neap secundo loco, post S. Irenem. In
et

Maii. De S Pede S Athanasio die quinta in Bum vocatur Olbianus agia 29 ottobris. Probus .celebratur a Gr^c.s^l2 Jovilianus. /'rasmus apud Lat nos die 11 Oct. Oct ^d ac ille, de quo detur^esse idem celebratur Latinos diem 10 erit sermo. Apud monasten. MeoiNicetas, hegumenus T ^i vocaturMed.cen^s; CToli, vulgo

S.
S.

Olbiami.
Probna.

.""

S. Erasinus.

.:

SS. Nicfi'o

e'

Siccphorns.

Smv-^S

S. Pelagin-

S. Hifarioii.

nitur

s.

utroque Taurietiam in codd. Graecis, v. g. in nomma diem 5 pro Melda leguntur nensi,ad soc S. 'Ivano ep. et &7.e, Medce. Mellhse^- De Ac< 6i. et Olb.ano, tractatur Nicephoro ad 3 Apnhac die ; de Niceta, heg. Mecid.ensi,

si minus Aphrodisii et congreg ejus. Hinc jure rejilectio Ostromirana, pan probanda est ir. 1 ; n P. Kopitar.o GUl knniTnrin. qui ciatur emendatio proposita a C Nevostrujev mibstituit Ganimedem. Bectissime Milidi i. e. Meldae. Cseterum dfoit
.

tur oanm. Theristp. festum^ agi - ?o"annis ^cu p^^^, hagtoritarum iiDro
J
.

xx

Junu

S. Joaiinei.

Nicephntw.
Alhnniles.

in

llndum

quem

citat Pat_ Ath^^t.^, P;^^,.;,^.^^^

traditur Nice^^

q^^^^.

Theophori, xram vSi hujus, ut vocatur,

red-

dunt valde suspectam.

Mexnoriae Slavicae.
(Ueinens

Alphani

ct

frafrcs fjus
Cyrillus,
t>JicephoruSf

duodecimo ineunte, -P^loruisse videntur sseculo prreipublicfE Kovg-orodensis fueruntque smt gesta, ac virtutes plane licet vita,

fueruntcirca
Eliffi.

fecti,

Niphon

ct

haoriM*.

nomma nobis hodie ignota. et ipsa eorum T^ovgorodensium serie praeierpraefectorum Ecclesia ISovmissa fuerint, Coluntur autem in
pora

momalmm archiepiscopi. etin monasterio in Sokolnicensi condita, unde ^^fV^";;^ migrarunt anno 1775. Eorum Romani
S Antonii

annum

seu 1162, tempore Joannis

diem in .^olo moniemoria recolitur ad hanc non msi ab anno nasterio Sokolnicensi, idque
1809.

titulo ornati. Coreorodensi, thaumaturgorum miraculis, ut aiunt, clara, reperta eorum,


Eu,.. Crr ,) Bisl. hicr.
t.

U., p.,.

m. 2) De pr.fcc.is Kovgo.oa.,

,..g.

2. 3) Dict. hi,t., p.g.

.
j_^,^^

GR^CX)-SLAVICUS.
A/cf/iodiuf,

its

Inter alumnos S. Sergii


sigaiores procul
;

Radonezensis

io-

positus,

Don posset effagere,


et

commodiorem
ad confluentea

Diw V. vr

liegtivienu$

VII

Pcsnosianvs.

dubio collocandus est Methodius qui postquara a magistro suo vitam mouasticam fuisset edoctus, accepta ejus benedictione, in profuudissimam solitudinem
sese abdidit,

locum esquisivit Methodius,

ItUii.

Pesnosse et Jahroraae cellas posuit. sedemq^ue S. Nicolao excitavit,undeetmonasterii Pesnosiani

Deo

soli vacalurus.
licet
h.

Verum cum
eilvis

sociorum frequentiam,
Cfr
1)

mediis in

cognomen venit. Obiit Methodius in praedicto monasterio, anno 1392 die 4 junii, hegumeni munere defunctns.
H, 11. 3}
Kolajdoviciu,
DescriiUio raoD. S. Nicolai ad

Menolog. Vcil a

d. 2) Ph.Iarcl., Ulsl.

cccl. Russ.,

reinoaaiQ

DIES
0$tromiranuru.

V.
Typ. GP. Coisl Flor.). EncaeniaS.Deiparffi
i

ACAT

Ex

variis.

S.

melagomartyris Irenes [Omnes

cum Bas. Sirl

Cvn [Mg.). S. Hilarionis, ihaiim. [Prol). x * rn .. n Silvani. episc. cl mart. (Taur I et II). i Pelag^, mart. t Nicephori Medicensis [Sirm.). t MM. Aphrodisii, Meldae seu Medae, Mocrobii, Tarsi (Sirm Chiffl. Vind. Hier. Nan.). i Scylhopoli [Taur. Med.).J Ananiae apostoh Valeriani, Adriani, Leonlii. Anlonii el aliorum, Neopbyli, Gaii, Gajani (rar. I el II. Mg.). (Neap.).^ Leonis, mon. in Calabria {Itg.). t MM. [Sirm.), (Taur, let 11, Med. 5irm.). t Alhanasii. ep. Corinthi
t Barbari, mart.

OBSERVANDA.
ri.

Ireiic.

S Oeipara
.

Cyri.

In Prolog-o legitur longum elogium Irenes fabulis refertum quod ideo erat umit^des Deiparae KOp&u, aCyro consule tendum. imperante, aediet prffifecto, Theodosio Juniore scnptonbus, ficata, celebratur potissimum a iraaginem Deiparae, quae ibiteste Can^io, ob dem maguo cultu et pia veneratione colebatur.

sanotae

Cl*. Christ..

IV, p. 87.

Hilarion apud

De Neophyto s.Neophjtin nominatur die praecedenti. etor. et sociis actum est pridie. In Menaeis Graecis festum eorum peragitur in excusis additur
:

alios

s.

BHarion.

ecclesia SS. Cosmse et


(ivTotc AapEtou). quam vide.

Damiani in Darianis Iterum redibunt xi Augusti, ad

DIES
Ex Oalromi7-ano.

VI.

Exvariis.

^iJ.li^Mt.
vZrl

*^S MM

n^llltTsoSrunf
7 et 71

SiVm.). Demetrii DANACTisfcum Med. raur7e</7.Z)w. Rum Og. Pp.Men. KaLProl. 'Pu^Par. SS. Barbari, Alhanasiie [Pp. cum Mg.). MM. sT^BafbTri 'iirm Dom Maz Flor.). SS. Andronici et Barbari, ohm latron.s S. Bacchi! Callimachi et Dionys.i (Men. /Tan.

-^^

^%m" Do^iTatl^relini
)

rllMrCvth
{Ghiffl.

Parmen

jS.SeSia
i Palricii

f?

sociorum Demetrii et Danacl.s [Med. Chiffl.Sirm-TaMr. Qum.i,Troad.. et Theodorel. An .0ex 70 ei Euthahae [Sirl. cum Mg.) t {Sirl. cum Mg ). t Matthse., ap. nalal. t Theodoti ep. Cyreneens.s Mamantis(5a..Med. Taur. let II. Ckiffi. Maz.). FadyomrHil^^^
et Mesira.,
1

OBSERVANDA.
In Ostr. habetur nitar effiuxit suum
iu variis
lis

s. Deffieh'is
et ioc,

Dmitri Dnactis unde KoDemetradnactem. bb. ijecitantur hodie metrius, Danas, Donalus et alii Graeois. et etiara ad xxiv ApnMenseis
:
,

terea

adxxiv

Aprilis. pagr. 264, n. 5.

-De

pa-

S.

M.

ut ibidem adnotavimus.

Dimn

pro

Deme-

His martyribus adnumerandi Meseera, et barsunt SS. Therinus, Meiras, seu sequensdistichon barus,ffladio caesus, de quo
trii

meminit

Sis^

Nomine Ut lortem athletam, PrEeterhunc Barbarum nominatur etiam

quidera es Barbarus ; ast qui te coh^t mente barbarus non est.


alter

tieutissimoJob ag-unt HollandianixMaiijuxta ss. AndromSS. Andronicus et AthanasiameMart Rom diem, iuter cmtiAtha. raoranturetiara in Acta SS. ad hanc qua pro- """ priEtermissos, et iterum die is Octob e^imus supra ad fertur eorum Vita. De eis jam et de SS. Parmena, II Martii, quemadraodiim etTheoQuinto, Troadio, Kuthalia, Theodoreto 7-w.>rTheodoretus, inSlaviciscodd. hodie s. S doto presbyter Antiochenus. ahia '-. desideratus,est is est et Theodorus dictus, qui sub Juhuno passus

utroque Barbarus distinctus a priore. Plura de 10J;prffivideinActis SS. ad hancdiem. pag.

Sb. ad coliturpotissiraura xxiii Oct. Cfr Acta ad hanodiem.pagr. lO^ J et quae tradita sunt Jauuarii. diem xxii et xix

DIES
Ottromira'

YII.

num.

V
Octohris

Ex

rariii.

TomusXl.

ANTSUS ECCLKSIASTICUS
DiBs VIII

. p^. ^^.. ir... .


abbalis (i^MW*.

cwm

borensis ^iiay.^ Clar. Copt.). NiU

j^is^:^^;:^^'^"''^^ ^^l

OBSERVANDA.
fntentio crii-

refertur Inventio crucis primo loco


sive Gr^cis sive Slavicis tiis Grfficis potissimum
:
;

u.

m Menffiis et quidem m Menolocelebratur

naxarium

memoria

SV. Acaciiis ef

Maximus.
S. Coflratu$.

imperatort, cura tstens^ Crucis Consfantino, Acacms seu verbis in hoc siano vinces. Latinis fere Agathius Achatius,martyrCPoli, S. Maximo Nicomed. est et colitur vin Maii cum aliis. S. CodratusseuQuapresb etplurimis

diversum ab eo quod continetur inMenjEisMediol. mss. ad9hujus. Apud LatiS. Pac/.om>u,. noscelebraturixMaii. -S.Pachomms, abbas inBasiliiMenologocelebraturpriin^ffVPto, S.We. JoannesPsichaita, conf. abiconomachis die Latinis colitur xxv Maii. ; ura passus. a ^'J SoanuisDamasceni natalis dies ce ebratur hodie
est
.

dratus,

mart. in

Bithynia, commemoratur

Basihanorum Italo-Gra^co. in Martyrologio Zedazeno sermo recurret ad 4 NoDe S. Joanne


vembris.

^. 3-

^^^
2ed.cH,.

Menaeis Graecorum excusiacum

suissociis. by-

Memoriae Slavicae.
menu* Sorenii$.

fuit Nilus Beloozerensis monasterii alumnus Majcoviorum genere Sorensi?, nobilissimo

Quare univerea, quam congregaverat tantum seNihis, communitas qu.atuordecim


tus fuit.
niores'

asceteriis, quse ortus. Hic, lustratis coenobiiset prffi caeteris tum in Oriente, tum in Moote Atho

numerabat. HumiUtatis studiosissimus, morituri corpus fratres suos enixe rogavit, ut


aut in aut in campos escam feris projicerent, honore demittefossam communem sine uUo
rent.

celebrabantur, ad

lacura

solitudinem secessit, post, ecclesiam ram fluvium fixit ; ubi paulo Sorensi erexit. In V. cum monasterio B

Album redux, cellamque suam ad

So-

ascetarum regulam, quo non coenobitarum, sed invexit, ac dem quod ei peculiare fuit, fuse exphcuit, testamento suo, adhuc exstanti, cog-nommatus. vit restaurator ideo

Paupertatem vel postmortem colere visus Sorense asceterium est; cum enim Joannes IV. ligneiE coninvisens, lapideam ecclesiam loco adimplere vestrui jussisset, regis jussionem

hegumeno in tuisse traditur Nilus, monasterii apparens. Obiit die 7 maii, anno 1508,
somnis
setatis suae

asceticffi

Necfacile ad convivendum sibi selectioribuscontendidatos ; sed, turbaamota.

admittebat can-

septuagesimo sexto.

l.

213 3) Hier Russ.. h. J. 2) Dicl. hag., pag. Cfr \) Muravicv. \\\^ SS. ad III, pag. 160.

t.

V, pog. 210-240. i Plnleret,

Hisl. Eccl. Russ.

Pcftomi.,

CPoiiaTurci
interfeetus.

Pachomius, Ukrainia, piis parentibus captivus abductus dus. adhuc puer a Tartaris
^g^ g^

oriun-

cuidam mahumetano ferrifabro venditus. et doA quo in Anatohse urbem Usad avehitur, rehgionemque addiscere cogimiui sui artem promissis, nec tur; at frustra. Etenim nec separari potuit Pachomms, Christo
minis a

Duocicam habitu monastico commutaturus. eremitae cuiperactis, decim ibidem annis vidam socium se adjunxit, ejusque severam diuque et varie a vendi rationera aemulatus,
senioribusprobatus in Anatoham remeat,
at-

que
foro

in

eadem urbe, quam ohm pubhco apparet, ut christianam fidem

incoluerat, in
so-

quascumque
Quocirca

tribulationes pro eo pati paratus. libertati erat jamjam restituendus,

cum

morbo correptus, decumsuorum induunt impu bit. yEgrotum adinstar Mahometis spurciTurcee, quasi nimirum iUe circumcidere tamen amplexatus
ecce, repentino
tias fuisset
;

lemniter profitendi cocomprehenditur imperterritus confessor, et ejurare aut ram judice sistitur, a quo aut fidem SuppUcium ehgit certam necem subire jubetur occuPachomius, capiteque truncatus, gloriose
buit anno in insula
et cultu

habeat occasionem. Hhco

non

audent.

Qus

segerrime

mius, cum Smyrnum vestemTurinde'in Montem Atho navigavit,


i) Marlyro.

ferens Pachocausa venisset, marcandi

pubhco

ejus 1730, die Ascensionis. Corpus asservan Pathmo hodiedum dicitur quotannis ad prsesentera die

celebrari.

Conslantmopol

cd. Vcncl

179 el sc<n.

DIES
Ex
Oslromi-

VIII.

Mkmcu
""%
Sirm.

S.

..nsTou KT .v.o.usT. Jo.KN,s TBo.oo, iOmnes

cum

Bas.

GP
et

Maz. Vind.Dom.
Horol.

rano.
Et. vnrii.

Hier. GP. Msq.). tCoronaemilitum.mart. Angel>,prop.{iVeap.). t Mehs, ''y'"^':^?^' marl. Appa/al.oS. i (^trm.). ^ Acacii, Taras.i, Ihaum. .n Ljcaoo.a (Chim ). t Nicoa.ae, marl. (Sirm.). t
Chiffl.

1:::^J^Us, Put
Dom. Maz Mg.

num. ChU.

Prol. Og. Pp. Men. Leop. Kal.

cum Bas.

(^J^f^y^H

Med.).

OBSERVANDA.

GB^CO^LAVICUS.
observanda.
il.

126
l)ifi

ET

IX. \l

Joannes.

apottolus.

S. Arenins. S. Melet.

Po9t S. JoanDem ev. in Prolog-o additur Eadie coUectio sacri pulveris id est mannas ex tumulo ejus defluentis. Fabula haeccelebraS. Arsenius Magnus tur hodie etiam a Coptis. Distichon de a Latinia colitur xix Julii.
:

dem

Neapol lapis ApparUwS. terum solo nomine notus. Appariiio S. An^e^t pron [ugrnatoris] intel- Angeu. lige S. Micbaelis in monte Garg-ano quam cele:
;

MAtt.

S.

Taratius.

Mele sonat ita Melen migrantem hymnographum ex hac vita, Laudare rythmis conS. Tarasius videtur venit, ut est hic mens.
S.
:

brant Latini. Ultimum compendium nec Mazochius explicuit, neo illustr. cardinalis Maii. S. Nicomas erat unus e sociis S Acacii. 5 tHconm. (JPoli. martyrio coronati, de quo nos egimus

pridie.

distinctus esse a Tarasio, arch. CPolitano,

cffi-

DIES
08/romira-

IX.

nnm.

Kx

varii:

ACAT. S. Isaiae, prophelae (Mst. Put. Par. Neap. Hier. GP. Pg. Vind. Goth. Flor.

rehquiarum S. Nicolai thaumalurgi Myris Barum (Rum. Pp. Men. Vers. Mg. Ternob. Euch. Kal. Hor. ProL). S. Schio Syri, erein (Iber.). Nazianzeni (Itg.). t MIVI hlpimachi et Gordiani (Bas. Mg. Sirl. Med. t Natalis S Gregorii Taur. let II, Maz. Taur I et II, Sirm ).t Codrali, marl. et soc. (Bas. Mg. Chiffl. Maz Clar Timothei, patriarchae (Med, Mara) t Trvphenae, mart. (Med. Sirm. Taur. I et 11.). t MM. Saturnini el Rufini (Chiffl.). t MM. Acquilmae et Gallmici Sirm.).
Flor.). TraQslatio

Og. Pp. Men. Prol. Hor. Kal.

cum

cum Bas. marl. (Put. Chil. Bas. Neapol. Hier. GP. Pg. Mosq. Goth. Vind. Dotn. Maz.
Sis

Rum

Og. Pp. Leop. Men. Hor. Kal.


S. Christopliori,

Mg. Maz. Dom.).

Taur

et

II,

(Ghiffl.).

OBSEKVANDA.
$.

Uaias.

In cod.
risino
S.

Kum

perperam additur

a Latiuis colitur Isaias 5 Julii.


:

In codice

fllii

Amos
Pa-

Christophorus sumitur pro cognomine potest tituUis IsaijB nec enim aliter intelligi
S.

Kioviensem Ecclesiam invexit, et ut in perpetuum celebraretur decrevit KphraBm metropoPrologus lita anno lU9i, Qua dere conferantur ad hunc diem, Kulciet Menologium escusum
nius, in Specimine, pag. 114; Philaretus, Histor. Eccl. Russ.. t. 1, pag. 95; et Macarius, De TimoHist Eccl. Russ., t. 11, pag. 191. theo palr. conferantur omnmo quae de vocabulo illo po^tafio; disserunt BoUandiaui ac die, pag. 359 et Mazochius ad 13 Februarii; in codd. euim xai 6 /iofJia^o; 7ou dy. superius allatis legitur De S. Schio, quem hodie Ti(jio86ou Tiarpidpyo-j. celebrat recens 'iberorum Ecclesia, agetur fu-

TAeojo/iO/^J (bogonostza)quodecoraturprophet.a.
.S".

Clirhtoiiho-

rus.
S. Nicofuiis.

Christophoro conversi sunt ad tidem SS. A Acquilina et Rufinus, qui in codd. Gracis rass. Translatio rehquiainscrihuntur disjuucti. Barum facla est anno 1092. In rum S Nicolai cui adProlog-o exstat long-um sancti elogium, miracalis ab eo patratis, pecunarratio de

^,

Timo-

,/,c,.

ditur

liariter

vero in S Stephano, Decanensi, rege

evolvitur Serbise, cui visum reslituit, uti fuse (Cfr Memorise Slavicse ad 30 Ocin Vita regis. Urbano II popa tobris}. Festivitatem hanc ab GriEcis vero omnino ignotam, in

sius

ejusque sociis

ad diem 4 ^ovembris, S. Joauni Zedazeno Eliffi et Stephano sacram.

institutam,

DIES X,
0$tromiranujn.

s's"monis Zelot^,

aposloli

(Omnes cum Bas.

Sirl. Hier.

GP.

Coisl.

Msg-

Ex

variif.

Dom Mg

mZ:)%.
Clar.

Flor.].S. Hesvchii, mart. MM. Alphii, Ph.laclelphii,


Div.).
S.

Strm Anl.ochen. fPro/. /Ta^ cum Bas.Sirl. Mg.Chtffl. Kal. o;^-\BasMM^^^ Cypnani, Erasmi et .ocJProL
r^en.
JTa/.).

j^^'''"-,^^^^^^

Maz. Dom.

Isidora. Sala^

S.

Thaidis

poemtenl.s [Men. Kal.),

S Simonis, ep. Vladimiriae

el Suzdaliae (Pa^. Men. iTa^). marl. t Abd^E, mart. (Dom.). t Condrali. t Laurentii {Chiffl.).

et soc. {Strm. Unfft.).

OBSfcRVANDA.
5"S.

MM.

Al-

pbius

el soc.

S. Sl'"OTI, Cp.

Vlafiimirr.

aliis Cynllus. martyres, quos ex Prffiier Alphium et socios mvexerunt MenseisGrfficis in sua Martyrologia citatisco itur Latini, nemo alius ex Sanctis hic De Simone, ep. VladiLatinis praesenti die.

De S Erasmo mentio

facta cst

jam 4

Maii.

Cyprianus Sirmundo est Cyrinus,

fuse tractamirije ac Suzdaliffi et hagiographo, pag. 877, quando vimus in Acti.s SS. Oct., t. deB Aretha, monacho Cryptensi. instituebalur Adscriptus est huic diei propter san-

tractatio.

ctum apostolum sibicoguominem.

DIES
Ex Ostromirano.

XI.

Bx

variii.

[Mm. episcoporum Moravijc ct Slavicac gentis aposlolorum Theodo..*, S. KTpTorRor.).S.\)iosoon&^(Lm.cumBas. Sirm. Maz.Chiffl. Sirl.).
Sa,riorumSilli
el Me.hodii,

""'t

pSomii

Philippi Argyrii, (CP. Hier.). | H.larionis, mon. (Neap.). t

""offivANDA.

lu
blES

ANNtJS EeCLESlASttCUS

XI

Maii.

OBSERVANDA.
commemoratio exstruvero longe exarats:qu8Btamen a Schlcezero res .n e-

N.a. CP.

In Grfficis codicibus aut s.m.l bus ^;^^.-^^ et urbis his verbis


fit

quam sfmiUora esse pronuntiantur, sim.iiora e p ^ranslatione corpor.s b. Cle^'


""^ n,?, aut

conjugem nnd Ostromirani. Zosiam et Ga"-""'" co.juge . areri pr .f Dmilradnactem pro Demetno et Gafo et Mida, refep

Zr

imus suoquemque die; mox yemoriam sanclorum ?etur ex eodem fonte memoma

Danac

e retu

catholicis """iT^n, Lat|^n.s adeoque scriptori scatebant Ta?in1s ao^ Ijuamvis debilem esse SSg^TMoTquCtau^itoritatem persuasum Don v?!. ^iwt n.iivis iu rebus bagiolog.cis "^' -^" SS.CyriUum etMethcdium ss^ .PreSs omninoperegnnus, apud Bulgaros, nec in

m Bohemica

^nntentffi

de conversione Bohescilicet quia hsc e font.bus

TJmi^Constantini sanctorum imperalorum (P<';>.^;) g^ Helenw. Hinc pronum est cof "'i"f Xse pro oet

Belen^,^

IV Z f,S Bohemia i"l^?f

riiacono

Quicodicem exaravit, prseluxisse diversum a Menologm tvDOU alkmod Grxcum pr^terquam

Si
r'
^it:

uonnihil corruptum.

^am

Monologii Mopronunt.at 'dem ^^^"^^^^ in Maraviam ce .nn un squens.s test.momo ^,^^^^^_ id vald^e probabile ^"sum KrnamCrte'am, de ah.s ej..smod. nesuna, hoaierua u nu dicatur esse cen^et, "t n

unquam, ""Jl,,!

decretorie, ut solet,
,
; ,

'rus

comment.squ.bus caP"\.u'^

jyestoris deci.^^^

^,,

Ostromirano ?ur paulo aliter ac in

CeTrifetTna'Saf Meidfseu"Hd: enc.nia urbis annuntian. etilm ho^^c men


:

SsrraTuaS-;;cun.fuisLconfectu^^^^ loexpendere non st ejus


sed plura
JoffO

j;-P'-;^,

annuntmturadhanceama

Ij^^^^^.
..

'^,uon secus ac

regix ^lfZiriualiteragimus memortam

Cl^l.tano "'"^ ^:. add^T o^.n.^a ?!l5r


in

Morl^^^^^^^^^^

r>a /'"*'?'^rfi>iTdodoru, accedente ^"'* scopi Moravise et "?f ^,eve est et sinsequenti Syn^^^^-^i^^^tfeTr^placct Venerahuc re gulare, ex integro
:

bihspaternosterMemouuA

p^^^^^^ ^^^^^^^_
copiosis

^^n?.?&

A"uenfle "a

m l^bK-orum

S
\ua

?ursse x^

Constantmi, Mai.anno vigesimo qu.uio MUesius pud Cang, rn^CP. .Hesyehius

tn?rn?t SS CvriUum

urbfs quandTnimirum valde C^nlta^i^ius Byzanlium


e veteri

Methodium his verbis regxm FadTmdiecommemoratio enc.vniorum ^m^^raU^r magnus


et
:

amphamt

et

^sZTrl^nTcZtantinopolimM^^
'J^^KT^SJiarJpaf"T/d?c;r H^c rcoifc.b^irsRuthenorum ca^'*-

Roma

'''

^'"rpLfs at in Horo ogio fmnino P-termjssa inoiicuium 'feWivitasLc hoirrum recolitur me-7^ Cyr 1 mona Sb^ Pvrnii
i

sS.CyriUu^
rn.,ii.,,
.

^t et

soiemms MethodiFapud Slavos


^;

in

nicamcaUebat;utquesese
travU.

,yea,
flagtare

.,...

""""""

"'"'LlXo
ffmcne

Cur

a&

^^ 3303. BuIhanc diem elegerint

.PZtVlJamrehglonem perlraxeZtit"p'o7"^a7is^ Tunc

dtctu est ; id Slavonica sevi remo= P fe testamur Menologia, esse estantur i quoque

tamen antiquitus factum


hodiernum

"'""/'

T^ierunfsZl^^AL^^^^^^
episcopum a Vatr^archaimctuse^t^ a^^rZit.

Moihndii

ei

Constantim, qin

et

tyy lUus,

mo

r^avos missus,

''^'Z liJone Khozarum Zamhrium ^^^"''^^'^'TZTchrisli fidem


,

religione vero '^^'^ffJ^Z^UatisconvicL. Inpubhcejalsmtn^^^^^^

blasphemebat

dixeratnempe Mor^^orum P
milha, duce
nit solus.

%1h

Afi,haelis

eral Solun.v (civitas

eaiem

lium, ad quod ""^^f^^VigXodius autem veZambrio;Metnoaiu

J'^^^^ ^^^

.^.^.^.

Et i^P"t,a"aS"<tA/<^''orf.u., alhUtaegreg^ nam; quos omnes enuntiatis.veproffetarumetaposjolo^^^^^^


lut iino devicit.

)acu?rumgenerea
Contigitquetuncstg

^
j

^^^^.^ ,^ ,

crepuit

ZambriusnM jea
au

^^^^
^^,,j,(i

cxteri deglutivit te'-ra;

tem

donaviiFr.Miklosich.slavicaruin

1'tte.arura

Vindobonens. prof|^^^- ^ n Universitate ^"ft ei excuso de SS. Lyr.iio ,,<.m in Menolog

sunt.aut autem jubdabant, ^tMf^^^lrsu completo Momen OsCua.sTi. Q"'V"*.'-"r, ,. Hactenus seneotutehonanngrav^^^^adje^^ ^^^^^^^^

Ma^alutempetx^^

^i^^-^^i^ni ir,^posucrunt

fortuito casu otus Methodio legunt.f, ea bchte^ capite decimo, invex.t

Synaxarium, eujusaucioi narwUon.s


dunttitulus et tot.us eommemoratur eodem Prologo
SionasterioDex,ocrat.co

^^^
^.

^^^^^^^.^^
_.

,.^.

.^

_^_^.^^

fuum Testorem,

prorsus instituto zeru", nullo S. Cv ril potissimum indigebat legenda tamen P"k tdmeii sobr.e adm.t,

am.ne; quo

protomartyr. "J^V^^y"^:^'' sacrum ejns cor.b.que sacr ^j.^^

^^

l^T PFiusmod. tenda. Ejusmom

contineatnon nis. et sane est iter saracenum sa Saracenis et He-

S";^mo^nS^atqueprolixocalamo

pus asservari. Ita PJ'f "=io excuso et Mncarii m exc ^^^^^ iterumad 18; at.n Me"olfmartyr^ f hujus manuscripto sanct fit ad diem imaginum passKment.o

GR^CO-SLAVICUS.

127
DiE XII

ctXIII

DIES
Ex Ostromirano

XII.

Bx

variis.

Epiphanii (07nnes cum Bas.Sirm. Dom. Flor. Maz. Hier. CP. Neap. GP. Coisl. Vind. Mosq.Goth. Med.). ., . . , ^ Prol Bor. Kalcum Bas. Sirl. Strm. Maz. S. Germani, arch. CP. (Mst. Rum.Chil.Men. Rhinocyri S. Polybii, ep. Mecl. Hier. GP. Flor.). S. Sabini. archicp. Cy pri fProZ. Kal.). ('iJum,;. Dionysii, archim. RadonezenDedicatio ecclesic-e S. Deiparse Kioviensis

S.

(Pro^. iTa^).
"*'%

Quinli ei Troadii (%.). t Andronici et Parmenie, ex 70, el EulhaliK (Mg.). t Coinli scu Anliocheni (%.). t Georgii in nionte Maleo [Sim. Athanasiae (Mg.). t Theodoreti presb. presb. in monast. Aphaxeos(M). C/iiy7?.). tNicephori,
,

OBSERVANDA.
S. Epiplia-

S.

Epiphanium, Cypri episcopum,

tot scriptis

nins.

illustrem, celebrant hoc die Kalendaria Grffca pariter ac Latina fere nniversa.Acceduut in Slavicis encomia, quorum unum notabimus, in Menologio Mosqueusi prolixo calamoexaratum, atque ex Vita Epijihanii.auctoribus SS. Polubio
et Sabino, quse

Mosq. S. Epiphanius vocatur archiep.ConstanS. Epifhanio, archiepiscopo tinopolitanus. Cypri, fasti plerique addunt S. Germanum pa-

S. Hermtxnus.

triarcham CPolitanum. Tacent tamen duo Ka-

omnium antiquissima, Neapolitauum marmoreum etCPolitanum a Morcellio vulgaleudaria

germana uon

est,

depromptum.

tum, quorum posterius decem tantum


S.

aunis

Mirandum itaque erat, niliil de tanto viro Iradi in Kalendario Ostromiri; verum non omuis Epiphanii memoria ibidem expuncta j nam in epilog-o diserte asseritGreg-orius,

Germani obitus prfficessisse putatur. Obiit Celebrataest autem S. Patriarcha anno 73U. dedicatio B. M. Kiovieusis, tcmpore S.Vladimi-

^d''' jf'^,.^*'-'!
"

diaconus,fodicem

ri

a se absolutum fuisse 12 Maiiquo fit memoria S. Epiphanii. Quam propterea in titulo diei nil

(iubiusstatui inscribendam. In CPolitano, post ;rarptapS. Epiphunium Cypri,additur zai /oittwv


Xwv, et c^terorum patynarcharum.^^yxi^Constantiensium ; de quo titulo recohintur dicta ab eniditissimoMorcellio insuiscommentariis diurnis, t. II, pag. lO*. Perperam tamen in Goth. et

aui nrimus e reffibus Russis tidem Christi Dionysium Kadonezenpubliceestprofessus, sem referl hodie Diction. hagiolo^icum licet autem vitam ejusfuse narrent auctores indig-euae receutiores, nos tamen cum antiquioribus

/),yy,.

silentio praeterire

Vit^

SS

Ecclesiffi KussiciE,

malumus. Adeantur, si lubet, quasex codd. mss.

se excerpisse dicit Muraviev.

DIES
Oitrumiratium.

XIII.

Ex mriis

Rum. Sil Og. Pp Men. Prol. Bor. Kal.cumBas.Hier. Alexandr,, marL Roman. (Pu^.Par./iJum. GPFlor. Coisl. SM Sirm. Dom. Maz.Mg.) S. Dom. Goth. Msq Fmd).S Paus.cac. scu PauHor Prol cum Bas. Hier. Med. Taur. Sirm. Maz. Mg. S>rm ). S. Alexamn, ^ ep. r.ber.anoci, ep Synnadarum (Prol. Kal. cum Bas.
S
ClvceriiB, virg, el mart. {Mst.
.rr,

\f

acat

Tg

Iberorum (A^/i.), rGabrielis Iberi ct presb. cV (/^,.). t Polybii, cp. f^-P-M N.cep or^ ). ^Tl^elmani^^^^e^^ carcens, ma.t. (C/y/? cuslodis Aphaxeosfraur.7. Chiffi.Sirm.). iLaodicn,
r,por"ii
.

K.

IM.H

(Rum. Men. Prol. Vers curn Bas.Sirl. S Sor-ii sou Georcii, confes. CPoli Joannes. Eu.hy... et S5.'sl MM-H^raciii, Paui.ni et Vened.m- (P.o^.). SS.
rhiffl
)

aliorumCA^/i.lJ-

mooast.

OBSERVANDA.
6'.

Gl!/ce.ria.

S. Alexandrr
ulerqiit'

InKalendarioMosquensiS. Gl^cerianommapnma vice soia, tur bis eodem die, et quidem Laodicio custode carceris et rnarsecunda cum esse nou dubites. tvrii socio. Uuam eamdemque perperam dicitur Asceria. InCoisl n 199 cujus Aiexander, martyr, natioue Romanus,

imaginum Qui pro cultu sanctarum carcerem passus philo, imperatore, verbera el Graeca ; at lu Prologo est, consiguant Mensea
et

sub Iheo-

Menol. Slavonico nominatur Georgius

unum

eumdemque

S.

in Horofestum celebrari dicitur Centumcellis, vocatur Cyprius, probabiliter loffio Pocaiovije capite truncatus corrupto uomineDrisipari, ubi praeterlabens projectus coronam et iu flumen nominatur promeruit; non absimili corruptela apud Sirletum. Caelerum, probe

adjecta Slavica" Kalendaria


denti, simul

manifestum faciunt synaxana S Polybiura, episcopum Rhynocyn,


esse

a.Poiybiu.

pulus

S. Ileritflius
et $Qc.

episcopo distiuKuendus est ab altero Alexandro, uterque Tiberianorum, alias Hierosolymorum DeS. lleracliomartyre ftede misceturinMed.in Prologo die xvni et sociis ejus iterum agetur MM. Petro, Dionysio. Andrea, simulcum SS. Christinajquo inscnbuntur etiam
;

Dioriparus

proximesequenti. Grseco hodie etdie Nicephorus in Actis a me qutesitus est Frustra indicetur in veteri apographo SS licet diserte diversus Boliandianorum ms. ; non videtur esse anonymo monasteni Aphapapresbytero iHo
;

cum

die praceerat disciS. Epiphanio, cujas

commemoraut

^t.sicephoru

seos

quemrefertsynaxanum birmundi. Ue

ss.Joamu$,
rudnjmiH^,
Georgius.

S.

Geriimnui.

Pauloet in "Sirletiano referenMenologio .Mosquensi Germanus, patr. CPolitanus, S. tur die XVI

agetur ^U Junii, Joanne Kuthymio et Georgio eorum raemona recolaQuamvisin Monte Atho Euthyraius obiit. De Gatur prffisenti die quo Michaelis Pal^ologi briele aUisque,quitempore recolantur putr Becco passi fuisse dicuntur, a
de istiusmodi martynbus porro OaMontis Atho auimadvertimus. Erat monachus monasterii Iberorum, quoa briel
nuai ad 4 Januarii

jHitr.

rp.

refertur in so o cuius natale recolitur pridie,

Gabriel IhertU.

S. Ge'i rtjius

etian adsentur Martvroloffio Italo-Graeco, aquo S, Sergium, confessorem. Ordinii S. Basilii.

Georgius. fundaverant Joannes Euthymiua et

DIES XIV

teuSerffiu^.

128
UlES
IIT

ANNUS ECCLESIASTICUS

XIV

XV

Mmi.

DIES XIY.
P.s.0 S..CX. IS.OK:
Vin,. iOmnes cum Bas, CP. Hier. OP.
Coisl. Flor.

Sirm.

Ma.

Dom.
Rostc

Ex Oitromi'
rano.
Bat variis.

''t Z&^^^-

ProL Kal. cum, Bas^

Ma. Sir^^ <^m^ Is.dorl Sali.

conissae (Taur.Ietll).

OBSEK.VANDA.
Putiatae NovgoroIn Synaxario pervetusto cognominatur archiemscopus deosis Isidorus antistes Lcciesise Otski, quasi hic martyr fuisset Manifestacorruptela est voois Optzon. Otiensis. recentio; ille Pachomius, de quo
:

praesentera

S. hiilorus.

mart.

diem esse cultui ejus dicatam.cumBarbaroet S Alexandernominaturjunctim an diversus sit ab Alexandro Romano, Coluthonon liquet plane. Qui commemoratus est pridie,

s. Aietan^tr, vmrt^ir.

S. Pachoniius

S, Serapio.

15 Maii, Latini ra synaxaria fere In Prolog-o excuso leg-itur: Jiahodie. vero de Serapione sene, ubi nar-

EstMagnus

omnia ag-unt

Grsecis, sed solus. In in MenfRisSlavicis et


diol.

S.

et Coluthus iterum refertur ad xix in Bas.


:

Me-

s. o-/..f/n.

die homilia circumivisse ubique. ratur solo sindone indutum at Sindonitse accepit unde et cognomen ex legitur ad hanc diem ejus Vita,

dem

additur S Irenes ffide Quaecclesia est actum ad 21 Januani.


dictai Ss. Deiparse Diaconissse Cangius, IV, p. b7.

quorum synaxis peragiturin Maritima iTrpo; ^a/aaaav) ne


;

.Mis
facit
Diavmvnx.

mentionem

Menologio

Palladio desumpta;

unde concluaendum

est,

Memoriae Slavicae.
vacabat aut Ibi noctes integras orationi pluviie nivibusque exsomnum humi capiebal ambulabat veste positus ; die vero per urbem
erat.

hiiiorusy

-l-sidorus,

cognomenta Tverdislaus, Germania


Meisterorum genere oriundus, et in institutus; ut fatuus pro

Roitoviemis.

1e

nobili

religione catholica

Christo fieret,
ctus, pluribus

paternam domum,

insciis pa-

contumeliis tenuissima indutus, hominumque

rentibus, reliquit, et

orientem versus proferegionibus peragratis, in Kus-

obnoxius.
adesse

Tandem

resolutionis

suae

tempus
solito

sentiens,
indulsit,

jejunio
et,

et precibus

Rostoviae fixit, siam tandem venit, sedemque cum graeco-russico commutato,


ritu

magis

tuguriolo

inclusus,

ad

romano

non vero

autumant auctores indigeeo tempore Ecelesianae. Innovavit nimirum merum unionum celeberrimus semperque Kioviensis, morandus Isidorus, metropolita
fide,

ut

maii, anno aeternam requiem migravit die 14 tuas, Domine, 1474, in haec verba In manus spiritum mewm.Beati mortem evul:

commendo

Tverdislaus deinceps cardinalis. Porro degit quod non modo omni in tuguriolo vimineo, tecto vacuum suppellectili destitutum, sed et
h Cfr 1) Proloj;. et Menol, VersT ad

manans et gavit suavissimus odor e corpore civitatem. Venientesitaque universam implens condiderunt eo ipso fideles, Isidori corpus terrffi Ecclesiam ibidem dein superloco, ubi obierat.
struxerunt.

(12) Dici. hag

pag. 124.

DIES

XV.
Ms^
Pu*. JJn.K

V
Ostrmnini'

num.

Ex variis.

GP.Pg. Goth.Mfq

d.sc.pul. Vind.Flor.).S. Theodon Consecrat.,ejus

rEuphrosYni,PsCOVensis {Prol.Men Kal). ^ o tPrra Khaskhar (MedSirm, r, el 7 virginum e terra 1^^^^^^^^^ tMM- Abd^> Abdijesu,ep. 16 presbyierorum[Flor.). Anaslas^^ Lai^ t Taurll Chiffi. Dom, Maz.). t Barbari, thaum.
-

^-

Pelri, Pauli, AndreaB,

Dionysn

et

Chnstin^ [Bas,
et

^^^/"r;/,^-^JJ
(^^*"

icU.).t
gii, ep.

MM

Simeon.s,

isac.i

Bachlisii,

soc.

jj StVm

).

t Deipar

^^ J^f ^^^^^

Mvlilenae

Palruminmon.

Alexanan,t:p. u. (5iW.). t ZachanjE, proph. (iVeap.). S. S. Sabaeoccisorum (5iW.).

OBSERVANDA.
Theodori, Harissx^PaIn Rum. legitur Mco/at.Ubiprobabilissime interTheochomii, S. Achilleus. ^^^^^^^^^^1 llarissam excidit nomeii Achillei.cum nullasanctaHilarissainveniatur.Achilleus vero S. Theodorus Coufuerit episcopus Lariseffi. h.Nisecratusproferlurabaliisdiesequenti.- S.Niprofertur ab ahis die equenti s neodoru secratus S ifteoooruB Mysticus, Myflticus, est patriarcha CP.cognomento colaus t Tifltriarcha CP.coenomento Coutecratvk''.
-,

dicatffi,testeKal.

Mosq pag 27;5. Cfr. ^t.^^^^^^^^^^ obituprincimsDemetrix.^n^iox^n^^^^ tiode Prffilectionibus

to,nunc archiep.Kharooviensi,m t. 1, ^ Soc. hist Mosq. an. 1858, P^f- Heraciius ^^^j ^; ^ dabunt Memoriffi Slavicffi. Plura etiam tribus subseq^^^^^^ t soci yj et socii ejus occurrunt

u^^^^

S. Nicolaus,

nuinonunooccurritdie;inDivxiv,inTaur.et

^ ^^^ ^a

perspicuum

fit,

quan-

?.PrntinnP e^oriri deb^

in

Synaxa
-^S

^^^^^.^^^'^^^^^^^^

0.vo-'-

patr. CP.

4xstantecclesi8eDemetrio.Uglicen8ipnnc.pl.

memoei*

GRiECO-SLAVICUS

129
DiEs

XVI

IVlemoriae Slavicae.
S. iMiaii,

Mmi.

Kioviae

natus,

Isaias

monachus Cryptensis

operibus sibi devinxit.


gione,

Pemum

christiana reli-

et

thaum.

fuittempore Antonii et Theodosii. Ob eanctos mores et eximiam pietatem monasterio S. Demetrii Kioviensi prsefectus est anno 1062, ac tandem ad sedem Kostoviensera evectus anno
1077. Ecclesiam
colebat, et

quam etiam

miraculis comprobavit per

suam

zelo vere apostolico ex-

inuumeras animas Christo Domino

genuit. Reg-iones sibi subditas lustravit gnaviter; idola, ubicunque reperiebantur, ignitradidit, baptizavit alios, alios recenter baptizatos
in fide consolidavit,
Cfr
1)

universam dioBcesim omnino implantata, ad vineae Dominum migravit anno 1090, die 15 maii, sanctorum cultu jam exeunte saeculo undecimo a Rostoviensibus honoratus Sacrae ejus reiiquise, auno 1160 vel 1164 die 23 ejusdem mensis repertae, in ecclesia cathedrali Rostoviae solemni pompa fuerunt coUocatae, peculiari festivitate in memoriam hujus inventionis inatituta
,

omnes vero

misericordiffi

Nestor in Vila S. TheodoMi 2} Annales ejusdem, pag. 89. 3> Annalcs Nicon 1858. mens, Mart . png. ^l"2-i50. 5) Hacanu-i, llisi. Eccl. russ ct Ver. aa h. d. 7) Dicl. hiig . pag 124. 8) K.ulcin., Specimen, pag. 21.
Collofi.

II. II,

Orihod..an

pap. 191. i) Vila nucl. anon., in 16, 77 el 274. G) Prolog. Menol.

EHphrosijnHs
)iinnHchus

Psrni-iemif>

Euphrosynus, in baptismo Eleazarus, in vico Videlebensi prope Pscoviam urbem, piis parentibus ortus est circa anno 1386. Sacras litteras

sibii sociis,
rii

ecclesiam titulo SS.

et Joannis

Basilii, GregoChrysostomi,ab eisdem in somniis

prsemonitus, excitavit, etmonasterium instituit,

mature

didicit, eisque

legendis et recog-itandis,

addita abstinentia.potius quam ludis aliisve carnis oblectamentis indulsit.

quod tamen regere prae humilitate renuit. Ipse vero regulam monasticam adumbravit, ex triginta capitibus constantem,

Continentiam adeo coIuit,,ut parentes,matrimoDioeum adstringere volentes, clam reliquierit, vitamque mouasticam, jampridem desideratam, amplexus sit iu coenobio Suiatogforio, trig^inta chiliometra ab urbe dissito. Cum autem virtutum ejus fama
late

quam

in

magnum

suum MeDoIogium
lita;

inseruit Macarius, metropo-

nec non et testameutum reliquit, in quo paupertatis studium imprimis commendatur.


vero CPoIim profectus fuerit, quorumdubiorum solveudorum causa, dubitatur. dam Obiit Euphrosynus, anno 1481, die 15 maii, in

Utrum

permanaret, ut

hominum applausus

fugre-

ret, in

anno 14)47, et ad Talvam fluvium per aliquod tempus eremitarum instar degit in parvulo tuguriolo, carnem jejuniis et vigiliis domans. Postmodum, adjunctis

eremum

secessit

monasterio suo cooditus. Defuncti vitam enarravit

Basilius

quidam

Eleazari cosevus, et

alius auctor hacteDUS deperditus.

Cfr l)Prolog.

elMenol. Veilad

Philarel., Prospecl. liler.^n- 101. h. d. 2}Conoi|. Orlhod., an. 1800, mensis Augusli. 3)

Demetrixt,

Demetrius

quem

pnncepsUgii' /retMttn.

t^nquam martyrem nis IV, cognomento

Ecclesia Grseco-Russica veueratur, filius fuit Joan-

vore sororis suae,

Terribilis, frater vero

Theo-

lucem editus anno 1584. Nondum biennispatre orbatus, Ugliciam, Mosquae proximam,cum matre sua mittitur educandus, Theodoro thronum ascendente. At non diu
dori natu minor, in

quam Theodoro in uxorem rerum arbitrium esse consedederat, summum cutus, ut thronum securius occupare posset, Demetrium futurum imperii haeredem e medio tollere constituit. Itaque sicarios ad castrum
Uglicense clam submittit, ut insontem puerum

intervivosmorari datum fuitparvulo Demetrio. Nam cum Theodorus procreandie prolis non esset capax, insuper et segritudine consumptus brevi mori speraretur, Borisus vero Godunovius,

immaniter necent, die 15 maii, anno 1591. CorpusDemetrii, UgliciiBConditum, indeMosquam transtulit patriarcha Philaretus, aDOO 1606, die S junii; qua secuudo colitur. Habet officium

cum

duplici canone.

magister equitum, regno inhiaret, jamque

fa-

el ad 3 Junii. 2) Kuleinski, pag. 29!f. 3) Philaret., Cfr 1) Menol. el Versinski ad hunc diem pag. 4U. elseq. disquisitio.. i) Soloviev, llist. Russ.. l. VII.

De morte Demetrii

Uglicensis

DIES XVI.
Otiromira-

num.

S^^GJor^ii, ep. Mytileua; (Mst.

Fx

i'rtrii>

GP

S Zachar,, patris (Rum. cum Med. Dom. Maz. Taur. I

cum Bas. Mg. Clar.Dom Maz. Kal. Hor. cum Coisl. Ftor. Maz. Mg). S Thcodori Sanctificali (Ckil. Og. Pp. Men. Euch. Alexandr,, cp. H.erosolymorum S. Joannis Bapl.sls (Put. Tem.) S.
Rum.
Sis. Chil. Kal. Prol.
et II,

Perecomensis fPi. Pp. Kal.). i>b. mi. Vili, puellje (Men.Prol.]. Translalio corporis Ephremi Modesii et Crescenlis, fK^ai. /^o?-.). . ,,, n^ii. \ + vim Abd.T, t MM_ AM-n Patr.cu (A/.?. Go A. Zacharia, unius e 1 6 prophelis (Hier. Sir,n. Vind ). t t Mg.Taur.I,ChxfH.S.rm.].-m\. quadraAbdiesu,episc. in Perside elxxv.n soc. (Bas. Dom.Maz.] t Lup^.en..^, prope smum ginla quMuor in monast. S. Sab^ (Mg. Sirm. Chiffl. Bachl,s..(raur.7, Ch,ffl^Mg.).i NeoriiV^. Sirm. Chiffl.Maz. Z)om.). t MM Simeon,s,lsacuel Taur. .^)- t N.cola,, pa'r^ CP'''a' MM. He,achi, Pa,.lin., Vcned.mi (Sirm. Maz. Med. .nCa.uul,an,s(Merf. Taur.l).\ mi. itieoiTaur.l) t Apparilioimag.nisnon mam.factajB. V. [Sirm. Chiffl. Dom "'^^ +/"'' P'!'.' ihaum. Lnii, Agapii el Pisli [Sirm.Chiffl.)^ Nead.i, Papyhn.. Sirm.). t Pe.ri Blachcrn.la!, marl. [Chiffl). t fral.'is Jacobi [Med. Taur. I et II.
.

Mg.). SS.

MM. Arcadu

;,"

^'^^)'

S/";^-

mart.

[Chiffl.).

OBSKRVAXDA

ANNUS ECCLESIASTICUS
180
DiEs

XVII

OBSERVANDA.
Recei.tioraKalendam et Menologm Sanca cognomento primo loco S. Tlieodorum, ratio recte dictum. Cujus co^nommis /icatum Bas>ln h.s indicatur in Menologrio ^^'^1'^f.f^ancttlatemacpurita-^ N. Theodorus. propter 'nrantm tem sanctificati nomen '^depjui^j^ Jnfenus amavit et reliqua; et pau b Deum
5.
et

Mxit.

refemn

..

S. Tlieodorus
Sanclificalus.

Hipm 8 Februarii, S. Zachariae uni e duo^ <^^'^^j,ibus prophetis ut vidimus, saae ,^^jg pit cod. 'rernob.eusis in
ri

Pachomio eusaue sanctxs naHs fuit et mort%us stmtlts

soctis contuber-

Mos,n.m pellatLem \romeruit .At ^..xta Mosquens., teste Menol, iale.idarium magnum,

magnam

r,y.o:a,.i.'>u.hoc est

PP'!"''sancttficatt,

f"^^ ap-^

commemoratio sancti Zacha ^ \rophetx, sine alio titulo aut add.tamento .nscr.ptus qualicunque; eodem scilicet modoquo q" ^ ^^ g Februarii et ad 6 Septembr.s esi^ ^^^^^^ t^,3 prophetae com^ jam S.m.le dub.um convenit. ^ Neapolitanum a nobis citatum Z,vel Kalendar ^^g^ praeteritum quamvis enim cl. Mazoem

^d d

P^^.^

.^^^j^^^;|^^^^ ^^^^

j^

j^^^

'"^;

quod mater ejus feeo sanctificatus dicitur. in sonx cum eum in utero conceptsstt. stellamsuumde perfulgtdam tnuterum niis viderit a ventre cxlo descendentem ; quo tnfanlulus electus et SptrttusSanctt matris sui a Deo graliasanctificatusesse

tamen marmori insculpta min.me ^^^f^^^^^iptione so'a


g prophetis

minoribus.

.d

"

^^^^^*"^

ista,veTgiiUeuo\ogmm,tgnotaestMet^^^^^ '" stseetaliis Codd. Orxcis; .<' "!^ Menologio Maore Macartt et tn Pfologo.

^^a^f^ZXinlhra-

W.^

quinto diei afflxus est, juxta godiernus festo S. Restitut, Neapolitanos et v rg.n^s 3,^^',^ieberrima est. In Suppleadd.tur de quo mento Sirmundi et in Chiffl. ^,^^^1 februarii. ~?eivns iil^chevn^^ flf palmam CColi promeru.t, anno 761,

^^

J^' Mazocmum^ q

i^

,_,^,^^,^^,^_

raartvrii

^"y;^

^,.^

g Andrea Cretensi, dicto

in Cris..

De

caii
si

chos coenobii ad sacerdotium evectus fuerit

autem cognomen accepent S. monacredamus Menologio, ideo quxa inter Tabenisenszs, ubi morabatur,

Iheodorub,

dseviffinti tres,

ommum
id cod.

prt-

mus Verum
S zacharias,
uterf,ue.

nuspiam
rari

x vel xi exaratus rodensi Putiatffi, qui saeculo canon sancti putatur, diserte le^itur fuisse
:

hoc die indubia res

commemolegitur. - Duos Zacharias Novgoest


:

S.

Theodorum presbyterura

fuiase,

nam

quorum 16 sacerdotes et / virquibus omnibus opportunms dicelur e-ines de fddiem proxime sequentem. CPoh ob sanctam celebritas ad navaleportus indicatur ex mss. aywrtutem seu miracula, Bollandianos, naxaril" et Men^is Gr^ci^sapud Septembns, na- 560; et iterum ad diem 16 sacram. At in Menffis Graesanctffi huic martyri

- 5.^wpW^

K,/--

nrophetcvZachari^, patris Joanms prophetis, ^achariiE vero, unius e sexdecim

Baptist^-

corum

nonmlcusapenememinit
quibus accensendus
referat

cod. Hierosolymita
;

in supplemento, nusssec. x et Sirmundianus hic est Vindobonensis

solum nomen Zacharix tamen adjectam habet ectio Evan^ ^Tphet^. cum lectione gelicam . qu omnino convenit

excusis, editione antiquiore diciturjuxta centiore deest),celebritas ista agi Neorii (Neorium sinui Ceratico sinum ayiav Auvapv adiacebat), adS. Virtutem, d; consulatur qui est virtus. Qua de re estChristi, Christiana, 1. iv. omnino Cangius in sua CPoli

(nam

in re-

omi

enim

licet

pa^. 82 et U6.

Memoriae
Ephrxm
Vtrernmen$is.

Slavicae.
dem
H50, cellam ad lacum Ilmefratnbus nuin posuit. Mox advenientibus archiepiscopo sacris initiatur ab Euthymio mouastenum Novgorodensi, ad suosque redux
recepta anno
,

mansuetudinis sia baptismo x^g-na a puero dedit Kphrffim, vero sohtanam Eustathius, KaJini natus. Quia
ximiae
abstinentiae
et
fieret, vitam adamavit, ut voti compos in Colazinense bus Simone et Anna relictis ipsis parenli. monasterium esse abdidit, quin et
,

parenti-

cum

bus monasticum institutum

profiteri feliciter

ad Sabbam Visepersuasit. Triennio peracto, destinatur Eustarensem CffiUtus (ut ferunt). tonsuraque ab eothius, tunc annos 15 natus,
ClrDict.hag., pag.

paulo post ecclesiaS Epiphaniae fuudat, et excitat, alteram titulo S. Nicolai lapideam ib Obiit anno 1452, die qua et conditus est. corMaii, qua septembris. Colitur tamen die 16

pus ejusio ecclesiam monasterii tum. Ofiacio ecclesiastico colitur.

fuit transla-

\U.

DIES
0$lromiratmtn.

XVII.

Ex

variis.

Sirl.

Mg. Sirm.

Chiffl.

Maz Dom.

^^^^^-^P-

imperaloris [Prol. Leop. Kal. Hor.


't

MM.

Heraclii. Pauli,

Dionysiorum. el el "^Kl^^).^I^^^^frMM Peln, Andres, Pauli, D.onysu t Theodori, papaeRom. MM ^^ erem.lo^, .n Areob.nd. (Ked.). t Lom.). tMarliniani, (Med.). {Neap.). t JuUau., rar. Chrislinae (Chiffl.)- 1 Marci, evang.

'n^'^ed7aurTim Alexandrorum ''"Z Vened.m. (Kp^^a. M.d.raur-M ,^^o (Med.Sirm. Dom.). bpaph^^^^ RomuU et Ples.. (K3 Agapii,T..nolai,

^'J%^^^

fSn, Dom.Sirm.Chiffl.). duorum et


^^^^

OBSEBVAND.^.
Kalendana SS. Andronici et Juni meminere quando celebratur .nvent.o re8d 22 Februarii,
liquiarum in Eugenianis. Commemorantur
in..-^n S Juniamfeminamfuisse, "P"^ iunt Svnaxaria Grseca et Slav.ca,
in.ii

non

vi-

SS. Androni' cutet Junia.

^"^'

qu. .n syn; =f//7e suiu p contramcenxe solo pseudo-Dorotheo, ^jpg,

gr;eco-slavicus.
opsi sua fpcit

181

eum episcopum Apamise

in Syria.

Idem

S.

episcopum

Andronicum asserit fuisse Pannonige imo Sirmiensem Ecclesiam rexisse,


;

ac Sirmii sedisse coustans traditio fert et pluribus expendit Farlatius, lllyrici sacri tom. 1, pag. 262, confirmatque SalHgius in lib. iii de statu Ecclesise PannonicsR. Porro S. Methodius, Moravise episcopus, S. Andronici successoribus adnumeratur passim quin et in Legenda Pannonicasat antiqua dicitur Kocel, Pannonise inferioris dux, excepisse mag-no honore S. Methodium, Roma venientem, iterumque misisse ad Apostolicum cum viginti aliis. ut ordinaretur episcopus in Pannonia, in sedem sancii Andronici, apostoli, qui unus ex septuaginta fuit. SS,SiepbaNicolaum Mysticum, patriarcham CPolitamt$,patr.CP. nam, retulimus pridie ex Kalendariis Grsecis hodie inscriptus est in Graecis Slavicisque S. Stephanus I, frater Leonis, imperatoris, et Photii schismatici successor ab anno 886 ad annum
;

893 quo sancte obiit. Stephano subrogatus est AntoniusCauleas, quem excepit Nicolaus MystiSed cus, uterque in Sanctorum Albo insertus. sanctorum patriarcharum par multo et aliud postea in Ecclesia CPpolitana illuxitjryphon et
;

DtE> xvm Polyeuctus, qui anno 970 mortuus est ; ut vel " J^-^ perspectum habeat lector, Ecclesiarum hinc ""' postea perseunionem, a Photio disruptam, diu SS. Epapbroditus, Julianus, Theo- ss. Epaphroverasse. doritus, TheodorusetMartinianus referuuturin dumcnoc. S. Theodoretus S. UeoihreTaur. 1 et 11 die sequenti. Juliano apostata certavit "txvidetur esse is qui sub pro fide, et colitur 23 Octobris; quo gesta ejus *'"'''^"' Merito ^ illustravitK. P. Joseph Van Hecke. '''""i''' hodiernam Kalendarii Neapolitani mscriptionem miram esse pronuntiat Mazochius, quum revera fermenuUum S.Marci, evangelist, vestigium existat hoc die apudGraecos synaxaristas aut apud Latinos, si excipiantur tria martyrologia mss., quse citantur a Bollandianis, non tamen ad hanc diem, uti Mazochius scripsit, sed ad proxime sequentem. Peculiare aliquod festum videtur celebratum fuisse olim in Ecclesia Neapolitana et alibi, non tamen ob passionem, quse communiter affigitur diei 25 Aprilis; iicet juxta cl. Mazochium, dies 25 fuit non con-

summati

raartyrii,sed depositionis anniversaria,

ut prolixe aeque ac erudite disserit in commentariis ad Acta S. Marci Grseco-Latina, ad illam

diem.

DIES
Ex Ex
Ostromi-

XVIII.

rano.

variU.

top^ior. Men. cum


dre^,

Thecusa;, A esandra Pha-n^EuS Theodoli Ancvrani,mart. et septem virg sociarum, (Mst. Rum. Tern. Chil. Og. Pp. ProL Kal. Juliani nhrasiffi Ciaudiaj, Malronae et Juiise seu SS. MAL Petr., O-ony-., AnMaz.

Bas. Flor. Coisl. Sirl. Mg.

Chiffl.).

Paul, el Chr,stinc-c (Pul.


)

Sirm Taur I

Ma Mn MazTs ZiXvoda^

Leop. Par S's]Og.Pp^Kal.Hor.Prol.cumDom^H^^^^^^^ (Men.Put. Prol. hal. Ho>. SS MM. Herachi, Pauhni et Venedimi cum Neap. Chiffl. Taur. 1 et II. Med.]. SS. (Rum.
apost.

S..J1"

^lsa^c" rtacluisTi'

(Ll.

Prol.). S.

Theodos.a,

v.rg. et martyris (Mst. Prol.

cum MM. Rum.

Tfi"^^ma7i'"in Perside (Laur.). t Leonis, m. (GP). Chm. Dom. Sirm. Maz^ Taur^ I et 11) t /ulS ma"

Euphrasia,, mart. (C/#

Med.).

+;^ "m

rSrM/c.

sub Valen

eVsVm

t An.pi .ani el

kdesU
Chiffl.).

(Meg.). t

phanl patr CPoUtaniV-- Sirm.

Arsenu Jun.ons, " BruUjs r/<^.). t SteTheodore,., presb. AnUocheat (Mecl).

OBSERVANDA.
synaxaria seque plene referunt mutatus sanctos Martyres. In Mst Theodotus praeet positus ultimo loco; est in Theodotam nomina Thecusisge terea corrupta leguntur

Non omnla

nuensis, pro Theodoto.


est die xiii

De

S.

Heraclio et

ss.

//erae/.i

SS.

Theodottis
.

rt soc.

apud Sirletum pridie. sociis actum Theodosiam martyrem S. Passi sunt Athenis. ad diem xi et CPoli commemoravit Prologus

et soc.

s. Theodosia.

lQ^yo<jarA.

Sphainisx

('Paetvy;;),

Fuphrosiasw

Luphrasia; CEv<^oao'L) pro Thecusa, Phaina et quoque suut Claudia et Julia. Solam omiJsffi LeopoUtaAlexandram cum Theodotio refert Ternobiense septem virgines nominatim nura; caeteroquin non exhibet, tacito S. Theodoto, qui sed vn Junii, die martyriura cousummavit, hoc colitur a Graecis cultu soQuo idcirco seorsim Losander, etiam lemniori. In Actis SS. additur S. lu Kum. et Bas. fit mentio Ancyrae passus. rectius inTheodoii et 8 mrginum; Ostrog.

SS, Petrus et
soc.

In cod. dicat septenarium numerum. duplex martyrum tlano perantiquo annuntiatur

l^uiia-

turma,quarum antesiguani fueruntPetrusetHelegendum raclius: pvoDionysii et arz^^zn^,


esse S.

novo elogio saniterum refert hodie, accedente parum dissiffique breve est eta priore ctae,quod ponitur ad 19 Maii. \ detur mile In Menologio Mstislavico esseeadem ac S. Theodota, qu^E in sociabus S Theodoti primo loco adnumeratur cod.Kumiantrelatis.Quod autem inscripta sit m tacito nomine, ul in>t ctesoviauo/quamvis qute cum S Iheonarius numerus virginum inier nas esse dicuntur ibidem. doto passff! quam distinguas oportet exstabat S. Euphrasia, Ancyr^, nec cum ab alia sancta cognomine, non in Bithynia sine socus S Tbeodoto. sed Nicffiffi vocatur In Domin. S. Martinianus Dassa papa Boraanus, sed episcopus

|.-^,/..

s. Aiarti.m-

Marcus

Romffi ?Dcertje'sedis fuit S. Theodorus.

Dionysiw.virginis valde christian^, dicere.InPar. aiunt Bollandiani;an rectenequeo tantummodo S. Petri, mart. lu Hier. habetur
:

martyrn Antiquitusenim papfflnomen coronam adeptus. rei coramuneexstititomnibus episcopis, cujus exempla apud ecclesiasticos innumera suut
scriptores.

Non

,.
Vieodfiru$.

additur pra^ter DionYsium S. Philetaerus; oscitantia amaSirletum nominatur'Theodorus,

apud

DIES
Ogiromira'

XIX.
Menandri
el Poliaeni (Mst.

/ V

*^*'^-

ot

^f^r

Acacii

Put.

Tem

Par.

num t Bx variii.

dctobris

Tomus XI.

ANNUS ECCLESIASTICUS rj^o Chim Med Sirm.Taur.Iet _


,

11)-

S.io^nms,

Mad.
tius, Voloj^dae [Prol.

KaL).

Cynacae et soc- (i^aj. sirt. t MM. Philelhsen,, soc. {Vind.). {pallip.). t Priscill^ el t Zosimi

^. o

cAz/^.}-

t Theolimae, mart.

{Chiffl.)'

OBSERVANDA.
SS. Pafrichn'
et oc.

manifesto errore refertur iD Kalend. Hieros. errorem corri^ t S HieromartyrPetrus, quem Pairxcii Cod^Coisl. 199 \x-^:.S.Hieromart Quominus enim de ^- ^etr" Prusx cum sociis. et Andrea martyre, qui cuin SS. Dionysio. Paulo Hellespontecertarunt. mtelligatur Lampsaci in hieromartyns. Codex Hieros., id vetat titulus ejus ffesta egreOuod ad S. Patricium attinet, illustravitMazochius.ut plura ffiis commentariis Menoprorsus supervacaneum foret. In
discere
loe-io
grffico Mosquensi exstant Acta martyni e sinceris non mulquodam foute hausta atque a Synaxarium vero Prologi ex e-

ignes a pnmi sacuh cera Porro Vesuvianos a gehenn promptuarus fuisse rechristianis Gerasimi frapetitos, ex ineditoadidtempus cl. Mazochius, eademque de emento ostendit ex MenaeisetCeVesuvio S. Patricium sensisse Tum, in additameutis ad dreno demonstrat. postquam mensem maium, t UI. pg. 982 celebratissimam iham S. Padixisset non modo ignibus subterraneis exGeortricii concionem de Cedreno fuisse decerptam, sed 0-io Harmatolo a es ejusdem chronico (quippe dutt aha plura in usus suos vertisse centis anuis antiquiore}
:

tum
est

diversa

naeis

de ig-nibus In utroque multus est sermo ex veieet de impiorum supphcus subterraneis rum christianorum sententia, i^o^/f"^^^.,'f Apniis. SvuaxarioVenetorum Mena^orum ad 28 in Prologo notum A"d hffic, tnm in Menologio Menander minantur Patricii socii tres, Aeacius, tacent Acta smet PolyEEUUs ; de quibus tamen

desumptum Grsecorum excusis ex integro

fquod TUinam ait, Hamartoli hums chromcon bibliothecis {atet)intucamproiJptZibus voti ffitate vixisset trahatur. Qui si nostra editio redderet pulcherrima chonici compotem
Petropohtana. quam iucredib.h Muraltus, Academia scienditione adornavit ed. suos impensasque tiarum Petropohtana typos suppeditante. hberaUter
studio et eru-

Memoriae
CornelitiA

Slavicae.
duodecim sociis selectionbus comabiit cum Genmissa, iterum in sohtudinem Surscium alterms nadio comite, et ad lacum
nisiratione

Kn-

melsriun.

viro noRostovi, patre Theodoro, TV -ratus est quo ad auhim missus. bih et opulento, a Mariae, demceps inter ephebos magna ducisssB

JN

Mox tamen, moniahs, ahquandiu moratus est. Belozerensi commutaaulam cum monasterio
vit,

coenobii

jeoit

fundamenta, Gennadii

nomme

factusque monachus, transcribendis

hbns

indigenarum more, vacabat Tum monachorum tandem. sacerplurima monasteria invisit. ac

Novgorodensi. dotio a Gennadio, archiepiscopo

auctus, in sylvas Komelscensesprope ecclesiam et hospitium sese contuht, ibique


sedificavit,

Vologdam

annuente metropohta Mosquensi ejusque admiSimone. Monasterio absoluto,


d. 2) Uicl. hag.. paiJ. ISi. Cfr 1) Prolog. elMenol. ad h.

regulam dedit. ex insigniti. Utrique insuper Tandem, m capitibus quindecim constantem. recusato hegumeprius monasterium redux, monachus ibidem degit natu, lanquam simplex maii, qua obut. ad annum 1537, diem vero 9 ejus ad unisanctitatis fama clarus. Cultum Mosquense versam Russiam extendit concihum anno 1600,

Joonnesj

dux

ducis Joannes, Andre Ughcensis

et Helenro

Vglicemin.

pronepos. sacro fonte fihus, Demeirii Tanaici Ad annum decilustratus est in Magnis Lucis. mansit in domo paterna, et sm-

diem translatus rium Salvatoris Vologdense indutus, et accepto noobiit, magno schemate et duos annos mine Ignatii, postquam triginta
,

mum

in exiho

summa

patientia peregisset, fratrem-

tertium

pueriha spernens. gulari modestia excelluit, cum parente Tum, Joannis IV jussu , simul

auctonbus maloque suura ad precandum pro tum exemplo erudivisrum suorum lum verbo
set.

comprehensus, in vinsuo et Demetrio fratre unde in monastecula conjicitur Perejaslaviae ;

19mah.annol522,ettanquam Obiit die sanctus ab indigenis colitur.


Plura nominasse eum hic sufficiet. hagiographidesideranti indicabimus Diction.

Serjyhw,

mon

SiUilooicnsi.

Kadem vita funmonachus Suhtoviensis, anno 1609 minime nobis cullu ctus. Verum cum de ejus
die

commemoratur Sergius quidam

constet, ideo

cum, pag. 215.

DIES XX.
Ottroinira-

nttm.
E3> vurii.

X^Thane,.!,

Bas.Hier. .art, et .ociOmnes ourn


Chiffl.

^;^'/^^^^;--^^^^^:

"/aLpilZt

Bas. Med. Sirm.


S. Alexii, njelr.

Prima

i^^^^^^^^ erem.lffi rMa.- CA^yyi^^om ^^^^^ m.ensis (Hag.).] S. Marci Athen.ens.s. mart. soc. ^- ^ ^P Dioscoridis Aiexandri el Aslerii (Chiffl-)- 1 AuUoch.u ''^^^^^ t MM. Lrcsceniis, p.^ii, .^^ {Sirm. Dom Taur. 1 et II. Maz.]. t etil) t Nicostrali, mart.
' ,

Iransialio

^^;;;"|f ,,,^,^1 ^^-^-^^1 el Uiem [r_u i'^,,^ [i- -^^ rcliquiarum SS. Boribi ^f^;
Kiov.ensis
,

Maz.Taur.I etll.

Cyriacffi el soc. (Prol.).

GRiECO-SLAVICUS.
(Sirm.
Chiffl.

1S3

f CoTheodorett. mart. [Dom. Taur.), t Sophiae, medicac (Dom. Taur.Iet II), t (Irali el Marcelli, (Dom. Maz.). t Maximiani, presb. [Div.). t Abercii et Heleoae (Z)om.).t Heliconidis, mart[Sirm.), palr. CP. (Div.j.tDedicatio ecclesiasOmnium Sanclorum

Dom.), t Analolii

et Salonae (Dom.]. f Thalassii {Chiffl. Clar.

Dom. Maz.)

DiEsXXI
Maii.

OBSERVANDA.
S.

ThaHeUus

( iOC.

In FastisGraecisetSlavicis fereomnibuscelebratur hodie g-loriosa morsS.ThallelEei^meg-alomartyris et thaumaturg-i, qui cura Alexandro et Aslerio spiculatoribus /Eg-is in CiliciamartyMosrii palmam promeruit. Sane in Menologio quensi disertis verbis asseritur obiisse die vig-equod etiam in Actis Graecis leg:i sima Maii constat. Accedit auctoritas Kalendfiriorum optimse notSB quEB mire consentiuul in prgetig-enda huicdiei nota pa^^ionw, qualiasunt Neapolitanum marmoreum, Bas., Sirm., Mstislavicum, Rumiantsovianum et alia. Kefragalur Papebrochius, qui S. ThallelEeum 28 Augusti martyrium consummasse, prsesentem vero diem non passionis, sed elevati corporis diem fuisse
;

nuspiam reperire potui secundam. Recolantur dictaad 15 Maii, ubiex Synax. Kumiantsoviano
retulimus
S.

Nicolaum,

patr.

CP.

quem

liuc

trauslatura esse reor in cod. Pansino, propter festum S. Achillii, episcopi Larissensis. Quod si

verum

est, Nicolaum cog-nomento Mysticum S. Alexium,^ meintelligendum esse patet. tropoUtamKioviensem.celebravimus cura Fastis

Inveniio

reliquiarw-

Slaviciridie 12 Februarii, etiterura

commeraora-

^.AUxii.

bimusad5 Octobrissimul cum


Kioviffi metropolitis.

PetrD et Joua, ilodie recoliiur rehquia-

ruraejusinventio,quaraTabulaeGrffico-Mosquffi ad vivum repraesentant. Invejitae autem sunt

non anno 1436, ut

asseverat,

melioris

notae Aclis innixus.

(Cfr

Act .SS. ad hunc diem.) Papebrochium omni scrupulo liberare conatur Mazochius, toni. nomiII, pag". 407; adnotat insuper illam in ne Martyris scribendo, rationem quse in titulo a fit enim usurpata est, caeteris antecellere quod ramum oleae interpretlaia 5aXXo; et
;

tradit Kulciuski, sed 1439 ; translatae in ecclesiam S Alexii nomine sacrara anno 1485; tandemanno 1685 mediaeinterffides AnnuntiationisetS. Alexii fueruntpositae. In-

S. j4Bca/n.

teris.

Grteco nomine ACTx/a occurrit Menaeis Chifa., Mediol.,Tauriu., S. Ascalonin Sirm. et Maz. ; minime diversus a S. Aquila,

Cum

ad ventiouis historia fuse texitur in Prologo ; lectorem Menolog-ii editor quam remittit marIn utroque comraemoratur S. Philetaerus, brevi encomioornatur in Prologo, lyr quinet Prima transin Menolo^io vero 30 Decembris. reliquiarum SS Borisi et Glebi contigit

pkHeu-

,.,.

latio

s^.Rorini
Qiebus.

ei

quemcorrupto nomine refert Sirletus in Menologio suo, ut palam fit ex genere martyrii indicato. Obiit nerape S. Ascalon seu Ascla ferreis pectinibus dilaniatus. Commemoratur iterum cum S. Leonida in Actis SS MM. Thyrsi. Leuubi et de cii et rhilemonis, ad 14 Decembris, praefecto, adfidem converso. In cod. Arriano, Parisino Irefertur hoc die nativitas sancti rJiquae lectio singularis prorsus est et cui

annol057,die 2 Maii secunda 1115 oodem die. Curhodie celebretur priorin Proluyo, nou liPitirimum, episcopura Permiensem, quet
;

referuntauctoresrecentiores, taceuteJVologoet Dovmonie^ei /.v.nm,. Menologio;quod idem intellig-atur de Dovmonte De utroqueagentil/emoria? 5/autPscoviensi.

c^

S. Nicolauf.

__- SS Alexanderet Asterius memorantur martyinActis S. Thallelaei, cui exstiteruut in Macarius, Thalrio socii. Pratereanorainantur Timotheus, Asterolelaei prjeceptor, 1'hilagrius,

ss.Aiexanikr
,tA,ieriu.

eolai

nas, Theodula, Macaria aliique.

Memoriae
Dovmontes,
Qovmcnte^,

Slavicae.
provectam nactus aetatem
et contagiosa

mine

qui et Domantes, christiano noTimotheus, magnorum LithuanisB


trecentis familiis christia-

qua-

dux Pscofen$i.

ducum

sang-uine illustris, patria pulsus Psco-

dam lue correptus, obiit die 20 maii, anno 1299, postquam aliquot diebus ante clarara de Teutonici ordinis

militibus,

urbem oppugnanti-

viam migravit cura


lae'^.

militiffi nis, ibique christianae

nomen

auctoritatem, ut in

Apud Pscovenses ducem ab eisdem fueritasfortitudine sumptus, pietate non minus quam
altari conspicuus. Ecclesiam adire, euseque deprecari, nec nisi imposito, Deum ferventer acassumpta sacerdotis benedictione, ensem

tantara sibi

dedit anno comparavit

Conditus est in bus victoriam reportaverat. visitur Trinitatis, ubi hodiedum Ecciesia SS.

sepulcrum ejus

et ensis

eidem appensus. Pu-

saeculo sequenti, blico cultu honorari ccepit ejus nomine exstructa est. aedes

quo prima

In editione Dict.
coli 25 Maii
;

hag. recentissima dicitur pnore. at dies 20 expressa est in

cingereeipugnaturoin moribus

fuit.

Tandem

KuTcinius, Specim Cfr 1) Dict. hag., pag. 97. 2)

pag. 313.

Eadem
miensis.

die

commemoratur
circiter a

Pitirimus,

epi-

'X^:'pcr- scopus, anno 1450

Ecclesiffi ter interfectus. Prsefuit

paganis crudeliPermiensi or-

compendiosam vitam dine quartus, scripsitque et canonem de mAlexii metropolitffi, nec non
ventis reliquiis ejusdem sancti.

DIES XXI.
Ex
Oslromi-

M.Mou>A

OMnes Hkl.n.., m.tbis E.US (Ita SS, xMPEKAToucM Co.sT.NxiNi BT


.

cum

Bas. Neap.

rano.
Exvaj-iis.

Lind. etreliquis.).

i;^i,Qo!icPt

Thpndori Muromiensium (Prol. Pp.Kal.).

c:i-ZSi^r^tS:^Z^^"^
Vladimiriensis (KaL), t Eleulherii, mart.(CP.)-

e.o.i ,..,,. F..U..

B.

V,

OBSERVANDA.
SS. Constantino et Helenie
SS. Comfanti~

tromirano Basthus,
gorii diaconi. qui

""^JnOft

.;.>.

niu

et tielena.

^^""'^^f^^Jf^lT^^^^ quum in Graeco cod ce repe

supra. Quod imperatoris attinet, eum ad cultum Constantini

nrium Similia sphalmata


^^ ^^^^^^

in

hoc eodem mense

Cfemel occurrere observavimus

^^ ^^j^, in Slaviciseccle-

ANNUS ECCLESIASTICUS
134
qualia "[. ^g^Pf cri ^tatis remotioris,
Maii.

indie-eant,

,aoreun,CPoiitanumM^^^^^
Se*""c;r[it^^lo-s'o?e?^rnari

n^^^^^^^^^^^^

teinpla et sacella, Plurfma exstant in Russia B. Mariae Vladiminensi diDrasertim Mosquae Kalendario qu recensita reperies in huic festo ^afa Qui pag. 272. anni 1818,

quemadmodum

et

in

Griscis

Fe5(um B.
xis.

V.

Vladimiritn-

Mosq

^rimis Ecclesi ^"''^/^00.1 et

imP"^'^

CPolitani.sedutea

f "f^y" jnsignes decoraquaEcclesia sed ^'J'^'"f^odo a Grscis, sc.hce non ino^ ^^^, ^^^._ vit. Helenam
"'''^'J.f.TetLtconstantini cultum nun-

pnnceps Muroprsemittuntur, Constantinus, innotescent amphus ex P[i*nsis, et Cassianus De b. Eleutlieno Menioriis Slavicis mferius.

,. ,,,^.
^,.,^

nunam

wdie

sedp?oxime sequenti

obiisse, ac

prom

hodie in Fastis Gracis injic. U3), sohdamque. obser^at Morcellius (t. II. p. instituit tractat.onem, nt solet. de S. Martyre Martyrem non Persam utstatuat hodiernum Menologio qui nempe esse =ed Byzantinum. prox.ma ocoubuisse dicitur Basilii martyr causa quo baptismatis susc.piendi TOthvnia Slavos recolitur die 15 DecemApud Eleutherio, ep. Illyncorum. bris una cum S. qu.busCultum exhiberi hodie Pacbomio Atho. Nos testatur Patericon Mont.s dam locis, peremptum esse e^lus die 5, qua a Turcis Patenco. eonstat ex eodem

ment.onem

fecSt.

Pac/iomiui.

Memoviae
Mnromi
et

Slavicae.
titus in

diix

tjusfjue filii

convertendisMuromiensibus totus fuit. nec preQuos'utsecurius Christo luoraretur, et prom.ss.s dbuset suasioni,necmuneribu8 pepercit, non semel ad imo nec vit propri

Michacl

Theodorus.

Muromia ad ditionem

Kazanensem.

eratqu

mortem

gentihtiis superstitionibus

a=que ac ibertat.

suffivaldeaddicta. Qnare fihum civitatem veniret ipse,

antequam Murom.en-

Innumeros propte a ideo qutesitus. lustratosque excoh d.hsacro fonte lustrari, et temphs erect.s genter curavit, pluribus

suum

Mi-

Lscopo
quam

constituto.

Tandem obdorm.v.t

.n

eem

Telem

Muromiensium morte rpprehensum Michaelem corpus exan.me extra civitatem urbem exercitu comparato.
Tuno,
clMenol. Vcrl Cfr t) Prolog 131. 4) KBra,nziu. II,
..i

"n, <iu; pr^misit Constantinus lega At .11 animos sib. conc.haret


proj.c.unt

Annunt.at.on.s Domino anno 1129, in ecclesia CoUtur ad hanc fundaverat, sepultus.

VMJ
oppugnat
D.c

anniversar.am, diem inventionis


3 Julii, conjunctim et JaroslaviEB duce.

et

prsterea

cum

Basiho,

Vlad.m.n^

ionsUinus,etvioccupat.Rerumsemelpo,08 109

U9-m,

Hisl. Ecel. RU.S.. h. d. 2) MBCsrius, h.g.. pag. 1S8 ei 172. 8)

11.

61 pg. 7-41. 275 nol.,

el

69

3)

Ann.l

1,

S9,

27*.
ab.it,

Cmsianm,
Vtjticcn^ti-

Mabnucensium Constantino, nobilissima Mosquam ven. cum cipum familia oriundo Constantm. PBl-logorum Joannis et So'ph" in uxorem dederat
.

Morea patria

fuit

Cassiano. a baptismate

prm-

ad Lacum Album rium Therapontiannm Cass.an. susc^ tonsuram cum nomine quibu.dam monasterio, cum

Se Mox
uit
sociis

rehoto

sedem
et

nepti

Jater

quam Joanni III Thomas. JamMore* despota, nomine


aliis

Ughci-

ceseos episcopo,

prope ad fluvium Volgam annuente d..ecclesiam excitavit, scen T.chone. Qua ob exc
fixit

vero

ipse in Bussia

patriam redeunt.bus, e comitatu in permansit, ao paulo post, spre-

tium aquarum inundationem .um monasterium cum

labefaotata

no

^^^^fj^f:,''^'^.

s.bi prdiis a magno duce tis honoribus et mancmajestatis servitio sese oblatis, divin

postquam apud archiepipare statuit. Itaque ahquantum Rostovi Joasaphum scopum monasieesset, temporis commemoratus

rS; r" ir

recentiore. ^i^tion. hag.

Cfr l)Dicl. hag

pag.

1*

B.Miinx Vir(jinis

imago

ViwUmiricnsif.

auotores indigense, Jerosoctam fuisse volunt advenisse dicitur anno lyr^s Constantinopohm patriarcha CPohtano Chryac deinceps a sob^rga Georgio Dolgorukio, ^J".^^'^'^l^ colloc ta. dataetinmonasterio Vysegorodens. apudK.ov.ensesP.roaliquandiu

Imago

illa

quam, ut

tot alias, a S.

Luca

pi-

eamqueobcausamfestum^d^^-^:^
mans.t >niago institutum. Porro Mosquamfut de annum 1395, ^"0 a popuii frequentia Bas.ho e p pr.nc.pe
e

no

J,
*'

-^^^XJi^,..
^.^^^^,

et

nis

Hsc

retinuit

memoriam aguut die ^^ ideo Festum o-""^.;^^''rnh

celebratur

goVcnomenamercatore,qui eam Mox, ob m.raculorum nopoli secum advexerat. cffiperant patrar., famam, qu ope imaginis
eius

Constanti-

suo loco. P^^tf^'''. tisacrum ob victoriam ahud festum eidem ^^" rtatam .^;;;^'!''et tandem hac ^ deAchmateKhano rep ^
^^.^

Georgii ab Andrea Bogolubscio, Bogoluboviam primo, dem, anno jussu,


scilicet 1160,

fiho, vis.tata,

die 21 Maii, eo

-Vladimiriam fuit delata, ibique

'i^'f'^.^J^,,^^o libeinvabionf TartarorumKrimens.um 5^1^Nar^ Mosqua anno traditur

quod

lat

fuisse

Assumptionis collocata. in ecclesia cathedrali quotieseunque Eam veluti tutamen quoddam,


erat pugnaturus,

auctores '"^'^r^-^^^,;, subrant nimirum

Gireum, Tartarorum I^^f^' .'J";'*" "^bustuappos.t.s >&'"'^


urbi jamjam
qui

secum

in castris ferre sole-

de BulgabatAndreas; ejusque ope victoriam reportatam fuisse narrant.


ris

Russorum P^J^ f^ rum, innumeras circumslarent eamque

^^^

exisse

f, dere

urbem

^^^^^^

Volgensibus

GR.ECO^LAVICUS.
pertereasent parati. Visione bis et ter repetita repente infug-am se dedit, exulritus Khauus, atque Beatam tante prse gaudio urbe universa,

135
DiE^

Deiparam!laudibus extollente, Triplicem suam a Ecclesia MoaTartaris iiberationem celebrans Eodie clare hunc modum queasis canit in eo inclytissima urbs Mosqua
:

Christum Deum nostrum ex te incarnatum, regiones chriut hancce urhem et civitates ac inimicorum stianorum universas servet ab nostris saincursibus ill^sas, animabus vero
lutem prwbeat, quia misericorsest.^Fe&iwifds ipsamet Occursus innovHta fuit anno 15H, et prseterea et aliffi plures icon instaurata. Exstaut nuncuimagines, quje vulgo Vladimirienses
pantu^.

xxn

Mau.

festum agit quodsolis auroram,

scilicet

mirificam iconem

tuam

susceperit, o

Domina. Deprecare tgitur


.,

Cfr. .)

UbcrGr..

m.

p.g.

m.

2, Meno.oe.

VerV .a

h. d. 5) G.oria B.

H.

... ....

seC

., p.g.

5.

e. se,.

DIES XXII.
Kx
Em
0$tromirano.
variis.

soc.

P^^P''^-yJ^sifrMa5. t Rou^am, abb. (Ilg.). t Epin.ach., prby-i. iheodo.-., diacoi, Th.u. (Laur.). Tm%::X

S.

.uarl. (Laur.).

%%^^t

OBSERVANDA.
S.

BnnHitcm

S Basilisci et commilitonum Martii, quo s.mul reCleonici meminimus ad 3 pecul.an fej,t.ncoluntur a Grecis, dum hodie quod dies S. Basil.scus solus tate celebratur fuent emortual s. Id prasens sancto martyri S.rmundi mss., et diserte testatur Synaxarium Basilii et Kalendar.o confirmatur ex Menologio q"'bus .nscnaliisque quam plurimis, in In Ost,rom et s vel passio.
;

ejus liutropii et

hodie in

quodam Prologo
xv vel

'^.-

soviani, sfficuli

xvi, s.guato S^},

Muf

,R">'^t
'
'

=^
s.

Cp muvcertamen

dente brevi synaxario. '^"J"?.^'^^'^^;^'^^'^^" "^ aS Ei .mahabetur in Chronico Paschal.. Ln>bec.an.s et Co.sb^ '^ chi martyris, diversa In alio citantur a Band.nio, p. 460. nianis concio Athanasu Alexancodice exstat de eodem drfrApocryphaoinnia et fif t.a^^n Men ^ .S-.B.omanus ue Octohns.

-Ac

b,u.*m

consignatiir quidem memoria ; '^f^ Act.s apud Bollan_ ?ur paMto. Quod autemin 21Jul.., .d dUnos editis legitur coronatus essetr.buendum inlerpreti aliive interpolatori
at in

Kum

Uro

demonstravit vir clari '^o?^"^'^. ^^^^"[i^^Sar is Sane in Ka enaanis diatribis ad hunc diem vestiGrffico Slavicis

J um
S.

Melclme-

In Ephem. Grscoad dlctum diem es^Ca^ ignoranti.e pictoris tnbuendus llosds Memo unc.s mclusimus. linicus Quem ideo ^nnnnU<^i^xr Patris nostri Melchisedec
Julii.

nuUum

exstat S. Basilic.

Bas recolitur;!U quiS.Benedictoministrav.t.nspecu.eurnest s credas martyroque veste monastica induit, Incod. Hibl. logioOrdinisS.Basilii M&n.. unde exscr.psimus noLaurentianse Florentis, men S. Epimachi martyris, ^^^^^S^^^^^^^^ sunt a nobis DoDat"s. que qui ultimo loco citati palmam adept Macarius et Theodorus. martyrii seu, uti in Grco exemp^ J5gypto,

^^_..
Domiw er

S.

soc.

ThmuVin

legitur. in Pothumie,

mar ev noO^cuficr,. Acta vulgata sunt in opere Boltydi G;co Latine a pag. 1. iMdiano, ad proesentem diem,

riaS

Memoriae Slavicae.
trt:;:::
cmariyr.
filius erat Preti-r-rladimirus, quiet Joannes, parente suo Chvalim.ro^ m^ortuo

yero Niger ouus dicebatur, hodie

appellari

VSui,

regendam regionem Zentam acceperat Dragomirus Travun.m alio duo fratres ejus. praeesMiroslaus Podgon^e et Cholmis tempore accidit, ut M.rosent. Quodam vero
.
.

dum

Imperator itaque Llet.etestdifficiUB accessu. Bulgan pnncipes nim vocari coeperunt sic Gra^corum imperande a tempore Samiielis, pr^vacernens, se reg. toribus infensissimi,) mont.s
lere

slaus

veniens, causa

visendi

Pretislaum, natu maximum. tempestate , perient ortaque subito rit cnjus eo ran Scoddensi ipse et qui cum adjunx. Zentsque terram possedit Pretislaus genuit Pretislaus Post h*c P"! pace^^^^^'.^^'^J!^;^ q"'^-"' ^^^ dimirum vocavit, et in _f loco q"' d.utur sancti^ Mari. in ecclesia regno. crecebat Gazem. Puer autem, accepto

fratrem suum navim a.cende-

exere.tus ad non posse, partem sui secum ducens, ad pedem reliquit, partemque oppidum perrex.t^ expu?"andum Dulciuium

m
.

Nan^t
fn

te

beati ud Deum auasi sine veneno

quorum n.orsus cer monte iUo serpentes, precibus vero am tois mortem inferrent, nocendi v.m . omnem fusis
essent , am.s.sse. Interea ut cum nuntios Vladimiro imperator de eo erant, descenderet >,n^ nui cum invasoris rex minime acquievit
,

ant.quus tu.sse Vladimiri biographus

Ts
Ton
d"v

decoratus omni eapientia et regnaretque adhuc esset adolescens


,

sanct.tate.

JJum

se^d"

loco

TsL

patris sui, invasit

Dalmati P^^^' an 907 ad anBulgarorum imperalor ab anno cuvenitqne in terras ^lad-.ri

^^

Sem

ImSoiS.
magno

exercitu.

Kex

erat, vero, qu. vir sanctus

'^ "^5 nolebatque aliquem de euis P-^ olim Obti in montem qu.

regem. legatos dicens se traditurum omn.bus, qu. congregatis Re cognita, rex, esae declarav.t. anieo'eran't. se paratum S.m sponte ponere. et corpus mam pro omnibus

Pra.feclus autem loci misit ad impetiarumque studio abreptus,

istius,

honorum

^aTeretrucidandumpot.us,quamutjb.l.tos

secessit humiliter

AJJWUS ECCl-ESIASTICUS
136
DiEs

XXII

Haii.

universos sineret ^'^icto, Igitur omnibuB quo <="'^" peratorem, a '"rn^^u vooatur Achr.dans qui ^oc in locum regionis

pati, sive

Lm.
fuit

gldu.m. s>ve perrex-t a

f^.

te8taturgracusS.Vladimiribidgraphus.Quare
qui eum ad se ^^^^.^^ ^^ ^^^ ^.^.^ viadislaus obstititreg.na, ^^^.^^ ^^^_^^^^^ ^^.^^^^ ^^^.^,^_ ut se abire smeret, quo mcoviroque persuasit ^^^^^^^ .^^^ ^.^.^^^ ^^^^^^ ^l^^,^,.
_

^^^.^

P'!'^XLuT valetorcum Dulcinium P"f ^ tiam Se flrroDalmaam^gne fer^ accensus totam


Prespa
;

ubi et curia

consobrinum rus, perrexitque ad at frauquam iUe honorifice quidem suscep.t,


q

suumCossara.

ret, ira

que devastav.t

^^^. ^^^ ^^ ^^^.^.^^^ S:eS:^^^u"'sImiliteretma.it.ma^^

ta.

ut

.Z
:

ctuQue trD^.S,conrortans_eum,etnunt.ansqu eum, et ."""ans qu lus Domini, confortans quomodo -m.rum^carcere ei ventura erant
roboratus, rex mag.sac rus. Visione angelica Quaincubuit et jejun.is.

-cans d. ";inculi.,orationiet jejuniis e. Ange Quadam autem d.e apparuit

r.'n

Samuel usque rTontauasque vastavit et Easciam reveretTta per Bosnam interea det.nebatur

ad

,,. ^ ^^^^.^ ^^^^^^^ auream ei deferrent fidemcundo, qui crucem dubitas? Ecce uxor Que dicens Quare venire tuaapu<imeest,etmlmalipassa, imo honori:

IvUdimirus

fice

domum remittam, utvideam teetcum donis


simul
^J^

me

crucis, et veni, iractata. Accipe fidem

cum

uxore. Cui respondit rex

Quod D. N. Jesus Christus,

non

in

Scimus, aurea vel ar:

^^^

st,

g ^^^ ^^^^ sifidestuavera

magis orationibus

filia, Cossara noitaque die imperatoris impellente, '^c^.^^'* i,ine, divino spiritu f pti. patre'm.pet.,tqueabeoven.amj,sen.c^ ;;-; ';;;^tque .. eo

est, ^^^^ --?i:!!; !..?ir^ ! rel.giocrucem mitte mihiper manus ligneam veniam, v.rtute tunc Borum hominum, et ego babens .n Christi coufisus et spem D N Jesu

sed iu lignea; igitur, veraque verba tua sunt,

dam

pretioso. vivifica cruce ac ligno

Tunc

accers.t.s

-.am .^di
:

duobus episcopis,

lavand. quod ei concess^ vos et pedes eorum Descendit .taque .n c rce.em pater libenter. miser.cord. Cossara, ut opus Pf = ' '^^^^. spe Yladimirum non niodo forma
'

^J^^^^^^,

alter vocabatur .entiendo iUisfi D 4 ^^^.^ viadislaus ligneam crucem, d^m ^^ ^^ ^,^^^,^ viadimirum. Eex vero adorav.t .n terra et ,eipiens crucem, pronus

quorum

que vidisset

on sermone super I^Sfuisseradmirat;, ac .QPrmone suner condolu.t juven., ^el e favum dulci refecta, adeo pulchro. Et quon.am Tt corpore et anima prosapia ortum esse audic^t eum ex regali etavincuUs liberare cont.nuo
_

r^::j:e num, eju=4

hi^::Serrr;:r^et
_,:_*

ad .mperatoquepa^cis Dtv.Miu, pro.ctusest que pauciB secum, i

^^^^^^^^,, ; ^i^^ suo

assumpt.s-

rem

viam ponere ei Jusserat imperator per transeuntem; Deus afflcerent insidias, ut morte famulum qui ab infantia custodivit autem,
suum, noluit eum improvide
e vivis ex.re
;

nam

^damaviteum.
statuit

o;'^'^^^^secum. Quapropter ad i>P"f provoluta Yladimirum provoluta, Vlad.mirum cedens, cedens ad pedes ejus ceaeu&, a i' addens se ddensje ,; vit s.b. -pet v^.

custodirent; cummisitangelos suos, qui eum insidiaepos.tsera.it, nue pertransiret loca ubi comitari regem m.l.tes, insidiatores

videbant vu.e a

.egem in sponsum
mfrituram
potius,

quam

alii

nupturam Annu

valde fil.am d. .gebat, ^^titioni imperator, qu.a regem ; statim itaetsciebat Vladimirum esse prssentari ; balneo lotum et nue eum jussit s.bi

1-- ^,^,.^ uaucuvt^, *quasiaias ^^^^^^^_ ^^^^^^^ oqu^ locum ^^^^^^^.^. diffugerunt, quisque in , ^.^^^^^^^^_ acperterriti tes ^^ venit Prespam. impeVladimirus itaque
. .
.

.,.

^in/iJrto

D-pst.an^an-

suum

ratoris

ingressus, ut sedem, atque curiam

ei

intuens atque teregiaindutum,etbenigneintuensa^ue vesteregaindutum, et benigne :^ tad.d.t ^ osculans.coramregnisvu magnanbu oscuian, t;uia*" **-&"' nupt..a in usorem. Celebrat.s

Utautemcognomo9 erat, coepit orare Deum. valde iratus est ejus, vit imperator adventum

-^

Samuel Tladim.rum .n Dyrachii pr.onejus regem, totamque regionem Dragomiro prseterea. adjunxit

fiUam suam

more

regali, constituit

:-, rid ciirt onrare U suo curare ut m^^^^ nroposutrin- rempe *" proposu ^^^^^^^^P^ i^ c^r^^ antequam rex, ^^^^^^^^ Prespam ab aliis occideretur ^^^_ necis neperjurus videretur ipse aut veniret; opus suum Verum cum jam videret
*

'XT

complex.

nequissimum detectum
decoUarent.

posses^ioni

quam antearexeVladimiri patruo Tribuniam. Vladimirus rex cum restituit. Yivebat


rat iUe,

tempore prand qui piissimum regem spiculatores subornavit, m.liOrantem igitur circumdant
esse,

omni .sanctitate et cast.Cossara, uxore sua, in ;:;::diUgensDeum,etserv.ensilUassWue^pc. etserv.ens.U. ass.due.potate, diUgensDeum,


'^

tesVladimirum

atiUe, ut

eatis episcopis et

pulumquesibicomm.ssumregebatcumt.more
Dei
continu.s. soc.us .U Gr^cos distineretur fere atque ins.gn.a v.rtut.s pr^bu.t fuit fidelissimus, Pr^sertim vero .nsectabatur neet justitia.

'

-ut

(.iiTn

timnre

^^

^P':^^::

-onacho

cognov.t, voqu. ibidem ade^ran.

rem

per ur^

^^^^bravil

eis,

pr. pudore

Cum

autem Samuel beU.s con

documenta. haeres.m, que tunc fandam Bogomilorum DefunctoSadlSuT sua passim grassabatur. septembr.s .mpemuele, anno lOU. die 15 Cossarae Hum ejus accepit Radomirus Gabr.el, Bas.l.o Vladislaus, Quem mox Joannes f a"r Sc^rum "mperatore Bulgaroctono suasore

audentibus aspicere. Tunc, accepto cor,t confessione, ^"""^J^^^^j^^^ ^^^.^, b -lu^a oraU ^^^^^^^^^ .,,^ , Voreel^^S ^^^^^ ^_^^.^^^ ,^^,^,^ ,d mei; et hsec crux

Domini ^J"^^^\^^ Je*^-^;^/ ^ ^,, vobiscum sit mihi

test.s .n d.e

^"'^;^^^^,^",,^^ culpa morior. Dein. D"^^' cruce Tacem dedit episcopis; etflen8.40^^* c^^^^' a
t'^" .'""'^/

et instigatore,

dolo

qua

late patebat,

Bulganam, regendam -<=<=?'; Utautem


interfecit,
et

moxque ^^^^,^, ^st ecclesia, ejusdem eapite truncatus mU.t.b.. ad 3-" ^J^^^^,^ ,,, ,,,,^ cores* g ^. , ^^ .^ ^^,^^ ^

^^^

1 J V^^^^^^

solus securius gubernacula teneret eodem perimere secum statu.t, Pum quoque libent.us, quod Basilio consulente; idque eo .mp.a placitis ipse simul cum

Vlad.mi-

^"'^

martyris declararet Dc^ u^^^^fi^^i^ersis languoribus vexati, post "^">^^' peractas, sana-

honorifice sepel.erunt. ^^ j^,ibus

^"^ ^^jta beati

Bogomilorum

^^^ejus
J-^Yad.Sus, tusVlaQ.sia

tumulum

Vladimirus contra uxore sua esset addictus et ut aperte inimicissimus, ut vidimus supra
;

poenitentiam oi,,us omnibus ad perculsus, concess.t timoreque

mo-

cousobnn

GK^CO-SLAVICUS.
consobrinae suse dolore

187
Dies

maximo

afflictae,

ut ei

liceret beati Vladimiri corpus tollere et


rifice

hono-

sidere terram Vladimiri et Dyrrachium, juxta Basilii imperatoris proraissa ; etetit itaque ante

XXIII

KKn.

condere ubicunque vellet. Tulit itaque regina beati viri corpus et in loco Craina, ubi curiaejus fuit, nunc autem vicus est exiguus, ab Antibaro passuum millia circiter novera in orientem distans, in ecclesiaB. Mariae condidit. Jacet ibi corpus integrum et suave olens,
quasi multo aromate conditum, et crux illa, quam ab imperatore acceperat, in manu hseret (verba sunt Diocleatis)
;

Dyrrachium,ut obsidionecaperet; verum antequam perficeret eam, morte improba e vivis


cessit.

Etenim quadam

die,

dum

epularetur,

videre sibi visus est militem armatum, beato Vladimiro quam simillimum ; terroreque per-

culsus exclamavit
lites

magna voce
!

Accurrite, mi-

mei

accurrite et defendite me, quia Vla-

multaque beueficia

recto corde petentibus praestantur ibi in hodiernum diem, ei magna populi multitudo in
ecclesia ista quotannis die
festivitati ejus sa-

dimirus occidere me vult Et hsec dicens surrexit de solio suo, ut fugeret statimque percussus ab Angelo, ut tradit Diocleas, aut ut
;

Graeci malunt, vi occulta sublatus, corruit in

cro coQspicitur congregata. Uxor vero Vladimiri, Cossara,

sanotimonialis effecta , pie et sancte vixit, et in eodem templo sepulta fuit

terram, etmortuusestcorpore et anima. Milites ejus fugerunt omnes prae timore et terrore sicque divino judicio factum est, ut nequissimus
fratricida, qui

ad pedes viri sui. latum fuit beati martyris corpus Prespa Crainam, Vladislaus, congregatis copiis venit pos-

Eodem tempore quo

trans-

rum

ad prandium sedens S. VladimidecoUari jusserat, ipsehora coeuffi percute-

retur. Obiit

anno 1019.

rarissimo 2) V.la S. yiadimin Ki-a;cc. in libro hunjtar. Script., tom III, a paR. Cff i) Dioclcns opud Schwandlner. Rerum Moschopoli. in M.cedonia, 1741 3) Ay.olouOix Tou ayio^J vdo=o-J Omcia propria EccUsia- finloar^ coniincnte. pag 3ri-6>. Venetiis, I85S. 4) Farl.ti, lllyncum sacr., lom. VII. pag.6 fiaaaL; xl aevaXo^^prupo; 'Icoavvou rou f3XaJta/,pou. sp'"Clnntes,

m.

Siom

Vj. 108, i22. 6) Hilf.rding. L.tera. J h.Monam Vlll n.' /97.5)Peicev,ch,ni.i. Serl..^, p.ij. beseda, lom. 14. an 18:i9. 7) Ce<lrenus II, pag. ifij. period. seculidariu opere pcriodico : Kusskaja

berb.

DIES XXIII.
Oitromira-

num.

V
S

ACAT.

Ex

variis.

Tem, Par. 1, Men. Rum. Sis. Chil.Og. Maz. Hier. GP. Coisl. Goth.Vind. Msq. Flor.]. SJoannis Hor cumBas. Sirl.Mg.Sirm. Dom. S. Michaelis, mon. el mart. (Men. Euch. Kal.Prol). Psicbailffi {Put. cum Chifft. Med. Taur.).
Michaelis,

ep^Synoadarum

et confes. {Mst, Prol.

Invenlio

rc;liq.

S. Leonlii, ep. Rostoviae

(Prol Kal).

S.

Euphrosynffi, ducissse Polocensis et

abbatissffi

Monte mirabili (Bas.). t Marlhae maSalonae et Selcuci (at/^.)- 1 Ephebi, trisS SirneonisquiinMontemirabiU(XaMr.).tMM. ducis, Joannis. Stcphani, Serapioais [Med. Sirm. Maz. ep. Neapolitani (iVeap.). t Meletii,
+ Mariaj Mvropborse
{Chiffl.)'

[Men. Euch. Kal.

Prol.].

t Siraeonis Junioris

in

Hier.].

OBSERVANDA.
S.

MichacL

Synnadarum

MiVariis cognominibus ornatur in codd. S. Hieros.cognominaturep.Synnadarum chael- In Goth. insuet syncellus. In Callipol.. Msq., et

perstricta sunt in Memoriis Slavicis, ea


suflacient,

abunde

ad h^cbyn. per praefert titulum confessoris doarum episcopus audit apud Genebrardum
:

ut Assemano omnis eximatur scrupulus, quemei injecerantBollandiani et Kulcinius, rectissime statuentes diversam esse sanctam Euphrosynam a S Parasceve, Polocensium

in Sinaiticus in Sisatovacensi ; Synadonensis Mstislavico; quae et similia parvi caeteroquin ag-unt sunt momeuti. De eo fuse BoUandiani tom. V Maii, pag-. 257, ad praesentem diem,

quoque ducum tilia, et S- Euphrosynaecognata de qua atque ejusdem monasterii moderatrice


;

quo etiam
S.

ioannes

est.

Psichaita,

in Martyrologio

Romano inscnptus
(mica) re-

a voce

g-rffica ^ix^i

Piichaila.

ctius scribendus, quam Fsychaita, tem sexies in hoc mense, scilicet?, 23, 24-, 25, qua tractant de eo Acta SS. cum Bas. ; praeterea recolitur die28, sedpotissimumvigesimasexta. Phrygia, S. Micltael, AS. Michaele, ep. Synnadarum mon. e( marc. probe distingueudus est alter Michael, monatum chus et martyr ; qui tum in Menologio

occurntsal-

S.Ltontiua
lio$lovia-.

e/>

in Prologo brevi ornatursynaxario.

Plura de

oportunior dicendi locus erit ad 28 Octobris. De Maria Unguentifera, uxore Cleophae, matre JacobietJosephi, agunt Bollaudiani ad9 Vita S. Marthae Aprilis, quo colitur a Latinis, cod.Laurentiano exscripta occurrit apud Bolex landianos, p, 403 sub die 24, S. Simeoni dicato. S. MarIn Slavicis codd recolitur 4 Julii. adjungitur Iioc filius, thffi S. Simeon, matri eodem die in uno alterove codice Grseco at thaumastojn Slavicis Kaleudariis S. Simeon, quem ideo rita, tescriptus est die sequenti, ad Qui ultimo loco consignati remittendus.

s. Maria.

>\

Martha.

s. Simeon.

^uieiituet
u/n.

Memorise S Leontio Rostoviensi declarabunt

S.

Euphro-

xj/na.

Qu de S EuphroSlavicse, inferius dandae. breviter syna, e Polocensium ducum prosapie,

sunt apud Graecos Meletius cum sociis Joanne pariter et Stephano et Serapio, in Slavicis codd. referuntur ad diem sequentem.

Memoriae
&'.

Slavicae.
ethnicis
pati,

Leonlins,

Leontius,

Graecus, CPoli educatus, omniuro

sed felicissimosnccessu. Etenim


superstitiones nec duo priores

episc. Roito

primus e monasterioCryptensi ad cathedram episcopalem fuit evectus neque ante annum metropolitanam sedem Hilarion 1051, quo
;

quorum impias

Theodoruset Hilarion, nec ipsemet Abraham, RostovisB apostolus dictus,


Rostovii antistites,
evellere valuerant, eas

occupavit. Porro destinatus est Leontius Rosloviam, ubi iabores vere apostolicos ab subire debuit et magna pro nomine Jesu

primum

extirpare

datum

fuit

Leontio, divina gratia adjuto. Denique omnibus Rostovise incolis ad fidem Christi adductis.

188
DiEs

ANNUS ECCLESIASTICUS
quam etiam
miraculis

XXIV

comprobavit,

ductis,

Maii.

mortem propretiosam in conspectu Domini Quamvis incruenmeruit anno circiter 1077. permulta tam mortem obierit, quia tamen hieromartyris tiperpessus. ideo

Joanui, natione Varegis, qui tempore Vladimiri I fuerant passi, adnumerasunt anno tus. Sacrse ejus exuvise repertse exeo tempore solem1164. die 23 mah qua die
bus, Theodori et
;

palnis
Cfr

ni cultu celebratur.

fuit

talum olim
I)
III

obtinuit,

duobus primis martyn.1 orthod

ViU,

aucl. Dnoo. in CoUoq5) Prolog.,

iOKQ n. Febr., m*- auyio- 2) Macarius, P-hf pa.. 3OI-0I8. ) 1858, >"
d. 4) Dict. hag. psg. 167.

Hist.

Eccl. Russ

II, l?i et

nol.

89

et

m. 279.

Menol.

et

Vers ad h

S. Euphro-

Fredislava,

christiano
S.

nomine Euphrosyna,
oriunda,
erat fiUa

$yna, Afjba-

tma

ex

g-enere

"Vladimiri

Poloceti-

sia el virgo.

Georg-ii

Sviatoslai,

ducis

Polocensis,

cujus

Deipar sycrum terea alterum monasterium, destinatum, exstruxit. Ecclesiam Salet viris quiB adhuc exstat, diUgenter ad splenvatoris,

longe celeberripater Vseslaus Briacislaides, Duodennis in mus, fato cesserat anno 1101.

monasterium urbis, insciis parentibus, virginitautdivino sponso, spreto terret^tri, offerret, ibique habitu moniatem ac seipsam amitse suse, lium suscepto, sub obedientia vidua et abbatissee, vixit. Eomani principis
:Mox,

abut,

imagine ditavit, eaque celeberrima, vulgo Korsunensi utpote a S. Luca, ut fertur, deUneata Ephesi quam sibi ab imperatore Manuele impetravecrux aurea.elerat. Exstat insuper etiamnum

dorem

ornavit, nec

non

et

dicta,

annuente episcopo loci Elia, in cellam ecclesisecathedrase inclusit, ad sanctuarium coUocatam ; in qua lisS. Sophiae proxime
solitudine

ganter elaborata, et variis reUquiis ornata, cum slavica epigraphe, donum esse Euphrooblatum, iudicante. synae, ecclesiae Salvatoris Postquam ita coetum suum, tunc florentissi-

mum,

per plures annos sancte rexisset, Hie-

muUum

temporis mansit, orationis

et jejuniis dedita, et

manuum suarum
transcriptione

labore

necessaria tribuens.

ac prasertim librorum Dein, divino monitu, in


Seltse

egenis

rosolymitanam peregrinationem suscepit, Daoomitibus. At vide fratre et Euphrasia sorore non diu Hierosolymis mansit pia moniaUs;

mox enim, morbo

correpta,

quem

lethalem
susce-

locum
tibus,

prffifato

quem cum a dictum recessit principe et mag-naepiscopo, coram


;

sibi fore prsenoverat,

sacramentis

rite

ecclesiam e coctis lapidibus S Salvatoris Transfigurati, moniahum cm excitavit, adjecto monasterio germanae Gordiipsamet prjefuit. Sorori su ZvenislaaeseuEuphraslavffi, quse et Eudoxia, coUactaneffi, duabusque neptibus,

dono accepisset, novam

ihi

ad cselestem ptis, es terrestri Hierosolyma Domini 1173, die 23 maii, transivit, anno postquam quadraginta annorum spatio hegu-

menatus munere

SacraeejusexuTheodosi conditae, dein viae in monasterio S. Kioviam sunt translatse, et in cryptis Theoerat functa.

siae.

suae

dosianis

positffi,

Euphemiae

Agathae, persuasit ut eamdem plunmis religionem ibidem susciperent ; et auxit, inter quassanctitatis aUis gregem suum inclaruitParasceva virgo, quae
et

fama imprimis cum S. Euphrosyna

vantur. CoUtur sedetiamabaUis; sancta sede Romana unitis, principem in Lithuania vero, cujus urbem patronas iUustraverat, inter prsecipuas regni

ubi hactenus reUgiose asser. non solum a Ruthenis cum

sociari

passim

solet.

Pra-

numeratur.

U, p. i*I Cl SCq.

DIES XXIY.
Oifromiru71UI.

tixvarii.

^^^SinKsil;haU^(S.Vm. Med.

Taur.

/J.).

etaUorum t Melelii,Peucae, mart.

[Chiffl.].

OBSERVANDA.
y.SiHicoittn

Montc iniVoInli.

codicem Ostromiranum excipias, caeten omnes sumraa consensione consignantS.Simeonem in Monte mirabiU seu ihaumasioriiam,
Si

in Actis Sanctorum exarata ; Pt latine

Yitam
storitaB

s!

MartL,
Quamvis

vocatur quasi Miromonianum diceres. Junior respectu ad S. Simeonem StyUtam quoque.quem pnma Slavica Kalendaria referunt potissimum Septembris, Grseca vero tum kaiendis Septemhahetur simpUbris, tum 26 JuUi. In Hieros. Monie mirabtlt, citer: Sancii Pairis nostri in quemadmodum conveniebat scriptori Hieroso-

fusissimo calarao graece ubi simul repenre est matris Siraeonis thauma. festum celebrant ilUus

Grfficr^nonnisi 5

JuUi.

Antiquus

Prolo- s.MeUu^-

fatus et in posterura

meonem

Kionem!

lymis degeuti. In Saxo-Gothano inscribitur amanuensis, an diei 25 Maii, quod oscitantiae transponendi consuetudini, apud synaxanstas ad rem gatis solemni, tribuendum sit, parum In Menologio Mosquensi excuso exstat facit Simeonis Junioris Yita, ex raagnis Menaeis

Theodorum, Paustum, Melet.um, supra myriadem ducem et aUos nuraero miUe MenoraiUe) ducentosetocto In (sWe^ndecies numeranapudVersinskium offio Mosquensi et

consignatos

citandus, prater S.Sihabet secundo loco :

Macanimss. excerpta,

quae

eadem

legi potest

octo ; Horolog. Potu? tantum miUe ducenti et Meletium, Joannem et caiovense refert solos nuraero. Non sine Stephanum, tacito sociorum varietate corameraornsfgni. quoad numerum, codd. Graecis, Baa. ratur idem manipulus in
oirra.

GR^COSLAVICUS.
Maz., rior.,et in Menoloffio Sirleti unde transierunt in Martyrolog-ium Baronii, accedentibus ubique prolixis elogfiis. Porro Acta martyrii graeca inter fabulas amandanda esse pronuntiarunt Bollandiani, licet _ea in opere suo ex integro dederint, etiam latinitate donata. Duplex exstat in Prologo Mosquensi
Sirm.,
;

189
Meletio nominatim
j

Chiffl.,

encomium martyrum:de
ag*it
;

DiEs
ET

XXV

alterum alterum deSerapione at in Menolog-io, a cujus auctore caeteroquin sape castigatur Prolog-us, expunctum est utrumque, relictanuda martyrum commemoratione, quamvis sirailes fabulas non omnino aspernetur

XXVI
Mmi.

menologus russus.

Memoriae
S. Nicetas Sttjlifa
,

Slavicae.
poenitentia stylitarum
instar

Patria

Pereja-

Nicetae fuit Perejaslavia Transylvana vitiis in regione Rostoviensi. Ubi adolevit,

reliquum

vitse

tempus

degit,

ferreo

cilicio indutus.

Quod

slavensis.

ferosese totusdedit, ob morum pravitatemac Timoris Dei tamen non ciam omnibus invisue.

quum
teum

prorsus oblitus,
tae,

cum verba
et

illa Isaise,

prophein

audissei

Lavamini

eslote

mundi,

sese reversus, totus exhorruit atque continuo alium hominem mutatus, relictis filiis, in

splendorem argenhomines quidam pessimi, praeda illecti, sanctura virura morte affecerunt. Obiit anno 1186, curationum dono unde thaumajn vita et post mortem clarus
propter detritionis
esse existimarent
:

turgi

cognomen

ei

accessit, et
;

in

praedicto

uxore, bonie
cessit,

omnibus,

in

monasterium

se-

monasterio conditua est

quod

idcirco

ejua

prope Perejaslaviam, ibique in


Prolog. el Menol.

summa

nomine

insignitur.

CfrH

Ve.I ad

d. 2) Dict.

hag.. pag. 207. 5} Kulcmius, Specimen, pag. 23.

DIES XXY.
OtiromiTa-

num.

AUAl. ACAT.

Em

variis.

cwm Lind. Mg. Dom. Maz. Hier. Tertia invenlio capilis S. Joannis Praecursoris rOmwe^ {Prol Men Kal.cum, GP. Clar. Vind. Msq. Flor.). S. Therapontis, episc. Cyprii el mart. cum Bas, Chtffl. btrm. marl, Nicomedice {Rum. Bas.). S. Carpi, aposl. (Rum.) S. Pancharii,
Ma.). S. Theraponlis, luart. [Rum cumBas. Mg. Dom.). ..... eorum rLawr.;. ,, Joannis el Stephani, comilum, omnisquc muUitudmis duci tMelelii Psichait^ fBas^S^^^ "^tJacobi,aposl. (iV^ap.). i Alpbaei (a^^.). i Joannis Olb.an. (Cft./?? j i Abercu et He(C/u/^.).t
.

lnsS,m;omsStilit/(C/.#-)tEulrop.^,m.
len^ [Sirm.). t C^lestini, m.
(Chifli
).

t Jejunii, mon. Locns

Calabria

m-)^

OBSERVANDA.
S. Therapon.

Duo Therapontes referuntur a variis tum prsediebus proxime senti die, tum etiam duobus
;

liodie recolitur

memoria

translationis reliquia-

sequentibu8,prtereadie xxvni alter, alteryero propterea diligentius sunt discrimidie XIV Uterque igitur commemoratur hodie in nandi.

Menologio

Basilii.et

quidem prirao

loco

S.

Ihe-

ex Cypro rapou, episcopus, ut ibidem traditur, tum S. Therapou. presbyter CPolim translatus ; marlyr. WeuSardicensis Ecclesiae in Lydia et fuisse sententia est Bollandiaepiscopum

trum

Therapontis ex insula Cypro Constantiuopolim, non secus ac in Men. Basilii. In Rumiantsoviano autem Prologosasc xiiiagiturde passus est S. Theraponte, qui Sardis in Lydia de Cyprio vero postridie, Acta SS., omnino consulenda, tractant de utroqiie simul die xxvii. Satis dictum de Meletio sociisque ejus die S. Jacobus, in marmore Neap. inprffiterita Alphfei filius est, cujus uuUa liodie sculptus,

rum

S.

S. ilrletiu$
ft SQC.

s. Jnroi.u
apost.

norum

verum apud Graecos jam pridem iUa

apud

alios vestigiareperiuntur, Mazocliio teste;

alter episcoopinio invuluit, ut alterpresbyter, oruatus. Utut est, pali dignitate fuisae credatur slavicis recentionbus. in Menaeis et Prologis

inscribitur sequeuti.

tamen

in Martyrologio Bedse die

DIES
Ostromira-

XXVI.

num.

Ex

variis.

iPiif Men.is.ai,.i'iu^[t^ui. Mfin Kal Prol. Sirm. Sirl. Prol.

cum ^n,,^ n <; Taur.I).^. ^^^^l^P^^]\^;^^^J (Put. cum Sirl. Hier. GP. Neap.

cum Clar.Dom. Maz.Mg. Uiiffi.]. ^- i"^"- ^*^^' _ n , r^^ ^, .^ T^oT.nic Fsichaitae, conits. (Prol. Kal cumDom. Maz. S. Mg. Chiffl.). ^ Joannis Pcir-liait^ ronfes Mur.). S. Judae ap. Irairis uommi Theranontis ep Cvpri el marl. (/?i. cwm ^^^1'
,

Vtnd. Goth Msq. Kolazinensis t^^-)0 [Invenlio corporisMacharii n Bul-aria (Men,Prol. Pp.).
.,

rnid) S Geortrii Junioris, marl. totsi.]' . ^^"'o

Sardic

PauU

cl JuliaQiae

[Dom. Maz.

Chzffl.).

OBSERVANDA.
S.

AlphxH.

vocatus Jacobi, ipsequoqueapostolusaGraecis amphore,inscri. passim, significatione vocabuli aliisque bitur in Menffiis Putiat perantiquis ut nullibi facta pecentiorisnotae Kalendariis mentione Jacobi.In Synaxario Sirmundi hX commeraoratio Sancti apostoli Alphsex, fratrts
;

Matthaei ei S. Alpbffius, pater SS. apo.stoIorum

Domini.et

filio

e/MS;Quem locum

sic integre le:

gendum

esse censet Papebrochius

S.

apost.

Alphmi [patris apostolorum Matthset etJacoinsu^,,-f Iq eodem Synax.Putiatiano legitur

TieTiCanonS.Carpi.apostoli,opusSepht[lege JosephiA Eademdie, S. apostolt Judse. fratris Domini, Jacobi, ubi post

S./ti,

Domtnt
22

interci- p'-

duae

Ociobris.

Tomus

X/.

140
Mm,.
S.r;,.mo...

ANNUS ECCLESUSTICUS
Acta

audederuntBollandianiadl7hujusvo-

S.Aliu,,,

^at^rro^lrt,.C.terumActa^areputa.
cidisse circa S.

^'-;,;'|'"Therado-QuiahodieinRum 8^""' 'l^" idie

Alphaeum

in

q"' "''^ P[^^ pon pr^fert titulum episcopt-. ^ conjicere titulo est ibidem, omni ffft ?elatus

iTZio

1521. De Macario isto, mar U^ tractatum est 1 ^astern KolozineBsis, Georgium Juniorem a Russis. 0110 colitur

hegumeno mo-

S^l^nasse bic

sufficiet,

siquidem ex Memonia

"- J^

Slavicis satis innotescet.

a&
Qeoryitis no-

lu codd.

Uur. unde desumpta sunt

Memoriae
vui. marhjr in Btilgaria.

Slavicae,
tibi in hacce civitate credere renuis, ostendam qui adhuc nostrum Milutinum
,

nere Sardics in anno vigesimo Joanne et Maria. pie excultus,

sequentia ex Prologo -r^e martyre Sardicensi Ijexcerpenda visa. Georgius, nobilissimogeBulgaria natus et a parentibus,

principem potius quam morsuavissime olens, dormire (Colitur Milutinus a Serbis tuus esse videtur.

cum a Mabometanis quinto eisdem orbatus, christianam religionem tentaad negandam Christum confessus rentur constanti animo doctrinam diabolicum invenest

tanquam sanctus,

die trigesimo

illustrabiturin Memoriis

Slavicis.).

Octobns quo Quare ad

urbis prfectum ductus,

cnm

nullis promissis

aproposito avelli posset, ferreis

unguibus

ex-

Mahometi

tum

Nimirum depuessse publice declarans. legis doctorem qm taverant juveni quemdam Mahometi doctrmas pertra-

laminis exustus, carnificatus, et candentibus circumductus et tandem in per urbis plateas consummavit. projectus, martyrio vitam

eum

ad

heret laudibnsextollenti,

impuras munificentiam Cui, principum suorum Georgius impioreposuit


:

ignem anno 15U.

Dum

autem

rum

qui, pra saeculo principes, impie obierint; nec ulos claris rebus patratis, apud chnstiafloruisse sauctos in ea religione semper fuisse, sive reges, uos vero plurimos sive laicos, in sanctorum sive presbyteros, corporum integritate, ac mi-

sacrificia

abominationi esse Deo;multo8

nuidem

fuisse

pluvi^ copia erupit, aquarum inundatione exresonuit ut et ignis timore fugerent. tingueretur et tortores pr^ clarissimo splendore Interea corpus martyris, remque ad meoborto detegerunt christiani, Jeremiam detulerunt ; qui veniens
tropolitam
honorifice iUud

in igne jaceret, tanta tantaque tonitruum vis

urbem

detulit et in ecclesia

album

relatos, et

tumulavit. S. Georgii martyris

raculis claros.

Quod

si

verbis meis, addidit,


,..) Ma.y.ol.

CM)Pro>.a

M.no,, a .

U^c..

ed. VenetHs, i799.

eU.u.

spud unviev ad

Febr.

DIES XXVII.
OiUumira'

num. Bx variis.

V?;;rapontis,

presb. Sardicensjs^

^. ^. ^- ^^:^!^,^:,^^"^.
ProMcumBas. Sirl.Med.
corpor.s ,Prot. P,.Kal.y .nvent.o

Put. Sis. cumSirl.

Mgjirm.

Chrffl-

^f;^,^- f^''^i'S',';^L.

roplf S:-i^-;p'o'^S7T.-PonUsBe.o.
.nr. (S^rm^. t ^Hier. Vind.). t HCconidis,

^M-

^' ;>

a,r

CP Si.m. Maz.Nan.

Taur.II).

ienae(Z>ow.).

OBSERVANDA.
,

n-,

Hni nrimo loco commemoratur

S.

Therapon,

vulgo habetur et Qix. orvoTa celebranKioviensibus,quorum.nventa eo''?"^


1

_ Ex tribus antistibus

Tretaaii'''"*

Kioview,.

Synaxanis blavicis episcopus, utvocari solet iu spectatur in taet uti reprffisentatus

tur hodie,
'^^'^'^^^

Jnajn inter nos niscatbol.ca!pr.manosrecenser.ignora

Photium

Xri-l^e
tio

'gulisOra.co-Moscis,quasediditPapebrocb.us.m-

meus.sMaii. luquibusdam b.eromartjr , nuncupatur generico vocabulo de episcop.s pasQuod do presbyteris perinde ac
.

tamenkalendarns

ia"r^rr\more quanam Anabtasaa^av qufficunque autem


r^eI^r.rbodirm^r^n^^n.
c

W"

^^^^^^^

Neapoli- .-

S. Sernp.0.

^"musurputur^-lterumsingularemlect.onem nom.ne ; j^p^ '^^^ Parisinus in consig-naudo unum sine uUo additamento. Quem Serapionis,

*]j^\rrssi:et'rb=^^^^
7pu'dtolt^dianosadhu_ncdi^m;a>^^^

yeliconi-

militum, esse, vel eo libene sociis Meletii, ducis quod de utroque seorsim agatur in tius darem, ad bunc diem; erat Proloffo, licet non commilitones facileprjec.puus;
intertotMeletii

emm

nominatur primo sequentibusTheodoro, Fausto et Melet.o; "o cobortis antes.gnanus quo^um ultimus totius

mo

in cod. Eumiantsoviano

re=."^rm%^ '^--"^"'^^^
27hujusmensi8.

Memori

GKiECO-SLAVlCUS.

141
Dirs

XXVIIl

Mexnioriae Slavicae.
Therapontcs,

hegumanus
BeloserenMis.

Therapontes,
tus, in

giosaj

vitffi

Volocensis, nobili genere ormonasterio Simoniano Mosqujereliinitia posuit, duce et magistro S.Ser-

solutum

gio Radonezensi. Pluribus annis ibidem peractis,

Andreas, Mozaisci dux, dominus, A quo cum Mozaiscum esset accercitus Therapontes, nliud coenobium ibidem fundaturus, fratribus valeprffidiis ditavit

ditionis vero Belozerensis

in

solitudinem se contulit

cum

Cyrillo,

dixit, Martiniauo in sui

locum

suffecto,

deinceps heg^uraeno Belozerensi, et speluncam sibi ad lacum Album effodit. Mox propius ad bunc lacum accedens, sedem suam posuit, dein ecclesiam et monasterium fundavit, inviseos Cyrillum frequenter, ejusque consuetudine

que monasterium Luzecense, a ita nuncupatum, eduxit annoHOS; ubi et supremum diem obiit, anno 11-2G, die 27 maii,
provecta senectute. Dc Cyrillo autem uberius

uovumfluvio Luzka

agetur ad diem 9 Junii.

mirum

in

modum

proficiens.
Iiog.,

Monasterium abpag. 287. 5} Mcnol.

Cfrl) Prolog. ad h.d.2) Uicl

VcrV ad

h. d.

JonaSf7netrop.

Quoniam nomen Jonse,


sis

metropolitfe Mosquen-

Mosqucnsis.

plus quater recurrit in Fastis Hussorum librisque liturgicis, quod magnae profecto qua

anno 1462, plura pro sancta unione non sine vitae discrimine perpessus. In cujus loco Jonam, convocato concilio, constituit Basilius
lis,

apud suos gaudet venerationis indicium est, vitam bominis, quamvis schismatis maculafcedati, paucis attingere visnm est, quo abs Kiovienaibus praesulibus ejusdem norainis accuratius distinguatur. Vixitigitur Jonas saeculo xv. Natalis urbs Galic fuit, pater veroTheodorus, cognoraento Opausev, vulgo Odnousa;ex quo, ut opiuior, fluxit corrupta forma de Asciscenia, apud Latinos auctores obvia. Dum annum ageret (Juodecimum, in monasterio

CsBCus auctoritate propria, neglectaque patriarchae CPolitanae approbatione, quam certe aegre obtinuisset a Mamma, de unione Ploreutina

quodam

Gali-

bene seutiente, Sedit Jouas annos duodecim, quos in dissolvendo opere Isidori fere unice consumpsit, Mosquensis taraen iraperii liraitibus circurascriptus. Nara in Kioviensi Kcclesia Isidori vices exceperatGregorius II, anno 1442; quo rogante Pius II summus pontifex decretum voluit ut in postrum superior Russia seu Moscovia maneret penes filium perditionis (ita Pium iu bulla loquitestatur Kulcinski), Jonam;
iuferior vero, rolouiae regi subdita, archiepi-

censi

dein in monasterio tonsuram accepit Simonis Mosquensi commoratusest, donec anno 1437 ad sedem Rezancnsem transiit. Quam dum occupavit, simul etiam Mosquensis Ecclesiffi, que a morte Photii anno 1431 vitafuncti manebat vacua, curam egit. Metropolitanum tamen
;

scopo Kioviensi assignaretur, cum Kcclesiis sufFraganeisBrestensi,Smolenscensi,Polocensi,


Turoviens.i, Luceorensi, Vladimiriensi, rremysliensi, Chelmensi, Leopolitana et Ualiciensi.

pedum

Basilio Caeco,

nonnisi multo post obtinuit,quum nempe magno duci, in resumendo sce-

Kx quotempore

ptro et in devincendo aemulo Basilio Chemiaka auxiliator fuerat et magna ex parte auctor, CPolim itaque missus est ut laborum mercedem acciperet; sed fructu prorsus nullo; nam antequam ad urbem appelleret, Isidorus, Thessalo-

proprios quaeque habuitrectores Ecciesia Kioviensis ct Mosqueusis. Licet autem priorem etiam potestati sua; subjicere

plurimum aduixus

fuerit Jonas, obtinere

lamen

metropolita nicensis, Kiovise totiusque Rus.-?iae patriarcha Josepho et Joanne institutus fuerat a Palseologo, imperatore, uniouis cum Kcclesia

illud non valuit, Obiit itaque a gremio Ecclesiae catholicgB sejunctus, die ai martii, auuo 1461, catholicis quidem parum gratus, suis vero

Koraona ciendae studiosis, lu qua amplectenda atqaeper totara Kussiam propaganda quantum
adlaboraverit Tsidorus, testantur acta Concilii Florentini ; cui et adfuit ipse, et totius Ecclesiae Kioviensis nomine subscripsit. Mosquam redux.

surame venerandus ; quapropter et iu Sanctorum Mosquensium album illatus est atque thauquod ob niiracula raaturgi titulo insignitus
:

frequenter

patrata
anirai

promeruisse

veoditatur.
:

eamdem ut magnus dux amplecteretur non modo ei non persuasit, sed ob promulgatum
uniouis decretura, apprehensus et in raonasterio

causa retulisse sufiiciet uempe virumquemdam nobilem, qui narratur ictu gravi dentium dolore laborabat, violenti impactffl, a Jona in ipsomet sanctuario alapse, Colitur ab omni dolore illico liberatum fuisse.

Horum unum

Tchudovo. quod prope Mosquam situm est, inevasit clusus fuit; unde post plures menses sociis Athanasio et Gregorio, deincum duobus
pervenit, ceps raetropolita, Romaraque feliciter 1443 ubi supremum obiit diem, 27 aprianno
;

.'U vel 30 dictum, quater in anno corpus ejus Martii, quo die obiit; 27 Maii, quo est; prseterea 15 Juuii una cum Cy-

suis, ut

elevatum prianoetPhotio;ac 5 Octobris simul cnm SS. Petro et Alexio. Atqui haec de Jona sufficient
abunde.

JrlrojHi...

._

lalschnfi, 18-23, fasc. 1, pag. Ha ei scqq

DIES XXVIII.
Ostromira-

num.

Ex

variis.

Prol. cum Bas. Vind. Sirl. Chiffl. nier.GP.). s "Hpiladii hieromart (Msl. Men. Kat. Bor. Co^sLFlor.) (Par. I, ChiL Og.Pp. Men.Hor. Kal.Hier. GP Charec^ S Nice" ep. Mehtenens.s (Hor. cun. />om mart. (Put ). S. Eutychu. S. Theodosi^. virg. et J,.).

^*^
DiEs

ANNUS ECCLESIASTICUS o,w K/7C Mn Sirm

Med- Tawr. /

e^ /ij. S. IgDalii,

XXIX

Maii.

Pp^KaL). ^^^^^^*^^, *^,-^/^p. ep. Rosiovia? ri^en. ;v/ap. Taur.letll), Pauli, Dioscoridis scentis. JZ^[.chim) t AnaloUi el SaroDce, Romanonim rStVm. (^""f ''!'''' JoannisPsichai.^ (Mg-). t An^^^f^f^^^^^^^ ,,onacU. el slyUl^ (Laur.). t meoau. TherapoDl.s, mart. (Maz.), t Med. Chiffi.)' t
^ ,

OBSERVANDA.
Tlmdoiia.

S.

S. Eutt/chius,
tyj,

Htclitcn.1'

mensis Maii Putiatianis, in antiquis MeniEis Slayici eam dumcffiieriFasti Graeci pariter ac et no?. die sequenti ; quo agemus nominant ep. Mehtenffi S Eutychius seu Eutyches, occurrit iuFastis Graecis et

et S. Theodosia, virffo "^^^yJv^^^^^^.^J.^^t,^

positum esse statu.t a pictore triarcha CPolitano, ind.culo sanctorum ac propterea ex il-nMO
Capanianis Nice 86 Helladium Qui in Tabulis Helladio erronee ^ssodatum esse vidit. pro S. vero sim. e cenesse a pictore mosco fnscr Ptum interpre-

S. Heiiconu.

S. Itiimtiiis,
eft.Hiisliivien

ns.

Armeniaet martyr. proxime sequuntur Slavicis hodie et duobus qui Lequienum, Orb. chnst., tom 1, diebus. Apud Eupsychius. Acta p. 439, minus recte vocalur tum in Grsecis Meejus hactenus desiderantur Contra S. Hehconidis n^is, tum in Slavicis. discribuntur in Menolo^io vita et passio fuse discernere Mosquensi, quod fabulosa a sinceris Sequitur S. I&^a^i^^' q^^^"" parum curat. Nicetffi, ep. TabuU.s Graeco-Moscis apponitur S facessit KulChalcedonensi, et nonnihil negotii iUe, quura in Ubris cinio et Assemano. Quorum reperisset pro S. Ignatio, pasuis nihil de eo

a\ero distat utraque suit Atq-wntum superque declarabunt Me.iior.8e tatio id satis antecessum IgnaInterea dicatur in

SkvkfL
ti^m

mum esse

episcopum Rostoviset

S.

Leon-

tinequoactum
o.orem

Eumiantsoviascoridem"exhibet optimus Cod. quae cern.tur passionis p^Befixa nota nus


, ,

SS.

ad23 Maii. .n cathedra sucCresceutem, Paulum et Dio-

S.

Cmcm

o,sc.

Non in sohs itaque etlai in Kal. Neapolitano. reperiuntur quemadmodum G co um libris Caeterum in codd. clar Mazochius asseverat. diem 13 Apnhs. de eisagi solet ad
S avicis

Memoriae Slavicae.
Jijnuliii, cpi-

$copus fioslovie.nti$.

tertio, piis pa-rT-ixit Ignatius saeculo decimo virtulum discirentibus ortus etin omnium Monachus factus in S. EpipUa-

subjectus fuit, sed junbus cusatus, interdicto cum viginti sex annos suis restitutus. Tandem, rexisset, sancte obnt,

plinainstitutus.

virtutum prsestantiam archiniffi asceterio, ob Rostoviensis mandrita primum, dein episcopus AdCyriUi anno 1262 demortui.
eUffitur. loco
fuit

Ecclesiam Rostoviensem Statim post mor anno 1288, die 28 maU.


traditur

em

celebraIgnatius conciUo, quod Vladimiriffi anno 1274; rexitque vit Cyrillus metropoUta, ut bonum decet ecclesiam sibi concreditain,
:

coram magno pastorem immunitates ejusdem est, et dissidia inter Tartarorum khano tuitus Bostovienses exortas prudentissime
principes
pacavit.
Cfr 1)

stupendis miracuUs inclaruisse incredibili podumin ecclesiam cathedralem deferebatur, e feretro surrexisse puli frequentia benedixisse perhibeturj et et adstantes turbas archimandritamcivitatis gravi morbo prseterea sanasse. ReUqui^ ejus hodie-

Nam

laborantem mire Kodum asservanturinecclesiaAssumptionis


Btoviae.
pag- 90-

NihUominus apud CyriUum


et

falso ac11,

Prolog. Meuol.

Hisl. Eccl. Russ., l^- 3) Philaret., Ver:. ad h. d. 2) Dicl., hg. paS-

DIES XXIX.
Osi?'om%ra1tU)'I.

V
T

^^^*^.
,

rvr.wrM.t

Rum Tern.Par.I.Chil.Og.Pp-Men

Kal.Hor.

Ex variis.

Obitus Joannis

fBas^S rm. Mp^ C^#^^^^^^ Olbiani, niarl., ep. Ana^orum t et "{' drim fChiffi. Maz. Med. Taur.I
mart.
(Chiffl.).

Sali. UslLugens.s (Prol.

Kal.y

(Laur). 1 t Mar.je, Virg.

^^^ll^^J.f^, MM. tresceuiis, i-au

Alexandri. papae Alexan^ Marili et uxons, Dioscond.s {Med.) e

OBSERVANDA.
DuasomninosanctasnomineTheodosisinsi,

praesto sunt scripta divinandum. Plura cupienti

r,

ibidem die x. et xviii Maii in M^^olo^^^f^^f donalur bcparatur utraque hodie, et encomio
;

tim. Parisinus cod.,

quem

corruptelis scatere

batur supra

"'1

^ Januarii

qu

^^^.^

ob^ervavimus aUbi, pro S. recolitur passio S S Theodoram. In Kum. utriusnam, reUquit Theodosiffi, virginis ; at

Theodosiaha^^et

?rn'rotaceSKarendariaSlavica.

Memoriae
Joanncs Salus; *
Uitittgcnii

Slavicae.
Saba
et

atus est Joannes in vico

Puhovo, prope Ma-

NataUa.

teneris
:

unguibus miram

J^ gnum

Ustiugum. es parentibus chrislianis,

Stinentfam

coluit Joannes

nam

feria

quarta

GRiECO-SLAVICUS
et sexta nihil manducavit, caeteris diebus pane et aqua contentus. Noctu vacabat orationi,

143
injurias, irrisioDiE^
ET

nudus incedens. Quotitaque

XXX

interdiu vero

per

plateas incedebat medita-

nes, verbera et similia perlulerit, incredibile dictu est. Famem et simul sitim, frig^us, aestum

XXXI
Maii

bundus, ut amens esse a muUis duceretur. Quam vivendi rationem non semel exprobravit at frustra. Mortuo conjugre, eadem filio mater monaslicam vitam amplectitur. Cujus exem;

aliaque intrepidus pertulit, non sine mirabili

Dei interventione.

Quadam enim

die

ardentem

fornacem ing-ressus, super carbones cubuisse legitur. quin aliquid in corpore Isederetur.Tan-

plum femulatus, fatnus pro Christo fit Joannes. Ig-itur Ustiugam veniens, tuguriolum ad
ecclesiam incoluit, noctibus assidue orans, interdiu vero per urbem veste lacera et pene
Cfc

dem

laboribus pcenitentiaque confectus, obilt

anno 1494-, die 29 maii, a concilio Mosquensi anno 1647 cultu ecclesiastico honoratus. Habet officium cum canone Theophanis.

Prolog. el Menolog. Or. ad h. d. 2) Dkt. hag., pag. 132.

DIES XXX.
Onromiranum.

S^^lsaaci

Sirm Dom

apostoh ct m^ri (Sii

cum Bas. Neap, Sirl. Mg Maz. hes. inmoQast. Dalmalietconfes. rii/5^ Put. Joannis Flor. Gotk- Vind. Msq.]. S. Euthychu, d.scipuh S. Chiffl. Hier. CoisL Palrum et coSS. I, Dom, Maz. Chiffi.]. Memoria omnium

cum

Taur.

^tMrEl,sELS'S Taur.
2s
Chiffi.

Mel

Maz.Sirm.

/).t Eupli. mart. (ChxfH.). \

Hermu

(GP.). t

Copr.fW.).

tAndreae, mart. V?o\\(^ctaSS.),

OBSERVANDA.
S. Uaacius.

vitin Haacium, recolanturoptimEeadnotationes Familia S. BasiUi potest Mazochii, p. 435.

De

Isaacio,

quem Genebrardus insulse muta-

hic sequenti stemmate reprffisentari, quod nos subiicimus.

Coaimiio
^^

*'""

S.

Grcgorius, proavuj,

[)at.

S. Theoi1ora,proava, pat.

S. habella, avia, mal.

S Gregorius, avus.

S. Basilius, avus pat.


I

S. Macrina,avia, mnt.

S. Biisilius, paler.

S.

Eumelia, maler.

Tetrus Scbaslen.S.cJsarius. S.Paulus. S. Grcgorius Nysseo. S.

S. Bas.liusM. S.

Dememus.S.Theodora.
j

S. Macriua.

S. Anastasius.

S Eusebia.

InMartyrolog-io Basilianorum comraemoraniMagrni, Baturhodie tantum parenles S. Basili


silius et

Eumelia, Praedicta tabella non omnino Bollandianorum ; hi convenit cum computo numerant tres fratres et sex sorores. siquidem
tres voverint castitatem ; illa sorores, qua de fratres et tres duntaxat nitsex silubet, ActaSS. adprffisentem reconsulantur. Martyres Nicomedienses re eruntur

illustrasse dicuntur die quem glorioso martyrio Graecorum libris liturgicis. Qua occasione in audire notareliceatet illud, Meletium in Bas.

Mentium,\nUed.veToTeleium,simihteTb.Ch&m ralampium mutatum esse in Chiffl. et Med.

Quarum

vero po-

Barlamum. Ad

hsec in

Med

additur

Borum

..

ifu..6...

diem.

hodie et postndie in solis codicibus Groecis

Eusebius, Charalampms et die. Porro nominatim consignantur utroque est ab ea quam S Christina minime diversa NeapoUcum nota passionis refert marmor tamen ponuntur hoc tanum 31 Maii. Rectius

rum

tres,

f ChnsUna

vzrg. et svnaxis peragitur in aede S. Iraidis, S, Coprum martyrem retuhmus martvris ad 9 Aprilis. quo ex codd. Hierosol. etNaniano commemoratur simul ^um Patemuthio. -ImActa S. Andrea) primis commendata vehm a Turcis pro fide Chnsti Chiensis, qui CPoli Exstant apud tormenta passus est anno 1465. Maii, a pag. 185. Bolandianos, ad 30

s.

Coprm.

s ^"'-"' """'

DIES XXXI.
Ottromiranuin
.

XX.i.,n,aH.

(Mst. Put. Tern.

Par.I,

Ex

vuriis.

^^-^^'^J^-,^^^^^^

Arimalhiea. (iVeap.)- 1 Joseph. ab t Christian', mart,

OBSEEVANDA
Allatio reltquiarum oJide de mensis Maii, Cryptenpatris Theodosii, hegumenx sancti fueruntanno sacras exuvia invent ^?s cujus sumenallatio pro invent.one fo9i. Utrum ha^c s.grni-

S.

Hermiiu.

,.
<imii.

.or-

pori, s. TH^o-

bco S. Uermi., In Callipol. ponitur S. Isacms At lectio baxo Gothaordine dierum interverso. omn.no rSynaxarii, exhibens S Germanum tribuenda. In codice nemest scrib oscitantise teste Matthsi, qu. Kalenpe leg "r ita yepf^ Cf oiitanum publici juris fec.t. i>.darium istud s^pe Possevinus et l'aris. I, uterque m^Vi pro Hemio. referunt S. Heremiam corruijvu "o o u^?us. gni pertment. , '""' non P" tetera ad institutum '!*i Bumiantsoviano qui sbbcuIo aecimo j^ Prologo
: .

annuntiatur, veluti pro cotPrtio exaratus est,

Zdo

"

memor.am da sit an translatiouis alicujus estum manet. Sane translat.on.s ficet .n incerto vero sanctiss.mi Prcipua affitur 14 Augusti. ^b"'"' / "'Tj.,,i.o,>rm protoparenfs ^&j7,5^*,^^=Ctheuorum' nrotonarentis festisatis a me Ulustravius celebratur 3 Maii, quo vimo tus

^ .,.,*,.

14*
DlES niHt'8
JtNII.

p
est.

ANNUS ECCLESIASTICUS
S.

tus

recol. a Schioppalalbain wss Maii, auctor est " perantiquam Baoramtabulam 0^^^^^ 1,67; pag. oo, e g^^_ Bessarione dona da am
S.

Josephum

Tdie 31 G'-^^^^j^jie

distichon ad xkhi Martu: Josephum sequens


4,ep<.v ae ^e-^/", i^^ef>, p y^^ ^^o,,^ ^ep<o..

^^,^^

'l^f "ff
;

rtiiw rerens aiim ferens

<e, te,

exulat Josephus Salvator, exualJosephusj


te fert

l^^''!'. ^:"' Tnodu ''"^'^"^t.eiussiVnatur Domiatin libro Triod.i ''f e^usB>g" tur ^^^^.^_ vos audit, /Zo^rft.memor.a

^.^^ .^^,. Et.am .n Ma-^^V * f Rnllandus, multo serius inBollandus^ ^.^^^ tur, sed, ut testatur ^^ nemp pot nnum ^^ ^^^

iea

Unguen tferarum^^^

disi.ciii iu disTich is in

et .nla trocruciflxum Salvatorem unde palam afflxum insabbatum firmemor^m S Josephi incidere recolitur sepultura quo
;

EtnuncalterJosephus apudSiberum d.jobus isti succedunt


Versiculi

sepeltendum.

scriptum

Krhebdomadis,
Christi Domini.

^^

;^surSchlpTaSba Apud Siberum

exstat .n

MENSIS JUNIUS.
Ex
Ex
Ostromi-

P.S..0
SS.

rauvariis.

2)om. te. Mg.). ^^^,^^f^f,J 'si.C/u#. YaLeop. Novg. i.Kal.cum ^^'^^^^-1 Evelpislii, Hie,-ac.i, Pa^on.s, Prol. Men. Chil. h^^^ Cl'an'a. uxor^ sociorum Char.ton.s, ^^^^^^ ^^^ ^^_^ ^^^ ^^^ MM. Juslini et
SS.

MM. Hebmvu,

DIES PRIMUS. w KtJust.n. Satontc.


<?
7
1
,

vHiLosopHi fMsi.

Tem.Par.

,erianiseuLiberianietaliorumr-i^-g^^^^^^^

Luc.

Maz. CP. Hier. ^"^

Men (Prol '^J^^- Kal. UionYS.i Glusicens.s


"^,

/'f

Pp)-^^f -^p, f s

Agapeli, mon. S P

Roma. rMenoi.) K.evoc-yptensis (Pat. Menol


et al.us,

S.i,

n.rt.

m.).

ep. mart. rM..). t Neonis. t T^espesii,

Py rrh.

et

mart

.) tHy-

OBSEHVANDA.
est in editione
iS.
et

Bcrmyhm

^^^^-^^:^ ^^^Ptolom.us,
L^uc.us

S.

Stra(onicu$.

nVc\'lebCurl.orsS
solum es

...

^^f '^^"^'^s^ipuiantibus quibusdam

SS. Jmlinns
ulerque.

^D

Jysi

co"n?iSo

scrrpsit.

Pape^roch.us .n ,

,,,..

l^lkTn^ti^r^Ss^^-^^^^ un..
DedraqidemeamKurcinius,atnonn.s.
philosophus

aUer cum

discriminari a

dfatam 'siquidem ^^'^-^^^^^,^1^^^^^^ q"d nomen ejus in^.D ^^^^.^ rire maluit, eo Agapeio am non reperent ; imo pro SSoiet auit esse ieclaravit. errore positum I Agaifetus, medicus ^PV^P^-fl''!'':' ar.. <:urationesrr<BStans app

Sri
q

dny%l^
istius

gratis

adeoque pace Asseman. d'<^\' "J" "ationem dubiumvocavit Papeb=^'";;'"rLam qua uatam,
Sparwenfeld.o

legi possunt

eaaem Acta SS

pag. 16;cujus

ad^^^^^^ sociUb, &- -udiiiuu,

vocabuli a cupidus. Sed sSmhcabatur vir vindict^ non audiantur Memorix.

Memoriae
S. Agapelut,

Slavicae.
:nedicus

mon. Kiovien0W.

. modo,

ab Antonio tonsuram gapetus, Kioviensis, .. c-anetus, is.iovieu=i=, gapct ;, contemplatus itm nriTi fiontemplatus ejusque vitam non M.fuscepit iA.6 sancto mag.stro, cum
,

quidam Armen-. a

jo
m
pro

a^e^ -^

juvaminis

rfnitio '*'
(

namque "^7,^_ta

gumenum Cryptensem
!d pr.ncipem mitteret
petus,

ro an accepit '^g^otus.Itaque ut s.ne^ Joaun

sed etiam imitatus

A^^P^^"

:irplmotrin7ce^"b.o

fratrum consort^

qui

nunquam pedem

J^^
uT

itr'as,

observant.a em.nvu utebatur, et regularum obt. sanandi morbos a Deo adeo ut donum obsequ.a Infirmis fratribus nuis^e diceretur. rel.cta

^^'=''/""' '^ e monasterio

-Htere .groto berbarj^. Quas ut gustav.t "^^^^J^^.terium venismon


luit.

u^^^^^^^^^

partem.

au

Lstabat

sua libenter, et cella

Cum

^'''f igitur sanus ad


potu.t

crblt

:jrls
Istas
fi

vescebatur ipse,
ri

Sanabat autem eos herbarutn qu bu ope quarumdam qua herbas vel precat.one,
diligent.ssime.
salutiferas,

set,

-spitatorisuograt-

acturus
se^

^^^^.^^

quidem Agapetum Ag pe relictis ad Jauuam

^^^^^..

J^^.^

j^

Deo
ei

a.ebat. ita volente.

Ouare adducebantur

^groti ex un.versa omnes, et.am obs vet sanati redibant ut .n detenti. Porro cont.g.t nat.ori morbo Vladim.rus inciderit

SS:;^Srt%eS.te
circaannuml095,dieljun...
21. 3) Dic..h.g.,r.s'*.i|

obiit

rrssimum morbum
Cfr 1)
Prolog..., P"

dux Eomachus, tnm Tchernigovi


'"'
->

Vocatur
""'"" '"'

'-'

''^'="

""'''
Aliis

2'

'^"''"""

GR^CO-SLAVICUS.
Diontjsius^

145
;

Aliis aliam vlvendi rationem instituentibus,

auno

H03

unde

ei

Glusicensis cog-nomen.

Dicsll
Jc.MI

Glusicensis.

eam, quse orientalibus iauris propria


vendi

est,

vi-

Laurae

formam

in

boreales

Dionysius,

Glusicensis

regiones invexit monasterii fundator.

nomen mox obtinuit id monasteriura, tum ob monachorum multitudinem, tum propter auctoritatem quam in alia tria monasteria a
Dionysiofundataexercuit, utpote quffi proprio carebant heg-umeno, et a Glusicensi in omnibus pendebant. In quibus unum, in loco Sosnovets erectum, valde gratum sibi habnit, et in locum sepulturae suae elegit. Quse omnia in monastica disciplina instituit, imag-inibusque a se
ipso pictis et codicibus
ditavit.

Porro natus est Dionysius, a baptismo Demetrius, prope Volog-dam et accepit tonsuram a
sterii

Dionysio Athonita, tunc T.ubenscensis monahegumeno, deinceps autem episcopo Rostoviensi. Peracto novenuio, vicinam reg-ioperagravit cum Pachomio comite, solitudinem quaerens, stetitque ad vicum S.Lucae, et monasterium, quod olim exstiterat ibidem

nem

manu

propria exnratis

Tandem, innumerorum alumnorum pa-

huic Evang-elistse dicatum, instauravit, ecclesiaS. Nicolai auxit anno 1393, et aliquandiu
gubernavit.

rens effectus, in monasterio Pokroviensi obiit anno 1137, die 1 junii, in tumulo, quem sibi
paraverat,
adscripsit

Tum, Pachomio
instituit

in

sui

looum
alte-

conditus. Sanctorum

Russiie albo

suffecto, ulterius in eremo progressus,

Dionysium

concilium

Mosquense,

rum ccenobium
Cfr
I)

ad Glusitsamfluvium

anno 1847 celebratum.


9(5. i)

hag., pag. Prulog. ad h. d. 2) Menol. Vers. ad h. d. 3) Dicl.

Philar., nisl. Efcl. russ.

1. 111.

pag.

US

el IbS.

DIES
Bx
Ostromi'

II.

^^emoria
S.

S. P.

N. Nicephoiu

{Omnes cumBas. Eier. GP, Siryn.Maz. Dom.


Tern. Novg,\,

Flor. Coisl.Vind,

rano.

Ex

mrii.

Erasmi, ep. el

raarl. [Ass.

cum Neap. Mosch.


mart

Sirm.). S.

Alcxandri,

patr. CPolitaDi [Hor. Prol.)- S. Joannis Sucaviensis,

(Men. Kal. Pp.). [Coostanlini

Aga*

reni [Ath.]].

mart. [GP.). t Pyrrhi, ep., Gerasimi et Erasmi [Strm,]. t Petri, mart. [Neap.]. t Luciani. (CA^y^.). t MiHc martyrum tMartvrum iriginla octo (C/u/T^ )- t Matris et trium liberorura (SzVm ). t Hermyli et btratou.ci Anlio<:lua(5^>^.).t Acacii, mart. {Sirm.).f Atlali. mart.
{Sirm.).

/o-

OBSEKVANDA.
S. Erasmuft.

Observatu digna est hodierna commemoratio propria, S. Erasmi, utpote Bulgaricorum codd. in his enim recentioribus vero Slavicis ignota celebratur 4 Maii. In marmore Neap. recte signatur passio quae hoc die reapse contig-it In Novg. 1 vocatur pater noster et archiepiscopus. In officiis Ecclesise Bulg-arse MoschoMemoriam celebramus poli editis, habetur sancti hieromartijris Erasmi quiAchpdde; imo episcopus Formiensis nuncupatur in MeVerum non nol. Prologoet apud Versinskium. incertae sedisinSyriaepiscopus Eormiensis, sed Sirmii et erat Erasmus, primo Antiochiae, dein
:
:

vocatur megalomartyr, diciturque gloriosam


obiisse

mortem Belgradi, anno

1402;

imo exstat

Mosquae in ecclesia Dormitionis B. Virgmis sacellum huic martyri dicatum,teste Kalendario Joannisecclesiapa"- 273 unde sicuti de cultu Graecos est stico dubitari nequit, ita nec inter declarabunt Memoriae Slavicffi inquirendus, ut solet S. Petrus, exorcista, jungi hujus diei.

^'.

Petru.

Marcellino presbytero, quem martyru pag. 170. - In sui socium habuit. Cfr Acta SS

cum

S.

Coiutantinut
Athonicui.

novoMartyrologio Grfficorum, anno iSoC edito, Li, quod citatur in Paterico Montis Atho, tom.

sanctiet pa"- 115. annuntiatur FzYa eipassio

tandem Sing-iduni (hodie Belg-rad in Serbia), ac etMaxiFormiis in Campania, sub Diocletiano


miano tormenta passus
SS
pag. 211.

S.

Aleiander

S.

de quo legantur Acta Alexander erat coaevus etin


;

mclyti neomartyris ConstantininatuAgareni, vioui Cydonix tormenta passus est et CPoli Mytilena oriuudus atque tafunctus.f.Tai hic
in

patr. CP.

S.

Joannes

Sucaviensis.

patriarlatjoribus socius S. Metrophauis, primi scrmo die chsB CPoUtani, de quo versabitur Kulcinius fatetur ing-enue prosime sequentl. libris de prorsus nihil reperisse in suis se Kalendario Mosquensi Joanne, qui tamen in

at dem erroribus excultus religionem juvenis professus est, christianam quam ad vitae finem usque fidehter tenuit.Ubnt autem hoc die. postquam quadragmta dierum

Agarenorum

spatio variispoBnisfuissetafflictus.

Memoriae
S. Joaniics

Slavicae.
cum
nec blanditiis, nec minis a christiniana
exquisitis
fide

Passus
ree

Swavin$is.

anno 1492 Belgradi ad ostium Tysiti(hodieAkerman); unde corpus ejus Suest

averti posset,

tormentis

cruciatus

olim imperante Voivoda princeps, translatum Joanne Alexaudro. Hinc coguomen martyris Trapezunte Sucaviensis. Porro Joannes iste

Javiam,

quae

est

Moldovlachiffi urbs,
est,

gloriosum martyrium ac tandem capite plexus consummavit. Agonem ejus fuse enarravit

Gregorius
clesiffi

Accidit erat oriundus agebatque mercaturam.

Semivlachus, tunc in raonasterio vero Ec Pantooratoris heguraenus, deinceps metropolita, qui etiam S. Pa Kioviensis

autem ut quadam
disceptaverit

die,

Belgradum cum

merci-

spectantibus bus tendens, de rebtis ad fidem sociis. A quibus cum itineris

Ve rasceviae Ternoviensis Vitam conscripsit. scriptio de Joannis martyrio,prout rum Gregorii

eam exhibent

libri

modo
est.

citandi, artis

cri

apud

praefectura

Belgradensem traductus,

et

quasi solem

adorare vellet falso denuntiatus,

ticffi cribro agitanda turgicum.


I.

Exstat officium U
Aswm.ni Knlfnd.

d. 3) Acta SS. Jun., tom. bJ h- d. 2J Menolng. Ver.. d h. Cfr i) Frolot;, et Menol. oDH. Si.ecim. png. 5 et VI, pag. 404, 5) Kulciiislti

pag. 21)3 ct 264.

4)

DIES lU

U6
DiBS
111,

ANNUS ECCLESIASTICUS

IV

BT

JVNII.

DIES

III.

Oitromiraniim,

Ex varii$.

tS^^^^^^^
Achiliae, patr.

patr.

CPolilanirOPO.t Alhanasii, ihaum.


f/?oi.).

ei

mon.

As.a

mmore

(Chtffl.)

Alexandrini

OBSERVANDA.
S.Luritmutj
ulfrf/uc.

Duomartyres Luciani nomine insigniti refeharuntur hodie quorum alter martyrii socios Maximilianum et Julianum, tempore Dobuit
;

aliis

Paula, in Menaeis quidem plerisque eodem quo praecedentes encomiocontinetur ; at in Melegitur, ac si nolog-io Basilii seorsim inscripta

S. LuciUianus.

Tarso oriundus. certavit solus.ln omnium sanctorum Mosquensi perKalendario peram confunditur uterque In Horologio Focanon iovensi agitur de solo martyre Tarsensi, pant ac in Prologo. Caeterum magrnam secus confusionem nominum Luciani et Lucilliani Mazochio est S. Lucillianus idem similitudo.
mitiani
;

alter

Separaiuime ad eorum comitatum pertineret. ratim quoque ab aliis refertur in Horologis Quamvis S. Metrophanem hoc Leopolitano.

S. itctfopha^
"^*-

die

ac
S.Pauli.

Lucianus verum distinctus abeodem procondit in Horologio et in Graecorum Menais.ut S. Paulina, stat ex sociis ibidem adjectis.
S.
;

inscriptuminveniaminKalend.Ternobiensi, quod humanissime submiserat mihicl. Fr. Mitamen klosich, manu propria exaratum, eum refero, tum quia vulgo nonnisihaesitanterhodie apographo affigi aolet diei sequenti,tum quia in Miklosiciano quintusdiesdesideratur.ac proinde per anticipationem hoc die videtur consignari.

DIES
Ex o$tromirano-

IV.

Ex

variis

(Omnes cum Bas. Patbis nostri Mctrophanis, abchiepiscopi CoNSTANTiKOPOLiTANi Msq. Sirm. Dom. Maz Mg.). ^. rr. i rr i\ Neap. CP. Hier. Vind. Goth. Pg. Flor. [Prol. KaL). Cret (Rum.cum Sirm, Taur II]. S. Astei, ep. Dyrrachii

Memouia S.

Marciani, Nicandn Fronlasii,Severini, Scveriani et Silani rA^en. ^ai.). SS. MM. [Methodii, heg Pesno(Tem.). S. Concordii, marl. (Men. KaL). S. Zosimi, ep. {Men. Kal.).

S AndreaB

ep.

SS

MM

t Joannis,
phiae,

hegum. Monagriensis

el marl. (Chiffl
in

).

t Nicephori,

archiep.

viduae in Thracia (Chiffl.).


II.).

t Alonii, abb.

^gyplo (Chiffl.).

CP. (GP.). t SoMarlhae et Mari* (Sirl. f

Taur.

OBSERVANDA.
.s.

Metro}iha-

n.

Die IV Januarii recolebatur olim S. Metrophanes a Neapolitanis, teste Kalendario marmoreo. Erat porro S. Meirophanes primus Byzantinorum episcopus, ab anno sciiicet cccxv ad annum cccxxv. In Kal. CP. vocatur jam patriarcha de quo qui plura legerecupiat, evolvut volumen praesertim vero consulat a Morcellio editum Acta Sanctorum hujus diei, quo acta S. Metrophanis illustrantur a pag*. 381-, et non pauca reperiunlur de S Alexandro, successore ejus dignissimo. Menologii et Prologl Slavonici compilatores.fabuloso pseudo-Dorothei catalogo
:

episcopo Iliberno, prope Camberiacum in Sa- g concordiia baudia sed non martyre, tractaut hodie Acta SS,, pagf. 4-13. An idem sit ac S. Concordius, Joannes martyr, dubitatur valde. Vide quae de S.Joan- S. \ten(i(iricnisMenag-riensi, disputautur in ne, hegumeno S. Nicepboru$, Iterato Act. SS.. Oct. tom, VIII, pag. 130. patr. CP, CPolitanum, refert SynaS. Nicephorum, patr. xarium GP. Scholzii utrum id recte factum, an potius corruptela sit nominis Methrophanis,

praesertim cum S. Nicephorus jam die praecedenti in eodem Kalendario legatur inscriptus, Methodius Sergii Radoni- Meihodius subjudicelis est,

episcoporum Byzantinorum inhaerentes, fictitioscommemorant S. Metrophanis praedecessores, Probum etDometium.quorum nominaprorsus expungrenda. QuEB de S. Metrophane adnotavimus pridie, occasione cod. Ternobieneis, eadem valent de SS. Marciano et Nicandro, quos idem codex hodie profert, anticipando
caeteros

zensis

alumnus estmonasterii Pesnosensis

in-

Pensosensis-

stitutor, floruit saec.

xiv,vitafunctusanno 1392,

die 4 Junii. Cultus incertus. Cfr Dict. hag., p.

161, ed. 1862

Nicolai ad Pesnosam Kuss., II, p. U5.

Kalajdovic, Descriptio monast. Philar., Hist. Eccl. ;

omnes uno

die.

De

S.

Concordio,

DIES
Bx Ex
Ottromi-

V.
Men. Prol. Kal. cum Bas.
Prol. Hor. Kal.
Clar. Chifff.
Coisl,

O.
Mg

Marciani, MAimais et soc. (Mst.Rum. Novg.


Sirl).

Maz.

rano.
variit.

S. Dorolhei, ep.

Tyri el raarl. (Chil. Og. Pp.

Men

cum GP.
in

Mg. Ge-

nehr.]. S. Dorolhei, heg.


S. Theodori,
Chiffl.

(Men. Vers. Ng.]. S. Anubii, conf. eremiiae

-Egypto {Men. Kal.),

Ihaum (Men. Prol. Kal.). S. Euslathii, palr. Anliochiae (^Pflr. cum Hier. Nan. Med. Mg. Crypt. Marg. Sirl.). S. Hilarionis Junioris,heg. CP. (Sis. Novg. 1, cum Clar,

Div.).

Igoris, princTchernigoviae (Men. Kal.Prol,). [Constanlini, melr. Kioviae {Men. Kal,].'\ Obilus Theodori, princ. Jaroslavia? ('Ps. A^a/. Pro^). Mcnioria Uberaiionis ab ahcnigenis, ope el prccibus SS. Deiparae elscmper Virginis Mariae obtentae fMsf. cwm iVan. Vinrf.CP.j t Zenaidis, marl. {Neap. Chiffl. Sirl.]. f Cyriae, Valeriae. Marciae, marl. {Sirl.). f yEsia3 et Suzannae] [C/ii^ ). t Quinque virginum (C^iy^.). t Sebaslianae, Ihaum. {Vind.). t Cononis, marl. Romae {Chiffi.). t Chrislophori, mart. Romae [Chiffl.).

OBSERVANDA.

GR.ECOSLAVICUS.

147

Diu VI

OBSERVANDA.
SS.M''^'""*
>,t8oc.

Jcnii.

passio sandorum Nov^. g-enerali formula decem martyrum, lu Rum: minus recte S5. Nicandri, Marciani et aliorum decem. Hi cseteri sunt Hyperichius, Apollo, Leonidas,
: :

S.

Marcianus

et soc. annutiantur in Mstisl. et

Uemoria liberationis ab Avaris disertis verbia exprimitur raUoni, iu Svnaxariis Grscis pervetustis, CPolitano,

LVjt.

MM

s.

Dorotheiu.

Selemas, Arius, Gorgrius, Selinius, lrinius(lege In Aunal. Pscov. iv, p. 187, Irene) et Pambo. S. Dorotheus, ^jgjniose referuntur ad iv Julii. de quo etiam die sequenti, immartyr ,

ep et primis distinguendus

meno, et duobus Janrum publicum cultum incertum duxit P- tastis eo quod in Graecis Synaxanis et nin^-ius,

est a S. Dorotheo, hegualiis, Juniore et Thebano.Quo-

Igor Kiovientiia.

contraLatinis nulia vestig-ia repererit. Verum suadent Synaxaria Slavica. e grfficis fonrium Dorotheis uberes tibus sane deprompta. De commentarios suppeditat opus BoUandianura, De Igore Constantino et pae- 434 et 591.

Theodosio cfr Memoriae Slamcx.

Memoria

Vindobonensi, Naniano et quidem duplex fiebat olim CPoli suppUcatio publica, in Campo altera, altera in templo urbis. In CPol, nominatur ecclesia S. Gre^orii theologri ; at in Nan. et Vind. ecclesia S. Babylffi. Non videtur festum istud esse diversum ab illo, cujusmeminitcodex, long*e ante Tartarorum invasiouem exaratus. Exstat in monasterio Alexandri Nevensis, Petropoli, saceUura Theodori Jaroslaviensis nomini sacrum, ubi peculiaris solemnitas agitur Qure ad S. Eustathium quotannis hoc die. spectant, dicta sunt alibi, ad 21 Februarii. cum S. Zenais memoratur apud Sirletum una Valeria et Marcia, passis Ccesare, a SS. Cyria, quibus tamen sejung:enda. In Neap. profertur sola; in Chiffl. subintelligenda cum cffiteris quatuor de quibus dicetur modo.
;

Theodorii.

S.Eutathiu$.
!>,

Zenaifl.

Memoriae
tgor,

Slavicae.
tum assumpsit. At ne
in monasterio
:

magnus
KiO'

ygor. Olegi

dtix Tchcrnigofia" et

ithronum

Vladimiri I pronepos, Kioviensem occupavit anno IH6,


filius, S.

quidem

se-

vix.

spatio quod tantum duodecim dierum

tenuit.

plebs, curus permanere potuit nam Kioviensis monasterium incaedem ejns de novo spirans,

vocarunt ad Etenim, invidia ducti Kiovienses, ducem Iziaslaam, qui magnia se PerejaslaviJE sine mora properavit. copiis instructusKioviam

sanctumque principem nebulones morte licet regm afficiunt anno 1147, obnitentibus
vadit;

Committitur proelium

in quo adversante for; captivus abducttur Igor, et in cartuna victus,

funibus clerique priraoribus, raortuique corpus, forura publicum ligatum,in urbera trahuntetin

bella spirante. cerem traditur ab Iziaslao, uova sanguine fundendo arceret Igor, Quem ut a sceptroque valedixit et monachi habi-

Clemens projiciunt. Die sequenti collegit illud Simeonis honorifice metropolita etin ecclesia S.
tumulavit. IndeTchernogoviam solemni

pompa

mundo

translatum est anno 1150.


,

Mcnolog. Ver;. 3d h. d. 3) Dicl. hafi CIrl)Proloi;.el Menol. a.l h d. 2) t. 1,97, 136. Kuss , Bisi.

pag.

16. i)

Annales

11,

pa^. 34 el 53.

5] PUilar.

M.

Ctmslantinm,
meiropolifa

Successit Constaiitinus in

sede metropoli-

temperavit quidem
norifice

episcopus, verum

tertio

tana

Clementi

anno 1156, seditque annos


Mstislao, Rostislai

Ktoviemi$.

quatuor. Quibus peractis, a secessit Tchernigoviam, ubi filio sede pulsus, diera obat. morbo correptus, mox supremura anno 1159. Moriturus qui fuit quintus junii, obstrinsit, ut corepiscopum loci sacramento funibusextra urbera

cathedralem hopost obitum die, in ecclesiam jubente Sviatoslao Tchernigointulit,


juxta Igorem, a Kioviensibusintermetropolita, Ciefectum, posuit. Plura de hoc egi tomo X Actorum Sanctorum. mentistemulo, ad vitam Octobris, in commentario praevio
viie (luce.et

ad
B.

Arethffi,

monachi Cryptensis. Cultus

in-

pus suum demortuura escam trahi et canibus in


Cfr 1)

projici juberet.

Ob-

certus.
pag. S3.

Menxa. ad

h. d. 2)

Menolog. Ver; ad

h. d. 5] Dict. hag.,

n..^,.
rfx

Theodorus. anno
^^j^^ coDspiouus,
Cr,
1,

Novooro.

U19 patre Jaroslao II boni principU virtut.bus gj onjnibus


.

^'^V^l^^^l^::''^^l morte
parabat,
praereptus

'"'""'

dum anno

1231.

vitffi

suiB tertio

jumi.
V.rV
a,.
...

K.r..a,

e. Me.,ol. p.^- 276. 3, Prolog. lU, pag. 23. et 2,8. 2) DiC. b.g.,

DIES
Ex Ostromi'
rano,

VI.

Bx

variis.

MaRTH^. MAn..E,TnECL*, AENAI ASS.0S4NCTARUM QinNQDE VIRGINCM Hier. Med. Mg.). . .., , n i kt^,.^ i Tflrn Rum. Sis. Og. Pp. cum mart. (Mst. Par. l.Novg. }-Jf'^^"-f""l- "yjj verk Prol. S. Umolhei, ep Tyri ct hes.monaster,. Dahnat, frlOg.Pp^ S. H,lar,onis Junioris, "^J-^GP. Coisl. Vind. cumCoisl. Mg.). S Bessarlonis (Chil. Op/P, ^!"-^^^^,-^^^'^^ J"m.^ KaL). S. Marti r>u/.dt.u Archelaae, riicclae Flor Typ). SS. virginum el marlyrum,
.

Chim

cani mart (Eph. Pp.].


t
et
S.

Theodori .. ^^f"/;)! Ep,pliann pa lincaeniaecclesiaS. Peln fS-rm ). t


[S.
.

Suzann^

Va.eri.-e cl

Maz. DomJ. t El Z"''''!,; 7"' .if,,^ ^^um S.- Ba. i^a-)J A^ C-sare. Marci.,
(Clar. Div.
i

,5,-^^ r fi.rm

j. .f ,

mM.

EusebiiB seu ^siffi

S^ .
Maz.
,,

^''

SioV^S TS-Jet Octobris Tomus XL


;

f/imShx^CPrTciS fpt

erSonls^mm.

l^Lr/(Clar.). f Anuh erem.

.n

Polycarp, fiV.a^)^ Mari.', Unguen.iferarum (Sirm.). t ,,,.,,.

148
DiBs Vtl

ANNUS ECCLESIASTICUS
OBSERVANDA.
sanctus cog-nomen S Hilarion, qui Idem est ac monasteno, prfecedentis, praefuit celebri
diei

JUMI.

S.BHarion.

Salernita, de qua Latini 9 Junii; secunda est ad tertiam spectant Sb. Lu; affunt 18 Januarii faciunt martyres sebia et Susanna; quartam Cyria, Valeria et Marcia Cesareenses. S. et Mana , Menol. Mosq. Cyriaca , Caleria illuetrarunt SS. Thecla et aldenique

obviam sunt hoc Quod sciam, Kalendario Graeco Archelaa et socise, qu martynum pass dieS Cfr. Act. SS., Jan. sunt sub Diocletiano, Salerni. S.Eusebiapassim ^sia (Aiata 190. XVIII p. msuper vocatuV, non tamen in Sirmundiano;

^^^'i"*"'"
*

^"

Sam

excusis celetera Zenaia. In Menaeis Grsecorum quinque virgines, omissis nomibrantur sanctse tantum nibus; in Sirm. et Med. nominantur at Nemmonia nuspiam alibi Martha et Mariaj
S.

Pancratii et Suzannae. dicitur fuisse discipula S. thaumaturUtrique additur in Sirm. S. Zenais, Sirletum S. Eusebia refertup pndie at apud 0-a nescio fma cum SS. Cyria, Valeria et Maroia,

^^

^,^.^

qua ratione; cum utraque turma

Uarcianm, reperitur

mart.

prsBterquam in Ostromirano. -^-^^^^' in Ephem. cianus, martyr, primo loco venit itemm Grffico-Moscisetin Pap. manuscnpto ; die 7, quoprofertur secunda Menol. Rasilii, sed die . vice; in Assem. et Med. consignatur

S. Anthimum ab S.Anihmm, habeat cum S. Archelaa. cognomine, sed presbytero, distmalio martyre

nil

commune

euendum

esse prsestabilius ducit cl.

Mazochms;

fusamque ea de re instituit disquisitionem, quam indicasse hoc sufficiet.

Memoriae Slavicae.
Pai$iu$ UaiiTL

nnti.

lYLnum
quam

etiamPaisiayr onasterio Assumptionis, quod vocatur, prsefuit Paisius ad annum

quam Mosquam secum

detulit Paisius; qui et

monasterium non 1504, quo obiit. Estautem id ignobile ob Beatse Marise Virginis iconem, miraculis claram volunt indig-enae et
Cfr l) Dicl. hog., pag. 228
;

privilegia quaedam suo monasterio a duce Basilio impetrasse perhibetur.

magno
Colitur

etiam die 23 maii.

2) Muravicv, ad h.

<i.

Paiiiu
CPHii.

VqU-

Alter hic Paisius colitur Ugliciae ad eamdem diem qua obiisse traditur ,
,

hanc anno avunculum, 1506, Macarium Kolazinum, suum habuit in vita monastica ducem et magistrum,
quin et tutorem alterumque parentem. Etecum patre et matre fuisset orbatus nim
,

monasterium Kolazinum susceptus


sura insignitus.
cinii

est et ton.

Anno

1493, monrsterio Patro-

Ugliciam, ab Andrea principe loci prsepositus, et a Tychone, episcopo Eostoviensi, sacerdos factus, fratrum regimini summa omnium latide praefuit usque
B. M. V., prope

annorum undecim puer, a

praeclaro viro

in

ad obitum.

ad b. d. Cfr 1) Diel. hog., pag. 225 2) Muraviev,

DIES VIL
Oilromirani4i.

S^Th^eodoti Ancyrani, mart.

Bx

variit.

Bas. GP. Pg.Flor.Sirm Largi, Saturnim diaconorum, Aproniani, commi?nlarisii, Papiae el Mauri, mililum, Smaragdi, mulierumPnscillEeelLucinae, elS. Arlemim. vQe^xn^ (Men Kal). SS. muelCrcsccnlii; elSS. lierum Cyra; seu CyriacecValeriac el Marciffi (Prol. Men, KaL cum Mg.). Med. 3/a;:. M^r.). t Cyrilli, ep. Alexandnae t Anthimi, presb. et Stephani fStVm. Chiffl. Taur.). t Nicandri et Marciani,mr. (^Bas.). t MM.Eusebife seu ^siae et Suzannae, (Neap. Med Michaehs, discipularum S. Pancralii et Zenaidis, ihaum. (Mg.). i Lycarionis, mr. {Mg.). t Sirm. archangeli (Med.). t Tarasii el Joannis, ram. {Div. Mg.). t Sebastianae, thaum. (Chiffl. Taur.), Med. Maz. Mg.). i Potamiaena^, mr. {Chiffl. Sirm.). t Ananiffiet Codrati, mr. {Med. ep. et mart. {Med. Taur.). t Alexandri, ep. Prusae,

(MsL Par. Tem, Rum. Prol Novg. 1, ChiL Og. Kal. Eor. cum Sisinnii et Gyriaci, Chiffl. Maz.Mg.). SS. MM. Marcelli, papse,

OBSERVANDA.
In Bos. consignatur
iio S. Theodoti;

s.

rAeottoru.

in Prol.

wiar^ynMm eHrans^aRum. sola translatio


:

reliquiarum. In Novg. 1 loco Ancyrani vocatur S.Marceiim. MeAnkraski, quasi diceres Ancrasinus. nologium Slavonicum agitdeMarcellino Pontifice Komano, tum utilitatisergo, tum ut innotescat differentia inier Marcellum et Marcellinum. (Jfr. Acta SS., 26 Apr. tom. III, pag. S. Potamiffina, Junior cognomento, s. Potmmna. 412-4H. qua tempore. quaconditione distincta est a S. Po-

tamiEena Seniore, quse a Latinis colitur die 28 Junii. DeSS.Anania et Cadrato iterum meliusAlteram Sebaqueageturad diemxii Junii. stianam, virginem etmartyrem Heracleae,commemorant Acta SS.inter praetermissos et copioso

55. ^mima* fi conrfm^ui.


s.

SebasHam.

commentario adumbrant in supplemento ad mensem Junium, tomo VI, parte i, pag 37.

Apud
bris.

Graecos coliturdie xvi Sept. et xxiv Octo-

DIES

VIII.

GRiECO-SLAVlCUS.

149
DiEs VI n
ET

Oitromira-

num-

Em

varitB.

Theodori Stralilali iranslatio (Mst. Ass.Tem. Par. Rum. Novg. l,Og.Prol. Ap. Chil. Pp. Hor.Kal. cum Bas.GP. Pg.Vind. Goth. Nan. Msq.Flor.Clar. Div.Dom. Maz. Mg. ).S.E\ihrem,
S.

DIES
ACAT

VIII.

IX JlMI.

Antiocheni fMen. Ver^. Pro^). S. Zosinii f3/en. ^a^). Theophanis, a Turcis CPoli perempti (Synax.). SS. MM. Nicandri el Marciani (Kal.cum Sirm. Chiffl. Mg.). t Alexandri, ep. (Neap.). t Pauli Caiouuaensis, conf (Nan.). t Calliopes, mart (Mg.), j Melaniae (Chiffl.), t Athris, abb. in ^gyplo (Chiffl.) t Marci, marl. (Chiffl.). t Germani (Sirl.). t Naucralii, abbatis Studii (Chiffl.). ^ Mcmoria SS. Deiparae in SosthenioCPoli (M^g)palr.

OBSER"VANDA.
4'.

Theodorut.

de translatione reliquiarum Theodori, ducis, Heraclea Ponti Euchaitam non de martyrio, quod passus est 8 Februarii,

Hodie Rgitur

S.

qua iterum commemoratur. Hinc


chaiti,

quem

titulus EuprEefert in Flor. In Prolog^o duplex

nent, quia fortasse peculiari cultu gaudebant iu loco ubi prffidictum Synaxarium conscriptum est. Socius iste in Synaxario Divionensi vocatur Marcus, apud Sirletum autem Germanus. De

s.

Aicxamitr.

S.

exstatsanctielog-ium, long^iusalterum, alterum brevius ; quorum illud ex grriECO fonte recens Marcianus. haustum est. Notanda est lectio codicis Assemaniani in quo primo loco referturS. Nicander cum S. Marciano; secundo vero S. Theodorus, miles in Oriente. De Marciano et socio ejus egimusadv et vi Junii. Primas autem ideo te-

Alexandro ep. coramemorant alii ad diem sequentem. Mazochius putat agi hodie in marmore Neap. de episcopo Prusse. In Synaxarista Nicodemi inscriptusest hodie Theophanes, aTurcis anno 1559 CPoli interfectus, cujus pleniorem notitiam hauriat, si lubet, ex operepraeS.

T/iopftttJi.

dicto curiosius lector.

DIES
Ostromira-

IX.

num.

Ex

varii$.

SS.MM.AIexandri et Antoninse, virg. (Mst, Ng. Pap. cum Sirm.). S. Cyrilli, patri. Alexandrini (Tern. Par, I, Rum. Novg. 1, Chil. Og. Pp. Men. Kal. Ror. Prol. cum GP. Pg Vind.
Diomedis et Rhodonis, mart. (Sis. cum Taur. /, Dom. Maz.). Mariae, Mariamnae seu Zenaidis, et Enueim seu Nemmoniae (K^a/. SS. MM. ThecIse,Marlhae et heg. Eor,Chiffl,Actamart.Oriental.).CyTi\\i Belozerici [Prol. Men. Pp.Kal.). A\e^andri,

ACAT.

Msq.

Chiffl. Mg.). SS. Orestis,

Kustensis {Prol. KaL). . Z)om.).t Pelagi, mr.Anliochenae t Alexandri, ep. Prusse el raart. {Clar.Med. Maz Chiffl. (iVeap.). t Fortunali, ap. (Bas, Mg.Dom.Sirm.). t Hypali in Rufinianis (iVan.). t Nicasii Maz). t Cyri {Div.). t Michaelis, arch. m Sosthenio iNan.). t Anania) el Condrali mart, {Div. Pansemnis, poeniienlis et CP. {Sirm. Med.). t Trium virg. et martyrum in Oi\o[Chiffl.). t [Maz.). Theophanis, reclusi
.

OBSERVANDA.
Aiexawier
Iii

j>S

Mcn. Bas. SS. Alexander

et

Antonina,

quffi

etAntonina
>s. c^iriUm Aiexandfinm

S Oretietet
noc.

s.

Thcda

ct

mc.

referuntur die sequenti ; item in Kum. Novg-. 1 et aliis. Cfr Acta SS., III Maii, In Bas. S. Cyrillus venit27 Jup. 381 et 744. nii ; in Prolog-Q iterum 18 Januarii simul cum S. Athanasio ; in Mart. Eomauo et Actis SS., die S. Rhodonem, Slavicis codicibus 28Januarii. iguotum, exhibet Synaxarium Sirn;.undi. Sexto die celebrata est memoria SS, quinque Virg-inum Thecl3e,Marih3e, Mariae^Zeuaidis etNemmoniae, quas sicuti tunc ex Slavicis Synaxariis referebat solumOstromiranum, ita hodie refert
et Antonides,

ChifBetiano Mariamna, in Actis Syriacis,Maria. HagioIog*io metrico Habessinorum Abia. Nemmonia vero in Actis Graecis Chiffletii vocatur I^nneim ('Ewsu//), in Syriacis Assemaui Ama; in Hag-iolog-io tacetur, sed exprimitur conditio dicuntur virgines; ancillaris. Omnes tamen etquidemin graeco synaxario cognomiuantur canonicse. De quo titulo deque SS. martyrum g-estisvideActaSS. Junii, t. II, pag. 173, etOcAssemaui, Acta mart. tobris, t. X, pag. 730
et in
;

ex Grascis solum Chifaetianum. Sunt enim plane eaedem, nisi quod qusedam intercedat in nominibus varietas. Nempe pro Zenaide scribitur in

-CyriIIus,quem inter monachos Sabaitas collocaverat Kulcmius in Specimine, pag. Sl^ apprime indig-ena est atque inter raonachos suje g-entis non ultimie nota; ut palam
Orieut.
I,

"^^
;j;;;;;;;_

123.

fiet

ex MemoriisSlavicis, quae subduntur.

Memoriae
OtjriUui Belozerensis.

Slavicaeversato ac deinceps ob
lenscensi
Ecclesiae

Celebris est apud indigenas

Cyrillus, Beloze;

magnas

virtutes

Smoinsti-

rensis monasterii fundator et rector

qui naet

praefccto,

traditur

tus Mosquae, piis et nobilibus parentibus, anno

1337,

litterarum

studio,
excelluit.

moribus

castis

pietate a

puero

Quo vero

saluti

tuendus. Tunc enituit vel maxime Cyrilli humilitas et obedientia omni numero absoluta ; vilissima namque monasterii mnnia alacri

suse vacaret

securius, mortuis parentibus, in

animo obibat;

dum autem
ut

panes coquebat,
lacry-

monasterium Simonianum abiit, ad Theodorum, archimandritam ejus simul et fundatorem.

ignis aspectu seternae

damnatorum incendia ea
continuas
fieri

devotione

recogitabat,
;

quo, accepta, tonsura cum nomine Cyrilli (vocabatur ante Cosmas), seniori cuidam, Michaeli nomine, viro in
spiritualibus apprime

mas funderet

et

quo pressius C hristumDodecrecaslestl

minum
vit.

sequeretur, stultus pro eo

Impedire tamen

non

potuit,

quominus,

"0
DlES
rr

ANNUS ECCLESIASTICUS
ejus

XI

Ji

X m-

ceelesti

, ^ota sapientia elucente, c"^'^;


J";.

soli

' sacerdotioornareturjimo '"'^""J^J^p.i J ath^'!"'". ad Kostoviensem dori,

sufficeretur aliquando.

"'^".Xm Habebat autem tantam


inviseret

virtutis_famam. v,rtu..s lama..,

rium

eo trapr^positus major. stud o "turum.'Fratribus <="'" ''3'*' humilitatem et caritatem

omlm

-""cyHirum ^j adibat o. oerjfius, cum primum, spiritualia

utquotiesca^ue "

ejus odore Deo notus. At bono virtutum ad eum confluen^,,te, sociisque paulatim est, fratrumque tibus, cellas addere coactus ecclesiam Assumregimen suscipere. Itaque g ^,,,terium, deinceps famosissimum monasterium,
^^^ et ptiouis ^^

exstruxit, ubi strictiorem

regularum observanverbo et tiam induxit, eamque non tantum socios docuit.In scripto, sed exemplo maxime,
rebus ad vifratres.Tandem ctum necessariis destituebantur conspicuus ^iiraculorum et propheti fama tentationes et postquam acerrimas d^monum morfnreLionesinvietoanimosuperasseUnmorinfestutiones invictoanimo superasset, in

Deum

mire

confidit, prffisertim ubi

veium sibidevmxit Verum omniumque corda sibi^dev.nx,. nunquam tis propri^ ^^^l^^l'^^^^^

sa^

^^

::t:r:L^^
Album pergere
reliquit et in

prfficipientem,

coenobium clam
sibi
;

bum

locum divinitus

prffimon-

ex quo et mortuus est die 9 junii, annol427,hegumenatus sui trigesimo, ffitatis


incidit
:

stratum

cum

Theraponte properavit

cum quo
fixit,
...

degit. Mox in cellula aliquandiu effossa gressus, in crypta a se


;,..,. e.Moo,.a.1.,. d. 2, pag ' 6)Phi.rct.,Hisl. Eccl.Russ .1,

ultenus pro.

Pachovero nonagesimo. Vitam ejus scripsit mius, Serbus,aliarum etiam Vitarum auctor non
ignobilis.
T.,

sedem
Cr.do.li.,

ri

1.ih.

p.g. .7

..i.,. ..io,-.,

Russ. .V, 38-5i... 4, DiC.

..as.,

,.,.

Alemnder.
iiegwnenui

M^.onHrnTn

ortum

Vologda,

monasticBS
ut>i

eremita, et monasterium
tionis .dificavit.

cum ecclesia Assump-

,it?gnutT;nob!um

Spasolaienense,
in

tTJTm
Tn.Ld^n

accepit a Dionysio,

hegumeno,

et

mansit

Tum

solitudinem con-

Sens
cella.

sedem

tilTd

fluvium Kustam in

et Demetrio, Jaroducibus loc.que dom.n.s, prssert.m vero slaviae Maria, Demetrii uxore, ubernmas eleemosynas largientibus. Obiit Alexander anno 1439. die

Simeone

quam occupaverat Euthymius quidim

9 jun...
.1.

CfrOPiolog.ad.,. d.2)Diei.l.sg.,poS-e'-3)M'"lS-

Vevs-. >.d

d.

i)

Murav., Vi.aSS.ad

h. d.

DIES
Ottromiranntn.

X.

Ex

tJwriis.

Pp. Men.Hor. Kal cum Bas. Msq. S* Timolhei ep Prusae (Mst. Tern. Par. Rum.ChilOg MM. Alexandri et Anloninge (Rum. Novg. 1. SS. Vind. Pg. Goth Clar. Div Dom. Maz. Mg.). Bas.GP.Sirm. Dom. Taur. I,Mg.).S.BQniainin\,mAriSis.cumSirm.). Kal Prol Hor cum Maz. Mg. Med. Siri). S. Bassiani, ep. Theophanis, Anliocheni (Prol.Kal cum Clar.Div,
S.

Lydidi (Men. Kal.)

Alexandri Ku^stensis (Hag.),

Antiochia; (Clar. Div. Maz.Mg. Sirl. Merf.)- tBarnabse, ap. (Neap.), t Panscmnis, pcenit. ApoUinis confes. in Cappadocia (Bas. Mg. Sirl Marg.). t Cyri [Maz.). t t Canidis, reclusi el seu Juvenis, marl. (Sirm.). el Alexii, epp. (Mg. Sirm Med ). t Neanisci

OBSERVANDA.
S.

Timotbeu.

S. Timotheus vocaturin Mst. episc. Cypri; at in ciEteris synaxariis siveGrfficis sive Slavicis sedisse dicitur Prusffi, in Bithynia ; quod vero

bitror esse

eumdem

ac

Benjaminum diaconum,
s. Barnaha^. s. Boisimnx-

dequo actum

S- Aleianflet
et *oc.

In recentjopropius est.CfrActa SS.,pag.273. ribue codd. Slavicis S. Alexander cum sociis affixus est huic diei dum pridie refertur in quibusdam Kalendariis ffitatis remotioris. Occurrit
;

S.

Benjamin.

S. Benjamin martyris titulo etiam ad 3 Junii. decoratus prodit in Synax. Grffico Sirmundi, at a Bollandianis relinquitur incertus. Equidem ar-

Octobris. sequenti. ortu Syracusanus.Refertur in Martyrologiis LaNeanistinis diexiv, sed potissimum die xix cus notatur quidem in cod. ms. quodBollandianis erat olim in usu, ac in Actis SS. omnino est prffi-

31 Martii, et iterum agetur 31 S. Barnabas translatus est huc e die S. Bassianus erat ep. Laudensis,

s. Nroiiicu4.

termissus.

DIES
Ex
Otirtimi-

XI.

jyiEMORuSS.

rauo.

Bx varii$.

APosT. Bartholom.ei et Barnab>e ('0^7165 cwm Bas. CP. GP. Vind. Coisl. Chiffi. Flor. Msq. Goth. Sirm. Dom. Maz. Mg.). S. Onuphrii, eremilse (Ass.). [Barnabac Veliugensis(//a^.)-] Maximi cl Anlonini (Neap.). t ApoUinis, ep. (Chiffl.). t Gabrielis, archangeli (Mg.). tTheo-

pempti

el

qualuor soc. [Mg.

Chiffl.).

t Zenonis

[Chifft.].

f Triphylii (Chifft.).

OBSERVANDA."
S. Bariholo-

Passio SS. apostolorum In Rum. legitur et Judse unde hquet hanc scribendi rationem antiquitus fuisse in usu apud Russos sed nec nostra state insolita est apud vulgus; bene igitur in Kalendario suo Valphro:

Valphromasi
;

solemniter celebratur 25 Augusti. Nam fuerit Arabiffi et Indiffi apostolus, declaratur Act. SS., tom, X Oct., pag. 672 et seq. Solum Barnabam refert Kalend. CPolitanumMorcellii,et commentariisillustrant Acta SS.,

pag

421 et seq.

De
;

S,

Omv^^'

meum

scripsit Possevinus, a Kulcinio temere carptus. Translatio reliquiarum S. Bartholomffii

S Onuphrio melius agetus die sequenti etiam de SS, Zenone et Maximo.

uti

Memoriffi

GR.ECO-SLAVICUS.

161
Dic^XII

]\l!emoria.e Sla.viea,e.

VtUatjcMiii.

Venit

Barnabfip

Vetlugensis cognomen ex

monaslerio, quod ad Vetlugam fundaverat saeculo xv, quo fioruit. Autequam autem illud
institueret,
Volog-dffi

lomaeo et Barnabffi sacro, cum annos viginti octo in monasterio a se fundato in oratione et
poenitentiffl

degit, ubi

et

in

lucem

laboribus sese exercuisset. Cultum ejusjam ab antiquo invaluisse dicunt auctores


iudig-enae
;

editus est ac sacris initiatus. Obiisse traditur anno 1492, die 11 junii, SS. apostolis BarthoCfr 1)

at

nuUum

vestig:ium reperitur in

kalendariis.

Muravicv, Vila SS.

atl

h. d. 2) Dict. hag., p8g. 52.

DIES
Otirumira-

XII.

nwm.
fij!

ACAT.

mrii

Magni (Mst. Tern. Par. I, Rum. Novg, Chil. Og. Pp. Cap. Men. Mg. Prol. Hor. Kal. cum Bas. GP. Vind. Flor, Pg. Goth. Msq.]. S. Petri Alhouil^ (Og. Nan. Sis. Ap Leop. Hor. Ath. Men. Prol. cum Typ.). S. Condrali, mart. (Novg. 1 cumNan.) SS. Joannis, Andrcae. Raclambonis el Tbeophili, ereiiiilarum (^JSTa/.)- [Arsenii Konevensis ('i/ap.]. Slepbani KomelS. Onuphrii

scensis (Hag.). Bassiani el Jouc-e, Solovecensium (Hag.).] Zenonis, mart. (Neap ). t Joannis, ducis mif Anlonince, mart. (Bas. Mg, Sirjn. MazJ). t Sirm. MecL). t TriphylUi et Zenonis, epp. (Mg. Sirm. Maz.). t Juhani, heg. CPolitum (Mg.
Utani.

(Mg. Sirm. Maz. Chiffi

).

OBSERVANDA.
s.

Onuphrim.

s.

imnnt&

ci

Magno apud Grsecos Slavosque cultu honoratur S. Onuphrius eremita, qui in Mst. et Novg. Enuphrius, in Par. Enophrus audit. Plura de tanto sancto dicere vetat rei notitia; consulantur De Joanne. Acta SS., pag". 527 ad hauc diem.

loco, ante S. Onuphrium. In cod. Naniano ssBCuli xi additur 7oJ v /iyv5a. ferte in

primo

Rhyxdacensi regione. Rhyndacus autem

flu-

oc.

Andrea et aliis, quos e Kalendario Mosquensi deprompsimus, agitur in vita S. Onuphrii.


in Actis Sanctorum, p. 538, illuslrantur gesta
g. Pctri

'

s.

Peims

Aihonifes.

omnium

Athonitffi, aoachoretEe in Monte primi, atque a S. Onuphrio, si

Atho
vitae

genus spectes, quam simillimi; qui incod. quodam Slavico foede nuncupatus est Atheniensis, [Athinshi pro Athonshi). Colitur hoc eodem diea monachis Athonicis, etiterum 5 .Tulii,quo jungi solet cum S Athanasio, celeberrimo in
s;

Condraim

eodem Monte

eremiticffi vitsB

magistro. S.Cousffic.

vius est Mysiae minoris, Olympenam ditionem , s../<mi.e*, Joannes, dux, ideo a Sigrianadisterminans. """' Grsecorum excusis refertur ""^ forsan in Menfeis una cum Zenone, Triphyllio et Juliano, quod eorum omnium reliquiag in aliquam ecclesiam simul iUatae communi festo celebrantur. De s. Vu/mww. S. Triphyllio agetur insuper die sequenti. Synax. CP. Sirmundi de sancto Juliano suggekv rn rit sequentia : S. Juliani, rov eU zct Mta. Aayovrn. In Menseis Grflecorum excusis pro Aioa ponitur A^^a, sub finem vero legitur h toE^ Aavarou, pro quo in Chiffletianis habetur, iv rn Aayounh Cfr Acta SS.. XII, Junii, pag. 557.

dratus annuntiatur in

Novg. Menseis

xii,

Memoriae
Artenitis

Slavicae.
vero ad lacum vicinum propius accedens, cellas posuit et ecclesiam erexit titulo Nativitatis B. M. V. ; ubi et ab Euthymio archiepiscopo
visitatus et alba mitra donatus est. Anno vigesimo quinto a condito asceterio, coenobium,

Ko-

nevcnsis.

Euthymii, qui praefuit ab anno Ecclesiae Novgorodensi Atho 1433. Novgorodia, natali urbe, in Montem de B. Mariae Virgiuis profectus, imaginem
-|-\loruit

Arsenius tempore

S.

qua ad 10 Julii agimus, inde secum attulit, vitam monasticam Deiparse praesidio aggreavulgo surus. Itaque in montem, qui sanctus
nuucupatur, ascendit, ibique aliquantum temest. Tum poris cum alumnis suis commoratus
Cfp 1) Dict. bag., pag. iZ. 2) Menol.
et

insohta aquarum inundatione vastatum, in in-

sulam Konevensem transtulit, novamque ecclesiam excitavit, in qua et sepultus eet anno
mortis 1444.

Vcrs. ad h. d.

Bauianm
Jonus,
censc*.

ct

Dc BassiaDo
jjQg^

io^re-

Jona, monachis SolovecensijHud unicB constat, 608 in mari Albo cum


et
|)ag. ti!.

pluribus

aliis, in

Solovecense monasterium ten-

dentibus, naufragio periisse anno 1566.

Cfrl) Dict. hag.,

Slepftanun

Komehriiif.

decimo sexto floruit hic Stephanus, postVolegdae non ignobili genere natus. Qui
Sfflculo

ffidificavit S.

quam
annos

in

monasterio Glusicensi

per

aliquot

Nicolao sacrum ; cujus imaginem secum attulerat. Triennio post, Mosquam profectus Stephanus, sacrisque a metropolita Daniele initiatus, et copiosa

exercuisset, sese in virtutibus religiosis

eleemosyna onustus,

aliquantum commoratns, ad Komelae fluvii temporis esset ejusdem noostia, ubi scilicet ille in lacum
ac dein in coenobio Tichvinensi

ad suos

rediit,

atque ecclesiam

cum

monasterio

erexit; qui praefuit usque ad mortem. Obiit anno 1642, die 12 junii, habetque officium pro-

minis

influit,

sedem suam

fixit,

et oratorium

prium.

Muravicv. Viia SS. ad b. d. Cfr 1) Dici. hag.. pag- 258. 2

DIES Xill.

ANNUS ECCLESIASTICUS
152
DlE9 XIII ET

XIV

JUMII.

DIES
Gotl.

XIII.

Oitrotnira-

nwn.

Ex varii$.

GP Vind^ ^^?;^^; j^'"/^^^;^^r) SS. epi.c. Alexandri el Peiri Pp. Novg. ^'''AnloniL.marlyris (iTai. ProL i Cvpro (Og. f^r." Jfi;;"'^,^,t Mo > o.. j \ (Prol. Kal. cum mg.) (Rum ) SS. Annae et Joannis, fiiii ejus cm Z)om.). Andronici.MosquensisrPp ffas;-)cum
Bas. Neap.
.;. /rA,-ffl S^rm Mejo_ t Eulosii CT^;^ ffirm il/ed (Sirm. Chiffl.). t Antipatn. ep, Boslrens>s ^^^^^^^^^^ t Jacobi tnon. D.odon hmesen., Med. Maz.). t Marlyrutn mille (Chiffl.)- i patr. Anliocheni (Chiffl. Sirm.

mart. (Chiffl

).

OBSERVANDA.
S. Aquilinu.

Aquilina, gr.ce 'Ax.X.v,, vul^a Aculina Ecquilina. Sis. dicta, in Sii. perperam nominatur ^cqmUna. Cfr. Arta SS Tpag-. 671 etseq. Junii, t. II.
S.

--^^.f^^i^,^^ mss..^Mrm^j lu Menseis ad diem x Ju^n ^?' .2,'7 sequens ^^^^g' Jacobi morachi"additur Chiffl. nommi S. Ja
adoravit.

618-685.

- Pe

S^Z!:'

dionis.

Vide Acta SS., 12 Jun., tom-

II,

pag.

Memoriae
Andronicas^
fiegumenni.

Slavicae.
discipulis.

Promiserat S Alexius metropolita ante CPolitanura iter se,


si

iUud

feliciter cederet,

pter

Erat porro templum Salvatoris pro. iconem non manufactam, quam Alesius

ecclesiam Salvatori dicaturum ; votique compos factus, utdatae promissioni faceret satis, S.Sergium Radonezensem rogavit ut aliquem mit-

CPoli

secum

attulerat, ornatissimum.

Templo

illudque readdidit ADdronicus monasterium, Androniciani cognomen ei mansit. xit; unde


Obiit anno 1474.

condendo templo invigilaret, impetravitque Andronicum, unum e praecipuis ejus


teret, qui
Cfr
*J Dict.

liBg.,pag. 28. 2) Pbilar., Hisl. Eccl. Russ.,

III,

pag. 115.

DIES XIV.
fiflc

Ottromira i.

J/iM0RiA

rano.

Rx variin.

(Omncs cum, Bas. CP. et cast.). (Rum.Novg.l,Prol.Og.Pp.Kal.Hor,Men.cumBas.Flor. Sirm. Dom. Maz. Mg.). S Cyriili, ep Crelge el mart. (Rum. Prol. cum Bas. Med. Taur. Chiffl. Sirm. Maz. Mg.]. S. Theodori, CPolitaui (Sis. Chil.]. S. Joannis, Iberi (Ath.). Niphontis, mon.
S.

PROPHET-E Elis/ei

S. Methodii, patr. CPolitani

(Ath.).

t Julillaemarl.
rura (Sirm.],

(Chiffl.).

Syracusat Basilii Magni (Horar. Crypto-Ferr.). t Marciani, ep.

OBSERVANDA.
$, Elisrus.

a. Melhodiua,

Prffiter hunc diem refertur S. Elisgeus etiam die 20 Julii, qui S. Elise prophetae peculariter est sacer, cujus g-esta docte adumbrata habes in Acta SS., pag 784- et seq, Apud eosdem

Joannes,EuthymiusetGeorg-ius,Ibenaoriundi,

quorum nomina non uno


in kalendariis;

palr. CP.

BoUandianosillustrantur Acta S. Methodii,pag. 961 quae cum gestis S. CyriUi Slavorum apostoH etfratris S. Methodii Moravici, proutjacent
;

die inscripta leg-uutur praeter 13 Maii, quo tres simu! commemorantur in Paterico Montis Atho, referuntur etiam die ao Junii praeterea S. Georgius 28 JuHi ; et S. Joannes hodie, qui dies

nam

fuit ei

in

Legenda Pannonica,
in rebus
si

ut vocatur, tantam

quibusdam

convenientiam produnt et

analog-iam, ut

S. Cyrii/us,
fip.

Gor/yiiXi

quis ea incerto Legendae auctori prgeluxisse asserere veUt, per me Uccat. Sed hiEC iudicasse suflSciet aUquando, Deo dante,penitius a me examinanda. S CyriUum, episcopum Gortynie, in in.sula Creta, celebrari hodie in codd. Grfecorum ferrae omnibus, Ucet fateantur BoUandiani, remittere taraen maluerunt ad x JuUi, non aUam ob ratiouem, nisi
,

quod hic dies assig-netur S. CyriUo in Martyrologio Romano Theodorus videtur esse idem ac Syceota de quo ag-etur postridie. De SS. S. Theodomi JuUttaet Cyrico,liUo ejus,ag-untLatini die xvi, SS. JtiUna el et oUm agebant die xv apud Graecos et Slavos Cyrirus. comrauniler assignatur eisdem dies 15 JuUi. Celeberrimum est in Monte Atho mouasterium S. Joannfs Iberorum,cuju3 tres recenseri solent fundatores, /benu.

obituaUs, uti 13 Maii S. Euthymio, et 28 Junii S. Georgio. Nos de omnibus simul fusius In eodem Monte Atho agemus ad 30 Junii. recoUtur hodie memoria Niphoutis, qui saeculo xiY ibidem virtutibus et miracuUs claruisse perhibetur in Paterico Athonico, 1. 1, p.322, aut potius in Ubro iNeoy z/Myiov, unde sua mutuatus estPaterici concinnator russus. EratNicephorus e vico Lucovia, in ditione Argyrocastron sito, patre presbytero, oriundus, ac sacerdotio auctus est ipse ; quem inter et Maximum Causocalybitara, magna quidem intercessit necessitas

Ni>/.on Atho"'^'^'

et amicitia'; at

non

in

discrimen.

Quautum enim

moribus simiUtudo, sed hic erraticam dege-

bat vitam prorsusque singularem, ut legere est ad 31 Januarii, tantum stabiUs atque communis, Ucet non comraunibus virtutibus distincta, erat qui Teophori titulo idcirco vita Nicephori exornatur a suis.
,

Memor-iae Slavicae.
hSniiiaw.dux
Norgorodi.

y^eleberrimus est in fastis gentis Russicffi V-^Mstislau8, Bostislai MichaeUs, magni ducis

est

Kioviensis fiUus, cognomente Validus. lUustre certamen illud singulare, quod cum Polo-

vcensi

GR^CO-LAVISCUS.
Tcensi

158
DiesXVJonu.
;

quodam homine immensae magnitudiquo


exiit viotor,

diu Novg-orodensibus solatio fuit

nis iniit, et ex

rando BeatsB Marise auxilio, vincendus fuerat adprecatus. Enituit in eo charitas et misericordia erga pauperes, quos Don modo eleemosynis cumulabat, sed et honoribus sincere prtBveniebat, Verum non
Lfr
t)

non sine miquam jamjam

postquam enim unum annum eis imperasset, repentino morbo correptus, e vivis cessit anno 1180, die 14junii, dumadhuc aetate floreret. Quantopere vivum amarent cuncti, testes sunt annaliatae, quum neminem fuisse affirment,qui non abunde
fleret

defunctum.
t.

Dicl. hag.

prffif.,

pag. V.ci

19ft.

2)Muraviev,

Viiffl

SS. adli. d. 3) Philarcl, Hial. Eccl. Ruas.,

I.

pag.

\U.

DIES XV.
Ex
Ostromirano.

O w. MM.
Rom.).

ViTi ET MoDESTi, p^DAGOGi EJus (MeH. Ass.


1.). S.

Novg.

1,

Kal.

cumNeap. Maz.
(Mst.

et

Mart.

Bxvariii.

Et Crcscentiae nulricis [Assem.Kal.Novg.

Amos, prophetae

cum GP.Vind. Pg.Msq.Goth. Sirm.Maz Mg.)* pania (Novg. 1, cum Neap. Chiffl. Dom. Maz.).

S.Fortunali, aposl.,episc.Neapolilani in
S. Dulae,

Tem. etfereomnes Cammart. (Men. Mg. Vers. Prol. cum

Bas.Clar.Div. Med.Maz.]. S. Dulae, mon. et mart. [Pat. Men.Kal.ProL], S. Hioronymi {Leop.Kiov. Menol.Kal. Hor.cum Chiffl.]. Translatio re)iquiarum S. Theodori Syceolae{^o/'. Novg. l, Kalend.cum Nan.). S. Lazdii, regis Serbiae (Men. fi^a^). [Jonae, melrop. Kioviensis
(Men. Kal.Prol. ).Gregon[}s Avnezensis [Hag.). Niphonlis,
t Nersi,mart. (Afp-.). tVetulac,mart. abb. inlhebaiderCAiy^.){Chiffl.).

palr. CP. (Ath.)']. Achaici etStephani, app. t

(Chiffl.),

Ortisii,

OBSERVANDA.
ss. vitHs
SOC.

S.

Amoi.

Antiquissima est lectio codd. Ostromirani et Assemaniani g:lag"olitici;inquo ultimoexprimitur ita: SS. MM. Viti et Modesti, psedagogi et Chrestanicas, nutricis ejus.ln Neap. insculptus S. Amos, propheta in Bas. est solusS. Vitus. refertur die sequenti. In Ephem. figuratls erroAmmon uti in Prologo perperam re positum vocatur pater Isaise prophetae quem errorem

tionis S. Theodori Syceotse ; cujus Vita inserta est in Menologio ad 22 Aprilis. In Naniauo cod. additur ex Galatia in regiam urbem, id est CPolim. In Novg-. 1 refertur primo loco. Quamvis nuspiam adhuc repererim S. Iliero:

s.

Bierony-

nymi encomiumet multominusvitamslavonice scriptam, eum tamen nou omuino exulare a DeJona, cujusmemoFastis Slavouicis patet.

".

jonas,meir.

emendaverat jam pridem


S. Dnlas,

S.

Hieronymus,

mon.

S. Tlwodoi

Syceota.

S. Duprooemio in Amos et in Isaiam, cap. I. las Tatianus celebratur hodie apud Grsecos, et illustraturin Actis SS., pag. 1042 et seq. Erat ille non eparchus Ciliciae, sed ex hac eparchia oriundus. De altero Dula, mouachoetmartyre, In memorant soli codicesSlavici recentiores. Kal. Kioviensi, Leopolitano aliisque Parvae BussiEB hodie agitur anniversarius dies transla-

in

ria

tertio

Maii.

recolitur, plura disseruimus ad 27 Kiovifmia. Eodem die commemoratur Greg-orius Greijorius

Avnezensis, qui

cum

Cassiano oeconomo aTar-

^vnezensit.

taris et Viaticensibus, claustrum invadentibus, morte affectus est anno 1392. Coli coepit ab anno

tropolita. Cfr

1524, quocorpus ejuslevatum estaMacario meDict. hag., pag- 81 ; Prolog. et

Menol. ad hunc diem.

M:em.oria,e SlavicaeLazarus, rex


SeWjtr.

nno 1372, post obitum

Urosii, totius Serbiae

luisset

Lazarus,

-rVrexcoustitutus estLazarus.Prilepciaoriundus, pietate non minus quam fortitudine imprimis clarus. Uxoremduxit Militzam, inreligione Euphemiam, illustri Nemanidum sanguine
ortam. Regno potitus, multos viros sanctos et
spirituales sibi consiliarios

Igitur,

vim fortium pane

vi

retundere decrevit.

refectus,

puguam cum
;

campo Kossovo iniit innumeris Agarenis mortem oppetiit anno 1389, in qua gloriosam capite truncatus. Corpus Lazari, quem tanquam martyrera pro fide christiana mortuum
in

delegit

quorum
guvin-

prudentia adjutus, plures annos


bernavit,

feliciter

colunt Serbi, prius in vicina ecclesia conditum, dein in monasterium Eavanicense translatum
est
;

regnumque excommunicationis

ubi hodiedum, ut passim legitur,

magna

culo a temporibus Stephani Dusani irretitum


curavit solvi.
coaetaneis

populi religione celebratur.

Verumtamen MiKagusiuos

Monachorum amans, egenorum


venerubundus, cum
;

lescichius, Austriae et Etruriae inter

studiosus, erga

seniores gratiosus fuisse perhibetur

eccle-

siarum vero restaurator et auctor, atque eleemosynarum, qu numerari uequeunt, largitor exstitit prorsus eximius. RavanitsaB prseclarum templum erexit, in quo et conditus est Jerosolymam Montemque Sanctum vene;

consul, qui circa annum 1740 patriarcliatum Ipekiensem diligenter visitavit, perhibet Lazari corpusin monasterio Opova, in Esclavouia, in

moutibus Pruskse prope Petrovaradinum magno hominum concursu suo tempore cultum fuisse. Alia admanum sunt exempla virorum, quorum
corpora non uuo in loco servare se putaut
illa-

rabundus

invisit.

Verum humani generisinimipium principem Amuratum, CEedes et

rum regionum
turcicis bellis
reliquiis

iucolffi

neque mirum,

cus, invidia

tabescens, contra

huc
:

illuc confugerint

quum cum san-

impiissimum suscitavit

rapinas spirantem. Quem injusta sanguinis effusione


Cfr 1) Glasnik.
l.

cum

suasione ab
va.

re facile nasci potuit ctorum rerum genere perturbatio. in hoc

exqua

avertere non

Vitft S. Stcphani De^aDicr,aucl.Gregorio Seraivlacho. XI, pag 108 et scq. 2) Muraviev, VHic SS Q(i h. d. 3) tom Vlii, 272. 5) Menol. el Vtrsinski. ad h, d. 0) lllyricum sacrum, et *) Acta soc. Gfogr. Pelropolit.. tom. XII, pag- 263 pag. 52 ct 66. 7) Pcjacevich, Ilisl. Scrb. pag, 324 ct seq.

DXES XVI.

ANNUS bCCLESlASTICUS
161
DiEs

XVI,

XVIIetXVIII
Jl'u.

DIES XVI.
V
ACAT.

Ottromira'

nxm.
lix t>ariii.

Ooth. Sirm. Dorn. Maz Mg.);f^^f\ (Menii^ai.i-ru^.i.i chwms lachoviensis

^S Tychonis.

'^a ep- A.na.hun.,s et -^./^.^

,.1,

^oi /Mc/ r^rn etcxlericumBas.GP.Vind.PgMsq. ,ecloris (Mn. i^an. [Ty^^, ^^^^^


'""''?
[

/(Vea

+ Marci, ep.

ApoUoniadis (CTi/^.).

OBSERVANDA.
s.ryr/

ry..

.. Tigrin.

Rntropiu>.

ecus ac in Plor In cod. Mstislavico non Tvchon vocatur ep. Aniathuntis, S rni<;l etc recte.Trimethuntis. Cfr Acta fo n nnullisTminus Bo lndns de ^S. et seq. H SS. ad h. d.. p. ad xii Jn"7^' Tigrio et Eutropio tractaturus Menoloin Gra^corum Mena^is. pa|. 725, quum erant Fastis eorum ^iis alisque, qui penes eum

Prater

Tychonem. ep. Amatbuntis m Gyalios virosbujus pro Russorum Ecclesia duos alter, Lunominis colit veluti sanctos quorum alter floruit saeculo decimo qumto, choviensis,
S.
;

TychonLuchn
riemit.

ultimo mortuus, Voroneziffl episcopus, sseculo Russorum nonnisi nuperrime in sanctorum est a synodo PetropoUtana, Album relatus

nimin. non

jam dic o Verura non ignota cum Martyroloffio Romano. gesta Svnaxanis Gr^esse eorum nomina vel
offenderet. ideo effit d.e
cis

subQuamPetrus PrimuspatriarchaeMosquensi cultum exhibent Russi inde stituit Posteriori Augusti de pnore ab anno 1862, ad diem 13
;

ex Grfficisexemplaribus

utpote arg-umento sunt Menologia Slavica, procul dubio descripta.

haec

pauca accipe.

Memoriae
Tychon
viemis.

Slavicae.
tamen dignitatem suscipere obnunquam voluit, sed monachus gregarius ejus mvendormivit in morte,anno H92.Corpus
tuto
Sacerdotii

Iwho

rpychon, Ucrainia oriundus,primo miles, dein X monachorum certamina ag-gressurus, Mosquam venit, acceptaque tonsura, in eremum
Luchoviensem
Cfr
1)

secessit,

asceterio ibidem insti-

tum

est

anno 1565.

Mcnol

ct

Vcn. ad

h. d. 2) Uict. hag.,

pag. 229, cd. 1862.

DIES
OttromiraII

XVII.
etalncum ^^^^lfP-J^^^.Pg. Mg^ bS. MM. Isauri, mcQAom^(Hor. cum Mg,)

um.
varii*.

Rx

Tern.Prol. Kal. SS MM Manuelis, Sabelii el Ismaelis (Usi. cum Sirm, Msq.Flor. Goih. Sirm. Dom. Maz Mg.). S. HypaliirKww.
Basiiii, innocentii,

Hermii, Percgrini et aliarum erem, (Chtfli.). f PhiloniNicandri (Neap,). t Bessarionis, anacijor. (Mg. Sirl). t Josephi, t (Chiffl.). Piori, erem. dis, ep. Carii in Cypro el raart. (Chiffl.]. t

OBSERVANDA.
S.

Manucl

ci

S, Hi/imtitu.

In Menaeis Graecis SS Manueli, Ismaeli et Sabelio jupg-untur Isaurus cseterique in titulo relati. In Sisatov. additur : qui in Perside quae verba intelligenda sunt non de martyrii loco, cura passi aint Chalcedone, sed de martyrum ortu erant enim Persia oriundi, Habent S. Ilypatius refertur hooflBcium proprium. die eolus in cod. seu Prologo musei Rumiantsoviani, estque omnino distinctus ab eo qui venit
;
:

quo martyrium passi sunt, multaque traduntur ad notitiam horum martyrum spectantia. In Neap. legitur quidem nomen solius Nicandri ; at obliviscendum non est, in hoc Kalendario solum antesignanum plerumque consignari ; ac propterea hic quoque subaudiendum Marcianura, aliosque martyrii ejussocios. Cffiterum

s.

Nicander.

ibidem postridie una cumS. Theodulo. Etenim in Meuffiis excusis et Sirmundi. S. Hypatio hodiernoadditur in Rufinianis ; ex quibusverbis liquet agi hodie de presbytero monasterii Cfr Acta SS., Kutinianensis, in Bithynia siti. Apud Latinos S. Nicander pag. SOli et seq. nomioatur simul cum Marciano, Daria, uxore sua, et Pasicrate, martyribus Atinffi et Venafri inCarapania. Cfr ActaSS.adh. d., pag. 266, et ad xxviH Aprilis ubi tractatur etiam de S. Marco, episcopo Atinensi, post quem aut cum
:

observat Mazochius, quioptimos in utrumque sanctum conscripsit commentarios, eos non De hoc die martyrium fecisse, sed 8 junii. S. JoS. Bessarione jam actum xx Eebruani. sephiterum referetur ad xx Junii sicuti S.Philonides ad 30 Augusti, qua de eo agunt BollanQui sequitur S. Piorus videtur diani, p, 544. omnino idem esse ac Orus, ereraita, de quo

s. Beisarion.
s. joteph.

<. phHonides.

s. P""'"''-

commeraoratio fit ad diem vii Augusti nam Orus est nomen iEgyptiacum seu Copticum,et
;

Pi articulus
pentier.

copticus, ut

monuit

me R.

P. Car-

DIES
Ex
Cx
Oitrotni

XYIII.

runo.
rnriii.

jy\EMORiA SANcr!M.\RTYRisLEONTn (Mst. Rum. Arc Tem. Par. J, Sisat. Chil. Og. Prol Men. Hor. Kal. cumBas. CP, Vind. Msq. Flor. Goih. Dom. Sirm.Maz. Mg). SS MM. Hypalii el Theoduii (ftum. itfen .K^aZ.Pro^ cum Dom. Maz, Chiffl. Sirm. Mg.).
Leontii Providi (Ath.).'\ Fcsium B. M. Virginis Bogolubensis (Kal.), t MM. Marci el Marcellini [Neap.]. t ^lherii, marl (Mg.). t Leontii, pastoris [Sirm.Chiffl.).
.

t Erasmi (Chiffl.). t Duorum raarlyrum (Cftt/T^.). t conietCalogeri, hegum, in SiciUa {Act. SS.),

MM.

Gregorii, episc,

Demelrii, archidia-

OBSERVANDA.

GB.CO-SLAVICDS,

155
JlMI.

OBSERVANDA.
S.Leontiutet
soc.

Leontium, quem patronum suum olim habebant Syri, Theodorelus vero inter priraarios martyres recenset, pleraque kalendaria referunt cum SS. Hypatio et Theodulo, militibus, quibuscum martyrium fecit Tripoli in Phoenicia, 8ub Vespasiano. In Rum. diserte nominantur omnes tres, etquidem Upatius pro Hypatio ; in Mstisl. refertur S. Leoutius, et qui cum eo passi sunt; prseterea in utroque cod. priEScribitur nota passionis, cujus loco in Ostr. legitur memoria. Caeteri consignant nudum nomen Leoumartyris; quem tii, addito plerumque titulo bac die pro Christo occubuisse testautur, praeter marlyrii Acta, etiam Ephemeridesmetric, sic habentes Immoreris plagis decima octava, Leonti. In Prologo excuso additur Encomio sequens clausula Celebratur ejus solemnitas trans fretum in Camaridio, in oratoria ejus ^de quae proxime ad portam Fontis sita est ubi omniuo reponenda est particula et legendumque in Camaridio ei in oratoria ejus3ede; cum in confesso sit portam Fonlis non trans fretum sitam fuisse, sed nou procul a celebri
S.
: :

102, superius relatus, cui patria Peloponesus, obiitquidem 16 Martii; commemoratur tamen

ab hagioritis hodie, ut auctorest Malaxas Naupliensis in Acoluthia patrum Montis Atho, quamcitat Patericon jam dictum. Obiit autem Leontius, auno 1605, setati 85 in monasterio S. Dionysii, quod per sexaginta annos continentes iuhabitaverat; ne semel quidem extra muros egressus, quod in monachis regionum istarum non parvae sane severitatis indicium est quapropter et prophetise dono a Deo ditatus fuisse
;

fertur, a suis vero Providi titulo insignitus.

Festum B. M. V. Bogolubensis institutum est anno ab Audrea Bogolubscio, raagno duce


, ;

a" ""3"''"*"'"''

"/'',

'

ecclesia Beatse Virginis ad Fontem dicta, atque uno tantum stadio ab urbe distante. Expung-endum pariter coprnomen Africanse quod Tripoli, quae urbs Phoeniciffi est, tribuitur ibidem. Habet hic sanctus Megalomartyr officium
,

propriura cum canone, auctore S. Joanne Damasceno. Acta martyrii, prout in Menologio leguntur, non sunt germanum opus Cyri, quamvis sub ejus nomine vulgo circumferantur; sed

Ltontim
Athonites.

potius, utobservavitHenschenius, exmemoriis Cyri in carcere relictis cora])osita variisque additamentis deinceps ab auctore anonyrao exordetinenata. EratCyrus custos carceris, in quo Alter Leontius, megalomartyr.

batur

S.

1158 quo quum Vysegradia veniens Kostoviffi appropinquaret, sacra B. Mariffi icone onustus, ei apparuit ipsa Virgo, prsecipiens, ut hanc imaginem non Bostoviam, sed Vladimiriara deferOblemperavit Andreas, jecitque simul, ret. juxta Deiparffi jussionem, urbis fundaraenta in apparitionis loco. Ipsam vero visionera pingi curavit, pictamque iraaginera, vulgo inde Bogolubeusera dictum, in cognomine civitate collocavit, cultu publico celebrandam. Exstat Mosquffi ecclesia eidem sacra, teste Kalendario Mosq., pag.274. Plura suppeditabunt Macarius, libri Hist. Eccl. Russ., t. III. pag. 3S, etauctor cujus inscriptio est Gloria B. M. V., lib UI, Quum SS Marcus et Marsect. II, pag%2. hodie cellianus fratres, in marraore Neapolitano insculpti, non videantur esse diversi a SS. Marco commemoet Mocio, qui in Slavicis Kaleudariis rantur ad a Julii. imo nec a sanctis cognominibus qui simul cura S. Sebastiano referuntur his ad IH Decembris; idcirco opportunius de gemellis agendura erit ad diem 3 martyribus referaensis Julii, quo in Slavicis codd. seorsim

^J^^ZJ"

Leontius, ex Paterico Montis Atho,

t.

11,

pag.

runtur.

DIES
Oitromiranuni.

XIX.

Bx

variis.

Rum. Ass. Chil. Men. D N. Jesu Chrisli secundum carnem (Mst. Ezech.el.s, prophelaB orfumBa GP. Msq. Flor. Coisl. Dom. Maz. Mg.).S. Prol. oumBas.Flor. S.-m. Dom. S Z:;.mf n..huset n.art. (Men. Kal. fr;i ,i J!7s iLnnis ereaiilKfPro/. Men. Zai.). S. Paisi. Magn.fMen. M.). t Trophmn (Flor.). ^ t Bartholom<-ei el Barnate, apos.olorum rcSsii el P olasi'. Mana, matr.s Joeph. Z)o.). + apIsLj/o") tZetn;/, er.'fW.).tAsyncnti,mr.
^J^wia. T> J nnr
anosl
fralris

rm^K

(Chiffi.).

Palarensis (Dom.). t Melhodii, ep.

013SERVANDA.
Levi. S Judas, qui et Thaddffius seu conep. Hierosolymarum, non S. Jacobi, primi uno ex 70 fundendus cum alio Thaddaeo, ap.,
discipulis,
frater

S. htdas,

..^^^P" esse, existimat Ma/.ochius. 1^,.?"^/^ affigiturdiei 26 Mai. ; quffi S. Judffi, ap.. passio

Apottolu$.

Slavi ffique ac Graeci colunt ea quffi supenu. 21 Augusti! In Mstisl., post dist.nctius additur: filii Josephi.et allata sunt

quem

verum Menologio excnso filii JosephiSponsi Dommi, non Joet Jacobum, fratres SS. Judam
:

vi.let lUud sint, nemo non habeatur.Judam sivelhadtaraen prore indubia uno ex 70, condffium, apostolum, a Thaddfeo, apud Grfficos; enmque stante^distinctos fuisse apud yiro. doctos distinctionem obtinere hodie universos, hcet olim ex duoferme

omnia quam c^nfusa

sephi viros doctos. Suntin tris Josephi, constat apud plura ad S. Judffi agnomina, Menologio et alia alns spectantia, eesta, consanguinitatem cum indigerent, at quffi operosioris quffi emendatione institutum indagationis sunt quam ut ferat itaque plura cupienti indicare meum.Sufficiat Domini, ee-ree-iam dissertationem de fratribus tomo sexto Sept. Actuura SS. praeraisit quam habetur ii.apoStiltinffu.^. In Assem. strictim Thadd^i, et ita in plurimis aUis. i^^^f stoli sirailiter in Meuoloprffififfitur nota passionis ;

filios fuisse, sed Alphffii

seu Cleophffi,

fra-

Occidentis solerent. GambrabusThaddffiis unicura facere Kulciniura exscnbere Possevini mitto, ne

tium
e^^t

cofi-ar

Joannes,eremitain^gypto, idem ac'josephusquemaIii coramemorant postnS.

^.

j.

^^^,.,.
g. P,-.;r.

-- Prolixa Joanuis Colobi


die

admodam
nomine

Vita Paisii Magm, inscripta, repentur in

omnibos KalenMenologio Mosquonsi, cffitens quidera P^isii Pr^^f^^^"^'j|"^.",^ dariis ne nomen Martyrologio Kohunc diem quod cffiteroquin l!.rat prorsus ignotum mansisse videtur. mano
;

S-io Basilii

JudTZ

h^hii^iT-.Certamensanctiapostoli Thaddffium, ap., intelhgendum


S-

socius Joannis Vaisius discipulus Pambonis et GnEOOS 18 quorum prior colitur apud Colobi. et 9 Nov 'C^^^^^^^ Julii,posteriorl7 Oct. Prota.io prffi.cri lendario Neap. SS. Gervasm et

fp,':X

Octobris

Tomus XI.

ANNUS 1I,CCLESIASTICUS
15
DiKs
FT

XX
XXI

JlTMI.

\pext,loexplo t^affien P^be batur uota P'-ont., oum ratum sit, priEsentem d-e/i^^po-iXtinctum esse, disunciuui transl atione sed inventione aut

fuse prosequitur ^^^^^i^^^i^^i.^, ,a

Alems Mazochms
hunc diem.

suis

DIES
Oilromira'

XX.
Nova
Prol. Og.

Vacat.
Par.

,,^

num.

rhil

Men. Kal. Eor. cum Bas.


leclor.s

Kx

varii.

VM. Sirm.Maz. Mg.

Typ.-

\^^l^^^^tZf.U^y\..m^.

(Men. Kal. Prol.

observanda.
s. Wrt/wrfiw.

Olympi, distinffueDdura esse a S. Methodio, ei). asserente opinantur Bollandiani, contrarium Act, Sb ; Asseraano, Kalend. vi, p. 4:35. Cfr col. t.. tom. IV Junii, p- 5 Oriens Chr. I, p. 9/7. passio S. hiero^nartyris MeIn Mst. habetur passioihodii. ep. Taronis (lege Patarorum)
: ;

Sanctum Metliodinm raartyremetantistitem

et Versmski; Brundusiopoli. aiunt Menolog-ia vero (Jan. tom. I, pag- 607) et in in Actis SS. Leucii, quorum Mart Kom. distinguuntur duo

tulerit Alexandris, alter alter martyrii palmam Callistum bu- CalUst\t4. episcopus fuerit Brundusinus. ;''- P. C. nominisprimum, quem hodie citat Patencon

fus

v<ynen7.

AsynSyncritus. In Tern. leg-itur Sancti quae forsan criti, obliteratis mediis litteris, martyris aut apostoli titulum continebant; necpluslucis affert, cod. Par, I, alioquin brevissimus; habet enim tantnmmodo S. AsynCfr criti. Cffiteri codd, Slavici tacent omnes. In anSS. ad hunc diem, pag. 6etseq. Acta s. ^mfoctow. Tiquioribus Prologis et in Men. Bas. refertur Junii, S. Aristocleus,martyr, cum sociis, die 23 SS Inna el Inna, Pinna et Riuna, erant adqunm vide. 00 discipuli S. Andreae. apostoli. de quibus jam dictum ad 20 Januarii. Hodie recolitur translatio eorura in oppidulum Aliscum, ab episcopo
:
:

et in Menis DOta praescribitur etiam in Kum. S Asyncrites, uuus ex 70 nolog-io Basilii. forsan ab hodierno non diversus, relatus disc estjam ad 8 Aprilis. Neapolitano marmori est

lectores ex Montis Atho, I, p. a02. satis norunt patriarcha scnpta sunt in Histoiis quiE de hoc
ria chronolog-ica patr,
;

CPoUtanorum, pag-. 179. quidquam discent ex brevi encomio Nec novi

virtutibus claruisse Paterici iu quo insignibus tamen Palamitarum amiprsedicatur, quum cum fuisse et Palamiticae synodo ad annum omnes. 1351 subscripsisse, in confesso sit apud apud Obiitin Serbia, ubi legatione fung-ebatur reginam, quaj tanta eum Elizabetham, Serbiae veneratione prosequebatur, ut sese deum quemdam hospicio excepisse putaret, teste Cautacu;

mozeno demortui vero cadaver repetentibus nachis Montis Atbo, inter quos aliquandiu immoratus fuerat, recusaret, dicens se hujus vin patrocinioindigere. Mag-nam lucem gestis papatriat^chatus triarchffi hujus afluudunt Acta CPolitani, quae cl. Franciscus Miklosich et Jos.
Muller non ita pridem e scriniis bibliothecEB duobus caesarjeffi Vindobonensis protulerunt. tomis contenta, et pluribusaliis, ut sperandum est, mox augenda.

Gothia;Goddofactu,quemadmodnm
S.

id testatur

LtnKiM,

cnnfrg.

cod. ms. bibl. Parisince, n H-SSsigfnatus, quem Leucium, in Menolog-io suo citat Versinski. tum episcopum , prius sedisse Alexandriffi

Mernoriae Slavicae.
i>.

A/(t/mm,
ct

c/j.

Qeptem

sancti viri

numerantur, qui peculiari


:

cunque

sibi

prsecipiebant,

magna

devotione
euuti-

Bu/j;n>
f/mitni.

Ocultu a Bulgaris celebrantur tanquam BulCyrillus garifB apostoli et spiritales parentes


Methodius fratres , Clemens et Nahum Gorazdus, Sabas et Angelarius, vulgo sancti eTrraptO/j.ot appellati, Unus itaque ex hoc sacro septenario fuit Nalmm, SS. Cyrilli et Methodii
et
,

executioni mandabat,

Kisdem

Romam

bus, quo linguae slavicae usum tum in sacris celebrandis, tum in Scripturis legendis ab Adriano II impetrarent, comes fuit continuus.

discipulus, eisque in natione Slavica conver-

tenda adjutor. Nec in apostolatu tantum et evangelii praedicatione, sed etiam in passione et persecutione socius eisdem exstitit indivi-

Moravia pulsus, in Bulgariam venit, mortuis jam Cyrillo et Methodio; ac S. Clementi, Velicensi episcopo, initio quidem fuit in evangelizanda natione Bulgara auxiliator, dein vero in
episcopali

munere

(ut

quidam volunt) successor.

duus ac securus

raulta namque a clero Germanieo, ritibua slavicis inimico. perpessus est, verbera et vincula, injurias et irrisiones. In libris liturgicis in slavicum idioma vertendis
:

Ejus opera prffisertim effloruitregio Debolensis, molacui Achridano adjacens. ubi etiaranum

nasterium
ter

S.

Nahum

exstat,

ab ipso

verosiraili-

16

fundatura. Colitur tum hacdie, tum etiam Julii conjunctim cum aliis sex Bulgariae

utrique apostolo

multum

adlaboravit; et quse-

apostolis, superius

commemoratis.

Cfr 1) 'AzoXouOiai ruy ayiuv ETrra&iGfi&iV, clc. Vita S. Clemcnlis, cpisc. Bulg. cd. Midosii-h. 3} Colloii. Uussicn, an 18B9. tom. 11. pBg. 426 et seq. i) Smlz , Zivot SS. Cyrilla a Melhodia Biuiin, 1H57. 5) Schalant. Ro/ltvci liler.
,

Bulhursku.

DIES XXI.
0(ro>Hini-

ACAT.

num.

S. Juliani, Tarsensis,

Ex variit.

Kal.

cumBas. OP. Vind.

Prol

cum

mart. {Mst. Tem. Par. /, Rum. Chil. Og, Men. Novg. /, Prol. Hor, Flor. Msq. Pg. Dom. Maz. Mg.). S. Terenlii, ep. Iconii {Men. Kal. Mg.). S.JuIii, presb., ei JuUani, diaconi, fratris ejus {Kat. Men,). S. Marci, ep. Apolloniadis

GE^CO-SLAVICUS.
loniadis (Prol.

157
Anaslasii
D.E-.X.VII

Menol.cum Mg.).

SS.

MM.

Juliani ^gyplii, Antonii, presb., Celsii,

ETXXtll
Jiii.

etaliorum (Prol.cum Clar.Div. Maz.). SS.

MM.

Luarsabi, et Arcili,

regum

Iberic-c (Iber.].

t Rufi, marl. [Neap.). f Aphrodisii, marl. (Mg.).

OBSERVANDA.
S. Juliantu.

Julianos consig:nant hodie Kalend. Slavonica: primus, natione Cilix et martyr, laudatur hodie primo loco in Prologo secundus, j^gyptius, erat hegumenus monasterii, quod 10 millia monachorum conlinebat, teste Prologo,in quo prolixum legitur encomium ejus. J ulii vero presbyteri et Juliani diaconi nulla ibidem
;

rppgg

centnullam esse causam ipsum distinguendi a S. Marco, evangelista, de quo agunt ex professo ad diem xxv Aprilis, eidem sacram. Ad
prffisentem vero tractam tantummodo de SS. Tertio et Justo, qui passim S. Maroo junguntur.

Apud
moris
fecit

recoiitur die

S.

MarcM,

mentio. Vide Act. SS. ad hunc diem inter praitermissos, pag*. 64. lit. f et ad9 Januarii. cognomeuto JuS. Marcum, ep. ApoUoniadis, stum et nepotem S. Barnabae, ap., diserte comfit

omnium trium memoria simul S. Rufum marOctobris. Neapolitani eumdem esse ac Rufiuum qui
Grsecos

xxx

S. Ru/u.

memoraut hac

die Prologus et

Menolog. excu-

Bum, at -nullo accedeute synaxario. Addit Menoiogiura de eo ag*i 4 Januarii, et iterumS?


Septembris, ac in Vita
S.

martyrium Alexandrifficum Martia, anctor dubito, an recte. Cfr Act. SS. Mazochius ad diem sequentem. pag, 14-5 et Mazochium in S. Luarsabum, commentariis ad huncdiem. Carthalite regem, qui floruit saeculo decimo
est
;

^*

tarat*.

Barnabae ad 11 Maii.

Veneta Ap\id Vers. et in editione Menaeorum receutiore de Marco, episcopo, tacetur. Omiserunteum quoque in titulo operis sui socii Bolgratis ei landiani, eo quod episcopatum istum imo in commentariis de S. affictum credereut,
Baruaba, cujus consobrinus fuisse dicitur, do-

septimo, celebrari hodie simul cum S. Arcilo rege, auctor est Muraviev in Vita sanctfe KetevanijE, reginae, ad diem 13 Septembris. De deS. LuarS. Arcilo actum est ad 20 Martii &abo opportunior dicendi occasio dabitur 13 Septembris, quando agendum erit de S. Kete;

vauia.

DIES XXII.
Otlromira-

num.

Ex vartii.

GP. Nan. 1 etfereomnescumSas. S Exiebii, cp. Samosaleni cl mart. [Mst. Tern. Novg. Jul,anu-e, mart. {KaL SS Galacionl.s et Flor. Pg. Vnd. Sirm. Ch,ffl. Dom. Maz Sirl. Mg.). Med. Maz. Sum. et Zen {Prol. Kal cum Chtffi. Hor.cum Sirm. Chiffl.). SS. MM. Zenoms

^?kulini,ep. (iVeapOtTerenlii.ep.

^P/P''^tM.zrt IW.am' om,..an [Med. Taur. Dom. tlar Maz.). 1 1 Eleutehrnpolis Artems, ep Lvstrje el sociorum hegum. monast. (Sirm. Chiffl). t Bas.l.., ?s"'m. Shiffl.). + Saturn.ni. fil.i S. Jul.ana Palelariae {Nan. Taur. I et II, Maz.).

Iconia,, et

Marc>,

S.
S. u<e&iu8,

OBSERVANDA.
ep.

Samo$a(e-

nus.

Eusebium, ep. Samosatenum in Syria, ceret tatim rpferunthoc die, non 21, Kalendaria MeniEa Greeca si ve excusa sive manuscripta,quibus concinunt Kalendaria Slavica. Hunc ex Mead 2 nologio Sirleti in martyrologium suum omnium invexit Baronius, aut Junii primus
S.

iyfx^ qui S. Juliano minime tum quod in fuerit laicus homo


:

de Juliano martyrejam

convenit, cum eodem codice sermo fuit pridie. Lsto

exstiterit S. Juiianus, martyr sed 29 sed ille colitur non his diebus,

bamosatenus ; Januarn.
S.

potiusEiisebio,ep.CesareffiinPalestma, die antiquissima quaeque latina martyrolojria eo cl.Mazochio, referebant, subetituit, applaudente ipsisnec omnino renuente Papebroehio, cujus verba accipe Neque difpcuUer credide:

quem

sima (barim, ait, ut alios plures, sic ettam hunc mosatenum) a propria apud Grxcos dte ad proximam apud Latinos migrasse detnde, ilex ignorantia Samosateni, irrepsisse apud Cxsareensem. Equidera vin summi senlos
;

-^J^f^;--",^,;;^" CM^^ -.^,^ %^^^^^^ ejus Saturninoet u^ habuit b. Juiianam oum filio _j^^^ , l^ ..,.. 145. In KnlenS Pompianura. Cfr Acta SS.. p. nominari soieut tantum Galadariis Slavicis Marco, episcopo Apolction et Juliaua. De S. apostoli nepote, dictum est loniadisetBarnabae occurrit m addiem 21 hujus, quo nomen ejus Prologo Mosquensi.lbidem eoderaMenologioet

GaiacUo.

,s_ r.^/,-,
,, 3,,.^,.

Addam insuper, tentiiE libeuter subscribo. Kusebium Graecis SlavicisqueKaleuduriis solum nolum. lu cod. M^t. annunSamosatenum esse
sehii

nuUam Terensius, qui ciEteroquin ^^^^^^f^ ss.Zenoet synaxaru de SS. Zeparit difficultatem.-ln hne Z-. clausula ; Quorum ^ne et Zena additur solita
presseto;
adliuc.
in Cycelehritasperagiturin wdeS. Georgn corrup t n quod'' Prologus Mosq. disputatur lyparisium. De situ hujus aedis

quediecommemoratusest

lconiensis antiste.s

Jutiaturhodie Passio sancti hieromartyris pro quo legendum esse Jiuliani Samosateni, iSamo^aienisuadettumtitulus hieromar-

DIES XXIII.
OUromira
num.

V
Msq.Sirm.Dom. Maz^^^g.ySS.m.A^iodexpve^^^^
nasii, lectoris

Ex

variir.

Euslochii,Gaii scu

{Rum.^M.cum

^^^f'^g^i^^^.^^-vfus
et

ct

ahor^m
(

SrMaJ^c^^-S^sS-^i^S^X.r.ensis
t

[Prol. Kal.

cum

Bas.

Chiffl.

P.OM. A

MM. Zenonae

Zenaer^as.).

OBSERVANDA.

ANNUS CCLESIAST1CUS
158
U,E>XXIV

OBSERVANDA.
Agrippina.

etXXV
JCKII.

S. Agrippina.

S.

-rgoRomana

et marty^^^^^^^^^^^^^^

ins ^nis institutaestanno H80, in n^emonam Tartarorum invasione Mo^cowam auxilii.quo a nimirum AchmaUbe avit Heata Virgo. Stetit copiis. ad fluvium Ugrara,
tes

SS. ArisCocleut et 80C.

tamen Paula et Agathonica, quffi in Actis S. AgTippm^, ^^1,^ nom nantur diei prffdicantur in offic o jiei tyriura sustiDuisse "bitur nota hujus proprio. In Mst Kum. pr^f martyrum, cujus Zssionis -- CoUortem iUam Aristocleus, presb^^ter, nomiHassa
.

diserte

cum imraensis cingulum nnncn^ Quem nunc vnlgo Deipar^e orientales Moscovi^ terra.nos ITuT eo quod protegfit; stabant
circuracingit. et quodararaodo

quoTe

?uZs

animum cretus stetit fluvius. esse fuhostibus vertunt. Simulatara ter^aque

exercitus. Porro ex adverso Moscorum frigus, q"0 ut coneo tempore ins^viit

despondent Ru.m,

antesig-Danus fuit codicibus recennavimus ad 21 hujus mensis ex


lioris ffitatis et

Artefyiin$ Verriitmisis.

yeituvt B-

M.

Vladimirien"

i ex Prologo musffii Rum. sanctorumet in Menolog-io Kalendario omnium obitus Artemii Versinskiano iuscribitur hodie verumtamen in Menologio MosVercoliensis recolitur ad quensi et in Prologo memoria ejus AliDi et nos. agemus 2U Octobris, quo de ea annocelebran festum imadictumest,pluriesin ginis B M.Vladimiriensis.HodiernasoleranitHS
;

ipse quoque, repen. gara existimans Achmates, ditioperculsus, aufugit Moscoviae Loterrore aut saltem singularem nibus iltois Miram mtercessioni 15. hanc a Mongolis liberationera isto terapore in ecclesiis Mariffi, corara quatoto tribuendara esse continuse fundebantur preces, indigens. Cfr Prolog, ad asseverant auctores 555., Menol. Vers. h. d., Lib. Gradualis, t. 1, p.

ad huDc

diera.

DIES
E. Ex
o.,romi.
rano.
vnriit.

XXIV.
PhUrnacii,

Baitist* .TiviTAS JoANNis Peodbomi et

(Omnes cum Bas. Neap. ^P-PG-^jc.).


Bas.

E^.a=^!^^i^^^^:

Zo.^n;(ProLKal. cum

0^.)

OBSERVANDA.
Sativitag
S.

Jounnif

Bapti^tir.

Antiquissimara apud Graecos Latmosque quoque chnstiani vitatem certatim celebrant sed et apud Iberos tanta est festi ritus Slavici indident mensi huius fama, ut nomen suura
festi;

Junio.quinon aliter vulgo nuncupatur quam Joanno Bis(/tw/i,uttestaturcl. Brossetin Chronicum Iberorum, pag. 9, Quanta autem in testantur venerationc fuerit CPoli, id ubunde ipsius nomini frequentia teraplaac monasteria ibidem sacra, quae singulatim recensetCangms msigne admoin CPoU christiana. Inter haec eratmonasterium Studii, cujus regula a dum

suas baptificaius S, Joannes, quando manus zando Christo imposuit, teste S. Joanne Damasceno dicente liaque Joannes ad suscipiendumSpiritum anteapurgabat per aquam (Fideiorthodoxae,!- IV, cap.ix). Quintum,Domini baptisma, quo ipse baptizaius fuit non quod ipsemet sanctificatione indigeret, sed
:

propter nostramsanctificationem et ut peccaium undis abtueret, totumque veterem Ada-

mum in aqua
sorem

sepeliret ; ui preeterea Prwcursanctificaret. Etiterum infine: Joannes, imposita Domini capiti manu, et cymore

monasteriura CryS Theodosio Kioviensi in ptense invecta fuit, et inde per universara Russiam propagata. In Horologio PocHJovensi, Quod Ruthenis catholicis iu usu est (nam quae verb in in libris Mosquae excusis, prffisertira ea catholici lectoris non Prologo venditantur, Notauli interest) sequens legitur adnotaiio ium sit, litem moveri a multis circa baptisma Joannis Prsecursoris aliis aliter de hac queestione statuenlibus ad quam controversiam dirimendam, manifestetur oportet veritas sanctiest autem hsec tunc baptizatus est et
:

proprio baptizatus fuit. Hactenus Horologium


Pocajovense, aiens insuper, initio adnotationis, S. Joannem Baptistam ad inferos descendisse, atqueresurrectionem DominiNostri Jesu Chri&tiauimabus ibidera detentis annuntiasse. Plura inhac clausulaindigent animadversione. S.Zacharm. Zachariam prophetam exhibent Epherae-

rides Grffico-Moscse, et Menaea Novgorod. 1, ad-. ditaS. Eiizabeth; quae duo norainasiraul juncta satis superque indigitant, agi de S. Zacharia,

patreJoannisBaptistse.

DIES XXV.
Bx
OilromiratVi.

Ex mriii

M.EMOIUA S. Eebroni^, viRG. CT Sirm Maz.Dom. Chiffl. Mg.).

MABT. (Ita

Omnes cum Bas. Neap. GP.


.

Flor. Vind Msq, Pg.

}. SS Pclri et Febronice Murnmensiura(Pro?. Kal. Pp.). Dionysn,heg. Niegusae, Monlisnigri archiep ]. (Ath.) Procopii. mon, aTurcis occisi (A^/i.). [Pelri tii heg Lybes el EuSeplem fralrum, Orenlli el cseterorum (Mg. Sirm. Maz.]. t MM. Leonidis, t

Alhonici [Aih

,asi.

t^

Uome-

iropiae [Chiffl.). t Simonis,

erem.

(Chiffl.).

OBSERVANDA.
S. Ftbronia.

Pebronia, monacha, martyrii socios habuit Leonidem, LybemetEutropiara, quarum certamen enarratur in Actis SS,, pag. ITetseq.Eadem Acta syriHce vulgavit J. S. Asseraanua, Bibl. Orientalis tomolV, iramerito negans ea esse genuina. Jamverohocdiemartyriura coronasse unanimi consensu referunt Kalendaria Graeca, Bas Neap.,Men8eaexcusa eimHS., acce-

dentibus codd. Slavicis, ut Mstisl. etRum. in quibus diserte priescribitur notapassionis. Nec

obstat Ostromirani codicis auctoritas; potuit enim Kalendarii istius auctor primaevus prae oculishabere Acta Graeca, in quibus re verade fusosanguine nihil reperitur notatum ; sed solummodo in fine scribitur.rfejoosi^as fuisse sancicemartyris reliquias die 25 Junii. Jamvero depositae fuerunt eodera ipso die, ut saepe usuvePetri et Febroniae nit, quo sancta decertavit. Muromensiura breve elogiura ex antiquis codi-

Febronia
rometttei-

J"'*'

cibus mss. Slavicis latino serraone

donatum

vulgaverunt

GRiECO-SLAVICUS.

159
D.Es

Dionytittt,
/iff/icm.

vulgaverunt PP. Bollandiani, in opere suo ad prEesentem diem, pag*. 111 quapropter paucis rem absolvent Memoriae Slavicae modo dandse. pg Theodosio, metropolita Trapezuntis, fratre Dionysii jetate majore, actum est xi Januarii,et quia ibi quaedam de ipso Dionysio delibata sunt, idcirco pauca erunt bodie diceuda Itaque postquam a fratre suo, tunc monasterii Philothei hpgumeno, in relig-iosum cCEtum fuerat accensitus Dionysius ac dein ab episcopo Herisseno
;

dra, Petri filia, ut caeteros monasterii protectores taceam, quos enumerat Joannes Comnenus, rem totam fuse prosequens. Utmonasterio suo consuleret, ter Trapezuntem navigavit Dio-

XXV

JtKII.

nysiua

ubi

dum

tertio versabatur,

suprenium

diem

obiit,

anno

vitse

suseseptuagesimo secun-

do, die Juniixxv,

sacerdotio auctus, relicto ccenobio in summa Montis Atho, ut vocatur, parvi secessit, quo Deo conjunctius viveret, ibique conspicuum monasterium excitavit anno 1^80, imperatore Alexio Comneno sumptusad id prsestante atque monasterii patrocinium suscipiente ; exstruxit autem illud in loco,ut fertur,divinitusmonstrafecitque to, et peramoene supra littus maris sito, Praecursori sacrum. Exstat adhuc in saiioto

atquea fratre suo Theodosio, metropolita, honorificam accepit ibidem sepulturam. Hffic fusius declarata reperiuntur in Paterico Montis Atho, t. I, p. 376 et seqq.; cui addendi Joan Comnenus, Descriptio Montis Alho, Palaeogr. GrajcsB, 1. VII p. 4-76. Desoriptio monasteriorumMontis Atho.Petropoli, 1869, p.
:

123 et seq.;

Pallmerayer, Originalfragmente

etc...,'citatus a doct. Mikloaic, Slavische BiNon aliter iunotescit bliothek, t. l,]). 165. nobisDometius, nisi quod fuerit Dionysii jam laudati socius et amicus, eique demortuo in

DomeUiu.

regendo monasterio

S.

Joannis Baptislae succes-

bibliotheca monasterii eximium chryfeobullum 'Ev 6v6~ Alexii imperatoris, cujus initium est aaTi rou narpic xai tou 'TtoG, etc. Idem exorna:

sor. Ita auctor Paterici Montis Atho, t. I, p,304, Acoluthia, Patrum hagioex libro cui titulus Procopim. Dionysio et Oometio adnumeratur ritarum.

vit

deinde Neag:ulus Bassaraba, Voivoda Unga-

ro- Valachise, qui et

aquaeductum

fecit et

aquam

monasterium derivavit. Tertio decoratum a Voivoda Petro, qui anno 1580 Ecclesiam depingi curavit, et multo splendidius a Roxanin
fuit

Procopius quidam.e finibusVaruae oriundus;qui ex monacho Montis Atho evasit primum apostata, deinceps vero christianae fidei confessor, uttot alii. Occubuit Smyrnae auuo 1810. Haec

summatimex

Paterico,

t.

II, p. 266.

Memoriae
s.Petrus^mL-

SlavicaeMuromiJE summa omnium laude imperasset, tandem maximam nactus senectutem, ex his terris migravit anno 1228,

-rj-etrus,

omnibus qui christianum principem

postquam Petrus

romntdux

J^decent virtutibus clarus, patrem habuit Georgium Vladimiridem, uxorem vero Febroniam, prudentia.et pietate multo mag*is quanj
generis claritate illustrem. Hujussanctitatem testatam fuisse volunt miro sanationura et sefuse creta cog*no3cendi dono ; quemadmodum edidenarratur in Vita, quam nuper iulucem auctores Kussi, inferius primo loco iudi-

magno schemate cum uomine

Davidis antea

runt

sed quas, utpote fabulis referta, egregia mittantur, indiget castigatione. Verum, ut illa

candi

assumpto. Conditus est Muromia^, in ecclesia cathedrali, et in eosepulcro positus, quod ejus uxorem, a sanctitate quoque laudatam et iu religione Euphrosyniam dictam, eodemque anno vita functam, mos erat excepturum. Utriusque memoriam ad praesentem diem coli statuit concilium Mosquense anno 1547.
Muraviev ad
h. d. 3)

Clr

t)
' .i

Mcnol.

l.l.

.ni.

e.i

Koslomarov
l. III.

I,

2!)

2) Pr.Iog,

Dicl. hag., p. 226. 4) Mcnol.

Versinski

od h.

Russ.. 5| Maeori., Hist. Eccl.

p.

231 et noi. oOb.

Peims Niegus
Monli^niijri

anno circiter 1747 in vico unde cognomen Montisnigri, nomine Niegus

Natus

cst Petrus

neglexerat

et

eam

profecto probe calUut, qua

archiep.
ftrincqis.

p.i

Petropoli iusuura traxit. Juvenis versabatur anno 1766, Eussia, quum ibidemdie 10 martii, archiepiscopus, ^diem patruus ejus, Basilius, Mukicevic, moobiit. Aderat etiam Josephus qui per oriundus Dalmata ex Maina

barbarae sueb genti victoriam de Turcarum agrainibus assereret et


.

immanium
aliquando

prsedietiam de Gallis. mirum si efi^eris et bellicosis tus esset, quid monticolis ad finem vitae usque acceptissimus

Quibus dotibus quum

nachus capellanum regium Platonem a magno duce eruditioni Paulo efflagitavit, ut quod juvenis soUicitudine procuadhuc deerat, singulari monararetup. Eum deinceps non deseruitille duobus militum prffifectis chus, sed cum Joanne Vasilierussis, Michaele Tarasov et reduxit Stanievicium, castrum Kozlovski,
;

habuerit sibi obedientissimos ? quum die 28 octobria Domum jam Cevii pugnata est truculentissima anni 1768
fuerit

eosque

redierat,

pugna,

qua ter mille Cernegorenses sexaTurcarum fuderunt. Cui certamini Lisac non adfuit solum Petrus, sed ex monte tum jam aggressionis dedit signum. Tanta item erat erat ejus apud suos auctoritas. Dux
in

ginta millia

vic

Cathareusis, infinibus Montisnigri et Boccae ubi metropolim et mouasterium


et

anno

1774,

quum cum

parva

manu

septin-

simul

abarchiepiscopus Sabbas ejus institutiouem


solvit.

gentos Venetos milites, ad mouasterium Staniediximus, vicium, quod simul castrum fuisse

Diligenter his curis

respondit Petrus,
et

occupandum

missos, in

fugam

vertit et

propu-

et priEter

linguam patriam seu servicam

loqui veterem slavicam seu liturgicam. didicit aliquid russice, germanice et italice, atque etiam de liuguis anglica et gallica delibavit.

Iloctemporeprincipis loco lit usque ad Popore. fahabebant Cernegorenses medici Buduensis StephaDum Maly nomine seu quemdam,

mulum

Parvum, qui

se

Petrum

IIl

imperatorem esse,

CEEterum

ingenium

ei

erat

amplum,

alacris

mens et natura imperio aptissima ; statura corporis vero raagna erat, promissa barba, tota ejus species exihabitus firmus ; ita ut

Russiaprofugum,credulffi genti persuaserat esset.metu ita nt clerus,liceterrormanifestus mendacium dissimulare cogeretur. discordite
Stephani

miam quamdam
jestatem.

dignitatem spiraret et maMilitarem scientiam non omnino

morte mutata est rerum conditio regianno 1774, et exinde venit reipubliciE et Petn archiepiscopi Sabbse manus

men

in

Petrovic,

ANNUS ECCLESUbTlCUS
160
DiEs

XXV

Petrovic

jam archimandrit
opolim
e't,

creati.

H.c anno

rent, aut se officium

suum abdicare

sinerent.

JliHU.

Pe't

cum

duobus

Jis vicus

Sb.
Cfo
duce

qui ibidem (ni succe^s adiutor et designatus

alns m.ttenfaUor), utpote

ut quinquag-m. Quibus minis cosillucadduxit admitterent. Interea judices ta pr^fectos aut

-r-dr^"r:-pmilitari Zoric,
:

ep-

in it.nere .^listifprofecit, quod

cum

amidtiam

iniisset

rnegoreuscs

Potemkin, adducti qua repulsa fac.le i^-endum cum ad f<.dus

adversano

deinceps hiec soc.etas Austriaeis. Firmata est

misso Polono quodam et Cernegorenses tnbutanos edicto proposito, specimen. insigne Turcicae amentiae facere imperator, eoruradera Paulus'vero. Russorum conciliare satagebat, datis die sibi amicitiam 1798 gratulatoriis littens cum 1 raaii anni Alexandri Neven.is et insignibus ordinis Sanni sequentis missis milie
tentabat sultanus,

die

11 januarii

1782 arehiep.scopu et ciuidem, et populus urgeret Sabbas e vivis recensisset imponi curaret, a Petrum ut sibi manus )mitinere Petropolitano legato Golovkino ab ^mperatoris consensu Josephi 11, peditus, ejusdem anm 1782 Auslriaci. die 14 octobris Moyse Putnik, archiepiscopus ordinatus est a in quara civitatem melropolita Carlostadiensi patriarcha, ad cathoArsenius II. Ipekiensis propensus, auno 1/^ licum religionem plane

quum anno

in ducatis, totidem pollicitis

singulos annos.
misit Petrus in

De

Krusiensi prsUo aTurcis Russiara cum armis ceusebantur) archiereptis (ea muuerum loco

his

ut gratias

referrct,

virum metu pcenae Veneta profugum olim ex provincia Gerbali Monteranigrum recenimiaque confidentia in

mandritam Buceticium,

sedera

suara

raetu

Turcarum

transtulerat.

ptum. Haec ingentis mali labes. non Pctn, sed cam sedem affectaus, munera Archiepiscosuo nomine obtulit Buceticius. vulgo copum et Dulcium (hoc enira nomine

Metropoliti-

se denuo dedisse Biennio post videtur Petrus Europam peragraret. Ut in viam. utuniversara Tergestum et inde autem ineunte auno 1780 interea temvenit, Montcmnigrum

eruditus gnitus est Pranciscus Dubrostevic, Petropoli Ragusinus, quem Petrus senum olim adhibuerat) duxerat et deinceps caucellarium
Gallis faveambos, inquam, incusavit, quod populum ad religionem cathohcam bant et ut dein quod oleum traducerent laborabant
;

Petropolim fuisse poris a Turcis devastatum Quo propere pergens, eo appulit

intellexit.

mense

fe-

vidit vicos, bruario ejusdem anni et oculis suis monasteriura, oppida atque ipsum Cetinense

sanctura, Ubri liturgici et antimensia


taria consecrata

seu al-

missa ex Kussia non distnconfirmatio-

antea
cives

suam

sedera,

spoliata

et

igne deleta,

profngos, vecti(?alia a Turcis iraposita contractura.Alque et gravissimum aes alienura efnata ex discordia, quEB, dum abesset,
haec

buebantur, ita ut baptizati pueri nil de Ubris et nis sacramento carereut et nosset populus quod decessorie antimensiis imperatoriura donum, jam ab anno
;

mitra,

ferbuerat et nonnuUos
perioris

mense maio anni


!

su-

impulerat ut Turcas injuriarum Quibus rebus euarura adhiberent vindices habuit, quara ut coguitis, nil potius Petrus
eo

tormentarii pre1790 pro plumbi et pulveris in alienis adhuc erat maniUo oppignorata, nuUi et deraura quod in monasteriis

bus

erant

pacem

inter suos

consiliaret et, uegatis vecti-

in raonachi, ita ut ne semel quidera missae sacrificium fieret. Misit anno ibidem

galibus,

Montisnigri

libertatem

assereret.

Kussis itaque et Austriacis,

Turcis bellum indixere,


industria, ut

quum anno 1788 non magna opus fuit

itaque imperator Alexander qui dolo Petrum caperet

comitem IveUc,

eumque traderet

Petrum ejusque gentemin partes suas adducerent. Triennium exinde cura hoste pugnarunt Cernegorenses diversa fortuna, jugum Turcicum nunquam sibi iraponi passi quare neque Josephus II, neque Catharina II a perlidiae crimiue absolvi possuut, quod anno 1791 pace Sistoviensi agnoverunt Montemni:

in navarchse russo, Corcyrae consistenti, hinc ablegandum, ejusque loco substitueSiberiam retBuceUciura.Sedut Catharum advenit Ive-

Ucius,

mandata sua aperuit fratri, archipresbytero cui quum nil prius Eizanensi metropolita corafuisset quam ut haec cum
secreto
:

grum

Sultuno

ditionem esse Turcicam, ejusqueincolas subditos. llinc sequentibus annis

jnvitavit Iveraunicaret, frustra ad conventum frustra gentis primorestentavit; licius Petrum; frustra frustra gravissimas minas adhibuit ; archiepiscopi adversarios sparsit demum inter

Petro novse pugnte

cum

Turcis fuerunt; quae

omuiam

gravissirasB factat: sunt anno 1796, quo GaUi foedus cura Turcis inierunt de occupandis Venetorura coloniis quibus tuto potiri
:

CerneAlexandri imperatoris litteras, quibus fidem IveUcio habendam impelgorenses ad et alteras sanctae synodi PetropoUlebantur,
tanae,

non

liceret, uisi interjectus

Monsniger prius
Pelrus
prseUo

domitus

esset.

Praefuit

ipee

Krusiiensi longe

quo die 22 septembris iuteger exercitus Turcarura fusus est, et sultani in ipsa Albania dominatus fractus. Licuil deinde Petro cogitata sua referre ad conficiendas leges, quibus gentis suae ferocii^ cohiberetur et ex prBedouibus cives fiefausUssirao,
rent. Coacta comitiadie 18 octobris anni 1798,

quibue"juhebatur Petrus causam suam eo vergere dicere coram ejus cancellis. Haec Monsniger in Russiae cUentelam cederet, ut aliis inteUexere omnes,'et quatcrnis Utteris, docuere se post alias ad Ivelicium datis, eum hostes quidem a Russiie autocratore adversus nou periculo et protegi velle, sed
defendi
sit ; falsis criUbertatis, quae vita potior sibi archiepiscopum, patria; paminibus culpari

trem,

cui

cffiterum
;

iu quibus triginta tres articuli probati

quibus
et

die 18 augusti anni 1803 sex

alii

additi;

commune sit dem optirae

sancta synodo nil cura Montenigro non omnia quiin

imprimis cautum ut Austriaca ditio ab omni raolestia vacua esset. Verum ea erat gentis barbaries, ut quum foris non belUrent, domi pacera habere non possent quare publice edixit Petrus , ut aut a disoordiis intestinis cessa:

esse composita, quum scholae, aliaque id genus instituta desint tribunalia

verurataraen haereses Kussia, egisse radices

ibi
;

nunquara, prout in

CEeterura res ante Petri

Magni tempora pejori loco fuisse apud Moscos, neque nunc in exemplum proponi posse re;

ctius

GR^CO-SLAVICUS.
ctius

161

aoturam sanctam syBodum,


et

si

spiritales

Russorum morbos curet


Serbos orthodoxos
,

simul protegat se armis tueri nequeunt, quemadmodum Cernegorenses soet alia id genus, lent, trucidantur a Turcis quae ab ipso Petro aut scripta fuerint aut
qui quod
;

mense octobri ejusdem anni Montinigro adjecta est, paulo tamen post, ita volente Alexandro imperatore, Austriacis reddita quibuscum
;

DikXXV

quoque dederunt Cernegorenses ad imperatorem Alexandrum, sed paulo bumaniores, testati tamen se nil uncerte suggesta. Littoras

Petrus deinceps pacifice vixit. Caetera Alexandrum, Russiai imperatorem, nunquam benevolum expertus est; neque ante aunum 1S29, quum Nicolaus successisset, promissam olim
a Paulo
tis

annuam pensionem
;

accepit. Interea,

quantum

potuerat, legibus coustriuxerat gen-

quam

acturos praeter archiepiscopi voluntatem ; in eo repositam esse omnem suam fiduciam seque omnia quae loquatur credere virum esse animo constanti et imperturbato,
sine ambitione,

populi utilitalibus

unice innisi

audaciam privatis odiis et truculentarum ultionum consuetudiui imposuerat modum qualccunque regimen invexerat, cavens tamen ne bellicosum montanorum animum emoUiret, in quo salus reipublicae, continuis Turcarum
insidiis

cumbentem

vires adderet, concideret

Deus sub onere gubernandsB Ecclesise, in qua sacri canones nondum vigeant. Addebant se imperatoria quidem consilia
et

tam laboriosum

ut,

et molitionibus tentata, cousisteret

audire velle, sed clientelam et sanctBe synodi auctoritatem ferre non poss(\ In cunctis his

anno 1S16, quum fames provinciam enecaret, omnes intenderat vires, utpopnlarium inopiam sublevaret, atque orani terapore, (quum probe intelligeret arte perficiendam esse quod natura negabat,) ruris disciplinam promoverat neque
:

mentio in quem tamen volunt omuem culpam derivatam fuisse a Petro. Quod tamen certum cst, in carcerera trusus fuit Dulcius; ubi nimio dolore absumptus est. Interim quum Russorum magnopere referret Cernegorenses adversarios non habcre, prius Muzarevskium, dein Stephanum Anepistolis nulla Dulcii
;

et quidem, has curas ante mortem omisit anuos octogintii tres natus, primores ad pacem inter omnes tribus sanciendam in diem 18
;

octobris anni 18*^0 acciverat, pridieque vespere

cum

eis,

foco circumpositis, agebat de adhi-

bendis postridie industriis,

quum

coepit

hora

dreevic

Senkovski
Ivelicii

legatos
Buceticii
ille,

imperator
g-estis

misit,

qui
rent.

de

et

inquireet jussus

septima male habere. Sentiens itaque vitae finem instare, ultimo adhortatus est rudos homines ad coucordiam inter se servaudam, ad
acriter

Quam

iraprudenter
.

hic

autem quam
;

suam semper tuendam


:

libertatem, et

prave egisset
fuisset

intellexere

facile

Buceticius in Siberiam migrare, nisi veuiam impetrasset Petrus. Quum haec sedata

ad excludeudos Montenigro extraneos. Dein ut se in cellam ducerent rogavit quod dum fieret,

ultimum spiritum exhalavit


suee

incredibili gentis

tempestas animique monticolarum Senkovskii opera Russis deuuo devincti, convertit se iterum archiepiscopus ad corrigenda Montisnigri instituta. Anno itaque 1S05 aspero
fuisset

dolore.

Obiit Cetinias, quo

a castro Stonevic transtulerat.

sedem suam Corpus depo-

tempore

ccepit

omnes

vicos circuire

quo

itiuere

situm fuitin Citiniensi monasterio; ubi quum idannol836 integrum repertum fuisset, satis fuit incertissimum hoc prodigium, ut populus
dilectissimum

decennales dolores articulares contraxit, qui-

suum
In

bus tamen impeditus non

fuit,

quin extremo

numerum

referret.

praesulem in sanctorum quam rem conseusit Pe-

eodem anno arma denuo sumpserit. Quum enim Presburgensi pacto Austriaci Catharum,
quae octennium eis paruerat, Gallis cessissent, incpIaB novum id jugum aversati, Petri auxi-

trus II, illius successor, et statuta fuit

aunua
fallor,

ejus festivitas sub diem 20 junii,


die 25); sed

(ni

totum annum

conveoiunt pere-

grini ad sepulcrum celeberrimi archiepiscopi,

lium implorarunt; quod ille non negavit. Atque hac re factum est, ut anno 1806 Russorum, in his plagis adversus Gallos bellantium, partes Petrus secutus sit; qua fidelitate promeruit pretiosissimam mitram a synodo Petropolitana dono missam. Nil omisere Galli ut hanc societatem solverent; quin etiam obtulit legatus
Lariston Petro universae Dalmatiae patriarchafuit id molimeu, anno;

quem
rie

iu

hymno

ecclesiastico Montisnigri Stel-

lam vocarunt. Et

certe

virum

in

media barba-

magnum

fuisse,

gentis subb columen et

patrem nemo jure negabit; sed simul id dandum,eumnonab omni ambitione fuisse vacuum, adeoque in id iucubuisse ut patriarchatus Ipekiensis jura subvicarii tituio sibi sumeret et in omnes Serbos dominatiouem aucuparetur.

tum sed cassum plane

Quare

vicinorum

fiducia

aliquando

que sequenti bis Petrus cum Kussis teutavit Herzegovinum seu principatum S. Sabbae Turcis, Gallorum sociis, eripere et in libertatem vindicare neque prius cessavit ab hoc opere,
;

caruit;

verumtamen nunquam

peccavit in so-

cios ea perfidia,

qaam ab

erat. Defuit praeterea ei

iisdem saepiusexpertua quod catholicus nun-

quam

fcedus Tilsitense finem imposuit irritis

suis conatibus.

Dum

per

id

secure domiuarentur jam vi monticolas obsequentes sibi facere adnisi sunt; hinc nova certamina instituenda fuere Petro, cui non minus negotium erat cum Turcis , et simul auxilium praestandum Kara Georgio, Serviae libertatem promoventi.
Galli, hi

pactum Dalmatiae jam colloquiis,

ad catholicos propensus fuisse videatur; neque in alia animi aflectione videnquin anno tur hodie esse gentis pnmores Petrus II Pium 1S51 adivit archiepiscopus papam IX et benevole cum eo egit, et quum

quam

fuit, licet

hffic

scribimus versatur Romse principis Danielis vidua. Faxit Deus, ut Nigrimontis incolte, qui Ropost Cseruliana ausa saepius cum ecclesia redintegrarunt, ad matris sinum mana pacem

Anno 1813 juvit Petrus Anglos


Gallis

in espelleDdis
:

omnino redeant
sentur
I

et

in

eodem perpetuo

ver-

ex

provincia Catharensi

qu

ditio

Wilk.Lu,

lom.

11,

Monleu.gro pe.acti, pclropt.1. pog- 10 et eq. 6j Kovalevski, ^^uatuor raeuses .d

IWI-

^NNUS ECCLESUSTICUS
162
Dips XXVI er XXVII

DIES XXVI.

Ottromira-

num.

Bx variit.

Chtffi). t Anlhionis

OBSERVANDA
S. Piotit/iiu*.

SS.
tt

JoamMs

quodam Bul^^an^ archieBfl^ 24rde Dionysio Diomauifesto confuuduut cum ?islopo quem pleniorem uot.tiam Ssuzdalieusi. Hujus Ue inferius ronendae. -exhibent Memoriffi ^orn^^^^^^^^^^^^^ oanne et Paulo, martyribus

Eruditissimi BoUandi

socii

tractant

hodie,

confer.

Ql ^eferturdiesequenti; naxario Iberorum ms., cnjns

si

Oct., pagf. 671, lubet. Acta SS.. t. Sampson alio cod riorentino S. In idque melius^- In sy-

S.

Sampion.

S. Badjen.

memmi

Brosset

Paulu*

Keiftn" B.

J"

Ticftuinenjis.

S Terentiano et filio '^^^^nis De Imagme B. yirgmis SS D 15S et seq. Roiau^ dic^eremus in Lyddnnsis seu Plura sacellaet tem-

ejus fuse ^^^^^"^

M"
et

ad hunc diem X^onico Georgiano, refertur ultimum diem Martu conS lladien Porro ad Da^nde Garedjiensi, trac'am dedinotitiam do S. Georgia; add.d. et ratioeremitain Iberia seu

nem

Siavicis, nisifidesdeesset.

S.

Timon.

Tichvineusi dicata esse Mosqu^ tesfatur Kal.Mosquense.. p ^lfbi De iimone, diei. tur Memoriai Slavicaehujus discipuli.s Domini, uno ex septuaginta duobus

D a B

^75^^ -

coUocatus. Jamcur in fine Martii fuerit Radjenum ab eremita vero quura hodiernum certura non sit Garedjiensi distinctum esse De supersedemus. idcirco plura dicere hic in Rhesio vide Cangmm, CP. ^de S Theodori Christ. IV, 199.

Memoriae
Uionysius.,

Slavicae.
cessu,

episcopm
Suzdaliensis.

13S5. Divino -^biit Dionysius Kiovie anno cryOscrvitio ab adolescentia mancipatus.

ut

magni ducis benevolentiam


et

capta-

ptam prope Novgorodiam Cryptense dictum et monasterium


,

inferiorera incohut,
,

Constantinopolim raissus est, verit;* a quo acciperet a ut metropolitanara investituram


patriarcha.
teret,

ibidem

Qua

obtenta,

dum Mosquam

repe-

exstruxit et gubernavit.

Ob

prsestantes virtu-

Vladimin Kiovise comprehenditur jussu

a S. Alexio, metrotes ad sedero Suzdaliensem est tum a magno polita, evectus, multa passus prsesertim a Mitjao, Tanaico, tum

duce Demetrio

qui dignitatem

metropolitanara usurpaverat,
caeteris

supremum Olgerdovicii, et custodibus traditus jumi. obiit anno 1385, die E6 diem ibidem in Hunc igitur Dionysium, natione Grfficum, resua inserunt quidem auctores
Kalendaria
centiores; verura nec

reclamantibus

episcopis

et

maxirae
finibus

Menaeorum
fontes

liber, nec

in Dionysio. Hffiresim Strigolnicorum, potissimum grassanNovgorodiffi et Pscoviae oppugnavit eo suctem, qua verbo, qua scripto
Cfr
l)

quidquam Menologiura, nec Prologus de eo


habet.
infra.
S)S.

Receutiores

autera

iudicantur
,

Muraviev,

Vilffi

SS

aJ h. d. 2) Diclion

hagiogr.. p,

5} Menolog.

Ve.I ad

h.

il.

i) Vhilaret, Hisi

Eccl. Russ., II,

piig. 7,

Fettum B.

"'

Tichvinenfi.

ConNarrant miraculosara hanc imaginem, traditio, oriuudam, poststantinopoU, ut fert


quara pluribus in locis ditionis jS'ovgorodensis apparuisset, quin tamen uspiara consisteret, tandem ad fluvium Tichvinara consedisse, et surama populi religione fuisse exceptam, anno
138o, archiepis(^opo Alexio Novgorod,ensem Ecclesiam regente. In cujus apparitionis memo-

riam Ringularis

hffic

festivitas

instituta

est,

teraplo insuper et

monasterio Tichvinensi in

loco visionis exsedificato.

Stupendam Appan-

Prologus, fusissime tionis historiam fuse narrat


autera Menologii editor Mosquensis.

Memorat

auctorad quoque Menologii orientalis Ecclesiffi diem. Minus etiam credibihs est prwsentem
historia imaginis Lyddensis.

DIES XXVII.
xO,fromiZliarii,.

MemoriaS

Samtsonis Xenodochi (Omnes


[Ass.

cum

Bas.

CP GP.Vind Msq Pg.Flor,


Maz.). S

Sirm,

'''f cSi^^^palr.^^Alcxandrini

Rum. cum Bas,

Severi. jejunatoris [Men.

Aniceti, mart. Ceesareae Voavidis, mon. Thessal. [Bas.). t Irenaci [Neap.].^ Anccti seu crem. [Chiffl.). [Mg. Sirl. Cyih.). Joannae, myrophorae [Chiffi.]. t Luc,

OBSKRVANDA.
6.

SwmpMn.

Vita Sampsonis cognomento Hospitalis, auctoreMetapnraste, exstal in ActisSS.,pag 255;

ex qua manifestum fit, quaudonam vixerit Simeon dictus Metaphrastes qua de re adeo
;

fuit discentatum est inter eruditos. Superstes Porphyrogescilicet non tantum Constantino etiam ut credidit Verhovius noster, sed

nito

Joanni Tzemiscse. Videsis etiara

Pagmm

ad

anuum

GRi^CO-SLAVICUS.

163
Dits

anDum
>'.

Joannu

S. /.ttco.

Joanna, unguentifera, quam ex cod. ChifiQetii ms, exscriptam protuli, uxorerat Chuzae; de ea plura legfere est in Actis SS. ad 24 Maii. Cum praeter nomen Lucse eremitae nihil amplius repererit Papebrochiua, idque in eolo Synaxario JDivionensi inscriptum, reliquit eum inter sanctos. ut invenit certius judlcium de sanctitate viri Deo et tempori dimittenB. Operae pretium erit perlcgrere ea quse occasione Lucaeeremitse, de aliis Graecae Ecclesiae sanctis SEBculi IX et X statuendura dicit idem Papebro968.

chius. S. Cyrillum, patr. Alexandrinum, quem solemni cultu celebrat universa Graecorum Ecclesia ad 18 Januarii, diserte nominat hodie cod. Assemani glagroliticus, quem ille Hieroso-

XXVII

btXXIX
Junii.

^.

OjriUu$

lymis

Romam attulit. Concinit Hagiologium metricum Habessynorum, et, uti opinior. cod. Rum., quamvis proferat nudum nomen Curilli episcopi. Nota. Hodie ag*itur iosuper memoria victoriae de Suevis, a Petro I reportatas

pa""- Aicxan

drimu,

ad

Poltavam, anno 1709.

DIES XXVIII.
Ex
Otfromi'
rano.

Ex varih.

Inventio ueliquiarcm SS. Cyri et Joannis (bmnes cum Bas, CP. GP. Goih. Pg. Flor. Msq. Nan. Sirm. Maz. Dom. Vind. Mg.). SS. Sergii el Germani S. Pauli, medici (Prol. Kal. cum Sirm. Taur. Med. Maz. Cktffl.).

Balaamicorum (Vers.

Kal.).

Gangrae (Nan.). f Pappii seu Pappiani, marl. t Leonis, papcX (Neap.). t Hypatii, ep. Maz.). t Luciani, conf. Sicilia (Mg.). t Agathodori et Agalhonic (Med. Taur. Ckiffl Sergii, mon. (Sirm. Chiffl.]. t Moysis, (Chiffl.). t Macedonii el duorum pucrorum (Chiffl.). | (ialatia {Chiffl.)eremitffi (Chiffl. Sirm.). t Marlyrum 70 Scylopoli (Chiffl.). t Trium MM. in (Taur.l, Maz.). Josephi, marl. el soc.

OBSERVANDA.
Senkesser ^thiopicum, aDillmanno vulgatum, sic habet " Die quarta mensis Hamle Abukiri et Joan(28 Junii) translalio corporum Jacatit meusis die vi (31 Januarii) passi nis qui sunt " Dillmann, Catal. codd. mss. bibl. Bopag. 63, dleianie, pars. VII, codd. JiJthiop., Oxonii 1848. In Mart. Romano celebratur memoria SS. MM. Alexandriae. quorum ultimo loco Synaxavenit S. Rais seu Herais, Ostromirano Lucianus et Macedonius fere ignota. rio non norainetenus noti sunt. Qui vero post S. Paulum
:

Joannet.

S. Leo de quo Actis SS relati ad xiii Aprilis. agit Neap , est hujus nominis primus, non secuudus. De eo plura habes in Actis SS., pag.

S. Leo.

374 et seq. et apud Sollerium in Martyr. UsuarSergius, fuuU iLor monadinoad hunc dicm sterii Nicetiatae in sinu Nicomediensi et militiae magister, floruit sasculo nono. Cfr Acta SS., p. Verosimiliter dicunt BoUandiani hodier3^4.

s.Sergiti*.

s. Moyte*.

S.Pavlm.

num Moysen

esse

eumdem

cujus

memoriam

celebrarunt ipsi xviii Februarii, et de quo iterum pluribus egerunt tom X Oct., pag. 679;

medicum memorantur

in iisdem Synaxariis videntur Grsecis Agathodorus et Agathonica, BoUandianis fuisse famuli S. Pauli diaconi, alias S. Carpo episcopo passi, atque in

Moysem ^thiopem, eremitam quoque,

Papyli,

cum

Josephns runtiitlemhagiographixvni Junii. videtur passus esse cum SS. Acepsima et Aithala, quos retuUmus aUbi.

retule-

j"

p /,,

Memoriae
Scrgius
ei

Slavicae.
rari.

Gennaniis,
Halaamiti.

narrantur aut ulta de his duobus monachis ab auctoribus indigejyipotius conjiciuntur nuUo solido argunis vel prorsus inepta, vel namque apostoUcis viris eos mento nixa. AUi Muraconvixisse somniantur, aUi, inter quos
fc /r

ProbabiUssima tamensententiaest eorum,

qui Sergium et
aflarmant,

Germanum

saeculo xiv vixisse

quo nempe
venit.

Karelia sub dominatio-

nem

Russiae

Porro Balaamica insula

viev toties
S.

jam

in opere

hoc citatus, tempore

sita est medio in lacu Ladoga; unde monasterium, a Sergio et Germano institutum, Balaa-

Olgffi

floruisse

autumant; sunt qui eos ad

tempora S. Vladimiri remittere malunt. potest utriusvero iUud tantum pro certo dari originem et adventum oranino ignoque
CU Mor.v,^.
Eccl. Uuss.,
II, 5ii

Jam-

Caeterum uterque vir Menaeis desideratur. tura in festum agunt Russi 11 SepteraTranslationis
mici

cognomen

retinuit.

Prologo tum

iu

bris-

Vi,. SS. ad

h. d. 2)Dic,. hs,., pag. 77 3, b) Menol. Vers. ad h. d.

M.cri.,

Hi,.

E.C. R.,s

..

p.g- .3 c. .,. )

PhMaK.c,

U,,..

DIES XXIX.
Kx Ostromirnno.
iix variii'.

Mzketheosis

(Iber.).

OBSERVANDA.
.SS. el

Pelnif

PaMhini

apostoli.

apoValde notandum est elogium sanctorum quod stolorum, auctore S. Joaune Chrysostomo, feenim hodie legereestin Prologo. In eo ommum apostolorum trus disertiesime vocatur vladycnyi vseh pastor prsecipuus (pasiyriu Cujus testimonii momentum tantum anostol). omerutsufficeret vel solum ad refeUendas quas contra pnmatum b. refc>.

rum quivis, sed jurisdictionis ac pnucipi quem totis viribus tum apostolorum sed
fn^tra

potestatis

conantur. tiim eius successoribus eripere sr./.-"De Petro Rostoviensi diceudi locus
Ucet apud proprius est ad diem prsesentem maaUos referatur die sequenti. In Actis SS. praedicatur Czar Rostoviensis, cum tagnifice men easet regulus ; id neminem gravabit. De egiPetro Muroraensi et uxore ejus Febronia sauctae Febroniffi, virmus supra, ad diem xxv, gini 26
,

^"'-""'

Ties

acatholici. Pnmatum Ui ob^cere solem\ussi Ubentisse dabit fiussomco non honoris, quem Octobris Tomus XI.

cavUlaliones,

s. r.nnathiu,

Mzkhrtcnti,.

ANNUS ECCLESIASTICUS
164
DiEsXXX
.
-

r.A

Krosseti

inscriptus est ad 20

Decembna quo
;

hssxt^^sBz
quodam
antiquo,

"'"" """" "'"" """

'

quod citatur

in

"

Memoriae Slavicae.
Petrua Rosto-

alii ad Petrum ad hanc diem, lii recensent Petro aposto orum Aprfficedentem, sancto
.

sfficulo principi sacram. Floruit

suscipiendffi fidei
pit
;

dominantibus in Uussia cum Bostovias episcoCbani BercBinepos. Qui idolorum vamtate, deque pum Cyrillum, de Leontio, Rostovi chris'tiana doctrina, et de S. disserentem audivisset, apostolo, coram Chano christian desiderium conce,

decimo tertio, fuitque Mongolis

titulo SS. apostolomonasterio exstruxit sub a quibus hac de re rum Petri et Pauli visus fuerat, et pecuYisione prffimoneri sibi fertur ad emendam terram
;

niam accepisse

templo erigendo necessariam.


principe

Ne autem in uxorem duxit, suadente Asiam rediretPetrus, frater Rostoviensi, a quo tanquam
diligebatur. Postmodum. valedixit, procreatis orbatus, mundo

uxore

filiisque

ab ea

utque voti compos

fieret. Cyrillo

Rostoviam

Baptismo redeunti sese sociura clam adjunxit. apud episcopum cura nomine Petri suscepto,
mansit usque ad

habituin provecta senectute que monastico suscepto, moest anno circiter 1290. Sepultus
obiit

ad nasterio a se coudito, ubi


scit.

hunc diem quie-

annum
li. tl.

1266,

Ignatio vero, Cyrilli successori,


Cfr
1)

quo ille obiit ecdesiam cum

rrolo;;. el

Mcnol. ad

Mi.n., pag. SlCoUoquia Orthod., 1859, mens.

5I>7 el srq.

7>]

Buslajev, Ocerki,

l.

U, a pag.

m. i) Dict.
Andreas Bogoluhemi*.

ad b. d. hag., pag. 2-27. 5) Mcnol. Vc*rs.

ad Andreas Vladimiri^e sedit ab anno 1157

annum

festum

eeu Longimani. affectus; potissimum tener erga B. Virginem solebat cujus imaginem secum iu castris ferre et prEEsidio praeliaturus. Ejusdem virginis ope insignem de Bulgaris Volgensibus reportavit memoriam victoriiim anno 11C4, in cujus rei peculiare in honorem B. M. V. Vladimiriensis institui voluit, et prima die augusti

Dolgorukii. 1174, fuitque filius Georgii Eminuit in Andrea pietas, ac

V. imaRostoviam peteret, miraculosam B. M. a Beata Yirgine in deferens ginem secum


,

loco

quodam

sistere juberi

sibi

visus est et

ecclesise

urbisquejacere fundamenta, imagine

Vladimiriam delata. In cujus visionis honorem riam aliud festum institutum est, in ISjunii obeundum, B. M.V. Bogolubensisdie anno 1174, ut vidimus supra. Obiit Andreas
interfedie 29 junii, a proceribus et cognatis peculiari officio ad diem ctus. Colitur praeterea

memo-

quotannis celebrari.
Cfrl) Anoal.,
t. 1,

Idem cum Vysegorodia


""""

Julii.
Eccl. Russ.

pag- *<0> '6' "' **-**5- ^)

nisl.

m,

pag. 224

et seq. 3) Dict.

hog

pag. 22. 4)

RulciQius, Speciiticn, pag. 27S.

DIES XXX.
ifx 0'rofJitranf).

Memoria

GP.Vind.Goth.etc.). sanctorum DUODECiMAPosTOLoacM (Omnes cum Bas. Georgii Mtha-TzmmdaDi (Iber.). SS. Euthymii, B. Petri, Ihaum Rosloviensis (Menol.). S.
,

Bx

variit.

Geoj^ii ct Joannis Iberorum (Iher.). t Pauli, ap.

Syuapensis et (Neaji.^mi. Diomcdis, Eutampii Tarsensis. Melilonis, Pelri Basilides, mart. Asclepiadis (Chifji,). f MM. Leonis el Paregorii, Paiarae in Lycia Acta SS.). t
AIexandriaefAc^a55.).

..

x.

OBSKRVANDA.
Symixis

XH

Apoilohmm

apud Griecos veterem fuisse et statim testatur, prater alia documenta SS. Patrum, SS. Apostolorum templum, omnium quee in CPoli exstiterunt, post Sophianum, ceieberrimum ac pulcherrimum. Esstruxit illud Constantinus Mygnus, statuilque, ut in eo imperatorcs ohristiaui post obitum humarentur
Solemnitatem bauc
:

Chronico Iberico cL Brossetus in lucem dedit anno 1830. A sancto Ibero sibi cognomine, qui

cum duobus
solet,

Euthymio et Joanne prodire probedistiuguendum esse suadet cognoaliis,


ss. Joannm,

quaproiiter
fuit

imperatorium coemeterium vulgo appellatum, ut fuso demon^^travit Cangius, CPolis christianjE lib. IV, p. 105 et seq. Difficile conjieienti itaque credet quis cl. Morcellio celebritatem hanc apud Latinos dudum instilutam, nounisi receutiori tevo a Grfiecis fuisse prohalam et adseitam temporibus nimirum
,

men Mtha-Tzmindani. Posterior nempe degit in Monte Atho, ibique cum SS, Joanue et Euthymio monasterii, quod in eorum memoriam hactenus Ibericum nuncupatur, auctor fuit. De
unoquoque accipe pauca. Joaunes, e civitate Tao seu Taos Car oriundus, Davidis Curopalatffi, Iberiae regis, erat consiliarius. At mox, despecta mundi gloria, (erat enim illustri genere
prognatus), monachum induit in raonasterio Colpa; unde in montem Olympum S. Joannicii Magni uomine clarum transiit, ac tandem Montem Atho petiit, Athanasii Athonici fama illectus ; cujus non consuetudine tantum, sed etiam
familiaritate usus est. Quadam die, dum Constantinopoli monasterii causam agebat apud imperatorem, proprium filium, Euthymium, ibi cum avunculo versantem , casu offendit.

Euthymxwet
Georgfu$.

Concilii Nicieni 11, quum jiim lconomachorum rabies deferhuisset (Kal. Coust., t. 11, p. 144). In Ostromirano Syuaxario et passim diserte

exprimitur numerus duodenarius quin tamen ideo non nominetur S. Paulus; cujus apostoli nomen seorsim expressum legitur in Kalendario Neapolitano marmoreo. Addatur, officii, quod in honorem SS. duodecim apostolorum recitari golet a Grfiecis, auctorem esse Theophanem, metropolitam Nicseffi, qui floruit saeculo nono.
;

Urbem nempe

adierat

Euthymius ut studia

lit-

S. Oforgiui'

Hltlta-Tzinin-

Georgium Mtha-Tzmiudanum hocdie consignatum


reperio in Kalend. Iberorum,

damu.

quod

in

terarum perficeret; quippe qui tenera adhuc esset aetate. Quibus absolutis, mundo valedixit et ipse, atque parenli suo in monasterio Athanasiano socium sese adjunxit. Interea Joaunes,
solitudinis

GB.C0-SLAVICU8.
aolitudinis amore.

165

lauram

reliquit et in

locum,

Tb exstabatTdicu a, Uvera SenUn^

e monacho qui eam excidicta. cum fiiio secessit, nactus est adeo frequeutes, ibraue brevi^ocios fundamenta ut Smplioris ecclesiS et monasteni

iacere coactus fuerit. Quainre "v^- exercitus huit Toroicium iberum, qui, e duce DUll iOrOlClum luciuiu, 4"ii ^
bellicis non sanffuinis nobilitate erat illustris

adjutorem ha-

Jcrosolymam adire, et loca et in "^"tem sanctum sancta adorare trapergere perm.ssus est, quo Euthymu fama sanctum v.rum in v.vis non reper t, hebatur. At mansittaraeuinmonasteriolberorum.fratriDUS mansit tameu in monasterio IWum^. fratnbtjs virtutum exempla praebens tanta, ut ecclesi ab eis brevi praefectus sit et ad sacerdotmm
annos
tres.

Tum
;

DiuXXX
JlMI.

qum

monachus, tropais

mmus quam qum etiam,


;

imperatnce dum in Monte Alho morabatur, ab iterum miIberiffi rege, Theophania, suadeute adversus Persas, imlitum dux coustitutus fuit quibus devictis ense. perium hello invadentes Atho redut atque Que deposito, in Montem iu Iberorum usum eduxerat ionasterium, quod
;

ibique rehq""m Joannes, splendide ornavit, Non diu superstes fuit beuevitae sni mansit. at antequam factori suo Joannes;

e^^

promotus. Eutliymii cxemplo, plurima voUimiua iberice conscripsit synaxariura uempe, aliosque libros liturgicos, Meuffiorura partem, commeptarios in Genesim, et epistolas universas multa in linguam Ibericam convertit prseterea fundatoribus et originibus scripto de mouasterii mandavit. Joannis et Euthymii corpora in uovam ecclesiam Assumptiouis transferenda cuipsam vero ecclesiam plumbeo tecto ravit munivit. Narratur insuper Slavos in Livadia degentes, homines admodum rudes, ab idolorum
;

ui. ^^^ turoue a monacms Aiuuuiuia, cum Euthymio. Bexit h.c monasteMaii una annos qumderium a patre sibi concreditum, quotneciUe soli, sedet csteris omnibus cim;
.

--

prtEfu.sse d,c tur. nuot in Monte exstabant,

Quamvis autem hegumeni ouris in usum retur, tamenmultos libros


;

varie distinege.n.t>s
su^ie

iiui.^, sede in Monte iMgronxa, luvcncuuio hicubrationibus aut potius in recognoscendis Euthymii totus fuit, eas expolieus, exornans, accudictionem, constructionemque verborura ut, Georratissime castigans. Unde factnm est, propagatis, fama gii scriptis per monasteria praequoque manaretad Iberiam usque,auctoris

seleota scilicet paconscripsit, prssertim pios sanctorum et, quod caput trum opera, vitasque Grxca ingua in Iber.. est, sc^pturas sacras, e

cai non
e

ineleganter transul.t; quapropter scr.ptorieeleberrimis undecimi siECuli unus In quo labore socios habuit bu habetuVasuis. bus babetur a suis.

Ecclesiffl Ibesentiam expetentibus non solum rege Bagrato 111. ricJE prJESulibus, sed etiRm ubi magno Perrexit itaque in patriaro Georgius, vero a rege honore ab omnibus, potissimum exceptus est, omnimatre ejus et Maria consihorum ca^-us eu ..u. ...^ ..^ busque carus effectus tura ob

A-i-.iS- Nmo-Tz Joannem Gerdzelidzen, q"*


Arsenmm
,

We

episcu<j;uui

j.^i"v x^^

pruaeui-iaui

uu.').ii">H"^

^'"rrrPolim Tandem CPo m prope monasterium agebant. monasterii c^usa profectus, cum negotiorum insedens qufdam die per plateas urb.s equo gravue terram ab eo .dejectus ^rocederet, in Deo reddid.t que I.BSUS, non multo post ammam CPoli in die 13 Maii Corpus ejus, anno 10^6,

orphaPJ,",te7rop'ter mise^icorLra^erga orpha maxime propter misericordiara erga Quos, raagnonumerocongregatos.htteras nosac singulari cura excolebat.

r'*-'

'

^^^
,

docebat ipsemet

a liabyMansitin Iberio auuos quinque, donec Alp-Arslano, qui Ibermra mvasit, loniffi rege montem Atho iterum fuerit deturbatus. Itaque comitantibus orphanorum statuit

repetere

A.sumpt. l^t;.H^cc.esiaB,M.^inc.losA.sumi.. rm'a oH erciesia B. M. i- -1^' utuVp^arJa *--'^r.- M?. '"n"r:n^ quoque pauca gro"co dUu^ st. De Georgio

suorum turmis. AtDeo secusvolente, anno lObG. morbo correptus placide obdorraivi eccleMontera avectus die 28 iunii. atquc in

CPol

levi

^?-

j^

'

sunt. Et primo ^l-^^^J^fZ^f^Tl Euthjm.o .n re oportet a Georgiosen.ore, qu. atque hmc monasterio fuit suocessor, eendo Tr.a et a, Natus erat fuquandiu moderator. anuo 1014, parentibus piis, Jacobo et Mar.a, a ^on su, noI. Septeno.s

f^Hbanda

ecclesiam As,sumpt.onis ecdesiam Assum^^^^ seauente sequente in us ,.na in Lrmoreo sepulcro P"s. aTlatusac et Torn.cio. I'acta quicumfrati-e suo Joanne uitha^csolemnistranslatio d.e 25 ma..;

-^e

"= undeanno -ajorem majorem


28,

proxime

deS

ueque verum neque hoc die colitur,

quo

ob..

fmperante ciorgio mine Thecls, quse

Sam-izkhein monaster.o aslumpserat, traditur educandus tens ve?um mouaster.o B^ M. tatis deoimo .n
;

colleg.o sacer est; led 30 Junii, qui apostolorum propter exim.a scnp a nunrpostolus Iberia. do fundatonbus cnoatus et ipse. Atque hsc Iberorumlutncient. Plura qu. volet Znasterii Vita a Patnarcha Iberue

periet tum

in

eorum

tum

ar.one excu^ Khakhulensi, a sene quodam H' abductus, ubi l.tteratus est ac tandem CPol.m

an.io

rum Gr^arum

"tonaTe' redux,monastednodecim impendit. Inpatr.am nomen ded.t, jb-q^f"'^^". rioKhakhulensi natus viginti qum ab Hilarione accepit, annos M^^st"^""' '''^"^ relicto coetu, iu que; mox, fixit non proe"! io; profectusest,sedemque sterioS. Komani.sociusfactus o"J"^f" f "'j^t a cujus nutu pependit natione Iberi
Georgii,
:

et

philosophi

suo Be^sarione conscripta, quam diem tum .n Pater co didit M..raviev ad hunc denique in V.ta Montis Atho ad 13 Maii ; tum qux tameu in p unbus mss monast'e?UIberici et acc.rate al.quan^cis ^se invicem dissident 10C.3 a se luvi^cm Eostov.ensi
; ;

'd' ^

i.

p,,.

^ctum^^rre

Diomede^
:

ct 'ocii ejus
>uit

eTsun? G^r^ci, non, passi ; de quorum agone

"- -t 'oco

martytempore

,s.

o,W.

,.,.,.

cfr Act. SS., p. 571.

-m-^
MENSIS JULIUS.

166
D\t>
I

ANNUS ECCLESIASTICUS

ET

II

icm.

M ENSIS

JULIUS

-.'NjnAAAAAAAAA^-'

DIES PRIMUS.
Ex
Bx
Ostromi

rano.

mrii.

S. Polili, pueri

M-oKU SS. AK.KOVK0..M Cos.. ^ D.MUM. M.KX. fi^a Med. Taur. II. Onffl. Sir,n. Maz.). ^t pS ofrpaS-,f. Hor. Prol. Kal. cum Bas. Kal)
(Men.

omnes cumBas. CP. GP.Pg. Vind.

ni/ iric^ts^ir^!'^ MM. Nicomedi (Clar. t VigfDTquinqre

CrU ^^

profuudum rivum (Mg). - Leo(0,.^- Ma.l t Mauncu, m. (Sirm. CUffl.).


b.meon.s Sal.
(Strl.).

Div.). t

OBSERVANDA.
SS.

Connai

Damianu.

passione SS. CosHorol- Prol. etaliisadditur me el Damiani In vocantur in Qui RomcV passi sunt; Romam in Vindobouenei, rwv tto fwTernobiensi, uti

SoliMst.

etRum. agunt de

commemoratio In CP. et Naniano fit uuda tuv avapyupwv. At alibi SS Anargyrorum, consignatur dedicaiio ecclesias SS. Cosm^ et est /Jajnmni. nimirum Cepbaloedi ; quod vero Ostrosimilius et videtur indicari in Synaxario sig-naiu quo, nou secus ac in CP., mirano autem tur sola memoria, nou passio. Diximus
/jtV-;.
:

alicubi
SH/lllt.

non

fuisse

horum nominum martyres

Testatur Baronius, ag:i hoc die in Menologio Grfficorum, de Simeone puta Sirletiano, quod solum, latine ex Menseis
aliosprffiter Arabes.

redditum, prae manibus habebat. Jamvero Menologia et Menaea, sive Graeca sive Slayica omfuit, ag-unt nia, quotquot inspicere mihi datum Errorem suum S. Simeone Salo die xxi Julii. de in fastos Latinos invexit clariss. Baronius, et ita orta esse videtur diversitas dierum, quibus memoria hujus sancti celebratur apud Latinos etGraecos. l'ieri tamen potuit, ut in codice aliquo ms. revera notatus fuerit dies 1 (a) pro vig*esimo primo (/.a), oscitantia amanuensis. Videsis qua^ hac de readnotaveruntBollandiani ad diem primam Julii. pag, 130. S. Petri, patricii, S.PctriraVitam exMenaeismss. Mediolanensibus desum- trieii. ptam legere poterit qui volet in Act. SS., pag". 290 et seq. In Taur. II memoratur die 3 hujus.

DIES
Ex Oitromirann.

II.

Bx

varii$.

Mg. etc). XJei'ositio TUNic^ SS- Deipar* in Blachernis (Omnes cum Bas. CP. GP. Vind. cum Bas. Max. Dom. Med. Chiffl, S. Juvenalii, palr. Jerosolym. (Men. Kal. ProL et Hor. Kioviensis (Kalend.). Mg.]. Feslum iconis B. iM. V. Achlyrcnsis (Kalend.). Obilus Pholii. metr. el Martiniani t Quinti, niart. (Med, Taur. t Hyacinlhi, rar. in Phrygia (Bas.). t Processi
Sirm.
Chiffl.).

OBSEKVANDA.
Depotitio
Ttt~
>'

icx

li.

W.

In Kalendario CPolitano Morcellii agitur de translatione monumenti graece a-opo;) Blacher[

diem

naruin.

De vestibus SS. Deiparse in hac celeberrima aede asservatis fuse agit Cangius in Notis ad Alexiadem, pag". 329, edit. regiae. Secunda depositiosacrffi vestis commemoraturdieultima
Augusti. Exstat Mosquae ecclesia, in ipsomet palatio exstructa tempore Basilii coffuomento Cfeci, et anuo 1526 consecrata. Est ibidem, teste

K(t.i

H.

V.

Akhtyremi:

Kalend.pag. 279, et aliaEcclesia B. M. Akhtyrcnsi sacra, in qua hodie peculiari solemnitate


recolitur apparitio imaginis Akhtyrensisdictse.

Apparitionis tempus figunt auctores ad


1739. Cfr

annum

Gloria B. M. V-, part. De S. Juvenalio, ^ j,,,,,,,-. patriarcha, plura disserere vetat erudita tractatio, que inserta est in Actis SS., Jul. tom. VII, Quemadmodum tempore pitiis ,neir. pag. 855 8ti3. SS. Cyrilli et Methodii inconsutilem Christi Do- /{iavieusis. mini vestem sacram, Ecclesiae, inquam, unitatem scindere attentavit Photius , patriarcha, ita ineunte saeculo xv unioni infestissimum sese probavit Vhotius, metr. Kioviensis, non serael jam commemoratus. Cujus obitum recolunt Russi hodie, corporis vero transiationem 27 Maii ; iterum redibit 5 Octobris.
et opus inscriptum
:

III, sect. III, p. 90 et seq.

Menologium Versinskianum ad hanc

AA^emox*ia,e
Phfilius,

Slavicae.
git Kulcinius, Speciminis sui pag. 120, cujus

me-

tropoliin Kiovieh$i$.

metropolita, superiusadnotavimus, eadem in Photium hunc omnino quadrant. Nerape queraadmodum ille, ita et
iste

QuaedeJona,

verba huc referre minime gravabor


ait,

Photius,

Ecclesiam
rexit.

quam
tam

Praefit

viginti scilicet

Kioviensem turbavit potius, autem per annos unum et ab anno UIO, quo in metropoli1

ad Kioviensem promotus sedem, ccepit Russiam schismate graecanico inficere, tfiesauros S. Sophise expilare, census ecclesise meiropolitange emungere ac dilapidare, jamque cum omnia fere sacra cimelia etprcecipue mappam, scutellas et sandalia B, Virginis
^

a Matthceo, patriarcha, creatus fuerat, ad

annum

aut 2 julii. Erat autera Photius Graecia oriundus, et in Palestiua

1431, quo obiit, die

apud Acacium, episcopum, educatus ubi et monachum induil anno lUO, dum adliuc juve*
;

nili setate floreret.Photii

gesta breviter peratrin-

auro gemmisque pretiosis affabre exornata in Grgeciam exportasset, episcopi Rutheni iam gravibus occurrentes damnis, celebraia synodo Novgorodensi in Lithuania, Aiexandro

GR^CO-SLAVICUS.
dro ViioldOy magno LUuanorum duce, Photium muUorum et magnOrum criminum
Cfr \) Prolog ad 17

167
Dieslll
ET

reum, sede metropolitana removerunt. Acta hxc sunt anno 1415, die 15 decembris.
:>)

IV ivUl.

Mmi.

2)

CoUoq. orthod., 1860, Septcmb.

Prospectus, no 95. <] Philaret., Hisl. Eccl.,


VII, pag. 47 el scq.

||I,

1-8, 12, 97,

1S9et

passiin. 5) Macarius, ia opere periodico iTccnyia Zapiiki,

l.

Ottromira-

num.

Ex

vari.

S Hyacinlbi, cubicularii elmart. (Mst. Tem. Par. Rum. Ng, 1, Chil Men. ProL Hor Kal. Leop. etc ,cum Bas GP, Goth. Vind. Pg. Msq. Maz. Dom, Chiffl, Mg.). SS. MM. Marci et Mocii [Prol. Kal. cum Bas. Med. Taur. Maz. Chiffi. SirL), S. Aniceti, marl. (Par.). S.Analoli, patr. CPolilani ('Men. Proi. Pp. Kal. Hor. Dom. Sirm. Maz.). SS. MM. Tlieodoii et
TheodotiaB, Diomedis,EuIampii,Asclepidioli et Golinduclia^i^fi^a^. et ProL cumBas. Chiffl.Maz. Mg.).S. Alexandri, heg. et fundaloris Acoimeidir um [Meti. KaL). Translatio corporis Philippi, melr. Kioviae fiTa^Pro^.). Obitus Basilii et Constanlini, principum Jaroslavi [Kalend). f Thomae, mart. (Neap.). t Petri, patricii (Taur. I).

DIES
ACAT.

III.

OBSERVANDA.
s.

Hyacinthtit,

distincti
.SJ>.

Plures sunt sancti martyresHyaciDthi nomine quos nominis fama prseit hodiernus, ;

Caesareae in
Thendolus

S.

Cappadocia martyrium passus. Theodotus et Theodotia in Prologo iterum

et Tlieodotia.

ss.

Moreiw

rt

Mnriits.

referuntur die sequenti cum brevi encoraio. In Kal, omnino omissi sunt, uti Diomedes et alii Marcum et Mocium jq Basiliauo Menologio. ad hunc diem proferunt libri Grjecorum Slavo-

turnomenMocii:scribiturnamqueinKalendariis Mochius, Mucius, Mucianus. Apprime distingueudusestS, Anatolius, CPolitamis, ab Anatolio, episcopo Laodiceae, quem hoc eodem die referunt fasti quidam ex Kusebii Chronico. Ab accusationibus, qu adversus sanctum patriar-

s. Anaioiiu$f

r"'-

'^''*-

cham cougeri

solent, liberant eura Bollandiani in peculiari inquisitione ; quam hac de re insti-

rumque

liturgrici

minant u SS. Maroo

fere omnes, probeque discriet Marcelliano, quicolun-

tur 18 Junii et iterum 28 Decembris ; verum hoece ultimos eosdem omnino esse ac hodiernos, conjectura est cl. Mazochii, cui equidem subscribere non repugnabo. Sane hodiernum synasarium SS.Marci et Mocii,prout in Prologo legitur, per omnia convenitcum encomio SS. Marci et Marcelliani latino, ututrumqueconferenti persuasum erit.Aliunde variis modis effer-

tuerunt, pafi-. G52 et seq., addita ejusdem Vita, auctore anonymOjpag-. 69. Cfr etiam Acta SS., Febr. 1. 1, pag:; 357, iit. F. TrHnslatio corporis Philippi, metropitae, e monasterio Solovecensi Mosquam factaest auuo 1652. S. Thomam, apostolum, referuut qusedam Kalendaria Copticaet MartyroIogiaLatina,testibus Bollandianis. An autera sit idem ac S. Thomas,martyr, marmori Neap. inaculptus, non constat.

'''"''>/'".
"'.""''

'^*"^*^^-

*'*'

^'

""''

"'""'"'"'

Memoriae Slavicae.
tiasUhtsej

Cousiantimis,
Jaroslavix
ducfei.

^r^biit Basilius, Vsevolodii ducis JaroslavienV^sis filius, auiio salutis 1249 VladimirisB, unde corpus Jaroslaviam translatum et simul
Cfr Dict. hag.. pag. ^i
ct

cum reliquiis B. Constantini, Muromensis, de quo vide ad 21 maii, conditum est in sacello ecclesiae cathedralis utriusque nomini dicato.

Menol. ad h.

d.

Jfiaruiefi

Salut,

Floruit Joannes
tia orationis et

aaeculo

decimo sexto, non

dig"itisque plures annulos eeneos gestans, g:Io-

ilotqucnsis

ignobili genere Vologdae ortus.


dilig"entia vacavit,

Ab

adolescen-

abstinentice exercitiis

summa
ciliciis

novio,

bulosque ligneos volvens manu. Boriso Goduthronum eo tempore usurpanti, faci-

catenis ferreis et

nora in faciem

summa

libertate exprobravit,

corpus suum edomans. bat, perplateas publicas incedere solitus est crinibus dijectis, vesteque tenuissima indutus, imo pene nudus, etiam frigore saeviente,
Mosquae,
Cfr
Dict. hag., pag. 154.

ubi degfe-

variasque calamitates gfenti suae imminentea publiceprgenuntiavit. Tandem anno 1589 Mosqu3p obiit et in ecclesia Patrocinii
pultusfuit.
l*.

M. V, se-

DIES
Otlroinira~

IV..

';'x

variit.

Tern. ei reliqui cum Bas. GP. Vind. Goth. Pg. Msq. Kalxum BasMan. Flor. Nan. Dom. Maz Mg.). S. Theodori, ep.Cyreneorum et mart. (ProL matris S. Simeonis in monte Mirabili {Men. Og. et Pp. Med. Taur. Chiffi. Maz.). S. Marthie, KaL Hor. ProL). S. Simeonis in nionle Mirabili (Pp.) SS. MAI Thcodoti et Tlieodotiae (ProL Kal.cum Dom.). Inventio corporis Euthymii S\X'nitA\'\d&(KaL ProL). niart. (Mg.).i Marci {Med. t MarlhB. matris S. Simeonis Stylilie (Mg. Dom.). t Theodoti, Taur. Maz.) t Arsa;, Cyprilhx^ et Lucise {Chiffi. Mflc.). t Asclepia?, thaum. (Maz. ChiffL Sirm.). t Theophili, mr. {Chiffi. Maz. Sirm.). f Menigni, mr. {Chiffi. Maz. Sirm.). t Procopius, abb. Sazaviae (AcL SS.). t Lampadi IrenO|)olilani (Bas.). t Donati,ep. (Neap. Nan.Sirm.
S. Andreje, archiep. Cretensis (Mst.

ACAT

Dom. Maz.

Mg.).

OBSERVANDA.
S.
S.

Simron.

SS,, pag. 44.

Andreas vindicatur amonothelismo inAct. Simeou in monte Mirabili nus-

piara alibi

commemoratur hoc dieprseterquam incodicemss. quem BoUendiauis Mosquasubmiserat

ANNUS ECCLESIASTICUS
168
DiBsV.
. .
.

^.ti

in

marmore Neap. insculpt^ intelheren-

s.

Donat^.

ivm.
S. Uartfin,

hancTnoque
H
,.
1

'ver s?m'^

Mensa Grsca srtembris. Proinde errasse " t Pr^sertim cum Mar ham maSim^ Th.um^referun
cr
t

vocari

Martham d.cemus

al.b.

rocoP^
^"

e ^""

.^^^^ ^
j

qnibusdam

ritu slav.co sacra

r**,.,

"emS

.^^^^^^

Bemens.s, saep.us cese.jmo^^^ aacto?em quantum ad priormcodicispartem.qu.Cyrilhc.scharacter.bus


^t Evang-elii

u?e hibeSodieNn Men.is Donato ,- Nomine ds Impressis, simul cum S

JCir

Gr.-

conscnpta

est.

DIES
OnlrotJiiro-

V.

num.

Em

variit.

M.^ \ ^Tc^^r.vd,?mal^^S Chiffl.Med.Mg.Marg^^.S.^U^r^^^^^^^^^^


j^

ACAT.

La.npadi

Prol.Kal.Bor.Kiov.cum Nan. Vind.Maz. Chil Leop. Simeonis in monleM.rabiU (Rum.


(Sik<.

Mg.).S^ Bas. Maz. Mg.). cum Bas. Nan.Maz. Coisl f s''r,r teTeu Cyprilterflor. Kal. cum Kal. cum Bas. Sirm. ^^^^^l-f^^^^^Jj^^^lf^H" !:. Ath. cum Sirm. Maz.Chiffl. (Hor.
Athcn.c. et b. A.i.anasii
sis {.Prol.

cm

StVm.).

S. Agnelis,

mart.

.'^'P'''"^"/ ^''.^f 'J.n ^^/


'^,,.

Inventio corporis Sergii Radonez^ensa,.

SFiri;nSSB.a.;:s:,s:t'Kcop,i^ ir;^- ^'"); f "'"' ," aposiolorum. Meliiodii, Slav.ca; gent.s


'

,^m.

eisoc.fStrm.Chtfft. (Chiffi.Sirm.)nm. Slephani.ep., Jihesn

trypt.).

OBSERVANDA.
S.

ijimpadM.

qui ajuventute S Lampadus, thaumaturgus, addictus, ad senectutem usque in poenitentiffi Basilu spelunca degisse perhibetur, in Menol. Irenopolitanus, non secus ac in iionuncuputur
rol

S5. Athanaiiu c/

Pefm*

;lf/ionici.

Porajovenei et Kalend. Kioviensi.^^^am;)^suut veri dius, Lamhadus, Lampus corruptelae Celeberrimum ascetarum Montis nominis. hoc Athopar, Petrum et Athanasium, referunt KalendHfia qusedam, inter qus principem die locnm obtinet Typicon Chilandariensis monasolum Athasterii, sjecuIo xiv scriptum. Caetera nasium produnt eam, ut opinor, ob causain, Vetrus peculiari festivitate celebratur

diptycho CPocuius effiffiem se invenisse ait GrEecorum sanctos litano post alios illustres alibi espressum. Fatetur tamen se nuspmm aut gesta; equileffissehujusmodi sancti Vitam dem ne cog*nomenti qnidem illius vestigrmm nomen Athanareperi in diptycho sed nudum eumdem esse reor ac sanctum Atliasii- quem propter nasium.in Paulopetrio dictum, atque
;

ea quae pro cultu

imaginum

toleraverat conles-

In Horol. Pocajovensi scris titulo ornatum. conjunctim reteet Kalendario Mosquae excuso intelet Cyrilla; at S. Agnetem runtur SS.Anna

s.

iincs. Ayn

quod

S.

Kalendana lie:endam esse testantur caetera

et

hujus 12 Junii, utihodie S. Athanasius. Breve encomium, ex Menfeis GrfEcis depromptum, dederunt latine Bollandiani, lon^iorera sancti
"Vitam libenterdaturi.si eam priE manibus buissent. Jam vero valde prolixa est illa, quam Slavonico idiomate vulgavit auctor Menologii Mosquensis, Russicam vero fecit Paterici Athonici translator incertus, ex libro KaXo/.arftvr; dicto ; nec, ut opinor, diversa a volumine illo abunde concinnato, cujus mentio injecta est in encomio Menieorum contractiore, imo et in

quibus Mensea sive Graecorum sive Slavica, in qmn praeterea seorsim a S. Cyrilla prodit ;

ha-

Agna Svnaxario Sparwenfeldiano occurnt S. qu nominis forma inter Ag-netem et Annam Q/,na.u, Cyprianus Novus seu inceditveluti media. commemoratur Nov^u. Junior, Montis Atho alumnus, Athonico, ad hunc diem quoU oli in Paterico 1G79. Non capite truncatus est a Turcis, anno expiandEe ^ratia, ut tot alii ejusdem apostasife

scholae

narratione Menologrii Mosquensis. Occasione S Athanasii Athonici meminit Papebrochius alteriusAthanasii in arbore dicti, ev t dhd^w
;

iDCidit. abreptus, in necem irruit potius quam CyJunior nuncupatur, quo discernatur a b. Canhaginensi. priano

studio alumni, sed nimio perfectionis

Memoriae Slavicae.
SS. C*iriUu
et

tlelhodiu$.

-^uoniam contentis nobisessenon licetvulVjgari SS Cyrilli et Methodii encomio, viaum estTioc loco edere syllogen eorum gestorum non juxta utramque legendam Pannonicam quod ItaUcae prseferanda sit, sed quod Latinis
;

suscepit
tinus,

quorumnatu minimusfuit Constan(C).

vulgo philosophus dictus anno ffitatis septimo in somniis


ex pluribus
oblatis sibi

Qui puer

sibi visus est

vlrginibus delegisse

unam,

mirre pulchritudinis,

nomine Sophiam

fere ignola est. Particulas, littera

majuscula

(C)

signatas, ex S. Cyrilli, Uttera (M) ex S.Methodii

legenda excerpsimus es ambobus unam epitomen componentes. Constantinus itaque et Methodius, Thessalonicenses, floruerunt tempore MichaeUs, imperatoris (M). Pater, nomine
;

Utteseu Sapientiam. Non malum omen. In rario ludo profecit prae omnibus in librorum ex scientia. (Hinc sequens troparium, quod SapienHorologio Pecajoviensi latine profero: tiam in sororem ab incunabilis sollerter
elegisti
tibi,

divina

loqttens,

cum

prse-

Leo,

vir

bonus

et

copiosus,

et

drungarii
fiUos

munere fungens, ex uxore Maria septem

castse; clare vidisses eam in forma virginis tuam ingehanc igiiur amplectens, animam

niumque

GR^CO-SLAVICUS.

169
^*^^

mumque Quum
petus

veluti aureis monilibus Oimasti, factusque es in terris^ o beate, tanquam alter


Ci/rillus, utpote re et

lus

nomine sapientissimus.)
exiisset juvenis
;

autem aliquando
abstulisset

cum

falcone suo, venationis gratia

ventique im-

avem, tanto animi moerore

correptus est, ut, oblectamento hoc derelicto,

ire ad Khozaros, a quibus viri eruditi expetebantur, qui eos primo quidem ab Heetiara a Saracenis defendereut, brffiis, tura religionera suam illic certatim obtrudentibus. Iter iniit Constantinus, pervenitque Chersonam ubi PlebrtEorum sermonem didicit et libros, insuper et octo grammatices partes
; ;

Ji'-"-

impensius studiis iucubuerit. Prsesertim vero


delectabatur ediscendis
Theolog:i
;

transtulit
sit.

operibus

S.

Gregorii

et

cum adhuc juveuis


S.
:

esset, parieti

mansionis suse has

signo salutis suppositas, exaravit " o Gregori carne quidem homo, anima vero angele etenim licet corpore humano indutus sis, angelus taGregorii laudes,
! !

unde majorem intelligentiam hauIbidem quoque Samaritanam linguam didicit reperitque Evangelium et psalterium sermone Kussico scripta quam linguam item
; ;
;

didicit.

Persuasit etiam

archiepiscopo Cherreliquias,
re

souensi ut S, Clementis
latentes, exquireret.

men

apparuisti;

seraphim,

nnm labia tua, quemadmodum Deum glorificant, totumque terrailluminant, rectae fidei vias edo-

in mari agens biographus, meminit fusioris scripti cujusdam de inventis reliquiis S. Clementis his verbis

Qua de

rum orbem

queraadmodum,

ait,

scribitur in

cendo. Quare et rae,

cum amore

et fide

ad

te

Inventione.
sonaj

recurrentem, suscipe, illumina et erudi (C). Cum vero fama de sapientia et studiis Constantini ad aures imperatorii oeconcmi seu
logothetae
pervenisset,
filio
;

" Constantino et morantibus, Khozarorum

ejusdem Methodio Cher-

dux urbem

arcessitur

ab

eo

ut

cum

imperatoris

simul

litteras

disceret.

ubi magistris traditus Veuit itaque CPolim est.Trium mensium spatio totam grammaticam emensus, ad alia ediscenda progressus est.

christianam erat invasurus, nisi Constantini precibus ei suaderetur ut cives in pace relinqueret. Chersona ad Khozaros proficiscens, Constantinus obviam venit Uugris a quibus tamen nil mali passus abire permissus est (C).
;

Homerum
prgeterca

et georaetriamj

dialecticam et phiet

losophiara apud

Leouem
:

Photium

didicit

Tandem, nave ascensa, iter Khozarikum iniit ille idem, Paludem Maeotidem et Caspias portas, in monte Caucaso sitas, invisurus. Quum adKhozaros venit, disputationes cum sapientibus eorum, Judaeis
-

rhetoricam,

arithmeticam, astrono-

et Saracenis,

Mahumedi

simul autem in humilitate et musicam modestia se exercuit (C). Ita comparatum, logotheta praeposuit eum super domum suam, concessa siraul liceutia iutroeundi palatium

miam
et

placita sectantibus, habuit

apud ducera Kho-

zarorum. Contra Judaeos disputans, indicat alicubi verba Aquilae, cujus versio S. Scripturae
in siugulari

veneratioue

erat

apud Judaeos.
dicit biogra-

imperatoris
in

cum

fiducia fC}.

Voluit insuper ei

Disputationis seriem coutesens,

uxorem dare suam filiastram, adjecta pollicitatione se partem principatus et dignitatera

phus, se
suisse,
git,

"

ex raultis pauca brevitatis causa po-

strategi

ab

Quae

quum

rejecisset

imperatore impetraturum. juvenis magnanimiter,


et sacerdotio

ne oblivioni res daretur. Si "vero, sic perhas sanctas orationes desideratis, iutegras
;

invenietis in libris ab eo scriptis

at

ab archiefra-

statuit

eum, monachatu

auctum,

piscopo Methodio, Constantini Philosophi


tre,

bibliothecae

patriarchicse ad S. Sophiae preei^o-

nostroque
partes

magistro, translatas atque in


Finis fructus

nere. Quod et fecit. Non multum tamen temporis commoratus est illic Cyrillus, sed trans Mare Angustum (Uzkoe) clam abiit, et inquo-

octo

divisas.

harum

disputationum fuit iste, ut, data cuivis licentia petendi baptismum, baptizati fueriul viri
ducenti circiter et ut illis qui christianam religionem cum Khozarica, Judaica aut Mahume;

dam monasterio

sese

abdidit, ita ut

non

nisi

post sex menses fuerit detectus. Constantinopolim redux, nunquam adduci potuit, ut pri-

mum

servitium
accipere

munus

magistri tamen resumeret cives et et philosophiam


;

dica permutarent, capilalis poena fuerit indicta.Denique inpatriam rediitConstantinus, do-

alienigenas docere non recusavit (C). Hoo tempore Constantinus, setate adhuc juvenis,

norum loco Khozarorum

viginti captivis Graecis

a duce

disputationem iniit, imperatoris jussu, cum patriarcha Janne (seu Joanne) propter pravas de sanctis imaginibus doctrinas sede pulso (C)._

impetratis (C). In reditu, cura siti preraeretur, aquam salsam in dulcem precibus ad Deum fusis mutavit. Chersonae mortem pro-

ximam
sis;

prjedixit archiepiscopi gentis Phullen-

quse gens videtur


;

eadem

esse ac civitas

Cum

autem annum

attigisset

vigesimum

quartura, missus est simul cum Gregorio Asyncrito ad Saracenos, quibus iraperabat Araarus quidam. Missionis occasionem prsebuit provo-

Philla ('I'uXX^) de qua mentio fit in VitaS.JoannisGothi finem quoque imposuit cultuisuper;

stitioso,

quem

qucrcui

magmemolis reddebant
ad Constandi-

indigenae,
ffides

praecisa arbore. CPolim redux,

Saracenis facta, ut certamen cum iis iniretur de religione Christiana. Victor e certamine exiit Constantinus, postquam de vecatio, a

SS. Apostolorum moratus est


(C).

tinus

Methodio vero,

episcopalem

neno ab
illffisus

(C). Finita

hostibus sibi porrecto triumphasset hac missione, ut solitariam


solique
vacaret, abiit ad
in
in

gnitatem recusanti, datum est monasterium Polychron, ubi septuaginta sodales numerabantur (M). Quo tempore Constantinus interpretatus esse dicitur S. Sophiae licis templi
potuerat.
Inscriptio ista
(C)
;

Deo fratrem suum Methodium pum (C). Methodius enim


vitam
iniret

montem Olymmontem hunc,


secesserat, prior

quam nemo

inscriptionem calegere

ubi

sancti

patres
factus,

habitant

annos (M). Uterque principatum Slavonise tenuisset frater tempus insumebat orationi, vigiliisef donec quietem turbavit novum jejuniis (C) mandatura, quo jubebatur Cyrilimperatoris

monachus

postquam

plures

exarata fuisse diciSamaritanis tribus in " Calix partibus. In prima uempe legebatur
tur litteris nebriEcis et
;

prophetiza, donec luceat stella. mi, calix mi potionem sis, domino primogenito nocte In vigilanti. In secunda : Factus est, ut Do!

minus gustaret

arborem, Bibe et inebria

et

lietitia

designare spatmm ad Chr.stum duaoannoi^ re%i Salomonis ab anno^2 Jesu ^...hetiam continere de

2e
,?;

um hupc

empo

vosea

'^^^^^^ secundum
,,,.

omma

Ecclezrf

J/" j^^f *'* ''"^


est,

em .anc^ Mta

S?

misit ad >n>perato em um Moravis, legatos virum a hquem ido Michaelem, rogans ut

Hoc^tlpore Eostislaus, primoribus sms onsilio inito cum

Moravi.
et

divina gratta el sancti tinus Philosophus quis alius ccepit ; item

sicuttConstan. ,,r....r ,;,,,,. cuit Co)W<ancum Uturgiaet baptismo, Cle-

qu destinaret, neum, adeoque episcopum ^"^i^^^^' "^P\'"^^ gentem Moravam, licet M sit fidem christianam (C). edoceret veram Thessalon ca utpote Michael ambos fratres. Slavica lingua bene
oriundos,

mentis invocalione orthodoxe docere stt sanctio potuerit digneet omm cal\^^^^Jo a Deo el a nob^s et ab ^^^^^^^^stoUcaecclesia^utfacilevrsecepta morem, dmna d^scatis, Hunc unum servate et Evan^ .^^^ .^^^ ^^^^^^^ Apos^oius ^.^ ^ioi^enice, ut zmpleatur ^^^

.^^^

ac

proinde

loquentes
ffigrolaret,

CoDStantiuus Philosophus, sed non recusavit missionem,

ncex
pre-

^^^.^^^ ^^^,- ^^^ verbum Scripturi.


ffentes, et alibi
.. _7.-j...

Laudate Dominum omnes hnn^r,*> innnphnntur vanis hn* Omnes loquebantur


,

fiogendas Slavica. Utteeibus fusis, illico in scripsitque ras incubuit, 'oa^^/VttPH? d! httens di donis imperatons et et ita lium

guis

tatus^iterMoravicumsuscepitiC),

Method.o

veneratione exceptus fuit comite (M). Magna usui Adversarii Slavic^ hngu^ a Kostislao (C). omnibus varii. Kesist.t ohstunt. Errores eorum et post qu'^*^^^'^^^ '^''; ConstaDtiuus secundum (M)). liomam (triginta sex tantum quinKoceh proticiscitur, qui ei
;

discipulis (eorum), auvos venientibus aut ex avertentibus, ausus fuerit res suas a veritate seducere, literas secus (agendo) ws in errores vituperando, sit excommumlingu^ vestrx
catus; sed

dabat magnaha Dei,prout Spiritus Sanctus ex doctoribus ad eloqui iUis. Si quis autem

tantum injudicium tradatur


^

eccleet

^^^ ^^^^^^ resipuerit si%y donec ^^^


fiWOyj\J'

; ^

istienim sunt lupi,


filii

nonoves;quosconvenitafructibuseorumco\J

vr cavere.Vos autem, ^^^^^^^^^ -v^


\/

carissimi,

ner ditiones Iter Romaquaginta discipulos adjungit (C). Bomam arnum Disputatio Venetiis habita. Ordinari voluit suos disci-

^_.j,.^,,^^,^^^,^ Dei, ^ec institutioneyn ecaudiatisprxcepta r^^i nec

cessuntur(Cet M). pulosS.Methodius


rogantibus sanctis

Rostislaus et Kocelus, apostohs, nongentos capti(C).

vert adoractesixrepudietis, ut inveniamini caslestis et omnium tores Dei, patris nostri Methodius honorifice exceptus

sanclorum
in ditione

(M).

Koceh,

mox

remittitur

Romam

ut sa-

Excipiuntur Romffi ab vos Grfficos Uberarunt. celebrant Missam slavomce, ^driano papa bibhotheadsistentibus Arsenio et Anastasio
;

pannonicam S. Ancretur episcopus in sedem nuspiam Et factumest ita (M). (Quae res
dronici.

cario.

Adsunt item Eormosus et Gaudencus, 868, non 869. episcopi. Agebatur tum annus

Romano ponMethodius factus est sacerdos a adversanos, qui anathemate percuht tifice latine tantum, trilingues (M) dictos, quod
;

aUbi legitur.) Episcopus Pannouiffi imo captiab adversariistoleravitMethodius; ubi duos anuos vos in Suabiam abducturus est Pontifice anatheet dimidium mansit, donec, S. hberaretur. Moravi, maadversarUsminitante,
;

factus,

muUa

graece et

hebraice

missam

celebrare hcere
(C)

affirmarent. S.

CyriUus moritur

Rom,

quoque ad se reversi, presbyteros Germanicos pepulerunt et Methodium a Romano pontifice Sviaimpetrarunt sibi in episcopum, annuente

die schemate monastico suscepto anno 869 (C). SepeUtur in februarii, anno aetatis 42 commendatio S. Clementis (C). UUima

omnia in topolco (M). Et prospera facta sunt dono tria dein regno Moraviae. De prophetiae referuntur. Novi postea referuntur
documenta
impetus
adversariorum,
vetita

ffide

fratri facta.

S.

Methodius a Kocelo expetitur


ad Rostislaum
latine his fere

Slavos universos in episcopum, et mittitur in


(MJ.
et

(ab utoTrarnp}
tionibus, de

Uiopaterica haeresi infectorum, sed irriti. De accusa-

Ungua

Slavica a Joanne

Qua

occasione epistolam
dedit Hadrianus,
.

Kocelum

Eadrianus episcopus et verbis constantem servus Dei, Rostislao et Kocelo. Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bonae
voluntatis
lia

nihil. papa, demandatocomparendi Romse Joannis papse ad locus convenit cum epistola omniSviatopolcum scribentis Nos illum in
:

Qui

Quemadmodum devobis spirituaaudivimus, quse sitiebamus cum deside!

etreUqua. bus orthodoxum reperientes.... " rogatu imperatoris Iter ConstantinopoUtanum, Moraviam initum, fausto omine perfecit. In
intra sex menses redieus, Ubros scripturje sacrse Macchabffios et quae ansloveuicos fecit, prseter
et tea translata erant. psalterium

rio et precibus proptervestramsalutem,quo-

niam excitavit Dominus corda vestra ad quxrendum eum, et ostendit vobis, quo non solum fidey verum etiam bonis operibus fides enim sine oporteat Deo inservire et falluntur u\ qui se operibus mortua est Deum cognocere arbitrantur, operibus autem ab eo desciscunt. Non enim apud hunc episcopalem thronum tantummodo rogatis do; ;

evangeUum;

aunaUsta. qui Vitam (cousonante Nestore, prae ocuUs habuisse videtur). hanc Melhodii
Iter
cffilo

Hungaricum
maturus,
Sepultus
pie

feUciter

peregit.
in
in

quievit
in

6 apriUs
fecto.

anno 885, Gorazdo


est

Tandem, Domiuo, die sui locum sufcathedraU,

ecclesia

ctorem, sed etiam ab orthodoxo imperatore Michaele a quo et missus est vobis beatus philosophu^ Constantinus cum fratre suo, cum nobis occasio deesset. llli vero, juribus
;

Canaonis, ut inepte traditur Jam ad diem in Prologo Mosquensi excuso). Methodio maii, quum de SS. Cyrillo et
(imo in civitate

iustitueremus sermonem, lectorem

sedis apostolicas in vestras partes cognitis, contra canones nihil fecerunt, sed ad nos venerunt, sancti Clementis reliquias secum
ferentes,

monuimus Legeudam eorum Pannonicam, quam hic senon omniuo puram cuti sumus, a fabulis
esse.

MuUa tamen

pejoris naturae est

S.

Cysit

Nos quidem

triplici

gaudio repleti

consarcinata rihi Legenda, quippe quse partim

GR^CO-SLAVICUS.
sit

171
DiEs VI
ET Vir JlLII.

ex Vita fabulosa S. Silvestri papae, ex g-enuiMethodii, patriarchse Constantinopoli-

nis S.

tani, sauctique Gregorii

Nazianzenij

ita

ut ex

cinnata esse videatur. Quare non possum non mirari a Schloezero et nonnulUs popularibus meis supra nubes attoUi hanc incerti auctoris

variis

tum

bonis,

tum

pravis raonumentis con-

elucubrationem.

DIES
Ostiomira-

YI.

num,

Ex

variis.

Magni (Mst, Tern. Par. Rum. Novg, Prol. Chil. Og. Men. Hor. Kal. cum Bas. Pg, Sirm. Maz. Mg. Med. Sirl. Typ.). SS. Marlyrum Lucijr, virg el sociorum Rixi, Luciani,
S. Sisoi

V
iliae

ACAT.

Isidori, Dionis
S. Coinli,

marl. (Prol. Kal.). SS.

Diodori, Cutonii, Aronosi, Capici el SaUiri (Prol. Kal. cum Bas, Maz.]. MM. Isauri, diaconi, Innocenlii, Felicis, Ermii, Basilii et

Peregrini, el Rufi
et

cum RuGnio (Proi

Kal. Hor.

cum
et

filiorum eoruni, Audifaxi el

Abbacuc;

Aslerii el aliorum

(Men. Kal). Invenlio reliq. S. Nekressensis el mart (Iber.). t Aslii, ep. ct mart. (Bas. Nan. Maz. Mg.). t Miraculum S. Phocae, mart (Bas. Sir. Chiffl.). t Polycarpi (Neap,). t Simeonis, thaumastoritae {GP.). t Pbilemonis, mart., Archippi, el soc. [Nan. Sirm. Maz. Chiffi.). tThomae in Monle Maleo [Nan. Vind. Dom.) tCyriacae seu Dominicae {Msq. Goth.), t Basilii mart. et

Bas. Chiffi. Maz.). SS. MM. Marini, Marsociorum Cyrici ac YalenUni. presbyteri, Julianiae, virg. (Men. Vers.). S Abibi, ep.

sociorum

{Sirl. Chiffl.).

OBSERVANDA.
SS. /uurm
et 60C.

In Horol. commemoratur solus lunocentius, socius S. Isauri ; cseterum in indicandis soeiis non conveniunt inter se synaxaria. Rufum vero
et

Rutinum, imo

et

ApoUonium Menaea Medio;

S Pliilemon.

S.PolycaiTin
.S.

Simeoii.

S. AstiuK.

lanensia referunt ad diem sequentem in Mazarinaeo nomioatur S. Philemou. Pergini pro Philemon Peregrini mendum est Prologi. ApoUonio refertur una cum S. Archippo Alexandro, Epimacho et Onesymo, et alicubi Ad S. Polycarpum rediponitur primo loco. In codice CaUipoUtano bimns die sequenti. diserte nominatur S. Simeon. Forsan erronee Astius positusest pro S. Martha, matre sua,

qui et Asteius vel Aberisto, imo et Aetius, sacerdos fuisse coUig-itur ex cod. Naniano, in quo annuntiatur itn primo loco S, hioromartyris Cy- ^* '^""'' Aetii ('Aer(5u). Fuit episcopus Dynachii. riaca non est diversa a S. Dominica, (graece Kupiax>i), virgine et martyre Tropaeffi in Calabria ; de qua tractatur hodie in Actis SS. in cod, In antiquo S.Abibm. Vindob. refertur die sequenti Iberorum Synaxario mss. bibU regise Parisiensis commemoratur S. Abibus, ep. Necressensia etmartyr; at ab aUis laudatur mense Novembris, die 13, 15 et 29. Nos agemus die 29, qua
:

coUtur ab Iberis nostrse

aetatis.

iVIemoriae Slavicae.
Juliana^ du~
ci$sa et i'iryo.

Floruise videtur Juliania


pleto ad

intra

annos 1530 et

1550, aetatissuffi decimo sexto

nondum

ex-

xviii.Porro ilUbatam virginitatemservasse sancteque vixiese JuUanam testatur, inscriptio ejus

aUam vitam assumpta.

Fuit autem
clara,

Georgii, Olsanensis ducis, fiUa, et mag-norum

ducum

Lithuanise sanguine

admodum

quo etiam retulerunt corpoconservationem Ucet hseo telluris conditioni ris verosimiUusadscribenda sit. Inventionis histo-

tumulo imposita

morum autem

castitate long-e iUustrior. Cor-

riam scripto tradiderunt monachi "Kievocryptenses anno 1705


sis in
;

pus ejus, auro et gemmis ornatissimum, multoque magis integritate decorum, repertum est in templo Kievocryptensi, ineunte sasculo
Cfr. \)

Deraetrius vero BostovienJulii,

sua Mensea inseruit ad diera 6

qua

virginis

memoria

recolitur in laura Kioviensi.


i)

Menol.

atl

2) Dicl.
tt)

hsp

pag. 4i3. 3} Philarete, Uist. Eccl. Russ.,


h. d.

III. 17tS.

Maiimovir, KicTlianin.

|iro

nnno

1840, pag.

U7,

259, 2i7.

Menol.

VerV ad

DIES
Ex
Ex
Ostromivariis.

VII.

rano.

EcsTATuii, MAHT. (Ass. cum CP. Nan. Sirm. Chifft. Med. Taur.], S. Polycarpi, mart. ft sociORUM (Ass. cum CP. Nan. Sirm. Chiffl. Med. Taur.). Thonia in Maleo (Mst. Rum. Novg. Chil. Og. Men. Prol. Hor. Kal. cum Bas. PG. Chiffl.

S.

Sirm. Med. Taur. Maz. Mg. Sirl. Typ.). S. Isauri, mart. el soc. (Tern. cum Nan. Sirm. Med.). S. Acacii in Ciimaco fPp. Vers. Hor Prol. cumPg.) SS. MM. Epicleti, presb., et Sirm. Chiffi. Aslionisseu Aslei, mon. (Men. Kal.]. S. Evangeli, marl. (Ass. Men. cum Nan. Taur. II). SS. Cyriacae. niart. (Prol. Kal. Hor. cum Ttjp. Vind. Chiffl. Mg. Med. Taur.). S. MM. Peregrini. Luciaui, Pouipei. Hesychii, Papia;, Saiurnini et Germani fPro^. Kal. cum
Sirl). Obitus Euphrosvnse, ducissrc Mosq. (Kal. Prol.). Alexandrini fA^ea;?.). t Sisoi Magni [GP. Goth, Msq. t Eulampii, marl. (CP.). t Cyrilli, ep Nan, Vind. Dom.), t Liici, virg. ei mart. et soc. [Dom.]. t MM. Abdae et Saba3 [Taur. I).

S.

Bas.

Mg. Med. Maz.

OBSEBVANDASS. EiiMia-

Ihituet soc.

Eustathius, Polycarpus et soc. martjrcs vocantur in Nan. et Assemaniano. Mag-na exstat inSyuaxariis coufusio circa hossanctos; nep Pinius, quideeorum raartyriocoramentariolum Octobris Tomus XI.

scripsit, vix aliud prffiternomina dedit.

Sanein

cod. Ostromirano S. Eustathius nominatur

cum
in

S PoIycarpo,sedseorsim,siquideminterutrumQue intercedit comma. Seorsim quoque ponitur ^


26

UlK.sVII Jtui.

esaraias

lexiui ui.i-

S^^s in

Nrniani

.lictus). run e Gl.golitico in fine addatur cod AslJm^ni

C^s

et

Asscmaniano,

uUimo corQuod autem u. eodem


(in
:

et

nec ^^^P";, ^e, sed P ^'^^"^t* obvii sunt. Cfr

^^__

MciorJ,idiatclligenduraestdesocn.^.
lycarpi. Propterea
,

^'^P'''-''''^,'f

^"""s

martyroActa SS., pag. 538 ^^^^^^,^ eognomento Climax, slav.ee HutcmLeslvicensis, ^oa^i^, Lestvicnik, non istam s.gnifa. Pinius posuit, addens vocem ut
in antiquis

>b'

^-

^-,
,

ir!T:^2!>^^^^^^^^''
Memoriae
Euphrotyniui
duci$$a.

ll'^estil-atorern,i,esUo.U..econfessore^

Slavicae.
vetans. Volebat ne CQi secretum evulgarent mulier calumniarum pondere nempe humilis Abstinentife meritorum thesauros cumulare. quoque opera sociavit; et orandi studio pia
et

^eleberrimi Demetrii, cognoraento

Tanaici,

Tartarorum duMarito sese ad bellum contra parante, eleemosynis elargien-

L/uxor

fuit

Euphrosynia,

qujfi

et

Eudoxia.

cem Mamajum

dis et ecclesiis diu

noctuque frequentandis soinsignem indulsit; nec frustra lito magis victoriam retulit Demetnus namque de hoste servitio sese anno 1380. Quo defuncto Dei
: ,

plura templa
quae

ac monasteria condidit ecclesia, splendidior aliis exstitit

inter

m mc

exstructa anno raoriam victorise Kulicoviensis


1393.
leg-itur, Cseco visum subito restiluisse exaltat , Eudoxi innocenDeoiqui hurailes

totam mancipavit. Corpus itaque


ferreis et jejuniis as.>idue

suum
;

catenis

domabat

vultu taorna-

tiam' (ut

volunt)

ita

comprobante. Tandera

men
tiore.

serenissimo incedens, babituque

Quam

ob rem

cum apud
virtutis

filios

suos
accu-

hypocrysis catenas fersata, quadara die, advocatis filiis revelavit quse sub vestitu latebant , reas
,

et simulatse

fuisset

habituque palatio cum cellula commutato, Euphrosyniie suscemonialium cum nomine anno 1401, pto, ad alteram vitam migravit vita et post obitum (si fides sit) in
miraculis
conspicua.
II.

Cfr

1)

Prolog, ad h. d. 2) Dict. hag-,

m- ^O^. 3)

Phibrct.

Hist. Eccl. Uuss.

pag.

10. 4)

Menol. Vef. ad h. d.

DIES
Ex 0$tromi(1110.

VIII.

Ex

varii$.

UsUugensis [Men Kal ProL). Meuroria miraculos^ lconis B. M. V.

).

S. P.

N. TheophiU. ray

''fScS'ep.

mLy
soc.

M.^^ (Si.m Taormini in SiciUa [Neap.). t MM. Abd^ el S^^b^ CJJ^^ AnUochi ei duodecim muhcnbus, item Nicostrati, t Theodosia, maler S. Procopii, cum
Chiffi.

(Sirm.

Maz.).

OBSERYANDA.
S.

Procopiu$.

Procopii celebrantur hoc die ; alter quem Latini vulgo lectorem vocant, alter qui ducis titulum prffifert apud GriEcos. Acta prioris omnino sincera, posterioris vero fabulositatis suspecta edidit Pinius in Actis SS. ad h. d., pag.

Duo

Montis Atho legitur ad hanc diera TOa ^'^j;^'" ^"'^""venerabilis el deiferi patris Theopkili oleum fundentis, ex codice ms. monasterii Pantocrarico
toris

S.

T/.eo(io8m,

murt.

556 et soq. ejusque sociis

Quid de
sit

S.

Theodosia martyre

iinago B.

1/.

.sentiendum, legi potest apud eumdem Pinium in commentario, Actis S. ProComcopii ducis GriEco Latiuis priEvio, u. 20.

desumpta in qua praclara quiedam.enarvero rantur de virtutibus Theophili, praesertira studio, qua oblatas de orationis et humUitatis quin et sibi dignitates constanter recusavit, foras projiceretur rogavit ut mortui corpus insepultnm ad haec, teneros nutrivit affectus
; ;

V$luyetiKi$.

memoratur hodie miraculum quod precibus suis, coram imagine B. Virginis Marise fusis, impetraverat S, Procopius Salus, de quo raodo versabitur sermo. Quapropter Procopio quidem
,

Thnumatiirgi

nomen inditum

iraago

vero

peculiari festivitate exiude coli cCEpta est, eo ipse die quo Procopii Ustiugensis festum agit Ecclesia. Qua de re conferantur Menologia in

erga Christum Dominum, quem solum desideMacedonias rasse perhibetur. Patriam habuit vitamque monasticam in civitatem, Zychnam, Monte Athodegit, ubi sacerdotah ordini mscnanno ptus fuit, atque supremum obiit diem, b. 13a1548, octavo JuUi. Sepultus est in cella ubi addicta siUi, monasterio Pantocratons suave oleum effundere perhibetur.
,

Vita Procopii et Versinski ad h. d.

In Pate-

Menioriae lavicae.
JJ.

Marim

Virgiitis

Katanicr
feiluin.

Institulum est hoc festum in honorem imaginis B. M. V ., qua?Kazaniae, tempore Joannis IV, apparuisse traditur. Pjjst incendium sciUcet, quod Kazanensis civitatis partem cum acropoU consumpserat anno 157i>, dum miles quidam, Daniel nomiue, novam domum in loco

prioris,

qaam
,

in

cineres redegerat ignis, ex-

apparuit fiUae ejus decenni Virgo tribus vicibus, dicens latere in sinu terrae sui imaginem pictara, utque ea de re archiepiscopum et urbis praefectum certiores redderet
strueret

mandans

minis

etiam

mandato

adjunctis.

Obtemperavit

GR^CO-SLAVICUS.
Obtemperavit puella
,

173
,

tum

mag-istratibus,

qui

remque totam retulit eam deridentes dimi,

ginis Kazanensis

nec non

et

monasterium
Jii'1.11.

raonialium,
trona
(est

seruut,

tum

arcbipraesuli Jeremise, qui parvi

quarum omnium prima fuit Manomen puellae), in relig:ione Martba,

pendit visionem.
coeplt puellpe

Porro
in

die

8 julii

fodere

deinceps abbatissa. Dies vero inventionis, qui


est octiivus julii, inter festos fuit coUocatus,

mater
:

loco, sibi a filia indi-

verum simulac ipsamet puella fodere aggressa est, illico devenit ad iconem B. M. V. eoloribus splendidam et veluti recencato
;

at frustra

at pro dioBcesi
coepit

Kazanensi tantum eadem imag-o ad diem 22

Mosquae

coli

octobris, inde

ter pictam. llauc sane cbristianorum aliqnis terrae commiserat olim, ut eam aTartarorum KazaniiE tunc dominantium barbarie liberaret. Arcbiepiscopus de inventione certior faotns, et pristinae incredulitatis poenitens, illuc mag-na cleri populique frequeutia venit, in-

ab anno 1612; donec anno 1649 illius cultus ad universam Russiam fuerit extensus, ut dicetur infra, ad 22 octobris. Jamvero, inter innumeras B. V. icones, quie Kazanensis titulo grloriantur, illa quae
est et a B. V. olim revelata
setate posteriores

bodiedum
;

in

mona-

sterio Kazaniai asscrvatur et colitur, sola vera


cseterBe
illa

vero omues

ventumque tbesaurum
racuia
,

in vicina ecclesia S. 'Ni-

sunt

et

ex

depicta,

non

colai honorifice collocavit.


rei

Nec defuerunt mi-

veritatem

testantia.

Dum

portaretur in

templum

icon

csecus

enim quidam

visum a tribus aunis amlssum recuperavit;


imag-inem in templo recenter positara veneratus est, continuo sanatus est.
alter caecus, ut

escepta Iraagine alioquin veneranda. quae Mosquse in ecclesia B- M. Kazanensipcculiari cultu g-audet. Est porro imago B. M. V. Kazanica vel ipsa ex prototypo Smolenscensi, quod vulgo
Odig-itria

nuncupatur desumpla exbibetque Deiparam cum infantulo; quem capite parum, ,

In cujns rei memoriam in ipso loco inventse iconis ecclesiam condiderunt sub titulo B. VirCfr 1] Prolog
ail

per inclinato tenet recte stantcm, et destera sua bcnedicentem.


5)

b. d. 2) Gloria B.

M. V., pag.

5, sccl. Hl, pag. 1-5!

Mcnol Vers.

atl

h. d

Proropiiis,sa.
ius,Vstiu(icnSiS.

siugulari

lutcr pluFCS sanctos, qiios Ecclesia Russica, illo vivendi.genere, quod Salis proest

platcas incedebat borainum irrisiones et convitia,

verbera et tunsiones libenter excipieus,


vero ad ecclesiarum

prium

omnium

tempore veneratur conspicuos primus fuit Procopius Ustiugensis,


,
,
,

noctu
bat,

limiha orationes

fundens. Victum sibi ex eleeraosynis compara-

seu Norweg-us, professione mercator. Hic igitur, cura Novg-orodiam mercandi causa veuisset, ad caelestem negociationatione Variiig-us

nem

divinitus vocatus, in monasterium


abiit,

Kbuet

tynense

ibique,

S.

Barlaamo duce

mag-istro, cseteros fratres brevi virtutibus superavit, pluresque

quastamen adivitibus accipere constauter Kxemplo praeterea Christi Domini, ubi nou habuit. Ejus coram caput reclinaret B. M- V. precibus fusis, a pluvia lapidea jamjam lapsura liberatam fuisse civitatem tr;idunt populares, festo in bujus rei memoriam inslirenuit.
,

mercatores alienigenas ad
arctius

tuto

imitandum adduxit, Ut autem Deo devinciret, stultus pro Christo fieri monasterio relicto, secum statuit adeoque Ustiugum contendit, ad mortem usque ibidem commoraturus. Jamvero interdiu per
sese

sese

de quo modo. Solebat quoque Procopius ad ripam Subouae, lapidi innixus, Deum pro navigantibus deprecari; qui lapis ipsius sepul;

cro dein religiose impositus est.

Obiit anno

1303, a Mosquensi concilio inter sanctos RussisB

positus anuo 1547.


5) Pbilarct.,
Hist.

Cfr 1) Proiog. el Menaea ad h. d.


:td

i)

Dicl. hag..

pag. 251.

Eccl. Iluss., II, pag. 122. 4) Menol. Vcrs

huuc dicm.

DIES
Oitromira

IX.

num.

Bx

variis.

Vind. Goth. ep. Tauromeniae et marl. (Mst, Tern. etplurtmicum GP. Pg. Men. Kal Div. Maz. Mg. SirL). S. Cyrilli, ep Gortynensis et mart. (Rion. Msq Flor. Clar. Sirl.). SS. MM. cum Bas. Mg.). Consecralio ccclesiae S. Deiparae ad Fonlem (Rum. cum Taur. el Alexandn Scelcnsium 10 mlllia (Hor. cum Bas.). SS. MM. Patermulhii. Copni el mon Thcodon, ep. Edessae et alio). S. raililis (Tern. Men. Kal. Prol. cum Bas. Chiffi. Maz.

^/ ACAT

Pancratii,

Mg

rum (Men. Hor. ProL). Apparilio imaginis B. M. KolocensisfPro^. KaL). mart. (Bas. Chiffl). t RuGnie. marl. el soc. t Apollonii. mart. ^5^5.). t nianonscl Silvani, (Sirm. Taur.). (Neap.). t Audre* el Probi (Maz. Sirm. Chiffl.]. t Orestis

OBSERVANDA.
qui jussu Theophili, archiep. Alexandrini, dira morie perempti fuerunt, propter Isidorum preshyterum, sseculo quarto. Ita Horol Pocajo-

Decem millia monachorum Sceiensium

ttiXSCS.

Memoria u.adFomem. S encseniorum vetierandas domus xniemeratse Dominx nostrse Deiparge et semper Virqinis
Deiparffi

II

annuntiatur

hodie

memoria dedicationis
his verbis
:

DedieatioB.

ad Fontem

veiise et alii die sequenti. In Bas. simpliciter

Decem millium
^.

({x-jpiuv)

Patrum, qui

in spe-

(^riUm

Gorii/neMis.

luncis combustiet suffl)caiisunt, projiter IsiS Cyrilli Gortynensis, (lorum presbyterum. qui in Mcnologio Bas.Cretensis nuncupatus est, meminerunt cajtera omnia Synaxaria Grfficaad diem XIV Junii, uude buc translatus est; Acta tnmen ejus dantur a Pinio ad banc diem. p. 6^4. In Rum. referturconjunctim cum S. Pancratio In cod. Tauriuensi et Festo B. M. ad routem.

propter sauHtiones, quas Fontis islius aqua operata esse fertur, celeberriraa fuit inter terapla Deiparffi, qnara ideo Fontem (Mrr/r.v), scilicet sanationum.appellaruutGrffici vel ipsam. Fuisse ibidem monasterium virorum indicat Anna Atquehaec Comnena apud Omgium, IV, p. erant propter lectionem cod. Kum. his

Marim, quae est ad Fontem toj ovro? ev r/; 11 /itpyj. nrbem sita, jildes hffic, ad Portam anream extra

W.

dicenda verbis constantem

et consecratio

SS. Dei-

pane

ANT^US ECCLESIASTICUS

Wlam
i".

esse grjece voc.s


est.

Orette*.

L Sciendum 'it^:Xmhoc die. tum commemoratur lum


__ ^^^ a pluribu^ Taur. u. 9 'Novembrxs. Ita cod.

"V^ ^

i ^v rri

(3aT

Uocata,
collectis

quam Lucas

mona struxerat ^

^^^10

deinceps adj^^
et

Imago B. ^Koloceiiti$'

j^^j^ "^^ j^^^^ conversio,

^^j^^t^/j

u?m ex humili quem

paupere

MoiaiscumurbemvicusKoloc.ad.cu^^
^'''l^^ithrum

pSe^at

J'^ cupidum, in superCfr Lib. d^^^^

DIES
'^T'
Oitromira^.o,

X.

;..;;

namplis Anlonii,

etc. (Mst.

Tern.

num.

Et

varii'

GP.Vind mart. Sard.s (Prol.Kal. Prol. elclum Bas. '''''i^^f i^^^f Mfj.TApolionii, (Prol. Kal cum Bianoris el Silvani M^'-J'g^-^fJ;,^^ ^t mart. a Theophilo, palr. Alex. erem.tarum g Anlonii, Kievo-Crycum Mg. Clar.Div.
'

inleremplorumfMen.mPro.cmC^/^^'<- ;
s^^iui^Ser.^"^^^^^^^^^^

-^O.f

^gyp<.~

chrisli

^^-->
^riiann.s evang
memoria
(Z)...

'-'""' ' '''

'~^'^

ex Pers.de

M.). t MM.

Nicode.i, a Jasonis et Mercuri. ^Nea,.). t

Turcis occisi [Moschop),

OBSERVAISDA.
sunt primo loco eos Mauricius, Daniel et Antonius, Leontius. In codex Ternobiensis. Bominatim refert mss. inscnb tur Chiffletii et Mazarini Mensis loco Evangeljst^ Toc die memoria S. Joannis CPoU Cangius dicto, de quo consulatur Beati Hacd.e col ur christiana/lib. IV, pag. IIS,Quibusdam in locis Mercunus Smolenscensis ad 2^ Novembns de Quo meliusaffetur infra, est Natale In marmore Neap. insculptum De sacrse imat?ims KoneImsoni et Mmuri. adventu in Russiam mentiovensis origine et Konem fecimus in Vita B. Arsenii, hegumem nimirum allatara 12 Junii nevensis, ad diem Monte Atho, ubi fuisse ab Arsenio. anno 1393 e
coDsig-nati

SS.Aftf. iVifO-

Qui in

titulo

N. Joannei.
apoftolns,

m m

triennium fuerat commoratus, et miraculis mox inclaruit, sterio Konovensi, ubi pubico cultu coUocatam. Cffiterum hffic icon
T)er

TDona-

S.

Mercurius.

S. Ja$on.

saeculis postea, honorari ccepit, non nisi duobus ob rairaculum quoddam, anno scilicet 1576, Exhibet imago ipsius veneratione patratum. infante, duos pullos B Virginem cum Chrieto V., t. columbarura laeva tenente. Glona B. M. Vita Arsenii, ad ni, sect. 2, p. 70 et seq. Sacram ^ ^ j^^ 616-628. Junii. Hier Russ., t. VI. p.

B Mari'
veMif

V.

imayo Kone-

N. JesuChristitunicamdonoaccepitpatriar- cAnsa mnic 1625. h\- ,^ per.ide cha Philaretes a rege Persarum, anno stant venerandse vestis partes tres, q^oj^JJ ^"f A/oir/.wm Menoi. ,,an$iaiio. Petropoli, tertia Mosquffi. Cfr
servantur
Vel-s.

ad

h. d.

Memoriae Slavicae.
>'.

Antoniutt
Kievo-

^eleberrimus Antonius, monastic. vit.

in

vitin.

CRussia

eryptenii.

ad Kioviam est Lubeci

institutor et monasterii Cryptensis fundator omniura primus, natus

que precibus pane duro semel

hodie oppidum diAntipi in onis Tcher^igoviensis, nomenque Timore Dei et vit^ sacro baptisraate sortitus. perfectionis mature ductus. in Montem Atho

quod

est

^^^^^^^^^ abstm^^^^^^ grara hebdoraadara ab orani ^^^o eura ira tan Inclaruit igitur adeo, ut raulti ad

^^f ^^P^"^ m
d.e.
"^^^^^^^^^

dum

--"J^ Nicon quem modo secutus est TW^^^^^^^^^ Cryptensi AntonuBOCiu.fundando raonasteno
;

confluerent. Inter

^-^

J^f ^,^
esset

contendit et in monasterio Ephigmeni cucullum cum nomine Antonii assumpsit. Et inde sancti patroni sui exemplo, in solitudine degit
;

Verum cum

solitudinis

araantissimus

cum socus Antonius. postquam aUquod tempus


suis conversatus esset, et

Barlaamum

in sui

cumque

brevi in virtutibus

multum

pro-

locum subrogasset

reliquum vit in crypta


raansit,

fecisse videretur, missus est ab hegumcno in Russiam, monasticam vilam ibidem plantaLustralis itaque Kiovise monasteriie turus.

Berestoviensis coUis

orationibus

et

assistens. consiUis nascenti monasterio semper et prophetise dono clarus Tandem miraculorum

electoque coUe quodam Berestovo dicto. parvulam Bpeluncara incolere csepit anno 1051. Orationi et jejuniis incumbens, dies noctes-

ad

Dominum

transiit fere octogenarius,

aano

1063, dielOjuUi.

Co"ecl, Poeodini, t, '" Kuborev, Cfr 1) Menol. el Prolo.. er r.trriro ad h. d 2) D.ci hg., pg. 30. 3) *j*J^"^^7,* "J, UI, pag. o\ ei seq 6) Ph.larei., K.28D*L, H,*lor. mona.ti, in Husi., iu Appendice. ISl Mocarius. Hi.l. Eccl. Russ , auk.. l. aO, t(9, 97, UO, 14S.

e^^^^^^

BaiHitu,

e/ji-

$coptii Rt:a-

qui sseculo xiii floruit plura tradunt auctores iudigense, stupore et


antistite
,

De hoc

nieniii.

admiratione plena

nimirum accusatum

fuisse

BasiUum apud
vixisset
,

suos, quasi dissolutis

ac

propterea

moribus mortis damnatura


:

pcensB

dilatione obtenta

peruoctasse episco-

anUaquas incessisse, et sex horarum spatio pervenisse, quiorem Rezaniam fluvio adverso a stupentibus factique poBnitenUbus turbis; sedem suam quibus dein summo applausu in synfuisse restitutum. Verum cum neque in quidquam de BasiUo axario, neque in Menaeis
inveniam, narrationem istam indicasse suffi Obiit ciat, opportuniore loco discutiendam. anno 1294-, postquara sedisset annos BasiUus
42,

pum coram

imagine B. M. V., quae Muromensis vulgo nuncupatur; die vero sequenti post celebrationem , strato paUio ifiisssB super
,

GRJECO-SLAVICUS.
42
;

175
DtR*^

et in

ecclesia SS. Borisi et Glebi conditus

est. Colitur bis in

nium

anno, scilicet dominica OmSanctorum, quse in Ecclesia Orientali

1609 facta commemoratur. Porro translationis hujus solemnitas neonon et mira Basilii super aquas incessio ad vivum repraesentatur in mo-

XI

ET XII Jrui.

festum pentecostes proxime excipit, et preterea ad prsesentem diem, qua ejus translatio anno
Cfr 1) Dict. bag., pag. SB. 2} Bisl. hier. Russ.,
I,

numento sereo, quod anno 1836.

in loco obitus

positum

est

pag. 130. 3} Acta socict. archeol. Petropo!..

l.

VIII, pag.

299 et scq.

DIES
Sa
0$tromi~

XI.
et

Oynaxis
S.

S.

Eupuemi^, mart. (Mst. Rum. Tefn. Par. Sis' Og, Prol.

fere

omnes cum Bas-

rano.

Bmvariit.

CP. Neap. Nan. GP. Pg. Flor. Maz. Dom. Mg.).


Marciani, marl. Iconii (Assem. cum Bas. Clar. Div.Med. Taur. Maz.). S. Serapionis, mart. {Par.). S. Cindei, presb. el mart. (Men. Kal. Prol. cum Bas. Chiffl. Med. Taur. Maz.).
S. Olgae, ducissae Russiae

(Men. Pp. Kal. Prol.). Festum B. M. V. Rzevensis [Kalend.). [^^00demi et Nectarii et aliiis Nicodemi, mon. (Ath.), f Leonis,erem. [Chiffl.Maz. Sirm.). t Martyroclis, mart, [Chiffi. Maz, Sirm.). tGoUnducbae, marl. {Sirl.).

OBSERVANDA.
S.

Suphemia.

Teste Menol. Basiliano, hodie commemoratur miraculum, intercessione hujus S. Megalomartyris a PP. synodus Chalcedonensis obtentum ad confirmandam ac comprobandam fidei catholicse definitionem [tov dpou). Ideo passim post no-

GloriaB. M. V., part.

In Menwo Chiffletii
tur consummasse.

rocles (TupoK/yic), est, prima syllaba. Sag-ittis ictus

pag-.VG. 11, a Martyrocles vocatur Tyexpuncta, ut satis pronum


III, sect.

s.

Wawyro-

''"

agonem

dici*Vi't'"'*

Duos Nicodemos comme-

men

sanctae

Euphemise additur:/ioc est definitioin Horologio, aut epitbeton suf'


opon) ut in

morat hoc eodem

nesPatrum, ut
fragantis
[roxi

Kal.CP. et Naniano,et

S.S#rapio.

fuse declaratur ab eruditissimo Morcellio. Recte in Mst. et Rum. prjefigitur nota memoriEe, non passionis, quae incidit in 16 Septembris. Quandoque habet cog-nomen Callinicae seu victricis. __jjj p^j. legitur S. Seraphix, male. De SS. Serapione etMarciano agitur iterum die proxime
:

die Patericon Montis Atho, t. I, pag. 39S, et tom. II, pag:. 178 ; quorum alter in finibus Vatopedi deg-isse et famoso Greg-orio Palaraa magister in spiritualibus e.vstitisse perhibetur; alter, natione Epirota, neg-atae fidei scelus, primum incruento monasticffi vitae cer-

'''?"*

feum

B.

M. gequenti.

^tmeMie.

Festum B. M. Rzevensis celebratur Mosquae in ecclesia sub hoc vocabulo sacra

imago miraculosa sub annum 1540 ; qua de re plura habentur in Menol. ad h. d. et in opusculo, cui titulus
(Kal., pag". 283). Inventa esthaec

tamine, dein fuso sanguine expiasse narratur, Utrique additur Nectaanno 1709 seu 1711. rius, anoo 1820, Eetatis suae vig-esimo a Turcis interfectus, ut simile crimen morte voluntarie tolerata expiaret. Erat Nectarius oriundusBriulla, vulgo Burla, qui vicus est episcopatus Ephesini. Plura nuUus eorum meretur.

Memoriae
S. Olga, du-

Slavicae.
Kioviensi

Olg^a,
nata,

nobilissimi

viri

Gostomysli
ag-eret,

filia,

in

coUocatam

fuisse

tradunt.
:

Erat

vivo Vybutino, prope hodiernam Pscoviam

dum annum vigesimum

magno

autem cruci sequensinscriptio imposita Innovata est Russorum terra per sanctum baptiducissa Olga susceperat. plurimos ad chrietiauam In patriam redux, relig-ionem exemplosuo traxit, adeoque prone-

uxorum data est. Quo a Drevlianis interfecto, regnum Kioviense per plures annos nomine Sviatoslai, adhuc infanduci Igori in
tuli, fortiteret

sma quod orthodoxa

prudenter administravit mortemque mariti, misso contra Drevlianos exercitu, gravissimis poenis ulta est. Tandem, postquam annos viginti quatuor reg^nasset,
;

potes suos, inter quos Vladimirus, christiana mysteria erudivit. Solus Sviatoslaus, filius, in erroribus ethnicis ad mortem usque perseveravit. Plures

etiam ecclesias exstruxit Olga,

imperium Sviatoslao filio suo cessit vero CPolim profecta, fidem catholicam, quam
;

ipsa

Kioviae prselibaverat, solemni

pompa cum

plu-

assumpto nomine Helenae. Babtizata autem est anno 958 a patriarcha Polyeucto, et ab imperatore Constantino Porphyrogenito a sacris fontibus sucepta. Qua in solemnitate a patriarcha crucem dono accepit quam dein in templo S. Sophiae
ribus e comitatu suo suscepit,
;

quarum omnium antiquissima S. Nicolao sacra fuit. Tandem magnis virtutibus ornata, multumque pro convertenda patria sua Deum deprecata, ad Dominum suum traosivit die 11
julii

anno 969,

setatis

suae nonagresimo-

Corpus
jubente

ejus in eccleaiam B,

M.

V., quffl

Decimana

vulgo
S.

nuDcupatur, Vladimiro.
H-

translatum

est,

Cfrl)

rel. christ. in

Menxa etProlog. ad h d. RQMiam iDlroducls,

2} Specimen, pag. 28 270. 3)Dict. hog.,p8g. pag. 3U3ctseqq.

i)

ADnelei,

I,

38. 5] Macarius, llistnr.

DIES
0$tromirafMun.

XII.

Bm varii.

Novg. Hor, Prol. Kal. Men. cum Bas. Nan. Chiffl. Maz.Sirm. Men. Med.). SS. MM. Procliet Hilarii, alias HilarioDis [Tem.Par. I, Rum. Novg. Chil, Og. Dom. Afa^.).Synaxis arcbanProl. Hor. Kal. cum Bas. GP. Pg Nan. Vind. Mg. Sirm. Chiffl. MM. Theodori geli Gabrielis [Rwn.). S. MicliaelisMaleirPp. Men. Kal. Prol.cum Typ.). SS. K\o\\^ (Men.Kal. Prol), et filii ejusJoannis.Variagorum,
S. GoliDduchEe, mart. fMst.
.

ACAT.

t Gaudiosi

^^^
DlES XIII
Jllii.

ANNUS ECCLESIASTICUS
c
T.;=

mr fMa) i Mamantis, mr.

in

Sigmale

hemonhoissx

{Chifft.Maz.).

OBSEKVANDA.
S. Go/tndt(-

cha.
S. Gairit/.

Golindncham testatur Menolo^ -JUJ SS. ad xin Julii, p. fl-ium Sirleti. Vide Act. caeteros -- De S Gabriele, archaugelo, e s^Q sequenti, comprobat sequens
Dari etiam
S.

^elius a^ere die

S. Michael

Maieimu.

Gracis esse declaratur a Finio boc sancto adornain brcvi admodum quam de diffusum uotitia at in Prolog-o Siavonico vit cui additur praeexstnt sancti ascetie elogium paucis terea breve synaxarium, rem eamdera Adbaec, habetur exhibens, uti ct in Menolog-io. proprium. cujus meminerunt Menseoob^^curus in Fastis
; ;

Ephemeridum Graecarum versiculi s decima synaximGahrielis recoluntterricol^. - 8. MichaelMailodieoccurrit in solo Rum. Malinus. Melcmu.s satis Iffius seu Malseinus,
:

Tertia

S. Atbanasii Athoohaele versatur sermo in Vita discipulum. quera aliquandiu habuit niijE Vita latuit hactenus Latinos. ~JeTltriusQue junaparitersunteaquajin Actis SS. proferunceleber fuent CPoli turde S Mamante, hcet Traclus est regisB ejus in Sigmate dicta. sdes eratetiam eccleBia SS.Deiparae, urbisin quo sita Chnstianae dequa videri potest Cangius CP. 93. Gaudiosus fuit episcopus Bilib IV p fundator mouasterii cujusthvnie'in Africa, et Parthenopea, quara petierat fuurbe

s. ..

"'

^<*^'"-

dam

in

offioium

rumGrffcorum editores, licet consulto praetermissum fuerit. In Ephemeridibus Graeco Moscis


tiffuratisrepraesentatur post SS. martyres Fro-

ffienspersecutionemVandalorum.CfrSabbatmu Comraent.inKaI.Neopolitanum.--De S.Andrea, In snppiemento raartyre, TideaturdiessequeDS. Sirmundiano et Chiffletiano ad Mensea Graeca nominautur soiummodo Andreas et Probus, de agetur quibus jam actum est die .ix. et iterura habetur die. In Meuaeis Chiffl. rass. sequenti
Passio Andrese, railitis,et soc, norainibus Eausti et MenjB. omissis

^^^-^'"^-^
"^*"^-

clum

rum

Hilarium; quod snnctum mmime obscuMiprodit abunde. Multus quoque deS.


et

tanturamodo

Memoriae
SS. ThcoiUmi*
tt

Slavicae.
probrasset,

Joannci,

marlyrcf.

mbo illi Varegi seu Norraanni, raartyrum i\in Ecciesia Russica primitiiB, passi sunt circa annum 983 quo tempore Viadimirus eth*
;

vanumque

esse

idolorum cultum

nicis superstitionibus
scilicet

adhuc addictuserat.Quum
Jatvngis,
g-ente

audacter asseruisset, ira moti Kiovienses hominis christiani domum evertunt, ipsum vero unacum filio crudeliter necant. Utrumque Ecciesia Russica

hic princeps, victis


in

tanquam martyrem veneratur

barbara,

gratiarum actionem,
oblaturus esset,

humanas

victimas

idolis

cecidit sors

die 12 Juiii, sub noraine Theodori et Joannis ; celein. loco vero, ubi domus iliorum exstiterat,

super juvenem, Joannem nomine, religione christianum. Quumque Joannis parens impium hoc elhnicorum sacrificium publice ex-

berrimam ecclesiam
christiana sacra

B.

M. V., vulgo Decimaerat.

naradictam,exstruxitipseVladimirus,postquam

amplexus

dr
SimoH

I) Prolog. cl

Mcnoiog ad

h.

d. 2) Dicl. hag., pag. 12i).

Viilo-

Anno

1641, a vicinis ruricolis interfectus fuit

fluviura.

Hunc commeraorari hodie quibusdam

et deinceps dictus miraculis ciaruisse Simon, fundator monasterii Voloraensis adKicengam,

in locis, testis est Dict. hagiographici concinnator,

pag. 250.

Srpp/iant,

Kiovia oriundus et

S.

Sergio coaevus, raona-

1406, quoobiit. Colijussus a synodo

Mosquen-

iiachriuen-

*"

gterium fundavit Stephanus ad ostium fluvioli MachriVcii, illudque inhabitavit ad annum


Ofr i) Prolog. ad

sianuo 1547.

hunc diem.

2) Muraviev. Vita: SS.. el Menol. ad h. d. 3) Dict. hag., pag. 2S6.

DIES
Ottromiranutit.

XIII.

ACAT.

Bx variii.

Rum. cum Med. Chiffi.]. S. Serapionis, marl. [Men. Par. Kal.Prol.cumBas. Nan. Med.Taur.Sirm. Maz>].^. ^YAVQxSim, marl. (Prol.Kal). S. Stephani Sabailae {Chil. Og Pp. Kal Hor. Pr. cum Nan, Vind.Chiffl. Maz.) Synaxis S.Gabrielis, archangeli [Chil. Ap Pp. Prol. Kal. Hor cum GP. Pg. Mg. Typ. Sirl.]. Meraoria S. Josephi [Pp. Hor. Typ. Kiov. Leop. Viln.).S>S. MM. Cyrici et JuliUse {KaL).S. Juliani, ep. Cenoinanensis (Men. Kal ).S. Mvropes, marl, [Tern. cum Bas, Neap. Med. Taur.Sirm. Maz.
S. Acquilae, aposV. el

marl. (Mst.

Sirl.).

t Mamantis,marl. in Sigmale {Sinn. Chiffi. Med.]. MM. Andreae, mililis, Heraclii, Fausli, McDaB el soc. {Sirm. Med.). t Golinduchae, mr. [Mg. Max.). t Sarae, abb. {Chiffl Maz.).

OBSERVANDA.
S.

AcqnHa.

SynaxisGahrieUtarchan.
je/i.

^^^

Acquila agetur cum Ostromirano ad spquentem. PraRter solemnem iilam S. Gabrieiis synaxim, qu8e festum Annuntiationisexcipit, celebratur hodie secunda festiviias, in quam peculiaris canon conscriptus est a Josepho, hymnograplio. Causa autem, cur iterato agatur festum, aiia non datur in Menologio Mosquenai, nisi quod excitatis ecclesiis nomine S. Archangeli dicatis, institutae quoque fuerint
'^^ ^-

dedicationis solemnitates, atque propter tempus quadragesimale in prsesentera diem translatae, quo securius celebrarentur ; cujus modi translationis exemplum praebet raemoria S. JoannisChrysostomi,ob festum ExaltatseCrucis, in quod obitus ejus incidit, ad 13 Novembris tranBlata.Cseterum non uno dif^Julii consignatur meMenaeis moria S-. Gabrieiis ; nam 11 refertur excusis ; 12 in codice Rum.; 26 in Kalendario

Arabo-

GR^CO-SLAVICUS.
SS. Cyricu$ ti

177
DiEsXIV

jmta.

iterum in MaBneis,dpnique 28 in Coptico. Id Kal Mosq. anni 1818, abi agitur de festis quse Mosquse in variis ecclesiis solent celebrari, indicatur liodie festum SS. mart. Cyrici et JuliUss, eiB. M. V. Omnium afflictorum leetitise. Ad haec additur, boc ultimum festum agi in ecclesia academiae Mosquensis, juxta peculiare quoddam institutum (Kal., pag. 281). De SS. Cyrica et Julitta ag-it idem Kal. cura caeteris omuibus, die xv Julii. Nec

Arabo-^gyptiaco

et

seq.In Prolog-o Moequensi et in Kalendariis pas-

sim dicitur igne damnatus fuisse

praedicari quse S. potius quam S. Stepliano, qui iu pace obiit. Ita Menologium. Ternobiensis codex solus ex Sla-

multa Serapioni, martyri, cougruunt


;

et

alia

etXV
JijLn.

A".

SSyrope.

vicisest inquo

commemoretur hodie S.Myrope,


;

virgo

et

Martyr Chieusis

caeteriseam

commu-

niter referentibus ad 21 Decembris, qui fuit consummati martyrii dies. Idcirco in marmore Neap. inscuiptum est A^a^a^e, non Passio.

s,Jo$eph.

videtur esse mendum typothetae, cum citatae syniixi S. Gabrielis archaug*li, quae revora die
xiii fieri solet,
S. StepAanun.

diserte addatur Cijrici et Juliitse. Et feslum B.


:

Et SS.

MM.

M.

V. etc.

^**''"-

g Stephani Vitam valde prolixe exaratam habes in Actis SS. ad diem praesentem,pag-. 52-1 et

lu Kalendariis Kioviensibus, Vilnensibus et Leopolitanis refertur hodie memoria S. Josephi, hymQOgraphi ; at in Prologo et Meuologio inducitur ad 27 diem, simul cura translatione reliquiarum S. Theodori Studitae, fratris Josephi.

DIES XIV.
Ex
Ostrottii-

rano-

-,S.
Flor.

APOSTOLI
II.],

Em iioriit.

Aquil^ {Tern. Chil. Sis. Proi. Novg.Kal. Hor. Og.Pp.Men cumOP. Pg. Vind. Sirm. Maz. Taur. II, Chiffi. Mg.Typ.). S. Hilarii, makt. [Sirm. Chi/ft. Maz.
ThessalooiccnsisfMs^

Taur,

S. Josephi, archiep.

Sirl. Med.).

S Pap. Kal. Hor. cum Bas. Sirm. Chiffl. Maz. Med. Mg.). S. Justi, mart. {Prol. Kal.cum (Prol. Bas. Sirm. Maz, Mg.). S. Ellii, mon. (Men. Kal. Prol.), S. Stephani, Machriscensis
(Prot.
Kal.). Sicphani Sabaitae [Typ. S. Sahse.).

Fortunali (Par.). S. Pelri (Rum.

Rum. Novg. cum Bas. Chiffi. Maz. Mg. Sirm, cwn Sirm. Chiffi. Maz.). S.Onesimi, thaum.

Herachi, mart. i SimeoQis, unius ex- 70 [Ftor.). t Theodori (Neap.). t

(Chifft,),

OBSERVANDA.
S. Aquila.

S Joseph.
S. Petnisjn-

nior.
S. Slliu.

In Flor. additur xal a superscripta littera p., id est Simeonis, uti intcgro uomine legitur in Kalendario Chaldaico seu S>Tiaco. Alter ille Aquila, quem cum Hilario signant quaedam synaxaria,forsan ab apostolo non est distinctus. In Typico S. Sabae Joseph Thessalonicensis profertur die praecedenti, et ejus loco ponitur hodie S. Stephauus Sabaita. S. Petrus cogno mento Junior, dignitate episcopus CretEe, prodit Praeter proliin Synaxariis mss. Graecis, xum en comium S. KUii, monachi, ex Rufino et Palladio magna parte desumptum, Menoloqujfi gii excusi auctor adjicit adnotationem, latine reddita sic sonat Sunty ait, et alia mi-

racula S. Ellii, de quibus in Vita S. Eugenice. martyris.ad 24 Decembris. Item sanctus Ellius commemoratur insuper 20 Junii, in Vita S. Leucii, confessoris. An vero idem siquidem, iicei sit ac hodiernus, dubitaiur conveniant in patria, in tempore el loco quo vixerunt iicet uterque in monasterio ob infaniia commemorasse prdBdicetur et ardentes carbones in vesie circumtulisse, aiiamen di: ;

scriraen in eo est, quod iile Ecciesise Heliopolitanse prsefuisse, hic vero simplex monachus exsiiiisse perhibeatur. Atque hactenus auctor Menologii Mosquensis, rem judicio cujus prudenter linquens.

DIES XV.
Ex
Bx
Ostromi-

SS. Cyuioi et JuLirr^, matris ejus {Omnes cum Bas. CP. Neap. GP. Pg.
^^'fASnJ^mart.
(Prol. Kal.

Ooth. Nan. Sirm.

rano.
variit.

The.ssalon,c|e [Mg '^" Sirm.]. t Metliodii Syncell. (Nan.). t Josephi, ep. ^'f-^^^-^^^'.''' etPorimperatoris (Chiffl. Svrm. Maz.). t Ones.phon mart. (Mg. Maz.). t Justin.aai Junioris, phyrii f5iH.).
'

VladimiBas. Med. Taur. Chiffl. Sirm. Maz. Dom.). S. Kor. Prol.). Kal. re^is ussiae (Men. Pp. Leop.plura ri Pauli, Thes, Valentinfe et soc. {Bas. S^lMM. Aa.iochi elCyriaci (Bas Sirl.]. t 't

cum

MM

OBSERVANDA,
SS. Ctjricns
ct JiiUaa.

Insigne SS. Cyrici, pueri triennis, et Graeci et matris ejus, festum recolunt hoc die Kal. Neap.. Latinis vero celedlavi. accedente iberos brantibus die 16. Eadem festivitas apud habetur, ut iude cognomen suum traxent
tanti

JuUttae,

mensis Julius, vulgo Cyrici, iberice Civiricobisthouih dictus, ut auctor est Brosset ;

qm

tamen S. Cyriacura pro Cyrico minus accurate ubi simiscripsit in suo Chronico Ibero pag. 9 ; nuorumdam raensium apud Iberos recensuit les
die denominationes. De eis Acta SS. tractant

s.

prjfisentem iUustranturiu ActisSS., pag, 26, ad -S. Vladimiri meraoriH recolitur uou syiaduniru. dicm. sed etiam princep, luu^ modo iu receutioribus Kaiendanis, Prologo refertur in antiquis; nam diserte PetroposfficuU xiii,bibl. publicae

Abudimm. xvi Juuii.

- Abudimi, qui et Abudemus.gesta


m

Antiochus idem eet acquioccurritcrastinadie;et in plunbus knlicet lendariis profertur una cura S. Cyriacp ; utrum hic Cyriacus distinincertura manet, Gesta JustmiaguendussitafilioS. Jullittffi non laude, nedum publica aliqua ni vituperio, veneratione dignissima esse pronuntiarunt Bollandiani in priEtermissis ad hanc diem, pag. 3 attamen prorsus aliud de eo judicium tuUt Agatho papa in epistola ad Augustos, quae relecta oecumenico.Luculentissifuit in Concilio sexto mum hoc Eomanis pontificistestimonium refert Morcellius Kalend. CP., t. 1, p. 227 qua occaDe sione plura alia profert lectu dignissima vide infra ad Justiniano agitur non semel
litan. Cfr.Memori.
S.

S.

Antwchx.

j^^^^.^^
,

,^/

diem

ii

Augusti et xiv Novembris.


Memoriffi

quodamms.

ANNUS ECCLESIASTICUS
178
DiEs

XVI

Memoriae Slavicae.
icetVladimirus, filiusSviatoslaietMalusffi, fidei doctnms Olga, avia sua, sacris tamen cultum, mafuerit imbutue, idolorum etiam postquam ex jorum more, servavit, solium Kioviense ducatu Novgorodensi ad divina gratia tangente fuerat evectus tandem, profiteri secum cor ejus, christianam religionem in regno suo condita, statuit. Interea, pace

Jlmi.

STM,>..v..
Magnus dux
Auftur.

LaS

Vladimirus, BaptisBto populo Kioviensi, edixit Domino ejusque sanctis templa ut*Christo

exemplo roubique erigerentur et edictum Pluribus enim in locis ipsemet ecboravit. quarum alteram S. Basilio, clesias excitavit dicavit, alteram B M. V. sacram patrono suo, decima parte omnium redituum eidem fecit
; ;

addicta

unde Decimanaecognomen. Tandem


tanto sanctius ante baptisma

bellum

indixit

Graecis

lectoque

exercitu,

cum multos annos


ministrasset, quo

regnum

ad-

Chersonesum

Tauricam

oppugnavit.

Capta

ut urbe, repente oculis ccepit laborare adeo, ut baptisma cum visum fere amitteret ; quem. nomine Basilii, anno 988 suscepit,-illico recuperavit. Quare celebratis nuptiis
Cffisaris

cum Anna,
rediit

susceptum terrenam coronam cum Tixerat dissolutius, salutis 1015, die aeterna commutavit anno Jaroslai I tempore publice coli 15 julii, jam coeptus. Corpus ejus, quod Novgorodiae asservatur, millenario imperii Russiaci anniversatumba innorio nuper recurrente, ex antiqua

sorore,

in

Patriam

laetus

et

exuUans. Kioviam redux, universa idola conaemulatus, in trivit; Zelumque apostolorum sua ad fidem Christi totus convertenda gente cognominatus. fuit, iaa^oToloc, idcirco a suis

argentoconflatam, maxima pompa populique concursu translatum est anno 1862.

vam,

e fuso

me?pL
Tq

rfr1iVitS Vl.limin auct.Jacobo.monoel.o.2)AntiquitelesRussicK.3)Menol pr.fal. 6) M.cnnus el 272, 5) AcU SS l, U. sepl',

el

ioi

87 2
Ecil.

H,st.

7) Idem; Hist

Ru.,

l- 1,

P6-

33,fiU. 8) Ph.larct. H.st. liccl.

Huss,

.. I,

Prolog. ad h. d. 4) Kulcinius, SpeciRuss. .nlrod., pag. 333 et chnst. pag. Ul.

DIES XYI.
Bx Ex
Vstromi'-

rano.
variis.

Bas.CP. Vind. Golh. Flor, JM.EM0K1A sANcroRUM PATRUM DCXXX (^ui CHALCEnoNE (Omnes cum Coisl. Msq. Sirl. Nan). S. AnlioSS MM. Onesiphori et Porphyrii (Rum. Sis. cum Bas. Taur. Med. Sirm. Maz.). Kal. cum Neap.Chiffi. Sirm.Med. Taur. Dom. S. Alhenogenis, chi, marl. {Tern. Par. I,Prol. Prol. cum Bas. hicromarl.,el decem discipulonim ejus (Chil. Ostr. Pp. Sis. Men. Kal.Hor. ahas QP.Coisl. Msq.Sirm. Ma2. C/ii;??. SzVm. Af^r.j SS. MM. Pauii, Valentinae el Chionlai, {Kal.], [S. Tychonis sororum (Prol. Kal. cum Taur. I,Maz ). S. Juliae, virg, etmart.
These,
(Novg.)].

Feslum imaginisB. M. Tchirensis (i^^o/. JTa^). Pisidia (Chiffl.). t Plurium mulierum, marl. t Quindecim milhum marlyrum in

{Sirm,
Casula-

Chiffl.).i Receplio reliquiarum SS. PP. Josephi, Victoris el Nicolai, rum (Taur.). f Fausti, marl. (Mg. Cyih. SiW.). tPelri Junioris, marl.Crelensis (Sirm.),

hegumenorum

tAbu-

dimi (Mg. Cyih.).

OBSERVANDA.
Symdm Chalcedoneniii.

'

VarisB sunt lectiones, exhibentes festivitatem Consilii Chalcedonensis. In Ostr., Mst., Asseman. et Bas. ag-itur de sola hac synodo ; in CPolitano Morcellii additur memoria Concilii quinti seu CPolitani secundi, dominica proxime sequenti celebranda ; CPolitano cod. accedunt prseter Vindobonense etNanianum, quse probaDiliterCPoli fuerant exarata, etiam Eumiantsovianum, Novgorodiae scriptum ; in quo leg-itur

dabimus inscriptiones Slavonicas, eisdem


bellis superpositas, in

ta-

quibus

interpretandis

immorari vir doctissimus ; sed prout in protypo reperiebantur, in aes transferri jussit, eo quod interpretationemBelgffi sui minus accunoluit

sequens clausula observatu digna Sciaiur oporiet, quotiescunque dies xvi inciderit in feriam quartam,memoriam synodi celehrari dominica prsecedenii si vero incidat in feriam quiniam, tunc fieri dominica sequenti, aliera vero agi memoriam synodi quint^. In llas. huic ultimae assignata est dies 25Julii at in cod. Mosquensi, quem edidit Matthsei,
:

memoria
prfficipilur

SS.

patrum

aTrwpaXJ.aicTWf;

celebrari

dominica sexta post Pascha. Aliud iterum staluitur in Menseis Graecorum excusis, ut videbimus modo, quando agendum erit de S Athenogene prffiterea ibidem commemo;

rantur hodie sex synodi, quo ordine celebratie sunt ; septima vero ad diem dominicam qua

prima

est post xi mensis Octobris. Sed recolantur polius quffi occasione hodiernffi festivitatis

ratam esse deprebendisset. Sunt autemsequentes Prima sancta oecumenica synodus Nicsena, anno Domini 325, patrum 381, rege Constantino Magno.Secunda sancta synodus CPolitana, anno Nativitatis Christi 403 (lege 381), 55. Patrum centum et quinquaginta. In parte tabulffi superiore Imperaior Theodosius. Tertiasynodus Ephesina, SS.Patrum centum, anno a Naiivitate C/irw^z 431. Quae sequuntur vix legi possuut. In tabula Imperator Theodosius secundus. Quarta synodus Chalcedonensis, SS. Patrum 01 (lege 630) anno a Naiivitate Christi^74:. Imperante Niceia (lege Marciano). Quinta synodus CPolitana, SS. Patrum \^^,annoanaiivitate Chrisii 570. Infra Imperator Justinianus. Sexta synodus in regiaurhe, SS.Patrum 170, anno Imperator a Naiiviiaie Christi 682. Infra Constantinus (nempe Pogonatus). Kulcinius, qui has inscriptiones nii2s insulsas esse decla:
: : :
:

ravit,

adnotata habent Morcellius, 11, p. 165, Assemanus, VI, p. 4H1, BoUandiaui iu prffilermissis ad hunc diem, p. 220 ; et qua prffiterea scripsit Papebrochius in Ephemeridibua Graeco-Moscis, sex illas picturas explicaturus, quffi totidem syuodos, juxta normam in Typico recentiore
prffiscriptam,

quffirit

ut iude quidquam elici possit, cur appareani coronati circa capita radiis non jam Consiantinus Magnus, sed et
:

quam

alii cgesares,

ibidem reprffisentant

Nos

solas

excepto solo Justmiano ? Responsum snppeditant Fasti Grffici, in quibus imperatores prffidicti commemorantursuoquisque die, solo Constantino Pogonato, quantum memini, excepto ; non igitur ex suo cerebro id
fiaxit

GBuECO-SLAVICUS.
fiaxit pictor

179

moscua, ut coujiciebat Assemanus. In Prologo recurrit synaxarium de miraculo S. Euphemiae, quodpeculiari festivitate recolitur undecimo Julii. Sancti enim patres Chalcedonenrfes convenerant in templo hujus illustris virgrinisetmartyris, quie orthodoxam fidei definitionem eis, veluti vivens, praebuisse narratur. S. Athenogenem referunt hodie primo loco plura Kalendaria et Mensea Slavica recentioris sevi at autiquiora remittunt addiem sequentem, quod prsesens impeditus fuerit ob memoriam Concilii Chalcedonensis. Id liquetexsequenti monitu seu rubrica Menaeorum, quam non abs re erit, integram huc proferre Scien-

S.

Athenoge-

insculpta est passio ejus ;ui in Mst. et Bum. signatur ad diem sequentem. In Menol. et Prologo excuso recolitur S. Paulus. martyr.cum Aleutina{lege Valentinaj et Chionia, fiororibus, accedente parvo encomio, quod plane convenit cum Taurinensi, nisi quod in hoc S. Chionia appelletur Thea. De ea SoHerius agit25 Julii; ex Hieronymianis Martyrologiis refert ad prae-

DrKsXVii ivuu
SS. Pauiu*
<"^-

et

sentem diem
Cappadocia,

dumest, quod posthorum (nempe S Athenog-enis et sociorum)

Paulum, martyrem Caesarese iti S. Mammete conjunctum prEEterea Valentinum etTheonem cura Dioclete, tacita eorum iEtate et palaestra, sed addita nominum non ubique uniformiter expres.-^orum varietate, ut corruptum esse in plurioustotum hujus diei in istis codd. textum fHteatur ibidem
S.

atcum

memoriam,

id est post 16

hujus me7isis, primaoccurrente dominica celebramus officium SS. Patrum 630 ^ui convenerant Chalcedone, Nicese 318, tn regia urhe 150, Ephesi 200; in quinta synodo 160,
et in sexta

tandem 700. Quod si contingat hanc diem, scilicet 16 hujus mensis, incidere in Dominicam,in ea ipsa celebratur prgesens officium sanctorum autem ofiicium celebratur
;

Sollerius. Valentinura et Theonem pro Valentina et Thea scriplum minime dubito Chioniam vero corruptam esse ex Theone valde suspicor. Non semel se animadvcrtisse dicit Mazochius, t. III, p, 650, festa, sicubi aliqua de causa praescripto die celebrari impediebantur,
;

s. Tychon.

in Apodipnis. Hocveroofficiiim estopus Philothei, sanctissimi patr. CPolitani. Sciendum quod etiam celehretur in quamcumque inciderit Dominicam ziost diem 13 hujus mensis usque ad 19 ejusaem. Hinc est, quod in Horologio, Komae graece edito anno 1677 in usum Basilianorum, Patres hujus synodi commeraorentur die 13 ; sanctus Athenogenes vero occurrattumhoc die, tum sequenti. Unicum martyrem hujus nominis agnoscunt Graeci et qui eos notam fabulam de passim sequuntur Slavi cerva in libris suis regerentes, quos Metaphrastis esse, pro more, venditant. Synaxis sancti agebatiir in sede S. Georgii in Cypresseto. In
:

parem sequentis mensis diem transponi.Qnod hoc viroeruditissimo detur, haud difficile erit explicare, cur in Kalend., quod ego ex Annallbus Novgorodensibus confeci, S. Tychou, ep. Amathuntis (alius enim uon datur), ex 16 Junii adl6Julii fuerit translatus. Quod res ita fieri potuerit, non nego; mallem tamen hodiernum Tychonem autamanuensis aut typographi intribuere ; quapropter uncis iuclusum curiffi
in
si

officiodiei canon est Josephi hymnographi. Caeterum totam de S. Athenogene materiam exhauBit Mazochius, in commentariis suis ad 16 Junii ; hoc namque die in marmore Neopolitano

Hac die raemoria recolitur expressi supra. miraculi, quod evenitinTchirensi ecclesia anno 1420, regnanteBasilioDemetride. Visanamque est icon B. M. V. lacrymas fundere, tum in ipsa quo summa poecclesia, tum etiara Pscoviae puli clerique religione propterea fuit delata. Tchirensis vocatur a viro Tchersk, prope Pscoviam sito. Kxstat officium proprium, a PachomioLogotheta conscriptum.Conferantur Prolog.
;

FesiumB.
Tchircnsi.

u.

et p.

Menol. Vers. ad hauc diem

et

Gloria B.M. V.,

m,

sect. 2, p.

64^.

DIES XVII.
Oitromira-

num.

Rx

variis.

Atbenogenis, ep. el marl. (Mst. Rum. cum Chiffl. Goth Msq.].S. Mannae, megalomarlyHor. cum Bas. GP. Pg. Flor. Msq. ris (Mst. Par. Tern. Arc. Chil. Apost. Og. Prol. Men. Kal. iranslatio (Men. Kal. Prol. Hor. cum Pg. Vind. Sirm. Chiffi. Maz. Mg.). S. Lazari Galiseni Sirm. Chi'fff.Maz.).SS. seplenariorum, Cyrilli et Methodii, Gorazdi, Clemenlis.Nahum.AngeelSab^ (Moschop.). Anani^, pictoris et mon. (Hag.). [Leonidac Ustnedumcnsis (Hag.)'\.
S.
larii

B. M. Svialogorensis imaginis feslum (Deb.).

Quindecim mart. Carthagin. (Neap Chiffl. Maz.).i Yeronych (Chiffl. Maz.). i ValcDtiDcerSiVm. a#.).tOnemilliaraarlyrum in Pisidia {Chiffi.Maz.).f mi. Paulijbeae, (SirL). siphori ei Porphyrii (Chiffi.). tTheodotse, marl.

Spera!i

OBSEKVANDA.
S.

Athcnoge

ncs.

In Mst. inscribitur passio sancti hieromartyris Athinogenis in Rum. uccuratius .pasprssio sancti antistitis Athinogenis ; quasi sens dies rcfipse fuerit anniversaria dies martyriicousuramali Hoc euim utrique cotlici cum Ostromirano commune est, ut sanctorum sive obitum, sive passionem, sive nudam meraoriam constimter indicent, caeteris kaleudariis sola
:

rio

ab equis distractus, S.Theodota

rectiu.s

no-

S.

Thiodota.

miuauda erat Theodosia, ut liquet ex adjunctis; In dequa proinde melius dicetur postridie.

S. Lazarua.

typico S. Sabse Lazarus signatur iterum vii No-

Anauias vembris, cum titulo thaumaturgi. monasterii S. Autonii UoraHni fuit alumuus, obiitque anno 1521, uttestanlur auctores indigenEE. Cffitera ignorantur. luterim poteruut legi
III, p. 12S ; et Dicl. hag., p. 22. EEtatissuJEcentesimo qumto, vita functus est Leonidas, de quo plura Imbeniur in l''amidictoDict. Sanctorum od huuc diem. e liare edt Kalendario Neopolitauo priecipuum sicubi plures simul pro fide decermartyribus, tarunt, signare solura, omissis sociis. llujuamodi est S.Speratus, raartyr Scillitanus, Cartha-

S.

Anania,

tnon. et pictor

nomiua

referre

coutentis.

Verum quoniam

in

Hier. lluss..

S. Marina.

S.

Onetipho

rnt.

marraore Neapolitano dies, nerape 16 Junii, quae prseplacet Mazochio, concludendura est, diem quo revera martyrium fecit AtUenogenes manere hacteuus iucertum. Marina, Latinis Margarita, mart\T et virgo Antiochcna. apud Grceco Slavos hodie celebratissima, caute distinguatur oportet a virgine, sub virili mouachl habitu Marinus dieta. Acta Julii, prioris illustrantur a Bollandianis, xx atdiversaab posterioris hodie pae 24-etseq.; Tertio jam nomiHctiscod. Laur., pag. 411. Onesiphorus, cum servo suo PorpHyuatur S. Octobtns Totnus XI.

alia passionis assignatur

Annol65*,

t.

L^fmiilm

t'iil-

nfdiiiiivnsii.

aS, Sftcratu
el

Veronic.

gine circa annura ducentesimum cum undecim aliis passus, atque olim iu Ecclesia Africana celeberrimus. Alterum Speratum cum Bollandiani S. Veronice referunt ex Chiflletio martyre in praetermissis, eumque a Scillitano
27
distiuguuDt.

ANNUSLCCLESIASTICUS
ISO
DiE*

XYIl Jruu

Hi.tiii^uunt.

Effo vero non

modo unum eum^

. : Bulfi-ariam animam suam ab angelo dieque incerto. exceptam D^o reddidit, anno

quodconven.un

'O d.e

mart,jn

"Jerq

^^^^^^^^
patribus

reneriatur,

id

par"m movet

P'^*''*:"^^'^""'

fofean.ur iP-^e'

martyrum

.^"i'r.'''L'durta e^.e '"c d.storta e= e ac in variis Actisita d.gno.c. e^ f^'"^,-^ diveria.ut vix inter se
viris distingui iu variis apograph.s

oschopolilano in Mos ^eotenariis, teste Gregono razdo plura dabo superius allato. De S. Gora officto antecessura tamen antec ^^^^^,i, Slavicis, in Memoris siavicis. in ,or,endum esse censeo, teuuem om-

pos.int.

l.t

"^^af^^X^S

'.jj,

no>^'rr ..'^"''

\l^^,,,^ nino adhibendam es

ndn Ve^
in

suo laiomai.. uuumihi Graeci. siquidem ea Acta


scripta habuerint, etformasse

mnmVeromeem.

mirabanOuod .i hoc mihi conceditur, frustra suis bynaBollandiani Gnecos nusquam in Uir Sperati et sociorum mexuriis aut MenologiisS,

minisse. fcxstatvolumen
Gorazda,
Clemen$,
iVu/irim,
AtifieUtrixif *l

r:iri=^simum, otticia

uneniaiiuus iuus^c^ o^^ Multa valdetenuisetpene nuUius lu Slavicis. Gorazdo protulit testimonia undenamque de S. gestarum Quaquepetita, ubi non modo rerum ratio et chrouologia graveritas temporumque sed sanctus Gorazdus viter nec semel laesa est.
titulo

"--..y,-

propriaEccle8i8eBulgaraecontineu&,cujuseditio Macedonia, anuo unica prodiit Moschopoli in in attigit cl, FraDCiscus Miklosich 1741 capita Bul-arorum, quam Vita S. Clementis, episcopi anno 1847. Apud ffrsece edidit, VindobonJE,

pseudo-episcopi et schisraatici fcedatus Graecorum schismate prodit, perinde ac si pro S. Methodio, Moravise stetisset; Qui potius a caetens postpoarchiepiscopo, in successorem. cathohcam masitis idcirco fuitelectus,quod intemeratara, et mter ffistri fidem servasset gentes propagaturus foret indubitan'

talibus

immorari

tfedet.

lllud

tamea

vjuoou-ovy.-/rA'. V^rr/o{AQ'j McffxoTToAtT&u.

rillo et

De bb^cyquorum nomma pnmo loco Methodio,


j

expressa sunt, eg-imus non semel


celeberrimiilli Slavorum

suni enim

moriam
;

Bulg-ari

Lorum meveuerantur non minus quam


apostoli.

Moravi nam et suos apostolos fuisse deprffidicantpassim, et cultu peculiari distinguantdie decimo septimo Julii, et forsan etiara aliis. De Velicensi agetur seorsina S. Clemente, episcopo iterum 22 Novembris uti 20 Junii 27 Juliiet omnide saucto Nahum praesens denique dies sacer est, potissime tamen SS. Gorazbus simul
; ;

auu arbitrarie confundi ab eodem Asseraano quodam pseudoS Gorazdum cum Georgio Bulganae episcopo, etTheophylactum, priraum Agathone, episcopo Moraarchiepiscopum,cum legitur vorum, cujus nomen subscriptum Photianacoocta.anno 879,mense pseudo-synodo Novembri. Equidem Agathonem lUum, Moravorum 7net7vpolitam, ut vocatus est a Photio, nonalium. si nomen spectes, esse opinor ac

do, Sabae et

Angelario, qui proprios dies non

habent. De

S. Ang-elario et

cunt.Quum

scilicet prior,

Saba pauca innotesmortuo S. Methodio

magistro, Moravia una cum caeteris Methodii discipulis pulsus esset, hi vero in duasturmas divisiitineri se dedissent, comitem se adjunxit
SS. Clementi et
ctis;

ayaOwv enim GfEecis fere idem S Gorazdum hinc praesigniticat ac slavice Gorazd. Verum synodus cise falsitatis convincitur praedicta etenira celebrata fuisse dicitur anno Photlana ; tunc in 819 mense Novembri, ut constat; atqui adhuc versabaturS. Methodius, Moravi vivi's archiepiscopus, qui non nisi morti proxiraus Gorazdum successorem sui constituit obiit autem anno 885. In pluribus quoque emendandus foret Lequenius, ut quHudo S. Gorazdum
: ;

Nahum,

in

Bulgariam profe-

quibuscum, primo Belgradensis regionis prsefectum, Boritam uomine, tum ipsummet Horisum, Bulgariaeregem, adiit. A quo magnahospitalitate ti cuidam Tchaslao commendatus, viri non diu fruitus est. Brevi enim post adven-

mutat in Conradura.hominemque genere Moravum Teutonicum praesulem fuisse asserit sed multo tolerabiliora sunt sphalmata Lequenii, figmenta quam Assemauiana. Imago B. M. Sviatogoreusis seu in Monte Saucto,prope Pscoviam, apparuit anno 1563 et 1569.
;

q. u. Svia-

(ogonntii.

^VXemoriae Slavicae
S- Gurazihtt,,

Gorazdus,
alumnus
stoli,

nobili genere in
fuit S.

cpiKcojm
Pnnimti.r.

Moravia ortus, Methodii, Slavorum apo-

ris e

ejusque in archiepiscopatu Moraviae et

Pannoniae successor. Ad hancdignitatem, quae 80 tempore sane et amplissima erat, et propter Germanorum invidiam, ac in Slavorum Eccle-

Moravia pellunt, simul et Ecclesiam Slavicam, in Moravia et Pannonia adhuc teneram, in opprimunt et disperdunt. Abiit Gorazdus Bulgariam ubi a Boriso rege honoritice exBulgarorum ceptus, reliquum vitaein excolenda anno strenue laboravit, sancteque obiit, vinea
;

siam odium difficillima, ab ipsomet Methodio, jam morti proximo, designatus est anno 885, Non diu tameu recentem Ecclesiam Moraviae rexit, quoniam Germauorura clerus nequa-

incerto.

Quamvis autem

sancti antistilisgesta

nos

admodura sint de in sedequara occupabat notitiae, eam tamen


fere lateant et jejunas

Albauensisquievicinia BelgradiiE seu Berati

quam

ferre potuit, ut in discipulo revivisceret

magister. Quare, duce Vichingo, Nitriye Pannonicse episcopo, sanctique Methodii adversario notissimo, vires
ni,

omnes tntenderunt Germaviri

rendum esse suadent monasterium et ubl sacrae plum eju9 nomini insignitum asservari dicuntur. ejus reliqui hodiedum Equidem illud vel eo libentius darem, quod
;

tem-

ut divinum sancti
(si fieri

opus dissolverent,

htu Slavico
erat 886,

posset) sublato.

Anno

igi-

tur S. Methodii obitum proxime sequenti, qui

non procul inde aliud exstet monasterium, sancto ad lacum Achridensem situm, atque ibidem etiamNahum dicatum cujuscorpus
;

Gorazdum una cum Clemente, Saba, Nahum, Angellario, ahisque Slavis innumeCtr
t. II.

num

jacet,

()

'AxoiouOiai ruv ayicov tTrra&iQu&iv,

elc. 2)

Colloq. UuF8icfl,l8S!). Vila SXlcmeDtis, ep. BulgarijB, cd, Miclosich. 3)


t.

pag.

U6

et Mi\. i) Schtferik,

Rozkvel. SIbt. Uter.

Bulharsku. S) Asseman. Kaleiid.

t.

III,

p.

44^ el

sei|.

DiEs xvin.

GR.TCO-SLAVICUS.

isi
Dir.s
F.T

xvm
XIX

JtLII.

DIES XVIII.
Oitromira^
nuffl>

ACAT.

fix variit.

marl. (Mst. Tern. Sis, Chil. Leop, Novg. ProL Hor. Kal. cum Bas GP. Pg. Maz. Mg.). S. Hyacinlhi, marl. in Amastritle (Rum.Og. Prol. Hor.Kal, cum Bas.Med. Taur. Chiffl. Maz.). S. theodosiae, virg. (Rum. cum Bas. Div. Dom.Maz.). S. Pambonis Nitrensis ("K^a^ itfen. cwm C/ity^. Maz. Sirm.). S. JoanDis Patienlis, mon. Cryplensis (Pat.Men.KaL). Leonlii, mart. (Novg.)]. f Marcelli, Dasii, Myronis, mm. Neap. Med. Taur Clar Div. Maz ], | PauH, Theae, ValenS.

v^miliani,

Flor, Vind. Clar. Div.

linae,

mm

(Med.). t Slephani,ep. CP.fAfeci-

Taur.Sirm. Dom.).

OBSERVANDA.
S.

Pambo.

S.

Tltcodoiia.

s.Marcelins.

S.

srcphanus.

-^^ y^jg patrum apprime notus est S. Pambo, abbas Nitrenisis et confessor, de quo miiltus e5t sermo iu Vita S. Paisii Ma^ni, ejus discipuconscriptam fuisse 11, quam a S Joanne Colobo a:5SPverat MenolognsMosquensis. Ad haec, ad IG Nov, habeturin Prologo adhortatio PamboIn Dom. codice nis ad quemdam discipulum. S. Theodosia audit Theodota; similiter in Menolog-io Sirleti, ad diem 17 ; at ex adjunctis facile apparet, illam prorsus eamdem esse ac S. Theodosiam,dequa adeantur Boliandiani, ad xxix SolusMarcellus referturhodie ^aii, pag". 87 in marmore Neapolitano et apud Chifiaetium, utpote totius turmae certator prjecipuus. \n aliis adduntur SS. Dasius et Myron, alicubi perpeDe. S Stephano ag-unt ^^^ Imaron dictns. BollandianixviiMaii, pag. 36, occasione alius Stephani, item patriarchiE CPolitani.In Menseis

Mediolanensibus

bibl. Ambrosianse diserte sig-nificatur hodie celebrari ejus translationem

Amasea Constautinopolim. De S. Joanne Patiente, mouacho Kioviensi, plura dabuntur modo in Memoriis Slavicis. Die 18 Junii celebravimusmemoriam S. Leontii, concineutibus
kalendariis pene universis idem hodie iterum prodit in Annalibus Novg-orodiae, t. IV, pag. 224, quod oscitantiffi amanuensis tribuendum esse apparet ex alto cseterorum codicum silentio. Aliunde errandi ansam facile potuit priebere vocum Junii et Julii similitudo. Simileserrore cujusin dictis Aunalibus oflFendi non semel modi est errorcircaS. Tychonem, pridie nota; :

s.Jonnnc.

Paiiem.
ii.

Uoiitius.

uti etiam Synaxis S. Euphemiw relata ad 19 Julii, cum ponendusessetdies 16 ejusdem mensia.

tus

Memoriae
^. Joannes

Slavicaefoveam
in ea
sibi effodit,

Paiien$. tnon.
Crt/ptensi

Castitatis servat studium long-um aliquando esse martyrium comprobavit exemplo


suoJoannes, angelicae hujus virtutis cultoreximius. Etenim, cum a carnis concupiscentia vehementius sollicitaretur, inde ab ingressu
suo in monasteriumCryptense,austeram vitam, bellum S. Theodosio duce, amplexus, arduum
carni indisit, rebelles ejusdem appetitus jejudiem protaxit, uiis, quse non semel ad octavam fameque frangens. Triennio in ct vigiliis, siti hiscecertaminibus peracto, in cryptam Antonii
ses abdidit,

commoratus
;

obtectus
depingi.
tus

totamque quadragesimam ad pectus usque quemadmodum corpus ejus usque


est, terra

in prsesens

dicitur

asservari, et a pictoribus

Ultimum impetum fecit tunc spiriimmundus, formamque horrendi draconis


;

simulans,irruitinJoannem,faucibusqueignem at sprevomeus, quasi ipsum vellet devocare ille,pacemque diu optatam vii terriculamentum

tandem consecutus

ibique triginta

anuorum

spatio

gari ; quiescebat. Obiit Joannes circa

est, percibus MoysisHuncujus corpus in praedicta crypta Antonii

medium

saecu-

cum

salutissuae hoste decerlavit, ferreotorque lumbos praecinctus. Adhucinsultante inimico,


Cfr
1} MtMiol.

lum XII.
jI. o) A5?cmanni.
5.
11(1

cs Paierico ad

Ii.

.1.

2) Kulcinii

Spcfim.n pag

t.

VI. pag. *0t et iSG.

4)

Macarius, Hist.

Ecch

Ilu>s,.t.

1,

pag.fiS.KJ Djcl.h..g.. pg..

130. C) Mcriol. Vc.

Ii.

DIES XIX.
Osironiira'

num Hx variis.

V
S

r^.^ Tem.Par.Rum. ChiL Maz Ma Med. Taur. Dom. Sirm.).


O.i

Og. Men ProLKaLHor. ^umjas^^^^-^^^^^ ^1?-^%T' ChtLOg.Pp.Men.Hor. S, Macrina), sororisS. Basi . Tem.

P^lVumBas.Vind.Pg.Goih^

'"S.rilii
(Chiffl.

Chalcedon (Neap.). t Joannis. meir. ApoMinaris el Y\VA{\i,(Chiffl.]. Maz.). MM.

ct confes. rSiVm.). t

Quatuor ascciarum

OBSEUVANDA.
S.

Uiu:

In Meuologio Basilii refertur celeS Dius. utpotearchimaudritaCPohtanus, monasterii , quod CPoli exstitit suo brisque msuper Domine iusignitum, fundator. Vocatur qu thautnaturgus, ob innumera miracula,

pnmo

loco

In codd. in Menologio Mosquensi. Macrina et Ternobiensi, qui rarodissentiunt, S. diserte vocatur soror S. Basilii Magni ; uttaceantur Kalendaria recenliora, qua; unanimi consensu deprffidicanteamdem utBasiliietGremale itaque in codd. gorii Nysseni sororem
;

Parisino

s.

Hacrina.

Pocajovensidicitur Datrasse narratur. In Horol. Eomani etNafrathie. Antiochiffi fuissefilius vitara paucis illustratam

Svriaoriundus.Bjus habes in Act. SS., p. 631

et seq.; at

multo fusius

Nanianoet Mosquensiconfunditurcum S. Marina, martyre, quam uominaverant jam die praecedenti. In Teruob. ponitur primo loco. ante S. Dium.

Dies

XX
nuui. pro more, encomio.

JlLII.

te vissimo,

"-*"..'

;' UOUaDaiau], luquc cu ij^^"-^ virtutum sualoco Data sit, nec qualemcuuque rum prfficonem nacta, sed S. GregonumNyssenum, fratrem suum et totius Eccl^JSiffi orna.

Habe?ir etiam officium

totrerat famiE

S.

propnum. Porro Macriu sauctitas, ut omdiei

mentum.

IVtemoriae Slavicae.
Botuantu Bia
tanitf ditx.

Q omaDUs,
iVternum
gionem

Olegi Kiazanensis ducis filius, patlironum occupavit anDol258,Mon-

libertate

Christum publice confessus

est.

ut

golis in Kussia dominantibus.

Apud clianum

obstructo, variis torimpii satellites,oreeju3 tandem in partes concide-

mentis cruciatum,
sam' Saraceui.
1270.

Mengu Temirum
liberius

accusatus, quasi ejus reh-

riDt

quemadmodum
Cute

olim

S.

Jacobum
detracta,

Per-

ipsumque repreheodisset, coram sistere jussus est et verbis lacerasset, voluntali traditus. Quibus a

autem

caput

est hastae infixerunt. Passus

Eomanus. anno

MoDgolorum
Cfr
I )

fide cUristiaua avertere


Annalcs SopLicnscs,

eum

conautibus, tanta

1. 1,

ad h. d. 156.3)Dicl.hflg..p8g. 234. Mcnolog. Vers pag. 283. 2) Karamrio, IV, not;.

DIES
Bx
Bx
Otfromi-

XX.

MnMoaiA
t\\x^,

SS.

Vind. Flor. Pg. Sirm. Mg. PKoPHETAu Eli* rr Elis^i (Omnes cum Bas. GP.

i-ano.

vorii$.

diaconi, socii Joannis Zedaseni (Iber.)A

Abraamii Gaiicensis (Prol. EaL).


7r o
./-!,.#

B.

M.V.

imaeinis iJalicensis feslum. Xcrolophum, seu Collem S.ccum (Taur. t Elenlher.i synax.s prope Theodori (Taur. goriiJuDioris, ep. et conf M.rf.). t MiM. Georgii cl Aaronis et Elis^i (Sirm, Taur. et sacerdolum Moysis. t Proplielarum

^ + Pro J;^'f;^^-^^"^-)-J,^^Szrm. Med.). II Clnffl

II, CopL).

OBSERVANDA.
s.

Eiim. pro-

MagDJ

Eliae, prophetje, festivitatis

commemo-

phcia

ratur in pluribus Eastisoptimse uotiH, Bas.,Mst., Rum.,his verbls Sancti prophetse Elise ignea ascensio in cxlos ; at in Ostromirano sig-natur tautummodo i\/emorza noD secus ac in CPoli: ;

prophetffi aut viro fideli, eique litteras a se scriptas ad Joramum perferendas dedisse.Insu-

per in eodem Menologio etin Prologonarratur


fictitium prodigium illud, quod in nativitate Elae contigerit ; apparuisse nempe patri ejus Sabbacha angelos albicantes, qui infantulum igne tanquam fasciis involverent, et flamma
ig*Dis veluti

tano Morcellii. Quod autem in titulo diei dictum sitOstromirano codici consonare caeteros omnes,
id intelligendum est de solo
S. Elia
;

nam

Eli-

saeum referunt pauci. Nec obstat codex Asse-

Grfficis

mani

glagoliticus, iu quo S. Eliae memoria adscripta est diei 21 ; siquidem id in nullo alio, quem sciam, codice reperire est nec constat, utrum ita in protypo jaceat, quum genuinum
;

textum glagoliticum, quem cl. Fr. Racky in lucem mox, ut spero, daturus est, adhuc desideremu:* Cffiterum quantumvis illustris sit memoria saucti prophetae, ea tamen tacetur in Kal. Keapolitano. iu Kaleutlario CPolitauo
Morcellii, loco S.
Eliffi

nominantur Moyses

et

Aarou. Recentiores Slavorum Fasti celebrant Bolum Elium, omisso Elisaeo aliisque &anctis,hac solemni phrasi 5ancii et gloriosi prophetse Eli3e. Eadem habetur in Typico, iu Menaiis, et
:

cibo alereot. Fabula ab ipsismet improbata. Quum euim in oflScium hujusdiei, auctore Josepho, bymnographo, ode prima, irrepserit, sequentem censuram apponendara esse duxerunt recentiores Menaeorum Quse hic de igneo ciho et editores Veneti flammeis fasciis py^ophetseEliee scripsit Josephus, hymnographus, ea forsan deprompsit ex synaxario infra dando verum cum Scriptura Sacra, om,nis historiee sacrcV fons et magistra, nihil simile quid tradat, ynanifestum est, ea desumpta esse ex aliquo libro Apocalypsis proapocrypho, cujusmodi est phetffi Eliffi, autex traditione judaica. Laudo editorum prudentiam, quam Mosqueoses an ffimulatifuerint, dicere nequeo, quum eorum
:

iu llorologio Pocajoviensi

hoc prceterea coffnomiuaturr/i(?s&2^e5.Menologium Mosquense, post fusam de propheta narrationem ex Scriplura Sacra aliisque fontibus haustam.innotula eidem adjecta lectores monet S, Eliam.jamin paradiso commorantem, scripsisse litteras ad Tegcm Jerosolymorum Joramura, filium Josa;

in

Meuffia uova prae manibus non habeam. Scio tamen exstare duplicem in Oflacio Slavonico caDonem, quorum alter conscriptus est a Pa-

chomio, hieromonacho, ni

fallor,

Logotheta.
s. Blia$,

In Kalendariis Iberorum receutioribus magno prophetffi adnectitur alius Elias,diaconus,atque at in S. Joannis Zedazeni socius individuus
;

dw-

conus.

phati, quibusiniquitates viro exprobravit

cxi-

vetustis

tumque pessimum

Addit Menologrii editordictam ejjistolam scriptam fuisse, juxta


prffidixit.

interpretes qnosdam,
iu

anno post raptum suum paradisum nono. Verum quidnam de hac


Porro

etStephano, episcopoChirensi, 4. Novembns j De situ Xeroloquo die agemus de omnibus. phi, ubi tit solemnitas S. Eleutherii, consule Cangium, CPoleos Christianffi 1. lV,p. 123,num.

commemoratur simul cum SS.Joanne

s. Elexuht-

ntw.

epistola commnuitersentiaulinterpretes,dicere
prffitermisit.

commuuius

creditur.Elia3

ex loco, ubi nunc versatur, apparuisse alicui

Bollaudiani, dum sanctum Gregorium Dominant, incerti sunt, utrum praeaenti diei an alicui e proximis inscribi debeat.

37.

s.Gregomu
jimior.

Memoriae Slavicae.
^tninmiii

oUent$u.

A braamius, alumuus S. Sergii Radonezeusis, ./\fundavit monasterium Tchuhlomeuse, ubi ei apparuerit imago B. M.V,; quffi TchulbomeuCfr !) Prolog. ad b. d. 2) Dict

sis

ex

illo

tempore nuncupata

est.

Obiit anno

1375.

hog., pag. 7. 5) Menol. Vers! ad b. d. 4j Gloria B. Mflriic V.,

1.

111, scct.

DIES XXI.

GR^CO-SLAVICUS.

183
DiEs
T

XXI, XXII

xxm
ji't.11-

DIES XXI
OBirotmra-

nnm.

V
-\

ACAT.

Bx

variit.

Siaieonis Sali el Joannis, sociis ejus (Mst. Tern. Par. Rum. Chil. Og. Men. Kal. Hor. ProL cum Bas. Neap. GP. Flor. Msq. Pg. Sirm. Goth. Vind. Med. Chiffi. Sirl. Mg.). S. Ezecbielis, Taur. proph. (Rum, Chil. Og. Pp. Men. Prol. Hor. Kal. cum Bas. Nan. Vind. Par. Med.
Chiffl.

Maz.

Acacii in HeptascalorMe^. Max. Med. Sirm.). t Theophili, Jusli, Trophimi cl Mallhaei mm. (Mg. Cyth.). t Synaxis SS. Deiparae ia Armalii (Mg. Sirm. Chiffl.). t Ignalii Sleirionilis Xerolophum synaxis [Chiffl.). t Tnum MM. Melilenensiura (Chiffl. Maz.). t Eleulherii prope
(Chiffl. Maz.).-\ Eugenii, marl. (Chiffl.).

OBSERVANDA.
SS. Simcon
el

Joannem addidimus Simeoni ex Menologfio


basilii,

23

Joannes

excodd. MediolCbiffl.,Typico

S. Sabffi,

Genebr., Menffiis excusis et aliis. S. Simeonis Vitam auctore Leontio, ep. Neapoleos in Cypro, ex codice Valicano. et alteram compendiosam ex Menologio Basilii et Menaeis Grsecis habes in Actis SS. ad primam J ulii ad quam diem recole adnotata a nobis. Eadem leg-itur in Menologio Mosquensi, at contractior. Joannem quemdam Jejunatorem (imo synascetam seu coUeg-am) referri dicunt Bollandiaui in Synaxario Kiovieusi; i^rocul dubio est idem ac socius ille S Simeouis Sali. In edltione Menseorum, Venetiis anno 1843 facta, totum diei hujus officium est de bS. Simeone et Joanne, accedente brevi synaxario, et nuUa facta mentione S. Ezechielis, prophetie, cujus tamen nomen, imo et officium exstat in exemplari Menaeorum mss., et a synaxarista affixum est diei 23 hujus.ut testatur Menseorum editor. Re quidem vera Ezechielem plures codd. commemorant tum hoc die, tum
;

In Menffiis GrGecis et non tamen Slavici. apud Maximum Cythereum perperam legitur Acacius in Pascalo pro Heptascalo de quo loco agit Cangius CPoleos Cbristianiae lib. I,
; :
;

s. Acacius.

pag".

118. B. Virginis in Sarmasii festum aunuutiatur in Menseorum editione veteri at rectius in Armatii (iv Toi^ 'Apfxa-iou) scribitur jam in editione recentiore. De qua sede cfr. Caugrius, operis jam dicti lib. IV, pag-. 83, Eadem solemScepe dissen- ss. Trop/unitasredibit die xvii Augusti. """ f' oc. tire antiquam editiouem Venetam Menaeorum a recentiore observavi modo , et iterum obser;

56; de ipso vero martyre,

lib.

IV, pag.
Syuw;i B. V.

vaudi ansam prstbet S. Trophimus cujus memoria signaturhodie in editioue veteri; in recentiore ad 2 hujus. Imo synaxarista ponit ad praeseutera diem ejus officium, quod in recen- OnuphriM Onuphrius, cnjpiemis. tiori editione prorsus exsulat silentiarius, monachus Cryptensis, colitur ad hanc diem in Laura Kioviensi, cffitera prorsus
;

ignotus. Cfr. Dict. hag., 212.

DIES XXII.
Ex
0$tromirano,

Exvariis.

GP. CoisL Goth. Chiffl. S Maet^ Magdalen;e, unguentifeii^ (Omnes cum Bas. MsQ. Vind. Flor. Sirm. Maz. Mg.). Hor. Kal. cum Pg. Msq.Vtnd. Btor.]. S. Phocae, hieromarl. (Rum. ChiL Sis, Og. Men. Prol.

Memoria

S. Juliani, mart. (Prol.).

t Agapii, (Chiffl%

mr

^, -^ ,r ^ ^ a n ^ Maz.). t Apollonii, ep. (Neap.). t Marcellae, mr. (Med. Taur. Sirm. Chiffl.

OBSERVANDA.
S.

Phocat.

In Kal. et in Typico sifl*natur translatto reliquiarum S. Phoc3e; in Tern. et Chiffl. refertiir


postridie.

Judxa

sed in Galilsea sequi coepit.

Ad

hsec

Menologium Mosquense addit

Un-

S. Julianus,

S.Maria
dalena.

Marj-

fuerit translatds tgnoratur. denam et Juxta S. Joannem Chryt^ostomum, Oratioue in S.Phocam (tomlI,pag-.7U4), advenerant e Ponto. Montfalconius refert hanc translationem ad annum 403 vel 40K In Menol. Basilii signatur a5S20 ad diem 23 Julii et iterum ad 22 SeDe ptembris Habetur officium proprium. est ad 2 Januar. et 21 Junii. S. Juliano, actum Summa consensione celebrant hoc die Kalendaria Grffica ct Slavica universa S. Mariam Mag-dalenam,vulgo Myrophoram aut Ung-uen-

quonam

Lazari sororem nequaquam puolicam peccatricem esse potuisse, manifestum fit vel ex eo, quod fili^ Israel id esseomnino vetahantura lege Moysis qua ob simile peccatum lapidtbus erant ohruendie. Illud etiam ohstat quod vir honorahilis erat Lazarus et in dignitate
;

constitutus (utpote Bythinice toparchus). Distinguenda tgitur est soror Lazari a femma manet, an ilta peccatrice. Incerlum quoque

peccatrix ilia, de qua in Evangelio, eadem unxit et fuerit ac mutier quae Christi pedes reliqua; de quo discrimine legatur Synaxa-

rium

Triodii,
ei

tiferam dictam.De qua bequentem adnotationem Occiapposuit Menologii editor Mosquensis ait, pidant hanc Mariam Magdatedentales, nam eamdem esse ac sororem Lazari.et peccatricem quee Christi Domini pedes lavit et unguento unxit;at Orieniales utramqueprobe
:

hebdomadis.

ad feriam quartam magnae aliud Synaxarium adDomtin

nicam iertiam post Pascha. Hactenus Menoloplacuit, ffium Mosquense; quod huc retulisse

distinguunt, et quidem recte. Nam Lazari sorori patria erat Juddea, Syria Magdalense,
in montihus
;

Magdata natae, unde ei venit cognomen Magdalense hssc Christum non m

mag-is innotescat. Interea cousulautur Faillon, SS., Oct., t. IX, pafj. 444- et seq. Acta Monumentsineditssur rapostolatde Samte Maautem Act. SS. ad ris Madeleine; potissimum 201 et seq. ubi Orientalium bunc diem, pngr. placita de tribus Magdalenis explosa sunt.
stione

Slavorum quoque sententia

ardua hac

quffi-

DIES XXIII.
E.o.romiTvarii,.

O. s.

et soc. (Men. Hor. Kal. Prol, Apollinakis, AKcniEPiscoP. Bavenkatis.

cum

Bas. Neap.
Sii.

iredecim sociorum (Mst. ''^'sS.^MM. Trophimi. Theophili et

Tem, Par, Rum.

CML

18*

ANNUS ECCLESIASTICUS Maz. ,, pior Pg Vind. Nan.


op^ f^

Chiffl.)

S,

Phocae ]anioris.

hs cpiscopi Ravenna,

Apononu, Eugen

;UTnTeurn.tC-e ^iSal, i^...


Apollinaris prsemittiiD Menologio Basilii S. quos c.tavi Vi.ali, Apollonio et aliis tur st e Sudesunt SS.

Chalcedonensmm fM^. .a... ..>.- C.f,. Ma.y

^^

Z)om.).

OHSERVANDA.
canon, a S, Andrea Cretensi referunt codd. Bas. e S Suzan,.am fHus''!!. oum S. Vitali et ejus soc.s at Nanianus simul hsc kalendariis supra c.tat.s sancta
HiPi e^stat
;

compo-

s.S,m.no

S.AiioUinaris.

SS. TropA-

supra In Naniano inOstrotn. solumzanna Hinc liquet nominari martyribus et antes.gnamodo praBcipuum e Kalendar.orum num, .it mos est antiquiorum martyr.s, ali. numerant Socios S. Trophimi, erant Ju'J deeem, alii triginta inter hos In offic.o a nobis jam alibi relati.

Eusenms

rncXs
rfbus in

;4o nominatur

.usign.ta JanniE sed Anna-, nomine 486. net eUam in Actis SS., paff.

qu.dem non Suquod obtiDe martyAugusU. Bul&aria agimus fuse ad 29


seorsim, et

SS.

MM.

in

BuUjaria.

Matthsus,

DIES XXIY.
Ottromira-

^^^y
"

'
. .

rp^^^

nwn.

par

Rum

et reliqui

cum Bas GP.Vind.


.

Flor. Goih, Msq.

Rx

variis.

iJ

;HWni..

OI,mp..d.s (S.~.), mr. (0,#, M,,.). t i!.pl.si el

OBSEEVANDA.
S. Cliri$tim.

ChriExstant in Menologrio Mosquensi acta S. martyris, latinis simillima, stinffi, virginis et in suo imo forsan inde deprompta. Prudenter ciMenologio Ecclesise Orientalis, toties a me
tato, hffic

nostri verba nihil dubius


est

usurpabo

Dolendum

sanctam adeo illustrem non habere Acta melioris notse, qu3e vel inviti compellimur notare pessimo calculo... Etenim quaquaver-

Christina tradit Versiuski ait, Urhani prasfecti Tyrensis Virgo eral, hlia. Qu(B ubiverum Deum ex ejus operihus, Jesum Christum autem exfide revelata cognodomevit, ejurata falsa idolorum religione, siicos deos contrivit ; quapropter a patre suo duohusque ejus successoribus multapassa est, ac iandem gladio perempia Hffic Versinski,

pauca de

S.

sum

tiicitaffitate

aut palsestra ; prudentersane ; uam, quse iu Menologio Mosqueusi proferuntur de

hujus virg-inis et mart^yris gestis, obscura sunt admodum, nec levi examine ac censura indig-enl, ut plurium sanctorum in eodem volumine laudationes. Quibus allalis, ipsemet Menolog:ii editorspqucntem uotulam addendara esse ceusuit

occurrunt identidem ocidos conjicis conres novsi ac mirahileSy et mutatio scena; Et vero si liceat aperte rem tpsam tinua... nobis sine ambagihus eloqui, ut plurimum pra>ferre ista Acta puram puiam videntur texturam, quee consarcinata sit exfarragine rerum mirabilium, tales characierismos exprimentium, ut videatur hic quasi in itnam, quidqmd ut ita toquar, massam congestum, dicam infere in pluribus aliis mirahile, ne obsercredibile, ah hujus77iodi rerum gnaris
,

Non constat, ait, quo genere mortis obierit sancia. Juxta Menologium Macarii et Prologum, lanceis fuit con/ixa; in officio vero diei, capite truncata esse perhibetur; tandem in Martyrologio Romano dicitur sagiiiis perempia esse. Utut est, ferro ohiisse ex diciis liquet. liaec Menolog-us, adnotationum hujusmodi admodum pnrcus. Ast ego J. Pinii
:

6S). varisolet (Act. SS., Jul. t. V, pag:. 507, n. hi duo principes.a fratre suocrudeh; 7.; Solent recenseri ^ter perempti, inler martyres Christi talespublice coli a suis, cum tanien in et uti confesso sit, eos nequuquam ob fidcm Chnsti Bolobiisse; qua de re leg*antur quEE disserunt landiani in commentario prffivio ad Acta horum martyrum, Act., t. II Septembris, edita. In

"

Prologo Kum. signatur

Passio at in Mstislavicocodicerectiussolawe/norm refertur.siquidem hoc occisus fuerit solus Borisus, ut patebit ex Memoriis.
: ;

Memoriae SlavicaeSS. Borims


et

Borisus

Olclmt.

Glebus, fratres uterini, Romanus et Davi in sacro baptismate vocati, filii erant Annae, natioue bulgara;, et sancti Yladimiri, qui Kussorum gentem sacris undis lustranet

dein,

mortuo

scilicet Veceslao.

obtinuit Kostoviam,

dum

natu maximo, Glebus Muromensi

dam

curaverat,

anno 988. Eulgebant autem


in tenebris, pietate

sunt conducatui praeponeretur; quae ditiones qui corde erant iuter se tiguse ut nimirum junconjunctissimi, etiam spatiis aliquatenus
:

veluti duae stellae mediis

non minus
prffi cseteris

et religioue

quam

vultu et specie
et

fratribus speciosi, ideoque parenti

gerentur, seseque mut\iis auxiliis facile adjuvare possent. Porro iraminebat anno 1015 quffi erat barbara gens Russis;

admodum
setate

cari.

Et quidem

munsuetudine
;

hurailitate prffistubat Borisus

contra Glebus,

Pecenegorum, Vlaque inimica, invasio quam ut averteret quod ipsemet morbo domi detineredimirup,
tur.

longe

minor,

eminebat misericordia,
viduas et or-

multam pecuniam

in pnuperes,

phanos erogans. Uterque piis lectionibus indulgebat, sunctarum exempla, prffisertim martyrura, virtutem imitandi cupidus. Hegno inter filios partito [procreaverat autem Vladimirus

Borisum Kostovia accersivit, magnoque expedivit. exercitu instructum contra hostes Quihus non repertis, dura redit Borisus, ad superos sancte migrat Vladimirus, soliumque
Kiovcnse occupat Sviatopolcus, neraini carus,
in

duodecim), obtigit Boriso Vladimiria, pro qua

Borisum vero et Glebum incredibili odio accensus. Hic igitur, occultata parentis morte, omniuraque

GRJECO-SLAVICUS.
otQniumque fratrum cffidem meditans, quo tiitius possetregnum solus occupare, ad Borisum nuntios raittit, qui suo nomine blanda ei promissa facerent ipse vero Visegorodum, Kioviense suburbium, clam profectus, sicarios subornat, qui pium priucipem morte perimerent. Morabatur tunc Borisus ad Altam fluvium prope Perejaslaviam, magnatibus incitantibus ut paternum solium usurpatori prseriperet, prjEsen;

185
DiEs

dina se in Borysthenem effundit, ascendit, iterque continuavit indesinenter, dolore et angore stimulos addente. Dum vero Glebus ita moribundum defleret parentem, ecce ex improvito sicarii aSviatopolco subornati appellunt, priucomitibus cipis scaphffi iusiliunt, tremoreque injecto, ipsum veluti agnum innocentem immaniter mactant, die 5 septembris 1015, martyris
memoriffi ideo sacra. Mectavit

XXV

Ji'1.11.

autem Glebum

tibus copiis confisus;

at ille, licet Svialopolci

co(iuus ipsius, natioue Turcus, a siucariorum

dolum comperisset
consilia
,

sprevit

tamen procerum
,

mori potius paratus quam quidquara injusti contra fratrem agere, quem, utpote natu majorem, loco patris sibi fore adserebat. Itaque, dimissis oopiis, cum parvo remanBit

comitatu.

Die

autem dominica

instante,

duce Gorasera minis compulsus. Exauime corpus marlyriB projectum est in loco deserto, inter duos truncos ubi jacuit iuitio quidem hominibus ignotum, mox tamen, luce desuper labente, cantuque angelico interdum resonante, detectum. Nec diu mansit ibidem. Profligato nam;

solu^

cum

ministro, cui
,

nomen Georgius,

patria

que Sviatopolco, qui

iustar Caini

miserrirae

Hungaria

tentorio piissimus juvenis.

preces vespertinas persolvebat in Summo vero mane,

periit extorris et profugus, delecti fratris exu-

vias inquirere, repertasque simul


sepelire jussit Joraslaus
,

cum

Boriso
(an.

dicto Matutino, et eucharistico pane e munu presbyteri communitus, dum preces adliuc fun-

rerum potitus

1020-1051). Qui et paulo post,

cum

miraculo-

deret Borisus, de repente irrumpunt homicidffi impiissimi, ptfficedente Putsa ; lanceisque crudeliter cor transverberantes,

rum a

sanctis martyribus patratorum

fama

in

dies cresceret,
ecclesiffi

utrumque corpus

elevari atque

pem, ne

fratri

boo in

sanctum principeccatum statueret Deus

ipsorum norainibus sacTffi inferrenda curavit, annuente Joanue, metropolita. Quffi

suppliciter exorantem, enecant, Cujus

auimam

cum

prffi

vetustate coUaberetur, in

uovam

ec-

candidissimam iu cffilos recepit justus judex die corpus vero 'Visegradenses 24- julii. anno 1015 in ecclesia S Basilii condiderunt. Martyrii pal. mam nactus est quoque Georgius, a sicariis una
;

clesiam ligneam inde translata sunt, die 2 maii, anno 107'.i, a Georgio, metropolita, regnante
Iziaslao
;

anno vero 1115


illnta,

in

templum

lapidibus

cum

hero transfossus. Nec alia sors manebat Glebum Muromensem. Etenim, perempto Bo-

curante id Vladirairo Monoexstructum festoque anniversario in rei memoriam macho, instituto. Ter igitur iu anno SS. Borisi etGlebi

Glebum, patrem graviore morbo decumbendolorogans, tem quantocius invisendum properaret. Accurrisoq, protinus misitSviatopolcus ad
ritille citissime

memoria colitur, die 5 Septembris, 24 Julii et 2 Maii quarum duffi posterioresfestivitates inter /amofesta de prfficepto connumeravitsynodus
;

lapsu equi attrivisset, non ideo tamen in itinere stetit, sed naviculam non procul a Smolensco, ubi Smia;

et, licet

pedem ex

sciana,

anno 1720 celebrata,


approbata.

et

a Benedicto

XIII

S. P,

,P.,,,.,.,,,.a,..L...,.OM...:,Me.oK..Ve,._^
78. 9)

NciorU Annales.

e.i.

acariem

t.

I,

'-

<

''

.^f-'29.^-

"^^

j..

'

Llledonc^

l.isior.,

t.

IV.

,..

-KI9^413.

.))

92, 134.

/'/ymr;.s,
hcg. Kieva.

Egimus de hoc Polycarpo

in Actis

Sanctorum
;

Cryi>fcmis.

de ^^ ^iem 24 Octobris, pag. 870 et seq. ubi tractationem. Est ^ Aretha fusam instituimus nimirum Polycarpus ille auctor epistolffi ad archimandritam Acyndinum, datffi anuo 1236 quemcirciter, quo Vitffi patrum Cryptensium,

accensus et ad meliora charismata sectanda hominem mutatus, non tantum veluti in alium honores, quos antea ambierat, contempsit, sed

etiam humilitatis aliarumque virtutum insignia fratribus prffiprffibuit documenta. Quapropter esse perhibetur, post obitum Acyndini. positus
Obiit anno incerto
XII.
,

admodum
tinentur
,

illse

in

secunda parte Paterici con-

ante

medium

sfficuUim

enarrantur. Conjunctissiraus fuit episcopo Vladimiriensi et SuzdaB. Simoni quo pulcherrimam illam epistolam acliensi, a prffivio ab B, Arecepit, de qua in commentario
,

Probe distinguendus est ab altero PoAcynlycarpo hujus nominis primo, qui sub monastedino I, anno 1182 defuncto, in eodem
rio floruit.

thffi

Acta disseruimus abunde. Cujus lectione


0. i)

Dis.uis. dc Paterieo, pg. Dict. ha,..p3S. 130. 3, Kubarev. Cfr i) Men.1. ex Pa.crico ad h. d 2)

DiscnpUoUu, K.evo-

Cryptensis, png. 137.

DIES
Hx Oitromiranv.

XXV.

Ex

variit.

'''f pSevi^. mart. (Prol ). Memoria (Men. Kal. Bas Mo). mcani, }eUo\odeas\s
'Hie^isalem, mart. mart. (Taur. I et II.).
(Chifft.
Jtfaz.).

Syoodi OEcumenics quinta. (Kal. Prol. Men.


Prol.).

cum

t Blandmae, Lugduni passs

.^ ,,,,

fCA./??.).

+ Hprmocpnis t Hermogenis.

OBSEEVANDA.

ANNUS ECCLESIASTICUS
188

m^ XXVI
Jcui.
,S.

OBSERVANDA.
pag. 87. lemph sua CPoli christiana, lib. IV Quamagunt Graci 28 Juln. hujus encffinia tribuatur hoc die b. Ann, vis prfficipuus cultus

Anna.

s.oiU^a..

CPpolitano Morcelln et nioraturUie inVal. Euphrasia


in cod

Saxo-GothaDO
ecclesiam

at

una cum

Illam esse reoe?itur in solo Naniano.


daverat

qu^

fun-

Beat^

Mari^ V.rginis,

Mari Virgimatri sanctissimse genitricis B. Graecorum excusis officium nis tamen in Menaeis non omnino exclusum Synodiu CP. S Parasceviffi, martyris, miscetur. secunda oEcused cum officio S. Annfe est festivitate quint synodi oecume- mtnica. Becole guie de Julii, quo commemoratur nicffi dicta sunt ad 16 cum syoodo Chalcedonensi. jn pluribns simul

Memoriae
Macariu,,f.r3.

Slavicaesuarum fama
sibi

jdtovodemi.

2"ini8
ret
,

Inferiore christia/racarius, in Novgorodia t^ quia parenlibus natus, a teneris magni

conciliarat,

in solitudinem

secessit, et ad lacura

portendisse traditur.

Nam dum adhuc


,

lac suge-

fletibus ad pulsum campanae clamores quos, simul ac in mixtos edidisseperhibetur; illico muta. ecclesiam portaretur, in graudium frequenter Puer monasterium Pecerense rit
,

Jeltovodensem seu ad poneVolgam fluvium, monasteAquasFlavas, riumejusdem nominis fundavit cui diu prseheguraeni munere fungerefuit. Dum autem
;

tur,

multum

etiara in convertendis incolis labo-

ravit.

Tartaris,

monasterium invadentibus,

adibat,

cum monachisde rebus adsalutem peradolevisset, patinentibus acturus; cum vero monasterio tonsuterna domo relicta, in eodem Terrenas ram a Dionysio hegumeno suscepit.
omnes aspernabatur adeo, ut vel exhibere. licet toto sese spectandum renuerit inquisitus. Ut autem triennio ab eifidem fuerit
res

comprehensus et in captivitatem abductus, tantum apud praefectum effecit, ut non suam dunlibertatem taxat, sed et aliorum ehristianorum in solitudinem vindicaverit. Ad Eocios redux,

parentibus

mundanam gloriam
Cfr. i Prolog. 8d
li.

fugeret,

quam virtutum

iterum contendit, novique monasterii adUnzam fluvium jecit fundamenta, quse tamen ad fastigium perducere mors prohibuit. Obiit anno nonagesimum. 1504-, setatis suae quinto supra
(3.

d. 2) Dict. hng., p. 173. 3]

Muravicv, Vita SS.,

248.

DIES XXYI.
I

Bx

Otlromi-

rano.

MKMORii.

Kx mriii.

Sis. Og. Pp. Men. Ermolai. Hermippi ei Hermocralis ^Mst. Tern. Par. Rum.Chil. SS S. Parascev.ae. ..larL (Par Vind. Maz. Mg.). Kal. Hor. Prol. cumBas. GP. Pg. Msq. Ooth. mon. Cryplens.s (Pat. Men. Kal. Hor. Prol. cum. Maz. Mg ). S. Moysis, Hungan, Pp. Leop.

S.

S.MEOMs

iN

Mandua (cum CP.

Coisl.

Nan. Sirm. Taur.

letlLMg^y

MM

^"t"MM

Leonlii, ep. Meap. [Neap.). 'sancli et soc. (Bas. Med. Taur. Dom. Maz. Sirm.). t Strm.). j Uoro(Flor. Mg.). t Ignalii Slerionit.s (Mg. Taur.I et II t Joannis Palaeolaurilse Orffiozelae, ma.t CPol. (Chiffl^S"^m.Ma.>. thei, E..sebiae conjugis, et Cyriacae filiae (Sirm.). t t Mauritii (Sirm. Mg.). t

MM.

archangeli Appionis et Hierusalem (Mg. Sirm.). i Gabnel.s

encaeniaraur.7e<//).

OBSEEVANDA.
S. Stftieon

Tre.s esstitisse Stylitas,

Simeonis nomine in-

in raultse eruditionis vir, Nevostrujev,

adnotaliben-

Saltu,

signitos, doceraur ab auclore

Menaeorum, cui

anno tioDibus ad Kalendarium Ostromiranum,


ille, qui ter subscribo. Solet enim Simeon annura lendis Septembris colitur , atque

consonatTriodion,

ita

habens

Cxlum quatuor

1852 Petropoli

editis.

Equidem Morcellio
orditur

instrucium hominibus in terra apparuitt bis bina ipsa Simeonis cognominatio, quorum in columna tres sunt, et unus Salus (p. 32). In Taur. 1 et II habetur memoria sancti patris nostri Simeonis Stylitee presbyieri et archimandritx eTrexEiva tou 'AvaTr?.ou. At quisnam
:

Kaec-

clesiasticum

quodammodo
aliis

Menarse

vocabulo ab

minari, quodin hodierua lectioue

sanctis cognorainibus discncod. Ustro-

e tribus? Teste Mnrcellio, rainime diversus est

S. Simeone, cujus festum celebratur apud Graecos Kalendis Septembris, et qui omuium celeberrimus est Siraeon tertius, eeu Fulminatus, praeplaoet SoUerio (Act. SS. ad hunc diem); tandem de S. Simeone Salo, cujus festum hodierni Graeci et Slavi recolunt 21 J ulii, agi docet
;

servHtum est mirani alioruraque optimae notae autem dedicatio ejus terapli, ultra Celebratur -- Snncti socii Anaplura. CP. suburbium, siti. Blandma, qui S.Sancmnoraiuantur Maturus, Attalus et

Hoaie Basiliano Menologio. celebranturEnc^niaS. GabneUs, irans fretacentur. in

ium, Chaldis,i:t9^^
rinensis uterque.

e^

.-. Xdldaic. Itacodex fau- S.GahneM.

iVIemoriae Slavicae.
S. Afoyict.

Hungaria
S. Borisi

oriundue

erat

nobilis

juvenis

annos vinctus
tronffi

degisset,

cuidam nobili ma-

Bmgarvs,

principis Rostoviensis cubicula*

rius.
fecti,

Qui, post obitum Borisi, a sicariis interanno 1015, ad Predislavam, ejus sororem,

aufugit, et in ejusdem obsequio mansit ad annum 1018, quo, a Boleslao 'Valido, Kiovia

expugnata in Poloniam captivuR abductus est. Ubi postquam in quodam castro quinque
,

venumdatus, in ejus domo sex alios ab annos peregit, longe gravioribus ffirumnis enim pulchritudine eadem afBictus. Moysis egit, capta et insano amore ardens, nihil non imo et sibi conciliaret quo castum juvenem matrimonium impudenter proposuit monaslicam vitam unice cogitanti. Sprevit ille sive
:

blandientis

GR^CO.SLAVICUS.
blandientis viduee divitias, sive contemptiamoratione adduci potuit, ut monastici instituti propositum relinqueret, aut Quin potiua tonsuram Isederet oastitatem.
ris iras,

187

impiae mulieris oonstanter tulit.

Tum

vero in

DiEs

XXVII

nec ulla

libertatem ab haeredibus restitutus, Kioviam Isetus repetiit circa annum 1054, et in mo-

JULU.

nachum a

suscipere properavit a
fortuito

quodam mpnacho,

illac

Quapropter in furorem sanctum juvenem fustibus quoacta matrona cirtidie caedi, ac dein in carcerem miiti et qu omnia usque ad mortem cumcidijussit
traneeunte.
:

S. Antonio receptus est. Obiit ibidem, vivente adhuc beato viro, postquam decem annos in omnibus virtutibus seseexercuisset, dono ab impuris cogitatis liberandi clarus ut vidimus supra, ubi de Joanne
:

Patiente diximus.
|..

Cfr. i) Piolog.

cxPelerico.nd

h.

.1.

2) KurcnuiSpccimet.

54. 5)

liici.

hag

pat;

1119. 4i

Menol Verr.

d. h. d.

ExOsiromi''"o-

JVXemoria
Clar.

S.

Pantaleemonis (Onines

cum

Bas. CP. Neap. GP.

Pg

Gotk. Msq. Vind. Flor.

Exvarm.

ciemenlis. ep. Velicensis (Assem. cum Mosch.). S. Anlhusae, abbaiissae. el Sirm.Med. Maz ). Nicolai Sali. Novgorodennonaginla sociarum (Prol. Kal. cum Bas. Chiffl.

Dom.
,j.ig

Coisl.
^^y^y^\

Maz.Mg.).

''^^Mi^Ji^um^ccntum quinquaginla Irinm

in

Thracia

(Chiffl.

Maz.). t Manuelis [Maz.].

OBSERVANDA.
S. Pantttlfr-

mon.

praescribiturnota pasIn codd. Mst. et Kum. lantummodo mesionis at in Ostromirano tit ut inde nihil certi erui possit de die, moria: aliter Pantaquo raartyrium fecit S. Pantaleon, SS. dictus. De cujus gestis prseter Acta leeraon professo tractaiur, cousuad hanc diera, qua ex
'

et S. Cleideo schismalicus quoque dicendus mens ? Hoc si verura es:*et, expungendi quoque Albo forent e sanctorum Ecclesise catholicfe hos Slavorum ; num et SS, Cyrillus et Methodius apostolosyuctoi'^spseudo-orthodox:,ducibu3Mo.

ravievio,

lit

pas-.^al, lantur quoque dicta ad diem viii Oct., ubicommeraoraturinventio reluiuianim

Clemens, S. Cleiuens,
ep.

gg'

jj^u^j^

Pantaleemonis

et

Sergii.

De

HomaPhotiiplacitisdeditos fuissesomniantur, aut nuuqunm obedivisse, aut no vero Pontifici eum in profitenda processione
si

i^hilaretc,

Macario ahisquL-, tanquam

Vchrnis,,

Macedonia, attig^ig cieraente, ep. Velicse, in musquffiaamaddiem 17 Julii, quando agebaBulgarise- apostolis et patronis,

Spiritus Sancti a solo

Patre sibi couformem ratiocinandi modus invenisse fabulautur. Qui

obedieriiit,

turdeseptem

quamparum

Uura aliisque. CvriUo, Methodio, Gorazdo modo in Memoriis Slavicis, insuper dabuntur ut inutile sit diutms ei infra subnectendis
;

Grffici, qu terum prittor lianc Vitam auctons Legenda Bulgarica nuncupatur.eo quod vulgo

solidussit.

nemo nou

videt. Cbb-

iUustrandoimmorari. Attameu silentio de sancto Antirire non possum durissimum Assemani, qui eum uon modo e tistejudicium sed etiam sanctorum Albo eradendum esse addifuisse et Photiano schismati acatholicum testimonio scilicet auctoris ctum, pronuntiavit, dorcuiusdam anonymi, qui Vitara Clementis Vitam hanc griece et naverat,unice innixus. pndem magnam partem etiam latme, nou ita homme Miklosich, ab rditam a cl. Francisco esse sole clarius est an
schismatico scriptam
;

prsete-

Bulffarico idiomate primitus multo brevior censeatur, esstat etiam alia quce Photiani expers. Qutf si estetomuisfermenti

exarata

tuisse

temporeAssemani nota

fuissct,

sane almd de

tulisset vir deSS CyrillietMethodiidiscipulo mihique veneranalioquin suramiE eruditiouis pnmusomnmm dus Hanc compendiosamVitam litteinlucemdedit cl. Grigorovic, slavicarum professor ; Uuiversitate Casanensi rarura in vulgavit Jos. Schala. dein vero grffice et latine hsec sufficiant. rik. Sed

Memoriae
S. Clemens,

Slavicae.
Achridanffi
in

T Tic

ep.

Velicensis

Xl ex

oriundus,cum, vir sanctissimus^Bulgaria Deo electus, a tenens Dei utero matris

perpetuum

affixis,

circa

an-

num

886.

Quo

in Butgaria.

Gorazdo, Naservitium adamBSset,primuscum sacram Scripturam strenue humetAngelario

autocephalia
chica in

factumest, ut Bulgane Ecclesi patriarfirmata fuerit, ct jura

lUyricum
simnl et

Summo

Pontifici

tandem

edoclus

est,

in

dialectum Bnlgaram a SS. Cy-

apud gentem Bnlg-aroriUo et Methodio, fidei translatam. Suscerum (ut fertur magistris,

semen fructum attulit usque compro. adsexagintaetcentura, ut rem facta virgmah electa, Etenim vita solitaria et

ptum

evaugelii

diuturna iuter occidentie restituta, dirempta. LyetorientisEcclesias disceptatio Ulyrici caput erat chnidi seu Achridai. qu vocabatur, plerumque et primaJu.tiuiaua oiim vitamque prope asceticam de-

commorans,
gens,

prffiter

duo templa mouasteruira

b.

an-

barunt.

nnUisque edomandi
niis.

concupiscentias

artibus

consecutus ost jejuneglectis, cunctas virtutes coutinentia corpus et etperpetua


oratione huraianimi perturbationes deprimens,sincer
litatisbtudio6is.simus,

exstruxitet verbum Dei teleeraonis, martyris, Ulud autem impnmis ubique sparsit gnaviter. quod litterarum novas orest,

raemorandum

raas excogitavit,

CyriUicis

plan.ores, quibus

omnemque animi macu-

sacram, sanclorum Viuniversara Scripturam sacros conscripsit. Bulgarotas

perfectionis lam sedulo fugiens. Ita vitara primum quidem magistris suis, SS. decurrens,

hymnosque

rnm gentem. qu nondum


lustrata erat,

tota

baptismate
fenta-

Cyrilloet Methodio, in hiboribus

et

pericuUs

multoque minus

omnem

Bocius, dein, Pannonia pulsus, episcopus Velicensis via pietatis factus est ipse, totique Hlynco electus sive Tiberiopolitanus,
et

Bulgarisduxiu

c-im juribus Bulgariffi prffipositus,

mcarti

apostolici a

Komano Octobris Tomus XI.

Pontidce

Marmo

sedi

traduxit, et honeharesi ubique cxpugnata, domuit. stateraorum iuducta, sub Christi jugo evangehcoOuin etangustiorem cousiliorum tautum plurimos edocuit ; quos nan

tem exuerat, ad verara

fidem. Bogomilorum

nim viam

28

termouift

l)lE!

1^1^/1 re-em

filin>, et Borisi

grat.am

prBU^

^^.^^^^^ asservatur l.gnea

fectum. cselesuuu. ..^-

^^^^^.

Jmirum homili iu LdaetSanotorum, numero


pta

diesfestosD.N.,BeatSB

tredec.m ; qmduo opuscula hag.ograbs addenda sunt gestibus S. Cyrilh. ph.loso. Jh ca de vita et

^i

ac sanctitudinem, nonClementis orthodoxiam a qu^in duhium voc^tarn

et

S.

Methodii,
injuria

archiepiscop. Morav.ffi.

Si

cujusdam Vitae ejus grae busdam. auctoritate omni prorsus schitemere innixis, ab

summa

canL

cupiebatadire, .p '!.

autem

laitus migrav.t ';" aliquatenus suos

~5"i

""^

biographus. thausauruni hodieduma^sercanreU^pnt, [uU

^"''"f .''."^J pretiosxssxmumexs

r .1 J4'
1".

vind.care h.c supersesmatis aut h^reseos labe

^;^;

^,y^u,.

memor.a Sancti hujus archipreesul.s et 17 Julii. 22 Novembns eoiitur ter in anno, coi gla.^ Evangelio Assemam
^^ J^-^^,^^^,,,, g ^,^^
,, ecurrit ad

ThriL

banc

ult>-

exumas. quarum opeva tur,) sacras Panta riimorbidomantur,eccles,a vero S.


scilicet

.d. Schafrik. i ^, Vi.. brevior,

Mou.

SMaus
ramvim.

Ka-

""'"

Tfioruit

Paucissima dicere degitque ssculo decimo quarto.

habemus de Nicolao
anno 1392. die 27

Salo.
J.\ov-

tio fuit in

gorodi, ubi et obiit conditus. Ejus menfnecclesia S. Pantaleonis


211. Cfr Dicl. Iiag., pag-

jul..,

Novgorodensis, quem Vita Theodori pro Christo ampleexemplo suo ad stultitiam ctendamadduxit.DeTheodoroegimus ad 29 Januarii.

DIES XVIII.
Oitromirii-

num.

V
cii,

^^^'^'

o-

nu-1

f\f,

Vni

Prnl

cum Bas Sirm, Dom.


^^^

Ex rariw.

Maz. Mg.)

SS. Po^t. 1'rochor.

N.canor.^

Wms

l^^^^^^^

^^^_

.^^ S ^^^_

mart. (Prol. Kal.

cumBas. Srrm

^^'f
s';

ir ? V%r l^r^LnTvenaS

SiTerop^ameni
(Chiffl.).

^^^^^j^^^'' ^^''J^ensceniis (ProL Pp. Kal ). FeD.a,A...). Enc.n.a SS. De.par.


t

''":^sXpt^ Artem., .,o..

^^,?"SS)"t'coS.;:^sr ;?.'"S'

OBSEUVANDA.
SS. Procltorxts
Pt

MC.

s.EMtatkiut.

ProchoIn recentioribus Slavorum Fastis S. et Parmenas veniunt pnmo ru8, Nicauor,Timon sunt autem ex loco cum tilulo apostolorum diaconis, postSS. Stephanumet Philipseptem At pumnominati in Actibus Apostolorum antiquiorihus, ut Mst. et Kum.,prsens dies in sacer. soU S. Eustathio, latinis Eustachio, est Cousulto nomiuavicod. Rum., nam licet in eo
;

miDime distinguendum

esse mihi

persuasum

silentium in hbns habeo. Caetera altum de eo siye liturgicis, sive recentioribus Slavorum Athonico, in antiquis. excepio solo Paterico commemoratione, legiimVita vene-

quo tacta

inscriptussitS. Euthymius,

legeudum tamen

nostn Pauh rabilis et deiferi Patris incerto auctore impe^>\^^^J^potameni, ab vero non aWudens nata, in capitibus tamen a Erat Paulus, fihus MichaeUs est Summa
Xero-

hJ

putoS. Eustathium. Lectionem. cod. Rum. geuuinam servandam esse censui, .sed uncis
inclusam.

Curopalat,imperatoris,cognomentoRangabffi. relicto sceptro, qui paciset solitudinis amore,

S.Cni/imcmi.

refertur unacum Q,uintiliano, Dada et Maximo videtur esse SS. idem acmurtyr Gaugrensis.dequo SlaviciFasti

S. Cnllinicusqui

Myrel^on. monachus factus est in ^onasteno Proipsemet fuudaverat Matremhabuit quod Nicephoro Genico impe acopiam' Augustam,
tore

Ji.

Pauliu AV-

agunt crastina die, quemque hodie cura cognomeuto Gungrensiscommemorant MenfP.a ChifPaulum Xeropotamenum commemofletii,

esset, s bi prognatam. U^c dum gravida pepensse agnellum.quiduos visa est in somnio

rnpolamcntis.

rat hodie INeov ez//>/ioj et qui ilhid citat auctor Paterici Montis Atho, tom. I, pag". 65 et seq. Ejusdem obiter meminit Menologium Mosquenge

quam prffiferebat, leones in e irruentes cruce, prostravit. Quo somnio sigmsuperavit solus et duplicem naturffi vitseque ficari aiebat fore, ut mundum etdiabolum, devinreliffioscehostem,
ceret filius.

excusum, in Vila S. Aihanasii Athonici ad quintam Julii, quando nempetradit, quemdam


e reverendissimis patribus

Athonitia, nomine Paulum Xeropotamenum, futuram Athanaaii, eo tempore in Monte novitii, eanctitatem sociis suis prseuuntiasse
;

quem ab

hodieruo Paulo

A Leone Armeno, qm Michaelis et usurpaverat, vinlitate destitutus thronum perpessus est.Uirai multa ob cultum imaginum littensque autem tanta ingenii aciie praeditus sui prodigmm yocareadeo excultus, ut saeculi scripta.inter qusB tur- Quod etiam testantur ejus ^
'

non

GR^CO-SLAVICUS.
non nltimum locum obtinent concio in festum lugressus B. Mariae in templum, praeterea officiumquadragintamartyrumSebasteuorumetvenerandae Crucis.Ut autem importunas hominum laudes mundique grloriam devitaret, relictaregia urbe, in Montem Athosecessit.ibique sedem posuit in loco, ubi exstabat monasterium Xeropotami, a S, Pulcheria olim fundatum, tuuc simul et socium seseadjunxit vero ruinosum seniori cuidam Cosmse, in vicinia degenti, a quo
;

1B9
DicsXXIX
Jvui.

Miklosich nuper gTaece vulgavit in sua Bibliotheca Slavica, tom I,pag, 2U(l.Legantur insuper

quasde historicis documentis solidetractavitibidem Jos. Muller, in universitate Patavina professor. Quadam de monasterioXetopotamitradideratJoannesComnenus iu sua Descriptione Montis Atho, graece
etlatine a Montfalconio, PalajographiEe graecae lib. VII, pag. Hl ; sed raulto plura habeutur in libro qui Petropolii prodiit anno 1559, ita
inscriptus:

monasteriorum Athonicorum

etiam in

monachum attonsus est, suscepto uoPauli prius enim vocabatur Procopius. mine Interea regui gubernaculum obtinuit Romanus; a quo diu quaesitus tandemque inventus, CPolim arcessitus est atque filiis ejus educandis praepositus. Mox tamen, obtenta licentia impe:

toris, in

Montem Atho

rediit

atque mouasterio
;

Xeropotameno instaurandoet fxornaudo auctor a quo fiiit, impensas suppeditanteimperatore


etiam patriarcha CPolitanus, Theophylaclus, submissus est, qui iustauratum monasterium
pretiosissimae reliquiae

Descriptiomonasteriorum etasceteriorumMontis Atho.i&mveTo ex diotis videter Paulus Xeropolamenns extremara attigisse senectutera, imo annos centum et decerasuperasse. utpote qui natus esse dicatur in Vita anno quo Michael Curopalatus regno pulsis fuit a Leone Armeno, id est 813, atque post annura buUa Uoraani Leciipeni certo 9ii4-, qno anrea
fuit data,

alitiuandiu iuler vivos versntus

sit.

Verisimillimum quoque habeudum stotissePau-

lum a

Deo

dedicaret

titulo

venerandae Crucis, quam dono dederat et cujus longitudo erat plus quara unius cubiti, latitudo vero duorura digitorura, pondus denique ut aurea imperatoris drachmarum centum bulla testatura facit. Omnibus recte ordmatis, numeroque sociorum aucto, hegamenum eis constituit Paulus; ipse vero ad radices Montis
;

Atho secessit, quo solus degeret. Verum cum hic quoque socios sexaginta circiter breyi nactus esset, novura monasterium eduxit sub vocabulo S. Georgii megalomartyris, vulgo Paulidictum.CuipostquamaliquMudiupraefuisjunii set. adc8elestem patriam migravit die 28 incerto. Demortui corpus, Constantinopoanno lim transvectum, ibidem conditum fuit, juxta quosdam, in magna ecclesia juxta alios vcro
;

partibus fratris sui Ignatii, i^atriarchae Constantinopolitani, adeoque Romano pontifici fuisse addictum. Quod autem in Vita vocatur Procopius, quasi suscepisset nomen istud cum baptismo, id e cerebrosuo efianxit auctur Patenam rici, matris nomine paululura immutato juxta scriptores Byzantinos,Michaelis filii nominabanturTlieophylactus, Eustratius etNicetas, qui et Ignatius, quamvis non constet uternam eduobusprioribus fuerit idem ac Paulus. Similiter manifpsto errore inducitur patriarchaTheophilus, cujus loco substitutus est a rae Theophylactus. Sunt et alia plura in prsedicta Vita quae emendatione indigeant. at quae uli* rius prosequi non est prsesentisinstituti. Illud vero stat,
:

S.

Paulum Xeropotamenum non modofuisse


e

unum

ipsoraet S. Athanasio, cui

primis monachis Montis Atho, sed et cum S. Petro eorum

nuucupates. in monasterio B. Mariae PeribleptiE omita sumraatim ex Paterico perstricta Hsec nino conferenda sunt cum scriptoribus Byzantinis,
;

antesignanus

passim

nuncupatur,

tempore

incolatus prsecessisse. Xeropotameni cognomen accepit a monasterio quod, ouia ad Rivum ex-

Theophanis continuatore, Nicephoro Gregora aliisque at potissimum cum aurea buUa Romani Lecapeni.anno 924 data,quam cl.t ranc.

siccatum fueratconditum, Xeropolamoa idcirco

nuncupatum

est.

Memoriae
B.

Slavicae.
ectyponeraonasterioAnnuuciationis in aliud, dictum, recentius conditum, et Novodevicense
transferri jussit

Uarix

V.

SmolentcenstB

seu -anc imaginem, quje vulgo Odigitria S. Luca pictam j.J.Hodegetrianuncupatur, a


e fuissevolunt Russi. Fuit autem in Russiam Jaroslai filio, CerniGrfficiaallataaVsovolodo, potestatem goviensi duce, quo mortuo, in Monomachi, et in ecclesia venit Vladimiri collocata est, cathedrali Smolensci honorifice Mosquam delata estab ultimo Inde

h;

Joannes IV anno

1525,

fe-

imago,

stumque
die

in translationis
julii

memoriam

institui,

28

varia rairacula,

quotannis celebrandam. Inter qu ope iconis Sraolenscensis

anno 1101.

Smolensci duce pepulerat anno

Sviatoslao,

quem

Vitoldus

raeraoranpatrata fuisse passim perhibentur, Mercurii, estillud, quod exhibet Vita S. dum legere est aTartaris anno 1237 interfecti, ut

1404, remeavitque Sraolen1456, a Misaele episcopo, eoque scum anno ecgraprobe catholico, repetita , postquara depiugi curaverant Mosci. Quod

Smolenad27 novembris. Praterea colitur a in mescensibus haec imago ad 5 novembri.s

moriam

patriae a

Gallorum invasione auuo 1812

phon
Cfr

liberatae.

sibi

V., p. -u, cl. Prolog. ad h. d. 2) Gloria B. M.

.,

.d b- dp. 85. 3) Menol. Vers.

B tfan> y
Grebnevemis
unaginis
(ettvm.

Imaginem hanc, multis miraculis claram,


urbis incolse Deobtuleraut olim Grebncvise pugnam. metrio Tanaico, post celeberrimam cum Mamajo anno 1S80 gloriose inie-

rat,

Mosquam

redeunti.

AccepitDonum Demecol-

trius, et in

cathedrali Mosquensi templo

quam

annis locari jussit, ubi singulis diem. Mosqueuses ad prffisentem

eam

colunt

Cfrl)GlonaB.M.

Mcuol. Vers. ad h. d. V.,p. m, secl. n. pag- B. i)

Ex
Et

Oitromi-

nano.
variit*

Mc

DIES XXIX,
.

rlTTTvirif M5 iern.^u EM0RIASANCTIMAnTYRIsCALLlKICHiW5J. Tem. Par, /,


,

Rum. Novg, ^
3ir
)

Chil.Og. Men. Kal. Hor.

ATSJNUS ECCLBSTASTICUS

OBSERVANDA.
TiaeN.

cmcinus.

In Mbt. aa pag. uO. ^.J^^^^f ^^! He-untad nraesenlem diem,

De sancto

Callinico.

^^^^3;%

s.Seraphm

remotiE atatis coOex. proferre isle, coeteroquin virgineetmartyre,lorJdem de S. Seraphia, Acta fes., tasseagebat supra, die xi Julii. Cfr.

Constantinus refertur etiam die ComtanHwu. codice nominatur seauenti*: at in Ostromirano Aufr.primoloco;estConstantmushujus dieix ^^'^douu,, Vide dicta de Theodosio ad naVdui^ vrimus. Recole dicta de S. Michaele in XXXI JuUi Caogius ^"-ma DeiPromoto ad diem xxvu Octob., quem /'-. sinum CPolitanum, ex Chronico
38

Pv

ultra

Alexandrino, pag. 1B7.

DIES XXX.
Oitromiraniitn.

*"^'
,

/,r

<

T-

<Jic

S. Joannis,

=^^"-

Prol

Rx

varii$.

"'''''%^f*;

'^"'^.f.^sl^ ,f|

Kal. Bor. cum Bas. CP. Vind. Med. ^rescenlis, Epenelis el Andronid {Par.

CP. (Sirm. Taur.I et IhMed.],

SS
m1
n
s

^TlieS;infKirau?vina.iadPaia^ Hebdonn rrar.). t

Basilisci Senioris, marl. et jusU (i^/or,).t Crue.sexalta .0 lIMed.). t Eudocimi n Dar an s Saz. Chiffl. Taur. Conslanl.n, Jun.oris, patr. Jun,or.^ {Taur.II. Med. Sirm. Chiffl.). t tTheodosu

OBSERVANDA.
S. Joannes. S. Silan.

.<.

Angalinu

Job, miUIn Kalend. Sisatovacensi legitur: De Sila et socus agitur tis errorc patente. unitas apud BoUnndianosdiexni, probaturque duos dividitur qui perperam Sili et Silvani, S. Angehnam, regiara aGrfficiset Slavis. sanctos Ecclesifie Serbi receuset inter

SS. Abdon et Senne, Romse passi duos 5^-. Abdon Fastis. solos refert Neap, illustrantur hodie in Actis 5^. S. Julittam Annal. pag. 130 et seq. SS

ei-

^--^;'''"": Novff. et Hor. rectius referuntdie sequenti. refertur die S.Bndoctmm. S. Eudocimus in aho Flor., n. 24,

eequenti, ad

quam

vide.

Serbiffi,

Pejacevich,

consonantibus

ejusdem Ecclesise

Memoriae Slavicae.
S. Angclina^
tletpota
viir.

Scr'

Saverstia Angelina, quam Luccarius Theodoram appellat, filia erat Arianitae, Comneni, Dyrrachii, Aulonis, Cermenici aliorumque in Dalmatiaet Albania oppidorum principis apprime catholici cui Eugenius papa IV vexillum Ecclesiae adversus Turcas ferendum com;

misit.

Nupsit S. Stephano Coeco, (anno 1438 ab Amurate oculis orbatus fuerat,) fratri de11

migrare coacti fuerint sedemque figere in Kupinik ad Savum, ubi anno 1477 vir ejus pie obiit. Mortua ibidem etiam est S. Angelina, et simul cum Stephano sepulta in templo coenobiali S. Lucae, eisque deinde additi ambo sancti eorum filii Georgius, qui et Maxiraus monachus, et Joannes. Verum quaterna
corpora postea translata sunt in Krusedol, ubi quae integritas, adhuc integra servantur Latinos signum maxime dubium, apud. apud Orientales certissimum sanctimoniffi indicium est. Colit Ecclesia Serviana S. Angelinam die 30 Julii, et (ut id in memoriam revocem aut
:

spotee S. LBzari
in
Ecclesiffi

Greblanovic

qui,

Servia

llomanEe clienlolam transcripta,


die

anno 14bH,

21

januarii, sine

prole

ma-

Bcula diera obierat, uxori llelense Palseologae principatum relinquens; quod matrimoniura

non ante

fratris mortem celebravit. Inde mansit pia femina in Albania cum marito, qui paternam illic hfiereditatem habebat, donec,Turcorum prcmente polenlia, in Sirmiense:: partes

partim prffimoneam) S. Stephanum martyrem seu Coecum 11 Octobris, S. Joannem 10 Decembriset S.Georgium seu Maximum 18 Januarii ; ad quas dies plurade eis vide.

Cfr l)Pejacevich, llislonoi Scrvis, p.57U. 571. io9. 2) Raic, llisloris tom. Ul, p- '2G0.

DIES
&m
Oitromi'

XXXL
Eodem die adoratio venerandi Ligni (Og.Pp.Kal.

jyiEMoiu.^ BEATi EuDociMi/3/5^ Bas. GP. Pg. Vind. Msq. Sim.

Tem. Par. Rum. Chil. Og. Men. Vat, Prol. Hor. Kal. cum Dom. Maz. Mg.). Memoria Theodosii, imperatoris. Et ConseSis.

CRATio ECCLEsiA S. Deivar* (Assem.cumMg.). cum P. Goth. Ms^. Vind.).


Ki
vuriit

S. Julillae, marl.(A/s/.

Tem. Rum.

Og. Men. Prol. Kal.

cum

Bas.).

t Duotieciin Marlyrum Romac (Maz Chiffi.). t Germani Anlissiodor. (Neap.). t Tychici, apoeloli fA/a-J. Chiffl.). t Trophiiui, aposloU (Maz. C/ii/^.). t Joseplii ab Arimalhea (Chiffl.

Maz).

OBSERVANDA.

GR^COSLAYICUS.
OBSERVANDA.
S.

191
DlES PRIUUS AUbUSTI.

Eudocimns,

Theodositu^

imperator.

cognomento Junior, quem corrupte vocat Ostromir., hoc die jnvenis obiisse dicitur in Mengeis excusis; at cur Junior dicatur, cnm alium Eudocimum ignorent Grseci et qui eos sequuntur Slavi, non assequor. Die Julii sexta celebratur translatio ejus corporis Byzantium. Cfp, Acta SS. Jul., In nullo codice aut synaxario VII, pag-. 308. Slavico inveni nomen Theodosii, imperatoris, quod in Graecis Fastis hodie jam tertio occurrit, et relatum est die praecedenti. Nempe agitur de Theodosio Juniore. De quo BollandiaDi, inter prsetermissos ad diem Julii xxx ag^entes, Quandoquidem, aiunt, sequentia adnotarunt
S.

Eudocimus

Edecimum

imperator iste tam hesterno (id est xxix) quam hodierno die tanquam pius, non autem tan~ quam he&tns, nedum sanctus apud Grxcos memoratur; neque scituraliunde, quod apud eos

solemni,publico, legitimove aut sufpciente saltemculiuhonoratusunquam fuerxt, absit, ut eumdem nos ipsi attrihuere ausimus, donec nobis de illo sufficienter constiterit. Recolet velim lector, quEe oocasione aliorum augfustorum observavit in Kalendario euo CPolitano Morcellius {t. I, pa^. 227 et 228). Dedicatio sedis Blachernis,ubi adservatur cingulum B. Virginis* Ita expresse habetur in Menaeis Graecorum typo editis. Nimis nota est ecclesia in Blachernis, De quam ut ei illustrandae fas sit immorare. S. Julitta, martyre Cesarese in Cappadocia, solidam, pro more, tractationem instituunt Bollandiani socii in Actis SS. ad diem prsecedentem, pag. 141 et seq. In cod. Mst. annuntiatur ejus passio; ad in Ostr. et Rum. signatur tantum-

yg,^,pa(,ofl ji

Biachemis,

** '"''""

modo memoria.

^^/VWWWAA/^AA^^.^

MENSIS AUGUSTUS.
DIES PRIMUS.
Bx Bx
Ottromirano.
variit.

Memoria

SS.

Machab^ordm

(Ita

omnes cum Bas. CP. Neap. OP. Vind. Med. Pg Qoth, Flor.

cum Taur. Mg.). SS. MM. 'ss' Eleazan, Solomoniae el septem puerorum (Mst. Kal. Prol. et Euclci (Prol. Dovem, LeoQtii, Auii, Alexandri.Cyndei, Mnesilhei. Cyriaci. Mineonis. Catuni Crucis Dominicae (Prol. Ver$. Kal. cum Bas. Sirm. Maz. Mg. Sirl. Chiffl.). Processio viviGciE S. Deiparee Manae (Men. Kal.). Festum misericordissimi Salvatoris nostin Chrisli et Novg.
TTiiuolhei
ep
Proconnesi et ihaum.
Theodori,Polyeucti etEleazQri (Mg. Maz. (Mg. el alior. (Mg. Chiffl,). t Papae Junioris
t Felicilalis, mart. (Neap.]. t MM. Cyrici, Taur. 1 et 11. Dom. Chiffl. Sirm,). t Menae, Menaei
fi\/p
).

Chiffl,).

OBSERVANDA.
SS.Uachabai.

Jd Mst. Tem. Rum. et Prologo Passio SS. MM. Machabasonuntiantur ita rum,Eleazari, Solomoniee et septem puero:

plenius an-

rMme/wi'.Horumnominaqu8e,utpoteproarbitno omiserat, excog-itata, Menseorum editor consulto


referunturin cod. Ternobiensi, in Prolog-o et in Horologio. Sunt autem haec: Abibus, iu Prologro Abienus) Antoniuus, Gurius, Eleazar, Eusebon, Alimus (in Prolog-o Samonas} et Marcellus. Pasnotatur seu, quod ad idem redit. certamen
sio

quoque in Menol. Basilii imperatoris. Maohabaeorum aedem in Sycaeno oppido stetisee He-

per totam urbem circumferebatur ad sedandos morbos qui hoc mense quam aliis erant frequentiores. Fiebat ab ultima Julii ad decimam quintam Augusti. Erat CPoIi alius mos benedicendi aquam in ecclesia palatii Kalendis cujusque meusis, excepto Januario (tunc enim tiebat die sexta) et Septembri, quo peragebatur die decima quarta. Hinc initium sumpsit festivitas venerandffi Crucis et solemnisbenedictio fontium aquarum,KaIendisAugusti peragenda. Processionis festum institutum est in Ecclesia Russica

S. Leontiyts
et $oc

Alexanraclii temporibus testatur Chronicon hymnos conscripserunt SS. Joannes drinumj Damascenus et CosmasMaiumensis. Ex martyribus Perg-te duo tantummodo nominantur Basiliano Menologio, Leontius et Alexander. nomiPrffiterea, in Mena^is Grsecis excusis SS. Cyricus. Mena et Menaeus, fornantur hodie Mineone at tasse non distincti a SS. Cyriaco, modo sociis S. Leontii. in Mensis Mnesitheo. laudatis Menas et Menaeus dicuntur celebran Vigleutio. in aede ffineo Tetrapylo vicina, in Quos nos cum S. Cyrico damus, eos seorsira ununquemque referunt Mensa Grffica excusa.
in

S-

SSenat.

nonantesfficulumduodecimum,nemperpgnante Andrea Bogolubensi. Cffiterum in Menol. Basidiem, nec ad lii neutrum iudicatur nec ad hanc S. Ti.motheum, episcopum ultimam Julii. Proconnesi. inscriptum invenio in editione Meanno nffiorum Grfficorum recentiore, Venetiis 1843 facta, accedente brevi synaxario, quod in

s.

Ti,notheu$.

n'-

cttiinmu

est veteri editione desiderabatur, Depromptum ex cod. ms. quo continebatur officium seu, ut auctore cura GriEcie loquar, Acolulhia sancti. Chiliodromo, et Vita ejusdem, incerto

Nicolao

S. Cyri, inciu.

auctore, quam vulgari sermone donavit Arsenius raonachus atque simul cura Otlicio Galatffi typisexcusitanno 1785. Quod encomium, quum

Eleazarum addidi ex Taur.


S. Felicita.

Neap.. dori leffitur Theodosiua. In marmore


:

11

ibidem loco Theo-

ferme

sit

ignotum,
:

in lectoris

commodum
,

latine

Proce*$io vivi
fic Cruci$.

Nomine Feli. card. Mai vulgato.legitur Sce. olimegressio Processionis Crucis intelligebatur LPolitano et illaCrucis a palatio imperatoris magnam ecclesiam S. Sophi, unde accessus ad

Floruit igitur Timotheus imperanttbus circa medium sxculi sexti Justino Thrace et Justiniano Magno, fuitque quapropter virtutibus omnimodis ornatus olim constilutus est episcopus Proconest Elaphonnesx.

huc

referre juvat

ANNUS ECCLESIASTICUS
1^2
DlES
II
.

AtliVbTt.

^S^ Sam mratarum


r.;

;,.^

susZ adduceret quod bretn ob optime qregem sibi concreditum


n,,nmautem
pattenter Tuin etiam calumnias

more aegenies, ad fehoj^f^^^. ZZZcurama^posuit,ut nuU.PosU


icfot

In

vulgo nunc vero Marmarse .uumjn.


profectus

f^,,if

monasterium in eodem prgedio

ubt

^^^^^l
^y^J.^^^^^

a^u^

incolas

more degxsset, iaTssTvUamque asceiarum tolerasset,


lTqVjust^nian^fiUamad.mon^^^^^^^ sol Pr-fenHasuasana^^^^^^ ^^I^Thonorem exciTreodoraAugusta.sanat^ filieemaler,

^fparTsupeHore insul^ Jersus orientem. tnpa p^ proconnesumnunc vulgo Cla*"^ " '^- ^^ g^ ex viginti domuncuhs tan

cuneriore

Situm

est

^''^''^rJV.Z prwdtitm istud

^^^^^^l^^^f^Zans. Licet autem monasterium "'"*;^^,'^^"e ,ollaj}sa sint, quotannis ta"^lffZ^^i^nt eoiem indigm^, festivam
sancti

commemorat^onem

celebratur^.

Memoriae
ejusque TVyrisericordissimi Salvatoris
Marix fettwn.

Slavicae.
promptum auxilium implorans. Be sibi invistatuecem communicata, communi consensu
Kalendis Angusti runt Andreas et Manuel, ut
misericordissipeculiari celebritate coleretur

puns-

ri^imae
anno

\m,

est matris Marise festum institutum Bogolubscio regnantibus Andrea

Manuele. Acciderat anno castra eoim ut uterque hac die illoque contra Hulg"amoverent, hic contra Saracenos, ut uterque victor ro3 Volgenses Andreas, et superno auxievasisset;rei felicem successum coram vivifica dum lio tribuentes. eo quod, gratiarum actioet imagiue B. Mariae V.
in Russia, in Graecia vero

mus

Salvator ejusque mater purissima, simul Vladimiriensis una cum ei imago B. Virginis fidelium venerationi exponerecruce vivifica crucis processione. tur, addita insuper solemni

Unde duo

hic distinguenda occurrunt

alterum

cruce agerentur, uterque nes pro reportata victoria fulgentissimis radiisex vidissetexercitum suum Animagine resplendentem. Solebat nimirum

matris estfestum clementissimi Jesu ejusque institutum, alterum processio Mariffi, anno 1164

Apud vulgus crucis vivificae, longe antiquior. solet primus dies Salvatoris praesens dies audire
secun(Spasa); secuti festum Transfigurationis Christi non manufactae dus ; etfestum imaginis
tertius.

iconem secum dreas prseliaturus B. Virginis antequam pugnam in castris ferre. Hac vero die, cum omui exercitu coram imag-ine Vlainiret,

dimiriensi
Cfr
8CCI.
1}

genu

flexit,

B, Deiparae ejusqueFilii
ii.

I,

Prolog. ct Mcnol. ad p 3S.

d. 2) Lib. Gvadual.,

I,

p. bSO.

5)AnDnI.I. 151

cod. Nicon.

II.

1Ei9. i)

Gloria B. M. V.. p.

iii

DIES
Bx
Bx
Oitromi-

II.

rano.
variii.

CP. Flor. Taur II) ^, -, ^ , r Prol. Novg. Chtl. reliqularum S. Slephani. protomarlvris (Mst. Ter. Par. Rum. Translalio Vind. Mg.). S. Stephani, papse Oa Men Kal cum Bas. GP. Flor. Msq. Sirm. Dom. Maz. Bas. Neap. Med. Sirl. Sirm.). Basihi Sah, el marl., el soc. (Prol. Temob. Kal. cum

Memoru SS. septem puerorum Ephesi (cum


rom. Mosquensis (Prol. Pp. Menol. KaL).

Sirm. Mf/.]. i Phocae, mart. (Sirm. Taur, 11, t MM. Dadffi, Maximi et Quintilliani (Bas. Dedicalio ecclesise Joannis TheoMg.]. t Justiniani, imperatoris {Mg. Sirm. Taur. I et 11). t
logi

prope

Magoam

Ecclesiam [Taur. I

et 11),

OBSERVANDA.
Septem pueri
Ephc$i.

Lectio cod. Ostromirani convenit cum Kal. CPolitano Morcellii, in quo prseter morem, san-

logi, id est Evangelistae, prope siam CPoli, et Justiniano, cujus


tertio,

magnam

eccle-

mentio jam
et

ctorum septem martyrum Kphesinorum memodum vulgo celebrari ria celebratur hoc die
,

Post nomina

solet die 4 Augusti, aut etiam 22 vel 23 Octobris. In Menolo{?io ei Prologo Mosquensi vul-

S.

Slephuni

trarutatiu.

Stephamu
papa.

gare illud de somnio per plura ssecula protracto commentum regeri, per se inteliigitur. In O.str. de somnio nihil. In CPol. diserte habetur passio S.Stephani, protomarSS. septem puerorum. tyris. trauslatio reliquiarum (puta Ilierosolymis CPolim) expresseindicalur inBas., Msq., Vind., CoisUniauo et in Menaeis (iraecorum excusis. In Menol. Mosquensi regeruntur putidissimBe fabulse, quas jam exploderat Assemanus, Kal. VI, Hodie S. Stephauum, pontif. romap. 512.

logio Basilii additur Inventio reliquiarum. In Menaeis excusis siguatur sola inventio reliquiaQuffirit Assemanus, an Basilius Salus rum. sit idem ac Isidorus propter Christum stultuSt
:

ui fallor, recurrit in synaxariis Graecis SS. Dada S. Dadse et sociorum in Meno- 800.

Basi/iiwSo/uJ.

num, occubuisse pro fide Christi coUigi posset quidem ex uota certaminis seu passionis, quam
prffifert

in

Menol.

Basilii, at in aHis

codicibus

eadem
S. Pkocas.

affigitur diei 30

Augusti

in

Neap. hodie

legiturtantummodo Natale
Menffiis Grfficis excusis S.

S. Stephani.

In

Phocas nominatur simul cum Dedicatione ecclesiae S. Joannis Theo-

de quo Kulcinski, et nos ad 14 Maii. RespondeLegantur quae de JitJiinianui. buut Memorias Slavicffi. imperatoris disserit Morcel- imperator. culfu Justiniani lius, Kalendarii CPolitani tom. I, pag. 226; ubi et de Theodora Augusta. Recolantur insuper quae observata sunt a nobis occasione TheoEnexnia xdi dosii imperatoris, ad xxxi diem Julii. S. Joanni plures ffides CPoli S.Joan.SvanEvangelistffi seu Theologi gelittx. fuisse dicatas, constat ex Cangio. Quffi ad Horoest ac hodierna, quam logium sita erat, eadem magnffi ecclesiffi seu templo Sophiano proximam fuisse dicunt Menffia. In ea servabantur corpora SS. Tryphonis, Eustratii, Auxentii, Orestis, Eugenii et Antipffi. An autem diversa sit ab ea

quffi stetit in Milio,

dubitatup.

lVIem.oriae SSlavicaeBatiJtui,

vloruit Basilius

tala Mot quentit.

tempore Joannie IV, cognoMinacis, Macario metropolita Ecclemento

eiam Mosquensem gubernante. Anno aetatis decimo sexto, relictis parentibus, Jacobo et Anna,

quorum

GR^CO-SLAVlCUS.
quorum precibus a Deo fuerat obtentus, spretisque mundi vanitatibus, stultus pro Christo fieri constituit. Igitur, ad exemplum Doraini
Nostri ac Salvatoris, ubi caput reclinaret non habens, in plateis et ad ecclesiarum limina

193
DiEslll

somnum

capiebat.

Famem
animo

et sitim,

frigus et

8Bstus constantissimo

ferebat, fere nu-

litus,

dus semper. Hominum frequentiam fugfere soDei consuetudine jugiter fruebatur at quo magis solitudinem quserebat, eo instantius ab hominibus desiderabatur, quin et ipsi Joanni IV, tunc adhuc laudabiliter regnanti, erat venerationi. Quadam autem die, quum mirabantur turbae Basilium ante ecclesiam Exaltatse Crucis stantem et in lacrj^mas effusum,
;

rationem fletus manifestavit dies proxime sequens, qua ingens incendium magnam urbis partem terribiliter devastavit. Tandem morbo correptus Basilius ex hao vita migravit anno 1552, aetatis octogesimo octavo,die 2 augusti, et summo honore terrsetraditus est in loco, ubi deinceps splendidissimum templum sub titulo Patrocinii B. Marise excitatum est. Mox, anno scilicet 15S8, ob miracula (ut volunt) at tumu-

Aucvsn.

lum

ejus patrata, publico cultu honorari coepit,


,

instante Theodoro rege

successore

Joannis IV filio et futurum regnum prsedixerat Basilius, dum adhuc inter vivos versaretur Joannes, Theodori frater natu major.
;

cui

Cfr 1) Prolog. ad h. d. 2) Dicl. hag., p. K9. 3] Pbil., Hisl. Eccl. Russ.,

III,

170.

DIES
Ottromira-

III.

num.

^/ ACAT

Ex varii$.

Dalmati, Isaacii et Fausli (MsL Tem. et reliqui Msq. Flor. Clar, Dom.Mg. Maz.]. S. Cosmae, eremitac (Men.
SS.

MM.

cum

Bas. GP. Pg. Vind. Goih. CaL ProL). S. Aotonii Romani,

Novgorodia; (Pr^oL Men. Pp. KaL). t Theodorae, uiart. Myroblilitlis (Lind.).

Salomes, unguenliferae (Mg.). t Theocleto (Mg.). Aspreni, ep. Neap. (Neap.). t Siet Joannis, conf.. heg. monasterii Palelarae (5iVm. Mg.). t (Mg.). phani, papae el mart. (Mg. Chiffl.). t Quarti, ap.
":

OBSERVANDA.
S. Daltnatus.

perperam dicitur AlmatusInGoth. etMsq., quae plerumque inter seconveniunt, referuntur Dalmatus et Faustus, omissso Isaacio. Hicseorsim iterum commemoratur ad 80 Maii. Heg^umeni successive fuerunt mona-

Dalmatus

in Par.

pagf. 199 et seq. Fuit tur, si lubet, Acta SS primus discipulus S. Petri, apostoli, et ep. Neapoli. Recoli hodie ejus obitum argumento est nota Depositionis in lapide Neapolitaoo nomini
,

^.
"

'

'

"*

sterii Oalmati, omnium qufe CPoli esstiterunt celeberrimi et antiquissimi j de quo fuse agit Cangius in sua Constantinopoli christiana, lib.
S.

ejus praemissa, et fuse probat Sabbatinus. Romani cog^nomen sortitus est Antonius, quod Antoniu Roex Italise finibus oriundus esse perhibetur, qui- mamu, Novbus relictis Novgorodiam profectus fuerit ibi- ijorodiM.

Theodora.

S. Joannes.

Theodoram eamdem IV, pag:. 155, ed. regise esse asserunt Bollandiani ac S. Theodoram viduam Thessalonicensem, cujus vitam dederunt 5 Aprilis. De S. Theodota et tribus pueris ejus, quseCaesareae inMauritania martyrium consumJoannem, marunt, egimus supra, ad 29 Julii.

que residuum

vitae suae degrerit.

De quo

in

Me-

nologio Mosquensi, apud M uravievium aliosque auctores indigenas plura traduntur asystata et
fictitia,

uti quando narrant, Antonium Roma Novgorodiam transfretasse, non navj, ut iuter

hegumenum

Patelarse, silentio praetereunt fere est post Raderum a BoUandianis in praetermissis ad hanc diem, pag-. 179 attamen confessoris titulus sane non qualemcunque nec obscurum sanctum indicat; nec magris obscurum est monasterium Patelarae, quod memini me alibi etiam ofiendisse in ope-

omnes, ut notatum

caeteros mortales usu venit, sed mag-no lapide usum aut piscatores Novgorodenses exfiuvio Volchovo doUum extraxisse, quod ille simul cum
;

sacra suppellectili ibidem deposito maris undis commisisset, Italiam relicturus. et alia hujusmodi commeuta, quae nos a Memoriis Slavicis

amandanda

esse duximus. Siqui

tamen has

fa-

bulas ament, adeant Muravievium.

ris

hujus decursu.

De

S.

Aspreno consulan-

Memoriae
Antonius
romanut.
,

Slavicae.
monasterium usque nomine ornatum; sacrae in praesensexstat, ejus autem exuviae inventae sunt anno 1597, die 3 Vitam, julii. Quaoccasione, antiquam beati viri alumuo ejus et in hegumenatu ab Andrea successore ab anno 1U7 ad annum 1157, conscriptam, recentior biographus. Niphon nototam Russiam
colitur. Id
.

claris

natalibus in Italia ortus


attig-Isset,

anno 1067,
vitam
in

annum undevigesimum
vig-inti

mature imbutus, cum monasticam quadam eremo amplexus est, ibique


et litteris

annorum

spatio

humilem obedientiam

Deinde, fratribus hsereticorum persecutionem fugientibus, in specum mari impraestitit.

diu noctuque orationi et jejuniis quatuordecim menses vacans. Quibus peractis, mari se dedit et Novg-orodiara mirabi-

minentem

secessit,

mine, nobis
supra,

tradidit, sed nonnihil,


et fabulis

ut notavi

mum

conspersam. Dedie 3 augusti auni 1747, qua sexcentesima

immutatam

liter appulit anno 1106. Ibi sede

suanon

long-e

ab arca ad fluvium Volhovum

fixa,

et benedi-

ctione a S. Niceta, epi&copo accepta, ecclesiam


Nativitatis B. Mariae V. posuit, et monasterio

anniversaria ejus mortis memoria recolebatur, curavit imperatrix Elisabetha Petrowoa loculo cupressino, laminis argenteis tecto, ejus rellquias summa solemnitate recondi. Colitur prse-

auxit; cui ipsemet praefuit ub anno ll*il. Tandem laboribus factus, ad caelestem patriam evolavit anno 1147, die 3 aug:usti , qua per

Aotonius Romanus die 17 Januarii et sexta post 29 Junii; sed tantum Novgoferia
terea
rodiffi.

Mcnolog. Pravosl. Sobca. an. 18!I8, mens. Maii cl Jun.i. 2) Prolog. Menfra ct Cfr llVilfl S Antonii Rom.. 8ucl. An.lrei. in lOS-^BS. 5) Macar.. Ih.t. Eocl. Russ., t. II p. 72; III. p. 70. h d 51 Dict hB . P 32. 4 H..i. hicr, R.m., 111. p. Vcn Polen und RussUnil. y. c^i) ci ol. .lue^te Zustiinde ilcr kathol.schen Kirche lu

6) Tbciner, dic

ANNUS ECCLESIASTICUS.
194.
DlES

IV ET

Adgisti.

DIES
V*cAT.
S. Eleutherii,

IV.

Ottromira-

Hum.

^,,

Bx

variis.

"^^'/^^:

AT 0. pS

^,

Taur. Maz Mg. Strm.}. p^oi sal. cum Bas. Med. Maz. Mg.]. S. Eudoc> mart. l/fn ^ai. cum Pg.

(Tern.Par. Kal. Prol.

cum GP^

^*?'

f^.<^corpor.s Peln, raarl. fPar.). Inventio

"^X^^S ra^V Patrum synod. Ephesm^ ^^^' Ji^W Joanms nW Vz)o. ?"Pamphil.etCap.ton,sfi)om.S,j^Mp.).t^oaD^
OBSEEVANDA.
bodie passim Recentiora kalendaria referunt anat pueros qui Ephesi passi sunt septem nommatur solus tiquioribus, ut Mst. Kum., qua Eleutberiusmartyr.praemissa nota passionis
;

\lZ\eJs(Pp)-

&

[Cosniae presb. et
Si'"''^-).

mon.

(Ath.).]

' I^)-

jj;.

1 ^0""* Novi, Dedicatio eccles.^ t

Dffiis

S. Eleuthe-

cum
bis

riw.

chiepiscoporum, qui fuerunt Ephesi, Jpanms

mss.olimPP.Prffidicatorum commemoratup Juniore, bis veralio Joanne, cognomento Memoria SS. Patrum nostrorum et ar-

Seplein ptieri

Ephm.

tacitis Septem hoc die certasse signiticatur, et i3a?ilii. Epbesinis. Itaetiam Menologiura pueris ad diem 15 Dec. m FroIterum commemoratur dormieSeptem puerorum qui Epbesi log-o Exacustodiani, Jamblichi, Maximiliani,

monachietJoanmsJunioris.-invenUo?ein
hujus; unde buc errore tran- S. Petrm, In Paterico Moutis Atbo. metr.Kmienpositaessevidetur.
celebrari solet

runt, meMartiniani. Uiony.sii, Joannis et Antonim, 22 et 23 Octobris. Lectu moria iterum a^itur scnpsediffuasunt ea, quae de bis martynbus

l96etseq.,fitcommemoratioCosm8e, t 11 pag Apohieromarttjris et apostolorum aequahs, sequiparatus est, quod in prsedistolicis viris

"

Conai.

runlBoliandiani ad hunc diem,et breviter.Moreorum somno cellius, qui totam historiam de confictam esse statuit, post sseculum septimum consignatara a quiet grfficis primum litteris
;

canda doctrina christiana magnam perpartem consumpsit, pluresque regiones Acardocendo puta Thessaham lustravit naniam ^toliara Cepbaloniam, Albaniam, verba ejus Deo, ut fertur, prodigiis et siguis contirmante. Peragrabat autem non solus, sed
vitae suae
,

bus dein

S- /u eii

manaQualis nunc legitur, ut tot alia figmenta, hodie Menolog. Mos S. Eudociam refert vit. quense, at sine uUo synaxario. In Menol. vero Kudociam Basilii consignatur S. la. Jamvero S.

in

Slavorum quoque

libros liturgicos,

cum

quebantur abique. Hieromartyr vocatur qma peremptus sacerdotali dignitate fuit ornatus, et

40 aut 50

aliis

sacerdotibus qui eura se-

ffiuform.

S.

Tathwl

nou esse diversam a S, la, post probatissimos auctores observavimus ad diera 1 Martii. Agi meraoriam translationifi ejus reliquiarura, tc; verum in Menologio Basilii stantur Mensea Tathuel seu Phaphuel, in signatur passio
;

eum falsi a Turcis. aut potius a Judaeis, qui insimulaverant, quasi nempe, prfficriminis Rustextu concionum, populum oommoveret et secreto ageret. Obiit LivantiJE, sorum partes anno 1779, aetatis 55, patibulo suspensus.

mala arbore Buspensus, refertur iterum in quibusdam codd. mss. die sequenti cum S. Christina. Videtur autem esse idem ac S. martyr
homonyraus, quem Menaea Grseca et Slavonica exhibent die 4 deptembris una cura S. Cbaritina. Sequenti dieannuntiantur ita Passio SS, Ta:

Oriundus erat e vico quodam MioM^, Magna ar&ore dicto,etaliquandiu in monasteriis Athoubi et nicis Vatopedii etPhilothei commoratus,
litteris

thuelis et
S.

Christiange

prope Palatium

excultus fuit et sacerdotio auctus. Sepulturam accepit in monasterio B. M. Argevussensis, prope vicum Colicontasi in Albania. Solebatille, catbolicorum more, rosaria, cruces, tdelibellos pios aliasque id generis illecebras conscientias, antequorum libus distribuere

ioamts

S.

uttrqyxc.

Joannes, monacbus, procul dubio est ille hegumenus monasterii Patelaras et confessor.quem nominavimus die proxime praetergresso. In Me-

ad aliam civitatem pergeret, homologesi purgabat.

quam

DIES
roHO.

Y.

Ez variit.

jyiEMoiiiA sANCTiE \x. MARTYius (cum CPoUtano). S. Eusygnii, mart. (Mst.Tern, et reliqui cum Bas.Neap GP.Vind.Goth.Msq.Pg.Flor.Clar. Maz. Mg.). SS MM. Candidii el Candidiani [Men. Kal. Prol. cum Mg.). S. Siheli, marl., in Kal. Prol. A:i;ypto [Men.Kal. Prol. cum Mg.). S. Nonnic, nialris S Georgii Nazianzeni [Men. Romani, mart. cum Mg.). S. Fabii, papae l\om. el marl [Men. Kal Prol. cum Mg.). S. Pontii, {Men.Kal.).S. Irena^i, mr. (Poss.).S Anlheri (^a^). [Dom.]. t Dedit Thulbael el Chrislinse [Dom. Taur I et II}. f Theodosii, abb. Oroborum calio S. Procopii prope Chelonam {Taur. I et II.

OBSERVANDA.
S. /a, imrtyi

Nomen

sanctae

Ik,

bodiernis

kalendariis

ignotum esse asseverat auctor commentariorum in Kalendarium Evangelii Ostromirani. Miror virum aloquin non ineruditura talia poquum in Prologo Mosquensi tuisse asserere non tantum sancta la norainetur, ad undeciraam Septerabris, sed etiam brevi ornetur encomio irao hac eadem die 5 Augusti laudatur in Menseis Grfficis excusis. Cffiterum perperam dis, ;

tingui aS. Eudocia, quod nomenGrfficura omnino sonat ac Chaldaicum la, manifestum nomme faciunt synaxaria quae, sub utroque Orfficis; pvoferri solent in Menaeib Slavicis aut utrobique enim refertur eadem rerum gestarum locus. series, idem martyrii genus, tempus et Jamvero passa est S. la sub Sapore, rege, anno cum 9000 aliis, quorum pars aliqua lauda362, tur in Menffiis et Kalendariis

idem

ad

9 Aprilis et

ad

15

GR.f:CO-SLAVICUS.
15 aut 16 Maii. Cfr Assemanus, Acta Martyr. OrieDtal., 1. 1, a pag. 131, Acta SS., Aug-iisti, 1. 1. pag. 328, Morcellius, II. pag. 187. SS.
Act. SS. exhibent

195

S.

Candidiaet Sibe-

niM
tu$.

Candidianus et Sibel martyrium consummarunt in JEg-ypto. De utroque videsis Acta SS., pag-. 72. InMenseisexcusis et Prologo vocantur
Cattidianus et Sobelus. S. Fabii recolunt Latini, die 20 Januarii inKuper non Fabium nominant, sed Fabianum.ln cujus Vita quia de Pontio fitsermo, hujusquoque laurles et g^esta enarrat hodie Menol. Mosquense. Porro S. Pontianum, mart. Romse,
Cattidius,

xxv Augusti etalium, item martyrem, x Augusti. Displicet Papebrochio Irin^us, quem reperit apud Possevinum et quidem valde suspicor corruptum nomen esse S. Irenes, quam codex Parisinus I nominat die

DiFs
F.S

VI

VII

Auf.fsTr.

S.

Irenrw.

S. Pabiii.

prsEcedenti, quamque Aiig*ustam fuisse diserte indicat auctor Menolog-ii J3;i.siliani ad diem se-

memoriam

s.

Poniianus.

quentem. In Mena?is mss. Combefisiii de S.Theodosio leg-itur: dfftou(lege 0co(?oo-ioj)Orob prsepositi. Idem, ad diem 8, vocatur hegumenus Oromorum diciturque degisse in silvis et
antris.

Theodosii

DIES
Ex
Oitromi'
rano.

VI.

RANSFiQURATio D. N. Jesu Christi (Omnes.J

OBSERVANDA.
TraMfiguraiio
D_
jv.

Solcmne
toris Dostri

est

festum Transfigurationis Salva-

inter Graecos quaastio de lumine Thaborico


rii

de

apud Ruthenos aeque ac apudGrscos, utpote quod inter duodecim majora festa recensetur. Apud vulgus nuncupari solet secundus
diesSalvatoris, utiKalendte Augusti vocantur primus festum vero imaginis acheropitae tertius. A Graecis porro celebratur per octo dies integros, accedente profesto in eo fit benedictio fructuum. In officio diei duplex exstat canon, auctoribus Cosma et Joanne. Famosa est
; ;

qua quaestione deque erroribus infamis GregoPalamieadeatur AUatius, de Consensu, lib. a num. 4. In Menologio Mosq. animadvertitur in quemdam Cyrillum Tranquillionem, qui docebatChristum Dominum transfiguratum fuisse feria tertia magnte hebdomadis, additurque id evenisse multo tempore antea, sexta die Aug^usti, ante auroram maII, cap. 16,

tutinam.

DIES
tix

VII.

Oitromi-

rano.

Ex variis.

jLYIeuoria liberatioms a barbaris (cum CP. Bas Msq.). S. Domctii seu Demenlii, inart. et soc (Mst.Rum.cum Bas. GP. Pg. Msq. Vtnd. Sirm, Chiffl. Dom. Maz. Mg.]- S. Pimeni, patientisi^iVfeno/. Pp.Kal.], S. Ori, monachi el eremilae in igyplo (Men. Kal. Prol. cum Mg. Chiffl.). S. Marini, niililis et mart. (Men. iTa^). S.Aslerii, Ihaum ei mart. [Men. Kal. ProL cum Chiffi.). S. Polamii, Ihaum. (Prol. cum Mg. Chiffl.). S.Piilcheriae Augustse (Eorol.Kiov. et Leop. cumBas. Chiffi. Sirm.)' [Douielii, mon. .AlhoDilae (Ath.).]
[Chiffl. f Irenes Augustae (^as. Sirm. Chiffi.). f Decem raillia monachorum in Thebaide mr. [Mg. Chiffl.]. f Hyperechii, mart. A/^.). fNarcissi, palr. Hieros. (Mg. Chiffi). t Sozonlis,

(Mg.

Chiffi.).

'

OBSERVANDA.
Memoria
htiris.

libe-

ralionisa bar-

Lectio cod. Ostromirani, prout in exemplari excuso jacet, nimis insulta est, quam ut in tituMemotna lo prodire meruerit. Sic enim habet sanctcB Barharge in Vlachernis, nempe amanuensis Avaros aut potius barbaros quos in cod. Graeco legerat cum sancta Barbara miBcuit. Liberata fuit urbs ab Avaris et Persis sub Heraclio, anno 62(5, lu Menol. Basilii fit com:

hodie in Kalendaria
et

Kioviensia, Leopolitana,

Poc^ajovense ; at Meuolog-us Mosquensis de ea tractat ad 10 Septembris. Ad htec iu pluribus codd. Graecis jungitur cum Omnino reforeudum S Irene etiam augusta. esse ducimus sequens BoUandiaui auctoris dilemma de isto Oro seu Horo, pag*. 182, lit. E

Horologium

S.

Oru.

S. Domeiius.

S.

Uarinus.

liberationis a Persis et Avaris in CPol. Morcellii a solis Avaris ; in Sirmund. ab Dome* Agarenis, alibi eu Tr/j7iv|5apoaC(Wv. tius iu cod. Ternobiensi vocatur Doraetianus item in GP. et Vindob. Lapidatus est cum duobus diricipulis sub Juliauo apostata.Iu marmore Neapolitano agitur de ejus depositione. In recentioribus Synaxarlis Graeco Slavicis, ponitur passira primo loco, rairantibus BoUandianis. Senis cogrnomeuto donatur S. Marinus in quibusdam synaxariis, ut Sirm., Maz., Taurinensi

memoratio

,-

Hicsisitidem cum famoso Or seu Nor, de quo Rufftnus in Vilis Patrum, l. 2, c. 2. sanctis eum accensere nonausim; sialium Orum hic intelligendum velis, cidtum ejus publicum
proba. Kecolauturquae dicta sunt supra,adxvii Junii. S. Ori meminit Theodorus Srtidita in
Triodio quadragesimali, sabbato Tyrophag-i, ode

Pauca admodum innotueruut de Doraetio, quem hodie commemorai auctor Paseptiraa.


terici

Dnmfiu
Athoniie*.

Montis Atho, tom.

II,

pag. 101, secutus


Dicitur

Acoluthiam Patrum Ilagioritarum.

et in Basiliano ad
*

diem proxime sequentem.


ejus illustratur in Actis

Ad eamdem martyrium
Aiterius.

SS., pag". 347,


S.

Asterius.senator, capite plexus,


cum cum quo
S.
;

signatur hodie in Synaxariis Slavicis una

Marino Anazfirba,
iii

Latinos
S. Pulcfteria.

et apud colitur Martii, ut est videre in Actis San-

ctorum,

pag-. 224-.

Pulcheriam referunt

ang-elicam vitara duxisse in finibus monasterii Philothei, uude ei cognomen mansit, atque per totum trienoium synascetara habuisse Damianura; de quo nos egimus ad 23 Februarii. Floruit itaque saeculo decimo sexto, utpote quo Daraianus a Turcis peremptus est. Ad praesentum vero diem relatum esse puto propter sanctum martyrem sibi cog:nominern.

nempe

i\Iemoriae Slavicae.
^.Pamcnus, moB. Cry..
p'enfi,

Apueritia, licet corpore valde debilis, animo -/\tamen et confidentia in Deum fortis, ad sot

Cum

ig-itur adolevisset,

morbo

in dies ing"ra-

litariam vitam constanter anhelabat Pojmenus.

vescente, in monasterium a parentibus allatu? est : ubi nocte quadam ab angelis tonsuram

Octohins

Tomus

XL

29

accepissc

W
Diu
VIII AUCVSTI.

iNmiS ^^
,

ECCLESIASTICUS est Tandem ,e

passionum meritis dives

suarum

DIES

VIII.

ino.

Er

vnriit.

GPVMMMsq.Flor. Pg. Dom^Maz


frol.Kal.Bas.Sirl Maz.Mg.Y
Chiffl.)-

S.

Jhegou

^.9:]:^J^J^^'^J^sirm. Maz. Mg. ^- - B< ^^^^.^^ ^^^

Taur.

1, Sirl.

^^^ ^.^^

[Gregorii S.naila^

(^^/f 'g.J:;'

Kal.]. Gregoru, mon. propo Jaroslaviam (Men.

Cryplensis [Pat ). Job, heg. ''" Senis, mr. {Bas. t Marini

PoJX"rr)

mr. (B..). tDonali etCyr.ac. t Anlon.nl,

f;JXi^)tDecemmonachornm^gypln

iMg.Srrl).

inaedeB. V. mMarinacisiraMr.

2).

OBSERVANDA.
hac autem dicitur Job
S,inilianxu.

obiisse,

non 22 Octobns.

cultu imaginum passus est, Nicomediensis qm colitur lctis S Theophylacti S.Nicetffihegumeni Me8 MarUi tum in Vita huc

mentio

tit

tum

illud effatum imperatori iuconomacho re? r?e Placet, quod .nqu.t eccie" S. gKa^sao [n rcpide impegit ecclesiatnquiratur. Aprinusiaslica esl,in

dicenss

undegenerusum
:

ptonamue
siis
S. T/ieorlonui.

qumstiones ecclesmsticmtn ecc^-

no7i in palatiis fog.' ad 3 Apvilis fol.

mquirunlur. Ur Meno Rumiantsoviano lU

ad quam idcirco rem.ttere sed Tt Decembris. semel Grefforium Siuaitam, de quo non iThpt commemoratum reperio ad mihi' fuit sermo, .KalenMosquensi et hunc diem in Menologio atin Paterico Mcntis Atho SariisKioviensibus Jastis yero Grsrnscriptus est ad 6 ApriUs in 27 Novembris, teste Saba corum refertur ad Mosquensia, suolndice bibliothecaepatriarchicae Menolog.o Mosquensi Et quidem 91

StfiaiVa.

Xr

-m

iy.^

g Theodosius
et

BcoposYEmilianum

nam commate
dicitur fuisse

post bb. epised seorsim, et siuo ullo additaseparatur,

uommatur Myronem,

meuto.In Menologio

Basilii diserte

uuncupatur

mss. Paiernosier;\n Mensis Taurinensibus

additu/sequensencomiolum '''*l^'*,^'f MtchaeQreaoriusSinaita vixit temportbus Andronici Palxologorum, scripsttque lis et de acttone Volumen collalionum ascelicarum actwa et hoc est de vita etcontemplatione, tonteVtiva; pr^terea ^ctoysthjfmrn
:

heffumenus Oromorum ; at vocatur hegumenus Meuffisi GriEConim excusis monasterio videsis Acta Oroborum, de quo msuper non SS ad hunc diem, pa^. 57
;

Dignum

P
^set,

officto matuttno, cani solet die dominica in

est,

qui

honoremSS. Jnnttam

S. Donnhis.

Theodosii. sed Tbeodori nomen forsan dem MeniEis etapud Sirletum, quiinde Uuum eumdemque tamen esse sua exscripserat. Plures sauctos. DoDati nodubites.
prsefert
eis-

illa

canonem.Hic postquam Deo benesermsest Pr^cepta in senectute bona mortuus centum ct quinquag.nta cap t.bus ascetica,
(pXoi-.ayaOia (slavice

non tum miue insiguitos,esbibentfasti ecclesiastici prsetentam, ad prffisentem diem et ad proxime agatur tum ad alias. De quouam ex illis
in
;

N. ti/riuriu.

Neapolitano.non constat Sabbatmms, tom. esse Vlll p 52, procertohabetinteUigendum celebrant episi'opum Areti, cujusfestum Latini S. Cyriacus, martyr .^optima Augusti.
die

contenta legereest in libro prima, Atque h^c Dobrotolubi?) dicto, partc Mosquensis. Non ita brevissime Menologus Atho, qu. pro .xam auctor Paterici Montis narrationera, a Callisto, texuit de Gregorio nominis pr.mo patrarcha CPoUtano, hujus redit ad boc Patnam ^onscripta cujus summa Cucul.s. prope Uasohabuit Asiam minorem, factus est natus, PueraTurcis captivus
;

menum
cum

romanus celeberrimus, cum Largo et Smaragdoctaliis signatur et colitur apud Latinos die nec videtur dislmguendus a nostro. Beouenti
,

Cfr.
}'A>

heg. Po.

et seq. et Sabbatinium Acta SS., pag. Muraviev, tenuis adad hunc diem, pag. 53.

pr.mo unde mox, auro redemp us, secesCyprumn^vigavit, dein in montem Sina. babitum suscepit, Siibique monasticum sit Utrob.que autem naita id^circo cognominatus. ascetarum more. duxil^, ora austeram,
abductus
;

tot aliis

civibus christian.s et Laod.ceam

vitam

cnj<iveniii$.

modum fidei auctor, a me citalis, refert

Sanciorum toties hodie ex codice quodam monitslerii Pocajavensis Fiiam heaiiJobiJelezo cognominaii, hegumeni LaursePocajovensis. Verum quum in hoc eucomio dicatur obiisse
in yiiis

menLli poii.ssimum.addi^ctus qu.n^amen negligeret. Sed praecipua


m
rt'Ser:omora]us es.t
se^^^^^^

externa ministeria Mons Atho, quo Geras.mo covlri patestra fuit postquamaUquandiu Jerosolymis e app. iTt,

22 octobris, iiliunde autem pateat, prssentem diem nou fuisse Jobo emortualem, sed translationis ejus aut elevatiouis anniversariam, cur hodie lectori proponatnr, non ssequor. Ad hffic,
alia exstat Vita Jobi. fundatoris Scetensis monasterii, quam nuper ex codice quodam eruit

Tgala

%pe""mona'sferiul. Philcthei
excrcitiis

fixa,.

Antouius Petrasevic, jurii-que publici fecit in Albo pro anno 1860 Leopoli vulgato. Quse etsi a Muravieviana in quibusdam discrepat, tamen in eodem argumento versari mihi videtur; multoque majorem fidem quam illa meretur vel eam ob rationem, quod ab auctore cosevo exarata schismati addicto. lu sit quamvia grSBcanico

mentali orat.onique spirltaalibus eamque csteros monachos se e totum dedit, aggressus est, quum tres ithonii^s edocere invenisset,qu. mental.ter orare tantum inter eos orand. .dsoIinosse Quiaautemmodusejus quiete animae, omm m?us eratetinquadam constabat, non secus leUectus actione soluta, brevi frequentes nactus est lc hesvcWstarum, facile allectos. Inter discipulos novitate rei

nominantur Geras.mus, supra pnmus.Josephus. remo?L?us. tempore omnium Euripo

nuoTp

fficipui

GMCO-SLAVICUS.
Euripo oriundus, vir litterarum jejunus. Nicolaus Alheniensis, Marcus, Clazomenis natus ac antea monachus in mooasterio S Isaaci Thessaloniceosi, Callistus, deinceps patriarcha CPolitanus, qui magistri vitam scripto tradidit,
eratque Marco amicissimus, Jacobus, ex monacho Athonita episcopus Serbiffi, Aaron caecus, Clemens, natione Bulg-arus, ex pastore monachus, quibus addendi Moyses, Cornelius, Lon* ginus et Isaias. Qui omiies cum praecelsa illa contemplandi arte insig^nequoque odium unitatis ecclesiasticae a mag-istro suo simul edocti sunt. Verum quum discipulorum et visitatorum frequentia asumma illa cura Deo communione detraheretur Gregorius, imo sing^ularis ascesis crimini verteretur ei ab aliis sanioris sensus raonachis, relicto Monte Atho, varia peragravit loca, Thessalonicam, Mytilenam, Constantinopolim, ac tandem Sizopolim veniens, in quadam
solitudine vicina

197

atque advenientibus sociis monasterium excitavit, impensas praebente Alexandro, Bulg-arise rege, ad quera oratorem miserat, uuum e discipulis suis, Theodosium Ternobiensem ; de quo fusius dictum est ad28 Januarii. Atque haec ad cog-noscendos Greg-orii mores satis superque sufficient. Illud denique uotabo. Paterici auctorem, dum de Greg-orio scriberet, prse oculis habuisse N-ov ez/oytov non semel jam a me citatum atque ejusdem Vitaeexeroplar quoddam graecum exstareinbibliotheca patriarchica Mosquensi, in codice sfficuli xvi, sigrnnto 293
, ;

DiulX
AuGvsrr.

et

triginta foliia

constante, ut testatur Sabas,


tion spernendse eru-

nunc episcopus Mozaiscii,


ditionisvir, in Indice suo.
rit,

Idem non semel

asse-

Greg:orium Sinaitam vixisse siEcuIodecimo


;

tertio

Vitam

commoratus

est

cum

Callisto

itinerum comite, ibique vitae asceticae prsecepta, de quibus supra fuit sermo, scripto mandavit. At ab indig-enis pulsus, Montem Atho repetiit, quem brevi iterum reliquit aut potius profestusque Adrianopolira, in monte vifug^it cino.qui Latens vulgo nuncupatur, sedem fixit,
;

verum Callistus, patriarcha, qui ejua conscripsit, atque, ipsomet Saba teste, circa raedium aaeculi xiv, fioruit, sese Gregorii coaevum atque in itineribus socium individuum fuisse testatur aperte. Oportet igitur, ut Gregorius quoque fioruerit saeculo decimo quarto,
quoCaIlistum,patriarcham, hujusnominis primum, vixisse in confesso est apud omnes; aut,
si

revera vixerit eo saeculo, falso dicatur scripsisse Greg-orii Vitam.

>Iemoi-iae Slavicae.
Gregorhu,
mon.
Crtj-

De

Gregrorio Cryptensi sequentia tradit au-

nequaquam

esse diversum a scriptore canonum


sibi

ciov Dictionnarii hagiologici,


:

anno 1836
in

fitenm.

Petropoli editi

Vita ejus, inquit, in Paterico

deside7'atur

exuvix vero jacent aperte

cryptisAntonii.VlQinons. recolitur in LauraKievocryptensi, die 8 augusti. Vocatur insuper

iconum
facta,

pictor et venerabilis.
altera,

Verum

in editione

ejusdem operis

auno proximo priore


est Greg-orius iste,

omnino praetermissus

cognomine, de quo infra. Beatffi Mariaj V. Tolgensis imagrinis festum instituit anno 1314 episcopus Rostoviensis et Jaroslaviensis, Prochorus seu Tryphon nomine, cui, dioecesim suam peragranti, ea imago ad fluviolum Tolgam apparuisse perhibetur. Kegebat tunc Ecclesiam Mosquensem et Kioviensem S. Petrus metropolita. Est autem Tolga Jaro-

seu

hymnorum

^^^^^^^^^

ToigeKiis.

consulto an negligeutia editoris anonymi, nequeo determinare. Equidem puto, Gregorium


Cfri) Gloria B. M. V., tom. pag 16S
Ill,

slaviensi civitati proxima.

parl.

iii,

psR. 72 2) Meool

Versiiiski ad h. d. o)

Dies liturgici (Dui Logosluzcaid), lom.

1,

DIES
Ex Ex
0$tromirano.
variis.

IX.
Dom.

cum Bas. GP. Vind.Gt^Msq. Pg. Flor S S!^^lpoV(Mst.Tern!Rurn.etc^leri Taur. Med. Sxrm Dom Mg.) Sirm Maz Mg.Typ.) S. Anlonini, marl. (Prol. Kal. cum Loontu

CoNSTANTiNi

PATii.

CPoLiTANi (cum Bds. Ncap. Stnn.

Ckiffl.).

SS.MM
CoBi.').

ahas PhoU, Pi.ocic Marciani, Joannis, Jacobi, Alexi., Demelrii, Strm. Mg.). S.Psoi (Men. Kal. Bas. Med. Taur. Pelri,Maria5 el aliorum (Men. Kal. Prol. cum
Juliani,

i>naginisCamuliensis, non manufaclae (Mg. t Irenes Junioris (Dom.]. t Invenlio

Feslum B.M.

Palienlis, Mosqu8e|'i)e'.).
Sirl.).

OBSEKVANDA.
N.
iis,

Cuuitanti
jiatr.CP.

a. Matthias^

aposiohu,
^.

Antoninus.

5S.

JnUamu

et oc.

Constantinus, patr. CPolitanus, hodie nominatur non solum in cod. Ostromiri. sed etiam Graecffi, acin vetustioribussynaxariisKccIesiae cedente marmoreNeapoiitano.Boilandiani ag-unt etiam a de eo28 et 29 Julii, quando relatus est Slavorum kalendariis nobis. A recentioribus Matthias, nun Matthaeus, ut omniuo exuiat. Goth. etc. leg-. in Prol. Rum. Par. VI, Msq. Autoninus refertur in Prologo ; at in Menaeis Graecis excusisadest Antonius; utramque hujus nominis formam olim alternasse, sicuti etiam Constantini et Constantis atque Coustautii, uoJuhano runt omnes. Cfr At. SS., pag. 413. martyri in Actis SS. primo loco additur Greg-orius Spathaiius, in Menjeis Slavicisomissus.

rire est. Exstat in

Mensis, adxi Augusti, proimagineacheropita D.N. Jesu iixa narratio de Kdessenam Christi, ubi Camulianpusem, non intelligeudam esse auctor est Gretserua iconem non manufactis, in syntagmate de imagiuibus seuGamuIiauum 13 EstautemCamulium, cap olim episcopulis, oivitas Cappadociffi, et quidem qua antiquitus adservabatur imago non main
nufacta,

quam

terapore Justini,

imperaturis,

Imago B. U, Gamulianen-

Inventio imag-inis B. M. Camulianensis annunVenetiffi, tiatur in Menseis Graecorum excusis cum sequenti additamento descripta aS.F. de N. Gregorio, episcopo Nysseno. Nihil se reperisse fatetur Raderus in obhac iuventione nec servalionibus mss. ad Mensea excusa sed Gregorii Nysseni tale quid repeinteropera S.
:

est a

Constantinopolim translatam iuisse testatur Camuliensis Cedrenus. Cffiterum de festo li. M. In Calendurio affitur etiam aliis diebus. Copto-Arabico apud Ludolphum Coramput,, Julii, occurrit Abba 4:21, ad diem viii pagaliudest Bessoi, eremita; jamvero.BmoinihiI enuntiatio arabica nominis Psoi (carent quam euim arabeslittera/),!. Hodiernalrenediversa sancta horaonyma diei septimaj^ut apparet

S. Vma*.

S.

Irem:

apostolis, ex nota Junioris seu Novx in sauctis Apostolorum, de qua Cangms, IV, p. 105. id est in sede SS.

DIES X.

m
DlE

ANNUS ECCLESIASTICUS

ET

XI

AVblSTI

DIES

X.

Bx Onromirano-

Bx

variis.

OBSERVANDA.
S. !.!Uirtntiu$.

atnon eodem modo, Laurenbodiernam festivitaten., S. annrt ant Ostromiranum et archidiacono, sacram. f^o sancti marCPoli?anumconsignant memormm Rum., quibus consonat to? rec^us in Mst. et Menologmm Klendarium Neapolitanum et

enim

die reapse

tormenta

tof

Omnes quidem

codices,

ifpj;,^^;^",^.

quensi refoeiuu

piandis et mancis addu-

j^t-^^=^^rfcifit^i^i' intentu Decii et Vale adversus Persas. deque


riaui.

Ba

Uii: imperatoris,'

exprimitur passsto

boc

Memoriae Slavicae.
nm(.u,
''"'"*

hic commemoraleditione prima, Laurentius quo supremum diem tur kalendia Augusti,
obiisse

n Dictionnario historico

Sanctorum

Bussiae,

ceps

tetnplum

et

monasterlum

ejus

nomine

fuerunt exstructa.

Simeoni, adversus Agare-

ejusdem translatus est ad operis recentissima anni 1S62,


dicitur;

verum
ei

in editione

pugnanti et ab nosqui Kalugam invaserant circumfuso apparui.se hostibus undequaque


fertur,

securi

armatus, animisque tum


additis,
est,

duci

hunc diem, qui

revera emortualis fuisse

tum

exercitui ejus

victonam

in ejus

suadente asseveratur. Recentiorem sequimur, Jamvero floruit etinm nominum similitudine. Laurentiuscircaxvsfficulum, Kalugffi, nohili, proprobabiiis sententia est, Chitrovorum
ut
sapie prognatus
;

partes incUnasse. Hinc

quod

in iconibus

securim

passim. tenens repr^sentatur ecclesia1515, cultuque Obiit Kalug^, anno manifeista honoratur, ut

manu

stico in

oivitate

Simeonis,

Kalugensis

plerumque degit in ducis, a quo summe

domo

stum

quam, invoex oratione dimissoria, Laurentii catissanctispatroniset etiam heati


fit

solediligebatur. Orationi vacaturus secedere deinubi bat in locum quemdem solitarium;


lom. VI, pog. hg., pag. i42. 2) Hier. Russ.,

dimitpropter am^Mm^^Mi^i.superpopulum

tendum

proferre solet sacerdos.

1019.

Cfr

1) Dict.

DIES
Oftromira'

XI.

num.
lix varii.

duorum filiorum Alexandr. C audiiTa r,^eius, PriEpcdigna^, uxoris et (Pat (Men.Rum.cumBas.).SS. Basilii el Theodon,Cryptens.um SS AniceS Plol el soc.
el Cul.j
i

S Kupli, diaconi el mart. [Mst. SirmMaz. Mg. Vind. Goth.).SS.

Msq^Pg Rum.Tem. Kal.Novg Par. Prolcum.Bas.GP GabinM Fe^-b^- M^ MM. Suzannffi, virg. Gau, papce, Kal.y
'

(Men^

MenK^t^n^\.o.^--^^^^^^^^
t Tiburlii, mart. (Neap.). t

MM.

el Macaru (Mea. Neophyli, Ga.,, Ga.an., Zezon.s, Marc.i

Taur. Sirm. Dom.).


.

OBSERVANDA.
574,

S. liui>{nK

S.

Suznntm.

Euplus hodie uominatur fere ah omnibus, Neapolitanum marmoreum, prffiter Kaleud. quod convenit cum Martyrologiis Latinis. Diocletiano, S. Suzanna, virgoet murtyr, sub
S.

imperatore,capite truncata, erat neptis S Gaii, papse Komani, etfilia Gabinii, presbyteri, e Dalmatia originem ducens. Non omnes una die martyrio coronati sunt illustrea hi quinque, e Baiiguine Diocletiani, athletfe, nam Gaius occubuil 22 Aprilis, anno 296; Claudiuset Maximus, IS Februarii, Gabinius die sequeuti, Suzanna dcnique hoc die. Martyrii ejus acta commeutariis iUustrata prsesto suut cum iu opere Bollandiano, ad hanc diem, pag. 624 et seq., tum apud Farlati, lUyr sacri tom. II. pag. 611,

Gaius, sS.Seophyt.. 353, 581. -SS. Neophytus, -c. a nobis sunt relati mense . Gaianus. etc. Jam bis B.M. Oedicauo Maio die quarta etquinta. Dedicationis Gr^c^ S. />.. Mise;antis?rv5; a.oOa.,, pia solemnitas celebratur Russos Ecciesiffi propria est ; apud disserit Canpus die 15 Novembris. De ipsa aede 87.- Niphon- .v.y-. /'" in CPoU christiana, lib. IV. pag. ConstanUnopoUtanara bis occu- cP. tem, qui sedem
351,

pavit\eferunthodieUbriUturgiciValaclK.rum, olhcium, et Pateri. n quibus habetur proprium utrobique pro hxa con MonUs Atho, accedente AthoVila, auctore Gabriele,

protohegumeno

sit, nitai^um.Quid dehoc patriarchasentiendum estaBoUandianis in Chro-

iam pridem statutum nologia patr. CP., tomo

Augusti praemissa.

Memoriae Slavicae.
ss.

monachi amicitia inter se J_/conjunctisBimi quorumalterTheodorus.dic HieotJorut


vrant
hi

ambo

intellectum

errorem,
flevit

E^
sua
est

commiserat,
cousolatus,

diu.

quem ex simplicitate Tandem a BasUio

nt H(i.-((in>t,

vitiis

in

pauperea

distributis,

et

novissima

animum

resumpsit, sed nec the-

CrtjpicMet
moniir/ij.

recogitnns, monasticam vitam amplexus


in coenobio Cryptensi, ubi cryptara

oUm

saurum nec locum ejus amplius invenit.. MstiComperit interea rem princeps loci
slaus,
et

a Varegis excavatam incoluit. A dBemone sub specie angelica apparente Ulusus, thesaurum
in crypta

homo

ferox

opumque

cupidissimus,

invenisse

sibi

visus

est

at

mox

utrumque monachum ad se accersitum, inventum thesaurum serario publico restituere


jubet.

GRiECOSLAVICUS.
jubet.

199
ia

respoodissent, apparuisse quidem sibi thesaurum, sed hac in visione se a diabolo fuisse illusos , furore succensus

Cumque

illi

iterura

ubi inter sanctas animas suas Deo reddiderunt orandum anno 1091, die 11 augusti. Brevi post Msti-

carcerem

traduntur;

Dies Xll

etXIII
AUGUSII.

Mstislaus
in

utrumque

vinculis
,

constrintfi

et

slaus
ei

sagitta

confossus

est,

quemadmodum
ab eodem vulne-

ac carcerem mitti imperat tormentis cruciari. Quibus fortiter perpessia,

dein variis

prffidixerat

Basilius, telo

ratus.

Spccimcn, pag. 36. 3) Dicl. h^g.. p.g. Menol. Cfr 1) Mcnol. cx Palcrico ad h. d. 2}

Vc. d

h. d.

DIES
Ottromiro'

XII.

num-

Bx

variis.

(Mst- Tem. Par. Rum. Sis. SS m'm Aniceti seu Nicet el Photii el soc. Flor. Chiffl. Sirm. Maz. Med Typ Mg^. S. AlexanProl cum Bas. GP. Goth. Msq. Vind. cum Mg. SS. MM. PamphiU el Gapilonis {Men. KaL Prol. dri ep. Comanorum (Men. Kal.).

Og Men Kal.

(Par. VI]. Sirl). S. Maximi, conf. (Mg.), mart. (Neap.). + MM. Sergii el Stephani t Eupli,

OBSKRVANDA.
SS. Anicefiu
et

Poihius.

S.

Maximut.

coluntur SS. Anicetus seu Nicetas et Photius Graecis seque ac Latinis, et copiose lauhodie a dantur in Menolog-io, tacito tamen encomii auprffiscribiturnota pa5ctore. In Bas. Mst. Rum. In Menffiis Augusti seu cod. Par. VI sionis. Venerabilis Patris nostrt Maximi, habetur

fessoris, cujus officium

scriptum est die 12, propterea quod hodie agitur de Festo. Simiha mouemur ad diem xxiii qusB coucurrit cum octava Assumptionis projiter octavam celeAlexander, hratur (S. Lupi memoria) die 22. cognomento Carbonarius primus episcopus
:

.s.

Aiexander.

confessoris

sequentem.
est;

solet poni Varietatis hujus ratio


;

verum vulgo

ad diem

promptu

incidatin octavam Transfigurationis Domini, quiE fortasse festum commemoratio erat patronale loci , hinc fit Maximi die prssenti Sanein Menaeis, HoroS legitur hcec alibi, ad diem 13 Augusti.

cum uempe diessequens

plene Comanffi in Ponto, atque fastis autiquis Gregoignotus, in recentiora adscitus est ex b. ejus tradidit rio Nysseno, qui solus res gestas (iregorii thaumaturgi. in oratione de Vita S. etiam SS Pamphilus et Sergius referuntur

sy. Pamphi-

Mos- im, c(Serfl.i. crastinadie Ingenue fatetur MenoU)gus PamphilietCapi. man. quensis, se praeter nomina SS.
tonis, nihil aliud

et
:

nota

Commemoratio

S. P.

N, Maximi, con-

de

eis

compensse.

DIES

Xill.

num.
Exvariit.

V
(Chiffi.).

OBSERVANDA.
propugnaCeleberrimum huncfidei cathoUcse annocommeraorant torem et confessorem bis in et
CPol

confeisor.

Januarii et hodie; Fasti Grffici et Slavici, 21 abbatis obiQuidem illa recolunt sanctissimi vero reliquiarum ejus translHtionem. tura hac Mosquensi seque Sane in Mstisl. et in Menologio aperteexprimitur et in MenaisGrfecis acBasilii

Neapolitanum. Cseterum errasse Memorte Maximi nologium non miror; eumdem de fontibus manasse m Menoloerrorem ex Gr^cis ra a falsis sedu o alioquiu
et

gium Versinskii, ^f itaque est in Fastis discriminantis. Restituenda Cum codicis Rumiantsoviani. Slavicis lectio

,. Hippoi.jiu,

Sbttur
fessoris.

srecu iranslatio verum in Prologo Rum. hodie dormxtto beati quod verissimum est; siquidem

Mamontes e

xiii

S non

annuntietur Hippolytus in Menjeis Slavicis cum sociis, liquet eumdem esse sed

X^
S

acS lUppoivtum,

S.

Rom^ cSm

cincordia

Laurentii discipu um,qu et nlus undev.ginti


^-

decima lert a Anastasio, teste vivo et prffisenti. sanctus pr^dixerat, teria ATi^-uai, ut ipsemet

.artyrii palma^^^^^^^^^^^

Hincconsequens fepUraa perrexitad Dominum. Mosid quod adnotat Menologus es^ ut corruat ^..21 Januarn quensis in titulo diei, nempe non
recoti ejus

Kt

--'

^'

Meuologio, huiusmodi sphalmata occurrunt in Maximus vixisse impeut puta quum dicitur

mortem, quasi revera illa die Sed et la Augusti, obierit S. Maximus.

a Ua

Mensis ms.. bibl. Ambrosiauffl erronee 5acc/iW5 loco Stephani; an Xtuitur Eudociffi publico cultu, gestis De incer um. a certa testimonia postulan ur e virtutibus locusdetur. ei in opere eorum ut
d oUnensibis

e^r num

Ve'^^^^^^

in.Me- aw...

S, Eudocia.

e//i'-acia inrante Constanlino Pogonato, aut Lazorum relegatus, ibidem ad tres reffiouem quum annos vitam traduxisse, donec obient
;

Joa. Assemanus TSonTa hujusmodi protulit fontibus Synac.s Oriental.. ex fn Act^s Martyr. de hac imnettta - ^ de
et prsertim peratHce. de titulo monach^. publico adnotata sunt a ^fus sanctitate et cultu opens sui eam BoUandianis. Hi inter sanctos

Bollandianis,

s.

hc,

constet

requievisse Lazicam missus est, id est 062, Horologio Prudenter in Prologoetin Domino.

eum eodem anno,qun

in

exilium in

nota discnminans, Pocaiovensi nulla adjicitur concommemorationesancti confessons nuda tacet omnmo que ac

pr^isset inserere ausi non sunt. licet Martyrologio suo uniCaftellanus. qui eam in diem. versali inseruit ad hanc

exemplo

?ent^

OsTromiranum

200
DiEs

AWNUS ECCLESIASTICUS

XIV

Memoriae Slavicae.
Allata est Mosquam, anno 16il, e dam Palets diclo, prope Novgorodiam
feriorera, ubi ejus occasione
mirffi

AUCUSTI.

B. Marix Dolorotx imago.

loco quoin-

a clero et a rege Michaele excepta, monasteHum conditum est, anno 1654-. Dolorosae cog-nomen

patratae fue-

mansit huic imag-ini, eo quod Passionis instru-

rant sanationes; ex quo tempore coli probalilissime ccepisse videtur.Ubi vero Mosquae fuerat
Cfr 1) Menol. Vcrs.
i.d Ii. <I-

menta

in

superiori parte ad

utrumque

latus

repraesentantur.
pag. 62.

2) Gloiia

B M.

V., part.

111,

sccl- in,

DIES XIV.
Ex
Otfromi
rano.

Bx varii.

Maucelli, maut. (Ass. Rum. Prol, Kal. cum Bas. CP. vigilia sanctissim/k Deipah^ (Kal. cum CP.). Mg. Med.). Kt S.Micheae, proph. (Mst. Tern. Par. /, Rum. Chil Sis. Og. Pp.

Memoiiia

S.

Pg. Sirm, Dom. Maz.


Kal. Prol. cum GP, TTheodosii Cryptensis
.

Men

Vind Pg. Msq, Goth. Sirm, Dom. Maz. Mg.). Translalio (Pat. Men. Kal. Prol Leop.). Eusebii, conf. (Neap.), f Memoria S. Lucii, mart. (Taur.
t mart.

reliq. S.

,,

I,

Sirm.). t Ursicii seu Ursicini,

(Sirm. Maz. Mg.).

OBSERVANDA.
S. hSarcellm.

In Menol. Basilii habetur

Memoria

hieroet ita
:

cusa.

mariyris Marcelli, episcopi Apamas;


fere ubique paucis rautatis. In
et

Kum. additur

septuaginta discipulorum ejus.

Cum

ig-itur

leg-atur passio, sed sola memoria, pronum est collig"ere, non hoc die obiisse sanctum Marcellum, sed alio, uobis ig*noto. Festum

nuspiam

gjus olim peragebatur CPoli in a^de S. Joannis j^aptistae in Sphoracio. Ita Prolog-us et Supple-

ecclesia hac CPolitana consulatur CanS. Ursicini, martyris iUyIV, p. 102. rici, acta GriEco-Latina, auctore anonymo, vulgavit J. Pinius, Acta SS., p. 158. Ursicius vocaturin Menol. Basilii ad diem sequentem. Non unus Eusebius commemoratur hodie in Synaxariis; sed solus presbyter Romauus praefert titulum confessoris, ut fusius declaratur in ActisSS., p. 166.
g-ius,
1.

De

'^-

t/Mimm.

*,-

(,;,

jQgUta Sirmondi atque Chiffletii adMenseaex-

Memoriae Slavicae.
Tratulatio

corporis
S. Theodotii
Ct tjptemit.

In cujus
t.

antiquo Kalendario saeculi

decimi

tertii,

meminit Macarius,

Hist.

Eccl. Euss.,

III, p. 337, not. 377, translatio reliquiarum S Theodosii celebrari jubetur ultima die Maii seu 31, dum caetera omnia indicant diem 14

labore fessus, socio pala^n tradidi, fodimuS' que ad mediam noctem usque. Postquam autem laboravimus multum nec quidquam offen-

Augusti, ut translationis anniversariam, accedente Nestore annalista, inventionis et translationisteate oculari, a

dimus, trisiari ccepi timens ne alibi esset fodendu7n. Resu7npta pala, coepi fodere diligentius, duyn socius ante speluncam quiesce-

quo etiam

distiucte et

accurate descripta est in Chronico. Quaravis

autem invent fuerint S. Theodosii reliquiae auno 1001, et in ecclesiam solemniter illat, ecclesiastico tamen cultu honorari coepit non
ante
iu

auuum

1108, quo a Metropolita Niceplioro

Audita campana matuiini officii, excla* mavit ille ; Signum datuin est ad Matutinum, eo ipso moinento, quo ego ad ossa Theodosii perve^ii. Respondi igitur, 7ne attigisse qusesita. Ubi autem effodi, terrore correptus dicere ccepi Kyrie eleison! Eodem vero tempore duo fratres ctypta^n versus e
ret.
:

sanctorum album iusertus est, et a caeteris quoque episcopis exinde habitus ut sanctus.
esse videtur , simul institutum tunc duplex ejus festum, alterum ad 3 Maii,fluo recoleretur ejns pia mors, alterum ad hanc diem, quae translationis ejus est anniverVerosiraile
fuisse

mo7iasterio spectabant

observa^iies,

uirum

Theodosii reliquias
cla77i afferret,

cum

7i07inullis f7-atribus

saria.Inveutionisettranslationishistoriamtexuit

Nestor unnalista,

quam

hic latine faotam acci-

pere forsan non gravabitur lector.

Anno 1091 consilium inierunt hegiimenus et fratres monasierii Cryptensis, statueru7itque, inconveniens esse, patrem suum Theodosium, qui
monasierium excitaverat,
coegerat
,

Audiio vero signo caynpanee, viderunt tres columnas quasi iridei coloris sietisse supra cryptam, ubi positus erat Theodosius. Stephanus quoque, episcopus (Viadi* miriae aniea Theodosii in hegume^iatu successor^ qui in monasterio suo Clove7isi morabatur), vidit crypiam ei ca77ipum splendida

aurora illusiratuin. Qui quu7n nudius tertius de fuiura transiatione 77ioniius fuisset, putaretque eam fieri tu7ic ab hegumeno, continuo
ascenso equo, assuiyiptoque seciwi hegumeno Clovensi Cie}7iente, properavii ad iuonasteriu77i Crypie7ise. Equiia7itibus jugiter videbaiur lux au7^orse simiiiscryptse immme?'e. Cum auie^n appropinquarent, c^^edebant videreve
at ubi crypicv

et fratresin unum extra monasterii muros jacere. Contimto itaque jusserunt parari in ecclesia locutn, quo reliquix ejus ponerentur. Triduo autem ante Assujnpiionem Deiparx adiit me

hegumenus dixiique Eamus in speiuncam ad Theodosium. Ivimus igiiurclam cxieris,


:
.-

locumque.ubi foveo erat, disiinximus.Addidit hegumenus Nemini rem dicas, quo secreia ma7ieat adiuiorem ia^nen, que^ncu^xque
;

candelarum accensarum ^nultituditiem proximi fuerunt, 7iihil aliud 7^epereru7xt prseterquam 7ios ad invenia ossa
luii
;

assidentes. Interea ego desiinavi

quemdam

pia-

cuer^t tibi, xnter fraires selige. Equidemparatxs eodem die instrumentis ad

proprtxs, sub vesperam, feria tunc erat ter~

fodendum

tia,petiispeluncam, comitanteuno e fratribus, psalmisque absolutis, coepi fodere; tum

hegumenu77i 7*ogans, 7it venirei, transferretque reliquias. Venit igitur cu77i duobus fratribus. Tu7ic laiius aperuimus sepulcrum , descendentesque in itlud aspeximus ossa Theodosii cujus partes omnes adhuc jtoiciaB
,
;

exstabant, solis capiilis capiti adgluiinatis^

Extulimus

GR^CO.SLAVICUS.
ExtulimMS igitur e crypta reliquias super
mantile positas. Sequenti die convenerunt
episcopi,
dosii,

201
^'^^

nempe Ephrem

Perejaslaviensis,

Stephanus Vladimiriensis, Joannis Tchemigoviensis,

prseterea hemonasteriis, monachi et gumeni et pluribus elevatisque reliquiis Theolaici frequentes


:

Marcus Georgiensis,

runt que in sacello laterali ad dexteram, die Augusti, feria quinta, magnum festum peragenteseo die. Hactenus de translatis Theodosii
reliquiis

cum thymiamate et candelis, transtuleeas in magnam ecclesiam, posuerunt-

xvm/^^'

aucusti.

ex Nestore Annalista, qui et ipse inter aanctos recensetur a suis.

Cfr i) Annal.,

t. II,

ciUlo. p. G. 2) Matar., Hist. Eccl. Russ., loco

DIES XV.
Bx Ostromirano.

RANSiTus S Deipab^ (Omnes). marl., (Taur. 11]. t Ursicii, marl. (Bas.). t Lucu,

OBSERVANDA.
Dorntitio

SS.Dciparx.

in codice Ostromirauo annuntietnr S Deiparjs, tamen solemnior est apud Transiius y.oiu/.at;, Grgecos et Slavos terminus Dormitio.

Quamvis

quies et pausatio. Nec tamen recens appellatio

uti

vocatur in caeteris Kalendariis pene omniet relibus, Mst., Rum., Ternob , Horol., Men. autiquissimus est iste loquendi quis. Aliuude modus, quem Latini quoque olim imitati sunt, imo ut testatum faciuntMartyrologia antiqua; vocabatur in quibusdam Kalendanis Latinis
tio

Assumptio apud Latinos. Equidem dormi-

Transitus apud Slavos fieraara^i; apud Grsecos nam in Menolog-io Basilii ad 15 Auguati, seque usurpatur acdormilio. Inofficio diei duplex exstat canon, auctoribus Cosma et JoanPrEetermartyrium S Ursicii, S.I/Miaw. ue Damasceno.
est
;

de quo actum pridie, in Menologio Basilii fit comraemoratio csedis Agarenorum; quam alii remittunt ad diera sequeutem. propter festum DormitionisS. Deiparse.

DIES XVIEx Oifromimno.

Memor.a
PpMen.

S.

D.omedis (Omnes
Chrisli

cum

Bas. CP. GP. Pg. Vind. Msq. Goth. Flor. Sirm.

Dom.

^Alla^olSgimsteu
Bx
variis.

non a,anufact=e Edessa C?o\\^(Par Tern. Rum.ChiLSil.Og Sirl. Mg.) S. Chcren.on.s (Men.Kal. Prol. Kal Nan. Msq. Vind. Pg. Flor. Typ.
[Novg.]. S. Sirl. Chiffl.]. SS. Pauli el JuUaniiC

Prolcum Mg.

Rabute

fProi.

sZmW^J^n-.

viclorir

ije

Asa.enis reporta.a. sub Leone Isauro fProi.

cm Mff cum Nan.

ChxHi V^nd.

^'^-iSi- t;i":;f^'S..st.n. (Ug.Sirl.


ep Neap. (Neap.). t M.Vl. anachor. [Med. Taur. Dom.).

Chiffl., t (Med. Taur. Dom.,. t -figlon.s, Thyrs., Leont.i, Coronat. el soc.

^^f^-^^^J^^^^Z^

OBSERVANDA.
S. Diiiinedes.

SS. Paulus
Juliania

vi

Imago

Christi

Bde$en(i.

Diomedes, medicus et martyr illustrifl Nicaeffi a Bollaudianis, in Bithynia, digne illustratur De Paulo et Juliania agetur p. 226 et seq. Sisadie sequenti.lncodd.Rum.^Chilandarico et aliis annuntiatur primo loco comtovacensi memoratio imaginis D. N. Jesu Chrtstt non roO dLyio^j ^arr./tou seu manufactae. Grsece sacri mantilu seu sindonis. id est Ltava/;Ato-^ Ex isto mantilio sanctum Mandelium effeceLatinos runt viri alioquin de hagio^raphia apud quam meritissimi, Molanus, Castellanus, Ferramartyrii palrius quorum ultimus non solum

benignius tractanda esse lectoribus Papersuaderem. Ilectissime autera adnotatur a prsetermissis ad hanc diem, S. Vepebrochio in Kalendanum ronices nomine, cujus raeminit desig-nari ipsammet imag-inem AnPossevini, sermo. tiochenam Christi Domini. de quahic est

occidentis

De

mam

decernere, sed et certaminis paU-estram, Asiamscilicet.desig-nareminimedubitavit.tlanc


ei

exstat traimaffinibus archeropitis copiosa Duo rairabens hic ctatio Gretseri. quara adi. Grfficos cum Pinio. quod sanctum Arsacmm ad reperire fastis pertinentera nusquam in eorum adquosuullo raodo pertiliceat etquod Latini ob Sozomeui solius auctonpt pura et Quidem noraine S. Mebsarabera, solo colaSt

5. Artacitu.

Htatera

^-

i'^^-^-

porro virorum eruditissimorum halluciuatiouem retuli, ut adeo cra.^sam eo potissimum fine huc synaxaristarum Slavicorum sphalmata
similia

mihi notum, refert merainit Brosset in

Kalend. Ibencum cujus Prologomenis ad Chroni-

con Ibericum, pag. XIU.

DIES XVII.
Ogiivmi7'a
-

num.

Xs^ MM.

Pauli, Juliao. uxoris, et St.atonic.


S^rl. Ch^fli.Y S-

.MsL
.

^-*/'|,,^^^
Eutychiani
el

Rx

variii.

Sirm. Maz. Mg.

Myron.s,

mar

Maz. Vind, Flor. Goth. Msq. Sirm. Dom. ^.f;^-^^:J^^^^^^^ Kal. cum Bas. Taur. Dom. ^\9- Chim^^f^ Cypriani {Prol. S ^^^ mart. (^^^- ^;/"^' Synaxis Patroch, (Kal. cum Mg. Sirm. Maz.). S
IProl

f^^^^^^^^^^^^

Z^d^
Deipar^ ^

et Coronati in Armatii

^^^-J.^glonis, anachor. {Szrm.). seplem de Epheso [Neap.). t t Natahs sanctofum

KaL cum Mg.).

S. Alypii, pictons. crypt.

mon.jPat.Men.

OBSERVANDA.
.^.nrT-nnt in

Kalen-

dS%ei%"srn|u=.L".u^5':^.

S. Paulo aa;uu.nt,

alii alii

solam Julianam, sororem


prterea
S.

ejus, 55 Pa^uuset
...

Stratn.cun..^C.

ANNUS ECCLESUSTICUS
202
cio
AU....T,.

-ArraatiitractusiaurbeCPolitana notis. CPo!. Chn. simusdescribitur apud CaDgmm,

Synaxu b..
Ar,naH..

martyrum, cujus
e,

diix fuit

=''
"fj

'

ss.

s,mu>n

sit

s' Cyprianus,

?"

jdem nec

SS.nr.u.

?f'^"%axariis
oitavi, ponitur

KalendaSane supra auno 18 /d.to quod ^rP^ditano, omissis SS. Thyrso et L,eu solus,
S. Callinicus.

Sr- S."crorto"su "m

f f i/j^^^S tu?^ nec in quib--

pa^. 165. Id flt^nffit II P^^lo^* '' Kalendarii Amartiam posuit ille, sfavonici, pro Armatio non secus ac Versmski iste vero Amastridera, ficulnea auMenologio suo, Prologri escusi
paff.
1<58,

et lib. iv,

ctoritate,

prster morem, temeremnixus.

>Iemoriae Slavieae.
Alyphis.Cry
pientis piclor.

Avenerant,
pin-endi ab

Kioviam pictoribns Graecis, qui A dhuc puer artem


traditus est Alypius. qui
eis disceret.

imaginibus ita operam bat Pingendis autem caeterisque communibus navabat, ut choro

pict^uram, sed et quummonachi ejus essent magistn.

Qui non tantum didicit monastici instituti regulam,

Hmc

vi-

Nicone hegutam monasticam amplexus. sub ecclesia Cryptensi meno, dum imagines pro animam quoque suam aliisve gratis pingebat, quibusdam exornavirtutibus veluti coloribus autem laborum suorum fructum
bat. Si

omnino satisfaceret religiosorum exercitiis oratione pernoctabat. Ad quin et non raro in studio virtutibus sacerdotium evectus, majori profuit ut aegrotos sectandis incubuit; adeoque sanaret. Sic leprosum quemdam, ut
;

rairaculose

quem

divideresolebat; perciperet, eura in tres partes

quarum unam

aliam in usus moemendos expendenasterii, tertiam ad colores


in pauperes,
Cfr
1)

coloribus quibus pingebat faciem ejus et pectus fecit. Tandem morbo linivit, protinus sanum in Cryptis Kiocorreptus, obiit die 17 Augusti, Exstat Rostoviensibus honorifice tumulatus. Mariae Virginis, ab ipsomet, ut viffi imago B.
clara. aiunt, depicta et miraculis
Menol. Vers. ad h. d. 5) Macarius, Hist.

Menolog.
l.

ei Paicrico. 2)
tit

Rulcmius, Spccimcn,

Dict. hag.. p. 2t. i) p. 39, 3}

Eccl. Huss.,

I,

DIES XVIII.
Ex
Oitrovii-

rano.

Rx mriis

Mou,A SS. r,.ou, ET LA.n,. MM. (Ita omnes cum Bas. CP. GP. ''% SirH,trap1?nt el Polia^ni (Prol. et Kal. cum Bas.
)

Pg

Goth. Msq. Flor. Vind.

Sirm. Mg.CMffl SirL ' Georgii, patr. CPolilanorum (Men. Tr Memoria SS. PP NN Joann.s et (Kal.). S, JEwySS Macaru e Joann.s ^J ^rm Mg Taur.). S. Joannis Rvlensis (Par. VIII.). fMen. a<.). el Herraippi el soc eius Hilarionis, Dionysii r.ani marl rum igne combuslruu. /^i^). t Agapeti mr. i^^^-^-^J^^^^ '"tPl":il.orum">ar? Myns m Lycia (Mp. Strm. SirL). f Ehae Junioris. Myrensis [Mg. Sirm. Sirl.y t Leonis, mr. eremil. [Sib.], mon. in Calabria f/ip.)- 1 Qualuorascelarum,

OBSERVANDA.
SS. Florut
Lnuruf.
et

S.

Hermat.
iWarariiis

Synaxis Flori et Lauri fit in eorum martyrio adffidem S. Philippi, ap., teete Prologo. Utrique ndjunguntur socii Proculus. Masimus et I)e S. Herma videaiii, marlyres in lllyrico. In Kal. Mosquensi, pag. 646. si;^ Acta SS
,

Sanctorum ad hanc diem, pag. 525 et seq. auctore Vitam S. Eliae Junioris sat prolixam,

anonymo

S
et

Jnnnnci.

post SS, Joannem et Georgium, patr. CPolitanos, fit commemoralio venerabilium Macarii et sine alio characterismate discrimiJoannis nante. Joannem Rylensem intelligendura esse
,

grseco et synchrono, id est siEculi x, e ^iurisfeidiomate in latinum versam, publici prJEraisso cerunt Acta SS.. pag. 489 et seq., cultu. coraraeotario de sancti hujus gestis et i dies S, Joanni Rylensi sacn, Tres sunt

s. Elia^J^-

nior.

AugustiquaadDominum perrexit, 19 Octobns et qua corpus ejus Ternobum trauslatura est,


1

g.

joonn.

,(^/^,191^.

suadet
ros et

mngnura viri hujus nomen apud BulgaRussos Macarium vero abbatem mona;

sterii Pelecetes.

S.^.

Mmiliaet $oc.

ntu

suggerunt Kalendaria diei proxime sequeutis. Utrumque monacbum fuisse, apparet ex titulo venerabilium quo insigniti NuUam mentionem sancti ^Emiliani, Bunt. martyris, adhancdiera inveni apud alios syna-

xaristas sive Graecos sive Latinos.


Jnaniips

SS

sint isti

$t Qeortjiu,

patr. CP.

s. Agapetus.

sancti legi prsscnJoannes et Georgius, ignorare se fateofficiura quod in honorem lectio hujus Mosqueusis. Stispicari tamen die. Observatu digna est lur Menologus bitur eo cstens codicibub codicis.tum quod festivitatera licet, ^\\V<iTsmsk\,intelligendos esse patriarvenim obitus ignotara prodat sola, tura quod ckas cognomines, quorum memoria facta fuit ratione mdicet Eadem diemadcurate et certa in sej)tima synodo cecumenica, seque acS. GerJoannis Rylensis, mani adeoque esse Georgium /, qui adfuit dies exhibetur in Vita S. putriareha Ternobiens auctore Euthymio sextse synodi oecumenicaSyanno 683 celebrat^e, Belquam simul cum officio liturgico typis et Joannem VI, S Germani decessorem, qui vulgavit Neophytus bieromonagradensibus sedit ab anno 712 ad annum 715. Usec Verex Euthymio chus, anno 1836. Hic enim, ubi Joannes VI sinski. Recte quoud Georgium nostri ret.ulisset, sequentem extrema eancti autem hactenua a ncmine. quera sciara, inter Fater adnotationem adjecit Ohiit venerahtlis sanctos habitus eat; qua de re legantur Morcreationis 6154 (a Chnsto nato Joannes anno cellius et BoUandiani in Chronologia Patr. imnerante in 94(i) die 18 rnensis Augusti, CPol., num. 517, et ad hunc diem Augusti. Bulgaria Petro,in Grseciavero ConstantinO, Georgium commemorant Menaea excusa etiam In FroSapientis. Sequitur filio Leonis seofsim, ad 6 Aprilis. De S. Agapete. martonloQO, in Vita ejusdem, hic nominatur fuse tractant Acta tyre, Praeneste in Italia ^ stanttnus
;

Quinam

monasteJunii quo e civitate Ternobiensi in revectum. In cod. bibl Pansienriura Rylense qui inter Slavicos vel xiv sfficuli xni sis Far. 23, olim 55, a me autem signatus est Uis VIII dictus, praesens festum annuntiatur sancti Patris nostn Joanverbis : Dormitio loco, postponis Rr/lensis ; et quidem primo martyribus Floro et Lauro. Accedit sitis SS,
, ,

standnus Diogenes

QILECOSLAVICUS. didit, cum annos ex quibus verbis coUigi

m
vixisset septuaginta, ibique
DrevXIX
AUClfcTI.

potest, in Prolog-o affixam esse mortem Joannis prtesenti diei Augusti. Placet autem ip3amet Euthymii verba, ultlmos saucti abbatis

sepulturam accepit a discipulis suis, nempe in monasterio Rytensi, quod exciiaverat ipse.
HactenusEuthymius.Illud etiam probabile videlur, praedictum codicem Paris. VlU exaratum fuisse in usum mouachorum Rylensio monasteest autem Meuaeorura volumen, continens rii ecclesiastica officia singulis diebus mensis Au:

annos

Postquam, ait, gregem bene rexisset, et multos Deo esset lucratus crebrisque miraculis inclaruisset^ provectam attigit senectam. Ut autem exitum suum ad Deum appropinquare cognodescribentis,
latine hucreferre.
vit, dedit se orationi, fundensque lacrymas ac genuflexus : Deus omnipotens, aiebat, su-

scipe me,

torem,

et

servum tuum indignum et peccainsere eleciorum tuorum choris


;

nihil boni in terris prsestiti, xdeo precor clementiam iuam, ut angelo bono

quoniam vero
pnecipias, ut
ne, in

meum ad ie ascensum a d<emonum curumvenlionibus muniat. Eece, Domi-

manus tuas committo spiritum meum, Atque in hxcverba spiritum suum Deo red-

gusti recitanda. Qua occasione notabo, Vitam sancti Joanuis, cumejus officio typis excusam prodiisse primo Kiovise, anno 1671, curante Antonio Kadzivilovscio ; e manuscriptis vero esse quse pertineant ad saeculum xiii et xri ; auctores deuique, praeter Euthymium, patriarcham, nominari Georgium Scylitzera, Demetrium Cantrtzuzenum et Vladislaum Grammaticum. Quorum omnium scriptis usus est Neophytus, hieromonacbus, in suae Vitas Eutbymianse editione,

omnium

recentissima.

Memoriae
S.Joannet By
ten$is^
clius.

t^lavicae.
ctute bona e montibus terrenis ad colles seter. nos transiit fere centenarius die 17 aut 18 augusti, anno 946. VenerandsB ejus reliquisB

mona-

Joannes, hegumenus Rylensis, in vico Scrin, prope Sardicam (slavico nomine Sredets),
que tunc Bulgaris parebat,piis parentibus natus estcirca medium sseculum nonum. Quum per

jetatem et multo magis per parentum araissio-

nem
in nio,

licuisset,

bona pauperibus
abiit
;

distribuit et
tiroci-

monasterio Rylensi primum, dein in eccle1128 ab sia Sardiensi S. Lucae conditae, anno fuerunt etStrigonium Hungaris inde sublatae
in

mouasterium
secessit in

unde, peracto
sibi

montem

caelitus

praesi-

gnatum. Ubi postquara aliquandiu in tugurio, e rarais confecto, degisset, speluncam subiit quam duodecim annos incoluit, donec nempe
a latronibus inde fuerit pulsus. Venit igitur in eremum Rylensem, sacro horrore plenam, etmonasterio S. Patris, qao nomine S. Joanvulgo nuncupatur, nes Rylensis xar' e^o/w usque in praesens celebGrrimam. Mansit autem in hac aolitudine multos annos partim in saxo solitario, parlim in arbore cava degens,
,

ubi multis miraculis inclaresoentes, postmodum thecse pretiosai inclusae sunt, ac remissee, anno 1137. Dcmum jussu
devectae
;

Sardicam patriarcha Joannis Asanis, regis Bulgariae, a


Basilio,

RomanEBsedi addicto, Ternobum transhujus sancti et in novo templo latffi subactis noraini sacro collocatae, tempore quo thematibus meridionalibus et occidentalibus domum rediit Joanues Asanes. Nostra aetate asservantur in monasterio Rylensi, quo curis
fuere

Kalo MariEe,

filiae

Despotae

Serbici

Georgii,

Amurato
revectffi

II nuptae.

ex

ecclesia

Ternoviensi

solique Deo notus. Tandem rege, qui inter venandum illuc cum comitatu suo casu venerat, detectus, hominibus innotuit. Mox advenientes socios admisit beatus eremita, eosque pabulo verbi et exempli erua Petro, Bulgariae

fuerunt anno 1470, die 30 junii, quahujus fieri propter etiam nunc meraoria saucti
assolet ibi die

condivit diligenter; quibus etiam ecclesiam in praecelsa rupe collocadidit et raonasterium

proxime sequenti, id est priraa et Damiano. Hinc julii una cura SS. Cosma pluribus fastis S. Joannis Ryeveuit ut in nomen inscriptum sit tum ad hanc
lensis

tum, totique regioni adjacenti late dominans. Denique annis meritisque onustus, in sene-

Augusti, ejus diem, tum ad diem 16 aut 17 tum etiam ad 5 Sept., tum demum emortualem, ad diem 22 Octobris.

ct scq

ei

MuVSJrev. ad l.anc d.cn..

7]

V.tacju.dem cum

offic.o.

Kiov.a: <i.71.

m-ic

DIES XIX.
num. Hx variit.

V
A

sl^::dre.St,.af.a,i, .nart.

A7->/7

fpii

Mg,Tauy,yina.).^^. ^J-.i^,"GP Goih MsQ.Pg.Flor.Sirm,Dom,Maz. ) S. Sarmean ,ber.y Chil. Kal. Prolcum Bas. Sir^. ^,et Thec.. ^n.

e..

soc,

(^^-

r-^.^sf^irTiroU.:!; im

yLL^.

V.

J-

ct Slralegti (Mg. t EutychiaDi, m.l.lis ^^^f^^;^^^^^^^ arihoiomaei. (Sirm.). t iMaximi.conf. (5i>m.). t Diomedis, mart.

^-^-^-^^^^^'^'fr-^Sm^
Messinam
(Hg-)-

^Taur.Dom.).
fundatoris monasterii

Salvaloris prope

OBSERVANDA.
^-

Andrco*^

InKal. Mosq. numerantur 2592

socii

milet.

editis. secus ac in Menaeis Graecorum prelo pag. 720 martyrii habentur apud Bollandianos, -Timothei et soc, mart. in Palestma. :iS. r,w/.eu, etseq. nunquam satie "pacta illustrantur in eodem opere Tanaicie (Uonoitaudo P 727. Festi B. M. Slavic Feitum B. V. skaialoViginem declarabunt Memoriffi
Toimici,

non Acta

recte vocatur S. Deipara ^HvSv^^^Donensis.n fluvio Don (Tnnai.)

ndhancdiem, minus

Strategiinomen proprium esse, nuncupata. launonappeltativum, testamur Mensasupra hegumenusPelecetis. reladata -S. Macarius. Maximuset DiomeAprilis.

^.''trafefjiwi,

infra dandffi. In Actis SS.,

inter prffitermissofl

^^ ^^^^^.^^^^^ tus fuit a nobis 1 Sirmonao-un^ ^, ,j,.^,^,,^,^ des referuntur in Supplemento eorumquesoleronitas fletiano a Menaea excusa ; dicitur 30

S. l/noiriia.

Octobris

Tomus

XI.

ANNUS ECCLBSIASTICUS
204.

ctXXI
AuiilSTI.

Thcophane
Athoniic*.

^^* nasterium e et pr^dia sihortos V^lrJdia s^ MoDtis Atho. indr Senta Euthymius S tum Cujus fundator S. et ^l^^-"^"^^. srAthonita^fuit cosevus ^.f^^^j itaque ^^^^^^^'5 .,^;'^^^ bernalis. In hoc
^
.

Lnum

vider^^

deffebatTheophanes.quemhodiecomme Atho II. paf^381 quod simul cum offic.o Iheo ^ddito encomio, Venetus, nno 1 764 Or.undus
dfcto mo at auctor Paterici Montis

repetiit ibique supreJue Berfoensem domum \ ^.^^ ^^..^^ provectam nactus seuec utem, post mormiraculis, ut fert ejus b.ogrraphus clarus. Horum equ.dem unum tem et in vita annus quo ab.it nec esso duco, nempe quod nec
e
.

tempu

phanis prodierat Mciu^ urbs A^baniffi est. erat hic Janina, quae monachus in ccenobio ^^^^^ff.V^i^^"^'^ virtutem prEEstantiam,

^^ ^^^^.^^^^^ ,^,;, niud tantummodo 9 ^^^^ fioruisse intra annos 1450 et fe _y ^^^^^^ ^^^^^ s Sarmean. cujus me^^^ Ibericum. citatum a Brosseto junio.

posterisdistmctius innotue-

i'.

Sarmtan.

re,

Chronici pag. XIII.

cffitera

me

latent

om-

ab Mahumeti

placitis. q^,^^?^,^^"^/^"'^^^^^^^

prialinam Christi

P^^P^^^^^^^^f^fr^erK atqueton fidem reductum,

niio.

Memoriae Slavicae.
fl

M V

r-

naic^fstnm,

n^anaicaideocognominataestquodejusima^ ginem secum in castris detuht Demetnus, anno magnus dux, cum Tartaris pugnaturus, victonam reDe quibus cum insignem
1380.
tulisset. in

Demetrii
taris

exemplum secutus est Theodorus, IV filius anno enim 1591, cum TarJoannis
:

Crimensibus praeliaturus,

eamdem

ima-

campo Kulicovo, Tanai


cognominata

fluvio adjafuisset na-

ginem in castra afferri jussit, et victo hoste, monasteriura Tanaicum erigi curavit in loco,
ubi steterat imago tempore pugnse.

cente, ideoque Tanaici cog-uomen


ctus, similiter

fuit et illa

imago.
B.

Cfr i) Prolog.ad h. d. 2) Mei.ol.

Vcrl ad

h. d. 3)

GUna

M. V.,

pari. n., secl. 2, pag. 36.

DIES XX.
Bx Rx
Otiromi-

Memoria ^
S

rano.
variit.

CueL
Bas.

Par. Ternoh.Runucum CP. S apostoli TuAnD^i {MsL Ass, Chil. Og. Pp. Men. (MsL Ass, Par. Tern. Rum. Novg. Sis, pr^^^^

Neap.GP.FlorVind.) KaL ProL

cum
lini

Par^^L. LiK
cum
Chiffl.

Ms,. Sirm.

DomMaz. Mg.

Taur,). S. Luc.^senalon^
et

^u

Plio-

[Leop.

Mg.). SS.

MM.

Severi,Memnoniscenlurionvs

37

bOC.

(ProLKaL cum

^""mM^ nri^inli seplem (Mg.


dori el

Dos^

(C/V/i-

Theoclel. Ihaum. {Bas Taur.), t Sirm. Mg.]. Mg.). t Pauli Junioris, ep. CP, (Chiffl.
Chiffl. Taur.). f

MM.

Helio.

OBSERVANDA.
^.ThaddxMt,

Ita in 8U0 Hesychii Glossographi discipulo russo,pag:. 42,emendavit Kopitar Assemanum, qui in Kalendariis Eccl. Universae utrumque sanctum retulit ad diem 21 Augusti. Uter e duobus viris seque eruditis erraverit, dirimen-

S.

.t(ciu.

relinquo amico meo Francisco Racki,cujus beneficio mox, ut spero, genuinum Assemaniani codicis textum legere poterunt glagoliticarum litterarum amatores. In Menseis vero Graecorum prelo excusis S. Thaddaeus hodie desideraIn Synaxario Leopolitano excuso, seque tur.

dum

ac in Menseis Magnis Grsecorum et Chiffletianis annuntiatur non Photinus, latine, Lucius, sed Photina. Cfr hac de re Acta SS., p. 28. De S. Luat die cio marlyre ag-unt etiam Bas. et Flor., De Theocleta melius agetur die sesequenti. quenti, una cum Menaeis Magnis Graecorum, Nonsemei tam escusis, quam manuscriptis. sancto Paulo, patnarcha jam fuit sermo de CPolitano, etfusius tractant hodie Bollandiani, pag. 96 et seq. Nos cum Slavicis codd. agemus de eo ultima Augusti.

s.

Theotim.

S. PaxdM.

DIES XXI.
Ux Oifromirano,

I^Iemoria Samuelis, FUOPHET*.

x variii.

Mg. laur.). S Bassae, marl., el Uliorum ejus (Tern. KaL cum Vind, Flor, Sirm. Chiffl. Pp.Men. cumBas. Theognii Agapii et Pisti seu Fidehs (Mst. Ass. KaL Tem. Rum. ProL Sis. Strm, Maz. 5tVMi. Mp.).S. Thadd.-ci, apost. (ChiLOg.Pp. KaLProL cum Pg. Goth. Msq. Mg. Taur.]. Obilus AbramiiSmolenscensis (Men, KaL ProL). marl. [Hieros.). t Lucii, marl. fBas.i^ior Taur.). t Chrysanlhi, raart. (iVeap.) t Luppi, Theoclelee, Ihaum. (Mg, Dom. Med. Chiffl. Sirm.).

rp,.^

OBSERVANBA.
5. samuet,

S.

ibidiimtf.

Hodie refert S. Samuelem prophetam solus cod. Ostromiri cffiteri omnes cum Bas., die prsecedenti Thaddaeus unusex 72 discipulis,

videtur Sisatovacensis cod. eecutua esse Meti-

S. Baua.

occupat hodie primum locum in Kalendariis 8upra citatis et in recentioribus. S. Bassse nomen varie profertur in codd. Slavicis: In Mst. vocatur Basisa^ quam lectionem repetil Sisat;

in

Assemaniano

et Ostrog.

Basilissa. Ilinc

slavicum similiter OstrogensisChilandaricum Typicon anni 1331, cum quo convenit fere omnibupeis, in quibus ab aliis Synaxariis differt. S. Fidelis in cod. Temobiensi vocatur prseterea Ag-apius Pistus, a Graeco Ilttrro; Agapitus. Consulantur de his quibusdam est martyribus Acta SS., p. 417 et seq. MEMORI.S

g^.Agaptt^"
et

toc

GRJECO-SLAVICUS.

205
LT

Memoriae
^braamius
Smolcnscentis.

Slavicae.
dum
adcurrerent,
et a vitiis

XXIII

Aui.UbTI.

Beatus Abraamius,

piis et

divitibus parenti-

ad poenitentiam

bu3 ortus, et in timore Dei instructus, ab


infantia futurae sanctitatis
indicia

praebuit
fre-

traducerentur. Nihilominus calumniis servum Dei, ut aliquando fit, impetere coepennit fratres,

jocos

enim pueriles aspernans, ecclesiam

quentissime adibat et in legendis piis libris sibi complacebat. Specie pulcher, animo vero longe pulchrior, matrimonium constanter refugit, ad vitam monasticam anhelans. Quare,

nactique partibus suis faventem hegumenura, e monasterio abire coegerurt Abraamium. Qui abiit in monasterium S Crucis
in

eadem

urbe, et predicandi ministerium

ma-

jore ardore

resumpsit-

Verum neque

hic in

mortuis
erogavit

parentibus,
;

bona sua
misere

in

pauperes
in

ipse

vero,

indutus, quasi
secessit

pace relictus est, sed sacerdoium parochiAlium invidia apud episcopum Josephum accusatus,

meudicus vivere

coepit.

Mox

mo-

imo

et

haereseos
est.

reus

factus,

coram
inet, licet

nasterium B. Marias Virginis, Selisce dictum, prope Smolenscum, Jbique SS. Patrum lectione,

eo

sisti

jussus

Quem, nuUo crimine


;

vento, absolutum
interdicto

dimisit episcopus

multo autem magis virtutibus escul-

tus et exoratus, contra vota sacris initiatus nunquam adorandum sacritiest. Sacerdos cium Deo otferre prjfitermisit. Erat porro

mox tamen
a se

ad tempus subjecerit Abraamium, viri sanctitate comperta, non soei restituit,

lumjuraomnia
erecto

sed et monasterio

praeposuit,

Abraamius mirae

in

dicendo facultatis

moni-

exinde
cil

eum

honoravit.

summaque amicitia Tandem meritis et


circa

taque saiutis, praesertim vero extremi judicii tremendum diem tanta ef9cacia praedicabat,

virtutibus
praeco,

dives,

insignis hic extremi judi-

cursum consummavit

annum
ad

utcujusvis generis homines ad

eum

audien-

1220, religionis quinquagesimo.


i) Mciio!.

Sept., pag. 136, el Oeiobf.,pag. 369. 3)Dicl. hag., pag. 6. Cfr 1} Prolog. ad h. d. 2} Colloq. OilUod. 1858. pag. 47ct8cq. h. d. 5} Macar.,Hisl. Eccl. Uus8., tom. III,

DIES
Bx
Ostromi-

XXII.

^emoria
^SS

S.

M. Agathonici et

soc.

(Omnes cum Bas. CP. GP, Pg. Vind. Goth. Fhr. Sirm.
,

rano.

variis.

cum
B

(KaLProl. Amhusae.^Aihanasii, ep. Charisimiet Neophyli. famulorum S. Anthusae Festum Eulaliae, virg. et mart. (Uen KaU). S. Luppi {Og.). Bas. Sirm. Mg. Taur.) S. V Ibericaeseu Georgianfef^^oi. ^ai.).
mart., socii

iZotici,

Memnonis

(5t>m.). t ginse (Taur. Sirm.).

MM.

Seven et Agalhonici (Taur.).^ Theclae, raarl. (Neap).^ MM. (Mg. Sirm. Taur.). t Memona Anadnac, reIrenxi, Or el Oropsis

OBSERVANDA.
S. Agathonieus.

S. Luppus.
S. Theela

In Ostr. nominatur solus ; in Rum, et seuTheorecentiore adduutur Zoticus, Bogolep (lege Zeno) in Mensis prepes et Zenonomus Agathoniinsuper Acyndinus et Severianus. S Byzautise flagellis cffisus, tum Selynacus primo hinc clara martyns brise capite damnatus est notitia. Luppus refertur ab anud CPolitanos Lapis Neapolitanus habet aliis die sequenti. PAS. SCETHECLE, natale passioms NT ita
Prol.
; :

Theclam cari diem martyrii, quum constet S. obiisse non hoc die, sed 23 aut 21. Septembns. Plura de hoc argumento suppertitabit Sabbatiniusincommeotariis ad hunc diera. Cffiterum pnestosuntexerapla, quibus opinio
alia

diem Sabbatinii comprobetur. ut quaudo ad Vugusti, quo Decollatio S. Joannis Baptistge 28 marmorlSeaab universa Kcclesia celebratur,
politanushabet
lectio testatur.
:

quoque

pawia

S.

Joannis

Baptistffi

denuomanisanct<v Theclae. Ex qua epigraphe semper signitifit, uota passionis oon festura

quem aliodie capite truncatumesseevangelica

DIES
Bvi Oslromi'

XXIII.
Rum.
Tern. Sis. Men. Kal. Prol.

Memo.ia

S.

Call.nic, ..AxauRCH^ CPouTAKi (Mst.

cum

rano.

Bas.Sirm.Maz.Taur.).

chil.Og. Pp.
ni

Men Prol.Novg. Kal.cumPg.Vind.Sirm.

Ex

variit.

nom 'Z; M;

ten^reXd'

Bas. Sirm. Bom. (Men. leop. CHU.Kal. ProL cum

5a. raur t Ircneei, ep. Sirm.ens.s iBa.Y S,lvani, Sabini et Panthen, ^

M.
J

Urepseo>^

^^^^^^

m;S
Gr.).
.CW/.WCW.

MM.'S8

rti.r^LS).

mart. (Acta tlauinis seu Dat.an. (Dom.).,^U.M..

^^2

7o^,

(V,.). t Molc.hft patr. An\aP.l t Ba.tholo.L, (Goth.

OBSERVANDA.
Callinici; in In Ostr. legitur Patriarchse CPolitam ; In Mst. Ostrog. additur Asa et Memoria Venerab. Callimct, in ^mpliciter patriarcha ite episcopi Callimci. De hoc Ostromirano die proxime serum a^itur in additur:e^ soctt. q^^nti -InChil perperam
: :

Zm
S.

Duo IrensBi ss. /.e..w. habuerit Luppus. Oro,ms, hodie in Menol. Basilii, Sirmiensis Orct prodeunt insignitus. unus, alter simplici titulo martyris Hieronem codicis Cryptag Ferratae corruptelam xxix Auesse Irenaei patet. Videsis Acta SS. ad

nuumnuUum

Lupp us.

gu8ti.-Incod-Pari8,IreferturrMm;)/iW5,quod corruptelam

s.

Twwthrus.

DiEs

XXIV

etXXV
AlCUSTl.

DIES XXIV.
Sai Osttwni-

M,.^*oT
,rtn;
S

PxTTiviPi

PATRIARCH^CONSTANTINOPOLEOS {AsSem.)

rano.
Bas variis.

ty^^^^^

Joann.sTheologi(i?um.

NovgProLChiL S^s^Og.

PpMenK^L
.

ilmBasGP rLfrn^of^ I^a^y TSriio

[ProLKaL cumBas. Sirm.Mg.). S.UorPg. Nan, Dom. Mg.).S. Taliani,mart. Sirm. Mg, Taur.]. S. Syrae, virg. el mar (Men. confes. (ProL KaL cum Bas.
{Men. corporis Petn mctr. K.ovi^

KaL

ProL). Arsenu. heg. Komelscens.s


).

^^tlte

palr.

CPoUtani (Bas,. t

T.li, ep.

Flor Cretae (Neap.Qoth, Msg.

013SERVANDA.
S.

CallinieM

patr. CP.

recoli translacodd. Slavicis et GriECis. Hodie tionem ejus reliquiarum testatur cod.Asseraani

S.

Callinicum retulimuspridie ex pluribus

sanctiy

omnibusMefflaffoliticus. Sauctis accenseturin postenorinologiis MeniEisque decimo saeculo


bus
est
;

at iu

KalendarioCPolitano Morcelhi,quod
7-iO

postannum

exaratum

fuit,

praetermissus

cujus omissionis rationem evolvit clar. vir/quem equidem exscribere nolo. Hoc tamen in Indice Patriarcharum CPolitaobservabo
:

quamvis eum sanctitate claruisse paulo antea in textu dissertissime affirmaverit. Cfr s. Barthola^ In Ternob. legitur: m^u Kal. CPol., t. II, p. 230. Translaiio reliquiarum S. Bartholomdei,apo- s. TUm. stolij et Irensei, martyris. Vide diem sequenNeapolitani diem huncS. Tito tribuunt tem. dum Graeci non secusac Romani a sseculo vm eum honorant diexxv Augusti. Graecos imitati 8unt synaxaristse Slavi, quibuscum et nos de hoc sancto discipulo apostoU Pauli et episcopo

norum.quemad diem xxxiAugusti adjecitidem Morcellius, Callinicum nominat, dempto titulo

Cretensi

agemus

crastinadie.

DJES XXV.
Hx Ostromi-

Passio

S.

kvo^-voulni (Omnes cum Bas. CP.

GP, Vind.Flor. Msq. Pg.Sirm, Dom.Maz.Mg.

Bx

variis.

Taur.). SS. PP. nostrorum archiep. CPolitanorum Epiphanii el Mcnnae (Assem, Men. KaL ProL cum Bas. Sirm. Mg. Taur.). Translatio reliq. S. Barlholomaei, apostoli (Chil. Sis.Og. Pp.Ap.

Men. KaL ProL cum Neap. Msq. Pg. Maz. Mg.). SS. confessorum, qui Edessae ab Arianis
perseculionem pertulerunlfAfen. Kal. ProL). SS. apostolorum Slavicaegentis (ProL mss.).
daei,aposloli(C'ois/.).
Cyrilli et

Meihodii.episcoporum Moraviae el

t Mciuoria SS. PP. nostrorum Gennadii el JoanDis, archiep. CPoleos [Taur. Bas.). t

Thad-

OBSERVANDA.
S. Titui,

S.

Epipha-

Quae de patriaS. Titi et prima institutione in Menologiis Menseisque leguntur, fabulosa esse videntur (V. Bollandianos,Jan. tom. I, pag.lG3; Tillem., tom. II, pag. Hl). In Ternob, annuntiatur his verbis Sancti apostoli Titi^ episcopi Cortinsis (lege Cretensis), qui fuit disciputus S. Pauli, apostoli fere eodem modo in Assem. episcopi, disciputi magni apostoli Pauli item in Mst., prEeter tituluna episcopi,
:

niiis.

In Kal. et in Menologio Versinskiano nomen


;

S. BarthoUi

mi riamht'
fto.

5S. Cyrillux
ei Mediodiiis.

Epihpanii desideratur, feque ac in Basiliano cujus loco, post Meunam leguntur Gennadius, Joannes et Stephanus. Translatio S. Bartholomi referturhodie in codd.recentioribus, quibus praeivisse Chilandaricum Typicon facile posset demonstrari. Observatu digna est lectio Kal. Neap. in quo habetur naiale passionis S. Bartholomaei, apostoli unde ilerum liquet uota illa non semper indicari diem obitus aut martyrii. In musEeo Rumiantsoviano, pretiosisBimis codicibus referto, exstat Prologus mss. pergameueus, sa:culo xiii vel ineunte xiv in Serbia, utpatetur, exaratus, cujus ampliorem notitiamjampridemdederatAlexanderVostokov, in eruditissima sua codicum hujus musaei descriptione ad numerum cccxix, pag. 44-7 et seq. Continentur hoc Prologo seu rectius Menologio breves sanctorum VitiB pro singulisanni mensibus, quorum unus tantum, September, deperditus est. Jamvero ad 25 Augusti legilur ibidem Commemoratio sanctorum et vere

fratrisejus, ac Stavicae aentis doctorum. Additur continuo Eorumaem memoriam peragii Ecclesia die 6 Aprilis, magnaque celehrat solemnitaie Prima iUa aununtiatio nullam sibi habet secundam ; constat enim SS. Cyrilli et Methodii festum agi apud Slavos occidentis, putaMoravos, Bohemos, Illyrios 9 Martii aut etiam 11 ; apud orientales vero 14 Februarii, 6 Aprilis etll Maii, ut ad singulos dies fusius dictum est in praesentis operis decursu. Est itaque hodierna festivitas antiquorum Serborum propria, recentioribus autem prorsus ignota; quae idcirco minime erat prsetereunda. Porro plura ex Vita superius allata coUigi possunt observatu non indigna. Primo quidem liquet, S. Cyrillum quoque, nam de Methodio nemo dubia movit, episcopum habitum fuisse, quemadmodum id perhibetur in Legenda Moravica recentiorisaevi, in lectionibus, additis Breviario
:

Romano
scriptis.

et

in

plurium

eruditorum virorum

Notandum tnmen cum Josepho Do-

brow8kio,titulum archiepiscopi prascribi S.CyriUo in sola epigraphe, in ipso vero elogio tribui soli Methodio. Alterum est, quod Methodius dicitur fratri suo comes exstitisse in itinere et quidem Khozaros Khozarico et Saraceno
;

Methodium una cum Cyrillo, innotuit nobis aliunde, ex Legenda Pannonica ai de itinere ejua Saraceno nuspiam legitur, prsBunde forterquam in concione panegyrica
adiisse
;
: :

sitan

venerabilium Patrum nostrorum, Moravix arckiepiscoporum, Constantini, qui et Cyrillus Philosophus nuncupatur, et Methodii

sua deprompsit Prologi Serbici auctor. Qu8B ad iter sanctorum Moravicum et Romanum spectant, ea satis consonant Legendae Pauconicee. Similiter utraque narratio concordat in eis

qus

GR^CO-SLAVICUS.
pertinent ad mortem triduo ante praedictam sepulturam S. Methodii. Nimirum dicitur in Prologo Serbico conditus fuisse in magna Ecclesia Moravias, pone altare SS. Deiparae, in muro ad sinistram idem, sed miuusdistiDcte, indicavit Leg-endse Pannonicae auctor his verquffi

m
memoriam
DiEsXXVI
AlCt^TI.

in loco novde civitatis Zpitigneu,in


victoride siue

et

super Ungarorum gente locandse, honorifico opere construxerat, universam dotem, qucB o/im ecc/e5i>, B. juxta Vueligrad,
ubi cepit christianitas, in loco quondam civitatis Deuin exstitisse cernituretc. Sed de Velegradi situ, nominibu6,dequetotahacquestione, admodum nostris diebus controversa, opportunior disserendi locus prsestolandus est. Interea legantur ea quce hac de re conscripserunt Schafarik, Palacki, Dudik, Brandl Bily aliique; accedit Josephus Bodianski, Slavicarum litterarum in Universitate Mosquensi professor, in opere magmE eruditionis De elementorum Slavicorum origine, anuo 1855 Mosquensibus typis vulgato; cui, si quid boni insit huic adnotationi, totura tribuendnm eat. A quo etiam eequens troparium utpote quod ex antiquo
, : ,

et posuerunt eum in ecclesia cathedrali. Intellig-endam esse aedem archiepiscopalem , quseincivitate principe Velegrad dictaexstiterat, senteutia est plurimorum auctorum frravibus documentia comprobata , refragantibus licet quibusdam non speruendae eruditionis viris. Notabile est de Velegradensi civitate testimonium Briacisbii,ducisMoraviensis,quod ex fragmento antiquissimi codicis EcclesisB Olomucensis, a professore Monse qui illud dete-

bis

gerat, Monsiano dicto, vulgavit clar. Bocek, Codex diplom. et epistol, Moraviie, tom. I, no cxxvii. pag. 112. CoDStat autem his verbis Illacritnavi sane et intimo corde sum percul' sus, quando videbam loca illa sacra, ubi ccepit christianitas, per eosdem Ungaros, tum paganos, devastata et diruta atque in ruderibus disi?ipata jacere et ecclesias in illis partibus terriB nostrae omnes ad unam spoliatas et profanatas exislere; et devovipio meo tumproposito magnam spoliorum copiam ab eisaem vastatorihus et spoliatoribus receptam in remiificium
:

quodam

otficio
:

mutuabor
.

ms. erutum est etad rem fat-it, Sancte Methodi, magister sapien-

tissime,. beatum te prmiicat Moravorum terra, quse venerandum tuum corpus possidet, et Pannonica, fidei lumine a te illustra' tse; tuamque celebrat commemorationem gens

utrinque congregata (loco cit. pag. 7ii). Ex dictis hactenus patet errasse Jacobum Coletum, aientem SS. Cyrillum et Melhodium supremum
obiisse, eorumque reliquias quiescere in ecclesia S. Clementis, pap% et martyris, cujus corpus ipsi e Chersoneso Romam retulerant (Illyr. sacri, tom. VIII, pag, 296, not. 4). Optime tamen sequentia de eisdem adlis gens Slavonica et IUyrica didit ibidem ritum debet divina officia mysteriaque celebrandi propria ipsorum lingua, a Romanis pontificibus prooatuni; et digni maxime sunt, qui sujnmo honore ab Illyricis hominibus colantur, habeanturque veluti principes nationis totius patroni. In Ec.clesiaRapusina coluntur die hujus mensis (Martii) undecima. Haec Coletus, in aduotationibus ad Martyrologium Ulyricum, in quo, ad diem Martii, sic habetur In Moravia SS. Cyrilli et Methodii, qui Slavorum gentes apostolicis taboribus ad Christi fidem cultumque perduxerunt. Flura de eisdem tradidit Daniel Farlatus tomo III IUyrici sacri, qui Serborura praecipue conversionem illis attribuit, pag. 64.

diem Romse

prwdictarum ecclesiarum impendere, deponendo ipsa super altare ejus cui ablata, atque
guo opitulante recepta esse dignoscuntur. Binc est, quod ego Briachislaus, dux Moraviensis, etiam ecclesiaesancti Petri in Olomuci et capellse quee est in honore B* Clementis
constructa ibidem,

eam

dotis suas restitui

fecimus portionem, quam ipsi ex collatione antiquorum hujus terrse principum conces-

sam esse scripto et oretenus veraciter didicimus et reliqua. Scripta fuisse haec anno 1028
I, part. I,

auctor est Palacki, D^jiny narodu ceskeho, tom pag. 298. Quod autem verba illa ubi coepit christianitas referenda sintad civitatem

Veiegradfusem, (quasi diceres Magnam urbem seu Megalopolim), id apparet cs altero instrumento ejusdem, Briacislai, auno 1030 dato, in quo prseter alia leguntnr haec Briachislaus, dux Moraviensis, tradidit ad ecclesiam, quam
:

DIES XXVI.
Ost7'omira-

nwn
Hx
variit.

Rum. Novg. Chil. Og. Men. Adriani et Nalaliae el 23 soc. (Mst. Ass. Tern. Par. Flor. Sirm. Maz. Mg.). Allalio imagiProl. Kal. cum Bas. Neap. GP. Pg. Vind. Goth, Msq. Pro/.). nisB. M. V. VladimiriensisMosquamfi^en..^a^. .r. x * Epiphanu, Meonae (Pg.\^^ Altici, 4- Metrophanis, cp. CP. (Bas.). t Patnarcharum Joannis, (Mg ). 7 Adriani. mr. palris Probi. Sismnii et Ibislionis, conf. (Mg.). t Josaphali. fiiii regis
SS

ACAT.

MM

ep. CP. (Bas.Sirm.Mg.).-\ Tithois,

mon.

in

Thebaide (Mg.).

OBSERVANDA,
In codice Assemani glagoUtico SS. Adriauo
;

i^t

Nnfalia.

adduntur viginti tres socii dum iu quibusdam aliis nominatur solus Adrianus^ In Mstisl. et Rum., non secus ac in marmore NeaHaropolitano. signatur hodie eorum passio nius autem in notis ad Martyrologium suum statuitSS. Adrianum et Nataliam martyrii palmam obtinuisse quarta die Martii octavam
et Nataliaj
;

itaque unum : sionis hodierno festo? Ex duobus nota incertum est criterium ad aut prffidicta verum diem obitus, aut incertus
est dies

statuendum quo martyrium fecerunt sancti quorum A^;o..jnominibSs hod.e pWribit^r.- Imago B.M.V. Viadimiriensis allata fuit Vladimina Mosquam '^J^.^; ^i^'"^-"''* anno 1395 ut fusius declarabitur in Memonis patr.Clo'^ Slavicishujusdiei-S.Metrophaues.
;

^.

,,^^_

vero Seplembris esse translationis anniversariam. TIltimtBhuicseutentiffi repugnant Bollaudiuni, asiseverantes 8 Septembris fuisse diem martyrii ab eis consummati. Esto. Quffiritur, quamnam ob rationem prjescripta sit nota pas-

leos, in Bas. jungitur cum S. Byzantinus. Probi, et uterque vocatur episcopus episcopum Byzantii exstitisse ante Nullum ad diem 4 Julii, quo S. Metrophauem, dixi alibi

Adriano, patre

^^

niemoria

S.

Metrophanis soletcelebrari.

Memoriae
B.

Slavicae.
viam Tartarorum
turbse, duce Tamerlano. Qui,
et

Uon>

V.

yiadimirien*i$

occur$m

nnolS95,metropoIitaCypriano I.regTiante jALBasilio Demetriade, irruperunt in Mosco

capta Elecia urbe,

magno

christianorum

fMum.

Dumero

'-OS

..

XXVU numero
infrenti

interfecto,

ANNUS ECC1.ESIAST1CUS " terram! Et salva facta '^ Dei salva Eussorum Mosqu " au.iho Nam eadem quum Jam SBussia. optim. Matris
,

Acoi..

exercitu

appropinquaret

"'';t

^-

est imago, Mosquam advecta

(erat

=--. terrore correptus, lere reliquit, In cujus scovi iU^BSos

"---^
.

l.bcration.s

ir"r^'ss=:==T
TZTy.
aliisqu

ubi .mago uera memoriam in agro KuSkovo, monasteno exstruxit r.cepta templum cum

vana cognominatur. Ipse vero mterea Cyprianus: metropolita. . juss.iuypr.auu, ...^w^,' - clero in ecclesia fund.t, diu noctuque preces " " ^ .magini t irinoTiipnt Advenienti imaeini populoque circumfusus. veneit, eaque summa fiducia plenus obviam depreca tus n civitatem defert pie
.

Sv St

olim reportata victoria de Bu.garis Vladim.na, qu=B miraculis celebrem,

Mosquam

affern

.,

Occursus B. Mari^e Y., Cyprianus sub titulo seu Occursus d.emque istam, quam Obviatioms quotann.s celebran-nomine designant Kussi, urbe Mosquae mstitm dam statuit. In ipsa vero .-. soiemu.B i,.^-v.,solemnis processio ex ecolesia ,gt bac mc solet hac dic . ,, . ^finnio ad ^.gunjptionis nrl monasterium Oc^^^^^. solemnitas, quae tempore curs ^ ^elebrata, ad vivum quadamte,

CyP

ratione in

Sequebatur frequens hostis ab urbe avertatur. clamans OU..r populi turba ad B. Virginem
=

nus rep
^^^^ ^^

Menol. ad h. d. 2) Cfr. \) Prolog. el

Ub.

grad.,

I,

47-555. 3)

ne

^^

^^

^_^^_

^^^^^^ ^_^ ^^^

^^,, ^^

DIES
Ottromira-

XXYIII.

num.

Hx

variis.

OBSERVANDA.
Ternob^ensi habetur Pumenus in Slavomco litterarum i etyinu mutatio qua. usuveuit Cfr de eo Acta idiomate saepissime Notandum valde, LibeSS.. pag. 25 et seq. llomanum,coli a Russis et aliis rium.pontificem

S.

Pimeniw

In

Rum.

-,

el

De sanctitate et cuitu Hosii egregie MichaeUosepbus Maceda, presbyter, m opere "Oaioq aKncui titulus est Hosius vereHosius,
:

traciavit

6(i; Sfftoc,

S. Liberiut.

Grffico Slavis veluti

sanctum

et fidei catholicse

confessorem

neffari ejus rius die xxiii Septembris

msuper aperte lapsum. Apud Latmos cohtur Libe;

in Meufeis Graecis
;

ad

quam prohxum

S. floatiu.

instrucommentarium critico-historicum de eo lHud quoque &72 etseq. xit Stiltingius, pagr.

bS. Hosioet Libenotabis cum ch MorceUio, Latinis hberahus egisse quam^ rio Grificos cum neque enim Hosium Latmi optare fas esset unquam videntur; Libeni vero raram coluisse Marlvrologiis veteribus mentio est, in recentiopag. 145. ribub nuUa. Calend. CPohtani, t. 11,
:

Hosius vero innocens et sanpag 241 aa ctus. Bononise 1790 praesertim a Ouuru375. In Taur. vocatur episcopus paff Duomarty. inHispania. mensis,Kou!jpo'jfxy,;, lastis; epires hujus nominis citantur hodie in primo, alter laicus sub scopus alter saeculo socios Diocletiano tormenta passus. Postenor et CarpoBium seu habuit Carponem

hoc

est,

^-

,^^,

martyrii

Carpophorum

trade quibus omnibus leg-atur diem, p. 17 et seq. ctatio in Actis SS. ad hanc Kal. De utronam ex duobus hodie ag-atur palmam tuUt liquet. Uterque
;

NeapoUtano, non Capuse, in Campania.

Memoriae
KuAsa, mon.
0-ypter\tit et

Slavicae.
impetravit et paludem

duodecimo, fuitque monasterii Kie^ocryunus e celeberrimis ptensis alumnis, et Poemeno, hegumeno ab

Woruit Kuksa

saeculo

quamdam

siccam

fecit

acmuUa

aUapatravitsigna. Quibus cum plu-

mariyr.

anno U33ad annum IHl, amicissimus. Sacerdotio initiatus, Viaticensibus, quae erat barbara
gens
idolorum cuUui maxime inserviens, verbum Dei prjedicavit, miracuUs doctrinam suam comprobans. Elementis nempe et daeet

ira acti idorimos ethnicos Christo lucraretur, Dei comprehendunt, lorum eacerdotes virum

capite truncant; variisque tormentis cruciatum, quem Niconem aUj, una cum ejus discipulo,
alii

Joannem appeUant. Pretiosam amici mortem prsenuntiarat fratribus Poemenus.

sui

monibus imperabat

pluviam e

cselo

precibus
Hist.,Eccl. Russ., tom. Menol. Vcr;. ad h. d. 4) Philarct..
I,

Ctr 11 ProU.g. exPaierieoad pog 22.

h. d. 2) Dicl. liag., l>ag. 162.3)

Merciiriii$

hmolen$cen18.

Floruisse videtur Mercurius circa annum 1100, utpote successor Simonis, episcopi Smolensci
Cfr
;

ad

annum
;

viensi

Kio197. CoUtur hac die in Laura in crypta Antonii. quiescit vero

cujus mentionem faciunt chronographi


hag., pag. 181.

I)ict.

pamnui^

Fuit PcBmenus unus e notissimis monachis mon.Crypten- Crypteusibus, abstineutia et sanctitatis studio ts. nonminus quam curationum et prophetise dono

coconspicuus, ideoque Jejunator et Providus Mortem praedixit Kuksae, a Viagnominatus.

tice^sjbus interfecti

quin et se eadem

die,

qua

GR^CO-SLAVICUS.
qua amicus
recesserat, vita

209
DiEs

functurum duobus

annis aotea praBUuntiavit. Obiititaque hacdie, anno 1174, postquam monasterio Kievocryptensi praefuieset ab anno 1132.
Cfr 1j Mcnol
II,

Polycarpus in celebri epistola ad Acyndinum, hegumenum Cryptensem data ubi agrit de


, ,

xxvin

AltGUSTI.

Spiridione, monacho.

Meminit ejus
3)

ex Putcricn ad li.(].2) Dict. hag., pag. 230.

DescriptinLaurse Riov., png. 133 i) Hacariui, Hist. Eccl. Russ.,

21. 66. 5) Meool.

VcK. ad

h. d.

Sergiu*. ObedienSt

mon.

De

Serg*io id

unum dicendum, quod


et in

in cry-

viensi ad

hanc diem celebratur.

Crypten$i,

ptis Antonii sepultus fuit,

Laura Kio-

Cfr 1) Dicl. hag., pag. 2i9. 2) Descriplio

Laur Kiov.. pag. 87,

DIES XXVII.
OBiromira'

Hum.

Bx

uarufi.

Moysis ^thiopis, seu Murini (Mst. Tern. etccumBas. GP. Vind.Pg. Msq. Flor. Sirm. Dom.Maz. Mg.).S. Sabae, Pscovensis (Proi. Kal.). Commemoratio Patrum Kievo-Cryptensium (Kiov.). S. Annai, filiiB Phanuelis ('^ai.P/'0^.cum Mg.). S.Suzann?e. regin Iberiaj (Iber.). Neap.). f Poemeni Goth. Vind. Msq.). t Callinici, Palr. CP. t Augustini, ep. [Hor. cum Dom.). t Irensei, el Syrraii [Dom.)- 1 Acacii Junioris {Mg.). t MM. Diomedis ct Laurcnlii [Mg. NicomeEzecbiae, regis [Mg SirL). f Anastasiae, palricia) (Sirm.) t Triirinla Irium Chiffi,).
S.

ACAT.

diae [Sirm.). t

Dama;, marl. el ihaumalurgi {Sirm.).

OBSERVANDA.
Patris nosiri jEthiopis, Cfr Acta Obiit Sabas, SS., Aug., tom. VI, pag-. 2il. anno 1495, die 30 Augusti. De eo plura habes in Memoriia Slavicis . Quia Ezechias propheta ad vetus spectat testamentum, et in Martyrologio Romano non habetur, ideo praetermissus est
In Par
:

tii,

5. Moyie&

Sahas,

Quemadmodum Actis Sanctorum. ita et S. Aug-ustini rara est mentio in Fastis Grfficiset Slavicis. Commemoratur
in
S.

Hieronymi,

S. Attgustintti.

S. Bzechia$.

tameu hodie S. Augustinus in Horolog-io Pocajovensi Ruthenorum cum Romana sede unitorum. In marmore Neap. notata est ejus depositio.

S,

Damas.

in Actis SS.

De

S.

Dama, hieromartyre,

qusB-

dam

leg^ere estin VitaS. Eupsychii, die ix

Mar-

Memoriae
Patrum Cryptensittm memoria.

Slavicae.
24) Paisius, 25)

Qui
dariis,

in cryptis S. Theodosii seu remotioribus

quiescunt, et

quorum nomina nec in Kalen-

Pambo, reclusus,
hieromonachus reclusus,

nec in Menaeis aut Prologis occurrunt,

26} Pancratius,

sed solummodo in Paterico commemofantur, ii omues communiter coluntur hac die. Sunt autem sequentes, ordine alphabetico diapo*
siti
;

27) Paphnutius, reclusus,


28) Paulus, obediens, 29) Pior, reclusus,

30) Poemenus,jejunator,
1)

Achilles, diaconus,

31) Rufus, reclusus,

2) 3)

Ag-atho, thaumaturgus,

32) Silvanus,

schemate indutus,

Ammon,

reclusus,

83) Sisoes, schemateindutus,


34) Sophronius, reclusus, 35) Theodorua, silentiarius,
36) Titus. miles,
,

i) Anatolius, reclusus,
5)

Arsenius, laboriosus,
Cassianus, reclusus, Dionysius, reclusus;

6)
7)

37)

Veniamin,

8) 9)

Euthymius, schemate indutus,


Gerontius, conarchista,

38) Zacharias, jejunator, 39) Zeno, jejunator.

10) Gregrorius,

11)

miraculorum patrator, Hilarion, schemate indutus, et ab Hila-

Quorum omnium
Vitffl

sola

nomina innotuerunt.
xii et xiv

tempus intra saaculum

definiri

rione, metrop.

omnino

alius,

12) Hypatius, medicus, 13) Ignatius. archim. Cryptensis

14) Joseph, patiens,


15) Leontius, conarchista,

potest. His addantur trigintaet unus alii viri, eancti dicti, sed uominetenus duntaxat noti j quorum crania in eisdem cryptis asservata oleum atillasse perhibentur. Insuper adnu-

Longinus, ostiarius, 17) Lucianus, hieromartyr, 18) Macarius, diaconus, 19) Mardarius, reclusus,
16)

merari scopus

illis

solent,

duo
,

alii,

Theopbilus, epi-

Novg-orodiensis

et

Theodorus

OstrogifiB,

omnino dubi

sanctitatia viri,

religionis eatholicro inimici, et

dux imo ex sanctorum


,

20) Martyrius, reclusus, 21) Martyrius, diaconus, 22)

albo expungendi. Uterque floruit sfflculo xv; et quidem Theophilus Novgorodiffl ; qua urbe relicta, non procul a Mosqua monasterio Salvatoris inclusus, obiit

Moyses,

anno 1484; Theodorus vero

23) Nestor, litterarum expers,


Cfr
1) Dicl. hg., Proefat., jiBg i.

in Volynia,

anuo

1434,

tS

in Sabas, natione et educatione alienigrena, venisse perhibettir ex Serbia vel e Russiam V. in Monte Atho. et in monasterio B. MarisB

monte Sniatno aliquandiu degisse cum hegumeni munere. Tum ad Euphrosynum, sanctitatis fama apud Pscovenses celebrem, in monasterium

210
Diu XXIX
Atr-fSTi.

ANNUS ECCLfcSlASTlCUS
transiit,

nasteriumTolvense

eem solitudinem secedens, nuodam ibidem condidit minime

Copten monastenum iD cole


unde
Cassiano d.scipulo

a principe, spiri. etargento, quo eumulabatur servus Dei rependebat. tuales thesauros eidem dieejusdem uxori, gravi morbo

Quadam autem
dictione

bummtas L^umeno coustituto. Verum Sab^B hommibus soimpedivit, quominus ab


quos prmcipem cietasejusappeteretur. Inter Jaroslaus dux, locique dc eane locum obtinet ei consuetudo et sanminus, cum quo frequens inlercessit. Pro auro cta quffidam familiaritas
Crr 1) Prolog. od h.
<l.

irapertita benellboranti, sanitatem reddidit

Tandem virtutibusetmiraculisclarus, augusti, anno obdormivit somno mortisdieaS Synodo Mosquensi sanctorum numero
1495, a

additus anno 1547.

2| Dict.

hg., pag. 2:17.

TheofhUMi,
arohiep. Not)-

anno 1471, seditSuccessit Theophilus Jonae,

vel,

ut

alil

qnroden*

queadannum

1478; quo destructa republica


est, et

bris

dum

docent, obiit anno 1484, die 26 octoKioviam perigrinaretur, voto olim

motus Novg-orodensi, ipse quoque sede Tchudovo seu Miraculoram in monasterium dicto monasterio, prope Mosquam inclusus in
Cfr 1) Descriplio

tamen ad hanc emisso sese liberaturus. Colitur


diem.

Uur Kiov.,

pag. 107 2) Dici. hag.. pag. 286.

DIES XXIX.
tx Oitromirano.
F.x

varm.

Bas Neup. CP.) T^FcoLLATio JoA\Ni8rttiEcusoiiisETBAPTisT.EfOmnescwm Timothei, Theodon, Eusebu Slrumitz^ passi sunt! SS mar^^^^^^^^ [^ar.}.
{Assem.). Depositio Zonae S. Deiparse S. TheodoraeThessaloniceDsis

et soc.

(Assem.

t Fehcis, niarl. (Med.)-

OBSERVANDA.
UecoUatio
J. S.

HnptittM.

diei In Fastis Slavicis solemnis titulus hujus Baptistae ; ita est Abscissio capitis S. Joannis Rum., Menol,, Prol., llorol. et rehquis. in Mst Ostromirano praeplacuit forma brevior abscisGrfficorum anoToayrj, Latinorum decollasio tionem adcuratius et pressius reddens. In marmore l^eapolitano insculptum est passio san, ,
:

Serg-ius, Daniel, Socrates.

Chariton, Basilius,

Theodorus uterque, Petrus, Nicephorus, lerotheus et Joanues. Horum certameu, prolixo calamo exaratum, continetur operum Theophy-

tomo III, apag*. 490, utpote qui narrationis hujus auctor vulg-o
lactis, archiepiscopi Bulg-ariEe,

perperam cti Joannis Baptistse; und^ tameu hac formula significari diem emorconcluderes
tualem, siquidem decollationem S. Joaunis evenis?:e circa solemnitalem paschalem ex evang:elico testimonio coraprobatur. Quid itaque? Recolitur ejusdecollatio,occasionecapitisejusdem aecundo inventi Emessae et in ecclesia urbis conditifi utdiserte habetur in Martyrologio KoSS. Martyrum Strumitzensium eeu mano

bS.Murtyrei
Slrauiilz.r.

habeatur; quamvis eam Theophylacto hujus uominis primo adjudicandam esse equidem verosimilius ducam. Sed missa de auctore quaestione, quse non est hujus loci, nec quidquam ad rem facit, ipsaramet narrationera compendiose hic referendam esse censui, siquidem plura continet ad res Bulg-arorum sacras illustrandas propria, nec a gestis SS.Cyrilli et Methodii omnino aliena. Hic namque Struraitzae
diu commoratus esse traditur, imo toti provindeposita cise reg-endae praefuisse , antequam
,

Tiberiopolitanorum memoria recolitur hoc die in solo codice Assemani g-lagolitico. In libro excuso Moschopoli anno 1741, cujus rarissimo summam non ita pridem vulgavit clar. Fr. Miklosich in Vita graeca S. Clementis, episcopi
,

hac dignitate, monasticam vitam amplexus sit. In hac eadem regione, Slavis referta, primitias
apostolatus sui posuisse utrumque sanctum non improbabilisest sententia quorumdam eruditorum. Praeterea, quura sanctorum horum martyrum expresse meminerit ad hanc diem codex Assemani g-lagoliticus, quera in Bulgaria et in usura Bulg^arorum conscriptum esse procul dubio est, quumque eg^o Slavica Kalendaria potius quam Graeca sequi soleam, idcirco opportunius visura est de eisdem ad praesentem diem agere, quam ad 28 Novembris GraBcorum exeraplo differre. Qua occasione adnotabo, corrigendum esse B. Kopitarium, quando in Prolegomenis codici Remensi praemissis, qui Cyrillo-Glagoliticis litteris exaratus est.martyrum numerum ad xiv reducit; ad haec, Comasiura apud Theophylactum vocari etiam Etimasium. S. Theodoram coramemoraviraus ad 5 Aprilis. De festo B.M. Virg-inis vulgo agruntfasti ultirao Augusti, ad quem idcirco remittendum

Bulg-ariae, inter alia

officia EcclesiB bulg-araa

propria continetur 'Axc>ou6ta rwv ayiwv TrevTe/.aiasita iipouaprupwv rwv im 'louXiayou tou TrapaSarou uaoTupyicavTWv ev TiSepiouTroAEi t"/i xoiv&i; ntv/.a.id est Acoluthia seu Offi/ouev/, XtpouuvetE;/; cium sanctorum quindecim sacromartyrum qui sub Juliano apostata Tiberiopoli, vulg-o StrumnitziE dictae, passi sunt. Refertur autem non ad hunc diem, sed ad 28 Novembris, quo pro fide vario suppliciorum genere perempti sunt. lidem in Menseis excusis citantur sub sola martyrum in Bulgaria interfectorum aununtiatioue siue synaxario; in MenologioBasilii laudantur ad 23 Julii, eed tacitis norainibus; quapropter et a Sollerio in Act. SS. ad 23 Julii, prolati suntcum g:euericotitulo55. maWyrwm
;

.S.

Theodora,

Tfiessaloni-

anonymorum Bulgaria. Jamvero

iu Officio

Moschopolitano nominatur omnes quindecim, nempeTimotheus, Comasius,Thomas,Eusebius,

est.

Sirailiterremitti debet S. Felix, martyr, ad diem sequentem, qui ejus proprius est.

Depofilio 2o-

nm

H. M. y-

S. FdiT.

i^temoriae Slavicae.
Tempore
TibcriopoliTihol-ilZi*'^
Inni.

Juliani apoetatae,

cum improbua

praefectus
lioni

imperator cunctiscivitatum praesidibus potestatem fecisset, ut quidquid vellent in christianos agerent, persecutoris rabiem esperta
est

commentariensis id exsecumandaret edictum per tolam civitatem promulg-ari jussit, quo praecipiebatur, ut cuncti qui Christum adorabant,
seu
,

ut quantocius

quoque Niccena civitas, ubi aliquot annis ante Arius damnatus fuerat. Impium imperatoris mandatum ut primum cognovit Nicaese

ea religione dimissa, diis sacrificarent, secus,


scirent, se intolerandis cruciatibus puniendos.

Hoc proraulgato iniquissimo

edicto, sequcnte

die

GR.ECO-SLAVICUS.
omnes in thealrum convocat. cumque in BUiblimi tribunali consedisset, blandos primo
die e

211
mittere

decernunt,

Tiberiopolim
illis

apparitores
vel

DiuXKIX
Aowin.

aliquot soevos ac truces, qui

persua-

sermonea ad universum coetum habuit. Quibus auditis, non pauci professi sunt se idem cum
imperatore de relig-Jone sentire; quos praefer^f na VinrnriKi>a ac mnnoi*iViiio o infrva ctus honoribus on muneribus auctos, i1TiictT>inillustriores in speciem fecit. Alii vero summa libertate unoque ore confestim exclamarunt, se non posse Christum qui verus Deus est abnegare, et idolis surdis et mutis .^acrificare. Statimque coepti snnt a satellitibus cruciatus ac

derent, ut, imperatoris obsequentes voluntati,


diis sacrificarent; vel

hoc renuentes intoleransen-

dis primumcruciatibusafficerent,acdeing-ladio Xritom irvcjia adimerent. Mox TTann mii4n tn onn vitam ipsis oAi rvi AT*Anf THn^ vero mutata
tentia,

consultius

visum

illis est,

ut non aliis

id negotii

omnem
rera

imponerent, sed ipsi illuc abeuntes industriam ad finem consequendum adhiberent siquidem contra murura firmio:

etiam mors quibusdam

inferri.
,

Hinc
alii

alii

clam

machinae graviores suut admovendae. Tiberiopolim itaque profecti, cnm omnes orudelitatis

per varia dispersi sunt, patriam, domesticos, amiloca cos et omnia quae possidebant contemnentes,

montes et solitudines petierunt

suae fama primum complevissent, sanctos comprehendi et ad se adduci jubent. Quod ut factum est, in sublimi tribunali, ut

ut Christum solum lucrifacerent. Ex horum numero fuere Timotheus, Comasiua seu Eti-

eorum aspectus majorem terrorem


considentes, variis

incuteret,

argumentis

christiana

masius, Eusebius et Theodorus


Nicsea
,

qui,

relicta
;

fide advertere eos conati sunt, sed frustra.

Ad
re-

Thessalonicam commigrarunt modico tempore ibi commorati, cura

sed
ejus

orania

namque

quaesita
;

nihil haesitantes
,

sponderunt sancti
occasione,
fusius

cumque

data

loqueodi

quoque

civitatis praesides

irapii

imperatoris

essent

dicturi de

omnibus

voluntati obsequentes, sedulam navarent operam, ut christianorum res omnino pessum-

quae creduntur a christianis, tyranni sermonis filum abrumpentes: Quid /ioc? inquiunt;

darent,
Christi

et

ut

si

fieri

posset,

neque ipsum

anne ob concessam vobis respondendi

liber-

nomen amplius

in

ea civitate et cir-

curajacente regione audiretur; Thessalonica etiam relicta, Tiberiopolim, hodie Struraitzam,

ad borealem iUius plagara


nihil
libertatis
rite

in principio terrse

Illyricorum positara, sese contulerunt. Ubi


adepti, verbi
spargrentcs,

semen

in

non anima-

rum

agros agricolationem Christo Domino feNon minus vero vitii, quam divini ceruut.

fructuosam ube-

remque
verbi

prsedicatio

in

ipsis

elueebat.

Quam

ob rem Timotheus

Ecclesise

Tiberiopolilanse

episcopus constituitur; Comasius, qui antea inter railites prsecipuum locura tenuerant, cin-

gulum solvit
ipse

; ac monasticum habitum indutus, quoque verbum salutis in circumjacentibus Tiberiopoli locis praedicabat. Etiam Eusebius monasticam vitam amplexus, cum verbi praedicatione tum vitae sanctitate multos ad bonam frugem adduxit. Ab avaritia vero eum-

mopere abhorrens, paucula quse possidebat, cum pauperibus communicabat, adeoutpater orphanorum et viduarum adjutor diceretur erat item valde mausuetus ac suavis. Theodorus autera, episcopus, fuit unus es illis trecentis octodecim patribus. qui ad conciliura Nicaenum convenerant. Quibus adnuraerandi sunt Petrus, Joannes, Sergius,

tatem rhetores nobis constituti estis, qtiod facundiam ostentaiis, quasi in theatro et non ante forynidabile tribunal judicandi staretis? Sed non plura assentimini diis immortalibus sacrificare,velnon?respondete. Absit, dixerunt martyres, ut nos, qui a Christo Deo e dwmonum servitute liberati sumus, ipsis dsemonibus eorumque simulacris sacrificemus. Brevi hac et peremptoria responsioue a sauctis data Valens et Philippus vehementius irritantur et quoniam publica negotia eos Thessalonioam ut quantocius redirent urgebant, cum nou possent diutius Tiberiopoli immorari, absque mora sanclos capite damnant. Ducebantur igitur illi per extremara beatam viam, quse ducit ad vitam et ad gloriam aBternam. Exuitabant verolaetitia inenarribili et internum gaudium externa alacritate signiticabant. Hlud solummodo illos affligebat, quod perspiciebant spontaneam tyrannorum cBecitatem ad lumen ut veritatis ; et quod futurum praevidebant ob judicii formam, in speciem servatam, multi
:
:

es debilioribus forent

in tide vacillaturi.
,

Quam,

obrem

unus

sanctorum

noraine

Petrus

presbyter, zelo divino actus, in judicem tyran-

num

Theodorus et Nicephoet

rus,

presbyteri

Basilius

Thomas, diaconi

Hierotheus, Daniel et Chariton, monachi, ac tandem Socrates, olim militiae addictus. Hi igitur , cum omnes simul convenissent, genus quoddam vitae plane angelicum aggressi sunt.

quopropter virgis crudeliter Et quidem caesus manibus in cibum sunt projectffi; quamanus canibus rum dexteram cum mulier qusdam, a nativitate caeca, sibi ad pedes forte accideutem
iuvehitur;
et capite truncatur.

sensisset

tulit

et

tegumento

capitis

quod

gestabat

involvit;

Hluminabant vero omneslociillius incolasverse cognitionis lumine, et ita quidem ut dum ani-

celerrime visset, ecce subito

domumque quam potuit remeans, cum ad oculos suos admoaperti

sunt

ejus

oculi,

marum

mederentur

languoribus, eos, qui cor-

poralibus infirmitatibus detinebantur, absque cura non praeterirent quibus miraculis evan:

statimque vidit lucem. Post paucos vero dies raanum illam secum detulit in magnara Thessalouicensem
S.
civitJitcra>

atque in venerabili

gelium quasi velocius reddebatur. Qaamobrem illorum fama longe lateque celerrime pervag-ata ent, ita ut etiam

Thessalonicae frequens
et ut

servandam decousummati essent hi sancti, posuit. Porro,cum per multos die vigesima octava novembris
Anastasite martyris sacello
,

de

eisdem sermo haberetur;


,

Valens et

Thessalonicae seduli mandatorum Philippus Juliaui executores, audientes et ipsi propter

sanctam conversationem

ipsorum
in
,

neminem
locis qui

Tiberiopoli et circumjacentibus gentiJismum tueretur superesse

zelo

exar-

eorum corpora indecore jacuere projecta cibum bestiis et voluoribus, honorom triin buere sepulturae nemine' andiente, quod Vacrudelitatem adhuc prae lentis et Philippi oculis haherent. At poatquam iili Tliessalonicam redieruut, christiani, resumpto pauludies

descerent pro

patriis

ritibus.

Primo itaque

lum animo, congregati

sunt,
31

ac

sacra

illa

martyrum

Oclobris

Tomus X2.

212
DiLs

ANNUS ECCLESIASTICUS
reverenter,
.

XXIX

Aucusn.

martyrum corpora aublata et mundis


quffi

ut

decebat,

linteis

lex

christiana

Involuta. omniDus prsscribit rite persolutis.

nequaquam dimissuros imo et vincula et moriem ipsam pati potius paratos esse mor;

tem hujusmodi caram


in isto,

sibi

fore,

nec

alio

in

etiam singulorum martyrum quas in nomina. vit genus, et digrnitates Miracula vero Eccleaia habuere inscripta sunt: ahis ad exnon solum indig-enis, sed etiam dispensabant tremas usque regiones large gentilium tot sancti martyres. Quare multi
urnis
:

Tiberiopoli

singulis reposuerunt singulos in

habere posse quam loco sanctius sepulcrura se qui sanctos illos texerit et ubi paulo
ante simul prandium sumpserint; bonum surripere se esse ignavos, ut tantum tot alii sine pugna cederent, cum volentibus
in

quibus

nec adeo

prodig-iis

ad veritatis cognitionem adducti, ad consignati Christi fidem accedeutes sacro sunt impiis Tiberiobaptismate, ut jam nemo ex montibus poli, ac in circumjacentibus vicis ac
residuus esset. Imo eorumdem miraculorum fides Tirtute ad reliquas Occidentis partes aliis Ocprotendebatur; adeo ut Tiberiopolis cidentis civitatibus esset ad instar conspicuse

cadant ob bona corruptibiUa et Haec cum quorum saepe domini non fiant ipsi. videretur quam diceret populus et animosior
praeliis

scintiUa decebat jamque ex parva pararetur, comes cum incendium


fflgre impetrato silentio,

magnum

episcopis

modo

suavitate,

modo

cujusdam

turris,

quae fidei facem proferret, et

exietentes in pelago infidelitatis atenebricoso errore avocaret. Post plura SEECula, Boriso-

Michaele Bulgarorum rege, apparuit in ejus apparuerunt et sancti regione S. Germanus martyres isti. IUustriores tamen eorum appa;

studio couatus minis eum deterrere sumrao ciebat clamoest-verum multitudo majorem sese exhibebant rem, omnesque ad mortem Quapropter, cum tempus luutipromptiores. tandem convenerunt, liter utrinque tereretur, ex iUustrioribus sanctis toUeuttrestantum Coraasius et Euserentur, nempe Timotheus, TiberiopoU reUnquerentur. Sub-

bius-reUqui
latis igitur

iUis,

Bregalnitzam

cum

praeclaro

rationes factse sunt in civitate Tiberiopolitana.

hyranorum concentu effusione perrestaUone suaviumque odorum


viginti circiter xerunt. Cura vero ab ea civitate obviam iUis venit vir distorstadiis abessent, sanctorum imtos pedes habens, subsidium lacrymis et clamore magno. plorans cum graves evaseSubito thec sanctorum adeo possent. Quare ferri non runt , ut ampUus midepositae sunt; quibus ut accidit

muUorum luminum

ge-

Pervenit de his fama etiam ad aures Michaequi utpote erga sacra lis, Bulgarorum regis quaeque ferventissimus, jussit, ut templum
:

illis

in

episcopio

Bregalnitza

sedificaretur,

et ut ; quod statim fuit executioni transferrentur, quod illuc sanctorum reliquias etiam minime neglectum est. Cum enim hoc negotium Taridinse, comiti, homini Bulgaro,

mandatum

ibidem

serabiUs iUe

nou solum

genere

nobilissimo,

sed
;

etiam
is

summe

industrio,

demandatum

esset

nuUo

modo segnem

ia eo conficiendo se prsestitit

continuo naturalem se pedes ejus recuperarunt; movendi viptutera ut erant antea thecffi vero iterura leves, Bregaloitzam perlat^sunt; evaserunt. Itaque

homo

sed superaddito naturali solertiae suse etiam zelo fidei erga mirificos martyres , templum multorura manibus multa cum celeritate perfecit. Deinde congregatis pontificiU8US, ac ingenti principibus bus, sacerdotibus populi multitudine, cum hymnis et thymiamate Tiberiopolim contendunt. Stantes vero
, , ,

ibique depositae in dextra parte terapU, quod die 28 in eorum honorera exstructum erat, mensis. Constituti sunt etiam pro prsedicti hoc templo clerici, qui scirent sacra facere

Bulgarico idiomate, ut

ei praesiderent,

ac in
Prae-

perpetuum

eacras

laudes

concinerent.

in loco ubi sancti


fervidis

facta apparere solebant lacrymis prolixa oratione, effbdere incipiunt et humum asportare cumque inveniunt sanctorum uruas satis eSbdissent
,

terea duos daemoniacos et unum paralyticum sanitati reddiditS. Eusebius, ab ipsis cum fiducia invocatus. Interea Vladirairus, Borisi principis fiUus,

cum

tabulis ex polito

marmore

opertas

inscripta erant singulorum


staturse,

nomina

genus

vitse.

dignitas et

quibus forma lineamenta


, ,

regnura administrandnm susceperat. Cumque quatuor annos in principatu supervixisset, junior iUius frater cui nomen Simeon, rerum adrainislrationi admovetur. Hujus jussu Discomes, sanctos Socratem et Theodorum TiberiopoU Brigalnitzam transtulit, ac in eodem templo prope aUos reposuit. Porro ex eo die plura adhuc miracula ex iispromanatrus,

visus. Sublatus vero tabulas istas

marmoreas

eas ad domum episcopalem Bregalnitzse deferrent, tradiderunt, ut, cum illuc tranelatae essent sanctorum reliquiae ac

hominibus, qui

in sacro

loco

positse,

denuo

illis

operimento
linteis

runt.

quae

essent. Ipsas

vero reliquias obvolutas in arculis ligneis, quas ad earumdem comportationem de iudustria fecerant, reposuerunt ; rursusque prolixa oratione ad

mundis

divinorum
bant.

ubique depraedicata, omnes ad charismatum fruitionem invita-

pedes

Deum
annis

facta,

ejus in se
fit,

rarunt.

Quod dum

misericordiam implolectori cuidam, a multis

lepra toto corpore albicans, luxatos habens, ex Moglenis, rogabat qu8B urbs Macedonise est , veniens augustia cordis, ut ex duabus infirmiin

Quidam
etiara

tatibus

muto, restituitur usus liuguae. Quod cum populus vidisset audiissetque illum multo tempore voce penitus destitutum fuisse, inde-

qui abundantius

Dominus, petamus Sanctorum iUorum intercessione, ab utroque


aUerutra Uberaretur. At dat quam nos
,

que miraculi magnitudinem perspexisset, quae flanctorum potestatem declarabat, circum arcas sanclorum efTusus, eas osculabatur, ampleui inae cteoatur, aique ctebatur , alque arctissime teuebat ut inde BveUi non posset. At TiberiopoUtani reliquis
,

morbo eum Uberavit. AUus a nativitate raucura jam consenuisset, omni curatiotus domi manebat mortem spe nis amissa tanquam unicam medelara tristiexpectans
, ,
,

adhuc vehementius commoti ad comitem et ad episcopos dixerunt, se tantum thesaurum


,

uu luquenui impuieuuaui ^^ancquam ob loquendi impotentiam patiedormienti Sancti isti ter apparuebatur. Ad suadentes ut ad templum ipsorum runt
iiae, tiae,
,
,

accederet

ac

sanitatem

si

id

faceret

promittebant.

GMCO-SLAVICUS.
promittebant.
rat,

213

Persuasus

ille

iis

quse
illa

vide-

runt sancti nostri.

Ad

eos igitur ire contendit.

DiBs

XXX

ad safirum templum pergit,

iUustri

Cum autem
et

ac

magna

die

dominica

Paschatis. Ubi post

decantatum

Evang^elium,

accedena

ut san-

ctum Evangelii librum oscularetur, is, qui in omnimoda loquendi impotentia consenuerat, Kyrie eleison. Hac tunc elata voce clamavit patione sanatus domum suam repetiit acturus
:

adhuc a longe civitatis moenia quo sancti jacebant vidisset, venit ad quemdam rivum aquosum, ubi reperit senem prope decursum ipsius sedentem.

AttCUSTl.

templum

in

dies vere

Paschales, non

solum decurrentis
reliquos

Erat vero senex ille gratiosissimus aspectu, cui alba canities decorem ac venerationem conciUabat; ante ipsum autem eratpanis. Isigitur, qui praedictam passionem coercere nun-

tunc solemnitatis,
vitse su3e.

sed etiam

omnes

quam
petere.

poterat,

volebat

sene

iUo

cibum

Neve miraculum quod


est,

iu viro alio

patratum
SEepe octo

silentium praetereatur. Is cnm panes ex iis sane maximis quos


solent,

Belgari facere

ut

singuli

decem

et

ampUus hominibus plene saturandis sufflfame adhuc detinebatur. AUquando ciant, etiam, cum arietem integrum devorasset, adhucjejunus sibi videbatur- Quin ipse affirmabat, interdum nec taurum integrUm ad famem
expeUendam
satis
sibi
fuisse.

At cogitans modico illo pane famem suam adeo domandam non fore, ut potius acrius esset incitanda, voluntatem petendi comprimebat. Interea ipsum, hsec aecum cogitautem, vocat senex dicens lluc adsis, frater, ac mecum recumbe, ut ambo de isto " pane comedamus. lUe rursus eadem, qu
:

II

prius mente revolvens, pauis iUius parvitatem cum inexplebili fame sua conferebat. Hinc

Quadam

die

aUquandiu ambiguus
scens,
assidet

haesit,

an

humanam
:

adeo

etiam torcular integrum uvarum devoravit. efFectus (Erat, juxta biographum, dsemonum fames ista quse enim praeter naturam sunt
:

invitationem acceptaret. Sed


partes

demura acquiequi iu duag


et rursus altero

venerando seni
fracto

primum

pane,

passiones, eas

dffimonum perturbationea ipse putabat.) Porro vir iUe, inteUigens pravam affectiouem suam, erubescebat quidem atquid Loca omnia sibi agendum esset, ignorabat. miracuUs inclytacircumire coepit unde etRomam profectus est, ut magni ilUc apostolorum quoque principis Petri virtutem invocaret.Adiit
; ;

dimidio iu duas partes secto, ex his unam, hocest quartam panis totius partem, insaturabili

comedendam tribuit. Hic illi homini eam comedens, adeo brevi saturatus est, ut
etiam portio ipsi superfuerit sumpta, monasterium ingressus
:

qua
est,
;

secum
in po*

usque ad

illud

tantummodo tempus

insatiabilis

Irenteum, qui etiam miracuUs valde celequod postulabat, "bris erat. Cum vero nulUbi, In mentem ilU veneimpetrasset, vix tandem
S.
Cfr.

sterum vero ea infirmitate penitus Uber, nunquam intermisit Deo 0. M. gratias agere. Et
hEBc

quidem de

sanctis istis martyribus.

TheophyUcli, Opp., toiu

III,

IT^iS. pag. i87 et scq.. ed. Vcnct.,

DIES XXXEx
Oslromi-

rano.

Ex

variis.

MoSenf"
^'"!mM
qu, R. t

TraSro'"o;p"ns

Ale^andr. NeUnsis V.adi.Tia Petropo.in, iMen.

Slephani

~;y?:;^

discipu.orum ejus et re.iquorum sanctorum papee Romani, et duodecim '"-ly"- T.>ebens.um (Mg. CnfH.).

Eiitaiii (Chiffl.)-

(tmm-)1 Sarmatse et Brienis

OBSERVANDA.
HermoQt-

S.

Mt.
SS. Aicxanrier,
et

JoannM

cum Mena et EugraS Hermogenes, martyr. ahbi d e Alexandriffi, commemoratur pho passus Alesandro ^t Joaum qm lu Decembris. SS. Ostromirauo, addidi Paulum soli referuntur in

Martyrium S. Stephani 1 paSirm et Med. hodie paeRomani, et sociorum ejus, signatur


,

Paulu.

S.Felix,

mart

antiquisiTutui^^excr^sis etKal CPoUtano referuntur omnes tres die sequenti, srmo. in quo quemadmodum et in Typico Ch.landanensi. est hac die in Neap,, Passio S FeUcis insculpta

LTclsonat
to.
;

cod.

Rum. Pr^terea FeUcem


;

ex-

nresse nominant codd. Sisat

fn^eo legatur

addendus et Pa^^to SS. MM. Phthppt intelligendum esse non dusocMmen Felicem quae de hoc sancio bito. Legantur omnino A in Actis Sanct., tom. martyre, vulgatasunt Kulciaudiendus est Oct p 618 et seq. Minime huc irrepsisseloco I^antinius', aiens Felicem vel ettam ex Proni juem ex grxcis Uenmis
quibus
:

ChU. Ostrog. et nam hcet Mst.

Larabeciua incod. CPoIitano pervetusto, dequo Iib.viii. pag lOU. bibl. cffisareae Vindobonensis, actis martyrii Sociorum nomina innotuerunt ex LuoiUa.Sempronius, OlyniNemesius. et sunt vero noramantur hi: pius, Tharsicius discipuli Calumniosus Primitivus Maurus, Faustus. Fxuperantius. C^t.Uus. Honoratus, Joannes et Bonus seu DoCastus, Theodisius, BasiUus m cod Vindobonatus qui omnes recensentur Auillustrantur in Actis SS.. kalendis
:

'

nens

TusU - Inventio corporis fnnol552:corpus vero Alexaudri Vladimina


iu89U

et

Danielis facta est Danieiet


Ai*..>^dcr,

translatum f.ut Pe?ropolim, recenter conditam, Daniele, Petri I imperatoris; anno 1724 De

pnn......

auifuitprimusMosquensiumdux, plunbus acpatre tum ad diem 4 Martii de Alexandro,


eju8.

S. FanfJnu*.

S.Philonidcs.

Zhf^Tlavo^icis inseruit P^ctorrnoscusin Vm

S.Stephanus,

popa.

.- In tabulassuas (puta Papebroch.anas /^ral Fatnus, rov ay, ^arvou. Hnh malein C^pro, ut habetur 8? Phirnides. ep. Curii

cuipropter victoriamad fluvium Nevam cognomen mande Suevis reportatam Nevensis 23 Novembris. sit, fusius tractabitur ad diem

quo ^

e vivis cessit.

MEUOUI-B

214
Dus XXXI
AOGUSTt

ANNUS KCCLKSlASTiCUS

Memoriae Slavicae.
r-^uDdator fnit monaaterii Svirensis, a fluvio honestis Svira itaco^nominati.Novgorodiae coluit, ut parentibusortus, abstinentiam adeo puer semel tantum in die cibum sumeret, nocte

ctI
SEPtEUBa.

quod cum

titulo

hegrumeni rexit. Cujusmunere

AUxanderf
Svirerui Ac-

gumeniu.

fungeretur, summaehumilitatis esempla fratribus dedit. Paupertatis imprimis amantiseimus veste, centies resarta utebatur. Tandem

dum

movero orationi vacaret. Anno vig-esimo sexto, Valaamico; nasticam vestem induit in ccfiDobio unde anno 1487 in solitudinem Svirensem contendit,
Cfr
1)

citur,

virtutum fama clarus.die, quam praescivisse diex hac vita migravit, anno 1535, aetatis suffi octog-esimo quinto. Vitam ejus scripsit Herodion, Svirensis
eccl.

etmonasterium hujus nominisinstituit


Prolog. ad h. d. 2) Dict. liag., pag. 17. 3) Pliilarel., Uisl

monachus.

Rus

III,

pag. 4t)8'

DIES XXXI.
Bx Ottnmirano.

Depositiovenerand^zon^SS. T^EnAUM^^CHAhcovRKTusfltafereomnescum Bas. CP.GP,


, Pg. Flor. Msq. Goih Vind.Mg.). ^ .r,ui (Chil. cum SS PP Alexandri, Joannis et Pauli, palriarcharum Constantmopolitanorura Carthaginensis et CP.Pg.). S. Gennadii, patr. CPolitani (Men.Kal). S. Cypriani, ep. Kal), mart. (Men. tMM Felicis, Januari, Septiraini el Fortuniani (^Sirm.). t MM. Menae, Fausti, Andre et Qyidiluor marlyrum Pergae (Chiffi.). t Triginta sex martyrum Nicomedise
,

Bx

variia.

Heraclii (Chiffi.). i
(Chiffl.).-i

Diadochi, mr. (Chiffl.). tPhila^orti, mr. (Chiffl.)- 1 Septem virginum^GazaefC/u/^.). t Synaxis SS. Deiparse in Neorio (Mg.). t Cselestini, papae (Dom,).

OBSERVANDA.
DepoiHio Zo-

nr B, M.

In codice Assemani glagolitico legitur ita Depositio venerandi cinguli SS. Deipar^as,
:

hancdiem. De sede B. V. Cangii CPolim Christianam,


S,

in Neorio consule Synaxit.B. u.


1 iv,

pag, 88.

quod in sacra arca (krabii ayta (jopo;) in Chalcopratiis adservatur. Vide quaj de hac solemnitate adnotarunt Bollandiani in praetermissis ad

latine ^ n scriptum invenitunn MenEeis mss. rr. rraeaicatorum, quibus olim usi suntBollandiani.
Cselestini, pontificis,

Romani

nomen

MENSIS SEPTEMBRIS.
DIES PRIMUS.
Ea
Uttromi'
ranot

l^j.EMoiuA S. SiMEONis Stylit^ (Omncs cum Bas. CP. Hier.GP. Sirm. Med. Pg. Mg.). SanctaRUM QUADRAGiNTA MUUERUM.MONiALiuM (Prol. Mcn. Cap. Kdl. cum Bas. Si7^m. Mg.). S. Ammonis (Men. Prol Cap. Hor. Kal cum Bas. Sirm ). S. Aithal^, mart. (Mst. Ps. gloss. Cap. Men.Bor. Kal.), Obdormitio Jesc 'NAvzfProLHor. Cap. cum Bas. Sirm. Mg ). Novi anni et inith indiCTioNis (Assem, Tem. Par. Og.Cap. Ps. Prol. Hor, Kal. cum Bas. CP. Hier. GP. Sirm, Med,
Mg.).
S. Martbae, matris S. Simeonis Slylitae (Mst. Men. Prol Cap Hor.Kal.). SS. Callistae el Evodi ac Hcrmogcnis ejus fralrum (ProL KaL Cap. Hor. cum Sirm. Mg.). Festum SS. Deiparae in Miasinis (Mst. Prol. Men, Leop. Hor. Cap. KaL cum Nan. Vind.]. Commemoratio raa.

Exvarii$.

gni incendii (Prot.

cum

Anth.).

t Prisci ct Adjutoris (Neap.). t Euanlbiae ( Siy^m, Anth.]. csium B.

M. Chalcopraliis (CP-),

OBSERVANDA.
S*

Simeon

Stytita.

Totius anni ecclesiastici exordium ducunt Graeci et qui eos passim sequuntur, Bulg"ari, Serbi et Russi, a mense Septembri, qui cseleros

discriminans
vj fxdvd^a.,

menses omnes uuo Octobri excepto, festorum et commemoratiouum numero facile superat quippe nullus vacat dies.sed singuli eorum statas festivitates habent, easque quandoque quinas et senas. Et quidera primum hunc diem auspioatur in cod. Ostromirano S. Simeon Stylita,styIiticfB professiouis parens,
Cffiteris

qui in Mandra{v ograde, g-rsece hoc est in septo). In Prologo ms. bibl. synodalis Mosquensis, sig-nato n" 247, aeque ac in Prolo^o receuteribidem excuso de S. Simeone leg-itur: etobiit in Laura, quse nuncupatur Oyrada (Mandra). Hinctitulus archimaudritae, quem passim praefert Simeon, prffitertotiushis:

toriffi

quum

consonantibus omnibus, quolquot inspicere licuit, Ka;

lendariis, siveSlavicissive Graecis

si

excipias

marmorNeapoIitanum,in quorecoUtur memoria SS Priscse et Adjutoris magn in regno Neapolitano famse, quodque ctEteroquin Latiuos mores ex parte prodit. In Melisl. additur nota

tidem, rectius Mandrita nuncupandus ; locus ille, ubi certabat, Mandra dictus sit, non appellativo, sed proprio nomine, undecunque demum illudacceperit. Fuit porro S.Simeou, Arabum Uirensium apostolus, ut videre est in Act. SS., Octobr. tom. X, pag. G84 et seq. Prffiter huncstylitici ordinis parentem duo alii exstiterunt ejusdem nomiuis Stylitse, quorum alter Junior seu thaumastorita colitur 24 Maii,
alter

GR^COSLAVICUS.
alter fulmine tactus,sabbato Tyrophagi. In MenologioMosquensi legitur copiosaVita hodierni etylitae, ex variis auctoribus excerpta, Antoni

215
Oies
ii

bris. Miror virum alioquin non ineruditum talia scribere potuisse : nam S. Aithalse nomen

Sbptembrk.

Theodoreto, Evagrio, Metaphraste, Nicephoro, Callisto, Cedreno et ex magno Menologio Macarii, metropolitse, hactenua mauuscripto quibus addi poteratCosmas, presbyter Syrus, atque sancti Simeonis farailiaris. Tum de anuis, quoa Bive in columna.sive alibi egeritSimeon.disseriturhisverbis:/ia;/a quosdam,ait,steterit in columna annos quadraginta septem,aliis quadraginta tantum annos concedentibus.Nos auiem totius in variis coluninis stationis reperimus annos ocioginta,uti diserte legitur in lihro,Convivio spirituali dicto. Testeenim Triphologio Leopolitano, universos vitcB suae annos habuit centum et tres,monachus factus anno astatis decimo octavo,slyliticam vero vitam
;

bis proponitur in Menologio Basilii, semel ad 3 Novembris una cura SS.Acepayma ct Josepho,

juxta ac in Menologio et prologo hodierno, ut taceam Kaleudaria a me superius in titulo diei allata; etiterum ad xi Decemb. unacumApsaiO, diacono, Caeterum sicuti Italam, ita etiam Ai-

thalum,Aithalam, Aeithalam, Aitallaham

cot-

ruptasesse formas genuini nomiuis Aithilahas, jampridem observaverat Assemanus. Non Grsecuro, sed

Syriacum vocabulum

est,

duabus vo-

cibus coustans Aithi, id esiadduxit, et Alaha, Deus. Sed de eo opportunior dicendi occasio erit ad 3 Novembris, quamvis nec iste dies fuerit ei obitualis, sed 27 Maii. Discrepaut Kalendaria in indicando sexu Callistse martyris ; aliis eoim est vir, utauctori Prologi, aUis feml-

-'*

CaiHtiaet

soc.

aggressusannovigesimoaliquantulumexacto, postquam triennio in maceria prope vicum ra/a?ii5sa/n(legeTeledensem) inclusus mansisse^ Verumaudiendus est potius eruditissimus Assemauus, qui ex Cosma, biographo Syro, accuratissime statuitS. Simeonem, quum annos novem inmonasterio Teledensi exegisset, de-

na, ut Menologio Versinskio. Dirimant litpra otiosi. In codd. Mstislav. et Vindob. auuun- yettumB. u. tiatur festura B. Marije modo generico Memo- **"""* ria S. Deiparge, siue alioadditamento; iuCl*o- c/ia/copraru. litano indicatur locus solemnitatis, Chalcopratiana sedes ; at in Capp. Hor.Menol. Prologoet passimadditur uota: in Afiasmzs.Quid igitiir?

cemque praeterea inMandrae angulo^ cospisse in columnis stare, brevioribus quidem per annos septem, altiori vero cubit07^um quadragintaper triginta annos, donec ad cielum evolavit2 Septembris, anno Christi^^bO adeo;

duplicem ne admittemus solemnitatem an unicam ? Unicara commendare videtur antiquus codex Nauianus, in quo habetur ita ylviTxi. (Je
:

xat ffyva^i; rvji; {>7rfipayta;t)OT6>tou vj roic ^aJ.Y.OTzpa.* Toi^ujrep iAia.(j ivui^j, celebratur etiam feslum SS.

columnis brevioribus statiouem aggressus anno 423 a quo stylitarum institutum sumpsit exordium. IUud etiam ex eodem Cosma discimus, Simeonem obiisse non prima septembris, ut vulgo traditur, sed secunda, et quidem feria quarta, hora undecima ; Antonium vero, qui magi^trum suum feria sexta obiisse tradit.hallucinatum esse, quod corpus S. Simeonis feria sexla Antiochiam delatum fuit ut Acta Syriaca testantur; atque adeo diem Translationis corporis pro die morlis ejus supposuisse. Sed de Simeone satis. Plura cnpientes evolvant Assemani Acta Martyrum Oriental. et

que

in

s.

Ammon.

s.

AUhala.

t. 11, a pag. 227. lu officio diei liturgico canitur canou, auctore Joanne Damasceuo. g^ Ammou, diafonus, atque sanctorum 40 virginum et martyrum, quie hoc eodem die coluntur, magister, passus est Heracleae in Thracia, S. Aithalara, quem Ostr. 8ub Llcinio tyranno. araanueusis Italam corrupte vocavit, nuspiam reperiri asseverat coramentariorum in hoc Ka-

Occid.,

Deipar3e Miasenorumin Chalcopratis, uempe in raemoriam iconis B. Marise, e lacu Gazur emersae, quo projecta fuerat terapore Leonis Isauri,icouomachi (717-741). Erat porro lacus iste ad raouasterium Miasinum, non procul ab urbe Melitiuaiu Armenia situm. Addunt Menaea emersisse iconem ceutum anuis post, imperante S. Theodora, et tunc coli cceptum esse primo Miasinis, dein etiam in urbe regia. Atque hac ratione conciliantur inter se diversae in speciem codicum lectiones. Jamvero si festum hoc celebratum fuit Constantinopoli nonuisi ceutum anuis post tempora Leonis Isauri;sequitur profecto solemnitatem B M. Chalcopratianam, dequain Kalendario CPolitano Morcellii, essp prorsus distinctam a priore, quura coustet
hoscefastos octavo seecuIo dimidiato nequaquam esse posteriores. Propterea seorsim utramque festivitatem expressi in timlo diei. Hinc colligitur quoque, in Mst. agi de festo B. M. Miasinorum, non secus ac in Naniano et Cieteris recentioris setatis Kalendariis. Cffiterum minime prodigiosam fuisse praedictae imaginis conservationem existimat Morcellius, tom. I, pag. 116.

iendarium auctor, neque in Menologio Basilii, nequein Macariano, neque in hodierno legi tamen in Euchologio Gra;co kalendis Septem;

DIES
Ex
OBlromi-

II.

rono.

Bx variis.

Hier etc). Kodem dib mzmobia S. Mamantis (Ita fere omnes cum Bas. Neap. GP SS.JOANNIS ET PaULI, EPISCOPORUM CPoLlTANORUM. SS Joannis Jejunaloriset Pauli Junioris, epp. CP. ('Par. J, Pro^. Men. Og. Vat. uterque, MM.JuCap. Kal. Eph. Hor. cum Bas. Hier. GP. Nan. Goth, Pg. Flor. Sirm. Maz. Afy.j.SS. cum Sirt. Mg.).S?>. maj-lyrnm 3G1 8,Nicomcdiae (Proi. KaU liani,Philippi el Theodot.x [Assem. cwm 5mw.). SS. Theodoli elRufinae, parentum S. Mamantis (fi^a/.A/an.). B. M. Kalugensis imagiois feslum (Deb.). Sirl.]. t Hesychii,mart. (Mg.Strl.). t Eulychii, mart. (Mg. Sirl.). f Eulycliiani, mart. {Mg. tPanlagapa^.marl. [Mg.SirL). f Leonidis, mart, (Mg- Sirl.). t Philatielphi, mart. (Mg. S^W.]mart (il/t/. SiW.). Eleazari, presbyleri, et Phlnecs (5i>vn. il/^.)- 1 Diomedis,

jyiEMOKiA

tMelanippi,
mart.

(Sirt.).

t AnhalcC

el

Ammouis

f5i>m.). t

MM.

Evodi, Callislai

el

Ilermogems, fra-

trum (SirL).

OBSERVANDA,
i.

4fom.

Mamantis, martyris, nomen exhibent fasti pene uuiversi, sive Grteci sive Slavici,non tamen eodem modo omnes. Memoria notatur in Ostromirano sXpassionis cota prsefig-itur iu Mst.et
S.
;

Bum., accedentibus aut potius prselucentibus


Bas. et CPolitano. In CPolitano praeterea nuncu-

patur hieromarti/r. Hunc, quod quinquenDis primum pronuntiaverit lati ne A/awia, ideo dictum esse Mumautem, tradunt post magi.stros, suos Grfficos Slavi in Fastis, Prologo, Menologio, Anthologio. Fabula. lu officio diei huic proprio canitur canon, auctore Theophaue.

Diflioultatem

AWNUS ECCLESIASTICUS
216
Dtes
III

Quum

Junioris titulum non vindicet Paulus IV.Cyprius,

minore jure

sibi

quem cum Joanne

etIV
SePTEMRnis.

Cappadoce
furin cod. Ostrom.raDO,
nriEferant

SS. JoanTit
et

Pautus,

pa(r. CP.

imfo^ inten.gendos "nitio intellifendos Jeiunatorem et Paulum i."''^,?;,'l"g

Sam putabam

^"""gXr qua aDaiiisuj=^..' tnknnem esse Joannem

Equidem

hanc d-^P^,-: Fasti exhibent ad "''^*'^'' pro certo haberem, id ^^Ct"iar. Morcellii.in quo P<f ^"^ CPoUtanum secundo loco duo

SSus '"^1^"^

Auffusti, sed ad 30 Aug-usti, et iterum ad 20 Memorta S.F. J\. arcniesolum his verbis ^o ut ve^^^^,^^^. ^^^^. sunt qu de Paul.s tradui,. confusa
:
.

et

Alexandro MenaeaQriEca referunt

Demum

?um
tur

fatear,

apud auctores

rhar um par commemorantur prorsus 'od^'^ ? co Jomines, eodem

P^Xu

affudit auctor russus in


, j

nec luceii., sed tenebras adnotatiombus ad hunc

Duplicem "''H''^ cid. Osiomiri. aQuod s. qusra esse prudent.us duxi^ iuendam us, an et a h. Joannes et Pau tur, quinam sint

a?i!

Joanne Jediem Kalendarii Ostromirani. De S. a"'^ utramque partem conscr.pta habeam. ^^^t 'ua^ utaliquid superaddeudum
i

,^^1

Uud Tamen
j^O pag^l.^

lecturis iu

memcriam revocabo
Morcell.us

^^^^^.^
^.^
:

ex

d.mciie i responsum JeiuDHtore et Juniore ali. intelligend. sunt Joannes est.Jiixta Morcellium,

f ^ ^^i^"
t

commentan.s ad hunc d.em,

S^rub^ctSrXrbtrfan.^^^^^^^^
ffikssimcoliterdie30Au,usti.etsu
Hormisda. papa. et a laudibus celebratur ab Sopbronio Hierosolymitauo. '^^f''^,^:'^'^^
distinctus, celebratur confessoris titulo vulgo dies sit transsexta Novembris. ut b.c seorsim reliquiarum aniuversanus. Mihi lationis eius

qusstio de grscaq^^ Rom fuilset instituta apud card.nalesqui ue iiuiuiui^i w.i^^..*."^ cardinaies qui de librorum orienjal^m^ed^^^^^^^^^ virorum sentencoffnoscunt. auditis doctorum
I

quum nempe

tiis

consensisse patres nihil esse immutandum. g-lag-olitiPrffitereundusnon est codexAssemani


:

ternus eam pri^hcet Paulus' hujus nominis rationem, quod P^^l^.^.^T^^jff Ltissimum ob

SS.

Joannn
et

Uiunaior

Pauius Norms, patr.CP.

oleat distinffu ^artyris aut confessoris nota antistes nec confessons, nec Judum hodiernus Sed necomnino hquet. niofis titulum prffifeft.conveniat cog-nomen Junioris cuinam proprie dubius tnbuit illud sei Novi Assemanus nihil quod falsum esse, nedum Paulo II haeretico Morcellius, paabsurdum. recte pronuntiavit
. ;

S. marlyris Macus, in quo hffic leguntur et sanmantis et Juliani^Philipi et Theodotee nostrorum CPolitanorum ctorum Patrum Non conJoannes Jejunioris et Pauti Novi. in assignando numero marveniunt Kalendaria numerantur duplo tvrum Nicomedi in Sirm excuin Prologo et Menolo^io fereplus, quam IheoDe S Theodota, quam AssemHnus so Fasti Slavici doram, nescio quo jure. vocat e 22 communiter agunt die_17 Septembns Kopitariuslegit: Theodosia. InSivm

ss,

Mu. m-

comedientn.

s.Theodota.

Octobris.

triarchffiMonothelit8B

Paulum m,sanct;ssimuin

sane jure substiutique patriarcham. potiore Atnehicquidemprocertostatui potest, tuens

nominanturTheodotus, Junius (lege Julianus) pridie. Apud Sirletum et Aithala. de quo actum desiderantur. Theodota

DIES

III.

Ex Oatromi' mno.

''1'
Kx
variis.

MeVi rSo
Ma
't

SctS- sS- Sfmti


Srl
)

Zenonis.

Hor. Kal. Leop. cumNan.Sirm. cumBas Med. S^rm, e;. Alexandri^ et mart. (P.o^ Kal, S A.^ Solovecens.s. [Mur]. S.Theb^ (Menol.KaL). Inventio corporis Zosim, abbat.s.Tnghenmart. (M,. Sirl). fSiojh^nu imperatons (^trm.). (Med. SiVm.). t Conslantini Junions,

^:^ M'enX'm.
OBSERVANDA.

marU (W-

Sirt.). t Charilonis,

sis et confes.

N.

Anthimm.

s.

rheha.

memorta In cod. Ostromirano habetur ubi Athanasio 5. Athanasii, ep. Nicomediie non visubstituendum esse Anthimum, nemo dedimus supra, det Nos correctam lectionem lectoremhicadmonere contenti. In Kalendano TheophiMosquensi adduntur socii sequentes Mygdodiaconus, Dorotheus. Mardonius. lus Gorgonius, Zeno, Domua, nius. Petrus, Indis, In Mst. et Uum. signatur virffo, et Euthymius. S. Thebam Basilu. vassio, uti in Menologio distmguunt Siaconissam, a S. Paulo laudatam, S. Tuthaelis, Menoloff. et Kal. a Bebea. sorore qumtam Caemartyris. de qua ng-itur ad diem terumomnia sua deprompsithodiernum Menoquo aolo losium ex Martyrologio Romano, Duos potissicitanda S. Theba. nixum est in
:

monasterium Solovecense, in zosimw SoioMari Albo situm, Zosimum et Sabbatium, fun- ^,ecen$i. datores suos. De priore actum est 17 Aprilis, quoobiit ;desecundo sermo vereabitur 27 Septembris, qui ei ultimus fuit. Hodie tertiam solemnitatem refert Muraviev in Vitis suis,

mum

viros colit

fainventionis corporis Zosimi anniversariam nuspiam celebrari prseterquam teturtameneam ne verin coenobio, quod instituit Zosimus; imo quidem profert de ipsamet corporis invenbum estione ; ita ut narrationem suam quantocius
;

promerepotius,

quam de

Ut pridie S. Stephanus, voluisse videatur. ita hoconfessor, in MeuBeis ^ediolanensibus, imperator.nortw apostotus die S. Coustantiuus,
prffidicatur in Sirmundianis.

hodierno festo agere

Con^tantm^.
imperator.

DIES
/ix

lY.

Ostromi'

rano.

Ex

varii.

Basil.Nan Sum EtS. Hekm.ones (Assem. Prol. Chil Horol cum Nan. Maz. Med. Svrl. Mg.). Kal. cum Bas. Maz.'Med.). S. Moiisis Deum y.dent.s {Prol. Hor. s \\c\\iK\\iProl. cumSirm.). oTem. Chil. Hor.Man. Og. Kal.cum Sirm. S BabvlaJ ep. Nicomed., et 8i sociorum (Prot. [ProL Mst. Kal. ^""^^^:^Med.Maz.Sirt.). SS. M.M. Theodori lu\.aQi, Ammiani el Oceani
Sirm
Maz.Mg.,
Sirl.)
,

GRyECO-SLATICUS.

217
DiEsV
Septsubris.

Sirm. Mg. Sirl). S. Abdije (Assem.). S. Eutychidis, filiae S. Philippi, aposloli (Chil Prol Eorol.]. Festum B. Mariae Yirg. quae incombuslus rubus dicla est (Kal. Vers.], et t MM. Pctronii, Zabeli seu Sarveli, Tuthael et Bebaeae (Maz. Mg. Sirl.). t MM. Theolimi TheoduHfil/^. Sirl.]. i Martyrum 3628 Nicomediae fSiVm. Mg. Sirl.). t Josephi, fundatoris
monaslerii Casularum. t Alexandri, mart.
(^iVeap.)-

1 iTaur.]. Cbaritinae, mart. (Msq.

Maz.

Mg. Sirm.

Sirl.).

OBSERVANDA.
S. BalylaSf

uterqut.

Solent in synaxariis distingui duo sancti hujusnominis; quorum alter cum tribus pueris, Urbano, Prilidiano et Apollonio, alter cum octoginta quatuor sociis martyrium consummasse
perhibetur. In Prologo uterque dicitur fuisse antistes Ecclesiae Antiochenae; etquidem prior patriarchae titulo ornatur, scilicet qui cum tribuspuerispassusest. Jam, quod adpueros spe-

sed etiam in sequenti clausula Synaxarii Sirmundiani perantiqui, de S. Hermione dicentis Ejus synaxis peragitur in 3ede ipsius (id
:

est Hermionis)

noD quatuor, ut in Prolog-o Rumiantsoviano, necpostS. Hermionem, uti in Synaxario Ostromirano sed tres tantum et immediate post S. Babylam erant ponendi. In Ostromir.
ctat,
,

habetur

MM. Bahylse et HerIn Ternob. legitur S.hieromartyris Babylse unde difficile eruas,
ita
:

Passio SS.

prope S. Romanum, ubi celebratur eadem die festivitas SS. Petronii^ Charitinse et Eutychidis, qui cum S. Hermione simulpassisunt. In cod. Asseraiiniano habetur Theodorus, uti in Prologo et Kalendario MosqueQsi, anno 1818 typis synodalibus edito, legimus Mianum et Cianum pro Amiano et Oceano. Uis, praeter Julianum, additur in Menffiis et apud Sirletum Centurio quidam, irao Centerio, quasi nomen proprium esset, non ap-

;j_

Theodorw.

miones

et

pueronim

pellativum.

De

S.

Abdia, martyre,
:

ouem

s. Abdia.

S.Hermione

uternam e duobus sit intelligendus, cum uterS. Hermione, que dicatur fuisse episcopus. filia erat S. Philippi, unius ex septem diaconis,

Assem. codex annuntiat ita martyr in Aoida, perinde ac siAbida non personae, sed loci nomen S. Charitinam esset, videsis diem sequentem. reperiri ad hanc diem in Synaxario quodam

S.

Charilina.

Graecis vulg-o apostoli dicti


dis

et soror S. Eutychi-

S. Mnt/tes:

Hermionem mutavit codex Assemanianus in Heremnonam; Assemanus vero, quod pejus est, a Russis Seremionim vocari asseverat. codex Assemaui g-lagoliticus \egit MiseoIdem

GraBCO bibl. syiiodalis Mosquensis, testis est Nevostrujev; apud Sirletum etin Menaeis jungitur cum Tathuele et soc. ; in Menseis Sirmundi mss. sociatur cum S. Petronio et sanctis sororiS. Siraeou Stybus, Eutychide et Hermione.

S.

^imeon.

S.

Romanm.

tum loco Moysis. S.Romani loco Romulum seu Romilum ponendum esse conjicit Nevostrujev;
quera re quidem vera die sexto hujus mensis referria pluribus synaxaristis videbimus modo;
nihilorainus retinere placuit apertissime desig-netur non
S.

Romanum, cum
in Prologro,

Martyrologio Basilianorum Italo-Graeco, ex die I Septembris. Legesis quse de Josepho scripsit bonse meraorise P. Tinnebroeck, Act. SS.. t, Vlll Oct., p. 277 insuper Taur. bibl. t. I, p, 308.
lita traufilatus est

huc

in

Joseph.

modo

DIES
Bx
Ofiromirauo.

V.

Bx

variis.

^ sancti ZACHAUiiE, i'R0PHETJt [Ita omnes cum Bas.]. _^ ^ ^ , it k (Rum. Men. Kal. Prol. ms.). SS marl. Urbani, S Giebi principis Muromensis. occisio S. mart. Abdiae seu Abid^ (Prol. Man.Kal, Theodori Medimni et soc. (Men. Kal. ProL). Kal. cum Bas Neap. Ma. Maz.). SS mart. Tuthael.s et Bebeas, sororis ejus (Prol.

Passio

cum Bas S. Peiri MhWensxs (Men. Kal. Sirm Med Maz.) S mart. Sarvili (Prol. Men. Kal.cumMg.]. militum (Men, Kal.). S. Raidis mart. (Prol. cum Mg Sirm.). SS. marl. Juventini et Maximi, {Hag.). [S^ JoanmsRylensis]. Men. Kal. cum Mg. Sirm.). Ann^. ducissfe
diac (Sirm.Med. Maz.], tCynlli, ep. Goviyn^ (Sirm.). f Benjamini,

OBSERVANDA.
S Zacharia.

eminent. Baronius, aiens Zachariam, prophetam. coli hoc die a Grsecis; nam sanctum parentem Joannis DaptistiE, non
Erravit
profecto

phael etTbibea, imo Fifael et Fivea, laudantur in Prologo, tacentibus cseteris.__In Neap. habetur passio ^. Tuthail et provi; qua ultimo
:

prophetam

cog-nominem

veteris

testamenti,

voce

S.Elizabitk.

celebrari hodie aperte Testantur omnia Kalendaria. In O^tr. et Rum. annuntiatur ejuspasS- Zachasio, in Mst. tantummodo memoria.

nius.

Probum sig:niticari suspicatur SabbatiAd 13 Sept. refertur alius Peirus, cognoraento Atroensis; unum enmdemque esse statuit Menolog. Mosquense. Dictum est autem
S.

s.Peiru
Aihirensi.

S. Glebxts.

S. Abdias.

jungitur in Horol. Pocajovensi Elizabeth, conjux, uti iu Martyr. KomanoadS Novembris, non ea ratione, quodunaeademque die uterque migraverit e corpore; sed, ut advertit Buronius, cum ejus natalis certae diei ignorantia aliquando ejus inemoria fuerit praetermissa, consultius S. Glebi, visum esteam virosuoconjungere. eeu Davidis. nomen inscriptum est in Prolog-o Kum. sificuli XIII, et in alio ms. anni 151H et passira in Rum. vocatur princeps Russus. Interfectus est 5 septembris a fratre suo Sviatopolco anno 1015, quo et Borisus. De utroque fusius dictum ad 24 Julii. quo occubuit Borisus. Varie profertur nomen S. Abdae, episcopi. Abidas vocatur in Assem. pridie. Idem est ac Abdias aut Audias aliorum codicum de quo
riEB

alibi,ad 12 Januarii, Petrum, qui Atroie, non aliura esse a Petro Abselamo ; ac proinde ballucinari eos qui ex uno duos aut etiam tres conUrbano adduntur in Kalend. Mosq. ss. Vrbanw flent. septuag-inta socii, ex ordine clericali ; in Prologo ^t me.

numerantur octoginta, ex presbylerorum et diaconorum ordine ^ S Olai, reg-is Sueciae fiiia, uomine Anna, uxor cujus memoria erat Jaroslai I, magni ducis recolitur bis in anno, 10 Febr. qua de ea actum est, et4 Octobris; prseterea olim assignabatur
et
Meuffiis Grsecis

dies prsesens, quemadmodum id conjicere ex vetustis iconibus, quse hodiedum in templo Sophiensi Novg-orodite asservari dicunei

licet

SS. TuUiatl

er

t. I, copiose disserit Assemanus Act. Orient., martyru pag- 141 et seq. Ergolam civitatem. Prologi et palffistram, indicat cum Sirm. auctor Tuthael et Bebea, Slavis Thi-

Antur in Dict. hagiol., edit. 1865, pEg. 23. s:inctorura Slavorum, sicubi dentur, proferat Muraviev, solet brevissimas pr-

s. Joanneti
^yientit.

tequam Vitas
mittere

Bebea,

Mosquensis.

annuntiationes sanctorum Ecclesifie qui siugulis diebus pracipue coluntup etiam a Russis. Ad quintam igiturSeptembns,
Grsecffi,

facta

218
DiBsVI stVII
SsPTUfBRtii.

ANNUS LCCLESIASTICUS
commemoratione SS.
Borisi etGIebi trahac eademdierecoli in EccIesiaBulg-ara

facta

cujua obitus S. Joannis Rylensis JamveroS. Joanfestum agitur ad 19 octobris. die 18 aunem Eylensem ad ciElum migrasse

dit ille

memoriam

ostendi ex Fastis Serbicis ad illam diem, mihi licuit sanctum nec uspiam alibi legere obiisse 5 eeptembns, ut he^umenum Rylensem
ffusti,

hallucinari

Muravievium credam.

DIES
Ex Oitromiram.

VI.

Zogr. ProL Og, Men. Eor. Kal. cum Bas. CP. P.SSI0 SAXCT. EuDoxii, Maktykis (Assenu Par. Hier GP. Nan Flor. Msq. Sirm. Chiffl. Mg.). o-"/^ nr Par. Zogr.Sts. Og. Men

Bx

variii

Msq. Pg. Nan. Mg.). S. Romn., ahas Romul. mart. Prol Eor Kal etc cum Bas. Goih. cum Maz. Sirm. Mg.). SS. MM. Zenoms et Macarn iTa^ Prol. fprol MenKal. cum Med. Fausl. presb Eor. AnthoL). SS. MM. Mg.]. S. Archippi (Cap. Ps. Kal.

Miraculi S. Michaclis, archangeli, Chonis (Mst.

Rum.

Ass. Tern.

Mpd Maz Sirm


i

S.^iacol
S. Davifiis,

"

Secim
lalronis

(Ass) S Cyriaci, mart

sociorl \prkKal.cumBas.Sirm.Maz.Me4.Mg.l S. Char.tonis Nan.). (ProL KaL). S CyriUi, ep. Gortynae el mart. (ProL KaL cum
i

T^en. KaL ProL). ^af. ^f. UrCalodat.s Mp.). t MM FTr quatuor ac r mart. (Neap). t MM mille el vig.nt. V Christinaj Ded.cal.o eccles.ae Fantini Thcssalonicens.s r/^p. t bani Mcd.mniel Thcodori (Med. il/^.). t Andreae, Andronici, D.onys.i, Andropelag., Theclae, TheoB. M. in Deulero (il/<7.). t MM.

ohm

ctisti,

Nauclcri et Cyriaci (Mg.).

OBSERVANDA.
S. Budoxiiu

Eudoxius, cujus solius festum annuntiatnr pa?sionis, martyrii sui in Ostrom., prsefixa nota habuitRomulum seu Romilum, Zeuonem Bocios suam, Caloet Macariura, Basilissam, uxorem et alios numero 1104-. juxta quosdam dalem Ar1109, aut etiam dccemmillia, Melitinae in Quatuor primi passim conjuDcti refemenia.
S.

fuisse exaratum. Nimium, adeoque nihil proPraeter Abibum, diaconum , martyrii bat.

ss.

fouKw

Miraculum
Chonii.

Synaxis SS. MiIn Sis. habetur runtur. chaelis et Gahrielis. Miraculum Chonis in phryg-ia patratum fuit precibus S. Archippi pariimouarii, qui ad sedem S. Archangeli eremitarum more exercebatur, atque ideo hoc eodemdie commemorari solet in Fastis. In codice
:

*''^coUegas habuit Faustus Andream, Cyriacum cseterosque, ultimo loco a me relatos ex Graecorum Menaeis excusis; qui sane generica illa formula et aliorum 13 sociorum comprehensi S. Christinam profert hoc die mar- ^ chri$iina sunt. mor. Neapolitanum sanctam Charitinam no- ^^^.^ minat cod. Ostromiranus ad diem sequentem, unde recentiores transtulerunt ad 5 Octobris.

Equidem utramque suspicor esse eamdem, nosed hoc longiore mine paulum immutato
;

Assemani glagolitico, facta mentione SS. Eudoxii et Charitonis,


festi

commemoratio,

at

additur quidem hodierni characteribus Cyrilhaadscripta.

inquisitione indigeret , quam ut fert scopus mihi propositus. ChristinamTyrensem, de qua dixi ad 24. Julii, intelligendam esse conjicit

Sabbatinius.
tas B.
lib.

Non iguota
87, ed reg.

fuit

Cangio

festivi-

nis,

recentiore additameuto reccutioris aevi colligit

mauuqae

Ex quo

Assemunus

in Deutero, qui eam in domo S. Trenes celebratam fuisse tradidit in sua CP. Christ.,

M,

p^,(^ e. w. .^ Dc^ero.

huuc codicem

auie

institutam

festivitatera

lV,pag.

DIES
Ex
Ottrotni-

VII.

rano.

Rw variit.

Maximiano, imperatoue (Ita omnes cum Bas. Eier. GP. Sirm. Maz. Med.). )Lt: sanct^ martyris Cuaiiitin^. Vind. Mg. t? a Maz.Mg.).SS. a^t. hvodi el S Eupsychii, inavl. {Men.ProLSis.KaLcum Bas.Med. Sirm. cum Sirm. Mg.). ODesiphori ritfen. KaL ProL cumMg.).<>. Lucae, heg. (Men. KaL ProL Eudocimi (ChiLFphem.). Eudoxiiseu S. Joannis. ep. Novgorod. (Men. et Man. KaLProL).S. ct mart. (ProL Nativitatis B. Mariae (Ass. Og. KaL Hor.). S. Slephani, papse Rom.

Assio SANCTi SozoNTis. MAHTYBis, scB

Proft^stum

cum Med. Maz.

Clar. Mg.). [Macarii Obrucensis (Eag.).^ t Patris nosiri Eulabii, heg. SaWatoris (Sirm.).

OBSERVANDA.
S. C/iarJftna.

In nuUo alio cod. refertur sancta Charitina. prseterquam in Ostromirano, aliis eam commemorautibus modo ad lo Jauuarii, modo ad 4Sopt., modo ad 5 Octobris. Grcgorius, diaconus, qui codicem Ostromiranum exaraverat, non Charitiuam scripsit sed Charitonam graeco Bcilicet vooabulo leviter corrupto, ut ei non semel accidisse vidimus supra. In cod. Hieros.,
, ,

4 Septembris; unde colllgitur, lectionem Ostro-

miranam non omnino


si

graecis exemplanbuscaChristina, martyr, de quo marruisse. Quid sit raor Neap.actum pridie, a Chantina non

diver^a

"^

Eudocius seu Eudoxius, quem, KusNec

^- E^uioxiu^.

sorum morem sectando, Ephemerides PapebrochianffietSparwenfeldii mutantin Eudocimum,


idem
est ac qui celebratur die praecedenti.

quod Scholzius

edidit, ad 5 Octobris, fit memoria sancta; Charilis.Xaptro; {a nomiuativo Xaoi;); in Calipolitano vero sanctse Charitinae XaptTtvr)!:; unde mediam quamdam forraara efformasse videtur amnnuensis Novgorodensis. Tolerahilior est ista corruptela, quam plures alise, debito loco a me relata;. Auctor unonymus commen-

estcur ad S. Evodiim confugiamus cum Kulcinio, qui nec Eudocimum nec Eudocium in tabulis istis

inscriptum esse asseruit, aut potius rem sole clariorem negavit. Displicet quoque sententia Assemani dicentis agi de S. Eudocimo iusto, cujus festum agunt Grffici et Kussi 31

Julii. EuitS Evodus,

tariorum in Kaleud. Ostromiranum docet uomen S. Charilinie, se legisse in Prologo quodam Graeco mss. bibl. synodalis Mosquse, ad

teste Prologo, magnae s, Evodu. Antiochiffi episcopus, sanctique Petri, principis In Prologo Apostolorum, in sede successor.

habetur

Eodem

die celebratur

memona

dormitionis

GR^CO-SLAVICUS.

219
Dies VIII

S. Slepfiamis

papa Romanus

et

martyr, de quo actum ad 2

TVXcinoriae Slavicae.
sJoannes .<
Siia,nrrhic},.

oanues, qui

et Elias,

Novgorodiae

piis paren-

NovnonnUen^
IH

infantia J ^.^^g Nicolao et ChHstina Datus, ab Factus presbyter. .^ maudatis Dei ambulavit. munus suum in S. Blasii templo tanta omnium Novsatisfactione obibat, ut, mortuo episcopo

peculari festivitate ex illo Novgorodienses terapore hanc imaginem quotanuis recolentes die 27 Novembris. Enituit etiam castimonia
,

Eliffi.

Cum enim

impudiciti falso culpatus,


,

ratique
ascendit

fuisset impositus

gorodi Arcadio. in ejus locum suffectus anno 1165, a metropolita Kioviensi, Joanne archiepiscopalem ab eodem mox ad dignitatem ecclesias evehendus omnium primus. Plures cooperaute fratre suo Gabriele Deo excitavit,
,

fuent

rium S. Quare summo houore

adversum flumen navigium, appuUtque ad monasteGeorgii tribus sladis ab urbe gitum.


in

sedem restitutus

est

cathedra Novf^orodiensi sucqui ei deinceps narrantur, quicessit, Phira admiratione digna placuit Deo. bus sanctitatem viri manifestare
in

insons prffi:.ul. Nec virtute tantum, sed et dotestantur varia ctrina priEceUuit Joanues, ut ecclesiasticam disciplinam speejus decreta ad

stantia.Tandempostquam gregem

sibi credi-

tum

Inter qufe
nis

memoranda

est victoria,

quam anno

magnum

migravit, diu et saucte rexisset, in ceeIos indutus, anno 1186, die 7 schema

precibusque Joan1170 ope imaginis B. M. V. reportarunt sui, de Suzdaliensibus


episcopi

septembris. Reliquiffi ejus invent fuerunt die 4- octobris, anno 1439.

tom.

iil.,

pig.

22 ctl97.

Macariu
Obrnceiiii'-

Duos Macarios veluti martyres colunt alterum metropohtam iares eorum , Russi addictum Kioviensem et catholicas religioni
j

popu-

Quoadversus sanctam Unionem adlaboravit. merito tutii anno rum laborum mercedem
1653,

quo a Tartaris, monasterium oppidumvariis tnrmentis af-

ecclesiastiacatholicum alterum atque Unitati pro mstituto De hoc, ciE vehementer infensum.

que Kanev iiivadentibus,


flictus

ac tandem

capite

truucatus spiritum

omissis meo, pauca delibentur oportet, Natus estMacarum indigenarum commentis sanctam Umonem cum rius ipso anno 1595, quo Ecclesiae Kioviensode Romana promulgaruat factus in monasteno ses duces; monachus in Volynia, Obruc^nsi dicecesis Vladimiriensis annos tum monasteno eidem primo per 16 prffifuit, multaque Kanevensi per annos 12
,

aucto-

monasterio Kareddidit. Demortui corpus e


ubi hodienevensi Perajaslaviam detulerunt, crejacere, quiu et sanationes prsestare dura
incertus, iucerta ditur a suis. Caeterum cultus pro fide quoque martyrii causa, quum minime
fiat ex ipsiachristiana occubuisse manifestum hic subdunmetauctoribus, quorum nomina

tur.

C(r

1)

Mu.avicv. ScpL. p.g. D.cl l.g., pag. l* ^)

et seq.

DIES
Ex Uglromi
runo.

YIII.

Kx

tai'iis.

Siaraens.s etKurensisimasinibie:, B Maiix Kioviensis.Pocajovensis,


celffi,

Ga\icensis/^a^)]carlularii (ProL). iLuciani (A/^.). Artemidori ma (Mg.). t Artemiaori, marl. Rufiniani (Mg,). t Sevenani, raart. MM. Uufi el

OBSERVANDA.
Salivitm H
1'.

aut his verbis Nativitatis sanctse Deiparae, codd. Mst. et Rum aut j^qmquffi sua fecerunt Kalendar . valentibus terminis. in orauibus In Prologo P"'terea additur hodie celebratur. sonat^: brevissimn declaratio, quje sic ^f^J^^ a regia sttrpe, et tribu David SS. Deipara e
.

a ^eptimo sedips inteffros durat, incipiendo In officio hturgico n embr s sPu a profe.to!

Sr
Plura
co
ni

Cretensis, insoriptus. b, u.Kiuvicn sceni et Audreie, arch. raatns. festa hodie ,,, ,,,. htnus Beatissiraffi Dei

duplex canon. nomine

S.

Joannis Dama-

nexuitRussorumpietas;quorumpra)oipuura

Anna,^^''^ parentibus sterihbus Joachtm et mundi 54S6 In Menologu Mosqt en a creatione ^S Joachra
-

Notissima stras e sufficiet. quodam sacerdote. odio ad invicem diacono et


ilie est,

est de

bozoute ^..-<
cujus

sirJlitionenovissimapostfcstum
et

genealoprolixa adjicitur adnotatio de Virginis, quam hic expendere gia Beatissimffi instituti, Dicnra nimis foret longum, nec est mci claudicare uti hodie, ita plerumqne. tantum, qiue ad chronologiam Ilorologii Po^ajovensis. est reducenda. tsi meliores calculos omnino

Anns

Nicetas arceusis, historia. Porro petiit obteraperavit, Soson. veniaraque prec bus mortem usque fraterne charia sacerdote. ad est ad In Menologio translatus ?at^ iuiraico. propter ^olemnitatem diera seq^cntem. mon^et ginisMnri^e. -DeLucmno
iero qiii obiit hoc die, p. 150, ed. 1862.

V.r-

anno

16i)5, cfr Dict. Iiag.

p^^^^^^^^

solemnionhus. imo autem hodierna fe^tivitas e majoribus, quai ideo per sex una e duodecini

3temoriae Slavicae.
S.S.Mi-n}.i,.,<i.,

- o
fr-

SophiiE festum vocatur qui est

^.Uum,

summa

quod Dei Fisapientia, cum matre


ita,

Kcclesia Maria. hoc die celebrat qua b. i^eiveneratur imaginem. dum sacram para 32

Kioviensis,

"""

bctobris

Tomus A7,

AN^US ECCLESIASTICUS
SBPTEMSfUS.

Infacte Jesu beuediceute, smistra vero

para

cum

r.tnr

dextera

diademate

Barachiel

cum

IJ^^fll^^^^^Z orbem terran^m


:,

Idibus

t'empli

iasistunt protoparentes.

florum fasciculo. pa-

stinente.

Adest

et

-Pe^-P''"

2^
firma colum-

prophetiB, suo quisque symbolo rnati. Atque in hunc fere modum repr.sentari

vicolumnase)us,simu[cnm

verba Ego Pater, e cujus oreprocedunt S. Spiritu,


:

namque omnino aliter pingitur tum Salvator Dominus, tum Beatissima ejus
Novgorodiae
mater. Festum quoque variis diebus peragitur in variis Ecclesiis; Kioviae in solemnitate hoNovgorodise, Mosquse , Vologdae in dierna
;

b speciem
geli

anpraeferente. Utrinque adstant

archangelus, septem pracipui, Michael, Uriel cum fulgladium evag-inatum teuens Gabriel mine, Eaphael cum alabastro myrrhse, Jegudiel cum cum lilio, Salathiel cum rosario,
,

festo Assumptionis

semper tamen die aliquo

B. Marise Virgini sacro.

DIES
Ete Ottromi-

IX.

rano.

Bx mriis.

jyLKMORlASS. JOACHIMETANN^f/^aOmneS.). . ^ ^ ,t nr j o Jir Kal. Hor. Bas, Nan ^ed^ Str^- ^^S Severiani (Men. ProL Man. Og. Pp. Cap. Leop. S. Thcophams Ma ). Memorialerli synodus oecumenicai (KaL Men. Prol. cumMsq. BMed.). mcei^{Men KaL). Mg,). cum Sirm. conf (ProL Kal cum Mg.), S. Charilonis (KaL ProL Volocensis [ProL Men KaL). mart. {Men. KaL ProL cum Mg.]. Joscphi, heg. S. Slralonis, fMM. Ammiani, Theodori, Juliani (Mg.),

OBSERVANDA.
SS Joachim
at

Anna.

Grascorum Slavorumgue morem esse, post solemnitates D. N. Jesu Christi aut B. Mariie eorum quoque festum agere qui potiores egerint partes in mysterio. Uac itaque lege Nativitati B. M. adnectitur memoria justorum Joachim et Anna, parentum ejus. Et quidem sicuti aliorum, itahsec quoque solemnitas vocatur synaxis, tum in Mst., tum
Alibi

observatum

est,

in

Rum. meliores notee Kalendariis; at in Ostr. tantummodo habetur memoria. Apud Grsecos eorum venerationem antiquissimam esse, in dubium revocavit nemo; secus dicendum de
:

Latinis,apud hos enim non sedeo antiquam esse, testantur BoUandiani. Nec favet Sabbatinio contrarium assereuti marmor Neapolitanum, saeculi noni monumentum, utpote quod Grsecorum mores potius quam Latinorum sectari soSatis innotuit lectori S. Chariton es iis S. Chariion. let. S. Strato- S.Strator. quas dicta sunt de eo ad 6 hujus. rem, martyrem, iterato prodire ad 13 Septembris, licet sub nomine Stratonici, auctor est Tertiae synodi oecu- Synodus UpheMenologus Mosquensis. menicae Ephesi celebratCB mentio fit in eodem " Menologio.

Menioriae Slavicae.
hmph
ceMis.
/legii-

meniw Vnh-

-\T0tissimus hicsectse JudaJzantium oppugnaXN tor tloruit altero dimidio sfficuli xv. Natus
estscilicet

grassabatur; nec prius quievit quam errones illi a concilio Mosquensi, sua opera convocato,

anno 1440, die 12 novembris, nobili


addiscendis in

familia Lithuaniae Saniorum oriundus. Septennis litteris


ecclesias
sortia

scholam traditus,

damnati fuissent poenisque acerrirais plexi. Scripsit etiam contra eosdem librum qui llluminator vulgo nuncupatur, suoque tempore
fuitceleberrimus. Propter molestias, a principe

quam condiscipulorum conadamabat. Quum autem annum setatis


potius,

monapterium Borovscense abiit; ubi, Paphnutio hegumeno, spiritahs vitae proecepta didicit. Eo itaque magistro
ageret,
in

vigesimum

Volocensi monasterio suo illatas, rogavit Josephusmagnum ducem, ut monasterii patroni-

cium susciperet, conferretque metropolitae jurisdictionem.


subjectus
rediturus.

Quod

quia, inconsulto

Serapione,

adeo in virtutibus profeci^set visus est eidem iu hegumenatu fuerit subrogatus.


diu tamen
esset, sociis

ut

archiepiscopoloci, egerat, interdicto ab


est,

eodem

Non

cum

fratribus

vixit.

Cum enim

mox tamen in gratiam praesulis Tandem, cum coenobium Volocense,

coenobiticam vitam

invehere frustra conatus

scilicet reluctantibus,

clam
ubi

relicto,

coenobium
vitae

monasterio Belozerense petiit;

communis

leges penitius indagaret

aliasque religiosas

domos

invisit.

Tum

ad Bo-

rovscenses socios redux, coenobiticam regulam proposuit eis iterum; ast iterum rejectus, in

solitudiuem Volocensem
secessit

cum aliquot ex illis anuo 1479, ibique coenobium instituit, et Regula monaslica, ut vocatur a se conscripta, dotavit. Dum hegumenus esset, multum adlaboravit in oppugnanda Judaizantium hseresi, quffi ejus cetate passim in septentrione
,

quod jam centum socios habebat, annos triginta septem rexisset, ad alteram vitam migravit annol515, die 9 septembris. PrsBter lUuminatorem de quo modo dixi, alia plurima scripta reliquit Joseph, quae adhucexstant. Erat enim virlitteris tum sacris, tum profanis bene excultus. Memoria quoque poUebat tanta, ut dum apud Paphnutium degeret et codices liturgici deficerent, totum officium memoriter sine offendiculo decantaverit. Vitam ejus scripsit Dositheus, discipulus, et Sabas, episcopus Savensis
et Douensis.

1) Prolog. clMcnol.Vera. a.lh. d.2)Dict. I.ag., nae;.189. 3} Philaret.. Hist. Eecl. il. &) Dict. scnpl. eccles., 1, pag. 306 et sen. 6] Muraviev ad h. d.

Russ.,IlM67

4) Idem, Prospeclus

lit,,

n-

DIES X.

GR^C0-SLAVICU8.

221
DiEs

XI

ei XII

DIES
Ex Ostromi'
rano.

X.

SlPPEUBBIS.

Sx

varii$.

SANCTJE etvenerandjE Crucis (MsL Ass, Terti. Par. I, Zogr. cum Eier. GP. Flor. Vind. Msq.). SS. MtM. Menodorae, Melrodorse el Nymphodorae (Rum. Par. I, Tern. Zdgr. Chil. Og. Pp. Cap. Men. Prol. Hor. Man. Kal. et caet cum Bas. Vind. Goth. Pg Sirm. Maz. Mg. Med.). S. Baripsabae, raarl. (Rum, Men. Man. Kal. Prol. cum Bas, Sirm. Maz. Mg.Med.). S, Pulcheriae, imperalricis (Men. Man. Kal. Prol. cum Med. Sirm. Mg.). SS. aposl. Apollos, Lucii el Clemenlis (Men. Man. Kal. Prol. cum Mg.). SS. Irium mulierum (Men. Kal. Prol.). SS. PeKal, cum Med. Sirm.). Andreae, mon. Vologtri et Pauli, epp. Niceae el confes. (Prol. Man.

iVDOKATio

densis {Hag.) Simonis, ap. (Neap.). t t MM. Uiodori et Didymi (Med.). f

lae,

man. Mg.),

OBSERVANDA,
Adoratio Cni-

Ante diem festum Exaltatde Crucis, quod recolitur, prsemittitur ejusdem adoradie tio tribus continuisdiehus, decima, undecima quibus et duodecima. Verba sunt Assemani,

codd Ostr. et Mstisl., qui sola adoratione crucis agunt, posthabitis sande
satis explicatur lectio

SS.Menodora
ec toc.

S. Clemena.
S. Pulchtria.

ctorum memoriis. In Rum. praterea adduntur SS. Baripsabe, Menodora, Metrodora et NymTinodoras ; in In Par. legitur phodora. S. Clemens additus est Rum. Nyphorodse. Lucio et ApoUo ex Prologo et (quoe illura passim

De sequitnr) Regula inconog-raphorum. Pulcheria, augusta, ag-unt hodie etiam MeS. naea Gra;ca et prieterea ad diem xvii Febr. simul cum Marciano, imperatore, cujus erat

conjux. Leg-esis quae de cultu utriusque disserunt Bollandiani in ActisSS. ad hanc diem, pag", 503. In Med. et Sirm. nomen Petri desidera- ^s, Petrw et tur. Hic goaviter decertabat pro cultu imagi- Pauiut. Simo- S.Simonap. nem, sub Leone Armeno, imperatore. nem Zelotem, unum e duodecim apostolis recolunt Grseci et Slavi tum 10 Maii, tum die 30 Junii, omnibus apostolis sacro. In marmore Neap. refertur hodie, et quidem prsefixa nota passionis, quamvis nemo hactenus tradiderit S. Simonem occubuisse 10 Septembris. Unde denuo coIIig:enota illa non constanter indicari Pluries jam retulimue S. lam, S. h. diem martyrii.

iterum nominabimus postridie, concinentibus nonnulIisFastis Slavicis.

martyrem,

et

iVIemoriae Slavicae.
^ndreai, mon.
VologdemiB.

Andreas, ex

principe Vologdensi raonachus, patrem habuit Demetrium Basilidem, duin

cem Zaozerensem. Duodennis


Spasokamenense
seseabditlit;

raonasterium

peracto, ad aliara patriam migravit 10 septembris, anno U62. Tribus sseculis post in ecclesiam raonasteriiBalaaraici solemnitertrans-

Quo

etanno vigesimo
initiatus, quin-

latus fuit, ibique

hodiedum cultu

ecclesiastico

tonsura a Cassiano hegumeno quennio monasticse vitse certamina decertavit.


Cfr l)Dict. hag., pag. 26.

honoratur.

DIES
Ex Ottromirano.

XI.

Men.Prol Kal.cumBas Sirm Maz. Mg_) S. Diodor.,mais(Ms<. Ass. Zogr Chil. Og. Pp Kal. ^oretcft. maktvhis Theodok* (Ust. Rum. Par. Zorg Prol. Man. sInct^e Sirm. Maz. Mg. Med.). Adoratio venerand^ Ciiccis (Mst. Rum. cumBas Goth. Vind Pg.

Passio

Ex

variis.

^'Zntt^^^T^nyn^fpl^oLmn^^^
Prol Man. Kal.

cum

Mg.]. SS.

MM.

triani {Prol. Kal.]. Translalio corporum MM. Valeri, et .Seleuc, fProi.). Serapionis, Cronidis, el Leonlii (Kal. Prol.]. SS. Hyacintli. (Neap.). t Autonomi, marl. -]mart. in Perside (Strm.]. t Proti et

Bas. Mg. Maz.Med.).S. Euphrosyn, r^.. Demelrii, Didynii el EvamhiiB. uxoris ejus.et DemeSergii el Germani Balaamensium (Uag. Vers.). SS. MM..

(CP.

Mariae,

Sirm. Maz.

OBSERVANDA.
S.

Diodorxu.

S.

Tlicodora

marl.
SS. /a
ria.
el

Ma-

SS. Sergius
p-t

Diodorus socium martyrii habuit Didymum, quem referunt Prologus, Kal. Mosquense, Menologium Basilianum et alii; in Men. Graecis excusis additur Diomedes, a caeteris prsetermisMartyr et poenitens Alexandrina. sub sus. De S, la, virili habitu latebat S. Theodora. mart.Yre,sermo fuitnobis non semel illud quoque notatura, eam a Graecis et Slavis perperam Maria, distinjrui a S. Eudocia. Quid si etiam hodie MenJEum Sirmundi, eadem cujus merainit De Sergio et eit ac la, nomine dimidiato?

latio

ex

monasterio

S-

Nicolai Ladogensi in

Balaamicum, anno 1718 instauratum. Alteram translatiouemconsignatamquidem legimus in

ChronicoSophiensiseu Novgorodensi ad annum Novgorodiae; 1163, sub S. Joanne, archiepiscopo longe recentiore descnptam at eara a scriptore imo confictara fuisse, testantur iidem auctores qui ipsammet ascetarum Balaaraenindigenffi
inter fabulas amandaut. Serapio nam iterum esse errore rehitus hodie videtur raartyribus, redit die xiii una cum tribus aliis quasi ejus socii fuissent.
;

S. Serapio-

sium Vitam

iiermanm.

tio,

Germano Balaamicis, quorurarecolitur trausla. actum est ad 28 Junii facta est haec trans;

DIES
Ex
Bx
Qttromi'

XIIOg. Pp. Men. Leop.

P.ssm

S At^ONOMi, KPiscoPi (Mst.

Rum ManProl. Par. L^isCm.

ram.
varii$.

*^
.

ANNUS ECCLESIASTICUS
Julian.
r^''"'-

Diu

XIII

M.M.rf..).S.

in -or Ancvr rP^-o^mart ct40^c. Ancy^^^^^


.

i>^- Kal.

cum Nan..

1,

M^.

S.

Theo-

Adoralio Cruc.s A.,. iJum.

dori Alexandrini

Ur.
t

Tern cum

MM.

Mg.

3,1^; au mart. (Mg.). t Heiia;, Med.). t Oceani,

^^-^greTiS^^^ ^Macedon.., Ta"^"'^^ '"^ Calabria gbb.


.n

^"^-.'^""Vfimensis rffag

Simeonis Verholurens.s ^g. M...) t Danielis

(Hagn
.n

Thas.o (S^rm.

Hg)-

OBSERVANDA.
habetur tantummodo " t Mst. pleo us. ^ ^^ ^^ ^*^;,^^ vocatur episcopus
:

S.

AMommM.
CorntUus

In in

Rum ^V-

e/

sanctiAuut in Nea-

nf

;.

_ Tn Menoloffio

Basilii refertur S.

Ju-

S.Julianxu.

tonomi;

at

S.

Cton7enUe"eL"quieno,B^^^^
rnronatu8 fOrb. Christ., tom.
1,

pa^. ]^^^h

is'emanus putavit

gS
-,

Cornatum

codicis sui^^la-

etidem. GaUtiura. Ceeterum unus est

centunone. positum fuisse pro Corneho,

Memoriae
0aKtantui,
/ley,

Slavicae.
Salvatoris non ma^ structam ecclesiam imagini Mans.t .b.dem ad nufact dicandam curavit. d'-' supremnm vit.

Toimen-

BBurtsovo

Basilius d.ctus, in v.co asBianus. in baptismo monasticam patre agricola natus,

ccenobio vitam amplexus est in adhuc Ao^et. In nuod inTotmensi civitate

SpasorDur.no
so^

--

Utudinem

nunoupatum. flumine Tixna


Cfr))Dic..h.g.,p.B 2.
2

T.xnensc a profectus. n.onaster.u,n inst.tuit, et ex'""'" ""'"'

^^f anno 1633, defungens. Obiit autem ecclesiastico Totm jam ptembris. Cultu anno 1647 honoratur.

"3TL 7" die 12 se

ab

SimeonVerliO'
turemiK.

mihi ad ultima fere Ecce novum nomen, de Simeone namtempora prorsus ignotum vestig.um reper tur que Verhoturensi nullum "^; Sanctorum Russ. ?n Dictionnario .,>^'f anno 1836 .Uatus e^t iuod Petropoli prodiit anno ejusdem oper.s ed.t.onem in novissimam
, ;

a civitate Verquaginta cbileometris circiter labonbus mannum hotursk distante. Victum nobilis suarum qu^rere. licet ""^"'"'Tf esset,pauperes vestire
;

V<^S^-os

.^c^^U^-

ib.dem. formljproxime elapso vulgatam degitque procul a patr.a meon sasculo xv,
in

domo, in finibus S.beri, Perm.ensis, qu.n' lercue.nsK Q.cio. P'""""-*"' Mercu^insk dicto. provinci
.

v.co

quodam
iti

om.s.t. ut nar nam fidem pertrahere nunquam d.eque d.es ; auctori ineerto rant. Obiit anno translat.on.s servat memoriam vero prssens in civ.tatem Vereius corporis Mercusevo anno Contigit h.BO translat.o

hoturensem.
1704.

.,<,q

toct

ci,

\i...nv

AniierxJii

DIES
Kx Ogfromirano.

XIII.
......

Kx

varii*.

M -^ffiSS^iaiani
.a.MO..S.

..V.UsS.MK0.,S.CO0...D0...S.CU.nU.
etSe,euc.

..H...SCO.H...OS0.-

r^.o^.
.

Nympl^odor^ (Rum^Novg. dora^, Melrodora. el ^.ionis el hicromarl. ^3,.f cum Bas. Sirm. Maz. ^i';^^J]/^^;"'^';;!^ Nan. Msq. Sirm. Mg.].S. Petr. Men. Kal. Men. Leop. Par. Chil. Og. Pp- Cap. "^.^^r^^ll^ ^,er. Crucis (Tern. cum CP. Hter. (Men. Kal. Prol. cum ^'^-J^^t^^^^tZTVZ^^ (Men. Cap. cum Pg. Nan.l. Atroensis ec le. Resu^^^^^^^^ Ooth. Vind.). E"ca>n.a .egins (76e--) S.Ju-

fVa^. 2

^^ t^lX^rS-I^i ^"o[
7

GP. Flor. S. Georgn Med.). Dedicalio Eccles. (P'"'"liani, presb. et mart.

( J^

"^^

^^^J^i,^"? SS

r^CEf SVTTKS-m:rtfAL'andria,
^^?01ympiodons, marl.

[Men. Man. St^atonici et SiWani, marl. [Hierothei, mon. Athon... iProl.).

^.

s.Vm.). SS.

MM.

Cronidis, Leontu et

Kal.

mr. [Neap.). iSirm.). t Nice,*,

OBSERVANDA.
cta, ita forsan
S. Sinieon.

bant proprium

monachi Chilandar.enses habefestum in honorem ejusdem

recolebantann.versar.am martyris. cujus hodie

memoriam.

Quam
SeptemDr.^, hodie, Ib e ^l reteru .oWu Solus Macrob.u^ Crucis. ob f^jtum at Proio
Krat

Kvane.Persis
illa
i

Ketheon seu praiclara morte innotu.t "' Kakhet.se reg.na. Mariana,


Uustri Bagratidum

Non tam sangu.n.s

nob'l.tate

^^,,_^_^^__

._,

,,

.,.

Mukhranens.um
cujus adversam

hocmense:
in

.sS.

ft 0C.

S<. Sempltio
ei toe,

Zograph.co uti Gordianus .n Seleu^, nominat utruinque uua cum gus Tres u.i.m

Rum.

Non unum J.<o.d,. ^^^^^nominibussanctorum. b^Oeor festum ded.cation.sffid.s. .V 0rgii. in Kslendariis dicatee et quemadmodum "io meffalomartyri anniversariam eccles.aj GracT cflebrant diem vero qu Kiov.a. fu.t exstruq;Lydd. Russi
e
;

Vigitia

""

Cronide. Leontio et Serapione. 1 d.ein ^i ^^^ seorsim commemorantur ad Crucis indicatur sola adorat.o busdam codd.

"

genere orta. et uxor Davidis. Quum nempe forunam ex parte sortita est IT, quoa thronum David a patre suo Alexandro usurpasset. maledicto ^^"""'J^.^.Mser; s.mul cum v.ta m.sere sus brevique sceptrum socer detenta estKethevane n domo imisfsset,
sui
;

Per arum Abazo

un.vers qu. eo Karthliae dop'"/^""'Kacheti et ^f '"' tuo reg.s eons.l.o n Anno 1605 auum eiusdem filiusejus Ci,nstant.nus
11,

Theimurazus vero, .nfantulus

Wrem^-l^S^

Alexarum

prop^rius

GR^CO-SLAVICUS.
inter convivia dolose trucidasset uua cum Georgio fratre suo, natu secundo, (quorum corpora, camelo imposita, Alaverdum fuerunt delata,)

223
DiEs

pateraam domum repetiit Kethevaue ibique mansit, doneca Kachetis, Constantini tyranni;

Astrabathnm, dein in castellum Goulabiense loci natura horridum relegatus est, ibique tandem, submisso sicario, strangulatus, anno 1615, postauam totum septennium in exilio exegisset. Hunc igitur non modo heroum numero accen-

XIV

Septembri.

dem

ffigre ferentibus, in

reg"inam expetita

fuit.

ad fluvium Alazanum, illustrique de tyranno victoria reportata, unanimi magnatum clerique consensu regina Kachetise coDstituta est Kethevane. Qua in pug-na, Con-

Commisso

praelio

cuUu sanctumetmartyrem veneranturquotandiem 20 Martii, ut auctor est Brossetus juxta Muravievium vero ad 21Junii, quo similes
8entKarthiaeincolae,8edetiam ecclesiastico
veiuti nis fld
;

stautinus g-ladioconfossus,capiteque Iruncatus,

dig-nam apostasise^parricidii et fratricidii obtinuit mercedem.Eodera annoTheimurazum.anuorum sedecim juvenem, qui ad id tempus in aula regis Persise detinebatur obses, recuperavit

mater, regnoque praeposuit, auuuente ChahAbbazo, et brevi post matrimonio junxit cum Anna, Mamiae, GourieuBis' regis, filia. Qua ex ulcere mortua anno 16U9, uxorum duxit Thei-

murazus Luarzabi sororem, uomine Khorosanam, eximiae pulchritudinis. Erat Luarzabus Georgii IX,regis Karthliae, et Thamaris Lipartianidis fiiius, anno 1595natU3, Karthliae autem rex ab anno 1605 quo pater ejus veneno sublatus fuerat, ejusdem Abbasi jussu. Et quia pa;

rum
ni

huic arridebat utriusque principis christiapotentia et familiaritas, utrumque interi;

mendi occasionem
indixit

quaesivit, inventaque bellum Luarzabo Theimurazo vero auctor fuit, ut matrem suam Ketheonem duosque filios, Leonem et Alexandrum, sibi obsides daret. Annuit

honores tribuuntur ab Iberis S. Arcilo, regi et martyri,miUe aunis antea passo. Quo autem a Luarzabo hujus nominis primo discriminetur hodiernus, vulgo coguominatur parvus et tyiariyr, iberice Patara Motsame. Nec multo post morti traditi sunt Alexander et Leo, tilii Theimurazi, qui ut patriam suam a Persarum dominatione liberaret.copiis undique conquisitis.impavidus hosti repugnabat. Ipsa denique Kethevane, quum nec splendidis promissis aut thori regii illecebra,necminisa christiana fide averti potuisset, capitis damnata, fusis precibus coram icone B M. Virgiuis, sumptoque corpore Domini Nostri, quod ob imminens discriraen secum gestasse dicitur, crudelia tormenta forti animo sustinuit, atque in verba: Domine Jesu Christe, suscipe animam meam, exhalavit spiritum.annol624.Quapropter veluti martyr colitur ablberis ad 13 Septembris. Atque tali mortis genere obiisse Kethevanem tradit Muraviev qui etiam addit,corpu8 ejus a missionariisOrdiuis S.Augu;

saluti gentis suae consulens, boni sibi adveaturum auguraretur; fuitque hoat mox e Gandja norifice ad speciem excepta in exilium acta, per integrum decenChirazum nium ibi cum nepotibus detinebatur.Kachetiam vastavit et Karthliam igne ferroque intercH Chah-Abbaz. Cujus furorem monasterium Garedjiense expertum est omnium primum, sex millibus monachorum ipsamet nocte Pascharex vero uterque tis crudelissime trucidatis profugit in Imeretiain, auxilium Georgii II expetiturus. Tunc quod armis potuit, dolo obtinere statuit tyrannns.deditque Luarzabo littequibus ras simulatae amicitiae verbis plenas juvenis facile deceptus ad reprinceps. utpote gem venit et initio quidem blande et cum honore sibi debito exceptus est- Verum mox, instigante prsesertim Muravo, olim sibi famimatrimoliari, tunc vero, eo quod ejus sororem denio ductam repudiaaset, ipsiusque mortem primo. Luarzabus, inimicissimo crevisset
illa,

licet

nihil

8tini,suppliciitestibu3 oculatis, ex sedicula, ubi conditum fuerat, in suum templum delatum esse;mox vero, missis quibusdam particulis Namurcum in Belgio, ubi hoJiedum asservari as-

severat,ejusdem caput,

mauum dextram

qui eas in ecclesia Alaverdensi honorificentissime condi jussit, praescripto etiam festo, ad 13 Septembris quotannis celebrando. Juxta alios non supplicii tormentis, sed veneno perempta est Kethevane.

rem coagulatum,Theimurazo, totius Kachetiae jam potito, oblatas esse,

et cruo Karthliffi et

Cujus gesta
lus,

et

mortem
rex,

Imeritiae

scripto tradiderunt Arciet ipseraet Theimurazus

tam vincta quam

soluta oratione ; insuper Antonius, Ecclesise Iberseprimas. Omninoaliter rem narrat,Chardin,tom.Il,pag.U2 etseq., edl739;

praeterquem consulantur l)ChroniconIbericum, ed. Brosset, pag, 27 et seq. 2) Peysonell, pag. De Hiero37. 3j Muraviev, ad hunc diem. theo, qui obiitanno 1745, plura dicere non va-

Ilierolheut

Athonile.

cat. Cfr. Pater.

Ath. II. 156.

DIES XIV.
%o"nnis Ci.^^^^^^^^^
tynsrp"^^^^^^^^
ilfa..). S^Papice.mar(^or. Euck. KaL cum Sirm. Mg, Med. Serbia et Thaumalurs.. [Macaru. mon. S.meonis, archiep.

uxoris Theodosu Magni (Sirm. mart. (Neap.). t Placid^, imperatricis, (Mg.). Med. My.). tTheoclis, mart. (Mg.). tValenani

"^'ttFiam^

et

OBSERVANDA.
archtep. CPoh' nostri Joannis Chrysostomi, cffihcolas migravit intani Hoc namque die ad propter festum Crucis clvtus Eccleaiffi doctor; at 13 novembris. quo colitur a trknslatus est ad sunt, Russis. Bulgans Grfficis et qui eos imitati Papiasalibi vocatur Papas,nomine et Serbis' Notavimus tantum non persona diversus. hujus mensis quintam, commemorari addiem' nescio quanam auctoritate, a Muravievio, Joannem Rylensem, ac si eo die memonam S Ecclesiam eius celebrarent Bulgari, quorum tibi noillustraverat anachoreta eximius ecce

Celebratissimam hanc adorandae et vivificse Crucisfestivitatempluribus illustrare esset acintum agere. Haec itaque paucissima referam: imperatrice, fuisse Crucem a S.Helena, ventam anno anno 326. Exaltationis festum institutum,

Resurrectionis 3S5 quo Deo initiata fuit ecclesia dedicatio vero incidit in 13 Hierosylomitana ; duodeSeptembris Festum hoc, utpote unum e recoiitur insignioribus, praeter profestum, cim diei peroctointegrosdies. In officio liturgico concanon. a S. Cosma, hymnographo. canitur annunIn Horologio Pocajovensi
scriptus. tiatur optime his verbis

s Pa/H.

s.won.

Dormttio S. Fatrts

vum sanctum

inducit hodie, uon Bulgarum.sed

Serbum

ANNUS ECCLESIASTICUS
224,
DiBs

^nnnphn^ nedum

antistes,

vocan potest

....

si-

XV

etXVI
Sbptembris.

accipeseriem e

r
9

.us 7Jacobns; ^i^s sei EuSVs; H Uan.i


,

"^'"^^/s Arsenius 3 S. Sa5' 6 Eustas: Joannicius 'u' l^Drnier II 8


;

Afocariiu

Sabas III chiepiscoporum ult.mus ^^^,1;^ vm Fefell.t patriarchaab anno 1380.


;
;

10

N.codemus

^^

"evis

"'-- ^"^7- -,ecole in ^^^^^ ^^ ^ mortem oppetusse anno U, ^f\{'^'^^^ v i^n p. no, paterico jam d.cto, t.
.

'"tem"r jre'

l^^^Si^XZ eo

24 qXm 'cduTt le"bi?dv.x iste


die
;

Ne.

^loy...

at

Simeon

DIES XV.

rono.

Bx

varii.

br
Ldiviss.se
S.

" '"'' Tirp.T,te=:KiKf:,-9., ii".e.*


(Synax.)].

'''"

OBSERVAKDA.
Antiauam
S.

NiceUu

Vitam Nicet megalomartyns

S. Acaciut.

prbet ts^ au tem exercenda amplam -""ter.ein Blavonico idiomate 0"^"P^^-/^f, s Acafi^' tran lat.on s S. Acacu, lodie recolitur memor.a

S.

....... cuiusfest^^^^^^^^^^^

minime distinguendum tureo superiis relato, q"-! ^"^'"l^J^S- A,e.i,.ec aU, essf existimc- Sabbato, sequ.tur, _._ ^,,,.. cruci sacram prox.me nwn. Kiovienbris exaltatiE ecelebrantur in monaster.o K coi^muni officio sequentesmonach.reclus. AbravoCTVPtensi, Onesimus, S.soes et ham^ Alexiis, Helladius, de quo modo, ThTophilus, ab altcro Theophilo, His addend. sunt Joannrorsus dis inguendus. de quo ag.tur SesTnfans et alter Joannes, ejus uterin. ad d.em 29 VukTheophili,fratrig
:

Philothcuf,
patr. CP.

presbytero et thaumaego autem a Philotheo

286

2)

pag. 108. Eugenius. Descript. Laurse,

DIES XVI.
Ex Oilromi'
rano.

Bt variit.

marl. (Hor. arch, Polocensis et

[Bas.]. t Agathocharilalis et Sophiae fF.dei. Spei, v. marl. (Strm. Med.). t Marlini. pap^. (Sas. Men.), cleae, marl.

Leop)

OBSKRVAND.V.

S. EMpften*"

GC' Addiem Julii undecimam recolunt Euphe quod intercess.one ^; moriam miraculi
m.ie d firmandam fidem ^^^'"'^^'"^"''tXfes ..m "ff"^tj^;. tratum creditur; hodie vero coll.ge l.cet ex no tyrii ejus anniversarium.ut
.n ta passionis qute pr.Escrib.tur

me

.i,.sa.^.in^^5^estin^chri^J;

Bum. quamvis apud

OfJ-J^*,i ad Slrletum Ifgrat"'' eadein deceptus Snbbat.n.us Ti Julii; cujusauctoritate at.on.-

S:e\pa-tum.Vitame^^
Christanno.sanctpronepr^te,deden.ntB^^^^^

S.i

adno fmmerito contrarium asseruit in S Ludmilla, S avjbo l^Sfad hunc diem. Wencesla. av.a, bor. cnmitis pagani filia etS. principi gentili nupta .ngenBohemorum fratrem. DefbeSo. Methodium, S. CyriUi

vZ
li

tC"Po'loci^:SrvembVs,an^nol6.Z3 L.'

GRyECO-SLAVICUS.
a plebe illius civitatis crudeliter trucidatum, martyrii coronam promeruisse, constans est omnium historicorum testimonium. Evidenter
itaqueerravit editor Horologii Pocajovensis catholicus, qui postquam hodiernam festivitatem &nu\}nii&veT&th\s YeThisiEodem diecelebramus memoriam beati hieromartyris Josaphati, archiepiscopi Polocensis, continuo subdidit qui pro unioyie sanctae Ecclesiae in urhe Lithuaniae Vitebsco martyrium passus est anno
1623,rfie

225
i)m XVII
SEITlltini&.

jussit

sub praecepto a Ruthenis celebrari synodus Zamosciana, celebrata anno 1720; undefactum.ut ad 12 Novembris, martyrio ejus
praesenti

clarum, in recentioribus Ruthenorum catholico rum Fastis silentio prsetermittatur. A nobis illustrabitur die quo occubuit Cypriaui,metropolitae Kioviensis.meminimus ad 27 Maii inventionis corporis ejus anuiversarium hodie recolitur ejus obitus qui contigit anno 1406, ut fusius declarabitur in MemoriisSlavicis.

Cyprianu,
"|'".^'o"'en'*

secnnda Novembris. Festumipsius die

Meinoriae SSlavicae.
Cyprianus,
cui

patria

Ternobum,

Bulgarifie

priae etlitterarum studiis nonnihil vacaret.ideo


(si

urbs olim princeps, in metropolitam Kio" viensem & patriarcha Philotheo ordinatus, Kioviam venitanno 1377 ; ubi ab Alexio in coadjutorem assumptus fuit. Ut autem Alexius vita
functus
est,
ei

otium

esset) in

villa,

Goleniscevo nuncu;

pata, prope ibique,

Mosquam, libenter commorabatur media in solitudine degens, EccIesisB

regimini consulebat, episcopos et presbyteros


ordinabat, gregeraque
ter visitabat
;

in

regenda

ecclesia successit

suum

scriptis

frequen-

Cyprianus, anno 1380. Initio quidem habuit duos competitores, Pimenum et Dionysium ;
ast ubi
viffi

in

quibus orationem

et poeniteii-

tiam imprimis voluit commendatam


alia permulta,

Sunt et

hunc Vladimirus, Olgerdi

filius,

Kio-

quae adhuc supersunt, aut ab

dux, carcerimancipavit; illum vero

Deme-

ipso confecta, aut


alia, scripsit

manu

propria exarata. Inter

trius,

cognomento Tanaicus, Moscoviae dus, a


prsefuit

sede amovit, solus utrique Ecclesiae Kioviensi


et

Mosquensi

Cyprianus. Vir

fuisse

traditur illibatae vitse, divina sapiens, litteris

VitamS. Petri, decessoris suiceleberrimi, a quo Constantiuopoli sanatus fuerat, antequam peteret Mosquam. Insuper magnam codicum manuscriptorumcopiam iuRussiaminvexit,idcirco litterarum ecclesiasticarum instau-

instructissimus,in spiritualibus apprime versatus et doctriua ecclesiasticseque disciplinie studio plaue couspicuus.

rator merito appellandus. Verumeiiimvero hanc

Arduum

illud

negotium

regendi subditos, eosque christianam sapientiam ac timorem Dei docendi procurabatmulta constantia et fortitudine, In inobedientes, etiam episcopos, severe animadvertebat Ecclesise jura, a laicis usurpata, cum sancta libertate tuebatur. Ejus tempore Permienses ad
;

librorum scriptionem negotiorumque multitudicontinua oratione jugique novissimorum suorum meditatione temperabat. llorum sem-

nem

per memor, postquam in bonis operibus sese diu et diligenter exercuisset, ac venerandam

fidem couversi sunt opera Stephani episcopi, Cypriano amicissimi ; magnusque Lituanise

dux. Jagello, ad sacrum baptisma


Polonia.

regnum

Poiouise

vocatus,

suscepit anno 1386,

perpe-

senectutem attigisset, lethali morbo correptus est. Morti jam prosimuSjtestamentum exaravit, pietatis et humilitatis sensibus plenum,in quo scilicet benedictiooem omnibus fidelibus, veniamque ultimo impertiebat, veniam, si qua in re peccasset, vicissim ab eis petens iUud;

tua unione facta Lituaniae et Kutheniae

cum

que, ut supercorpus ejus geretur,


IIO^,

mortuum

publice le-

Ecclesiastico ritu ad meliorem for-

mandatum

voluit.

mam

cultum sanctorum Serborum atque festum, Occursus in Russia iutrodusit imaginis Deiparse dictum, instituit, 26 Augusti quotaunis celebrandum, in memoriam patriffi ab invasione Tartarorum ope hujus imaginis mirabiliter liberatae, anno 1395. Ut autem a negotiorum tumultu liber saluti prorevocato,
;

die 19

septembris,

Mortuus est auno postquam triginta

ferme annos Ecclesiam sibi concreditam rexisset. Corpus ejus translatum est in templum cathedrale Mosquae.auuo U72, die 27 maii, qua ideo colitur secuudo. Ita de eo Russi ; neque

omnino
facilis.

disseutit

Kulcinius,

nimium

forte

ci

Piolopus. 2) LiberGradualis, I, 807. 3} Dict. hislor., p. U7. i) Karamsin, t. V. p. 61 et cq. ti) Schevyrev t. III, p. 111) C}OperaSS. Palrum (russ.),an. 1848. t. I, p. 298-39(!. 7) Annal Novfe. I,!)l, Soi.h., I, 531. 8) Philarcl.. Ilist. Ecd. pag 57 Russ. l. H. 25, 42, 02, 8G, lOU, clc. 9) Kulanii Specimcn. p. 120. 10) Mararii. MeUopoIis Ru!.sicic periodus iransitorio,
1}

seq.

el seq.

iii

opere academico Uccnyia Zapiski,

t.

VII, pnrt.

I.

DIES XVII.
i
Assio SS. Chakalampi,Pantaleontis etsociobum (Ita Sis.

cum CP. Nan.Pg, Maz, Sirm. Mg.

SS. MM. Fidei,Spei, Charitatis et matrisearumSophiaefil/s^ i^ar. .^o^r. i?Mw. Tem.Man. Prol. Chil. Og, Pp. Cap. Men. Leop. Eor. cumGoth. Msq. Vind. Med. Sirm. Maz. Mg.). SS. MM. Euiampii el soc. [Ass, cum Hier.GP. CP, Flor. Nan. Pg).'^. Ayathochae, marl. {Prol. Mg.). S, Theodotiae, mart. [Prol Vers. Man, cum. Mg.). SS- centum el quinquagiota sex mart. [Men. Prol. cum Mg.). et Geminiaoi {Bas. Sirm. Med. t MM. Sophiffiet Irenes {Sirl. Med.) f MM. Luciae, viduae Maz.Sirl.Mg.), fMM. Maximi.Theodoli el Asclepiodotae {Mg.). f Pelei et Nili, epp. [Mg. Sirl.).
Vers.

Med,].

Man. cum Med. Sirm. Maz.

Heraclidis et Myronis, epp. Cypri {Sirm. (Neap.), Sirl,). j Simonis, fratris Domini
Paleruiulhii ct Heliae (Mg.).

MM

Med. Maz.Mg.

OBSERVANDA.
^:

^'''m.

'"**

Charalampius et Pantaleon seu Pantaleemon celebrantur seorsim unusquisque die sibipro-

prio, hic 27 Julii. ille 10 Februarii. Olim conjuncti colebantur Constantinopoli in aede ipsis dicata

UiEs

xviu

^t conjunctim
lius in

cum H""''^
^"
f"'^^'?,,^ ''l'"'".,.

eam

hod.ernum non

charalampium dic Eulampium,


f^''-

^''.''y^^f alu
i

^^"fi/j^pio,

qui colitur

Menologio et Prologo S anumerautur vero Grilcorum "' yio -'^,'^"'enLis quadraginta sex, et qui^'^"fj^tu^ et

"'tuMn

iSu^rin^st^SUrm^-^S^^ "^^'^^l^^^^J^^ljt^

^^V

passio ''"!?Ms^ftBum' notatur

i.em
;

P^^^C ^^^^^^''='"''""

'''' "'"''''"'"

"'

S. Thevdoiia*

DIES XVIU.
Kb
Oifromi-

rano.

uoriis.

(GP.), t Susannae,

mr

{Nan.)^

OBSEKVANDA.

S. Sifflcon,

Mebsambe

et Sa'"?'^^."-,

"Sns

Elizbari et

Martyi-ologio

a<118

tione

Simeoms cutn

'"1 in Ecclesia o -^n tempore 'Ihei' Iberorum. Forro Ao'^"""*.!"quo sermo fuit in o se reg.s, de niurazi 1, K-akhe'ia= ^^ ^^^^^ ejus "^ ^nis, eg n^ Kftl.eoms reginse.ej^ Zn Vita S. ^^^^ Pnrm.l>>

^ ^^^oli SeptembnNq"o ^o''

Menologus Mos-

quensis ad 27 AP"!J;' ^"

>. Kutneniii,

moratiorjusapudGrffCOsNav p wj. __ eorngitur '^"^^^^^^ * et ubi in muUis [^ ^gtron ^ ut p^^^ Eumenius, non Goamensts.
mirano, srd Gortynens.s festum ^^^j^.^r.'^^^^^^^^ S. Cyri\lo, cujus in ThebHide. .^^'P"l^"^^"
ep^sco^^^^^^^

siavosque hodiernos, 1

quando "'"'""''^'^"Y'* ' t patriam suam ?um jugo P^^'''^'^'";.!'^. o TS"-a'-''^i'''"


liberaret
B''''''''"t L'Tus in Kal^het.am principum genere P\?'^"^4"^^ efchalvam,

ep.

Gortym-

communem P^^^'"%i? "uW^.m adv^ersum nepotem ejub, ^* ''^f '" ,.pf.prtarent, excitadecerta.en
hostem Christiani nom.nis itaque ''"5^'' vit. Coacto
.

miracuatinsifTD itus. ia''^[' in i '

lorum fama in vivis et POf^^^^;[^^^^ nue thaumaturgi oognomine 'd^^J^^ --MarmorNeapolitanum solum e>t.
S.
17iorrias,

^.f^^^^^^^^^

;'untTngentique

""Aq
i

apott.

'.otiaTmentiolThon.^,apostoli.aaim^^^^^^ apua aiiu , < luUi et 21 Decembris iirodit estnota passtoms Xosque Ob^ervatu digna marmor siquidem de die mart)

inTatarorum <^rP""',<=\^" '"'rdrag.-^ta hoaffl.gunt P^^ clade hostera Rc aecen,,num millibus, ''\ff7:; x Chah-AbFersaruiu
aclus Dta in furorem

S[, r
,

C:U.

clBdis

aucto.s

pr^^^^^^^^

Vakhtango

IV, Kartbliffi r ^

U..
secesserant.

Juam

prfert

GR^CO-SLAVICUS.
secesseranl. Obtemperavit ille mandato, comprehensosque in Persiam raisit, unde ad snlta-

227
DiisXIX
Sbptkmdri.

num ArdaUmensem,

in Kakhetia morantem, pergerejubeotur, capitali sententia, ni ad Mahumeti placita accederent, damnandi. Sistuntur itaque coram eultano Ardalamensi; a quo quum nuUis bonorum promissis a Christi fide abduci

ultimo supplicio plexi. Et quidem Elizbarus et Chalva g-Iadio occubuerunt; Bidzina vero i>edibus manibusque articulatim amputatis scissoque ventre, tandem lancea confossus expiravit, die 18 Septembris. Quorum corpora in raonasterio S. Michaelis Icortensi deinceps honorifice condita sunt ; capita vero a Latinis et Ar-

potuissent. prirao

siti et

fame

tentati suut,

tum

menis ablata.

DIES
Ek 0$iromi'

XIX.
SS. maut. Tkophimi, Dorimedojjtis kt Sab-

"PassioS Suzann^. MAaxYKis

('C/7.

5irw. A/oO-Et

varii.

cumHier. OP. Pg. Gotk, thiniMst. Tern. Par. Zogr. Rum. Chil. Prol Eor. Man. Men. etc. Med.Kal.). Flor.Vind. Msq. Sirm.Mg. . ^ o ^ Sirm.). S, /osimi, erem. et SS MM Tiniolhe-i, ep. Gazensis, Agapii el Theclae (Prol. cum Galiciensis). Tlieodon, pnnmart (Man. Kal. Prol). Michaelis, ducis TcherDigoviie (Prolog. Constaolmi (Pp. Ustav. Man. KaL ejus, Davidis el cipis jaroslavia el Smoleosci, el Qliorum Benevenlani, el soc bosuet Arcadii ep. Novgorodise (Hag.). SS. MM. Januarii, ep. Prol ) Theosli et Desiderii, clericorum (Kal. ProU Ganlioli, Eulychii, Acustii,

Procli,'

diaconomm,

'"+ MM.^pE*Nllf Pa^


metriiet Elizabelh
('//yO-

Dii,

Heli^ (Sirm, Med. Maz.). t Nicandri, abb.

Petri,
.

De-

OBSEBVANDA.
S Suzanna occurrit solummodo in sequens ranoet in Typico Chilandariensi, ubi
Ostromi:

*).

Snztinna.

*j.

Zotitum.

Theodorut.
Jaroflav. dux.

typica additur uotula Hanc sanctam plurima In Nan. prodit die prfficedenomittere solent est ad b in aliis postridie. De ea actum ti Zosimus recurrit ad diem 4 Januani Junii De simul cum S. Athanasio, commentarisio. vita et gestis vide Memonas SlaviTheodori diem 5 Martii, quo cas et insuper adnotata ad translatio ejus corporis. In Typico celebratur Petropolitanse refertur seu Ustavo ssec. xv bibl. sit obisolus,omi9sistiUis. etquod prfsensdies

sequentis,quodaliquandou8uvenit,fui8setransProlog-us Galiciensis, anno 1518 exaralatospi uierat S. Mitus, solus est, ni fallor, qui hodie

\.

MichiuU

chaelem

cffiteros prodit postridie.

Tchernieroviffl ; nam apud goviM, SS. MM. Trophimo, Theodartu, Sabatio et Dorymedonti addi soient in Fastis dax Jaroiladux Jaroslavise, cum recentiorlbusTheodorus,
,

d\tx Tcherni'

ducem

filiis

Davide et Constantino, de quibua obiplura docebunt Memoriffi. Hodie recolitur ut patet tus Theodori, anno 1299 vita defuncti, ex sequenti Conlacio, quod ex Anthologio suo
suis
,

VtJr,

SS. Timu-

ihem, Agn/xii et Ihecla.


'

tus ejus anniversarius. Ae:apio et Thecla vulgo


-

De

agunt

SS^, ^T^o^!^: Fasti. ad 19 Au-

descripsit Kulciuski : Ut magnus sol compar omnes ruisti in Ecclesia Christi, illuminans

docirinse radiis
ficienti,

auctor est Assemanus. o-usti id perperam exceActie'chaldaici8 innixus, omni quidem utpote ab Eusebio Caesanensi, ntione raajoribus, conscnptis. auctore accuratissimo et coaequali, iila fuerunt eorum martynum Jam vero Acta vigesima prima Maii, anno persecufieri,

aureo animse tuse scijpho donum curationum, easdem propinas in(hgentit?us, hodierna obitus tui die o beate Theodore ; nunc ergo pro nobis ommbus Christumora, sxs decus ut donet veniam delictorum, quum
,

hauriens vero a fonieinde'

304 Praeterea, etsi Kalendana recte conSlavicaS. Theclam cura S. Timotheo tamen, dum S. A&apmm iungant; falluntur mortis iodem die, eoderaque quo S Thecla perhibent. Nam Agapius, ut ffenere aifectura nonnis- duobus ab ex Actis Chaldaicis apparet, Theclffi annis. die 20 Novemobitu Timothei et sequenti vero die bris, Cffisarese feris objectus, datus, coronara obtmuit. Ita pnBceps in mare Wraanus, Act. Orient., II, 183. Cur igitur prorsus latet hodie recolantur in Prologo. me similem diera raensis nisi dicas e 19 Augusti in
ris

contig-isse tionis Diocletiani

secundo ineunte, serffivulgaGraeca et

at gloria monachorum. Ita Anthologrium estinHorologioPocajoviensi nihil horura legere Marraor Neapolitanum solms recentiore. turmffl Januarii mentionem facit, utpote totius Mosantesiguani. Anurius, proraore, Prolng^ corruptela est Januani, ae Quensis raanifesta Arcadioalusquo aotum est ad 21 Aprilis. NovgorodiiE dictum est ad 10 que prffisulibus Uctoyebruarii et iterura serrao redibit ad 4 in quo'conjunctira solent corameraoran bris Arcadius seorsim, Fastis Hodie vero recolitur ejus anniversaeo quod presens dies sit mortis
et
;

SS. Januariu*
el loct

-De

Arcaditu 9p.
Novgorodi*.

rius.

Memoriae
theodorus,

Slavicae.
annuente patriarcha CPoIitano. redux, summa omnium castris Tartarorum antiquaram est oratulatione regno potitus civibus comraissarum contra se a
,

Juroslaviam a

^heodorus, cognomento Niger,

patre Kosti-

David

et

Comtanlinm

slao natus, Mozaisci priraum,

tum

Jarosla-

viiB et

Smolensci

regnabat cum

titulo ducis.

Ab

Christum ejusque matrera iniquitate servavit umavit, seseque ab omni troparium A )uvendiligenter. Hinc sequens
infantia
:

fideliter

iniuriarum

immeraor. Pietatem rebus demonstravit. et teraplum

S.

magis quam verbifl Michaelis almque

cordedtltgentes, iute vesira Christum ex toto ejus et justificationes custodiegregie tegem dono didati, custis ei idcirco miraculorum Theodore,Davtd effunditis^o sancti

potissimura intentus, plura erigi curavit, in id


in ditione sua floreret. ut christiana religio seneanno 1299, quum ad summam Taudem esset, pervenisset et morti proximus

ctutem

rationes Tanto coramiserationis sensu et Constantine. commotus est. ut paerffa pauperes et orphanos
ter eorura

permutavit; regium habitum cum monastico susceptum schem* poet et mox. quarto nempe
die,

pnore vulgo appellaretur. Mortua genuerat, alei Michaelem uxore Maria, quffl filiam, chnstiano teram duxit, Mengu-Temiri quod matrimonium contraxit nomineAnnara; Octobris Tomus XI,

hac vita miqui erat 19 septembris, ex Tranain monasteno gravit sepnhusque est deinceps appoaiti sunt figurationis. Eidem secundo thoro tilii. David et Constantinus, e
83

Quorum

ANPJUS ECCLESIASTICUS
iiRo ^pnprta in ecclesiam

rx\^
SiiTEMOB.*.

:;,!.u="atrraC;r;:n,^^
g njartii;

quo translationisanniveraaria .e.oria.ecoUtur.


sicut et 22 Junii,

quamobrem eo

die festum agitur;


h. d, 2, L.b.

Meoo.. rro.0,. Dicl. hBg pag- 277.

C.

1 ,

Verl ad

G.dualis,

F,

Eccl. Russ,, pog. 39.-*05. 3) PbiUret., Hist.

II,

pag. 23. .)

Bx
Bx

Ottromi-

rano.
variis.

Tueopisti et Agapii, filiobum (lia THEOPI^T^.^^tJS^^J^I^ MAimWS, To.nt.TBT*' wns rxoBTS, et JJf^f^.M^.)onn cum Bas. Neap. CP. Hier. GP. iy-J^o^"- YTi,eodori eius aulici rP^oi. Pp. Kal. Man. m^^j;; T'; el mart ^ Michaelis, princip. Tchern,sov,ens,s ^^^^^,^1, presb"^ (Prol. curr. r ^s. ri i^^yo.
iSS.O

P,.
SS
EUSTATU.I,

DIES

XX.

Men.). Hilanonis,

mon

et marl.

{Atn.).

3irm.Mg.Med.).

Jona^.

pronheta

rffo^/i.).

i Marlini, papjB,

ep. (Mg.). t Joannis /Egyplii fi^^

OBSERVANDA.
S.

EuBtathiM,

Uicfuiett

dux

Tchernigovientit.

cognoEustathius, martyr celeberrimus, Kal. marprffifert hodie mentum P^acto, signatur pa^sjo, moreo Neapolitano,ubi insuper Mst. Apud Latmos audit Eustaut in Ostrf et baptismum apchius Cujus uxorTatiana post Theopiste; ac proinde omnmo dipellata fuit celebratur ad versa est a S. Tatiana quae EucboTatianae nomine prodit Januarii. Sub Ephemeridibus Papebrochu et logio Serbico, in Placids Acta, Tabulis Capponianis. S.Eustathu /a&M/o5a,citatjamNestor annahsta alioquiu miranempesectaMartyrio SS. Borisi etGlebi In opere singulan de Diis tiiutur vulg-us. auo de sanctis larihus orbis christiani, in
S

nenere cruciaius

semper in ore versans illa verba palmam adesum, christianus sum, martyrn Septembrts circa ntus est Kiovix, die 20

deinde iruncaius captte, : Chnstianus

Quum S. Jonse noraen occurrat Slavicee publici solo cod. Saxo-Gothano, quem hodie in nonnisi juris fecit Matthfeus, caeteris omnibus credere, postridie illud referentibus, pronus sum potms, quam id incuria amanuensis accidisse industria fuisse positum. Hilarionem, neo-

annum

1235. Accuratiusremtradent

Memori^
s. Joiuw.^ro ^/,6^.

BilarionAlhoniCts.

maximareanorum, provinciarum, urhium auctore. patronis agitur, Antonio Macedo rum


hffic
:

ex martyrem, commemorat auctor Paterici Montis Atho, tom. II, pag. 250, ejusqufe mortem, quam apad expiandum apostasiae scelus sponte sua sese petiit, modumque quo ad illam obeundam
in

ex leguntur de Michaele Tchemigoviensi, Kojalovicio, ni fallor, accepta Sanctus Alberto BaMichael, dux Czernihoviensis, niartyr, a ScythiB, Russix tjjranno, Russisque tejo aposiatis. tanium scelus exchristiana

Monte Atho paraverat, plunbus enarrat. Nota sunt haec omnia lectori ex eis quae de simitradidi libus Montis Atho pseudomartyribus semeL Quare sufficiet addere, Hilarionem non
die 20 seffladio occubuisse Constantinopoh, culptembris, anno 1804, ; prsesertim quum ejus

Me

probrare ausus, vario

primum tormeniorum

tus

sit

prorsus nuUus,

nedum

incertus.

i^emoriae Slavicae.
Btichaet

Tchernifjovix

anno T-jassus est Michael, sub impio Hatto, cum Theodoro, aulico suo. Erat X^1046, simul
a te* porro Vsevolodi cognomento Rubri fiUus,

viensi,

diw et martyr.

suo nepote. lUuc quum advenisset, quam per non prius ad Battum admissus est, transiret et solem utmos invaluerat,
,

Dominum Nostrum ejusque Masanctissimam singulariter piuK. Postquam trem


neris annis in
Perejaslaviffi

primum, tum Kioviae et Novgorotandem Tcliernigoviam regendam diae sedisset, mansuetuaccepit anno 1225. Ob religionem, esimiam charitatem erga pauperesDeo dinem,
hominibus carus videbatur et soUs MongograUs, qui ea tempestate universam Kussiam invisus vissimo jugo opprimebant, maxime
et

iguem, christianus aUque idola adoraret. Verum promissis eo neque princeps neque minis christiana adigi potuit, sanguinem pro fide asserens. A sicanis se Ubentissime fusurum cffisus est itaque comprehensus, crudelissime tandem a quodam pedibusque conculcatus, ac
capite truncatus fuit apostata Domonte divulso. reUquo corpore in partes a barbaris est Theodorus. UtriusSimiUter morti traditus et Theodori que corpus MichaeUs sciUcet prius, tum Mosquam delatum,
, ,

Uberationi promovendffi seKioviffi, dulo incumbebat, tum praesertim quia ubi dominubatur ipse, Chani leg-ati fuerant Asiaoccisi. Igitur a Chano accersitus, in iter

tum quia

patrise

Tcheruigoviam nominibus sacra, conditum in ecclesia, eorum februarii; unde ea die aUerum est die

ticum scse dedit Michael, accepta prius sacer-

doUs benedictione
aibi

comitante Theodoro amicissimo, nec non et Boriso, duce Rosto,

et

celebratur. De S.Euen eorum honorem festum MichaeUs fiUa, vide quie dicta sunt phrosyna,

ad 25 Septembris.
.

IV. pDg. 31-55. G) Plular., Uist. Eccl. IWss. 20-225.


;in,

l.

II,

et 7^. 7) Kaleua. au n. a

,1-

DIES XXI.
tc Ottromi~

rano.

Bx

varii$.

maut. et ep. Cvpw (Rum. Prol.Kal.cum Bas.Neap. martybis Perg^ .n Pampbi S.MEON.s,coGN.m DoM.Ni. Et DED.CAT.0 S.Kenn^. Et S.TnEODOw, Et S iiA (Mst. Rum. cum Bas. Sirm. Maz. Med). (^org. PnnHrati aposi. (Zora. cum Bas. Med. Maz. Mg,). S. Condrati, anost S. Meletii. episc. Cypri (Prol. Kal.

Passio

S. Isaacii,

Maz. Mg-Med-^ 5irm.).

GRiECO.SLAVICUS.

229
Dics
irr

Men, ProL Man, Tern. ChiL Pp^ )g, Cap. HoroL Leop. KaL cum Hier. GP, Bas.Vind. Pg. Flor. Msq. Nan. Med. Maz, Mg.). S. Jonae, proph. fPar, cum Msq. Sirm. Mg). S. Jonae Sabailae (ProL cum Mg. Sirm. Med.]. S. Prisci, marl. (Men. KaL ProL cum Bas. Sirm. Maz. Mg. Med). S. Eusebii, mart. (Men. KaL ProL cum Mg.). SS. marl. Hypatii et Andreae (Men. KaL). Demetrii, metrop. Rostoviensis (KaL Prol ).
et fratrum Eusebii, Nestabi et Zenonis (Mg. Sirm.), I Bassae, Tyrensis, mr. (Sirm.). t MM. SS. Deiparse io veteri Petra (Nan.). t Qualuor martyrum sub Maximiano j^iW^. t Dedicatio SirL).

XXII
XXIIl
DRIS.

SlPTBM

OBSERVANDA.
s.f$aci\u.

S. leaacio, jungitur in

S. simeon.

S.

Mwttos.

antiqui Fasti referunt, adPrologo, Kal. et in Menologio Basilii Meletius, etiam episcopus et martyr De Simeone diximus supra, ad 13 et 18 hujus. Aiibi quoque relatus est S. Menuas, cujus meminit hodie solum Ostromiranum. Celebra-

quem

celebratur inventio ejus corporis quse contigit Priscus cum sociis martyrii referannol752. tur in Ostrom. die sequenti; in Neap. prodit

*'

'"*""

conjunctim
S.

cum S. Phoca, etiam postridie. ^^""J*" Jonas, Sabaita, id est monasterii S. Sabfle fuit S. TheoHierosolymitani alumuus, pater
j.
'

s.

Condratm.

autem festum anniversarium ejus ecclesiae, quam in ejus nomine excitaverat CPoli Constantinus, imperator; et de qua pluribus agit Cangius, 1. IV, p. 128. Fallitur tamen vir doctissimus aiens S, Mennse festum agi 10 Decembris; nam praecipua S. Mennae eolemnitas celebraDe S. Condrato passim jm- \\ Novembris.
tur

additur
Demeiriue.ep.

nmmiemit.

coUectoris Demetrii Vitam dabimus in Memoobiit, Hodie riis Slavicis, ad 23 Octobris, qua

Quadratus. Insignis Menaeorum Slavicorum


:

qui in Magnesia

Latinis yocatur

phania hymnographi; simul cum Jona proEusebium et Priscum SS. ic6iiw pheta redibit postridie. etPritcm. conjunctos profert Menologium Mosquense alius Eusebius oum Nestabo et Zenone consignatus est in Sirm .et in Menaeis Graecis excusis an idem sit uterque, inquirere supersedeo. In Ostromirano S. Priscus uominatur primo loco ^^ ^f^rtwtt postridie, una cum SS. Martino et Nicolao. ^^ ^^^^ Apud Sirletum habetur Sanctorum sex mar- ^^^.^^ iyrum saielliium Maximiani, imperatoris.

Quatuor tantum numerantur

in Menaeis.

DIES XXII.
Ex Ostromirnno.

Ex

varii.

Passio SS. martyrum Prisci, SxrL). Flor. mmnescum Bas. Neap. CP Hier. GP. Nan. Goth Vtnd. Msq. Jon^. Sirm MazMg. Tern ^ prophot^ r^um. KaL cum Sirm. Mg.). S. rpLcr,ClulaDrrM.n. ProL (RumHor.).
Nan.Vind. Flor.). Prol Men. KaL Cap. Eph. Leop. cum Bas.

Martini et NinoLAi

(cumNeapJirm

Mg.).^^TS Phoc.e^;Jartyris

S. Jona3, ^rcshyien [Cosmffi, Maz.). S. Condrali (Par.). S. Petn, telonari. (Men. KaL). Man KaL cum Bas. Nan. Palxoiogo passorum Zographi, sub Manuele eremit Athonita, et monachorum mouasieri

^^^islacii, mart. (Mg.). t Drusillce, Mg.]. t Sergii, papae (^^9')'

filise

Trajani et quinquc

muUerum canonicarum

(Sirm.

OBSERVANDA.
SS. PriscH$
tor.

in Fastis praecedentis, in Menologio Basilii Grsecis diei Mosquensis et Sirletiano ; de eo item Menologus fontibus, ad eumdem diem, et ex Graecorum in Baronius ad 20. ac si eo die relatus fuisset Graecorum, id est Sirletiano, unde

Prisci

nomen offendimus jam

xime elapsum. Utrumque jungunt Kalendana


recentiora aeque ac antiqua.
;

Horum occasioae et de de Jona Mosquensi scripsit Papebrochius AssemJimis, alio Jona, Gluzna cognominato,
Kulcinium secutus; jamvero nnllara sirailitudinem cum Jona schismatico habere sanctum prophetam aut Sabaitam cognominem, nemo sanctos uon videt; Jonam autem Gleznam mter
a _ Petrum telonarium nuspiam

Menologio

Grsecos sanctos passim in

suum Martyrologium

S.

Phocas

nota pasinvexit. Hodie iterum occurrit, eum et Kalend. marmoreo, sionis in cod.Ostromirano etquidem hic cum S. Phoca, illic vero cum SS. nullum Martino et Nicolao, quamvis ex Actis Memartyrii sui socium habuisse videatur. In mosquensi perperara jung-itur cum S. nologio Eusebio,martyre. Duos sanctos martyres Phoreferunt hodierni Fasti, cse nomine episcopum Synopes alterum, alterum olitorem. actum est 22 Julii, qui est trausladistinctos

hanc preterquaminMeDologioMosquensi,ubi diem Vita S. Joannis exstat sancti hujus encomium.ex depromptum. Idem legitur Eleemosynarii
reperi ad

nemine,

nisi a

Kulciuio, recenseri, dixi alibi.


S.

Petms -

lonarm^.

quidem
tius
et

uterque.

De pnore

hodie agunt tionis ejusanniversarius; et iterum hortulano, pleraque Kalendaria. De 1'hoca

causa poin Prologo, at aedificationis sanctorum ad instar conciouum, quffi lloeucomiis ibidem passim interseruntur. Bulgaria ruiiCosmas, seculo deciraoquarto, ex Zograplu oriundus qui juvenis in raonasterinm

Httes.

s.Jmna.uterie.

etiam Synope oriundo, copiosum encommm auctore quem xuit MenologusMosquensis,tacito apparet, etiamsi sedulo exAeterium esse satis supra puncta sint quaecunque in textu graeco exaggerantur. Solet ille a navig-antiveritatem Valdc distJnctus cst S. Jonas bu8 iuvocari. Iheopnapropheta a S. Jona, presbytero et t^S. Theodori Grapti parente: nis tiymnographi ac prode quo agit Prologus Mosquensis ad diem
te-

in soliAthonicum clam parentibus venit; une vicinam secedens, eremiticam vitam tudinem qum obtigit22septemdeffit ad mortem usque,

br^s

258
fi-na.

meodem de prjetensis martyribus, qui combusti fuisse narrantur, sub monasterio igne Manuele imperatore, dixi ad 4 Januarii.
dum
sit

anno ia23, teste Paterico Athonicit. 1, p. seni indiubi multa narrantur lectons adeoque hic praetermissn, Quid sentien-

DIES
rono.

XXIII.

Bx

variit.

...

ANNUS ECCLESUSTICUS

'

rPrnl Kal Menol.

cum

Bas. Med. Sirm.

Mg.

Sirl.).

B.

M. V,

'''Sii SJVTr"sl?*irt.
Med, Mg.).

seu Eusebii. confes. r^.Vm. r5.>m.). t Eusebiot

Ma,-

observa:nda.
<^odd Ostromirani et Na n. Notatu digna est lectio in qmbus solib annunAasemaniani glagolitici, ob ratio-

tissime illustrantem tom.

IV Julii,

a pag. 701

^'

'"-

S
die

i^^iTNovusannus. Jam quamnam non autem aUi verbi nem 8 affi^itur huic diei, quoidfienma-

Iraidem. martyrem Alexandrinam, retullmusad 5 Martii et iterum coramemoratur hoc Menologio Basilii. Fallitur Baro;

prseunte

causa diei primffi Septembris. adnoxreioMveniebat? id ignorare se fatetur anonyKal. Ostromiranum auctor tationumin constat nempe est mu8, Atratio in promptu
:

nius
bris,

aiens de ea agere Graecos ad

2^2

beptem-

qua eam

inscripsit in suo Martyrologio.

In Menoloffio Basilii notatur


s^nctis Polyxena
discipulis. ut
et

ceWamen.
,

De

^"if-Poiyxem

Xantippa

Apostolorum

'-^--^p.

tripliccm distingui vulgo tanam. quse a kalendis septembns

mdictionem

tFoU-

incipit;

ab vni Cesaream seu Constautimanam, qu xxiv Septembns Ponkalendas Octobris seu kalendis Januatificiam sive Komanam, quae a itaque secundam conrii progreditur. Harum qu.seanConfliffnavit Greg-orius amanuensis; Septembns .ncboata gttntini temporibus a xxiv suppetunt, sit.nondum satis idonea argumenta doctr. Temp. 1. xi^cap^ teste Petavio nostro (De nonnuUos populos 41) Idem adnotavit. apud fuisse in viii kalendas initium anniconjectum hanc quibusdam, ut Octobris. imo indictionem videriConstantinopolitano pnorem. Ue
;

passim vocantur in Fastis, leganpraeBollandiani tur oportet quae adnotarunt ^3 Septembris pag. 535 et termissis ad Februarii. Quorum sumvita S. Onesimi ad 16

ma

haecest

Xantippam
;

et

Polyxenam. quibus
forsan exstitisse,

adiungiturRebecca,

nunquam

in fastos vero et in marnedum maximeatvrologia migrasse ex actis graecis,


fuisse cultas

recentions vi consarbulosis atque ab auctore imitatus esse videcinatis, qui S. Theclae acta Latinorum Fasiis prorsus esse tur- in vetustis ante seculum deoiiirnotas, uti et in Grsecis Rebeccam tacent Fasti Slavici mum. Cffiterum
tacet

Bedffi

conceptio
s. Joanni

Pr.cnnon,.

soloOstromirano, omuibusKalendariis. excepto locum obtinet. plura disserere superprimum veliro, vacaneum foret. Illud unice observatum veneapud Griecos aliosque Orientales in eam diem. apud Occidentales ratione esse adbanc legantur apud vero ad 24 Septembris Csetera poti.ssimum apud Morcellium.Florentinium,et accuraPapebrochium, omnia quse huc spectant

Conceptione S. Joannis

^^;'^^""; ^';',^^i'

quoque Versinskius, quamvis ad eosdem russura. actorum censores remittat lectorem apparuisse fertur anno B. M. Mirozensis iraago

fl.

W. Miro/cfdim,

jRiiifS

sito. Ex ad Miroz^am fluvium prope Pscoviam pestifera quo autem hffic civitas ejus ope a lue estin honoliberata fuit anno 1567, institutum rem ejus festura, atque officio proprio distinest ctum, quod anno 1666 in Menffiis iDsertum Septerabris. et hactenus cani solet quotannis

monasterio Salvatons, 1198, atque asservatur in

DIES XXIV.
Bx
OMiromi
rano.

Bx variit^

micBndH?vent;s,
t Anlonii Junioris,

pr.ncpe monaCu (Hag.).} (Hag.Kal. Vers.). Galaction.s, e. ep Monembasiae {Taur.).


;rea>hce

OBSERVANDA.
S. Therla.

colunt hodie Graeci S Theclam, raartyrem, quibus consonant Bas., CFoliiuxta ac Slavi, nota pastanum et Neap.ln eisdem prffimittitur fecerunt codd. Ostr. Mst. sionis, quam suam Kum et Assem., e Slavicis auliquissirai. In

tur

reffeSerbise,

Simon a Stephano. ^;^'^'''" -''^' quemPrimocoronaturavulgonun. coronaregia cupant, eo quod primus omnium
alius est hic

- Non

quam ab Honorio

Mst

praeterea

nuncupatur protomartyr, imo


:

papa.impetraverat, fuerit declarabunt Memonse raodo cinctus ut fusius perperam dand^. Huic diem 14 Septembris
III,

cujus acavostolus in Assemanianoglagrolitico, passio S- protomartyris et cipe ista verba eadem nota passioavostoli Thecl^. In Neapol. insculpta est ad 22 Augusti. Acta nis iterura fabulas Menoloffio Mosquensi excusa, multas dicanlicet Patrum testimonio niti

assignavitMuraviev,utdictum est eo die. Dp Nicandro et Galactione plura docebunt MeSorSvlc^quffi sequuut^ur. - S, Antouium titulo ex episcopum Monembasiae retuh
,

N.^^r.
Gaiacuo.
s.

An.n,u.

420. Bibl, Taurin., tom. I, pag.

contiuent,

Meinoriae Slavicae.
S. Stephanus
aeit

Stmon.

Montem Athosecessurus S. SteNemania.magnus jupanus Serbise, i\phanu8 prsefilium 8uum Stephanum regno prffiposuit,
A

nno 1195.

in

Romanse Ecper consideramus in vestigia memori^ pater meus clesi^, sicut bonw Roman^ Ecclesix sanctee et preeceptum
semper custodire.
ep. 177.) Scripsit

sentibus prKcipuis ex clero et magistratu, at-

que etiam conjuge sua et altero filio Vulcauo, cui Dalmatiam et Diocletiam tradiderat regendam. Porro quo animo erga sedem apostolicam comparatus fuerit novus megajupauus, aperte testatur ejus epistola, ad Innocentium papam III anno 1199 data; in qua postquam sumraum pontificem tanquam caput totius Ecclesise et

autem celebratam synodum, Diocle eodem anno


universa qua, canone sexto, Serbia
Ecclesiara

(Innoc.-Ill, regest. lib. ii, hffic Stephanus post


;

in

Romanam ecclesiarum matrem et omnium


et

magistram agnoscit

profitetur

subscn-

At bente Serbiensi episcopo Theodoro. exarserunt fratres principes lugenda inter


dissidia et bella.

mox

patrem suum spiritualem est reveritu, fatetur apertissime, se in hac exhibenda reverentia patvis sui exempla imitari iVas, iuquit, sem:

quorum causam.

nemine

Quidem proditara, suspicari potius. Stephanum mare licet. lllud constat

quam amrpost,

quam

GR^CO-SLAVICUS.

231

quam Vulcanum regno Dalmati abeodem ditionibus suis exutum


exteras
oras

dejeciaset.

fuiase et in

ejectum anno 1202. Emerioo. Hunffaria rege, auxilium fratri praebente. Confugit Stephanua ad Oalo Joannis, regis Bulgariae prffisidium, ejusque ope in solio suo
restitutus
aoilicet
est,

ac

deinde

etiam.

sequestro

Sabba,
;

cum

fratre

suo

Vulcano

pacem

perin'qua quo S. Sabbas corBtiterunt Nam anno 1208, Studenitnus S Simeonis patris aui Cbilandario uterque frater ad venerandas sam transtulit. occurrisse natris reliquias in oppide Chvostno Alia quoque bella gessit Stepbanus perhibetur
iniit

deinceps

firmiter

benedictum diadema mitteret, quoverus lUe sm. divinarum legum factor henediceretur et coronaretur, atque jam hic in terris glorificaretur,antequamillucesceretmagnusiUedtes {iTemendi}iidici\), Etallatum est benedtctum diadema in patriamejus ; quo accepto, glortficavit anlistes benefactorem suum pro omnibussibidatis.Arcessitoquefratresuoorthodoxo, magno jupano Kyr-Stephano, in ma' gnam archiepiscopi sedem Jidicensem, in monasterio, quod ipsemet (Stephanus) excita' verat, solita pervigilia nocturna celebravtt

sanctissimusKyr-SabbaMjmnos sacros cum


altari cordis corde contrito victimisque Deo offerens. Mane vero xnier sacra, post

cumAndrea,rege
ffarorum duce
chii nrincipe,
(^Poli

Hungariffi, cum cum Michaele quodam, Dyraet cum Henrico Philandro, qui
Borila, Bulpluri-

magnum exodum,sacrum diadema m manus

mum
.

wrhu
Tnum

imnerabat In quibus omnibua adjutus fuit a fratre suo S. Sabba. ut in us sancti antistitis fuaius narratur.
peratitit

suas accepit, et pii fratrtssutcaptttimposuit atque SpiriiusSanctigratiainregnumunxit, ut deinde Dominus Rex vocaretur, et ut omnes tres illi Chrtst^ cooperatores a Deocoro-

In dign tate magni jupani auoad V xit VulL^^


1222.

Stephanus,

nam

olim acceptur^ ^^<7>/^^-^^"--H^ I^o"^^i^""^' ^egnav.t S Stephanus ad annum


1228, fratrissui
et
S.

Tunc

nim coronam

regiam,

Sabba. consUus, orat.on.bu

nuam 01 m ^b nuam Emerici

Innocentio lU expetierat, sed artificio amiserat et ipsemet VukanurJg e tulerat, ab Honorio III iterum Rex primocoronatus ivit et impetravit cogn^minatus. Coronationia rea vulgo

Lp

nX

C?s

SLS WraPhua
suis

teatis

uculenTissimua eat Dometianus.


et

bonua S. Sabbm Sabb^. nondum Diograpnus sequent.a: Et elegU (S. Sabtypis edita, narrat dtsc^puUs bas, tuuc jam arch.ep.acopus,) de
cJl^^^^^^^^^^^^
,

qui in Vita lu

S.

exemplo jugiter eruditus et adjutus, a que veluti in timore et amore Dei, ut olim parens, Tandem extrema approradicatua et infixus. ut ad pinquare sentiens, sanctum -tistitem enixe rogavit verum, quantumae properaret. tameu jam vita via properasset ille, regem reperit. Qui tamen rex. ejus preo^functum ad vitam revocatus, magno schemate
;

bus,

indutus eat '^du*"^


^^'

et saoratissimo
.

corpore et san-

unum reverendiss.mum eptscopumMe-

^^'^ "^'"J^f^" ^^P\^^"^


d.e

j^^^ christi refectus. in ii,,i^e obdormivit f^^^^i,


.

thodium, eumque

ad gloHosissimosaposlolosPetrumetPaulumalgue ad magnum horum sanctorum coha^redem papam magni romam^mpert^ dechtquedoet xlh paa. eorum sanctitate condjgna ; u
;

desM Romam

i^^ f,t, q^a et coli^i ^;P'^^;'\^'^^^i^^^ \^, ;,^ti 3,o in

^-^/J^j e c Stud>-

^.

^^^,
est
;

poLodum
p^^^^ ^^
ubi an
fil.os

in ec-

ff^'''^^,^,^,

^^^^^ hodiedum

triam suam invicem bened^cant, atque orthodoxum principem patrx^e su^ coronare dt-

f^^^^^^^^m. jac^at ^c rt"m. Qaatuo ^ P^-*""^^

reliquit S Ste-

gnentur. Scripsit et epislolam ad magnum sanctorum et gloriosorum apostolorum sucgraha cessorem, papam, eumque de ms^brl qua ipsemet a Deo coronatus fuerat archiepiscopoliscilicetdigaitate).rerfd.rfta..W.orm.

'^ ni^,, '[.^f^^^Z^JZM ^Jio -' P ^


tru.

.
J

^^^
S.

Sabb

valedixit

^^l';^^^''^^^ st.tutus est

..ehiepiscopus Serbi counomine Sabba, II , Step ^^ ^^^.^ ^^^^

Rogavit quoque vl sanctorum apostolorum dxabenedictionem sibi impertxret s.mulel submitteret, quo frarem dema benedictum regem paternee suum coronare posset Diocle; quam paler eorum ditionis, nempe

f
"

^g"^^^^;^^^^'^^" ^^"eris

P^'';^

|rcis.
;

slavicis

et

f ff ^ l^''^';

^"^,,

"io^ter excultus

exstant in

epistol e us inedit.

^^^^l'^2oZZ
matenum.
-^u tque d quoque .^ bib n^. patns .u

~^"fX

grJ ^

Demetrium ChoBulgari.

P '^^'Pfscopum

data

Simeon Nemania) div^na promdent.a napr^dem ctus fuerat.qu^que magnum regnum Deus vero, qui servo suo dvlenuncupabatur. omnimodam virtutem etsuccessum ^mper(S.

/
; ,

^^^^,^jes. E.stat .^.^^ ^i^, S. Simeo-

^^^^^^^^ ^^ ^^^^^
.^
ejfo vero gallico n

cto

omnesque ejus petitiones adimplebat, huicquoquesancto,apostolorumin cathedra imperavit, ut socio, per Spiritum Sanctum
tiebat,

^f' P^; J^^^^^erat juris puoi.i,. lei-ci


contraxi.

^^^^^^.^ sermone

mcn.is linerarun. Slavicarum on.iquioribus.

3) Ali.

V.u

ejusdem,

-
f

'^'^P^^^^^^^^^^^

ItiLah m

hi.to.

..m .llus.rantia.

bibliolhkiue .tni.^riale dc Ians, par

le P.

Mrt.nof. pag. 47 cl seq. 11

i
J

N.<^

P^u.

..,.

Nicander. iu baptismo Ninon appellatus, Vinatus. delib. in Pscovensi regione anno 1507 adhucjuvenU esset. in -lit..dinem sese

censis

P---^*.^

nom.ne

cum

'^^^^^^^^^^^J^^^ ,^.

P' '^, ;

J--;;^^ 'rctio^JL^vto f^ ^^'^.^ in e emum


io.

s%iSv=L^ir -;.

::i:^^ri3i:^.endirati.em^^

ANNUS ECCLESIASTICUS
232

DsXXV
SEPTEi.i.ai.

re<iux priorem ere^ium ferentibus. Quare in pulsus -. ulter us , fium inae cuminde etiam brevi fuisset r cuiumuc euaiu uxcv* *^"--

anno 1582, vitae suae septuagesimo sexto. anonymus anno Vitam ejus scripsit auctor
obiit

mdutus .^homfltft mdutus, Jer^exit,actandemmagno scbemate


Cfr
II

1665.

Dic. h.g.. p.6. 20..

2) Ph.l.ret

166. Bi.or. Eccl. Rus.., 1, p3g.

Gatactio mon.
el

princepB.

ty^^^^*!^,.^^^^: Innumeros esse qui per Minacxs, crudehssima nis IV, cognomento perempti, passim notum est.

Mortua uxore, rerumvultus victum lucrans. fallacia perspecta, mundo nunomnium

morte fuerint

Hoc
ut

Belscius, pnnceps, inter venit Joannes parens. Hunc infelicissimus nostri Galactionis Stantzam abiratiregis vindictse eriperent,

nue monacbus, rehquum tium remisit, factusque angusta degit. Versabatur ilavitse in cellula quum anno 1613 a que in hac mansiuncula,
Polonis
et Lituanis, est et

duodeciinum duxerunt cognati, dum annum reddiderunt. Ubi adoleao-ebat, et ita salvum Vologdam migravit ubique uxore

comprehensus

Vologdam vastantibus, tam crudeliter verberi-

vivis cesserit, bus affectus, ut post triduum e septembris. Ea die publico cultu a die

vU Galactio.
ducta

coriariam

artem

exercuit, in sudore

Vologdensi bus honoratur.

Cfr Dici. hag. pag. 72.

DIES XXV.
Bx
Otlromirano.

Bm varii$.

OBSERVAND\.
SS. /lomanus
etla.
S.

T5ra

Buphro*

jiyna.

b. Sergivi.

Terr*mo(u*.

Grscis prffiad diem v AugustL terea in CP. S. la refertur Smaragdi -Eupbrosyna,fiUa Paphnutii, nomen nersona duas fecit assumpsit;quare male ex una et SamBum aununtians ita S.Euphrosyn^ vita S. Sergii sat^ ra^d- In prologo legitur terrffi Ibidem commemoratur magnus fusa aera sublatus fuisse motus.quo saeviente puer in
;
:

SS Romanus

et la, de quibus hodie in Prologis referuntur

actum

est su-

ut testatur narratur, temporeTheodo^i Magni,

Menologium

Basilii.

In CP. habetur

sic:

Ob me-

moriam terrx motus in campo, quod omnino Junii, conferatur oportet cum dictis ad diem y

In Campi. ubi affebatur de swpplicatione edidit Scholzms, habetur cod Hierosol., quod tantummodo S Sabini, sine titulo martyns. Aliis est Sabinianus.
:

55. SabinM$

euoc.

Memoriae Slavicae.
S.

Exiphrosy-

nitt.

S. Euphrosynia, Insigupm parentem habuit Tchernigoviae ducem et nempe Michaelem, SecuUum pro martyre, de quo vide ad diem 20

Virginis

proximum

secessit

anno 1227, uhi

obtenta, et ptembris. Parentum precibus aDeo Kievocryptensi sub nomincTheoin monasterio indicabat, id vel duliae baptizata, quod nomen comprobavit pia Dei serva. incunabilis factis

Enituit porro deinceps Euphrosynia dicta. plane eximia ; ejus obedientia et humilitas cibum nonabstinentia quoque erat tanta, ut

ab coInfansnamque diebus, quibus nutrix ejus lacte sugendo abstinebat. A medebat carnes, a
parentibus in pietate et in iitteris a Theodoro, TarMichaelis aulico et cum hero deinceps a exculta, ad perfectiorem vitam taris occiso, amplectendam vocatam sese sensit mature. autem ob veuustatem et morum inno-

quandoque nisisemel in die sumere soleret, obserper integram hebdomadem jejunium fuit addicta, vans. Divinis autem rebus adeo notitiam, ut sorores et tantam eorum habebat

juberetur. Etiam publice exhortari a superiore tanquum externos alloqueretur, verbis ejus addebat Deus. ut tam vim et auctoritatem alliceret pia plures ad monasticam vitam et virtutibus flovirgo Monasterium suum
,

Cum

centiam a pluribus in matrimonium expetere-

Virginem tur, et valdeinvita idferret, Beatam constanter rogabat, ut illsesam servaret suam
virgiuitatem

Suzdaliam Tartaris ridum reddidit, et a precatione sua seranno 1238 iuvadentibus, atate provecta, e vivis vavit iUssum. Tandem xiii, die 25 septembris. recessit, medio ssculo
In vita et
bris,

nec frustra has preces fudit. Eteuim Suzdaliam profecta ut Mennae prinejus cipi Suzdaliam ibidem nuberet, mortis
;

post

mortem miraculis

claruisse

elevaruntdie 15 septemtraditur. Ejusexuvias 1699.Vitam, adhuc ineditam, con-

anno

nuntium subito accepit laitabunda. voti compoa facta, in monasterium Beatae


Ctr
1)

Itaque,

scripsit Gregorius

monachus

sfficulo xvi.

Prolog. elMenol. .d h. i. 2) DiC. h.g., p.g. 103.

3)

M.c.r, HU.. Eccl. Russ.,

111.

p.g-

BartholomEei

licg

Radone-

monastica vita a sanctis et Theodoaio K.iovi8e in meridionaliAntonio bus Eussiee plagis, ita a Sergio Radonezensi

Quemadmodum

et in septentrionali parte Kussise instituta fuit

anno 1315 natus, et in baptismo Radonomine insignitus. Parentes Kostovia unde Radonenezum migrantes secutus est, Eisdem orbatus, zensis cognomen ei mansit.
fratri
sit '

propagata. IUustri bojarorum seu magnatum Rostoviensium genere ortum duxit Sergius,

ultro cessuo natu minori hsereditatem cura solutus, in rerumque terrestrium solitudinem

GRiECO-SLAVlCUS.
solitudinem contendit

283
DiEs

cum Stephano

fratre

oflferenti

suomajore, jam monacho, et prope Radonezum sedem suam fisit, exstructa ibidem ecStephano sacra. Mox, SS. Trinitati
clesia,

ab respondisse dicitur Sergius, se aurum, multoque adolescentia non gestasse


itaminusin senectute gestaturum. Recusata su dignitate, simque summa hac Ecclesise

XXVI

Sbpiuibms.

Mosquam

profecto,

solus mediis in silvis re;

et meriplex monachus mansit. Ejus precibus


tis

mansit Bartholomffius susceptaque Metrophane hegumeno, magis soUicite

tonsura a

Deo

victu et orasibique vacare coepit, parcissimo Verum enimtione assidua dies transigens.

monasterium Radonezense quam seminarium. effloruit, factumque est pietatis hinc prodierunt Sergii alumni Plures enim archiepiscopus insigniores quos inter Simon,
;

maxime

quaquaversum mavero, sanctitatis ejus fama duodecim convenerunt nante, socii numero sacerdotio auEadonezum. et Sergium, jam sibi eligerunt anno 1354. ctum. hegumenum Atque Athanasio, episcopo VolyniiE,
annuente
haec fuerunt initia laurae omnium celeberrimse. Qua
et

Smolenscensis,
gistri sui testes

Isaacius tantopere a
et speculatores,

Sergio
eccle-

adamatus, Micheas etMacarius, visionum ma-

Simon

Methodius siarcha, Theodorus, Sergii nepos, Abraamius Galicensis, Pesnocensis, Gregorius,


Sabas
Storozensis,

Radonezianae, hodie

nonnuUorum monasterio-

omnimode ordmata

rum

Sergius, regulis coenobitarum instructa, declinaret, Deout mundi favores laudesque solitudmem Kirquesoli vacaretsecurius, in dubio manzatensem secessit ; ibique procul metropolit hortatu sissetdiutius, nisiAlexii Radonezum refratrumque enexis precibus ut lauram itaque repermotus. In

fundatores legitur, virtutibus et

permulti Tandem, ut miraculis resplendens. magnum hoc Ecclesiffi Mosquensis lumen, occu1392 ; non autem buit die 25 septembris, anno Utteras numerales, I3y7, ut quidam putarunt, legenille indicatur, perperam
aliique'

quibus annus
tes

Exanime

ut aiunt,

ejus corpus, omnis corruptionis, julii, expers, repertum est die 5


et in ecclesiam prfficipuam
laurffi

vit su diem meavit, eamque ad extremum Puit porro raetropohtje diligentissime rexit. utab eo dignus haAlexio tantffi venerationi, in diguitate metropolitabitus fuerit qui sibi Verum crucem episcopalem

diret fuisset

anno 1423

Quare utraque solemni pompa illatum fuit. exaravit Isaadiecolitura suis. Vitam SergU
cius unus e discipuUs.

na
t

succederet.

nol. 25i.3)VllaScig", I13el seq. Phi.ar., IIUI. Ece.. Russ.,_paB.

auclorcEpiphauio.ijUict.

nag'. Pi.

DIES XXVI.
T..-..t:o s.kc
^Omnes). Ex s.^c. M.K...B JO....S .V..OBUS.. .ttk.o.oo.
(Itg.). NiU, abbatis Crypt^-Ferralai et mart. (Sirm.). +

bx

"mque virg.num

observanda.
S.JoaQnem.Evangel.stam cognomento et ^ca tonomasticer/ieoiosum.hod.e re eruutG
;

anet

S.

Joannea

Theologus.

hicapoqua diu apud multos sanc us revixisse et in cIos receptus lluTcredebatur de SS. De.para Mar.a senindicari,

|.'^,^'= SlavicaKalendaria un.versa t, f codd. Ustr cultuieiuspotissimum addictus. Si a nsque adh^Mst.^ssem.,Zogr.,Tern hoc die, non alio. bendasit fides, obiit S.Joannes Ostromiras.ngulis: in sfc enim annuntiatur addito obitusloco:m tnsulaPatmo. no uTsupra, ;qua= 'deo^xpunpri?er omn^m histori^fidem consonant Rum in titulo. Ostromirano ctasunt Zogr.,etMst.,nisiquodhicsolorheologi

C.

esse quemadmodum In Occidentalis que ac Or.ental.s tit Ecclesia exstat narrat.o de v.ta et Mosquensi

Mendogio

laboribus S. Joann.s.non '""'^yfM'' narratur in Prologo. Tni.lta insuper mirabilia ura


g^ub quale est de ejus scriuta manifesto apocrypha, Man,

nomin'I.Joanniscircumferunturcomp
SS.De.par

sepulturaut deDormitione
aut

Assem coTnomrne^eum

distinxerit.

Nec

ahter est in

Sisatov. MeuoloffioBasilii.Simplicius loquuntur Transilus Joanms Theologi} etTernobiensis Thcologt. solum habetur S.Joankis ll Menasis communibus Pocajovensi, In Horol
:

mortihus cum requas "UP" ' l"; sponsisTb ahffi, patriarch, UmverNicolaus Kostomarov, .n cemp?otulit l.ter^ professor, Monument. Petropolitana

qS<om de
t

vivis et

sitate

S.I

rs

IV pag.

iuisque sequior^bus Pl^^"^ **-. Joannis ineu ^nnrii anostoU et Evangelistse, n^^rmore quoque'Neapolitano.nscr,ptu Off'^^ ad hanc diem Assumest Graecorum esemplo, >terum 2 p^osZctiJoannis hangelist... et Latinis, nis prffiCipue coUtur a npnpmbris Quo EvangeUst^. verbi? A^a?a" ^ancti Joannis Martyrologiorum ecti^ones^ Mitto Latinorum

^^^X"
:

03tr'de S enim sub finem habennlane couveniens. In his foesin^o ^^tojnens^s^ r TequenTa lta,ue
:

rmia 112. -Ilectissimaestlect.o ss. mp.y: atque cum Act.s martyru ,c. Bipsymia

Oaiana^m^-^aiu^^ Zh^^o t^dem Lnsis Pub

o&nuico.onamjc-..^

q7S

""c^mmsf^erant e regione Roma.

apud quas curiosus lector reper.et ad Martyrol. Usuard. et aP"d ^1; ^dnotatis tinium, adcuratiss.me rem '?'"" '""^*Xu^t Prter hanc diem colitur S. Jo. 3*^/" jf ad 30 J.an... conjunctim cum <=ter.s apostol.s loquendi formu s, Jamvero ex variis ist.s enunc.atur, au^us obitus S. Joannis passim ^ Florentinio.inoertum esse, wt cum Ephesi transU^ 'rncTu 'hic^pos.olos insuper opinionem lUam ?ueritautobdormierit;

So"er.um in

semem.vu

nrimum, universosqui cum K^isse numero'37 non S "Ktpsym a^Jassi veroce^tumet duo, uti perperam traf
n^^

Mi Zte
,

InHH

Slavicis ad 30 Sept

"J.^" secundo, d.s=entire


die.

Basn .^nassTgnandomartyrii
"^
"^

Uodie q;ioque
dinus.

SKipsymiamcommemoratcodexqmdamUsuar-

AT^JNUS ECCLESIASTICUS

DtXXVn
ET XXVin SmE-wu.

, ^^do a^^^ diem dinue.dumaliieamconsignantinoao ad ad -^^' 18. ut marmor Neap..modo "",{^"^jQe Eomanum^^^^^^ sinum Martyrolog. ahique urienia ut Gr^ci fld 30 Septembris, S.Kyps^meegregjc Sed consulantur guffi de
.

^*

De sanctis quinque ss, Virgin,, tractarunt Bollandiani. .ariyr martjTibus etvirginibus actum est modo. ad ad 6 Junii,quo recte mscript ^wn?"*22 Sept. et fusius sunt in cod- Ostromiri. utpote quffieodem die
i'

^^^^ ^^^^^^ ^ ^^^j^^ ^^^^^^ apostata.

DIES XXVII.
Ex
Ostromi'
rano.

Bm variii.

^!^^^:'za;i<^z^>"- V- -' - -''-"'


t

MM.

Euslalhii,

Romuli

el soc. (Med,).

OBSEKVANPA.
S^Caltittra(ui.

numerant. Basi. Kum. coutra minuit ad 184 lianum recenset cumMartyrolo49- quainre apprime concordat
Callistrati socios alii aliter
;

liomanoBaronii,graBcos cffiteroqum ductores sociisCallistratian^ flecuti Inofficio diei unus ex


irio

S. P. turmSB vocatur ffywnasms. natalis inscriptus tertii heffumeni Casularum, Taurinensis, tom. I, pag. est etiam in cod. bibl. 308; seddetritaestdies.

Nicolai.

s, N.)teM,
heg.

Camia-

"*"

Memoriae
Ht^batius So'
lovec9nti.

Slavicae.
rat, crucis

---^loruit

Sabbatius, Solovecensium ornamenBasilii Cffici,

adminifitrante. bato Ecclesiam Belozerici moAnno 1896 in coenobio Cyrilli religiosffi curnasticam vestem induit, vitaque sum eo fervore aggressus est, ut abstinentia, studio et regulse observantia in

Euthymio Barr tum, tempore Novgorodensem

trophffium erexit. cellaque poBita, inivit. vitam severitate horridam intrepidus Deo gratum fuerit et accequantopere

Quod ptum

sequenti
:

eventu comprobatum fuisse

disciplin
solitarise

admirationem traxerit
vitae

erat

omnes. At quoniam amantissimus, simul et

petita majora Deo prsestanda jemulabatur, Bahegumeni benedictione, in monasterium commolaamicum secessit unde mox fama
;

eodem loco duobus angelia sedem suam Onegam pulsi fuisse perhibentur. Interea ad senior Germanus, manfluvium transfretavit Verum enim sitque Sabbatius omnino solus. sibi sentiens, ipse quoque mortem adesse
creditum est

nempe

piscatores in

figere volentes, a

vero

percrebuerat, ad tus. quse de suis virtutibus visus est Mare Album divina voce vocari sibi pergeret, seinstituit. Quo dum

etiterclam

morem quemdam

offendit

Germanum nomine,

ad vicum pervenit qui nuncupatur; ubi tranquiUe vulgo Vyg Nacolok anno 1435, obdormivit, die -27 septembris, Sanctorum mdigcnasacramentisrefectus.In Mosquensi, rum Album relatus est a concilio praeterea simulcum Zosimo, Colitur
reliquit insulam,
et

anno 1547.

inprofundissimasolitudine ad degentem. Cumque de Solovecensis


eitu locique asperitate ab
ctus,

Vagum

fiumen
insulse

translationis anniversaria die 8 Augusti, qua

eodem

fuisset edo-

memoria recolitur, et habet officium. Vitametgestafuse enarravit incertus


et

Utriusque
auctor,

ipsum.Deo

ita disponente,

socium suae
iter So-

peregrinationifi adbibuit,

eoqueduce

quatuortabuad vivumreprffiseutantviginti columnas ecclesiae cathedralis lae pictse, quibus

utcumque Tandem anno 1429, in


lovecense,
Cfr
1)

difficile, feliciter perfecit.

Novgorodi

ornatffi sunt.

loco,

quem

sibi

delege-

bag., p.gMa) *)CoUo^.nrtbod.,an. ftd 17 April. 3) Dl'^Prolog. cl Mcnol. Vcm adli. d. 2) Menol. l. lU, pag- UI>PhiUrel.; fi.S. EixL ^uss., Soc. archeol. Polropol , Vlll, I>8g. 13 ) Aun. cl Ociobn K) AcU
.

m ^

DIES XXVIII.
Bso 0$lromi'

rano.

P Maz, Bas
Assio

Ex variiff.

SANcrouuM MAUTYRUM Calytinensidm. Alphii, ^^^f f^J^^^-J^/^^ ^atmer^GPyikd^^^ [Omnes cum na;> Strm. Mg.). S. Niconis, mabt. ettS. Chauitoms Goth. Msq. Flor. Sirm. Med.Mg.). puellarum [Prol. ^l'^^,""^"^^^^^^ HeUodon ^* ,i;,rnm nuerorumet SS. MM. Marci. pastoris, Nicon.s,Neon.s Baruch, prophel^ ar p i r^O|r ). ^.

cum Sirm. Maz. Med, Mg.]. S. Cynaci eremU^ (Prol. Menol Kal.). (Prol. Kal. cum Mg.). S Wencesla.. regis Bohem.ae Calhn.ci ^ Euslathii, Roman., t MM. Ripsvmia^ el Gaiana^riVeap.). t MM.
Menol
Kal.

(Sirm. Mg.).

OBSERVANDA.
ss Alvhim
toc
et

ni

quse eichabet : Passio sanctorummartyrum Calutini, Al^hii, Alexandri, Zosimi, ChariNiconis, Charitoms, ac si Calutinus et tonsociifuerintS. Alphii,martyri8; quum ta

NoQ

satis accurata est lectio cod. Ostromirar

nunquamexmenconstetprimoS. Calutinum

nedum cum Alpheo P^"^. ^^f^^ 'J^^ ^^i^^;^^' enim non hominis nomem, sed ^^^^^^ anonymus ; Niconem ienoravit commentator
^it^sse.

;^ernoi cum

S.

Alphio, Alexandro ei^^o^mo.

GRiECO-SLAVlCbS.
germanis fratribus.sedcumSS Marco, pastore,
Heliodoro certasse raanifestum fit ex Neoae aliisFastis, supra citatis; Charitonem denique non inter martyres, eed interconfessores recenseri, nihilquecommunehabuissecum S. Alphio
et

235

eijcomium sancti. /"

^^J^.^^j^^^ nenaum. ^^uuuuuctjam vimoii*.^.!.. ....^.__, nendum. Quod l'cet Jam tj P^ in commodum lectotamen latino huc tameu latmo sermone. mcommodumjeao occidentalium, retractare minimc dubitavi, rum

^^^

""Z.^^

aut Nicone, sole clarius sit. Quod ig-itur in unum conjunctos protuUt Ostromiranus amanuensis, eos ad meliorum codicum norm;im m
tres

turmas modum prodeunt in Menolo^io Mosqueusi. Lt primo quidem, quod ad Calutinum spectat. legendura esse, ut positura est supra, testantur Mensa Fasti Grffici tamexcusiquam mss., puta Sirmundi. Sirleti, Veneta, accedente codice Natwv niano signato clxx, in quo habetur ita
:

distinctos proferre placuit,

quemad-

donaverat servata ex parte latinitate, qua illud Franciscus Miclosich, et resecatis eis qu8e ad cl rem parum mihi facere videbanlur. Ahud sed rologo muUo contractius, encomium legitur anti28 Novembris, ut est Mo?quensi, non ad

dequo ProlojTo ms., unde slavonicum textum


prompsit
qui
S.

Septembris, tV. Miclosich, sed ad 2S W^eucpslai proprius est. Quod latme faOporlet scire prwium t)actum sic souat triam et sedem sa^icti martyns Vencestat. ducis, ille filius Vratistai, Bohemorum
:

Erat

dyiw Kal-jrivw,
y.ai

imsm^ssB ^ssBm=sm
Twv
ffi^v

'\6z^lo'j, '\lt'JrjSpo-J, J.o^ijJ.ov

urM sanctorum Calytinensium

duos fralres habens, natu minoi^es, Bolestaum thronum et Spisiqnevum. Mortuo parente,
coeperunt discordiam movere inter fratres Venceslaum, et primum quidem induxerunt matrein suam pelteret, dicentes Occisura
:

sociorum, Ubi uotes velim errorem araauuenscnbere de* sisgrEeci, qui posuit 'Ads/^tou cum Atpnn, buit dfhHf^yj -\h^zh'j, idesifratru7n, erantenimtres fratres. Insuper m MeniEis etc Sirmundianis diserte traditur, eorum mortem 28Septembns, contigisse Calyti. ev KaXuro>, die utomue prorsus dubium tollatur. ibidem dici:
;

ut

te est

quemadmodiim occidit Ludmillam. Et egtt matrem aviatn luam suam in Budoc. Mox autem facti poenitens ad reduxit ad se. Tunc miserunt proceres
citm fratrihus,

Claudiopoli, tur S. Marcus. opilio, occubui^se Juln, rhilodie 21 ejusdem mensis alii ad 13 Graca mili in \'hrygia, quam urbem Meusea
,

fratrem ejus dicentes

tiisi

nos audiaset fra-

nuraero corruperant in Marrailium. Homm e Heliodorus et pueri raulti ac fuerunt Neon seorsim puellae quibus ultirais omissis, Sirleius
;

commeraoratS. Alesandrum et tng-inta railites loco passos esse socios. Ex dictis claret, non uno dividi sanctos martyres, adeoque non iiuraerito

ipsine mora occidas, occidet te stamus, teque matumus. ; nos vero tecum sum persuasitque Et convenit cum eis Boleslaus, dedicandx Venceslao, ut veniret ad festum est a itle, blandeque exceptus ecclesix. Venit discedere votuit aO fratre. Finita solemnitate, r-mansit ad urbe; at a fratre pey'suasus

tremtuum

Cieterura confua quibusdara in plures turraas. Mesioestin indicandishisce raartynbusapud Pisiqufesive ad situm Calyti nologos. Jam quibus martyrum dia sive ad fabulas spectaut, non omnino suntdestituta, consulantur elon-ia unura Acta SS., Sept t. Vll, pag-. 602. Hoc

entur diem sequentem, quo simut detectai aietmt enim a se prm vita amari fraudulenter

meditaBoieslaus, in corde vero c^dem e)us Cum autem mansisset in urbe Vencebaiur. eum constitmt slaus, eadem nocte oecidere igitur in cum proceribus Boleslaus. Mane ad officium ^nfitutinumag. ecctesiam euntem
gressus est cum proceribus f^^^^'/^'^'^^'^ tllead ecciesiam caput ejus percussit. Cumque sunt eum duo proceres confugisset, insecuti aiius atquein ipso ecctesice ttmineocciderunt

addam
S,

C/iar"".

quam Menologio Sirleti multo magis convenire, et S. Charitonem abbatem Basiliano. cum eremitarum ducem nuncupat confessorem, imo non Menolog-ium Basiliijin quo commemoratur

eucomium

Prolog-i

Mosquensis

cum

*. Ofriai-ii.

S.

Wencet-

iNon loco. ^eorsim tantum, sed etiam prirao anachoreta, quem minoris famae esl S. Cyriacus, qui diserte no^ Fasti referre solent postridie, et saltem prout jacet rainatur in cod. Z'jf?raphico, humauissirae comiuapoffrapho quod raecum Sreznevski opt.me de municlvit clar. Ismael Mirabitur for.an slavicis raeritus.
litteris

Atqueitabea^ vero latusejusgladio confodit. animam suam xn manus Dei tradidtt tam feria secunda ilucesanctus Venceslaus tres dies iniegros scente. Cujus sanguis per ciamapotuit de muris tempii absterqi non sangms Abeiis. ad Deum batemm sicilti oiim autemannos contra Boiestaum. Post aliquot
. :
,

lam.

lector S

WenceslailaudesinMeraonisblavicih
marty-

sanctura offensurus. Sciat itaque, hunc ritus adeo celebrera, rera apud Slavos latinl graeci, qui eum vindicari quoque a Slavis ritus prosequebantur cultu, non jampridem raag-no ^'viam. de qua ac S. Ludmiliara, ejus

^]^nltnn. venerand.v ejus reliqui.v deiat.v 6-aawm urbem Pragam et condit^ ad Mo.quffi cltjtam lrolo^us recenter Vitum. Uactenus encomium occurrit m excu^us Verum idera charputa in Prologo co(l\f reraotiorisffivi. IVtropolitanffi ^xara o ?ac.o bibl. pubUcffi
ra^.

1442
carii

et in

iecus

aut Sb. CyriUura actura ad diera 16 Septerabns. in ea sententia b. et Methodium. Sunt enim S. ProWenceslaum, ffique ac S. LudmiUam et Sazaviensis, slavoabbatem

sub hoc
)

Sep

Eodem die titulo passio S. Venceslai, ducis


:

anno Ma^ duobus apograph.s Menffiorura


(ul

est 28

BohemuB
Bomanffi

Tmo

ifficulo decirao

non ifrnotnra

fuisse Kussis,

copium, raonasterii
et

sacramCynlU nicoritui fuisse addictos.adeoque raerito esse nuncupanpropaginem


Methodii

dos. Utut est. S. Wenceslai uon raodo s.qu.onbus est in Fastis Hussorum depromptum est vetustis. ex quibus sed etiara

nomen msonptum

enerapo.-e apprirae catholicis et Gle.nitrteltatHIlifaciunt ActaSS. Bonsi auctoreNestoreannahsta Lxraartvrnm, hi hreves st';ner in codd. s^culi xv et xvi corpore S. \cnceslai, ad LpgendiE de translato
sediq.i,<-

4 Martii.

Memoriae Slavicae.
.V.

Wema-

T^rat

lm$. rex 8licmi.r.

Boheraia, Vrauxor Dragora.ra. ProJjytislaus nomine.cui noraenque crearunt hi filiura priraogenitura,

princeps magfnae

faraffi in

Venceslai eJ. cum baptisroa runt Et pervenit puer ad

suscep.sset, mdide-

eam

ffitatem,

qua

Vocav.t.tapuerorum crines resecari solebant. episcopum cum omni que Vratislaus princeps

vina servatus. Kt tradidit .luvonicas in modum milla dooendum litteras Misit vero ,ea8 bene. presbyteri. didicitque et cffipit puer d.scere eum Vratislaus in Buduc, infeliciter. Porro raortuufl litteras latinas non Vence. princeps, et constituerunt
est Vratislaus.

eum

av.a ejus Lud-

.laum

in

throno avito

Man, liturg-ia in ecclesia S. clero, et cantata benedixitque ei sustulit puerura antistes,

Boleslaus frater.

et tonsus est puer ffradu antealtarecoUocato; crevitque deinceps gratia dia principibus,

nuorum nomine adoleverunt regebat, u.quedum

ex quo ccepit e. obed.re Erant autem arabo parvuli. mater Dragomira popu um
;

fihi.

coep.tque
hu.c;i,o-

Venceslaus. Erant reffni Kubernacula

Octobris Totnus XI.

ANNUS ECCLESIASTICUS
8
.

XXVlll rores quatuor, quas ^-atiam Et impertut SEu.cais. fratres bene dotatas. ^^"^ ^ ^ ^'^^''' Venceslao talem. ^* ^^^^^*^^

D^

in

, .^,,i^^ i*"",,dederunt

matutinum
est

ivit

Venceslaus.

Consecutusque

respiciens Boleslaus in janua ; nobis, Domine, Venceslaus : Bonus, ait, erat

eum

quem

i,,s/).r.

vel Bicut bonus episcopus P^^^^^^^f \ .p^^ebat gr^cum vel ^l^^^"^^"\f

tibi

At iUe, evaginatogladio.respondit: Vences. obediam. percussitque ejus caput


:

5ee

memoriterrecitaretsme

'^.^te i^ei^ difflcuUaie. Necsolum

laus conversus dixit

pauetiam fidem Bervans litteras caUebat, sed pascebat iEgrotis egenos peribus benefaciebat, patiebatur mministrabat, viduas non servis pauperes a^que ac juriam pati, omnes denique, vero auroornabat: divites, amabat, ecclesias toto corde omneque credebat uempe in Deum

m prehensum humi eum Tuza accurrens eum dicens Per Deumjrater,


prostravit, et irrmt
..
:

Quid

inanmo

/la&es? et

percussit ejus

manum. Dimisso

igitur fratre.

boDum

prttBtabat

in
acti

vita

sua.

Jamvero

viri

insurrexerunt alu contra princeps, utpote alium junior enim erat eorum natus,quando mortuus annos tantum octodecim adolevit etiam frater fuit ejus pater. Ubi autem diabolus in corda improboejus, ingressusest Venceconsiliariorum, persuaseruntque

Bobemi superbia
:

Tunc Tchesta ad ecclesiam confugit Venceslaus. ecclesise, GneetTira occiderunt eum in janua gladio ejus vysa vero adcurrens transfodit. suam rex in haec latus. Et efflavit animam trado spiriverba In manus iuas. Domine, in ea urbe cum eo tum meum. Occiderunt vero
:

Mstinam quemdam aUosque


fugientibus, et abierunt cito.

viros,

caeteris dif-

Demortui corpus,

Krastes presbyquod insepultum reUquerunt,


reposuit, tenui tersustuUt, et ante ecclesiam vero caede fiUi sui Unteo velatum. Audita conspexit, advoadcurrit mater; et ubi eum

rum

slao dicentes

Occisurus te est Boleslaus,


et

cum

matre coUudens
vero, timoris

cum

viris suis; effecerunt-

insontem. lUe Que,utexpelleret matrem suam praeceptique divmi meDomini

mor
flebat

volensque

omnem
,

justitiam
et quae

perficere,

reduxit matrem suam

egerat valde

matrem Exinde vero apprime honorabat magnam operibus solabatur suam, bonisque exercebat charienim erga pauperes et egenos sicubi venditus eum aditatem presbyterum, Ecclesias vero conbat redimebat omni modo. civitatibus pulchras admoin omuibus
: ;

membra lutaestcordi ejus, et flens coUigebat non ausa est ferre corporis ejus, coUecta vero presbyteri cubiculo in domum suam, sed in curavit in media eccleabluta et vestita poni Timens vero mortem et ipsa, aufugit ad
sia.

Chorvatos, et ita evasit


faceret

manus

impii Boleslai.

ut preces Advocato autem Paulo presbytero, honorifice corsuper eum, sepeUerunt


et Christi pus Venceslai, boni et justi Domini ejus renuente per amatoris. Sanguine vero tertio die vespere triduura in terram ire demirantibus, ecclesia omnibus videntibus et est concussa est super eum. Occisus porro 6337 {a Christo nato Venceslaus princeps anno die 28 septembris. 829) indictione II, cyclo 111,
, ,

didit

dum
quo

omni natione, Dei ministris collectis ex dies, mysteria fierent per singulos diviua

sicuti

etiam apud magnos populos. Excitavit auimatus. bed, ecclesiam S. Viti non male

eum Boleslaum, diabolo suadente, incitarunt in Venit igitur diessancti Emerami, fratrem ejus.
Venceslaus leetabatur cui se devovens sanctus Homines vero malevoU inimica suasein Deo. ejus, non secus ac runt Boleslao circa fratum
porro olim Judiei circa Dominum. Eranl quas ccclesiarum per omnes urbes; vitates porro Die obiens Venceslaus venit Boleslaviam. audita Uturgia SS. Cosmi et Damiani, dominica, At Boleslaus fleredire voluit domum Pragam. ut secum maneret iUo bili voce rogavit eum, sequo annuitque Venceslaus. Et consenso
festi-

quantum Interea Boleslaus, secum reputans, precatus ad Deum et peccatum coramisisse corpus omnes sanctos, misit servos et transtuUt inclytam urbem PraBoleslavia in
fratris sui

sancti Viti, gam. Et coUocarunt iUud in ecclesia duodecim Apostolorum. ad dextram aUaris
martii.

die,

coepit

suis

agitare et se oblectare cum sociis indomo Boleslai. Tum locuti suut quidam

eum

Translatus vero est die 3 mensis Kumiantsoviani, saetenus codex mss. Musaei ampUorem cuUxvi signatus ccccxxxvi cujus inveniet in Bibhonotitiam benevolus lector 27U et seq., ed cl theca Slavica, tom. 11, pag. Vindobonae anno 1851 et Francisco Miclosich,
;

Hac-

quorum eidicentes: occisurus te est Boleslaus, spe in verbis fidem nuUam adjecit Venceslaus, adDeoconstituta. Eavero nocte convenerunt Bole* advocato versarU in domo Gnevysae; et,
slao,

1858;ampUssimamveroinegregiaDescriptione dedit cl. Alexander codd. dicti Musffii, quam 692 ad pag. 698. Hfec eadem Vostokov, a pag. Macarn legendareoeritur in Magno Menologio ut auctor est Josephus Bomss.,
metropoUtffi

consiUum inierunt cum eo, quo modo statueruntqne derent insontem regem suum mane, tempus officii matutini. Summo itaque
occi;

Origo litterarum dianski in opere cui titulus adnot.tiones not. 179 ; ubi criticas slavicarum. probandas. adjecit. non semper
:

officium audito carapanfiB pulsu, confestira ad

C.
II.,

^.. M.. ,H.O. IV pa,. .^5 .. .. . 2) numVoslok..v; n.scnpl Cod.t. Mss H.nn. p.6.270 elsci,
.,

W...

C^..

^^^^^ CCUAXXVI.

^^

^^P^ V". P.770.

^)

B.U. .av.

...

Berodion
rtrentis.

lloe

Inter sanctos ab indigenis numerari Herodio-

nem

excitata;

lloezerensem testatur ecclesiaejusnomine inqua hodiedum corpus ejusadservari

septerabris. anno idcirco distinctus. Obiit 28 suscepisset magnum monaincerto, postquam uti tradit auctor Diction.
,
,

perhibetur. Vloruitsfficulo xvi, fuitque CorneUi et monasterii ad Comelsciensis discipulus


,

chorura habitum pag. 107, ed. 1862. De Cornelio hagiogr. dictum Coraelscensi, anno 1537 vita functo,
est

lacum llum
Cfr I) Dicl.

institutor, lloezereusis

cognomiue

ad 19Maii.
'^PI el

Iiag.. pag. 107. cl

IV. t862. 2) Ilisior. lucr. russ. lom

['g

202.

DIES XXIX.

GR^CO-SLAVICUS.

237
DiEs

XXIX etXXX

DIES
gx Ostromirano.

XXIX.

Sbptehbhu.

ga

varitf-

martyrumTrophimi et Dorimedontis {cum Msq, Sirm. Maz. Mg. Med. Flor.). Pg. Msq. Strm. S Cyriaci, ercmit (lla (ereomnes cum Bas. Bier. GP. Vind. Flor. Goth. martyrura Dadae, Med. Maz.Mg.). SS. marlyrum Byzanlinorum [Prol Kal. cum Mg.). SS. Med. Mg.]. Gabedd et sororis ejus Casdoae, in Perside (Prol. Kal. Man. cum Sirm. Maz. {Rag.)\ S Theophanis, Eleemosynarii [Prot Kal. Man.). [Cypriani Uslugensis

Passio

SS.

S.hv^\m\ [Goth.). 'tTrvphonis mart [Flor.).^ Dedicalio S, Michaelis, archang. [Neap.).^ Petroniae. marl. {Sirm. Mg.). in Palaesl ina (5irm. Mflr.)- 1 f MM. centum et quinquaginla

{Simi). f Anastasife,marl.

OBSERVANDA.
SS.TrojiUimm
t for.

SS Trophimuin, Dorimedontem etSabbatium quo retulimus ex Ostrom. ad 19 Septembris, locum obtinebat passio S. SusanDse. primum prffifixa Hodie referuntur iterum duo priores, passionis. in cod. bibl. S. Marci Florentiae noi& additnr, imo prfemittitnr S. Tryphon,
utrique

loco S. Cyriacus. quera certatim referunt


Fasti, excepto Kalend. Ostromirano,

omnes

S. Cyriitm.

Atque hsec in Kalendariis vetustis; in Eorum loco prodit bu8 vero tacentur.

sequiori-

pnmo

Floruit Cypriaiius Ustugensis sjecuIo xm, fuitque institutor etheg-umenus monasterii cujusdamprope Ustiugam. Obiit anno 12"fi, die 29 Septembris. Utrum autem sanctorum cultu g*audeat,mihi incertum. Cfr.Dict. hagr.pag.Ue.

quod tacet, etZographico, inquocommemoratusestpridie. cyvriamu

(;,(^eniii

DIES XXX.
Ex Oslromi'
rano.

Memouia

S.

Gregoru

in

Armexia

{Ita

omnes cum Bas. Neap. CP. Hier. GP. Vind. Flor.

Ex

varii.

et 32 femin^ '''I^:!!:^^^^: Sa. et sociorum, inter quos 70 viri melropoUt^ K.ov.^ S. Michaelis, Med).

{Rum.Man.
{Men.

Prof.'i^'nScum
Prol
presb

fHi.m

^an

Glycen., Mygdonii, Gorsonii, Dorothe^. lod. StralODic. Marlyrum {Mg.]. {Sirm. Mg.). t MiUe TheoJLili, d.ac.. et mulierum
(^^^^^^

Bas Nan. Maz. Mg. 3/an. Greaorii heeumeni PeUmensisii^^o/.


t

ATa^j.

MM

OBSEEVANDA.
S.

Grefjurim.

A rmeni.

adductosadfidemArmenos; inomnibus maxi-

Gregonus vocatur In aliquibus Synaxariis S. Illuminator ob in aliis apostolus seu martyr,

fortion ex cam, nec ex nota passionis. nec a dies eorum emortuaUa die cultua sanctorum

mo

Chaldaicis ipsa pnma inventio ejus reliquiarum, scilicet fuit diei obitus corporis mortui iuventio, qu Obnt enim substituta, quod hsec ignoraretur. ibique inventus est S Gregorius in solitudiue, sitde mortuus. Hinc apparet, quidsentiendum quibuspr^figritur hodie nota passionis, qus Rumiautsoviano, damcodd., ut Mstislaviensi, ad ^ Decembns. Vero inaliisautem.utNeap.,

Griecis et consensu annuntiatur hodie, sive Arabicis, Armenis, Copticis Slavicis, sive hodierno festo ,etc. Recolitur autem
,

S. Rialiunde certo deduci potest, nisi constet relati sunt in Ostromirano ad psiraia et socii

ss. Ripiimw
ettoc.

diem

unde probabiUter Septembris xxvi huc S. Joannis, evangeUstiE. propter festum


;

autem raira translati fuisse videntur. Notanda MenoProlog-i Rumiantsoviani cum concordia praeiBasiUano, quod priori certo certius
loffio

- Meuffia simia etiam a Latinis.


visse

dicendum

est.

Hoc

die celebratur b. Kip-

excusa nomi- s.yygdonm,.


(

ege nant seorsim, tantura duos, Mardouium Stratonicum. -S. Michaelem, Mvffdoniura) et Kioviensiura senem Qui totara raetropolitarum

-^-yf

metr, K.om,

proprius accessit Ostr.


simpliciter
:

Bas. et

CP

habentes

memoria. Caeterum, ut

obiter di-

Slavicffi, lufenus orditur, iUustrabunt MemoriiE a me producendffi.

Memoriae Slavicae.
S. .Vichaelf

meir. Kiovien

M.

secundum alios TV/richaell, natione Grfficus a l^ivero Bulgarus, ordinatus est anno 988 ConstantinoNicolao Chrysoberga, patriarcha
politano; eteodera auno in

quum. regnante Vladimiro,


tinopoUtana esset

Ecclesia Constan-

Russiam cum Vladi-

catholicam converso. miro recenter ad fidem Ecclesiffi Kioviensis metromissus. fuit primus prope fixit Perejaslaviffi,
polita.

ejusdem fidei ac Romana Photianum extinctum enim jampridem erat nondum exorCerularianum vero schisraa monasteKpiscopos ordinavit, templa et
,

tura.
ria

pluribus

in
,

locis

ffidificavit,

destructis

Sedem suam

fanis

douec anno 105o, Kioviam; atque iUic stetit trauslata fuil, regnante in hanc ipsam urbem excoluit diliJaro^ao I. Novellam Ecclesiam
iraraunitatibus, genter, eamque privilegiis et Gentem Vladirairo irapetratis , ditavit. a S. ethnicorum superstitionibus im-

zeU docuraenta ecclesia B. M. V., apostoUcus auno 99*2. et in Kioviffi conditus fuit. cognomeuto Decimana, et sfficulo Anno autem 1013 in cryptam Antonii loctobris, in magnara ecclesiam moxvni, die Cryptensis translatus est. Colitur ab
nasterii

aliaque insignia pietatis et idftiorura vir vere prffibuit. Mortuus est

Russicam, parte lustranmersam, baptismo magua ex docuit ilUdam curavit. Kidam cathoiicam

septembris Ecclesia Russica die 30

a quonam

tempore incertum.

batam

et

a schismatis labe prorsus


UK
=*

immunem,

iTrll Soecimen

Ecc

Ri'r ri-S

Menol dic 311 Scpt. Annnl. Nicon., 1. 1, pag- 92- 3) ^*'Descr. U.r. crypt., pag''^'' ^'^*- '^ '"Sen.u..
li
1
.

<) Dicl.

liislor..

pag.

m.

S) Macar.,

Uut.

2)

Nobilissima

ANKUS ECCLBSUSTICUS
238
D, . Oc,o.
G!,<.r.u,

Nobilissima

Lopatoviorum
in

familia

ortum

exscribendis assidue
fines

3uum

Pel,;nen..

militi nomen daret Qui, antequam religioss y monasterio B. M. V. Galicensi veluti .simplex
frater laicus ministravit;

<luxit Greg-orius,

urbe Galic natus

Vologdenses se

vacans. Postmodum, in contulit, annuente D.o-

Dvsio, et

tum ad Aquas Flavas habitum a Macano profeotus, monasticum post ob v.rtutum hegumeno, acoepit et paub

prLmntiam
Georg-ius,

sacerdotio

initiatus

est.

Quart

dux Galicensis, Gregorii archimancommotus. volu.t eum habere fama


RostoviiE.

sanctitat.s

dritam monasterii Salvatoris devitaturus, ad Dionys.um Gluille honores a novo mag.stro sicensem perrexit, cellamque
Bibi

Verum

paratus quadam roriuB et pati pro ea .nducis Gregorii Mosquens.s f,e. cum magni parum abreprebendisset iusUtiam Uberius summo ponte in quin jussu principis de fuit Demum, cum fratnbus fluvium fuerit dejectus. pr=Efuisset, ex his terr.s miaunos duodecim
:

cCEuob.um .nad PelBmam fluvium Lopatoviense apud vulgus stituii, quod etiam amant.ss.mus fui Grenuncupatur. J^quilatis
itaque

(jravit a..no

clesia

septembns, et m ec nomine dicata, tumumonasterii. ejus

H,

die 30

comraodatam

totum
et

deoenmum
sacris

tran-

latus fuit.

quiUus incoluit, orationi


C(r 1) V,oWi.
8ii

codio.bus

hunc d.em

*' 2) Dict. haB.- p6-

MENSIS OCTOBRIS.
DIES PRIMUSEie

0$iromi-

ranot

i
''''t

'cg''J^'t^'-i!^:^:^:"o^'^'-^^^^^
marl
.

^^^^-^-

''''' ^'''- ^""^

Rx

{arii*-

S. M.chaelis, heg. el

et soc.

36 Pro^ ^

"

Vyser..ns.s [Men. Prol. Pp.

f^J^^^^^ji [Ath.). b.e^on., hal.). Joann.s kuzuzelis

f"'"

j.^e^Uc. magnee eccle-

AbrL,

asce.a> [Sirm.

Maz. Med.).

marl. [Med.). t Domnini,

OnsEllVANDA.
In Ostiomirano legUur: Areus
("Ap/i;.

Apu;}.

S. Arethat-

EUi certo
sit

(letiDiri

nominemr ad diem xix Decembns, ut videbiesse puto mu3 eo die; nihilominus leg-endum cod. Assepraesertiin, cum Aretham pro Areo osemanus, in quo Arethas di-^erte nomuiatnr, eodem prorsus modo quo teros tres sanctos apostoii Ostromiranus, annuntiet, uirairum -S. Damasceni et mart.; Are episcopi
:
:

S Areus, {um

nequeat.errore neone scnptus revera tiilis r.ominig sanctns

-^" reliquis seorsim positis. I^^^\;!f;^^^^^^^^ exhibent ^ynaxaria ninns nomiue. distinctos, passus est in Perside. JoannesKukn,
,

'"

^ """

^,m

.ItPr

etcelebrior
i;

^"'jTnn

Ananix, thx et soc.

Patenco Montis 7abili^etdeireri occurrit in accedente ecouomio, ex Mho tom 1 pag. 171. deproml^Kro'rnrtHulu9 ^03^0. uaproXcov. eximia ejus canendi arte in Quo m^^^^^^^ de narrantur rhetorum more vocisoue dulcedine rebusquemirabilibusexornata ut. Imnhficata

Kutuz

nom^eu

cum tituloj.n.- .

.^.d.

mart. Domnini et memoria qui composuit hymnos /estivos. S Romani GP.Sfficull x, a Praeterpa Aretham referuut cod.
ejus, et
sieculi

sabbato hnnnrcm SS Deiparae quovis

.^catfust^^^^^^^^ qua'nd'o"dfcitur, alsoluto legi soiei.

Pattvcinium

SS

Oeipnrr

Scholzio editusmarmor NeupoUtanum Roinann, in quo VIII accedentf* Marlyrologio B, ArethcV et aliorum qumgenita habetur torum quatuor. An vero sanctus Arethasdinf^itur versus sit ab honumyino suo, dc quo Orrtobris, inquirere non communis.;imeHd Fcstum ratrocinii seu Omophorii b6. vacat celebraDeipariE, CPoli primitus institutura et luagna tum. nunc veroGnccis prorsus if?notum, pern^ntur a Kussis tam ctlhohcis cura religione quam ncHtholicis. De eo plurti reperinutur apud Kulcinium,Specim.,p.98,a me editi.in mea De;

Tlinem

admodum

f'"^''^^">%=

^^fluse
^

et

b"n^"e q pascendi sreg.s curi.m

^^^^

scriptione codd. bibl

Kalend. VI,
Sabba
Vyterenti*S. Mifhael
ft lOC.

'Z(S1;

Paris pa^. 03; Assemanv polissimum autera lu Auale-

lariumnon pr"<^"'*

I'^'^''

1S5, Jul. ctis historicis {Precis Historiques^, De Sabba Vyserensi vide15, pag. l et seq.). In Prologo seorsira Memoriashuj\is diei. sis commomoranturmartyres trigiuta sex; qui ta-

vocab, p.uit et d.c..la sub ho "'? ;'V" arohaugel. auxit.

!!w^,

Michaelis b. M,ch^.^^^

dien* et fertur. ut mortis suffi


;

meu iuiuddistincti sunt :v sociis S. Michaelis, Certateste Menolo^io BasiUi, quod sic habet Michaelis, abbatis, et sociorum trimen S.
:

J^ prajnosse ^'"'^^^'l^i^a, meruerit. Verum ob.tus ^J"^ .''"\,' quo qu.netsjecuiura dies. man.it ifruotus e=t. Ao in >ncerto pos tura vixerit adhuc est ^*"'"-^" Palerici col.ocatus
i

ctore

'

vero Grffiainta sex monachorum. lu Menais corum excusis fit mentio triginta tantum, sex

episcopo Moza.sceno , a Saba archim., nunc a quo exist. revocatus ; ad sEECulum xiv merito mfttur

239

GR.ECO.SLAVICUS.
M. malur notis musicis adornasse tropana B. Rambali Virffinis. opu3 cujusdam Michaehs cantiale V?autxTOJ seu TaSoaroj) simul et bibl. quoddam conscripsisse, quod inter codd V Vindobonensis citat Lambecius, tom.
,

audiisse Gregrorium.

Quodvin doct.ssimi test sententia mouium apprime quadrat cum meamaguffi ecAthonite et de Grefforio; mouacho
clesiaj (puta

DlES II
OCTOBIII&.

caesareae cod. cccviii,

BtD/iov ffu;- W^V mv aTTaffav d^oAouOiav t^; v^Mo^xaaviM TTEptEYOv ffuvra/Getffav irapa tou Mai<7TS.po;
ita

inscriptum

Athanasianae) domestico, seu quod Athordemest,cboriprfecto; quem Patenci tanquam alium a Joanne proponit editor
nici

rimc raEEM;
ol XUC/0

M<oavvVu

est: AUT

seouens opusculum

imtium Tou Lux.uCr.X.. Cujus etc. ; in quo et am Trpoaxuvricxcofxev tribuitureidem Xtyyr^^xK:

(tom I,pag de Gregono narllum esse suadent omuia qu^ Ubro,cui titulus Ispa Jcar/:/;/)rantur ibidem.ex est quum ^u. pag 136.deprompta.Qudsiita Gregorii sermo versetur de CaUibto, in encomio
:

396|;atquemmmimedistingueD-

Joannem KuKupatriarcha. evidenter sequitur, uterque doruisse sfficulo xiv; siquidem zelem

pa^. 99. bibl svnod. Mosquensis, auctor -est

Idem babas

Joaniem Kukuzelem

monachis

mtra CaUistus CPoUtanam sedem occupavent annos 1350 et 1396.

Memoriae
Sodiias fyiereiiii. I'li'.

Slavicae.
arctiorem viad Sosnitsam fluvium transtulit Latere tamen diu nonpotuit;

1-r

Borosdlnorum familia ortum traxit nobilior. Natus jJySabbas, virtutibus longe


nobili

tam ducturus.

est Tverensis est Kasini, qu urbs Juvenis vitam maturo hoque pie educatus.

ditioms. ibi-

sociisque undique conflueutibus,


invisente et
cellas pro

ipsoque ar-

mine imo

et religioso
,

dignam duxit

orationi

Joanne saepms eum chiepiscopo Novgorodiensi omuia ad victum nece^ssana beni-

in ecelesus et iejuniis indulgens pr^staut.a ctefactus. virtutum Monacbus eosque in admirationem ro3 fratres superavit. indutum, seangelam, hominis forma

frequens.

Vyseram redut, gne suppeditante. ad fluvium sedemque Asfratribus ibi posuit,

Qua censionis erexit anno U18. degit columna viciniore seorsim


ad commuues

absoluta, in
,

inde non

movit,

laudes versari diotitautes. Quorum refugiunt, perconvitia seous ac alii homines Novgorodlam pe-

cum

non

Sabbati et Domm.cm descendens nisi diebus proximus, preces solvendas. Morti

timescens,

relicto coenobio

Andream mouachum

fratribus prfflposu.t, siim-

indutus. tiit, mendici veste Vyseram admonitus, ad fluvium

caslesti

voce

non longe ab

posoi ..Quum au urbestetit, et tuguriolum die offendissent homiquadam

obdormivit anna U61, supra laudato fcccles.am diel octobris. Joanne jussu babNovgorodiensem gubernante. Hujus
ptisque Sacramentis,

tem eum

ibi

immobiliter perseverantem cooperta esset, vinque licet facies culicibus continuo cellam suam pietatem evulgassent,
,

nes in oratione

tradidit Pa.hom.ua ba.\-.tam et gesta scripto metropolita .n Me. Logotheta, Macariusvero die. cum naamajora inseruit. Exstat oflicium

canone.

Cfr

I)

Prolog. ct

Mc.

'1

! ^- l

"i"- ''6- '"' ^'*-

^'

DIES
ranof.x

II.

mrm.

Vrnl^1aUVSM;n.P^rof Ho-^^^^^^^
Tml,::?!;

^t

Ars.ve.enCons.anUn., p.uK.pu.n

T^S^^^^^^-^
f

""'' """ ""''' ''"'-' ''"' '"'"'

OliSERVANDA.
nrsEtermissos, ut stabiliant
S.

Anirea,

f"riile^eTt"cui B."v; '" ' jusdam civis CPol.taui servus, ""'^^j^ni

S.

Audreas, natione, "'

FTfntTtatem identitatem^

- Quum V

utnusque Theophilu Georgio pene eadem de


^

Ger,,,,
,<.,..

^;^..,^

S&te k^l"i^fe:;';irF?or^:.f 'rb \ele^ auctore Nicephoro, sauct. SSeTl V ?.^ ejus, m^^^^^^^^^^
SeShabei.nAct
tom. VI Maii. pag1

f."'*M , ifho aiumnis Atho alumms a al.,s Mout.s


?u" tr^ruffi iet

me .^

qua, de tot tradita sunt,

'^, Georgium. Philadelphia


dicto, d.ceceseos
.1

^^^^^

SS.

adlll. In

oriuudum.
f^^^" g
j^i.

in vico Karaca.su

ru ntra Hier

hrbel; in CP.catur in bo.s Callipolitano 7us<ms. et et in plerisque bo usade^tC>lu u %'-Justinus: sanotu e Thpoctistum cum ulroque
.

/.<,. mo

;i,

,tam
i7ot

.1.

TTm - Uod

Pfr

Pjiter

w' "fsri S Monlis Aino, lom. n


Iber<.ru,n. celebrat,

rna Ecciesia

,,

.,,

s.

TAeoi,...

P""^-

-f

' tvrii

palma coronatum

es.se
iliretcniet el

iiiariyre$.

t"o"Z-c"imo'X'rfo,%t.>ometi.nepote,
r^,?tioni3 6223,

^^L
Areopag^ Dyonisiosoffeudemus d.e ^equenti Alexandn.ium de utro tam alterum. alterum Neapol.t uo uam hoTe agatur in marmore v de:

nempe

Nativitatis Chr.sti 777. fustibus cr,.deliter cssl. f^ierun;

den IHP
^^lnem

s. n..op*,7u..

Xdifficileest

dictu.
.s

Idem

esse

om^.uo

ac tur hic Theoph.lus

<="J"^

Ff

.''".'"^'^r

et *

monasn,?or!^'cOTporahodiedum visuntur ,n fluv.um seu Martyrum dicto ad ttio M^tsameti quod de nuUo aho T,l al Tsiteli id est Rubrum, caiterorum dicipotest, siquidem .nrto Iber publice nuspiam propoffi

appensis in us ad coUum dati. urbis Kutais, priec.p.tes exarce

fluv.um

co^porafideliumcul^tui

240

ANNUS ECCLESIASTICUS

Memoriae
DlS
111

Slavicae.
sancte ibidem obiit anno 1338, die 2 octobris. Corpusejua, tempore Alexii Michailovicii ele-

btIV
octobhis.

Anna^ ducitta
tin.

Tvtren-

duci, glonosam mordita Michaeli Jaroslaviffi Marito orbata, tem a Tartaris passo, anno 1315.

fuitDemetni, nna, ducissa Tverensis, filia traa quo in matrimonium AducisBostoviffi;


K

vatum,

SophiiB Tverensi; unde, pit in monasterio S. et eui Basilii, Kasinum migravit,

Duntium mundo
filii

remisit Anna.

velumque acce-

ecclesiam cathedralem summohoKostromens* nore illatum est a metropolita venerandum pondus geBarlaamo, ipso rege
in

stante.

Acta hujus ducissse adhuc inedita ma-

nent.

rogatu

Cfrl)Dicl. hag., p8g. 30.

DIES
Ex 0$tromi
rano.

III.

MoiA S.
Sirm.Mg.).

DIO...S.I

Neap. CP. Hier. GP. Med. Sirl. Maz. AKEOPAG.T* (lia omnescum Bas.
JoannisCliozebilae, ep. Aio^anHri-p el marl (Rum. cum Sirl. Med.).S. ChozebUx, sUentian. (ProL Kal,. Hesych..,

Bx

variif.

C.'sar':7;"o^^^^^^^^

t TheogenS Callisthenae
,

mr
filiae

SirL). f Sirl). i Theolecni, mr. (Mg. ejus (Maz.).

AdaucU, mr. (Mg.

Strl. Maz.).

OBSERVANDA.
S.

Dionytiw

uterque.

Pansiensis) Dionvsius Areop. (si idem sit ac presbyterum, ethleusocios habuit Rusticum, nomina citantur therium, diaconum, quorum

bus agetur die proxime sequenti. Dionysmm Alexandrinum diserte nominat Menologium
Basiliipostridie; pridie vero marmor NeapoliS JoannisChozebitffi meminit Prologus tanum.

Rum
Hffiis

quem refert cod. in Menffiis. Alter Dionysius, cui in Meeet patriarcha Alexandnse,
Med. adjunguntur
tres
alii

Joanne,

martyres

Sirl. prajterea Gaius, Eaustus et Eusebius, in vero octo. De quiPetrus et Paulus, universim

Mosquensis etiam ad 28 tius idem est ac homonymus Persa, martyr, de quo agetur die prosime sequenti.

Octobris

S.

Domemon. et

ore6.^^.
^-

^<'"'"

DIES
Ex
Oitromirano.

IV.
maz^
9)

EP.CAmoLKOKrMfPar.ira^ ProZ.7tferf.^^^^ THEi Qui ADFmT ^^^^^^^^^

Chil.

Og.

E^h.Mm.

^h^^GPNV^^^^

Flor. Sirm. Med.

Aaz. Mg.).

Bx

variit.

MM. Adaucl. et hh^ ^us CalhBereniCtrP osdoce^ (Prol. Kal. cum Meg. Sirm.).SS^ SJwmomsmon. (MenKa. ProL SrrPr^^^^ Kal cum Bas. Sirm. Maz. Mg. Med.). Eusebu el C cumTa Sirm. Med. Mg. Maz.). SS. MM. GaU, Faust, Neap.Med.). ep^a(Serb. Synax. cum isas. Med -'y-; - * Kal V"'^'';,,^''^**'^^;-.! Aal. cum Bas mea. Ma.) S. Theolecni l^ NovgorodienMemoria praesulum
eius

^^
^

Aat. nu^ {Men. j^^i prol). ^ zanensis el Barsonophii, ep. Tverensis c^rW,^ Scilanov.c, prmc.p.s Serbi^ Joannis et aliorum (Hag.). Slephani Germani,
i

sium Arcadn,

^^riSiofysU.^patr. Alexandri^ (Bas.). t phyli, Gaii etGaiani (Med.).

MM. Acepsima,

Leoais, Isidori (Med.). t

MM. Neo-

OBSERVANDA.
S. Diogenes.

Diogenem et Deiparam GrBBcarum vocum ^ioytvovi

corruptelas esse et ^eoTsxvou, quae

Grffico , de Dometio prsedicantur in Prologo ea ralione coniicit cl. Capiton Nevostrujev ,


ista nixus,quod nusquam alibi invenianturduo nomina adhanc diem, nec in Grsecis Synaxanis, nec in Slavicis. At S. Theotecnumexhibethodie SynaxariumSerbicum, et etiam lapis Neapoli-

nempeS. Clementem, papam Romae (P^f^^i) Rumeh annuntiavit ita S. Clementis Rumeh. uti et Capitolaih. est in casu locativo enim Kopitani, Hinc minus probatur mihi opinio Qapitoleorum, non aientis Latinum vocabulum quam subesse prwdictse voci slavicae,
:

S,

Pilrw Ca

tanus soeculo octavo suppar.; alii vero die praecedenti aut 10 hujus. Diogenem vero diserte referunt Meniea GriEca Mediolanensia ad diem prsescntem. Non est ergo cur ad subtiles conOrsecum nomen Kajecturas confugiamus.

Grfficum, quae de hoc idcirco vocavit insulsam. Consule disseruntur ab eruditissimis sancto martyre Oct., in Bollandi sociis in Act. SS. ad diem 25

et commentario prffivio ad SS. MM. Martianum Joannecaetensque Martvrium _ DeS.Arcadio,

p,.a-,u/

pHolinu.

7:eTw>iuy seu RaTreTtoXeiwv, id est Capitolinus, interpres russus transtulit adeo scrupulose, ut etiam casus locativi terminationem, expresserit

Novgorodiae egi fu- Novsorod^en episcopis et archiepiscopis Theotecnes reperitur ,. S. <;iii<? ad lOFebruarii. Vindob.; s.moua... hodielnSynax S^rb.^sffic. xvi, bibl. ibi: T/ieoc^enes. Apud mendose vocetur

licet

alios proditdie 10 Octobris.

(kapitulaih.)

Non

secus

egit alibi

quando

x^Iemoriae Slavieae.
S.

Baritmo-

pAtua.

Gurius, prffiter hanc diem, inventionis ejus aniversariam, peculiari festivitate colatur die4-decembris, quadecessitevivisetseorsim a nobis illustrabitur, ideo hic de Barsono-

Cum

Gurius, Ecclesiffi apostolatus sui socium habuit primus archipraeKazanensis, adhuc nascentis, baptismo est Barsonophius, qui
sul.

Natus

Joannesdictus
sacerdote.

phio solummodo agendum.

Hunc

igitur

virum

Dum

Basilio. est, Serpuchoviffi, patre aTartaris adhuc junior esset.

in

GKyECO-SLAYlCUS.
est. et non nisi post in captivitatem ductus Libertatem trieDnium a parente redemptus. Deo obtulit ultro spretoque 8ibi restitutam tonsuram cum nomine Barsonopliu
;

241

tata.

accepit guber1563. Verumtamen de priore nandam Tnno orationi et jeobstinentia nihil imminuit, sed

Ecclesiam i^vv..^

Tverensem

DiEsV
OcTODillS.

mundo,

juniis

Andronici Mosquensi accepit in monasterio S. Pesnosianum transut in

unde postmodum

quodetresit. MoxCazaniam transfigurati ibidem tus, mouasterio Salvatoris regendo fuit pm^fectus, construendo et- dein est ab eodem simulque in auxilium vocatus convertendos Tartaros, quorum ad prffisule Tum archilinguam olim captivus didiscerat. commurmanaruaB uiguuai.*^ ^^^^ episcopatu mandritae diguitate cum -r
a
Gregono, archiep. Liizanensi.
*} Uici. nag.,

Guno

accersi-

laborem, Apostoli exemplo, Morbis sive animi sive corposociare solebat. artem callebat) paterna ris (medicam namque medebatur. Tandem senio et labon-

manuum

charitate

bus confectus, episcopali munere recepit. monasterium Transtigurationis sese aprilis, juxta ibique obiit anno 1567, die octobns vero 4 octobris. Eadem mensis

abdicato, in

alioa

ipsius die viginti annis post, tum dicitur. corpus inventum fuisse

tum Guru

pab-

Vladiminu
Nmijjororfensii.

Eadem
sia

die recolitur in

Novgorodensi Eccleet

memoria Annae, ducisss,


Joachimi,
Lucffi,

novem

antisti-

tum,
.

gorii,

Martyrii et Simouis. de supra, ad diem 4 quibus omnibus tractatum mentionem fecimns de VlaFebruarii. Ibidem duce, quem cum dimiro, Novgorodensium t die commemoran volu

Antonii, Arcadii, Basilii,

Germani, Gre-

NovgOTodiam. Emianno 1035 natus rexitque fortitudiue, cujus nuit pietate non minus quam bellis contra vicieximia dedit documenta in Monomahostes et coutra Constantinum
;

nos

chum Pietatem
celeberrimum

vero viri lestatur, prffiteraha, civitate illud, quod anno 1045 in

Anna. matre ejus, hac Fuit porro VUdiEuthymius. archiepiscopus. Annse modo relatse fibus. mirus, Jaroslai 1 et
russ . . 67. 2) Uist. tuer. ru.s. pag. 7 21 Uist h.er Cfr 1) Diclionn. hog.o&r.
.

quo et templum, sua excitavit S. Sophis terreslre cum vita tumulatus est. Regnum octobris, dum adhuc amisit anno 1052, die 4
aetate floreret.
l.

1 .

276. 5) Karamzin,

H,

P6

2S-30, 3i ei not. i.

Praeterea
Srhilanoic.

ecclesiastico

Serbia Stephanus edocealiis peritioribus cujus vitam et gesta ab


Scrbiic in fine projfaUonij. Cfr Pejacevu-, Hmi.

honoratur in Schilanovicprinceps Serbi;


cultu

ri

vellem,cum

praeter

nomen

ejus, nihilaliud

quodcorpusejusadservapotuerim reperire,nisi Schisatovacensi. tur Sirmii, in monast.

Sx Oitromirano.

Po.o
Kal. Sii. Og.
Valopedici cuiusdam Eudocimi

DIES
M^rl

V.
).

^irm Maz

S.

Mamelcht^, mart. {M^t. Rum. Prol.

cumBas. ^^''^^'''^^fJ^^^-pZTTe^.Hor. Sis.Ch.Og. Pp- Kal cum Bas.

Bx mrii$.
^''''Hier.GP.Nan.Vind. Pg. Msq. Dam>am, presb. S (Kal. Prol. cum Bas.).

^f f ""^ii^Kiovo "
"

f ^^J

J",';,;

Yptensis {Paler. Men Kal.). ^.f^ ,p,<,V Menol. Paterxc.

Kal.ProL).

fA(/i

).

Hierothei (Goth.). tThcodoli,

OBSEKVANDA.
estalibi.IuMed.. Trais slaviceRaissa.relata

S. Iraii.

S. S.

Dyoninus.

hujus dixi varia esse elog-ia obvia Basilii etinMena=is fogo sc.-ipsit amanuens.s nuoaiie errore lectio ?" s ngularis^st hiEc

sanct in MenoJorsan h.c diem v pro

s. B.-<...

nam

cod. SaxotAiitncimua

Damianuf.

"etroi,

AleX'

nh

I1W el Jonat.

ra declarabo Oui tertio loco

Smel

adnotavi, schismati

dandis.. in Memonis infra ut non ponitur. Jonas. erat Photiano add.ctissi-

GotlmnT hag.ontas. busSe - Ultimumlocum Patenc. Mont.s sanctos habet auctor


inter

c.Eteris

omnibus de Hierotheo ageuti-

mun.
pedii.

yato.

Sos'^^ luti quidam. anno 1841 Ttl.o obtinet anonymus quem Endoc.mi ,as?eno Vatopedli repertus, voluerunt ins.gn.tum. C^te-

nomine monachi tum ?esta

tZ
s.

n"enebris Utent

ejus, in

tum tempus quo qu.bus maneat

v xer.t, et pse.
C/iari/iiiu,monio/i

...

S:imXl
Octobris,

lls7ce?eb?ftur bi.Mn anno,di^

-Testeauctore

rcilioet se.ta Junii,

qum

.t'lf >

SS.
ft

Charitina

Chrittina.

'"'' t. 1, V^S-^' mani Acta SS. Mart. Onent.. , errore P^ ^ Probabile satis duco, <^f Premyshens,. ed. S Christianam in Kalendano

qua,martyno ejussacra

'(^cy^',"e e^t^t-fr Asse

7aff 2! tit hoc quotannis commemorat.o curodensis ditionis monaster.o Charitinie. monialis, qum

Diction. l.ag.oloff.ci. ed 1862, Novgodie in qnibusdam loc.s

Nmgo-

riKlentit.

Insdam

etPaul. ol.msancteob.eI^ovfforodensi SS.Petn incerto. Juxtaquosdam, fu.sse rat anno et die pr.ndtcitur e ffenere

ducem Litbuau.a)

orta et

S^aiiCqt'a^";5rp4?e7r='lacn^

Theodoro nom.ne, matrip cuidam inoniojuncta,eoque mortuo monasticamvestem


Russiffi,

iuduisse.

irnomraviTmad

15 Jannani, ubi et.am

MEMORIifc

AT^PJUS ECCLESIASTICUS
242
DlEsVI btVII
OcTOimis.

Memoriae
amianus, premens, abstinentiam bat/paneet aqua victitans.
S.

Slavicae.
aliquid, hortabatur. Cui autera prsenuntiabat omne rel evenid sive faustum, sive infaustum, comprobabat. Mortuus est Jeremias tate tus temporis, quo adeo provecta, ut memor esset Russiam fuerat in fides christiana primum S-^^^^^^^ anno 988, regnante S. Vladimiro. invecta,

S.Damianu mon.Crypten-

Theodosii

ma^istri vestigia magnopere serva-

Obtemperabat pr^su.i templo inferebantur. multosque precibu. poDamianus diligenter, cosanitati reddebat, medict
tius

promotus, frequenter a ungere batur oleo benedicto

Ad sacerdotium sancto hegumena jubeinfirmos,

qm

Eodem, quo Jeremias, dono


cendi et ea
quffi

ventura prffidicorporeis oculis vidi nequeunt,

illud sanaffnomenpropterea nactus. Mirum obedientia, paupertionum donura bumilitate,


tatis et

quam

oleo

orandi studio i^romeruit

quem

idcirco

Theodosius admodura

diligebat.

Demum vitae

mentisacievidendi, praeditus fuit Matthaeus, Providi cognomen idem propterea, quod ille, quadem nocte, hora nactus.Necimmerito. Sic matutini, vidit dsemonem sub forma
officii

extremum morbum curriculo sancte peracto, in recreatus, qua de incidit, et ciElesti visione redditus fuerat, transalute sua certior
jEterna
quille

monachis juvenis viscos, recenter cultos, fratres vero, choro cauentibus adaptantem choro exire, acequibusflosculnsadhBereret ex
in
;

S. Jeremias Providus,

Cujus funus curavit, corpore in S Theodosius honorifice Jeremias, cognomento cryptas Antonii illato. virtutum praemium acceProvidus, singulare scilicet praedicendi futura pit a Deo. donum obdormivit

anno 1071.

dianimirum
absoluto,

vicios

quibus autem non adh-

reret viscus, in

cantando perseverare. Officio


fratribus enarravit. Solematutiuum officium ad por,

visionem

bat porro, post

tam
socii

ecclesiae

somnum
suaro

capere

dum c^ten

secum animabat. ad resistendum tentationi periclitabatnr tim vero eos, quorum


fortiter inimico humanffi salutis

Si quem cuim raala etrevelandi cordis arcana. reperiebat, clam eum adiens meditantem

cellara

unusquisque repeterent,

Praeser-

vocatio,
;

revelato amanter solabatur, proposito

utque repugnarent,

meritis et virtuquiescendi gratia. Tandem postquam duobus hegumetibus coospicuus. Theodosio et Stephano, ad nis supervixisset, senectute bona migravit, in cry-

Dominum

in

ptis Antonii conditus.

,,o
l

Ho,

Weim.

M.nol. Vcrs, nd

l>.

a.

(i)

Acl. K,.lnn.i.s Spcc. pDg- 47 cl i8. 7)

M.

Aril'hBe. moD. Crypt.

DIES
Ex
Otlromx-

VI.
Sirl. Mg.).

P.,s.o

S APOSTOL. THOM.K

Maz. (Omnes cum Bas. CP. Eier. 6P. Sirm.

rano.

Bx varii$.

f^'Zt(rs^'Ma..Mg.
Quiriaci, anachor. t Marcellii (Neap,). t

(Mg. Sirl., Mea. Sirl.Nan.). Erotheidis, .art.

in Palseslina U^p.J-

OBSERVANDA.
S.

Tbomas.

S. Erothei.

Macariw
nior.

Ju-

lon^um Thomae In Proloffo excuso exstat sat Capitolmae, S, Erotheie, serva S. eloe-ium. cum domma sua et solet referri ad 27 Oct., una parte seIn Paterico Montis Atho. martYre hosiomartyr, cunda, p. 83, notatur Macarius, illeaTurcis accedente encomio in quonarratur maxime reluctaretur fuisse circumcisus, licet impussimo idque instigaute patre, apostata

moxin Montem Atho

refugisse, ibique,

susce-

duodecim pto monastico habilu. per aunos sese certamini, quod subire anhelabat, crueuto anno 1500 occubu.sse, parasse, ac tandem Patencon, Brus^ capite abscisso. Hactenus sua mutuatus autpotius ]Neov/tf/oi/apwy,unde
est Paterici auctor.

DIES
Kx Ottromirano.

VIIita

P.SSIO
Sirm.

SS. M.U.T.K.M S.aGn et Bacchi Sirl. Maz. Mg.).

(Omnes

cum Bas, Neap. CP. Nan, Hier GP. Med.

Bx

^..^^ Sirl

Mo.)- S. Polvchronii,

variif.

[Prol. Kal). Bas.). Sergii Vologdensis

OBSKKVANDA.
S. Pelagia.

S. Pelagiae, In Kal, Mosquensi habetur quassaeculo tertio pro Vhrisio passa martyris, Prologo est. Breve ejus elogium reperitur in excuso nec videtur distinguendaa sancta cognomine, cujus nomen leg-itur in marmore
:

bujus Neapolitano, ad diem quintam


PelHE-ia redibit

sermo postndie.
Slavicis

Obut &er
diei.

Sed de
g
-, vofoj-

^?us

annoU12;

ejus gesta paucis perstricta

J.,

habes in Memoriis

hujus

Memoriae Slavicae
SergiM Vologden$ii.

Tologdensis ab aliis, ab aliis vero Obnorenaut etiam Nurmeusis cog-nominatur sis, Sergius, cui Grsecia patria fuit. A Monte Atho namque in Kussiam veniens, se Sergio RadoDezensi tradidit iu monaatica vita erudiendum.
"r

fines

Vologdenses

secessit,

et

ad

Nurmam

Tum, monasterio

SS.

Trinitatis

reUcto.

in

suam posuit flumen, in loco priecelso. cellam Obnorensi, eremita praenon procul a Paulo certamma stantissimo, magna et diuturna inimico praliaturus. cum salutis humanae numePoatplures igiturannos, cum sociorum
^
ru8

GRJXX>-6LAVICU8.
merus ad quadraginta excreviaset, ecclesiam TraDEifigurationie et monaBterium excitavit, a fluvio, qui praeterlabitur, Kurmense dictum.
Porro solebant Sergius et Paulus sese invicem salutaria invisere, et de rebus spiritualibus sociis suis colloquia miscerej quibus satiati,
Cfr 1) Prolog.
ftd

ft4B
DiE<

verba bona communicabant. Tandem labor!bus et senio confectus, cum fratres ad perseerandum in via perfectionis ultimo monuisset,

VIU

OcTODRtS.

ad aliam patriam anno 1412 aut 1413.

transiit die

octobris,

h. d. 2) Dict. hag., pag. 247.

DIES
x Ostromi'
rano.

VIII-

Bx

variis.

Et Pelagi^Tarsensis inCilicia, sdb DiocLETiANo, iMVERATORE (Mst. ct cietert). UONORAVIT ANTIOCHEN^, SCB NuMEBIANO, IMPEaATORE, QUAM ChrYSOSTOMUS LAODIBUS r^Tin^ Pe AGI* Sirm. Sirl. Maz.). fMen Prol K(U.cum Bas. Med. Mg. ' Prol. cum Sirm, Maz. Med. Mg.). poenitenlis (Men. Kal. Euch. serh, Hor. S Thlidis Hor. Men. cum as. Sirm. Mg. Sirl. Med.). Rum. PpS Pelieiffi olim meretricis (Mst. rfia^.) Dosilhei Pscovensis (Hag.). Tryphonis Pecengens.s S MelaDiaD' virs. (Sfs.). Sirl. Mg.). t N^coaemi mr. Bacchi, mart. (Neap. Sirm. Med. Maz. t A temonis p%sb. el Mulierum quarumdam [Strm, Med. Maz.). filii S. Pelri (Sirm.). t MM. (SzVm.). t Pelronic-e,

MkmouiaS

OBSERVANDA.
S. pelagia.

Tres sunt sanctae nomine Pelagiae Tarsi quarum una, vlrgo et martyr, passa est
;

msigmtae

sub Diocletiano.

Ejusmemoriafit m

Menologio

recentiores die_4 Basilii die praecedenti, apud recte diciMaii. Alia, etiam virgo, quae minus

imperatons. erat tur obiisse tempore Numeriani ChrysostoAntiochia oriunda. Hanc laudavit refertur hodie in Ostromirano. mus Utraque etiam Antiochia Tertia, ex meretrice pcenitens, annum 465, in Palaestma. De orta,obiitcirca ahis ut hac tncet Ostromiranum, agentibus BaRum., ProL, Hor. et Eph. Menologio Mst., dictu est, de quauam e gilii Cseterum difficile pluribus Synaxariis tribus Pelagiis agalur in eis v. g. Ternob., cum in Grfficis et Slavicis,

tom. VIll, pag. 421. De Pelagia Antiochena cfr S. Melauia Act. SS. ad9 Junii, p 154etseq. S. Bacchus vulg-o refertur ad 31 Decembris. adiungitur S. Artemoni in solo lapide NeapoliIn Dict. hagiologico, pag. 87, ed. tano. Psco1862, commemoratur Dositheus quidam Pscovensis, de quo 15 Maii, vensis, Euphrosyni Pauli, discipulus, atque monasterii SS. Petri et insula lacus Pscovensis fundaverat quod in 14S2, condianno 1470, hegumcnus. Obiit anno Vitam monasticam suo monasterio. tus in ampiexus est Tryphon in monasterio PyscorenB. M- V. ad cailos 8i quo deiu relicto, ecclesiam ad Assumptae, vulgoTrvphonis dictjB, excitavit cjusdem fluvium Viatkam, non longe a civitate

s.ydania.
s.

Baccinu.

Dosiihcn-*

Psc>,vemi$.

Tri/fihon

Pf

cengensii.

nudum

titulo addito.

De distictione sanctarum hujus 8S. Octobr., nominis disseritR. P. Bossue, Act.

Pelagiffl

nomen

referatur

nuUo

alio

nominis dissitum. E vivis cessit die 8 octobris, pag. anno 1613, ut testatur auctor Dict. hag.,
234, ed. 186&.

DIES
Ex Ostromirano.

IX.

Rxvariis.

Maz^) ET socioBUM [cum Sirm Med. ^^^ ^^^ apost. [Mst. Ru^^ ^-'^^ ;^''"^,^.'^^^^^^^^^ S. Jacobi Alphei, S. Adronici (CMl. Men. Golh- tlor. V,' Bas. aier. GP. Vind. Pg. Msq. ^^ ^^, sirl. Mg.). S. Publiae ejus (M.n^ uxons '=".'^'"-^f Sirl. Mg.) ct Athanas^, Pp. Eor. cum f^^J^^-.^^Mg^ SS. marl Juvenlini seu Popha., diaconiss(P.oi. ^'^^]'''! Sirm.). S. Petri Galalce

M.

^z-^^^xzt^^^^^ '-Kal
sunensisimaginisfestum.
iV/o

0^^141^

Maz.

-->

- 'm

Philippis Kerf). t Gaudentii.

Ma-

Sirm.).

OBSERVANDA.
SS.

Abraham

11 Lot.

quo coramemora. Cod. Ostr. nou solus est in marnK.e


Natai^ quoque Neapolitauo signatur ^Zfnfn Ouod autem additur in Prologo, ialriarchx in iP^omet d,e men^ ?at?rs"muml.atriaxcham
:

tus 8it S.

Abraham cum Loto nam


;

ep.scopo HierosoljmiU Jacobo, fratre Domini, esse docecrt^ vero unum eumdemque no Latini " " alibi. A I^^t''!'^? J de qua re plura dixi una cum b. Philippo. die sed kalendis Maii hoo commemoratur .terum ad

sis
S. Jacobus

Al

pAari, apost.

Ja^r^^^ patet^ suo finxisse fraler S. Mattbffii apostolus, Alpl.ffii iilius, et diversus e=..e a evangelist, putatur a GraiCis

Octobris ad

Deum

migrasse

id e

cereDto

svnaxanstam

AGriciset Slavis 30 Junii conjunctim cum ^^^^^^/P^,!' ^^h Iheophaliturgico canitur canon S.
nfflcio dSei

^^, hym^ographi, oujus undecima hujus mensis.

festum celebratur die

Memoriae
^iephamUf
despoia
Serbix.

Slavicae.
tra

sanctorura numero Ste-phaouB, parentibus, Angelina, quffi et Militea, censis, Lazaro et

ac-

dominum suum,

pacto

cum Uungans clam


Quare emirum
adiit

suum. in P^^; ^^^^ natus, postquam patrem anno iuterfectum, ami^erat soviana a Turcis Ubi ado^ remansit puer. ISSe, sub tutelamatris patri sororum in uxorem duxit. levit Bajazeti

flaluti

consulturus. Mox tamen quasi proceribus traductus fuit,

coram emiroa nimirum con-

mater, nec tandespotissa Angelina. Stephani sed et Jiotum calumuias ma^atum discussit, rediit, sacnsque noribus cumulata Belgradum virginis, olim Ternobo exuviis S. Parascev^, Stephanus iP^^^ Conablatis. onusta. Sed et

initio

insidias strueret.

a BeyastaBtinopolimprofectus, benigmss.me

Octobris

Tomus

XL

ANll^US

ECCLESIASTICUS
facta est, prater regiones

iii

oco^

cons.l o accepto msuper nore ex urbe dimissus, superbiam frangeretque

Cum
inter

Stephano subditaB. bellum mox exars.sset autem acerrimum

Solimanum ejusque fratrem Mussam,


Stephanus cnm Mussa,
qui,

fce-

Xs

urprocerum domaret plusequentibus Bajazeto vres Auno 1895 et su^mepatn socius fuit, quo
fn bellis

us consuleret

ideo
et

et

comparavit

multam

glor.am apu-l uo^ inter tot vit* disc salvus.

Bulgar.a dus iniit subjeotis, Constantinopol.m opet Macedonia qussmt, pugnavit; victus tamen fuga sajutem Pediscrimini Stephanum exponens.

summo

permaDs.t niina divina hoAncyranam, Constant.nopoh Postpugnam impeest a Joanne. norificentissime acceptus gubernacula comm.serat
providentia
ratore
,

riculo liberavit

despotam Manuel, imperator, Euxinum commodans navim, qua per Pontum Interea, morremearet. et Istrum in Serbiam pntitus, in SerSolimano, Mussa, rerum tuo
biffi

regni ubi de un.one EccleManuel, Romam pergens, Turcas .neundo siarum deque f<Edere contra et despots t.tulo a tractaret. Igitur diademate imperator.a, decoratus, asscensa navi
cui

principes stevire
filio,

coepit

interfecit.

Quare foedere
ejus

tertio Bajazeti

eorumque plures inito cum Mahometo, copiis adjutus, Mus-

Joanne offendit Manuelem Serbiam repetiit. Mitylense Ecolesiie GrscsB Koma redeuntem, pacemque Thessalon.cam, a atferentem. Ab boc itaque

Turcarum potestate liberandam, fines attigit per Albaniam patrios


sibi

m.ssus, .nde

postquam

evertere minitabatur, sam, qui Serbiam plane domumque rediit viad Philippolim cecidit, divino ctor PaceSerbiaeitareddita,8esetotum orationi admodum servitio addixit Stephanus, codicibus assiduus. intentus, in legendis sacris egenos eo usque liberahs, ut
erffa

suo insidiantibus, deque fratre deTurcis reportasset. Ant^ Vulko insignem victoriam Belgradum adjec, quae quis SerbiEB ditionibus

pauperes et ne ab hominibus etiam nocturno tempore,

vi-

urbsadllungarosdefecerat; sedeque cum duabns dem fixa, ecclesiam cathedralem SS. Tr.n.tat.s nec non et monasterium

sua

.bi-

sublevaret. Cum b.deretur eos inviseret et amicitia junctas gismundo, Hungari rege, occidentalibus tam carus, ut
fuit
aliis

etiam

clerus latinus pro eo

preces in ecclesi.s pu-

S.

erigendam
arripere

curavit

et

locupletissim.s

mu-

gravi blice funderet. Tandem provideret, hffiredem ut regno

morbo correptus,
solemmter
in-

neribus auxit
liaturus.

patri

mala Hoc enim auctore grav.ss.ma quidem magna pars incubuerunt. Et


faoliplures principes d.viss , aiaiiu j"'>= uuuv^^.feudatario jure obnoxia Bajazeti,
......

Terum anno 1407 arma rursus fratrem pr^edebuit, contra Vulkum

fiho stituitgenerumsuumGeorgium, excluso

Joanne
in

nec multo post


Glavi, anno

supremum diem

ob..t

pago

1427, die 19 juHi, .n ec-

clesia SS. Trinitatis

magno popuh concursu

tumulatus.
X, c,.

Serbia, inter

mano,
C.
,)

filio

,.,.e.^

Se.., P 3.0.

.U.. H... Se..,

.....

^.Mu.v.v,

V.. SS.

. ........ ., M,.o.c,..
cuUa
,

Mo.ium Scrbica, nn. ccxvu,

ccti, i-cxc et scq.

B. SJ. Corni' nensi imaginit fettum.

nomine ven.t iUa Corsunensis seu Ephesinse quam S. Euphrosyne, B M. Virginis imago, monaster.o SS. Salvaducissa Polocensis, in Constant.nopol. toris.asefundato, coUocavit. ejus Vita, ad advectam; quemadmodum in Jam vero .magiMaii, uberios enarravimus. eamiraculis claram, de numero

Polonia

summa

religione

altera Toro-

a Polocensi pecensis seu Korsunensis. Hlam praec.pue nequaquam differre auctores sunt

aliique. De h^c.dem Poloni. Stebelscius, Su'sa, adduntque eam PoaflSrmant auctores Eussi, Briaoislai, duc.s Pololocia fuisse ablatam a

nem rum

Lucas evangehsta Ephesi apud Russos trad.t.o pinxisset, constans est jampr.dem .Ua Cum autem temporum injuria
esse,

istam.

quas

S.

evanuerit, et plur.bus e monasterio Poloeensi eadem origo tribuatur, pro

Alexandro Nevensi matnmomo anno 1239, testante .d miuncta Toropecii ecclesia urb.s strumento publico quod in Korsunens.s etiamnum asservatur. Caeterum Chereonensis, norectius,
censis, filia,
,

vel

men

ut loquamur inditum pluribus iconibus B. M. V.

est,

iconibus prorsua certo definiri nequit,

Ephesina nomen s.biv.ndiDuiEicones, pr aliis, hoc Tchenstochoviffi altera, cant; Claramontana

seu

quaenam earum vere Euphrosyniana censenda sit.

Quarum nna, inNovgorodia


:

Inferiore exstans,

dicitur, anno inscriptionem grsecam exhibere picturse griECS aut etenim 993 exaratam s.gn.ficat. Korsunensis nomen unum et idem

DIES
Bx Ex
Otlromirano.
var.ii*.

X.

sepiem Plnlippi. diac. unius e t S. Acepsima. mr. rMedO.t

OBSERVANDA.
S Buiampiui,

Acta hujus martyris. commentariisetanTio-

hibl

ISoitationibud instnicta, legere est in opere Acta laudiano. pag 67 et seq. Ibidera, post Bubeus de S. basS, Kulampii syllogen addidit In Menosiaiio confessore Constantinopoli. Ti n;.j.^ S.TW/'-. J^^">^^3iiii et Mart. Komano S. Theophilus idem sanctus. refertur ad 2 Octobris ; est enim perperam vocatur Basilianus in
..

pfmartyr

tacentibufl Vindob. annuntiatur hodie, Tyri S. Dorotheus, episcopus tiVift omnibus verbis exhibet Menol quem totidera

ir. ppnloe-o -ato"iSa:c:t.,ad4Martii,quodee^fus.u .;-.^ Totmensem, Salum, com actum. - Andream

iterum fitmentio

S.

JacoDi Jeju

^.

,,.

S. B<..on..

-Bassianus Proloffo. De eo

s.

/WAeu.. pag. 79.

Oct., tom. V. adi Acta SS In Synaxario Serbico, ,s8ec. xvi.


,

^'em^rat Dict. hag., P: AcepsimBo igi^otus. -Jf^^^'' anno 1696, ccetera pene ep.scopus U^ Aceps.mas. alius est, quam

f f
-.

s.

ic^''"-

non

GR^CO-SLAVICUS.
nitse et martyr, quem hoc die in cselos migrasse perhibeut ejus Acta in BoUandianorum opere Tulg-ata ad xxii Aprilis et confirmaut Acta Syriaca, apud Assemanum, t. Ira pag". 170. A
,

45
CT XII

Graecis et Slavis celebrari soletdie 3 Novembris uiia cum SS. Aitilaha, diacono, et Joaepho, presbytero; quo die plura de eis dicendi occasio
redibit.

OcTOBntB.

DIES
Es
Otlromirano.

XI.

Patrumnostroruu, patriarcharum CPoLiTAXouuM, Nectakii, Arsacii, Attici ot Hier. CP. Nan, Goth. Msq. Med. Sirm. Mg,). Et SS. mart. Zenaidis et Philonill^, soRORis Ejus (Prol. KaL cum Bas. Hier. GP. CP. Nan. Neap. Vind. Msq. Sirm,

jyiEHORiA SS. SisiNNi (Assem.


Sirl.

cum

Cl.Maz.Med. Mg.).

Ex varm.

Rum. Prol. Novg. Kal. Tern. Bor. Men, Par. Pp. cum Bas. Pg. Hier. Msq. Sirm. Maz. Sirl. Mg.). S. Tl^eophanis, conf. el hymnogr. (Chil.Prol. Par. Hor, Men. Pp. Kal. cum Hier. Nan. Pg. Msq. 5iVm. Maz. Mg. Med.). Meraoria septimac synodi cecumenicae (Ass. Rum. Prol. Par. Pp, Kal. cum Hier. Nan. Vind. Msq. Flor. Sirl. Med.), Theophanis, mon. Cryplcnsis (Hag.],
S. PhiUppi, aposl. (Msi. t

Theophanis, impWalricis (Nan.). f TheodoriGrapli f^^^O-

OBSERVANDA.
6".

Necturius.

Ostromiranum concordat cum vetustissimis Synaxariis GrjEcis, Uierosol. CP. et Callipolitano. In CP. et Sirmund. additur Atticus; in Goth. et Msq. sunt tantum Arsacius et Nectasauctitite horum omnium multum disceptatum est in varias partes. Arsacium et Acacium e Sanctorum Albo eradendos certo ait
rius.

quffi
fieri

proxime sequitur undecimam


offlcium
7:e

Octobris,

iSynodi oecumenicoe seu NiciEnsesecundaeetc. In cod. Mosquensi, qui hodie

De

auctor praetermissorum in ActisSanctorum, reclamante Morcellio. Qua re consulatur oportet Chroiiologria Patriarcharum CP., tomo I Aug-usti priemissa, Acta SS. ad hunc diem in Vita Nectarii (pag-. 008), Sisinnii (pag. 627), denique
Sei)tma SynoiUts teciimc-

per omnia convenit cum llierosolymitano, uisi quod omittut S. Theophaniam, addit officium eorum celebrari plane ita, ut SS. Patrum Synodi Nicffinae primse, id est dominica ultima ante Acta Penteco.sten (y.upia;'.-/) nprt t-^^ u.), agitur. Zenaidis et sororis Graeco-Latina commentario

SS.

Zemm

et

PhHonelln.

praevioditata vulgavitByeus noster.Oct.die 11,

Auctarium,
alios
alio.

pag*. 48, not. 70.

Synodus

septi-

ma commemoratur
cajovensi aiente
:

nica.

in Bas. die sequenti; apud Rationem habes in Horologio Po-

Nominetenus uotus est pag. 503 et seq. Theophanes,monachus Kievo-Cryptensis, yulgro Jejunator cognominatus; quem hoc die in Laura Kioviensi commemorari testatur Dict.
hag., p. 252, ed. 162. Conditus est in Cryptis Antonii.

ThMphane$ Cryptenm.

Sciendum

est,

die dominica.

DIES
Bs Ottromirano.

XII.

PaSSIO

IMPERATORB, COMPREHENSI SS. MART. TaRACHI, PrOBI, AnDRONICI, QUl SUB DlOCLETIANO,
.

Ex

variis.

FVERV^t (Itaomnes cum Basil. Hier. GP,etc.). ^ S. MarHorario gnBco). c m S Cosmffi, ep Maiurai (Kal. Euch. MenoL Hor. Prol. cum Qenehr. mavt. (Prol. Sparv. Kal. cum BasiL lini, ep Turonensis rProL Menol Kal.).S. Domnicae, (Kal). Festum Sirm. Maz. Mg.). Translalio reliq. S. Joannis Baptistc-e Malta Gaisinam

Med.

B M. Virginis dictae Hierosolymilanae f^a^enc?.). Anastasiae, virg. et raarl. Florentii (Neap.]. t PP. Seplimse synodi oecuraenicae (Bas.). t t SirL Cyth.). (Sparv. cum Bas. Maz, Sir^n. Mg. Med.
iconis

OBSERVANDA.
SS.
ei

Tarachm

Prohus.

In Nan. S. Prohi et soCt et passim primo loco; S. Andronicus redit solus die xx Octob. Sincera acta horum martyrum habes graece et latine iu opereBoUandiano, ad diemOctobris 11,
:

Gumpenberg disserit Saharov

in

sua Iconogra-

S.

Coma$.

pag-. 556. g-nis

Idem Cosmas
et in

refertur in

Men. Ma-

GriECorum

Chi!.

Typico ad diem xiv

S. Uartinus

Turonensii.

Martinus, ep. Octob. Cfr dicta ad 15 Jan. Turonis, olim Martinopolis, non Romanus erat natione, ut ait Versineki cum Prolog-o, sedSlavus, Syrmio oriundus; nec ep. Constantinopoleos
sed in Galilaea, ut ridicule refertur in Prolog-o, Martinopolis in Gallia. Legesis quffi de S. Martino narrantur in Prologo ad diem xiii Februarii, atqutE hoc loco melius posita fuissent. In Menolog-io Basilii refertur ad 12 Nov. et vocatur

^.

Joannes

Baplitta.

episcopus <:ppayyi<xq id est Galhse. Translata fuerunt dextera Joannis B., particula Cruciset imago B. M. V. dicta Philemiica, de qua post

B/iiarus5ica.tom.II,p. 24.PorroGatcinacivitasest40chiliometris a Petropoli distans. Domnica seu Doranina certavit Anazarbi in Cilicia. Non uuam sanctam hujus nominis retulimus supra Domnicam Juniorem die i Martii, aliam die iv Octobris simul cum Berenice et Prosdoce tertia citatur in Actis Sanctorum ad xxiii Augusti. Atque hac quidem pariter in Cilicia, sub eodem prseside Lysia, ac ii.sdem fere Ruppliciis, quibus S. Domnina. de quahoc nohis sermoest, torta fuisse perhibetur, utaltera ab altera forsa non sit discriminanda. Sane Slavica Menffia nuUam Domninam referunt ad xxiii Augusti. Cfr Acta SS. tom. VI Oct., pag. Haudestdiversa hodierna Anastasia ab 19.

s.

Dommna.

^.A.ui*tatm.

Anastasia Seniore xxviii Octobris.

de qua Latini agunt die

Memoriae
Amphihchiiu,
''8-

Slavicaesancti viri magisterio uteretur,

*'*

tertio, T-vloruit Amphilochius^saeculo decimo Glusicensis alumnus et in G/wVen- Jp fuitque Dionysii

jam

sacerdota-

hegumeni munere

successor.

Verum antequam

Magno-Ustiugo. lia ministeria agebat in urbe Dionysio, dignus habitus est. qui in Mortuo
eju3

m sw
p. XIU ^ XIV
B.

ATOWUS ECCLESIASTICUS
^-^res^a^
ui

nore

S.

-broga-tur rex^^^^^^ ejus locum CoUtur m annum 1225, quo obiit.


Glusicensi.
-^

nuam,
non

Novgorodia MosVladimiri, ac tandem ecclesia cathedrali B. M. V. ibique in

fuisse collocatam.
,

u.Hiero^i..uu}inis

ty,.

^u..^

B.Mariffi Hierosolymitan^ a S- 1^"'^^ Becus ac alias plures, vol-t^-^^^^^^^^^ pictam fuisse


tes eam bolymis

imaginem

^;"^^

Quidquid sit, certissimum iUam iconem tempore galhc est antiquiorem vero. quffi nunc m^pa.u,..., "" ,\.. invasionis disparuisse ; eam titulo nuncupar), et hoc tHni. solet
Hierosolymitana
,,1,

,,,,,,nam primigeniam

esse.

sed deper-

^^"^

^nno 898, tem-

dit typon.

DIES
mno.

XIII.

Plor

Bx

ttan.

Nicetsc. confes, Goth. Msq. Pg. Med. ^^'^'^"'s^ym Maz Sirl. Med. Mg.). S. Mg.) marl. (Prol. Eal cumBas^ S. Florenlii, diaconi el marl. (Kal. cum Sirl. cumMaz.S.rm Mg-l cum S.W. Prol. (Prol. Kal. Menol. aihodori, marl. (Menol. A^di Ternobiensi* (Eph. Proi.). S Parascevia), virg. mart. (Sirl. Mg.). Med.). p, +nioscori marl (Sirm. JWp.). t Antigonis, , 1 Dioscor. man. ( j_ Pauli mart. (Neap. C-P-)^^^^.^ ^^^^ T (Sirm.j. T Leonis., duu Diodori el Andromcdse t MM.

VM.

^^10^ ^J.^^

OBSERVANDA.
ss.
toc.

Carvm

ct

Carpus alius sit nec ne a sancto festum celebratur apostolo cognomine, cujus diversum esse 26 Maii disputatur. Non ad prseteradnotator BoUandianus, in auctor est
jj^^^j^ hic S.
,

Mazochius dixisset
periri

S.

Trophimum nuspiam
si

re-

simul cum synaxani, quod liam habuisset dupUcis

SS. Carpo etPapylo,

notijuris
S. Pa.iu..

pubUci

fecit Scholzius.

- Quum nomen S. PauU


Morcel-

mis isa^huncdiem.pag. 164. Pamphilum, referuntCarpum et Papylum seu sociis. In Menovarii sunt in citandis c^tens ftt nominantur AgatnoiQffio Mosquensi expresse sorc^ doru9,eorum famuTus. et Agathonica, PapYli.oonsentienteMenol. Basihi; Anaulum S cui
vero nullus refert prseter

Omnes quidem

martyriscommatesejungaturmmarmoreNeap. dubitabit, an ad eama S Carpo, merito quis turmam pertineat, cujus antesignam fue-

dem

runt SS. Carpus

Uns tom
bris et

PaSrk^^
eadem

et PapyUis. Consulatur Nicetas, cognomento paff. 190.

s.Smm,

Assemanianum

.S.

rrop/itm"*

quique mMenol. Basilii prsecessisse videtur, in R?^P"nisuper Corpum fiede mutavit ^JJ Pauhet marmore Neap. hahetur Passto S additur S. TrophiIn nonnuUis codd. Carnu mus^putainCPolitano, Hier. et CaHipolitano
:

Re- >. Bmjav.die Ulustratur in Actis SS. m. 31 Martii. quo S. Benjamm colanturdictaad

T.

commemoratusestsimul cum Abda hieromarecclesiae decus S. Parascevia, Bulgar tvre virgiueum. inscripta est hodie etornamentum

s_p^^,,,

in

omnium

antiquissimis; et quidem in duobus inter Carprioribus Trophimus prodit medius pum et Papylum. Quod igitur doctissjmus UTrophimum piton Nevostrujev asseruerit S. prodire nuUo aUo codice sive Grasco sive Slavico cl. id merito mirari licet. Sed nec ad hunc diem,

Euchologio Prologo quodam anni 1518 et recentissimo.A c^tens refern solet Serborum

AnticommunisBime die proxime sequenti. quem Sirletum audit Antiochus eonus apud admittendum pronuntiain Acta sua baud esse
;

^-^

runt boUandist^, tom.

VI

Oct., tacita ratione.

DIES XIV.
Ex
Ex
Oilromirano.
vnrii$.

Nekonk, imp.uatoke Bom. [Omnes N.zA.n, Gekv.s.. Pkotasu kt Cblsi, sub Sir^^^^a^^^^^^ tura Bas. Neap CP. Hier. GPMed. Sicevix virg. Temobiensis [Men. Parascevi^,virs CosmcX.Mamraensiscp. C/i2^cMmP^. 5(r^). S S presbyt. (Prol 1^^^'"^^,^^-^^^^^^^^ ^or.j.S.Silvani, Prol. Leop. Tem. Euch. VaL Kai. Thessa (Pa^ i/en. Kal). S. Eulhyma Novi. princ. Tcheroigovi^ et monachi Sarsviafosa. Jachromensis (ap.). loDiccnsis (AM. Synax.]. Cosm ^^^^,). {Mg.Sirl.]. t MM. barbeii ei uaDe<e

P.es.o

SS. M^KT.

tPelri Abselami, marl. t ForlunalaeliVea;).).

^^

OBSEEVANDA.
est a nobis .^^^^^ Vum, pag. 594 et seq. Memoratus Nazarius in Mst. et Paris. male dicitur De S Silvano ,,. diexiihujus.et xv^anuari de S. Parascevia tractata Vide qufB Azarias. NuUam sanmartyre actum est ad iv Maii. In Buut iu Act. SS Oct. tom. VI, in Auctario. invenio, ctam Eortunat nomine distinctam Tern. perperam vocatur wzaWj/r, ac si ageretur praesentem diem; cujus loco proActis SS- ad De Nicolao plura devirgine Alexandrina. Cosmffi Maiumensi jun- cotnut$. deunt duo Fortunati. S. Euthymius Memoriis Slavicis. dicentur in aliusCosmas. Jachromensis monastejritur hodie Thessalonioensis refertur hodie in Synaxario provecta senectute rn conditorethegumenus,in Graco Nicodemi et in Paterico MontiB Atho vita functus, anno incerto. Est autem Bfficulo XV sed ejus proprius dies sequens, qui proinde opchiliometnsa dictum monasterium quadraginta Petrus Abselamee, portunius iUustrabitur. KUazmensi dissitum, in cujus fim-. Vladimiria rectius Abesalomes, occurrititerum diesequenUict. bus natua fuisse perhibetur Cosmas in est ti Egimus de S. Petro Atroensi. a quo haud pag. 241, ed- 1862. De hag., distinctus, ad diem 2 Januarii et alibi. S. Cosma fuse tractatur hodie in Actis SanctoS.

S!>.

Nazariu$

et ioc.

S. Para$cevia.

S. Nicotau*.
ii.

Hxtthyinittf

S.

I't!iriu.

S.

Coma$.

3f!emoriae Slavicae.
S. Pariiircve

Ternribicnfif.

fcarasceve virgo nata est Epibatis in Thracia, a parentibus piis et timoratis. Quibus

fratrem suum orbata, hffiredem domusreliquit Madyti in Thracia Euthymium, qui postea
episcopufl

virgo.

GRJiCO-SLAVICUS.
episcopus fuit; semulata in erenum nis rebas vacans
ipsa

247
DrcsXV
OcTOBms.

yero

au^elicam vitam
se recepit, divi-

per universam

quamdam
,

Buumjejuniis, Et vero morbationibus perpetuo affligens. herbis tantumut tificationis erat tants ad potum adlnbita, vires reficeret, aqua modo umquam ^n^evesp^^ idque permodice. neque erant lacrymse rum cibus enim ejus potusque
,
;

castumque corpusculum humicuoratlonibus, vigiUiset

regionem inclaruerat regiam Bulgariffi urbem, Epibatis Ternobum, in basiUca solemni pompa translatum est et ut probabiUus videtur, coUocatum. anno
circa
,

1221.

atque orationes. Dum iUud un.ce qu^rens conversatione frueretur, quam maxime placeret ut divino sponso suo insuUus corde .mpavido frequ^^^^^^ Lmonis pe^ <iebiles roborat ust^uit, Deo, qui solus atque Pe^^^^^^'*"^^",.^,^;^ *,^, ,itus confisa s igUur UumilUme implorans. MuU instituto de reditu in paperactis. ^tm in soUttidine c^btus pra.mo. viciua morte sua tr^am deque locum
,

autem dulci cum Deo

curaute Asane. Joannis annuentibus quoque filio. Bulgarorum rege ea tempestate Francis, qui ConstantinopoUm Bulgaria Turcarum occupabant. Post haec sacer is thesaurus tyrannidi jam subjecta VlachiSB postquara aUquantum temporis apud a SoUmano Confuerat deteutus
terae

vulgaris,

dynastam

stantinopoUm remiseus
remeavit, curante
id S.

fuit

unde Belgradum AngeUna. S. UzBn,


;

in ejus imperatoris Serbiae, uxore, ut diximus et ut aperte vita ad diem trigesimam juUi,

testatur

ex hegumeno Gregorius Zamblak Laudibus Decanensi metropoUta Kioviensis. in


.

S.

nUa

ConstantinopoU templa pr^Eptbatos repetUt. tanq-m p s sacra Sntiora, aliaque loca circumivU, fervidis. operosa vernos flosculos, S. Sofusis.prsesertim simis precibus ubique M. Y. Blacbernens^ B.
,

eremum reUquU. natalemque

adhuc anecdotis. Verum non debeUata a Turcis, diu mansit in Serbia; qua avectus fuit ac in ConstantinopoUm iterum anno patriarchica depositus. Tandem
Parasceves,
.

ecclesia

pb^^et in.templo Omni igitur fiducia

in B.

Virgmem

posita, in

dono accepit Ba1641, sacras istas reliquias MoldovlachiiE dynasta, a Parsiliua Lupulus. debita thenioSeuiore, patriarcha, cujusomma aolverat; at nonnisi clam pomunificenter

CaUicratiam.regionem suburbanam, pervenisse Postquam vero Epibatos

estmavi
.

man
.

exiguo. labores labonbus. rbidem temporenon exaddens. Tandem doloresque doloribus et amoris inter preces

Uemo morbo

correpta,

suspiria purissimam

animam

in

ejus mcorruptum nUni tradidit.Corpus Epibatensi SS. apostolorum rum.etintemplo postquam duo s^cula
bon^rifice

^-^^l^^eper-

muros Phanapulo ac nocturno tempore per avexit Jassium, tum Moldovlaris demissas, Moldavi metropohm hodie vero chiffl, magno in honore haberi perrexeibidemque usque; simiUter runt ad nostram ffitatem regionibus ritus Serbia, Bulgaria aliisque in quibusdam denique Slavici. Notandum diem comraemorari Parasceviam ad

fastis

couditum

decimam tertiam
Mur.vi.v d h.
d.

octobris.

jacuerat. et fere integra ibi


Cfrt

miraculorum fama
d. 3) 2) Pro.og. ad h.

.cu SS

..

VI, Oc... .n

AuCno.

NifOiaus
tota.

Sviu

Hic

fuit filius

Tchernigoviensis, monachus factus anno colaus, et ex principe amvit institutum quum salutis 1116. Quod obsequ.a qua^que et dura plexus esset, vilia obenemini molestus, unicu.que obibat dTentissimas. Triennio i-^t^ST",'" *'''Tlu; hgna. eademque lina.eMcto,etmunere secandi coquinam transportandi

ducis Davidis Sviatoslaidis , Sviatoslao.Pancratio Niex

vacans, manuumsedsaluti animffl suae unice Jecontinuro orationi miscens. que laborem adeo fuit deditus, ut. Ucet ab luniis etvigiliis taraen de soUto ngore aUis rogaretur, nihil non condignas esse aiens huvoluerit laxare, futuram iussaeculi passiones ad

glonam

pro-

vulgaris ; bona merendam. Cibus ei parcus et enim a cognatis quiecumque nropria nuUa pauperes ea omnia vel in submittebantur
; .

humeris impo.sita in quartum annum 5um 11 ime defunctus, ut transigeret ab hegumeno eisdem ohsequiis coenohii jan.tor fu. mpe^avit. Postmodum offlcio per duos annos cum omnium laude. Quo separatam oWinu.t .n qua

eroffabat. vel in ditandum Tandem, raorbo connasterium dispertiebatoctobns, -i^ravit ad Deum, die 13

ornandumve mo-

?ectu"
ptis

trigesimo sexto, m tryanno 1142, reUgionis frequentia Antonii incredibili Kioviensium


conditus.
*"

impleto, cellam

reliquumvitamansit,

numquam

for.s

ex.ens.

p.g3) If...or.,lA,>n.l.,I,

<2"

'"

P*

'^

=' '^-

*'

DIES
x Os/romirano.

XV.
^/3.). SS.

P^ssioS.LuciAM,MAKT.(/<aomn)_ Med.Maz.SM. Neap.Sirrn-^^e


S.

mart Saryili

el

Sab.ni.ep ^Pr-ol

Kal.cumBas.

;;

jj^^i

Thessalon.cens.s(Men.
rar.

Ex

varii.

Pp. Kal. Hor.). Eulhym.. S''^^"^:^ (f "f -^^pTdess W^- Mg.]. t Monachi cujusdan.. n-uc {Strm.). t Bars.. ep.
t Pelri Abselami.mart,
^^''''^^-

OBSERVANDA.
S. Z.iirinr)i<5>

Lucidus

luc.d-^^^^^^^^ vita, lucidus scrlptis,

-j

suorumcorroboramt, ^enteswne verborum ^eum, P---.<-- ^: Zrld^reinunum


stgnani^r^^ ad aliquemapostolumet 'i^Zdream, lutheforum P^^l^or^^^jl^t
tenXi^xn

carcere '^oj.sVT." nresbvter. inedia in sequens leg^itur d^stichon

^Xuen^-^
re7^e

rv^ :C^
in

Lucianus P

^^^^"^'f' "^iSoscls

aliquem ecclesi^ dociorem 'eff^*^"^^^

P''-.

=^e^sisr,^'-=^^^^^

vitUinius,Specim.,pag.l57.Atmultop.^s

ANNUS ECCLESIASTICUS
Diu XVI
OcTCiBlllS.

S5 Sarvi/tK SarviloetBabeaactumebtad-iJj^aQ"^ ei Babm. r priaie. S. Peims At>- Bas. In Nan. relati sunt

j r ^onnHit Mosquensi^s dum recuai^ egit editor Prolog-i I^"Ciano,juxtaquamau fabulam illam de ^^,^ Bimilisevasisse narratur, "V^^"^"!!' , Q,iibus ret, a quibus vellet ^^^^Pi^^^^nr De SS videreiun vero nollet, Jiequaquam

PY Meuffiis fut vocantur) communibus concinprjemisso titulo Memoria venerabilis ^


:

^ ^^

patrisnostri EuthymiiJunioris. Hic venerabilis Paler nosier Euihymius initio quidem virlaicus fuit et uxoratus, honeste matrimo^^.^ ^^^^^^^ colensque pietatem; dein autem, ^^^^^^ D^i actus, sprevit uxoris amplexus,

sermo fuit de S Petro alium esse dix. ^^^^^^


.

Ab^^^^^^^^

CorruptecognominaturAbesa^^^^^^^^^^^^

tSmites

AeS

Abessalom.Balsamus, utaucloresiAssemauua,
Act. Mart. Orient., t. II. aui plura de eo tradidit Multum negolii tacessit Papebrochio, 206. S. Buthymius. p quera hoc die Junior, Thcs- KulSinio et Asseraano Euthymius, Greco-Moscae figuratae, nullo talonicentis. exhibentTabulai adjecto, quo ab aliis sanctis

characterismate

discognominibus (sunt enim plures nnmero) nec felicior res successit Bollandiacriminetur;

rnundoque valediclo, sese in eremum recepit; ^ antiquorum anachoretarum certamina Imulatus, frigus et .-esluspatientersustinuit, j^j^^Hs et laboribus camem suam enecans /c/ ^.^^^ ,w /?,>/<? /> nortiTiu!^ nd. jugique oratione vivificans, quo securius aadiabolicos incursus staret. Virtutis versus iaitur eo processit. ut angelis spectaculum factus sit, daemonum vero agminibus terribiquoque institutor exstitit lis. Monachorum magister qui alum.nos suos, velut bonusque
;

ut ohm Papebronis hodiernis qui hactenus. affulexspectant. ut aliunde lux aliqua chius, sancto notitia subministretur. G-eat aropliorve de quam Jamvero Eutbymius ille non alius est Thessalonicensis dictus vulgo

Euthymius Methodio cognomento Junior, SS. CyriUo et in monasterio Olympi concolvus, imo forsan saeculonono, anno tubernalis. Floruit namque Cujus nomen in fastis sacris 824. in lucem datus. Octobris, tum ad diem praeoccurrittum ad inscnptus est in Fafientem. Etquidem pridie

pater filios, in via salutis laudabiliter direxit; atqu ita postquam multos annos in eadem via ipse incessisset, absoluto cursu, ad beaium appulit portum ubi hodie a laboribus quiesvocaverat Dominus cit una cum iis quos ad se Venite ad me omnes qui laboratis et dicens onerati estis, et ego reficiamvos. Hactenus Menologus Mosquensis, vage admodum etje;
;

iune.

Graeco NicotericoMontis Atho, in Synaxario

demi
60

et in Menologio Demetni Basilius, Vita, quam grffice adornaverat S. at in

Rostoviensis

iUud omissum est \W, coneditione Menaeorum Veneta anni in incertum; quin et nomen sancti Bultone an casu,
etofficio liturgico. Officiura

Thessalonicensis , Euthymu discipulus rectius obiissetraditurdie ISOctobris; adquera et in MenEEis Grfficis mss. idcirco proponitur cognomento Jumoris Slavicis excusis, addito

raireris, latuit eum Vita saucti episcopo auctore S. Basilio thaumaturgi , Thessalonicensi, copioso calamo esarata, quae Inde in codd. GrfEcis mss. exstat proculdubio. naraque in suum Patericon Montis Atho inseruit eam editor Russus, vernaculaelinguffi donatam; ego vero ad calcem hujus anui Greco-Slavici Latine proponam, quippe quae lectu dignissima occidentalibus vero hactenus prorsus ignota.

Quod magi^

sit,

In' Synaxario

Nicodemi minus recte dicitur Euthymius pro cultu sanctarum imaginum decertasse; de quibus in Vita ejus altum silentium. Thessalonicffi, qui maS. Basiliura, episcopnra adornaverat Vitam, colunt GriEci aeque gistri sui

diei Euthymii; ut plane encomium m synaxano Benignius cum sancto nostro egit desideretur. ejus Menologus Mosquensis qui quum Vitam reperire, sequens elogium potuisset
;

laudavit quoque S. INiLalini ad 1 Februarii pontifex Romanus, ob fidei constancolaus I, tiam et in repugnando Photianae rebellioni
;

zelum.

nuspiam

Mexnoriae Slavieae.
jn
editione Diction. hagiologici priorenuUum SuzdaliXadest vestigium Joannis, episcopi
et

Joannet^ep.
suzdaiiM.

imo in serie episcoporum Suzdaliae metanquam dubius proponitur ab Eugenio


ensis;
tropolita,
Histor.
hierarchiae

Russ. tom.

1,

sanciipatris nostri Joannis episcopi, thaucoUigitur, maturgi Suzdaliensis. Ex quibus sed cultum Joaunem non exstitisse tantum, ac sanctum insuper fuisse a suis, con secus Suzdaliae episcopura de primum
;

Dictionarii pag. 176. Verum in ejusdem receniissima anni 1862, non commemo. tione ornatus ratur modo, sed etiam brevi eneomio metroprodit; discutiuntur quoque Eugenii probatur ibidubia. Quae vana fuisse

edi-

Theodorum, Caeterum pauca quo agetur ad 28 novembris.


Vita, auctore innotuerunt nobisde Joanne; cujus deperditaest nerape moGregorio monacho, adhuc juvenis, gressuraque ad
;

nachum

polit^ dem, tupi ex antimensio auno 1637 confecto, quod in ecclesia cathedrali Suzdalise etiamnum

induit anno 1340, dignitatera episcopalem fecit CPoli, ab anno 1352 exercuit quam tamen nonnisi magnura moanno vero 1363, abdicata sede.

adservatur,

prsefertque
;

Joannis, episcoporum

nomina Theodori et tum ex schedula quadicitur Stephanus, ar,

nachorum schema suscepit


in

dam

Alexii regis, in

qua

atque vitse suffi monasterio Bogolubensi. reliquum degit quo cohtur octobris Obiit anno 1372, die 15
,
;

Missara solechiepiscopus Suzdaliae electus die Mosquae anno 1673 mniter celebrasse
,

Suzdaliffi, in qua et conin ecclesia cathedrali

ditus est.

15 octobris,

infesto S. Luciani hieromartyris


I,

Rass., lom. Cfr 1) Dicl. hag,, p.g. 118. cd. 1862. 2} Hisl. bier.

diem. pag. 176.3) Morav., ad hunc

Euthym\%t$
Siamsensis.

quando agebatur de Alexansermo fuit etiam de Euthymio Kustensi dro quodam eremita quocum cellam suam commutaverat Alexander. Non alius est ab Euthymio Siamzensi, qui caeteroquin ex Vita Alexan-

Ad diem 9

junii,
,

hoc

die,

non quod praesens dies

sit

ejus mortis

anniversarius, quum rii- sed propter sanctum

obiisse dicatur 20 janua-

dri
Cfr

tantummodo
11 Dict.

innotescit.

Commemoratur
Momt.
ad huncdlero.

a flumine, ad dixi supra. Siamzensis vocatur monasterium cui praefuit ipse. quod excitavit

thaumaturgum sibi eodem die celebrari cognominem, quem hoc

hdg., pg 93, cd. 18C2. 2)

DIES XVI.

GR^CO-SLAVICUS.

A49
DiisXVI

gx Osiromi
rano.

S.

MS LosaiS.

CE.TUK.O..S.

DIES XVI. ,U...TBH.mT --^- ^^'7^


f^^""^^^^^^^

Bxxvn
OCTOSRIS.

Sx

mrii*-

mart

firrm.^^^^^

MM.

Leoniii,

Domelu, Terenth

ei

Domn.m

(Strm. Med. Mg,).

S.ThQO^\i&ms(Med,Maz).

OBSERVAI^DA,
S.

Lonsinus.

celebratnr SanctusLonginus, slavice Login, pene omnibus in hodie in Slavicis Menologiis utrobiquecen urio Lalinis autem die 15 Martii; fflag-oliticns Assemaniyacat. Codex.
nnnPlljitus

BoUandiani sooii tur " Rem totam fuse tractant PapebroAct, Sanct.ad xv Martii. In Tabulis in palho et tunico chii reprsesentatur barbatus, quasi non indutus, et manus expansas habens, martyr aut miles. Melius in Capponianis fuisset

Wionis
turionis
'^"ni

in Rum. brevius : 5. brevissime: in Paris. etPap.

Long^^^ ^2'

^Lon^

Sanctushicvulgoidem Llesqui pectnsDominun c^^^e P^"f.^^l.\%"^^^^^ d>Wend


:

esse censetur ac

omnmo neravil At duo Longini pnmus Ch isti con. sunt alter centurio, qui et Gr^cis et Sluvis cultus alter fessor hodie a qui die 15 MarUi miles: seu Christi vulnerator, OMartyrologioRomano annuntiatur ita
; :

manu depinn-itur habitu militari et lauceam teste AsIta quoque depictus cernitur, tenens SyriacoEvansemoKal. t. V, n. 303, in codice scnpto bibl. Laurentiunse Mediceae, e-eliorum 586. Juxta Manwaie pictorum etpictoanno parum Longinus pingendus est cum barba
S
long-a

in

Longim sare^ in Cappadocia passio S. perhibeDomini lancea perforasse qui latus

mU

t^^^^

i). paululum cnspa. ponendus Sviatosa, seu Sviatoslaus. Nicolaus Hodie meratdiexiv, quade eo fuse egimus. anno 1518 in Prologo quodam, eat

penerotunda

et

S.

Nicolmu.

scriptus exarato.

Memoriae Slavicae.
OanieliB Perejoilaviensix

T-^e

trantlado.

Dl AprilisetiterumredibitsermoadSO Dememoriatranslatronis
cembris. Hodie recolitur

S.

est ad Daniele Perejaslaviensi dictum

Pscovensis ducisfilia. etJaroslai Vladimiridis, est quffiin nrbe Odenpe interfecta

Eupraxia
Picoveniis.

ab anno 1782. eius corporis, coli coepta


xia.

In

autem moanno 1243, die 8 Maii. Antequam magnum schema induit in monasteno
peretur,
S.

ducis usor,

hodieLupraEcclesia Pscovensi commemoratur Lithuaniffi quffietEuphrosyne. Rogvolodi


CfrDict. hag, (lag.OS.

Joannis Baptistse, quod ipsamet fundaverat, et forte etiam rexerat.

PscovifiB

Uemelriris Ta-

nnicw.

recolitur

proxime sequenti Sabbato diem 18 octobris insignis victoriffi. quam de

cognomento Tanaicus, anno


tembris.

1380, die 8

sep-

Tartaris

Demetnus reportaverat magnus dux

memoria

DIES XVII.
Ex
Ex
Ostromirano.
variis.

.CTO P....SO, S. .Kcn..o.u F.ST.. D..U. . .000

0.~

ET .ss.

SS.

MM. L.o.s,

Strm. Med Maz- ^^;)- = "^^'^*^,^ Cvpro CPolim (Prol. Men. Kal. Hier. Golh. Vind. Pg. .f Hg)- S La^" ^"^,1 " Par. Kal. Hor. cum Pg. Men Dam^ el fralrum Leonlii.Anlhynis

Ssi.m.W.<^.M.. WSS.anarsyrorumCo^^^^^^^ '^'^

Euprepu (Assem. Men. P^f-J\ el Eulropii seu Serh.).S^ marl. et soc. S. Glyceri(S2/. v ^"??mrHormisd et Jovini (Med.]. f Isidori, Hormisdse ei Jo^-' Chrysanlhiet Darise et uiart. {Neap.). t MM. +l4atii, ep. mM. t Ma^r. et J^=^^^^^^^^^^ C'-d.-tH,lar^ Ma..).tCalU-

^^^^

^^^_ ^^,

^,^.,

^^lflvi /mM.

gO.

^^J

S?rt.SS"
fetium B. F.
:

'C' -'-(-S-AWi.
OBSERVANDA.
accedente
Gr^^^^^^^

Lrt. ^S.rm.,

nullo aUo Ita codex Ostromiranus, v|rosdocto3 torquetque non parum ex Slavicis

Russi iste ParWus, In templ^m fit Nevostrujev, nullum

synaxarxxs
est

hm^^^f^'
f

imonec locum reperire


(7:apJei=ro.,slavice fiai)

nuncupatur

5"^^^)?"^^^ stve CFoCt

pm

^^ozokou ev l^vahcrric, U7repyi5

tnovou.a.
si-

S-Gabrietxs ar dedicaiio conveniat cumfesto inprohahilis sententta est^agi chanaeli.non

'^'''''^r/JlmTsDe^ar^in dXradiso Zf^nl.feslum '5^^^??P?';:,,.gt

iterumad9Nov.,
,e S.

hic7eeccles.a alqua S. P^^P^^^^.^^f ^^Z\ Quod ^i jeiun bulo Annunciattoms erecta. Annunttattonis, illa ecclesia

^'''."'hSta^e
o.ri,'

did

ur'

pro

Mocium,
in

^^uemJaroslaus I port^ r''''tste, antequam locus ^TantZfam ^ttPrat vr^sertim cum

Zsset

intelligi

ectura' vfri alioquin ^PoH RuirUaqurcoD Ecclesi nonnihil versatl.

Xi^^cathedralis S. ^o^ft^TaSus et forte ^^araaisus pxtra urhem positus esset, nTcr^arliu^^Me^^^^^^^


i

Paradxsi ^,. ^^, r^terum nuTla mentio fit loci Leontms, no- c<."-ei Leoest idem ac rfntium -S. postenor re- r,^. minf U8 ad diem prEecedentem Ultimus tandem S Ss voctretur Dometius. tus est b^ P "ore pos
;

antiVuitatibus

apud

'"" Jaroslao wdtftcatas /",9^ distabant, teslah^m /'^^//;^, siaca parum iv et xxvi jvo xarium Mslislaviense ad diem

f^on
S.

manifesto Hierone.discipuloS. ^fl^Xomt^^n n^lo tameu ^^'\^ -^^ chena successore, cujus

ANNUS ECCLESIASTICUS
60
DlES

XVllI

etXIX
UcTOms.
ji,

Oaias.

S.

Anireat.

F sive quod Svnaxario Slayico reperi, Ant omffl De S.^Hierone ep. l^ Terentio. t. VIII, P^; cfr Acta SS., Oct. jul leseus. De eo '^gfJ^,=.f "ij^tu" . Osias vocatu; bat^eWr ChilaDdanensi jf In Typico t IV. Fam.ens at rii t<7.>.co; (.n C"6.).

mI^^'

\ "ss
m

Andre

io-iturin Vitis SaDctr.rum Ecclefliifi Iberics, "d, ^a^c pauca retulisse sufficiet. Fbruit Sussculo sexto, ..g-,^ Armeni an Iberi filia ^ nupsitque Vaskeno. Ranens.s aut Carabachenatque malorum omn.um sis dit^onis domino, priBc.puo. Hic ^^^^^^^^^ ^^^ 4 dissolutis moribus esset fademque

lecretensis. .^"drtandem die xx e ^ sanctus hic occurrit f "f5 '^^^ translatus est '^^ ad diera svn qf/fj^f/j inde a ==^''p"* Fertur ab omnibus ^''Xum l^resDjierum anni 1^31. dicto Typioo Chiland. docet Versinski in Indice
:

In antiqu.ssim^

fuisse

S Andream

a"phabetico,
diecit
;

ad d.em 17 Oct^ hosiomartyrem, id est Wern auctor vocat e.im h.eromarmMachum et martyrcm, non vero presbyter.s d.c. rrem, quod de martyribus veconstare non videtur.
at in corpore operis,
solet

calcem quem Menologio suo ad

christianam ejurasset, quo Persarum s.bi coputiam iniret, cujus filiam matrimon.o q..oque ad idem seelus una i.^u, Susannam frustra. cum filiis pertrahere conatus est sed iDjur..s ^ sanctissimam fem.nam tum jg^ ^ 'jssiniigiiesam.tumindignissimetractatam. p ,<.erem trudit, vinculis constrictam ubi insexennio peracto, mul.er vere fort.s et in constantiss.ma.inv.ctum ^^ christi fide ^^^^ ^^^^^^ crcator. redd.d.t,d.e
;

reg.s gra-

Unde

sihi

rosimilius

quod in Tabul.s Papechum fuisse. habeat e collo pendentem br Btol speciem monachi et erem.t itaprodeant, omnes

est S.

Andream simpUoem mona-

eccles.a MeCujus pass.onis init.a refert ^^^^^^ ac prffiterea ap,,g iberus ad S Aprlli.'< ^^;
^,^^^^^,,1^, condita honorifice
Tifflissii.
;

Nec

obstat,

^ f

Pit
b^

feHam secundamhebdomad.s sanctae

cum
et

regina Uttrix
el

mnrt.

Quidem, ut Aadreas, dextera commemorata Chuohan.c, S Susanna, Iberis refertur hoc d e ad ^8 Augusti, et iterum fiit Ibero'-^^' die colitur .n Kccles.a quo utroque lijus yiia
,

bened.centes

^enta

te quibus exquisitiora torj^ ^^5^ , summatoleravit sancta martyr H^c ita meo.perstr.ota suffic.ant; pl. .^^^-^^^^^

j/ jentes

adeant script.onem auotor.s Ibe

^^^^^^^^

328. nttestatur Murav ev, Oct. p. coascripta fovo testeque oculari ab auctorc

^jw

,in,s notie et genu.nus foetus videtur. esse

DIES
Ex Ottromiranv.

XVIII.

Sx

variif.

rel.qu.arun. ^' t Recepl.o

^ f'"

^SS^SS^elmaS^:;: ^^ Arislob^U pr.f.cti.


OBSEKVANDA.
S.Joannet
lentis.

'^,^,,^, (j^^.

).

AscleE.Uica; el Acuti. (iVeap.).t


mart. fS^rm.,

Bt/-

Ter in anno
sis

ce%brS??l Jilil.qui est translation.s quo ad 18 August., nobo Kylum anniversarius migTavit et 18 Octobrisautcommunms
;

mentio sanct. Joann.s Rylenper totam Bulgariam admodum heRumenl, Terfit

439

ejus

cffilos

S.

Marinm.

fuit Ternobutn dfe seqTenti, q.io translatus ad vi.i AugusU et BeS. Marino vide Act. SS. hanc diem Oct insuper inter prfEtermissos ad

natali, aut etiam 30 Apri rit die 1 Maii. ejus refertur etl5seul3Aprilis. In Slavicis Tastis CPohtaDa Octobris, fortassis quia ad diem xxvni ^ie^eXj ecclesia aut alia ab ea depeudens
s

at in antiquis

Martyrologns Lat^ms occur-

^^

martyns ^fl-q^^/^gS ceperit sancti hujus ^^^d'canda d e 28 t)?o P o obrepserit mendum Utut sit, noaie facilis erat. 18 qui error

S, Cyriacus.

om VIII, pag. tU. ord.ne decnuTet Judk, ep. Hierosolymitauus, S. Helens revelasse mus quiutus, qui crucem meioratur hodie in Synaxar..sGraBC.3,
Sadit^,
teste 1'apebrochio in

- CyriacusseuQu.riacus,

nuna mentiofit

Sicuhs OdigUria "'SeTpTra" cogno^mento. CP. chn^tiana, i. dVi^^m, fuse agit Cangiusm
IV, p. 61.

S.

Cyriaci apud Latmos.

De
s.

o..ra.

Actis SS. ad 4 Ma.i.pag.

DIES
Sx
Otlromi-

XIX.

rano.

KT Boo. (^-J^'^.ssio SS MA.T.a MN.S0KIS EP. C.P.. Sj;"^-/ff Hor.Prol.li.M. cum OU Pers.de sub SAPdBE,REBE (Rum. cxx socioRUM, iN

i^Sm. mTmcI

Mg.
Exvarii,.

propheta. (Rum. Tern Comelii, marl. el soc. (Mst.). S. Joelis. ^<f-P9-S^rnum.M^^^^^^ Cap. Hor. Kal. cum Bas. HierGP.
s.

P^^^/'^l%TkJ el

sociorumseplem.Cleopalra, acflh. ejus3oann,sfMen.J^^^^ oa^ Amphilochii, cp (Rum. cum Pg. Nan. Sirm. Med. Mg.). b Kal.). Rylens.s (Tem. Zogr. Prol. Arlesii presb. roraanifMff.). ,^ Arlem.,^ mart. r^^/^ Med.).^ En+ Andrem Cretcnsls (Sirm. Mg.). + li.eros. ftr ^/^f | + Modest. ep.sc + Meielii, ep. Cypri (Mg.).^ Flori, (Maz.). Elesbanis, reg.s caenia aedis S. Tryphonis [Sirm.). +

MnM

";%.

(mh

OBSEEVANDA.
S. A/al0.

rius diaoonus, qui


;
:

Hodie quoque dormitasse convincitur GregoEvangelium Ostromiranum exaraverat siquidem in sextu slavon.co hffio
posuerit Passh sanctorum martxjrum iginti ...v \onis et sociorum centum et vigmtz ; ^oH.o ^. o

Mnaquum

S Sadothem seu ,1 i aa 12 Julii atus ^^ -^^^^ ^^ ^.^_ Sciadhu.tem iioruu j,^^j_,|j^j,^_ ut plura h.c aduotata ^U"' ^ unum advertam. j

\ est

S.

.''orf"'''*

tamen neminem fugiat, hunc sociorum nuraerum non Mnasoni couvenire, sed Sadothi. Vero-

^^^i^^t^^P^^^S qui a variis varius exhibeaut ^"^ ;Xdr al^s^ namque erant cxx, f cxxxii. supram.lle. cxxvi.i-Waaliosvero end.
recent.ore et .n ut.^"aditir in Prologo

nomen fiimillimum igitur puto sancti Sadothis syuaxaintercidisse hocloco. Apud recentiores Mnasondesideraturjm Act. Sb. lUuristasS.

Ka

anno 1S18.

A nemme aho,

prffiter m.-^

morari

GRJ;C0-SLAV1CUS.
morarihodie
vostrujev
S.Jo9l.
;

251

S.

Cornelium recteobservavitNe-

in cod. S. Joel reperitur ad hanc SS. ad 2 Februarii. diem etiam in quibusdam Kalendariis Coptitarura; in Martyrol. Romano prodit conjunctim

verum postridie diserte nominatur Rum. et in Menolog-io Basilii. Cfr Acta

cum Esdra ad
ss. Vnrut
,oc.
et

landianis.
attinet,

Ad SS. Varum et Cleopatram quod


est
;

13 Julii, quando laudatur a Bol-

cur multus sim siquidem egregius exstat de utroqne commentarius in Act. SS. adhuncdiem, Oct. tom. VIU, pag-. 423. In cod. Assemani glagolitico refertur S. Varus ad

non

25 Octobris, non secus ac in Menol. Basilii; prseS^^j^Js^ terea ad diem 31 Martii inscriptus est in Mst., Sisat. et Parisino I. Non omniuo ig-itui- conveniunt Martyrologia Slavica cum Graecis in assignando die 19. Numerus septenariussociorum, quem statuuntquaedam Kaiendaria, minus accuratus est , quum sex tantummodo socios habuerit Varus. Apud Latinos colitur S. Am- s.AmphHophilochius 23 Novembris, quo proponitur in chiu. Kalendariis Slavicis pene omnibus, non excppto Rumiantsoviano, a quo solo refertur insuper hodie iisdem plane terminis.

Memoriae SlavicaesJoannes
(nw.

%-

jn

libro,

quem

in laudes S. Joannis Rylensis


edidit

ciscuntur Theophanes et socii quidam. votique

Neophytus, mo Itypis Belgradensibus hieromonachus, anno 1836, nasterii Rylensis

primo loco legitur officium


:

quod

in

festo

Titulus hic S. Joannis hodierno solet decantari. octobris die 19, memoria VeneMensis est
ererabilis et Deiferi patris nostri Joannis, Rylensis. Porro hunc diem non mortis mitse esse, deejus, sed translationis anniversarium supra ad 18 Augusti, quo in caelum miclaravi

compotes fiunt, licet non sine magna civium repugnantia; aurora vero eequente, Ternobo clam discedunt, ne majores civium excitarentur tumultus. Rositam fluvium, qui non longe ab urbe fluit eo autem tempore difauebat mirabiliter transierunt, etitaSardicam, Bulga,

risSredetz dictam, perveneruut laetabundi; ubi totius hebdomadis spatio manserunt ; nuntio
interea in monaaterium destinato, qui sancti Dum patris proximum adventum nuntiaret.

grasse

Joannem constat. Celebratur autem duplex corporis ejus translatio; altera, qu8e Sardica
Ternobum
;

autem

Sardicae morabantur,

matrona qusedam

altera

Ternobo Rylum multo po-

e ditioribus

arcam

largita est e ligno pretioso

sterius facta; hfec

commemoratur

die 1 Julii

de illa agitur ad prsesentem diem, ut copiose traditum est in Vita saucti auachoretse, quam vuIgaruntBollandiani socii Act. SS. Oct. t IX,
a pag. 683

confectam, cui includeretur corpus S. Joannis, pretioso velo obtectum. Die eeptimo , arca equo imposita, e monasterio S. Georgii megalomartyris, ubi morabantur, discesserunt, im-

dum

sit.

ut plura hic disserere supersedenquia At secundam translationem


;
, ,

typographo properante,

silentio praeterita fuit

ad primam Julii, paucis hic illustrare juverit, lector ne omnino vacua manu remittatur Rylensi devotus. Igitur in voluSancto Joanni jam dicto, fol. 31, incipit officium de

menso populi concursu comitantibus presbyteris et magnatibus ad locum usque Lesnitsa unde quidam e ferventioribus venedictum randum onus propriis humeris impositum ul;

terius detulerunt.

Quorum adventura

audientes

regionis istius
tes

accoIiB,

conveneruut frequen-

mine

Translatione reliquiarum Venerabilis et DeiRylensis thaumaferi I^atris nostri Joannis kaleudis Julii celebranda. Cui additur, turgi, Veneraafol.i-i verso, narratio de reliquHs
Patris Joannis Rylensis Ternobo Rylum, Rylensi instauet de sacro ejus monasterio A quo rato, auctore Vladislao Grammatico.
bilis

ad fluvium German, in vico quodam, iter cum dimidio a monasterii muris quo brevi quoque accessit David hedistante gumenus cum sociis nonnullis, aanctarum reunius diei
;

liquiarum

adventum

ibidem

prcestolaturus.

Quas magna veneratione exceptas ad Moniem Magnum inde tulerunt, ipsiusmet hegumeni
aliorumque sacerdotum humeris impositas ; a ac brevi devenerunt Orlitsam (metochia est
ubi iu aede monasterio Rylensi pendeus) Petri et Pauli, quam David SS. Apostolorum hegumenus condiderat ipse, statuerunt arcam,
:

traditur, trespresbyteros,
et

Joasaphum, Davidem

Jacobi , deinceps Episcopi Crupnicensis, filios, uxoribus singulorum de-

Theophanem

functis,

mundo

valedixisse, et in

monasterium

Rylense profectos, instauratumque pristino splendori ac monachorum frequentiae restituisse. Qui utacceperunt a quodam presbytero Philippolitano, Jacobo nocathedrali mine, aliisque adservari in ecclesia reliquias S. Joannis, et a fidelibus Teruobiensi continuo unum e fratribus monasterii
eoli,

illud a ruderibus excitasse

Apostolorura festum imminens ibidem celeresumptum braturi. Die autem 30 juoii, mane, comite Josepho episcopo, perventumest iter, Rylla ad locum Verbitsam, quo confluunt

que

et lliina; ubi
;

obviam venerunt reliquo monaac tandem cum hymnis et cansterii coetui procedentes delis, ad ecclesiam Rylensem
sacras

Ternobum
tis

Mariam, Amurato Sultano nupserat, enixe rogarunt

destinarunt, quo certiores de audiredderentur; reique veritate comperta, Georgii Despotae Serbici filiam, quae

eiuvias

in

loco

convenienti ibidem

Rylensi ut Sancti Joannis exuvias monasterio nuUo negotio restituendas curaret. IUa vero scriptum a Sultano obtiuuit, quo Ternobiensis
prsefectus jubebatur

deposuerunt anno creationis 6978, salutis 1470, autem statutum fuit, ut die 30 junii. Simul memoriaquotannis recoletranslationis hujus dieprima Juhi una cum SS. Anargyris,
retur

quiescere sine

mouachorum petitis acmora. Itaque Ternobum profi-

Damiano; ac praeterea quavis feria Joannis Rylenquarta offlcium iu honorem S. monasterio caparaclitis nuncupatum, in sis,

Cosma

et

neretur.

Octobris

Tomus XI,

86

DIES XX.

252
DiBsXX
OCTOBAI!.

^mVS

ECCLhSIASTlCUS

DIES
Bx
Ostromi'

XX.
(Ita fere

P.ss,o SS

M.KT. BT

apost.t. x.AATuaco. Akte.u. s.b J^ua.o

omnes cum Bas.

rano.

Sx variit.

^ 1= (^SX'^-^'^^^S-Stephani,
OBSERVANDA.
S.

Pau,., Petri,

.r. rM... i^.).

AberciM.

In Ostr. leg-itur: Passzo SS.

martyrumet

thaumaturgot^m, in nequaquam socius fuit


litanus;

plurali; at S. Abercius

marS. Artemii, imo ue Hieropoquidem, sed simpliciter episcopus tyr

quem

memoria vulffo abunde narrata


S. Corneiiu$.

auctore R. P. fuisse praeliano Meuol. episcopus et confessor S.Andronicu. dicatur S. Andronicus dubito an recte. est, qui cum relatus in cod. Rum. non ille sed Athanasia, mart., nominatur ad xii Oct.; S

ideo seorsim ponere placuit. H^jus V^ta vero fit die 22 Octobns ; Act. SS,, tom. 1\, uct., est in S. Cornelius in BasiBossue.

Cleopatra ejusque filiolo, Joanne uunquam noraine. Quae si legisset Kulcinius, commorante, martyrem ex vidua in Jilgypto indigenam fecisset, auno 1241 in Russia pasprEsam. Poniturautem hac die, tum quiadie passus est solus S. Varus, caeteri autem cedenti martyris socii coronam promerueruntnonnisidie sagpissime, dumsanXX- tum etiam quiaGrseci ctum aliquem colunt, alios sanctos minus notos, in eisdem Actis fit mentio, uti S. Cleo-

sermo de

S.

quorum
patrffi,

quem cum

daria ad diem susestincod.


S. Terentiui.

Athanasia vulgo referunt Kalenprsetermis9; hoc enim die reapse Rum. propter festum S, Jacobi Memoria SS. apostolorura Terentu Alphffii. ApolloQiaseu Tertii, ep. Iconiensis, Marci, ep seu inculpati Barnabse, Jesu [Rum. Isaaci) dis
S.

Artemii, epidicti Justi, ep. Eleutheropolis, et Lystrensis, celebraturhodie etiam in Mescopi

nologio Sirmundiano et in Synaxario Ruthenorum ms. Recensenturhi sancti interseptuaginta duosJesuChristidiscipulos, de quorum occurcultu videantur Act SS. ad xv Julu
;

remittunt ad diera proxime sequentem. referunt Cffiterum pleraque Synaxaria et Mensa sanctam Cleopatram die xix simul cum S. V aro. sancta vidua, Sed nec sanctimonialis fuit haec Papebrochius, pilicet contrarium conjectarit cum coctura innixus. Repraesentatur utique crucem rona in capite, habitu sanctimonialium, gerens, sinistra expansa; ante se filiodextera lum habens nobiliter indutum et cruciculam obseretiam manu tenentem. Verura, ut recte hanc diem vaverat Assemanus in Kalendariis ad V,pag. 311) ex habitu quem Cleopatra
(tom. gestat nihilcerti coUigi potest, simili enim fuevit an martyr
:

utrum moniaUs
repraesen-

modo

S.Arte,mm.

runt insuper die xxs Oct., Arsimul. 24, Junii, sed non omnes ubique ^^^-^^^ auguslalis praefcctus ^gypti etmegalomartyrac thaumaturgus, hodie colitur tum a Grsecis tum a Latinis. Acta ejus graece et latine,

xNov.; denique

die

auctore {ut videtur) S. Joanne Damasceno, ediderunt socii Bollandiaui in opere suo, Octobr. tomo VI Spicilegii t. VIII, pag. S56 et seq., ex Romani Cardinalis Angeli Maji. In Meuseis Slavicis leguntur Acta Metaphrastica , sed contracta ; imo fortasse ex latina versione Lipomani aut Surii exscripta. In utraque tabula,

Magdalena (xxii tantur in Ephemeridibus S. (xxv Julii), quarum neutra Julii) et S. Anna monialis. Cur igitur fuit virgo, aut marlyr aut gerens repraesentatur et S.CIeopatra crucem moniaUum habitu induta? Ideo, ait K. P. OarVari editor eruditus, quia
pentier,

Actornm

S.

exstitit, erga sanctam martyrem devotissima Joannes, quem proinde perfilius ejus

jeque ac

Versinski, in Inperam martyribus adnumerat turbis ut

Papebrochiana et Capponiana , reprffisentatur EphemeS. Artemius habitu ducis militari in ridibus insuper barba rotunda, et dextera crucem tenens, laeva expausa. In regula ptngendi
;

^ y

(podlinnik) expresse prsecipitur pictoribus, ut barbam sancti martyris pingant paulo minorem ac S. Joannis Evangelista), non tamen extrema partes divisam, uti pingi solet sanctus apostoPutabat PapebrochiusS Cleopatram esse lus. , rt uopa(ra. gan^jtinjoniaiem jndigenam. sub Batto, Tarta-

Sicealphabetico; dein quia, ^^m^ssis se aiunt Acta S. Vari, sequestravit ^^ ^f/^y"^ ipsamet exstructa ubi (id est in ecclesia, ab et erat ibi micorpus S. Vari depositum erat); continuo \'0^^ nisterio orationum vacans Mo cho Dominum. Hinc jure aliquo Ucuitpictori ciuce pingere et S. Cleopatram ut monialem ipsa, nec munire, etiarasi nec martyr fuerit ommbus f-^sius trasanctimonialis. Sed de his ctatuminAct. SS., Oct t Vlll, pa^^^^^^^^^ pbi.t eeq. quae adeantur, si lubet. pr^sentem die 15 Augusti unde ad anno 1597, festum SS. De parffi, translatus est, tum propter

G^^^

Gv.-mu,
^^0.,.

rorum rege, passam. Papebrochii conjecturam


laudavit Kulcinius, nihil (quod satis mirum de hac sancta in suis libris invenissc dicens.
est)

^t tura quia praeseus dies ^f De ^^1^*^^^^^^^?^ corporis anuiversarius^^f;^ ^tnm jam actum supersedeo, siquidem de eo disserere

i,nati...

Verum nec indigenam


fuigse
,

nec sanctimonialem

estadlMaii.

constat ex Actis S. Vari, ubi multua

Memoriae SlavicaeArtemim Verffo(i>rwi*.

A rtemius iu vico Vercola, patre agricola, xA-anno 1532 natus, cum quadam die inagris

cum

subito

parente versaretur, violenta tempestate exorta, viribus destitutus supremum diem obut duodenis, die 23 junii, anno 1543.
Cfr Dicl hag., psg. iS

silva jacuerat Corpus ejus, postquam diu VercoUensem delainsepultum, in ecclesiam inventum, suD tum est anno 1577, quo fuerat etiam, ut vidiraus, Macario,metropoUta. Colitur

die 23 Junii.

DIES XXI.

GR^CO-SLAVICUS.

253
OcTOORIB.

DIES XXI.
Bx Ottromi'
rono.

SS. mart. l,au,

Bx variit*

i'^'

^^/^^

'^^

Mo-lenorum (Prol Menol.

Kal.]. [Philolhei,

erem.

(Ath.).]

Theodota. et Socratis prc.byter. ct ''^^n'rdre" Step a P^^ u.conomi monast. (S^rm.). t MM. sexaiSirl M,.) t Jacobi, soc Arabibus occisorum (Maz.). ginla, Jerosolymis ab

^rt^T^ S^:L

OBSERVANDA.
Pala;stma Magni Hilanonis, monachorum in memoriam summa religione veneparentis,
Tasti et Zottct, ss.Gmmti ni glagoliticus habet Gasii, InBas. S. Dasius obunet pn- soc. VToOaii, Uasii. omlocum, at tacentur socii ; de quon.m consule Act. SS. ad hanc d.em, a nium ffestis Inter sanctos martyres, H.erosoly- as. Uartyres pag 11
:

S. Uilarion

Magms.

?antS

csten quoque supra posuichristiani. Quam autem Orientis Ostromirani.eadem omnmo mus lectionem cod. optimiB uot coproponitur in Mst. et Rum., marmore Neapo loco memon^ cTbus; at in auctore S. tg\i^^r'Natale. Hilarionis V>tam,

cum Gracis

et

Slavis

mum

S.

Bilarion

i!$qlineMi.

oommentano mstruHieronymo, eruditissimo d.em, a pagr cam habes in Act. SS. ad hunc opere e:.stat Bollandianorum 43 -Ineodem episcopi Meglmensis in brevis Vita Hilarionis, accedente prsvio commentar.o. Macedonia, patriarcha Ternob.ensi, Altam ex Euthymio, rerum desu^mptam'^^ in Slaviearum

.n elo- xosmi. misoccisos, tres pracipui uominautur Julianus. Ph.lotbeus, piMhm, a-io Georgius, Joannes, oriundus, mouachum Moiie,. Crv'onoli in Macedonia Vatopedii; unde postea in induit inmonasterio d.stantem solitudinem sex stadiis a coenobio

JSmumgratiam

usque degit. Obiit octoges.mo q.^.arto Pt:"' Reliqua.alioquin vulgar.asatis, 1?' pag. 3o.l et seq^ aut Paterico Montis Atho, t. II, 8ua mutatus est titii nxpihKJoc, unde
secessit, ibique ad mortem anno incerto, ffitatis vero

h.c Latorum PP"7^*=";Vma ASbema calamo adornatasit. -Cod. prolixiori

in libro Paterici editor russus.

Memoriae
s.fl.7r.n,
e,,.

Slavicae.
pervenit ut nobrevi ad tantam virtutis aciem omnium fratrum versaretur ; menejusiu ore simul in rebus sp.nprsesidi vero suo, quem
tualibus

medio, enituit splendidum OKCulo tiiiaUegtiMn- OEcclesia) Bulgaricse lumen , sanetus nobis tradita sunt ab gesta rion cujus inclyta Euthym.o. qui iatriarcha Ternobiensi eodem exaraverat, a nob.s supra S Parasceves Vitam utroque sancto lUustrata relatam: Nempe ab non eox.i fere

ducem habebat, magno solat.o esset futuram d.prsBvidebat nimirum hegumenus


assiduus Deo scipuli sui gloriam ao propterea tilio suo fundebat, quo tentationes a
preces
dilecto

u it

Cgaria eadem

fere .a^tate,

l.cet

dem
c

WlTtatenon minus quam jug.terconquijuxta mandata Dom.n.

paren ibus nomodo. Ortus est Hilarion opibus et p.etate

averterentur.

Interea

mult.s annis

prseterlapsis,

sentiens

exitum suum ex hoc mundo prsehegumenus, jamque in lecto decumH.la-

inserviebant. At quoversabalt,.retDeo pie poster.tatem, fil.umrZm nullam habebant

ar-

^ue procreare ardenter vero deprecabantur .mpr.m.= Deutn ea de re Dei Manam freMatrem uxor beatissimam summa cum
;

desiderabant, ass.du

jussit, eosque bens fratres ad se vocari universos. Hic vero non rionis curaecommisit ct prioris prajsul.s solum fratrum curam, sed oratione constant.am hssoUicitudinem et in ergaomnes frareditare visus est: eratenim

supplex, eamque nuenter adibat mater, Deum, uol^ Ta \l nt olim Samuelis fiducia, ut oiim ..tprilitarogabat ut aenl ta effusa, enixe

eisque religiosse conversat.on.s erat praeterea, : formam in se ipso prsebebat adeoque temperant.am jejuniis addictissimus,
tres humilis,

laorvmas

colebat, ut
staverit

vinum nunquam

in vita sua

degu-

noctuque in orutione diu magno cienobiticiE vita; instuton ransatque simiUim..3 effectus. Theodosio in omnibus premedie , dura regio fame
Porro

perseve-

quadam

retur tanta, ut etiam


deficeret,

in

monasteno aanona
,

rnm

Tm
m

nomen imposuit, perpe H>>ar.- en.m T.\iL su. argumentum


eiaue Hilariouis
;

Hilanon .llico, o Deum est monasten. horinventum rem miram Nec solum fratres reum frumento plenum. qui fame pressi cieteros omnes,
, !

moerentibus invocavit supplex

fratribus

s.mul

ac

suo^
ad

sed et

latino

sermone laitantem s'^"''^'^,^ et "Ibuc tnenn.s autem a^tate puerulus, bat


"

/,~.

eum
ob

veniebant

undequaque,
,

domum

re-

mittebTt

tum
rem

corpore
alter

tum anima

refectos

trisagionillud Sancttcs, ilB vi,3)deea.,tabat,


:

"anctt^^sanctusDo^^

Suam

Joseph habitus est ab

Lnus

omu.bus rem

defa-

unTversis; nec pauci,

Ts

annorum octodec.m ranti-. Ouvenis t, ut domui mundoque valedix paterna: ampleoteIdicam vitam in domo Dom.n. exer5 Mnnasterii offlcia omnia strenue

veste rel.cta licentiam ab .psotonsuram eique convivendi ll.lar.onis noacoeperunt. Licet autem

mundana

met

men ubicunque ad nubes mi-i'"^'"" "'' tamem hominum laudibus


,

extoUeretur

ipse

universamgloriamadsolumDeumhu

raVafvXnTaUmpropriamJugiterdomans

25i

ANNUS ECCLESIASTICUS
j

]al,e

SU8B

D.XXI
O""'"'*-

referebat.Ve.umenimveronoluitDom.nus aut an&"" lucernam sub modio latere,


iUustrare, <=""''"?. nasterii solummodo thedramepiscopalemponidignusesse^ beatissima Mater Dei, qu* l''^/[f
in

^,3,1^6 tamen quodam Theodoro


4

pestifer dootrinse infecerunt. id factum , quando hortante


,

monacho, qui dein ad Antiochenum provectus est patriarchatum


imperator Manichseos Tsimisces J Thracia ex Oriente transPhilippopolim in universse t,,Kt Ouae hiereticorum colonia funestissima fuit. Certe duodemae de nde Europse p ^eperti sunt Manichsi maBuI.aHa, dictiqae sunt Bogo^;, ^^^^^0 in g Serbiam, Bosniam, Itnliam
,

nasciturum , apparuit Eustathio, totius Bulgari ""^^!^''-!' ere candelabro imponere Lucernam ait que ;Ltina, Hilarionem nempe a quo multi aD erro episcopum ordinando, lucem ="'* P^J"" rum tenebris ad veritatis
praedixerat
. ,
:

"'f, boui

cendi.

mora

et s>ne Surrexit e lecto arcl..pr^BU adimplevit. Eadem superna mandata

7^;i et Gal
^"'1"^

j",^

transierunt. Compescuit iUos in ^^^^^^ ^^^^ ^^^^ .^^^^^^.^ ^^


^^

nocte dulci quadam etiamllilarion. videre visus est dicentem

visione

-"<^^"^

^f

--

^
:

imperator Alexius

initio sseculi

Dommus ueus ^^ V^J^^^^D u


:

"

tuus,

dab.t qui elegit 1e in veritate,


s,s

quoque

teste duodec m Paalicianos PhiSe ;osTm'odum pr.stitit in^^^^^^ ^,0 .^uaP ^ ^^^^^^

"

Euthymio Zygabeno, idem-

l'PPP
J^-^^^^^^.^tes.

Attamen penitus delere

genti tu tibi virtutem, quo sedentes in umbra mortis


et
cas.
.-

testamen^o, "^em .ndu-

q^-J-- J ^^ "^
JXnorum "^^^"

Expergefactus Hilarion -' ''


fuisse

V, ^^^b^,
;

nitusimmissam

Dei sese submisit, "otem d.es gre ferret. Post non multos
archiprxsnle accersitus,
ep.scopus

J^ v.s.onem, et voluntat etsi a fratr.bus sejungi


Meg
ab n^,

annos ,dhuc supersunt, nomine est.) q^uod apud vulgns solemne


^^ ^^,;,, ^,,, ,ii,e

'^^ectarios

gregem suum pramueatholic Ecclesiee

<^^'^^^Jl^ ^^J,^_ =' admxus

.^

^^^i^us

qu urbs

MacedoniiE est, creatus est H.lar.on, suscepit gregisque sibi commissai curam 0ecclesia cathedrai De. sanc in
,

ff^^^J
.

^^^ respaebantur a Bo^^^^J,^ docens credere in ^f-"^^"^;


,^
,

|^^.^jP^^em

postquam
repleta

rumque opcm
fuerunt

implorasset ardenter.

baud
^^

Incarnationem FiUi Dei, ^^^^.^ vivific virtutem, sanctorum ^^^^^^^. ^^ ^^^.^ ^^^^^^.^ p^^.eac

fideUum .<^^'1' ' ^.^tur Qui pace e.s '1'^''^ boni pastoris. J';';^ ^='S''* orthodoxam fidem et sancts

"

eos

procul abjepta pariter servare, repudiatis ac Macedonio, hsEresium parentibus Ario, ctis Eutychio, prsesertim autem Manete j^ggtorio
et Paulo e J^au

mandata firmiter tenere, '.^'P'^;"" ';'"; mfehc.ter v.genas,qutunc in regione .Ua et abhorrere^ Porro bant. procul amandare d.vers^ sunt ab er impiseiUiB doctriniE non qui eti- PauUc.ano. ror^bus Bogomilorum, suntque Patarenorum nomme vemunt,

Samosateno

Bogomilensium

ziza-

^^^ ^^^^.^^^ n.orum pr p^ dies ,^,^^ ,^,,,,3,,^ ^nim in s""' P ^tis erroribus Bogon^m^eru^s eorum^q^ ; ^ ^^g^^^^^ ^^^^^^^
pr^stantiores essent haeretici, Str^rrutem catholic. resistere minus pa"i.=B^^^ ^ ^^^.^^.,^^ ^^^^^ ^^^^^^ ^^^^^^^^ ^^1 hac ratione gregem ^ J^P;;"" ^erimerentque. Laboribus
,

^^^ _^^^

rum

et

antiquorum Manich*orum -^^^-'^-^'1^1^'

perqu m affir. s^ Albigeusibus vel .C?ttar.s Man.chsE.s P^od 'sse Quos omnes a pnstinis ostensum est. Atque a compluribus historicis '^-^^r^^-^^^-quidem. impuguati ab

^f

staDtinopolitan.s,

ut

''a"'^*

^^

d.sc.pulos Photius et Cedrenus, Armeregionibus Orientis, max.me mos in d ceretinuere; in quo regno Paul.can.

tamen

^'^;*
m

^^^^ 1

pluri-

pastor, et dum bores addidU indefessus incumsLantius in fidelium instructionem

"';^^''^

nia,

bantur a Paulo quodam, vn dogmata Manich<E filio, qui medio sculo prsd.caverat, et, pleraque Manicha=orum illic paucos sib. ,-uvante fratre suo Joanne, non extremo discipulos fecerat. Porro Paulicianis BasiUo Macedone, rx,imperante CPoli
S.C..I0

Callinices

fem.n

uoque orationem ad Deum ^J^*J^7~ ^^^.^^ inimicorum suoram m.ttebat^ ^Tddit ir"ta, eorumque cavillos

f!T

non secuf a

"a

ne
hi

tela,

dissolvit.

g^lm"
--runt
,

fu^.ie

falsi

Q^^f^^^ .'/;'"J\etarum secus


.^'''''^^^^^"^f;'"^" ^es dut., '""^^7,' ^^P',,;

doctores, extrinovium pelle in-

sanctum Christi
tenta-

"Sircapere

Tedomiuabatur qaidam Chrysochir, urb.s Quem fel.citer phric seu Tibric. pr.ses. su. oppugnavit imperator, pr.mo .mper.i Petrum Siculum Teanno et a bello redux captivos. Octo phric^m misit ad redimendos
;

^^

f terum
que

docen ibus duos esse al^^^^^J "^m " um, factorem ceeli, ^*''^'' ;'^'"" b et omnia , fe^it terram vero malum, q"^fe.t ter

^,, quare v a.en es

^f

cathoUci, non

^ Xs

legationis menses Tephric versatus Petrus et primo archiepiscopo sua, historiam scripsit

qu m ea sunt ? meum, P"b^^\.;^';

'^

Aua

^^^^^ P^^^^_

Bulgarorum
peratore, sed

ritus Gra^ci,

cujus nomen nos


t.

misso a Basil.o, .mlatet, nuncu.

Dom.nus dum ^^J-^^.P^^.i^eC non mea


;'

Q^emadmoMea doctrina

Javit (Act. Sanct., Oct.,

IX. pag. 716. Ut. E).

Egregium

id

monumentum. Spe enim Petrus

l^^l"^^.;"^'

^l^'^^^'^^^ ^.^^,^ ^,_ Patris ^^^ ^^"^t Uo non a me ipso Joan. "' ^l' ^' ^^ta Evangelium, quo
'^'t'

disputandocumPaulicianiscongressusiUorum opera diUgenet catholicorum iUic degentium investiusue, eorum arcana omnia curiose ter
gavit; atque ab ipsismet impiis et delirantibus fognovit. eos de conciliabulo suo nonnuUos

vos

aUum
illum

esse

j'~, J^tram ueum q


m
Jis
^

"""J f "^' 'f ^^^^0

igitur

didicistis

fecit,

prseter

^^^^

e"mdemque

adesse et c ^"'"^_^f "'^J^^^^f e in terra Deum

^^^^.^. ^^^_
?

possent n^issuros qui in Bulgaria quoscunque nefariam secatholica religione ad suam

f "'-'.^^am

"'"'- ^;

1, "to

S"

rec. solat o recitamus


^

Etenim

multo ctam averterent. Reipsa Bulgaros non

l^o^ in ^at.one . Ua no ^iuntas tua sicut in .n C8el.s, faat voiun ster, qu. es ^^^^

_^

^^^^^ ^^_

GB^CO-SLA.VICUS.
coeloetinterra
o in>9 Onirl his Matth. ti. 9, 10)?Qui(l ms

^^^
coDcertassent Armeni,

,er.s CaHusP Et

i.

ler ter

Pa.^^

^rLJrte;r;?f'tS:'.nui.uUi -*y^en.pr,en^et^^ quo


terram a clo sejungit?
istis
,
.
.

^^^^'^ ^^
"nt

eo cumj"

eo furoris

DiKs

XXI

OcTOBRIS.

gauctum virum, Step.anu. proto-

Numquid non

verb.s
?

doctrina vestra penitus

destruitur

Ne-

--J t ^Mia Sr.rinVnrfP, Sacrffi Scripturae sacr que his tuntum, sed et aliis aperte docemur. Deum quam plurimis,
dictis

-n g o ,,,^ . ^>^l^^l^^^ lebat ant.stes. In se rever leoai aniisieB. lu ^^ .^.v-. ^^^ ^^^^^^ Deo, quoa cellamque repetiit. gratias agens

esse totius

mundi factorem.

Ita

autistes.

Bog-omiAliumerroremcallide suggerentibus legem scriptam esse a veterem lis. nempe

maligno

spiritu

et Christi

crucem

esse

pes-

sumdandam:

homines, aiebat vepastor pastor. relinquite ignoranti^ amanti.imus amautissimus exUialem cr^mnnm n. nalDeDnS :*:!. somnum a p Ip br^

animarum

str* tenebras et Si a mal.gno 0"ff";^> vestris excutite procul. potu.et Chr. duxerat lex antiqua. qua d.cere sanpluras ? (Joan. v 39.
stus

M ^f^^^^^, "ZS^i^ J
quffi
'

hoc martyrium pro ejus gloria incruentum malevolos homines fuerit passus. Re cognita, Megliunanimiter aggressuri erant cathoUci traditun ac morti cerlissimaB nenses propnsito mitissimi Christi diacipulus eos a Mementote. filii, verborum avertisset. dicens sunt apostolo Petro a Domino dicta
,

^"

^^^^Z^^neoloMur.
^^.

men
=

o e
'

Moys ^ ' P Per scripturas porro -teU.g. stab.l.ta fu.t tunc tempo pbetas; nondum en.m

Scrulamini

^J

habU
P

^^^^^^ ^^^^_ ^^^ apostolonim. qui gaudentes e V^ .evertebantur, quod digni ^^^^^ j,, coutumeliam ^^^P ^^^^_^^^ ^^.^ ^^.^ ^^^^^^
-^

Jan.vero .n lege d^abol lex nova grati. quea ? Noune quomodo vita iEterna repenr. Moys. data .n tabul.s nracepta veteris legis " .. .. ^^..nf Dommus. atoue ut 'nnminns. atque proprio digito exaraverat per os David servarentur ab omni homine Ad htec, interrogantes de
.

^^^^^'^1^^^^^

edixit?(Ps. Lxxvii.) remittebat Uominus via salutis ad prsecepta servabat ipse quam exactiss.me, Jesus eaque venerat, sed ad.mquippe qui non solvere ea grati abundantia nlere addita scilicet nov8e crucem infirmitati. Iterum qui
prioris legis

nobis .nim.cam? Yituperare audetis aut vocare

^^^opimiu ^^^^^,^^, ,liis. aliis, conac ^.^^_^ Nihilomi_ asserentibus. Nihilnmi tra, seductorum esse adversaru, nus a disputando non desistebant ad errores suos strenuum sed omnibus modis jactantes se pastorem pertrahere conabantur. atque antiquis tradisolos esse orthodoxos , cietensque jejuniis tionibus, puta officiis. ver^ cathoomnibus traditionibus Ecclesi* adhffirere. apostolics, immobiliter lica. et Ecclesiam respondebat Hilarion,
,

^^ ^i^o tanta; mansue,,,bant. bonum esse

Numquid Paulum non

audistis

clamantem

Ahsitmihigloriari, nisiin cruce

DonumnoCor. 1

Bene facitis, doctrinam suam nomiuantes hsec enim revera satonbus tenet. ab apostolis. verbi divini
.
; ,

etquaecumqueabeisdem
coluit

tradita sunt. sancte

f,nV..ucLuMGal.vi.y.O?Et^'';-^^^^^
est Dei (1 lum crucis salvantibus virtus nuncupatur, cur non 18 1 Porro si virtus Dei crucem infernus dirutus creditis ei? nonne per nobis donata, filiorumque est et resurrectio quid respondeb.mus adoptio comparata ? Et quando appareb.t in caelo illa die.

eadem tesemper et colit. Vos quoque concilium Chakedonense nuistis usque ad vero ab EccleCEcumenicum quartum, postea
sia

varios abiistis ercatholica secedentes in refelpost alium ex ordine rore^. Quos alium

lens,

Ecclesiffi

catholic
evolvit,

dogmata smguUs
eo

in tremenda

signum Filii vlsa omnes tribus

hominis, nempe crux


terree

ejus,

qua

erroribus

opposita

successu
Ecclesiie

ut
.

amare

flebunt, atte-

si(Matth. xxiv, 30 ? His et stante Evangelio Bogoobstruebat mendacia milibus responsis coram .ngenti o.a beatus Hilarion

maquosdam ex Armenis in gremium Manueimperatorem, pertraxerit. Ipsum


tris

lem Comnenum,
et iu

titubantem, in vera religione


placita plus

milorum

p.sc.um populiconcursu.lUiautem, ad .nstar ^""i ^U)' ^aabierunt confusi, et

Ltorum,
ciendum
seciei-tto secretas

esset , cogitationes preven.ens ws*.

secum

''^P."'"''^..

Hilar on
.

^""^7^

^^'=""': veritatem ^Sno^^^^^f-f^}^ ad cor redirent, Ecc es.^ amplecterentur et in s.num

^"^

ut _:

tunc proiece(adeoscilicetcxecranda h^res.s catholic* ad fidei rat ubique) t ea n e^ et narratur sanctus pr^sul revocasse vero dein adjutodem stabilivisse. stabilitum pr^dicta b^resi uauu.iu^^^ Jemetauctorumhabuisse in r-rpm cu au reui et aucioruui Armeni, enim Armeni. oppugnandaet perimenda. Cum
.

Armenorum

^quo pronum,

tamque

amanter eos hortabacatholio reverterentur, enim eorum "irrito^conatu: Plurimi


,

^nter

frequenter dispulando Q _sp

cum

Hilarione, errores
^^ et

tur" Ner ad pedes ejus provolut To de contriti. atque et sacrum bapt.sma errores suos ejurarunt orthodoxi triumphos cum imp trarunt. Hos armena= rel.g.on^ Tgerr me ferrent prscipui modis pastorem opt.nium pftroni et nullis s provocare, quosdam e =>u valerent ad iram forte lo

Sno

^ __^^^^ t7nd:;:gnovissen,

cltholicam accessigsent, pr.escr,beba. imperator. quibus Sedit PriBsuli

^^ Ecclesiam ad litteras autographas

ext.rpare, inoha=reseos penitus tur re iquias procul pellere, ne bedientes vero hoereticos l.derentur. Mandato reg.s c u ag^^ue cteri >^q ^^' antistes libeuter.

obtemperavit
reticis

numero) cormerci causa magno


inter eos, veluti

e igionariis

(erant

enim MegUni

in

contra

eum

ga

cens Dei nil Pert.me exritarunt. At servus lupos. versaba inter

Savit
recif

eolesiam
et

solebant insiloco ubi conven.re honorem SS. apostolorum in


coenobio
aux.t.

Pf

siepeque acra

agnus iludPsalmist dictitans tur

Ettams^ ^nurn.

non timebo Zi mortis ammavero, (Ps. xxii. 4. Quot.es es auoniam tu mecum ad.bant ^.d^an^ pr.textibus heret.ci ^que fictis P-xt.bus heret.. ?: q e imbecillitat.8

mM

fratribus. (Hactenu b dem. assistentibus Ternoviens.s. QuB de Fu hvmius. patriarcha xiv Mannele tradidit hic sa^cul. cura quam intelligantur oportet de

fmSre

sZ

or,

:"r'edu enda in rea"^^^^^^^^^^

Ecclesia

Armena

'^'1

"-"',eli-

eum

semper ut dolo caperent.

^ei P^^era

"J^ P

^,,
^_^.^ ^^

^^^^^^

258
D, XXI
OcTOBws.

ANNUS BCCLESIASTICUS
fuisse a

orianum. missum
Armeniffi,

Manuele ad

patriar-

ure Narsestem Claensem, et


insuper

ac successorem, fforium IV, Narsetis fratrem

oriundum; exre^ia Arsacidum stirpe patnarcommunicasse utrumque et litteris ac patnarcha cum imperatore Manuele

obitumvero tuum, integrumet incorruptum mansit corpus, curationes fundens infirmis Et iterura in contacio et dsemones propellens. lucifera apparuit Pontificis commeProut
moratio, ilUco tenebras somnolentise pepulit, lucemque attulit donorum cselestium. Tu, o

cham

Constantinopolitano

Michaele,

siastic^ obtinendffi oausa; convocatum fuisse a Gregorio

unionis ecc emortuo Narsete,

Hilarion ! invenisti gratiam apud Deum,


exstiteris

cum

monachorum optimus

institutor.)

IV concihum tunc habebant ArEumlffi, ubi sedem suam quidem cum bcmenia primates; ac unioni
clesiffi

Horum miraculorum fama

pervenit ad aures

ArmeniaB catholica adhaesisse episcopos


;

universos

at iu

litteris

ad imperatorem

et

regisBulgarorumCalo-Joannis, qui, labescente imperio Byzantino, Bulgaris imperavitab 1196 ad 1207 et armis potitus est Grsecia et Thracia usque ad oppidura Meglinum ; quod etiam obtinuit.

scnpsisse patriarcham, nomine Concilii datis, Christi et de Conduplici natura


quffidam de cilii l-halcedonensi

Incensus itaque sancto ardore, statuit

minus

sincera, nec

omnmo

reliquias beatissimi viri transferre Ternobum, regni sui et Ecclesiae Bulgariae sedem princi-

a cathoconsona prioribus loquendi formulis, usurpatis Id forte oclicissimoNarseste ante

casionem praebuit

de orthodoxia etiam potuit, ut imperatoris dubitandi. Fieri Hilanon fuerit Constantinopolim evocatus Armenis, et deinceps coUoquendi causa cum domum reduxcumhominibus ejusdem gentis,

Euthymio

pem. Igitur cum patriarcha Ternobensis saucti adventum audivisset, obviam ei processitcum omni clero, cum magnatibus et populo, et venerandum corpus deposuit, non in ecclesia Quadraginta Martyrum, ut volunt quidam auctores,

frequenqui in Meglinensi dioecesi deg-ebant disputaverit ac propterea tes, de rebus fidei impetiodiis ad mortem usque fuerit

eorum
tus.)

Utut sit, assiduo laboravit Hilarion in tuenda orthodoxia; plurimosque Botromilos undis ad veram fidem perduxit et sacris cOBnobium Megliabluit. Effloruit quoque
dies neuse ab ipsomet institutum, crescente in recta fide stabilire numero fratrum, quos in nunquara cessavit. Tandem finem appropin-

teraporis nondura existeret, quadara nobis ignota. Multo autem sed tempore post, mortuo scilicet Calo-Joanne et successore ejus Borila, novus Bulgarias rex, Joannes Asanes, Asanis senioris filius, qui ab anno 1216 ad annum 12H sceptrum tenuit, decrevit erigere templum in honorem Quadra-

cum haectunc

in alia

ginta

Martyrum etcorpus

beatissimi Hilarionis
haec

solenniter iu illud transferre. Translatio

referenda videtur in annum 1230, quo prsedictum teraplum absolutura fuisse testatur

quare sentiens, convocatis discipulis univerPetrum, quem per sis, unum eorum, nomine habuerat indivisum, in multos annos socium

sequens inscriptio, coluranae ejus raarraorese litteris cyrillicis insculpta, quaraque latino " Anno idioraate hucreferre juvat iutegram indictione tertia, ego Joannes 9738(seul2o0],
:

hegumenum

eis

dedit, et ut virtutes religioso

Asanes, Christi Dei

fidelis

rex et

autocrator

viro proprias, praecipue

autem mutuam
adhortatus

dile-

ctionem colerent paternasque traditioues exactissime

Bulgarorum, senioris Asanis filius, a fuudacondidi et picturis exornavi hanc vementis

servarent, eosdem
fratribus
in
in

est,

Tum,
larion

pace
die

lacrymas
octobris

profusis

ultimodata, obdormivit
reparatHB salutis 1164,

Domino beatus
,

Hi-

vigesiraa prima

anno

postquam triginta annorum spatio Ecclesiam Meglinensem sanctisBime rexisset. Conditus est in monasterio, quod Moglenffi fundaverat ipse. Eidem etiam mortuus invigilasse narratur. Cum nimirum multos post annos, temperantia, quara verbo et exemplo tantopere comraendaverat vivus, a quibusdam fratribus monasterii pessumdari
caeterisque vitiis, ut fieri solet, lata via panderetur, non obstantibus Petri hegumeni monitis et minis, beatus Hilarion delincoepisset,

nerandam Ecclesiam sub vocabulo sauctorum Quadraginta Martyrura. Horum enim ope, duodecira anuorum regni raei spatio, quo scilicet hoc templum oruabatur, bellum intuli in Komaniam, et Grsecorum copias fudi, ipsumque imperatorum Dominum Theodorum Comnenura
simul

cum magnatibus omnem ab Odrino (i. e.

ejus cepi, et regionera Adrianopoli) usque ad Dracura (Dyracchiura), Graeconira quoque Serborum et Arbaneusium terram occupavi, si

excipiantur urbes Coustantinopoli viciuas. ipsaque urbs ista regia, Francis subdita. Verum
et hi

quoque sub manu raeapositi erant, quod alium regem praeter me non haberent, et vi-

tam suam deberent mihi, Deo

ita

disponente,

queutibus

mouachis

in

eomnis apparuit, et

alios acri corripuisse verbo, alios verberibus

proferri sine quo nec fieri aliquid, uec verbis Araen. Coucordant potest; cui gloria in ssecula,
historici
:

cohibuisse, alios denique morte afdixisse visuB est. Mane facto, ii qui plagaa et verbera accepisse
correpti
sibi videbautur, gravi morbi sunt quibus vero mortem minatus erat sanclus, non multo post e vivis reapse cesserunl, omnibus fratribus tiraore percuUis et
;

nam

re

quidem vera anno 1226,

per-

Theodofidum imperatorem Thessalonicensem, et Angelus Theodorus, Coranenura, qui

rum

Macedevicit Joannes Asen, et dein Thracia et occupata, iu Thessaliae montana doniapartim


Illyricum excurrit; Elbanum cepit et usque vastavit; quo tempore utriusque maorauia oppidis ris(Nigri scilicet et Albi seu Adriatici)

ita

revocatis.

ad exactam tempt^rantias regulam cont'nuo Ad hc, alia plura miracula ad ejus sepulcrum patrala esse perhibentur. (Quae omnia fere comprehenduntur iu sequenti tropario quod canitur die sancto praesuli sacra

domiuatus

esse

non immerito

dici

potuit.

Magnis
ttis

virtutibus illustriSt

monackorum

cos-

1233 Postea foedus pepigit cum Graecis, etanno Ducse, copias suas eociavit cum exercitu Joauuis belqui jam imperiura Graecorum obtinebat,

rexisti, pontificalem

sedem purgasti.hx-

reticorum impetus repressisti^ Christo dicatts domos erexisti, osancte Eilainon ! Post

lumque Latinis tunc Constantinopoli dominanexpetibus intulit. Neque infeliciter cessit hffic
ditio,

quam ad

urbis ipsiusmuros usque, quos


ilH

GH.C0.SLAY1CUS.
jllidefendebant, movit; sed
rediit.

257
Grtecos phanariotas propensionem
esarchffi
,

autumno domum

suam erga

Dtu XXII
OcTODEUt.

Atque ita modo aliquo dici poluit in Prologo SlavoDico ad hanc diem eum domina-

Protosyncellus

Bulgariffi

derisorie

tum

fuisse Bulgaris, Grsecis, Fraucis, Serbis et Arbauensibus. Hjc itaque translatio facta est

anno 1230 aut non multo post. Templum Quadrag:inta Martyrum, olim maffuaLaura dictum, et Imperatorum Bulg-arorum sepulcris clarum, nunc vero in fanum turcicum (vulgo moschetam) misere oonversum, de pristino splendore marmoreas nil retinuit, praeter sex columnas
slavicis mirifice elaboratas, et iuscriptionibus prfficipuam dedimus supra, ornatas. Harum notitiam prffieunte D. Daskalovio, qui brevem

asservari ibidem corpus nuncupatns fuerat Mahometanis admodum venecujusdam viri, raudi attamen re quidem vera vacuum esse sepulcrum pro certo tenendum testatur Auctor modo laudatus; cui miserrimam hanc
;

ecclesiam
permisit

Quonam
tumque
Certe
,

invisere et accuratius describere fortuna quffidam prorsus singularis, tempore in turcicum fanum con-

versa fuerit

magna
ISfiO

haec Ternobii

Laura incly-

Bulgariffi palladium, definiri nequit.

anno

monasterii hujus archi-

Ternobiensium de hodierno statu ecclesiarum Narrat idem auctor, anno 1850, dum scripsit. coUapsa, ecclesiie turris, quae centies jam fuerat
esse a Turcis denuo instauraretur, repertas presub ipsius fundamentis res varias mag-ni puta coronam regiam: auream crucem, setii, pulcrum magnsB molis etc, et quod caput
,

mandrita, Joannicius, concilio Ternobiensi adfuit, iu quo Bogomilorum aliorumque hffireses


damuatffi fueruut, Ecclesiam bulgaricam regente Theodosio patriarcha. Hodie vero om-

nium moschetarum miserrima est constat duabus cameris, quarum altera perangusta est,
;

est, reliquias S. Hilariouis,

quae inde in inte-

altera sat sputiosa. Paxit Deus Optimus, ut tandem aliquundo haec loca, tot monumentis sacris olim celeberrima, iniquissimo quo pre-

riorum turris partem translatae et in terra a Turcis defossse sunt; ut autem christianorum nemo eas adire posset et multo minus venesepulcrum rari, positam esse in eodem loco

muntur jugo
divisionis,
nati,

fiant libera; destruaturet


filii,

murus

quo

ex
suffi,

ffiquis

baptismalibus

verffi

matris

Ecclesi Catholicffi,
praestet et

quoddam panno

obtensum et Aiebatquidem CheichTurcico torulo auctum. singularem effendi, loci istius custos, qui ob
viridi

coloris

amplexibus impediuntur, et aliquando, ut unus sit pastor

tandem
ovile,
S.

unum

quemadmodum
rion.

erat,

quum

floreret

Hila-

presbyler. sdversus Bogomilos.

DIES XXII.
Bx
Ex
Ottromi-

P. ss. . ".. Eu.-. T. "

g (mi. M- '"' <

rano.
variis.

mouach. (Hag.). (Prol KaL). Theodori et Pauli, (Neap.J. Damiani, mart. t Cosmae et

OBSERVANDA.
SS. Beraclin

Alexander.epiS Heraclio addendi sunt socii Menol. nominatur prirao loco Bcopus, qui manipuli hujus prffiBasilii et inPrologo,utpote Menologio Basilu pocipuus, et S. Anna. In etquidem S. Anniintur tantum tres mulieres,

in cod.

PoSaxo-Gothano, sensu latissimo. septem Puen. imo quoque rereruntur Synaxan.s, ut martjres Ephesi in nonuulUs

ss. ,.,

s?X
Rum

,,,,riBpM.i.

na

loco S. EUsabeth

in Menffiis

adsuntomnes
venit

^^SrvlSTu
SS.

Quatuor. et ultimus tandem videtur inscriAlexander.SIavicus cod.neutrum hrs-slnc-t-s disseruntur in de"

ommum

Basilii;veruma pler.3q..e nom.nanomisso S. Aberc o, ut .n tur hodie, et quidem s^o 1708, iu alio Serb.co Syuax Leop.,\nni et m Magn.s Mosqueus, x^?; item in Menolog. 1843 m qmGrmcis, ed. VeneU.s, anno
et

Mena^is

bus

Dtiparx

fe$tum.

S. Abercitui.

Nec in Grac.s --_p. 520. V. */" ictts ACllS .^ _..=..,,,. .,Hnn.m nec in Slavic.s q^idquam tynaxariis Meuffiisve, Mariffi licuitmihilegerede hodierno festo B. a. ideo incertum relinquo. Vire-inis. quod

Oct.V, V... AA,


OO., SS., \JUL.
.

"'""ITdL^^stpfembH:: ^f^^^^^f^^;'^^! '"^^" ^""'J^fir^o^^^emoratio SS. Vosm^ et -Nofl^ul.yom^^^


ipsameipasszo. ut mamaraoreo, sedreoolitur nom.n.bus prsescn. fit ex notaeorum nifestum
pta.

ss C.,n

pag. Acta exstant ^pud Bollandistas proad hunc diem. InSynax.Serbico 48& et seq apostolus nuncupatur dit die sequenti; atque

ffii

Memoriae
Thxodonis
faulus.
el

Slavicae.
meflm,quffiRostoviam inter et Vologdam jacet regimen suscepit Theodo-

Tiserunt hi duo fratres, Theodorus Radonezensis; quo belus tempore Sergii SS. excitarunt monasterium nommi nedicente Stlva Nf ia martyrum Borisi et Glebi sacrum,
-1

et

Pau-

dia.'

Monachorum
monasterii

rus

qui et fratrem
S.

suum

constituit

hegumein finibua

num

Nicolai.

quod

BeloozereDSibus

ANNUS ECCLESIASTICUS
258

DiEsXXm
OcTOBiiis.

AiDi ereA Beloozerensibus seu lacus quotannis recou utriusque memoria


C(rl,Dlct.ba6.,ed.1862.
in Vita 2) Blura.iev,

in

et Glehi , die dicto monastepio SS. Borisl vivis decessit Theodorus. ^^ Octobris, quo e

Irenarchi,

Jann.r, p.g. 362ct so,.

ni>

maxime memoraCa/aL- anuaUbus gentis Kussicie , actionem pro victoria de PoI. M^^rn. ij, ^ratiarum -ij
lonis

tf

Virgi-

Institutum

fuit

in hoc festum anno 1622,

addidit

reportata.

Nimirum anuo
,

1611,

tunc

potitis, cum uni. Eussia. rege suo destituta, liberanda patria Deum et versus populus pro Virginem in jejunio et fletu de-

Mosquam occupantibus

Poloms rerumque m

Demetrio Pozarscio Virgine prseside, cujus duce, aut potius B. venerandam iconem, ut vocant, Kazanensem. deferebat Demetrius, hostem MosquiE
indigenis
;

qui,

secum sedentem oppugnarunt,


octobris,

et ingenti clade

eidem

recuperarunt, die 22 iUata, civitatem feliciter

anuo 1612,

universam regionem a

Polonis

mos

liberaturi. In cujusrei

memonam

Beatissimam
precaretur
,

apparuisse

traditur Arsenio

ar-

chiepiscopo

Galasunensi,
,

qui

Sergius Mosquae morabatur urbis Uberationem eique proximam regia Virginis Gazanensis ope promisisse, B. M. vires animosque obtinendam. Evulgata visio
Cfr
1)

eo tempore Radonezensis,

Kazanica, quae statutum fuit, ut B. M. Virgo Julii coiitur, ad 22 Octobris etiam ad diem 5 festivitas. pecuUari cultu honoraretur. Qaae civitati propria, postmoinitio soU Mosquensi universam Ecclesiam dum, anno sc. 1648, ad Eu^sicam fuit extensa.

Prolog. ad h. d. 2} Gloria

B M. V,

par.. Hl,

p.

IG.

DIES XXIII.
^^---^^^

.0...rono.

P.ss-os..cr. ..os.o.a..o.,.......^^^^^^

Ex

variit.

'prol

TseTcu^^^^^ Romani {Prol SerbS Josephi (Sisat ). Macaru Kiov. KaL ProL). Men, Jacobf Bovoricensis [Pp^
cum
(Neap.). t Zacbariae

cum

Bas, Nan.

S^rm.Maz.Mg^
i>trL

mg.)

Elisa..

Laurasensis

(Stel..),

OBSERVANDA.
Prolon-us

Eum.

saec.

xin hodie

in

omnibus

'

Assemanus neque, ut recte scripsit

(t.

V, p. JioJ,

Apostolorum coUocant. Tn numero duodecim primum Eierosolymorurn sed isserunt ipsum prteXcopum ab ipso Chrisio ordinatum dvvtedootum, liturgtam ab eodem

mter canostolam, eiusnomineinsigDitamet Men. nieasreputatam, etdivinam Liturgiam. In ejus passio e templi pmnaBasiUi depingitur percutitur in culo delurbatus, fuUonis fuste ex Metaphraste atme edidecapite. Vitam ejus In Menaeis runt BoUandiani lococitato. pag. 31 est tum ex Metaphraste, tum coUecta
:

Slavicis

Szgue

Basiltus Manam conscripsisse.quam postea conctstorem Chrysostomus anusetposthunc Euchologium Leoporeddidere. Similia habet Ruthenorum cum Eccl. KoUtanum, ad usum anno 1801. maua unitorum, editum Pocajoviae, passio^ eadem et reUqua, quae de S. Jacobi Haec tradit Assemanus, ad ne ettituloTheadelphici Mosquensi verbum repetita leguntur iuPrologo in synaxi apostolorum /u Praeterea
recentiore. ad diem 4 Januarii,

exUbrisUturgicis. DeS.Jacobo Alph^i 0ctobris.---Septem Epheest cum Ostrom.die 9 b^rumsiniPuerirelatisuntdiepraecedenti. commentatorem nactus ft aiVclu. tissimum

actum

SS. scpftin

pucri Epheii.
S.
Iffinitiits,

SS t. Ignatiu., patriarcha CPoUtanus qui et seq. E. P. Van Hecke, XOctobris p 157 Gregora, iterum ^jus Vnam; a'uctore Nic^phoro ^o^truxit Convulgavit,et commentarioprsvio ^"^ '^^^!.'' sulaturoportet utrumque. Q^^f

m Actis

patr. CP.

S.

So*eph.

aliis. If ^^^ .<^}oseph. doceborlibenter ab qu re^ nJn differre a Josepho patriarcha, jicio

fertur in cod. Ostromir.

bus, frater

nominatim signatur Jacoqui et primus ep. HierosoDomini,


non a Christo Domino, sed a ^. re;

Ivmitacus.Eeferturinsuper cum SS. Josepho Decembris. Jamvero hunc et Davide, die xxvi S Jacobum ordinatum fuisse, tro episcopum Hierosolymis Alphffii indubium est au autem ab aUo Jacobo non constat inter eruditos. sit distingueudus, et raDiversos fuissetenent socii BoUandiani
;

ad29 0ctobris- Altera creS. Nicephorum lectio singularis proponit translatione ejus re hquiadideriragi de aUqu^ In Sirm ad rum, Ecclesi^ Bussicffi propna. De ineo vocatur mouachus diem sequentem agi ad d.em 17 Eussis Fedotia,
;

S.Sicephor^a.

SS. Theodot
ct Socrntes.

dota martyre,

Macariit
iiuiniti.

Ri>-

tiones quibus statuiluristadiversita8,congestas Maii, 1. 1, p. 24. exhibent iu Actis Sanctorum, Theophanis. ollicio diei legitur canon et seq. In Tabula Papebrochiana repraesentat S. Jacobum tunica et paUio indutum dexte-

vicentif.

theadelphicum

In Capra expansa, sinistra paUium elevantem. pontiponianis vero reprDBsentatur cum habitu clausum tenens, id est EptficaU, laeva Ubrum

ratam.

Memoriae Slavicae.
,,

u::::^t

-r.iisBUS,Lithuania noMissimo genereoriunEdus,floruitsc. .,. Plurin>,quaapud Mendogvum,inagnumducen>Lithuaniee, poUebat, auctoritati

BOciavit.Solitari vitsB^cupidus
'^ii

relictaauU^^^^^^

^l-"^^
t

Pl"desdesert.8s.mus e

^o g hcet a Sr^^^^^^^
versaretur,

majorem virtutum splendorem

non longe distet.

Ibi

dum

^^^

GMCO-bLAVICUS.
cho quodara Basiliano repertus et regulam hujus ordinis edoctus, id vitae institutum dein

259
coBpisse traditur.

obitum inclarescere

Etenim
prffisulis

DiesXXIV
OCTOBRI!.

amplexus
ciis

est.

Postmodum pluribus
,

aliis

so-

advenientibus

ecclesiam

excitavit circa

annum

1255 et monasterium erexit quod et guberuavit. Porro cum id plures annos summa omnium laude administrasset seque in om,

sjmulac praedictus juvenis defuucti corpus exanime tetigii, illico a dttmone Uberapatrasse tus est. PrjEtereamulta alia miracula idcirco synodus proquem legitur servus Dei
;

nium virtutum genere

exercuisset, a

quodam

Josepho Soltano, metropolita Kiobeatorum viensi catbolico, coacta auno 15U, Rutheni vero, cum rocatalogo adnumeravit;
vincialis, a

juvene daemoniaco interfectus est die

23 octonocturno. Miraculis statim post bris, tempore


Cfrl)SlcbclflciM,parl.
1,

mana

sede uniti,

die

23 Octobris

etiamnum

publico cultuhonorant.

j.ag.

168. 2) Roj.rlovie, MiKHanc8.

DIES
Ki Ostromi
rano.
-

XXIV.

Memo.,.

Sx

variii-

Prol.f.TS^X^oCrypJu..
Feslum Iconis
t
B.

Med.). Et S makt. Aketh^ (MU. Puocu, mnsc. CPolitan. (Bas. CP. Maz. Mg. Neap. elc). Kum Tprn Par Sis Hor. Kal. Men. et alii cum Bas. CP. GP. reg.s .E lluopum rMen^ Kal (Men. Kal. Prol.]. S Elesbo*, S Svnclilx^' marl e soc. Antk. Euck. Sert.). Pat. Kal. Men.). Athanasii (Eph. Kal.
S.

M Omnium
vire
el

+ Sehaslianae

Marcl Sotericti et (Sirm.), Maz.).-[ Nicephori, mon.

MM

MJ(Med.

amiclorum Consolatncis f*:a. .<j,v m, mg^GliK, mart. (Svm.Ma. Ma marl. (Mg.). t Matris cujusdam el Men.). t Glycer.a^. mart. (Med. Su-m. Maz. S^rm.

OBSliRVANDA.
CP. etGP.; at S Proclus refertur in Bas., refertur xx Nov- Videsis Acta
Slavicis

S. Prociu,

polr.

CP.

Cffiteris

S. Arethas.

ejus Vitam comSS tom IX Oct., ubi reperies priBvio iustructam.- In Prologo Rum. mentario socii 4253; in excuso 4299; Sffic xiii numerantur numero, deque omnibus in Sisatov. 4000. De hoc spectantibus plane, ut de b^. ad S. Aretham tractatioet Klesboa, rege. eruditam

Mosquensis metropolita eadem raitra rediraitus. potest, Itaque ex hoc capite certo detiuiri non utrum patriarcha reprieseutetur an metropolita, Maxime cum videamus S. Abercium, ad 22 0clicet siraplex tobris, eadera mitra ornatum
,

Svnclitica

nimexaravit
Carpeutier:

in Act.

cXum,
dt

tribuuntur, nov.s cuns Slavicis Metaphrastae Actis juxta textum Grjcum edonda foret. tom. X, pag. 7^1 et SS nuper editum (Oct. ea obserconsideres. nihil seq ) Si picturam qu^ pr^scnbuntur in vau m eperies ex eis excepta cruce, quam Reanla pictorum sola martyr. Debu.sset nempe de-ftpratenetsancius uou secus ac p.ngitur BBnarere vestitu militari,

h.c occurnihil peculiare dicendum Meuaeis et passio ejus. quae uisi quod Vita

quam

iX Oct. H. P. ideo consulat cunosior Uctor.


SS. tom.

qusstio episcopus fuerit. Igitur ex alio capite Assemanus conjicit cubare hic dirimenda est. Iroerrorem, et Athauasium substitutum esse cujus meutio ht hodie tum clo patr. CP.,

Menologio Basilii, tum apud Latinos. Hanc sententiam iam pridem conceperat Papebroeh.us,
coUector et calculo suo probat de re agens inPrsetermissis ad hac
tobris, iecturae

Bollandianus,
.

diem xmvOctamen assentire huic contomo X. Kgo

repuguo, imprimis ex eo quod 1 i-ocu memoria relebretur apud Slavos die xx >.ovembanc diem. PriEtebris etnullamentio fiat ad Athana'verisimilius substituendus fuisset
rea
cele. siononProclus, sed Ignatius, patr. CP., Symixariis utpote qui die ^xiii m berrimus. Grsecis, et sim.lem Slevicis poDitur ffique ac m terminutionem habet cum Athauasm. nominis Athiinasii, sequens Sed potissima ratio est expresse referturm patriarchffi CP., memoria hanc diem.s.vead aliquot Synaxariis sive ad potu.t detrudi tfd xxviu Octobris unde faciie Maxime oum d.e xxv. Oct. ab diem prffisentem. omnibussynaxaristiscommemoreturahu^Atha.
:

fl.

Arellm,

moi
sii,
,

Athunasinf:,
pntr. CP.

monacho de Aretha Kioviensi. tot.es .amh.e d squ sitio de Palerico Agi de posterum citando. in c tato et siepius patriarcha CPolitano, manifestum Athanasio, d.e> Tex vlrils^nouumentis liturgicis Uujus anno 181S cd.etberin Kal. Mosquens., Wam expresse quod anno^853 Buda, prod,.t h.s verb.s: Athaprajsentem s tur ad diem (lege circa Jn^Umtr CP. qui vixit anno quo usus est Anthologrio :,mumr851- Item in
,

Pecerensi

cui

acced.t

stec ix et et confessor, qui flormt aut translat.onis exempU similisconfusionis


nTsius,

mon.

hXamus

sermo modo. Mout.s signanter ponitur in Paterico Adxxv.li habeo e prjeteiuio, quod e|o pr^ manibus ttulus: v5; 7:apad-Afjo~, unde
in

Abramio. de quo

erit

rea in libro cui

362. 3.51 posuit annum Knliinius Qui pro auno volumine coufuuditur Athanasms In uuoqueut l.quet. At, CPoUtanus cum Alexandrino, error regentur totinuod valde miror, Kulcinii Buthenorum Un. orum lem verbU in Ho^ologio et >" Leopolitano. edito annolSOl P^^^y^J^X' Atho s.gnanier nnil861. In Patenco Mont.s ad d.ein xxv... CP., pon tur A hanasius, patr. enarratur^ Paubi et Vitaejussatfuse F)ct tabula. Eih.betur rrtarcham quoque indicat non veste meenfm ibidem, aiunt boUaudian,, Papebroch.us sed

Pateric. russo. depromptus fuerat ab editore patrmrcbe v.ta, fuse narratur ejusdam IbFdem CPohtanornm

quam^n

Patr. erie chronologica

?am p idem. adumbraverant Nimirum ag.t.ir utrobinUio^mensis Augusti. catheGeorg.o Cypr.o Que de Athanasio. qui
,

Boliandmni

soc.

trolitca

indutus, ut vult observaverat AssoBOtiuspatriarchali, ut recte potiss.me ista (de m.tra ms Vestis enim quacum .bidem nrorsus eadem est ac ,or

W C

mense Octobri. 3raCP suocesserat auno 1289, supra laudato, Actis SS. loco P ura habeutur iu quibus nulla apparei Atha. ^n- Ifi9 et sea., ex nullus ecclesiasticus cultds. ^^ii sanctitas omittere eum sane ob causara prorsus Vcrsinskius. quam certi Menoloffio suo maluit Kutheni cathohc. m^ cere. Secus egerunt mihl libris Uturgicis. Ljceat ?Datetex eorura apo^ lectoris revocare mordaeem propter nuniam seve
.

?Sc

Sa

nle^oZm

S'?"%.^'r \?et'rSrtmlo
llSHn^"^erul^ad"V6
Ociobris

lugusti^^exhibetur

V^^

etintempestivum "^a eum iu^atem depositum, sedi reBtituto, iraperatoris, a quo fuit studium
37
perstrinxit

ogum, quo Athanasium

Tomus XI.

A^'NUS ECCLESIASTICUS
Diis

XXV
^uit.

OcTOimis.

'^^Z'}!^^^Z.remdomTcapere solilam
in
;

'"''''VJ^nuJ^dolTrZpM^am guss aliquanao pej i'1'i'

medtum
i^^y^ f^^.

las incidit. ',?/". j"liaTm unde et bebat, <i"P"<^'//''"* ems(- Ac mures ^ixeluctata tojanrgra 'Zonaslico habitu

rif. ^^^Z^^XdeUorevaszsset Vereor igisttco habUu ^^ ,^^ Alexandrtnus. ne et tur, auaiu,ii, /j nrvdiclionwn prvemium Athanasiushtc.pr^m consecutus. ^dem patriarchicamjamj

pr^oremMam
majore
deleat.

guidem oi^^f^^l^^^^lZco^nrnissuram

esse

^^g^^f^J^ sumpUi

hia elatt^.

J^.^^^^ docuit

Zs obversari vidisset. omnes "'j -^^^;*^ admodum cupiens, haudquaquam


hendere

,ius die 28 oct. ,

centenanus senex.

iVIemoriae Slavicae.
AretaB. Polocia oriundus 1185, commiU m<m.Cry,.(.nKievocryptensi, sub annum qui postea Suzdahen" tonem habens Simonem, episcopus creatus, laudabiBis et Vladimiriensis
,..

Arcu..

X Tirit

in ccenobio

disserentes. dsemones de peounia illa exclamavit .nfirmus absolutis sermonibus parce Dom.ne Tua sunt Miserere Domine! non doBonorum jacturam ampl.us
: , !

Qmbus

lem immutationem venerandi


commendavit. Antea

sui socii scripto scilicet bonis su.s incu-

omnia! spead meliora .conversus, leo Atque exinde

quare permis.t Deus labat nimium Aretbas; cum


a latronibus. ut ea sibi eriperentur ipsosque fratres ferret gerrime
,
,

Quod

culum poenitenti* est. Sepultus fu. Itatis et castitatis factus festum ag.tur hoc inCrypta Antonii, ejusque martyrem S. Aretham.
. ,

paupertatis

obed.ent.^

suos

ea

die propter

cognominem

in gravem de apsus haberet de re pessime est angelos et Borbum, audire sibi visus
Cfr ActaStnclorum ad

in Arabia.

MOct.

Pscov., tom., Cfr 1) Hi..ori. doc.tu,

III,

155 pag. 80. 2) Dict. h.g., p.g-

B.

M. Virgo
alfli-

Festum
bris

beatffi

Mari Virginis
die

afflictorum
est

ratur

qua nimirum infirma audivisse vocem


Mariffi

coniolatrix

consolatricis,

quod

vigesima quarta Octo,

omnium
ctorum.

quotanuis

celebratur

institutum

miraculos sanatioanno 1688 in memoriam beatissima Virgine impenis quam Mosquffi a soror Euthymia, traverat patriarchffi Joachimi diuturno laborans. Nargravissimo morbo et
Cfr

iconem beatae iubebatur laetitiffi in ecclesia quse sub titulo Afflictorum quam venerari Transfigurationis servabatur, Enthymia, precesque curasset
;

Virginis,

cum

sibi afFeiri

solitas

aanitatem coram ea persolvisset, ilUco

recuperasse.
Vcrl .d
h. d.

Clor,. B. M.

l.

III.

Menolog. P.rt. ", p.g- 66- 2)

DIES
Ex Ostromirano.

XXY.
Bas. CP.

P.s,.oSS

.M.KC..N.BT>UKT.Mi,Ko.METSoc.f7<apae omues cum

Sx

variit.

,art. el 7 soc

Anastasi., fA. c-um Ba.. Maz. Md.).S. um --^Yn^bdlfocc.sorum. S Ab,Si commemoral.o omn.um in bello ofc so qui prsecedil diem 20, Sabbalo mv.jMg.). f MM. Va^^+ MM^Chrvsanlhi ei Dariae (Neap.). i Valerini, mr. ritfp-): + Sabini, Med.). seu Dorc^ (S^rm. Maz. eahrysaph' rSin.. Mg. Med.).i Tabilh^
lerl.

OBSEKVANDA.
SS. tiarcianu*
et Uartj/riut,

annuntiatio de SS. Marciano notariis S. Pauli conf., patr. CP., et Martyrio, ita Pasinitio diei relata; nam in Ostr. legitur

Non germana est

sio SS.

martyrum Marciani

et

Martum

Rum. male Manturius). Et

sanctt

(m Nutarn;

persoubi errore manifesto notarii digmtas aGregorio, diacono, cum nemo nara mutata est nnquam audiverit sanctum Nutarii nomme
,

E,.^i 9-"~i;.' ^ ^i^-irnms m


^* dies Maii 2,4, 6 ^equent. refertur in Bas. d.e
;

...

a liis

/K ad 27

-'"'"''" ,,(,,

insignitum.Clar. Kopitarius. qui Kalendarium Ostromiranum in suo Glagolita Cloziano Slovenice et Latine publici juris fecit, mendo mendum substituit; nempe pro Nutarii legit Cutarii quin et sequentem subdit interrogationem: quidj ait, si hic Cutarius exstiterii e notariis KaL Basiliani ? Verum meminisse debuit vir alioquin mihi admodum colendus,
;

Sabbatina occisorum ='J'^'"'^^'' JlTrLTm '"" post celeberr.mam ^^^^^., locum obtinuit a, ^80 Demetrio Tauaico re ^^^ victoriam de Mougol.s a babetur ..Abr.m". In cod. Asseman.ano portatam.

\arus,martyr,

et

septem

fortedeprompta est ^ B- l^''if die xxix qui mius trinslatus est huc ex utpote quo cessit e vivis. prius est.

^'"^^^.^^''^''Xa. ei nrof pro


,
'

^^^^ ^^^^

GR^CO-SLAVICUS.

261
DtisXXVI
ET

XXV 11

OcTOBUS.

DIES XXVI.
Bt
Ex
Oitromirano.
variis.

Et Basiui ft Autkmidori (cutn Med, Sirm. Maz, Mg,). Commemoratio lerrac motus (Tem. Par. Prol. Hor. et Hier. cum Bas. CP. Nan, Msq. Pg> (Ath.),] Med.). S, Albanasii, Midicensislfi^/eno;. Kal). [Joasapbi, mon. Atlionitae Soterichi ct Valontinse (Bas.). t Nesloris, mv.(Bas. Sirm, Med.). t GlycoDis, t MM. Marci, mr. (Mg. Sirm. Med.). t Leptinse, mr. (Mg.).
Jr^ASsio S. Demetbii (Ita omnes).

OBSEHVANDA.
S. Demelrius
nuirt.

Celeberrimum hunc Thessalonicae martyrem, Demetrium, certatim referunt omDia KaleDdaria Grrj-caet Slavica. variisque eum titulis exoruant. In Mst. nuncupatur megalomartyr ; in

Horolog-io Pocajov. prffifert titulummyrobletee; thaumaturgus denique praedicatur in Menaiis Sancti DeGrfficis. At inOstr. simplicius ita prsemissa nota passionis, quse exstat metrii,
:

etiaminMst. et Rum.; cujus loco inNeap. lapideinsculptumestiVa^a/e. Inofficicio die duplex exstat canon, auctoribus Theophane etGeorgio. BasiS. Demetrio in Ostrom. adduntur SS. Slalius et Artemidorus, quos nuspiam legi in vicisautGraeciscodd. ait Cap. Nevostrujev, in veadnotationibus ad Kalend. Ostromiranum rum uterque inscriptus est in Menseis Graecis, ut taceam Menaea mss. accedente disticho SS. ArtemidoInHier. Sirmundi, Mazarini, Mediolanensia. ru$ et BastNan. S. Artemidorus refertur iasuper die et Um, S. Athanasii Midisequenticum S. Nestore. S. Athanasius censis Vitam quaesivi frustra in Menologio MoMidicensis squensi at multus de eo sermo fit ad 3 Aprilis, quo narrantur g-esta S. Nicets ejusdem monaquocum pro cultu imag-inum sterii alurani

ptycho CPolitano, initio Maii Act. SS. excuso, Facta rrr*mo<u. Midicensi non male convenire videtur, memoriae Terrse motus, in Ilorol. Pocaj, addii\iT gui fuit in regia urbe (CPoU), anno "58, Leoms et Sawri (lege Isauri) vigesimo quarto. In Menaeis Graecorum excusis indicatup annus 740; et insuper adnotatur hymnos, ad terrsB motura spectantes, aut falso tribui S. Simeoni ThaumastoritEe, qui 140 annos ante vixerat, aut alii cuidam sancto Simeoni esse Quando agebatur de Niphonte, 3oaa))hm tribuendos. patriarcha CPolitano, hujus nominus secundo. AtltonHes, quem monachi Montis Atho aeque ac Valachi inter sanctos suos collocant, dictum fuit, duos ei fuisse discipulos, qui vitam suam crueuta morte, ne dicam martyrio, consuraraarunt. Horum alterum Macarium retuliex Paterico Athonico ad 14 Septerabris, et nunc ex eodem propoDoJoasaphura. De quo haec pauca traduntur Mortuo nempe Niphonte, navigasse Constautinopolim ibique, confesso nomine Cliristi a Turcis comprehensura et capite truncatum fuis-

fitrenue certavit.

Norunt

viri eruditi,

miraculo-

sam historiam cypressi quae super deraortui tumulo effloruisse perhibetur. Hinc praedicatum Triin arbore, quod tribuilur S. Athanasio in

Hffic dum scribebat Paterici concinnator Bussus, prae oculis habuit librum, cui titulus Nsov f/apTJpo?.oyioy in quo similium certatorum gesta et mortes enarrantur. Eo saepe jam usi
se.
;

sumus.

DIES XXVII.
Ex Bx
Ostromi
rano.
variis.

IMPEUATORE (P^Ol^^nOl EJUS SUB DlOCLFT Pa.SIoSS. MAIlT.CAPITOUN^ETEllOTmiS,ANCILI^ Eodem die arciiang. Michaeus in vkomotio^ Sirl. Med.). Sirm. Maz. Hor ^ iumBas marl. (Ckil Mg. Prol. Tern. Par. Zogr. Hor. Kat Men. etc. cum meros Rum, S Soris; capitis b. Joannis Prodrom.^^5^). GP Nan Vind Pg. Sirm. Maz. Sirl. Mg.). Depos.Uo Kal.). S. Nestons annahsla. el Marci, Soierichi et Valenlmc-e (Sis. Prol. Menok SS prmc.p.s Smolenscens.s

ZT

mon
t

CryptensisViTa^ Menot. Vers.). /^/ra;endrDemetriiBassarabi,marl rVa^).

Invenlio corporis Andrea..


S.

NinaerProq.

/mL

Ihaum, Pelopon.ri/erf.). t Febroma., Ihaum., Pilati (Mg.). imper. (Sirm.). t Proclae, uxoris

ArtmidoH mr

(Hter.

Flor,). t Gaudiosi, ep.

Neap

. ^ ro i...(Neap.). t Cyr.ac, palr. CPol.iam


. .

tA^^^^

fto Heradu,

OBSERVANDA.
s.

CuvitoUna.

s. Erotis. s.

mchaei.

et Capitolina refertur in Mst., Sis. Prologo, In Ostrom. S. HeroUs aliis. praecedente Bas. In eodem habetur iii male vocatur Perotis. archangeli, in Probato (slavice: S. Michaetis. invenitur, nec V ovcei) Probatum nullibi Procul dubio Graecis uec in Slavicis Synaxanis. in est ecclesia sancti archang-eli intelligenda 7rpof.<>rou dicta; de qua suburbio CPoIitano e^ r
S.

suburbii CPoIitani

ita

longre

pronms

fuit er-

rarehomini russo, etexTrpof/drojfacereTrpoBarou,

una alterave littera rautata. Eecole quse adsuntad diem xxix Julii. - In Nan. Neston
ditur Artemidorus.

dicta

In Sis. legitur Marci, ss.a/amcr in Ba- ,oe. Sotirichi, Ju/e^in^, (lege Valentinffi} ; De Nesto- Nettorammreferuntur die praecedenti. siliano
:
:

CToIeos Chnplura babet Cangius. pag:. 187. quoque in MenaeisGrffiCis ad stiause.Memoratur DetparseproXXIX Julii Dedicatio ecclesiae S. testiDUS (Tr/y;atov 70U rrpo^OTOu), ne Promotum diem ubi ^ollandianis in Praetermissis ad hanc

re. annalista, Slavicffi riffi

(Trpocorruptam lectionem codicis manuscnpti Quemadmodum itauovrou) recte emendarunt. expreseerat nomen que Grflecus scriba male

etAndrea pluradocebunt MemoDemetrii Bessarabffi Vitam tamen pro hactenus desideravi frustra; scio esse inscricerto eum in Kalend. Valachorum In prologo, et in Menaeie ptum ad hunc diem. narraGrfficorum excusis ad calcem hujus diei Rufino, convereio gentis Iber ad fid^ tur ex opecujusdamgrfficffi mulieris, puta S. Nmae de qua copiose actum ad 14 Januarii.

ita.
s.

DemeinuA

Bassaraijo.

s. N.no.

Memorlae Slavicae.

ANNUS BCCLESIASTICUS
262
D,.
,.

altera

oc.,.

XXVIM natus munere succeaserat. prtermre^^^^^^ vitamreceptusfuit.etmox diaconatum gressum feci^ ^^"^' '^^^ ^ese e exuvias, qui anno 1074

^J^^t.d

Theodosii Kievolu hac etiam. ubi.e Crypte'usis vitam et gesta plurium al>orum patrum Cryletate

posterior,

S.

-^^l^jj;^''^^'^^ in ^^!'""''-''^\^. invenisse testatur ipse s^^tui^potest. ^uisse^uemp^.^^^ ,ue pro certo

^.

d.roccasio, proponun ur, Antomi ptensium vit breviores Niconis et Barlaami heguStephaui,
Lilicet.

episcopi Perenorum. Ephrsemi, ex monacho


.^^^^^.^^^.^
toviensis,
_

Snem!

quorum precibus utpote unum ex iis,

ZZl..

monachus, a tentatione Obiit anno 1115, *!>* ^" fuerat liberatus. quadraginta auuos fere integros 60 postquam ejus Corpus ^u^^ in'religione fuerat emeusus. in^^eligTone fuerat^emensus argente lum orYptisAntouii conditum, dein uominis fama quaqua-

gr

et

'^-^lJ^l^^^Lr^lI^^ presbyteri, denique Damiani


Providorum, Erasmi
et

Jeremia

et Matthffii

res gestee cura testiIsaiae, Quorum omnium monacborum Kioviensium moDiis de prima monasterii descrivivendi ratione et oum
^.^^^^ j^
^^.1^^^,

pj,rtePaterici Cryptensisliodie

leguutur.Neslorem fl.ytur. Nestorem itaque

nondironographum non clironogTaphum

inclusura

est.

Interea

Etenim prter Chroni^ versus propagata est.

annum conilludceleberrimum, quod ad


deduxerat, et
alii

luu

sed tantum, eumque sane prEEStantissimura, inter suos facile primum, et hagiographum,
salutare licet.

emor.a m^ fecit Neslor, Blias lucubrationes altera "^"'3^ Q"""'". nime indignas. Quarum :;1'"",^^ enarrat -- 1 et Glebi Borisi t r4 phi

dein

continuarunt

duas

De quo,

si

quis prolisiori calarei


,

mo,

et

quem admodum

gravitas

exigit,

accuratius

tractare vellet

sequentes

fontes

Sanctorum principum

prsEcipuos adeat necesse P p

est.

^^^^ ^^^^^^^

^^^__^^^^__

n. 19. \irew. Cuospeclus I... Ecclrapi.k., n l]n-rapi.ki, lt)Suhomlinov.DcChron.coNe8tor.s,mUcen


p. 400.

^Cr

1. 111. i.

Eccl. Russ., 12) Macarius. Hist.

t.

II,

pag. 124.

Tranttatit
eorjiortB

De hoc
tur

viro, e

An-

lenscensium

nobilissima principum Smonosciprosapie orto, iUud nniee

dreK,Perejastaviensii.

valedicto, nempe, natali urbi mundoque

declinaret. ut fratrura dissidia ahnsse; ibiTransylvanam, peregrini habitu, sacristae munere deque per annos triginta eadem fuisse functum in ecclesia S. Kicolai, in

Perejaslav.am

aurea, annusepultum. Testatur id catena scriptio qusedam, lusque ducalis, nec non et Quse omnia brevem Andreae vitam exhibens. invenit Daniel, simul cum corpore incorrupto

hegumenus
octobris.

Perejaslavensis, anno 1539, die 27 Ploruisse videtur Andreas soeculo


DisquishioDumt.VI, pag
1-27

duodecimo.
Versadh.
d.i) Pogodin,

no

Ml.

Ur

27. 2) Uist. hicr. Russ. 1) Dicl. hag., pag.

l.

V. 3) Menol.

DIES
Kx Ottromirano.

XXVIII.

"

Kx

variit

Pompe i Afncani, Terenln, Maximi, Chil. Menol. Horol. '^ l.be.orum (Mst. %f'^'ll^'p^/j,,l^, Terenl.i, Neonill cl SS. marl. f b. J^^^j^^^^^Jbaiirrffor-o^ Chil. Cap. Ps. cum Hier. V^nd. Pg Flor. Maz. Mg.). Flor. Nan.). Leop. Kal.
SS.

MM

l[\^l^'~^%Z.GP.
Kal.

lconiensis S. l-arascevi^, Polocensis f;>A^). vi.-e, heg.

^f^^^^^^.^^^^-j^eLM^^ S Cy";^^^^",'"^,^^'"^!.).

S.Arscnii,arch.ep.
nis Chozebit {Kal.

So.bi(Ps.C/^c/i_^ero. Prol. cum Bas^ Sirm. Strl. Ma..

Bas. S^rm. Med. Mg.). o^n[Athanasii, patr CP. iAth.].]S ,, Urbnissi. ep. Mg.). Neophyli, i Med. ^^

cum

melr [Uag). Cosm.-B et (Iber). Uemelrii, Roslov. ^,,^^^^,- ,v,.- ^ed. Sirm. Maz.). i M^* ^;on^e'i^srr.T. Le"copoli (iVeap^ S. Cyr.ac. [Mg.).1 + Firl,ani, (s,y,.), t Malr.s {Goth. Damiani. el Iriuu, frai.um Med.). t Do,iinin.,mr. f^^l.f'' Melchionis, presb. ^ ep. Ca-sarc, et f ^'-^'''^^'if^/S).^ Dedical.oeccles.ae S. Romani [Maz.). T Thessalonicae [Sirm.). t {Sirl. Mg.).

-i^fy/^v^^XTsiW.

OBSERVANDA.
SS. /ibramiiiii
ei oc.

SS.
9t

Terentius

Seonilla.

est hic Hactenus, ait Nevostrujev, inventus tantum Syuaxario et uno Prologo martvr in uno diem. sea Graico: attamen non ad prffisentem modo. Alius Abramiusoccurret ad 81 Octobris. passi sunt cum septem Terentius et NeoniUa Hiera, Nicete filiis, Sarbilo, Photo, Theodulo, qui omnes nommanseuNita, Belaet Euuica, ms, grfleco tur in Menseis et in Horologio. In

Damasceni

titulum Sabaitffi in Menteis praeter

pri?ert etiam

cognomentum ^y^^^^^^P^^^^^^^^
idem

SuB

Assemanum Sa^J, estque, juxta JuUi. de quo Meuffiaagunt ad 13 F.rnrsn3 ac iUe doctissimus, putans nuUam vir
?'aU?tur tamen mTntionem S. Sabffi 'u die fien

"

Junion^

propt^^^
,

esse bibl. Paris., n 19 suppl. dicunturpitssi et tortunato, Africa sub Decio, imperatore
prffifecto.

S.

CyriocM.

S.

Aneniui^

archiep. Serbi.r.

S. >tep!ianu$

uter^iue.

Consulendi sunt omnino operis BoUandiani continuatores de S. Cyriaco seu pag. Juda, Solymorum episcopo, ad 4. Man, 439etseq.,uhi habeutur etiam acta ejus apocrypha ct variis figmentis plena. Est Arsenitis ipsomet S. Saha in I archiepiscopus Serbiffi, ab successorem delectus de quo dicetur fusius in lltrumque S. Stephanum, SabaiMemoriis. eodem die tam nempeet Juniorem,referri hoc

>conomachis pas^ s qui sacras imagines sub dem non minus aperte ^^^^^^^^^J.^"' ''^f \Xea sociis Petro et Andrea utiex titulomartyriset Namano pres. ^'ioTfestis^ime pa^et.lmoin cod. Stepham '"^%,'^ Biushabetur: 5. /^^J -^"^f annutiantur viilgo ad non secus sciUcet quam qui dies est ejus Propriu^. ^^^^^ as Novembris. commentano prffivio sisAct. SS. ad 13 Julu \"
etOct. tom.VIll,pag.
,

131, n^ 24.

- S_P^^a

,.

in Kaleudariis. extra

baita

S. Joannis nominatur nepos seu consobrinus

omne dubium esfc. De SanuUa movetur difflcultas in Sirm. diserte


.-

hegumenffi Polocensis, Bcevi seu Praxedis .Bu^ agebatur de memini ad 23 Maii. quando ^ Salvatorifl prope Polociam phrosyna, monasterii

?undaWeet

"); P^^J^f ^^0 om sunt, quo .S^ qusedam enucleatius proponenda ^ ni8

Kbbatissa. Hic.

GR^CO-SLAVICbS.
adimatur, nis scrupulus Josepho Assemano Polocensis reapse in rerum natura Parascevia enim , ad diem exstiterit subdubitanti- Sic

263

an

sed Iconiensis,

quam nuUopacto ailentio prsete-

d.m XXVlli
Ocr.Mis.

observationes 13 Maii. suas de S. Euphrosyne ait, st Polocensium concludit: Quid etiam? seu Praocedes, ducis Basilii filia Parascevia cum Euphrosyna? muuna eademque fuerit
tato scilicet

nomine, tum, quum ab)ectis mundi

etiamsi hoc rire fas erat pictori Moaquensi. Sed utconcedi potest, minime mdeproconcedatur, Parasceviam aut nunquam exatiti^se, batur Komam non peregrinatam esse, Cffiterum, aut Actis S. Paraconfusionem quamdam cubare atque ut plena sceviae Polocensis, non diffiteor, canonisatione mstituti vitSB et examiois pro
,

Se

seu nntra in Moscisreprae-seutatur, cum ccrrona potms, quam locanite Iconiensemmartyrem abbatissam pictam esse arbitratur eo die illa,non de Polocensi, leffatur Quodde Plura hic ammad2pud Ruthenos Synaxarium. Et tertendasunt,utverum a falso sejungatur. identitate SS. Euphro. primo quiJ^^^ ^"^ ^^ doctissimus, JvnTet ParasceviiB protulit vir fundamento carent ; s.quidem omni prorsus testes Stebelscius Kojalovicius, Kulcinius et diversas fuisseaperte tidei dignissimi. eas sane me fortissimum ?estantur. Nec multum movet Chronolof,na petiAssemani argumentum, ex pacto proposuit tum, quod Ule his verbis Kojalovicius de 5. Paquod ait, stare possii, Tartaro-, rasceviaSicit, eam ob tncursionem veregrznattonem rum, sacram suscepisse

8.

Parascevia agens, que

m Tabuh Graeco-

Eem

hegumenae vestigium hactenus reperirepotuerim. inrecentioribusenim kalenPurascevia dariis ad 28 Octobris refertur sola virgo et metfulomartyr; uti ParaIcouiensis, Octobris quarta, quffi scevia Ternobiensis ad Antonino passa est, ad 25 aut 2(lJulii. sub
sanctBE hujus

Nequinta denique, martyr Komana tempore Photi?ouis passa, ad 20 Martii. simul cum S. S. Neophytum episcopum ^^^^JJ-,, nia. Samaritana. die coli Urbnissii. in Iberia, et martyrem. hoc Iberorum auctor est Bessariou, in Ecclesia Martyrologio. A quo Iberiffi exarcha, in suo docemur, floruisse Neophytum saculo
,

nefasta, septimo, tempestate scilicet perquam Iberiae regioQuippe qua feracissimas quasque Achmete uesia-ne ferroque vastareutSaraceni, adorasse ignem ac duoe- atque initio quidem dcin auAchmetis exercitui prsepositum fuisse solutoque cmgulo, tem, abdicalo hoc muuere Rom^tanetiam moDastiQuaintra septem annosabsoluta, christianK militiae primum,tum duobtis quievissedie VZ Nov anno U3J cum duobtjs sociis, qui ^^^-^^^ una dem sanctae cse nomen dedisse ^na baptismo aunonvideo;pr^sertim, quum T(irt.o.ror^''\l^ Christophorus et Christodulus a religiosum mstitutum amincursionon annum 12./ antecesse.^ { ^^ quidem Russiam rit,acproindeillaseptemannorumsuscepta ^1^^^, ^st Neophytus, antea Omar vocatus, expugoando visu quoincursionem peregrinatio tiost Tartaricam ^^^1^1^ mouasterio, a quo 1239 ^ ^^^ prohibitus fuisse narratur, usqueadobitum Parascevim qui anno involvtt fluvmm Kurum --dii\lNov. contigerit, mamfestam le lu muiii.c excelso -^^^^ ^^ -.^ monte (..^vv..-" ad NUsolutionemacc.pe,!^^^^^ sancti Ch.o Mg-v.mens.s ^.'^um^dh siium adhuc exstat, 1 cet plures annos iin:uisiOprimf^x.v.^v.o.. nno 1236 ': ^^^ tarorum incursio prima contigit nomine clarum. Postquam autem Russitepart.bus nox.a or.enexeg.sset ad ^i^'" ^ ^" solis orientalibus perquam laudabiUter Samuele tolius gensnon ante annum UW, tales invasitbarbara nissensem assumptus est a persoMs rumonbus Quam dum occuparet .elura iamveropotuitParaseevia, ?ber' primate. exeru.ttantura adeoque antequam inconvertendispopularibus su.s mota, Polociam relinquere, expeingrueret. Tandem ignicola ad mortem propterea feapse invasio ut a^ente adeo claudicat ut comprehensus, .n carcere ahliturgics teretur Tandem in libris Slavornm eductus post coU.gere poss.t ad q"aud u detinetur; raox vero inde parum inde emolumenti quis improbandum, n.s. a h.a lapidibusobru.tu.-, d.e octobrs verberaaccepta ^robandum aliquid aut iDU.tatur Praveluti martyr coUvi'esimooctavo; quo idcirco certioribus historiae test.mon.is octenmidifterentia.nterceejus corpus in raonastetitquotaunis. Sacrura sert m, quum totius "^"'dem aU. delatum et ,n ecclesm datTpud chronologos russos rium Chio-Mgvimense et.amnum altari positum referantad annum 5508ante Smptionis sub creationem mundi Atque hsc sumpr^eplaceat annus Christum natura, aliis vero rbidem asservari perhibetur. Slavon.coleg.tur citatoapud Murav.ev um; matira ex Bessarione, 55oi Quod autem in Prologro martyr.s IcorilTudetiam addit,alterum ^ "P.hy hodieSynaxarium S. Parascev.a
:

praeterea

Qm

rewnanaam?

parum me moveret meusio, id quoque ' ,insi (iuam Polocenniensis H '" 4 XundVcons^iaTeTVn-c-poti.rsrqTara
, ,

nisi

^cListophorum, postquam
'f^^g"^^/

SciHcet cura nuUa .Diaem sem ibidera esse adpictara. .^^^.^ ^^^ ^^, ^^^^ 1;^_ ^ Icon.ens.f pxstet imago martyris co;

^'^'^f^r ""0/^^::.,

quando alia Parascevia I5 necTdffi Julii, qu^ad Slavis necesse est. ut mur a Gr^cis et non Polocens.s sit. 28 Octobris repraesentatur,

Xe

natum J^^l' cerumquadTa.i^^ta qu.nque 'tum auadraginta


'

Cryptensibus, nnoB -n^p^ovectissima obiisse senectute.


:

''^~ mona pr^


ra^^^^

quod pene inauditum

est.

Memoriae
Eogvolod. ducis -narasceve, quse et Praxedes,

Slavicae.
certa venerunt tisfactione fungeretur,

Parusceve he-

gumena Polo-

evangelicam perfec .0tem propensa, cum ad del.cns,


nemdivinitusvocaretur,
spret.s aula;

Polocensis filia,ab iufantia in

omnem pieta-

nunt.a Tartarorum mvasione de i^minente ferocium

Quam

ut effugeret,

omnibu^que
fratris sui
lii

hsereditatis

juribus

in

favorem

ultro
,

prope Poloc.am SS Salvatoris Transfigurati annos olim fundato. Septem a S Euphrosyne v.rtutum eximia trpniegit ibidem Parasceve, documenta; quare a so,

ritus slavici

Basiabdicatis, institutum S. est, in raonaster.o amplexa

^itParasceve; et patri Aposloiorum SS. instituit neregrinat.onem i" .-^ --" ve'nerftura. Septennio inc.d.t lethalem in febrim sancte peracto, p.e-

-"^--"/^fXmtnat
,

^'^'ff'^ZoZ

n
?aT tate

omnibusque

ex.ra.a EcclesiBa sacraraent.s


in
-

susceptis, suscei-

celestem patr.am perrex. . die noverabris j^SO


,

reUgiosarum prabens electa roribus in magistram


nasteriopneposita;

est totique
tul.t.

mo^
Dura
sa-

ruodeciraT Nel ",,orvirgo. Quibus

inclaruit ra^ulto post rairacuUs accurate exara.nat.s

qu

eegerr.me

:'S:Z::i
i

ar^gorio X,

summo
est

pontihce
^at^

vero

omn.um hegumen munere summa

sanctoram album relata

anno 1273,

26^
.

ANtJUS ECCLESIASTICUS
patron^.m in singT^larem regrni
ny^ ., hoe es.

Lithua-

Diis

XXIX

que

OCTOBBIS.

nis assumpta.

Cohtur autem ab ^^'^'^

solemni die Octobris 20, in canonisationis eju8, ^^ ^.^^^^ anniversariam memoriam.


2, Roi.iovic.us,
V.-

swiaila eic.. swi.i.a etc. ^Cfr 1) S,ebeUki. D.a 1] SiebeUki. Dwa Spec.men, RSg- SS *) thuan l>=>tronis. 3) Kutcin.us,

--; ^3^.11'
Assemar

MisciUnea, cap. de ss.


et seq.

U.

pag 3^2;

^-

Vi, pog. 368

Arteniui

/,

arehiep. Seririr.

factus est in

Serbi, hujus noArsenius, archiepiscopus parentibus chnstiaminis primus, Sirmio ex Spreto mundo , monachus nis ortum traxit. ubi tum monaeterio Zidicensi
,

ligiosfB observantisB

manffi Ecclesiae

suadent

relig-ione,

nexu tum Sabae, tum Roconjunctum exstitisse omnia nec enim credi potest, dissimilem sibi aut in thronum promovisse, aut in
fuisse.

morabatur S. Sabas varie diuque probatus,


.

archiepiscopus.
in

A quo

eodem toleraturum

Fost multos deni-

ecclesiarcham pripraesulem invimum, dein in totius ecclesifie Radoslao archierege tus eligitur, et coram

incidit adeo que annos, Arsenius in morbum ut trium annorum spatio neque Missae gravem, adire, sacrificium Deo offerre, neque ecclesiam
nisi

quoniam ipse piscopus ordinatur anno 1221, jamjam initurus Jerosolymitanum


Sabas
erat.
iter

ab

aliis

portatus, valuerit.

Itaque, caelo

preDecessoris sui et magistri vestigia

mens

suae Arsenius, in pascendo grege curse errantes ad poecommisso strenue laboravit,

jampridem maturus, et sacramentis refectus, placidissirae obdormivit Tcherntsse, die 28 octoEcclesiam, quam bris, anno 1251, postquam
triginta

venitentiam vocans , rebellium vero corda utrinque acuto veluti gladio ritatis verbo
,

annos rexerat gubernandam.Sepultus


Serbis

Sabae II tradidieset

percutiens.

unionem cum Romano loco. Jampontifice luculenter etatuimus suo quoque, quem vivens vero sanctum Arsenium successorem Sabas in cathedram Pechiensem
S.

Sabse

templo ApostoHabetofficium. Hujusprsesulis memoria lorum. adeo sacra est, utex usu perantiquo arest in

chiepiscopi et episcopi ejus invocatione,

non

et Sabae, jurasecus ac sanctorum Simeonis ingressu conin ipso muneris novi menta sua

provexit ordinavitque
,:,

pari sanctitatis et re
.c..

firment.
Daoide
1..

.;e,..,ogi,

V,.. ..Cinp. SeK,i. o.iu,n,


paj;.

rchiep.

Serbi.

in

G,n,.,

..

V,. pa,. 26. 2, Meno,.

Vcriiusk.

ad h. d 5) Pej:.ccvic.

lU.

Detnetriut,

Hoilovieruii

mctropolita.

concioCeleberrimus hic hagiographus et prope Kionator natus est in urbe Macarov, matre viam, anno 1651, patre Sabba Tuptala,
fonte inMaria, et Danielis nomine in sacro

indigenas, puta conscribendo, prseter auctores MenieoMacarium, metropolitam, Magnorum concinnatorem, Acta Sanctorum Bollan-

rum

diana diligenter adhibuit.

Ne

igitur tantum

signitus
viffi

fuit.

Humaniorum artium cursu Kioabeoluto, duodeviginti anno-

lumen sub modio

lateret, metropolitanae sedi

felicissime

se rurajuvenis in monasterium SS. Trinitatis nomine dorecepit, ubi tonsura et Demetrii

anno sequenti Siberiae prsepositus fuit; sed translatus. quam ad extreraum Bostoviensem
vitffi

ad

summa omnium

laude occupavit. Rostoviae

natus

quo aLazaro, eacerdotii abductus fuerat archiepiscopo et conciodignitatem assumpsit, anno 1675, audiennatoris munere plures annos magna non in hoc est tium voluptate perfunctus aliis solum loco, verum etiam Vilnse, Slucii et variis donis , tum in urbibus. Cum enim
est.

Tum
,

Tchernigoviffi,

clericorum seminarium instituit discuteret, mus, utdensaBignorantiae tenebras sacerdotes plerique omnes obvolvebanquibus qua verbo, quascnpto tur. Sectariorum placita, oppugnavit. Paupertatis amans. non segniter
terrenis bonis, ex

omnium

pri-

quo mundo nuntium remi-

dicendi facultate ornarat eum Deus. Quare expetebatur ab oranibus, non eloquenmansuetuejus tia solum, sed et modestia specie allectis. et tenerrimae pietatis dine praePostquam igitur pluribus monasteriis monasterio Elecenarchimandritam in

maxime

que

sed quaecumserat, nunquam corde adhaesit; offerebantur, ea vel in usus ei a fidelibus

vel denecessarios, vel in ornandas ecclesias, collocabat. quos paternse chanique in egenos semper fovit. Tandem laboribus et
ritatis

8inu

morboconfectus,migravitexhacvitaannoli09,
die 28 octobris,

fuisset,

BisTchernigoviae primum, dein in Novgorodia egit. Quibus curis dum continuo


Severiensi

colligendis et detineretur, sanctorum Vitis uavavit, rogante Barlaamo adornandis operam deinceps metropolita. Quo in opere
Jaainscio,
frenle Cfr 1) Vita S. Dcmetrii. ia

plurimis scriptis post se volunt. Corelictis. Miraculis etiam claruisse 1757 tum hac die, tum 21 Septemlitur ab anno est, anno 1752. bris, qua corpusejus iuventum Demetrii conscripsit Arsenius, metropo-

quam

Yitam

litaRostoviensis.

hag., p 78, ed.

Mcnxorum. 1802 5)Menol. Ve."a. adb.d.

2)

ViU

S. Demetrii Rostov.,

Mosqu 1849

3)

i) Phil.. Prospect., n 2S0.

DIES XXIX.
Ex
Ex
Ottromivorii.

ASSIO SS.

MM.

ET APOSTOLORUM

P^EI

ET PaULI, JoANNIS, BAPTISTiE, JOSEPHI, PATBIAUCH*,

COSM^

ratio.

Tem. S Abramn, erem, et Maris, neptis ejus (Bum. Zopr. Med. Mg.). S. Anastasiffi Romanae, mart. (Ms<. ^"""^J^-X. Pg. Msq. Flor. Sirm. Maz. Sirm. Msq Sirl. Mg ). S. Annae Novg. Prol. Men. Kal. Hor. cum Pg. Vind. [Prol.Kal. Claudn, Asteru, Neoms et Neon.lte mianus tProl.Kal. Menol. cum Mg.]. SS. mart. Prol.Kal ]. Ll>moMen. Stephani Urosii [Chil.). S. Abramii. Rosloviensis

^'^J^f/'\'^'^-

^"1^^^^

Mtnol.

cum

Bas.).

^';^rnabl%';'T^i'??cii,.i,mart.

(A.,.). t

Theb.i, mon. Bass. .Med.Sir^.). t PauU

MeUlinae, marl. [Mg.). {Med.]. t Sabae, ducis militum {Med. Mg.). f

oBSERVANDA-

GE^COSLAVICUS.
OBSERVANDA.
SS. Pcini,

266
DitsXXX
OcTosnH.

puu/tw

eic.

SS. Petrus et Paulus aliique, quorum passio notata est in cod. Ostromirano, nominantur totidem terminis omnes in Med. et Sirm., ubi additur in fine S. Bassa post Josephum vero patriarcliam poniiur S. Cleopas. Dehoc Josepho, patriarcha CPolitano, vide adnotata ad diem sequentem. Eorum synaxis ceiebrabatur olim
;

tos fuisse constet ? De Stephano Milutino agri, indicant satis Kalendaria diei sequentis. Quadrat quoque titulus eleemosynarii, ob mag-nam ejus vereque regiam in pauperes etreligiosos Uberalitatem. Cffiterum de eo fusius ag-etur

ad diem sequentem quo solet vulgo

referri.

j.;,,,^,,,^,^

Nimis Athonicam neomartyrum officinam redoletTimotheusiste.monasteriiEsphi^menialumnus.quam ul inter veros Christi martyres recens*ei"i queat. Unus est enim ex quamplurimis montis istius pug-ilibus, qui pristinum apostaadhjec siffi crimen voluntaria morte expiarunt recentissimus est tempore nam occubuit anno 1820, g-ladin percussus. Pluraigiturcupientes adeant Patericon Montis Atho, 1. 11, p. 485.
;
;

^^^--^^^.-.y

Stepham
Uros.

CPoli intemploS. Pauli, apostoli, in orphanotrophiosimul cum dedicatione hujus aidis. Ita Menaea mss. ; habes itaque ralionem, cur hi Stesancti simul conjuncti prodeant hoc die. phanus Uros, martyr, celebratur a Serbis, die 2 Decembris ; estque diversus ab hodierno ; nam inTypicoChilandariensi continuo additur: magni eleemosynarii.Q,\nusLm\g\tnrest, quum

pluresreges Serbise Urosii cognomine insigni-

Memoriae SlavicaeAln-abam
flo-

Abraham, Tchuhloma

non procul ab urbe

Galic ex ethnicis parentibus natus, floruit tempore S. Vladimiri. irao potius Vladimiri Monomachi. qui ab anno 111 ad annum 1125

alteram sub invocatione S. Joannis, evangeS. apostolus ei in visione listse, in loco quo alteram, Epiphanige Domiui saapparuerat cram, quam et monasterio auxit, et in hoc ipso
;

principatum tenuit. Juvenis, cum invocatonomine Jesu a diuturno morbo sanatus esset, baptisma accipere statuit. Domo paterna deinde relicta, monasticse vitse nomen dedit in Baalamico, ut fertur, coeuobio. Inde Rostoviam, qua idolorum cultui adhuc addicta erat, cffilitus vocatus fuit. Strenue in hac civitate pro
Christo laboravit Evangelio explicandoet permultos infideles ad ejus fidem adduxit. Ut

loco, ubi antea

contritum, colebatur, excitavit.


rio

praecipuum idolum Veles, a se Dum monaste-

illi prffiesset, nil remisit de ardore quo hactenusad lucrandasinfidelium animasconstan-

ter flagraverat.

Quod

eo prrestitit successu, ut

e vita migraturus, consciusesset universos


stoviffi

Ro-

cives suavi Christi jugo esse mancipatos.


incerto,

Obiit anno

coepitque publico cultU-

honorari tempore Vt^evolodi, qui Vladimiriensis


et Suzdaliensis princeps fuit

autem,

quem

annuntiaverat,

christianorum

ab anno

176 ad

Deua

in

honore

posterum quoque ab indigenis debilo coleretur, duas ecclesias ffidificavit


li.

annum

121^.

Cfrl)Prolog. elMcnffiaad

nisl. Eccl. d. 2) Viia aotiiiua. ioccrlo auct.. apurl Macor., in


5) Pliil., Hist. Eccl.

Rusi.t.

!,

pag. 7-9, et not. 25-37.

Mcnol. Veta. ad h. d. 3) Dicl. hag., pag. 3. ij

Russ..

l.

I,

pag. 32.

DIES
Sx
Os/romt-

XXX.

rano.

^ier Sirm. Med.)., Cyiiiaci, patriarch^ (Ass. Par. Sis. cum Bas. CP. Nan. Nan Hter Zenobi^. SOKOR.S Ejus (Mst Ass. Prol. Hor. Kal 'Tem.cumCP Lolu. EP.. ET Asterii et soc. (Hor. cum CP. 5im. Maz. inH. GP. Sirl. Vind. Pg. Sirm. Maz. Mg. Med.).

Passio

SS.

MM.

Bx

variit.

^S

Eutropiae. mart. [Prol. Marciani ep (Rum. MenoL Prol. Kal. cumNeap. Sirl. Mg.). S. Maz. Sirl. Mg.). S. Epimachi, marl. Rum. cumBas. Menol Rum. Kal. cum Bas. Sirm. Med. oiarl. CP) S Pauli jejunatoris(Aw.). S. Pelri (Prmys/.). S.Anastasiee, Thcssalonicensis, cumMg.). Terlii, Marci, Justi et Arlemae (Prol. Men.Kal. Hor. (Kalend Prol.). SS. apost Serbiae (^uch. Serb.y S Cyrilli, ep. {Rum. cum Goth. Msq.). Slephani. Milulini, regis Sta(Sirm.).iMii%\m'i {Neap.). f Gaudiosi, ep. Afncani {I(g.).i MM t Hermenegildi, mr. Chronionis.Juliaiu, Ampli et Urbani f5irm.). t Joscphi. palr C?.(Mg. Sirl.). f Alexandri.

chis

Ansiohnh{Mg, 5iW.). f MeMacarii el soc. {Sirm, Med. Sirl.).-t leomsm\osophi{Sirm.].i letinffi, mart. {Sirl.),

OBSERVANDA.
S.

Cyriacm

SS. Asterium, Zenobium et Cynacum nominari in Ostr. et in CPolitano eodem plane ordine. Nec prffitereundn communis

Notatum velim,

crastina die.

Cyrillus,

quem Rum. Prologus


diflert forsan

jungit

nota passionis, quffi tur in Ostromirano,non excepto Cyriaco

eorum nominibus

prffitig:i;

quum
cod.

tamen exsequiarum
stat
S. Atteriut.

ejus

huncdiem
Asterio,
,

fuisse con-

ex Chronico Alexandrino, citato


1. 1,

cellium.

p. 208.

De

apud Mor-

quem

Rum,
S. Zenobiut.

S. Eutropia,

Oct. t. IX, refert pridie, confer Act. SS ad diem 19 et 21 Octobris. Zenobius adest apud alios die sequenti. Ejus socii erant Claudius, In Prol. RuNeonas, Neouilla, et Marcianus.

S. Bjrimachut. S. Paulu^.

miantsovianoperperam habetur Eutropii, ac Epimachus recurrit die aequenti si vir esset. Intellig-enin Ostr. Sis. Hier. Nan. et Neap. dum puto PaulumThebffium, cognomento Mag-num,dequoproximadie erit sermo in codice

a Cyriaco, patriarcha, prffisertim cum in Goth. Jotephut. nuncupetur paMarc/ia. Schismaticus fuisse putaturJosephus H Bollaudianis. Cfr Act. SS., Forsan errore S. l*etrH* Aug t 1, pag. If.H, n*^ lOU. Suadet id titulus positus est Petrus loco Pauli. venerabilis [ouion) quod de monachis imprimis Stephanus Uros". cognomento solet usurpari. /iMtl Milutin, nou modo colitur a Serbis ut sauctu.s, sed insuper litulum prffifert TheophoiH, ut legere est in Euohologio Serbico Budffi excuso anno 1853. Deejus virtutibus.snnctitate, orthodoxia et cultu disceptatum est multum inter In Kal. Neap. marmoreo habetur S Haxtfnut, auctores.

cum

Marciano, episc, non

S. Cyrillus.

tantummodo Nt. S.Max.yNatale S. Maximi, De Stachydemeundenihilcertierui potest.


:

S. Terlius.

S. Marcianut.

Mstislaviensi. vSanctusquoque Tertius iterum referturad 10 Nov., uti et MBrcus in Prologo ad 21 Junii et insuper ad 20 Octobris. S.Marcianus est episc.Syracusarum, de quo alii agunt

S. Leonis, philosoagetur die sequenti. phi, nomen occurrit etiam die sequenti in Menseis Mediol. mss.

lius

SS. Stachyi'
el toc.

S. Leo philo

iophu$.

UEUORI^

ANNUS JBCCLESIASTICUS
66
DiES

XXXI

Memoriae Slavicae.
minime
fuisse satis demonstrant bella adversus

OcTOBBla.

SlcpfutnM.

UUutinu
Serbix

r-t

OcognomeDto Dragutinus
nus, hic junior.
ille

et

Urosius Miluti-

finitimas
sios,

natu major; ^l^-;"^

Bulgaros, Eaguplerumque fortuua riungaros. secunda


nationes,
Grflecos,
;

Helena, Krancorum Btianiesima ac pientissima

^^^^^^^ film chnregis, ut volunt,

susJepta

quffl

hic

enarrare

longius esset.

omnmm
vero

auctorum

Tandem,
sit

postquam Serbiam per annos qua-

Cum calculo femina fuit. lapsu confracti malo, tum crucis ex

Dragutinus,

e vivis cesdraginta sex circiter gubernasset,

tum cum-

patrem, primispoBnitudineadmissisceleris in MiQuem throno deturbaverat,.adductus. impenum Serbi lutinum fratrem summum seseque in Sirtranstulisset, anno 1275,
ultro

notatum est in anno 1321, couditus Typico Chilandariensi, protomartyns Banecclesia S. Stephani
diserte die octobris 29, ut
in

scenci.

coronam regiam miensem regionem recepisset, nomine Stephani cinxit Milutinus, assumpto templa multa: Urosu Il.Exinde coepit aedificare elegantissimam basiUcam ad ac nominatim tepidis ita vocafiuvium Banscum, ab aquis Stephani protomartyns tum, in honorem S. auro introrsum ornacondidit; quam oranem sepulcro. .Nec in Serbia vit erecto sibi iUic in monte Sinai, tantum. sed Hierosolymis, Atho, Constantinopoli,Thes8alonicffi in Monte Slavorumque regna acper omuia Grsecorum
et insulas,

venissent, corpus ea vero etiam Prisreniam ejus delatum est expugnata, Sophiam, civitate a Mahometanis

Quo cum Agareni

veterum Sardica, traquge urbs Bulgariae est, S. Marinse depositum, ductum et in ecclesia
exstitisse, ncc quod sua adhucsetate inlegrum usurpasse, pectorisque pilos insemel oculis

nodochmet

sacramento ee

referunt, xeut auctores indigenae quin et voti templa excitavit ; obstrinxit ad erigenda divino

Luccarius, latinus auctor. JasTandem in ecclesiam Sirmiensis ccenobii est, hodieque incorruptum sak inde translatum a suis. sanctorum cultu honoribusque afficitur vitae labes, effique graves Non desunt tamen veniunt adulterii interquas non postremo loco proprii filii, Stephani, macula, et
spexisse testatur
incestuosi
seditionis incusati,

excoecatio, visus acie pelvi


;

candente infirmata

quot regni annos honori tot sacra domicilia, divino nupromissis, numerasset. Stetitque

denique communio cum simulata.Verura sede Eomana minus sincera ac Stephani memoriam ab his omnibus eximunt
yel auctores latini.

mine imperium

ejus

in

annos

quadraginta

Chilandanensem duos producente. Kcclesiam latifundiis et prsead splendorum instauravit, chrysobuluti regium testatur
diis adjectis,

apudSerbos ejus sancomctimonia postplurimasetiam vitae labes in profusis eleemosyperto prorsus est has enim
:

Nam

nis,

lum

zelum commonstrant varie ditati, annuente tus ab eo ordinati et Ecclesiae Nicodemo, archiepiscopo totiusque episcopatuum sedes Serbicffi capite. Quorum
fuere fix ut
3]

divinae domus Vraeterea viri pietatem ac quatuordecim episcopa-

peratoris

rigidaque poenitentia redemit eluitque. imAiuntillum cum Simonide uxore.Andronici vitae annos monachali extremos
filia,

totumque miseriegisse habitu et disciplina, ad uHimum anhelideditum


cordiJE operibus

tum
30
fidei

exstitisse. Certe

sequitur

1)

bne,

Cholmiffi, 4) Chvostnie, 5) Moravicffi, 8) Scopiae,


7)

Zet^, 2) Kasciae. Budimlife, 6) De9)

ctorum suorum
Octobris

Serborum Ecclesia sanAlbo eum adseruit et diem

cultui

Prisreniae,

Roman

et ejus consecravit. Sed complexus fuerat ac dogmata

10) Ldpliauffi,

11)

Braniceviffi,

12)

Macvae,

sedi apostolicffi obedientiam,

quam

et in qui-

13; Gradeciae

etU)

Conculii.

Ab eodem hegu-

meni
scffi,

Sopocanis,

Milesevii, oonstitnti fuerunt Studenicse, Bavanicffi, RaBanscii, Gradeciae,

nisi calumma, bus debebat ultro detulerat ; nec schismaticus et ecclesi^ utloquiturPejacevich, arduum Romanffihostisproclamatur. At vero

Gostivani, Conculii, Modricffi, Chvostnse, denique Scopiie. EleeOrechovicffi, Nagoricae,

quod in praesenhoc de Stephano argumentum, delibare bcui tariumvixac ne vix quidem


,

mosynas

sine

exemplo maximas, quales nemo


;

justicia vero universo ante ipsum, profudit destitutum populo innotuit, BeUica virtute
Cfr
1)

socus Bo tractandum relinquo sagacissimis quaodo ad 29 Octobris devenient.


landianis,
MoniiPcjacevich, pBg. 226. i) Mielosicb,

Hist. SerbiK, Dnicl.a.chicp.,Gcnealosia Serb. 2) Raic';


ei scq.

lib.

vu,

cai,. X. 3)

mcola Serhica, n lixh

DIES
x Ottromiramo,

XXXI.
Menol Kal Eor,
Apellii et Ari-

MM. P ProlcumNeap.Nan.
Assio

8S

(Tern. Pantaleonis et Heracui (Neap. Med.) Et Epimachi Sirl.). Hier. Vind.Par. Maz^Mg.Med.

Rx vurM.

Prol.Hor sioh.V.(Rum.Men. Tern Par. 7.C/1 Kal. ^-^/-'J^^^^^^^^ uaviais t>i ^ Men. Kal.].^^SS SpiridioniselNicodemi, mon. Kioviensiura (Pat. S. Maurne (KaL ^^^;jprincipum Argvelensium el mart. (Iber.). 7pnobiae so ^P-e^ZeDOb.ae soro* (Nan. Hier. Msq. 5erm.)^tZenobu. t Marciani ep. Syracus. et raarl. Trophirai, mar Gr.-ec.). t ;);+ i^^^^ vJ(Bas. Goti)^ Abraraii, mart. (Synax. et Prol.
.

philosophi (Med.). i MM. ep. Mygdoni^VM*;. Sirl.). t Leonis, (Strm.). t Euslohffi. Mairo marl. %l^'\'\%^^^^^ mart. (Sirm.). t Pueri. cujusdara Onodccim puellarura.

ff^^f

el Sopalrae.tihBe Maurilii, imperal. [1^9-)'

OBSEKVANDA.
s.

Pantaeon.

TesteCapitone Nevostruiev,
j.^. ^.^^^^.1^^^. ^^j

Pantaleon nul^janc diem nisi in cod.OstromiS.

Heracli nomen adest solummodo jungitur b.^piKal marmoreo Neapolitano.ubi


rano.
S.

macniOf

GR^ECO-SLAVICUS.
machio, praemissa nota Natalis, et apud AsseSi. Slachi
et soc.

267

manum.
tur,

nominanS. Stachis et socii diserte in Mstislavico desunt sed uon ubique alus omnes, in Rum. et Tern. tres ultimi, in
:

SS.
et

Spirution

alil.

Nicodvmm. gt
tf.

Oedicatiu xdit

''

Vost Dedicationem sedis B. M. V., hujus dici. veneNan. codice additur ubi requtescit in
:

Dc monachis Kioviensibus, Spindione Nicodemo, agetur modo in MemoriisSbivicis

D." u^ S. P. N. Abercii; at in Maz. annuntiatur dedicatio Oratonorum patrtarcha^^^''''2m ^- ^^'""' Recole dicia ad diem xix, qua tus in g-enere. Ostromisanctus Abramius relatusest iu cod. '^ll*:^ ^, co,^ De Davide et Constantino, pnncipibus ^^^^^.^^ rano. diem 2 hujus, Argvetiffi in Iberia, actum cst ad

randum caput

ut plura hic disserere

sit

superfluum.

Memoriae Slavicae.
Spiridion
ei

Sicodeiiuiit,

mon
tei.

Cnjpteii-

assumOpiridion, rudiset indoctus ruricola, Opto habitu monastico sub Pcemeno, heguquamvis meno ab anno 1182 ad annum lUl,
ita

ret.

Quadam

die incendii flammas, in pistrino


;

setate

jam

profecisset, ut scientise

parum

erumpentes, pallio suo exstinxit quod illsum omnino remansit, demirantibus fratribus. Ilabuit quoque Spiridion ofHcii socium discipu-

idoneus videretur, auxilio


fultus,
et quotidie sine libri

tamen divino sufpsalterium memoria mandavit totum


ope recitavit. Intellecto

autem

sludio, ejus in perfectione acquirenda


pistoris

officium

prosphorarum seu panum , inservientium, iujunxitei Pcedivinis liturgiis

lumqueegreg-ium.Nicodemura.quem ad labures strenue peragendos et ad psalterium similiexemplo ter quotidie recitandum optimo suo canitie et inaignibus meerudivit. Tandera attigit metam, ritis ornatus, votorum suorum laborioso muuere postquam annos triginta
,

menus. Quod munus suum adimplebat


alacritate Spiridion
;

summa

ligna secaret, sive indesinenter psalmos aliud opus eserceret suo totum Davidicos recitabat ut proposito absolvepsalterium ante nocturuum somnum
et sive
,

defunctus. suo summa omnium laude esset corpora in cryptis AntoMagistri et discipuli asservantur nii condita fuerunt et hodiedum

ibidem.
Eccl. Ruth.. pag.

ar

i)

Menaa. ex Paierico ad

Meool. h. d. 2) Dict. hag., p.g- 252. 3)

Verr ad

>'.

*!.

*}

Specimen

m.

b)

Dp-

104. SMiiiUo laura: Riov., pag.

Amtolins, redut.. Crv/.ien$it.

monadie coliturKioviffi Anatolius, et reclusus, cujus corpus chus Cryptensis

Eadem
i)

auctores. cryptis Antonii asservari tradunt

Cfle-

tera desiderantur.

Cfr

Dicl. hag.,

pag 2.

8)

Patcic. Kiovitnse.

MENSIS NOVEMBRIS.
DIES PRIMUSEx Oslromirano.

Bx

variit.

Med.

Sirl. Mg.).

SSJoarms, ep^eUacob.

^'0*4?^^^

tJ^fpZ fal: c^ -C

i^^:

S. K-

^^;^,.; ^^^^ et aliorum qumque disoipulo.m .us M9.). riaeobi. pre.b. et


et Sabiniani. Agripp.. Adriani

'11^^'^Z.t DoE ^ySi'^^-.). t Mg.).


Marciani (Med. Thomffi (Med. Maz.). t

MM. Sab..

OBSEKVANDA.
SS. Vo$mat
fi

Dnmianuf.

nominis Cosmffi Tria paria Sanctorum ejusdem iJuUi, discerni in Fastis Slavicis ad et Damiani comperto estapxid omnes, 17 Oct. et 1 Nov., in potuisse ffout mireris Assemanum affirmare

cui consentire Morcellius lano quod edidit quo panter remitKalend. Ostromiri. in vMetu^r verba illa :in
;

J^itnrlector

ad

Novembris,

licet

memoria^^^^^

addita uon

smt Quod

manum par eisdem


disertfi

esseignotum,

quum horum

ff ad 1 Jum. tam recentioribus quam antiquis, cognominum parm Cffiterumtrinahfficfratrum observatum serom Graecorum commentum esse. Graecorum ex Mensis est supra. Accedit novum

mentio

fiat iu

omnibus

taslis ^la^o"

legitur in Menffiis Graecomaffis mireris. idem monitu. initio hujus mensis prrura nira e^^cuM .^ celebrare hos

exSn

^ncU^^v^^^^^^^^^

eorumdem
1
;

et ple-

nTremAcoluthiam ad

Juln ut probe mte

excus

testimonium, unde colligitur tria >Ji Q""^ paHa olim minime fuisse recepta. am
s

il^

sanctos celebran. fiirtur eosdem utroque die hujus diei aperte ag.tur Synaxario

JaCeroTn
dfs

^^'''''^^^^ &c?is qui .0. Asia, Theodotfficognomm^us martynbus


vero Julii de

S. Cosmffi et

Damiani me^oria recurratet adnotatur, Julii, infra ad hunc diem ad diem 1 evangeiium quod P/^^scnptum leVenTum esse Novemelunm^oriam eorumdem Kalendns CPoh. habetur in Kalendano Ide^presse

Irl

?r";dura^n Menoligio MosquenM et de regen f^ulflin Prologo ridiculam lUam mter fratres trium ovorum causa, contentione, exortam 38

Romanis, seu qui RomsB

passi sunt

Nec lUua

Octobris

Tomus XI.

ANNUS ECCLESIASTICUS
nlll
NOTKWBRIS.

loquente. -, et de c^^/" humana voce -. ae exortam. Pt Hp camelo ""._. . = Menoloffio juxta ac in Menolo^.o ITTil^^^-^^^^^^ dies perinde ac si hc BasUiinotatur rformiiio, CP^^^ in Ostrom ?rit'eis -Premus; at

CPoUintemploS.'nieodori.mart.,adTetrapy, j.^^^ aapTupoXoyi^v recolitur ad m IN ^J^*^_^ Inlibro INeov aaprupoXoyi^v 1n Unn - Jn libro^ f^j^^^ 7 .^ uun ^^^^^^ ^j^^^ Jaco^i, dmconi et D.oseptemdecim dierum spaquFpostquam^septemde.m d.e^ nvsii Qui postquam

^J^

Jacobmnitr^ u^r,^,^.

tio carceris

SS. Oriariu
et oe.

Sabam, M^dioTaSa et Ma..ariDa nempe omnes qu, "liosque supra relatos SabintnuT vStmmentis probati vitam consummarunt celebrabatur oUm DamascT Elm^estivitas
. ;

et multiplices cruciatus Adrianopoli suspendio a tolerassent, tandem 1520. Quorum corTurcis perempti sunt anno Thessalonicam, in Dora in vico Galacisto prope jacere dicuntur gesta vero ffde S Anastasise Martyrologioprosequiturauctor fusius exdicto pag. 105. qui etiam Paterici Athonici, tom. II, officium proprium in eorum lauaddit exstare dem conscriptum.

^rumnas

DIES
Osiromiranuni.

II.

V
OBSEKVANDA.

Ex

varii$-

s^Acindynus
rt lOr.

omnes Fastl eodem modo snpra relautrumque manipulum martyruin variant qnidem priorem quod attinet, tum Et
-^^^

annuntiant

runtur tantummodo Acindynus quatuor Aphthomo iuxta illud Menffiorum ignisetensis; atin Rum.diserte junctos necat alu reducunt idduntur eisdem socii 7028. quos brevins ita S. Actndym et soad 28 Assem. Acindyciorum ejus; Ephemerides Papebr. Possevinus brevissime S JW. nus, Pegasius marmore Neap. Ancidini. pro Acindyno in Pegasn S. Acxndim Passio notatur ita Mst. et passionis nota legitur etiam in Guffi martyrum festum agebatur olim
:
:

codices in assigrnando ^u^^^o/^^l^y^tT^Vp^fP Mstisl refecum S. Acindyiio passi sunt. In


et alii qu/"^!''

Marinus, Oceanus, Eustratius, Carterius, Styomnes recurrax, Nicopolitanus et Tobias; qui S. Marciain Fastis Slavicis. rent postridie Beanus is est. quem retuli ad 18 Januarii. Josaphatum, archiepiscopum Polociffi et tum martyrem,g:loriosam prosancta Unione mortem oppetiissedieduodecimanovembris. anno 1623, constans est historiffi testimonium. Cur itaque ad prffisentem diem commemoretur inHorologio.

$. A/arcranui.

B. Jotephat.

Pocajovensi, profecto non assequor ; imo errorem in assig:nato die cubare. valde suspicor; Preillud autem magis miror, in Kalendario
misliensi,

quod anno 1861

in

usum Unitorum

Rum Horum
:

Atiimt

et

Alter CPoliinpropriaeorumffideinDeutero excusisrefermanipnlusinMenffiisGrffiCorum Agapn tur ita Memoria SS. MM. Eudoxn, quibus Atticus in Menol. t aliorumocto; ex Menffiis vero mss. Basilii ponitur primoloco; in nominantur cffiteri septem, Sirmundi et Med.

Antistitem referri ad 19 Tulgatum est, in Horolog-io Pocajovensi Novembris. Porro habetur ita Eadem die cdedes heati hteromartyris Josaphati archiep Polocensis ; tum indicatur troparium et contacium, ex die quo festum hujus 16 Septembris petendura martyris ex die 12 Novembris transferendum celeedixerat synodus Zamosciana,lanno 1720

eumdem

brata.

DIES
Oifromtra-

III

num.

Ex

varii.

F,.,lnvii

rarlerii

iMcui.uM..a.M ,^,1. Stvracis, Paciobu seu lobiae, liusiraiu,

1 SnamiuS
''"{

Sn

Proi. kal

).

Ded>cal>o ecclesis

S. Georgii,

.-..>..>... ""-.Lydda, ^Ckil Og. Hor. Kal.

Theodori. ep. AnZ^.S'.Tr.S(^'(^eap.). i loannicii, thaum (Bas^Nan Med.)i et ^heodotae ritf^. S.W. JJ^ ZsirlSirm.).i\m. Dasii. Severi, And>o,,ae, TheodoU (Mp.). novem fMp.). t Mariyru.u vginU novem,>gnecombuslorum t Eli!^S) t Martyruu.

confessori? (Mg.). t Archiraenidis,

OBSERVANDA.
s Ateptimai
ii/ei7we.

sanctOB, Acepsimffi nomine insignitos, celebrant hodie Fasti Slavici et Grffici. alterum martyrem et episcopum , alterum eremitam.

Duos

semanus adnotaverat de Actis


editis, ea falso tribui

Acepsimffi martyris, ejusque sociorum Josephi et Aithalffi certamen, a S. Maruthadescriptura, publici juris fecit, et adnotationibus adornavit Evodius Assemanus. Act. MM. Oriental., t. I,
?.
prffiter quem consulantur etiam 1(59 et seq, osephus Assemanus Kalend., t. V, p, 333. et BoUandistffi ad 22 Aprilis, quo hi sancti martyquodEvodius Asres coluntura Latinis. Porro,
;

Qrfficis a LodiMetaphrasti, "tpo^ mano anuis ante Metaquffi septingentis minimum intelliphrastem conscripta fuerint, id pariter in Menologio Mosquensi Jrendum esl de Actis dictasunt inserlis. 1'eS Aithala. diacono, plura

Kalendis-Seplembris, quibus iterum occurrit et Josepno. in Fastis, sed seorsim ab Acepsima torquetur a Aithalffi nomen vari Ut autem
Menologis, ita quoque Acepsimffi; Ternob. corrupit in Anepsimum;

quem

coa.

l^aris.

Aximum

GK^O-SLAVICUS.
AanmMm;
i, SnandtUia.

269

SS. AtticM
toc.

et

S.jn.ci..

sde b. Wifestum celebrabatar olim CPoli in exstabat in d'bus AntioBi, prophet, quffl fit m Acti>S. Ace S. SnandulisB mentio chi - Socios S. Att.ci uom.navi P"dif ex psimiE. PactoUum PJ^b. keuffiis OrjBcis mss, N>ctopohonernj^om refert Prologus item Magnus Joaumc.us erem.ta e^

Possevinus in

Acceajmum. Eorum

difFerendus.

Illustrissimi martyris Georgii

habetur: memoriarecolitur 23 Aprii.is. In Med. Georgii; at in Menffiis excuAnatio cineris S. ^SincUus ita ^od!m die celehrarnusjn. _ cnmje^ c^ia tempHsancUmagm ^ _^ ejus_ corpo^^^^^^^^^ depositionem sacri
:

Dics IV NOTSUBUS.

Dedicodo Kdi
S. Georgii.

-a^^-

^y^^-f^l^^^U^^^
'^'^^^^^^

copolitiano.

Xeiusdem

sancti,

civitatula est, .u qua Georffius. De s.m.l. feperhlbetur CPoli et Kiovi, d.cetur ad

SSsradtNoSri:?"aV q^^ideo
Bx
Oilrotni-

. N^ovembris.

P/D/,^
iss.oSS.PoBPHYBU.MAKTVWsrPar

DIES

IV.
Med.Sirl.).

p,im cumBas.Sirm.Maz.Mg i?um^CMm. . Q

Men.Prol. cum
^^^,,

rano.

Kx varii$.

Sirrn.Maz. M9-OoUJio ) Bas. GP. Msq. Pg. V nd. M Kal. Hor. cum lUer. presb. (Prol. Chil. Og. K.ov>^ M.^ S|.. P-^-^

^.^^ ^^^ ^^^


^^^.

j^,,,;^^^^^^,,, ^aa<?.).

eccles.

fatrr

sanc*

Soph.a.,

hieromarl. (A/.g). SS. apost.

tmV,?:.fr;hLo^^^^^^^^^

--

-- -^'^ ^^-""-'

^TSL.seuTheoaoti,e^noyra.^--S-^ tTheodotae, mar


AndronelTheodoti (S^rm.
itfa..).

OBSERVANDA.
PoTDhvrium
silentio

S. Porphyriui

premunt hodierm

Ptum consignant

mX

declarabitur die sequenti. ut ^nense SHnct ^^^^^^^ Plures occurrunt hoc z^^-- " EccieBi* Iberio^ P^P"''S"r ^nnf^Sic t v,^^ Z-edazenus. Zedazenus. Hic tem riU,.oS s Joanne^^ coffnomento S. Toannes cot.^ <*,,ium in Iberiam commigra- _,___.__,

m^

""

Aureliano, .mpera='p!t autem, non^ sub Passus est a,rtem non ^^^^., j,^^^.
*'''

T)ue S.

sequentes Joauuis suut autem Mffvimensis, 3) ^-i.ioncU 2^ Chio


:

Davia

Abioua,

n Martvrolog n.us .n Ma"y'^


capite
S.Joannicins,

truncatus; BolUndiau. last.sunan ^^^"v fffv' "u unantmi conseusu Ejusloco...hod.efms ^^^^^ piffid.catur S^, J^^^'jirgn" ^pud orieutales &lympo, >> B^^y" ? et multo e^^am Am^cius. fams, in P"^- P"P"" Possevino dictus. lu

',,;,,, cuju.

apostata se^ sub Juliano ge.ta illustrarunt esta

f<\

losenhus Samtavieusis.u;
10).

xLiv*v.w-~, Step

a-

'nl^Tfnliudanus

P^

f"', MicbaelUlumb,eus.setl2 is.dorus


Elias, d.acouus^

pr^^^_ '^rrus^^/r^te e'l


..

testatur ^ifpta^uo et\n a, ut oiepuai^" ^" " ^, innctim cum o&. p CsetusJunior;seors.mvero^d7Mau^Da^
.

C^e^TarrXtJlrdie^p^^cedeutiEiu^^^^^
S.

,id Garedj.ens.sad

6 Jun.. ^S- Ch.^,.

g_^^^^^^^

Bermxns,

S. Palrobas.

" -V

uno Hermam, pulorumeratS. ; Mensis Slavicis ^uideest.u Ba Qu' ^"^, gti. jusuper Her<i,e seq

Ex eodem 7Z l^f '?""" es 79 rtisciDulis. ^as. Rum. habet P**"^'^^^


,

numero

d.sci-

t,

ce^mbri"

aSs

denique

Ma^^opbms

\t Januarii, Nou o.^'"-, tautum prSuoTm. ^^. Bunt, sed quorumdam ""t^^atotuerm oco
nuffisuo quffique
.

^F

hodiern.s referuntur

31 Ma^ mas secundo yemt ad

^^
^^^.^

^^

Didicatio S.

SophiM, Kio
vix.

ft B^^,,-,i^ 8 Mart... - De Se|>temDr

.^^^.^.^

^untur deinceps in .P f,"''"Xue deqv.e duce sacr istius colomee


'

S.
iu'

Cbio
.^_

aclum est fd 8 consecrat.o.ps.us^d^f-S P

hodie celebratur

^^.^
^^.^^^ ^.^^^^^

'^"^.^^M^DeTerat i^-^TurToaCs ubi Stylitffi ^'? S temporej5_ Simeonis Ant,ochi8e temnore ra pal^s tra multos annos ^a um ^^^^^ ^^^_ postquam in

tluibuB
;

'^^ ' sese exercu,sset, gelectioribus duodej^'^; iu Iber.a.n cum ptus, ^ Ueipar est, bS. ^^_ discipulis Profectus ,ab.^^ Au u
.

^fsocio!e

ipsamet -ouent.
.1

i quorurc.
SS. Daaii"
oc.
et

='",fP",Uto ecclesuESopb.eussfundator_U ^^^.^^^ ^^ I, pag-Eccl. Russ., tom loco, ad ; et Pj.u^i^ Grcotyr, in Sirm. s,m,nt^ diempriEcedentem ^^^^^^^^ in ""',. rum excus.s; at tanquam^ot.u .urnisE martyturm^^e BolusTheodotus, ^^J^ rumprffiC.puus.--lnKalenuar M ^^.

CfrMacnr,, Hist.

gumeuum meonem Slyl'ta'^.


rus,

loco c

"'"
t

^^^^^ ejus acceptu-

" MazY^P

ab angelo totam humanissrme exceptus ^^""'^'''^''vXt mon.tum .'ol'^*' commisit peragran^uis ^"i, -u iUam '^egionera soc.^. ^^^^^dm, Deo

"'neraudo mv.^

A patriarcha Iber. P prse,

dam

atque evange^"; V''


e.s

linguarum donum qu noute ZedazeDO

^^,. tr^us A

i^gte.

,^^^^1
.f

,n

eminet

S.

Grcgorim

hieroniartyr.

rio glossato. " '<"='"'

quod simul cum pr.ore

idosquaaccep., ^^S^l^^^f^ ^die^ero sequeuti S. Gregor.., G egorius Palama,

tum"e j'^^^fji^^

bis diebus

nomen

atque Zaden, "l.' ^'''"'^iq^orum BnUq,^or et erem,tarun fi^it, oonA Jentibus un q est,
a.n.ulatus

^^^^^ certamina
.^^^ ^^^^ spelunca,

h-^o^^S^

rhTerTbe^irnrnsl.
rommSnem
Kal-da^^^^^^^^^

XJtr^umque pr.te^^
^

infirmis, quos '', niysteria Pf''*f'"'"''",'l 'S^verat adornanspec,em curve" _^^^^ quam iu ffidicul _

/";tis
"""

mum

referunt Fasti

-r^.
archi-

'^ff^^","

andrinum

dam. Interea Thaddseum eis

crescente

sui loco

jp,e vero in

summa mont.um

secess,t,

P'PX*'e fa'diacono solo


^^^^^

^J^c^p^^--'^--'"^^'""-

m
UlES

ANNUS bCCLESlASTICUS
cto
iu

V
laticem orat.one ad Pe"' /"^* sanctissime n,lti8queai.8prod.g..s pa at =, ;/ ,^,^ abdorm.vit in D""']." ,'rvUam%olitaMag.str.su. quam .nco luerat ^^^^.^^^ cuju b^ imitatus est S. Chio,

eorum usum tres ecclesias excitavit, Joanm sacras, Ss'Trimtati. B. Mari et S. rege quo prffiimpensas lar^iente Pharsmano a Macano, palriar. sente Deo initiat fuerunt
;

S. Clno^ ere-

^^f

mita.

?iam

potuit, ut ex diacono cha 'Nunquam adduci aut heg-umeni susciperet munresbvter fieret monasterio cui nus- sed condito ampliore Evagrium. in spelunca adecclesiam prieposuit JoanuisBaptistse sedem suam posuit, semel
,

vig-es.mum ^nitHnueteste dura de an.mae su r^eretChio ad Jonnnemvenit, pare.. U-

annum
;

ffitat.s

in

hebdomade aut

Mox

acturus defunctis vero magnoq..e illic^sociurasese ei adjunx.t, bus obedientiam sche^ate suscepto l^,''ir E.absolutam. fT viSi prsstitit omni nuraerosocus exs it.t protlciscent. i.. Iberiam karthl. et KaLterisciuediscipulis in var.as raanendi missis, in Bolitudine egiones Mtzkhetam irapetravit, atque prope facuiratem solus d.u degrit columba n spelun^a quadam

Xte cum ^o

dm

cS

fratnbus, maffisQue Deo jungeretur, convocatis in cryptam fusaque ad Deum oratione aditus, nuam e mediaecclesia S.Joannis patebat latuit, vitae sufE descendit; ibique ad extremum aperturam monacho quodam cibum ei per arcessito siibministrante. Morti proximus sacramentis se retecit, mambusque sacerdote santissimam incffilum Iffivatisac genuflectens, Deo restituit, Mg:vimensis seu suam
.

his tantum fratres invisens. sese pararet, vero, ut melius ad mortem

animam

^^i^i^.d^rdi^V^earet. -nctum
,

Chio

diRiis. in

oran.bus bon s .n casu offendit; raox vero s.mul et distributis, habu.t socium pauperes discipulorum numero adauraagistrura. Mox

quibus euarrandis etamphandis compr^terea Wakhouch placet Muraviev. Cfr Hist. 213 et 369. Macanus, Introd. pag-. Eccl. Russ., pag. U9.
,

nessariuu

111

maii-j"-'*"!^*"'

,,

..

Memoriae
S.

Slavicae.
locum iUum
ffitate

Joannicitts,

eremiltt Devicentif.

Serborum quos veluti sancloB colit inveniuntur, qui vitam lEcclesia, paucissimi fuerint amplexi, eremiticam peculiari studio fuerint prognat. nec nuique nec e regiastirpe

sibi delegit,

quo deinceps mona,

Tnter

eos,

sterium Devicense
visibile:

tum

nostra etiam exsurrexit progressus, meulterius

Ecclesiffi

enim

ejus fere universi

ad duplicem ilhim ordmem et regum. Erepertineant, archiepiscoporum Serbi duntaxatduos, mitas sanctoshabuerunt Koriscium et Joaunicium Devicensem,

Ecclesise hujus

Serbicffigubernandieprffiposin. iUua proprium est, ut sancti

Tchernoreceuses seu ad dias inter rupes. quse nuncupantur, sese abdidit ,

Nigrum flumen
ibique in

quadam speluuca perangusta adiannorum spatio tuque difficillima septuaginta


angelis sociatus meditatione deditus. jugiqueciElestium rerum Cum autem vicina lustrando aliam speluncam

commoratus

est

solis

fere

Petrum de quo hic*sermo


Vixit

est,

paucis

absolvendus.

reperisset

qumto. reJoannicius saeculo decimo fftate scihcet gnante Georgio Brankoviaio


,

paulo spatiosiorem, iniit eam, relisacram. cta priore S. Michaeli, archangelo ad extrecertavit Joanuicius usque
,

Ineadem

Serbiam impura ferroque vastabat. buTurcarum gens igne anno 1427 beruacula regni tenuit Georgius ab
infelicissima
,

utpote

qua

mum

vitai suee,

Magni

Joannicii, anachoretae,

ortus sit ad annum U56. Undenam natus. aut quidnam cius, quibusve parentibus
egerit adolescenF,

Joanni-

summis agones ffimulatus. Mortui corpus e Devimontibus delatum est in monasteriuni S. Joancense.quodin memoriam filiae suse, a sanitati Dicio'nonsine miraculi interventione
redditffi,

me

deficientibus

torum subsidiie, prorsus latet. vitse compertum est, Joannicium pene toto degisse. Et quidem eremo BUffi temporc in secedens, vit su BoUtariae initio in montes
lom. Cfr Riisskia bc<la on. 1838,
111.
i-ug,
S'.).

documenlUud sohim

exaditicaverat

jam

dictus

despota

Joannicms obnt Georgius. Quia vero dies quo placuit ignoretur, cum S. Joannicio Magno

eum

sociare.

DIES
Kx
Ofiromi-

V.

Kat

(-(triVii.

makt^s^Epistemes S. GALAcmcN.s, ^ (^:^^'i'^^^^^ Maz. Hirm. mg.). DEU^! (cum Bas. Med. Msa Maz Ma. Med. Vind). S. Domnini et soc. ECCLE8.^S.*THE0n0KlINSpH0RACl0.ETD0MINlC^PR0T0PARENTCM. r^^-- ^a\amse (Msq. Kal. cum Mg.). |Gregoni p^UwiBfMsQ S P N Greaorii archiep. Alexandrini ProL Pro^ KaL Hor.).

Mkmou.a

%f

Psa^^):]SS

(Men. Pairob^, Erma., Lini, Gaii et Philologi ProL). Barlaami Chutynens.s (Pro^ m55.) Jonai, archiep Novgorodensis {Men. KaL Mg.]. tan.arl. (SirL). t Agaihangeli, marl. (Med. Strm. t Melhodii iVeap.) t Pampluli, abb. (Hg.)^ mari. (Med. Sirm. Maz ). t NiU Senions,
a
sloris, ep. el

OBSERVANDA.
Inter S. Galactionem et Epistemen, conju-

>.

iiuUflion,

gem
S.

ejus,

perperam intercedit

iu

Ostromirano.

>.

Vumniiwt.

Domninus aUus turmae prEecipuus certator. Uic in Bas. et aUis synaxariis mss jungitur

cumTheotimo.Timotheo, Philotheo, Dorotheo, Carterio et Silvano, quos omues singulatim referunt Menaea Grfecorum excusa, additis SS.

Eupsychio, Pamphilo et Theophilo. FaUitur aiens sane commentator in Kal. Ostromirannm, tantummodo in KalendaS. Domninum referri Agitur de dedicatione eccleriisRussorum. Tyronis CPoUtan, quae a funsiS. Tlieodori

s. r/W.''-.

ded,caiio
,ss. i>airoha* ^, ;,,

De datore suo ^o^opa^ctou cognominata fuit. aUisque actum est die praeceS. Patroba, Linb denti
:

GMCO-SLAVICIJS.
denti
;

271

unde quamnam ob causam ad hodier:

nam

incertum. translati sint in Menseis Slavicis,

temeiTime Gregofius Alexandrinus est lUe, qui Tunt s flrcQor.u. Papebrochu represeatatus Ai^ndrinu,- in tabula figurata Vulffo F^ff^^Novembns. llZrcft..- cernitur ad diem 23
auctores

post De S. Lino haec habet Prologus Linus quod Petrum summumjuit Romwepiscopus,

moratione cineris delapsi , quae in Grsecafierisolebatolim; at in Menaeis Grsecorum excusis et in Menologio Basilii haec com-

Ecclesia
NoTBMBRIS*

quidam

neoterici

nega-

,tl^r '^""

turBarlaamaddiemsequentem; at hodie _inanno Iol8 scriptus est in Prologo q^o^am et Mst. md.caexarato. lloc eodem die in Ostr Lazaro pro commetur Evangelium de divite et

memoratio facienda prsescribitur die sequenti Constantinopoin Kalendario autem Morcellii Pridie observakalendis Novembris. litano tum est, Gregrorium Palamam refern hoc die in P5ae>'0 g;o55a(oetinKalendarioMosquensj, quod Ecclesiseistius asseclae, iedinovertsi dicti, patriarin usus auo<. juxta exemplaria Nicone recudendum curaveraut anno cha antiquiora proxime elapso.

Grejori*
Patama*.

M:eTn.oriae Slavicae.
)0na$,archiep.

Sovgorodoigi.

in religione TVTovfforodia patria fuitJoanni, adhuc juvenis JNjon^tiuncupato Hic dum vidua parentibus orbatus a qu.dam esset

erg-a

pauperes divinse ^loriEe zelus et humililaborando tas. Testantur ejus studium et in qu pluribus in locis a alacritatem templa,
fundamentis excitanda curavit
latifundiis, sacris
lectili
,

traditus saadoptatus fuit et diaconi cuidam


cris litteris

praediisque,

instruendus.

Accidit interealoci,

codicibus

et

omni aupel-

salus, ut Michael Klopensis, Eum in aera suforte fortuna offenderet. die


: :

puerum quadam

addens hffiC verba blevavit venerandus vir, futurum studeas bene Joannule, Joanuule hujus episcopus faas. est enim ut civitatis Mortuo eventus. Prffidictionem comprobavit hujus nominis secundo, de
,

ad sacra peragenda necessaria ditavit. Ipsius quoque jussu plurium sanctorum indigenarum Officia et Canoues composuit Pachomius Logotheta, S. Olgae scilicet, Barlaami
Chutynensis, Euthymii II et aliorum. Quibus adjecit idem dein ipsius Jonje defuncti Vitam Pachomius. Tandem senio et labore gravis,

namque Euthymio.
,

quo egimus ad diera


,

Martii, cecidit

sors

cum annos

tredecim

Ecclesiffi prffifuisset,

et

eo tempore 8uper Joaunera ubi tonsuram acceperat. latentem Otenensi ducitur, sedi imQuare e cella in episcopium metropolita Jona brevi Mosqu* a ponitur leg:itur chantas ordinandus. Emiuuisse in eo
,

in

monasteno

dignitatem metropolitanam pacificeanno 1471. ultro recusasset, obdormivit monasterio Otenensi in die 5 novembris. In conditus sepulchro quod sibi paraverat ipse,
,

aibi a

Jonaoblatam

jacet.

Cfr 1) Prol..McuoI. e. Vor%.

a-l

158. b. H. 2) Uicl. ha-., pag.

DIES
Hx Oitromi
rano.
.

VI.

Rx

varii

Sirm. Neap. CP. Hier. GP. Vind. Maz, P.uu. coNmsoius (Omnes cum Bas. Mg. Med.]. ss. seplem mart. el virg. Tecuss, (Prol. KaL cum. '^* '^i'/ S. Lucae Tauromcnici (Pro^ KaL). Commcmo-

M-O.U.

S.

Matronae

{PpKiov.) ProL). S. Hieroms, marl.


t Pauli

Gonnlhim,

Sali

{Mg. Sirm.).

OBSERVANDA.
^. Patdwt

Pair, CP.

CPolitanus et confessor, S Paulus, patriarcha omophorio suffocatus, colitur ab Arianis suo commemoratur donraBCinue hoc die prsterea p^oxima diei sext^ NJ^.^^"V' qu^ est utlCet ex SynaxarioSirmundianohujusdiei. diebus conjunHicidem occurrit quoque aliis urbis patr.archis Apud ct m cum aliis ejusdem meraoria rf>e;>; J"' LaUnos celebratur ejus enarratur in Act.s Sanad quam ejus Vita fose In Kalendario compencto?ura pag. 13et seq. le^itur ad ca cem cod. dioso qSod adjectura ms., vulgo Apo.^o^u.

Evangelistam, ad 25 Aprilis addat S. Marcum Huc etiam quiio cod. Leopolitano desideratur.
facit inscriptio slavonica quam hujus mensis in Tabulis effig.atis

legere est initio

Sa

Papebrochir

Pauh confessoris Continet enim laudes sancti officio d.ei, auctoreTheo et martyris, quas ex contraxJt phane,odeI, deprorapsitetex parte
hic prodeant pictor moscus. Quae ideo ^raece orMo^, rptc.'0 HayXo; o uiyiff-o;, rvi; oiy.ou.txev/]; ^;o%Mr.u ci n0>ov ae.repov , ; rr.p

^iap

Tcrorumlpostolorum mcti quipenes me est.

sanctus hic confes.or

Wx9i0Tr,Tx, Paulus ma.ctmus, orJ?ts sol\ terbeatus pr^figurat < "/^.^

terra-

annunliatSr ab oscitaute ^^n^^^^^^^^^^^^^ ubi legendum esse S Apli et confessorts, se Pat,^t Exar^^ve at per confeLoris S. 7057 a Chr sto codicem istum anno creat.onis Lazarus Matveiev Kalen naio 1549. quidam adjecerat^ vero\uod ibidem, pro more.

Paxdum,

hmset

Zdi

comburenem veiuti ignxs acrlter securis impietatesferxentem. veluti canit K"lc.n.u3 Extra chorum itaque. ut aiunt.
dura putat atludiad jejuntum incimt die xv huus mensts.

4m

^f^.%^' ?.f^ ad Paulum


et
.9.

dar?um

muUo
in tanis

s.m anno 165* excuso; c^tera ei SS. Anlh.mi et nisiquod ad 3 Septembns loco Jejunatorem, et Theoctisti habeat S. Joannem

^^-^^XToX eodem Actorum volumme. typ'^ I.mus^

breviul est quara iUud,

Wo

i^ ^Plfol^ss^' Lccl. Ruthen , Tdplibus inculcat (Speciraen hauc d.em ^,.w..m, i^ffied.tioni8.) Licet ad

'ap&um,

quodjejunium

iri^

tamen mehus ....ypren. ^ommeraoretur Barlaam, de eo agetur ad diem 19.

memoriae
o.n,u.n...ar'm>,..

Slavicae.
noster

caza

Barsonophias et Germanus adjuncti fuerunt,

^ dem KJ
urio.

ad seprimo archipnBsuli Cazaniffi, socu proficiscenti annolo55, duo suam

ambo

archimandritffi.

De Barsonophio
pauoa
nobili

e-imu9 ad 4 Octobris; unde

restat ut hic

de Germano dicarous.

lg:itur

Germanup.

Polevojorum

ANNUS ECCLESIASTICUS
*^*
DiEsVH
etVIII

^ .irf.iitiDaffno vir '^''' Polevojorum familia onundus ^^^^^

Cazanensem. perGuriiobituviduatam,tran8^^^^^^ rexisset,


,

ingenio
Vitffi

morumque

integntate

co

'

monasticfflinitia, non ^"f f Volocensi, uui posuit in monasterio

^^'.

gmata
etis

magistro ^*^''^'^^ Mosquensis beu Ecclesiae


didicit,
i

""'

jgV;^^^
..

annos quatuorpruopusque decessoris sui strenue peste extinctus est anno 1568, promovisset ubi dicEcesis ^_^ ^ novembris, in regia urbe negotia procurans morabatur, Corpus ejus, guffi 1595 inventum, eodem anno Sviazscum
-^
^^^^^,

1564.

Quam quum

inde ad sedem ^Dsi Assumptionis prsfectus,


Cfr 1) DiC. hB., Pg ^8- 2)

tumularant.

P"'""'- '" ^"'-

'^""' '"' '"^- *'

" "'

Chulynentis.

est saeculo duoparentibus Novgorodise natus mire coluit decimo Ab infantia abstinentiam possideparentibus . qusecunque et mortuis dein monaFactus bat distribuit in egenos.

Barlaam

laico

nomine Alexius

divitibus

et loci

domino, a quo multa prsedia dono accefundatum coenobium proxime pit. Anno post mortem appropinquare sentiens, ut sequenti, fratrum bono consuleret, curavitut quaecunque
monasterio a praedicto duce Jaroslao fuerant donata, scripto firmarentur, Demum Antonio obdormivit in Dosui locum subrogato, pie
in

chus,

quse sosedem suam Chutyni^ fixit Novgorodensi a litudo duobus chiliometris eet. Mox flumen Volchovum posita civitate ad allexit. Quare virtutum fama socios undique
,

mino anno 1193,

die 6

Novembris

linguam

e lapidibus ecclesiam Transfigurationis erexit, et monasterium prioris ffidiculiE ligne rexit oranium primus. fnstituit, quod ipsemet
,

loco

in maultimo solvens in hsec verba : Domine, commendo spiritum meum. Viri sannus tuas continuo ctitatem probatam volunt miraculis,

post secutis. Vitam, adhuc ineditam

scripsit
;

omnia factus Erat aulem omnibus pr^sertim vero Jaroslao duci omnibus carus,
CfrDProl.Menol.elVer^.adh
1i6
B}

adeoque

Pachomius Logotheta, natione Serbus

cujus

memini
l.

pridie.
PhiUr., Hist Eccl., 3) Dict. hag., pag. 30, i)
I,

d.2)Supplcm. ad AcU h istor.

I,

n. 3.

Idem, Conspecl.

Iil.,

n. 7b.

DIES
Bx
Oatromi'

VII.
omnes cum Bos. Neap. CP.

P.ss.0 SS

(H.keonis, etc. (Jto MAKT.KX,M TBiG.NTA TR..M, Mel.ten^

rano,

Bx variit.

OBSEBVANDA.
sS.Bieron
eitoc,

quo ultimo refertur Mstisl. etTernobiensi, in martyris Hieroms et sociorum his verbis S. re abest CtBterum nomine potius, quam
:

S.

Hierouem adscnpsi

in titulo

ex codd.

ita Greecorum excusa Lazarum annuntiant thaumaturgi LaMemoria S. Patris nostri et


:

s Lojarm Gria..

eius in Ostromirano, utpote

sium quorum

tesiffnanus. nrodut supra non est, ideo uncis inclusus


:

In habeturita Certmnen S. HieMenologio Bas. trtginta in Meronis et sociorum duorum ac et in Martyrologio Romano nologio Mosquensi Hesychxi enucleatius S. Hieronis, Nicandri,
;
:

martyrum Nicomediendux et antamen nominatim expressus Quia


passio ibidem notatur,

Ejus corzari, Quiin monte Galiseo certavit. 17 Julii ; unde coiporis translatio celebratur mortis ejus lia-ere licet praesentem diem esse

anno anniversarium. In Horologio Valachico perpeimpresso, pro monte Galiseo 1807 Budae auctore ram positusest Galilxus. Lazari Vitam tanto^ Cyprio, patr. CPolitano, q^^m Georgio publici jurw pere desideraverat Papebrochius, Boissonadius, Anecd. Graeca, t. 11, P- fecit *-oae Exstat officium liturgicum propnum.

lidem tres nominantur ei sociorum Hinc minus adcurateannunapud Versinskium. Sisat. Passio S. Hie' tiatur in Mstisl.-Rura. et sociorum iriginta trium, cum ponendi
triginta.
:

^b. glagoliticus Assemanihac die profert ejus prjmo tyres Antonium et parentes
postpositis vel martyribus Prseluxisse videtur Menologium
1^'**^*'',

mar

^ ^^^^^.^,

oco,

N^comediensibus
\^^:o

ronis

perperara b. Hieesseut iriginta duo. Vraeterea. et Prologo excuso, ro vocatur Neron in Rura. anm 1609 But Hierax. in Synaxario Veneto, SS. Eutychius et Eius commiUtones fuerunt DecemPhocas, ut uberius declarabitur ad 19
bris;
^,^Man, / Junu ei ex minavimus non semel, l ^aU ^'l^nret^^ex Menaea hujus mensis. marmore Neap. die 4

et

prseterealegunturnominaparentura, MeiasF recur Antonius et AJexander pi et Casini*. b. MairouB^ runt ad 9 Novembris, uti postndie Sirraundianis De S. Athenodoro in Men^is in veDeranaa " Ejus festum celebratur additur a=>. Domini, in eccle.ia edeS. Jacobi, fratris

s. Uo^rona

^^^^^^,
^^^

S.

moiotus.

quo

iterato ^f^^^"

Deiparae Chalcopratiis.

DIES
Bx Oitromirano.

YIII.

Bx varii*.

)ynaxi8 aechanoeu MicHAELis iN Arcadianis {Omnes.). CP,). S. Malronae, raart. (Assem. cum Bas. Med. (CP.). t Coronali, marl. {Neap.). t Carleresii

OBSERVANDA.

GR^COSJjAVICUS

273
DiEslX

OBSERVANDA.
Stfnoxi
s. Michaiiis

archangeli.

Ostromiranus codex aolus est qui indicet lolicet gyjjj ^^(jj celebratur aolemnitas hodierna corruptepro Arcadianis habeat: in Arvadianis. Arcadiana vocabatur CPoli locus, ubi olim exstabant thermae Arcadian, ab Arcadio, impenominatae Cfr ratore, qui eaa exstruxerat, ita
;

sum habeturin editione recentiore, tum in fronte diei, tum in titulo Synaxarii, tum denique,
nec semel,
in decursu officii. Constat insuper feria quavis iiaGrascis inter ordinarias nommemorationes cum contritionali canone jung-i ca-

nonem de Incorporeis, utrumque a


; ;

S.

Josepho,

Cangius, CP. Christ.,

lib. IV. p. 98.

In Mst.,

Par.L

Michaeli additurb.UaMsq.etMebriel ; inOstrog. Horol. Prol. Vind. omnes Grfficorum excuais superadduntur nffiia in incorporearum Virbeatorum Spirituum
Zoffr.

etRum.

S.

simpliciter tutumordines. Menolog-ium Basilii archangelorum in cod. Barbeita: Synaxis Synaxts tncorrino cdxxiii et Lindenborgiano: lypicon at omnium brevissime
;

poreorum

hymnog-raphoconacriptum. Ternob. Cod. abluMiraculum quod habet enim dit a caeteris in Chonis. In Menologio Mosquensi, prffiter miraculum pueri narratur fusiasime alia in mare a monachis projecti, at in ecclesiam monasterii Dochiarii,iuMonte Atho, illico trande quo plura dicentur postridie. quando slati sermo devenerit ad Euthymium et Neophytum, monasterii hujus fundatores. Quod autem post
,
;

Montis Atho

Hauc quum appellatione scilicet vulffatissima. offendisset eruditissimus in Typico Montis Atho S. R. E. carSpicileffii Solesmensia auctor.nunc ad marg-mem infenodinalis emiuentissimus, fiunc rem adnotandura censuit nil simile ad Menasis. At vero contrarium diem occurerein hoc eodem coUiffitur ex officio solemni, quod in Menjeis (Iraecorum excusis ; die assig-natur Bollandianis,praefigitur pictura et cui, testibua epigraAng-elos repraeseutans, cum hac plures characteribus expresphe antiquis Graecorum
Ba-

Incorporeorum

(ruv aaowarwv),

Menaea Graca Kulcinius tradit Synaxi hodiernasignificari SS. Achangelorum concordiam et


conspirationem in rebellando adversus Luciferum, non vero sacrura fidelium conventum festi celebrandi cau:ja. id argute magis quam sapienter dictum recte observavit Morcellius. Celebratur autem die 9 Novembris, qui mensis est post Martium ordine nonus, ut ila significentur Angelorum ordinea, qui sunt numero

novem.

S. Matrona referri

solet in Fastis Sla-

.S.

Matronm.

viciedie sequenti; hodie


g-lag-olitico

tamen

occurrit in cod.
S,

HSTNAZIS TON

Incorporeorum. Hffio antiqua. Sed idem praedicatum

AiliMATiiN, Synaxis in editione Meuffiorum


diserte expres-

Assemani, in Bas. et CPolitano Morcellii. Vide quffi de S. Carteresio distutat idem Morcellius in commentario ad huuc diem.Equldem puto non alium esse a Carterio.

Cartcreiiu

Memoriae
Mariha ducUta Psco
venti.

Slavicae.
schema induta, cum sanctitatis fama obiit anno 1300. In monasterio L. Joannis Baptistffi

-y|-artha,quffietiam Maria nuncupatur,

ma-

ducis Demetrii filia, Alexandri Nevenin matrimosis neptis, Dormonto.Pscoviffiduci, mortuo, ipsa nium data fuerat. Verum, viro

jyLgni

fuit condita,

ubi

publico cultu honora-

tur.

quoque

mundo

mori

statuit,

raagnumque

Cfr Dicl. hag., pag. 181.

DIES
0lroHrimnuni.

IX.

Ex

variit.

^'^ ^ ^-^^?' ^1^^^(Men Hor.Par Tern. Prol- Kal. CAt'.Maz Mq ) SS.raart.Onesiphori.Porphyn.elsoc. Maz. Mg.). S. Theocl.sla Lesb.ae (Men. Kai Chil Oa Pr> cumHier. Pg. Vind. Med. Sirm. Alexandri, mart. Thess.\omc^(RumKal. Pro. Oa HorpZlcumPg. Sirm. Mg. Sirl.). S. Kio^. Kal. Hor^Prol cumMg.) ^mBas SirmMedMg. StW.). S JoannisColobi.(M..iVo.<;. Parascev.a. rAe.)^ SS^buMaz. Mg.). t S S AntoDii n.rr (Prol. Kal. cum Bas. Clar. S^rl.). S. Slcphan.d.sffl..). (Prol. Kal. cum S^rm. Nan.Med. Maz. Mg. Lipatri

V Y7.lron^
8U.te et SS Euthvmii

(Mst.Rum.

Sis. Chil.

Og,

Pp.MenProlHor

et

Neopbyli Dochiariensium rAm.).

\x

r^^;

Chr.slophor, Magni, imperaloris (Med. Sirm.]. t MM,

el

Maur^ {Med. Sirm. Msq.

M9.).

OBSERVANDA.
N.

MtUrona.

PAnuceuia

*.^inni
'"''"

S. t. IV. p. 80, 0. 5. Nomen Polocensis, recentiori manu et litteris Oyputo suo glagoUtico, rillicis adscriptum esse in cod. 346. testisest Assemanus Kalend., t. V, p. Coseu Parvus unus erat e ceieColohus

Matrona, discipula erat S.Bassiani, in latuit. Ue ius monasteriosub habitu virili diu Bassiani, disputat Buffius in Vita S. eaplura
S.

cu-

nophysitos, odibilesreddidit.

Grffici

tamen, qui

Oct.,

Parasceviffi,

Joannes

bratioribus Nitrifflascetis, cujus


viri

Apophthegma.

eruditi. Mirum ig-itur, nullam ta norunt Martyrolopis eius mentionera fieri in intiquia

Latinis

sed tribuendura

id,

aiuntSocu Bollan-

quffi diani, Dioscorianffi hffiresi.

amedio

ssbcuIo

retinuerant, catholicus fuit, Qui usque ad Photii terapora iidem obliti non sanctinostri inMeuffiis Mag-nis Joannis nomen tranfuere Ex Menffiis(JrfficisS et in Synaxaria. In Synasiit in Menaja Slavica annuutialur requies S. Joannts xario Coptico videsisiuActaSS., Exig^ui diexviiOctobris.Plura Vill. p. 39; prffiterea apud Quatremere, Ort"t ' idi. ^u^VKkJpi^. t I p. Meraoires sur VKgypte, t, I, p'. 151 et 161. Festumdedicatiouis templi, b. Deipartfi Mariffi me ex cod. in loco Paradiso sacri, relatum est a hujus Ostrorairano ad 17 Octobris, ubi de situ

patriarcham suum Alexandrinura

""

tttm.

r;7:" ^.^^

eo tempore quinto ^g-yptum invasit, atque ex Mooccidentalibus ^gyptios, utpote


6hri8tiani!

dictum satis. Ex hodierna lectione antiexaratum qui cod. Sirmundiani, quod CFoli
terapli
I

U 1 ift

ANNUS ECCLESIASTICUS
2T4
OlEsX
NOVBMBBIS

.= nmnp exstitisse prope ft Hi^icimus. templum hoc urbe non au^"iL S Moci adeoque in regfia adno^at.onum Auctor conjiclebat tfm Kio"vKt Ostrom.ranum. Mstislaviense et ad Kalend. ''"" Jamvero Mociani tempU "^'A^^i.tiib. CPol. '^^'^""ntum habes apud Cangmm,

riensibus projectusillefueratsuspensoBd i .^^ ut fuse narratur tum in miracullB 1"^ ^'i^^ii Michaelis, ad 8 Novembris, tum
col-

S^

EulhymiiU
Seopliyliu

rl D(i-

?v"Bg

ment.o ff ^"'t ^ riensem, cujus Neophyto a ^f hoc d.e s mul

129, ed.

^^F-,-X'j^,7iTASti

^li detulerunt contmuo cum lapi^^j^^ ^ med.a ecelesia depode a coUo suspenso, et in Quo miraculo monachorum scelus ma^^eTunL vero susceptomonastico ni e8taU,S.fuit; puer

-^l^^^^,,

^t

Neophyti. Puerum autem

habitu
culo

commemorari

cAiariemc

'=",^/rfici
.

fectus est in

monachis Athonit.s,
A.honici, tom.
I,

152- Brat 's Ainanasii pag ^/^f "J,^^"='^'Xnasi

ithonit co^vus ac
monasteriiDoch,ar..
;

disc.pulu
',''

atque

dem

fi^.n

senectute ^^ ^^^^^. p,,ipti

cum .wmine Barnab, postmodum suflocum Neophyt., qu. omn.um calprimarius totius Mpnfs hegumenus creaob.it,

anno dieque .ncerto Montis Atho, apud

.'' dem, mona8ter.olum P'"'* "^^fl quod D';^'"'^ s! Nicolao sacrum ^,^^7<^i'^^ laura Art'^''^'' '''. quod .n vit a munere, defunctns erat. ? "^''""'^''."'.^"^'rum exdta^''t"' ^^^* norum incursiones. eo eermtur, .1"^J,fe diu udqv.e a u

'''\"^;v^Xi Daphna

vit in

locoubi etiamnum

Idministravit, donec P-^^^'"" ?f,'"t,^"'ato. ex aul'=o '"PXrtem nepoti suo Neophyto

risNicephoriPhocsemonacho trad.der.tguDer

nandum^
e

ipse vero .n .P';'''^ ^/fgPf'^ Dch'ar.en8e unum porro monaster.um vit. Erat Monte Atho, habetque temp praecipuiB in

mm

Montfauconium.Palseogr. Grffics, .br. v.i pag: Atho, t.l, pafr. 162 et 491 2) Patericon Montis qu. tamen 3 Menolog. ad 8 Novembris tq "'^^8 in narrando miraculo puer. m.rum quanJoanvariant. Qua occasione a castigando temperare nequeo. H.c en.m, postne Comneno nej. monasterii et m.raculum pueri ^auds atfigisset, pergit ita Prorectus auem Papa, iratustn Ortho. in montem Romanus ' j^ maximeque zn Calogeros. tymnnica motus invidentia cum pnssimos ly ^^^ obtemperantes esse comperis;

Tm

pa

monasterium pemtus

Sh:^^^^^^.
mu
mutarunt S.Nicolao sacellum

Cphytreccle;?; Pi;^ perficeret, monasten.

ta-

~^?^ '-"-^"^- 'inteUigendum. mentitum adeoque Comnenum impudenter

m'ealwrestauraret,priscum nomen archistrateg. nom.ne comnatres cum caelestis .nit.antes.Cujus

lumTvenis,

narratur m.racuauri occasione contigisse Archangelus er.pu.t ne .n quem


;

ex ipsis auctor.bus, esse manifestum tit vel eisdem ver'ffioueac iUe orthodoxi.Ure oui trihuunt ; Romanum pontificem bis id Saracenis dubio dictarum depraedatiosi possent, procul num insimulaturi.

mare^submerleretur

quo amonach.s Doch.a-

Memoriae

Slavicae.

--mon.Crypien

i^TeS; vlejus
Cfr 1) DicV. hag
,

desideraturin Paterico,

hancdiem

sibx

propnatn.

noscitur, nisi quod cornec aliud quidquam


pag 2t7.

DIES X.
0(romiratium.

Bx

OI,pre,H.r.di.ni., S.ip,.ri, s"J"c<.bi Alptei (M.l. SS. apo.L '''fjj"''l,f^^,';,

variit.

OBSERVANDA.
S Jacobum

SS 0/ympas
tt soc.

Miro modo torquent synaxanstffi 9 Octobris. Kum. Olyrapas S Olympffl et soc. nomina. In Tertius audit liumha in Ephem. Alypius-, in Terentium Erastes in mutatus est in Rum. Ares(em;Herodion in Rodivonem. De Sosipatro
:

refert solus cod. Mst. Caeten die

vitunacum duobus
buit)

Bollandiani tractant de eo ad xxn ^f^^Wl^l'. pag- 8*0. pag. 19 et iterum Oct. VIII, ^.f^l

(nam plures non h Abrosymo.presbytero et 8'/' .'^'*"iY


^ociis

Fyris. Barsabi^; "''"^''^^ttT-ln aWs in =eq. t. I, p. 65 et

S.

Or(*.

ideo forvide dicttt ad xxvii Aprilis. Qui omnes ah8an conjuncti sunt, quia eorum reliquiffi in CPolitanarum ecclesiarum insimul requiesqua S. Oresti, martyre, assignatur cuDt.

S. iVifus.

Bas. diesix. In Sirmundiano legitur: S. Oresti, Bati, (toO ev t^ BiTw).

Certamen
S.

nus, Act. Orient., .celebrariciie xi cod mss. S. Joannis memor.am S.ra^ aW._ S^ Calliop.o .n ?estatur Matth^i. eol l^d.e w. Apud Iberos tur Orestes. auctorest Be stantinom quemdam. "artyrem, et^am Iber.a,, qu. anctorum
:

S.Joanne*
e/wmoiy""''-

S.

Constonfi'

tiii

wwr(r

ifterui.

sariou in Vitis

Nilus,
;

sequeutiade eotradit
;

. Afifei ep. (

mart.

monachus, refertur ab aliis ad xii Nov. at hodie legitur in Kalendario Hier. perantiquo inet in Zographiensi glagoUtico. Nilinoroine signitur quandoque, licet minus recte S Miles,
in Bas. ep. Suzffi, qui commemoratur insuper 13 Novembris, quo martyrium consummadie

prffisertim misericord.a

^''"Pf///- g^^raa queconspicuum dum autem lo^^f^XlvaTo Hs S"'-

^""'^J^^^lZfgTJ^. erga

pietate

sangu.n.s .^.^^Jdeoexars.sse aue exemplo, effundendi des.der.o que in Kachetiam, patriam su^^n.J"* mo%. Irabum jugo premebatur. P^o^^^^^^HJ^^^
lustraret,

gr^co-slavicus.
comprehensumque Tirieditionis insimulatum aKnaflissio Haffdadumfuisseabductumatque Ciuoa Christo renuntiare jussum. lifo Djafar facturum ^^^repidus aferquum nunquam se tandem capite iasset diu yarie tentatum martyrium consummasse, anno
, ,

275

Acta, ab auctore

quodam anonymo
;

^rsece con-

DnsXt

iniperatric fcrip'ta, regnante^S.Theodora Bessanone a quo sa memorauiur a


est

com

pleso gloriosura ^ost Christum natum 946

die 10

No;embr^

ab Ibens. Vous qno ideo veluti martyr colitur

^^^^^^^ d^em pr Muraviev. Qua occasione notabo Georgio martyn sac^^^^^..^;^^f. sentem esse S. qui uisuper adhibentur cl. Brosseto Juniori; Novembri inde adh^sisse cogno. addit mensi introd.. pag. xi. men Georgiani. Chron. Ibens,

DIES
Bt
Oitrouii-

XI.

rano. Bm woriw.

eum Bas. GP. Vind. Pg. f^^-'^\J' l\MnM^(Chil.Men.Prol.nor^KaM


Kal.
Sirl.). S.

SirL

g^^ j^an. Pg. Sirm. Maz. Mg. Med.

^ximi Sali, ihaum. Mosci Slephan. zinecens.s (Hag ). (Kal. Pp.). S. Th|molhe>, eP^'^;*i;.^^\'^;'^t,L Juniorisel Jacob.,eremi,an

^^^^'^

^^^"^XrJ^^^^^^^

(Itg.).

ChrysoslomirCP.). t Vigilia Joannis

OBSERVANDA.
seu certaMarnimartyris MennEB pawionm
S.

Menna*.

proferatur solum no poUtanum, quamvis in eo add.tamento. - Anto Mart ni, sine alio monastern primum quidem monaohus niu^ posteaautem erem. a Hierosolymitani,

Cn

S.

Anloniw.

S sUffi

L'tf ri"r V,L


^d?m'^^S'''
S-

ejussynchrono quem

c.

at

Thcoiloruf

obii^se

TTioiZ

onJmt''t;ai'i^S.^'lnto;,ium .po ^f"- -" terUoidus novembris {.r, decursu narra Uouis

episcopo A";S racobf c.,Tusdam,'ex "fj" tempore ia.as Phoretse ab Antonio invent., scl.Binos hos sanctos, Anto.,.,.m ?rTard,^ Martyrologiis Lat.n.s se ?et et Jrcobum in ad.^otafatetur Kollari,^ .n rust aqu^sivisse commentar,. Lambe tione ad citatum locum
'

meminitque

in

ciani [png. 6ii).

rer-rama;;cuiadd,d. dicitur ep.

marmorNea

Memoriae Slavicae
BSartyriMhvg
Zelenecerttis.

laico T-vloruit Martyrius. c.v.tate honestis parent.bus .n Fculo XVI, defunct.s. a BogoQuibus Vel.colucens; natus. ub, presbytero, educatus

nomine Menas s^

temere asseverat abuniversa Ecclesia, ut quibusdam tantum Pscovens.s ravicv sed in


;

Mu

lepoTeuTheoprepio, pervenit, monast.cum ad ma ur n. tatcm

.nst

tJtum amplexus

Ti.hv.nens.; est in ccenobio


.n frequentiam per..sus

rxTarn'hominum

"'^ solitudinem secessit, s.tam, fix.t. Verum mediis in palud.bus dam soc.os '"tere potuit, brev.que

Bedemque

.n

^^

ideo frustra qua^ras Eccleshe locis q.iem .n Typ.co sive .n Prologo, ncdum fn Menologio, canone, conscr.p^.t Lorne Eius Vitam, addito ut Novgorodensis, nond.ver.-am, Hus archiep. quodam ms. sex codice put; ab ea quam Nicolaus Kostomarov, n, per vulgavit

s.ve

^u
iu

e hic q-le-" usum pos.t.s cell.s Tactusest: in quorum Maexstrux.t de nomine B. liSeis, diculam SBcerdorogatu Annuntiat, fratrumque suscep ^ heffumeni munere uTe m,us cum Cazanen Simeonis

Monumentis ^n TV pae 5a
,.nhilis

ant.qu.or.bus. Russ. sequenti t.tulo donaet seq., conservaUo M^.sfsLrtii die 1, VUa et
litt.

hegumem. Patrisnostri Martyrit.


(seu ViridiJ dicta.
,

l7::^^.nTzelenecensi
vivificantis

Sf

Novgorodi^ InfiniZ magn.v instUuil


Trimtatis

ccenobtum regnante
.

P stmodum
regis,

beneficio

san.tat cujus filium mor.entem

re

t.

ZnnTBasilide.

totius

Russi^ autocratore

^TZem Est auiem


ruTs^eno
refert

SiJTSSe^Sf"^
tratrp:eColitnrtameualNovembr.s,
elc, lum. H,|).
51!

prolixo stylo exarata, heec narratio ua^ mirabiiibus referta;


.

Tnn:
i.>

ue adh,bita

crisi.

ut soiet

;
non

sS

Muraviev

Vitis SS.

ad huncd.em; a

lector quisqueinter

somn,aetp.as

hallucinationesnonimmer.tocolloc8b.t.

CfrMM..n,.,n..il..IWB..,..lV.pag.K.2.Mar.,.

Sk;i/...t.ii.

n De-

Mep.muuiu Stephanum
fuisse

Decanensem
.

filium

nothum

..
SerWjr.

Stephan.

j 0 nos seors.m M.lut.n., de q

egimus ad diem etobr.s

tr.ges

mam,
quod clam molirepr.nceps. .n^orat.one perhibetur infelix

*" ''^^^uTpatr'rr^^sfe'aclulus,

^^^

CrgubeiSTpriripere
Oclobris

Tomus XI.

276
D.ES

ANNUS ECCLESIASTICUS
conadeoque et Deo gratus et monachis Quin et imperator venerabilis.

XI

pum, cum

aliis

pluribus

prfficlaris viris,

tus,

NovsuBRis.

Stephani votis satisfacerent.

qui Exstant aulera

yiventibus

Graecorum
loquendi

, sang-uine imperium grashaeresim, quae eo teropore per cohibuit, atque ea ratione Ecclesiae sabatur,

Andronicus frequenter eum col(erant namque causa invisebat ejusque monitis Acyndini juncti)
,

etiamnum

redintegratae

menta, plurimos fuisse plum, ad unitatem redeuntis, Stephanus Kussiam, imitatos. Rexit deinde
Diocleam, Albaniam, Bulgariam Culpho Adriffi usque ad Daltes maritimas a matiam (harum saltem regionum se regem erat enim timnre dicebat) cum omnium laude ; egenos vero adeo misericors, Dei plenus; in non suppetentibus, ipseut, aliorum manibus erogaret; eaque de causa eleemosyuas
et

regis et pro certo statui potest

communionis monuexem-

omnes par-

Byzantinse
vi et

pacem

reddidit.

Mortuo interea

Stephano Milutino,

anno

nempe 1321,
sibi
,

re-

armis vindicare einim Vladislaus et Constantinus


.

conati sunt
filii.

Dragutini

Quo

bello

quum

fratrem

suum tandem

debel-

latum intercepisset Vladislaus, et immanitate


jnauditii in

met

rum ut Stephanum Constantinopoli


lentes
caeco

partes dissecuisset, ita universoprocerum populique auimos a se amovit,


evocarint,
,

ma-

quam tantae notho crudelitatis principi se regendos submittere. Ergo mitem principem in solium evehunt
potius ac

Erat insuquavis nocte palatio egrediebatur. studiosissimus, nec nisi per ffiquitatis et pacis Bulgaris et coactus omnino bellum indixit invadentibus , circa annum Grfficis, regnum autem tot 1330,*idque feliciter perfecit. Licet
orationis stutantisque curis destineretur, in ab illustrioribus illis dioeatenus profecit. ut
posnitentiffi

natalium vitium virtute compensaturum. Crevit in

immensum gaudium postquam compertum est, Stephanum. quem csecum creNon quod visu etiam pollere. diderant
, ,

cultoribus

quibus mundus
.

cum

cfficitatem

prudenti
,

consilio

simulasset,

ut

cum certissimum sit Stequidam tradunt phano visus aciem ardenti pelvi infirmatam
fuisse
,

parum difl^erre videcarne fuerat crucifixus Deo cura spiritu oraretur. Accepit quoque a Itaque cum multos tionis lacrymarumdonum. concreditam optime annos gentem sibi a Deo
rexisset,

atque Michaelem, Bulgariffiregem, et


,

sed

quia

depulsa

fuit

caecitas

divi

Nicolai precibus et intercessione,

ut Chronihis

cum quoddam Serbicum


H

refert in

verbis

devicisset, Andronicum III, imperatorem cognomento DusaStephanum,filium suum, num, ob operara in eo belloprfficlare navatam

Cum

aliquando

Stephanus

ffide

sacra

vigiliis nocturnis vacaret, et vita sancti


lai

Nico-

legeretur

secudo visendum se
,

ipsi san-

Zentana regione donapatre degentem, cum vit. Quem ibi, procul a habeproceres seditiosi ad arripiendas regni
etinvictoriffi prffiraium

(Prima scilicet vice apparuerat ei sanctus Constantinopolim petenti, in loco Ovce polye nuncuctus
prffibuit
restituit.

visumque

pato, dicens

Stephane oculi raea sunt. Stephanus, de retui in manu cepto rairaculo adhuc dubius, velum, quo oculi
:

Noli temere

tegebantur

detraxit,

et

cum

clare

videret

uas diu frustraque soUicitassent, tandera relicet et gera suura acciamant, obluctantem confectum e patrem vero senio jam invitum medio toUere statuunt. Imminere sibi morsuo tem comperit pius rex a divo Nicolao apparuisse patrono. Hic enim tertio jam ei paratus fertur, et ut judicem mox venturura
; ,

omnera ecclesiamj dictis Deo et sancto laudibus, rursum se velo contexit, clam prodigium habiturus, dum Deo aliud placuisset. Monasterio igitur eductus
,

exciperet, annuntiasse

raortis

etiara

genus

CEPdisque
est

defuncto patri in re-

se

anno 1333, die undecima novembris. Dum a adPebicffi castrum venatione oblectabat.
,

locum

prffidixisse.

Quffi cffides facta

genda Serbia subrogatus estannol322. Anno vero sequenti mense julio, offerenda curavit
in
ffide

factionis capitibus

S.

Nicolai

Bareusi

opus altaris seu

magnam iconem argenteam, lampades et candelabra magna de argento cum tabula marmorea perpetu gratitudinis monumento, quod Orbini setate adhuc prostabat. Prseterea ad fluvium Bystrizam non lougo a pago Decan ecclesiam Ascendentis Domini miro ornatu fulgentem exstruxit; unde et Decanensis cognomen ei mansit; atque ad latus ejus basilic dextrum, templum divo Nicolao soaddito hospitio , in spltatori sacrum posuit multitudo aleretur. Continuo quo segrotorum
, ;

ex improviso adortus in incareerera detrusus ibique strangulatus est procerum vito, ut quidam volunt , at furori resistere non auso filio; ut autera affirmant
;

alii,

non connivente solum


est,

sed et jubente.

Utut
et

proborum dolore gravissima passura sacrilega demum nece sublatum Stepha,

num Decanensem
moniam
ejus

sanctiindubia res est etiam Latinis Scopiffi archiMartyr episcopis judicio suo attestantibus. appellatus sit pro communi illius tempore more, quod non quidem pro pietate, sed cum

pietate cruentara

mortem

subivit.

Cultui ejus

addictus est dies xi Novembris.

Venerandum

post, ut sese adversus hostes domesticos muPhilippum Tarentinum priucipem sibi niret
,

devinxit,

et auxilio ad

oblato,

ejus Blanca in uxoremexpetita imperium Constantinopolitanura Quibus consiliis ne religionis diverfilia

corpus religiose conditum fuit in raonasterio Decanensi, quod regia liberalitate fundaverat fama jpsemet, quodque mortuus miraculorura vivus redmulto magis, quam auro et argento
didit

clarum.

Inter prodigia quffi


patrantur, illud

ad sancti

sitas obsisteret, per Tarentini

principis legase

regis

tumulum

pervulgatum
,

tos rogavit
clero,
licffi

Joannem XXII papam, ut

cum

nobilibus et populo in Ecclesiffi catboreciperet et legitimationis con-

gremium

memoratur, Iquod in causis dubiis ac teste invidestitutis, cum partes ad divi corpus se quisquis percem oblato juramento provocant,
jurio
se obstrinxerit, sacris ffidibus incolumis

cederet diploma, quo ipse rite regnum posDelegavit sideret sibique filii succederent.

sanusque haud excedat.

ponlifex
Cfr \)

Bertrandum

Brundusinum

episcot.

ViU

el converaauo S. SlephaDi Decaneosis, auctore Gregorio Semivlacho, in Glasnik,

XI, pag. 43-73. 2) Slentea

GR.f:CO-SLA.VICUS.
SUv! Hb VM cap ; ct u. tali.t VII, pag 68et69
6) As

277
Die

Xn

Jan,,

KSlcndaria.

,.

V.

p^ag,

SS. ad et seqq. 7) Murav.ev, ^ ...

d.em 30 Octobr.s

i<)

Far-

NuvKunms.

Maximu^mos.
^ensi^^salus.

obiit Mosquae, anno

UH,

die 11

novembris;

coliturque praeterea ad diem 13 Augusti, qua corpusejus fuit levatum. et in ecclesia, ipsius

eximiis virtutibus eminuisse dicitur aliorum Salorum sui temporis exempla aemulatus, Michaelis Klopscii,
Isidori Rostovtensis

de quo

nomine

dicata, conditum.

Degit Mosquse ubi

diceturmodo,

et

Joannis Ustmgensis.

DIES
gm
Ex
Ottromirono.
variis.

XII.
et

S.

Joannis Eleemosynarii (MstTern.ProlZogr.


S. Nil., jejttnatoris S.

c^terr

cum

Msq. Sirm. Maz. Mgi Msn Sirm. Mg. Med.].

^^^''^^^J^^-^^-^^^(Men. Chil. Apost. Prol. RorPp Kal cumGotk Josaphali, arch.ep. Poloc. Achu-^, proph. (Prol Kal. cum Mg.). S,
abb. Polocensis (Ath.).
[Nili,

Sarl. S^rS.Parascevi^,
'^^f Arsacii
patr. CP.

mon.

(Atk.).^ Joannis Roslov.cns.s

mart

el Yicloris,

mon. (Neap. Med. Sirm.). f

S. Martini

ep. Turonensis et

colf%s!MZ

M^^^

(^^^-' ^ Leonts et

Havam,

(Med. Sirm.). t

MM.

Anlonii cl soc. (Mg.).

OBSERVANDA.
S.

Joannes

Eleemosynariu.

B. Joaaphat

arck.Polocen

suum ad Baronius in notis admartyrolog-ium S.J oan23 Januarii minus accurate prouuutiavit coli a GriEcis eodem die. nem Eleemosynarium xy, bibl. In quodam Synaxario, Lepolitano sffic. traduntur saucti vm miracula S Ouuphvii, In Breviano Banumero unum et triginta. Italo-Grfficorum festum B. Josaphati silianorum Fooptime annuntiatur his verbis Viiebsciin passioB. Josaphat ord. S. Basilii.arlonia odxum schismattcis chien. Polocensis, qui a

abbatissae Polocensis, nomen inscriptum reperio in Authologio Leopolitano,


Parasceviffi,

S-

Pa,-Mm

''''iwm.

ad hunc diem, quo migravit ad Dominum. eafuisseactumdie280otobris.-FloruitNilus Atho sseculo XVII, solitarie degens m Monte vulgaria prorsus traduntur in Patenco de quo Quisnam fuent et Athonico t II p 123. venerit ist'e Joannes, cognomento Trichi. unde nobiU nas aut Eleemosynarius incertum tam^n genere eum ortum esseet litteris exctil-

De

;V.6

MUom-

J>"n^'

'ovicn.,>.

crudeliterincaihoUcm uniiatis et veritatis glorioso hoc martyre dictum terfecius esi. De quo festum ejus est tum ad 16 Septembris. ex praecepto synodi Zamoscianse,
in

tum

translatnm fuit nominatur tum ad 2 Novembris, quo expresse Fastis Ruthenorum catholicorum;

quibusdam sed 12 ouamvis supremus ei dies fuerit non 2 diem Quapropter ad prffisentem Novembris. potitiam in Memodistulimus ampliorem de eo opportuniorem praeinferius proponendam, riis possistXnes occasionem, qua, Deo favente. episcopo ipsammat Vitam, a Jacobo Susza, mus lucem iterum Chelmensi, latine exaratam, lu illustrare. et debitis commentarus dare
,

sepulcro quod uua cum aliis rebus in ipsius partim ex inscnptione, tumulo repertum est; ex qua prseterea eruUur eum .superposita Porro tertia septembris, anno 1581. obiisse die ad instar mendici de^-it Joannes Rostovia. cubans, autpotiuspro Christo fatui, sub dio vicTitans, in orando assiduus, ex eleemosynis
; ,

fuisse, conjicere licet

partim ex psalteno,

et humilitatis castitatis jejuniorum est in ecclesia S. Blasu Sepultus diosus. prope urbem. Cfr 1) Act. SS., 1. 1 Mau p. 63. 2) hag. pag. Muraviev, Vitffi SS. ad h. d. 3) Dict.
,

stu-

118. ed, 1862.

Memoriae

SSlavicae.

S.

Jo$aphal.

archiep. Polocenii et niartyr.

Joannes, nobiTosaphat, in sacro baptiemate et Marina \ laGabriele J bilibus parentibus, natus est anno Domnu 1584. dimiriffi iu Volynia moribus iustitutus adeo Inde a pueritia piis adreUgionem ostendit ingenium,
oratiouibus. aut depingenut vacaret assidue
dis
;

mam

nrjematurum

tamformandisque sanctorum imaginibus ut sacris ffidibus commorans diu interdum in QuosoUicitos redderet parentes.
absentiae sua>
circa

Orationi et jejuniis deditissipoBnitentiffi gemus humicubatione varioque lumbos cingulo nere corpus jugiter domabat, potu per quinquenumm ferreo cinctus, aquffi per totum vitffi decontentus, a carnibus autem Deiparffi sese totum cursum abstinens. Virgiui deiu engere tedevoverat; cui uon solum aras solemniler obire curavit, s.d et stivitatesque castitatis observato.

reperit,

semetipsum exactissimum

tanquam

exemplar
die

virtutum

cffitens

etiam ponebatur.

proprovectioris setalis adolescentibus

rem exhibuit.Mulierculam.ab tam ac seducere se conantem.


fuffavit. Sacris initiatus,

hostibus subornafuste

verberatam
indul-

Quadam

cum pucr admodum


imaginem
stu-

disciplinarum sacra-

cruci affixi in ecclesia Christi

rum

impensius lcctioni et meditationi


;

diosius intueretur,

prorumpens ex ea
ctns pueri delapsa,
sanctimoniffi

spectantibus parentibus, imagine scintilla et ad pe-

gebat

erga pauperes

summe misencordem

eum

ad insignem futune
post

gradum

initiavit. Adultior.

lucrandis vero peccatortim sese exhibuit ; in catholicorum.tanto zelo auimabus, presertim a excelluit. ut ab Umtis flageU peritia

tautaque

divitis mercatona aliquot annos in famulatu

lum schismaiicorum, ab

nVus raptor

amma-

Vilnensis

cum summa pietatiscommendatioue


ab eodem
in filium
divitias

rum

vulgo nuncuparetur.

Nam

quamvis nulpatnae et

peractos, licet fuerit, tamen sprevit

adoptatiis
;

omnes
est

et,

nullo
letatis

linguffi quam vulgaris lius alterius guarus esset, ita tamen lavonicffi

cujusdam

secutus, monastiduce, solius Dei instinctum

instructione profecedoctoris theologi privata


rat
rios

cam regulam amplexus


Trinitatis

anno 1601,

ut

nemo

adversafelicius sanctffi Unionis

Basilii. in vigesimo, in ordine S.

S pene ac rumse proxitributam. sed disertam

de scil.cet quam Umtis nuper atVilnensi;

refelleret;

unde pertinacissimos quosque

argumentis parvo negotio Unioni adjungebat, usus. liturgicis potissimum ^^ ex Kussorum libris

qu

ANNUS ECCLESIASTICUS
2'38
.

liiEsXll

quae etiam in

volumea

reaig-i

cur

.
'

tituio ^.^.^

Quem
^^^^^^

integerrimi zeli ardorem agerrime feunitatis


ecclesiasticse hostes,

insidias

Kmt^mi-..

Defensionis Unionis.TropteTea.ej.a a"'='" quidam, advertentes quantum ffistimatione "V ctsB UnioDi ab ejus

^^^
V ^^^^^

instigante potissistruere ei non desistebant, qui cum a Theophano, ^^^^ Ueletio Smotricio, gtriarcha Constantinopolitano, Polocensis ar-

accederet, in euas P"'f.,f"^,^,Ter omnes <^" trahere conati sunt ; at '"f. repulit 0^'"'" l" adversariorum
.

chiepiscopus designatus esse anno 1620, Josaptati cathedram usurpare

secum omnino
^^,

sta-

oonatus
positus,

omnia
die

offlcia solus

-'e^dum susUnmt.

Udam
ita

/'^^ prandmm ^"P"^^;*- P''' ^^ Deum exoravit, et mox cop.osam '^^''^^;^


ut n.l ad

pane

- '-^-^^-

S
";

r ^ tj^;
;

Qe ^"

non semel Josaphatus ad necem

^^^,^^

,^^ ,,^,,

iguotoperopportunesubm^samob^^^^^^^^^
post

unt Beatus enim martyr, licet mature moniauam cedem conspitus Vitebscenses cives in ad qu^vis pericula pro j^j^^^to tamen ^

metropohta ab anno ceps Ecclesis Kioviensis

cum Josephus Velaminus

K"\^.'='"''

Ta";
.

Unione subeunda aoimo


comitatu. Itaque

Vitebscum

^e'
omTnfcse,

summo mane

1613,animumadUnionemBuBsorumcumsde orQim Eomana procurandam et disciplinan^


S. Basilii inter

qu fuit duodecima Novembris, ^^^^^Z^' ^^^^ ^^^^^^^,^ familiamque


^

intellexisset,

ex

interiori cubiculo, ubi

Unitos
|>'t"'-"J^J^;^

J^'^';^

Bocium
ciis

se

omn.um laborum

'"'l^f^^^^^^^

huit. Monasterio Byteniens.

preces fundebat, ad parricidas progressus, ab ^0 eorum securi in capite percussus, dein glanotolo excussa transverberatus, ^^ occu'buitdienovembris duodecima, anno 1623.
gloriose

^'^'''^^^''lll

vero templo

creatus estarcni exstructo, in locum Josephi ac brevi Post coad utor mandrita Vilnensis
,

^^''^'^^^'^^^^^;^^^^^

CoPu^^s

n"aa nudatum,
,

ludibriis

expositum

et

factus

est

Gedeonis Broln.^J,

a^h^ep.sco^^^^

j^
,

^^^._^^

PJon.etpr.^erlabentem Dunam pr.ci^pitatum


appenso alveo ^c in profundiore fluminis "^ .^^ die post clerus Polosexta '^Pj submersum, quam -f"'^;,^^;^ ^^thedrali S Sophia,
^

Polocensis.

Quo

dram ascendere coactns est .'"> ^^^' auctus mopere invitus. Tanta autem d.gn.tate
nihil de pr.oris vit

^f'J^^'^\l^,'^,^,. Ijl"auster.tate rem.s.t

d
.

""^

totus .ncubu. majori Dei glori procuraud syuod.s annu.s e o Clerum s.bi subditum

J^^^J

='^^ti'=,tes

ingenti sumptu instau^

ep.scopal Hiavit; ecclesiarum jura et

ur

^^^
s^

Sarm"^r;^rq?a\^;:gC mt^m
pr:rty;:ralssimus,
. .

"^^J-^/^^^.f^^.i opU concursu honorifl -J^;''^,^^^^^^' ,,,,it. Mox miracuent s.me epe ,e ^^,^^^ ^^^^ ^^^^^ obtirt"S;;etii i?.ius adEcclesiam ea.holicam

in^.^cesi sua
ut

fii.mrM fiP propagare curavit eo successu, trmare ac nrminp-are Luiavii+

--^--l^ei^r TnumSrant mini per


Boieiuiic cu.^i-i"
,.

.J;.^ duorum annorura spatio vix ahquod prffitent


TT.;o.iTita TYiiiiio

die duodecima inaicia aa 1642, inHicta ad cultum ejus ^"| nnn 1721 feetiTiovembris. novo stvJO. verum anno i/^i lebti'
1^4.0

"^

tr.Ltm^^rrnVnr^roUrut^Tir.
fet e c es

^:^
fixit et

arum regimini
in'

sacerdotes non-unitos
esse, inquiens.

prlfit reiuTt lute, non pecunia opus

ignabuudus. animarum sasibi

ad diem slptembrisdecimamse^am sub praecepto celebran .n "n.verso Unitorum Ecdesia statu.t synodus Zamosc.ana, approbantepont.fice Romano.

Ticius,

Unio LilhuBiis etclesiastica (rusBice)

l. II.

""

Quia de monasterio Zyrovicensi, quod ima".'"

~"-

Kine

dit in

V. miraculosa inclaruit, sermoinciV.ta beati Josaphati, non abs re fore pauca existimo, si de icone hac thaumaturgica quod ad subjungam ; idque eo magis, hic diem 7 Maii. quo peculiariter colitur quotan-

fulinvenere pastores piro insistentem absque Inventa cro et fulgent.ss.ma luce rad.antem. adcurate est non sub annum 1566, ut m.nus bertus Kojalomandavit ad ^"D^penbergum A

vic.

nis, nihil dictum

Zyrovicium ilaque in Novgorodecensis pagus e.t pHlatinatus q.,o exstabat magno ducatu Lithuani in pr4r dem, pro gentes more. venustam et graudem, monaslerium quod regulam S Bafuerit.
,
;

ana . e .mman. nec anno 1191 ut. bolsk, proto chroni.mo trad.d.t Demetr.us D presbyter, domo russus; sed "' ^^"^ ^^^ aucto rbus ab et H80. teste Kulc.n.o ah.sque

Pf

eo citat.s, qu. de hoc

'''P^^;^"

silii

sedique et fidei Roman uniti, coenobitffi incolebant inde a temporibus B. Jo.aphati. In templo etiamnum servatur imago jam dicta, lapidea, molis exigua". atque in cujus ut uonnuUi putant. e jaspide griseo

Magni

professi,

"^"'J'*" ex professo. Inde '""'"""'>/"" ^^"'^'^o ce o ignoratur ; tradunt namque abangel.sde rehctam. Illud pro certo deportatam et in sylv.s quam plur.m.s m.racul.B coru
, ;

habendum tan um. scasse quo,um fama non L.thuan.am Kuss.am et Polon.am L'*""^ sed et Albam
contiguam traxisse; prssert.m ex quo iiiai Alexanaro fuit in templum. ab illustr.ssimo
ve Soltano. ordinis Hierosolym.tan. et, Aure. mx ut leris equite, locique dom.no, perbelle,
,

ambitu sequens legitur inscripto ex liturgia S. Joannis Chrysostomi slavonicis litteris expressa Te. venerabiliorem prin Cherubim, et
:

gloriosiorem pra:

Seraphim.qux sine labe veram Deiparam magnificamus. Hanc in vicina silva Zyrovi-

exstructum.

Verbum Dei

peperisli

Jamvero venerat.on. Virginis augendo non parum

et

cu

i,

consuiuit

censi (a voce.Zw'. Latinisooicua. nuncupata) ^

beatus martyr Josaphat. et quam secum Ly^ to rovicium adduxerat sacra Basilii fam.l.s, martyriDus

GR^CO-SLAVICUS.
marlyribus obeultum imaginum passis jure merito clara. Porrononin Lilbuania tantum, sed et KomaB cultum obtinuit imago Zyrovicensis, vulgo det Pascolo dicta, ut fuse tradit Kulcinius, in opere inferius citando. Pulcbre
totius
rei
;

2T9
Diis Xlll rr XIV

omniacircumpasto, illxsa permansisti qux

quibusdam hwresi,

aliis

gravi quopiam pec-

cato infectis visa es veluti tenehroso quopiam velo obducta, cum tamen iisdem^ dum post
rite obita Poenitentise et Euckaristiee sacra-

summam
Anno
suo

sequenti
Csetesti
:

oratione

ex-

pressit in

ad 15

Augusti,

menta te aspicerent, pulcra et amoena esses dete, Domina, dele quidquid in me displicet
:

Joannes Nadasi noster Sancta Maria Zyrovicensis, cujus feslumin Lithuania hac die celebratur, quam in silva in arbore piro sine fulcro pendenlem lux prodidit ; quse inde labata, eodem sponte lua rediisti,postea igne
Cfr 1) Kulcinius,
nia, loin.
I,

ocutis tuis, quidquid potest tenebras offun-

dereoculis cordis mei.Vade disciznus insuper peculiarirer hauc imagiuem cultam esse etiam 15 Augusti.

II

disspro prodiuioso, paile

et

111.

"i)

Gumpenberg. Atlas M&riaDus, pag. 286.

3) Dcbolski, Dnl Bogosluze-

pog. 140

DIES
Jfj

XIII.
fOmne* cwm 5a5. Neap,

Otlromi-

rano.

ObdormitioS. Joa^nis CHavsosTOMi, CP Hier.GP etc).

ARCHiEP. CoNSTANTiNOPOLiTANi

Bw

varii.

eum Bas. Sirm.). S. Manelhae, virg. SS. mart. Antonini. Nicephoriel Germani (Prol Kat. el martyris, in Iberia mart. (Prol. Kal. cum Bas. Sirm. Med.). S. Abibi, episc. Necressensis el
(Iber.).

[Uamasceni, mon. (Ath.).'] Zebenae, marl. (Maz. Med.]. t MM. Milis, ep.Eborae, papae.el SeboaB seu Senoci, diac, t ei mart. (^5iVm.). t Thomae Junioris, in Perside fte. 5irm. Med.). t Hypalii, ep. Gangrae Seleucise (^Sim.). t Commemoratio omniam palriarcbae CPoUlani (Sirm.). t Quintiani. ep.

monacborum

ordinis S. Basilii

Magni

(Itg.Y

OBSERVANDA
S. Joanne

chrytottomm.

Joannes ChrysostomusobiitH Septembris. Itaque non obitus ejus celebratur hodie.sed reditus ex exilio, et quidem tertius, ut fuse proseQuitur Morcellius in commeutariis ad Kal. inquo reapse signatur non c/orCPolitanum
S.
; :

mitio, sed tantummodo memoWa sancti pondistinctius tificis. In Prol. Uumiantsoviano Memoria exilii S. Joan. Chrysostomi ; ut in Menologio Basilii. "Vitam ejus prolixe refert
:

sed appellativum, ut, juxta hodiernum GrsecoEboras, papse seu rum morem, sensus sit Inter varios dies quibus in Fastis presbyteri. Ibericis adscriptus est S. Abibus, ep. Necreasensis et martyr, sseculo quinto passus, hodiernus ideo praeplacet, quod morti ejus, quae, teste Muravievio, contigit 12 Novembris, quam proximus sit, imo forsan ipsiusmet martyrii anniversarius; nam quod die 12 Nov. certasse dicitur

S.

Ahtinu N-

cressenut.

5'.

Manetha

5.

MiUn

et eo-

fii.

Mauetha seu Manethon jungitur inBas. cumS. Autonino et duobus aliis sociis adxhujus ejus, que ac cum S. Zebena. Vide ejusque duobus quse dicta sunt de S. Milo, ep Menol. fiociis. Addo eucomium quod legitur in Basilii, licet breve sit, tamen pluribus scatere meudis nec omnino cobaerere cum prolixiori elogio Menaeorum. Est autem praeseus dies,
prologus.
,
;

id parum movet, quum nuspiam consignatum sit in Fastis; ad diem vero 13 Novembris S. Abibus expresse commemoratur post S. Joannem Chrysostomum in Synaxario Iberorum recentiore, quodcitat Brosset Junior, in Prolegomenis ad Cronicon Ibericum, pag. xxviii; etiual'oSynaxario quod citatur ibidem rursus pag. xiii, ad 15 Novembris; quo forsan

a Muravievio,

juxta ActaSyriaca, martyrii ejusanniversarius; ad quorum fidem emendanda sunt Acta Graeca aeque ac Slavouica. Menologium Bas. corrupte pro legit Ehoram pro Abrosimo, et Seboam
Siua.

translatus fuitob festum S. Joannis Chrysostomi.Quidquid sit, ab hodiernis Iberis coli dicitur ad 29 Novembris, quod idcirco de eo agetur
fusius.

Nomen autem Papse, non proprium

est,

DIES
Hx Ostromi'
rano.

XIY.

St

varii*.

APOSTOLi Philippi (Omnes cum Bas. Neap. CP. Hier. etc.y nr. i^^ ^^ Med.). imperatorum Justiniani et Theodorje (Rum. Menol. Prot. Kat. cum CP. Piorum 5iW.). [GresoniPalamae. archiep.TbesS Hvpatii ep.Gan"rEetmart.r//or.cttm^as. Merf. Novi (Ath.). PhiUppi Irapiensis (Bag.). saloniconsis (Menol. Msq, Kal. A/A.).] Constanlini (Med.). Jl/erf.). t Thomse, patr. CP. FantiniJunioris, abb. in Caiabria f-SzVm.

Passio

S.

OBSERVANDA.
S. PAiVtppiu

npottotm.

Sancti, gloriosi et inclytissimi apostoli Philippi, U7iius ex primo ordine duodecim commemoralio solemui phrasi fit idque in sohs Menaeis tircecorum excusis; similiter in MenoCommemoratio S. apostoli Philog. Basilii
:

patiira.

Justinianus

1,

quem

cod.

Rum.

per- /''""nt"

'

fundator aut potius Theodom. erat templi Sophiani et aliarum instaurator novembris; plurium ,obiitqueauno 565 die

peram Justinum

vocat,

Theodora
:

vero,

tippi,

unius ex xu apostolis; memoria quoque

vice occurrit in

notatur iu Mst., at iu Rum. praescribiturpossio, geneut in Ostr.; marmor vero Neapol. habet ricam notam Natatis, Prolixa leguntur eucomia sancti apostoli tara in Prologo qnam in Menologio Mosqueusi. Commemoraiur prterea choro. 3U Juuii simul cum reliquo apostolorum Theophadiei legitur canon, auctore In officio Jejunmm ne Die proxime sequenti incipit nuncuNativitatis Christi, Philippicum idcirco

nam , viano CPoIitano MorceHii adsociatur S. Apostolo Philippo his verbis Memoria S. Apostoli Philip' piet Justiniani ac Theodorse, imperatorum. De utriusque virtute et cuUu legautur quae disseruit Morcellius, tom. I, pag, 226; etquaea In me adnotata sunt ad diera 2 Augusti. plerisque Synaxariis refertur S. Hypatius, certaminibus pro cultu imaginum susceptis clarus, ad
,
:

auno 54S. Cffiterum nec prima Fastis, nec in solo Rumiantsoin Kalendario quod mireris

i. ii>/i>atiu*

Ga.rjrcmw.

ANNUS fcCCLESUSTICUS
280
r...v

XV

ad 31 Martii; et iterum

redit hodie, die

proxine

malffi fidei culpandi.

Ut vera esse probentur, eorum Grfficis pronuntiaverat ^^gistns

rr- "-

^-

yitPapebrochius

4- ^^^^^^^^

sibiomnino ig
,
.

oC
.

S:inte, sapotissimos_ab^eis coUo^c^n. laucelebran. Hodrbu^a extoUi,


festis

solemnibus

loco idcirco substituit_B.

Volocensem etmartyrem.

jJ^PXg,nam, sed -

rumenumerofuitsane Palama, qui multa ad-

scripsit; jampndem a versus fidem catholicam confutatus in Apologta Bessarione, cardinali, pro J. Veccae, adversus Gregrorium Palamam librO adversus responsiones CPolitani uatr
,

14.2, VersiO

veru iat.^ *

v.v..

^^;-^,

rar35VVe'rr'SonToVstanti^
Lfniturtbi, necTndigena

episcopus

ctoreanonymoCommentani

i)e vtta et

rebus
1

famosus Gregorius Paiama, raeresiset schismatisfautor Gr^coThessalonicensis, quem Fas


aliquis. sed

nestis Bessarionis, card,

Nic^em. Romse

>77.

Comianliwu*

Sp

neomartyrts, Passio sancti Constantini, diem in Paterico montis Atho, narratur ad hanc

Novut.

) rrm ef kussorum recentiores sarctossuo3'noninfimffinotrecensent;siqmi^fim^,^?^ ^^^^^^^.^^i 'i^^^^^ sanctos suos non ^f quoquedomin dempr^ter hanc diem celebrant Auquadragesima;, et msuper die 5 ca secunda eo die. Hominem ut observatum est a me tomus, apud nempe ut fert condemnationis "1. ^P/"' editus (De Consens., sacerdo^o a;.craVt7.m, non tantum .1^815),. subjectum, LoTiatumet perpetu^_ depositioni /"^^ denipoliatum et perpetu^ ^'P'^* p digrnum Palamam demsed et iirne ferroque perdttissimum, Ine improbitatl auctorem

(pro uefas

inter

tom

mov
4

S Sum
cuUu

220,pr8eeuntelibrocuiinscnbitur Vere novus est inter martyres natione Gr^cus. Yi\c CoDStantinus, ^^^^^^;.^^ ^ ^.^^^ ^^^, 1500 in Rhodensi civ.tate a Tur.

paff.

IzlJovapiov.

j^tus fuent, postquam ahquandiu in ^^^^^^,^% iberorum sese ad cruentum piacu scilicet erat ritusolito parasset. E nuraero apostasi^ scelus morte eo^^m qui pr^terit^ In Ji, expiandum esse censuerunt.

%Viamal, cujus vel sola recordaHone^^^^^ est,tB\^m\iommem, simulei mens expianda ducibus,

^J^^ exstatbreve S. ^^^^j, Mediol. et Sirm. mss. exstatbreveS ileniisMediol. Phantini encomium in quo sancte Pantini seu obusse perhibetur Thessaet in bona senectute sexaginta annorum spatioa lonic, postquam
assidue vexatus. Saracenis in terra natali fuerat

S. Fantimu.

mei, GrJECis dolens dico, popuiares ignoranti^ an eccles astico, condecorant

Mexnoriae Slavicae.
PAiiippw irapicru.

recoU diciTn monasterio Irapico quotannis Andogam iUud ad iturmemoria Philippi, qui
fluvium, inter

quem supra
ffidicula

significavi

cellam posuit

quam
,

magnum

et

parvum Irapum
;

dode nomine SS. necessarias supmino loci res ad sacros usus

Trinitatis auxit

unde Irapici mediam, fundaverat anno 1517 alumnus Cornelu cognomen ei adhffisit. Erat p-r annos qumComelscensis, cujus magisterio annuente magistro, decim usus est tum vere, secessit, ibique in loco in fines Belozerenees
;

peditante.
solitudine

Tandem quum annos


peregisset,
e vivis

21

in

decessit

hac anno

Irapicen1538, cultu ecclesiastico a monachis sibus honoratus.

Cfr 1) Dicl. has

Pg-

2^*'

<.

diem. 1862. 2) MuravicT. ad hunc

DIES XV.
Ex 0$(romirano.

Samon^ P.SS10 SS CON.ESSOEUM GvnM.

et Abibi (Ita

Hier. GP. omnes cum Bas. Neap. CP.

Ex

varii*.

(Iher.). Philippi,

heg.

^^'"f

"^/Sl

Quintiniani, ep. Seleuci* + Baruch (Sirl. Mg.). t

.J,'Sr).^"Tpa.r%''Gaig^nsS^.^
(Sirm. Med. Mg.Cyth.),

%,,: { JusUn.^J.

et

Theodor.. i.perator..

OBSERVANDA.
SS.Guria*.

Sumonat
Ahilna.

ei

habentur in Horol. De tempoPocajovensi Gurias et Samonaserant 282; Abzbus vero sub re Diocletiani, anno Diocletiano, nec Licinio,anno-6n. Non sub Maximiano, imperatore,a anno2Hi, sed sub pnores circa praefectoMusouio passi sunt duo vero seu Habibus, diacoannum 306; Abibus De martyru nus, annoS22 aLisanio. prffifecto. Assemanus, Bibl. uneni., epochH fuse disserit referuntur duo encot I p 329; ubi prffiterea Sarugensis, de SS. Guria et bamia Jacobi, ep. monaaUerum, alterumde S. Abibo. In oflicio habetur canon conscriptus a S. Theophane.
S Guria et sociis haec
:

stffi,

diserte
sfficuU

nominant hoc ^ie codd.

Ass. et

Rum.,

xm,

BasiUi etKalend.NeapoUtano. celebrant ^u tesFasti Gr^corum et Slavorum JacoOo BasUii agit fe S. ApriUs, quo Menol. UDde liquei fratre Domini; hodie autem tacent. anno fuisse oiuu
S.

consentientibus Menolog. Eumdem recen

Jacobum
;

Zebedffii

bis in

celebratum tam apud


808

Grfficos

nam

in

eodem

cod.

quam Rum. a^

?P"*i^Hli8 Apnub
"30

diei

Confessorum cognomento distincti cuntur, quodcontractuum (6fj.o>o/tMv)


S. Jaeobut

S. vandffi invigilare crediti sint. Zebedsei, fratrem S. Joannis, filium

fuisse difidei ser-

Jacobum, evangeh-

TxoMuYpassiosancti et gloriosi ^^^.^^' 1'!" M^^^^^^' Zebedii, uti in hodierna lectione ejusdemBasiUi et Sirmundi signatur torf^s adhuncaietu S Abibum. ep. Necressensem, recentions sb^'/*^^ refert Kalend. Iberorum i'e ob sanctum martyrem cognominem. agetur die 29 Novembris.

^^w/.iu.Vf.
^^.^^,,,i,.

MEMORI*

grj:co.slavicus.

281
DiEsXVI ctXVII
notuiubis.
;

Memoriae
Phitipp* Ro'
bangensis.

SIa,vicae.
metris ab urbe Vologda

Philippus monasterii Rabangensis fundator, quemhocdiecoliquibusdam in locis testatur Muraviev, parum innotuit. IUudsolum constat, eum floruisse sseculo decimo quinto,
quippe qui

praterea supremum diem obiisse 15 novembris, ut leg-ere est in eynodico monasterii, ab anno 1764 vacui. An
cultu ecclesiastico donatus
sit,

saltem in loco
hag:.,

anno 1448 dictum monasterium cum ecclesia Transfig-urationis fundaverit ad


confluentem Suchonfie et Rabangse, 32
chilio-

quo degit, tacet auctor Diction.


confer, ad pag. 238, ed. 1862.

quem

B.M.Miseran/1

ffiic,

Duaeimag-inesB. M. Miserantis ,STaice'ElzQV' in pecuUari veneratione sunt apud Grae-

fesfutn.

cori.

Harum

altera, Kux/.toriaiTa

mente
g:eli3ta

in iosula

Cypn, quam a

cognominata, a S. Luca evan-

Ephraemo, patriarcha Hierosolymitano, emendatam curavit, archiepiscopus Sinai Constantius. Narrantur ibi aliqua parum credibilia nempe dimidiam imagiuis partem velo obdu:

dicunt pictam, atque miraculis claram,

postquam diu asservata fuisaet Constantinopoli, inde ab Alexio Comneno, imperatore, in

ctam esse, ita ut nemini fas sit inspicere adorandam Christi ejusque Matris faciem quas ;
qui, reducto velo,

Cyprum insulam remissa


B.

est et io ecclesia

revelare ausi fuerint, temeritatis suae g:raves tulisse poenas, reiqueexpe-

dita.

Virg-inis in monte Cycco, reconExstat de hac veneranda icone volumen gTBEce scriptum cujus quartam editionem, ab

Mariae

rimentum fecisse patriarcham Alexandrinum, nomine Gerasimum, anno 1699.

Gfr GlorJH B. M. V., psrt. n. pag. 2~5 et seq.

Cupiatic vicus est palatinatus Minscensis, in


.

in

eodem

loco reperissent
colere

districtu Pinscensi ad

Jasoldam fluvium

situs.

impensius
excitata.

feiii ffitum.

K^ *^ ^^^^ apparuisse fertur crux cum imagine B. M. V. in arbore pendens et luce


radians
;

Eamdem,

unde fuerat ablata, coeperunt, ecclesia ibidem jam miraculis celebrem,

quam cum

loci

incolae

semel et bis

Kioviam asportarunt Russi sfficulo xvii ; ubi hodiedum in ecclesia S.Sophise adservatur.

DIES XVI.
Bz Ogfyomirano.

Jr A8S10 S. AP08T0LI ET EVANGELISTA MaTFH.*:! {OmneS,)* S. Hypalii, episc. el Thaumalurgi {Rum. Eph.). S. Barlaami, mart. (Rum. Eph. cum. Bas, Hier. GP. Nan. Med. Sirl. Mg. Cyth. Sib.). S. Fulviani, principis [Kal. cum. Mg. Cyth.).
t Quinliliani, ep. Seleuci
[Siri.). t

Bx

variis.

MM.

Eipidii, Eustochii etMarcelli

{Med.

Sirl,].

OBSERVANDA.
Matthsei, apostoli, festum ag-unt etqui eos sequuutur Slavi ; Latini vero 21 Septembris. Solura nomen sancti et gtoriosi apostoli notatur in Mst; at codd. Ostr. et Rum. prteferunt notam passionis In Menaeis texitur prolixum synasarium de saucto, quod ex apocryphis depromptum esse testatur Assemanus Kal., t. V, pag. 357. Ex dicto synaxaS.

Solemne

Kalendariis,
S.

ad 14 hujus mensis
;

relatia.

S.

hoc die
S.

Grffici

Malthrus

apOHtoltu.

Barlaamum, martyrem, referunt hodierni Fasti Mosquenses adl9 Novembris verum ad prsesentem diem inscriptus legitur in Prologis
remotioris, cujusmodi est Rumiantsoviaitem in Fastis antiquis Grascis, melioris notffi, quale sunt Bas., Hier., Callipolitanum., Nan. In editione MentEorum veteri, et apud
ffivi

BarlMim,

marlyr.

nus

S. PiitvianHS.

i. Byiialitis

p.

GangrM,

discimus Fulvianum, reg-ulum quemdam .^thiopiae, ex pag-ano et persecutore sancti apostoli primo christianum factum esse, dein episcopum et evang-elii prseconem. S. Hypatius, episcopus, nominatur hodie in llum. simul cum S. Matthseo et Barlaamo, at sine alio additamento imo in Eupatium leviturimmutatus.Verum episcopum Gangrensem intelligendum esse apparte ex MenologioBasilii, imperatoris.aliisque
rio

Margfunium et Siberum, qui inde sua depromere solent,commemoratur utroque die ; in recentiore vero tantummodo ad 19 Novembris quo
:

serius translatus esse videtur ob festum Matthcei apostoli. Apud Siberum sequens additur de saucto martyre distichon
:

Perfert rogi flammas ovans hic Barlaam, jEternitatis humidum rorern intuens.

DIES
Bx Ogfromi
rano.

XVII.
Sirt. Cyth.). Niconis, discipuli Sergii

IXiemoriaS.

GB.EOOEII, thaumatdrgi {Omnes.).

Bx

mriif.

S. Lazari. picloris {Proi.

Kal.cum Med. Sirm, Mg.

Radonizensis{Ken. />ro^/ira/.).S. Barlaam, moo. et erera. (Prol.). S Michaelis Gobronis, mart [Iber.). [Gennadii mon. Valopedici {Ath.].'\ t Joannis Dermocailac in Olympo [Sirm.). t ZachariajScylholomi et Joannis {Mg* Cyth.). t Longini {Mg. cV/i.). t Gennadii. patr. CP. [Mg, Cy^A.). t Maximi, palr. CP. {Mg, Cyth.). t Juslini, ereiu. [Mg. Cyth ).

OBSERVANDA.
S.Grejojiiw T/ianmahir9UI.

Abundat

sanctis,

nomine

Greg-orii insignitis,

mensis November. IIodiernusGregorius, episc. Neocffisareffi, absolute thaumaturgus nuncuparisolet apud Grfficos. In marmore Neap. hain betur Depositio Gregorii thaumaturgi Greegorius thauVaticano secundo brevius fnaturgus, CM]xiB\oto Possevinus obtrudit iar: ; :

/yrmGregorium. Canon offlcii liturgiciauctorem habet Theophanem, Vita S. Greg-orium Nyssenum, operum t. II, pag*. 966, ed. Paris.
Lazarus, pictor et confessor CPoIi, aBaronio martyrolog-ium romanum relatus est 23 Februarii ; nescitur quam ob causam ; nam hodie colitur a Grfficis simul et Slavis, et hoc eodem
S. in

s.

iazara

pictor,

die

DiEs

xvin

NOVEMfiMS.

iii.

M.cfta^'

Octobns. 7^J,,f'^S.MicbaelisGobroms

Michaehs ^"cis, cujus

fp
^

^^tis per-

'ofopf-

S^SsSfS -=5:, SS~ra-.-.r=


armadeposuerun.CW
^^^
.
car. possei

^^t^SrrrtrcrS.sima^^ecusper.tur.

DIES XVUI-

rono.

^SS. MM. Ro'"'^"\'^i,^Sk MM. ZacchiB., Mg. SiW.) SS.


CP.

el Alpheei d.aconi Gaddarens>s

[Ji<u.

^sim.SiW. Mp.).

OBSEKVA^'DA.
eis

S.Plato.Aucy-S;i^^t'^
natus, trater .";.
Rcmoniis.

quorum
tur

adstipulatur Baronius non es n l.tes ^'".ere

regantibus^aln^^^
j

^^^^ ^.^^_

luofficiodiei Julii. ab. !?;'"^ae

f^^V

megalomartyr

et

hymnographo

^^^^^^^gsimcouvenitcum hahet cauonem, conscriptum. Mst ^^' jf^f^XiminBum.additur omam. .^ Meuolog.o Ostromirano. ^Oj' ^
Basilii
:

expendit ; ^"^^gPf " Act. Orient., ybi rationes .n ""f Evod.us As em.^^^ ^^^ legatur et.arn ^^
^^^^'''"'^r

Assemanus

'"^

'anem

Certanien ^-Kon^^^
'^o^^m^rn.

-^

i^^.

BaruluB,

diToni, sediuq-^^f^- "amri.testis oculatus, skium, non.fi^'"'!^,, martyn. ejus ^^^ ^^..^. venis christ.anu3 n>.rty.! posteavero SS. Romaiun^cti' V jun" p?odeunt gint, sed quequam plunmis ^
-^

phsei etRoman Sj^^^.am discimus nempe ex gis propna 8f^-^f'XdiaconumCesarsen. qua Actis Sy"^<^>^,' ^X"e^bris passum esse, sem eadem die 17 ^^^" .J^ promeruerunt
:

Sus

et

Plato,

^ 1"tlcrporumtrauslatio
S.

quia eorum

^^\^y"T^m OMiVOSt

Calvum
.

coronam pro ^^ ^^^ Zaochus et Alph^us Grc.s Pas >. J^wv^ ettameu .n \^^^^ gjien^r.bus aiwm ^^ diem de omn.bus Bedvulgoproponm.t"rho^^^^^^^^ ?ium i duospr.ores col"nt n Grscorum extini vera sequen .. lojYo^anus- quorumalmanum die
;

diversus ?nciditin "f^^^J-^i^^^^J^do Eomanus, propositusest Palastina oriundus, i^"^""i en.m ex : "at ^^^^^^,^ 'est a priore sub D">c'et ano imperatore, Antiocliise

cQSis adest hodie referun terum, Pasti Slav.c.

^^"^"^Se d^e

19

Prterea,

^^^ ^^.

Sirletus.

Memoriae Slavicae
^^
N.CO.M
HadonezenM.
-

Badone^zensis Badouezensis alumnus icoTi,ocig icon Sergii

et in

nem he-

ISlgTmeuat^usuccessor. ^;^-

ot.w Pst

^^
ab

in urbe Ju^^

n.s^pos Nicon, non sterium reliquit reversurus. Bedu sum Edigei iUuc

^^^^^^^

^^^^^.^
^^ ^^.

uudique d.mtum vasta\um ac pene

coUegit,

ccenob.umque
'

J>^^^,ndem d.cata, au^t- 1 ^^^^^ clesia, SS. Trinitat.

ad

Iwif

Smentlscepturus.

Sacerdo.o in.t.atus ins.gnem ^"^ P^_ adSergium rediit, cui ob dilectus.qu.net .n suc tatem erat admodum des.gnatus. Heguce^orem ab eodem mature ecce in.petum tn

habitum

monachalem

Athanasio

provectam senectutem P^"^'*^^"'' obatione omn.um app ^.^ triginta septem summa anno 1 pr^fuisset, obiit f auibus i eccles.a n.onastem, 17 Novembris, etin Lgistrum suum Sergium, ^""^^^'^onscri>

'"

pit
psit

renT munus dum


Mos oviam
C(,
, ,

obiret.

Habet officium, cujus Pachomius Logotheta.


''.

canonem

faciunt
;

furb.<i""Edigeo
Men.
cl

Tartarorum >'">"'";^ monaquas ut effugeret.


VerV .d
d.
1..

M.no,

2) OiC.

b.g

m- ''

3)

Kukinios. Spccim., pog.

DIES XIX.

GR.ECO-SLAVICUS

283
DiEs

XIX

NoTeuBiii*.

DIES
OBtromira'
fium.

XIX.

Ex

variii-

rj o ; r^ Mg. StrL)^. Hp

vLmZTZS^^
indori

c^^iY/ri;*

nrnnhelfp /'Msi

Tem Rum.

mart fProl.

Menol. Prol. etc. cum Bas. Nan. Hier.QP.Pg. Bas. Me^ Sirrn, Aza., mart. (ProL Menol. Kal.c^n. cum Mg. Sirl). S. Romani marl (Prol. Menol. Kal.

S^. B^-'^ Menol Kal) ^fet aarel


laami, marl. (Clnl. ^^^^V^^^^^ Kiovjae fi^a^ M.n.y ^ ,G^^^^^

Hor. Prem Kal.). S. BarJoraphat>, regis Indice (Men. Prol GP. Sirm. Mg.). S. Barlaami, heg. cryplensis cum

^lKal

(Zogr.). S. H.lanonis Iberi,

eremil^

(Iber.).

tNataletJ. Philolliei soc. (Flor). t Cenlom


(Mg.). t

t D^l a./(^^P^jy^'^:^^

6t e? soc. {Nan. Hier. Msq.). t MM Neophyti Duodecim militum, marl. mart [Mg.]. t

Agapn,

^^^^X^^^^^^J^Z^
Steialet
Theodon Sludaae

^^'l..}^?^^^^^

frmrm^its"^^^^^^^^^
parae Daconiss [Med. Sirm.). t

ThallelL. Chr.stophor, Euphemi^ et Deipar^ D.aconic^ (Sim.). iacobi, Tratr.s Domm. .u.cle SS. Dei.

(Ug-)^

OBSKRVANDA.
S, Abdia$.

S.

Romanm.

loco propomtur In recentioribus Fastia pnmo recorrit postridie ; in taUipouS Abdiaa qui Romanus, martyr, di; tano audit Auc^ms. estaRomano, diei pr^terit^, etiamsi versus im-

contenti, eisque rebua ad victum oecessariis

ambo tormenta

SS. Barlaam
et

iotajihal.

Vitara SS. Barlaam et Josapbati npratore mirabilibus refertam gr^ce stuporem

passi Piut "b

Maximiano

decennium paroisfiime utentes. Ubi postquam sacerdotio auctus est; quin et ad epiexeffisset, Non modo scopatum expetitus, sed frustra. oblatam sibi dignitatem recusavit sed,

enim
alio

hegumeno

?ebus ad

nam

fratribus constituto, in Palaestisacris, perrexit; tum, perlustratis locis


latuit

edidit Boissonade vocatur Joasaph, naff 1-165, Inplerisquecodd.


S. fiarfoam

\nAnecdottsGrxcts,Xoml\

speiunca quadam annos

decem

et

septem,

Prologus, de quo solo agft hodie

K%evocryi>tenlis,

S.

Bartaam^

N^toris Segumeni Kievocryptensis. Vitam ex Memohabes chfonico breviter perstrictam rosi inferius proponendis riis Slavicis,

- S. Harlaam, m

martyr.

Barlaamum. martyrem Wete,


in

rediit. ut donec ab angelo monitus, in patriam autem sosui extrema eolaretur. matn patris conferret. Antrum, rorique monasticum velum David Garedjieneis olim certaverat inquoS. cumque rursua ad curavit

Deo iniiiandum
episcopatum
dicto
cii,

valequffireretur, patriae aociisque


est,

.legU^^^^^^^^
:

SS,

tt toc.

fanans antistes apud monachos Pancharms, aocms Anthimw ses et totius Montis Atho. deest;

/^^p^ Typico Chilandanensj luensnota Acragantim {\tg^ Agnteai Vita S. Gregorii l erat unde liquet quanto in honore irfntini)

CPolim profectus

comitibus duobus

discipuhs. Inde
inachoretffi,

Olympum

veniens. S. Jonuni.

Chaandanen-

nomine clarum. oratorio.non procul a monasteno


sedit annos
repetiit,

m
O

quodam

quinque

rrnthimi,

S.

Agajmr

Synaxano in Sirmundiano Zenchnus. apud Sirletum barbare vocatur Pal^s^^^ ^olet Agapius, martyr m Tlgo referri cum SS. limotheo, ep. na ad 21 Maii una eodem quo i h GazretThecla; perinde ac i die in

Romamque biennmm mcoluit hc tandem sedem suam fixit Thessalonics; ""^^JT' restituU,
fecti filia

ympiaco^ quibus parac is Cl oliBi

solo

flipoccubuerit

fliTario
Iherus.

mon.

Rectius proponiiur hoc assequamur Med. Ucet nec sic omnem rLi et fens S. Agapius C^sareffi quum ven atem postndie aeu %\ nisi oblatus 20 Novembris, non pr.ceps ut 'Ndvlmbdsin inare datus [uent Onent., t- U, P^probavit Assemanus, Act. commemorat hoHUarionem, Iberum, Ts-V ^lbe exarcha ^^ ViUs die Bessarion, Iberi^ pair a sequentia accipe. Kachetia rorum, uude opulentibus pnsque P^rentibus fn t H larioni, nasceretur. Deo nroVnato a quibus antequam monastenum

ahisque miraculis patratis. ovembris, impeobd?rmivit in Domino die 13 Cujua 3;=^^ rante Basilio Macedone. f^^^/*"^ mox translatum, in corpus Thessaionica CPolim in ^de SS. apostolorum monasterio Sosthenis. Ignatio. patnara solemni ritu conditum fuit S. non die novembris. Cohtur tamen cha die 10 CPolira translatus est. 13 Quoobiit, neclOquo decimahs numerus Ld^l9 Novembris; modo
errore positus

crucis signo sanitati post tres annos,

non sit apud M^r*^^^^.''?; P^l'^ ,^, suramatimexBessanone. quiHilarioms HLcit eadem prolixe fuso stylo exaravit

Sta

in S catus fuerat; juvenis vero

Stus

est.

quodipsimet erexerant, atque


Ille vero,

ita

satl aquo illud et>am ao narrantur a Muravievio; sinura. cemur. Bosphoricum !^|";^l^^,^?f,?e Grtecorum idiomate (mirare
stiatur

utrinque,

vo toLc^^^^^^ mde secessit, Imaret in eremum Garedjiensem sed non communi vita utebantur, crusincolffi speluncis aut eremis. sohs deiebant sohtan in

quum Bohtudmem

"ud^tionem)
clenus traditum pag. 183).

vocari,
est,

non 5ienum, ut hased Sostenum (Decembr..

Memoriae
linrUtnm,
lieg.

Slavicae.
BasUium

Kievorryplen-

monastern Cry-nrimus omnium hegumenus Theodosio fundati, et ptensie, a SS. Antonio nobil.ss.sm. B.rlaam filius magnatis erat magna apud .^;a'";r; Joannis nomine, qui auctontate. Dum principem Kiovlffi, poUebat a sacro adhuciuvenisesset Basilius (sic enim cum ex frequenti commercio

fontevocahatur),
cupiditas

monachisCrj-ptensihns^tanta eum enm iucesit, ut vestem monachal^m


'^

'

eum nas t.atfrustra:tantamenim u.m. convex ut parent.s consensum Itnntiam exeruit filius. vero ad castitat^ demum obtinuerit, uxorem adduxerit. Itaque d movorum eliciendum gaudio Barlaam qu. e ra,te"ium redit multo
;

ab inst.tuto moiratus pater, utque var.eque plane averteret, diu

";

quamvis dm restiAntonio flagifavit. Hic erat Basiliua, tum u.oratos ti^sit, tum quia eum tamen. q^o^ ob timorem parentis, paucis alumnis suis, numero enixe roffabat, domum reduK.t afjunsit. Be comperta,

pe ectus fmt eximias virtutes fratribus solitudinem profccturo. Cre6b Antonio, in eoclesiam l.gncam Lente numero sociorum, novus hegumenus, .4crvptis superstruxit
'u^cto

mona.lerio

quod

idcirco

Crypteo*

xnagno duce Iz.Mlao dictum est. Anno 1062, a pra>po8Uu, c paulo Bonasterio S. Demetrii

s"m",

Octobris

Tomus XI.

ANNUS BCCLESUSTICUS
884
post
^
.

Jerosolymam primnm

et

^^ti-

XXI
btXXII
noteubris.

rebusque ^'^'^ ropolim profectus, '""""J" ^f magno sumptu <=^P^.7^'^VdrLriis ibidem prope Kioviam repeteret, 7'<>;e^o, m morbo oorreptus, ni urbem,

^^^^^T^es-

suam Creatori Montesancto dicto. animam novembris. Sacr ejus exuv, reddidit die 19
Kioviam, quemadmodum '*'"'^' '"^ "'^^ ^ <=" "'"^

commendaverat

>pse,

mulatsunt.

_. 49. 3, Rufcinius. Spccim.. pag. 07. i)

Mec.riu, Hi.i.

MeDOl. Ver*. Pater.co ct Cfr I) Men-ea c. Russ.Il, pag. 41. Eccl.

DIES
Ex
Ottromirano.

XX.

Ex varii$.

^X^l^^'^^^;^ f"^
S
[Assem. Pr^cli, patr. CPolilan.

jy[oK,A

SS.

Maximibt G..K.nn fAss^^cum f^^Brer^Jog. Eph. Men. Prol. Bor. Kal.


Hor. Kal. cumNeap. Hier. 0, Menoi. Prol. (Aem. cum Hier. Sirm. Nan.Med). pair. .f/"^' '^^cF

Nan

S. Analoln, U^JA ^^^^ Eustalhii, Thespesn Vind. Pg. Med. Sirm. Mg.). Josephi, u.arl. [Prol Kal. SS- ^M- Nerselis, ep., S Dasu, ep et ""V^^^^-JJ^^^^ji^f Prol. ^':.^'" Sazonu, Thech-e, Anna, el Analoh.VoJ. J^^Hv^afu emscoporum, Azol., Saveni, Isaaci ^^ "JP'''";,''?^^, s^g. Barlaam, raarl. {Ostrog.). d.scipuli, Joannis,

X^q

eius

T.\.orJiProl.Kal.cum ^^

ma^t^rc.

rX ^r^oS^S^^-^.
diaconus
,

J-

ft)

Abdi,
,

et

Tileodor.

Max.m., prophela. (Go^/. Msq.y t Au.ust. {Med. Mg.).

OBSERVANDA.
Grefforius.
S.

oscitanter

scripsit

unde capita de. CoislinianfB,signato n- 1595.


:

MaximinM

Menolog.o, nromnsit Versinskius in suo

toties

patr. CP.

exscr.ber^ su^ rr^itato 'qu ego latine Wc d.fterant ah e.s quae ex nersedeo, quod parum KaG?corSm coUegerat Assemanus, operae tamen pret.um fore V pag. 368

Cis
lend
t

br^^.^'?sr:^i^;;SreS.et Gennadn^
S^
Maxliani,
Procli, Anatolii

exltimo.siquisActaiUa ex pluteis
lucem; plura in egrTproferretin
.n

In hod,ernis _|-tis^remans.t
Julii.

olus Proclus. de

Ses'siavicasiUustrantia Inf- f ,,,. Basil.i. recenentur priEivit Menologium cui


tres turma.

namque

Par.s.ac.s cont.-

Hum cetbfaturU-'APis?frocli die nltimo Synaxanum ad 3


Auff^ti- Anatolii

S.r-

Si
CPoli
T,.;it

CdeeolUge

hb. IV, p- iiJ. Canffius, CPol. CbristiansE, prsentem diem essetranselioet

actamM e addit eorum solemnitalem qua ^de plura scr^ ad S. Mocium; dc

martyrum, P"f Pf/^^o. et jo primam componunt SS. Merses nuarum Azotus et Susamv.s. tert.am sephu? secundam Fast. c.rca }rnneset reUqui. Nec conven.un

U?ionis eofum ann./ersarium P^Be^^J?,^^^^^ habeant. Ubserva sineuli proprias dies seorsim eons.gnari est, S. Proclum ?u non i^dignum Neap., ub.jung.tur hoc d^e etiam in marmore
SS.

Maximxu

refert cumS Dasio.-S.Maximum,mart.,quem exseors.m

a( loc.

c^ Fiorentinus bibl. Laurentian quum .ncertus


primendum
idem
sit

et Sirm. yocatur nomina: Saverius in Bas. Med. et Azotus d.cuntur <^>^Trius- Hypatius vero Add.tur fgapiur'imo^Dapius et Boethazatus. Den.que .^ prcsbyter. fnluPr ilter Isa^cius, Annam et Ibeciam Actis Chaldaicis, priEter Tatuna Mama. nomlna.ur Bantha, Dinach, Mamlacha Nuna et Onas Mazochia, Aste, et A=e De quibus omnibus legendus

aseeta.

eensui
S.

s.m

an

ac

Maximus,

S. Grejoriui

Deroj)oWfo.

DecapolitiE , qu. erat SS. in cod. Bibl. Methodii CO8BVUS, exstat grsce

Pat""f ^p-i]^''^* Cyr.U et

' manus, Act. Orient., t. I, pag. 9.' ef jura sua ^^ veritati tota serio examinatur et res

restituuntur.

Gregorii

DIES
Ex
Ottromirano.

XXI.
.

I...
t

SS.

m.P.K., CU...0 ...AT.

TKES A..OS KATA (OmneS.) .BT X. TEMP.UM DOMIK.,

ElS. JuUanaelMsi.).
(Neap.). DeposiiioS. Macarii

Bx mrii.

OBSERVANDA.
Ingretstu S

5. Juliana.

etiam in cod. ZograTriennis iUata dicitur


iiuctio,

JuUania, die nuUibireferturS.

Deiparx in
lemTtitm.

nou

illatio.

Sancta Sanctorum

[ra aytcc

In codd. Nan. ^t r^. ay.cov).

^ - Hac

Hor

P^^^f^^X /e propter Mstislaviensiet Ostromirano; sane refer^url Wov. Mariffi Virginis. 1? Bas. Btum B. die 4 Decembns. et 21 Dec; in CoisUniano

DIES XXII.
Bx Oifromtrano.

variit.

Nan. Neap. Flor. Hor. Kal. Leop. cum Hxer. ^^''^^^nlHor cum Hier. GP. Pg- Vind. el Rum. Sis. Og.Pap. el Apphicx [Men. Prol. Par. SS mart. Marc. ^''^^J-'^^ ^7)

., , .; valpriani el Maxirai (Msl. Zogr. Tem. Men. T'^";^'' S.CeciUae, marl. el v.rg. el soc. ^^'^^"'^^"^'^^./sS. ap. Philemonis, Arch.pp.

ACAT.

Prol.

Mi7; M,.)'s. Procop.i,_mart. [Prol. Rum. mar?'(?^^ iTa^ --S.Vm. - ff sXnfnt ^*, Bulgar. Mg., Sirm.Med^ m.lilis Slephani {Rum. Sis' cumBas. ,. S.Michaelis, ^f^^f', Abbre,discipuhS.Euseb.i,Syn (^''O'; f^'' Med.).S Agabbas.seu Lf ^Ath.).] U, patr. (^p Kal.). [CalU.t.

Perejaslav.s [Prol. (Prol. Chil). M.chaeiis, princ.

^ ^.^^^^^.

GR^CO-SLAVICUS. GR^CO-SLAVIC U S.
Calhs lel^iel Anlhimi, marl. (Mg.]. t ^^f.^-^Jf^^ (Agan.). t Zachanae Agapii (Mg.). t Maximi Cap.clanu Sisinnii el
i

^
*

hegumeni Casuloro. t Nftodemi,

^aur^

"

,_ XXIH
NOTBUBRIS.

f^^^Z^ fMf^^^lx!^^^^^ man


9

OBSERVANDA.
$. Coctfta.

^qI
fend
t

In Menol. Bas.
Anrii
I

S. Cecilia refertur die


t

24; Cfr

dem acCallistum

II

S, PhiUitnon.
S. iiarctt

pag.'207

-^

naff.203; MazochiiKaFhilemon redit iterum


:

difseJuentTfn Men.
Menaeil excusis

uierque.
5, C^/t'tM.

nomen expressum editione quae VeUqua Menseorum Grscorum recentiore anni


Marci.
net".s
Callisti

Bas, et Sirmundi e< expresse additur

-In
ai^s

patnarcham. quem mter Montis Atho, sanctos recensuit auctor Patenci brevi encomioexornavit, ut ad diem ^^\^^^^ et laudaturibidemCalUstus. patriarcha CPolitautrmsque nus hujua nominis primus. Sane
II
,

est in

an

nomen inscriptum

nii.

prodiit anno 160S ; at in esse non reperitur ; nec negaver.m

eum-

est in Synaxario Graeco JNirepenes codemi. Severam de utroque censuram Chronologia Patriarcharum CPolitanorum, in Bollandianis. initio mensis Augusti prtEmissa a

Memoria
Uiehael, mt-

Slavicae.
quam horubi erat pernoctaturus, virginem, tradiderant cives, (non rendo draconi in escam traditur,) invocato aliler quam de S. Georgio
truncavit Dei nomine liberavit, serpentemque non multos post dies capite. Domum redux, miraculis maniraam tranquille exhalavit, et Corpus ejus Potocio Termemoratur.

/w.

imperator.9, Michaeltempore Michaelis r natu. Apuero tanta Potocii in Bulgaria


ixit

morum
sanctus

parent.bus innocentia enituit, ut a Juven.s vero, t.more appellari soleret.


est

Domini plenus, quod

init.um sap.ent.iE,
je-

eleemosynis et vitam degit castam, simul

studens, humilitate autem iuniis Deo placere hominum corda s.b. conciet mansuetudine vigesimum quintum agelians Dum annum
,

nobum

claruisse Basilms, transferri curavit patriarcha Bulgaria tunc regnante. Ita

Calo-Joanne in

dignitatem promotus, prseret ad primicerii prsbuit documenta bello clara fortitudinis Ex quo dum et Agarenos exorto.
interGriEcos
victor rediret
Cfr Prolog. ad
,

^t quidem Prologus. Colitur non uno die, vero 22 Noverabns; Serbia 22 Octobris, in Kussia

mansitigrnotus. at Grfficis prorsus

in loeo

quodam Ka.tha

d.cto.

h. d.

Michael dux
Tverensi.

Tverensium ducum libertatem Jarosla. III et Xephaliam firmavit Michael, suo 1304, mortuo fratre ni filius; qui anno
dignitatem adeptus

seu autoce-

rendum. Interim oonstanti


sive

et

ignominias, sive

irrisiones ferebat

impavido animo prm,

Andrea magni ducis chani, 1"^onsensu Tfrtarorum Verum non d u pacem siam dominabatur. a Georg.o Mosquens abuit Michael etenim apud Usbe perverso mulo 8U0 ethomine fals. cnm.n.s 1313, cum ohanum ab anno Ad castra coram sistere jussus est. inc^lpa^us, est, peccata sua profectus itaque Tar arorum omn.no ad morprirsacerdoti confessus et sentiebat, d.l.genter quam indubiam fore vera tanquam reus a naTatus Et re quidem Georg.. et quamvis falsas ^^ no xceptus fuit ' judicum suorum Kavkadii -^"^^

est,

-^^

nojugiter recitans ceps psalmos Davidicos spretis integras orationi indulgens ctesque qui fuga salutem Quoque amicorum monitis, de die mortis suffi petere suadebant. Demum,
,

certior factus,
cris

mysteriis

eam nova exhomologesi et confortatus, quo anirao

saex-

a sicariis comprespectavit. I)t iUa iUuxit, conculcatus, et tandem hensus fuit, pedibus etiam mortm imcrudeUter confossus. Cor

maniter extractum.

anno 1319,
deinceps
honorifice
ventffi.

setatis

suffi

Passus hsc est Michael quadragesimo septimo.

Lm
et

feria quarta.

Ejus

exuviffi,

Mosquam
S.

delatffi,

in

ecclesia

Tverensi
,

Michaehs

condit^e

sunt

nuUo negotio
hUominus
p,

dissipasset ac confutasset,

m-

Habetofficium

anno 1655 mpropnum. Vitametagoet

cTnd

fmponitur, dies

conjectus fu.t, cap te in vincula humeris ejus ;uaV; grave cdlare c.rcumfeviginti sex integros

nem ejus enarravit quem exscripserunt


tanda.

auctor quidam coaevus Chronica, inferms ci-

;*pig

i'6-t2*i

U, pagAiinal. Volltrcscnskiana!,t.

**'"

DIES XXIII.
Ottromira-

V
fet.
! MM.
mart

num.

Bm variit*

S:S.^*S: NrSpH^JipSf"s,>m S ^Bas^^d-S''-^)^^


1

...

-pl, ep. V.-

nLsiiProl.Men.Ustav.).
Archippi et Ph.lemon.s

nalaApphiffi (S.rm.). t S. Clemenlis PV ^ ^, ^^ ^^^^^^

ep. ISimi.)- 1 Ischirionis, /^f^wi Pers.de ^Med.). tProcopii, marl. in ^i^ni

W*.V

(S).

oBSEEVANDA.

m
Dus Xttll
NuTEMDBIS.

OBSERVANDA.
PerperamniaWyrvocaturAinphilochiusapt^^^
Agrigenticonfundi duos Gregorios. episcopos ratione, ac pr.mum nos nuUa temporum babita atque Gregorium ad secundi tempora retrabi, perperam tribui. Unde buic quae primi sunt

s.An.phiio-

hallucinatumesseVersinskiumpatet. Jamvero,
in Fastis.

S.Ore,or<,.

teoli^^e.-^
Bus

Gre^orium.

epWm

Ag^^^^^^

imo Gragomtmus m cod. ^o&rP*)i^f^ postnd.e. Teste SuncuTtur. reWmua etiam ad hunc d^^ Demetrio Versinski, i^Mnologio Cajeta
discernit trps Greo-orios Agrigentinos

Grefforius ille, de quo hodie esset, caduobus presbyteris falso accusatus adeo nigros reddidisse narratur,

cuma

ad 22 Junii secundum nus. u"^ qui celfbrltur tertium ad 19 Decembris ad 22 NovLbris, distinctionem a men te Verum tripartitam hanc esse, ipsius verba sa s Caietani prorsus alienam

lumniatores generationibus ita ut iu sequentibus quoque Miraculum istud, etiam in hymnis apparerent. ex grco fonte totisacris diei laudntum, atque insertum, iu Menologio Mosquensi dem verbis Prologo, siquidem ibi nullum evasit in
fere

%mlU^T<^^^- Nam

in

A^imadvers.ombus

Gregorii, pag. 176: S^'fo fn breviarium VitaeS. imperaiorihus christtanis,

mt^leclor ait sub ZeaoHos dt^s fuisse Ecclesi^

Agrigenim^
Agathone

e^isfopos- alter vixit sub Zterfuique Concilio CPolitanosecundoalter

Justmzanoprtmo,

itemaue Concilio CP.

^xltsu^ Constantino Pogonato annom mpa, interfuitque synodo Romano, ac pervenirepO'


terito
.

sacerdotio aocuSHtores non nigri redditi, sed fuisse omnes generatiooes a Gregorio destituli Sed legatur ipsemet Leontius , perhibeantur. Venet. C^^etabiographus, apud Morcel lum, Objit ,,,,^, Assemanus Kal., t V, pag. 372^ nu8 et Nov., anno 1263; coli- Nevemi,. Alexander Nevpnsis quo sepulturam accepit tur tamen die 23 hujus, Augusti, translaVladimiriffi; prsterea die 30 Petropolim anniversar.a. Plura hic lioniseins Innocenti. IV expendenda forent de legatione de Professione Pipei , qus

tuUadim^eratorem Justinianum Rhmotme. Siriumetc, it paulo inferius Menologium Gregorios. mduos etiam ^^-"^^^'l^- " ^^^f; Jxe commemorat. Primi Gregorxx rnemtmt reliqua; ^^'^^"^' ^ZNotembris. et l^o^^X;
:

ad Alexandrum, auctonbus indigems, huic temere tribuitur ab ejus aversione a fide catholica deauepriEtensa haec operos.or est et unione verum disquisitio scopus mihi propositus. NuUo Quam ut fert
;

CommemorattoS. bris hisce verbis : (t^ge GregentiO. nostri Gregorii Agrigentmi illo, ostenHunc vero Uregorium esse alinm ab pergit dies natalis. Equtdem dit diversus
.

Patrts

pr^terire epistolam tamen pacto possum tacitus Alexandrura. anno 1248 ab Innocentio IV ad Alexandrumad datam, ex qua certo coUigitur, cathoUcam accessisse, pluunionem fidemque veluti
objectiones

Gregortum quem Caietanus, crediderim Menologium die ^^, ewmrfem me, memorat et Agathone Qui sub imperatore Constanttno addit. in Menolog.o Basilu claruit. TaSdem
y
,

reque popularium meorum integram infemalleo retunduntur; quam ideo me relatam esse minime, ut puto, gravarius a
bitur lector.

Memoriae Slavicae.
Aicsander S.vefui>,

dtix

K lcxander, Jaroslai 11 fiUus, incerto. tfogma iVvictoriis clarus. lucem aspexit anno anno 1236: Kovgorodiam accepit regendam
gubernaret, cum finitimis natiofelicissime nibus, Lilhuauia, Livonia et Suecia ope victoriam pugnavit, imo et insignem Suecis reporSS. Borisi et Glebi, ut fertur, de ei Nevensis tavit ad Nevam fluvium ; unde subacta, ecclecognomen adhaesit. Plescovia cathedralem in Latinorum usus ibidem

populi amore et

tus.

qua CoUtur autem tum die 23 Novembris, V.monasterio tumulutus in Vladimiriensi B. M. Petropolim translafuit, tum 30 Augusti, qua
tus est anno 1724. Sequuntur
litterse pontificiffi

quem dum

dequibussupra. Innocentius, episcopus,etc. illustri Carissimo in Christo filio Atexandro, Aperuit Dominus regi Novogardix satutem.
sut oculos tu% mentis et tuis infudit sensibus venerabili fraluminis claritatem, quia, sicut apostoHcse tre nostro archiepiscopo Prusiw, tu qusesedis legato, accepimus intimante, directionis semtsisti et invenisti prudenter

siam

Batcuravit erigendam. Mortuo parente, ad profectus, utducalus tum, Tartarorum regem,

investituram acciperet, non modo creaturam, puta ignem, adorare renuit audacter, sed etiam

Batlum

prodigiis editis exterruisse

memoratur,

atque ideo, inermis Ucet et siue milite, bonorifice tamen ab eodem habitus et in Kussiam
dimissus
Andrese
et^se

compendio tam, per quam sub felici posses Verumtamen ad paradisi januam pervenire. cum claves ipsius januee beato Petro et sucRomanis pontificibus a Docessoribus ejus

mino

sint commissae, ita ut

Imperium

post obitum fratris sui

susceptum

tenuit

aunos

duodecim.

ingredi patiantur, nisi matrem nostrcV fidei recognoscat,


pontifici

mdlum per ipsam Romanam Ecclesiam


et

ipstus
ala-

subditorum utilitatibus serviens diligenter. Nec praetereunda qualisqualis observantia Alesandri erga Innocentium IV, ab anno 1243 ad annum 1254. summnm poutificem, a quo ad

Christi vicario prona mente ac

excri spiritu reverentiam siudeat debitam quod hibere tu, ne ab ipsius ingressujanuse, veram absit, contingeret te repelli, uniri per
;

persevetandum in fide catholica, quam pater amplexus erat, monitus fuit et per legatum
visitatus.

Obedienliamianquam

membrum capiti eidem


,

Tandemdum

etTartaria tertio rediret,

morbo correptus Gorodecii decubuit, et monastico habitu cum nomine Alexii suscepto, sunovembris, anno 1263, premum diem obiit

tn ipsius Ecclesise devotissime postulasti ciobedieniiee signum affectans in Pleskowe cathevitate tua laiinorum ecctesiam erigere

gui dratem- Super quo Salvatori omnium, nos redeneminem vutt perire, imo venditus
mit, vivificavit occisus, et muitis lacessitus posstcinjuriis honoravit, gratiarum, quas actiones, ac te tanmus, uberes referimics quam specialem Ecclesias filium caritatis brachiis amplectentes, tanto de tua couversione
ampliori animi alacritate perfundimur, quanto
in

ffitatis

quinquagesimo. Propter miracula, quae tum In vita, tum post obitum patrasse habitu^ est, tantam apud suos promeruit venerationem ut ad honorem ejus dicatum fuerit templum et monasterium Petropoli ad latus Nevse, et ordo equestris ejus nomine donasuffl

fere

QR^CO-SLAVlCUS.

m remotioribus partibus constitutus suavitatem ipsius Ecclesia persensisti, et plures possunt tuo exemplo laudabili ad eamdem devotionem adduci. Conforta te ergo, fili benedUcte, prwteritorum oblitus ad meliora aciem
tuae considerationis extendens, ut in Ecclesiee prsefatse devotione firmus et stabilis perseverans, in ea flores suavitatis producas, ex quibus tibi postmodum fructus proveniet, qui

non divelHL Cseterwn cttm prxfatus archiepiscopus

tuam cupiat pers&naliter visUare personam, sereniiatem regiam rogamus, monemv^ et hortamus aitente, guatinus ipsum
tanquam
nobile memhrum Ecctesim honeste recipias, et benigne pertractes, ac in his, qux tibi pro tua et subditorum tuorum salule suggesserit, ipsi reverenter intendere
tas.

Nos autem facuUatem

tibi

non omttconcedimus

non perit; nec credas, quod obedientia hujusmodi tjbi quidquam ingerat gravitatis, cum per eam ab homine nil aliud requiramue, nisi ut

Deum
quod

diligat, et sic in justificatione procedat, exuto eorpore mortis hujus mereatur justo-

faciendi de consilio ipsius archiepiscopi con' sirui ecclesiam supradictam.DatumLugduni, XVII kal. OctobriSt anno sexto. llactenus Summus Pontifex InnoceDtius IV , citatus apud

rum coD3ortio ag^grari, ubi fulget lusc quam non capit locus, sapit cibus quem non minuit edacitas , et hmret amplexus quem satietas
Cf.
1)

Theinrum Velera. monun^enta Potonix et Litkumiee, tom. I, n xcn, pag-. 46, ex apographo Reg*. orig". quod exstat in biblioth. reg.
,

Parisiensi, n 4039, ep. 137, fol 12.


5)

Chron. Sophicnsc,

t.

I,

psg.

Kulcinius, pag 280.

6) K.arBmin,

d.,Dia. h.g., pag 10. 274 2} Prol. ad 23 Nov. 3) Jknol. ad 30 Aug. i\ Verl ad h. loc. cil. HisU imp. Kuss. 7) Theiner, Vetera mouum. Polon. et Lilh.,

Meirovhann,
t^i.

ForonejiV.

omnes, hunc Metrophanem. aetate, pi.iiiium episcopum Veronozensem,nostra russoet -veluti sub oculis nostris Sanctorum anno 1832. Quarum Albo fuisse adscriptum,
CoTistat

inter

1703 quo obiit, cum antea magnum schema cum nomine Macarii suscepisset. Vitam

annum

propter paucissima de eo dixisse sufficiat, caeteMetrophanes ris amandatis. Igritur natus est

fuse conscriptam, et miracula vera an falsa, quae Metrophanes post obitum patrasse a vulgo creditur, publici juris fecit synodus Fetropoli-

tana, anno 1838.

anno 1623

sedem Verouezensem primus omnium occupavit anno 1682, eamque rexit ad


;

ConsuIaturMenologium Versinskianum ad huuc diem et Dict hag. pag.


169etseq. ed. 1862.

DIES
OtmmiTanum-

XXIV.
**

Y
If

Bx

variit.

Sis. Og. Pp. cum Bas Nan S Gresorii.ep. Acragantini ^Msi. Par. Zogr. Tern. Rum. CalhariniB megalomarl (Chil Sirl. Mg). S. Hier GP. Flor.Msq. Vind. Golh. Sirm. Med. Men. Prol. Hor. Kal. Hor. Kal. cum Coisl.). S. Mercuru, mart. (Chil. Men Oq Pp. Prol Smolenscensis, mart (Men. Vers.) virg (Prol.). S. Mercurii

A C AT

eumBas

CoisL). S. Mastrid., SS. Chrysogoni et Anaslasiffi (Serb.

cum Neap.

Sirm.). S. Augustec, .mperalncis et matl.


Tibnrtii (B^.)

MM. Csciliie, Valcriani et ^^fsisinnii, ep. Cyzici et mart. (Bas. Med.) t C^non^ (MgJ t HerRomaoi el Petri Ales. (Mg. Sirm.). t m\c\^(Mg.). i t MM. Clen enf.8 Chnslophor. (Mg. Sirm.) t EmLnis, ep. Asngenlini (Mg. Sirm.). t MM. Ph.lemon.s et et prope Chelonem (teslud.nom) (Mg. mart (Mg Med.. t MM. Procopii Christophori

Zf

cTMed)el Macarii (Md.). tra (MgS^.). t Theodori,

Corin.hi (Mg. Si,-m.).i Gregor.. .n (.hrysopet Alexandri. mr. Mara, Ir.gl.a. (Agan). mr. Antioch.a (Mg.). t Knli (Agan.). t

OBSERVANDAS.

Becolntur quae de S. Gregorio dicta suut ad diem prfficcdeutem. In Parismo dicitur GligoAgrigelinm. nuncupatur Gragonttinus^ s Lrnrim. Hus ; in Zogv. De Mercurio Smoleuscensi prseclare disseruit vir litterarum et arcl. BuslHJev in Lineamentis tium Russicarum;(\ntii tamen si cum Legenda etlidit, Mercurii Romani Latina, quam Sunus affulsiscoUata fuitiseut, aliquid lucis inde sane Latina et set. Adeo enim utraque Legenda, conveniunt, ut hasc es pnore Slavica, secum Singularis lectio est ss.c/.ry- desumpta esse videatursc XVI bibL Vmdobonensis nusttAnasta- Prologi Serbici,
Gron,

prsefert

enim

SS. Chrysog-onura et Anastasiam,

de quibus casteri aguut die xxii Augusta, dicta ^ ^^^^^ excepto Kalend. Neapolitano. simul uxor Maximiani, imperatoris, passa est vulgo ss. ciemc^ S Catharina. SS.Clemens et Petrus cum MeniEis ma- a Pen-u*. referri solent die sequenti, ut et in transgnis Grfficorum mss. In excusis vero huc eam ob rationem, ut festum S. Catha fati sunt xxv posita est, rinae quas eorum loco ad diem cumsolemnitatepo.-sitcelebran amonamaiori tunc Sinaitis, SS. Deipar solemnitatibus

Decembns,

chis

jam omnino

absolutis.

*ia.

Memoriae
Martyris
les.

Slavicae.
vocem ex
tur,

Uercurius
Smolentcenti$

marlyr.

cursum consummavit Mercurius, genere Romanus, professione miHic in Lithuaniam emigraverat cum pareniustar

imagine profectam, qoajubebaab ut arreptis armis singulare certamen


illa

hoste propositum
fretue,

susciperet

diviuo auxiiio

tibus suis, degebatque Smolensci,

quum accidit,

utTartarorum dux Batty, orientaUbus Russi partibus devastatis, Sirolenscum quoque anno 1239 magnis copiis instructus oppugnaret terroremque
incolis

praemium exObtemperavit Mercurius, victoque spectaret.

dignumque

decertationis

adversario, viro ingentis

magnitudinis, impe-

tum

in castra

iuimica

fecit, et

magnam

cladem

incuteret.

Quam

calamita-

Tartaris intulit.
viribus lassatus,

Dum autem urbem

repeteret

beatam Matum Virginem ardenler deprecabatur Mercuriam longas orationes coram ejus imagine funut a civitate averteret Deus.
rius,

perviocaperet,

somnumqne paulisper in loco a Tartaro quodam capite trunca-

dens.

Nec

frustra.

Audivit enim

quadam

die

Virtus fuit alque ea ratione coronam a Beata est consequutus. Mortuus gine sibi promissam

caput

A^NUS ECCLESIASTICUS

M8
Diis NOTEUBAIS.

XXV

pnBieDsis Paris.ensis, ..mitsuum.ut olimS. Dionysius


.

Julii; et habet offlcium Alibi colitur die 10 Fabulosi aliquid immixtum

rnrBTestassetradnuretattulisae V bonor ifi in ecclesia B. M. etmm "^ = ^ "f J^ ^^^ eum fideles, appensis "^^ J/J^^^^^ ^""dam deinceps us. f"^^ veluti palladio

llSTZ.iioni
^^^

animadverft Papeezamine indigeret. ^,,bi,, q^ ^,pagr. lubet, Acta SS., Octob Conferantur, si ^^^^^^.. ^^^^^^ ,p, s^ ^^ ^.^^ ^^
recte

ideo serio

q.que diu

-;^^^"^P',f/fS
adlOJulu.

p rbibentur.

latine data.

uii.

ti)

Jaroscvic,

DIES XXV.
--k

Ex

Ottromi-

P.SSIO

S.

Clis, ma^tvuis Rom^ (Mst


I,

rano.

Evh. Cap. Vat

Hor. Kal.

T, A^ Te^y^^^ Sis. Zoar. Prol. Men. Og. Rum^ Asp T.5*-M Par p g.^ Msq. Flor. Med). cumBas.CP. ^'^'^^f- ^.,^1. Bor. tal. cum Bas. Neap. Op.

,,

Bx

variiS'

Gyth.). t^^^i^^f^"^ uxorisMaxenlii, imperalons (Ug. Cyth.),

Marlyrum sexcentorum

el

sepiuagmta {Mg,

OBSERVANDA.
Maffnam in Pastis varietatem observarunt martyro23 ^letaCNovembris, sancto Clemente, papaet De loffi iam pridem. Januarii, quo mtrtvre attigi nonnuUa ad 30 translationis ejus ur oUm memoria est martyrn aunicorporis, dum prffisens dies est Chersonae, quo a versarius. Passus autem
regnare ad dies

S. Clemen$t

papa.

S
rfbu

antistitis

Sba

mensis die 27, anno post In lapide vero, quod haCh tum natum 916. adservatur. insculpta ctenus in dicta ecclesia inscriptio.slavonicis characte. cernitur sequens
Achridani, Julii

iUatum

fuisse iu

monumentum mona-

ohiit

quapropter magrna Trajano fuerat relegatus; R^ssos ex quo pr^^ veneratione gaudet apud a SS. Cynllo et eertim sanct ejus rehquiae fuerunt. Exbtat lioMelhodio ibidem inventse

huic diei adscnbafaciU negocio conciUantur.si vero memona depositur memoria obitus, ilU Grasczs recohlur sepuUuri.

anno 916, die 27 mensisJuht mter se Clemens Achridanus quae duo


exarata
:

loco positum, diedum saceUum in eodem ipso fuisse creditur, ancora unde in mare projectus plu-

et.^^iracula ad coUum aUigata. Ejus gesta e quibus impnmis res iUustrarunt auctores , citandus est S. Epbrem. Cberson^ ^^'T^T.i affundet Nec parum lucis affudit, et adhuc antvJoan. Bapt. de Rossi, in sacns Eques clar
si

A roniTsTu Clementis hnr die memoria S. Catharin^ Romani. et Mercurii festtvu vero Pont^ficis diem Vr^<^f^ntem^ Htc las ranslata est in pr^posterus invaluit non ante tamen ordo {^ulumZu quo in Eeelesia Gr^ca stau;

s.Catkar.n..

\Zm}uit^t^ ^ie

IZeo

25 Novemhris S, Catfmrinse, 'or^ter inventionem corporis contigeraU etiam r^emopaej^^ die

reM^^

S Clemem.

ap.4cAr.(U.

S^

quis unquam, pereruQuitatibus explanandis, repenre cui utinam daretur venerandas ditus: quarum inquirendarum proexuvias S. CyrUH, iA. rorro ciam accepit a summo pontitice Fio CyriUi corpus sepuUum neminem fugit, S. basiUca Clementis, fuisse in antiquissima illa testatur S. HieronyQuam sua atate exstitisse memoriam mus inhaec verba et nominis e)us exsiructa ecclesta custodit. usQue hodieRomse papjB Romano, adsociaS. Clemeuti. martyri et archiepiscopus Achnxur^^^ tur hodie aUus Clemens. ^^ ^^^^^^^ .^ ^.^^^j^ MoschopoUtano. continen Quo propria Ecclesiae Bulgara officia verbis MenaUbi. Anuuntiatur autem his dixi Novembris 25, jneniona sanctt patrts no:

atque martyrii 24 Novemhris consummatt, festum in unum conflaretur Uautrumque ^ervatur anUquu^ In Russorum Ecclesxa proinde memoria S. Cathartnas ritus- ac Novemhris; Clementzsverod^e

celThratur uti P^ 25 non tamen Mercurn, qm, proxime j^r^ er^ cos, translatus est ad diem Adnotationum tam. Hactenus auctor anonymus
:

jT^

in

his ver^is^once lectio Kalendarii NeapoUtani, pta: Passio S. Petrx P^P^ ^^ .-^"tcu; promiscue Quod oUm de episcopis cujusvissed s esse no inscnptum die
.

Kalendarium Ostromiranum.

S. Pe(rui,ep.

-f""^^^^^

AlejanAri*.

usurpatum

est.

pelrM, rii

Hoc

men
rii;

sis

Petri. regis Bulgar ae, in q^.od^^^.Pl^^^^^^^^ ad 30 Janua ms. saecuU duodecimi. sigmficavi a me

striClementis.archiepiscopi Achridam, pag. legitur Mensis Juht 13 Et inferius. pag. 41. sanctipatris 27 memorxam celehramus die archiepiscopi Bulgartee. Clementis,
:

addidi insuper in

nuUo

^a

endario

fuisse repertum.

Sed nec recensitus

est in cte_

nostri

Idem itaqueestac

S. Clemens epiacopis VeUquem fusius tractavi ad ^? JuUi censis. de quo Grfficis ad dies 28 prsBte^ea occurrere in Fastis Andreas MuraJuUi et 22 Novembris asseverat

logo sanctorum Bulgari, q^^^/^^^^^^.^nsiBudensi mus auctor Historiae Bulgan^ typis aute^^ excus^. anno 1844, p. 97 E duobu^ bus qu prffiplacet 'it Qe regibus hujus nominis

semo fit in

viev.

ultiVitamque sancti Clementis ad hanc schisdiem proUxe texit, ab auctore certe mara corruptam, matico aut conciunatam aut senus Ir Quam grsece et latine pubUci juns fecerat

ejus coffiv^ Vita S. Joannis Rylensis ab anno 916 ad annum quique Bulgariam rexit viri 967^ Ut pr^placeat. suadent duo i^signis devo erga sedem aposto icam pietas et testata
:

tio.

ut clarius patebit ex eis tradentur modo.

quffi

m Memonis

Miklosich.

Ex hac porro discimus, corpus sancti

Memoriae
Pefnu, rex
BxUgariM.
-

Slavicae.
creavit Michaelem, quem monachum SusurbuU, ex aUera, quse soror fuit Georgii BenjaJoannes et Michael, aUis nati Petrus. artem Bajanus, qui adeo didicisse
attondit,

jYlimperium

yrortuoSimeone, rege Bulganse, anno 916, suscepit Petrus, filius ejus ex

inierat secunda uxore. Bis nempe nuptias quidem conjuge proSimeon, ac cum priore

minus seu

magicam

GR.=ECO-SLAVICUS.

289
DiEsXXVl
NOTUBKU.

magicam ferebatur, ut ex homine lupum et quamcunque aliam vellet feram faceret. Testatur porro CaloJoannea, Bulg-arorum rex, in

parffi

Pegana seu ad Fontem.Eo regnante.Bogomilorum lues perBulg-ariam grassari coepit, ut testatur Cosmas, presbyter, qui impias eorum
doctrinas profligavit in ecriptis auis, saeculo Blavonice exaratis ; simul autem floruit eximiae
sanctitatis
vir,

epistolaadlnnocentium 111. papam, data anno 1202, Petrum coronam imperii et patriarchalem benedictionem a sanctissima Dei Romana Ecclesia

Joannes

Rylensis,

eremita.

etab apostolica sede ac principe aposto-

lorum Petro accepisse. Idem in diplomate de dato obsequio Romanae Ecclesise exhibendo, scribit Quum placuit D. N. Jesu anno 1204.
:

Quem cum videndi desiderio teneretur, nec voti compos fieri posset, litteras ad eum dedit
pietatis plenas, adjecta

Christo,

medominum

et

imperatorem

totius

Bulgarix et Blacise facere, inquisivi antiquorum nostrorum scripturas et libros, et beatse imperatorum nostrorum prsedememoriiB
cessorumteges,

ineorum memorix iHiimperaiores Bulgarorum etBlaet Samuel, nosiri coronam imperii eorum et papr^decessores, triarchalem benedictionem acceperunt asan-

diligenier perscrutantes, invenimus scripturis, quod beatae


et

non parva copia auri quod tamen vir Dei renuit accipere. Fratrem suum Joannem, quod cum nonnuUisproceribus conjurationem inivisset, deprehensum flagrisque emendatum, incarcere inclusit; unde iUe a Grfficis Byzantium clam abductus est. Quin et alterum fratrem, Michaelem monachum, imperio inhiantem atque in arce

quadam

rebel-

corum, Simeon, Petrus

lantem, domare debuit. Mortua uxore Maria. a qua filios habuit tres, Borisum, Komanum et Simeonem, foedus renovavit cum Nicephopo

ctissima Dei Rotnana Ecclesia

et

ab apostoli-

Phoca, anno 936, filiis suis Boriso et Romano obsidibus datis. Mox tamen Nicephorus, quum

casede.principe apostolorum Petro. Ex quiPetri bus mauifesta fit Petri regis erga sedem conantur elevare apostoli devotio, quam frustra
auciores quidam pseudo-orthodoxi.
Hic,^ isto

Ungarorum

incursiones cohibere vellet,

quum-

que Petro prsecepisset, ut certamen cum eis Rusiniret, repulsam ab eo passus, anno 967 excitavit ; quibus Bulgariam invasos in illum
dentibus,

cum Romano Lecapeno

foedere

anno 927, tiliam

Christophori augusti, Mariam, uxorem duxit,

Stephano, die octobris octava ejusdem anni, S. benedicente in ecclesia Deipatriarcha,nuptias


drcnus
cop. 8.

jamque Dorostolum oppug*nantibus, sonticum morincidit, et paucis diebus posthumanis exbum


fug*am ipse Petrua arripiens, in
cessit,

anno 967 vel 969.


'"*'
''*''
"

11,

pag.

499

el

seq

cd Vcnel.

4)

Assemain Kal

t.

III,

pab-

S, Pttttts

Ko-

risensis. eretnila.

Eremiticam vitam illustrarunt in Ecclesia Joannicius Serbica duntaxat duo anachoretae,


saeculi Divicensis, et qui eum plus dimidiati De intervallo antecessit, Petrum Korisensis. qui S. Joanpriore dictum est ad diem 4 hujus,

namcursumulto celerius consumraato. Obiit ad.montem Domini ascendit, que, aut potius annis adhucjuveuis, meritisque magis quam exuvlae primo quidem in sdionustus. Cujus construendam repositffi, quam in moute

prodeat hoc nicio Magno sacer est ; posterior tacetur in Catanon suo ; uterque
die.

etiam

logo sanctorum Serbiae, quem Petrustemvulgavit Pejacevi^c. Jamvero floruit cognomento Dusani seu pore Stephani, regis,
initio operis sui

cula S. Micuraverat ipse, mox vero in ecclesiam inde transchaelis archangeli Tchernorecensem adservantur una latae sunt ibique hodiedum

cum volumine quodam, quod secum


sanctus; at

ubique

a Serbis uti circumtulisse fertur vivus. Colitur

Fortls, qui

1336 ad
Petrus,

sceptrum Serbiae tenuit, ab anno annum 135G. Solitariam vitam iniit


aetate floreret
:

dum adhuc

abdidit au-

quonam die, incertum mihi, quum synaxarionomenejuslegerim unquam. innullo ad prssenin omnino prstermitteretur,
Hinc,

tem

summis montibus, qui Prisreniam iUa, unurbem,unam e prfficipuis in regione


Bese in

circumcingunt, ibique jejuniis non degit orationi unice vacans solitarius Joannicius, sed tamen tanto tempore quanto

dequaque

et

jeiune retuli, penodico. cum Alexandri Hilferdingii, in opere

cognominem, tem diem, ob alium sanctum sibi Quae autem de eo hic erat commemorandus. Serbu ea suppeditavit mihi Iter

mox

citando, vulgatum.

Cfr

Kuk3ia Bescda, pro

an. i8tS8,

l-

IH, Pg

^-

DIES XXVI.
Oifromtra-

V
,

_CAT.

num,

Novg. S Alypii Sly\mMst. Zogr Rum.

Ex roriw.

Ilier.

lanocen.i., Pp. Jen. Kal.). Georgu K.ov, (Prol^l^Dedicatio ecclesi* S. ^pXrAlexandrini (ChU.). ^ ,. Cather.na;, raart. 0^'f^^'^ ^^,,^ girm. Mg. Med.). t Slyl.an. ep. hkutskiani (Kal.). S. Mg.Med\ Acacn S^rm. gS. Onen.).tEnS.te, ap. Corinll.. (Neap. Luc.an. (J^'^ Nicon.s, poen.ten ,s (M^-).^ (Mg. Sirm.Med.]. t

GP.Pg.Vind.Flor.Goth^Msa.S^^n.M9M^^^^^^^^

.-/1 D Mm Kal Hor Prol cum Bas.Nan. fi^-O^Jf g j^^bi cremitxfPro^ Kal.cumMg.].

f
.

Cypresseto iSirm.). caenia ecclesiiB S. (Jeorgii in

OBSEKVAND.K.
Alcypius in Tn Mit Alumpius ; in Eum. L,p.CTfine elogii Sir.mundiam d.c.Zo?r. v^ tufvixis|annos cen u e
;

" ^'-'-

.
s. G,r5,.-

....

^t'

&fl'''" ft^'^Jocratioecclesi!e S. Georgtt. ejusi)uo PrologiSlavici

&"d\TS

nn. 247 et 248 signati, Anral.^ qn^dam qniB non inveniuntur ,n suTer Nevostrujev. Porro celebrata hn/ut testHtur Uilanone me1^1 dedicatioj.nuo 1037, ab naut/jaroslao, qui in bapt.smate ropoma,'rt Exstat de bae soiem^ acceperat nomen Georgu.

dpm

exhibent

in-

bibl

ANNUS ECCLESIASTICUS
oon
Dtes

otohat
"
i.

CPoU

iQ looo Cypresseto

KXVn

bt anno 16U3edito, ^'"""^^'V-i

lu hunc

i^lemoriae Slavicae.
/nnownfiiu,

quasi sanctis viros, quibns Tnter tot celebres ^loriatur, hic est iKcciesiB I?ecle^l Gr=BCO.Eussiaca exceperis,

voroneiensem
initio,

episcopus ordinatus Petropolim venit, ibique Chinensi mission. dest.natas. est anno 1721, et ten.po"S suam .n (Habebant enim jam tunc

anno rnCr c?ntSus. Obiit enimanno s^cull

-.731

^0^!

prmsentis

sc.l.cet

r
efd

SOrcultu
tus est.

ecclesia,tico

ab indigenis honoran
eo.

Ulesti imperio, ut aiunt, ""^"'"^^ "'^'j constanter impeCnm autem a Chinensibus missionls sedem perve. diretur, quominus ad
niret, (non

Quapropter de

quemadmodum
,

""d"; enlm episcopu, sed

ne omnmo ta paucissima dixisse sufficiat, >&'tr. "b. Ls prstereatur. Innocentius Russia mer.d.onall Kulciciorum famiUa in
-

Veronoz.enB>bu Metro?haneac Tychone

ideo ,andrita venire debebat,) metropolit Tobolscensis redux Innnocentius,

S
J^^^

simulque Eccles.a> Nervlcarius creatus est, prtrfn.t usque ad c-inskianiE et Irkntskianse

studiis K.ov. peract.., oriundus, theologicis


arDicl. hag., paglil*.

mortem.

DIES XXVII.
Kc
0$tromi'

ranu.
lix varii.

^S i^cob\, Periai(Msl.Ass.Par.ZogrRum.Jiiri.r^^^ Med. Neap. Hier. GP.For. ^^' J.cum p"<^^f J 1'allacl.. (Og.Men. Pp. ^"'cum Mg.). S.

P.s.0

8S.

MM. CosM.

. D...Kt *-- ^^^;^ ^^rSXfio " ^Ckil.


^feo.). S.

bL

tProl Kal.

S.Ja.f f^Xu^lls Vsevolodi (Prol. Kal.).

~,f,

Og. Pp. Romani. ihaum. ^/,acuU e^ icone B. M.

obseevanda.
Comas
cod. OstroNotatu diffna est hodierna lectio glasolus sit cum Assemamano mirani,eoquod SS^Cosmas et go itici, in quo commemorantnr recentiores Fasti reDaraianus. Arabes quos Latim ferresolent 17 Octobris,
;

subArcadioet Eonorio

n^m ATcadms

ob

S!i. t

fiainianuf.

^^\^^flJ^d;^^"^"^ Aj?l^e^ ptembris. lu utroque codice Ustro mi&passionis ; ad hfiec,


etprajfiffitur

vero martyrium contianno Christi 408 ; Jacobi tn anno 422, aub Theoclosio janiore. Restituenregie Persarum, aum quoque nomen Vararanie Isdegerdes, ut apcuius loco perperam citatur Assemanum, t. 1. naret ex Aclis Syriacis apud
*

m
;

237._RecolequdeS.Paramouedictasunt
proprins.

multorum; quod miVano additur t aliorum Anthimo et sociis eorum Leontio, uidem de quam:

liutropio l

S, Jncobut^

Perta.

sit m cod. numerus vis non adcurate expressus possetquiseum referre ad septem. sociorum. et quorum mentio decim illos martyres monachos, lUud pro SS- Barlaami et Josaphali. fit in Vitu hodiernos Anar^yros nequacerto tenendum, m eodem cod. qiiam diversos esse ab iis qui todd. Kalendis Novembrls. Ostr. prodeunt S-JacobiPers3S;^imMstisl! et Rum Passio

intelliffendum esse eTistimo

ad diem 29 qui est ejus Decapolita, non 8U0 die refertnr Gregcnus Zem Ordini S. BasiUi Magm accenset MeHac die occurrit nologium Italo-Graecum. Grfficis, teste GreloriusSinaita iu Kalendanis

untinon. Simililer b P.r


^-

G--.^^^

Oerapot.a.
^,.

Mozaisceno, archim. Saba, nunc episcopo Mosquensis, p. codd. bibli. synodalis Indice
91

,,^,,^,,

^.alenDe eo actum est die viii Augustioum patenco MondariisSlavicis, et vi Aprilis cum Recte Pinuphrium a Palladioaistintis

\lho. xitAssemanus

j^^

p,,

et liter occurrunt in Prologo et

Menol. Basilii. Plura Menologio Mosquensi emendatioue indigent, ut quando notabiU QUffi Jacobus anachronismo dicilur passus fuiBse

marmor NeapoL

recurnt sermo in /^., alius est ac ille de quo ssepius celebrant Orffici ^ Limonario et cujus festum
Januarii.

nam

reapse hic Palladius non

^,,,r,-,ef

M-

Memoi-iae Slavicae.
S.Jarohut.ep.

RQtiovtemii.

nno 1386 episcopus Bostoviffi renunciatus ^. Jt Jacobus ; quod nomen aUeri ante eum Rottoviens'prsuli fuerat. Jacobus itaque H.

plures
cupidos.

socios

ad

eum

tra.it,

'jo^sortii

ejus

Qaare opportunum ceUarum nume-

rum

Ucet

ir

ntSte,-

quffi

decet

pontificem.

quod posuit Jacobus. futun monasteru ffidemque excitavit, adhuc exstat, fundamenta,
a Conceptioni S. Annffi sacram. Et quamvis pcBnitentia duct.s et prffisnUs Rostoviensibus, desirantibns. enixe rogaretur prffisentiam

difeminere v^efetur anud populum tamen nempeVpravatis moribus a7a ue St Tuasi Statem suam commaculasset. Quare. nt

olim

Basilium prffisulem

suum

Riazanenses,

itaJacobumRoslovienses sede pulerunt, quornmdm pessimorum hominum invidia. ut


et solet fieri. abducti etobcfficati. Igitur sede

utad gregem suum reduet. nunquam tamen precibus eorum acquiescere voluit Jacobus.
cffiterum senio 3^..^^^^^"
=

urbe rcUcta, ad lacum Nero, urbi proximum,


aecessU.
et. diviuffi

providentiffi

confisus.

se-

eremo. ubi et obnt anno 1392 die 27 novembris, fratrum corona circumfusus. Corpus ejus asservatur in dicta ecclesia Conceptionis.

f ^/^;^;^"
Manam
R.acs.. R

dem ibidem

fixU,

Deo

et propri saluti secu-

vacaiuruB. rius vacaturus.

Interea viilutum ejus fama xnierea Tisiubuua ejuD lauia


..

qua sciUcet ginem. etu^-*..


^...
t
.

S.

Anna

concepit

Vir-

507-510. 3) Ditt. htg.. pB. Cfr 1) Prol. cl Meoo. 2i HUl. Eeel. Rum.,1. H. p. pig. 97 ct 10.

tmi

t\ m.:i .* tl* I?m>1 Itt- i) Pbilaret., Hist. Eecl

t.

U,

Anno

GR^CO-SLAVICUS.
,

291

rf.

Anno 1170

fervente

bello

inter
et

r:r;/' Bojubskium/S^^^
Sovgorodenu.

^
,.

Andream rempubU.

humiliime

Deum

est deprecatus.

Tum nuUo

Novgorodensem, oppugnavit NovgoroAndrPSRfiliafl. .: ;;. R^.r^T^n diam magnis copiis Romanus, Andrese filius.
vallo cirPericulo perterriti cives, licet urbem propriis viribus et virtute pacumduxissent,

negotio loco movit imaginem, et super muri propugnacula, veluti invec um urbis pallaIraditur dium, dlum. solemni pompa coUocavit. Traditur cum imago Virginis praeterea contigisse, ut
telo hostili fuisset- tacta,

"^'f^y*"

sese

urbem versus

rum

confidebant.

Quam

ob causam ad Domi-

num Nostrum ejusque Matrem benedictam decernenauxilii gratia confugere statuerunt, triduo preces publice solverentur. ut tes,

dorsum oppoconverterit, oppugnatoribus imaginis conversionem iuduQuam nens. bium futurSB victoriae signum augurantes incolae,

Dum itaque tertia


drali funderet,

archiepiscopus, orationes
clero

nocte Joannes qui et Klias, in ecclesia cathe-

animos resumunt, factoque in hostes impetu, insignem de eisdem victoriam reportant. In cujus rei memoriara statuerunt, ut in

populoque adstante,
fuerit,

fer-

honorem B. Virginis

dies 27

Novembris quot-

audita tur acoidisse, ut vox coUocaretur. V. super muros civitalis B promi jubet JoanIgitur summo mane iconem cum nulla vi deloco Des archiprfiBSul ; verum venit ipsemet antistes suo posset dimoveri,

imago

annis festivus ageretur, templumque dicaretur sub titulo Miraculi B. M. V. Novgorodensis.

Porro exhibet

illa

imago Deiparam,
expansis
,

manibus

ad

instar

orantium
iu

et

puerum Jesum
.. 111,

medio

sinu matris

recte

in ecclesiam, et
Cfr 1> Ann..e,, pag. 6t.
.. I,

coram imagine procumbens

stantem et dextera sua benedicentem.


p. 72.3)Pro.o6.
...

Hist. EcO. Rus.., p.g. 9-10. 2) acriu.,

h. A. *)

G.on. B. M..

..

...,

.eC.

1,

DIES XXVIII.
ffc

Oitromi-

rano.

Bit varii.

"rs;:;'".;"
Im^or^^,^^^^^^

cla Uus ua Agan. Mg. Med. Halg.)-^^^ MM. "asHu Prol cumHier. Vind. Par. Nan. Sirm, mullorum qui cum S. Siephano aliorum c;.!^.nh.ni fire-orii el alius Greeorii. Joannis et fi SS. Martyrum SHrumUza. Bas. Sirl.Sirm.Mg, Med. Cyik.).

~;~

...

T^

..

-^^ - 2.^^^:^

seTSnopoMMLc^

rMo.c/.0.S.meOo,s Metaphrast^ iOfHc). Mg.), S- Bajonus seu Nravota ("^p.)S Theodori, episc. Kosloviae nr r/M An Itg). AnAndreaeel Peiri,mm. (Bas. Mg.Sirl. Marg^ + Elisici prophei^ (Nea^. Sirm.).^ cp. Thcodosiopoh mr. (Mg. Sirm, SirL). t Theodor, n J, mr ?}^^rt Se^lcm mulierum,' Armenia (Med. Sirm.)

0-7

OBSERVANDA.
solum in OsPassio S. Irinarchi notatur non Mstisl.Rum.et m Menologio trym sed etiam in Grscis ponitur ultiBasilii. In Menseis excusis mulieribus martyribus. mo loco cum septem proprm eju lusfestum celebrabatur CPoU in ^lum pos ^d in Rabdo ^de qu^ exstabat Stephano socios Meuolog. Basilii, adjuugit S._ Andream, ^^^ 1^^^;^.^?' duosPetrumet excusis ; ubi pr*terea adin Menffiis Graecorum conAnna et uterque Gregorius alter d^tur S Sosthenio inclusus. In Martyculcatus, alter in Stepham, Basiin, Petri rol 1 alo-Or^corum
naff

525.

Stylitis

Stephanum adnumerandum
6i,-umu-.nm.

s.trimrehu,.

non esse auctor


naff

260

est Assem. Act. Orient. t. 11, M^ny^-r, In Actis sanctorum Martyrum SS.

Strumicensium

rum summarium

seu Tiberiopolitanorum, quodedi ad 6 Julii, narraturquo-

SS.

.M

nruJuLrct

BulgariBB. a que certamenS. Bojani, principis chnstianae suo Malomiro in odium fidei fratre paucis delibatum legcre non hic

Quod occisi fi-ravabitur lector slavus.

Martyrum Strumicen.

etAndre^et^soc. Verum

mar yres Consulatur cum S sfephano non in Act omnino Chrouologia horum martyrum 131;.equa patescunt pag. SS. Octob.. tom. viii, Theophanis. Uorum unus errores chronologici
hi 339

sunt passi.

Menffiis etiam fium certamen annuntiatur 184S quibus testantibus, Grsecis, excusis anno sex um Nicodemus synaxaristaaddidit dec>mum nomine. Non addidit lUe, martvrem, Etimasium nomen leviter .mmuTed tantuimodo Camosii
j

Simeon est is tavitinEtimasium. cuj"sex mias musvitarum Sanetorum scnplor, tum et offlcium. a Psello ompos continet

celeberri-

^,^^^^^
^

^^^^_

^udes

proferatur

scribit

Theophanes
Cfr.

eOannostransegisse in nonnisi BSannosvixerit.

Stephanum clausura, quum tamen


S.

num765. n^

1 et 763,

no 16.

Baronius ad anPagius ad annum


;

ab Allatio ad calcem ^^^''^^^^^''^'^^^^^^^^ haec 236, ed. 1664. tine editum. In quo. pag. Mensis Novembris die xxviu.com. habentur memoZio Sancii Patris nosirt Simeoms
:

?62 n'l 765. n^ let 737 n' 1 F^^^^^/.^.P^^l"^ SS. Juln.ad diem 13, ^e diversis Stephanis, Acta

Logothetse Metaphrastw.

Memoriae
Grfficorum more -noian, quem Theophylactus Oojanui, appellare solet, prxnrtpt flul- IDEnrabotam seu Enravotam nuncuparemus, quod jnrt et mar(nos vero Slavi Nravotam tyr. uEthici.) primus omidem significatacnomen qui martyru nium fuit inter principes Bulgaros, rei occasionem honores promeruerit. Cujus quidam uomine Cinamon,
6'.

Slavicae.
berrimus
cepi-set

Grfficorumque
ejus incolas
dissitas

imperio

terribi

is,

horum regiones
ad magis
Baflilius

invasisset, et

Hadrianopohm

in servitutem redactos,

transferendofl.

Bulgaris civitates curavit Fuerunt porro inter captivofl

prsebuit christianus

nni

fidem christianam convertit. Bulgari longe celeigitur Crumus, princeps Ociobris Tomus XI.

eum ad

Cum

vero Macedo, futurus imperator, tunc Hadrianopoadhuc infans^archiepiscopoduo, duo Georgiufi Utanus Manuel, et Debeltinus
;

quoque

epificopi

Leo

et

Petrus; sacerdotes et

ANNUS ECCLESIASTICDS
22
D,
XXVIII clerioi

qcam

oujusv.s oon. pIureB, laioi etiam


.

eTDOsitis primum P^^^^^^.


disseruit.

^^.^^^.^^^,^

caroeri8 molestiis, de oor^itate sapienter t

No..e.

ditionis et ^tatis.

"'''"^"
inter fu.t

.^'

ginta ciroiter.

^"f I.m nomioe Cinamon >'"'^^^;^;";'," '^od


^fa;^:^rrna:::fr.::iif ru
fitrior. liic

Hos

"^tnus qui-"^^

J'^

ml \..

oh quam Rogatus vero a Nravota respondit, fidem ,,3,^ ea omnia tolerasset, exstare sibi srumnarum ! Christum unioam
oausam.
I.it,.r

iDcaptivonim partitione sorte (quietOmbritago, minustamen git Mortagoni, Orumi filio. regnique euccearecte. vocatur.) suo et reliquis Diligebatur autem ab hero
Bori

obti-

telo sauciatus

Nravata, amore_I,e;.uas. dulo. verba et tota mente complectens

Cinamon,
hero. viro

quod singulariter
aspero
ille

officiosus erat;

Cinamonis.desiderio fideicorripitur, habiitaQuevirum,ac,frequentissimis cum eo christianae tidei interrebus tis coUoquiis, de pteigitur didicessit it/fl^num
roffabat.
tatis

Adamavit

Cum

Bola displicebat

religionis diversitas
et

maxime
Quare
ut

sacramenium

et

cum

aliquandiu

cum

barbarus igitur eum a Christo abalienaret. Postquam seminatores Maprffidictos verbi evangelici

nihil

Graecorum intentatum

osori.

superstitionisimpuhujuspuritate Bulgaricae

reliquit,

detestatus, ad ritatem,contulisset, impietatem

sacrum baptisma

accessit.

duejejuniis, orationibus,
scitur. Ista

Ex quo tempore assialiisque ommbus va-

alium nuelem, Georgium. Leonem, Petrum, sociosque nuLeonem, Joannem, Parodem varie tormero ducentos septuaginta septem, Cinamonem quoque ad damnasset,
tos capitis
est. Pnidolorum cultum pertrahere conatus hoc experimento fidem ipsius mum autem Celebrato splendido sacrificio, atque

crhristianus dignocabat operibus,quibus verus rescisset ipsius frater,Malo-

cum

mirus, inique ferens,


religionis

eum ad

se accersivit

et

sed ut pavenientem non tanquam fratrem. excepit, ac zelo desertorum


ternffi

jussit ut ab estranei pro diis suis accensus, certse morti tracultu recederet ; nisi faxit

tentavit.

Dei

opipari parata mensa, jussit Cinamonem invitari, ut cum aliis principibus

etiam strenuum

non posse convivio interesset. At ille, sciens Domini bibere et caliChristi fideles calicem

cem dffimoniorum, ad

convivium

accedere

repulsaactue, recusavit. Mortagon, in furorem immaniter caedi, csejussit illum verberibus sumque in carcerem conjici, ubi et mansit ad mortem usque Mortagonis. Moriens vero nomen majoris erat iste tres reliquit filios
;

At iUe mortem magis sitiens, mora eiquamfrater ipsius sanguinem, sine mortem et quaevis tordem reposuit, se ad impms et menta paratum esse. His auditis, confestim capitis sententiam iniquus frater vero ille ad subin ipsum pronuntiat. Cum duceretur, divino Spiritu replepUcii locum prophetice loqui coepit tus, de rebus futuris inquiens, pro qua ego hodie occumbo, Fides,

dendum

esse.

dilatabiturperuniversamBulgariseregionem,
tametsi vos mea csede eam coercendam exipro. stimatis. Idola vera eorumque altaria et tu ipse phana iempla penitus conterentur. Et non multis posthac annis, nullo ex tanta im-

Enrabotas, alterappellabatur 5riniizes,tertids Malomirust qni etiam paternum principatum


obtinuit. Enrabolas vero, qui et

Boianus voca-

batur, divina providentia recordatus est christianissimi

Cinamonis

et

misso ad fratrem

manitate fructu percepto, miseram

animam

suum Malomirum nuntio, rogavit ut diligenmitter eum conquireret inventumque ad se


teret.

Ule haud

mandatum,
cere,

quffisivit

insuper habens fratris sui virum, reperitque in car-

infeliciter efflabis. Haec ut clare prsenuntiavit, cervioem inflexit porrexitque carnifici pracidendam ; sicque gladio feriente prtEtiosam ani-

fame ac squalore plenum, pallidum et tabidum ac merum, ut ita dicam, prioris Cinamonis simulacrum. Eum itaque eduxit et
diligenter (quoad
fieri

manus deposuit. Malomiro autem, adhuc transegisset annos, divin cum tres ac justicisB falx vitam immature demessuit,

mam

in Dei

Bulgarorum
filius,

potuit) refectum et or-

natum ad Nravotam misit. Venientem vero ut vidit iste omni ex parte referentem carceris
serumnas et adeo toto corporis habitu mutatum, ut non nisitempore dignosci posset, causam tantEE mutationis percunctatur. Cui ille,
Cfr

principatum obtinuit Zvinitses nepos Malomiri, nomine Boris, a bacujus aetate Bulgari fidem ptismate Michael christianam agnoverunt pene universi, exem:

plum

ejus secuti,

quemadmodum

fuse narra-

tur inVitahujus regis;quam consule ad diem

Maii secundam.

ThcophylacU operum, tom.

111,

p8g.

W7 el

q., ed. Vcnet. 1758.

Tlieodonu.

anhitp. AoitOViK.

baptismo Joannes, Simone patre natus, nepos fuit Sergii Badonezensis, a quo tonsuram accepit cum nonnisi quatuordecim annorum esset puer, et ab eoTheodorus, qui
in

tano Nilo, ad quem bis fuerat ablegatus a magno duce Demetrio Tanaico, cui a confessionibus erat admodumque acceptus. Jam vero
archiepiscopi titulo ornatus inter antistites Rostovienses
e vivis secessit,
fuit

Theodorus
primus.
triennio

dem

iu vita

monastica

instructus est^

Tum,

omnium
:

Radonezensem anuuente reliquit.et brevi monasterii Simoniani, ad Mosquam flumen instituti, hegumenus constituitur a S. Alexio, metropolita ; anno vero 1383
magistro,

lauram

Ast non diu prsfuit huic Ecclesiae

anno 1395, die 28 enim post male callebat Theodorus arnovembris. Non tem pingendi, quemadmodum testimonio est

ad dignitatem archimandriticam promovetur.

imago

Sergii Radonezensis,

quam

depinxerat,

Non tamen

hic constitit. Sedi

enim Rostoviensi
ConstantinopoUUuM.,
l.

prsefectus fuit a

patriarcha

dum adhuc in monasterio Simonis archimandritae munere fungeretur.


II,

Cfr. i DicU htg.. pR. 479. 2) Philarel., Hisl. Eccl. arcbiBol. Petropol., t. VIU, pag. 2d et 19

pg.

1. 3)

MuraTiev,

Vilte SS.

ad

d. h. 4)

Meroor. soc.

DIES XXIX.

GR^CO-SLAVICUS.

293
Dtss

XXIX ctXXX

DIES
Otirofnira-

XXIX.

NuTEUBItU.

Bx

varii*-

Paramonis, mart., et sociorum 370 (Mst. Tern. ProL Zogr. Rum. Chil. Og. Pp. Men, Leop.Hor. Kal. cum Hier.Pg Vind. Nan. Msq. Med. Mg. Sirl.]. S. Silae, apostoU (Par. /, cum Hier. Nan Vind.). S. Acacii. Sinaitae [Menol. Og. Eph. Hor, Prol. Kal). S. Nicolai, ep. cum Thessalonicae (Rum. cum Sirm. Med. Mg.]. S. Philumeni, mari. [Rum. Hor. Leop. Kal. IJessarionis, thaumalurgi [Hor. Leop. cum Sirm. Mg.), Bas Coisl. Sirm. Med. Mg. Sirl.). S. Bas. Med. Sirl.y S. Abibi, ep. Necressensis et mart. S. Joanais Damasceni (Rum. cum
S.
.

ACAT.

(Iber.).

t Gregorii Agrigenlini

(Ttg.). \ Irinarchi [Coisl.

Msq.). f

Theoduh (GP.

Flor.). t Dionysu,

[Mg
Citernam (Strm.)

OBSERVANDA.
SS.
et

Paramon

soe.

In MstiBl. habetur passio S. Paramonis et 300 ac 70 sociorum; omissa nota passionis, so:

unde clam
tis,

cios,

centum etseptuagintatantummodo recen-

legiset cod. Rum., sed minus recte. lu oflacio tur canon, auctore Josepho Hymnographo.Passi S.Joannes DaVulgo resunt auno 250, imperante Decio. moicenut. fertur S. Joannes Damascenus die 4 Decembris,

S. Acaciiu.

S. Abibu.,

ej)

Necrcsiensis
et

martyr.

Iterum commead quam ideo differendus. moratur S. Acaciusad 7 Julii,habetque officium liturgicura proprium. Huncobedientia cUirum, quum defunctus interro^-otus erat an mortuus quod obeesset, neg-ative respondisse aiunt, Quatuor diversis dientiaetilii non moriantur. diebus adscriptum esse S. Abibum, episc. Nefuit cressii in Iberia et martyrem, observatum

reficiebat fideles verbo et sacramenimpios vero Persarura ignes.data oocasione, exstinguebat. Quare comprehensus, iu urbem principem vinctus abducitur ; quam dum peteSimeone ret, epistolam accepisse fertur a S. StyUta, sibi amicissirao, quibus ad certamen sibiimminens animabatur. Urbi proximuscum

sanctumChio, eremitaraacoUm in monte Zedazeno condiscipulum, invisendi facultatem a miUtibus impetravit. Cujus verbis majore martyrii desiderio accensus, coramjudice tandera sistitur invico Rechi dicto a quo interrogatus, quum Persarum reUgionem ineptam
esset,
;

gnam

alibi

naxario

Et quidem dies 7 Iberorum ms.

Julii assignatur in Sybibl.


Parisinffi,

cujus

indiesse ac homine ratione prsedito prorsus iutrepidusasseverasset, primo crudeliter escam csesus, tum lapidibus obrutus est et in extra urbem projectus. Cujus venevolatilibus

fragmentum

dedit Brosset Junior ; at in KalenBibliorum addario recentiore, quod ad calcem iectum est, commemoratur ad 15 Novembris ; eodem auctore, in alio ad 13 ; qui dies forteste

randumcorpussepultur clam mandaruntChripoststiani istius loci, opera sancti Chio unde


;

modum, rogante

san S. Abibo supremus fuit, quamvis apud Muravievium, seu potius Bessarionem martyrium ejusfigaturad diem 12ejusdemmensis.Denique idem die 29 Nov. coli ab hodiernis Iberis,tradit AbiBessarion, quem citat Muraviev. Porro S. bum unum exstitisse e tredecim Patribus Syris, qui, duce S. Joanne Zadazeno, in Ibenamcommigrarunt, et ad sedem Necressenara fuisse assumptum, dictum est ad 4 Noverabns, quo Joannis memoria recolitur conjunctim cum bS. episcopo Chi. Elia diacono et Stephauo, deinceps inmonte excelso, rensi. Episcopus constitutus, adverso. monaQui civitati Necressenae stat ex vocabulo Natisteriura Bethleem dictum sub
yitatis Christi

Adarnaso, Iberise rege, in ecSamtavienseraMzkhetffl solemniteriUaclesiam tum fuit, instituto simul festo die 12 Novemquod ad 29 Novembris quotannis celebrando est anno 1700,subVachtangoVI. bristranslatura Arsenius et S Abibi Vitam scripto tradiderunt cathoUci prajterea auctor quidam Antonius I antiquus hodie jgnotus, cujus meminit idem Antonius Patriarcha qui insuper vetustum canonem complevit teque ac Nicolaus. Tifflissu GametropoUta. HactenusVita ms. monasteni citat Muraviev ad hunc diem. redjiensis, quam Nectanus, PrsBter nomen,prorsus ignotus est
; ;

Srclaritu,

erexit, aut potius instausolebat residere. Interea Persis ravit, ibique ignicolis Iberia potitis, in viciniam descendit

Domini

cujus laudes nec in Paterico supersunt.Comme- mon. Crijp, cura tentit. moratur tameu in laura Cryptensi. non sed singulariter hac die. Corpus aUis simul, cryptis Antonu. eius quiescere perhibetur in Laur Dict. hag. pag. 200. 2) Descriptio Cfr 1) Kievocrypt.,pag. 87.

DIES
Ba Oifromtrano.

XXX.
cum Med. Mg.
Sirl). Commeraoratio

Bx

variis.

S. Andre^, apostou fOmnes.). Frumentii,archiep.lndorum (ProLMenol Kal S (Synax. Serh.). imaginis B. M. V. RomaDae

Passio

Andreat.

refertur in faatis memoria S.Andre^, primovocati.yel brevius, utin Mstisl. cod.; ap. S.Andre^B, apostoli. Hunc porro non tantum apostolum Ecclesise suae patronum esse, sed et

Vulgo

ApostolatuS.AndrefflinRussia disserens, fltaregiones ad primo pro certo tenendum Euxini sitas a S. Andrea visitatas oras Ponti
tuit
:

lUustratas, ut fuisse etEvangelicaprffidicatione


quffi a P"m>fl testatum faciunt Ecclesiffi iUffi, extabant in Tauride.nempe Cliersotemporibus Sugdffiensis. Seneusis, Gothica, PhuUensis. usverisimiliter perrexisseS. Andream cundo,

laudibus fuisse gloriantur Russi atque eximiis sanexornant parum denique abest, ut inter
;

ctos indigenas recenseatur

ouod pnmus om-

prolinium nupertentavit AndreasMuraviev, misso hoc

Sed xara Vitam in opere suo texens. magis, fabulatore, qui larvatse pietati

quam

ve-

Macarium, nunc Lcritati consuluit, audiamus Tchernigoviensis prffisulem, non parvi clesiae Hicigitur, de nominis auctorem apud suos.

Kiovia, que ad locum quo postmodum stetit unde per aiiasque regiones mediterraneas lerPoloniam et Pannoniam tendisse Romam. narNovgorodensi tio tandem, quffi de itinere rant auctores. sfflculo xui ^ei^^^l^^^^j^^et
;

m
Dits iiMrs

ANNUS ECCLESIASTICUS

c.ihiiritur

ex Grfficis fontjbue breve syDaxarium

etII
Decemsbis.

J?e,';<f>3" iter S. Anare


Cui,

?.,,. dum autem equidem subscr.bo P"''be7ducit, assentire duc esse s.jn.le ^ro ^^^^^.^ iter Romanum
^J"
.

Cg^odense

repud.ant,,

'eb"s^^D
!,'v',

Epipban.o

f ^^ ";, ,
*?Xus

S,^

p^^j,^^_ ^ j^^,

prae cseteris predjiero q et nresbvtero, quam F ^^^^^.^ .^_

vel

eam ob

t'"^t^'\"c "nauditum.

Andre in "^"toum hCc ac .ncertam B r^m na?rationem dubiam esse


S fdven"tu

Quin hodiernam

critici, at r,Sve??erunt jampridem Muraviev. '''^'1"'

ulnis

am^^'^"'

''*

Iberica. q^^^^j^^J^ifu^Lm ex verrione ejusdem

?f '''"'tXscripsit

ducocumvi^^

BkXp^^^^^^^

Romanus quidam monachus Seratvero.meoquidemjudicioEuthyrn.us .et.scr.pt.onumauctor.dequo.use d..

MENSIS DECeMBER.
DIES PRIMUS.
Oitromira-

num-

Bx

varii:

XXhum
r
fH

prophela (F.r. omn..


seu Mcna^.Persa^,

f s A^aui

mart- (Rum. ProL Hor. Leop.Kal cumBas.SirmMed

cum

Med.Sirl. Bas. Hier. GP. Flor. Vin<L Sirm.

Mg

seu Onesiphori el Solomonis, ^'t^A^fou?stu Anaui^ Junioris, Onesimi ecclesiae S. Stepham (Neap.). Dedicalio (Sirm. Med, Sirl Mg.). t

episcoporum Ephesi

OBSEEVANDA.
Mensem Decembrem
orditur in Fastisplerisfit

S.

Nahwn.

nue omnibus S. Nabum.propheta, Oetromirano.quodtribusprimis diebus vacat. sua inMinus recte Bartholomaeus Kopitar, in

excepto Kal.

terpretationedicti Kalendariilatina, Joanni Damaprffisentem diem SS. Barbarse et enim primo loco prodeat ibidem Bceno. Licet

assignavit

S. Ananias

lUm/ue.

erant ponenuterque non ideo tamen Kalendis in textu minime expressa est cultus di- siquidem coeorum dies, quam quartam esse cseterorum S. Anaunanimis prodit consensus. dicum niam.martyrem, diserte nomiuant hodie cod. Rum. etProlog-us, concinentibus Bas SirLalusquem que suprarelatis. In Med. vocaturMenas; ab Anania minime distinctum ease manifestum

ex encomio adjecto; siquidem quse de S. Mena ibidem prsedicantur, eadem ad verbum S. AnaAlterum niffl tribuuntur in Menologio Sirleti. Ananiam proferunteadem Menffiabibl. AmbroMemosianffi, ad diem sequentem, his verbis ria SS. patrum nostrorum Ananise et Solockanis, episcoporum Ephesi. Hic ab Antonio Juniore sit ne diversus, nec ne, dirimant peritiores ; equidem eumdem esse, sicuti nec Onesimum ab Onesiphoro, aut Antonium, martyrem, a Mena distlnguendum duco Quominus autem Solochon cumSolomoneconfundatur.obstant Mensea Mediolanensia mss., in quibus seorsim commemoratur et distincto versiculo

ss. Bpiieopi-

EphcBini.

laudatur uterque.

DIES
Olfromiro-

II.

num,

Ex

varii$.

(MjMKlXsirrn.
5i^h) S

Habacuc

Cyth.).S. Alhanasii, mon. Kievocryptensis {Pa<.

et Theophili.erem.tarum proph rOmnes.). SS. JoaDnis,Heraclemonis,.4ndrea Menol.Kal. cum MecLMg Med. Mg. Cylh.]. S. Myropes (Prol. Menol. Kal.). Urosii. reg.sSerb.ae (Euch.
-

.,.,., Jessei, ep. Cilcanensisf^fcer.), v ^-^ narii (Bas,). t Al>^^^/"7[^1' Passio S Gr'egorii, ep. (Neap.). t Philareti, eleemosy t Moysis, (Med.). f Movsis Soiochonis, et Solomonis.epp, Ephesi el mari. (Bas. Med. SirL). t Ananiae, conf. (Sxrm.).

OBSERVANDA.
S. Ui/rope.

Myrope, ab unguento quod ex monumento S. Hermiones suscipiebat nomen sortita, longiore encomio donatur in Prologo et Menologio Mosquensi. Ubi muUus sermo fit de S. Isidoro, milite et martyre.quem peculiariter coluntGrroS.

vic PluradabuntMemoriaeSlavicsB. riae, Samon et Abibi. confessorum,

SS. Gucum

s.Abibw
conxu.

dUt-

diese6tl5Novembris,quode eis In Menologio Sirleti rursus commemoratur


hodie Abibus, diciturque depositus fuisse
loco BeSS. Guria et Samava (lege Samona) in De S. Gregorio, Armeniffi episcopo gGregoritU' thelachicla. Neapo- ^p, et apostolo, (bunc enim referunt Fasti ad 30 litani marmorei,) fusius tractatum est

proprms abundeactum.

Vro$iu$.

Stephani Urosii, hujusnominis ci 14 Maii. quinti, memoria inscripta est in plerisque Fastis Serbicis recentioris svi, et in Catalogo sancto-

rum

Serbiffi.

quem

initio

CoUoquiorum suorum

de Historia Serbie praBposuitFranciscus Pejace-

Septembris, quo passim solet

commemoran a
urfficis

GK.TOO-SLAVICUS.
Gracis juxta ac Latinis.

295
DiBsll

Teste Bessanone,

patriarcha Iberiae. citato apud Muravievium, memoria Ecclesia Iberorum hodierna recoUtur Brossetum Juniorem appelS. Jessei. qui apud duodecim palnbus latur etiam Iso. Erat unus e Joanne Zedazeno duce, in Iberiam Syris, qui. S. commigravenmt s^culo qumto. Ab EulaDio, fuit una patriarcha. ad episcopatum evectus de quo ubenus dixi cura S. AbiboNecressensi totus fuit ad 4 Novembris. Sede occupata, Dei et iu magorum ignibus soarffendo verbo sequens miraextinffuendus. Viri sanctitatem regio prodidit; quum scilicet Cilcanensis
;

sequeutiaquis baculum episcopalem siue mora fluvium, ecbus. Samthavii, prope Rekhulam grandera et clesiam erexit de nomineB. M. V.. tixepulchram, ad quam deinceps sedem suam Xanienses. Taodem semoconiecrunt episcopi
tus, pie

Decimbi.

culum
fldien

Tquihanum peraddaessetet inaquosa. fluvium


flUco

sutpedum suumin eum immisit Jeaseus, rWulam inde deduxit usque ad Cilcanum,

obdormivit in Domino, in eadem ecclesia adservatur sepuUus, ubi corpus ejus hodiedum uno cum imajrine B. Mariae, omnmm. si fidem utpote auctoribus adhibeamus, antiquissima Dominici pictara esse quam in Uguo praesepis cui conferunt. Exstat in laudes Jessei canon, navarunt Arsenius et Antoscribendo operam Tiflissn, nius patriarchae. Nicolaus metropolita philosophus et Jesseus Xaniensis. Lfr Joaunes Wakhoucht, Description de la Georgie, pag.
,

215.

Meinoriae Slavicae.
Polycarpi, CryT^loruit sseculo xiii, tempore Jejuniis et ptensium Patrum biographi. adeo, ut aUvigiUis corpussuum extenuabat biduo sensibus orbatus jacuent

nion.Crypteniif.

extra quam no, clausit se in ceUa Athanasius ; pedem extuUt, jejuniis et deinceps nunquam

tandem orationi jugiter intentus. Imminente sacramentis refectus, manibus suextremadie,


pra pectus
compositis,

quando

toto

habitus est. quare a fratribuspro mortuo Athanasii, extrema soluitaque die, ad ceUam
turi, accessere
;

Tertia

tranquiUam mortem

ast

quem defunctum

ffistima-

miracuUs obiit anno 1264, die 2 Decembris. Antonii conspicuus. Corpus ejus cryptis

mox

stupore atlobant eum sedentem invenerunt, Exinde, annuente hegumeniti et plorantem.


Cfr
1

iUatum

est,

ibique honorifice tumulatum.

Prolog. et

MeD. ex Palenco ad

h.

D.ct. d. 2, KuIcid. Specim., pg. CO. 3)

hu^., pag. il.

Vroliut, rex
Sirbix.

hujus nominis quintus Nequem Latini Orosium vocant, fuit uUima Natus est anno 1338. pamaniorum propago. cognotremque habuit Stephanum Dusanum, qui sceptrum tenuit ab anno

Stephanus Urosiua

episcopos non aUa ctique synodaUs in Graecos venit, quam, quod post reanimum

causa in gium edictum et inhibUionem sub poenis fOT' Latinomidabilibus latam de non profanandis aacramentis. abstinendoque ab eorum verum
xatione et injuriis,grfficanici episcopi.discipUna

mento vaUdum,

vero Helenam, 1336 ad annum 1356, matrem iraperatons Joannis Cantacuzeni, Graecorum

perRoCerularU imbuti. (quorum multi, aucto

is fuit, qui magnis fiUam. Stephanus Duianus omnes antecelrebus gestis Serborum reges

maniam Macedouiamque

imperio, in ditione

luit-

ThessaUam imperio in Macedoniam et Slavonia et Komanise, prolato, se imperatorem


AlbanijB dici voluit

Stephani numerabantur,) insigni Confirmatiouem sacra Latinorum, Baptismum, confectam, oppriac Eucharistiam in azymo

contumacia

mina
aulae

et

magistratum noregnum mvexit ad munera in Serbiae


;

mendisque

ritus hujus fidelibus

haud

desine-

quin

Serbos rent. perversisque suis doctrinis

quoque
cau-

atque ConstantinopoUtanse imaginem Stephani instituit. Idem, equestrem ordinem S. civiUbus rebus ambiin sacris perinde ac in patnarSerbiae archiepiscopos tioni consulens, dignitate donavit ad formam chaU titulo ac forte principio inni. Ecclesiffi Byzantinffi, eo
,

ineamdem impietatem commoverent. Cumque


subesset huic regisB ordiuatioui justissima prorsus reformidavit imperator pasa. nihil anathema. Fatriarchae ConstantinopoUlani annum ctum istud celeberrimum incidit iu successit, IV Joannicio 1355, quo nempe Sabas juvenis annoipso Urosius, Dusani filius, et quo suas solemni rum decera et septem. nuptias autem uxorem Anpompa celebravit. Duxit Valachici pnncinara seu Ancam, Alexandri in confesso est ex Utpis et Clarffl fiUam, ut Claram jam viduam, teris Urbani V ad eamdem caiholicam. sed clarts quara aUbi non solum pronuutmvit dict^ fidei meritis insignitam

xus apud Graecos

solerani,

impenum sme
posse.

pa-

non triarchatu stare cogitarive Ecclesiffi patriarchae titulum, quem Graeci est,
objectis etiam Serbicise invidebant, et

Utut

excomabrogatum ibant municationis fulminibus Ecclesias poteInnoceutius VI, pro surama in ac ratum habuit. quamlargitus est
state, ultro

vis

paUii ob neglectam petitionera

eum

redar-

ffuerit

paterne

verumtamen quum non


a
S-

videa-

tur Honorius

veterem iUum morem piscopo, efflagitasse ut Onen-^ privilegio aut forte divers observaret, consuetudine factum est, ut

lU

Saba

I.

Serbia. archie-

Quod vero scriptores Pontifex modo laudatus. conjugis. et nuptns latini de repudio primae Caesaris fiUa, Elisaillegitirais cum Voisavl unde hauserint ; et betha, perhibeut, nescio nuUam. Cum diem excerte fidem merentur

taUum

discipUnffi

nunquam vigueiUe ritus in Ecclesia Serbica dignum est. lUud praeterea meraoratu rit Dusano referunt
quod quidam de Stephano sciUcet Serbicorunl seriptores. eum. coacta 1355. omnes episcoporum synodo, circa annum
Grfficos

tremum
Lncte

sibi

imminere

sensisset

Dusanus

fidem Urosio fiUo provinciarum prajfectos ad gravibus jurament.s observandara


strinxit.

Imperium enim
iraperio
;

in prffifecturas parti-

valensque, retento sibi tus erat adhuc vivens

aatores. toto episcopos Photiani loUi Serbiae imperio expuUsse nuam late patebat ob causam a CaUisto. paet ejecisse; quam tura ipse impetriarcha ConstatinopoUtano, episcopi anatheSerbiffi ator tum univers severitatis regi^ediconfixi. lUius mate sunt

summo

AcamaniiE

prffiposuerat Si-

Vukasino, UgUes et meonem, tractum illum, qui Goico fratribus potissimum


fratrera

suum

maxime beUis obnoa Pheris excurrit, velut et Vuko Brankoxium, commendavit; Lazaro
vicio, vivw,

ejus genero, o j

Sirmium

et

Macvara et
provincias

296
Oiu
II

ANNUS ECCLESIASTICUS
Terram
matus est in campo Merularum seu Kossovo, obcladem Serbis ibi noa multo post illatam celeberrimo. Occubuit autem non multo post, ut martyr die secunda decembris, qua a Serbis bonoratur, in medio reg-ni sui, barede nuUo relicto. et luctu pariae maximo. Ita imperium
Serbicum, quod ex Graecorum dissidiis creavepariter dissidiis rat Stephanus rex, ex domesticis expletis ab erein Urosio fiUo desiit, nondum
ctione annis septem et viginti.

DECBHBiu.

decem

cnuiStephani regis olim dictas; Altomanoque caetera silentio miam commiserat regendas, ut patre anno 1356, prffitermittam. Mortuo igitur arripuit Urosius, annos regni gubernacula ausptcaet novem natus. " Imperium

provincias Danubio Savoque finitimas,

verbis utar, eccletus, ut domestici scriptoris

urbe siam honoribus NatxVirginis Marix in

maScopia, regum domicilio, exstruxit: cui Segligovo, supra ter, Helena, in monte nigro paripietate, alteram didicavit. Princepsju-

cum facilis esset, mitissimaque indole, amorem omnium in se provocavit ac, dum
venis
;

Sepulcrum nacastrum Petrikum in ctus est Urosius prope ecclesia Beatae Virginis Assumptffi, supra Nerodymliam. Post lapsum annorum aliquot, cum
beneficiis prodigiisque inclaruisset, . _ _
.

ex matris suas agebat consiliis regiminis optimi spem mentibus suorum ingessit. Ve' ^-.---.* rum cum brevi post, rejectis maternis et seniorum consiliis, juvenes audire coepit, instar
,

reliquisB,
.,-

de sepulcro levat, venerationi pubhcffi sunt


expositse;
et

quaehodiedum suavemexbalantodo-

Roboami, ad extremum periit aut, ut viciniore utamur exemplo, sicut Michaelem, Bul:

garorum regem, servi sui Basilii, ita Urosium immatura juvenum consilia perdidere.
Itaque anno ejus imperii decimo sexto ostenderunt se violatores sacramenti complures proceres, ac principue Vukasinus, qui licet ab Urosio Despotas dignitate et mox etiam regali Serbise et Romaniee corona auctus

sanitatem prffibent accedeutibus cum rem, corpus fiducia. Dein ob Turcarum irruptiones, translatum est in monasterium/as^en^e Sirmii, in Francochorio situm, qui mons nunc Fruska-

Gora nuncupatur. De religione Urosii


doxiafidenter affirmat Pejacevic

et ortho-

(p. 305),

eum

cum matre sua Helena

catbolicse

Ecclesiae

esset,adextremumtamenimperatoremsuum, mortalium ingratissimus, imperio et vita ipsa exturbavit. Peremerunt itaque Urosium rex
Vulkasin us Ugliesa despota
et et

Qoico fratres

quadrifariam partiti imperium Serbicum,


filium,

servatis sibi titulis regis,despotx ac Caesaris,

Amuratem, Orchanis
narunt.

Knezim nomi-

Uacteuus annalista Serbus, admodum brevis. Sane malorum omnium initium ex Simeonis patrui ambitione belloque adversus

dogmata complexum, ac obedientiam erga Romanam sedem fuisse professum. Qua in re quaestionem absolvit, dubiumque omne toUit Lucffi Wadingi testimonium,quod huc propterea retulisse juvabit, utpote haustum es monumentis Fratrum Minorum qui per regna ista late sparsl agebant. Wadingus igitur, postquam retulit opera Innocentii VI summi pontificis, finem bello Hungarico Venetoque anno 1358 esse tandem impositum, et Dalmatiam a Ludovico, Hungariae rege, in fidem receptam, sic in rem
,

Urosium gesto, secessione


peculiare eibi

Helenffi matris, quae

neglectu meliorum
runt.

constituit, ac consiliorum repetendum eat; qusB omnia primo imperii biennio evene-

regnum Pheris

nostram prosequitur Superatis itaque multis difpcultatibus atque obtenta pontificis facultate, selectum Ludovicus conscripsit militem contra Rascia: regem arces et munitissima
: ;

Annus

tertius, sahitis nostrae 1359, trans-

actus est inter civilia bella


Serbia;

duorum summorum

Vukasini et Lazari, et quae his successerunt bella Uungarica. Annos tres sequentes oceuparunt motus, quos partim Nicephorus despota in Thessalia, partim Matpraefectorum,

gu^que loca occupavit, ipsum regem cepit. Sed cum postea in manus Ludovici ex formula ab Innocentio praescripta jurasset, inque fide et obedientia tum Romame Ecclesiw, tum regum Bungari^ se futurum promisisset, magnifice donatus, regno reddito, dimissus est. AnnaL Minor., t. VIII, p. 111, n. 6. Id quod ad annum 1359, non alteri quam Urosio V, qui Serbiffi regio nomine tunc imperabat,

ad Pheras. ac denique Joannes Palajologus adversus Bulgaros, Helethaeus Cantacuzenus


nffi

evenisse debuit, et aperte asserit Samuel Ti-

foederatos, concitnverunt.
1

[is

malis ultimam

manum addidit nimia


fratre.

Irosii facilitas in

augendo

Vukasino rege, et despota Ugliesa, Vuka^sini llinc enim invidiae, suspiciones, mutuEe procerum coUisiones et bella ad se invicem, inobedientia erga Urosium tanta ut solum imperatoris
cies ejus

mon in Synopsi chronologica etsi vulgari scriptorum latinorumpraejudicio, ut observat Pejacevic, orthodoxiam regis ad fictione^n si;

nomen

retineret,
traxit.

et

postremo pernidiu toleravit

originem

Malum

mulationemque trahat. Urosii interitu stirps Nemanica de8iit,regnumque Serbicum seu Rascianum prorsus interiit. Vucasinus, sceleris patrati justas poenas dedit cum enim post primam victoriam dein ad Ciarnomenum a
; ,

Urosius;^tandem ejus impatiens, detractum sibi a Vukasino et Uglesa imperium armis recuperare statuit, suadentibus potissimum Lazaro

Turcis esset victus ejusque exercitus profligatus,

anno 1371, ipsum ex

comite et Nicoiao Altomano jupano, atque auxilia opesque universas offerentibus perlibenter.

acie fuga elapsum quidam ex ejus armigeris, Nicolaus Harsevic nomine, torque aureo ingentis pretii quam inhiabat e
collo detracto,

interfectum

alii,

alii

Maritzae

Ergo prBBlium acre committitur anno, ut videtur, 1371; profligato Altomano, quem Lazarus reliquerat solum, Urosius in Vukasini

fluctibus
et

haustum esse tradunt. Exinde proceres dynastse arma adversus se invicem sumpse-

manus venit, et privati instar, nulloquehonore domi est retentus, quin et crudelius tractatus. Unde cum anno exeunte fuga se Ragusam subducere molitur, fratrum consilio et sacrilega Vukasini manu ferah ictu capiti iuflicto exanicrr
I

runt, et licet inter se discordes essent, tamea veluti quadam conjuratione facta, ad vastissi-

mum

illud

regnum dilacerandum

conspirasse

viderentur, donec

Turcarum barbaricse tyran-

nidi fuerit subjectum.

Sfq

^ViSfe^ V:^x\^X^]^^:^^

'"^-

''*

'"

"p-

'' ^'

'*

^'

'- ik,

t.

Xl,pg 95

et

DIES

III.

GRJECO-SLAVICUS.

297
DlES
ili

etIV

DIES
V
ACAT
S. Sophonije, prophelae
Oifromira-

Dec&ubbis.

III.

nuw-

{Omnescum Bas.Sirm, Mg. e/c.) S. Theoduli (Sw. Prol. MenoL Hor. Kal, cum Bas. Sirm. Med. Mg.). S. Theodori, ep. Alexandr. el niart. (Prol. Menol. Med. Mg. Kal. cum Bas. Med. Sirm. Mg. Cyth.). S. Joannis Silenliarii (Menol. Prol, Kal. cum
Cyth.y Sabbaj Zveoigorodensis (Prol. Menol. Kal. Pp.). Armenia fiVeap.)- t MM. Agapii, Seleuci el Mamantis (Med. Mg.) t Passio S. Gregoni de Domnae el 20,000 soc. (Hier. Nan. Sirm. Med. Msq. Goth.). f Glyccna, Cyth.).-\ MM. Indis, Moysis, oeconomi (itferf.)- 1 Cosmr. ('Afed.)- 1 Quadraginta marlyrum in Sophianisf5i>m.}. t Damiani (Sirm. Med.]. mae et

OBSERVANDA.
%,$oph<ma

Thtoduln.

S.

Tfteodom.

Kx omnibussanctis, modo relatis, Sophonias, propheta, solus est, quem hoc die Grseci celehrent seque ac Latini. In Menolog-io Mosquensi legitur breve encomium ejus, ex Epiphanio et sancto Hieronymo exceptum in Mensis autem Theodulegitur canon, auctore Theophane. lus ex eparcho Constantinopolitano monachus factus, in columna prope Edessam degit annos Eis qu de Theodoro, artriffinta et octo. ^^^P^ Alexandriffi, traduntur inMenffiis Graecis, addenda est, pro more, chronologia hanc enim
;

num

Hoc enim anno

indicare debuerit annum 606. capite plexus post variatormenta, occubuit Theodorus, cognomento Scriba, postquam infulas biennio tenuisset, interS. Eulog-ium, Gregorii Mag-ni.pontiticis romani, arai-

609

cum

cissimum,etJoannemEleemosynariummediu8.
Consulatur Historia chronologrica patriarchaAct. SS. tomo quinto rura Alexandriuorum Julii prsEposita, et Oriens christ., t. II, col. 445. In Med. perperam vocatur ep. Ancyrae, pro Ale- s.yoamw Joannes Silentiarius hiudatus est si/fHOariu. xandriffi. ad 30 Martii. Est enim is qui monachus evasit ex episcopo Ascalonis. vel Colonias, ut corrupte
,

constanter

vel laedunt

menologi vel

sileutio

premunt. Excipiendus Versinski, qui in assignandis annis ut plurimum et adcuratus est et minime obliviosus. Hodie tamen forsan Le,

habetur
S.

quienii auctoritate deceptus, minus adcurate ad antixit martyrium S. Theodori, patriarchae,

De ^;/"*"' in Fastis Gracis et Slavicis. Indi et sociis dicemus ad 28 hujus. In uno Saxo-Gothano habetur : Bis viginti millia martyrum.

Memoriae
SoftftM,
fte</.

Slavicae.
urbem, cellam posuit, quam dein ecclesia, Nativitati B. M. V. sacra, auxit; et monaaterium, sociis undique ad se venieutibus, excitavit. Quibus postquam triginta integros anuos praefuisset, aliumque hegumenum in sui locum suffecisset, supremum diem obiit 3decembris, anno
1407, Ducentis et quinquaginta annis post ex terra elevatum est ejus corpus et decenti loco

Zvmgorodi:

ynter plurimos Sergii Radonezensis alumnos hegumeJ^^^^ ultimum locum obtinet Sabbas, Qui initio quidem solitanus Zvenigorodensis. procul riam vitam duxit ad flumenMosquam ,non
amonasterio SS.Trinitatis,quod fuudaveratmasciligisterejus Sergius. Postea vero, rogante
cet Georgio,

magni ducis Demetrii

filio,

cui a

migravit, confessionibus erat, in ejus ditionem Zvenigorodiam et in monte Storoza dicto, prope
Cfr 1) Prolog. e. Menol. .d

reconditum.
Ru.,
t.

hunc di.m. 2) DiC.

Eccl. bag., p.g. 236. 3) Ph,lar., Ui,..

U, p. 116.

DIES
Ex
Oslronii-

TV.

rano.

Bts

mrii.

OBSERVANDA.
De S Barbara, virgine
et

martyre celebratis-

$ BaHiara.

integra sima, non est cur multa disseram, quum taexstent volumina ejus laudibus referta.IUud addendum censeo, pluracontineri lastis men

Slavicis

ad ejus gloriam posthumam

facientia,

exstitit, adeoque simul barffiin martyrio socia prodit in codice Ostr., vulgo solet refern cum ea Triplici cognomento distm- S.Joanm Daad 21 Decembris. Joannes in Fastis sacris nam a Dama- masccnu. ffuitur

cum

eius proprium.

S.

Juliania, quae S. Bar- sjuiiania.

qu

Occidentales latere puto. ejus religione colitur Kiovise, ubi venerandffi Moreliquise adservari dicuntur. In Menologio post Vitam ex Metaphraste, Joanne squensi, et Menffiia Macarii mss. collectam,

Summa namque

fungebatur olim Dasco ubi priefecti munere vox arabica mascenus; a munere Mansur, quae
est

Damasceno

adduntur miracula. quorumseriem texuitTheohujus dosius SophonoviS, anno 1676. IUustre martyrium refert Assemanus lutra virginis Alexanannos 235 et 237, regnante Maximino,
offlcium hturgidri Severi successore. Exstat

vicarium seu locum tenentem adeoque ministrum Bachae significans; a gratiae fluenUic,cum tis deniqueChrysorrhousnuncupatur. M. V. ope mirabiliter recudexteram suam B. etpatrati miperasset, in grati animi tesseram memoriam, ejus iconl brachium arte faraculi pictores mos ctum appendit unde invaluit apud tribus pingendi beatam Mariam Virgmem cum
;

DiK IV
DECtMumsGuritw.

cognommatur, T..xn?
tionecolitur ^<^ Jl?". tione coiiiu. 28

.a.o idcirco -iii veuera mauibus; qu '".T mambus; q" ..mapo ,.n, e ueculiari veuerat1
Pj

'
.

ANNUS ECCLESIASTICUS in.fi.i.^atiau.^-?t^;nc^Sf^qui in filiae. 6:"'' ab imDa^ascena aut , Lero dotarat,


de
agrris in

".

ei,a,ur

Gunus

peratore

N M .chaele H??.*,eu I4^\'^^,i'i^''i,,unitate

msul.s

Parapinace inter

Vers.nsk.ano MenoloffioVers.nskiano in Menoloffio


ejus Lnslationis corpon

.7 "^ , '; Kalend. M09^^ m ^^ ^.^^ ^^, at in ^^_


,

"""""'

excuso auensi anno 1818 ^ffj^"' sOotobris, Commemoratur eu^,!^;^^f,^^ ^ll^ntem. anu
Chrittodrilii

s.bi suosuiuu, sibi subst.tu.t Profusum abbatem """"'i""p:fug.um abbafem bona transcriessa .1""^"^^^ concessa .Pro'f " ,^n.,<terii monasterii m A^en.us eique omn.a anno
.

ggsserat

ps

^^^^,^

U^ '^

l^L^j

J'Let
:

Quo autem eTpUus H^ Bo^oniates. discipl.na stabinova fundatio


et

jpimwtt* in

<"'

Typicum

ml enim "

f " ^J.g^era de

officio

iaxime quod ^^^!?^"'^u 'uon


''"*

procul aNibap^tismoJoananuu 10-W et in natus estiUe^ann 1 ciEa ^'C est ilie narentum prirnt
iu

eamdem insulam invitan

ubi "^0^"?^
oulli

et^mo^ S mas Wteras doctus est

P^^^

inmoatePilaeotemplumetmoDastenumB.M.V.
^^^^,,

raemoriter dis^e-^d^j/^^.^JSefetur matrimonium y,ges.mo ue a Olympum ^'J^ <=^"^o^tem inire, fuga se '^'^.P'''" v_, Oum schemate

Castriniauorum ecepit aedincare,

Bithyni^.ub. afj' ."J^^^fe accTpto, triennom.ue l^ monastico Chr.stoduli ^ '^.ibens

a vectiga ibus

Niceptoo

exegerunt coUectobex. muiwa quotanis . :* tnn seu sex mulos H ton a.ic.Mu, decem auuo lUoo veiuit Alexius, rps dnnec id de nde .nd.ctis. Contract..m ibns auri pro pcena SS. sal^'''^"/ monachis uiit Christodulus cum prata e.s cessit Pandepoptis, quo sua Meandri Pharmacon tres ex eorumloco Le?on, Lipso et ^^* s^^^^^; Sporadibus insulas aceep uruB tres Le"
;

anno liberi essentj quum t successiseetAlexius Comnenus

1081
t^^^^^

if&r:u,r;s=,
;

0.

Kndr^ion t^eHa" et mouachoset st.patus a FuM se abripuit Christodulus venit in ^i"^ L^*'^'''"^
Bociis aliouot navigio

occidentes^

tantum Myrelaei interventu ^.pso q"! '"^fi'-'^*^'' vicos nactusest: soliautem ilUc so?f mense Maio anni 1087. Quum et.nsula Pathmos quiete frui noi.posset efflag>taturus Constanincolis vacua esset.hanc anno 1088 petiit; eamque obt.nu.t t.noponm tinopolim "i <n;nTr, ot 7,n(roriE archimandnta eTzag;;;;. archimandrita
et

'X

Sn?s

deIn vic.no tnontc Latros ad ostia\leandri. roonachorum a monte eebat religiosa colonia vitam ccenobit.cam aniina quibus fixum erat iJtop^uS^.a et grav.ss.mo lepouci tenoMre singulari seu s DnihusQUumse adiunq..um se

v.tam P^^^^^J^^-^Y/^^.tpa tentasset monachos ad in.mon e traducere. Constituit illic communem comm eparch. epi^^ n Acro^
^';P''=;

PXrut;

^^^^^^^ puer patriarcha, nulla femina admitteretur , '--~r^.^ auiiiii,.^.w-. ; Alexius msuiam , auteunucDus aut eunucm.s in insulam pote^ ___ ^^^^^ ^^ ^^ ^^^^. ^^^^_

faC: victr

u.;:;V Q^libus

autem chrysobullam

eos Christodulus. .nterdiu llset eminuit inter plures l.oras orat.on. rast?o terram colens.noctu vescebatur; paschate tamen aU.sdedUuB Pane solemnitatibuscaseo utebatur et

__ dedit. qua ab ecclesiastica iusula hbera ebbet state laica et eraconsensitetpatriarclia Joannes. i^^^ bffic p enim, dejecio potuerunt.

^X m

omm

questarenon

Quum

Que maioribus seu bogom. us v.deretur. ov.s ne manichaeus patriarcha Nicolao omn.a n^ -ire netierunt a monasteria ut archimandrita esse Sontts munus

illud e. Xretur. Quo consentiente, singuloruiiQ ascedemaudatum fuit; ut deinceps Verum

Wos

monastenum b.JoanDianse templo, in Acropoli atque evangelistffi moliretur Christodulus. nis saxosa sterilique insula ilia ipse etmonachi in soca. suum cum operariorum labore
laborem

monachi Anatoliam rent, desiderare coeperunt familiamque insulam Coum, operarii uxores et

prajpositus ferTorum hegumenis

fuer.t.

plane fuerunt clrea annum 1077 turbata Turca. Seldjuusconcilia. Advenernnt subito e pretiosipietas etlabor ..i mon e kide quidquid abripuerunt monac_hos au^ Latros oollegisset,
; ;

omnia

prope a rebellione abessent. sed Chnstodulus nachos facile compescuit altera non vicit, nisi concedens ut in operarios pergere feminis locus esset, quo

suam

Jta ut

Mo^

insulic parte

possent

tem pepulerunt

Quem tum do orem quatuor ann.s post .n testaexpertiis est, viginti " Quomodo, mento significavit archimandrita
in

fugam.

primam

iuquit,

tantarum calamitatummemor.am ferre


Latros nullum aud.eba-

,.

possiml... Inmonte .ndecorum ; tur a fratribus verbum deprehendebat..r inter eos

nullum

unquam commercium coTm"ercrn^


.

1 !

Ser Sex diebus


._!

in .n

pravum bebdomade hebdomade non

Sed brevi aliquot orti sunt, qui adhuc exstant. uude multitudo illa viveret: quare satis non erat quum nova aliquot dona addidit Alexius et, aeouo Mvrelaei vectig-alia exigeret , secretum destitit vetuit; matris consiliis. quae numquam aiiPathmeusibus monachis favere. Miracula
;

vespere feriae saxtae usque ad vicuii lucem ferise secunda; atque hmc
laici

nuot

nisi

psalmos cantabant

4.AnnaKOTinaniiiim nprnet opera manuum perfi-

^ *_ q-tXntrir u^<.n ^^oe\e, ; Ho" o m lio


.1

illic fecisse

fertur Christodulus
fionrtti

scilicei,

(J^anniVrfoitem SancU Mftftnnis, fontera v


^^
^^^^.^^

ciebant... Sed divins ira; sffiv.re^ - E s nu est neque cessat in lon.am H.erosolymam cog.ta Latmico solvens, -ien^o portum Strovil. e regione puriuuj ^i.w.". - .-07bat; sed prius Dai; seu pnus

gladm.s evagmatus

^0*^^'^'^^

incnliP Pai rtplfltns. insulae Coi delatus, quod in suburbio.ad

S. Joannis, monastenum &. joannib, pedem montis Conici, vulse gari nomiue Mouni Cavalouri, surgebat, Hegumenus veste monastica, sed yir contulit.

Pathmo ^ panemmultiplicatum.'sed ? are statuit anno 1093 ^^^f^'^.^^^^J,j^^^^. J^'^ ^j,^,,hi3'ilEub<Eam noiio..v, cumoctogmtamonacaisiuxiuutcaiu transfretare c discipulum suum, quem quoque ad xj^^<* a^i Eumathium, ai.eipuiura ..',._ t. + , jr.anln Hnoduodici video. Supererant in insula sanctum singulis mihtem extordecim familiae; a quarum
serunt fiscales
:

laicus el pater familias, erat Arseuius Skinouris,

Christodulo agente. Pathmenses Magister, a militia liberos voluit Christophorus

magnus

GRJECO-SLAVICUS
msgnuB
chartularius et insulae Coi coUector ; quippequi insulam tuerl deberent sed eorum Interea loco servos Coenses militiae adscripsit. desiderio tenebatur Christodulus ; vePathmi discipulis impeditus, anno UOU eo misit
;

m
DimV
Decrubiiis.

lisque rogratis ut Pathmum corpus suum deferrent illicque denuo sedem tigrcrent. Verum quum, navig-ia nacti, corpus auferre tentarunt, obstiterunt armati accolaj. Soli itaque abiernnt.

rum

Sabbamdiscipulum, subhcgumeni titulo donatum, cum


libris, reliqua necessariasupellectile
;

raonasterii bonis et juVe disponendi de pristini Joannis asceteriura redintegrareoptans ut S. ffitatis tur. Undecim raensibus post anno 1101,

et clam noctii abstulerunt palris sui exuvias. Quffi nunc in tumulo vitreo conspiciuntur ad ingressum templi Seraphm Serapbim, anno 1600 S. Joannis Pathmensis. Turcis peremptus, refertur in Synax. Nicoa

Sed anno post regressi sunt

demi.

81 diem

obiit,

ante condito testamento discipu-

Memoriae
Gitniw, archiep.
nenti.

Slavicae.
tunc primum
n-enda
iustitutae prseficitur.

Caza-

ea

Uadonezffi.nourius, a baptismo Gregorius, cuidam ministravit (jrbili genere ortus, duci integritate, ut nibil in eo reprehen-

pastoris

nomen

coraprobavit
edocenJis,

In qua reetenim
:

morum

in fidelibus rudioribus

cujus rei

Quare, invidia falso accusatus, quasi diaboli apud principem sui torum adulterio maculasset,

dendum

invenerit quisquam.

causa duas scholas

instiluit,

in convertendis

Mahumetanis,

in

excolendis neophytis sum-

nimirum heri conjectus in profuudam fossam

mam

in qua est avena et aquse haustu toto bieunio detentus, restitutus, iumenti instar victitavit. Libertati schema induit in csenobio Volomonasticum anuo 1522 per mkolamensi, cui deinceps ab
;

operara dedit, Barsonophio et Germano cooperautibus. Tandem, postquam plura Tartarorummilliaad fidem christianam adduxisset,

tegrum novennium prffifuit, diutius hegumenatus quiescere nisi morbo a curis tamen raonasteno i^elifuisset coactus. Mox
zarovo

recturus,

anno vero 1555,

ecclesise Gazanensi,
11
<.

laboribus et morbo confectus, magnummigravit que schema indutus, ex hac vita 1564. Corpus ejus redie4. decembris, anno Qua pertum est anno 1596, die 4 octobris. secundo simul cum Barpropterea die colitur esaravitHerruogesonophio. Utriusque vitam patriarcha Mosquensis. nes, deinceps
cl Baronopliii, auit.

R->

^\

ViiaSS Praesulum, Gurii, Gcrmini


...o,.,o

Eli-

^:xz ss.r;:\:i.i!cr.:!:x:i^;fi:r
erpiul.r
,

.,.. ...e.,.

,..0,. ve.

. ...

HU..

Ecol.

llos..,lll,

-7.

Bx O$lromirano.

SM^^
.Patbisnostr.Abercii rcumMerf
e<e.). S.

DIES

V.
iNSTiTDTOKis

Mn CyttOl^T^^ Mg. ru;i 1 Et 6ANCTI


fM^noi

Sabb* (Omnes cum

Bas.Neap. ^P.

Anastas.i, mart

r^

flaoTl-
Ex

cfu^^^^^^^^^^^^

N -

^^j_ ^.^,^

j^^^

Mg.

Cyth-

Strl.)

^^^^

Guru, amhiep. Cazanensis '--^^- ^^ mok.Car.aru.


t Diogen.s, .an.rM...

^"tlborcii
varii$.

(M,. C....,.t Joannis.ep. (Med. Mg. Cylh.). Mg. Cylh.). t Noiini


niar..

PCyboti,

thai.... r.S.W.).

OBSERVANDA.
iaductussum Duos Aberciosut dignoscerem, sy.?axariBta Ostromirauo, qu. a qX^,..f "bcomemineritS. Palris noslris A6r'-'",
Ecoles. Cotelerius inMonumentis

Graecse

t.

III,

S.

Abercius

ulcrque.

pag
sis

Iw"
Porri,

Mosquenslavoniceautem Menologus

uoumonachorumtantum.

sed etiam
;

^- Sabba potecelebratioris, postpo...to 'P^?,' famae v.ro, Hieropolita-

dWin

perhibetur officii inst.tutor luisse

nam

tantiB anudOrientules .utelUgere Bum InStVtem et tl^^u-n^turgum e.t,agi lii^ velinvitus. Nec eu.m credibile coffor de

gladio ammadverso, de Abercio, martyre. comQU^ounque innotuerunt hoc disticho nuo

i^rS^Scri^^^oir&^
mnfesso^
Offlci

Gr^cus Brabeac^dxs non coronatlau^maqna sunt Mercio, quem agunt polus. De Aberc.o vulgo Zj^ attamen

SndirMenologns

\:^:^^^^^^
desumpserant. Hanc porro htter.smis.acum norma. a S. Subbahi

Divmi

ad U Octobr.s ra"bil J Se".Ltie.


iDscript.,s legitur
ii.

quo.terat^
vasti

S.

Sabhas

0^t'^^'"'

ob irruptiouera barbarorum '^t^^'\^.^^^;,^i*,g^: Solymorura, '^*',^^ Dhronius patriarcha f^"*^^^ Joannes DarPnue restituit, ac post

-.f^.^e commemoranthodieiasti Sanctilicatum solum uliisque sanct.s.In uuiversi taeito Abereio. nene Commemoratiosanclt Slst et Enm. habetur brev.us Sabb^^ vatrisnostri Sabbw in ali.s Issemanianus glagoliticus ;^^iu|"t^^ godex uberius quam Ostromiranus ^^'f'l^--f\f^% instiluioris tris noslri beati monachorum Inmarmore denique Neap. noh!iferiSabbL uamque et quidem recte: hoc
:

utur S 5a66.^;
anno 532,

monaster.o droiiift in sui nominis celeberrimo noa

mmm mmmE
eum
divus

mendose habetur autem cel^tesimo qmnto. ut coenobiarchse, teste Asse in Actis S. Theodosi. Sabte d.sputan. mano fusius de anno obitns S. quo con=iV, pag. 4.10 et seq. In
tP

setatis sua;

nonagesimo nono

gomenorum

pag.

i^ et seq.

Kalend

gna^do emendan^dum

est Kal.

Mosquense

et

dum "l"et!rGenuinam Sabb


Horoloffium Pocajovense,

statuunt

annum

latine ed.Qn CyrilloScythopolitano. grffice et Octobris Tomus XI.

J^^-^^J^

^5 Montis Atho commemorantur Car^earum m M" monachi quidam /J^: Ti tempo?eMichaelis Pateolog. pro^f;",!^. o e Utinam .d fecssent p I^neoccubuerunt. Protohegumenus^^totm fait
fal

'"

bris, Decemws,

r^rw...

Horumunus

ANNUS ECCtESIASTICUS
DlES VI

ftVII
Deceubris.

ianuarii diotum es mouaoh.9 die recolitur a ctarii et Plulothei,

Um ejusdem

generis

Ti

mf^y/.f ^oeraue.Kodem ^'^^^ ^.f^llria NeAtUom ^.^^^ ^^.


teste auctore Pate-

Philotheum, 1."^" '?nu tradunt

dium

^--

^;"^

. ?L'n 'dFe 5 deoembrrdiuturno 1500, die eoemor

anno f^XeoZsM<^^nus,morbo
gravique
j

J ventura prffinosoenp^ito

anno
:

a^riu,
..,,.

Caz^

"", l,^in asc^eterio SS. Archangelorum. dioto Car^arum pendebat a monasterio fag^r' qnod

p/^/

rrEt lufdem Nectarius

Ve lis habelur, ultimo looo f ^^lf^JfaZii.primi archiep. Cazanensts.


\",^p-

,^

0>.to

S.^^^^..

omn.bus.

rA^bant hSiierna.^ubi

Ex Ostnmi'
rano.

BMO.UAS. ChBISTI SECUNDA. ANTE NaTIVITATEM

MD^o
et initia

monast.o

DIES VI
DOMINIW SS. Pbotopabentom, A7/./7 elC Neap.etc.].U
1

P.TR.sKosTEiN.coLA,fOmncmSas.

OBSEEVANDA.
Bussis locus tam rem.racula tamqueabditus,. quo fama et motus eccie maDaverint; non urb-s non <; Nirolai non ejus Domim non sacellum

NuUus

est in EcclesiiE

Zamblak,

S. Nicolaus.

metropolita Kioviensi, utpote qua innotuit apud Occidentalibus hactenus parum Bulgaros etRussos augend^ ve-

8ia
s t

inqua a^i^uod
Ilinc

d calum

thaumatnrgi
;

ur pal^S'et absolute

atque in
est

titulo distingui: officio diei

miUis aliis sanctis relictus erga Antistitem fnFastis sacris. Tantie autem senten la, devotioni nonnihil. mea

^ocMSsimUneo
Gr^^^

Myrensem

profuitfestum translationis ejus ignotum, R";^ ? s quidem prorsus

corporis.

Serbosautem, Thaumaturgum certe nprationi ergi Sauctum miraculaquodattinet. qu desumpta sunt legatur a Gr^cis auctoribus ad hunc diem ubi msul. adnotatio Assemaui narratmnculas exsas Quasdam Synaxariorum Falconium jure mento amplodit. simul et in quarto saeculo madvertit. quod S. Nicolaum e temerrime transtulent, In Kalen-

IfotTkMT^

J^^ a RomaEccleiisdem pene temporibus.qu.bus Menologio Mosquensi prosa celebratura. In thaumaturgi Melixa texitur Vita sanctissimi Accedit ^equens notula^ tapbrasti adscripta. Qui cupU quam praetereundam nonesse puto
:

in quintum observatu digna. Mstidariis pauca occurrunt


:

nostri slaviensehabet ita Memorta S.Pains Memona Nicolai; Rum. distinctiusetplenius: Menseae Sanctiet Magni Antistiiis Nicolai
;

recentiora

lliquade tantis tamque ^'f^-^Of ^"^?^f ^'f in^aS Nicolai cognoscere,quaie est lUud patratum qut sHiifilioAgncii "..^^^f domum fwt transspatio e terraSaracenorum latus,aut in Christophoropresbytero,amor. in Stephano Decatis supplicio liberato, aut Serhise, qui visum recuperavit,aut nensi, rege adfiunc aliapermulta, evolvat Prologum tam quam ad 9 Maii,el insuper legat librum diem, monastern de S. Nicolai miraculis, qui iypis ImpnKievocrijptensis editus est anno 1680. digna est prolixa narratio de sauamis noiatu
Gregorio tione Stephani Decanensis. auctore

S.PatrisnostriNicolai,archiepiMyrorum in Lycia. Unde Sirletus effinscom Myrlycensi. In .Neap. xit suum ep.Mylanirffi pro marmore insculptum est Nalale S.Nicolai. quem edidit cl. MatIn cod. Graeco-Mosquensi, Nicolai Myrorum (iNt/.oAaoy legitur thsei
: : :

MupMvl, subintelligeepiscopi, ut,brevitatisgraMatthsei,reri solet. Ta/nen, advertit

tia.dici pepererant, eiiam docti ita aii^wmCorinthum scripsit. Sed nomtnativus qui de diaiectis tisec erat 6 KopivQou, nimirum meiropolita.

Grsecos appeilandi ratio adhuc ohtinet apud isos.-DeDominicaProtoparentum agetur


die XI.

f;--^';-

DIES
Otliomira-

VII.

num.

Bx

mriit.

(OrnnescurnBas.Neap Bxer OP^etc^S.h^^^A^^^^ Strl. Cylh.]. SS.m. mon et marl (Rum. Menol. Prol. cum Sirm. Med. Mg. ^l^f^'f^fj^} S. Joannis Saba,.^, jejunalons |-. j^^""^- P^l' et Nicola. (RuL cum Med. Mg. Cyth.).
S. Ambrosii,

ep. Medio\anensis

v. . Menol. Kal.cumMg. Cyil.Y S. Ph'lolhe, Kal. cum Sirm.). S. Pauli Obedicntis (Prol. (Menol. Prol Pp.Sal). Anlonn Si&nsiS et mart, (Valach.). m\Slo\obet^sis(MenoLProl.Kal.).

Grcsorii

mon.

(Ath.),
in Africa

(Mg. Siri, Cy^/t.). fNeophyli, mart (Jf9-%^;/^^^^^ Cytfi-h Acepsmiae, Leonis et Sw^iniMed.Mg. melii marl /Med. Mq. Cyih.).^m\. Isidori, C y th. ]. il^^^in. (Med. Mg.) t MM- Gaii, Gaiaui [Med. Mg. Nanon^ n'^ SS^De.par^Curatorisri^.^ acenlis (Med. Mg. Cyth.). t Ded.calio ecclesi^ pro et Onesiphon, e numero 70 Casani Sosthenis/ Apollo, Cepha^. iycluci, EpaphrodUi,

MM. irecentorum

TaL
W).

"S ^r
t

disc. [Sirl).

OBSEHVANDA.
s^miirori.i*.

Ambrosius Mediolanensis prolixe laudatur in Menologio Mosquensi, ex Paulino. presbytein officio autem diei legitur canon, ro, et aliis auctore S. Josepho, hymnographo. Kjus synas.
;

Magua Ecclesia seu Sophiana. Menologium Basilii habet ; Commemoratio S. P. N. AmbroSii, ep. Mediolani, euffragantibusMstisl. etHumlnmartyreNeap. notatur Depositio, sive diesobitus; atin Marxis celebrabatur CPoli in
:

4 S. Amhrosii, depositio vero celebratur ad Aprilis.Ostromir. cum CPoUtano Morcellii tacet. Has lectionum varietates indicasse sufficiet.Nimis dicit Assemanus, dum de cultu Ambrosu apud Graecos et Russos agens, asserit SS. Augustinun et Hieronymum Fastis Ecclesise OrientaIn Menologio Bas. lisnon esse adscriptos.

^- ^' *"

j^.

S.

tyrologio

Eomano hac

die recolitur

Ordinatio

passus, coramemoratur postridie et quidem Amsolus, omissis aUissanctis;quemadmodum brosius


110

Atheuodorus, in Mesopotamia sub Diocletia-

GRiECO-SLAVICUS.
S,

301
ei

PaulM

Obe-

S. Joonne

S. Philolhea.

SS. Isidorus
et lor.

Paulus, cogpobrosiusMediolanensishodie. raento Obediens {JTr&Tax.nx.o;. slavice Povinnik), dum adhuc inter vivos versaretur, in paradiso visus fuisse perhibetur in Menseis Graecorum et Prolog-o. Ad diem tertiam Decembris nominavimus ex Menol. et Prologo Joannem Silentiarium, quem auctores disting-uunt ab hodierno Philotheae virg-inis Vian recte, videant ipsi. tam cum Officio, valacbice conscriptam, cum fonte prae manibus nunc non habeam, ex alio cogor. long-e miuus sincero, paucis perstrigere Quod si tamen g-enuinus textus mox, ut spero, ab amicis recipiam, inter Appendices sermone unum latino exhibebo, si operae pretium eit. Hic maradnotabo, a Valachis coli Philotheam, ut Non tyrem, a proprio parente interfectam. assignandis Isidorii socus conveniunt Pasti in

nam Med, adjungunt

Stratium, Menaja vero

DiEs VII
DECfUBfllS.

Gaio excusa Leonem qui in Med. adnumeratur DeiparsB Curatoris teraplum S. et Gaiano. Tauri, ut exstitit Constantinopoli, prope forum Menaeis ad 22 Julii, ubi festum colligitur ex

Feslum SS. Deiparx Oiralori.

Mag-dalenaecelebraridiciturinsedeS. Lazan id est, et in ecclesia Curatoris prope Taurum ; alicuin aede a Curatore quodam (forte palatii jusjexstructa, utconjicitCangius,CPol.Christ., S. Sosthenem aliosque, e nut. IV, pag. 86. mero septuagenario discipulos, referunt Fasti Slavici ad diem sequeutem, ad quem propterea Gregorius, natione Serbus, remittendi sunt. floruit ineunte saec. xv, fundavitque in Monte Atho monasterium, ejus nomine hactenus insignitum. Cfr 1) Patericon, t. II. p. 400 2) Joan. Comnenus, pag. 494, apud Montfauconium.
S.

S. Soithenet
el alii.

Gregoriuf
Attionile.

Memoriae Slavicae.
-|-n
S. Philolhea.

partibus superioribus fluminis Ardsisch,

virgo

et

victr-

tyr in Vala-

iquod, postquam Valachiam in duas secuit infundit, portiones, aquas suas in Danubium
consurgunt inter medias
parietinas,
pristini

chia cxdta.

et splendoris reliquias, templum omnium fuerunt pulmonasterium, quse olim cherrima. Imperio Komano, Ardeiscus videtur vero ad dictus fuisse ille locus ; postquam Kadu Negru seu Rodolphus finem sseculi xin

cathedrale

jores

rarunt se ad discrimina que se cesserunt summo; sed, defatigatione victse, Philothea angelum dicentem sibi quo audivit proxima est; man Domum redi; mater morti Fecit labores a te non flagitat Deus. "
,

manerent

domum rejussa puella et intra quatriduura circumdatas dux fuit. Sed populi multitudinc
reperit

paternas gedes

matremque mortuam

Niger

illuc

aulam suam

transtulerat,

Curte

nunc d'Argik, Curt d'Argis seu d'Argisch; Ardgisch seu Ardzeschul ad Ardiscum. vulgo quiescit In hoc itaque oppido jam pridem lignario, opulento atque S. Philothea, patre pise matris avaro, nata Ternobi quse sub oculis tanta laude ut pueriles annos egressa est vere implerit prophetiam, qui gene;
,

intrare niteretur, agnita intellexit. I'um itaque quoniam casu a Stefuit a circumstantibus, amotus fuerat. ConticucuUus

phauo Mazia genua flectere nuo jussa est a patre humi maternse plebe objurgari coepit quod atque a
mortis

sub causa esset. Octo integros dies filiam faber, tectum suum admittere noluit eam sibi esse donec tandem animadvertit limen itaque recepta, possefamulse loco. Intra
brevi

diaconi
trici

dixerat

Bonam terram

seminasti.

omniura

animos

sibi

devinxit

virtu-

Quum
e
est

itaque ad nubilem pervenisset atatem, electus multis procis ei in maritum a patre


;

tum fama, ita ut senum ffique ac juvenum. Sed


ei
,

communis

consiliatrix esset

martyrii coro-

Stephanus Mazias, juvenis locuples quem jurgiosus, quod ebriosus esset, blasphemus et bona virgo. Quare patrisiram admittere noluit
matris, rebus reformidans, consilio et assensu pridie nuptiarum, suis Christo commendatis, indutis, clam veste peregrinantis et scapulari Macedoniffi, a quiprofecta est ad monasteria Initio itmens, bus Moldovlachica pendebant. vidematrera quum comitem aduc haberet quod, tanquam runt ambo in cselis crucem; Faulo novum labarura, properura omen esset. famula, quae herilisfihffi post ad eam accessit vestem quoque peregrinantis indue,

quum pater nam prspararat Deus. Scilicet neque pro more cibum morbo decubuisset functa officio ad operas potuisset ferre eo accesserant itinere erat actuosa virgo. In quipauperes, eleemosynas rogantes ad eam
,
:

dederatde ferculis, contisa (ut febus repletum iri. Monituspater runt) ea divinitus
siEpius

viditque eara rera esplorare instituit,

medium

panem

desiderio

rat,

eam

seeutura.

Tres

dies

processerunt

nocte data ambse, radicibus et aqua viventes. quum ad Quarta autera nocte orationi.
, ,

Istrum flumen patula somno Danubii) progressae, sub arbore famula angelum dedissent, vidisse fertur
se
sinistra tenenad caput Philothese stantem, auream habentem tera sertura, et temporibus

(an

oppidum

in

ripa sinistra

descendecoronam, quro super puellae caput nocte renovata esse quse visio proxima ret miracnlum conperhibetur. Quinta die novum
:

dantera cjeco. trucidavit. Patraraotus avarus securi ffiiam facinus auno 1060, quum tura sit oportet hoc annis ante schisma Michael Cserularius paucis verum an id tura peneorientale renovaverat ; quum est traritinBulgariam, plaue incertum omnino in tenebris bistoria Bulgari^ illius ffivi post corSeptuaginta duobus annis positasit. consensit BhJ1'^ 7^^' pore reperto iotegro, accenseretur Ph.lothea. tropolita ut cffilitibus in ejus honoTunc etium, anno scilicet 1132. templum Ardeisci excirem tegulis romanis tumulo lammis in cujus choro, tatum est etiamnum ejus ar-enteis cooperto , servatur undique acad cujus venerationem corpus
:

Cujus

rei

indignatione

tigisse traditur. Licet

enim ultimos nummos


,

pridie famula dedisset epileptico men eleemosynam peterent duo

quum

ta,

pauperes

et manum, argen. currunt peregrini, frontem Staosculaturi. Hffic ex libro to contectam, K4rouiza voyage en Le nislai BcIIanger hanc historiam Uoidovalachie. Paulo aliter Praqui anno 1859 typis Derblich,
: .

jussu

Philotheffi aperuit

pecuniffi

crumenam, et tantum inineareperit, quantum quum iter


ab infidelium

narratW.

ffeutibus edidit

Land und Leute der Moldau


;

quum choassent. Septima die, jejunio et oratione paoppido prope abessent,

und Wolachei
illic

docens insuper S. Philotheam vicina amentium patronara esse, qui

AT^NUS KCCLtSlASTlCUS
^n9
DtEs viri
*v,

r.t.n

noverca et a 1206 multa passa a

DecEMenis.

fluspicari

^umZagorensem,

BasUium m^^^-i-'-dein pnmatet


non
nisi

Im,

qui non vixit "^^^^^^^^^ '\ii unitatem 6culi xni cum 1^^^;^^ officio Vala-

anno 1241

Eomanra imperare

^/Y^

coepit.

scam fluvium
Anioniu$

cellas posuit

sedemque

S.

Ni-

colaodicavit.Eratautem tam temporis


dotio

sacer-

jam

insignitus. Brevi

Siensi.

litteras artem quoque imbu us fuH. Pr^ter b eam optime cam.ent ^^".endi didicit, ita ut Novgorodum se coutuh An

iude pulsus, in fines


xit

tamen ab incohs Cholmogradenses perre-

ibique ad Siam fluvium

llortuo parente.
dreas, in

turu

"bi

mmi.tra domo magnatis cujusdam Mox. quum uxore et uxorem duxit.


orbatus.

excitavit, SS' Trinitatis sua pictis, exornavit.

novam ecolesiam eamque imagmibus,

manu

Tum

ut mona.teru

distr.but.^, in egenos obrem, bonis omnibus luterea coepit cogitare. de eligenda religione pr.monitus. Kenensem ereTn vislne a Deo

urdomino

mundo -^edixa Quam^

Mosquam proficiscierigendi licentiam peteret, principis. a patre suo Joanne tur ubi Joannis
;

mum

petiit,

ibique a Pachomio
et in

Bignissimesusceptusest

hegumeno vita mona


Agebat

be-

unc institutus. cum Antouii nomine a)iquot temPost annum ffitatis trigesimum. sumptisqne magistri benedictione, pus, accepta et Joacbimo, Alexandro flecum duobus sociis progressus est, et ad bcneiein solitudinem
Cfr
I)
1

trucidandi, amiciIVMinaci olim immaniter monasterium ad mortiam iniit fundatumque autem fere octotem usque gubernavit. Obiit anno 1557, hegumegenarius, die 7 decembris, extrema monuerat natus 37 postquam socios indicaverat. Antomi suura
;

eisque successorem conscripsit Joannes, vitam, elogium et officium


tsari

modo laudatus unde concludere decessum pronum est Antonium brevi post
filius
;

fuisse cultum.
,

3" P*"'"'-' Con.pect u .^ h d 2 ui\.i. h.B.. psga. ^) Dict. n b - v b Prolog. cl Mcuol. ad h.

W U3 et liD.
fama percrebescente, mo-

Fuit Nilus unus ex


Nilus S(oloheruis.

siBCuli XVI.

insignioribus eremitis Novgorodensi provincia, igaotis

anno 1554. donec animam Auctori suo reddidit

Mox

sanctitatis ejus

parentibus natus, monasticam dictcesU Pscovensis; ificoenobio Rrypecensi, Rzevensis secesunde in eremum monasterii solitudinem concuBit; ac demum, majorem
piscens, ad

vestem mduit

lacum Seligerum
sibi divinitus

perrexit,

Stolo-

aedifinachi quidam ecclesiam super tumulum vero 1594 monasterium fundacarunt j anno estque runt : quod Nili nomen haereditavit, frequentiam, aetate, ob peregrinantium nostra celeberrimis provinciae. Colitur Nilus

unum
tum

bensem insulam
babiturus.

prEemonstratam

die 7 Decembris,

qua mortem

obiit,

tum

luncam

vigiuti septem

ubi pervenit. anno 1528, speerexit ibique sibi eflodit , Dediculam annos integros solitarius degit,

Quo

etiam 27 Maii, qua inventi corporis anniversaria memoria peragitur. Vitam ejus scripsit anno
1594auctorincertus.
ititi.

hUl. pag. Cfr 1) Mcnol. adh. d.2) Dict.

2U.

Philar., Hisl. Eccl . Russ.t. III p.

DIES
Oitramira-

VIII.

nUHi

Ex

variit.

sloimUMst
GP.

phrodit^tesari.elOnesiphorifflum. Menol. Prol-Kal. (Prol. Menol. cum Szrm. Med.]. SS mariyrum in Africa ab Ar.anis occisorum (Neap.). t Sophronu, ep. Alhcnodori, mon. et mart. (Bas.]. i i Marlyrii
t

Ss.
Sirl.

Og. Eph.Vat.Kal. cum ther. Tern. Rum. Prol Men. Hor. Novg. Cap. ApoUos^Tych.c., Cepl-, bpaMed Qotn. Mg.). SS. apostolorum Sosthen.

cum S?rm. Med.Msq. Mg.

Cyth.).

Cypn (Sxrm.

Med. Flor.

Mg.

Cyth.].

OBSERVANDA.
S. Potapius.

Ex antiquo tempore

obtinet S. Potapius in

Fastis Slavicis principem locum, ut patet ex Mst., Kum., Tern. aliisque supra citatis; quin et a receuliuribus plerisque taceutiir caeteri saucti,

S. SoBthenes
ttalii.

utpote minus prcecipui. S. Sosthenem aliosque e 70 discipulis recolunt Grffici unumquemque proprio die, Sosthenem ad 18 Novembris; ApoUo ad 10 Sept.; Tychicum ad 20 Aprilis ; l^paphroditum ad %t Martii; Onesiphorum ad 7 Septembris; Cepham denique una cum toto discipulo-

diversi sunt a martyribus in Africa quoque coronam adeptis, quorum memoria celebraturdie 12 Octobris, et duo prfficipui nominantur Cyprianus et Felix. Diversitatem statuit J. Buseus in Act. SS., tom. Y Octobr,, pag. 93. n. 37.
S.

rum

coUogio ad 4 Januarii. In BasiUano Menulogio laudantur postridie, uti etiam Potapius et Sophronius apud Sirletum, ut vidimus, die
;

!>S.

Martyrcs

Afruani.

proxime prterita.Cepham, CsBsarium et Onesiphorum ommittit Versinski uti Menologus Mosquensis duos uUimos; au consuUo, dicere nequeo. In Menaeis Grsecis adsunt omnes. Martyres hi Africani, numero trecenti aut, ut
.

Martyrium descripsi ex marmore NeapoUtano, ubi refertursolum nomen Marturii, pr^ut difficile sit fixo tantummodo titulo sancti dictu, martyr ne fuerit au confessor. Notissimum est pugilum par, Martyrius et Marcianus, notarii S. Pauli confes^oris, patriarchse CPoUtani; quorum memoria recolitur in Fastis ad. 25 Octobris, excepto Kalendario NeapoUtano. In hoc enim ad eam diem insculpti sunt Chry;

S.

MartyriM-

santhus

et Daria.

Sanctos itaque notarios intel-

Ugendos
arbitror,

esse in

marmore NeapoUtano, equidem quamvis desideretur nota aUqua, qua

martyres fuisse indigitetur.

aUi volunt, trecenti sexaginta et duo, plane

DIESIX.

GRJECO-SLAVICUS.

S03
UitslX
DKCtMIBIS-

DIES
Oiiromironutn.
varii'-

IX.

St

propheUssae, malns ConceplioS Annae quando conccpil S. Deiparam fOmne.l. S. Annse, cum Med. Sirl. Mg.). S Slephani (Prol. Kal. cum Med. Sirm. Sanuielis, prophselae (ProL Kal.

ACAT

Mg.

Kal. Cyth.). S. Sophronii, archiep. Cypri (Prol. confes., ex episcopo monachi (Bas.]. t t Joannis, Epaphrodili, Caesarii el Onesiphori (Bas.). t Polapii,
Isaici

cum Bas.). MM. Soslhcnis, Apollo, Cephae, Tychici, mon (Bas.) t MM. Sosithei, Narselis et
(Itg.).

(Mg.

Cyi/i.).

iGorgoniae, sororis S. Gregorii Nazian/eni

OBSERVANDA.
.

Immaculatam

beatissimae Virginis Mariae

cssii et terrse

CoTq>n

'

(-,Qjj^,ppijojieiQ ab originali humani generid labe, credidere et ait Kulcinius. pag-, 103. semper creduut Rutheni, festumque hoo colutit solemparvis et mauiter; nam officium habent cum (quorum g-nis' vesperis, cum duplici canODe

tuumque soiatium. De semine quidem concepia est Deipara, at de immaculaio, teste

S.Joanne Daniasceno, exclamanie

conscriptus) cum alter a S. Andrea Cretensi syniixario t^rnato hoc epigraphe Non ut Eva enim tn in doloribus paries o Anna ; concipis proliutero magnam orbis leetitiam. Accedit xus discursus, es orationibus S. Joannis Damasceui depromptus. " In summum hoc B.Virg-inis
:

privilegium ac ornamentum. quod nempe Romanus Pontifex vere pius tanquam fidei catholice

beata femora Joachim, unde seraen omnino iramaculatura effusum est (fol. 101). Hominis vires superat, ui de semine concepti absque peccato originati concipianiur; Deus auiem, qui omnia potesi, id facere poiuit singutari modo in Virgine, quam singuiariier sibi delegerat mairem. (Ibid. verso). Eos qui in peC' cato originati concepti sunt, servos suos appellare incipit diabotus. Quo igitur pado ille, quominus matrem Dei servam suam appellare posset, non fuerit impeditus? Et quis-

esse urbi et orbi nuper promulgavit, schismatici qaidam cum hffireticis

dogma tenendum

nam

esset

Dei honor,

si natits fuissei

ex ea,

quam diabolus servam suam appeliasse potueUtide immacuiaia terra creaiia de immaculaia VirChristus. gine naius est secundus Adam Quomodo pra;dicabimus te, o (Ibid. verso). Virgo sanctissima, absque peccato conceptam, nos qui in iniquitaiibus conceptt sumus ? Angeti conceptionem iuam mirantur, o Pura, quod nempe omnis peccaii exors sis, cum tamen ex semine fueris concepta (fol. 103 versoj. Omnia immdavit diluvium, sota arca Noe iilxsa remanente. Simiiiter universum genus humanum inundavii labes originaiis SaWe in qua demersus ingemiscit quisque me Deus, quouiam intraverunt aquae usque ad
rit?{((>\. 102).

certatim declamarunt; obstrepatque Muravievius aliique mendaciorum textores. Tu vero, non lector veritatis studiose, consule auctores,
dico catholicos,
tit

ius esi prior

Adam

quiivis setate,

quorum ingens numerus non Ruthenos cum Sede Roexsti-

mana

unitos sed indigenas celebriores ac EccleMoscoviticae saec. xvii oracula et columnas. sijE Cujusmodi fuisse praedicantur a suis Lazarus

archiepiscopus Tcheruigoviae Baranovic kioviensis Joauuicius Galiatovski. monasteni No autem a me quid exaghegumenus et rector.
et
,

B Mari laudem tuique commodum latinitate a me douata. " Ante conceptionem,Deopuram

gerari

in putes, accipe utriusque testimonia,

sanctificatam esse canit Ecclesia mater acathisto post festo Introitus SS. Deiparas, in stichologiam (Concio de Conceptione secundam Quomodo hic soi S. Deiparae fol. 99 verso). nut(Maria) maqis quam luna lucere incipiat, nutlo peccato origtnali obnolis tenebris, imo examincmus. De xius, in hodierna concione
conceptione

animam meam
nus
in

(Ps.OS).

Sola arca iustioris

Noe

animata, Virgo sciticet purissima, non fuit submersa, sed mansit itlgesa (fol. 104). Hactearchiepiscopus Tchernigoviensis, Laz;rus,
sua Tuba concionatoria (TrubySioves), seu concionum, quas diebus festis prajcipuisad pogata.

mairi tuee verbum facere da mihi,o Deus; et quia conceptio tsta fmt perpeccaio, de fecta, utpote pura a primogemo Domine genitricis tu^ pura conceptione
,

pulum habuit, sylloge, typis Kioviensibus vulannoa partu Virginis 1684. Jam auJiamus
rainus alterum concionatorem, sua ffitate non igitur clarum, Joannicium Galiatovskium. Hic secunda in Nativitatem S. Deiparse, in concione Tertta magufilia Oei in ea. patrata enumerans magna, ait, quam Deus fecit purtssimee res origiViraim, illa est, quod eam a peccato stne labe naii exemerit ; siquidem S Virgo fmt.bicuii orioinali concepta ieque ac gemta desumnempe terra, unde veius Adam fuerat pura ei matedicio minime obnoxia^ Vtus,erai qua natus est \ta animata terra, S. Virgo, ex Adam, Christus, erat pura nec uito novus i^txneccaio oriqinali aut maledictopotiuta.
:

100) Universorum etc (fol conceptus sum et fessio est : In iniquitatibus mater mea atienatt in peccatis concepit me
;

commnms

con-

soti namque sunt peccatores inde a vulva. libi non confessio, utpote minime convenit hsec pec-

absque in peccato nat^. Decebat utique te tllum, per cato concipi, quge genitura eras Quem mundus ab ommbus peccatiset cunctis absque tniQuiiaiibus erat liberandus. Decebat primsevo peccato concipi eam, qua> nobisconcepiura erat totius creationis prtmogemtum,

ponti/icem immacutaium, a peccatonbus Qreoaium.ahid.yGvso). Quiomma valetDeus, absque nonne facere potuit, ut Mater ejus Quod potmt, peccaio originali conciperetur? omma. hoc et fecit qui sapientia sua fecit Baud decebat Matrem Domim peccaii serimo nec esse vel ad tvniutam moram sit inter creaturas omprimxvi, cum ipsa
se-

arca fiQurabatparam Deiparx concepiionem namque dituvio m umverso Inqruente

Noe mundo, homines, animatia,

votucres reptt-

aquis obtecia fuelia,montes, omniadenique modo

excepta ; pari runt, sola arca Noejusti homxnem peccatum originale infecit quemvis Virgme. Prsesxgnabat ^intactasolapurissima

mm

nium

prima... Malum non accessii aa alioquitur aenitrxcem, quam xpsemet Sponsus te. Tota pulchra es, et macula nun est lu iia mconce(Cant 4) Contrivisti caput serpeniis iein tua ptione tua Sancta nec poiuit Udere Impollutacst, iuteconceptione iynmaculata
;
.-

Ue%

quoque puram Deipar^ T''P^T/ZJfZ' sedi(ica.reiur llum Saiomonis, quod dum securis,non atius insirumentt non maitei, non
ictus

percxpere erai audire aut strepitum


sicuti nec

qualemcunque;

m purissmia Vxr-

De ommbus merata oraculum: hus concipientibus valet divinwn iniquitatem (F^^ J. Concepit dolorem et peperit non sancia Anna, id dici nequtt De te sed Det gemtricem. enim dolorem concepisti,
inviohita,o
l^Q\Y>^Tix\
^

matn-

jacentisesset aridum;itam }uxta psaimt reperiiur peccalum ortgmts,

signeretur, uilum Qine, dum conciperetur aut vesttapprehendere erat peccaii origmalts eiiam puram Detparx conQium. Possumus Gedeoms ; ceptionem elucidare ex vetlere Quemadmodum enim vellus iiiud rore macttcircum dum apparuit, dum retiquum terr^

pmnt homme

ANNUS ECCLESIASTICUS
8"*
DiEsX
DlctuDau.
:

ininuitatibus Ecce enim ' slam dicentem '"/.''"f^'^,"' eonceptns sum, et in P=t'^f V.V^^e at vero mea (Ps. 60); ^""''"''^J^Xrai Zuum aderat peccatum 0p9'"f.%lfjZm AnBelusGabrid aaeam.^ gratia Dei.Quocirca Ive, ail, gratia puram fuisse

Sa

liendum dogma catholicum ipeimet Ecclesiffi Eussiacs libri liturgici facile suppeditarent memor notationes hic me tantum conscnbere, cathohnon controversias instituere aut fidem cam ab omnibus neotericorum calumnns v.ndi.
^^^^

^^ extremum addo,

in

marmore Neapoh-

concepttonemVtrgtntsfmrtss
vas dleo plenum

eirato

angeltcomtelltg^mu^l^^^^^^
.

"tYXmM

tano legi Cceptio S.

Anne Marie vir.; eamque

^^.^^

^";f "/o ^od susciVir^""rr^JTsZtium itain purissima aliud destt ptendo


fP^^^^betoriginale aut gtnenuUimlocumnaoe y
^^^.^

lectionem ambig-uam esse ]udicio emin. cardjarbitratus est in lapide msculptum esse Sancte Marie ; additque certe se in Sntiquo Kalendario cod Vaticani signati 5744
:

legisse

VI Idus Decembrts. Conceplus S.Ma^^^^^ j^ commentariis pereruditis


:

guodvts P<^''"JXenti^. si intelligenna^ slavice Kluc plena est. (^lavs ^^ fol. razumema, "i, \ ^'^.^^rffinis Maris milia p ane de "0"^"^*^ Horto Mariano conceptione e^ poterunt in ^^ j Bogorod'tsi) au^tore a (Ogorodok Marii
Badzivilovski, PaffJf' 'fj* 'lersedeo. quibus exscribendis superseaeo 1676
;

ad hanc diem, legit

cum Mazochio

Conceptto

virginis, conceptionem intelligens, ^^ ut aiunt, passivam, quando scilicet in utero NeapohS. Annse concepta est ; tum statuit per ^^^^, conceptionis SS. Deipar cultum, a Gr.

^^^^

Quse yu

omnia testimonia, " 'ff nico idiomate non


in Matre ^ua

f lf '^1',;'^' ^^7^^

R. P. Gagarin, domojJ^^^"f "^/'""^Tolen^^ e popularibus suis obs",*'^^' nodico)

'^^X^Ty^ill7Znmitm "
uniuam

f,'".''ditum vumquidethactenu^inaudaum

ignar.iima ignarnnud

^r^e"

a^Sr

Sl^u^et/nrorr^rT^car^^

Prffitermitto alia

quamplunma quie ad stabi-

acceptum, ad cseteros Latinos permanasse. Sane in Constitutione. Manuelis Comneni de Feniemoratur ad 9 Dec. Conceptto santissimx Matris Dei nostri. De yera origine iHius festi apud latinos Htudes de Theologte, In Menasis d-histoire et de liltiralure. 1860. additur de Stephano qui iacet in asde S Antipx. Prieterea vocatur itoWn^., apud SibeP ^^^^^ Neolaurita. Manebat ad aedem ^ ^" ^^P^^' no Juniore, mariyre.
^.^

S-

SpA.n,.

^^^^^ "^^^
X.

DIES
O$tromira-

num.

Bx

variie.

Hier.Pg. Vind^ Goth. Mennse, Hermogenis cl Eugraphi (Omnes C3eteri cum Bas. SirL mart. (Prol. Kal. cum Bas^ Strm. Med. MSQ Flor. Sirm. Mg. Sirl Cyth.). S, Gemelli, despolse S. Joannis. Mg.Cyth.). S.Thomje Defurciui fPro^. Menol. KalcumMed. Mg. Cyth.),
SS
Mi\I
^f^rhi^e

{Euch. Serb.).

Tulhaehs el Euslraiii (Neap.). t Amphilochii (GP. Flor.). t i Eulali^ (Neap.). t {Med.Strl.). fSirm.). t Sosthenis, Narseliset Isaacii

..

t,

Babe

OBSERVANDA.
SS.Mentm
iOC,
et

S.

Mennam cum sociis, quorum nominatacenRum.


:

tur, referunt codices Mst. et

Fasti Pape-

brochiani habent brevissime


,

Menas. Possevi-

Calicebris, satis colligitur tum ex cognomine tum prffisertim ex sociis martyrii et synaladi xario utriusque sancti. Apud Versinskium

nua addit Hermogenem. Capponianse tabulffi quos cffiterffi quoque prffiferunt omnes tres
recentiores solent assooiare. In Menffiis Grfficorum excusis S. Menuas cognorainatur Calliceladus, a vocis elegantia ita cognominatus, ut dictum est ad 17 Februarii, quo celebratur inveutio ejus corporis. Et vero hodiernum Mennam Alexandriffi passum , diversum esse a
,

quod miror, hodiernus martyr distinguitur ab uterque eo qui colitur 17 Februarii, quamvis insignitus sit cognomine Calliceladi imo Sirle;

Menna

tyrium consummavit

Atheniensi, qui Cotyffii in Phrygia maret celebratur 11 Novem-

tus ex Menna CalUdelado conflavit duos sanctos, ut exploratum fit ex modo quo annuntiantur die in suo Menologio ; habet enim ita Eodem commemoratio sanctorum Christi martyrum Men%, Hermogenis, Calliceladi ei Eugraphi. Sed similia spbalmata frequenter deprehendun:

tur in fastis ecclesiasticis.

Memoriae
Joannet, detpota Serbix,

Slavicae.
Georgium seu Maximum atque de etiam ejus fratrem Joannem Despotam catholicorum sanest quo nunc dicendum ctorum agminibus accensenti. Licet autem hujus viri offlcium liturgicum exstet ad hanc diem, gesta tamen ejus parum innotuerunt.
Pejacevicio
,

d diem 18 januarii exPrologo monumentisque Serbicis brevem notitiam dedimus Georgii, despotffi Serbiffi, qui, mutato nomine InMaximum, monachusetarcbiepiscopus Kru-

sedolensis aliquando fuit

,-

ubi

monuimus nos

Serborum dicta expendere nolle ad hungaricos fontes. Multo minus a schismatis accusatione eum purgare libuit quum catholicum ejus matrimonium, (non cum Sabella, regis Hungariffi filia, ut volunt Serbi, sed, voluntate Bea;

Quid, quod Pejacevicius, qui tanta diligentia Serborum res inquisivit, minime conveniat cum aliis historicis? Hi enim volunt Stephanum Cfficum, morti proximum, regni guberin

tricis

Aragonensis

Mathiffi

Hungariffi
In

regis

uxoris,

cum

Elizabetha. ex sorore nepte An-

gilberti Balsensis, primi

Nardorum

regno

Nenpolitano ducis, initum,) et simul ejus itus et reditus ad regem Hungariffi, tanquam pacis
.'equestri, et

maxime pecunia et data ab Hunrege pro fundando Krusedolensi monasterio tam manifesta sint indicia eum vere catholicum fuisse et narratiunculam de vi ,
gariffi

nacula tradidisse uon Joanui, filio quindecim annorum legitimoque heredi, sed Georgio seu Maximo genero suo, adstante patriarcha et procerum corona; illum, patre regnoque orbatum, apud matrem mansisse; cujus exemplo et hortatu totum se dedisse divino servitio, donec anno 1503, die 10 decembris, e vivis recesserit. Sed hroc parum firma videntur

quum Georgius
;

uxori illata ut a latinis dogmatibus recederet, fabulam esse, ut in ea re declaranda opera perpenda visa non sit. Qu hoc loco in memo-

trimonio liquet) Stephani

riam revocamus, quoniam consentimus omnino

ex ejus magener nequaquam fuerit quod cffiterum ex diplomatibus constat. liffic inter unum est, quo appareat Angelinam simul cum filiis Georgio et Joanne regnasse
seu

Maximus

{ut

Cffici

GR^CO-SLAVICUS.

305
DiEsXI
Decbhbiis.
I.

---vsL-'-=r
vice
: ;
;

Atho quotanse monasterio S. Pauli in Monte Diplomati apnis daturos quingentos aureos. altera facie pensa est buUa aurea; in cujus cum his verbis slatrini cernuntur coronati

si^nsr.STSJKli=
C,

UUl W&i. W*' f^.." I Atho daturum ea sterio Esphig-menii in Monte soleret; ea condiquffi frater Georgius dare singuUs sabbatis missae sacrificium
tione
ut

celebraretur.

Annos

viginti inglorium regnasse


;

Domina despina Angelina; Dommus datura autem Georgius Dominus Joannes tum erat perennis eorum sedes. Kupinicii, ubi uxorem amisisset Brevi post, quum improles
adhuc

aunum Joannem fabulantur nonnulli verum jam dictum 1503 ex hac luce abreptum esse Maximus denuo fuit. Hac morte factum est ut
,

pertasus, matre Georgius, rerum terrestrium in fratrem viva. Sirmiensem ditionem

Joannem translulit, et vestem Mlavam seu hegumeno Kucsanensi ad fluvium


deffit

monasticam ab

in Kupinik, ubi deinde Zdrelo. et presbyteratum

aLevito8euCaUevito,Sophiffi metropometroposteaValachiffi transalpiuffi Inde in diplomate anm ipsemet.

lita accepit,

ZlLiZrZ
U96

regnihabenastenere coactus fuerit, moxtamen dein puUus ab alienigenis et ad Radulum Mihnam, Valachiae pnnvero ad Michnam seu cipem profugus ut ad diem 18 Januarii docuimus multo autem melius explicat Piacevihauriemus Joandus. Ex quo id unum adhuc parentum et fratris, nis corpus, non secus ac servatum usque ad annum 1716, integrum monasterio, quod frater in Krusedolensi
; ,

fuisse

titulo solus Joannes.

despot^ Serbi^

Maximus condidit tum


;

vero a Turcis

cum aliis

Angelina, prom.s.t subscribente etiam matre

M,clo,ich.Mou.. Se.bic.p.g...

DIES
OttromiratlUffl.

XI.
cum Oa Menol.Prol.Hor.Eph.Cap.Vat.Kal.
^

Vacat.
cum Sirm. Med
Sirl.

r>

si-,

Phil

Bx

variii-

^o^'Mg. Itg. etc).h^ Lucae Bas. llier. GP. Sirm.

^^ ^p^,^. Kal.

^.9jf'fpf^]Sc^m Med. mI
(^f^

Bas. Med. Nicon.s Ar.d., Cyth.). S.

cum

\ MM

et ^^,''"^.'" Terentii, Vincenlii

f^;^^

(Med.). t TuthaehsetBabea^.sorons

OBSERVANDA.
Slavicis

quam
quffi

hic discutiendi nos

ft

Jocus.
y^,.,.,, DoHiinicaPro-

S.

Dmiel

sty-

tila.

de Acepsima ep. IproTantur Novembris. ?f.nno dicta sunt ad 3 fieri solet SS Protoparentum morat^o

et Aithala,

- CommeDommica

itm.

In vetustis ^^^^\^..^r

SS.Barsabas^
Aceptes
thala.
et

Ai

^ Tutnr^eju
^itriu:: utpote
,issa uota

Terentius pro'Jtri. lu Neap.


totius

turm. pr.c-puu^-^P-

xanum

Pfj^;\- "p^otgo et Menologio Miracis ex^tat in ^^^ Martyris ex Grco f^'^ ' "' !^; Monasterio Simouis 'ia 1

>

tyre ac

^^^ scnb.t b. Bar^abam^qm sLuere videtur, Bas.lu et hodie iu Menologio celebratur sub """'"^Xdbesc^aba. Certe aliquam habere cum ^^^^*^''J f^ ura; Synaxaru Graciset confusio quffidam adest

decem socus

ejub a^c

'

^um

w ^60;^^^^

hujusreliquiaservan m ^^^^^ ^^^^^_ Atho tr^m Petr, in Monte ^^^^ m '^ , nus in sua De=cnptione P^^ ;^^^^ ope " Moutfauconium. 1"^ ^ie,

S.

Stephanv*

protomartyr

?T'26 Tcembris

a'pud Cangium..

pag

139,

ignota. crhodiernaTommemSratio mansit

Memoriae Slavicae
.v.c Anau.,

nobilioribus Kiovi .r^areutibus divitibus et tonsuram accepit Mcon

Oua
bera

in captivitate

Portus

ibidem

eBrDemum,
;

famem,sitim, penuriam, versus toto trienuio pa aliosque cruciatus cap.iv via ut omnis evadendi

P^<="i't o^" Lcluderetur, venam sub geuu sanguinis cop.a P oA^ Llis herus unde tanta Nicon
sit

utquodammodo

aruisse videretur

ANNUS ECCLES[ASTICUS
806
DiEsXll
OECEUBntS.

Uiiic et

whilominactus fu.t IN Aridi cognomen


die ab ocul.s

nem coram omnibus


servum

testatus,

victas

manua

susceptoque baptismo.
.lurius tractaverat,

quem

antea veluti

Ts

quadam

'^^'"'^^J^l)'^^

eidem tanquam hero

est. 1"'^'.^ tribus repertus he N.conis he"u. inita, pra^fatus

monasterio Nicon. et in ^''^'"l^^^%^^^,^.

monaJ.^_

censibus

obv.a^ sterium invisens,

inservivit ab obitum suo ac domino humiliter Nicon die 11 decembris, usque. Obiit autem .^ ^^^,^^.^ ^j ^. ,^^^^^^ ^^^^^^ ^^^^_ ^^
^,^,,^ ^^^.

^"^
' "

r., p-. '

-'

"

^'"-

"^

^'

""

"^-

'" "'
'

^^^

DIES
V
Ostromira-

XII.
T^rn Menol. Vat. Eph. Prol. Kal.

ACAT

/xTo/

/?/i

num.

Bx

varH>

Bor.

cum

Bas. Uter. GP.

y^-^^nn.

lirm

Ma

Sirl.

Mg.

Cylh.).

S Alexandn, ep. H.e-

mn.). reporlala^ {CP. Goth. Chozroc, Persarum regc,

OBSERVANDA.
S
SpiridoD seu Spiridion,
ot.

miraculorum
,

S. Spiridon

ihaum.

ffloria

imperatordextero damnaverat quamvis plite succiso ad raetalla lusig-niri solo thaumaturgi cognomine n Fastis jEde celebrabatur CPoh soleat. Cujus festum adjaceapostoli et coryphsi Petri, quiE sancli
;

Fastis plensque omDibus KaleDdario Possivini n^m martyr non excepto obtrusus est ibi, aperto /strforus pro SpiridoDe Duspiam iUe occurrat hoc die apud errore cui vocaretur nou immeGriECOs. Caeterum martyr Maximinus ritoSpiridon noster, quippe quem uculo efPosso et sinistro po-

thaumatur^us
in

vulgo

cogrDominatus
;

adhuc Smridon, at mira nondum patrare bodierni composuit desiit. CanoDem officii
die 14
;

fommemoratur

Theophanes. In Neap. refertur Natale S. Spiridom episcopi. verbis KaleDdariis. Synetus. martyr, in quibusdam S Mosquensi et in Prolop ut Komiantsoviano, quodgTffico audit slavoniconomine7?a::wwn2ft, virgines respondet ad amusslm. Pari modo, Sb. vulgo voet Agapia apud Kussos

his

Synctu,.

Pistis, Elpis

Rpindone bat magnae ecclesiai. De duos Qudam, prorsus fabulosa ut quando uijrrum, quorum capita absciequos album et rederant Ariani, redlvivos fecisse perhibetur, imo mutatis capitibus, ita scilicet ut positis albo niniffro equo caput imposucrit albura,
:

uarraiitur

canturFera, Nadezda, Lubov. Licet autem nomiDum permutationes genuini vacabuli sensum optime reddant, tamen retineDda videDtur nomina propria qua lingua scripta, nec facile enim contualiis idem valentibus reddenda. Sic toUitur sioDi adimitur locus, et erraDdi occasio pro S. Irene, aut S. Potenfacilius. S. Pacem vm tiam pro Salvatore Omnipotenti norunt
hse
eruditi.
sise,

grum.Etaliaejusraodiaudacisanimicommenta.

De Spiridone diatribam conscripsitUrbanus Godofredus Siberus, Martyrologii Grfficae Ecclesiae metrici collector, qui etiam sequens de eo distichon profert
:

MontconfiDxit vir csetera magnae eruditiouis fauconius, iu suaPalieographia, iD Descnpitone


Montis Atho, pag.
ita
:

Nec silentio prsetereuDdus S. Rex Amaquem pro S. Basileo episcopo Amaseno,

4-74,

ubi grsecus textus tert


'Ap.aaia;.

70U dyiov Bao-iJ.EOJg

rri^

Ut mortuus

sit

thaumaturgus

jj^emoriae

Slavicae
cis,

ThwajiontH

Mnnzmsis,

jn Diction. bag. anni 1836, in fiDC libri, haec J.pauca leguntur de Theraponte Auctor fuit monasterii Monzensis, ab anno 1764 vacui cujus ecclesia titulo Annuntiationis B. M. V.
:

nasterii Costromensis de

nomine

Exaltatae Cru-

erat dedicata,
pit

unde Monzensis cognomeu acceipse.Eratautemmouasterium istud, viginti quinque chiliometris dissitum ab urbe Galic, et totidem plus quinque a Tchuhloma. Obiit die 12decembris, anno 15S5. Atque haec ita parce
ex editione
hag. excripta praelo destinaveram, quum novam ejusdem opusculi editionem anno 1862 vulgatam muniticentia principis cujusdam, domo russi, subminastravit mihi peropportune. Hanc porro in pluribus a priore dissentire apprehendi, quod etiam de
illa Dictionarii
aliis

tantamque civium veneratioDem sibi conciliasse, ut fama nominis ejus per totam civitatem manaverit. Quapropter, urbe relicta aecessit in monasterium Annuntiatiouis ad fluvium Monzam, in ditione Galicensi posltum, ubi degebat Adrianus quidam, probatse virtutis
vir.
isto

tita

Verura vix ac ne vix quidera in monasterio commoratus est; si quidem quovis die, pesenioris benedictione, in vicinam silvara

trans

Mouzam
;

sitam sese abscondebat, oratioui

vacaturus

noctes vero transigebat iu monasterio pene insomnis ac sacris codicibus descri-

quam plurimis viris, quorum notitiae in utraque editione coutiDentur, intelligendum


est.

bendisiutentus. Ad ejus 'supulchrum, udus e fratribus monasterii, Doraiue Procopius, qui ab infantia oculorum morbo laboraverat, visus aciem perfecte recuperasse perhibetur. Obiit

Kt quidem a recentiore editore annus 1585, quo Therapontes obiisse dicebatur, dilatus est

autem Therapontes anno 1591,


nis

die 12

decem-

bris, conditus in sacello S. Nicolai,

ubi quotao-

ad

annum

1591

adimitur insuper titulus fun-

datoris monasterii Monzensis,

curate tributum fuit in

quod minus acpriore. Tota denique


Doce-

Dict. hag. editor recens, pag. 264; qui

commemoratur ad huDC diem. Hacteaus omuia 6ua mutuatus est ex Vita quadam Therapontis
ms., incerto auctore.

gestorum eeries

distinctius adornatur.

mur
Cfr

itaque llierapontem

alumnum

fuiese

mo-

Dict. liBg. utriusque cditioDis, in Goe.

DiES xni.

GR^CO SLAVICUS

aoT
DiES Xill

itXIV
Du:EMBBt.

DIES
Sw
OBtromi-

XIII.

rano.

(Ti variis.

Kal. cum Bas. Neap. CP. Bter. iiP. Vina. Ptor. Zogr. Men. Prol. Og. Val. Eph. Cap Mor. Ooth.Sirm. Med.Sirl. Mg.Cyth.). t, 7 1^,^^ cv*^ Mn Cytn.). Kal. cum Bas. Neap, Med- Strm. Mg. Ctith) ^, S Luciae virg (Leop. Menol. Prol. Hor. Pp.Kal.cumMg) Og. S. Arscn.i Lalrensis f^or. (Med). Cyrianse, marl. (Med.). t Azse el Anaslasiae
t

OBSEKVANDA.
Passionem
Ijui et loc.

aDtiqui lectiones

recolunt S. Eustratii et sociorum quorum Easti Slavici ffique ac Grgeci, proin exscribere hic inutile foret. U nam
:

his verbis notatam velim, in marmore Neap. Natale passtoms S. Eustrattet expressam

Map^wvioj, cum cripta syUaba 5t. resolvit ita leg-endura erat Map^apiou. Simile raendum irrepsit in ICalendarium Possevini, upi Eustratius mutatusestin Eustachium. Caeterum Possevinianum Kalendarium scatere raendis hujus:

Sabbalinius Lwcia -dequa nota fusiusdissent Septembris, iTpeculiari diatriba, ad diem 2 Augusti quando pr^terea ad 10, 13, 22 et 25 Laureneadem nota prfieraittiturnomimbusSS. Theclse et Bartholomaei qumHvppoliti, tii marmore jam Quies namque, non swpius, in usurpatur. Festivus horum martyrum dieto Joannis, apodies celebrabatur CPoli in aede S. evangelistae, prope magnam ecclesiam. stoli et reducuntur pene Csetera quffi adnotari possent, erroresantiquariorum, y^xUstratn, Mandrt, ad
;

- modi jampridem observaverant BoUandiani.

^^^^.^

Encomium

gloriosse martyris Luciae, quod m Menologio Mosquensi legitur, excerptum est tamennomma ex Martyrologiis Latinis.quorum

Ad Cajetasilentio obvolviteditorMosquensis. Mons Versinski. num, 1. 1. pag. 114, reraittit

S.

irnmi

Latreusis. raonasterio non


in

minus quaraOlympus
clarus,

Bithynia autMons Athoin Macedonia fovit, inter inffentem alumnorum numerura asceta, perperam nuos enituit Arsenius, Blatnensem mutatus in Kalendario

episcopum

Mandarii, Eusesiti, Euxentii, Aresttti


erravit Matth^i, vir

alia

Papebrochii

aUoquin einsmodi. Gravius litterarum peritis8imus,dum lectioeracarum supernemcodicis sui Saxo-Gothani fta^ cum

fuerat ras., quod ei Mosqna ohm inscrisubmissura. Azb nomen, si beii-- legi, simul cum ptum estinMenaeis Mediol. mss.,
S. Anastasia.

Anataiia.

DIES XIV.
ifj Osfromi-

rono.

fix variis.

rflapOGeDnadii,archiep. Novgorodensis Agnelli, abb. ep. (Nap ). t t Spiridonis,

(Itg.).

OBSEEVANDA.
,

mirm,

""

e,

cosocios ejus martyrii refert coactos ; cm Mstislavicus in unam turmam dex sunt Arnanus et TheotiS.

Thyrsum et

propterea accensendi chus unus e quatuor protectoribus, V^^J^ comprehendit. euerico vocabulo sociorum

Thyrso, Leucio et Ca tur ad 16 Decembris. De Augusti, quo mscripti linico jam aotum ad 17 officium comPrologd. Ilabent omnes suntin
-

munecuius canonem

conferit

Theophanes

Ostromiranum Prolol)uas turmas statuit post Versinskius. Tres tandem Mosquensis et

Callin.c. habas apud Xcta SS. Thyrsi. Leucii et 28 Jan., tom. - P|- ^' BoUandianos, ad 732 et 895_^ In caeterorum vero ad 1 Mart.., pag.

gus

in Menologio flasses martyrum distinguuntur quarum Py""^"?,.^"'""* Basiliiimperatoris;

eorum martyMenologio Mosquensi narratur


riun.

Thyrsus et ApoUonius

Leucius

secundatu

Philemon^

c^teris evasit Tursus,


;

cum sociis; tertiam Arrianu. rom protectoribus. Thyrsus in Os


LeuciusveroLucms
al

cum
ano
a

ex Metaphraste. ut dicitur, Acta. teste quatenus contractum. Qu etTl pag. 465, omnmo poster.oAssemano Kal., t. V. tamen multum d.sra sunt Actis Syriac s, nec

desumptum

asLuc

S-.

"^' nus imo Sel^ucus audit iu cod Philemon cog-nommatur preterea id est Cbora"la^ ^lavice vocabulo svtrelmk solus. In Annalibus in Flor. profertur Hic commemoranSovgorodensibus (IV. pag. 216)

P"^'.

niod"

fuisseMetaphrastem.sed Acto um parentemnon quemdam tatis louge mot.or. alium

ut in/e colligere

liceat,

genu.num

S,Spiridon.

Kecolanturquiede S. Spiridone l.ctaf^tad Fastis ass.gnatur 12 Decembris, qui dies ei

Slavicis pene omnibus.

Memoriae
Gennitdiu$y
arehiep.

Slavicae.
Mosquensem, tum ad mead raagnum ducem
frequenter datis, tropolitam.aliosque prsesules genere, tanquam streomnideniquearmorum

^eleberrimus

Nov-

Usacrarumque

oppugnator, hic Judaizantium fautor eximuis, lilterarura

<}orodtnia.

vitam monapostquam a Sabbatio Solovecensi, Tchudovo fuerat, in raonasterio sticara edoctus munus gessit. Unde

nuus Christimiles.
,it

profligavit jnecpriusquie-

MoBQUflB archimandrit* Novgorodensem trananno H85ad cathedram archiepiscopi vacuam. NefaBiit

morteSergu

hajresira. ipso riam Judaizantium qua verbo. qua ecnptis tum initio detectam,

ep.scopatus

Mosquense, anatheraate percussisset concilium Anathemati anno H90 ipsius cura coactum.

antiquorum quam Marcionitarum blasphemias rum et


sectarios,

Messahanoinnovantes,

addidit almd conpoenas easque cnidelissimas

Oclobris Tomus.

KI

ANNUS ECCLEStASTlCUS,
<108

DibXV
Deciubhi.

celebratum . Ti04 ibidem

a quo

.iP 14 decembris, aie i*

anno 1506, eo ipso

loco,

metropolita quieverat. Ibi-

iruU
am

clerici, pTopter tum indigni eum "d fautores tantum Cantium pasto tempore opt.mum induerunt ut ex eo s.mom petere non desti.ermt

d Genuadius in clero Qua ">'>"f"J^^. prssertim Pseoviens, revocando. .um occuU, Ju^

mm m

ei "

calumniis
itrario

supersunt, non vulgar.s ant.scr p f^^^,^ Qennadii testimonium ; quibus adnub^. s Slav;cus anno ^^^ ^.^^.^^^^ eodex isque om^^^^^^^^^ concinnatus l* F noscuntur, facle antiquisn u^ im ^^^.^^^^ ^^^^^^^^ ^^^.^^^^^

po.estatis

usu

^,-rn.V-M^^
^^f ^"^^
rlim^n^dHt; recepit anno

^1^'^=^^ ducemet metropoli.am

habmt. ^""plar 'peculiari modo pr oculis Prsedicatorum, nat.one P Benjamino ordinis per.t.ss.mo. .n
lin.uaram Slavo Jluriumque
auxiliumsibi assump.o.

''''-

'^''Trl^uS^Tbi"
sese

rC'XTnareTat, -^' '-- '


.p^c';..'l."'ii7

~:;;.ir:....3.
b,b:.

......m....^..

"W.'6i"i*Co;"-,n.s.

synod. p.r,. paT.. l.poB-

e. seq.

DIES
gx Ottnmirano.

XV.

Sirm. Med. Sirl^^^9-Cyth.Y

^^^ ^^^ sM. Mg.

Cylh.). S. Pardi (Prol.

Ex

varii$.

^''tL.Xs. n. Cyih.). Mg, CnthA.

mart. Qied. rMa^. Mg.). t Corebi, eparcbi el ordinalionis S. JoannisChrysoslomi

OBSERVANDA.
Duosfuisse Eleutherios martyres unum tantum agnoscit PapebroBaronius adeo nempe Accbius Act. SS. Apr. II. p- 976 ;
;

arbitratur

in

S KUMthtriM.

tabuiusmartynssunlconfusa et intncata, qum eximenda, ut ceuet fabulositatis nota difficile Assemanus, nou Oraeca set post Papebrochium etiam bytantum, Metaphrasti adscnpta. sed quSEMetapliraaticis multo sunt antiquiora. riaca glorioso hocepiscopo lUynci et martyre
Sed dc
consulauturFarlati, Ulyric. Sacr. t. Vll, pa^. alus 485 Cum Eleutherio certarunt S. Anlhia, Euanthia. et Corebus praefectus. GrfficisCoremmon Syris Carpus dictus. lu officio diei legitur Venit ad praecanon. a Josepho compositus.

Suroziensem culpa librariorum mutatum, ornaret unde inteUigatur quomodo Aotahsec seu Passio tot bonis rebus abundet, et simul tam parum cohiEreat. Verum, Ucet hsec grayis:

sima sunt,non ausim tamen

eis

plane assentire,

tum quoniam

ilUnc plus dubitationis quam cernegUgi tae cognitionia oriatur,|lum quod plane non possint codices Mosquenses clxviii, clxix. CLXXii, ccccxxxiv, ccccxxxv, quibus saeculum XIV attingatur ita ut, si Vita, quae in Prologo
:

Mosquensi nunc legitur, febricitantis cerebn fuefoetus sit.is ante quinque saecula conceptus concludere rit oportet. Atque hinc id unum
lubet
Actis
possit,

multum examen^multamque operam


S.
:

in

S.

SMpAonus

Swrozitnti

sentemdiemiu

Prolog-o et MeuologioSlavicis

de Vita S. Stephani. archiepiscopi Suroziae ; qua me valde ambiguum esse non diffitebor. Plura enim rationum momenta suadere videnturhunc virum non alium esse ac S. Stephanum, qui a Constantino Copronymo Sugdffiam relegatus sitetcujus natalis agaturdie 28 Novembris. Uic enim jure an injuria episcopus habetur
Disi

nendam

Stephani Suroziensis discutiendis poesse quod quum hoc loco fieri non
;

dein Surozia plane ignota est civitas, Sugdaea seu Soldffiii, nunc SMrfaft, iu ChersonesoTauiica. Tertio MenologiGriEciplerique omnes, itemque synaxaristse veteres russi
;

suppressimus versionem, quam ex sladifferentes universam hanc vico feceramus disputationem aut ad diem 28 Octobns, quo S. Stephanus Sabbaita coUtur. autaddiem28 Kovembris, quo nataUs agitur S. Stephani bugdaeensis; ant certe ad 15 Decembris, quo recentioribus Russorum FastisS. Stephani Suroziensis

sit

planeignorant Stephanum Suroziensem, unum quod non ita Sugdaeensem commemorantes pridem observavit cl.v. Vostokof in egregia sua Descriptione codd, musiei Rum., pag. 455 et quiilem in Kalendariis antiquissimis optimaeque notffi, qualia sunt Ostrom, Mstisl. llum. Assem.
; :

Macatur. 1) Prol. et Menol. ad hunc diem ; 2) pag. 80 rius, Introd. reUg. Christ. in Hussiam, lUyncum et seq.etpag. 169et8eq.; 3) Farlati,
;

nomen inscriptum

est.

Interea videa-

Tern. Sis Paris. I et alia nonnuUa, frustra S. Stephani Suroziensis nomen investigabis. Accedit, quod hujus, quae circumfertur, Vita plane singnlaris est multaque complectitur, quae ad hisloriam Ecclesiae geueralem pertiueant quid itaque hac Vita graece nondum reperta est, sed slavice duntaxat? Demum videtur scriptor slavusea duntaxat novisse quae in Menologio Basilii ad diem 2H Novembris de S. Stephano Sugdaeensi referuntur ea autem nimisjejuna habuisse etproplerea ex. Vitis S. StephanoJunioris et maxime S. Andreae in Crisi muUas desum-.

us sacrum, tom. VIII, pag. 126 missis tamen apostolo, quEB de prffitenso quodam Russorura Dionysio, traduntur ibidem. 4) Acta S3., tom. VlllOctobris, pag. 130, num. 23 et seq. Testibus Menseis Grscis, fioruit Paulus Latrensistempore Constantini porphyrogeniti.Viiawi ejus, ait Menologus Mosquensis, nuspiamin Sladitione Russicapotuimusreperire, puta vouico idiomate conscriptam. Nam Graecam viditAUatius laudavitque cujus exemplar ad-

S.

PtW"^ ta-

(/en.s""-

servatur in pluteo CoisUniano, n" l^^S, saeculo XI exaratum et hactenus ineditum- Unde sequentia per modum breviarii, expressit Demetrius Versinski, Menologii Ecclesiae Orientalis Auctor minime spernendus. Natus itaque est Paulus EleiE, non procul a Perpramo Asiana,

psissepartes,quibusS.StephanumSugd2eensem,

matre Eudocis, patre Antiocho, quibus aUer filius erat nomine BasiUus. Postquam Antiochus,
qui

GR^CO-SI^AVICUS.
qui in classe militabat, lethale vulnus in pug-na contra Saracenoaad insulamChiensemaccepisset, atque mox, domum reversus, ex eo occubuisset, in Phrygiam (imo Bithyniam) migrayit Eudocia vidua simul cum utroque filio et in vico Marycati dicto, atque natalibus S. Joannicii Magni claro, sedem suam tixit. Matris iteratis votis

309
dicitur Petrus, rex Bulgari8B,qum Pontifice monachus quidam missus
D1E8

commendasse
et a

XV

Degehbu.

oculatus qui viri mores vivendique rationem impetestis adspiceret et contemplaretur. Ab ratore Constantino (Porphyrogenito), cui expepraedixit,

Romano

iniit

ut faceret satis Basilius, matrimonium ipsomet die, quo nuptiarum ; at eo flolemuiacelebratasunt, relicta uxore et domo,

tandem

in montem Olympumclam secessit, vestamque induit moaachalem. Interea mortua matre, sobraevi lus remansit Paulus, comite penuria; qua tanta, ut gregum pascendorum curam evasit apud vicinos suos suscipere fuerit coactus,atque hac ratione victum suum lucrari, donecsumma

ditionem Cretensem male successuram fore litteras non semel accepit, qus tempore suo in Laura Latrensi adservan testatur etcives ejus biographus. Kpiscopus vero Amisi dona monasterio ejus sustentando Mileii varia sponte sua offerebant. Tandem e vivismigravit

Paulus 16 Decembris, indictione

14.

anno crea-

tionis 6164, aChristo nato 956, aut 955. Conditus est in templo monasterii, quod S. Mi;

chaeli Archangelo dicatum est quem pecuUari Gneca. officio hoc die laudari voluit Ecclesia
;

miserio presso subvenit frater natu major.

quo accersitus, in montem Olympum unde in Latrensem deductus est ac monasteni hegumeno Petro enixius commendatus. Hoc
perrexit,

mina exorsus
se

vit certaitaque magistro et duce, monaeticffi est Paulus verum deinceps, cum magistro et fratre simul destitutum esse
; ;

Suzanna, martyr et saoctimonialis, patre Graeco, matre Judsea, ex Paliestina oriunda, prope distmguatur oportet ab alia sancta martyre cognomiue, quse commemoratur ad U Aug. simul cum S. Gaio, papa Sequentem de S. Joaune Chrysostoromano. monitum profert Synaxarium Sirmundi ms.,

Hactenus Versinski.

S.

S.

Susanm.

s.

joann

abdiditprope Hevidisset, in solitudinem sese (nomen loci est) unde mox summa racliam

Sciendum ut norunt, antiquitatis remotffi Chrysostomum est patrem nostrum Joannem


:

mo

cbryioaiomu,

montisLatrensis ascendit, ibique undecim annorum spatio, ceu in columna non manufacta, sit.moresejusvivendegit, donecsocios nactus itaque in dique rationem imitaturoe. Constituto coenobio, rebusque omnibus rite eorum usum unde ordinatis, in insulam Samos migravit
;

kacclie ordinatum fuisse patriarchamCPohs dies ChrtNov^ Rom^, in qua etiam nataltsvigesimam celebrari cxpit ad sti ab illo Quintam hujus mensis, qmbusdam ab Occtscilicet dente venientibus et renuntiantibusiin. Quaproptersplendtsst' in sua regione fieri).

tamen mox in Latrensem Lauram redut, fratrum precibus permotus. Interea virtutum ejus fama manavit quaquaversus ita ut apud Crequam tenses et fiomanos non minus inclaruerit apud extremos Scythas. Cujus precibus se
;

mam
ferri

apologeticam concionem habuit. Ladem Menseis Grrototidem pene verbis raonemur in corumexcusis.-S, Niphon, epiM-. Cypn, reinscnptus est solet ad 23 Decembris hodie
;

S.

Nipkon

in

quodam Prologo

antiquiore.

Memoriae Slavicae.
Tryphon Perengtnsif.

Lapponum gente ad T->^uo suntqui in barbara laboChristi reducenda prse cateris iJfidem

Novgorodum nos baptizaret secum haberet, ab archiepiscopo iter instituit, presbyterum


flagitaturus,

et quidem ille rarunt, Theodoretus et Tryphon; fluvium, qui in remoKolffi hic ad Pecengam Promontorium Septentissima regione, versus

simul

et

licentiam exstraendi

ecclesiam.

trionale,

Nord-Cap dictum,
;

fluit.

Uterque

flo-

moramque faciente Hac perrexit Tryphoo, et hieroeacerdote, Kolam monachum quemdam, Eliam nomine, secum
absoluta,
ethnici baptismo inde abduxit, a quo et indusunt et Tryphon monastico babitu strati
lu-

Lapponise apostolus ruit sseculo xvi et uterque licet nonclareat, utrum ab indigenisvocitatur, an seorsim consensu communi et mutua cura, hac vinea laborannt. alter ab alteroin

numero anno 1558, Interea, sociorum tus illudque erexit, monasterium augescente.
plunraum eleomosyms ducem Mosquascomet donis, apud magnum rediisset. Tandem, exstructa paratis, onustus assiduis ecclesia ad fluvium Pa^sum,
Theodoreto regendum tradidit, ampliavit, prasertim postquam
et

omnino

solum Tryphonum cultu ecclesiastico Kussiacae, quamvis honorare placuit Ecclesiffi

Ad

hffic,

cultus

ille

angustioribus limitibus

adhuccom-

Tryphon, Novgoroprehendi videatur. Igitur cum anno H95 natus, patre sacerdote, densis, remoplenitudinem pervenisset, in

altera

ad ffitatis contentissimam Trans-Kolensem regionem sese totum ibique lucrandis animabus dit,
viresque omnes impendit.

Cum

vero simplex

vit devenit. laboribus attritus, ad extremum fraternam convocatis sociis, eosquead Quare cohortatus caritatem ante omnia servandam 1583, die 15 obdormivit somno mortis anno

qui cathechumelaicus esset, nec sacerdotem


opere PccenRci.sis, auclore incerlo, in Cfr \\ Vita Tliryplionis Murav.ev. .n Append. nd blg., pag '233, ed. 18ti2. 3) D.
-

decembris.

(2)

DIES XVI.
Oifromfra-

num.
fix

mriit.

Prol.Men.Og^ (Mst. Tern.Jium. S. Agg^i, proph. ^fZZrn.rLfRum. Prol. Menol. Cyth^ S Med^ Msq^ ^^^_ .^peratr.cs (Rum. Bier. GP. Flor. Sirm.Yind. Med.Msq Sxrl. Mg^ ^^^^^-^ j^^^^j, ^l Euslalhu Kal. cum Bas. Hier. Srrm. Med.Mg.) b^ ,MM Menol Prol. cum Bas. S^rm ^.^"J^^^^rf. sirm.). Memoria SS. pro^l^o'^^""^""'-

ACAT.

MgM

fjnhem. Hor. Kal.

etc.

cum

Bas.

palr. (Vindob.). S. NicolaiChrysoberga;,

1,S

lM,t.

Mg.

Cyth.].

OBSBRViNM.

ANNUS ECCLESIASTICUS
810
DiEs

XVII

obsekvanda.
j n Prnloeoleglturinateriam e j Synaxario quod in 1^'^? ' gratoris,

UECMDnlS-

^-

, . """'

euppeditavit
fionis

Meno og."m

B^.^^^^^

prffitereaquBeMosquen

.S8y

erudi-

exhibeat no; oum sola codicis RumiaDt80vi8ni quidhujuspatriarchffi, appnme cathol.c. men congerant auctores Russi. in contrarium S^il Nicolans ab anno 985 ad annum 995,

Hit enim

9US Pl"''%ftum aut eum qui festum


'?f',Y,.ia

ss.Marir

Muom.

significan "^"'P^/^t^VeTAntonius. Eustathius celebrat. -bhanno 13*7 palmam


et

Joannes 'O ^''"n^'^* q prologo ms. bibl. adepti P^off "'" mensfs a Septemio^^pes anni Vindob., quo sex P"0^^t, ^" pe hoc manipulo " bri ad Marfum "; Ad pra.sentem diem

Vladimirus. eoscilicetipsissimo tempore quo rex,christianam fidem cum baptismo Rusaorum gentem suam catho ic^ fisuscepit. totamque Russi idcirco Tumine iUuslravit. apostoius dei quem Ecclesia Romana aeque ac nuncupatus
;

=
^^ cet

Russra^ca sanctorum

tractatum est >^^l*^^^lfihecemhns. quo unus translati 8"' f?"^^*" consumma-

eorum Eustathmsl
V.

martvrium
m^^^^J^"

^"TasS

festum S. utpo e solemnius, impe-

Citrytoberge$

suorum Albo mento mhoc arguraento grravissimo, scripsit. onhodoxia dissedeaue Nicolai Chrysoberga poterit autem pemtius est hujus loci ;ere non comite Ueoque expendi alibi, quando. v.ta Russorum Acta favente dabuntur sanctorum merentur, pr^viis commentariis. ut ffenulni, TheoIn Prologo Mosquensi S. niustrata. annuntiatur solemniter his verb.s phanon semper memorandm imperaSed de
;

s. T/.op/iT,on.

tricis et
patrmrchffi Nicola

ait*

Commemoratio thaumaturgx Theophamas, quse fuit coruxor Leonis Sapientis, imperatorts servaturincor-

^3

intellexissem.

Dus Men^is Grfficistestantibus,

menti "&!"':? ""rStsuppIeraentum cod. adta.set ^upp ^.^^ ni divinant. m>hi

IsS^vCbi?

antfoualiiCgorodensis notanda est lect.o Mtias iWt?^Nihilominus

otSuVZ)o..7.o Nicoloi Chry. Porro msulsam esse vatr. CPoa(ani. .nhlra^ interpretationem qu.s

quo etiam ruptum in patriarchio CPolitano in memoriacelebraturhocdie cum propno officio _- De ecclesia S. Chr.stophori CPolUana c r festum agiCangius, 1. IV, p. Ul.Chnstophon
;

^^j.^^,.^,^^

^
^.

,.,

tur 9 maii.

DIES XVII.
Sx Ottromirano.

Ex

variU.

cumBas.}.
t Bacchi Jun;^'^(^^^;^,t;

pfj

tMicbaelisSyntJoannis ep Sardorum et conf. (iVan.). Patermulhii. Copri et aTarac u [Sirm. Med.). t

S.

OBSERVANDA.
Synaxariumdiei Grfficum continent de Dajamdudum nielequiEdam serius conficta, uti (Ral. observavit post Papebrochium Assemanus
;

.S

Danitt.

V pae 4.70) quse Prologus Mosquensis, nunime larum nonnihil prodiffus, retractare
prseiermisit.

fabu-

homonyma, Suzanna plane distincta a virgine quam ex cod. Rum. retuli die 15 Decembns. Hopropter S. Danielem die ponitur in Fastis sacris imni.iiente pi-ophetam. quojudice a raorte sibi
quivis, et liberatafuit, ut in sacro codice legit Prologo ; rursus commemofuse proponitur in Testamenti, ratur cum omnibus justis antiqui
postridie.

Duminica S5.

Painm.

s Duaii,

officii hod.ern. ordinavit quodara Prologo Serbico sseS Theophanes. In ad d.em culi XVI S. Daniel et tres pueri referuntur ut puto, oscitantia antiquaru ; prfficedentem, maxime cum dies xvii et duo prox.me sequenPesto trium puerotes ibidem desiderentur. rum conjungituf in quibusbam kalendanis coraraemoratio sanctorum Patrum, seu omnium justorum qui ante Nativitatem Christi Domini vixernnt. De hac dicemns melius postridie in S. Dunalis, qui et Stephunus. audit Dun.el Prologo et Menologio Mosquensi. llic raonasticnm habitnm induit Romje ; magnum vero schema, utvocatnr, apud Graecos, cura Stephani nomine suscepit Hierosolymis a patriarcha Christodulo, aliis Christodoro./n cod. quodam

Canonem

S.

Bacchus, cognomento Junior,


;

s.Bacch>t$
nior.

hoc d.e ante baptismaDachadictuB, laudatur in Fastis vero SlaviciB, ad Baftilii in Menologio ISDecembris. Menologio addidi in tUnlo Meille, qui ngea Graecorum excusa nam lacchus editione Veneta, manifesto citatur in utraque
: ;

jdem estacBacchus.maxime cum uterqueeodem genere martyrii consummaverit vitam discnmen autera, quod intercedit inter utramque nominisformara, perexigui momenti sit. Hinc
prudenter tacuerunt lacchum Siberus et VerLectu digna sunt quse de Patermusinskius. thioaduotavitQuatremfere, Memoires sur rBgy Novum, pte. tom. 1, pag. -28. Dionysium Grsearchiep. ^gineusem, retuli ei synaxario Nicodemi, quod evolvere oupientibus inte00

s. Paiermii

,w,m

Qrxco mss.,
]

advertit Versinski, nominatnr ^cwa/.tToc at terminatio eet genitivi nominis Aouva/e, quod ita passim sonat et Meneeis Grto-

vus-

grum

est.

corum
S- .^uionno.

sive excusissive

manuscriptis. Sancta

DIES XVIII.

GEyECO-SLAVlCUS.

311
DiEs

XVIII

DTES XVIII.
Hg Oitromirano.

rXIX
DlOLMDni^

CeDICATIO BCCLMI^
Claudii Svmphoriani

S.

(ProL DeIPAH^, qUiE E8T IN CHALCOPaATlIS PROPE MAGNAM ECCLESIAM

CUm

^f's^basuffi'mart. elsoc.,

Eph. Cap/KaLcum S. Michaehs Syncelh rPro|. Amisi (Rum. ProL MenoL KaL cum Bas. Sirm. Med. Msq. Mg.]. MenoLPp.KaLcvmSirm.Med.Msq-Mg.Cyth.). S. Modesli, archiep. Bierosol. (ProLMenoLKal. Domicum Neap, Med, Sirm. Mg. Cyih.). Translalio S. Ignalii. mart. fAn^/i.cwm iVeap ). Patrum (Mg.). Commcmoralio omnium sanctorum qui anle Nalivilalem Chrisli, sanclorura
nica +
fanie,

el Marci, Nicostrali, Zoes, Tranquilliai et Caslorii, MarcelUni Sis. Hor. el Viclorini. Tiburlii et Casluli ,^/?um. Tem. Par. ProL Men, Cyih.) S. F or ep Bas. GP. Vind. Flor, Msq. Med. Pg. SirL Mg.

frigoreaullaeperierunl fJ*^^.). . ^ ... , et Eubioti (Hier. Phocae et Hermyh (Med. Mg. Cyih.]. t MM. Alhenodon, Philareti Sirm. Mg. Cyth.). t MM. Zacchaei, diaconi. Nan, Med. Mg. Cyih.). i Sopbise, thaumat. (Med. (Med. Sirm. Mg. Cyth.). et Alphsi, lectoris
.

MM

OBSERVANDA.
mdicatio>tdi$

In Menologio Basilii imperatoris festum Dedicationis hujus eedis nonitwemiur amctZprati.Chaicoprana ^.^^_ ^^ in Prologo Serbo-Bulgaro, Scvculi "*" decimi terlii, adhuc exstabai inter c^teros dies sacros. Hujus prologi meminitVosiokov, 349. in Descriptione codd. Musasi Rum., p.

at hodie consignatur in codicibus Slavicis, acce-

Ita comraeQtator auonymus Kaleud. Ostromirecentiorani, ex cujus verbid coUigitur, apud jamduduna res Grfficos et Slavos dictum festum obsolevisse. Hoc, licet de Menologio Basilii verum sit, tamen de recentioribus Fastis nequaquam asseri potest, siquidem in Menaeis Grfficorum excusis, disertia terminis annuntiatur haec solemnitas, tam in veteri editione, quam in nova. De templo Chalcopratiano fuse agit Canii,

dente Kalendario NeapoUtano raarmoreo, Sirm. et Mediol. In Prologo Mosquensi legitur proUxum encomium, ex Menffiis Grfficorum vulgaribusdescriptum. Ubi, prffiter aUa, asseritur, annos ejus episcopatus fuisse triginta et octo. At vero Nicephopus assiguat Modesto annum tantummodounum; auctor tabularum Theophani insertarum numerat duos; quos alii producunt ad annos viginti et unum, totum scilicet tempus

comprehendentes, quo ille tum patriarchffi vices egit, tum ut verus patriarcha Ecclesiam admi-

p. 57, ed. Vegius, in CPoli Christiana, lib Kecolantur dicta ad 12 Aprilis et 1 Senetffi.

!)S.

Sthaatia-

niu et soc.

Non omnes S. Sebastiani socii ptembris. referuntur in codicibus supra relatis, nec ab omnibus Kum. nominat tantum duos, NicostratumetTranquillinum; ahi alios. Plerique Mst., utuntur formula generali. In Ostrom. et neque uti in Menologio Basilii. neque sociorum, Sebastiani ulla fit commemoratio. In Prologo
:

Hoc quomodo cum annis triginta et octo componatur, videant Prolog-i Mosquensis In Horologio Valachico, quod penes editores. me est, Translatio corporis S. Igoatii celebratur Tramiatw S. /ffnafir. die sequenti. In marmore NeapoUtano notatur Mopassto, et prffiterea S. Ignatio adjungitur Prffiter SS. Padestus.ep. Hierosolymitanus.
nistravit.

tres,

Dominica Protoparentum

relatis,

numera-

liominica
SS.

S, Uodestuf,

patr.Hierosol.

et in Menolog-io recitantur ad omiies Latini recolunt sanctos hos atbletasdiversisdiebus; Sebastianum ad 20 Januajulii; TranquiUirii; Zoen, uxorem ejus, die 5 Castorium, fratrem ejus, ad 7 nura ad 6 JulU ViJuUi, simul cum Claudio oommentarisio , Symphoriano, fiUis ejus, Nicostrato etorino et tiUos protoscrinario MarceUinum et Marcum, Tiburtium et diaoonos, ad 18 Junii; Claudii et denique ad 11 Aug-.ustL Recole quffi de Maroo Jam duoMarceUino dicta sunt ad 11 Maii. tastis bus diebus proxime elapsis retuUmus ex

autem Mosquensi

unum

tur hodie in Prologo Eva, Heber., Salomia et Raabe (dequainep. adHebr., XI, 3l).Cum oflacium liturgicum dici debeat die dominica qu incidit intra 18 et 24 Decembris, hinc fit, ut in Kalendariis occurrat non semel. In Mffineis Grfficorum excusis unicuique subjiciuutur versiculi, auctore eodem Cbristophoro Patricio Mytilenensi, cujus Menologium metricum ad calcem sui operis adjecit Siberus. Jamvero teste MorceUio, Kal., 1. 1, pag. 279, versiculi isti non

Patrum

modo
diti;

inepti plerumque sunt, sed etiam non raro absurdi; utpote nuUodelectuhabito con-

nam non Salomon solum


et

occurrit in
aliique,

eisdem, sed Roboatn etiam

Achar

quos sacrge litterse plurimum reprehendunt, nec facile quispiam cselo dignos agnoverit.

GrfficisS.

Modestum,

patr.

Hierosolymitanum;

DIES
Bx 0$tromirano.

XIX.
Cyth.).

fix varii$.

?noc ET Ker^o-his (Mcd. Mg.), et S.BoNan. Vind. Flor. Pg. Sirm Med. Msq. ...^UTei^MfnPr^Bi^^^^^ Nativitatem Christi. Memoria SS Patrum Abhah^, Isaac Goth SirrMg C^jth.)%omm^^ a^te ^^ Kal. cum Bas. Neap. Nan. Eier. Maz. Ss'MM Probi Arei el Elise (Rum. Menol. Prol. (Menol. Prol. Kal. cum Bas.Neap. Nan.Hter. elTm.olhei

P.,^. < MTH

VvTrrnrrr\<i

rrum Sirm Mo.

Med Ma Cyth.]. SS. MM. Polyei.cli Maz Med Mg. Cylh.). S. Agla.dis
(MenaLProl.Kai:).

cumBas. Med. Sirm.

malronie Romance (Pp.). S. Bon.faU. ep. FercnUn. Prol Kal Gregentii, archiep.sco,., Homer..ari.m (Men. S. Gre^^ii sou Ignat.., n.arl, S. Cylh.). S. Alhenodori (Sisat.). Translat.o
,

Sirl.

Mg.

ThesBalonic* niart. {Sirrn MQ'^- Tfvihonis, mart. {Med. Mg. Cyth.). f Capitonis, ep. Cbersonens.s [Med.]. presb {Maz.). t Dunalis, mon. [Med.]. \
,

Cyth.). t Flori,

OBSERVANDA.
SS. Rutycliei
*<

Hcrmon.

indig^et Lectio cod Ostromir. accuratiore martyrum turmae, 1- t^M^nnp d.st.DCtione PoouodDlures ^^1"^ ^'"'Jg J^"f unam act 1"? f":?' S /tnycVetim fnter ei Phocam atque "n codice audit) at Bo-

CoD^em (itaSue

nlfatium, prster martyrii palmam, nihil com^ mune interceawt unquam, ut satis hquet ex ejus WeDffiis Grfficorum, ubi de Phoca et oc.o vero S. EuthyHermylo agitur pridie, hodie The^^locheti focii marty ril dantur, pr.er S.

ANNUS ECXJLESUSTICUS
Sed <!""* q-i ^"'bere '"u"cu "iltantTffitrbuendam . j^ ^^j^ nuensis oscitantia) Sebuit rmaxime cum Her""yXvostfu^? jicitcl.Cap>tonNevostruev, ^^^^^^^^
difflteor '-^'^iT dierp^Jn^tem.%t

fV""/ ; laiLus '""'

/^3
~^

^e non hieromartyr. sed tanniincuDatur passim. Ex suo


?i?u"um'^ addidit tranfacile arguunt
.

""iTe errorem SXssus. cujusbis enim So RTsuronjure^roTem


a^cerdoti

exempTaria graeca. In
tur

=;'ldtn^-nLmihie.p.oraU^^^^
me

propendere nec minus

conformitas ^i^i^rSrossiU^derari^etin^^i^

^"
.

s.

^^^

nlr^^X.jo;":!^

Epbrffimum, viros apostolicos Elpidiura Euffenium: Agathodoram il^m^ Capitonem, de qu.bus ommmerium deiT^
,

gS Xe^avit
Sfl^t

blaviantistitis in Fastis !?nrift sancti hujus Chersooesum Est enim is, qiu in
,

Certamen in Menis SS loco, post S. Probum excusisponitur excusis pm u ultimo ,..phtur forsit. i^ o^K^^T^ebaiur fors.tan .ta ^-^^ ^rei ( Apew^). Hoc uUip
ita In MeTologio Basilii habetur
:

nomenArsi sivecum

diserte eipr.miProbo sivecum El.a.

MM

Promi. Arei
i

et

^te

S'XX
gg
.

cum m exeinl^^^^^f^f^ amanuensis Kussus positum ^ oflfendisset , ac mendose P^^j^ proprio Arei (Apew;) jj^^.et ex nomine

bis actum ceTeberdtnus apud Hussos l^-^^T^.I) npo.m Decemet tum rccedit, quod tum hodie, ^rrecurmtinFastisecclesiasticisnomenS.Cansrecurratini

est^die 7 Martii, et

quorum

cultus

^Xum appeUat ^^^.^^


_
Grefforius

fecit sacerdotis

('I.pso>;)
;

atque

^^.^^ acerdotem

nisi

hanc

^^ltimam vocem

C?vr
acSS

coronatum esse constat. titulus qui Hermoni Sare vmetur, martyris Slavonico, non ecus nuoque trXiiur in tlextu prater hi^toet Bonifatio. Idque Phocffi

n...r.hr,s Umim obj

^^

Ilomeritarum seu HymenTaphrensis episcopus, passim ^^^^^/^^t^ tius nomenGre^entii. Multus de eo sermo
,

exemplan suo grr^co offenmmus proba. scriptam, quod tamen mihi


in

s.Gregcntiu,.

prXt
fit

rfAdem cum
nem

Verum nem^^ftu rromodoservatusfuerit. non passionis aut martyns notam fugit.

Diocletiauffi iUe a persecutioms

martyns, et prohxam quam Metaphrastes eestorum seriem texuit Gre. dedit Menologus Mosquensis, contractam
in Actis S. Arethffi,
,

eorii Vita in codd.

tam

Grsecis

quam

Slavicis

S. Bonifadu* uterque.

sumendam. Manet semper sensu proprio esse S. Bonifatms quoque sub jud^ice. ita7e lis Gemfatus

'S Zo
S.

Servus erat Vinfantus apud Possevmum.

accurate

vocatur In Ostr.

q}{.dam Vi^^^ fccurritfrequenter; nominabo notas. In b bl. i^atriarcn. occidentalibusminus l\era >n cod Mosquensi asservantur duse, Matthsei cccLxyii) a^^o 1627 n" 360, (apud (apud Matthaei, exarato altera incod., n

Meno logio rdesGrfficoMoflcs Papebrochii. In


Basilii

Aglaidis,

quam

expresse ominant

Epheme-

commemoratur 20 Decembns. Habet cujus canonem conscripsit hymnographus. In Menologio MosJosephus, martyn copuet in Prologo S. Bonifatio
officium peculiare,

xvi-xvii j utraque n 18 et seq.) steculi principia, pro mstituto ^rfflce scripta. Quarum nunc episcosuo tacuit Sabbas, archimandrita, recensuit quapus Mozaiscenus. Idem Slavicas
II

ouensi

latur alter Bonifatius,

non quod prsesens Dialoffis S. Gregorii, papae ; sed hujus antistitis sit proprms dies sancti simiUtudo fecit ut initio quidem aU,

ffestorum aeriem

episc. Ferentinus, cujus deprompsit Menologus ex

eignata n^ia, tuor Quarum antiquissima , Basilio Jorasfuit anno U52, jubente exarata secunda n^ 760, refertur ad steculaide, duce; signata no 755 lum XV, anno incerto ; tertia ^"83 SEe1517, quarta demque scripta estanno

nominum

quid de ejus virtutibuB ut ssepe causa dein noneretur in Prologo, aedificationis ipsamet Vita adtexeretur integra, pennde vero Nec illud siac si ageretur dies ejus festivus. qua; in VitiE lentio obvolvendum, auctorem
, ;
,

usuvenit, pro-

culi est proxime sequentis. Onuphrianae Leopoli siin Proloffo ms. bibl. fuit in monasterio ffoato n- 15, qui concinnatus notatu in Galicia, anno 1518. Sed SS. Salvaloris, quffiexstat in ditissimo pludiffnissima est iUa xv, inter Slavicos teo Berolinensi in cod. sfficuli

Qumtam repen ego

Menologio legitur, esse

S.

Gregorium Magnum,

Mosquenex cujus Dialogisplura hausit editor ut vel inde concludas, quanta veneratione sis,
gaudeat sanctissimus hic pontifex apud Russos.
quaerere in sua editione latina Kal. Ostromi-

ordine primo dequajam r.iy. 116 Titulusest: Vita et conversatio B. Taphrensis ctvitatts HoGreQOrii, episcopi meritarum, scripta ab episcopo civttatisJSet.

Eabncms,

X, pa&.

OominicaSS.
Pofrum.

^wischen

G^lf;;/^'

/
refertur

^^"fg

^ormemo-

SS. Probus
t toc.

Elia^ sacerdotis (slavonice ierea). Passionis

Nan. .^thenodorus

cum Ph^

r.

notam reperimus etiam in marmoreNeapoIitano quod sic habet: P. S. Probi et lliu. tacito ubi loco Ireo; item in Menologio Basilii
,

sa^^^^^^ Eubioto, pndie. Videturesse f^stmctus a qui florui s^c^ v cognomme, commemoraturSabbatoDominicae lyrophagiae.

DIES XX.
ffx

Oifromt-

Sancti

ANTisTiTis

loNATU (Omnes cum Bas. Neap. CP. Hier. GP. Sirm. Med. Maz.

Mg.

Sirl.

rano.

Kx

varii$.

Sirt. Cyth.). S. Joan^S^Vhiiogonii, ep. Anliochiae {Prol. Menol. Kal. cum Med. Sirm. MgNapalr. CP. [Prol). S. Euslalhii Mzkhelensis {Iber.). Profeslum nis Chrysoslomi ordinatio in
livilalis Jesu Chrisli

{Horol. et

alii.).

MM.

Eugenii et Macarii {Bas. Sirm. Med.

Maz. Mg.

Sirl.

Cyth.). tBonifatu, marl.

Bas.].

OBSEHVANDA.
S. ignatiui.

fert in

cognomento TheophoruSy prsemarmoreo Kalendario sequentem notam de Suria ; id est, ex Syria ut ita distinguatur
S. Ignatius,
: ;

ab altero Ignatio, martyre, qui cum S. Modesto pro fide Christi decertivit. In eodem marmore
rectesignaturpassio, consonantibus Bas., Mst.,

GR^CO-SLAYICUS.
disertis verbis dicitur Ignaiius occubuisse decimo tertio

313
DiEsxxr
Decembris.
S. Eustaihim.

Rum,et ipsismet martyrii Acti8,ubi

Kalendas Januarii seu die vigesimo Decembris, RomsB. Adde Menffia excusa, quorum synaxario praemittitur sequens versiculus Dentibus Ignaiium laniat vicena leonum. At in Ostrom., Ternob, et in recentioribus plerisque omnibus profertur solum nomen, addito titulo hieromartyris aut deiferi. In uno tandem Valachico notatur translatio ad diem praecedentem, uti in Martyrologio Romano ad 17 Decembris; ubi
:

Decembris et 13 Novembris, quo utroque recoli Jam ad diem 29 Junii dicitur ejus ordinatio. meminimus S. Eustathii cujusdam, cognomento Mzkhetensis de quo praeter nomen aliud quod proferam, non habeo, deficientibus documentis. SS. Eugenium et Macarium, sub JuUano

Mzhelentit

SS. SugenitM
c^

apostata passos, commemoravimus ad 19 Februarii. Hodie rursus inscribuntur in quibus-

Macariyu.

dam

intellig^endam esse

secundam

corporis Ignatii

Fastis GraecispraeeunteMenologio Basiliano. lu Menaeis vulgaribus VQChuXnv martyres at in Synayario mensis Februarii, quod longe fusius est quam hodiernum, prffiferunt nomen

translationem fusius prosequitur Assemanus Kal., tom. V, pag. 4.75. Festi hujus solemnia agebantur CPoli in magna ecclesia. Canonem
S,

PhHogc

offlcii

ordinavit S. Andreas Cretensis.

De

nm
S Joannes
Chryo(otnu$

S.

Philogonio melius agetur die sequenti. Ordinationem S. Joannis Chrysostomi retuh ex Prologo excuso, quod passim a me citatur. In eodem additur sequens notula Hic damus pmconcionem quam habuit de pcemtentta. sequitur ipsamet concio, occasione NataTum proliumChristi Domini asanotopraesule CPoh ad diem 15 lata. Recolanturquae adnotata sunt
:

mam

confessorum. Utrumque vero consonat ; nam licet in pace animas suas tradiderint, coronam tamen martyrum, ob varia tormenta a Juliano apostata antea imperata, promeruerunt, utrecte Antequam indicant bini versus Menaeorum moriuntur, innumera mala simul patiuntur Macarius et Eugenius. Mensea non intelligo recentioraanni 1843, in quibus altum silentium de utroque martyre, sed antiqua, ex quibus sua passim mutuati sunt Sirletus et potissimum Margunius, ep. Cytherorum.
:

DIES
Ex 0$tromirano.

XXI.
o
"

jyLEMOllIASANCT^MAKTYRIsANASTASIA.

P^

P^^

Upn

Rxvariii-

Med. .l" Hor.KaUumBas.Hier. GP.Vind.Pg.Flor.Goth. Msq. Sirm. ^. ^^;;^;^^^; Menol. Kat. cum Bas. Sirm. Med. ^^. ^^; ^^^^Ji^ " stodis, marl. (Rum. Prol. Og. KiovieDSis (Men. Pp. ^JfProL ep. Bulgarorum, S. Petri, metr. (Rum.cum Bas.). S. Nabum.

^f

Th^^

^TcaSis,
+

Theophanis, archiep. MoDembasi^ r^.rf. Taur.), ep. Chersonensis (Med.). f Nicomedi^ ri^.^. Mg.). T\wmk%posL (Neap.). t CeDtum et irigiDta muUerum

OBSERYANDA.
Ostromirani, Plane singularis est lectio codicis Kalendasiquidem nullum aliud, quod videnm, mar yrem, referat hoc die S. Anastasiam, rium Slavicis vinculorum solutricem. ut in Fastis oranes commeassolet nuncupari sed plerique Graecis morant postridie, accedeutibus Menaeis
;

escipias, hodie S. Julianae

S. Anaitatia.

Neutrum tam excusis quam manuscriptis.


;

re-

inscripta ^ Ib est caeteris dies 21 NoFebruarii. Ostromirano praeplacuit vembris, quo forte translata est ex 21 Decemerat impebris eo quod hac festo Anastasiae quoque exemphs dita' cujusmodi translatio aliis Rnm. signatur facile posset corobari. In Mst. et

memona

j^^^.^^^^^^

omnibus;apud Latinos vero ad

hujus martyris dies est cte siquidem proprius pro Christo pro25 Decembris, quo sanguinem Coletus, ut fusius prosequitur Sirmii fudit 495, et diserte notatur lUyr. sacri, t. VII, pag Romano. Hinc noD in Martvrologio IUyrico et memorias nota prsescnpta est in mssioriis, sed quoque animadvertencod. Ostromiri ubi illud Anastasiae solo tnarti/ris titulo dum, nomen
. ;

passio.

Tribus diebus pene contmuis commemoratur S. Capito, episcopus Chersonensis, die 7 Martu 19 21 et 22 Decembris. insuper cum cseteris sex episcopisejusdemregionis; una Menol. Mosquensi de eo dicetur postndie;iu ibidem dicitur laudatur ad 7 Martii, quamvis Hodie de S. Na21 Decembris. occubuisse

^_

S.

Nahum

in

humo

cognomento pharma' esse decoratum, omisso ad diom de quo nonnulla delibabimus colytri^, Interea addamus, hodierproxime sequentem. ab nam Anastasiam probe distinguendam esse etiam Romana, de qua dictum Anastasia Seniore, Ostromiranum ad29 etSO Octobris. - Si Kal

et citato duntaxat cuius effo memini

opusculo iUo Moschopohtano, non semel, quando agebatur sive de de S. Clemente et de S. Gorazdo. sive ad 17 JuUi. Quocirca nomen ipsomet Nahumo sancti hujus retuUsse hic sufficiet.

agit Muraviev

in Vitis, tacito obitus die,

Bnlgaria.

Menioria-e Slavicae.
S. Petrus, me/ro;i. Kio-

-T)

inentit.

nia.

Nimirum videbatur dum agueUum. ex cujus

jam a Quantffl sanctitatis futurae esset, singularis visio. materno utero prKnuntiavit candisibi in sinu fovere
capite prodiit pulcherlucernis intra rima arbor, fructibus onusta, et
iitteras frondes ardentibus micans, Septeunis Petrus, in quibus, a quodam discere ccepit profecit, sancto mirabiliter iUustratus, adeo

Jj.

Mosquse paPetrus, unus ex praecipuis parentibus, in Volytronis, natus est piis

enuituit vel

maxime, dignus propterea qui ad insuper arsacerdotiura eveheretur. CaUebat qua exercendamultum in via tem pingendi, in sanctorum formas spiritus profecit dum enim eorum exempla sectari toto animo exprimeret, Mox, ad majora natus, reUcto mona:

ardebat.
sterio,

abiUinsoIitudinem, sedeque ad Ratam


fixa,

fluvium

tempUim condidit

Salvatori sa-

crum

et

monasterium, quo

fratres afauebant

undique.

Horum

regimini praepositus, mitem

fuent dout brevi tempore insignem adeptus monasterium ctriuam. Aunosduoaecim nat us, obsequentia hurailitate ubi caritate adiit vero mausuetudine seniores, prffisertim
. ,

erga

priebuit; prasersese et humilem erga omncs ut caritatis erga egenos fuit tantffi. tim vero sit, imaneminem vacuum a se abire passus etiam vestem pro. ffinem a se pictam, atque ^ pnam.

ANNU8ECCLES1ASTICUS

-w

. , ^ * mysteriis celebratis, extremi visus sacTieque


.

Atbauasium cham ^'^'''"" .jeeptusest.etinmetropoe.c P ^agno cum hono^e ^^^^^ _^^ ^^^^^ erat, Ecciesi-e^ Vadimiri
;"e nrse^otum

uS CrCPomanum
*'"
-^Pt

victus, patnarc eri preoibus diit, a quo

tr'.

Pefo
^f.'^

"^ ja
.

^,poiita conscripte, quarum

J
f
n9

al-

p.esbyteros et d.aconoB

d.recta

"r 'or tunc impendit. saiutaribus docj^nn


benigni pascens, summamque n,M,is CTeffem rruCjusta^everitatesocians^Cumenm
s pete Tverensi Andrea calumm Ib episcopo conv.cto synodo

^^^f cle^-.^^^^_
'

^X

^g, ';

altera ad " ^^ ^

clerum universa data,

e^imali In posteriore aUa, ut infantes non per il.er

^^^ ^^^ ,^.p, cteterum, ait Kulc.nius, Speci,

..,on^

Jap..

p,^.
.^

bunc sanctum primatem

^^.^^^

relur oalumniatori,

mendac. a

^^^
recenter

^^^ ^^^^^^ ^^,^,,,, ,,du^^^ j^j^^jg episcop.s ex


optimam pacem coluent;

ac damnato, uuuvi. .v... Vit *" et prisuno 8ud. *\P"r!.r::' :" Ecclesiam audire Eccfesiam o.Miw Scitam nomine, quemdam, percussit. Anno 131 detreetantem, anathemate Usbekum profectus bono-

^^^-^'^^'ZZ^
P- '"
^tu

in Litbuania ac KusB.a ordine Pr.dicatorum


institutis

tum quod

Barthololegatos a sede apostolica

Idm ium cbanum


I cbronograpbis
et

Horum exemplar '"'^"dc verso donatus. datum estanno, ut Mongol.

est etprivilegiis ifi" fusceptus

un.-

ElecteDsem. et mffium, episcopum in cum professione fidei orthodox abbatem,

Bernardum.

nom nanuinno,

seu.

secundum computum
.

excepent. DeRussiam missos, devotissime ad templum ntu cum mortui Pontificis corpus quidam homo plebems, portaretur
solemni
videns
,

:Cstianorum,annolM5.mudquoquernanno ^'^et 132 ,orandum est, ejus tempore, translatam, yiad. esse sedem metropolitanam

fuuebrem, temeraria honores mortali hocogitatione ductus, tantos damnavit. secum dicens miui prffistitos intus

magnam pompam

Srxransylvana Mosquam.

Q-

Nonne

cadaver istud, ut et caetera,

pulvis est

inferioris, ^">&"'' 'i';,''^,^"^" ruinis Eus-sise

-J^

imperii Moscov.t.c. mox rescebat, caput maf^ni -. secutus Joannem luurbem BecutusJoannem in urbem, secutu.Joannem futura Hanc itaque futura. Hancitaque
'

niaeGediminononita pridem exstincto, tunc Tiensium ducum nomine

debellatae, K^oefflo-

spectandum se priebet et cinisP Talia cogitanti feretro.et populo beDedivir sanctus sedens in
cens

...^

miram a se Expavit incredulus, remque enarravit; unde major religio visam populo tumuloconditum, movit omnes. Corpus ejus, in principem parave-

sequenti namque tamen MoequiB sedit Petrus suo cBlitus admonen anno, de proximo obitu
;

tobr.s et 21 UecemDr.s.
,,.,,,
191
8) Macarius, ^, Speci^e, pg. 60

1.8 3,Pr,o9) Phil.re..

6,elMenol

'

''' '

"-"T'''^*'

f j. *\Vp

Ucen. ZapUk,,

..

Vll, parte

..

';.^;.M.:'i."^3e.,e.,0,.ae..Co.pec.,l,.ec..,.o.

Procopttti,
Viatieentii.

memoria Procopu Viafatui. De quo tamen ticensis, propterChristum nisi quod diem obut nulla memoria superest, monasteno 1628, conditusque fuit in

Eadem

die recolitur

quod prope Viatkam urbem Assumptionis Tryphon Pyscoreneis. De Tryfundaverat qua phone plura dedimus ad diem 8 Octobris,
,

anno

oolitur.

Cfr t)Dicl.

hag, pag. 25;

Prseterea
Jtiliam, du-

commemoratur ad hanc diem Ju-

ciua Via2tnmiii.

liana,

ducissa Viazmensis, Simeonis Mstislaiconjugalis amore longe dis uxor, contiuentiffi pulcritudine aut illustribus naquam

magis,

talibuB clara.

Quam cum nec blanditiis, nec ad thornm violandum adducere potuisminis impurisBet Georgiue, dux Smolenscensis,
AmbrOBius, Uist. hier. Cfr \) Dicl. bag., pag- 28. 2)

convivia simo amore accensus, marito inter fugientem Julianam comcrudeliterinterfecto, fluvium prehendit, et in frusta dissectam in anno 1407. Cujus corpus collegerunt projecit urbis Torzok fideles et in ecclesia cathedrali
turaularunt.
perio.
I,

De

cultu Julianiae nihil certi re-

Rum.

13,

111.

ii7.

DIES
Oitfomiraniim
I-^mvarHi.

XXII.

Pg. Gotk. S Anaslasiae, megalomarlyris et sociorum. fOmnes cumBas. Op. Eier. CP. Flor. Men. Prol. i^p. Msq. Vind. Sirm. Med. Sirl. Mg. Cyth.). S.Chrysogoni.episc. el marl. (Rum. cum KaUum Bas. Sirm. Med. Maz. Sirl. Mg. Cyth.). S. Theodotes. marl. (Men. Prol. Kal. (Rum. cum Bas. Sirm.). Bas. Sirm. Maz. Med. Mg.). S. Capitonis, ep. Cherson^ Cyth.). Irenes, Agapi^el Chioniae (Bas. Med). t Zoili, presb. el mart. (Med. Mg. t CPoliianae (Nan. Bar&er.). tFestum \ Ephracm et Abramii (f^eap.). t Apertio magnse ecclesise Phoiodromi ecclesiae magnae. (Mg. Cyth.).

m.

OBSEUVANDA,
S. Anatfatia.

Solemnl cultu, ut dixi modo, honoratur hoc die S. Anastasia apud Slavos juxta ac apud

Graecos ; nam et megalomartyristitulo insignitur et totum diei officium pene sola occupat utpote

GR^CO-SLAVICUS.
atpotc inter martyres quibnsoum certavit; unde iti Menolog-io Mosquensi annuntiaturhis verbis: Passio sanctee et magnae martyris Anastasiae

316
Oiu xxir
DECStinri^.

vinculorum solutricis, et Chrysogoni, magistri ejus, ei Theodoies aliorumque qui cum ea


p(25si5wnMnMstisl.brevius ita Passio sanctse martyris Anastasi<B; in Kum. Passio sanctas Anasiasise. Item in Ternobiensi et PosseviniaDo, omissa nota 7>rtSSionw; in Ephemerid. Papebrochii Anastasia Chrysogonus. Brevisime tandem in tabulis Capponianis el in cod. VatiAnastasia. cano primo apud Assemanum
: :
:

lonia quae corpus Anastasise in sepulcro constltuit. Eutychianus, cujus ope plurimi ad fidem conversi sunt, et alii socii uuiversim ducenti et Tertio venit in Fastis hujus aeptuaginta. mensis S. Capito, quem Menol. Basilii annunCommetnoratio sacrosancti martyris tiat ita Capitonis, ep. Chersonse; cod vero Kum. conjunctim cum S. Anastasia et Chrysog-ono, his verbis Passio sanctae martyris Anastasiae et Capiionis aniistiiis ei Chrysogoni. Comme-

.^,,

moraiionem

notavit

Menologus

B'isilianus.

non

Menologium

Basilii refert

ris Anastasise et

certamen S. Mariysanctarum sociarum mutiesocios supplicii fuisse viros

rwn. Ferunt Acta


ducentos,

cum tem numerum

feminis septuagiuta; imo ing-enexstitisse asseniiit alii. In recen-

passionem, eo quod Capitonem tranquilla morte obiisse crederet, ut diserte legitur in fine Synaxarii. Cfeterum secum pugnare Menologum imperatoris levi negotio demonstratur. Etprimo quidera, parum cohaerentea, quse de raorte Ca-

tioribus Fastis Slavicis vocari solet non venefi' ciorum, ut apud Grsecos. sed vinculorum soluvinculis detinetrix eoquod Christianis qui quamlibet afterre opem erat illi solemne; bantur

quamvis pharmacolytriae cog-nomeu jam a Codino expressum in laudem potius vertitur san-

de ope, ctissimaj martyris, si illud iotelligat.ur qua divinitus vim rei uoxiae cajusque dissolvit, ab eaque redimit infectos ; ac proinde /lOeradiceres tricem a noxiis rectius Anastasiam
incaniatriceni aut veneficam. Quod nutem in Horolog. Pocajovensi dicatur, vocabulo

quam

pharmacolytriae
unumsigniticari

et
et

vinculorum

solutricis

idem, id in quonam grlossalatuit viros rio expressum sit, hactenus prorsus doctos. Sed legantur qua>. de hoc cog-nomine coranientatus eslCorabefisiusin adnotationibus panegyncas ad Nicet^ Paphlag-onis orationes Coletus lllyr. sacr. t. VII. pag. a pag". 510; 494 nbi ffesta Anastasiae optime illustrantur, Assemanusin Kalend. t. V. pag-. 489 etMorceiMartyrii annum exprimere omisit Verlius Pocajovensi sin^ki vraetermorem:in Ilorologio annus 282, cui si nddautur anni assignatur

modo retuli, cum eis quffi habentur in Synaxario ad 8 Martii, ubi aperte dicitur S. Capito oum aliis tribus episcopis a paganis fuisse occisus. Insuper, hodie asseritCapitonem Chersonte sedem occupasse, mortuo .i-Etherio quem post Capitonem vixisse tradit ad 8 Martii. Sed necomninoconveniuntinterseSynaxariaGriEca juxta Menologium Basilii .Etherius et Slavica finem acceperit, iu Danaprim (legp Dneprum) fluvium projectus quod idem de Capitone narrat Menologus Mosquensis. Hursus legimus in Basiliano ad hanc diem, fanum Parthenii idoli eversum fuisse a Capitone, qua in re raire couat in Mosquensi id venit cum Sirmundiano tribnitur S. Basilio, qui Chersonam venerat omnium primus, Sunt et alia quiedam in Menologio Mosquensi, quae auctor e proprio sinu deprompsi^se merito dicatur, ut qu^nido Basilium, Ephraemura, Eugenium eum Elpidio et Agalhodoro. ac tandem J^therium uno eodemque die 7 Martii, licet annis diversis, occupitonis
:

antiocto quibusffiramConstantinopohtanam Slavicis quibuscipat Alexandrina in Fastis

buisse tradit, quod in antiquis codd. nuspiam legere est aut quando narrat, Capitonera, dum iu omoin caraino accenso versaretur, carbones phorium suum coUegisse, illudquedein populo ostendisse omnino illsesum, et alia hujuflmodi, Denique, a Macario, patriarcha Hierosolymi;

dam

quo usnrpata, habebimus annum 29U Anastasia octavo reapse raartyrium coraplevit Celebre Kalendas Januarii. seu 25 Decembris.
,

s.chrysunf,.

porticis exstabat CPoli templum Anastasise, cujus mentio fit in MenjEisad Domnini situm, onundeciraara Januarii. et fuse iUustrantur apud Cangiura CP. Christianffi lib. IV, ffines ^ (jggteri Sancti hujus diei pene om^ ^^.,

tano, qui successit S. Hermoni. missum fuisse testantur Menaa ad. Chersonenses Capitonem notatura veGrfieca, ad 7 Martii ; qua occasione Grsecis nec lim, sanctura hunc Macarium nec a Natale esse in Menaeis. a Slavis inscriptum ^ Marraore 5. Ephrxmi et Ahramii refertur in Neapolitano; ubi nomine Ephraerai significari

^^,,,

,,,

"""

Actis Auastasiams ; Chrysogonus. S. Anaqtiorura prsecipuusest dimagister, hoc eodem die, sed anno

nes'commeraorantur

in

S.

stasiiB

presbyt^ero sepulverso, passus, atqueaS. Zoilo Theodote et tur* raandatus. De cEeteris, nerape
et Chionia tribus sororibus Irene, Agape has nommautur Apotest alibi seorsim. Prseler

episcopum Chersonensem cognominem, de quo modo, mea est conjectura, quam aiiis relmquo expendendam. Et quia de Ephraemis et Basilio proponobis versatur sermo, liceat hic qusednm patriarcha hujus nominis Serbo, deque nere de
est eremita.

factus Basilio qui ex archiepiscopo Montis-Nigri

actum

Memoriae
M^a.,...

Slavicae,
exactis,

T-^phraemum,Serbi8epatriarcham.uti sanctum ^F^^. Muraviev,m ^^^ ^^ j^^..^ ^^^^^^^g, pag. 281, ubi Appendice ad mensem Augusti, ms. quod olim de eo quEEdam tradit, eo codice Serborum Pechii servain bibl patriarcharum
hffic

montem
;

omnia

vastantes,

infestare coeperunt Agareni, Philippos Macedoma; profuin

git Ephrffim

unde tandem

Serbiam profe-

benigne susceptus ctus, a patriarcha Joannicio Decanensi sedera figere roest et monasterio
gatus.

summa batur, deprompta. Quorum Ephrfflm civitate Ternoest. Oriundus erat circa annura 1310, biensi, lucemque aspexit Serbis vero Michaele imperaute
fere

Quod cum ob

bellicos

tumultus brevi

(erat exortos rainus evasisset securum,

Bulgaris

Stephano Milutino

de quo fuse
vitse

30 Octobris. quod etiam C8elestibus juventute teneretur parentes vero visionibus volunt comprobatum,
,

Cum

monasticae

dictura ad desideno a

que urbi regi proximum), in secretiore lonrium Zdrelo dictum, utpote in Iransiit. suadente geque tutiore loco situm, Mortuo vero Sabba IV, Joannicii successore. locum communi episcoporum ejus
Sabba, in
Pechii*

namalmd monaste-

congregatorum
licet

suffragio

suflicitur

ne voti compos fieret vicinam eremum clam aufugit

obstarent,

quadam
, ,

die

acceptaque

in Basilio tonsnra a sene quodam atque Chilandariensi moAtho inde perrexit annie dedit. At ubi, pluribus

Montem

valde reluctans; solitndinis anno 1376, quietem multo magis, quam regiminamque ut liberaretur nis curas cordi habuit a quibus
;

rogare regem
voti

nunquam
in

destitit;

tandemque
S.

uasterio

nomen Octohris Tomus

compos factus,

monasterium
44

Mi-

chaelis

XL

ANNUS "
bl6
Die:

ECCLESUSTICUS.
:

XXII

Deceubri^

chaelis archangeli ^"^/^.^5 couatituerat Spiridonem. lli locum

M nove^^ tm 'TnTvem

Antonius I U) MaoariusI;12) Vaulus I 13) Sabbatius I 16) NicDUorus 1 Gerasimus I 15)


; ;
;

.^.^.^ ^^,,

^^
_

ig) Paisius I
;

^f^^J^lm TlLm. iterum ascendere coactus est.quam


,n eccles.a

Pechiensem, a"nospost. sedem

20) Turcis straugulatus 9 Gabriel Rai6, a 19) bad^^^ ^^^^^^^ ^^^^ ^^^^ ^^^ ^^^^^.^^^ ^^^

Tchernojevic. qui anno 1690

cum

ingrenti Ser*
;

borum numero migravit

in

Austnam

22) Cal-

Zl k
Ta

ia episcopa.u

U. Co^ditus
,

patriarcharum Pechiens.
iarcha, qui

prssente Sabba V

fueEcclesise Serbicse reoenter

a Joanuicio ordine rat prepositus,

jam

sextus.

patriarcharum Serbi seOua oeca^ioue totam ordinem hic adtexere riem juxta successionis sequentes videtur. Sunt autem

23) Athanasius Prilinicus I, Monasteriensis; Tergoviscensis 25) Arzreniensis; 24) Moyses annum 1737; 26) senius IV, Pechiensis, circa 27) Athanasius II, Joannicius III, CPolitanus; Ga28) Gabriel II, Bosnensis; 29)
;

Scopiensis

consultum

patriarcha ab anno 1350, om11 Joannicius II, Ephriem, ab nium primus; 2) Sabbas IV; 3) iterum Epliram Spiridion et

anno 1367;
5)

4)

Sabbas V; 7) CyriUus I, qui Despot; 8) Nicon I; 9) rexit tempore Lazari Arsenius U, quo tempore Nicodemus II; 10) subegerunt Turcae; 11) Serbiam et BuJgariam
Daniel III;
6)
Strbis, Id Glasnik, Inn,. IV, pag. Cfr V.l. archiei.. lolius

Sirmiensis; briellll. GriECUS; 30) Vincentius, ; 32) Cyrillus II, CPo31) Paisius II. Uiicensis natione Gracus, litanus; 33) Gabriel Claudus, castra transiit anno^l762; qui ad Mahometi Hadzi Cal34) Basilius Brkic, ab anno 1763 ; 35) patriarGrfficus, adannum 1765, quo
liuicus,

chatus Pechiensis accepit finera, postquam duraverat annos 415.

el seq.
ibiegerat, sponte sua secutus est Joannicius. anno salutis 1269. que supremum clausit diem transdie 28 maii; undcpostmodum in Serbiam

Joaniciu'archiep.y^ff
hix.

proPatriarcharum Serborum seriem modo anno 1340 ad positam qui orditur Joannicius.ab
135U sola archiepiscopi titulo distinctus, ejusdem probe discernatur oportet ab altero peculiari mentione Dominis archiepiscopo, qui

anuum

ideo fru^trandus

uon

est,

quod ad 28 Maii qua


praetermissus. Erat

latus est curante Helena, regina christianissima, et in ecclesia Sopocanensi, quam dictus Stephanus Urosius fundaverat, honorifice conditus.

coli dicitur, silentio fuerit

quidem in porro Joannicius I Sabbae II primo tum in peregrinatione MonteAtho discipulus,


Hierosolymitana socius, ac tandem, deposito DanJele, qui demortui Sabbae sedem ad breve

tuor

Habuit itaque Joanniciusdecessores quaArsenium; 3) S. Sab1) S. Sabbam I; 2) S.


;

bam

II

4)

Danielem

5)
:

successores vero sex

tempus occupavit, in eadem sede successor, postquam aliquandiu in monasterio Chilandariensi hegumeni munere fuerat defunctus. Stephanum Urosium regem, quem Dragutinus filius,

quorum nomina sunt 6) Eustathius, a nobis laudatus ad 4Januarii; 7) Jacobus ab anno Sab1286; 8) Eustathius II ab anno 1292 9)
;

bas III
;

abanno 1310;

10)

Nicodemus ab anno

Stephani Milutini

frater,

throno deturbain

1318 11) Daniel, ab anno 1326 ad annum 1340, quo eum excepit Joannicius II, patriarcha ab anno 1350.

verat et in

Cholmensem ditionem

exilium
1

R.-r, Cfrl)<;ln,k. ,omlV,p=6.29.Muravic>.Augusl.,png. 273. 3)


{)

cap

*) M,klo-s,ch.

Monumcn.aSerbica.

assim.

Gardner Wilkenson, qui anno 1848 Londini


H(M(/tui,porr.
Ipekiensifi el

limi accessus, quae


est,ejus

edidit Iter

suum

in

Dalmatiam

et

Montem-

nunc monasterium simul nomine dictum, inexpugnabile castrum


,

fremita in
Montenigro.

nigrum, perhibet Jiasilium centum septuaginia annis ante diem obiise; ita ut circa annum 1678 vita functus dicendus sit. Vitam, cyrillicis litteris excusam. sub annum 1810 accepit ex archimandritae manibus Vialla de Sommifequi aliquot ex ea prodigia joco potius res quam serio in publicum protulit. Contra de
,

seu perfugiura

tormenmortuus patarii cella. Multa ibidem vivus et credula trasse dicitur prodigia; quae, si minus auctoritatem habeesset illa gens, majorem
et praeterea pulveris
rent. Scilicet

aliquando mense februario et ad margiuem aggeris pirum comedisset,

quum

hoc Basilio plane tacuit Alexander Andric, qui omnium optime et accurate deeo dicere potuisset. Ex illis itaquc pauca hic compendio exhibebimus. Prius Herzegowinae (Galumensis et Scodrensis) episcopus fuerat Basilius, atque
eo titulo, patriarcha Ipekiensis.

visa grana quaquaversum sparsisset, postridie una parte innumeris floribus orest arbor, ex

Alias nata, ex alt^ra maturis fructibus onusta.

quum nuspiam apium


conficeret.

sativum, quo remedium


ecce avicula,

reperiret

purpureo

Quod

officium

et caeruleo coloribus fulgens, cellam ingrediin tur, ramusculum graniferum ore gerens, et

ad provectam
vero
,

usque

Eetatem
et

implevit.

Tum

orantis pluteo consistit.

Grana seminavit concrevit semen, ut


potuerit.

juveututis

peccata recogitans, statuit

tinuo senex et
postridie

tam propere
,

munus suum abdicare


lere.

eremiticam vitam co-

apium coUigi
angulo
illa

Exinde sponte
impervio.

Yenit it;ique in Cernegoram seu Montemnigrum anuo circiter 1648; ubi an tunc temporis

nascitur in

soli
illic

et imbri

Annos

triginta degit

adhuc viveret Mardarius, hujus regionis episcopue, qui anno 1640 ad Ilrbanum papam VIII legatos misit, nomine suo obedientiam
sedi apostolicsB professuros, et qui

qui et in specu
scribat se

annosus anachoreta; sepultus est. Incorruptum

servatur ad hanc diem cadaver; ita ut Vialla

apud patriarcham suum. procul dubio Basilium, gratiam atque auctoritate ut Urbanus in responsis loquitur, plurinium valebat, definire nequeo.
,

nunquam vidisse medicatum corpus tam integrum. Ad id peregrinantur continuo plurimi et multa dona ofierunt; neque hi incolae

solummodo sunt Montisnigri, sed

totius

vicinisb;

Abscondit se

illic

Basilius in spelunca difficil-

quos etiam mahumethanos. De uuo ex eis narratur

inter catholicos videre est et

quod

GR^CO-SLAVICUS.
quod,

317
iJiesXxiu
Decembh-

quum sub

osculantis

specie
fuit.

indicem

seu vittas varii coloris, corporis tactu sanctificatas,

momordisset, alapa occisus


Crr
1)

Phylacteria

vendit eremita, eepulcri custos.


11,

Vmlla dc Sommi^res, tom.

I,

pag. 211 etseq. 2) Gardner Witkenson, tom.

png. 33el8eq.3) K.ovaleski, pag. 61.

DIES XXIII.
gaOitromiino.

Sxvariit.

J^ assio sanctorum decem mautyucm in Cheta, stjb Decio impeuatoee) Omnes cum Bas. Neap, Hier. GP, PG. Vind. Goth. Msq. Flor. Sirm. Med. Maz. Mg. Sirl. Cyth.]. S. Pauli, ep. Neocaesareae (Prol. Menol. Kal.cumMed. Mg.). S.Niphontis, ep. Constanliengjg jq Cypro {Menol. Prol. ^a/.). Dominica Proloparentum, anie Nalivilalem Chrisli [Mstisl.). t Dedicatio magnae ecclesiae CPoli (ilfed. iVan.^ar&er. Mf/. CyiA.}. Bilimionisel Aphrodisii [Med. Sirm.].
'

OBSERVANDA.
incerto. Ceetera quae de Nipbonte narrantur in Menologio Mosquensi, e continuis visionibus

SS.

MU

Cre

Optimi codices Mst. Rum. plane concordant cum Ostromirano, nisi quod omittant conclusionem illam sub Decio imperatore quai in
:

Passi Horologio distinctius exprimitur ita sunt sub Decio imperatore anno 248. Ternobiensebrevius sanctorum martyrum Creten:

sium decem,
omnes,
tacitis

et

ita fere recentiores

pleriqae

S. SipliOii

passim nominibus. Suntautem, juxta Menolog-ium, sequentia Theodulus, Saturninus, Euporus, Gelasius, Eunicianus, Zoticus, Pompejus, Agathopus, Basilides et Evaristes; Quaudoque annuntiantur brevissime ita SS. Decem martyrum. In officio diei legitur Prope dicanon quem ordinavit Georgius. sting^atur oportet Niphon Constantise episcopus a Niphonte patr. CPolitano, licet prior Constantiuopolitanus interdum nuncupetur, ob
: :

aliisquerebusmirabilibuscontexta, vixaliquam promereutur tidem, antequam artis criticae cribro probentur.lUud quoque mirari subit,nomen Niphontis, tot prodigiis illustre, Fastis sacris Graecorum, quos viderim.mansisseprorsusignoIn Mst. postSanctos martyres Cretenses tum. continuo additur Dominica Protoparenium. Dein Sabbatum et Dominica ante Nativiia-

OowinicoPrd:oparenlHm.

tem

Christi,

sanctorum Patrum, Abraham,

Isaac et Jacob. Utraque commemoratio fit in Ostrom. ad 19 Decembris; solet enim hfieccommemoratio, ut dixi, intervallo octo dierum includi, qui Natnlibus Domiui proxirae praecurrunt. Dominica sanctorum Patrum notatur quoque in Kaiend. CPoIitano Morceliii, sed ad Ag"itur de secunda Dedidiem praecedentem. catione templi Sophiani, quae hemisphaerio post ruinam restituto, celebrata est a Justiuiano imperatore, et quidem, ut testatur Chronicon Alexandrinum, non ad 23 Decembris, sed ad 24,

simillima nominaurbium,quarum sedem occupavit uterque. In Prologo minus recte vocatur monachus, accedente Synaxario, quod paucis multa comprehendit, sed inepta. De Niphoutis Constantiensis vita et g"estis pluribus dissereritur inopere AcademisePetropolitanaeperiodico IzvestiaXoici. X., pag374., ubiantiqua quaedam ejus Vita in medium profertur. Alia salis prolixa exstat in Menologio Mosquensi, ad hanc diem ; sed prolixissime exarata latet in codd. Graecis mss. ut puto, hactenus ineditis ; unde suam proculdubiohausit Macarius metropolita, Magni Menologii concinnator. Summa haec est. Floruit Niphon tempore Constantini Mag-ni, Armiropoli in Paphlagonia oriundus. Juvenis Bacchoet Veneri multomagis quam Deo, imo unice libavit ; postea tamenad meliores mores ope Beatae Marise Virginis conversus. divino servitio se totum mancipavit: quapropter innumeras a da^monibus pertulit vexationes. Alexandriam profectus, episcopus Constantiensis in Cypro ordinatur a S. Alexandro, patriarcha Alexandrino, licet setate esset jam provecta ; cumque Ecclesiam suam aliquandiu rexisset, in pace migravitad Dominum, 23 decembris,anno

Dedicatio

ma-

p^(./,v

^^^^^.

uude probabiliter ad praesentem diem postmo-

dum
tem

translata est, ob Vigiliara Nativitatis. Salad diem 24 inquires frustra. De structura hujus templi S Sophiae nuncupati narrationem incerti auctoris, aPr. Combefisio vulgatam, norunt eruditi ; quam operae prsetium foret conferre cum eis quae de
in tabulis ecclesiasticis

originibus Ecclesiae Kievocryptensis traduntur in Paterico, non omnino forsan a Graco fonte
aliena. Quanto autem in honore templum illud Constantinopolitanumiiussorum gens liabuerit, coUigitur vel inde, quod primariam Kioviae et -'s.Bumwn Novgorodiffi sedem eodem S. Sophiae nomine etAphrod,appellarint. In MenafiisSirmundi mssde Biti'"" mione legitur sequens versiculus, in Menffiis excusis praetermissus Corrupto sacco exutus, Bitimion, in resurrectione illum accipias incorruptum. De Aphrodisio vero Venusto admodum viget animo Aphrodisius, ut veneris
:

purus

faio fuyietus.

Memoriae
TlmctittMt
areh. Novogo-

Slavicae.
cembris anno 1310. Corpus ejus, miraculis et sanationura virtute conspicuym, ex monasterio Annunciationis, ubi conditum fueratet sacello ejus nomini sacro honoratum, in monasterium die 23 S. Georgii translatum est anno 1788,
januarii.

Antequam cathedram ascendret, hegumenus


fuit in

rodemi.

monasterio Annuntiationis Novgoro-

anno densi. Prafuit Ecclesiae Novgorodensi ab quo episcopali onere de1299 ad annum 1308 ;
posito, in prsefatum

monasterium

secessit,

Deo

securius vacaturus, ibique pie obiit die 23 deCfr Dict. hog. pog. 285.

DIES XXIV.
mito.

S.EcGEN>iE, MAKT.. scB CoMMODO IMPKRATOKE iOmes

^^!

t)ar>;

cum BierGP.Vind. Pg. Oolh. Msq.Sirm. sed Expectatio Nativitatis Christi (Mst.ete). Maz. Mg. Sirl.). Vigilia Men.Kal.cum Med. Mg.). ^=^^5,^'^''':' S. Nicolai, ex milite monaclii el mart. [Prol. cumMed. el Claudue, malnsejusdem (Kal. seu Prolffi el Hyacinlhi, eunuchorum. S Eugeni
M^.) SS.PalrumquiexislebantanteNalivilalemChnsliCrer.). Agalh* (iVeap. Strm.) Sch.non.s, husus., Achaici, marl (il/erf. Sirm. Mg.). t MM. (Med. Anl.ochi t Bas.lla;, mart. el Philippi, palris S. EugeniiB [Mg.). t ^^'^-^^^^^.^^.^^^^

annus ecclesusticus
818
Uii5

observanda.
sium
et

XXV
et socii '"d":"'"'^ S Philippus Sunt autem

UrcsMBai&>

S.Engenia

Bas.l.> iTppum et Claud.am,^v

J{

in>peratori8

;'J,bus p^,;. Prctasei ^^.^^^ n.atutinum sillauobilisv.rgo,


tlir.su

^u^

ter Phip^^^^^^ ^^

f "T
O'^.

Meldensem episcopum.

"'^,11 memorflnt i^emorflnt


(V. Acta ^-^^:

xu Octobris Marryro.ug. Latina ad Martyr ^ g ^.^^.."",-, ^^ ^^, ^ ^j.^^^ ^^_

MartySa
_^^|'^^

Datalitiorumtlir.=>t>^^^^^_^^^^.gj,g,ej,i8e, ^ug Eugenise, gilii uatalitiorum majoreex parte 'n'Pf'['^^^'' patri, et Nicolao,

BasiUs, Ph'l'PP;,J^Sos U,.. nominis reuos sau-. ,tum, de ^artyribus. ...- in S ^erimus in Sj-j;- "^V /anual-ii apud Grcos, iv et quo sermo est 'LY ,ooicensem, cujus ^lterum '^7, fdie\xfMartii. De posteriore h^^.^^ memoriarecoliturd.exxxMa -monarecoUtura.x^^^^.-^-5^,,, ,. ^^^ "tat' videtur In mara^i agi ^'^'^!.Z schino. alurS?Sc1iino. ^,^;^.

--

^^.z'ii^:^^'i^uci:m^:^,nr.tos. i^ Bollandiam ^*TTarseusem referunt iidem unum e sociis S Severi, l^; n Jurt'.nq"am
Quis au_tem Hel ionis el'aliorum.
s.t

Eusucium mau-

,ntell.gen-

Cseterum rnPcTucisaliquidafferatur aliuude

It

-m

^
ubi

'

'

mune hab

-t^l^J-^^qu^"^^^' v.dentu^ ms q ^.^^^ ^^^^^.^


re

S Srhiito.

est Passio

-5-

^f;*"^l_i,jo

quidem putabam ego

'P.f .,""

hstinere;

maxime quod msperalo

DIES XXV.
Sm
Sx
Ottromi
rano.
varii.

(Bas. ab Angelo admoniti t S. Josephi,

Maz.

observanda.
Russiacahodierna omues qui ab an;

Jeiti Chrili.

Nostri Nfttulitium diem Salvatoris uon tanu,m Eussorum gnaritdTla omn.bus tuno ed omnmni Ch fuo umve Slavorum, ArmeDis. exploratun adeo

Jesu consi

muuiter obtinet

in Ecclesia

hancetiamnumsequunturii

rnm

Fistis evceptis

'eTut^rXlectionum
fn codicibus

varietates v.x

ahqmd

i"qua fide aut antiquis riiibus ^-^l^^^^^^^^ ^\Psatterio runt (starovertsi seu staroobnadsi, computundi legem olossalo utvocatur. istam

Antiqui.s.ma KaleuObservatiouem mereatur. ouseiv Remeusina^

ame

citari soUtis

occurrat quod

rutuatl Jamvero

jucvta

Kalendarium

dicti

Versinski. Psalterii (sledovannaja psaltir),ii\i j ^^t inno a creanatus

grn"\
:

m"do'r N:ti.ilas
Mstisl.,

ama"

paulo

Ilum Sisat., jn quibus Jesu Christijeno. feg ur Nativitas D. N. addunt eo recentiores plenque biinse et cum aununtiet codex Slasecundum carnem, Qnid
prolixiora sunt
referri

D.N.JesusChristus autem 5508 uti habeiione mundi 5500, non unde fii. ^ tur in Computo Paschali; smt, addendt"^f Psalterii semper aln octo kujus

quamvis vicusGlagoliticus. tacuit Assemauus ramime dubito. EpheNatalium


:

festum epigraphen mtimerides Papebrochii pra-.ter Christovo) subdunt vitas Christi (Rozdestvo creato 5500 (e^f), non autem annumamuudo KulciQius siqur 5526 (i/?l, ut perperam legit ad diem sequentem dem numerus ilie26 pertinet sacrum, Decembris, memorise S. DeiparfeManae observaverat Assemanus. Venuam iarapridem in quidem rura uon solse sunt TabuliB ista;. NalalisChristiconsiguetur Hdau. 5.^00; nam declaratur nain llorol. Pocajoviensi expresse
;

quidem recti^. me, laudato,initio priefationis et P. mireris. quomodo coutranum a^^s^^f^ ut in Anno suo Itturgico tuent Debolski,

Hac

toties a Versinski in Menologio suo.

me

(Dm

bogosluzenia,

1.

1,

pag.

1).

V^'-''^%^^

trum volumen evolvent unquara. Assemano, quid sentiendum sit de

lique Hinc ^| "fj!'


,

dum

Kul-

adnimadvertens. absolute cinium iure merito amplms

nou nroimucat ram Antiochenam Oneutalis usu apud Russos aliosque essr^n adeoque in ea omnes nuuc asseclas, Fccl Christum natum velint anno s ure 'ententia. ut

L
;

mundf 550"

tum
ne,

esse

Christum Dominum

Maria

virgt-

imper^ii Augusti 42, a creatione mundi 5500, indictione decima, feria quarta ; qute totidem verbis leguntnr in Kalendario

anno

Mosquensi, quod ad tidem vetustorum exemplrlum, a Niconis patriarchre correctionibus iUibatorum, anno praiterlapso ediderunt antiquorura rltuum cultores,
dicti.

Sativitatis anno 8^"^";^^^^^' eam fuisse Dominicam docet coucilian queat quacum qua ralione can. 8 Glosaa^ Horologium Pocajovense et P'^ltenum Rus.i. Pro videant ipsimet Rutheni et tum a chronolog e
;

h^ec de (Kal. V. pag. 499). Atque autem quod spectat. addiem

vulgro ledinovertsi

Nec aliud profecto legere erat in Anthologio seu Utftavo, qno pas.^im usus est Kulci" niusjquum. ipsomet teste (Speciui.. pag-. 95) crucifixio D. N.Jesu Christi ponaiur ibidem iii auDum a creatione muudi 5u3ii, ajiatie Christi 'S6 itum enim passus esse vulgo creditur a Rud sis); Nativitasvero B. M. 'Virgiuis alligetur ad
-

cZnolofena. cfr Recherchessur pagT. '. armenienne.parEd. Dulauner, tom^l, im In Menolog.o Ha.il passim. '61, 167 et synaxaria. quie ui Me peratoris, legunturtna Menaeorum Gr^co^ nol. Mosquensi.Prologo et reducuntur ad duo. 1'';""^ rum exeinplari

,^,
J ^

a /v commemorat immat-M^aiam nativitatem / Adoratione Christi. secundum agit de Jesu

Maaorum,

annum rt-lUt^, quo Christum peperisse habeutur Uannis post, id est, annooSOU. Nimirum duplex modus computandi annos invuluitex antiquo apud Husgos Constautiuopolilanam Beram sequentibus aliie, aliiB Alexandrinam. Ula cona;

spontertio inscriptum est Josepn adrnonetur, susetcustos Virginis ab Angelo utscilicetcum puero et matre ejus t"^-^^^" ^gvptum de qua fuga rursus et seorsim aoi' etquidem tur "postridie in utroque Meuologio ; nuiio et dubiis certa. in Mosquensi vera falsis piexamine udhibito. misoentur. Est autem mes solemnis ; ut tres sens festivitas adeo mtegros
:

GR^CO-SLAVICUS.
Paschfle insumat inteffros, non secus ac festum majori ritu celebrandos olim vero duodecim
;

3t9
et

Joannes Damascenus. Pridie vero leguntur Horse, ut vocantur, Regias, qui non

Cosmas
nisi

Dm XXVI
OECKUDRia-

dierum spatia amplecteretur, incipiendo a Decembris ad 6 Januarii, a5ev.ayi,upov idoirco

25

in

maximis anni solemnitatibus solent

nuncupatum

atque juxta constitutionem Ma-

usurpari. Cseterum consulantur MorceUius, I, pag-. 280. Asaemanus, loc. cit. Baronius, SoUerius aUique, Absoluto sacro, aolemnes fiunt ia ecclesiis Russiae gratiarum actiones pro tibe^ ratione Ecctesiaeet ditionis Russiacas a Galtis

baberentur nuelis Comneni, inter feriatos dies tum duodecira isti, tum quinque dies profesti, quorum exordium ducit 20 Decembns. ^unc solemniori raodo celebrantur tantummodotres, nonsecus ac in festo PHSchatis. Hinc factum est, qui iput festum raHrtyrumNicomediensium, subierunt, sisraet Natalibus Christi certamen ad 28 Decembris. In offlcio diei vere
rejiciatur

aliisque nationibus duodecim, qui Uussiam accedente oflacio proinfestarunt, anno 1H12 prio ex variis scripturte aacraa effatis, a vero sensu plane detortis. concinnato ; quod hic silentio haudquaquam Ucuit prfieterire.
;

eximio canitur duplex canon,

quem

ordinarunt

DIES XXVI.
S Ottr(mi
ratto

Ex

variii-

Joseph, Spons. SS. De.parje.Jacob. Adelphote. eiDavw Svnax.s SS. Deiparse (Omnes). SS. cum Med.). S. Eulhyn.i., ep. Sard.censis el CoukuProl.Medis le<y\s(Horol. Osirog. Kal S.Evarisli [Prol.MenolKal. cum Med.Mg)SCon. 01 HorOg. Eueh. Kal. oumMed. Mg.)(Mh.).-] Kal. cum Sirm. Med. Mg.). Constan .1, presb. Menol. stanlini SvnnadarumVproi. " vestis SS. Deiparse Blachernis in monumento slephani (Nea^.). t Merooria veneiaqda; deposilae (Mg.).
1

PoSTRIDlE NaTIVITATEU ChBISTI (Cwm. CP.GP.)-

..

.1

.r^

OBSERVANDA.
St/ntun

SS.Dei>ar*

primam aut saUem clesiffi fuisse ut sancti, qui mveteriis Domiui partem aUquam partem in
ffesserunt.

AUbi observatum

est, in

moribusGraBCse Ec-

omnia jampridem explosa sunt et ab Ecclesia Romana, raaxime quas ad virginitatem S. Josephi spectant, jure merito improbata, utpote honori Sanctissimi Sponsi contraria, nec uUq soUda ratione certave traditione nixa ; nam Nicephort CalUsti aut Cedreni auctoritatem, quam
profert

eidcm mysterio ratiouem, post festura Nativitatis seu feOhristi, solemniter peraffitur Syoaxis SS.Deiparae.eaderaque die 26 aut dominica stum patris seQuenti celebratur memoria S. Joseph,
IJanc

subjungerentur.

ob

Menologus Mosquensis, minimi, imo nulliuspenemomenti esse negabit nemo. Sed


et illud

puUtivi Christi, additis Davide reg-e et Jacobo 57/naicis fratreDomini. In Naniano habetur pecupuerperii Deiparge in Basil.Menolog-io n ^mjptum. Kalenliariter recoUtur i^w^a editum, darium vero CPoUtanum, a \IorcelUo Nativitatem Chrtsti i?/habet ita Postridie Ostrominaxis Sanctc-e Deiparse quffiUcetin non sit, taraen sub intelbgenda ranoexpressa Ternob. procul dubio est. In Mst. Rum. Par.
: ;
:

etiam prjetereundum non

est, in veteri

Menseorum Grsecorum editione Veneta, in Canone nomine S. Josephi hymnographi inscripto,


disertis verbis

laudari Sanctissimum Mariae bpon.sura.guorf simut et virginitatem possede-

At

et

pater nati
xai

fitii

dictus
rcu

sit,

rr,^

Trap&evia?
Traido?

iyoYiU.d7Y,cac,

na.7r.rj

rr/TOfxevou

quam aUisquepene oranibus tam antiquis Stjnaxis ^A. sequioribus annuntiari solet sota facientia petat Deipar^. Cietera ad hoc festum V, pag. 501 a lector ab Assemano Kal. tora.
Sis
,

SS- Jonepb,

David
rnbus.

e(

Ja-

ed. Pansinffi; Kurcinio, in speciraine, pag. 106. DeS. Jot. I, pag-. 283 et seq. eta MorceUio, uUunara Decerabr.. sepho agit Prologus ^ pecuUanter coUtur 2d Uc S. Jacobus insuper hodie. In quorum tobris at David tanturomodo c^none, laudemexstatofficium proprium cum Cusmas monachus. !n Menoloquem ordinavit quo pUira continentur ffio le-itur synaxarium. juxta animadversione di^na, ut quando severa prorsus falsara, dicitup ffenealogiam quaradam

deside^/.Xyio-at ; quSB verba in nova editione rantur. De genealogia S. Josephi Cfr Act. SS. Mart. tom. UI. pag. 6 etaeq Oct. t. IX, pag. 436etseq.Patrizzi, De evangeUis Ubn tres, Ub. ManaIII pag 101 etseq.DeCastro,Viridanum S. Euthymius num. Coloniffi, 1649, passim. ArmeCohfessor, ob cuUum imaginum a Leoue nopassus,comraeraoraturpostridieincod.Kum; Grfficis et at hodie iuscriptus est in Menaeis
;

S^EHthtjmiw.

Slavicis excusis, et aUis

quibusdam Fastis. Quiin marmoreNeap. insculptusestStephanua,

s.Stephanus.

procul dubio est sanctissimus protomartyr, quem miro consensu referunt hoc die Latmorum martyrologiaoranin, dum in Onentalibus Desequentera. Fastis consignatur ad diem

VestisSS. Dijiar*.

fiUas.antequam S Joseph certo habuisse fiUos et proin hauddesponsaretur ei Virgo Maria, ac

Deipar Virginis vulgo eeleMenoJulii, quam diem retmuit etiam bratur 2 loo-iumBasilianura; uthodierna commemoratio,
positio vestis SS.

quaquam
Sponsam

servasse vir^initatera
;

nos vixisse centum et decem


accepisse fere

P^^terea anadeoque Mar.am


;

escusiscousignata.recenin MenffiisGrsecorum
tioris aevi

habenda

sit.

octogenanum

qusa

Memoriae
Comtanlim.
Itrenh
llns/nis.

Slavicae.
tius

genus quam singulare sit et a sine stuprudentia christiana aUenum, non lectores), popupore sffipius jam inteUexerint

Arum, (quod
meus

^ gmen demum

claudit Athonitarum

marty

locasancta; et, dein Jerusalem aliaque

pace redintegrata, rediit plenus et pietatts fructtsapiens, virtutibus

ConstautinopoUm.

busonustus, ut traditur
qui initio
serat,

a Grfficis Constaniraperatrice Ehsabetha, tinus dictus. Kegnante ConstantinopoU legatus Russise,


laris

Constantius,

Patenco Athoensi. ob causam, legato, Verum quum, nescio quam amanter eum et reverenter admiin

versabatur
vir

coneultissimus, patrera

spiritualem

se-

oum
Sttm

rushabens Constantium, presbyterum

spinnon liberet pristinam cum patre amicitiam. hic, sapieutiaesuffi tuau'restaurare suUani in oblitus, clam aufugit in palatium
;

beUo exorto, arabo recedere SHUctimoniam a pcregr.nationicoact^i s.int. visit^vU Constaobu3Sj?erau8, Montem Atho

quum,

Christum Deum esse negavjt numinis prophetam et Mahometem supremi passim notum confessus est. Quocirca, Ucet
cujus prffisentia
91

820
Ditt XXVII
cT

ANNUS ECCLESfASTICUS
vestem turcicam pedihus conculcans. Contipalatii et a nuo capite miuutus est in aula eam fortitudiDem admiGrsecis, tanto magis legibus longius recederatis quo a prudentiae martyrum Athoensium cataret, sanctorum inscriptus est, ut liquet ex novo Martylogo
rolog-io

XXVIIl

christianos, a despicere apostatas sit Turcafl fuisse. hoDoribus cumulatus biofi-rapho dicitur

DlCINUIIIB.

Sdbrevipost,
redire statuit;

in

se reversus

quod nemo Don

laudarit.

ad Chn^^^^ Ve

laude dignum videtur, voluDtan^ imitatus eoim 1743, die 26 demorti se objecit. Addo

rum. quod miDori Athoeusee martyres

sacerdotali amictus et cembris, pristina veste

est titulo
sio,

secumque fecaput veteri strophiolo tectus, turcicam, coram sultaDO et prorens vestem maledicens et ceribus stetit denuo, Mahometi
Cfr
i)

Synaxario Nicodemi, ubi donatua hieromartyris et refertur ejus pasauctore Jona, hieromonacho laurse S. Athaet

nasii.

Patericon Monlis Alho,

l. II.

pag. 189. 2)

Kwv

^aprupoXoyioV,

cilal. ibid.

DIES XXVII.
Bx
Ottromi-

S.

rono.

Bx variis.

STEFHANIPHOTOMARTTRlsfOmMeS.). jir^ C,V7 ir , Eor.cum Maz. Mg.Strl). Q ThpnHnri S- Theodor S Theophanis Grapii, mart. el conf. (Men. Kal, cum Sirm. Med. Maz. Mg,)- S. Peln (Rum.). archiep. C?.(Prol. Rum\ Og, Pp. Prem. Kal
1 ,

^'

? T&haniUratr.
in

t Martyrum

riVeap.)Tbeodori Grapli, et confes. r^iW.). t Joannis Evangelislae {Par.). Infantium Sinai (Maz.). t MM. Maurici el soc. (Mg. Sirl). t

S.

OBSERVANDA.
S. StepharMS.

Id MeDologio Mosquensi legitur Vita S. Stephani, protomartyris, ex sacro codice potissimum collecta ; in officio vero diei canitur canon,

tro et

Euthymio, martyribus NicomedieDsibus,


locus est die sequeuti
;

quorum proprius

ubi

auctore S
sti et

Joanne Damasceno.

S.

Stephanum

memoravimus non semel

SS.Theodorvs,

Graptus

et

Theodorum Graptum 15 Septembris. cebebrant hoc die l^asti Slavici plerique, consonantibus Grecis praeterea in Sirletianis com,
;

4 Januarii, 2 Augu-

Theopluines.

memoratur

frater ejus,TheophaDes,

hymnogra-

phus, quem ma Octobris

S.Theodorun.
pair.

CP.

S. Petru.

consigDant undeciqui etiam cancnem in fratrem suum, adhancdiem, ordinavit, ita ut sequcDTou^ ffoj; dds.l(^z tem exhibeat acrostichin xporou;, Tuas, veras, fratert j-vvjatouc ttXekm necto laudes. S. Theodori GraptiVitam vulgavit Combefisius, in Mauipulo rerum CP., pag. S. Theodorus, CP,, refer191, Paris. 1664. tur tum hodie, tum die proxime sequenti. Posterior, si auctoritatem codicum spectes, praeIdem dicendum venit de SS. Peferenda est.
caeteri
;
:

tamem

de Gorgonio, Inde et aliis CseterumdeS. Petro seorsim sermo fuit die xii Martii, de S. Euthymio die xxiv Decembris.NotaDdum est iusuper, Et iD Synaxario Rumiantsoviano legi ita SS. episcoporum Theodori, Euthymii et Petri; ubi observes velim vocem iWam episcoporum usurpari dod jd plurali, sed in duali (dualis namque numerus in lingua Slavonica, prisesertim iDcodicibusvetustioribus, usitatissimus est et seduloobservatus). Ideoque titulus ille minime convenit S. Petro,qui tertio loco nominatur, et quem cubicularium fuisse aliunde constat. SiDgularis saoe est lectio haec codicis Slavici Parisiui.quam tanquam librariierrorem, omisissem libenter, nisi scirem plura in vetustioribu6 codicibus legi, quae a recentioribus discrepant, non quia erronea sunt, sedquia vetustiora
:

ss.tnfaniet.

et obsoleta.

DIES XXVIII.
Bm
Ottromi-

Bx variis.

\J. PATRIS NOSTRI ThEODORI, QTJl FUIT AECHIEPISCOPUS NOSTER {Par. StS. Og.CUm BttS. CP.). SS. viginla millium marlyr.Nicomediae combustorum {Rum. Mst. Tern.Par, Zogr. Sis". Og. Pp. Men. Kal. Bor. cum Hier. GP. Vind. Par. Flor. Goth.Med Maz. Sirm. Mg.). S. Nicanoris, ap unius e septem diaconis {Prol. cumMed. Mg.). SS. MM. Indis, Domnae, Gorgonii, Petri ei soc. {Rum. Par. Men. Prol. Bor. Pp. Og. Leop. Euch. Serh. Kal. etc. cum Bas.Sirm. Maz. Mg. Med)* Ignalii UgUcensis [Hag.]. Ignatii Vologdensis (Hag.). Simonis myrobletae in
,

monte Simopelrae

{Ath.),

t Innocentium {Neap,). t Theodori Grapti, conf, (Bas. Hier. Goth. Msq. Nan, Sirm.) f Stephani Junioris {Ftor, Maz. Sirm). t Marlyrum Senatorum {Maz. Mg.),

OBSERVANDA.
S.

Theodorm

palr. CP.
S. TheoAorat

Qraptyxt.

SS. Uartyrrii
Nicomedi.T.

Genuina cod. Ostramirani lectio vel ideo erat retinenda, ut grffica ejusdem origo pateret magis. AdS. Theodorum quod spectat, legi poterit MorcelliuB, t. I. pag. 296. S. Theodorus Graptus in Basiliauo Menologio obtinet primum locum ; postposito Theodoro patriarcha; in Tabulis Slavicis, referri solet die xxvii. Inter

nio et

martyresNicomediensesnumeraDdisuntPetrus, Maximiani imperatoris cubicularius, Indis eunuchus, Domna, Agalha et Theophila.mulieres, Gorgomus, Glycerius, presbyter, Mardonius, Mygdonius.Dorotheus. Theophilus. Euthymius. Zenon et ahus Theophilus (Cfr Ao.ta SS. xii Martii, in commenlario praevio ad Vitam S.Anthimi Nicomediensis). Id Martyrologio Romano de his martyribus tractatur vario die, nempe die

XXV Dec. de omnibus in genere de SS. MardoMygdonio die xxiii Decembrie de SS. Dorothea et Gorgonio die ix Septembris ; de S. Petro XII Martii de S. Euthymio xxiv Decembris ; de S. Glycerio xxi Decembris de S. ZenonexxDecembris; tandem de SS, Indi, Domna (quam Kal. Premysliense et Mosquense vocant Thomnam} die xxviir Decembris. Festum Infantium.utiet duopraecedentia.cum Latinorum festis quoad tempus omniDO convenit, et nuspiam alibi reperire est ad hancdiem. InNeapolitauo lapide legimus ita Passio SS. InnoCENTORUM quibus iUustrissimusCardinalis Angelus Mai sequentia adscripsit Nunc siquis puer, hit, intudo grammaticali sic scriberet, sexcentas ptagas ah Orbilio magistro refer; ; ; ;

SS.lnmecu'
(et.

ret,

II

GR^CO-SLAVICUS.
ret. Quinto festum jam
.

m
DiEs

in

Kalendas Januarii ponitur hoc Kalendario Carthag-inensi pe-

est

s. Stmon.fteff.

Athonitet.

rantiquo, dam apud Graecos celebratur die proUbi Montem Atho ab occixime sequenti. dente conspicis, in media fere peninsula ing-en-

mense octobri anni 1363. Jura patriarchae Pechiensis, quem nonnisi pro metropolita agnoscebant Greci,3equebatur tum Unclesius; neque
dubitandum quin Simon eamdem viam iniverit, Sed mense martio anni 1368, quo facihores haberet novos subditos, hanc rerum conditionem mutavit, omnes ecclesias, patriarchae seu metropolitae Pechiensi parentes, transferens

XXIX

Decihbius.

tem rupem ad caelum consurgentem

cernis,

cum

superimposito monasterio Simopetra. In Descripiione Montis Atho, anno 1701 in monasterio Synag"obi Bucharesti atque inde in Palaeographia graeca Montfalconii typis excusa, pluriburt deciaratur et illustratur; quae inter brevem Vitam reperimus Simonis; qui, quum ejus fuudator fuerit, uomencommunicavit, et, quum sanctus habeatur, 6 a-/t&; 2if/&>v dictus, praesidio suo favere censetur. Proxime itaque ad sedem hujusasceterii, in celia solitaria, editiore loco sita atque ineunte saeculo xviu destructa nondum, vitam asceticam ducebat ille quum noctu aliquando et deinde saepius sibi visus est stellam videre descendentem stantemque supra Petrae cacumen quod portentum quid signiflet intellecta divina caret a Deo siscitatus est Yoluntate, praesentem ecclesiam, Novam Bethleem dictam, titulo Nativitatis Christi molitus est. Interea Joannis Unclis seu Unclesis, (Slavis Ugliesa, Graecis OvvyJzi^ seuOu-//.?io-r,?,) despota Serbiae, subdiderat sibi Romaniam et Constandomitinopolitanis partibus appropinquabat natus itaque MacedoniEB, Montis Atho negotiis plurimum occupatus fuisse videtur, controversias componens et larga manu donans. Quum itaque, ut refert Descriptionis auctor, ejus filia precibus Simonis a gravi et incurabili raorbo sanata esset, venerabili viro dedit facultates multas et totam monasterii fabricam absolyit;
;
;

triarcham

ad paqui anno Constantinopolitanum tantum 1371, mense maio, hanc submissionem


;

admisit et metropolitae Dramensi contulit metropolim Philippopolis, jubens ut in despotfle Serbiae terris patriarchica jura exerceret. Laudavit procul dubio hanc etiam' mutalionem Simon, pro more popularium minus curans ordinem jurisdictionis quam cantue, orationum vestiumque similitudinem. Vita, verbis abunlegitur in Paterico Montis dans et fabulis Atho ex qua haec sola excerpere libet in Monte Atho nactum esse magistrum sffivum, cui inter
, ;
:

vapulandum ita obediens esset, ut ejus animum tandem emolliverit; quo tamen relicto, spelun-

cam in Simopetra subiisse; ubi sacerdotio auctum pluribusque exactis annis, socios adml* sisse tres fratres, quorum sumptibus monasterium
inchoarit, a daemonibus demum et Sarracenis vexatum plurimum, monitisque fratribus ne juniores admitterent, ad aliam vitam migrasse. Si Patericon Athoense audias, mortuus sed plus iutegro sseculo a fuerit anno 1257 veritate aberrare manifestum est. Cfr 1) Montfaucon, Palaeographia Grseca, pag*. 485 et seq.2) Patericon Montis Atho. tom. I, pag. 235 et seqq. 179 3) Miklosich, Monun. Serb., pag. 171, 178, et 182 Acta patriarchatus Constantinopolitani, tom. I. pagf. 553 et seqq. 4) Nsov Itiixovdpiov cit.
; ;

jamvero diploma fundationis g-rsecum


:

iri

ipso

monasterio Simopetrae vidit P. Uspenski, qui putat versionem e Serbico esse datum autem

in Paterico.

Memoriae
Memoratur
Igmtiiu Vglireniis.

Slavicae.
dentur qui plura desiderant ; quum de eo nobis tacere praeplaceat, douec vetera documenta publico producentur.

ad hanc diem a recentioribus

scriptoribus Ignatius, antiquioribus,quot-

quot prae manibus habeo, ignotus. Ad auctorem itaque, inferius citandum, remittendi viCfr MuravicT. VitJE SS.
fttl

h. d.

Igmlius Vologdentis

Ignatius Vologdensis, Cyrilli Belozerici alumnus, quem hac eadem die commemorat auctor
Dictionarii hagiographici, initio degit in monasterio Vadozensi B. M. V. ; quo relicto, asce-

Vologdensis cognomen ipsi adhaesit. Obiit hac die, anno 1592. Monasterium ab ipso fundatum hodie vacuumest; quamobrem ignoro ubinam

terium instituit in vicinia urbis Vologdae


CfrDicl. hag., pag.116.

unde

terrarum nunc colatnr fundatoris Tacetde eo auctor supra laudatus.

memoria.

DIES XXIX.
Bz Ottromi.
irvariit.

Passio sanctorum

infantium, (Fere

omnes cum Bas. CP. Hier. GP. Vind, Sirm. Golh. Msq.

s^ MarceUi^licgura.'

Maz

Ma
lio

omnium

Accemetarum (Rum. Men. Prol. Hor. Og. cum Bas. Hier Nan. Sirm Menol. Kal. cum Med. Msq Golh. Med. Mg.).S.Tti^i\d^i, confes., mon Slndii^ (Prol. Kievocrypteosium (Pater. Men. Prol. Kal.). CommemoraSS Marci et Tlieophili, mon. (Rum, cumMg.y [Jobi, Chrlslianorum qui fame, sUi.gladio aut frigore perierunt
.
.

.,, . fundaloris monast. Scetensis in Calicia]. ^ ^ DedicaRomani (Med.) t v\^a\o^ Secundi, Babyl^, Benjamini, Athenodori et Gregoni, ep. i Chalcotetrapylum (Med.).^ f^*^^*'V ^*^ ^' .^^^'"S"' lio ecclesi^ quadraginta marlyrum ad Caesareensis (Sirm.), (Sirm), t Jacobi, apost. (Neap.). f Theodor^. episc. Nicomedi^
.

MM

OBSERVANDA.
In plerisque Kalendariis ut in Rum. Zogr. numeius Tern. Hor. Prol. SS. Infantium sine extenditur ad quatuordecim millia , at posolido fundamento; qua de re legi uUo Papebrochius in Defensione Actorum. terit

ss./n/ar./

tium; Rum. prolixius ita Passio sanctorum infantium quadraginta millium, pro Chriet sto occisorum. Basil. ffique ac Ostrom
:

Mst. prudenter tacuerunt

numerum. Horum

miUia. Apud Possevinum reducuntur ad duo


habet tantummodo
:

quaedam adservantur in auCryptis Kioviensibus, si fidem adhibeamus

martyrum

reliquiae

m\

Passto SS. tnfan-

ctoribua Russis.

Nomen

Jobi protulimus e Vita

ANNUS ECCLESIASTICUS
DiuXXlX
Dcautnis.
Jobfhtg.Sce(n$i$.

chus

et Jobi auctor synchronus

la

schismatie lue nonniliil ^^Vf^^^J^-^^^.- ^,,^c

annuntiaturhis verDis^. oum^^^^^^ ^nfr^,,m nn- ^omKttc.

amo

1860, Ifopo'1 tyP.

^^^^^^^^
e vivis,

et Greg-or.0

J^^;'f '^uper cessit

ab

Si

8.=u'.,

nuOTum ^u r

t.ltimi

Sbus^drtrHr"ob^au.mop^^^^^^^^^

^XrXmnosiim

de S. Gregnno s.c so^^^^^ ^^ .^^ ^oWMi toudas, concione coUauaan.us.

--^^irir^srrtis-^Sto
.

^urum

Memoriae Slavicae.
Uareui
et

Theophiluf,

mon.Cryplfii$es.

exercuit.

ssculo "^d'.'''^"; ^7-ixit Marcus exeunte fosso.-ls muuus sub schemate monastico 'l'"^' Ejus temporibus, anno

.t

monast c corpus B. Theodos.., celeberr.mi ; .n quo vit in Russia institutoris annalist soc.usfu.ssev.deinventum
fuit

quidem voluerit. separari. Nent ne a mortuo " Theophilus. ^i^^s diligebatur a Joanue ^ ^ ^^ ^^^^^^ ^^.^_,^_^^ ^^^^ Marcum-monacommunem utrique tu^hum chum, rogantque. ut obtemperavit ille. Accid.t

^i
.^

^^J^^^^_

po

^^^^^^ ^.^
^^4^^^^^_ .^

effodiendo Nestori tur Marcus. Krat

^^^ Theophilus long.ore ^^^^^^ .^^.^^^-^^ j^annes,

autem orat.on. et humilis et mansueu deditus, erga omnes

je3im..s
ei

Propter has .taque v.rin laborando assiduus. prseplacuit, ita ut futura tutes Deo admodum patrand. domirabilia dicendi aliaque prorsus Theoph.lum, acceperit. Collegam suum num eflusione v.sum nimia lacrymarum
n,.i

antea j^^jt ^fereptus et iu tumulo in moTheophilus -^^^^ Re ^^ parato positus. ge comperta, ut redux, tanto moerore fuit afflictus, nasterium mortis diem suse quoque ex eo tempore nil nisi

^^

coffitaret

tantam lacrymarum copiam pro-

prsB

amiserat,

usum nem comprobavit


incerto,

oculorura triduo post recuperatum prsnuntiav.t. Prjed.ct.omoriturum esse eventus, ph.res post annos et

eisdem explevisse fundens ut vas integrrum oculorum usum amisisse. leg-atur, quin etiam mortis cog-itatum pectorihus Theophih,

Quem

fraterno

affectu

plus sequo forsan occupati,

a Obnt trausitum^ Obiit vero anno postipsius post ipsius Marci transitum.

postquam 'Psemet
illo

s.b.

paravera

fos

sam

in

sepuUus.est. Cryptis Antonii, ubi et

Colitursimulcum

Theophilo dequosequen-

tamen altiusinfigendum curavit Marcus. Eum quemadmodum in Marco ^^^ ^^ restitutum iri, visum brevius dixi, ^.^^^ aliquando post secuturam eidem prsemortem triduo
^

aed

antiquissimi. Pratrem tia perhibent auctores habebat, nomme uterinum, natuque minorem Joannemjquem tanto amore prosequebatur,
Ctr
1]

prffidictioni et apnunciarit. Eventus respondit

positus est Theophilus Joanni in in Cryptis Antonii.


hag.
ToO.

eodem tumulo,

Pateric. IV2.

Dict Prolog. et Meool. .1 h. d. 3J

m.

2S(i 4)

Meoo.

Ve.

ad- h, d.

iob Scetmts.

est circuli procul a Maniava (qui vicus Galicia) exstabat olim moStanislaviensis, in

Non

monachis non innasterium Scetense dictum, nuncsola rudera supersunt, at cujus


frequens,
brevi

diuque postea degit, sive denique imo et Monte Atho, quem semel et bis adiit, monasticam per annos fere quatuordecim
solvit
,

omnino forsan
a

peritura.

initia referuntur ad

tum

est

annum monacho quodam


,

1611,

Hujus asceterii quo institu-

ordinis S. Basilii,

Job nomine

ex nobili stirpe Kniaginiciorum prognato, quorum dominio suberat oppidum eorum nomine etiamnum insignitum. Patria
Jobo
Tismenitsa, Galiciensis civitatula, in Job, ut Pocutia jacens. Lucemitaque aspexit innuit, tempestate illa summe annus 1611 satis qua scilicet mutua inter ejusdem Ecfuit

vitam ibidem amplexus, incoluit, AthoVatopedi alumnus. Erant enim monachi Ruthenorum apschismati nitffi ejus temporis prime faventes. In Russiam ad eleemosynas conquirendas semel et iterum missus, Montemprocul a que redire impeditus, Uniovise, non rogantibus Gedeone epiLeopoli, sedem fixit, Uniovienscopo et Isaia Balabano, monasterii ut vocant, ibique magnum sis hegumeno
; ,

monasteru

habitum monachorum

suscepit

una cum no-

infausta,

clesiae filios

ferente Oatrogiffi
ter

ardebant odia et bella, facem praeduce Constantino, nec segniadlaborante Gedeone Balabano, episcopo
et

quum antea vocaretur Joannes, in ; vero Jezechiel. Ast brevi post, solireligione
mine Job
tudinis amore,

Galiciensi

Leopolitano. cujus patrocinio constanter ujus est Job, Scetensis monasterii fundator. Discordiarum principia repetenda sunta sseculo decimo sexto ad finem vergpute,

monasterium reliquit et primo quidem Ugornicium secessit, ordinatoque cobnobio uUerius perrexit atque Maniavae ad flu-

maxime vero ah anno 1596 quo Unio cum sancta Romana Ecclesia a plerisque episcopis Buthenis cum metropolita Kioviensi in conci,

vium Berstovum cum tribus quatuorve sociis aUquandiu degit, ac tandem in secretiore quodam loco novum Asceierium instituU, Scetense ideo dictnm, quod aUerum Vatopedium futurum esse gloriabatur. Simul autem Ugornicensis

lio Brestensi

congregatis, solemni ritu accepta


itaque.
si

qua

praeceptis

fuit et promulgata, exceptis episcopis Leopoli-

quam

monasterii convictores qua consiliis regere minime intermisit et imposuerat regulam Montis eifedem

tano mirum pularium suorum errores pleno ore hauserit Job, sive dum Uniovifle litterarum elementa a monachis disceret, sive Ostrogise, ubi sub auspiciis CoDstantini ducis studiorum cursum abet Premysliensi. Nil

po-

Atho, ut probe observarent, invigilabat. Quod vero a sancta Unione haud vulgariter aUenus esset, in abunde coUigitur sive ex commercio quod eum inter et schismatis primipilos interLucacessit, cujusmodi sane erant CyriUus
ris,

GMCO SLAVICUS.
ris,

3^3

Gedeon Balaban Zacharias Kopystenski sive ex studio quod in elialiique non pauci gendo successore Gedeonis schismatico posuit, sive ex itineribus ad partium suarum animos augendos nec semel nec ad breve tempus susceptis, ut quando Kioviam petiitautMoldaviam, ne dicam Unioviam, aliasque civitates viciniores. Cujusmodi concursationes cum solitudinis amore, quo jugiter arsisse perhibetur,
,

loquar,

concinnatam

quam nuper ex

biblio-

Diw

XXX

Decsudhis.

theca monasterii Podg-oricensis^ erutam in lucem protulit Antonius Petrusevic, canonicusad

Georg-ium Leopoli, rerumque slavicarum investigator rainime spernendus. Aliud exemplar exstat apud cl. Augr. Bielowscium, prjEsidera
S.

Instituti Ossaliuiani, Leopoli.


,

Hanc ego cum

Dositheo monacho Vita Jobi Pocajoviensis adscripta, in pluribus convenire adnotavi ad


8 Aug-.,

quaratioueconcilientur,equidemnou assequor. Tandera a laboribus suis, mcliore causa utique


dig-nis,

quievitunnol621,
;

astatis suse

septuagealicubi,

simo, die 29 decembris

qua an colatur

quo refertur apud Muravievium; verum re penitius considerata utramque diversam esse mihi, meliorum licet documentorum ope destituto, pene persuasum habeo maxime
;

haud quaquam liquet. Tacet sane de cultu Ignaqui Jobi, tius, Lubarovieusis, hieromonachus, contubernalis sui, in monasterio Ugornicensi Vitam exaravit, cseteroquin imperite, ut mitius

quum

in Vita Jobi, Pocajoviensis laurae funda-

toris, nihil occurrat,

quod virum acatholicum

fuisse prodat.

pro anno 18C0, Lcopoli, pag. 2E5-25I. Cfr Aurora Galicicnsisscu Alburo

Job,

fiei).

Po

cajovensif.

Pocutia, in finibus Galicianis regio, lucem Djeleso, dedit Jobo, cognomento Fer7^eo seu saeculum X7i ; qui in baptisraate circa medium

iumonte Pocajovensi spelunca quffidam, non arte nec manu hominum, sed natura ipsamet
qua biduo et etiam intehebdoraadem soli Deo vacagrara quandoque carnem suam incredibiU modo usque ad bat non ulcera doraabat; a Beata Virgine ideo
artifice efformata, in
;

Joannis nomcn accepit, atque sancti patroni sui exemplo solitariara vitara ineundi desiderium concepit, dura adhuc puer decennis esQuocirca paterna dorao relicta, in vicinum
set.

serael

ut aiunt
tantis

visitatus

et

cousolatus

mouasterium Ugornicense seu ad Montempopersilnrn, ac Transfigurationi Doraini sacrura,

cumque

ret, alios

cruciatibus seipsura afaigesumraa tractabat benignitate et


,

atque auno rexit, ubi beuigne susceptus fratrum consetatis suffi duodecirao, comrauni admissus est. Sacerdos sensu, ad tonsuram
,

factus,

magnura mouachorura schema


frequentiam suique

induit,

quo hominum

famam

jara

mansuetudine soleranera illam apud OrieaDomine Jesu Chrisli tales oratiunculum mei peccatoris, continuo Fili Dei, miserere et seingemiscens. Uiscetandem certaminibus obdormivit sorano mortis anno
:

nio confectus,
salutis 1051,

ditioper universas Poloniae et parvse Kussise

ffitatis

suai centesimo, die

U octo-

Sed frunes undequaque manautem fug-eret. monasterii Biquidem heguraeni jussu stra; Dubnensis de nomiue sanctEe Crucis regiraen
, ,

bris

quam rem septem


;

diebus aute prsdi-

xerat

postquam suscipere debuit, licet invitus, Quod suoannos viginti integros surama omnium

Corpus ejus, post octo annos, elevatum honorifice translatum et integrum repertum, Dionysio iu eccleest a metropolita Kioviensi Augusti, qua coli du siam SS. Trinitatis die 8
citur.

rum exterorumque
secessit.

laude

rexisset^,

solitudi-

Hactenus Dositheus, Jobi


in

discipulus_, in

nis desiderio clara in

raontem Pocajovensem
;

monasterio et raulto magis iraagine clarum sed nec hic B. M. Virg-inis miraculosa naraque agnitus estet latere potuit brevi
diu
;

unanimi monachorum

suffragio

hegumenus

fungerecreatus. Dum veropraepositimunere quantum studium posuisse fertur tur, mirum

inexcolcnda humilitate, patientia


interdiu strenue,
in exornaudo

et caritate,

veluti mercenariorura unus,

muniendovemonasterio laborans,

monasterio PocajoVita ejus rass., quam testatur A. Muraviev in opere vensi atlservari miracula, quorum suo, ad 8 Augusti. Acceduut maxime texere consuUo prtermisi , seriem omniraoda viri orthodoxia et cultu quum de copia deficiente, ecclesiastico, documentorum stabiliendam vero non sim plane certus ad nempe et Sceutriusque Jobi , Pocajovensis paucis perstncta Dositheo tensis, ea quse ex sunt, sufficiunt abunde.
;

Est.porro noctes vero in precibus consumens.


Cfr
1]

Dosithco, Yila niM. Jolii. r(.ci.jovcn>is. nucl.


i.

cil.

apud Murav.

2)

PbiUr.,

Ilist.

Eccl.

Rws

t.

IV, pag. 209. 3)

Am-

bros., H>sv. Ilicr. Ho.s.,

V, pag.

Sli. 4)

Mons Pocaiovemis,

cd. Pocajofiae, 1803.

DIES
li'l

XXX.

Oitrumi-

rano.

Sirm.
fe"x

varm.

C^sarcensis Maz. Msq.Goth.Sirl.Mg.Cytn^h . , > cm^ i^^^^^^^^^ s. Thoodori Proi. aposl., unius ex 70 g p,,i_ Mg.y ^ Theodorje ^P "^"^ (Rum. Prol Menol. Kal. cum Med. ^'^ (Op. PosJ.). S. ZoM.^ol. Kal.curnMed^M^^^^^ Iheleri, n.art Nico.nedi* iP^ol
lHed.

S. Tiinonis,

(W.

M.

Ud{Og. Cap. Pp Kal. ^or.cum JIsq.Mg.).^^^^^"<^^^

^.

^i

CallislraU, Flo-

proph. [Maz.]. Octohris Tomus XI.

^g

OBSEKVANDA.

ANNUS ECCLESIASTICUS
324
DiEs

XXXI

OBSERVANDA.
^po; 0ov X^P^^ t:a^ixtU'J hfjy^^ rb TrvEO.ua

Decesibuis.

S. Anysin.

uomenaseexaratummieaQ
sis.

In Menol. Mosq.

narra^ur

ej

^^

A'y^ habens canomni sorde animam purgatam Ab MeUmia procedit. s, zo(iu. dida meute ad Verbum Dei opportunius agetur Zotico Orphanotropho De Fastis pleiuscriptus est die sequenli, quo Horologio ^^. sif^uatur risque Hodie expresse ^^^^

m m

ro^tuTln^';:^
S.

bibt Mosq., nol5.. ut

Pocaioveusi.

Tlmdom

turaque.

examine Sueinmeute
duabus
for
S, Metania
ttnior.

expeudenda Q^^^^^'!?. habuerit cod. ^"^1. cone.uua.

'

difficile
S.

nomeu

S? Melauiam refert, gynaxarista Ostro-ensis ^l^^^'^.^'^ >f ^t Zotici. Anysuv. El venerahilis Melam^e. sequentem habet ita Venerab.

Theodor, siue uota discnminaute pr^ter Possevmum, etumi

est dictn;

qunm nudum

proferat

>X

'

Addiemvero

;nude satis matrTnoslra> hlaniie ;?oma^ ta^fhodie^ statn^ reaeArsemauus.Kal.,t.V, pag:, 521. Melauiam nou esse aham a Me ama hodiernam dissentad 31 DeBomana, seu Juuiore, ut fuse revoceutur
cembris

Qua occasione, iu Seniore eguutur ea QutE desaucta Melania Jumi sequepte Meuicis Chiffletii mss., ad 8 comprehensa Tp>J>a(T Ms^ayeia Trvsufxa

meutem

chimaudritam, et Georgium, episcopum, Men^is junguut codd. Eum. et Mediol. at '^'^''^' Georgfiusdesideratur.- MarGrfficorumexcusis iu Kal. supra cellus, cujus nomeu leg-itur Acoemetarum textu relatis, est heg-umenus ille rursus CPolitanus, de quo actum est pndie et Hodierecohturmveutio Dam.iPercae-eturdiescquentr. de quo plura disserui ad ja./amem. corporis Danielis Non ignobile est iu Moute Atho Getkon Aih<tAprilis 7 aliquau- nUa. raouasterium Caracalli dictum, iu quo LS18 alurcis diu commoratus est Gedeou, auno velutimarlyoccisus, quera mouachi Athouitae alios montis rem veuerautur, uou secus ac tot qui auteactae apostasise .scelus sui alumnos, Vevoluutaria morte expiarunt Obiit Gedeon frustra ad iustar S. Jacobi PersiB lestini, projectus; concicus, et iu foedissimum locum membra iu uuum collecta et in monastecnius rium Caracalli delata sunt. Exstat de Gedeone quo coutiuetur liber, CPoli editus anuo ISIO officio proprio, unde sua deejus Vita cum
,-

receutioribus. - Leouem, ard'e %t hoc die iu cou-^^'*^'"'-

luKum.commemoraturpostri- ^-L^^
m m

prompsit editor Paterici Montis Atho, tom. pag. 397 et seq.

II,

di-ticho

DIES XXXI.
lix

Ostromi-

rano.

PASSIOSANCTIMABTYBlsSlLVESTOl,PAPiE(CMmiVeap.) r, , ^ ^ 7 Tif Serb. Og. Prol. Men. S Melaniae Roman^ (Mst. Tern. Par. 7, Ru7n. Sisat.
,

TJ E-l Hor Kal.

Bxvariit,

cumBas.Hier.GP.Sirrn.Flor.Med.Msq.P9.Mg.Cytk.).^-T~^V^^^^^^ Goth.Msq. Sirl. Mg. Cyth.). orphanotronhi [Prol. Menol. cum Hier. Nan. Sirm. Med. Abdi^, proph. {Med.). t 01ympiodora3, mart. (Mg,). tGelasii ^M^ t i Xx^n^xlFlor) el martyrum Nicomcdiae Mg.). Gaii [Mg.]- 1 Salamini [Med.].^ Decem virginum
).

OBSERVANDA.
S. Silvcstcr

papa.

Notatu dignam esse lectionem cod. Ostromirani, observatum est iuitio hujus Auui GraecoSlavici, ad diem 2 Jauuarii qua S. Silvester refertur in rehquis omnibus Fastis sive Slavicis sive Grffcis; non excepto Neapolitano marmoreo noni ssecuh. In hoc euim insculptus est tum hoc die, tum % Januarii et quidem ad 31 Decembris annuntiatur ita Natalis S. SilvestripapcV ad
;
:

ferrejuvat

In Pannonia, ait, ipsaque PannonicorumSlavorum dialecto, Christianorum minime recentium Roman^ Ecclesise, illius:

que kalendario utentium,

liturgiam slavi-

cam

cepisse initia, jirwter argumenta firmissima qusejam attutimus, accedit testimonium

2 Januarii vero signatur Depositio S.Silvestri papx. Posterior notatur in omnibus apographis Hieronymianis , teste Sollerio; Natalis
:

lucutentissimum Ostromirani codiciSt hucusque vetustissimi,anni 1057, incujus synaxario fesium S. Sitvestri papee assignatur ad diem pridie Eal. Januarias, more Occidentalis

Ecclesiae,
:

cum

Orientalis iltud assignet

ad

memoratur

Usuardi; solum denique nomen inscriptum est in Kalendario Bucherii omuium antiquissimo, scilicet iv sseculi Pridie Kal. Jan. Sylveslri in Priscitlae; quibuscum conveniunt reliqua omnia quae supersunt Latiuorum mouumenta ecclesiastica. In quibusdam appellatur cow/essor at nuspiam, quantum sciam, praefert titulum martyris autnotatur ejus passio quin et in pace obiisse
iu
iMartyrolog-io
:

ivA^on./anuamlGlag-olitaClotzian.^XXIX.). Etalibi Prceter Sitvestrum papam invenieset alia,quge probent S, Methodium adlatos CPolitanos suos fastos in Pannonia
ccisse

Romanacorre-

ad Romanos (pag-.

61). Similia

demum

re-

petit in suo Hesychii glossographi discipulo i^MSSO^pag-.iO). EquidemqufBstiouemhancexa-

diserte perhibetur in

apographo Bruxellensi, concincnte Menolog-io Basiliano caeterisque Kalendariis Slavicis et Graecis ad 2 Januarii ; ut hanc etiam ob causam prorsns sing-ularis sit lectio codicis Ostromirani, utpote qua annuutietur passio sancti mart. Sitvestri papee (slaM\z^ papeza). Jamvero quemadmodum Kal.
,

miuare supersedeo, ue extra provinciam meam excurram. Ea itaque sagactati lectoris pcrmissa, quaedam multo certiora nec miuus ad rem
facieutia in medium proferam. lu Menolog"io Mosquensi le^itur ad hanc diem Vita S. Silvestri, Metaphrastis uomiue iuscripta, at contractior. Dequa idem, quod de famosis Actis Silvestrinis pronuntiarunt viri dociissimi, obtinet judicium, nimirum compluribus erroribus esse deturpatam ; ut sunt illa quaa referuntur de

Neopohtanum hac extrema sua


siitii

parte et passim,

ahquantulum tatinizat, ita Ostromiraniquoque Kalendarii orig-iuem latiest,

loquifas

dracoue

nam

aut saltem occidentalem esse suspicatus est Barthoiomaeus Ropitar, hodierna lectione potissimum innixus; cujus ipsamet verba pro-

profunda spelunca prope Tarpeium de bove quem Zambrius Judaaus verbo iuterfecerit, sanctus vero antistes ad vitam revocaverit; de Constantino ante Helenam matrem baptisato ; de balneo ex
iu

montem

lateute

grj:co-slavicus.
ex sang-uine infanlinm confecto, quo a lepra mundaretur, dejejunio Sabbati per Silvestrum abrogato deque Dominica tuncprimum instituta, et alia ejusdem g-eneris a veritate historica
aliena, quae indig-itasse sufficit. Nec mag-is purus est Prolog-us; siquidem postbreve encomiolura sancti ptipse, ex Meuolog-io Basilii, pro
in

325

mentionem facere antiquffi cujusdam picturae, qua repraeseutatur non S. Silvester baptisma

more, depromptum, interjecta memoria S. Tlieog-euis, reg-erit fabulam de bove resuscitato; quae peue eisdem verbis exstat in Menseis Macarii
melropolitge, seculo xvi collectis et adbuc ineditis, uti testatur Josephus Bodianski, in opere

erudito

De origine literarum Slavicarum,

A quo iUud insuper discimus, ad hujus synaxarii Silvestrini normara coufectum esse eucomium S. Cyrilli, Slavorum apostoli, superius relatum ad 14 Februarii ipsum vero synaxarium de S. Silvestro ex Chronico Georg"ii monachi, cog-nomento Hamartoli seu peccatoris, ex parte fuisse depag'. XLvi et seq,, in appendice.
j

confercns Constantino imperatori, ut hactenus sentiebant qui eam interpretati suut viri eruditi; sed Hadrianus II papa, S. Methodio ad Moravos profeciuro bencdiceus, ut felicissime non ita pridem interpretatus est in suo Itinere Italico Kukuljeviu Saccinski, presbyter, vir in rebus slavicis apprime versatus. Reprseseutatur id in ora tabulae iuferiore; in superiore vero ceruere est SS. Apostolos Petrum et Paulum, quorum nomiua in epigraphe superposita characteribus Slavonicis optimie notge expressa sunt; quibusque et superiore loco benedicit Jesus Christus. Atque ita divina SS. Cyrilli et Methodii missio,

promptum, quodjam antiquitus


scribebantque

lectitabant de-

Bulg:ari et etCyrilli conuexio, prorsus inopinata, erat minime silentio prEetereunda ut ita raagis perspectum fieret, quam caute admittenda sint
;

sua quisque idiomate Russi, Serbi. Atque haec Actorum Silvestri

ab ipsomet Ecclesia; catholiciE summo capite, Jesu Christo, intermedio Hadriano II papa Romano, ejus iu terris Vicario et S. Petri Apustolorum principis successore, accepta fuisse aptissime siguificatur- Nec inelegauter; quatenus saltem conjicere licet ex tabula, quae dono Bollandianorum in Musaeo Cyrillo-Methodiano Parisiis

exstat; at cujus protypon veneraudan antiquitatis religiose adservatur Romie inter

librorum ecclesiasticorum testimonia ad S. Cyriilum spectantia; quamve merito dixerimus ad b Julii, ipsammet Vitam ejus Pannonicam ex aliorum sanctorum Vitis ab incerto auctore esse concinnatara maxime quum coustet, illam
,

inter et jirsdicta compendia Prologorum nexum quemdam intercessisse et communitatem. Quoniam autem Silvestri gestorum tantae in actis Cyriliianis partes sint, non abs re fore puto,

cimelia Vaticana. Sed de hisuberiusdicendi erit locusin alio volumine, quo Acta SS. Cyrilli et Methodii et quorumdam aliorum slavica, ex antiquis codicibus simul coUecta, versione et commentariis criticis ac adnotationibus illustrata, in lucem dare mihi propono, dummodo viresad id praestandum gratiamque suam concedere dignetur Deus Optimus Maxiraus, cui sit cum D. N. Jesu Christo, B. Maria Virgine sine labe originali conceptaomnibusque Sanctis ejusperpetua laus, honor et g-loria in ssecula saeculorum.

=^=

AEMERI SEU DIEBUS INCERTIS


les.

CULTI.

prodiit Anno 1844 aeque acPesthini opusculum, auraole tenue, cui titulus ctorilate
:

Tsarstvennih seu Historia Bulgariie, typis Universitatis excusum ad cujus calcem adje;

orthodoxia, sanctitate et cultu instituere supersedemus, hac sola inquisitionem adnotatione interea contenti, eura inter sanctos

de

viri taraen

Bulgaros recenseri ab Auclore anonyrao Catalog-i,

Basilius.

rji.

MuiUis
ol

Ni(f7-i

ctus est /nc^ea; ordiue ut plurimura septuag-iuta et septem chronologico dispositus. Hosinter itaque recenselur Angelus quidara, milesetmartyr, ordine trig-esiraus quartus, adeoque aitatisrecentioris. Brevem de Basilio notitiam adjecimus ad 22 Decembris, qua adornata est omniura archie,

Sanctorum Bulgarise, uumero

ordine septiraura.
et

S.

Joannem Ryien-

Gahriei

U-

sem

nepotem ejus Lucara

excipit Gabriel Lesnovensis,


rabilis,

iu dicto Catalogro movcntit. cum titulo veneGabriel, patr.

ordineundevigesimus. Cffitera ignotus. Gabriel, ex episcopo Gani etChorae patriarcha CPolitanus, seditdiesduodecim, juxtaalios tantura duos; erat enim regimiui prorsus iiieptus,
utpote homo litterarum expers. Kjectus itaque Brussara secessit; ibique post bieuniura ab Hebraeisaccusatusquodquemdam eorura baptiPachae, zasset, quera Turcam fuisse dixeraut vitam finivit, anno 159. Hiec de Gasuspendio Soloviev, briele narrat auctor quidam Russus, nescio quo Ecclesiae Kussiacie minister, qui e notitiam tum fonte g-rffico tum hanc de Gabriele manu de aliis plurimis neomartyribus credula in opere periodico Duho^ mutuatus est;atque naia heseda curavit vulgandas. Haec eadem de Gabriele habentur in Catalogo patnarcharum tradideCP. Renaudotiano. At prorsus djversa anno 1665 Paulus Taffernerus noster. qui rat CPoIitano comileffatum Ciesareum in itinere anno 1668, tatus est, et iter suum descnpsit

CP/i7ani.

eremi(a.

piscoporum

Bassa virgo.

ClmjKc
Zlafa.

scii

patriarcharum Serbiae series chronolo^ica, iuuipiendo a S. Sabba I, ad annum 1765, quo fiuem accepit patriarchatus PeBassam virginem et martyrem, e chiensis. finibus Thessalonicae oriundam, refert auctor Vide Catalog-i ordiue trigesimam secundam. Mortuo Bodicenda infra, ad vocem Zlata.
et

Daviil^

rcx

riso, filio Petri,

quem

veluti

sanctum

coli fuse

DitlgariM.

tradidi ad 25 Novembris, Bulgarorum imperium devenit in raauus quatuor fratrura Coraitopulorum, Davidis, Moysis, Aaronis et Sarauelis,

circa

annum

963.

Horum primus cum

aliquan-

diu regno administrando prsefuisset, monasticuminstitutum araplexussancteobiisse dicitur, teste Auctore Catalogi, pag. 37. Duobusquoque
aliis fratribus

vita functis,

gubernacula solus

tenuit Samuel, unus

Dcnietriutt

dynastis, ut ad in Vita S. Joannis Vladimiri, ejus generi, Galatae, quae Constantinopolis subur23 Waii.

e potentissimis Bulganae coUigitur ex eis quae tradita sunt

Nirairum CPoli periturus sub agonem tpsum


antisiitem, acciri rogaverit Gabriel urbis metropolitas et episcopos; quibus associart

Gnlalcmis.

bium

est, capitis

obtruncatioue vitam clausit


1784-, aetatis suae 25, falsi cuPluinsimulatus a Turcis.

Demetrius, anno
Buthymius,
^iensis.

iusdam criminis ineleg-anhum sanctorum Bulgarise Vitasnonpatriarchffi ter adornatas esse ab Euthymio, opens Ternobii, diximus non semel in decursu

Judxorum primates. Convenerant quando ipse exJudseis oriundum se, reliaione etiam Judeeum esse semperque eousque stfuisse contestatus est, quidquid mulasset mori denique Jucl^wn sese, veUeQuea contribulibus more patrio tumularu proprta Ut dicto fidem faceret, schediasma
petierit evocati,
;

manu

ANNUS AlNiNut.*i

ECCLESIASTICUS
rua relicta domo Pt

sinu Pf;"XA-'^omanu exaralum a dtpsu^^^^^^ confirmans, e

adhuc juvenis crem^


dcs-eutem.

esset,

TJ^verabat

SCX-^ere^3&i-=tu;^tor^C.ronoU;|.._^P^^,nj^
gpolitanorum, u l*b9.^'
Joachm,potr. prffiposita;.
TernfAientit,

dum ^rc^^i^ll^/^t . aMuctu,


l''f,

Zmll^

dfficili

Mox

voro a
fit

Kiensem, -'f.^f^rr.lJIfv^^iSarrans ensem. '''^'='^'"Jr a ans


scripsit auctor

- ^"''^^'"u

tri,cham Terno"'irorum catalogo inalibi alib. Ipag.

-^^^^X^^"^^^^^ ^tus
5?

'fj^^e"i,alitii cet ne malitia Pil '"^


^,ie itaque intcr

intellectum^ mutaret cjus lu.cu.u.. genti. sauctos gentis su recensuit Huno Hu^V'^^;^?,',.,;^ Bu/^ari.^, et post Joanuem

U),

eum

-l^Xi^'',:^^^
clam

regem

falso

""^..^^'"''uoa

favisset Persis,

Ivlensem iure

l!^:^'^^:^^ ^^X.

^^-

Sr ^
lu

rVhien

;L,nnintu Huius

in

MarLUS, il/amw, urraerito collocavit niscr.ptus r/M>/). Pretla Pieslaviensis, in Bulg-ana, c.tato, ordnie taloffo stepius jam

antistitis

mentio

I^^ActTs

S^vi
s

virginis Ternobiensis
..

""'^^^t^liT^uo^S a^orum FS. ^f- f^''

'^^^^^'^r^r^^^- mus4~
' 'l''-''g^estis promere ^f,^fiT,o qvo tempore F c.r^u anm.m 2 0, ^_ fem Ecclesiam c.rca -""pp ;-~ ,- j^^oj^anacom sem

11 OctoiSis:-: -"1i|:;r''u Octobris. ous colitur p,UriarchaTernobiens.s, imperator ,itriarchaTernoliensis, imperato

Quum
,

-nempc, nempe.

ai a.t

VuThvmius S^^i Joanncs ^-;^^-'joanncs

Asenes sen.ons Ascn. Asenes, sen.or.s Asen.s Constaptintellex.ssetFrancosqu. tunc

postulat.s ejus assens sse nopoli potiebantur, corpusS. l'arasceT.a;concederejug-

^F.t.Unue Marcum s,Psse sTaC^^Bctissimum

inetropoUad Preslav cum poinpa plur.ma tem magmE corpus ex loco Ep.vator..m effTreTdum sanctum cum fe-

Qu. in-ToHosam civitatemTernobum.

GrTca Ecclesia "niversa nt J;5iVmamefidei,dogma .bu. E ^ Komame "^' ""^cum ^Sn^ !; d retinenfn sensit

m^

con-

con

itio

occnrsum venit fpsunanier. f, ^^j,, ^^^i^-^X"^'inuuiuo ^^..vv..^-.-"fesUn^^^^

cnm com;

Bas. .o cleroque unipatriarcha Basilio deroque un. tatu suo, quatuor ab urbe stadm provei^o rex ipse ad istam anno 1221 rressus pedes. " Translationem calculo stabilierunt BoUan-

cum ^^^

fS.e^probabili

KlarS^denamsTjil^im";^^^^^^^^ -de stud.os, 'n^t .Igarorum cnm Bomaua

catholico adhucpnncipe cadian!. addentes a rarascev.e episcopis reliquias S. tholicisque Ternobiensem f";f ^^e ^" >u bem et basiUcam

se confidere in Bulgavehemeiiter. ait Nicolaus

rnm-

Pim.
(BulffarijE)

viosse

plu/imu7n enim eum existere reg. utriusque ^iosiderio de


ut
satibfaceret.

62 66 et 68 ductas. Cfr. Act. SS.,Oct.tVl,rag Nic(ilnu,arCatalogo, post S. Sab- vliiep. AchriIncodem in Auctario. e septem Bui(ktnax. bam, ep. Achridmium, unnm discipulum SS. Cyn li et ffariiE apostolis, atque EcclesiJE Slethodii,nominatur Nicolaus, ejusdem Sicolaus CoSmyrnffi caeteroquin ignotus archiepiscopus, ramanus.

ab schisraate recessione verbis certo arguit Colel^^:ouibusNicol^ per-

to^Mmum
seve a^se.

in

orthodoxa
,

fide

eatenus

Cararaanus, sunreinnm diem clausit Nicolaus postquam crudelit^r fuerat ciESUs ac an 1G57, ad castra Mahoviolenter circumcisus eo quod
;

Idem auctor

postquam retulera
-- iilep seu 1 rilep... Turcis in iiiiirt'. regumque Serborum Serbiae, olim celeberrima potestate patnai sedes, ex qua eam a GriBCorum Dusanus.seAj Validus. Stephanus suffl vindicavit videturNicodemo H^ecitaque urbspalria fuisse nuem auctor anonymus Historia> Bulgarim ordine decimumsextum, inter sanctos recenset. Prilepieusem et myrobletam. et insuper vocat ibique ad morPrilepia in Vlachiam migrasse testantur spelunca et sepuitem usque degisse supersunt in crum sancti viri, qui etiamnum

Siserabilem

q^/.^.f^^^^ esse Possinus, addit non ^^^f^ attiffisse opinatus est eum a schismatico rege et tb ?e uspicionem. ereptura,utpote Romafugratissimo e vita fuisse ip e cultorem. Sed legatur Co etus
ni do^matis

antistitis finem,

Sicolaiu Prilciiicnti.

joan...archieiK

nrnn- xii, cum Grascorum miperuim jam freti regn lieL. c^pisset. Bulgari, spe indubia

seqq.-Medio s^cu^^^ uij^.Sacr ^vai.p.238 et

mclmare

sui

excussere Lstaurandi, Gr^corum dommatum salutaverunt. Hoc itaque et Asenem I regem Joannem arreemante in Bulgaria, floruisse

patriarchiepiscopum Ternobiensem, imo et fidem, cham tradit, prster omnem histori

anonymus

Catalof^i auctor

non enim

ante an-

num 1203 patriarchalera dignitatem obtinueruut auctor.

idem prsesules Ternobienses. Narrat corona l="r^em7uis.constit^met..roj. Asenem regem fuisse coustitutum et

monas emonasterio Tismana. Est autem hoc nungrolran.ylrium uon procul a limitibns absolvit Vlachiae vauiae situm quod anno 13G6 Angelum Yoivoda Radu seu Rudolphus.
;

iVifo/utu Solihiensis.

^^^^^^^^^^^^^^
ralliend.

Jvamm

Sa-

randftpolus.

Joaimiriiw Dcvicensi$.

pailhatiH,^

Jonlanus Trnpe:untixu.

jmir. CPotita-

nu.

S. tiirtw Ry/enii.

GMCOSLAVICUS.
Barmak-capi portam sic Jictam, sabbaro Lazari. anno lGb7^1ec eadem leffuntur in Catalogo Renaudotiano.quemcitantBollandianiiMllistoAugusti ria ptr. CPolitauorum, initio mensis
pgermissa.n 1487. Sabbatum porro Lazari prsememicedit Dominicam ralmarum. Parthenii nere Dositbeus i'i libro de Patriarchis Hierosoinscriptae, in libro notissimo, cui titulus
X:a (slavice Dobrotolubie)
In

ex var.s nec semper lucubrationibus cousarciprobatis ascetarum lucubrat.ombus con.arci- /"^''^' Duo3 'jl^^^^f^^.;, nato. Scripsit Theoleptus ssculo xvi pr^Esulcs, Theophylacti nomme distmctos, h^-

W
327

clesiEB BulgarEepraefuisse, exploratura est.

Pno-

rem

lymitauis et Meletius, Historiae sme tomo lll;

Peirus Kori'

Itnth^

PamenxisZographiensi-

Vitam quoque scripsit alter Melitius, episc. De Petro Korisensi tractatum est Sigrieusis. Zoad diem 25 Novembris, licet non suum. grapliiense monasterium, liulg-aris monacly.s

constituit S. Igrnatius, patriaroha CPolitanus; posteriorera ^^seculo floruisse xi ad finem vergente, scriptisque suis atque priESertim

coramentariis in sacram scripturam esseclarum, ignorat nemo. Hunc porro, hoc loco intellig-eaduraesse,omuia suadent adjuncta, praeter yin

procbnrus

Phnenm-

addictum, est unum ex antiquioribus ccenobiis Montis Atho. llujus itaque monasterii alumnus uudetrig:esimum fuit Poemenus, quem ordine Prochorus. profert auctor Catalogi Bulgarus. Psinensis nuncupatus, g Iqco qucm iucoluit, Monachus fuisse erat eremita in Macedonia. prjefert coUigitur ex titulo Venerabilis, quem Catalogo modo citato. Exstat etiamuum moin nasterium Psinense dictum in Macedonia.

orthodoxiam

quam parum sinceram

Patris iu Achaia, ZtKhariof. testantur ipsius scripta. torS- Andreae apostoU martyrio claris, inter mentacrudelissima auimara auctori suo reddidit Zacharias, anno 1782, ex Artensi ditione oriundus. Mortem sponte sua appctiit, quo auZlatiua z/araw teactae apostasiae peccatura expiaret. a.ys.:. vicus est ditionis Meglineusis, qua; Bulgaro episcopoinecclesiasticissubjacet.llancpatriam habuit atque palajstram puella qusedura Zlata

fuisse

Terbeiiw^ rex
BtiigartM.

quam ctus orditur seriem sanctorum Bulganffi, suse HistoricV Bidgariee adjecit auad calcem Iribelu ctor incertus, ssepius a me citatus. De Terbelii g-estis consulantur auctores prsseu II sertim Byzantini. Is est, qui Justiuianum Khinotmetum throno CPolitano imposuit, anno
;
. .

Tribelius, rex, in

monachatu Theoctistus

di-

filia,

nomine, GriEcis Chryse, pauperum pareutum atque egregiis tum auimi tum corpons dotibus oruata. Cujus pulchritudine captus qui-

eam diim Turca, dissoIuti>rum morum juvenis, non tentavi in doraura suam abduxit, nihilque sed frustra. vit, quo a christiana fide retraheret;
Sive enim matriraouium proraissum et orania sive pcenarum et tormeutorum minas, raptore, gprevit Zlata. Ferainis igiturtraditur a impium Maut quacunque tandem ratione ad illae \^Q^QXi cultura alliceretur. At quum cbristiana oleum perderent et tempus, vjrgine unquam -^^^ ^^^ ipsiraet parentesac sorores eam
divitias,

appe705 dein vero, pactorum oblitum armis fidem, ejus tiit.QujEautem tiit/OujE autem de ejua conversione ad ^' !.__: ,!.,,, cirtQT.ti-n ro_ deing-ressu in monasterium, deque sceptro re-

neohpiu^,
epitc.

Phiia-

dciphiir.

surapto.qnofiliusejusnatumajorabususfuerat, narrat auctor Catalogri in Corpore opens, ea Das^im atque meliorc jure tribuuntur S Bonso'-'*- -'-"' "-''^Michaeli, nec nisi errore manifesto referri posSi ex fructibus arbor sunt ad Terbelium. coffnoscenda est, dubia profecto, non dico sanoportet ctitatis, sed rectae fidei fama ^audeat Theoleptus, ex monacho Caraearum episcopus Philadelphiensis; quippe qui detestabilis mein Monte moriffi Gregorio Palarase, dum hic commoraretur, dux in asceseos palaestra Atho divma exstiterit et magister. Nihilominus et .^.,;oc^Y,Y..,.>rHpntni' et oultuecclesiasticohonosapuisse pnedicatur pt cultu ecclesiastico honoproxime seratur a neotericis Dorainica, qua teste quitnr Dominicam omnium Sanctorum, Atho, t. II, pag. 393, et Acoluauctore Montis quaedam thia Agioritarum. Exstant insuper
'

recessisse adducere possent, uta Christi fide se in iram actus impurus Agatantillum simularet, carnificis pectus induit frontemque renus Primura enim innocuam puellam ffiueam. ciedit, trium mensium spatio fustibus quotidie ocuUs laminas e dorso ejus excisas coram lamimis c uuio.. ^jtvim tum incandescente auribus ferroque appendebat arboie immisso, caput perforavit; ac tandem m frustra concidit ,Immania ^Uaec "^ gnspensara i^i suspensam in Octotr^^mATitn s;nRtulit Zlato anno 179o, mense Uctotormenta sustulit hegumeuo monasteni Stauroni; bri narraute Timotheo, qui patn cetje in Monte \tho, nomine confessionibusfuit.atque eo ipsotempore ejus a
,

conciones sive

colIatioDes,

Theolepti nomine

Zlatinae versabatur.

ADDENDA ANNO ECCLESIASTICO GRJIGO-SLAVICO.


S.

Stepfuinutj

AdUJanuarii.

protomartyr.

In MenaeisGriecorum, \ ene1595, coramemoratio fit i. tiffi editis anno protoStephani in Placidianis; intelligitur
:

birmundi, martyr, ut constat ex Menaeis mss. Mvv-fxy;_roj ayin quibus ad 8 Januarii legitur

Monte Atho, ubi religiosffi vitse initia sacros Russiam evocatus est; at quum codices statuisset, fiaeac liturgicos emendare Mosquae tenacioreseosab indigeuisantiquorumritunm prssule Mosquensi mtermaccusatus, a

posuit, in

S.

MarcHti

ufcripu:.

PlaTrpoTouaprupo-^rscp^vcu. yEdis S. Stephanim 23 Deccrabns, teste cidianis mentio fit etiara ad ^Cang-io, CPoIeos christianae, 1. iv, p. 138. alter dem die norainantur duo Marci, quorum martynset incod. Mstislavico praefert titulum Agapio etiam martyre alter sociatur cum S. OPoIi ceievocatur apostolus, cujus solemnitas

ribus arcta custociia ctus et excommunicatus est, ac in detentus. lllud certum cst, 12 annorura spatio
catholicffi fidei

bratafuisse diciturjuxtaTanrum (irAvirjtovTaupou}. Menieis VeMarci apostoli memoria refertur in anni netisanni 1595, sed omittitur in editione qui alter enim est S. Mairus, 1H43. Et recte Mendum inter flngella spiritnm Deo reddidit. ^. itaque in codice Mstislaviensi ita cornge
; :

oppugnatorem exstitisse acernabunde tcstantur ejus scripta, stBpe mum ut m locis, aie absurda. Colitur tamen quibusdam irao veluti Januarii, qua obiit anno 155G; 21 ecclesiasticse uostniprffisertim martyr libertatis deF^dicatur. ffitate certatimaquibusdam

Dja

Dei- macariu, Ad 22 Januarii. Macariura, in Djabynensi et oynensi*. monasterio heguraenura nariB prEsentate sanc is thauraaturgum Belevcensem dictura Russi teste novo DictioEcclesiffi suffi accensent

Afaxiirts

Grxrns.

Ma:iri, mart. et S Agapii, monachi,\mo OPoliiana chimandritae. De ffide S. Marci aposloU jam disserit Cangius in opere iuxta Taurum Ad %l Januarii Ir^ noy& citato, pag. 114. Maximus, editione Dictionarii SS. Kussise prodit Graecus, littens graecis natione et cognomine quas ut coierei, et latinis apprime excultus; Venetiam et Floreutiam. h adierat Parisios,
ar-

-- Ad 1 Februariu Kalen- AMitnsiuf* nario hag., p- 155. Anarefertur Anastasuis quidam, dis Februarii capite plexus. anno Jfiannes CtU' pliensis pictor. a Turcis Ad 26 Februarii. Coramemoratur pha. Ifi55 Calpha, CPolitanus, capite

Joannes quidam

agonem truncatusTurcis, anno 1575. Ejus Andreas, magnus oeconomus tcclesi enarravit qui Blancanensis SS, Theodori et Theophanis; sacns. mortl jam proximum refecerat Joannem

Oriundus

^28
Glyceria.

ANNTJS AJNIV u
'

ECCLfcSIASTICUS GR/ECO-SLAVICUS.
addere S. Petru,, x jaDuarii et fiisius ad 25NoTeiiibri9,panca Grigorovic, "'5->Victoris jubet ex optima tractatione Cazanensi professoris. jj j/ univer.-^itate
continentis officinm 8. ClemeunotabUe est, pa^!^ Komani. . Illud porro laudes Petri, hiizc ofPcio hnmixias legi ait
tls,

cebatarch.tectoDicara.-Arf 23ilia. ^ ^ virginis a-eterum ie:^t^;^^^^;"braH ^i" i^ur, celeDrar u. Novgorodense. Memona ju^ locis 23 aliq.^t ;^^^^ .^e^f Pict.ooani hag".^-^' "'^^.l^^\.f'vT^ri et Lauri. SS. ^Mj^'/^^^ adservaturin ecelesia
.

OriuDdus erat Joannes G^laf ^^^^^

Hic x

rcilicet

ad fra^mentnm cmbeis Zographien-

Bulaari.vregis.

Nemne compendiosam Vitam

Demetriu*.

at postmodum a T:;c7s7rtractus est; anno vig-esimo quinto in se reversus, ffitatis suffi a-novit; quaproChristum solemni confessione capitis obtruncatione pter crudeiissime cajsns Vitam ejus, vitam finivit anno 1657. die 2 Junii. inspersam^scripsitBasiIms Iladji byria-

feT

Novemhris an 30 Janudrii incertum, his ver" Passiosancti mart. Hippobis expressum papcc Romani, et sociorum e)us, et passio luti
:

fabulis
S. Joannet
Rylensig.

57l/'fZnsS^^^^ rui^SrSslyle^^^ Octo^rei ?_:* ^ bris.

cus, et credul ^"'^

mart. sancti m,art.... sancti Savliri et sancti Theophili. Eodem die memoria venerahilis patris nostri Petri, regis Bidgarise. " Ejusdem nominis 7^egem refert Prologus mss..

T^c

'^^^m^tnsua' Descriptio^e

Pelrus.

Tpr /. de quo^fnse dictnm est ad 19in suo Vj tJu vio^HpmnR hR0-iorita

Ad U Julii. Nicodemus hagiorita


qui

Synaxarista
trura
T;/clion, rp.

commemorat hoc die quemdam epedum abscissione peremptus est.


1

Voronezi*'

Metrophanem, VeroneTacent cjeteri oranes episcopum, qui tempore Petri I "^'iji^ /" zijE sauctorum Russorum album jubente Nicolao Occidens imperatore, adscriptum esse novit Ejussimiliter successor Tychon illi nniversus. sanctione Alexandri albo in^ertus estanno 1862
^^'

Alexander Christophoromc Vostokov, prohabilius ducens intelligendum esse Calopetriim,^ anno W^^dvita functum.EquidemPetrum,qu% in Synaxario (Zog:raphiensis frag-menti) commenioratur, filium fuisse reorSimeoms regts,

R^iani^^iani, p^^^,

JlMt

Museei
cl.

vir

anno

mortui Id innuunt qu^dam verha hymnorum, quibus continentur S. Petri tau9(50

de$,ut qitando dicitur fuisse inter fratres suos natu minimus ; qua in re non omnino dissenuhi agit de tit Georgi Harmatoti continuaior, procreatis.^ filiis Simeonis ex utroque thoro
. Sicuti antea'in vHa tua pacem dUexifJta etnunc universas regiones, precibus ad Deum fuss ^^ ^^^^ compone, atque a magms pericults, qu^ nobis imminere conspicis, liherare nos intercessionis ope fesfina, o pater sanctissime Veluti astrum fulgidum apparuisti Peire. nobis, terrain ultima hac setate splendore itlustrans cunctasque adversantium hostium tene^ Virtutum tuarum bras discutiens et fugans. decora laudare frustra conantur labia peccatorum, quihus ideo laudes tuas dicendi faculPrsedicavit te tatem concedere digneris

^^rrnrotsl-e^n^^^^^^^^
ITatre

'My^iinis-i^r^^taudaturfere itd

e aensi.aoaoiuub.Luu Lnsi absolutis^t^^^^ docuit lin^uam gr^Ecam, & ^^ rhetoricam et theologiam. Tonsuram cum nomine Tychonis {antea namque vocabatur Timotheus) suscepit an. 1 75S Auno sequenti factus estarchimaudritamonasteriiDjeIticovensis,tum
.

SoKt

cl

ncrii^^^^^

Otrocensis, quod utrumque et vero 1762 coustitutus episcopus Keksholmiae archiepiscopi Novgorodensis Ladogae, simul praefuit eg-it vices ac monasterio Chutynensi
;

exstat Tveriae

anno

cum

Tandera anno 1763 Veronezensem, quam occupavit sedem quatuor annos et septem menses. Quibus exatitulo archimandritae.

transiit

ctis,

Phamiritu.

abdicato munere episcopali.reliquum vitse primum in monasterio Tolsevensi, et dein iu Zadonensi in quo et diem supremum obiit die ISAugusti, anno 1783, fere sexagenarius. Corpusejus, anno 1845 elevatum, transtulerunt ex ecclesia Zadonensi in ifidem principem SS. Deiparae anno 1861, die 13 Augusti ; qua ideo ejus memoria recoIitur.Plura, pleraque ascetica, scripsit, anno 1826 sedecim voluminibus edita. Ad 27 Augusti. Memoria sancti martyris anno nempe Phanurii recenter manifestati 1500, inscripta est hoc die iu Synaxari.sta Nicodemi;ex quoeum produxit anonymus quidam
degit
;

Dominus, dum minimum inter fratres, veluti Davidem, in regem unxit, atque universam regionem a quihusvis hostihus tutandam tihi

Summi (apostolorum) nomen commisit. sortitus, Ecclesiam tuam asdificasti, in petra eam fide fundans atque adversos fiuminum impeius domans. " Hactenus cl. Greg^orovic; cujus testimonio egrregie illustrantur ac confirmantur ea, quae de Petro hujus nominis primo, ac S. Joanni Rylensi coaevo, tradita sunt ad 25 Nov. et 30 Januarii. De hoc, non autem de alio, agi in Synaxario Zog*raphiensi, prEeter alia testatur ultimus, qnem modo retuli, hymnus, in quo Petri fides, utique catholica et romana, zelusque
in falsis dog-matibus (puta

Bogomilorum) coM-

Russus
Gahriel
midtili.
et Kii -

opere periodico Christianskoie ctenie anni 1801, p. 204.. Ad 25 Octobris. Eodem Nicodemo teste, agiturdie 25 Octobris memoria recenter manifestorum martyrum, Gabrielis et
in

KirmidoIi,quiin^Egyptovitam amiserunt inter tormenta,annol523. Ad2b Novemhris. 'Eiis C[us& de S. Petro, Bugarorum rege, disseruimus ad 30

bendis ac discutiendis prsedicatur; quffi quam bene in Petrum quadrent, neg*abit nemo. Illud etiam certo definiri potest, Petri memoriam olim celebratam fuisse die 30 Januarii a Bulg-arip, ea nimirum setate felicissima, qua Eccleaia

TernobiensisRomano Pontifici, uti brum, erat fide et caritate juncta.

capiti

mem-

SYLLOGE

SYLLOGE

KALENDARIORUM SLAVICORUM

^^^aAAATVAAjV

KALENDARIUM OSTROMIRANUM
ANJsi
NoTA.

lose-iosr
eis edendis usi

De singulis kalendariis

et

de

modo quo in

sumus recolantur

dicta in

fine 'prsefaiionis.

SYNAXARIUM ECCLESIASTICUM INCIPIT A MENSE SEPTEMBRI AD MENSEM AUGUSTUM DICTUM ZAREY.


September.
1 Memoria sancti Symeonis stylitae. Et sanctarum sl mulierum monialium. Et sancti Amo-

.,

nis.

Et sancti martyris

Italae.

Et requies Jesu

Nave. Et novi anni. Et iuitium indictionis. 2 Mensis ejusdem. Memoria S. Mamautis.Eodem die memoria S. Joannis et Pauli, episcoporum in urbe Constantiui. 3 Memoria S. Pontificis
SEB.

bushonoravit. 9 Memoria Abrahae et Lot. Et S. Annae et Elizabet et sociorum earum. 1 Passio S. Eulampii et t^ulampise, germanai sororis, sub Alaximiauo imperatore in urbe Nicomediensi. 11 Memoriu SS. patrum uostrorum patriacharum regije urbis, Nectarii, Arsacii, Atmart. Zenaidis et Philonil12 Passio SS. MM. Tarachi, Probi, Audronici, (qui) sub Diocletiano imperatore compreliensi fuere. 13 Passio SS. MM. Papyli, Carpi, Anauli et sociorum eorum.EtS. M. Trophimi. 14 Passio SS. M.M. Azariae, Gertici et Sisinnii et S.
lae,

sororis

ejus.

Atlianasii Nicomediae. Et S. martyris Basilis4 Passio SS. MM. Babylae et Hermiones et

puerorum. EtS. Komani. Et


tge. 5

S.

Moysis prophe-

Passio sancti prophette ZacharijE. (3 Passio S. Eudoxii. 7 Passio S. Martyris Sozontis, sub Maximiauo imperatore. Et sanctse martyris CharitonaB S Nativitas sanctaB Deiparae. 9 MemoriaS. Joachim et Annse. 10 Adoratio sanctae PassioS. mart. Diodori et venerandiE Crucis. et S. raart. Theodorae. Etadoratio sanctae et venerandae Crucis. 12 Passio S mart. Autonomi, episcopi. V6 MemoriaS. martSymeonis, cognati

vasii, Protasii et Celsi,

sub Nerone imperatore

Domini secundum carnem,archiepisc. HierosoExaltatio sancta; Crucis. 15 Memolymitani. ria sancti martyris NicetjE. Et sancti xVcacii. 16 Passio sanctiemavtyris Euphemiae. ]7 Passio sancti Charalampii et Pantaleontis et sociorum eorum. 18 Passio S. mart. Symeouis, archiepiscopi Hierosolymitani et venerab. patris nostri episcopi Gotunenet thaumaturg-i Eumenii sis. 19 Passio S. mart- Susanae, et SS. mart. Trophimi et Dorodomedontis et Sabbatii, 20 ,Passio S. mart. Eustathii et uxorisejus Theopistiaeetliberorum ejus Theopisti et Agapii. 21 Passio S. mart. Isaaci, ep. Cypri et Symeonis, cog'uati Domini. Et dedicatio S. Menae Et S. Theodori PergjE in Pamphilia. 22 Passio SS. MM. Prisci, Martini et Nicolai. Et S. mart. Phocae. 23 Novusannus, et conceptio Joannis Baptistae, 24 Pasaio S. mart. Theclae. 25 Passsio S. mart. Eomani. Et S. martyris lie. 2G Transitus S. Jo,

Rom(p). 15 Passio S.M. Luciani. 16 S. M. Longini, centuriouis, qui adfuit passioni Christi. 17 Eestum Deiparae in loco dicto Paradiso. Et archangeli Gabrielis. Et passio SS. MM. Leonis, Domentis, Terontis. 18 Memoria S. apost. et evangelistae Lucae. 19 Passio S. M. Mnasonis, ep. Cypri, etsociorum CXX in Perside sub Sabore rege. 20 Passio SS MM. et thaumaturgorum Artemae et Abercii, sub Juliano apostata. 21 Memoria venerabilis Hilarionis. 22 Passio SS. MM. Heraclii, Elizabeth, et Theodotije, et Glyceriae. Et S. Deiparae 23 Passio S. apostoli
Jacobi, fratris Domini. 24 Memoria S. Procli, ep. CPolitani Et S. M. ArethEe. 25 Passio SS. MM. Marciani et Marturii et S. Nutarii. 26 Passio S. Demetrii et Basilii et Artemidori. 27 Passio S. M. Capetulinffi et Perotidis aucillffi ejus, sub Diocletiano imperatore. Eodem die Archangeli

Michaelis iu Probato (v Ovcej.)- 28MemoriaS. Abramii et sociorum ejns 73, sanctorum confessorum. 29 Passio SS. MM. et apostolor. Petri et Pauli. Joannis Baptistae. Josephi patriarchae. Cosmas et Damiani. Trophimi. 30 Passio SS. MM. Cyriaci patr. et Zenobii ep. et Zeuobiae sororis ejus et Asterii. 31 Passio SS. M.M Pantaleontis,

HeracIiietEpimachi.

annisEvangelistasetTheologiiuiusulaPathmo. EtS. mart, Rypsimiae et sociorum ejus. 27 Memoria SS. MM, Callistrati et sociorum ejus numero D et LX, sub Diocletiano imperatore. 28 Alphii Alexandri Passio SS. MM. Calutini Zozimae, Niconis, Charitonis. 29 Passio SS. MM. Trophimi et Dorymedontis, 30 Memoria S, Gre, ,

November.
1

Memoria

SS.

anargyrorum Cosmae

et

Da-

gorii iu Arraeoia.

October.
1 Passio S. apost. Ananiae, ep. Damascensi. Et S. Domnini. Et Arei et Romani. 2 Passio S. Cypriani et Justinae. 3 Memoria sancti Dionysii areopagitae. 4 Passio SS. MM. Dometi et Dingenis et sancti hieromart. Petri Capitnleorum et S. Deiparae. Et S. Hierothei. Hic adfuit sepulturae S. Deiparae. 5 Passio S. Iraidis. Et S. Mamelchilae. 6 Martyrium S. apost. Thomae. 7 Passio S. Sergii et Bacchi. 8 Memoria Venerabilis Pelagiae Tarsi in Cilicia, sub Diocletiano impe-

ratore, et alius Pelagiae Antiochiae, sub Numeriano imperatore, quam et Chrysostomus laudi-

miani. 4 Passio S. M. Purphyrii. 5. Passio S. M. GalactioDis et Domnini et Epistimiae. Eodem die dedicatio S. Theodori in Sporacio. Et Dominica primogenita. <! Memoria S. Pauli confessoris. 7 Passio SS. MM. XXXIII Meletime. S Synaxis Archangeli Michaelis in Arcadiauis. II Passio S. M. Menae. 13 Quies Joauuis Chrysostomi, archiep. CPolitaui. 14 PassioS.apostoli I'hilippi. 15 Passio SS, coufessorum Guriffi, Samouae et Abibi. 16 Passio S. apost. et evangel. Matthaei. 17 Memoria S. Gregorii thaumaturgi. ISPassio S. M. Platonis. 20 Memoria S. Mu(x)imini et Genuadii. EtS. Grcgorii, novi thaumaturgi. 21 lUatio S. Deiparae, quando illataestintemplum Domiui, tres annos nata. Et S. Juliante. 25 Passio S. Clementis Romae. Et Petri Alexandriae. Et M. Mercurii. 27 Passio SS. M.M. Cosmae et Damiani, de Arabia. Et aliorum multurum. 28 Passio S. M. Irenarchi. Et memoria ortho-

doxorum

SYLLOGE
Aprilis.

S.

apostoli

Andre.
December.

CXX. 6 PassioSanctorum arcliiep, N. Eutychii, fir^nti P


ficati

^'

(; ^.'^

Et memoria sanctiCPoUtani. gp Perffensi8.2iMemona

Maius.

Dominica aute Nativitatem


SS.
1-1'.

Chmt
o

Abrab
Ignatu

et

saac. et J

^^_ b>.^2^^^^^.^
,

tistitis

23

l>as.io SS._

"^?n ^, j decem MM. m Creta

Zl

sui, Decio,

tiv tas Christi.

""---26 nistrmie wauv....-^".

Junius.

'aloSsis, sub
PussioS. martyris

^i^-^P^^*^^^^^>'f biWestn, papse.

''

iPa^sioSS. MM.Hermyli, Memoria S. P- N. N.cephon. stin phUosophi. 2 archiep regiffi S. l'. N. Metrophanis, fMemoria Marciam. G Pa^s.o SS. qumPassio S. M. Thecl^, ^enaiQuevirn-iuumMarthffi, Marife,

Stratonici et Ju-

SS
f.

Januarius
1

dictus Prosinetz.

memoria Cssare Cappadociffi. P N Basilii, arcliiep. 2-Memoria S.' Apoainuri^ ''-hi^ZlZIkeopha thaumatur-iinAcnto. E ^'^Fl'^Sb Epiphauiorum. 7 bynaxib 6 Eestum niorum Gre^orn. Sjrnis Baptist^ ^em^ria S^ et V. P. ]S. N Joannis en Mvsiffi. lU Mcmoria P. MemoriaSS. patrum G^re'oni ep. Nysseni. oocisorum in moate nostrorum et martyrium EtmemonaS. Theoduli, Nili, Joaunis. Ihai catenarum
Christi. Et Circumcisio D. N. Jesu
.

Memoria SS. apost. BartholoEU14 Memoria S. prophetffi mffii et Barnab^. Viti etModesti,p^dagogiejus. ISPassioS,
Semoniffi. 11

^T

24 Nativitas Joannis IS MemoriaS. M. Leontii. KebroBaptistiE. 25 Memoria S. V.Sampsonis. 2S Inventioreniffi^? Memoria Memona SS. Cyri (et) Joannis. 29

PrffiSse
MQuiarum

SnporPetri et^Pauli.
apostolorumXlI.

30

Memoria sauctorum

Julius-

adoratio AbhJ*B. 10 Oscuhitio et venerabilis Anto^ apostoli Petri. 17 ^'emoria S. Athanasii et Cynlli et Alexandri 20 nii 18 S. apostoli Mpmoria S. Euthymii. 22 Passio S. Passio S. M. Clement.s. Auastas^ii, et Gregorii Theologi. 20 b. Poly-

BlacherS. Deipa.;ffi raiani 2 Depositio vestis Poh-carpi. S Me7Memoria S. Eustathii,


nis

Memoria SS. anargyrorum Cosmas

et

Da-

Ehei

mor a

iSMemoria

S.

Synaxis Procopii. Hilani. 16 PassioS apostoli-Aquilffi,


S.

S.Kuphemjffi 14

Memoria

carpi, episc, etS.

Xenophontis

et

uxons

27 Memona filiorim ArcadiietJoaunis. Mereliquiarum S. (Joannis) Chrysostomi. 28 Ephrffimi. 2'J Memona Ignatn moriavenerabilis S. Jacobi reclusi. Deiferi Eodem die memoria

ejus et reditus

congregatorum). SS PP bcxXX Chalcedoue Eliffict EH^^ 20*rmor^ S prophetffi ^ /^, Magdaleuffi unguentiferffi 23

moria

30 luveutio reliquiarum post apostolum meutis, papiE Komani. quarti 31 Memoria SS. MM. Abba Cyn (et) Petrum.

veneraudarum

S.

Ue-

25 ApoUinaris. archiep. i^^avenneusis De.parffi et S. Obdormitio S. Annai, matris Memona S. SimeoEunhraxiffi et Olympiffi. 20
Passio
S.

S.

Mai4

.Janteleemonis. ni?in Maudra. 2? M^-n^oria f EdeCallinici. 31 Memona B.

29MemoriaS M
venerandi ligni-

Joannis.

imperatons et decimi Et memoria Theodosii,


diSitio ecclesi^ S. Deiparffi.

Eodem

die adoratio

Pebruariua.

Memoria S.M.Tryphonis 2 OccursusD.N. excepit Jesu Christi. 3 Memoria S. Simeonis qui Oomiuum. 14 Memoria V. Auxentii, thauma1 et
,

Augustus.
SS. SS. Machabffiorum. 2 Memoria Memoria S. Jasae. b septem infantiumEphesi. 5 S. Transfiguratio D. N. Jesu Chi-isti 7 Memor.a 9 Meraoria S. ConstauBarbarffi in Blaehernis. 1

in V. P. N. Constantiui philosophi turgi, monachatu dicti nomine Cyrilli. IBPassio S. M. Pamphili ct aliorum raultorum. 23 Passio S. M. mvenl'olycarpi, ep. Smyrnensis. 24 Memona tiouis capitis sancti Joannis, prophetffi et prffi-

Memoria

tini patriarchffi.

10 Memoria S. Laurentii. 14 Me-

moria

cureoris et bapiistffi.

parffi.l5Tranaitus S. Deiparffi. 16 Memona b. MeDiomedis, 17 Memoria S. Plori et Lauri. 20

S. Mnrcelli.

Eodem

die,

VigiliaSS Dei-

Martius.
9 Passio SS.

moria
17 Me-

S.

apost. Thaddffii, 21

prophetffi

22

Memoria

martvrum quadraginta.

moria
terrffi

S. Alexii, vocati hominis Dei. Et magni motus. 18 Meraoria S. P. Cyrilli, archiep. etmartyris. 22 Memoria S. Thoraffi Novi, archiep. CPolitani. 24 Passio SS. MM. octo CffisaAnnuntiatin reffi. Et vigilia Annuntiatiouis. 25 SS. Deipar.

Memoi-iaS. Callinici, Pass.o S. P N. Callinici, patr. regiffi urbis. 25 apostoliTiti. 29 DecoUatio Joannis prfficurS.

Memoria Samuelis M. Agathonici. 23 patriarchEE. 24 Memoria


S.

et sorisetbaptistffi. 30 Passio S. Hermogen.s sociorum ejus. Et memoria SS. PP- NN. archiepiscoporura regiffi urbis, Alexandri (et) Joannis.

31 Depositio venerandffi Chalcopratiis,

i^onffi

S.

Deipar

KALENDAKIUM

KALENDAillORUM.

S:n
S.EC. XI.
18 S. martyris

KALENDARIUM ASSEMANIANUM, GLAGOLITICUM


September.
et memoI Initium indictionis etnovi anni, Simeonis Stylit. a S. Martyris Maria Sancti

thaumaturgi
Platonis. 20

Neoctesariensis.

Sanctorum PP. NN. qui fuerunt

mantis

et Juliani,

Philipi

et

Theodotise

{!)

et

archiepiscopi regiae urbis, Genadii, Maximini, Anatolii, Procli. Et S. Gligorii, novi thaumaturgi. 2o S. Clementis, papae

SanctorumPatrumuostrorumCPtanorumJoanDis Jejunatoris et Pauli novi. 3 S. Hieromartyris Anthimi et Basilise (2). 4 Sanctorum m. in et Heremnonae et Theodorse et Sanctl Abida
(3)

Romani. 26

S.

mar-

tyrisCatharinaeetdedicatioS, Georgii. 27 Passio


SS.

martyrum Cosmae

et

Damiani, de Arabia, et

S. Jacobi Persae. 30 S. apostoli Andreffi.

prophetae Miseoti. b Sancti prophelae Zachariae, patris Joannis Baptistae (4). 6 S. Martyris EuCharitonis. Archangeli Michaelis (5). doxii Profestum Nativitatis SS. Deiparae. 8 Nati7 Joavitatas S. DomiDse Deiparse. 9 Sfinctorum
,

December.
1

S. propbetae

Nabum.
N.

S.

Barbarae virginia
insti-

et martyris. 5 S. P.

beati

monachorum

tutoris, deiferi Sabae. 6 S. P.

Nicolai. 9 Conceptio S.

N. thaumaturgi Annte [quando concepit

cbim

et Annse.

Sabbatum ante Exaltationem

Deiparam]. 13 SS. Eusesiti, Eugenii, Mardarii,


Eustratii (Kop.). 14 S Appollonii (Kop.).25 Natlvitas Christi. 27

Crucis. Crucis. 10 (Vacat) Adoratio venerandan. Autonomi. 12 11 Adoratio Vener. Crucis et S. ^Adoratio Vener. Crucis et S. Mart. Cornatiepi-

Sanctorum Infantium
Januarius.

(Kop.).

gabbata. scopi[l] coniensis [Conska], litostrati, Crucis 14 Exaltatio 13 Profestum Exaltationis

venerandse Crucis. 15

S.

Martyris Stephani et
in

Circumcisio octiduana D. N. Jesu Christi. 2 Sancti Selive.stri, papae romani. 16 Adoratio


1

memoria Sanctorum Patrum congregatorum

catenEB Petri apostoli. 17


institutoris

sancto et generali Concilio et S. Martyris Nice17 S. Eulampii et tae. 16 S. Martyris Euphemiae. Sanctorum martyrum Eustathii et aliorum. 20
uxorisejus, Theopistise et filiorum Theopisti et Agapii. 22 Sanctorum martyrum Phocse et sociorum ejus. 23 Novus annus et conceptio Joan-

N. beati Antonii, PP. NN. Athanasii et Cyrilli, archiepiscoporum Alexandriae. 20 S. Patris nostri Euthymii. 21 S. martyris Neophyti. 22 S. apostoli Timothei. 23 S. martyris Clementis, ppiscopi Ancyrani. -^5 S. P. N.
S.

P.

monachorum. IS

SS.

protomartyris et nis Baptistae, 24 Passio sanctae et isapostol Theclae. 25 S. Martyris Romani, qu vocaPaphnoti et S. Eupbrosynae

Gregorii, theologi, qui fuitepiscopus Nazianzenus. 27 SS. martyrum Ananiae presbyteri et


Petri,

clavium custodis,

et

aliorum

vii

militum,

monachi 26 Migratio tur nomine masculino Sraaragdus.


30 Sancti Joannis Theologi et Evangelistse. archiepiscopi Sancti hieromartyris Gregorii ,

et reiatio reliquiarum S .loannis Chrysostomi. 28 S. P. N. Ephraemi Syri. 29 Memoria relationis

reliquiarum hieroraartyris Ignatii deiferi. 30 lnventioreliquiarumS.Clemeuti8,pap3eromani.


31 SS.

thaumaturgorum Cyri

et Joannis.

magnaeArmeniae.
October.

Februarius.
1 Passio S.

Damasceni,et 1 S. apostoli Auanise, episcopi sociorum ejus, et martyris martyris Arethae et


Doranini, et

Domini. 3
S.

S.

martyris Tryphonis. 2 Occursus Simeonis Deum excipientis. 11

memoria

hymnos

festivos

S. Roraani, qui coraposuit [svieticnaa] (6). 2 Justinae vir-

Sancti patris nostri hieromartyris Blasii. 16 SS. martyrum Pamphili, Cyrilli philosophi.
Juliani et Pauli, Porphili, Seleuci 17 S. raartyris Theodori. 23 S. hieroaliorum. Invenmartyris Polycarpi, episcopi Smyrnae. 24

Areoginis(Kop-). 3S.P. N. martyris Dionysii Apostoli Tbomae. 7 Martyrium pagit. 6 S. Sanctorum Sanct. martyrum Sergii et Baccbi. 11 Nostrorum Archiepiscoporum CPoleos,

Valentis,

tio capitisS.

Joannis prfficursoris.
Martius.

Patrum

Et SS. PaNectarii, Arsacii, Adici, Issini (7). quae batrum nostrorum 307 septimae Synodi, mart. Papyli, bita fuit Niceae secundo. 13 Sanct. LucffiEvangeKaspi. Anauli et sociorum. 18 S.
21 S. Hilarionis magni Apostoli, Gasii, Tasii et Zotici. 23 S. Jacobi, et Marturii. Pauli fratris Dei. 25 SS. Marciani
listse.

S. P. N. IS. Eudociai martyris. Profestum Annuntiaarchiepi5CopiCPolitani.24

ThomsB,

tionis.

25 Aununtiatio DeiparaeAprilis.

et SS.

martyrum

6 SS.

martyrum CXX,

qui in Perside.

Etme-

Vari confessoris, Nestoris Solunensis, martyris, 26 S. Demetrii. 30 SS. Zi7 sociorum.

moria

S. P.

CPohtaN. Eutychii, archiepiscopi


venerabilis patris
ftlorai.

mart. et

novii et

Zinoviae Cyriaci patriarchse et S. P. Pauli,


,

socioris ojus.

Et memoria

ni Et memoria dormitionis superioris nostriMelhodii, archiepiscopi


viae

philosophi. 11 fratris venerabilis Cyrilli

magni

Jeju-

Syceotae. 23 h. Antip. 22 S. Tbeodori

magni

natoris.

November.
1

apostoliet evangehstae martyris Georgii. 25 S. Amahieromartyris Basilii, episcopi Marci. 26 S.


sese.

Sanctorum thaumaturgorumanargyrorum
et Damiani. 7 SS. ejus. 6 S. Pauli confessoris et SS. Antonii et parentum ejus,

30 S. apostoli Jacobi.

Cosmae

2 Sancti Aciudyni et socio-

Maius.
evangelistae Joannis 8 S. apostoli ^t ^cop matris Mocii. 12 S. P. nostri ^^ N. ^^^^ ^^;. ^^ g Pachomii. Isidori. 15 S. P. Thalelaei. 21 f-P P ^^.^ ^^ 20 S. martyris
et
1

rum rum

martymarty-

S prophetffi

Jeremiffi.

2.

S. Aibanasii epi-

rumxxxiii,quiMelilhi3e.SSynaxisArchangeh ParasMichaelis etSanctae Matronffi. 9 Sanct martyris menae et Victoris cevffi Pialki (8}. 11 S
etVincentii,
Phiiippi apostoli. 15 S. Jacobi SS. S, Joannis evangehstffi et apostoli, fratris Mat Guriae, Samonae, Abibi. 16 S. confessorum evangelist. 17 S. Gligoiu,

HS.

Vo^ ^

Anhillei. Acbillei.

^^^^^- ^^

magni

piissimi Constautini

^.^^ ^^^^^^^ ^^ S. Simeonis qui regist, ^^^^.^ inmonte Mirabili (Thaumastoritffi).


riscl haplislK. reccnli scripta h- dut vuU Asseiu. d

thtEi apostoli, et

{I)

Tl.eodoram; Ha Kopitarius. Aemanus err.rept.suit

ch-jra,'^"^J.' '^r manuWcipnliore, nii._l8)A.iJila8mitadmrBi..eiu,rnanu Acm-u. lom^ V . pagcyr.V.co, ut lesUlur ^^^^^^ Jurc

Oetohris

Tomus XI

SYLLOGE
a32
riB

Et

S.

..
"'""

S.Nicephoripatriarch!ETsargraden
urhis) et S.

gi

Erasmi

ep
.

^.nMsfie .^^^

sancti Pantaleemonis episcopi Vel.centitispatrisnostriClementis, ^i in ^^^.^^^.^ ^^^^^^-^ g. Deiparae, quije


et vivfic 3,^ernis. Et adoratio venerand

,. 27 Olympiadis. oT Eupraxise. Et sancts sanct, antimartyris et


.

^^^^^.;

Metrophanis

arch.episcop

S. n^"ty".N',<=''.''"^

Theodon m,

.t.s

';;7 TsS. Or.en


^
^^

^ ^^^.j^^.^ apostolorum

CrucisChristi.

Augustus.

^^^^^^^..

15 SS. P^mHruS proX Biisi. ejus, etCrest p.dago.i

marty-

r VUi

^^^^" Eu ^g
.^

Machaba=orum. 5 e"ran.sfiguratio Domini.


^
^^^^^^^. ^^.
^^.^^^^.
^^

S.

martyris
S. hiero-

nto

aponutric.s ejus. 19 S. (le-e Crescenti),

et Mc^lesti.

pfestum Dor-

luM^ei

2lNativitasS.Joann.sprourso-

fj^^.

^^ ^^^^,^,^ De.partB 18 ^^^^^; martyrum. 20 S. apostoU

arch.ep.scop. 27 S. P. N. CyrilU, t bap. reUqu.arum Cy. et Aexandrini. 28 Inventio coryphffiorum apostoloJoannis 29 Sanctorum

1.

rum

Petri et

PauU.

Agatho(1). 22 S. 25 S. aposlol. T. ^_^ ^^ ^ ^.^^.^^y^ ^^g^; ^^^^^^h PauU. Et SS. archiepiscoporum Tsargradenpp. nostrorum
^^

samoeUs

^^
eo

^^^^.^.^.

TnUua
1 venerandffi et ni 2 Depositio
parce. 7 SS.

26S.martyr.sAdnasium EpiphaniietMenae.
ni
et'

Cosmse Sanctorum anargyrorum

, et

n n,ia Dam.a-

q.U

cum

XXUI,

et uxoris ejus

Natali^.

martyrum
S.

Eustath,.

".* ;<=^*'7; V" Polycarpi ex

p,.aecursoris et bapt.sts. ^^^^J^^^^^.^^ g j^.^^jg sanotorum Strumn.tsenmemoria

Eadem

die

8 Evagii et aUorum.

martyr.s Procopu^

U S.
EU.

,art

tyris Cyrici

E"Pberai^^loS^mar Marciani, et sancta. matns ejus. 1""^'^" et Julittffi,


S^

sociorum. ximothei. Theodori. Eustobii et .j,^^^^^^^^ golunensis. 30. S hiero^^^^^^ ^^^.^^^^.^ ^^ ^^^^^.^.^ venerand. Cn"sS.

.;

Chalcedone^ 2 slnctorum Patrum 630


S. prophetiE. 25 Dormitio

(krah,,) Deipar, quod in sacro scrin.o

Ann, matns Ue.pa

f chalcoprati.s servatur.

KALENDARIUM NOVGORODENSE
Maius.
1

I.

SJICULI XI.
patris Baptistae.

16Can. S.propbetiBZachariEe,
1

Dies.

Canon

S. P^"?'^^

fJ" TorpmiiB
f
.

2 Dies

Sanctorum 17 Can. apostoU Andronici. 18 Can. Andre, Pauli, Chr,Petri, Dionisii,

martyrum

et Zoes.

1f r S^D^^s^ej^rem'^; S l^le^ag / Sancta; martyns


3
D.*^^ '^J";''^"'
'

j-f 'e^E.pe^^^^

ZJ.

HeracUi

Paulini et Venedimi. 19 Can.

S. m'art

Patricii. episc. et

PoUeni

et

AoacU

et

et S.

Maur. 4 anon

j^

Ve\^gi,^.

5 Can.
7

Sa.nct.rnanyns Ircnes.

,n ca.l,s

Memor.a ''PP" ""'^.^"^^^^la^ei terUa. sub sancta be. hora

^^^
<^^^^

Menandri. 20 Can. sanct. martyns Thalelffi.. 21 Constantini et lIcleusB. 22 Can. sanct,


^^

Cr'rncti
Ven
Patri

Slf
1

oaTnl" EvTngeUst.
S.
S.

et

^,,,^,,, BasiUsci. 23 Can. venerab sanct, Patris nostri Joannis Psichait. 24 Can. .^ MontemirahiU. 25 Canon terBaptist. ti invLtiouis venerandi capitis J.
,

Ar.enii.9Can. Can. PhH onhori

propheta. Isaia= et

apostoU Simo-

n r?n S ma,"; is Mocii. 12 Can. sancU 13 Can. sancti martyris ?atri 2; Epiph ni cln s" mar.yris Isidori, archiep. ndr A

CpU. 26Can.sanctiapo5toUCarp,,opus[.lo]sephi. Eadem die Can. S. apostoU Juda. fratns Dom,m Neladii. 28 [et] Jacobi. 27 Can. sancti martyris Cai. sanct. martyis. Thcodosi..29 Can. sanct, martyris Eutichii. 30 Can. sanct, Patr,s nostn
Isacii. 31

[PeTusi] ot- 15 Can.

S. Patris nostri

Theodori.

Can. sanct, martyns Ermii.

KALENDABIUM
Martiua.

SUPRASLIENSl';.

SECULI

XI.

Anini gancti Thalassii.* Vita et gestaVenerabiUs


19 Vita venerabilis
P^t.^is

4MarlyriumsanctorumPauUetJuUan=e.*Et Martyrum sancti BasiS. Ja obi monachi (3). 5


lisci

uosW

Pauli Per^.m-

Isauria. 7 6 Miracula sancti Cononis iu


"ty

A^r,_ Te.en pUcis. 20 Martyr,um sanctorum Isao e mo can, etPompej,. 21 V,ta V. P. N.

Ma

ium

nctorum

et

iuelytorum martyrum

nasterio Dalmati. 22

Martyr.um

Quirecenterapparuerunt,Theodori.Constantini, * Vita et passio SS. et sociorum.

Ca ist VasoU qui CherPP t pisc porum Basilii. Capitonis. Martyriumsauctorummartyson^Pa^sTsunt 9

phimi et Eucarp,on,s. 23 sanc Dometii et discipulorum ejus. 24 Pass,o


antist.tis et martyris Artem... .5 sanctissim De.parse. 26 Martynuin

san. Martynum"^Jj^^j

.A-

um /oTu
Coudratl

ebaste passi sunt. 10 Passio sancti Gregorii et sociorum ejus. 11 Vita


12 Martyrium sancti Pionnii preurbe smyrnensi. 13 Martyrium sancti

Iren.i. 29 Martyrium sancti .lo"^t soc.orumejus. 30 V. apcrs.mpUc


n.s.

naniE Romani

sanct ^a^a h . P^N^ oa, _ hegumeni ,n sancto monte S,na,, cognomi.

^rer!t
Sabini.

Martyrium sancti Alexandri. Martyrium

ep.^cop, uati Scholastici. 31 Vita sanct, Joann.s nostn Sabte. Silentiarii, iu monaster.o^Patns

KALENUARIUM PETEOPOLITANUM.
aeptember.
5 S. prophffite Zachariffl. 6 Archistrategi Mi-

S.EC.

Xl-XII.
October.

chaeUs. 8 Nativitas

S.

Deipane.

Thoma!. 1 S. apostoU Ananise. 6 S. apostoli S. JaNazarii, Gervasii. Protasii et Celsi,. -3 S.


cohi. fratris

Domini. 28 Parascev,a! martyns.

llesychio; Asscm.nus vero ulrura(,uc (1) U> Ko,>iUriuj ii. da odilicra 21. - (2) llas voccs .inRulis diilius pricscnbcrc - (3) ^ua= aslcrisco aJno.av,omisin,us brcvitaUs causa. mus. ca iu codicc Suprasliciisi sub f.ncm addila leRUntur. El miici<i<iuidcm S. Jacobum raouacbum, cujus vila " vnlde

kili.

luissc dicUor a scrii.lore, ,''" ''"" ""P,"['5 a Jacobo <,u. lu Klen<lar.o ""'''l"*'"'"'','^"""""""',",,,, <a,n -7. ce dicm qu..ara Martii, ubi s.raibtcr add.lur

fercelcbrein.

KALENDARIORUM
November.
Damiani. 6 Pauli 1 SS. anargyrorum Cosmai et et GabneconfesBoris. 8 Archistrategi Michaelis JoanMense, Victoris et VinceDtii. lis. 11 SS.
Apostoli
thffii.

^^*

nisEleemosynarii. 13 JoannisChrysostomi. MatPhilippi. 16 Apost. et evangel.


21 Introitus S. Deiparae. 29
S.

Joanms

Damasceni.

ANNUM KALENDARIUM MSTISLAVIENSE ANTE


September.
1

1117.

Memoria

S.

Simeonis

Stylitffi

qui in

ManS.

Pagsio SS. 10 Sancti apostoli Jacobi Alphaei. 11 Vincentii. 12 Memoria mart. Menae, Victoris et
S. patris nostri

Deidra. Et matris ejus Marthae et Mamnntis. 3 Passio S. parse 2 Passio S. mart.

memoria

hieromartyris Anthimi. 4
Babylae. 5

Memoria

S.

1'assio S. hieromart. prophetiE Zachanai patris

Memoria miracuU Chonis Joan. Baptistse. 6 Michaele. 7 Passio b^ patrati ab archistratego sanctae Deiparae. 9 mart Sozontis. 8 Nativitas

Joannis Eleemosynarii. 13 Memoria venerab. patris nostri Joannis ChrysostoMemi. 14 Memoria sancti apostoli Philippi. 15 moriaSS. coufessorum Gurii, Samonse et \bibi. 16;Sancti et;gloriosi apost. et evangel. Matthai.

li Memoria

Achimi et Annffi. Synaxis sanctorum justorum venerandse Crucis. 14 10 11 12 13 Adoratio

P N. Gregorii Thaumaturgi. Memoria 18 Passio S. martyris Platonis. 10 Abdiae. 21 Ingressus in templum S. prophetffi
S.

15 Passio S. mart Exaltatio venerand^ Crucis. mart. Euphemiae. 17 Nicetse 16 Passio sanctae Passio SS.

sanctae DeiparSB annos tres natse. 22 Passio 23 Memoria patris nostri Amphilochii. Ceciliffi.
S.

24MemoriaV.P.N GregoriiAcragantim.25Memoriasanctihieromart.CleraentispapffiRomani. PasBio 26Memoria S. P. N. Alympii Stylitffi. 27


S.

martyrum Fidei, Spei, Caritatis Passio hieromart. Simatris earum Sophiffi. 18


meonis, episc. Hierosolymitani. 20 Passio mart. Trophimi et sociorum.
Passio S. Eastathii et sociorum. 21
dori et sociorum. 22

et

19

Passio S
S.

mart.

mart Theol'bocffi.

martyns IreJacobi Persae. 28 Passio sancti Paramonis et socionarchi. 29 Passio S. mart. Andrese. rum 300 et 70. 30 Sancti apostoli
December.

Memoria

S.

mart.

23Conceptio Joannis Paphnoti protomartyrisThPcl^. 25 Memoria S 27 etsociorum.26Transitus Joannis Theologi-

Praecursoris. 24, Passio b.

lMemoriasanctiprophetaeNahum.2Memoria
Barbars. 5 Memoria Sophoniffi. 4 Passio S. mart. Nicolai. V P N. Sabbae. 6 Memoria V. P. N. 8 Memor.a V. P V. P. N. Ambrosii.
7

S prophetae

Ambacum.

Memona

S.

propbetae

Memoria
tris

S. pamart. Callistrati. 28 Memona venerab. paMemoria trisnostri Charitonis. 29 Gregoru Cyriaci. 30 Passio mart. S.

nostri

magnae Armeniae.
October.

iSancti apostoli
Cvpriani. 3

Anani. 2 Passio
S.

S.

mart.

sancta Anns. 10 Pas.io N. Potapii 9 Conceptio P. sociorum. 11 Memoria V S.mart. Menie et Spindo. V. P. N. Danielis Stylit^. 12 Memoria Lumart, Ustratii, Auxentu, nis 13 Passio SS. S^ mart. Aresti. 14 Passio
genii. Mardarii et

Memoria

Memoria

Dionysii areopagitae.
apostoli.

4 Memoria S. Ilierothei S. apostoli Thoms. 5 Mamelchthffi. 6 Passio Bacchi. 8 Memoria vVassioSS. mart Sergii et peccatricis. 9 Passio venerabilis Pelagije, olim

Memona

Thyrsi et sociorum. 15 Passio


rii

S.

mart. EleuthePassio
ei

17 Memoria S. Azanffi,MisaeUs Ananiae, SS trium puerorum

16

prophetae Agg^i.

S.JacobiAlph^i.lO PassioS.Eulampn
ciorum. unius ex

et

so-

U
70.

diacon. Passio S. apost. Pbilippv SS mart. Provi, Tarchi et 12 Passio

Carpi et Papyli. Andronici. 13 Passio SS. mart. Nazarii, Gervasu et Celsu. 14 Passio SS. raart. presbyteri. 16 Passio 15 Passio S. mart. Luciani centurionis. 17 Memoria proS mart. Longini Luc^. 19 Passio phet* Osis. 18 Sancti apostoli Passio sancti et magni Cornelii et sociorum. 20
S.

Danielis prophet^. Ignatii Theophon 21 20 Passio S. hieromart. 22 Passio S.mart. Ana. Passio S. mart. Julianffi. martyrum decem in Creta. stasiffi- 23 Passio SS. DoChristi. 25 NativUas 24 Vigilia Nativitatis Deipa^ 20 Synaxis S, mini Nostri Jesu Christi. protomartyns Stephaui. 28 De
rffi

19 Passio S.

mart Bonifantu

27Passio

S.

Christi et festo Nativitatis

sanctorum marty-

P^^ns nostri martyris Artemii. 21 Memoria P. N. Abercu. Eodem Hilarionis. 22 Memoria S.

sanctorura 1^^^"^^^^^ rura 20,000. 29 Passio Anysi^ et ^e esto Meraoria venerabilis 30 tr^ Memoria sancti. NativitatisChristi. 31 Chn.ti. festo Nativitatis nostrm Melan(i)^ et de

puerorum Ephesi. Zi5 vadie sanctorum septem Areth et sociorum. cat 24 Passio S. mart.

Januams.
1

Christi et raemoria Circumcisio D, N. Jesu

Marciani et Martyru. 2b Passio SS. notariorum Demetni. 27 ^^""- " et magni mart. oxu Passio ^au. 2G rasMu sancti

VPNMlii.^MemonaV.P.NSilves^^^^^
Malac
.

de festo iNauv v.uwo..^ l Lo Nativ. Christi. 3 Mera. proph Theophaniffi


t^uiiD"

28 Passio S capitis Joannis Praecursoris. raegaloraartyris 29 Passio sanct etsociorum. Zenobiffi. Passio S, Zenobii et
Anastasi^.
30
S.

31 Memoria

Pauli Magni.

November. etDamiani. Sanctorum thaumaturg. Cosmae

Q ^art. Dom8 Slem, S. mart. S' Joannis Baptist. festo hieromart. Polyeuct> et de 9 Passio l Y. P. N. Gregon., ep L^minum.lO Memoria Pass.o SS. mar^. N^sertde festo Luminum. 11 Eodem die memona V. P. N. Marci et Agapii.

Li
Th

2 Passio SS. raart. Ancudini Memona et sociorum. 4 sio S. mart. Acepsimae Eodera die devenerab.patrisnostriJoannicii. quae est in ^.^^e Kiov.a^
dicatio
S. Sophiffi,

laset Pegasjffi. 3

Et de festo Lummum. Tatiana> et de festo Lum.num. 12 Pass o S. mart. et Straton.ci. SS. mart. Hermola, l^ occisoodosii

cJnobit^.

Dedicata fuit ab Epl^^^^^^^^^^P.^fEpisimiffiDoranini et SS mart Galactionis et Sphorac o. Theodori in Sphoracio d dicatio Eodera die dedicatio S. Eodem primogenita rp.^-^i ;^f;. Et Dominica S. P^" =";^\ protoparentum). 6 Memor.a est et Hieronis et sanctorum 80 .,;= 7 Passio S. 7 P.,Rio

^^^^S

venerandae Thebsei 16 Adoratio

UMemoriaSS Patrum in monte Calybitr etPauh nm Ts Memoria S. Joannis caten h apo^^^^^^^^ ^^ ^y^,,, Maca 19 Memoria V. P. N ^ 3 ^TMexandri. ^ Euthym.i 2 1 as .0 /q ^emoria V. P. N. , r...J -.^_. ,. . s. P. Maxim. confessons. s:n:::;tT:^.e;s:P.Magniconfe.cJS:
22 Passio
S. apost.

So

Sinai

SiPelri.17MemoriaV.P.N.Antoni.Magni. re^^^
.
'

,;-

soris.

archistrateg. M.cbael.s 8 m^rtyrum. 8 Synaxis venerab.l.s Matron.


et Gabrielis. 9

V.cto^ Timothe. et SS. mart.

Memoria

SYLLOGE
Aprilis.

iMemoriaven
ria

V NicetiB (et) virgiuis et sociorum. 4 Passio S. Theodosiae, Theoduli,lectoris et Agathopodi, PassioS.mart.


diacoui. 5

Marise JBgyptiacae. 2 MemoJosephi, auctoris (canonum.)3

Mem.

H.ppolyti. 31 Passio &b. Passio S- hieromart.

ven. Eutychii, ep. ep Melitin. 8 ffii

6Mem. ven. Georgii in Maleo. ven. Geor. CPolitani. 7 Mem.


Mem.
SS. apost. Bodionis et

mart. Cyri(et)Joannis.

sodorum.

Febmarius.
1 Passio

meoDis

OccursusD. S.mart Tryphonis. 2 sancti et justiSiJesuChristi.aMemoria V. P. Prophetissaj. 4 Memoria


et Ann S. Isidori PelusiotiB. 5 Passio Bucolae, ep. V. P. N.
P.

6 Memoria Memoria S.
Zaohariffi.

'J

Passio S.

mart. Agathffi. Smyrnensis. 7 propH. Parthenii. 8 Memoria S. N. mart. Nicephon 10 PasCharalampii-

8io

S.

hieromart.

Memona

S. Meletii,eiK hieromart. Blasii. 12 Meraoria Martiniani. Antiocheni. 13 Memoria S. P. N. sancti apoMemoria V. P. N. Auxentii- 15 Passio Pamphili et 16 Passio S. mart. stoli Ouesimi et magui martyris sociorum. 17 Fassio suncti S. Theodorum celeTheodori Tyronis. Eumdem hebdomadis jebramus quoque Sahbatto primae

mart. Eupsychii Cfflsamart. Terentii, Africam, reensis 10 Passio SS S. hierom Antip^, Maximi, Pompei. 11 Passio confessons 13 MemoBasilii, ep 12 Mem ven. papsB Romani. 14 Passio hieroria ven Martini, in Persia etaliorum. mart Simeonis, archiep. Sabbse et S. Crescentia Myns. 15 Pass 8. mart. sociorum- 17 Mem. 16 Pass!s. mart. Leonidaeet papae Romani. 18 Mem. veu. S P N Agipati, 19 Mem. ven. JoanCosmffi, ep. Chalcedonensis. 20 Mem. ven. Theodori Tri9

Passio S

nis PaliEolauritEe. Theodori Pergae in 21 Pass. S. mart. chinffi Syceotae. Pamphilia.22 Mem. vener. Theodori Christi Geormart. 23 Passio sancti et gloriosi
ffii

4 Pass. S. mart, Sabbse Stratilatse. 25 Mem. Marci. 26 Pass. hieromart. 5 apost- etevangel. Amaseni. 27MemoriaS, Siraeonis
Basilii,

ep.

-V. P. N. iunii(quadrageaimalis). 18 Memoria SS. mart. Archipapae, PhileLeontis 19 Passio N. Leontis et mouis, Apphii. 20 Memoria S. P.

Hierosolymitani.

cognati

Domini secundum

et Sosipatn. carnem. 28 Passio S. apost. Asonis thaumaturgi. 30 Pas29Mem.ven. Memnouis,

S. Archippi, discipuli

S.

Pauli. 21

Memoria

S.

siosanctietgloriosi apost. Jacobi,


et fratris S.

filii

Zebedi

N 22 lorum Alexandrini. EoAntiocheni- EtProterii,patr. demdieS. Eustathii, ep. Antiochiae. 23 Passio


ejus.
S.

et 70 discipuTimothei Eodem die S. Mauricii, Meletii, patr. Memoria S. P.

JoannisTheolegi.
Maius.

hieromart.

Polycarpi

ep.

Smyrnensis.

24.

Jeremise. 2 Mem. 1 Passio sancti propbet Alexandrini. 3 Pas. S. mart. S. P. N. Athanasii Maurse. 4 Mem. ven. Nicetse, pre-

Timothei

et

Praecursons. Inventio venerandi capitis Joannis Tarasii, archiep. CPolitani. 25 MemoriaS. P. N. Gazinensis. 26 Memoria V. P. N. Porphyrii. ep. N. Procopii Decapohtae, conMemoria V. P.
27
fessoris.

sbyteri et

hegumeni.

5 Pas.

6 Pas. sancti et justi Job. 7 revenerandae crucis quse apparuit in caelis, apost. et evangel. Constantino SMem.S.

mart. Irenes. Mem. appantioni8


S.

gnante
Isaise.

2H Memoria vener.

Basilii, confessoris

JoannisTheologi.
10 Pas.

'J

Pas.sancti etgloriosiproph.

et S. mart. Nestoris, episcopi.

MartiuB.
1 Passio S. mart. Eudocise. 2

Memoria vener.

mart. Theodoti. ep. Cyrenensis. 3 Passio SS. et Basilisci. 4 Passio SS. Pauli Eutropii, Cleonici etUliansB, sororis. 5 Passio S. Cononis, hortulani. 6 Passio SS.

torum in Syria. 7 tem CorsuniB passorum,


,

mart. 12, recenter manifestaPassio SS. mart. et app. sepBasilii,

S apostoli Simonis Zelotffl. agimus com11 Benevolentia Dei spiritualiter hujus regiae urbis a memorationemcouditiouis Deo servatffl. 12 Mem. V. P. N. Epiphanii, ep. mart. Cypri et S. P. N. Germani. 13 Pas. S Pass, S. mart. Isidori. 15 Mem. Glyceriae 14 Theodori, 16 Mem. et VV. PP. Pachomii et
SS.
S. et
S.

Agatho(do)ri,

Mem. V. P.Georgii, metr. Mitylinensis,17 muAndronlci, uniusex 70. ISMem SS, apost.

Elpionis, Atherii et Capatonis. 8 Memoria V. Theophylacti confess. et ep. Nicomediensis.


9 Passio SS. mart. quadraginta Sehastise passo-

siasffi,

EuphrolierumTecusiffl, Alexandr, Sphainisae, S. hieroMatronEe et Theodotae. 19 Pas.

rum. 10 Passio

mart, Condrati et sociorum. 11 Memoria veuer. Sophronii, ep. Hierosolymitani. 12 Memoria S. Theophanis, confessoris. 13 Memoria rcditus reliquiarum S. Nicephori,
S.

Thalelei. mart. Patricii, archiep. 20 Pas. S. mart. Constantini et 21 Mem. sancti et orthodoxi regis Basilisci. matris ejus Helense. 22 Mem. S.mart. Synnadensis. 23Mem. S. P. N. Michaelis , ep,

24Mem. V.

P. N. Simeonis in

monte

Mirabili.

patr. CPolitani. 14 Pass. S. Alexandri, S.


dicli.

Bene-

15 Passio SS. mart.

duorum Alexandrorum
Ag-apii, Timolai,

25 Tertia inventio venerandi capitis Joannis unius Prsecursoris. 26 Mem. S. apost. Carpi,
Pas. ex 70. 27 Pas. S- hierom. Therapontis. 28 S.hieromart. Helladii.29 Pas. S. mart. Theodosiae,vireinis
1*0 Mera. ven.Xsaac, presbyteri monachi et confessoris. 3lPassioS. mart. Hermaei,

etduorum Dionysiorum,
miliet
Plisii.

Ro-

S. Alexii,

16 Passio S. mart. Papae 17Passio nuncupati hominis Dei. Acceditcomterrae

memoraUo magni
justi

motus et resurrectio Lazari. amici Christi. 18 Memoria S. P. N.

Juiiiua.

19 Passio Cyrilli, archiep. Hierosolymitani. Agapii et sociorum. 20 Passio S. mart. S. mart. Photiniae Bamaritanai et S, P. Germani. 21 Me-

mart. Justini, philosophi. 2TransCPohlatio reliquiarum S. Nioephori, archiep. mart. Luciani et sociorum. 4 Mem. tani. 3 Pas. S.
1 Passio S.

moria V.
S.
S.

P,

Jacobi et
,

S.

Benedicti. 22 Passio

presbyteri. 23 Passio hieromart. Basilii hieromart. ^lioonis et sociorum 199. 24 Memoria veuerabiUs Artemonis, episcopi. 25 An-

ven. Metrophanis, archiep.CPolitani. SMemoria terribilisperiouliobincursionem alienigenarura nobis imminentis, a quo liberalitate ac miseri-

nuntiatio S. Deiparse. 26 Synaxim celebramus archaugeli Gabrielis. 27 Memoria vener. Matronffi Solunensis. 28 Passio S. mart. Philippi et

cordia Dei precibusque Deiparae et semper Virpassio ginis Mariae liberati sumus. Eodem die hieromart. DoSS. martyrum decem. 6 Pas. S.
rothei Tyrensis. 7 Pas. S. mart. Theodoti

Ancy-

sociorum. 29 Memoria S. hieromart. Marci et Cyrilli, diaconi. 30 Memoria V. P. N. Joannis Climaci8.3l Passio S. mart. Uari,

rani. 8Mem. idest reditussancti etmagnimart. Theodori Stratiiata;. 9 Pas. SS. mart. Alexandri et Antonii. 10 Pas. S. Timothei, ep. Cyprenais.

11 Passio

KALENDARIORUM
11 Passio SS. apost. Bartbolomcei et Barnabae.

335
et 13

Tpophimi
Christinae.

sociorum
die

ejus.

12Mem.
linae.

ven. Enuphrii.lSPassioS. mart. Aqui-

Eodem

mem.

24 Pas. S. mart. SS. fratpum et


S,

14

Mem.

dormitionia S. proph. EliBsei.

maptyrum

Bopisi et Glebi. 25 Dormitio

Annae,

15

Mem.

S. prophetse

Amos. 16 Mem. ven. Ty-

matris. S. Deiparaj. 26 Pas. SS. mart. Hermolai,

chonis, thaumat. 17 Pas. SS. mart. Manuelis, Satelii et Ismaelis. 18 Pas. S. mart. Leontii et so-

Hepmippiet Hermocratis. 27
g-ni

Pas. sancti et

ma-

mart. Panteleemonis. 28 Pas. S. mart. Eusta-

ciorum.
S.

19Mem

S.apostJudae^fratrissecundum
Christi,
filii

thii

29 Pas.
die.

S.

carnem D.N. Jesu


S.

Josephi. 20 Passio

beati Joanuis militis.

mart. Callinici Agrae 30 Mem. 31 Pas. S. mart. Ulitae.

hieromart. Methodii, ep. Taronis 21 Passio mart. Juliani. 22 Pas. S hierom. Juliani Samosateni.23 Pas. S. mart. Agrippinae 24-Nativitas S. Joannis Praecursoris 25 Passio venerabilis

Eodem
1

Ven. Eudocimi Novi.

Aagnstua.
Passio SS.

Machabceorum

et Eleasari et Solo-

mart.

Febroniae.

26

Mem.

ven.

Davidis

Solunensis 27

Mem.

ven. Sampsonishospitalis.

28 Inventio venerandarum reliquiarum SS. medicorum Cyri, Joannis. 29 Pass. SS. et summorum apost. Petri et Pauli. 30 Pas. sanctorum et quam gloriosorum duodecimapostolorum.
Jnlius.
1 Passio SS.

monidis et septem filiorum ejus. 2 Translatio reliquiarum S. protomartyris Stephani. 3 Mem. SS. PP. NN. Dalmati, Fausti etlsaacii. 4Pas.S. mart. Eleuthepii. 5 Pas, S. mart. Eusygnii. 6 Transfigupatio D. N. Jesu Christi. 7 Pas. S. mart.
Domentii. 8

Mem.

ven.

^Emiliani. 9 Pas. S.
e 70. 10 Pas. SS.

apost. Matthaei qui fuit

unus

mart. Laurentii, Systi, Hippolyti. 11 Pas. S.


et

anargyrorum

thaumaturgopum

Cosmffi et Damiani. 2 Depositio venepandaB ves-

Deiparae in Blachernis. 3 Pas. S mapt. Hyacinthi. 4 .Mem. ven. Andre*, apchiep. Cretensis 5 Mem. ven. Elampadi 6 Mem. ven.
tis SS.

mapt. Eupli, diaconi. 12 Pas. SS. mart. Photii et Anicetae. 13 Translatio reliquiarum S. Maximi confessoris. 14 Mem. V. Prophetas Micheae. 15 Dormitio Sanctissimae Deiparae. 16 Pas. S. mart.

Diomedis. 17 Pas.
soropis ejus
et

Sisoi Mag-ni.

7Mem

ven. Thomse. 8 Pas. sancti

Stratonici. 18 Pas.

SS. mart. Pauli et Ulianse, SS. mart.

et mag^ni mart. Procopii. 9 Pas. hieromart.

Pan-

cratii. 10 Pas. SS. 45 mart. Nicopolitanorum. 11 Mem sanctae et victoriosae mart Euthymiae

Flopi et Lauri. 19 Pas. S. mart. Andreae Sratila20 Mem. S. prophetae Samuelis. Eodem die
tae.

12 Paa

S.

mart Golinduchge. 13 Pas.


Aquilffi.

S.

hiero-

mapt. et apost.

14 Men. vener. Josephi, archiep Solunensis. 15 Pas. S. mart. Cyrici et Ulitae, matris ejus. 16 Synodus Sanctorum PP.

unius e 70. 21 Pas. S. mart. Basisae et Uberorum ejus. 22 Pas. S. mart. Agrathonici et sociorum ejus. 23 Mem. ven. CalliS. apostoli Thaddsei, nici. S. S.

24 Sancti apostoli Bartholomaei. 25 Mem. apost. Titi, discipuli S. apost. PauU. 26 Pas.

600 et 30 Chalcedone (congregatorum). 17 Pas. S. hieromart. Athenogenis. Eodem die S. mart. Marinae. 18 Pas. S. mart. ^miliani. 19 Mem. venerabilis Dii. 20 Igneus descensus Sancti
proph. Eliae. 21 Mem. venerabilium Simeonis, ppopter Christum Sali et Joannis. 22 Mem. venepabilis Mariae Magdalenae. 23 Pas. S. mapt.

mart. Adriani et Nataliae, uxoria ejus. 27 Mem. venerabilis Pumeni, anachoretae. 28 Mem.
ven. Moysis .^thiopis. 29 Abscissio capitis S. JoannisBapiistae. 30 Pas. SS. mart. Philippi et SS. sociorum. 31 Depositio venerandse Zonae

Deiparaein Chalcopratiis.

KALENDARIUM ARCADIANUM ANNORUM


Menses September, October, November
et

1156-1163.

initium Decembris desiderantur.


Martius.

Deoember
12VenepabiUsSpiridonis.l3MartyrisEustpaProtopatn. 17 Prophetae Danielis. Dominica quae Nativitapentum. Dominica SS Patrum,
1 S.

xlu. martypis Eudociae. G SS. martyrum quadraginta. 25 Annuntiatio 9 SS. martyrum


sanctissimae Deiparae.
Aprilis.

proxime ppgecedit. 20 S. Ignatii Deiferi. 22 S megalomartyris Anastasiae. 23

tem

Christi

SS. Decem martyrum in Creta insula. 24 PpotestumNativitatisChristi. 25 Nativitas Christi.

23

S. Geopg-ii martyris.

25

S.

apostoU Marci.

30 S. apostoU Jacobi.

27 S. archidiaconi Stephani. 29 Sanctopum Infantium, ab Herode occisorum.


Januariu3.
1 Circumcisio
niffi.

Maius.
8 S. Joannis theologi.
Junins11 S. 8 S Theodori Stratilatae. Manuelis. (et) hebelu. 17 SS. martyrum lomaei. 21 S. martyns Juliam. 18 S. martypis Leontii. Baptist=. 29 SS. apostolo24 Nativitas Joannis

S,

Theodosii

Domini. 5 Profestum TheophaTheophauia Domini. 9 S. Polyeucti. II ccenobitarum institutoris. 14 VeneS.

apostoU Bartho-

PP. in Sinai et Raitha occisorum. 15 venerandarum Joannis Calybitae. 16 Adopatio 17 VenerabiUs P. An. catenarum apostoli Petri.
pabil.
tonii.

rumPetrietPauU.
Julius.

20 18 SS. Pontificum Athanasii etCyrilli. 22 S. apostoU Timothei et AnaVen. Euthymii. Ancyrani.28 TransstasU Persie.23 S. Clementis Chrysostomi. 29 latio peliquiarum S. Joannis AnargyroVenerabilis Ephraem Syri. 31 SS-

Damiani. 8 Martyris Euthymi^. 15 Maptyris Procopii. II Maet Julitts. 17 Martyns


1

Cosmffi SS anargyropum

et

pum

Cyri et Joannis.
PebruariQS.

Cyrici Magdalen. 20 Prophet EUae. 22 Marite nnae Borisi et Glebi. Martyrum 24 Mart. Ghristinae. Martypis Pantelee25 Dormitio S. Anna. 27

Martyrum

monis.
Angnstus.
2 S. protomartyria 1 SS. Machabaeorum.
St^e^-^

US.hieromartyris

2 Occursus Domini. 1 S Tryphonis maptyris. Blasu. 25 Inventio capitis

Joannis Praeoursoris.

^^^^^^
,

.rtvrum

Froli et Lauri. 26 SS.

ISPormiiioS.

Deiparffi.ieimagi"

KOVGORODENSE
AprUis. Menaea Mensis

II.

'
,ii

S^CULI

XII.

20 S P Syceot. 23 22 S. P. N. Theodori ; Timothei. martyns Saba Strart,;rtvris Georgii. 24 S.

N.TheocloriTrychinte.21SanctiPa-

Lr
2

*'*^"r'S l^oSmri ^"^ ^"P?'


Aristarclii,
'

SanctiCrescentis,

sL-.tarum martyrum

27 S Symeonis

evangelist Marc. S ap^ostoli et episcopi Amas.ae. hieromartyris Basilii coJerosolymitan. episcopi


'I
, ,

martyrum Jacobi et nnTin Perside 18 SS

carnem. 28 S. apostoli lati Domini secundum Venerabilis patr.s nostn 70. 29 fasoniB, unius e
apostoliJacobi. Zosimffi,30 S.

iXtorisTil-l^S-^''-"'^''^''^^'^"^-

NOVGOEODENSE
MenaamenBiB
1

III.

SJiCULI XII.
Theo-

Junii-

patris nostri reliauiarum venerab. apostoli Eortonati. Et sanSy eo . Et S. io et CreBt.anica,. 16 ctimartyrisVitiet Modesti
i,io
.

archiepiscopi Erasm 2 Tpatris nostri Nicephori. 3 Sanc . sancti P. nostri Eadem patris nostri MetroLuciani. 1 Sancti Hilarionis hegumem phan s 6 Venerabilis archiepiscopi Tymimat 6 S P. N. Dorothei

SS

martyrumJustinietCharitonisetsocio-

Tychonis. 17 SS. martyrum San^t tbaumaturgi Pers>de^l8 1-aelis, qu. Manuelis, Sabelii, Sancti martyris Leontu. 19 et magni

Sancti

Svris

apo

1.

Jud*

:;Sopi

Methodn, 20 Sancti patris nostn 21 Sancti marty r>s Juhan. Patharensis.

Ss

SS

Ancyrani [Ankrasrnartyris Theodoti P. N. Theodori Stratilatie. 9 ska^ol 8 Sancti Martyns A ex^ 10 Pap- Alexandrini. SS. apostoiorum Antomnae. driet martyris

22 Sancti 23 Saact
Sanot^B

inartyrisEusebiiep.scopiSamosatem. Natwtas "manyris Agr.ppm.. ^*

prophet* Zachar>=e. 25 Joannis Baptista.. Et 26 SancU David.s


Joannis. 29 SS.

Barnab^. l^ S. Bart hoTomiei et 13 Sanct. e^?. N. Enuphrii. prophetae EUsffii. Sancti Apnlinae

martyns

Un-

manyris Febroni^B. xenodochi. 28 SS^ Thessalonicaj.27 Sampsonis

mar yns

martyrum

Cyri,

summo mm

CPolitani. 15 Transtostmetlodii patriarch

UJ.

f-

rpostolorum Petri stolorum XII.

etTauli. 30 Sanctorum Apo-

KALl.NDAinUM PAKISINUM
September.
^. Eodem die S. Simeonis Babnl^. Hieromart. Antbymi. 4S. 2 S Mama.. S arch. MicbaeZachari^. 6 Miracula 1 Novi anni. 5 p'ropbTt^
is

I.

SiECULI XII-XUI.
3

Acyndinietquicumeo.
Styli

Hieromartyns Axi-

ti'4S

Galact.on.s^O S Joanicii. 5 S. mart.

confessorisPauli. 7SS. '^^y/"'^ '^ Gabr.ehs 9 SS. SS. archang. Michaelis,

^SS MM
S.

Lcbonis

(sic).

7 S.

Sozontis. 8

^aUvUas
et

SS. S. Deipar^. 9

justorum Joacbim
(Minodorffi et

Ann^.

Onesiphori. 10 Venerabilis Men/et aliorum. 12 Jovannis

N.I..

mar

10 SS mart. Tinodor*

Nympbo-

13 Jovannis Chrysostomi.

f H Aposto
et

eemosyn
1.

rn.

P.l.p.^

Autonomi dorll.UVenerab.Tbeodori. 12 S. ExaltaUo Venf ^^^^^'^ISProfestum. f, Euthymiffi. 17 S. SophuE 18

S.Nicet^. 16 S. Trophimi. 20 S. Ensthathu. S Eumenii. 19 S. Conceptio S. Coudrati. 23 21 Propbet^ Jonffi. Tbecl^^ 25 S. protomart Joan. Baptistse. 24 Jovannis Tbeologri. 27 S. S Euphrosynae. 26 S. CyPatris Charitonis. 29 Vener.

Samon 15 SS. confessor. Gurise, Gl.gom. Mathi. 17 Thaumaturg. EvangelistiE Prophet Abd.se. 20 Pa18Mart. Platonis. 19 De.par- 2 21 Introductio S.
Iriarcl. Procli.

Ab.bi 16

23 Ep.scopi Apost. Philimonis. 26 S S. afGligorii Acragantini. 25 St phan PersiE 28 S. mart. Georgii. 27 Jacobi apostoU An Silae. 30 S. 29 S. apoBtoli

Amph.lochii.

Novi.

Epichariffi. 28
riaci.

dresD.

30 Episcopi Gligorii.
October.

December.

2 S. Cypriani. 3 S. Dionysii. 1 Apost. Anani. Hierothei, 5 S. Chantinae. 6S. 4 S mart Petri. Sergii et Bacchi. 8 Veneapost Thom^. 7 SS. apost. Jacobi Alpbaei. 10 b. rab Pelagise. 9 S. de 70, diaconi. Eulampii. 11 Apost. Pbilippi Probi et aliorum. 13 S. Carpi. 14 14 SS mart. etaliorum. 15 S. Luciani. 16 S. LonS. Azarii

Abacum. 3 iPropheta Nahum. 2 Propbetse Barbar^ et JuProphet^ Sophoni^. 4 S. mart. Am


lianffi. 5 S.

Patns P. Sabffi. 6 S. Kicolau ? Conceptio S. Ann^, brosii.8Vener. Potapii. 9


11 Stylitffi Danielis. 12 mart. Eustratii (et soc).
S.

martyrum quando concepitS. Deiparam. lOSS. SS


Spiridoms
13
Prophettfi Evgffii. Seleuci. 15 S. Leuterii. IG puerorum. 18 ^ProphetffiDanielis et trium

apost. et evangel. gini 17 Propbetse lesei. 18 S. 20 S. Artemii. 41 Lucffi. 19 Prophetffi Joelis. 2-^ Apost. Jacobi, S. Hiiarionis. 24 S. Abercii.
fratris
S.

U SS. mart. Thyrsi 17


e

Domini. Martiamiani. 26

MM.

S. Arethffi et
S.

sociorum. 25
S.

Bonifatii.20Deifen Sebastiani. 19 S. mart. Anastasiae. 23 b&. Ignatii. 21 S. Julianffi. 22 S.

mart. Demetrii. 27

martyrum qui

in Creta.

S.

Eugeniae. 25

m-

30 SS. Nestoris. 28. S.Terentii. 49 S. Zenobii.

Apostolorum.

Deiparfc. 27 b. bietivitas Christi. 26 Synasis S. martyrum (Nicomephani. 28 S. Theodorffi et

November.
1 SS.
(11
ii

medicorum Co?mi

et

Damiani. 4

S.

diensium). 29 SS. Infantium. Anysi. 31 S. Melanice.

30

S.

martyris

adscripla suni nomin. SS TheodofeicvocrvDcnsis,BorisielGlebi, Georgii megolomftriyns

Ad calcemsyna.rii
Peul

c\

BpJsloSm

et Pauli. uli.oU

ins.gaiorum Sanctorum.

coli solct 3 M.ii. S Conslat ulem S.Tbeodosium qui Albnm luissc re iam anno lOTi, ei jar anno 1080 in sanclorum antiquorum. vero Borisi cl Glcbi csae mullo Ulum cuUum v(
;

obiisse

Januarius.

RALENDARIORUM
Januams.
1

^^^

Maiaa.
S. Selivestri.
S.

I Circumcisio

Domini. 2

3 S.

mart. Gordii. 4 Prophetae Malachiae. 5


Thehsei. Sab. et

Pauli

Prophetae Jeremise. 2 S. Athanasii 3S. Hierothei. 4SS. martyrum. oS.Irenes. 6 Justi Jobi.
7 S,

ante Lumina. 6 Baptisma Domini. 7 SynaxisS. Jovannis Baptistse. 8 Mart. Julianii. 9 S. Polyeucti. 10 S. Gregori

Dom.

Acacii. 8 JovannisTheologri. 9lsaiseChristo-

phori,

Nysseni. 11. Theodosii. 12 S. mart. Tatianse. 13 S. Hermyli. 14 SS. PP. occisorum. 15 S. Jovannis Nocturni (sic). IG Veuerandarum catenar. apostoli Petri. 17 S. Antonii. 18 S. Athanasii et
Cyrilli.

filii Amos (sic). 10 Apost. Simonis Zelotje. 11 Martyris Mocii. 12 S. Epiphanii. 13 Mart. Alexaudri. 14 Mart. Isidori. 15 S. Achilei, epi-

scopi. 16 Mart.Arcadii et aliorum. 17 Andronici.

colai. 21
silisci.

18 Mart. Petri. 19 S. Patricii. 20 Nativitas NiConstandini et Helenae. 22 Martyris Ba-

19 Venerabilis Macarii. 20 S. patris Euthymii. 21 Confessoris Maximi. 22 S. Timo2-i Vethei. 23 S. AgathaDgeli, hieromartyris.

23 S.Michnelis. 24Patri3 Simeonis (Thau27 Seraphonis. 28

mastoritae). 25 Tertia inventio capitis Jovannis

Baptistse. 26 Carpi et Judae.

nerab. XeniiE. 25 Greg-orii Theologi. 26 VeneXenophontis. 27 Reditus reliquiarum rab. Jovannis Chrysostomi. 28 Patris Ephrffim. 29
S. Ig-natii. 30
S.

Mart. Aniceti. 29

S. Theodotse. 30 Isaacii, pres*

byteri. 31 S. Jeremise.

JuQius.
1 S. Justini.

Hippolyti. 31 Thaumaturgo-

2 S. Nicephori. 3 S.Luciani.

4. S.

rumCyri

et Joannis.

Pebruarins.
1 S. Trephunis. 2

Metrophanis. 5 S.Eustathii. 6. Mart. Dorothei. 7 S. Theodoti. 8 Theodori Stralilatffi. OCyrilli, 10 S. Timothei. 11 Apost. Bartholomaei et BarnaOnophrii. 13 Aqulinse. 14 Elissei, prophetse. 15 Prophetae Amos. 16 S. Tychonis. 17S. Manuelis. 18 Leondii. 19 Apost. Judas. 20 S.
bso. 12

0ccursus Domini. SSimeo-

thse. 6 S. Hucoli. 7

nisTheodochi. 4 Venerabilis Isidori. 5 S. Ag-aSancti Phartenii. 8 ProphetffiZacharise. 9 S. Onesiphori. 10 S. Charamphii


Melentii. 13 (sic.) 11 HieromartyrisBlariii. 12 S. Phiiosophi. 15 S. 0S. Martiniani. 14- S. Cyrilli

Asyncriti. 21 S. Juliani. 22 S. Eusebii. 23 S.

AgTippinae. 24 Nativitas Jovannis BEiptistjE. 25 S Febreniae (Eebroniae). 26 Davidis Solunici. 27

nesymi. 16 Pamphili

(sic) et

Pauli. 17 S. Theo-

Theodori. dori Tironis. 18 Patris Leontis. 19 S. 21. S. Eustathii. 22 S. Tomae. 20 S. Papnotii.


Polycarpi. 24 Inventio capitis Joannis BaPorphyri. 27 ptistffi. 25 S. Tarsii (sic). 26 S.

S.Sampsonis.28 S.Cyri, Joannis. 29 SS.Apostol. Petriet Pauli. 30 SS. Apostoiorum duodecim.


Julius.
1 SS.

23

S.

medicorum Cosmse
4 Andrete
Patris

et

Damiani. 2 Depo3 S. Mart.

S. Procopii.

28

S. Basilii!

29 S. Cassiani.

sitio tuniciB et cing^uli S. Deiparae.

Aniceti.

Cretensis. 5

Venerabilis
49. 11 S.

Martius.
Eudocise. 2 S. Theodoti. 3 S. Euphrodii. 42. 4,S. Pauli. 5 S. Martyris. 6 SS. martyrum
1

Lampi. 6

Sisois. 1

Martyris Astii. 8 S.

Procopii. 9 Pancratii. 10 SS.

martyrum

Seraphiae. 12 S. Procli.

13 Seraphonis. 14. S.

Episcop. septem (Chersouensium). 8 S. TheoCondrati. philacti. 9 SS. martyr 40 Sebastse. 10 S. II S. Sophronii. 12 S. Theophanis. 13 Nicephorji
7

Forthunathi. 15 Cyrici, Julitae. 16 Ontiochi. 17 S. Marinae. 18 Siliani. 19 Patris Dii. 20 Prophet


ElisE.

14AIexandri. 15 S. Benedicti. 16 S. Tropliimi. 17 Alexii, homiuisDei. 18 S Cyrilli. 19 S. ChryBasilii. 23 souti. 20 S. Sabaj. 21 S. Jacobi. 22 S. 25 Annuntiatio S. DeiS. Jacobi. 24 S. Artemii.
parse. 26

S.

21 S Simeonis. 22 Marise Magdalenai. 23 Trophimi. 24 Christinse. 25 Dormitio S. Annae. 26 S. Parascevse. Hermolai. 27 S. Pandeleemonis. 2S Procliori. 29 Mart. Theodori. 30 S. Apostoli SilaeetSiluani. 31 Eudocimi Novi.

Archangeli Gaurielis. 27
29
S.

S.

Matronae.
1 SS.

Augusts.

28 31

S. Piliti.
S.

Eustathii. 30 S. Jovannis.
S.

Machabaeorum.

2 Translatio

reliquiarum

Abdiffi et aliorum.

Stephani. 3 Dalmati et Fausti. 4 S. IrenjE et Eudociae. 5 S. Mart. Euseg-nii. 6 Tran-sfig-uratio

Aprilis.
1

Domiui.
Nicetge.
thffii

Venerabilis Marite. 2

S. Titi. 3 S.

Domentii. 8 Mart. ^miliani. 9 iMatapostoli 10 S. Laurentii.U Martyris Eupli.


7

4S.-Theoduli. 5 Patris Gordii. 6 S. Eutychii. Eupsychii. 7 Apostoli Eodionis. 8 Grogii 9 S.


10 S. Terentiietaliorum. llS.Adithi. 12 S. BaAristarchi. 15 S. Sabae. silii. 13 S. Marini. 14 S. 16 S. Acacii. 17 S. Cosmae. 18 S. Jovaunis. 19 S. Theodori. 20 S. Theodori. 21 S. Anuphrii.

Photii et Aniceti. 13Maximi. 14MicheiB. 15 Dormitio S. Deiparae. 16 Diomedis. Eudem die allatio S. Lintei. 17 Myronis. 18 Fiori et

12

S.

Lauri. 19 Andreae Stratilatae. 20 Apostoli ThadMartyris Basilisdffii et prophetae Samuelis. 21 24 Bartholomsei. sae. 22 Agatonici. 23 Tumphi.

22 S Theodori SyceotEB.23 Meg-aloraart. Georgii. 24 S. Sabai 25 Evangelistae Marci. 26. S. Basilii. 27 S. Cog-nati Domini Simeouis. 28 S. Nazonis. 29 SS. raartyrum novem. 30 Jacobi, filii Zebedsei.

25 Apostoli Titi. 26 Adriaui et Nataliae. 27 Venerab. Pumeni. 28 Patris ^thyopis (Murina). 29 Decolatio capitis Jovannis Baptistse. 30 Alexandri, Jovannis. 31 Depositio tunicaB et cinguli S. Deiparas.

KALENDARIUM TERNOBIENSE ANNI


Kaleudarium oum Deo incipiens. Menais September dictus Ruin. Novi Anni. Et 1 Initium indictionis scilicet V. P. N. Simeonia Stylitae. 2 Passio S. sancti Authimi 4 mart. Mamantis. Hieromartyris
randi
S.

1272.

crucis. 15 lig-ni. 14 Exaltatio venerandse mart. Nicetae. 16 S. mart. Euphemiae. 17 SS MM. Fidei, Spei, Charitatis et matris earum mart. Sophiffi. 18 llieromart. Eumenii. 19 S.

Hierom. Babylse.

S.

prophetae Zachari. 6

mart. Miraculum archistrategi Mictiaelis. 7 S. Nativitas S. Deiparte. 9 Sanctorum Sozontis. 8 Joacbim et Annae. 10 Adoratio veet

Trophimi. 20 S. raart. Eustathii et uxoris ejus et liberorum ejus. 21 S. apost. Condrati. 22 S. pro24 phetae Jonae. 23 Couceptio Joannis Baptistae.
S.protomartyrisThecl8B.25 Venerabilis Euphromart. synae 26TransitusJoonnisTheologi. 27S. Ven. Patris Callistrati et sociorum ejus. 28 Uieromart. Charitouis. 29 Ven.PatrisCyriaci.30
Grefforii

justorum

et Metrodor nerandi ligni. SS. MM. Menodorae venerandi hgni. Adoratio et NyphrodorjE. Adorutio vene12 Adoratio venerandi ligni. 13

Armeni.
MENSIS

SYLLOGE
338
Listopad. Mensis Ootober dictus n;iv.m. ^^: % Hieromart. CuiSanctiapostoli Ananiae. 1 Sancti apostoli

5 SS.

Theophania
Baptistffi.

Pauli ThebffiK 6 mart. Theopempti et Dei. 7 Synaxis Joannis magni

11 S. apost. PhUippi l^ulampii et Eulampi^. Provi et Tarchi et Androdiaconi. 12 SS. mart. SS. mart. Nazaru, nici ISCarpi et Papyli.

Hieromart. Dionysu. 4 S. nriani et Ustinffi. 3 apost ThoCharitinffi. 6 S. apost. Charitjn^. ufprothpi. 5S. mart. &Ve7othei. 5 S. Pelagi. et Bacchi. 8 S. ni8B 7 SS. mart. Serg-ii SS^ mart. 10 apostoli Jacobi Alph^i.

p^,

Venerab.patris

o uiai.j..o VeneraDUis i^omuicic. ^ S martyris 8 Venerabilis DomnicJe. 9 Venerab. Gregorii Nyssem. 11 ^j^ iq Veneccenobitffi. . tris Theodosii ccenobitse. 12

martyrum HermyU et rabilis Tatianffi. 13 SS. 14 SS. Patrum in monte Sinai occisoStratonici. Venerabilis Joaunis Calybitffi. 16 Adorum. 15
ratio

venerandorum vinculorum

Petri,

apostoU.

Celsii. S. mart. Protasii. Gervasii et

Parascev

Luciani, presbyteri. 16 b. {Piatki}. 15 S. mart. centurionis. 17 S.prophetffiOsiae.

mart. Longini
18 S

18 SS. patrum Cyril17 V patris Antonii Magni. 19 Venerab. patris Macarii. 20 li et Athanasii. S. Maximi, con. Venerab. patris Euthymii. 21 Timothei et martyris Ana22 S. apost.
fessoris.
stasii.

Joehs. evangelistffi Lucae. 19 S. prophetae


Arte-

20 S. mari. Venerabilis Joannis Rylensis. 21VenerabiUspatri.sHilarionis. 22 S. Abermii Jacobi, frairis Domini. 24 S. oii, episcopi. 23 S. notanoet sociorum ejus. 25 SS.

mart Arelhae

rum Marcianiet

Martyrii. 26

Memoriamagrnae

24 ejus et Ube26 Venerab. Xenophontis et uxoris reUquiarum Joannis Chry. rorum. 27 Reditus Reditus sostomi. 28 Venerabilis Ephrffimi. 29

Ancyrani. 23 Hieromart. Clementis, ep. 25 S. Gregorii Theologi. Venerabilis Xeniffi.

28S.mart. terraemotus. 27 S. mart. Nestoris. liberorum ejus- 29 V. P. Terentii et Neonillse et Martyris Anastasiffi Romanffi. 30 SS.
Abramii.

reUquiarum Ignatii Theophori. 30 Hieromart. Hippolyti,episcopi Romani.31 SS. mart. Cyri


et Joannis.

martyrum Zenobii

(et Zenobise).

31 S. martyris
Aplii et

Bpimachi et SS. apostolorum Stachis et Urbani et sociorum eorum. Mensis November dictus Gruden. Damiani. 2 SS. 1 Sanctorum Cosmae et
Acendini, Pegasii,

Menais Februarius dictus Setchen. 1 Sancti martyris Triphonis. 2 Occursus D. N. Jesu Christi. 3 Sancti et justi Simeonis et Annae, prophetissae. 4 S. Isidori. 5 S. mart. Agathffi.
6. S. nii.

MM.

patris Bucoli, episcopi.


S.

7 S.

patris Parthe-

Autonii. 3 SS. Joanuicii. 5 SS.MM. thale.4 Venerabilis Patris et Epistimiae. 6 S. Pauli confessoris. Galactionis
7 S. mart. Horonis
et sociorum. 8

MM.

ADembodisti, Elpiphidori, Acepsimae, Josephi et An-

prophetae Zachariffi. 9 S. mart. Nicephori. 10 Hieromartyris Charalampii. 11 llieromartyris Blasii. 12 S. P. Melentu. 13 V. P. 8

MarUmiani. 14

S. P. Auxentii.

15 S. apostoli
et sociorum.

Miraculum

0(ne):5ymi. 16 SS.

MM. PamphiU

Nili et

SS. archistrategi Michaelis Chonis patratum. 9 Venerabilis MM. Onesiphori et Porphyrii. 10 SS. MM. Meuae et Victoris et Orestis.

Joannis

13 S. Vincentii. 12 S. Joannis Eleemosynarii. apostoU Philippi. 15 Chrysostomi. 14 S.

17 S. mart. Theodori Tyronis. 18 S. P. Leontis, papffi Romani. 19 SS. MM. Maximi, Theodoti et Asclepiodotiffi. 20 S. Archippi et Leontis, episcopi. 21 S. P. Eustathii Andiocheni. 22 S. Tho-

mae,

et Abibi. 16 SS. confessorum Gurii et Samonffi Matthaei. 17 b. Gregorii S. apostoU et evangel.

patr. regiffi urbis. 23 S. Polycarpi, ep. Zmyrnensis. 24 Inventio corporis .loannis Baptistffi. 25 Tarasii, patr. regiffi urbis. 26 8. Por-

Thaumaturgi. 18
Utae.
S.

mart. Platonis et Romani. Abdiae. 20 S. Gregorii Decapo19 S. prophetae 21 Ingressus S. Deiparae in templum. 22
S.

pbyrii,
titffi.

ris.

ep. Gazensis. 27 S. P. Procopu Decapo28 S. Basilii, confessoris et S. mart. Nesto29. S. Maximi, confessoris et venerabilis

martyris Ceciliffi (In mss. Ciliciee). 23 S. paAcragantini. tris Amphilochii. 24 S Gregorii Clementis, papae Romani et S. Petri Ale25 S. xandrini. 26 S. mart. Mercurii et dedicatio S. Georgii et patriB Alypii. 27 S. Jacobi Persae. 28
S.

Theoctisti

Mensis Martius dictus Aridus


1 Sanctffi

(Suohii).

martyris

Eudociffi. 2 S.

Theodoti CyCo-

renensis. 3 SS.
Usci. 4 SS.

mart. Stephani Novi. 29 S. mart. Paramonis et sociorum. 30 S. apostoU Andreae,

nonis. 6
prfficipui

MM. MM. PauU et Ulianffi. SS. MM. quadraginta in


:

Eutropii, Cleonici et Basi5 S. mart.

Suria,

quorum

Mensis December dictus StudeniSancti prophetae Nahum. 2 S. proph. Abacum. 3 S. proph. Sophoniae. 4 S. martyris Barbarse. 5 S.Venerabilis patris Sabbae. 6.S. patris thaumatiirgi Nicola!. 7 Venerab. patris Ambrosii.

sunt hi Theodorus, Constantinus, CaTheoplulus, Basoes. 7 SS. MM. septem listus, episcoporum Chersonffi, Ephrffimi, Basilii, Gapitonis, Elpidii, Eleutherii,

Eugenii, Agathodori.

S. Theophilacti. 9 SS.

gloriosorum marty:

rum

8 Venerab. patris Potapii. 9 Conceptio

S.

quorum nomina hffic sunt Cyrion, Canditus, Domnus, Severianus, Eutychins, Cy40,

Annffi,

mart

quaudo concepit S. Leiparam. 10 S. Meuae et sociorum ejus. 11 Venerahilis Danielis StyUtae. 12 Venerab. patris Spiridonis.
13 S. mart.EustraUi etsociorum ejus.l4 SS.

rinus,Theodulus, lUbianus, Aggffias, Hesychius, Sacerdon, VaUus, Priscus, Chodion, Eunoicus,


Meliton, EUades, Alexander, HeracUus, Ecdicus, Joannes, Philoctemon, Eiavius, Xanthius,

MM.

Thyrsi et sociorum ejus. 15 S. mart. Eleutherii. IG S. prophetae Aggaei. 17 SS. trium puerorum Ananiae, Azariae, Misaelis et Dauielis
prophetffi. 18 SS.

Valerianus, Nicolaus, Athanasius, Theophilu,

MM

Sebastiani et sociorum

ejus. 19 S. mart. Bonifantii. 20

Hieromartyris

Ignatii. 21 S. mart. Ulianiffi. 22 S. mart.


stasiffi.

Ana-

23 SS.

marlyrum decem

in Creta.

24 SS.

tyris Eugenise

Christi. (bi:^). S. mar25NativitasDomini Noi>tri Jesu Christi secundnm carnem. 26 Synaxis S. Deipa-

Patrum ante Nativitatem

Lysimachus, Gaius, Claudius, Smaragdus, Sisiunius, Leontius, Actius, Acacius, Domeutianup, Gorgouius, Julianus, Aglaus, cubicularius. Hi omnes unanimiter passi sunt in urbe Sebastena, regnaute Licinio sub Agricola prffifecto, sub Lysia duce. 10 S. mart. Condrati et sociorum. 11 S. Sophronii, epidcopi. 12 S. P. Theophanis, confessoris. 13 S. martyris Sabini. 14
mart. Alexandri. 15 Venerabilis patris Be16 S. mart. Papffi et Trophimi. 17 S. Alexii, hominis Dei et resurrectio Lazari. 18 S. CyriU Hierosolymitani. 19 S. mart. Chrysanthi et Dariffi. Et SS. PP. occisorum in laura S.
S.

28 SS. mart. viginti mille. 29 SS. lufantum uumero 14 millia ab Herode propter Christum occisorum. 30. S. mart Anysiffi, 31 VenerabiUs Melauiffi.
parffi.

27

S.

protomartyris Stephaui.

nedicti.

Mensis Januarius dictusProsinets.


1

Sabbffi.

20 Venerab. patris Gerasimi. 21 Vene-

Circumcisio Doraini Nostri Jesu Christi.

rab. patris Jacobi, episcopi. 22 Hieromartyris

V. P. N. Basilii 2 S. Silvestri, papae Romffi. 3 S. martyris Gordii. 4. S. prophetie Malachiffi.

Basilii.23HieromartyrisNiconisetdiscipulorum ejus. 24 Hieromart. Artemonis. Annuntiatio


S. Deiparffi

ralendariokum:.
S. Deiparce. Synaxis archistrategi Gabrielis. 27VenerabilisMatron8e. 28 SS. MM. Philippi patricii et Lidiae

uxoris ejus, et filiorura ejus Macedonis et Theoprepii. 29 V. P. Eustathii. 30 V. P. Joannis qui scripsit Scalfira. 31 Hieroraartyris Abdse, episcopi, et Benjaraini, diaconi, et socio-

rum.
MeuBis Aprilis diotas Brezon.
1 Venerabilis MariiB jEg-yptiacffi. 3 V. P. Titi. 3 V. P. Nicetae. 4 SS. MM. Theoduli et Agathopodi. 5 V. GeorgiiinmonteMaleo. 6S. Eutychii,

tholomeietBarnabse.l2V.P.Onupbrii. ISS. mart^Tis Aquilinae. 14 S. prophetffi Elisaei. 15 S, prophetffi Amos. 16 V. P. Tychonis, tliaumaturgi. 17 SS MM. Manuelig, Sabeli, Ismaelis. ISS. martyris Leontis. 19 S. prophetae Ezechielis. 20 Sancti... Asyncriti. 21 S. mart. Juliani. 22 Venerabilis martyris Eusebii, episcopi. 23 S. martyris Agrippinffi. 24 Nativitas Joannis Baptistffi, 25 S. martyris Pebroniffi. 26 V. P. Davidis Solunensis, 27 Venerabilis Sampsonis, hospitalis. 28 SS. MM. Cyri, Joannis translatio reliquiarum. 29 SS. suramoram apostolorum Petri et Pauli. 30 Synaxis sanctorum aposiolo-

rum.

patr. reg"iae urbis. 7 S. Georg-ii Mitileuensis. 8 SS. apost. (ex) 701{odiODis, Agabi etsociorum eorara. 9 S. mart. EupsycUii et sociorum. 10 SS. mart. TerentiietAfriniani. 11 Hieromartyris Antipai. 12 S. Basilii, confessoris, episc. Etmar-

Mensis Julius diotus Toherven.


1
ni,

tyrisPaulolypii. 13S.Martini, papa Komani. Et mart. Priscontis. 14 Hieroraart. Simeonis, ep. in Perside etsociorum 150. 15 S. mart. Sabbse Gothi. 16 S. mart. Leontii et sociorum Chariessae, Theodorse et aliorum. 17 S. Agapiti, papse Romani et Acacii, episcopi. 18 S. Cosraae, ep. Chalcedoueusis. 19 Venerab. Joannis Palseolauritae. 20 VenerabilisTheodori Trichinae. 21 S. raart. Theodori Perg-se. 22 V. P. Theodori Syceotse. 2a S. martyris Georgii. 24 S. mart. Sabbffi Stratilatse et sociorura ejus 70. 25 S. evangelistae Warci. 26 S. mart. Basilii, ep. Amaseni. 27 Hieromart. Simeonis , cognati Domini, episcopi Hierosolymitani , filii Josephi. Hic nimirum Simeou vocatur frater Jacobi, fratris Domini secundum carnem. 28SS. apostolorum (ex) 70 Jasonis et Sosipatri. 29 S. Venerab. patris Memnonis, thaumaturgi. 20 S. apostoli Jacobi, filii Zebedaei, fratris Joannis Theologi.

Sanctorum auargyrorum Cosraje et DamiaKomanorura. 2 Depositio vestis S. Deiparae.


martyris Hiacyuthi. 4 Venerabilis Andreae

S.

Cretensis. 5 V. P.

Lambadi. 6 V. P. Sisois Magni 7 S. mart Isauri et sociorura ejus. 8 S. martyris Procopii 9S. P Pancratii et SS MM. Patermuthii et Coprii. 10 SS. martyrum Nicopoli in Armeuia. 11 S. martyris Euthymiffi. 12 SS.MM. Procli, Hilarii. 13 S. raartyris Myropes. 14 S. apostoli Acquilffi. 15 S raart. Cyrici et Julitffi. 16 Memoria quartffi synodus Chiilcedoue, congregatis SS. PP. 630, sub Marciano rege. Et S. mart. Antiochi. 17 S. mart. Marinffi, 18 S. mart. /Emiliani, 19 Venerab. Macrinffi, sororis S. Basilii. Eadera die venerabilis Dii. 20
S. prophetffi Eliffi. 21 SS. venerab. patrum Simeonis, Joannis, propter Christum Salorura. 22 S. Mariffi Magdaleuffi. 21:. SS. MM. Trophirai et Theophili et sociorum. Hieromartyris Phocre. 24 S. mart. Christinffi. SS. MM. Borisi et Glebi. 25 Dormitio S. Annffi, matris S. Deipara. Eodem die venerabilis Eupraxiffi et Elyrapiadis. 26 SS. MM. lierraolai etHermii et Hermocratis. 27 Sancti gloriosi raart. Pandeleeraonis. 28 SS.

Mensis Maius dictus Treveu.


1 Sancti prophetae Jeremiae, 2 V. P. N. Athanasii, ep. Alexandrini. 3 S. mart. Timothei et martyris Maurffi. 4 Hieromartyris Silvaui et Leoudii. 5 S. martyris Ireues et S. Pelagiffi virginis Tarsi in Cilicia. 6 Sancti justi Job. 7 Memoria temporis quo crux in coelis apparuit, regnante Constantino filio magni Constantini regis, sub Cyrillo archiep. Hierosolyraitano et S mart. (A)cacii. S S. JoannisTheologi. 9 Prophetse Isaiffi et mdrtyris Christophori. Eodem die translatio reliquiarum S, Nicolai Myris Graecorum civitate , in civitatem Francorum, Barium. 10 S. apostoli Simouis Zelotae. 11 Memoriafundatiouis regiffiurbiset S. mart. Mocii. 12 S. P Epiphanii et Germani, patr. regiae nrbis. 13 S. mart. Alexandri et mart. GlyceriaB. 14 S. mart. isidori. 15 V. P. Paciiomii et hieromart. Theodori, ejus discipuli. 16 S. prophetae Zachurice. 17 8. apostoli Andronici. 18 SS. MM. virginura Tecusse, Alexandrie, Claudiffi, Phainiffi, Euphrasiffi, Matronte, Julianse. 19 Hieromart. Patricii, ep. Prusas. 20 S. mart. Thalelei et sociorum. 21 Orthodoxi regis Constandini et
,

apostol. Procliori, Timonis et Parmeni. Et S. mart. Eustathii Aucyrani. 29 S. martyris Callinici. 30 S. apostoli Silvani et Silffi et sociorum et S Joannismilitis. 31 S. martyris Julittae. Et venerabilis Eudocimi.

Mensis Augustus dictus Zarev.


1 SS. Machabeorum, Eleazari, sacerdotis, et Solomolniffi) et septem puerorum ejus, Abibi, Antonini, Gurii, Eleazari, Eusebonis, Samonffi, Marcelli. Hi passi sunt sub Antiocho tilio Seleu-

ci; Hebrffiinationeerant, nec voluerunt comedere de poUutis sacrificiis aut de carne porcina; sed Moysislegi a Deo datae et paternis traditio-

nibusbeneobsequentes ac pio cogitatu Domi-

Helenae matris ejus. 22

mart. Basilisci. 23 episcopi. 24 V. P. Simeonis in Monte Mirabili. 25 Tertia inventio capitis Joannis Baptistae. 26 S apostoli Carpi. 27 Hieromartyris Therapontis. 28 HieromartyrisHeladii. 29 S. martyris Theodosiffi virginis. 80 V. P. Isaacii, presbyteri et monachi. 31 S. mart. Hermii.
S, S. P, Michaelis, confessoris,

patientem constituentes, viriliter tormenglorios^m coronam perceperunt. 2 Translatio reliquiarum S. protomart. Stephani. EtS. Stephani, papje romaui. 3 VenenibUium patrum Dalmati, Fausti. Isaacii 4 S. martyris Transfiguratio Eudociffi. 5S. mart. Eusygnii. 6 magni Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi. 7 9S. S mart. Domentiani. S S. mart. iEmihani.

num

tis toleratis,

qni alns apost. Matthiffi, in qucm cecidit sors et adnumeratus est loco Judffi Iscariotffi. 10 SS. 11 Laurentii, archidiaconi, et S. Syxti, ei>. Eomani. Hippolyti- 11 S. mart, Eupli, diaconi. 12 SS MM. PliotiietNicetffi. 13 S. Maximi,conDormitio fessoris. 14 S. prophetffi Michcae. 15

MM

Mensis Junias diotus Izok>


1

Sancti
,

martyris Justini Philosophi. 2

S.

Nicephori

patriarchffi regiffi urbis. 3 S. Metrophanis, patr. regiae urbis. 4 S. martyris Marciani ce(coDomi et Ni)candri. 5 Vacat, 6 Hieromart. Dorothei, ep. Tyriensis. 7 S. raart. Theo-

Eodem S Deiparffi. 16 S. martyris Diomedis. non manudie translatio iniagiuis D. N. J. C factffiEdessa in regiara urbem. 17 S. martyns Myronis. 18 S. roart. Flori et Lauri. 19 S mart. Sarauelis et Andreffi Stratilatae. 20 S. prophetffi Bassffi et filiorum S. apost. Thaddffii. 21 S. mart.
raart. ejus Theognii, Agapiti et Pisti. 22 S. Agathonici. 23 S. mart. Lupi et S. mart. Callireliquianici. patr. regise urbis. 24 Translatio rum S. apost. Bartholomsei etmart. Irenffii. 25 discipuli S. Pauli apost. Titi, ep. Cretffi
S.
,

doli Ancyrani. 8 S. raagni martyris Stratilatis. 9 S. Cyrilli Alexandrini. 10 S. P. Timothei, ep, Prusae. 11 SS. apostolorum Bar-

Theodon

apostoli. 26 SS. mart. Adriani etNataliffi ^

uxon
et

Octobris

Tomus XI.

47

SYLLOGE
S40
07

-Sr/opl
^s

29

V P Pumeni 8 InJnJoTent.f

30 .S. martym Alexanari, triaroharum regiis urbis

Ipm^.

Moysis capitiyoan. et SS^ pa Fenc


V. P.

,.

--^f SoJS T ragia urbe. quo allata i^peratons Justmian>.


^^.^

^*""

T^i
;^ ^

pt
^1

V
p
'

P. rantini. 31 Depositio veigsjmffi

'

Domi

^^^^^^^

^.,

KALBNDARIUM PAEISINUM
Men.a mensis
1

VIII.

- SiECULI XIIIXIV.
ISDormitioDeietS propbetaeMichiEse.
/le

fionis

Angusti.

AlLio

^^.^--^^T^
.

magistri eorum SS.septem Machatoorum et Solomoniae. 2 TransEleazari, et matris eorum Stephani. 3 SS. reliquiarum S. protomart. Fausti. 4 V. matris et PP. NN.^Isaacii, Dalmati Transfigurationis no8tr Eudocis. 5Profestum 6 Transfiguratio D. N. etS. mart. Eusygnii. 8 V, P. N, j;m 1 am. 7 S. mart. Dometii.

K
J C.

et Lauri. 19 S. ^vleisis et SS martyrum Flori By'e^>^^^^,^ 20 S. prophetse SastratilatiE. ^s^jj martyns

ProS M Lupi. 23 S. mart. Lupi. Af//^'^^^'eelebratur die 22. 21 Relatio reliP^^^^^^^^"'" apost. ,gt. Bartholomsei. 25 S etNatalise. 27 V. P. ^"'."^g^S jnart Andriani bb. Tit. 2b ^ ^ ^^ Moysis^thyopis. 29 De-

f "f

"'^^1 j'

S.

apostoli ThaddiEi. 22 S

gt

VATICANUM L - S^ECULI XIU.


September.
abbatia. 19 Macarii, abbatis, 20 Euthymii, Timothei, apostoh 21 Maximi, confessoris. 22 Theologi. 27 Translaet Anastasii. 25 Gregorii ^.^ joannis Chrysostomi. 28 Ephrsem byn. 30 Joannis. rp sjatio Iffnatii. 31 Cyri et
riUi.

ISimeonis Stylitffi. 5 Zacharise , prophetffl. Ueiparae. 6Michaelis, archangeli. 8 Nativitas et Annae, parentam Deipar. 9 Joachim

iS:S^-.^aSis'^^E^"thrKr^

Februarius.
1

SS!' 26^ratisXTe5't4y Cl^a^l


-^

Tryphonis

--'yris. 2 Occur^^^^^^^^

^
October.

Inventio capitis Joannis BaptistjB. Martius.

3Dio1 Ananiae, apostoli. ProtectioDeiparae. Areopaffitffi. G Thomffi, apostoli. 7 Sergii nvsii et Bacchi. 8 Pehigiae. 9 Jacobi, apostoli. 11 Philippi, diaconi. 12 Probi, Tarachi, Andronici. 16 Longini, martyris. 18 Lucae , apostoH. 21 Hilarionis, abbatis. 22 Abercii. 23 Jacobi, fratrisDomini. 26 Demetrii, martyris. 27 Nestoris.
NOTember.
1 Cosmae et Damiani. G. Pauli, confessoris. Menae, martyris. 8 S. Michaelis, archangeli. 13 Joaunis Eleemosynarii. 13 Joannis Chryso-

^^ .f,, martyns. 9 Quadrag-inta martyrum Sebastenorum. 17 Alexu, vm Dei. 25 An.

1 Eudocise,

nuntiatio Deiparae. 2G Gabnelis, archangeii.


Aprilis.
1 Mariae ^gyptiacae. 23 Georgii, martyris. 25MarciEvangeliste. 27 Simeonis,ep. Hierusalem. 30 Jacobi, fratris Joannis Evangeli&tae.

MaiHB.
,

stomi. 14 Philippi, apostoli. 16 Mattbaei, apostoli. 21 lutroitus DeipariE. 25 Clementis, papiB Pnmnni 9 AivT^ii stviitm Pt Opnro-ii mfiVtvria

f^robf k^^l^^^S^stlphti rnTorirr/In:


rtrpm nnn^tnli aresB, apobioii.

apostoli et evange8 Joannis, l'^^^-.^,fll^'l'^ liBt- .10 Simonis f elot^. apoBtoli 15 Pachomii. abbatis. 20 Thalelsei, martyris. 21 tonstantmi, imperatoris, et matris ejus HelenjE. 25 Tertia

_ u* c Jeremi^, P">Phetf-. &


.

ly,^-^^

Ar.r^QT.i+;

crucis Christi.

inventio capitis Joannis

Baptistae.

26 Judae

December.
4Barbar8e, virgiuis. 5 Sabae, abbatis. 6 Nico7 Ambrosii. 9 Conceptio Annae.

apostoli.

JuniuS.
^ Nicephori, patriarchEe. STheodori, railitis. ^^ Bartholom^i et Barnabs, apostolorum. 12 Elisaei, prophetae. 19 JuOnuphrii, abbatis. ^postoli. 23 Agrippinie, martyris. 24 Nati^ yitas Joannis Baptista 25 Febroniffi, martyris.

lai, episcopi.

11. Dauieli^s Stylit8e^l2 Spiridonis. ISEustratii,

Auxentn, Eugenii, Mardarn etOrestis. 17 AnaMisael.s et Daniehs. Sabbato et niffi, Azariffi Dommica ante Nativitatem Doinini. Sabbatoet Dommicapost (lege ante] Nativitatem Dommi.

ChrUti.' 26 S>T^s Deipar J. 27lte?hani, tomartyris. 28 DeNativitate Christi. 29 Sanctorum Inlantium. 30 De Nativitate Christi. 31 De Nativitate Christi.

'""^* ''

Apostolorum duodecim.
,
,.

JUUU8,

Januarius.
1

parse.
ris. t

lCosmse et Damiani. 2 Depositio vestis Dei^Andrea, ep. Cretae. 8 Procopii, marty-

p;,./.T-;o; -n

at

ot

-n^

S.k'B~"^^^^^^^^^
Luminum.

5 Profestum Epiphani^ 6 Epiphani^. 7 Joannis Baptistl. Sabbato et Dominica post Epiphaniam. 10 De Epiphania. Et Gregorii Nysseni. 11 Theodosii, abbatis. 14 Patrum montis Sinai. 16 Vincula S. Petri, apoatoli. 17 Antonii, abbatis. 18 Athanasii et Cy-

SS

^*^^Tp^; ^^'^^^^ ^7 Pantaleemoms, martyns.


Augustus.
1

11 Ephemiae, martyris. 15 Cyrici et Julitae. 16 Patrum 630 Chalcedonensium. 17 Marinae, martyris 20Eli. prophet.. 22 .ari.Magdalemartyris. 25 Annae. matns ^*

Machabaeorum. 2 Translatio corporis

Ste-

phani,

KALENDARIOEUM,
phani, protomartyris. 5 Eusygnii, martyris. 6 Transfig-uratio Domiui. 9 Matthsei, apostoli. 15 Dormitio DeiparsB. 17 Diomedis, mart. et translatio imaginis uon manufactae. ISFloriet

341

Lauri, 20 Samuelis, prophetae. 12 Bartholomaei, apostoli. 26 Adriani etNataliae. 29 Decollatio Joannis Baptistse. 31 Depositio Zonae Deiparae.

KALENDARIUM RUMIANTSOVIANU.n.
Mensis Septemher, dictas Ruin.

S^ECULIXUI.

Hahet dies
1

30.

Dies continet horas 12, nox 12.


Simeonis Stylitae et matris

Memoria

S. P.

ejus Marthse. 2 Paseio S. martyris Mamantia. 3 Passio S. P. Anthymi. 4. Passio S. Babylse et

cobi, fratris Domini. Eademdie S.Theodotiffi et Socratis et 7 puerorum Ephesi, Maximiani, Jamblichi,Martiniani, Dionysii, Joannis, Constantini, Antonini ; et S. Patriarchi Ignatii et Nicephori. 24 Passio S. Arethse et 4253 sociorum. 25 Passio SS. notariorum Marciani et

infantium sociorum. 5 Passio S. propheta Zacharise, patrisPrsecursoris; eademdieoccisio


4-

Glebi, principis llussi. 6 Miraculum S. archiEtrategi Michaelis. 7 Passio S. martyris SozonSynaxis SS. justotis. 8 Nativitas S. Deiparae. 9 et Annae. 10 Adoratio venerandae rum Joachim Crucis, et S. Baripsabi, et SS. feminarum Menodora, et Ny[m]phorodae et Metrodorai. 11 Adoet S. et venerabilia ratio venerandffi Crucis Theodofffi. 12 Adoratio venerandae Crucis, et venerandffi S. Autonorai et Cornuti. 13 Adoratio Crucis, et sanctorura Macrobii et Cornelii cen,

Manturii. 26 Passio S, raartyris Demetrii, 27 Passio S. martyris Nestoris. 2S Passio S. antistitis Cyriaci, qui venerandum cruccm invenit. Eadem die S. martyris Parascevgiae. 29 Memoria venerabilis Abramii et S. Anastasiae. 30 Passio S. antistitis Epimachi et Eutropii et SS. antistitum Marciani et Cyrilli. 31 Passio SS, Zenobii et sororis ejus Zenobiae; etSSapostolorum Stachyae, Amplii, Urbnni et sociorum.

Mensis November, dictus Grudeiw

turionis. 14

Exaltationem celebramus venerand Crucis. 15 Passio S. martyris Nicetae. 16 Passio S. martyris Euthymiae. 17 Passio SS. trium virginum Fidei, Charitatis, Spei, et matris

Hahetdies

30.

Diurnas horas hahetlO,


14.

nocturnas

eorura Sophiae.

18 Passio S. antistitis Si-

meonis, fratris Domini. 19 Passio SS. Trophimi. Dorimedontis et Sabbatii. 20 Passio S. Eustathu Pergeet Stratilatia. 21 Passio S. Theodori in

sanctorum antistitum Isaacii


antistitis

et Meletii. 22 S. et S. P. Jouae et S. prophetae Phocae

conceJonae. 23Conceptio S. Elizabeth, quando Joannera Prsecursorem. 2't Passio S. Marpit S Paphnutii et tyris Theclffl. 25 Memoria S, P.

S.MatrisnostroeEuphrosynae etSmaragdi (sic). 26 Transitus S. Joannis TheoloR-i Evangelistae. Epichariae et S. Callistrati et 49


27 Passio sociorum. mitarura. mitEB 30
S.

meni

mie et ferainarum.

28 Memoria S. Charitonis, ducis ere29 Memoria venerabilis Cyriaci, erePassio sancti antistitis Gregoni Areadem die sanctarura feminarura RipsiGaianae et cura eis 70 virorum et 32

Damiani, 1 Dormitio SS. anargyr. Cosmae et Theodotiae. 2 Passio SS. martyrum filiorum Acyndini et Pegasii, An(em)podisti, ElpiphiPassio doriet Aphthonii, et 7028 sociorum. 3 presbyteri, et SS Acepsyraie, episcopi, Josephi, Anthali,diaconi, et alterius S. Acepsyraae, rethaumaturgi et b. clusi 4MeraoriaS. Aoycii, PaPorphyrii, mimi, et SS. Apostolorum ex 70 Herras, Lini, Philologi , Gaii. 5 trobae (sic), Passio Passio SS. Galactiouis et Epistimiae. 6 Pauli, confessoris. 7 Paa. S. Neronis S antistitis S Synasis SS. archistrate(sic) et 33 sociorum. Michaeliset Gabrielis. 9 Meraoria vener. fforum Alexandri. lU Passio SS. apostoMatronseetS.
lorura Alumbse
(sic),

Rodivonis. Sosipatn, le-

Passio rentii, Orestis, Quarti. 11 MenniB, Victoris, Vincentii. 12

SS.martyrum

Memona

S. P.

Memoria exilu S. Joannis Eleemosynarii. 13 UPassio S. Philippi, apoJoannis Chrysostomi.


stoli

Mensis October, dictus Listopad.


Continetdies
31.

Diurnas horas hahet


13.

11,

et die SS. imperatorum Justini 15 Passio SS. confessorum Gurii, et Theodorffi. caedes S. Jacobi SaraouEB et Abibi. Eadem die Zebedaei, fratris S. Joannis evanapostoli, filii S. apostoli (et) evaugelist ffelistffi 16 Passio

Eadem

nociumas vero
1

Matthaii.

Eadem

Meraoria S apostoli Ananiae; eadem die SS. Patrocinium [Pohrov] S. Deiparse. 2 Passio martvrum Cypriani et Justinae. ^ Passio S. Uio-

martyris martyris Gregorii Thaumaturgi. 18 Passio S. Romani et sociorum infaotium 19 Platonis et

die S. antistitis Eupatn et fc. Barlaami. 17 Meraoria S. antistitia

Dionysii, epinysii AreopagitiE, et alterius S Hierothei et b. scopi 4 Meraoria S. anlistitis 5 Memoria terne motus et

Memoria

Pauli Persimplicis.

S Mamelphae, et S. Charitoniae. 6 Thomreapostoli. 7 Passio SS. martyrum Sergn venerabilis Pelagiae raereet Bacchi. 8 Memoria
tricis, et alterius

Passio S,

20 Memona S. AbdiiE, prophetae Deiparae. DecapoUtffi. 21 IntroductioS. Gre-orii Stephani. et S, Procopii, 22 P^assio S. Marci et 23 Memona S. antiet S. apostoli Philemouis. 24 Memoria S. Gregorn stitis Araphilochii. papaeRoAn:;an.antini. 25 Passio S. Clementis, et S. Mercuni et
S.

Pelagiae virginis. 9 Passio b. Alphaei. 10 Passio SS. martyrura apostoli Jacobi apostoli Eulampii et Eularapise. 11 Memoria S. dequoin Actis Apostolorura, et sanPhilippi. Passio SS. Probi, Tarchi (sic) ctffl Vll Synodi. 12 Papylffl. Androuici. 13 Passio SS. Carpi et et Nazarii. Gervasn, Pro14 Passio SS. raartyrura S. Luciani presbyten. tasii, Celsii. 15 Passio

mani

et S. Petri Alexaudrini,

S^ raart

etS

quod Pers^ Eadera die S. raart. Ireimagine (visum est). 28 Passio in et Petn ac Anna chiretSS. Stephani Junions Joannis Da-

Alcvpii(sic)

^cateriuffi. 26 Passio S. raart. Siylitffc. 27 Passio S.

Georgn
Jacobi

miraculum

S. Deipar.-B

16 Pa^sio S

Longini centurioms. 17 Memoria


et S. Lazari,

Memona sancti dvei^ siciorum. 29 et sancti Philumem et Paramonia masceni et antistitis Nicolai Solunea. sociornm. sancti Andrea, fratns Passio sancti apostoli

m
sis.

30

amici Chnsti, anargyr. Cosraae et Daraiani. 18 Meraoria et SS.


S. prophetffi Osise, S.
Lucffi,

Petri.

apostoli et evangelistae. 19
,

Memona

et 12U S Joelis, prophetae, et S. Sadochi et S. Araphilocii, antistitis. 20_Pa3sociorum et S. Andronici, et sio S. raartyris Arteraii Isaci dicli apostolorum Terentii, Marci SS
. ,

Mensis Deoember, dictus Studen.

Hahet dies 31. Diurnas horas hahet nocturnas vero 15.


1

9,

Justi,

et

Arteraae,

nis

Memoria Magni. 22 Memoria


21

Cornelii venerabilis P.
et
S.

ceDturio-

Hilanonis
,

S.

antistitis

Abercn

epi-

antistitis Jascopi Hierapoleos. 23 Passio S.

AnaMemoriaS. Naum, prophetae, etS. M. Arabacum (sic), prophet. niffi 2 Memoria S. prophetffi, 4 Passio 3 Memoria S. Sophoniffi,

SYLLOGE

SS.mariyiuui 10 Passio 7, f."7:;K-g stvritae et


/taftei /ioras Ea&e/: dies 28. i)^es

U, nox

vero
et sociorum eju.. ^i rhi emonis, ApoUouii e rtistitis^Eleutberii. et S. Sosaun^, Pass S prophe-

13-

15

^^^S!^\^rini,et.eat.Wau^^

S Bacclii novi. 16

Memoria

S. AggtEi>

ral^

CWti.aMemoriaS.J^^msneu^

Triphouis et sanct4 Passio sancti martyris 2 Occursus Domini ^oetri VendimiaBi.

Theodon tomartyrisStepbani, etSS. antiBtitum martyrum et Petri. 28 1'assio SS. etEuthymii


Nicomediae combu. Indis et^Domnse, et SS.
0-

.-auv.i-^ ^v.^..-.- -_et PorpliYrii. 11 rassiu 13 antistitis Antonu et Meleti.^ 12 Memo^ria S. et S> Aquilseet P. N. Martmiani.

Memoria
SS

S.

episcopu Prircill^. et S.Eulo^ii,

.U Memoria

29 Passio SS. et millia interfectorum, quorum numenis omnium et comraemnratio natris Marcelli S gladio et frigore christianorum, qui fame, siti. et S. Tbeodorae, pericrunt '60 Fassio S. Anysiae, Leontii et Georgii. 31 Memona yenePetri.

rum

infantium.propterChnstum

S. Onesymi apoP^imphUii et Paulenstoli. 16 Passiosanctorum Tyronis. 17 Passio S. Martyns Theodon tis Manmianiffi. sorons S. apoEademdie sanctse papae KoPbilippi. 18 Memoria S. Leonis,

PP

nostrorum AusentiietCyrilli.Doctons

slovenicffi gentis.

- 15 Passio

etS

toli

rabilis Melanise, et sancti

Timonis apostoli.

mani, et Agapii

Maximi et Leontii. 19 Passio S etTheodotietsanctorum apostolorum Archippi


et Philemonis. 20

Menais Januarius, dictusProBinets.

Memoria

S.

antistitis Leonis,

Habet dies

31.

Dies habel horas 10, vero H.

nox

b 128. 21 et S. Sadochi cum sociis et Timothei, Joannis, Zachanae, Affathonis

Memona

F.

m-

Jesu Christi. 1 Circumcisio Domini nostri die(festum) saucti Basilii, magni poutiEadem et saucti ponficis. 2 Profestum lUuminationis,
tificisSelivestri.etsanctiBasiliijunioris (novi), sancti et sanctj Petri Atroae. 3 Commemoratio prophets Malacbiae et sancti martyris Gordii.

22 Memoria b. stathii et Leonis, patriarchffi. confessoris, ct sanctorum apostoloAthauasii, sacrorum Andronici et Uniffi (sic) 23 Passio S.

martyris

25 Memona S capitis S. Joanuis PrjECursoris, Alexandn. 26 antistitis Tarasii et Marceili et antistitis Porphyni et Stephani et

Polycarpi.

Inventio

venerandi

Memoria

4 Passio sanctorum martyrum Eageni (sic), Theopempti et Theonse- 5 Memoria saucti prophetiE MichjEse et sancti Gregorii Creteusis, et sanctae matris nostrae ApolliuariEe. 6 Sancta Theophania D. N. Jesu Christi, 7 Synaxim sancti et venerandi Praecursoris celebramus. Helladii 8 Passio sancti Theopbili diaconi et simplicis. 9 Passio saucti martyris Polyeucti et

GelasiietNicolaijunioris(pomiestuika).27 MeProcopii, et h. moria SS. confessorum Basilii et Nestons Marciaui Theophori. 28 Passio sancti
etThalelei.

S.

Mensis Martius, dictus Aridus-

Habetdies
1

30.

Dies habet horas 12, noa? 12.

sauctipatris Eustratii. 10 Memoria sancti an11 tistitis Gregorii , archiepiscopi Nyssensis. Memoria sancti patris Theodosii, coenobitffi, et antistitis Petri. martyris. 12 Passio sanctie Tatiau* et sancti Meortii et sancti patris Eli^. 13 Passio sauctorum Hermolai et Stratonici. et Passanctorum patrum Siephani et Jacobi. Patrum occisorum in monte sio sanctorum Sinai, et sancti Tbeoduli. 15 Dormitio sancti patris Pauli Thebtei. et sancti Joannis Calybitae. 16 Adoratio veneraudae catenae S. apostoli Petri. 17 Meraoria saucti patris nostri

2 Passio sanctae et veuerabilis Eudociffi. Theodoti et S. apostoh ParPassioS. antistitis Cleommeni. 3 Passio SS- martyrum Eutropu, ^^""^

c^

^^

' o n n^-.,,.,mj et S. ""rt^^^y fl.,'^':^'^'^^^^^^^ B^s^l^^^^V.^tt^r.T^^^ta est^ Couo

1 He.sychii. 0^1 Hes^cnn. ''^^^^i,^"3^^'^\tnMf naSesv^^^^^^ 6 Passio Memona nis nis. 5 Memoria sancti patns S.

sanctorum

alterius Cononis et SS. episcoporuui CherWesoneusium, Basilii, Eugenii, Ag-athodon.

Cononis, hortulani, et
42. 7 Passio

Autouii

magni

rum

et Speusipi,

18 Menioria
Cyrilli. 19

sanctorum triura pueroVelesipi et Elasipi fratrum. sauet. antistitum Atbanasii et


ct

apostoh moria S. antistitis Theopbylacti, S. sauctorum martyrum quaaraHermaj. 9 Passio "0""^ "^'''""'- ^^^^*^'" '"^^^.^"rv^riflni Cypriam Coudrati, C>pna^^^ et sogmta. giuta. 10 Passio SS. Coudrat lonn. l;i antistitis ciorumejus.llMemoria S. anth^Ut.s^ nonii. ^i-i ejus^ll Memona ciorum coufessons, et b. habiMemoriaS. Tbeophauis,
i

Memoria sanclorum patrum Macarii

ni,

Komani, et alterius Macarii /Egyptii. 20 Memoria sancti patris nostri Euthymii Magui. confes21 Memoria saucti patris Maximi soris. et S. Neophyti et Izosimi (sic, episcopi.
,

22 Passio sancti apostoU Timothei. 23 Passio S. antistitis Clementis AncyraDi.24 Passio san-

i^ice13 Kelatio reliquiarum S antistitis Alexandri. 14 Memona phori, et S. martyris venerabilis patris Benedicti et saucti Eusche(sic), monis ^sicj, episcopi. 15 Passio SS. Dionysii ^^ '',**--"-.-,. p^--^ Mexaudri. ib lassiy utriusque, et utnusque Alexaudn. 16 Passio 00. Juhani, ivumtiui cl ^. apostoli Avistobuli. SS. juiiaui, Romani et S. aj Memoria S. Alexii, bomiu] 17MemoriaS. Alexii. bominisDei. Eadem die

17

resnrrectio

KALENDARIORUM.
resurrectio Lazari, amici Christi. 18 Memona S. autistitis Cyrilli , episcopi Uierosolymitam. Memoria S. Thomffi, patriarchae CP.. et SS.
S. Isidori et

S43

Maximi. 15 Memoria SS. PP. Theo-

19 PP. in luura

S.

Sabbae occisorum. 20 Memoria

antistitis S. NicetiE, confessoris. 21 Memoria S. jaoobi. 22 Memoria SS. antistitum Artemouis etGeorgii, thaumaturgi 23 Passio S. Nicoms Basilii. 2j et 199 sociorum. 24- Passio sancti AnnuntiatiosanctaeDeiparae. 26 Synaxis sancti Gabrielis. 27 Passio SS. Phileti et

Nicodori Sanctificati, Hilarissae, Pachomii et Memoria S. Georgii, Alexandri. 17 Melai. 16 moria S. apostoli Andronici et Juniae. 18 Paset apo^toli sio SS. Theodoti et 8 virginum Epaphroditi. 19 Passio SS. Patricii et Acacu. 20 orPassio S. martyris Thalelei 21 Meraona S. Constantiniet matris ejus Helenae. thodoxiregis 22 Passio S. Basilii et S. apostoli Judae. 23 MeMemona S. P. Michaelis, poutificis.
,

archanf,-eli

Chudea; (sic), uxoris ejus, et filiorum ejus. 28 HePassio S. Jouae et Barachisii et S. apostoU Cyrilli, rodionis. 29 Passio S. Marci, episcopi, et Memoria S Joannis Climacis et
diaconi. 30 sancti prophets

moria S. Simeonis in monte Mirabili,

et SS.

martyrum

Joad.

Stephani

et Blasii,

31 Passio sanctorum thaumaturgorum.

Mensis Aprilis, dictus Brezozol

Serapionia, Theodoris, Fausti, Meletii Stratilatiset 10.000 etmiUe et 200 sociorum. 25 Passio apoS. Therapontis, et Panchyrii et S. Carpi, stoli, et tertia inventio cnpitisS JoannisBaptiepiscopi. 27 stce. 20 Memoria S. Thcrapontis Memoria S. Clementis, auctoris Cauonum. 28 Passio SS. Cresceutii, Pauli, Bioscori. 29 Passio
,

S. TheodosijE

HabetdiesZO.Dies hdbet horas


vero 11.
1 mii

13,

nox

Memoria S. Marias iEgypti etsaDCtiEuthythaumaturgi. 2 Memoria veuerabUis loti


et

virginis et synaxis sanctorum ai8 Nicaese. ^O Passio S. Isucii, confespatrura Hersoris presbyteri. 31 Passio sancti martyris mice, et allatio reliquiarum sancti patris Theodosii.hegumeni Cryptensis.
.

(leffe Titi)

S Polycarpi

et

sociorum eorum.

Chantatis (lege 3 Passio sauctarum feminarum ChioniEC et Theodosise, virgiAffapise), Ireocs, S. Josephi, nis etS. P. Nicetae. 4 Memoria auctoris, et S. P. Izosimi. 5 Memona Canonum

Mensis Junius, dictus Izok.


Hahetdies'SO. Dieshabet horas 16,noa:uero9.
et sociorum 1 Passio S. .lustini et Charitonis Passio eius 2 Memoria S. Nicephori prsesulis. 3 Paulie, et 4 infantium cum eo. S Luciani et

GeorgiietTheodori. 6 MemonaS. tutyputriarchae CP. 7 Memoriasancti Georgn. chii, Kut 8 Passio SS. apostolorum lierodionis (sic). Agabi 9 Passio SS. Eupsychii, Apphiani Terentii, Africam, Maximi, Po10 Passio SS. S. Zenoni?. plii (sic) et aliorum 40, sociorum
P
, ,

4 Memoria

S. antistitis

Metrophanis

et S. anti-

stitis Andreffi.

5 Passio SS,

martymm Marciam

11 Passio S. antistitis Antypse. 12

Memona

S.

etProchonis, et antistitis Basilii, et S. Dimi (?) apostoli, et allatio venerandae Zonae Artemonis, epi.^kopii Zly). S Deiparffi ex episcopia Zylse (ot Passio S. Martini et Cyrim.

decem. 6 Passio S^ AnPheoti8titisDorothei.7 AUatio reliquiarurab reliquiarum S. martyns iheodon doti. S Allatio Cynlli. 10 9 Memoria S. antistitis
et Nicandri, (et) aliorura
Stratilatffi.

Passio S. anti^titis Timothei,


toninffi.
.

13 Memoria S. apostolorum antistitis Simeonis. 15 Passio bS. babs, leAristarchi. Pudae et Trophimi, et S. Chanessae. ctoris(ctina),Passio SS. Leonid^.

fromei

Alexandn et AnUPassiosanctorum apostolonim ValMemoria S. P. Onu^g-^^ ^^ ^.^^^^, (sic) et Baruabffi. 12


^,^^^.^ g^ martyris Aquilmffi et SS. Passio S, et Petri. 14 Memoria filii Asaphat. et SS, poutiElisffii,
Isaiffi

13 nhrii. ^^

^pj^coporum Alexf episcoporum Alexandri


S prophetffi ficum Methodii et

Acacu, ^imeoms, 17 Memoria SS. antistitum ChalcedoAo-apidi. IbMemoriaS Cosmffi, ep Chnsto19 Memoria S. P. Joannis et S. nensis. P. Theodon Tnchin et phori. 20 Memoria S. Isacii, ApoUos, Theodori Pergae. 21 Passio SS. reginae. et S. prophetffi Codrati et Alexandrs,

Amos,

SS. martyrum antislitis T^-chonis. 17 Passio Sabellii , Izmaelis et Hypatii 18 Manuelis , Theoduh. 19 PasSS. Leontii. Hypatii et

patris

Cyrilli. 15 Passio ^ prophetffi 1(1

prophet
S.

Memona

Passio

Michs^.

22

Memoria

.S.

antistitis

Theodon

Sicffiotffi,

23 24PassioS. Sabae

25 Passio S. apo2G Passio S. prffisulis stoli, evangelistffi Marci. propinqui DoBasiUi. 27 Memoria S. Simconis, Hierosolymitani. 28 Passio S&. mini eoiscopi
Stratilatae.

et S. apostoli NathanaelisetTimothei. Georgn. Passio sancii et iuclyti martyns

Domini secundum sio S. apostoli Judffi, fratris S. autistitis Methodu. 21 carnem. 20 Passio 22 Passio S. anPassio S, Juliani et sociorum. 23PassioS. Agnppmffi et S.
tistitis

Eusebii.

Zstolomriasonis
sancti Petri,

et^Sosipatri .29
et

Memona

Aristoclei, sacerdotis, Demetni Joanms PrBCurnasii.Iectoris. 24 Nativitas venerabUis iebrouiffi. 26 Mesoris 25 Passio Thessalonimoria venerabilis patris Davidis

diaconi

Atha-

Memnonis
filii

Auxebu.

et sancto-

Z7s (iru SoIuuensL). 27 ^^^".1^11^0^


nnni Joanni.. 2^^as8io liquiarum sanctorum Cephffi, apostolorum ietii et sauctorum summorum auoSynaxis sanctorum apostolorum
Pauli.

pum

et mcljti Theognii. Ruii. 30 Passio sancti

Xenodochi

et ^^^^1^^'"^^'''

iuK

apostoli Jacobi,

ZebedEei.

30

Mensis Maius, dictusTraven.

decim.

Habet dies

?>\.

Dies habet horas vero 10,

U.nox

Mensis Julius, dictus Tcherven.

Prophets. 2 Dormitio S. P. 1 Dormitio ^el.quiarum SS. Athanasii. Eadem die allat.o martyrum, et ratrum Bon^' ^* Gle^ fecentium Maura^. et SS. PP. I etn 3 Passio S. Timothei et Cryptensis. 4 Pa..ioS^^ etTheodosii, hegumeni Joviham, Nicephori, IlilaSilvani,
S.
.

horas Dies habet 31. Dies habei vero 10.

14,

nox

tunicsB b. DeiparsE. 3 2 Depositio venerandffi Hiacynth. 4 Memona S.

P,^

antistitum La allatio rehquiarum S rionis et Athanasii. et Christi. et Mari^ zari, amici ^^^^.^"i',^u -^sti sioS. martyris Irenes. ^ ^^^^^^^^ ^ jVn' i. appantionis Ven. Crucis 7 Memoria miraculosae P.Pachomii.SS ap. evang. JoanincffiloetS. S. prophetaB nls^t S P. Arsenii. 9 Meraoria reliquiarum Amos. Eadem die allatio I^aiae filii I^assio b. Ucti Nicolai. pontificis. 10

Jlemorm S P S. S.meoms. 6 Lampadi, et S. S. P. Sisois Magni. 7 Memor.a Memoria S. P. Passio S. martyns Procop.i. Maleo. 8

k.

S.

martyris

And L,

Cretensis episcopi. 5

M.irth!, matr.s

ThCrin
9

Si

ep.scoporum, S Pancratii etCyril i, Deipara; Pegas.!E(s.c) 10 Passio etconsecratioS. Memoria victnc.s martvSS marSrum 15. Prool.,

MrmoHa

.uSJmis

fnoltoli Simeonis Zelot^. rSm Mociiet Dioscoridis.

l^.MemonaSS

Passio

SS^marty-

pr^fc^

sulum Epiphanii et Germaui. f^^^a Vladimiro Deipar^ Kioviensis a Sergn. S Glyceriae et Alexandnet

^t dedi.atio

13 Pass o Passio

12 Pnssio SS. martyrum Gabrielis.archan|eli. 13 Pass.o larif Synaxis H Memoria S. Josephi Soapostoli. S Aauil martyr.s Petri. 15 Passio S. P. Lensi et 16 Synax.s SS.PP. rvrici et matris ejus Julittse.

6;io

One^yChalc^doneniium, etSS. martyrum

SYLLOGE

domiDica memor.nxu

.c..ii.u.

^^"'-r

:j,_e-

Passio SS. Eupli; diaconi, et Pholii. 12

Photu

et

S.

Ezechi^,

OTbet^'^^

,^^^
24-

23Pa^sio

S. niartjTis

a^ophimi.

pj^^^^_ Passio o.

Chnsti nonmaiiu. moratio imagicis D. K. Jesu die passio S. martyns Diomedis. factffi. Eadem Pauli et Julianffi. 18 17 Passio SS. martyrum martyrum Flori et Laun, 19 Passio Passio SS Timothei, AgaS martyrisAndreffStratilatffi, Memona b. et 2593 sociorum, 20 Theclffi
pii

^"'^f p.
'.

Ls

K,hemn. 29

Passio S.

mar

" tynsuainniui. ou i.iciijuw" ^. <*1 c;iTr>? . otni^rnTTi snflp, fit Suvani. oi Silae et Silvani. 31 et sanctorum apostolorum

SieiW(re:F^li^/22PassioS^^
martyrum Agathonici
Bogolepi
tistitis
(i.
,

Zotici

Zinonomi

(?),

MemoriaS. Eudocimijumons

et Julittffi.

e.

Theoprepu). 23

Memona

S.

an-

Mensis Augustus, dictus Zarev.

Habet dies

31.

Dies hdbet horas 13, nox vero 11.

martyrumMachaborum,Elea1 Passio SS. SS. 7 puerorum. 2 Reditus zari et Solomoniff. et


.

protomartyns, 3Mereliquiarum S. Stephani, patrum^Dalmati, Fau.sti Isacu. 4 moria SS 6 PassioS. EusyPaBsio S. martyrisEleutherii.

apoCahinici. 24 Passio S. Eutychn. etallatioreliquiarum S. Varflomaei. apostoli Passio 25 Memoria S. Tiri, apostoli. 26 stoli Adriani et Nataliae et sociorum S martyris eremitse. Adriani 27 Memoria S. P. Pcemeni, MemoriaS. P. Moysis iEthyopis. 29 Decol28 Joannis Prsecursoris. 30 Passio &. latio S sancta martyris Eelicis. 31 Depositio ZoDae
Deiparae.

KALENDAKIDM ZOGRAPHIENSE.
septemKalendarium cnm Deo incipiens. Mensis diotusRuen. ber,

S^C.

XII-XIII.

Hahet dies

30.

Dies hahet horas 12, nox vero 12.

Et Initium indictionis, scilicet novi anni, patris Simeonis Stylitse. 2 Passio veuerabilis Anthimi. 4 S M. Mamantis. 3 Hieromartyns Babyli. 5 Sancti prophet Zaiiieromartyris
1

Michaehs chariae. 6 Miraculum archistrategi Eodem die martyris Eudoxii.7 S. martyChonis. hsSozontis. 8 Nativitas sanctse Deiparae. 9Sanctorum et justorum Joachim et Annie. lOAdoMenodorae, ratio venerandse Crucis. Eodem die Metrodorffi, Mythodorae, (lege Nymphodorae.) 11 Adoratio venerandas Crucis. Eodem die vener. Theodorae. 12 Adoratio vener. Crucis. Eo-

18 S. apostoU et evangel. Lucae. 19 S. prophetae Joel. Eodem die V. P. N. Joannis Rylensis. 20 [Passio] magnimart. Artemii. 21 V. P N. Hilarionis. 22 S. Abercii, episcopi Hierapolitani. 23 S. apostoli Jacobi, fratris Domini. 24 S. martyris Arethse et sociorum ejus. 25 SS. notariorum Marciani et Martyrii. 26 Magni terrae motus. Eodem die gloriosi et magni martyria Demetrii. 27 Sancti martyris Nestoris. 28 S. Neonillae et liberorum ejus. mart. Terentii 29... Venerabilis patris Abramii. Et martyris Anastasiffi Romanae. 30 SS. MM. Zenobii etZe,

nobie.31 S. martyris Epimachi et SS. Stachis,

Amplii, Urbani et sociorum ejus.

Mensis November, dictus Gruden.

dem

die hieromartyris Autonomi. 13 Adoralio ven. Crucis. Eodem die dedicatio templi Resurrectionis Hierosolymis. SS. MM. Macrobii et

Eahet^O, Dies habet horas


1 SS.

10,

noxverol^,

anargyrorum Cosmse

rum

TheodotiiE. 2 SS.

MM.

et Damiani, filioAcyndiui et Pegasii

Godriani (lege Gordiani).

14 Exaltatio veneruudae et vivilicai Crucis. 13 S. martyris Nicet8e.l6S. martyrisEuphemiae. 17 SS. MM. Fidei, Spei, Charitalis, et matris earum Sophiae. 18 Hieromart- Eumenii. 19 S. M. Trophimi et sociorum ejus. 20 S. M. Eustathii et sociorum. 21 S. apohiestoli Condrati... S. prophetae Jon. 22 S.

romartyris IMiocse- 23 Conceptio Joannis Baptistae. 24 S. protomartyrisTheclae. 25 Venerabilis Euphrosyniae. 26 Transitus S. Joannis Theolo28 p-i. 27 S. martyris Callistrati et sociorum. Venerabilis patris Cyriaci. 29 (Desideratur). 30
lUero[martyri&] Gligorii Armeni.

et Ane[m]bodisti et Elpiphidori et Aphthonii. 3 SS. MM. Acepsimi, Josephi et Aithalie. 4 Venerabilispatris Joannicii. 5 SS. MM. Galactionis et Epi^timiae. 6.. Sancti Pauli confessons. 7SS. MM. Hierouis et sociorum. 8 Synaxis archistr. Michaelis. 9 SS Onesyphori et Porphyrii. 10 Venerabilis Nili et martyris Oresti. 11. SS. S P.N. MM. Menje, VictorisetVincentii. 12
.

MensisOotober, diotus [Li]8topad.

Hahet diesZ\. Dies hahet horasll,nox


vero 13.
1 S. Auaniffi,
apostoli. 2 Hieromartyris
S.

Cy-

prianiet Justinae. 4

Hierothei. 5 S. martyris

Joannis Eleemosynarii. 13 S. Joannis Chrysostomi. 14 S. apostoli Philippi. 15 SS. confessorum Gurii, Samonae etAbibi. 16 S- apostoh et evangel. MatthfBi. 17 S. Gligorii thaumaturgi. 18S. Platoniset Romani, 19 S. Gligorii Decain politae. 21 Introitus Deiparze annos tres natae Ceciliae. 23 S. P. Emtemplum. 22. S martyris phylogii (lege Amphilochii) et Sisinnn. 24 S. Gregorii Gragontini (lege Agrigentini. 25 S. Clementis, pupae Romani, et Petri Alexandnm. 26 V. P. N. [A]lypii. 27 S. Jacobi Pers. 28 S, M. Stephani Novi. 29 S. mart- Paramoniset sociorum. 30 S. apostoli Andreae.

Charitinae. 6 S- apostoli Thomae. 7 SS. SergiietBacchi. 8 S. Pelagite. 9 S. Jacobi Alphaei. 10 SS. MM. Eulampii [et Eulampiae]. 11 S. apostoli Philippi, diaconi, unius ex 70. 12

MM.

Mensis Deoember, dictus Studen.

SS.

Probi, Tarchi, Andronici. 13 SS. MM. Carpi et Papyli. 14SS. MM. Nazarii, Gervasii, Protasii et Celsii. 15 S. M. Luciani,presbyter). 16 [Passio] S. M. Longini, centurionis. 17 Dominica omnium aanctorum. S. prophetse Osiae.

MM.

Dies habet

31.

Dies hahet horas vero 16.

9,

nox

prophetaeNahum. 2 S. prophetaeAbacum. prophetse Sophoniae. 4 S. martyris Barbarse. 6.,... V. P.N. Sabae. 6 Vener. et magni antistitis et
1 S.

S.

KALENDABIOSUM.
et

345

thaumaturg'i Nicolai. 7 Venerab. patris Ambrosii. 8 V. P. Potapii. 9 Conceptio Annse. 10 SS. MM- Menae, Hermogenis et Eugraphi. 11 Venerabilis Danielis Stylitse. 12 V. P. Spiridonis. 13 S. Eustratii et Auxentii et Kugenii, Mardarii et Orestis. 14 SS. MM.Thyrsi, Leucii, Philemouis modulatoria ApoUonis, lectoris (svirelnika), etsociorum ejus. 15 S. hieromar, ,

Mensis Januarius dictus Prosinets-

Dies habet 31

dies hdbet

horas 10,

nox

vero 14.
P. 1 Circumcisio D. N. Jesu Christi. Et S. Eodem die S. Silvestri, papae Romani. martyris 3 Profestum Luminum. Eodem die Gordii 4 Profestum Luminum. Eodem die pro(sic)et phetje Mabichiffi. 5 SS. MM. Thempenti Ven. Pauli Thebaii, primi eremitae.

Basilii.

tyris Eleutherii. 16 S. prophetae Aggffii. 17 SS. trium puerorum et Danielis prophetae. 18 SS.

MM.
tii.

Sebastiani et sociorum. 19 S. M. Bonifan20 Hieromartyris Ignatii Theophori. 21 S. M Julianiffi. 22 S. M. Acastasige. 23 SS. MM. decem in Creta. 24 S. M. Eugeniae. 25 Nativitas Deiparse. 27 D N. Jesu Christi. 26 Synaxis S. MM. viginti S. protomartyris Stephani. 28 SS. a Herode millia. 29 SS. MM. Infantium 14,000 Christum occisorum. 30 [Pas3io]S.M. propter Anysiffi. 31 .... Venerabilis Melaniffi.

Tbeonae,

Jesu 6 Theophania magni Dei Salvatoris Nostri Christi. 7 Synaxis S. Joannis Baptistse. 8 Post
festum Luminum.
(Csetera desiderantur.)

KALENDARIUM SISATOVACENSE.
SCRIPTCM ANNO 1324.

Mensis September.

Mamantis. 3 Sancti Anthymi. 4Sanctorummartyrum BabylEe et aliorum. 5 Memoria propbetae Michaelis et Zachariffi et aliorum. 6 Synaxis SyGabrielis. 8 Nativitas sanctae Deiparae. 9 sanctorum justorum Joachim et Annae. naxis Corne12 Sancti martyris Autonomi. 13 Sancti Exaltatio venerandffi Crucis. centurionis. lii martyris 15 Sancti martyris Nicetae 16 Sanctse

1 Sancti

Simeonis

Stylitffi.

2 Sancti

martyns

Euthymiffi. 18 Sanctorum martyrum CharalamEustathii. 23 pii et aliorum. 20 Sancti martyris

Mennae, ViTerentii 11 Sanctorum martyrum nostn Joanet Vincentii. 12 Sancti patris ctoris ChrysonisEleemosynarii. 13 Sancti Joannis Sancti 14 Sancti apostoli Philippi. lo stomi. Joannis Evangehstaj, et Guni. Jacobi.fratris iuclyti apostoh Samonffi et Abibi. 16 Sancti et Matthffii 17 Memoria venerabilis et evangelistffi Sancti Platonis- 19 patris noslri Gregorii. 18 Memona sancti prophetffi Abdiffi. 20 Memoria Gregorii Decapohtffi.2 lllavener. patris nostri 22 Sanctorum tiosanctffi Ueiparffi in ecclesiam. Stephani et Procopii etj hiet
1

martyrum Marci

Conceptio Joannis Baptistse. 24Sanctaemartyn3 Euphrosynffi. 26 Theclffi. 25 Sanctae martyris EpicbaTransitus Joannis Theologi. 27 Sanctffi 29 28 Memoria patris nostri Charitonis. riffi.

lemonis unius ex 70 apostoUs 23 Memoria patns nostri nostri Amphilochii. 24


Gree-orii,

Memona patris
(sic).

Memoria venerabilis

patris nostri Cyriaci.

30

Sancti Gregorii episcopi.

Mensis October.
Sancti 1 Memoria sancti apostoli Ananiae. 2 Justinae. 3 Sancti martyris DionyCypriani et 5 Sancta Mamelchffi et sii 4 Sancti Hierothei. Thomse 7 (sic). 6 Sancti apostoli Charitonffi Sanctorum martyrum Sergii et Bacchi.SMevenerabilis Melaniffi. 9 Sancti apostoli

Alexandnm hieromanyris Clementis et Petri martyns Catharmffi. 26 et Mercurii et sanctffi Georgii et Memoria patris nostri Olympii et 27 Sancti Jacobi Persffi^ consecratio ecclesiffi. 29 yenerabihs 28 Sancti martyris Irinarchi patrisJoannisDamasceni. 30 Sancti et mclyti
apostoli Andreffi.

episcopi

Agracantim

25 Sancti

Mensis December1 Sancti

prophetffiNahum. 2Sancti prophetae


(sic).

Ambacum

moria

Theoduli.4

Sanctffi

et 3 Sancti prophetffi Sophoniffi martyris Barbarffi. 5 Sancti

Jacobi Alphffii. 10 Sanctorum martyrum lampii etKulampiffi. 11 SanctiapostoliPailippiTarchi et An12 Sanctorum martyrum Probi, 14 Sanctodronici. 13 Sancti Carpi (et) aliorum. Nazarii, Gervasii, Protasu et Celsii. rummart. centuno15 Sancti Luciani. 16 Sancti Longini, Sancti prophetffi Osiffi. 18 Memona sanii.u-

Memoria venerabihs pa8 Ambrosii. episcopi Mediolanensis. trisnostri patns nostri Fotapii. J Memoria venerabihs concepit sanConceptio sanctffi Annae, quando
patrisnostriSabffi. 6
stylitffi

martyrum Menotam Deiparam. 10 Sauctorum Eugraphi. 11 Memoria et Hermogenis et nffi


venerabihspatrisnostri

Damelis et san^

nis

17 Memoria sancti prophetffi cti apostoli Lucffi. 19 ArtemiiThaumaturgi. Joelis.20 Sancti martyris venerabilis patris nostri llilarioms 21 Memoria Jacobi, Mao-ni 22 Sancti Abercii. 23 Sancti Josepbi. 24Sancti Arethffi et

venerab.hs ctiLucffiuovi. styhtffi. 12 Memorm Sannostri Spindionis.thaumaturgi. patris

Lrum

martyrum

Eustratii,

AuxenUi,

est^

et Mardarii. 14 Sanctorum

martyrum Ihyrsi.

fratrisDominiet Sanctorum sociorum ejus 4000 martyrum. 25

martvrum Marciani martyrum

et Martyrii et S. Nestoris.

26 Sancti martvris Demetrii. 27

Sanctorum

15 Sancti h.eromaret SeleuciietPhilemonis. prophetae Aggffii. 17 trris Eleutherii. 16 Sancti protrium puerorum et Daniehs Sanctorum martyrum Sebastiani et
phe?ffi

Marci, Sotirchi (sic), Juletmffi isic) venerabilis Abramii. et Capetolinffi. 28 Memoria Sancti Zmovu 29 Sanctffi Anastasiffi Komanffi. 30 sororis ejus. 31 Sancti hieromarZinoviffi
et tyris

martyns Bonifa ii sociorum ejus. lOSanctorum 20 Sancti hieromartyris Ignatu e?Athenodori. theophori. 21 Sanctffi ^-^'y'%.^^^'^^^^^
Sanctffi

Tsanctorum

Epimacbi, episcopi, et aliorum.


Mensis November.

23 Sanctorum martyns Eugemarty^um Nostn Jesu Chnsti. Sffi 26NativitasDomini protosanctffi Deiparffi. 27 Sancti ^rsynaxis nostn

martyris

Anastasiffi. in Creta. 21 Sanctffi

thaumaturgorum 1 Sanctorum anargyrorum martyrum Cosmffi et Damiani. 2 Sanctorum Pegasii et aliorum. 3 Sanctorum Acyndini,

Memona patris martyris Stephani. 28 29 Sanctorum Infantium. 30 Memona Tlieodori matris nostr Mevenerabiiis Anysiffi. 31 Ven.
laniffi.

etS. Sophiffi. nostri Pauh et etsociorum ejus. 6 Sancti patns Alexandri.7SanctiHieroni8 et sociorum ejus Michaehs. 9 33 Meletinffi. 8 Sancti arrhistrategi
10 Sanctorum Olympi, Rodionis, Sosipatn, apostolorum ex 70,

Acepsimffi, episcopi , et Josepbi, nostri Joannicu nresbvteri. 4 Memoria patris Sanctorum martyr. Galactionis 5

martYrum

Mensis Jannarius.
Jesu ^'^"^^ti et 1 Circumcisio Domini Nostri memoria venerabiUs patris "^^"^l^^f^" -^p^^^^ Sancti pro

Memoria venerabilis

Matronffi

3 nerabilis patris nostri ^y vestri.


pbetffi Micheffi et

martyns Gordu. Sancti rheo-

SYLLOGE
346
Miti
5

Memoria venerab. ApoHinarii

et Gre-

18 Sancti patris nostri Cyrilli

archiepiscopi

gorUinSTheophaniorum.^
iynaxis sancti Joannis i'^''^^"^^^^"^ ,t Juliani. Domnae et Memoria sancta martyns magnaB PolyeLcti et meraona martyris 9 patns nostr Gremotus. 10 Venerabili.s terr Ve^

jS'

gorn ^piscopi

^oraetiani. 11 et venerabilis

Hierosolymitam.l9SanctorumraartyrumChrysanthietDarice. 20 Pnssiosanctae martyns Phovenerab. patris tiniE Samaritanse. 21 Memoria Basiia, uostri Jacobi. 22 Sancti hieromartyns 23 Sancti hieromartyns Niconis et presbyteris. 109sociorum ejus. 24 Venerabilis patris nostri
Artemonis, episcopi.25 AnnuntiatiosanctissimsB Deipari. 27 Synaxis sancti archang:eli GabrieMatrons. 28 Paslis 27 Passio sanctas raartyris
sio

nprabihs patris nostri

Theodosii.

13

fc.anctse

marty s Hermvli

Tatianffi.

13 Sanctorura

raartyrura
et

Passio et Stratonici. 14

sanctorum

nostri Joannis Calyoccisorura. 15 Ven. patris venerandie catentB sancti et 16 idoratio bitffi

venerab. PP.

NN. monachorum

m Sinai

monte

29 Saucti hieromartyris

saucti Philetis, synclyti, et sociorum ejus. Marci et S. Cynlli,

magni. 18 Sanctorum panostrorum Athanasii el Cynlli. 19 Venetrum 20 Venerabilis patris nostri Macarii yEgryptii. patns patris nostri Euthymii. 21 Sancti
patris nostri Antonii

summi

apostoli Petri. 17

Memoria

venerabilis

Memoria diaconi, et aliorura plurimorum. 30 Venerabilis patris nostri .laannis Climacis. 31


Passio sancti martyris Auri {Va7-i].

Mensis Aprilis.
sanctje Warise^ffyptiacffi. 2 Vener. Nicetffiet Josephi, auctoris (caiionum). 3 femiSanctfflmart Theodosise virg-. et aliarura sanctarum, Agapise, Irenes, Chioniae. 4
1

rabilis apostoli linostri Maximi confessoris. 22 Sancli


24mothei. 23 Sancti hieromartyris Clementis. venerabilis Xeniff. 25 Venerabilis Memoria 2G Memona patris noslri Gregorii Theologi. ejus et venerab. P. N Xenophontis et nxons Translatio reliquiarum Joannis filiorum. 27 Chrvsostomi. 28 Meraoria sancti EphraemiSyn. 29Translatio reliquiarura sancti Ig-natn TheoHippolyti. 31 phori. 30 Sancti hieroraartyris ^"" "* ^ " sanctorum martyrum Cyri et Joannis. Passio

Memoria

narum
fsic)

Sanctorum mart. Theoduli,

lectoris,

5 ^,_ Memoria venerahilis patris

etGatopodi nostn Geor-

Mensis Februarius.
iSancti martyris Tryphonis. 2 OccursusDono."*tri Jesu Christi. 3 Memoria sancti et justi Simeonis et Annae prophetissas. 4 Veneramartyris bilis patris nostri Isidori. 5 Sanctae
ini

Eutychu et beati gu. 6 Memoria vener. patns Methodii, .episcopi Moraviae^^7 patris nostri ""'^ '" Georgii, episcopi Mi" Venerabilis patris nostri ^"" Memoria sanctorum apostolorum Rotylense. 8 Eupsychii dionis et sociorum. 9 Sancti martyris
'

martyrum Terentii, fqui) Caesareffi.lO Sanctorum Apricaui et sociorum 36. 11 Sancti hieroraarAntipaB. 12 Vener. P. N. Basilii, confestyris

patris ^ -" 13 Venerabilis patris nostri Martini. 14 Passio sancti hieromartyris Simeonis, archiep. in Perside, et aliorum plurimorum. 15 Sancti
goris. ov^^....

Agathae. 6 Venerabilis patris nostri Bucoli, episcopi. 7 Venerabilis patris nostri Parthenii. 8 Sancti prophetae Zachariae et sancti Theodori Stratilatis. 9 Sanctimartyris Nicephori. lOSanctihieromartyrisCharalampii. 11 Sancti hieromartyris Blasii. l2Sancti Meletii, archiepiscopi Antiocheni. 13 Venerabilis patris nostri Martiniani.

venerabilis patris nostri AuSancti Onesymi, discipuli Pauli. 16 Sanctorum martyrum Pamphyli, Valentis, PauSeleuci et sociorura. 17 Sancti li, Porphyrii , TheodoriTyronis. 18 Venerabilis patris nostri Leonis, papae Romani, 19 Sauctorum martyrum Archippi, Philemonis, Apphii (sic). 20 Meraoria venerabilis patris nostri Leontii, episcupi. 21 Venerabilis patris nostri Eustathii, patriarchae. 22 Inventio venerandarura reliquiarum.23 San^ cti hieromartyris Polycarpi. 24 Inventio venerandi capitis Joannis Praecursoris. 25 Venerabiiis patris nostri Tarasii. 27 Venerabilis patris noslri Porphvrii, episcopi. 28 Venerab. patris Procopii et DecapolitoB confessorisnostri Sancti martyrisNestorii, episcopi.

14Memoria
15

xentii.

martyris Sabje. 16 Sanctorum martyrum Leonidee etsociorum ejus. 17 Memoria venerabilis Agapeti, papse romani. 18 Venerabilis patris nostri Cosmae, episcopi Chalcedonensis. 19 Memoria V. P. N. Joannis Paleoli et Uriti (Palaeolauritae). 20 V, P. N. Theodori Trichynae. 21 Sancti Theodori Pergae in Pamphilia. 22 Venerabilis patris Theodori Syceotae, thaumaturgi. 23 Passio saucti et inclyti raartyris Christi Georgii, 24 Sancti martyris Sahse Stratilatis. 25 Sancti apostoli evang-elistae Marci. 26 Sancti hieromartyris Basilii. 27 Sancti martyris Simeonis cognati Domini. 28 Sancti apostoli Jasonis et Sosipatri. 29 Venerabilis patris nostri Memnonis, thaumaturgi. 30 Sancti et inclyti apostoli Jacobi, filii Zehedaei, fratris Joannis
Theologi.

MensisMaius.
patris 1 Sancti prophetae Jeremiae. 2 Sancti 3 nostri Athanasii, archiepiscopi Alexandrini.

Mensis MartiuB.
1 Venerabilis martyrisEudocise. 2Sancti hieromartyris Theodoti episcopi.3 Sanctorum martyrum Ectropimi (sic), Cleonici. 4 Sanctorum martyrum Pauli et Julianise sororis ejus. 5 PasBio saucti Cononis, hortulani (ogorodnika). 6 Sanctorura martyrum ViO-^avwv 42 inSyriapassorum. 7 Sanctorum hicromartyrom eiiiscoporum qui fuerunt Chersouae, Bassi (sic), Eug-enii et sociorum eorura. 8 Venerabilis patrisnostri confessoris Theophylacti, episcopi Nicoraediensis. 9 Passio sanctorum Christi martyrum 40 in urbe Sebaste passorum. 10 Passio sauctorum

Sancti martyrisTimothei et Maurae.4Sanctorum martyrum Probi, Tarchi, Audrocini. 5 Sanctae partyris Irenes. 6 Passio sancti et justi Johi et sancti Dymi (sic). 7 Memoria venerandae Crucis quae in caelo apparuit sub Constantino rege, archiepifilio magni Constantini, etsub Cyrilo scopo Jerosolymitano. 8 Sancti apostoli .loannis Evangelistae. 9 Sancti et inclyti prophetae Isaiae.

10 Sancti apostoli Simeonis 'Zelotae. 11 Coramemorationera conditionis hujus regiae urbis a Deo servatae divina benevolentia spiritualiter faciraus 12 Venerabilis patrisnostri Epipiphaepisconii, archiepiscopi Cyprensis, et Germani, piConstantinopoleos.ia Sanctae martyrisGlycerise. 14 Sancti martyris Isidori. 15 Ven. patris nostri Pachoraii etTheodori. 16 Venerab, patris " ~ ' ensis 17 San'

'

cffltero-

reliquiarum Sancti Nicephori. 14 Sapcti Alexandri et Benedicti. 15 Sanctorum martyrum Alexandri utriusque et sociorum. IG Passio sancti martyrisPapffi (sic). 17 Memoria sancti Alexii hominis Dei et commemoratio terrae motus et resuscitatio Lazari justi, amici Christi.
s

Sancti hieromartyri*^s Patricii. 20 rura. 19 Sancti raartyrisThalelasi. 21 Sancti et inclyti et magni regis Constantini et Helenie raatris ejus. 22Sancti martyris I3asilisci. 23 Sancti Michaelis, episcopi Sinaitici (sic). 24 Venerahilis Simeonisin Monte Mirabili. 25 Tertia inventio

venerand

KALENDARIOKUM.
venerandi capitis Joannis Praecursoris. 26 Sancti apostoli Carpis, unius e 70. 27 Sancti Elidii. 28Sancti martyris Eup&ycliii. 29 Sanctse marty30 Sancti Eutychii , discipuli (Joannis) Theologi. 31 Sancti martyris Hermii.
ris Theodosiffi.

S4T
(sic).

Patrum 10 synodi

17 Sanctae

martyns

VeneMarinffi. 18 SanctimartyriSiEmiliani. 19 prophetffi rabilis Dii. 20 Ignea ascensio sancti


Heliae
rabilis

Mensis Junius.
1 Sancti martyris Justini. 2Sancti Nicephori, patriarchae CPolitani. 3 Sancti martyris Luciliani. 4 Sancti Metrophanis, patriarcha CPolitani. 5 Sancti et venerabilis Hilarionis Novi, heg-umeni. 6 Sancti Dorothei, episcopi Tyrensis. 7 Sancti Theodoti, episcopi Ancyrani. 8 Sancti Sanet magni martyris Theodori Stratilatis. 9 ctorum martyrum Orestiset Diomedis.lO Sancti

21 Venerabilis Simeonis Sali. 22 VeneMariae et (sic) Magdalenffi. 23 Sancti martyris Trophimi et caeterorum. 24, Sanctae martyris Christinffi. Eadem die occisio sanctorum martyrum Borisi et Glebi. 25 Dormitio Sanctae Annae, matrisS. Deiparse. 26 Sanctorum

martyrum Hermolai et Hermippi et HermocraPanteleemonis. tis. 27 Sancti et magni martyris


28 Sancti martyris Eustathii, sanctorum apoTimonis et Parmenae. 29 stolorum Prochori Callinici, 30 Sancti Jobi,militis. Sancti martyris 31 Sanctae mart. Julittae. Eadem die venerabilis Eudocimi Novi.
,

martyrisBenjamini. 11 Sanctorum apostolorum Bartholomaei et Barnahae. 12 Sancti patris nostri Onuphrii. 13 Sancti martyris Equilinae (sic). 14.
Sancti prophetae
Elisaei.

Mensis Augustus.

Amos,

patris

Isaiffi.

15 Sancti prophetae 16 Sancti Tychonis, thau-

maturgi. 17 Sanctorum martyrum Manuelis, Leontn. Sabellii et Ismaelis. 1 8 Sancti martyris


19 Sancti apostoli Judae. 20 Sancti Methodii, Sancti episcopi. 21 Sancti martyris Juliaui. 22 NaEusebii. 23 Sancta martyris Agnppinae. 24 Praecursoris. 25 Sanctse martytivitas venerandi Davidis Solunenris Febronise. 26 Venerabilis 27 Venerabilis Sampsonis. 28 Translatio sis. reliquiarum sanctorum martjTum Cyri, Joanapostolorum nis. 29 Sanctorum et summorum Petri et Pauli. 3U Sanctorum 12 apostolorum.

ISanctorum Macchabaeorum, Eleazari et Solomoni et 7 fiUorum ejus. 2 Reditus reUquiarum protomartyris Stephani. 3 Sanctorum patrumDalmati, Eausti, isacii. 4 Sancti martyns

Eleutherii. 5 Sancti Eusyguii. 6 CommemoraDomini Dei et Salvatio divffi transfigurationis Dotorisnostri Jesu Christi. 7 Sancti martyns Venerabilis jEmiliani. 9Sancti apostoli mentii. 8
Matthffii.

lOSanctorum martyrum Laurentu et Eupli, diaconi cffiterorum. 11 Sancti martyns Anicetae. 16 12 Sanctorum martyrum Photii et

Mensis Julius.
1

Sanctorum thaumaturgorum Cosmae

et

Dain

miani. 2 Depositio tunicffi et Zonse S.Deiparae VeBlachernis. 3Sancti martyris Hiacynthi. 4 Sancti nerabilis Andrese, ep. Jecretensis (sic). 5 hieromartyris Astii. 6 Venerabilis patns nostri SisoiMagni. 7 Venerabilis Thomse in Maleo. hieromarSancti martyris Procopii. 9 Sancti

8 tvrisPancratii. 10 Sanctorum martyrum45]Ni12 Sancopoli. 11 Sanctae martyris Euthymise. Procli, Hilarn. 13 Sancti ctorum martyrum Sancti apostoli AquiSeraphionis.

confessons. Translatio reliquiarum S. Maximi. Malachige (?). 15 Dormitio 14 Sancti prophetae iconis (non sanctissimffi Deipar, 16 Sanctse SaWatoris nostnetDci, et sancti manupictffi) martyns Diomedis. 17 Sanctorum martyrum Sanctorum Pauli et Julinnae, sororis ejus. 18 martyrum Lauri, Flori. 19 S. Andreae Mratilatis 20 SanGti et sociorum ejus 2593 martyrum. Ba(sic). 21 Sanctae martyns prophetae Samusi Sancti martyns sisffi(sic)et filiorum ejus. 22 Venerabilis Agathonici et sociorum ejus. 23 Saucti Eutychii, Callinici. archiepiscopi CP. 24 2 Sancti qui discipulus fuit Joannis Theolog-i. Pauli. apostoli Titi, discipuliapostoli ^l^-f^^l' martyrum Hadriani et Nataliffi. 27 Vene-

rum

martyris Julittfle. 15 Sanctorum martyrum Cyrilli, lae et For16 Sanctorum martyrum Onesyphon Eadem die memonam facimus bb. phvrii patrum6S0 qui Chalcedoni (fuerunt),sanctorum

rabilis Pimeni. eremitffi. 28

Venerabihs Moysis

Baptistffi. 30 vEthiopis. 29 DecoUatio Joannis

Sanctorum hieromartyrum

Felicis et sociorum Zonffi sanctissim ejus. 31 Depositio venerandae in Chalcopratiis. Deiparae

TYPICON CHILANDARIENSE ANNI

1331.

inquibusreceditahalend.Sisatovacensi. ^oT^.^Bicproferuntur ea tantum,


30EtSS.app.Stachiae,AmpUi,Urbani et alioram.

September.

Anthymi et 1 et2 dies desiderantur. 3 S. Nicomediensis, olim Theoctisti. 4 Et S. Babylae


memoratio miracuU
~

V.

November.
Lyddensis, 4 EtS 3 Et dedicatio S. Georgii Onesiphor Nicandri, mart. etErmei. 9 SS Et Matronffi et Theoctista et et Porphyrii; Theodori Stud.^ 19 S.Stephanidismart.; ^t S. Procli patr. 23 Et Et Barlaami, mart. 20 Et 24 S.Cathannffi mart S Gregorii Acragantini. Stephani Novi. 29 S. Paet S. Mercurii. 28 Et S.

MM

Menodorae, Metromart. Meletinffi. 10 SS. virg. 3 Th|odorffi. et Nymphodorae. 11 Ven. dorae Corneln, S. Georgii et S. Dedicatio ecclesi^ Joanms thrysostocenturionis. 14 Et obitus S. Elpid s Sophiffi et filiarum ej^s ?isti3, mi. 17 S. Eumenii. 19 SS. MM. et Agapiffi 18 S. P N. Et S Susan. Trophimi, Sabatii et porimedoutis. 27 Condrati, ap. 22 S. Phocae. nffi, mart. 22 S. S. Callistrati, mart. etsociorum.
October.

ramonis

et

Philumeni.

December.
4 Et
S. P.

Joannis Damasceni. 10

StyUtm (tantum). 27 Et
Theophanis,
Nicomediffi.

S. DanieUs Jheodori Grapti et

. mart. fratris ejus. 28 SS. 20000 29 Et MarceUi. hegumeni. 30 S. Zotici, presbyten.

Et 5 S. Chantmse, mart. 9 Andronici. 11 Et Theophanis, coufes. 12 S Cnsi, Cosmse Maiumensis. 17 Et S. Anderae Terentn et 27 S. Nestoris, mart. 28 S. Sabaitffi, etS.P.N. NeoniUffi, raart.7Et Stephani 29 Hac die obut magnue Arsenii arch. S^rbiffi.

lEtS. Eomani.

Janaams.
V. 5 Et Theopempti etTheonae ; et ^miUani, conf. 10 H-t 8 Et GeorgUChozevitffi et TheMarciani. 14 Et S. P. N. Sabae. 15 Et Paul; mart. el Eugenu. il a^i
bffii.

Synclyticae.

2lEtNeophyti,

eleemosynariusStephanusUrosius,KralSerbi8e.
Ociohris,

Tomus

XL

48

Ana&tasil

SYLLOGE
348
23 Et Agat^^^^^^^^^ Anastasii Pers, mart. reliqumrum fratrum Eadem die translatio poutificum. landarieDsium. 30 Ettrium
Februarias.
Pelusiote^ 4S. Tbeodori (sic) myrobletse. 21 Umotneim P. N. Simeonis 18 Et Symbolis.28EtB83iIii.29Cass.am.

MaiuB.

Magm. 9 4S. Pelagiffi. 8 Et Arsenu sanctificat,. 18 11 Et Mocii. 16 Theodori phori. Therapontis. 28 S. Nicetffi %t S Theodoti. 27 S. Dalmati. Chalcedonensis. 30 S. Isaaci
Junius.
Bessarionis. Dorothei. 6. S Hilarionis et 10 Timothei, mart. Prusae. 9S.CyrilUAlex.
5 S

EtChmto-

L^TimoS

Martiaa.
Papiffi,.mart. et soc 16 4 S. Gerasimi. 15 S. in monast. Sabse Sahini mart. 20 SS. mon. 24 Profestum (tantum). 28
S. P.

EtTheodoriCPolitani.
Jolius.

<?

Ltrum Pum).

Athonensis. 13 Synaxis 5 V Marthae. Et Petri Stephani Sabaitae. 16 fiftbrieli'' archangeli et S.

Et Hilarionis Novi. 31

Hypatu.

IezSs.
tum).

Aprilis.

2 S

Titi.

Georffii Malei. 5

melodi et 3 S. Nicetse. 4 S. Josephi et Agathopodi. 13 Theoduli

19Et S. Macrin^, 21 S Athenogeniset^^^^^ 22 EtPhoc^ mart. 25 Et OlymSilae etSylvam et piadis etEupraxiae. 30 SS. SS. Synaxis apostolorum (tan60C. (tantum). 31
Augustus.
Micheae, 4 SS septem puerorum Ephesi. 14 S. ap 23 proph.'l7 S. Myronis. 21 S. Thaddjei. soc. 30 SS. Joannis et Pauli Novi,AleS. Lupi et

Et

S, Martini, mart 15 Artemonis. Agapip etChio. Puda^et Trophimi. 16 l^enes,


niffi

Ans

archi,

virff.

n rdiscin Grefforii Qu(in)tiliani. 29 mart 28^Et S Maximi, Dadffi, inCyzico. Et novem mart.

nSimeonisPersiBet Acacu.lSJoanDecapolitie. 21 Et Januaru

xandri, patr.

KALENDARIUM REMENSE SJ5CULI


Initium desideratur

XIV.

Mensis October-

30 27 Passio sancti Nestoris et Cape[to]lin8B.^

Memoria sancti Cyriaci patriarchae


November.

et

Zenobu.

20 Passio sancti Ignatu Deifen 32 Passio sanctae Anastasiae. Dominica ante Nativitatem Christi. Memoria sanctorum patrum. 24 Vigilia Nativitatis Christi. 25 Nativitas Chrieti. 26 Synaxis sanctae Deiparae, 27 Memoria sancti protomartyris Stephani. 29Memoriasanctorum infantium.

rentum.

Januarius.
1

Circumcisio Domini Nostri Jesu Christi, et


sancti patris nostri Basilii. 5 Vigilia

Cosmae 1 Memoria sanctorum anargyrorum 6 Memoria sancti patris Pauli conetDamiani. Mifessoris. 8 Synaxis sanctorum angelorura
chaelis et Gabrielis. 11 Passio sancti Menjfi. 13 Memoria sancti Joannis Chrysostomi. 14 Memoria sancti apostoli Philippi. 15 Passio confessorum Domini Samonae, Guri[n]se et Abibi. 16 Memoria sancti apostoli Malthaei. 17 Sancti

memoria

GregoriiThaumaturgi. 20 Memoria sanctorum Satrum Procli, Maximi, Anatolii et Genadii. 21

Llatio sanctae DeiparEe in templum. 25 Memoria sancti Clementis Komani, et Petri Alexandrini, et passio S. Mercurii et S. Catharinae. 30 Memoria sancti apostoli Andreae.

Theophaniae. 6 Sancta Theophania Domini. 7 Sancti Joannis Prsecursoris et Baptistse. 10 Memoria S. Gregorii Nyssensis, fratris magni Basilii. 13 Adoratiocatenarum S. apostoli Petri. 16 Memoria patris sancti Antonii. 18 Memoria SS. patrum Athanasii et Cyrilli. 20 Memoria sancti patris nostri Euthymii. 22 Memoria S< apostoli Timothei. 25 Memoria S.P. N. Gregorii Theologi. 27 Allatio reliquiarum S. Joannis Chrysostomi. 29Inventio reliquiarum S, Ignatii Deiferi, 31 Passio SS. anargyrorum Cyri et
Joannis.

Februarius.
1 Passio sancti Trophimi. 2 Occursus D. N. Jesu Christi. 3 Memoria justi Simeonis et Annae prophetissae. 11 Memoria martyris Blasii. 13 Sanctorum martyrum Pamphili, Porphyrii. 20 Passio sancti Polycarpi martyris. 24- Inventio venerandi capitis sancti Joannis Praecursoris et Baptistae.

December4 Passio sanctae martyris Barbarae. 6 Memoria sancti et venerabilis patris nostri Nicolai (%). 9 Conceptio sanctae AnnEB. 13 Passio sancti EuBtratii et sociorum ejus. 14 PassiosanctiThyrsi, et memoria terrae motus. 16 Memoria sanctorum trium puerorum, Ananise, Azariae, Misaelis et
Dauielis prophetas. Dominica prima ante Nati-

Martius.
9 Sanctorum quadraginta.

vitatem Christi. Memoria sanctorum Protopa-

KALENDARIUM OSTEOGENSE ANNI


September.
1 Initium indictionis, id est novi anni. Et memoria V. P. N. Simeouis Stylitae. 2 S. M. MamantisetV. P. Joannis Jejuuatoris. 3 S. hieromart. Anthymi et V. Theoctisti. 4 S. hieromart. Babylffi Antiocheni et trium infantium. Et Babylae Nicomediensis et cum illo infantium 84. Et SS. Ermionis et Eutychii. Et magni Srophetffi Moysis 5 S. prophetie ZachariEe. 6. [iraculum caelestis archistrategi Michaelis, Et S. Eudoxii et sociorum. 7 Profestum S. Deipara.

1581.

Et

S. M. Sozontis. 8 Nativitas S. Dominae nostra Deiparae. 9 SS. Deiferorum Joachim et Annae. Et S. M. Severiani. 10 SS. MM. Minodorae, Mitrodorae et Nymphodoras. 11 V. M. Theodor. 12 llieromart. Autonomi. 13 Dedicatio ecclesiae

MM

Kesurrectionis Christi. Et profestum exaltats Crucis. Et hieromart. Cornelii, centurionis. 14 Universalis exaltatio vener. et vivificse Crucis. 15 S. megaloniart. Nicetae. 16 S. megalom. Euphemiae. 17 S. M. Sophiae et filiarum ejus Eidei, Spei et Charitatis. 18 V. Eumenii. 19 SS. MM. Trophimi , Sabatii, Dorimelu, in ftua RemcDsis Evaogelii editione, cxteroquiD opliraa.

(1) Ita cum Ropitario legendum pulo, liwtnii, quemailmodum iaterpreuius e:t

noa vero

vtnerabillaD-

bone memoritE

dontis.

tl

KALENDABIORUM.
dontis. 20 SS. MM. Eustathii el Bociorum. 21 S. apost. CoDdrati. Octava Festi. 22 8. M. PhocsB. 23 Conceptio S. Joannis Baptistae. 24 S. pro-

S49
et Ste-

15

S.

M. Eleutherii et V. Pauli Latrensis

tom. TheclsB. 26 V. Euphrosynise. 26 Transitus


S. ap. et

evang Joannis. 27

S.

M.

Callistrati et

sociorum. 28 V. P. N. Charitonis, confessoris. 29 V. P. Cyriaci, eremitae, 30 Hieromart. Gregorii, magnse Armenise,


October.
ap. 1 Protectio (Pokrov) SS. Deiparae. Et S. V. Komani melodi. 2 SS. MM. CyAnanise.Et

phani Suroziensis. 16 S. proph. Aggaei. 17 S. proph. Danielis et trium pueror\im. 18 S. M. Sebastiani et soc. ejus. 19 S. M. Bonifatii. Sab. et Dom. ante Nativ. Domini. 20 Profestum et S. Ignatii Deiferi. 21 Profestum et S. Julianiae mart. et S. Petri metropolitae (Kioviensis). 22 Profestum et S. M. Anastasiae. 23 Profestum et SS.MM. decem in Creta 24 Profestum et S. M. Eugenige. 25 Nativitas D. N. Jesu Christi secundum carnem 26 Synaxis SS. Deiparse Et S. M. Euthymii. Dominica post Nativ., merao.

prianiet Justinae.SS. sacromart. Dionysii Areo6 pagitae. 4 S M.Hierothei. 5 S. M. Charitinae. S.apost. Thomse. 7 SS. MM. Sergii et Bacchi. Alphaei. 8 V. M. N. Pelagise. 9. S. apost. Jacohi Eulampii et Eulampias. 11 S. apost. 10 SS. MM.
Philippi, ex7 diaconis. Et memoriseT^synodi. 12 8S. MM. Probi, Tarchi, Andronici et V. Cosmse Majumensis. 13 SS. MM. Caipi et Papylffl. 14 SS. MM, Gervasii et Protasii et V. Parasce(Thessalonicensis). vise. lf> V. Euthymii Novi Et Luciani, presbyteri. 16 S. M. Longini, centurionis. 17 S. prophetae Osiae. Et Andreae Cretensis, hosiomart. Et SS. medicorum Cosmae et Damiani Arabum. 18 S. apost. et evang-. Lucae.

ria S.Josephi Sponsi et S. Jacobi, fratris Domini et Davidis regis. 27 S, protomart. Stephaui. Et

V. Theodori. 28 SS. Martyrum 20,000. 29 SSinfantium 14,000 et V, Marcelli, hegumeni. 30 S. M. AnysiEe et V. Melanise et Zotici. 31 V. M. Melaniffi KomansB.
Januarius.
1

Circumcisio D. N.
et

J. C.

S. P.

N.Basili

M.

Sabbatum

Dominica ante illuminationem. 2

19 S. prophetseJoelis. 20 S. megalom. Artemii. 21 V. P. Hilarionis MagTii.22 Abercii etseptem puerorum Ephesi. 23 S. ap. Jacobi, fratris Domini. 24 S. M. Arethse et sociorum. 25 SS. MM. Marciani et Martyrii. 26 S megalom. Demetrii. 27 S. M. Nestoris. 28 SS. MM. Terentii et Neonilse; et

V. Stephani Sabaitae et S, megalom. Parascevise, etS. Arsenii Serbici. 29 S. M. AnaZestasise Romanae et V. Abramii. 30 SS. MM. nobii et ZenobiEe. 31 SS. apost. Stachiae et Amplii

Profestum. Et S. P. Sylvestri. 3 Profestum. Et S. proph. Malachiae et S. M. Gordii. 4 Profestum. Synaxis 70 apost. et V, Theoctistae. 5 Profestum. Et S. Theopempti et Theonae et V. Syncliticae. 6 S. Theophania D. N. J. C. 7 Synaxis S. Dominica et V. Joannis Praecursoris. Sabbat et illuminationem. 8 V. Georgii, Dominic post et ^miliani, confessoris. 9 S. M. Polyeucti. 10 Dnmetiani MeS. P. N. Gregorii Nyssensis, et tetensis (sic), et Marci (sic), oeconomi. 11 S. P N.Theodosii. 12 S. M. Talianaeet S. Sab
Serbici.

etaliorum etS. M. Epimachi.

November.

Sanctorum anargyrorum Cosmse et DamiaPegasise et socioni 2 SS. MM. Acyndini et presb. rum, 3 SS. MM. Acepsimffi ep. et Josephi Etdedicatio ecclesiae S. M. Georgii. et Aithalffi. 4 V P. Joannicii et SS. MM. Nicandri et Ermu. Pauh, 5 SS. MM. Galactionis et Epistimiffi. 6 S. MM. triginta trium Et V. confessoris. 7 SS.
1

13SS. MM. Hermolai et Stratonici. 14 S. P. SS. PP. occisorum in Sinai et Raithu. 15 Thebsei et S. P. Joannis Calybit^. 16 N. Pauli Adoratio V. Catenae S. Petri ap. 17 S. P. N. 18 SS. PP. Athanasii et Cyrilh. 19 Antonii P. Macarii ^gyptii. 20 S. P. N. Euthymii Magni. 21 S P. Maximi confes. et Neophytiet Eugenii et sociorum. 22 S. apostoli Timotheiet

MichaeLazari Galensi. 8 Synaxis S. archang. Spirituum. 9 S. M. Onesiphori et lisetomnium Porphyrii. EtV.Matronse et Theoctistae. 10 SS. et cater. 11 apost. Erasti, Olimbi, Herodiouis StephaSS MM. Menae, Victoris et Vincentu et Joannis et V. Theodori Studitae. 12 S. P. nidis Eleemosynarii et V. P, Nili. 14 S. P Joannis Chrysostomi. 14 S. apost. Philippi. 15 SS. conap. et fessorum Gurise, Samonae et Abibi. 16 S. MM. evang. Matthaei. 17 S. P. Gregorii. ISbi. b. et Komani. 19 S. proph. Abdiae. 20 Plalonis BarlaamietS. Procli, patr. CPolitam. Et V. Introitus. 21 Gregorii Decapolitae et profestum (in templum). 22 S.ap. lutroitus SS. Oeiparae Gregoni Philemonis. 23 S. P. Ampilochii et 24. S. megalom. Catharmffi et Acragantini. Romani, Mercurii. 25 V. P. N. Clementis, paps Alexandrini. 26 V. Olympii Stylitffi. 27 etPetri S, M. S M. Jacobi Persae. EtV. P- Palladii. 28 etStephani Novi. 29 S. M. Paramonis Irenarchi

Anastasii. 23 S. P. Clementis Ancyrani et AgaGrethangeli. 24 V. M. N. Xeniae.25S. P. N. et gorii Theologi. 26 S. M. Xenophontisetsoc. Theodori Studitse. 26 Belatio reliq. S. Joannis Chrys 28 S. P. N. Ephriem Syri. 29 Allatio Hippolyti et reliq S. Ignatii Deiferi 30 S. M. Basilii, Gregoru et Chrysost. SS. 3 Antistitum SS. M. Cyri et Joannis.

Februarius.
2 Occursus D. N. J. C. 3 excipientis. 4 S. P. N. IsiS Simeoriis Agathae. 6 S. Bucoli, dori Pelusiotse 5 S. M. TyrenSmvrnensiy. 7 S Parthenii et Luc en Zachariae et S. M. Theodori Stra1

M. Tryphonis.

Deum

sis*

8 S proph.

tilatis

9S

N. Auxentii. 15 S. ap. Onesymi. Pamphili et Porphyrii et sociorum 17 16 S Leoms, papae. 19 S m'. TheodoriTyroDis. 18 S. CatHDensis 21 ap Archippi. 20 S. P Leonis s! et Bustathii. 22 SS. MM. in EuV P Timothei Polycarpi. 24 Inventio V^cag^nia. 23 S. P. P. Joan Bapt, 25 S. P. N. Tarasn. 26 S, ^itisS
niani. 14 S. P.

Blasii,

M.Nicephori. 10 S. P. Charalampn. 12S. P. Meletii. 13S. P. Marti-

Cphyl^ii 27

S. P.

Procopii. 28 S. P. Basilu

et

Phihimeni

Andreffi, et V. P. Acacii. 30 S. ap.

Eomani. cont. 29 V. P. Cassiani


Martius.

protoclyti.

Deoember.
Abacuc. 3 iS.Prophetse Nahum, 2S, proph 4S. megalom. Barbarae. et S proph, Soplioiiia'. Con.ecrati. V ^P Damasceui. 5 V. P. N. Sabbae S. r.Axn"p Nicolai, archiep. Mvrensis. 7. fi S ConS^^V. t. N. Potapn. 9 brosii Mediolanensis. concepit Deiparam. S. AnniE, quando cept et Eugraphi. 11 SS^ MM. Mennffi, Hermogenis

IS
^S

Eutronii

Simi JordaDici. 6 SS. M 428 fT^^^l soc. Ephrasmi


M
Ba-^ilii.

MM. Eudociffi.2S. M.Theodoti.3SS Cleonicae. 4 S. M. Cononis. 6 S. P. et


et S.
I
.
.

llieo-

S P. f;I, 9 SS m;rt'40 10 S M. Condrati 13 Red Snnhronii 12 V. P. Theophanis confes.


tuTreTiq Pti 15 S

P.

^V^;SPir.doms^l3SS^ banielisStylit^. 12 V^
Eustratii,

MM

Auxentu

et soc. Et V.

LatrensTs

14 SS.

MM.

Thyrsi,

Leucn

et

Arsenu soc

hominis Dei. 18 S. P, N. Cynlli. et Dariffl. hierosolymitani. 19 SS Chrysanthi Sabae) occisorum. 21 20 SS PP. in Laura (S. AncyJacobi confes. 22S. M. Basilii S * * ^* P N rani.

Nicephori. 14 V. P. N. BenediAgapii et soc. 16 S. mart. Sabim.

nS

P. Alexii,

'

860

SYLLOGE ^ s M
Ma_

Tvchonis. 17 SS.

MM. Manuehs, Sabelu

et

Gabnel.s. 27 Sb 26 Synaxis S. archaDg, Stephaianioris et S.


,18

S^

Sj^M- Afe^n g^^t. Eusebn Samosatem. 23 Joannis Ba^?^^l"^ativitas S. prophetffi

cis.

Ancyrani. 31 V. Hypathii, ep.

29SS summorumapo^^^^^
Aprilis.

et

PauU.

SOSynayisSS. apostolorum,
JnliQB*

V.M.N. Mari
Nicetffi,

V. P. Male. 5 SS. ^M^ Josephi cantoris Georgu V. P. IN. Jiuiycu". i Thpoduli et Agathopod.. 6 8 SS. ap. Ead.on|^, V p G orgii.metropolitiB.Eupsych... 1 SS M. Agabi, Rufi et soc. 9 S. M. Sacromart. An iTfren ii et Pompei et soc. 13 V. P. Basih. Panens.s. is Pergamens.*8. 12 eonfes. 15 SS. Artemonis. 14 S. Martin., 16 SSAristarrchi, Pudi etTroph.mi.

J5gypti. 2 ^- P-T"'p5 hegumeni. Med.censis^l V^P.

<;i

Deflnnrffvrorum Cosmae et Damiani. 2


S.

Jufo venerS
?fn

Deipar. 3S.M. Hyaet S. Marthffi. 5

Tm
ap

A^ania! et Chioniee. 17 V. P.

Simeonis Pers et

ifacrMeleni.l8V.P.N.Joannisl9V^.Joann^s
PalffiolauritsB. 20 V. Theodor. Lurii (sic) et soc. ejus et Theodor.

Trich.nae. 21 S

M. Perg 22 V

Georg... S. M. Sah Theodori Syceotffl.23S. M. Marc. 26S. M. BasiStratilatffi. 26 S. ap. etev. Simeoms, cognat. Domilii Amaseni. 27 S. M. et Sosipatri et S. M. ni 28 SS. ap. Jasonis et V. etsoc 29 SS. MM. novem Cyz.c. Maximi

V. P N. Sisoi V P N Athanasii Athoensis. 6 et Accacu in Thomae Maleini iWfl0-ni 7 V P N. Pan8S. megalom. Procopii 9 S. M. M.M 45 Nicopoli. 11 S. megalom. cram 10 SS. Hilani et V. MiEuphemiae. 12 SS. MM. Procli, 13 Synaxis S. archang. GabriecWlis Maleini. 14 S^ap. Aquil^. 15 metN.stfphaniSabai Cvriciet Julitae, et dormitio magni SS Athenogenis et 10 ducisVladimiri. leSacrom.

IT

Andre^

Sco.
MM

Sa
et

dS. ejus^^^
630
in 6' 17

memoria

SS.

PP.318 in

synodp

in 3^ et'l08 in 2^ CPoli, et 200 in 5% et 170 in 4- Chalcedoni, et 160

Ephe^

Mnemonis Thaumat.
Joannis evang.

30 S. ap. Jacob., fratr.s

S megalom Mannae

Mains.
Aleproph. Jeremiffi. 2 S.P. N. Athanasii Et V. 3 SS. MM. Timothei et MauraB. xandrini. 5b. p Theodosii Kioviensis. 4 S. M. Pelagiae. apCommemoratio Irenes. 6 S. Jobijusti. 7 M Acacii. 8 paritionisV. Crucis in caelis EtS. M. P. JN. ap etevang. Joannis Theologi et V. S 9 S. proph, Isaiffi et S. M. ChnArsenii Magni. Nicolai, stophori et translatio reliquiarum S. 10 S. apost, Simonis Zelotae. 31 S. M. thaumat. M. GlyMocii. 12 S. Epiphanii Cyprensis. 13 S. 14S.M- Isidori. 15 V. P. N. Pachomu ceriffi. S. Maffui 16 V. P. N. Theodori Consecrati 17 Theodoti etSS. ap. Andronici et soc. 18 S. M.
1 S.

S m' Hyacinthi. 19 S. S proph. Elite. 21 W. S M. MagdaSalorum et proph. Ezechielis 22 Phoc^. 23 SS. MM. Trophimi et len^ et S. M^. et SS^ MM. Theophili et soc. 24 S. M. ChnstinsB SS. feGlebi. 25 Dormitio S. Annae et Borisi et minarum Olympiadis et Eupraxiae. 26 b. M. Hermolai et soc. 27 S. megalom. PanteleemoNicanoris, Timonis nis 28 SS- ap. Prochori et apost. iParmeni. 29 S. M. Callinici. 30 S. et Crucis. Et S. Eudocimi. Silse. 31 Profestum
Augustas.

PP. bazan. 18 Macrinse et V. P. Du. 20 PP. Joanniset Simeonis


et V.

IProcessioven. Crucis. Et SS. MM- septem mafratrum Machabffiorum et Eleazari, eorum


ffistri, et

MM.PetrietDionysiiet7virginum.l9Hieromart. SS. Patricii et soc. 20 Hieromart. Thalelaei. 21

quiarnm

magnorum
22S. M.

Basilisci.

imperat. Constantini et Helenae. 23V. P. Michaelis, Synna-

ep. 24. V. P. Simeonis in monte Mirahili. 25 Inventiocapitis S. Joannis Prfficursoris. 26 sacrom. TheraS. ap. Carpi, unius ex 70. 27 S. pontis. 28 V. P. Nicetae Chalcedonensis. 29 S. fcosiomart. Theodosiae. 80 V. P. N. Isaacii Dalmati. 31 S. M. Uermii.

darum

Solomoniae, matris. 2 Translatio reliIsacu S. protom. Stephani. 3 V. P. N. et Thaisti {sic}. 4 SS. septem Dalmati et Fausti Duerorum Ephesi. 6 Profestum et S. Eusygmi. Christi. 7 Hosio6 Transfiguratio D. N. Jesu mart.Dometiani. 8 S. ^meliani, ep. CyzicenS.M. archidiac. Laurenais. 9 S- ap. Matthaei. 10 12 SS. MM. Photu et tii 11. S.Eupli, diaconi. Profe13 V. P. N. Maximi, confes. 14 Anicetae. 15 Dormitio S. Deiproph. Micheae.

stumetS.

parse. 16 Translatio

jTmiuB.

imag-inis non ma^ijvactffi. 17 S. M. Mironis. 18 Sb. MM. Et S. M. Diomedis. Stratilatae et Eloriet Lauri. 19 S. M. Andre Samuelis. 21 S. ap. Thaddaei 20 S. proph.

M. Justini, philosophi et soc. 2 S. P. N. Nicephori, patriarchae. 3 S. M. Luciani et soc. 4 S.P.N. Metrophanis, patr. 5 Sacromart. Dorothei, ep. Tyrensis. 6 V. P. N. Hilariouis et Bessarionis. 7 S. M.Theodori Ancyrani. 8 S.megalom. Theodori Stratilatae. 9 S. P. Cyrilli. LO S. M. Timothi. 11 SS ap. Bartholomsei et Barnahse. 12 V. P. Onuphrii Magni et Petri Athonitse. 13 S. M. Aquilinse et TriphiUii, ep. 14 S. proph. Elisaei et Methodii, patr. 15 S. proph. Amos. 16
1 S.

soc. Agathonici et soc. et S. M. Basilissae. 22 S. M. Luppi et octava festi. 24 S sacroejus. 23 S. M. 25 mart. Eutychii, discip. S. Joannis Theologi. memoria S. ap. Bartholomaei et

Eeditusreliq. ap. Titi. 26 SS.


P.

MM. Adriani
P.

bb. ptii.29DecoUatio S. Joannis Baptistae. f patr.CPolitanorum Alexandri, Joannis et l^auU mChalcoNovi. 21 Depositio zonae S. Deiparas
pratiis.

N. Pimeni Magni. 28 V.

et Natahse. 27 V. N. Moysis Jilgy.

KALENDARIUM PARISINUM
September.
I Novi Anni et Simeonis Stylitse. 2 S. M. Mamantis. Et V. Joannis Jejunatoris. 3S. M. Anthymi. 4 S. M, Babylae. 6 S. proph. Zachariae. 6 Miraculum arch. Michaelis Chonis. 7 S. M. Sozontis. SNativitasS. Deiparse. 9 SS. justorum

II.

S^CULI XV.

Joachimet Annse 10 SS. MM. Menodorffi, Metrodorffi,

tio

Nymphodorffi. 11 S. Theodoti. 13 DedicaResurrectionis Domini. Et S. Cornelii. 14 Exaltatio V. Crucis. 15 S. M. Nicetae. 16 S. M. EuphemisB. 20 S. M. Eustathii. 22 S. hierom. Phocae. 23 Conceptio S. Joannis Baptistffi. 24 S. protom. Theclse. 26 S. Joannis Theologi. 28 V.
Charitonis. 30 S. Gregorii Magni Armenite. OCTOBEB.

KALENDARIORUM.
October.
et V. Romani, melodi. 2 SS. MM. Cypriani et JustinBe. 3 S. Dionysii. 6 S. apost. ThoDQBB. 7 SS. MM. Sergii et Bacchi. 11 S. ap. Fhilippi de 70 diaconis et Theophanis. 1 S. ap.

361

Febmarius.
1 S. M. Triphonis. 2 Occursus. D. N. Jesu Christi. 3 S. Simeonie Theodochi. 7S, M. Parthenii. 8 S. megalom. Theodori. 13 S. Martiniani et V. SimeonisSerbici. 24 Inventio capitis S.

Anani

16 S. Long-jni. 18 S. ap. et evang. Lucae. 20 S. Artemii. 21 S. Hilarionis. 22 S. Abercii. 23 S. apost. Jacobi, fratris Domini. 24 S. M. Arethffi et soc. 26 S. mart. Demetrii et commemoratioterrae motus.

Joannis Baptistse.
Martina.
9 SS.quadragrinta mart. Sebastae. 25 Annun26 Synaxis S. archangeli Ga-

tiatio S. Deiparae.
brielis.

November.
Aprilis.

Damiani. 2 S. 1 SS. medicorum Cosmse Acyndini et soc. 3 S. Joannicii. 4 S. Porphyrii. 6 S. Pauli, confessoris. 8 Synaxis S. archistr. Michaelis. l^ S. Joannis, eleemosynarii. 13 S. Joannis Chrysostomi. 14 S. ap. Philippi. 15 S8. confessor.Gurise, Samonie et Ahibi. 16 S. evang.
et

1 S. Mariffi (^gyptiae). 22 S. Theodbri Syceotae.

23 S. megalom. Georgii. 25 S. ap. etevang. Marci. 27 S. Simeonis, cognati Dei. 30 S. Jacobi,


filii

Zebedffii.

Maiu3.

Matthaei. 17 S. Gregorii, thaum. 21 Introductio et S Deiparse (in templum). 23 S. Amphilochii Agrigentini. 27 S. Jacobi Persffi. s! Gregorii 28 S. Stephani Novi. 30 S. ap. Andrege.

2 S. P. Athanasii. 8 S. ap. Joannis Theologi et V. Arsenii Magni. 21 SS. Constantini et Helenffi. 24 S. P. Simeonis in monte Mirabili. 25 Tertia inventio capitis S. Joannis Baptist. 27
S.

Deoember.
Joannis Damasceni. 5 S. Patris Sabae. 6 S. P. Nicolai. 9 Conceptio S. Annae, quando concepit S. Deiparam. 13 SS. MM. Eustratii et aliorum. 20 S. Ignatii Deiferi. 25 Nativitas Christi. 26 Synaxis S. DeipaNicomedise. rse. 27 S. Stephani. 28 SS. martyr. 29 SS. infantium. 30 S. martyris Anysiae.
4
S.

ap.Carpi, ex70.
Junias.

mart. Barbarse et

S.

mffii et

8 S.TheodoriStratilatae. 11 SS. ap. BartholoBarnabae. 12 V. P. N. Onuphrii et Petri Athonitse. 11 S. proph. Elissei. 19 S. ap. Judffi. 24> Nativitas S. Joannis Baptistffi. 28 SS. Cyriet Joannis, anargyrorum. 29 SS. ap. Petri et Pauli. 30 SS. duodecim apostolorum.
Jolias.

JanQams.
Magni. 2 1 Circumcisio Domini et S. Basilii Silvestri. 3 S. M. Gordii et S. proph. MalaS Vigilia lumichiffi. 4 Synaxis 70 apostolorum. 5 num. 6 Baptisma D. N, Jesu Christi. 7 Synaxis
S.

Joannis Baptistffi. 9 S. mart. Polyeucti. 11 SS.MM. S P Theodosii. 12 S. mart.Tatianse. 13 et Stratonici. 14 SS. PP. in Sinai et Hermyli Eaithu occisorum. 15 S. Joannis Calybitae et Pauli Thebaei. 16 Adoratio catenarum S. ap. Athanasii Petri 17 S. P. Antonii Magni. 18 SS, Maximi, et Cyrilli. 20 S. P. Eathymii. 21 S. Timothei. 23 S. mart. Agathanconfess. 22 S. Gregorn, geli et S. hierom. Clementis. 25 S. P. 27 Reditus reliq. S. Joannis Chrysotheologi. Hipstomi. 29 Reditus reliq. S. Ignatn. 30 S. etSS. trium pontificum. 31 SS. thaumat.
polyti

1 SS. medicorum anarg. Cosmffi et Damiani. 2 Depositio tunicffi et cinguli S' Deiparffi. 4 8. Andreae Cretensis. 8 S Procopii. 11 8. mart. Euphemiffi. 13 Synaxis archang. Gabrielis. 15 SS. MM. Cyrici et Julittffi. 16 Hierom. Athenogeni et SS. PP. sextae synodi. 17 S. mart. MaAnnffi. rinffi. 20 S. prophetffiEliffi. 25Dormitio S. 27 S. M. Panteleemonis. 31 S. Eudocimi Novi.

Aagastas.

septem Macchabffiorum. 6 Transfiguratio D. N. Jesu Christi. 15 Dormitio S. Deipa16 S. M. Diomedis. Allatio imaginis non rffi
1 SS.

manufactffi. 19 SS.' MM. Flori et Lauri. 25 S. apost. Bartholomffii. 29 DecoUatio S. Joannis cinguli S. Baptistffi. 31 Depositio tunicffi et
Deiparffi.

CyTi et Joannis.

KALENDARIUM PaRISINUM
Menffia Mensis
1

VI.

- S^CULI XV.

Febraarii.

16 SS. mart. Pamphyli, Porphyrii et sociorum. P. N. 17 S Megalom. Theodori Tyronis. 18 S.

TriProfeatum Occursus Domini et S^ M. Occursus D. N. Jesu Christi 3 S- et V. phonis. 2 Ceonis Theodochi. 3 V. P. N. Isidori Pelu6 V. P. N. Bucolae. 7 siotffi. 5 S. M. Agathffi. ep. Laphacensis (bic) ei V P N Parthenii
,

Archippi. 20 Leonis, Papffi Romani. 19 S. ap. V P N Leonis, ep. Catanensis. 21 V. P. JN.

LucffiTyrensis.8S. Megalom. Theodon Zachariffi. 9 S^^I. NiceStratilatffi et S. proph, 11 Hieromart. Dhori. 10 S. M. Charalampii. Antiocheni. P. N. Meletii, archiep. Blasii 12 S. Simeonis Dpctons Serbiffi 13 Memoria S. P. N. et deiferi P. N Auxenet novi Myrobletffi. 14 V. Martiniani. 15 S. ap. Onesymi. tii. Et V. P. N.

VP.N

et S. P. N. Eustratii AnInventio reliquiarum SS. Mart. quiEugeniffi. 23 S. Hierom. Polycarpi. 24 Inproph. et ventio vener. capitis S. etglonosiss. laraprsecursoris Joannis Baptistffi. 25 S. P. N. CPoIitani. 26 S. P. N. Vorphyru, sii, archiep. Procopu Decapolitffi. 28 ep! Gazffi. 27 V. P. N. Cassiani N. etconfes. Basilii. 29 V. P. N. V. P.

Timothei in Symbolis
tiocheni. 22

Romani.

KALENDARIUM PARISINUM
September.

IIL

- S^CULI XVI.

HabetdiesSQ, Dies habet horas

12, noa; 12.

V. P. N. Simeo1 Initium novi. Et memoria 2 S. M. Mamantis. V. P- Jo?.f nis stylitffi. 3 HieroJejunatoris. 3 Hieromart. Anthym.. Zachanffi, patr s Babylffi. 5 S. proph mart.
Prfficursorii 6

MM. Minodorffi, Mitrodorffl, Nymphodorffi. Encffinia S. Reeurrectionis 11 V Theodofffi. 13 Dei nostri. et S. Hierom. Cornelii, cenChristi vivificffi cruois. turionis. 14 Exaltatio vener. et
SS

Memoria miraculi quod Chon

8 Nati(patratumfuit) ab archang, Micha^le. SS. JustoDominffi Nostrffi Oeiparffi. 9 vitasSS. et Annffi. 10 rumDeiparffi parentum, Joachim

Euphe15 S Megalom. Nicetffi. 16 S. Megalom. S. 20 S. M. Eusthathii et sociorum. 22 miffi. 23Conceptio ven. Joannis Hierom Nicephori. 26 Transprfficursoris 24 S. protom. Theclffi. evang. Joannis theologi. 28 V. r. itus S. ap. et Charitonis. 30 S.Hieromart. GreN.etconfess. firorii magnffi Armeniffi.
OCTOBEE.

SYLLOGE
362
Ootober.

Febrnarins11. noco

Habet

dies 81.

Dies hahet hcras vero 13.

horas 11, nox 13. Eabetdies%%. Dies habet Triphonis. 2 Occursus D. et 1 S Megalom.
Christi. 3 alva oris nostri Jesu

. * Ao: Pt V. Bomani l.S. Apost- '^^'. T,.fitime gg

melodi- 2

Hierom.

eodochi.
Ltffi

8S. Megalom.Theodon Strati. Serbici. 24 Venerab. P. N Simeonis 13

S^

et justi

Simeo-

DioDjsii areopa^'t^-4^,,^f li S. p- Philippi


diacooi, "'"^j^\;^^gti, centurioms. 18 S. ap i^oug confess. 16 t> M. Artemii. 21 j j^ ^^^*^e% etevaug" Lucffi./^J p ^yr Abercii.

prsecursons. Inventio vener. capitis

Martius.

>

Eabet dies
9
tiatio sl.

nox item. AnnunMeffalomartyrum quadraginta. 25


31.

Dieshabet horas

12,

Synaxis archang. D. N. Deiparffi. 26

et

commemoratio

terrse

motus.

Gabrielis.
Aprilis.

November.
habet horas \0,noxU. Habet diesSH. Dies Cosmse et Damiani. 4 V. P. N.
.

1 SS Anargyr. Pauli, confessor>s. 8 SyToannicii magu joannicu Malni. 6 S. ,gp n. Joannis Kleenaxis 1"=^?^"^ N. Joannis Chry-

horas 13, nox 11. Eabet dies 30. Dies habet ^gyptiacae. 22 V. P. N V M. N. Mariffi 1 Megalom. Georgu. 25 Theodori Syceotae. 23 S. Mega om. Simeoet e^ang. Marci. 27 S.
S

/sVp

ap

sostomi. Pf^^WGre Jrii et Ab.bK 17 S^Ore|^^^^^ Confess. GuriJB, Samona, U JN. Lteipardj lu thaiim 21 lu tuaum -41 Introductio SS. j^mphilochiilconiensiset Pers^. 28 r^^SinH^i fstc) 27 S. M. Jacobi Novi. 30 S. et admodum lau-

Gloriosimi fP'

Dis , cognati Zebedaei.

Domini. 30

S.

ap. Jacobi

fiUi

Maius.

^Tn

Eabet dies

31.

Dies habet horas

U, nox

10.

SteSni

dandi ap. Andres, protoclyti.

December.

Habet dies

30.

Dies hahet horas vero 15.

9,

nox

ap. et evang. apparitionis crucis in coelis. 8 S. et Genesis regiae Joannis theologi. 11 S. Mocu regum Conurbis (CP.) 21 SS. isoapostolorum ThaustantinietHelenae. 24 V. P. N. Simeonis 25 Tertia Inventio vener. capitis mastoritffi. 70. Joannis Baptistae. 26 S. ap. Carpi, ex

2S P

AthanasiiMagni.7 Commemoratio

et V. P- N. Joannis 4 S Meffalom. BarbarjE S. P. et deiferi P. N. Sab^e. 6 Damascenf 5 V. (quando concepit 7 Conceptio S. Ann^ Eustratii et socioB Mariam). 13 S. Megalom. proph. Danielis. rum 16 SS. trium puerorum et Domin. Ignalii deiferi.- Sabb. et 20^ hierom. 24 Vigilia Nativit Chnsti. ante Nativ. Christi. Christi secundum car25 Nativitas D. N. Jesu Deiparse. 27 S. protom. et T^pm 26 Svnaxis SS. SS. MM. 20,000

nS

Jnnius.

Eabet dies

30.

Dies habet horas 15, nox9.

fi S Meo-alom. Theodori stratilatse. 11 8S. Apost.BartholomkietBarnab^. 12 VV PP NN.

arcMadiac^rStephani.'28

ab NTcomedifficombustorum. 29 SS. Infantium (sic) et Y. Herode occiaorum. 30 S. M. Anasiae


Zotici.

EhsBBi. Onuphrii et Petri Athonits. 14 S. proph. Judae.fratrisDomini. 24Nativitas V. 19S ap. V. 1'. iN. prfficursoris et Baptistae Joannis. 27 SS. Sampsonis Xenodochi. 28 Translatio rehq. Joannis. 29 SS. g onosiss. Martyrum Cyri (el) SS. et gloriosiss. app. Petri et Pauli. 30 Synaxis apost. duodecim.

Jannarius.

Julins.

Eabet

dies 31. Dies habet horas 10,

nox

vero
1

H.

woa; 10. Eabetdies 31. Dies habet horas 14, Cosmffi et Da1 SS Anargyrorum et thaum.

Circumcisio D. N. Jesu Christi secundum 2 carnem etmemoria S. P. N. Basilii Magni. Malachiae Silvestri, papae Romani 3 S.proph.
et

Deipar. miani. 2 Depositiotunicae et zonae SS. AthaAndreffi, Cretensis. 5 V. P. N. 4 V. P. N.


nasii Athonitffi. 8
S.

Megalom. Procopu-

S_

mart. Gordii. 4 Synuxis SS. apostol. 70. 5 VigiliaEpiphaniae.oEpiphania D.N. JesuChnsti. et Bapti7 Svnaxis S. et V. proph. praecursons V.P.N. Theost Joannis. 9 S. M. Polyeucti. dosii coenobiarchae. 12 S. M. Tatian. 13 SS. S. P. N. Sabee primi Hermini et Stratonici. archiep. Serbise. 15 V P. N. Pauli Thebaai Joannis Calybitae. 16 Adoratio vener. Catenarum

Cyrici et Megalom. Euphemiae. Ib SS, Mart. Athenogenis et bb. i^r. Julittffi. 16 S. Hierom.

20 S sextae synodi. 17 S. Mart. Mariuffi.

et glo-

22 S. Mart. Magdaleu^. riosi proph. Eliffi. h 25 Dormitio S. Annae, matris S. Deiparae. 27 31 Sancti et justi Megalom. Pandeleemonis. Eudocimi.

S. et

ap. Petri. 17 V et Deifer; P. N. Antonii Magni. 18 SS. PP. NN. Athauasii et Cyrilli Alexaudriae. 20 V. et deiferi P. N. Euthymii Magui. 21 V. P N. Maximi confess. 22 S.

Summi

Angustus.

Eabetdish\.Dies habet horasVSy nox


vero 11.
Transseptem martyrum Machabaeorum 2 6 iraoshgu. latis reliq. S. protomart. Stephani Sb. I. i>i. ratio D. N. Jesu Christi. 15 Dormitio et translatio imaDeiparffi. 16 S..M. Diomedis MM. Fiori ginis acheropiitae D. N. J. C. 19 SS. Translatio reliquiarum S. ap. mret Lauri. 25 Joannis tholomaei et S. ap, Titi 29 DecoUatio
SS.
.

ap. Timolhei ethosiomart. AnastasU persse. 25 Clementis et Agalhangeli. 26 S. hierom.


S. P. N. Gregorii theologi. 27 Reditus reliq. S. P.N. Joannis Chrysostomi. 29Reditus reliq. S.hierom. Ignatii deiferi. 30 S. hierom. Hippolyti,

papo2 Romani. Hac die celebramus SS. PP. ^IN. Basilium M., Gregorium theologum et Joannem Chrysostomura. 31 SS. anargyrorum et thaum, Cyri (etj Joannis.

Baptistae. Deiparae.

31 Deposilio venerandae Zonse

&&

EPHEMERIDES PAPEBROCHII EEFIGIAT^, ANNI


September.

1628.

Septies cadens justus consurgit, Prov. 24.


1 Ven Simeon.2Mart. Mamas. Joannesjejunator. 3 Hierom. Anthimus, Ven. Theoctistes. 4 Hierom. Babylas, Moyses, 5 Zachariae. 6 Mi-

raculum Archangeli Michaelis. 7 Mart. Sozon. y Eudocimus. 8 Nativitas sanctissime Deiparae. MetroJoachim, Anna.Severianus. lOMenodoro, Autonodora, Nymphodora.il Ven.Theodora. 12 mus. laCornelius. 14ExaItatio venerandaetruEuphemia. cis. 15 Philotheus. Mart. Nicetas. 16 nrides.

KALENDAEIORUM.
17Fides,8pes,Charitas(et)mater earum Sophia. 18 Eumenius. 19Trophimus, Sabbatius, Dorimedon, Theodorus et filii ejua. 20 Eustathius, Tatiana, Princeps Michael, Theodorus. 21 Condratus. 22 Proph. Jonas. Phocas. Presbyter Jonas. 23 Conceptio sancti Joannis Praecursoris 7136 (1). 24 Thecla. 25 Euphrosynia. Obitus
Sergii Radonezensis. 26 Joannes Theolog-us. 27 Callistratus. 28 Chariton. 29 Cyriacus. 30 Gre-

S53

Jannams.
Octavi futurisseculi vitam incessabilem nobis reprsesentat, in quo Dominus circumctsus est et post octiduum nomen suscepit.
Circumcisio Domini, Basilius Cappadocen2 Silvester. 3 Malachias,Gordius. 4 Synaxis sanctorum apostolorum 70. 6 Theopemptus, Theonas, Syncletica. G Sancta Dei apparitio, 7 Synaxissancti Joannis Praecursoris. 8 Dominica, Georgius. 9 Polyeuctus. 10 Gregorius, Dometianus. 11 Theodosius, Marcianus. 12 Tatiana, Petrus. 13 Hermylus, Sanctorum Patrum in Sinai et Kaithu occisorum. [Pambo qui etPaulus Berynda (4), hieroschimonachus [et] protosyncetlus Hierosolymitanus). 14 SS. Patrum in K,aithucentum. Ven. martyr. Agnes. 15 Paulus, Joannes. 16 Adoratio sacrarum catenarum apost. Petri, 17 Antouius Magnus 18 Athanasius, Cyrillus, 19 Macarius Bomanus, Macarius ^gyptius 20 Euthymius. 21 Maximus. 22 Timotheus 23 Clemens 24 "Ven mart. Paulus, Xenia. 25Gregorius, propheta Isaias 26 Maria, Arcadius, Joannes, Xenophon. 27 Relatio reliquiarum Joaunis Chrysostoml. 28 Ephraem- 29 Ignatius. 30 Hippolytus, Basilius, Gregorius, Joannes Chrysostomus. 31 Cyrus, Eudoxia, Athanasia, Theoctiste, Theodotus, Joannes.
1

sis.

gorius.

October.

Fame

suorum Lucianus

mentis marcescentes pane verhorum credere (2) roboravit,

unumDominum^panemvitsenostrseedocens1 Protectio sanctissimse Deiparse. Ananias. 2 Cy(p)rianus, Justina. 3 Dionysius. 4 Hierotheas. SCharitina, 6 Thomas. 7 Sergius, Bacchus. 8 Pelag-ia. 9 Jacobus, Audronicius. 10 Eulampius, Eulampia. 11 Philippus, Theophanes, S. Synodus septima cong:regataNicaeae. 12Probus, Tarachus, Andronicus. 13 Carpus, Papylus, Parascevia. 14 Nazarius, Protasius, Gervasius,
Celsus, Sviatosa Nicolaus. 15 Lucianus, Euthy-

miu3.16Lo(n)ginus.l70sias, Andreas.l8 Lucas. 19 Varus. Joel. Sadoth. 20 Artemius. Cleopatra. 21 Hilarion magnus, Hilarion ep. 22 Abercius, Joanues, SS. septem pueri qui Ephesi dormiere 372 annos. 23 Jacobus. 24 Arethas, Athanasius. 25 Martianus, Martyrius, Abramius. 26 Demetrius. 27 Nestor. 28 Tereatius, Neonilla, Parascevia. 20 Anastasia, Abrahamius, 30 Zenobius, Zenobia. 31 Epimachus, Stachys, Aiympius{sic).

Pebruarius.

Ultima horaest, et antechristus venit^ et nunc antichtnsti multi exstant, et hinc intelligimus quia ultima hora est,
1 Tryphon. 2 Occursus D. N. Jesu Christi. 3 Simeon. 4 Isidorus, Nicolaus. 5Agatha. 6Bucolus. 7 Parthenius. 8 Zacharias, Theodorus Stratilatus. 9 Nicephorus, Marcianus. 10 Charalampius, Prochorus. II Blasius, Demetrius. 12 Meletius, Theodora. Eadem die obitus Alexii, metropolitiB Kioviensis, MoscoviiE thaumaturgi, Antonius. Vo Martinianus, Simeou. 14 Auxentius, Cyrillus, Eulogius. 15 Ooesimus, 16 Pamphilus, Elavianus. 17 Theodorus Tiro. 18 Leontius, Maximu.s. 19 Archippus. 20 Leo. 21 Timotheus. 22 Inventio reliquiarum SS MM, in Eugeniis. 23 Polycarpus. 24 luventio veuer. capitis Joannis Praecursoris. 25 Tarasius 26 Porphyrius. 27 Procopius. 28 Basilius, Nestor. 29 Cas-

November-

Paulus

jusiics, orbis terrarum sol, ter beate constuit te alterum Paulum (3), veluti{ignis) fortiter comburentem et semen divmum

sementem.
1 Cosmas, Damianus. 2 Acyndinus, Pegasius. 3 Acepsymas. 4 Joannicius. 5 Galaction, Episti-

mia. 6 I'aulus, Obitus Barlaami Novgorodensis. 7 Uieron. Lazarus. 8 Synaxis Archistrategi Michaelis. 9 Ouesiphorus, Matrona. 10 Erastus, Olympion, Rhodion, Theoctistus. 11 Menas, Victor, Stephanis, Vincentius, Theodorus- 12 Joannes eleemosyn. Ven, Nilus. 13 Joannes Chrysost. 14 Philippus, Gregorius. 15 Gurias, Samonias, Abibus diaconus. 16 Eupatius (sicj, Matthseus. 17 Gregorius. 18 Platon, Komanus. 19 Abdias, Baarlam. 20 Gregorius, Proclus. 21 introductio in templum sanctissimae DeipaGregorius. rffi. 22 Philemon. 23 Amphilochius, 24 yEcateriua. 25 Clemens, Petrus. 26 Alympius, Georgius. 27 Jacobus, Palladius, 28 Stephanus, Irenarchus. 29 Paramonus, Acacius. 30 Andreas.

sianus Komanus.
MartiQS.

Die 21 hujus mensis Adam creatus est eodem credimus fore universalem resurrectionem et universorum judicium extre;

mum et finalem mundi interitum.


1 Eudocia. 2 Theodotus. 3 Euiropius, Cleonicus, Basiliscus,4,Gerasimus. 5 Conon. 6Sanctorum martyrum in Amorjeo. 7 Basilius, Ephrem,

December.

Jugum
1

scriptce legis transiit : duo prxcepta ei octobeatitudinis eorum loco advenerunt.

4 Barbara, Joannes Damascenus. 5 Sabas. 6 Nicolaus. 7 Ambrosius, 8 Potapius. 9 Conceptio S. Annae. 10 Menas 11 Daniel. 12 Spiridon. 13 Eustratius, Auxentius, Eugenius, Mardarius, Orestes. 14Thyrsus, Leucius. 15 Eleutherius, Stephanus, Dominica protoparentum. 16 Aggasus. 17 Daniel, Ananias, Azarias, Misael, Dominica ante nativitatem Christi, SS- Patrum. 18 Sebastianus, Michael. 19 Bouifacius, Aglais, Timolaus. 20 Jgnatius, Philogonius. 21 Juliana. Eadem die obiit Petrus, metropolita. 22 Anastasia ChryCreta. 24 sogonus. 23SS. martyrum decem, Eugenia. 2j Nativitas Christi (au) 5500. 26 Synaxis S. Deiparae. 27 Stephanus, Theodorus. 28 SS. martyrum NicomedisB combustorum. 29 Sanctorum infautum 14,000, Marcellus. 30 Anysia, Zoticus. 31 Melania.

Nahum.

Abacum. 3 Sophonias.

Capiton. 8TheophyIactus. 9 M. 40 Sebastenorum- lOCondratus. 11 Sophroniusi 12Theophanes, Gregorius. 13 Allatio reliquiarum sancti patris Nicephori. 14 Benedictus. 14 Agapius, Bucolus. le Sabinus. 17 Alexius. 18 Cynllus. cobuo19 Chrysanthus, Daria. 20 Ven, patres bio S. Sabae, Photina, Josue, Cyrillus. 21 Jacobus. 22 Basilius. 23 Nicon et 200 discipuhejus. 24 Artemius, Zacharias, Isacius, 25 Annuntiatiosanctissima; Deiparffi. 26 Syuaxis ArchitraStetegi Gabrielis. 27 Matrona, Philetus. 28 phanus, Hilarion. 29 Marcus, Cyrillus. 30 Joannes Climacusin Sinaitico Monte. Crucifisio (inl Golgotha. 31 Hypatius, episcopus.

Aprilis.

Majorem hac dilectionem nemo habet, quam suis. ut animam suam ponat pro amicis
Joan. 15, pericope 51.
V. 1 Veu. Zosimus, ven. Maria, V. Zosimas, Maria orat. 2 Titus. 3 Nicetas. 4 Josephus, Gre-

(tlMesianno
Tabulx

roundi 7136.

sunl delineala;.

(2)

thmli *628. quo scilicef (3} RcIdIus ad dieoi 15.

hs
De

quoad 6 hujus
las

raensi -~(i) exsculpeudas curavit.

Nomen

aucloria, qui liu

ubel-

gorius.

SYLLOGE
S54

Theodulus gorius. 5 (lege Georgms)^ fhius. 7 Sergius "' Agabus, B"f"^-.?.E"P^,yf.^ 13 12 Basilius, Aothusa. iftipas.
Martinu,s, Anton.us

Agattopodus. 6^E^^^^^^
j^^

n
15

Artemon. 14

.^ 25 Febronia. 26 David Vlisabeth Zaeharias. Sampson^ H Cyruas Joanluessalonicensis. 27 Fetrus et rauSancti et summi apostoli Tips 29 sanotorum et glonosorum 12 us: 80 Synaxis

Aristarchus.
Irene,

Sa^si^Tvoanne.
23Georgius

Puden ^ j^ Chioma. 17 Simeon^ Theodorus. 21 JaTheoaoru^^ 20

}^f.^^ ^o^vnes^ ^^ ^ iropm

Apostolorum.

,,

^os

fegUIsrael^

^^^;

2y^Da--Y--g-ip,te,

2^

&mmart:rv"m
cobub.

Cyzicensium. 30 Ja-

S"cur;.r Z^oduceValvatur. Mil, Israel cum umusanm


mfantes eslTchristus Salvaior, bapiisat
interfectos ab Herode.
2_pepositio in Blacher. 1 Cosmas, Damianus. rAndre^as. 5 Athanasius,

lesimisxculi novi

Mams. "'""''

: TTacintrus
tolerans.

Ipo usque ad moriem mala

^^^^J.^
ruui

Athanasius. 3 Timotheus, X Hieremias. 2 nostri Theodosn C,y Maur^ "obUus ven. patris Job, AnaroDitub, T^fATmiR 4 Pelaff a, 5 Irene. 6
cis

^^'"'"^'r^tiM leifu^ 13 SteP^Xdiml^^^^^^^^^ Juhtta C.icu^, Vla

,,

'

14

111 \
d
(1).

^,;

_._,, Qig reire Constantino

17

subUonsiauiiuiuJF^'- r ei,r,r,r, 7p. Nicolaus. 10 Simon /,e9 Isaias Christophorus, Epiphanius, Germanus. 13 11 Mocius 12
,

lotes

Glvceria 14 Isidorus, Andronicus. 18 Theodorus. re Theodorus. 17

15 Pachomius, Isa.as.

Jb^e^\= ^'^
j--placita

Elias, propheta 21 Eze19 Macrina, Dius. 20 Trophijiannes, Simeon. 22 Mana. 23 chiel Borisus. Glebus. 25 Anna. mus 24 Christina, nivmnL Eupiaxia. 25 Hermolaus. 27 Pante30 Silas. eron 28 Proclorus. 29 Callinicus. Eudocius. Silvanus, Joannes. 31

?!o%':n"lfapUiS's^P~^

Insolitum prodigiurn in

Ignatius. 29 Theodo27 The^apon. 28 Nicetas, Isacius. 31 Hermias. 6ia. 30

quoniam Deus
^

m terra et homo m cselo.

cfloetinjrra.

Crucis. ^^^^^^^.^ venerand et vivificantis

^s. Sut^4 LS"s:uci='.


tpsius. Caap^
Ji>uAp. Mathias. 10 Laurent us. 11 Nicetas. 13 Maximus. 14 12 Photius, nlu3 Dommse kichaeas. 15 Dormitio sanctissimse 16 Non manufactaimago Dionostrae Deipar. 19 Anmedes. 17 Myron. 18 riorus, Laurus. Propheta Samuel. 21 Thadseus Bassa dreas 20 Eutychius. 25 22 A^athonicus. 23 Lupus. 24 2b reliquiarum Bartholomffii, Titus. Relatio imagim bb. l^eiAdrianus, Natalia. Occursus 29 Amputatio parae 27 PcBmenus. 28 Moyses.

enim erat Deo anima

lianus. 9

Nicephorus, Joan1 Justinus, Dionysius 2 Metrophanes. 5 Do3 Lucillianus, Paula. 4 nes


rotheus. 6 Marianus,

llilarion, Bessanon. 7 Theodotus. 8 Theodorus Stratilates. 9 Cynllus Alexandrinus. Gyrillus, Antonina, Alexander. lOTimotheus. 11 Bartholomseus, Barnabas. 12 Onuphrius, Petrus. 13 Aquilina, Triphilius. 14 TyElisseus. Methodius, patriacha. 15 Amos. 16 17 Manuel, Sabel, Ismael. 18 Leontms. chonJu19 Judas, Domini frater. 20 Methodius. 21 lianus. 22 Eusehius. 23 Agrippina, Aristiclianus. 24 Nativitas sancti Joannie Praecursoris,

30 Alexander, ven capitisJoannis Praecursoris. zon

ven. Joannes, Paulus. Felix. 31 Depositio


sanctissimse Deiparje.

TABULJ: CAPPONIAN^.
Septemher.

CIRCA ANNUM 1660.


October

Sanctus Simeon Stylita. Sancta Martha. Synaxis sanctissimae Deiparae in Miasinis. Martyr Aithalas. SanctseMartyres quadragintamulieres. Sanctus Amraon Diaconus Sancti martyres Callistus, Evodus et Hermogenes. Jesus Nave. 2 Martyr Mamas. Joannes Jejunator. 3 Anthimus, episcopus, Theoctistus. 4 Babylas Anthiochenus, Moyses Deum videns. 5 Propheta
1

Zacharias. 6

Miraculum Archistrategi Michaelis, Archippus. 7 Martyr Sozon. 8 Nativitas Deiparse. 9 Joachim, Anna, Martyr Severianue. 10 Menodora, Metrodora, Nymphodora. 11 Sancta Theodora. 12 Sanctus martyr Autonomus. 13 Dedicatiotempli, Cornelius. 14 Exaltatio Crucis. 15 Nicetas, 16 Martyr Euphemia. 17 Martyr Sophia, ides, Spes, Charitas. 18Eumenius. 19Trophimus, Sabbatius, Dorymedon. 20 Martyr Eustathius, Tatiana. 21 Apostolus Codratus. 22 Phocas. 23 Gabriel, Conceptio Praecursoris. 24ThecIa. 25 Sancta Euphrosyna. 26 Depositio Joannis Theologi. 27 Codratus, et quicum eo. 28Sanctus Chariton. 29 Sanctus Cyriacus Anachoreta. 30 Gregorius Armenua.
Reliquia vide io

marPatroclnium Deiparae. 2 Sacrosanctus Dionysius Cyprianus. martyr Justina. 3 tyr Mariyr Areopagita. 4 Hierotheus episcopus 5 berCharitina. 6 Apostolus Thomas. 7 Martyres Sancta Pelagia. 9 Apostolus gius et Bacchus. 8 et Jacobus, sanctus Andronicus. 10 Eulampius 11 Philippus, Theodorus Graptus. Eulampia. COh12lrobus, Tarachus, Andronicus. Sanctus Prota13 Carpus, Popylus. 14 Nazarius, mas. Lucianus, sius, Gervasius, Celsus. S. Cosmas.l5 Propneta presbyter. IGLonginus, centurio. 17 E^angelista Lucas. O.see. Andreas Cretensis. 18 Ar19 Propheta Joel.MartyrVarus. 20 Martyr Hilarion Magnus. 22 Abercius Hieratemius. 21 Jacopolitanus. Septem pueri qui in Epheso. 23 bus,fraterDei.24 Martyr Arethas, et qm cum eo 25 Marcianus, Martyrius. 26 Demetnus.-i^ SaNestor. 28 Terentius, Neonilla, Stephanus Sanctus Abraamius. 3U baita. 29 Anastasia.
1

Zenobius, Zenobia. 31 Stachys, et reliqui. Amplias. Epimachus.


Noveniber.

ljSanctusDamianus,Cosmas ex Asia.2Acindy(I)

Aono

Ecclesiutico

ttd

hanc diem. pag.

-178

nos,

KALENDARIORUAf,

S55

nus. Peg-asius. Elpidephorus, et Anempodistus. Martius. 3 Acepsimas. Joseph et Aithalas, diaconus. MartyrGeorg-ius. 4.Joannicius Mng-nus, >IicanI Sancta Eudocia. 2 Theodotus. 4 Martyres der. episcopus. SGalaction. Episteme. 6 Paulus Eutropius, Cleonicus, Basiliscus. 4 S. Gerasiepiscopus. 7 Sancti martyres xxxiii iu Melitene. mus 5 Conon. 6 Sancti XLII martyres. 7 BasiLazarus Galiseus. 8 Synaxis Archistrategi MiTheophylactus. 9 lius. Ephrsem. Capiton. 8 chaelis. 9 Onesiphorus. Stephanis. Porphynus. Sancti martyres XL. 10 Codratus. 11 Sophouius. Erastus, Rhodion. Olympus. 10 Apostoli, 12Sanctus Theophanes. 13 Translatio reliquiaMenas, Viclor, Vincentius. Stephanis. Theodorum Nicephori PatriarchEe. 14 S. Beuedictus. 12 Joannes Eleemosynarius. Sanctus Nilus. rus. Alexander. 15 Martyr Agapius, et qui cum eo. Apostolus Philip13 Jounnes Chrysostomus. 16 Martyr Sabinus. Papas. 17 Sanctua Alexius. diaconus. pus 15 Gurias, Samonas, Abibus, 18 Cyrillus. 19 Chrysanthus, Daria. 20 Sancti 16Evangelista Matthaeus. 17 GregoJacobus. occisi in monasterio Sabae. 21 Jacobus. 22 BaRomanus. 19 rius Neocaesareensis. 18 Plato. silius 23 S. Nicon, et qui cum eo. 24 S. ZachaPropheta Abdias. Martyr Barlaam. 20 Proclus rias. 25 Annuntiatio Deiparffi. 26 Synaxis GaGregorius Decapolita. 21 Inarchiepiscopus brielis. 27 Matrona. 28 Stephanus. 29 Marcus, Deipar. /^ eressus intemplum sanctissimiE Cyrillus, 30 S. Joannes. 31 Hypatius. et qui cum eo. 23 Gregorius Apostolus Philemon, episcopus. 24 Amphilocbius , A*riffentiiius. CleAprilis. Cathlrina martyr Christi. Mercurius. 25 26 Alypius btymens Papa. Petrus Alexandnse. 1 Maria. 2 S. Titus. 3 Nicetas. 4 Joseph. GeorStephanus novus. 29 lita. 27 Jacobus Persa. 28 gius. 5 Theodulus. Agathopodus. 6 Eutychius. Acacius in bcaia. Puramones, et Philumenus. 9 Eupsychius. 7 Georgius. 8 Ilerodion. Agabus. 30 Andreas Primovocatus. lOTerentius. Pompeius etquicumeis. 11 AnMartmus. 15 tipus 12 Basilius. 13 Artemon. 14 DecemberPudens. Trophimus. 10 Agape, Aristarchus, Chionia. 17 Simeon, Acacius. 18 S. JoanAbacum. 3 Irene Propheta Nahum. 2 Propheia 19 Joannes. 20 Theodorus. 21 Januanuset nes 1 Joannes Damascenus. GeorPropheta Sophonias. 4 socii ejus. Theodorus. 22 S. Theodorus. 25 babas hanctifacatus^ Marcus. 26 Basii^arbara. 5 Sanctus ffius. 24Saba. Elisabeth. 25 Martyr Ambrosius 8 Sosipater. 29 SS, rS%'icolaus Thaumaturgus^ 7 lius. 27 Simeon. 28 Jason. sanctissim^ Patapins. 9 Conceptio novem mart. 30 Jacobus. ^ri^^Da^ie^ Menas. Lugraphus. 11 Daniel

'%,

Hermogenes.

Myma

Auxentms. 12 Spiridion. 13 Enstratius. Leuciu.. PhiOrestes. 14 Thyrsus. Mardarius. Eleutherms, Paulus._ 16 lemon ApoUonius. 15 Ananias. pZheta Agga:us. 17 ProphetaDaniel. cum eo, 18 Sebastianus et qui kSsb, Misael. Juhaua. 22 AnaIQ Hnnifacius 20 Ignatius. 21 martyres in Creta. 24 Eugenia. tasia 23 Decem

Maius.
Jeremias. 2 Athanasius. 3Timotheus. Mau4 Pelagia. 5 Irene. 6 Job multum patiens. 8 Joaones. 7 Apparitio crucis in Uierusalem. Christophorus. 10 Simon. Arsenius. 9 Isaias. 13 GlyII Mocius. 12 Epiphanius. Germanus. Isidorus. 15 l^acomius. 16 S. Iheodoceria. 14 Petrus. Dionysms et rus 17 Andronicus. 18
1

ra.

Deipar^. 25NativitasJesuChri8ti. 26 Synaxis 27 Rex David. Jacobus. Juseph. Tuthvmius 28 Xll miUium Nicome. Stepha^us Theodorus.
InTantum. Marcellus
Melania.

milhum dJcombustorum. 29 Quatuordecim 31


30
Anysia.
Zoticus.

socii.Theodotus. lOPatricius. 20Thalelffius. 23 Rex Constantinus et Helena. 22 Basiliscus capitisPrffiMichael. 24 Simeon. 25 Inventio Terapon. _2S Nicetas cursoris. 26 Carpus. 27 isaacms. 31 MerHelladius. 29 Thcodosius. 30

21

Januarius.
1 Circumcisio Malachias. Martyr GorSilvester 3 Propheta Sanctus

mas. Uermas.
Junius.
et socu ej"\S J"' Sanctus martyr Justinus patriacha. 3 Martyr 2 S. Nicephorus, stinus patnacha. 5 S. Ludll anus. 4 Metrophanes, S. Bessnrion. Hilanon. T^nrotheus Tvnus. 6 S^rarncyranns 8 Martyr Theodorus ?h odotus Alexandrmus. 10 S. Timotilates. 9 CyriUus Bartholomsus. Barnabas 12 Prusae tbeus ISMartyrAqmhna.Tr^^^^^^^ Onuphr usetPetrus Methodms 1.) Pro14 Propheta EUsffius. S. l7Manuel.SabeL woAiiM.Pfls 16 S Tvchon.
1
/

Domini. Basilms Magnus. 2

dus

Theonas. Syncle-, Theoctistus. 5 Theopemptus. l)omini. 7 Synaxis Joannis 6 Theophania Georgms. ^milil.anus. Bantistffi. S ^Domnica. 10 Gregonus Nyssenus. Polyeuctus,

Synaxis^LXX Apostolorum.

to

gCr
Dom

smsmm mmmm
Egressio Jornnes Calybita. 16
e

l^Theodosms tiauus. ^arcianus. Stratonicus. 14 SanctoTatTana.l3Hermilus. Paulus in Raithu occ.sorum. 15

12Sabas.

rum Martyrum

carcere

17

ul

&.18^tl.na.iusMagnus^

26 Xenophon. 25 Gregorius Theologus. Keliquiarum JoBniusChry. Maria 27 T. nslatio 29 Igrnatms. 30 H.ppoiostomi. 28 Ephrein. Joannes. Gregorius. 31 Cyrus. lytu Basilius.

nr

it 2?'sB^pr 28 Synaxis Apostolorum. et l'aulus. 30


JuliUB.
1

Petrus Cyr-us ^t Joannes. .9

Joannes.
Februarins.
Ti.

Depositio vestis Cosmas Damianus. 2 Uyacinlhus. Anatolius. 4 v^^r^r S Mart

in

Occursus Doinini 3 1 Trvphon. 2 6 Bucolus 7 Anna 4 S. Isidorus 5 Agatha. TheodoSanctus Lucas. 8 Martyr Parthenius. Martyr Nicephorus 10 Chara rus. ZachaHas. 9 13 S. Martilamnus 11 Blasius. 12 Meletius. 15 Ones.ms^ S. Cyrillus. Auxentius. niZ." cum eo. l^ Thedoru8 1 16 Pamphilus, et qu. 20 S. Leo. 21 J^ 19 Apostolus Arch.ppus. Leo Rel.qu.arum. S^.Eustathius et invent.o ZheuB. 2J b. roiycarpub. Inventio SS. Martyrum. 9.9. Prfficursoris secundo. 25 24 Inven io capitis 28 P^orphyrius. 27 S. Procopms. Tarisms 26

Simeon

^ S. ^^^''rpn. Cretenri^ in Maleo. Cy^""^rf^rin. 6 Sisoes. 7 Thomas Procopius. 9 Pancratius A acius: 8 Mart.

5
10

Martha. Athanasius.

Euphemia. 12 martyres Nicopoli. Michael Melaeinus. 13 Mort Proclus Hilarius. Joseph, Aquiarchangeli. s GabrieiL

XLV

U H

fi^TsJumta.Cyricus.ieAthenogenes^ SynodiVl. 17 Manna lo pn Sanctorum patrum 20 imilianus. 1 D'"- Macr.na^ HyacTBthuB. S.meon. Joannes tzecniei. Prnnheta Elias. 21 Theoph.luset 22 Mar a 23 Phocas. Trophimus, Olymp.as Christina' 25 Anna

socH.TMartyr

Poroscav.a. 27 Pan Eupraxia. 26 Hermolaus.

Basilius.29S.Cassianus. Octobris Tomus XI.

SYLLOGE
^ifi

j-,;i;on.ia

Q \Tiostolus Matthias.

10 Lauren-

Stephanu^ 3 Isa Solomia. 2 Martyr

D
_

^ntt'

fTrlnBfi/ufalrDCini

rDomitius.

Paalus. ^!^^^^^^^,^,;,^ 30 Alexander, Joannes, Zon^Deipar^. 31 Depositio

VATICA.NUM
September.
1

II.

SiECULO XIV.

Simeonis

StylitiB.

et 2 llamantis martyris

et Anastasn. ris Gregorii Tlieologi. 27 tis,' mart. 25

21 Maximi, confess^ 23 Clemen. Tranelatip Ignatu DeiJoannisChrysostomi. 29 Translatio feri. 31 Cyri et Joannis.

Antonii Magni. abbatis

22Timothei apost.

Sngeli.

r.! el^adttio

8NativitasDeipare. 'J '<=1 ^* et NymphoJnr^^ 10 Menodorce, Metrodorce, Crue.s.


Crucis.

Februarins.
8 2 0ccursusDomini. 3 Simeonis Nicephori, martyris. 94 Inventio dori, militis. capitis Joannis Baptistae.
Justi.

fo

Theo-

L^ir mTrl ^^Wo^ci^Zrra:


majons. 30 Gregorii Armeniae
October.

C^onceptio

|3t^|e,^S^U^ffi:
9 Ouadraginta

Martins.

martvrum Sebastenorum. 25
*26

inuntiatio Deipa Annuntiatio Deiparae.

Gabrielis archangeli.

Aprilis.

Romani, diaconi. 3 Dionyapostoli. 7 Sergn et Areopagiti^. 6 ThomtE, sii diaconi et Theophams GraBacch 11 Philippi martyns. 18
2 I Ananiffi. apost.
.

pti

mart. 21 tuc8eap.etevangelist.20 Artemii,

episc. Nici^ni. 16

Longini,

1 Mariae ^gyptiaeae, 22 Theodori Syceotae. 23 Georgii, martyris. 25 Marci evangelist. 27 Simeonis, cognati Domlni. 30 Jacobi apostoli,
filii

Zebedsei.

episcopi. 23 HSonis, abbatis. 22 Abercii, et sociorum. fratris nomini. 24 ArethEE Jacobi^,

Maius.
2 Athanasii Magni. 7 Apparitio Crucis, 8 Joannis apostoli et evangelistae, et S. Arsenii, abbatis. 21 Constantini et Helense. 24 Simeonis Thaumastoritae. 25Tertia inventio capitis Joannis Baptistae. 26 Carpi, apostoli, ex septuaginta.

26Demetrii, martyris.

November.
Joannicii, abbatis. 6 4 Cosmse et Damiani. -i Pauli,confes.8Michaelisarchangeli. 12 JoanJoannis Chrysostomi nis Eleemosynarii. 13 PhiUppi, apostoli. 15 CPolitani.

Junius.
8 Theodori Stratilatae. 11 Bartholomei et BarnabEe, apostolorum. 12 0nuphrii, abbatis. 14
Elisaei, prophetae. 19 Judse, apostoli, fratris

archiep. lf> Matthffii, apost. et Guriae; Samonaet Abibi. 17 Gregorii Tbaumaturgi. il Prseevangelistffi. Agngentini. 27 sentatio Deiparae. 24 Gregorii Andreae, Persse. 29 Stephani junions. ^U Jacobi
apostoli.

Do-

mini. 24 Nativitas Joannis Baptistse. 27 Sampso-

nisXenodochi.
Julius.

December.
episcopi. 9 Conceptio bse abbati?. 6 ^Nicolai, 17 Trium pueAniiiE 13 Eustratii et sociorum.

Damasceni. 5 Sab4 BarbarEe, m. et Joaunis

parse.

Deifen. rorum etDanielis, prophetae. 20 Ignatu Deiparae. 27 25 Nativitas Domini. 20 Eestum StepUaniProtomartyris. 28 Martyrum Nicome-

et Damiani. 2 Depositio vestis Dei4 Andreae Cretensis. 8 Procopii. mart. 11 Euphemiae, mnrt. 15 Cyrici et Julittae. 16 Athenogenis, mart. 17 Marinae, mart. 20 Eliae, prophetse. 22 Mariae Magdaleuae. 25 Annae, matris Deiparae. 27 Pantaleemonis, mart. 31

Cosmse

Eudocimi, martyris.

diensium. 29 Infantium. 30 Anysiae et Zotici.


Januarins.

Augustus.
1 Maccabaeorum. 2 Translatio Stephaui, protomartyris. 6 TransfiguratioDomini.l5 Dormitio Deiparae. 16 Diomedis, mart. et translatio ima-

Magni. 2 1 Circumcisio Domini, et Silvestri, papae Romani. 3 Gordii, mart. 4 Septuagiuta apostolorum. 6 Epiphania Domini. 7 Festum JoannisBaptistae. 9Polyeucti,martyris. II Theodosii abbatis. 12 Tatianae, mart. 13 Hermyliet Stratonici. 15 Pauli Thebaei et Joanuis
Basilii

ginisnoD manufactae Christi Domini ex urbe


Edessa. 18 Flori et Lauri, martyrum. 25 Translatio Bartholomaei, apostoli et commemoratio Titi, apostoli. 29 DecoUatio Joannis Baptistae. 31 Depositio Zonae Oeiparffi.

CalybitEe. 16 Adoratio catense Petri apostoli. 17

KALENDARIUM MOLDQ.VALACHICUM. ANNO 1492.


Ex
Menaais mensis Februarii.

mart. 11

mss. hiUiothecee Ossolinian3s, signatis n 368.


1 S. Triphonis. 2 OccursusD. N. Jesu Christi. 3 S. Simeonig. 4 S. IsidorsB Pelusiotae, 5 S. M. Agathae, S. BucoU. 1 S. Parthenii et Lucfie Ty-

rensis. 8 S.Theodori Stratilatse et S. Zacharifie, proph. 9 S. M. Nicephori. 10 S. Charalambii.


(l)UDcis iDclusa suDt
eft

12 S. Meletii Antiocheni. 13 14 S. Auxentii. 15 S. Onesimi, ap. 16 SS. MM. PamphiU et Porphyrii. 17 S. TUeodori Tyronis. 18 S. Leontis, papae Romani. 19 S, ap. Archippi. [Et SS. Maximii, Hesychii et Sclepiodoti] (1). 20 S. Leonis, Catanensis. [SS. Archippi, Philemonis et Appii]. 21 S. Timothei ,in Simbolis et Eustathii Antiocheni. 22
S. Blasii.

S. Martiniani.

([ux adduolar in aUera yarleco-

dicis,

compeDdiosas VitasSS. coDtioeDte.

Inventio

KALENDARIOEUM.
Inventio reliquiarum in Eugenia. 23 S. Policarpi. 24 Inventio capitis S. JoaDnis Baptistffi. 25 b. Tarasii, archiep. CPolitani. 26 S. Porphy-

867

rii.27 S. ProcopiiDecapolitffi.rS.Gelasii mart.l 28 V. Basilii. conf. [S. Proterii, archiep Alex.]

29 V. Cassiani Romani.

KALENDARIUM OSSOLINIANUM.
September.
IS. Simeonis Stylitse. 6S. Michaelis Archan7 S, Sozontis. 8 Nativitas SS Deiparae. 9 SS. Joachim et Annffi. 11 S. Theodorae. liExaltatio V. Crucis. 16 S. Euphemiffi. 17 SS. Fidei, Spei et Charitatis et Sophiae, matris earum. 20 S. Eustathii. 23 Conceptio .loannis B. S. Theclae. 25 S. Euphrosyniae. 29 S. JoannisTheologi. 30 S. Gregorii, Armeniae apostoli.
g-eli.

ANNO

1603.

Clementis, papae romani. 26 S. Georg-ii, mart. 27 S. Jacobi Persae. 30 S. Andreae, ap.

December.
4 SS. Rarbarae et Julianse. 5 S, Sabffi. 6 S. 7. S. Ambrosii. 9 Conceptio S. Annffi. quando concepit SS. Deiparam. 13 SS. Eustratii Auxentii, Mardariietc. 16 SS. trium puerorum et Danielis, prophetae. 20 S. Ignatii, deiferi 21 S. Julianae, mart. 25 Nativitaa. D. N J. C 26 Synaxis S. Deiparae. 27 S. Stephani. 29 SS. Infantium.
Nicolai.

October.
I Protectio SS. Deiparae et Ananiae. 2 SS. Cypriani et JustinEB. 3S. Dionysii. 6 S. Thomas ap. 7 SS. Sergii et Bacchi. 8 S. Pelagi, olim peccatricis. SS. Gervasii et Protasii. 18 S.

Jannarius.

Lucae. 22 SS. septem puerorum. 23 S. Jacobi, fratrisDomini. 24 S. Arethae, mart. 26 S. Deomitrii(sic). 28S. Parasceviae, mart. 29 S. Anafitasise

Romanse.

November.
1 SS. Cosmae et dini, Peg-asii etc.

Damiani. 2 SS.
5

MM. Acyn-

Circumcisio. S. Basilii. 2 S. Silvestri, papse. 6 Epiphaniae D. N. 7 S. Joannis Baptistie synaxis. 9. S. Polyeucti. 15 S. Joannis CalybitsB. 16 Cateuarum S. Petri adoratio. 17 S. Antonii, eremitffi. 19 S. Macarii ^g-yptii et Alex. 23 S. Clementis Aucyrani et S. Ag-athangeli. 25 S. Gregorii Nazianzeni. 27 Translatio reliq. S. iq. Joannis Clirysostomi. 28 S. Ephraemi. 30 SS. trium pontiticum.
1

SS. MM. Galactionis et Epistymiae.e. S Pauli, patr. CPolitani. 8 SS. ang-elorum (Michaelis et Gabrielis). ]1 S. Men-

Pebrnarius.

Joannis Eleemosyn. 13 S Joannis Chrysostomi. 14 S. Philippi. 16 S. Matthasi ap. 21 Introductio SS, Deiprarae (in templum). 25 S.
nae.

12

S.

N. J. C. 3 SS. Simeonis et Theodori Stratilatae. 11 S. Blasii. 13 S.Martiniani. 15 S. Onesimi. 17 S. TheodoriTyronis. 24InTeutio capitis S. Joannis Baptistae.

2 Occursus D.
S.

Anna. 8

SINGULARIA EXCERPTA EX TRIGINTA CODD. MSS.


NoTA. Litera B indicat codd. hihl, Berolinensis, L LeopoUtanse, S. Onuphrii, cod. ms. Michanovicii.O Ossolinianw, P Parisinse, Pr Premysliensis,\ Vindohonensis numeri sunt iidem quibus singuli codd. signati sunt in catalogis uniuscujusque bibliothecse.
;

Jannarins.
archiep. Serbiae (B, nn 2, 5, 7, 8, 47 L. 15. ; V, 15, 17, 18, 22, 28 0, 369, 370; P, 2? ; Pr, 1 et 2.) 19 S. Macarii Romani et ^g-yptii (B, 37, 38.) 30 S. Hippolyti, papsb Romani (soliusj (B. 4, 5.)

dum quiescunt]
tio S.
.

(B, [37], L, 3, 12, 14). 3

Dormi-

14

S. Sabae,

9, 10, 13. 38,

Pebrnarins.

Theodosii Kioviensis [in Russia] (B, [4, 38];L,3, 14). 7 Antonii Kiov. (L, 3j. US. Methodii, ep. Moraviae (L, 3). 14 S. Isidori Tverdislai, thaum Rostoviae (L, 3, 14). 15 Obitus V. Euphrosynii (L, 3). 2Ulnventio corporis S. Alesii, metr. (L. 3). 22 V. Nicetae Perejaslaviens. (L, 3). 23 Leontii, ep. Rostoviae (L, 3).
Jnnius.

10 V. Prochori, mon. Kiov.

(L, 15). 12

Memo1

ria S. Alexii, metr. Kiov. (L, 15). 13 S. Simeonis Serbici, novi myrobletae (B, 2, 7, 8, 9, 10, 13; L, 15 ; 0, 369, 370 ; Pr, 1 et 2 ; V, 13, 15. 17, 22, 28), 13 S. Cyrilli philosophi, apost, Slavorum (B, 4). V. Eustratii, mart. Chersonensis (L. 15). 18 S. Leonis, papae et Plaviani (sic), patris nostri (B, B). 22 S. patris Proterii et Alexandri (B, 5). 24 V. Erasmi. mon. Kiov. (L, 15).

V. Agapeti, mon. Kiov. (L, 14). 9 S.Cyrilli Alexandrini (B, 4, 5). Cyrilli Belozerizi (L, 31. 15 S. Lazari (regfis Serbige) novi, martyris (B,10), 25 SS. Petri et Pebroniae (L. 3).
Jnlius.
1

Miraculum imag. B, M. V. Vladimiriensis

et

Martins.
2 Ven. Arsenii (Tverensis) (L, 3). 4 Translatio reliq. S. Venceslairegris (L. 3), V. Euthymii, archiep. Novgorod. (L. 3). S. Sophronii, papae Romani (sic) B, 4). 18 S Cyrilli Alexandr. (B, 4). 28 Eustratii, Kioviensis (L, 14). 30 Jonae, metr.

Procopii Ustug"ensis (L, 3). 10 Antonii Kiov. (L, 14). II S. Olgae (L, 3, 14). 12 SS. MM. Variagorum Theodori et Joannis, filii ejus (L, 3, 14). 15 S. Vladimiri dormitio (L, 3, 12, 14). 16 Pestum B. M. V. Tchirensis (L, 3). 18 V. Joannis Patientis. mou. Kiov. (L, 14). 24 SS, MM. Borisi et Glebi in Russia (B, 4; L, 14). 26 Moysis .^thiopis(L, 14).

Mosquensis (L,3).
Aprilis.
1

Aagnstns.

Pestum Salvatoris
(L, 14).
3).

12

S. Basilii,

papae

Romani

(sic)

(B, 4).

11

cis (L,

(L, 12). Processio V. Cru11 Basilii et Theodori, mon. Kiov.

Ag*apeti, papae

Trium martyrum Lithuanorum (L, 14). 1 7 S. Romani (B. 4). Zosimi et Sabbatii
3J.

(L, 14). (L, 3,

Solovecensium (L, mon. KievoCrypt.

27 Isaise Toropecensis,

14TransIatio reliq. S. Theodosii Kiov. 26 Imaginis B. M. Vladimir., festum 12). 30 Alexandri Svirensis (L,8).

(L, 3, li).

September.

Mains.
1 Paphnutii, heg". Borovicensis (L. 3). 2Translatio SS. Borisi et Glebi, [quorum reliquiae translatse f uerunt in novam eccleaiam ubi hodie-

IBMemoria SS. Borisi et Glebi (L, I5).16S. LudmillsB (L, 15). 19 Passio Michaelis Tchernigov. (L, 15). 20 V, Sergrii Radonez. (L., 16). 28 S. Venceslai, regis Bohemise (L, 15)
OCTOBER*

SYLLOGE
858
Ootober.
5
et

November.
Matth^j, mon.

Damiani SS. Jeremi.

13 S Parascevismart., [tf,'l'\**io''
Kiov. (L, 15).
Nicolai Sviatosie
(!;'

^"{X^Z^tArnoS. 13, [38]). 16

4Dedicatio ecclesiaj ^'ephaChutynensis(L, 15)5 V Barlami 24 SS. Chrysogon. 10, 13, 33). ni De6anensis(B,

S^SophiKiovi(L

HS

15)

et AnnstasiaB (M.)-

December.

f^iM

21

Translatio relin>n; Ki^ (I" 15)4 11 V. NicoDis Aridi, L.^l|. ^^i^--. ---. tiomernaruu' ^^, Homentarum (B .,, o Gregorii ep. metr. Kiov. (L, 15). za v. Gregentii). 21 Petri.
.

?otari

sic et

raarumu. y^.^,- ~--,.

S. Arsenii, a/c^J.P . (M.). tolin8e(M.)- 28 ? AJr"! ' .. Nicodem., Vinv. atj.^^^t^; luov. ^^P'f :^7 31 Spiridonis et 5. P 19).

^^^^^j^ ^j^n. Kiov. (L,15).

(L, 15).

ET SEPTEM CODD. MSS. TRIGINTA SINGULAEIA EXCEEPTA EX


BIBL.

MOSQUENSIS SYNODALIS

S^C. XH-XVII.

Jannarins.

40 et 44). 14 S. P. N. 11 S. Sabbffi Serbici (nn. magnorum (n. 49). 30 SS. trium Basil n>GregoriiNaz et Joanms {id 41, Chrysostomi) (nn. 1, 2. 3, 26, 36,37.40,

Stum U
48
63).

Sabb^Serbici

Sanctoruiu fratrum et magnorum dictorumBoUussiffiRomani et Davidis, antea 21-27, 35 iO, 43, 44, 48, riret Glebi {nn. 1. % refertur ococcisio (i5, 46, 47). (In cod. 45
40),

ducum

cisio solius Borisi).

Augnstns.
1

Febrnams.
Prilucensi8(n, V. P. N. Demetrii metr. totius Obitus S. Alexii, novi thaum . et Simeoms (n. 49). 13 Memoria V. P N11
49).
Bussiffi

Celebramus festum misericordissimi Salva-

12

ejus matris torislnn. 25, 28, 47), et purissimae leTransIatioimaginis acheropiitae fnn 25 28). 25-29, C. Edessa CPolim (nn. 20, 22,

b. N.

J.

Dovi myrobletffi et Theotecristi {n.21.24, 27, 46). 29 S. Cassiani


(nn.
2*0,

Serbici (n. 35).

HS

32-41). 24 Translatio reliq. S. Pelri, metr.

Rus-

P.

Cynl

siae (n. 49).

September.
fratris 5 Eodem die csedes S. Glebi, ducis, 19 Obitus (n. 44). SS. recenter Borisi(n. 47).

25).

MartiuB.
Benedicti (pro Venedicta) (n. 20). 30 49). Obitus Jonse, metr. totius Russiae (n.
15
S. P.

manifestatorum thaum.

(n. 38).

Theodon, Dayi-

Aprilis.

6S.P. Methodii
miae
{n. 49).

(n. 81).

26 Stephani, ep. Per-

Eodem die dis et Constantini (n. 44, 49). 20 ministri rpassio] Michaelis, ducis et Theodori, martyrum et [confessorum, recentermaeius nifestatorumKnn. [38], 40, 44, 47, 48, 49). 25
38 Ven.et DeiferiP.N- SergiiRadonezensis(nn. pag. 338 48, 49). Nota, in edit, Mosq., 40, 44, ut liquet et 339 erronee poni n. 40 pro 49, Kalendano ex contextu et ex eis quae de sucod 40 eruditissimi auctores disseruerunt Venceslai pra p 28S.) 28 S. P. Charitonis et
(n. 46).

Maius.
2 SS. MM. Borisi et Glebi (nn. 24, 25. 48), tranalatio reliquiarum (n. 47). 3 Ven. etB. Theodosii, hegum. Cryptensis (nn. 20, 25,28, 46,47,
49),

anno 7582, id est 1074 (n. 45). 7 Wemoria V. Antonii Kievocryptensis (n. 49). 9 Translatio reliquiarum S. P. Nicolai (nn. 20, 29, 45, 47, 48, 491 11 Memoriafundationis CPoIis (nn. 20, 26).

October.
1

Eodem die dedicatio ecclesiae S. Sophiffi Kioviae, [factal anno 6460 seu 952 (n. 45). 15 S. P. Achilei

19 25, 28, 38, 40, 42, 43, 44 48, 49). Rylensis (n. 20). Joannis

Protectio (Pokrov) SS. Deiparffl(nn.21, 24, V. P. N.

rum

metr. Larisseni (n. 20).20InventiorehquiaS. Alexii, metr. (n. 49). 23 Eodem dieinventio reliq. sancti antistitisLeontii, ep. Ro&toviensis (n. 47). 28 Obitussancti antistitis Leontii, ep. Rostovi8e(n. 47).
Jnnius.
5

November.

Ma4 Dedicatio eccles. S. Sophiae in Kiovia V. P. Barlaami ffna {n. 45, at5 Nov. in n. 46). 6 : Chutynensis (nn. 35, 40, 44, 48). In ultimo

beorNovgorodensis. 26 Dedicatio [ecclesise] S. mart. fquam Kioviae condiderat orthod. eii


princeps Jaroslaus] (nn. t\, 27, 30, 45, 46, [47]). aTMemoria miraculi (Znamema) SS. Deiparae
(n.49).

Memoria calamitatis quse nobis(Gr8eciB)im-

minuit ob invasionem alienigenarum , a qua misericordia Dei et precibus purissimge Deiparse liberati 6umu3(n.25). 9V. P. N. Cyrilli,hegum.
Belozerici (n. 49).

Deoember.
21 Stephani, archiep. Suroziae (n. 49). totius RusEodem die obiit V. Petrus, metrop. 20 Dec. 29 siffi etthaum. (n. 47). In cod. 49 ad 28 ; at 14,000 in SS. Infantium 4,000 (nn. 20, nn. 25, 26, 30).

15

S.

Jnlina.
S. P. Alhanasii qui magnam lauram condidit inMonte Atho (u.:26). 15 Dormitio isapostoliet magni ducisVladimiri (nn. 40,42,43, 44,48,49).

SiNGULARlA

KALENDABIORUM.

359

SINGULAUIA EXCERPTA EX QUADRAGINTA TRIBUS

CODD. MSS. MUSiEI RUMIANTSOVIANI, SERVATIS NUMERIS QUOS ADHIBUIT A.VOSTOKOV IN EORUM
DESCRIPTIONE.

Janaarius.

Die 2V. P. N. Petri, gloriosi signiferi, qui jacet AthroSB in aede S. ZachariEe (319}. 9 Memoria terrse motus, quo corruit sedea SS Deiparsp. inSigmate (319). 10 Pauli Komelscensis (397). 11 S. P. Theodosii heg. Cryptensis (107). Et S. Sabbse, arch. MichaelisKlopscensis(397). 131, 133. 330, 421. 422). Serbiffi {U9, 127,
,

18V.P. N. Leontii (319). 19 Synaxis SMichaelisarch. prope Forum (319). 25 Memoria liberationis a Saracenis (319). Et SS. Petri et Eebroni8e(397).
(284).

JuliUB-

ITransiatiocorporis

S.

Petri (160), 8 Proeopii

21 Maximi Srfli, Mosquensis (397). 26 Memona mag-ni terrse motus, tempore Theodosii junioris
(319). 30 Fetri Bulgarise regis (319).

Ustugensis (397). 9 Dedicatio aedis SS. Deiparae ad Puteum (lege Fontem) (319). 10 V. Antonii Cryptensis (325, 44'). 11 Obitus S. Olgae (319. 322, 824, 397, 446, 447). 12 SS. Theodori et Joannis, mart. Variagorum (321). 15 Obitus
Vladimiri (135, 321, 324, 325, 330, 336, 434, 445, 44S). 16 Eestum iconia SS. DeiparEe Tchirensis seu Pscovensis (397). 21 Synaxis SS, Deiparae in Harmatio (319), Et Dedicatio sedis S. Michaelis arch. trans Chalcidem (319). 24 SS. MM. Borisi et Glebi (103, 105, 107, 108, 117, 135, 277, 278, 319, 321, 330, 434. 436. 445, 447, 448). 30 Memoria Constantini Junioris. patr. CP., et Theodosii Junioris. Processio crucis ex
S-

FebmriusII V. Demetrii Prilycensis (160, 330, 434). Et obitus Gabrielis seu Vsevolodi, ducis (397). 12 S. Alexii metr. Kiov. (160, 330, 422, 434, 447). 13 S. Simeonis Serbici (119, 127, 131, 330, 421). 14 S.Cyrilliphilosophi (106, 113, 330).

MartiuB2 Arsenii, ep. Tverensis (397). 4 Translatio S. Venceslai , regis Bohemiffi (321).

palatio in

magnam ecclesiam
Augustus.

(319).

reliq

Memoria V. P- N.Georgii.novi thaum. quijacet Novgorod. in nihippio (319), Et Euthymii, arch. sub Constantino (397) 17 Memorja terr motus, imperat. (319)- Et obitus Macarii Kolazinensia (397). 30 Obitus Jonae metr. (397).
Aprilis.

1 Festum Misericordissimi Salvatoris (397, 434). 2 Ba8iliiSali(449). 7 Memoria liberationis ab impiis hostibus (319). 8 Memoria solis obscurati a 7 hora ad 9, imperantibas Leone et Ale-

sandro

(319).

11 Translatio corporis V. Theo-

dosii Cr3'ptensis (234). 16 Memoria magni terrae motus (319). V. P, N. Joachimi Ossogovscensis

Memoria V. P. Euthymii Suzdaliensis (324). 14 SS. MM. Antonii, Joannis et Eustathii, Lithuanorum 397. 15 Memoria Mstislai, principis,
1

quietTheodorus

(319). 17 S.Ardffilionisspilmani

(mimi) (321, 322). Et Zosimi et Sabbatii, Solovecensium(397). 24 Dedicatio aedis S Petri ap. in magna ecclesia (319). 26 Stephani, ep. Permien28 eis(397, 434). 27 V. Isaacii Cryptensis (325).
S. Cyrilli, ep. Turovise(322}.

24 Translatio corporis Petri, metr. Kiov. 446). 25 Cyrilli et Methodii (319). 27 Cypriani Translatio corporum Theognosti Photii, Jonae et Philippi, metr. (ICO). 28 Sabae Krypecensis (397). 30 Alexandri Svirensis (397).
(319)

[140,

September.
5 Occisio S. Glebi (106, 305, 320).
7 S.

Joannis,
,

Maius.

Obitus V. P. Paphnutii Borovicensis (160, etGlebi 397) 2 Transl. reliq. SS. MM. Borisi
1

447). Obitus. (107, 108, 321, 322, 330, 434, 442,

arch Novgorod. (1B0).16 S. Ludmillae avis Veneslai (320). 19 Theodori, ducis SmoS lenscensis (160, 434). 20 Michaelis ducis TcherEt nigov. et Theodori ministri ejus (160, 434). 25 Sergii Obitus Sergii Radonezeusia (330), Radonez. (160, 330, 422, 434, 447). 26 Gedeonis
justi (435). 28 Pas. S. Venceslai, reg. (320, 436).

TheoV. Theodosii Cryptensis (422). 3 V. P. N. 330, dosii Cryptensis (107, 319, 321, 322, 325, 445 447 448). 7 V. Antonii Cryptensis (321, Myrensis 9 Translatio reliq. S. Nicolai
323).

Bohemi

October.
434. 1 Protectio (pokrov) SS. Deiparae (330, V. Parasce14 436). Et SabbffiVyserensis(397). 445). Et ^i^olai Sviatos^ vffi (278. 279, 819, V. Joannis Rylensia (397, 422). 21 S.
(325). 19

436, 445). (107, 108, 112. 117, 180, 135, 279, 330, Sali (160, 397, 434,446). 15 Appantio 14 Isidori temporelheoiconis SS. Deiparae inCamulianis, 397, dosii (319). Et Isacii, ep. Hostoviffi (160 Pscovensis (397). iO in449). Et Euphrosyni 22 ventio corporis S. Alexii, metr. (160, 447). Melchisedec (321j. Et V. Nicetae PereMemoria 23 at in cod. 434 die sequenti.
jaslaviffi (160);
S. Leontii Rostoviensis (160, Georgii mart. 321, 330, 434, 447, 449). 26 KoBulgaria (397).27 Inventio corporis Macani 28 Ignatii Rostov. (S22, 3d0, lazinensis (397). 397, 434).

23 Memona Hilarionis, ep. Meglinensis (330). Nicephori qui excitavit monastenum

P N
(278

Charson^

(sic)

(319).

28

S.

Inventio corporis

Et S. Arsenii archiep. Abramii, heg. Rostoviensis (160, 447).

Parascevi^ mart SerhiJE (396). 29

November.
cineris caelo delapsi sub Leone im6 ner f3191 Et JonsB, arch. Novgorod. (397). Barlaami Chutynensis (160, 330,422, 434,447).

Mem.

Jnnius.

Dionysii Glusicensis (397). 2 Joannis, liberatioms a mart Belgradi (434), 5 Memoria Michaelis ar^ nftffanis fll2. 319). 9 Synaxis S. Belozer^.i Sosthen^^^ (3^9). Et CyrilU

l.V

^SfnTin

(160, 330, 434).

I4SS,epp. Cynlh et Methodi

(397). 14 P. N. Fantidi (sic)thaum in Sicilia (319). 17 Niconis, disc. NevenSergii Radonez. (397). 23 Ob. Alexandri (397). Ded. ffidis S. Georgii, Kiovise (106, sis Inven112, 113, 117, 319, 320. 436,). 27

UStephani Decanensis

108,

uo

360
tio

SYLLOGE KALBNDARIORUM.

e^

mSum

Vsevolodi, corporis Gabrielis eeu Novgoroinonis SS. Deipar^

ducis

dise (397J.

DeoemberSSabbffiStorozeDsis (397).

Cryptensis (325}. 14 Memoriaterrffimotus(319). 330, 4,34. 15 S. Stephani, ep. Surozensis (160, Deipara 446 448) 18 Dedicatio aedis Sb. Chalcopratiis (319). 21 S.Petri, met. Kioy. (160, apertionis (ma421 434, 447, 448). 22Memoria ecclesise (319). 30 Dedicatio ecclesi 40 gnae)

Niconis, mon.

martyrum prope Chalcotetrapylum

(319).

iii

INDEX
ANNI ECCLESIASTICI GR^CO-SLAVICI
^'^^rfWUUWAAAAA'.^

^'K

A
Adam et Eva;
fulii.

Abacuc cum Marino,


Abdas,
ep.,

_aron, Ac sacerdos, 20

6 julii,

Benjamin, diac. et socii martyres, 11 et 31 martii et 17 oct, ; martyr, 10 maii Abdjesu, ep., presbyteri 16 et 7 virgines e terra Khaskar, martyres in Perside, 15 et 16 maii et Saba, martyres 7 et 8 julii. Abdelas seu Abdelaus cum Simeone, 13etl7 april.; cum Auana, Hapril.
;

ejectio e paradiso, 4 febr.; Dominica protoparentum, 5 nov. et 6. 11. 15 16 ' 18, 19,23, 24rfec. Adauctus, mart. et filia ejus,CalIi3thenia, 3et

4oc^
Adjutor,
1

sept.

Abdias, 4 sept.; seu Abidas, 3 sept.; propheta, 19 et 20 nov. Abdjesu cum Abea, 15 et 16 maii. Abdon cum Polychronio, SOjulii. Abercius, mart , 2S febr. et 5 c?ec. ; etHelena, 20, 25, 26 et 27 maii; mart. thaumaturgus, 20 oc^; Hierapoli in Phryg-ia, 22oc^; 5dec. Abibus e mart. Samosatenis, 29januar.; martyr, IZmart.; ep. Nekressensis in Iberia et mart., 6juliiy 13, 15 et 29 nov.; cum Pausto, 6 sept. ;cum Guria, 15mov.; junior, diaconus et mart., 2 dec. Abidas. V, Abdias. Abo, mart. Iberus, 6 januar. Abraham olim latro, 26 mart.; asceta, 1 oct.; e^Lot, 9oc^; Isaac et reliqui protoparentes,
16, 17, 19,
2:^

Adriauus et Eubulus, mart., 3 febr.; mart. Caesareae etsocii, ifebr.;Gi Natalia, Imart.; mart^r, 16 et 17 april. ; cum Aphrodisio', hmaii; et Natalia et23 socii, 26 aug.; mart., pater Probi, ep. CP 26 aug.; cum Saba, 1 nov. .^desius cum Apphiano, seu Amphiano, 2 et 9 april., 19 maii.; 18 maii. MgXon, anachoreta, 16 et 17 aug. iEmilianus, conf., 8;'anwar.;monachus,7taW.; martyr, 18 julii; Cyzicus, conf., 8 aug. ; Hilarion Dionysius et Hermippus , mart.
,
,

18 aug ; cum Terentio, 11 dec JEsiasseu Eusebia et Suzanna,mart.,Set /Etherius, martyr, \^junii.

6;wmi.

Africanu3,PubliusetTerentius,mart., 13war^; 20 mart.; cum Terentio, \0 apr.il.; Terentius, Maximus, Pompejus et socii 36 mart., 28 oc^ Agabbas, seu Abbas, discip, S. Eusebii Syri, 22 nov.

Qt

Udec.

Agabus, 28 mar^, 8

Abramius, episc. Arbelorum, mart., 5 febr. ep. Carrharum, 14 febr.; Bulgarus, 1 april.;
Galicensis, 20 julii; Smolenscensis, 21 aug.; Alexius, Helladius, Oensimus, Sisoes et Theophilus, reclusi Kiovienses, Joannes infans et alius Joaunes, 15 sept.; 29 sept.t^i^oct. et 22(^cc.;et socii 73 mart., 2S oct.; Rostovienoct.; eremita et Maria neptis ejus, sis, 29

29

oct.;

martyr, 31 oct.
,

Abudimus, mart
Acacius

l^julii; IGjulii. Codrato, 4 mart.; episc. Metilinse, conf., 27 et 31 mart., 16 et 17 april. et 15 sept.; conf., 29 mart.; [Novus, monachus, 12 apn^.]; episcopus, 18 apriL; [22 april.;

cum

1 7naii]; martyr, 7 et 8 maii; cum Patricio, 19 maii; mart., 2 junii ; in Climaco, 7 julii; in heptascalo Oonstpoli , 21 julii ; mart.,

28 Jw/; junior, 28 aug.; 26 nov.; Climax, 27 nov.; Sinaita, 29 nov. Acepses et Aithala, mart., 11 dec. V. seq. Acepsimas, 3 febr.; Leo, Isidorus, mart., 5 oct.; mart., 10 oct ; episc, Josephus, presb. et Aithala, mart. in Perside, 3 nov.; eremita,
3 nov.; cum Isidoro, 7 dec. Achaicus et Stephanus, apostoli,

et 10 a/)ri7.; cum Uerodione, 8 april.; apost. ex 72 discip., 10 april. Agapetus cum Marco, 11 januar. ; ep. Sj^nnadarum et thaum., 18 febr.; Papa R., 17, 18 et 19 april.; mon. Kievocryptensis, 1 junii; 10 aug.; martyr, 18 aug. Ag-apia cum Irene, 2 et 3, 15, et 16 april. et 22 dec. Ag-apius, Charisius, Nicephorus,mart., ImaW.; [in Monte Atho 1 mart.]; et socii martyres, 19 mart.; 15 mart.; cum Theognio, 16 maii; cum Alexandro, 17 maii; mart^T, 2% julit; cum Timotheo, 19 aug. et 19 sept.; cum Eustathio, 20 sept.; cum Attico, 2 et 3 nov.; mart., 19 nov.; Seleucus et Mamas, mart,, 3 dec. Agatha, mart., 4 et 5 febr.; cum Schinone, 24 dec. Agathangelus, Charito.Christophorus, Phleg-on, Eucarpius, milites. mm. Amisi, 23 /awuar.; [Esphig-menicus, 19 april.]; mart., 5 nov.;

25 nov. Ag-atho etTheoctistus, 8 /anwar.; 22 januar,;

Papa Romanus, 17, eremita, 2 mart.

19 et

iOfebr.^n

febr.;

15/Mnn;mart.,

24 nov. Achaz, justus, 1 april.; Achias, propheta, djanuar. et 12 nov. Achilles, \1 januar.; patriarchaAlexandrinus,
3 junii. Achilleus, episc. Larissae, 15 maii. Acustius cum Januario, 20 april. et 19 sept, Acutio cum Januario, 20 aprit, Acutius, 18oc^ Acyndinus cum Victore, 18 et ^OoprtY.; Pe^a-

Ag^athoclea, mart., 16 et\l sept. Agrathodorus, mart., 2 febr.; cum Basilio, 7 mart.; et Agathonica, 28 ;n;mart., 13 oc^ Agathonica, 28 junii. Agathonicus et soc. mart., 22 aug. Ag-athopodes cum Theodulo, 4 et 5 april. Ag"g"8eus, propheta, 16 dec. Ag-Iais, matrona Romse, 19 dec.
Ag-nellus, abbas, Udec. Ag-nes, virg., martyr., 14 et 21 januar.; na, lfebr.;m&Ttyr, bjulii.

Roma-

Aphthonius, Anempodistus. Elpidiphorus et soc. 7028, martyres, 2 nov.


sius,
{!)

Agrippacum Saba, 1 nov. Agrippina, martyr, 23Juntt.


vlcas iofra dabitur.

Vide Monila, pag. 2* el 27.

Indcx d MemoriasSIa-

Agrippinus,

862
Agrippinus, 9nov.

^fumlcTp^Sa,

lAn

dec;

j sept; cum Aceps..

15

math

I S4 ot- IsVc. etsoc, ndec.

RomaDa, mart., ^ /salonicSis, mart. 30 oc^ ; r/-'' Th dec; megalom.


;

se"

martyr, 41

^K^^TaiiTt
Crerffi
4

ss^^i^^^^t^p^^-tri-^et^p?

Subensis. "29 jmii; apostoli tunicae

Un

>nan; ep. oci; mart. CP.,, 30 4>/n; eremita, 1^-^unn; et


transl.

umf-hegum

Kustensis, 9

etlOjmt;

^pfliS>nn
Lfa

et

Frobus

mart., Fnustus Menas et soc, Mena, soc. mart., 10 augr, cum Stratelateset Dionysius, AndropeAndronicus, 31 KO
Tiiecla. Theoctistes,
ti

^V^^^^ i.ijMtn. 12
ei

SviSs,

transl 30 aug.; Nevensis J^ et Paulus Petropolim, 0 aug ; Joannes miria 30et 31 aug.; marfunior priarcbsCP., episcopus, \yTisept.; cum Alphio, 28 sept.; Juiianus, Macarius et soc, 2? od Ch^onion. 9 Of ; Thessalonicoe, 7 mart Moct.; mart. mart. princeps, 2, 3 o. et 30 aug.;

;>f

Nanderus et tymon. Vologdensis, sept; riSus martyres. J^Hypatio, 20 etjl ^lf Antomnus. i^^^>f^-^V/Co' nes. Petrus et 1. 1^ 1 ^ 10 oct; m Cnsi CPo

S-Tcu^

Totmensis,
1
s

etTsoc^et-iH

f^' nov.; principis bmolenet

ensis inventio .7 ocL; mart., 28 nov.; apostolus et

Petrus^^^^,'' 30 nov. e: /u

Nevensis
i^^in

Alex

Claudia

liaua

Euthymia

et

Euphrasia, Malrona JuTlieodosm, martyres, 18

;unn; eremita, 2 otec. Andromedes cum Diodoro, \iOCt. nor. Adronas cum Dasio. 3 et 4

apost 22 teor.yi Andronicus ex 70 et Junias, et

Theodoto. 18 maii;

cum

Tecusa. 6

nov_

maiilx
sis,

2 30 /M^n; et Atbanasia,
;

mar^.

Kioviensis, Alexius, metropolita

Setood; HomoDei,179 pus.lO /nn; cum Juliano,


Kiovieusis, 15 se-pt.

l^i /e&r.. 20 jnaW.; episcoaug.; reclueue

nm^i^^oct cumProbo^^^^^j^^^X^: cum Taraisywnn; cum Andrea, 6 sept.;


cho. 12 oc^; ^20oc^

Andropelagia

cum

Andrea. 6 sept.

AnectescumCondrato, lUjnari.

et 27 wiaii. Alipius cum Eubiota, 26 .. ab. in /Egypto, 4/um?. Alonius, "v-v., ^v. mati; cum Zae Alphaeus. 25 ?nan; apusi., 26 Alphffius. '^o maii; apost., ?hao.l8not;.etl8rfec. chaeo, 18 nou. et 18 rfec. Cyprianus, Erasmus et Alphius. Philadelphus,
.

. ,,,,Cffisareae, 27;umi. Anectus seu Anicetus, mart. nor. Anempodistus cum Acindyno, 2

piUu /.... Anffelina, reginaSerbiffi, 30 Anffema, reginaoeiuitf:, ^v.


^

17,. et alu, 1 ^wAn|ellarius, Gorazdus, archiep. h


.^'L*:, synaxis, ^^ mnuar. Angelorum .,..vi 11 3^'^'^9'^' -r.^^.^^^,^ iter Dulgaria, mier miles et martyr in An|elus,

soe

martyres,10ma;AlexanderetZosimus,
Calffili

mart.

in Pisidia. 28 sept.

Alypius, pictor. lita, 26 nov.

mon, Cryptensis, 17 aug.;B\^-

aemeros.
. - ., ^ Anianus, 19e^20/eor. , Photius et soc, 11 et 12 Anicetus seu Nicetas,
.

AmandinuscumFelice. 30 ;anuar.
Mediolanensis, Ambrosius, episcop., 3nou.; ep. 7 dec Theodorus, Ammianus. cum Theodoro, 4 sept. ; martyres, 9 sept. Julianus. JNiAmmon, 1 tXtsept.) monachus, 4 ocL; ep. triensis, 7dec. Ammonias, 26januar. V. seq. Ammonius vel Amorius, 10 januar. Amouatha et Antha, 12 dec. Amorius sive Aramonius, 10 ^anuar.

au^.;martyr,27/ume;3.?u;.

Animarum commemoratio 3 /c&r. U, 16, 18 Aninus. thaumaturgus, tlmart. proph.

et

U marc,

mart. Anisiusseu Onesimus mart. 5 prophetissa

LTSrmo ^ miaTauuelis.
10 /fe&r. 13 /unn;

tua 20 3 fehr. et 28 ^^^. ^^ et 5 sept ^''''^''^l^ ,Tl'UMi23 ;u;n sive SuzannainLeucate,


;

;.;

"^.

Amos,propheta, 15etl6?wnn.

Amphiauus

et .Edesius, mart., 19

apriL

et

18

Ampl"

ochius. episcopus, 19 oct, et 23 not?.; 10 dec AmpUus'cum Stachide, 30 oct.; apost. 31 ocL martyres. Ananas. Abdelas, Phuses et soc. 150,

claviger Ananias, 22 ianuar.; presb., Petrus cum septemmilitibus, mart. 26 et 27 januar j apost., 21 marL- cum Simeone. yl aprxL; oc^; et ep. Damasci et mart.. 5 maii et 1 Codralus. mart., 7 et 9 junii; pictor et monachus, 17 julii\ seu Menas Persa, mart., Ephesi, 1 et 1 dec; Junior seu Antonius, ep.
,

Nersete. 20 nor.; martyr, 28 nov.-^oV^l^ prophetse, 9 dec, iseu tissa, mater Bamuelis, Janka, Vsevolodi filia,] p. 328. Annuntiatio, 25 mart. , . sept.y Annus novus et initium Indictionis, 1 annus novus, 23 sept,

mater Deiparae. 25 julxx, ^T^efnaram 9 Deiparam, rnncentio ouando concepit S. Junior, martyr, ^,c Cabeth etsoc, 9 ocL; 29 oci.; cum 28 oct quee et Euphemianus.

%^f

Antha, 12rfcc. Autherus, 5 au^. .. .^ , dec, Anthia, mater S Eleutherii, 15 Anthimusseu Anthimius, ep. et mart.,

^?"""

2dec; AzariasetMisael, trespueri {omacis


igneae, ndec. Anaslasia, patricia,

Njcomed , presb. etStephanus, 1 junii; ep. cum Joanne, 23 sept.; Thallelffius, 3 sept.; Pancharius, 1
Christophorus , Euphemia nov ; cum Magistriano, 30 dec,
,

10

marL

et 28 aug.; 10

Anthines

ANNI ECCLESIASTH:! GR^CO-SLAVICl.


Anthines cum Cosma, \7 oct. Antbion, 26 junii. famuli, mart., 21 et 22 Anthusa et duo vel febr,; 12, 17, 18 et 21 apriU; abbatissa et sociae nonagiuta, 27 julii; AlUanasius. ep., Chansimus et Neophyius, martyres, 22 aug.; Junior, mart., 27 aug. Antigonus, mart.. 13 et 16 oct. Autiochus, eremittt in Syria, 23 febr.; patriarcha. o apriL; mart. cum Prooopio, 20 et 22 maii; et Cyriacus, mart., 15 fulii; martyr,

S63

Cyprius, confessor, 6 mart.; cum Neetore, 7 mart.; Eubuluset Julianus,mart ,8maW.; etsocii, martyres. 16 maii; Germanus, Joannes etalii praesules Novgorodenses, ^oct. Archelsea, Thecla et Suzanua, virg., mart., G
junii.

Ifyjulii; 21 dec. Antipas, ep. Pergae, 11 april. Antipater, ep. Bostrensis, 13 junii. mart. ; mart., 1 Antonina , virgro et mart. 2 mart , 12 et 13 ;un; cum Alexandro, 9 et lOjunii. Autoninus, aea Antonius, eremita in Syria, 28 febr ; cura Marcello 1 mart ; cum Victore, 18 et 20 april.; II junii; sive Antonius, mar22 .tyr, 8 et 9 aug.; exseptem pueris Ephesi, NicephoruS et Germanus, mHrtyres, 13 oct,;
, ,

Archelaus, diac. cum Felice, 30 januar.; Cyrillus et Photius, martyres, 4, 5 et 20 rnart.; et socii. mart., 5 mart. Archileus, presbyter, 6 april. Archimenides, conf., 3nov. Archippus, Philemon, apost. et Apphia, virgo, mart., 19 febr.; disc. S. Pauli, 20 et 22 febr.; 6 ^epi.; apost., 22 nou.; et Philemon. mart., 23 not?. Arcilus, rex Iberiae et mart., 20 mart.; cum Luarsabo, 21 junii, Ardalio, martyr, 14 aprit.; mimus, 17 et 18
april.; 19 april.

nov. V. seq Antonius Magnus, 16 et 17 januar.; Komanus Novgror., 17 januar. et 3 aug.; Martqophius Iberus, 19 januar.; Arcadius, Basilius, Germanu.s, Gregorius, Joachiraus, Lucas, Marlyrius, Simeou, episcopi Novgorodenses, 10
fel^r.;

archiep. CPolitanus, 12 et 20 febr.;

martyr, 25 febr.; cum Eustachlo, 14 april.; seu Antoninus cum Marcello. 1 mart.; cum Aphrodisio, 5 maii; cum Juliano, 21 junii;

cum

Leuntio, 10 julii;

Kievocryptensis, 10

Arethas. 1 oct mart in Arabia, 24 oct.; Kievocryptensis, 24 oct Areus cum Probo, 19 dec. Ariadne, regina, 22 aug.; martyr, 18 sept. Arianus cum Magistriano, 30 rfec. Arion seu Aprion. ep. Cypri, 7 febr. Aristarchus. Pudus et Trophimus. apostoli, et 15 april ; Marcus et Zeuo ac 70, 27 apHl. Aristion, ep. Alcxandrise et mart., 3 sept. Aristobulus, apost. et ep in Britannia e 70 discipulis, 15 et IQ mart, 30 et 31 oct.; praefectus. mart., IS oct.; 30 oct.; upost., 31 oct. Aristocleus, presb., Deraetrius seu Demetrianus, diac. et Athanasius, lector, martyres,
;

julii; Junior. ep.

Monembasiae, 24 sept.; Junior, thaum. Pelopon, 27 oct.; seu Antoninus cum Melasippo, 7 nov.; mart., 9 nou.,- Juet soc., nior ei Jacobus, eremitse, 11 nov mart., Vlnov.; seu Ananias Junior, Onesimus seu Ouesiphorus et Salomon, episcopi Ephesi, 1 dec; Siensis, 7 dec; Joannes etEu;

20et30;wmY.
Aronosus

cum

Arpilascum

Lucia, 6 julii. Bathu.sio, 26 mart.

ArriaiMis, Theotichus et alii mart., 14 dec.

Auubiusseu Anub,
5 et Qjunii.

stathius, mart. Lithuani. 16 dec. V. praeced. conf., eremita in .^gypto,

Apelles, Lucas seu Luciuset Clemens, apoatoli, 22 april.; Ul oct. Apellius, apost., 31 oct.

Arsa, Oyprilla et Lucia, 4 julii. Arsacius. patr. CP., 11 oct.; mart. et Victor, mon., 12 not' Arsenius, arch. Corcyranus, 19 januar.; ep. Tverensis, 2 mart.; Magnus. 8 man'; Junior in Brutiis. 18 maii; [Konevensis. 12 junii]; hegum. Komelscensis, 2^aug.; archiep. 8erbi, 28 oct.; Latrensis, 13 dec Artemas, ep. Lystrte, %%junii; apost., 28 et 29
jutii, 20 el 30 oc^ Artemia cum Marcella, 7 junii,

Aphraates, anachoreta, 29januar. Aphrodiriius, 19 aprz7 martyr, 21 ;wn2i; Meldas seu .Meda, Macrobius. Valerianus, Adriauus, Leontins, Antoniusetsoc. mnrt.Scythopoli in Palaesiiua 4 et 5 maii.; 23 dec Aphthonius cum Acyndino, 2 nov.
;

Artemidorus. mart., 8 ^ep^; et Thalleleus seu Thales, 20 sept.; cum Basilio, 26 oct.; mart ,
27 oct
^

Apoliinana, 2, 4 et o januar. ApoUinariset Vitalis, mart., 19 jultt; archiep. Ravenna^, 23 ;w/. cnra Isacio, 21 aprit.; et ApoIIo, 25 janMar
;

Alexius, episcopi, 10 junii; episcopus, 11 ;M70 nii; Lucius etCIemeu:^, apust., lU sept.;t dec; discip., 7, S et 9 dec; cum Sosthene, 9

cum

Tliyr^o L4rfec.
^.

Artemius, ep. Thessalonicensis, 24 mart.; Vercoliensis, 2Zjunii et 20 oct.; martyr, 19oc/.; mart. thaumat., 20 oct. Artemon,martyr, 21 mart.;ep\scopu8,2,imart. 24/naW.,presb. et et 12 april. ep. Seleucise, mart., V6 aprit.; et Bacchus, mart., 8 oct.; 9 nov. Ascalon seu Ascla, mart., 20 mati, Ascetria.lS april.; cum Pha6ico,l3 apriL; cum

ApoIIonius, eremita in Thebaide,


mart., 9 julii; puH, 22 julii.

31 mart.

,.

Simeone, \1 april.

martyr Sardis, \Q

julii; episco-

Asclepiadescum Dioraede, 2>Q junii. Maximo, 1& Asclepias, thaumat.,4 ^ulii; cnm
oct.y.ks,sept.; ep. Autiochiae et mart., 18 clepius. .. Maximo, Asclepiodotes vel Asclepiodotus cum 19 febr. et 17 sept.; cum Theodoto 3;mZ. Asclepius et Jacobus. ererait, 25 febr.

ApostolorumXUmemoria, 30;Kmi.
_

Apparitio archang-eli Michaelis, S maii. Apphia cum Archippo, IS^ febr. Apphianus seu Amphianns et fraterejus, J^^eaius, martyres, 2 april. V. iEdesius. Apphias, apost.. 22 nov.; 23 nou. Appion et Hierusalem, mart., 26 julxi, Apnon seu Arion, ep. Cypri 7 febr. Apronianus, cum Marcello. 7 junii. PnsciIIa, Aquila cum Eugenio, 20 ;anMar.,- et 20 mart.; cum Peiag-ia, laZ-e&r.^tribunus, 23et25 mart.; aposj. etmart., 13 et l^ juiii. Aquiliua cum Rutino, 7 apri7.; et CalUmous, mart., 9 maii; martyr, 13 junii. Arcadius cum Xenophonte %6 januar.; ep. Novgorodensis, 10 febr. 19 sept. et 4 oct.y
.

Asprenus, ep. Neapolis, 3 aug. Assuraptioseutransitus Deiparffi. lo Asterius et socii, mart., 2BJanuar.; cum dio, 27 ;anwar. et 29 oc^ aug jidii; thaum. et martyr, 7
;

aug.

cumCIauMarino 6 presb. KoEpicteto.

raanus, 19 oct. junit; Asteus, ep. Dyrrachii, 4

cum

AstioncumEpicteto, 7;Mm.
mart., 6 }Ulxt Astins, hieromart., 5 julit; ep. et

7 julii.

Octobris

Tomus

Asvncrites etsocii, 20 ;Mmi. V, seq. ^ Asvncritus 50

XI.

INDEX
3fi4
.

Novgorodiam, Rarlaam Chutvni prope

5 et

. april.;

AthaDas>use Uo^nnus
conf..

com

Rarsas eP- Damascenus, 28 febr. oc<. V. BarseXhius, ep. Tverensis, 4


_

^^^"^'

^^^^ Cyriaus et /conf. et icon. in Pau-

Ba"i^m^"us

etduo

fratres.

2i}anuar.;e;,. Edes-

senus,mart..'20et:i0;anuar.

et

19

1!

24

Od

Midicensis. 26 oc(.;

ptensis, 2deo.

[Athanius,patr. CP.. 28 oc^]

15 nov. Baruch, propheta, 2Ssept.; Komano,! noy. ., Barulas cum Alexandriffi, 6i)jumi. Basilides, mHrt. cum Basso, 20 januar.; cum Gerontio,
,

apost. inltalia, llnov.

Messanae, ^post. 24, 25 et 27 aug.; aug.; 2-6 aug.; Lrypt^-rerrat^ trausl.. 26 aug.; abb.

Basills

16 junii; hieromart. et Athenoffenes, mart. ep. et mart., 17 discipuU decem, IQ juHi;


,

^grypto. A^b" it abb. in thaumat., G)unn. Attfllus martyr, ^ mnu; 8;anflr^^ et 1 1 oci!.; cum t fcus'^atr CV.. apr^l ; Sisinnius et Ibistiou.

Sjunii.

Taintiaoo;"*^9

?0Dfess., 26 aug.;

Eudoxms, Agapius
,

et

soc,

martyres, 2 et 6nov. AttiuscumLeontio, 1 aw^. Auctus, Taurion et Thessalonica

3 mart.; ^^ty^ 3 t Basilfscus cum Eutropio. Seuior, mart. et Mamas 5 mart. et 22 ynaii: julii. in Darianis CP. 30 mm.. 7 et 8 ;anwar., Basilissa cum Juliano, et Anastasia. Callinica, 21 et 22 maW.; cura aprtl.; mart., 3 sep^; uxor mart., 15 et 17 Maxentii, imperatoris, 25 not*. 30 et 30 yanwar Basilius, arch. Cssareffi, 1 cum Gregonoet junii et 13 nov mau,14
.
_

7 martyres, t
*

ejusdem Joanne Chrysostomo, 30 januar.; parentum et cognatorum memona, 30 mait;

aprtl Audiesus cum Hehodoro, ^ Audifaxuscum Mariuo, ^)ulit. nov, Augusta, imperatrix, martyr, 24 Aura cum v.ensoriuo, 30 /anwar.
,

Magnus, 14 junii; moDachorum omniumorJuuior, 2^adiDis commemoratio, 15 nov.;

nuar
1

Autonomus. ep.,mart., 11 etl2sep^ Augustinus. ep 28 aug.


ffus, \4>febr.;

ep. Novgofebr.; in Darianis CP., 6 febr.; lO/e&r.; synasceta S. Procopii, 21 rodensis, conf.. 28 febr.; mart., 29 /e6r. et24 febr
, ,

et 26

maW.; ep

ThessaloniciE et conf.,

thauraaturlAuxentius. epirota, 25 janwar,];

cum

Eustratio.

l^aec

e 19/e6r. Auxibius.ep. SoliorumiuCypro.l; Cypro, 19 /ebr. Solonis et 2i) april.; ep. 15, diaconus, 14 et 15 april cum Jacobo,

Etherius seu mar/.; Agathodorus, Elpidius, Eugenius Ephriem Eleutherius, Capito mart ; pontifices Chersonifi et martyres, 6 et 7 Ancyrauus et mart., 22 mart etl ;a,

presb.

Aza.

18 et 19 april.; martyr, 19 nor.; 13 dec.

et

Anastasia,

Azarias, propheta, 3 febr. Azatus {vel Azotus) cum SimeoDe,17 aprtl. Azotus cum Nersete, 20 nou,

nuar,; ep. Parisiensis et conf., 12 cum Theodosio, 13 et 14 ajonV.; ep. Amase jumt etmart., 20 et 27 apri7.;cum Isauro, 11 monast. I'atelariffi, 22 mjulii; hegum. et Rivum, Ijulii; nii; abb. mon. ad Profuudum
(i

april.;

Babea cum
dec; cum

Tathuele, 29 januar., 10 et 11 Sarhelo, 14 etl5 oct.; lOetll dec,

V.Bebsea. Babylas, Siculus, m. et discipuli, Timolheus et Agapius, 24 januar.; ep. Nicomediffi et 84 socii, mart., 4 sept.; et pueri, mart., 4 sept cum SecuDdo, 29 dec. Bacchus cum Barbaro, 6 maiiy cum Serg-io, 7 oc^; mart. cum Artemone, 8oc^; Junior, 15,

16etl7dcc.
Bachti.^ius

Joanues, et alii qui cum S. Stephano dec. Juniore passi sunt; 28 nov.; Bulgarus, 22 et inter aemeros. Basilla, martyr, 24 dec Basoes seu Basso cum Theodoro, 6 mart. virgo, marBassa, Tyrensis, martyr, 21 sept.; acmero5. tvr Bulgara, inier JonasSoloveBassianus,ep. Lydiae. 10;wmV; et byrus, jwnii; [Totmensis 12 sept.\;
rius,

Jaroslaviffi obitus, et Constantini, principum etsoc. mar3 julii; et socii 70, mart., 5 juln; Salus Mosquensis, 1 awp.; et tyres, (> julii; Theodorus Cryptenses, 11 aug.; et alter baStephanus, Gregorius et alter Oregosilius.

cum

Simeone,

15. 16 et

18 niait.

censes, 12 10 oct

Baclarabones, eremita, 12 ju7iii. Bandina, seu Blaudina, mart


julii.

Basso
,

Lugduni, 25

Baplus

cum Porphyrio, 1 febr. Barachisiuset Jonas. 27, 28 et 29 mart. Baradatus, anachoreta iu Syria, 22 /e6r.; eremita, 26 febr Barbara, marlyr. 4dec. Barbarus, miles, et mart., 4 maii; martyr, 5 maiii olim latro, 6 maii; mileset socii, Bacchu8, Callimachus et Dionysius, mart., 6 maii; cum Alexandro, 14 jwa; thaum., 15 maii. Baripsaba,mart., 10 sept.

mari., Bassus, Eusebius, Eutychius et Basihs, maii. 20 /anwar.; raartyr 1 Bata, raon. etmartyr, I maii. ArBathusius et Vercus cum liberis quatuor. Agnus, Reasus, Abibes pilas, monachus
,

cum 21awo

Theodoro,

maW.;

,..

et

filii,
,,.

mari.,
.

SuimIgathrax, Iskous, Signicus, Sonirilus,


et lebalus, Silas, Thermus, Phiagus, laici, Moica, Mamic. minffi AUa, Anna, Laris ^o Virce et Animais , martyres in Gothia
, ,

mart.
Bebffia

cum Petronio, 4 et 5 sept. Benedictus, abb.Romanus, 14mar^;

Hmart.;
abbas,

ANNI ECCLEStASTICI GR^COSLAVICI.


abbas, 15 mart.; et 18 maii.

365

cum

Heraclio, 14, 15, 16, 17

Benjamin cum Abda, 11

et 31 inart. etlT oct.; 21 mart.; martyr, 10 junii; et Beriiis seu Verius, 29 et ao julii; et Benius aut Venseua ad palatia Hebdomi Cpoli, 29 et 30 julii; diac, 5 sept et 17 od.; diac. etmart., 13 oc^; cum Abdia, 17 oc^ cum Secundo, 29
;

Capitolina et Erotis, mart., 26 oct. Carion, mart., 1 /cfrr.; 24 oi?.; monachus et Zacharias, ejusfilius, 5 dec Carpus, apost. ex 70, 25, 26 et 27 maii; cum Papylo, i3oc^ Carteresius, 8 nov. Carterius, hieromart., 8 jan ; cum Attico, 8

nov,

dec.

Casdoa

cum

Dada, l^sept.

Benig-nus seuMenigQUS, raart. in Pario,

16

mart. Benius ad palatia Hebdomi Cpoli, 29 Berenice cum Domnina, 4 oct. Berius seu Verius, 29 et '6i)julii-

Casiniacum Melasippo, 7 nov. Cassianus Romauus, 28 et29/e&r.; Uglicensis,


21 maii.
Castor. martyr, 18 sept.; ep. mart., 5 nov.

et

30>um.

Beryllus seu Cyrillus Catanensis, 20 et 21 mart. Bessarion, 20 febr. et ij junii; anachoreta, 17 junii; [archiep Larissoe, 15 sept ;]thaumat., 2!) nov. Bianor et Silvanus mart., 9 et lO^MUiIberia, Bidzina,Chalva et EIisbaru3,martyres
.

Castoriuscum Sebastiano, 18 dec Castuluscum Sebastiano. ISrfec. i^ateehesis S. Ephraemi, 30 apriL Catharina, megalomartyr, 24, 25 et 26 nou. Catunus cum Leontio, l aug. Celsius cum Juliauo, 21;wu.

Celsuscum Nazario,

H oct

18 sept.

Censorinus, Sabinus seu Sabainus, Aura

seu

Bithyniuscum Galico, 29 a?)ni.


Bitimion et Aphrodisius, 2a dec ep. Blasius armeutar, mart. 3 febr.; hieromart episcopus, 22 febr.; febr.; Sebastenus, thaumat., 31 mart. Boethus cum Theodula, 5 febr. Bojanus seu Nravota, 28 nov. bonifacius martyr, 14 maii, 19 et 20 dec; ep.

Chryse etsocii S. Hippolyti, 30 ;anar. Cephas e 70 discipulis, 7, 8 et 9 dec; cum Sosiheue, 9 dec 27 Cercyra, martyr, 11 april: virg. et mart., april.;et latrones 7 a Jaeone conversi, 29 april. Cericus in Apro, in Thracia, 27 mart. Chaeremon. \Gaug.] cumGajo, ^oet.

yerentinus, Widec Glebus, marBorisus, rex Bulgariae, 2 maii; et eorum translatio, 2et ZOmanlyres, 2^ julii; Briaenes, 30 aug. 15 Bucolus, ep. Smyrnensis. 6 febr.; 7 febr. et
"y/iart

Chalva cum Bidzina. 18 sept. Charalampus, presb. et mart., 10 febr.;C\im Lusocii, marsebio, ao et ai maii; Pantaleon et
XyTes,l1 sepf. Chariessa cura Leonide, 16 april Charisinus cum Anthusa. 22 aug. Charisius cum Agapio. 1 mart. Charita cum Justino, 1 junii. Charitas cum Fide, 17 sept. et Charitina, mart.. 15 et 20 ;anwar., 4 oct. et 5 oct.; monialis, 5 Charitis, mart., 20 januar.
_

Bythonius

cum

Elpiphidoro, 3 april.

7 sept,,

Valenanus et MaxiCfficilia, virgo. Tiburtius, 22et2-iwoy. .. _ rau8,mart., ^^ Gregoru Nazianzeni, 9 Caesarius, fraler S. cum Juliano, mart.; cum Victore, 20 apnl; quinque, mart., 1 nou.; 7 oct.; Dasius et soc. 9 dec; cum Sosthene, e 70 discipulis, 7, 8 et
.

april. et31 aug.; Cffilestinus, papa Kom., 8 martyr, 25 maii. ^


.

Chariton

3 et 6 sept.;9jept.; 1 junii; mart., sept. Nicone, 28 sept.; confessor, 28 cum Cheremon. V. i.hffireraon. aprtl. et 22 ChioniacumIrene,3, 7. 15 et 16 16 juln. dec; cum Paulo,

cum Agathangelo. 23janar.; cum

Justino,

9 dec. april Uajus, seu Gajus. papa K., 22


Callicus, patr. Cpolit.. 24 aug. Caliimachus cura Barbaro, 6 maii.
_

Dorothea Qfe^ Christa seu Christina cum mart. in r^rs*^^' ,^^ f-.it Christina, 21 juln et b sept., martvr 23 waW.. 31 man. 18 mau; cum Eusebio,

Tw

'.

TumleiTO,

22 et 26 mart.; Callinica et Basilissa, mart., 21 oct. martyr, 1 april, ^^juln et 17 hegum. Casularum, 22

15. 17 et 30 maii; 5 oct. V, Chnsta

ChristodulacuraChristodulo.4dec

CaUinicus

Basilissa, martyr..22 et26 '^>"f-'.^^J^^^H.cum Meletio 24mati lina, 9 maii; [22 maii;] 28 ^w^h; patr Cpoht.. 23 et cum Quiutiliano, cum Eustathio, 28 sept.; cum Thyr-

^^"f ;^;,'f

martjres. 4 dec Christodulus et Christodula dec 4 heir. in insula Pathmo, .^,,^


.

^Saug.;

so,

Udec
<1<^"=^""

etMaura, aug Uiulii et 19 nov.; nov.; cum Procotnov cum l'hilemoue, 2+


febr.;
1

murtyres.

eams"rcumDorothea,6
Evodus ac Hermogenes,
Callisthena,

et fratres ejus

et2

sept.

filia Adaiicti. 1^^*.,

CaUistratusetsoc 560, mart.,

a et4 ocr. 27 .ep(.; cum


;

pio 2i of-.- e<=<=l=^i ,. Ivelictum C.poli, 16 dec. ^ft-^^ Christus Domi.nus. Occursus ^ ; tuDicaex Perside iio^V^^'^.'^^^":"-^^,-^,:
Dis

PP

^l^

non mauufacte

trauslatio Ede=sa Cpolim,


j, K
^ io ei 25

Maffistriano, 30rfcc. r^.iit 5 mart patr. Cpolit.. Callistus cumTheodoro. Cpolit., 22 nov J 20 ;umi; [U patr, Calodates, 6sep(.

16 awp V. singula fesla. , 19na'' Chrvsauthus,Dariaetsocii, OC.;mart.,21a(;.

Gregorio, IS^Mnii. Calvus, episcopus, 18 nov. Candidianus cura Candido, 5 aw^. cugciiiu, -v )anuar Candiaus Candidus cum Eugenio, 20 /.

Calogerus

cum

et Candi-

,4r/orrAnastasia,

24 nO.ep.mart.,

dianus, martyres, 5 aug. ^^^ ._: iq Cappadocia, Cagdes reclusus et conf. in

^^ ^^^ 22 dec Polychronio 3U ?m. Chrysotelus cum Cin^ei. ve.Cind.u.^^P^;d^^^


(^inerisdelapsi

-^O/^^

SS^ri;:^i^.V^..c.mHymen^

memoria 6 nou.

24 Clau

ma. -^

CT
bunus',

co.fet.,tA"'^-.-

rn.,

monach.,4/-6r tni9Ur^; 6 ?-'-, "^^^^^uc.

Xulmat:.n

od.; Asterius

Neon

et

"eonilla, martyres, 29 od-

cum

Sebastiano,

nacbi monast. Zographi Jakhromensis. 14 oct. lo-o passi, 22 sept.;] Condrato, 10 mart.; mart. 13 rresceus cum marr; Paulus, a^rU- 16 april; cum Vito, 16 et 29 mati; D&ides%artyres, 20, 28
aoostolus, 30 ;;. aprtl Crescentius, martyr. 15
;

GP.. 29 oct., 1 et 27 nor. et 3 tdeS [presb. et mou 4 aug ;] dec eremita. 3 aug.; Atboni aet moNeap., 16 aug; [eremita ep. Manuele Palffio-

Am^biaVf/u;. iUept..

17,

22 et2Soc-^; in

FauU

sub

cum

Marcello,

martyr, 23 et 24 jaClemets; ep. Ancyranus,


2-* /e&''-. 30 5ei .24 et 25 7iOV.; mart., ^ep^.-hymnogTapljus stofls ^^ P^'^- ^^ 10 Gorazdus, conf 27et30a/)n7 et 27 ma; sojulii; ep Velicensis et archiep, et alii, 17

apo

Croni^e^cum Serapione,

cius S

Gorazdi. 27

ulii;

23

7iOV.;

^^-

^o^"

nusetPetrusAlex.:martyres,24

et 25 nov.;

11 et 13 sept.; Leonmart., 13sep/. tius etSerapion, 23 mart. fr iPifixio D. N. JesuChristi, inventioaB. Helena, 6 niaW. et rrucis'christi in caelis Hierosolymis, 7 3 maii- apparitio exaltatio, ZOjulii et 14 sept.; adoratio,

arcbiep. Achridanus, 25 tiov. Cleonicus cum Eutropio, 3 ^nart. Cleopatra, 19et20oc^ ^ Stratonicus martyres, 4 Codratus Acacius martyr, 7 ma^z; et soc.i mart.;ej>., 27 mart.; mart.,^U et z. mart., 9 inaii; et Marcellus. Anania.7etltiumi. V. t^oDdratu. maii; cum mart; seu Cointus seu Quiutus, thaumat., 2 etTroadius, 12 maii; martyr, 6;^. Ouintus martyr. Colulhus cum Alexandro, 14 man ;
.

maiisep^;processio,laMp. Sl;Maj,10. 11.12 et 13 Suzanna. 11 aug. Cutiuscum jiUn. Cutonius cum Lncia,
l"

Cvndeus. V.Cindeus. Cyprus cum Felice. 30 januar. CvDrianusoumCondrato, 10 maW.; cumAlphio. raetropol. KiolOjnau: [et Photii, et Joftse, Novus. b juttt; viensium inventio, 27 maii;]

cum
sept

Stratone,

17

aug.; ep. Lartbag-inensis

Commemoratioanimarum.

3 fehr.; occisorum

et mart 14 sept ; me. et mart., 31 aug.; ep. Kioviensis, 16 sept.; [Ustugensis, 29 trop. et Justina. mart., 2 oct.
;]

oct., in bello sabbato ante diem 26 CommoduscuraFelice, 30;awMar. DeipaConceptio S. Aunse quaudo concepitb.

eodem.

ram,

1*

dec.

Concordius, martyr, 4 junii. . d i^auCondratus. Cypnanus, Dionysms, Anecte, martyres tonnthi, lu Crescens et alii lus Victonnus et sooii. mart..
;

CypriUa, 4et5;wi. ., Cyra et Marina. -28 febr. . , martyres, 5 aprit.; Cvria seu Domina et Dula, seu Marcia, seu Cyriaca, Valeria et Macia CsBsarese, 5, 6 et Ijunii. mart. Cvriaca cum PhitetiEro, 19 et 20 man; seu Dominica, i\julii; martyr, 1 julii; iO julii; cum

wiaW.;Satorinus, april; Nicomediffi, 10 mari.\ cum Isacio, 21 martyr, et soc. mart., 10 maii et 27 sept 12mmi; apost.. 21sep;.;225ep^ V, Codratus passi ab Confessores Edess persecutionem
Arianis, 25

aug
Sicilia,

Conon,
4,

monachus, 19 /e&r.; martyr Isaurus, 5 5 et 6 mart.; bortulanus et alter Conon,


in

Domna, 1 nou. dec. Cvriaeua et Juliana. mart., 1 nov.; 13 Cvriana, mart 13 dec. V. Cyriffiua. Cvriacus, episc. cum Felice, 30 )anuar.; ep. sacromart., 14 CP., 30?naW., 27 et 30 oct.; seu Quiricus. mart,, 15 april.; cum apT^il Hesperio, et 3 maii\ cum Orentio, 24 junii; cum Marcello, 7 junii; cum Leontio, 1 aug ;
,

-1

et6iaW.;mon. Nesi

28 mart.;

mart., Uomae, 5 junii; cum junii; ZSjulii. Constantinopoleos g-enethliacus dies,U man. Constantiuus philosophus mon., dictus Cyrillus, li febr.; ducis Jaroslaviensis translatio, 5 Judffius, 11 mari., cumTheodoro, 6 mart wiaK.; imp. etHelena ejus mater. 21 maii;

Christophoro, 6

Donato, 8 aug.; cum Andrea, 6 sept.; sept.; eremita, 28 et 29 sept.; ep. mart., paHierosol., 18 oc^; et ejus mater, 28 oct.; triarcha,Zenobius, ep. et Zenobia, Asterius et socii. martyres, 30 oct. Cvricuscum M;irino, 6 julit; et Julitta, mart.. et Llea[^fulii; Theodorus, Polyeuctus

cum

princeps, et tilii Micbael et Tbeodorus. Muroraienses, 21 maii; [Agarenus, 9, jumi;] [metrop. Kiovise, 5 ?unu;] patr. Cpolit,. 2i4et 'idjulii et9 awp.; Juniorpatr. Cpoli, '6Qjulii; Junior imperat., 3 sept.; prvnceps Jaroslavi, 19 sept.; cum Davide, 2 oct.; e 7 pueris

princeps Argvetens. et 22 oct mart., 31 oct.; martyr in Iberia, 10 nov ; Novus, 14 nou.;etMauriciani imperator. memoria, 28 nov.; C. Synuadarum, 26 dec.\ [presb. 26 dec ] Couvuldius Panormitanus, 21 /e&r. Coprius cura Patermutbio, 9 april., 30 maii, 9 )ulii et 17 dec; 24 sept. Corebus, eparcbus et mart., 15 dec Coruelius, Comeiscius, Rostoviensis, thaumat., 19 maii; centurio et hieromat., 13 sept. et 20 19 oct. oct.; et soc, mart Coruutus, ep. Nicomediae, 12 sept. Coronse militum, mart., 8 jnait. Coronatus cum Thyrso, 16 et 17 aug.; 8 nov.

Ephesi,

13 et zarus, martyres, 1 aug. Cyrilla seu Cyprilla, 4 et ^jutn. januar., 2 Cvrillus, patr. Alexandrinus, 28 Novoezerenjwaii 7, 9 et 27 junii et 7 julii; philos. et mosis 4 febr.; seu Constantinus, Archelao. 4 mart.; nachus, 14 febr.; cum Hierosolymitauus, 12 mart.; et Metbodius, apostoli, episcopi Moraviae et Slavicce gentis maii, 5 et 17 julii et 25 aug.] 14 mart.,
_

Arcbeleo, archiep. et martyr 18 mart.; cum -i 20MiaW.; seu Beryllus, Catanensis, 20 et ;diaconus cumMarco.ep.Aretbus8e,2et mart
,

29maW

^iaapnV.^^Tcelmog-orensis^^^apW^;]

Clemens, julii; murtyr, 20 oct.; episcopus, 30 oct. 9 et l0>Mmt Cyrus, patr. CP., 7 et 8 januar et Joannis mart. /Egj-pt.. 30 et 31 januar.\ eorum iuventio 28 junii; seu Abba-Cyn de;

)unn; ep. Turoviffi, 28 aprii.; Belozericus. 9 t> sept.; ep. Gortynensis et mart. 9 julii, 5 et Gorazdus, et Melbodius, Slavorum apost. Nahum, Angelarius et Sabas, 17
,

dicatiooratorii, 12 nov.

ANNI ECCLESIASTICI GR.EC0-SLAV1CI.


D

867

sensis, Meiito, Petrus Synapensis et Asclepias, martyres, 30 junii; cum Theodoto, 3 julii; martyr, 10 et 10 au^. et 2 sept.; et

Dadas cum Menna,


'28
1

12 april.;

cum Maximo,
et Quinti-

april.; cum 13, 27 et ha.nOyi^julii et aug.; Gabbedda etCasdoa, mart. in Perside, 29 sept. Dalmatus, Isaaciuset Faustus, martyrea, 3 aug. Dalmas, mart. et thaumat., iS aug. [DamasceuusChilaniiariensis, \^januar.; moa. Athonita, \'.i nov ]

Maxirao

Laurentius, raart., i^aug ; mart. Leucopoli, 28 oct. Diou, martyr, 8 mart.; cum Lucia, G julii. Dionysius, martyr, ^mart.; martyr, Corinthi, mart.; mart., socius S Condrali. 10 mart.; Dl'. (luo cura Alexandrisduobus et atijs, 15 mart.; cum Theodora, 10 april.; cum Barbaro, {tmaii; archim. Rodonezensis, I2mau; cum Petro, 15, 17et 18 ma;cum Alexandro, 17 maii; Glusicensis, junii; cumLuciliano, 3 junii; hegum. Athonicus, 25 junii; ep. Suzdaliee, Mt junii; cum jEmilijino, \^aug.; cum Andrea, ti sep^; episcopus, 2 oct.; ep, Alexandriae, 3, 4 et 5 oct.; Areopagita, 3 oct.; e 7 pueris Ephesi, 22 oct.; ep. Corinthi, 29 nov.; [Novus archiep, ^Eginensis, 17 dec ; Olyrapicus, 24 januar.] Dioscorides, II maii; cum Crescente, 20 et 29
i

[Damianus Esphigmenius
.

et alter Damianus, monach 211 '/<?&.;] ereroita in Syria, 23 et 24 febr.; cum Cosma ettribus fratibus, 17 sept.,

17, 2i et 28 oct.; presb. et medicus Kievocryptensis, 5 oct.; V. (^osmas. Danax, lector m., 10 januar ; cum Elpidio. 20 januar. ; cum Demetrio, 24 april et li maii. Daniel cum Paulo, 10 /e&r-.; dux Moscovias 4 mart.; Perejaslaviensis, 7 april ei H". oct.;

cum Leoniio, 10 julii; princ. Mosquensisinventio, 30 aug ; in Thnsio CP., 12 sept.; Peet re)a>iaviensis trauslatio,lG oct ; stylita, 12 rfec; propheta, 17 dec. Daria cum Chrysantho, 17 et 25 oct. Dasius cum Marcello, 18 julii; cum Cajo, 2!

maii
Dioscorus, mart., 13 oct. Disanus seu Desa cum Heliodoro, ^ april, dec. Discipuli7U. 7, 8 et Dius cum Elpiphidoro, 3 april ; cum Galico, 29 april.; \*.i julii; cum Peleo, \^sept. Domestius, hegum., 25 junii. Dometius. 7 et S mart ; et soc. martyres, 23 mart.; Pelagia, Aquila, Eparchus et Theodosia, marlyres, 23 et 25 mart.; seu Dementius, mart. et soc, 7 aug.; Jmouachus Athonita,

cumCEesario, nov.; Severus, Androna, Theodutus etTheodota, martyres, 3 et 4 nov.; etsoc, mart., 10 7iov.; ep. marlyr., 20 nou. Datianus seu Tation, 23 aug. David, rex Iberije, 'ii>januar., Simeon etGeorgius, metr. Mitylencri, frutreset conf,, febr Jaroslaviensis, Ei mart et 10 5e;9i.; Garedjiensis, iberus, 31 mart.; cum Menna, 12 ap?'i7.; Thessalonicensis, 26 et 27 /wnii; olim
oct.;
1
1

laug.;] 3 oct.; martyr Persa, i oct.; Leontio, 15 et 17 oct.; mart., 7 dec. Dominica seu Cyriaca, juiii.
li

cum

latro, (i sept.; et Constantiniis, principes Argiveteuses in Iberia et mart., 2 et 31 oct.;

rex,

sept.; j-ex

Bulgarorum, in/er

ame-

ros. Dedicatio eccl. S. DeiparseKioviensis. 12 maii; eccl. 00. SS. CP., 20 maii; SS. Deiparae iu veteriPetra, 21 sept.;S. MennaeCP.,2l sept.;
"V. EnciEuia et singula nomina. Defuncti omnes, 27 januar. Deipara (Maria Virgo). Synaxis in Ariobindo QP., lU fehr.; cui acathistum dicatum, 10 mart ; V. Maria Deipara. Demeatius seu Dometius et soc, mart., 7 aug. Demetriauus cum Aristocleo, 20 et 93 junii; cum Demetrio, 11 sept. Demetrius sceuophylax, -l^januar.; Prilucen10 mart.;] sis, 11 febr.; [a Turcis occisus, Danax, Chrlstophorus Donatus, Therinus, Nestorius, Nicas et alii, martyres, 2t april. et 6 maii; Uglicensis, 3 et 15 maii efijunii; et Danax, raart., 6 maii; D. principis translatio Uglicia Mosquam, 3 junii; cum Gregorio, 18 ;unn; cum Aristocleo, 'i^ junii; cum Juatig.; Didymus, Evanthia et Demeliauo, trianus, martyres, 11 sept.; 10 sept.; metrop.
,

Dominica, protoparentum ab Adamo ad Christum. 5 noy., 0, II, 15, 16, 18, 10, 23 et 24 dec; SS Patrum ante Nativitatem, 18 dec. Domitianus, ep. Melitinaj, 10 januar, Domnaseu Domuica, m., 5, 8 /anuar.; Domniuus et Cyriaca, mart., 1 nor.; cum Inde,
3 et 28 dec.

DoranicnseuDomna, 5et
et 28 febr.;

8 januar,; Mi

januar.
l

mart. 12 oct.

Doranina,seu Domnica junior, virgo,

mart

Berenice et Prosdoce, martyres, 4 oct. Domninus cum Philomene, 21 mart.; mart. in Perside et alter D., 1 oct.; cum Leontio, 10 et
17 oct.; mart..

Thessalouicffi, 28 oct.; cum nov.; et soc, mart., 5 nov. Donatus et Therinus, mart., 23 april.; cum Demetrio, 24 april.; ep. Euroae in Epiro, 30

Dorana,

april.; Tberiuus et Mesiras,

soc Demetrii

et

Danactis, mart., 6 maii;ep., Macarius presb., Tbeodorus diac, raart. Thraui in iEgypto, 22 maii; episcopus, 4 julii.ei Cyriacus, mart.,
8

aug.

Rostoviensis, 21 sept. et 28 oct.; Basiliuset Artemidorus, martyres, 26 oct.; Bassarabus, mart., 27 oct.; mart. Amasenus, 15 nov.-, Bulgarus. inter aemeros, p. 328. Desa seu Disanus cum Heliodoro, april. Desiderius cum Januario, 20 april. et 10 sept.

Dorcas, seu Tabitha, 25 oct. Dorimedon cum Trophirao, 10 et 28 sept. Doruthea, virgo, Christa seu Christinaet Calsorores, et Theophilus scholasticus, lista, mart. febr.; cum Mygdonio, 30 sept Dorotheus, hegum '^ junii, ep. Tyn etmart., 5et5 ;wnet!l oct.; Eusebia, uxor. et tymart., riaca, filia, 20 julii; eremita. Iti sept.;
,
.

10 oct.

Diadochus, mart., 31 aug. Didymus cum Theodora, 5 april. et 27 mati;


27aj3rt7.;

Dosa cura Heliodoro, 20 aug.

cum

Diodoro, 10 sept. et 9 oct.;

cum

Diodoruscum

11 sept. Victorino. 21 januar.; cnui lapia, 3, 4 et 20 febr.; et Marianus, 10 mart.; cum Clnudio, 5 april ; et Rodopianus dmconus, mart., 29 april. et Vmaii; et Ropianus, mart., 3 maii; Emesenus, mart., 13 junit; cum Lucia, li julii; et Didymus. mart., 10

Demetrio,

, ^ ^ i. 19 febr.; Dositheus, di.^^cipulus S. Dorothei Pscovensis, ^oct. _ [Dovmontes seu Dovmantes, dux Pscovensis, 20 maii.] Draconas. mart., 1 1 nov.
,

Drusilla, filia Trajani, et nonicae, 'iisept.


iHjulii.

muUeres quinque

ca.

Drosisetsociiquinque,mart.,22)naW.;martyr,

sept. et 9 oct.; martyr, des, 13 oct.

1 1

sept.; et

Androme-

[Ducas a Turcis peremptus,

U aprtl,}
^,
.,

Dula cum Cyra,


Dulas. martyr,
iunii.

Diogenes,

4 oct.;

mart.,5 dec.
"A

5 aprti. 15 junii;

mon.

et

* 15 martyr, ik

Diomedescum

Oreste,

junii; EulampiusTar-

DunaliS

INDEX
368
conf., Dunalis seu Stephanus,

17

rfec-mona-

Eremita ^g^ptius anonymus, aprtl.; Efmius cum Herodione, 8


i

Erastus,apost., lOnov.

/ebr.

cum

Isauro,

p;iuselm?ionseuProclion,12apn7.

Hermocrates, martyErmolaus, Hermippus et res, 20;m/.


Orientio, 24 ;wmt. vel Erotis, martyr., 6 OcL; Eroteis

Eros

cum

Eborascum

Mile l^^^^^-.g^,,.

cum
7

Capito-

y. Encffinia.

Basilio Ethedus seu Eleutherius cum


Evffiet

mart.

Adami

ejectio e paradiso, 4 fet}r.

Evagrius cum Theodula, ^ febr. Evaugelus, martyr, 7 jutit. Evanthia cum Demetno, 1 sept.
1

T
.

2flet

LeoDides.mart., 8ay ; 20 et21 ;(. et dec. ; cubiculanus, ep:'lllyrici, man., 15

Xeroloplmm au3 "synaxisprope

Evaristus, 26 dec. Alipms, Paulus et JuEubiotes seu Eusebiotes, martyres, 20, 27 maiz; cum Athenoliana, doro, \^dec. oa * 30 mart. Eubula. mater S. Panteleemonis, et Nymphas, Eubulus cum Adriano. t> febr.; et 7 mart.; 28 febr.: cum Juliauo,
.

;anar.; proph. 12 et 13 Eliil^^anaclior., 8 et 14 enc^nm 7anuar ei io ;i;' prophet


l(i

apostoii,

C:

-iOj^iu; Jun.or, i^et ElisiEus, propheta., no^.; cum Probo, IS aug;


iu Calabria;
:i

Ve6r

Zedaseni, i diac., socius Joannis

23 ?anwar.; seu Eucarpius cum Agathan-elo, c-um Trophimo 18 et 22 mavL Eucarpio EucleuscumLeontio. aug.
I

cum

Arcadio, 8

marL

Eucrates. mart., 21 oct.

Elimuscum

PolychroDio, 30 ;u/.

EuculuscumMagistnano,
Eudocia, martyr,
1

JOrfec.
.

7nart.

et

aug.; regina,

transl. (.P.,20 ;MntJ; 28 noV; proph. tunicae


.. Laurasensis, '23 oct. ^^^^^ Elisabetb, thaumaturga 24 P^^^^-j 2;> ileracho, 22 oct. \\)sepL el9oc/.; cum cum Bidzina, ^sept. Elizbarus et Galicus, marElpiphldoros, Dius. Pythonius cum Acindyno. t nov

EudoSs

Justus, 30 et 31 iulii; [Vatopedici


.

inventio, 5 oct.
;

Helena, ^iO ?anwar.; cum et Eustochium, Lsilio. 7 maW.; Marceilus 15et lOnou. martyres. Emmanuei. martyr, -20 mart. __ jGeorgn, megalom.m Encffinia eccIesiarumCP april S. Irenes veteris et noCypresseto, in palatio, \ i"; -28 apWi.; nova^, eccl. Vffi,
Elpidius,

mes

3 april.;

Danax

et

Eudoxia cum Athanasia, 31 )anuar. seu Eudocimus, 7 Eudoxius, martyr, 6 sept nou. sept.; cumAttico, 2 et 3 . EvelpistiuscumJustino. I;wn2t. ^ ^ Protasio, 24 dec. Euo-enia. martyr, 24 rfec.,-cum et Aquila, Euffeoius, Valerianu.s, Candidus /e^r. mart. 20 et 21 /anwar.; pater Manui. 12 rfcc.;etMacarius, presb- Aotiochen. et etll Basilio, Imart.; conf 19 febr. et20rfec.;cum 21 juliiet 24 nov,; et Marinus, mart. martyr, dec; et Csesareae, U dec; cum Eustratio, 13 Macarius, mart. 20 dec.
.

eccl
2ti

?Mat; iwnu; Juliani, mart. prope forum, Chaldis, archang. trans fretum Oabrielis,
J

S. Petri,

junii;

Theodon

in Khesio,

Eugraphus cum Menna. 10 dec.


Evilasius cum Eausta, G febr. Eulabius, hegura. Salvatoris, 7 sept. rfec. Eulalia, virgo et mart., 22 aug.; 10 Eulalius, 30aw^.

Mariae Virg. Diaconissae, 28 3^lii; Miserantis, n aup^.^eccl. ResurrecDeiparae Odegetns, 18 tionis, Visept.; S. Deiparse Romam, oct; Tryphonis, 19 oct. ; eccl. S. Ecelesia. 28 oct. V. Dedicatio. Enneim cum Thecla, 9 junii. ^ n .j EpaphroditusexTO, 1" et18maw, ^8et yaec,20

julii;

Eulampia cum Eulampio,


Eulampius.

10 oct.

martyr, 5 mar^; cum Diomede. martyr, 7 ;w30 jwnii; cum Theodoto, 3 juln; Eulampia et Germana, mart. Nicomediae, tii;
10 oct.

EparchuscumPelagia, 23et25maW.
jutii. Epaenetusex 70disc., 26 junti et Ephebus.ep. Neapolitanus, 23 mait. Ephrsem archimand. mon. SS.Bonsi et 01ebi,28
-.ii)

cum

Sosthene, *)dec.

Eulogiua, arcbiep
patr.

Alexandnnus

. -,, 13 /ei>r.

CP., 14 febr.; mart. j^i Pal^l^'^%^ 27 et 2 mart.; Hospitalis sive Xenodochus. Antiocbenus, I3;wmt. apri/.; patr. martyr, Eumenius,ep.Gortynensis, thaum. et
et 29 april Evodfus et Onesiphorus, apost.. 28
pt 7 ^piat

jan

jan.; Syrus, 1 febr.; Theodoro,7 mar(. ^ep.Chersonse et mart., 7>naW.;catechesis, 311 apn7.; Perecomensis translatio, 111 maii ; patr. Antiochenus, 8 ;wnu;ep.Uniae, 10 wov.; et Abramius, 22 dec.
;ep. Perejaslavi8e,28

cum

Euphemfa prope Sinum


synaxis, 19 nov.

?witi;

Neorii. 10 ^"t* f^^". mart., 16 sep^; et liben,

Epicharia, mart., 27 sept. Epictetus, presb. et Astion seu Asteus, mon.,

Euphemianus seu Anna, 29 oc^


EuphrasiaseuEuphrosyna,
martyr, xandra,
v.

m., 19 janwarv,

martyres, 7 julii. Epimachi. mart. translatio reliq CP., 11 mart.; etGordianus, martyres, 9 maii; martyr, 22

U et lOmaW.
18

et 18

mau; cum

Ale-

maii

et 30 oct.

mart

cum

virgo in Thebaide, 22 Theodoto, 18 maii; et Olympias,

mart

Epinetus, apost., 30 julii. V. Epsenetus. Epiphaniorura festum, C januar. Epiphanius, patr.CP., 5 ;anwar., 25et26aMp.; ep.Cypri, 12 man"; palriarcha. 6 jwntt; et Mennas, archiep. CP., 25 et -20 aug. Episteme cum Galactione, 5nov. Lra8mus,mon. Kievo Cryptensis, 24et25/e6r.; martyr. 4 maii; cum Alphio, 10 maii, 2 et 18 junii; ep. martyr, 2 junii

2i et i5;w/it. Euphrosina sive

Euphrosynia vel Lupurasia.


,

virgo, 19 ;anwar.; filia Paphnutii, 15 /e&r.; Polocensis et abbatissa,^<> 16 febr.; ducissa

maii; ducissae Mosquensis obitus,


ducissa Suzdalise, 25 sept.; quae et dus, 25 sept.; cum Tecusa, 6 nov.

juttt;

Smarag-

Euphrosynus, martyr,
15 7natt;]n sept.

marL;

[Pscoviensis,

Euplus,

ANNI ECCLESIASTICI GR^CO-SLAVICI


Euplus, martyr, 30 maii et 12 aug.; diac. et

369

mart.,H
oct.

flM^.

Eupraxia, II, 12 et

U januar,;
17 oct.

Pscoviensis, 16

Exaltatio S. Crucis, 14 sept. Ezechias, rex, 28 aug, Ezecbiel, propheta, 19 ;Mmt,21 et23 jultu

Euprepiuscum Cosma,

Eupsychius, mart. CaBsareae, 9 april.; martyr,

mart. Euschemon, ep Lampsacenus, Eusebia Xena, 18 et Vi januar.; seu Jisiaet


Suzanna. discip Pancratii etZenaidis, mart.,
Eusehiotes seu Ensebius, confess., 2.1 sept. Eusebius cum Basso, ^O januar.; abb., 2:i?aanachoreta, nuar.; cum Felice, .10 januar.; et alu 15/e6r.; Neon, Leontius, Longinus Vi april; cum Zenone, 28 40, martyres, 29 apni, et2l avril. et 21 sept.; martyr, Romanus Meletius, Charalampus sept maii; Christinaet sucii, martyres, 3U et 31 Samosatenus et mart., 22 7Mmz,- conf., ep. JNeet23 sept.; cum Timotheo, 29 aug.;
;
,

abius.papa Rom. et martyr, 5 aug. sep.; Juuior, abb. Eantinus Thessalonicensis, in Calabria, 13 nov. mart. lausta, virg., Evilasius et Maximus Cyzici, 0/e6r, Faustus, ep. et martyr, 6 febr.; cum Januario, 20 apn7.; cum Melelio, 24 maii; cum Andrea, 13 /uiu;martyr, 10 julii; cum Dalmato, 3 aug'.; oum Mena, 31 au^.; presb., Abibus, sept.; cum Gajo, diac. et 13 socii, martyres,
, ti

3 et

4 oct.

Eebrouia Muromensis, 25 junii; virg, mart., 25


junii; thaum.,tilia Heraclii,

auQ

imp., 27 et 28

^ Umart. Eustachius, Autonius et JoanDes, april. thuania, li ^ i. k febr 5 Eustathius Antiochenus, 20. 21 et 22 ep. By/eftr.; julii et 23 aug.; et soc, 21 ep. Ciensis et thyniffi. conf., 28 et 3U maW.; ^^mart.; patr. Antiochiffi, 5 J.^"" e^ conf.,

stabu.5 et Zeno Gajo, 3 et 4 oc^

mart

fratres, 21 sept.;
*

cum

aug.
Felicissimuset Agapetus, 10 augr.
Felix, Eelicitas et septem liberi, Januanus Silvanus Alexander, Vitalis et Philii^pus et2 Martialis, 25yanuar.; cum Perpetua, cum Satyro, \^mart.; martyr, aug. ?eJr ;
,

m tj

23aua.;Mzkhe*ensislberus, 29;Mnn et 20 Ancyranus,_ 28 rfec.;martyr, 7 julii; mart.

Felix cum Felicitate, 25 januar.; Maximus, Ilerculinus, Venerius, Styracinus, Mennas, Commodus, Hermus, Maurus, Eusebius, Ku*
sticus.

Theopistus et Agapius, julii; Theopista, uxor. et soc, martyres, 2i filii, 20 sept.; Romulus Romanus et Callinicus, martyres, 28 sept.; Auatolius , mart. , iw
sept.; Thespesius
et
_

Mouagrius, Amandiuus, Olympius, Tribunus, Maximus, Cyprus, Theodorus


,

noy.; cum Antonio. Ifniec. Gajusseu uaEustochius, monachus,3 mart et Urbanus, janus, nepos. Probus, Lolius martyres, 23 /un; cum Elpidio, filii etsocii,
;

presb., Archelaus, diac, Cyriacus, ep. et SaJanuarius, bainus, mart.. 30 ?anuar.; ep mart., 16 presb., Septirainus et Fortunatus, julii; murt., april. et 31 aug.; cum Isauro, 30 et 31 aug. 2'.) aua.; et soc. mart.,
,

et Sopatra. EustoUa, nov. imperat 31 oct.; etSosipatra, 9 Cherthaumat., 9;anuar.; mart. Eustrathius, mon. Cryptensis 15 febr sonesi. \fifebr.; cum Atmon. Cryptensis et mart.. 28 ^nflrt., not;.;10rfco.;Auxentius Eugenius, ^co, 3
filia
,

Sona

Mauritii,

Ifi et Fides, Spes, Charitas et Sophia, martyres, 17 setit. presb. Firmiliauus, ep. Caesarese et Melchior,

Antiochenus, 28

oct.

Firminus cum Orentio, %^junii. Firmus, martyr, 1 junii, Firmosus cura Orentio, 2'i junit.

Mardarius et Orestus, mart., 13 aec. Eususius cum Schinone, 24 dec. Eusygnius, mart., 5 au^. mart. et 27 aug., Euthalia, virgoetraart.,2 12 waii. Euthasia,mart., 12 januar Maguus. mon EuthymiusJunior, ijanuar.; mart
.

et 12 Flavianus, patr. CP., 10, 17 et 18 fehr. ep. Anliochenus, 27 sept nov.; mart., 13 ocC; Florentius, 23 aug, et 12 oct.; cum Magistriano, 30rfcc. i^ occ, Floruset Laurus, martyres, 18 aug.; 19 dec. ep. Amisi, 18 rfcc; presb., ... )uhx; Fortunata, Uofec. et :> Fortunatus, apost, 9 et 15 ;unn

apost.,

ep.NeapoU inCampania, 15;Mnu; 14

20

/anuar;

ep. Novgorodensis,
et

I8etl9

[monachus. 22 mart.;] ^^''ThJieniis 15 oct.; Suzdaliensis,


april.,

For"u"'ianus
i X

cum

Felice, 31 aug.;

cum

Phile-

apAV

Ei monachi Joannes,
1

Acacius, moUjulii; [Ignatius et Iberus, 13 wiaii; Georgiuset maii;]


Iberi,
4 julii; [martyr,

Fr^ntasius. Se^erinus.

Severianus et Silanus,

SuzSali^, Thessalonicensis, 14 et 15 oct.;

30 ;uni: ;.inventio 28 M^;] Novus

martyres, 4 junii. nou. Frumeutius, archiep. Indorum, 30 Fulvianus, princeps, 16 nou.

Siamzensis

;etNeophytu3Dochiariensesinmonte 15 oci 26 dec; pa9 nov.; ep. Sardicensis, Atho, inter aemeros. triarchoTernobii, EuticaetAcutius. iSoc^ ..
Eutropia. martyr. 25 nzazi
et 30
oct.
.

cum

Eu\ropt's'um?5V.;
SCU8
17 oct.

Cleonicus et

martyres Amasea. in
10 junii;
,

Basili^ Cappadocia, 3

Gabiniuscum Suzanna, It aM(?. Gabrielcum Manuele, 22;:a7--

^abedda G.

cum

Dada, 48 sept.
^.^-

"'"-

maW; ^um^igrio,

cum Cosma,
miles
et

Eutyches.martyr. 19 aec.

EutychianuscumStratone, 17 Strategius, Vdaug.; mart 2


,

flufi^-;

et alii.

sepi.

Eutychis! fiUa

^VO^'^\'l ^fl; lon, etHerod Eutychiuscum Basso. 20 ;anuar.; 28 et 29 mart.; /chiep. 27n2aW.; episc, 19 CpTapWi.;cumJanuario, 20 apn^^ e^
sept
;

S. Philippi,

fummartyres m Tneraemeros; et Kirm,doluB. Lesnoviensis, inter aemeIgypto, p. 348;


Gaiana cum Ripsimia. 28

euoffinia CP inventio, 27 0.; [patr. Vsevolodi


1:1

ma,] archang

20

CP

ep. Melitenensis, 28
S.

ma;

roartyr, 29

Ga auuscum

et 30 sept^ ^-eophyto, 5 maxi, 1

fetLc;.^;.discip
23auy.

oc^;cumEustochio23 )umt; cum PhilemoDe,

^^^*
u t^

^o^l^%.^J^^^^^ et llorentius, martyr, 30 ?naii et 24 aug.;

27 sept.; cum Gajo, 7 dec. .iapril.; Gajus. papa Romanus.

cum Neophyto,

xt

INDKX
370
o'i . Kustochio 23 5..a,11.K,.et4ocA;cum.^^^^^^^^^^ i ocl: cum ii 11 aug. et "cumSuinna, 11 ;' cumfauzanna 11 a<?.;,ra;'"f^;^:

Gurias, Gums

junii; ieb.us.

""p

^^gt 4 oct.; e, Cbaeremon ^t^oc., mart / ^^ ='\^^';;//"' DasiusctZoticus,mart .r 5nou.;etGajanu8, martyres, 5^:
'

cazanens.s et Barsenuphms. ep. Cazanensis. 4 oc<., oct Tveren.sis,


i
;

Samonaset Abibus, martyres. lonor.

GustbasatuscumSimeone
GJegentius

Galact.oiet Juliana
priucipe monachus, mart., I nov.

--^^^^^

13 april, fe-phesi, 4 rfec Gratus seu Ratus, ep. seu Gregorius. archiep.
Greff^riis,

4,et 5 rfec.

,_

.,

Homenta-

^* sefitMj

<="

r
et 2 deci thaum. in e^p.", 1 januar. et5;anwar.;ep. Mysiffi. S ;anwar.; AtTito et 8 awa.; Wyssemou Cryptensis. 8 ;anwar.

aprtl. Dius, roart.,29 vidua, 5 od. GalU.


.

rc..tiniii<*

cum Januano,

r.t

sept.

{j^udemiur PhiUppiB

ia

Macedonm. mart.,

Neapoli. 47 GauSfosusetreliqui. li /W; ep.


eo. Africanus, 30 oct. et Gelasius%art.. 2G et 28 /e&r.
f\ct

/anwar. et *t ^narl.; Nazianzeni mis 10 Nazianzenus, 2o et 30 translatio, 19 /anitar.; Basilius et Joannes et 9 maii; Naz. Vanar. ianuar.; ep. NovgorodenUrysostomus, 30 Cypri, 5 wjaW.; frater S s^ 10 febr.; ep.

etn

Basilii

jKn; mi-

mus.mart.,27/e&r.
Oemellus, mart., lO dec

STonte

Mbo,

17 no..;] archiep.

Novgorodcn-

Autiochiai, 20 Byzantinus, C april;] epX^jxmii; ep-sc, Demetrius, awil Anezensis, hegum^ in S.ciarchidiaconua et Caloorerus 20 julii; Junior. ep. et conf lia,18 ywnu; Armenusseullluminator. JO sepi ; he^um. [domesticus mag-nseecPefsraensis, SOsepi ; nov.; ep. Aleoct.-;] h.eromart.. 4 clesiffi, archiep^ Thessaxandrinus, 3 nov.; [Palamas.
; 1

12

9?naW.; Dialogus, Papa Romanus, aug.et "li nov. mart.; Sinaita, GapriL, 8

Gre^oHus^^Chozevita; 8 /anwar.;
;

iTanuar princeps, 4 HierosoIVTfebr.fin monast. Anthemii 1 Theophorus et thaum hmil 5 maW.; J">'-*/^^^-

cum Manuele. febr.; ep._ Amastn-

Neocffisar lonic..5 etl4 nor.];


'

thaumat

mart; thaumaturg. 22 maW.;monte Malaeo maiurg 23 et 21 maW.; in et TlZfapril. eXHmaii; ep. Mytilen^, 7

Decapohta, thaumat., 17, 20 et 27 17 nou et 29 nov.; in nov ep. Agrig-entinus, 23, 24 nov.; cum Basilio, 28 nou.; Chrysopetra, 24 monachus. 7 dec; de Armenia, mart., 3 dec archiep. Homentarum, 19 seu Greg-entins.
;

M
10

rfec.;cumSecundo,29 dec.

april

encaeniaCF. martyr, i^ apn7 ; megalomart. april et 2ti no^ ; Iberus ?^ LyVesseto, mart.Sardicaein 13 ma et 30 yunu; Junior,

april.; ep Antiochenus, 18 Pi^id'^ ^-^ ^'f' ^^ ^^ -** ep. Tr^p'


;

H
2o et Helena cum Elpidio. 20 )anuar.; 20. caim mater Constaniiii., M 21 matz; maii;
Abercio, 20 et 27 maii; [abbatissa, p. 328.J Helenus, ep.Tarsensis, 23 nov. 12 sept \1 sept.; Helias, abbas in Calabria,
;

Bulffariii

2tt

mau; Mtha-Tzmindanus

Ibe-

30 ;nn. etTheorus 30;Mn;mon. Iberus, mart.,20;win.; patr. CP., > aw^dorus. dedicatio. LimniEOta, conf., 24 aug,: ecclesiae eccles. Lyddae, 13 sept.; [mon., 2oc(.;]dedic. oc.; 3nou- mart. translaiio reliquiarum. 3 dedicatio mart. cultus ia Iberirt, 10 nov,;
2t,

abacuc. propheta, 2 dec.

26

eocl. KiovisB. / ,. .* r; ^ et 5 Gerasimus, motiachus in Palaestma. ^ [Bolonensis. i 20 mart. et 2 jumi; mart.; wian;]mou. iii Calabria, Wi maii; [Junior,
,

not?

cumPeleo, iOsep^ Heliconis.mart.,20.27ef>Smau.


Heliodorus. Disauus seu Desa. ep.

etManabus,

)(J

QciA
4

Germanus, ep. Novgorodensis, 10 febr. e t oci.;[20maW.;]arch. CP., 12 et 13 maii; ^ Nicomediensi, 28 junii- Balaamicus in sinu Autissiodorenj-unu; cumPeregriuo, 1 julii; cum 31 julii; cum Eulampio, 10 oci sis.
;

Permartyres nresb., Audiesus etalii 270, aug.; cum Marco, 6ide, 9 aprii.; et Dosa. 20 28sep^; mart., 19 nov. cum HelladiusCommentar.. mart.. 24 januar mart. et Theodula. 5 febr 7 febr. et 9 nov.; hierom.. 28 maii; reclusus
. ;

socii.

27 man; Kioviensis, i^sept.

Antoninu, l^ nov. Gerontius etBasilis, mart., 1 apnl.; martyr, 12 april.; cum Theodosio, 13 et 14 april. Gervasius et Protasius, mart., 19 jumi; cum
Nazario, 14 oct. Glaphyra. virgo, I3;"anuar. et 20 aprii.
^

Helus cum Zotico, \^ sept. Heraclemon. eremita, 2 rfec. Heraclideset Myron. epp. Cypn, l^ ^%'r.^M seu VenediHeiaclius, Paulinus et Benedictus

mus mkrtyres,

13, 15, 10, l? et.l*^

Glebuscum Bonso,
5 sept.

maii

et 2i julii; translatio

prima, 20 mait, principis Muromensis occisio,

Glycena, virg. et mJirl., 13 maii; martyr, 14 maii, :!i oct. et3rfec 17 oct cum HeracUo,
; ;

Andrea, Vd julii; m^^rtyr, li juiti; et i.lycena, '6\ aug.; Elizabeth, Theodote Pantaleone, 31 oci. martyres, 22 oc^; cum Herculinus cum .Felice, :iO januar Nicandro, Herm^ns, martyr, 29 apriL; cum
4

>"^,fj cum Mena,

nov.
,

22 0C(.; virgo, p. 3i8. Glycerius. mari., 31 mart.; agricola et mart., t'6aprii.; cum Mygdonio, 30scp(.

Glycon, martyr, 2ti oct. Goliiiducha cum Theodoto,

'^julii;

martyr, 11,

Hermas, apostolus. 8 mart 4 et 5 nov.; martyex70. 31 maii; Serapion etPolianus. . res. IH aug. ^,, nov. Hermenegildus, martyr, 30 oct.; martyr, 1 Hermione, martyr. ^sep^
_

apost

i.

\i ei 13 juiii juiii, Gorsizdvis, MoravifiB arohiep., Gordiauns cam Epimacho, 9 wiau; cum

HermippuscnmErmelao, 26
Macroliano, 18 aug. Hermius, mart., 30
et 31

)ulti;

cum

-dl-mi-

mait;

cum

Isauro.

bio, 13 sept.

17 junii.

Gordius. mart., '^januar.; ^april. Gorgonia. soror Gregorii Theologi, 23 febr. et


H dec.

Hermocrates cum Erraelao, Sfiyuui. Hermogenes et Meunas, mart., 24 januar.;

Gorgouius cum Mygdonio, 30


28 dec.

sept.;

cum

Inde.

cum martyr, 24 et 25 juiii; et socii, 30 aug.; Agrigentinus, 2i nov.; Evodio, 2sep.; ep.
cum Nenna,
lU dec.

Hermon

ANNl ECCLESTASTICI
Hermon cum Phoca, 19 dec. Hermus ciira Felice, HOjanuar. Hermylus et Stratonicus, mm., et Ijunii; cum Phoca, isrfec.
,

GR.^^CO SLAVICl.
;

371

13 januar,,

Herodiou. apost., 27, 28 et 30 ^nart. et 10 wou.; Agabus, Rufus, Asyncntus, Phleep. et soc et ErmiuB, 8 april. gon tln, Hesper, Zoe. uxor, Cyriacus et Theodulus, martyres, 2 et 3 maii.

Hesycbius cum Maximo, 19 fehr,; ep. et mart., presb. 2 mart.; martyr. 4 mart et 2 sept.; Hierosolymitanus, 5 et 28 rnart.; ihaum., cum 6 mari.) mart. Antiochenus, 10 maii; Chozebita silentianus Peregrino 7 julii
,

nov. frater Dni in sede Deiparie Diaconiss CP., 19 nov.; eremita, 26 noy.;Persa,27 nov*', adelphoteus, 26 dec. V, Jacobus Minor. ladorus, mart., ^ fehr. Jamhlichus e 7 pueris Ephesi, 22 oct. Januarius cura Felicitate, 25 /anuar.; translatio, \^ april.; cum Felice, 16 aprzV. et 31 aug.; ep., Beueventanus et soc, Desiderius, Proclus, Sosius, Gantiolus, Faustus, Eutychius, Theostus et Acutio, martyres, '20 et
21 aprit., 18 et 19 sept. ; et socii, 21 apri7.; Socius etalii, mart., 18 et 19 sept. lasimus, thaumaturgus, 4 fehr. Jastin. Sosipater et socii, 27 et 29 apriL; et Mercurius, mart , 10 julii; ep. Damasci, 9 oct.; 11 oct. Ibistion, couf., 26 aug. Iconius, presb. Smyrnensis, 20 mart. Jejunius, mon Locris in Calabria, 25 maii. Jeremiaa cum Paulo, 16 fehr.; el Archileus,
presb., 6 apri7.; propheta, 1 maii; et thaeus, raon. Kievocryptenses, 5 oct Jesseus, ep. Cilcanensis, 2 dec. Jesus Justus, ep. Eleutheropolis, 22 junii; obdorraitio, 1 sept.

Hieron. mart., 6 nov.; et socii 32 mart. Nicomedice, 7 nov.

8 oct.

-..

Hieronymus, 15 junn et 30 sept. Athonita, 13 Hierotheus, 3 maii et 5 oct,; [raon.


Deiparse, ^ oct. sept.-] Qui adfuit sepulturjE

Hierusalem, martyr, 25 julii

cum

Appione,

Mat-

Hilar^ia.uxorClaudiietfiliorum^JasonisetMauri,
. , 19 mart. ^ 3 wnior, heg. fHilarion Pscovensis, 28 mart.;] CasulaPeleceti, 28 mart.. 4 et 5 maii; heg-. mait; Gman rura, 30 mart.; thaumat., 4 et 5 heguet21 oct.i monachus, 11 mati; Junior,
.

Nave

menus monasterii Dalmati


nii;

Cpoli. 5 et 6;mProclo, 12 julii; cum ^miliano, Mogle18 auQ.; mon. et man., SO sept.; ep. creraita in Ibena, norum trausl. 21 oct. ;
.

cum

UluUt; Hilarius cura Proclo, 12;uai; martyr, cum Claudio, 17 oct.; cura Proho 16 et
,

/anuar.; Hippolytus, papa Rom. 8, 29 et 30 aug. Xysto, 10 aug.; mart. et soc, cum 10 april. Holda, prophetissa, Hormisdas et Jovinus, mart., 17 oct. 27 aug. Hosiuri, ep. Cordubensis et couf., 2;uai;cubicu. Hyacinthus, martyrin Phrygia, in Amastnde, larius et martyr, 3 julii; mart., 18?Min;cura Protasio, 24 rfec. HymenjEUsetCapito, mart..24?u;22. D N. profestum, /e&r.; festum,

17 dec

Ignatius Theophorus, 22, 28 et 29 januar., 18, 19 et 20 dec; Theoph. transl prima, 22, 28 qui et et 29 januar.; [raonachus. 1 maii;'] Joannes, Vologdae, V) maii et 28 dec; ep, Rostovije, 28 maii; Steirionites, 21 et 'ZGjulii; hegum. ad profundum fluvium. 27 sept.; ep., martyr, 17 oct.; [mon., mart 20 oct.;] patr. CP 23 oct.; prope Blachernas jacens. 7 dec; Thpoph. transl. altera, 18 et \9 dec; Theoph. martyrium. 20 dec; Uglicensis, 28 dec; Vologdeusis, 28 dec Igor, princepsTchernogoviae, 5 junii Ulyricus. thauraaturgus, 3 et29 april. IranginisChristi non manu factae aliatio Edeasa
,

CP., 16 au^. Incendii magni memona OP., 1 sept. soc. 20,000. Inde, Domna Gorgonius, Petruset martyres. 3 et 28 dec.
Indictionis initiura et novus annus, 1 Indus cura Mygdonio, 30 sept.
nii.
^
,

sepU

Hypapantes

januar. et 20 ^uInna, Pinna et Kinna. mm., 20


Innocentes, 27, 28 et 29 dec cum Tsauro Innocentius, papa R., 24 aprE^;. Irkutsk.anus. 26 ou. 17;nnet6?ua-z;ep. et 22 febr_; Ualuventio reliq. in h-ugeniis, 21 a B. He. 6 mart.; S. Crucis Domini, vorura, maii; iraag. 13. V, non lena, 6 mart. et Z itemque manufaetffi Caraulii in Cappadocia,

HmtUis^ thaum.et

Gangrensis, 25 /e&r., ^i\mart.. 28 /unn, 13, 14. 15 et 16no^.; i;na; Rufiniauis CP., 31 mart., 29 man et
ep.

;wnn; episcopus, 1 iunu, cum Luciliano, 3 ep. et junn; etTheodulus, mart., iS^wnii; 17 20 et 21 sept.; cum Nersete, Andreas, presb.,
5 et 9 aprtt.

20 nov. Hyperechius, mart., laug.

Hypomonas, mart.,

JoSm e^'n'nk,%'"f;;.' ep- Novgorodensis Ternohiensis, inter aemeros,


;

T^fehr patr. Joadpropheta, 30 et 31 mar^ JoannaMyrophora, 27;-jmii

Joannes .Egyi>tius

ja, mart.

et socii,

4 et 5 aug.; mart., 10 et

Jacibuf,^ep. Nisibenus, e martyr. 2S januar., 4 mart. et 13 lunii; F^clusus, 29 ?a'29 /anuar.; Samosatenis, /e&r. et nuar- 21 /e&r.; ep. Rostoviensis, 6 15 et 24 mart ; ep et conf., 27 nok; confessor, Azadienus etAudicius 21 et 23 mart.; presb.. apnf. 1 1 [heguraenus diac, 10 april; 14, 15. 1 t presb.. Aza, diac, mart:)Tes, Po"^^^ 19 aprt/.; Minor frater ^^/,^,^,'J et aprS, 1 6 et 25 ^naii, 9 et 23 oci ,9, 15 %nov. et 2G dec ^ MJ^, /,^*"/,?SSr nov.;et PhiKvang., 30 april, 30 ;umt et 15 ^^w?-' AlP^"S, lippui. lau; cum Juliano, V. 5ac Minor.; apost.: 1 et 25 maii et 9 or^
' I

y^muar;mox,^c^ns

^ translatio CP.. 7 ;anuar. ; ^f/J^ "^^^' -i4 .sepulcrum Hapt. memoria juxta ianuarinventio capit.s, 2^ fehr.;, Tanuar- Baptist.B Baptista, Ujunn; tertia. 25 maii, 29 aug ; Bapt. transl. re hq. Bapt decollatio,

20

*^P^^.^f P^-^ ^f^""?

Tm\o
Melita

Gatcinam. 12

oct,; Bapt.

coDceptio

Jeiunator,10oc^;oeconomusraonast.,_^ioa.;
31 oct., Bovorioensis, 23 oct.; ep. Mygdoniffi,
fpresb.,

Jacobus diac
1 noi>.;]

et

Dionysms, mon. in

monte Atho.

side cum Joanne, 1 Octohris Tomus X.

Zelotes. martynn Peret ^o nov.; eremita,

2^^^^^^^ iflir^O animr.;n.ry.ost ^?'^Chrysostomi obitus. ^f >'^,V */ obdormitio 13 11 nov.; chiep CP. vigilia ordmationi-s m pa r. ol Chrysost natalis Colo?P 15 et 20 dec; Climacus, 30 mart.; 17 oct. et 9 nov. Damascebus in ;Egypto. Damascenus seu Mansur, 29

cum Gregorio an Jak; Cluysostomus ordinano

et ^^^^

^ns

7man-

nov. et

X.; Dermocaita in Olympo.


51

17

nov

Dui-

m
iLb
in ecclesia

20 I

et 22

presby. sept; Sabaita, 21 sepL;

Diaconissffl

'jf- [^^^5/^^.

sept; % et 12 not^.. rex censis et mart., 16

epp. nator et Taulus Junior, ^\^',J%\' 4^&r^ JuX^sevU Irenopolitanus. Inans. Mahumedanis passus, !& niorCP. a ' aprxl fKulica a Turcis occisus, 18 Novus, Litliuanus, mart., 23 apni.; oc ] ep Ephesinus, 4 a^.; f ^ti^"^'.,^fg Vg^^^o Palaeolaurita, 18. 19, ^U Crvptensis, 18 maj; et 26 iuln; Providu.,

rrlmathJa, ai maii AnmdiuKo,

et i\ julii;

eremita 17
et

^vpto, 20 junn; mart.

K-

'"28%mi S%^/^'et 23 oct; Victoris et Casu arum transNicolat hegum. monast. fundatormonast. Casularum latio.liiukhegum.

i^I^

sept. et 13 oct.; n Calabria, 1 6 ^ulH. ^ Volocea.is, 9 ^^^^^-^^^^^ patr. Cl 29 et oct.; nnrc^r^loTt ceptio rcliquiarum, 18

etTl apWi., //maii

30 oc^; cum Acepsima. sponsus ab angelo monitus, 25 dec; 20

3nou^;cumNersete,

nov

^,''' aDachoreta. 27 mari ; Psychaita, 20 eremita^'*' et 30 20 et 28 maii; in Puteo. Rylensis 18 ^aW- Rostoviensis. 12 nov.;

SS. Deiparae, Jacobus rex, 26rfec. Jovilla cum Speusippo.

Adelphoteus et David,

16;anar.

Sahaitajejunator 7j^c ettranslaUo. p. 328; Ustingensis 29 .na; Sar^op^^^^^ Salus SOetSlwar^ inier aemeros; Silentianus, Thaumatur Sucavieusis, 2 junii.i et 3 dec Panormit., 4 man; gus tat-rTherista. abb. 7 man et ^nov; Ze-

Horraisda, 17 oct. Joviuus virgomart. martyr,4et5 mart. eiooct.;

cum

Irais,

23 sept.
Irenffi

Zedazenus et 12 socii, Ibem 4 dazenus, Stephanus et Elias Joannes et Nilus cum Theodulo, 01? cum Uyanuar.; cum Manuele, 22 /anMar.; ja3^ Xenophonte, 26 januar.; cum ^^y'"^'

jAgapia et mart. synaxis, 21 janwar. et 16 april Chionia,6orores, mart.,3. 7, 15_ martyr, 10, 1/ et2/ apn^ 4 et 5 etndec; matt; Lapmaii et 4awa ; meg-alomartyr. 5 begumena CP.. 28 ;uhi,- Augusta, 7 padox, aug Junior. 9 aug.; monacba. 13 aug.; cum
,
;

Sophia.17 eilS sept.


mart., Irenffius. ep. Sirmiensis et

26

maW., 23

7iuar
31

awo Antomus

Syna, ZA Moyses, eremits Ruti29 febr.; febr.;3e\i Barsenuphius, patr. Hierosol., 14, 15, 16 et 17 mart.; nianis, Jonas et Marcus 26, 29 30 et 31 7nart.; [seu aprtl; cum Pscoviensis. 29 mart.;] archiep. 13 aprt/.; cum Eustachio, april; Mennu.
et

30 et patr. CI., 21 febr., Ib, 25, 26, Autoninus seu et 2 s^p^.; Antiochus,

5 et 24 ow^.; Or et 28 auo ; 27 junii; mart.. ep. Lugduni. 23 et Oropsis, mart., 22 aug.;

UapriL;

discipulusS. Greg-orii Decapolitffi,

Catbaro11,18 et 19 april; couf.,Hbb. mon. rum 27 april ; Iberus, 13 2012 et 30;Mnn; EuthymiusetGeorgius, Iberi, 13 zaii; ep. Gothus, 10 el 31 maii; princeps, qui et Igna2i et tius, Vologdse, 19 mait; cum Meletio, Monagriensis et mart., 4 25 maii; hegum.

Irenarchus, mart., 28 et 29 nov. protoparentes. Isaac Isacus, Isacius et reliqui febr.; reclusus Cryptensis, V Abraham; Dalmata. 21 mart.; mouachus, -l^ mart ; mart. 24 et 26 mart. et 31 maii; martyr, 27 Apollo etCodraet 22sep^; Syrus, 12 april.; 21 april.; Kievocryptensis 28 mart.
:

tus, april.;

mouast. Dalmati, 30 man ; cum Dalmato, cogno3 aug.; mart , ep. Cypri, 21 sept.; Justus. 20 oc/. ; cum Nersete. 20 nou.; mento

cum Simeone,

15, 10 et 18

mau;

heg.

Bajunii; cum Tarasio. 7 junii; Andreas. et Theophilus, eremitse, 12 jumt; clambones et Paulus, martyres, 26 junii; mon. Iberus, 80 junii; cum Theodoro. 12 julii; metrop. Chalcedon. etconf., \'.)julii; socius Simeonis Sali, 21 julii; miles.SO jutii; hegum. monast.
PatelariE, 3 aug.;

Isaias, propheta,

25 januar. et 9 maii; cum Paulo, 16 febr.; ep. Rostoviensis. 16 man. 1qIsauruscum Longiuo, 19 apri/.; Basihus, Eelix, Rufus. Rufimus noceutius. Hermius, Peregriuus, martyres in Macedonia 17

cum

Sositheo. 9 et

dec

monuchus

et

18 aug.;

Juliuno, l) au^.;et Georgius, patriarch CP., IH aug.; Epiphanius et Menuas, patr. CP 20 aug.; et Paulus, episcopi CP., 2 sept.; ep. Novg-orod., 7 sept., i-oct.; 15 sept.; cum

cum
,

Andrca, 23 5^73^; ep. Suzdaliae, 15 oct.; filiua Cleopatrae, 19 oct.; e 7 pueris Ephesi, 22 oct.; ep. et Jacobus Zelotes, presb., mart. in Perside, 1 nov.; cum Nersete, 20 nov.; cum Basilio, 28 nov.; mart. in Perside et socii sex, 29 nov Heraclemon, Andreas etTbeophilus, eremitiB, 2 dec; ep. Polyboti et thaum., 4 et 5 dec; ex episcopomonachus, 9dec.;despota Scrbia*, 10 dec; cum Antonio. IGdec; ep. Sardorura, 17 dec; [patr. Ternobiensis, inter aemeros.] Joannicius. thaumat., 3 nov.; Maguus, 4 nov.; Deviceusis, 4nou. et inter aemeros, oc^] [Joasaphus, mon. Athouita. 26 oc^.J Athomta.
;

et junii, 6 et 7 julii; martyr, 7 julii. Ischirion. ep.. 23 nou. Isidora, 1 maii; Sala, 10 maii. Felu[Isidorus cum sociis 72, 3 et 8 januar;] martyr, 14 man; Salus, Rostosiota, 4/e6r.; juln; et soc. viensis, 14 maii; cum Lucia, 17 oct.; Acepsimas, Leo et Stratius,

mart.,

martyres,

Ismaelcum Manuele,

dec; cum Magistriano, 30 aec, 17 junn.

MiJudas, apost. sive Thaddaeus, frater Jacobi matt Doris, dictus frater Domini, 16, 22 et 26
el 19 junii. virg. Julia seu Juliana cum Theodota, 18 mau; mart., \^julii. et Juliana eeu Juliania cum Theodota, 18 mait; cum Eubiota, 20 et 27 maii; cum Galactione,

virg. inventio reliq., 6 julii; cum Paulo, 17 aug.; mart Myrensis, 18 aug.; cum Cyriffina, 1 nov. martyr, 21 nov.; mart. Nico-

22junu;

Jobjustus 6majj;hegum. j_-. _..,,_ ....,,.., -'Q


.._.

'

'

...

Q Pocajovensis, ^au^?.
'

r.

Joel, prophela, 19 oct. Jonas, Barachisius et soc.,37 mart.; [Pscoviensis, 29 inart.; metr. Mosquensis, 31 mart.;]

metrop. Kioviensis invent., 27 maii. 15 junii et 5 oct.; Solovecensis, 12 junii; propheta.

medien.sis. 21 dec y^c^^c"--'^_ V^'w, 74-q -,./,*. mflrt JulianusetBasilissa, mm., 7 et8 ;anuar., raan... 28;u^n; 8 ^ januar., 17 et 18 maii, 22 et ^^julii; Saba, sive Senior, 17 januar ; martyr Samosatenus, 29 ;anuar.; mart.Emesse, 6/e&r.; cumI'aulo, 10/e6r.;et Eubulus,mart.,6et Imart.; cum Arcadio, 8maW.; 16maW.;heg.CP., 12;unn;

diaconus

ANNI ECCLESIASTICI
diaconus, 21 junii; Tarsensis mart., Zljunii; ^g-yptius, Antonius, presb.,Celsius, Aoastasius et soc, raartyree, 21 junii; mart. prope forum, encffinia, 5 julii; ep. Cenomanensis, 13 julii; Marcianus, Joannes, Jacobiis, Alexius, Demetrius, Phocas alias Photius, Leontius, Petrus, Maria et soc, martyres, 9 aug.; Philippus et Theodotus, martyres, 2 sept. ;

GR.!i:CO-SLAVlCI.

875

cum

sept.; et socii

Theodoro, 4. sept. ; cum Ammiano, 9 quadraginta mart. in Galatia, 12 sep^; presb. etmartyr, \'^ sept.; presb. et CsEsarius, diac, 7 oct.; anachoreta, 18 oct.

Eusebio, l^apriL; cum Aphrodisio, 5 maii: ep. Rostoviifi inveiitio. 23mau; pastor, 18;Mnn; martyr. 18;tmnet 18;w^n; Mauriciusetsocii ^'*>, Nicopoli in Armenia. li^julii; ep. Neapoli. 1G julii; Attius, Alexander. Cindeus, Mnesitheus, Cyriacns, Mineon, Catunus et Eucleus, raart., 1 aug., cura Juliano, 9 aug,; cum Thyrso, 16 et 17 aug.\ cnm Serapione, et 13 sept.; Dometius, Terentius et Domninus, martyres, 16etl7oc^; cum Cos-

cum

ma,

17 oct.

Julilta.martyr, 14-pinii ei'^l julii; cumCyriaco, 13 Gt Ibjulii; J- 30 julii. Julius, presb.etJulianus, diaconus, fraterejus, 12 junii. Junia, 22 febr et 17 maii. Justa, 26 april. Justina cum Cypriano, 2 oc^ [JustinianusJuninr, imperator, 15 julii; imperat. memoria, 2 aug., 14 et 15 nov. et Theodora, pii imperatores, 14 et 15 nov,] Justinus, Chariton, Cbarita.Evelpistius, Hieracius, Paeon, Valerianus seu Liberianus et socii, martyres, 1 junii; philosophus, Ijunii;
;

Leptina, raart., 26 oct. Leuciu-^, ep. et conf., 20 junii, cumThyrso, 16 et 17 aug. et 14 dec. Liberatio a Barbaris, 7 aug.

Liberianuscum Justino, 1 junii. Liberius, papa R. et conf., 27 aug. Limnius, anachoretain Syria, 22 febr.
Linus, apost., 4 et 5 nov. Lolius cum Eustochio, 23 junii. Lollianus, martyr, 16 julii. Lollio, martyr, 20 rnart.; Junior, 27 apriL Longinuset Isaurus, mart.. 19 apriL; cum Eusebio, 24 apriL; cum Orentio. 24 junii; centurioraartyret sociiduo, 16oc^;L., 17 nou.

eremita, 17 7iov. Justus, martyr, 14 julii; cum Theophilo, 21 julii; apost , 30 oct. Juvenalis, patr. Hieroaolym., 2julii. Juvenis.seu Neaniscus, mart., 10 junii. Juventiuus et Maximus, mart. Antiochiae, 25

Lot cum Abraham, 9oc^ Luarsabus et Arcilus, reges Iberiae. 21 junii. Lucas, diaconiis cum Silvano. I^ januar. et 6

Novgofebr.; in Sterio Helladis, 7 febr.; ep. rodensis, 10 febr.; abb. ord S. Basilii. 27
febr.; [monachus, 23 >waW.;]seu Lucius, apost., 22 apriL; evangelista, 20 junii et 18 juniv, oct.; evaug. tunicffi transl. CP.. 20 11 junii\ cum Polychronio, 30 julii\ ereraita. apost. etevangelista, 18 ocL; Tauromeuicus, 6 nou ;Novus, stylita, 11 dec; Rylensis.

januar.; 5 sept. et 9 oct. Juventius seu Euventius et


mart., 9 oct.

Maximus

milites,

K
j.^eliascum Nilo, 18 56^9^ Kethevane seu Ketheon, regina Kuksa, hieromartyr, 27 aug.

inter aetneros.

Lucia virgo et

Ke

Iberiae,

13 sept.

j_/ampfide3 Irenopolitanus, 4 et 5 julii. Laodicins, custos carcerisetmartyr, 13 wati. Largus cum Marcello, 7 junii. Latrones septem a Jasone conversi, 28 apriL Laurentius, reclusus Cryptensis, 29 januar.; mon. in Sicilia, 10 febr.; Laur. lU maix; martyr, 10 aug.; Salus Kalugensis, 10 aug.;

L.

socii Rixus, Lucianus, Isidorus, Diodorus, r.utonius, Aronosus, Capicus Dion, ei et Satur, martyres, 5, 6et7/u;a; vidua, Geminianus, raart., i1 sept.; virgo, 13 c?cc. Lucianus, Paula et tilii, Hypatius, Claudius Pauluset Dionysius, 19 januar.; raartyr, 2 junii; conet 3 jwnti et 5 ocL\ raart. Tarsi, 3 julii; cum fessor, 28 junii; cum Leucia, 6 Peregrino, 7 /waV; Galicensis, 8 sepi.;cum

HypaLucilianus, mart. et 4 pueri, Claudius, et Dionysius, et Paula, virgo, tius, Paulus

not?. Zotico, 13se/j^;et Marcianus, raart.,20

3jMnu. Lucina eum Marcello,

junn.
1

cum Diomede, 28 aug. Lauruscum Floro, 18 aug.


Lazari,

Lucius cura Ptolemaeo. junii: martyr, 14, 15

amici Christi, resurrectio, 1/ marL; cumMaria Magdalene, 4 man;translatioCP.. [L.. abba Muromensis, 24 mart.;] 17 Qct mart.'tunic5^ transl. CP., td junii; rex Ser-

junii; seu Photus, 6 aw^.; senator seu aug.; apost., 10 sept. Photinus, 20 IGsept. Ludmilla, mart., mater S. Venceslai. profesta, 2, 3, 4 et5 januar.; postfeet 21

Lurainum
sta

bia;, 15 /wnn'; Galiseni translatio monte Galisffio, "nou.;Laz. 10 nov.;

\1 julii; pictor,

17 nov. cum Leo, imper., 20 januar., 3U et 31 oct ; Manuele, 22 januar.; et Paregorius mart. Patarse in Lycia, 18 fehr. et 30 )unii; Papa Komanus, 10 febr ; ep. Catanensis, -20 febr.; patriarcha, *2l febr. et 12 nov.; mon. in Calaeremita, 1 et bria, 5 ?nan; martyr, \^ maii, abb. 11 julii; raart. Myris in Lycia, 18 aug.; Lucania, 13 octr, philosophus, 30 et 31 iu oct; et riavianus, patr, CP., 12 nov.; cum
o- -v a * Sicilia 2 mart. Leoculas abb. montis Leonrs Athenarum, \^ appl.; et Leonides, episcopus aug.; socii. I5et 17 april; cum Kleutheno, 8 [Ustnedumensis, \1 jtUii;] martyr, 4 sept. Leonilla cum Speusippo, Wi januar. martyres, Leonis Chariessa, Theodora et socis, 15 16 et 17 april.; Lybe et Eutropia, marty.

januar. V. Epiphania. martyr, 21, 22 et 23 au^', Luppus, Lybe curaLeonide, 25?Mmi. , ,f ,; et Mariffi, Lycarion monachus, frater Marth 7 junii. 6, 8 et 9 febr.; mart.,
9, 10 et 12

M
Macarius
Cypro
^gyptius. 19 januar.\ Romanus

nMar;CumTheodula,5/e&r.; ep Paphi
8/fe&r.; presb.

Alexandrinus, 19;a19 ianuar. et 23 oct.;

Isidoro, 1 dec.

m
.

Antiochenus 19 febr.jX Hierosolymitanus, 1^febr.\ hegu10 apri/.; cum Temenus Peleceti, 1 apriL et 19 aw^^; aprxl10 apn7.; ep. Antiochenus. 10 rentio. Kolazinensis, 17 marL et 26

hegumenus

maii; metrop Kioviensis mventio, cum bonato, 22 maii; Kolazmensis JeltovoTheraponte. 26 )umt; 26 ma; cura Neophyto, llaM^.;et densis, 25;M/n; cum monachi. 18 aM^',; cum Zenone, 6 Joannes,

et

mart.,

man;

25jwnn. -r ^o ^ LeontiuscumManuele, njanuar.\hA^ feor.;


res,
i.

mou. Athonita. sent.; [Obrucensis, 7 sept.; depositio, 21 14 5epLjunior,raon., 6 oci.;]


^

nov.i

INDEX
o..,Mac,24no..;CumEugemo.20rf.c.;
[Zabynensis, p. ^^7.J

24 oct

Dolorosa, Desponsatio, 23 januar Dolorumsolutrix. 25 ;anuar.; ejus I3aua ab ho_ste memona, oueoBtentae Liberationis profestum. i sept; Nati57nii, Nativitatis iUata Id^Tnset^t Patrocinium, 1 oct.; nata, 21no..; Transitus. annos
;

Wum aC.;
15

mS!

avia

S. Basilii,

U m^r,
S(?p.

.oror S.

apnl.; Zon Zonae translatio. 12 aliud festum 22 oc^^ et depS.29aui7.; ejus sepulturae. 4 oct; Hierotheus qui adfuit Achtyrensis, 2;u;; Miasmorum Z!__-1 Icon

fres

MSiusci^'!ipbrodis^5^a,Gordianus
13 etSeleucus. marlyres, ll7anMr. Maerus. 5/e&. Major. miirtyr, adoraiio, 25 dec Magorum
Mftiusimas, 13
/<?&?'

Ib yunn; sept.; Bogolubensis, consecratio ecjuZii et 22 oct.; tonica, 8 Armatu 3^n^ synasis clesi^ cVoii. 31 Blachernis Cpoh 21;Wi' et 17 aup.; Cno vestis veneranda

inArmenia.l

S^depositio.-2;Wn;
26 Cpoli in Blachernis,

" Malcbu8,monachus,26wian.. w. ^*
Malus, tbaumaturgus,

^p lOptlSiw^amas,Ban;mar,.mS,^mateCP12^^^^^^^^^^^^

i*;'.

O"'.

dec; imago non maCamuIianisCpoh 15 et Ib maii; nufacain Chalcopratis Lpoh 31 auy. Zon^ depositio in Cpoh deecclesiffi in Chalcopratis
et

Curatoris ecclesiajdedcatioflSrfec.jM. D.

S-

^^;:5^m:;^;::''i5?r^-Agapio,3d.c.
Mameltha,
o oct. 6 iunii; martyr,

dicatioCpoIi.

?l:;;^^r"G^ri?.rLeontius

Sic.h>.

dec; M. D. Lyri encsema m Deutero Cpoh deDiacomssa 14 maei; Diacodicatio.esc/^^; ^Sju^t et 19 nov den issifi encsenia Cpoli. )ulii; Miasmoeccleeiae ad Eontem, 9 dicatio Miserantis encienia Lpoh, rum Cpoh. 1 sept.; Odeffetriffi encaenia Cpoh, 18 oct,\
7

Cpoli. 5 maii; ecclesi

11 aufl-

U.'ll3uliu martyres. 17 yumt; Trig-Uni,21'nor. Mara,

Cpoli 18 in loco dicto Paradiso

od

et 9noi^.;

^tLh
cum
Seba-

KnJtlJr^^^Ks MfSs^LfMareiauus,
^t^^' ?
'

Trpcrt/j<7f.rtCpoh. 15mazj;m Cpoli, 9 nov; icon dicta Protasii, encsnia incombustusCpoh,4/ep^; in SostheTo>

;.n^^;

Kubus nio memoria

ep. S,.ac^^

?r-tt'l trus^se^luJo^^nl
.

Cyriacus , d.acom, papa Sisimuus et Pap.as et MauApronianus, commentarisius, Smaragdus, Largus Saturmnus rurmilitea et Art. etCresceutius.Priscilla et Lucilla martyres, 1 ;unzj; Dasius et mia, regina, aug.; M. Myrou, mart 18 juhi; mart., 14 Elpidio, 15 et 16 nov. ocl.; cum eum TheraMarciacum c/ra. 3, et 7 junn.; 2G/wnn'. ponie, Sjanuar Marciana, imperatrix, 27 et presb. et CECon Marcianus, 9etll m^<ir., Cyrensis. 18 januar.. 1 et 2 nov. 10 ;anuar.; Syracus. 9 febr., seu Marccllus. episcopus 31 oct.; et Pulcheria, imperatores. Hjunnet martyr, 17 et 18 /'e&r..-Theophorus, 27 fehr ; 6 junii et 13 julii, et Nicander,

m^a

Jar

cum

Codrato, 20 et 22 aet;

Cpoli. 8 jumi; synaxis ahqua Galicen26 dec; Corsunensis. 9 ocL; Cnoli Grebnevensis, 28 julii; Hierososis, ^b iuHi; appantio. nfebr., Iviitana. 12 oct.; Ibericse Iberica seu Georgiana, Amart.eiUaug.; imago kazam22 auQ.; Kalugensis, 2 sept.; V. Cazauica; ecclesiae Kioviensis ca 8?u/ii. matt; dedicatio. 12 maii; Kievocryptensis, 3

Smmensis Imagines Kioviensis. Pocajovensis,


et Kurensis, 8 sepL; imago Kolocensis, 9 Konevensis, 10 julii; seu imagims Kojulii; appantio, 14 stromensis dictffi Theodoricae KoniaW.;Kurensis, 8sepi.;Lyddensis seu 7nart., 26 jumi et 30 nov.; imago, 12

manffi

Mosquse, 9 au^ Miroensis. 23 sepL; Patiens }eteri ImagoNovgorodiae, 27 not;.;dedic., in

10 marL ;umi; mart..4. 7 et 8 JM^iU; etsoc, mart., 5 wfl.; mart. lconii. 11 julii; cum Juliano, 9 notarii et soc, mart., 25 ocU; et Martyrius, episcopus, 311 oct.

Marcius cumNeophyto, 11 aug. mart.. MarcusSurdus, 2 /anuar.; et Ag:api us, 11 )a--- 3st. ^..^t^^ januar,; apos.. propeTfturum Ll*., 11 [Ephesinus, 13 ;anuar. ;]abnuar. et p. 327; ep. Arebas, 4 mart.; monacbus, 5 mart.; etCyrillus diaconus et ahi, 2H et ^y thusai
.
.

'nov V. juSmolenscensis. 28;uai;Sviatogorensis,17 iii-Tchirensis.l6;Miii;TichvinensisiconisapJaroslaviam paritio,26;unii; Tolgensis prope maii, 2.3 jttnn et 8 auQ. Vladimiriensis, 21 Mosquam allata, 26 aug.; Vladimiriensis )uhi. 26 awo.; imga Ustugensis, 5 et 8 Xenophonte, 26 )anuar; et Martba, Maria cum
;

Ssept ; RzevenPetra. 21 sept.; Pocajovensis, Imago Romana, sive Lyddensis, sis 11 julii; 30 Lyddensis; Siamensis, S sept. ;

mart.; Atheniensis, 29 mart... 5 et22maii;evangelista,25aprz2. etl7 maii; cum Aristarcho, 27 april. et 27 sept.; martyr, jumt, %junii- ep. Apolloniadis, 16,21 et \H jumi; cum martyres et Marcellinus. Theraponte, 2li junii; et Mocius, martyres, Zenas, et hjulii; Aristarcbus et R;uh"i;M. oct.;^ apost.. 27sei.;ep. et apost.. 20 et 30 et ahi M. pastor., Nicon, Neon, Heliodorus martyres, 28sep^; Soterichus et Valentma, mart., 24. 26 et 27 oct.; et Stephanus. martyarres. 2i nov.; cum Sebastiano, 18 dec;

april.. iO

-'i

cum Juliano, Magdalenae meraoria. 4aw^ sept.; neptis Abramart.inPerside, aug.; mii.erem., 29 oct. Mariabuscum Hehodoro, 9 a;)riZ. .- ^j,^ feor,, Mariamna soror Phihppi, apostoh,
\J
;

8orore8Lycarionis,6, 8 et 9 ff^r q^^^^f, \/e&'^Marinus, et Eugenius ejus pa er, mart.; ^gyptia, 1.^ ft J 8ororLazari,18 CleophtE, 23 man, a7)ril Unguentifera, uxor et et Martha Unguentiferse. 4 virgo 29 maii; mater Josephi, 6 junii; cumThecla, 9 iunii; ;um; V^junii; Magdalena Unguentifera 22

cum Thecla, Marianus cum

9 junii.

chiep. Preslaviensis in Bulgaria, i^iter ros. Mardarius cumEustratio, 13rfec, Mares, caulor, 45 januar.
:

aeme-

Maria, Virgo Deipara Annuntiatio. 25 mart.; Conceptio immaculata, 9 dec; Coneolatrix,

megaMarina, seu Morana, et Cyra. 28 febr lomartyr. 17 jutii. paier, Marinus. qui et Maria. et Eugenius ejus Martna 12 febr.; martyr, 17 mart. et 1 dec; Valentiet filii, Audifax et Abacuc. Cyricus. U)UUt; nus.presb. Asterius etsoc, martyres, elmart., 7 aug.; Senex mart., 8 aug. miles dec. et 18 oct.; cum Eugenio,
;

Diodoro, 19 mart.

Maro

ANNI ECCLESUSTICl GR/ECO-SLAVICI.


Maro, thaumaturgus, 12 febr.
;

575

eremita

Martha

et Maria, sorores

6, 8 et 9 febr.;

cum fratre Lycanone, mater Simeonis Junioris, alias,

eibjulii; in Monte-Mirabili, 23 et 25 maii, 4 UuguoutiferiE, 6 et Maria, ijwnti; et Maria Neramoam, junii; Maria, Thecla, Zenais et
viro-ines martvres, 6 et
i)

Sacim Romffi, 31 julii; monachi monast S. 24 januar; monachi monast. S. Sabaea bffi Saracenis occisi, 19 mart.; quadragintaquaSamosatuor mouast. S. Sabffi, 15 et 16 maii; monachi teni, 29januar.; Senatores, 28 dec;

junii-,

cumThecla,

4-;u(aet Qjunii; mater S, Simeonis Stylitoe. cum Marino, Gjw^u. 1 sepl.;


,
;

Martialis

cum Felicitate, 25;anwar. [M. Belozencus 12 januar. MartiniuDUs Eleazarus Azarensis et Irenarchus, mon.,

oct

Martinus Thebaeus.

24 mart.; Papa Kom. et

et 20 sept.; mart., 12, 13 et 14 april, 15. 16 mart. 15 . 16 et 2U sept^ ; Papa Papa et 22 Maximus et soc. 2U sept.; cum Prisco lU. 11 et et 7 dec; ep. Turonensis, sept.
;

U
m m

quadraginta in u2vi\Tes sex .flgryptii, 28 febr PaltEstina, 2 maii; eremitae ^ffvpto et in ^Sypto a Theophilo patr. Alexandriffi inteAfrica, 1 dec; rempti, li) julii; trecenti in quadraginta Africa ab Arianis occisi, 8 dec.; AmorrheiE in Syria,6 mar^;mille Antioduo 6 apnl duo ab chise, 2 junii; duo Ascalonse, plures Aveniro rege combusti, 25 nov.;
;

mm. sex. 4 /anesquinque, ZQsept. nwar.;quatuor. genitores cum duobus filiis, a miUtibus perempti. 12 mart.; 9 mart. octo, 24 mart.; triginta et octo, 31 matH. et Ijunii; in carcere a muribus perempti. 31 29 apn7. viginti sex, mart.; viginti duo maii; maritus cum uxore, 29 maii; mille 3 13;Mnti et 30 sept.; duo, 18 junii; bis mille, miUe vi1 julii; triginta septem, 20aMp.; ginti quatuor et Calodates, 6 5ep/.; centum quinquaginta sex (ulias 150), 17 et 18sep(.; novem, 'Snov.; sexcenti septuaginta, 25 nou. Martyrius, ep. Novgorodensis, 10 febr.: cum
;
,

Scetenses decies mille, 9 jw/u; septuaginta Scythopoli, 28 junii; quadraginta Sebastffi, et 14 9 mart.; monach. in Sina et Raithu, 13 januar.; in Sina . 27 dec ; quadraginta iu Sophianis, 3 dec; Strumitzieseu Tibenopoli passi, 28 nov.; Thebenses sedecim, 3U aug.; centum quinquagiuta in Thracia. 27 julii; triginta octo in Thracia, 23 aug.; diio ex Tyro, Saug.; Virgines duffi. 15 sept-; Virgi-

Marciano, 25 oct.; ep. Zelenecensis, 11 nov.; M, 8dec. Martyrocles, eremita, 11 julii.

Bulffaria, 2'6julii;

Quaa-inta Cajsarea;, occisi, 24 Cappadocia, 30 mart.; Chalcedone

m Byzantii, 29 sepi.; (\\xin21 mart.; trig-mta octo m


;

Marus, eremita, 19 febr. Maruthas. ep. Mesopotamiffi, 16 febr.


Mastridia, virgo, 24 nov. mart.; Matrona Thessalonicensis mart., 27 martyr 28 mart., 7 et 8 nov.; cum Theodoto. monialis, 9nou. 18 maii; cum Tecusa, 6 nou. maii et IC ov.; cum apostolu-s,
, ;

23 )uiii; seatirU- septem Chalcedonenses, virDtemChersonffi, episcopi, 7 et 8 mart. 9 junii; Clenci et laici ffiues tres in Chio, Creta 23 subValente, 18 maii; decem /ebr.; affixi, pater et fihus, dec; Cruci septem Ephesi, Cyzicenses, 28 april.; pueri septem de Bpheso, et 17 aug.; seu sancti junii; vigmti sex 17 auQ tres in Galatia, 28 26mar^; sexaginta Hierosolymis iuGothia, novem l^^e conab Arabibus occisi, 21 oct.; combusti. 18 sumpti, 12 mart.; plures Igne novem Iffne combusti, dnov.; aua vifi-inti juvenes puerLampsaci, 15 7naii; quinque quadrab april.; quadring-euti urbe Lesbo, passi, 2 mart.; Martyginta a Lonj^-obardis

Matthffius,

(>

14

Theophilo, 21;w^H. Matthias, apost 9 aug. MauUnus cum Magistriano, 30 rfec. et lU Maura cum Timotheo, 3 maix, 31 oct., 9 nov.; cum Christophoro, 9 nov. llfebr- et Mauricius et septuaginta socu. 21 et cum Leontio. iU, ly 27 dec\ martyr, \julii\ ,, et 26 julii. ., Marcello. Felice, 30 januar.; cum
,

Maurus cum

7 iunii et Jason, 17 oct.

Maximianus seu Maximus.

patr. CP., 21 april.,


.

duo filii,3;an.; ropolitani, 16 febr.; Mater et tres ^ZS januar.; materet


duffi.

20 maii, 17 et 20 nov. Martinianus DionyMaxirailianus, Jamblichus, Constantinus et Joaanes,

materet

filia,

liberi, 2 junii;

mater tuor sub Maximiano, coroua, 8 mait; TiPnses 21 julii; Miiitum duoiecim, 10 nov n^Uites ceotum mTtes Qmnquaginta.lv)nov.,-quadra8-intaMonach., octo monachi, ord S. Basilii, 12 januar septemdecim monHchi, il nov.; 2! avrilMulieres pluriroonachus quidam, 15 oct.; seIQjuln; mulieres, 8 oct.; mulieres ml,
; ;

et filia, 24 oct.; qua. 21 sepi.; tres Mehte-

23oc< martyres pueri Ephesi, 22et Geunadius, pa r,CP.,20 nov Maximius et TotmenCausocaljbita. i:t )a>war.i

sLs, Autoniuus,

[Maximus
^

sis

njanuar.; 16 januar..A arch. Serbia;, 29 febr., 12 13 et 19 up.; o^nl.n^anuar.,

cum Juventino, r^januar., cum Felice oum Felioe, 30 yanwar.; presb. 18 6 febr.; mart cum Fausta, ^n ianuar april.. ^ et Umaii; TheoZiT^mart^^^
'
; ^

\^ept.etQoct..

ntem 28

Set

]anuar.; nov.; mart. octo Nic^ffi. 12 decies tres Nicomediffi. 7 et 12 febr ; 18 mart.; quinque NicomilleNicomediiE. quiuque Nicomediae, medige, Uyjunii; viginti

Ijuli;

Nicomediie. trrginta tres (alias 3G) ter m.l e sexcenti 28 et 31 aug et 7 nov.; et 4.ep/..; octodecim (alias 3628) Nicomedi^ 2 trigintaN.comediffi, 21 dec mulieres centum Nicomed.se, 28 t/ec, vicies mille combusti centum in Paliestina. \Q aug.; triginta tres duo Quinquaginta in Palaestina, 29 sept djanuar.; quatuor Pergae, 31 awp.;
,

Asclepiades, mart., 19 dotus Hesychius, et et Percutius martyres lo et 17 sept febr ^^aUa t rapril; cum Trrentio, 10 P'^' .f 27 et 2* P"'Quintilianus, martyres 13, cum 1 l;wn ., 2 aug.; ^t.Antoniuus ^ijulii et
Polyct"-o"i- 30 ;;..;

cum S"f^"' ^ ^ ""^'. iO sepJ., Mosqueusis, 13 aup.; et soc., Salus thau28 oct.; U 30 ''^^; Salus cum AfHcaL.
,+

Riw^iis

11 nov.; et soc. mart..

'^^^'cZtl^Tnov.;
p. 327.

Grfficus

^u nov., Belevensis,

S
miUe
Sl
nov.;

Maysima Syrus, 2^januar.

cenmm
april.;

m Phoenicia, 16 etiimarc., Wuygia. 26 Janu^r.; sex m Phrygia iuo in i/ quindecies miUe m Pisidia. Ib et 7 febr duo puen, juai- PuellfP duodecim, 31 oct.; mulieres. U /e&r.; puerquidam
iMn; decem

.; et viginti in Perside. eunuchus. 14 et 15 in Perside et Azatus virginesquinque in Perside. 5 et b

5et6apn

Mebsambuslberus, 16aw^. Meda cum Aphrodisio. \'""- sept. et Medimnus cura Urbano 5 Medulaetsoc.,mart.,25;anKar.
.

i>

^occ. Melania. S iunii; virgo,

Ki'p'pC'?a"nia\ttntoniusseuXntoainus.
Me"cMon!pTsb.Antiochenus..8 0d.
maii. Melchisedec, patriarcha, 22

it septem
oct.;

^& centum quinquaginta Rhetores. quadraginta Roms, 16 )unu; duode-

^^^^^

INDEX
876

Meldacum

Aphrodisio 5mfl.

Meteippus cum ^Pf "^'PP"- j?- '' 8 matt. Meles, bymnographus,

'^

^.

/anwar.; et Monachorum Vatopedi memoria, 4 quadraffintaord S. Basilu, \yanuar.;

Meletina, et ^''l^y': ^l\fenus 21 et 22 febr. Meletius, lFau', Theodora. .-^"""f^^^-o 23 aug; M^''"^' Srcalliuicus etsocii, stus Jf Peucas et soc,

monast. S.Saquatuor in Tyro, 21 /anwar /anuar.; Chilandanensium bffi martyres, 2i _,_.:_ Q-r .-^,,/.^ fiPn ascetae auatuor. quatuor, seu iranslatio", 27 januar.; decies mille in ^l.g-ypto. 19 julii et 18 aug.; laug.; decem MgypiiU "^- ^'nu'^^^^" 28 aug.; [Carseis in monte Atho, B
; '
.

mart.

f -.jV^XJr^ta;

ptenses,

^i

<ipi)t

19 oa. ep Cypri, 21 sept.ei

rfec.l V. Martyres. Monaffrius cum Felice, 30 januar V. Mart. virMoniales quadraginta, I sepi.

Melito

cum Diomede, 30 )umt. pn^^^^^^ Memnon, thaumat., 28 ^* 29 hphesi, 20et22 aMp.; archiep. vero.

Mo^ysetmon.
lo
ei;

synodorum. V. Memoria*ciDeri8 delapsi, 6 novr,


Neophytus, mart., 31 Merude"r''30 mart,; et Patricio, 19 mau. mart.: cum Menas. V. Menuas.
in Pario, 16

januar.-eremiiB. in Syet m., Aaron 23 et 24 febr.; ereraita, 28 ]umi.; ria Hungarus mon. CryetElisffius, 20^^;; seu Munnus, 28 ptensis, 2G juHi; Mhiops videns, 4 sept. et 20 jM^zt; conf., aug.; Deum
'>

^Ojultu Mucius cum Polychronio,

aec.

oeconomus, 3c?ec.

Nicomediffi. 21 dec. Mulieres tres, tO sept.; 130 Martyres. V.

maW.;

mart.,

jw^i. 2i et 2d
.

^^ , nov. K januar .-./rr Menuas seu Menas et Phost.nus 5 mventio. 30/a7mar;Calhceladi cumrelice, marDadas et Joanne 17 febr, David seu Andrea. i ;"^'/*| tyies, 12ajoW/.; cum 25 et 26 iiWusetalii,lawi;;patr CP 2 Andreas et Heraclius, martyflMO Faustus, dedicatio, 21 sept. ;mores 31 aMO.; eccles. Ana11 nov.; martyr, II nou.; seu naohus, Hermogenes et nias Persa, mart., 1 dec; Eugraphus, mart.. 10 dec. martyres, Menodora, Metrodora et Nymphodora,
,

^^.^^ Gorgonius, ^J" Theophilus, diac. tonicus Glycerius, uresb., ft^'y"i^,es>artyres, iOsept. J^ ^J^"^'*;^ Myron cum Marcelto. \H juliii ep. Gretae et ^^. ^^ ^^ ^^^

Dorothea, Indus, Stra-

Cvnri CyPri, Myrope,

H ^ep^
^^^^^^^^^ mmiy
,

ep. Cypri et mart., 17 sept.

N
Nahum,
ep. inBul^aria, 20 junii et 21 rfec, '" --'^~" "'"" 17 Gorazdu3, archiep. et alii, ^^ julii; pro-

10 et 13 sept. Meortius, 12 /anuar.

Mercurius

cum

^ Jasone, 10;^^; Smolenscensis,


.

^^

,..

mart., Vi nov martyr. 24 et 25 nov. Mesirascum Demetrio, maii.


;

pheta, 1 dee. Narcissus, patr. Hierosol


31 oct.

aup.

apost.,

Melhodius, archiep. Moraviae, 4 apriL; archiep. Moraviae superioris, fraterCynUi, philosophi,


^april.; [hegum. Posnosensis, 4 junii;] patr. junii; CP., 14 ;unn: ep. Patarensis, 19 et 20 \^ julii; M. 5 nov. Syncellus,

Narsetes, 9 nov. Narses cum Sositheo, 9 et 10 dec. Natalia cum Adriano, 2 mart. et 2C aug.

Nathanael, apost.,
:

2-2

april.;

N. 27 nov

Metrodora cum Menodora, 10 sept. Metrophanes. patr. CP 4 januar 3


, ,

et 4 junii

et 26 aug.; ep. Voronegise, 23 nov. MichtEas, propheta, 3 et 5 januar., 21 et 22

april. et llau^r.

profestum aliquod, 20 dec; Nativitas Christi 2 N. Christi, 2o rfec; ejusdera postfestum, januar. Nat. Deiparae. 8 sept. Naucleruscum AndrtEa, (tsept. Naucratius, abb. Studii, 8 junii. Nazarius, 28;u;ii; Gervasius, Protasius et Celsus, raartyres, 14 oct.

Michael Klopscius, Salus,

11

/anuar.; Tcherni-

goviensis 12 et 14 febr. et 20 sept.; [Marauda.s, 10 waW.;] archang. apparitio, 8 ?nati;

archang., 7 ;wnu'et h julii; arch. in Sosthe9 junii; arch. miraculum Chonis in nio CP Phryc-ia, 6 sepi.; aroh. dedicatio, V^ sept.; arch.in Promotii CP., 27 oct.; arch.synaxis in Arcadianis CP., 8 nov.; mon et mart.,
,

Neadius, thaumat., Hi maii. Neaniscus seu Juvenis, mart., 10 ;umi. Nearchus, martyr, 22 april. Nectarius, heg-um. Casularum, 1 et 9/eOr.; ep. Zl sept.; CP. etFlavianus,ep. Autiochenus, CP,, 11 Ar.saciU8, Atticus et Sisinnius, patr Caraearum [et Philotheus in monast. oct.
;

23 maii; ep. S^-nnadarum et conf., 23?nau; Maleus, \ijuUi; M. 29 julii; dux Tchernig-oviie etmart. et Theodorus, aulicus, 20 sept.; metrop. Kioviae, 30 sept.; heg-um. et mart. et30 socii, 1 oci.; Gobron, mart. Iberus, 17 nov princeps Perejaslavia;, 22 nov.; miles Bulgarus, 2a nov. ; syncellus, conf., 17 et 1S dec. Miles, ep. Persise et mart., 10 nov.; ep. Eboras seu Abrosimus, papa, et Seboes sive Sinocus, diac, mart. in Perside, 13nou. Militum mart. Coronae. 8 maii. V. Martyres. Mineon cum Leoutio, 1 aug.
;

montis Atho, 5 dec] Nemmonia. virg-o martyr,


()junii;

fi

jumt; cum Martha,

NeoncumSpeusippo, 10;anuar.; cum Claudio;


aprit., 27 januar, et 29 oct.; cum Eusebio, 24 cum Zenone, 28 april ; ep. Pyrrhi et mart., 1 iMnii; cum Marco, 28 sepi. oct.; Neonilla cum Claudio, 27 januar. et 29 Terentio, 28 oct. cura Neophytus, mart., 20 et 21 Januar. et 1 dec; [prosmonarius Vatopedi, 21 Januar.;] cum Menandro, 31 jnari. ; Gajus, Gajanus. ^eno,
;

cum

Thecla.

^}

junii.

Miraculum mag-uura

NicaejE, 19

januar.; Car-

Marcius et Macarius, martyres, 5 et 7 maii, cum Anthusa, 22 aug.; ep. 11 aug. et 4 oct
Urbnissii in Iberia, 28 oct.; 9 nov.; etsoc, mart., 19 not?.
Uochiariensis,

thagine (actum, 28 et 29 april. Mirax, martyr, 11 dcc Muason,ep. Cypri et soc, mart., 19 oci. Mnesitheus cum Leontio, I aug. Mocius, lector, cum Silvano, 20 janv/ir. et 6 feftr.; martyr CP., 11 maii; cum Marco, 3
julii,

Modestus cum Vito, 16 wiati

et 15 junii; ep. Hierosol., 19 oct., 10, 17 et 18 dec.

Nereus, 10 nou. Nerses, ep., Josephus, Joannes, Saverius, Isaacus etHypatius, Azotus, Sasonius, Thecla, Anna et soc mart., 20 nov. Nersus, martyr, 15 junii. Nesius, mart., 27 febr. Nestabus cum Eusebio, 20 sept, Nestor,
,

ANNI ECCLESIASTICI GR^CO-SLAVICI


Nestor, ep. et martyr, 28 fehr.; et Tribimius, mart., 1 et 2 mart; mart., 1 mart,; et Arcadius, ep. Trimytbuntiui etmartyres,7?naW,; cum Demetrio, 24 april.; monachus, 26 april.; mart., Thessalonicse, 25 oc^; murt. 26 et ^7 oc^; annalista et monachusKievocryptensis, 27 oct. Nicauiler /Eg-yptius, mart., 15 mari.; mart., in

377

O
Oceanus cum
sept.

Theotloro, 4 sept.; mart., 12

/Egypto,
trius et

*i4

mart

eX^junii; N.

4, 7 ; et Marcianus, mart., 17 junii; abb., Petrus, Deme-

Elizabeth, l'.> sept. ; [Pscovensis, eremita, 24 sept,;] ep. Myreusis et Hermseus, presb., martyres, 4 nov. Nicautor, apostolus, '28 julii; apost. e septem
diaconis,

Olbianus, ep. Anseorum et mart., 4 et 29 maii; Olb. 25 maii. Olga, ducissa Russiffi, 11 julii. Olympas, Herodion, Sosipater, Erastue, Tertius etQuartus, apostoli, 10 nou.

mdec*
Demetrio, 24 april.
;

Olympias, 2i et 25 julii. Olympiodorus, mart., \^ sept.

Nicas

cum

martyr,

25

april. Nicasius, ^junii. Nicephoruscum Victoriuo, 31 ;"anwar.; et Stephauus, mart., 8 fehr,; raart. 8 et 9 fehr,; cum Agapio, 2 mart.; patr. CP., \'Smart.; 2, 3et4/wm'2et 23 oct.; reditus reliquiar., 13 mart.; cum Claudio, 5 april.; heg. Catavadi, 19 april; hegum. Mecidii, 4 et 5 maii; H maii;] presb. iu monasterio Asphaxeos, 12 et 13 maii; mon., 24 oct ; cum Antoniuo, 13

Olympius cum Eelice, 30 janwar.; et Rhodion, I52ar^;cum Polyohronio, 30;'^.


Onesimus, apost,
sius, mart.,
ii

mart.;

thaumat

14 sep.; scu Onesiphorus, ep. Ephesi,


,

et mart., 15 febr.; seu Aniej). et martyr, 17 mart.; julii; reclusus Kioviensis, 15


1

dec

Onesiphorus,28apri7 ;etEvodius, epp. etmart.; 20 april.; et Porphyrius, mart., 15, 16 et 17 julii et 9 nov-; apost.. 7 sept.; seu Onesimus, ep. Ephesi, 1 dec; e 70 discp., 7, 8 et 9 dee

cum Sosthene.

9 dec.
;

nov. Nicetas, ep Novgorodensis, 31 januar. et 30 april.', in Pythiis Bithyniae, 4 fehr.; archiep.

ApoUoniadis,

''li\mart.;

N. 2 april.; hegum.

Onuphrius a Turcis occisus, hjanuar On. 21 aprit.; eremita, II junii; Magnus, 12 junii. Or mon. et erem. in A-Jgypto, 7 aug.; cum Irenfeo, 22 aug.; et Oropsi.s, mart., 22 et 23 aug,
Oraiozeles, mart. CP.. Kijutii. Pharnacius, Erotes, Firmosus, Firminus, Cyriacus, et Longinus, fratres.martyres, 24 et 25Jmw. Orestes, Diomedes ct Rhodon, mart., 9 juniii Or. *Jjulii; martyr, 9 et 10 nov.; cum EustraOrentiu.-*,
tio, 13rfec.

Mediciensis, 3 et 5 april. et 4 maii; N. 4 aprit,; ep. Novgorodensis, 30 aprit.; Perejasbivieusis, stylita 24 maii; ep. Chalcedonen28 maii; vel Anicetus, mart., 12 aug,; Castularius, 8 sept.; N. 9 sept.; raart., 13 et
sis,

15sep^;conf, tietl3oc^ Nicodemus,15wiaW .-abb inCalabria.20maW.;


a Turcisoccisus.
li)

Nicodemus, mon.
mart.,

8oc^;mon

julii; [Nectarius et alius in monte Atho, 11 julii;] Kiovieusis, 31 oct.


, ti

Orion, 10 7iov. Oropsis cum Irenaeo, 22 et 23 aug.


Ortisius,

Nicolaus Studita,conf 4/c&r,; toparchus, 26 dec; transfehr.: ep, Myreusis. 9 maii et latio Myris Barum. 9 maii; patr. CP., 15 et lOman et 10'rfec.; N. nativitas, 20 maii; hegum. Casularum transl., 16 julii; Salus Novgorodeusis, 27 jutii; cnm Prisco;225cp^; Sviatosa, princeps, 14 et 10 oct-; ep. Thessalonicae, 29 nou.; ep. Myrensis, 6 rfec.;cum Prisco, 7 dec; CUrysoberga, patr. CP., 16 dec; ex milite mon. et mart., 24 dec ; archiep. Achridanus, inter aemeros; [Caramanus, inter aemeros;] Prilepiensis, mter ae-

Orus,

mom.

abb.inThebaide, 15;Mnn. et erem. in .'Egypto, 7 aug.

Osias, propheta, 17 oc^.

Pachomius

et Papyrinus, mm., 13 januar.; Mamas, 6 maii; P. Magnus, 6, 7 et 15 mau; abbas 7 maii; [7 maii;] P. 11 et 14 niaii; [mon. aTurcisperemptus, 21 tnaii.]

Hilarion et

meros; Sophiensis, inter aemeros; [Tricallieusis, inter aemeros.] Nicomas, mart. CP., 8 maii. Nicou, mon. Kievocryptensis. 23 war^; martyret 199socii, 23 7nart.; N. 24 mar^; martyr, 28 scp^.; cum Marco, 28 sept; discip.
Sergii Kadonezensis, 17 nov.; poeuitens, 26 nou.; aridus, mon. Kievocryptensis, 11 dec. Nicostratus, martyr, 20 et 22 ynaii.; cum Sebastiano, 18 dec,

cum Attico, 3 nov. Justino, 1 junii. Paisius seu Publius, 15 mart.; P. Magnus, erem. in^Egypto, \^junii. Palladius, eremita, -i^januar.; P. 27 nov. Pambo, abb. Nitriie in ^gypto, \%)ulii. Pamphalon cum Solochone, 17 maii. Pamphamyruscum Solochone, 17 maii. Pamphilus et Porpliyrius, mart., Vi feh.; etsoet cii, mart., 16 febr.; et Capito, mart., 4, 12
Pactobius seu Tobias
Pffion

cum

Nilus et Joannes cum Theodulo, Mjanuar.; Sorensis, 7 maii; Stolobeusis, 27 maii et 7 dec; inventio, 27 maii; episcopus, 17 sept.; Peleus, Heliasetsoc. universim 160. martyabb. res, 18 et 19 sept.; cum Peleo, \^ sept Cryptse-FerratiE, 26 5c;j^;Senior, abb, 5 nov.; N, 10 nov.; jejunator, 12 noy.; [mon. Athoni;

ta, 12 nov.;]

Nina, in Iberia, 14 januar.; et 27oc^ Niphon, ep. Novgorodensis, 8 aprit.; monachus, 14 junii; patr.,CP.,l5;Mnn; et II aMO^; ep. inCypro, I5c?ec.; ep. Constantise in Cypro, 23 dec.

13 aug.; mart.. 5 nov. Pancharias, mart., V^ mart.; mart., Nicomedite, 25 maii; P. lOnov. Pancosmius, 29 nov. Pancratius cum Philagrio, 9 fehr.; ep. Tauremenii in Sicilia et mart., 8 et 9 jutii. Pansophius, mart., \b januar. Pantagapes, mart., 2 sept. Pantaleemon, 27;^. -, . Pantaleon, Vofehr.; cum Charalampo, llsept.; Heraclius et Epimachus, martyres, 31 oct.
,

Nonna, materS. Gregorii et Nazianzeni, 5aw^. Nounas, episcopus, aui catechizavit S. Pelagiam. 9 et 10 nov.; N. 5 dec, Novus iinuus, 23 sept,

PantheriuscumSilvano, 23aMp. 16 mart. et 17 oct.; Junior. 1 aug. _,. ,^ Paphnutius et Euphrosyna, eius fiha, 15 fet>r.; Ilierosol., 19, ei^b sept.-V '^^ f^hr.; mon.
Papas, martyr,
.

>,

Nymphas et

Eubulus, apost., 28 febr.

Nymphodora cum Menodora, ^Qsept.

20 et 21 aprit.; martyr, 19 et 20 aprit ; [Borovscensis, 1 maii;] pater S Euphro^ynse, 25 sept., et soc. martyres, 25 sept. Papias vel Papius cum Victorino, 31 januar.;

Diodorus

INDEX
378 Diodorus
et

Claudianus, mart
et

8.

4.2^.
26
/|ftr.,

Pausemnes, poenitens

et

Theophanes. reclusus,
12 et

}ll>r. et 5 april-,

soc,,, jnart.,

^^^^**^""":

Uapri7.;cum

Diodorus et
mart.yr, 15

Ua

mari.
Marcell

april;
no,
7

cum

julii; P- 2 ^-

maW.; olim merel^art- curaDometio. 25 Tarsensis 8 od. virg. et mart UiTV man et
;

nii

?S^:^fcSr'
pt afcevia mariyr. ^5
tiensis.
et

-soc.,n.art..

Helias.mart., Peleu",Nilus, Patermuthius,Dms,

7 et 8 oct.; 4 et oct. iunii et 8 oc^; P 5

5man,

mart. Antiochena, 9

_..,..
et
r.

?Sen^.'3^^tar^?^?-^julii; vrg. Terno26

nart

et^i oct.; IconieD.,s megalo28 oct.. et 28 ocL; hegum. Polooensis,


13

PellffrfnuVcum^lsauro. 17 Hesycius. Papias, Suturcianus, Porapejus, martyres, 7 )ulit. ni^us et Gerraanus, Perg-ita.S/i^r t^s, Satornilis, Sej^

;nnn

julii;

Lu-

12)10.; P- 9nov.

"^Tndus^et^F^licUas.

et 2 febr.^ 4 et
5 aprtl.

14mar^

Samosatenis, 29januar.; Par^goriu' e martyr. oum Leone, 3UjwMti, 6 apostolus. 2 Parme,ras!seu Pa-Vmenus. ex septuag,nta, et Euet 12 maitet SSjuin, Polychronio, JO 6 et 12 maii; cum thalia,

PercutiuscnmMaximo,

Persissa, mart.,23sepf.

maW

?=sr^ZakSa^iTut.a.let
Pe^sel^mftt^art. 9et ,2 januar.U pM5 oci ^ffyptius, 27 )anuar.; Alexandnm Anien.
nus
SfiHierHpoli, 13 /aJiuar.;
Apost. Catena, 13 ecclesi^ CP^, enc^nia 6 ei\f fan.- apost. lauli ?wn-^--^etPaulus,apost., 2'.;Mmt; et
8 dedicatio in ambitu Paulus. apost.. Joannes Baptista 7uaet Damianuset Tnsenhus patriarcha, Cosmas Pauli. CP., 29 oo^; PauDomim lus^Stephanus et Jacobns frater DeiparjeDiaconissffiCP 19 nor.; Argiffide Athirensis, 11 ; vorum. 3 ma; Asceta. ^f. -Athonita, \yunnei^juln; Atroen5 5e( et 13 sept.; Blachermta mart.,
(-P.
:

Paroduscum Manuele. 22;anwar.


Parthenius, 6
Tiatr

julii'

^r

ep. Larapsacenus, 7 febr.,


,

S~-'
et

^''' '''

et20no..;

CA\,interaemeros.

,,

et 5^.apr.^ et Valentinus, mart., 21 Coprus. 9 aprzl 9;' Patermuthius et


Pa^su- a e' rfee

martyres. Coprius et Alexander m,les,


l'J

fJJ
cum

ipo

murorum

gTuluetndec.;
Peleo
sept
;

et Helias, 17 sept.; mart.. 16 dec.

Simus^i^deS.
,

FS'e;^&n.art.,28et2ap.^^t
19 maii: P. 6 et 16

man;

Acacius/Menander
1

et Poliienus,

ep Prus^ martyres,

et soc

j j)

n.ii

Patrobiis, Hermas, Linus, apostoli, leibnov.

Gajus

et Philologus,

sif 2 yinar. rex Bulgari^ 30 januar

nmk

25

not^.

Patrociniura SS Deiparae. 1 oct. Patrocln.s martyr, 17 aug. Paula vidua, -l^ januar,; cum

Lucihano, S

mart., 4 ocj., ptTia"-32S: ep. Capitoloruraet 20 et 27 januar.; DaClaviffer cum Anania, /'e6r^et ma cfnu.. mart , 9 febr., Oalata, 1 CretensiB, lt./e6r.; me9od-.lunior,mart
tron Kiovieusesinventiocorp.. Alexius et Jonas kioviensis transl.. 24 aug.; metr. Kioviensis, 21 metr.Kioviensis, 5 oci aemeros; Koriseusis, 25 nov. et inter
;

pJuUmis,

Nolanus, 23 januar.; cum Hera16etl8waz2;episc..22jMmi. clio i:t,U,16. et 29 PaulusTlu^bteus.^i.b 15 et 19 ;anMar. Homeliensis, 10 januar.; eremita, IJ oct ;anMar..- et janMar.; Theodotion. mart., 24 Porphy3 febr.; Valens. diaconus. SimeoD. Juhanus, Samuel. riu-^ Seleucus. Theodulus, martyres Klias Daniel, Jeremias et Isaias,
ep.

4aup.; metr.

dec fn Monobatis,

ses,25>nn;

et

Mnromenfebr.; et Pebronia Panlus, ep. Nic^seetconf

febr.; Junior. episc , 1/ febr. et ti nov.; et Salus. Corintbi, febr.; Juliana, mart., 4?naW.; ep. PruBororejns
Csesareae, lOetlli

archiep, ^t) lOscn^ -rNieffusa Montisnig:ri, thaum, Rosto1 et 3 julii; liS Patricms,
SiJ^ifer,

mart ; Persimplex. 7 et 19 mart ; Pelusiadis, 9 mart.; cum Condrato, 10 ep. 1" mart.; mart mart. pro cultu imaginum, Corinthi, il mart.; [a Turcis occisus 3 ep .0, 30 et april:,] Junior., patr. CP.. 13 aprit 18 31 aug. et 2 sept.; cum Petro. 15, 17 et Heraclio, 17maiz; cum Crescente, cnra
sae
7 et 8

no^.; 'Ajanuar.; Silentiarms, 25 30 )unn; TelonaSynapensis cum Diomede, sacromarrius 'iOianuar et22 sept. Manuele, 22 ^anuar; t r 11 /anrr; cum raonachu , fi /c&r.; ep frVterBasiiii Magni. Dionysiuset Cbn '2\febr.; Paulus, Andreas
;

stina.martyres. 15, 17 et ^^^'^^'^'^^'^^^'

maii-

lUtlli; y^uiu *w"iJLiv., -' ^i-v...... junii; apostolus, 29 et 30 junii et 19 notJ.; apost. in aede Deiparse diaconissae CP., 19 nov.; Thea seu Thionia, Valentina et soc, mart..l5, Ifi, 17 et IS/m/u; Xeropotamenos, 28;W; Juliana etStratonicus, mart., 16 et 17 aug ; ep. Ncapoli, 23 aug.; ep. CP., 2 sept.; ep. NicaejE et conf., 10 sept.; cum Sa,

30 oct; cum no, 20. 21 et 28 oct.; P. dec; [P- quidrea. 28nov-;cura Inde, 28 dam Graecus, pag. 328.] Peucas, mart., 2i maii, Phsedrns, mavtyr, 29 nov. Phaina cum Theodoto. 18 man. Phaleltfius, eiem. in Syria, 2i et 28 feor,

aug.,r, 14 julii; cum Juhano. y StephacL-^Joaine, 23 sept cum l^sep:; An-

mnii?

Phantinus, 30 aug. [Phanurius. martyr,

p. 328.]
1

bininno, 25 sepr; Siraplex, 4

etSoc^; mar-

tyr, 13oc^; cnm Stephano, 20 et 21 oct.; monachu8,22oc^;confessor, 25 oct ;Jejunator, 30 oc;.; Mag-nus, 31 oci. ; conf patr. CP., 6 nou.; Obediens, Idec; Latrensis, ]5rfcc.; ep. Neocaisareae, 23 rfec.

Pharrautius. erera., 1 aprit. Pharnacius cum Orentio, 'Ujunn. ejus nua, Phasicus CyropoUtanus et.Ascetria,
_

13 ari7.

..,,

Pherbutha, ejus soror

et

Ancilia,

mari..

_.

apriL
-di ;i

iiuc

Tf>i.t

<?

/^fty

rum

Alphio, 10

18 ""

man,m.n..Uept.
py,^rtus,

ANNI ECCLESUSTICI GR.ECO-SLAVICI


Philaeortus, mart , 31 aug. Philagrius, ep. in Cypro et Pancratius, ep. Tauromenii, mart., 9 febr. Philaietus, raon. in Sicilia, 6 april ; mon. et mart. i'anormi, H apriL; eleemosynarius, 1 et 2 dec; cum Athenodoro, 18 dec. Philemon, hieromart., ep. Gazensis, 14/e&r.;
et

379

Platonis, 6 april. Piesius cum Alexandro, 17 maii. Plotinus cum Saturnino. VZ febr.

[Pcemenus, 28 aug.; Zographiensis in monte Atho, inter aeyneros.] V. Pimenus. PolsetiacumTecusa, Qnov. Poliffinus cum Patricio, 19 maii; cum Herma,

Archippo, \9febr., Qjulii, 21 et 23 nou ; Domninus, mart., 21 mart.; et Domna, mart 26 mart.; ep., Fortunianus etGajanus,

cum

18aw^.
Polybius, ep. Rhinocyri, 12 maii; episc , 13 maii; discip. S. Epiphanii, 14 ma. Polycarpus, episc , ^&januar.; martyr, 8et20
april.; ep. Smyrnensis, %'Sfebr.; mart. Aleiandriae, 2 april.; P. 6 junii et 6 3uUi\ archim. Cryptensis, t^julii. Polychronius, erem. in Syria, 23 et 24 /e&r.; ep,.Parmenus, Elimus,Chry80telu3, Lucaset Mucius, Abdon etSenne, Olympius etMaximus.mart., 30 ;u/; mart., 7 oct. Polyeuctus, mart., 9 et 10 januar.; Junior. patr. C\\, 5 febr.; cum Cyrico, 1 au^.; et Timotheus, mart., \Qdec. Polyxena et Xantippa, 23 sept, Pompejus, 20 mart.; martyr 5 april.; oum Terentio, 10 april.; cum Peregrino. 7 jutii; cum Africano. 28 oct. Pompianus.martyr, 22 ;Mnu. Poutius, Romanus, mart., baug. Poplius, ep. et mart., 10 mart. Porphyrius, Baptus. tres mulieres et Thea, Valentina et Paulus, mart. Caesareae in Palaestina, \Ofebr.; cum Pamphilo, \^febr.; cnm Paulo, 16 febr.; ep. Gazce. 22, 26 et 27 febr, et 2 mart,\ cum Onesiphoro, 16 julii et 9 nov.; martyr. 4 nov.; dus, et milites ducenti, 25 nov. Postfestum Luminum. 12 januar. V. Lumina. Potamiaena, mart., 1 Junii. Potamius, thaumat 7 aug. Potapius, 7 et 9 dec.
,

martyres, 27 sept.; Archippus et Apphias, apost., 22 nov.; et Christophorus, mart.,24 nov.; cum Thyrso, 14 dec, Philetaerus, mart.. 18 maii; Cyriaca et eocii, mart., 19 et 20 tnaii, Philetas vel Philetus, Syncliticus, Lydla, uxor, Macedo et Theoprepius, filii, Cronides, praefectus et Amphilochius, famulus, 23, 27 et 28 mart. Philippa cum Theodoro, 1 9 april. metrop. Mosquensis , 9 januar.; Philippus presb., t^ januar.; cum Felicitate, 25 Januar.; ep. et mart., 19 april.; et Jacobus,
,

febr.et\

maii; exseptem dlaconis, 1 maiiet 10 oct.; 11 maii; metrop. Kioviae Argyrius, mon translatio, 3 julii; cum Stratone, 17 aug,;
1
,

cum

Julianu, 2 sept.; apust., 11 oci.; apost. et mart., 14 nov.; Irapiensis, Hnov.; heg:.

Kabangensis, 15 nov.; pater

S.

Eugeniae,

24,rfec Philo, ep. Calpasii inCypro, Z^januar. Philognnius, ep. Antiocbiae, 20 dec Ph. 2\dec, Philologns, apost. 4 ei 5 nov, Philonides, ep. Carii vel Curii in Cypro et mart.,
,

\1 juniiet 30 aug. Philanilla cum Zenaide, 11 oct. Philosophus, mart., 1 et 31 maii. Philothea, virg-o mart., 7 dec.

Philotheus e mart. Samosatenis, 29 januar.; patr.CP., \bsept.; presb. et thaum., 155e;3^; [210c-^;]Ph.l9noi!. Philumenus, mart., 29 nov. Phinees, justus, 12 mart.; Ph. 2 sept. Phlegon cum Agathaog-elo, 23 januar.; cum
Ilerodione, 8 april.

Potitus, puer,

1 jidii.

Praepedigna

cum

Suzanna, 11 aug.

Priscilla et Aquila,

phocas, thaumat., 5

julii]

mart. miraculum,

ejulii; hieromart., 22 julii; Junior, mart., Tdjulii; mart., 1 aug. et 22 sept.; cum Juliano, 9 aug ; hortulanus, 22 sept.; et Hermon seu Hermylus, raart., 38 et IS dec Phostirius et Mennas, ^januar.; Ph. 4 aug. Photina et Zoe, 13 febr.; et socii, mart.. 26

13 /e&r.; et socii, 19?nati; Marcello, Ijunii. Priscus et Adjutor. 1 sept.; mart., 21 sept.; Martinus etNicolaus, ra&vt. ,Hsept. etl dec. Probus, Tarachus et Andronicus, 4 maii et 12 oct.; cum Eustochio, 23 junii; Pr. 9 julii; cumTaracho, 12 oct.; et Hilarius. mart., 16 dec; Hilarius et Tarachus, mart., 17 dec; Areus et EUas, mart., 19 dec Processus et Martinianus, martyres, II april.

cum

et Zjulii.

febr. et 20 mart. Photinus seu Lucius, 20 aug. rPhotius, patriarcha CP., 6 febr.-;] cnm Arche[metrop. Kioviensismvenlao, 4et20 mart cum Juliano, tio, 27 maii; et obitus, % julii-i] y aug.\ cum Aniceta, 11 et 12 aug. Photodromus eccles. magnseCP., 22 dec. Photusseu Lucius, 6 junii.
;

Prochorus, mon. Cryptensis, \0 febr.; Nicanor, Timon, et Parmenas, apostoli (ex 7 diac),
2Sjulii; Psinensis in Macedonia, interaemeros. Procla, usor Pilati, 27 oct. Proclion seu Protion, 12 april. Proclus cum Januario, 20 april. et \^sept.; et Hilarius. alias Hilarion, martyres, 12 juhi; patr CP., 24 oct. et 20 nov.; et Anatolius,
^ ^^ Procopius Decapolita et conf., 27 et 8 febr,; occisus. 25 junii; abb. Sazamon. aTurcis Salus, 5 et 8 julii; viffi, 4 julii; Ustug-ensis eccles. dedicatio martyr, 8 julii et 2*2 nov mart. in prope Chelonen CP 4 et 5 aug Perside, 23 nov.; et Christophorus, mart. prope Chelonen, 2i 7iov. Prosdoce cum Doranina, 4 oct.
;
,

Phusa cum Anana, 14apn7. Phusicuscum Simeone, 17 april; et


14 april.

ejusfilia,

epp. CP., 23nou.

Piama, virgo, 3 mart.


Pimenius, 18 febr.

Pimenus, sive Poemen, Patiens, 7 aug.; Magnus, erem. inLybia. 27 aug.; in Palffistina, llaug. Pinuascum Inna, 20 januar. et 20 juntt.
Pinuphrius, 27 nou
Piouitis, presb. et

n i ia^* martyr Smyrnfle, H, \^, 14 et

15 mart. Piorus, eremita, \1 junii. Pistuscum Theog-nio, 16 maii. [Pitirimus ep, Permiensis, 20 mait.] Pitirumus, 29not?. ,..-*

april. Protaleo cum Anatolio. Protasius cum Nazario, li oct; aeu Protas, Hyacinthus, Eugenia et Claudia, mart. Vi dec, mart., Protectores quatuor cum famulis 1,003

Magni, Placida, imperatrix , uxor Theodosn 14 seT)t .Studii, Platon cum Theodoro, 25 januar.: heg. mart., 18 nov. 4 et 5 april.; Octobris, Tomus XI.

28 Proterius, patr. Alexandrinue, mart., 22 et febr.; raart , 29 febr. Protiou seu l'rocIion, 12 aprtl. Protoparentum dominica, 11, 15. 16,17 et 1

febr

rfec.V.Adam.
62

^ ^ Protus

INDEX
380
Protus
et

Hyacinthus, 11 sept.

Publiaseu Poplia. diaconissa,

P?olemffiu?*Lucius et alius RoP^f '/.^hbatissa abbaiissa, 9 oct.;

jumt; ex 70 discx28 et 29apn7.; martyr, 21 cum Isauro, 6 pulis, 2Qjunii; seu llufinius mart., 27 aug.; et Rufamanus, mart.. julii; ^sept.;U.t4>nov. Rusticus cum Felice, 30 jan.

PuWius. abbas.

U januar

mon

jn

Syna. 25

april.; monachus. 5 Basilico, 27 april. Pudes, apost., 14etl5apr^

net^T

aprtl.,

cum

Puer/socius

S.

^ Convuldei. 14 mart. V. MarSaba sive Sabas.


archiep.Serbise, 12 et

Pu&a,
1

aug., imperatrix, 17 et 18 febr.,^

Hjan-;

etErasmus, 2 jwnn. Pyrrhus, ep., Gerasimus

sevt

et 60C mart., 12 aprit.; Gothus, martyr, 12, 15, 17 et \Hapril.; Stratelates, 24. et Ihapril. et'29 oct.; Stratelat. etTOsocii, martyres, 24

Q
vel Theodosia, EmSabinus et soc. mart., 2b mart. manuel, Quartus, apost.. 3 aug et 10 nov Maxuno, QuintianuB seu Quintilianus cum Cantianus et Atticus, VL^in^mapril.; seu seu Quintisei Taticus, mart., 9 april.; Seleuciae, 13 et 15noiJ. V. seq. nianus. ep, Calhnicus, Ouintilianus, Dada. Maximus et ep. 13 apriL, 28 julii et 2 aug.; martyres,

Quadratus. Theodosius

oc^;] Sabimanus, Agrnppa 1 Thomas, mart., 1 nov.; Zvenigorodensis, 3 dec; institutor monachorum
[Vyserscius,

Adrianus
5 dec

et

,...

cum CensoSabainus cum Felice, 30 januar rino, '60mart. SabbatiuscumTrophimo, lOsep^; Solovecensis,
;

Troadius Quintus seu Cointus. thaum., 2 wiar^; Antiochenus, 6 et 12 maiti et Theodoretus martyr, ^ iulii.
Quiriacus, anachor. in Palaestina, Quiricus seu Cyriacus, mart., 15 aprxl.
b oct,

Seleuciae, 10 nov.

27 sept. Sabelius cum Manuele, 17 jumt. Sabinianus, Paulus, Tatta, Theophilus etsoc, martyres, 25 sept ; cum Saba, 1 nov. Sabinus cum Censorino. 30 januar.; martyr. 12, 13, 16 et 31 mart. et 25 oct.; S. 26 mart,; archiep. Cypri, 12 mau; cum Silvano, 23 awp.; Junior, 5 oc^; episc, 15 oc^ Sadoc seu Sjadhustes et socii 120, mart. in Perside,

19et20/e& etlOoc^
S.

Siientiarius, 23 januar.; Salome, Unguentifera, 3 aug. Salomon. V. Solomon.

Salamanes

17 febr.

B
Rabula,
discip. S. Baripsal),

19 fehr,; K.

Salona, 20wa,et Seleucus, mart., Salvatoris et Deiparae festum, 1 aug. Sameas, proph., 8 et 9januar. Samonas cum Guria, 15 nov.

23wa.

16 aug.
Racis, martyr, Xtsept. Radienuslberus.^iti junii. Ratus seuGratus. ep. Ephesi, ^dec. Reucatuscum Satyro, Vimart. Revocatus cum Perpetua, 1 fehr. V. Perpetua. Kheginus, ep. Scopulorum et mart., 24 et 25 /e^r.; mart.. 17 oet

Samosateoi

MM. , Romanus Jacobus, Philotheus, Yperichiue, Abibus, Julianus etParegorius, 2^januar.


,

SampsonXenodochus, 26et27;Mnn.; cum Magistriano, 30 dec.

Samuel cum Paulo, 16 febr.; propheta,


20,

maii,

'liei^Saug.

Ehegiua cum Stephano, 5 julii, Rhimmasseu Rhinnas cum Inna, %^ januar.


20 junii.

Sancti qui fame, frigore aut lue perierunt, 18 dec; Sanctuset socii, mart., 20 julii.
Sara, abb.. 13/u^. Sarbelus, Sarbilus vel Sarvilus, cum Tathuele, 29 januar.; S. aO januar.; martyr, 4 mart.; cum Petronio, 4 sepl ; martyr, 5 sept.; cum Bebea, 16 oc^ Sarmates et Brifienes, 30 aug.

et

Rhipsimia et soc, mart., 26 sept.\ Gajana et Boc, mart. inter quos 70 viri et 32 feminse,

Rhodion

28et30sep^ et Olympus, 15 mart.y martyr, 20


mart.\ apostolus,
7 april. Oreste, 9 junii.

Sarmean Iberus, 19au^.


Sarvelus vel Sarvilus. V. Sarbelus. Sasonius cum Nersete, 20 nov. Satorinua cum Condrato, sive Codrato, 10 mart. Satorniius cum Perpetua, 1 febr, Satur cum Lucia, 6 julii Saturninus et Plotinue, mart-, 12 febr.; cum Satyro, 14 mart.; mart et socii, 27 april.; et Rufinus, mart., 9 maii ; cum Marcello, 1 junii; filius S. Julianae, 22 junii; cum Peregrino, 1 julii.

Rhodon cum

Rhodopianus cum Diodoro, 29 aprileX^maii.


Rixus cum Lucia, 5 et 6 julii [Romanus, mart.. 5 januar.]; e martyr. Samofiatenis, 29 januar.; Cilix, 9 febr.\ martyr, abbas, 22 maii; cum Eusebio, 16 et 17 mart 30 maii; princeps Riazanensis, \9julii; mart. 25 sept.; cum Eustathio, 27 et28 sept. R. 1 oct.; ecclesiffi dedicatio, 28 oct.; diac. et mart.
; ;

Palffislinus,

18 nov.; et Barulas, mart., 18 nov.; mart. 19 nov.; thaumat., 27 not?. janwar.;R. 15 niar(. jalias Romilus, eremita, Romulus, mart.. 6 sept. V. seq. Romulus seu Rorailus cum Alexandro, 17 maii; cum Eustathio, 27 et 28 sept. Rufina et soc, mart., 9 julii; mater S. Mamantis, 2 sept. Rutiuiaiius cum Rufo, 8 sept. RufiniusseuRufus. cum Isauro, Qjulii. Rufinus, diac, Aquilina et 200 socii, martyres, 7 april.; martyr, 30 april.; cum Saturnino,

9 maii.

Kufus cum Herodione, 8

april.;<i\im

Theognide,

Satyrus cum Perpetua, 1 /e6r.,4 etl4 wiaW. Saverius cum Nersete, 20 nov. Schinon, Eususius, Agatha, mart., 24)nOV. Schio Syrus, eremita, 9 maii. Sebastiana, thaumaturga, 5 et 7 junii; mart., 16 sept.; virgo, martyr, 16 et 24 oct. Sebastianus. 20 januar.; mart.. 26 febr, et b maii; dux, Anatolius, Photius, Photis, Parasceve etCyriaoa, 20maW.; ]N'icostratus, Zoe, Marcellinus et Tranquillinus et Castorius Marcus, ClaudiUiJ, Symphorianus et Victorinus, Tiburtius etCastuIus, martyres, 18dcc. Seboasseu Senocus cum iMile, 13 nov,
,

SecunduB

ANNI ECCLESUSTICI GR^COSLAVICI.


Secundus cum Perpetua,
;

381

fehr.

Seleucus cura Paulo, 18 fehr. ; cum Salona, 23 maii cum Valerio, 11 sept. ; cum Gordiano, 13 sept. ; et Stratonica, mart., Sl oct. cum Agapio, 3 dec. Seune cum Polychroaio, Z^julii. Seuocus cum Mile, 13nou. Septiminius cum Felice, 16 april. et 31 aug. Seraphia, virgo mart., 2Qjulii. [Seraphim, ep. Phanariensis, ^fdec.] Serapion cum Victorino, '6\januar.; archiep. Novgorodensie, 16 mart. Sidonita, 21 mart. et 14 maii ; cum Claudio, 5 aprit. ; monaGhus, 1 aprit. ; cum Meletio, l^maii, ; S. 27 maii. ; mart., 11, 12 et Vijutii.; cum Herma, 18 aug.; Cronides et Leontius, mart.,
;

Sionius cum Manuele, 22 januar. Sira, mart. in Perside, 18 maii. Sisinniuscum Marcello, 7 junii; conf., 26 aug.; patr CP., 11 oc^; mart., 23 not?.; ep. Cyzici, mart., 24 nou. Sisoes. rectusus Kioviensis. 15 sepi* Sisous Magnus, Gjutii. Smaragdus cum Marcello, 7 junii; qui et Euphrosyne, 'ibsept. Snandulia, 3nor. Socratescum Theodora, \9april.; cum Theodota. 21 et*23oc(.

Solochon seu Solon. Pampharayrus et Pamphalon, mart., 17 maii; ep. Ephesi, 4 dec Solomon. ep. Ephesi. 1 et2rfec. Solomonis, mart. eMachabaeis. 1 aug.
Sopatra, filia Mauritii, imp., 31 oct. Sophia, medica. mart., 20 '22 maii; vidua in Thracia, 4 ;unn'; materFidei, 17 sept V. Fides ; et Irene, mart., 17 et 1 sept.; ecclesiae Soph. dedic. K.ioviae, 4 nov.; thaum 18 dec, Sophonias, propheta, 3 dec.
,

llsept.
Sergius, mart., Ijanuar.) archiep. CP. ex moiiasl. Manuelis, 12 april.; seu Georgius, confessor CP,, 13 maii; et Bacchus, 26 et 27 ma, 7 oo^ et 29 nou.; in Pera. in Rufiniauis CP., 26 et 27 man; et Germanus Balaanienses, 28 junii et Wsept.; in sinu Nico-

Sophronius.episc, 19
1

et 20 febr.;
1

cum

Silvestro,

%% junii; mediensi, 28 b jutiieizb sept; Radonezenais Radonezensis, inventio, 5 julii; et Stephaous, mart., 12 et
junii',
,

monachus

mart

monachus,
1

mart.; ep. Hierosoly-

13au^
tio,

et Germani Balaamensium transla; 11 sept.; papa, 22 sept.; et Bacchus, mart., 7 oct, ; Vologdensis, 7 oct. ; et Bacchi

eccles

dedicatio ad

perennem

cisternam

'

29 nov, Severianus cum Victore, 18 et 20 aprit.; vel Severinus cum Frontasio, 4 junii; mart., 8 sept.; S. Qsept. Severinus cum Frontasio. 4 )unii. Severus, ep. Catanae, 24 mart.; jejunator, 27 ;un. ; Memnon, centurio et 37 socii, martyres, 20 et 22 au^. ; cum Dasio, 3 et ^nov.; cum Magistriano, 30 dec. Sibelus, mart. in ^gypto, 5 aug. Silanus cum Frontasio, ^^junii. AudroniSilad, Silvanus, Crescens, Epineteset cus, apostoli, 30 julii; apost. Corinthi, 26 et 29 nov. Silvanus .cumFelicitate, 2bjanuar.; ep.. Lucas etMocius, mart.Amisi, 29 januar. etC^ febr.; etmart., ep. et40socii,mart., 2 et4man; ep. maii; cum Bianore, 9 et 10 ;u/n.-apost., 30 5 jidii; Sabinuset Pantherius, mart., 23 au^.; cum Stratonico, l'i sept.; presb., 14 oct. SiSilvester, papa, 2;anMar.; mon. Trainae in 2januar,; cilia, 2 januar.; mon. Cryptens., et Sophronius. mart., 1 mart. 27 Simeon vel Simou senior, auachoreta, 26 et ustus, qui Dominum excepit, 1,2 ianua/'.;J metr. Mitylenes, et 3 febr. ; frater Georgii, Novgorodenfebr.; cum Paulo, ^febr.; ep. 1 Stylita primus, 11 fehr., 26 jutn sis 10 febr.; Serbicus, sept,; Myrobleta primus sive
:

mitanus, 1 mart.; ep. Cypri, 8 et 9 dec. Sosipater et Jaso. martyres, '27 et 28 april.;S. ^29 aprit.; apost., 10 not?. Sosipatra, 9 nov. Sositheus, Narses et Isaacius, martyres. 9 et 10 dec. Sosius cum Januario. 20apn7., 18 et 19 sept. Sossius, 23 5c;3^ ^ ,, Sosthenes,Apollo, Cephas, Tychicus. bpaphroe 70discipuditus. Csesarius etOnesiphorus, dec; S. 10 dec. lis. -29 et 30 raart.. 7, 8 et 9 Soterichus cum iMarco, *2i. 5C et47 oct. Maximiano, Sozon, martyr, 7 aug.\ mart. sub

7 sept.

Speratus, mart. Carthagme, 17;uai.

Spescum
Itiet
1

Fide, 17 sept. V, Fides.

Speusippus, Eleusippus et Melesippus, mart.,


7

;anuar.

Kioviensis, 6\ Spiridion et Nicodemus, mon. Trimethuntis, 12 et oct.; seu Spiridon. ep.

Apellms, Stachis. Amplius, Urbanus, Narcissus, et 31 oct. et Aristobulus, apost., mart., 30 StephanisO nov.-. cum Victore, 11 not? protomartyr. 11 ^anuar 2 au^r., 15

n'dec

^^

...

Stephanus,

sept., 19 nov.,

et ri dec etp. 327; ad la;a12 et 14 ;anuar.; St. cumAnserura. conditor Arnuar. cum Nicephoro, 8 febr.; matii ^6 fehr.x curator nosocomii, 27 febr.; Xilmis, 2b 2ii mart. et 3 sept.;

Triffliensis,

wzaW.;conf.,^27

mar^; heg. et thaum.. 28 waW.;thaumat.,3l mart.; ep. Permiffi, 26

et i

\1mart.; VSfebr.; BarSaboe, ep. in Perside, presb., Guen. in Perside. Abdelas, Ananias, Azastliasatus, eunuohus, Phusica, Ascetria, 1150, martyres, 13, 14et llapril.; tus et socii [Discalceatus, 19 april.;] ep. Hierosol. et coUatusDni, 27 april., 15. 17. 18 et 21 sept.; l;u^" Zelotes, apostolus, 29 april., 10 man, 10 10 sept.; ep. Vladimirite et Suzdaliie, et 15, 16 et Bachtisius, mart maii; Isaciuset ismanjStylita Junior, in monte Mirabiii, 3untt; 23 et 24 maii, 4 et 6 julii; eremita, 25 et /6 et.ludas, apostoli, 1 julii; Salus, 1, 21 ex 70 discip., 14 julH; Salus et socius julii;
,

in Volyma, It aprit; anrit.; ep. Vladirairiae frater Leonie, imp., 17 ^f"-: Pa^J; patr. CP. Meletio, 14 CP 18 et 27 wiauet 18;ui; cum ;u?nau;St. 7 ;un; Korad5C?n^>s 12 et 25 soc, 5;/; Sabaita. i^ ei nii; ep. Rhegii et Macriscensis, li iulH; pro-

tomart.trausl., 2 au5?.; papa sept. cum 30 au(7 et cii, martyres, 2. 3 et papa R. et discip. 12 et rehSergio. 13 aug.; abb. Tr.gliensis et qui Romffi passi, 30 au^.; 24 seu Simon. rex Serbiab, conf., 3 sept.; koct.; princeps SerbuE sevt.; s6ilanoviJ, Jumor Andre^ fe^potes Serbice, 9 oc^; et i^oci. Pnnhiset Pelrus, mart. CP.,2ll, 21 28 oct.; Milutinus. rex
/

n iulii et28 oct.;

Ro?"setso.

et

28no..!sabaita.

Serbiffi.

ultra Joannes, 21 julii; in Mandra memoria, Auaplum CP., 26 julii; Stylita tertius seu Fulminatus. 26;u;;[Verhoturensis Vlsept.;\ seu &tearchiep. Serbiae et thaura., 14 ^ejD^; phanus, rex Serbise, dictus Priraocoronatus, Meta2i sept.; Salus Jurievecensis, 4 nov.\ et plirHStes, 28 nov.\ nrchiep. Antiochiae, 16 Myrobleta alter in moute Simopetr, dec;
17

Diaconiss^ CP., 19 mart. in de cum Marco. tinov.; cum Basilio 28 nov.; Unov; eccles^ 7ov; Junior et soc. mart dec; St 9 dec; protomart.
Deiparffi
,

30 oct.; Decanensis,

1.

>^or.

proto-

dedicatio,

dec\ archiep. Surozi, Constautianis CP.. seuDunalis. conf.. \t dec; St i^ dec In Junior 8 dec; dec; protomart.. 27 dec;
11

protomart.in PlacidianisCP., p. 327.

23 dec.

Strategius,

INDEX
Strategius, 19 aug.
40, raartyres 28 oct dorus, Macariuset alu mart. 11 rfec et iEmiUanus,
;

Vincentius
et 5

Terrffl

motus raagui memona, 9 et ^6_;ant*ar. 1/ mart.y oct.; T m, commemoratio,

mart., iTawi;. , euca,^l oci. Stratonica cum Se mart.,

j^^^^ar.

26 oct. et 14 dec. Artemas, apost., 30 Tertius, Marcus, Justus et

ltratonic.scumHermyo,
?: V7r,:;TsiWanut'

J^^^^^_
mVt., 13 sept.;

cum

Mygdouio, 30 sep^

oc^; apost 10 nou. ITj aug. ThaddJBUS, apost., 20, 21 et oct. Thais pcenitens, 10 maii et 8 Baradatus, a^iacboret^ Thalassius, Lymnius et mart., lo mart.; Th. 20 in Syria, 22 febr ;
et 10 mart. ; seu Thales cum Trophimo, ThaUeleus, 20sep^y. seq. mart et ^oc 20 ThaUalffius seu ThaUelffius. seu Thales cura Artema- mart.. 23 aMfif-; rdoro 20 iept seu Thales. 20 sept.; Th. 19
, ;

maii

<5t

vrax

cum

Mtico, 3 nov.

S:di|ra^'uJe\X^ieS^:tc^t^ Iberi. ^^ mar? if aup, regina f ^f;:u o.. Jberia. iosept.i mart. in et
.

mart 23 Thea cum Porphyrio, 10 /e&r.; Paulo, i:i, 17 et \^juln cum


.

et

21)

febr.;

18 la

SympboriaDUseum

Seb.jst.ano 18 deo SynaxisTOapostolorum CP.. *^?" ij ',-ay

ArSdo ci>..
eccl

li)

/c6r

DiaconissB, 14 ^^ et 13 ;i.; S. Euphechanff 2bmart., 12 prope mart CP 11 j'"; Eleutherii


/eft''-; ?,

J"'|Sf f?''^"^"'

,'"
"

^r

mart. 6 ^hecla^^mTrt.. 22 febr.; et.Zenais^ Martha. et iunh; cum Archelaa. 6 ;umi; etEnneim seu Maria, Mariamna seu Zenais, Nemmonia. martyres, 6 et 9 ;unH; cumTicum Andrea, motheo, 19 aug. et 19 septj sept ; cum Nersete, 20 nov. 6 sept.; mart., 24 Theion etduo pueri, mHrt,, 1 febr. Themistocles, mart.. 21 dec. sept. Theocles, mart., Theoclete, 3 aug.; thaum., 20 et 21 aug. confesTheocteristus, 17 febr,; mart., 29 febr.;

MiAaelis, archang. in ArcadianisCP.. 8nou. etsoc.. mart., 24 ocL Syncletica 4 et 5;anwar.; mart., ^i-l febr et 12 (/ec. Svnetus. -.3 ;anuar.; secund^ Synodi sextffl memoria. Nicffinae primae acumen. memoria, 22 niaii; 29 mau; Chalcedonensis et memoria.28et memoria,lRi"^i; (Bcumen. quin-

tiiCP

2l?WHetl7

aug.;

SS. Deiparffl in

NeorioCP^.

31 aug.;

t uLesbia, a y Theoctiste cum Athanasia, 31 jan.; nov. ^ ,. Luthymu, Theoctistus, conf., 4 januar; socius
.

sor, 17

mart.

Patrum(530 Patres, 4 aug.- tertia ta. 25)uin; Ephesinffi sext memona, 15 sep^.; oeiumen . 9 sept.; et 12oc^ septimse memoria, aug. Syra, virgo et mart.,

januar, et 3 sept.; conf. Cucumi lu bicUia, 4 /anuar.; cum Agathone, b januar.; mart 9 januar. ep. et conf. 9 januar.; januar.; mart., 4 /eor.; Th. patriarcha, Smart.; cum Andrea,. 6 sept. mart., 3 oct.; eunuchus et mart., et Theodora Augusta, 20nov. , januar.; Ih. 15 ;aTheodoraAlexandrina,
4
,

nuar.

et 8 febr.; imperatrix, saec is, et 20 nov. ; et Didymus, 5 et 27 apnl, 12 febr. cum et 27 maii; cum Leonide, 10 april.;
et

abitha seu Dorcas, 25 oct, Tais, martvr, 5 januar. Tarachus, Probus et Audronicus, mart., 4> jna, dec. 12 oci. et Tarasius. archiep. CP., 25 /e&r.; T., 9 ?nar^; thaum. in L_ycaonia , 8 ?na ; et Joannes, mart. 7 junii. Tathuel Sarbelus et Babea, mart., 29 ;anMar. Tatiana, 5 /anuar.; mart., njanuar. Tatianus, mart., 24 aug.; cum Macedonio, 12

^ T

3aufl.; Meletio, 24 maii; mart. Myrobleus, 29 aug.; mart., \\ sept \ Thessalonicensis, Th. 18 sept. ; Augusta, 20 nov. seuTheoTheodoretus, ep. Antiochiae, 2 mart.; et dorus, presb. Antiochenus et mart., 3 et 23 oct. V. seq.; presb. An6 maii

sept.

Taticus cum Quintiano, 29 aprtl. Tation seu Datianus, 23 aug. Tatta cum Sabiniano. 25 sept. Taurion cnm Aucto, 7 nov. Tecusa, Alexandra, Polaetia, Claudia, Euphrasia, Athanasia et Matrona, virgines, mart., \%maii et C nov. Telesphorus, papa Komanus, 22 febr. fTerbelius, rex Bulgarico, inter aemeros.] 13 et 20 Terentius, Africanus et Pompejus mart., 9 april. et 28 oct.; ep. lconii, 21 et
,

maii; tiochenus, 6. 12, 17 et 18 maii; Th. 17 20 maii. presbyter, januar.; Euchaita, mart., ]Theodorus, et IJ Studita. 25 et 20 janiiar., januar.; et Josephi. archiep^ nov.; Studitffi. Platonis et Thessalonicse transl., 23 et 20 januar.; 30 januar.; cum t elice, Theophanes, fratres, btra30 januar.; [Gabroviensis, 30 ;anuar.;] 17 8 febr.; Tiro, megalomart, telates, 7 et a/e6r.;Th. 19 febr.; Salus, 25 /c6r.; Jaros Jarosla5 mart.; 5 junii et 19 sept.; viensis, viensis et fiUorum Davidis et Constantini,

mart.,

ducum orthodoxorum

22JMnu;ep. lconiietMarcus,
dis,

ep.,

ApoUonia-

Jesus Justus, ep. EleutheropoUs, Artemas. ep. Lystrae et socii, 22 junii; cum Leontio, 16 et 17 oct.; Marcus, Isacus cog-nomento Justus et Artemiai, apost.. 20 oct.; NeoniUa cum liberis, mart., 28 oct ; Africanus, Maximus, Pompejus, Zeno, Alexander, Theo-

translatio , 5 mart.; Constantinus, Callistus, Theophilus, Basoes seuBasso et socii, mart., tt ?naW.; Syceota, 2 et 22 april. et 15 junu'; Thessalonicensis, 10 5 april.; Th. 5 april. ; cum Terentio, Socrates et ; ejus mater PhiUppa april. Dionysius. Perg- in Pamphylia, mart., et 19, 20 et 21 april. et 21 sept.; presbyter Trichinas , mart. i Pausilypus, 15 aprit. ; San10, 20 et 21 april. ; Consecratus seu discip. S. Pachomii, 15 et 16 77iatt; otificatus, papa Rom. et mart. , 17 et 18 maii ; cum iJonato, 22 maii; thaum., 5 junii ; princ.
.

JaroslaviEB. 5 junii; [Th. 6 junii;] Stratelati transl.. 8 junei; SyceotfiBtransh, l5yunn;iii (.rnUM., O jt*/ttt, vjjucuLCC iiauoi.f iw^v*.---, Khesio encsenia CP.. 26 junii; ep. Cyreneo-

rum et mart.,4 julii; ep. Edessaeet aUi, 9/uf;


et

ANNI ECCLESIASTICI QR^CO-SLAVICI.


etfilius Joannes, Variag-i, martyres lSJMZu;Th. \i julii; cum Georgo, Kiovitt,
2ii

888

Theopemptus

julii;

Th. tdjulii;
llaM^'.;

cum Cyrico, aug.; Cryptensis, cum Thimotheo, 29 aug.; Julianus, Ammiaous et Oceauus, mart., 4 et d sept.;
l

et Theodota, 1 et tjanuar.; et Theonas, mart., 3, 4 et 5 januar.; et soc, mart., 7 febr. et 11 iunii; et 4 socii, mart.,

llJMnu. Theophanes cum Theodoro, 30 janMar; Th. 8


mari.; Sigrianensis, conf., 12 tnart.; couf., l^mart. et 9se/)^;aTurci3interemptusCP., % ;Mnu; reclusus, 9 junii; Antiochenus, 10 19 aMfif.;] conf., 9 sept.; junii; [hegum. eleemosynarius, 29 5epi.;conf. et hymnogr., oct mon. Cryptensis, 11 oct.; Th. Iti oct-; archiep MoQembasiffi,2l dec.;frater S. Theodori Grapti et conf 27 dec. oct. Theophania, imperatrix,
,

sept.; Alexandriaue, 12 cumUrbano, 5 et sept.; mart., 18 sept ; princeps Jaroslaviaset Smolensci et filii, David et Conatantinus, 19

cumMichaele, 20 5ep^;Craptas lloc^ et28dec.; et Paulus, monachi, 22 oc.; ep. Ancyranus, ^ et 4 nov.; seu Theodotus, ep. Ancyranus et conf.. 4 nov.; Th- eccles dedic.
sept.;

Antiochiae, in Sphoracio CP., 5 nov.; mart. 23 et 24- nov.; ep. TbeodiosopoU in Arraenia, 28 nov.; ep. Rostoviffi. 28 nou ; ep. Alexan3 dec; archiepisc, 28 dee. driie et mart Theodosia cum Alhanfisia, 31 januar.; cum Pe2et3 lagia 23 et 25 mart.; virgo et mart., et april., 18, 28 et 29 maii; virgo, 29 april. mart.. 11 man; virgo mart. TVn, 29 18 JMiu;
,

Theophaniorum vigilia, bjanuar.N. Lumina. Theophanon, imperatris, 16 dec. Theophilus, diac, et llelladius, 8 janMar.; Nocum Dorothea, 6 vus mart., 30 januar
;

febr.;

maii; mater S. Procopii, mulieres 12, Nicostratus, Antiochus et soc, mart., 8 lulii.;
virgo, 18jM;u;Th. IS sept.

Theodosius coenobiarcha. 10 etll fanuar^x 16 Trapefebr.; Anliochen, 11 januar.; metrop 28 zunt., 11 januar.; [hegum. Totmensis, in Scopulo, h febr.; monachus, 8 januar.;] Manuele, 26 febr.; episcopus, 25 febr.; cum mart.; Basiliuset Gerontius, mart.. 13 et 14 april.; mart., i:t april.; heg-um. KievocryKievoptensis, 3 et 31 maii et 14 aug.; heg. inventio, 31 maii; Junionsmecryptensis moria, 30 et 31 julii; abb. Oroborum, 5 aug.; Th. 8 aug Cryptensis translatio, 14 aug.
;

mart.; mart,, 31 ft mart.; eremita, 12;Mnn'.; mart.. i-julii; Myrobleta montis Atho, ^julii; Justus, Trophimus et Matthaus, mart., 21 julii; cum Trophimo. 23>M/n; reclusus Kioviensis, \hsept.; ep. Ephesi et conf., 25 sept cum Sabiniano, mon. 25 sept.; cum Mygdonio, 30 sept.

cum

Theodoro,

et conf., dec.

2 oct.; conf., 10 oci.;

eremita, 2

Theophylactus Nicomediensis, 7 et 8 mart.; [patr. Ternobiensis, inter aemeros.] Theopista cum Eustathio, 20 sept. Theopistus martyr, 2 januar.; cum Eustathio,
20 sept. Theosebia. diaconissa, 10 januar. Theosterictus, monachus in Symbolis, 9 et 10 nov. Theostuscum Januario, \v sept. Theotecnus, mart., 3 et 10 oct.; Th. 4 ocL Theotichus cum Ariano, 14 dec Theotima, mart.. \Simaii Theotimus et Theodulus, mart. , 4 sept. mati; Therapon, ep. in Cypro, li, 25, 26 et 27 mart , mart., 25 ynaii; presb. Sardicensis et 26et27mau; Belozericus, 27 maii; mart., 28 maii; Macarius, Marcus et Marcia, mart.,

imperat. memoria, 9 et 10 nov. Theodota seu Theodote vel Theodotia; cum Theopempto, 1 et%januar. ; cum Theodoto, iiberi, 3 et 4 julii; mart., \1 julii; mart. et tres cum Juliano, 2 sept.; mart., 17 sept.; 29 julii; etSocrates, presb. et socii, mart., 21 et 23 materSS. Cosmae oct.; cum Heraclio, 22 oct.; etDamiani, 1 nov.; cumDasio, 3nou.; mart., 22 dec. Theodotion cum Paulo, 24 ;anMar. ^ ^ Theodotusmart., 1 januar.; ep. Cyrensis in 19 17 januar.; ep. Cypn et mart.,

Magai

Cypro, januar.;

cum Maximo, 19 febr. ; e^.Cyveet 7 nensis, 2 mart. et 6 maii; Ancyranus Tecusa, Alexandra,Phaina,Euphravirgines, Juhania, sia Claudia, Matrona et Julia seu
mart., 18 maii et

2G junii; [Monzensis, 12 dec.] Therinus cum Honato, 23apr7.,cumDemetno, 24 april. et 6 mati. _.

Thermus, ejus soror


fi^ortl

et anciUa,

martyres, 5

r:

Thespesius ,cum Eustatbio, 20 nov.;


eistriano, 30 dec.

cum Ma.

7 junii; et Theodota. DioEulampius, Asclepiodotus et Gohn/m^ii; duchas, mart., ^ julii; et Theodota, 4

medes
mart
tis

Thessalonicacum Aucto. 7 nov.; mart 10 rfcc. Alexandnse, Thomais, mart., 13 ai3n7.; mart.

'ijulii; et Rufina,

parentes

S.

Maman-

2 sept.;

mart Alexandriae, 13

sept.;

cum

ThomXpatr.

Maximo, 15 et 17 sept.; ep. Ephesi, 5 oct,; cumDasio, Het5nou.; mart., 7 nou. Theodulaseu Theodulia, \H)anuar.; mart.,24 30janMar.; Helladiua, Boethus, Macanus et

cum Theodulus, Nilus et Joannes. 14;anMar.; diac., Paulo, \Qfebr.; lector et Agathopodes, wan; 4 et b april.; cum Hesperio, 2 et 3 28 maii; cum Hypatio, 18 et Stylita,
mon.
nio, 12 sept.;

Evag-rius, mart., 5 febr.

yMnn-cumTheotimo, 4se;3^; cum MacedoTh. 29 nov.


et 3 dec,

CP.. 18 et 22 /cJr.; 19. 20 21,22 13. 14 et 15 nov.; et Joannes ; et 24 Novus, arch.; Jejunator. patr. CP 18 /-c&r.; Salus, mon., 24 april.; apost.. CP 22 mart.; apost. 0/Mnu, 18 sept., G oct. et 21 rfcc; ^jultt; C?., 20 ^Mn.j; mart tunicffitransl. Saba 1 InmonteMalffio, 6 et 7 ?Mai; cum mart., Junior. patr. CP., 13 et 15 nov.; nov.; Defurcinus, 10 acc ^O nov et 21 ThTTSUs et Agnes, mart., 20 eontiusvelLeucius,Coronatu3etsoc mart^,

maW

m^^an

Callinicus, Philemon. 16 et 17 aM^.; Leucius,

Theoidus, hjanuar.

mari., Theogenes, ep. Parii et mart., 2 ;an.;

4ai)ri^;mart.. Tiburtiuset Valerianus. mart. nov.; cum Se\\aug.; cum Cfficilia, 22 et 24


. bastiano, 18 dec. lector, mart., 16 Tigrius, presb. et Eatropius,

ApoUoetsocmart.,

14rfec.

Cyzicenses, 28 Theognis. Eufus et soc, mart. et 29 april. ^., ^. * mart., Theognius, Agapiuset Pistus seuFidehs, 16?nauet21 aug. ^^ ,
.

TimoTaus, \hmart.;

cum Alexandro, ^\^aii1

Theoe-nostus, metr. Kioviensis, Umart. aemeros.] rTheoleptus. ep. Philadelphise. inter Theopemptus , 3, 4 et 5 ^anMflr.; Theonas et
fmetr.

Timon ex70

apostolus, 28 discipuUs, 26 ;n;

Timotheus, apost., 2 januar,;J.,

fehr.;v^-

Thessalonic, 4 aprtl. ;] Simeon et %Qaprtl, Phorbinus,4 ethapriL;c\xm Yictore,

febr.; T., Sl et ilaprxl^^ febr.; in Symbolis,21

INDEX
384
Victor ^

22 /anwar. ; et Vincentius, mart.

cum

29 aup.; sebius et s';'p"\"8is Agapiuset Thecla.

thaum., laP-. AgaP 2 ^^ mart., 10 ap.; T.,


nesi et

^orus,Eu-

?ictorino, Csesanus, ChriBto7oticus Zeno, Acyndinus, Severianus et Antonmus, : phoru','Tl>''"^

3Uanar.; cumClaudio. bapr,/.;

''^.f^T:'.pF'1rronaster!oWhia:menm
ronte

KVoc^;]

episc.,

no..;

cum

^'retTS~m..^monacVs. 2 apn^i
ep. Cretse,

2iawpSebast.ano 18 dec.

{ aTquniinus oum

27 sepL; et Calabriatransl., 16?Zu;heg:um., 12no. mart.. 11 nov.; mon Stephanis, Leone Isauro. VictOTiadeAgarenis reportatasuh dec. de Cosroe rege Persarum. 12 16 aa.; Tryphiena, 30 janMor.; Victor Victor"nus cum Serapionet Nicephorus. Claudius. Diodorus, Corinthi, 31 januar; cum Con. Papia. mart. cum Claudio. dratosiveCodrato, 10 mart Sebastiano, 18 dec. ^avril.; cum diac. mart.. Vincentius. mart.. 24 ;anuar.; Terentio, Udec. nou.- cum 31 aug. V. Martyres. Virffines septem Gazffi, januar.; cum Felicitate, 25 ;anuar; 11 mon., 22 apriL; abbas in Sic.lia, 8 aW.,cum Apo">nar., Zenone. 28 et29 aprn^.;

mart

Casularum 18 et 20 april; hegum.,

vS,
cum

leucusiieinCypro.lS?^", Troadius. 2 ^aW. 6 et luait., Trophimus et inaies,

nman

^^

^^^^
^
.

_.

(^^

%r^r Wf^kpnth K.
""^v ; 29 ocr- Theophilus
et socii

31

Apollonius et Luge19 iwlii.; ep. Eavennse, nius,ep.,mart.,23/u!te. iR^,-,t Crescens mart.. 16 ma.; et Vitus, Modestus et et Crescent.a. nuejus psedagog.

Modestus,

r/ett3%?^

tredecim, mart, Dorimrdon et Sarbatius


i:i

T^ et 29 sept.; Tr.

oct.

m sede S.

Pauh CP

TrtnhtaTart.!Victorinus

et tres virg.^.SO

Unuar' mL; Uopni.;mart..9ma.


april.; apriU

Cyzio. 31 januar.; mart.


19 et 20 OP.. iqptSO

Tryphon. mart..

1 febr.: patr.

. ,,pp,side Mosauam, TunicaChristiDom.allataexPersideMosquam,

oc<., ^ 2 sepi.; Pecengensis. 8 mart., 29 ep^.; recei^Kcu-^ dec, 19 dec. martyr,

trix, mart., 15 jun. Vladimirus, rex Russ.ae. 15 JuJh. Umbrius oum Magistriano, 80 dec. Iheodorus, uSbrius cum Eustochio, 23 )umi; Medimnus et soc. mart., 5 et 6 sept.-oum 31 oct; ep. MaceStachide, 30 oct; apost., 29 nov. doniae, aec. Urbicius cum Mag.stnano, JO dec. Urosius, rex Serbiae, 2 marU UrpasTanus, 9 mari; inart., 13

10 julii.

innuar

UrsiciusseuUrsicinus, mart 14 et 15 aua. feor,; ^gg^^j^j^ysgeuGabriel,rex Pscovensi8,ll/ 22 apriL eiusdem transl.,

11

dec
ep.

T^-T)hon

Amathuntis

et

thaum., IGjw^^ti-

W
^^^^enceslaus, rex
Bohemitie, 28 sept.

xlSs^apoBtolns, 3t jvMi, 7, 8 et '^dec^^^^ Sosthene, Sipuii., 7. 8 et 9 dec; cum


jimii; [ijcton Luchoviensis, 16
T, , 16 jvUi; ep.

Varonezensis, p. 328.]

X
_antippa Xa
sept.

cum

Polyxena, 22 sept.; X., 25

adimus, archimandr. et mart., 9 april, Valens cum Paulo, 16 fehr. cum Marco, Valentina cum Porphyrio, 10 \i ei 26 et 27 oci.; cum Paulo, 15, 10, 24,

M^w

januar:; mart., et soc, 30 aug. Xystus et Hippolytus, mart., 10

yanuar.

8 ivXii

Valentinu's

cum Pasicrate,
julii;

21 et

Marino.
julii.

ep.

et

april; cum mart. et soc, dU

Valeria

Valerianus

cum Cyria, 5, 6 et7 jwmi. cum Eugenio, 20 januar.; cum liAphrodisio, 5 wiaii; burtio, 14 april.; cum junii; cum Zotico, 13 sepL; cum Justino, V., V., 14 sepL; cum Caecilia, 22 et 24 nov.;
1

Yperichius e martyribus Samosatenis,


nuar.

29 ;a-

29 nou. Valerinus, mart., 25 oct, mart., Valerius, mart., 23 apW^; et Seleucus, Chrysaphus, mart., 25 oct, 11 sepL; et Varus,murt.,3I mart., 19et25oc^; etsocii7,

Zchffius apost.,

20, 21 et 22 a-prxL;

diacGadet l

mart. et Cleopatra, ac hujus filius Joannes, 19 oci.; et socii 7, mart., 25 oct, Vasilko, dux Rostoviensis, 4 mart. Vatopedi mon. memoria, 4 januar, Venceslaus, dux Bohemorum et mart. 4, mart. VeDdiraianus, l febr. Venedimus seu Benedictus cum Heraclio, 13,

nov darensis et Alphseus, mart., 18

et 16 maiU Zaoharias, propheta, 8 et 9 /fe&p, 15 Joannis bapt., ii 24 junii et 25 sept.; pater

n,

16, 17

etl8?nau.
Felice, 30

VeneriuR

cum

januar.

Vercus cum Balhusio,

2ti

mart,

Verius seu Berius, 2'J julii. Veronice, hemorrhois^a, 12 jMiu; V.,17;MKt. Verus cum Magi&triauo, 30 dec, Vetula, mart., \bjunii.

aeweetJoannes, 17 nov.; [Bulgarus, tw^er ros 1 sept. Zarbelus seu Sarvelus cum Petronio, 4 Zebenas, mart., 13 nov. Dammnus, Zebinus, Polychronius, Moyses et eremitffi in Syna, 23 et24 febr. Zena cum Zenone, 22 et 23 jumx.
Zenais,

ANNI ECCLESIASTICI GR^CO-SLAVICl.


Zenais, martyr, 5 junii; thaumaturg-a et mar-

S85

6^*unu;cum Martha, Gjunii; cum Eusebia, 7jumi;cumThecla, 9 junii; et Petrotyr,


nilla, martyres, 11 oct, Zeno, SOjanuar.; Z., 10 febr.\ et Zoilus, mart. 3 mart. mart., 5 april.\ cum Terentio, 10 apriL\ ep. Veronensis et mart., 12 april.; cumVictore, 18et20 apn7.; Eusebius, Neon etVitalis, mart.,27 et 29 april.; cum Aristarcho, 27 april.; Z., 11 junii; mart., 12 junii; episc, 12/unn; et Zena, mart., 22 et 23 junii; cum Neophyto, 11 aug.; mart., 3 5ep^;etMacarius,mart.,65ep^; cum Eusebio, 21 sept. Zenobia cum Zenobio, 30 et 31 oct, Zenobius, ep. et Zenobia soror, 30 et 31 oct.
;

cum Chryse, inter aemeros. Zoe et Photina, 13 febr.; cum Hesperio, 2 et 3 maii: cum Sebastiano, 18 dec.
Zlata
Zoilua Romanus, mart., 13etU april.; presb., mart., 22 dec. Zosimus et Athanasius commentariensis, 4 /anuar.; Z., 24 januar.; papa, 29 januar.; ep. Syracusse, 30 mart.; Z., 1 aprii; eremita, 4, april. et 19 sep^; Solovecensis, MapriLet 3 sep^; monachus, 27 april.; Z.,2QapriL; Z., 19 wa; ep. 4, junii\ miles et mart., 19 junii; erem. et mart., 19 sept.\ cum Alphio, 48 sept. Zoticus cum Victore, 18 et20 apriL; mart., soc. Agathoaici, 22 aug.; Lucianus, Valerianus et Helufl, mart., l^sept,; cum Gajo, 21 oc^

INDEX

INDEX
IBSCRIPTORUM,,,, MEMORIIS SUVICIS NOMINnM

^laug. Abraamius Smolenscensis pcL Abraham Rostoviensis, 29 Bulgarus, 1 aprtl


Abramius
.

A.braamiuB

Galicensis. ^Qjuln.

Cirrr^ptrorusVeliceBsis

in Bulgaria, .7
filii

l)unn. i^apetus, mon. Kioviensis, Osevensis. 20 april.


Alexander
,

ejusque Cjn1t"ntinus dux Murorn.X

Mi-

cJ^J^^n^^^^^feSis^/^n.
Kntiutpresb, Bussus^26 d.c. E?;^S>^SScly;n:>u.Patrun.n>e.
Cy-^rrufufe^fr^Kioviensis 16 s.p^ febr. CyriUus Novoezerensis 4 Turoviensis, 2 apru. Cvrillus

augAlexauderSvirensis, magnus dux. 23 nov. Alexander Nevensis. Kioviensis. 12 /e&r Alexius, metr. aug. Kievocry.ptensis.
hegf., ^

ilypius. pictor Amphilochius, heg. Gl"^i.^^,^Vt^r


Anatolius. reclusus

AnastasiusKievocryptenms, ^\J<^^f^% Kievocrypten.is, 31 oct.


.

Andreas Bogolubensis, lOs.p^ indreas. mou. Vologdens.s, oct.


transl., 27 Andreffi Perejaslaviensis

29jMnn.

gjill^:^^riur"postoU
5 julii.

Slavorum.

Andronicus.heg., 13 ?umi.

D
Damascenus Chilandariensis
16

Anffelina.despotaSerbiae. 30maz. ^^&r. et4oc. Sucissa Kioviensis, 10 ducissaTverensis, loct. Anua, ;anwar et 3 aug. intonius Romanus, 17 AntoniusDymensis, 17 ^anwar ei *oct. intnnins eu. Novj^orodensis, lU feOr Olgerdi, ducis Lithuainionlus; c^^^^^^
10 jvUi^ Antfniust mon^Kievocryptensis, de lacu Nigro, 17 aug. Antonius

janmr.

/eOr_ Damianus tisphigmenius, 2-1 crematus 23 Damianus Larissse a Turcis

mau.

-.

5 oc^ Damianus, mon. Kievocryptenss, marl Daniel, dux Mosquensis, 4 7 april.^i\^ oct. Daniel. Perejaslaviensis, fsOr Pnlucens s, mon.

AutoniusSiensis, 7 rfec. .r. f^^^ et^oct 10 /e&r- et4oa. Arcadius,ep. Novgorodensis, Kievocryptensis, l^^oci, Arethas. mou. Arsenius Tverensis, 2?naW. jwmi. Arsenius Konevensis 12 oct. Arseniusl, archiep. Serbiae, 28

Demetrius, 15 manDemetrius, princ Uglicensis, 16 ocf Uemetrius Tanaicus, 2 8 ocf Demetrius. metr. Kostoviensis
Dionysius, ep. Suzdaliensis. f)l^'': 20 maii. Dovmontes, Hux Pscovensis,

Artemius Vercoliensis. 20

oct.

2 dec. Athanasius, mon. Kievocryptensis,

januar. ^leazarus. mon. Anzerensis. 12


23 EUsEBUs, heg. Laurasensis, Novotorgensis, 28 ;anuar. Ephraem
oct.

nou. jarlaam. heg. Chutynensis, 6 not?. Barlaam, heg. Kievocryptensis, 19 Barnabas Vetlugensis, Wjunn. Barsonophius. 4 oct. , >- . ^* ^m BasiUus,ep.Novgorodensi8 10 /c&r. et4oc(. jnaW. BasiUus, heg. Mirogensis, 5 Jaroelavi duces, 3 Basilius, et Constantinus,

Ephraem Perejaslaviensis. 28 Ephraem Perecomensis. IQjnan.


Ephrsem, patr.
Serbiffi,

januar.

22 dec.

Erasmus Kievocryptensis. 24 /^0^^


.

Euphrosyna, abb Polocensis, 2J Euphrosynia, ducissa, 7/u(u^ .^ Euphrosynia, ducis Tchernigoviensis


seiot

man.
fiUa.
/,,;

05

IOjmUi. Basilius ep.Uezaniensis, aug. BasiUus Salus Mosquensis. 2

julii.

,A

7--

Euphrosynus Sinoezerensi^, 20 mart. man. Euphrosynus, mon. Pscovensis, IB Eupraxia Pscovensis, 16 oct.
Eustathius, archiep Serbi. ^Jj^^f^r; T:thuaLithua Eustathius, cubicularius Olgerdi.ducis

erem. in Basilius. patr. Ipekiensis et ero. 22 dec. ,.

Monteni.

;umi. Bassianus et Jonas. Solovecenses, 12 Totmensis. 12sep. Bassianus, heg. nov. Bojanus. princ. Bulgariaeetmart., 28 Borisus, rex Bulgariae, 2 ^naii. Borisus etGlebus, %^julii.

Eustratius Kievocryptensis, 28 mari. mari. Euthymius, ep.Novgorodensis, Suzdaliensis, 1 april. Euthymius

nise.

l^april.

Euthymius Siamzeusis, 15

oct.

G
V^assianus UgUcensis, 21 maii.
(l) C(r

(jTalactio, mon. et princ, %4,sept.


24el27.

ProlesUiio

el

Monitum

inilio

operii

injpresia,

pag.

Gennadius

INDEX NOMINUM MEMORIIS SLAVICIS INSCRIPTOUUM.


GennadiusKostromensis seu Lubimogradensis, 2Z januar. Gennadius, archiep. NovgorodensiS , 14 dec, Gerasimus Novgorodensis, %^feh, Gerasimus Vologdensis, ^mart. Germanus, ep. Novgorodensis, 10 feir. et 4oc^ Germamis, archiep. Cazanensis, 6nov.
Georg-ius Magnus, Russise dux, ^fehr. Georg-iusJuniora Turcis occisus, Wfehr. et 26

Kuksa, mon. Kievocryptensis

et mart., 27

aug.

L
J_yaurentiu8 Kievocryptensis, 29 januar. Laurentius Saliis, Kalugensis,IO aug. Lazarus-Abba, Muromiensis, 24 mart.
Lazarus, rex Serbiae, 15 junii. Leonidas, 5 mart. Leontius, ep. Rostoviensis, 23 maii,

maii. Georgius Novus, mart. in Bulgaria, 26 maii. Gorazdus episcopus Pannoniae et Moraviro
.

Lucas, ep. Novgorodensis. 10 feh. et 4 oct.

M
Macarius Kolazinus, 17 mart.
Macarius, metr. Kioviensis, 1 maii. Macarius, heg. Jeltovodensis, 2bjulii. Macarius Obrucensis, 7 sept. Marcns et Theophilus, mon. Kievocryptenses,

17 julii.

Gregorius Kievocryptensis, 8 januar. Greg-orius, ep.Novgorodensis, \Q fehr. et4oc^ Gregorius, mon. Kievocryptensis, 8 aug.

M=

acarius Kievocryptensis, \Qjanuar.

Gregorius Pelsmensis, 30 sept. Gurius, archiep. Cazanensis, 4 dec

H
^adrianus, heg. Posehonensis, 5 mart. Herodion Uoezerensis, 28 sept. Hilarion Pscovensis, 28 mart. Hilarion, ep. Meglinensis, 21 oct.

29 dec.

H.

Maria Deipara

Imaginis Kostromensis seu mart. D, imago Vladimiriensis, 21 maii. Mariae Maria D. Tichvinensis, 26 junii. Maria D. Kazanica, 8 julii et 22 oct. Maria D. Grebnevensis, 287/.
:

Theodoricae apparitio, 14

J acobus, ep. Rostoviensis, 27 nou. Jeremias Providus, 5 oct. Ignatius, ep. Rostoviensis, 28 maii.
Ignatius Uglicensis, 28 dec Ignatius Vologdensis, 28 dec. Tchernigovia et Kiovise, Igor, magnus dux
5 junii.

Maria D. Smolenscensis, 2Sjulii. Maria D. dolorosa Mosquam allata, 13 aug Maria D. Tanaica, 19aM^. MariaD. Vladimiriensis, 26aM^.

Innoceutius.ep. Siberiae, 20 wou. et 4 oct. Joachim, ep. Novgorodensis, 10 fehr. 24 januar, Joannes et Petrus Cazanenses,

mari. Joannes Bulgarus aTurcis occisus, 5


ducis LithuaJoannes, cubicularius Olgerdi,
niae,

Maria D. Corsunensis, 9 oct. MafiaD. Hierosolymitana, 12 oc^ Maria D. Kazanensis, 22 oct. Maria D. Consolatrix afflictorum, 24 Maria D. Zyrovicensis, 12 nov. Maria D. Cupiaticensis, 15 nou. MariaD. Miserans, 15 nou. Maria D. Novgorodeusis, 27 nov. Martha, ducissa Pscovensis, 8 nov.

oct.

14 april.

Joannes, dus Uglicensis, 19 maii. Joannes Salus, Ustingensis, 29 maii. Joannes Sucaviensis, Ijunii.

Radonezensis, Martinianus, heg. Belozericus et januar. 12 29 Martyres Strumitzani seu Tiberiopohtani,

Joannes Salus, Mosquensis, Zjulii. >Joannes Patiens, mon. Kievocryptensis, 18


lii.

aug.
et 4 oct. Martyrius, ep Novgorodensis, 10 feb. 11 nov. Martyrius, heg. Zelenecensis, Matthaeus Providus, 5 oct.

et 19 oct. Joannes Kylensis, mon., 18 aug. archiepiscopus NovgorodenJoannes seu Elias,


sis, 7

Maximus Totmensis, \Qjanuar.


Maximus,
Serbise despota,

\Sjanuar.

sept.

Joannes, ep. Suzdalice. 15 oct. JoannesRylensis transl., 19og^ Joannes Pscovensis, 24 oct. Joannes,despotaSerbiffi, \Qdec.
Joannicius, erem. Devicensis, 4or. Joanuicius, archiep. Serbiffi, 22 dec. 29rfecJob, heg. Pocajovensis, Job Scetensis, 29 rfec.

aug. Mercurius Smolenscensis, 27 Sraolenscensis, mart ,24 nor. Mercurius nov. ep. Vorooegi^, 23 Metrophanes, Wjanuar. MichaelKlopscius, Salus, 12 fehr. Michael, duxTchernigovis,

JonasPscovensis, ^Omart. man, Jonas, metr, Mosquensis, 27 Novgorodensis, 5 nov. Jonas, archiep. etmartyr, Josaphat, archiepiscopus Polocensis 12 nov, Joseph, heg. Yolocensis, 9 sept. Irenarchus,reclususRostoviensi8, 12 ^anwar. 15 mait. Isaias, ep. Rostoviffi et thaum., ab equitibus Teutonicis ocXsidoruset socii 70
cisi,

et mart., 20 sept. Michael, dux Tchernigoviae 30 sept. Michael, metr. Kioviensis, nov. Michael, duxTverensis, 22 nov. Michagl, miles, 22

V^januar. Moyses Novgorodensis, Hungarus, 26>ai. Moyses Kioviensis, 15 aprxt. Mstislaus, magnus dux dux Novgorodiffl, Ujuntt.
Mstislaus,

Nahum,
27 oct.

20 episcopus Bulgari et thaum.,

^januar.

etannalista, Nertor!*mouachu3 Kievocryptensis


sept. Nicander, heg Pscovensis, 24 Novgorodensis, 31 januar. Nicetas 24 ma. Nicetas, stylita Perejaslaviensis, 27 jultu Nicolaus Kocanovius, Salus, Nicolaus Sviatosa, 14 oct. mart. Nicon Kievocryptensis, 23 ^_^^^^

Isidorus Rostoviensis, 14 ma.

Zjanuar. Juliana Muromiensis, virgo ducissa, 6 julii. Juliana, 21 dec. Juliana, ducissa Viazmensis,

aug. _ievocryptensium patrum memoria, 28 Octohris Tomus XI.

MEMOKUS SLAVICIS INSCMPTORUM. INDEX KOMINUM 'HSsept.


18 nov. Nicon.beg- Eadonezensis, Kievocryptensi^, Aridus, mon.

aec.

Nicon

Serg-ius.heg. Radonezensis, Sergrius Vologdensis, 1 oct. Silvester Kievocryptensis, 2 januar.

Nilus,

heg

Sorensis, 7 mait.
7

XilusStolobensis,

dec.
8 aprxl*

Niphon Novgorodensis,

O
9 nov, Onesiphorus, mon, Kievocryptensis,

et4oc. Simeon. ep. Novg-orodensis, 10 febr. Neraania, 13 fehr, Simeon Simeon Volomensis, 12 julii. Simeon Verhoturensis, \%sept.
Sophiffi seu

^lga, Oi

Wjulii^ ducissa Kioviensis,

Spiridion

SapientitEfeslum, 8 sept. etNicodemus, mon. Kievocryptenses,

Sl oct.

PachomiusCP. a

Turcis interfectus, 7 jnaw.

Paisius Galicensis, C junii.

Paisius Uglioensis, &junii. Paphnutius, heg. Borovcensis, 1 maii,

Parasceve, virgoTernobiensis, l^ocL Parasceve, heg*. Polocensis, 28 oc^ januar. Paulus Koraeliensis seu Obnorensis, 10

Stephanus Permiensis, 26 april. Stephauus Vladimiriensis, 27 april. Stephauus Komelscius, 12 junii. Stephanus Macriscensis, 12 julii, Stephanus seu Siraon, Serbiae megajupanus rex primocoronatus, 24 sept. StephanusSclulanovic, princ. Serbiae, 4 oc^
Stephanu.s, despota Serbiae.

et

9oc^

Paulus a Tartaris occisus, 3 apriL Petrus, MuromiiEdus, Ihjunii.


et princeps, Petrus Niegus, Montisnigri archiep.

StephanusMiUitinus, rex Serbiae, 30 oct, Stephanus Decaueusis, rex Serbiae, 11 nov,

T
heoctistus, archiep. Novgorodensis, 23 sept. Theodorus Novg-orodensis, Salus, 19 januar.

1h junii.

Petrus Rostoviensis, ^Qjunii. Petrus, rex Bulg-ariffi, 25 nov.


Petrus Korisensis, erem., 25 nov. Petrus, metr. Kioviensis, 21 dec.

Theodorus, dux Novgorodensis, 5 junii. martyres Kiovienses, Theodorus et Joannes


,

12julii,

9januar. Philippus, metr. Mosquensis, Philippus Irapicus, Unov, Philippus Rabangrensis, 15 nov. in Valacbia Philothea , virg-o martyr culta
7 dec.

Theodorus et Basilius, mon. Kievocryptenses, 11 aug. Theodorus, dux Jaroslaviensis et filii, David et
Constantinus, l^ sept, Theodorus et Pnulus, mon., 22 oct, Theodorus, archiep. Rostoviae, 28 nov.

Photius, metr. Kioviensis, 2julii.

Pitirimus, ep. Permiensis,

20man.

Pcemenus Patiens, 1 aug. Polycarpus, heg. Kievocryptensis, 2ijuhu


Prochorus Kievocryptensis, 10 febr, ProcopiusSalus, Ustingensis, Sjulii.
Procopius Viaticensis, 21 dec.

monachus Kievocryptensis,

Theodosius Uglicensis,

januar.

Theodosius Ternobiensis, 28 januar, Theodosius Totmensis, 28 januar. Theodosius Kievocryptensis, 3 maii, Theodosii Kievocryptensis transl. ,

H aug.

Theognostus, metr. Kioviensis, l^mart. Theophilus, archiep. Novgorodensis, 28 aug. Therapontes, heg'. Belozerensis, 27 maii,

Rc _ ^oraanus Uglicensis, ^febr.


Romanus, Riazaniis dux,
l^julii,

Therapontes Monzensis, 12 dec. Titus Kievocryptensis, 27 feb,

Romilus, mon., 11 januar.

Tryphon Pecengensis, 14- dec Tychon Luchoviensis, 16 junii.

Oabbas,

archiep. Serbise, 14 januar.

Sabbas II, archiep. Serbise, 8 febr. Sabbas Pscovensis, 28 aug. Sahbas Vysereusis, stylita, 1 oct. Sabbas, heg-. Zvenigorodi, 3 dec
Sabbatius Solovecensis, 27 sept, Salvatoris et Mariae Deiparae fcstum,
l

asilkoseuBasilius,duxRostoviensis,4maW. Vladimirus, rex Dalmatise et mart., 22 maii. Vladimirus, magus dux Russiae. 15/u^u.
Vladimirus Novgorodensis, 4 oet.
Uro*sius, rex Serbise, 2 dec.

aug.

Vsevolodus, dux Pscovensis, 11 febr. Wenceslaus, rex Bohemiae, l^sept.

Serapion Novgorodensis, 16 mart. Sergius, mon. Suhtoviensis, 19 maii. Sergius et Germanus BalKamici, 28 junii.

Z
/[/osimus Solovecensis, \1 april.

ACTA

o^

ACTA SANCTORUM

GTOBRIS
TOMUS UNDEGIMUS
PetragoriS.

DIE VIGESIMA QUINTA


SANCTI QUI VIII KALENDAS NOVEMBKIS COLUNTUR.

Bonifacius papa I, Romse. ^~^ o__i C^ ^ SS, Canna, Sadwren seu Saturcensis in Galliis. i^. ninus^ Crallo et Elia Geiraiad S. lliniasj niart. Florentice in seu Ililarius,conir. non pontt. Thuscia. in Wallia. SS. Quadraginta sex martyS. Hilarus, episc.Gaballorumin res, ct alii

Fronto,
>

episc.
^-*

c^ c^

M.,

SS. Martyres centum ^iginti 9S o et unus, inter quos s S. Theodosius, 8 S. Lucius, S. Marcus, S. Petrus et probabiliter

S.

Mimatensi in Galliis. Dulcardus,eremita ctconf.in agro Bituricensi in Galliis.


dioeccsi

Lasrianus in Drum-Liag in Hibernia. conf. S. Caideus seu Caidoeus, in Hibcrnia. S.Maximus Milienarius. et conf. paSS. Chrysanthus et Daria, mar- S. Mernocus, episc. tronusdeKilmernokinScotia. tyres Romce. SS Crispinus et Crispinianus, S. ArdovinusseuArduinus,conf. Ceperaniin ditione pontificia. mart. Suessionibus in Galliis. Hibernia. SS Valerinus,Sabinus,Valerius S. Lasrianus, conf SS. UuQnianus ctLupus,episcoet Chrysaphus, martyres. pi Bajocenses in Gallus. S. SalurninuSj S. Maurus^ monachus in BurS. Claudianus, gundia Jurana. S, Primus, Mltt. in S. Childomara seuChildomarca, S. Flavianus, abbatissa Fiscanensis in JVor/ Africa. S. ZoticuSy
S.

Lasrius

seu

S. Asterius,
^

S. Carus,
S.

S.

Saturus^ S. GaTinus^mileSjS.Protus^presS.rructus,conf.ctSS.Valent.nus byter, ci S. Januarius,diacoet Engratia, martyres in d.oenus, martyres Turribus in ' ^ Hispania. cesi Segobiensi Sardinia. prope S. Nicius, conf. monachus SS. Martyrius et Marcianus Pontemcurvum in Italia. martyres Constantinopoli.

mannia. Gucsnoveus, conf. et episc. Leonensis in Britannia Armoricana.

S.

S. S.
S.

Spanus, Lupus, Bcnignus,

Tibure in Latio. B. Margareta^martyr^Roskildiae


S. Cletus, conf.

Mcssapius, S.Marcellianus, ronensi et S. Gcnitor, Bituricensi. S. Principinus et S. Tridorius, S. CelsinuSj presb. et conf. Re,

in Dania. ribus culti B. LudoYicus de Arnstein, conf. in agris Tuet conversus Ord^ Pr^emonstratcnsis.

pro marty-

gg AlbcrtusetGcrardus,confr.
monachi
ceno.
Saxiferrati
in

Pi-

S.

B. FranciscusdeCalderola,conf. mis in Gallia. Ord. FF. Minorum, Colfani Gaudentius, episc. Brixiensis
iu
Italia.

in Italia.

PU^EKailSSI

386

DIES REUTI, PR^TERMISSI ET IN ALIOS


peracta Ociobris anni ActisbeatissimiviriillustravitHenscheniu?,
;

um

quam cum
vii Maii.

MartyrolQgio ecclesuv S.

Lamberti Leo-

nosteraddiem ApudSuricumin Lario


sede, in

translatio B-

Min.

ere-

lecessores nostri virt illustrarunt sanctissimi


episcopi, Vasione, S. Theodosii,

SfHJL ah aUispostridie celebratur quumilde ea egerunt


^^^^**'

cujus Corpus ex humili mitse et confessoris, qua dudum jacuerat, ultima die do-

nobiliorem tuminica anni 1637 clatum ad

J^ J.^;

mulum, magna
pietate

totius reg-ionis celebritate ac

cdebrant cardinalis Castellanus xn Uar^ tyrologio Parisiensiet eo dtxtt Boltandus iyrologio Universati. De

memoriamhoNoalns tn Mar^ de

Lazarus Carafinus, Novocomensis in ecclesia S. Miepiscopus, sub ara majori H^c Taitius sub hac die in chaelis reposuit.

Februarii, qua laudatur nosterad diem nonmhil deaSaussayo.Dubitavit tamen beati viri {\).Ndcercultu

Martyrologio Novocomensi. De S. Miro x Maii dixere decessores nostri ad diem fundatorisjnonasteriiGejnblacenS^GniheTti. sis,memoria hac die celebratur inKatendario ms. Benediciino, fere desumpto ex Trithemio. Die hac ipsa memoria et sancti nostro ad viri gesiis dictum est in opere
XXIII Maii.

cessor noster de
tius

quam ejus festum agi die 25 Anguemadmodum iestes sunt Ludovtcus


Vasionensi
i^)

Octobris,

{^)sancti titulum Dionysius Sammarthanus in Ordme eiademit; sed immeriio. Nam officn per anVasionensi recitandi divini ejus febissextilem 1676 fieri jubetur

selmusBoyer in Historia Nihilominus Fratres Sammarthani (3).

et

In

Italia

sancti Petri, abbatis Perusini,

ma e

gnis

vitffi

meritis illustris,

memoria multis

ritu stum tamquam de confessore pontifice

num

cetebratur ac die a Bucelino in Menoiogio Benedictino, ab Anionio de Heredia inVitis sanciorum ordinis S. Benedicti ei ab aliis

duplicisecundw classis. Josephus Franctssviii cus Gualteri, qui sub initium sasculo Vasionensem obtinuit, reperit cathedram partem, panno S. Theodosii reliquiarum
apposita aureo et serico involutam. cum suo altari marmoreo, quod siepigraphe, mul cum veteri odeo diruendum curaCeetera vide in operenosiro ad diem
bat
(5).

Dederunt ejus Vitam decessores nosiri ad diem, qua ejus festum


ejusdem
agitur,
Francise, S. Radegnndis. reginse
insiituii viris-

^ J"^"

memoria

et

laudes hodie celebrantur in Viola Sanctorum^ sseculo xv sine loco ei anno edita; de ea

egerunt decessores nostri ad diem


XIII
S.

Augusti.

XIV Februarii.

Paulum, confessorem, celebrat hoc die codex


Siavicus Joannis Aiexandri,

Translatio S. Simeonis, piissimi, totiris, Metensis eeclesiae pastoris hac die in auhis verbis annuntiatur

episcopi et confesso-

Bulgarorum

dem

regis, quo passim Assemanus usus est. Indicaiur procut dubio unus ex tribus pairi-

monasieciario Usuardino Luxoviensi. In Lotharingia, quo delario Senonensi in tum fuerat S. Simeonis corpus, fiebat
quotannis solemnis hujusmemoria quemadmodum pluribus expticuit Boliandus ad diem, qua beatum suu7n prwsulem coxvi Februarii. lunt Metenses,
;

archis seu episcopis Constantinopolitanis,

quos Grwci honoribus ecciesiasticis colunt.

Primus

Scccuio iv

martyr

obiii

dicitur

Andegavis, translatio S. Albiui memoraturhac die in auctario Usuardi Burdigatensi, et in Martyrologio Benedictino Menardi, qui eam memoriam desumpsit ex Breviario

Paulus confessor ei coiiiur ab Orienialibus quin die 2 Septembris ei 6 Novembris ; anno 1843 etiam in Menseis Grwcorum mortis excusis, ejus confessionis beateeque Laiims vero F a breve texitur encomium agiturejus memoriadie,sub qua in opere
,

monasiico S. Albini Andegavensis- De hac translatione, die 25 Octobris anni 1070 facta, uti eiiam de aliis S. Atbini rebus vide decessores nostros ad diem, qua S. Albinus
potissiinum cotitur,
S. Godcbertae,
i

"^i^ Juuii; nostro de eo actum est, Junior, qui, ab secundus Paulus novus seu annoU\ ati 051 Constaniinopoti sedens,Mo-

nothelitis favit eaque de


;

causa a Theodoro

Murtii.

Noviodunensis, translatio recensetur hodie in Ftorario ms., passim in opere nostro citato : de hujus virginis reb^is consuie opus nostrum ad diem.
virg^inis

papa damnaius esi sed nihilominus apud Grxcos Fastis ecclesiasticis inscriptus est ii Septembris; ad diem probe disiinguendus est a S. Paulo Novo, qui
mitiiix duce ei mariyre sub Consiantino Copronymo, qui tegiiimum cultum etiocum in opere nostro nactus esi ad dieni
viii Julii;

XI Aprilis.

In Anglia, translatio
et coufessoris,

S.

memoramr

Joannis Eboraeensis hac die a Gre-

veno in sua Usuardi editione et secundum eum a Walassero in Martyrologio Canisiano seu Germanico. Agitur de S. Joannis Bevertacensis, Eboracensis archiepiscopi, corporis solemnissima translatione, die 25
\\\

alius Paulus Junior, qui sa>cuto viii archiepiscopalem Constantinopolitanein cathedram occupavit, Fastis Greecis inserius diebus 20
et

30 Augusii

et

in opere nostro celebratus

xx Augusti. Paulus itaque confessor, qui in illo Siavo Buigarico tibro laudaiur, idem habendus est ac

esiaddiem

Acln SS., tora.

Hisl. (lelt^gl. iatln'il. le

CbrUtifiDs. lom. 111,

785 et 901. (2) VaisoD, pan. i. pog. 4. [3)GBUia pag. 1035. (4) Gullia Clnistiana oova,
Fcliruarii, vng. 782,

tom. I. col. 022 el 'm Vaison, part. i, pog. 41-

de l5)Boyci-. Uibl- dc \'&%\. caih.

qui

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

387
sit

qui in opere nostro illustratus

est acl

diem

de S. Tegulo possidemus. nil

quibus

vn

Junii.

Translatio S. Bartholomai de insula Lippari in Beneventum recoHtur hac die in auctariis

clarius illustrari possint ejus gesta ei ciiltus, melior occasio expectanda est ; tantoque magis quanto minus certum est S Te-

Bedse Barberiniano prosequitur Grevenus eamdemque pluribus

Usuardi Vaticano

et

gulum reapse de

S.

Mauritii comitatu

fuisse. Superest itaque ut

amendemus

le-

in

sua Usuardi editione et Walasser in Mariyrologio Germanico. De eadixeredecessores nostri sub die, qua ejus nomen in
Mariyrologio

ctorem ad ea, quee de eo collegerunt decessores nostri (4) sub die, qua S. Mauritius

cum
S.

multis suis sociis colitur,


XXII Septembris.

Romano

occurrit,

XXIV Augusti.
epiSanctonis, translatio corporis S. Bibiani, hac die in pluscopi et confessoris refertur codicibus Hieronymianis, justo au-

Demetrii, martyris celeberrimi Thessalonicensis, quem non soli Christiani, verum

ribus

passim ejus nomen In codice Florentinii planecorruptumest. Augustano Lucensi diciiur Jubianus Labbeano ejusdem Urbanus Sollerii quin sit Julianus; sed dubitandum non est
ctioribus, in quibus
;

S. Bibianus.

qui et Vibianus et Vivianus, corpus diciepiscopus Sanctonensis. Ejus Cadurcos transtur ab aliis Figiacum apud Vtbiani Rolatum, ab aliis in templum S. neutra translatione thomagense. Sed de solemmtaagitur verum poiius de prima
;

eiiam Mahumedani subnomine CaiinGinm colunt (non secus ac S. Georgium, quem-' Hydirlez nuncupani), fesiiviias agiiur ab Hungaris hac die, qua eiiam ejus nomen inscripium est Martyrologio Whitfordi Anglico, anno 1526 Londini vermacule edito, atque aliis eiiam Fasiis sacris. Sed multo pluribus ad diem 26 Ociobris inseria est ejus memoria. De eo dixere decessores

te,

quumnonmulto postmortemin

basilica,

ad diem, qua ejus natalis celebratur viii Octobris. in Martyrologio Romano, martyris tianslatio memoraiur in S. Gereonis Florario ms., quod penes decessores nonostrum iros erat. De hoc sancto vide opus
nostri

corpus ejus sub ejus patrocinio extruxta, levatum est deterum vide ejus de terra Actainoperenostro ad diem, quapotissixxvni Au-usti.

ad diem
S.

^ Octobris.

mumcolitur,

OctoEduardi, confessoris, de quo tertio idus lia in Mariyrologio brismemoriarecolitur. Seraphici Ordinis. Vide iiaque in opere

cujus anima evoS Stephani regis confessoris, octavo Kalendas cffilum decimo lavit in quarto Septembris, ac festum recensetur Marttjrologio Cariionas Septembris. Ita in Calceatorum. De eo dictum in

xiii Octobris. nostro adlllidus seu diem Varum martyrem et septem socios laudat S. ad hac die Menologium Basitii eosque
;

hanc quoque diem reperii Assemanus, ut


universw ipsemet in Kaiendariis Ecclesice Slavico, circa annum tradit, in codice suo Alexandrt, V6b0 exaraio ad usum Joannis
regis (o). Et quidem conveetiamMenologia Grwca Mazarinense niunt Varo ejusque socns ei Medicceum. De S. xix Octobris. egimusdie plurimorum corpoViconiffi anno Domini 121i6

melitarum operenosirosubdie quarto nonas seu

nSeptembris.
Anastasii, qui fidei Natalis sancti martyris prEedicatione raultos convertens, christianae in Domino, anense obtruncatus, quievit quod ex nuntiatur hac die in Menologio, cardinalus SirGrcccorum collegii

Bulgarorum

Menxis
leius et

aliisque recensimiliter in Prologo Slavico Slavicis. De pr^eclaro hoc tioribus libris iractarunt Salonitano inDalmatio martyre vii Septembris. nostri ad diem decessores Ivoria in Pedemontio, Eporediffi. vulgo Ivree, ^'^.ixom,festumnunS Teo-uli. martyris et in Catalogo genetiant hac die Ferrarius Catalogo sanciorum rali sanctorum et in

ejusetiammemoria celebraiur m Memeis edt tis et Gra>corum, anno 18^3 Venetiis


,

Henricus Canisius

(l)

edidit

atque

rum ex

facta societate S. Ursulse trauslatio,

loci coenobitam. per Nicolaum de Valencenis. in Fastis annu7iiiatur hac die a Gelenio Coio^iix insacris, quos sucV Magnitudim hac transiatione dixi in Gtorta

seruit.

De

posthuma S. Ursul^

et

sociarum ad diem
sxi Octobris.
et

S Syram, virg-inem. Meldis Adalberius Mikiler in V tam, nuntiat hac die Universali, errore duoMartyrologio suo
'

Caialauni cvl-

rum dierum De

ea diximus ad

Martyrologio GaUtItaliw, Saussayus in UmCastelianus in Martyrologio cano quibus Italici versatietauciorHagiologii Kalendaria liiurgica Eporeaccedunt Censeiur zn^r diensia, etiam receniiora. Maumtn legionis Theb^^ seuS.
;

xsin Octobris.

Comeusem S Octavianum, episcopum Hagiologn Italicu De pr.vsenti die auctor vere colitur, eo diximus sub die, qua XXIII Octobns.
Papiri.Felicis et SS Claudiani. Eogati. partim Nicomediensium in martyrum. %n Bithynia, partim Hierapolitanorum Fiorentimus Phrygia, memoriam reperit Luccnsi, Antin Hieronymianis codicibus et Corbe)ensu verpiensi seu Epternacensi diximusaddiem, quo in iisdem coVitalis,

Wai

^nartyres

comUes. Habemus

prse

mambus anUquas

leciiones Eporedienses

de S. Tegulo;sed accuratius non lehis nil continetur quod quo tempore qatur in Actis S. Mauritii. Ex dissertaiionem suam edidit V V. Braunius (iJ). cujuseptde leqionis Thebie.v mariyrio

relaiu in tomo tomen dedimus ex alieno in ^nus^onosuperiori {}i], sed qu^ nunc esse decessostroexstat. oper.-e pretium

De

iis

dicibus

ei in

muitis aiiis inscripti sunt, XXIV Octobris

rum

ZZniis

prosctaris Braunn dicta confirmare quas in muttis chart^s, quum ; sed

Dedicationes

ecclesiffi

metropoUtan

Tolcti

et

Hispauia 7nemomajoris ecclesiae Gienie in

'^" monumen.orum 01 Thesauru, f "l-jXiXn U(2lZurCeschiclUeaerThcl.aischenLe


.

Ai

el 923. lom. VI Scplombris. peg- 024 V, pag. 206. daria Ecclesiie Universa:, tom. (4) |b.d
,

(^)

Kalcn-

^::;rn^*.M3)VcuSS..to..IXOcloh.s,p.i^^^

raniur

g3jj

sua Camsiano. Jn Walassero in Martyrologio quas sponte hxc inquirere non solemus, sed obiter indicare, obvia fiuni in prwtermissis
Comeijsis trans'Lomatii in plebe i^ini dicecfsis summopolatioS. Kpiphanii martyris, qu:E peracta est puiorum coucur.u ac religione
beati hac die (anno 1005,, quaudo veneranda annis ex Urbe athletse pignora paucisaute publicam (ex CQimeterio Cyriacse) delata, Ita Aloysius venerationem habere cceperuut. de Taiiis in Martyrotogio Novocomensi,

dedicatio ecclesi^ nedictino; atque eiiam et Vincentii levit^ et SS Joannis Baptist martyrisCarnotisannMwiia^w?' a Grevenotn sequace Usuardi editione ei a solitosuo

aedicatioeccUs.je sanctorum similiier Petn et I>auh Cluniaci, cToram apostolorum celehratcV^ meab Innocentio papa secundo Martyrologio Bemoratur a Menardo in
;

ALIOS DIES BELATI. PB/ETliEMlSSI ET IN parochi B. D auctoris Simonis de Peyronnet, die secundum ediium est Toiorantur hac Mari^ de Tauro ToioscV, ^^f ^^;^^^^;^; Mariyrologxo Hnpa cogimur eamprsetercesana a Tamajo in se anno 1706. Quare Caialogo generah ei a Ferrario in nto
san-

miitere.

S.

Propperi martyris memoriam faciehant hac patres in die pristincv Societaiis nostrse
in cujus temptum, ac in templum donius professae non secus Aniverpiensis, iiiata fuerani plura corpoquse inter ra, eruia ex cocmeieriis romanis; Prosperi. Ssepe jam innuinius quare
coltegio Antverpiensi,

S.

satis nohis sit

hoc sanctorum genus in prgs-

termissis memorare. hodie in codice Slavico S 'Noi&Tiusannuntiatur

Ostromirano; quod nomen muiavit Kopiiarius in Kutarinm; quantum hsec omnia erronea sint explicatur in hoc iomo inArno Ecclesiasiico Grseco-Slavico ad precseniem
diem.

Memoria sauctae matris

nostrtE Tabithae, Jopfit

pensi-s quae et Dorcas appellatur,

hodie in
Cla-

Menologio ms.GrxcoSirmundiano seu


;

Hoc tnartyrum genus, de quo

nihit

pr^ier

romoniano atque etiam in Menasis excusis


in

nudwn nomen proferiur, et quidem nuspiam inscriptutn aiiquo in Martyroiogio,


censemus hic ioci

hunc

modum

Memoria
;

sanctai Tabithse,

quam

E S. Tetrus a mortuis suscitavit. Sequi;

ponendum esse.
.

tur hoc distichum

Treviris, tran^latio S. Sabani episcopi noiata

rioj coi, TaciGa, Ilsrpos

yotp

h
;

Jra?.ty,

erai in Florario ms. quod passim in opere nostro adductwn /uii. Is proculdubio Sabinusest, cujus naialis in eodem Fi07^ario nuniiatus fuit siib die 31 Jutii. Utsenilde^ eo reperissead hancdiem deccssores nostri
fassi suni, sic

"Wytwtv av

Gty.!xX

OavoOc7av wg TraXat.

Quos versus

ita vertit

Siherus

Ubi, Tabitha, PetrusestPSi viveret,

quoque nobis, quamvis centoi

ium abhinc annis

ecclesiasticis Trevirensihus in

egregi iibri de rehus lucem veneesi.

mortuam. decessorum institutum fuerii ut deviris ei midieribus, quiexScripturis sanciis innoiuerunt, commentarios

Adhuc

(puto) resuscitaret

Verum qvian

id

non scriberent,

nisi

eorum

cuitus aticuhi

rint, nil innotuisse dicamus necesse Germanus de KiU-Gorman in Arthir Lageniifi occurrii hac die in Mariyrologio Dungatlensi et Mariani Gormanni. Videtur esse palronus paroecix Kilgorman in baronia

in ecciesia laiina vigeret, coynentales enim, ut fastos suos sacros celebrihus nominihus onerarent, nimia facititaie usi visi sunt ;)
TahithtV auiem festivitatem nuspiam sciamusaLatinis agi,cogimnra laudanda hac muliere (de qua cieterum Actus Apostoto-

de Gorey, in comitatu Wexfordiensi, in


p7'ovincia Lageniee.Eumiliic

ahbaiem fuis-

rum et

commeniariilegipossuni) ahsiinere.
in Prsetermissis

secenset Archdaltius. Maiim cum Colgano, qui ejus merninii (in Traide thaumaiurga, pag. Ul), non ta^n docius videri. Qui conje-

Ejusjam nomen

ad diem

cturas voiet, adeat Colganum. Duthrucht Lemchailie seu Dutrachta de Lem. choille, Beocus, Couaca virgo, Maeluider, qui et Moelodarius et Mailodnrius, annuntiantur hac die in Mariyrologiis Tamlactensi,

13 Sepiembris occurrit. Stephano, pre.->bytero Bajocensi, qui in Actis SS. Rufinianiei Lupi occurrit,locum dedit
in suo Martyrologio universali Casteilanus ; sed immerito certe cutius ecclesia:

stici nulia

reperimusvestigia. C^eterumde ^ eo nil novimus, quod in iltis Actis non sit.

Dungaitensi

et

aliis

hibernicis.

De

tamen aliquibus ex In Martyrotogio Dunluminis affundens.


iis dixii Colganus, nil

gallensi,

nuperius edito additur

Dutracht

Romse depobitio beati Offai orientalium Saxonum regis, monachi et confessoris, recolitur hodie a Buceiino et ah Antoyiio de Heredia inter sandos ei vene7'ahitis viros ordinis
S. Benedicti,

videturesse eadem qua? Durach, fiiia Euuae, qui cst de familia Colla-dafiiii Corbmaci,
Chrioch.
S. Silissam Virs"inem,

quorum hodie memoria


iih.
:

fit.

Ejus iaudes vide

V, cap. 19, Hisiorise

ecclesiasticw Angliae Ven. Bedse


in sacris ecclesise Tolo-

cseterum
B. Rat-

numquam
perti

cultus fuisse videtur.


S.

sanae labulis

diidum nunua ccramemoratione

lu mouasterio

Galli

apud Helvetios,

celebrem, laudai hoc die Saussayus in sup-

plemenio ad MaiHyrologium Gallicanum et secundum eum A)turus a Monasierio in Gynecseo. Nultus dubito quin qiuv perhibet Saussayusve7'a sint, quum prcvteriiis etiam
diebus sancti, Tolosse culti et in reliquo occidenie, fe^e incogniti, nobis ohvii fuerint.

mouachi, ex regio sanguine etantiquorum Saxonum genere oriundi, qui maguaet


laude refulsit. lia
et

sauctitatis et eruditiouis

Bucelinus ad hanc diem


gi Benediciini
psit

alii

Menolo-

Primus ejus iaudes scriEhkehardus IV continuans Casus


,
,

S.

Verum aeterum hsec sanctaincognita^iobis


est.

priis ecciesix

Nihii de ea in Ofpciis sanciorum proet dioscesis Tolosange, quse anno 1647 archiepiscopus Carolus de Monichal edi jussit
;

incohatos ab ipso Ratperio et ah lidephonso ab Arx diiigeniissime in tomo II Monumentorum Germanise Pertzii
editos.

Galli

nihit in receniiorihue

Ka-

lendariis;

etdemum

nihil in Catalogo san-

ctorum

et

sancta^^um, quod post

mortem

Joannes Mezierus, non secus ac Arxius cccnobita San Gaiiensis, quiadfinem ssecuii XVI duos iihros ediditde Virisitlustrihus San-Galiesihus, editos a Pezio ad finem partis Illiomi 1 Anecdoiorum, lih. I, cap

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBEIS.

339

cap, 23, res Ratperti

brevibus compleccus
Historideliterrarise

mium hunc

scholasticum Htrsaugiensem

est.D.Rivetusin

tomoV

Francitc casdem fusius prosecutus cst; et Ildefonsus ab Arx,tuminfronte editionis Casuum S. Galli, ium in tomo I, cap. 3, Historiae vernaculee pagi S. Galli ,quantum satiserat, dixit de egregio hoc viro, qui sub medium seeculumlX scholas exteriores
S. Galli direxit.

pubiicis honorihus fiiisse honestatum insinuet. Contra, ut retuiit eum die 25 Octobris

anni 865 viia functum esse, recitat epitaphium, quod ad ejus memoriam Richbodo, qui in regenda florentissima schota Hirsaugiensi successit, versibus qtcalibuscumgue

Hi omnes nequaquam
;

composuit, et quo viatorpreces rogaturpro mortui requie


:

parci sunt in laudando Ratperto sed abstinent a nuncu pando eo beato, quoniam cultum ecclesiasticum habuit numquam. Remis sancti Hecmari episcopi, qiii Ludovicum Balbum coronavit anuo 878 ibique magna celebritate colitur. Sic ad hanc diem Ghinius in Sanctorum canonicorum natalibus, anno 1621 Venetiis prelo excusis et quidem ad marginem indicat seea ex Democharis topographia sumpisse et, quem Hecmarum appellarat, ab aliis dici Hincmarum et Ilaymardum. Re vera celeberrimus flincmarus Remensis, qui anno 877 Compendii Ludovi;

Hoc

periter, rog-ito, qui pergis rite viator,

Paulisper sistc grer^sum, hunc tituiumque leg-e: Ipsoque perspecto supplex memonire sepulti,

cum Balbum
"
:

coronShit. et anno 882, die 21

aut 23 Decembris vita functus est, indigitatur ast ille, licet summus vir et de religione atque imperio plerumque bene meritus, ecclesiasticos honores adeplus est numquam. Flodoardus prsecipua ejus gesta complexus est et post eum alii complures ex quibus alios nominare nolim, nisi Marlotutn, tomo I Metropolis Remensis historiis, Gallise Christianse scriptores, tomo IX, etRivetum,tomo VHistoriee literariceGallim, Waldpertum, monachum S. Galli, annuntiat hac die Adalbertus Midter in Martyrologio universali, quod Germanico idiomaie nuper edidit, secutus elenchum sanctorum, quem nos ipsi adjecimus programmati de prosecutione Actorum Sanciorum. Verum

Ruthardique pius, dic, miserere. Deus. Jure merito iiaque Mabillonius omisit ejus nomen in Sseculis Benediciinis seu Vitis sanctorum ordinis S. Benedicti nec venerahiiem, nec beatum eumvocavit in Annalihus (6), sed nude Ruthardum eumque imitatus est Ziegelhauer (7). Quod magis mireris, Bucelinus eum prseierivii in Menologio Benedictino in cujus solum suppiemento locum invenit cum iaude sauctEB memoriffi. D. Rivet (8) neque venerabilem, neque heatum appeilavit Ritthardwn sed reiigiosas ei iiterarias ejus iaudes diiigenter illusiravit, corrigens etiam nonnulta Trithemii asseria minus vera. Qui itaque plura voiet de hoc viro, quem Trithemius jure merito iBterna raemoria dig"num pronuntiavit, quippe qui in omui doctrina mouachos plures eruditissimos auditores reliquit, is adeat D. Riveti Historiam literariam Gailiarum. In mouasterio S. Lamberti superioris Styriai memoria "Wolfcheri abbatis, qui, ahdicato
; ; ; ;

ahbatiaii pedo, injejuniis, vigiliis et orationihus reiiquam viiam peregit, iaudatur hac die in Suppiemento ad Menologium Benedictinum Buceiini. Puhlice numquam fuit
cidius.
Vallisoleti, in
ria

quomodo

id nobis

nomen obirusum
;

fuerit

^non amplius reperio cerie nulla nobis apparent cultus ecclesiasiici vestigia. Laudavit pientissimam mortem egregii hujus presbfjteri Ekltehardus IV inter synceltitas quosvocat SS. Galli et Othmari car^ninibus puerilibus (1), quw magistro Notkero pro penso offerebat et annis gravior aliquantisper correxit et explicuit. Laudavit eum etia?n Mezlerus (2) sed frustra
;

monasterio

S.

Benedicti

memo-

venerabilis patris Laurentii de Ayala,

doctrina et sanctimonia p7^3eclarissimi viri, qui die 25 Octohris anni 1631 vita functus est, ceiebratur hodie ab Antonio de Heredia in Vitis sanctorum ordinis S, Benedicti

Martyrium

quceres cultus pubtici indicia.

monachorum Setichenbekeusium ^ ordiuis Cisterciensis, quos memoravimus in prxtermissis ad diem 23 Oclohris, hodie
ceiehratur in Menologio Benedictino Buceiini et in

Cultu ecciesiastico caret.

In monasterio Hirsaug-iensi depositio sancti Ruthardi monachi, sanctitate conspicui ita


,
:

Wion ad hanc diem

in Ligno vitie

; et

si-

riquezii

sed, ut ante

Menologio Cistersiensi Henhiduum iuonuimus,

mitia habent Menardus in Mariyrologio Benedictino et Ferrarius in Catatogo generali sanctorum. Ejiis

nondum

eos vindicavit Ecclesia,

quoque meminit Ca:

In Spanheim bcatte Lutg-ardis, virg-inis sanctimonialis, memoriam recoiit ad hanc diem

stellanus in Martyrologio universati, nuncupans eum venerabilem qu3e vox ordinarie

Menardus

in Martyrologio Benedictino

uhi in 0hservaii07iibus
ipso

hxc ex Joannis Tri:

apud eum tantum valet quantum apud alios beati titutus. Majorem itaque solita operam posui ui an vena^atione ecclesiastica

umquam

cultus

fuerit

reperirem.

themii Chronico Hirsaugiensi subdit lloc anno (1084) Ludgrardis, virgo monialis, militis de Solernfilia quondam Everhardi Novembris obiit et in heim, octavo kalendas
claustro hujus ccenobii sepulta fuit. De qua ferebaturquodetiam visiones et revelationes

Antonium de Heredia
tem

offendi affirmanin monasterio Hirsaugiensi dicecesis


(3)

Herbipolensis ejus quotannis officium celebratum fuisse. Sed non est dubitatidum

angelicas sa;pe habuerit.

Qwm

volunt

cam

quin erronea sit hsec assertio. Trithemius tum in Chronico (4), tui7i in Annalibus Hirsaugiensibus (5] Ruthardi taudes explicat sed neutro loco quidquam tradit quo exiMonumetna GermHnitse. lom. Il.pjig '*?. 5) Vidas Ap. I'oz. Aiiecdola, lora., pait- III, pag. 70 desanclns de Iii rcligion de Sau Beniio, tom. III, (p!i{;. U3 t Aiiualcs Bencd. - (4) Pag. 16. (6) (5) l*ag. 20 el 29,
(t) Alp.Pcrtz,
12)

inciusam fuisse in indusorio monasterii Spanheimensis. Verum ecciesia Spanhei' mensis, anno 10 il fundata, monasterialis facta non est (auctore ipsomei Trithemio)
anie
tom
tom'.
I,

annum UOI
-

unde non
Itilcraria

intelligo quo-

III, Itag

!20. pag. 228 el

ordinisS Bencdicti, (7}Hist France, 22. (8) Uist. Iitti^rairc d

tom. V, pag.517ct3I^.

modo

ALIOS DIES KKLATI. PK.ETEKMISSI ET IN


^

'

regulam bonedictimodo Lutgardis iUic TatanteLnum 1084 ir. in sorio servaverit. Dem

monasW-n^-

%",.

Arcbi[vidgo Santorin) in IniilsulaS Ireum qui ordtnem de Marcbis, pe ago B. Antonii vzrUlius insui^ cathedram Dominiciet et anno 1660 splendore iUustravit

iuium

E^rsaugiensiyditione,u.m^^^^^^^

Avtione
nardi,

sororis

qu^
;

circa

Margarit de Castello Eeannum 1600 ex hac mta

recessit

Herediam abositom traxit Bucelinum. vestigia. aueoui solent eorum premere quadraginta sex monalu
qui, ponentes pro chorum Cisteroiensium, martyrii coronam proCbristo animassuas, xn Henrtquem meruerunt, legitur hodie ecclesiastxci vesttgia Menologio. Cultus

Dominicana In provincia Caroli Franconii. qut ad Luceorensi pii fratris annum 1647 in Cc-elum abiit
;

Poloniae in conventu

Avenioue Joannis Gervasii,


nis S

fratrm laici ordi-

pestiferts Dominici, qui anno 1629.

Germama

natalis

viciima serviens, caritatis

occubmt

et

mani

Minervam, episcopi die anno 1655 non Umbriaticensis. qui hoc


S.

P ThomiE Thomaeoni,
Marise

fiUi

conventus Rq.

super

nullaapparent,

commemoratio lu AureaVelle ar^vaU Largentier, abbat.s C Diouysii

pi^

mem n
s

suspicione sancttssine veneni propinaii simeobiit, ,. ^ ^ j r


:

nuem Deus
fervore,

virtutibus, m.ro iu vita egregiis mortem reformationis zelo , post

Antomus de Ltheatam memoriam recolit ma in Hagiologio Dominicano sed nullus


ex

miraculis iUustravit vero signis et Villariensi in Brabantta Martyrologio

/ia en
;

VillEB Castinffi

honores consecutus est. his ecclesiasticos Auduin Cast*la Bartbolomffii


qui circa
iliustravii
fratris laici in SicUia V.S.D. Matthaei
Ji

xari,

annum

1600 ordinem Mino-

scripium et Quod^s^culo proa^ime superiori proprxum hahet ut inchoro adhihitum, id

rum

AgrigenU

decretamultanomtna conira Urbani VIII virorum, qui legiitmum culei inseria sint adepii sini. Plura de lUo

qui anno 1603 ianta ex ordine Minorum,

iumnumquam

Carmehtanam, Joannam Tolosanam^viVpmem

inMenoDionysio vide ad prseseniem diem Henriquezii. logio Cisterciensi

sanciimonix fama diem obivit ut ejus canomsaiioms tncausa beatificationis et probe distinguendus est cohata fuerit qui
,

quam

multis laudibus efferunt scripiores


,

episcopo cona B. Maithwo ab Agrigenio, ejus S. R. Congregattom fessore, qui, cultu Minoribusdte probaio, colitur a frairibus

Servorum B. M. Florentiffl B. Fetrffi, ordinis religionis ac paupertaiis amore Virgiuis, conspicux, quse ad annum 1388 claruit,

aucior Carmeliiani, commemorat hac die Carmeliiani cui iitulus Acies Menologii caret. bene ordinata. CwiiM ecclesiastico

ViMartii;
Mediolani in Insubria, in monasterio
Castellae. linaris Mariae Ludovicffi
S.

Apol-

ad annum

conspicu^ ; et 147 J inter virgines Clarissas Claramonte. Avenione in GaUia, Franciscae de


abbatissse S. Clarae,

B.

pium obitum signai hac die in Gynecseo non sacro A7^turus a Monasterio verum honestatamfuisse, reperio eam culiupublico Uobaldus de Albigania, Mediolanensis, qui
;

natales ceiehrat hac die

Huberus

sedn

..

omnes non coluniur ab ecclesia.

vesiem frairum Prsedicaiorum recepit Bononiie de manibus S. Dominici, iaudaiur hac die in Sacro diario Dominicano, anno XlbSediio. Publici culius certa tesiimonia

GoudjE in liollandia beatorum Lamberti, qut Joannis Eixteli et Hadriani necati h^reticis anno 1572 crudetiter

martyrum

ah

SU7lt

'

Minoris In Belgio B. Arnoldi, fratris


;

laici,

pa-

desideramus.
S.

D. MarceUae de Anselmis, sororis ordinis fratrum Praedicatorum, quse anno 1619 ex Bo-

tria Amersfordiensis, pardi, qui anno 1572 occisus est die Arturus, laudes memorat prasiereahac

cognomme Cnap-

sanciorum pr^eunte Molano in Natalibus


Beigii
;

noniensi S, Marige deNova monasterio ad cselum evolavii, laudes hodie celebrant Dominicus Mari^e Marchesius in Sacro Dia^ rio Dominicano et Emmanuet de Lima in

Hagiologio Dominicano. Neque publice coliiur, neque cogiiaiur de ea publice colenda, Ven. matris Catbarinae de Praesentatione, natione Moisiacensis,qu3e circa niedium seeculum xvn aniiquissimum Tolosanum soro-

carent. sed culiu ecclesiastico fratrum Minoram, Diestemii in Brabantia sex cathoixcse gui ab hxreticis oh religionts cassi sunt constantiam anno 1578 coufessoris ex

Apud montem

Adami, martyrn ftaordine Fratrum Minorum, qui aliquandiu inter Saracegrans desiderio nos versatus circa annum 1345 ohnt
Sinai B.
Silvestri in Apulia, B.

Apud Campum-Bassum
Guidonii,
confessoris

ordinis S. rrancisci,

rum

S. Dominici

monasierium virtutum

ctrca sanctiiaie et miraculis creherrimts

suarum odore replevit, laudes vide sub hac die in Hagiologio Dominicano Emmanuelis de Lima, desumptas ex Anno Dominicano
gallico.

medium ssecuium celeherrimi reguo, B. In Mechioacauo Indise Occidentalis Minorum, Hieronymi, confessoris ordinis medium qui, poiens verbo et exemplo, suh
;

Ven. P.
libua

EmmanueUs
;

narii ordinis S.

de Lambuano, missioDominici in Indiis orientaU-

sxcuium
traduxit

XVI jnutios

Indos ad evangeiium
viduao
,

Romaj

B.

Catharinae

Bosnensium
ordinis
Mt-^

Ven. P. Sumiquu Seldii, inquisitoris et ordinisS. DominicisodaUs, anno 1341 ab haereticis

reginse,

norum
ad
die

quce, teriiariorum habiiu assumpto


abiit,

anno

H78

in

Bohemia ex odio

fidei occisi

Deum

memoriam

celehrant ho-

CentumcelUs seu Civitate


de Urbeveterii quas

veteri, sororis
V6Qf^

Beat

anno

pientissime

consona voce Arturus a Monasierio in Mariyrologio Franciscano et H^-

obdormivit

quod berus in Menologio FranciscanOf non


ilii

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRTS.

391
T>

illi

cullum ecclesiasticum nacti sint, sed quod virtiUum suarum odorem suavissi-

sispturimum

mum posteritati reliquerunt.


Michaelis de la Parra, fratris laici Minoritae, qui virtutibus suis muUa Uispaniee loca il-

ill. D.Joannes Irenwus anno 1856 7ntus Romanos Depery, quum posttiminio reduxit, restituit S. Demetrio

debet,

pristinam primi episcopi Vapincensis laudem. Sed de his pluribus dicemus ad


XXVI Octobris. Narboneusera, tauS Eusticum, episcopum dant hodie unus atterve pertinet ad diem xxvi Octobris. proxime sequeniem seu

anno 1685 obiit et Hieronymi Palantieri, qui ex fratre Minorita anno factus est episcopus Bitimtinus et,
lustravit et
;

diem

ex1619 vita functus, taniaruyn virtuium

emplum post se reliquit


stolica facii sint

ut auctoriiate apo-

S. Cyrillara,

fUiam, ut volunt Decii, impera-

duo processus, quibus ad canonisationem via siernereiur, ejus egregia meriia prosequitur Benignus Fremaut in Spirituali Palmeto seu Legenda

toris
togii

Romani, hodie celebrat aucior Meno-

prscclaro flandrica ordinis S. Francisci, utique tibro. in elencho sanS. Uilwarisin Scotia, legitur suhjectus esi lihello De proseciorum, qui transcutione operis Bollandiani; undejam secundum tomum Lexici sanctorum iit in germanici, quem ven. vir Joannes Evanecclegelista Stadler, decanus et consulior
1801 typxs siasiicus Augsburgensis, anyio omitiendum erat edidit, Verum id nomen cataloii qui illum sanctorum
:

Carmetitani, cui nomen Acies bene De ea juxta Mariyrologium Romanum dicemus sub die xxvii Octobris. martyr, annuntiaS. Nestor, Thesstilonicensis
iustructa.

tur hac die in codice Stavico, quem in SS. Pauio confessore ei Varo, jam prwtermisin codice sis, memoravimus, atque similiter
Slavico
cis et in

Stsastomensi, in Menxis Stavi-

licet

enim

gum

in confecerunt, S. llilwarim in Scoiia mss. collectaneis repererznt, in decessorum occurrit, sed nullis tamen probatis libris turbatis Scotiae aquis emersit, Quod ex velim, vero maxime hoc loco animadverti qui elencho itlo errant graviierque errant, opusculo accuraio ei absoluto

Menologio Grseco Mediexo.An vero parumprobanNestori huic, de quo mutia circumferuntur, iocus da ab Orienialibus in dandus sit inier sanctos, an vero solum diem 23 Octobris de S.Maappendice (ut ad preeiermit' cario fecimus) an demum ptane poteritpostbiduum,quantendus,definiri
orien' doquidem ejus nomen passim Fastts die talibus inscriptum esi suh sxviiOctobris.

tamquam

cuculta ad humeS Abraham monachum cum presbyteraii exhtbent ros reducta et habitu Graeco-Moschse, quas die Ephemerides

hac

uiantur. Re quidem est;sedquis sibi in eo colligendo posita potuisse ut intra aliquot persuadeat fieri

vera incredibilis opera

in

repr.-esenfronte Maji Papebrochius Verum in nullis aiiis Fastandas curavit. hac Ruthenicis aut Grsecis recensetur
tis

mensium spatium

infiniia

nomina efferrenid

die Abrahami

nomen. Itaque
pictorem

existirao, ait

tur ex martyrologiis aliisque Judicium operibus et riie examinareniur ? aliquod insiitutum est, sed sumynaquidem Neque rium, eminus magis quam cominus. ibi in analiud umquam cogitatum fuisse tecessum declaraium est. Martiani Nicomediffi, sanctorum Luciaiii Plonni, memoriam hoc Flori, ileracli, Tuti, Gresequenii recolendam esse tradit
,

genus

Assemanus

moschum oscitanter illum, quem Grffici hic obtrusisse Abramium 0ctobris... Nec mirari acllussicoluutdie29
(i),

pictor in Pastis l*ape. debes, quod moschus allucinatus sit nam et brochianis ssepe idem Cosmas bis poni:

Cappooianis
tur

tabulis...

die vel

De venus in sua Usuardi edttione. Martiano, Ftoro, Heraciio sciiicet de SS. Titi locum occupat et ei Tiio, [nam Tutus est vir],di' Fiorus et Florinus unus et idem pertinent, ceiur ad diem, quo reapse
eis

subdicquaS.Abraham xvi Martii. Romano iocum incenii, ejus natalem )am verum, quum Orientales

decessores nosiri ceieberrima erai, egeruni in Martyroiogzo

Marta, De S Abraham cum nepie Laiinos olim Quorum hisioria etiam apud

('

XXVI Octobris. episcopi Vapincensis in S Ueraetrii, primi hodierna dte in Gatiiis, naiaiis cetebratur Universaii Casteilani et Mariyrotogio ejus Parisiensi cardinalis de Noaliis; aique episconomen re2)eriiur in capite caiatogi

Russipro pridem cetebrent die 29 Ociobris, etiam usurpaio) tnscrimore suo (a Latinis homo^ sacris hac die duos aiios

psere Fasiis dignos ha^ nmnos, quos cceiitum consoriio Abrahamum bent, sciticet venerabilem

porum Vapincensium, ediii GalliiB Christianae. Verum

in iomo

primo

in ordine Va-

reclusum et Abrahamum, videreestzn Kostoviensem; quemadmodum BibiiisSlavicts.anno Katendario, pr.vmisso Moscuie editis. tiinc de ISay tribus iomis opportunvs dicendt

tbaumaturgum

Russorum Abrahamis
locuseritaddicm

pincensi recitandi divini officii Demebissextiies 1G70 et lb32 nultum S. die 25 Octobris, sed sub irium reperio sub martyr die sequenti. Inpriori episcopus et feslum habetdupiex; in postedicitur et appeliatur et riori nudo martyris tiiido

per annos

xxix Octobns.

dedicatio ecclesi^ S. Innnffo Viromanduensi corporis ipsius r./feWwr Ouiutini et trauslatio Atrebatenst et TaTTie in auctariis Bed.v in Mariyroiogio atque eiiam

Crediderunt riiu simplici cotendus diciiur. quam martysciiicet eum non alium esse

quod ad finem Savini de Levitania, Gallicani edidit SausMariyrologii sui


sayus

Tomacensi

Verumhxcpertinentaddiem, qua

rem Thessaionicensem, qui in Kaiendariis atque levt atiquoi eadem die annuniiaiur,
antiquissima hac de causa recesserunt ab non Vapincensium traditione. Verum qui
ita

res

cui pridem huicdicecesi prmidebai et Belicensis et Vapmcenhagiographica

Gaitiis marQuintinus, celeberrimus in xxxi Octobnslaudandus erit, tyr fuse quemlaudat Theodoretus, S Jacobi, eremita;. memoria cetebratur cap. XXI Phiioihei, Ambrosiano ; sed tn hodie in Synaxario Menoiogiis ad dtem, qua Menceis excusis et

eum

Umvers, toni. V, pag. 319(I) RBlcnclaria Ecc1cm(b

54

Octobris

Tomus XI.

BE
Transla.io

S.

CONFKSSORK 3P0 C0N*ii'3*'-'^^FRONTONE, EPISCOPO

^eeunda sancf Othrn^r.

et aliisque Marlyrologis

Menog^sBene
'

dictL. at,ue De hac soemni Martyrologio Universali.

cliamaCastemno^n^l

ValUntumsatiserit.dicetuMn^
XVI

S Diodori editionibus nomiquot Molani Usuardinis

traditur (\)et quem apostata occisus fuisse habent, transmiBeneventani patroni loco decessores nostn (2) serunt acl hanc diem scripserunt xxv Octosed manifesto errore xxvNovembris. bris/oco adjicitur in ahpresbyteri nomen

monasterti S. GaUt aua beatissimus iUe Romano

nibusSS. Chrysanthi

illnnia abbas inMartyrologro NovemDns.


1

bum
et

fiet

hodie in Actis

postea sub die,

Dariw. De eoverhorum sanctorum qua Martyrologio Romaet


i

Julianus S.Me^rcuriummaWyrem, cujus ope


} Vidc tom.

h atur

no inscribitur,
lom. IlJunii,
i'OS.

Decembris.

I0l2.

Odobris. p8-

'^75.

(2)

AcU

Sanctorum,

DE

S.

FRONTONE, EPISCOPO CONFESSORE

PETRAGORICIS IN GALLIA
j.

I.

De

rnissione

Petro Apostolo, S. Frontoni data a S. initiis Ecclesise Petragoricensis.

et

de ^

PnoBAmuTE.

5^.1. Emmjfiimi,
pernnivn-sru.

ort.n rrovagalum.

I Xpetragoricensis, acturus, repetere notuM^^j^^ quw generaliter de origine Eccle^^^^^ QalUcarum ad diem xvii Octobris in ^^^^^^^^^^^. -^ ^ .^^^^^-^^ ^, g. Florentino Trevirensi pro

T\e S.

FroDtoDe,

primo episcopo

Ecclesiae

sunt singularium per Gallias Ecclesiarum origines ad devum Apostolorum usque pertingere
;

sed

earumdem

sinceritas rite est ex-

pendenda

amhitiosus est quandoque pro

singulis Ecclesiis suis

quorumdam amor.

modxdo nostro exposuimus


istic

(1).

Quapropter de primo episcopo seu fundatore


Ecctesias Petragoricensis acturis investigandumest,quossuee antiquitatis titulos profe-

Uonstrammus
esse,

incertam

et

ambiguam

qua unice nituntur adversarii, auctoritatem Sulpitii Severi et Gregorii Turonensis

Scripturas canonicas et Patres scriptoresque antiquissimos uno ore clamare Evangelium regni, adeoque Ecclesi:

e contrario

Est autem Petragorica civitas (Perig-eux) caput agri homonyyni (Le Perig-ord), hodie partitionis Dordonias (Departeraent de la Dorrat,

dog-ne)

am

Christi,

propagatam

fuisse ad

omnes

gentes,proutChHstusjusseratApostolossuos, euntes in muDdum universum, praedicare Evangelium omni creaturae [Marc. xvi, 15). Quse

ad Eltam fluvium. Olim Vesunaaut Vasona Petrocoriorum dicebatur et ad Aquitaniam secundam, cujus metropolis erat Burdegalensis civitas, spectabat (3). Porro Petragoricensisepiscopatususqueadpreesentem

verba Tertullianus, sxculo secundo florens,


ita interpretatur
,

quasi omnibus gentibus

diem ad metropolim ecclesiasticam Burdegalensem semper pertinuit. Quse igitur de oriPetragoricensis dicturt sumus, ad ipsam aliquatenus Burdegalensem metropolim spectant, cujus initia S. Martiali Lemovicensi tribuuntur (4-) nam sine controversia cosevi sunt SS. Martialis et Fronto. Gregorius Turonensis lib. i, Hist. c. 28, S.
ginibus
Ecclesias
:

Evangeliumilluxisset. Enumeratis enim populiSy qui Jerosolymis prccsentes erant, quando Spiritus sanctus in Apostolos descendit

[Act.
7 (2)
:

II, 9),

addit libro adversus Judseos, cap.


varietates et

JamGetulorum

Maurorum

multi fines,

Hispaniarum omDes termini et Galliarum diversae nationes, et Britannorum inaccessaRomanis loca Christo vere 3ubdita;et Sarmatarum et Dacorura, et Germunorum et Scytharum, etabditarum multarum gentium et
proviDciarum, et iDSularura

Martialem in Gallias missum dicit Decio et sed Grato coss,, id est, anno Christi 250 quanti in hacparte facienda sit ejus auctoritas, in Coinmentario de S. Florentino supra
:

muUarum

nobis

ciiato tate ostendimus.

Sed cominus

quBestio-

iguotarum,et quae eDumerare minus possumus. In quibus omuibus loeis Christi nomeu, qui jam venit, regnat. Scimus quidem, heec dicta
traduci ab adversariis

nem deS.

tamquam exaggerata et rhetoricam magis quam veritatem sapere, Verum quoniam antiquissimi scriptores in unam sententiam conspirant, non video quo
jure quis eorum gravissimum testimonium opinatione unius alteriusve recentioris elide' re aut eludere possit.

Frontone aggrediamur, cujus missionem ab ipso Apostolorum aevo deducit constans traditio late diffusa. 3 Nam id monsirat imprimis Ado, Viennensis

ut doretit

Ado

episcopus seeculo nono, qui primum, quod novimus, de missione apostolica S. Frontonis {aliquibus etiam fTonXus dictus)texuit elogiu^ in suo Martyrologio ad diem xxv Octobris, his
verbis
talis sancti

roiofjH

firimojiim

#.t

rulo afiud Pcrragoriitniva

perS.Fronio-

2 Quamvis igitur satisconstet, lucem evangelicam primo jam sseculo Galliis affulsisse " ,/. nou C07itinue aut indiscrxminaiim admitten'

die, Petragoricas civitates, naFrontouis episcopi, qui RomEB a beato Petro ordinatus, cum Georg-io presby:

Eodem

' ;

tero ad

priEdicandum Evangelium missus


tertio

est.

Quumque
Gaules, p. 27

die itineris

idem Georg-ius
col. 78(i.

nem

irmo/iii(

.-

(I)
II,

AcuSS., r VinOctoI...
610.

p. Ifi.

col.

\5t

Guiirard,

Cai sur

(2) MiBne. Patrol. t. lc& ilivis. ttrntor. det

i)

Gallia Christ.

l. 11.

esset

ikb.

398 DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. grapho recusum Parisiis anno \ll% a Jacoho A esset mortuus moerens Fronto reversus est Bouillard, monacho MauroBenedictino. In et super ad Apostolum acceptoque ejus baculo
,

J.

ADCTCM V. H,

corpus defuncti posito, socium de morte recepit. Sicque ad prsedictam civitatem veniens, magnam illius multitudinem ad Christum converpace quievit. tit, et multis miraculis clarus, in

utraqueautem editione legiturS. Fronto aB. Petro ordinatus et in Gallias missus. Animadutrumque Adonem et vertamus tandem ix floruisse, adeoque anie Usuardum, Sceculo
, ,

Ha:c eadem, sed pro more suo compendiose, dicens repetit ad eumdem diem Usuardus

Kodem
nis.qui

die, Petragorica civitate, sancti Fronto-

Normannicamvastationemscripsisse;quando nempe exstabant documenta antiquiora, origines ecclesiarum indicantia. Uturqueporro


sine idlo dubitationis signo dicit, S. Frontonem a B Petro ordinatum alter quidem Parisiis in monasterio Pratensi, alter Viennas
:

RomSB a beato Petro episcopus ordinatus,


presbytero,

cum Georgio

quem

per Apostoli

baculum in itinere socium de morte recepit, magnam ad praedictam civitatem veniens multitudinem ad Cbristum convergentis illius in pace quievit. et multis miraculis clarus,
,

tit,

Utrique Hagiologio accedit Martyrologium,


Petragoricis in Gallia, Apostolo episancti Frontonis,qui a beato Petro presbytero raagscopus ordinatue, cum Georgio gentis multitudinem adChristum con-

Romanum hodiernum
nam illius

locis videlicet Petra^ gorica midtum distantibus: quo mea sententia indicatur late propagatam fuisse famam de ordinatione S. Frontonis, a B. Petro Apostolo peractam. In argumentum etiam contra Sanctum nostrum adducit R. Attdierne silentium Bedae et Wandelberti, sasculo viii et ix scribentium (3). Quid inde? Numquid silentium

Allobrogum scribebat,

pace quievit. De S. vertit.et miraculis clarus, In socio, qui dein VelaunenGeorgio,S.^TOutoms

7nonstrabit S. Frontonem

^ sem seuAniciensem aut Podiensem Ecclesiam


[he?\}y]fundavit,ageturaddiemxNovembris, Usuardi, quee 4 Auctoritatetn Adonis et nuperus cst, elcvare conatus est ^^^^issima Hic enim scriptor, scUicet R. D. Audierne. nov^editionilitho-typographiccBoperisJoanstrictioris obsernis Dupuy,ordinis Minorum Petragoricensi[\), vantix.de statu Ecclesice vanti^, de

non exstitisse,Ecclesiam Petragoricensem non fundasse, ac in ea K cultum obiinuisse saeeulo jam v sub Chronopio 11 episcopo
?

Quod
,

si hasc, nit

obstante

quorumdam

.,mrHm aurio-

Tot^^ir
nc

inconcussa maneant, aerem verberasse dicendus esi auctor. Caeterum satis noium esi, nos hactenus genuinum BedcB Martyrohgium yion habere, plurimissilentio

que emendationibus indigere, quud in capite tom II Actorum Sanciorum mensis Martii
est. Quod ad Wandetbertum spectai, .^^^^ sanctum aniistitem nostrum, licet versibus suis non incluserit, in iextu tamen (si ejus sii) stylo prosaico celebrai, dicens (+) Eodem die

notas

quasdam

adjecit, 3"/^^^

imprvms, Petragoricensem impugnat. Petii quc-e de S. Frontone referi et undenam Ado, deprompserit antecessoribus ignota fuere, manasse ex Legendis (2), nodum respondetque
:

^^^^XsTadM^ f^^ffjj^^"^^

edUum

.-

(sxv Octobris) natale sancti Frontonis, episcopi


et confessoris.

concedet quasi uno ictu dissecans. Sed facile Legendanobis D. Audierne, quatetncumque

Tanrfem admissum etiam Bedae, Wandelberti atiorumque, si tubet, silentium

rum compUatorem, quem nemo nostrum


antiquiorem,adeoque novii esse tamen Adone Adonis, quae refeuni allerive aniecessori etiam inquiruntur, ignotanon fuisse Restai
.

est

argumentum, ut vulgo dicitur, merenega* tivum; quod contra positivum aequalis auctoprorsus imbelte
est
:

ritaiis

etenim

si

quid-

emersennt: rendum, unde ha> ipsw Legendae floribus ftctis adornaicV, habent scilicei, licet in iraditione, quee nisi argu-

piam valeret, eliminaret ex Sanciorum Albo omnes fere Sanctos, quum vix utlum y^eperies,
qui ah uno alterove Martyroiogio aiU Kaiendario non exsuiei. ^^ Mariyrologium 6 Consulto omisi hactenus j;^^^^,^ Rabani, Adone et Usuardo aniiquiorts, quia

radicem suam

solidum praebei mentis conirariis frangatur, histori.-eadjumentum.Laudatusdeinscripior

C censetAdonisMartyrologium inierpolationem elogium passum fuisse, quatenus S. Frontonis


:

niUiam de missione apostolica S. Frontonis meniionem fecit et proin o.d quiestionem


,

Petragoncensibus exin soiis exemplaribus nam ut monstrat stat Sed et in hoc faltitur

Domtmco Adonianum Martyrologium a curis anno 1746 Romas ediGeorgio summis


,

prxseniem inuiilis est. Nolim iamen ieciorem S. Fronfraudare textu, qui aniiquissimum Eodem Scilicei (5) culium demonsirai.
toais
die
:

(I

nostri elogium, prout ex hac ipsa retidimus, in omnibus exemptaribus editione derivatum reperitur,ac proinde ab ipsoAdone

fessoris

et conOciobris) natale Frouti episcopi urbis Patraoori, ex loco, termiuibus

tum Sancti

felicem luminis sumpsit Qui dicitur Linicasio, Sicque devotus in servitio mter moexordium. claruit, et babitans. mullis virtutibus

censendum
5
vindicalur

est,

Idem eiiam Adonis compenUsuardi pro more suo verba


Martyrotogio, ait dio repeientis, quia in ejus sanctorum, ipso Usuardo nomina
in

criiicus rejicii

auctoriiatem

nachos multos

tideraChristi convertit; ad extremum qui per insignia virtuvero post sacros labores, a praesenti tnbulatione tum ejus claruerunt,
iid

occurrunt Usuardum recentiorum. Verum quidemesi,


multis
,

Adonem propre sequx ejusque abunde constat verba ad amussim ciiare, ut

requiem. Gauzbertus, ad jEternam migravit Froutouis consa^culi xii Vitam S. qui initio duo xnfra latius explicabimus, scripsit, ut PetragoriRabano desumpsit patria
sibi

ab uiroque conferenti elogium S. Frontonis attulimus. Sednon concinnatum, quod supra ticetpro quahtaie novii criticus, Usuardum, auctum,exsiare tamen locorum

ex censem fuisse ac devotum


;

inler
alii

monachos
biographt.
dicit

habitasse. Neutrum habent quidem, quem edimus,

temporumet Baptista omnino purum, editum a Joanne ad calcem Actorum mensis Sollerio nosiro ipso, ut dictiur, apoJunii, et novis curis ex

Et Lycaoniai regionis num, \ Sanctum ex finibus neque uildm de monachatu facii oriundum, Lementionem sed solum num. 13 in pago
:

Anonymus

movicensi, in ioco Nogentio,

cum

dtscipuits

(5) Ibid.

I.

CX,

fol.

1171.

aiiquandiu

1)E P.

CONFESSORE. FRONTONE. BPISCOPO


ut sileas
:

.....

%anaiu angelican.
tonem

f^^l'^^^^^^^^

cum
^<>^'P'{''^^^^^^

Lne lon-

quia quando nos in scholis magistrosolara ruminaet lac blbebamus, tu rum mel sancto Fronto fabam. Scripturam de bfts niteris, Gauzbernovam, cujus tu auctoritate edidit lucri causa, qui sub hujus

'

futt. Petra^oricensts traduclum ad res oestas Ocjo^r^^^^^^^ in ipJs Kalend^s movere festivitaiem repon

tus noster Hildeg-ario chorepiLemovicffi sedis episcopo Qua autem ratione ille exstitit.

todaZm

scopus nobis

antisiitis nosiri

monstravimus talde nos non debei. Alibi vitiosam esseRabamam IZatam, mutilam ac

qui indigena Petrocoripotest esse Apostolus, Profecto si ibi a puero psalterium censis fuit? ibi clesicut in ejus gestis legitur, et
didicit,

MaTyrlo9ii edUtonem (2). recusam Tsecundum correctiora exemplarta


.y.,.s.^u.ri, ayru.ie-

guam nomscurts

'Tlsttc enim si^navimus

discr;epaniiam
citati

"' '>" "'"

'"'"

textum Mariyrologn mox eiciem Uarise Magdateme, quam et Vitam S. doctissxmus Rabano attribuit reverendus et

^^

^si intcr

ricusestfactus; jam ibi sacerdotiura scholse Scripturarum divistiauitas erat, ubi clericatus ordo erat. Legitur enim, narnra, ubi quam episcopum. potius'eremitara vixisse operatusest, ut Dicerenescis. quiEsig-na ille converteret. Potius ille eos
,

et

chn.

Petrocoricenses

Deo

acquisivit, qui

omnem Aquitaniam cum

suisMoniimentis aposiolatus vir D Faillon in {'6).Etemm tn S MaricB Magdalencv in Gallia quasi unus ex Fronto, Vita exhibeiur nobis S. Gallias appulequi cum B. Magdalena in iis mortis et sepulturae runi (4), et testes fuerunt

ad fidem traxit. Stephano, principeGalliarum, Saturninus, neque DioNeque Fronto, ueque suscitasse. Et utique nysius leguntur mortuos raortuorum, siue ostensione sinc suscitatione

siguorum primi gentiles non potuerunt


dere, dicente

cre-

insuo Martyropalria Petragoricensem nempe B togio, eum inter monachos. fuisse et devotum vixisse esi nobis aucior Vitse S. Propierea duhius nonum, Mari.v Magdaten<v, licei ad swcutum osiensum esi (6), periineat. Nihilomtut alibi demum cumnus demonstrat tucubratio. quis nono vulgatam que scriptor fuerit, ScVcuio missionem S. Frontofuisse traditionem, quee adeoque ad nis ad S. Petrum Apostolwn, christianw refert. sxculum primum serx

Mart/uv
lis.

(5)

qu^ nequaquam convemunt


scribit

Domino

Nisi signa et prodi-

cum

qucx

Rabanus

Ubi autem est gia videritis, non creditis... Georgium suscitasse legilocus, ubi Froutus Etne verbo meo lougiores faciam vos,

A>r, /i',*

tur?..'.

qui in hoc interestis tantum breviter perstringam, concilio, hoc hunc hodiernum quia numquam usque ad
venerabiles patres
,

*, factus est liber diem, qui est quinta Sabbati tcrrarum, qui in ordino Apostoloiu totoorbe rum per litanias habeat scripta nomina Fronti, Juliani , Austremonii, Saturnini, Dionysii aliorura, qui post Martialem in Ursiui, neque
.

^>j--

^'^'^^''""^^i^"--

yiunc sunto H'VC de Marlyrologiis dicia argumentum desumalterum proferimus


:

Galliam veneruut, patrura. nobis 10 Hunctextum sine annotaiionihus

lOlil ptum ex concilio Lemovicensi 11, anno acriier de qualitate Apostoli, celehraio, in quo disputatum fuii. S. Froutoni iribuenda,
30

prxierire non

licet.

bertum

scripsisse
;

Imprimis videmus, GauzVitam S. Frontonis ^jawcis

'^^^^Z^
^^^,^,,^

OmahHm

Non

tcvis iu Galtia fervebai coniroversia

LenwviciMf

^q g^ Martiati, prtmo Lemovicensium episconecne, po, uirum Apostolis accensendus essei proin an eadem solemniiaie ejus ac Apoac stolorum festum esset cetehrandum. Ipse Jordanus, Lemovicensis episcopus circiier ab

choreante annis nam Hitdegarius, sub quo piscopus fuii, Lemovicensem sedem ab anno dein sine circiier 963 ad 983 occupavit (11} Gauzbertum uliius coniradictione asseritur
:

id lucri causa fecisse. Sed quodcumque fuerit lucubraiionis ejus momenium, certum videapoiur, id non prxstiiisse, ut confirmaret

anno 1U23 ad 1052 (7), ad Bcnedictum Pp.VIlI scripserat, nomine eiiam Roberti regis FranBiiuricensis, BurQ corum, archiepiscoporum

degalensis ac Turonensis, et omniwn suffraganeorum, ut S. Mariialis cotlegio apostolico neuiiquam accensereiur (8). Tota epistota

Etemm stolicam S. Frontonis missionem. Petragoricis psalinsulsevatde diceret, iiium fuisse, y terium didicisse et clericum factum qucvdatn Ecelesias quoniam hcec elementa
Petragoricensis ante S.^b^oniomsepiscopatum

videlur insinuare, Jordanum non iam suo, quam alieno ore toqui : pturimum urget, episcopis mutiis dispiicere apostoti digniiatem, S Mariiali collaiam ; ac tandem iotum negotium Poniifici Iractandum permiiiit. Quid in

supponunt. Patriam Peiragoricensem ei et nachaium, cui affinis est doctrina psaliern Mariyrologio depromctericat^s, ex Rabani habet pia credo. Dein ex obscura iraditione Georgium suscitaium fuisse; Gauzhertus cognosceneque aiiud documentum scripium
istius hani Petragoricenses aiioquin ctericus AdoEcciesise etisisset ohjectionem allegando nem et Usuardum, duobus fere sxculis antialque hinc tiquet, vagas non raro quiores
: :

mo-

causa egerit Benedictus Papa, ignoratur. Id certum, eo moriuo anno 1021, agiiaiam denuo anno 1U31 fuisse qucvstionem de Aposiolaiu S. Martialis.ejusque fauiores causam vicisse,
ui videre licet in Actis dicii conciiii Lemovicensis (9) in quo plures oratores iate exposuerunt merita S. Mat^tiaiis, in medium pro-,

ferentes antiquorum scripia et Ecciesiarum inveieratas consuetudines ex quibus consia;

Ecctesiarum tradiiiones sotidis monumentis, sed tunc quidam ignotis aut destructis, fulrequiciri. Tandem videmus, quid maxime patres, ut alicui sancto rereni Lemovicenses
Aposioii

titulum

conferendum censerent
;

bat,

S Mariiali Apostoli iituium ab aniiquo trihuium fuisse.Tunc quidam.autni Acla (10),


exclericisPetragoricffiurbisdixit: Kodera

nempe non Solum gratiam curationum, sed

modo

sanctum Frontum possumus dicere apostolum. 9 Tunc Geraldus, pater monasierii Soiemniacensis, respondit
:

Tacc, frater melius est,

quapropier susciiationem mortuot^um duhium vocant suscitaiionem S. Georgii, S. fTonioui tribuiam. .,n11 Quamvis porro Lemovicenses patres "^J^lftoaS. Frontoni Aposioli digniiatem denegarent, \l^^^
VII Oct. p. SS,, \.\

(11

Ocl
col.

Mignr,PalroK t. CX. col. 1 HO. - (2) A<1. SS, t. Vlll l. II, oO. I (5) Moniim. cie rapoMol. dc S' M. Mjdel

15

%\

l4) Ibid. col

340.

. (8) Ibid.

(o) Ibid. tol. 51)0.

{<,)

Act.

Inslrum. cnl (tO) Ibid col. 875.


1

870. Itil.- (9) Labbe, l. IX Cocic. col. (li)Gall. Chrisl., t. II, col. UilO.

l7)

Gall. Christ.,

t.

II.

col. !>l*^-

7-

minime

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

395
ALCTtmB
J.

A minimetamen ejusaniiquilateminfirmahant; utpote quem fecere wqualem SS. Saiurnini


Tolosani, Dionysii Parisiensis, JulianiCeno'

dique acceperunt. Quamvis ita loquerentur

manensis, Austremonii Claromontani, et Ursini Bituricensis, qui omnes unanimi seecuii undecimi consensu, et prcvsertim ipsius Lemovicensis synodi testimonio, ut mox ostendemus, ad saeculum primum lerie christianse pertinuerunt Unum synodus volebat, Aquitaniam universam S, MaiHiali primitias fidei
.

Lemovicenses, non ignorabant tamen, utconsiat ex Actis (5). passionem S. Saturnini ad consuiaium Decii et Grati, adeoque a martyrio S. Petri Apostoli ad primum annum Decii imperatoris fluxisse annos centum octoginia duos. Non igitur tanti faciehant auctoriiatem sive Actorum S. Saiurnini sive Gregorii Turonensis (iib. I. cap. 28), ut db ea discedere non auderent
.

V.

debere ; acproin ante cseteros omnes Apostoii tiiuium eidem convenire dum atii, inter quos etS.FTonto nosier,in paratam jam messem faicem suam immiserint. Quod nunc particula:

13

Pro missione
,

aposioiica S. Frontonis an-

"*"

'""""*

"

tiquissimum nobis prsebent tesiimonium duse Z'>e^^^^oL


iaminse
altera plumbea senea aiiera et quidem peremptorium si de earum antiquitaie certo consiarei. Eienim anno 1261 die XXX aprilis Petrus de S. Asterio, Pe,
,

vci,u,

tim ostendendum est. In sessione secunda ejusdem conciiii Aymo, Bituricensis archiepiscopus, totus in eo est, ut monsiret, S. Martialem ah ipso Christo, quemadmodum undecim Apostolos, poiestatem solvendi aique liquando alii missionem gandi accepisse mediante sede apostolica ohtinuerunt. Nemo,
;

tragoricensis episcopus,

grassante in vul-

gus rumore abtati a Normannis corporis S.


Froutonis, decrevit Sancti sepuicrumvisitare. Quo aperto, reperit ossa venerabilis Confessoris, et simitl duas iaminas. In plumbea

inquit

(1),

contradiiiere potest,

lem

a Christo, ia terris in carne

beatum Martiaadhuc degente,

quidem

potestatem ligandi et solvendi cum reliquis Apostolis accepisse. Sancti etiam doctores et patres
Dostri antiqui,columnae Ecclesiae fortiores, proclamant, omnes, qui Dominum in carne vide-

hgec legebatur inscripiio : Hic jacet CORPUS BEATI FnONTONIS JeSU CHHiaTI DISCIPULl ET BEATi Petri in baptismate dilecti pilii. /n 3enea vero IIic jacet cobpus beatissimi fronto:

NIS jesu cimisTr discipuli et beati petri apostoli

IN BAPTISMATE FILIl EX LYCAONIA REGIONE ORTI

runt,

eumque

postea

priedicaverunt

fuisse

apostolos appellatos. Hsec, ut satis iiquet, quum in sine judicio accipienda sunt.

non

Nam

ageretur de implendo duodenario numero, ex quo exciderat Jndas proditor, pr^ecipuam conditionem posuit
Aciis Apostolorum cap.
i

Apostoiorum princeps, ut eligcrent ex


ris,

his vi-

reliquis Apostolis fuerant congregati in omni tempore, quo intraverat et exiverat inter eos Dominus Jesus, incipiens a

qui

cum

DE tbibu juda ex simone et erontonia. obiit OCTAVO KALEXDAS NOVEMDRIS ANNO QUADRAGESIMO SECUNDO post passionem domini (6). Gailia christiana, has inscriptionesreferens,quwstionem pr<ecidii, dicens Quae rccentiora et sequiora tempora redolent [7). Verum h3ec manu iam levi non discutiuntur, Nam si attendimus causam, ob quam Petrus episcopus visitatiO'
:

nem

sepulcri insiituit,

nempe rumorem,

in

baptismate Joannis usque in diem, quaassumptus est, testem Kesurrectionis ejus fieri unum ex istis. Ex quihus sequiiur, non dicendum continuo Apostolum illum, qiii cum Christo in

vulgus sparsuyn, ablati corporis a NormaUnis. Nam ssecuio ix Normannos Franciam meridionalem, aique adeo agrum Petragoricensem vastasse, extra dubium esi. Legitur enim in Chronico S. Benigni Divionensis, ittos, anno
Chrisii 888 per Gallias in
pisse
(S).

carne conversaius ei ad prsedicandum Emngelium destinatus fuii alioquin septuaginta


;

Rispaniam

irrufemnnurtan]^Tbapti'za~
,,

duo discipuli essent dicendi Aposioii sed insuper requiri speciaiem electionem et vocationem, qualis in S. Mathia exstitii. quando annumeratus fuit cum undecim Apostolis. 12 Quapropier, ut docet nos eadem synodus iniationem ud Lemovicensi (2), aliqui opinabantur, Martiatxculuiii pri;

mum pertine-

lem ipsum csse Mathiam, et similitudine nominisin lingua Aquitanorum ita facile coepisse vocari sive propterea quod non facile invenitur, ubi corpus jaceat Mathiae. (Ignorabat scilicet Aymo, Reliquias Apostoii Mathias Tre viris servarn (3)). Quamvis autem tanta de S. Mariiali suo prcedicareni Limovicenses
:

censendum de antiquitaie ambarum inscriptionum? Nondicam, utramque ad 3etaiem Chronopii II, qui, initio ssecuii vi florens, primus S. Frontonis C07'pus a veleri tumuio ad novum sepulcrum iranstulit, pertinere. Etenim in lamina xnea consignatum hdbemus annum S- Frontouis emortuaiem in annum quadragesimum secundum post Passionem Domini, quee raiio compuiandi temporis non quadrai cum more seeculi sexti. Habentur quidem aiiquadocumenta, in quibusanni a Passione Domini numeraniur, ut videreest inFragmento Chronici ssecuii tertii{Q) ta;

H Sed quid

paires, nihilominus

primorum

Galliie epi-

scoporum missionem ad aposioiica tempora


revocabant. Quod, inquit Aymo (4), de beaeorum tis Dionysio et Saturnino dixi (nempe Aposiolos recenseri), nomina nuspiam inter eodem modo dictum de Ursino et Austremonio, de Fronto genere Petracorico de Juliano Ceno,

in priori medietate ssecuii sexii, 3era chrisiiana in Galiiis usitaia non erat, qude

men

manensi. genere Romano, et de aUis,qai Apostolos videruut in carne, vel videre potuerunt, quitam a B. Petro, quam a B. Clemente sive a
successoribas ejus in Galliam post B. Miirtialem, a prffidicare missi sunt. lUi non specialiter ab eis, qui illos in episcopatus orChristo,sed solvendine consecrarunt, potestatem ligandi
(n Uhbc,
IX Conc.
col.

solum sxcuio ociavo adhiberi ccepit (10). Videtur iiaque laminacuprea Chronopio recen^ r^ n , Hor et poiius referenda ^^^^^^o^^^^^f' ^f^' goricensen sedem ahanno 079a^/99 ieneniem; qui, ut docei Phiiippus Labbe (11), magnum monasterium S. Frontonis aedificare coepit. Quoniam igitur ecclesia, a Chronopio sedificata, novoopere instauratafuit, arbitror, tuncqui, .

fuisse sacr^as Ueliquias eiadditamfuisse taminam a^neam, in qua promore istius temporis inscribi potuit 3era christiana

dem inspectas

sive a Nativitate sive


Biic Palro)..
r.

a Passione Domini.

l.

m. - m

Ubbe
.

b. col

877.

IV. p

m. i^) Ibid, lol

cl.
(8)

t47ri

t. p. 880. IGI Dui.uy, D. Bouqucl. Hcc, l. VIII, p.

2 - ,/ T. U\. - lO) Mi-

ODNuT.

de DiHoDT. (10) Nouvcai. tr^jU I. in. c.l. G70. St. fi%. Cfr Diori. De Rmn. Fout. iiifallib., |). Bibl. mss ,t. II, p. 737.

Ulrum

896
AUCTOIE V. n.

^^

c S-

j.

m, TaTs
nit

fnZuitatis.ex ipsis ''^-;"7 non TuLperiere, dijudicare ^'^''J^^Xl^^sse

plumbea. "//'^f"^"; mrum porro lamina^equalis aut signata, Z"mate 'l""'"^

CONFESSORE. FEONTONE. EPISCOPO " alibi diximus ,^,^, non debet. Jam ,

^^^S

utramque laminam ^^^^f^^^^ lempore m et simul uno ^.^P^^Htt^^s


:

(5), priregtonartos magts. ,nos a<ionm episcopos ^m cert^ sedi affixos fmsse, adeoque eoanguslxas umus lum jurisdictionem intra fuisse circumscrrptam sed exdicecesis non promncias et plures ^^^^isse se ad plures ejusdem provinci^. Stc videmus S.

])

civitates

istiusmod, positam (1) ''l'^ JTallorum nempe P'"''.'^'''*'-", luatenus '^'";'"'f;""! conservatio, ^onconve certior sit documenlt istorum iemporum uem simplicitate

Matemum
^
'

haberi proprtum episcopum a et Tungrenst. Trevirensibus, Coloniensrbus

cum

^ Frontonem nostrum

exhibet

obambulantem varias Galliarum

perer.nte, allera si. ut altera duplex fuisset tacta maneret,


set

magis in utraque idem


simplicior est

Imbea

''"'"rf scribi. 1 anaem nec impedtmentum


.

^"Pjf^ J ""

J^!^".

hancanchronogrammatis habet. Proplerea


-s'''^*' liquiorem Froterio, instauratore ntsi osienai coxvam existimo Chronopio vmtatwnem nenposset iranslationem aut
;

Det. Quod ^J^incias pr^dicando Verbum pra^dtcattoms moreistiusmodi ^^ , ^ecursu ^.^ ^^^^ daudebant, i aiptychasua referebat, ''^"J^^; /f^l^^J^, ^ sibi proprium. omissis aliis

\uiarum mediam
Chronopium.
15

fuisse inter

Froterxum
. .

et

Hxc

fere sunt,

qux pro rmsstone

apo-

^.^^ expUcantur jam rara nomina episcoporum, qui in diptychis ref P^^^^^^ '^ J^^^uas constitu^ndi horum certos episcopatus luccessionem, donec in regio. Dein sunt catalogi, qui

pontificatum gesserant. ^^^ifatibus, in quibus

'^'"'^l^^^sU

^Z^ZZstolicaS.Lnioni^dicendaha^^^^^^^^^^
,ri^t.i.eEr*<.n., a,"'

''^^^^^^'^^lonopioduosadiungunt.Leonem

Audicme novam
fuerit

objictt

a atios legere

non memxm-.nata Fron de mnsione apostohca, S opinio

'i'fP'^"^^f2'nZZ nempe

seuLo teu Leontium, qui -^^


^"^^-

coUtur Petragoricis xxvin ^^ ^^ ,, ,,,,.p., ^. ^.

a \oni et aliis episcopis


lyo. sedes

S Petro coUata

ab anno Silad quando, Leone Pp. IVsedente monasterta satageepiscopales et

^^rTo

"'ntificatus. utpote qui ad quinquaginta


''^^oTZurleret
:

privitegiorumsuorum bant oUinere szbx ''^"^ ^nationem. adeoque titulos quo fundamento hxc efflngebant {iy Verum

confir-

;.,(o.^ ecclesiasticw in se0^^^,^,,^ adhuc esset singulo-

"^^^^..^, Utaium. sedes


Tandem

sed fieri etiam potuit. ut. Petrahiulci


seepe

^ZricenJsvacaverit

Jludm
spicio.

v^ri ''''''"''/':"!"''"

f^^^'^''JZZ

^'^3^- ''"^ Posteriori.

^,T; Etenim consxderanlz tum res9esias tum ^^tautorum temporum ipsius Pontificrs
nihil

ZteZZrZs ^MPJ "

Conc.7.oru,n sive

apud Brecqmgny intabuchartarum dtplomatum la chronologica Pegxstrxs Georgisch etc, sive apud Petrum apud B.Bouck^onologico-diplomaticis, sive rerum Galltquel in amplissima collectione Baromum aut larum, sive tandem apud ActisSanctorumBollandiamstn Vtta Leoms Quodsrtamen IV, editaaddiemXVIUulii. suam veram ostenadversarius assertionem
.

simile

occurnt

sive tn

CoUeMone

quando certo jam constitut^ les, tamen lacunw in sucreperiuntur. En exempla ^^^jfZTstitum .^ ^^^^^.^^, 5i anno 590, e< domesttca^mter^^^^^

'^"."

J
:

pltragoricensem

^^^draToccfvaZit nullus reperitur epimetropoli Burdiga'^''"'''^^''ZdZ^fTe in m ej P^


scopusmej^^
"*f .^
*^;
)

^^^^J^^
pauci
'

%;7^^"f ,,^,,

objcctio, si

'P^^^reJco^M^^ el rarx ^P W;"*^


JJ^'^^^^

Qctobris in episcopis .^^^^^^^

tunc deret. non continuo sequeretur, sed id solum,tuncprt. natam esse opinionem C ,num necessariam fuisse allegatronem an;

pmmum

^^^''^'^''^''^^'Znonis tempus ad strammus (8)- 2j ;^^ ^^" . petragoriiv sxculum

^^'"^^Jl''^,^,,^ censt catalogo "^'" "


annes

tiquorumtiuiorumaddefensionemjumumEc-

Tsiarum. Pari modo cespitatR.aucior.quan.


duodecimo Lycado affirmat. sxculo primum palriam S. Vrontoni tributam fuisse oniam sub Fro. vidimus enim sa-culo saliem decimo
:

Pe^"^Znamisse /^. tiones viduaiamalzquandtupermanstsse

Dupuy

Jo Jo-

'^P^'^^^

'^''^'

1^- Wc- . ^

tragoricensem Ecclesiam

{\)).

terioeumLycaonixadscriplum;imosialiqmd valeinostrasenieniiadeutraquemscriptione
supraaiiaia.sxcuiosexiosubchronopioopimo
isia iam. vuigaris erat.
,o,

^^

U.

eaeuud jJiupu Vlia pdenda CrOPOnitur


UUlIli* ultimae

in-

quiritur in Saucti
nr-pt^pntiam prsesenuam

patnam,
COenaB
y.-

m
et

,rcr, pri,m-

u Ante-quam
non

mma

~-

hanc claudo dtsseriationem. semper dissimulabo difficuliatem, mihi

sepulturse B. Marlhse

OC-

rr~o;.;rum

II

Petragoricensium succes^ Naminier S. Frontonem et Paternum sione. lib. II. gui anno 35G, teste Sulpitio Severo detrectans perfiHist. Sacrxcap. 45 (3), nou
diara AWanajnprofiteri, sacerdotiopulsusest,

ClSlonem
o

SerpentlS,

UniverS^

reffioni infesU.

duossolumepiscoposmediosnumeratGallia Chrisiiana, Anianum et Chronopium I (4).


Aiqui quaiuor episcopi spatium trecentorum fere annorum, quod a medio s^cido primo ad medium quartum excurrit, implere non
possunt. Quod $i initia Ecclesiae Petragoric3e adnormam Gregorii Turonensis, id est ad medium Stvculum teriium rediganiur, quaiuor episcopi commode ab anno 251 ad 356
pertingent.

fundationem Ecclesiarum ^"^^ \J primo ad medium usque tertium s^ecucu removeant adversarii, passim o^^^^^"" Vitas primorum episcoporum, multts,

TTi

-o

7/-

0"""'

^'*'"^''^'

nno"'*,,,^

aiunt,

fabulis refertee, anachromsmis a erroribus scatentes (10). Enimvero Acta no tiquiorum Sanctorum, a recentioribus

Nodus

intricatus solutione
Dupuy.

sua
Mi^nc.
Act.

raro conscripta, multis mevis inspersaess Iro^nemo diffitebitur. Esto igitur Vita S. inde tamen Xoms fabulis quibusdam infecta
:

(U Dion.. V 83 rArol I XX, cv\.


ss.,
t.

(2)

viu

IbS. Octob., ,>. 3i.

- (4) T.
-

t. I, p.

252.

II. col.

lUh.

C^)
i,

UU. p.

(5)

908.

(7) Ibid.

col.

(9)

T.

I,

79. p. 91.

(8)

Act. SS.,

I.

ilO)

Duimy.

1. 1.

Oclob.. p. 233-

1) Gaii.

Ch.isi.,

11, c,.i.

nequaquam

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


consequiturt sancti missionem in Gallias et sedis Petragoricensis fundationem ad sxculum primum serse christianm non

397
J.

nequaquam

quantum opus fuerit, utemur qucB enim brevius est, pierumque aniiquius hahetur. Uirumque sicut et iliud, quod
notatis prolixiori,
; :

tVCTORK V. H.

pertinere.

Ecclesia aliqua incepit, licet fahulosis circumstantiis infarta, in ipsa hac Ecclesia non facile obliteratur: adeoque istiusmodi Iraditio retinenda est, donec argumentis contraynis

xcodiceDomni-Fronioniseditumfuii,eadem eodem fere ordine refert sed alterum,quemadmodum et Domno-Frontonianum, verbis locupietius, varios iocos commu7ies addit, qui desuni in exempiari edendo. Cxterum licet cirquam edimus, Vita suis non careat fabuiis, elidatur. Sed aliud omnino esi adjectio propierea inutiiisnonest, tum quia immixtas causa Viia cumsiantiarum, quibus honoris narrai res vere gesias, tum quia usui esse adornaiur. Dein hujusmodi alicujus Sancti potest ad etucidanda Sanctorum monumenia, additiones quandoque proveniunt ex similisine taiihus Legendis senigmaium instar tudine nominum: unde fit, ut quod uni homonymo proprium est, alteri etiam tribuatur, habenda. In isiiusmodi scriptis gravis est difficuiias in discemendo verum a falso quse Sic S. Gregorius Nazianzenus duos Cypriaaugeiur etiam confusione Frontonis Petragoepiscopum , nos alterum Carihaginensem ricensis cum homonymo Nitriensi. Sed rem in unam alterum magum Nicomediensem eorumque Acta permi- cominus aggrediamur. conflavit personam, 19 Imprimis inier biographos inquiritur, scuit, ut monstrant nostri ad diem xxvi Sepqu3e sit S. Frontonis pairia. Gauzbertus eum in Actis SS. Justinss et Cypriani tembris Martyrum (1). Eodem modo, ui jam diximus Petragoricis natum et informaium litieris,

Eienim memoria temporis

quo

i''^"-'(^

proba-

^(^,j^^

num.

6,

5. Fronto, nosier

cum homonymoNi-

triensi confusus fuit,aique hincvarise fabulse naise sunt. Qusedam specialia, omissis iamen

B
Hon videtnr

iis,

quee in Vita elucidabimus, aiiingimus. 18 Quaternas novimus Vitas antiquiores

etiam chrisiianis, tradit. Certe primo jam sxcuio serse christian^, suhactis Galliis, frequeniissimum erai commercium interlialiam ei Gallias. Quapropler si hxc sibi constaret
traditio,

non

esset

quod repugnaremus Gauz- g

mlde unfiqua

S. FrontoDis. Jam indicavimus supra num. 6 Viiam, a Gauzberto lucricausa conscriptam, quam idcirco omittendam censemus, quia patribus Lemovicensibus probata non fuit. Alteram nuper e tenebris alicujus parochise ruralis dicecesis Bellovacensis eruit R. D. Pei-got, et ipseauctor VitcV S. Frontonis,annp 1861 edit^. In hac parochia, qu3e Domni-

herio
S.

dum tamen cum eodem non ponereiur,


ejusdem, quanS. Fron-

Fronto psalierium Patragoricis addidicisse et sac^Hs christianis fuisse ihidem initiatus.

Sed

est alia tradiiio,

ium

novimus, antiquiiatis,

nempe

Fronionis (Domfront) nomen habet, in partitione Isarse (Oise), et Sancto nosiro aniistiie patrono gloriaiur, hacienus conservatur codex manu exaratus, eximia quidem artis calligraphicee, sed receniioris astatis, utpole qui vix ante medium sseculum xvi conscripius fuerit. Continet auiem totuin OfficiumSancti, musicis signis notaium, ac in eo prseter no-

tonem ex Lycaonia regione ortum fuisse, ut habei inscripiio supra num. 13 ciiata. Quoniam autem susiinemus, Sanctum a B. Petro Apostolo in Gallias inissum, adeoque ejusdem disciputum fuisse, nihil obsiat, quominus ea pairia assignaiur nam Lycaonia media fere CappadoGalatiam jacet inter Ponium
; , ,

ciam, Biihyniam, eas videiicet provincias, quihus Chrisii Evangelium praeiicavit, ut docet nos ejus prima catholica epistola directa electis advenis dispersionis Ponti, Gallaci,
CappadociiE, Asiae et HithyniEe. Quando dein S. Petrus Romam adiit, ut ihidem summam

picturas, res gesias a S. Frontoae referentes, haheniur leciiones, quas vulgo Legendx dicuniur et Vitam Sancti exhibent [%).

vem

Tertium quod habemus exemplar, auctorem proditSebaldum,Petragoricensemepiscopum

sedem apostolicam inperpetuumconsiitueret, aliquos secum discipulos, adjuiores aposiolaius sui, prohahiiiier adduxit, quosdein ad
varias provincias Europxas misit episcopos quemadmodum ad fundandas Ecciesias Pauius discipulum suum Titum reliquit S. et constiCretffi, ut eaquiEdeerant, corrig-eret,
;

quum dicit Ego Sebaldus episcopus. Sehaldus


;

porro sedem occupavit sieculo decimo ineunte C (3) adeoque ab eetaie S. Frontonis sat remotus qitasdam fuit, ut narrationi sux fahulas admiscere potuerit. Sed neque Sehaldum crediderim. Vitse, qualem habemus, auctorem sienim Sebaldina lucubratio exsiitisset, clerici Peiragoricenses in synodo Lemovicensi
; :

tueret per civitates presbyteros, sicut et ipse

disposuerat
20

illi

[Tit. I, 5).

facili negotio refupoiuissent, indicando, scriptorem aniitare

abbaiem Solemniacensem

quiorem, Sebaldum ita omnia collegisse quibus S. Fronto S. Martiali xquiparatur et Apostoli tiiulum meretur, ut auctore Gauzherto nullaieniis indigerent. Unde consequens post annis fit, ut ignota delituerit centum Sebaldo composita, quod verisimile Vita, a non est. Dein codex noster ea afferi quee apostolatum S. Frontonis poientissime vindicant, quasi scriptor veilet refutare, quse contra hunc titulum Lemovicis oggesta fuerant. Quapropter malo Viiam edendam anonymo tribuere, qui antecessorum scriptis utipotuit. Porro hujus Vit3e duplex est exempiar, in schedis Bollandianis asservatum, alterum altero prolixius. Brevius edimus sed in An,

Canx DomiS. Petri novumomamennicx nwt Ai"' biographus, quem diximus iloli. tum adjecit alter num. 18 expiicationem Vitam edidisse. Hic tribu vero hisce verhis orditur: B. Fronto, e\ Judae patre Simone, matre vero Frontonia geni-

Sed clientelcv

generositate tus, ex finibiis Lyaconiffi regionis,

facundus, clarus, exstitii oriundus. Hic lingua praedicaute Domino nostro moribus honestus,
Jesu Christo Evangelium regni per Judieam, petens Galilaeam et Syriam, venit ad ipsum baptismatis regenerari quem B. Peundasacri
;

trus,

jubente Christo
voluit
:

baptizavit,

manere

fuitque virgo electus a

secumque Domino

et virgo permansit. Hic fuit unus de septuaginta duobus discipulis Christi, qui et cum cffiteris

Hic sanctae praedicationis ministerium suscepit. etiam cum aliis a Domino accepit potestatem

mortuos suscitandi
sos

infirmos curandi, lepro-

mundandi
U5G.

cfflcos

illuminandi

dffiraones

(1) Act. SS.,

l.

S. Frofit, p.

280 et

Pcrgol. V.e .lc {!) VII Sepl.. pag. 'iOi. (3) Gall. Christ. seqt[. cl p. 456 et seqq.

t.ll, col.

ejiciendi

398

DE

S.

CONFESSORE. KRONTONE, KPISCOPO


ctiiur

.on,
J.

^icie.di,etvirtutesaliaset^5-j^
c Interfu.t autem noaine faeiendu

V. H.

suo eommentario n Lucas Brugensis in iextum Uatih^x.Ex hxs satxs ad citatum nullumtnccenaculoSJron. manifestum est, esse fahulam fuisse, sed meram Zi locum iiiulus Sancto ui Apostoh ideo inveniam. Hactenus dicta c^terum ostenadapiaretur.
S. Eronton.s patriam. duni. incertam esse anitqmores e Gallta Quoniam tamen illum

oriundum
noricensi,

quidem ex pago Petraprohahiiior istis opimo est Marty


faciunt, et
esse

rotoaio

natum Rahani confirmata. iUum

E.gr/.>r..

Uhliothecseregise

Bruxeiiensi i numero 8921 2/inMScripios sw&

seruanfur,

termino urbis Petragorioaj. in loco LinicBsio in hodiernus pagus Lanquais Videtur esse Petragorzcensi, in dxetiamnum in dia^cesi

Lmo..cens^ anm rr'^-^o.ns.oconc^^^^^^^ amussim respondent ad m\ utvoie qu^eadem -Jr^odo aposi^^^^^ Xecti^nZsX non hahuisse scilicet S. Frontonem
opposilis,

hacuU

potestaiem eiaggi egaresuscitandi mortuos Christi. Sed mtnus tumnon fuisse Aposiolis
.^deiur, [7erter id fecisse

EvanQeliorum illum desuprema fvZgelist^, guiconceptisverhis

prwterierint

^^^VaZr^s Nam tres


duodeamcum
:

Petri socium suum resuscxtasse Petro ordinatus, cum GeorRoma*, inquit, a B. prJBdicandum EvangeUum xrio presbytero ad cumque die tertio itineris idem missus est moerens Eronto reverGeorgius esset mortuus, ejus baculo susestadApostolum, acceptoque soc. um de morte defuncti posito, et super corpus idem prodigium cum itsdem
S.
: ;

.,.

cZlagunt
^ sxvi
19

ea^presse docent,

recepit

Quia

Aposiolos. Mattheeus Jesufuisse convivas


pasclia dicit: ParaveruDt

vespere

autem

discumbebat cum duodecim disciParaverunt xiv, IG pulissuis. it/arcusau/m facto, venit cum duodepascha Vespere autem tandem sxii, 13 Paraveruut pafacto,
:

aUis Gallicanis prorsus circumstantiis etiam ansam cepit Jacohus episcopis trihuiiur infirmand.v veieris traditioms,
,

ciM.

Lucas

Bcha. Kt

cum

facta esset

liora,

discubuit et

Lonqueval Petragoricensis sieQua fundatio Ecclesias sua enxm dissertaculo primo ilUgatur. In Evangeln per Galiione de initiis propagati mendaciorumope lias conqueritur,quosdam
Sanctos glorificare
lis
(1),

DcoDECiM Apostoli

cum

eo.

Joannes, quoniam

dicitque iatihus fabuGalliss aposiolo-

convivarum ccenam non descrihit, numerum hxc verha Evangehstarum ita non refert. In Matth. commentatur Joan, Maldonatus ad
VideturmihiKvangelistadiscipuloxxvi, 20:

infecta Acia prim.orum

rumnumerumexpressisse,cumquibusChristus

agnum comedit, ut ea etiam in re Jubebat eum legis prsescriptum observasse. tota familia sua enim lex, ut pater familias cum faagnum ederet (Exod. xii, 3) Christi autem
;

significaret,

portenrum QuiE, ait, edita sunt Acta, tam adjunctis, ut in iis simpUcem tosis ornantur quin etiam aUa ab veritatem nemo agnoscat, videantur. Sic S. MartiaUs susaUis derivata AustricUnianum socium suum ope
citat S.

bacuU, a
rius
:

ejusdem bacuU ope socium suura S. Euchasuscitat S. Maternum idem miraculura S. Clemens Metensis
S.

Petro dati

milia discipuli erant

Chrysostomus ideo hoc

prffistat S.

Domitiano socio euo virtute ejusdera


:

ut ostenab Evangelista dictum esse judicat, Apostolis accuderet, Judam etiam cum caeteris
huisse,

bacuU

S. Petri

S.

reddit S. Georgio

ejusque impudentiam et ingratitudiinterse nera declararet, de quo veteres auctores


dissentiunt.

omma Actisprsberi potest? Utjamdiccimus, miituniur smeadem sunt in hisce Actis:


guU cum
singulis sociis
socii
; ;

Fronto vitara eodem baculo modi socio. Quam fides istms

tertio ttineris die

Mninterfmi "*" *" "'

22 SciUcet

inter

antiquos non convenit,


instiiiUioni sacrce

moriuntur

revertuntur

Romamepi-

c uirum Judas prodiior


sed id

Eu:

charisii3einierfuerit,eaque fuerit refectus


,

ad rem nostram non aitinet quod Maldonatus eocponit ac dein prosequitur


;

a S. Petro hacuscopi, et reduces, acceptum statim remviscit. 1 lummortuoimponunt, qui unum ah altero scriptore exceptam
Itaque unus banhisioriam descripsisse, ne scilicet ommno manictusaltero inferior videretur, feStumest. n ^r. theo24 Rev. Dom. Faillon, Sansulptcianus GalUse tradiiiones curiose togus, qui antiquas
.

Quaeri etiam potest, et a nonnuUis dubitatum video, an alii aliqui prseter discipiUos cum
Christo

n
|^^^,
^^^^^^

GeorgH^
^

accubuerint

Euthymius
putat
;

alios

etiam

^^^^

quamvis eos nonuuUos accubuisse, nominaverint, quod muUis EvanireUstae non ego de causis probare non possum et quia celebraCffiteri Judsei non eodem die pascha
:

simul

ipsam

faietur, solerter defendit, ingenue quater repetiti simtiitudinem prodigii


et

facere, ut narratis

omnem

fidem ahroget;
amplifican-

ruut, et quia

Ua accurate EvangeUstae discipulorum nomen aut numerum expresserunt,


ut

duo facere voluisse

videautur, et
,

signi-

quatenus manifestum fiat, id ad Censet dam gloriam Sancto afficium fuisse. ahcut generis miraculum
,

ficare

omnes discipulos adfuisse et indicare neminem adfuisse praeter ipsos et quia lex prajcipiebat ut unaquseque famiUa suum agnura ederet, nec externus uUus admitteretur , nisi famiUarum numerus ad edendum integrum ognum satis non esset; hinc enim
, ,

nihilominus, istius contigisse viro apostoUco, in GalUas misso trihuatur, ut enim quatuor diversis episcopis uni aliquando acctnecesse est,inquit, ut vel
derit.

Fundamentum

est spurias traditionis

externos
essent
,

quotquot ad

esum agni

necessarii

advocari

permittebat.

Discipulorum

quanplerumque veritas historica, perperam Censet doque ab uno ad alium iraducta. istudprf porro laudatus scriptor, miraculum fiasseK^mitus S.^vonioni nostro adscripium
Certe

autem

numerus ad edenduin agnum satis magnus erat. Eamdem sententia^yi ample


(1) llist

Ado de

refert solo Frontone nosiro id

Paulus diaconus,sascuU vuiscriptorBisiortee


(2)

dc rEal. Gall. T.

I,

png. lxui- E<lii. Paris. 182tS.

Monum. de

)*aposlo!.de S.

M.Mad.,t.

5!>311. col.

episcoporum

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


episcoporum Metensium (1), dum refert, S. Clementem, Metas a S. Petro missum, plurimis miraculis inclaruisse, nullum tamen istius modi prodigii ingerit mentionem, Gesta

399
ACCTOU
J.

ubi Frontus Georgium suseitasse legeretur (6) mussitarunt, etprovocati respondere nescierunt. Quodsisupra scriptahistoria elucubrata tunc fuisset, confidenter Volsinum indicassent et sua responsione oppositionem Lemovicensium fregissent. Id quoque prgetereun-

V.

H.

Trevirorum, quorum auctor Eberhardus obiit anno 909 (2), id miraculum 5. Euchario
adscribit, qui

mortuo

socio suo, S.

Materno

dumnon
S.

baculum S. Peiri imponens, eumdem ad viiam revocavit (3). Utra sit antiquior fraditio S. FFontoni aut S. Euchario propria, non ausim decidere. Quod vero spedat ad pynoriiatem inter S, Krontonem nosirum et S Martialem /eque difpcilis est qu/estio nam sasculo xt in concilio Lemoxncensi, aposiolatui S. KrontODis nostri duo prsesertim opponebantur, nempe eam Jerosolymis non esse profectum, nec cognosci locum, ubi Georgius a
:

est, vulgatiorem videri tradilionem Eucharii quam S. Frontonis nam Innocentius IIT, in suo opere de Sacro Altaris
:

Mysterio, lib. i, cap, 6'2 (7), docet, Romanum Pontiflcem pastorall virga non uti, pro eo quod B. Petrus Apostolua bacalum suum misit Euchario, primocpiscopo Treverorum, quem una cum Valerioet Materno ad prffidicaudura Evau-

gelium genti Teutonicse destinavit. Cui succeseit in

IVonto suscitatus legitur (4). Ex quo quidem Gonsequitur, vagam illa tempestate fuisse traditionem de Georgio suscitato, quando locus indicare non poterat dum e contrario Lemovicenses Martiali suo prodigium vindiostendentes locum prodigii Elze, cabant hodie Collem, urbem episcopalem Etruriee. Videtur igitur resuscitatio Georgii serius
:
,

episcopatu Maternus, qui per biiculum S. Petri de morte fuerat suscitatus. Quem baculum usque hodie cum magna veneratione

Treverensis servat ecclesia. Non ideo tamen censuerim, resurrectionis miraculum ad S.

Eucharium magis quam ad


certo pertinere,

S.

Frontonem
tra-

quamvis pro Trevirensi

ditione stare videatur ipsius baculi conserva-

efficta,
remrrectio
fli-

renda

esl-

acproinde omnino expungenda. Porro Acta S. Georgii, a Bemardo Guidonis edita, omnium antiquissimum praebent
25

insinuare volui, resurrectionem istam, siquidem ad unum ex apostolicis viris pertineat, nulti eorum in specie et individuo tribui posse. Quamvis haec ita sint, diu lum apud Petragoricenses, tum apud Velaunos
tio.

Unum

de rebus gestis S. Frontonis conscriptum (5). Hmc eadem prse manibus habemus ex collectione Bollandiana Bibliothecce regieesub num. 8930. S. Georgii resur-

monumentum

rectionem hisce verbis narrat biographus Ipsi (Fronto et Georgius) non reluctautes salutaribus monitis, ag-gressi sunt injunotum sibi
:

servata fuerunt fragmenta baculi prodigiosi, qui etiam apud Tungros, quasi instrumentum resuscitationis S. Matemi in thesauro repositus est. Frontonianus bacutus in duas partes discissus fuit, superior otim Petragoricis exsiabat, et verisimiliter tunc amissus fuit, quando ipsum corpus S. Froutonis
disperiii
(8).

iter,

licet

multis pro

caritiitis affectu

effusis

Inferior pars in coUegiata ec-

lacrymis. Tertiaquoque diedeveneruntin quoddara oppidum juxta locum Volsini antiquitus ab ipsa, Vultorum g-entesiti,ibiquebeuigne suscepti,

clesia oppidi S. Pauliani, dioscesis Aniciensis(StPauiien, d6p. Haute-Loire), permansit

aliquandiu hahuere hospitiura, prsedicantes

atque evang-elizantes catholicae religionis verbum -salutare. Intereadum ibidem demorautur, Georg-ius, morbo g-ravatur, nec plurimo interjpcto tempore, morte praeoccupatur et Fronto
:

tristis

moestus concito gradu ad Apostolum retrum revertitur pedibujque ejus prostratus, flebiles voces ingeminat et pro reddenda defuncto vita lacrymabiliter implorat. Cui maet
:

usque ad annum 1793 (9). Tunc enim impiis subductus fuit. Reddita pace Ecclesiae, restitutus baculus parocho Sampaulianensi, qui iltum dedit monialibus, ab Instruciione dictis (Damesde l'Instruction e^ hactenus Anicii asservatur (10). Bacuius iste viatorius est, ut ferflavus auri instar, et tanti ponderis, reus videatur, nec certo hactenus indicari potuit ad quam speciem arboris, unde excij

gister iuquit Depone luctum, carissime, quo quia quem mortuum uon frustra affligeris
: ;

i^noras, vivere procul dubio gaudebis. Accipe erg-o baculum hunc et virgam pastoralem

quam tecum
pones
:

deferens super corpus defuncti

sus est,pertineat. 27 In Vita, S. M. Magdalense, quam Rev. ^;;^,^]^;;^ D. Faillon Rabano adscribit, iegimus cap. '^^pl^l. 49 (11) Die domiuica, hora diei tertia, congregati aderant omnes ut corpus sanctum B. Mar* pridie Kalendas Auguhomre ? thse congruo condirent
:
'

tunc invocata virtute Dei, fiducialiter jube, ut amortuis citius resurgatet sic sanus et iucolumis ad prBedicandum Evaugelium pa-

sti.

ritertecum perget. Quibusomnibus sicutApo>tolus praeceperat jam peractis, surgere videtsociumsuumdefuuctum pro oujusobitu amaris;

Cum ecce eadem hora, apud Hetragoricas, Aquitanise civitatem, Missas ceiebraturo ponpopulos exiectanti et in tifici S Frontoni, cathedra dormitanti apparuit Christus et ait illi promisisti, exsequiis Fili, veni, imple, quod
Marthse hospitse meffi
te

stme
(/uorf

fleverat.

Uude

et illa

in

patria multi cre-

diderunt in Christum.
faclnm
eliam S. Eii-

Hactenus biographus.

que pariter Tharasconam,


:

in

ictu

ocoli

alTuturum. Dixit moxnpparueruiit upud


:

libellos

manu

tenentes, in eccle-

26 Volsinum, rernacide Holseno, oppidulum est in delegatione Viterbiensi et dioccesi

chariu Trevirensi, trihuen-

dum

eiil

Urbis Veteris (Orvieto), octoginta fere chiliomeiris Roma distans septemtrionem versus. Si vero, ut supra dictum est, S. Georgii Acta continent documenta antiquissima de S. Frontone,

videntur h/ec seecuto xi recentiora; quandoquidem interrogati Petragoricenses,


(1)

pedibus adstantes ; sia mausoleum locantes, miranipsi so!i corpus in libus cuDCtis, qui aderant. Egrediuntur, comclero, pietis exsequiis. Sequitur eos uuus ex Dominoqui essetvel unde venisset. quaerens a Cui Dominus nihil respoudit, sed codicem, quem tenebat dedit. Clericus ad sepulcrum
Christus capiti,
prffisul
,

rediit,

codicemcunctis ostendit,
col,

in

singulis
178. cq.

Calmcl,
n
K-6
i

lli^l.

Ho Lcrr.,

t,

Prcuv

wJin

Edil.

T.cvir.. li>36

f"

^-

(2)

Pro(i)

CCXVn.
(9) llml
(1 1)

(.i)

Ibid.. p. o2.

LM.Ih-'

t. II. col 391. IX. conc. col. 878 -(5) Monum . cul. 878. [1] Migne. FaUol.. .G) UIjI.c, l. IX. conc.

798. (8) Pernot, Vir Ae S (lU) Ibid.. I. c. p. 177 ci t Moiiura. ilc l'postol., l. II, col. BW.
.

Fronl.
ct
[..

U9 ci

(.

Octobris

Tomus XI.

65

paginia

DE
IVCTORB
J.

^^TrrnAFF
S.

EPISCOPO CONFESSORE
leetione rectata

V. H.

ab auditione [:f bospUa Christi, continebatur toebit Nihil aliud

i,

8ic

wit

Tn memoria

iEterna er

^^O^^^fJ;;"pop ',p,etica t Mar


ma Uj.on
in

:a.

lectore ante

cod.ce.

lS^-a5^e^:r.::i;VHapontificem.

lectionem B. Pauli proferret, Ambros.us ^^^^ ^tus antistes Ambrosius super sanctum beatissimus ^ntistes ,,,,,, multi, quum Quod videntes ^,t, altareobdormiret. transpenitus excitare proesumeret,
. .
.

DuUus eum
actis fere

Sr:JamsacriJ.ipr.teH.^pu--

duarum aut trium horarum


:

spatiis,

Si:St^:=--s.e^ ""
enim nunc raptus
' .^P'"'";
^lt
*

excitaverunteum dicentes
iubeat domnus
ctat

Jam hora

prseterit

Thara-

enimpopulus, Ambrosius dens autem B.

exspelectori lectionem legere ; jam lassus. Responvalde


:

Nohte, inquit,

tur-

valet sic obdorraisse, bari- multumenimmihi Dominus ostendere dignacui tale miraculum
grUca$.

chirothecas cr.seas referat, annulum nostrum et sauposui, dum corpus auas n manus sacrista. h^c auMiratur

tus est

Nam

sacerdotem

noveritis, fratrem ej^ressum fuisse de

meum Martinum
corpore,

me

ctum
d e^s

in

mausoleo composui
mittit

Populus,

Tharasconam nuntios
ejus, .gno-

praebuisso, peraautemejus funeri obsequium servitio, capitullum tantum, ctoque ex more


ilU sta^

Ss-

Petragor.Kescribunt Tharasconenses

censibusdiemethoram sepultura) pont.fice, quem tametvenerabilem cum eorum perso


interfu.sse benenoverant. exsequiis ejus

Yobisexcitantibus.non explevi, Tunc tempus pefacti pariterqueadmirantes.diemet requirentes. Qui ipsam diem notant soUicite

tempusque transitus
servisse

nZB
B. UarthXt a
$eprUtura S.
Martinij

titulo libelli, et de libello et annulum epUcopum latuisset; et

ne at sacrist.aremitti.alteramque tanti miraculi retenta. ^Uera in teBtimonium varia occurrunt, qux 2^Inhacnarrationevariaoccurrunt,qu^ hacnarralione
28 In

ne forte hoc quod recech.rothecam


:

saucti repererunt, quod dixerat, se ejus essequiis debeatus Confessor

Fabulosam habet hanc historiam

swculorum mtnus cum moribus primorum annulus etchiroihec^ ponnconveniunt.-Sic videntur iardtora s^cula ficales sapere
docet
;

Benedictinus, Theodoricus Ruinart Mauro operum S. Gregorii Turonensis (5), ediior S. Ambrosii, aut ouia aut differendus est Lfcpanrfus S. Martini obitus. Sedhxcin erunt et adiri ^^^^^^^^.^^ j^^^^^ ^^^minanda
: .

lcet

pos^^^
_^

.^^

j,^^^^^^^ prasHminari ad

enimannulusapudaniiquosinusufuerii^iic

Romanorum, Gr^corumet Hebr^ooslendipolestjuisrum hisloria, nequaquam omamentum pontificale. Quodad


se etiam

^ ^^^ .^ ^^^^ habemus, ^^ fjiccero unum ostendendum ZQHicvero ^^


in uiroque similitudinem circumstaniiarum rem, prout facto, unde nascitur suspicio, scriptore narratur, a Gregorio Turonensi,

iSothecas
in suo

apud ^^ avud Romanos -f^^y!"^; Erant quam propier ornatum adhzbebantur^


lerteprimos.culoclertct^q^^^^^^^^^ iamen non crediderim lectilem custodiebani,

spectat, iU^. ^i fidesest Ch.rotbeciE, Lexico anliquilatis V. necessitate, nunsolum ex

Petuco

1 Martha antiquiori, derivatam esse. sepelmniur. 2 dominica et Martinus die cathedra, pr^uierque poniifex, sedens in

Nam

l^^ormit. 3 Nultis Ambrosium ^J^^^^^^^^ 4o 4 excitare '^^^Zio^,^ a somno e.citare audei. aut Frontonem

sacrist^ nomen illis supra ciiaium prodideduco, biographum in sepultura S. Marthie Qiosam B. Frontonis

inditum fuisse.

Ex hisce

Populus Mediolanensis
expecians lassatur.
stupefaciis
:

et

Petragoncensis

S"

Amho

episcopi, prceiealibi acci-

respondent clericis riia jam sacrificii hora,


Noliie
6

pr^seniiam

secundum mores su^ Matis ab acciexpressisse (11- Non tamen refugerem si constarei, biographum piendanarratione, Yita muvere Rabanum, id ex antiquiori
esse

turharietquw

tuaium

difjicultaiem facessunidictanum.Q, incertum faciunt ejus auctorem. Quisquee sit scripior istius Vitse, id
:

Utrobique noiatur dtes et p derani, narrant. perquisitione reperilur, vere hora; et facia conitgisse (7). hsec in longinqua regione re)iita se habeant, non autem hcvc

cumque tamen tamen elucet, firmum fixumque sieiisse, S. Frontouem/wuse coxvum S.Marthse, hospitse Petragoricenses Chrisii, adeoque ejus apud primum Sceculum ierae chriponiificatum ad
stianai periinuise.

pr^sentiam b. cimus iamen prodigiosam quatenus sciFrontonis infunereS. Marthw, testimomo nitaiur. licet miraculum idoneo

Quamvis

Ad rei memoriam Tarasci Marthee erai aitare in honorem in ecclesia S. in sarcophago S. Frontonis erectum (2), et
ejusdem Sanctse S. Fronto sepeliens exhibebatur
(3).

chronoiogicas propier difficultates Turonensis, dubia est aucioriias Gregorii propria ecciesia; refereniis rem gestam in mcertos in mirari nemo debei, hasrere nos

Quod

si

portento, dubiis noiitiisinvoluio.

Non

est ta-

men,quodnegemus
apparitiones, aut,
si

prodigiosas instiusmodt
dicere fas
est, hilocaiio-

nes
est,

rni prvsens

29

Animadvertendum quoque

appari-

'nifwtte diritiir

0.

Am-

Marthae tionem S. Frontonis in exsequiis S. ui suspicari liceat, iia a hiographo narrari,

ServoProsper Lambertini in suo opere de caplib. iv, part. i, rum Dei Canonizatione, LtguoVita S. Alphonsi de num. 18, et in
32,
ri,

quarum

muliipUcia exempla

affert

hrimn

eum ad verbum fere exscripsisse Gregorium S AmOrosio Turonensem nui Turonensem, qui idem refert de S- Ambrosto

SS'i ^sc-

fundatoris meritissimae hiqus/ie^m^cu/ .* .y. .y..w.. ^.Redemptoris egregium affertur


-

Congregaiioms
^..^'^rln qua^^^^^^^^

SSnl^Lpu^^u

Martini Turo^

-^odi apparitiojs spec^men

..-_

vrillCet

nensispra.se:.ii.En verha ex lih.ideMira^ culis S. Mariini, cap. 5 (4). 5. Amhrosio celebrandifestadomiuictedieiistaeratconsue. tudo. ut veniens lector cumUbro suo,non antea

sancius ^'^

vigtnti quatuor , 'l^f^^P^^^efactu^ XIV vit adsixiisse se Clementi papse


rienti
'6\

'''^"' ^'t^^^^^^^^

legeiepr^sumeret.quamSanctusnutu set. Factum est autem, ut iUa die dominica,


(i

jussis-

(8). ^/^ In Actis S.-PTonXomsedendts frequenter expelienai laudatur in sancto antistite virtus

t/c

ser/.cf.
p^,oe.

MoDum. sur Tarawon. p. 70. (3) Monum. dc Mar. \'te.\ de S. Marlhe. PaUol., l. LXXl, co\. MiS.", t. I, col. 422l.-(i)MigDe. MoDum. de
rApost.,
fc

II, col.

340.

(2)

918.

n.I. Marie M., t. JJ/. xxxvui. 17) Monum. de rap. de S. Liguon.l.M.p.**^. -(SjTaDDPJa, Mero.sur la vie dc S.Alph. de
.1
.

(8)

Il.id

1.

e. D. g.

(fi)

Act. SS.,

I,

Apr-. P-

serpentes

serpentes quod certe, auctoriiatem habet ab apostolos pertineat ipso Evangelio, in quo Marc. xvi, 18 inter signa, quas eos, qui crediderint, sequentur, po: ,

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBBIS. mem draconem inierfecisse siquidem ad primos

401
AUCTOU J V. H.

nitur

In nomine Jesu serpentes tollent.^a;a-

minandum tamen remanet, an, quod prsecipuis Sanciis primorum seeculorum tribuitur,
aliquando tales serpentes aut dracones, qui

universam aliquam regionem ierrefacerent,


exstiterini. Istiusmodi narratio db Aciis S.

Frontonis vix abesse poterat. Eamdem ex Bruxellensi codice, num 8921 hic consignamus : Suara aliquando dioecesim visitabat, eratque coluber mirae magnitudinis, non solum
animalia, sed etiam homineslacrymabili populans vastitate. Quapropter ex vicinis locis ad eum veneruDt homines ac mulieres, humiliter

fertur, Jacobus de Chausepie varia exempla ciiat monstro. rum, simulque ostendit vera esse quse de Gozone narraniur (4). Anno 15S9 Noverogi (Niort) dicecesi Pictaviensi draco erai allaGulielmus tus, infestus universse regioni; quidam de Bello Campo, damnatus capitis monstrum aggreditur sub cautione viice indultcV draconem interimii, sed evomitum a dracone venenum victorem necat. Exstabai ad annum usque 1792 facti egregii monumentum (5). Etiam medio sevo exhibesic bantur episcopi, serpentem calcanies Siephanus, episcopus Trecorensis, anno 1222 in sigillo suo draconem conierii (6).

deprecantes, ut prsedictum colubrum ab eorum finibus expelleret. Quorum petitioui consentiens,

Dordoniam fluvium

sicco pede transmea-

vit, et procedenti colubro adversum se crucis signum opponens, praecepit in nomine Jesu Christi, quera Judaei crucifixerunt, ne ulterius

33 Hseceoadduximus, ut constarei, serpen- /"'>'* ^o "**' tium draconumve historias, etiamsi ut fabu- r^ l3e traducaniur, legendarios medii sevi e penu non sua deprom,psisse. Inier ficiiones relegat Beriholdus Niebuhr, quod historia Romana narrat de serpenie a Regulo occiso (7) enimvero exaggerata esse formam, magniiudi' nem, viris hujusmodi serpeniium, nemo,
i

remanere praesumeret, ubi hominum esset ha-

credo

esi,

qui diffdeaiur

dummodo

consen-

bitatio, sed sese in altura

mare

reciperet.

Mox-

que ad

niam

Dei prfficeptum se in flumen Dordoprsecipitavit ; Indeque maris Oceani, unde


viri

tiaiur, eiiam aliquid veri istis, si ita loqui lubet, fabulis subesse. Fieri iiaque poiuii, ut

venerat, vorticibus abdidit.

Paulo aliter narrationem suam adornai Joannes Dupuy, alios videlicet draconem prescriptores secutus cibus sancti antistitis crepuisse, et in Dordo;

niam prmcipitatum
oc-ciio,

fuisse.

32 Referuniur etiam apud profanos hisioricos dracones seu serpentes porteniosas ma-

agru7n Peiragoricensem vasiaret aliquis serpens seu draco, precibus S. Frontonis occisus rem etiam aliquatenus probabiiem facit traditio, quse nomen cubilis, ubi aliquando lanam juxia Lindam tuit, hacienus retinuit Dordoniae imminens, speoppidum esi mons, Ixum habens quaiuor pedum altitudinis et
: :

duorum
vertice

gniiudinis
lib. I, c. 9,

Valerius Maximus, 2, narrant, apud Bagradum fluvium in Africa tanta magnituexercitum dinis ang-uem fuisse, ut Atilii Ueguli militibus inusu amnis prohiberet multisque volumig-enti ore correptis, compluribus caudae
et crudelitatis.

auiem moniis

latitudinis, serpentis latibulum : in est, scribii Joannes Dutiiulo S.


(8).

Florus, L II,

puy, ecclesia sub

lubro, St-Front-Colori

Tradiiio,

Frontonis de Coqux iopo-

nibuselisis,

telorum jactu perforari nebalistarum tormentis undiquiret, ad ultimum verque petitam, silicum crebris et ponderosis omnibusque et cohortibus beribusprocubuisse,

quum

graphica dici potest, confirmai aliquatenics ijisam draconis historiam. Scrupulum iamen nobis injicit muliitudo Sanciorum 'OcpioxTovMv, qui aut primi idolotatriam inseciati sunt, aut ejus reliquias deteverunt, ut de S. Rotnano Rotomagensi ad xxiii octob. num. 50 dictwn
fuii.

Sic teste Eusebio in Vita Constaniini


lib. iii,

et legionibus ipsa

Carthagine visam

terribilio-

atque etiam cruore suo gurgitibus impestifero afflatu butis, corporisque jacentis iude summovicina regione poUuta, Komana

rem

imperator crueem exhibetur hostiset efpngi jussit, infra quam inimicus generis humani sub draconis forma

Magni,

cap. 3

(9),

corium cxx missum. Plinius, l. pedes longum, in urbem


visse
castra.

Dicit belluse etiam


Bisi. Natur.

ScilicetAThco ille magnus, qui vocatur diabolus. (Apoc, serpens antiquus,

inprwceps ruens
XII, 9).

VIII, cap. H, serpeniibus mirse magnitudinis additque Faciunthis fidem in Italia appellatse boffi, in Clautantam amplitudinem exeuntes, ut divo alvo prinoipe, occis in Vaticano solidus in dio Solinus spectatus sit infanfi. Eadem ferehabet Polyhistor [1). De hoc serpente similia habet conscriVita S. Hilarionis, a B. Hieronymo xxi Octobris edidimus (2). pta quam ad diem
, :

eadem habei de

^ III.
cti
;

De

obitu et sepultura Sande ejus cultu et variis trans;

lationibus

Reliquise,

paucis

servatis, a Calvinistis in

Dor-

doniam

projiciuntur.
Posi

Strabo quoque

lib.

vi (3) scribit

visum

fuisse

crassitudine serpentera jugeri longitudinem ; ut equites, exutraque parte adsistantes. tanta, eo, qui hoalter alterum videre nequiret; rictu minem, equo insidentem , reciperet; exuvii quamlibet clypeo raajorem. Qui plu-

diem suum \jcorte 7iaturAli,inpaceDomini, riclausisse videtur S. Fronto ; ac pro more


istorum temporum extra civitatem tumuium nactusesi. Ejus Gor^\ys, aiiBreviarium Petrocorense anni 1833, sepultum est prope urbem,
qui postea dictus est Podium sancti Frontonis, loco, qui et ipse in civitatem excrein eo,
antistitis vit. Joannes Dupuy scribit, sancti corpus conditum fuisse in oratorio B, Marise
I, t.uin.

obUum

^^^^r"

squanam ra desiderat, consulerepoiest varios auctores,

qui de isiiusmodi portentosis brutis traciaoccasione runi. In Lexico historico criiico Gozonis, miiiiis Rhodii, qui enorAdeodaii
(11

6ict

t* ChauscpiJ, i073. E(i.i. des 6v de () Ucanu. U.si. V. Go.-c.r,. dc U Brelagnc, t. I, ciosUocc;p"i3l tO Marice Mcm.

P 78

E<iit. Paris..

18*7.

.3)

hisi

ct crit.

Acta Oxon., i8U7.


(2)

SS,

l-

IX

Oct.,

tab.

I, p- l. Eslal de rEgl. du Per.g (8) Dupuy. Baron. .d .n. 325, Signe Lrol srxc, t. XX. .M. 1038 Lfr Vlll, p. 8. CLCVi. Eckhel. Doclr., num, Vet., l.
, _

139.

(7(

llisl.

Rocn.,

I.

III.

P:

"*

Vtrgtms ;

402
4UCT0RK H. J. V
;

TIF ^^

S ^-

CONFESSORE. FRONTONE, EPISCOPO


^^^ -^^ .^

""''J^ZLtia' sacris ^'' publice dedicatus fuerxi locus certum ex lege nis peragendis. Ast id
fien, na, religiosum locum tit. U ^ * ^^ locum suum. Instit. lib. Ih tur in alias pcenas, nuisepulcra violabani,pnBler

VtV^m dubitarimento

potest.

5 ^^^^ jiomana aUercaium fuisse D Leone Papa, solido fere Sceculo )umore. cum negamus ta^nenPiciaviensem episcopum
^^^
^egotiisPetragoricencihusimplicatum fuisse, frequeniasse, frequeniasse. adeoqueeam adeoQue eam urbem aliquando
II, Hisiorise sacrse

dum mon

_^^^^^

cumapudSulpitiumtib.
cap.45 legamus
(6),

infamiam incurrebani, l. I, ffde ^^^f '^^^/ IX, iit. cfr Cod. Theod. hb. lato (XLVll, 12)
:

XVII de

sepulc. violatis. Tales leges

quam

efficacissime

defunctorum non solum memo-

(Ariangoa) Ililarii opera Paternum a Petrocoriis, vecordem, |nec detresacerdotio pulsum ctantem periidiam profiteri, certepotuit, ut Hilahxi^&Q. Aique hinc fieri

vindicabani: riam, sed et ossa ab omni injuria adquod accedit specialis cura, a christiams insinuat defunctorum corpotibus impensa, ut XXXVII TeriuUianus in suo Apologeiico cap. dum geniilibus exprobrat quod ipsis (1), chribac-hiiualium furiis nec mortuis parcant
,

Sulpiiio l. c. optimum rius. qui teste eodem revocare cunctos ad emendafactu arbitrabatur

Petragoricenses tionem et poenitentiam', eiiam ac in catholica fide conservanda visitaverii, etiamnon negiexefirmaverit qua occasione
;

rii S. Frontonis

sepulcrum visiiare ei debiium

de requie sepulturse, de asylo quodam mortis, jam alios, jam nec totos avelporro esset lant, dissecent, distrahant. Quanta mortuis suis, prcvsertim Christianorum pro gloria illusiribus, cura, bene extianis,

quin

illos

culium exhibere. Sed eatenus est mera, iicet probabilis, conjectura, qua nihil cerii definiriiicet.

Sacram, a Chronopio jEdem erectam, destruxisse videniur Normanni. Etenim in


37

'""" ^'-

^,"'"'""""'
"'"*

sanciitatis

ponitAnt. Bosius in sua


lib. I,

Roma Subierranea
;

capp. 9

ei

sequeniibus

inier alia refert

Fragmento de Petf^agoricensibus apud Philippum Labbe scribitur

episcopis
(0)
:

Anno

Luex Mariyrologio Roniano encomium S. mores apostolicorum temporum refecinie, : rens, scilicei ad diem xxx Junii habemus
RomiB. sanctas Lucinae, apostolorum discipulae,
quBB de facultatibus suid Sauctorum necessitatibus communicans, Christianos, in carcere detentos. visitabat, et Martymm sepulturae
inserviebat, juxta quos et ipsa in crypta, a se

Incarnationis dominicse noningentesimo septuagesimo sexto, Froterius episcopus ab Hugone Capetio, Francorum rege Petragoras missus xiv, meuses vi, est, et rexit Ecclesiam annos
Obiit autem anno Domini dccccxci, vi idus Decembris et sepultus est in basilica S. Frontonis. Hic episcopus ma^uum monasterium
dies
III.

constructa, sepulta est.


tepelitur.

Etiamsi iiaque non constet, primo jam Sieculo oratorium, in quo corpus S. Frontonis coinponereiur, ^dificatum fuisse, cerium iamen est,ossa sancii antistitis non periissCy sed ad ternpora Chronopii II, episcopi Petragoricensis inlacta permansisse. Hic oero episcopus, qui cathedram ab initio seeculi sexti, siquidem concilio Agathensi anni 506, ad annum sallem b'6'6, quo concilio Aurelianensi
l^o

Frontonis aedificare coepit, atque castrum Aganiacum, C'raoniacum, Albam Rocham, Rupem S. Christophori, Kupem de Basiliaco, ut esseut munimen et refugium contra NorS.

mannos

tunc

temporis

paganis

erroribus

aberrautes. Tempore hujus corpus S. Froutasii raartyris per visionem revelatum est cuidam viro religioso, ejusdem ecclesiae canonico lo:

II interfuit

el

subscripsit, occupavii, S. Fronerexit, ac

cus tamen. in frequentea discursus peuitus ignorabatur. Ad ultiraum iste episcopus a prffiposito suo jugulatus est in loco, qui dicitur Morcinq,, qui est
in parochia de Coursiaco.

quo jacebat, propter guerrarum

tonis basilicam

ejus Reliquias ex

Froniasius Martyr,

veteri sedicula in ornatiorem

locum

transtulit.

Pridie non.
lebratur,
rit,

(VI]

Octobris
praecise
(2).

haec translatio

ce-

at

quo

anno
:

haec facta fue-

prorsus incertum

Cointius censet, anno

530 probabilius illigandam

nam,

ait

ad hioic

C annum XII, haec translatio celebratur pridie nonns Octobres si facta fuit die dorainica, ut admodum probabile est, anno contig-it vel decimo tertio, vel undevicesimo, vel vicesimo
:

de quo agit texius confundendus non est cum nostro S. Frontone, cujus discipulus fuit una cum SS. Severino, Severiano et Silano, de quibus aguni nostri addietn ii Januarii (7) 3S 7?. D. Audierne in giossematis ad iibrum Joannis Dupuy opinatur, antiquuyn templum

'^^"^^^^^ ^ll^^
^
"^'^

^^^.^^^.

Chronopianum S. Frontonis non fuisse destructum, sed a Froterio episcopo fuisse amplia-

^^^^

quarto,

vel tricesimo post quingentesimum. Opus videtur ultimorum ferme temporum, quibusChronopius episcopatura rexit,ideoque a nobis hoc potius anno(5;3U)quam aliis consignatur.

non existimat, solido ScBculo Sancii iumulum incuUum jacuisse^ (^) Ast conjeciuram non facile admiitet, qui con-

tum

veri

emm

simile

siderarii vastationem,
cia
fiebat, ut

Normannorum
:

fero-

per universas Gallias

propagaiam unde

Cbronopim

II

eccietiam xdi-

veneraius est g_ Gaugericus Cameracensis initio sieculiwi


36
S.

FrontonJs Reiiquias
,

Sanctorum Reliquiee aut occuitarentur, aut ad aliam transferreniur regiO'

Awwtr-

^^.^^

funcius, ul legitur in ejus Aciis ad xi Augusti ; Pet7'agoricas veniens, ut prsedia


episcopii sui inspiceret,
tistitis visitacit, et

nem quodet
:

in Peiragoricensi provincia fa-

sepuicrum sancti aniiuUu^ esset, qui ba-

quum

culum episcopatem
tenente, erecius
(3).

susiineret, sietit,

nemine Idem narraiur de S. Hi-

ctiiatum insinuat textus, quo docemur,Froie' rium consiruxisse Cas^ra munimina etrefugia coulraNormaunos. A/a/o igiiur alteri, quam nempe templum affert, raiioni subscribere
:

Froiernanwn

alio toco,

aliquantutum

dissitOi

lario Pictaviensi, qui

discipuio ei famiuari liari suo JustoLemovicas profecius, in itinere Justoijemovicas profectus, tn itmere tumulum S.)i\oxi\.o\i\%veneraturus adierit [A):

cum

reaedificaium fuisse,

dum antiquius seu

Chro-

nopianum aiiquandiu prestiierit. aiiquanaiu prestiiern.

j:,ieninb Eienini

verum
utpote
(I)
col.

ista

Hilariana

VUa passim
-

rejicitur,

quxfabulam sapiat, v. g.
l'bli'.l

refert, S. Hicliiist..
I.

Rudoifus de Cohalia seu Cohiaco, queni R. Audierna Radulfum de Scoraiile nominai (9), et qui ab anno 1000 ad 1013 Petragoricensem
15.
SS..

Misnc, 1431

.t.

I,

cl. K\\\.
liilullihil.

r2)Can.
(1) Ibid.

(3) Dioii
l.

Dc
I.\,

sumnn

l'oiit.,
t.

p. 70.

col.

U,

l.

(fi)

Nov.
i

Biblloih
p.
I,

ins^
v\

i.

l,

Jaiiuiir.,

79

(*)Mi6ne. Palrol.,

col.

1S3.

XX.

rEgl. du Peng.,

i08S. p. 273. (9)

p. 757. - {") Arl. Dupuy, Esiai Ibid. r.


11,

(8)

ilc

1.

cathedram

I)IE

VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

403
DCTOIII
J.

A cathedram occupavU, legitur sepuliuB primum


in M0NA8TERI0 Vetulo, ubl altare consecratum

est in

honorem 8. Thomte martyris (1). Hunc Thomam Cantuariensem interpretorj anno 1170 passum: ac proin, si quidem altareerigeretur in monasterio Vetulo centum sexaginta annispost obitum Hodulfi, manifestum estf monasterium istud diu perstitisse, Quamvis Froterius novum monasterium condidisse
dicatur, serius uttima
fuit,

naribus cereis ; apernimus cum magno labore tumulum lapideum, in quo per famam publicam et alias coDJecturas dictum aacratissimum cor-

V.

II.

pus requiescere, firmiter credebamus.


40

Et

invenientes

in

priedicto

tumalo

j;*^"J|'^""'
recogno$cun-

magnam capsam

ligneam, fortem et beue ferreperientes in ea ratam, ipsam aperuimus magnam aliam capsam plumbeam, in qua invenimus, sicut sperabamus, sanctissima ossa
,

mr,-

manus

eedi imposita

corporis iutegra, el per Dei gratiam incorrupta,


et et

1047 Borbonio , archiepiscopo Bituricensi ejus anno dein dedicaiio celebrata fuerit (2) 1077, ut habet Fragmentum Petragoricense apud Phit.Labbe{-i), Guinamandua monachus Casse Dei eepulcrum S. Pronlonis mirabiliter flculpeit. Stephanus Iterius Canonicus S. Frontonie et cellarius omnia necessaria huic operi
, ;

guum anno primum

ab Aimone

magna

frusta

capitis solida

atque firma

antequam de prsdictis Reliquiis aliquid tangeremus, ambas capsas cum omnibus contentis in eis de prsedicto
et ante

tumulo extraximus,
prEedictorum et plu-

oculos
,

omnium

rium aliorum

cum

de praedicta capsa plumbea , ingenti gaudio et devotione circumstantium , extraximus ossa singula , et univeraa

ministravit.
SaMli reliijuix a Pelro
,U S. Afterin

39 Vioj S. Frontonis

dein annis quinquaginta


,

stetit sedes

quando denuo conflagravit,

eyitcopo

Primo enim quadrante seeculi duodecimi nempe sub pontificatu Gulietmi de Alba Rocha
qui Petragoricensem episcopatum ah anno 1104, ad 1123 rea;ii (4), burg-us S. rrontonis et monasterium cum suis ornamentis repentino incendio, peccatis promerentibus, conflagravit, atque sigrna in clocario igne soluta sunt. Erat tunc temporis monasterium ligrneis tabulis coopertum (5). Atque occasione islius obnubilatam atiquandiu incendii censeo
,

reposuimus in quodam pulcherrimo novo instrumento ligneo, interius panno serico involuto. Quibus peractis et gratiarum actionibus Domino persolutis, praedictis omnibus videntibus dictas Reliquias exposuimus in sepulde quibus extraxeramus cro et tumulo
,

easdem aervandas ibidem, quousque in capsa Deo nobili responantur, quod erit in brevi concedente. Post istam autem trauslationem,
,

**

horatertia de consilio cleri et populi, festum translationis inchoavimus ad honorem Domini

fuisseS. fvoutouis memoriam. Quamvisenim non ita diu post instauratum utcumque fuerit monasterium, utpote in quo anno 1138 compositus fuit Guilietmus de Nauclar, Gunihitolielmi de Atba Rocha successor (6) minus serpere ccepit opinio de abacto tempore Normannorum et deperdito corpore S. Fron;

Jesu Christi, de beato Frontone Missarum solemnia solemniter celebrantes innumerabili qui ad ecclesiam istam confluxerat. populo
,

Finito

sermone omnia supradicta tideliter ostendentes eidem populo lamiexponendo uam plumbeam , in qua litterae hujusmodi
,

erant scriptse

hic jacet corpds bbati frontonis JESU CHRIiTI DISCIPULI ET BEATI PETRI IN BAPTI:

tonis. Quapropter Petrus de S. Asterio, Petragoricensis episcopus , sancti seputcrum

deinceps omnibus constaret, quid veri haberet vulgaris rumor. Instrumenium


visitavit, ut

SMATE DiLECTi FiLii. Itcm ostendimus eidem populo aliam laminam cupream vel aeream uic jacet continentem litteras hujusmodi JESU CHRISTI DISCICORPBS BEATISSIMl FRONTONIS PULl ET BEATI PETRI APOSTOLI IN BAPTISMATE FILII
,
:

visiiationis

exhibemus

(7)

Petrus, Dei g-ratia

Petrachoricensis episcopus, viris venerabilibus et discretis, abbatibus, prioribus, ecclesiarum rectoribus, clero ac populo universo Petrachoricensis
dioecesis
,

EX LICAONIA BEGIONE ORTl, DE TRIBU JUDA, EX SIMONE ET FBOTONIA. OBIIT OCTAVO KALENDAS NOVEMBRIS, ANNO QUADRAGESIMO SECUNDO POST
PASsioNEM DOMiNi. IstsB duse lamiuse iuventaa fuerunt a nobis in capsa plumbea cum sanctis-

ad quos praesentes

litteriB

pervenerint, salutem in Domiuo Jesu Christo. Cum de corpore beatissimi Frontonis primi
,

pontificis

Petrochoricensis

long-is retro

tem-

simo corpore supradicto. et quasdam alias Utteras invenimus in ipsa capsa plumbea inscriSancti ptas, multos versus ad laudem pr^edicti
compositos continentes. Cum igitur totus clerus et populus dictK dioecesis Petrachoricensis de tanto patrono, qui tidem catholicam primus in istis partibus pra-dicavit, et populum ad Christum couvertit, gaudere debeat in

j,

C poribus

fuisset a pluribus

dubitatum, utrum

in ecclesia sua eeset in sepulchro, quod tumba S. Frontonis vulg-ariter appeilatur, quibusdam

ex ig-norantia,

aliis ex malitia dicentibus, ipsum a Normannis fuisse ablntum nos et capitulum et burgenses podii S. Frontonis, volentes de auditis hoc habere certitudinem pleniorem
:
,

immensum

universitatem

vestram attente

primitus

et

plcnius

intellectis

quorumdam

proborum virorum revelationibus seu visionibus, ostensis a Domino ad honorem Sancti de kalendas maii pridie hujusmodi veritate devote praedictum sepulcrura intrantes, assistentibus nobis infra sepulcrum multis fratri;

requirimus et rogamus. vobis in virtute sauctffi obedientiae injungentes, quatenus festum praet Jacobi dictffi translationis in vigilia Philippi
perad honorem Dei et beatissimi Frontonis nos temporibus solemniter celebretis petuis omnibus, praedictum fe.stum pie et cum enim devotione celebrautibus, quadraginta dies de
;

bus Miuoribus
canouicis
S.

et Praedicatoribus

et multis

Frontonis et duobus burgensibus ; circa sepulcrum exsistentibus assistentibus aliis multis cauonicis, presbyet teris et clericis et consulibus villae prajdictae et aliis multis burgensibus cum magnis lumiexterius autem
Li.l.l.r.Nnv.BihI
col

injunctis sibi poenitentiis misericorditer relaxamus. Datum sexto nonas Maii, anno Domini

1261.

U Srat certe Petro de S.


mens reponendi sacra ossa
idque aiebat
in brevi,

Asterio episcopo in capsa nobili,

l^!'^;'^^^;, iop,,.iv,

Deo concedente, faciU'

i\)
i

ms.,

t.

II

U5t)
t. 11-

(')

Nov.

II, p- 738 Bibl. mss..

~
l.
i.

t2) Gall.
II, II.

chmt.,

p. /.>K.

Call' ehrisl.

col.

U&2 -

(^) Laljhe,

p. 138.

(4) (bj

Call chriM.. t. II. col. Pfrig.. t. II. p. 90.

\m.

(7)Dui.uy,.

EsUt d KEgl.

ilu

rum

404
AOCTORI J. V. H.

DE

S.

FRONTONE, EPISCOPO CONFESSORE.


hravit die, ut habet Joan. Dupuy, xxv aut XXVII maii anni 1463. Equidem putarim cele-

in votis fuerat. vestra nobis oblatae, serie petitionis, pro parte memori Petrus, Pepercepimus, licet bonae
pie controcboricensis episcopus, revolvens et Altissimus ipsius Sancti , qui siderans, quod

ut petitionem ad Eugenium IV direxerant, exsequi illis liceret, quod tayn dtu tandem Sicut. ait Pontifex (\), ex

duo integra se sperabat : nihilominus sunt. Etesmcula inter spem et rem elapsa ecdesiss S.fronionis canonici nim anno

rum

IM

britaiem locum habuisse magis xxvu quam XXV maii, Ascensione Domini incident iilo anno in diem xxvi ejusdem ; adeoque ejus vigilia,jejunio et suppticatione

pediia,

Rogaiionum imminus apia solemnitati videtur. Suts

partibus patronus et cbristicolarum inmiracula tercessor prajcipuus babetur, plurima operatur, operari dignatus est, prout in dies quodque ejusdem sancti corpus in loco minus
in
illis

porro sumptibus Eiias episcopus magnificentissimam arcam, corpori S. l''rontonis servando erectam, construxit, et caput seorsim in vase pretioso in medio choro collocavit, ac tandem brachium in ecclesiam cathedralem
invexit
(3),
''"''c
,.
.,.

decenti requiesceret

cupiensque summopere,

corpus bujusmodi decentius et veneraexaltabilius conservaretur ac peramplius


ut retur, quamdam argenteam satis ad hoc , quod corpus et pretiosam tbecam ubi conipsius iuibi coUocaretur, ac de loco,
,

elapso vix sasculo sacra ossa B. Frontonis maxima ex parte periere. Nam quum anno 1575, die vi augustt, Calvtmsise,
43

Tandem

amo
9^^'

di,q>trsx

pulchram

regi rebelles, asiu urbem Peiragoricenseyn oecupassent, sacra susdeque verteruni; acprse ca^teris in eedem Sancti nosiri debacchaii sunt; quum pretiosas lipsanothecas tum corporis

sistit

ad aliquem alium in praefata ecclesia locum pro illius veneratione magris convenientem atquecoDgruumfieriprocuraverit, et diem
,

tum capiiis deprsedati, sacra ossa in Dordoniam fluvium projecerunt. Deinceps eiiam
templo caihedrali undequaque lebefaciato, ecctesia S. Frontonis insiar caihedralis, utroque capiiulo in unum coalescente, haberi ccepit, et hacienus est sub titulo SS. Stephani et Frontonis (4). Hac occasione carmen, in libro capitulari servatum, compositum fuit, et est sequentis tenoris
(5).

translationis

sive

exaltationis

dicti

sancti

ultima die mensis aprilis singulis annis solemordinaniter ibidem celebrare instituerit et episcopus verit; pro eo tamen quod dictus

debitum naturae persolvit, praemissa ad effectum nondum deduQuare cta fuerunt, nec perduci potuerunt.

dudnm,

sicut

Domino

placuit,

Vidimus bic quondam gemnis radiare sepul-

pro parte vestra nobis fuit humiliter supplicatum , ut vobis corpus hujusmodi in tbeca prffidicta reponendi et etiam transferendi licentiam concedere de benignitate apostolica digna-

crum
Frontoni eacrum, nec minus arte potens
:

remur.
in

caj)$am

4'^

Nos

ig-itur

institutionem et ordinationem

pretioKiorem
iranslala fue-

bujusmodi aliorumque per eumdem episcopum circa venerationem et exaltationem ipsius corporis factam plurimum in Domino commendantes, ac cupientes, ut illud a Cbristi fidelibus congTue veneretur et decenter conservetur;
ejusmodi quoque supplicationibus inclinati vobis corpus prasdictum juxta intentionem institutionem etordinationem episcopi in dicta tlreca reponendi, nec non de loco, in quo essialium decentem stit, ut praefertur, ad aliquem congruentem in ipsa ecclesia locum, et ad id de quo melius videatur, transferendi ac etiam caput dicti Sancti de corpore hujusmodi per
,
: '

Nam lapidum strues variarum incisa ferarum Monstra dabat, necnontot simulacra virum. Hoc tamen excisum est, scelus hoc templi ruina Direptis opibus, pene sequutafuit. Urbs etiam vastata virum crudelibus ausis, Quos agitat vetitae religionis amor. At veluti gens sacra Deo, Babylone relicta
Templa per Assyrios diruta
restituit

Sic nos reliquias templi veneramur, ut ante, Tristius at solitas fundimus ore preces Quas, Pater, exaudi et populi miserere precan:

tis,

Placatusque tuam protege, Christe, domum. 44 Non tamen omnia ossa S. Frontonis in vastatione Petragoricensi anni lbl5 perie-

scrvato lame

7-ani.

Nam

.^ "^'^"^^l^ ciijtniparsan. T 1 in Actis capitulartbus ejusdem ^ggg , ,dt

aliquem catholicum antistitem separandi et prein aliquo concedenti tabernaculo seu vase
tioso,

ad diem xxiv Junii 1826 leguniur sequentia, qu3e e gallieo laiina reddimus : 11lustrissimus dominusepiscopus Petragoricensis
Ecclesice

ai/hedrati de-

posiiHfuit:

nec non supra majus altare vel alibi, ubi in dicta ecclesia congruentius videbitur, ut populo melius et deceutius ostendi possit, quotiescumque vobis videbitur , etiam reponendi licentiam auctoritate apostolica tenore praesentium largimur. Non obstantibus etc.
Nulli ergo

(AiexanderdeLostangesabanno\S2^ad\S3^) notum fecit capitulo, penes se babere depositas


pretiosas Reliquias sanctorum indubitata sincediscipuli ritatis. Imprimis os S. Silani, primi a piis fidelibus furori impiorum, S. Frontonis,

hominum etc. Datum

Elorentiae

anno

quandohujussanctiecclesiaparochialisdestruebatur surreptum, ac dein comiti de S. Asterio,


prsetori loci

Incarnationis Dorainicae mccccxli,xvii kal. Januarii, pontificatus nostri

de Antonne, servandum commisin

anno undecimo, Sed post daiam bullam hxsit denuo inceptum opus ac primum sub episcopatu Elise de Bourdeilles, qui ab anno 1447 ad 1468 sedem Petragoricensem occupavit (2), scilicet post annos xxir seu anno Christi 1463 translatio et exaltatio ad effectuni deducta fuit. Hic
,

sum; donec

manus
Deinos

illustrissimi

Domini de-

poni'potuerit.

cranii

S.

Frontonis stu-

hodie diose asservatura in parochia Andrivaux, unita. Cura K. D. Segui, parochiffi Cancenatflc parochi Cancellatae indicia coUecta fuere, quibus
constat
jussit de sinceritate istius lipsani particulam dissecari, cathedrali eccleitaque antiqua sifB destinatam. Atque tali modo in juxta ecclesia S. Frontonis erunt duae capsae,
:

autem
vensi

antistes

assisieniibus episcopis Ri-

et Sarlaiensi,
,

Hugone

et

Bertrando de
cete-

Rouffignac
(!)

translationem
p. 138.
l.

sotemnem

altare

|maximum
200

positae,

portiones pretiosis-

Dn|.uv,

t. II,

{'2)

Gall. Christ. Autiq.

t.

I,

p.

{i) Ibid. p.

ct seq.

(S) Ibid

p.

205.

783.

(3)

Dupuy,

II,

p. itSO el Brev.

Pcirag. ad xxx pnl.

simas

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

405
AtcroEE

SimiWw
','*"'

/vi'

."*^^j.

*"""*"

simas primorum apostolorum hujus proviociae continentes, in quibus inscribentur litteris aureis, verba Pretiosa in conspectu Domini mors sanctorum ejus, Ps. cxv, 15 (1). 45 Prseter Petragoricenses Reliquias, hactenus servantur aliqua ossa Sancti Nogeliaci, seu Nulliaci-Sancti-Frontonis (NeuillySaint-Front) in dicecesi Suessionensi, ubi S. Fronto pr^edicasse fertur. Et postmodum Joanna, regina Francise et Navarrse, uxor Caroli Pulchri, qui regnum Navarrse sibi retinere satagebat, fundat sacellum in honorem Sancti nostri. Fundationem probavit
:

omnia etiam hodie in veneratione habentur, et aqua fontis salutifera habetur infirmis (5). Anno 1499 Petragoricas missie fuerunt unoiae
septem
lapidis,

sub quo sanctus pontifex divina


vino coeUtus misso celebrasse
si fieri posset,

mysteria,

cum

credebatur.

Simul petebatur,
:

aliqua pars Retiquiarum, quas concesserunt canonici S. Frontonis hsec autem omnia re-

anno pontificatus sui w.En bullam, cujus fragmenta exhibet R. D. Per-

Clemenspapa

VI,

got, in Vita S. Frontonis

(2). Clemens VI, servus servorum Dei, ad perpetuam rei memoriam.

Immensae devotionis
filialis

integ^ritas

et reverentia
filia

feruntur in O/ficio Translationis S.Froutonis, composito pro ecclesia Nultiaeensi (6). Celebratur hsec transtatio feria ii post festum S. Joannis Baptistae, duratque ad dominicam sequentem cum magna frequentia poputi concurrentis n07i sotum ex vicinis, sed ex longinquis etiamvitlis (7), invocaturque prsecipue ab iis, qui laborant ex pedibus (S). 47 Reliquise Nutliacenses hactenus conservatx fuerunt vel socordia impiorum vet pio,

'i"^'""'"
*"*"'"*'*
rcriufoe

<"'
"'

quam

carissima in Cliristo
et

nostra

rum

vigitantia.

Anno

1857

novx

et

decentiori

Joanna Francige
nos etHomanam

Navarrae regina

illustris,

ad

theccB inclusie

cura R, D. Couty, parochi

gerit Ecclasiam, promerentur

Nutliacensis, recognitse fuerunt jussu reve-

utpetitionibus suis, quse ex internse devotionis


fervore incrementum sumunt, favorabiliter an-

B nuamus. Exhibita siquidemnobis


nae petitio continebat,

prEefatse regi-

quod juxta villam Nul-

liaci-Sancti-Frontonis, Suessionensis dioecesis,


videlicet in

quodam
S.

deserto,

quidam

locus, qui

Ad

Lapides

Frontonis nominabatur, etin quo

rendissimi episcopi Suessionensis , ut liquet ex insturmentosubscriplo a vicario ejus generali, cujus tenorem damus ex tibro R. D. Pergot (9). Paulus Armandus Anacletus Ig-natius de Garsignies, miseratione divina et sanctse sedis apostoiicse gratiaepiscopus Suessionensis et Laudunensis, provincise Remensis decauus et

j;

sicut asseritur,

idem S. primus Petragroricensis episcopus longo tempore moram traxit, et... super uno ex dictis lapidibus celebravit, et quod ibi est quaedam Amphora quam Deus dicitur
vino de quo, ut dicitur, Sauctus ibidem... quod praedicta regina in celebravit eodem loco quamdam capellam, cononice fun-

primus suffraganeus, universis

et singulis prae-

sentes litteras inspecturis, testamur quod nos,

ad majorem Dei omnipotentis gloriam, Sancti Frontonis et omnium Sanctorum honorem,


adhibito examine diligentissimo, et auditis testi-

misisse

cum

moniis
os

fide dignissimis, certiores

facti

sumus,

datam, ad honorem ejusdem Sancti Frontonis dedicatam, de bonis propriis usque ad valorem triginta librarum Turonensium annui et perpetui redditusdotare proponit, ut idem Sanctus in iisdem partibus honoretur afidelibus, et fervor in praedicto loco fidelium amplietur, et Domini cultus etiam aug-eatur. Datum Avenione

quoddam es antiquaTheca extractum a domino Josepho-Prospero Couty, ecclesiae Negoquem ad liacensis dioecesis uostrae parocho hoc delegavimus, esse partem minorem unius
,

anno
mQihtr
sacei-

pontif.

ii.

Petragoricensis digitorum Sancti Frontonis episcopi, ex ejusdem digiti majore parte quse prius existebat, et particulam cujusdam panni serici, rubri coloris, e sudario quo beati pontificis corpus venerandum post mortem involutum
,

4,5

jp^g ^gy. editor fatetur se edidisse so-

fuerat, ad os
:

idem recondendum fuisseresec-

jum,m9uofie^'

fragmenta qusedam bullse [3) unde fieri potuit, ut non omnia ad amussim reddiderit. Sic in ipso initio papa non dixerit Clemens VI non consuevere pontifices suo nomini nun merum apponere hodiernus pontifex Pius
^^^^
;
:

tam has vero sacras Reliquias e civitate Petragoricensi secum detulerant Negoliacum.dioeceSuessionensis oppidulum , anno 14,99 tres honesti cives, inter quos aderat presbyter, a Duis ecclesiae rectoribus leg-ati ad dictam urbem^etragoricensem ; quas authenticaa recosis

IX, simpliciter dicit Pius episcopus, servus servorum Dei, quin numerus IX addatur, Porro in citata bulla dicitur, quod juxta vil:

gnovimus; partem quidem venerabilis digiti recondidimus iu theca miuima, ovata, ex aere
deaurato, adamantinis vacuis,quatuorquesmaragdis cincta et ornata. reposuimusquc, filis sericis rubri coloris alligatam, super quodam panno serico vetustissimo ejusdem coloris, qui

lam Nulliacumest quidam

locus, qui
:

Ad Lapi-

des S. Frontonis nominabatur videlicet sunt tres lapides seu rupes siliceai, in quorum prima, tabulee instar fere ptana, Sanctus
sacrificasse dicitur
:

secundx impositum
,

est

loculamentum elegans

statua sancti orna-

hucusque involvebat membranam, ctum includeutem j.ipsimetque sacro

os praediossi super-

tum

tertia

quibusdam ungulam equi quem Sanctus conscendit quando draconem, terras illas vastantem, in,

atiquot centimetris excavata , credutis videtur reprsesentare

ponitur vitta serica ferens in chartula, fere^ Relicorrosa tempore, hanc inscriptionem " HiEC vero miuima theca ques de saint Front.
:

in quo missum, aliquando vinumsacrificale, confracta fuit, ejus tamen fragmenta, una
terfecit
(4].

Amphora etiam seu phiata,


ccetitics

sigillo clauditur et munitur in quatuor partibus vittis sericis viridi coloris imnostro,

minori

presso.

Isti

thecse subjacet pulvinar sericum

cum

particula serica, vino portentoso olim


tapi-

purpureum, quadratum, in anteriori parte inclinatum, majori thecae, de qua infra, quatuor
clavis

madidata, hactenus asservantur. Juxta


des est fons, qui S. Frontonis dicitur.

cochleatis

Bmc

membranam

subtus infixam et tegens supradictam ac prsesentes testi-

J^l;z:^i^^t^^^^:^'^^^

.:>!^.i^^^8??Lr3-^.^"pf^3^

406
AUCTOHE
J. V. H.

DE

S.

CONFESSORE. FRONTONE. EPI8C0P0


Petrum primum correctorem,

crulei coloris inciumoniales litteras charta adjunc a Hfficverominimatheca et omnia flas pr^djcta in euperius descripta includuntur etiam elegant theca majori, nova et forma sex angulis totidemexffire deaurato conflata,

Roma tenet et pastorem,


Servet ut ovilia.
Petrus ad Petrag-orarura

Terram, gurgitem petrarum

aue vitris stabilibus planoque tecta ac parte


.

insequalibus

constanti

Ex earum

copia.

tantum

supenori

operculo quatuor clavis anteriori et postefirmiter clausa a partibus eericis rubri coloris obsigrnatur riori, in vittis
aperta,
quffi

duplici

Fratrem mittit sibi carum, Molliatur utillarum

Gentium
Hic

duritia.

sigillo

uostrominori cerse ejusdem

coloris

im-

est Fronto,

mordens mortem,

presso.
ex intruTneitfo anno 1857
cdpfecto ;

Frontome, 48 Quoad partem sudarii eancti in numismate ex cristallo eam recondidiviraus auro terique inserto, octo lapidibus
petroso,
nitenti,

Fortrorqui fug-atfortem, MortiB aufert spolia.

Nam Georg-ium consortem


Supra consuetam sortem Trahit ad subiimia.
Cananeffi comparata

cui crux eminet, et ornanti parvam


,

Sancti Frontonis statuam


feliciter

antiquissimam ac

restauratam, quae creditur

donum

re-

Caroli Valesii, g-in Joannffi Ebroicensis, uxoris

Sancti Frontofundatricis, anno 1343, Capellffi ericibus, quae majori thecae supernis, dlctae

ab poniturjsimulque quod minori nostro

Per Frontonemfit sanata Senatoris filia.


Yisione duplicata,

supra dicto numismati, sigillo obtegitur, inseruimus


in
vitreae,

13

novem frag-menta
est, ampullffi, in

qus

fortuito fracta
et vene-

qua,

secundum piam
Bulla

Timet cutis vulnerata, Congregat consilia.


Videns Squirius turbatur,

rabilem sancto Clementis VI relatam, coelitus a columba est vinura ad divina celebranpontifici allatum panni da mysteria, ac etiam quatuor particulas rosei coloris, quae dicuntur hoc vino fuisse serici
refertffl.

traditionem, in

summi

pontificis

Fidem

petit, fides datur,

Sordet idololatria.

Nomen mutat
Totasimul

et rautatur,

In quorum

fidem prsesentes expediri

Inbaptismo renovatur
patria.

jussimus,
litteris

facultate dictas reliquias venepraesentibus rationi fidelium exponendi. His noslro majori sigillo munitis subscripsit

cum

Mira
Missa,

res

dum

celebratur

Suesnoster vicarius ^eneralis, archidiaconue Domini 1857, Datum Negoliaci anno


sionensis.

prffisul

soporatur

Hora

lucis tertia

die vero

mensisDecembris sexta. Duplicatalitterarumtestimonialium recognitionis et transnovse iationis Reliquiarum Sancti Frontonis Negoliaci die 8 decembris thecffi insertarum.
Hurillon, 1857, immaculatffi couceptionis festo. Atque hsec sunt , qv^ de relivic. generalis.

Tarasconum properatur,
Christusilium comitatur, Celebrant funebria.

Apud Apus

ipsos absens mansit,


illos

manens

transit,

quiis S. Frontonis dicenda habuimus. Nici^e in subalpinis serimri ejus lipsana, verisimile, ut infra

Nam

Manet

in absentia.

monstrabimus, non

est,

49
liiwgia Pctrtuforiccnsi

m cultus S. Frontonis latius


,

explicetur,

Extra corpus prffisul an sit, Chirotheca cum remansit,

deS. FrontODC.

oper^ preiium fuerit, hic subnectere liturgiam in Sancti festo abhibiiam, quam FranPetragoricensis ciscus de la Beraudidre episcoptts ab anno 16U* ad 1624 aut IQ^b (1),

Dei

sclt acientia.

Tu nobiscum pastor mane, Tuas oves sero, mane,


Protegat prasentia.
Esto
tuffi

celebrandam pr^scripsit
Aposiolo, Episiola, Fratres
8pite8,e<c
alios
,

{i)

Missa

est

de

jam non

estis ho-

dux

urbanffi

Evangelium, Designavit Dominus


etc.

Plebis, per te christianae,


Prffisul

Post Graduale habetur Prosa seu Sequentia, quam hic ad* scribimus
septuag-inta dnos,
:

ac custodia.

Amen. AUeluia.

Niden50 Petrus Joffredus in sua Nicia Illustrata PaUo tit. IV (3) refert servari corpus S. Part. 1, Frontonis in ecclesia monasierii S. Pontti .^^^,.^^,_
^

^^^^

Petrus petra derivatur, PetraChristus qua fundatur


StabilisEcciesia.
Petrffi

nomen

ampliatur,

Cum

per Petrum diiatalur

Trinitatis gloria.

Nici^ Maritimas seu ad Varum fluvium. Non tamen censet, licet fama vulgaris aliud esse corpus Petragoricensis utpote ferat quod anno I26I, ut diximm supra num. 37, reperium fuerit iniegrum, quatenus omnia deducit ossa invenia fuerini. Unde quoque versari San-PonttaJoan. Dupuy, in errore
, ,

Petra

primum piscatorem,

Romam

mittit, ut errorem Peilatetinania.

nos affirmantes,penes se esse Sancti Petragoricensis episcopi corpus (4). Quapropter laudatus Joffredus opinatur, esse magis corpus
PcrROt. Vic dc V, Roni.

I) Call. Chrin.. t. II, col. U80. (olThestiii Antiq. Fronl, pS. Froiil, P- 45*.

(2)

IX,

col. 8!.

(i)T.

II,

p. io.

lul. Pait.

Frodonii,

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBHIS.

407

Frodonii, episcopi Niciensis

(1),

qui circa ini-

tium
tii,

Scvculi xi floruit, et

monasterium S.Pon-

VITA
S.

adjuvantihus Mirone et Odila conjugibus, instauravit (2). Periit abbatia olim insignis circa flnein ScVcuU xviii (3) exstat tamen hactenus ecclesia, in qua Frontonis seu Frodonii corpus probabiliter conset^vatur. Ejus curam hodie gerunt PP. Oblati S. Marige, ut constat ex Kalendario liturgico anni IS^e.
:

FRONTONIS,
bibliotheca

EPISCOPI PETRAGORICENSIS.

Ex

ms, UUrajectino 5. Salvatoris,


regia sub
di,

in

num.

/^fnionc'") s.

51

Tandem antiquissimum

si

sincerum
prse-

Fronioni
*"'"

"'-

^gggi^ cultus S. Frontoois

monumentutn

8931 transumpta

beret moneta aurea, triens solidi aurei, in cujus parte antica est caput margaritis redimitwn cum inscriptione vesonno vic in
,

CAPUT PRIMUM.
Sanctus, in

IttCTORE

.VKOnTMO.

aversa, C7^uce anchorata insignita, legit auctor antiquitatum Vesonnensium frunto si|

Lycaonia natus,
in Gallias mittitur

Fuit neinpe Silas discipulus S. Frontonis et colitur Petragoricis iv;"an.(4). Si haec ita se haberent, moneta antiquissimum certissimumque cuttus indicium exhiberet ; quoniam jam Scvculo secundo cercV vulgaris obsoleverant antiqua urbium nomina, ut monstrat D. Belley in Commentariis academias Francic3e Tnscriptionum et Bonarum litterarum enimvero Qregorius Turonensis nuspiam (5) B de Vesona, antiquo noniine, sed de Petragoricis loquitur. Vej^um accuratitis inspicienti
LAS.
;

B. Petro baptizatur;
adhseret
;

Christo

ad

Petrocorios, quos prsedicatione


e( miraculis vertit
;

ad Christum confinitimas civitates

per

Euangelium annuntiat.
Beatus
Fronto ex tribu Juda, patre Simone matre vero Frontonia genitus, ex finibus
regionis b
,

n. Fronto, n
'*

Pfro ba-

monelam jam non frunto silas iegere est, sed FiiuNisisiLus, nomen scilicet monetarii, quem sibiignotum fatetur Le Blanc (6). Habeturet
alterum cxemplar similis monetse in qua antica habct vesonne vico, postica crucem, duobus gradibus innixam, cum inscriptione FLANisiLus (7). Utrumque ligno incisum exki,

Lycaoniffi

generositate

clarus
,

/'''-<*'
,

exstitit oriundus.

Bic lingua facundus

mo-

prfedicante Domino uostro honestus Jesu Christo Evang-elium regni per Judffiam, Galilffiam et Syriara, venit ad ipsum petens,

ribus

unda

sacri baptismatis regenerari

quem Bea-

bemus

tus Petrus, jubente Chri.sto, baptizavit, secumque manere voluit, fuitque virgo electus a Do-

mino

et

virgo

permansit. Hic fuit unus de


,

qui et cum caeteris Lxxii discipulis Christi sanctse prsedicationis rainisterium su.scepit: hio

cum

Vesonno vico interpretatur D. Lelewel loBesons, qui tribus chiliometris Argentolio distat, in hodierna dioscesi Versaliensi Claudius Bouteroue (8). Erraverit itaque

etiam cum aliis a Domiuo accepit potestatem mortuos suscitaudi, infirmos curandi, leprosos muudandi caecos illuminandi daemones ejiciendi, ct virtutes alias et signa in Christi no,
,

mine

faciendi

c.

Interfuit etiam

cum

Aposto-

qua panem in corpua lis coenae vinum in sanguinem sua potestate suum et
dominicBB, in

quando monetam civitati Petragoricensi attribuit (9). Quin et crux anehorata ad monetas
Gallise septemtrionalis mediae pertinet , ac propterea vidgo cnix parisina appellatur (10),

Christus convertit, suisque discipulis tradidit,


et

eorum pedes lavit d. Exinde post passionem Domini cum aliis discipulis vidit gloriam

'*

neque in Aquitanicis monetis reperitur. Argumentum itaque pro cultu antiquissimo C S. Frontouis omnino ruit quod eatenus proS. Frontonem fuisset, quatenus ostenderet Sc-eculo secundo, adeoqueante tempus, a Gregorio Turonensi assignatum, in Galliis prse: ,

resurrectionis Christi in carne et potentiam ascensionis in coelum, et in die san<!to Pentecostes Spiritum Sanctum in linguis igneis cum
casteris accepit.

Anno autem dominicse

Incarnationis

xxxv

nb

mitm
''"'"

iu

post assumptionem

beatissiraas Dei Genitricis GaiUas mita-

Mariffl Apostoli Christi

ad praedicandumEvan-

'"

"

dicasse.

gelium per diversas proviucias sunt digressi ^,J^,^J^^i_ partibus Inl e. Beatus autem Petrus, postquam in Orientis sacerdotalem cathedram quatuor anquem nistenuisset, Antiochiam ire disposuit
:

Beatus Fronto cum autem est. Peracto

aliis

multis concomitatus

Antiochiae

septennio in

<:^^^^^iS^

prsedicatiouis officio f,

ordinatisque ibi episco-

pis presbyteris et diaconibus, Beatus Petrus cum Frontone, Georgio et aliis disoipulis euis

tone

Factum est autem Froncommorante et prfiedicante, ut puellam, cujusdam senatoris filiam, per xiii annos

Romam

profectus est.

iilic

continuos a deemonibus vexatam, Fronto, fulibesis ad Deum precibus, in Christi nomine


(5) Casalis. Dizionn. (t}Thes.p. 89 (2) Ibid.col. Saidecna V Nizxa u. 991. - (i) Antiq. de Vcsone T. IF dc Aca*). P. 237. Cfr Acl. SS. T. I, p. 79 el 108. - () Mim. (6} TrU dC3 Inscp. el Bclles Leilrca. T. XIX, pag. 807.
'

m.

de

annde l8o9, dei Monnoyc^ p.ti. (7) Revue numismat. franc. {fl)Re(8) Numism. du moycn iige, i. I, p. 78 p 200. (10 Lelcwcl, cherthes tuiieuses sur lcs monn.. p. 371.

Numism. du moycn-age,

t. I,

p.

32

el b6.

Octobris

Tomus XI,

56

ravit.

408
AVCTORK

DE
!

S.

FEONTONE, EPISCOPO CONFESSORE.


dem
ret,
A, Aurelius

ravit

AKO^TMO.

O Jes'u Nazarene Qui hominis istius virmisisti tormenta! Tauta est iUius assistere non tus quod ante conspectum
posUmus. Inter
duos
cfficos

dicentibus dffimonibus clamantibus et tantaet talia nobis im-

nomine, ulceribus et dolorise veni-

D
*

busplenus, Beatum Frontonem, ut ad


exoravit.

csetera etiam

ejus miracula

Qui quum ad eum accederet, obvium ante januam aulae, Christi cfficum,8ibi nomine invocato, illuminavit. Quod comes auejus provoldiens, festinus occurrit. genibus catechizavit et ab vitur. Quem Sanctus Fronto ulceribus et doloribus liberavit. Qui in tanto
fidei

mundavit et alias causa Beatus Petrus nomine curavit. Qua es

leprososque ibidem illuminavit , CbriBti infirmitates varias in

Quumque Beahonoratius eum coepit habere. Lxxii discipulis et aiiis, tus Petrus plures de assumpserat, per diverquos ipse Petrus sibi
sas provincias

ad praedicandum verbum Dei Secundam Aquitadestinaret, Froutonem ad specialitcrdestinaniam, scilicet Petragoricis, apostolica roboratus, vit g. Qui benedictione arrifratribus cum Sancto Georgio
vuledicens

ardore excrevit, ut Beatum Frontonem et temporales ejus successores super se et suos constitueret et palatium Sancto viro dominos tradidit, in quo ecclesiam, divino cultui aptam,
:

exstrueret.
in

Sanctus autem Fronto ecclesiam honorem Salvatoris, Beatae Marige ibidem Virginis et Sancti Joannis Baptistse, anno imperii Claudii tertio consecravit
lius
l.

Post hsec

fi-

'

quo itinere Sanpuit iter sibl injunctum. In


:

cujusdam mulieris, quam

antea B. Fronto

at ctus Georgius migravit ad Domiuum Frontonem allato. resuscitaS Petri, per B. Georgii continebatur, ut supra in legenda B.

baculo

cora vexatione dcemonis liberavit, in puteum exanimis extraruens et post quatuor horas suo ctus, ante pedes Sancti deponitur; quem orare, donec vivura tegens pallio, non cessavit

tur h.
Pelragorieas

3 Ipsis ergo iter inceptum

-u A explenlibus aa
,
,

pervenit

urbem Valentiam pervenerunt


S.

cui

civitati
i.

B autem

Georgius fuerat episcopus destinatus Sanctus Fronto ibi remanente


,

Eo

cum

Aniano, Frontasio aliisque suis fuerat tragoricam civitatem, cui assignatus plura loca pertransisadire coepit. Quumque Dei prjedicundo, ad urbem perveset

discipulis Pe-

puerum matri reddidit. fidei 5 In eadem civitate erat vir nobilis ^^^^^^^^IJ^. subjectus, cujusfilius uni- .awercit. christianse nondum convercit, . cus defunctus erat. Pater autem cucurrit ad g beatum virum Dei dicens: Fronto, redde mihi filium meura unicura et in Christum credam quem confiteris. Tunc B. Fronto jussit corpus
,

verbum

nit Petrugoricam.

civitatem ingressus, praedicare, cultumque deocoepit verbum Dei quibus daemonia habitabant, cultores-

Quam

et tenens manum pueri pueri sibi deportari oratione autem completa, puer quasi oravit
: :

rum, in gentiles que eorum destruens, in brevi multos convertebat, et sacri baptismatis ad Cbristum dum in fonte abluebat. Factum est autem plenus theatro' praedicaret, ut homo quidam, coepit, dsemone, cateuis ferreis ligatus, clamare
dicens

pade somno incolumis surrexit. Quod ejus familia nurentes videntes, cum eo et tota mero ccc baptizati sunt. Post hsc Sancto

Fronte , incenduut me orationes Obrautesce. imtuse. Cui Beatus Fronto dixit munde Spiritus, et esi ab eo. Statimque homo qui ante multos annos a daeliberatus est
:
:

Nam Frontoui simile quasi accidit miraculum. Romana nominaquum versus portam quse properantes tur, digrederetur ut retarheret efPerebatur adolescens ad sacrificandum Dianae, cujusdara magnifici viri filius, qui
,
,

raortuus,

Pascentius dicebatur

turba populi concorai-

mone

vexabatur.

Quod videns Maximilla,

ve-

manu sitante. Superveniens autera Fronto . Si patri adolescentis dixit indicto lentio esse quem praedico , verum Deum
: ,

Christum
salute et

pedes Sancti, nerabilis matrona, procidens ad postulavit. Baptizata ab eo, ut baptizaretur,

permiseris, de tua credideris, et baptizari te


filii

gaudebis. tui resuscitatione

Tunc

palatium suum et honorifice suhabebat virum, uomine Cilpericum scepit. Hffic laborans qui per xii anuos morbo paralysi

duxiteum

in

adstans SanPascentius et universus populus cunctisque cti Frontonis genibus advolvuntur,


proraittentibus,

deorum suorum figraenta


suscipere

con*

non poterat a lecto surgere. Tunc venerabilis Sanctum est C matrona Maximilla deprecata infirmos Frontonem, ut, sicut alios curabat sanare disic virum suum a morbo paralysis ubijacebat Cilgnaretur. Venieusque Fronto, Pax tecum. Cui Cilpericus pericus, dixit ei Bene advenisti. Dixit ei Frouto Vis sanus eese ? Volo. Tunc Sanctus Fronto Cilpericus ait Christum. Crede, inquit, in Dominum Jesum est Cilpericus dixit Si me salvum fecerit, ipse
, :
:
:

, temnere et fidem Christi curvatis et maergo Fronto. genibus in terram ad Deum orabat. nibus ad coelum elevatis
,

Beatus

Oratione

autera

finita

adolescens

quasi

somuo

hucusque

Vere surrexit, clara quoque voce dixit: erravimus, quia dii, quos colimus,

cultonbus daemonia sunt; vidi enim eos cum septem miUia suis tormenta sustinere. Tum fonte dihominum illa die sacri baptismatis
luuntur.
6 Vir

Deus. Tuuc Sanctus Fronto dixit quod Dominus Jesus Christus potest te ab hac infirmitateliberare? Cui Cilpericus Firmiter, aqua, inquit, credo.TuncSanclusFronto, accepta manum ejus dixlt baptizavit eum, et tenens Dominus Jesus Christus, qui paralyticos sanavit, teab hac infirmitate curare dignetur: et signo
:

Credis

fidem idola ibi erecta everet Marti consecratum, et illum raundavit, ibique ecclesiam tit, et locura consecravit, honore Protomartyris Stephani
in

ad autem Dei cum turmis, per eum perrexit ad templum majus conversis,

ecrleaiam vero

J^""

crucis facto, sanavit

eum. Quod videntes

filii

septuagmta etcaputsedis sujb esse voluit, et qui laudem Dei duos clericos ibi constituit m. Videns autem die noctuque decantarent
,

ejus et omnis familia,

petiedentes in triduano jejunio, runt qui indicto et peracto


:

numero ducenti, terram coram eo, baptismum

proci-

idolatriffi errori Fronto civitates circumvicinas, suos undique per vicos et deditas, discipulos destinavit, qui verbum Dei seminan-

castella
tes

baptizavit eos.
variaquemi-

aliqui

palmam

martyrii obtinuerunt,

aliIffiti

Quumque fama

eanctitatis ejus per

totam

qui,

pluribus couversis,

ramtaopera-

civitatem divulgaretur, comes civitalis ejus-

redierunt.

Quumque

quadam

ad magistrum Beatus die

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


Fronto ad evertendum templum quod erat Veneri dedicatum properaret, paganorum multitudo eum maleficum acclamans pro defensione deorum suorum ei restitit ; sed Beatus Fronto interius templum ingressus,
,
,

409
ait

nos per diversas re^iones,


persecuti
fuerint in

nobis
,

Dum

vos

AucronE
^"'^'"o-

una civitate fugite in aliam. * Quumque omnes contristarentur, dicentes Heu nobis, qui tantum patrem et
:

'Wa, a',25.

pastorem
dicens
ipsa
.-

Christi

in

nomine invocato, simulacrum enome pulverem redegit, ex quo draco immanissierupit,

amittimus consolatus est eos Habetis Deum patrem super omnia et pastorem, in cujus manibus vos relinquo. In
:

mus

qui fiatu suo

sulfureo

eeptem

viros peremit, cceterosque cultores suos atroci

caudse urgere coepit verbere. Tunc illi viri Dei ausilium petunt, qui, crucis sig-no opposito, draconi imperat, ut amplius nuUum locum, nisi deaertum petat. Quod videntes cseteri,
promittunt, se in
illos,

autem nocte apparuit ei Dominus dicens Dulcissime frater, ne timeas ire in exilium, quia postquam multis hominibus nomen
:

meum

manifestaveris , cum gloria et honore revertens et peraecutorem tuum mihi lucra-

Deum

credere, rogantes, ut

mane, convocatis fidelibus, beatum Calepodium presbyterum ad rpgendam


beris. Facto

quos draco peremerat, a morte dignare-

tur suscitare; qui corpora defunctorum extra temphim jussit deportari ibi, oratione facta,
:

Ecclesiam eis reliquit; et benedictione data, assumptis paucis, versus septemtrionalem pla-

gam

iter

suum

direxit p.

denfructo ido-

loram

fauoy
'

somno excitati surrexerunt. 7 Tunc Bcatus Fronto, facta cruce, dixit j^ nomine Domini Jesu Cbristi quem Judxi
velut a
:

ANNOTATA.
a In Commentario preevio num. 18 diximus, qu3e nobis suasit raiio, ut hanc ederemus 5. Frontonis Vitamt licet variis erroribus infe-

'

crucifixerunt

corruat

pars

istius

fani

cura

reliquis idolis, et reliqua pars stet in recorda-

tionem

futuris

generationibus.

Qui

statim

'

eod.B. Ser/H,*"'"

quatuor millia liominum baptizantur. Claudius, imperator Itomanorum quintus, imperii sui anno quarto, postquam obtinuerat insulam Britannicam et alios adjecit imperion, misit Squirum*, consanguineum suum, filium Amabili senatoris Eomanorum, cura mirabili apparatu Aquitaniam, uteara Romano iraperiosubjungaret. Venitque
corruit.
viso, illa die

Quo

simulque duo nobis esse exemplaria, satis diversa, quorum altef^o alterum verbis abundantius est. Diximus prolixiore nos usuros ad supplendum quse desunt ; brevitatis causa sigjiabimus exemptar prolixius
:

ctam

siglo cod. B.

De patria

S. Frontonis

egimus Comment.

Squirus ad urbem Petragoricam, quje est civitas prsedictse provinciie et eam Romano subdidit imperio. Sacerdotes autem, iudigne ferentes dilatationem norainis Christi, Beatum Prontonera apud Squirura praesidem unanimiter

eum maleficum
Squirus,

praeses

missis

acclamantes. Audiens hoc apparitoribus euis,

jubet aspectibus prsesentari. Venitque beatua Fronto cum Prontasio, Severino, Severiano atque Silano quos praeses ita alloquitur Tu
: :

prcBviinum. 19. c Inter septuaginta duos discipulos Christi, de quibus iamquam a Domino designaiiSf agii S. Lucas X, 1, recensetur S. Fronto a biographo abest ab Hippolyti Catalogo (l). H^sc Sancii qualitas ignorabatur a patribus Concilii Lemovicensis anno 1031 celebrati, non prcBtermissuris id argumenium, ui Apostoli titulum Sancto vindicarent, d Comment, prasvii num. 21 monstravi:
^

mus,

es Fronto, qui tuis vanis eloquiis de quodam Jesu, ante paucos annos a Judseis crucifixo,
dicis et sic

solos duodectm Apostoios adfuisse ccenae dominicde , exclusos atios discipulos hsec
:

dicta sunt, ut apostolatus S. Frontoni co7i-

populum a cultura sanctissimorum


:

firmaretur.
e Dubiaest chronotaxis ; incertus est enim annus, quo B. VirgoMaria in ccelum assmnpta fuit. Verbis Eusebii in chronico utitur Baronius ad an. 4S, IV, ut annum ab Incarnatione quadragesimum octavum assi- *

deorum
tuisset,

revocasti? Cui Fronto


:

Utique. Squi-

rus dixit

Si

hic

Deus

fuisset,
aflaigi.

nec contumeliis
ei

nec mori poTunc Beatus

C rronto

ccepit divinitatis suse

potentiam expo-

Persuadere non potes, ut deos sequar ignotos. Prontasius cum sociis Audi verba patris nostri, 8uis dixit praesidi ut tormenta valeas evadere seterna.
nere. Dixit

Squirus

gnet, quamvis fateatur diversas vaide esse opiniones, quas enumerat. CcBterum verba Eusebii citata desiderantur in Chronico

pertectuionem

g rpmj^j praeses iratus dixit satellitibus suis


isti,

c7mveJr' Quamdiu vivent mentapromittunt? Quumque unus


bus, elevato gladio,

qui nobis aeterna tore satelliti-

Beatum Frontonera

ferire

vellet, suspenso gladio in aere, cervix pontisuper eum ficis permansit illaesa. Tantaque lux apparuit, ut praeses cum satellitibus, relicto theatro, fugeret satelles autera, qui pondonec tificem ferire voluit, dentibus seipsum spiritum emitteret, coepit iauiare. Beatus au;

genuino Eusebii, ab Angelo Mai, S. /?. E. cardinali novis curis ediio (2J. Sunt tamen alii, a Baronio citati, quidicunt, B. Mariam post^annum elapsum a l'assione Christi et totidem dies, quot intercurrunt ab eo tempore usque ad decimam quintam Augu,sti ex hac
vita migrasse.

Qua* sententia convenit

cum

anno xxxiv ab Incarnatione. f Sepiennio S. Petrwn Antiochiee versaium docet Baronius ad an. 39 xiii , id
,
,

tem Fronto cum suis perexit in locum diciturPodium, ubi ecclesiam in honore beatffl Marise construxit o. Audiens autem Squirus turbas fidelium ad beatum Frontonem prffises in praedicta ecclesia convenire , jussit eum duci in exilium. Hoc audito, turbata est omnis civitas contra Squirum praesidem, unanimiter volentes insurgere. quod Sanctus Fronto inhi,

qui

tam traditione quam scriptis. Hanc opinionem exatninarunt nosiri in Commentario prwvio Actis S. Petri Apostoli
constare dicit

a diem xxix Junii (.)). g Qui primis Ecciesise

sasculis

a Bomanis
,

Pontificibus mittebantur episcopi ad universam geyitem plerumque deputabantur in

qua dein secundum opportunitatem unam


velplures Ecclesias constituebant. Hoc modo
colleciio. i. VIII.

buit, dicens
(I)

Dominus Jeeus
t.

Christus, mittens

Migne.

Pfllrol. gr.

X fol. 9M.

(2)

Script. Vct. nova

(5)

AH.

SS.,

t.

Jun., p. 402.

S. Fronto

410
AUCTOBE

DE

S.

AKUNTHO.

ad Aquiianiani Secundam S cumaliis, serius sedem ^P'^^^?'''^ "" .,_


Fronto

CONFESSORE. FRONTONE, EPISCOPO dubitemus dummodo missus


:

Qoricis staiuit, quin reiiquam infranotatur,prcedi^ negligeret, in qua, ut

.^^^ Aqutiamam

dbsint consecrationes et clerici, qui more canonicorum, diu noctuque laudes Deo capituli decantarent. Hwc ad quieiiora Ecclesix iempora periinent.

soiemnes ecciesiarum,

officium Burdegal.v SolehantEcclesiaSantonis et alibi exercuit. metropolitanam in


cationis

^^Tf'

uAdannumChrisiiUreferendaestvicioria
Britannica.

rum

fundatores sedem auiem meiropoiicimli constiiuere, sedes ipsa primariis pagorum episcopaies in urbihus monsirant Noiiii^ pro-

varia nomina Urbis Quae de eede B. Marias Anicieyisis signavimus, dicuntur, cum moderamine accipiantur.

Supra Annotato

maiorum;

miitebaniur ad episcopi, quo SPaulus varias gentes primi Cret, ut discipulum suum Titum reliquit sicut teros .^ coDstitueret per civitates presby
vinciarum.

ut

abunde

Eodem modo

sepiemtrionalem exsui S. Fvouio pervenit ad urbisPeiragoricensis, ut inspicienti piagam

p Est

scilicet

Brantomum

quo

primum

mappamtopographicam manifestum

esi.

ipse Paulus

disposuerat Tito

Tii. I, 5.

Htc

autem interpretes omnes

sub voce presbyteros


s<vc, xi

CAPUT

II.

e/mm episcopos
inclinaia per

(1).

Sic

quum medio

Normannos

natione , Sarracenorum tuenda esset, misii illuc 5. Leo


dicaiionis causa.

in Sicilia domires cathoiica resii-

Papa IX, monachum,prxRumbertum, Benedictinum


Hunc, inquit S. Lanfrancus Domtni conin libro de Corpore et Sanguine 2 (2), virum religiosum, tra Berengarium cap.
litterarum scientia diviiiarum ac ssecularium

Varias civitates prsedicationiscausa obit; Sigibertum regulum


convertit
;

draconem

in

Dordo-

niam

praecipitatijsancto fine in

pace quiescit.

B Leo Romam

apprime eruditum... de Lothariug-ia Sanctus traduxit, ad prjEdicandum Sicuverbum Dei archiepiscopum ordinavit, lis
Ecclesia prsesulem reipsa in consibi cardinalem constituit. Et a Leone IX celebraio anno 1050.
postea vero sancta

Romana

cmerem atque idolum Mercurii in vertit in honore ecclesiam redegit, atque in eo loco
Salvatoris construxit.

Quumque loca aliquotpertransisset ,Brantomum pervenit a, ibi pag:anas gentes couQuumque


die

f;^;;^^^^;;^
^^^^^^,,, ^j.,

quadam

cilio

Romano, Humbertus subscribit

his verbis
(3);
,

Sicilieusis archiepiscopus

nuncbertus quatenus ad uni;

populis ibidem

versam Siciliam missus rem ecclesiasiicam


insiaurare debuii. h De resurreciione S. Georgii egimus Com-

corpus exanime solo cti detulit, prostrataque


reretur.

pr^dicaret, mulier quffidam unici fllii sui ante pedes San-

cum hommum
ut sibi mise-

multitudiue Beatum Eroutonem,


suppliciter

exoravit.

Qui, facta ora,

ment. prsevii num. 24. scripium exisiimo; 1 Valeutiam perperam Cod. B. urbem Vellaunorum meiius habet appelantiquo nomine Ruessio aut Ruessium dein lapsu temporis Anicium et Podium laiam, quod aliquando Vetulae (Le Puy} vocatam
:

tione,

tenens
in

manum

pueri

dixit

puer
ris

nomiue Domini Jesu

Christi Salvato-

^J^^^f*

matre baptiQui statim surrexit, et cum EDgolesmam smum suscepit. Inde egressus et unum paperveuit b, ubi duos dsemoniacos paucos ad fidem converralyticum sanavit. et
tit

nomen

sortita

fuerit,

ut loquiiur Cod.
saeculo xi

B,

nuspiam r^eperi, k Vita7n scriptam diximus


:

jam

hinc rnirari provecto comite civitatis, qui ssecuio i baiur idem judicium esio de Cilperico, notunc vix mine Teuionico, quod tuncvix reperire erat inGaliiaoccideniali,ubiPetragorxcensisurbs
.-

nemo

debet agi de non cognosce-

ubi verbum Deinde Sauctonas c pervenit. ad fidem convertit. et vitae praedicans, multos perductos, sanuatuor dsemoniacos, ad eum aliquandiu ibi fuis^^et, versus navit. Qui quum tunc insid, pr^e c^teris

urbem Burdegalam Quumque ffnem, iter suum direxit.

staret su-

Deus trans tlumen per ripam Garonnte, ut eos facta, ^ perduceret, oravit. Oratioue liumano humano tenebatur.sine ^^"^^.^^ ^^J^^ aliaripa tenebatur.sme qu ex

navis.

jacet.
'

Petrt Varii varium tempus adventus 1 signaruni. Francisc. Pagius inBreRomam ante viario hisiorico censet S. Aposioium Christi 54 impeHum Neronis quod anno hanc opimoccoepii, Romamnon venisse (4) depromptam, refuonem, quasi ex Lactantio MinoJoan. Anionius Bianchi Ordinis
,
:

ad reffimine, recto itinere,

pervenit, quam sine nautis perve- t ingressi ad littus civitatis

eum

ingressi, idolo sic muta ^^ll Civitatem ergo idolatris nuHa, sicut conut suis

iifct

muUoi

lonvcrtit

facta sunt,
tifices,

darent. Templorum ponsueverant. responsa

tat

rum {h)Miera est opinio Francisci Bianchini


quarto Caji CaiigulcC Augusii
,

ferentes et inter se murSancti rrontoms niurantes. tandem famam etiam sp.ntus archi-

hoc

ffigre

poneniis in ediiioneAnasiasii Bibiiothecarii, Romanum in anno Christt 40, seu adventum


(6).

coffnoverunt.da^monum

Baromus

auctoriiaie et THiemoniius (7), iandem fidii siaiuunt annum II Eusebii in Chronico indicavt(8). H^c ideo Claudii seu Christi incertam esse chronoiaxin mus, ut ponstei auctore nosiro indicaiam : annus tertius

eis responsa non posse flamini revelavit. se discipulus e civitate ejicedare, nisi Christi Frontonem inquirentes, retur Qui Sanctum comitem eura e accusaveSigebertum

apud

runt. Sigebertus
iniuriose

iratus

missis

satell.tibus

Qiumque

ab

Ciaudii Augusii concurrit fere


Chrisii 43.

cum anno

Loca qusedam deputaia fuisse conventui est, quod fideiium pynmo jam sosculo, non

: transiret, elevata pars tempU corDei. Et faota oratione, Filius sunt redacta. simulacra in favillam

ejecit. tractatum extra civitatem et Vener.s ante templum Priapi Destruat te manu, dixit

ruit,

extra civitatem commoBea us autem Fronte


diSlor. eccles.,
l. Ill,

et

(1) Cfr col 401.

Lapi.lc oJ
(5)

Imnc locuro,^***

^2)

Migne. Palrol,, t.CL.


l,

I,

Mansi. suiiplem. i.onc. Lsblic.


3-

(4)

T.

*P

1235. ^ttccaria. Raccolu di Disscrui.


I, col-

pour scrvir \ XXV.

&

rhist.

p. 248 eccles.,

-((JlT.
l. I.

11. p.

17.

-(7|M5m.
^)

p. lCii-

Aon. 44,

rabatur.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


rabatur,

411
AVTOR
ArfORYMO.

multos ad se venientes in fide instruens, ad fidem convertit ibique signum crucis fixit, et ecclesiam construens in bonorem Protomartyris Stephimi consecravit. In ipsa autem nocte, qua Sig'ebertus comes Sanet
,

ctum Frontouem extra urbem expelli jusserat, morbo paralysis est percussus. Adducta est qutedam puella aute prae^ientiam Sancti Frontouis, dtemouio plena. Beatus autem Tronto dixit dsemoui In nomine Domini Jesu Christi
:

cium consummavit. In eodem loco prsefata ampuUa adhuc hodie conservatur, cujus tameu materiae fuerit, ab omuibus ignoratur. Dux quidam, Lotharing^ius nomine habebat filiam unicam quae atrociter a daemouio vexabatur. Damon autem conjuratus dixit Non
, :

exibo, nisi advenerit Christi discipulus Fronto.

Missisque nuutiis, ut ad Lothariug-ium veniret,

suppllciter exoratum.

Quumque

advenia*

set,

praecipio tibi, ut exeas.

Et ecce

magno spumans
nata
B(avium cailrum visiiai

exivit,

cum ululatu statimque puella sa-

statim daemon, ejus praesentium ferre non valens, puellam sanam reliquit. Quo viso, dux et cuncti loci illius habitatores, relictis idolis,
fonte baptismatis renati suut.

est.

autem Fronto, data populis becum discipulis suis ad Blavium nedictione castrum transfretavit/": ibique decem et octo
11 Sanctus
,

viri, carcerali

custodia detenti,

quum

ejus au-

dierunt adventum, ut eis misereatur, ingrenti clamore exorant. At ille, ut benig-nus erat,

13 Hoc audito, Clemens, Meteusis episcopus k festinus ad Beatum Erontouem accessit, rogans, ut civitatem Metensem adiret. Cujus petitioni annuens, iter carpere cum Clemente coepit in quo itinere invenientes juvenem, a dracone valde iaesum, omnibusque pertevritis,
:

Metis el
viris
/*"^''

Lcmo-

miraatla

prEefectum adivit

perfidus

autem

priefectus

continue Sancti praeconia spernit. Tunc sanctus Dei misericordiam coepit invocare, statimque hi, qui in carcere teuebantur iuclusi, catenis divinitus confractis, viri sancti consprectibus se obtulerunt. Quod audiens praefectus cum reliquo ejusdem castri populopedibus Sancti provolvuntur, veniam exorantes.

Sauctus Fronto propius accessit, factaque oratione pro juvene ad Deum, serpens medius crepuit, et juvenis sanus evasit. Quumque civitatem ingrederetur, duos euergumeuus, eum sequeutes, invocato Christi nomine, sauavit.
Inde digressus, multas pertransiens civitates, praedicaudo et ad fidem Christi plurimos convertendo ad pag-um perveuit Lemoviceusem, in locum, qul dicitur Nogetius l. Quumque ibi varia sig^na feci.-fset, et multos ad tidem
Christi

triduano jejunio indicto idolaque destruens , ecclesiam

Quos

baptizavit,

Sancti Salvatoris construxit.

tatem Sanctonas iter nere caecum a nativitate sig-uo crucis illuminavit. Veniensque ad prsedictam civitatem a
fidelibus honorifice est susceptus.

in honorem Abhinc ad civisuum direxit- In quo iti-

couvertisset

rogabant eum
ibi

tideles,

ut draconem fortissimum, qui

cura innuse

merabili
interficere

multitudine
dig-naretur.

serpentium habitabat,

Qui signo crucis

Abhinc
,

re-

cedens, multasqueurbeset castella, in quibus verbum Dei seminavit, pertransiens terram Normannorum, quae Neustria dicebatur, in-

gressusest^. Veniensque ad
qui Foresta

quemdam locum,
h
;

de Passag^io dicebatur

ibique

puer parvulus, ejusdem loci domini filius, grandi vexatus molestia, defunctus est. Quod quum viro Dei nuntiatum fuisset, corpus exanime in locum secretum sibi deferri jubet tamdiu in oratione se cunctisque remotis oraprostravit, donec puer a morte et ipse ab
,

muniens, ad locum ubi draco habitabat, cum signoque crucis opposito, populo pervenit dixit In nomine Jesu Christi praecipio tibi, ut ab hac regione discedas, nuUum hominem neque creaturam laedens. Ad hanc vocem egressus draco cum inuumerosa multitudine sernusquam postea comparuit; quo pentium
:
:

facto,

ecclesiam

ibi construi fecit, et iu

eodem

loco

commoratus cum
duxit. Ipse

suis

discipulis angeli-

cam vitum

autem

tercentis vicibus

in nocte et totidemin die exorando


solo, et oculos defixit.

Deo genua
in a-eim con*'im/w, mira-

tione pariter consurgerent.

novitatem pater et
loci incolis
fidei

Ob cujus miracuU mater cum ciEteris ejusdem


coUa supponunt
in

14 Interea, providente Deo, Squirum persecutorem Sancti Erontonis, superius comme-

christianae

C Fronto autem ecclesiam


strui fecit, et
SHcmonilms
ilraronem
terflcit i

eodem

loco

con-

moratum, in stratu suo quiesceutem, Angeius Quid Domini talibus allocutus est, dicens
:

^^^^^.

paganos adse venientes ad Chri-

stum
VI

convertit.

m-

lude egrediens Suessiones pervenit ubiplurimos ad fidem Christi sig:nis et proa tidelibus, ad dig-iis convertit. Rogatus autem

splendide, et carissimus meus deserto fame deficit?Surge, festina Fronto in eis mittere cibaria, alioquin furorem meum
tibi epularis

erga
tis

te excitabis.

Mane autem

facto,

couvoca-

quemdam locum Nogeliacum

accessit

erat-

Appropinque ibi draco mirae magnitudinis. erecto capite obquante autem Sancto, draco

pro habitatione Christi discipulorum iu eremo conquisivit; sed nullum, qui novisse diceret, invenit. Alia vero nocte a
pluribus,
se
prffidicto

Angelo

visitatus,
est.

gravi

plagarum

viam

Cui Sauctus dixit Praecipio tibi, erexisti, ut te draco funeste, qui caput tuum draco, emittens vemihi subdas. Statimque ecclenenum, cum rugitu exspiravit, ibique
ei venit.
:

cjBde percussus

llle

vero

mane amicos

quid faconvocans, flens plagas ostendit, et esset, ab omnibus requisivit. Unus ciendum

tandem,

cffiteris
:

prudentior,

diviuo forte spi-

siam Sanctus construi

fecit.

Quumque

in die

veste ad alsancto Pentecostes indutus sacra celebratione tare pervenisset pro missarum vinum iu ampuUa defuit et quia vinum
:

Audi, praoses, sunt tibi caritu meli plurimi, jube eos onerari escarum largionustos sine ductore tate, et dimitte eos abire
tactus, ait
si

enim a Deo

hajc visitatio est, ipse deducet


et depositis

de remotis partibus afferretur, cum nonpoteratinveniri, Sanctus super altare et ecce columba, nive lacrymis orare coepit,

eodem

loco. nisi

eos

ad famulos suos,

oneribus.

illffisos

revocabit. Placuit

autem hoc eonsilium

prffisidi,

candidior, in
attulit.

rostro

ampullam vino plenam


offl-

Quod

ut vidit Christi diseipulus,

gra-

ad

et oneratis septuaginta camelis, demisiteos sine ductore abire. Qui recto itinere Sanctum Frontonem pervenerunt. Videns

tias

inceperat, agens Deo, divinum, quod

autem Sanctus Fronto camelos

viuientes. per

spiritum

412
AUCTOItl

spiritum,
effectus,

quae

sunt,

FRONTONE, EPISCOPO CONFESSORE. se obtulit, et cum sua uxore baptismum rece- D alque Iffitus agnovit
S.
:

UtOKVHO.

Convocatisque diVidetis, quia Deus per grascipulis disit nobis catiam suam sine labore nostro misit Nequaquam autem licet nobis melos onustos. omnia cibaria retinere; sed mediam partem misit, remittamus. Divisis illi, qui ea nobis ministrato, itaque cibariis, pabuloque camelis via, qua venead propria dimissi sunt. Qui emisrant, revertentes, quarta die post eorum

Deo gratias
:

eg-it.

pit.

Erat quoddam fanum juxta fluvium Drone, quod Regula dicebatur o, quod quum Beatus Fronto voluisset evertere, multitudo
17

di-aconem regioni infestuvi, in

Dor-

ihniim pnrri?"''
"

gentilium
est.

ei restitit

et

cum
:

injuria

repulsus

Tunc Sanctus, in oratione prostratus, post modicum a terra surrexit statimque fragore
tonitrui et terrore coruscationum
fani et

magna

pars

sionem ad praesidem redieruntm.


Sigebertus, diii relucUtiu,

15

Tunc

praeses et

omnes

bant,

cum magna

admiratione
:

qui ei assisteDeum laudare


christiano-

cosperunt, dicentes

Magnus Deus
praedicat.

In crastinum ergo Squirus prseses, assumptis aliquibus domesticis, iter aggreditur, ab Angelo sibi reve-

rum, quem Pronto

latum.

dibus

peVeniens ad Beatum Frontonem ejus provolutus, veniam postulavit,


,

relictoque

paganismi

errore,

stanter petiit sibi dari.

baptismum inBeatus autem Fronto


:

nihilum sunt redacta. Quod videntes pagani pavefacti, in Christum crediderunt et reliqua pars Petragoricensis pagi Christum recepit. Templa demoliuntur et ecclesiae undique construuntur ; sicque crescebat multitudo fidelium per Sancti Frontoquidam mirae nis praedicationem. Coluber qui magnitudiuis super Droniam habitabat homines et animalia devorare solebat. Convenerunt ergo homines ad Sanctum Frontonem, deprecantes, ut dictum colubrum ab ipsorum
simulacra
in
,

finibus expelleret

quorum

petitioni

annuens

eum praesidem cum suis catechizans, post triduanum jejunium baptizavit et ut de sanguine justorum, qui per
poeniteret,

vir Dei, transito fiuvio Dordoniae sicco vestigio,


nit
:

eum

effusus fuerat,
prsesidi

ad locum, ubi habitabat coluber, perve- E praecepitque ei in nomine Jesu Christi,

admonuit; nomenque

Geor-

B gius
ditur.

discipulis suis

imposuit. Post haec Sanctuj? Fronto cum ad urbem Petragoricam regre-

Quum autem

tota urbs in

pastoris properaret, mulier

occursum sui quaedam habens


,

ne ulterius, ubi esset humana habitatio, manere praesumeret, sed maris pelago se immergeret. Qui illico ad praeceptum viri Dei, cunctis videntibus, in fluvium Dordoniae praecipitans ad fluctus maris Oceani, unde evenerat,

puerum suum parvulum, in lebete ferreo positum super ignem, audiens strepitum occurrentium,
quasi attonita,
officium

regressus est p.
loco

Quumque quadam

vice

in

quodam

amceno juxta fluvium Garonae

balneandi
casterisob-

deseruit, oblitaque infantuii,

cum

Beatus Fronto praedicaret, ecce juvenis, qui erat ultra aliam ripara, Sanctum Frontonem
audire et videre desiderans, carens navigio, trans fluvium natare coepit. Qui subitio veloci

viam sancto Frontoni


calefecit vas

occurrit. Interea ignis


:

ferreum et aqua coepit ebullire


:

porro mater, recordata pueri, Sancto Frontoni

pavida recurrit sestiipsum commendavit caloribus liquefactum. Inmans, ipsum ignis


gressaque domum, videt filium, in vase igne succenso ludentem illaesum. Tunc subito terrore concussa, plures convocavit, ut de re gesta secum pariter congauderent.
vuisprodigiis,

cursu fluminis mergitur in profundum. Post triduum autem corpus ejus exanime est inventum, et Sancti Frontonis pedibus proponitur.

Qui

pietatis visceribus
,

commotus

in terra

prostratus
coepit.

pro

suscitatione

juvenis

orare

Oratione autem

facta, a terra surresit


:

16 Erat in
.

eadem
.

civitate vir

quidam, noplurij*

baptismumpetit 9t

j^^^^ Sigebeftus, qui Sancto Frontoni

acaptt

V * mas injunas ingerebat


dixit ei Fronto

..

Surge apprehensa dextera defuncti, dixit Jesu Christi, quem judaei crucifixein nomine runt. Statimquejuvenis surrexit et baptismum
et

quumque

prsedicatio-

nibus ejus Sigebertus nullatenus acquiesceret,


:

Vade ad urbem Engolismam,

Christi petiit et accepit. ad calenlem 18 Quum quadam die Sanctus Fronto popu- patriam inprajdicaret, vilalm, extra urbem Petragoricensem
lis

ubi moratur Ausonius episcopus w, et si ex ore ejus, qus& tibi praedico, vera non probavecaetero non crede. Sigebertus ris, mihi de sumpto secum proprio autem incredulus
,

ostensum

Apostolos Petrum P occubuisse. cruce, et Paulum ense eadem hora aderant, quae Qui ad se reversus, omnibus, qni
est
ei
,

Sanctos

ad urbem Engolismam devenit Sanctum Ausonium orantem invenit. Quumque Ausonius causam Sigeberti adventus cognovisset, multa secura sanctae praedicationie
servo,

Beati viderat revelavit, et ibidem in honorem construi jussit. Hic Petri Apostoli ecclesiam Martham cum est ille Fronto, qui beatam sepelivit, ut supra in Legenda sanSalvatore
ctffi

Marthae plenius
die

continetur q.

Quumque

verbis perorare coepit

insania

sed a perversa mentis nullatenus flectere potuit. Tunc coepit Sigebertus pagum Petragoricum repetere. Ambulante vero eo cum servo suo, ursus
;

quadam
Missam

dominica in Petragoricensi pago

eum

fortissimus

obviam

ei

venit

quem quura
impetum
coepit

Sigebertus
tra

cum

rugitu

terribili

con-

lux de coelo super eum Jesus resplenduit, in qua apparuit ei Dominus Angelorum, in miro Christus cum multitudine Veni, dulcissime frater, domiodore, dicens convivio nica die sequenti venies ad me in
celebraret,
:

eum

facere vidisset, territus

eum

fratrum tuorum. Et his

dictis,

DominusJesus

per Crusifixum,
jurare, ut

quem Fronto praedicat, pereum nuUatenus laederet. Qua adjuad pedes ejus pro:

cum luce ipsa receptus est in coelo. Appropinquante autem die dominica, vultus ejus
radiabat ut sol. Circa vero horam primam agens sacra raysteria, populo quasi innumeexrabili adunato, longum fecit de cultu Dei

ratione ursus perterritus,


volvitur.

Quo viso, Sigebertus gratias Deo agens, ursum alloquitur, dicens In nomine Jesu Christi, quem Fronto praedicat, te adjuro, ut mihi tractabilem priebeas. Ad hanc vocem ursus perstitit, et Sigebertus super dorsum ejus insedit, Beatique Frontonis praDsentiae

hortatorium sermonem. Consecrato et consignato Aniano ejussuccessore r, oculis elevatis quas acin coelum, gratias agens Deo, oves,
quisierat,

benedixit

et

Deo commendavit.
Missa

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

413
lUCTOM
AMO^VUO.

A Missa

vero completa, orante populo, ante Beati Protomartyris Stephani prostratus eat, luxque immenea super eum post dimidiam ferme ho-

ANNOTXTA.
a
hitur cod.

Brantomum etiam Brantolmium ut scriB oppidulum est in septemtrionali

ram

resplenduit, quEe
;

et aspectus obtexit

et

omnium mentes exterruit, vox cum lux audita est,

dicens

Yeni dilectissime, veni dilectissime, veni coronaberis. Tunc Beatus Fronto gratias egit Deo, dicens Tibi Domine Jesu Christe, corde et spiritu gratias ago cum Patre et Spiritu
: :

plaga urbis Petragoricensis ad Dronam flu' vium; hodie quoque ad episcopatum Petragoricensem et ad partitionem seu prsefectU' ram DordonicB spectat (Departement de la Dordogne) erat olim ibidem insigne monasterium Ordinis S. Benedicti, cujus initia
:

Sancto in ssecula saeculorum. Statimque populus respondit


:

Amen.

Inter

omnes

orationes et

narranturabauctoribusGallicBchristian(e{\), b Engolisma, a Greecis Latinisque nuspiam

tiincteobit.
*

lacrymas laetus et gaudens coelo reddidit spiritum. 19 Beatus autem Georgius, Vallavensis qui et Aniciensis episcopus s, dum Missarum solemnia celebraret, vidit Beatum Frontonem inenarrabilibus ornamentis indutum, coronas
,

memorata, proprium episcopum habuit ab


ipsis incunabilis Religionis in Gallia, $i qui-

dem pynmus eju^ episcopus Au^onius a B.Martiale ordinatus traditur


:

metropoli Burdega(2).

lensi perpetuo accensita fuit

Eodiema

dicecesis prscfecturam Carantoni (Charente)

habentem

in

capite

cum

tribus

diaconis

complectitur.
c Santones, quorum urbs olim Mediolanum Santonum dicebatur, primum episcopum habuere S. Fut?'Opium, cum primis Galliarum apostolis huc missum (3). Ejus sacrum corpus anno 1843 die xix Maii inventum, et accurate rccognitum ab illustriss. D. Clemente Ville- E court, tunc Ruppellensi episcopo, nunc Eminent. S. R. E. Cardinali, die xiv Octobris 1846 solemni ritu in cryptam ecclesise olim cathe* dralis Sanctonensis relatum fuit. De S. Eu-

rubeis dalmaticis indutis, et duobus clericis, cereos portantibus, cum multa Angelorum

comitante caterva. Tunc Sanctus Georgius ait circumstantibus Videtis gloriam , quam video? Qui nihil se vidisse, testati sunt. Et San:

ctus Georgius

dixit

Numquid
?

hic

vidistis

B patrem nostrum Erontonem


conis et pueris duobus
,

Cum

tribus dia,

cereos portantibus

cum

multitudine Angelorum advenit, nosque benedicens recessit. Unde certe acio , quia migravit ab hoc sseculo, Surgamus ergo et ad
exsequias piissimi patris quantocius properemus. Hffic eo dicente, omnes admirati sunt
pariterque

tropio loquitur Gregorius Tyronensis de Glor. Mart. cap. 56 (4).

lib. I,

surgentes , ad exsequias sancti patris accedunt et in pondio in ecclesia beatissimae Dei genitricis Mariae, ut ipse praeceperat , cum hymnis et laudibus sepelierunt.

Quumque

qmndo
t

ad sepeliendum deferretur, coelum a plurimus visum est aperiri tantseque suavitaut per triginta fere dies ti& odor emanavit sequentes ab ingredientibus ecclesiam sentiretur. Obiit viii Kal. Novembris quamvis * ejus
; ,

d Diximus Comment. praevii num. 2 metropolim Burdegalensem participem fuisse laborum, quos S. Alartialis ejusque socii in Aquitania Secunda exantlarunt. Episcoporum Burdegalensium Catalogum orditur Gallia christiana ab Orientali, qui sedit circa annum 314 (5). Sed veri minime simile est,

metropolim insignem tanto tempore sine adjutorio episcopi proprii fuisse.

festum hoc loco celebratur t, anno xlii post resurrectionem Domini nostri Jesu Christi , Vespasiani imperii anno secundo u. In die
obitus sui tribus caecis visum, quatuor claudis

Denuo occurrit nomen teutonicum et ofpcium comitis civitatis Burdegalensis, quie ree

gressum, tribus mutis loquelam, pluribusque debilibus reddidit sanitatem sex quoque possessos a daemone suis meritis liberavit. Crescentibus autem miraculis , revelatum est C Cronopio episcopo per visionem , quatenus aliam basilicam construi faceret, in qua corpus ejus sanctum transferret v. Episcopus
:

centiorem quamdam iucubrationem indicant. B habet Seguibertum. f Blavium Castrum, hodie Blaye, in hodierna quemadmodum et antiqua dioecesi Burdegalensi. Habehat olim duo monasteria virorum, unum Ordinis S, Benedicti, alterum
Cod.
,

S. Augustini.

Promontorium Santonum anti-

quitus vocabatur. g Cod. B habet, S. Frontonem etiam Turo-

autem referens hoc clero et populo, confestim comcoeperunt fodere fundamenta ecclesiae
,

nensem urhem adiisse adeoque provinciam Lugdunensem Tertiam, cujus metropolis est, visitasse. Exstat hujus peregrinationis me:

plentes
tisque

eam cursim
fidelium
et

instanti opere

coaduna-

moria

cum hymnis

turbis pridie nou. Octobria canticis eum transtulerunt.

in fundatione monasterii Frociacemis (Frossay) , *S\ Frontoni tributa , ut testatur

charia fundationis his verhis

(6)

Quod mona-

Tunc virtus Dei merita Sancti Frontonis declaravit : nam septem contracti solidati sunt et quatuordecim ardentes, ipso igne esstincto ,
sanati. Conscripserunt

sterium testantur untiqui a beato Frontonio, Petragoricensi episcopo, qui eumdem locumper multos dies heremita incoluit, reaedificatum et

autem sancti Frontonis

Vitam
w
X

Gesta Anianus et Cronopius , ejus succfssores w et etiam Sebaldus epiacopus quam multa a;. Es quibus omnibushfficbreviter sunt excerpta ad laudem Domini nostri Jesu
et
,

modernis temporibus pro signis, magna veneratione habitum. Quamvis autem tanta trihuatur monasterio antiquitas nihilominus denuo fundatum, suh abbatia Rotonensi (Redon), legimus
priscis atque

atque virtutibus in
;

Christi.

Amen.

circa initium ScPCuii xii ah XJrvodio cierico

quin et initio sseculi prxcedentis Frociacoenobium constitutum testatur charta, qua Droaloius Catwalloni ejusque monachis Rotonensihus donat in eleemosynasempiterua
(7j
;

cum

monasterium sanctse Marise


(1)

in plebe quse vocacol. 503.

T.

ir,

1035.- (4)M.Rne.
t.

II,

col.

'5] Ibid. col. (2) Ibid. col. 975 col. 1490. Palrol.. C. lxi. coI. 7ti6-{5) Gall. chrijl.. scrvir & Ihisl. 7&7. 16) Morice, M6m. |iour

de Brit., 391.

l.

I,

col.

Wi.

(7) Ibid.

(J

Ibid- col.

tur

^j^
AUCTOBE

DE
(8)

S.

FKONTONE, EPISCOrO CONFESSORE.


/.,

tur rrnszai

Ca<t.a^r<.
tenutt

ANonrMO-

rium Roionense
(,).

ab '"'/"';^"

monas<e""'foi9 ^10^0

^x A,s
:

recte deducttur,

Commentarii prxvii num. Sl agimus de occiso. rfraco^., pr S. Frontonem nm. 27 ad trutinam Comen<ai prv-KWti
t,

T)

nasterium mult>rMces
tes

quse resarcitx,

mstar

K^^P ^^^'^. fundalionum na


est,

P^^^i^l^^l

'Tlocus

dicUur, qui Foresta de Paeeagio

^,lcavimus. qu,v referuntur de S. Frontone, ,,pL.* 5. Marth^e. J^^..^,, }> ad diem, quo ^ ^^ ^ ^^.^^^ tractahitur xv Novembris consuli potest Joan. colitur,
:

mihi omnino incognitus

neque

meV,va
terram
Saint-

Dupuy^^
Georgius. primus Aniciensium

:rr'2:;^S^S="-
flumina. sed nullum
.

e;X:,^ie.Zer^is.quoe^usActad..
buntur^ ^^^^^^^
dicat aliquid
^

quod scium

.^^^^^
:

^^^

.^_

^7'^:^;"^" ut ."S^^^^
ei

sup.lendum

nempe hoc

loco.

Nisi u .^raS'SnT:;T4ttr:E. SSfvn, ^a. ;Vo.n5n. oMerit.posuiviiatebb. Lrtspim supnlere, ouod in margine nin^imalit
i^n^fjcn
,

r.j'"?ri'^,orrrrkurt"terSJus'
Sarib.::
meridzem
distat. drciter duodecim Suessione

r.:";tdo^^.a
obiisse

'j

...

..^ ....

v,n Kal. Novembns. quando hoe loco

locr^^^'^fl;ornet^^^:>::Z:Z
distat
:

adjacet
^'

Urcum

(Ourcq)

-/?-

-^^

l^^oquertmo.t """^" '^ ^^"


Eccle-

"u
Zc

Inn^s Vespasiani secundus cum anno


coneurrit. Quin autem curiosius
sit

^t^
B

siifeamqueTedL

Sr/r }Z::: Metensem primum

occupasse. extra

ZZZZSV^nZeZris diem,

nV:-Zr!"amest Videtur aulemcum primis .!r!-rL1 armlLs Quod quidem ad Ixaminanquo cotttur. sxm lyove

^ comparatio .r. E Llgaris cum .tate Christi Domini^ adeoque cum ejus Passione: constat, esse MrenHam annorum aliquot mter utrumque, et Christi nativUatem sexennio ^ram vulgarem prwce.

lo^crut^mur. qu.

sc^re dere. Qui plura circa hanc qujestronem erudito opere ^^^ .^ ^^^^^ Sanclementium

tisset.

Brivensis

provmcm

est

pagu ahqms

jJ^l^ll^^Zminis Primus,

tertius fuit

alla(r,

m Z)ordontam mdem fluens. sed m m

regione longe dissita. ut ad

pagum mmorem

="" converuomb ^"f multorum eonversionis ad tus.

^'

fidem causa ex-

Brivensempertinerenonpossit. m Hxc ad verbum fere narrantur Vtta ad dtem xiv coa^va S. Frontonis Nitriensis ...factltus Aprilis (.). Enimvero camelos

^ sedit et '^'T'oebaldus circa initium smculi ^,^^?,'^"' "'^'^" colleoisse scriptoque man gesta

JEgyptoquaminGalhisreperireerat. epin fle S. Ausonio, primo EngoUsmenst nostris a diem xxu Maii acan fuit a

^Sm ^dU. J-oIwrrerisLus hLrbis' QnL


"'

f ;^f,

.^'^^^"^'^SjjJ^^

ego Sebaldus

^P'^^' inter seriem

Scr.pturarum commor^

divinarum

"'''^^^it^que

meeum

^ F

.copo, Satis convenit. illum a S. Martiale mxs(,5)

^ 'slm EngoUsmam ad fundandamEcclestam: ^ adco^ue ejus ^tas a nnsstone S. MarttaUs

Aniano, d.a a b t';"' -^^Chnst. d . pu ^ ej 1 a^^^^ ti^simo ^.^.


.

^^"'^'^

^^^_

J-^f
valde

.ednimiumprolixa. .^^^-^^^Ji^^^,.
'

^r^d.
,,a
(Ba.as),
Beolle),

esse juxta

B:lutereanuntiatum est ei. Doronam fluvium, nom.ne Rig.a. ReoUm Vasaensts monasterium est
/iodie

fanum

'^^l^ZJt:^^^-'" jesu m ^ "g ^^^^i ^


--;,''^
^^^^1;;

^
'''

Burdegalensrs dtcccests (La

Ch

a S. Martiale. fundatum sed verius sub Ludovico Pxo tmRegula peratore incepit (4). Ast monasteHum dexterantripam Garumn^ sedel, necutta arf
;

utqutdem

volunt

.^aiem /iaftcmws, ar-z^^^^ ^^'Zpropter raiionum momenta, buere "


y,.,,

'^''^^^^

'^tt

J^
f^^^ii prxvii. Sebaldi

allata

ex parle Drone fluvium attingit. Quod hunc cum Cod. B. Eig.am locum tenemus , nuspiam invenimus. Drona fluvius (La
Dronne, in Ellam influens. dein in

Co^^^Tannogratiw nongenopus scrtplum Ji^^. '^^^^^^^^^^, ftmoquarjo. ^^J^/^^^J/jf V,,;^,,, J,, ^l^J^^^^f^^^^^^^^X (0). Minus\ccurate **""'

""f^ 18 ^ num.

Garum-

nam

neutra parte flummis nomen.cnius elementa lUterarum ullum est sive Reguls sive Rxgxae coaptare possint,
illabiiur
:

ast in

.f/^T^J^^j ,icipa<us GuiMeimi

co-

"'S/i^^^^^^^^^^^^^^ "'^P^^^^g

-"

""f/'

J^^J^ --f
pric*/>u<.

J,- anno 904, annus J^^^^^^^ ^^^^^^ ^,,'

chnsl.,

l. II. col.

610.

(5)

T.

I,

p. 88.

(6)

P. 49i.

^7)

j^g

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

415

DE

S.

MINIATE MARTYRE
IN TUSCIA

FLORENTI^
Aimo CCL.

B.

U.

I.

x\cta

S. Miniatis non satis fida;

eorumdem compendium ex
sub Decio
et

Joanne Lamio. Passus S. Martyr


sine sociis.

est

probabilius

Acia.

Miniatis,quem hodie celehritate maxima colunt Florentini, Acta edidit Surius, yhocprsefixo titulo Martyrium S. Minia__ tis, militis et raartyris HoreDtiui, ab incerto quidem auctore sed erudite, mutato prioris

^^

2 Quo saecuio conscripta sint Acta, nemo faxile dixerit. De Miniate, inquit Soilerius in Observatione ad diem xxv Octobris f4), nihil

probafnUter

'"'"">'
'""' ^'
'"

historiae, quse

in vetustis

mss. libris exstat,

stylo conscriptum.

Eadem, sed pro more suo

contracta, habet Petrus de Natalibus, lib. ix, c, cviii. Jnter mss. nostra hagiographica unum alterumque invenitur apographum

apud vetustiores uspiam reperio, nec satis conjicere possum, unde eum Usuardus acceperit; neque enim Acta a Surio vulgata vidisse existimandus est, qui tam jejune de eo loquitur. Cum aiiunde scimus Usuardum Martyroio-

gium suum
circiter

edidisse, ut opinatur SoHerius,

annum

875 et S77

imo

citius,

anno
8G9

P Passionis

S. Miniatis,

quam infra dabimus

sciiicet 859 vei 860 et t 877, ut

iterum inler
aiibi

annum
(5J
;

ex ms. S Maximini Trevireusis, coUato cum ms Metensi, ut notavit unus ex decessoribus nostris. Binas similes Passiones in lucem dedit Joannes Lamius ex mss. codd. Bibliothecw Laurentianee (1). Habemus prwterea^iioH' tias de S. Miniate martyre, Fiorentia missas a Francisco Cionaccio, ut liquet ex sequentibus
verbis
fasciculo junctis : Clarissimis viris tlieologis sacerdotibus Soc. Jesu, adm. R. P. Danieli Papebrochio ac cseteris ejusadjutoribus
,

dictum a nohis fuit

s3Bcuio

nono posteriora sint oportet Acta iilius S. martyris. Laudatus supra Cionaccius ex libeiio ms., quo documenta continentur spectantia ad ecclesiam S. Miniatis de Monte, refert, hanc una cum monasterio fundatam ab episcopo Fiorentino, lidehrando cuju^ viri prima occurrit mentio circa initium swcuii XI, anno scilicet 1008. Apud Ughellum
,

(6)

reciiatur scriptura autiqua, seu diploma,


S.

rranciscus Cionaccius humilis sacerdos Florentinus S. P. D.; atque quamdam racemationem

quo probatur Hiidehrandus coUabentem

Miniatis martyris basilicam restaurasse, coeno-

es tenuitate suorum studiorum libenter transmittit pinguissimse

eorum

sacrae vindemise in-

biumque uoustruxisse, Dipioma datum est anno Incarnationis tertio decimo post raille.
Indictione undecima. Addit Cionaccius ah Hiidehrando primum monasterii ahbatem con-

comparabilis operis de Actis Sanctorum. Plorentise die secunda meusis Junii curreutis anni
1693,

Multa Cionaccius operose ditigenterque

congessit,

quorum frequens nohis per decursum hujus commentarii ususe^nt. Acia Tillenon sine quodam stomacho, rejimontius
[9.],

quia recentiora quia perpetuis contexta prodigiis, quia exordiuntur supino errore cum passos SS. Laurentium chronologico asserant sub Decio quod utique n et Sixtum falsum aperte est (3). Tillemontio consentit Joannes Lamius in opere de Memorabilibus nuecclesiffi Florentiuae, ut plenius dicemus Acta mero tertio. Nec mutto majoris fecit
cit,
; : ;

stitutum Drogonem, qui legitur reconcinnasse Vitayn S. Miniatis; atque hanc esse existimat Cionaccius, quss a Surio typis data fuit, acproinde sxcuio xi jam adulto adscribendam. Ast cum, ut infra latius reddam, Sigehertus Gembiacensis plane edicat in
Deoderico, hunc Passionem S. Miniatis Metas
970 attidisse, et prseterea mo7ieant decessores nostri se ex urhe illa Acia, qu% cum Trevirensi ms. contulerunt, acce-

circa

annum

j>

pisse; prohabile

fit

saeculo

prxfato antiquiora

esse.

aique scripia

saitem circa

medium
ei

Baronius, qui ad annum marttjres in Tuscia sub Decio coronatos recenset S. Miniatem FlorentiEe, addens pra>terea nihil. Prsstermittitur quoque a Moronio, nisi quod incidenter pauca quxdam traduniur, paragrapho de oppido S. Miniatis.in agro Florentino. Nec ego Actorum fidem tueri veiim. Nihilominus cum non adeo recentia aliis, qux sint, nec admodum dissimiiia ab leguntur, et a scrisparsim in opere nostro
254, n. 20, inter

swculum x. 3 Diximus Joannem Lamium, diligentem rerum ecclesias Fiorentimv indagatorem, eodem fere, quo Tiilemontius, ioco habere
Acia S Uimaiis. Quapropierejus verba hic Cum, inquit (7), luculeutissime adscribo martyrem Miueatem vere olim exstipateat, ejus martyrium quali certamine tis.se, 'sed
:

homm

r.om-

'^"^!^""'

nara ejus nos lateat apocryphis fides adhiberi ab Actisinsiuceris et

consummatum

fuerit

ptorihus Fioreniinis haud ?'aro memorentur, ac deniqite non sint vaideprolixa, et insuper Acta etiam minoris auctoritatis apud nos quierantur et a viris eruditis a nohis exspectentur visum est illa commentario preevio suhnectere, ut statuat ipse lector quanti exvaleant. In Annotatis in specie nonnulla
:

hominecordatononpotest; tentare nunc juvat, an ea defiEcare et fabellis quibus scatent,


,

purg-are et ad verisimilem historiam redig-ere, adgresso mihi resecclesiajFIorentiuiEiUustrare fortuuate liceat. Dein sequens suhjicit com-

pendium
,

Quum

Dccius imperator crudelem

pendemus,
(I)

persequutionem in christianos excitasset, B. juvenis florentinus genere clarus, Mineas


(B)

Mpmorabilia

reniitE 1758.

ecclesiiE Florenlinie, toro.MI. p.

XLI. Flo-

Tom.

{2)

M^moires. tom,

Act.

SS..

die

% Augusli.

331. (3) (4) Martyrologinra Usuardi.


111, p.

Unf.

lom.
tintE,

III. col.

VIII Oc.obris, p. 8S ct srq.i. .^''^'^f;''"^ i'ccle..s Floren(7) Memorabilia 47 ei seq. lom. 1. p. 580.

Octohris

Tomus XI.

57

chnstianam

416
iUCTORB
B. B.

DE

MINIATE MARTYRE.
LaurentioSuriointerpolatisatqueeditis; Chro-

non secus ac alu christianam legem in patna, etas ejusque rel>g o et p plures, profitebatur,
[psis

gentilibus

innotuerat.
civitatis

Quadam autem

duobus lib. i, cap. lvii nico Joannis Villanii, archivi S. et duobus Lectionariis Passionariis
;

d^e ad

suburbana

Fofi"^''^^.*'

7'"
h,

Marice

tri

prsidis in silva,

qu. diotur Ehsbo


ac

Lectiouibus Stroctianis ab supra iterum publici Orlendio editis et a nobis


Eloridae
;

occurrunt,

eumque capiunt

^t quirentes ejus religionem cbr.stianus esaet et vero didicissent quod prssentaverunt eum pr^ESidi. Bineas vocatur, es Mineas, sectator cu)usCui prseses ait: Tu christians, iuepts et vance,

^^^-^^'-^ nomen Quum

iuris

factis;

Crucis, Chronico
Florentini,

Passionariis bibliothecse sanctse D. Antonini archiepiscopi


,

compendio Vit B. Mineatis a Petro

Vitis a Silvanio Bactio de Natalibus scripto, Brocchio scriptis. Speciali (Kazi) et Jos. Maria ultimo hictoco menlione dignus est scriptor

dam

docendo totam provmqui conturbas, vana Ego sum servus Cui Mineas respondit

religionis

Lm?

deorum cuUuCbristi.Tuvero.nisiadeorumcuU^^^^ ChHsti. Tu vero. nisi a


praises dicit
:

---

nempe Josephus Mar a Lamio laudatus, tractavxt idtomale Brocchius, qui ex professo Beatis Florentims {?.). Italico de Sanctis et

^^^~^ ,^^^
V.

Crede
:

diis

nostris.

Beatus Mi-

credo in neas respondit Ego et omnia et terram, et mare ^ut fecitccelum prssesjuss.t eum Tunoiratus quai in eis sunt. d'cens ei suspendi et torqueri, in equuleo l.beret te de maDeus tuus,
Si fortior

Deum vivum,

, 40. est.ue aut certe exquietiam Florentiw rarissimum nacti nuperrime sitissimum. Ejus exemplar Servorum B.M. sumus ex munificentia PP.

Mineas ait Non me den bus meis. Sanctus facit mimeusJesus Christus. qui
.-

me

est

Florentinorum. VitaS.Uini^Usreperitur quibus efficitur quam initio tomi I (3). Fx Florentinos de S. Martyre suo multa apud monumenta.quam multa stnt con-

jussit sudes

seretD^u ''"ti ."\"'^'^, autem ira magis succensus rabilia. Prceses ab ia nius et ejus e acutas m.tt, sub ungul
.

delitescant digna.quam qesta scripta; sed an magis fide et nostra, quee Lamius insmcera ipsa acta

oAnes
Mineas

digitos
:

ejus

pertuud.

et

a.t

beatus
diabol.,

tu

facis.

patr.s tui Ista sunt opera Audiens autem h=ec

apocrypha /.a6.< ? jocrypna awf^t f PasaHt csi lui, P^ subDecto imperatore. ^^^o] ^yp^^^^ ^^^^.^. 5 Passum 5.Miniatein anno certant. extra controversiam videtur.De
Riccardiana, scnTeste Lamio (4), Vita Italica adfirmat B, Mineapta ut videtur sseculo xv, et passum esse anno fErae vulgaris ccl;

prses.

j-ussit

ministris, ut

eum ad terram

subspen-

ingens ad pedes ejus l.gaderent et saxum factum est, sanctus M.neas


rent.

tem

quidem... fallitur recte ac probabiliter

ViUa-

Quod quum
:

ad coelum evavit oculos suos


cens

cum

fiduc.a di-

Domine

Deus meus
prxses

exaud.

precem
ut ferro

[decollationem) nius qui ad annum cclu eam Antonius Vespuccius etiam differt; Georgius quod in codice 30 iu suo Martyrologio,
errat

meam. Mox
est.

jussit

niinistr.s,

perforarent; quod et factum acuto aures ejus omnia torQuod autem beatus Mineas

Laurentiano Pluteo an. cciiL consignat.


Diaiis

XXI
En

exstat

dum eam

Lnta

substineret et nec patienter et alacriter ad posset, juss.t prsESes in minimo superari e

ejus verba. viii- Kal. passio S. MiNovembris. Civitate Elorentia, passi sunt sub qui et Sociorum ejus,
ccslviii. " BaroDecio imperatore anuo Domini S. Miniatis siib nius in Annalibus meminit notat anno 251. anno 254; Castellanus passum ex anms, quibus Qux quidem discrepantia tenuit, quosaln atios dtxe-

et adferri aurum templum Martia adduci vestesque pretiosa et et gemmas

argentnm

poni, fn conspectuejus

saltem Christi fide revocare, inania tormenta a ad deorum ssculi posset per oblectamenta cuUuram aUicere, eo quod .psum

animum

ejus,

quo sacr.ficare vellet, quem non potuerat per ejus

suorum

antiqua amicitia

plurimum

d.lex.sset.

Qu

omnia quum
stercora
recusavit.

vidisset

reputata

beatus sunt ab eo, et immolare


vidisset prseses,
ait:

Mmeas,

velut

Decius imperium audiendus Petavius runt Quo de argumento annosquinqueVictor. (5)-Philippis(pa/riei filio) EuseOnufrius attribuunt; septem Eutropius et Epiphauius, Chronico, bius in Historia et in Pno^es f Cassiodorus et Baroni"S.
Orosius.

mortuos esse

Philippos volunt

Co.s.

^mi

Cumque hoc

nostrorum jubeo Mineatem rebellem deorum

annus Chnsti ccxlx; liano et Aquilino, qui est

statimque m.nicapitalem subire sententiam; duxerunt in moutem qm eum stri accipientes Et cum perven.ssent ad dicitur Elorentinus. ministrorum evaginato glad.o

coss. qui est annus posteriores Deciis duobus Decio bienumm EutroChristi ccLi. Kursus

VictorimputantjhictameniuEpitome pius et annos ii. XXX numerat. Cassiodorus

Lnses

locum

unus

viiiKal. amputavitcaputejus. Passusestautem nostro Jesu regnante Domino

menses iv

Novembris,

Christo, cui est

houor et gloria in sscula sa;cu, /v,*o Lamius fbntes Miniatis hausit, Ad sumus duobus Passi,.
,

lorum. Amen.
v2 >. coni
pOltfuin.

Cxterum accurrate indicat


S.
ail (1). conflanda usi

Eusebius et Epiphanius horum quam insequeninensesii.. Sane tam partim scriptorum tium imperatorum tempora partim consu atuum inopia et v.arop.ai., Wos perturbatione obscurissimaremanserunt... plures annos qumque Philippis uon
;

annum

i,

ambobus
solidis

ex quibus Passionem
hsc,

cum mensibusa)iquotassignando3cre. vi
:

Leotionario onariisPlut. XX, nn, 1 et2aliisque, Pluteo n. 5; Vitis SanLaurentiano, eodem it.dem Lauctorum a Blasio scriptis in codice Martyrologio rentiano n. 6 eodem Pluteo , codice LaurenGeorgii Antonii Vespuccii in Italica B. Mineatis tiano n. 30 Plut. XXI; Vita Actis a Bicoardiana, Plut. 0. ord. IV n. 35;

dimu

cum consulatu lU reTaddicunt(^dm


et

nis)

numi vetehabet Eckheli^) ff^o^ probat ex numts Atexandrtconfirmari jam anno impeni ut appareat coepto
Philippo patri

nam

Tribunitiam

potestatem

eext; Coss

J^miliano

et

Aquilino

periisse

cclxl. Philippos, anno Christi

Demque

PetaNamo-

FllrL';

mi. -

0)

...
7-30.

.-

- W

Pae.

m.

..

87.-{6} Doclrioa Doctrina temporiim lom.H,p. lom. VII. pag. 327. rum,
(5)

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. 417 A viuspaulo inferius de Decio Cui quidem an- martyres, nomine suo notos, anno interme nos duos cum mensibus aliquot imputamus dio scilicet 250, adscrihant, quapropter et hoc nempe vi, utauetor est Aurelius Victor. Etenim agonem S. Uiniatis ponendum censemus. Nec
:

.CTOBE
IJ.B

anno Christi ccxlx ^miliano


imperare
latu III
coepit,

et Aquilino Coss. pervenitque saltem ad extre-

illud pr^etermittendum S.

Martyris natalem

tum

in Actis
est

mum annum
cum
bellius Pollio

tum

alihi celehrari
;

vm KaU
is

Christi cclt,

quem

ipse consu-

Nov. id
accedit
isio

xxv Octohris
inciderit,

quod

si

revera

in

Etrusco

filio

notavit.

Nam

Tre-

hunc diem

novum

sententiae nosiriB

in Valerianis senatum Decii imperatoris auctoritate coactum refert duobus Deciis Coss. vi Kalend. Novembris , in quo

Valerianus absens censor factus est idque ordinis amplissimi decretum ratura jussit esse Decius. Quare sub illius anni finem Decii ambo
;

pondus. Certum namque videtur tantum mense Decium purpura donaium, quam primis omnino diehus sanguine eum foedasse, nec id Romassed in urbe dissita, non
apparei
agehat.
7 Nonnulli asserunt alios cwm 5. Miniate nncmu^nni, passos, et haec credulitas, ut loquiiur Lamius, incerum.
;

vitae diebus,

nec similiter extremis regiminis et quibus in Thracia contra Goihos

Unde etiam Pagius (quod jam animadverterat ante eum Norisius) in annum Baronii2bl (1): Quia Baronius annos septem Philippo seniori, qui sextum tantum iuchoavit,
perierunt.
ejus chrouolog-ia per decenniura et amplius prorsus corrupta. Fisus nempe Baroattribuit,

saeculo ix

jam

vat Orlendium
in

eadem

Qua de re audirejuPlures alios Martyres cum qua sanctus Miuias, tum in aliis perobtinebat.
[9]
:

nius est laudatis supra a Petavio scriptorihus, guorum sententiam confirmatam censuit ex
vetere

quod exstat Veronse monumento,


(2)

his ver-

secutiouibus Florentiae pro Christi uomine passos esse ad locum, ubi nuno ecclesia sanctae Candida; ad crucem, vnX^o al Gorpo, dictam,
fateor

bis conscripto

cum Joanne
latent

g ANNO

niam vero
CHBISTI CCLIII IMP. DIVUS PniLIPPUS SENIOR

Villanio lib. I cap. 57. Quoeorum nomina, feruut quon-

VERONiE ET

HOM^ JUNIOB

dara Martyres Gandidatos fuisse dictos, indeque

A SATELLITIBUS INTEBFICICNTDR

nomeu

At enim, ut hahet iterum Petavius uhi supra, adulterina et nug-atoria est epigraphe, quam merito neglexit Onufrius (3). Neque enim annorura Christi putatio ita vetus est, quara demum post Dionysium passim usurpatam constat, nempe ah ipso Dionysio Exiguo S3ec. vi,
et

loco impositum Sancta Candida al Gorgo, ubi olira templum celebre SS. Martyrum. Hos autera seorsim a S. Miuiatu uc diverso tempore agonem suum ibi complevisse, colli-

gimus ex vetustissimis Actis


lis

prffifati

martyris

Miniatis, quae exstant in perantiquo codice Val-

" "

in Galliis ssec. vii

(4).

Denique
:

sic

Petavius

Umbrose, in quibus leg-imus sed et alios martyres ad Gurgi locum passos faisse credimus. " Pervetus quoque Martyrologium bi:

ordinat annos Decii


rii

(5)

249, coepto

jam impe-

bliothecffi

sexto, Philippus senior Veronae, junior Roa militibus occisi sunt. Successit Decius...

ctos

Medico-Laurentianffi memorat SanTurbolum, Valentem aliosque nounullos

eadera die

cum

S.

Miuiate aut paulo post, eo

Anno

250 Decius septimam in christianos persecutionem comraovet... Fabianus papa in ea persecutione martyrium obiit , Januarii xx

loco Martyrii

palman adeptos. Immo Amici,

eruditi ac fide digni, testimonio proditam est,


in breviario sancti Joanuis Gualberti, die 25 oc.

cum

sedisset annos

xv...

Anno

251.

Exitu
di-

tobris hffic verba extare


sociiesuis.
"

Sancti Miniatis

cum

hujus anni

ambo

Decii perierunt.
(6)
:

Et paxdo

Id etiara constat auctoritate vetu-

stinciius Benedictini

Decius Philippo successit medio Octobri an. 249; periit exeunte

stissimi codicis

membranacei
viri

in

celeberrima
746,

bibliotheca
Stozzae,

nobilissimi

Caroli

Novembri

an. 251.

Quihusvixnonadamussim

patricii

floreutini

num.

Thomas in quo
hono-

suhscrihit Eckhel (7) : an. 249 Decius, victo Philippo, Ang-ustus agnoscitur, saltem inchoato

habentur ix lectiones cum oratione

in

rera S. iMiniatis martyris florentini et socio-

jam autumno ;,.. anno 251 in prielio adversus Q Gotbosapud Abricium Thraciae... palude haustus obit... factum istud post mensem Octobrem. Tillemontiics quoque initium Deciani imperii figit circa mediura vel circa finem an. 249, finem vero paulo post 27 Octobris an.
251
niid
ftriibabifi

rum
tat

ejus,

quae autiquitus recitari solebautin

choris florentiarura ecclesiarum.

Ast recte no-

Sirmius cum
:

socios tantnra adpellant, in-

certum

est, socii

agonis an sepulturse fuerint

et memoriae.

(8).

Quod posterius mihi longeprO' habilius. Plura si luhei vide apud eumdem Lamium loc. cit, Confer etiam Brocchium

lius 2tS0 ,

Atque ut ad S. Miniatem redeamus, non videtur passus anno 249, tum quod circa hujus mensem Octohrem longe probahilius est Decium capessivisse imperium nec proinde

qui, licet alios

quam

Orlendius non habuerit


(10)

fonies, tradit ta^nen S. .Miniati septem fuisse


socios,

quorum nomina intercidenmt


,

atque tesiaiur in
S.

tempus

fuisse,

quo impia ejus in Christi

se-

Joannem
Miniate et

Breviario quo usum Gualhertum vidimus, quodque

quaces molimina facile ad effectum perducerentur ; tum quia neminem sub hac persecutione martyrio coronatum novimus ante S. Fabianum papam, qui die xx Januarii 250 mortem pro Christo ohiit nec etiam anno 25] quojam deferhuerat persecutionis ardor pronum praeterea est praesumere illam primo suo impetu per Italiam vicinasque Urhis regiones grassatam, quod etiam insi;
,

sseculo XI
S.

Vetustius est, fieri mentionem de sociis, nec tamen ullius eorum no-

men signari. Non itaque putem numerum septenum aliunde Brocchio venisse quam ex vulgari quadam fama et iiiscriptione recentis wvi, de qua dicam numero sequenii. Certe
licet iisde^n quihus Orlendius, uhi supra Brocchius, nixus documentis antiquis, solum socios tnemorat, nullo addito nwnero. Deni,

nuant scriptores ecclesiasticif cu7n omnes fere


{l)AniiBl.. lom. II. pap. S70. (2) Ibid., p..B77. -{3) Conf. ipsum Onupbriuni 1'anvinium Fa^tnium lib.T. Comm. in iili. II, pag. (i) Art de v^ri^(iO et scq. Ilcidelbcrgx 1!f88. lier le dstcs, pag. III. pag. 297 et soq. (!>) Tora. II, (6)

que nec in Petro de Natalibus, nec in antiquis


An
de vi^rifier ctc. pag. 34i. jTi Doclriiia Numoiuin, lom. VII, pug. 342ctseq, (8) Memoirrs, lom. IV. Ad cnlcem in Okrimuliigin. (9) Orbis saccr et profanus, parte sccuiids p. \\i,% (10) Vide lum. I pag. 23 ct seq.

lectionihus

41S
AUCTORK
B. B.

DE

S.

MINIATE MARTYRE.

lectionibus
tis,

infra a nobis edendis, - ..-nostro aaiur mu,, v.,' ..

inAcab Orlendio ''"lf'\""lZncio ullus s"^^"^;


Dec.o

,,

ulvidebiturexlnstrumentonnseqq.recttato) D iragmcuu ... ,...^..... fragmen is m pmfa .8 paucis tantum earum


posit.s, Pn^ibug d majoris latera positis, rehctis. lis altaribus ad ' "* '^'"" lnscript,ones bin Inscnpt.ones autem fidem adstruunt altare majus quarum altera in choro prope
. .

^^'^^^'^/''^"'^"'^forert * hao '^!" viorenti ''^;^* . il/aWj/roiopio Romano, ^


mil.t.s, qui Passio bcati Miniatis cgregie certans, priocipe pro fide Cbristi

sub

noba

Pariter de socus stlent martyrio coronatur.

alterium collaterahum alterain anteriori parte in Vita S. Miniatis quaest affixa. Brocchius quibus promiscue con-

CastellanusmetMiiller[i).

SllAnsaCrum

S. MimatlSCOr-

,,....

tuorrecenselurnas, quod ambas ditxsunt reliquim;ideo forle duahus urnis. de addiderit


theca3 plurabeas Instrumento' vis^ta^^^^^^ ^uihus sermo in

Scul0 taS in Galliis fuent

X a

^J^^^^
S.

Theoderico episcopo.Quidcenecclesia senduro de reliquiis in


S.Bartholomaei seuMontisOHvetani Florentiae.
.....
;,:::
"

Barlholomm. M^gentxssrmo strumentum visum fuisse a nullam in Memorabilibus Lamio, cum illius par:

videbitur in ecclesm ,,, , infra Cxterum non putem In-

Mi-

C^acrum

sibi vindicant S. Miniatis corpus

n- OMnc

F,.,ren,i.,:r-

'-

que prwsumptio, SS. martyrum '^f ";/ "l^ qmbus contigit B


ferelocis

in Italia Florent^m, f^f^^^f^^l certantes.blatult ^etenses, acriter inler se

recttatam inveniam mentionem, nullam crediutique nec tamen facile iem Mirum prsetermisindustria derim illud ab eo de non satis sum.utpotetraditioni Florentinx forle nunc favens. Dlut est, Instrumentum, Cwnaccn. primum, typis edimus ex schedis
,
:

tumulatas, msiproatque ibidemqua^rendas, certamen, tempor^s znde lapsu bentur sive ab inilio sive quod attmet, nultranslatse. Ad S. Miniatem quin sacrum ejus corlum videtur dubium, fuerxl elplura per pus Florenti^ deposilum prxfat^ urbts ecclesix imo

primum

ad decessores Florentza olim, ut monui xn partibus constat missis. Duabus quasi perpetua super his reliquns altera agitur de describitur recogmtiotraditione in altera modus. Est aulem sequennis seu visitationis
;

tis

stecula

servatum

JuUi 1667. Coram Keverendiss.mo ex com.t.bus Domino Vincentio de Bardis generah, lloarcbidiacono ac vicario
9

tenoris.

,.

aniiqMdoai
,_.^_j.,._.

Die

4,

Vernii,
rentiffl

firmata traditio est, perpetuis

iUud nullo
rentini

Unde Post (cu)us InSS Reliquiarum recogmtionem factam anno strumentum mox subjiciam)
limites

umquam

testzmomt, tempore extraagri no-

Dominus Cacomparuit lUustrissimus Strozzis. senator florenrolus Q D ThomiE de


tinus,

deportatum.

provisor artis mercatorum exposuit, quahter inagiFlorenti et breviter


stratus
dictie

civitat.s

artis

est
et

patronus

eccles.a!

S. Mm.at.s ad Mon1607 incryptaecclesise sequens miem^retro altaremajus.apposita

S Miniatis ad Montem, Et qualiter reffitur et servatur.


blica traditio
,

sub ejus patrocm.o


fuit et est

pu-

scriptio est
D.
0.

in

dicta

ecclesia requ.escere

M.

SEPTEU SANCTORVM UINIATIS ET SOCIOKVM TOT SOECVLORVM DECVRSVS BXVVIAS, QVAS PR01'R10RE OBLmEBARAT MAHMOKEA SVB ARA IBIQUE OLlM IN VRNIS CONDITAS QVIESCE^TES

servan multa corporasanctorumetreliqu.as "grumen .8 optimis qn traditio fundatur

cum

v.d.sse dominus Comparens asserat n^onastermm apud antiquissima monumenta


ipse

a vint ila,im

AB ILDEBRANDO FLORENTINORVM MERCATORVM ARS CAL1SMAL.E* EPISCOPO,


A. S. MXIIl.

et .n arcb.vio MonUsOlivetiextra 1'lorentiam, s.gmficant.a et idem Capituh Florentini, boo

in specie in

Coliinola.i/uor/
t/enu jianni

sC(iri rtt.

legcnil.tniW

A LATEBRIS ET OBLIVIONE CULTU PBJiSENTlAQVB VENERATA CVM OPTIMATUM VINCENTU BARDll EX COMITIBUS VICARII ELORENTINI RECORDATIONI VERNII. POSTERORVM PI^ RESTITVIT DIE IV* JVLH COLENDAS PRISTINO LOCO
A. S.

VINDICAVIT, EAS

berto

Domini
est

ubi in descriptione

bonorum dic.tur ; Qu* parte terra ejusdem F circumdata ex omni sancto:

facta a Lamriorent.no anno mperafore episcopatui pr.ma ; Kal. Junii, ludictione

quadam donatione

L.
S.

xn

ecctei*

Miniatis

ubi requiescunt

MDCLXVII

aris lateralibus,

inscriptio, in duabus Est et altera similis gemiut Lamii verbis utar,


ita

In alia s.m.h Berenrum corpora novem etc. Maii 899 et regni laHireSs, sub datis Kal. d..-

5;TInno'.u
tur
in

et.am Ind.ctione 2 Papi.,


:

nata, atque

habet
8S.

UELIQVIARVU

CHRISTI MM. MINIATIS

ALTARI IN ARAM ET SOC. QViE EX HOC UVIC PROXIMAM TRANSLATA 1.RINCIPEM SVPERERANT IN VVERVNT FRAOMENTA QV^ SVB IIVIVS AR^ THECA PLVMBEA CLAVSA ET MENSA IIECONDITA VENERABILITER

descriptione bonorum cujus eccles.a in Miniatis narte terr B. Et in ahascncorpora octo quiescunt. Is episcopus Florent.-

De omni

nLa Tu qua Udebrandus Enrigi re|.s Komaet Ts kuno Domini 1013monasterium S. M.n.at^
sub v Kal. Maii ZcZpaulisper correptus

no

um

non obscurum

ta

t^qJd

significet

nempe

innuxt ecclestam

AS8ERVANTVR.
quse Haud abs re fuerit hic adscripsisse, Tractu habet Orlendius de his inscriptionibus: reliquiaeex ara temporis, ait (3), effidem sacrae subterraneae) in maxima confessioDis (ecclesise
latus erecta duo alia hinc inde ad utrumque ac tandem anno translatse altaria fuerunt in aram maxidie 4 [imo G) Julii rursum
;

^ZsZfecollabentem una cum locum ohm neg e paratam imo ^dificatam) prec.o^.ss^
otumetposteadecoratum, dic.t, antea ex par margemmas, auditu tamen
.-

---:

e co-

audieramus, Zita. Pl^ni.^squm non tamen ut ecclesia reconditas

visib.l.ter in

Scta

1667

mam xe^oxX^X^^idenimvero secus omnino Algemeincs Martyoct. a\ Marivrologe uiuversel 25 Orb,. sacer et proeodem d.e. roloBiua.?vrU secu^
est,
(21

memo a^ corpus videlicet decuit iuvenimus, plurimorumque cadem mart. tile B. Miniatis
fiDUS, p. 1230.

ii)

palmE

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. A palma coronatorum.


facta
"

419
AtCTOU
B. B.

Et in

alia concessione

repositae

in ecclesia S. Miniatis extra Floren-

ab Atto episcopo FioreDtino sub 1037, anno xi Curradi imperatoris, IndictioDe 4, menae Februario eidem monasterio S. Miniatis, ubi Quamvis enim praecipuorum Murtyinquit
:

rum
et

locus

ille exstitisset sacris

meritiseximius,

tiam, acceseit ad ecclesiam praidictam, quSB est intra arcem, hodie inermem et non custoubi aderat etiam dictus ditam a militibus illustrissimus Dominus senator Carolus de Strozzis, provisor artis Mercatorum, patronae
:

IntitrumentQ
recognitioni$ j

miraculorum laude conspicuus, tam eoim usque tempora Ildebrandi fel. mem. episcopi, cui ego tertius successor in cathedra pontiticia esisto, non ut decebat tales tuntosque Martyres
ordinationis laude pollebat; praelibatus igitur antistes monusterium ibi tieri decrevit, ordinatisque in

ejusdem
tii

D, Ferdiuandus q D. HoraReoa, nobilis Florentinus provisor arcium et D. Gamillus... de Paganellis


ecclesise,

fulvii della

oustoB arcis prsedictffi et uffictuarius


ipsius
;

bonorum
partis fuisse

eodem
"

loco fratribus sub abbatis custo11,

dia etc.

Et in Privilegio Pascbalis pap

procedens ad altare majus inferioris dictae ecclesiae ubi creditur corpora et reliquias Sauctorum, vidit praedictum marmoreum et eleganter
et
,

altare

confe-

sub
XI,

lliO, V. Id Jan., Ind. 3, poutiticatus auno directo abbati dicti monasterii S. Miniatis
:

ctum,
ad

cum mensa magna etiam marmorea, quaequamvis magna ponderis sit et difficilis
removendam attameu cognoscitur quando fuisse remotam et uoq optimo suo
,

dicitur
S.

"

In quo nimirum monasterio ipsius

ali-

martjris Miniatisetaliorum multorum Martyrum corpora requiescunt etc. " Arlinfjus


episcopus Florentinus, iu ejus Privilegio, directo abbati dicti monasterii S. Miniatis sub dataG
Id. Julii

loco

insertam; et
scripturis in

cum

pro certo habeatur, et es


repositis ac aliquali

dicta arce

reminiscentia dicti Domiui senatoris Caroli de


Strozzis
existere
facile percipiatur,

121G, Ind.

4, dicit

"

Meritis hujus

sub dicto altare


,

esimiimartyris B. Miniatiset septem sociorum ejus, quorum ibi corpora requiescunt, unde

sanctorum

reliquias

et

in

media

parte faciei frontalis dicti altaris esse quadrata


feuestra,
rata, per

non solum eadem


ret,

fulget ecclesia et civilas flo-

qujB clauditur lamina ferrea perfo-

sedtota patria decoratur,

dum

illorum ful

quam

interior pars altaris inspicitur;

ciuntur auxiliis
Dicit iDsuper
Histor. cap.

et patrociniis sustentantur.

mandavit dictus

Reverendissimus

Domiuus

Juaunem Villanum in lib. I, 57 mentionem facere, quod I!de-

Vicarius aperire et amoveri hujusmodi lami-

nam,

ut ex ostiolo ingrederetur magister


et

mu-

brandus, episcopus Florentiuus anno Domini 1013 repoai fecisset corpus dicti S. Miniatis

rorum,
arce,

lumine iuspiceret, quid

ibi sit

repo-

situm. Clavicula igitur, quse servatur in dicta


et

sub altare marmoreo in parte inferiori dictae sue ecciesise. Ex quibus et aliis cogrnoscitur jam in dicta ecclesia fuisse multa corpora SS.
et

adduci fecerat dictus

III.

D. Carolus

Strozza provisor, aperto ostiolo et remota lami-

prfficipue

S.

Miniatis, et merito populos

magnam

ostendisse

devotionem

in

ecclesia
in certa

priedictaj et in

ipsum D. Compareutem,

visitatioue dictarum reliquiarum olim facta, aliquas vidisse remiuiscitur, nou autem quales et

quautas.

Verum

quia in bac mortali vita

vicissitudinem rerum semper continue experimur, etcum e dicta ecclesia et monasterio

jam
et

recesserint monachi,

ibi

Deo servieutes
prjedicta,
et,

na ipsa, ingressus fuit dictus magister murorum, et videbatur prima facie tabernaculum ligneum depictum intus caeruleo colore cum Btellis, et in foribus Angelus et Anuunciata Virgo sanctissima exterius, interius duae tigurae sanctorum, et visum fuit omuibus dictum tafuisse ibi bernaculum vetustate contritum appositum ex parte superiore, dum mensa marmorea fuerit amota, vel quando fabricatum fuit altare, cum aliter prae magnitudiue non potue*
,

aliam

recepit

formam

ecclesia

dum
^

ibi fortilitium

constructum fuerit

ut

apponi et aptari. lu superficie terrse a coruu evaugelii erant duas capsae sepulcrales,
rit ibi

dicitur

sia stato a uso di Lazzareto (eonces-

sum adusum Lazzareti id est pestiferorum),"


et propterea

marmorea una, lapidea altera; ambo coopertae etiam cum marmore etpetra respective; quas
capsulas sive urnas mandavit dictus Dommus Vicarius extrahi, ut iospicerentur propius,prout

dubiteturmultasdictorum SS.Maret

tyrum

reliquias fuisse ablatas,

pro debito
dictse

sui muneris cupiat ut recog-noscantur


reliquiffi,
fieri
si

executum

fuit;

et

visum

ibi adsint, et

provideatur quoad

nam

esse altitudinis

fuit marmoream urnovem solidorum brachij,

potest conservationi et cultui hujusmodi reliquiarum; propterea iustanter petiit dictum

latitudinis etiam solidorum

novem,

et lougitu-

diuis solidorum

undecim

in circa.Altera lapidea

Reverendissimum D. Vicarium accedi ad ecclesiamipsam, et visitari dictas reliquias et recognosci, adhibitis aliquibus probis viris uua cum eodem Compareute, et destiuari diem hujus-

erataltitudinissolidorum octo,

cum uno

solido

quatuor pedum

quibus sustinetur, latitudinis

medietatis brachii, et lougitudinis duarum ex tribus partibus brachii. Apertis urnis per amo-

modi accessus, et statuatur quid cougruum videbitur et opportuuum. Et dictus Revereudissimus dominus Vicarius geueraiis Florentinus, visis et auditis priemissis, hujusmodi pi

tionem cuique ipsarum partis superioris, in qualibet urna erat capsulasepulcralis ex ligno, exterius infecto colore nuceo cum cristalina la-

mina

in facie, qer

quam

transpiciebautur ossa

ac

jutetJE

petitioni

prEestans assensum, desti-

navit diem sestam hujus mensis, quae eritferia quarta, de mane pro hujusmodi visitatione et

nec

(umcn
'"I.

ihi'

'lem rpppftiim

rccoguitione facienda , ubi vocari maudavit fabrum ferrarium et coementarium, qui prjESto sintad omnia ibi facienda omnibus. 10 Die 6 Juli 1667. Ipse Reverendissimus

capsula qua; erat in lapidea urna, erat longitudinismedietatisbrachii; altera vero reposita in paulo urna marmorea erat etiam medietatis erant autem habebaDt minus. Seras non
;

clausffi

papireis

zonis

signatis.

De muDdato
Canto, Uali*
rst

"'
"'

t0t)7,

Domiuus Vicarius
eflfectum visitandi

g-eneralis

Citittaf

ex

Florentinus ad reliquias, quffi dicuntur

sublatia dicti Reverendissimi Domini Vicarii * fuerunt apertse et ambo dictfiecapsulaB cantis absque erant quasi plense ossium fragmentis tamaliqua inscriptione ; et ipsis veneratis,
;

latns,

anflan-

gidii ;

drice Ksnt.

quam

420
AUCTORB B. B.

DE
reliquiis,

S.

MINIATE MARTYRE.
zonis
fue-

Quam sanctorum quam sttuui.v.i^


papireis

fiimiUbus

ruDt ut vl hujus poni

firmatis cera rubra hispanica desuper nota breprius clausae, posito


visitationis
;

rem jam

tyrem

cujus socium Euticium ipse imperator sustulerat; ab Amiternis Euticetem marcum reliquiis Maronis et Yictorini socio-

et

mandavit dictus

omnia reBeverendissimus Dominus Vicarius prout erant ; et fuit in statu et locis,

adesse foramma observatum in dictis urnis ferris plumbatis essent per quffi aliquando
clausffi,

denuo dictus camenpore firmata. Intrando prsefatum, capsulas in urms, et tarius altare coUocavit. Insuper urnas in locis ut prius Beverendissimus Dominus Vicanus gedictus

et coopercula

cum

reliquo

urn^

cor-

FeUcianum episcopum et Asclepiotatum martyrem; martyrem ; a Perusio Gregorio a Spoleto Serenam martyrem cum martyre a Corduno pignera VincenSpoletiuo a duotu martyris et levitae, ab Hispania oUm monachis Capuam, a Capua vero iUuc bus

rum

ejus; a Fulgenis

deportata; a Mevania

ecopum

circumstantiis universis sacras reliquias, pensatis, declaravit hujusmodi prout temponbus uti tales esse venerandas, quamvis non adpraeteritis fuerunt venerat, agnoscatur, quorum sint inscriptiones, per quas earumdem sasanctorum siut; et ulterius pro
neralis

Florentinus,

aUerum Vincentium epimartyrem a Vincenti Leontinum episcopum et martyrem a flobentia miniatem martyrem; ab urbe Tudertina Fortunatum episcopum et martyrem a Corfinio Luciam Syracusanam virginera et martyrem,aFaraoldo
et
; ; ;

duce Spoletinorum oUm a SyracusisUluctranslatam; a Sabinis partes corporum Proti et lacinctimartyrum.Haecomniacumpartecatense


S. Petri apostoli,

mandavit, quod crarum reliquiarum securitate claudantur ferris plumpriEfatae firmiter


urnae

deferro, et batis et ut dicitur con spranghe altare praefatum claudatur lamina ostiolum ante forma, prout firmiori, vel aliasolida et eleganti
dicto

cum capiUis ejusdem, et sanStephani prothomartyris, et parte guine sancti Johanne de craticula sancti Laurentii a papa donata, cum aUis muUis sanctorum pignesibi ribus presul Deodericus in GaUiam hoc anno transtuUt, et in ecclesia sancti Vinccntii martyris,

'^

senalori Carolo de Strozzis videbihoc interim mandavit ostiolura obstrui tur; et

Domino

a se in insula urbis constructa, locavit.

Unum ohservo, Sigehertum nempe intelligere


corpus S. Miniatis Iranslatwn, cumnondicat
pignora, reUquias, partem,5erfa Florentia S. Miniatem, quo loquendimodo utitur, quoties exstat de corpore integro agit. Prseterea auciore eodem Sigeherto Vita S. Theoderici, Gemhlacensi, in cujus capite XVI, quod inDe aviditate ejus (Deoderici) in scribitur perquirendis reliquiis sanctorum, eadem sed
:

executum fuit a lateribu et calce, prout statim Quicfiementario praefato, et omnes recesserunt.
nominatos, bus omnibuspraesentes ultrasupra

Dominus eques Ricoverus q D.

Petri Fraucisci

Uguccionibus nobilis Florentiq Benedicti de uus.Dominus Philippus q D.Dino gLaurentiide civis Florentinus, et Dominus Marcue q D.
Peris

Bernardini Vincentii de Duccis


Florentinus
testes
C.

J.

U. D. et civis

vocati et

logati.

{Erat
Cancel-

signatum)
larius.

Joes, Aut<

Vignalius

ctm

igitur fe-

stclitr

lorm

11 Quo ex Instrumento, sincero utique et %e- fidelissimo, constat quidem antiquam fuisse traditionem, corpus S. Miniatis (de hoc solum nobis sermo) asservari eo loei nec tamen re;

enucleatius traduntur, additis Translationis iUa profeActis Jamjam ergo, ai^3), pagina medium, ab his qui interfuerunt pleratur in sauctorum. nissime digesta de translatione de singulis reliquiis supra enumeraDeinde Theodericivenerint. tis docemurquiinmanus prsetermittuntur nomina nonnullo:

Verum

pertum anno

1667, sed

tantum duas capsulas

rum sanctorum
jungit autem
translatione

quasi plenas ossium fragmentis absque aliqua inscriptione. Quid ergo? An, ut innuit Baronius in adnotationihus ad xxv Octobris ,trans-

inter hos S. Minias. SubSigehertus [4) : Hauc quidem de


et

latxin GalliasS Martyrisreliquiee fuerunt sane Q tempore Othonis imperatoris ? Nostrum


est

sauctorum a majoribus accepimus relationem. Cur vero sancti Fortunati TuGregorius in dertince urbis episcopi, de quo
Dialogo suo memorabilem indidit ^ fecerunt nec non et Miniatis martyris uuUam ingementionem, non parvum animis nostris commotionem. Et horum quippe corpora runt fide vera creab ItaUaad nosab eo translata, et Jacinto et dimus. Miniateu vero cum Proto Nonas Vincentio episcopo ad nos delatum 6 et Terentii reUJuUi legimus. Fidentii etiam et levita, FeUquias cum Vincentio martyre Asclepiotate et cathena ciano Eutice, Elpidio eo missas, Petri, 18 Kal. Maii nobis ab
,

narrationem,

quaestionem hanc, quantum licuerit, delucidare. De Theoderico I (Sigebertus Gemblacensis Deodericum appellat)Metensi episcopo,

ab exeunte anno 964 ad diem 7 Septemhris anni 984, legitur innova Gallia christiana (1); Imperatorem [Ottonem I) consobrinum secutus
in Italiam,
illic per triennium versatus est. Hacoccasione usus, multas hinc inde reliquias coUegit ettransferri curavitanno 970 in sancti quod in illius urbis Viucentii monasterium
,

sancti

[Metensis) insula ante biennium exstruxerat et prseclaris aedificiis exornaverat. Inter has reliquias recensetur corpus S. Miniatis. Diser-

ipsa rei indicat veritas.


descripsit {vel

Horum

et

passiones

diem

describi curavit Deodericus) et pa^sionis vel depositionis annotavit;

tum est Sigeberti in Chronico ad an. 970 testimonium, hic proinde in extenso adscriben-

dum

Deodericus, inquit (2), Mettensium episcopus, imperatori sanguine, dilectione ac


:

Miniatis 8 Kal. Fortunati sciUcet S Kal. JuUi, Kalendas Octobris. Novembris, iUorum vero 5 marPignera quoque Quintiani presbyteri et
tyris de

AUro, campauiai

civitate et Florentii

familiaritate caeteris devinctior,

dum

in Italica.

expeditione per triennium sub eo militaret, multa corpora et pignora sanctorum de diversis Italice locis quocumque potuit modo coUegit.

sanctorum martyris de Tile castro, sedulus gesta tamen passionis non atamator transtulit, Quintiani tuUt, diem tantum passionis retuUt; JuUi, aUerius 6 Kal. Novembris. 3 nonas
his clarius
102.

Ex

Primum
(1)

a Marsia sanctum Elpidiem confessoXIII, col. 72().

adhuc

elucet agi de corpore S.


709 eUeaq. -(*)
col.

Mi971.

Tom.

(2)

Migoe. Palrologia.

CLX,

col.

(3)

Ibid. col.

Ibid.

niatis

DIE YIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


niatis; et

421
AUCTOIB

insuper

efficitur

historiam passio-

ligio nullos dederat martyres

nis sive Acta ejusdem a Deoderico in Gallias

ex parteverum

quoque perluta ; quae putem eadem esse quse infra typis daturisumus. Quod si itarevera sit, sequitur illa saltem paulo post medium saeeulum x scripta: Conf. n. 2.
illud

(quod non omni suam patriam ac templa ornarent pretiosis ejusmodi spoliis. Quam in rem auctoritate principum, precibus,
est),

ut quisque

B.

Theo-

derico

^^g Proto

teste Sigeberto, S. Minias una cum Jacinto et Vincentio episcopo Metas delatus fuerit^ operge pretium ducimus adscribere quae de his tribus in pagiDasupe?"iws laudata teguntur, Ex quibus prasterea judicare licebit (sunt enim similia) quid in aliorum seu translatione seu comparatione contigerit' In Sabinis {verha sunt Sigeberti (1)) regione non procul ab urbe Roma miliario fere quadragesimo sancti martyres Protus et Jacintus erant reconditi aliquanto negligentiori custodia. Hos abbas quidam de monasterio

12

Cum,
et

pecunia, violentia caeterisque artibus utebantur. Celebrem ea de causa se prsbuit olim Theodericus Metensis episcopus, ut reliquos omittam. Erat is Ottoni Magno Augusto arcta
affinitate

conjunctus utpote illius consobrinus, eique inter paucos carus, atque una cum illo
"

vit, " uti bit.

In Italica expeditione per triennium militaSigebertus ad annum dcccclsix scri-

Tantam fortunam suam desidem facere minime ille est passus. Nam teste eodem Sigeberto,

corpora et pignora multa Sanctorum de diversis Italiae locis, quocumque modo po'/

tuit (addit

Muratorius : quse {tria) verba attente animadvertenda) collegit. Primum etc.y


ut supra n.

Sanctae Mariae,

quod dicitur Farfara, venerabili

U. Et exclamat Muratorius En
:

pontifici nostro (Deoderico),

dum

de causa sua

eum apud

imperatorera sibi fieri intercessorem rograret, quia nuUo tantum muuere eum cognoverat delectari partem primo obtulitj sed postea mira instantia domni prffisulis, quidquid
,

j^

ipse cum suis inde reperire potuit, adjecit monachis dans super sancta Evangelia sacramentum, vere ea ossa sanctorum Proti et Ja;

quot sanctorum ossa ex una Italia unus episcopus quocumque modo potuit, per triennium corrasit. Qui vero forent isti modi.hinc disce. Dum Romae in comitiva Ottonis Magni versaretur, atque adesset, quum Catena sancti Petri a Johanne xin papa ad familiarem imperatoris, sese deutibus discerpentem, adhiberetur, eam Catenam Theodericus Metensis
/'

cinti existere.

Hoc post Natale Domini dum


in vicinio HortsB civitatis

episcopus arripuit, dicens, nisi


se illam non demissurum.

manu

abscissa

Eomse reverteremur,
est actum.

Tandem imperator

Et de

S. Vincentio episcopo, ibi'

sedato litigio, a papa Johanne obtiuuit, ut an-

dem

Alterum (a S. levita) sanctum Vincentium episcopum ex monasterio quodam in comitatu Urbini a Ravenna milliario fere quinquagesimo, juxta Petram pertusara ab abbate, rebus necessariis nimis attrito, quia aliud quod daret pro relevatione loci non habuerat, partem primo offerente set Bertrao illuc misso multaque arte strenue ag-ente, percepit. Hujus passionem descripsimus. Hicper Immonem comi: ,

nulum hujus Catenae exsectum mereretur. Postrema verba, hinc inde parumper im~
mutata, hahet Sigebertus in Deoderico
(5).

Cxterum
h3ec sunt

justo acerbius

imo

et invidiosius
''"* iramiatio
^''
"^

a Muratorio

intorta.
"""'"

14 Vt ut est, negari non potest gravissimum esse hac in questione Sigeherti testimoyiium, nedicamdecretorium, Nam (ut est in Monito

fcnda.

apud Pertzium

(6)

Uetas dtla-

tum

tem missus est. 13 Quo vero animo vir ille venerabilis (de quo apud nos aliquoties mentio inter Praster' missos {%), quod de cultu non satis constat) tam avide sanctorum pignora exquireret declaratur in notatione prsevia Sigeberti ad prsefatam paginam seu relationem (3) Intelligens Vir Dei {Deodericus) magis expetendam
:

tus in Patrologia

cujus ex Monufnentis ediMigniana est Sigebertus)

Vitam Deoderici scribendam suscepit... pietate ductus in conditorem monasterii sancti Vincentii,

cui operse quaecumque conferre

possent,

monumenta

antiqua, chartas et privilegiaimperatorum et pontificum, historiam trauslationis reliquiarum a Deoderico in Italia collectarum a clerico ejus, qui rebus interfuerat con-

interioris

hominis puritatem, quam perfunctoriam exteriorispulchritudinis venustatem,etiam


in

scriptum

congesta

in

laudem episcopi

et

civitatis Mettensis concinnavit.

Et

ipse Sige-

hocsategitopussuum perducereadunguem.
facile

Quod

quivis vel in hoc solo animadver"ei

cis (7)

hertus in libro de scriptoribus ecclesiastiMulta ecripsi opuscula Metis positus


:

tlre potTrit^, srconsidereJ", "q^uVntum dunandis sanctorum pignoribus in


ilfe^u)

de^coa-

in prima

isto loco

ad Vitam Theodorici instruendos pueros. Scnpsi


ffitate

in ecclesia sancti Vinceatii

studium fuerit, MonasterioS. FmcenCti et ad bene agendum quorum inibi habitantes accenderentur exemplis, et si quibus attereren-

episcopi, conditoris ipsius ecclesiae et abbati


etc.

Natus porro Sigebertus estcirca annum jost Gemblaco Metas transnt P<^^^o 1030
;

eorum pr^sentibus defensarentarpatrociniis, Attamen hoc ex capite vapulat non nihil Theodericus apud Muratotur malis vel periculis,

1048, ibique perniansi usque adancirciter 1071, quo Gemblacum repetut. num Octobris ubi octogenario major ohiit die v

annum

Erat ergo ferreis iUissfficuIisincredibilis sacrarum reliquiarum aviditas; atque inde ssepe ac sEepius mauabant

rium

in Dissertatione vii

(4)

anno 1112
rico,

Suppar proinde fuit Theodedefuncto, ut monui, anno 984 et certe


(S),
;

sibique arridere fortuaut bello eripere hosti, nam putabat. quisquis aut fraude surripere incautis, sacrahujusmodi conpoterat. Prae ceteris vero certare
furta illa atque rapinae
;

qui testes ocutati fuequorum forte nonnulli rant transtationis, diserte superstites erant. Cum itaque adeo

cum

iis

conversatus

est,

pignora sueverunt episcopi, ac potissimum Germaniae


in

scribatde corporeS. Miniatis, non videoquid Praesertim cum ejus assertis refragari possit,

quorum regionem invectaserius


{1}

Christi re-

ex Instrumento visitationis n. 10 recitato habeamus, anno 1CG7 nullum repertum corpus,


col

Migne, Palrol..
p.

lotn.

CLX,

col.

7U.
p. 2.

("2)

Aela SS..

ct

scq.

(B) Palrol,,

ubl supra, col. 712.


p,

- (6) Monu*
sed

lom. IV- Jul.

348

et lom. III, Sept.

- (5)

Patrolog^,

meut Gcrraan.ie- tom. IV.

*Gl.

(7)

PalroL, ibid., col.

lom. CLX,

col. 70!).

- (i) Antiquiiaics

mcdii svi, lora. V,

W7. -()

Ibid., col.

-II.

*^^
.

DE
,
,

S.

MINIATE MARTYRE.
etiam contra morem); verum nullus ego du^to falsum esse Razii assertum, nec talem ^^^^^.^^inem umguam obtinuisse saltem

o n<;.him fT&ffqaasi ^]^''^^^^'^^ sed duas capaulas ^^^^^


B. B.

menxis pramtjcuyongest^^^^^^^

ioscriptione.

mentoconstatdeposUtomsloc^^^
tatum ^^----^^'

^''^^''^^^.''^''J^^.l^^Zhau^ invio-

fi:!f,"rr^^
;

deprimxva qru-estio est exhumatione (1). ""^^.J^.obat Razius ex traditione clara et constanti ecclesi^ florentin.. de ,ua satis
ubi
Ot^fJ^'
"^

"V'

"

-..-

-_

_j

reraovensit et difficilKs ad vis magni ponderis aliquando fuisee dum attamen cognoscitur suo loco msertam et rerootam et non optime
,

interum

appositum ex parte superiore dum vel quando famensa marmorea fucrit amota. cum aliter pr magnitubricatum fuit altare. apponi et aptari. Denxque: dine non potuerit ibi fora. in dictis urnis adesse Et fuit observatum essent aliquando ferris plumbatis
fuisse ibi

Visum

fuit

omnibus tabernaculum

mina, per qu clausffi. et coopercula

cum

reliquo urna; cor-

hac sola ratione impugnant Metensem translationem Brocchius in Vita S. Miniatis, et ex hac cum illo Lamius in Memoy^abilibus ecclesixflorentin3e(l), nixi testimonis S. Antominii et Jldeprandi. Quare, concludit Lamius, oportet ut partem tantum aliquara lipsanorum Tlieodericus abstulerit, non iutegrum Martyris corpus. At eadem illa traditio perdurabat nec minus constanter medio s^eculo xvii, nectamenrepertum Florentiai est corpus S. Minialiquet. tis, ut ex ssepius laudato Instrumenio

per quos core firmata. Quando vel patraia fuerint hmc acciderint
dicitur.

quove modo

H^c cum ita sint,


nium,

subsistit Sigeberti testimo-

in donatione mentio est in Instrumenti sicut et de sequenti

nuspiam pr^termittendum quod Nequeillud Lamberti imperatons, de qua


,

ut mihividetur, inconcussum,

undeet

S. Mimatis /enostriprioreparte, in ecclesia corpora novem, ounturrequiescere SHricXovnm H98 ; in altera vero atoue id quidem anno Berengarii annx sequentis, simili donatione 899- SS. corpora octo. Nec utrobtque

putem firmam perstare possessionem Metensem. Quam etiam m.emorant et testantur Calmetusin Hisioria Loiharingixi^S), Benedictini congregaiionis S. Vitoni in Bistoria Metarum urbis [\), ubi addunt isti Acta plurium Sanctorumlinter quos S. Miniatis, conscripta in obipso Theoderico, idquetradi a Sigebrto Sigeberto revita. Vide locum, quem ex ejus
citavimus n. 11; vox autem descripsit, nobis potius videtur interpretanda eo sensu quod
hisioriam comvero non lero ipse passionis historiam corn^ abbatumS. posuerit. C^terum in catalogo legitur vel mtmVince7itii{^), horum nuUus mum quid suscepisse in gratiam reliquiarum saliem conjicere licet, S. Miniatis; ex quo
verii, verU.
illas

^ additurinterillano^em
5.Miniatis. quamvisita

id est

vel octo

essecorpus

ex donatorum mente

-P?'--l'^r,ll',!!:" "^^rf. noneL;;fc.exphceQinaapud Sigebertum recitata, non relivel quomodo Theodericus tur quando

id fortequta Quias S.Miniatis adeptus sit, fuerat vel saltem paucis conscits clanculum ubifrecit ablatum. Lege Muraiorium loc sermo de piis prffidonibus, de corpo.
.

quens ilU

antiquis tunbus Sanctorum clam et furto ex Cionacctus in mulis sublatis etc. Unde etiam Razio de Sauctis codice ms. habet ex Silvano Viise S. Miniatis,rte et Beatis Tuscise ad calcem

Idem

caruisse pecidiari cultu seu veneraiione ex Calmeto et Benediciims,


efficitur

translaiione in Gallias

.-

Si

vera res est (nec

dif-

Marquipra^ter iranslationem, nihit de S. memorias prodiderunt. txjre animadver16 Coronidis loco unum adhuc Chronico (vide iemus. Refert Sigebertus in
supra n. 11) Theodericum mas sanciorum reliquias ex lialia apwoWasse aSabinis partes corporum
lacinthi
;

Siiui tiiiepiM

fucrii

ThmleCjiiico-

ricu
]ins,

furtive et clam facficiliserat) qute narratur, id quidem non abludit a verbis quod

inter alias plurt-

exisdf077""'

Metas
Proti et

mam
se

ti(inferrf

tum
illis

fuerit

Z :t

iin

Quocumque modo potuit. sententiae pa15 Sedvideamus qui adversae sepraetroniapponant. Laudatus Raziusait qui simile nomsse neminem qm 6. ter Sigebertum novisse
Sig-eberti.

explicaiius in vita Theoderici iUos in Sabinis, {supran. 11) narrat, sancios ab urbe Roma reconditos reffione non procul
et
'''*''".
;

,uia protuierit^J^ini^omart^og.Ga^
(.

ubinon solum agitur de Sanciis tlltus quorum relireionis, sed etiam de exteris, nuUa fit de S. Miquix ihidem asservantur, vero argumentum uiate wicniio. Verum enim negativum et prmaiunt, est
hco,

'/Jl^Intone-li-entiori custodlB ab F sanctfc M.r. ^--^r^^^l^^^rl^^Ls.rii sanct. Mar.ffi batem vero quemdara monasterii Theoderico obtulisse. sedpostea partera o^sium quidquid mde mira instantia domni praesulis atque\v^nm abbatem reperire potuit adjecisse. vere monachis dedisse sacramentum,

hoc mere, ut

cum

suis

tnieUtgat Haterea si recentiores Sigeberto falsum est ipse tnter alios zius scriptores,
.-

eaossa sanctorum

Proti

et lacinthi existere,

Equidemputem
rasse

viros iUos bona fide tta )usi

citat

Baronium

peraddi

Reginaldum, et aln facilepossent.Insuper animadveriit


et
;

sw

Attamen

mens eorum

fuit (et qui-

translattone Razius, agi tantum in pr^fata prtmo ex Rede parte corporis idque probai Baronn scribit ginaUio, qui in compendio tulisse annulum OaTheodericum in Gallias
idest

pr^fata ossa spedem ita mihi videtur) fratres martyres ciasse ad celeberrimos

Proium

tena>S.Petriet plura corpora SS. Stgebertus partes, variis ex locis colloctas; corpus Metis reposttum; sediserte tradit

eorum

certum est eoseretiam deceptum Theorasse atque proinde horum tenere rehdericum, dum putavit se nuperrime, an. scilicetl^i^, auias; siquidem sepulP J Marchi S. J. integrum reperit
ei

Hiacinihum

crum

fratris S. Hiacinthi,
[S.

cundo ex antiqua ecclesiae consuetudxne numquam exhumabantur integra corpora, corpus dtce sed horum tanium partes, qua* quaienus ita conbantur (miito inquirere an ei concedesuetum esset at si eiiam hoc Razio nihil obstaret quominus admittaremus, sane Theodericus processisse prmter, imo
;

proindeprioris ccemiterium subterraneum Iw uspiam exira

S. Proii (5) Hiacinihi) reliqmw nul-

exiittsse pronuo primum depositae fuere, quod attinet, sobaniur. Ad S. Protum laudatus Marchi ratiomlidis demonstrat ^u adhuc bus.corpus ejus medio saeculo intactum permanSalaria veteri

tur

crypta, via
Nancv 17i8.

tWConfcT Marehi. Honumcnli

U
p.

%5

el

sc.lteo,. p.
Hisloipe

26

1884-^3)

de Lorraioe, lom. n,col.96.

dellc Arli arislianc primi-

(*) ^li^ioirc

de

Ro... 1841(2) Tojn^I.

Meu'

177S.

5GalIiaChnst.

75. viUe dc Me.z lom. H P^ XIII, col. 9!8-33. tom.

itcm p. (6) Arti primilivc, p. 238,

262

cl scq.

sxsse

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

4S3

sisse

(1);

postea translatum ad hasilicam

SaU

vatoris trans Tiberim; deinde caput divulsum

a reliqiw corpore, cum aliis eccuviis depositum a Leone IV [sedit ab anno H4-7 ad an. 855 (2)) sub altari SS. quatuor Coronatorum (3); exeunte autem sseculo xvi, ossa S. Proti (et, ut falso existimabant, S. Hiacinthi) ex dicta
Salvaioris cvde delata fuisse ad ecclesiam 8. Joannis nationis Florentinie in ripa sinistra Tiberis (t). Non itaque potuit Theodericus a Sabinis Metas retulisse partem, utique magnam imo et maximam, corporis S. Proti quod prohatur repositum in ecclesia Salvato-

*uctobe *, praesente archidiacono et assistente canonico capituli metropolitani, repertae , altero '^^_ (^^J^. fuerunt binae capsulae marmoreae ossium uzza id est plenffi quas postea intellexi visas quoque ' 'ciiHufuisse paulo ante a prseposito (Capitan) impe- **'"**

V. A.

periali

Cinuzzi,

qui arci praeerat;

hffi

autem

reliquiae

aliorum esse sanctorum, quam S. Miniatis et sociorum {te quali non piu credersi che siena d'altri che di S. Miniato e seu compagni). Equidem sic exiBtimo, fragmenta corporis S. Miniatis exstare
creduntur
in tribus
terrjE
illis

non 'jam

locis;

eumque simul cum

sociis

mandatum
alii

fuisse, nulla apposita inscrialiis

usque ad finem sgeculi xvi (5); multo minus partem corporis S. Hiacinthi, quod nuperriris

ptione qua

ab

discriminarentur, quo
sepultos reperiri
.

modo etiam Romae


est plurimos
;

et alibi

me intactum
pauca

reperit in primsevo suo loculo

prsefatus Marchi, cujus inventionis ipse lueulentam doctamque scripsit historiam, unde
hcTC nostra desumpsimus. Quid igitur? quia deceptus hac ex parte fuit Metensis An priesxd, dicemus ita etiam in reliquis falsum? Latius pateret concliisio. RecolequcV superius disputavimus de translatione S. Miniatis in Lotharingiam uhi plura inemoravimus adjutic(a,qti^factifidemhaudparumadstruunt; et aliundenihil equidem video quadin fraudis ^ suspicionem specialiter trahat. DercHqmisin -jy Supcrest ut dicamus de reliquiis asserw^^^'5 ^'^ ecctesia S. BartholomEei de Castaneo,

denique id paulatim invaluisse, ut qui aliquid ab his pignoribus distraxerant, se corpus S. Miniatis dicerens transtulisse. Opinior itaque ad S. Martyrem posse pertinere,

tam
tatae,

reliquias

quae in

Germaniam

transporin

quam

alias,

quas monachi Olivetani

sua venerantur ecclesia. Hactenus Strozzius, ex cujus mente corpus 5. Viri permansit in ecciesia S. Miniatis ad Montes; partes uero Metis et apud Oiivetanos asservantur. Satis concordat Cionaccius inquiens Isti PP. Oli:

secum transtulerunt tum scripturas omnes ad monasterium et ecclesiam spectantes,


vetani

T!o"Ltani'

etiam vocata Montis Olivetani, quod in eam monachi hujus congregationis se receperint

tum reliquias est anno 1692

S. Miniatis, quae

etiam nunc, id

quando monasterium Montem, quod incolebant, arci inclusum est. Sunt enim qui scripserunt ipsum corpus B martyris tunc iranslatum. Euc imprimis spectat qusedam epistola Garoli

anno 1552

vel 1553,

S. Miniatis ad

quo schedas suas cum hagiographis communicavit Cionaccius, die XXV Octobris exponuntur in eorum ecclesia Montis Oli veti, nesio quando aut a quibus sublatas ab altari s-ub quo repositae erant, Et distinvel 1693

ctius Jos

Maria Brocchius in vita


(1)
:

S. Miuiatis

apud Lamium
ejus

Reliquiae S. Miniatis et soecclesias,

Strozzi scripia italico idiomate

et

cujus

ciorum dispersae suut per plurimas

apographum, manu Papebrochii exaratum, reperio inter mss. hagiographica decessorum nostrorum cum hac ejusdem Papehrochii
,

uomine dicatas tum

in Florentina

tum

in

Fesulana dioecesi, speciatim vero plures venerandae exhibentur {se ne venerano moite) dua-

noiaizone Epistola illustrissimi senatoris Caroli


:

Strozzi relata in ejus codice

NN,

f.

1.

Necesse

existimamus honam ejus partem hic adscripsisse. Iniiio paucisverhis referturS. Minias martyrio coronatus suh Decio an. 252, sepul-

tus vero in Monte prope Florentiam. Tum exponiiur traditio florentina de corpore beati Viri ex diplomatibus seu chartis Lamherti et Berengarii, item Ildehrandi et Attonis, quae C in Instrumento supra laudantur. Dein prosequitnr Strozzius, cujus verba latine reddo
:

bus argenteis inclusae capsulis (quas paucis ante annis ego de mandato reverendissimi P. abbatis, domni Miniatis Scarlatli reconcinavi) in ecclesia Montis Oliveti, quse sita est extra portam S. Fridiani, quo translata fuerunt a monachis Olivetanis, quando migraMiniatis, isti ex vetere monasterio S. p locum daret arci, quam extruendam decreut diserverat Cosmas I, Fx hisce Brocchii adeo

runt

tis

verhis

hahemus perspicue
de

qu^e sint in^

ecetesia

S. Bartholomsei

Casteneo seu

lu subdita

adversariis
fuit

libris

artis

iMercatorum (cui

ecclesia

ista

anno 1337, quo

quibus altare medium sub et fornice, id est in crypta, circumdatur) legitur etiam sub dicto altari corpus S. Miniatis asservari. Ast quemadmodum clarum est, corfatci

cancelli

pus gloriosi Martyris eo loci fuisse reconditum, ita obscurum ubi illud hodie reperiatur. 969 Sig-ebertus in Chronico tradit, iUud anno Germaniam delatum ab Othone riorentia in quonimp. Monacbi Montis Oliveti, quibus

dam

ecclesia praefata obtigit,

exhibent reli-

esse quias nonnullas, quas corpus S. Miniatis translatum, a se ad prretendunt, atque inde

Moniis Oliveti retiquiw (quge sane dici non possunt corpus) sed non discimus quando, quomodo aut a quibus et an revera extractx potius fuerint,nec etiam si ad S. Uini&tem quamadejusdemsepultura^sociospertineant, Cionaccius Vult quidem, sed an jure merito, ab Olivetaapertum fuisse suh migrationem idque prohaium nis altare subterraneum Instrumento, uhi jnonoaidumat ex laudato ratur mensa magna marmorea, altari superimposita, aliquando fuisse remola sed non ? dicitur quando nec a quo an ab Otivetanis quidni potius sub Theoderico ? Fatendum ex
]

novum monasterium suum anno

1552,

quando

arcem vetus (nempe S. Miniatis ad Montem) in In dicta vero ecclesia S. Miconversum fuit, sacrum cor. niatis, ubi quiescere credebatur
pus istud, paucis abhinc annis
(1) Arli primilive, psg (2) Arli prim p. 271.
,

hoc numero haud parum concuti florentinorum traditionem de perpetua S, Corporis asservatione in S. Miniatis ad monet ex adverso probahiliorem reddi tem
dictis
;

translationem Metensem,

procurante
lesdates,

283..

(2)

Octobris,

Tomus

XL

2Sti.

Ari de

vtfrif.cr

(4)lbid.

(!J)Tom.I, p. 884.

(3) Ibid., p. 2t(7.

58

m.

424
AUCTOUB
B.
1).

DE S. MINUTE MARTYRE.
censi

vocabatur

(2).

Denique in Placentina

. III.

De

celeberrimo cultu S.Mi-

dioBcesi alia est ecclesia D. Mineati sacra, vel saltem olim fuit; non enim nisi ab hujus Martyris ecclesia, Castellum sancti Mineatis,

ejus niatis in Etruria.Ecclesise

norainedicatse Florentise. Urbs S. Miniatis. Festum et officium


S. Martyris, atque
proprii.

quod in ea dioecesi est, nomen sibi vindicavenumero saltem, rit. Jtaque universim ecclesise quadraginta et una. Unde jure meritissimo
subjungit Lamius (3). Tot igitur ecclesiae S. martyri Mineati erectae, vetustate censendae fere omnes, perspicue demonstrant, perillustrem christianae veritatis Testem a venerabundis populis
late in

hymni duo
ampuUae

Reliquise minores in

Tuscia et extra Tusciam

pluribus ecclesiis, et

quoque

cultum

fuisse.

Antequam

ulterius

ejus sanguine repletse.


CuiiM. Ecdesir,

progrediamur

in recensendis testimoniis de

cuttu^operge pretium

ducimus

latius nonnulla

^uUus

S. Miniatis celeberrimus

apud Flo-

K^rentinos etantiquissimus est.Hmsiriclyii vniKal. Zml^'Z'- mBTtyr\s,i7iquitLamius{\),memoTis, recolitur; et pervetustus w Novembres ab ecclesia
ut templa illius in Etruria ejus cultus est honori excitatatestantur, quorum quaedam anti.

p/r

explicare de praestantissima ecclesia S. Miniaiis ad Montem, quge sane monumenium longe prasclarissimum est memorix sancti
Viri consecraium.
19

Et primum quidem antiquissima


S.

est.
'"J/^J^'^.""^
'[I,^on7/J''')J)

Monasterium suburbanum
in

Mineatis exstat

quissima exstant. Haec quidem sunt Ecclesia sancti Mineatisin Monte Regis seu Florentino, juxta Florentiam, cujus memoria ab usque Caroli Magni aetate repetitur, et quam Tusci
:

seu sancti Mineatis {iripHci enim hoc nomine occurrit) cum ecclesia, cujus jam meminit Carolus Magnus. Monsaw^emRegisdictus est, ut vide-

Monte

Reg-is

seu

Florentino

anUqniiate

eximia semper religione venerati sunt, et immensis prope reditibus laudabili prodigalitate B auxerunt. Haec pro illorum temporum more
adhaerens xenodochium habebat {de hac ecclesia peculiariter dicam infra). Ecclesia D. Mineatis inter Turres, quae Florentiae est, una cum paroecia, et in ea quidem urbis parte,

tur,

quod ad regem Langobardum tamquam

pars sui privati patrimonii pertineret (4-). Imo nec absurdum fuerit, judice Lamio (5), mona-

steriwn illud ab aliquo nostrorum regum conditumseuinstauratumetampliatumc/zcere, sanctum Martyet forte a Desiderio, cujus erga venerationem ex eo etiam, quod oppidum rem
asdifisancti Mineatis in valle Arni inferiore aut aut arapliavit, arguere est. Monasterii cavit ac proinde ecclesias seu basilicee antiquitas probatur ex Charta donationis,

quae

vetu^tissima

reputatur.

Aliae

ecclesiae
:

hujus martyris nomine insignitse sunt Ecclesia cum Parthenone sanctimonialium Florentiffi,

in via S. Galli, quse quum primum monasterium iu ipso sancti MineatJs Monte extra

urbem situm habuissent,


xenodochium Cippi
.

in

urbanum deinde

ubi paullo ante puellae

prwsertim Mufacta Nonantulano monasterio [in finibus ejusque abbati tinensiumetBononiensiumsito) Anselmo, a Carolo M., Francorum et Langobar-

Cippi habitarunt, et tandem in illam ecclesiam, christianorum olim hospitium translatae fuerunt. In reliqua vero dioecesi Florentina exstant aut exstabant oUm, nostro Martyri
,

dorum

atque Morteperto duce, circiter annum 774, {Tiraboschius ponit circa annum 780 {Q) edita a Muratorio {1) Inieralia
reg-e,
:

plurima donatur monasterium


solana sanctus Michael
sancti Miniati
in

in civitate Fos-

sacrae ecclesiffi

omnino octodecim

nomina
cesi

et

siium ac originem videre

quorum est apud


;

atque

monasterium

ipsius

civitate

cum

cellis

eumdem Lamium

in Memorahilibus in diceFesulana alice decem; in Pistoriensi du^; sed, inquit Lamius, et in ipsa urbe Pistorii ecclesia sancti Mineatis in Curte fuisset, in qua

suis in ipsius civitate vel foris

ad ipsas pertiNon desunt qui chartam istam dubise nentes. habuerunt. Hos inter nufidei imo et nullius meraiur Tiraboschius, qui illam emendatius
recusit, licet ipsi

B. Atto episcopus sepultus


TJghellio fides

fuit,
:

si

habenda

est

nam

Ferdinando Franc Forte-

apocrypha sit, tum quod nomine duorum donaiorum, nempe Caroli

guerrius iu B. Attonis Vita ecclesiam S. Marise inCurte vocat. Adhaerentia forte Numina fuerunt. In dicecesi Seneyisi una, sicut etiam in

M.

Pisana

et Clusina; in Aretina duae, Addit insuper Lamius: XJnam quoque in disecesi Lucensi, ubi nunc sancti Mineatis urbs [Sanminiato) est in valle Arni inferiore, ecclesiamhujusmartyrishonoricon.structamabantiquistemporibus exstitisse, et oppidum illud nomen ab eo mutuatum esse, non est dubitandum sicut et
;

M. quod in elencho privilegiorum a Carolo Pio concessorum, quam compot Ludovico anno 1279, suit monachus Nonantulanus meniio,dum tamen pr^fatse chartee

atque Norteperii ducis, inscribatur

tum

nulla fiat ortgiauctor elenchi testatur se instrumenta hujusmodi sub oculos hanalia concessionum loqui de ut quid ergo prsetermistt buisse prsecipua? Autumat TiraboCharta omnium
:

aliud Florentinae dioecesis


tia

oppidum FlorenXIV. M. P. ad occasum distans, sancti Mivulg^o Sanminianeatis nomine insignitur tello, quod ecclesia eidem martyri sacra ibi
,

schius ideo, quia illam non caradesiiiutam.comperit debito diplomatum desunt subsigillum; ctere seu forma deest Tiraboschius, scripiiones etc. Quare subdit
:

vidtt, vel st vtdit,

aedificata

fuerit; quae ecclesia sancti Mineatis

in Monte Lupo dicitur... Nisi autem fallor, ecclesia ,qua de agimus, illa est quae antiqui-

diploma, ut diploma, apocryphum; quas monateneat scripto illo recenseri bona revera possidebat Nonantulanum

quamvts

sierium in Tuscia

(b).

Paulo

tus sancti Mineatis iu Quarto, in dioecesi LuXXIII (2) Coofcr Ripclli. Dizitinario ceogro fiio dclla T>tscaoa. Vcrlm MmtiiniKff. Florcnlite, Ibiil. {\i) Ibid , (4) Lamiu, lom. II, pag. 1178. (3) P. XXVII.
{{)

Quisquis, ait,
n

aliter sentit Muratorius: chartam hanc legerit animoque

Tom.

I,

I.

II, aiignsla bndia de NonantMa, t. (6) Sin.ia iloll' 1180 el se-iM27.-1' (7) AnlMiui.Mcs mcdn a;vi, lom. V. .ol. 647 l: (8) Storia, ulii supra, '

intento

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

m
est,

inteuto legerit, aut continuo

eam ad apocryejus

Eoc porro certissimum


niatis, initio saeculi xi

ecclesiam 5. Mi-

AVCTUtlB

pha amaDdet, aut auceps dubiusque in contemplatione consideat oportet. Et ego haesi atque adhuc haereo. Eidem paene excedit tanta bonorum, villarum atque ecclesiarum, uno te

unum abbatem, unumque monasterium. Deinde nuUa est chartse huic germani diplomatis facies et quisque novit, quinore ac die facta in
;

restauratam fuisse ab Ildebrando episcopoFlorentino; Inveni, m^Mt^ in suo diplomate an. 1013 apud Ughellum (5), ecclesiam non longe ab urbe sitam, in honorem sancti Miniatis martyris dedicatam, antiquitus vocabulo Monasterii insignitam, quam quia nimia vetustate neglectam atque pene

B.

bus verbis

formulis reges atque imperatores donationes ac privilegia concipere consuerunt. Mirari etiam subeat, cur sese cum rege Nortepertua dux immisceat in ejusmodi donaet

destructam inveni qualiter renovare potuissem, anxie cogitare coepi etc. Constat vero tum ex hoc tum ex altero diplomate an 1023, llde-

brandum

tione {&ciend&.Addit nikilominus Muratorius: supposititium foetum affirmarenon ausim, tum

quod monachis, si fingere voluissent, facile ad Tnanwm /Mmen^diplomata a regibus emistum quod subsesa, quse imitari potuissent
;

preeter templum vix non a fundamentis renovatum, construxisse etiam coenobium, eidemque magnam dotem censusque dixisse, ut sarto tecto conservando templo satis forent, iisdemque monachi, qui /). Benedicti

quentibustemporibusnullasupererant,utividetur,

vestigia

tantarum

opum Nonantulano
;

regulamprofitehantur,alerentur{Q).Atquehasc de ecclesise S. Miniatis ad Montem antiquitate. Qui plura nosse voluerit, adeat Lamium locc,
citt.

ccenobio in Tuscia

collatarum

ac

proinde

quem quaeso in usum impostune huic indulsissent monachi ? Ad baec quis Comitatum
illum Lucardum...., posterioribus saeculis excogitasset, quando ne unum quidem verbura de hoc Comitatu illo antiqua historia habet ? {De ex professo Muratorius Dissertatione egit

20
tia

Ad magnificentiam quod spectat,

sequen(7)

'"'" "">9'A-

ex eodem scriptore

suffecerit y^ecitasse

XXI). Quamobrem justus opinandi locus

relin-

qui postquam notavit ecclesiam, qualiter ah Ildebrando refecta renovataque fuerat, ad~ hicc permanere, structura nuUa ex parte corrupta, sicpergit Ecclesia in tres navesdispertita est, quarum muri intermedii marmoreis
:

j;

quitur,nihil figmenti in ea charta haberi, ipsamque fuisse privatam veluti scripturam a Carolo suspirege et Norteperto duce factam. Denique

lapideisque columnissubstinentur,

nuvem arcu-

G^XwtMuratorius tantam Carolimagnificentiam abbatem inde in Anselmum Nonantulanum


ortam, quod Carolo Anselmus adjutorio fuerit ad arripiendam coronam Langobardici regni,
fructuraque ceperit operse beue navatae magnificam illam tot bonorum donationem. Quam deinde suspicionem pluribus studet prohare

incumbentibus. Nam Presbyterium seu Tribunal supra confessionem assurgit, ad quod per duas scalas marmoreas late-

bushincinde

iis

rales

adscenditur.

Hoc

autem

marmoreum

marraoreis et discoloribus parietes innixos habet ; et pone altare princeps


in

quatuor columnis

apside quinque fenestrae sunt,

lapide spe-

culari et pellucido obductse. In superioreparte apsidis et cava fornice, Christi Dei imago inter

legitimam

{\).

Nec

ohest, in

Charta mentio-

Joannem
bujus

et Matthffium evangelistas, atque

ab

nem
tina.

vero Florenfieride civitate Fossolana non

Certum namque

est intelligi civitatem

B.Mineatis effigies, mussivo opere artificiose elaboratffi sunt anno MCCXCVII, ut


sinistris

Florentinam, seu errore ita in Instrumento scriptum fuerit, eeu quod Florentia et Faesulse
ob proxiraitatem confunderentur (2) mum monasteria sancti Michaelis
:

in zoophoro inferiore legitur. Chorus marmoreo septo, tesselis et emblematis mirifice cingitur,

nam

pri-

atque

in

et sancti

affabre sculptus e

extimo sinistroque ejus angulo ambon marmore, similibuscolumnis

Mineatis
plures

Fffisulis

umquam

exstitisse ignoratur;

elevatur.
in

autem

ecclesias

iisdem sanctis sacras

C exigua

fuisse, compereasque pervetustas Florentia tempora Florentia tum habemus. Deinde per ea Gotthi et et devastata ruinis, cum

erat

Pavimeutum autem marmoreo limite medio distinctum ante portam primariam Josephus Judex et Kemetrius anno MCCVIl faciundum curavere. Confessio sive raartyrium triginta f sub presbyterio jacet, cujus fornices
Fenesex columnis raarmoreis substentantur. oblongffi et angustae, qua olim plures,
strffi

eam iramaniter prope delevissent. Unde fama


Langobardi
in

sffiviissent et
illa

orta est,
littens
;

totamque destruFlorentiam funditus eversam

omnes

lapide

epeculari

sepiffi

erant, mediffi

ctam fuisse. quam nostri historici fiebat nec mandarunt quare eo magis flocci suburbium aliter considerabatur quam
;

forte

et portio urbis Fsesulauffi, P^^^l^^^^;^/^*^

donec sub Carolo

.Zit et

brevi

am-

Ante confesnavi lucem desuper foenerantur. est, a in ampliori pavimento ffidicula sionem ipsi Cosmae Petro Cosmse f. Medice (perperam hic. Inscriseniori trihuitur in suhdenda constructa. laquean fictili Zione) ex marmore

"irconXsTm^^^^^^^^

est.

Ex hoc

vMetur, ut etiam posterioribus et Florentemporibus Territorium Fffisulanum nam multa vidi Instrutinum confunderentur Actum judiciaria Flomenta ita habentia his concludtt rentina seu Fesulana (3). Ex Primi prxfatus Lamius in hunc modum (4) monasterii reges domini igitur et patroni hujus monacbi coenobii Nonantulani,

onum est

Quando ^t tab^la exornata exsistit. erecta fuerU,doceb^^^^^^^^ quem in finem incisa altari suInscriptio, quse marmori
et

autem

best

rKNDBOTIS lUACin liAKCTISStU* JESU DE CRUCE QU.S


JOANNI CCAI.11EI1T0 MBENUO MILITI AIICTOni POSTEA VALUS tMBIIOSa MOSACnOllIM DAC ANTiyUISSlMA SANCTI SII.MITIS ECCLKSU

IM

fuere,

dein ix tandem episcopi Florentini sub sfficuli Berengarii imperatoris donatione. exitum, ex

TGniAU POST lUPABTlTAM SHPPLICI PBATRICIDS CIM TITA CAPUT INCLINAVIT imA^TI

SACliLI iVB

IMTIUU tNDECIMl

*
;

An. 1003.

(3) I, p Bi^. (2) Umius, lom Ubisupra, col C50. Uovocc F.Xo/c. hem Acta i,. ConrcrRipeUi.Dizion.gfogr. (1}

-(H) _ (7)

Italio sacra,

lom.

111, col.

47

(6) Ibid.,

coI.8et seq.

Liimius, tom.

11, p.

1192.

DaU Fesul

ep. lom.

IX

Octol... p.

660.

{*)

Tom.

II,

p.il82.

COHU

us
AtCTOUE
B. B.

DE
PCOSJIA& ilEDICES DECnETO PLBLIdl P.

S.

MINIATE MAKTYRE.
22 Exsiat in agro Florentino oppidum fre- Oc-'S.Mi''"^" quens,S. Miniatifi ad thedescum ife Teutonis ^^^^ dictum S. Miniato al tedesco, jam inde a seecu.

SACCLUM nOC

IKNICPIE

CO&TElIT ET HEDICAVIT

Imo Peiru*, Cogmr filius*

EX QIO

WTACKMF AP.D

SEHtX. M. E

D. l.t:OI01,I.O

fMCE AVINCULO.

patrm
IN

8AscT.yiE

amAyM

SOLEMM QVA BECUIT


QVO CONFLrE^TIlIM

l'OMPA

ecclem* <*. AMPUrsiM TRAN!>LATAM APi. S. MHCLXXI.


M<i!*AST*-nll

ARA PRI^CIPE ECClESIi ET

Ss.

TRIMTATIS fLOfl.

POPLLOBHM

PIETATl

COMMOBOd B CO^MLEBENT

LOCARt^T ABDAS ET M(l\ACnl. l>TERClhAT NE BEHrH CBSTAHIM MniOmA OOELFrES AMUR nKC.11'5 COSMI III. E- D. EROA

MOMIM. FON. CLR. AN. UnCCX.

Notum

est S.

Joannem Gualbertum primum

vitam regularem professum in monasterio et dein ex eo digressum congreS. Miniaiis gationis Vallis Umbrosse posuisse fundamenJoannes ta. Vide ejus Acia (1). Cum scribat anno ux captas Villani Fesulas a Florentinis prxcipue ae et populatas fuisse, et colwnnas urbem ab iis deducta, marmora in suam paulo ante scilicet quam Ildebrandus eccle;

domi miliiiaque claris nobileaique celebraium, quod Gregorius XV eturbis nomine et sede episcopali insignivit v Decembris anno 1622; nostris autem diebus novo aucium splendore, cum ex iilo oriunda sit stiyys gentis Bonaparte (sic scrihitur), qua inde in Corsicam pariim translata, in lucan ediius est bellidux, cui parem haud inveneris, nempe Napoleo imperator 7(7). Oppidi conditorem dicunt alii Othonem I, imperaiorem S3eculo \, alii Desiderium, uliimum Langobardorum regem sseculo viii imo non desuntt qui ejus originem ad Romanos referant (8).
lis

viris

Verum Ughellus istiusmodi

iiugatoribus, ut

loquitur, fidem non adhibei. Crediderit tamen ante rridericum oeuobarbum [qui Occideniis imperium ienuit ab anno 1152 ad annum

siam S. Miniatis reficeret, haud absonum est autumare eum hujusmodi spoliis usum ad hanc instaurationem, Profecto, iiiquit Lamius (2), marmora illius ecclesise exotica, ut plurimum dig-noscuntur, et internarum columnarum capitula, licet Corinthii vel Compositi

1190

(9),

fuisse sedificatum,
illic

ab eoque deinceps
absenti impe-

ampliatum, ut
ratori vicariam

suorum Theutonum sedes

constitueretur, qui

cum ibidem
praestituri
<

turfrequenter, ab

ordinisomnia, tamencunctamag-nitudine, forma, csehitura inter sediflerunt, quod ex diver-

sorum aedificiorum ruderibus

et ruinis exstra-

concta in hujus templi structuram translata et Florentige versa fuerint. Hoc et in aliis antiquis templis observatur. Qux quidem omnia satis

commorarenad thedescum " oppidum illud traxit cognomen. Hoc prceterea noiatu dignum, Ugheltum in suo de ecclesia Miniatensi tractatu ne verbo quidem meminisse S.Mariyris nostri. Aliud sensere recentiores tuyn hisiorici tum geographi, qui rem penitius inspexerunt. Recitaniur enim apud Muraiorium (10) Litterse Joannis episcopi Lu-

operam

illis

declarant

magnificentia tum exteriori tum interiori wdes S. Miniaiis ad Montem exurgai. Cseterum similia signaniur

quania

cum

censis,

per quas redorem

ecclesise sancti Mi-

niatis in loco quarto (sic forie dido,

quod qua-

Fiode hac ecclesia in hodiernis Itinerariis Florence (3). reniinis vulgo Guide de
ciii

coniiguum

21 Juverii addidisse

erai monu$le-

mio

(4)

Quum

inter

gularis disciplina

ex seepius dicio Lamonachos observantiae redefecisset, etad quinque tan;

tuor milliaribus distaret ab aniiquissima ecciesia parceciali S Genesii {U)) consiituit sive confirmat Auichis Clericum anno 7Sa. Incipiuni: In Dei nomine, Reg:nante domuo nostro Carolo rege iYancorum et LaDgobardorum,anno
.

quo Laugobardiam

coepit * nono,

sicque

filio
'

cepit.

tum

redacti essent

Augustinus abbas renun-

tiavit;etGregoriuspapa XI an. 1374concessit omet donavitmonasterium et ecclesiam cum et nibus suis bonis etjuribus et orani dominio monasterio episcopi liberam, jurisdictione
S.

ejus domno nostro Pippino rege, anno regni ejus secundo,xvii Kalendas Februarii,indictione

MariaiMoutisOliveti, ordinis

S. Benedicti...

Deinde sequitur Manifestum est mihi Johanui in Dei nomine episcopo, qualiter ante hos annos Bonushomo, Aidualdus (nominaniur alii quatuordecim) a fundamentis con-

Vi

(12).

Itaque cum per tot saecula monachi atrati illud tenuissent, tandem monachi candidati

struxerunt ecclesiam in honore Oei et sancti et Miniatis in loco Quarto, et in ipsa eeclesia

eorum
ille,

successere, et iUud incolere perrexerunt usque ad annum MDLIIi quo locus


loco

muris et munimentis circumdatus jussu Cosmae I mag-ni ducis, arx evasit et monasterium domus militum factum est. Quare mona. chi inde migrare coacti sunt, licet monasterii

ad eam pertinente, una cum licentia consilii bone memorie Balsari, hujus Lucencis et gu- p ecclesiae episcopi, Nandolfum custodem
in

omni

re

vernatorem elegerunt. Quidem et (juod BoniWalprandi chis presbyter una cum consensu
piscopi inpraedicta ecclesia et in

omni reper-

dominium

iisque

retinuerint,

et

ecclesiam

unus et simplex sacerdos deinde curavit. Denique noiat alio loco idem Lamius (5) Mo:

nasterium

S.

Mineatis hodie [circiter

annum

1758) JesuitEBpossident, in quo statis temporibusconvenientes cives piis coutemplatiouibus etcffiremoniiaexercent. Haudprocul ab eccle-

per cartutinente Austripertum Clericum sibi filium heredem et succe-ssorem lam adoptivam Austripertua confirmavit. Postea vero ipse prafata eccle^ia et Clericus per cartulam in Autchis Clenin rebus ad eam pertinentibus, et guvernatorem cum filium suum rectorem contirmavit, sed absque episcoordinavit et

siaoccurrit urbis porta hodie dicta (Porta S. Miniato). Alierius ecclesise intra urbis Floreniinae mosnia sHss, memini *9upra, S. Miniatis inter turres (5. Miniato fra

aS

Miniate

eoquodbone pali consensu. pro Francia decessor meus redeus episcopali reltservitio domni Regis erat detentus in electio Autchis Cle-

memorie Pe-

qua quibus confirmaiur


rtci

Torri.) Et hsec antiquissima etiam est et prieclara, hodieque supersies.de qua pluribus
le

23 Miito inquirere qui sint

illi

Clerici.pater

ei <y.

ccU-

agit

idem Lamius
,

(6).

loro. 111, Jul.,p 313. (2) Tom. I, n. 1149 {!) AcU SS Fantozzi, (5) Conf Nouveau guidede Florcncc.iiui FrdJiiic iraduil dc ritalicn par d'E-tie, (>. 7i9 et se<i. (4) P 1196. (6) Pap. 34 et seq^q. (7) Conf. Ughelli, (5) Tom. I, p. 54

lulitt Sacra, toni. 111, col.

269

ziODe storico-ecclciiaslico verbo

Moroni, Dizionario di erudiHanminiaio , Ripetli, Dizio-

daies, p. 535. ^

_,..

et filtt,

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


$ia jiriui^tJa.

427
iii.
*l'CTURE

filii, sibi succedentes; nec enim adpropositum nostrum spectant. Ast primum notabo episcopos illos Lucenses tres nominatos vixisse Balsarium quidem anno 700, Walprandum anno 742, Peredeum huic successisse, cujtcs locum af/iaw; cepit Joannes Liiterarum auctor;proinde ecclesia, qua de agitur sxcuto viii antiquiorem esse. Z^emde quum aliam, ut

et

bliotheca Laurentiana Pluteo xvii codex

Psalterium
scriptus.

continet,

et

eleganter ac ornate

B. B.

Membraneus est et praefixum b^bet Kalendarium, quod Florentinum dici potest nam sanctorum Florentiuorum et Tuscorum plurium dies festos seu Natales indicat... nec
ullus sanctus
rior
sit

memoratur qui
:

saeculo xi poste-

Addit Lamius

Putaverim codicem

observat

Lamius

(1),

ecclesiam D. Mineati

esaratum

fuisse circa sseculi xi

dimidium non

sacram in Lucana dicecesi olim exstitisse, nisi eam, unde nomen accepit oppidum S. Mineatis, minime constet, si excipias ecclesiam D. Mineatis in Faugruaua (vulgn Sanminiatello (2), subadfirmare probabiurbio oppidi Miniatensis liter possumus, ecclesiam D.Mineatis in Quarto, in illa dioecesi, esse hanc eamdem ecclesiam,
;

autem
et

antea, necpost illius saeculi finem, ^uorf

tur.

rationibus haud spernendis ibidem probaHoc autem in Kaiendario, typis apud


:

eumdem Lamium

adeoqueaedificatam annocirciterDCc. Etpaucis Itaque sensim et tacito interpositis addit temporis lapsu circa ecclesiam S. Mineatis, in colle ad sinistram Arni ripam sito, in valle Arni
:

inferiori, iu

Lucana dioecesi et distautia ab urbe Luca et Pisis xxii M. P; a Florentia xxiii M. P. varia sedificia constructasunt; et tandem domospeciem prae
frequentia saeculoxadeoexcrevit, utoppidi se ferret et ab imperatore Othone I
ut verosimiliter scribit Lauren-

B rum

anno dcccclxii muro circumductum oppidum

munitum
tius

sit,

Bonicontrius Miniatensis in Annalibus et in historia Sicula .. Yetustam D. Mineatis eoclesiam, quae huic oppido initium dedit, fama est eam esse, quse nunc refecta et ampliata D.
Francisci vocatur et a Minoritis una cum addito monasterio possidctur... et D. Mineatem unum ex iliius oppidi patronis Divis fuisse patet ex
60,

edito, habetur viii Kal. {Novemb.) S. Miniati iMr., Chrysanti et Dariae. Cseterum prsefatse ecctesim omnes- ejus officium agunt ; quin et Florentise otim in pervigilio jejunabatur. In Katendario missatis S3ec. IX vet x, in archivo asdituorum sanctae MaricB Floridge, hac die mentiofit S. Miniatis, et in ora paginx, posteriori manu, puta seec, XII vel XIII, scriptum est, quod in ejus vigilia jejunatur. In Missali scu Sacramentario ad usum ecclesiae cujusdjun Floreutinje, exarato S3eculo XV, habetur Katendarium, in quo signatur hacdie2^ Oct. Florentia S. Mlniatis cum suis sociis (6) ; et rursus in altero codice StC. XV exeuntis SS, MM. Grisanti et Dariae (addiiur alia manu) et S. Miniatis M. (7). Extra Ety^uriam et Italiam haitd magnopere cultus S. Miniatis floruisse reperitur ; nec, quodmagis mireris, in ipsa urbe Metensinec
:

jjj

in cccnobio S. Vincentii venerationis specialis S. Martyri exhibitse apparent alicujus mO' menti vestigia, prseter ea quas de transtatione

quod in sui Communis sigillo etiam D. Mineatis imago caelata erat. Eadem fere tradunt Moroni et Ripetti locc. citt. Quamvis in urbe
in S. Miniatis prceter cathedralem, Deipar^ ccelum assumptse et S. Genesio martyri dieatam, plures sint ecclesiai et oratoria, nulta

protidimus n.

U
:

etc.

Mariyrotogium Roma-

num heec

habet

Florentiai passio beati Minia-

tis militis,

qui sub Decio principe pro fide Christi egregie certans, nobili raartyrio corouatur. 25 Orationes et Lectiones, quas ecclesia

offlcium.

ex his ^dibus hodie S- Miniati sacra habetur, Incolas anno 1840 numerahat 2500 (3). Si quis
plura scire de rebus ad hoc oppidum pertinentibus votuerit, consulat Lamium, qui tot taniaque cottegit ut in ejus Memorabilibus sotidas capiant paginas fere ducentas (4). Athxc summatim dicta sint de cultu S. Mi-

Ftorentina olim recitabat, ex Actis conflatae sunt ; iltas ah Oriendio (S) et dein a Lamio (9) editas, nihil opus est hic adscribere. Ccvterum
subdit

Bymni.

Lamius

[10)

Non me

latet in Passio-

nariis et libris

liturgicis

Florentinis diversis

que

diversas OrationesetLectionesha.hen, nua,qu&que ecclesia illas pro arbitrio et lubitu concinnante;secu3 enim tautum inter eas discrimen intercedere non potuisset. In schedis Cionaccii

C
Memoria

in fa-

*lin sdcris.

Etruria atiisque vicinis regionibus, Restat ut addamus nonnulla ex martyroligiis aliisque id genus fastis sacris. 24 Usuardus ad hunc diem xxv OctobiHs annuntiat : Civitate Florentia passio beati Miautem niatis, sub Decio principe. Observat Be Miniate nihil apud vetustiores Sotterius :
niatis in

habemusOfpciumS. Miniatis descriptwn ex F


libro chorali ms. qui reperitur in ecclesia parochiali S. Miniati inter

Turres.

Ex

quo duos

sequentes

hymnos desumendos opei^wpretium

duximus,

possum, unde eum Uaaardus acceperit; neque enim Acta est, qui a Surio vulgata vidisse existimaudus cum, ut supra tam jejune de eo loquitur. Ast notavimus n 2, Maj^tyrologium suum edidesequenti, rit Usuardus primum anno 859 vet 869 et 877, aique jam etiterum inter annum diu ante floruisse in Etruria S. Miniatis memoriamex dictis pateat; nihil obstat quominus Usuardus eum inde acceperit. Katendaria quoque Florentina, Pisana et Senensia

usquam

reperio,

nec

satis conjicere

Ad

Vesperas hymnus..

In laude sui militia Adsit festive celeber

Agnusillepurpureus InquovicithicMiuias.
Praesago quippe nomine, Suo tingendus sanguine

Minias anteprffilium Hoc meruit vocabulum.

ejus festum
sfficulum

ad diem

viii

Kal Novembns

Sub indecenti Decio


Gravi tortus supplicio
Veritatis praeconia

Gallosignant; dievero pr^cerfenii.Breviarium

apud Joannem de Joanne Natale S. Miniatis. Teste Lamio (5)

celebrat
:

In

bi-

Voce fateturlibera.
etseq.

RipeUi p. 97. (4t Tora. I, i.^gcl profauus, uWi >uprti p. 61 el senq (6) Orbis sacer

334-521.

'V, p-

179.

(8)

(7)

I, col. CatoloEUs Bibliolhcc UarcnliaD toiD. et 9. tiibliolh.lcopoldma Gad.Iiana tom. II. col. 8

11

-19)

Orbis saccr et proinus p 1U2.

(iO)

Tom.

p.

WO.

Cavantum

428
ADCTORB

B. B.

Catan-vum Carnes liquescunt ignibus


Sed non sentit incendia Simplex auri materia.

MINIATE MARTYRE. numero fuisse circiter quadraginta) pars ali- D ungruessubdibus,


S.

sacrarum exuviarum apopulocoleretur. In specie hgec signantur in Memorabilibus (1) iJe^igMi^ riorentiae quidem religiose
qica ejus
:

Hinc Agonista

nobilis

adservantur in ecclesia S. Bartholemsei suburbani monasterii Montis Oliveti, in ecclesia D.


Mineatis inter Turres, in ecclesia Parthenonis, S. Mineatis titulum prsefert et juxta portam S. Galli situs est ; ut nihil de perantiqua S. Mineatis ad Montem ecclesia dicam, in quo corpus ipsum gloriosi Martyris quiescere traditur. In ecclesia quoque urbis S. Mineatis os hujus Marqui
tjTis cognominis, urbis patroni custoditur {conf. in arn. 23) ; et sanguinis, ut creditur, ampulla

Tot decoratus titulis, In congressu novissimo


Subdit cervices
g*Iadio.

Tideres Christi Puerum Caput tollentem proprium, Hinc inde procedentibus

Angelorum conventibus.

O quam

dulci spectaculo

cem

Lutiani in Mucillo nuper translata

est.

De

Humano et angelico Jamimmolata victima


Montis scandit cacumina.

hacvero ita refertJos.Maria Brochius in vita latinum S. Miniatis, cujusverbaex italico in


verto: In ecclesia parochiali S.Miniatis inter Turres, prseter alias reliquias servantur ad. nostra usquetemporatresampullse repletae S. Martyris

Laus, honor et imperium Benigno Regi martyrum, Quos tanto postliminio


Sacro reddit palatio.

Amen,

sanguine {qui adhuc, nec sine prodigio, fluidus fresco spectatur) quarum una, ex parte rupta, mihi benevole dono data anno 1734, fuit ab
:

Item alter hymnus ad Matutinum.

Adest nobis festivitas Carus qua Deo Minias


Suscepit regni bravium PoBt triumphatum stadium.

Antonio Fani, presbytero rectore illius eoclesiae, ut illam reponerem oum aliis reliquiis omnium Sanctorum et Beatorum Florentinorum, quas ego asservo in oratorio, meis expensis eorum honore sedificato in Mucillo et in antiqua rupe Lutiani. Unde hodie in ecclesia inter Turres
duae tantum remanent ampullse.

Hinc somni quies

fugiat,

Mens

vigil se exerceat

In Patris laude ipsius, Defendatnos utprecibus.

PASSIO

Ex

Ms5.

Hostem

repellat

improbum,

SANCTI MIT^IATIS MARTYRIS.


Ex
ms. Trevirensi collato cum ms. Metensi. Item ex Codice Bihliot.

Pacis donet subsidium, Excessus mundet noxioa, Mores infundat sobrios.

O Minias sanctissime, Cunctis ambientissime


Quod
In
se vellent

cum

sociis

Laurentiance n.

Plut.

XX,
mu-

suis esse loculis.

Os obstruatur omnium
Iniqua obloquentium, Et Dos prae natis hominum

apud Lamium, tom. XLI. Surius eamdem


tato stylo.

III pag.
habet,

Te contemplemur dominum.
Sit Trinitati gloria,

jn illo tempore a imperante


manse

impiissimo Decio ^-^^^^J.^^ qui imperavit anno uno h Ro- ^^^^^,rr, Ximperatore,
persecutio reipublicse, ssevissima orta est
chismncou
(iteiur:
'

tu

Laus

Quorum C

unitati sedula, potestas valida


ssecula.

Regnat per cuncta

Amen.

Duabus penultimis strophis munifestealcorluditur ad prsetensionem Metensium, sibi S.Wmi&tisvindicantium. Nec enimtunc pits inter alios contentio fuisse noscitur. Monachi namque qui dicuntur S. Corpus secum assascuto xvi portasse, Olivetani, medio tantum Miniatis migrarunt. ex primsevo ccenobio S. n. 17. Cseterum licet hymni prsefati

Eo vero tempore beatissimus Christianis. cum c Romanse urbis episcopus una Sixtus praecesserant ad archidiacono suo
Laurentio
turmartyrium, coepitque religio christiana Decius imperator in bari. Dumque iste impius

''

advenisset, civitatem, quae vocatur Florentia civitatem, invenerunt exeuntes ministri foris
civitatis; virum proficiscentem ad suburbana Cujus religionis es tu? Qui cui et dixerunt
:

Conf.

ait

desumpti sint ex libro chorali S. Miniatis instrophis ter Turres, probabile fit ex duabus ofjicium utrique ecc?e> interTurprmdictis
res ei ad

dixerunt Christianus sum ego. Et illi sacro vocaris? Et inquit Quod de Quo nomine dicor d. Tunc fonte accepi renatus, Minias
: :

^^

Montem

fuisse

commune. Nisi

dica-

7nus versiculos Et nos prae natis hominum Te contempleraur Dominum


id solum innuerct S. corpus Florentise quiC'
Pragtnenla re-

et ad palacomprehenderunt eum exofficio nunciatium trahentes, unus autem factum. Tunc vit cffisari Decio, quod fuerat

ministri

liquiarum

ampullx.

sceresanctumMartyremurbisessepatronum, 26 Vix dubitandum quin in unaquaque ecclesia 5. Miniati dicata (supra vidimus eas
(i)Tom.
I

sisti, imperator jussit eum suis tribunahbus sectator nescio cujus cui et ait:Tu es Minias, religionis. et conchristianffi, ineptae et vanae inania et caduca provinciam totam turbas nostrorum et docendo. et injurias deorum Minias dixit contumelias inferendo. Sanctus
,

p.

Eg^

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBBIS.

429
filius diaboli,

A Ego sum

servus et vinctus Christi

nam

tu es

feras

tuas,

inimice Dei

habi-

Decius imperator, qui ad injuriam vivi et omnipotentis Dei (ante) surda et muta ydola
flectie

taculum SathauEB. Dominus meus Jesus Christus liberare potens est me de manibus tuis,
quia ipse vivit et regnat in ssecula saeculorum.

genua

et adoras, qui sibi


;

nec

aliis

pro-

ab istorum cultura discesseritis, pariter vosperpetuum incendium cpuciabit. Et imperator dixit Miniasconsulere tibi. Et sanctus Minias respondit An mihi dicis g-audens? Tibi autem seternum
et
nisi
:

desse possunt

Amen. Decius imperator


fica diis,

dixit

Minias, sacri-

quos colimus nos et liberabis te a tormentis. Sanctus Minias dixit Tormenta tua nou timeo feras tuas non paveo, ignem
:

tuum non

horresco

quoniam tormenta

tua,

gaudium
Adducatur

numquam

erit.

Imperator

dixit

sicut plumae in aqua, levia mihi videntur, et

fera crudelis

et pessima,

ut

eum

ipsa tormenta quae mihi prseparas, tu in aeter-

devoret. Sanctus Minias


esto adjutor

dixit

Domine Deus

num et
Tunc
coepit,

in sseculum saeculi sine fine sustinebis.

1(1

ne derelinquas me, Domine Deus salutis meae. Et dum complesset orationem, fera pardus extinctus este. 2 Tunc ministri imperatoris ad sanctum fwmcem
et
itn-

meus;

iratus

nimis Decius

imperator saevire
praesentari.
et

et jussit

eum

sibi

Ipse

quoque sedens pro


dixit

tribunali

prorumpens
effu-

adVirum
tormenta.
vis.

Dei. Crede mihi, nisi sacrifica-

ardentem

mUtM
tirditnr
>

uil

Miniatem dixeruut Tu es, qui maleficiis tuis male agis et diis nostris non credis. Sanctus Vos credite eis, inimici (Dei) Minias dixit creditores diaboli, quem Deus et Dominus meus Jesus Christus in imo profundi demer: :

veris diis nostris, horribilia

non poteris
:

gere

quod
fortior

Sanctus Dei dixit Tunc imperator jussit eum


ei
:

Exerce

in eculeo

suspendi et torqueri. Et dixit

Si

Deis tuus

sit.

Unus ex
jussit

ministris renuntiavit imperatori,

et

imperator
:

eum

sibi

praesentari,

et

me est, liberet te de manibus meis et de his poenis. Sanctus Minias dixit Non me deseret Dominus meus Jesus Christus, qui
:

dixit ad

eum Tu

es etiam qui

dudum

ante

me

fecit mirabilia

magna

solus et innumerabilia

nunc nescio unde occurristi mihi. B Sanctus Minias dixit Dixi jam tibi quia egfo
astitisti et
:

faciet in

sempiternum.

Imperator dixit
tibi
:

Et

ego non
potestas

facio mirabilia et quid

videtur

sum Minias

miles et servus Christi /"quando

exivi de civitate ministri tui invenerunt


in silva, quae dicitur Eiyzaboth

me
sum
in

g interrogave-

runt

me

et respondi eis quia


et

Christianus

etcredoin filium Dei

in

Jesum Christum.

mea?Sanctus Minias dixit Ego veriipse testis est * et tatem possum enarrare et Prophetas, quibus vos sacra scriptura, Lex aflSrraant. Decius imperator dixit : creditis Ego legi Moysi credo et prophetis sed de
; ,
;

Tunc
frfe

imperator Decius jussit fornacem ignisardentis mitti etdixit


iratus
petieris

eum
ei
:

Christo tuo,
nosti, enarra.

quem

credis,

si

aliquid

verius

Cre-

Minias miles Christi respondit

dis * diis nostris et sacrifica eis, et

qusecumdabo tibi. Sanctus Minias dixit Aurum vel argentum tuum, aes vel substantia tua nihil est. Ego credo in Deum vivum, qui fecit cCElum et terram, mare et omnia quae in

que

Caecos illuminavit, paralyticos sanavit, claudos fecit ambulare, leprosos mundavit, dasmo-

nia ejecit,

mortuos

suscitavit,

mulierem de

fluxu

eis

sunt

qui liberavit

filios

Israel

de terra

sanguinis liberavit, ventis imperavit aqua maris siccis pedibus ambulavit, super deduobus piscibus et quinque panibus quinque
millia hominum satiavit absque parvulis et mulieribus, et quse superaverunt de fragmentis duodecim cophinos colligerunt Quid euim facilius

^gypti,

crimine et Danielem de lacu leonum. Imperator jussit duobus "* caris lignorum congeriem fieri et fornaet
falso

Sussannam de

'

dttodceim

cem igne succendi


auiem Domini
nocuit
te,

et jussit

eum

exspoliari

irro,., C071>jeri.

oleoque perungi et mitti in ignem. Angelus


intravit ad illum, et ignis nihil

ejus?
qui

quam dicere innumerabilia beneficia Manus et sensus non suflScit explicare, in nuUo mentitur. Tunc unus ex ministris
:

eum

*.

Angelus Domini

dixit ei

Visita-

imperatoris dicit

Puto, -victi sumus.

tione visitavitte

Dominus

et ipse misit

me

ad

Imperator

vero jussit
:

eum

de

eculeo

crxuUUM ex
rnmifieatMf

ut possis sufferre quae inferuntur tibi toret te

'

9i conforta-

Dominus suis manibus coronabit. Puer autem Domini Minias flectens genua dixit Gratias tibi ago, Domine Jesu Christi, qui dignatus es angelum tuum mittere, ut * confortares me servum tuum, quod *
menta,
hodie
:

Ego quidem non deponi et dixit ad eum mentior. Sanctus Minias respondit Dic, imperator, tu qualia mirabilia ostendis ? Decius
:

Adducite eum ante praesentiam meam. Quod cum factum fuisset, jussit sudes acutas de ligno infigi sub ungulis ejus,
imperator dixit
:

ret.

/i pole$.

'eoni
*'

ultjtctm

f'em

e-

feorurdhu
"igiiu

possim sufferre quae inferuntur mihi tormenta. Ananias, Azarias et Misael te collaudant, Domine per te ignem non sentiunt, quia in fornace ignis, tu laesus es quartus iu numero, qui potens es * liberare de camino ignis ardentis. Et signavit frontem sibi signo sanctJB crucis Domini nostri Jesu Christi. Tunc omnis illico ignis extinctus est, ut nec tepor quidem incendii remaneret. Beatus miles Christi Minias liberatus exiit ab igne. 3 Videns autem Decius imperator quod factum est, dixit Adducatur fera omnium ferarum horribilior, * ut devoret illum, et superabimus eum. Et statim praeparatus est leo crudelis. * Et cum vidisset eum beatus Minias signaculum * Christi contra eum
;
: ,

et

omnes

Minias opera diaboli patris tui exerces et facis. Tunc imperator dixit ministris suis Lassati sumus.
: :

digitos ipsius pertundi. Sanctus vero Non facis tu mirabilia, sed dixit

Ministri ejus dixerunt

Domime
dixit

imperator,

si
*

cogitas aliquid, jube * ud adhuo adhibeamus


alia

cogitaati ali~
.'IJute

tormenta.

Imperator

Minias, sacrifica diis nostris ; si veris diversis te interficiam poenis et dissipabo


te.

Audi me, non eacrifica:

f/tirf

Sanctus Minias dixit


si

Et qualia sunt ipsa

tormenta?Et
nias, quia in

aliquaalia vis facere, fac. Et

facta est vox angeli ad

eum

Ne

timeas, Mi-

omnibus
:

his tormentis
te-

Dominus

Jesus
rator
:

Christus confortabit
dixit

Sacrifica

diis

Decius impenostris. Minias


:

factum

*, in ictu oculi ipsa

fera extincta est.


:

'

fiMn

Tunc beatus Minias

dixit

In

nullo timeo

spes mea in me, imperator dixit Domino vivo. Imperator dixit Ipse Dominus tuus, quem tu dicis, non Uberabit te de manibus

Audi

430
EX MSS.

PASSIO

S.

MINIATIS MARTYEIS.
Chri-

manibus meis; non seducat


festinat perdere.
filius,

te vanitas, quffi
:

Sanctus Miuias dixit

putchruui

stus Dei ^ disit Pulchro de manibus tuis. Imperator pereas. ne aspectu conspicio te ; consule tibi defensor Sanctus Minias dixit Deus meus est Plumbo ollam disit auimiE meiE. Imperator fervens mittite, ut implete, et in aures ejus suus vocaverit, non auquandoeumBominus
: : :

qui

me

docuit,

ipse liberabit

cens Miniatem rebellem deorum nostrorum jubeo capitalem subire sententiam.Ministri autem imperatoris ducebaut eum, et angelus Domini
:

antecedebat eos usque dum venissent ad montem, qui vocatur * Florentius i in loco ubi Deo placuit. Ex eis unus evaginato gladio caput amputavit; et angelus Domini absque dubio ani-

'

'''"">"

mam ejus suscepit. Depositus est et a Christianis


reconditum corpus h ejus octavo Kalendas Novembris l regnante Domino nostro Jesu Christo et impecui est honor, laus, virtus et potestas
*
'

diat. Winistri

autem fecerunt
dixerunt
ei
:

sicut priEceptum

fuerat

illis,

et

super te, et
eo

compatimur
?

tibi.

Minias, indolescimus Quare non credis

rium

in ssecula saeculorum.

Amen. m.

'

Sanctus Minias dixit simul in ffiternum peVos cum Et extendens manus ad coelum dixit Tu ribitis. Deus meus, ne longe facias auxilium
et sacrificas diis noslris

ANNOTATA.
tium
bibl,

quem

colitis

Domiue

&Juverit adscripisse speciminis gratia,ini' alterius Passionis, auctore quodam


et
;

tuum a me. Tunc imperator

jussit

Miniatem

preshytero Blasio. Exstat in cod. 6 Plutei

XX

ab mgelo
ratur.

libc-

ma^num suspendi et in pedibus ejus lapidem audisset, levahec ligari. Sanctus Minias cum fiduciadicens batad coelum oculos suos cum meas. DomineDeus, exaudi preces hoc loco apparuit ei Dominus Jesus in
:

Laurentiame, Memorabilibus (1)


filius,

in edita fuit regis Armeniae Minias,

a Lamio

li

ad eum similitudine militis juveuis et dixit quia sicut plumae in aqua Ne timeas, Minias, repletus est gaudio levia sunt tibi tormenta, Et
:

5 !u

et mag-no valde. Ministri imperatoris viderunt Domine imperator, stabat ei renuntiaverunt


:

ejus juxta illum juvenis in veste alba, et facies

ab infautia fide Christi diligenter instructus, audiens imperatorem Philippum ad prsdicationem Origenis conversum [locus, ut continuo demonstrabitur, notatione dignus) apoE stolorum limina visitareproposuit; et sic usque Elorentiam secundum status sui condecentiam venit; ubidum seutit, imperatorem obviam Decio, qui victoriam contra gentem Gallicanam rebellantem Eomauo imperio habuerat, usque

fulgebat sicut sol in virtute sua, Imperator quaautera stabat in palatio cogitans intra se tormenta faceret, ut superaret Militem lia Miuistri vero imperatoris dixerunt
Christi.
:

Mediolanum

ivisse,

ibi

eum

espectare ac

eum

congauBociare decrevit, ut ei de fide suscepta honoraret. deret etsecum euudo sua praaseutia

Omnia tormenta,
'

que potestas tua imperavit

fi

Mcucrunt

fecimus, at nihil

eum moveruut
:

conturbvni

faciamus. Imperator ait Unus ex ejus perforate et mox conturbabitur. dicens : Minias, in ministris venit ad eum uuUo tormento te conturbas. Sanctus Dei
,

* jube quid aucto aures Ferro


;

Hic ut sensit, imperatorem a Decio interemet ptum, et huuc a Eomanis csesarem factum, inefFabiliter avidum, necem christianorum
in

familiam, paucis secum retentis serviciis, de


center renumeratam remisit,
distributis pauperibus
,

et ipse,
quffi

cunctis
dicitur

in silva

dixit

innumerabilia sustineam torsemel vidi, negare non potero. menta, quod Et quid est quod vidisti ? Imperator aixit Minias dixit Ang-elum sanctum. Tii Santus
:

Licet

quos in Elisbot, prope Plorentiam, cum illis, eremiticam vitam ducens ad socios receperat,

sumendum

pro Christo martyrium afiectioue inestimabili se disponit.eic Codex, exquohdec transumpta sunt, dicitur ecce saeculi xiv ineuntis
(2).

fac quod inchoasti facere,


sceleris, frater Sathanae.
Deuiiiiie, post-

fili

diaboli, factor

Elucidemus

breviter,

qude hic de

Imperator ministris suis dixit

Congre-

quam mmtis

blandi-

pari,

ter reslitit

gemus auri multitudinem et argenti * et gemmas et sericum et statuamus in mediis deo-

pasPhilippo et Origene traduntur. Veteres Philippum fuisse christianum aperte disim re idque Eusebius Ceesariensis, hac in
;
:

rapite plectitur.

rum nostrorum templis et cum viderit omnia bona,


nostris
;

veuiat

(Minias)
dictis

cousentiet

oHnini

et

ar

et

quod non per tormenta potuimus


(tieri)

cunt habet (3) prae cseteris fide dignus, diserte Hic priita etiam S. Isidorus (4) Philippus. .. mus christiauus imperator fuit. Prseterea con- p ex Arabia oriundum et quidem pastat
tre,

eum

gentum muttum

facere, potest

ut consentiat per blandi-

menta. Quod cum factum fuisset, adduxerunt eum h et dixit ei imperator : Vides haec omnia bona elige tibi unum quod optimum est, et credas diis uostris et vivas. Sanctus Minias
; ,

novilaty^onum antesignano (5). Insuper Arabia fuisse, qux) mus Origenem pluries in 204, iempore vivebat Philippus {natus anno occisus anno 449 (6)). imperator anno 244,

dixit

ad

eum Aurum
:

et

argentum tuum

nihil

est mihi, quasi stercus quod jacet in via. Dii tui cEeci sunt, sine anima, surdi et muti sunt. Tunc ministri imperatoris dixerunt Domine imperator, cogita de eo quid faciamus. Imperator dixit Multa ei praeparavi tormenta, et
: :

missus eo circa annum 217 antistite Alexanfuit Origenes a Demetrio, convertendum ducem Arabi3s,cujus drino, ad verba nomen reticetur. Operse pretium est
Teste Eusebio
(7),

Eusebii describere

nocuerunt. Sanctus Minias levans cum Domine fiducia ad coelum oculos suos dixit
nil ei
:

Demetur Origenes, miles quidem adveniens, praefecto ^gypti trio ecclesiae episcopo, et quibus poscebat literas a duce Arabiae detulit, ad se mitteret, qui ut confestim Origenem
Missus doctrinam suam ipsi communicaret. perrexit. igitur ab allis Origeues in Arabiam venerat Nec multo post, perfecto cujus causa Confer negotio, Alexandriam regressus est.
les detcs, p.

Cum

Alexandriae morare-

Deus, esto

adjutor meus

sitivit in

te

anima

meaquam

mici tui quaerunt animam audisset imperator , jussit


Tom.
III, p.

multipliciter et caro mea, quia inimeam. Cum hsec

eum

decollari di-

{{)

xuii.

(2)

Bandlnius. Codices Latini


I,

Bi-

3U.-

bliolbccae Mcdicae Laurentiana-, lom.


ecclesiasl., lib. ti, cap.

col. 618.
,

(3) Hisl.

pag. 343
fiQeiD.

el sci,

(6) virif., etc, p. 3*3. Vi, cap. 19, versus (7) Hiat. ccclesiast.. lib. (B)

Art dc

Ibid.,

oi.

{i)

Eiymolog

lib. v,

cap. 39.

Palrologia Migo.f tom.

LXXXll,

col.

357. Conf. Art de virifier

Acta

DIE VIGESIMA QUINTA 0CT0BBI8.


sociorum quse dedimus tomo pr^vcedenti X Octobris {\).Haud ahsurda
Acta SS. Arethse
et

4S1

similia quae sequuntur hene multa, utut

non

t.\

HSS.

conjectura est ex his ortam sententiam, quie in Actis profertur, de Philippi conversione, quam nonjam Origeni sed S. Miniati tribuit tanto facilius quod B, Martyrem auctor gente Armenum scribat, dum plerique Flo^
,

sunt fabulis statim amandanda (haud enim minus prodigiosa in sacris litteris consignata habenti^r) ,solidioribus utique fulcienda essent testimoniis, ut facile iis adhiheri posset fides, f Miles et servus Christi, h^c sane indicare

rentia ortum volunt. Audiamus Brocchium (2): Gloriosissimum hunc martyrem S. Miniatem pertinere ad nostram civitatem FlorentifE, Bon solum quod ibidem moratus et martyrio
coronatus, sed etiam quod in ea ortus
sit,

com-

munis

historicorum nostrorum assertio ; proinde, ut habet Borg-hinius, fabulosa potius quam verisimilis dicenda opinio paucorum, qui
est

cum

hus sui
ctat) S.

Villanio [scriptore ut veridico ubi de reasvi, ita suspecto ubi de antiquis tra-

videniur S. Miniatem miliiiam professum sascularem quod et traditione vix non constanti firmaiur, Sunt tamen qui existiment verba illa de miliiia spirituali esse intelti-' genda, ita ut eodem fere sensu miles quo servus Christi haheatur. In sequentibus S. Minias solum miles Christi appellatur, quod de quovis sive patiente sive certante pro fide depreedicare poiest. Verumtamen proprie miles haud consuevit dici similibus locis de miliiia spirituali. Actis alii atia addidere,
,

Miniatem, filium dicunt regis Armenorum, atque in Italiam venisse poenitentiEe agenhistoriolam causa. Addit Brocchius dffi
,

quam autem
teros
(5),

fideliter ipsi viderint, Inter cseillustris exstitit, ait

martyres

Orlendius

sanctus Minias, professione railes iraperato-

hujusmodi primum inventam, judicio multorum, ah antiquis illis monachis Basilianis, qui qiiondam incoluerunt monasterium et ecclesiamS. Miniatis ad Montem quod forte B putarent, decus aliquod additum fore suae patricE adeoque sibi, si exinde sanctissimus Pugil noster Florentiam appidisset. Utut est, nihil in Actis nostris de natalihus S, Miniatis memoratur. Certe nomen latinum non est terminatio grsEcanicam prodit originem. Et
;

generenobilis, religione christiauus, ffitate juvenis sed virtute senior Sancius quoque Anris,

tonius

Cum

tum

fuisset de

autem, inquit, ei (Decio) insinuaquodam juvene nobili, nomine

Miniate,

g-Elyzaboth,

eum coram sefecit adduci. communius scrihiturYAx^^boih;

quandoque Arisbot, Alogoth, Arisg-otto. Vide Annoiata in Passionem SS. Crescii et socio-

rum

((i).

dit'(l)

Brocchius scrihit Elisbot atque adNomen quod forte remansit ex antiqua


:

eruditus professor Beroliniensis W. Pape in suo vocahulario inter nomina propria gr<eca recenset (3) Mtvua; Minyas, sub quo, inquit, Minya; Mtvuai, g-ensde stirpe ^olica, ex Thesealia in

etjara deperdita lingua Etrusca.

borealem migrarunt Bicotiam,

et re-

gnnm

fundarunt Minyarum, cujus metropolis Orchomenus. Nescio cur Lamius licet eietiam nomen videatur grgecum, perpetuo scrihat Mineas, dum atii omnes Minias. In vocabused cu7n apposito lario Papiano occurrit
: ,

h Petrus de Natalihus (8) deducium scribit ad temphim Martis. In nostris Actis id non legiiitr. Non tamen ille, judice Lamio (2), templum Martis peculiariter indicasset, nisi in esemplari Actorum, quo usus est, invenisset. Tem-

plum autem

Martis Florentiffi seu ad Floren-

tiam exstitisse conoors et constans scriptorum rerum Florentinarum traditio est. Citaniur

signo inierrogationis, Uivr.ac, (?) nomen viri inseriptum cuidam nummo Ephesino ast potius legendum putat Papius Mtwoc. b Duohus annis et pauloplus imperavit De,

Melaspina et Villanius. Deinde suhdit Lamius: His autem cffiteri omnes eonsonant. Verum animum inducere nequeo, ut credam ecclesiam D. Joanni Baptistae sacram, illud Martis templum esse, ad sacrum usum conversum... hanc vero famam ex eo ortam existimo, quod

cius. Vid.
c

Com.prxv.,n.

5.

Diximus Comm. prcW.


eadem

n. 1 hic

lapsum

Don procul a

situ, ubi sfficulo vi

condita est eo-

scriptorem. Sub idem tempus, ait Orlendius


(4),
;

Decii persecutione sgeviente, in

am-

exclesiaD. Joannis Baptistie, a Christianis dirutum fuerit Et stitisset, quod


certe locus

templum Martis

phitheatromartyres occubuisse Fabianum, Cornelium Xistum et Laurentium, tradit Scipio Amiratus; Ug-hellus vero pro Fabiano Pabri-

hicCampus

Martis,

adpellabatur, in quibus campi&raos erat

vulgo Camarti, ei nu-

tium receuset,

in reliquis

Amirato consentiens.
pontifices fuerunt

Verum

tres priores

Komani

miui templa iEilificare. Atque hcec quidem promii conjeciura est. Nec opus estpliirihus Acta, quae exisequi in Annotatis nostris ad

La-

nec Florentiae, sed Komae, et quidem diversis temporibus atque sub diversis imperatoribus Laurentius vero martyrium consummarunt
:

archidiaconus Ronianffi ecclesias


est

Eomse pariter

adeptus, non in persemartyrii coronam sed Valeriani imperatoris. sicut cutione Decii, fuerat etiam Xystus secundus, cujus diaconus

L&urentius, etc. Lad Minias, Lamio Mineas, Italis Miniato Mineus, Minius. tine in lapidihus reperitur Vide Indices Inscriptionum Muratorii. Conf.
;

guae sunt fidei. ^eghdictusfuitetpostea Mons i Quiet Mous Vide Comm. prsev. n. 19. Nescio, S. Miniatis. hauserit, inquit Lamius (9), unde Villanius quod B. Mineas obtruucatus est eo loco, ubi jam Crucem ad Gurgiecclesia S- Candidae erat, ad Christi servl tem seu Gorgo, ubi plures alii Jesu Eadera narrat martyrium consumraaverunt. Etruscorum scnBlasius, vitarum Sanctorum et vita Italica Riccardiana; xiY
ptor
Sfficulo

lit.

ad finem. Hujus quoque meminit S.Antoninus: Leo-

eed pardus ad ipsum occidendum emittitur; ex se subito moritur. Sane hc-ec et Leopardus
fllPoc
(oin
n.cn".
I

quumaliterhabeantvetustaPassionariaLaurenadfirmentque in tiana superius lauduta aliaque, Floreutino eanctura hunc Martyrera caMonte plexura fuisse- Nihilominus Orlendius
pite

adhxret Villanio
(,;,Tom,

ait

enim

(4)

Eo

loco passus

f.78

EdM.

Vitc dc sanrli ct brali Florenlini, Eigfnna17 '(3) WoilorlHnh dcr Gricchesclicn cl profaMivua?. (*) Orb.s sBcer
n

57

{2)

_
p.

(H) Lib.
01)2.

m^

Vocc
II.

nu-,

i..,i. II.

im.

p.

Ml.

(7, Vite tom, NpM8. Uclobris. p. l0. liL ^ (ll)Tom, I. p- ! (lOJTom. I. IX. cnp. cvn. (!l)Oibissacer. ct prof p. 1140.

()

OrbM, clc, p. <i.

59

8t,

Octobris

Tomus XI,

432
EX MS&.

DE
ubi ecclesia
S.

SS.

QUADRAGINTA SEX MILITIBUS MM.


sumsit,

ETC.

Crucem, ad sanctum referunt Gorgum dicta. NonnuUi caput csetero corpore Martyrem divulsum a vici. tranato flumine m sui3 manibus tuiisse. ac oratonum Petn Dum evasissise collem, ubi DMartyns sanc i postea de nomine erat, quod utique ortum est, " dixerunt. Hinc
est,

Candidffi ad

eum

Arni flumen transiit, et sequente populo et stupente, montem ascendit, et et se juxta in loco ubi uunc est, ipsum posuit Processu temporis naturali ordine coUocavit. Florentini ejus honori ecclesiam miriticam fecerunt; et

--

eum

in ipsa honore

maximo coUoca-

Miniatis
ut

passum aho sancium Virum alio loco Verum. ut appostte procondiium voluerint.

stupendo hoc miraculo sequilur Orlendius, de proditum est in ejusdem Martyns nihil prorsus Nata ibus , apud Surium et Petrum de
Actis
Dihil itidem
;

runt. Conf. Annot. i. m Coronidis instar adscribo ex Peiro de Naiaiibus (1) Sanctus Phridianus episcopus Florentinus (imo Lucensis) ecclesiam Minyatis martyris trans flumen Arni positam soepius visi:

tabat.

Cum autem

die

quadam inundatione
posset, et

ni-

npud divum Antoninm mhil patamen sacrum corpus riier in nostris. lijus delatum fuit ibique reconin priefatum collem reconditum, non ditum. Equidem admissero probat Orlendius vero delatum neo enim id quod ipse supnisi ex stupendo illo miraculo, Satius itaque mxhi viposztium etiam habet. ex quibus deiur siare antiquioribus Actis, Minias eodem loco capite efficitur sancius Florentino. plexus ei sepultus, nempe in Monte
;

mia flumen navi transiri non quidam uUra flumen existerent, sanctusque
;

nauta
epi-

scopus transire curaret postposito, beati Martyris confisi meritis, ad episcopum transvadandum venire disponerent;
subito se citra flumen invenerunt, et episcopum transportantes sine periculo fluvium transierunt. Tunc sanctus episcopus eisdem per spi-

uautaeque iUi periculo

ritum nunciavit: civibus iUis hoc a Deo san-

ctum Minyatem

obtiuuisse, ut

nemo

in

aqua

Vide liti. 1. k Ubi sanctos Frontinum et


Christianse reiigionis

Paulmum pnma

fundamenta apud rioren-

^ sacram

a Christi fidelibus tinos posuisse ferunt; ibique cediculam initio fuisse conditam ac divo

iUiusfluminisnecari posset. Quod usque hodie ecclesia ita extitisserefertur; ubi postmodum in honorem sancti Phridiaui fabricata est, Consed iatius fer Lamium (2) qui eadem profert evoluta, ex Ubro " diversarum vitarum " signato

in ampliorem Petro dicatam, quse postmodum formam redacta, sancto Miniati martyri conse-

Vidimus Comm. ab prxv. n. 18 hanc ecclesiam coUabentem restauratam Itdebrando episcopo magnifice perdurasse ineunte sxculo xi, aique ita fere
crata fuit. Orlendius ibidem.

numero 108 f. 21, in bibliotheca archiepiscopatus Senensis extante. Sanctus auiem Frigidianus Lucensem caihedram ienuit ab anno 560 ad annum 578. Adeoque, ut inferi ibidem Lamius,
constat, ecclesiam beati martyri Mineati dicatam in Monte Floreutino medio sjecuIo vi jam
exstitisse

ad nostram usque setatem.


cclh. Hic subjungii Blasius Anno Domini caput propriis ulnis Qui confestim surrexit
1
:

ad quam beatus Frigidianus quotannis

accederet.

De

S. Frigidiayio

agendum

erit

ad

diem xvni Novembris.

(i)

Lib. IX cap. cvm.

(2)

Tomo

p. 586.

DE
B. B.

SS.

QUi^DRAGINTA SEX MILITIBUS MM.,

INTER QUOS ET ALIIS ITEM CENTUM VIGINTI ET UNO,

SS.

THEODOSIUS, LUCIUS, MARCUS ET PETRIS,


AC PROBABILITER ETIAM MAXIMUS

MILLENARIUS.

"P

Coronati sacris et Passio ex Mombritio^ 8 unicus. Metnoria in fastis gothicus. De ahis SS.Mihtifuere sub Claudio II, qui dictus est comes roillenarius, eobus CXXI MM., interquos S. Maximus,

dem
CIRCV \tiWi\

loco sepuUis.
BeAnnuntiatio duplex seu composita est, a uttestatur.primitus excerdaexActisS. Xysti, genuipta. Et re quidem vera sic habei Beda quaIpso die Romae via Salaria natale nus (2) Diodraginta sex militum, qui simul baptizati.a imperatore nysio papa, et mox jubente Claudio sunt. Ubi sunt positi et alii martyres
(1}
:
:

^esanciis Martyribus quos in titulo hujus

Alenuiria
faslii-

iii

<''*.

^ D

sylloges recensuimus,

pauca ad nosperpassio certa


esi, ei

veneruni

ast

eorum

memoria

recoliiur in sacris fastis aniiquissi-

mis. Usuardus ei Mariyrologiuyn Romanum (utrohique eadem suniprorsus ve?^ba} annuntiant hac die xxv Octobris RomJE natalis qua:

decollati

drag-inta sex Militum, qui simul baptizati a Dionysio papa, mox jubeute Claudio imperatore decollati ac via Salaria sepulti, ubi et alii Martyres centura viginti et unus positi sunt: inter quos

centum
Petrus.

inter quos fuerant milites Marcus et Christi Theodotius {sic) , Luciu.s Passioue S. Xisti. Alit Scriptum in
vigrinti

unus

fuerunt quatuor milites Christi, Theodosius, Lucius M&vc\i& fii^eivna. Observat autem Sollerius
(I)

S.Laurentii, alii S. Hippotyii Acia adducunt, sed de iisdem loquuntur, ut infra declarabiUsuardinse tur, Prima pars annuntiaiionis
om. XCIV, col. 108!.

Marlyrologium Usuardi 23 Oct.

(2)

Migne Palroiogia

reperitur

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


reperitur in
ria,

433
*iictoiib

Romano parvo Romae


:
;

via Sala-

XLvi Milites, qui baptizati a Dionysio papa, jubentcCIaudio decollati sunt Hieronymiana

Posthasc ita de SS. Martyrihus xlvi mititibus Ab eadem die caepit beatus Justinus presbyter diligrenter quaerere, sicubi corpora
:

^ ^'

majora,non item minora, hos prsetermittunt, sed Maximum nominant et militea alioa cxx anonymos, quonim nominaDeusscit. Wandelhertiis, sed pridie hujus diei, Romse agit de XLVi Militibus{i)
:

Sanctorum absconsa

essent, * ex quo prcemium 'epnf, propromisit militibus; qui quidem audientes Tri- '''"/"*;'.'''phoniam Decii uxorem filiamque ejus Cyril. """"* ^""'" lam christiauas fuisse factas, venerunt cum

Nono

(Kal. Nov). Quadrageni effulgent sex-

que triumpho
Romse,
railitiaet sancto

uxoribus suis numero quadragrinta sed ad beatum Justinum prjEsbyterura, miseruntque ee ad ejus pedes, rogantes ut baptismum perciperent.

certamine

clari.

Tunc Justinus

collegit

omnem

clerura,

exquisivitque

quem

in

Ado numerum a Beda, elogium


S. Laurentii sumpsit,
:

locum beati martyris

ecc

actis

Sisti

quod pro more suo satis longum texit Ipso die Romae (etc. ut apud Bedam, dein ita prosequitur] quorum
corpora noctu collegeruntbeatus Justinus presbyter et Joannes, et sepelierunt in crypta cum multitudine christianorum, in via Salaria in(ad)

papas episcopum consecraret. Kt exinde ordinaverunt venerabilem virum nomine Dionysiura,

quem

consecravit

episcopus.

Tunc

Maximus Ostiensis obtulit beatus Justinus Miliad baptismum venerabili


Trinitatis.

tes quadrag-inta sex

viro

Dionysio

urbis

baptizavit in

nomine

Romae episcopo, et eos Ut hoc Clau-

clivum cucumeris, viii Kal. Novembris ; ubi positi suntetalii martyres centum viginti unus. Inter quos fueruntquatuorinilitesChristi,Theodosius, Lucius, Marcus et Petrus. Hi videntes ^' ad se venire armatos, rog^abant ut primi decolB larenlur. Scriptum in Passione sanctorum martyrura Sixti, Laurentii et Hippolyti (2). Simi-

dius rex audivit, indig:natione repletus misit et tenuit filiam Decii cgesaris {Cyritlam) et Christi Milites, jussitque duci ad sacrificandum dsemoniis. Qui omnes, contempto reg-is praecepto,

deriserunt
;

eum
:

illos

autem

jussit in

custodiara recipi
tari.

Cyrillam vero sibi praesenSic tibi placuit, ut praece-

Cui

ita dixit

RabanuSy Usuardus et Notkerus numeservant a Beda determinatum, probabiliter quod adnumeretur S. Maximus, cujus cumseorsim meminerintHieronymiana, alios cxx anomjmos tantum signant, ut vidimus paulo superius. Sed hac de re infra agemus exprofesso. Habentur itaque omnes simul SS. Martyres centum sexaginta septem memorati, alque in duas classes distributi.Prior quadraginta sex complectitur, omnes anonymos. posterior centum viginti et unum, quorum quinque nomine proprio designati SS. Maximus, Theodosius,Lucius, Marcus et Petrus. De utraque classe singillatim dicemus.Prius tamen duplex notandus Philippi Ferrarii, in catalogo SS. ItalieV lapsus alierquodSS. Theodosium, Lucium.Marcum et VetTnmpriori turmse adscribat alter, quod hos quatuor
liter

rum

ptum nostrum et ritum claritatis parentura non sequaris et deseras nutriraenta regalia?
Eespondit Cyrilla
cilla Christi, et
:

Ego

christiana sura, an-

desero dasmonia, quas vos usque

ad supplicium aeternura deducent, ul cum ipsis pereatis. Cui Claudius Consenli uobis, et sacrifica diis, et accipe virum secundum natales tuos Et Cyrilla Ego jam virum accepi, qui me docuit sapientiam, hoc est Dominum nostrum Jesum Christum, cui semel tradita sum. Claudius iracundia repletus jussit eam jugu:
:

et necatam g-Iadio, jussit corpus ejus in plateam jactari, canibusque dereliuqul. Quod noctu colleg^it beatissimus Justinus prsesbyter et sepelivit cum matre sua, ubi posuerat beati Hippolyti corpus quinto Calendas Novembres, Eodem terapore jussit Claudius exercitum arlari
;

matum

in

palatio Sallustii

includi,

sibique

passos dicat

cum

aliis

152 Komae, atque ita


;

textu vero quidem in titulo seu rubrica priores quadraginta sex milites una cum aliis 120 christianistrucidarijussos. Hmc enim vero sibi nullo modo constant si quatuor nomine n proprio designati adduntur xlvi anonymis militihus, erunt simut quiyiquaginta, qui juncti cum atiis cxx martyribus, coalescent universim clxx numero. Adde SS. xlvi milites coronaios tricenis annis ante alios'. 2 Prioris turmse, ut jam dictum, notitiam M^ibri,'^^
:

baptismura perceperaut. Et prcepit exercitui ut educeret eos foras rauros portce Salarias io civitate Eidenis; ibidempraesentari,

qui

que eos omnes capite CEederunt. DecoUati sunt autera omnes pro Christi uomine numero quinquaginla sex praeter uxores eorum. Quorum
corpora noctu colleg"erunt beatissimi presbyteri Justiuus et Johannes, et sepelierunt in crypta oum multitudine Christianorum in via Salaria vetere in clivo cucumeris, octavo Calendas Novembres. Uhi florent orationes eorum usque in hodiernura diera cura aliis ceutum
viginti

se hausisse profitetur

Beda ex

actis S.Xysti,

tribuunt actis S. Laurentii vel S. Hippoiyti, sed omnes eodem respiciunt. Surius passionem S. Hippolyti subnectit Gestis praeclaris S. Laurentii ad x Augusti, Mombritius separatim illam edidit (3). Hujus texium adscribimus, Post narratum S. Hippolyti sociorumque martyrium, addunt acta Nocte venit Justinus presbytercollegitque corpora etsepelivitin eodera loco Et paulopost Corpus Triphonise, uxorisquondam Decii, quara cum filia ejus Cyrilla baptizaverat, sepelivit
alii
:

quam

uno Martyribus, de quibus infra, ubi


jmtoievermt
"
''"ff'"

de posieriore classe.
3

Suriana S. Laurentii acta, quibus adnexa

seu immixta S. Hippolyti et aliorum plurium passio, taniinon fecit Pinius, ut operi nostro inserenda duxerit (4); eorum loco adscripsit elogium ex martyrologio S. Adonis Baronio quoque castigatione iudigent; Norisio scripta suut a posterioris aevi scriptore, eorum, quae
;

"'''"-

^'^''

^^"

*""

in
S.

litteras

raittebat,

imperito

Laurentii supposititia certum

Pagio acta omnino est (5).


;

in ciypta rat

ubi

sanctum

quintodecimo Calendarum

Hippolytum sepelieNovembrium.

S. Justini, presbyteriet martyris,


Tom.

Moliiori stylo usus est Stiltingus in actis addiem xvi

(i) Domini(I) M.gnc. Pfllrol., lom. CXXI, col. fil5. CU9 Giorgius, Martyrol. Adoni png. 543. Komac 1745.

(3)

II,

fol.

iiiii.

(i)

Acla SS. ad dicm

Aiiguflti,

tom. U, p. 512.

(5)

Ibid., p. Bll.

Septembris

484
=

r,v DE

SS. SS

MM. ETC. QUADBAGINTA SEX MILITIBUS yu


JusUno

jkCCTont

B. B.

5.p<.m6Ws (1) Cum, ait. de S Acfs S etiam legantur ic qua. P'"'"; Jt,, ;, editis ad x Augusti, Surium

^^.^ ^^^ ^^

1^"

'

ederenoluit, quia
ha.c

^''bulis

saltem .^data b-h.^

mea, niU.l ^^^ conscientia et v>ta ^^^.^^^^^_ ^.^.^^^^ ^^^.^^^ graUo.um. ^^ vUa prociaudium priucipem loquor. cujus gessU, tanpubUca ^itas et omnia qua= in re p ^^^^^,^ ^^^^^ _^^^^^^ _ ^^

exii8huctraducamspectanfaadS.Jus.n
enim pleraque
tal.a ^';*'

^^^

^^^^

"

P,.

simus essevera. sicut ^f\^^^;'l^^'-^'Z. auctor.tate ctorum Patrum sequunturvUer

"f^f^^

Lnem

grammatici

j^^^^^,^^, vel ut iUi clypeus aureus. affecerit clypeum aureun. Seloquuntur.

^^^

^^^.^
:

^^^

dem
alia,

Deinde actis leguntur.

'=^VX
mulao

qu^ ex

MombrUw
stylo

rejulvnus

natus totius judicio in Eomano ^^ ^^.^_^ ^^^^ ^.^^^^^^

c.r.a coUoca-

NMonnnus
Verum
u pa-

proLre
lum ad

Surii,

Irobatur in recentiorx

tomo ActorumjosU^o
^"

Senten^^lf^tt

xviu Octobr^s 2:, '"^^ Tryphonia, at svmu ^^ '''''^^^\^''^,;^, S. iUam pertinent, habentur '^P""^ g^'^

qmd q

, TreMlio dicla, non est mag.s d.6.7/ur. TrebelUus laudatorem


^-^^^^^,^^ .^it, ait Eckhel
(10).

l^imvero optimusesto Claudius fuerU et Antoganus pr^nceps, nee impar Trajano


lino
;

.'^^^^^^

sed

quum sub

his fuerint martyres,

vero "'"/^^^ fabulosa, special^m


Decii.

Tryphoniam imo nec concubmam

dici

f icxorem omnmo PC'peun ^J^^,,,


futsse

guidk et sub Mo? Malos q


,,^j^j^,,
^^ ., ,

persecutus

est;

nonm
vicis-

apud elhmcos chrz-

i^)-P'^^^

ec S. Cyr,llam, cujus "j;"^" ", imperatoris illius /^^/"'f MombrtUusr^um. hac ex parte, est saltem etmm ''"* prxc. citatus et cum eo ''^''Z', f pertment, Vrobandavel guce ad S. Cyrillam erunt xxv.n hujus

f''J.j2f^^; ^^'

leiicienda nalalis eelebralur.

''"^''f"'^^^ Verum quod <^tlmet ad

senatui addiclissimus erat, et sinistre sent^sim illi senatus sed hic quam Constantino ejusque ret semperque etiam sub sequacibus, J^^,.^^^ ^^^^^^-^ ^, christi adeo milis erat Claudius guis ignorat ? Nec 9 9 ^.^^.^^^ p^,.^^, ^j. ^ neZrreret Conscius imo et consors fuisse
;

B MiUtes Lxvi Martyres


%artyrologiorum

qu.v vix non actts, ^'>^'''XZ"oZmni^m fides denegetur

ommum

o^so^^.^^^^ ^^^^^^^^i maUv vide(uriU), conspirutioue que [ut habet Eckhel (12)) ducum q ^ciaudium) saltem fu.sse

Unde

et ipse

.''""^^^"f =\"ty''' Pagms agnoscit '-" X"yHa

^n
^

'"" eorum '2'> vera esse (4) ; attamen 'f per^ecut.o Claud.o certus, nec uUa imperante .^^" christianos vel milites excitata. in ii.mretinendumputo, utpole
;

res gestasomcium,ne'ii quidem, qui ejus plane infic.ar.. ^^^ ^^ ,^'i^ extulere, audent Cl^\(Claudius) ,,-, i^riuit Trebellius (13); ^^.^^^- ^uctor cousilii fuit, ^J.^^^^ generis humani a

c.roaH Au.-

probat Pagius sacns supra gui signatur in actis et fastis numerosequenu. laudatis de anno dicam * Si coronali vere fuerunt sub *'' ^^;

'^^^l^J^^^.^ e^

m:mi,

cia-

vet auo passioadscribenda certo est annoXV, Augustus dictus sttjlle bus sequentrbus. cum extmclus c^rcamenXXIV Martii 268, et peste

infra, ubi ciaudius ora^^^^.^^ ^^^^^ conduelo ^^^^^^^^ ^^.^^^ extulerant, ^^^ etiau. in viucula Romam J.^^ , jt tqe Necsola deboste victor.a Lblico...
,^,^,^3

ipseimperaturusbono ''

depulit.

Et

^^^.^.^ ^j^j

^'"

sem Maium
Stiltingus

At emm, obpczt Pag^us imperante persecut^o Repomt nulla Ctaudio


270
(^).
(6)
:

'^^'^

'

^'^^

heeo ^^^^,^,^ pra^sumpta est. Atque


aictis

quidem adeoassen-

f^^^^^MH ^""

id

quidem dle rotunde ed.c

qu.bus evine. possit. sed rationes non allegat, TiUemontius vero... agnosc.t.
biliuB

J' '^rtyres '^^J^^^^f.squestatuit.

Poltionis refragari sentenClaudio imperante pasunnKrti

'^^^f^^V^''}^Acta sub Claudio II esse passos. Confer


(7).

^os^^^^^it Baronius ad annum Chri- - -'' ,,' egns) Claudius creatus imperatovRomam *' ^S^ (^ ;U ,1,,;.
,,,,

S. Tryphoni^

Sane

si

onm^modaeenselur

Polloms auctorUas in lestimonio Trebelh^


nemo
facile dixerit

^^^^^^''IZn^,., ^''="^^
^

nobilissimosque viros

Ciaudtum

m christianos
.
.

s.viiL

Quid enim. cxclamam.^^^^Z In quo T.a ?. mirabile ? quid non con.p.cuum


janivirtus, Autonini pietas,

Augus .moderat.o
ut nou ab
si

diristianam religioTillemontius Bx <^;"e ^^''<,,ensuit. Et discimus Claudium mar.y ma" J ologUs ^^i^^ g nec hoc cred.tu christianis esse ^" ^^^^^ ^" qi ...atus Senatui ;,;
: .

^/ ^^^,^,,

it

magnorum principum
exemplum

sic fuerunt.

d.f

c.le

aUis

caperet, sed etiam


reliqu.sset
vir iUe

.1.

non

fuissent, hic cBteris

exemplum

agere

modo quam

dom. for.sque non Quid m.rum? Amahabuit? Amavit parentes. Qu.d


enim magnum
,it et f.-atres.

l^^ l^^/' .^

Jam

potest
;

dignum

cuio.

Amavit propinquos ribus comparanda miraculo.

esse m.ra-str.s tempores luv.d.t


nulli.

g ''"^^^^]^^^^
J.f/
'

^;^\^^;^^J

J.^^.eddita
,

Gallienus, refuerat. Eadem

evoluta in Historia

jj^e haud improbabile fit, ade,^^i^^ii trimphwn


^^^

^^^/i 7, i''^ ^^^''"'^'

ff /J^^/^

negUgemalos persecutus est... Stultis quasi optimas dedit. Pos h^ec ret indulsit. Leges
nota In grajure sibi prcecavet ab adulatioms C=Bsar.B putet Constant, t.am me qu.si,iam erat,et cujus Chlori, qui Claudii abnepos
:

if 2^"' ".^[f^^^riad.m/mft.iPaKius
ratorvsfus P""^^<'^^,^
^'Clad.o
'^^^;^' f">J'^
,

etiam Gothico, nominis horrendam \^ ^^inde circa annum "'//^'^''^^^'^jj^^^^f.r^lrfio fere impe-

^^,

Sub eodem item


sex

(,c.

(emporcscr.6e6afrre6eHn<s(9))loqu.;sedte,
Ae, SS.. .0..

pariter

M.l.te,

^.^^^^erio quadr>.ginta "^^^""^^^^^^^^^.tum nobilis post con^um

Sep... p.

7..

,2,

T,n

V,.

.M

f^;'-;, -.J^S.r^ti^j^^^^^^i^^.'-

(^'j"'S

?.

iJc' E

Il!'t

mi. (9) T.Ue.nonl, umversellc. EmpcreuVs. lom. UI. p. 97. Biogr.vh.e


.....

|K

in. Co..mx,

lom. H. p. lOb.

martyrU

martyrii

idatTDss.

agonem depositi eorumdem acta his verbis


obtulit B.
Cffimiterio

435 DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. iyrologiiSf unus accreverit numero anonymosunt, ut M. S. * Tunc rum, his nempe aclditus ob suppressum S, enuntiant
:

Aucru
B. B.

Justinus, etc, ut n.

2.

Eeec Arin-

ad clivum cucumeris(l}, ghius ubi de appellalo, vel quod sub clivo quodam situm sic erat, qui cucumeris forraam iutuentibus prse vel certe quia id genus poma ab se ferret agricolis ibidem pori consueverant, vel demum, utnibil prorsus lectorem lateat, ob pomi
;

Maximum. Sed sunt et alia plura Hieronymiana, quw Minora vocantur a Solterio (4)
h^ec
ctis nostris

autem mire inter se variant, ubi de Sanmentionem habent. Juverit pr3e-

ejusdem formam ptam, ex quo subinde locus nomen traxerit, quod plerisque aliis inUrbe locis contigit; et bis denoprfficipue, qui ab antiquis muItiplicittT minati sunt, ut exempli gratia. Ursus pileaad Pyrum, ad tus, Capita bubula, Caput tauri, Laurcs et alia Malum punicum, inter duns
derivata eiuscemodi nomina, quae ab antiquis pervenerunt. Atque ad nostra usque terapora

alicui lapidi vel aedificio inscul-

cipua adscripsisse .Prsetermisso Rhinoviensi, quod, ut apud nos typis est datum (5), idtimis tribus anni mensibus caret Richenoviense soHus ad viii Kal. Nov. id est Octobris xxv, meminil Bomje Maximi Augustanum annun;
;

tiat

Romse XLVI mart, seu mille centum ontoginta quatuor. Saturnini, Maximi, etc; Labbeanum Romai natale sanctorum quadraginta
:

trinm martyrura seu raiL ducentorurn viginti duorum, Saturnini, Maximi, etc Corbeiense
;

&?-evni5

Suessionis civitate Crispiui et Crispi-

niani martyrum. Praiterea nihilhacdie;

Mar;

hxc
de
De
aliit

dicta (nec

enim

alia

uspiam reperi)
classe.

sint

iyrologium regime Suecix truncum


ficit

est

de-

priore
6

SS. Martyrum

rnar-

lyrihits (/iio-

nim

in

prx-

fata jiassione

mentiofit.

altera seuposteriori, nempe aliorum brevioribus esse licebit, cum hancex acta illuiisdem fere fontibus habeamus, et a decessoribus nostris ad xxix strata fuerint

Ve CXXI,

supra n. 2 Januarii. Subdit Mombritius loco

^centumviginli.Sur.

eorum (SS, Mirecitato Ubi florent orationes cum aliis litum XLVI)usque inbodiernum dicm * Martyribus, quos inter centum vigiuti uno
:

Sepiember a die viii, et integri menses Ociobris, Novemb?Hs, Decembris. Atque hase ex editis {excepto vetustissimo Florentini) in Opere nostro, loc. cii. Nonnulla etiam Hieronymiana reperiuntur in Thesauro P. Martene (6) uhi in Auiissiodorensi ad eumdem diem sxv Oci.: RomiE natalis sanctorum XLV g
;

^quiutvideruHt.Siirius.
'nj,jabant...ut ,ri,ui...dcroi})r\

Theodosius, fuerunt quattuor milites Christi, Quattuor videntes * Lucius, Marcus et Petrus. quisarmatos ad se venire, rogabat * eorum decollaretur. Adeo enim mori primus

qug ut
jpti

[5Zt')seu militumCXXlV.Crispini ct Crispiuiani hoj^um duorum in perveiusto Turonensi solum mentio fit. Denique apud Acherium, in Eomee natalis sauctoGellonensi legitur (7) rum quadragintasex seu millia centum viginti quatuor, Saturaini, Maximi, etc. Circa quse
:

larenlnr.

Sur

(cum) Dopro Christo festinabaut regnare ^.^^ ^^^^^^ j^g^ ^j^^.jg^^^ q^j cumiPatre et Sancto vivit et regnat Deus per omnia
Spiritu
ssecula sfficulorum.

Aringhius paulo

aliter,
:

citans in margine cod. Vallicellanum (2) roganvidentes ad se armatos venire, dicebaut decollaretur, cum primo tes omnes, ut priraus a quam vivere intentione ferventes mori laete, ad Surianam;non male. Qux lectio accedit quod plane. Notandum hoc ideo erat,

Hi

tamen

fuisse Surius negare videatur eos milites

notanda sunt sequentia primo Augustanum, Gellonense et Labbeanum meminisse utrius' que iuy^mse simul ei Maximi, sed in/erposito Saiurnino Autissiodorense, utriusque turmse sed omisso Maximo; e contra Richenovietise meniionem facere Maximi, omissis turmis denique Corbeiense brevius, Morbacense et Turonense omnes prwteriisse Secundo in minoribus hisce Hieronymianis obtinere id, quod notavit ad hunc diem Dommicus Georgius (8), nihil corruptius esse iu veteribus mo; ;
;

adscrihit

Margini
:

Milites 46 decoUantur; et

numeutis,

quam

ubi de uumeris agitur

nam

habet Ferpaulo infra 120 Martyres. Idem diserte Mihtes rarius in Sanctis Italise. Ad et Corscribuntur in Vetustiori Florentinii
id rectequidem ui videbitur c beiensiAcherii,et

immauitera librariis foedantur. Corruptio autem hic orta apparet tion ex voce milites primis suis tanium litteris exaraia seu mil. et hinc a librariis scriptum mille, millia; tum quod, ut infra planius dicam, in actis S. Ma- P
ximi cum eo passi legantur aiiimilites numero circiter mille. Notaridum iertio additos primigenio numero CXX aiios quatuor

numero
!IIU/I'" C\XI,

sequenti.

Surius,

cum

in secunda

turma martyres

secutus putantum numeret centum viginti, quce, ut notaviex Soitem est Hieronymiana, Maximum noininant el alios addunt
lerio n.
1,

anonymos

CXX

classici, ut dici solet,martij-

Augusiano et Gelionensi, qxiai Maxiraum signant, prxtermittunt reroTheodosium, Luin

rotogiuniversosrecenseniCXXI.Et re quidem veraexpr^clarioribus duobus HieronymiaFtoreniinio editum et docto nis, alterum, a habet: eruditoque commentario iUustratum, Maximi et aliorum CCXX viwKal. Nov. RomiE alierum, scit Militum, quorum nomina Deus )uris Corbeiense ab Acherio publxcn scilicet uno apice vel factum (3). eadem repetit ne prioris classis mutato. In ulroque nihil de in tertio Pugitibus XLVI hoc idem obtinet molis, quod FlorentiHieronymiano minoris
; ;

cium, Warcum et Petrum, quos proinde adjiciendos censuerint turmie, perperam utique,

cum

ea comprehenderentur, iuter quos, ut est

duos in aciis, Theodosius, etc; Labbeanutn tantum addit, nisi agaiur ibi de CCLX, vel sagittatis ut alicubi fatso notaiur, CCLXII

Rom^ sub eodem Claudio Autissiodorense CXXIV numeral, quod tamen, ut sibi con;

uno augere ciassem debuisset, magis meminerit Maximi quamaliocum non


staret altero

omnes nus vetustissimum suum vocat, ubt tamen AnOJiymititerrecensentur,sejunctis Romffi namis a Maximo, in hunc modum
si:

talis

Maximi,

et in

Sardiniain Turribus Gavini.

Item

Rom^ CXX
Ro^a

militum.

Ex

qutbus facxle

quatuor. Ex his utique pronum est conqua raiione in classicis martyrologiis suppresso}da\imo,an07iymi recenseantur CXXI. Cxierum aucti in ciassicis numeri Usuauctor videturBeda,quemdeinde Ado, eic, secuti sunt, ardus,

rum

ctudere,

ut vocantur, intelligitur qui, in classicis,


(i)

marcol.

^^-/^;!^ ;rMru"ardi*pfxr7-

lUZ

ct scqq.

(7)

Spicilegiuni,

t.

H,

p. 5.

(8)

Mar-

tyrologium Adonis.

Uomx

I74B.

8 Prseterea

436
**

inter uuv. s,

SEX MILITIBUS MM. ETC. DE SS QUADRAGINTA martyrologio Romano et in operenostro, Ca- D prohabilis est sen^ 8 Pr^terea mihi valde lendis Martii, iiem alios XXIII capite irunL c. his expomtvertentia Florentini, quam quorum meminii Romanum v Augusti.
clanssimo
Cri^ti

marlyre Maximo. duce


,

catos,

me.miii.mriM.

inducebat. Addit Christifidem suspiciendara passionem S. Maximi etsoctorum Florentinius Fragmenex actis S. Marcelli pap^e.

alios, quos poterat qui a puero christianus

hic a^i v.x d^^^itarem vel comite millenario

ad

ReliquavideapudAringhiumJib.ivcap.xxxv. 9 Corpus S. Lucii translatum fuit sseculo f^g"'""'''""'' XVII Ro7na ad ecclesiam Societatis Jesu, Rhe- Zhgiu7m. giiin Calabria. Id imprimis constai ex ima- giemes.J.
gine, sere xncisa, ubi S. Martyr genuflexus exhibetur, jam feriendus. Misit hanc imaginem, cum adjuncta relatione ItaUca, Regio in
'

haberi

lumcertaminis ej^iseimm recitat quod shyiihter assent ex codice VallicellaDO, huin actis S. MarcelH pap^, estque
reperiri
jusinodi
:

Aringhius(l)

ab infantia
christianis

erat, iMaximus, qui comes millenarius christiauus, ex parentibus sua

Calabria per Josephum de Luciis, Neapoli habitantem, ad nos Antverpiam P. Scipio Tazzari 30 Aug. 1694. Ita in notula a decessoribus no-

militibus
fecit.

Quod

ex suis conversos a S. Marcello baptizan audicns Maximianus, eumdem Maexortus,

centum

et viginti

ximum comprehensum, uua


tum
et viginti

cura

dictis cen-

militibus damnavit ad

arenam
Mar-

sirisimagini addiia. Ad marginem ejusdem inferiorem legitur, litieris pariter incisis ; militesunuse S. Lucius M. inter praBtorianos primis, una cum 36 commillitonibus Romse sub Claudioimp proXt" obtruncatus. Cujus corpus
Rhegii apud Calabros in ColI.Soc. Jesu colitur, festumque agitur die 25 Octobris Fx supra
diciis patet

fodiendam;

et post raenses

novem, dum
(quod)

CU8 tribunus
residui

comperisset,

Maximus

millenario comes cffiteros suos milites, qui ex visitandum acfuerant, qui ad eum

dum

illis

S Lucium minime annumeranXLVI, bene vero aliis Martyribus


B

fecit cesseraut, convertisset caedi carcerem mitti ; deinde eductum fustibus


;

Maximum

in

centum

viginii et uni, interquos, ut conceptis

jussit; et

csderetur, tribunus excoecatus et est.Quod Maximianus imperator audiens Maximum comitem cum cenmoleste ferens, damnatis tum viginti militibus ad arenam Reliquos vero ex mille militidecoUari.

cum

fueverbis habetur in martyrologio Romano, miUtes Christi.Theodosius, Lucirs. ruut quatuor Marcus et Petrus. Cseterum ex relatione P, Scipionis Tazzari, discimus S. corpus Roma

donatumin Calabriam iranslatum an. 1680, qui iiCollegio nostro a P. Josepho Fozi, que
ludacceperat ab Ambrosio Sanduccio episcoapostolici po Porphyriensi, prsefecto saerarii
et assistenie oratorii

fecit

flammis Quorum corpora sanctus Marjussit iucendi. presbytero sepelivit in celhip unacum Joanne cucumeris, secundo ab Urbe milliario. clivo ediiis a Nihil tale occurrit in actis S. Marcelli Momhritio sicut et a Bollando nostro ad xvi Januarii attamen non est dubium hcvc in sua desuis codicibus legisse Bosium, a quo prompsit Aringhius. Aique hsec deS. Maximo hoc loco sufpciant, et sociis militibus dicta
bus coDversos.
in

arenario

raissos

seu capeilse pontificiw, ex autheDticis ut liquet [verba suni relaiionis) mentio prioris tlonalitteris quibus continetur nostro a sicut et alterius factae coUegio
tionis
prffidicto P. Fozi, missis

simul

cum

pviblico in.

cum eorum nalalis celebretur die xxix Januarii,


(2) de sanctis martyriMaxirao et Secunda ejus bus Severa Virgine, parentibus, Marco et Calendino, eorum fiUis,

quo Bollandus

egit

strumento, scripto manu Camerae apostolicae. secretarii reverendissimse pervenit, septem muniSacrura corpus ad nos curia archietum sigUUs, et recognitura fuit in urbis. data etiam venia iUud piscopali hujus Qw^szera^ Janexhibendi tidelium venerationi. constaret esse revera corpus S. ningus unde
notarii,

concellarii et

Severae fratribus, et aliis circiter

miUe

militi-

bus; ubi passio adscribiiur initio S3ec. iv, et acta seu martyrium recitantur exPetro de ^ Natalibus, quibuscum concordant quse supra reiulimus ex Aringhio. Eadem, inquit Bollandus, recenset ex Petro Haronius (3), mendis expunctis. Itague idcirco illorum CXXI memoria hac die inscripta legitur plerisque fasiis sacris, quod eodem loco cum supradictis
Militibus depositi fuerint, quamvis diverso tempore mariyrio coronati hi quidem sub Claudio II circa an. cclxix, illi sub Diocletiano et Maximiano Hercidio, ineunte sse-

mariyrologio Romano Lucii, de quoagitur in an in Ociobris; rogabat prseierea die XXV sibi adcoemeterio sit inventum, proprium responsio non scripium ferens nomen. Ad hsec
est
;
:

sic emm valde liquida, imo saiis confusa reddita Hffic habet ex italico latine fideliter fuere a prsfato relatio et instructio Roma missBB Battaglia, tunc rectoad P. Antonium

P. Pozi

XLVI

rem hujus coUegii. ut accepi ex inventum quibuseadem testatur, nempe corpus


esse S. Lucii, de in coeraeterio S. PrisciUs,

ejus

litteris,

nu-

mero

SS.

MiUtum MM. quorum meminit marty-

culow. Forte eliam christiani olim conventus habuerunt hac die ad clivum cucumeris, quibus honor deferebatur omnibus simui SS. Martyribus ibidem quiesceniibus et speciatim uirique classi nostrx SS. Miliium, priecipue priori, quod aliquatenus colligi posse videiitr ex Hieromynianis minoribus verum cur in duobus majoribus (vetustiori Floreniinii ei Corbeiensi Acherii) signeniur Maxi,

Baronius rologium Romanura xxv Octobris, et phrasi innut, ad annum 269. Putem priori rem responsum ad qucesita Janningi,

Roma
ita se

ex reliquis verbis non efficiNoiur nomen S. Lucii fuisse adscripium. Mariyres nostros tandum quoque est, sanctos cucumeris depositos via Saiaria ad ciivum venisse ex coemiterio corpus vero Rhegiense
habere
;

at

Priscillx.

Unde dubium

nascitur,

an in eccle-

5.Lucii, sia nosira dicise urbis serventur ossa

mus

ejusgue socii, et pra^termittantur nosiri CLVI, plane incompertum mihi est. Eodem in coemiierio tumulatos recenset Aringhius alios martyres ducentos sexaginia sagittis confixos jubenie Claudio II, de quibus in
(l)RonjaeaublcrraD.
lib.
ir,

quodeagimus, an alierius S. mariyris cceSemiterialis, cui nomen Lucii addidere. alta cceliquuntur in Relatione sanaiiones ei numero suD tus obtenta beneficia haud parvo
translationem.
(2)

c.

xxw. Tom.

II,

p lOG

Tom.

II

JnnUBni,

p.

946- (3} Tom,

III,

p.289.

*<!

" ^; DE

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

^m
D

DE

SS.

CHRYSANTHO ET DARIA
MARTYRIBUS ROM/E

COMMEIVTAIMXJS
I.

I*R-<^VIXJS.

B.

Dies cultus plures signantur; celeberrima horum SS. Martyrum et antiquissima memuria est in sacris fastis et scriptoribus.
Acta, ut videtur

primum

grsece

conscripta et dein latine versa


sint.

non probantur, quamvis antiqua

Passionis tempus.

iN. PROBiDiLiis

Chrysanthi etDarise festivitati, haud

mcmo-

riaprxcipita

^^ ^^ parwn in ecclesiajam inde a priorii^ji^^^us S3sculis celcbri, alios apiid alios


dtcatos cssc dies vctora ostendunt calcndaria
et

fttqMidem hac
rf'>;

niano, Greg-oriano, quasreperiuntur in egregia Muraiorii Dissertatione de rehus Liturgficis (10). Conf. infra n. 4. Denique ad hunc diem remissi fueruni a prcedecessoribus ex xix Martiihis verbis S. Chrysanthus et S. Daria uxor, martyres celehrem venerationem habent apud
:

Menardus

martyrologia, Vulgarem eorum Axemxocat (1) tiii Kalendas Novembris, seu

XXV Octohris, quem, ut loquitur Sotlerius {%), eorum festivitati solemni stahiliter consecraB vit Koraauum modernum, cujus his verbis concepia annuntiatio est Roraffi sanctorum martyrum Chrysanthi et Dariae uxoris ejus, qui
:

magnis Menseis... apud Latinos vero XXV Octohris (U). g 2 Alios dies, quihus fit memoria eorum, re- Hcei
GfEECOs in

ains e-

censebo mensium servato ordine. Grcvcis preecipua illorum dies esi xix Martii iia in
,
:

Hamfrequens incurmt : \\\

post multas, quas suh Celerino prfefecto pro Christo sustinuerunt passiones jussi sunt a
,

Numeriano (m margine Valeriano) imperatore


via Salaria in arenario deponi, atque illic viventes terra et lapidihus obrui. Eodem ilem die illorum ofpcium yntu simplici habetur in bre-

Menologio Sirleii, et quidem primo loco (12), in Ephemeridibus Gra^co-Moscis Papebrochii (13) et Assemanii (14). Quod ad Grrecos attinet,
pro hodierna festivitate (xix Mart.) stant kalendaria hene multa optimseque notiE; qualia suut Neapolitanum, Hierosolymitanum et CalipoU-

viario romano, duabus distinctum lectionibus cum oratione propria. Autumat Sollerius (3),
ex Eahano, quem Baronius non novit, sed ex Belino aliisque codicihus Usuardinis auctiorihus. Bt requidem vera Rabani mariyrologium, hac habet (4)

tanum

a Scholzio edita; Vindohoneuse, Cpli

diem hunc assumptum, non

viii

Calend. Novembris

Passio

martyrum

Chri-

exaratum; Mediol-Laurentianum, Taurinense, Claromontanum, ftlazariujEum, Coislinianum, Chiaetii et Sirleti. Hasc ita P. Mariinof in Anno Grteco-Slavico pag. 93 hujus tomi XI Octobris. In Memeis impressis Veneiiis 1843, pariter signantur hac die cum sequeniibus
versiculis
:

stiChrysanthi et Daria;, qui sub specie conjugii castitatem servaverunt perpetuam etc. Obiter hic notemus lapsum Florentinii (5) asserentis Menardum negasse fieri hac die apud Raba-

Zujt, XpuffavGo^ xat Aap^iot

v TroAM,

VivuEit Chrysanthus et Daria in coelo,

de sanctis Martyribus nostris mentionem imo vero Menardus diserte contrarium C scripsit (6). In Calendario, qitod AUatius publici juris primum fecit atque descriptum asserit (7) ante nongentos annos [floruit Allatius usque ad medium fere sasculum xvii} occu7^rit VIII Cul. Novemhris uatalis SS. Chrysauthi et

num

Quamvis

obierint, viventes immissi in

scrobem.

Et additur hexameier
Xuaai/
ffuCuyir.v
$iTtf.d.Tn

evarrj ofidXexrpov

Conjugium concors decima nona subhumatur,

Dariffi, sicut et

in kalendario

Komano nougentis
a Frontone
in

Et subdiiur synaxarii epiiome.Kaiendarium quoque marynoreum Neapoliianum, a Mazochio iliusiratum


(16),

iterum annis

antiquiori, ediioque

utriusque S. Martyris

ex ms. monasterii

S. Genovefffi Parisiensis

Ita quoqtie in calendario, quodprgefigitur Kesponsoriali et Antiphouario Romanffi ecclesiffi, Romas 1686 in iucem daio a B. Josepho Thomasio, sub pseudonymo Josephi Cari.

monte

(8).

memoriam facii ium hac die, iuni etiam xxv Ociobris. Quam in rem noiat laudaius Mazochius
:

Neapolitanorum fa&torum auctonbus

Passos quoque SS. Mariyres nosiros scrihit Equilinus (9) vin Calend. Novembris. Videsis

plura Usuardi auctaria apud Sollerium ad hunc diem, Haud supervacaneum fuerit notasse nec hoc nec ullo alio die illos signari in
antiquissimis kalendariis
(t)

propositum esset kaleudarium suum partim ex gra;cis partim ex latinis ojBciorum libris consarcinatum edere, utroque die hos amhos Martyrcs consignarunt... Crediderim de his SS. Neapoli tum Grsecos tum Latinos peculiares

quum

Bucheriano, Leol'ahoic)g(a,

hahuisse ecclesias. Quod auiem addat Mazochius, utrique diei inscribi Passio id secus usus, est, non quidem in exemplari, quo ilte
:

Nol*

in
I

Grpgorii Sacramnilnr. Mitiue.

U^uuriii Marlyioi., i'iig. i2) U*uur<li M.ilv.oi.. 1-1.. tom. LXXVIII, col. H^. fol. '^ u.ni. II. t.i.a. !' ^^*^* (31 lbi<l. -'(i) A()U.lC..i.iMiMU. (3) IbKl. lUlo. - (bj Migiie. seq. (B) Veluslius MuilvroloKium. p. ocnilci.Ulis aiquc -De Etcles.

714. 7U.

'

'

"

1720 Calomlnrium n.imnuin elr., pag. 2:13. llBmburgi lom. LXAIV, IX. cai.. CV. - (iO) Mi|;ne. 1'ulrologia, ^ (II) Acta iiS toiii. Hl col. 87!) el 8U; lUm .1. 886.
(9) Lil).

Martii. p

t.

LXXVIIl,

orieiilalis

lt)*8.

it2 (7) perpeiua cunsenMone ('c


col.

tol

147. Colonia; A|;n[).

(8) Jo.

Fronloois epistola; et disscrlaHones ecclesmsi.,

(U) Kalcndaria,Mftl3rln,l.Vl, Maii. Kalend. Coroineolarius (15) In Tclus mrmoreum p 11)3. . lom. I, p. 98. Neapoli, 173.
Acta SS

3el4. PropyUuni

(12)

C8n,si.i. tom,

III.

P-

^*

"

''^

.o.vTiin FT DAIilV

MAUTTRIBUS nOUM.

N ..XI. Marin- tn.cri6.7r xxv Oc/o&r.s Pf > Wori seu (J'


.
.

bs

P^'|

lesle eodem hic oUineat, quod, quot.es dup'"^' > in eodem calendario, aliquo martyre fit mentio ^'"/.-^fTirra o^t.jupra apud Slavos, hmc hahel loc

L"'^7Sl Ma^^^^o^^^^

loco xix Marh.. MaW;/r.-6. .^^7 primo sed u^mo loco, lursus memoria halelur, sanetorum mart.yrum die ^^,, octobris Eodem quoque xvi. Octoet Darise (8) Dies Chrysanthi
.^
:
.

spectat

Ldatus

P. Martinof

Ut-.^^q'^

Martyrcm referuut fasti slavici anno TernobieDsis, in Bulgaria Et quidom codex eorum primo loco. 1272 exaratus, meminit
.

^;^^'" hoc solo me

apud Montfaucon br^' (perperam ((^ , codzce CoisUmano, ^ ^ Uem i f^\Z Actaedimus gr^ce conscripta,

scr^Mur

^
?;

^^J apy^^^.^
.

^^^^^^ Vaticano.
fg^i^

Num forle

xstis

Menologium Graecorum, quod jussu


^xculo exeunle x vel composilum,typisprodiit Romanis

positis

sancti martyris Chrysanthi Pansiensis patribu.s Sabaitis. "


:

et DariiE

post-

^^^
^

1,

qu

cum

Ternobiensi fere per

omnia convenit Uoet

^^^^^ jn hoc

memoratur ad dtem xyn

brevior sit, similiter facit


sonti^

menf^nem
serbico,

- b.

^bTT
id-s*

martyrum Chrysanconfecto, inscribitur - SS. modo in Chilandanensi Tythi et Dari, - pari decennio recentms est atque
:

"in Sisatovaeensi,

anno

Certamen [iOUou) sanctoDariaj cum ima^^^^ chrysanthi et actorum compendio, incisa et brevi y ^^^^ ^ri ^^^ ^^^^^^^ facienda eril menlio.

.^^^ ^^^^

cuim^
^^^

/^^
^

antiquioribus kalendariis

et -;;

""

pico...

quod

solo

priori satis

consentiens.

Ex quo

fonte heroico

similis lect.o in bynaxaderivata est eadem aut

rium bibliorum Ostrogensium,


"^

Prologum. Pochajovense aliaque Horoloffium Euthenorum longum esset rekalpudaria recentiora. quffi tamen, nihil dici de MarDolendum
.

^^ signantur iidem sancli Marty ^.^^^ ^^^^ Novembris. Diximus n. 1, in Kalendariis Bu^^^^^^.^^ ^^^.^^ desiderari et Gregoriano antiqms- g ^^^.^^^^ Leoniano Muratorio laudatis verum annun^wn ^^9 iVo^.) in ^^ ^^ ^ .^^ ^^^ ^^^^ ^^^^^^
J^
;

censere.

tyrum pare

Ostromirauo (merf. sxc. xi), Msti(sc. xiii) et Blavico [sxc XII), Eumiantsoviano
in

j^^j^^.^^g^riohaudinferiorisnotse^nem^pe

,.^^
^
^^^^,j
.

(; ettmdem

JWura^ormm

(1

0),

Suprasliensi [sxc. xi),

omnium
quam

antiquissimis.
:

infra Subdit pnefalus auctor paulo


die in fastis Slavicis alio

Utrurn

prffisenti (xix

^^m
i/.

Mar<

Eadem sentiarum valeo nec negare.... kalennataliciumS.Chrysanth. die signatur erat Rorn^ qux dario seu labula marmorea, monaslerii S. Silvestrx, et judxce in porticu est contra Mazochio adscribenda sseculo ix videtur Muratorii sentenliam, cui antiquius
nac

memoria

occurrat, nec asserere in prs-

Sanctorum martyrum Saturnini, sacra^^^^^,^ ^^^.^ ^^ aliorum. Et in eumdem diem .^^^ Gelasiano ad ^^^^^^. ^^ ^^^^^^^^ satur^^^ ^^^^^ .^ pro^^.^^^^.^ j^j^^^._ ^^^;^ ^j ^,inj.

P
.^
.

^^^^.^^ ^^^^^^^ ^^

postcommumo

priorum , auorum tantum Beatorum martyrum ^^ ^omina


:

Cardinalem Majum hoc monumenlum. Vide


(3).

portxcus, sed In allera tabula ejusdem suppletum rnanu saUs confracta et mutila,

^^{^^^^^^^.^^ ,t cnsanti adsit oratio etc. (11). " Maximim ^^j^^j calendarium S. '^ flonrteim (12), priEmissum.mgu.7 abbatiiE l^u^riosJ x. servato in ejusdem PsaUer ^,^^^ .^ ^^^^^^ ^^^^^^^ ^ . arcm ^ ^^i^^^ti^ Mauri et Daru
. .

^^

recen(^M<ftac.-<erMm*-enomenS.Dar.

4)^

a opere Card. quas reperies editas in cxtato .Wa?.. rerf!6.<sermon. M^a e, 3 Rursus in nonnullis Hieronymxams occucum ol^ru, runt die x.i Augusti SS. Martyres, una ye^us^.ori Ftorentxnnegxai.is ;);r.-&s, Zn C <r Eoma. natalis sanctorum Crissant, e Da. :

memorantur Utriusque corpora eo iranslata 761 (5). De /m (a6ju Paulo papa 1 anno

Simeoms, "^^^"J -^^^^^aarium collegiatx S.

^^

P^^f
.

"^

Dari computui eaienrfar.um, insertum


^^
,

^^-^^^^^, et

l^^^^^^^^^^^ ^^^^

^28
^.
^^

Saturnini.

Crisant..

Mam'

vi^uia

(14);
^

calendarium

sc.

xi"

^^^'/^

,^.^

^^^j^^^ ;(,ipn(ur SS. Chry, aii.s ca!endar..s F

ejus. J.g.ha

^^''^^^'^l.^^ ^(,.f,^ Banthu u


,

riae et

qui cum eis De hissocm Jason. Mau^us et milites LXX. II Eopassionis videsis ad calcemActa cap. quibusdamauctarns dem die reperiuntur in

passi sunt Claud.us Haar.a,

Hierony ^'^''^rxretnmultis vetustioribus


'^^^^l^^^^^l^

.^

^ .^^^^^ ^^^,^.
S.

Zamvis revera

Sarturmm
vero

Usuardinis apud SoUerium, quz <^flProfiqu.d Wandeltetur (6) se non satis intelUgere. Octobris. H.c autem Ua cabertus veUtx..i
'
(7)

^^^llZ^^on fuerint. Conjunctxm Saturmm '^^l^J^^^^giis occurrunt, quod nemxm

episcopi. ut non Sisinio dxacono ''^^uitsed illius qui cum v a e<Bmiterio dedit jj^jj-^^^^^^,

ZnnuIemTolosani

^J,^

Salaria.
quo<iue
;

TernasMurcellua, Fau8tu8,Januariu.implenl. Petri tibi, Dyonis.que sacratum

Tum

et ara, Templum et Chrpan.ho Daria^que corusca quo p. seminet .quore castrum. Tulpia cum plano,

^^^H^^^.^ p^-.io aliisque '^"T"'"" ^ cnstat ex Bucher.ano kalendario.


,.''

ad ^"'"

Thrasonis etiam ^rosequitur SarazaniUS eo loco. Ul T)L,aticarmina (16), agebatur


^^

nie dicto. elebr.s

ve_

honorem Videtur agi de dedicatione aliaris in


iUorum sanctorum Martyrum. Notum quxppe monachum est Wandelbertum, diaconum et
Prumiensis monasterii in dicccesi Trevxrmsx^,
clarxnsse sub Lothario imperatore anno Dni 854. Eo auiem tempore culius xllorum xn hac
V, , Ve,ru,u p,rum o,. co.leaio, ,om.
p. 60.

teribus n''""^"*;^ t-ann^terorum martyei eodem loco P^^*^ ^^"/ ^X,, ^t versibus

rum '^"l"^.:^

exornata C^"^'^^"*^' ^;'''''''']^ ^erte Gelasia et H. ar.i ac f'' f''"""^ U Ji^^; chrisantho, nus M.ssam habet pro Saturnino.
P-

^^,7, ";, PeYcari* et Mauri

^^^^^^^_

iSO.

- W f

i',';';,^*^^!

1^'-'

(N^ IWd

cl'

H".

DIK VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


uno eodemque loco et die. Sic etiam otnnes simul ponuntur in Appendice ad martyrologium Adonis Item Romae, Araet Dario,
:

439
christiaiios
,

Mauro

coemeterium
rant
,

adversus

confliixe-

Al TTOHB

disjecto

penitus eversoque

cryptaque

0. B.

sonis [imo in Trasonis) Saturnini, Crysanthi,


et Dariae et aliornm septuag-inta duorum. Quiillisint lsx, vide in Actiset Annotatis, Concordat Geltonense Martyrologium (1) si~ cut et Hieronymiana contracta a Sollerio edita nempe Labbeanum ac Richenoviense,
,

insuper occlasa lapidibus terraque ag-g-esta. At post reddit^m Ecclesiae pacem, loco eodem
prJstinsE

Mauri

reUgioni restituto, Damasus hsec carinscripsit


,

mina tum

tum

praeterea

aUquid

novi operis sua impensa addidit, qui ob

eam

desiderantur in Corbeiensi breviori. Rsectria integra; alia Sollerii Hieronymiana mutila sunt, nec finem mensis Novembris exhibent.
tli Decrmbris

Videetiam Martinum Gerbertum (2). 5 Denique veniunt SS- Chyrsanthus et Daria kalendis seu dieprima Decembris in Usuay^do puro Romae natalis sanctorum martyrum
:
,

Crisanti

et Dariffi virginis, qui

post multae,

quas pro Christo lucrati fuerant passiones, jussi sunt a Numeriano imperatore via Salaria in arenario deponi, atque illic viventes terraac lapidibus obrui. Et observat Sollerius (3), male a nonnullis die xxv Octobris, adduci Usuardura, qui hic a cousuetis ducibus [Bomano parvo etAdone) nec ad latum unguem deflexit. Additque : Cse^tQvwm de vero martyrio et prisco
in universa

causam, puto sub pauperis appeUatione se haud immerito designavit. Qu^ ctariora fient ex ipso textu S. Gregorii Turonensis, quem ideo practerea adscribimus, ut ex ilto rursus cultus tum antiquitas tuyn celebritas demonstretur. 7 Is itaque lib. de Gloria Martyrum , cap. xxxvui scribit (7) Chrysanthus rasirtyr, ul Iustona passionis declarat, post acceptam martyrii coronam cum Daria virgine multa popuUs sauitatum beneficia tribuebat. Kt ob hoc ctiam crypta super eos miro opere fabrii :

^'

Gr*jorio

^;""'"""'""-

nuiiif vereri-

bus.

cata

est,

qua^,

in

arcuum modo

transvoluta,

firmissima stabiUtate substitit. Denique

cum

ad ejus festa populorum frequeutatio confluxisset, iuiquissimus iraperator erectum in


iUius cryptffi introitu parietem, conciusa multitudine, jussit ffidem arena ac lapidibus ope-

Ecclesia cultu

dubitfire prorsus

non sinunt, relata hic monumenta certissima. Qui autem factum sit ut tot diversis diebus

desuper raons mfignus , manifestaut scriptacertaraiuis (verfe infra Acia versus firiri
,

factusque

e.st

idque gestum

certissime ipsius

eorum memoria recolatur, pronum

est suspi-

care varietatem hanc ortam ex die passionis,


inventionis, translationis, dedicationis etc.
Memoria: relrhrilas
:

nem). Quas crypta diu suo hoc velamento permansit operta, donec urbs Romana relictis
,

idoUs, Christo

Domino subderetur. Jam

proce-

px S.

Damiisii,

Id certum SS. Chrysanthi et Dariae memoriam celeberrimam in Ecclesia Occidentis esse idque ex remotissima antiquitate, ut vei ex solis vetustioribus martyrologiis efftcitur. Id quoque extra dubium, eorum sepulcrum versibus fuisse a S. Damaso (qui prsefuit ab an^ 366 ad annum 384) exornatum. Inter pauca enim hujus pontificis carmina, qugeab omnibus genuina hahentur, recensetur epigramma^ ad sanctos Martyres nostrospei'6

dente tempore nulU erat cogoitus locus ipsius sepuUurae, donec Domiuo Jesu revelante patefactus est. Cujus parte in una loci, interposito sepulchra martyrum Chrysanthi et pariete
,

Dariae segregata

parte in aUa Sanctorum reU-

quorum cadavera in unum sunt congregata. Verumtamen pariete iUo qui est lu raedio
,

positus

feuestram structor patefactam

reU-

tinens

(4)

His votia paribus tumulum duo nomioa servant, Chrysanthi, Dariae nuDC venerandus honoi-,
Effera
'fyiw

quem

mhies

Sanctorum

rabies, neglecto jure sepulcri, tumulos ' preda furentis erat.


ista

ad contemplanda Sanctorum corpora aditus aspiciendi patesceret. Ferunt etiam quod eo tempore, quo ad sancta soleraniaaccedentes inclusi sunt, urceos argenteos ex metaUo formatos cum vino quod ad oblationem sacrificii diviui otJertur, secum homines
quit, ut
,

detulissent,

argentumque

ibi

remansisse ma-

Neijletio

Pauperis ex censu melius nunc

resurguot,

nifestum
cerni.

est,

pro tumnlua

Plange tuum, gens

Divite sed voto plus placitura Deo. sseva, nefas; periere furoree Crevit in his tempUs per tua damna decus.

Sed

idque hodie a conspicientibus quia jugitur meus humana tur-

pibus erubescendisque cupiditatibus inhiat, subdiaconus quidam viso per fenestram ar,

C Testibus Sarazanio

et

Merenda, S. Damdsi
;

prdeclarioribus editoribus, suut Damasi versus, utille habet conceptis verbis {b) hicvero
ita in
terio,

gento, cogitat intra se quod postero die avaritia impellente coraplevit. Nocte enim con-

j,

Prolegomenis
aliis,

(6)

Ex

Priscillas coerae-

quam ex

tamen Damasi carmina tulerunt atatem. Adhuc enim supersunt quse Marcelli Prothi, Hyacinthi, Saturnini, Mauri ac Chry-

quamquam multa

perierint, plura

surgens, ingressus est basilicara Sanctorum, deinde per fenestram ingrediens cellulara, ac per obscuritatem noctis palpans manibus,
aliquos de
prffida

urceis capit

deinde egredi

cum

cupiens per totam noctem circumiens, numquam potuit aditum unde ingressus fuerat

santhi et Darise sepulchris inscripta fuerunt.

reperire.

Dato vero

die,

dum

opera sua

At quod de Chrysantho

et

Daria inscribitur,

cum ex apographo oscitanter exscriptum olim fuerit, medica manu indiget, quam Sarazanius
applicuit, ac, ut

obtegi conscius, sceleris voluit, juxta iUud dominici oraculi dictum, quod oranis qui male
agit odit lucem, ut non manifestentur opera ejus *, " occultavit se iu angulo cellula; tota vero nocte die ne manifestaretur. Sequenti
qujesivit iterum aditum, sed reperire
tuit. Sic
* Jois

nunc

legitur, ex actis eorum-

IH, SO.

dem Martyrum
strari

et ex Gregrorio Turonensi iUuiis intelligri


,

oportet; siquidem ex

datur,

non poTer-

idololatrise cur eorum Sanctorura tumulum " furentis priedam " Daraasus fuisse dicat iUo scilicet furiosa ethnicorum manu, qui ad

per

tria

noctium curricula

feeit.

tia vero die

cura

jam fame

cruciaretur, aC,

cessit

coram popuio ad fenestram


lbid.,t.XIll. fol. 401.

et

relicto

(!) Dachcrii SpicileR. tom. II. Ah vpieris liiureia: Alcmanicae, prl.

irtitio.
I,

(2)

Monumenla
l.

col
col.

<U9. -{U}
276
ei

.V'."i I-

-(Otlbid.,

p.

198

Edil. ''77. --

277.

(7) Ibid

tom. LNXl.

col.

73y

(3)

Marlyr. Usuardi.

p.

71i.

(4]

Migne, PalroIoK,

LXXI.

Octobris

Tomus

XI.

60

argento

,40 **^
AVCTORt;

DE

SS.

B.

e^^^ arffento coujea&uo coK opus argento coDfessus est wi'"'' iof,nt ^^^^.^ verecundia , neoUt^n^ est foras cum magna aderant populis qui scelus quod gesserat hoc temporis, coguoscens Post multum vero sedis apostosatcts

MAKTYRIBUS ROM.^. CHRYSAXrilO ET DAEIA tum Gregorii Turonensis locum ^ suum^ Pffressusque
:

ubi historia; D ChryActa Acla Sanctorum Clirypassionis meminit (5): (5) hodie habentur, et vidensanthi et DariJE, qua;

factum Damasus ^ntistes


lic^, jussit diligentius

operiri feuestram ubi

locum. Nihil et versibus decoravit


rxl

m his occur-

turhicaGregoriolaudari,nulliu3Suntponderis. 9 !t re vera in illis plurima sunl, quihus 51 non prorsus spuria demonstrantur, saltem vehemenier suspecia reddaniur. Nam pri-

p"'"'"

/j,(,>^

'"""/" Nu.
l''!','!'^^^'

de amphata per DamasumcryP .j hujus yeciiato tamen eflicitur luculenier ex prasierea Gregonus. supracarmine. Referi Mariyrum (1). nonnullasrelib ideGloria

", . ,,,. Latinis, Vestalibus, plerisque ii,i. Vestalibus . quod falsum n,, on, demonstrahimus in Annotatis ad viiam, ex "yn|n '" ''""'"" virginum illarum disciplina tum passi scri;

Oarise diacono cuiliquias SS. Chrysanlhi et

dam

aiquein concessas a Pelagio papa 590 delaias.Exquthus Galliam circa annum {%],pignoraisia ipsi Greinferi Tillemoniius quod tamen gorio missa a prasfato pontifice, non omnino clarehahetur, exverhis Gregorii de Itaque suppeiunt pr^ter martyrologia Chrysanthi et Dariffi antiquo et celecultu SS. herrimo iestimonia certa ScBC. iv, quo floruit labeniis sdsculi vi, quo scrihehat
,

buntur sub Stephano 1 papa et Numeriano imperaiore asi ille fere viginti septem annis ante hunc floruit; Siephanus mariyr occupairi suo Caro buit anno 257, Numerianus est anno 2S4, quo eiiam occisus, suffectus sui (6), Deinde factione Arrii Apri, soceri
;

Damasus,

ei

S.Gregorius Turonensis. Sgeculois. habemus Wandelberium, UsuardumetAdonem. Dehoc posierioreredibit fusius sermo paulo infra.
Marlyrixm
acti*t
'JJ

actatraduni,passionem contigisse prsesenie quod nemo admiserit et agente Numeriano hunc patri suo consiat enim imperatorem fuisse ihidemque morienti in orienie prsssio necatum postquam mensibus ocio vel novem regnasset (7), nec proinde a iempore quo
.-

prxesse coeperat,

Romam umquam

venisse.

martyres sub Numeriano passos Romx, celebriores, aii Baronius (3), habentur
8 Inier

Cum tamen in actis Numerianus imperator nonvero Augustus diciiur, forie inmentem g
alicui venerit
,

Chrysanthus
filius

et Daria.

Ille

Polemii Alexandrini

mariijrium coniigisse anie

sanctum evangelium, tum audiendo Carpophorum fide christiaua imbutusest, et patris in se odium concitavit, cujusarte nihil non molitum est, ut eum ad ad hoc Daria ritus patrios revocaret, ususque
Romffi

cum

leg-endo

mortem Cari, nihilque ohesse quominusl^M' merianus iraperator Rom3e tunc morarelur, nummis cerium sii (8) uirumque Cari

cumex

filium, Carinum scilicet et venie patre, imperatoris titulo donatos fuisse

Numerianmn,

vi-

virgine.

'

Cderino

Sed et ipsa Chrysanthi persuasione amboque simul ea de in Christum credidit praetore Celere * complura sunt excausa sub perta tormenta. Horum constantiam et divinum circaeospatrocinium admiratus Claudius tribunus, una cum uxore, et duobus filiis Ja,

de verbo speciem cavilsed pr^^ierea exinde non tunc prmefficeretur Numerianum Romse cum ibidem imperium Csesarianum,
Utique istiusmodi
;

lis

lationis haberet

fuisse,

sone et Mauro caeterisque domesticis et septuaginta militibus, facti sunt Christiani, atque mox confessioue demumque sunt martyrio il-

expatris decreio, Carinus exerceret Audiamus Clarissimum Echhelium (9) Vopisco teste,Carus in orientem profectus natu majorem
. :

Cariaum
liis,

Galin occideute reliquit, decretis ilU Britannia, Africa, Italia, lllyrico, Hispaniis.

Chrysanthus vero in TuUianum carcerem detrusus est; cum interim Daria ad prostibulum condemnatur; sed divinitus liberata, una cum Chrysantho in foveam altam demissa, occluso aditu (instar Vestalium delinquentium in Campo Scelerato poenas dantium) extra C portam Salariam eo modo ambo mori cog-unut cum ad propinquum tur. Accidit autem natalem diem corum christiani celespecum
lustrati,

utomErgo Carus niafaceret quse Angusti imperafilium.utolim Gallienus Salominum, ornavit, ut majore toris et nomine et protestate
imperio,
utait,

caesariano, ealege,
faciunt.

Imperadelatum quoque Numetoris titulum a patre uumi aperte F riano, non quidem historici sed
auctoritate.., in tanto imperio polleret

braturi frequenti coetu concurrerent, g-entilium iuvidia factum sit ut obstructo aditu, qui syn-

docent [l^).Adde in Actis nostrisprolixioribus Chrisiiainnui moiam ab Numeriano conira quod in hrevioribus nonnos persecuiionem, diserieasse-^ nuliis, qucB pree manibus habeo,
impiissimi riiur Teraporibus igitur Numeriani idolorura cultura cffisaris. dum in Romana urbe
:

axim intus agebant, sic mori coacti, martyrii coronam {uennt comecMii. Ita nempe Baronius compendiose exhihet acta valde prolixa, uii-

nam

et ei fida.

Horum cum
, .

5M6dJi exemplaria, subdit


,

a sacrilegishaberetur, in Christi jussu. B. persecutio exarsii, stevibMuii v-o.^ persecuuo exarsit, ssevissimi CEesaris j

cultores gravis

ibidem Baronius
fideliora

complura legerimus

illa

ig\tnvC\ivy&s.uihM&eic.Quassanecomponinaua
facile

reperimus scripta habentur; qujE verograsce edidit Metaphrastes (imo alius), compluribus addilis, multum abest ut (quod putavit qui edidit auctor)

quae breviora latine con-

m Numerianum, in^wz^ ^^cA/ie/ (H), egregie ratum et vere dignum imperio... ac ^^"'^^
dissimilem sese plane moribus fratris i perversisprobavisse, tradit Vopiscus, jwiad ^' eutn mortuo patre nimio fletu oculos *^ est, a ta coepisse (12). Non ergo verisimile
viro in

cum optima

indole

Numeriam

queuni^^

(Ca^-my
,

fuerint grseca eloquentia illustrata, sed

potius corrupta et in imposturae suspicionem

adductaappareanteruditisipsaexactiusdisquirentibus. Tillemoyitius acia quaevis, tum longiora, ium breviora, nuliius habet preiii (4). Sic eiiam Ruinartiiis notat enim in prgefa:

quoqu Christianos sseviium. Hinc


: ,

nouBaronius Unde, ait (13), quaeso quod leganiu nuUi martyres sub Numeriano passi

(tjMiguc.
p. 867.

1'alrol. col.

779 clscq
III. p.

251.

(2)

Mt^moiies,

t.

IV,

(8)

EcVbel. Doctriiia

Numorum,

lom.

VII.

p-

5"'AiJgu'^'
"''

^3)

Annalcsiom

(-4)

MiSmoiies. lom.

(9) Ibid.
2^)5.

(10)
(11}

IV,

p.7e2-

(S)Migne. Paliologiinom.

LXXI

col.739,
in

nol<i b.

Conf. Vopiscum iii Carino, Hisiona Doctnna Nuoiorum. lom. VII, p-

|6) L'8ri.

de vinfici lcsdaies,p. 347. Vopiscu

NumeriBDO,

(12) Hiil. Augusla, p. 2S1.

HI, p (13) Annalcs, tom.

2.>

historia Augusta, p. iiSI. PtrU, 1tS22.

(7)lbid. ubi supra.

ia

IJIE

VIOESIMA QUINTA OCTOBRIS.


Sub Carino, (9), Marinus senator, muUis accrbissimisque mentis excruciatus sub Marciuno Urbis
vult.

411
ait
pa^^sus

ounctismartyrologiis? Iljxud res est facilis demoDstratu; nec est quod dici possit, nisi ipsiim vivente adhuc patre, cum Caesarem agein
ret, saepiiis in

ponitur...
torprse-

auctom

ohristianos rescripsisse.

fecto.

Verum quod,

quae sunt

certiora

Acta

fUi

iiUotmpi'-

reinUrbenon^

5t/e?i^

'^! \mverio

primum de istiusmodi rescriptis aniiqui omncs, si tamen exceperis ChronicoJi pasckale seu Alexandrinum, guod hic nullius esse pretii mox demonstrabo.
10 Ast

Martyrum, dicant Carinum quoadam ex Christianis habuisse in amicitia, atque persecutio-

nem

cequius excitatam mngis cessare fecisse puto Numeriani jussu, quam Carini, martyrio
j

giisto an- 2S2,

Deinde Carus imperio potitus est mense Auquo eodem mense ambos filios

suos Ctvsares creavit. extinctus 'oero est lahenie Decembri, anni sequeniis, posiquam prsefuisset mensibus sexdecim vel septemdecim (I). Cseterum imperio vixadepto, profectus esi Carus adversus Sarmatas, Illyricum turhantes, quos brevi tempore devicit, videturque ex universa Vopisci narraiione patrem Numerianus in hac expeditione comitatus, quod etiam suspicaiur Tillemoniius [i.]

suhlatum csse nam in TahnUs superius citatis, non perCarinum sedsub Carino passus "Romffl ponitur, quod mihi secus oyyinino videiur. CtVierum Baronius res illius wvi confuse et incohasrenier exequiiur, ut ex hactenus dictis haud obscure apparei. W An ergo, contra fidem plurium aciorum u/tam mo"**" "'"'""' (10), dicemusnullos martyres suh Numeriano exstitisse ? Aperte propendet in hanc senten- aos t>cr$tattiam Tillemoniius{\\] Numerianus, patre su- Uonem
;
:

pcrstiie parura auctoritatis habuit, quippe v;ilde

conflrmari ex quodam nummo, quem tamen Eckhelius Cimmeriis imo spissioribus tenebris involutum dicit, ui ex illo nihil certi inferri hacienusliceati^). Id porro extraomnedubiiwi.Nu7nerianum posiSarmaias profligatos siatim in Orientem cum patre adversus Per^ sas abiisse, nec umquam in Occidentem inde reversum. Esi ergo saliem amhiguum anNumerianus Romie absque patre suo Augusto moraius vel brevissimo tempore sit. Quodsi daretur, non exinde legitime flueret fas fuisse Numeriano in Chrisiia^ios Romse degentes gravius quid vel rescribere vel moliri supra
:

adolesoens et solum Caesar ; ex quo autem factus est Aug-ustus, in hoc unice intentus fuit, ut

exercitum ex Persia reduceret et dirigeret Chalcedonera versus, ubi die 17 Sfiptembris 281- interemptus est. Proinde vix in Oriente potestatem hahuit, nuUam vero in Occidcnte. Vereor itaque, ne ei tribuuutur, quae sub aliis imperatoribus patrata sunt a pra^fectis, Numerianus velsimiU noraiue dictis. Certe Maxiraus Nuraerius (in nonnuUis manuscriptis Numerianus) crudeUssiraus persecutor sub Diocletianofuitiu CiUcia signatur quidam Nuraerus in actis S. Isidori sub Decio etc. Ast Pagio
;

enim vidimus Carinum Ccvsarem,


sibiapatre GalUis atque
Italia,

decretis

muUos, Nuraeriano

iraperante

praeter

eos,

Illyrico,.. te-

nuisse iraperium, ea leg-e ut oraniafaceret quae Aug-usti faciunt, unde omnino videtur conclu-

quurura Baronius raeminit, martyrium passos esse certum essedebet(12). Mediam quamdam inii Baronius viam, aiens (i:i), quamvis nullus suh

dendum potesiaiem Romse, absente Caro, penes Carinum fuisse. Quod conflrmaiur ex
ejusdem Vopisci (I) Ubi priraura, ait, accepit Carus iraperiura... bellum Persicum, qiiod Probus parabat.agrg-ressus est,liberis CiEsaribus nuucupatis; et ita quidem ut Cariallero loco
:

Caro passus legatur,

accidisse

tamen

interdum, ut iuvito ipso imperatore, Christianecarentur, prout dicla sudemonstrant. Nec ego sane perius in Severo id negavero. Hoc autem posito, acta SS.

norum compUires

Chrysauthi

et

Dariae in eo saltem falsiiaiis ar-

uum
tem,

ad Gallias tuendas

destinaret, secura vero

cum viris Numerianum

lectissimis

adolescen-

guuniur, quod Numerianum Romx prxsentem dicant ei sxvum persecidorem Restat ut

cum lectissimumtumetiamdisertissimum,

agamus de Chronico Paschali seu AlexanNec muldemonsirandum ipse tis opus erit ad hoc enim texius omnis generis scatet erroribus, Sichabei{U) Carino II et Numeriano Coss. Anno CCLV a Domini in caelos Ascensiooe (id brevior enim sera est anno 284 ^rx nostrse
drino, quod hic nuUiuspretii dixi.
.

quidem sa;pe dixisse se miserum, quod Carinum ad Gallius principem raitteret, neque illa letas esset Numeriani, ut illi Gailicanum, quod maxirae constantem principem qua?rit, crederetar imperium. Confer AuViciorem (5) ei Euiropium (0). Quis in P relium animum sibi inducai, Numerianutn, adolesceniem lectissimum, nullaque insirudum
duceret. Et dicitur
aucioriiate, in Christianos

Ascensionis 29 annis

(15)) facta est

Christiano-

norum

persecutio, in qua rauUi martyres vitam


iis

Roma>

sseviisse,

fiuierunt, atque in
las. HicAutiochiffi

S.

Georgius et
erat

S.

Baby-

quibuspater ejus Carus favebat ? NuUum, inquit Baronius (7), sub Caro legimus passum, quod, ut dlctum est, ipse faveret potius christianis. Aliunde vero Numerianus adeo in

magnae
:

episcopus quo

pairem pius exsiitH, ut ob ejus moriem


mio
fletu

ni-

oculos dolere coeperit.

Talia sane

capereniur in Carino, homine omnium contaminatissimo, cujusque pater audiens quse


facile

meus (8). Atia' men, quod mireris, hunc Baronius omnis persecuiionis in Ch^Hsii sequaces exortem
JUe faciebat, clamabat:
est
(l)Arl(ie v(^rifiierles tlulcs p 347 (2) Tillrmonr, llisInirc <l<s cnipereurs, lom 257. Bruxclli^. 1732. III, p. (4) In (3}Doiltii)a Numoruii). loni. VII. pag, ti(2 et st-q. Cro, llist, Augusta, (lag. 250. (U) Colltctio scnptoruni de Uomanii iiii|teraloriliU!i ex rccognilionc Erosmi. pag 3itt. (") Annales, lom. III, ColnniiK, 1027, 391((i) lbi'1. p (9) Anp. 251. ^8) Vo|.i>cus, Hisl. Augusia, p. 2j3.

Non

patruo, Carinus imperator pervenit cum Caro illaturus qui quidera Carus in Persis hellum Mosopotaraia de caBlo tactus interiit. Carinua Persis, castris vero victns Carras profugit, ubia urbem positis, captivus factus, statira uh iis ad iUiusque peUe detracta, ex ea interfcctus est saccum ii confecere, quem unguentis deUbudeinceps servain victoriffi monumentum
:

tum

annorum esset ruut. Periitautera Carinuscum ejus mortem. Numerianus ejus XXXVI. Post
(10) IbiH . pag 231 el scqq. p>g. 232lom. IV, p S6S. Conf. Raronium. lom III, 'ioO - (15) p 2(il. - ll2) llarouii Amiales, lom. III, p. (U) Tom. I. p. 510. Torpus scripiorutn p. 231. Ibid - (15} Arl de virifier les liiilor. Bjinntina:. Bonna:, 1832.

nalcs.lom

III,

(11)

Miiiioirci.

dalcs, p. xxKv.

frater

T^..

cQ

ROM.E. rTTBYSANTHO ET DARIA MARTYRIBUS


passi tndtcanpap^e sub Numeriano quidem persecutionis autur, sed nec imperator ille certaminu ^tor traditur, nec Romee pr^sens Ut vix non omnxa, quse ^^^^^^ prodigia. obti^^^,-^ ohjecimus prorsus cadant. atque
;

AUCTOBIL

B.B.

Persas frater suscepta in ^^P^^^f '^"t"\.o/i^omnia vel /^^^f^ ^^;' .^^ elc. fratrem ^^t passus ^*'^^"';;^^ rentia sunt Georgius .^^

Qum
:

initio

persecutioms decimw suo


; .

^late

etMa^i7ncunu (1) magna ^f ''^^^^/.^^ ,-;^. '';7"" et Uaximiano vm .^, antiqui meun y controversia est. Unicum
-

lorant sub Decio (2) Car^m ^^'Xll^L Persis bellum tnrus isque cum Numeriano fratrzssmcum tM;Carinus post mortem
;

Baroneat hic quod supra n. 8 notavtmus ex


nio

et a suts mterfeDiocleiiano acie congressus fere irigesimo secunmiatis ctus est (3J, anno

Acta fideliora, quffi breviora. edimus Acta SS. Chrysanthi et Dariae codice Pagrxce et tatine. Greece ex duplici judiee qui risino; scilicet Coisliniano
:

illa

Arlu

}t7'iiinm

ijrxcv con-

tcTtpla,

/(|iii/s

i>roili-

giisarapilr

ail

sub '^''^'Passio ex actis contigit " prxlecto Urbis. .^ vn ^"1:^^,1''" Bucheriamsnec ^"'"f

Celerino
.

Monifalconio, saeculi est circiter xi item bertino, qui ssecuto xii exaratus videtur;
;

et Col-

,,,

^s-

faltem conlrTla
XII
II r

piam
'\
,

thi et

aciis atibi occurrit nisi c.>/Wm actis S. Mauri;eimnv Mauri; et htnc .. Dari sicut et in actisS

,,,. SS. Chry^an-

soresnostri, cui manu sua adscrtpsit PapeCodex ^rochius brochius: Ex Ms.. ut puto, Vaticano. melioris est notee (cujus Coislinianus longe
:

semet ^ierun^^'^^^^^^^ nosiris Martynempe 25 Octobris. ubi de SS. Novembris, ubi de S. Mauribus agiiur ei 22 Orsinius (5), martyrum iUoro cum vero, ait maxime rumactavel apocrypha vel sugpecta
praesidii pro Celerini prffifecti sint nihil prorsus inde potest. Vide Annotata nomiDe exsculpi

subjicimus. prcvlo subiicimus, hactenus ineditumdiversa alicujus momenii occurrunt in alns duobus Annotaia docebunt. Id universim sufficiat

Quse Qu^

hoc loco monuisse, trxa nostra manuverhis scripta grwca rebus inter se convenire, eodem ex hinc inde discrepare ut pateat
;

genus asiertsco digna, ubi et alia fere id generatim commodius reddentur. Sufficiat DaB monuisse hoc loco, acta SS. Chrysanthi et ad cala capite fere riai continuisprodigiis parte etiam a esse contexta, ut ex hac cem apud cordatos probe sinceris, ei pro talibus Usu proinde habiiis. plurimum abludant.
venit hic
sio

fonte orta. 15 Laima, rursus ex codicibus

.,

,.

pluribus ;';-;-''""
;

manuscriptis,

termitto habet versiolonge (ideliorem melioremque ad prgefationem AcioAnnotata

cum Mombritio collatis prrnSurium, qui, ui mox videbimus,

nem. Vide

rum

prudens Gelasii pap^ ammadver' multiphGesta sanctorum Martyrum,qui


(iuis

et mirabilibus cibus tormentorum cruciatibus

Acia ab a et b. Non videtur dubium grxce conscripta fuisse quod luculenorigine iexius comparaitoter ex perpetua utriusque inediti mansene Cum tamen Grasci adhuc
liti.

confessionum triumphis irradiant.

ista ca-

thoUcorum

dubitet, et

majoraeos in agonibus

viribus, sed gratia fuisse perpessos, nec suis universa tolerasse? Sed ideo Deiet adjutorio

rint.scriptores consuluisse reperiuniur iransumpias, latinas versiones, aiias ex aliis multisque adulassolei)

solas

nonsinemendis(ui

singulan secuudum aniiquam eonsuetudinem nou leguntur, iu S. Komana Lcclesia cautela in peniquiaeteorum, qui conscripsere, Domina
tus ig-norantur, et ab
infidelibus idiotis
rei

Suriateraiionibus sive corruptelis. Excitur innui, cujus auctor na, ut paulo anie jam habuit exempiar certo certius prw manibus dissimile Coislimano nostro,

gr3ecum,haud

fluaaut
est)

minuaaptaquam

superordo fuerit, scn-

cum

ejus versio fere

sempemecnon accurate
;

respondeat pr^faio codici


ribus in
ui

pta esse putantur... Propter

quod (utdictum
orirelur oncasio,

ne vel levis subsannandi


tfi).

in

leguntur. Ita sancta Romana Ecclesia non


13

Gelasius sasculo v
fide digniits

iisque sat mendosis, siaretur Aciis Latinis, passim obiinuerint factum est, ut nonnulla
asseria,

palam

unde eiiam plu. ahscedit a iaitms, locis non parum ex Annotaiis. Ex eo vero quod
fiei

encomium ex
mcnohfjio
tiliiino
Ita-

Longe majorem meretur fidem encoreperitur ad 7nium, quod, ut diximus n. 3,


diemxviiOctobris in Menologio Grascorum, et projussu Basilii imperatoris conscripio, Certamen hic in extenso recitamus
pterea
:

tollendas culiaies,exiexiugr^cofacile sive

qu^ non spernendas moverun

dtffi-

sauctorum martyrum Chrysanthi et

Dariae. Isti

asseritur stveelucidandas. Exempii causa, fuisse Vestalis, cum ^ vulgo sancta Daria codicibus dtcaiur Virgo tribus nosiris Orsecis AO^va;, prout habei Minervffi napOevo; rM^

Numeriano imperatore claruerunt

et

Chrysanordi-

etiamSurius.

q,iamv>*<iea^,,,.^

ihusquidemRomam cum

patre, senatorii

tide ab episcopo nis viro. profectus, Christi latente instituitur. Quod ubi dam in spelunca vescivit pater, in

quo.

tenebricosum carcerem eum tum compellit uxorem ducere Daincludit; qua philosophicis imbutam studiis riam est, quando tameu uou secus ac sorore usus ad consilii ceperat, ut virginitatem
;
,

omma Actorum.lnLaiinissic iegitur hmc Vannus et Armesicutgestasuut. scripsimus Romauo m sancto Stefano papa
:

de auctorc 16 Disseniiunt etiam nonnihil

fo-

,u;.

niusfratresa CoisliSedeapostoUcafacti presbyteri. Differi

nianuspriorem solum nominans,numeroque


utens singulari: TOra c
yi>
0-.cf,..o.,
TrpoTpoTrri
:

ii:pd-/On ^^t^9<^ ^^-'^'^


uire.^a;

Srs^avou

ro".

id

uterque

mortem usque tuerentur. Quare et ipsa bapticaste ziua est; sed cura ambo populum ad vivendum inducereut. infideles temperdteque iEgerrime ferentes, uxores suas facto secum
divortio
,

/yicorarou
psi

Christo

desponderi

rem deferunt

Mevoluntati obtemperans ego Virinus aliero codice phani sancUssimi papae- In uterque noParisino, nempe Colberiino Armenius , numerusminantur Verinus ei
, ,

naTrTra

hffiC

sicut facta sunt, scn-

praefecto, qui

Ex
in

Claudio tribuno tradidit. urbe igitur educti et variis cruciatibus torti, foveam coeno pleuam dejiciuntur , atque
illos

nue adhibeur pturalis

veypa^afxEOa

O-jt^P^-

Daria obruti et conculcatidecedunt. In his nec


l\\
11

Scnpsimus loc (xal Armenius fratres. Posteriorem Verinus et omnia, utgesta sequitur Surius hsc autem
'Apu.iviocadiholi::^pa,eic.:
:

Acta SS., tom.

III

April. die xxiti. p. lu(i.

jJnuarii, die

.v.

pereur8,lom IV,

p. ^{70 (4) p. 3.

--

Ibid. tom. Ihsi Jes em(3) T.IU.moni An de vtnfier ksd.les p.5*7.

(5)

De

Pra^f.ciis

Urbis

p.

133 P.si. 17H6.-

(6)

IroUia. tom.

LI.\, cul. 160. Couf.

BaroD.um. Xvm.

Wjf "^-.^V: -
III

p-

Bunt

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


suDt.nos Verinus et Armenius fratres conscripsimus. Quodsaneindicioest, Surium (quem novimus plerumque ad manus habuisse varios, eosque haud infimi meriti codices) iia reperisse. Si tamen res dijudicanda esset ex

443
AICTOEE
B. B.

aliunde vero de auctoribus non constet nisi ex actorum eorumdem tesiimonio et insuper

duobus Parisinis codicibus. uiique siandum prxstat foret Coistiniano, quippe qui longe
Colberiino,

In

Vaticano

prastermittuniur
alios ulti-

scriptores, totusque

numerus apud

mus

desideratur, non quidem negligentia amanuensis, sed ipsius codicis defectu, ubi post nay^atam fidelium, ad sanctorum Chryiniersanthi et Dariae sepulcrum confluentium

exemplaria grseca inier se discordent aliis unum, aliis duos signantibics scriptores, aiiis denigue silentio prementibus utrumque videat erudittts iecior quo in hujusmodi rerum adjunctis prudens ratio diicat. 17 Perperam quoque historia passionis tribui a nonnullis videtur Simeoni MeiaphraSS. Chrysanthi et sise. Ait quidem Surius
; ;
:

er

immertto

IribiKrenlitr
Siitifoni

Me-

laplifxtslr.

Dariffi

historia,

scripta a Verino et

Armenio,

necionem, finis imponitur doxologia consueta M eic. in Christo 'Ev Xpci7Tw*Iy;(7ouTw xupiw v^fxwv,
excodiciJesu, domino nostro, cnxeic. liaque scriptore vel bus nosiris Grsecis, unus de
scriptoribus

Stephani papae presbyteria.teste Baronio, habeconsentiuntque antiqui tur in Metaphraste codicesLatini; sed, ut scite animadvertit Mss,
,

Leo Allatius (I), male affirmatur, cum quis nobis in manus codex pervenerit, et in eo habeantur vitae Sanctorum nuUo prsefixo scriptoris
nomine,

nominat, terconsonant, non tius duos. Huic Latini omnes facium excepto SurioM non videam quomodo meniio de Varino et sit ut in Vaticano desit Armenio. In Actis Latinis (exceptis iamen non Surianis) Varinus ei Armenius dicuntur
silei
;

aller

unum

cum
non

illas vitas haberi apud Metaphrastem, coUectio illarum vitarum, Metaphvaslis,

consequenter illas Metaphrastem. etsi non scripserit, approbasse vel saltem dignas existimasse, quse per manus hominum volitarent. Dein subdit triplicem catalogum;
sit,

et

sed etiam presbyteri et quidem rctU ordinati a Stephano papa; hujusque jussu B psisse asseruntur. Similiter grsecus codex

solum

fratres,

primum Vitarum,

Colberiinus (Coislinianus, ut diximus, tanium signat auctoremNinuyim] vocat fratres: jubeute Stephano ddtlifoi uterque doceni acia silent de sacerdotio. prodita, sed
;

unum

memori6B

Grsecis couscripsimusJusgusancti.-^simipapaeStephani. nixus scriPost h^c non capio qua ratione


bat Baronius
(1)
:

inhxret omnimode Surius

fratres

quas certum auctorem habere probaniur ex ipsis codicibus Mss. vel horum contextu, ut obtinei in vita SS. Chry- E santhi et Dariae, quorum Martyrium scriptum riMMt\ de est a praesentibus et videntibus xat n; rwv azouff jiv* rouTO T.aaiv r.^iy xat Aa).a>.i70 TMv Uyti 7w Ttarpi ajroy Id vero a nobis omnibua auditiim est et cirumferebatur; et unus ex iis qui audierant dlcit patri suo (5]. Non nomi: :

Celebrioresinter alios (Mar-

quorum tyres) habeutur Chrysanthus et Daria, acta feruntur esse scripta a Verino et Armenio papee presbyteris non tamen (ut haStephaui
;

nai Allaiius Varinum et Armenium; quod ejus codicibus deerani versus qui in forte Coislinianoei Colberiino nostris ultimi; ut eiiam obtinet in apographo nostro Vaticano.

bent mendosi codices) jussu Stephani papce Imo mandatum Stephani iestantur cum Surio ambo codices grseci Parisini, et latini omnes; Sacerdotium posteriores solum. Ei confirmaantur ex Aciis translaiionis (2) {conscriptis
natali no 886) SS. Diodori ei Marini. Hi die Chrysanthi et Darise cwm aliis multis conSS. venerani ad eorum sepulerum, et jussu Numeriani leguntur obruii zabulo. Vide ad cal~ cem hujus Comment. Acta nostra cap. II. Dicitur autem apud Surium, ubi de translapapa tione SS. Diodori et Marini Stephanus
:

Id quoque notandum vocem r^fxW in grsecis quidem omnibus Mss., quse mihi videre contigit,

adhiberi, sed in latinis versionibus iiem omnibus, ne Surio quidem excepio, prMermiiti. Vide de his latius in Aymoiatis ad cap.I
et cap. II.

In secundo catalogo Allaiii veniunt


;

Simeoni abjudicat^ (6) tertius denique recenset Vitas a Metaphraste scriptas (7); in his autem nulia est quie de SS. Chrysantho et
Vitie

Daria vel minimum agat. 18 Uiut vero est de aciorum sive sinceritate vocare sive scriptoribus,antiquiias in dubium

Atiamen ami9
'"'''';""'"';

non

potest.

Ei

primum quidem Ado


i

Viennen-

. '

plurimos quotidie persecutionibus Christianos affici conspiceret, et ipse ad subeundum pro Christi nomine martyrii agonem proximus probaesset, duos presbyteros testimouio fidei

cum

Decembris tale habei in suo sis, F 7nariyrologio compendiuni, ut evidens sii eoJuveHt rum exemplar prae manibus fuisse.

ad diem

biles,

Varinam

videlicet et

Armenium

qui

locum ex Adone recitasse :K&lend\s Decembris. Natale sanctorum martyrum Chrysanthi et Dariae,

Sanctorum passiones,

quos assidue pati vide-

quitempore Numeriani subjudice Celerino


passi sunt. Chrysanthi pater Polemius,
fuit
,

Diodorum remisii ad Kaet Maurinum ex xvu Januarii nosiro lendas Decembres. Quo die erit in opere unum addam st de illis agendum, Hoc Varinusei Armenius a Stephano papa facii vipresbyteri ad xiatem usque Numeriam dicii fuisxisseni communi loquendi modo, potius sent non Stephani, ut a Baronio, sed
baut, couscriberent. Boliandus SS.
;
;

Roma
vir

illustris

Alexandrinus

genere. Hic

filium

euum cuidam virg-ini elegantis pulchrinobillpsimis Rotudinis coujunxit, quam ex


manis
fuisse

constat.

llanc

Chrysanthus a
in

beato Carpophoro

presbytero

divinis

lit-

eruditus, teris salis fideliter

ad fidem Christi

praeCaii presbyteri, qui tunc sedi Apostolicse


erat,

296 {3). ab anno nempe 283 ad annum mereantur acia, vtdtC^terum quam fidem mussupra nn. 1013. H^c igitur cum vehe-

efficiens,

sua, ut virginitaconvertens, et praedicatione suam Deo servaret instituens, et ut paritem habentes, caste viverent, ter nomen conjugii baptizari fecit. Factumque est ui

jntnmr menter

7*wtet, et in specie, errore nutet, cc ... -fo, i ^ S. Stepha^ laborent, ubi synchronos ponunt
.

mamfesto

num papam

et

Numerianum imperalorem;

Chrysanthum multitudo virorum, et per Dariam fsic euim vocabatur) innumerabiles i^i^ur fpminffi ad Chr sti ffratiam connuerent. aUquod tempus orU est seditio adversus aiiquoa xemi post
per

^
IV, n

XVII. JBnuani. /ll*nn:.llninin n 251 .-t2)ApMd Surium

Symeoni763-1*) Uc Symconibus,p.80.-i5)Alluiis<ie
'

bu

'

eos

444<
ACCTOHE
B. B.

DE

SS.

CHRYSANTHO
,

ET lURIA

MARTYRIBUS ROM.^
martyrii

Celerino tunc quod essent christiani comprehensos priEfecto Urbis. Qui utrosque
eos.

perciperent,

gloriam

cclebrarent,

inter quos erat Diodorus, presbyter et diaco-

Claudio tribuno, ut diversis poenis septuaeos interficeret. Claudius vero tribunus militibusad torquendnm Chrysanthum g-inta
tradidit

nus Marianus et plnrlmi clericorura. Hacte-

mis Ado. y evmmWWmnm porro

est ejus 7nar'

dedit;

qui

nervis

crndis

eum

adstring-unt,

sed

mox

ita ut in tertio Deinde in puncto ejus tibiam coarctarent, eum raittunt moxque totum lig-nnm cippi in cinerem resolvitur. Peinde perfundunt eum lotio hu-

ligamenta omnia cippo nodosiesimo,

resoluta

sunt.

tyrologium circa annum dccclvih aut forte paulo citius exaratum fuisse (I), proinde circa tempora, quihus contigit translalio, facta sub Marcwardo abbate Prumicnsi, anno S4J, de

qua plu7'ibus

erit

pho. Et notatu sane

agendum sequenii paragradignum est, Adonem sub

mano putentissimo;
tua
amittas.

ut maleficia

inquiunt,

Sed foetor in snavem odorem Deindc in corio recenti vitulino mutatus est. constringunt nudum et ad solem ferventem componunt; sed virtute divina corium ut erat, molle permansit. Oeinde collum, manus
,

abhate illo Prumias aliquamdiu meruisse, Monachis Ferrariensibus, iiiquit Sollerius (2), in discipulum traditus [Ado), isticaSigulfoabbato adhuc infantulus aut puer susceptus esse videtnr, ubi hene conversatus, teste Lupo, omnesissibi coaevos in litterarum studiis prjeivit.

ac pedes catenis constring-entes ferreis claudunt eum in obscurissimo loco , sed statim catenae resolutae sunt, et tanta lux infulsit, ut
putfirentur
illic

Inde ad Prumiense coenobium, rop-atu Marcwardi abbjitis directus, ibi aliquamdiu comraoratus est, donec quorumdara invidiosorum
insidiis

impetitus

Romam

se contulit.
forie i:liam ex

Milites erg:o hffic

qui jussit eum sed allatae virgae rigidissimffi illico coeperunt in manibus cfedentium mollescere. Quod videns Claudius jubet eum erigi et vestimentis
indui; et genibus ejus provolutus, cnm universis militibus orabat se fieri christianum. Quid mora? Catechisatus baptismi g:ratiam
percepit,

innumerae lampades fulg-ere. omnia nuntiaverunt tribuno, sibi exhibitum fustibus ccedi,

19

acta

Imo mullo antiquiora forent hahenda nostra, si genuinum est cnrmen, recens

airm ine ntipff

Sangermanen- rpperffi, sis repertum, publicique juris factum a DD. E Miller et Aubenas anno 1S45 (3), in cujus
fronte legitur manu recenti scriptum Horum versuum auctor creditur sanctus Damasus pont.
:

inter manuscripta hibliothecx

cum

illo et

Hilnria uxor, duo

filii

ejus

Jason et Maurus, araici et familiares ejus, septuaginta milites cum universis suis. Quod factum imperator audiens, Chrysanthum et

Dariam jussit in carcere Tulliano includi, unde putor horribilis ascendebat, quia domorum et civitatis stercora pro cloacarum cunirulos jugiter illuc decurrebant Exinde Daria in publico meretricum lupanari ponitur.Sed Chrysantho lux divina et odoramenta suavia
praEstantur
;

maximus, quos et 720s commentario hnic suhdendos duximusex Patrologia Migniana (4). Certe si constaret (nec tamen ita estj S. Damasum esse illius carminis auctorem, Actis non spernendum accederet pondus nam exinde sequeretur^ saeculo iv (praefuit Damasus ab an. i^GG ad annum 384J martyrium SS.
;

Q\\v\-$~^x\\\\\et\)v^v\seodemprorsusyyiodo fuisse

DariiE vero leo de cavea fugiens,

quo exhibetur in Actis nostris, quihus carmen ad amussim. concordat, utper^ spiciet quivis voluerit utraque inter se conferre. Ast hactenus nihil omnino, licet statuere tum de auctore, tum de wtate carminis.
descriptitm
,

Domini virtute ad tutelam donatur; qui ing-ressus cellulam, in qua Sancta Dei in oratione prostrata jacebat, juxta
tur, ut venientes et ing"redi

eam

prosterni-

volentes vi sua

repelleret.
culsi,

Cumque

plures hoc miraculo per-

Christi potentiam venerarentur, Celerinus prajfectus jussit ig-nera copiosum in inC gressu cellse ubi Daria cura leone erat,
,

Quoniam de carmine diximus obiter hic notaho inter opera poetica celeberrimi vatis hispani Petri Calderon de Barca reperiri (5) Drama suh titulo Lo3dos amantes del cielo, id est duo amantos seu sponsi ccelestes, nempe Chrysanthus et Daria, quorum historia argumentum poematis est. Opus hoc scriptum putem ah auctore, cum jam preshyter esset.
,
:

accendi.

Tunc cum

jara leo
:

tum

daret, ait beala Daria

paveret ac rugiEgredere securus


honorasti, ipse

Ceeterum quanta

fiat vir ille

apud

suos,

nemo

el vale, quia ille, te liberat.


tore,

quem

in

me

Exhibitus iterum, jubente impera-

Chrysantho et Daria Celerino prffifecto, Chrysanthus equuleo ingenti suspenditur; sed


statim

orania ligna

equulei corarainuta

ac

vincula dirupta sunt, lampades quoque appHcatae lateribus ejus extinctae. Hoc celerinus
praefectus

vehementer expavescens nuntiavit

imperatori. llle hoc maleficiis iraputans, jussit


eos duci via Salaria in arenario, et vivos de-

est qui ignoret. Judice Nicolao Antonio, in multis par est lupo a Vega, eumque iu non una dote superat (6). 20 Restatut adfinem hujus paragraphi tempus passionis, si non certo,saltem prohabilius indicemus. Sane ex hactenus disputatis manifestum est, densis nos hac in re obvolvi tenebris. QucBstio scilicet est an certamen SS. Chrysanthi et Dariae adscrihendum Valerianas tempestati sit an Numeriani temporihus. Al-

/'riSMu i>nibu-

bilius iimdijit

anno
iS5,

tjirciter
siib

Nu-

meriano

terutrius

hormn imperatorum setate contigis-

poni ac terra et lapidibus obrui. Passi sunt autera die Kalendarum Decerabrium. Ad quo-

se, extra controversiam videtur. Si,postmortem Cari, suh Numeria^io ittius fitio Augusto

rum

ficia

Memoriam cura multa beneDeus praestaret, contigit ut ad diem natalis corum infinita populi multitudo concurreret.
venerandara

passi teneantur, id factum sit oportet anno cum Nuynerianus illo anno Christi 28*
,

Hoc nuntiatur
est,

imperatori, qui jussit ut in in-

troitu cryptae paries levar^tur.

Ac

sic

factum
Christi

ut

omnes

pariter

dum sacramenta

imperare cocperit et desierit (7); si sub Numeriano caesare tantum et vivente patre ejus imperatoreCaro,coronatimartyriosunt, admittendus erit annus 282 ad finem ver,

IbiJ.

UMiaidum. p. xxx, n. 151. (2) Revue de Bibliograi.hie. Aoul, t84S. (*) Tom. LXAIV, col. 527 el seqq. {^) Us comedios de P. Calderon
(1) Sollerius, Praefalio in

de Barca ..,por Juari Jnrgc


1828.

Kcill,t.ll,

p.G22 cl scqq.Lclpsiquc,

(3)

(0]

BibliotlKCB Ui^pana iioio,


les dates, p.

tom

II,

p. 177.

(7)

Art de v^rifier

317.

gens.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. 44^ A gens^ velannus%%^; siguidem priori Nume translationes memorantur Romanae. Atiae riayius cJEsar renuntiaCus est, et posteriori extra Urbem numeraniur omnino sex EifCarus circa xx Decembris obiit (1). Favent fliensis, Regiensis, Uritana, Salisburgensis, huic sententise acta, qu3e diserte NumeriaNeapolitana ^ Viennensis; adeoque tres in num passionis auctorem imo et actorem fa~ Germania et totidem in Italia. De singulis ex ciunt et coyifirmatur ex eo quod difficile sit ordine dicemus, id pr^vie monentes, Eif;
;

\l<CTOftl

B. B.

negare sub illius imperio plures christianos martyrio fuisse a/fectos. Conf.n. 11. Aliunde tamen cum, iisdem testantibus actis, mortem sancti Pugiles nostri pro Christi ftde oppetierint sub Stephano papa 1, hic autem sederit sub Valeriano, pronum est suspicari huic

fliensem translationem caeteris videri melius

probaiam.
22

Paulum papam Iplurima ex cryptis seu


Romanis
transtulisse

Prinia irans'"''" ""'^ '*'"*'

ccemeieriis
liquet
"Z

corpora,

Numerianum substitui

in actis facile potuisse


:

propter utriusque nominis similitudinem miUatis enim tribus prioribus litteris, ex "Valeriano flt '!>iuvaeriamis. Hoc si admiitimus incidet passio inter annum 256, quo labente
ccepit

ex ejusdem pontificis Constittdo, dato dte Jumt anno 761 (4) Conspectu, inquit, sanctorum locorum desidiosa incuria, et ex hoc valde ingemiscens;... aptum prospexi, Deo annuente, eosdem sanctos martyres, et confesso:

"""
!!'

,!'

^T

res Christi, et virgines ex iisdem dirutisauferre


locis.

Valeriani

persecutio

{9.],

et

initium

libus in hanc

mensis Augusti an. 257, quo cceli corona S. Stephanus est potitus (3). Nec difptendum quod barbara crudelitas in actis descripta
conveniat apprime ssevissimee a Valeriano excitatdB persecutioni non item imperioNumeriani, qui nuspiam deprehenditur graviuS " quid contra Christianos statuisse. Attamen cum modus martyrii ex actis tantum pro' lixioribus habeatur ; hasc autem vix ullam mereantur fidem, nec proinde cogamur ad. mittere passionem contigisse sub Stephano papa, cum id aliunde quam ex iisdem actis
;

etin

cum hymnis et cauticis spirituaEomanam iDtmduximus urbem, ecclesiam, quam noviter a fundaiueutisin
Quos
et

eorum honorem
S. Silvestri.

construxi..,

eorum sanctissima
id est in ecclesia

collocans condidi

corpora,

Nomina sanctorum
;

illorum in

exprimuntur sed leguntur in duabus tabulis seu kalendariis marmoreis,


Consiiiuto non

quas videre erai in porticu pywfatae ecclesia?, quasque editas reperies ab Angelo Maio (5). Prior incipit
j IN
N. DNI.

HEC EST NOTITIA NATALICIORUU

SCORUAI HIC UEQUIESCE.NTIUJI.

haud

constet;

non

facile

recedendum

est

perpetua tum grgecorum tum latinorum traditioni, qua certamen SS. Chrysanthi et DarisB ponitur sub Numeriano idque tanto minuSj quod, sicut supra monui, quamvis nullius iste persecutionis proprie dictas aucior probetur^ multa tamen sint rationum momenia, quee suadeant, aliquos saliem sub imperatoris illiu^ regimine passos martyres. Omnibus itaque perpensis,raiioni magis consenianeum nobis manet, SS. Chrysanthum et Dariani sub Numeriano Claruisse, ut voce utar ex menologio Basilii muiuata atque palmam adeptos
; ;

Et paulo inferius

in Martio

DIE XVI11*M. SS.N.*SCOK CHRYSANTHIETTHRASONIS,

id est Marlis
*

Malalicium.

Altera tabulavel simavis posierior parsprio. ris (in hac enitn nomina tanium occurrunt virorum martyrum et coufessorum Christi, ut est in Constituto) rupia et mutila, dein restituta fuit, verosimillime ex veiusto katendario seu tabula membranacea, de qua Lucas Wad-

circiier

annum

283.

dingus in Annalibus Minorwn [Q]. In posteriore hac parte veniunt nomina sanctarum feminarum seu virginum, quat^um corpora
transtulit

Paulus

I.

Hanc quoque partem

II.

De

Translationibus reliquia-

edidit Maius, iitteras restitutas uncinis in-

rum, quas diversae diversarum regionum ecclesise sibi vindi^

ctusas exhibens. Initium sic habet

MENSE MARTIO.

D. XVIIII. N.

SCA [e DARI^]

cant.Et
latione

primum de trina transRomana et reliquiis

ET hilaria;

v. [et. m.]

Lateranensibus.Dein de translatione Eiffliensi.


f^hmijranin,

istae videntur Paulo I co^vae. Certe observat cardinalis Maius in priorem, hoc monumentum a Mazochio adjudicari sae-

Porro Tabulae

culo

IX,

quius videtur,
tramiaiiones
piMTn.

contra sententiam Murutorii, cui antiquam sententiam et nos secuti

/^pcrosa ncc mediocrHer intricata quaestio \J est de reliquHs harwnque translationij^^


jr^^^^

sumus

rationuyyi

in aciis S. Tryphonise, monstrantes momenta per Mazochium atlegata


(7).

etiam hodie plures

ecctesiae sibi

exigui ponderis esse

Itaque stando hisce

vindicant, et plerumque instrumenta haud spernenda exhibent, quibus suam existiment stabiliripossessionem.Omnium prima trans-

monumentis prima ex

caemeteriis translatio

S. Crysanthi contigit inter

diem 28 Maiianni

757, quopontificatum adeptus Paulus Iest,et

'

signatur sseculo viii, sub Paulo papal, qui sedit ab anno 1^1 ad annum 767 aitera ineunte saeculo ix, sub Paschali I, quiconsecratus inpontificem fuit anno 817, obiitanno 824 tertia eodem saeculo ix ad finem vergente, sub Stephano V, qui prasfuit ab anno
latio
; ;

diem 2 Juniianni 7Qi, quosuum dehocargumento edidit Constitutum ; quod utique proet diit haud diu post peractas translationes ipsx tabulae ad idem fere tempus probabilius
;

referendae.De S. Daua minusconstat, cum in posteriori tabula ejus nomen, ut dixi, fuerit

885 ad

annum usque
viJrincr
lcs

H92.
p 517

Atque

tres
ii

istae

supptendum.
(?ii Scri(itornm vetenim nova rolleclio, pae. 3^2 cl scq. lom V, pag. Sti 8 - (6)Ad ao. im,n. 5iO. Tom. V. [.. U8. (7) AcU SS. itbtsupra, p. 233.

243.; (1) (.i) Arl dc yint. Tillcmont, Mimoires, lom. IV, p. 779. ccc ad (i)Baronius, Ani.Dl, ib.d Tiilcinonl, ilnd.. ]> 7S0. Ociobns, aDn. 7ei, Dumm. iii el it. Iiem, Acla bS., lou. \ 111

Arldp

rfales

(2} lbi'i..

23 Nihilominus

446
AucronE
B- B-

DE

SS.

ROM^. CHRYSANTHO ET DARIA MARTYBIBUS


scili-

AUeratram-

sequenti, anno 23 NihUominus sasculo Anasiasio bibliotheearto (1), ^ace^ 817, teste prfficlarus pontifex, j^^i^^ /, beatissimus et
j^centia
fflectui,

ventionis SS. Diodori etc. locum,

ad quem

Ltp!::/r/

:t7;

coemeteriis multacorporasanctorum diutius in remanerent nepia sollicitudine, ne

Chryrespexit et Daria virgo {Surii verba recitasanthus mus (4)) plurimis jam martyriis affecti, gratia Christi cum victoriae coronam in omnibus cou-

Sarazanius.

Beatus

igitur

rationis

venequ8Brens atque coUigens, magno dicta Christi martyris affectu in jam

mirabiliter Praxedis ecclesiam, quara deportans recondidit. construxerat... hsec corpora bis mille trecenta

renovans

sequerentur, ejusdem imperatoris {Numerianij furiaextra portam Romanae urbis via Salaria in arenariodepositi, terra etlapidibus obrui jussi

Erant
;

sunt vivi.
neficia in

Cumque omnipotens Deus multa


eorum interventionibus
beloco, evenit ut die nataiis eo-

autem

sunt tabul^ quas et in nom Rursus adscribiMaji recusas invenies (2).

super* collectione Card.

fidelibus prsestaret

eodem

rum

infinitapopuli multitudo inibi conveniret...

musinitium

NRl nUf xFl TEMPO_RIBTIS SCISt IN N DNl i>I SALV. BEATISSIMI ET APOSTOLICI DN PASCHALIS SIMI AC TER CORPAP^ INFRADUCTA SUNT VENERANDA SCOUUM HANC SCAM ET VESERABILEM BASILICAM PORA !N PR^DICTITS BEAT^ XPI VIRGINIS PRAXEDIS QU.E DIRUTA EX CYMETERIIS SEU CRYPTIS JACEN:

Hoc igitur cum fuisset Numeriani auribus intimatum, jussit ut introitu cryptae paries levaretur. Quod cum fuisset impletum, montem
qui cryptae imminebat, super eos dejecit ; et ita factum est, ut omnes pariter, dum divina

PONTIPEX

SCO ALTARE SUMMA TIA ACFERENS ET SUB HOC SACRO PROPRIJS MANIBCSCONDIDIT IN MENCDM DILIOENTIA SE JULIO DIE XX INDICTIONE DECIMA.

perciperent sacramenta et Martyrum gloriam celebrarent, ipsi quoque ad gloriam Martyrii pertingerent; inter quos erant Diodorus presbyter et Marianusdiaconuseic. tum interpositis nonnullis ad pietatem facientibus, sequi-

per Seguuntur nomina plurima sanctorum, summorum pontificwn, episcoporum B turmas distributorum post viros sequuntur noetc.
;

tur

Hic thesaurus in paradiso coUocandus, K


caesaris

iniquissimi

perfidia

montium ruina
a nullo

absconditus, per plura latuit saecula, et licet a

mina virginum et viduarum


tur S. Daria, inter
illos S.

inter has stgna-

pluribus

sit

exquisitus

pontificibus,

Chrysantus.

Qu3e

setas non mihi liquet. sit memoratse tabulse CardinalisMajustestaturillamreperiri^m^ maxima, optiin S. Praxedis, haud procul ara postremaverbavidentur mis litteris, quae dua si prodere sevum non adeo remotum. Quod pignorum ad S. hgec admittatur sacrorum Praxedis translatio et quidem ex Cymeteriis circiter seu cryptis facta a Paschali I anno

tamen reperiri potuit. Sed omnipotens Deus... suorum Martyrum gloriam revelare voluit suis fidelibus. Undesanctum Stephanum {nempe V]
suse sanctae praefecit apostolicse ecclesiae, cujus ad hoc inspiravit animum ardore mirabili, ut

tantorum sanctorum quaerere aggrederetur thesaurum, ruinaobrutum. Hic igitur fossores


advocat, et benedictione munitos, ubi et qualiterfodere debeant, instruit. Reliquit fossas, quaspraedecessoressui plurimi plures fecerant. debeant, quem et ostenditeum locum ubi fodere

esse 817; manifeste sequitur, supposititia ex tabulis Silvestrinis retulimus; quse supra necenim educi excatacumbis a Paschalipoante tuere corpora, quse quinquaginta fere annis ablata fuerant a Paulo L Vicissimsi

eirevelatum divino afTamine non ambigimus. Incipiunt fossores terram egerere sed plus oni^ nibus ipse institit Deo digno operi. Nam iUi'
fodiunt manibus, hic Deum dignis orat preoiinvenit. bus. Illi quaerunt fodiendo, hic orando divina factum providentia. Hoc quis ambigat {passos Circa primi namque Stephani martyris
et Dariam sub hocpontifice SS. Chrysanthum supra n. 9) tempora, cum ^ feruntacta,conf. ecclesiam, haec in ipse Romanam gubemaret

iiem lertia nuh

Stephno V ad
fccirsiam

genuinee habeantur Silvestrinse, spurise sint oportet tabulse S. Praxedis, saltem quod spectat ad corpora SS. Chrysanthi e^Dariae 2^Sedet tertia translatio, duabus priori^us longc cclebrior memoratur habita sub gi^phano V, qui a nonnulHs VI vocatur, sed

rancnim.

'-"p^^p^^f^yi^^ ^t

onno circitcr 886;

ex diccndis patefiet. Dehacita ^^^^^ Sarazanius in Notis ad carmina S. Damasi (3) Horum Sanctorum corpora a Stephano papa VI [imo V) anno Domini 886, pontificatus anno primo cum aliis reliquiis inventa
:

exorta est,et sexto Christi martyribus persecutio


prffisidente ec{imo quinto) Stephano RomaDae Invento clesi ipsorum facta est inventio...

ex eoque loco translata in Lateranense pala;tium et ad basilicam SS. xii Apostolorum et hisalibi condidit ac largitus est, ut habetur in et aliorum toria inventionisSanctorum Diodori apudSurium tom. 1 die 17 mensis Januarii, de qua etiam Petrus in Catalogo lib. I, cap. 12. Quorum etiam sanctorum Chrysanthi et Dariae
altare in basilica Lateranensi

igitursacratissiraothesauro, uullis copiis coaeingrediquando, ipse prior accinctus cryptam venerabilis sacerdotu tur, et stipatus diversis
fidei,

gradibus ao coetu populi orthodoxae inter dignas laudes cum exultatione referens, congeriem, propriis coepit ruinas ac lapidum omni mundo venerabiles margaritas

Deo

manibus

sub abside

fuit,

in quo ipsorum corpora recondita olim fuerant sed cum tempore, quo ecclesia corruit sub Stephano y\{lege V), pollutum et dirutumfuisset, iranslata sunt in oratorium S. Mariae et S. Pancratii martyris, quod erat in dextro latere basiUcEB ubi nunc sacrarium est, ibique sub altari ipsiua oratorii recondita sunt, ut scribit Panvinias de septem ecclesiis, in sancti Joannis

nec cessat legere de sanctorum corporibus, arstudio, donec omnia fragmina suo sancto CoUectis tuum a ruinae segregaret congerie. propter maitaque artubus per dies aUquot, odoximam ruinae montium congeriem, tanti reficeret qui risnectar inerat loco, ut omnes ac maaderant. Quamobrem fossores magis exardescebant, lassitugis labon operam dare

Nocturno dinis et corporei alimenti imemores. angeUcae voces in crypta siquidem tempore
audiebantur
et

templo. Necesse
(I)

eU a4didisse ex

historia In-

psalmodise

hymnizantium.
Tom.
I,

Toin.

I,

p 320.

(2l

Tom. V.

p.

40.

(3)

Migne

Patrologia, lom. XIII, col.*02

(4)

p.

283.

tantusque

\\

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBEIS.


A tantusque splendor
acto

447

illam illustrabat, ut nulaccedere. Per-

in

lu8 auderet nocturco tempore

autem

opere,

tanias indixit, et coDgregrato


et

idem sanctistiimus pnpa liomni coetu cleri


discalceatis

Surius conscriptam putat circa terapora CaroU Crassi {regnavit ab anno 880 ac? 888 (4)) vel Arnulpbi imperatoris
Historia,

eadem

quam

mctom
^

populi

romanorum civium,
et

pe-

{aftanwo 8S7at^ an. 899(5)), et ex qua Baronius deducit, ^tephanum, qui lioc anno ecclesiara

dibus,

cum lampadibus

crucibus^

omnique

Romanam

apparatu ecclesiastico adveniens, in feretris cum psalmis et canticis spiritualibus, Sanctoipseque rura corpora introduxit in Urbem prior incedens et feretrum propriis gestans humeris, cum exultatione ct jubilo, sub die decimo sexto Calendarum Februariarum anno
,

fuisse

regebat, male apppllatum quintum, ideoque vulgarera illura errohistorise scri-

rem corrigendura. Verum hujus

ptorlonge post haec tempora vixit, cum currentem annura, qui sextus fuit Caroli Crassi,

IncarnationisDomini nostri Jesu Christi octingentesimo octogesimo et sesto pontificatus vero sui annoprimo, imperii autem Dni Caroli
,

quintum vocet, et Stephauum pai^ara, qui gwiniws ordine tantum cnit, sextum nominet. Stephanus enim preshyter, qui mortuoZacharia papaelectus est pontifex, quia subito demortuus {tertio scilicei ab eiectione die), numqMam
ordinatus
exstitit.
.

{crassi) excellentissimi

aug-usti
:

anno quinto

quorum in Late[al. secto). ludictione quarta ranensi palatio aliquos apud ecclesiam, quam
ipse

idem jam ruinae proximam

fundamentis

renovaverat, quae ad Apostolos dicitur; alios per diversos cardinales titulos condidit digna honorificentia alios etiam circuraquaque per
:

fuit, ideoque nec ponlifex Romanus Indeque Slephanus alter, qui postea pontificatum adeptus est, vocatur ab Anastasio Stpphanus II... et Stephanus quihoctempore [an. 8S6) ecclesiam Roraanara regpbat, vocalur Siephanus quiyitus a Frodoardo, qui

anno

diversa largitus est monasteria, ubi plurimis hodieque coruscant miraculis ad laudem et
'^

lxii sseculi insequentis mortuus, hoc ignorare non potuit. Denique hjec opinio Ba-

gloriam Dorainl Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi , cui est honor et gloria in saecula.

habet,

Amen. Jta Surius in historia Inventionis cujus mihi pree manibus apographum est ex
torao 139 ms. bibliothecae Cassinensis in litteris
7,i.i ji/ /<j-'*

iransiah.,is

longobardicis, 25 Porro si fides adhibenda est huic ndrra^^q^^^^ Quam cum Surio Baronius adscribit

omnes antiquos scriptores contrarios omnesque poulificum Romanorura eatalogos, in quorum nullo nomen Stephani presbyteri, quia nempe tantum pontifex electus fuit, legitiir. Sed et aliudesi i^iiod multo magis Baronium siringit nam, teste eodem Pagio (C), male ei [Anastasio) Rarouius attrironii..
:

xj

buitvitas Hadriani II et Stephani V, vul<ro VI,

Anasiasio bibliothecario, evidens fit binas alias translaiiones, de quibus diximus, esse ficiitias. Ast plura suni quse inventionem Siephano V tributam reddunt saltem du-

rit.

mortem ejus elucubrata fueAique hivc Pagii sententia longe communior est pt^obabiliorque unde utraque viia quse ad calcem operis Anasiasiani poni socura utraque post
;

biam.
riis

Primum

iranslaiio facta

ex coemete-

seucryptis ad ecclesiam S. Silvesiri sub Paulo /, haud spernendis probaiur ex monumentis, scilicet ex Constiiuto hujus pontificis et tabulis Silvesirinis quie probabilius ipsi
translationi coeevcB sunt, Conf.n.22. Altera ad S. Praxedis nititur itidem tabulis mar-

(7) a plerisque adscribuniur Guillelmo, qui Anastasium in officio bibliothecarii excepit, Asi quisquis scripserii Stephani vitam, parum referi, cum in illa, ut ipsemei fatetur Baronius, desideretur mentio de inventione

lent

eorumque
pagina,
rio

SS.

Martyrum, quEB cum

iuibi scriesi)

pta esset [heec

mera

conjectura
(8)
,-

excisa

intennissa remansii

nec Hlius
in Bi^evia-

moreis hujus
tiquitaie

ecclesias,

de

quarum tamen anautem ut


al-

inventionis
(9),

meminere aiter Pogius

minus

constat. Sufficit

terutra harum translationum fidem habeat, ui Inventionis hisioria falsi arguatur, saliem quod spectat ad SS. Chrysanthura et Dariara. Deinde Anastasio, auctori cosovo, iri-

buitur perperam. laudata scriptio. lia quidem censuit Baronius, ideoque iilam inseruit maximam partem suis Annalibus (1) sed
,

emendatus a Pagio fuit. Audiamus titrumque Etsi nomen, verba sunt Baronii (2) non
:

prodatur, non alius mihi videtiir, quara Anastasius bibliothecarius, hujus pariter temporis
historicus, qui, ut diximus. ejusdem Stephani pnp res gestas conscripsit sed efledem nobis
:

nec Noveas in Elementis (10). Ca^lerum erudiii norunt operose diligenierque itivestigatum de scripiore Vitarum Pontificum fuisse sxculo elapso, atque hanc fere prccvaluisse sententiam, neutiquamoranium, sedpaucarum quarumdara fortasse a Gregorio IV ad Nicolaura I, quibus vicinus vixit, auctorem posse esse Anastasium (H). Qui piene de hac qusestione erudiri voluerit, adeat Franciscum Blanchinum in Proiegomenis ad Anasiasium ecclesiasticis (12), Oudinum de sanptoribus Sed etiamsi Anastaet Muraiorium (14).
(13),

sio adscriberetur,

fecla essei.

haud

integrae

conservatse,
:

qu

decurtatae in

multis habentnr

nara inter alias desideratur

mentio deinventione eorumdem SS. Martyrum nempe Diodori, Mariani et aliorum non nominantur SS. Chrysanthus et Daria. Aliter
;

nondum res omnino conVerum quidem esi primo iniuitu in Narratione, quam descripiam hahes numero supet^iore, agi iam de SS. Chrysantho et 'D&T\'A,a quorum martyrio etdepositioneexorditur auctor, quam de SS. Diodoro, Mariano
et aliis;

omnino

sentit Pagius in Criiica (3) : Horum corpora, ait, cum Stephano V Roraan^ecolesiffi prffisidente inventa fuissent, in Urbem deUita sunt sub die xvi Kalend. Februar... ut dicitur
[i)
|..

aitamenubi de corporum inventione et defossione sermo habetur, soli proprio nomine exprimunlur SS. Diodorus ei Marianus, siientio prseiermiituntur SS Chryj^anideo quod horum reiiquice thus et Daria.

Num
II.

\>.

434.

m-

Tom. XV.
[0)

p.
.

<27

cl scqc].

Lucie

17U.
Ul.i

(5!)

Ibicl.,

p. i3().

(0)

Tom.

j).

1^!>

cl seiiq

Vcneliis. 1730.
II.

loH

Ibid
-

p 427.
p.

ii)

Art
(ti)

dc vonfirr Irs .hlrs,


supra p. 40y^c^i
tol. i:^!)"
l.

{10) Elcnieiiti ilcllu

Stoua dc

sornnii Ptinlcfiii, tnin

p.

(S) Iliid

*34cl 45B.Palrolnpia.

clscqq.

Itoiiiie

1821.

(11)

Cwnr Fflbncium,
Patroi.,

Dililiotliee
l.

Mqq. -(7) Vidr Mignc.


ci^cqq

lom. CXXXII.

lalina. tucc Anaslafiiis Bibl.

(12) ^U^uc.
tl

CXXVII.
l.

hrm

il.id.,

col.

1377.

(8) Bon.nii

Annal.,

XV,

(13)

Tom.

II.

col

'm

^cqq.

Octobris.

Tomus XI.

- (!) 61

Scriplorcs.

III.

tW

448
IVCTORE B. B.

DE
jam non essent,
,

SS.

KOM^. CHRYSANTHO ET DARIA MARTYBIBUS


sessionem Lateranensem non subsistere nisi supposita Inventione sub Siephano V, anno

ibi

Paulo I vel guadraginla Paschali I defossx sive quia (ui tnfra duobus ante annis a Marcwardo
sive guia sub

Turonensi, cu)us Certeconstat ex Gregorio Chrysanthi verbarecitdvin. 1, corpora SS. aliis fuisse deposita seorsum ab
:

videbitur) fuerant in

Germaniam

delateef

hanc auiem vidimus non satis idoneis probari testimoniis. Insuper ium hgeccorpo886
;

rum

inventio

tum eorumdem

asservatio in

et

Dariffi

pariete, sepulParle, inguit, in uiia, interposito Chrysanthi et Dariffi segreg-ata ; martyrum

cra

cadavera in parto in alia sanctorum reliquorum unum sunt cong-regata. Yerumtamen pariete
illo,

qui est in

medio

positus,

ctorpatefactam
poris...

reliquit...

fenestram struPost multo verotem-

Damasus,

antistea sanctte Sedis aposto-

fenestram ubi et agitur versibus decoravit locum. in quibus Daria, Conf solummodo de SS, Clirysantho et horum duon. 6. Subdit Gregoriiis nonnullas fuisse circa rum reliquias diacono cuidam annum 590 concessas a Pelagio U. Porro cum ActisJnvcntionisSS. Diodori et Mariani et
licte,jussit diligentius operiri

Lateranensi ecclesia stare non possuyit cum aliero monumento maximi sane pretii, sciiicet Historia Translationis Eiffiiensis, de qua continuo agemus enucleate, scripta ab auctore rei gest teste oculato. Translatio autem ista contigit anno 844., proinde dimidio fere ssectdo anie Stephani V poniificatum. Porrosic habetur inpraefaia histoyna Marcwardus abbas Prumiensis susceptus denique honorifice ab apostolico papa Sergio II, epistolas ei regias Lotharii tradidit. llle jussis
:

imperialibus ejusque petitionibus favorabiliter annuens, spopondit se cuncta facturum quse suggeEserat. Constituta itaque die ad Latera-

nensem properat Marcwardus ecclesiam. Cumquejussus ad romauum ingressus fuisset


pontificem, po&itis in locello super altare corporibus (^anc^orMm Chrysanthi et Darise), atque exutraqueparte stantibus clericorum ordinibus et canentibus, tradidit ei cum summa veneratione et honore praefatorum
etc.

apud aliorum innumcrahilium martyrum (sic specialis non fiat Surium inscribuntur (1)) mentiode inventis pignoribus SS. Chrysanthi erant antesignani et DaTii,gui tamenomniu^n praiclarissimi ; haud absurdum est aret

non guere de his detegendis vel investigandis impensam, fuisse actum omnemque operam
Mariani, qui ut fragmina sanctorum (Diodori et suo designantur, et cseteroritm,

Martyrum corpora Tesiimonium profecto clarum atgue disertum, et, nullus guidem dubiiem, omnino
fidele,

quo uiigue fides translationis Siephano

solinomine

quorum omnium simul parte

iu alia

cadavera

V adscriptw vehemenier concuiiiur. Quod auiem corpora dicantur Marcuardo iradita


in Lateranensi ecclesia, n07i seguitur ilia ibidem quievisse ; nihil enim impedit, quominus jussu Sergii pontificis (cupientis et votis Lotharii et peiitionibus Marcwardi favorabiliter in omnibus annuere) aliutide eo fuerini delata,

legein U7ium erant congregata) gravi labore Itaque dubise ad rentur per dies plurimos (2) minus fidei sunt inventio et ex ccemeteriis

translatio, guse factse perhibentur ad Lateranum sub Stephano 7, tum quia, ut ex monumenlis haud spernendis efpcitur, prgeces-

serunt aliae duse, et forte etiam teriia suh Pelagio II, ut conjici aliguomodo potest ex religuiis, quas concessas cuidam diacono refert Gregorius Turonicus, tum quia Anastasio

abjudicanda videtur ssepius dicta historia

puia ex S. Silvestri vel S. Praxedis mlibus vel ex ipsis ccemeteriis. Cgetera de hoc argumento vide tum numeris sequentibus ubi Eiffiiensemexplicamus et stabilimus iradiiionem, tum in historia Translationis, quam Aciis SS. Chrysanthi et DarifB subjicimus,

inventionis,

tum guia non

clare constat

an

in hac agatur de translaiione SS. Chrysanthi


et Dariffi.
fi ijuid

DeniquecumnuperRR. DD. Cardinalis archiepiscopus Coloniensis Romam, guoprobaretur,

misisset recens

suee diceceseos Pro-

cemen
reli

ilwn

tie

quii Lnicra-

nentihm.

Quid ergo censendum de religuiis SS, Chrysauthi et Darite, guas ecclesia Laterayiensis jam inde a Stephano V possidere ac venerari traditur? Vidimusn.U ex Sarazanio,
2G

prium, expuncta SS. Rituum


thi et

congregatio S^.Chrysanvoluit omnia quse in Leciionibus seu DariiE spectabant ad Eiffliensem

qui iesiem adhibet Panvinium illorum ibi corpora sub altari oratorii [S. Marise ei S. Pancratii) rrcondita esse. Quodeiiam diserte
,

translaiionem seu possessionem (de qua mox professo sermo) ; hac data fiet a nobis ex eiiam ratione, quod ecclesia Laieranensis
vindicaret
sibi

eorumdem SS. Martijrum p

cujus Diarium, Sacrum recusum teriiis curis Romw anwo 1820 fuit aJoachimo Marino Fueriez lucapella, inquit (3), subterranea quiescunt corpora bS.
affirmat

Mazzolarius,

corpora;necposset S. Congregaiio probare proGei-mania; quod recusarat pro ecclesia


dicitur inLater^ano, in cujusLeciionibusnihil quo corpora illa quiescant ; ne secus loco

Chrysanthi et Darise, et adsunt aliae reliquise insignes. Alio loco dixerat idem Mazzolarius Siephanus VI [ex ccemeterio SS. Chry(4)
:

de faciendo videretur voluisse dirimere litem, guod ab ejus mente prorsus alienum est. Ita D, rescripsit nobis die 16 Julii anno 185S, R.
ColoD' Heuser, lecior in Majori Seminario Congregaiionis verba, niensi. Videsis ipsa S. ad calcem nosiri commeniarii ubi agiiur de e^Dariae. Haofficio proprio SS. Chrysanthi Romanis translaiionibus, in guibus ctenus de utique mulia occurruni obscura, incerta, et nonnulla haud parum inter se pugnantia.

eanthi et Darise) etiam transtulit


ra,

horum

corpo-

colltur in S. Joauuis Lateranensis sub altari papali, pars in S. Pauli, et

quorum pars

pars in SS. Apostolorum, gucB sane diversa

suni a priori assertione. Quod auiem mireWs, Attilius Sery^anus in opusculo de septem urbis Romse ecclesiis, Gregorio XIII oblato, ubi recenset religuias S. Joannis Lateranensis (5), alto siieniio premit SS. Martyres nostros; dum in aliis duabus romanw urbis
ecclesiis scribit aliquas eorum reperire exuvias. Cieterutn liquet (nisi de parte aliqua

Ad

Eiffiiensem transeamus. ut Translaiionis Eiffliensis praeclara, conscrtsuprajam monuimus, exiat hisioria, ret pia vel aWandelberiovel cerie ab auctore, ngui7 Mabillonius gest^co3evo. Conditorem,i
27
(6),

Bifflieft^^*

rorporapri-

corporum

intelligatur nec adeo

285. (1) Totn. I, |>. Sigro, lom. VI. p. 96.

De

Septen eccless...

V. p. 394. (B) (*) Ibid., tom una cum earuni reliquus, slationibus

|2)

lliid.,

magna) posp. 28*. - t3) Diario

esse

Wandelbertum crederem,nisi aliter sua-

itarctvaraoi

120 el iDduIgcniiis. p cti, ixc. iT, parl. i, p. 609.

m. -

(6)

Acta SS

Ord, S. Bcnedi-

derent

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

449
AOCTORR

derent quaedam vitia latinitatis in ea occurrentia, qiiaein

pore, quassub initio imperii Lotharii contigit,

eruditnm, qualis Wandelbertus pro tempore fuit, cadere facile non possunt. Certe Wandelbertus hujus
et

hominem disertum

B.

cujus parentis Ludovici ipse res gestas concinnavit, ni fallor, post Ludovici

mortem. Hacte-

nus Joan. Gamans, cujus suspicio vix non in

transhitionis meminit. Vide- supra n. 3, Bt paulo posi iterum Mabillonius (1) Quae (narratio Translationis) si non a Wandelberto, certe a quodam Prumiensi monacho, rei g-estas teste
:

omnimodam

posiea transivit certitudinem,

EpiscopusThegambertus admodum religiosus, inquit Mabillonius (t), qui non alius videtur, quam Thegan tunc chorepiscopus Trevirensis
cujus sapientia
;

oculato

scripta est,

Christi
sis,

844. (2)

Scilicet ineunte anno Marcwardus, abbas Prumien-

et religio

plurimum commen:

aggressus est, obtentis a Lothario imperatore litteris ad Oregorium papam IV, eo fine, ut alicujus preeclarissimi martyris corpus Marcwardo concederetur Ast vix vicB is se dederat cum mortuo Gregoiter

Romanum

datur (5) et disertius in Adis (6) Is estThegan eeu Tegan chorepiscopus Trevirensis, cujus
habetur historia de Gestis Ludovici Augusti, carmine laudatus a Walafrido Strabo. Sic etiam D. Bouquet (7) Scriptores historiie
,

rio suffectus Sergius est.

Altcrse itaque
litierse

imperaiore petitas atque obienicv

ab ad

etc. Animadvertiquo' que poiest, Thegambertum constare ex duobus

UtteraricV Francise

["^)

vocabuiis Thegan
sic

et

Brecht

et ssepe

primo

novum

pontificem. Hic ctanter obsequens, per Marinum episcopum, librum sanciorum passiones coniinentem, Marcwardo misit, ex quo SS. Chrysanthi et
votis Loiharii incun,

solum vocabulo designabantur

viri et

femime:

Dariae

martyrium

transcriberet,

quorum

pi-

gnora ipse Sergius eidem

tradidii, in ecclesia

Conradus dicebatur Cuno, Brunechildis Bruna etc. Quod autem Theganus fuerit chorepiscopus Trevirensis, testem co3evum habemus eumdem Walafridum Strabum abbatem Augiensem, qui cum eo diu amicitia conjuncius fuit,
et ita

Lateranensi, prgesente et canente numerosa clericorum corona, conf. n, 26. Quibus ac-

p?\vfatur in lihellum de Gestis

Ludovici pii

(9):

Hoc opusculum

in

morem

ceptis,

Marcwardus rediium

accelerat

et

quinquagesimo die, ex quo Roma ad cellam S. Goaris, ubi biduo commoratus est, dum Prumias quse opus erant pararentur. Porro allaise Prwniam reliquiss sunt IV Nonas Julii, et deinde viii Kalendas Novembris suntSanctorum corpora ab episcopo
discesserat,
pey^venit

AnnaliumThegan, natione francus, Trevirensis ecclesige chorepiscopus breviter (juidem et vere


potiusquam lepidecomposuit. An vero funcius hoc offlcio sit primum suh Amalario ei dein sub Hetto, ui tenet Browerus (10), vel an solum sub Hetio, ut probabilius contendit Coiniius{U),parum facit ad nostram qucvstionem. Sed num adhuc vixii Thegan Translationis tempore ? Post Amalharium, ait Cointius (12)
in Trevirensi cathedra sedit Hettus archiepiscopus qui Thegano chorepiscopo nec non et
,

Theg-amberto

admodum

reljgioso

..

in

cella

quaeNovum-Monasterium

vocatur... tumulata,

idest in Eiffliae Monasterio, hodie Mimstereiffel, ut demonstrabimus contra Mabillonium, postquam nonnulla prsefati fuerimus de epi-

scopo Thegamberto,gMem quidam confuderunt cum Theutgaudo archiepiscopo Trevirensi.

Quceconfusiosi admiitenda foret,non levisoriretur suspicio conira fidem hujus iranslationis hisioricayn. Confer Cl. Marx qui iranslationem eamdem compendiose exhibens, lata primum SS. corpora memorai a Marcwardo Romaad cellam S. Goaris, dein Prumiam,

Ludovico pio supervisit. Porro Hettus infU' las tenuit ab anno 841 usque ad annum 847 quo mortem obiit (13). Sane nihil obsiat quominus Theganus anno 844., quo facia
superstes viveret. Non tamen Translatio videiur diu post hcBC produxisse diem defuncius anno cu7n Walafridus Sirabus censendus sit scripsisse Pra^fationem, 849,
,

denique ad Monasierium Eifflise, wardo paucis anie annis ex proveniibus abbatialibus aus abteilichen Mitteln construcium
et
rt

a Marc-

Aein a Thc-

gs
,.

fundatum (3). Jam pridcm mota de Thegamberto

diffi-

dequasupra, post Thegani decessum fl4). C^terum Thietgaudus seu TeiUgaudus Hetto successit anno S47 et communior senteniia Ludovici est Theganum scripsisse de Gestis proinde anteannum 840, pii adkuc viventis, quo is ereptus vivis est. Sunt itaque nonmdla
non satis accurata in litieris P. Joannis Gamans, qu3e ipse sane emendasset, si in pubiicum dandas scripsissei ast nutlum superesse qui videtur dubium de persona Thegani,
;

fiano

chorepi-

icopoTrevi-

culias cst, ut apparet ex litieris, quas mss. . ri^,-. , _ r. t o i ^^/,^0. habemus, P. Joannis Gatnans S. J. ad decessorem nosirum God. Henschenium, vivente

adhuc Bollando: In Transhitione SS. Chryquis sit santhi et Dariae petit Rev. Vestra
,

episcopusilleThegambertus,

cum apud
,

vos, ut

ex litteris vestris colligere videor, appelletur Thietg-audus quod an sit sic quaeso disertius
:

reliquiarum translationi pnefuii. rumad mona[Ib]'. 29 Scrihii Mabillonius in Annalibus sfrrinm S.^dnonas Julii, ibi- bori$, AllatsB Prumiam reliquiae iv feretro ad eo. quo delatas fuerant.

demque

in

rescribat. Vix putem eum potuisse esse. cum novem annis post primum sit factus Trevirensis episcopusThietgautius. NonnepotiusTheganus seu Degan, scriptor vitse Ludovici pii, qui

dexteram

altaris servatse simt ad

undeoimum

scilicet Kalendarum Novembrium, quousque in possessione eisdem monumentum condignum

chorepiscopus Trevirensis fuit sub Amalario archiepiscopo Trevirensi et probabiliter etiam sub sequenti episcopo Hetti continuavit id offlcii? Saltem adhuc vixit hoc Translationis tem-

cella SANCTi Salvatoris, uempe in pararctur. Omnibus deMoxASTERiuM vocATUR,

qtjveNovcm.

mum

dispositis.

istuc
,

Sanctorum corpora

viii

ipso die festo eorum Kaleudas Novembris sunt. Et rursus in Aciis SS. ord. translata
tom. VI,p.73.PcrU,Script.
1. 11,

- (2) Conf.

(1)

Acla SS. Ord.

S.

Bcnedicli. sxc. iv, part.


II,

1.

p. 610.

p.

m-(10) Annales Tr.v..

Annal. Bened., lom,

p 606

(3) Geschiclite

lom
p.

p396.-(ll)Ann8le8ecclc8i88l.Fr8nrorum, lom.VIII.
el

dcs ErzstiflsTHcr, tom.II, part. .,p. 288 ct 284.

Trevim

1860.

382

seq.

591

(12)

Ib.d. p. 583.

(13) Gall.a Cl.ri!.

(4)

Annal. Ord. S. Bcn., lom.


II.

lom.

part.

1.

p.

288 -lE))

pag. 606. Conf.. Marci, llistoire liU. dc Frunce, tom. VI,


II.

tom
seq.
(15)

XIII, col.

Coof.,

Man,

GescliiclUe, tom. l.p.

(!i) Uisioire liil^rairc


II,

de Fraiice, tom. V, p-

et

skc.iv, lom. I.p 612. ct iG.- (6) Acla SS. Ord. S. Beo., p (9)D. Bouqucl, (8) Tooi. V, p. . -(7) Tom. VI. p.

Tom.

p. 606.

72

S. Benedicti

^.TTjvcATsJTHO
AVCTOME
B. B.

ROM/E. ET DARIA MARTYRIBUS


rit?. SS- ChrysantUi
^

S. Benedieti (1) DP^" pu seu rum reliqui in Monasteno.Novo


:

V'

C^lUNova CeRa

et

Dan non

/-e

68DCtiSalvatons.qua.al.oDom.nesanct. ^^^ vulgo Sainct Avol '"'"'"l' ^j,, ' us. ris,
scilicet sancti

.^ ^^^,.^^, ,exto tradit ^^ ^^ ^_ ^^^^^ Marcwardum. suh annum ^^-^^ j^^^.^^^^^^^

Martyns

V^^ll^^'^ p^.^^
idem de
;,,.

Mettensis episcopus, '""^ff^^;"/;"', rejer fundationem Ulius -^onastern

extrux.sse. a Chrisli 836, in Eifflia ccenobium sic et nomen accep.t haud , , ut originem .n d.CEces. ignobile oppidum agri Juliacens.s

^^^^^^.^^^.''^^^ig^MonasteriumEiffli^Mun.ie..

MaUnonius sub anno "*

(:'

';"7

ero S. Nabor^s ^-\%^^''^J^^^Zu. Chrysantni et u certum est corpora SS.

monaster.um Eifel appellatum quod e.sdem tributum fu.t ehis Prumia adducti. coenobio ass.gnaPrumiensi
:

mona-

toHs.

hoc nimium a Prwmens^ u .i--^-J>^.oduru^r distat. utpote s^tum Mettas iMetz^; secundo ^'^fj^U^^^^trlnsmedio sxculo nono. quo nostra cof'9'\'''^"'

Nam primo

'f ^^ 3

"X^:,
-^
,

,,; ,pe.es<

dubium

"IfZnLl

SS. Martyrum nostrorum

latio.

jam non

illud

Novum- Monastenum,

ibidem ad huno pTgnora translata (1.) atque perpetuo fuerint asservata; tanto ^i^, {^^

B ""

dictumfuisse hene vero S. Nahoris vulgo nulla ccenobii historta 4), tertio in hujus prorsus prwfatse Translationis 'f ?'""'^";qua rit. sicut nec alterius. /^'"""^7 f"; Eiffliam illa pignora '^'^"^'"'J"' J\ec pr<B memorabili noscuntur asservata. monastern termittendum in fastis ejusdem ceerernomas multis describi solemnitates et
.

"^TisqZclJhabet
"^J ^'

GalUa christiana(Vi)
circiter leucis
.

/^

^g^em

ab urbe

in saltu tentrionem versus ^'JJ.'" Promeam vel et in EiffliiE tractu, ad ,denns

p,ian, amnem, etc. Proinde omnes Mabillomus. quem secuti deinceps sunt et ipsi reliquiis scripserunt e '^sdemretj
quj
J.^^^ ^^.^^^^

emendandus

quibus corpus S. Naboris et veneratum; depositum ibtdem fuerit atque pr^bet argumentum quarlo decretorium

receptum

et

P^^^J 'T^^Z^
f.^ff^f
^^^^j
Cella

'

^rat.

subodoratum
.

^""^^j^^^^//^^^^

^^^;^ monasterio

et

delata

Wandelbertus. scriptor co.^vus.

MabiHonius censet

(5),

isfus h.stor.,

quem .pse nempe

^J f;^^~J^",, ^^^^

f^ ^^^^^X^adprioratumdictumNova-

Dar.=e, condiTranslationis SS. Chrysan.hi et hujus translat.on.s ... Martorem esse. etcerie Novembns. tyrologio suo meminit vn, KaL

,,iec.um. ut paulo ^micensi abbati. Non ^^^/J^" (17), P ^^^^^^^^^^Jsuo designat EiffU^e monaste'^^^^^ ^^^^'Jaehujusfundationetractatm ^^^"^'"^^^ ^^.^J^ /j,, ^e translatione
ia de Jubireliquiarum. Ast recte habet Notif Monasterii Eifflix celebralo ig,g millenario. reddita ta.^^^^ ubi hxc ex gemianico redax fuit die nne (19) MarcwBrdus Prumiam Reliquiis. qu^ ibidem ^^ j^ui an, 814- cum SS. lirattum mauserunt usque ad XXIV Octobris. hoc in loco, qui pridem Petri ^^^^^^^^^^l^^pl^'* at>ba^i fundatum coenobium subjectum
:

Porro

ita

Wandelbertus habet
Criepinus

(b)

Octavura
'

habot cum

Crispiniano.

Flammasqui passisnG.umvice.-et>raniium.

^^;::::^^:^^^
ve'.to:;

W n^

ChHsti
venu.tat.

lumiu^Nova feiu

QuaUheniceUissucceduiitiequorasjlvis.

Quipostremus versiculus nullo sane modo convenUMonasterioS,Naboris,adMosellam non ad Rhenum sito ; apprime autem Eiffli^ Bronuod haud procul a Rheno dissitum est.
regionem werus, inquit Valesius {7}, - Eiffliam A^rippinen.sibus confinem " esseait, Treviriset et Agrippinenmelius facturus, si inter Treviros
ses

quod Nova-Cella et ^^'^"^ miensi J^^Tde Monasterium in -^#^ ""^."^P^^"^;, A^^^^ -.^ u.bem Monasterium- EiftU^ ^rl .Jh^ei " destinatse ernnt reliquise SS. ^^'^^' ^j^^y*^" praefata (24 Uct) r die
.

Darise

itaque

cum

eam

jacere

sed Agrrippinae tamen

quam

^^-^^^ venisset
;

Thegambertus, episcopus

^ August8eTrevirorumproprioremdixi8set.Hunc

Prupaffumtabulffi coUocant circa monasteria Malmundarium et Stabulum. Confer miam

Sprunner (9) quintodictaconfirmanturexeodem Wandelhaud ininus berto ad diem 13 Octobris, ubi monaslerium mrspicue designai Eiftli^e
Guibert
(8)
.

La Martiniere

pret.oeisji is die xxv an. 844 cui virensis nuc aaveu antiquitatischristianse pignonbus translationis, siDguiisan. i^ memoriam hujus secundum P""*^^"'^^ ^^^ ^^v Octobris, vel
-

morem,

die dorainica sequenti, '^^^^]. '*^""^. '!; nostrorum festum agitur. Infra

^e Jubilaeo.

,S^;S::^;=^^^^^Qu.utiquesignificantXr..sanctorumMar^..umcoruscareinplanitie^^^a .6.p>..e.zm.^ vulgo Tulpia seu Tulbiacum et Tulpiacum


,

Historiam Translatioms cum pluribus miraculis qum nram una

m
sut>

^acc;ntiger^.n,reperiesp<.tA^^

^-^^

S^ '''1^^
ttOus.
(.-)
..n.

t^^^^^^^

singuUs fere

ZuU^ch vel ^^^^ocusvict<..aa^ Valesium (lU), gis longe celeberrimus, Confer Tulpia Castrum est in ducatus Juliacensis cui regiuncula Eflia vel Eiflia, die Eifel, non proA ,S.c. ,.. .,. p.0.0 (3, .W.. p, IM - (i, V.,1. G,U,.

7sSry7^^^^^^^ oo. v. j

aqemus ad cultum Ve^nen-

^ ^ia

_ W

.nm.,..p.80 Cl,r,.... .",u. XH.,


I..

-->
..

,,ar.

'V^,^";'
.b,.l., col.

^^^^^^ f^
U7.

^1^^:'^.'::'^''
-j'.-'

5 'oe,.

Lvn

ISr.i.

pa.

,.

p 60,

cl

(.11

D.cl,er

Sp,c,lee..

.om

..,

p.

7)

'

''

''

;X^,,,.
.le 1.1.. .M>

a, Bcl,-

1830. Koril.u, E.Bcl. MunMc,e,rt,l.


i,ula=

(-.1)

A.I.. ,ej.i

. T.5!>6

qu,eu .u

'"">;"',:"
p.

Gcrm.nE

G.Ui..

(10)

lN.,.

C.U

p.

ki.eh. .u Muas.er.

itel,

U c.

,",^ 5. l-olon,..

,g.
^ ^^
^

.11

DIE VIGESIMA. QUINTA OCTBRIS.


decorare,

451

suumque corpus
ibi

III.

De

translationibus

Re-

tamen permittente,
cujus piis precibus

quandoque, Deo sepeliendum promisit

akctom

giensi et Uritana, in Italia.


SxciUo\ iranajfl/rt fleiff^-

Regiensis

"ioaiutqi"'

Translationis meminil Saraza\\yiius in Notis ad carmina S. Damasi. Sci^^^ei post verba (n. 24 a nobis recitata) guibus agitur de inventione Stephano V et reliquiis Lateranensibus, subdit laudatus Sarazanius Refert tamen Sig-onius in Ueg-no Italiae lib. (1) VI, 8ub anno 947, Adelardum episcopum Uegiensem sancta martynim corpora Chrysanthi
:

romanus pontifex deviautem rege cum ingenti gaudio factum est, ut postquam Papiam cum reliquiis advenisset, Longobardorum ibi insidiis circumventus, regno vitaque privaretur. Hujus nepos Berengarius secundus cum Itactus est. Revertente

liam occupare tentaret, maximeque illi faveret Adelardus, (hunc) episcopum Uegiensem
coustituit; et post aliquod

rege corpora

tempus ab eodem sanctorum Chrisanti et Darise

Berengario impetrata Regium deportasse, qute in hanc usque diem Regienses


et Dariae a

(Adelardus) impetravit. Itaque episcopus accepto tanti thesauri pretio, cuidam suo fideli,

religione priecipua venerantur. Lt in officiissacris

civitatis

Regii habentur lectiones et in

Trauslatione

eorumdem Sanctorura, ubi legitur, anno Domino 915, a Joanne X papa Berengarium horum Sanctorum corpora impetrasse,
ipsi vero Adelardi

Urso nomine, judice et ecclesiae advocato, comite quodam religioso presbytero, ea Regium deportanda commendavit quae in fide sua suscipiens, et humeris imposita, per mediam ejusdem Papite urbem, intempestae noctis si;

precibus concessa.
:

titer

Ferrarius

(2)

Horum

simicorpora Regii in
!t

lentio latenter progrediens, per nimiam quoque aquarum inundationem, quasi portans a quo

portabatur, ad hospitium siccis pedibus pervenit.

aede majori seu cathedrali asservantur

summa

Inde statim

enim urbis tutelares) eo ex urbe Ticinensi ab Adelardo episcopo Regiensi, a Berengario rege, qui ea Romsea Jo. papa X an D- 915 impetraverat, sibi concessa transreligione (sunt
lata.

itinere profectus

cum sequenti die arrepto Uegiumjam appropinquaret,


Dei ordinante providentia,
,

ubi eorum sedes,

praeparauda
tans

erat

Uegiensium populus colampadibus


illis

gnito Sanctorum adventu, gaudens et exul-

Quamquam
,

eadera Uriaj in Salentiuis,

cum
,

cereis et

factus est

cujus urbis iidem Martyres sunt patroni, et corpus Dari Romae haberi traduntur in S. Sylvestri quiescere nuper in ea translatura raarmorea tabella docet.

obvius.
tenti

sunt.

Tunc multi variis infirmitatibus deeorum meritis tacto feretro liberati Ad quorum famam plurirai intirmi ex

Hic sane

intel-

diversis partibus properantes, facto pro salute

liguntur tabulse Sitvestrinx, de quibus diximussupra. Errat autem Ferrarius tradens

voto, sospites, sani et aldcres iu sua reverte-

corpus S. Dariffi nuper translatura prsefatis tabulis manifeste constat pluribus ante sasculis id contigisse, si tamen contigit. Vide n 22. Sunt et alia in recitato Ferrarii
;

imo ex

Jam dictus episcopus corpora beatorum martyrum Chrisanti et Dariae infra basibantur.

licam sauctae Dei genitricis Mariae, quae hujus decenter sicuti promiserat urbis est caput recondiderat deinde arcam laminis argen, :

minus accurate reddita, quse ex sequentibus facite emendabuntur Georgius Passi


loco
.

teis

miro opere tectam

tieri

jussit et
,

moriam ipsorum
beneticia raeritis

superimpo.suit

ubi

ad meDei
in

ubi

agit de episcopis Regiensibus, heec breviter habet de Adetardo (3) Anno 947 transtulit Ticino [Pavia) Regium corpora SS.
:

summatim

eorum

praestantur

usque

hodiernumdiem.
per multos anuos utrobique summo in honore haberentur , Uegiensi Papiensique populo, uter pratiosa corpora teneiia

Sed

cum

'/*'""
''''^""

l8St2

"reli-

Chrysanthi et Darise, atque in cathedrali {nel


fipr.rcipuc$T
rriaiinnr

riiiiiaem

ms.;

Duomo) deposuit. Habemus bina documenta Regiensia mss. a dccessoribiis acccpta, quw ttd retiquias
3:>.

,^,,^ ^o^^^
rccogniiio,

altero SS. Chrysaathi et Dariae pertinent continelur Uelatio ex mss. ecclesiae Regiensis de Translatione SS. corporum, horumque Recognitione facta anno 1522; altero exhihetur iDstrumentum hujus Recognitionis. Utrumque documentum necesse est hic ad:

anno Domioi 1522 Adriano maximo, Carolo quinto impesexto pontifice ratore, XJgo RaDgouus Regiensis episcopus, indictoprius trium dierum jejunio, clero popuret dubitantibus,

maue dei dominico pridie F Kalendas Decembris hujusmodi arcam aperire


loque pntsentibus,
decrevit; id

autem omnibus

placuit,

utomni
veritate

scribere.

Et

Relatio

quidem

sic hahet

Cum

Berengarius priraus serenis.simus rex, tempore Joannis papaedecimi, anno Domiui 915 (veuis-

tandem dubitatione deposita atque magis comprobata. populus frequentior ad ecciesiam conveniret, Paratis ifaque omnibus
ad
assidue
id necessariis, episcopus et clerus (notariis visa conscribentibus) eolemniter inpri-

Uomam, ut coronam imperii susciperet, et Apostolorum limina solito more peragrasset;


eet)

duuntur, atque ex superiore ecclesia, ubi

ecclesiam praeclarae maguitudinis, ubi corpus ejus olim requiesceret, divinitus inspiratus sedificare cogitans, corpora SS. Chrisanti et
DariiB, in somnis adraonitus, ab eo magiia cum supplicatione petivit. Quod idera pupaaudieus, et tristis effectus, obstinatius ei resistere

mum
rite

Martyrum officii Nocturnum decantaverant, ad hunc inferiorem choproprii

rum

ordinate descenderunt,
satis

ibique

pontifex,
,

postqunm

digne

sacrificasset

primus
aliis

tumulum

malleo percutiens, illud ab

ad

nimis contradicere ccepit, nolens ut Roma tantorum Martyrum pignore fraudaretur. Tunc rex desiderio anxius, data illi dextera,
,

postquam arca id paratis jussit aperiri. At et incredibili celeritate aperta est. mirabili
prius pixidis ligne
oisis

cum

linteaminibus conubi
arcae

Sauctorum

et

sanguineis

capsella,

Beatorum,
apparuit;

promisit in honorem eorum basilicam fabricare etdesuisrebuseam ditare et pulcro schemate


(1) Mi-Mii?. pBlrologia lal-

ossn requiescebant, et ab ea vero reverenter a ministris sublevata


vescMvi di Ueygio
el ullii dell"

ad latus

lom

XIII. cl.

mi.

(^J

Cota-

isUsa

ciUo,

(..

92

Panute,

loRusSS

liulis,

aSOaobm. -

(5)Hoc<:oiode'i.ii I'"""

antistite

452

DE
nperta
.

SS

MAETYRIBUS EOM^. CHRYSANTHO ET DARIA


o^^^^^

.cxo.

antistite

omnibus genuflexls

millesimo et die, ib festo scopi. suprascriptis

S Andre apoatoli posthoraradecimara septimam Matutinum per praefatum D.

raagna

cum
et

devotione

celebratum episcopum et

populi, immetotum clerum ad praesentiam

-0^^^^^^"^' ^"^ ubique l^titia constrepent t biis, campanis procesest eolemnis ircum plateas ducta bu cap.tacum nam episcopus utraque rro canonici ferculo capsellam
fia

deferentibus atque

'

universo clero et populo diate ingressus fuit, subtus altare magnum ecclesi insequente. Regii ad altare cathedralis dictffi civitatis Martyrum, in quo exstare dictorura sanctorura corpora, et ibidicebantur dicta sanctissima Episcopus Missam prcedictus beatissiraus

dem

brachiis. seniores

lidem
,.,

in

altum elevantes,
in

juniores vero

aureumvelamengastii-utrumquedefereb^^^^
r

;;:

-vS

Po tquam vero

reecclesiam reversi sunt

de devotissimam celebravit. Quo facto. mandato magister Ludoejus K D. Episcopi de Clementibus aurifex vicus de tpauis, alias civitatis ejusdem aperuit lapidicina et civis
statim
et

'':;;.

diligenter reclusi sfid.s^ liquil intra clathros sua qui que custodibus, simi^^que adhibitis

arcara dicti
fuit

altaris

qua aperta iramediate


infra scriptum visa intus
,

per

me notarium

de?unt.
c
's

Hora

autem

Tesperis coBterisque

competenti diurois nocturnisque

primis
offi-

dictam arcara

sic apertara

quEEdam capseta

usque
rit

ei vigilantibus utriusque permutatis et assidue quidem noctem sexus, ne per totam

ad secundas vesperas tamen vicissim decantatis. custodibus

sequentis

laminibus ferreis etsuper lignea, ligata tribus super lamine ferreo existente dicta capseta quoddam sigillura raagnum in medio aderat
in cera rubea,

Knum

episcopi. et

quod videbatur fuisse unius penes dictum sigiUum etiam super

us
e^t-

recessusque

numquam
,

intermis-

Ts

rdhih
clrca

to

medicorum Die vero jam iuclinata ^tatisvero judicio, maris et femin^,


illa

qusedam carta, in qua dicta capseta, aderat certae modicse reliquiffi, quae erant reconditae sanguinis conglutinati, et esse videbantur
quaedam juxta dictam capsetam aderat etiam louga ad mensuram medii brachii urna lignea, et dicta capseta simul vel circa. clausa etiam; dicti cum dicta urna erat in cornu dextero legere quo sacerdos solitus in missa
altaris. in
altaris. Ex Epistoiara, a parte anteriori dicti primis extraquo prffifatus RR. D. Episcopus in urnam ligneam, quam dedit uni ex

annum vigesimum ossa utraque capita tum est. Ex quibus


autem capsellam vam capsam condidit
Que
ferro ligatam,

esse comper.

cura

toti-

retenta sunt, veterem dembrachiis et pixide c^teris ossibus in nocum


(episcopus) atque undi-

Ta marmorea

addito desuper titulo idem refixit ; ossa vero retenta

ubi tamdm detulit, pontifex ad sacrarium conservanda sunt, quamdm summo opere argenteisque honorifice condanthecis aureis beatissimi martyres Chrisantur Passi sunt Domini ducentesimo octua-

xitdictam

deinde extraxit cauonicis ibidem adstantibus; Jo. Angelo de dictam capsetam, adjuvante D.
extractionealiquantulura fraeta Meliis, in cujus propter vetustatera. Quibus est dicta capseta capseta simul cura dicta
factis,
ilico dicta

tuset Daria anno Numeriano ^esimo quiuto. Caro,

et

Carino

Relatio. Verum qu^ fmperatoribus. Hactenus gesta sunt, accurattus enuinRecognilione

urna

ri.j.

mhdHMT

inm.mn-

sequenii Instruraento, clealiusque disces ex Anno in Christi nomine. Amen. g^ jggus_ quinquagemillesimo circumcisionis eiusdem indictioue decima, vigesirao ^secundo,

simo

die ultimo

r per

tempore pontificatus VI anuo primo. Cum domini Adriani papse reverendissimum dominum Rangonura

Novembris

super quadam tabula parata. existeus continue in et praefatus D Episcopus primo dictara urnam habitupontificali aperuit nuUa fragmenta ligneam, ex qua estraxit non adhuc apparebat sanpanni Unei, in quibus per adstantes. quod guis, et dioebatur ibidem fuerant camisiae dictorum
fuit posita

dicta

fragraenta

beatorum
prffifatus

Martyrum. Qua

ostensione

facta.

Reverendissimus Episcopus
super
capseta
et

clausit

divina
cleri

Regieusem providentia episcopura consensu totms decretum fuerit, accedente arcam, populi civitatis Kegii, apenri
et in

dictara

urnam Ugneam,

et levato dicto sigi

cereo existenti

etiam lUa

reconditffi dicts cartula in quibus (qua) erant

qua fueruut posita sacratissiraa etjDarise, Banctorum martyrum Chrysanti dubitatio cleri et popuh ut tolleretur omnis

corpora

modicae reUqui^ et levatis


ferreis.

etiara

lammibu.

dicta corpora quiesceeiusdera civitatis, an arca nec ne, et ad finem. quod rent in dicta in futurum extare ibidera reperirentur, fii corintentione possent venevari dicta
firmiori

aperta albus et Uneus visus fuit quidara panniculus multum bene sui parte corrosus, et in nuUa quera dissuit praedifilo consutus et clausus,

aperuit dictara

capsetara.

Qna

dictorum; pora. et etiam extrahi argencapita et brachia et in vasis Martyrum exigentiara temcoUocari, ut secuudum
teis

sanctorum

panniculo ctus K. D. Ei)iscopus, et dictorum sanctorum visa fuerunt ibidem ossa reconMartyrum miro ordine in dicta capseta dict capsetae aderat dita; et ab uno latere caput caput beati Chrysanti, abaUo latereerat
beatissimffi Daris.

dissuto,

ad conporispossent dicta capita et brachia populi dictae civitatis spectum totius cleri et veneexhiberi et laudabiliter (prout convenit)
rari.

Qua

ctorum Martyrum

capita dictorum sanfuerunt es dicta capseta

35 Ideo prsedictus R. D. Episcopus, convoSONoycm/wM/ Q^tjg pjius toto clero et populo et praecipue deputatis per magnificam communitatem aperv.ijc^tMdie

extracta simui per priEdictura R. D. episcopura Martyrum et cura duobus brachiis dictorum eurademcoUoomuia in baciUo argenteo per in dicta cata, residuo dictorum corporura

capseta reservato,

ritioni praedictas,

et prsemisso

jejunio

trium

dierumiimmediate aperitionis, de mandato

praecedentium diera dictae


prsedicti E.

D. Epi-

praefatusque D, episcopus oratione causara dictae aperitionis ornatissima pro hacrivJtate propalavit et dictos Martyres Quibus factis Uico

humiUter deprecatus

est.

fuerunt

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRISfuerunl


factae

453

processionea

per

praefatum

tum

D. episcopum, procedente toto clero et subsequente toto populo dictse civitatis, et dicta
capita in dictis processionibus per praefatum D. episcopum universo populo fuerunt ostensa; finitisque dictis processionibus prafatus D episcopus dicta capita simul cum residuo dictorum corporum penes altare dictorum

clausa et murata. Acta et gesta fuerunt omnia et singula suprascripta ad pra^sentiam personarum de
fideliter ac

bono

artificio

iUCTOU
B. B.

alleslalio larii

no-

sanctorum Martyrum intus ferratas (clathros) multum bene clausas super quadam tabula parata posuit discooperta ad finem ut ibidem starent per diem integrum et per totum populum Kegiensem manifeste videri possent rogans me notarium infrascriptum prsedictus R. D. episcopus ut de praedictis publicum conficiam instrumentum. 36 Acta et gesta fuerunt omnia et singula
, j

quibus supra cougrue referendo et de quibus etiam in praecedenti rogatu et in locis suprascriptis, et ad pra^sentiam testium, de quibus in prsecedenti rogatu, singula singulis congrue referendo. Erat stihscriptum Ego Albertus Pancirolus, notarius Regiensis de prae;

dictis rogatus.

38 Qusein prsedicta Relatione occurrunt de

Q\i\dsitdtliae
irantlalionu
,-

Berengario I
gonio, qui

et

II satis concordant
ita refert (!)

cum
:

Si- ccHsendum

ad annum 915

Beren-

supradicta in civitate Keg-ii in ecclesia cathedrali dictse civitatis et in locis de

garius I certe hoc anno a Joanne pontifice imperator inunctus est, quod tamen Valesius et Pagius ostendunt contigisse anno sequenti in die Paschatis (ii) anno autem 923 vel secundum alias 924 Berengarius romphiEa a
;

quibus supra
priefati

tergo percussus prosternitur

(3),

irf^weVeronae,

congTue domini episcopi et dominorum canonicorum


referendo
,

ad

praesentiam

non vero

dictse

ecnlesiae et

multorum aliorum
virorum

clerico-

Et rursus Sigonius ad annum 947 (4) Berengarius II Adelardum episcopum Regiensibus dedit, qui
PapisB, ut hahet Relatio.
.-

rum
]3

et illustrium

domini Francisci

post sancta

Guicciardini de Florentia dignissimi gubernatoris dictae civitatis pro sancta Romaua ecclesia, D. Herculis quondam D. Sigismondi Estiensis,

Darise a Berengario [utique II

martyrum corpora Chrysanthi et ex mente Sigo-

domini Ludovici de sancto Laurentio

prioris
et

dominorum Antianorum

dictse civitatis,

electorum per magnificam communitatem ad aperitionem liujusmodi et omnium doctorum de coUegio dictse civitatis, et aliarum innumerabilium personarum, quas longum esset hic recensere. Rogantibus etiam se (sic) de praedictis domino Petro de Zamoronibus praeside notariorum dictae civitatis, Thomse de

omuium

cum de hoc ibidem agat, nec ordinis apponat numerum) impetrata Regium deportavit, quae in hunc usque diem Regienses religione praecipua venerantur. Idem, sed aliis verhis, de Berengario I, tradit P. Romuatdus a sancta Maria (5) Berengarius Roma Ticinum denii
:

tulerat corpora SS.

MM.

Chrysanthi et Darife

Cambiatoribus, Jo. Baptista Malvitio,

Petro-

anno 915, quae subinde dono dedit Adelardo episcopo Regii Lepidi. Atque hasc primo intuitu videntur conflrmari apud Ughellum ex charin archivo ecclesice ta Adelardi episcopi cathedi^alis reperiunda (6), qua plura donan,

nio de Parisetis et Jo. Baptista Martello, omnibus notariis dictae civitatis. Ego Albertus

tur clericis servientibus in ecolesia SS. Chry-

Pancirolus juris utriusque doctor ac de coUegio dominorum judicum


civitatis
lis
acia die \

sauthi et Dariae et S. Thomae apostoli. Suhdo verba Adelardi huc spectantia (7) Concedi:

et

notariorum

dictse

mus

ecclesiam

S.

Mustiolae, etc. in ecclesiam

Dc-

pen^rin.

Regii de praedictis omnibus et singurogatus fui. 37 Die sequenti immediata post prsedicta, quffi fuit dies prima mensis Decembris, quo
die

beatorum martyrum Grisantis et Dariae et B. Thomae apostoli Christi, ut habeant clerici, id


est Adalbertus presbyter et Martinus clericus,

qui

illic

omnipotenti Deo

et

beatorura

martyrum

festum dictorum Martyrum tran^lationis


civitate

celebratur in
praefatus

Regii

post vesperas

Grisanti et Darise quotidiauum debits vent-rationis eshibent famulatum, etqui pro tempore
loco

V,

Reverendissimus D episcopus una cum toto clero et populo dictffi civitatis reposuit dictam capsetam, continentem intus ossa corporum dictorum sanctorum martyrum Crisanti et Dariae, simul cum dicta urna, coutinente dicta fragmenta camisiarum, iu quadam capsa magna laminibus ferreis circumdata, exceptis tamen capitibus et duobus brachiis
,

eorum
si

successerint, teneant, possideant...

quis successorum nostrorum hoc nostrae oblationis onus callida ingenii curiositate ullo

Quod

tempore fratribus
sierit,

praescriptis subtrahere quie-

omnes maledictiones, quas proposuit B. Moyses filiis IsraeL.. veniant super eum..., nisi resipiscendo secundum Deum et nostraeinstitutionisedictum super
et fecerit. dictis

martyrihus Grisauti

dictorum sanctorum iMartyrum, quce reposuerunt iu sacristia ecclesiaj majoris Regiensisin quadam capsa, habente tres clavaturas, qua-

Dariae et fratribus

emendalionem
Regio.

omnem

Actum

in civitate

Necannus

rum una clavis fuit tradita domino priori dominorum Antianorum, qui tunc erat D. Ludovicus de Sauto Laurentio, alia {deest nomen)
alia

[iterum desideratur nomen),


in

et sic dicta

capsa,

qua fuerunt recondita

dicta ossa,

exceptis dictis capitibus et brachiis, fuit posita in arca marmorea intus altare dictorum

sanctorum
ecclesise

prsedicta subtus

Martyrum, existens in ecclesia voltam altaris magni dictce majoris, et dicta arca lapidea fuit mulllalia;, lib.

nec dies adscriptus est, dum in altera AdelM'di charta de alio argumentoapud eumdem Ughellum (8) uterque perspictie notatur. C3eterum in priori charta Adelardi, ut videre est ecc recitato textu, nutla fit mentio translationis, quam ipse Ughellus tribuit Gothardo, Gothardus de quo htvc solum recenset (9) Regiensis episcopus anno 914 Roma Regium asportavit corpora SS. Chrysanthi et Darise,
:

eaque sub confessione cathedralis honorificentius collocavit, ubi hactenus summa veneraPupia
sacia,
II,

p.

(1)
[t)

De

rcgno

vi. (3)

col.

388. Medioloni,
p.

<732.
Ibid-,

p.

11.

Ticini Regii
(8) Ibid. col.

4699.

(7)

liat.

sac,

lliii.,

Notn

(75).

Ibid.,

393.
267.

iH.

(S) llalia

sncra, tom. II,

col.

(i)
(*J)

tom.
col.

col.

268. -

266

267. -'(9) Ibid.,

Flavia

261.

tione

464
,ao..
^

DE ^*"'^ SS
fidelium

8-

recoluntur. Paulo '"' na quo ex fonle hsec docet Ughellus


tione

MARTYRIBUS ROM.B. CHRYSANTHO ET DARIA "" ^ ..., spectantium penuria, ita, post enumerata D
.

concludens ctito<" multipHcia decora.

(1)

1^^^'"' nempe documento, anno qu habetur, quo empore


dito,

^^^
^^.
^^.^^

^^^^

'

soilicet,

.^^^^ ^^^.^ defuisse videtur, historicus qui vetustse civitatis eventus opesque

in

quo

pig-nora casione htec sanctorum


lata sunt,

fteg^

^^^^^

^^^^^^ .^

ubi ab inttio sic '?''"''. 014, ab ejus """"^""' "^; de anno D. N. J. C. Decembris P".^^""''et die I mensis ^^^^^^^ olim B. memoria; u. patrem et
sto

annales publici juris

dem

commentarios quorum historis et factffi fuerint. Et nos ealaborare fatemur nam si qua penuria
:

olim episcopum et P""'''^^"^/^. "^' ,;; hac pi ex parte et ''""\<='"*'"'^^f'f" houore corpora magno

prodierunt, nobis non sunt forte deinceps Moronius, qui anno hujus ssecuh '^d manus. mandavit Dictionarii sui tomum, plurima de urbe Regiensi coUegit, qZ
,
^

Lnslata

fuerint

cum

et sanct reliquis

plurimorum inartyrum

Qi

vorum Grysanti

et

Dari, et reposita fuerunt

Martyrum nostroaverte negat <:orpora SS. ^j;'^.^^//^ J^^^^.^ ,,-, ,,> ^cribit (2): Cathedral,^^^^^ j^ ,b invocatione Assumptio^^^.^^^^ ^^^^ .^ ^^^ .^^^^ ^^.^
,

Begii in altare de^^ub us, in cathedrali ecclesia

"'

Gotardo tunc episcopo d.cta et cui beatiss. D. fueruntjune corpora et reliqui hujusmodi
data et resigrnata.

"'|'^^
b*.

;^

V^,;

i.^^^enerationi est PARSCorporum


J, Dari ; alia eorumdem pi.^ ^^^.^.^.^ Lateranensi et XII
:

^^^^^,
y
^^^^^^

omnibus

dam

^^^ et al.is constat .^^-d;" .n cart.s libro a.itiqu.ss.mo


,

U P-"

f ^"- ff
?

"^.

' "^ hoed.n.s et

fpostoLum Rom. Et rursus (3) Gothardus P.copus anno 914. Roma tran,stulit corpora
^P
P
,
(^
'

tem,opranparte)SS.
et

existente .n arcb.v.o li.eri. antiquis scripto canonicorum cap.tul. P^^Bd.ct^

dominorum
a dicto

cathedralis eccles.se Reg..-

tempore

et

citra

Et s.t verum, quoQ quod d, ta or^ conscr^pta

^^^.^I^^d.h

honoHfice coUocavit in
.^

.^^^ ^^,^^,,,,,,

^^^ ^anifeste desum-

parenlhesi,

B ^

pora
altari

et

.n d.cto reliqui hujusmod. fuer.nt

;Shu?o Demf^W

sunt ex Ughello. ^ E Rangonus, ad augendum cul^ S


^^^^^^ ^^^^ ^^_

reposita. etc.

R^c f^^em

etJ>arba^-o,'x sunt stylo admodum confuso tamen deducr possevtdetur corpora guibus id et Dariai a Qothardo fuxsse SS. Chrysanthi Romn) Regtum Papia [Ughellus supra habet Qutd porro sibi vehnt voces e^ v^^te,
delata.
:

^"f^^^^^^ ,;,,, otiorem.7pnoro P^;^^ , jnslrumentum nostrum " rl^sm tamen secus, cum ossa ^^^onT. quo habetur, de capseta " duobu brachiis...

'''^"^J^ex

f^'J^^

et corpora et

sanct^ rel.qu.^ plur.morum mar^

^LXtotuVc^rporum e kIuo dKtorum p


l^^^^^J^^iulntem c pseUm cont

in dicta cnpseta re-

J^
^^

^,^^^^

tyrumdivorumGrysantietDar.^,non(op.ra, documenprelium inquirere, cum zpsum /toc

iutus ossa

tum notas

evidenlis

seu suppostttoms seu

corporum ^^^^^^
de-

adulterationisvr^seferaLPersptcuume.nm

^'^'^^'''JJZ^ ,,0 <epm corpora,

^l^^^^^^/ZZmam

eorum partem

Ut piensis) de possessione SS. corporum omnis dubitatio cleri et populi ejusfolleretur


.

serte Flintus

(D),

provtnc^a

'^J^^^y

J^,-

/0

dem

ci vitatis.

et Dari=B)

an dicta corpora (SS. Chrysanthi quiescerent in dictaarcanecne. Por:

meaa ^^f^^^^t^ue feremed"a Terra Otrant. duta, ^acetguefere disium tnter et TarentumJ). ^P^'^^'^'^.
Brunlis

ex ro standum esse Instrumento nostro patet Instrumentum per... sequenti attestatione dominum Albertum Pancirolum ) notarium
(

erat

sedes
esset,

^"^"f'" jectdocum^J Brundrsxna, sed h^c cum

^ JZ^na
dte

Saracems eversa
ecclesi^,

hujus civitatis rogatum

in ejus plicis origina-

tum

extraxi et in hanc publicam formam, tain quorum nxeu aliena manu scriptum, redegi, et de more signavi fidem hic me subscripsi
req,Usi.us...

f f disinus et Ur.tanus vel


nus.

'<^'f ''^'''^P"^"^";"

(/r^ ^^* ". ^

Ut vero

omms

Brund s Un auus et b^^^s"contestaHoms anmtan

dem

tolleretur,

Gregomus papa XIV

Anno circumcisionis Domini, 1767 signalum Ste(forte 1747) die 27 Nov. Erat Ita nempe Xegitur ad calcem us Ghinius.

Maji 1591 separavtt


Brundtsinoe
erexit

tttulo ^'^.'"^"^^^'

'nstru^entt^
^^
,an,>ao.i-

tn chartts nostrts hagto-

'"tm^o^Tlidetex

^fclZ'
^f-'"""

pr.dictishaudme. aiocritcr infirmari fidcm Relationis. Notandum insuper est, Ughellum in praeliminaribus adcatalogumRcgiensiumepiscoporum.nihil omnino pr^ter morem suum afferre de
,
,

XlT') ^^^^ ^^^^^^^lS^ subn^goe.^


^/-^'"-.^-'Z

^f^'f .f^jf ',t "" f "/

^s SS.C,ry..n^.et ^.r^.
riis
set

e mss. Inter arch.ep.scopo. qm B;"d.s.ana um Uritana. antequam cum

pr^fuerunt,

"""';"'."\^I'^J'^S

sil

relrquns, quibus ecclesia illa condecoratur

inipsoverocatatogcnonubique.utvidimus, sibi conslat. nec firmx fidei documentis nititur. uanrfo

vit sanct.mon.a et '^'^^.^"-'^^"^"^^j^^bus. mus plur.bus su ^ at.s summ.s P";' ^" [ specia.im Stephano 1'. VI, q ''^;^^^^^^^^^ stant.nopohm m.ssus anno 8h6 ad impe

bus

SS.Cbrysanthie( Dnvl^ pignorimentionem habet Cxterum queritur

res Basilium

hujusque

fal.os

Leonem

UghellusdemonumenlorumadresRegienses

xandrum. Qu. cum Romamredux essei. q contigit iuveut.o corporum SS. Ohry^an
^'''''\^'"]'<'f.-^^'''"'"^^^^ -"1, N.poli, OTrliu Ori.. Nc.p. I80f.
(/J UiJJo.iario
|>

^^^
^

^^

(1, (31

l,.lia
lliid
,

S.C..,
11.

46.

..

II.

240.

(*)

lliMem p.

m -

T. LVII. p. 36.
(!1|

Hulnn

lib.lll.csp. >l

5t'3 c. 3C. EJil.

Harduini.

n.ii.r.,

(6| Coiif.

zionc slonco-ccc.esiaslica, lom. M...\,

'"'

T)ariS

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A
Dariffi,

455
.M'(.TORI
fi.

itera

SS. Diodori presbyteri, Mariniani


ei

diaconi atque aliorum, benigne

a prsefato

pontifice concessa fuere integra corpora SS. Chrysanthi et Darise, cum reliqniis nonnuUis aliorum SS. Martyrum. Illo itaque tam pretioso

suam properavit ditare ecclesiam et civitatem Urianam, et sacra pignora reposuit


lliesauro
in metropoli
,

Brundisium delatas suspicatur Papebrockius (7) qnia jam tura communes utrique urbi episcopi erant, quod si obtineat, perperam asseritur initio numeri prsecedeniis, Theodosium pra^fuisse ecclesiee Uritanas, antequam hxc cum Brundisina unita foret. Pr^ierea translatio

H.

quam

paulo ante reaedificaverat

dedicaveratque sub titulo B. V. llarice in coelum assuraptae. Haec ita legunturin antiquo breviario

membranaceo,
officii

ecclesise Urianae proprio, in

Lectlonibus

dictorum sanctorum, quod

sjeculis praeteriapsis recitabatur in illa ecclesia.

Nostra quoque Eetate ibidem fit singulis diebus commeraoratio translationiscorporum SS.Chrysiinthi et Dariie sicut et S. i^arsanupbii, sequenti

adhibita

oratione

Omnipotens

serapiterne

Deus, qui sanctorum martyrum tuorum Chrysanthi et Dariae et B.


tui
voluisti,

Harsanufii confessoris

atque abbatis corpora Uriam transferri concede propitius, ut quorum patro-

SS. Chrysanthi et Dariae adscribitur ibi8S6 vtei paulo tardius^ sub pontificaiu Siephani VI imo V. Quod utique stare non potest, si floruerit Theodosius posi pnefaiam Uritanam calamiiatem. Theodosium episcopum, inquit Papebrochius in adis S, Barsanuphii (S) existimamus vixisse sub annum 850 vel 8G0, ut saltem ab ejus morte usque ad UritaDse urbis calamitatem primam (ailera referiur ad &mium 978) intercesserint anni 00 vel 70. Nulla addiiur ratio qua fulcia' iur hac sententia seu conjeciura, 42 Est itaque undequaque incerta, densisque invoiuia tenebris seias Theodosii. Quod

dem anno

^cprohtuur

cinio graudemus in terris,

eorum sufFragiis subleveraur in coelis. " Sic in ms. sub rubrnca Notitia Vitae et Gestorum aliquot sanctorum
corpora

autem dicaiur fuisse carissimus pluribus .susb setatis summis pontificibus, speciatim Stephano
sit,

Vlaquo
td

legatus Constantinopolim missus

B quorura

servantur

in

civitate
,

Uria,

cive auctore ut nolavit aliquis decessor Uriensi, qui nosier et etiam ex conservatis P. Viterbi 5. /. liiteris constat, notitiam hanc misit ipsemet P. Jacobo Viterbo rectori Tarentino anno 16S3
,

Dominico Thoma Albanese

enimvero nec simiie quid uspiam aiibi discimus. Foriassis, ortum hoc est ex perperam inteliecta epistola Stephani V ad Fulconem Rhemensem archiep, pro Teuiboldo Lingonensi episcopo apud Fiodoardum rccitata eimul et Oirannum (9) qua deciarat poniifex se
Senogalliensem episcopura a suo latere diremandaiorum suorum, ILvc quidem episiola integre non reperitur inter
xisse executorem

mense Februario. Et rursus

alio loco

ejusdem

ms. legitur inventio priefata facta 17 Januarii ^^Q sub pontificatu Stephani VX, imperantibus
in Occidente Carolo Crasso, in Oriente Basilio

ediias liiieras Siephani (10), sed pariim tantum additur autem in Notis, supplementum
;

cum
expenditu)-

suis

filiis

Leone

et

Alexandro.

ex Frodoardo,

qui, td aliunde constat,

haud

41 Atque ita quidem habet tradiiio Urita~ norwn, qiuv tota nititiir inventione sub Stephano V facta hanc autem non satis idoneis
;

muitum
vox

disiabat a Stephani <etate. Porro Oirannus, 51 apices specteniur, accedit ad

Oiriannura ab Oiria,

quomodo

s^vpe scribitur

probatam vidimus testimoniis. Proinde hoc jam ex capite traditionis illius nutat fides. Aiiunde vero, valde obscura sunt, qucis ad Theodosium episcopum Uritanum pertinent. Recensetur hic quidem ab Ughello ubi de ecclesia Uritana [1), sed nullo adscripto anno vel Scvculo. Nec mulium luminis accedit, quod
,

pro Oria seu Uria, iia ut Oirannus sumi potuerit pro Oirano episcopo, nempe Theodosio
Oriensi. Utut est, nec Pagius, nec Novaes, nec Baro7iius vel unum habent verbum de legaiione Theodosii. C.-elerum falso prorsus

vixerit,Mi iterum Ug helius ibidern, temponhxis quando ossa S. Leucii Benevento dimidiatum Tranura delata sunt. Nayn hisioria iiHus

tradiiur Theodosius ecclesiayn suam dedicasse sub titulo B. V. MariiE in coelum assumptffi; testibus namque Ugheilo et aiiis {\\], Theodosius cathedralem veterem, SS. Chrysanthi et Dariffi titulo

condecoratam,

ffidificavit in

transiaiionis, edita a Boilando in actis S. Leucii (2) et curante Coleto emendaiius recusa

loco ubi nunc arx munita spectatur. In columna marmorea adhuc hi versus leguntur aedificationis testes
:

in recentiori Italia sacra (3) nullam prorsus ^ notam continet chronoiogicam scripia autem fuit ab anomjmo et attitulata Joanni
;

y
;

Tranensi archiepiscopo, qui vixit post annura nostfEe salutis millesiraum (4-). Fcce verba ad rem nostram facientia (5). luterea Theodosius Beneventano Orietanaj sedis antistes cum poutifice cliaritativam inierat amicitiam. In
cujus dilectione confisus petit ab eo aliquantura partis pretiosi corporis. At ille petitioni surama cum diligentia conejus satisfaciens cessit quod fraterna devote choritas poscebat;
,

Hanc ledem prsesul struxit Theodosius almam; Deus esto misertus ei, Dicito qujESo

Nova

cathedralis recentioris est struciura; et

Marix

in coeios assumptcV dicata. Denique hanc nobili' docet ibidem Ugheiius ecciesiam piurimas, ossibus tari, inter alias reiiquias

aliquotSS Chrysanthi
soiius

et DariiE, ei

Moronius

meminit

braohii S. Barsanuphii,

cum

supra

poraSS-

diseriis verbis asseratur, integrra corChrysantbi et Darire concessa a Ste-

suscipiensque cum exultatione apud


stino coUocavit.

tanti

thesauri raunue, raagua

Brundisium loco priquibus sane efpcitur id 924, contigisse ante eversam a Saracenis anno vero Uriam (li) secus quidni Uriam non Brundisium Theodosius reliquias detulisset?

phano fuisse Anasiasio, Non itaque pidem transiaiionem Uritanam probari. Noniamen

Ex

negaverim insignes aliquas iilorum sancto-

rum Martyrum demum tempore


n 2

reliquias

eo,

quocumque
revera
actis

fuisse delatas, ui

obstineat quod notavit Papebrochius in

{I)

lui.asncra. tom- IX,rol,

l*'?.

SS

- () i';'^"^'^,*^""^^dcl r^^noAi Na,.oh lora nin..i.Uiz.oi.i...o ncograliro rR.onalo tom II, Apnii VII, ,1 83. Neaiiftli 1804; Pa|.ebroch.us ,
sc,

tam

l. .il

il.cm I. Jnu.M..

Vcneli.. 17^1 .- .i) Acla VII. col. Ml2 el [3) Tom.

o,i. 8ith. ,4) ii,iden..- (S) n.i.i-

K.-mci.i, lil. IV. .np. I. M.iie, I'rrnt.. 9j llisUH.i ecrlr^iK CXXI.^. (1(1) M.gnc. IWol., I..m_ om. CXX.\V. col. 21. 160. W..nm., (11) itolii sac. tom. IX, col. col. 793 ct 79l>.

|7)

T..m

II.

A|.nl.

ibid.

(8)

Ibidf-ro p.

Dmonano

verbo O.ia-

Ociobris.

Tomus XI.

62

S. Barsanuphii

456
*i.cto B-

nir DE

SS CHRYSANTHO SS. CHRYSAT^ i^


.

ROM^. ET DAKIA MARTYRIBUS


^^

A^ 5.5ar5anMarf^tfiixv Apniis(M et uanaj Chrysantho

^.^.^^^^^^

^^,^,^

divinitus sibi

comvide-

Liuprammi jnjgsum. Quorum temporibus,


^^^^^
,

de iisdem Martyribus (SS. quam mu XXV Octobris, ubi idicabitur al.quam sanc sunt ecclesiffi, quffi partem rum reliquiarum ^^P^^ J'*'"'^,. j^^tXehic *^o^'^ .^ ^^/^ habere grloriantur, quomodo Urttana (ms zntelDemque translatio
'

Osbaldus ^^ ^^alwini archiepiscoporum, prout regebat gentem igeopus Sclavorum

^^
runt,

^_^ temporibus jam dicti episcopi fece. (SaaV subjecti episcopis Juvavensium
^,,^^,1, sicut

tanis.

Adalwinus archieburaensium). Et adhuc ipse W^^^^^ semetipsum regere studet iUam

ligaturdealiquotossibusjprorsusdestrmtur quibus Regiensi. et Etffltenst de


translatione

^^^^^' .^^''^^^,^ gentem


capiie ix

jam multis

^^|^^^.^^^ ^^^^^^ j^^j^

diximus supra.

pertingebat

^^^^, ;^^, -^^ tantum in Pertzii editione, quousque secundum. apographum Canisii

IV De

r u translatlOnibuS ballSbur.

.,

C1

apud eumdem Capiteautem xiv seu ultimo Adalwino gesta sumpj^i:,ium alia plura ab

gensi.NeapolilanaetViennensi.

xrr""""
^^
jr^^,^^^

" ""

llem de minoribus reliquiis,quae


1 ;V.o in ecclesus exniDeniui pluribus ; r.plocncPvVlillPntur

pacis indicasse gm t^pore .M;ii quanlique sit prxfalus bbellus ^.^^ conscWp<us ^ ^^ .^ ^^. ^^^_, ^^^ ^,^^ ^^^^.^^ ^^^^ ^^ .^
.

j^

r.n.tav,

i^ e<fonem

/ac!<

;^/.w Hundius de translatione


Chrysanthi
et

SaiMurscn-

ri.corporum SS.

^"^

"'

emendaripoteritlocusPapebrochii,quifisusi''i^r,. ^^^_^ guiedam non salis accurata protulit


verbis ,j(jjs Ruperti Ex supra recitatis .^^^ auctorem coxvum esse Adalwino. // ^^j ^^^^ ^^ .^^^ ^^^.

llavar^a. ecclesiam Salisburgensem Uispi corpora .anctorum Cr.spmi, tinus (2). v.rgm.s Koma Crisaiiti, Mauri et Dan
niaui,

M^-

U proindc

Juvavium (Salisburgum) iutuht. Pr.a.A<> annum porro Xdalbinus ab anno 859 ad mortem obn (3) ac lel potius sequentem. quo haud ita multo post allatas a

^''^JJ''^.^^,.

tifl.is

..

obizt

SL.'S
^''^^"^'
^^
J^'

xiv

MazLnno
.

dccclxx.,. fui

namque pZc

^^

.(,
,

ZTnt^X'';^^
Jf ""'f fj^"/"
"^l':.^'^''p re i ca.p.

(,^ ultimo Libelli ^ ^ tempore igitur quo, E


imperatoris,
,,, ^ Juvavensibus

floruit

Marc^oardo in EifHiarn reUqu^as. Ejusdem


translation^smem^nitHans.zrushrsvej^^s[^y^ ad profeetus est Adalbrnus Roinam

domni Karoll

f ^^^^.^
,^Z

usque in pr.esens tem-

Anno 860
terea

prNicolaum papam. a quo pallium -cep.t sanctorum Cnsp.ni et Crispn.am reliquias


;

(;^^^i,, ,^o Panno^,.j; ^ap. x.


(8);

^^jZLlZbls non fuit ante annum 796. ut ^^"^


.^

pr-oinde
si.

Chrysanth. et fratrum, Mauri martyris, item

Dari.conJugum.Handiusdiemobten.palu
Sept^^ adnotavit secundo Calendas Octobns (30 urbem ipsam diem .mportat.s Mezgerus hanc

J^^^'^./' ^^^^^f^p^^^^nbacUus
"^nno^^^annectatur
,

s<cr ^ci anno 871.


(9),

commi.sio

Salzburgensem sacris UP-nis tr.bu.t. Incertum Cojutrumque. Itaque, qu^ apud Hundrum Denisunt. pora, ocaniur, /fansu.o rel.qu. in Excerptis Altahensibus. valde bref,us. \ue Pertz (5) notatur Anno 859, Adelw.nus

^^ J'Lc /ac/a 5i< "^^S^sjJaceJ


non verout

vel

^, m

^^"

anno 872. si ut aliis tantum anno 797; ^^^^ ^^^^ ^^ ^^^^^ ^^^ ^^ ^^^ .^^

,,^;;"//. ,,,^^jo apoorap/io ms.. Libel'^^r^^t^^^^^adulUralo^^^^^ ap


lus est

apud

afchiepiscopuscorporasanctorumChrysanthiet

rum

<'\."J2 L^.ct.onum,
.

iiUrm multo c< tTO^m

quidem g
,

^^^

Zoari%i3cDar..)Salzburehattulit.Mone<

Hartmannus vero Pertz in Excerpta iZte Ambergensis. in monaster.o Schedel. medicus


.-

f ''"

^'^^'':

'

'"^^ns "o.

V/ 0-

ad oram codicis Ottonis Fr.historicas allitas repperit. quas singensis notas Monacensi ex schedis ejus bibliothec=B regis (Efelio in SS. rerum Boicarum vuliUatis ab C gataa hic proponimus. Aliud non inveni de (ransia(ioneSaZ.s6urpcnsi.iVon ncparcm par-

'""'rj:,X"^f^^^^^ vxsque '^'P" f^ "^'^"j^^^^ (lOMrt^&utoguc, subdubitan-

Altah

inferioris

Monamentorum

^
(

do omnino .'"'^"'^^f.^^^f^^ J''?;;'^ secus ^'''l'^^^^!"^'^^';"^^ l^rf S Eberhardus esse vel ex eo Probatur

natur

aZiguam rclfgu.arum pr*/a<* cccicsi*. concessam; sed /^or(c a6 ipso Marcwardo, Tul>mSus\lus admittam. vetat inopia seu
defectus

mxm

datior prodnt

^P^f;*" frf;^,.^^/^ y., gw ^"^^ j^;" -^^;;;; ^^''^omo // textum.nonuno tenoresedsparsxm


<^f

mclxiv

2" -;"-- "^J^ ^ t< "S


1).

.^, ^,.

testimoniorum.
.

Sane anonymus.
libelli

^^ ^^^0 aSte
f

c nt^lisse.

Adelbino coxvus

scriptor

de conver-

^^^''^^^'''''''''''Z^^Z^cMcethuiussxculi Deynque nuperrime.anno '~^^^'^'^rn

^oi Ba;oanorum (BaLorum) et Carantanorum


16).

soiius accepti meminit pallii; silet de translalis Roma reliquiis Adalrammo, inquit a nexibus corporis absoluto. Liuprammus

^^-"^"Z^ZlZT^d^r^r^^^^^^^^ Vurumque atque adfid^n^ P}^r^u


mss accepnnus ,^^"^'^i; ^;;; Ag^en bach (12), de " ^fV'" .^^f^^erU primi ^" duc.t
.

V kerabilis pr^edict^ sedis pontificatum accepit pastor anno 836, quem Gregori,.s papa (IV hu]us nominis) pallio honoravit. Qui innumerabilibus Deo placitis operibus peractis. sidereas

P^ T^^;'" "^^.'^'''^tf ep.scop. [Salxsburgens^^jX 1

B^Xorum BawMoru

et

Carantanorum
:

consceudit!edes. anno nativitatis Christi 859.

Cui successor. venerabiUs pr^sul. paUio honoratus a Nicolao

quem

ipse nutrivit.

Adalwinus

J^"^'"^^^ .^^^f usque ad annum ^^y^P'"^'.^'^^^. infra Libellus -;-' P^^'"' "'"" ^^^0rum rerum. qua; ,Ua ^^^^,,.

^/ pllo

rum

ppa(l).adprsesensemtettempus.cumomni
(1)

f ^"''^'i', confin.a att.ngunt f^-j^^^ ^^''^^^^ er scmptxo heec max,ma= semp sizius ,

cm

Acla SS

lom.

11

Aprilij. p. 26.

(S)

Melropolis Sa-

(scriplore.),
el 2.

lom. IV,
p.

p. '6.

'

(C)

11'"^

'">
,[,.5;

Conf. llonsi.ium

Germamy
133

s.crs, lom.

m.Di. ..cr.

ibid., p.

I,p.

135

(*)

Ger-

- (lU) 1- U'.
11,

(5)

MoDumenla Cerm.D,K

..c, lora.

p.

b.

^'

"

V
j^,

,.,,.

(!.!)",

gycthoritatiS

UIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A
aucthoritatis habita est, ac veluti sacra linea
Joannes Caputus
Carovii^na et Sancto Mangi

457
auctokk
*.

Superest ut locum Papebrochii in actis S, Ruperti (2), de quo supra, adscribam, quem ex hactenus dictis facile erit castigare, Opusculum, ait ille, quod S. Eber(1).

Actorum Ruperti

B.

Dominus dono
Societas Jesu

dedit.

Monumentum

posuit

Anno Dom. mdcxxxiv.

bardi discipulus quidam de episcopis Salisburgensibus anno DominicaB Incarnationis MCLxxxvi (3) composuit; vulgavit autem ex ms. Canisius, tom. II Antiquarum Lectionum

46 Atque h3ec ita stylo non valde terso lau- anno miaddatus Josephus de Magistris, Ex quibus dis- "'^'^ cimus sacras reliquias concessas a summis
pontificibus Clemenie VIII et Paulo Vpri*

mum

iterumque tom VI, pag-. 1138, prout immutavit idem ille auctor, qui S Rudperti acta interpolando deformavit, ut diximus qua editione omissa, prima, ut sinceriori, quando opus erit, utemur libentius. Nunc vero constat secundam editionem longo sinceriorem esse prima; ipsumque libellum s3eculo nono compositum, tquidem,opinione Wattenbachii{4^), ab anonymo clerico Salisburg-ensi ad defendendam dicecesis, per erectum noviter Moraviensem archiepiscopatum imminutae, integripag". 255;
:

Augustino Caputo, dein in manusvenisse Joannis, ejus filii, qui illas dono dedit Patribus nostris Neapolitanis. Notat autem Pellinus, de quo mox recurret sermo, eccle-

siam SS. nominis Jesu consecratam fuisss anno\G^%,etbiennio post, scilicet anno 1634,
sacra pignora ibidem reposiia, quo in loco permanserunt usque ad annum prxsentis S3eculi trigesimum primum, quando nova contigit translatio, de qua sequenti numero dicendum, ex prsefati D. Pellini canonici et
lectoris sacrge scriptur^e in

PigHoru ss.

tatem. 45 Neapoli quoque SS.

Neapolitana, opusculo

Martyrum

academia regia quod hac super re,

nostro-

ipso translaiionis
italica sub tiiulo
tis
:

Dariae

Neapo-

^^^ corpora exhioentur


mi nominis Jesu,

in ecclesia sanctisst-

anno 1831, edidit lingua Tractatus historicus de ges-

tim

B ch\o),quam olim

fvulgo dicta nunc Gesu Vecsedificaruntpatres Societatis

Jesuet tenuerunt usque ad ordinis sui suppressionem sub Clemente XIV. Restituta autem Societatea Pio VII, Sociireduces Neapolim, templum illud numquam recuperarunt ; quod deinceps ad normam oratorii exstitit, habens proprium rectorem, gaudetque frequentissimo populi concursu. Quando et quomodo reliquiae ad prasfatam venerint ecclesiam, docebit Josephus de Magistris Cum, inquit (5), Augustinus Caputus, Baro
Bagnoli, inter caetera sua thesaura, quae in ejus vita magna veneratione in chrystallinis capsis, gemmis pretiosis et auro ornatis, habebat, possideret pretiosum thesaurum pulcherrimi SS, MM. reliquiarii, ipsi a fel. record. Clemente VIII et Paulo V sum. pontif. concessi, et per ejus mortem prasdiclum thesaurum transitura

gloriosis S. Hygini pap et martyris et SS. conjugum Cbrysanthi et Dariffi VV. et MM., ^ nec non de nova translatione ossium eorum ex uno loco in alium inecclesia Jesu Veteris Neapoli (6) In priori parte reciluniur acta SS. Chrysanthi et Dariffi ex Surio, velaiis non-

nihil hinc inde verbis, ubidepueliis dicitur, introductis ad labefactandam sanctissimi

foret

Juvenis virtutem. Supervacaneum proinde quidquam de his adscribere. ^l Inalteraparte tractat Peliinus de translatione SS, Rygini, atque Chrysanthi ei Dari; prsstermztiit vero S. Luciilam, quod ejus reli. quise alio in ioco reconditae tunc fuerint Ratio dimovendorum SS. ossium erat, quod ob erectum anno 1826 a R. D. Piacido Baccher, rectore ecclesicE, magnificum B.V. Marice, cujus imago ibidem maxima in veney^atione est,
.

"'

""""

***^*

'" '''"'^"'"'

sive

thronum sive monumenium, SS. Marty

Joanni Caputo Baroni etiam sancti Manghi... ejus filio...; ipseque JoanDes, oum forsan in aliis occupatus non intendebat venefecisset
illius tanti thesauri vacare, hortatu illius tanti viri etservi Dei Pat. Julii Caesaris Recupiti [Soc. Jesu), dictas reliquias modo, quo asservabantur a dicto Augustino

rationi et cultui

vix videri vel adiri pos* neCfUtmoriserat, sacrum super eoi^um corpora dicere fas esset (7). Nam, ut prsefati sumus, erat eorum confessio a tergo majoris aitaris, in cujus summitate extrucius fuerat modo dictus thronus. Statuit itaque R. D. Placidus, cum omnimodo consensu eminentissi- F
set,

rum sepulcrum jam

ejus patre, pro

earum majori veneratione, dono


dictffi

dedit collegio

Societatis

quae fuerunt

quatuor corpora integra, videlicet duo de SS. martyribus Chrysanto et Daria conjugibus... tertium fuit illud S, Hygini P. et M., et quartum S. LuciUae V. et M. Quje quatuor corpora
SS. simul per dictos Patres collegii collocata fuerunt sub ara majori seu potius, ui infra videbitur, a tergo arse majoris ipsius ecclesiffi in quodam parvo oratorio, in quo quotidiecele-

mi cardinalis Aloysii Ruffo, archiepiscopi Neapolitani, sacrapignora transferre inpartem anteriorem summi altaris. Die sabbato
16Apriiis anno 1831 (8), apertumsepulchrum atque extractae, una post alteram, cap~ suitV {cassettine), quibus continebantur, reli'
est,

quiae

singulorum Sanctorum, patefactisque


S. Luciltae

animo ibi marmoream tabulam sculptam posuerunt cum sequentibus


bratur...; et Patres grati

verbis
Hic aaaervaotur Corpora Sanctorum Martyrum Chrysanti Et Dariiie conjugum Sancti Hygini Pontificis et Martyris et S. Lucillse

primum S, denique SS. Chry; Hygini, tum santhi et Dariffi. In horum uma reperta capsuta est lignea, in cujus parte exieriori depictae cernebantur uitnusque imagines, juxta tocum quo quiescebanteorum ossa. Haec autem erant o^nnino intacta, utpotequae nullum detynmentum acceperant ex loco circumfuso humore, quod non item contigerat reti* quiis SS. Hygini et Lucillee, His peractis
capsuiis ossa fuerunt recognita;

Virg. et Mart.

sacra pignora

primum

deposiia ad tempus

(1)GermBni8
Martii, p. 7(K).

sacra,
(3)

part.n, p. 282.
Status renim Neapoli 1678.

t. ir. p. 34. (2) Acta SS., tom. Mf Conf. Thcsaurum Moiiuraer.lorum, t. III, (E() ubi supra, p. 1. {i} Pcrlz. Nota.

diS Igino papa c maityreet dc santi coujugi Cri^antoct Dirit VV. ct MM.. e sul nuyvo transferemento delle loro ossada UD luogo air aliro nella rhiesa dcl Gcsu Vccchio lu Neapoli.

memorobilium
(6)

civitatis Nt-apofilaniE.

TrollenimcDto

p. 3fi6. storico sulle gloriose gesle

(7) Ibid

p.

43.

(8)Il)id., p.

4B

el scqq.

fuere

45S
JtrCTOB

T)E SS

MARTYRIBUS ROM^. CHRYSANTflO KT DARIA


cessa,

B.

diligenfuerein^decontigua. atque ibidem composita et tersingulasuislocis separatim

Augusttno Caputo conBanthi et Dariffi fuisse

solemms iranslaohseraladonec opportuna operi se tionisveniretdies.Interea temporis

cum nuspiam tradaiur,ecciesiamLaieranensem reliquiis eorumdem BB.Mariyrum


exuiam
enim video unde alias Neapolini contrarium consiat fuissent allatcx);imo vero vidimus sacra illa pignora (sic ex dictis, ubi nempe existimant) perpeiua veneraiione jam usque teminde a pluribus saeculis ad nosira coliinprsedicta basilica. Confnn. 24-26. pora ubi notavimus multa esse qucV saltem dubias
(nec

partem xnferioaccinxerunt, cceperuntque Virginis trono destinata rem{superior BB. redigere formam, qucV assererat)

ad novam

mndissacris exuviisforet accommoda. locus, haud sub mensa altaris paratus est iamen suffiquidem parum spaliosus, nee protnde ciens qmtuor deponendis corporibus
;

Quare

separastatuiumfuit, ut S. Lucitl^ ossa ad aliomm vero trtum tamdeferrentursedem


;

Lateranenses Cxiefaciant ipsas reliquias verba Pinelli supra reciiata non reperiri
.

rum

Sanciorum simulacra lusix magnitudinis verba conpcereniur. Noianda sunt sequeniia D. Placidi, artifcs penPinelli (1) JussuR. mauus et tissimus sculpsit capita, tlioraces, Martyrum, quorum faciesseu pedes sanctorum
setatem vultus referrebat apprime singulorura Capita eraut ex creta durissima. et iudolem. qua in atque ad occipitium valvula iustructa, calvarii cavum intromitteretur pars aliqua

Neapoli iniegra corpora saiis innuunt Pars uiriusque Calvarii, inquit, ille, inclusa capiie binis reiiquiariis imsimuiacri; reliqua ossa departibus tanposita. Qucesa7ie inielligenda comparatum. Quodinsuperconfirmatur ex S. Hygini, qucV longe tionecumpignoribus abundaniiora indicantur. Id unum resiat, ut
:

[qualche ossa del cranio). Cseiera ossa SSChrysauthi et Dariae imposuerunt duobus mag-nis reliquiariis, quaj collocata

nunc cernuntur

moneamus, nullam fieri mentionem liiterarum, quihus sinceritas reliquiarum declareUtique tur; qucV an adfuerint, ignoramus, conditio, qu% esi istarum reliquiarum eadem c^terarum variis in iocis asservaiarum. Cum E genuime hafieri non possit ut omnes simul
beantur (saliem si de integris corporibus vel eorum majori parte agatur) examinandi serio sunt iiiuli quibus singulse nitantur ec;

ad sanante pectus utriusque S. Martyris. Quo spectat, qui inter Socios emictum Ilyginum
neredebebat, voluitR. D. Placidus, utparsejus ut siugulis reliquiarum ita distribueretur
,

clesi^e.

Hoc autem ex

capite

haud parum
omnibus,

membris simulacri convenientia ossa nonnuUa applicarentur; uude praeter portionem capite
inclusam, et costas, quae mag-no reliquiario conalia ossa tentJE, ante pectus positce exhibentur, minoramanuum pedumque respondentibus iu

simulocro membrisimpositacernerentur. Aique in ha^c omnia disposita et composiia fuere ac proinde pellucida sepulchroseu tumba visitaniium undequaque paientia, oculis
;

mea laborant Neapoliiani, Eiffiienses. opinione, prxvaient 49 Quidquodet Viennam in Austria corpus corpore S. Dariffi, circa iS. Chrysanthi, sine sa>culum xvii asseratur Roma iransmedium laium? Qua derehabemus intermss. nostra
et C3eieris

^TalZ^
^,,,,,,,,,^^.

,r

,-

hagiographica instrumentum sequentis tenoapostoris Nos Philippus Fredericus Dei et


:

licaesedis gratia, episcopus

"Viennensis, sacri

Porro medius recumbit

S.

Hyginus, omaiu

pontificali decorus, capite gestans tiaram, sinisira vero manu crucem, ut vocant, pa-

Romani imperii princeps etc. Notum facimus universis, et per hoc publicum donationis instrumentumattestamur, cum nobisde mandato sanctissimi D. N. Urbani, Dei providentia PapffiVin, tria corpora Sanctorum, nimirum
S.

triarchalem. Ab una parteS. Clirysanthus, a& nobilium altera S. Davia posiiiswit, habituni rojnanorum referentes, atque ipsi eiiam suo quisqueincwnbenspulvinari, faciein S. Pontificemintenta. Denique consecraium altare XVI Maii 1831, quse anniversaria erai
die

Chrysanthi,

S.

huc Viennam transmissM,


aliis

Marcellini, S. Cyriacae Roma et licentia data ea

anno 1634; transsolemniier esidievJunii laiioverocelebraia C pr^faii anni 1831; innumero prgesente populo. Quie sic peracia ut perpetuse posterorum memoriie commendarentur, apposita ex aversa sutnmi aliaris parte, sequens inscri-

donandi, vel ad fidelium venerati&nera in et liecclesia collocandi, cujus transmissionis Nos Joannes Bapticentise tenor est sequens.
sta

primw

dedicationis, facise

de Alteriis, olim episcopus. Cameriuus, F eminentissimi Urbis Vicarii vicegerens etjuUniversis ac sing-ulis priEdexordinariusetc. facimus et sentes Utteras inspecturis fidem
attestamur, qualiter nos ad
tentis Dei
et

majorem omnipo-

ptio est, lapidi

marmoreo incisa

A
QUvK

Sanctorum suorum gloriam tradidimus et consignavimus perillustri et admodum Reverendo domino Joanni Barssottis,
protonotario apostolico, prgeposito Isnensi, coadjutori primicerio cathedralis Lucensis eminentissimi cardinalis ab Arrah, camerse
prffifecto
liario,

Q.

DUDUM UEIC OBSCHRO I.OCO ABmT\OUKUTA IG^OTA PKNE l.ATIT.^VKRANT SANCTOKUM M!'S.\NA HYGGIM PfM. CHKYSANTHl ET DAHI-B CONJ. VV. MM. UT MAJOKl FOSTHAC HONOUK CUMULAKKNTUR KECTOR B. U. PLACIDUS BACCHER ECCLKSI^
CAKDINALIS RUFFO NON SINK KMl PKJES. NKAP. ALOYS. CONSILIO AUCTOKITATK PKOVIDENTIA KX AKCUl.lS KDUCTA KOVOARTIKICIOCOMPOSITAKLKGANTIOKIFORMARBSTITTJTA EXTERIUS SOLEMNl RITU TRANSFERKNDA NEC NON SIB AKA MAXIMA COLLOCANDA CURAVIT A. D. MDCCCXXXI.
1

ac Sacrse CgesareEB Majestatis consicorpora sanctorum martyrum Chrysanthi ex coemeterio PriscillEe, et Marcellini ac Cyriacse ex csemeterio CalistEe, quorum nomina in Martyrologio descripta reperiuutur ad effectum
transmittendi
illustrissimo et reverendissimo

Domino
cipi sacri

Philippo,

episcopo Viennensi et prin-

fiarUi

tuniiiiii

atml tacro-

rum
Tvm,

Liquet a summis pontificibus Clemente Vlll et Paulo V non integra corpora SS.Chry4-8
(IJ

Rom. imperii etc, cui illustrissimo reverendissimo Domino episcopo, ut iUa et popsit aliis donare ac in ecclesiis ad fidelium venerationem collocare, licentiam et faculta-

mr^tn

Trattcnimenlo,

p. 51.

tem

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA QUINTA Bomino concedimus et impertimur. liac die In quorum fidem etc. Datum Komae
tem
in

459
M-CTURK B B.

basilica santhi e^ brachium 5. Darise (2) ; in reUquia; SS. Chrysanthi et Dariae {31 : S. Pauti

30 Martii IG4'3. J. B. episcopus rens (Locus SigilU). Quia vero

Cam. Vice Gememorata cor-

sanctimoitem Papi^e in ecclesia S. HelemB,

MarceDini pora sanctorura S. Chrysanthi, S. publiCyriacffi die 5 Junii A. 16U per etS. processionem, cui etiam Sacra Caes. Macam clejestas Ferdinandus III, Domiuus noster conjunx Maria mentissimus. et augustissima Leopoidus Guilielet Serenissimus arcliidux

nialiumord. S. Benedicti, ossa SS. ChrysrjQMarids Rottintbi et Darise (4); in ecclesia S.

dw ad

Perticas, ossa

eorumdem

(5)

in eccle-

Anno siaS. Michaelismajoris, ex Ossibus(6). aliquot \>-dTnc\i\^ 1754 Eifflia misScV fuerunt parode tumba reUquiarii Monasteriensi ad
chialem inWelckerath dioecesis Trevireusis (7), 25 ut ex genuinis litteris, constat. Supra n. aliqualis facta est mentio de reliquiis in GalGregorii lias Roma delalas, a diacono S.
Turonensis. Hujus narrationem integre hic adscribimus (8) Per confessionem suam Martyres gloriosi ineffabilia semper salutarium
:

mus

interfuerunt,

cum summa

totius cleri et

Monte populi veneratione, ex templo B. V. de prourbio ante portam vulgo ScotenSerato in


ad cathedralem et-clesiam introduximus, eaque S. btephani bic Viennae collocavimus ibidem ad venerationem fidelium visum fuit et bene et exposuimus; nobisque

sem dictam

sito

munerum

basilicffi complacuit dicta tria corpora dict perpetuo applicare et D. Stephani donare et per hoc appropriare. Itaque deliberata mente, instrumentum prffidicta publicum donationis cathedrali eccletriacorpora Sanctorum eidem
siffi

beueficia meruerunt, ae peteutibus sehocprjEstiteruntvirtute, quodeisdem a Dosicut nobis mino imperlUum est Crealore
,

nuper a diacono nostro relatum, ita gestum esse cognovimus. Hic autem diaconus a pfipa urbis

approStephani donamus, appUcamus et apud prsperpetuo priamus. ita ut htec corpora


S.

B dictam

ubi basilicam permanere et in custodia, conservari debeant, aliiE reliquia^ conservantur, hie reliquis, ad veue-et prout alise, sic etiam coUocan possint rationem fidelium exponi et excommunicationis, ipso ac valeant j sub poena inhibentes. bc quisquam facto incurrenda
,

Romanae Pelngio, quorumdam martyrum confessorumque assumpta pignora cum grandi ^ psaUentio vel clericorum officio ac popuU imest. mensi obsequio usque ad portum deductus illum ingressus navem. erectis veUs, ac per Et
antennte, quae

modulum

crucis gestat, appara-

tum

arriextensis, flante vento, pelagus aUum ut Mas.siUensis urbis puit. Qui dum navigant

vel alius successorum nostrorum episcoporum

quiscumque de hisce tribus

sanctis corporibus vel vel alienis donare attentet aliquid alienare

coeperunt ad portum attingant. appropinquare quo a Uttore maris lapideus locum quemdam, de summo mons exurgens ac paulatim decedeus, mari distenditur.Cumque impeltenusunda in

publicum donapraesumat. In fidemhorum hoc propria manu subscritionis instrumentum

communin fecipsimus, sigiUo nostro majori cathedrahs ecclemu et venerabUi capitulo Viennae Austriffi in site Vienuensis tradidimus. die 6 Sept. anno residentia nostra episcopaU, PhiUppus Episcopus signatum
1644.
50

impetu ferretur lente vento carina maguo ut scilicet scopulo iUisa quassaretur, praeceps, exitum vocifeac nautae discrimen intuentes, sauctis pignorarent, diaconus, elevata cum

Erat

singulorum cum ribus capsa, invocare nomina coepit, deprecans ut gemitu et voce maxima perituri .Uberaeorum virtute ab hoc periculo appropinquabat navis, ut
rentur.
prffifati

Viennensis.
ed

win

jirolja-

tur.

ejusdem S. Marcorpus, falsx sunt reliquice Lateranensi basilica, stve tyris quc-e sive in servantur. Ast, Vria>, sive Regii sive Eiffli^ quis hoc affiratteniis hactenus disputatis, folio verso prxmareauserit? C^terum in addita legitur sequens citati Instrumenti CardinaHs AUieri ad episc-opum r notatio-.W^^ioU ^ Viennensem, Koma 27 Febr. 1646, cujus dubiis praedicta esse cum re^^pondet, asserendo corpora posse se autem nomine proprio a se inventa non
;

Utique si verum hoc hoc sit

S. Chrysantni

Jamjamque sumus ad scopulum


,

et

statim in
,

sanctarum
ipso

contemplatione

reliquiarum
violentia

ab

loco

commotus cum

majon

ventus

eUsit huic vento contrarius fluctum repulit, ac nave m pelaventumque diversum cuuctos a mortis gus profundum revocata, Sicque gyrata mole pericuU, Uberuvit.

periculo

cum Domim mise- p portum quem de^iderabant Sanctorum patrocinio contigerunt. ricordia et
quoruni saErant enim reUquiae Sanctorum, sunt abluta manibus cra vestigia Domini cMmJauh (Apostolos inteliigit Gregorius) Pancratii, Chrysanthi DaLaurentiique atque Joannis atque aUenus I auli riffique virginis, certaminaac palmas victofratris eius. quorum conorbis urbs Roma devote riarum ipsa caput

pro certo aflarmare, an

eadem

gnominum, cum eodem


prio,

itaqueputemullomodocorpus S. Chrysanasservatur, posse referri thl quod Vienn^ .' ^ "^^'^"^ o no^io^. sed alterius Sancti Darise; ad conjugem S. ^^"?f

qui sunt in nomme proin coemeterio, etiam Sancti reperiantur. Non ejusdem nominis

eorum b&. comartyrologio Komano,


sint

statuendum videcognoinims esse mihi certo rursus ex parte rematur. Sua proinde hac firmiias. net Eiffliensi possessiom
51 sinipra^tereaali^eccies^.vqutbr^^^^^ aliqua reliquiarum SS. C^^y^^^^.^^^^.^;"^ Roma^ en Vatrcana obHgit. Teste Serrano (1). habentur reUquiffi S. Chry S. Petri basiiica (W DcSfDiem
urbis Romffi ccclesiis, p.

labo. "'Tlntequamfinem imponamuslong. reitquiis o^. vuwreltqutis A-^s. curi_ disputationi de

riosxoue^disputationi iosxaue

2ZtiehJ^^ san
i

.,..,..
/-Hr,. - Umt. m '-'

^Zfdissimis Zardo fuisse a


<^^^^lJ Oina corp
%)L.b.
LXXl,

Hceat addere. Cvterts ^ .^^^^^ translatio et pos^^^^ _^^ ^^^^^^ namque ex co^is, Biffiiensis. Constat documentis, concessa Mar-

c~^
,,. ^,,.^,,,.. ^^^.^ ^.^^.^
..-,.

Sergio pontifice. anno ,, temporis certo teneI. p.

1.

(2) lb'<*-t

OrUcbaflen. tom. der n.chbarHchen


I

93. Coloma.

mi.

dcGlorU Marlyrum.

cap. 83.

M.gn^

''-Irol.,

col. 779.

bantur

460
tCCTORB

T.F DE

9; SS.

MARTYRIBUS KOM^. PHRTSANTHO ET DAKIA CHRIbA^

B.B.

^pp,rfirficjKona5^mum^/??t>Munstereifel, xdificataaMarcwardo est, judice Brosio anno insinuat BroweS30 [G) tardius id factum 846,- sub hoctempus, rus (1); qui ad annum monasterium a Marait, conditum est quoque Kifalia, quod oppido crescens quardo abbate in
;

Cora
Sa

S-cto^um inorum
ab
iis

parsU c(Bmiterii. Anno 842 {lege 8 ^ranslate sunt


rel.qu,^

aria, et

sepuUa .a tempore eet uuncupata multo


fuere

canonicorum collegio, eacris quoque beatorum Cbrysanthi et Dariae e Prumia corporibus


et
iUatis-..

prseclarum evasit, ditionique abbatia,

Dari Lnctorum Chrysanthi et Prumiensem in d.oeces. ad abbatiam

Trev.rens.,

monaannis {imo tensi6s) d et duobus post Mettas, imoEiflliense. sterium S. Naboris juxta memintt lif NuUius alterius translationis alibi. ut vidimus supra. Moronius ; sed

antequam Juliacensibus cederet, olim paruit. sub Certe decus hoc martyrum Eifflise terree egreg-ie verNovvE CELLiE nomiue Wandelbertus
sibua suis asseruit
:

Gemmas

martyrii

etc.

ut n. 29. Mabillonius toto decennio Browero Sub idem tempus {ita ad an. 836

differt

dem

scribit.

easdemreliquias V^rhmRom^partim Regii Lepxdz queant, compom.''f ;-,^^";XT"t


inter se

(8))

aliud in Eifflia coenobium extruxit Marcwar";; ; Monasterium Eiffli^ appellatum.

'P''~'.,
Lna Me

ProbabUius mihi videtur Novam Cellam fun-

eruditus.

^'"C u* fliensibusobjtctposset-.nempegu^^^^^

Mea 9"'"'

aatam ante Marcwardi romanam profectionem an. 844, qui eodem anno redux postquam

dum Rom^

^J^^^ dos
transtulit
,, ^rat

^ tur esse corporaSS. ^'''y^^"/' stve quod postea comperta fmsse <^tquet-^nslata Irobentur anno 886 tnventa
,

^'''^r/th,y?anS^T

suppMa;

Dariae

mense

.6.it<i.<, reUquias Octobris. proinde parata

earum sedes. Quod mea opinione ^^^'^^atur ex sequentibus kistori^ transla- E

^^;'^^
/

^ Id

ecclesiam mtantur tesumomt irani> sive Quod zdonets Uritana, Saltsburgensis, lationes Begiensis, Viennensis, aut saltem una Neapolitana vet

^fX^.STaJ;
auiem
est
.-

^ % ^^^^ j,, ,,fj ,,, (,,u. 5" PrumiamMonasterium;iacueruntque ^ ^^ ^a ^ovtroTn


^

in eo,

aliqua ex istis, Secus (non excepta enim illarum exstare nullam cui non una ex aliis superstruiLateranensi certse fidei probetur documentis,
tur),

vidimus

^ f+.^ quo delata fuerant feretro ad dexteram Novembrium die; altaris usque XlKalendarum quaedam antiqui templi scilicet quousque pars complanata in spatium prolixius extenderetur, extrueretur. Quo exet locus tumulo dignus

qus

pleto tempore.

translata (corpora) sunt.

VIU

ecctesiis Nec tamen negamus in prxfaiis posse asserfragmina plus minusve insignia

Kalendarum Novembrium. Nullum itaque suscepium justas molis opus, sed duorum fere

vari,

qux per synecdochen corpora fuerint maneat, longe maxidicta modo id firmum partem a Marcwardo acmam SS. pignorum
;

mensium

spaiio paratus locus sacris exuviis recondendis idoneus. Quis porro in mentem eximia pignora sibi inducat, Eiffliam iam

ceptam atque ad
illic

Eiffiise

monasierium

dela-

queat corpora tam, ut recie jureque asseri


itaque Effliensis transcseteris prseferenda videaiur, censuilatio mus peculiari paragrapho subjicienda documenta, quibus innotescat jam inde a saeculo sacra corpora ibi perpetuo servata et
quiescere,
IX

deducenda a Marwardo, nisi adfuissent eo exhiberent et ab loci qui debitam illisipsi


aliis

Cum

exhiberi curarent venerationem, quorumque cusiodiae concrediia foreni ? Hoc autem posito, nonne admiitamus necesse est,

habitaculum seu cellam, quam monachi


colerent, exiiiisse ?
seo,

in-

summa in

veneratione fuisse habita,

qu3e habentur

Ex his emendanda ceninhect, V offlcii primse

translationis
:

\
c

V. Monumenta reliquias et perpetuum cultum


Eiffliensia

ad

olim ad usum ecclesise Eifflientunc vero (nempe ex quo reliquiae Ex ses Prumiam delatee erant] ad augendam Sancto-

rum

totus incuistorum ^loriam... Marcwardus

buit...,

SS. Chrysanthi
ctantia.

et Darise spe-

unde divina inspiratione incidit ei... p horum sanctoconsUium bonum, utnempe ad Dariffi novum morum martyrum Chrysanthi et quo translata nasterlum aEdificari faceret, in
religiose assereorum corpora requiescerent ac monasterii structurie veluti a varentur. Hujus

Mojuuterii
BiffiicMis nolitia

Prsemitto brevem regioniseturbisnotitiam.


^on^/iem (2), inter Suram Uram die Ur, Ursam seu Ourt, Ortam die Saury Arnapham vel id est Orf, et Erpaham seu Ervam die Erft, atque Rhenum monstratur,
Ejus
situs,

ait

Deo

vallis priEordinatae electus est locus olim

S. Petri vocitatus,

quia S. apostolorum Petrum

Christi vicarium uti

patronum venerabantur

in-

col8efidele8,etiamnumcompatronushabetur;qui

appellaturque adhuc hodie die Eyffel (nunc commMntier Eifel) Eifflia. Regio est montosa,

habetque hinc inde ptanities 1200 imo et 1600 Monastenum pedesmaris xquore aliiores (3) Monasterium pedes waWsa>guorea/iiores
Eiffliffimontibu8Eiffliaci8incingitur,inquibus
Eifflia
[sic

fluvius parvus

nonnumquam vocatur Amapha) uatus (4). Apud antiquiores

nomine novum monalocus deinceps... mutato geminato vocasterium ob patriam Eiffliacam Eiffliae dicitur. In hanc igibulo Monasterium "^""-='^^**" 'ecci^^^m t:^ monasterio Prutur coUegiatam ecclesiam ex ab episcopo Thegamoerio miensi postmodum translata eic. corpora sanctorum Patronorum
Verosimillimummihiest,erroremma7iasseex Theg-ambertum eo quod auctor existimaverit, Theutgaudum. qu episcopum eumdem esse ac
nat, edito a Georgio RArsch, tom.
I,

scriptores dicitur Eyphalia, Eiphalia, Eiphla, Eifalia, Eifflia (5). jEdes sacra, quse origo fuit
(2) HiDiiinnario, tom. XIX, p. 108. Verho Daria. ftoria Trevirensis diplumatica cl practicB, t. I, p. t)8. Augusts |3) Kaixfev, Gcsthtchte voii Mijiisiercilel, 17&0Viniiel

M)

part.

1,

p. 3 ct seqq. Co-

tom. I. Confer

p.

1. Colonia:

1864-

Eifllia

illustiata ^cu

(4) Ibid., p. 6 - (S) Ibid., p, 3. Be^cbreibung der Eitel von Sclian-

I. |>;g8. loni 1824. () '^'^^[^J .'; J^*"; 1670.renses, tom. i, p 412.'Leodii tom. II, p- 545.

"

(7)A (7) Annales

'"Trevi-

(B)

Ann

Bencdiclini,

primum^

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

461
tlCTOAI

primum adeptus est infulas


847.
Quando eccle-

Trevirenses anno

Viden.ZS.
:

Monasterium Eontheim (1) fundatum, in quodidem Eifflix a Marcwardo abbas coUegium relig-iosorum de Prumia in53 Observat
troduxit. Successu vero temporis status regularis et monasticus transiit in canonicum sfficu-

situm veniase et statuisse quatenus in eodem loco mercatum habeatur et publica fiat moneta et de telonio ipsius mercati duas partes ad Chrysantum et Dariam, qdorum
[id est Ripuariensi)

B. B.

ItgiatOt

coRPORA iBiDEM QuiESCUNT, perpctualiter concesBisse (11). Disertum sane et evidens testimo-

larem, monasterii nomine retento. Quo tamen anno hoc factum sit ignoratur. Regio nostra, utexorigiait GriXnther (2), ad finem saeculi xii,
nalibus chartis demonstratur, senas numerabat coUegiatas inter quas recenset Eiffliensem (3). At id Eiffliensi citius contigisse ex iisdem
colHgitur. Sic in charta Popponis,abbatis Prumiensis, data an 1110 ad

nium.Hactenus nullse in rem nostram repertse sseculi X chart^e. Exeunte sseculo xi habemus
Privilegium Sigewini Coloniensis Archiepinovalium eccleeie scopi super decimatione [Eiffliensi) collatal086, inquo: Decimationem, inquit (12), dedimus congregationi sanctorum Crisanti et Daric quod est in novo Monasterio in pago Eifle sito, pro remedio anime nostre parentumque nostrorum ibidem in Christo quiescentiu mad utilitatem scilicet fratrum ibi Deo militantium. Cuju^ privilegii confirmatio
,

monumentis

intererant finem sic habetur Huic restitutioni "Walterus, decanus ejusdem loci prepositus Wicelinus, magister Albericus, custos eccle:

et

Becelinus cum altera ejusdeiu Popponis an. 1115 Presentes interfueruntCanonici ecclesie eorumdem Sanc(Chrysanthi et Dariae) Wicelinus decasie
:

ceteris fratribus

(^); et

in

Praecedenti
chartse

ampliatio facta legitur anno 1105 (13). numero facta est Sigewinianm
sicut
et

nonnullarum sequentium
skc.

mentio.

torum

franus, Reginherus prepositus... cum ceteris comes Theodoricus de Ara ejusdem loci tribus;

menta valde
Prumiensis

56 Sseculum xii plura subministrat docuclara. Anno 1110 Poppo abbas


restituit

Monasterio telonium

B
ei oppidam villffi iwmine

cmperii appellari.

advocatus etc. (5). Fri54 Primum mentio fit Vill^B in charta data an.lil^ derlci archiepiscopi Coloniensis diciIn pago Eflia, in villa quae Monasterium sanctorum marEcclesie et an. 1114 tur
:

In nomiueetc. notum sit... qualiter ego Poppo, gratia Dei Prumiensis ecclesise abbas, thelonium. in Novo Monasterio a rege Luthariensium Zwindebaldo sanctis martyribus Chrysantho et Dariae pro anime sue remedio. libere cum censu
et

(6);

tyrumChrysauthi etDarise^quse estsitain villa signanovo monasterio in Eifla, quo tempore


seu potur Rutholfus advocatus ipsius loci [1) subadvocatus vel secundus advocatus; erat tius enim comes de Ara advocatus major, seu (S). Videtur Obervogt, id est tutor, protector innuere auctor histori^ Monasterii Eifflias urbis subscriex eo quod Arnoldus, prefectus archiepiscopi ptus legatur chartse Sigewini tum villam exstittsse; Col.dat^ an. agitur c^eCongresed primum in ipsa charta Crisanti et Darie quod est in gatione sanctorum dexnde sito; novo monasterio in pago Eifle videntur prsefectus urbis Arnolt non

dono traditum, ab antecessore meo Wolframo ex parte imminutum, ad piam ibi nostri memoriam et vite eterue desiderio, fratribus ibidem Domino famulantibus perpetualiter ex integro ea condicione , ut ejusdem ecclesie restitui fratres ad communem utilitatem, omni alia
,

potestate remota

dandi ac disponendi pro, libertatem (U). Attentione dipriam habeant

gnum quoque
una cum

\mjam

alterum ejusdem Popponis quod in Historia Monasterii instrumentum, primum editum est Eifflise ex hujus archivo
est

prsevia hac Notatione (15) : Juetatius saeculo undeet Wicelinus primi decani noti a abbas Prumiensis cimo, circa quod tempus Niro
a quo coenobii donavit decimas hujus villse; privilegia diversa nostra tempore reperiuntur
et specialia

verba

villam momihi referenda ad oppidum seu subdtnasteriensem. Juverit finem chartm


disse
positi
:

hi preCui traditioni testes intererant Hartwic, Arnolt, Berenger. Luidolf.

sibus

ab episcopis et abbatibus Prumienconcessa esse scilicet super molendino,


raunicipiis
,

Qerhart,Heinricb, Bertolf,Hezel: Capellani vero:

telonio,

decimis etc, specialiter

zntelhgendus? Coloniensis pr^fectus potius medtum Oppidum ab ineunte s^culo xn ad numerabat ter usque smculum xvn incolas catholm Jue, anno 1849 erant ibidem ere protestantes quamille nongenti octodecim,

^^''^

Ego

^^
r o

ad f^ ZZu2 qod P--^^,f^fC."


Chrysaoth, e^ J

altare

.aucto-

yp a
^

- -^em

V,U
.^^

Jl ^^^^^^^, - ^^^^^^.^^ .^^,.,.


.

est in n,inore

Chartv ad
lifiuias el

fie-

cit/-

tum perUnen-

nonaginta et unus; umtuor tantum, tredecim (lU). versi bis mille et Reliquxas, abearum 55 Perpetuo autem SS. fmsse astranslatione, in ecclesia Eifflienst singulorum s^probant innumera

M.i

etcjd^"^^^

'^^

ei, traditioni

inter-

^^^ZTL
'^'^

elerici

quam

laici.

Wal-

eju.dern loc^ priEpositus, terus pi.Lem loci p p^

^"" -

servatas.

culorum

Ui

succedentium

^;- f

.,j,^ i^ei summus advoTncol ejusdem villae etc. Vi^^^^,^f - ^Zml^^t^umJum qui tamen illud

""

Wezelinus de^^.^^^ Theodoricus

"Xea

se ad

Novum

Monasterium in pago Riwerense

r transumpsii, 07 t//i/' //'"*"> .'^"-"-" Dolendum sane babititer aliguot etiam verba.


B. B.

DE SS. CHllYSANTHO 462 ^;;.. arcHivo ^^onaster^i e^ f;- " Cxterum id ipsum ^eresse.
'^enio efficitur,uod ^ms cnaria, "'""17

ROM^. ET DABIA MARTYRIBUS

eo

ip.si3

annis retroactis quos vocant advocatos. in Unus autem ex ecclesiarum extitisse tutores. llostadm.,. Lotharius nomine comes de

^^^l^^XpZTnn

cum majoressetadvocatus
sis

Anno 11H>-''P'-^-

quod dicitur burchwerc, que sui antecessores, nutu Dei po^sedisse videbautur ad allare beatorum apostolo accedens
om'ni operi,

viUe Monastenenannuali esactioni et que est in Eiphlia,

dictus

rum
pnus ad Notteno ^vo tam natu uuam nascitura marty-

et Darie festuPetri et Pauli, Crysanthi

Rudolfus autem cando libere renunciavit... advocatus sue renuncians exactioni secundus
similiter juravit.

Novo um Chrysanti Bmme mee pro Monasterio in minore cripta Quibusbanclegem anu lovioremediotradidi. de hac pr^dicta prolandam constitui. ut nemo
et

altare sanctorum Per inentes ad

Dari^.

quod

est

diplomata id genus recitasse supervahabentur bene muita, quce


57 Sequentibus s^culis
foret,

^'--''e.
:.,,

Jf;";

caneum

ab aliquo quere e genie nubendi licentiam qnod vulgo d.ci solet sive redimeret, neque illud hereditaria pars vocatur, Ervideila. laline autem omms progenie solveret; sed nemo de eadem solo peuderet, ut census et justicia in hoc KiSanctorura, quod est iii festo eorumdem

recitentur hiTrevirensi diplomatica practica, Kaizfey

cum indicentur vei in extenso apud Eontheimium in historia

cxhuUaju.
ii>

n.

Gimther codex diMosellanus, Lacomblet etc. plomaiicus Rheno


storia Monasterii Eiffiide,

Pauca solum ex
decerpam. Anno

receniioris sevi

monumentis
Wich-

1508 Julius papa 11 incorpo-

ravit capiiulo ecclesiamparochiaiemin

supradictum sive v.r sive Decembres, ad altare cere pro feminacopulataconjugio denariatam christianam ibidem lumine juxta reliffionem

caiendas Augusti, trig, buiia signata decimo etiam discimus quis tunc temporis esex qua pontifex (S), ^ Coilegii status cum, iyiquit
set
;

comburendam

fideliter persolverent[2).

Eodem

Friderici archiepirursus tendit Privilegium Decimis et Thelonio ab scopi Colonien.super ecclesis [Eiffiiensi) coUatis,

Chrysanthi et Dariie triin dicta ecclesia SS. pro totidem cagiuta canonicatus et prsebendae

plurium parochialium nonicis iustituti sint, licet majodictse dicecesis (Coloniensis)


ecclesiarum
reditusannui pro sustentatione res decimaeetalii

abbate Prumiensi
clesias),

congregationem martyrum sanctorum Novura MonaChrysanthi et Darie in villa quiE Deo et ipsis praememoralis dicitur
sterium
Sanctis
,

ubi inter alia h3ec occurrunt

Inter quas [ec-

cum

summa

ocuUs intuitus sum etc. tempus Wolberchivo Eiffiiensi (S) Sub idem tusdeliberisprogeuitnspredium ecclesiae bb.

servientem Habetur charta in ardevotione

canonicatuum ipsorum canonicorum etprodote alias assignati prffidictorura et prffibendarum oppidum frefuerint;tamen, cum ad dictum aliorum conventus, canoquens sit nobiiium et ex hujusmodi hospilauici prffidicti non solum sed etiam in contnbutione

martyrum

Cri-santi et

Dariaeadusum
fratris

inibi

Deo

famulantium pro sepultura susb remedio atloco et pro ejus atque anime sui Regenoldi in eodem que pro prebenda filii
monasterio libere Iradidit. Hanc donationem 11S2 (4), ast frustra refert Lacomblet ad an.

sui in eodem

liiateadvenientiura, tam eoonerum tam ratione dictse ecclesiae, per eos venerarura, quEe in contributionibus moderno et pro tempore bili fratri nostro raaxime temexistenti Archiepiscopo Colon.,

pore
tet,

quando eumdem Archiepiscopum ecclesiae inire oporpro tuitione jurium suse suorum canomcafacieudis, ex fructibus
belli, si

Monasterii Eifflien. (5). teste auctorehistoriee 1140 Qerardus archidiaconus ColonienAnno praepositus dirimit et Brunnensis ecclesiw
sis
in controversiam, que excitata fuitinter fratres sanctis martiMonasteriensis ecclesia Deo et et quenribus Crisanto et Darie famulantes , qui quandam juris dem eorum sacerdotem
,

tuum

prsebendarum se commode ad alia loca e non possint; imo opus est ministrorum numerus ex quo transferre et Darije mmuiipsa ecclesia SS. Chrysanthi parochialis ecclesia meusae
et

sustentare

tur-

eorum pnrrochianam ab
ccclesiam in villa

susceptam regebat Reinbach (6). 11H2 Philippus Dei gratia Coloniensium Anno
eis

que

dicitur

notum humilis minister id esi archiepiscopus, ecclesia camajori facit quod Herimannus in Arnoldus nonicus et cellerarius, et frater suus est in EifBia, canonicus, Monastcrio, quod
in

SS Chrysanthi et capitulari dict^ canon.corum Dari^, in angraentum portionum proiecio prffidictorum perpetuo uuiretur..., ad residencanonicis ex hoc plures ex dictis et eadem ecclesia SS. Chrysanthi dum iu ex quo inducerentur,
ecclesi^
Dahffi

verum

si

dicta

^,

invitarentur et ac etiam debitus ministrorum numerus in ea pro parte capidivinus cultus couservaretur; et propriefatorum, asserentium fructus
tuli

in nominata frater quoque eorum Rutholfus ejusque uxor Plandria allodium villa advocatus

ventus

dictae

parochialis

ecclesiae

quatuor

suum

scilicet et inculta

Schevene cum omni integritate, culta molendinum et pratum ceusuale et non censuale, in beneficium conin
,
,

aesiimarcorum argeuti secundum communem excedere mationem valorem annuum non

cessa et non concessa, ecclesie quae est in nasterio in Eifaia legitime contulerit (7).

moDe-

ut dictam Dobis fuit humiliter supplicatum, eidem mensffi ecclesiam parochialem ecclesiam et mcorcapitulari perpetuo unire, annectere
porare...

dignaremur

etc.

Leo quoque papa

nique ejusdem sxculi xii anno xcvii data est charia Gerardi, Prumiensis abbatis, in qua
dicit

Notum

esse

omnibus

in Christa fidelibus,

iniiam, anno 1520 confirmavit concordiam Capitulum ecclesiffi praepositum, Decanum et Monasteni sanctorum Crisanti et Dahe opidi

- ,<) Urtom I.V.100.-(1)KaU(cy.lo I. p. 100 el eq. - (5) Katifcy, kundenlmch. lom. I. p. 345 Dueldorf 110.

(7)

Ucmble.. "^kunHcnbuch lom


I

l.

p.

3U.
i^-

fcy. lom.

p-

15-

Conf. .b.d. p. i:*^

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

463
CTORK B. B.

A
'

tonventm

Abbatem et decanum ac dilectos filios conventum * monasterii Sancti Salvatoris in Prumen ord. S. Benedicti, Trevireti. dicecesis. Item confirmatur qusBdam Venditio. BuUam in extenso habet Katzfey ex
Eyfflie colon. dioec, inter et

usque posthoram quartam, quando tandem comparuere post processionem ex Iversheim rhedae duag. Uni, quam phalefrig-ido,

pluvio et

rati

rubris albisque ligfulis ornati

trahebant
Graeff,

equi, insidebat amplissimus D. decanus Carolus

Sgeulo XVII

n-

archivo capituli (1). 58 Bina etiam memoraturSS. Reliquiarum


transvectio in loca tutiora,

Brewer
ante

et

adm. R. D. Gherardus
et

colIeg-iatiE

thesaurarius
se

plebanus, qui in

na et attera memordlxir
SS. Hehquiarum trnn^veclio

dum res religionis

cista

collocata

habebant 8S.

MM.

per Germaniam, ob reformationis turbines, in summum adductx discrimen erant.De quihus ita in ofpcio proprio secundas Translationispro ecclesia collegiata Eifftiensi, Lect, VI: Postmodum vero ob periculosa belli tempora, ab istius collegiatae decano de consensu venerabilis capituli in munitissimnm arcem Arburgranam perlata sunt sanctorum Patronorum (Chrysanthi et Dariae) corpora
;

capita.

Alteri

insidebat perilhistris vidua D.

de Goldstein, Cancellarii quondam serinissimi Philippi Wilh. Palatini et urbis hujus satrapsB,
cujiis

sumptibus SS. lipsanothecag huc Colo-

nia deductae erant. PriBcedebat thecas cohors adolescentium rarais pileos ornata. Sequebatur cohors

civium armata. Ubi ad crucem lapideam, quEE vias in "Wachendorf et Ivers-

tormentario a

summo usque deorsum

ubi turris, pulvere concepto,

heim
stitis,

dividit,

ventum

est,

eacraeque in cista

reliquiae extractae a praefatisDD. choraliter

ve-

fulg-uris ig-ne accensa, et arci et adjacenti oppido prassentissimam minitabatur ruinam; nibil-

assistentibus

duobus

aliis

DD. canoni-

cis

ominus
eata fuit,
nihil

sola turris liorrendo frag*ore concua-

tibi serenari

pro majore veneratione reponebantur, ecce mox aer et qui frig-idus toto die

immotisSanctorum reliquiis et oppido Iseso id quod Sanctorum patrocinio an;

niversaria solemnitate merito refertur acceptum (innuitur festum secundai Translationis,

iucalescere. Exonerebantur tum secunda vice camerse 19. Ubi dicto jam ordine ventum est ad molendinum, sacraque capita E

fuerat

de quo vide paragrapho seq.). Pari de causa SS. Martyrum corpora Coloniam Agripinnam
deducta, pace

mensaaDD. canonicis reverenter collocata fuerunt. Ceres scenica cum Eaunis miseriam
in
et sterilitatem

agrorum

et

rusticoram calami-

demum

inter bellig-erantes prin-

cipes firmata, insig-ni solemnitate et

omnium

ordinum pompa circa annura millesimum sexcentesimum nonag-esimum octavum Monasterium EiffliiE ad locum quietis reducta. Utriusque transvectionis meminere scriptores [1];prioris sub decano Antonio Gleen,quem verosimillime eumdem esse putat Katzfeyus ac Getenium, qui reperitur in chartis ab an. 164-7 ad an. 1652; nomine vero Gleen venit anno 1639 (3). Fx his deduci potest quo fere tempore contigerit prior illa transvectio posteroris exstat documentum ab teste oculato conscriptum, ex quo liquet SS.Reiiquiasanno 1698 ecctesia? Monasteriensi restitutas. Quod
;

tatem absentibus SS. reliquiis describens . fertilitatem et foecunditatem faustaque omnia Sanctorum meritis pollicita, applausit reducibus Sanctis. Hinc post camerarum 12, ingressi
substiterunt

novam explosiouem urbem e reg-ione

arcis incineratse et aedis procuratoris Horstg-ea

ubi Justitia, absentibus Sanctorum exaviis, Martis furias, incendia, rapinas, civium et urbis flentisssimre olim miserias
;

deplorans, cives bono jubebat esse animo et gratulari sibi de ortu novse stellae i^t fausti sideris (habet urbs in insigni stellam), sub-

dere fasces hisce jjeminis, clavesque et civita-

tem universam

Sanctorum

reducum

tutelffl

documentum
de posicriore

in historia prsefatm urbis edi-

committentibus, inter torraentorum et sclopetorum majorum boatus, prascedentibus ante


nostris, 4 fidicinibus coroactoribusque pluribus (PP. Capucini non natis inter ramos invitati emanserunt) longo ordine extentos arcus florum pervenimus ad cuet riam.. Ante haec ab imo usque frontispicium

tiim, (4) hic in extenso recudendum putavi 09 Kelatio solemniUitis in reditu SS. Monasierii-Eiffliae patronorum Chrysanthi et Dariae a venerabili capitulo, clero, urbe et g-ymnasio institulus (sic) anuo 1698, 14 {imo 24) Junii.

clerum studiosis

imignis rccilaltir relatio.

Festo Joannis Baptistse circa horam primam pomeridianam, ut promulg:atum et in choro colleg-iatae ecclesiae affixum fuerat, egressa est
processio e
nostris,

Rhetoricje

erectus erat Parnassus arboribus,


vesti-

ingenioseque virgultis, floribus decore


tus'!'..

In pede Montis saliebant ad stuporem


die in

coUeg-iata,

comitantibus studiosis

copiosffi et altfe

catechismo et eodaUtatibus per porColonieusem ad crucem molendino et tam ponti proximam, ubi pro aetoribus ex ramis

quente
via

Theophoria
;

Hclicouis uudai, qufe ct sefluxis.sent, nisi pluin

impediisset

Parnasso

ApoIIo

cum

arborum
opifices

scena

stabat erecta.
vel tribus horis

Adolescentes

duabus

ante

cum

longo pulchroque ordine insidens, et instrumentali latine et germanice, vocali Sanctos. Subinde e regione mnsica excepit

Musis

vexilli?, tibicinibus

ad musicam

interstrcpen-

Euskirchium versus processerunt. Cives juuiores, pnccedente capitano equite nsque Expectain Iversheimibant Sanctis obviam bat pariter processio in Weing-arten, quo Santibus,

ctos in Iversheim usque deducerent. Stabant


in vicino urbis monte, qui orientem respicit,

umbella, artificiose porticus ad erectum sub concinnata, altare, cui impoa Carmelitessis capita. nitide illuminatis sita erant Sanctorum vic. deportatis insistentia. et a RR. Levitis applaudebat, etin HicReligio cum Virtutibus oliva pacis iu arcam coIumbjE cum
firrura

prope ingressum silvoB mortariola seu camerae,

Monasteriensis

14

ut vocant,

quarum

Domicellares, tempore reVessa adm. B'!' DD, exiguam rei familiaris jucturam pasbelli non non sine motu et lacrymis sos, consolata

uua aut altera explosa, erat sigrnum appropinquantium Sanctorum. Sed explosa licet esset una aut altera, expectandam fuit, caelo modice
(l)Tn.n I,p. 117-120.

spondebat post adstantium, sancta venerata, aurea stEcula papoeniteutiam ct patientiam in foro spectatura benecis, Stabat non modo

Octobris

- (2) Tomus XI.

KaUfey

ibid., p. 90.

(5)

Tom

I.

p. 182.

(4) Ibid. p.

90

el icqq

6S

Tola

c.
ALCIORE
B. B.

MAETYEIBUS EOM^. rupTS.NTIIO ET DAKIA


^^..^i^ Coloniensem vicanatus intend.mus per qum ^^ ^^.^^^ ^^^^^^
officu debito,

quam prffisent.a " P"^'^ ^^^ vol processio, Ee=t nept.s cum R. de Golstein ejusque ipse nostro (id esl S. J.; "^"^^''^ZfcleirlisscriptorP.
fert

MaMScherffartveS^^^^^^^^

Cliristi

fidelium pietas ac devotio

cum an.ma-

incollegio

ex eadem Societale ^'''^^^'Zt uiad noslro MonasternErfl^^^,^^


elucebit

calcem manifeste -i,, _rranc^scoW e.sw .l^e^. hauseneiusquesocioP J.ilaque. ^.^^^ ministroColoniens.s, etP.
nostri Colon.ensis, '=\"-'^tore templi consules, ^enatore n satrapa, prfectus,

(1". "

eosdem Chr.sti ^^^ ^^^^^^ p.omovetur. atque operum exercit.o oonfoveanfideles, ut piorum favoribus et gratiis libenter ^^^_ specialibus prout conspicimus salubnter prosequimur, P^^.^^ bis in ^^p^^ ,i^i, ^^^^^.^^

eiB fenestrseque repieise ^ant sed et domus ,._.,; oiio,,apserant. Dani, scu c

coUe^^^.^^^ ^.j^^^. j^^^^^^g gt capitulum et Dariie op-^^^^ ecclesi SS. Chrysanthi s ^,^^^^^^^^,^3^, Eiffli archidioecesis Colo y ,. , , , ii,o, devote nobis exponi fecerunt, quaUter
niensis

Kue
Uneus

ubi studiosa juventus Commendans, Btans Trips. urbis


et

silu.t,

D. capi-

abimmemorabiUtempore
etiamnum

in

jam

dicta coUe-

cohortem suam, in foro tormenti coUocatam, explosione

'^^^^^^?"

viguerit atque giata ecclesia institutaacerecta una confraternitas quidem existat

bombar-

Aforotan. darumultimumplausumtulit... et post 6 process.mus dem ad chorum hora


Te Deum
ffio

non tamen utriusque sexus Christi fideiium, unius speciaUs artis, ad honopro hominibus
Christi rem et sub invocatione eorumdem SS. Chrysanthi et Dariae iUa autem, martyrum temporum injuria et refrigescente per grasquodammodo santes hffireses charitate mutua, plurimosumque obUvioni sepuUa, ipsi coUapsa Decanus et Capitulum praefati ad majorem omeorum. E nipotentis Dei gloriam ac perpetuum venerationera, SS. Martyrum honorem ac dem
;

dum Dl) nos cum <^neLnonici Vesperas ordirentur. g>mna accessimus. Impensa a
et Benedictionem

datam.

L
B

opera nsque adeo Dostro sanctis Patronis diplacuit, ut hcet post venerabili capitulo D- Decanus amplissimns Itributas personas

ad coenam

iterum post facta haustu vini recreasset, et veteris arcis. R. P. Kein loco

cum

coUegio D. Thesaurario in

mag.stenum

excitandamque
charitatis

per
a

frequentiora

pietatis ac

exercitia

devotionem

publicam

monte AppoUinis ctorem P. PriEfectum


lissime' tractassent
;

cum mag.stene

liDera-

confraternitatem
nostro
vicario

quondam

prsedecessore

nihilo

minus adhuc ex
decreto refecto-

unanimi venerabilis capituU quod E. P. Rcctor, rium sit indictum, ad Scheiffart (qui hanc Relationem P Maximil.
scripsit)

generaU reverendissimo Aussemio, dum Christo P. ac domino Paulo non ita pridem viveret, episcopo Arminiensi circa atque restitui petierint ; quo
instaurari

tempU

S.

J.

(?)

concionator, P. JJ.

obtentis

Kafrad? pr^fectus schol., P.

RtoU coUeg.

Doprocurator invitati fuerunt, et hilares comparuerunt... mino ad octavam vespertinam


Benedictus Deus Prsefecti et actioqui non compositionem P.
in Sanctis suis.

nunc etiam ad hunc effectum a Innocentio papa ctissimo domino nostro D. pieix mensis Novembns 1679 undecimo sub suppUcan indulgentiis, devote nobis
nariis

san-

Nemo

fmt,

atque restifecerunt, quatenus instaurationem firmitatis rohujusmodi perpetuae

nem adolescentum

eorumque omnium con-

tutionem bore munire,


rationis

desuperque

congruas instaulitteras

cordiam in honorandis SS.

MM.

aestimare et

ac

restitutionis

decernere

commendare voluerit. Ita testor qui ab ovo ad interfui. Vemala spectator et ex parte actor
G. et D. nerabiUs capituU coUegiat. SS. MM. Scheiffert (sic). M. E. etc. Maximil. servus

Nos igitur pio sibique concederedignaremur. favoeorumdem Decani et CapituU desiderio


rabiUter

annuere,

publicamque

promovere

cupientes,

devotionem suppUcation.bus ejusconfraternitatem

19 Jul. 169S.
SodalHiHm
SS. CluysBiillii
f^r

modi incUnati.

prstactam

60 Exstabat in

eadem urhe Monasterienst


;

ChrysanSodalitium seu confraternitas a SS.


tho et Daria nuncupata

invocatione inantefatacoUegiata ecclesia sub Monasteriensis fcifliffi SS. Chrysanthi et DariiE

Darise

quo tempore cccperit

olim valde cclebrc.

nuspiam comperi, ast antiqua valde dicitur a anno 1679 ditata indulgentiis plenariis /*wi7

summo

pontifice Inyiocentio papa XI, cujus usum indultum typis editum est in libello ad

seu etiam restituendam atque instaurandam, F opus, sine cujusque prffide novo, quatenus duinstituendam judicio; erigendam atque seu prout restituimus instauramus ximus authontate arerigimus atquc instituimus
,

D- D' sodalium. Sedet aliud nobis submisit R.

chiepiscopali ordinaria,

Heuser documentum ejusdem fere crtatis et ad eoccuhanc rem spcctans, quod cum hactenus integrum adscribam sum non fuerit, idcirco
apostoUcse Sedis Joannes Henricus, llierapoUtanus, serenissimi gratia episcopus principis et reverendissimi archiepiscopi ac electoris Coloniensis domini nostri D. Maxi-

qua hac in parte fundantes ei gimur ; prsesentium per tenorem existentibus ejusdem concedentes pro tempore .a coufratribus et soronbus
confraternitatis

Dei

et

Domino licentiam

el

facultatem processiones

incedendi. deinstituendi ac processionaliter exercendi. divina votionis ac charitatis opera capella antedict in uno oratorio seu
officia
ecclesiffi

mUiani

llenrici, utriusque Bavarise ducis etc.

more

confratrum

vicarius in spirituaUbus generaUs metropoUtanae Coloniensis et imperiaUs exemptse SS. Si-

ipsius

confraternitatis

recitandi et pro negotiis tractandis


officia

extra tamen tempus quo divina

ibidem

monis

et Judae Goslariensis ecclesiarum respeprsepositus atque canonicus presbyter etc. ctive

quaecumcelebrabuntur, sese congregandi, ac decreta pro saluque statuta, ordinationes et


tari

universis et singuUs prsesentes nostras Utteras visuris, lecturis aut legi audituris salutem in

Domino sempiternam. lu
(t)

concrediti nobis in

regimme dictse confraternitatis Ucita necessaria et opportuna, et directione atque tamen et honesta, sacrisque canonibus
eorum ac
concilli

Conl. Ra.zfey,

1. 1, p.

213eleqq.

DIE VIGESIMA. QUINTA OCTOBEIS.

465
MC70BE

concilii

Tridentini
et

decretis

atque
,

constitu-

tionibus apostolicis

non contraria

nissimum

reverendissimum

per sereprincipem ac

dominum nostrum D. Maximilianum cum arcliiepiscopum ac principem

HenriElecto-

rem Coloniensem ejusve in spiritualibus vicarium greneralem examinanda et approbanda,


faciendi et edendi, illaque pro tempore, prout eis videbitur, prsevia simili examinatione et ap-

ubi expectatur adventus principis vel liberaquando vero in solemnitatis toris patrice pervigilio insonuit (TS campanse, prodiere illico per totam urbem arbusta aliique id genus ornatus prassertim circa et intra ecclesiam, ubi etiam in summo choro Thecaaffabre facta cum ossibus SS. Chrysantbi et
;

B.

probatione, rautandi, corrig:endi ac in melius insuperque ouinia et singula lereformandi g-ata, res et bona qualiacumque mobilia et im;

mobilia, quai a quibusvis Christi fidelibus per viam testamenti donationis aut quovis alio modo dictae confraternitati relicta et elargita
,

Dariae fuii elevata. Id certiim, incolarum zelum omni expeciaiione majorem fulsisse ; ingens quoque erat exierorum concursus, qui cum presbyieris suis, per turmasaccedebant, prsecipue secunda Pentecostes die et festo SS. Triniiaiis. Sacerdoies ex circumjacentibus locis, singuii numerosa populi sui siipati coroyia, pr^esio adfueruni solemni per

fuerint, recipiendi, illaque per deputatos suos officiales fideliter et diligenter reg-endi et ad-

oppidum

supplicationi,

ultima octavie die.

ministrandi

atque in ipsius confraternitatis ejusque piorum operum usus impendendi, ita tamen ut sing-ulis annis dicti officiati omnes omnino teneantur de receptis et expoeitis atque
totius suae administrationis

iribus clericis preeferehantur toiidem Capita SS. Paironorum, scii. BB. Chrysanthi
Darife ac S. Leonis alii iiem octo gestabani hierothecam, CcSiera ossa continentem. Longo ordine comitabantur fideles fere ter mille numero orantes et canenies. Posi absoluiamsoiemniiatem, nihitominus,confluebant turbse ad ecclesiam, nec videbantur posse sibi temperare a conspiciendis colendisque sanet
;

eidem archiepiscopo

seu ejus vicario in spititualibus generali juxta ordiuationem concilii Tridentini rationem reddere. In fidem prsesentes per protonotarium in

apiritualibus expediri et manu propria subsignatas sig-illo nostro consueto jussimus

Coloniae

communiri. prima mensis januarii anno Domini 1680. J. H. d'Anethan episcopus Hierap. vicarius generalis Colonieusis. Hen. Jansen protonot. in spiritualibus. Rescriptum mihi hisce diebus fuit, Sodalitium SS. Chrysanthi et Dariie, solemniter instauraium fuisse an. 1859 occasione primse communionis puedie trigesima

'

Pignoribus. Denique circa horam vespertinam decimam accesserunt cives facidas manu gesianies, quo gratias agerent Reverendo D. Weber, primario oppidi presbytero
ctis

Atque

iia finisjubitxo factus est. Miqniamm 63 Ossa (non tamen omnia ; desunt capita serico 7'^'^^"'"et alia nonnulla) sunt involuta panno separatim et margariiis exornato, deposita ei affabre facta, sed non in theca deauraia

rorum Ab anno
Jubilxum mil-

1830 nullus adscriptus fue-

iia

aniiqua

reliquix S- Chrysanthi in parte

rat sodalis, 61 Alibi jam incidit mentio jubilasi millenarii, de

antica,

S. Dariae in posiica. In fronie

thecx

lemrium, rch-hrahm h1848,

quo laiius hoc

loco

agendum.
18-14,

Cele-

quo elapsi brari illud debuissei anno adventu SS. reliquiarum erant anni mille ab in Eiffiiam, sed quadriennio dilatum fuit,

cernuntur depicicV efpgies B. V. Mari.v (hcec sanciorumque Petri et Pauli in medio) reiiquorum vere aposiolorum in circuitu, Prior hcec iheca includitur aiiera ex ferro
,

idriuscanceilaio, imaginibus iisque eximiis


itla que S. Mariyris ornata. Porro sacra obseraia servantur in crypta, pignora sic

nempe usque ad diem Peniecostes seu XI


jMnit
les
184,8.

Cum nuUum
vicinis

sitdubium, quin

fide-

tam ex

quam

remotioribus locis

participes futuri sint solemnitatis, de licentia


ER'"i
fuit

DD. Archiepiscopi Colonieusis, ordinatum


Eifflieusi, ut die sacro

a clero

Pentecostes

cuisuperposiius est chorus ecclesi^ parochiaaliitudiue haud parum lis, reliquam navem superans. Ex hac patei in crypiam accessus cujus medio eieganii poriicu ex marmore, in

Reliquiae cum sua theca exponerentur et per totam octavam remanerent in choro supra altare SS. Patronorum. Tribus diebus festis et

habeiur janua canceilis ferreis capiia non esse Dixi SS. Chrysanthi ei DarijE ^ cxtera, saitem maximam parin theca, qua
iiia enim deposiia tem, contineniur ossa dextrum latus majoris altaris, ciausa sunt ad aiunt, formee. Atin reliquiariis goihiae, ui
:

instrucia.

dominica sequenti officium habebitur solemne cum expositione Sanctissimi Sacramenti, quod posterius etiam fiet, interpositis feriis, in missa matutiua. Per totam octavam aderunt quatuor
vel plures sacerdotes qui sacram communionem omni hora distribuant. Denique Dominica supplipost Pentecosteu habebitur solemnis SS. Reliquiis. lia cterus catio, comitantibus
Eiffiiensis in monitione praevia
(1), et

pignorum que hcvc de prxsenti sacrorum Richters, hodierno opsiaiu, accepia a R. D. Paucis diepidi Monasierii Eiffii<v parocho.
solemnitaiem, ante jubilcvi milienarii reiiquiae, atque tum sequens visiiaix fuerunt instrumentumest, quod coronidis

bus

ad jubilseum
:

additur sequens chronogramma

confecium loco,sedexgermanico in iaiinum subjicio

annos ClillYSANTHl NOS ATQVe DAllIJi MILLe peh pek annos. proteXIt, serVet LUX et tVteLa
"*m
Puli.

parochiffi Monasterii EifInfrascripti presbyteri hac die reliquias SS. martyrum fiiffi testantur se

Chrysanthi

et Darise reserasse

atque omnia
sigillo

invenisse riteciausa.
ingcntl

thecam vero ipsara

Quo autem populi cqncursu, qua sotemjubiniiate, qua devotione peractum fuerit declaratur in eodem libeilo (2) lccum Hebdonimada ante Pentecosten in oppido ut Eiffiiensi cessaium fuii ab omni labore,
62
: ,

reseratione reperta parochiali munitara; in hac suntsacraossago3sipiodecenterinvoUUa,appo-

quibuidam instrumentis, quorum uovissimum datum fuit. anno 1818, a pia meraoriffl Dq.
sitia

recognominoSchopp parocho priraario qui tunc


Eifflifie

fieri solet in

majoribus quibusque civitatibus,

vit reliquias. Monasterii

die 2 Junii 1848.

iler JubiliEum wcgeu der lausciidjahrigcn autbewahrung Dana iii Reliquieu von deii HH. Martyrero Chrysmilhus uod

(I)

dcr Sliftkirclie zu Miinslcrciftfl, Pag. ao, 22.

p.

18. ColoDie

im. -

(2)

Erat

466
AIXTOHE
B. B.

DF

SS

MARTYRIBUS ROM.^. CIIRYSANTHO ET DARIA


docent hac dte scriptura occurrente; II Noct. Reliquias primum ad S. Goaris hacelebrari hinc Eifjiiam allasilica7n, dein Prumiam et altera vice, ingraveatque inde una et
tas,

Muller capell. gymnasii pms. Eoth catecliist. desideraniur. Alia instrumenia

MissaSS.t.nryQ VI Officiumet \u: ^* DarifP ca PrODriis * r Santm ei Vaii<K PX


-^

oc

rv.

scentibus bellis,aliodeductasJnspeciequarta j^^^^-^ ^g^ ae mora adS, Goaris et altera


racta
'^.^^

Prwni^. nihHque

habet,

quod ex

infe-

Eiffliensi et

ColonienSl.

Uuid
^

Roma leai/iipiuixj de LeCtioniriomd reSCriptum


nibuS
qUSe

^^/enrfa Translationis historia non in^ ^Qi^scat. Quimam juverit partim redtasse Ex tunc vero ad augeudam Sanctorum istorum
:

g-loriam, ad

promovendum eorum

cultura et

de

TranslatlOne
'*

SS.

reliquiarum

mentionem

habent.
Officium pro-

gdeijum religionem beatus Marcuardus totu9 incubuit unde divina inspiratione inciditeiac monasteriifratribusconsiliumbonum.r.tnempe ad houorem sanctorum martyrum Chrysanlhi et Darias uovum monasterium sedificari facerent,
;

j^r^ manibus habemushbellumcuimu^^^^^


rOfficiumcumLectiombusdeSS
bus Chrysantho
ecclesia;

,-1.

77

, v/,v,//c.

inquo
^^ ^^^

translata

eorum corpora requiescerent


H^^^l

priutn fegti

marty^^^^^

asservarentur. Aliter sane res sa

Dana, Patronis coU^giat^ffi Monasterii Eiffliffi, auno 174.9 emendaet

^^^

^^^^^^^^^^^.^^^

y^^

^^,

tum et renovatum, typis Coloniensibus editum cum approbatione RR. DD. ArchiepiscopiElectoris.Libelluspertinetadprxfatam ecclesiam, nobisque ad iempus benevole commodaiusfuit. AniiphonaeMesponsoria, Eymni et alia id genus propria sunt atque ex B Aciis desumpta. Festum principale cum octava celebratur hac die sxv Octobris. Lectiones I Nocturmi iT&Xres, debitores sumus ; // Nocturni, iniiium coniinent Aciorum usque ad vicioriam S. Chrysanthi de puellis a patre ad tentandum filium immissis, sed mulia
:

Uarcwardi reditum esset exstructum. Sequitur Eiffliensis coenobii et loci in quo id exurgit, descriptio, quas commodius in Annotatis
reddentur. In fine ejusdem Lectionis V noiantur sequeniia Anno vero millesimo quingentesimo quinto, heec sacra corpora in pluri:

morum
olim

prffilatorum

et

abbatum

praesentia
in

thecse arg-enteffi reverenter inclusa

altarl

Ueiit

tramla-

lioni ]>ri)}tK

omiiiuntur et stylus muiaiur, quod idem obiinet per Octavum in lectionibus ejusdem Nocturni denique III Noci. homilia S.Ambrosii in Evang. Descendens Jesus. 64. Die vero prima Decembris notatur festum Trauslationis primae SS. Palronorum. Officium ut 25 Octobris, exceptis Leciionibus I Noct. quee sunt de scriptura occurrente. II Nocturui
; :

S. Severini, nunc SS. Chrysanthi et Dariae patronorum asservantur. Tu autem Domine Postmodum vero etc. Sexta Lectio sic habet ob periculosa belli tempora ab istius coUegriatse ecclesiag decano de consensu venerabilis capituli in munitissimam arcem Arburganam perlata sunt sanctorum Patronorum corpora ubi turris pulvere tormentario a summo usque
: ;

deorsum concepto fulguris igne accensa,

et arci

et adjacenti oppido praesentissimam minitaba-

turruinam; nihilominus sola turris horrendo fragore concussata fuit, immotis Sanctorum reliquiis et oppido nihil laeso id quod Sancto;

quarta breve
ia sic incipit
.

compendium
:

est

Actorum; quin^

Qualiter vero ipsorum Sanctopulsis tota Italia gen-

patrocinio anuiversaria solemuitate mento refertur acceptum. Pari de causa SS. Martyrum

rum

rum

corpora

postmodum

tilitatis

tenebris reperta fuerint ac publicae in

corpora Coloniara Ag:rippiuam deducta, pacem demum inter bellig-erantes principes firmata,
insigni solemuitate
circa

ecclesia venerationi exposita,

ut quantum ex certissima traditione accepimus, vestris mentibus ad Dei gioriam proponamus. Deinde muliis verbis declaratur, coeliius mentibus fidelium injectum, ui SS. corpora perquirerent, nec Deus piiE intentioni superna
est,

dignum

etomnium ordinum pompa

annum millesimum sexcentesiraum nonagesimum octavum Monasterium Eiffliae ad locum quietis reducta. Sequuntur non nulla
miracula, de quibus
66
alibi.
ralionii.

virtute cooperante fraudari eos permisit a desiderio suo locum enim martyrii coelesti odore divinisque replevit unguentis ; post cujus suavi:

Denique in eodem Proprio ad calcem et ponitur Of^cinm SS. patronorum Chrysanthi per annum. Pro II Dariae, pro fer. 3, votiva

tatis

tes

odorem chrisliani iudefesso hibore fodienarenarium montem super cryptam congestum abigunt, et sacrum thesaurum, corpora nimirum sanctorum martyrum Chrysanthi et Dariae, ac si mutuo se amplexarentur, cum exultatione iuveniunt, quae deinde a Romanae sedis
et universali autistite religiose translata et in

Noctumo ponitur locus S. Gregorii Turonent quem videsis n. 7, in ternas Lectiones distributus. Nec prsetermittendum tres diversas Unam in ipso die festo prgescribi Orationes XXV Ociobris Deus qui nos annua SS. marty: :

rum

Chrysanti et Dariae solerania

celebrarc

eadem concedis, praesta qusesumus.ut et devotis patrociuio promentibus celebremus et eorum


merente, plene capiaraus securitatis augmentum ; alteram infra octavas et in commemoratione Deus qui sanctos martyres tuos Chrysantum et Dariam cum virginitatis honore
:

ecclebia

ct

cuiuu

eorum honori sedificata recondita ab omnibus tum graicie tum latinae ecclesise venerari cobperuut. Tu autem Domine etc. H^e sane castiganda sunt ex dictis n. 27 et seqq, Sexia Leciio exponit quomodo SS. co?yora Marcwardo in Germaniam deferenda fuerint tradiia Komas, unde docemur ad quid referatur officium primaa Translationis nempe ad acceptas in ipsa Urbe reliquias a Marcwardo, Leciionem vide infra ubi agimus de offxcio ex Proprio Coloniensi anni 1828. 65 Festum Translationis secund SS. Patro-

martyrii gloria consecrasti, da nobis

eoruiu

intercessione vitiorum nostrorum flammas extinguere, ut tibi mundo corde diguum fien

habitaculum mereamur; in secundo fesio Pd' ironorum Beatorum martyrum tuorum Chrysanti et Dariae nobis adsit oratio,ut quos obsequio veneramur, pio jugiter experiamur auxilio;m sequentem: Propitiare quaesumus Domine famu:

lis

lis tuis

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. Chrysis aurum firmus, per sanctorum martyrum tuorum Chry-

467
sancto
;

isti

nomen

AOCTOflE

B.

santhi et Dari, qui in prsesenti ecclesia requiescunt, merita gloriosa, ut eorum pia intercessione ab

omnibus ubique liberemur adversis. Alibi, scilicet ubi de officio pro fer, 3 voiiva, notaiur oraiio Propitiare dicenda in Choro sed extra Chorum, Oraiio Deus, qui SS. marex tyres tuos eic. Atque hiec omnia hacienus
Officio

Chrysantus, re dedit et ratio Cum tribuno domum totam, cum cognatis gentem notam, plures adhuc animas, Una morte sociatas, nunc victrices, tunc truncatas, hic misit ad nuptias.

Sponsos torus, fossa capit vivos ambos nobis


rapit victuros per ssecula.

emendato

et renovato reciiata,

putem

NoshicChriste morituros
victuroscarnis sine macula.

cum

his

tecum fac
fifaftse''"-

ilim i'ro|)r.a
inprimo
fesio:

perseverasse saliem usque ad suppressam an, 1802 collegiatam. 67 Habemus inter documenta nostra ha* giographica Missam propriam, typis ediiam,

69 Evangelium: Descendens Jesus de monte.


tamini. in

quamexistimocosevampreefato officioet hanc Missa in primo festo fereniem ruhricam virgimartyrum SS. Chrysanti et Dariffi
: ,

Credoper totam Octavam. Offertorium Domino et exultate justi, et gloriaomnes recto corde. Secreta Sacrificiis miui
: :

Lae-

prtesentibus Domine, qucetibi in tuorum comintende memoratione Sanctorura deferimus


,

num

et

conjug-um

ecclesisB Monasterii

Eiffliae
:

patronorum quod celebratur


,

coUegiat

placatus, ut et devotioni nostrae proficiant et saluti. Communio: Dico autem vobis amicis

Intret in conspectu, 25 Octobris. Introitus notanda memoria duoetc. Oraiio (in qua rum aliorum SS.) Deus qui nos annua sanDariae, ctorum martyrum tuorum Chrysanti et frequentare et Crispiniani solemnia Crispini
:

meis ne terreamini ab his qui vos persequvmtur.

Posicommunio

Coelestis doni benedictione

percepta, supplices te Domine deprecamur, ut idem nobis intercedentibus sanctis tuis Chrysanto et Daria, Crispino et Crispiuiano, quo-

concedis, praesta etc. ut supra.

(Ex memoria

rum

festa

agimus, et sacramenti causa

sit et

concluSS. Crispini et Crispiniani videiur prsesentes insignes eorum reliquias

salutis.

dendum

oraservari).Addit Rubrica: Per octavam loco dicitur sequens: tionis Deus qui nos annua, etc. numero Deus qui sanctos martyres tuos ut Fratres scimus quoniam prxcedenti. Epistola:
est in diligentibus Deum... a charitate quse nostro. Graduale: Gloriosus Christo Domiuo sanctis suis, mirabilis in majestate,

70 In secundo festo patronorum SS. Chry- imccundo fe^to et cotn-^ santi et Dariffi, quod celebratur calendis De-

cembris.
:

Omnia

ut supra exceptis collectis.

"'"<*'"**"^-

Oratio Beatorum martyrum tuorum Domine Chrysanti et Darise nobis adsit, etc. ut n. 66. Secreta: Populi tui Domine qujcsumus tibi quoe sanctorum martyrum grata sit hostia
,

Deus

tuorum
repleti

Chrysanti

et

Darise
:

solemnitatibus

in

Domine, glorifacieus prodigia. i Dextera tua, confrein virtute, dextera manus tua
ficata est

immolatur. Posicommunio

Mysticis

Domine
quffi-

sumus

votis et gaudiis, praesta

gitinimicum. Alleluia, AUeluia. t Vox exultaAUetionisetsalutisin tabernacuUs justorum.


\m\b..

sumus, ut per jntercessionem beatorum martyrum tuorum Chrysanti et Dnriffi, quse corporaliter

Aliud Alleluia post Octavam: AUeluia, AUeluia. ^ Martyres sanctiChrysantusetDaria


facti

agimus, spirituaUter consequamur. In


:

fuerunt sunt in passione sociati, sicut copulati, et quasi in uno lementis virtute AUeita in una fovea quieverunt.
ctulo
luia.
,

commemoraiione SS. Patronorum per anetc. num. Introitus Sapientia sauctorum


,

Oratio

Propitiare ut n. QQ. Epistola

Fratres,
:

sancti per fidem vicerunt, etc

Graduale GloSepiuagesimam, trariosusDeus, etc.;post

Sequeitiia.

6H Sequentia In honorem summi Regis, vseservansjussa legis,jubilet ecclesia, Cum conjunctissponso sponsis caeU, quibus
:

no-

cte: Qui seminant

in lacrymis, etc.
illo

Par^

se-

atria. in absconsis sponsi patent Hi suntvasa retinentes, oleumque deferentes

Chrysis autem. queniix dicitur ab ilj^Xs^mim, ut supra. Secreta: Offeriorium qusesumus de Suscipiat clementia tua Deus sanctonostris munus oblatum, et per

versu

cum quinque Prudentibus; Hi sunt Agnum qui sequuntur,

stolis albis

induuntur, nati sed ex gentibus. et, Yita patris spreta docti Chrysantus,

manibus Dariae orap rum tuorum martyrum Chrysanti et emundapeccatis. Comtionesab cmnibus nos ut munio: Dico autem vobis ue terreamini,
libantes mystesupra. Postcommunio Divina tuoquae pro sanctorum martyrum ria Domine, obtuet Dari veneratione tuae rum Chrysanti qussumus ut per ea limus majestati, prEEsta veniam mereamur peccatorum. ^ ^ SS. Chrysanthi et Da- o^-. -^_ 71 Anno 1804 ecclesia et spectat ad archi- J^^.^^^ vim facta esi parochialis in cujus Proprto anm (28, dia^sum Coloniensem, ad diem xx\i Octobris IS2S reperio sequentia venit festum dup. maj. S. Ra(die priecedenti Chrysanthi et Dari phaelis arch.J In festo SS. de comm. plur. mart Semiduplex. Omnia Deus, qui nos conmart pr^ter Orationem Dariffi sanctorum martyrum Chrysanthi et
:
-

nox

Quam

nocti indicat, scientia,

Carpophorus Dies verbum eructavit; hunc purgavit Sacramenti gratia. vitsa Male agens odit lucem, jubar monstrans

ducem.pater clauditfiUum.
fulget; hic Carcer locus luci gratus fulgor
locatus supra, non sub modium, carneraNou ut parcat pater parcens visum ptum arceus ducit in triclinium ; nam nec est personis fractus Dei

Qua nec

re

ex donis obdormit conjugium. verbis, diSpar Tentat ergo decens vultu, fallax Daria cuUu nec Chrysanthum

cedis

Eorma

casto deverbis hic fraudatur, casta

sponsatur, sicut Joseph Maria. per leonem sed Scorto, clamant, victa detur, tuetur a procaute Daria.

Agna lupum agnum Deo


leo prsemittens ad gaudia.

reddit et quos ccepit

de bene castigato comNoct., quibusbrevi eoque Inventio et pendio, exhibentur martyrium, Lect. IV ChryTranslatio in hunc modum : tertio Romffi pro santhus et Daria virgo, sfficulo
Ciinsto

nobis in aeterna beatitudine natalitia colere, da societate gaudere ; ef Z-ec^iones eorum

468
Mc.o.
Cliristo occisi.

DE

6S.

MARTYRIBUS ROM.aS. CHRYSANTIIO ET DARIA


Congreg-atio
abstinere

cogitur a

tertio

po-

martyrii coronam
ubi

B.

imperator populusfrequens couflueret, etbnicus


iutroitu, ^dificato pariete in crjptffi interemit. dinem in ea conclusit et
.

ffidlficataest:

eorum sepulcrum Eodem saeculo crypta super ad Sanctorum festum

^;^!^^

cum

stulato [priora duo spectabant alterum ad hymnum quemdain, alterwn ad Lectiones de quod Lectiones respicit S. Ursula) admittendo,

multituSaeculo

secundi Nocturni in festo sanctorum

marty-

rum Chrysanthi

et

Dariffi.

Etsi

enim Sacra

sanctorum Cbryquarto, Cbristo revelante detecta corpora, ab alns segresantbi et Dariffi papa et locum sanctus Damasus
gata sunt,
versibus
exornavit. Lect.

Congreg-atio nullum praejudicium inferre injuxta quam tendat fundamentis traditionis


,

Prumiense

{sic)

monasterium istorum sancto-

V.

Sfficulo

sexto

sanctiGregoriiTuronensisdiaconus a Pclagio Cbrysanpapa reliquias quasdam sanctorum dono obtentas, nounullis thi et Dariffi cum aliis sed cariua ad Massiliam navigio deferebat diaconus elevata scopulum jarajam perilura, cum sacris pignoribus capsa, san';torum Chryreliquise santbi et Dariifi aliorumque. quorum
;

rum Martyrum corpora se possidere gloriatur, quum nibilorainus non ignoret, eurumdem corpora ab autiquissima aetate bic Romse venerata venerari sub ara fuisse, et adhuc a fidelibus
patriarchalis basilicae Lateranensis, ad quEestiunes declinandas, prudens exicriticas

maxima

stimat, ut omissa in Lectionibus mentione qua-

coutinebantur, nomiua cum g-emitu iuvocavit; cum ventus subito conversus carinam
illic

primo in altum mare, dein in portum feliciter venerabilis et detulit. Lect. VI. Saeculo nono Prumienbeatse memoria? Marcwardus, abbas Sergio papa bosis, Rumam a rege missus, a
'^

de loco, ubi prsedictorum sanctorum Martyrum corpora jacent, esedem in dioecesi Coloa clero Lateniensi recitentur Lectiones, quas Pro ranensi adhiberi solent. Erat signatum
Jibet
:

R. C. prffifecto.., A. E. et H. D. Card. Patrizi S.


Card. Eiescbi.

Tandem probatum,

ut dixi

Proprium
et Dariffi

rum Sanctorum corpora obtinuit; quae maxima cum celebritate ad monasterium Prumiense
delata, multis

hacpro ofpcio SS. Chrysanthi apposita ad marginem exemplaris


fuit,
:

submissi restrictione

Nota. In II

et 111

Noc- E

miraculis illustrata sunt.


in

Cum

autem idem Marcwardus alternm


archidioecesi Coloniensi
set et illius

Eifflia in

turno recitabuntur Lectiones a S. R. C.jamdiu probata. pro ecclesia Lateraneusi, quarum exemplar in adnexo folio exbibetur.JM(;en7 lectiones

monasterium fundasgubernationem suscepisset, sacra

Late7'anenses adscripsisse
73 Lect. IV. Chrysantbus Alexandriuus una cum natre Polemio, viro illustri ex ordine Senai-ecHonucx
'""^'"'

etiam Chrysantbi et Darise corpora illuc translata sunt. Zwentiboldus ad honorandos sanctos Martyres locum munifico diplomate donavit;
et ob fidelium illuc devotionis

^"'

causa

Roraam venit, ubi divino spirituad ven Numinis agnitionem adductus et Dariam spontorio,

confluentiura multitudinem
bile surrexit,

oppidum non ignoillic

sam,

quam

ei pater,

ut a fide Christi revoca-

quod a monasterio

per Marc-

wardum fuudatonomenduxit.
mju leciiones nonfuerepro6a/*, ctcorum
,,

retur, post durissimum carcerem desponsaverat. feliciter convertit ad fidem. Mirum est

72 Ast hic veniuut nonnulla notanda. Primo ante annum 1837 nullum haberi Proprium
qqIq^^^^^sq ^ sancta Sede rjrohatum, quamvis jam ab anno lb4G separatis typis eaitum a Ferdinando archiepiscopo, ac deinceps plusecundo Maximilianum FjHries 7'ecusum anno 1780 dericum item archiprassulem novam breviarii Coloniensis parasse ediiionem, gux propius accederet ad breviarium Romanum S. Pii V, simulque prelo submisisse Proprium suie diosceseos, ad normam
; , ^

quanta prius ab impio patre et a daemonibus sed invietus Christi tentamenta pertulerat AtbletiE animus adeo se fortiter gessit, omnesque artes et adversariorum vires elusit ut omnibus esset admirationl et exemplo. LecTio v. Quamobrem Romae iunumerabilem mulille virorum ad haec mulierum titudinem
, ,
, ,

Christum converterunt. Eos igitur Celerinus


praefectus coraprehensos tradidit
,

Claudio

tri-

a militibus Cbrysanthum buno qui acerrimis cruciatibus torqueri ; sed vinctum


jussit

illius breviarii,
;

quantum

fieri potuit,

exa-

desumptas ex hoc Lectiones II C ctum Nociumi de SS. Chrytiantlio et Daria, quae insertas leguntur in Propyio atino 1828, ex quo illas recitavi numero praecedenti; quarto aliud novis curis concinnatum posterioribus annis, quod appr^obatum quidem est a Sacra Rituum Congregatione decreto 27 Novembris quinio dmique eamdem Congrega1837 tionem expunctas voluisse Lectiones de SS. Chrysantho et Daria, harumque loco adhiberi, qu3e in Proprio Lateranensi reperiuntur. Posiulaverai Eminentissimus DD. Card. Archiep. Colon., datis Romam litteris 2 Maii 1857, ut fas esset ex tribus Lateranensibus
teriio
;

viucula omnia resoluta sunt, et compedes in ^ quos conjectus fuerat , confrati. Lectio vi. Deinde bovis corio inclusum in ardentissimo
sole

tum pedibus ac manibus constituunt cateua constrictis, in obscurum carcerem detrudunt ; ubi, solutis catenis, clarissima lux
:

locum

Daria vero in lupauar detrusa, a leooe, qui e cavea fugerat, ne quis ad eam accederet divinitus defensa est. Denique in areillustravit.

naria, quae est via Salaria,


in

ambo,

effossa terra,

foveam

conjecti et lapidibus obruti,

parem
7iotan-

martyrii coronam adepti sunt. Id

unum

dum

hoc loco

est,

verbum eamdem esse,

Lectionem v, vix non ad quse habetur ii (est enim

binas conflare priores Lectiones II Nocturni, retenta iertia ex Proprio Colon. quae incipit Sseculo nono et spectat ad 7'eliquias Eifflienses.

die

Congregatione fuit a 5. Augusii ejusdem anni 1857 his verbis Nec minoris momenti ratio est, qua sacra
7
:

Responsum

ofpcium de simplici), in breviario Rotnano, nisi quod in hac ab initio nonnidla tradantur de genere Sanctorum nostrorum, quse 7nagis evotuta, sunt 7nateria iv^ inproprio Lateranensi; Lectioneyn vi paucis tantui^i vocibus abscedere a iii, qude in prsefato breviario Romayio reperitur.

VITA

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

469

BIOC KAl MAPTYPION

VITA ET PASSIO
SANCTORUM MARTYRUM CHRYSANTtll ET
darij:
a.

TW
B. B.

AIIW MAPTYPCN XPY2AN0OT


AAPEIA2;.

KAI

Ex

codice Coisliniano

CX,
fol.

foL

35

verso et seqq.,
et

collato

cum

codice

Colbertino

1540.

65

recto

seq.,

et

cum apographo Vati'

cano b.

PR.EFAT10.

Exempla Sanctorum docent nos


TTiy
(Jdx>iffe

terrena despicereetanhelare coelestia.


* priorum * Sanctorum ad ffidificationem * nostram Deus voluit pervenire, non ut laudibus mortalium pasceret eos, quos immortalibusdapibus reficit; sed ut nos exem-

itjTopiav r-^q aGXjiffSws

twv TrpoyeyovoTMv ay tuv


Oeo;
>iu*

Historiam

At.vietoriam.
'

Trpo^ rtfj.izipav Qlxodo(xriV xai cotpeJ.etav 6

In

ijrxco

TTapaffTviaat, ou;^ i'va eTraivot^ Svy]Tuv ejtetvot?

cerlaminis

progeoitorum
SS.
*

zopeay)
i^^ai;

ojanvag aOavarcy euw^^ta^


k-/.tiv(av

y/^itaaev,

a^^' iva
tov

TM

u7todtiy(j.aTi /.(Jioa^yi

ruv

r.oovtiiv

ntxpovToq (3iou TTepitppoveiv zat

ujrep TToptaf-toti t>15 ata)(xri

eorum doceat prsesentis saeculi blandimenta contemnere, et ad acquisitiouem suplo


pernffi

Grrce: et 0-

tililalcni.

viou

do^ric, TYiv

TTpdffxaipov xai Trapayouffav ^li^^iv


rrdvo? ffwfxaTizo;, ei
'

SzSdvai. Ila^ yap

niv

effri

xoO-

* gloriffi labentes * momentaueam angustiam uon timere c. Omois enim labor *


est, et sustineri

'Al. sempitcr-

nx.
*

^drepo;, eu^dpyjTo; uTrap;^et


TO TeXo;
eTrayst. Et

ei

oe (3apu;, ffjvTO^ov

aut levis

ouv ra dfx^OTtpoL (pdoov exei.

et fiuem imponit *.
est, ratio est

* potest: aut gravis, Sed si uterque timendus

Al. feslinan-

tes.

Grrce: labor

avayzatov

Trpo; t6 ex.ipuyetv exeivov tov aiuviov

^ava-

ut

ille

qui ffiternus est, non con-

corporalis.

Tov TOvTou xaTaippovviffai. Et yap ajTai at


ai ffviptepov
eTriouffat xal

aJ.yy^iJdve;

aupiov atpavtCoptevat outm


p.'/]

^aXeTrat u7rap;(ouffi, Trdffu ptaXXov exsri^at at


ffat TiXoi;
;

ex""

temnatur d. Si enim isti dolores, qui hodie minautur et cras vacuantur e... tam diri tam gravessunt; quam graves erunt illi dolores,
qui sic incUoant, ut crescant quotidie, sic initium capiunt, ut omnino fiuire non possint f. Hanc denique imaginem tenent, qui se per-

Grxcc:

facile.

Gr. cctcrem
r e

habet fiaem.
il

Kat aurat
Tati;
ri

ptev

etxdva ;(ouffi tmv

Trpoff^e-

pdvTwv eauroi^s
)^apiv Tfiveff0at

ruv iarpwv

TTtpto^eiat; vyeiai;

(^'kiytiQon xauri^pfftv viTrixpOTaTMV

TTOuaTwv

it.zT'f/t\.v TYjv

Tov BavaTov (JeiXiav

TrTO>jp.-

vwv wv TO TTixpov ou TrapatTOuvTat, xai TO TTup ou 0^oixaffi xai Gidripov oi;x aTroffrpe^ovTai. Ei oe d -.^avaTos
rr,q

fftfaXepa; TauT>j; ^oovjs xai aTriffrou xpuffto)


uTroff-epouffi
Trdfftp

e^ayopa^erat Tor^ ayaTTMfftv avTr.v^ xai


fjtaXXov eTri;(etptv dei toi; exovi xai
/xevoi? TTaOyipiaffiv
;

Trdvou; cidr,pou xai irupo; xai Trixpta; ptTaA>;'Jj(v,

mittunt secari a medicis aut igniri cauteriis mortis aut amarissimis potionibus sauciari perterriti el amaritudines appeenim timore tunt, et ignes non metuunt et ferrum non perhorrescunt g. Si ergo amore hujus vitffi, quffi fidem servare non novit amantibus se, auro
:

Jcopeav Trepte/oTrpo; diiyov

"A

TTOtoufftv

i^ai

comparantur dolores ignis et amaritudines; gratulandum est gratuitis passionibus, quffi ultro
venientes faciunt nos temporaliter humiles, ut inperpetuumexaltemur; faciunt nos amaritudines

TaTretvouffOat, 07ro>; et; ro Ji>]vexe; uiJ^wO&i/^ev, xai ttoioufftv


fifj.iv

TTtxpa; paadvovq, ottco; pteTaff;(Uft-v aico-

vou y7uxuT>jTo;, arrep e^oufftv epLTruptff//dv dpajrereuovra, oTTw; aloiviov avat|ju^Ci>; /:xeroxot yevufieQa.

modo momentaneas
dulcedines

incurrere, ut sempi;

ternas

capiamus

faciunt

nobis

TaiJTa ffxoTTOuvTe;

oi

Tou Qtou /napTupe;, iva xai

t>)v

xaTa Tuv

TroXepitwv vixyiv ap&jvrat, Trav ytvo^


(/.dT.lov
-h

naOav

re xat Paffavuv ytXiavTeQ

(poS^Gsvre; uire-

uetvav,Jrt;TeuovT; ori atoovtav ^wriv xai Jdcavxepoaaitovtov voufft T>7; 7rpoffxatpou7rpi9pov>;ffavTe;, xat rd
7ri;p

ardores fugitivi incendii, ut refrigerii nos faciant participes sempiterni. Hoc intuitu Christi martyres, uttriumphum ex hostibus caperent, omnium passionum genera, ridendo potius

quam metuendo

^tatpeu^ovTat rd Trpdffxatpov uTroptstvavTe;, Totyayiptei;

pouv xai

Tyjv

rotaurrjV

Bolav

eTriTroG>iffavTe;

perpessi sunt; credentes quod sempiternam acquirerent, temporaet gloriam lem respuendo, et ffiiernum ignem evaderent,
prffisens

ra rou xoct^ov ^uv Tat; eTTtGuptiai; aw Tou xai Twv dyiav Ta uTToptv>ip:aTa aveu ^o^epa; aTTtdtaTTTuffwptev
ffTia;

y.aOapa dtavoia e^ayopuffu/xev, Tiv itjTopiav


/lerd: /^'^P*^ ^^VV rot; Trtffreuffafftv

XpuffavOou xat Aapeta; ev T^de ru


dta;^apa^avTe;, ou
SffCj)

incendium perferendo. Horum itaque delectati, respuamus mundum cum omnibus delectamentis suis, et eanctorum gemente seresta absque incredulitatis nubilo,
gloriis

'

exeinpti.

roffourc;)

>i/:jttv

ptaXXov Toi; fxeXXoufftTTtffreuetv ejr&j^eXVj ytvo/ie-

nissima recitemus, historiam videlicetChrysanqui credimus, quam thi et Dariffi, tam nobis,

v>]V yivtoffxovre;.

omnibus, qui credituri sunt, profecturam

h.

ANNOTATA.
Colbertinus habet
.?.

^Codex

Maprfp.ov

rdiv ay(<ov

Xp.^avOo.

x.al

Ac<pc.V;,

wapAm

rai.co-

num "

P t X2 l^m 'O.T<.Sp.
id

.uaprup.aavr,. MaprJp.ov r.iv iyl<.v Maprup.ov Xp..7vOou xa. Aape.s,

Pii

e^

Martyrium sanctorum martyrum Chrysanth, et Jesus t Christus Meuse Octobri 17.

Dari;?mar5^^io coronatorum Eom.Ac< toim^^^

EX MSS-

Varino et Armenio. ^^^.^ martyrum, conscripta a edita a Mombritio et ,^^0 pro6ar-i, acta. WiUheim deces^l^f.fZ^Z^qui in codice, a P. Alexandro conscriptaa ^""''^' sub Numeriano imp. olim Surio, fuisse oti dicuntur, et Roma: BomaniE soribus nostris misso. ^''^^^ ^^^^^^ sententiam est. litleris imcialibus exaratus, scripsisse acta nostra. ^""'^"'^'"Jifnlrnnio est clrciter xi saeculi. hCodexCoislinianus.,udiceMontfacon ,neriti. et sEeculo duodecimo exaratus ^^^ , Colbertmus longe g^^^ Qoi nec spernendm notx; ^^^^^ ^^^^ ^^^ ^^^ ^^_^^^ 1^""' '^''^'' " " videtur, ut dicitur '. ^^co ^ranstata sny ^"'cis adscri6mtts, nostri hagiographi notata reliqueex mss. quogue '^'''^^'^^'''^ll^^^ZSsuis decessores juverit recitassequa^devams ^^^^^^^ et cum ms. Boni fontis Suessionensis, Unt Ex ms. S. Remi.^u Eemens.s ^'^^'^ ."^'^^" ^" ,,,,, p.ologus et translatio cum miraculis. studioNicolaiBeIfortn;etexms.S.Rm.gnsump ^^ ^^^^^ ^^^^^^^. ^^^.^^^ ^^^^^ ^.^_^ Maximmi ire < i/erwm Collatum cum ms. S qua; eorum patrocinio 4^,.^ Eifflise
470
Gesta ^S- Chry^. j>riBfixus est tilulus Pr^v. ,W, . ^VideComment.
:

PASSIO SS l-A.-^oiu
'J

cnRTSANTIlI ET DABI^

MABTYRUM ROM^.
D

'

'"3";
^.

bibliotheca ha=c et translatio in Bxtat et corporibus celebris est

prologo. miraculis et Vide in bibliotheca libellum

cum

translatione. Extat eadem """^t'^"'!; 7f,. ^ed sine g Matthia, lit, D. Ft additur '"j^.^^i t"^''^*'"^'!'^'' ^!^" ^e^o cui titulis Aureola triplex in tergo

*'''*^^

^j

^f eadem

ermam m

Per|^j^^^^^^^

Et --''f^-^f"'^^^^^^^^^^^^ Leben Cbrysanthi etc BernardiRuttendorff,utscr,ps>tD.S.2anusScb^^ Sueci m-4", quod fmt Ooldasti.
..

Extat eadem

pr4tio
in

in

ms. regin
^^^ ^^^^^

^Unebatadabbat^^^^^^

pergameno, quo ; translatio. Babemus et nos Cbrisanthi et Dari=B. Volumen olim '''^''^ZerJtZsioSS ^ plura SS. continentur acta et '''^''^f'' Jl^'"litius et pr^efalionem et Passionem typis
,^

^^

^^^^
,ajoris

^^.^^^^.

^^^^^^^^

formx

?SZ iSSs ll^lXueSurius


ZT,rltT:iu!M:nitlus-:

ad hunc diem xxv Octobris, sed ex gr.co codice


et

l^one sempitern. glori. labentem


consentaneum
est),

momentaneam
evadendum

''TSZrZs^Treddit

Ratio est (scilicet rationi

ut ad

illum,quiaiternusest,istecontemnatur

jefrigescunt. qui bodie oriuntur et cras

,:^^^:zresuThTct::d^^^^^^^

"fZ^^^^l^o^liZ^S^^ila. qu. desiderantur in tribus nostris codd graviores iUi, qui finem non babent ita graves sunt, quanto sic S.nr Si labores.
.

gr.cis, qui

C^tera qu^

causa

pocu a seeari et un perm>ttunt, e suaque medicis dedunt, seque et amaritudinem sentinnt, nec :gnem reform.dant nec sumunt amarissimi, mortisque metu nec

^y!L'7oi

se

K7urilTZ%s ad litteram

coitfmnamu ? qu^ a Sanctis minus rum manyrum Chrysanthi et Daria= historiam non
credimus, profecturam, pura meute couscribamus.

mundique cupiditates Hujus nos item ver glori cupidi, mundum inpnm.sque sanctogesta sunt, minime obscura fide celebremus
;

illis,

qui creditun sun,,

quam

nob>s qui

CAPUT
t)

I.

clarissimus in Christum S. Chrysanthus genere ingeniique dotibus amore patre dirum tentatus, non divellitur ab dens baptizatur.
cre-

castitatis,

sed

Dariam

adducit, ut agnita

deorum

vanitate, se

voto

virginitatis obstringat,

simulato taraen

cum Chrysantho
rcSv

conjugio.

Cfinisimlltut,

-nolemiusvirillustrissimusAlexandriffiurbis.

OoXepo, u,*d-Ap
'^M..6ptlac, '^v-^o.

huutauU

liim-

rmid,7^

Phonoratus et primus, ad urbem Romam cum filioChrysautlio veniens, a Romano eenalu susceptus est, et magms Numenano a imperatore iUustratus, cathedrara in curia Romana suscepit b. Hic filium

"-

<^^r^^^!^'>l^.^l l^UoZ'^, .p^ro;. e._; r.. P^M^ -^n^^^^f;.^


a-jrov Trap.y;

(ov-oXr. 5fxa XpuffavOw r(^ uiw

honoribus a

a.y.-^.^roc^a 'TruSilaro ^e urov ^ tv T(.fxac<^> ^eyiffrai^rt^ar? uTrorou |3aaiAco; l^oufxepuvou /. f^


Trpuverat Kai

';^xria.y
_^

^ ,_

Hv

x.aOeJpav zv

rri

ffi^yxXw Fwf^^'"^
Xp-^jav
o

),, etc. ''

t,

suum unicum Chrysanthum, cum omnibus


liberahbus studiis
imbuiseet,

eas^aTO. Ouro; tov ^ovoyev-;! uiov a-jroy

etiam philoso-

TfaaavTwv aeueptuv
dveaytV/.o;

?,o-/wv (pt^.oTTovcave/.TraiOEtffa;,
^^^yj^,.

phorum
ingenii

studiis

tradidit.

Erat

enim ardentis
:

r^?"^'? T-flTwv^aotrocpwvffTrouayi Trapa^Ejo^-ev.niv de

Cujus prudentise cujusque fuerit intelligentifle, rerum exitus docet nam universa

Trpo; T-;.vfxaOr](7iv.

Ol'a;* yap

ffw.^f^e^,

-A.^
.

xai

cppovy;t7E(o;
'

uTrVjpxev,

ri

rwv

librorum volumina cum animo curioso discuteret, ad Evaugelicos apices pervenit. et figens curiositatis suae curaum, ad semetipsum ait Tamdiu te decuit, Chrysanthe, per Ubrorum
:

ayaJida;i

yxp kv tm abzbv rai; tv Aiwy aMyypa^^^iv dizptwxv axpiS?, tm Kai 7:po!nry;^a; rovEOayyeAiMV ypa^a; * etp0affe
y.ai
'

TrppyfAarcov e/.oaffi, -nirsavzr.v rwv pt-

^,^^^^ o^^^^^

aw
xai^^

^^^^^

rot;r/^; c<5ia; cppovrtfJo; tov au/eva,

Ueye

irpo; ;>yj

tenebras

curarum

tuarum

frena

laxare

rw

'

'Eni rocourov aoi enptnt, Xpuaavee,

^'

'^,'**'-'

DIE VIGESIMA QUTNTA OCTOBRIS.


PtSXtwv Tou ffxorou; avayvwffi?,
t6
eeos

471
veritatia

ou (pOainj? Trpo;

quamdiu ad lumen
est prudeDtijE

perting*eres.

Non
a lu-

sxnn.

9; T^;

(xlYiBtia<;,

Ouk

^otu ouv ffuvstTSw; ouiJe


7raveX6u EK Tou (fuTo;

ut ad tenebras redeam

(ppovr>eta;, iva ev
aTToJlXufiev

Tw

(Txdret

yip yip xapTToi; Twv Trdvuv TMv TTovMV a7ro6a>.w/xv ouTd;e(TTtv, 6 TrapaTouOeou doQeUToi^^yiToufft

ei; oTtep /.eKOTrtaKafxev, eav tov /.apnov

mine. Perdidimus quod laboravimus, si fructum laboris amittimus fructus autem labo;

ptou

ris hic

est,
:

quem
:

/.at

legimus

sic

datum quffirentibus euim legimus Deum hominibus


a Deo

yap aveyvwpiev rbv 0eov


vat

toi; avQpwTTOt; TrpoffTeTajje-

prsecepiese

Quaerite et invenietis.
si

/*

Quod

" Z.y;Terre xai eupiiffere.

"0 ouv

e^yiTr](Taptev xai

qusesivimus, invenimus;

dimiserimus, eri*

eupopiey, eav y.aTa).i7rw^ev,

6ffdpie9a

a^poai xai fjw-

poi; o/xoiot. Kparyio^wfLtev T0ivuva(J9a?.w; oTTEp xpaTyjffai dil oXvj T-n


}.Etij>u]uev.

mus fatuis et stultissirais comparandi. Teneamus ergo quod tenendum est animo, et omnia
quffi respuenda eunt relinquamns. Fit enim jactura laboriosse inquisitionis mos, si non

^tavoia

v,a\

TravTa Ta eTra^^OYJ y.aTa-

rev>ia"eTat ^rifxia iityalri Tri; [loyBrtpai fxou


pL>]

epeuvy);, eav

xpar>io-w yrvvatw; oTrep eupov. 'Etti^yjTwv.

teneam

TToAu

xexptyixa

Eupov t6 ypvuiov

eupov t6
ETre^ri-

aDVupiov
T/](xa,

eupov >(0ou; Ttutou;. TouTou x=^piv

tva

eupw xal dia tovto eupov iva


^iapTrayvivat
'

xry^ffw/iiat,

Oux
Twv

ave^optat

Trap'

ef/oO

oTrep

eupov.

viriliter quod inveni. Diu laboravi quaerendo; inveni aurum etargentum inveni lapides pretiosos. Si ideo quaesivi, ut invenirem ; ideo inveni ut teneam. Jam non patiar eripi mihi quod iuveni; tenebo, utar, fruar; quiahaso
;

\pr,(JO{xai,
pi(v

dnolavaoi
*

^toTi

TauTa effTtTa ffpwTeia


<pavri(70fj.ixi

"~' est
si

sumraa

laboriosse inquisitionis mee;

"

quam

xOTTwv

otTTep

zdv aTToGaXw,

ixd-

ami8ero,videbor sine causa vixisse, sine causa


(iiioiai eiloce-

Tyjv ^y]Tv^aa;.

acquisivisserf.
EtTrwv,
TrepiTiei
*

3 Kai Taura
*Vl,
r-;>v

^rjw
xaQw;

Ti;

Effn

rwv
Trapa

^etwv
Toic,

rpa(p(iov

6 7rat(Jeuryi;

xai

>ixy]xdE(

5EtWV 70Urwv ypa^wv

pviropiTt

Twv ypapLpiartxwv xai


XiyovTa ' KT^ofJTolov
<7V^YiTrjY,c
'

py]Tdpwv,

ourw;
'

'6 Et haec dicens coepit inquirere quis esset divinarum Scripturarum expositor; et sicut audierat ante grammaticos et oratores magi-

Hir

el

Chris-

niiM iirx'dicat.

e7TeTrd6t i^twra; ot^affxaXou; xat a/tr; euperv

ave-

stros, sic

B yvw
ort

ydp Tov

" flou co(^oq,


;

nov

ypay.aaTtvq, ttou
e7ret5-fl

Tov atwvo; toiJtou

Ka)

did twv coipwv d xdufjio; oux euy]peffry]aev,

desiderabat rusticos et piscatores acquireredoctores legerat enim dixisse Apostohim " Ubisapiens, ubiscriba, ubi couquisitor hujus SEBculi ? Et quia per sapientes mun: :

yiu^dxy,aev 6

0e6;

iJta

Ty5;

(ixwpta;

rou y.npvy}J.aTo;

dusDeo

displicuit, placuit

Val.
iavTOV

y.ab'

ffwaai Tovg TrtffTSUovTa;.


XoytJ^dp^evo;, xai

Taura
o;

xa9' exaaryiv

truX-

salvos facere credeutes in se. Uaec


die revolventi

Deo pcr insipientes secum quotifamulos

touc tov Xptcrou e^rt^yjrwv Bzpdrtvt,

animo

et quotidie Christi

Trovra;,

cvvavTa

eAsyiV eyvwxevat av^pa

requirenti, occurrit qui diceret, nosse

quemdam

Tiva Xpio-riavov 6v6(xaTi KapTrotpdpov 7re7rai(jEu//vov


ev Tai; rpa^izr;, oixouvra ev rw
(Jiac

Carpophorum nomine,
tum, Christianum
et

virura per

omnia erudispaeleo
visi*ac fidetitsiini

6'pit ev

aTryiXaiw rivi

sanctum, sed persecutionis

T/iV affefiEiav
ei pty]

tou t6t& ^twyptou xal

ou!jEt;y](?et

t6v

atrocitatesaeviente, in

quodam montis

TdTrov

rwv Trxvrwv. 'Axouaa; Taura 6 Xpuo-avSo;, exap^l ^'i' ''*i xparyiffa; Ta yovaTa Tov diyjyoupievou, TrapexaXet ptera daxpuwv iva uttodet^yi auTW t6v TOTrov ottou >;v d avSpwTro; tou 0eou.
oAiyot rive;

coUocatura, vix a paucissimi;;* fidelibus


tari.

riverat Qzov npovoia tovto, OTrep

tVj TTiaTEi 7Tei^>ir>iff

Audiens hsec Chrysanthus ventior, et genibus referentis, fusis preoibus, advolutus, etiam cumlacrymispostuiabatut ad ejusnotitiara mereretur pervenire, Fit, provicoepit esse fer-

M.

xai Trapayevd/xevo; Trpo; r6v ayiov KapTrotpdpov t6v


TTpeffSuTepov, etaw dXtywv
p^y]vwv Traaa;

ra; S^Eta;
tyj

rpa(pa; eTratdeuGy]

xai

yiyovev TraT/]piy/iivo;

dente Deo, quod etfidei desiderio flagitabat, et perveniens ad sanctum Carpophorum, quintae e regionis presbyterum, cum quo mansit paucos

nicTzi xai rEAeto; ev Xpiar&), w; ptera ETrra

r.ixipac,

menses
coepit

Omnibus
esse

divinis litteris ita im-

Tov

paTrrtaOyjvai

aurov Xpiarov 'ly]aouv r6v Ttov

butus.

diligenter

insfructus,

ut

Tou Oeou 6riy.o<jia xy^purTStv.

statira post septem dies baptismatis sui Jesum Christum tilium Dei voce publica praedicaret.
viri nobiles

C
*Val. auy. yevwv

4 ToTE
vet; xai

Ttve;

rwv euyevwv * avTov avdpz^


Aeyovre; dri
y.ard Tr^

k[x<pa-

^uvaroi, axouaavre; auTov, npotrriXOov

rw

*Vin.xai
ewEXa/ouv
<XVTO)

Trarpt

avTov *

u7roXyii}w;

m carcereni comprehendentes * patrem ejus Polemium, conjicilur; coeperunt eum arguere dicentCB Periculopatri- 'a\i(lientcs
:

4Tunc

affines ejus,

et

potentes

Jiisiu patrit

aov xai t^;


'ly]aouv

aii^ XEtpaX^;

erdXitjty]aev

ouro; d veavia;

monii

tui et capitis tui juveni.-j iste contra

deos

ctnii

acccise-

ToiavTa xaTa

tiuv

ewv

x/;pu^at.

AEyei ydp riva

Xptarov vndpytiv dXrjBivov eov


eTri

oTrep eav

axouaO-^
Xwp>;ai: oure cuy-

tou j3aatAw;, oure


Ti;

yi/jt:v

oure ooi earai

deasque nostras vociferatur clamoribus vanis, runt ad patrein ejus liidicitque nescio quem Christum verum Deum centes esse. Quem si audierit imperatorista prosequentem, nec tibi poterit nec nobis esse consultum. * Quis enim audeat ista praesumere, nisi qui se ngere credat sinerege aut eine lege Roraana
'nisi (lui legi/itM

ffyyyvwardv.
ei
pt-/)

yao

ToXfjtyiaet Totourot;

e7ri/eipetv

6 TTapa
;

tou; vofxovq rwv 'Pw^atwv TTparrwv


(Je

yvuat;.

imperato-

axoAaarw;

'OpyiaOei;
ETToiyjaev

d 7TaTy]p aurou,

wt6

etti-

rtim impudtntcr advtr$e-

xAy^v lIo}.pito;,

avTov eyxXetaG-flvat

ev ay.o-

impune ? Tunc

iralus pater eju

Polemiu.^fecjt

retvw xai dy.aOdpTt^ rdTrw, xat ev eaTreptvai; wpai; xal /Jtdvov ppa/uraTy]; (jteraXafioavetv rpofpii; rouTov. '0 dt avOpWTTo; rou
ffiav /ixaXXov
ri

eum in tenebroso et squalido loco claudi Pt vesHoc autem pertioia horis parvissimo ciborefici.
sibi ad exercitatiovir Dei Chrysaiithus raagis quam ad .suppliciura dicebat * inferri. nem

(ar. Sur.

eou XpvcavQoq

Trpo; yufxva-

*cxittimabal.

nptwptav eaurou aTredej^ETO t6


jrarpi

ytvd,ue-

vov. 'Hxo'jff9r]de touto ndcivYtfxlv, xat eXaAetTO


rt;

xai

Cumque hoc factum

publica confabulatio de-

rwv axouaavTwv Aeyet tw


tt^;

avTov

Ei

f3ou/Ei

texisset, /"dicit patri ejus

unus ex audientibua

r6v uidv cov ex Taury;;

uTroOeaew; dnoonduai,

[xdllov avTOV ev rpucpyj xai YjSovaii Sidyeiv Trapaaxe-Jaaov


"

Sifilium tuura ab hac usurpatione conaris erivoluptatibusoccupa pere, raagi^ eum deliciis et

xat rtvt eijsidtiJTdTY.

y.6p-fi

xai avvzTri Trpo;


av-/;p,

etcuicumqueelegantissimae puellae atqueprudentissimaein conjugium trade; ut cum didiceritesse maritns, obliviscatur esae christia-

cu^uytav

cvva-\iov, iva,

/laOwv ort eartv

ETTiAacy.o-

Gy^rat rou eivat

Xpianavd;

xai

yap raura; ra;

Oetohris.

Tomus

XI.

64

nus

^72
EX USS.

ET UH PASSIOSS. PHRYSANTIII
:

nus

nam

istas tenebras et

ffli.'="'""=^'i^^

tii

DABI^ MAKTYRUM ROMiE. Tpi "W'" ijV '' D ,(,,!, SA;^,^.;, ,po= W? xi ina^vov exo.a.v. yet.-. oi Xp.ar.ol
ffi-

'AzouJM
airoO iz

Si

raOra

Uolii^ioi y.tlziti TpizXivo


x.al

'It^idri^oPole.iusJubettnelinU^s^rfeirt

mulier-

calii mnntil'
li$

ipM.m ^"'^^ bussericisstrata apparare; ^""q.f hab.tat.on , et tetriea


'ens

ff-^p.zof?

/.O5fiyi0r:va.

if"0.?

,Tpoo:ayocyo,v

jov

uiiv

roii orzorE.voi;

oiz)ina7o? iviSuai nolvu'E7ri?,6?auEvo;


cr.vzov

traditus

nS uit

.lla e sqnallenti vestib,.s pretiosls, et

vest.bus et oret aecuratissimis ex aucillis suis s.mul eas cum eo connamentiscomposuit.etsimul composu.t et
,amentis

So,

ponens eum .n tr.ppulcherrimas v.r^.neB elegit quinque

uov kOiira, zai


Sr,

'iOtro

h tm rp.zAivM.
Z

iuii$t<iziTai

nxpOhovi
sO--ir.,

Bip^ntUi

yai zarazofff^i-;<r;
<;uv;/ii!7sv

xai

xMf^M zaW.un.Va;

tituens,jussitcott.d.econv.v.aaffluent^s,ms

,'<''^^JJ^.^

,|
.

autem >'>t'''";^"' lapibus exhiberi. Fuellis ' ,._ m:; cum jocis ,r, inm.vP9tnsetamplex.bUS Nisi y.^'t''_'^^*_''J','^^'^"f. est dicens separaveritis, aintentione christianitatis
:

" ^ ., Tifjoira-w

r XpuuavOc;) zeAEUffa; v Tiaffr, i.e.W.a; ra.-; uapflevo.; or.. ev p.. j.^ye.v, ^J,^^^ J, : Xp.anav.xoO c/.o. zax; ,:o/i.ei ^,v.i airov zaOeXv.Wa.,
i/>a

^^

Xril^-Hyero

kv

ev 7ia.yvio. xopciv 6

.-..,;

^-..n....^., ,,-. avOpMTO?_roii

ab

surplicns vcrsis vos faciam interire


interhfficluaibrifl. Vir

/i.

Affunxur

Dei dihcias

tamquam

"^^VdutTOiOtrov Eywi/ rov Xoytfff^ov, T^^^re Tro/a-J. r .^^; xar9povv. rafs ' TrapGsvo^
TTpO-

et ampiexu oratione immobilis an.mo. sagittarum ictus. scuto fidei et oscula quasi Dominum dicens :_ excipiens, clamabit ad inadjutorium mihi ; dic
ftt/

. u^

^r^
tto oc

ro.

y
KOpts, r
ei; r/.v po>i0siy fzoj.
.
.

)oHiinum

6Exurge, Pomine.

"

-Av(7r/,0i. ^^

^,

.._..-_..._:..

Ekov r-^ g

coufugit

ani

istam
prffivalet,

,..*..
,,rare.

.,..

Errat qui se putat castitatem P.""^'""'; viribus obtinere* n.s. ^^^^ non poTesi ani fuerint lije corporales extmctse,
:

-^-'-^-

5;';;Tr

;~,

.^

,/,

.^,,^ ;

,.,-.

,p.,6, <pXoyec

2^J^.Jov

a.v/>erai ^^X'^ ,Oa.a. .po, ra,

Vatitat.

Inriinco

i"

Certe hic est Jacob famulns tuus. mnminatebat.Quareer,oicun. dixissent

xAW/va.

eifiliisui:

Agnosce
ei.

si

tunica

filii

tui

est,

non

manirestasti

quia fallerent eum ? dissimulasti. quod patriarchas prophetico ser-

Sed ideo

'^tp. -^w... ...... w, -.-y. -pw S^l^yo.^v.o.^rov^^ ^ o^dev e.p.Se. 'Ort y-O. e. _xiro>v rou u.o. cov -r^, ,/ e/p4; -?' ^'^-J^T^^^ .f";?;" f^^t^-^ a.ro, -vv.r/,.ev
^

x.

* yP

.^1.

o^,

mone patrem
rit ei

alloqui prvidisti

Denique oecur-

nere<pp.

v.ai

...O..y Xeaiva,
/..

''^^"^J^^J^

*ur aoliu

cum

mali^na et qua.i lea.na, ita eum pejus est. suis unguibus arpaga.it; et quod solum inveniret et unicum *. insidiata est ut Sedsolus non erat, quia patr.s ejus lacrymis
bestia

-e...aro

ro Ceivorepov

'-^''^'^^^^J^r^

''"^^^O^"'!'^'"''-

"^^J^^XS^ *""-" rrSl -^-"-r^!^ ^^r.^^^ri^I^oa


ivl

^^^^^J^JJ'^^

o/a dormiVef.
Sur.

fuerat

lug-ere et

jam interpellatus. Ideo permisisti eum mugitum imi cordis emittere, ut justis

"""i

Libido enim erat eum bestia maligna. per quam eontra eum diabolus etmulier luctnbantur Ibi caro et sanguis, ibi juventus et pulcber aspectus, ibi pubertas et
adjutoriis sublevares.
irritatio oculorum, ibi potestas dominationis, ibi delectatio obscenitatis, ibi ornamenta suaAl. $uadentia.

xi

/;

yv.r. tn,..^....

y.... ^^r-

-;'-..

r.ro; eu.pe..;

i5e,

o.o. v":-^?.

^^^^j

repa.

".O.lj...-

ev.e.

-'"--"'
-'

-'-^;";.
./^^^f^^J ^^
J

*V=t.ixeoia. ^ '^^^

e^owiaar.x,.,; "" ^P-'^ a,.xpor>,ro; ^-^^ ^90V-? ZP-":' -' ^^f


f^->=

-'

''0^> .-f^'^'

dentis, * oculos;

ibi

caput auro

et

gemmis

'rep.X,^;.ar

"'^"'tTvar r; xrjroo.c ro.

Wo.
,

^^rL "

^^a

,rpo5e_v

'veiHi

agnum.

vx

cre 6e-ru-.

mus. Inter bffic omnia et solum * invemt leffina ettenuit.Nunc[sed)tnamanus, Domine. jam ante ora positum * Uberavit. Unde e. nnntiantibus Quod filius
viveret, Jacob
dixit
:

'"*' -^f;'"' .(>^--.w ,.^. ,~^^^ .- , uto, aou ^r. uttsv ^. 'Ia-/-cor.

Msya
-^

fxot ea.

*vat.ayrou. ^ ^.^^ .^,.

^^ ^^^,^ f^^" ^r-

"

"

0"F-a^ov, <p^a^

^aorov.
J,^^ ^'.^^\^^^'
"

Mirum

^'^'^=' '^ ^^^'^^*-' ^'^P^*'-'

^^^W= =;^

^?

'

^t,
P/v'!.

" ^aurk
-

p-

mihi
Gen.xtv.

mens vivit. Quasi diceret-Mirummihiest. sibestiamiUammaest. si

Joseph fiUus

v-'.

Ugnam Uffnam
Gn. XXXIX.

sic

evasit ut viveret.

Sed

eva.^it

et

.'''"^ " ^^^;. " P^: '^"^"^?'. >'' ^^^f Kup.c; eio>3ou ev xsp..vuro.. Kc r v.v xaya> t/.v^P ;ouoAoyou^voc i/ru(o, Kupte, KOpte, (7ot ;ouo?.oyou^voc i/ru(o xt r/.. ^;-?.
(toO (3or,0tav

*Na

vixit.

cum

Josepb, et

Quare? Quoniara Deus, omnia quiecumque

inquit, * erat faciebat,

Jiepoi otpet?

xra rourwv rwvo9a>vtroufxt. ^v ^>' xotp^ovrai Trpo^ rr.v rou eTraoidou iTt/.

Deus

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRTS


Xiav,

473
in

ouTwxai

aurata7Toxo[,uy;0&)oivpieou euxo(:/evou
piot eTTsyEipwiJiv
"

Deus benedicebat
Domine,
istas

manibug
ut,

Sttm; (nyjjsjuia; )^5ov>5; TToXeuov


ffe

ort

te confiteor, et a te

ejus, Et egro, auxilium contra

EX

SS.

eyvwxa

dlriOivov

Qtov

6;

iv avGptoTrot;

rof; et;

viperas

deprecor,

sicut

serpentea
*mc deprecanle.

ck

7rTrtffTux6o-iv

eTTiffxta^si;

duvapttv

dy.aTa{xdxYi-

TOV,

obdormiscunt ad vocem incautautis, ita istae obdormiscant in conspectu meo * et nnllum in rae libidinis excitent bellum, quia te didici verum Ueura, qui hominibus in te credentibus operaris virtutem, quse penitus vinci non potest.
7

7 Ki 7rXy]pMffavTo; rou XpuaavQou

ty^v u;^>;v,

ev
(jl-/)

Igitur

dum
,

complesset Chrysantbus ora(tam) gravi

c( mirifice ti-

TOffoyTw UTTVM ffuvETTecov ai TrapOivoi, w?, eav


E^y;v^Gy)i7av

tionera

suam

somno

correptae

hcratur.

ex toO TpixXivou e^w,


oiiv

ouiJ^t/Jt&J;

(Jiuirvi-

^ovTO.

MTeXap6avov
onou
r;V

Tpocpi;;

;u.

'Ev ^e

tw

fiiffeXOEtv

XpCfjavOo^ npoatvyofxzvoi^ uttvm


M>;vu7a[ raura

sunt virgines, ut nisi foras de triclinio fuissent evectae, penitus excitari non possent evigilabnnt autem foris et cibum capiebant.

Papei
uTTO

y.aTecfiepovTO.
z-hv

rw

n^arpt

auToO

StaUim autem ut iugressce

Twv

(^povTida
vt/.pov.

avaoe^ayivwv,
Aeyei auT
ti,^

xai Xoittov

eGp);vei

auTov w;
OuTo;Tr,v

twv ^iXmv
fxzfxx-

aiiTOU
OyjKe,

(:/aytx-/;v utto

twv XpiCTtavwv

fuissent, iibi orabat Cbrysanthus, sopore nimio arctabanlur. Nuutiabnntur haec patri ejus ab his, quorum curae fuerat commissus, et ccepit eura quasi mor-

xai x.ara aTrXouffTepwv x.opwv

vjyipiiic, ivifjyy^Jt

tuum
suis
:

Taic eTTwJarc, 'AXXa 7re7ratdupiV>]y riva xat tjuvixw

anourtikov
uov Bzkri\j.x
*Val.
zvp-/i-

7Tp6;

auTov, Kai fJuvj^o-ETai aurov 7ip6? t6

v.a\ TTpo?
'

Ta; eauT;
ttou eup>;a&)
;

-/^^ova;

eXxuaai. As-^ti;
'

yei 6 IloXepiio;

Kai

* roiaurrjv xopy^v

TOVTQ

(Juv>;ffETat TTOiiiaat

'A^texpiOyj 6 tpiXo;

auTOv

"EfTTtv evTaF;7rap0voi;

t>7;

'AG/,va; f/iaTreptx.aXXy;;,
{juver/;,

eut5>i; T TTpoauTTt.) Xtav,

aareia t xai
)cai

xal

liere. Tunc dicit ei quidam ex amicis Uic autem magicam a Christiani didicit et ideo adversus puellas simplicissimas prsevaluit incantaudo. Sed si eruditam aliquam miseris ad eum, poterit eum et ad tuum et ad suos libitus inclinare. Dioit ei Polemius Et ego ubi inventurus sum talem feminam, quae hoc possit iraplere? liespondit ei {amicus cjus)
:

Trairav pyjTOpty.riv

^reTrat^euptEvyj,

xatp6; aur>;v
j^^uet;

Est inter virgines, qui deB Vestie inserviunt

xaXet TTpoc ya\xQV, Tlpo^Oatfwfxev ouv, xat


alTyiUoiiJ.tOx

aijrh

wquaedam
tores

virg^osupra

omnem

pMlchritudinem
iili

xai yvtopiffMfZEV avTrt

Trepi

tou 7rato6;,
xai

eleg"antior et ita sapiens, ut nec

ipsi ora-

tv

auT6v

aTTOffTrao-/;

Tou

7rtry](Jeu|uaro;,
'

aurw
ri

ffuva^G^. nXr;pouvrat rauTa

xi (JvvTiQtTai auTOi<;

Haec jam ad nubiles annos, ostendit, attingit; et meretur, quantum aetas


occurrant.

TrapOevo; rrj; 'AO)iva; 6v6/:/aTt

Aapeta*.

ut quicumque

eam

nobilis sortiatur

uxorem.

Hanc

itaque nos,

ut cousuetudo est, per supet

plicatiouem mereamur,

ag-amus

cum

ea,

quatenus et tibi tilium reddat et sibi eum maritum accipiat. Fucta sunt omnia, quEe isti consilio erant necessaria, et ad cousensum
virginis. pervenerunt.

*Vai.Axpta.

8 Tore xaXXwTriffOEiaa
nolvTtlti,
piera
to-/;ei

effOioTt

Xaixnpd

v.al y.6cy.fii

Vat. cpai-

* 7Tp6; rbv XpuffavOov ex/afXTTouffa


xai
Xoyoi;
^rapaxA^i-izot;

Tunc virgo uomine Daria geramis et aura radians, repente ad Chrysanthum (luasi
S
,

S- Daria

con-

venit S.

Chfy-

iianlhura.

(Jpw;/''^'"''
(/e,

7Tappy;aia;

xola-TTpoff-

sol

radians

constanter ing-reditur, et quasi

hilarilCf

xl Xoyotc,

y.tvovaa xai ttoXXviv 7Tt0avo?.oytav airaTy;;


(pOiyytraif
Xoptevy;
t>;;

aurw

yXuxurr/Ti py;ptaTwv Tpi^at aurov (3ouTrpoOeffeco;.

'0 oe

XpuffavOo;

r/j

tov

Qtov
rrj;

poY]Oeia

rou 7rov>ipou ra peXr] ev

7u>

oTrXco

sub specle consolationis, tanta eum elegantia sermonis ailoquitur, tantaque ing-enii sui ut nisi esset saxo durior, arte interserit pluma mollior redderetur n. Sed Chrysanthus
,

7riffTM aTrexpoueTO, xai ev

ru

pieTa^u t6 ayiov
'

Domini
suae

fretus auxilio

sagittas diaboli scuto

eTTixaXeffapievo;

IlveUjua /^pEaro Xeyeiv 7Tp6; aurrjv


av0pa)7r(d,

fidei repellebat, ac

medium
;

inter se

ra^v

ev TO) pteinterim,

Ei
TYiV

ejLtoi

^v>;tw

^aufxaota TrapSeve, did


aov
r/i;

TTpoffxatpov

avvovaiaVf roffaur>;v

eu-

atque illam Spiritum sanctura postulans, al- F loquiissuis hoc iuitium dedit Si niihi mortali

7Tpe7Tta;

TtiV y.o(iy.6TriTa Trapeffx^;, roffauTyjv

ylvxv-

TriTa

TMV [xthpfvTUiV
Tov

16y(xiV npourivtyy^ac,, wffrc rriv

homiui spe temporalis connubii, tantara tuae pulchritudiniselegantiam exihibes, tantamque


dulcedinemmellifluisermonisostendis,utetiam

7rp60fftv

CV.O-KOV Tric iixYii ^vyriq avax6ij;at

mpw
yt

pouXei {xqv rbv 7t69&) xparouptevnv, xai y.aravayy.dtJaL ' vovv ei; d ou (3ouXerai Troffu ptaXXov 7Ti7roQouffa t6v

aOavarov

j3afftXea tov tov


;

tov Tiov
ty,v '^>vyrrj

dvvr.ur,, et

ab intentione propositi animum raeum revocare et cogas aliis amoribus occupatum credas meam velle quod uon vult quanto mamentem
, ,
;

PouXr/Gstr;;, eupstv

Et ydp

uov

ffuv ri^ffw-

gis

amantem

te et desiderantera
si

iramortalisre-

ptan xaOapavxaiaffTriXov aur&i ^uXa^ei;, xai y.aOdxat Trep Tw ffwuart, ouru xai ry) v.apdia xaXXuTTiffOvi;,
wff7Tep

gislilium poteris,
ei

volueris obtinerePNara si

auimam tuam

in corporis tui integritate cu-

UwOev

(JtaXaf/.:Tet;,
'

t6v aurov rpoTrov xai tvdo'

OvJ diaxoffptr^Ori;

effovrai ffoi 7Tp6;vot dyytloi, vv^xtpiXoi /iiaprupe;,

cpayuyoi aTTOffroXot,
oto;, offTt;
<JOi

6 Xptffr6; vu/z-

natjrov zaraffxEuaffSi ev oupavM atf-Oapffot

roi; XtOot; xai piap-/aptrat;xary!prtff/Avov, (Jwff^t

stodiasjsicutcorporepulchraestitapulchriorerifl etmente,et sicut extrinsecus auro et gemmis retuis visceri bua exorsplendes, ita intrinsecus in Erunt o tibi proximi Angeli laudatores, naberis. Archangeli paranymfi, Apostoli amici, .Martyres
cohseredes, Christusspousus, quitibi

ipepvt["ffot cpepxrriffiv ev TrapadetffM rputpr;; atuvtou, avaxatviei ffoi dvOoi d[xavy,v ev j3iXm ^eori; aiuvtou

thalamum

pavnvov

veorriTO?.

incoeloconstruatseternismargaritisinstructum, tradat tibi possessiones paradisi,dotem tibi sempiternara tribuat, constituat tibi incomparabiles
redditus et florem in te cotidie gratissimse reno-

vet iuventutis

tf

Ad

PASSIO
a6 eo 11(fniidir Je

SS.

MARTYRUM ROM^.. xTa.nT iTT CIIRYSANTHIET DARL^^ ^^^^^^ . ..vu,er. ,..'v ^^^^^ ^^,.,
respondet
^^

O^-

T)

compuncta * 9 Ad hiec Daria


tt

N.llame%juvenis,

petulantis

--;
s
;

..'epcoTo; aina. aeata L,..rn^ ahU,

^ w

veavca, veavia,

to-.T(o royrw

tco tw

<Txr)fxaTc <TX>if^aTt

cu-J.
d
P^^^^^^^^^

patn redaere cupio t,ii lacrvmasmiserata, Chrysanthus ecultur^. deo u^ revoeare


te et !t

Perdu-erunt vestibus ad te signa

tou TraTpo; aou r.ya.yiv IvUdt as xocruneerffav tw cxxif^' ^Ttpoaeifxt ^Vai.rpdTrip. rk axpua toOtc^
oixTEtpaaa
ffo.

alU

<?WTdTyi.

"OOev e7rmo6 xl

to) TraTpi az a7ro(Jouvai lurt

lnd

Si

nosti aliqua,

qu^ veram.hirato
utdiligenterauscul-

Xarpetav. i/Tr,vTWvS(;iv avaxaXffa<T9at Tiva airep f^ot aM^r^ Ei eTTiffTaffat


Goc
e<Pri

Xpuaavtw Xdyw
vi^eca;

maurfeVtet

ponamanimum

Tm

ludUs omnia qu humanis tamque primum agnovi Tus nihil tam utile

lihenter e utexelterna disputatione respondU Inter Daria et loquaris p. commodis necessana novi:

aTro5Et'?,e.a;.

S>^<r(0

tov vouv,

xl

Mera xptgeta;
au^^epov

/poaffOfzaf ffOJ.

waTe

Trpo; t6 xoivi^-

Aapea etTrev Trrep TravTa t toOaet; xl laliau^vyxf Tot; avepcoTrot; eyvco^Ev auaq=epovTa xai
ou^evouTco /pr^cTt^tciTepov
-.

t6 5etov utrepu^ouv^ xat


f^y^aaf^co;
<5t

L;

supernas d.vinitatem excolere et contemptum ad .racundeorum nequaquam per v rgo ad h^c diam concitare. Chrysanthus nos debere idolis
:
:

vires

Tc fieytffT; ouvfiet;
xtvetv. O^tav ei; dpyr;v

tv 5ev

Tret-

Xp0c;v9o;

^n

'

'0

cro^coraTr,

Sfoi^

(/ii

pnidentissima,quamputa8 Hanc, Respondit Daria exhibere culturam ? esse custodes. Et Chrysanfaciat


nuffi

aoxet; Tofc Seot; SepaTretav rra7rapeve,Trotv f.pta; ' 'Exetvnv dC >,; xi utoi r.y.m peyeiv Apet dniv XpuavGo;etTrev Tt'vt TpoTrc^ duV.vric7ovTt

<pax?.

quomodo possunt nob.s thus Quomodo. inquit, custoditi fuerint a caniesse custodes, qui nisi furibus, et ne ab aliquo bus, nocte rapiuntur a vinculis ferreis et plumdejiciantur impulsu, et vulSi Daria respondit
:

nobis eos

Uoovrair.^ii^v uTrapx^.v
(.uXacxcJovTat 'tv
y.r,

* <^<^^^H,

oItivz^ utto vxcovu

V-ijTrep-

^cnyiiv xai
(pu).a-

VucTt

x*t i'va ti-h

5tvuxTciv utto xXeTTTCov d.p7r- eivai at5>:pco xa- xe;. Otto Ttvcov x7ar]0Mfft,

bo

coarctantur?

B
/ijrr (leiunl lu

D.U8 iffnobile posset

absque his imaginibus vir(et

<7(pXt^ovTt ; Aapt etVev e^^oOvTat, xi HoXugaco Tciv vQptoTrcov vi5uvT0 civsu tcov eI to Tretpov TrXvi9o; >aTpei'v *. o6x v -/iv *Vat.XTeTOvTt^iV UriUaai Tr,v
eJxdvtov

grxco

lutem

deorum nostrorum credere

eorum

agrnoscere *) sanctitatem ex celeberrima cultura similitudinis exhibendse. Dulla esset necessitas marmore autem imagines aut in sere aut in
Hfie

TraptcrTav ii tOt vayxa^ov t xtu 7rcof;.T yAu(povTai i eixdve; ev f^apfxapco TtCetv, AuTt dl
)tt

^arap-

Xeiv Ta; Xa*

Toeta;,

ev

XP^*^*^

"''^

d(>yvp(^ xat

x^*^ Xw^euovTat,
xaTavo-^

oTrw;

Tof;

iSioi^

dcpOaXj:xor; 6 SrepaTTEUTr,;
TTi

et in
tur,
tur'

fingunauro atque argento funduntur et oculiscultorattendat eum, quem doceaut excolere et timere q. Respondit

exEivov, ov

aiaac;xeTai

5tavot'a Spy)ffxeuetv xi cpo_'ETrt^y)Ty-ffcof^ev

e(C70.. 'ATrexptGr]

XpuffavOo;

ouv

Tivo;

mente

Chrysanthus Inquiramus ergo quorum et videamus si hismerlto istse ipsae imagines, Deus honorem debeamus exhibere culturffi credi, nisi enim non potest nec sestimari nec
:

sunt

au rai d9t'XofXv aTroTouTOt; ?t'v'Ty.vTtfiv)VTyj;^py;(7xeta; at Etxove; Tri<7Teu9y5vai fidp^a;. 0ed; ou ^uvaTai vo.uiaO^vat oure
fftv

uTrapxoi^fy'!'

^ ^y-ovzi uTat,

ottco; t^cofxev

*
e't

Val. exou-

vEf/eiv.

Srt

y.r,

Traa/j; ciytcoffuvy]; xal

aixatoat^vy); xai Traffy];

uTrepexo'^^^'^^-

qui
SoMirni. it'

omnem

sanctitatemomnemque supergredibona Saturnus falcifer * habuit,


quoties nascebantur, occi-

tur majestatem.
10 Quffi ergo
e/c

10 Tt ouv

xp-^.^^y-"^^

^P^

JpeTravncpdpo;

eaxev,

qui proprios
dit,
"'''"'

filios,

5pTrav/r

opoc
ne

1)11(111 fic-

res

utnon dicam commedit, sicut ejus cultoscribuut? QuiE bona in Jove fuisse existi-

avTipei,. i'va ^j.^ liyt^. 5. rdt t3ia Texva TfXToaeva ex(vou5ep7reuTai ffuvyp+vTo; xTr,ff0tEv,xaeo);ot

^H

Tt

yaOdv

uTraox^^''

^'^

rrr.'(fur

furciftT.

*sTrtouXoc
rccUii spi"'
Siir.
:

mas, qui quot dies vixit, tot inaudita incesta, enertot adulteria, tot homicidia perpetravit; maritatavator * patris, puerorum incestator, usurpator maritus adulter, sororum

SffTt; offa;

-V^P*?

"'^^'^''

^''' ^'^ i^-TroX^f^gavet;. TOffaO^a; Trapvofxta;^. to-

ffauTac

fxoiydac, TOGavTa<;

fxt.cpovt';

(JteTrp;aTO,

rum

uTravopcov p.otxo;. ^aTpd;e7rtgouXo;. 7riocov (pGopeu;, euperr,;, (3at>e:;. fxyet<iv ddiUr^^ avr,p, TOpavvo;

i(ii!*''iit-'

imperii
o/i

maferorum admvertor. trausfiguratio-

^'

tor.
nnt/(ijj/iciii"i

uis arbiter *.
oiliator)

massa * dsemonum,

metator {concri-

Aj;

;^

J,.x;^^Lv v
/;
,

xai a.ou... i9e,..

/brmoru
ffT. Stir.

morlis et
perpetrator
?

ommum
Huuc

.naud.torum

^^1^;^ ''

* XeyEwv
jto.tiem,

''-

miuum

tu talem esse

non

_ 'J uap/E.v
^f*" r.

f.r,

0e6v ^,,,,, Tov ro.Orov "=-"" " ^" "^ ^'^,,;,^^,. -'^ pr.p!v Sn Seol

nV

(ln-r.

credas.side eo ista testimonio dii memorautur


nati leguntur et mortui,

scripta sunt.
,

et

quorum reges tamen


fortes

tempore quo rudes

^ r^^^^T fr
-'^^f^
l'"
f*

"7^^^^^ ITL"

Xer7rexeLe v.vopeOov,1 pl ev i - K"--'-'

f^yf^-X^^^^Ja^^.,
r^
^C.

homines
iu

deos pu.abant,

quoscumque

prKlio comprobas=ent r. Nam quid in Jove d,v!num es.e potuit, qui omni castitati ita
*(if

'^r;' pri;E.

ZuZl iZlZrii^

ev . .W.o.
epiE.vev

afrpin

usque ad mortem extiUt contrarius. iplm m Ganymedis * sanguine pollueret,

utaerem
et

^^

^^,^^00

'J'-^!""^'.''"'

^^^^l r^^^^^J^. .^ r^P^^r ''*


.;J-iJ:^,, bro.;;

Vai.

ravuohti'

ut^i

^e.p.<o,..

Vat.

fotinififroi P-

L.^,
putas

ut dixi, ^in suis sororibus inquinaret?


iu

^^''J-^;'^^^^^";^^,^.,
repac, ev oe
T>i xopu(pyi

m^,

at;.

eceniittu l'hri/
giti

Quid etiam
s,

Mercurio divinitatis inventum


capitalis

'^^r^-^^^^^l^ d^^S^^^^.^ e.^v.ae


utoO fxdvov etx^ rptx; -^J V yv |:iayet'at; ra Trdxpu(p TTTepuyfza. O-Lto; tI; Tciv o^eco^ xai ral, eTicodai; paSJco at.peuva
;CprfxaT

cujus

aspectus
et

Sycofantivertice

cum

indicat

monstrum, cum
et

in ejus

simul

cernimus

capillos

pennas? Hic

maleficiis suis absconditas terrffl pecunias reperiebat et incautationibus suis serpentum iras

Tov ^ufxdv xaTeirauE.

Mteleribu$,

mitigabatadvirgam. 11 lIiEC autem omnia dsemonum patrocinio perpetrabat. quibus porcinum ticatum cottidie sacrificabat et gallum. Qu autem iu Iler^ r ^.,
cule sanctitas
,
.
.

u ToCro Je '' """"


,
.

rri

',

ri^v o..,.ova.v eveypela ;,,,, Sticiiav

ererae. U
xa! a/ex-

tv ''"^'^""'"''.Hriafav.o.^vv^, oi zn St ev rco ^P"-- T; P',f '^^ 6"*" ,,i^r. r


auTo; vetTdvcov avatpeaet zoTrcoye.c, P 7,^^ .auOr,^o,xevov
;

'"^P

"j

suorum omn.um eliam ipse v.vum se interfect.one fat.gatu8 nutu dei ignibus tradidit cremandum. et
qui v.c.norum
,

K. xrerii
.

^^"

.,

xo raJasauvr.;.

w,il,w:.ETre5eeero xai ponaXo.e,re?epero

i5opa.

^_^

1(5 Sl

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. quam h r^ AttoXX^v. iy^ir^, peri riv <y.ov.^.Kd,v arsit miser cum machra,
r<iv ,.eei>v xl r^; aiay.Ov,,

*''^

gestabat et

xp9iv .Jl

.l

3^9.r^v

pelle.

..

Qu

m Apoll.ne
m

sanctitas

cum

"
,_^^

ste
^_^____^^_.^_

xLVvrc^v

x.i r^;

a,.r(

Kai

Xo,.ov

.pk

Saaa,..av 'Hp xai r-^v ^vov A^po^ir.v c.a* v^M,.v, ..ai e.p^,,ev auri^ 5.aI),.xr.^,o,cv; aXviXa; , ep.roJ^a5 ri; airiiv rAv ^X^ov .V..azaeva; xa? *^'- "'

W ZJiiJ
^,

ebnetatibus, riis '^'f^^l''"' divinationibus Delfic.s et luxurus Poculorum^ Jam si ad reginam Juoonem et ''>1 -st.ss mam *
Dyonisii, *

'"'

\c Vl/e.

*. Bo<i,. .avr<.v ri,v .o.^riiv

Venerem veniamus, >nven.emus eas .dcirco usus turpes ioter se acriter litigantes, quod ad
nna alteram praecedebat. Clamant omn.um poetarum et oratorum et bistor.ograforum scnpta
judicium Paridis spreta^que .njur.am orm Quid enim illa indiguata est qu.d .lla la^tata, nisi quod unaimpudiciti.us.busapt.or Pastor^ judicio eligitur, altera denegatur ? II.s .taque divinitat.s honor.bus supplos.s quibus
divinitatis privilegium

p^

v.p.r.lp.ov xi wr<io<ov xai iarop.oyoa<p<ov i (3i6>.o. ri


'

''i:Zc.-

C:

roOro Sh ro roO Oap.do xai r^, eJouGev.Ge.V,, f.op.>, !;6p.v ei/ri ^.ev exeiv. ,iyavaxr,.ev, ri ie Liv, evaupia. el p. 5.i p.iav r,5o.i, pa,xoO A roO .,.rraOr.v ioo;a.ev,exeiv.vai e+e;ev;

n .lo;4x TooL Ov Jvr<.v r5 r.^;


ro.v

roO 0eio. ex.ro,h.S.,.zl Xa<i;

<.

0e<i ri Trpe.Seia 6 fc.po;

nepi 3e

;<iv

b.ay.rorip<ov .o,.r,-5<.uev
f.

f.ia y<ip

<pW

ear.v

iMi,. Tra.a.

ai

.ip^ovia. riiv

Jyo.

5ra

0e6; A &ei eiva. xa. E'i r.; ouv riv ^arai<.v xalroO A.o;, "Hpa; xai -A.poJiroO Kpovo.

^; oOx eVr. ^ei^o,v. EI oJv oi ri .po,rera xareyovre; 2.a...:0pi.xaial..po>...e..re.


poiurwywf.;c

imper.tum v.nd.cat vulm.nor.bus s.leamus unum gus ? u De ccBteris enim est caput, quod un.versa seqmtur compago membrorum. Qu.cumque en.m deus qudea esse jactatur, Saturno, Junon.. ov.
:

cumque ^ Ven.i r.n ent^pon.ndu.


;

S.

^^^^
J'""*
^'

r
ri twv TTomrwv
tou^ cptXoica/.o/^eeiav

quanto misenores sunt, quos infe^^ turpes cultores. riores eorum sidnuntiant esse
^2

B
*
Vat

12

'AitExpiQ-r,

Aapaa
wv
vi

"

'EtteiJ^

Ad

hffiC

Daria respondit

Quoniam poe-

""""

aC'a-

TrAaaf^ara oOdsfxta? apsrrj;


ffdtpou? |ueTa9a)fJiEv,
tt, apiTr,

-^-Trapx". eTri

efxTretpta

Traaav

ixxdnrei,

y.ou

rouc aux^va:; uTroTaaffei

o't

figmenta nuUa sunt virtute subnixa, ad universa p^jiiosophos eamus quorura ingenia et virtutibus colla submittunt. desecant
^^^.^0^

^j^j^

dnladi)

diacpdpw' ep^tr.veta
xck\

rov toO xdafzou TTpuTaviv

^^^

jj^^^ ^^ria interpretatione


^-

de mundi maTrpuraviv

e^nyouvTat,

t^v Sewv ra;


'

Trpoa^yopta; aX^;-/opiXe-/ou.
r/^v

-/w; Jiepfx^veuoufft

GLvMc.yuv,
'Hpav kpct
7>5v,

Tov ae

rov fxev yocp Kpdvov xpovov At'a eTrtWtv Sepfxdrnro;,

ista disputare videantur, deorum tamen distmg:uunt ^^^-^^^ allegorica interpretatiooe

^-^.^^

|/- '"-

y.ou

xaXoOai r^v 5e 'A^poaiTnv ro

TrGp,

T6vnoaet^wvar^v5a/aaav,r;;vfxeyXnvAyifi>]rpav
7-hv

ostendunt... gaturno denique (enim) tempus fervidam. Junonem jovem vero substantiam Vestam * ignem,.Neptunum * A^^^t-^^ ^o^ant

roiourw rpdTru xai TOu XotTTou; tv ^ewv 7rept6X^fxaat/aXuTrrovre;.Xpu(7avOo;e9rT auviffTMfft,


xaraprii^eaQat rwv 'Exeivwvra UruTrw/xara eiwOe
fxvi

^^^^^ et coeteras deomare, Matrem Magnam terram, dearumque personas his et hujusmodi as^^j^ ad gerunt velaminibus coopertas. Chrysanthus
,

auvafjtevwvTrapet-vaiTroTE-rr^v^eyVivaaiivarovfx-PiTraevwirtdv eart, xai d arip psiyat xai ro TrOp Travrore ouv xP'v ^ta rivwv (pavepi; Trafftv r.vewxrai. Tivo; xru7rwuarwvav6pw7ro^dp(pwvTauTa5pr]axeuc-tvevl>rr
<ui<ja(jQt 6Lyvoii>.

^^^

respondit

lUorum, inquit,
esse

effigies

per
^

gimulacrum aUquod gy^t aUquando non


^ero
,

reprffisentari solet,

praesentes;

qm posx terra
et
,

quia absens esse

numquam

potest

Aia

^pria^ceOovrt 3e y.dllov eExdve?


;

j^Qjg qyi jn praesenti

tempore

est, et at-r

quo

rat xai ovy\ n aX>ieeia

M>iti; earlv ev Tot; ^acusuxeXeuet xara(ppovn9yjvat aiv r, Tolc apyouatv 5; eaurov rt^tatxGat ; Et o:iv rouro ou^et; xat r;;v eauToO eixdva ivdy>in XoytWeat ouJ' otveyerat XotTrdv

aperte

omnia ocuUs

^^^^ j^gte putentur, ignoro.

patent, cur per has effigieb Nec omnino consi-

ffoooraaaet

iUorum colenda dero (capio) quare magis imago quis est in regibus aut juquam veritas. Nam
^^oibus

rrriuil; oieiai
n

arotxefwv

>XX.

.Gap-

xat oux^ 3ewv rwv xai vexpwv v0pwiTwv,

exruTrw-

^^^^^^^^^^^^ hoc nuUa ^^^^ imaginem veneran ? Quod si


ratio

qui .e ^V^^^
ut

^^^
J,.^,.^,..
van,ia,..

;;,; ^

patitur, restat

ista.

effigies

non

sint

elementorum,sedpotiusdefunctorura*etmordeorum imatuorum magia hominum quam


ffines
,

18 Apei eiue
va; .reSovra.
'

Toi;; ef.o; Xo-/o.<;


oi

<n, aTroSe.^.;

18

Ad

i6a6ai<-<jev.'EJi<;5ay<ip 5r.

aTte.poraro. ra; e.xo-

comprobentur. D.ct.s meis hsec Daria respondit probamentum exWbuit. Doc.st. ^^^ ,^ .^^^-^^^ eolunt, nos ipsas ^.
:
.

^ei;

Sk

i;r<i r<i

7tpy^ra

<-v_exe.-

'

*V...p6;.

7rpo,x.vou,<.ev. vo.Seoa^euou.ra;eiva;, ^eSovre; r.veo.v r; e^r,; ei; o Xp0^v9o; KaX<i;, <p,<Tiv o.v .vro.v r<ov Jei5e<-; ^eive.;. napeveyxo>;.ev x\ <7eSe<70o> e.; rr.v yr,, aro.yei<.v roi;; SepaTTe.r;, x. ,Ta<rav ixeaia; S.a.;
'

res

um
^.^

ipsi

imaffines colunt, adoremus y.


deti-

''

^P

q^

chrysanthus, ad clausulam
j,.

'^4,,

aX'"<i; Seiv

^.ovov,

cul'^^'^^^^^iu diversa voluntate eiem ^^^^^ ^^^^ ^^^^^^ ^^ ^g^^_


tores

Adducam

erg-o

ante oculos

7Tpo<nixe Trpoaay<ov. Aarpeiav i;iav r, Orvi "^^ "^ v,iv irriv, iUi cxoliK'^^

p/; 7e<op.

Suinr.i. "AiXo;

<5e

""J'' ipvou^evo; irr.v ..rrapxe.v -eav


rri;

TT
-"

p.ovovr^v-/eo>pyiavroii iporpou xai

a.xeXX^

rr.v

<jW-;,v

eTi.ie.Car.^ <i;

-/e-Pr-

f^rioe^.av de r.^nv

oi7rove,<<.v <i;

3ep,ve..rr,;. Tiv.
;

^aiXov
'"'i'

cMui rov;
"'"'fZ^'

xap,roi,c iiToaiJoxi.v

Oi-xi ='"<!'

" -f 1='

irr,v ye<.p7.i.Tvr.
roi;

E. yip,

<i

9"^.

5epa.rr;

V...ri;.

-o^oi..; r<i IIo<Te.d<iv.

a-/aOo.<;.v,v. e5e. a,Toi.J<iv. ttVv * Xrpe.er<. <.; 0e<p. 0;


ei;

^^^ ^^^^^ convenit veneet rastri cultura Jf, eesset vero ab aratri r ^^^^^ ^ ^^^^^^ ^^^^^^ ^^^^ ^^^^^ ^ol^n, l ^ .^ .^ ^^^ culturam ostendat et rastr. venerando excolat, sed ^^ ^^^^^^^^ ^^^ n Cui magis fructum pro^^^^^^ perando. qui eam credendum est ? Illi sine dubio eam excoluerit non ei, qui u ^^^g^ tantum vene^^nissima fuit superstitione quasi

^^^^ ^^^^^^
^^^^^^^

^^erificiis et

oblation.bus

^^^.

^^,,.

476
BX U8S.

PASSIO

SS.

ROMiE. CHBYSANTHI ET DABI^ MAItTYKUM


esset,
illi

qui eam ^^l'^!^'\.'^*"i! tins uberes fructus, afferret. Sin)iliter et 1;";^; honorabat,

ratn8- Si

enim (tameD) vera dea

po-

ttJTi

S-a?,a(7ffa.

'Ev

xatpw xsifzsptvw

nUw

y.ai

ra D

ptuuum,
retur, et

id (qui) e.t

aut

ne v j^^_ mare, d.v.no eultu ten^pore nav get intempestivo


cultor

o^a w; eyAa&c BepofnsvTr,^ TrpOCTdoxarw. "AUoq dt ^eta; Ti}j.Yic, Xoyt^EffQw w; a|u/ov ffrot/etov -nd^rrtc euOErw zaipw eaurov y.ai olToCf tl (J-i tm
dvdliov

TOt; xufjiaffi

l^-h

y.aTaTZKSTZvG-fi, /.ai
*

Tct
e/.

c^a oO ^pnd3-Jo

* 6^a

P'*"'-

si rel.g.osus aut et) copias* ejus ac quasi exan....e elementum expectet ; aliue vero arbitretur indignum, omni divinitatis reverentia

xEuwv,

dUd dhivm ^r,TiVw


i/Guwv
;

Tiva

twv

^906(05

e-JTraOerv tvi tovj

sffrtao-ei

xai TreptcaEuetv dom-

txd^tii

et hic

non

nisi certo et

opportuno tcmpore se

h.tlvov iidlAoVj rbv TaOra Oi-x^ avaf/.9io?.M? 'Evreu&ev /oittov xat Trepi tuv ey^oyco? ^totzrc-avTa ;

copias non adoquem ex his duorando sed piscando perquirat; piscium dap.bus bus aut feliciusnavigareaut qui habundare existimas? lUum procul dubio,
fluctibus credat, ut

maximas

a?.>.uv

oTcixEiwv

eff-(

TrtffTEuffoi ort

ovdkv Tof; aurwv


y.ivr.fjti,

la.Tf.svTalqtiapicovai

dio-i ovy. idia

dlU
<svl-

e^yTryipeToOv^etw ve-jjuaTi Taf; twv vepwTrwv ZP'a^?


Tat.'

hffic

rationabiliter procuraveriti.

Hoc etiam de

KdfJ<JiJ.aTidtQtov Tri rov %liov oOpavtwv /ap.6avt r, yri, v.aX rn to)V


j3AaaT>^f;.aTa Tpi^ovrat y.ai
Tf,

Btp^-(i

TrotOT/jTt

Ta

tvypa(ji<^

tuv xaipwv
etfrt

cffiteris

elementis credendum est, quod nihil se motn sed colentibus prsesteut, quia non suo usibus famulantur. Jussu divino jussu hominum
aeris vero Dei, calore solis terrae concipiunt, coeli clementia et imbribus* temperie pariunt,

aJpuvovTai.
TTEia;
di'
y.at

'Exelvo?

(J-ivTOi

y.6voc,

a^toc

^epa'

TrpoffxuvviffEwc,
o\

Tavra

Trapexwv, ovy\

mr.apiyti. Ovot ydp


dllTOK;
-h

zd ypdiiiJaTa. fjavOdvov(3i6Xot;
t-;^v

T; rar;

Ta\^

eOxaptJTtav

nutriuntur, qualitatetemporum calescunt*aa. *d5pvvovTai tamen dig-ua ratione dignus est honorari,

7rpGC7(pepcu(7tv,
oi

dlU T

(3t(Ja(Txa?-*.

'QaauTwcxal *

Vai.

^yj

dfj^tvovvTic pvtjQivztc Tiq


r,

dvdyy.Yi^ ou TOt; <papijd-

<JTmi.

lUe
qui

malurcscMtit

prffistat

ea,

non qnse prsestautur. Neque

xot;

TTOvef^ouffiv, 7o\q fftdy-pot; Tr,v Tt(ir,v

dUd

Tw

qui litteras discunt, tabulis potius et codicibusgratias referunt quam magistro; etfegro-

enim

iarpM.

tantes liberati a medico, potius ferramenlis et

medicamentis honorem,

quam

ipsi

medico

aesti-

mant rependendum.
atqMC
iji

Cliri-

stum ereden
baptizalur
cl

Chrysaiuho
jungitur.
*j>ropter conjiKjii

prosequente Chrysantho, et quasi simulata voluntate, credidit Daria consilium, se et Chrysanihum habens
14-

Hffic

et eimilia
;

14 JavTa ToO XpuffavOou

5ta?.e70f/.evou, eJiiffTEU-

ffuveou>.uffavTO af^ctOTEpoi Trpoffffv >7 Aapeia, xai aia/AevEiv ^e ev 7roi>iffaffOat t6 ovop.a rrie; uvlvyiaq,

inter

nomen conjugii assumpserunt,

ita

ut

ambo

in

Tw
'ii;

<po6w roO Kuptou xai ev

t-/?

TroXireta t-^; TrapOevta;.

perdurarent. Et Dei timore et castitatis gloria libertalem pristinffi volunubi Chrysanthus*


tatis

ovv

XpuffavOo; rry iltvQtpiav

Tm

rou TraTpo;
Trotet

Ty); ffu^uyia; Uouffia; eXage did tov dv6(J.aToc

nonicn.

'a patre.

accepit *, fecit baptizari

Dariam

intra

fiaTrTtffOv-vat

ty.v

Aaptiav

tv

TW

oiV.w

auTOU, xat
Vat, >,ai

domum

suam,

et

ita

facta. est

sacratissima

vt'verat ciytwraTri TrapOevo;

XptffToO, to TrepieoAatov *
wffTE ev

bb

divirgo Christi, ut intra paucos dies omnes virginitati vinas scripturas arriperet et sanctffi velamen sanctitatis aptaret bb. Erat tamen juncta Chrysantho non calore corporeo, sed Spiritus sancti fervore sociata. Et tam per

tlMvta
ffa;

zri<,

TrapOevtac*.

a^w xatpw Tra- vwf^EVTOt ffu-

Tc5t'a;aTray-/Utvrpa9a;.^Hv
Tt^

^
ff^uva^peta,

voixoOffa

XpuffavOw

oO

ffwp.aTix-fl
offov

dlV

dyiov IIveupiaTo; xoivwvia. Kat


!?ta

^ta Xpu-

cravOou ttK^Oo; oiv5pwv, TOffoOrov


xtivTT?.>:9o;avaptOf;.yiTWV Trpo;
r-^iv

Aapi'a; yuvat-

Chrysanthum multitudo virorum, quam per Dariam femina; innumerabiles ad Christi gratiam confluebant.

ydpiv tov XptffTOU

auvv^Px<5VT0,

ANNOTATA.
famcemejunv honorarii dicebantur, quales eoctitisse, labente seu ia em officio sed uomine. non imperio, certum est. Senatores honorarii, ait Pitiscus (1), erant patre utriusque Komffi benatore nonnuUi vocant Cassiodorum [qui floruit medio saecuti vi). De
, .

a Vide

Comm.

prsev.

1,

n. 20.

v../^ inm

b An ex eorum numero qui

honorario canit labente sseculo iv, Ausonius

Curia

duples et uterque senatus habebat Muneris exsortem, nomine participem.

me

qusecumque ei ab oratoribus et a c Additur in ms. lat. : Et tam memoris capax, ut omnia, in codicibus Grsocis. philosophis fuissent tradita, capaci animo fortiter retineret. Quie desunt Quautffi autem Unde Surius Erat autem adolescens ingeniosus et ad discendum aptissimus.
;

prudentiae etc.

sinas a le Idcirco qusesisti ut reperires ; et ideo reperisti ut possideres. Cave ne si eas rejeceris. ipso diripi quod invenisti. Utere, fruere primitiis laborum tuorum, et vide, frustra conquisivisse aut expetiisse videare, religionis. In Grseco solim. e Quintae. vel mendum vel error est. Mombritius hdbei : divinae His hic locus multo fidelius meliusque redditur apud Surium : presbyter dicitur. Ceeterum totus

d Surius

audiiis,

suppUChrysanthus valde gavisus est; et narrantis genua complexus, cum lacrymis factum cabat, ut locum sibi, in quo vir ille Dei moraretur, indicaret. Dei autem providentia sanctum est, ut qui cum fide quserebat, ad ejus uotitiam mereretur pervenire. Cura igitur didicit, et Carpophorum prchbyterum convenisset, paucis mensibus omnes divinas scripturas die, in fide contirmatus, perfectus evasit in Christo, adeo ut septimo post susceptum baptismum Christum tilium Dei publice prffidicaret. Jesum {Locus iste nonnullius momenti est. Ex illo enim concluditLeoAltatius, acta conscripta fuisse
(1)

LekicOD ADliiiuitatum RomQDarum.

Vo

Scq&(ds.

a testibus

DIE VIGESIMA QUI^TA OCTOBRIS.

477
BXUSI.

atestibtts oeulatis
Yifxiv

nobis,
6'z

;perperamproindetribuiSimeoni Metraphrastas. Bt re quidem vera vooc in textu grseco adhibita, demonstrat auctorem vel auctores rei gestee coasvos fuisse.
TO-JTO

'If/ouffOy;

Kxzr^ iaiv

y.ctX

/aX=fro,

v.ctX

rt; roiy /.ouaavrojv

liyZK

rfj)

Trarpt

a.ijTQ\j

auditum hoc

fuit

a nobis omuibus, atque in vulg-us sparsum est, et quidam ex audieutibus nuntiavit patri ejus. Ita in Coisliniano, cui apprime concordat Vaticanus et verba prorsus eadem citantur ab Atlatio. Unde efficividetur lectionem hanc in Godicibus graecis universis occurrere Nihilominus versiones latinas, quotquot vidimus, vocem -fi^xiv pnetermittunt Cumque hoc factum publica confabulatio detexisset, dicit patri ejus unus ex audientibus. Sic nostra; et, quod tnagis mireris, idem habet Surius, quem tamen constat graeco textui (ideliter inhassisse Idque [sic veriit Su;
.

omnibusnotum fuit. Quidam igitur patri ejus eto. rius) vulg-atum In griBco nullus scribitur numerus. Unde Surius E numeroque suarum ancillarum formog
et
:

sissimas deligit, ornatasque atque eleganter comptas. h Pressius inhaerens graeco textui, Suynus iia Minitanstiuc virffinibus, nisi Cbrysantlium a cbristianiB relig-ionis studio ad voluptates pellexerint. Deg-ebat inter puellarum lusus Vir Dei sed
: ;

in proposito ita perstabat, ut et

ciborum
assidue

tactus evitaret.
sagittas, fidei
i

Humi cubabat;

tamquam aspidum conprecationibusincumbebat; puellarum blanditias, lamquam


dilicias

contemneret, et virginum

te ducem praebueris. Surius. Pericope, diverso caractere impressa, desideratur in nostris actis latinis habetur in k graeco codice utroque Parisiensi, sicut et in apographo Vaticano. in graeco non sunt. Praeterea versio non est accurata. Surius l In his rursus nonnulla, quae Verum enim nibil eum celabas. Sed tamen cum dicerent filii ejus Vide, utrum hffic ita habet nou indioasti ei, sed rem abscoudisti, ut paternis lacrymis subvenires. Uxor sit tunica filii tui

Non

clypeo repellebat etc. poterit animus ad aulas tuas appropinquare nisi

enim Putiphar tamquam

fera crudelis etc,


uta est inter virgines Minervffi una.

m
Bkvoc.

Eartv

ev raoc -rapGivoi; r/^; 'AO/,va;

Et paulo inferius

jj
: ri

nap-

r^; 'AOyjva; ovofxart Aapsta virgo Minervae nomine Daria. Versiones latinae antiquiores, sicut recte? Surius graeco inhaerens non Vestam et nostra reddunt Qnje deae Vest inserviunt.
:

Num

sedponit Minervam. hUcertum, utrumque nomen non eidem proprie convenire numini, imo a vetedisiinctas referri ad divas. Duffl, inquit Roberius Stephanus in Thesauro lingux latinae, raemorantur Vestae altera Saturoi mater, (Laurentio Guazzeso uxor) altera ejusdem deae ribus alteram pro altera ponentes. Quando eam Terram esse dicunt filia... Confundunt tamen has poetae, nomiuant, de filia ejus, quam iguem de matre Saturni intelligendum est; quaudo vero Vicginem Guazzesus, ubi de Vesta Eiruscorum Duas esse voluere, Et brevius supra dicius Laurentius Matrem ac Filiara pro altera coluere terram, pro Vestas. m7 (1), nobis ostendunt mythologi eenior, Satnrni uxor fuit etc. Ex his utique clarei Vestam non altera ignem. Pps, quffi Vesta si vidit, certe confundendam cum Minerva, Jovis ex cerebro oria. Baronius qui acta grxca laiinis quae sola hacienus typis excusa fuere, inhaeret sicut et Lipsius, Moro;

non

consiiluii

potuerit ut Daria virgo Vestalis nius aliique passim. Quocirca conantur explicare qui fieri post eraerita tradiia sit S. Chrysantho. Et primum observat Baroiiius (2). Vesiales, nupiui
castitatis stipendia

nubere consuevisse, quod omnes ethnici scriptores profitentur. Unde conclunubendi impleto, traditam audias in uxorem Chrysantho, dit non mirandum, si Dariam, tempore qui lib. I de Virginibus cap. iv (3) Quis ut ejus acta significant. Confirmatur ex S. Ambrosio, virgines ct Palladis sacerdotes? Qualio ista est non morum pudicitia inquit, mihi praetendit Vest
:

praescribitur? Petulantior est talis iutegritas cujus sed annorura, quse non perpetuitate sed setate nomine servatur fetati ? Dein ex hoc loco solvipuiai Baronius difficuitatem ex corruptela spniori est Quod autem, aii, in aliquibus actis Daria Minerv virgo dicatur, non Minervm ortam. e^dem et Palladis seu Minervm virgines Vestales penes se Palladium habereut,

novum nam cum

dictffi

appellat S. Ambrosius. Lipsius reperiuntur. Falladis sacerdotes eas


:

quoque in hunc Pro-

pertii versiculum

Palladis extiuctos

^ notat

Vestalis. Quibus ex stris*DariascribiturMinervffisacerdos" fuisse, quaj aliis simpUciter est apparet Lipsio eiiam acia graeca non fuisse perspecia. Denique quod Dana posterioribus verbis symbolum quoddam Baromo habere videtur cum illo una cum Chrysantho jussa est ierra ohrui, idque tanio magis quod dicantur passi via Salana; et supplicio quod Vestalibus irrogari cousuevit dictareperitur, locus ille infamis. dictusCampus SceeJJiextra portam Salariam, quie et Collina defoderentur. /)e loco martyrn redihxi sermo in Annoleratus nuodillic Vestales delinquentes Baronio videntur sufficere ad actorum latinorum vindicattotatis ad Caput u liaque tria hxc annorum, nubere virgines VestcS nem scilicet licitum fuisse Vestatibus, postcertum lapsum obrutos tdque vta sacerdotes S. Dariam cum Chrysantho vivos terra quandoque dictas MinervoJ Dana tn prtmo juvenihaud obscure innmtur Salaria Ast ex toio Aciorum nostrorum contextu Chrys.nthum accessisse pubertatis annos haud multum prceiergressaad tis ^tatis iiore, imo et condiiione. lil^ emm [sex erani numero) seu AiQue id siare non potesi cum Vestalium disciptina minores quam se.x annos, nec majoseuui verbo solemni uiar, capiebantur, nec admiitebaniur, tricennale mauere eas opor tebat castas et a nuptns vaterapus res quara auncs decera nat aique tempore decem annos d.soere debebant decem sacr.s operan cuas sacra ex moro facientes quo Itaque non nisz xxx annos obligabantur. et post id decem docere (4). Et his infert Lipsius (5)
; ; ; ;
:

Ubi

et

ipsum cultum ignium

si quis mirabitur ignes Palladi adscribit jooe^a. Sicut in martyrologiis quibusdam no-

M) naccoila d-opuscoli
no,l

scicnlifici el F.lologici,

tom.

XVm p.

^82. VeDc.iis 1738


P.lisci

(2)

M-rtyrologium Homanum. 25 Oc.obm

Co) PB.roloj.ia

M.guian.. tom. .^VI


III,
,).

col. 1i)3

(i)

Vide

Lexicon Aiifqq. Voct VcMal. Ilcm L.,..n De Vta

Vc.st;,libu8

SjntDgma. Oi.crum tom

606

ci .cq.,. A.avc.,.. Ii37.

{ri}

IJbi

supra,

,>.

608-

^^^

c
CX U^k.

rH,,YSANTHI ET DARLE

MARTYRUM EOM^.

actorum contextui.

haud P^^""^;"^", . observatum, infaustas fere et tempus licitom nubere. ; .; gtsi antiquitus Cbrysanthum convenxt sallem annos xxxvi. fas virum erffo anno .^"V' fl o paria, ubi S. fuisse. fuerit. Sed fortassis parum laetabiles eas nuptias ^''^J^^numts leaendo acta suspicatus putem.inhxrendo habuisset triginta septem 'il^fj^lZipenda accessit Daria?iVon equidem vel Vestales erat pcena. Grav s sacrilega seu corrupta '^'''"'fJ^^f.ZZatuta in delinquentes Fxxa nempe et ab "3" dehcta, quornm quaesi-

^^^^(86 sunt in

earum

'" autem, ait Dionysius fi'ees ^'^''^'"^^'^''f .psi V^^^^^^^ vindices ex leg.bus sunt tores et

quse leviter peccarent [utsi earum alias quidem, ' ^^ ,tuprum passm fuerint, foed.ss.mo et culpaignissacerextinctus]t^Sr,^^^'^^^^^^^^ quam mortu, funebri pompa lecto, non aliter vivaeeu miserrimomortisg-enerenecantes. ^^^.^ ^^^^^^ ^^^^^ ^^^^^ ad portam ^^ s,^^^^ efferuntur,ea9deflentibusetproseq..ent.busam.c ^^^ omnibus funereis ornamentis

CoUinam, intra iwBnia,


sepeliuntur; sine ullis

in cella

'"'"1^'"'"%P'''

^."^'"^"''''J,"

solent. fiinctorum manibus dari


locis citt.

plures , item Moronium, qui ^^ pcenam Joannes Zonaras Annalium '"^f componendum tractatum W-^^^V nudi flagris Vestatibus ^^^^^ ^^^^^ j^ f^ i,e,to, Qu> ''".'"^' his verbis (:*) a Chrysantho, edocta lib. v.i describit ^^ ^^^f^i, g Daria fidem Nthil "'"'''" caduntur donec expirarint. .^-^ innicmerabiles ad Christi gratiam conpublico posita haplizatur.nomenconm^^^^""^'^P'^^^^ J^ .onjicitur ; dein in prostibulo carcerem una c P'.''";' ' jubetur, sed divifluunt in f^^^ in equuleo torqueri iuvenem procacem aliosque P'""'""^.^^^^i^^&o ^'^''^ ^^^^ ' ^""'' ^'^P^^^^busque nerm 'denzque sapiat; imo nec in toto nitus obrigescunt tortorum f ^, ,,i^, sane quod pcenanxtn ves obruuntur. Inhts nthtl vestam fidei ream fuisse dictam. passionts decursu vel uno ''^"-^-^ZtehiZ^U^^^^^ l^od altqualem cum Vestalium E ^ ' ajudzctbus vel sattem hoc de crtmtne ,;^ vivam na cum S. Chrysantho ^f^^''^'^^- o y simttitudtnem. est ''' supplicio pr^ se fert et lapidibus obrutos.
=

V(aVc/itain5ue. Confer Lipsium et Pitiscum bimina ""^" suum de ^^^^ scriptores.quosadhuibuitad

_V

denique sine

iis

omnibus rebus, qus

de-

i arenario, v.a Salaria

^";tSr^^^

terra

Llera omnia
Martyrum

aUts fidei clrristtan. pugtlibus. ^l^-l^^/^;^^^^^^^^ Quod mortts genus qualicumque similitudtne inferat, ouu ex hac ''"''V" "f v quibusnihilcommuneeratcum pendenda esse ? Vidimus ^^'^^^^''''^^^^n Vestaltum supra r,ntavimus flocci -, gu^ dediscipttna

JrSrum

,auto ante 3-;^

1/-^^^^^

^"^^' ^fJ
illic

,-,,, (4,,

"2^^%^ria in a enario deponi, atque ad veterem pcBnam re^.um cum Stupratore suo punire voluisse; certe y ""^rrr ouaslves quo vitientur, quasi vesiaieiu, ^: L^tn ^n-n^fnrpt S Dariam a primigemo acto-

a Numeviventes terra et lapidibus obru. In

-m maLo

^tatis sua^ "af Necl^e erat, ut ^'"^. Romanas vtrgtnes mtntsterto Vestee ^ bat.Addenonalienigenas sed "<^f f/''^,,^ ^x paC accenserentur, ingenu essent, ^^'''^^^^^^^:>:^'''^"^^^^

^' unam ex attera ortam. Denique in Memeis nullo modo ttqueteams^^^^^^^ eo fine ut desponsaretur S. Ci..ys.u,^o, Xniaccersita *ca(u., amenanno ^^ anno non fuisse sacris Vest^ tntttatam, quo

suppomlur Dar

^^

'""

J.^^
,

qL Vestalibus
Ltibus adhuc
notatio

viventibus,
ille

Romanis

et Italiam incolentibus

Hic insinuat,

asserit Vestales etiam dictas

^'^[^'uev^j,^ Utrmsqueveroa Minerv= sacerdotes.

(5).

Restat altera

Lipsii

de ^-^upTahabes recitata, una cum loco ex lib. i. S. Ambrosii posse probart. Id certum penes L^T^^SS ieltiam ex scriptortbus profanis '^''^'^'if^^lXTuditos. autem tllud stt Arcanum, ut Ltvius loquitur. imperii pignus. Quid ^^'^'^'^^'^[''^EZtvero ets. pler.que ad Pa ladium Varia. inquit Lipsius (6). interpretatione vemt; ^'^^'''^'Zl^^ ^^minuta efflg.es hocat^tem '^l^^oagUur^ generatvn palladium. teste eodem Lipsio, Palladis autem lebatur, a c.lo delapsum et Uo traditum. Erat '^Y'' '' * "'" ' etcolum; r^^^^^nfab^^^^^^^ dextra hastam pra^ferebat, sinistra fusum dientis, ,-^, "^j^f '=\t.Nontm si tubet vtde apud Ltpstum loc. et in Italiam delatum. Plura
:

l'"
^

Troja servalum _. palladtum, sacerdote negaverim altquo sensu Vestales dtci potmsse. ob asservatum ent Chrysanthi et Daria;, equidem non pulem. Repugnat an vero id obtineat in Actis SS. dicata erat. pot nonuniversavirginum Vestalium disciplina, ut sancta Daria, si ^estm actis legitur ''"^''^ aecedere ad Chrysanthum, a<gue cum eo agere et mori, proul tn suppltctoVestaltum.q Daria perpessum quam longissime abest a probro seu martyrii a S. mortts a S. Chrysantno supraexprobatissimis auctoribus descripsimus genus autem
;

tum, nihil commune habet cumpocnis in stupratores Vestalium


|1)

stalutis.

Vcslsli. Ai.liquiltlum Roinn.,lib ll.S iivn 0|icni lom 1, p. 122. OioDia! 170*. (2) Dizionrio. lo (S) Moroni Diiionario. lo Vcilali29 Boniiit IXU. - (4) De Vus.libuj .ynlagro. Oppro lom. III, p. 618 p. 131.-()Uln.U|.ra.p.610.
p.

(>) '^"^^^..^ loro. .

n Locus

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOnRIS.


h.

479
latinis,

n Locus

iste

.*

est Inter virg-ines-mollior redderetur


.

prout jacet in mss.

haud parum
;

"**

Sensus quidem fere idem, sed stylus multo laxior et diffusior. Surius, qui utique usus est codice, nostro omni ex parte consono, fere ad verbum reddit Est inter virgines Minervoe una, respondit amicus ejus, ornatissima, quse vultu est admodum venusto, ing-enii acumine, et prudentia atque eloquentia sing-ulari, etjam nubilis setate. Antevertamus igjtur elpetamus eam, indicemusque illi, quomudo sese habeat adolescens, ut eam ab instituto removeat, atque ipsi conjung-atur. Perficiuntur hjEC atque ipsa Minervae virgo, Daria nomine, componitur quffi veste splendida atque ornatu pretioso fulgens ad Chrysanthum audacter iugreditur, blandisque sermonibus, dulci atque ornata oratione conatur adolescentem a proposito removere. Verum Chrysanthus, etc, In grxco Erunt tibi proximi angeli, paranymphi apostoli, amici martyres, sponsus Christus,
recedit a textu nostro grasco
:

qui... inscribet
:

dotem in libro vitae sempiteruEe, etc. p Surius Itaque pro communi utilitate de his disseramus. Ut oculis suis cultor attendat, quem doceatur mente escolere et timere, q Momhritius Surivs :\}i cultores propriis oculis discant, quos cog-itatione complecti, venerari timereque
:

debeant.
r

tu comprobassent. Locus obscurus et hinc varia in latinis codicibus lectio. In textu omniaperspicua. Ita reddit Surius Q\\\ igitur talis extiterit, eum tu credideris esae grseco Deum? Quod autem talisfuerit, scriptores ipsi testantur. Qui, quos slulti ac dementes homincs
:

Hunc

deos appellant, eosetreges fuisse, et in bellis gerendis ac strenuos, et suo tempore interiisse

memorant.
s Cujus {Mercurii) forma capitis porcum et monstrum imitatur, in vertice autem solum capillos habetetalas. Hic magicis artibus absconditas in terra pecunias indag-abat, et incantatiouibus et virga serpentum virus extinguebat, idque daemonum ausilio, quibus quotidie vel suem vel gallum mactabat. Surius. Caeterum vox ficatum seu ficotum, qu^sin textunostro laiino hdbeiur,

idem est ac jecur. Et licet leonem necaverit, idram truncaverit, canem infernalemlit Additur in ms. latino gaverit, ipse tamen redactus in cinerem, nusquam omnino comparuit, sed periit. In grseco de;

siderantur.

u Grgecus textus habet Hi ergo omnes, cum honore divinitatis exciderint, cui CEeterum Deo imperitum vulgus illum adscribet honorem ? V Addit de suo latinus noster interpres Siquidem Xpovo;, quod eet ejus in graeco vocabulum, non aliudpossimusquam tempusintelligere. X Nemo non vidiet, sumenda haec esse, tamquam argumentum, ut dici solet, ad hominem, C^terum Chrysanthus cum Daria disputans, nondum penitus christianum poterat perspexisse
: ;

theologiam.

yEt unicuiquehonorem majestati sapientius quam alii exhibent prsebeamus. Hasc rursus adduntur in latinis actis. Casterumlocusmale respondet gnvco Suriusitareddit XTgnmeuta. tua, inquit Daria, rationem meam confirmant. Docui enim rerum imagines ab hominibus imperitissimiscoli, nosautem res ipsasadorare. Scite^ inquit Chrysanthus, sententiam tuam conaris argu;
:

mentis nostris confirmare, etcz Addit inierpres noster Non illum, qui vanissimo ritu haec speranda crediderit. aa Ex gr3eco sic Jussu Dei terra concipit solis calore; imbrium beneficio plantae nutriuntur, et temporum sibisuccedentium efficientia maturescunt. bb Surius Quae suscepto virginitatis velo, virgo sanctissima fuit et exiguo temporis spatio
:
;

scripturas divinas

omnes

didicit.

CAPUT
c

II.

SS. Chrysanthus

Daria traduntur Claudio tribuno; hic autem divinitus motus, in Christum credit cum omni famiha sua et subit martyrium. Posthsec S. Chrysanthus in carcerem et S. Daria ia lupanar ducitur denique post nova tormentaambo in foveam conet
;

jiciuntur et vivi terra lapidibusque obruti

palma

coelesti

donantur.
amore
f'l!'^^f^^''*
^,^^^^'

nolloCi

di

7Tap0vot xT?ie.'^(7a, To{. ^vr^fjvn^cai

oa^UuTa'^ aviOevTOTM Xptarw waaiiTw;


wavtVxot, J.7rTu(ravTes ro^
dyanr.aoiVTzc ty.v
/3t'ou

Tgitur cum multae Isponsorum, Christo


relicto

virgines,

relicto
;

se traderent
et carnali

ac juveues

ris >i^ovas xac


ry?

voluptatum studio

commercio
'ccanutidi'

dyvdxv eaurou; ot^iEp&xrav

ev

Xp.aTfixroj^poaOvr,. 'A0poo);ava9urtr<;<7r;;<r<; kv TVJTToAet, /.ai xparoOfftv oi driiJiot KtXeplvov rov

pese ca8timoniffl*mancipareut; excitata*est in Urbe seditio, et Celerino a prffituram Urbi:i

administranti interpellatio publica exhibetur.

'"f'"*'^.^ aSpoMS^

Rat oi veoi eSowv Ta; ^vyiffrsjofieva; r.ulv dia' Aapda^ dncdUtrafjitv oi dvdpE^ Tdi yvvaUai Ai yuvaixe; eSocov ToJi dvdpai dnoUue^opsv. Kai fAv o.a Xpv<rv6ou, xai rixva oux
UTTapxov 6r,{xoata.
'

Juvenes clamabant Sponsas nostras per DaConjugia riam amittimus; viri clamabant perdimus; mulieres clamabant Maritos amisimusper Chrysanthum et jam filios non ha: :
:

j^v^ta^opa ra eyxX^fiara, xat rapaxw^n; vi ffuyxuct;. Kat x).ut d 'inapxoi tlOiaq (jMnffBrivai ab-

bemus. Et erat interpellantium varia et seditiosa confusio. Jubenturitaquea prfflfectoambo


65
constrinffi

Oclobris

TomusXL

^U

PASSIO

SS.

MAETYEUM EOMiE. CHBTSANTHI ET DAEI^Lt.KoO.; S...; rof; Seor, rp.ouv^ ,L3Wora. 6 Xpuaveo4
q^,^^

.po.eve.x... Tore
r.v.

XMW.

contemp..^^*ciorum oeremon.as a-^tbus Claud.o Chry naque tribuno

KX.3.a,.

^^^

eum septuaginta
e.tra civitatem
Bi

"l'*'^"^.^'";;"

sacrificare

noluer.t.

Herculis, ubi f""""; agite, di^ersis pcenis "J j^ pu=

pe<!.ev irov eSJo^.xovra arpa'OSi K).OJ.o; 7roXe; e.; A,ray-/ere irov H^ rn,

r.r.; ).eyv * i.rr-iro. 'Hpx?,eou; ev6. e. ^. ^ouriv vaov roO pjvo. aurov r.po.pr7aaee
;io.To

Sue.v*.

ro.>.(Xo.;

quoad usque consentiat.


nMridfur.

ayp.c oi mi-aOfi

16Tunc

milites crudis

eum
"J-yj^^fl^;.

16 Tire

o.

,Tao0..v, Stc;

rOra

veupo.; Je- * .7rpr.Mra. iypo.? urov a.auvo..v ZP'* 5,p.vof.eva


<,^../yo,.ev.

'HpaxXet.
Vat. xai

rL
SrcoTstrc;:^esTita'omniasuti^.m^^^^^^^^^^^ occurrerent et non resoluta eius ligamina eoceleritatem resolut.oms efus * videre
,

iarev

auro-:i

npXP.,"a ouv
rr,v

..;

*Vat.Tuv
VEUptOV
^y].

"vr r e3ee, xai auvea<pi-/7^. xravo-^aa.

3e<T,.a 5._e),uero, o>;

Al. viden-

oculi

(ium.

atpicere.

Sbaut
ut
citius

se l.gatu* Et quasi luctantibus contra eum n>il"es constr.nfsdiverso mododiversi ingeni.s. Mox au em

a^ <p9ave.v o^OaXH; *Vat.fi;tpi, 'Avr.,.xvco,.e_vo. * Je 0. *Vai fiaj^o. Lx!^ea>;ri>v veupv. 3.a<popo.; rpoTTo.; fJlEVOl. r veOpa <7uvea<p.7yov .7rpar.i.ra.
5eLe-Jovre; -urov
v.ai

o;ur,ra r,;

paivo|jievm,

U^

^evo.;

e<peup,.<r.v.

Q;

5z

novis ut exquisitis

manus

ligantis quidquid ligaverat

d.c^o cessasset a vnculo,

ewCovro ai X^ip^S ^" T<ire SupMeevre; ri Jeaui 3.eXuero.


eagaUou<7.v airiv
ei;
,ro5ov.>.r,v

^^'f o""""' ^^^"P'' ^r/"


0.

<7rpar.cora.

xa.vr.v v.aro^ov

Vat. xou-

^oWebatur

Tunc
t^

TTOV?

iratimilites mittunt

eum

in

c.ppum 6 novum
starent an

nodosissimum,

PUD^^^o ejus ita ut in tert.o

biascoarctarent. Igitur
et insultarent totius cippi, ut in
li

cum

eum

r,5<paX.<7avro. r<i; /v>i(*a; aurou xai rpiro, xevrr:p.ar. ffrpar.uriv eiciTi.ovaurou xal ove.E<7r>i>'<irv $i r<iv ^uXov rni Tedr,;, xa. e.; aCrov, <7uve.7<ii:r, ro

a.rovrav

ei,

ita

putrefactum est

gnum

"Apavre; 5e oi ,7rpar.r. xov.v uereSWOr,. * oioov Xeyovre; T,i <fipf^c,y.<i <70u apr. aTKoXsiroC
eucodia 3.EiJ<iOr, o>;r.vo;r(ov 5a; Avr! o'e 3u<7(o3ia; Kal pavre; alrov exeiOev, eu<i5ao>v ,:ep.xuOivro;. xa. T:ep.6<iX),ou<7.v aurov yu,.vov,
3epo'u<7. ,.o<7X<v,

xarexeov

Vai. TrepieaVT(}),

XEOV

cinerem
'^'^^^^'''''^"'J^l Chrysanthum, p rfun:

lentes

dunt
est

Malefieia bum.no, dicentes Statim autem ut perfusus tua modo amittes. piatens ita putentissimo, ipsa aqua

autem

milites

eum

lotio

xi

Jp.<7<piEvre;, e<7r,<7av iv

>5Xicp.

A.

oXr,;

Je

rr,;

conversa, ut putares estinneetareum odorem sed rosato esse perfueum non lotio bumano eodem loco Auferentes autem eum ex
;

lotio

Jepa;'evr a?o5p
ViXico oi-5'

xaO,.ar. xai ev ri, exxa.ovr.


>i

oXco; e5^p<iver,

roGeeoO

avOpwTTOV.

Kal

Ttep.Oevre; aurco

3opa, oiJe eXupnvaro rov xXo. x.

3um<;. eorio recent. c.nexeoriaverunt vitulum, et ad solem eum nudum, et posuerunt eum

aXu<7e<7. de<7p.ei<7vre;,

ivexXe.<7v ev <7xore.vo> roTro.

gunt

Lpertolum diem
tissimo sole,
Biccari, sed

in iEstu nim.o

et flagra,,-

eadem, famulum corium in nullo potuit De. durans in collo ejus catenas violare d. Item posuerunt
ferreas et simul

calefact.one nulla omnino potuit fuerat vind.tate perqua

clauserunt

eum

manus et pedes constnngentes, Matim in obscurissimo loco.


et

autemexmanibusejussoluta sunt v.ncula

putarentur iUic tantalux refulsit in loco. ut lampades multa; fulgentes.


C/audiiw
iri

hutms

eiiii)

hortatur, ut
Cfiritto remiii
liel;

n Nuntiantur omnia bsee a septuaginta Et ipse veniens militibus Claudio tribano suo. immensum, et jubens eum ad locum vidit lumen ista tanta vis malefiegredi ad se, dixit Quee
:

TpiSouv^ crpctT^^i^rai t ToT f^nvOouai oi 7rapay6VOf.evo, eiit KUvdii^ TTavTaTayevofxeva^xal

17

Tov roTTOV .ai

^eaaa^evo; t6 9-^.

^'^:''

'^f,^':^''

ciorum tuorum est, ut ista Si esset in te vel respondens Cbrysantbus ait cognosceres me non malescintilla prudentii,
:

perfic.as... e.?

Cm

eHeXeervTrp6;auT6v,xaeyEcaiT^^arE ae TO.aura o.a- >


f3(ar^,a^;70,Te;ac

Tc.jo^ar.

^p/a

ficiorum

adjuvari; sed

argumentis, sed divinis admin.culis ad deos, sic ad me respicis sicut

v 5rt ou cn.vOr,o 9povr,aea),, auv^.ac (3o.9oOfxa.. 5uvaf.e. yia,

quos colere injusto judicio

comprobans

si

aspicerent, viderent enim oculi tui sapienter aures tua; reciperent quiadii tui non vident ; si illos voces clamantmm veritatem, adverteres interiora tua intellectum audire non posse , si istos alicujusprudentifficaperent, considerares

'^''i 'AXX out; ou^^p.ax^^^ ; Le opa; ^a^rep el; tou; SeoO; aou, eyv" opGo). eSXeyov, d^i-Jc: EE yap oi 6^0al^oi .ou Ta "^ ^'^" " xat (BXeTroua. iv 6Tt ot Btoi aou ou xpauya^ovT^v Srtcpcov^iv

W^'."^

MaBila

'

a>i0etvvixouov (xuv^xa; av aou atVQ.a.; ^po^i.ououcv. tl ev Toc; ey.aTO.c

oU

habere aliuJ prseter in interioribus suis nihil

BrgiUametplumbum. Tunc tribumis Claudius


jussit
*rHm iircudi allata;

hdc^ toutouc f.r,aey exetv ct^, uTr^PXev. eyvo); av KXau^to; xeXeue. aOrov ^rXrv yoo; xl fxoXuS^ou Tire xi 7rapaXP^f^ ^f 6 Tp*6o0vo; pG3ot; TOTTTeaOat aur^v. <tOv Tof, axoXo^^LV
f.iaQriaav pi^Soi TpxEiat

eum

fustibus

ciedi.

Statim autem ut

Q^

Oll-V

eTUTTTOV Oi aTpTtTC.

kv f^^V Ttft^Xep^^^^
'

in sunl virgse durissimffi *, coeperunt moUescere f. manibus cffidentium quasi pluma Denique dum tenerentur virgiE, quasi ferreac percuterent, essent ita erant solidse, dum vero ita mollissimse reddeex papyro essent,

a6Tv Tpaxerai Oir^pxov i padot

xaTevex9e;<^'

eU r6 awfxi toO ayiou

(b; Trairupoe

eyivovro 7rAu

quasi

y
>.edfrM(ra;
tfuare ei ip$c
nliitiue

bantur

et leves g.

18 Tunc Claudius tribunus,


erigi et indui vestibus
suis, et

jussit

eum*
di-

conversus ad
et

multi

**otvi el.

milites suos,

omnes hao voce alloquitur


nostis

tou; xi arpacpei; T:poq avopOa)e>ivai, xa\ evaOaaaSat onro; irytvciaxere aTpaTicira, elTrev A^T^t axpcSc;);

18 'Huv ae

Orov, xt Tpioiivo? xcXeOet veOifjvai

oens

Bene

me

et

incantationem

xaTeX6ofiYlv a^^ aa; ris tuv fxaywv xai eTraotowv

It

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBKIS.

481

A
#
Vat. ovdt

xoup^fta; yuv $c il

uv opu, oude

fiia

avQpwTrivyj
iJu-

magorum

xaxoupyta
vafjii^
*

U7rap;^et ev

roOrM, iXXx Btia^ peryi?

Y.cd

yocp Tct deffpta


'

ruv veuptdv exovrt


ri

dtctlv-

deprehendisse prffistigia, Hic humanae artes penitus non sunt, ubi virtutnm divinarum potestas apparet nam vincula
:

0evra ea^^oXacav
Xutrei, Jie(77ry)

rou Ivlou

aypioryi; at(pvtdi&> 5ia-

nervorum sponte soluta cesserunt,

ligni
;

forcorii

ni; dopa; tw;

ri

uypor*]; ev

tm

xauffwvi
::-

titudo repentina defectione computruit

Tou

tMov

di' fiXy;;

i^fJiepa; ijtepicive

veapa u;

(Japri*

Toiv aJ.Oaewv Ta ^ecpLa aoparo; 5vvaf/t; eXuae*

viriditas in solis ardore Dimio in eadem, qua de vitulo ablata est novitate permansit; cate-

T/i;

ffxoTta; 6 totto;

^wti xaTyjuya^eTo

ai paSfJoi ev

narum quoque
exolvit,
perfulsit,

Tai; Tuv xpaTouvTMv xepui


CTTeppoTriTa, cv
Tai. 'Q; dt
(Je

tViv ot/.eiav eTrtoeiKvuvrat

nexus invincibilis probitas tenebrarum locus nimia illustratione


fustes in

t^

ruTrretv

w;

Trairupo; TraXuvov-

manu

tenentis rig-escunt,

dyviia (^alvtron

ev

T(ir>

7rpayp:aTt, xai 5i-

in ferientis ictu

xatoauvr] aXy,Oeta ^oxi/j.a^eTai, touto XotTTOv TreptXEiTrerat,

iva

Travre; rj^tl^ Toi; y6va(n tou avQpoI>7rou

Tourou

TTpoaTreffdvTi; ffuyyvwpty]V atT/'ati)uev T(v Trpo-

yevovoTCOv avopttuv, xat TrapaxaXeTWfxev,


ii|jiai;

iva

7rotv^(T'/i

TOtourov Oeov (ji^t(jTai oiTTt; tou;


iv

ffeooficvou;

moUescunt. In aspectu patientis h ipsa sinceritas atque in verbo etiam rationabilis veritas comprobatur. Quid sunisi omnes hujus Hominis geuibua perest advoluti, veniam postulemus sceleris et rogemus ut nos quoque talem faciat Deum colere,
,

avTOV

TiavTi TroXepiia

viKvi^opou;

Trotei.

Kai yap
xa\
offoi

qui cultores suos facit in

7ravTa;Tou; ap/ovTa;
eTravaffTWfftv
r.fxa;
;

/iju.uv

xat rou;

(3affi?.et;

tes? Ecce etenim et nos et judices et

aurw, ou/i ourw

vtx/-fft

xaOaTrep xat

omni pugua vincenomnes qui contra eum venerunt, numquam non ita
superat, ut probastis. Igitur cum haec et alia fuisset prolocutus, cum uuiversis miiitibus
ipse Claudius genibus (S. Chrysanthi) advoluIn veritate probavi, quia tus orabat dicens
:

Taura

eiTruv o KXauiJto; ffuv Traffi Tof; tjTpa-

Ttwrat; toi;

y^Svafft

tov aytou Xpuffav0ou


E7r'aXy]0ia; eyvojuev

TrpoffTreffuv

Tiapf^dlti Xeyuv

on

0o;
7roiy]-

cov 0eo;

Effriv otXrStvo;.

"OQev ^rapa/.aXouptsv,
Tr.v aitrou
ecpy]
fx-h

ffov r,pta; eTTtyvwvat

auTOV, xal 7rp6;

yvuffiv

B
*
Vat.

otw pouXet TpoTrw Trpoffayayc. XpuffavSo;

ITpo;

Deus verus est. Peto itaque, ul facog-noscere eum, et ad notitiara cultucias me

Deus
rffi

tuus,

0eou
fflv,

e^riyvcaffiv et Trpoffe/Ostv eTrtTroOctTe,


rfi

toi^tto-

aXXa

xapdia

7roffu0y]TC TTpo;

auTov.

Kai yap

thus dixit
ras,

ejus aliqua ratione pertingere. Cui ChrysanAd notitiam Dei 61 pervenire deside:

oaov

evo; exaffrou >iptuv TilT,<jiov yivtrat 6 0e6;, cav auro:-*


oA-/i Tyj

auTOV kv

xapdia xai

T>7 TrtffTci eTri^yirw/xcv.

non pedibus tibi sed corde peryendum est tantum enim unicuique prssens etiicitur Deus,
fide

quantum cum
quffisierit.

mentis et cordis integ-ritate


ba}itizan(ur
t

19 IIoXX^
Tou XptffTou

(Je

Xdy([> xaTy]X>5ffa;

aurou;,

rrp 6; rr,v

TTiffrtv

;(etpaywyy:ffcv

eTrtffTeuffe
vi

yap

19 Hffic et similia prosequente Chrysantho credidit Claudius tribunus, credidit Hilaria

rc KJtauiJio; 6 rptSouvo; xai 'lAapia


oi
iJiJo

utou yuv/;,xai
ot (pi-

uxor ejus
et

vioi

aurou 'laffwv xai Maupoc, xai Travre;


v.ai Traffa
/)

3loi

avTOv,

S^epaTretaaurou

eTriffreuffav di

ol/siw* y.ai ol auTOu ffrpartwrat ptera Travruv Toiv

crediderunt et duo filii ejus Jason Maurus; crediderunt omnes amici et familiares ejus; crediderunt omues illi septuaginta milites cum suis, et universi eodem die
;

Kai
>tai

6pto6upia36v airavre; e^puriffGyicav


y^ffav

r/i

aurri

%pa,
tt^; irifj.tTGC

baptizati

sunt

TrpoffxaprepouvTe;

r/j (JiiJaffxaXia

tou \.pu-

Chrysantho

per singulos dies a sancto eruditionem veritatis desideran;

advOou ptera TroOou, nai ax.ouovrc; rou X6(pou *


Vai.

eywt-

ffTCM; TV7; [; rov

Kuptov

r,^(iiv 'lyjffouv

XptffTOV*

pov, zai fxi-

i^o^ou, 'EdiovTO dt xai r\uyovro untft rou 6v6;:Aaro; rou

tissime audiebant, et verbum Christi cum omni reverentia et timore capieutes, optabant perpro Dei nomine etiam adversa (omnia)
ferre A.

Ta TToGou
\p\.<iTou TzdvTa TTaGitv,

20 'Q; ouv
rilQiv ct;

ourot 7ravre;

eTrtffrcuffav

ru

Kupttd,

20

Cum omnes

credidissent

Deo

et

(hoc]

pt mnrtyriti

tx>ronantar;

ra cora Noupteptavou rou

(3afftXeeo;,

xai

xeXeuci KAau^tov rov rptSouvov TrpoffdeOevro; XiQou


Tpax>^X&> avTou

tm

Numerianus l imperator audiisset, dium tribunum ingenti saxo (in


strictum

jussit Claul

collo)
;

con-

pKfvivat ct; t6 fxsffov r>i; 3-a>affff>5;

TTavra;

xai r6v {J.T, <Jc rou; ffrpariQra; e^eraffQ-flvat, ^ovlojxtvov dpvri(ia(jQai aTroxecpaXiffOv^vai. Toffauryjv

omnes in medio mari prfficipitari milites singillatim audiri, et quicumautem qui se uegasset christianum , dimitti
que
;

$z x^^P'^ Trapeffxevo Kupto; TOt; Trtffreuffafftv, Tou; duo uiou;KXau(JiouaveueTrcp(OTy;ffe&);6fiO?.oy)^ffat rov Xptffrov, xat uTrcp rou ovopiaro; aurou /^(JiffTa
Travrs; aTToQavcrv eroi^to; exeiv. Tourou; ^y)XtoffavTc; oi Trtffreuffavre;, ev ptia oipa ev ryj ofioAoyia 6pio|u/u;

wffrc

verum negare noluisset, caput amputari m. Tantam autem gratiam Dominus credentibus Maurus, filii concessit, ut primum Jason et
Claudii
colere

etiam non interrogati Christum se dicerent et pro ejus uominis confes,

Vat. v

T(ji

Tou piapruptou reXet9r,ffav. ''Hv


xt(^ald^
tx7rcTjuyiey]ffav,

(Je

ev

* w
'

ro^rw rdq

sione

mortem

libenter obirent.

Hos imitantes

T07IU V

rupiSo; dpyaioi

rourov exwjt-

omnes unanimiter intra


rium

unam horam martyErat

erpa;ty]?,o-'
xe7r>iGy,o-ay

Gapavre;(Jtavuxr6;oi Xptffriavoi a^ravra ra ffwfzara


rtov dyi(av xoivfi xareOevro, ou
[j.a-/.p6v rri^

TToXeco;, ev
ri

*V8t. aa^^a-

odw r^
T^;

xaXouptcv/i iLaXapia*

'Hv

^e 'IXapia

yvvr. rou

^apeia

TpiSouvou Gvvayayov(TaTd
'laffcovo; xai

fftoptara

twv

(5uo

uiwv au-

Maupou, xai

ev Ouffi ffOpoi; Ixaffrov

xara6eptev>].

autem in n antiquus loco ubi decoUatisunt, tumulus Christiani simul hunc emundantes per noctem corpora sepelierunt non longe in unum omnia CorabUrbe, via quffi Salaria o nuucupatur. filiorum suorum coUegit sancta pora autem

Domino consecraruut,

tim
nvy.v6Ttpov aurr.v epxE<^a xai Su-

* martyris Claudii, et siugillaHilaria, relicta * /] yvvr) Tou condiens id est Mauri et Jasonis in earcofaTpt^ouvou

21 'Ev
fxtav

(Je

TM

xai 7rpoffux<^0at ^v

rw

roTrto xaTeffXE^y] uTfo

evdouvat auT^ji rou rivtov, xai iXxoptEvyi, TrapxaXcffCv


eu^affOat.

'Q;

ovv
"

tKaix^^t

rd yovara
'Iy]ffoO

exTrerafftxffa

Vat. UlOl^

Ta; xe'P5 6Xyj; xapJta; 6/xoXoyto, vuv

'^^

^sff^rora

Xptffre,

5v e^

uxor (ribuni gis singulis coUocavit p. circa Sancto- {Claudii) 21 QutE dum assiduis obsequiis P dum rum confessionem oraret, tenta est. Quffi ilem moritur rogavit eos qui se trahebant, dicens llHaria. Qautrahitur, com- dii tribuni obsecro vos, permittite priua orationem veniam quocumque volueritis. Igitur

plere, et

fxe

rot; c^of; rexvot;*.

dum

fixisset

gradum

accepit

Sacramentum Domini

482
Ex ss,

PASSIO

S3.

MAKTYBTJM BOM^. CHBTSANTHI ET DABIJ5


cuvaoiBfjiKrj noir.dov,

ou

ex

riic,

efxrjs

yaffrpos

iXc,

ex meis modo me associa cum filiis convocasti. Lt utero meo ad tuum martyrium
quob
,

Doraini q et f 'J^^*^^,^^; te coctiteor J^e Jesu Christe, quia toto corde

expandens manus sua^

xo

obv npo(JfKaXi<T<o
rri

^aprupiov. Taura^
Ttpocivxv ev

iTrouG.

xai kyxpovitJaca ert


ro 5stov, 7r(5a(

^V
(?e

s^i^sowffQai

t6 Trveufxa.

Oi

^tpar/^avTS^

et in orationem, hffc dicens projecit se Tunc iUi ipsi qui oraret emisit spiritum.

dum
eam

aMv
T^-c,

ayfATraOy-ffavrec eTtl

tu

at^viatcj)

Bavdrc^ auai
ffuv auTrj

xaTaXiTrovre;

rac,

dvo Traiatffxa;

repentino obitu ejns, tenuerant dolentea super quae cum ea reliquerunt duas ancillas ejus,
erant. 111

ETtope'JOy;ffav.

Kal htlvai
*

'iQa<^av a\jrr,v ETri/xeXw;, xai

vmpdvt^

wy.o5ofxy]ffav fxapruptoy

(BpaxuraTov^- aurvi;
oi

autem sepelierunt eam

diiigentisfa-

yap

uTryjp/ev o totto;
*

xal e^w ^tou

ayiot xariv.

sime, et super

eam brevissimam ecclesiam

rTGy]ffav exei

t6 ydp oixy]Ty)piov avTriqkYM

defuncta bricaverunt; quia locus in quo ex quo passi fueejusdem erat hortus Hilariae, et

fuerat,

coUocarantSancti, ibidem sibi mansiunculam


^ s Chrysanihu8

veratr.

jus^2 Interea (Nuraerianus) Chrysanthum mrrcustodia in carcere Tulyj^ jjjf^jjali retincri


,

22 '0

^e Nou/jtepiavo;

exUeuffe rov

XpuffavSov

"'"

liano

quia
'

unde putor horribilis ascendebat cloacarum cuniculis digesta domorum


s

^aQvTdrri *, ottw; Orov ffuv * ^*" '^,'" 9u?.affffeff0at ev (f>povpd zo^afferat. Kat Ivi^alov aurov ^^^^^l. Aapeia ^ta^opu;
TTj

ev T-n Toii

TouAtavoO
xai

(^vlay.r,.
TrX>ipy];

'Hv di

aury]

(3a0UTam
ra xa-

in hoc etercoraillic jugiter decurrebant t. Et lutea, et decursorio, ut diximus, erat ima et lucifluus tenebrosa custodia , ut penitus
ita

xai

'pop^op(ii$ri<i

^uffco^ta;, eTiei^y]

vaXta exeiOev dr/ipxovro. xal ^o(pw3y]; de Xtav, evOay^v


6

XpvcavOoq

fftOy,po(jfffxio;

yufivd;.

'H di Aapeia
Jtacpopot;

Tra-

vestigium haaliquod lucis ostenderftt u. In hanc ergo Chrysanthus mittibitatiouem ferro viuctus B tur; Daria vero mittitur in publico contuberSanctorum nio meretricum; sed diversis bis geuere (auxilio) Christus passionibus, diverso
aer nec signum ibidera
diei

nec

'AXXa roi; TraQyiptaffKjia^opct^xapt^i-^ KOpio;


pa^Jiaorai ev eraipeico.

auruv

e6o>ieet.

Kat ydp

r^

^etov exopyiyerro XpuffavO({) r,6uff(xaTa xai (pw;

ex tov T^ $i Aapeia Xewv exTre^euyw;


Oi)v ei; t6 otxyipta 'ivOa
ijTrXuffev
r^v

ffraiJiou, eiffeX-

tnt TtpoffWTrov Trpoffeuxofxev)),

eaurov ev

r^

fxefftp.

occurrit
*mi

Dariam
"

nam Chrysantho lux divina et odosancta praestantur. Dariae * vero leo v ramenta fugiens de cavea amfitheatri dirigitur, qui ingressus cellulam illam in qua Daria prostrata
:

in oratione jacebat, ipse

quoque leo prostravit sejuxta eam pronus, ut videretur ipse etiam


adorare illum, qui

suam prajsenliam deprecanti


23 'Ayvoouvre; 6e rov Xiovra
fxuffetTrepifid/jTo;

S.Uariuuti/u

panardvcitur;

Virgini exhibebat. 23 Nescientes itaque leonem intus esse, migerunt ad eam queradara turpissimum, qui in
flcelere

eivai tvdov oi n^;

ffoXeu; aTreffreiXav Trpo; avTr.v affwrdv rtva o; ev

tm*

r?

corruptionis opinatissimus habebatur. Qui ut ingressus est, insilivit in eum leo , et

eruy/avev. 'Qq di iidrlBzv,

eTHTryiiJa

prosterneus

eum sub pedibus

suis, coepit

ad

aiiTa 6 Xeuv, xai uTroffTpwffa; auT6v eTrarei roi;7roTrapOevw tou ffiv eTravu aurou. ''Hv di arevi^wv Tri

faciem virginis Christi Darise respicere quasi iuterrogaus quid de eo juberet. Quod intelli-

XpiffTou

cj; rt xeXeuffete Ttotyjffat.


'

Fvouffa di h dyia

Aapeta eme ru Xeovrt


QioO^ ave; aurw

'Opxw

ff

xara

to-j

Ytou tow

gens beata Daria, leoni dixit adjuro te per filium Dei, pro quo martyrii passionem libenter sed araplector, ut non eum in aliquo Isedas permitlere eum sermonem meum absque terrore
:

dy.ovtjai ixap' efxou Xoyov.

X
tt!n

suscipere X-

n leone dc-

frnsajHve-

24 Tuuc lco rellquens cum posuit se in ipso introitu, ut nec illc remissus copiam fugiendi
arriperet
dixit
,

24 '0
ffev ev
T-ri

di

aveTre>iwv, xaraXtTTMV aurov, avsXOwv


fjLYi

eiffOfJw. tva
r,
'

erepd; rt;

dvvr,Q-fi eiffeXOeiv.

""" ''7'"''""
'

nec

alius
:

posset intrare y.

Tunc

Ecce ferocitas leonis ad eum Daria audito Christi nomine dat reverentiam Deo
et tu

rou /eovro; r, aypidrn; dxovxat Qafsa r6 ovopta roO Xpiffrou zvka^r,Or\ tqv 0iov,

Kai liyii

^apda 'Wob

ffu

avOpuTTo;

Xoyixo; ev roffaurai; aiTtai; dta-/ei;,


ffe

homo

rationahilis in tantis criminibus te

a6).ie,

xat ev oi; TrevOeiv


t5e

det, ev ^rourot;

xaux?

exerces, ut etiam iu hoc, quo miser lugendus


es,

'Exeivo;

glorieris.
,

Tunc

ille

prosternens
:

se'

ante

KeXeuffdv

/eyetv TrpoffTreffwv avrrit -nplaTo (3oav xat tov pte e^eXOeiv aoXaSy), xayw xripvc,(a Ttafft

'nteumexirc
tiner^'

Jube me hinc clamare dicens egredi sauum, ut ego clamem omnibus, Dei ipsum solum filium Christum , quem colis TuDC Daria jussit leoni,* tBse verum Dcumut amoveret se ab ingressu. Qui cum esset egressns clamare coepit et per totam civitatem currere dicens Sciatis omnes (vos Romani)

eam

coepit

XpiffTovGeov uTrapxtvaXy]Otafcv,
ojx
EffTt

ffu

Xarpeusi;, xat
vi

TrapE^ aurou 0ed;.

Kai

exeXeuffev

Aapsta

rw

XtovTi ffuyxpyiffat

auru

e^eXGetv.

Kat

fATaffrav-

ro;rv7; elfjodou tov Xeovro;. E^^^XOe


ei; r/jv TrdXtv,

xai T:ptrpXW
j:avr;'Pw,tAaioi
tJe

xai i^oa Xeywv

Fvwre

Aapeiav ^eav uTrapxsiv, Ilapayevofxevwv


Tou ffradtou ffuXXaSeiv
EXcivo; eva exaffrov
effrpwffe
yai^-al

twv

aTTO

rov

Xeovra,

S^eta

ouvafASi

Dariam

deam. Xgitur diversi venatores et diversi populi, dum ad leonem capiendum pergerent, hanc Deus leoni virtutem concessit,
esse

aurwv apTra^wv iravra; auTou;


TTpo iroJwv

aBXaSw; ffuvexwv

mi

'Ayia;.

ut

omnes

caperet, et quasi

manu

tenens ita
ante pedes

'
ufio$iiuc i:lu-

comprehensos sine aUqua sanctai Daris poneret z.

Isesioue

"'"'"* ''""'p'"-

'";
rlit

25 Tunc Daria omnes alloquitur dicens Si promiseritis vos Christo credituros, illeesi poteritis adscedere, ain alias, * nescio si dii ve:

25 'H $i
ov,
oi Seoi

etTre

7rp6; aijTovt;

'

'Eav

irtffrsuffyiTg
'

eie

Tov XptffTov, duv)iffeffOe d&la^tii


ufitav

dvax<^p^'^<'-^

^'"

avnXaooivTo

ufxwv. 'Exeivoi

oe
fxta

veKtrt ro

libfienl.

Sur.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRXS.


(j.id 9&>v5

483
ZX MSS.

eoowv

'0

fih riars-jMv rov XfitaTOvaXr^Qi^r, ililOoi

vbv eivat

0eov xat i^uvra,

^dv.

Kai raura
dr.fxot

ilnovTtCf iltnopzvovTO (Sowvre;

niffTEucart,
si ^-/i

'Pco^aitdv

/jiT]

tvai aA).ov

0eov

tov XptffTov, ov

stri auxilientur vobis. Tunc ilii omnes una voce Qui non credit Chriatum verum clamabant esse Deum *, vivu hinc nou exeat. Et hffic dicentes coeperunt egredi omnes una voce cia:

et

viveniem.

^apela

xy;puffo-i.

'0

(5e

inapx'^^ KsAEpivo; exUeuffs


oirou

mantea

Credite populi
praeter

Romaui non

esse alte'Gr. tptem

nup avatpOjjvai Trpo; rr.v B'JfiOi,v Tou ou>;^aTO; }iovTt. *I(3wv Je & Ucov t6 r,v Aapeia ffuv tm
e(f-o>iOy],

rum Deum

Christum

*. Tiinc praefectus,

prxdicat Daria.

irup

Celerinus nomine, jussit

ignem copiosum ac-

xat VipSarowpuEffQai, npo^Svgcpyiri Aapeia.


ptr)

M-zi

9000U* ou

xaraxauQvoffy?, ouiJe ffuXXy]tpO>iffy) Tiw-

cendi in ingressu cellula in qua erat Daria cum leoue. Quod cum fieri videret, coepit leo expa-

TTOTE, oijTe avatpE9);ffvi, aXXdc

ioiM ^avaTwaKoOavyi.
ev
tlpr.vr,

E^eXOe ouv a^oowc, xai Tropeuou


eTipLy]ffa^ TTiv

oti 6v

vescere et rugitum dare. Cui beata Daria ait Nolitimere; nec incendio cremaberis, neque
capieris *,

auro; puffsrai ae. Kat xXiva; Kfi^aXr.v 6 Xewv e5viX9e, xai dieXOwv rr.v nohv
v
epiot,

neque iuterfici poteris sed morte *m paee tua morieris. Egredere securus et vade * quia
;

'umquam

7ropEu9y) ptyitJeva adixriaa;.

Oi ^e ex

Toii

QT6tJ.ccT0^

ille,

quem

iu

me

honorasti, ipse te liberat.

auroupuffOevre; eSaTTTiffOyiffav Travre;.

Tunc

iuclinato capite, leo egreditur per medias

turbas populorum. Nulluseum cepit, et ipse neminem laesit aa. Hi autem qui ex ejus ore

26

"E(iYiVvOn

raura NoupLsptavw rw

|3afftXeF,

xai
rr,v

incolumes evaserant, universi baptizati sunt. Tamlem arndo 26 Nuntiata sunt omnia haec Numeriano palma triumimperatori, et jussit Celerino praefecto ut ambos id est Chrysanthum et Dariam, si uon conphi potiuntur;

exeXeuffe

tu

eTrapj^w ottu; tov

XpuffavQov xai

Aapeiav,
aixiff^or;

ei pf/i

|jouXr,0wffi 5ueiv, dtacpdpoi;


otva/wffv),

^a<^dvav

TTixpto;

'0; ouv xarvivayxa^ev

sensissent

sacrificiis,

diversia

tormentorum
et ^udiret.

uTOu; 6 KeXeptvo; Trpo; ro ^uetv TroAXa Xeycov xat xouwv Tiap' auTOiy, exeXeuffe tov XpiiaavBov xpeir . ^fi;*. ;fc ,'.^^r, uacOv^vai ev Tw epfi>iTapiM. KpeuaffGevro; oe aurou, ecpQapy], xat ra dtG{xa. ^teppayyj, xai ai To <uXov
' '

suppliciis puniret.
juoo^" sanctum iussit ""^

Igitur

cum cogereteosad
diceret

sacrificandum et diversa
'^
.

XapinaiJe; ff6eff0y]ffav. "Offoi di yiTiTovTO t>5; dyiai;

Aapeia;,

ffuveffjrtovTO

ra veOpa
tiovcov.

rtiov

yEiptov auruv,

suspendi et torqueri. Cumque impoueretur eculeo Chrysanthus, ligna omnia eculeicomminuta sunt, vincula vero universa disrupta
sunt ; lampades vero quae erant ejus lateribus applicandie extinctae euut. Quicumque ergo (autem) misiseent manum ad sanctam Dariam,

Chrysanthum

eculeo

ingenti

xat (opuovro ex tqv


6 ejrap/o;

Oeaffaptevo; de TaiJTa

KeXepivo;

e(po6>i0y],

xai TropeuOsi; ^po/iaico;

TTpo; Tov |3afftXea aTrifiyyetXev avTta ro yeyovcJ;.

'0 Je

Nou/Jtepiavo;,

ra-JTa axouffa; ov

^ziav <Juva/xtv *,

dlld
*
Al.

TTEptepyiav

Ttva Xoytffaptevo; exiXeuffEV aurou;


''r

stupebant nervi eorum et prae dolore mugitum cordis gemitumque reddebaut. Videus itaque
haec Celerinus praefectus vehementer expavit,
et

nepteptiui

T^;7r6Xeco; aTTaxOi^vat*

^V t^

xaXoufAev/i

ytiav

*Al.aT:EvexBrjvai

SaXapia, xai opuyyjvat

(369pov, xai Efi6Xy]9>ivai exei

(iptcporepou;, xai XiOot; xai

^n

xaraxeoffOvivat. 'A:Ta-

rans,

XOevre;
Ev

(5e oi

ayioi XpuffavOo; xai Aapeia A.aTYiX^-ndav

TM

poOpto,
T(i>

*Al.vpaXXovre; aurot xai TTpofftuj^ofievot

ptevcov
Yi

Geto xarexwffOi^ffav.
toii

xat iJ/aXX6vTov auruv xai rrpOffEuxo* K*^ yiyoviv airoi;


ptapruptou

cursu rapidissimo ad imperatorem propecuncta quEB gesta fuerant enurravit. Tunc Numerianus imperator non virtutibus divinis sed maleficiis [haecj imputans. jussit 608 duci in viam Salariam bb atque in arenario
deponi,
et
illic

re xotvcovia

xai

-h

raify]

xat
ev

v)

xoXaffi;
itapQVTi

a(Jta!;euxTO;,
/3tco,

xai

y.aQaic,

yeyovafftv

tu
r/iV

Dariam vivos

utrosque simul id est Chrysauthum terra et lapidibus obrui cc.

(ju^uyoi

Trveupiartxoi,
^^^

ouru xat

Tunc beatissimus Chrysanthus cum beatavirgine Daria deponuntur infovea, psalmis et orationibus insistentes * facti sunt in passioue sociati sanguine, sicut fuerant etiam mente conjuges; quasi in uno lectulo, ita in uua fovea
durantes. Talis fuit passio, quae magis sepulturam Dei famulis ingessit quam poenam. Accepitautem Deushostiam viventem, cujus gratia
'obruuntw

pteraarafftv tov {iiov Effxoi'

o^ovoia, Kai^ TTpoffEi^coffav,

Je^aro auroi;;

0e6; S-uatav

xal 6fxo0u-

ptadov aTtetXii^afft tou; ffrecpavou;.

hocfactum

est,

ut qui simul juvenes in virgi-

nitatc durantes, simul pertingereut ad

coronam
dil

sine fine viventes

dd
(iil

27
EV

'Q.C,

ovv xap'^'

""

TroXXai duvaptei; xai iaaei;


ri

27 Igitur

cum

TOTUW

eyivovTO,

xaT)5vTyiffev

eviauffio; lOfxe-

tibus ad

eorum

multa beneficia Deus venien- poslmodum alii multi, qui sepulturam priBstaret, evenit
eornm
s-

Al. TraiiJe-

pa rou TtaOou; aurwv, y.a\ * 5puv Te xat yuvaixwv xai Trat^tcov


ptv>]pt6ffUvov

aveixaffrov ttX-^Oo;

av-

cuvriX^r, ei;TO

utdienatali eorum, iufinita populi multitudo concurreret; viri simul ac mulieres pariter et
infautes et innuptaepuellaeet juveues.
fuisset

pulehj'um venerant,
juintur.

cora-

Hoc cum
jussit ut

ffXMV

auTWV.

-^Hffav

de aTravre;
*

o^oOufxaaov
r,v

* Al. auav
Ti; QJVfr

ffuvrr/pievot

ev

evtffTryjXatM

xai (-/ap)

to cnr,-

Numeriani auribus intimatum,

Xaiov

TrXnffiov

aOrcov. ToGro

ouv axouffa; 6 Noufxe-

yuevoi ev

xat efz^ payv^vai ri^iv piavo; exeXeuffEv avotxo5opLy]0^'vat *Al.Tr,v5u- etWov ToO ffTryiXaiou*. Hapaxpnfia ^'- ys/ove roOro ^av Tou tottov, ETraxai * Xa^euffavre; xuxXcj) avwQev Tov * Xai^euM jravTE; rcov tp^xav xar' aurciv 7V3V, xai pteraffxovre; lajnilet jinlio, 6fzo0ufxa(56y rov ffreincido ryj; xotvcovia;
Seicov ptuffTyjpiwv
TravTcov rcov cpavov Tou /xapTUptou aTreiX>5cpafft fiera TrpeffSurepo;, ol; uTr^pX^ AtOfJcopo; 6 ayicov ev xai TiXeiffrot xXy;ptxoi. IlXyiOo;

in introitu, per quem paries levaretur. QuoJ

introierant in cryptam,

de zabulo ee super eos

cum fuisset adimpletum, montem dejecit. Omnes

percipereut

dum communionis Sacramenta etMartyrum gloriam celebrarent, pertigerunt /f; iuter ipsi quoque ad martyrium presbyter et diaconus MauquoseratDiodorus
ergo pariter
clericorum gg ac populi quorum nec numerus nec nomina multitudo, coUecta sunt hh.
rinus * et plurimi
'Marianu
99

Maptavo; 5iaxovo;
iJe

hh

*AI.

omiH.

Xaou

avapieptyjTOV

laov, wv

rci

6v6iJ.aTa

ri

Tov apt-

AI. Trepto--

Gpiov ex^yiryiffai TreptrTOV


riv.

* r.yyiffafieOa ' ddvvaTov yap

ffcv

28H0

48i
28

ET PASSIO SS CHRYSANTHI

DARLE MARTYRUM ROM^.


vo;

Ho omnia

sicut gesta sunt,


fra.res

scrip.imus
TTpoTpoTT^

varnus et Armenius 6. ,.>.. _hanopapa Komano in sede omnes eccles.as " AA et direximus *ad .f *- '5-. Kteritem et Occideutem, ut soat omn.s ""'""""' Chrysuos mundus quia martyres mult.s fil.is .n tr.umsanthumet Dariam cum

P^:T,..

a sancto Steapostol.ca faoti

vnsHaq
ytuv

^Ti<^dvov

roO

ayturarou

^AUa^
E7rp(;j6,]ff

Traeaiv kUT^zarulcr., 5 iy TraTTTra, xat rat; Tiipci

TTgpt

Twv

rwvde

^aprupwy imyyCmv
tio za},vi

^-eypa-f-a.

K^n

tov kv aTravre^, xat ao^affuffi


ffETTTii

toOtou; xai

^^ *tf.A.

D---

Tou

ffavTa,

fiapTupiou o^oloyicf. XptffTOv ffre^avMiJo^a >ta' ^^ xpaTo; eis rou; aiwva; tuv r\

"

pho martyrii "^''"'

et gloris

perpetus corona sus-

atwvov, 'A^>iv.

ANNOTATA.

^.,.

.,.,.

Eduardus Corsinus inerudrtasua ^^7P''<'"^,^^.P'f'!;,t,,;,7Vert7 integrum fere Corsini probatos prJfecti nomen serie pr^fectorum apud Chn^t ^''"f ""/^^X OoT Chr sti 252. Celer.ni P CEL.mNUs c.rca an. U^'''^ ^^t 1005.
,

Komano nob.s occu mt N^ semel iterumque in martyrolog.o -^^".^celerino pr^fecto .. sustinueP-' agitur, habetur . et Daria martyribus Novembris die dicitur '^,^,, l^ -"J^ ^; q 4 Numer.ano. ''P'<l!^us bru.. ^^^^^^^ agonizavit. runt passiones, jussi sunt a qui sub Numer.ano >'P!5^^ Rom S. Mauri martyris. '^escribendum esse putavit Valejf^^'' ' Baronius quidem in primo P^^^^^.r^rnlquam RomB fuerit aut imperaverit n
:

locum recitasse

(1)

^^,

^^

^^^

^^^^^

Q.

^^

-"'y'^i; riano,quodhistori*mag.scon^rueret,cumNum ^^ (conf Comm. Pr^.,n. 10), ^^^^ f^f^-^.f/J^/^^.^/^.tpor.bu! ac pr^fectura foret, ne Celerini nomen ^? j^^^

^^^^

^^^^^^^^

adscr.batur. Certe Tillemoutius 3 .^ Valeriani potius aut Decii quam quoque pluribus ostend.t quod acta vel apocrypha vel susMarty verum ^r^^^^^^^^^^ Numerian, tempora revocandus esset. Cum .^^^ f prffiiecxi nom Celenn. pectamaxime sint,nihil prorsus prss.di. pro ^ pr.sertim Usuardus S. Mauri elogium ^^^^^^^^^'^^^^^^ o^. pa&i>i 10. Kectius j martyrii quodattinet vide Comm, Pra?v., n.

"^

-J^J^^^^

Lm

TctpTuriLr::n^t:i^^r:...,.uo ....
vorum
:

:
:

constnngeMnturetser.

Nenso torqueris, in Cippo quando

Memhraque
:

teneris ; nervis, quihus ossa ligantur. firmantur

t:o W.x,. Sic cippus ; ligneum viiiculum. Unde 5ito : In glossi8 WoxaH.., ^uXtvo, 5.^p.o;. xax.,.t; ve per syncopem^ altero ., quod esset quasi ttoo^v cippus in carcere vocabatur, vel inserto et^am ^psum Yide PiHsci lexicon antiquitatumj^gmfica utEmusait,quasi..aoxaTey..

carcerer CivU namque meliores et ditiores Cangii Olossartum Locum e?iS"atoBlncippo\ilissimo concludens, etc Balderius. Vide eConfestim igitur vinctus ita p m morem suum, minus fideliter reddit hunc Surius, m ro a tific o
:

contumelia

et injnriis afficiebat

ahos indemnatos

prX

videre non posset batur. ut nervorum tormentum oculus

mihtes

emm

nervos

quievissent. dicto citius novisque'rationibusconnectebant: verum cum vincientium manus compeae in carcerem conjecerunt et triphci suntdissoluta. Quapropter milites indignati eum

vmcuia

Saltemita ""Z^Vimiluurcredebantantiquiinesseurinashominis ad dissolvenda maleficia. melius redditur apud ^uriuf conjiciendum ex Actis nostris. C^terum locus iste longe i^l^ bed loetons dicentes Maleficia tua nunc tibi non prosunt. sublatum lotio conspergebant,
milites
:

roseus liquor diffusus esset. loco, odoris suavitas est consecuta, non aliler quam si Surius ex graeco .-Yitulo igitur excoriato, ipsum m ejus ABrevius meliusque

F
pelle

nuaum

Vir Dei sensit incomincluserant et in sole coUocarunt. Verum cutis ejus nihil est laesa, nec uUum modum quamvis totum diem in vehementiori calore ardentique sole permansisset.

Multa hic inseruntur Chrysanihum loquens ad


e
.

Clauatus in Codd. Parisinisdesunt. Pergit sczltcet et ariolos et mcantaNam omnes magos ethierofantas, et Chaldsos Omnibus tamen imperans quo tores ego domui, et adhuc i&tam potentiam in maleficiis non inveni. partem et sapientem ad hanc solam eorum ad meos libitus inclinavi. Hunc te virum nobilem
actis latinis,

qu^

volui,

accepi, ut contempta superstitione christianae temeritatis, de


excitata est,

qua murmurromani popuh

et seditio

reddam Reperiuntur in apographo Vaticano Kai


:

clementer exhibeas. te generi tuo. et diis omnipotentibus debita sacrificia


TravTa; 61 tou; {J-xyovi, xat tou; (papfza/.ou;,
y.a.\

y.ai

ETraoi ovi^
Tyi

Evw /.aTeaafxaaa zat ToaauTy.v ^uvafxiv

ev

piayeiat; oux' i^po-j,

rravTMV

fxkv

exetvwv xaTC/.paTyjffa, xai

ffr,:

5uata; quiB

apud Surium redduntur

his verbis

necuUam magise tantam potentiam inveni. cessit voluntati. Cseterum cum te videam virum

Omnes ego magos incantatoresque domui meae Omnesa me victi sunt omnis eorum malitia
: ;

prfficlarum et sapientem

non ahudabs

te requiro,

Romano nisiutaudaxdeseras christianorum institutum, quo tumultus atque seditio in populo Qut excitantur, teque genere tuo dignum prsebeas. et omnipotentibus diis debita facias sacrificia. fiat utverha hasc in Coisliniano desiderentur, dicendo non sum.
(I)

Pag. 133.
f

Pericope

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


f
:

485

AUatae igitur sunt Pericope hxc non esl in gr^co, Locus caeterum rectius vertitur a Surio admodum durae, sed Viri sancti corpori admotae, virgje, quffi quidem in manibus militum erant
instar papyri

H.

moUes fact
liiieris

sunt.
et

gHocloeo,
tiusque

paulo majoribus
^clI

ad normam
oiKLa^ utoO

tituli

K/au^\-5u rptSouvou tm^rpo^-h

Tiacrr,;

r/i^

y.ai

vattcano sequentta inseruntur arpanurMV Claudii tribuni conversio, to:

domus ejuset militum.

h Verie potius
*Gat etc. reat, ptc
i

cum Surio: Quamobrem cum


:

sinceritas in re et justicia et

...... ventas
:

appacre-

In grwco

sic

habetur

Cum

multis verbis eos instituisset, perduxit ad Christi fidem

nam
,

didit Claudius, cic.

deest k Addiiur in actis nosiris latinis sequens pericope, qux intimemus. mirabilia qu8B Deus per eos fecerit enarrare, rerum exitum Vemm quia longum est hiieris K/aucJtou Vattcanus majusculis PrcBiermiitiiur etiam a Surio. Hoc iterum loco inserii
:

m gr^BCis nostrts

codictOus

TpigoOvou fxaprOpiov
1

)tal Tt^iv fxET'


i,

auroO Claudii tribuni et sociorum ejus martyrium.


.,.

omnibus mihtibus haberi quffistionem, ut qui abneBrevius ex greeco apud Surium Et de plecterentur. e-are Christum recusarent, capite conculus; Surius habet Vetus monumentum. n Alibi leaiiur cuniculus, coUiculus, Plinius (1), mag-na apud antiquos auctorltate; sic apparet ex noo Sic diciaasale. Sal, inquit portari convenerat. Et noiat Hardmnus{l]ex niine8alaria.Vi^.quoniam iUa salem in Sabinos

VideComm.

Prasv.,

n. 20.
:

..

7e^to

Salariam

evolvam

dicitur. Posiea^uilaixu^ incipere a porta qu^ CoUina, a CoUe Quirinali, C^terum nosiris etiam diebus habetur poria Salaria nuncupaiaest. infra An. bb,

Viam

hm

Romie et vorta ^^E^hiselsequenHbusinlelligitur.quihiomnessimulcommemorentu^^^^^


ei

via quse Salara vocaniur.

rnJnniis

Conf. Comm. Prgsv,, ^ i, n. 4>. o desunt in gr^co et mehor est versto Surtana oTria hJverba ac.epit sacramentum Domini Ililaria, Claudii uxor, a quibusdam compreCum autemfrequentius eum in locum ingrederetur

Se"a

est

Qu^cum

abstraheretur

Sinite

me, inquit, precationem


:

meam

absolvere...

Cum

>gitur

flexis ffenibus

expansisque manibus oculos in oslum sustulisset, , ,. , diligenter sepeherunt, et super eam TpHbTevius accuratiusque apud Surium Illa> vero (HilarisB) et qma prope .psum SaneU erat enim locus ipsius parvum monumentum dilicaverunt
elc.
:

-'.f la=vam c,rcUer v.gmt. {PUzscus appellatur, ubi paululum ascenderis ad c?rc re quod TuUianum pedes bum. d^PresBus. Eum legit duodecim) TLe^irantiquitatum Romanarum verbo Uobur, hexico ""^"' inculta tenebr.s et (.anjera lapideis fornicibus juncta, sed i ^ mun.unt uud.que par.etes, ^ V>e^''^^^^^^^ ^i^ ^( ,,e Mamertini, odoref..daatqueterr.b. hsejusf c . ,,,,, B,,,, ( .ubterraneos f^^^^^f

TmTrTgTJdl^me^^^^^^^^^

-^ ''--*^-^

'^'

'

^''^"Z^

:S aS M J-^ SeTd" Sr CZ' E acS atZmiantbi


s"

ni

fnvisUu? A"r;. anno 1539 invis.tur. uesuper annu

P-ertim xv Julii. reli.io..is ergo, eccles.a a sodaiitio Fabrorum lignariorum


prffi

frequenti

c.tu
S.

.n

honorem

jiaronius locum hunc


et

Vi.

se ferre carceris .U.us epec.em, qut describitur, unde mnn.inquit

certe, prosequ^tur. 1";; 'f Pj-^^^^f^ Capito' extra conlroversiam coguntque.ut e.istimem T"'''";'^ locum quem et majores nostri carcerem ?'-"'^".'"'/"'='/^P;;\*; " est, in Capitolina arce dictus sancti Nicolai in carcere s t^^^^ Tullianum dixisse reperiuntur, Donatus (5), in romanis ^ -'^\fj^ll'''\'^^^^^^^^^^ ^'^ ^**^^*^"" TulIiano,quodnomenhactenusper8everat. ^_,;(;ogs .a,,cm apMrfmperi-

Mamertinum. Ast

"

^^^^ ga

fS mm

^ quidem antiquUaUbu.

tum vulgus

tnvalmssent, a scribts

^^^^l^^^^lZZlri^^^^^ ''.<^"'
^

--'--' ^"-^
^pud populum confundilur cum

^'^^[f/''!" "^' N"'^ t^^"; adhibit^. Et plura citat exempla: " turri M^cenatis et statuam ^
;

^"f-- "-^t Deinde veterem refert '"^^^^" p" o^"'' <> ' P'""*"^ h.rcprosequi. " tum c^ircenBapponitur, dempta "^/""'"""//^f^^TerU inter ant.quarios orta controversia est, ^ntiqurUUun.^ SufHciatnotasse ex Pitisct Lex^co aream Montanariam, ubi >Edes (MameWmt) s.t, ?" t^oVuer ai ;""''; ille ipse carcer utrum TuUianum ^,^3, Panvinius aliique
esse voluit.

^3^,e tempora Constantini one"L^mp;o SNicolai. ubi titulus tan-

"'^/^^,

'l^^i^

^f

'^^'-'"'^-^'l^^Zi Servio Tullio auctore sic ffl''""'"' ''^""' quam sentenabsque uUahaesitationecarcerem ^^^ sub Capitolio situs N.h.lominus quiqui in actis eumdem esse defendunt. ^^^^^^^^
;

Blondus, D. Nicolai in carcere est

^^,;^^^

appellatum...

' Martyrol. Komatiam Hugonius de stationn.bus "^^'^.^"'"'^;/' ^ et illum Baronius ad auctor.tat.s .*""' nou magni nominis et Martyrologii edUioni inseruit) dam f;;'"l',rfg, nnm ad diem ..v Martii, ^'

^^^^y^-^l^^ZmJZ ""'

^r^^^l^^^ZTtZmTZTlt^^^^^

hodie prwvalet etiamnum ' ^^'^' ^'''^'^'^^I^Zco ,diomate ediderunt absque ulla dubinuperpr^claramuTbisS^m^ descr.pt.ouem, Mamertinus seu TuUianus dictus, adhuc Komai, Carcer Mam statuunt (6) : Carcer ant.quffi tationesic

f '
.-ii
('21

Ui,..N.... Ub. X.X..

.-.,..

-. ."-^"- >

Ibiilcm

(3| Btll>""

Caliliosniim.
lei

,f ,;":;:'.

VA'd

Griv'iit:,'r,. ..Vcol

(l) '"'1'; Be,cb,b..n8 .leci..d.

*x uss.

visitur ad pedes CP'toIm.

PASSIO ^ .. ,.

SS.

CHRYSANTHI ET

.URI.I5

MARTYRUM

ROM.^D.

,;. mont s

inine-reesuVisMarfoniCVicusMamertinus). Mutatusineccle- D n ^^SJ^^^ ^^.^ ^^^^^^ ^^,,., ^eani descriptio:


Carcere
'
,

iintmi^ Romauis diaconiis auuumeratur. ,,,ntum nobis constat, prima ejus notitiare.^ff'! Ejus tamen "-- -" pl cLlis II. invenitur cardinalis Diaconus illius ^J^^^^^^^^i' ^ fertur ad annum 1100 <J"Claudio decemviro ^"/^ ^^ ,;,,,, ,,to,i,, oUm ab Appio
(\^-

addilurque

XV. i?r.... rf. ecolesm

^'^/'''^^'ll^iin S
'

li)
'

'"^,^7

P~

S:^a ?ur m
in :rclr;

qumtione Turano. Qui plurascire voluerit de kac


in Tulliano

S. Nicolai et hinc Lo ::Suderunt cum Mamertino seu TunU.no.auctoresdicta estpr^sert^m cUatos adeat

^Ycausth^c^Ttoris
-.

nuspiam apud probatiores auctores invenitur. Nec opus est et sordes m eo congestw et xnterclu. aliaZrecZrere sufficiunt enim et ipse locus depressus,

sus aer ut fmior inlolerabilis nasceretur. nToacarcerisdescriptioaccuratius reddita


iussit

Chrysanthum

in carcere profundissimo custodiri,

mt apud Sur^um At Numenanus .mperator ut .imul cum Dar.a van.s {poltus sed di:

igitur est in versimode J.a?i.c) cruciatibus affloeretur. Conjectus ccenosum, plenum foetoris, quod ib.dem cloac* decurresimum [addimus nos reliqua ad verhum) Chrysanthus, vinculis constructus et nudus. rent, et valde tenebrosum hic detinebatur vero leo, qui e stad.o fugrerat.aux.ho fuit.Domum V Ex greeco brevius verte cum Surio Daria ingressus sese in medio extend.t. enim. ubi iUa erat et supplex precabatur, per Filium De., ut perm.ttas .11. aud.re sermoX Legitur in grseco Adjuro te, ait sancta Daria,
;
:

caroerem Tull.anum. profund.s-

observabat, ne quispiam ahus introiret. y Surius Leo autem, ipso relicto, fores accessissent, ut zMultum h^c absunt a textu gr^co. Cum autem audaces e stadio homines detinebatqueeos ante pedes sanct ^ B leonemcorriperentjdivinavirtuteleosingulosbumidejecit, Darias, nihii eis mali faciens. Ita Surius. Caput inclinans discessit leo, et per mediam transiens civitatem neminem aa 2n grseco

nem meum.

,..*,.

laesit.

bb Antiquis unica erat via hujus nominis ; postea bina fuit distincta in veterem et novam qux distinctio occurrit in documentis christianis post setatem persecutionum editis. Vide Bolet ad sinistram detti {^).in Via Salaria Veteri, ut hdbet Mazzolari (4), g^w^exit a porta Pinciana, g:ermanici, cemuntur coemiteria ad clivum cucumeris, item SS. procurrens radit villam collegii martyrum Hermetis, Basillse. Proti et Hyacinthi, etc Via Salaria nova, ait rursus Mazzolari (5), antiquumretinuit nomen, exitque a porta similiter nominata et protenditur versus pontem Salapium. Teste Boldetti (6), novse adjacent cosmiteria S. Antonii abbatis, SS. Saturnini et Trasonis ilem coemiterium SS. Felicitatis, Alexandri, Vitalis et Martiatis, quod et Jordanorum appellatur vel sepiem \\Tg\num vet denique SS, Chrysanthi et DarifE, nobilissimorum Romanorum {id quidem secus vidimus enim S. Chrysanthum certo Alexandria, S Dariam potius Athenis oriundam) eo loci martyrio coronatorum ; denique coemiterium S. Prisciltse, quod crnteris magnitudine prsestat, ut ilta non raro ad hoc referantur. Paulo aliter laudatus MazzO'
; ;
:

lari
etc
;

l.

c.

Novae adjacent coemiteria

Priscillas, S. Sylvestri

papae, S. Pelicitatis et SS. Alexaudri,

SS. Chrysanthi et Dariae, Novellae, Ostriani, S. Hilariae, SS. Trasonis et Saturnini.

Exhis

in-

Saturninus una quod mihiad die XXX Octobris In festivitate sanctorum Saturnini, Crisanti, Mauri et Dariae. Officium est de Communi prseter Orationem et Evangelium, desumptum ex Joannis cap. i Stabat Joanneset ex disc^ipulisejusduo, etc, cum homilia venerabilis Bedae Kcce enim, narrante Evangrelio, fratres charitisimi, audivimus, quia stabat Johannes, etc. Oratio hasc est Beatorum martyrum tuorum, Domine, Saturnini, Chrisanti, Mauri et Dariae, nobis assitoratio, ut quos digno veneramur obsequio, pio (pios) jug-iter experiamur auxilio. Per. Caeterum in martyrologio Romano occurrit
telligitur qui fieri potuerit ut S.

tur. Sic in breviario Ratisbonensi,


:

cum SS. Chrisantho et Daria aticubi cetebrenmanus est, typis excusum anno 1496, legitur
:

j>

prsefato die

Caralis in Sardinia sancti Saturnini martyris, qui in persecutione Diocletiani suh Barbaro prseside capite truncatus est. Sed et aliiptures Saturnini eodem in martyrologio signantur diversis diebus, diversisque in tocis. Ut autem ad Viam Salariam redeamus, dictum supra est illayn incepisse a porta, qum primum Agonensis sive a ludis A^onensibus sive a montibus quos Agones dicebant dein Quirinalis, quod in collem Quirinalem iretur, sive quod proximwm esset Quirini sacettum postea Colina a Collibus Quirinati, Esquilino et Viminati denique pos:
; ;

terioribus temporibus Salaria, a via cui imposita erat, dici ccepit. Confer Panvinium apud Grasvium (7). Ad portam CoUinam erat Campus Sceleratus (8j, de quo supra atiquid innui Annot. ad cap. i, lit. m, Addo ex Barihotomaeo Marliano (9) Campus Sceleratus, in quo vestales ince:

sti reas

fere

Sallustii hortis ad portam Collinam usque protenditur vestalis, facto judiclo, viva sub terra, ad portam Collinam, dextera via strata defossa Slelerato Campo. Locus proinde ubipassisunt SS. Chrysanthus et Daria potuit spectare ad Campum Sceleratum vet esse ejus partem. Non tamen putem ex eo vel minimum probari S, Dariam de numero virginum vestatium fuisse. Confer Annotata ad cap. i, tit. m.
; :
>

viv8B defodiebantur,

totum id spatii obtinuit, quod a de quo Livius sic inquit Minucia

G<i

Ex graeco sic vertendum

i:t

fove^m

fodi, et

utrumque eo

dejici,

atque lapidibus et terra

obrui.

(I)

DcschreiLung der Sladl nom.. tm.

"'^'n, Auliquitl. (7)

Annnmu Komm. tom. III, tl'"? "^li

" l* Y"= Rre. D.al-io. lom. V.^p 243. |bid., col. 21)1. col,
(8|

III. scct.

I,

p.

261

cl scq.

(2) Ibid.,

lom.
1H20.

Ill, scct.

i.i

40

Hom

&)lbi.

W
n
'

47i

385.

-_ (5) O^s.naiioDi OMIb. .upra-

(9) Ibid., col. Iti2.

^'

dd Facti

DIE VJGKSl.MA QUINTA OCTOBRIS.


i

487
EX
H)!C.
:

Et fuit eia societas sine fine viventes. x gr.vco ad litteram sunt in paseione praesenti vita conjufuerant in martyrii et sepulturffi et supplicium indivisum ; et quemadmodum autemeos Deusliosliam ^es spirituales, sic et transraigrationem nacti concorditer sunt. Suscepit viventem, et unanimiter ipsi coronas acceperunt.

dd

I^acti

ee
ff

Zabulum

vel sabulo

idem quod arena.

TTi/./;9a7t, his verhis explicit apographum nosirum Valicanum, doxologica, quam partim tantum legere licuit, cum folia trannisi quod addatur clausula sumpti versus finem corrosa et lacera sint et linese plercvque exinde dimidiatse,

Tov :i759avov

7o~j uao7'jpto-j

gg Vide Comm. P)\w., hh Gonf. Comm. Pr^v.


pizis, ut solet, accedit

n. 12 et 24.

ii,

Solum paragraphum adscribo ex Surio, qui muUo proad texium grsecum Poito cum Dei gratia multjB virtutes et curatione.s eo
n. 24.
.-

virorum et feminarum et puerorum in loco tierent, et solemnis martyrii ipsorum dies ab incredibili Numerianus, audita re, speluncae os atque iu specu quodam propinquo multitudine celebraretur omaditum obstrui jussit. Quod quidem celeriter factura est. Curaque undique terra deraitteretur, mysteriorum communionem suscipientes, martyrii coronam summo cum gandio nes divinorum clerici, atque alii quam perceperunt; inter quos erat presbyter Diodorus, Marianus diaconus et quopum [numerum et) nomina conquirere supervacaneum ducimus. cum reperiri
;

plurimi fideles.

uequeant. -j Varinus nominatur, et verbum singulari numero ponitur vsii In codice Coisliniano solus Colhertino av-/pa'^^ayo^Manv evi) Omplvo^ scripsi ego Viriuus. Ast ambo nominantur in codice xdi^oi scrlpsimus Verinus et Armenius fratres; hanc lectionem sequitur usOa Ounohoq xai 'Aopisvioc conscripsimus. Quod Surius Hffic autem omnia. ut gesta sunt, nos Verinus et Armenius fratres esset exnostris ditohus codisane indicioest, Surium ita reperisse, Si tamen res dijudicanda prcvstat Colbertino. cihus, utique standum forei CoisHniano, qui longe Coislin. haOeHic enimvero locus vel plane corruptus vel prorsus vitiosus est. In gnvco B kk B Stephaui, papje sanctissimi. Consonat ^wr -Scripsi ego Vjrinus desiderio (voluntati) obtemperans lit. ii. Undo sua (eadem Surius Conscripsimus, iussu sanctissimi papa; Stephani. Conf. supra auctor aciorum, non facile dixerim. Vesti^ hahet etiam Momhritius) deprompserit latinorum TaOra /.0; ir.cd-/^%fJcLv (^vty^<i-^ gia qu.-edam reperio in codice Colhertino, cujus hcvcleciio est aL;70U aycwrarou iir-cpavo:. TraTtra 'P<oa-/:; em rn; xaOs^Jpa; l;du.eOa Ouv^mvo; xat 'kofxivio^ ddi^o\ Trapa zov Verinus et Armenius scripsimus yJ.roOT:otu^u-toic'j,y.ala7:z<jTirAaixtv,etc. Hac prout facta sunt sua, et (item raandato) sanctissimi Stephani papse urbis Rom sedentis in cathedra
. : : :

fratres

mandato
et

presbyterii

misimus, etc Sic locus verti potest

l^l^.^,.,_^rjij^^- ajTo^,

Ututiamen

est,

numquam

quamvis non clare videam quid sibi velint ex grcvco textu etiam isto, poterit quisextun;

ponlifice. dere viros iitos factos presbyteros a Stephano Romano cognoscere quiB (Xal- zUiD civitatibns misi, ut possint omnes U In grxco Et circumjacentibus prseclara et veneranda conet gflorificent Christum qui eos in adsanctos hosce Martvres spectant, saculasceculorum. Amen. Codex Colbertinus xtahafessione coronavit cui gloriaetiraperium in a^pr-.pac -./,^tv (stcj Xpuottw; yvo)aiv iTravT=; oTt ro.; ic^-jro-j
;

bet

/ai aTraTi'/a^v tk rac TiEpt; Tro/e^. xai aTCpvwv toC uapT.pto-. irpoeoE^aTO odvQov y.a\ Aapeia; tjuv TtoUoU re/.vot; Jti rnc, aOX>,ffEO>;

ec; r/.v

auTou

estnoster interpres, stcut eiiam Surius Lt r3a<Ti/=cVv o) ^ ooU X. T. h Hanc lectionem secutus intellig-erent sanctos martyres Chrysauthum et Dariam [cum in omnes ci vitates misimus, ut omnes percepisse cui gflona et imperium, multis filiis) a Oomino martyrii prsemium in coelesti regrno nunc et semper et in saecula sseculorum. Amen.
:

ALTERA ACTA BREVIORA.

cietas sanguiuis sicut fuerat mentis

et quasi
j-

conjuges in uno

lectulo,

it;i

in

una fovea ciim

CRISANTI

ET
a.

DARIE
(589?),

una voluntate
fiiit

diirantes defuueti suut. Talis

passio,

que magis sepulturam Dei famuiugessit.Accepit

lis intulit,

quam penam

autem

MAETYRIUM

Deus

tum

est,

hnstiam viventem, cujus gratia hoc facduut qui simul erant iu virginitate
Set

Ex Cod.R. Vaticn. 529


p. 99.

coronam. rantes, simul conting-erent ad Deus venieutibus ad eocum raulta beneficia sepulcra prestaret, venit *, ut die natarura
lis

evenit.

Eo tempore Numerianus imperatorjussit Dariam prsfecto ut Chrisantum


lerino
,

Ce-

et

conourreeorura infinita populi raultitudo pariter et iufantes viri simul et mulieres, ret; cum ''lisset innupte puelle et juvenes. Iloc
et

virg-inem.si non consenserint sacrificiis,diversis tormentorum crnciatibus puniret. Set cum


cog-eret

ut in Numeriani auribus intimatum, jussit criptara ing-ressi fuerant, ipso introitu, quo

Celerinus ad sacrificandum, et jussit sanctum diversa diceret et audiret equuleo ingenti suspendi ; cumChrisantum omiraponeretur equuleo Chrisantus ligna
eos
;

paries levaretur,

Quod cum

fuisset iiupletum

cit

montem dejedesuper ad Sablonem super eos Oranes ergo pariter dum communionis

que uniniaequulei comrainuta sunt, vincula vero quoque, que lampades versa disrupta sunt
;

Sacramenta perciperent et Martyrum gloriam martyrii celebrarent, ipsi quoque ad coronam


pervenerunt.

sunt. erant lateribus ejus applicande extincte Chrisantus cum beata Vir-

ANNOTATUM.
Sunt eadem verba ac in Actis prolixiori' alteris fuisse bus; ut evidens sit altera ex
a

Tunc heatissimus
g-ine

deponuntur

in

foveam psalmis

et oralioso-

nibus insistentes. Et facta est in passione Octobris Tomus XI.

66

concinnaia.

,,,

PASSIO

SS.

MARTYRUM ROM^. CHRTSANTHI ET DARLE


gistris,

sub sorte maTradidit in vestem c rhetorum

n ...

onr^e^^^^^^^ concinnala. Actorurn complura .^^^^f;^" Baronius [1).


breviora liora reperimus. qua.
l^j

'^onscripta

~^^^

Minus dubiiarem
Lvi
et

si

Martyrrbus ver^ tstluumdeduobus islis romam nostrx ex Lectiones hreviarn

Mariani. quoruni

m h^s ^''''f^'^^^^^^^ Baromus


memimt
sunL

Ut puer indoUs d Ubrorum disceret artes, Quas mundaua coUt stoUdo sapientia sen^u. Qui fuit, utfertur, donatus mente sagaci, Ardens ingenio et prudens, ac pectore pubes. Posthac inlustris cum sacra volumina lector
Auribus hausissetcoelestigramraate scripta, Protinus antiqu contemnens dog-mata sectse, Falso * vetustarum calcavit frivola legum, Et dicto citius nactus rudimenta fidei e, Elagitium sceleris baptismi deluit unda. .

,t

tm

contractse ^rolixioribus Actis

faini
,

SYNAXARION
xix mabtii) (ex men.s;is impressis
SS.

Mox pubUce Christum paganis


tro,

prsedicat ul-

Dira superbarum
a.

spernens

tormenta mina-

CHRYSANTHUS ET DARIA

rum.

Tam
(f3agt?ic).
filius viri iUustris,
:

g-enitor

sobolem, natur jura resolveas,


fisci

rege TTivivebant sub Numeriano

carceris atras, Truserat in tenebras conclusi

riErat autem Chrysanthus


*

Magnopere metuens
Insuper et capUal

nomine Polemonis
Athenis

b.

Alexandrini

Darm

vero a

decreta nefandi tremulus formidat acerferret

nuodam

datus est. Cum autem a patre in custodiam firmus et inconcussus perma. non cederet, sed pater puellam formosam in neret, ei junxit quam Athen.s arcesflore lEtatis constitutam, nomiue, ut hujus amore a fide
serat

oriunda. fuisset, et Christiano divina edoctus Christum pr^dicaret^ baptismo accepto.libere

Postquam ChrysaDthus

bum. Sed cum meus juvenis


ter,

tormenta Ubensce-

Mox. aliter genitor concinnans machina g

nam, Lubrica mundanisadmovit gaudia pompis,


Serica purpureis prffibens velamina peplis, viscere bombix, Quifi moritura fdcit festo

iUa non modo ChriJtinuorum abduceretur. At persuasa fait, sed ipsa persuasit
. enra non abjurata impietate, atque,

Dariam

sanctum suscepit

servata virginitas baptismum, et ab utroque accusati apud Celennum est iUffisa. Quare tribuno examiprjBfectum, traduntur Claudio cruciatibus eos affecit quinandi Qui variis atque animo quibusvis
:

Induit e^^reg^ium pretiosa et veste nitente. Tunc jussu patris convivia larga pueUae DeUciasque ferunt epuUs luxu?que cuUnJE, Vestibus ornatae variis et fronte venusta,

TaUbus ut pompis miles molesceret audax,


Eerrea quis * crebro cedunt praecordia virum.

quibut.

buscumeossuperstites

ipse in supUciis suppriorea videret, mutatus credidit nna cum usore sua HUaria Christum miUtibus, fiUis Jasone et Mauro et
et

Sed tamen armatus Christi testudiue tyro Oscula virgineis despexit lubrica labris, Nec penetrare sinit stuprorum spicula pectus,
sagittas. Sed procul excussit jaculatas frauJe secus ut cecinit sponsaU carmine vates h. Non
''

duobus

postea martyrii qui sub ipso erant, qui omnes Claudius coronam acceperunt die xis Martii. Et saxo aUigatus in profundura dejectus

quidem

cum militibus atque mersus est; ejus vero filii sanctus vero Chrycapite plexi vitam finierunt et desuper santhus et Daria in foveam c projecti, sunt, ubi et martyrii congesta terra sepuUi
;

Dulcia sed ChrisU leniscunt labra labeUis, MeUeo tunc roseis nigrescunt labra labellis. Venitadextremum virgo certameu aduUa, Daria VestaUs formosa froute rubesceus, cum gluucis quam corait luuula gem-

Aurea

mis. Nititur haec

juvenem muneris

constringere

'

palmam
C

acceperunt.

ANNOTATA
a Vide

nexu, Quatinus ad thalami flectat connubiamentem. loquelis Haec falerata k fuit facundis freta stupuerunt forte magistri Denique diserti fuUum Virginis ingenium biblorum l famine

Comm. prsev. I,n. 2. Alibi dicitur constanter Polemius b


?o\emon
c BoSpov.

solum

hic appeltatur

ovofxan noXefxwvo,;.

tenax scripti fuerat veloxque legendi. secus evenit fortunai casus opacae. Sed Dum pius obposuit fatis contraria fata, Vestse m, Daria quffi dudum servabat numiua sceptra guberCredidit AUithrono. coeU qui

Nempe

^^^

CARMEN
DE
SS.

nat,

Facundi Virgo verbis conversaChrysanti.

CHUYSANTHO ET DARI\

a.

Tunc

siraulata thori finguut consortia fata,

(ExPatrologiaMign,, /om. LXXIV,


col

Moribus et castis vivunt concorditer ambo, Utapurcura penitus vitarent pectorensevum, fugasEt raaculam ventris puUam de corde
sent.

527

et seqq.)
praeconia clara

Nec meminisse moror


sauthi,

Chry-

Quem
HuDC

merito
tat.

mundus famosa laude frequenproto&

Post hsec baptismi sacris tingitur undis, Quatinus exuvias spoUaretmente vetustas, Et nova de Uquido sumatur gurgite lodix n. Ubrosprevit documenta

Tum

igitur genitor florentem tempore


p.32 Ad

Virgo veterum rum, bibUs. Et sequitur Chriati quadraUs dogmata

(1) AiinaI.,lora.Ill,

an. 284. Lucoe, 1738.

QuiB

DTE VIOESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A.

489
tX
PATRnLOGtA
nicn.

Quis poterit vulg-i tantas numerare catervas, Quantas exemplis egerunt credere Christo? Traditur idcirco poenis torquendus acerbis, Septuaginta viris quem denso milite servant o
Herciilis in fano, ni forsan tbura litaret.

Protinusoppeteret confusus fronte petulcus, Rictibus etrabidi conrosus dente leonis Ultricem poenam sentiret morte ferina. Tum demum Augusti, qui Romae regna regebat, Decreto rubras sumpserunt morte coronas, Et simul in cripta pausant sabulone sepulti, Quossiraul in vita vexavit paena cruenta.

Tunc

vexare negantetn Athletam Domini, fretum virtute superna, XJdis et crudis nervorum nexibus angens,
railes ccepit dirus

Torrida flammantis laturum caumalapsolis. Sed puncto citius laxantur lora lacertis, Omnipotente Deo restes solveute nefandos. Ecce sudes iterum cipporum vincula cludunt, Cruraque cum rigidis nectebant turgida lignis.

Credimus ut faustis glomeratos jure catervis De gremio tumuU cum tellus sponte dehi,

scet,

Et genus

humanum

tumbis emerserit

atris

Suscitet ad requiem

mundum hunc

qui laxat

habenis.

Ex templo cippum fundit Regnator Olvmpi, Quamvis hunc stoUdi cecatamente lig-arent.
Lotia tunc lictor crudelis spargere jussit, Sacros humectans artus foetore puteuti
:

ANNOTATA.
a Vide Comm, Praev, n. 19. b Id est primo a grssco Trpwro;. c Non mirarer vestem hic adkiberi sensu,

Qui liquor, ut dicunt, atrum fantasma fugabat

quo apud

Du

Cange

in Glossario legiiur

de

Dum vernam
tum,

Domini sperat nicromantia

fre-

vestibus et familia alicujus reputari. d Puer indolis forte pro indolus sKdolo^ sine
dolo, sincenis. Nisi velit

Sed putor ambrosiam flagrabat nectare suavi. Exin tortores bucula de globo rebyrsa q Mandant ut crudo stringantur tergore membra Marthyris, ardentem passuri lumine solem. Torrida sed Titan compressit fulmina fervens, Ut nulla insontis ferant * incendia membra. Tum reciproca concludunt ergastula San-

auctor dicere puerum

indole prteclara praeditum; quodnonesset quidem valde latinum, sed a more scripioris nostri

non

ita

alienum, ut in sequentibus satis

elucebit.
e Fidei, versus peccat^
sit brevis,
f

cum media

syllaba

feriant?

Capital,

proprie diciturcnmen quod capisit

ctum
Arta catenarum constringunt vincla lacertos, Nec non et coUum nectunt cum crure ge-

tis

meretur supplicium.
in casu ablativo syllaba

g Machina, cum

meUo. Ecce repente pius nodatos Arbiter artus


Eripit et chalibis
pit.

mox

stricta

Ugamina rum-

Porro cum Sanctum nodoso vimine miles gaudet, Cederet infaustus rubro qui sanguine dictu, sceptrorum flagra beatus Sed mirum Ictibus argutis Martyr nonsensit acerba. Quin iramo ut pIumEe moUescunt vimina Sancto
,

ultima fit longa. h Quis vates ille sit, non mihi constat, forte CatuUus. Muneris sui aliquem faoere idem est ac bene mereri de aliquo. Putem hoc sensu sumenda verba juvenem mnneris constringere nexu erat enim Daria jam inde a principio in Chrysanthum benevola, Rursus peccatur in
\
:

Ceu

viridis lentescit lene

papyrus

in

amne

prosodiam muneris. k Phalenita {puella) id est ornata phalcris Sunt aideyn V\\^\eT^ proprie ornamenta equoettam rum, item et equitum nobiUura; hinc
: :

Claudius insignis corapunctus credidit ultro, Septuaginta viros convertens dogmate claro Eecitbaptismo purgari gurgite mersos;

muliebres ornatus, Vide Stephani Biblus, BlcU; jicncum significat I Proprie uti concodicem quibus veteres in scribendo
et

Thesaumum.

Quapropter rubro perfusos sanguinis ostro


firf

OlymMiles Ada * ethereura faustus perduxit

sueverant. Vide Stephanum. mVestte. VideComm. Preev. n. 9

F
et

Anno-

pum, Quossimul

tata,c.i,lit.m.

obstrinxit felix

spelunca sepultos,

Lucida perpetuse visuros prsmia vitse. His convexa poli merito lustrantibus alto Chrysanto. Daria cum duro patitur tormenta illestrictus molimine ferri, Impiger ast
atras, Truditur in tenebras laturus r carceris quo putidis fluxerunt stercora cryptis Lurida Nectare sed foetor cedit ceuluce latebrae.
;

lecti. Htc n Lodixpropnecsiopenmentum pro veste candida, quo baptizati sumitur

induebanturcap. u, oConfer Acta prolixiora nostra,


n.

l^etseqq
ardor.

Traditur interea et sceleratis Daria scortis, crimine Prostibulum mechae penetrans sine
sevo
ctis
;

ffistus, p Cauraata a grxco y.xOixx, manifeste referiur ad genus q Versus isie Excoriaverunt supplicii, dequoin Actisn. 16: eum (Chryvitulum et corio recenti cingunt ad solem etc. et posueruut eiim
:

Sed leo de claustris rugibundus mittitur


pueUffi. Virgineos artus tutos servare puellffi.
Si

ar-

santhum) rs&iquarumpvtor Vocesproinde Bucula, vehy posterior barbara) stgmfiprobe latina est, casu Bucula seu vitulo exconata, in cant L Deducitur autem rebyrsa a nempe aUativo.
.

pudoquisquam cuperet sacrum temerare

J^ Pp f.ZmZicatur,

deirHctum, peUis. Nisi


et

re-

Bucula adjectivum

rem
Gestibus

obscoenis

contractans corpus hone5,

stum

Dentque (sedhocsensu utraque vooc barbara). Versus iterum Globo, idem est ac Grege.
claudicat.

Arcamceu quondam probrosus contigitOza


(1)

LXXXIIl,col. 1869. Mignc, PolrologiB, lom.

Laturus

490
EX MAWLLIiMtl T

To TRANSLATIO
Laturus subaudiiur

PFTlOUIARtJM H

SS.

CHYSANTHI ET DARl^^.
D

^_^^

vocc pcEuat.

MK.

^tantibus cle. ^^^.^^^^ ^^^^^ ^^ ^^^^^^^ p^,,, et caueiitibus, tradidit ei cum ricorum ordiuibus summa veneratione et honore praefatorum ilar-

te veneruot ad

mauum

a<l

arcam Dei

a-.-^;l^r^ rn^ et tenuit c""


:

tyrum corpora, sub invocatione nominis Domini iJraecipiens eum circa venerationcm eorum
intendere, quo uterque
I>ei

omuipotcnti.s

oflfen.

calcitrabant boves et

^^'^'^''Z^tTdZ Dommus contra O^^am tusque esl indignatione temcritate qm nior percussit eum super
et

eam
ille

possit effugere

ipse

quidem quod

dederit,

arcam Dei. Cap. vi, t tuus est ibi juxta Ozam IgnUercecUl sinnliludo ^nler lurpemque stupra-

C>et 1-

vero quod datis debitam non providerit venerationem. Tradiditei quoque reliquiasXLVI sanctorum .Martyrum, ac praecepit in tumulo
eas raemoratorum recondi Sanctorum. Susceptis itaque cum summa veneratione corporibus, oranes prfficipitans

nZ

ZZr.vLet
torem.

sceleratum

moras maturavit

profe-

ctionem.

HISTORIA
TRANSLATIONIS RELlQUlARUM
MARTYBUM SANCTORUM

Omnibus
,

igitur incolumibus, quinquage-

,^,,,

p,.,,^^^^^^^

simo die postquara ab Urbe g-ressum extulepossessiouera veniuut monasterii, in rant


videlicet in cellam sancti Goaris h : ubi per biduum commoratus, ordinatis fratribus cum

''

imnnfprt

/,

CHRYSANTI ET DARI^
EX URBK ROMA IN GALLIAM
6.

venerandis corporibus prajraittit eos ad Prumiam monasterium, quorum fratres adventu cura maxima gratulatione sacris comperto
,

induti festiuant occurrere

cum

candelabris et

crucibus. Quae vero in hoc spatio itineris mi-

rFr {HjX

Artis oo. ^it*. /iUl^ SS. Ord.

S. Benedicli,
pCtg-

SiBC,

IV, ParL
tL et

I,

bll

racula Deus ad ostendenda Sanctorum suorum merita decluraverit, translatione eorum pera^ . ^^_^^ expediam. Cum ingenli itaque devotione

,....

et

Seaa btqq.

vluribuS /yut/ cua

rnSS, nOStriS,) y

gaudio susceptis SaDCtorum reliquiis, omnibusque qu^ tempori congruebaut cauenti. ^^^^ iiiiNonasz Juliideferunt eas m Prumiam monasterium jacueruntque in eo quo delata fuerant feretro ad dexferara altaris usque
^^
;

CAPUT

1.

XI

Kalendarium k Novembrium die, scilicet quousque pars quiEdam antiqui templi complanata in spatium prolixius extenderetur, mulo dignus conderetur. 4
tu-

SS. Reliquiarum translatio.


Uarcuxirihis

Quo

a^bas

Romam

T-xxpletasanctorum Martyrum passione, non Xl/absurdum videtur cupientibus scire, quem-

lata sunt

trans- aiqnf.hincad expleto terapore raemorata die episcopo /?#>m^. Sanctorum corpora et ab
l

Theganberto

admodum

religioso viii Kaien-

slcrium.
l

adverlti!'

admodum
taminis

vel quibus auctoribus ab urbe Rocerraana in Galliam translata sunt corpora, adnectendum libello. Igitur eorura

daruraNovembrium m, videlicet passionis eoscilicet rumdie, iu loco quo nunc venerautur, cella qu possessione sancti Salvatoris, in
in

anno Uoraiuicse Incarnationis dcccxluii, imperante Hlotario Augusto, filio serenissimi imperatoris Illudovici c, Marcwardus d Abba
l'rumiiE

Novum-Monasterium n vocatur, cum summo

honore

omniumque

monasterii

Romnm

ire

disponens
liceutiam
et

memorati priucipis impetravit


epistolas ad

gorium
corpus
eet

e,

pontificem sedis apostolica; Grein quibus regia conveniebatur auraartyris

ubi nunc exaudit, sicut sui nominis orantes Christus Sed auteex subjectiscomprobaturmiraculis.
quara
illa

tumulata, ad laudem eorura intercessionibus


gratulatione

qute post

eorum tumulationem

acta
^

ut alicujus prceclarissimi dari deberet famge celebrioris, de cupoe* jus passione ac veneratione uuUus fidelium namque jam itinere, ainbigere. Arrepto
ctoritale,
ei

paullo susuutmiracula proferantur, ea quae mitio reddenda prius perius promisimus,

videntur.

cum comperisset autedictum Papam


neSergium f;
raissa

obisse
a

ANNOTATA.
ahena In nostro codice ms. iitulus est, sed Liber secundus translatiomanu exaratus scnnem eorura [SS, Corporwn) contineus;
:

Gregorium, aliumqueproeoconstitutum nomiad iraperatorem relatione, mox ad nuper creatum antistitem receptisque mandatis, tandem postlonga itineris spatia Ro-

mam
tvcipil corpo-

ingreditur.
honorifice

2 Susccptus denique
lico

ab aposto-

muuacho, ptus. ni fallor ab aliquo Prumiensi Vid^ qui ipsi Trauslatioui pia;sens interfuit.

ra ^S Cliry>ai)ilii
i-i

Da-

Papa, epistolas ei regias tradidit. lUe jussis imperialibus ejusque petitionibus favorabiliter iu omuibus annuens.spopoudit se cuncta facturum quai suggesserai. Post haec misit ei per

Comm.
rise

htstoubi de auctore hujus sanclorum Expleta diximus. Incipit

Prcvv.

/,

martyrum passione

[quse lihro

p^imo

coniine-

Marinum episcopum librum sauctorum neutem passiones, jussitqwe passionem

couti-

eisdem tur), non omitteuda scnsuiraus, quae de qui Miracuin libro beati Gregurii Turonensis,
loruininscribitur^reperimus.^^a-eaia^M^^^ocMi

saucti

Chrysanti ct Uarise litteris tradere, pollicitus eorum corpora se ei daturum. Conslituta itaque die ad Laterauensem properat ecclesiam g.

PrseVi ex Gregorio quem vide supra Comm. ordii, n. 7. Atque hsec capite i. Secundum
,

Cumquejussus ad

Romanum

ingressus fuisset

ur aucio?'/u'sioW^/ii5t;e?^6 w.-Nuncquoqueabsurdum nonestcousequenter 6cribere,.quemad-

Pontificem, positis in locello super altare cor-

modumveIquibusauctoribus,aburbeRoraauam
Galliam

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBIllS.


.

491
E\ MVBILLONIO
ET
U!^>.

Galliam translata sint eorum corpora, ac certaminis illorum libello annectere. Igitur anno
Dominicse, etc.

b Circumscripla erat Gallia Transalpina,

Rhenum, Alpes, mare Mediterraneum et Pyrenxos montes, c Qui dictus est Pius et Caroli Magni filius

Oceanum

inter et

quid causse fuerit. Opinio vero fuit, quod servitium recusaverit Sanctorum. volens eam domina sua iUis delegare. Postea denique cum triduum in eadem ecclesia ubi contracta cst faceret, atque pro ea oratum esset oratiouibus Sanctorum restituta est sanitati, itemque cum domum reverteretur, contracta est, iterumque
j

erat.

virtute

yanctorum Martyrum priorem recepit


ita

d Vide Comm. Prsev.. n, n. 27 etseqq. e liujus nominis IV, cujus mortem Pagius, contra quosdam alios prseccdenti anno illam innectentes, contendit ponendam die \x\Ja-

valitudinem.
7

Item femina quEedam, cum

membrovehi-

iiem tertia

rum

nuarii 841, quod


lationis
f

et ex historia hujus Transapprime confirmatur. Sergium II; quem alii die xxvii Januarii^

debiUtate coutracta teneretur, ut culo duceretur, rogavit se obviam duci ctorum. Haec orationibus eorum ita surrexit, ut propriis firmata gressibus
deret.

Sansalva
incevira
morli^ e-

alii die x

Februar. prsefati anni 844, cathe-

dram S. Petri conscendisse volunt. g Confer Comm. Preev. n. 26. h Cella S. Goaris ad Rkenum sita,
cesi Trevirensi, abbatise

vero jam decerneremus in locum , nuuc adorantur, ^anctorum deduci corubi


S

Cum

7'eptus ;

in dice-

pora; muUitudo innumerabiUs processit mundare vias, per quas reUquia deducendae erant

Prumiensi suhdita

erat. Vide Avta SS. Ord. S Benedicti, ubi vita S. Goaris reperitur auctore Wandel-

Martyrum Cum igitur quiEdam succideretur arbor, quidam non praecavens casum, cecidit
itaque putaretur mortuus, ut credimus orationibus Sanamota arbore, ctorum, ita incolumis repertus est, ac si nil

super eum.

Cum

^ berto.
i

Id

est die iv Julii.

k Id est
1

xxii Octobris.

ut

Imo Thegano, diximus Comm.

chorepiscopo Trevirensiy Prasv., ^ n, n. 28

pertuUsset laesionis. 9 Jam vero tumulatis beatis Martyribus, quidam iUuc veniens, cujus aures pcrpetuaj
surditatis

E
sttrdo rettitui'

turaudilng.

Die xxv Octobris. n Quod originem dedit oppido, dicto Monasterium Eiffiise Muustereiffel. hodie in archidioicesi Coloniensi. Vide Comm. Pra^., ^u, n .'iC, ubi emendandum demonstravimus Mabillonium, qui Novum-Monasterium confudit cum monasterio sancti Naboris in agro Divodurensi seu Mettensi. Buc spectat Lectio VI. Proprii Coloniensis anni 1S2S, quam reperies

tumor obtinuerat, cum Sanctorum


meritis

ibidem prsestoUiretur devotus suffragium; sauctissimis

eorum

auditumdiu

sibi

denenltrribrnchiuin.

gatum

recipere meruit.

quidam debiUs brachio, ita ut ab deorsum penderet aridum, praeterea humero sesurditate damnatus; cum ad Sanctorum bracchium pripulcrum cum fide accederet, et
10 Item

stinum recog-uovit officium,

et obstructse aures

Comm

Prsev., vi, n.71.

auditum recepere. 11 AUus quidam


pendens

fuit qui ita

manum cum

et riirsus attt-

CAPUT

II.

deorsura brachio debilem habebat, ut semper omnibus corporis officiis redderetur

ri bracliium

mantu.

Miracula quse in translatione


post eana contigerunt.

et

inutiUs. Hic fasciculum Uni


aridiE set

manui innexum

cum

Martyrum.

ad memoriam (ut oportebat) venisatque super aUare poueret, pro-

ygitur cum ab Italia digressi ad basilicam dolore vexata XbeatiGoarisgressum dirigerent,femina quaelanatur nimio redara uon iguota civibus suis, cum dolore, audito Sanctorum nium {sic) teueretur adveutu ijetiit se eorum obviam duci. Cumque duobus sustentata, vix ad locum P hincindea sauperveuisset; mosuttetigitferetrum quo vehebantur membra, omuis ita fug-atus cta inspicientibus libero est dolor, ut omuibus gestatorium gTCSsu curreret. Haec prima
Mulier rcnum
:

resolutum prior redut tinus a rigiditate sua


virtus.

ctis

cupiens Deo et san12 Quffidam item femina subsidiis Martyribus iUic servieutibus,

Mulier irreverciitix su.v pce-

nas

luit ;

corporalibus

subvenire, onustum plaustrum secum cum paue et potu, aUisque necessariis properabat. Verum cum j=im ducens. ad locum
in

Cumproximo esset, pracessit plaustmm. minime auro vel argento cerque sepalcrum
^
.

ante

nobis Sanctorum enituit virtus


in Italia positis,
simili

licet fidelis

nobis post viri relatione comperissem, adhuc

,-.1 .,f ctnliHm Pt. inreUfi^iosa; solent et mreUgiosa; ueret fulgere; ut stolidae suodespexit et inrisit locum atque mentes, gradu, jussit eos obviam concito reversa
:

rum
tis

modo eorum

orationi-

qua veuerant
contiueri.

bus quamdam femiuam contractam


ctam.

fuisse ere-

Tunc

redire, dicens nihil ibi sanctitamuUione * Sanctorum caest,


ita

'tiiuttatioM
id esl car-

rum * confractum
omuia superposita

potusque diffusus, atque


dispersa sunt, ut nullo Ipsa denique tertia die

riim seu ptan-

gtrum.

"^i
beratur

rcmina qusdam crat non igrnobilis, uxor pedes et cujusdam ATauin,i nomiue, cujus
e

usui apta redderentur.

crura

iutumueraut, ut pEene lecto detmeSanctorum. subretur. Hac audita opinione obsequeutiumque admiuiculo equi
ita

mortis pceua multata ob viudictam coutemtus

vectione

obviam ducta, vix tacto feretro ita cujus in illis locis est, utpertotum moutem, una esset ex nimia asperitas et altitudo est, aut^m die, cum gestantibus feretrum. Postero
ancillula Missarum soUemnia celebrarentur, Missarum celebrat.omemoratie feminsB iuter

sana effecta

eum valida scabie omui ^^"a AUa item femina adeo ut lepra putaretur, premeretur corpore, morbo lecto teueretur, praesed etiam diutino

alia

$cabie

Mina/ur,

potuisset arte cuterea-neque medicorum uUa audisset a vicinis cereum rari htec cum accensa fide parUcuhonore Martyrum fieri,

lam
cerco

certe

coemtam,

fecit

in

eodem miscen

nem

veuerat, coutracta est, utqu pedibus toUeretur, ignoramus tamen alterius maaibus
ita

Cum

delaitaque cereus ad sepulcrum

tus fuisset

Martyrum, mirum

in

modum, mox

492
tX M.VDILLOMO
ET US>.

EELIQUIARUM TRANSLATIO Wbi^

SS.

CIIRYS..NTHI ET DARI^.

allrra u

(ti<J'-

longe posiU est, sensit a=gra ut i^ni accensu.s pristinam siraio ^uxe-"strato surgeos rvirtutem, atque e sanitatem recepit corporis alia inclusos d.gito. ^*^"^"^

Item

lorum

lifhHi-

hphPns. admonita hftbens.

sC
uxor viri cu-

Jroper ret reversa est, ac

divinitus ut aa ad Sanctorum, fide ducta,


^-

mem

locum

ita

adminiculo, propriis fir D deb.hs al.or gressibns rediit adpropria. mata qui- oinciauus a uun- -^7-,. item in vico, qui* Sinciacus rf nun- ^9; '<.. ^o 20 Fuit iteminvico, nomine Gaminildis. !'"''7' ^^ ^^^^ ^^^am femina, tanPetri e, cujus facies ex familia sancti Hpfnrmata. ut intuentibus non parerat deformata,

tum
rem

si nihil

umquam

la.smnis

vum horrorem
tibus

incuteret. Ore siquidera ad aucontorto oculisque transversa, tueuprope

jusdam nobili

Saucto^irOumam nobilis vir amore ductus suam conjugem Hic volebat locum adire.

monstrum quoddam exstiterat. Haec dominam suam, nomine Heritrudem, deprecatur


properantem, ut canad Sanctorum ecclesiam quam ad modnm capitis sui ut pauper delam quatinus per intereffecerat, secum deferret miseratio cessionem Sanctorum omnipotentis
:

rum

plexa.

aspersecum pergeret illa e contra sua pergere nam opera nata dixit, se potius ad vulgaverat. lle esse verum quod fama
hortatus ut
;
:

Don

quidem coeptam

perficiens

voluntatem,

lUa

cum ad locum provero in sua manens perfidia, equo dejecta brachmm peraret destinatum
,

subveniret ejus difformitati. Annuens domina

fregit, ut

hactenus

ita

manens

nulla possit me-

quod fuerat precibus famulse, secum detulit pervenisset ad locum sacrapostulata. Cumque candelam inter sacras vigilias accendit ex
tum, more.
Continuo

dicina curari.
Puerulm
nalitt

ta-

claudus ab utero 16 Qaidam puerulus ita nativitas gressum negaret. exstitit matris. ut tolhumeris matris fide ad tumulum cum

miserabilem longe positam

omnem deformitatem virtiis divina respiciens, facie : nam rediens domina ita ab ejus abstulit
sanam reperit omni deformitate carentem, ut nec signum iu facie praeteritae remanserit infirdie natamitatis. Gestum estet hoc miraculum
lis

Hic

sanctissimis Martyrum leretur Sanctorum, ita alterius gestatus meritis sauatus est, ut qui revectus matrem venerat gressibus, propriis

eorum.
2t
Mercator mivaiescu
,-

B
irtm mulier,

subsequeretur. 17 Quffidam item

cum manum

atque bra-

haberet, ut nechium ita incurvum ac debile potuisset deducere, cum que ad os quidquam eo jaceret. ante sepukrum Martyrum diuprostrata eorum pridie Palmarum tandem orationibus
die pristinae reddita est sanitati.

Alius quidam, Preosbaldus nomine, de Bunna, pluribus inter suos auctus pecuniis, (nam instituendis mercibus operam dabat) valida

opprimebatur debilitate membrorum,


aliud
nisi

ita
;

ut nihil

paralyticus crederetnr

18

Redeunte

tempore quo

bealissimorum

Martyrum
tur,

corpora in locum, ubi nunc adoran-

delata sunt,

cum

celebritas anniversarii

quippe totius corporis bona utedine, ministrorum potius quam propriis Sanctorum baturgressibus. Hic audita virtute quam orationibus suis infirmantibus confere-

destitutus valitu-

Tu/;i(OceHie

inmineret diei,inter frequentiam multitudinis qua; pifine illuc innumerabilis tunc accurrebat, contigit quamdam feminam a pago Tulpaciense * a ex beneficio Odrici advenire. Hjcc

memobant, rogavit se ad eorum deportari sanitatis impenderiam, quo ut aliis, ita sibi rent opem. Itaque eo vehiculo deportatur nam, sicut dixi, aliter venire nequibat. Cum
:

unicam filiam jam quinquennem, nomine Ermenradam, cujus oculos caecitatis obduxerat caligo, habens, doloris acta stimulis, secum meritis illuminandam Sanctorum devote attulit,
qujE

minime petitum sensisset venerat in se redire vigorem, fecit se unde de virtute desperans Sanctoreferri, nil tamen
igitur votis expletis

cum

a custodibus peteret, ut in

aliquo

ecclesiae loco suffragium praestolatura Sanctorum, poneretur, permissa est in angulo cryptae,

rum, congruo iterum reversnrus tempore Verum sancti Alartyres fidem non obliti recedenut ostenderent se non modo prsesentes, tis,

ubi ad pedes adoratur Sanctorum, eam deponere. Deposita itaque cum tota die illa et nocte ^ ac si rigida immobilis jaceret, ac matutinum ^ celebraretur officium , et nox diei sequentis daret initium ; subito virtus divina per orationes
adfuit Sanctorum, et luminis recepto vigore

verum etiam absentes orationibus suis posse juvare, huic quoque virtute solita adesse dxgnati sunt. Nam dum famuli cum eo agerent
iter, sensit

aeger meritis

Sanctorum virtutem
igitur praevenisset
ita fir.^^,.^,(1

sensim

sibi

advcnire.

Cum

domum,

atque gestatorio deponeretur,


corporis

matis gressibus omnibusque


bris ccepit incedere, ut qui

memdiutino

quod per triennium

sibi

cognoverant, coepit respicere clare.

denegatum omnes Hoc itaque


ora, et

quondam
utilis

tabefactus

morbo

inutilis jacuerat,

ad omnia

miraculum cum per omnium curreret

Domino sanctisque ejus Martyribus laudes clamarent ; voluit etiam Dominus fidelibus populis
geminato miraculo laetitiam geminare spiritalem, quantique essent sancti Martyres apud

redderetur. prorsus suffragio benedicens Deum, qui per Itaque laudans et Sanctos suos sanitatem sibi divine gratam con-

Martyrum

tulit,

22 Puit quidam
cti

eum
II
I

meriti ostendere.


^^v cta

hactenus virtute potita fruitur. homo item ex familia sanPetri. nomine Daguinus, in villa quse vo' tj

f,onfractus c

Wj/.mr
r

uUem
h
c

*Ocgiscccyi}i

quEedam femina nomine Bertrada, ex familia beati Maximiui b, de villa nunculamma oeati Maximmi o, ae vina pante c Ocgisesheim *, cum uimia premeretur
19
imbeciUitate, ita ut nervis siccatis contracta
et debuis

Nam

catur Albiniaca

f,

quem eodem

anno quo santibiis

sunt corpora tumulata, ita contigit . ^^.^^.^ .^....^, .. o--

contrahi, ut penitus ambulare

non

posset, sed

Orijaeslicim

omnibus redderetur membris; audiens Sanctorum virtutem, ad hanc et eamdem celebritatem spe sauitatis se se contuUt
devota Martyrum imploraret auxi lium, obteutu eorum meruit sanitatem. Igitur cum .Missarum celebratio perageretur, Sanctorum ei advenit virtus et quae contracta et
quae
:

manibus reperet claudus toto permanens anno. Hic ad locum sanctum carro
genibus
et

devectus, per triduum se se reptando per ecclesiam traxit, in crypta sa;pe residens apud

cum

Sanctorum memoriam. Cumque nocte quarta


nocturnis pulsatis solitus adforet,
av.uoi.uvic juuei,u. vi a custode jubetur ad
I^l^
finitis

horam liv^.ati*

-ecclesia secedere. ^.^^,1^..- ---

eis,

jussionibus ejus obtemperans traxit se


ecclesiae.

tl

vestibulum

Verum

nimio vento

ibi

sedere

sedere prohibitus, in

cum,
;

ducentem per

493 DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRTS. mirum in.modum fugatis tenebris parum videre, aliam se contulit portiet menti injecta digito notare loca. Ad tumulum ecclesiam ad pauperum
igitur perveniens Sauctorum, ita infra paucos
dies pristinam recipit sanitatem, ut

i.\

madillonkj

ET M?S.

hospitale, et in ipso se projecit introitu ecclesioe ubi cum aliquamdiu jacuisset, vidit, ut

ipse referebat, duos albatos pueros

nimium

de-

gritatem modo receperet visus,

non iuteverum etiam

coros per idem ostium egressos versns domum hospitum perg-ere. Ubi parum coramorati per

oculorum magnitudinem, qui


in eis cerneretur.

caliginis diutina

caecitate ita parvi effecti fuerant, ut vix pupilla

eamdem porticum
trantes
dixit
:

redierunt, et ecclesiam intetig:it,

unuseorum ejushumerura

eique

sionem.

Surge, quia sauatus es, et vade ad manIlle contiuuo sanus evig^ilans, laudes et gratias egit Deo, qui eum per Sanctos suos ita curaverit, ut vehiculo venienspedibuspropriis

multum dissimile subjungam miraculum. Quaedam namque femina simJliter per continuum annum cteca, cum
26 Aliud huic haud desperationis nimiae torqueretur angore
,

itemmulier.

fu-

nem factum

ad suam
paerulus vi-

domum

perrexerit.

23 Erat quidam
Petri,

puerulus ex familia beati


ita caecitatis

accedens ad locum Deo ac ?anctis obtulit Martyribus. Usec, si iUe non competeret, formam sibi a custode petiit dnri qvio,
,

um
rai:

recnjie-

Novi
,

scilicet Monasterii, Berefridus no-

reverteus
Inter ea

domum, aptum

praeparare itotuisset.
illa re-

mine
retur

cujus
alterius.

oculos

repleverat

dum

custos necteret moras,

caligo, ut

omnino negato lumine ductu regeAdveuiente itaque


dominicse
qui,

nativitatis die,
filius,

visum

est patri

ejus,

ut

Berefridus vocabatur, quatinus ad memoriam clarissimorum deduceretur Sanctorum. Cum igitur adveniret tempus, quo de

more

vigilije

celebrabantur nocturnte, deposi-

imperat illo ee duci, ubi nam ad idem signorum dependebant funes opus suum intexere cupiebat. Factumque est. Cumque grossitudinem pertentaret raanu, magnifica circa miseram Dei claruit virtus, ac mira celeritate objecta deseruit Cfecitas oculos ut uno eodemque momento et funem
genti sibi gressus
: :

tus est in crypta ad pedes Martyrum, prasstolaturus ibidem per orationes Sanctorum Do-

arriperet, et

luminis

reciperet

claritatem.

Gaudens
recurrit

igitur et exsultans,

ad memoriam

mini

vigiliis

ibidem pauperum, iterum mane facto ad tumulum bona Domini spe reversurus. Sed misericordia Redemptoris suffragiis sauctorum Martyrum
Salvatoris

virtutem.

Expletis

idem puer ad hospitale relatus

est

Martyrum, atque, prout competebat, gratiarum eis persolvit laudes, quod misericordia diviua interventu eorum eam respicere
dignata sit. 27 Terapore quo Sanctorum reconditae sunt
reliquiiE
villa
cti

Dm conjage
nh
infirmitate
;

inopinanti in loco adfuit quietis. Nam cum die facto e lecto exsurgeret, ita coepit omnia
clore inspicere, ut inoffenso gressu

in

memorato

sEepius loco
g,

erant in

nuncupante Crupta

omnibus

copula,

quorum

alter

duo carnis conjunuuncupabatur Wil-

liherad

'J

inspicientibus ad basilicam properaret Sanctorum, gralias illi ageus, qui ea die exortus est
in tenebris
rectis

helmus, altera Engilsuindis, qui aconjanclionis suae tempore usque in id tempus bona

corde

qui etiam

meritia

uiru parnlysi

tmaim

eorumdem Sanctorum visum meruerat recipere oculorum. 24- Non longe a possessione prffistructi Moquam antiquitas nastcrii est villa quaedam
,

semper roborati vixerant valitudine. Accidit autem praedioto terapore indissimili, utrosque
fatigari

Tabernam voluit appellare. In ea quidam erat homo, nomine Alvoldus. Hujus itaque ffigritudo paralysis ita totum sibi vindicaverat corpus, ut paene omnibus dissolutus membris vix tactum pateretur aliorum. Ad similitudinem
igitur illius evangelici paralytici, inter

A reuibus namque ita corpus feritas attrivit morbi, ut omne inferius nisi obsequentium portarentur mauibus, uuUa urgente necessitate loco movereutur. Cum itaque frequens Sanctorura virtutem et miracula
infirmitate.

opinio circumquaque diffuuderet, habitatores etiam praefatae replevit villae. Haec e.xcitati
faraa, facta conventione

ad locum omnes pariire.

manus

ter

oratum disponebant

Duo

igitur

jam

C deductus famulantium, ad memoriam devehitur Sanctorum; quem iu brevi tempore suffragio Martyrum ita Divina reparavit pietas, ut solidatis membris ad propria exsultans et benedicens Deum suis reportaretur, qui aliorum

nominati vicinorum voluntatem, tametsi corpore nequirent, animo tamen ire gestiebant. Accepta namque cera, factisque candelis, instituerunt propinquos et

religiositatis cognoscentes

cxcw

vitv.

do~

venerat gressibus. 25 Alius item de eadem villa, nomine Ilibaldus, privatione communis damnatus luminis , audiens virtute Martyrum coucivis sui paralysi dissolutis membris priorem recepisse virtutem ; spe roboratus petiit a suo germano
tris

ad memoriam eas beatorum mittere quatiuus miseratio Redemtoris Martyrum interventu Sanctorum eorum subvenire dignaretur imbecillitati. Parantibus autem eis, mira
affines
,

circa eos divina effulsit pietas. Nara loco nondum motis, dicto citius ita virtus adfuifDei,

ut

uno

tempore

et

sanissimi
:

eo se deduci. Germanus itaque ejus cum miseratus caecitatem, tum etiam Sanctorum non diffidens meritis, coepit cum eo iter

fra-

iterque
tibus

cum

aliis arriperent

exsurgerent, quique petituri


per se
$ai\(Uio

sanitatem aliorum ibant ore,

ipsi interceden-

Sanctorum

clarissimis

meritis

agens ad locum properare, ac facturiB salutis tenindicio, utalterius gestatus officio, mira Qui cum haud longe abfuissent dere agilitate.
a
loco,
ita

vota mererentur deferre.

ut

culmen potuisset

ecclesiae con:

represso subsequentis gradu Frater, inquit, si tibi virtus suffragaretur luminis, potuisses utique tecta et parietes conspicere Sanctorum. Ilic tacito ecclesiffi nutu csecus orationibus Martyrum dimeutis vinum sibi adesse implorans auxilium, ccepit
spici,

pauUulum

28 Feraina qusedam ex provincia Arduennffi, noraine Immina, ex villa quEB Binuzfelt h dimanicitur, cum jara diu e-sset surda et muta, ad locum sanctum comibusque debilis, cum
tantibus vicinis et
,

mu/ie-

rissurtUiet

muHr,

permitteute domiua sua,


;

diem oratum venisset Teotburga nomine integrum commorata, mox ut regredi coepit, primo unius manus et loquelae auditusque facultatem; mox deinde alterius quoque manus

494
rriiss.

TRANSLATIO RELIQUIARUM
ejus testentur hodieque vicini et affines ut retro spatio, ita
_

SS.

CHRYSANTill ET DARI.E.
distributo, alioque confeoto,

Hoc pro voto egenis

ita ut

nuniquam eam in multo nunc, sanam exstitisse.


u..aUeHus
mu/ro;.cre

raemoriam venientes sicut disposucraut, ad ibique proprii reatus contitentes Sanctorum, culpam. votisque persolutis ad propria sunt
reversi.

20 Item alia

qu^ priorem

^"^a

dict^

m- infirmitate

/"""-

denno oratum
id

vidis^et, el ejus exsisteret, nomme coraitata testis sanitatis suo narrata prioris femmte Grimilt, cum a viro viderat, ut sibi sanitate, quam sub oculis ad liceret venire. petisset, nec

ad sanctum locum

ANNOTATA.
Comm. Pnev., ii, n. 29. Putem monasterii S.Maximini Trevirenb
a Vide
sis.

temporis

obtinuisset;
est,

qua

hora, ut post

ctantes

Familia dicehantur servi vel coloni spead dominos, monasteria, etc. Vidc

compertum
tyrura

in

Monasterio
,

beatomm Marquibus
illa

MisSEe dominici diei coeperunt, interfuturara esse voverat, celebrari et totius corpons ipsa manunra est debilitate

se

non multata gravedine, adeo ut quiaincessum superposita ad Monasterium poterat, carrucffi

apud denuo veberetur. Cumque venisset, et aliquamdiu perorasset; memoriam Martyrum absoluta, primo in ecclesia una ei raanus est prandendura alterius manus et deinde inter Ita restituta. corporis commoditas totius
factuTn
est,

Cangii Glossariutn. c In libro Valoris ecclesiarum Coloniensis dioecesis, a Binterim edito et illustrato, suh Decania Eitlii occurrit Ocliisheira, ubi pastor residere (I). Non dubiet vicarius notantur tem de hoc loco agi in nostra historia. Teste eodem Binterim in diplomate anni 898,
signatur Ockisheim in pago
Eifia,

quod eru-

Confer Eifflia ditus vir refert Schannat, editore Georgio illustrata Joannis Bdrsch (3). In altero manuscripto, ut notavi
(2).

ad Uxheim

ut quse prius aliense sanitatis nar-

in

margine legitur Orgeseslieim, an idem ac

corapos esset ratrix exstiterat, sutE deinceps et


-n

ettestis.

Plancirsci

rolVmacu{aahstersa;

solemuitatis 80 Est cousuetudo loci, ut die celebrantes offipasclitilis clerici vespertinum


ciura ita sacris induantnr, ut in

Missarum

ag-i-

custos tur celebratione Factam est ig-itur, ut aliis indutus, larapades accensude more cum

Ogarsheim in Palatinatu, quod, teste Frehero (4), erat oppidum satis munitum et ele- E gaus- Olim Agridesheim dicebatur. Ah Hispanis vix non destrucium fuit. Confer La Martiniere (5) qui falso adscrihit hanc calamitatem anno 1G14. Vicus Ogersheim hodie
et anno 1810 incoad Bavariam spectat las numerabat mille sexentos quadraginta
,

incauteprorus ecclesiffi procederet. Sed dum posltus sub lampadibus oleum grederetur,
atque partem planetge, qua non absque deformitate Indutus erat forte inftcit. Custos exterritus, mox ad secretarium gradum retorsit atque ea exutus congruo,
larapadis cecidit,
,
,

quinque

(6).

d Sinciacud, germanis Sinsich, teste OrteliOy pagus Germaniae inferioris, ad Rhenum, su-

non absque
sancta

fide,
si

Daria,

deposuit loco. Hanc, inquit, vales tuis reforraa precibus.

pra Bonnam, 2 milliaribus germanicis, Conf. Baudrand. Bodie Siuzich {~t). Ex e Ex familiu sancti Petri. Inf^-a legitur
:

familia

beati

Petri,

uovi scilicet moaasterii.


in loco

Postridie ejus diei accessit custos, ut depositam g-naris eam mitteret feminis, quae hujus-

Vidimus Comm.Prcev.,^ u, n. 30et53,Novum


Mona;>terium a
Eiffliae
f

Marcwardo fundatum

modi potuissent emendare vitium, quam dilig-entius intuens, nec levem in ea reperire potuit maculam, quae aut honestati aut damno
esse potuisset.
cerm$iarepndiafa, quitt
(tic

Vallis S. Petri vocato, qui postea Mouasterium

dictus est.

ViUa Albiuiaca. Meminere geographi vici quem Albiuiaua Castra vocant ; nunc Alphen
dicitur,situsque inter
et

possessione, quae "Wisa

^l Villa qusedam est non long-e a Monasterii i vocatur. Hujus igitur

Lugdunum Batavorum
,

dominica fueraifacta.

habitatores condixerant sibi oranes pariter ad

locum contendcre, et ut non vacua viderentur n venire manu, conlatione facta vas quod cupa
dicitur,

cervisia impleverant, ut etiam dono muneris Deo et sanctis .Martyribus vota persolverent.

trajectum ad Rhenion. Anforte idem quod La hic Villa Alhiniaca? Conf. Baudrand ^ Villa Martiniere, ete. Obstat tamen quod Albaniaca non videatur procul abfuisse a Monaste7'io, cum dicatur Danguiuus ex lamiliaS. Petri.CXerum Fito Albaniaca, Taberna
et

jam properare disponerent, consilio hnbito qualitatem prius tentare voluerunt potus , antequam iter arriperent. Cuniculo k itaque facto, nec parva quidem eo digeri jiotuit gutta. Verum a ministro segniter hoc putantes peractum, alio delecto succedere
ig-itur

Cum

(de his duahus infra fit mentio) quse historia Tr^anslationis diserte traduntur in Monasterio satis vicinse, nuspiam alibi in

Wisa

7iotitiis

tur; nec illarum ulla

hene multis, quas considui, signanquoque occurrit mentio

fecerunt, ut terebrato cupre fundo


ceret.
,

potum edu-

Huic aliis succedentibus cum omnis eorum penitus frustraretur labor, ad semet Tevcrsi cognoverunt, eumdem potum ea nocte, quiE Dominica dicitur, confectum. Agnoscentes itaque reatum poenitudinem piaculi gereutes, votum Deo ac beatis vovere Martyri,

in Prologo ad ssecidum vii (8) , quamvis ibidem recensio fiat pagorum et locorum quee in antiquis documentis sive indicantur
sive describuntur.

nostram

forte

Unde efficitur historiam non fuisse Hontheimio ad

manum.
g Crupta opinor e^seCrufft vel Krufl;"t prope Lacum. In diplomate Ziventiholdi an. 898 [de quo Comm. Preev., \ ii, n. 51) legimus Quia nos ad Novum Monasterium in pago Hiwerense
:

bus,

nocte,

in ea pertentaturos ipsnraque potum cgenis ac pauperibus erogaturos. Mox voto peracto, omnibus egressus foraminibus potus largissime coepit effluere. se uil ulterius tale

{i. e.

Ripuariensi) situm venientes,

eic,

Itaque

Eifflias

monasterium
18W. (7)
I,

iita

setate in finihus

II.

AUc iind neuc Er/di6cese K6lii, lom, I. p, lKl.-(2) Ib., 153 ct IMi. - r>) Ton.. I. |i *t5 Colunia; 1824. (4) Origines FnlaiinDe, pari. ii, p 64. Edit. Hil3 {) DiclionDairc (Jogr. Vetljo Ogcrsbeim. (6) Guibcrt, Dictioo. de Giegra(t)

phie. Paris.

Vidc Bintcrim
JiUuiz.
I,

EizduWcse

KiMii, tom.

p. \7A).

Trevireusis dipldnmiica, lum,

nie alle "nri ncup Hisioria 18-. (8) p. 53-75.

Ripuariorum

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A Ripuariorum erat; ibidem erat etiam Lacus,
celebrisahhatia S- Benedicti (1), fundatapriab Henrico comite Palatino circa anqui inter alia concesserat abba1093
ita hi

495

mum
num
tice

Centenas dividebantur: erat itaquc Centena Belslango para majoris pag-i Aradditur duennffi. Et infra in diplomate Beei reddimus de loco qui dicitur Justitiam
in nezfelt,
est etc*

(2),

KrufFt

cum

ecclesia, ut constai

tum ex

de

illa

fontana,

qu

in

ipsa

villa

primis

tum ex

secunaislitteris fundationis Mo-

et quas nasterii ad Lacum, datis an. 1112, Hontheim (3). recitat diploma h Binuzfelt. Affert Honlheimius (4) quo justitia Karolomanni, datum anno 770,

iVespertinum. In hunc locum, duo, inquit Mabillonius (6), notanda primum, raonachos, appelut ssepius jam observatum, hic clericos etiam tum in more fuisse lari; secundum,
:

loco Benutredditur roonasterio Prumiensi de hasc habentur Silva aUqua feld ubi inter alia Benutfelt, infra centina in loco, qui dicitur praeinfra vasta Ardenna. St notat Belslango, Sicuti pagi in Comitatus,
:

apud monachos, ut diebus soUemnibus non tautum albis vestibus, ut fit apud nos, sed
etiam aliis ornamentis iuduerenlurk Cuniculo t. e. foramine-

fatusscriptor
IW
i;,.
llisl.

(5)

Trcvir. iliplomnlica. lom. _'(:,} Il.i,l., p 242 el 403.

p.

69

(S) Hiid., p.

(30

[S)lbid.

(6)

AcU

SS. Ord.

S. Ben.,

ubi supra

(*) Ib.d.,

tom.

I.

p.

p. 617.

DESS.CRISPINOET CRISPINIANO MM.


SUESSIONE IN GALLIIS
COAIMEINIAIIIXTS PIl^VIUS
fastis Memoria SS. Martyrum in Q adventu ^ palmam sint adepti. De eorum nis Quo anno
T
B
U.

sacris cura

compendio passio-

Gail.as.

Actorum
AHNO 28S

setas et meritura.
Sesson.s pro (4) nostrorum codicum Suessonis urbem librarius est omnibus (ere latireposuit. In hac celebris (excipe Vetus Romanum Martyrologiis

VEL

aud minus
Occidentis

metiioria

Murtyrulogiis.

til

H;de quibus egimus


^^memoria, quam
aiorum non

celeiris est in fastis Cr.spimam SS. Crispini et Chrysantln etDa-^

sacns

Concordat

Florentinius

SS.

Vtx ullun, ^<"-tyrolog^umquod reperiasap"^i '''"* .xv meminerit, idque hac die
supra.

Dorum

SS. Cr.sp.n, et Rosweidi, quod de his silet) Martyres, qui Crispiniani memoria. Et infra
:

ttZs
hac
die

Beda. Gellonens., ab Hieronyinianis, Usuanlo, Wandelberto, Kabano Floro, Adone. Franco.Gallico. martyroKotkero Hagiologio
?ogio Fuldensi,

(1,.

CCuntur.

mu^t Oeorg^us^^

tam

duce, Crispino et Cnsverpiensi sub Claudiano l,orum certe soc,os piniano succenturiantur,

in

libris nostris

quam

Corbe,ens, et

Anf

Augustano, 485 etVat. 3806. Oper^ KafendaHo Palat. Yat. adsertest singulorum non

Ottoboniano, Uichenov.ens,. brev.on, Labbeano. Corbeiens.

non dicitur, neque ab h,8, fuisse in eorum aotis Crispiniani memoriam reconui SS Crispini et Qua propter vel ,ncerti U,nt indicatos video. illorum sunt. vel ab Africanis
loci

martyres

interpositioue

divulsi

quod iUius

reg,on,s

\mTpretium

C Zeelogia:

suffecerit recilasse

qu^ apud

UslardU
in

addita

Oiservat^oneSolM
qui Per^ecuUone tormeutas.b. .lla a

annuntiantur. Ille martyrologio Romano sancto-

sirhabel

Apud urbem Suessionem,


et Crispiniani,

m.h. uberrima sanctorum Pugilum hxc legunlur Romano facile suaderet. In martyr.im Cr,sSuessione iuGallia sanctorum nobilium Komanorum, qu, nini et Crispiuiani, sub R;';!'- P: persecutione Diocletiani
mes8,s
:

in

rum cSini

Di^cletiani, post

immania

side, post

g ad funt

Inquam
sic

martyr.. consecut. truddati, coronam annuntiationem observat Solilli

immania tormenta glad.o.truc.dat, postea Romam delata sunt: quorum oorpora Laurentii ,n
fuerunt

LA^/(3): inustres

gemini Sue.s.onenses
:

il

tyre

a Beda consignantur

".Su^^^^'!'^'

martyrum uatale sanctorum addidit; R-ba^u llorus elogium ^i n fonte ex eodem, op.nor
. .,

Crisp.n, et Cr.sp.<>n^
e'^

atque in ecclesia saucti tumulata. Ast.urecte pane et perna honorifice ii(translal,onem Zservat Florentinius (5), Rabanus. Usuardus, Ado, Hnmanam) sane Vetus Franco-Galli et Hagiologium eorum certamen att,ngunt

Srus

non docent,

dum

Kiorem

l.istoriam

^:reTiamsua sed diversa et mag.s accepit Ado eam ex hoc

brev.on P^

" ^\^'' ^^;'; ; Notkerus veros.m.l.us e^ (Usuardus) ; memor.a ant.qu.or Celeberrimorum rugilum Gall.s " Hieronym.an.s est in codicibus
:

BaW^

redxbt Saussayus. Qua de re xnfra iu,o negat princxpale sermo.Prseterfestum ex vrofesso celebratur apud ut diximus. hodie oJd

signatur vi Martn: Iriefalum Saussayum corporum sanctorura CrsSuessione Inventio


nini et Crispiniani

martyrum

facta ex revela-

Crispini^et Cr.sp^-"-.; Sessionis vel Sessonis, v.dentur. aliuu<le d.vuls. additis sociis qui
ll"nio;

Uonedivina;

in

corpora qua ipsa sacratissima


EcdwlK m.rtyrologium,
^^
p. 95i.

Adonis, 35 Otl.

t7in

(.

"""J

Vlu.tiu OcciHai.lli> Ubi spra, ,>. M.

- 9)

guavissimos

Octobris

Tomus XI.

496
ADCTDRB B. B.

DE
odores

SS.
,
,

MM. CRISPINO ET CRISPINIANO


Horifieoue gionwqu^^.
tibus, exiliens

suavissimos

efflaverunt

prodidere ^eriti sunt, perspicua


;

P^ nuam apud Christum nob.hssimo ^"/ magnafic.aque


et

rursus viii ejusdem indicia vf "^^^^ Cnspin Triumphus sanctorum martyrum sione ubi quando e loco certammis. et Crispini.ni. latuerant, iUorum corpora condita
aliquamdiu reperta. atque micantidivina manifestatione cum fidelium ovatione bus miraculis solemni
et jubilo in

gutta plumbi ferventis oculum ... ,._. dolore crucians excaeRictiovari, gravi illum oleum et adipem simul cavit. Picem deinde et
.

L)

Alartyres ibi praecibuUire jussit, et sanctos orantes an^elus ab igne pitari. Sed mox eos videns Rictiovarus se iUffisos eduxit. Tunc
iUatis praevaadversus Martyres Christi nihil sese concite furens in ignem suppUciis,
luisse
prfficipitavit;

sicque morte pessima consura-

exstrubasilicam eorum in honorem ad perpeinclusa. ctam hierothecis pretiosis venerationem delata sunt. Utriusque, tuam' Inventioniset Triumphi [hictn Saus-

ptus est justo Dei judicio agente, ut qui mulad ignem tos martyres igno interemerat, ipse

seternum descenderet, igne temporali consumptus. Ilic subsislit

Mombritius,
;

ecc

quo videdocet

nempe

Repositio) meminere sayi Indice vocatur xv Man .ecessores decessores in Prsetermissis, Diem ^^^^^^^l^' assignat quoque Baillet ^) P;/^ j""^ reperio assentque tioni quod nuspian altbi principale, quod agitur hac

mus eum

codice

usum mutilo nec etiam

quo ex fonte hausemt. Caeterum quas habet,

^^^l^l^ZZ
;

ihidem festum

TmgruunlPassionianoUsinfrae.cuaena., multo hre' verhis. ,,J rphus tum verbis. his tamen mullo bretum rehus viorihus apud Momhritium, Finem P&ssionis
adscribo ex Petro de natalihus (5), qui correctori stylo acta contraxit Maxiraianus autem
:

Calendario die XXV Oct., adhuc signari in et Anglicanse, quamvis schismaticse Liturgix

Laurenh^reticx. Habet autem ex Polydoro Henncus V, Beyerlinch sequentia (2)


tius
:

audita morte praesidis, die sequenti Sanctos qui decoUati sunt gladio puniri raandavit
;

Anglorum rex. nobiU iUa ad Danding-urtum muUis pugna, victis GaUis, flexis genibus immortales egit graoravit precibus, Deoque
tias, et

octavo

Calendas Novembris (25 Octohris), Quorum corpora bestiis et avibus devoranda ^ reUcta divina providentia permanserunt in,

eam diem, qum

divis Crispino et Crispi-

tacta.

habuit. niano sacra est, solemnem perpetuo regnum suppUcationes muUoInde per totum Osnat rum dierum ad omnia templa decretai.

Senex autem quidam cum germana sua vetula, ab angelo monitus, corpora inde tulerunt venientesque ad fluvium Axona in navi;

Patsionit com-

brugi inWestphalia colitur altera, eaque de herrima, translatio ad diem xx Junii (3) quapluribus agemusin hoc Commentario. compen% Subdimus actorum seupassionis
cele;

cula, divinitus ibidera prseparata, ea posuerunt, remige, et contra ictum fluminis sine remo vel

peitdium cx
Mfimbrilio,

dium ex Momhritio

(4)

ut

facilius csBtera
:

Deo duce ad locum sibi ostensum pervenerunt et Sanctorum corpora sine uUo pondere portantes, ita ut magis ipsi a corporibus porsetari viderentur, in quodam tugurio secreto
;

deinde expediamus. Est sequentis tenoris Sanctus Crispinus et Crispinianus, qui cum in beato Quintio (Quintino) et cceteris de Eoma

GaUias venerant, Suessionensi

civitate pere-

grinationishospitium elegerunt; ubi sequentes Dictoris gentium magisterium, ut necessaria vitffi labore manuum sibi providerent, artem
sutoriam, quae quiete exerceri potest, didicerunt. Et cum oranibus pcene artificibus opera-

rentur elegantius,
coacte exigebant.
les eorura
artificii

a nuUo mercedem Unde etiam pro hoc

operis

genti-

amore
,

devicti,

non tam necessitate

quam amore
et

verbi Dei ad eos frequen-

ter veniebant

reUcto errore

Deum verum

credebant. Denique hi sancti Viri a Rictio varo exquisiti, calciamenta pauperum sarcientes reperti sunt; quos post
'

peUerunt; ubi, persecutione cessante, honor est, et eis a Christianis condebitns impensus basilica eorum nomine fabricata, Atque hssc passionis summa est, in qua utique non nulla sunt, haud ita facile admittenda, quamvis ipsum martyrium extra omne dubium, ut videhimus, sit positum. His prsemissis, ad questionem preecipuam accedimus quo nem^ pe tempore seu anno adpatmam pervenerint. per3 Ne tota histori^ ecclesiasticee series ^^^''^^^^^^' oportet, plures non mi'J^^ turbetur, admiitamus sotum in Galliis sed nonnullos etiam in atiis ^^(^0. regionihus exeunte sseculoinmartyrespassos ^m, sub Diocletiano, quamvis hujus imperatoris F generale contra Christianos edictum promul:

gaium /ut7u tantum primis /"t^*^ gatum fuerit tu/tt/ ;u/ //.> annis
sseculi, id est circiter

sequentis
''^i

muUas
''-

interroga^* imraitti, et

tiones extensos ad trochleam jnssit


csedi; deinde sudes

eorum unguUs
toUi.

fustibus

corrigias singulas de dorso


ter

Quibus

in-

acerrimos dulores orantibus, sudes de unguUs eorura exiUerunt, et ministros percutientes


,

an. ^OZ, quo prxterea tempore constat paucos in Galliarum provinciisoh fidemmortiaddictos, quodin hispar' tihus imperaret Constantius Chlorus, qui Ecclesiw favebat Maximianus vero Herculius,
;

quosdam

interfecerunt

quosdam

uemae jussii itictiovuUieratos cruciaverunt. Deinde jussit Rictiovarus molas ad singulorum coUa suspendi, ethyerais tempore in fluvio Axona velut sub
glatie demergi. Sed eos nec

tam airociterinfensus,ltalix prasesset (6). Unde non intelligeretur qua maximiano iui unn^fi^f: ^"^ ^^'^ ranone ratione coram Maximiano (ut diserte in actts
Christi sequacibus

haheiur) comparuissent SS. Crispinus


'piu\nnus,siineunies3SCuio\v

et

Cns

sanguinemsuum

petra

aqua mergere, nec premere, nec frigus stringere potuit;


ffistivis

quinirao quasi

lavacris delectati, pro-

jecto molari onere, ad

aUeram fluminis ripam deveuerunt. Postea jussi sunt in plumbo Uquefacto demergi. Omnibus in plumbo oran-

fudissent, cum ilte tunc temporis longe abesseta Gaitiis. Atque hdec sunt qusejam pridem impulerunt eruditos ut discederent a senteniia iliorum qui opinabantur SS. Martyres nostros sicut et alios plures suh idem

tempus excarnificatos, puta SS.

Macram,

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBEIS.


i

497
B. B.

Ruffinum et Valerium, Quintinum, Fuscia' num Ckrysolium Lucianum, Firminum, Piatum, Justum puerum, et totam Legionem Thebasam (1), palmam iriumphi adeptos, circiter anno, quo prodiit Diocletiani generale edictum. Dubius jam hsesit Bollandus in ac, ,

cariam saltem hoc loco, signare Herculii moras in Galliis. Sed parum vel nihil hoc ad rem nostram refert, ui infra videbimus.
5 Ut

senteniiam

suam

sumit ex Pagio

(6),

Maximiaprobet Zaccaria, as- tvb no Berr^tlio Herculium prius Caesacesarc

rem quam Augustum


284
;

fuisse

tis

SS

Luciani, Maximiani

ei

Juliani, tem-

pus passionis in medio relinquens, atque his verbis //"" Commentarii sui concludens (2):
Interea quia sic expedit, dum certius quid reperiamur, sequemur ecclesiarum GaUicananim

traditionem, qua

inter alia, S. Dionysius Parisiensis confundebatur cum Areopagita, Similiter censuisse videiur Henschcnius dum martyrium SS. Ruffini et Valerii, sub Ri,

ctiovaro coronatorum, posuit sub Diocletiano, absque certa anni designatione. Et re quidem vera imperabai tunc ille, siquidem purpuram induit anno 284. Posiea ab eruditis

bina admissa diserie fuii persecutio


: ,

al-

tera particularis generalis altera Existimo, aitPagius {^, scriptores persecutiones peculiared in

quibusdam proviuciis et urbibus, primis Diocletiani et Maximiani Herculii annis


excitatas,

cum

B anno

(303) contigit, confudisse, ut ante

persecutione generali, quce hoc me Ba-

ronius

observavit. Quee opinio

deinceps invaluit, decessor iibus, quos inter P. Joannes Cleus socionoster, cumpalmam SS. Mauritii et Herculio inier rum ponat sub Maximiano annum 285 et 305 asi desertus fuit a successoribus hagiographis Bueo, Periero, Ghes;

communiter nonnullis iamen disseniien-

Caesarem quidem die deinde pro cerio habet eumdem Herculium creaium esse Augu^tum Kalendis Aprilis Cffsarem adversus Bagaudas anno 286 movisse; sub hujus expeditionis iniiio factam stragem Thebseorum proindeante mensem Apri/em anni 286, nec iamen anno 284; cujus die xx Novembris renuniiatus Ccesar nec etiam iribus prioribus est Herculius mensibus anni 286, retrocedendo a Kalendis Aprilis ad Kalendas Januarii cum iunc saltem maximam partem finiium jam esset bellum rusticanum ei die i Aprilis Nicomediae, ubi Augustus nuncupatus est, Herculius moraretur ; consequenter Thebieas Legionis csedem incidere in annum 2H5. Quod confirmari censet Zaccaria ex antiquis calendariis et martyrologiis omnibus, cum passionis illius meminerini xxii Septembris, quo die Herculius anno 284, ex mente Zaccariee, nondum erai Cassar, anno vero 2SG;aw Augusius fuerat renuntiatus. Si quse assimnmtur hic, ita revera se habent, non erit dubium SS, Mauritiiet sociorum martyrium alligandum prxfaio diei Septembris currenie anno 285,
;
; ;

nuncupatum xx Novembris anno


;

toftre tempo
re quo
ief)ii)

Thebsa

querio etc.,ui exdicendisconsiabit. ecclesiasticis 4 Celebris est in annalibus legionis Thebeese, quam jussu Maxic^des

Ast nonnulla ex placitis Zaccarise difficuttaiem faciunt haud levem, quse propterea accuratius a nobis examinanda sunt, 6 Imprimis queeriiur an reapse Herculius,

(fuam vxtareiiin

miani Herculii faciam consentiunt omnes. Id passionem SS, pariter generatim assumiiur idem tempus, id est Crispini et Crispinianiswft

priusquam Augustus dicereiur, Cassarfuerit nuncupatus ? Baronius, ut est apud Pagium


(7),

iUgtiHa-

lein rensei

Pa-

yiua probari,

eodem furenie persecuiionis

turbine, conti-

hujus nuncupationis nuUam mentionem primum tx imo Card. Norisius... ait se vix in com- Eulropiiet 0rotii Uilimomunem sententiam trahi posse,quffidoceteumfecit;

hoc loco nonnigisse. Quapropter censuimus anno quo in prgeclarissihil inquirendum de

dem MHximianura, antequam Augustus creareAst rem tur, caesaream dig-nitatem nbtinuisse.
delucidavit pleneque, judice Zaccaria (8), demonstravit Pagius iribus praecipue hisargumeniis. Primum est (91, disertum Eutropii Prior sic habct (10) : et Orosii iesiimonium.

niii.

mas Agaunenses pugiles


magis

saevitum

est,

tanto

quod non ita pridem novam huic Zaccaqucestioni lucem aitulerii Franciscus iempore illius ria, qui exeunte sseculo xvni de

Mariyrii erudite disputavit. Haud parum qui, ui jam discedit is a laudaio Joanne Cleo, xxii Septembris acta SS. innuimus, addiem Mauriiii et sociorum illustravii lypisque mandavit anno 1757; quamvis conjicere lisaliem non ceat Zaccariam illa non vidisse vel consuluisse, cum nuspiam eorum mentionem
faciai.

Cum tumultum
et factioni
suffi

rusticani in Gallia concitassent

Bagaudarum nomen impone-

Amandum et Jilliarent; ducesautem haberent subigendos eos Maximianum Ca>sarem num,'ad


levibus prsliis agresmisit [Diocleiianus), qui Et et pacem Galliffi reformavit.
tes

domuit

Porro Zaccaria* sententigehdec summa in Gallias est. Asserii imprimis Herculium primum quidem cum quater venisse (4), et
adversus Bagaudas progressus est, deinde docet aliis tribus vicibus, ui ex Lactantio Pagius (5) adpriorem referendam esse cdedem Thebmorum militum, siquidem iresaliae
;

pauio infra (11) Diocletianus Herculeum ex Csesare fecit Augustum Constan[Galerium) tium {Chlorurn) et Maximianum Similiier Orosius, vesligiis Euiropu Cffisares. insisiens Cum, inquti (12), Aman:
;

Maxiroianum

manifesie

raanu, duset-'Elians, coUecta rustionnorum perniciosos tumultus quos Vjigaudas vocabant,


excitassent,

Muximianum, cognomento Hercufecit {Diocietianus),

morx, quas

in Galiiis iraxit Herculius, conii-

leumcaesarem
Gallias
;

misitquein

geruni post annwm 306, quando imperium, quod paulo ante abdicaverat, recuperare tenobiter hic animadvertisse, scriptores (nec immerito) plures, quam Zactabai.
Sufficiai
e s-^q- " (^) Acia SS. lon.. lU, (^) Am.slcs. Broii.i, lom. lialiane a slona erclesiaslica (41 Disserlazioi.i vric V. 547 (S) Ad an1780. ai.partcncnli. tom. I. |. 27U. Roin., vanc italiano a stona (6} Di^ertaz.on. BaVonii, 307, n G. * ctclc8iaica appartenc.ti. tom. '; P- 27 s^i;i(J' (B) /accoria, 2ol. Baronii 284, n. x. Tom. 111, p.
(i)

qui facile

agrestium

homuuim impecom-

ritam et confusam

mauum
:

militari virtute

Hoc periculo Dioclepescuit. Et iiey^m (13) Maximianum Herculeum ex tianus permotus,


971

ronf. Sclimitl, il>. **'" Janiiarn. 1

el p.

"

^<

f't)

S v.i'Anpa.a.u> a nn.
S^cv.aiimn
res
11.

cap. tji, racMis. Dissertalio hypalica, parlc n. B.ron.i, p. ti8. (10) fculrop.ua, H.slnr.^ Rom. scn|.tnrc. m.nol.b IX. c. xj..

5iS.

B.p....l..
lib.

DD.

"

Hisloriarum, eol. 112S.

VII.

c.

179. -(II) Ibid., p- '^l^xxv. Misne. Polrologia, toni.

T ''*^ AXAI.

(13) Ibid., col. 112.

Caesare

o
.

MM. nRTSPlNO ET CRISPINUNO


itanuu
.

.Mctnm

et CoDstantium vero

^
sit

ausim equidem
,

sla-

ALCTURt

B.

h^culiqueelaperladixeris.
.

Esl lamenquod
^,y^

opponas, Scihcel
IV).

.,..._. Aure
.^^^b,.

tamen '

cum
.

auclorUas haud maEulropio pondus. Pr^. ^^ ^^.edit


levis

""
da,av.<i.(r,

aium sxculum

eadem ar

B,.oom4- docens Hercu ^ ^^ ,^^ .,__^. Eutropius (iocens ifercumanifeste lahitur

Zns. nercul.umiu^er^.e^^m^^

Augustum, quando liumex C^sare factum


Constaniius Cwsares nuncupai sunt
an. 292 scilicet circiter
:

ei

Gale^

consiat

emm

rius

"

urbium

agris plerasque o,rv<:can.. populutislate Maximianum Btat.m fidum


tentare.

mulio

anie

Augusti digniiaiem Hercuho


Posiha>c non ita

7omam,nempeKalendisAprilisan.2m^
ut habet Idatius. Norisium . Tillemontium videbiiur h^sisse ^<^^atque hisce (6) aliosque. '"""^^^f J^

mirum

semiagrestem n>'l" '; amicitia quamquam bouum, imperatoremjubet.

meu atque ingeuio


.

cognomentum accesHuic postea... Herculei profectus, Sed Herculeus in Galliam sit quieta omuia brevi
fnsishostibusautacceptis, patraverat. Et paucis inlerposilts
:

His ae cau-

Galerium, Maximiniasis Julium Constantium, erat, creatos num, sui cognomen Armentario Diocletianus oesares. in affinitatem vocant Herculius.Dissentiunt itaqueEutro-

sunt verba (7); M.ximm. helium, cujus h^c Ang-ustura , sed Cjrs^rem num uon statim adserunt Eutropius et priucipio fnisse, diserte cansa proferendus hoc loco Orosins .. Cujns

s;eqneL:VAL
Eum

MAXIMIANVS.NOB.

est Maximiani, EuCAES Si numus hic hujus sententiam insigniter confirmat, tropiietOrosii
recitat. Bandurius ex museo Magni Dncis inter nuraos parum, quod At vero turbat non mnsei Klorentiui non meraoratur, max mod. Galerii Maximiani, qui deinde qnod forte est E Valerii etiam nomen habuit. et C^SAufuit et argumentum desumt' dein 8 Secundum Pagii

nempe

et

nius et Aurelius, guem ille c. vocem l. peratorem dicit. Vult Zaccaria Augustum imperatorem hic non significare gereudi, quo sensu, sed administratorem belli lestatur illam adhibitam inquit, Dio Cassius a-Xatem. quoque fuisse post Julii Cxsaris verba Cassit (2) Id vero Proderit recitasse quemadmodum Domen Imperatoris a Julio,
:

cs^sBTvm,

htcm-

cx anni*
impe-

etiam CsEsaris nomen,

tamquam pecuharesum-

deinceps mi imperii cognomentum, ad omnes


tiqua

omnibus iur ex iis scripioribus ui Aurehus, viginti imperasse testantur, annis non est horum texLactantius etc. (8). Opus parum hts diligeniius expendere, cum
tus

qui

Hercnhum

f;w(fci

ravit Bercri-

Uhs,

sublataanimperatores dimanavit; nontameu utraque mteliujusnominisratione. sed


gra

Est vero notanda triplex vocis signifiubi de nomine catio. Romanis. ait Echhel iradispuiat (3). dispulat (3), dictus est imimperatoris prolixe __Li;,;.im militnrp peratorstanterepnblica.quiimpermmmilitare
..
:

Herculius Pagius juveiur anno 286(9), Augusius est Kalendis Aprtlis docet Pagius ahdxcaquodeiiamex Idaiio halendis Man anno 30d vit autem imperium vigesimo inproinde anno imperii sui (101
:
;

namque

factus

"^^^^^J^ Cfioaiu.

K>M,it Aiin imperatoris significatio, sed hohabuit... Alia imTieratoris siirnificatio, tantum, fuit, cum quis dux relata victoria

noris

in acie

acclamatus. a militibus imperator est

Etiam a Senatu

fuisse uL-^i^-."* luibfic decretum consiat

sit

nonnumquam hunc
..
_

titulum
.

Tertia nominis im-

Consequenier et in senteniia illorum, uu"oi;t^M,i'"-'^' umquam fuisse, negant nui ^gfjant eum Csesarem ...... ^-^ ^^mo rlinitur imve/. \_ diciiur impeHerculius viginti annis recte csesarem fuxsse rasse; si cum Pagio eum Hercuhum admiltimus ab\x Nov. anni 284, annos iterum viimperasse comperiemus propter qutnque- Ai -^^j^i menses prceier
.

peratorii.<ie:nificatioest,quasummuminimpeEt aholoco, provinciasjus indicabalur. Bt aho loco,


riiR. rii R.
i.uv ...y Eckhelius Seu tft try'tr//t t/wui.wfM', sed in eodem iractatu, resiringxi laudaia Cassii verba ad posieriores duas quatenus vocis imperatoris significationes
.
,

ciuotiare ^

omnino

nempe

appelhonoris titulus ob victoriam sed latio, et lia utraque integra (sc. IMP ob victorias (4)). Iraperatoris vero Spanheimius (5)
propria

aumrai

iraperii

J^^^m ad c^saream numerare lam augusieam,et ab hac ca^perint C^terum priusannos imperii Herculiani. libetlus quam in lucem a Baluzio daretur

_^ _^ ....^^w^ imperasse tradunt, respexerint adsodignitatem, et non poiius


^

hcet

an auctores quiiUum

quoque

interdum nomen... duplici respectu Augustis ac fastigii princiCiEsaribu.s seu primi et secnndi
vice, ut pibus, tribni norunt... nno nempe, quo orbe Romnno plurimum prsenominis, summi in

imperii potestas; altero, quo cognorainis instar^ partae de et quidera crehro subinde iteratum, decns.. designabatur^ Vxdedecus.. designabatur. Videhostibusvicloria; hostibusviclorisB

Lactantii de mortibus assumpti et primum bani scripiores de anno ut deposiii imperii ab Herculio, imperatoriam apud Peiavium (11), qui illius annectt dignitatem (non meminit c^sare.-e) omlibellum vix non anno m^sed post editum termmos, nes.eruditi consentiunt inprtefatos Augusti ponentes annempe iniiium Herculii de qua soia ni no 286, abdicationem primam, fti-fRnin.ntae al,.K A, u^^ sufficiant de af'' 2.^^,

perseculorum, varia^

^^^f^

>

tur itaque ex mente Echheln.et Spanhetmn, non admittenda Zaccart^ znterpretatio. Cmterum denomine imperaioris iniricatavaide

Aique hcec

XpagTllgumentl
^^^
.

,,

apud prmfatos scriptores. Non putem vel unicum pro/erre posse exemplum clarum, qua demonstretur Augusto vel Ccvsari nomen iraperatorisJ>-itu;m
quiestio, ui videreest

sic expontt ^J^.^^^ ^^^^ argumenium Maximianus EercuUus -^^ ^^^^ tantum sed ^^^^ar quam Augustusnuncupatusest,

,u>,

<oris

^^.^^ ^^^^^^

Valenti^ ^^^^^^ ^^^^y^^ ^d


di-

^^^^
^

Augustea .eniorera ab aliis Augustis

fuisse sensu quo vult Zaccaria. Ex quibus concieffici videtur, non tta facile tnter se

inprobatione^n .^^,^^^^^^^ ^^^t;subdiique


ValenAmmiani: Inhoctamennegotio

DIE VIGESIMA QUINTA CJCTOBRIS.

499
:

tinianus

morem

institutum antiquitus super-

sit.

gressus, non CaBsares, sed Augustos Germanicura iiuncupavit et filium ; benevole satis. Neo enim quisqufim antehac adscivit sibi pari po-

Ui alios amittam, audiamus Eckhelium Possum, inquit (7), meam confidentius profiteri
sententiam, quiE
eat,

B. B.

nihil his

Pagii reguUs

Marcum, testate coUegam, prater principem qui Verura adoptivum fratrem absque dimiuutione aliqua, majestatis imperatorura socium fecit(l). Notat Valesius in hunc Ammiani

magis etquaquaversum a viro erudito ad coufirmandam suam opinionem facta historica ac monu-

esse fluctuaus, incertum, arbitrarium,

mentaeorum ipsorum

iugratiis adferri.
illis

Et

ite-

rum
quii

uhi in specie agii de octo


{^),

texium

('2]

num
citu,

et

Atqui nonueetiam Severus BarisiaGetam filios Augustos nuncupavit,


.-

quorum

canonibus, quarium supra reciiavi Pagii, indoctrioam in eruditis commentisha:

teste Ilerodiano, lib. iu

Quod

si

quis ab exeresse

bendam omniuo
vel solos titulos

inihi

persuadeo.
in

Qua
is

de vequfieso

non autemaSevero appelhilos

Au-

ritate si quis statim

volet convinci,

gustos CHvillabitur, ut scribit Spartianus in Severo ; tum Diocletiani exeinplura opponara, qui Maximianum Herculeum coUegam Augusti imperii sibi adjunxit. Sed responderi potest, nec Diocletianura nec Severum coUegas sibi

octocunonum,

quibus uni-

versa ejus doctrina niiilur, obiter inspiciat, ac

tum experietur continuo, quam is pro Ubidine quinqueunaUum deceunaUumve justa spatia laxet contrahatve, eic. Et m/V*a ('J):Crcdamu8
ergo nurais aut scriptoribus Eu^ebio, MarcelUno, Idacio aliisque, cum nobis certuin nuncupatorum votorum aunum raemorant; at non credaraus Norisio, Pagio, Mazzoleno, cum certam nobis rationem ex tauta rerum et caUgine quantacuraque et confusione prffiscripturos

Augustos statim adscivis.se, sed Initio Cffisares tautum, ut de IJassiano quidem et Geta scribit Spfirtianus, de Maximiano autem Eutropius.

Suhduhius itaque hasret Valesius. Nec decretorium est Herodiani testimonium, utpotequi generali iantum phrasi et veluti incidenier asserit Bassianum (nempe Carncallam nec
W confundendum cum Bassiano Heliogahalo)
et

Getam suprema
Tf,^

potestaiis participes a patre


:

SUO SeverO factos


'^xQLKda^

Tou^reutst; auroO xoivwvou;

arcjsi^at. Proinde per Herodianum licet ut pridemjam C^sares fuerit nuncupati quod et communiter ienent
x-at ai7oy.pxT0psiic,
;

mole et redundantia spomlcnt. E Nihil itaque ex Pagii reguiis inferri legiliine poiest ac proiyide hac ex parte incerti manent dies ei annus quibus Hercuiius renuntiatus Csesar est. Plerique statuunt id factum anno 285 tumquiadiserte docei Aurelius (10)
eruditionis
; ;

erudiii.

Confer Eckhel, qui ptures profert nummos in confirmationem hujus sententias, quam ipse ceriam hahei (3). Favet igiiur

Herculio tantum uno anno miuus potcntiam fuisse quam Diocletiano, qui imperator salutatus secundum communem senieniiam est (^iexvii Sepiemhr. an. 284 [U] tum quod,
;

Pagio Ammianus,
tropio
et

consentitque

Orosio, qui asseruni

cum Eu~ Herculium ex

tesieeodem Aurelio, cum, occiso Gallo Caesare, Constaniius solus poiiius rerum est,
septuaginta fere efftuxerant anni, ex quo id jam non ohiinuerai Ita, inquii, (U), longo
:

Crnsare factum Augustum. Fateor oh triplex

hoc iesiimonium sententiam hanc mihilonge


probabiliore7n videri.
CiiHi

intervalio,

annum

fere

post septuage.-^imum,

trgo pro.

b(J>ilius

anno

288 Uerrulius tit cxsar nuncnpatHS,

Sed quo anno Hercidius nuncupatus Csesar est ?Respqndit Pagius (4) id contigisse die vicesima mensis Novembris seuxu Kal. Decembris an 284-, quod sic probat Certum est ex Lactantio Diocleiianum Vicennalia sua cetebrasse anno 303 ad duodecimum Kalendas Decembres porro id genus festa solehant agi
10
: ;

relata ad

unura cura reipubUcse. Nex Gallo iiiataestexeunieanno 354 (13); ergo annus

abhinc

sepiuagesimus

incidit

in

annitm

die natali imperii, qui Dioctetiano erat xv Kal. Octohris; ideo autem hin anno ccciii ad duode-

DioChristi'2S'^, quoproinde solusimperahai Quod si non admitiaiur, retrocecletianus. dendum foret usqiie ad Probum, anno 2S2 a militihus interfecium sedabhocad Constanguhertium, absque socio tenentem imperii
;

ciraumKalendasDrcembresVicennaUadistulit, quia an/io 284 eodem die Maximianum HercuC lium imperioCsesareo exornarat. H<Bcitastaquam tuit Pagius ex Canone seu Regula IV, sua Dissertaiione hypaiica posuerat (o), in nempe quiuquenuaUa et id genus solemnia ^
Cffisaribiis vel

secunnacula, ayinus currei sepiuagesimus difjertur nuncupatto dus. Igiiur prohabilius

Herculii C^saris in
11

annum

285.
,,robabiUm

commode

Quoadmisso, hunc in modum ordtnart de poiest series rerum gestarum

Augustis die imperii nataU..., celevel etiam die nataU coUegarum... demore similem alteriusmensis brata, sed aliquando in qui diem'translata, adeo ut exempli causa, Novembris imperiura obtinuequiuto Kalendas
rat, si

Dtovletianus ^^^.^^;^ ^^^_ quihus hic qu^siio. Saluiatur Septembrts ^^^ imperator ab exercitu die xvii tmo seanno 284. hoc eodem currente anno, copias parat. cum quenti Herculius Casar Alpes tranexercitu Galiias versus movet Bagaudas aciurus; Septemscendit contra mactaiur Legio XXII ejusdem anni 285
;

J-^J-^^^

bris die

ea die

ac mense ea solennia

reprffisentare

nou

alterius poaset, uon nisi quinto Kaleudas unde, mensisejusdera auni e^dera celebraret, omniuo ideo ut paulo infra habet (G), sequitur Decembris Diocletiauum duodecirao Kalendas eo die Maxiraiauura Vicennaliacelebrasse, quia Cteserem nuncuparat. anno

ad fines PaThehxa mense Octobri pervenit Suesrisiorum,Remorum, Veromanduorum, Bagaudas uhique levisionum, etc; exinde
;
;

Euiropius et, bus priEUis domat. ut toquiiur ac demque in facile, brevi ut atii dicunt, Augustus Orientem redux ad Diocleiianum,

HercuUura

nuncupaiur die

Apritis 286,

Sane

res ita sehaberet, si canones

Pagiam
tta

firmiconsisterent;astmultum ahest, ut

Nicomedia. Nihil est in Dtocietiantvel chronoiaxi et hisioria imperii quod non apprtme minimum pugnet imo
;

haud procula his quod cum rettqua

Tillcn.o..l. Hisl

Ubisupra.i. 150.

dcsE.npem.rs.U.m. l\,p. - [U) T.ll. ib., p. I6i-

-i

el"'-

l^

'

conveniat,

500
*cao.
8-

DE Ha enim

SS.

MM. CBISPINO ET CRISPINIANO


^/

conveniat.

minus Herculio uno anno


annus

r,o\^nX\^QuamDiocletianore'perxiur;

inchoato etiamst qutscumNo^ nuncupatio. Quinimo, Berculium C^.sarem umquam


risio negaverit,

notatus septua^esimus a& eodem Aureho opintone haud obtinetur. C^terum. mea anno 284, sive magni interest. sive lahente ponatur Cwsarea Hercuht anno 285

Lt

Qua suadeat illum deserere, quod nunc inquisitionededicit saneeruditus decessor, ex decreioriam non esse S. scriptoris hac in re
inquiro.

auctoritatem,

cum ceetera omnia puta marty-

rium cum aliis adjunctis sirenue et prgectare contra Dubordseum P. Cleus tueatur, tempus
vero passionis in medio relinquat, ab initio has ponens notas marginales Sub Maximiano Herculiointer an. cclxxxv etcccv. 13 C^terum si Agaunensis carnificina in- nonvtrom no.muu pia. necienda foret generali persecutioni, quae
:

secus enim reiarbseorum passio integro saltem anno atque prsefato anno 286 illi' danda foreni,

fuisse,seriesrerum gestarum hac tamen lege ui belliia, manebit firma, Herculius susceperit ante lum rusticanum purpuram; acceptam Kalendis Martii an. 286 Gallias advenius et Theet ejus in

supra stabi-

ganda,quodequidem non facile admiserim videtur enim extra dubium, Herculium condiscessum tra Bagaudas movisse, paulo post labente anno Carini ex Galliis, qui contigit 284. Etenim Numerianus imperator occisus haudproculPeriniho est dicto anno 284 ante
:

suppeteret ratio, ut non similiter et caetera in martyria ? Proinde Galliis eadem iempestate S. Eucherii assertum militant ilta conira omnia, qu^, ut supra explicavimus, suadent omnino admittere ptures in illa regione passos ante edictum contra chrisiianos anno 303

*^" """ 303;

promulgatum.Zaccaria ex professo contenstragem Thebseodit contra P. Graziotum, ad expeditionem contra rum referendam Bagaudas, hujusque sub initio factam nam
;

quodie Diocletianus ei sufCarinus vero, cum xii Sepfectus fuit (l) tembris ejusdem Romse ludos magnificos habuisset, audita nece f^^atris sui Numeriani etectione Diocletiani, adversus hunc procesCarinum ante sit (2). Ex quibus utique patet mensem Septembrem anni %S^eGalHis discesB sisse. Paulo autem post movisse Herculium contra Bagaudas, efpciiur ex Aurelii verbis jam supra n. 7 recitatis Ubi, inquit, compe^Elianum rit Diocletianus, Carini discessu, perGalliam, excitamanu agresAmandumque tiumquosBagaudas incolse vocant... Maximiaxvii Septembris,
:

diserie docet S. Eucherius, Maximianum tuncin Gallias venisse ad negotium graveet difpcile peragendum, atque propterea accessisse Thebasos, auxilio futuros Erat, inquit S. Eucherius(l), eodem tempore in exercitu
:

Legiomilitum, qui Thebsei appellabantur. Hi ^ in auxilium Maximiano ab Orientis partibus


.

acciti veneraut, viri iu

rebus bellicis strenuiet

virtutenobiles, sed nobiliores fide, erga imperatorem fortitudine, orga Chrislum devotione
certabant. Atqui, subswnit Zaccaria, nullum reperies negotium, praster bellum rustica-

num, ab Herculio

in Galliis susceptum, cui

num
nempe tub
ini-

statim imperatorem jubet etc. 12 Scd an stragcs Legionis Thebdeae conne-

tinm txpedi'

^^j^j^^ ^.y^^

'!Z'J^^lu
da ;

dasUdindubium
Mauritii
et

expcditioneHerculH contraBagauvocat Cleus in actis SS.


sociorum. Ttllemonttus
(3),

perficiendo tali opus erat auxilio. Et deinde Ostendat perstringens Graziolum, subdit 303 mense Septembriin iste, Herculium anno Gallias venisse cum exercitu. Et re quidem
:

et Baitle-

vera nulla uspiam apud scriptores mentio

statuunt passos esse thebaeos martyres primo anno, quo Maximianus Herculius purpuram gessit etad sedandos in Galliis
tus, inquit

hujusmodi susceptae expeditionis illa tempestate reperitur.Nec sane leve hoc judicandum est, quod nec panegyristae tu7n Herculii tum
Constantii Chlori, nec tot historici coaevi, qui prolixe res iunc gestas pr^osequuntur et diligenter caeteras Maximiani expeditiones enumerant, prorsus sileant de hac, si qua fuisset

tumultus a Bagaudis exfitatos profectus est, quodtnmen cum S. Eucherii verbis non videtur coraponi posse, Hauserunt fundamentum
opinioni
suffi ex interpolata Surii passione. Alibi multis contendit idem Cleus, futilia tamen esse argumenta, quibus evictum cupit Dubordseus, martyrium sanctorum Agaunensiumilli-

anno

303, quas

tamen momento non

caruisset,

cum ab

Orientis partibus suppetias latura accessissei integra legio. Caeieynim ipse Gra- f
ziolus id /a^e^Mr : Herculium, inquit(S),ssEviente persecutione sive in Galliis sive in eornm (earum) tinibus fuisse, historiae non docent.

gari non posse expeditioni


ita scilicet in notis

contra Bagaudas;
('^).

marginalibus tegitur

Sane fatentur

prasfati scriptores et

cum

ipsis

eiiamZaccaria, ex genuino S. Eucherii textu martyrium Agaunensium ad generalem sub Diocletiano persecutionem referendum esse, ac proinde non contigisse ante annum 303 ast contendunt in eo S, Eucherium errasse sicuiet scriptoresnonnullos alios, qui similiter, qu3e ante sub Maximiano contigerant, huc pertraxerunt, Verum, subdit Cleus (5), nescioan haec illius censura non sit paulo ini;

Reponit vero

Sed

istse

non negant tamen.

Quod responsum judicat Zaccaria dignum Bailleto et Launoyo caeterisque id genus hypercriticis. Adde Gallias jam inde ab anno
292 paruisse Constantio Chtoro, in christianos admodum benevolo, nec proinde sub tali principe facile locum fuisse tam atroci camificinae, Similiter rejicit Zaccaria sententiam

Pingonii, martyrium
bentis anno 306
;

Thebaeorum

adscri-

quior.

Etpauloante

(6)

Cum

pro sincerisha-

tum quod

dicio anno, teste

beant, quaecumque Eucherius narrat alia, et

tempus martyrii ex iisdem percepisse sanctus scriptor censeri debeat, ex quibus martyrium cum suis adjunctis intellexit, illique non hoc magis ignorare, quam caetera debuerint, credo parem S. Eucheriofidem hic habendam. quara illialibi non negamus, uiai aliquid absolute
[\) Tillemont. Hisl. d<*s Empereiirs, lom. (2) Ibid., lom 309. Iicm, tom. IV. p. 3. Conf. Arl de Tdrifier les dales, p. 347 el seq.

Eusebio, nulla estvis contra Christi sequaces exercita tum quod tunc temporis Herculius, qui anno praecedenti 305 purpuram una cum Diocletiano deposuerat, in Galliis non esset, cui proinde Thebaei auxilio venire non potuerunt. Haud abs re fuerit hic brevem summam rerum ad Hercutium, deposita pur;

III.

p.

320

et

IV. p. 2 et 3.
(3)

Tom. VI

Sepl.. p. 33. n. 174. (4) Ibid.. p. 334. n. 162 et scqq. (?) (K) Ibid., p. 357, n. 177. (tt) Ibid , p. 336, n. 174260. Tom. VI Sepl., p. 342, d. 3. (8) Apud Zarcariam, p.

pura

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBEIS.

501

pura, periinentium oculis suhjieere ahdicat Eerculius imperium Mediolani 1 Maii 305 (1). Restituilur Herculio purpura a Maxentio anno ."iOe, idque Romae contigit post mensem Octohris (2). Anno 307 convenit Herculius in
:

potaisse illa tempestate

martyrium
;

contin-

ACCTOKK
B.
fi.

gere,

nos concedimus sed simul existimamics, illud decennio ante locandum, sub heilu)n nempe ru^ticanum et gui-

quod

et

dem
285.

probahiliics,

ut

jam diximus

anno
"*^ '''"Tm*

Constantinum triumphantem eique uxorem dat filiam suam Faustam, atque Augustum nuncupat (3) eodem anno ex Galliis Romam redit, atque hinc rursus in Gallias, unde iterum discedens in lllyricnm transit conventurus Diocletianum (4). Anno 308 ex
Galliis
, ;

Constantinuni insurgit, a quo captus cogitur altera vice deponere purpuram (5). Denique anno 310 tentat Herculius Constantino eripere vitam et imperium convictus de perversa hac votuntate, strangulatur forsitan MassiliiB vita exutus fuit (6). Non itaque post annum 306 locus videtur martyrio Thehasorum, imperante Herculio. necetiam 14: Baronius, quem et alii nonnulli secuti exi297 ^"^^' 5^"c^05 Agaunenses milites passos b""* stimavit anno 297 (7). Ast, ut recte notat Pauei fTxcedenti, gius (8), acta martyrum Agaunensium, quES Baronius ex Surio mutuatusest, quaeque ab Eu; ;

Illyrico pulsus Gallias repetit, contra

est, plerosque scriptores pro anno 286 sed tdeo quod non restare spexerint vet non admiserint Ccvsaream Herculii dignitatem, proinde expeditionem contra Bagaudas susceptam censuerint cum jam Augustus nuncupatus Herculius esset. Hoc autemposito, clarum est casdemTheha?orum edi non potuisse ante dictum annum, Anno 286, inquit Bueus (11), ad reprimendos Bagaudarum motus arma arripuit (Rercuiius}, et Gallias Romanis legibus reddidit. Anno 287 Alemannos, Burgundiones. Herulos, Francos sequenti arma ultra et Saxones habuit hostes

15

Verum quidem

Rhenum

barbaris intulit. Biennio circilerpost e Galliis Mediolanum abiit, sed tempore hiemis,

etpancis comitatus; rediitinde in Gallias, contracto fortasse in Italiamajorimilitumnumero. Anno 293 vel 297 in Africam copiasduxit. Anno denique 296, proficiscente in Angllam Constan(Chloro), Rheno copias admovit, utab invadendis Galliis, absente Constantio, barbaros
tio

cherio Lugdunensi episcopo in litteras relata


credidit, spuria sunt.In
iis

enimPseeuo-EuclieMarcellini

"

rius Thebffiorum militura

mortem ad

pontificatum et ad Maximiani Herculii profectionem in Galliam adversus Bagaudas refert.

Et tamen ea profectio initio imperii Diocletiani contigit, Caio Ecclesiam Romanam administrante, cui Marcellinus auuo tantum prBecedenti {id est anno 296) successit. Petrus Eranciscus Cbiffletius in Paulino Illustrato (et post eum iterum Ruinartius et Cteus noster) gnnuinam Eucberii lucubrationem in lucem dedit, in qua nuUa neque Bagaudarura, neque vEliani et nec denique Marcellini papae Amandi mentio, sed tantum Maximiani cum
,

omnia fusius explicata tum apud Tillemontium tomo IV Historiae imperatorum, tum praecipue tomo VI Septembris pag. 332 et seqq. (scilicet in actis SS. Mauritii et sociorum) lector invcniet. Addit Btieus, eo fere temporis spatio, quod ab anno 286 ad annum 297 effluxit, martyrum Agaunensium
deterreret. Quae

caedem contigisse

plerisque priorem arridere;

Diocletiano collega imperiura tenentis. Prae-

quod etiam Bueo probabilius videtur. Aliud vero est, si Rerculius csesar vet saltem ante acceptam purpuram movit contra factionem rusticanam,idque,ut supradeclaravimus, nobis longe probahilius est, tum quod Ccvsarea Maximiani dignitas haud spernendis probetur testimoniis, tum quod ipse Auretius, cseteroquin nostrae sententise non nihii adversus, diserte tradat Diocletianum, Augnstum xvii Septemhris anno 284 salutatum, statim Maximianum imperatoremjusisseinGaliias transire. Quod si is mandatum hoc tantum\accepisset post Kaiendas Apriiis anno 286, quo Augustus factus est, nonomnino verum, ohvio saitem vocis sensu, esset, eum statim contra

inquit Zaccaria (H), alia omittam, hanc {Baronii) sententiam pugnat... contra
terea ut,

quod certum omnino

sit,

ab anno 292, quo

creatus Csesar fuit, cuncta, quae trans Alpes Galliae sunt. Constantio commissa fuisse ; ac proinde christiauos pace gavisos ; nec tantam

earum stragem tunc editam. Attamen negari non potest Herculium anno 296 Rheno copias admovisse, ut, proficiscente in Angliam Chio-

harharos contineret, quando, ut loquitur Fumenius in Panegyrico, omnejn illum iimitem, non equestribus neque pedestribus copiis,
rot

Bugaudas
levibus

processisse, quos
facile, brevi

novimus ab eo E

sed

praesentiffi suae terrore tutatus est

quas ver-

domitos. Ad annos intermedios, a Bueo notatos, quodattinet, sane poluit iilis edi strages Agaunensis, sed
praeliis,

ha innuere

satis videntur

Herculium in inte

an probabile

est

tunc editam

Non equidem

,. continuisse, imperngue adrmmstrat^onem his in partibus penes Chiorummansisse, qui, ut jam dictum, in Christianos vaide benevolum se exhibebat. Haud igitur credibiie est,

'g^^^f^J;;^^

1^0 obtigisse. hunc.ue ibi,

tunc Herculium in eos sxviisse, variisque in urbibus, prout in actis piurimis legitur, pro trihunali sedisse. Fatetur quoque Cleus (10). historiam non satis explicare, quid tunc ibi-

nem redux

fuisse usque ad annum 296, quo et cujus suh fi. in Briianniam transfretavit erat,cum tunc ei in in Gailias

dem prxsto

dem speciatim fecerit Maximianus, quamdiuque moratus sit. Ft addit contra Dubordaeum Id
:

urhe Augustodunensi panegyricus ab Eumeniodictus iegatur (12). Quid anno 2S9 Hercuegerit, ait Cleus (13), iius, et ubi plernmqne fere'incompertum, ^t iterum, paucis interpositis .-Reliqua Ilerculii

interim certum

est, patere rursum tempus locando sanctorum Agaumensiura martyrio. QutV indicant, verba ex mente scriptoris, idsolum
(1)

gesta obscura sunt usque aditerin Italiara, quod anno 290 vcl 291 susnoscuntur in cepit. Certe iliis annis nuiii
Gaiiiis
._

Tillcmont. Hi>t. dcs Emi.crcurs. lom. 4.

[>.

22. BriijelP- ^*^--'''

(8) Ib.d.. n. II, 0. IfiO n.

motus quibus compescendis, opus - (9J P:.t;, 2*19. - (10) Tom. VI Sept.,
- (H)
Acitt

5M.

SS. lom,

II

(K-ib

p. 3!>6_

seq,

_
p.

(4)

tem,

Ubi 8pr.. rt 302. -(6) ib.d.

p.

302.
(7)

S) 11..^..

Annalcs. lora. Ml, p. 277.

Tillcmonl. UisUiiic ilfs (131 Tom. VI Sepl ^Ol.


(i-i)

Empcrcurs, tom. IV,


p.

p. ^o ei

333.

^^

.^^^^

_
B
B.

DE ss. cuispmo 502 OrienUspartU^usrnmesap'^ "^sset a, posteriorem huncannum 'a^ J^ ^,^^.^^


montius
(1) '^''i"":"!, imperii faFrancorum ^ntra fi^^ ut l^J^^^ p,%,.

MM. ET CRISPINIANO
etcommentario E.quia in eorum ac ,s anno287 vel 288 imper.o D.oclet.an. et sub "ius Tarus, qui eis intulit, etiam sub .deii, Maximiani mortem
;

inquit Ghesquierus sscnspini etCrispiniani, Perieri. anncctitur Joannis

tempus

e vivis ereptus

scrib.tur. Certe

haud

zn '''''^f..LtiteroMinuit, fundaturque op'mo communuer r>iarlyrum,

diu ante dictos

annos eam

contig.sse, patet ex

qui nominantur et.am nominatis imperatoribus,

cum

fllibi

non omni ex parte semper. Qux tamen stando aclis nostris Riaccurata sunt nam quidem stbradscivU sub
:

Rictio

Varo

et in actis SS. S.xt.

S.n.c. ac

trrheLx legionis adscripserxnt

annoi^d,

ctZ

Varus mortem

Tassione. sed ante

coronam SS.

Cr.sp.n. et

hoc est. nec aliquzd conCri.piniani. Sed leve quxstionem, quamnc ferlad elucidandam est, lau.

tractamus.Idautem

ritenotandum aut ad annum daosTcriptores inductos SS. Pugilummartyrium. Tel 28H removerent eorum pasfereunicahacratione quod sub Varus violenta morte tnterzertt.

283. ?*'

aliorumque in

Galltis

ejusaem

sione Rictius Ted an acta

-_

tum SS. Crispini et Crisp.man. tanta stncenlatis tum aliorum SS. martyrum aut dubto prxfulgent. ut eis sine mora
nota

ntis.

B ''Suitate^ianclurdie anno ZSj inferre eos eodem Tatis est ex his guid magnopere obsUt coronatos. Necvideo

ab omni reiro hnrum Pugilum certamen --^Octobrrs.pronum

vrxstanda sit fides? Nemo hujusmodi tnnoAdde Rictiovarum ex solis ^ martyrum actis, non ante sxculum vi
sane stc
statuertt.

tuisse

deinde nomenm conscriptts.ex quibus ejus Certe Ricttoecclesiasticos illatum est.


fastos

auo^nus

ita statuatur.

Certe supponamus

anliqutoresco^mrinidlaest mentio apud


sacros sive profanos. vosque scriptores sive vel obitu statui poNihil itaque certi de ortu qui dubitarunt an umQuinimo sunt
test.

quam

exstiterit, existimantes

vocem

U.c .o-

]^:lZolunul ab
cladc perculsnm

obsessum tradit in pannegyrtco


iis

etg;_
Eume

nlt

vUa, situmque refertur raturtr. S. Bameni Meldos. ubz admtronam, Parisros inter et
loslea

cVrum

<iuoque

Bagaudarum memo-

Bix Var quod celttce varus deducendam a nec nomenesse vtrt significat vir..m potentem etc. Confer Schmttt (9 sedofliciivel dignitalis, Insupertllt litt. ^ et .. et Annotata nostra. marlyrto scriptores laudati hos annos

omnes

Znebatur

monasterrum Fossatense S. Mauri vtdePorro nikil etiam serto


(3).

bstare.

\uominus. rntra unn.smens.^

assignant, qui censebanl attendentes Theiv^ contigisse anno 28G, non dignitatem. sed assuad Cxsaream Herculii ventsse post mentes hunc in Gallias tantum 286 pr^rpuram Kalendis Aprilisan

passtonemLegjonts

spatium. potuerit MeldorrcmetSu. suo fmes Parisiorum. si Ua ^e habeat essionum attingere. Quod suadebunt mensi Octobri ipsa rerum adjuncta Crispiniani passxcmem anniaso SS. Crispini et Maximianus, sanguxne adsanbere, sive quia

RomanusexercUus cum

Le

acceptam non tta extguo tempons et prwterea opinanies Hercultus Agat.no spatio opus fuisse. quo -P^'-"'''*',^^ contra Bagaudas movens. ^J/ usque perttngeret^ Veromanduos. Suessiones qutsoo st Nec ego multopere repugnavertm,martyrum loco reddttam, ratioLm ultimo

promvUorad recens inescatus, srve j ''"';'^' ilUusefrusionemfuerit, odxumarden. nuo inchristmnos ferebatur,

Teb^Lln

\u, ferociusque

ex quo xntegra internectonem usque legioejus imperio ad aliam esse sententxam, restiterat Falemur invaluit unanimes feresunt
flagrarit,

censuertt SS. Crispini et C.rispinian. a*>"en j quod non factle 280 differendum, decurstx ab dum videatur unius mensis Roman^ radicibus seu ex Veragrts

"
M

pium

poputorum Itmttes turmas ad pra^fatorum quta tn nostra pervenisse. Dixi anno 286
tn sententia profeciio Hereultt
17 Itaque, utpaucis

annum

tnct

qux hactenus SS. critici, ut martyrium


:

Crispini et Cnspi-

ninni adscribant

anno
(l),

287 vel sequentt

S^

inqmt TMemonlius
morsviolenta

prout in act.s legitur,

Rictiivari acciderit ante

consum-

matum

narratioms ser.es illorum n.artyrium, 288. Stmiliter suadet. hoc ponendum anno annum 287 aut ad

contrahamus hactenns opimone esi. dtsputata, probabilius nostra Herculium. priusquam Augustus ^^^"'\ , Aprilis an. 286 nuncuparetur

Palma refortur soquentem. quibus Maxi.uianus


Baillet
(5)
:

et Rictiusvarus

sangumem .n prfficipiie fuderunt christinnorum Longevallius (6); Potuit utrnque Belgicn. Et


continifeve.nartyriam .Uud anno288.quo Castellamianus adhnc in GaWiis niorahatur.

Maxi-

vel exeunte '''' fuisse dictum, idque Ccesarem con^ inchoato sequenti vel Septe Bagaudas movisse atque mense pervemsse. tOiqt brianni 285 Augaunum macm et annt circa xx.i ejusdem mensis <'""''. legionem Thebieam extnde
; .

se

-.

gressum, inclinante

nus (6) margini apposuit Denique in actis Sanctorum Belgii


:

circa

annum
(8)
:

287.

Passio

Octobri '^lttgtsseParx ct aliasque ^^ctnas sios, Meldos, Suessiones tunc tn chrisUanos vitales; pluresque

II,.,

Je. Emlicrc....,

lo.,..

IV

,,,.

Coor. Bucl.e-

(1

Vic8 des Sainu. 25 Oct.

--6)
Tom.

,"'7/<L''
1-

(7

Mr-

^'r U.rd;ie..

p.

347.

(!)

Mimo.m,

lom. iV. p. *bt.

(8) Tyrologc unlvcrscl, 2S Oct el .eqq. ^irche dc U. Paulinus.p. 404

p-

*'

^^acUbUS

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A
martyrio coronatos, quos inter SS. Crispinus e^Crispinianus numerandi, die 25
tractibiis

503
*i"OfiE
^'

Octohris Suessione passi.


Quoirmpore
,n G(i' '
'

-^g
'

j^^

^^^^^ gg^

Fusciani
:

et Victorici pri-

'jHftrft/rc!

"-

fjm^i d Bosqueto deinde a Ghesquiero nosiro cditis, ita hahetur (1) Sancti ergo viri Dei

r,-.

Fuscianus et Victoricus cuna duodeuario numero sociorum (ex quo numero ipsi duo erant) per ordinem glomerati, una cum venerabili Dionysio prjEsule, comitibus caeteris Pialone, Ruffino, Crtspino, CitispiNiANo, Valerio, Luciano, Marcello, Quintino et Regulo (Eug-enio) ab urbe Roma progredieutes... intra Gallise fines urbe Varisiis, duce Chri^ito itineris pervenerunt.

nullam plane Dionysii faciunt mentionem ; ac denique propendet in hanc seyitentiam, quam eiiam tenet Tillemontius (12), nempe voces comites, socios latiori sensu adcipiendas, ut illi cum Dionysio venisse dicantur, quod eode^n circiter tempore eamdemque oh cau&am in Gallias appxdierint. Ghesquierus nitiiur, nec omnino perperam, actis 55. Fuvel

**

sciani et Viciorici, quas conscripta existimat S3sculo VI, quibusque pondus trihuii et me-

ritum haud vulgare (U). Noiim quxsiionem ego nec ausim dirimere deficiunt argumenia ad hoc idonea. Rationes a Bueo allatx,
:

Similia leguntur in actis S. Piatonis (2), S. Chrysolii (3) etc. Existimat Ghesquierus (4), inissionis eorum epocham citra errorem statui

singillaiim sumuntur haud diffculter divelinntuy; aiiunde vero contraria senientia ceriis desiiiuitur momentis. Quo circa non
si
,

faciie

admiserim omnes

tltos

socios

eodem

quidem posse
attamen
satis

circa

medium

sseculi tertii; an-

prorsus tempore seu anno

numautem ipsumindubieassignari non


probabile esse Sanctos
i^abiano papa [qui pontifex fuit

posse...
illos

a&anno

a 236

ad annum 250
**

(5))

in Gallias missos fuisse et

quidem mense Junio Juliove anni 24-9. Quse tam accurata temporis definitio si admittenda censeatur, sancti Martyres nostri annos circiter triginta sex vel septem in Galliis exegissent, passique fuissent sexagenarii, posito

simul profectos Quod autem spectat ad SS. Crispinum et Crispiniauum, eorum Passio, edendainfrat favei Bueo, Sic enim orditur Sub Diocletiano etMaximiauo... Quintianus (Qniutiuus), Lticius (Lucianus), Valerius et Eugenius, Rom claria
.

Roma

natalibus orti in Gallias praedicare venerunt,

quique

.sancti laboris

cuV.^um martyrio consum-

*'

mantes, triumphatores iusignes migTarunt ad

Dominum. Quos

secuti

eadem

fidei devofcione

eos

vigesimum

suse wtatis prxtergressos

cum

Roma excesserint. Nec equidem video cur retardandus eorum in Gallias adventus esob id sotuni, quod suh Maximiano set,
Herculio palmam consecuti sint. Nihil enim repugnat ut sexagenarius imo septuagenarius eoque major pro Christo fortiter decertet (6;. Ast atiunde gravior occurrit difficultas. Sciticet Bueus noster qui in commentario prgemo de SS. Dionysio, Rustico etc qumnec stionem hanc ex professo tractavit est, inquit (7), anDionysius, cum Koma certum
:

parique natalir-.u habilitate Crisp^nus et Crispinianus, Suessionis civitatera hospitam suse


peregrinationis eleg"erunt.
5.

Verumtamen

socii

Dionysii habentur a Patribus concilii Suessionensis secundi anno 866, in Privilegio a Synodo concesso mouasterio Solieraniacensi.
Sic enim scribuni
liter vir
(14-j
:

Innotuit synodo qua-

venerabilis atquebeatissimus Klegius,


.

Viromandensis ecclesi episcopus. ccenobium ipsura in Limovicino rure, quod Sollemniacus


vocatnr, in honore omnipotentis Dei et veneratione beatorum apostolorum Petri et Pauli, ac

in Gallias perrexit, Socios sibi in via, praeter aiiquot e superioris ordinis sacerdotibus seu episcopis, quoa cum eo inissos Greg-orius Turo-

martyrum

Dionysii etsociorum ejusCrispini et

Confer chartamS. Eiigiide fundatione Soitemniaci (15).


Crispiniani, eic.

nensis... scribit, adjunctos habuerit SS. Eusti-

19

Autumat

Baillet [\G] scripta fuisse acta ^ctorumtuu

cum

et Eleutherium, aliosque insuper Sanctos...

quos SS. Fusciani et Victorici acta commemocujus auctoritatem rant.. Verba Oregorii vindicat contra Franciscum Pagium et Petrum de Marca idem Bueus (H), liseo sunt (9) hujus (Decii) tempore septem viri episcopi ordinati ad praedicandum iu Gallias missi snnt,
,

55. Crispini et Crispiniani ad ftnem ScVctdi viii. ei merifum. Id certum lecta fuissea Floro, quodex hujus verbis manifeste liquet. Sic habet Beda ad hunc diem xxv Octohris (17) Suessiones natale sanctorum martyrumCrispini et Crispiniani; addidit vero Fiorus Quos Kictiovarus praefectus ^ jussu Maximiani imperatoris compreheudens,
: :

sicut historia Passionis sancti martyris Satur-

cum

idolis

sacrificare nollent, fecit a trochleis

nini denarrat.

Ait

enim Sub Decio


:

et

Grato

consulibiis {seu
fideli
:

anno

Christi 250 (10)), sicut

recordatione

tenetur...

Hi ergo missi

extendi et fustibus caedi ; deinde in ungulis eorum sudes mitti, et de dorso singulorum siugulis corrig-iis ablatis, eorum colla molis

sunt Turonicis Gratiauus episcopns, Arelatensibus Tropbimus episcopus, Naibonse Paulus episcopus, Tolosse Saturninus episcopus, Parisiucis Dion3'sius episcopus,

suspeusis
ig-nito

in

fluvium

dcmergi
et oleo

et

pice

ferventi

ac plumbo concremari.
inte-

Quiin cunctisdextera
ctiovaro prsfecto
in

Christi
his

protecti, et Ki-

ArvernisStremonius

ultione divina

episcopus, Lemovicinis Martialis destinatus est episcopus. Verum non video quam ex hoc
loco eruere Bueus queat prohationem Loquitur quidem Gregorius de episcopis, de aliis auiem tacet; quos tamen nuUo modo negatvenisse. Addit Bueus (11), reperiri aciorum exemplaria, quse vel socios, quos Dionysio adjungunt... sub Domitiano passos memorant,
p. 58.

rempto,
g-ladio

preecipieDte

Maximiano imperatore

sunt trucidati.

Quorum

corpora angelo

monente quidam senex nocte


tra

in navicula con-

undam

livit.

cem

fluminis leviter vehens, clam scpeHiBC qui contulerit cum actis ad calcommentarii nostri excusiSf nullum

habehit duhium illa a Floro in compendium fuisse redacta. Videniur itaque sasculo nono
AclaSS. tom. IV
p. <15,

(<) p (6) Coitf. Acia SS. U.l^n. loiii. '!c vi^nfKT lcs dat<->, |> 242Atla SS., lom. IV Oitobn. p. 97. I. p. 159. II IS. t?) Hiilona Francoruni, /K) Ibid.. p. 892 (l'l (Jiegonus Tur., (II) 350. (10) Art dc vn6er les dates, p. l- I, c. 28.

(!)

A(tB SS. Belgii, tom.


.

I.

Iftt*

^3) llnil

I..

m.

IbicJ.,

(2) llii'1.,

sfq.

p.
(5)

27.

Art

(13)

Oct., p

S7.

(12)

M.;mo.ri>s, lom. IV,

AVla SS.

moiidus.

C.oiii-ilia

jia clirisl.,

loin.

(U) S'itom. I. p, 157. (18) tialaiitinua Gallia;, tom. III. p.30l. (HJ) Vic- dc II- Inslnimcnia, col. I5
Bcl;;ii.

Saints, Ocioli. 7"<.t'/u critica, p. xxvii. Mertii, p- 39 elscq.

(17)

AclaSS

,tom.lI

Octohris

Tomus

XL

68

antiquiora

DE
.,.,...

SS.

anliguiora

scripstt

emm

CRISPINIANO MM. CRISPINO ET nobiscumcommunicavit R. D. D ^pretiosa, qux ^W' Ilenricus Congnet nomino venerandi

nos Eri^enam superfuerit auctor

er.

^''*^

Aique imprimis noCapituli Suessioneyisis. Orieniale allui majorem tandum, latusurbis Axona{Msne),-^inorem Crisia {Cnse)

Can.

pariem

fluviolo, qui

ibidem exoneratur in Axonam, Bxc autem, quatenus urbem alluit, proiahiSeptemirionem, et dein tur ex Meridie in milliarium flectitur in posi unum alterumve
recta et quasi Occidentem, idque linea fere exinde profluens, in perpendiculum, sicque
in

arf.^r

nmn^m pr^sumere ^"


; ;

/^f^
non
fects-

quod sane ^ir gravis et eruditus scrtpta. receniiori wvo judicasset


set si

Ad
tm-

pondus

et

meritum quod

attinet.

more suo

et alia nonnullaadmiccta, ut ait, prodigia non sunt. Longuevaljuncta, qu^verisimilia sutoriam eccercuerznt, lius {S)dubilat an artem

Tillemontius flocci iUa facit

^ propier

incurrit prope CompenOrientem alluiiur, ad Bodium. Itaque ad prout nostris ream cingiiur Axona civitas (5). Vide iabuiam topograspectatur diebus

Isaram

lOise)

phicam
nensis

de Vuillefroy, in qua noiantur urbis Suessiodiversi diversis temporibus sicut et loci, qulbus exsurgeamhitus,
cl.

'

Annotata, martyriumomnihus certum. Vide hujusmodi dicamuhiinspecie de nonnulUs a Peiro de Natali Ediiaprimumfuere acia contracia. omissts ^ bus, lib. IX. cap. cvi, sed facta commendansenteniiis et verbis, quihus ad pieiatem excitur' seu [legentium animi
pr^stitit Mombritius (4), preetermiitit tamen iisdem plane verhis ; a Petro servata. Momprceterea nonnulla dedimus supran.2. Inte-

traduntur an quce de nece Rictiovari videnquia, inquit, acla non possint admitti. iamen est, tpsum satis sincera, Utut
et

monumenta (6). hant antiqua civiiaiis /ocpa,o. antiqua traditione locus passionis, 21 Ex Axonx, ^^' "''''"'' signatur juxia ripam sinisiram
qua parie ex
Ortu in Occasum decurrii, Septemtrionem urac proinde situs est ad rei memoriam erecta bis; atque ibidem ad Accedendo paululum ad e quondamcrux fuit. urbem inveni tur \ocns carceris, quo primum detenti perhiante ceriamen SS. Martyres
beniur; quorum in honorem xdificata ecoriginem dedit clesia seu capella esi, quae S.Crispiniin Cavea (S* CrepinenAbbatix erai palaChaie). Haud procul inde situm

tur

taniur.

Idem

non

briiiicompendium consuevit, gra sunt apud Surium, qui, ut histonam mutavit et insuper nonnihil
Ptylum
contraxit, salva

rerum

lide etiateg:ritatQ. iVos

tium in quo Romanorum tempore provincias moreciores degebant ei ipsi nonnumquam sseculis sunt (7) quodque ab aliquot jam rati
;

pluribus primigeniam phrasim exhihemus ex


mss.

quorumapographa decessoribus nosiris suhmissaiunum ex ms. Accincti monasteni


etCaritatis a P. Chiffletio

Ocari Castrum Alabastri (Chateau d'Albatre) cujusvero, CGcpity hodie funditus eversum; nostra prxsertim setaie plurima rudera

procuratum rum ex ms. Marchianensi membrauaceo


;

aliesatis

haud parum spectanda fuerunt

effossa

(8),

Nonnulli volunt hoc in palatio incarceratos


ah 55. Martyres. CcVterum haud multum ambse senieniice, cum alinvicem discedunt juxia, tera carcerem statuat quxrendum palatium esi enim verisimile ioaltera intra et tum illud spatium, quod inier Axonam spe^des jacebat, ad palatium plus minus qualisjam ciasse. Intra civiiatis ambiium,
:

vetusto

iertium denique sicut habetur


prcelo subjecimus collatum esi

et

exstat in antiquissimis mss. codicibus.

Atque

cum hoc quod sancti Maximini Trevirensis et etiam ms. cum altero Sanctaudomarensi. Coniinetur

etiam in magno codice nostro ms. membranaceo. olim ad abhaiiam Grimbergensem quo plurimse prope Bruxellas , specianie estque majoris formas SS. vitce exhibentur; ab invicem di' et splendide exarAius. Parum Varianies lectiones alicujus momenti scedunt.
,

reperiehacensetur exstitisse sub Romanis, cum tur domus ifeu tugurium senis, qui una passionis corpora sorore sua legitur posiridie adMartyrum, per Axonam navicula et

ad margines scriptas invenies


(j

vei inter

An-

noiaia Stijlus prolixus est, videturque scripior mirum in modum deiectaius iranspositionibus verborum.

SS. mandasversaflumine transvecta sepuitune actis desideraniur F se. Utriusque nomina in Roapud scripiores Suessionenses vocantur conditafmt gerius ei Pavia. Eo loci postea (St CreCrispini minoris seu pari ecciesia 5.
;

Suessione SS. % II. De Martyrum nomine dicatis ; de


ecclesiis

piD-le-Petil).

horum ibidem
/^uo magis -v.^, ..vw^w
.

sepultura,trans-

lationibus, et reliquiis.
Silus urhiK

perspicua ^-. ^j,et

flant, quaede A
I
>

Pp^^

swtmm.
""'''*
*

et

\^sepuUura

iranslationibus SS. Marty-

"'"" '*'"

rum

dicentur, juverit nonnulla preelihasse de monumentis locisque, partim inlra pariim extra pr^eseniem urbis Suessione^isis ambitum siiis, quse cum passione et reliquiarum veneraiione connectuniur. Quam in rem adhibemus plura documenta eaque valde
9. (2) M<5inoire3, (\] Migne, Palrol., loni. CXIX. cdl. (3) Hisroirc de rE^lte Rall., tom. I. lom. IV. p. i6t. - (5) Coaf. Nnhcc sur lc I, fol. 198. \4) Toin. p 150 (lli&UQU d^Albiilrc ou Palais Gallo-Uoinain de Soissons iiHr IX. M. 4ul. de Laprairie. Laoo, 1851. Gallia Clirisl. tom.

Ineunte seeculo iv, paucisque passionem elapsis annis post SS. Pugilum prxfaio tutranslata fuere sacra pignora ex Axogurio atque iierum adverso flumine per exurrexit nam-ad iocum ubi postmodum iStCreceleberrima ahbatiaS.Crispinimajoris spectato urbis medulliito pin-leGrand). Hasc separabasita erat Austrum inier et Ortum, Cristam, urbis praesenti ambilu per iurque ab Axtnam. qute prope abbatiam effunditur in hodie quidem Signaiur ibidem Castrum historiographos resolo c-equaium, sed, apud
,

gionis iilius frequenier cojnmemoratum Quoa ciumque Chateau de Crise Castrum Crisise.

di.

tamen

ubi,

imo an

umquam

exstiterii,duhi-

M.ppa provincia^ He.ne^isis C^ssuu, Carte g*^"f;"'^i J' ,1* '*'>,^'"" Frauce. Pan. lOii. Mi.p U. S.gnatu IV J. 1 sncr.'ssivc8 <"l e"'P'*"^ Soisfton* indiquanl ses .nccintes
dc
ses aucicns

monmnenls.

(7)

Notice, p.

M
'

el

sc<i<i

l) Ibid.

p. 7, 52, 5, ct seq.

DIB VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

505
ArCTOftl

tant multi (1). Denique, iit nihil omittamus, signatur ad ripam Axonas locus, quo sacra corpora, cum exeunte sseculo iii transferrentur primum appulerunt fere e regione hasi-

licse S.

Crispini majoris. Clarius singulaoculis subjecta dignosces, ex tabula topographica supra taudata, quam partim atque minorem in formam redactam, duximus exhibendam.

B. B.

FlNOICULUS

c Murn> iuitio medii ievi h. Ambilus oppiJi icmporo Romnnorum. AmliiiiK opimli Gnllorum Eelalc. Nova ma-iiin aniio 1826. - y. Axnna crrciu^. e Murus anno ^ovi muri duranle mfdio avn. rt^iruclus -' /. \ la hodieiDa,, qutc a j. Via hodicrna Bhfmcnsis. h Crisia nuvius. - i. Via hodicrno Ambianum versus. flumen. Mutronn (Marnc) voratur. ^ ^ ,,

-d

mi

/*.

Cavca i Locus uhi Locus* ub. Sanntorum <0. Ca,strum


Crisi^E.

Locus

mi.rtviii

SS.

3. Abhni.a S. Cn.pmi in Crispini ct Ciispiniani. - 2- Carcer SS. Cri.pini ct Cmi.iniani. primum appulcre Sanclorum corpora. K. Tii^-nrnim Hnncni. - 6. S, Cnspmus panus - 7. C^;.trum 8. Cmp.nus major. relic,ui3 appulcre cum transfcrrenlur cx tuKuno Hogcrii. U. Ahbaiia U V. - 14. lurm 12. Ecclesia B \. alabastri. 11. Ecclesia cathedralis-

comitum.

BaniicaS CrispiDiinCave.i;

summatim dicta sint de moad memoriam et venerationem numentis SS. Martyrum spectayxtihus. Sed latius agendum de basilicis, quarum frequens mentio
22 Atque haic

USU8 amphitheatrorum increbuisset, bono jure migrasse ad ista. Unde TertuUianus contra Marcionem (5) Non frequentas tam solemnes
:

voluptates circi furentis, et Caveae saevientis et

recurret hoc paragrapho, quo de sepultura Tres et translationibus sermonem facimus. ecclesias vel .orascilicet sunt basilicee seu toria, vutgo capellee, ah antiquo in honorem SS. Crispini et Crispiniani a Suessionensibus conditcB ; una S. Crispini in Cavea (St Crepinen-Chaie) dicta, de qua hxc habet Gattia

Christiana (2) "Florente Komano imperio, AuSuessionum suum habuitampliillieatruin ad ripam Axonse extra muros urbis nam extra
:

Et Salvianus (6) Quidquid immoderationis iu circo*; quidquid faroris in Caveis. Dicebatur autem Cavea, a parte amphitheatri interiore concava. Cavea erat etiam locus, in amphitheatro, in quo feree detinebantur (7). Nihilominus dubito vatde an umquam Suessiones habuerint a^nphi(heatrum, de quo apud veteres altum servatur
scense lascivientis?
:

*Al. circit.

g-usta

silentium

nec uspiam video certas vel re-

urbes pleraque olim erant amphitheatra.

fio-

^ manos autem amphitheatrum saepe ut nam sic et Caveam vocavisse constat, ab


quorum

Areinfe-

pertas vet defossas reliquias. An forte opinio de amphitheatro Suessionensi orta ex qua F voce cavea, sub qua innotuit ahbatia
,

sanriore parte cava, profunda et capaci. luibi a ctos Crispinum et Crispinianum inclusos

tyranno fuisse

fert

traditio

in ho-

norem

seu erecta postea ibidem originem dedit. In quae ecclesia, quDe abbatise
fuit capella,

de agimus Nec enim necesse omnino est caveam idem dicere ac amphithedtrunu Cavea, ut est apud Roberium Stephanum, proprie significat locum sub terra vacuum obscurum. Nihil itaque obest quominus
?

et

SS. Martyres in istiusmodi


patatio
incarcerati fuerint.

loco, et in ipso

verba notabo primum non mihi certum pleraque amphitheatra extra uf^hium mcenia Amfuisse posita. Lipsius in duplici sua de phitheatris scriptione (3) ne uno quidem verho tangit vel innuit an intra vet extra urbes plerumque ponerentur; ut satis exinde appareat nihil noiatu dignum hac de re ei nomen occurrisse. Deinde constat cave

Longe quidem

Equidem non detenios sed an etiam verior ? nostris diebus putem. Comperi insuper viros
;

communior

traditio est, itios in amphitheatro

honorts archeologi^ periliores quos tnter Julium de Laprairte, sup* causa nomino D. Suessiopositiiium existimare prxtensum
,

nense

amphitheatrum. Dicuntur monachi

apud antiquos id est loquitur idem Lipsius


liffisisse;

libera
(4)
,

republica
in

ut

theatris fere

sed sub principibus,


p,

cum
--

gratia et

1706 novas S. Crispini in Cavea, cum anno antiquam iurrim, exstruerent xdes, dejecisse posJSS. Ma7'tyrum, ut ferebatur, carcerem,
Anliq. Romanar, V ^m,./..(/.M(rum. M?gne Palrologia. tom. M, col. 279. t7)Pitiscus, V" Cavea. 120.

(llDcLaprairic, Nolice,

47

et

8eq(]_.

coliU. Dormay.lom.
l.hcr.

11,

1U8.

(5)

(2) Tom- IX, De Amphitheatio

(4| Pag. t)

0
<

(^)
^o''

H-d

!-"'

Upcra, tom. HI,


libellus.

p.

Rumam

Ib.d., p.

5S3-582. De Ampiiiihealns qua: CJilra 583-5%. Conf. rniscum. Lexicou

tam

506
AVCTOnB

DE

SS.

U.

operis iam haud longe a scalis prseclaH qu^ ad dormitortum, et bus ascendebatur superhodieadhucvisuntur in parle.-edzum s<vcido ni jam exsii' stite. Ast turrim illam solum admitti quis serio dixerit?
tisse

CKlSPmO ET CRISPINIANO MM. 'tugurio postridie quam qui^


concordat communis

passi erant. Aciis

scripiorum perconstans, nec a quopiam quod' petuo sibi in dubium serio vocata. Unde Saussciam, saius in encomio (5) Corpora eorum relicta
traditio
,
:

posset,

part )ure tam carcere detenti fuerant; quod ad amphitheatrum retuad palatium quam qum originem abbaleris. C^terum capell^, mentio occurrit sxculo undecimo,
iiw dedit,
si fides

nempe erectam

fuisse

loco

uoi

canibus avibusque devoranda, sed Christo cuetode nil Isesa, a pio quodara sene ejusque gorore sepulturae tradita sunt.

De qua sepuUura
:

dicitur in

primum
de
S.

Gallia Christiana (G) Sepulta credunturubi postea aedificata capella

Nova

instrumento apud
:

Dormayum
,

lau-

Crippino parvo, nuncque morantur monia-

anno scilicet 1073 officialis Suesdato (1) qua sionensis tulisse sentenliam legititr (l^romentel). constat incolas vici Froidmantel
fassos

les de

Congregatione B. M. V., a Peiro Furiero [Fourier) canonico regidari fundaia, probaia a Paulo papa V (7). SacrcV virgines illx

accessum se habere ad Fontem S. CriVallis, ex libera concessione ecclesias ille pertinebat. Ipsa spini, ad quam fons
,

autem abbatia auctores habuit Guiardum


qui restaurato seu Wiardum quemdam an. 431, dedit domum suam oratorio circa
,

alium ad c-edificandum monasterium ; et nomine Jacobum, qui concessit ad sustentandos canonicos

pr^dium simm apud


:

Pa-

situm sly, vicuin fere e regione abbaticV ripa nterin altera id est dextra Axonae que dicitur illic vitam amplexatus regu-

3 larem
5

(2).

Annion fundationi,
(3),

Chrisiiana
Josleui

ut habet Gallia assignant 21 Ludovici VI et


;

episcopi

hic

est

anDus Christi

Suessionem advenerunt anno 1622; quibus ejusdem anni die xxv Apriiis Ludovicus X2U, Gailix rex, concessit capellam S. Crispini mss. a R. D. Congnet (8). Addo sequentia ex transmissis. Exsiabat ecclesia illa prope turrim seu palaiium comitum, [hcec diruia sxculo xviii locum dedit alteri 3edificio, in quo nunc magisiraius urbanus sedem habei) atque erecia fuerat anno 1184 a Rodulpho de Nigella [Raoul de Nesle) hujus nominis teriio, qui ob viriuium excelleniiam dicius est Bonus, ejusque conjuge Alicia a Duro- E cassis {Alix de Dreux). Dejecta a Calvini asseclis dein a Balisiariis renovata, tandem anno 1622 concessa monialibus B. M. 7.,

1131. Fundator quoque audit Reinaldus leseu quod nonprosus, oomes Suessionensis nulla donavit an. 1141, seu quod fundatam jam confirmavit canoniam. Florebattum Aroaunde siensis ordinis S. Aug-ustini fundatio
,
,

qu^ coemptis

horto

et

nonnuitis

cvdibus

monasierii sui fundamenta ibidem posuerant. Atque ita res se habuerunt usque ad

finem Scvcuii prasierlapsi, quo tempore, ut monialifere per universam Galliam, pulsis
bus, solo asquaia ecclesia fuii et alise asdes in privaias domos convers^e, quarum uni area

assumpti canonici ad formandam


abbiitiara
;

S.

Crispini

quae sic Araosiae

filia,

peperit ipsa

paulo post S. Johannem de Valencenis. Anno autem 1060 canonici S. Crispini gallicame ca-

destrucise

ecclesiae

hortum

preebet.

Murus

nonicorum regularium Congregationi nomen


dederunt
reformaruut. Exeunte

mores per tumultus civiles destrucia abbatia est pars %dium superstes hodie in privatam conversa domum est, quam possidet et incolit D. Marchio de
;

qui non

tantum

sedes sed et

sseculo xviii
;

vero, quo hortus iste separaiiir a vicino fundo, decussafert vestigia (arcum nempe unum ium) porix qua introiius in templum paieHac (id est ante domum cui retro adjacet
bat.

prsefatus horius)

dum per

majores

liianias,

Roualle.
basilica S.Crispiiii

Rogationum feriis transitur, canitur nostra tempestaie aniiphoma cum oraiione SS. triab spini et Crispiniani. Crypta, ubi recondita
initio

parvi.

u6t

prima SS.
ie/Mi/(u-

M\t.

23 Altera basilica SS. Mariyrum memorise consecrata vocatur S. Crispini parvi erecta in loco primse eorum sepulturge. Scilicet post

II

ra

abscissione mariyrium, SS. Crispini et Crispiniani, ut legiiur in

consummaium

capitis

sacra fuerant corpora, frequens visitabatur a peregrinis et infirmis. Hodie vero nultum iliius signatur imo nec nosciiur vestigium. Denique discimus ex charia Alanno buini, abbatis S. Crispini majoris, data
1236
,

aciis, corpora a carnificibus, bestiis

canibusque voranda sunt derelicta, quse, ac avibus improbis Christo custodiente, a morsibiis eorum remanserunt intacta. Nocte aulem insequente, senex quidem [Ha Petrus de Natalibus summaiim ex iisdem aciis (4)) cum grennana sua vetula
[seni

monachos hujus monaslerii habuisse

ledes quas vocabant

domum

de

S.

Crispjuo F

nomen

traditur fuisse Rog-erius, vetulee

parvo (9), 24 Tertia denique capella origo fuit abbacry3, tije S. Crispini majoris, exstructa super , SS. Sixto ptam, ad quam sacra pignora sub translaet Sinicio delata fuerunt; gua de
.

'^^l^^^^^j^jon.

Pavia) ab angelo monitus corpora inde tulerunt.

tione latius

dicendum

erit.

Atque

hsec cele-

Venientesque ad fluvium Axona in navicula, diviuitus ibidem prajpsrata, ea posuerunt; et contra ictum fiuminis sine remo vel remige, Deo duce ad locum sibi ostensum pervenerunt; et Sanctorum corpora sine ullo pondere
,

bris est illa basiiica,

cujus frequeniissima

apud antiquos mentio occurrit, aedificari ccepta, ut est in aciis, haud diu post prsediciam
translationem. Concordat antiquarius Suessionensis Le Moine Inter antiquissimas urbis numeranda basilica inquit (10) ecclesias
: ,
,

portantes, ita ut
tari

magis
,

ipsi a

corporibus por-

quodam eorum tugurio secreto sepelierunt. Subdunt acta frequentem huc exinde accurrisse populum, qua frequentia vile egenorum tugurium efiectum oratoviderentur
in

S, Crispini majoris.

Initio

parvum

erat orato-

rium, etiiim regis palatio priEeminere honore


coepit.

310, rium, erectnm, ut fertur, circa martyruro Cnubi servabautiir corpora SS. spini et Crispiniani, eo delata ex tugurio Rogeaciis, rii (hoc, ut dixi, nomen seni, de quo in

annum

Ex

his

habemus primam SS.

Crispini

ei Crispiniani

sepulturam seu depositionein in

datur; quojure equidem ignoro (U)). Posiea magnis expensis reaedificatum a SuessiOdcsGuules cl Dormay. tom(-'"' France. V" Suismns. - (8) IbiH., "" (9| P.^ch.ur. mss. - (lt'>"i*'. antiq. de la ville de Soissoni. l. I. p. 173, Soissons, 16t>.(11) Vide Dorroajum, lom. I. p 105 ei 109.
<le
I.

(1) llisloirc

tom. IX,
.(i)
(6}

de Soissons. tom. II, p. 10S. (2) Gal. Cltrist. *64 llcm R- D. P^cheur. m Mss. (3) Il.id.Lib. IX. cap cvi. (5) Marlyrn!. Gollic. 23 Octobri. Tom. IK,col. ?9i. ^7) Ex|ully Dictionnaire gjographique
col.

la

p. 10S.

nensibus

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

507

nensibus est oratorium ast non constat quo tempore. Certe Gregorius Turonensis tradit ibidem sepultum Chlodobertum, filium Chilperici et Fredegundis. Diserta sunt Gregorii verba Chlodobertum vero, inquit (1), componentes in feretro, Suessiones ad basilicam sancti Medardi duxerunt, projicientesque eum ad sanctum sepulcrum voverunt pro eo sed media nocte, auhelus jam et tenuis, spiritum exhalavit; quera in basilica sanctorum Crispini et Crispiniani m:irtyrum sepelierunt. Scilicet anno bS0{2).AntiquariusSuessionensis soUdis, ut existimatf nixus documentis, asserit basiticam diu ante Chilperici limo etiam Ctotarii I (qui regnavit ab anno 511 ad annum^^\ Constan(3)) tetatem exstitisse,erectamque sub tino, paulo ante medium saeculum quartum (4). Id ergo certum,- tempore translationis,
; : ;

nem

fecit

at impedire

non

potuit quin ecclesia

Al-CTORE

D.

B.

etmonasterium funditusab eiseversa sint (H). Denique&nuo 1617 aedes etecclesiaa militibus
ducis Meduanae
diruttfi

usque ad

annum

1727,

sunt (15). Deinceps quo desinit calalogus

abbatum
invenio:
cationis

in GalliaChristiana,nihil de ecctesia

Ex

quibus,

licet

unius tantumreas1235, sicutetdedi-

dificationis circa

annum

anno 154H mentio diserte fiat,conlicet basilicain

cludere

pluries seu restaura-

tamseu renovatam, attamen eodem

quoprimum
perstitisse.

fere loco, condita S3eculo iv aut v fuerat,


dicta sint de ecclesia S. Cri
clerici
7'"'''""'
trniiunt
/,gg(.

2h Atque ^

hxc

nhm

sptm majoris, quam

ne an tnonacht

^athe-

primum

tenuerint, quxstio est acriter saeculo elapso agitata, de qua videsis Galliam Chris

draiem.

cui interfuit S.Eligius, basilicamjam dudum

tianam quas monachis favet.l::ioni\u\\i,inquit Ruinartiu^ in Notis ad Gregorii Turonensis


historiam
(10),

sedificatam sed an eadem sit, an vero renovata sub translationis tempus incompertum manet. Rem quoque in medio relinquit Dor;

existimant

ibi

olim exstitisse

sedem epi3copalem.?7rfe rursus GalliaChriS'


tiana (17] Cathedralis tempUira B. Mariae et SS. Gervasio et Prothasio a multis sEeculis
:

mayus
B dem

(^)

honorem

Jamjedificata, m^-wt^, erat ineorum ecclesia; quid supererat, nisi ut ibi:

dicatum

est

lUud cum

basilica SS. Crispini et

reponerentur reliquiae? Dicant alii qua

Crispiniani coufundunt nonnulli ad saeculum

Cointius fide scripserit Ansaricum corpora transtidisse ex loco ubi diu abdita post ago-

decimura. Sed plura huic refrag-antur opinioni, inter alia quod Gregrorius Turoneusis, qui

nem

basilicam a se eorura tale reperire est in nomine Annalibus S. Crispini Majoris, cujus historia ad annwn usque SQ^fere ignota. Unde Gallia

jacuerant,

ad

ubique per basilicam

intellig"it

monachorura

dicatara.

Nihi

ecclesiam, basilicara SS. Crispini et Crispinijmi

meraorat, sicut et basilicara S. Medardi sub

annura 587. Cxtera,


citato.

si lubet, lege

ibidem loco

Christiana

(6)

nunc de abbatibus abbatiseque

Vnumaddoex

actisseu xnta S. Ansa-

historia dicturi, observare operae pretium duxi-

mus, hanc primo abbatiam dici in annalibus Bertinianis ad anuum 862, quo data est a Carolo Calvo filio ejus Ludovico Balbo. Non
dubiura quin ante Ludovicum pluresexstiterint abbates, sed in tanta rerum obscuritate et

rici, ubi basilica SS. Cri^^pini et Crispininni plane distinguitur a matrice seu cathedrali. Dixi supra sub secunda translatione liberatam fuisse energumenam. Factum sic narParisina mulier, quam ob sua ratur (18) tam atrociter daeraon ag-itabat, ut facinora
:

temporum
(7).

distantia ig-notos esse non

mirum

ecclesiee fatis

Sequentibus saeculis hase solum de variis ibidem traduntur. Wngo Magnus anno 948. Sub cujus regimine oranes raonaEt sterii S. Crispini sedes ig-nis consumpsit (8).
infra Ansellus... transtulit reliquias S. Felicis martyris anno 1054 Idibus Maii septimo
:

dentibus se discerperet, ignis et aqua; pericula minirae perhorresceret, ac saepe ex capitis vertigiue caderet epileptica passione. Ducitur ob
id

misera ferreis mauicis vincta ad almae Dei

Genitricis matiiicku in urbe sue.ssionica ecclesiAM ; ubi per novem dies stans cum matrt',
nihil obtinuit, quia

Christus

almaque Mater

anno

post incensionera istius a prffidicto abbate restaurati, ejus monasterii priraum tempore incensi, " ut habet schedula
restaurationis

ejus, ut patuit, curara ejus translationi raartyrura reservavit. Nara cum translationis d)e

instante

mater

ejus

videret

omnes

instar

vetustissima in capsa inclusa

rumpost Hugonem magnum dium. Anno 1118 Odovenerabilis...

quibus alte(9) indicatur incen;

qui illud

apura conglobatos ad deificara s^ahtyrum basiLicAM confluere, juvantibus clientulis, daemoniacam adlocum deduxit, ut saltem experiretur,
si

Monasteriura a fundamentis instauravit et disciplina monastica egregie illustravit (10). Albuinus vix abbas factus opus uovge fabricae cooperiendam ecclesiae a^gressus est, ad quam Ludovioo IX obtinuit lig-na e Sylva Coti a (Compendiensi) anno 125 {U). Guillelmus I,
:

Christus

Martyrum

g-ratia

conferret

salutera.

Qu dum chorum

ingrreditur,

cru-

delius a daeraoue fatig:ata tetros emittit clamores, et cruentas ab ore et naribus vomit

spuraas, lumina contorqueos, membracircumpopuli fleotens. Attoniti super ea prsesules et


mciiisalyent. oraut Martyres, ut ffigrram salvent. u mclli.Sicut .lla qu. te .^>t flua pietas Dei nostri fuit fimbriam vestis Dommi, a fluxu sanata martyrum atti^it (feretrum), a ista, ut
!

subcuiusreQimine,nuulsnempe\S6Setm9,

.il teriura

Ang

is to

aX^^ regionera vastantibus, monas-

ab iisden fuit(12). Ludovico II incensumdestructumque Russie sedente ecclesia dedicata est a Jacobo de episcopi Suessionensis anno 1548
lnn.-..> raunivit,
T.aulo paulo

nL quod

post nost

sic

daeraone

suffraffaneo
(13),

Nicolaus

Dany commendatarius anno


immuFalralo-

liberata sanam omnino se sensit, denuoque confessiouis in fonte sua crimiua deleyii.Additur pium epiphonema. Quis pr^-

1566, qua potuit abbatiam abhaereticis


Froncorum,
lib.

senscelebris abbatise sit status et atia pertinentia videbimus infra.


col

ad eam

(!) Histori..

V, cap

xv

M.gne

390

AOO

lll

() ll-id.

Ib.d.,c..l

lliii., col.

(Iti)

Migric.

de
SoiSkOUS

paK pan

55">.

Jbi.l c. 403. - il.^) (15)Tom.IX,col 39iel.r.,. {14)llml. {\i) Tnro. i.\, Futrol loin. LXXl col. 7^.
19)
llitl.. c.

m.
II

5:)7.
.

(10)

(12)

Ibi.l

col.

(18)

rom.

Sepl., |ing. 546.

26

Ab

0\

508
ACCrORB

^B. H.

r^%^e^dicHsf^se.^co^^

26

Ah

his

MM. CKISPINO ET CRISPINIANO viii Martii rdto die, nempe gradum facimusad Translaiio- phus sanctorum martyrum
DE
SS.

Suessione Trium-

Crispini et Cnspi-

Pri,nairan.U.'lJ^^^^l^^StexlOCOSepuUur^SevJ^^^
tio^^fincm

niani

quando

e loco certaminis, ubi

ahquamdiu

"^'*

^
aZtia
circiter
hris)
(eoo

^^^^^^ ^j^-

ostea .^dificata est

sancti Crispini maioris in, cum probabiltier contigit sa^culo h^c ponat StiUingus ohitum SS. Sixti et Sinicii Septem^ anno aOO (Acta SS.. tom. 1

TranslaUo

corpora divina macondita latuerant illorum atque micantibus mirareperta,


nifestatione

culissolemni

cum

in basilicam, hierothecis pretiosis

fidelium ovatlone et jubilo eorum in honorem extructam,


inclusa,

ad

perpetuam

lode Concordat GaUia Christtana (1) translata Axonam tugurio) supra urbem ad
:

labitur veneratiouem delata sunt. Manifeste dicit corpora tunc translata

Saussaius,

cum

locum in quo deincep^? maCrispim gnam a;dificaveruat basilicam puta S.


SS Sixto
et SiDicio,in

ut videtur, .unt 111 IdusMaii, tertio,

sfficulo,

e loco certaminis

id

enim nullo modo conve-

memoria hahemajoris. Bujus translationis Gallicano die_ tur in Saussaii Martijrologio inventio (m Indice Suessione Vl Mariii
:

Cointius quonitrebussub Anserico gestis; exuvias ex loco sacras Que videtur indicare, manserant, ad ahum, prtori non uhi abdita
ita

propinquum, delatas

quod tamen non

Heseratio)

corporum sauctorum Crispini

et Cri-

Ansarici, ubi conconfirmatur ex^aciis S. poiius declaratur in Translatioms

trarium

spiniani
in

martyrum

facta ex revelatione divina;

odores

qua ipaa sacratissima corpora suavissimos quam apud effiaverunt, gloriieque


,

Christum Hsec perspioua prodidere magnificaque indicia. deprompta sunt ex vita S. Ansarici, episcopi Suessionensis quam iUustraiam tyins subjeB cit Stiliingus ad diem V septembris, ubi iia associan. 5(2): Prasul Ansaricus pontifieum Junii cryptam, sub tus cohorte quarto Idibus
,

nobilissimo

ag-one

promeriti sunt,

cujus summam tranprolixa descriptione, hanc ei (S. Ansarico) scribimus (S) Dominus cum sanctis Eligio Novioconfert gratiam, ut Earone Melmensi Audoeno Bothomagensi. laude dignis episcopis beatodensi cJEterisque et Crispmiani rum fratrum martyrum Crispini ^ apostolorum sacratissima corSuessionicorum
:

qua pausabant ossa martyrum (Crispini et CriSinicium spininni}, ubi olim per Sistum et
tremore et lacrymis reseravit .. caemento bina eorum sepulohradiscooDempto odor peruit. et maximus statim inde suavitatis
posita,

pora transferre mereretur... aureum et argenthesauro dignum vas circa pontifices fuisset... dicti alml teum factum Suessionicum, populum divino igne succensi suadente, convocarunt, et pro sancta Ansarico

Cum

igitur tanto

cum

Martyrum

translatione triduanum

jejunuimm-

iragravit. Quce

Martyrum nostrorum,
fit

apprime consonant actis SS. in quibus tamen non

emississupercorpora dixerunt. Quo completo, orante cum Martyrum per prsesules actis, clero pontificum associaplebe, prsesul Ausaricus, Junu quartis idibus (quarto Idus)
tus cohorte

mentio SS. Sixti et Sinicii; in horum insuper propria vita, quam idem StiUingus commentatus est ad diem I Septembris (3),

cryptam

h^c

translatio

ne

uno quidem

indicatur

verbo Attamen

cum

acta S. Ansarici, quod

martyrum. sub qua pausabant ossa et Sinicium posita, cum ubi oUm per Sixtum purissimisque tremore et lacrymis reseravit, juvantibus, Eligio prgesermanibus, episcopis dempto csemento, tim, qui prscipuus actor erat,
et

ad priorem eorum partem spectat, licet mendis conspersa, haud spernendse sint aucto-

ritaiis ;judice Stiltingo

(4),

Translatio itlorum

corporum ad cryptam per

sanctos Sixtum et

Sinicium valde est verisimilis, cum SS. Crispinus et Crispinianus passi sint sub initium imperii Diocletiani, et paulo post, cum Galliis prseesset Constantinus ChloruSf Sixtus et Siniut suo loco cius Suessionem pervenerint probatum est[5). Dormayus (6) certam hahet
,

bina eorum sepulchradiscooperuit, ad declastatim inde suavitatis odor fragravit, pontificum ad- ^ randa (ut remur) Martyrum et sanctos stantium merita...Tunc sancti poutifices exoartus, cum lacrymahili gaudio

maximus

Martyrum

sculatos, in praeparatam
et pallio holoserico

capsam transtulerunt,

derunt;

caput

obvolutos honorifice condidumtaxat sancti Crispini a

Translationem, censeique corpora deposita in casiro seu foro Crisis dicto, ubi parata supra quam deinde erecta fuerat crypta
,

ecclesis repopulis deosculandum in archivis episcoporum servantes. Elevatur itaquehumeris vas, vas admirabile, vas manna continens, virtutum lapilUs inquam, auri solidum, pretiosis

ecclesia

est,

dudum jam

hello vel collapsa vetustate

desiructa irruente dubitat autem an


;

super altare sursum in eminenti omponitur ut instar senei serpentis erectum, prospicientium languoribus devote in se

ornatum,
;

et

nium
hac

SS. Sixius et Sinicius translationi interfuerint ideo puiem, quod acta S. Ansarici non
;

mederetur.

id frustra sane. ,Siquidem translatione reorum vincula solventur,

Nec

viderat
Aiura

Dormayus. 27 Secunda Translatio facta est mediossec. VII, de qua ut longe celeberrima, fusius agendumesi. Xmencus, in^uit Cointius (7), Suessionnensis episcopus,

pecca* efiugantur daemonia, sanantur morbi, narratorum confertur indulgentia. Sequitur Translatio sat explicata de energumena, suh meminimus. tione liberata, cujus supra n. 25

hoc anno

(649)

corpora

Ex

recitato loco apparet translatas retiquias

sanctorum martyrum Crispini et Crispiniani,


evocatis sanctissimis prffisulibus

Audoeno Ro-

non ex uno loco ad alierum procul dissitum,sedex crypta in praeparatam capsam.^w^


elevata humeris episcoporum super altare sursum in eminenti ponitur. Unde Stiltingus
elevatas potius
dicit
(9).

thomagensi, Parone Meldensi et Kligio Noviomensi, ex loco ubi diu abdita post agonem jacuerant, ad basilicam a se eorum nomine dicalara, raagna cum veneratione trnnstulit octavo Idus Martii, quo die celebris est hujus translationis memoria. UndeSaussaiusprsB'
(1)
11.

quam

translatas

ab Ansartco

Manei tamen dubium, an hasilica S. Crispini majoris exurgat eo omnino loci,


dc Soissons. lom. I, p. 108. - (7) Aiinalcsecclcsi. Francorum, tom. II!, p. 240 Conf. Gall. Chrisi. Ulii supracol. 3i>7. Tom.ll Sepl., p. 46. (9 Ibid., p. 54S.

quo sacra corpora post primam translaiio-

Tom. IX.

846.

col

ZH.
(5)

(2)

Acu

SS.
p.

Tom.

II

(3i Iliid.

il

Sepl., p. 47.

lom l,Septcmb.,p. 118-121)

Tom.

Sepl.,

Ml.

Seplembris. (4)Toro.

(0)

Uistoire

nem

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBKIS.

509
iCCTOBI B. B.

A nem fuere deposiia, an vero haud procul inde, cintra amhiturn nempe Castri Crisice, quod
tradunt chrislianis a Constantino concessum, cumAugusiam Trevirorum petens hac transiret. Conf. n. 21. Hoc posterius si obiineret, recte dixisset Coinlius, reliquias ex loco ubi
abditiB translatas

riam insigni ornamento decoravit. Nec non et Belvacus municipio beatum martyrem Lucianum .. inventum sirailiter fabricavit atque composuit sed et alias quam multas memoriis sanctorum irapenditdiligentias, quas nunc non suificit uarrantis evolvere lingua. Nonne
;

ad basilicam. Confer Dor-

exhacianta S. Eligii
licet,

diligentia, sicut et

ex

mayum
paulo ante

me

28

De

in Historia urbis Suessionensis (1). anno hujus Translationis non clare

ipsis S. Audoi-hii verbis inferre

cum

Stiltingo

consiat. Conjectura sumi potest, inquit Siiltingus (2), ex S. Eligii vita cum aliis rationi-

illum S. Ansarico auctorem fuisse, ut quxreret ihecaque preiiosa recondej^et SS.


Crispiniei Crispiuiaui reliquias?

Quod aidem

bus coUata

attamen non video, annum certo


,

etiamsi existimare ex ea deterraiuari posse Eligium certo epivelimus SS. Audoenum et scopos consecratos auno 040, ut voluut Cointius et Pagius, quoi-um seutentiam, ut proba"biliorem interim secutus est Cuperus noster uuspiam in S. Audoeno ad diem xxiv Augusti
:

dicatur in vita Memoriam iusigni ornameuto decorasse. innuitur ihecam, quse supra n. 27
latius describitur, ab Eligio, ui erat aurifaber peritissimus, si non propriis manibus saltem eo ordinante ac dirigenie, fabricatam (4). Hactenus de secunda Translatione, qu3e longe, ut monui jam, celeberrima est 30 Tertiamquamdam memorai Gallia Chrisiiana Translationem sequeniibus verbis (j):

enim babetur, quot annis haec translatio posterior sit suscepta ab Audoeno et Eligio dignitate eplscopali. Prgeterea opinantur aliqui Eligium et Audoonum auuo 646 consecratos.

^'^^''"

'"**
""

||?j*

Ernaldns abbas
die

corpora SS.

Crispini et Cri-

spiniani transferri in aliam

Dies translationis ffique dubius


;

est,

cum

acta

capsam procuravit LunjE post Peutecosten, anno 1141, proinde

Dormayus vero aliique notent diem x Juuii velint peractam esse Translatiouem die vi Martii,

die XIX

Maii,quum anno
et

illo litiej^a sit

dojni-

nicalis E,

Pascha reswj^ectionis cadat in

martyrologio suo Saus^ayus. Quapropter uihil de tempore hujusce Trauslatiouis certi statuere possum, nisi eam conuti notavit iu

tigisse
alii

non diu ante medium


647, alii 64S,

siECuIi vii

nam
649

diem xxx Martii, festum vero Peniecostes hi xviii Maii, utex Tabula chonologica et Calendario perpetuo Benedictinorum pj^obatur (6). Labitur itaque Dormayus ['), diejn xxi Maii
asserens Pentecosten incidisse in diem xx ejusdem mensis.
iranslaiioni assignans,
et

annum

ac

demum

alii

assignant; neque pro uUo ex hisce aunis meliores invenio rationes quam pro alio ; seu potius nuUa allcujus momenti ratio pro uno

Scribii

idem Dormayus,

loco cit.,

novamca-

magis quam pro alio allata est. Quibus eiiam ego, nullam clariorem nactus lucem, subscri-

psam,queeopej'eetpreiioantiquam,indusiria S. Eligii fahjncatam (vide supra n. 29) supe7'abat, factam expensis monachorum abhaqui hunc in finem argenteam suppelleciilemadhihuerunt; contulit quoque magnam
ticB,

bendum
ouc/ore pr*-

duxi.

29

Ex

Actis Translaiionis n. 27 recitatis,

cipM
gio.

S. Eli-

Eligium prascipuum illius auciorem fuisse nec non etiam adjutorem. Idqiie apprime congruit S. pontificis viias, conscriptae ab cequali seu coeevo ejus, S. Audoeno, episcopo Rothomagensi. Sic enim is oy^ditur
liquet S.

pecunitB
ipsi

summam

Joslenus, SuessioJiensis

episcopus ab anno 1126

adannum

1152 (8);

eiiam cives ditiores partem boni operis sihi assumpserunt. Aique ex his omnibus collaiis confecta est

magnifica

illa

theca, quiE in

cap. VI (3) (Eligio) inter csetera virtutum miracula , id etiam a Domino concessum erat, ut sauctorum
lib. II,
:

Huic itaque viro sauctissimo

martyrum

corpora, quae per tot ssecula abdita populis hacteuus habebantur, eo investigaute nimio labore fidei indagante patefacta pro:

huuc usque diem cernitur, ut scjnbebat Dormayus medio Scvculo xvir. Eademque permansit usque ad postremos sxculi xviii annos, ut infra, ubi de reliquiarwn pjwsenti siatu, dicimus. Dormayus pluribus ibidem
tj'anslationis solemnitatem describit, cui adfuit Samson, archiepiscopus Remensis [ab

ac siquidera nounuUa venerabantur derentur priusa populo in locis quibus nou erant, et tamen quo in loco certius tegerentur, prorsus ignorabatur. Ex eo ergo tempore quo Eligius
poutifex cousecratus et ecclesiae pastor est dasunt declatus, ab eo nonnuUa inventa populis
rata
;

anno 1140 ad annum 1161 (9)) cum abbatibus ^ S. Remigii et S. Joannis. Frequeniissimus accurrit populus non solum ex viciJiis sed remotioribus etiam ex locis. Prout, assoiet in hujusmodi festivis cxremoniis, insiituta
publica

ex quibus primum ac

summum
,

sanctum

martyrem Quintinum

in principio episcopatus

olim quoque sui grandi instantia qua;situm celatum,promovitpalam iu publicum. i?e/igKO

sub qua dum 3es est supplicatio campanwn indesinenter pulsaiur, ictu ciavx rupta est major campana, ita tU hujus fragjnentujn magna vi prxceps exira tur-,

Dein capite describitur inventio et translatio. modo grandi pergit cap. vii Post hsec simili territono labore atque instantia invenit in Sacilinio, sanctum martyMedenantense, vico martyrem Piatouem... corpus deuique, sicut maudecuit, eleganter composuit, atque rem Suessionis urbane desuper fabricavit.
:

rim ageretur terrseque infigeretur ad aititudiJiem duorum pedum, haud pj-ocui a Coqui denso miie Sitessionensi Reginaldo jninisirorujnque giobo siipaius sonobiiium iemneiu condecorabat prgesentia sua pompam. Quo viso, omnes clajnahant miracutum, poteniique SS. Mariyj^um patrocinio agno,

soleum quoque civitate, sanctos martyres et germanos crypta Crispiuum et Crispinianum ex quadam
Meraoprolatos miritice composuit, eoruraque

scebani facium, ui nemo occisus, tiemo vel levissime Imusessei. Quovis anno, die Lunse infra octavajn Ascensionis Dominicse cetebra-

5j(,
AUCTOn' B. B.

DE

SS.

MM. CRISPINO ET CKISPINIANO

%catio solemnis, monackis cathedraCTsdeferentibus Thecam ad ^dem (scaUn^s) e inseguentibus magistratu

translationis, fitq^^ .^"^" iur memoria hujus S-Crrspm^ma.

Bandaridi Suesstolerls fuU in feretro 5. I [cujus acta apud nos tom. nensis episcopi
AuQUsti^Ptestis,

^oopulo.

Atque hwc

iia

Dormayus

loc.cit. He-

61) cartallus

translattoms hu)us

idiomate conscriptus. Verba sunt Corpora S Crispini et lati7ie reddita hxc fuerunt in hanc thecam S Crispiniani translata Dei 1141, die lunffi anno Incarnationis Verbi est dies 14 Calendas quJE
gallico
:

ProtasiiadbasilicamS. CrispiniMajoris,ibisacrum, dictumQue celebratum solemniter laudibus sanctorum Marquepro concione de necessitaie, Posihaec tyru7n deque prxsenti Crispini et Crispiniani est theca ad delata SS. cui tuncprs^erat CathaB. Marix abhatiam, Burbonia, principisCond3ei,hugonoitorina rum ducis, consanguinea (7) Unde Gallia episcopo SuessioCkristiana ubide Carolo I Horum (ksereticorum) timore transnensi
(8)
:

tulit 29 Junii

1562 capsam SS. Martyrum Cri-

spini et Crispiniaui in

coenobium B. Mariae,
caidela. Paulo

post Pentecostera,

Junii

Qui facium sit, utcartallusm ferenuintroductus trum S. Bandarici fuerit Sane ex errore tel negligentia spiam reperi. auctor rerum idcontigerit. Testatur autem cartalrnemorabilium S. Crispini Majoris exstipr.-edictum in fcretro S.Bandartci
, ,

lum

tisseadhuccirca
cludehaiur una
et
Reliifui* SS.

1664, eratque invoaliis duobus inluius sacculoserico, qui ipse

annum

cum quibusdam SS.


(I).

Cnspini

Crispinianire/i?t<5
31

Marlyrutn.

ail

apud In mss. Suessionensibus sicut etiam signatur translatio SS. CriBormayum (2)
ad urbem Montensem in
Belgionosiro. Irruentibns scilicei
et Hungfiris.

dexnde quepost pestis invasit lues pr.-evalmt (10), quo anno 1567 longepejor Deum hominestempore nefanda patrata in unum omnia ckrtsiianorum que facinora. Ad iam intra quam temrila violaia, expilata, moenia, solo excepto monasterto extra urbis hancque serB Mariw fidem enim dederai, prinsorori sux Caiharinse abbatissae vavit, nec ecclesige a suis ceps Condxus nihil mali .vdibus timendum (U). Hocpacto necreliquis iniactumremansitSS.Cvispmiet Crispiniam
[9]
;

Nec incassiim adkibiia

nam-

urbem

et

sacrum pignus.

tempxn *'""
(ilms in llati'

spini ei Crispiniani

Asi, pacatis rebus, momales Maria^reliquias illasrestituerenoluerunt;

Nomannis

nonia gerval>
dicttntur.

monachi exeunte

saeculo ix vel

initiosequentisreliqnias'SS Crispini et Crispi-

quas niani transtulerunt Montes in Hannonia ; comes civitatis fertur muUa cum veneratione
Bmer- suscepisse et nndipes portasse ad ecclesiam aevin; ArtgMf- S. Waldetrudis. Aimc? nihil addiiur. * Latet la Viromanduergo quomodo vel quando relaiee fuerint ad
*Vide

Crispini Majoris sinQuas cum monachi S. in publica supplicanulis annis circumferre tionesolerent.primumad B. Mari^e tendesuis imponebant, bant hieroikecam humeris urbis prsetor omnisque magised ea lege ut insirumento coram noiario ad hoc
straius,
finita supplicatiorogaio, sponderent illam, B. Mari^ resiitutum iri (12). ne, monasterio

or^m
ta rl

vindicaillwtra-

S, Crnspini Majoris. Suspecia mihi


narraiio.
tuto

est

tota

33

nonnutla Addo ex Mss. Suessionensibus


et

^^^^
^^,^^,^^

^^^.,.

ta, ;Hig.80.

Nec enim bene video quimagisin sacra pignora fuisseni Moniibus quam

Suessione;

cum

uirobique barbari videantur

enucleaiius descripia, ut quse ,a-s. Cn>i'ifw accuratius vel desumpia mjon reddita fuere a iesiibus oculatis publicis. Carolus de Roucy

forte subest aliqua confusio, grassati. transveciio illa reliquiarum respicit transet laiionem Osnabrugensem, ineunie sieculo ix

Num

habiiamt vel Romanam sseculo eodem, de quibus sequenti paragrapho fusius erit tra-

una cum clero episcopus, qui supplicaiioni restituendis monachis prwibai, fidem dedit de Mariyrum S Crispini Majoris reliquiis SS. Similiter spopondeQuando id requirereni. pignora strunt cives se reddituros sacra

exinstrumentis

ctandum? Videat lecior; equidemnec asseveraverim nec negaverim.Conf infra n. 35e^39.


^nnoi3C2dflalwfuerunl

ad basilicam
S. Uariir^

?2 Post hgec^ nullam quce proprie talis sit, reperio apud Suessionenses faciam transla-

mul ac prxsens cessarei periculum. a pluribus ad majorem cauielam ipsa capsa conspectu duorum noiarioaurifabris, in
rum, recogniia
descripia
;

Insuper

accuraiissime

fuit atque

tionem. In Annalibus S. Crispini Majoris hmc iantum sequeniibus Sceculis notantur.

erat

autem ex argenio deaurato,

lata duos pedes, alia

i\

Johannes II, Abbas ab anno 1362, capsam SS. Marlyrum refecit defunctusque est ineunte Augusto 1373 (3). Et sub Francisco /, qui S. Crispini possessionem iniit xi Nov. 155S fuit delata ab episcopo per procuratorera Suessionensi Carolo I (4) ad ecclesiam abba,

duos pedes cum quaduodecim apodranie, circum aderant effigies quoddeessent siolorum, integrse omnes, nisi post urbs aO sex manus etc. Sepiennio fere ^ roensi/iwponoto captaestetseptem circiter ab eisdem hus occupata; templa ejus sacra monastenum Ss. spoliata, diruta. combusta
;

tialem B. Mariae capsa spiniani 29 Juuii 1562


potuit extrahi
(5).

SS.
et

Crispini et Cri-

Crispini

ab

ea

numquam

Quo autem modo quaque opportunitaie factum koc sii, laiius est ex plicandum. Scilicet dum ob inductam in
Gallias pestiferam
viebai

redactum miserabiles in rumas (13). kseccuraPrior monasterii D. Lepaulart sub abbaiiam transfevit ad eamdem B. Marise

cum rendas c^teras reliquias Sanctorum argentea ei ckartis insirumentissupellecfili


incluque publicis, quse omnia doliis vacuis Pace conciliata die 23 Martii 1568, serat ^^ Crirenuit abbatissa capsam SS. Crispini

Calvini doctrinam
civile
,

sse-

airociter betlum

iimor erai

ne

haereiici
(6).

spoliarent vastarentque eccle'


circo

sias

Suessionensibus visum est, SS. Paironorum suorum sacra pignora, quo tutius servarentur, inira urhis mosnia deferenda. Prsefato itaque die xxix Junii 1562, solemni ritu magnaque cum veneratione, pubiica quoque indicta supplicatione,
Id

iemspiniani restituere, iniquitatem causata

porum. Petitionem iierarunt monacki anno 157S, cum ckorum suae basilicee restaurasseni;sed abbatiissa facile quidem reddidit reliquias; yionveroitacapsamSS. Maralias

ilum

e'st

ex

sede cathedrali SS.

Gervasii

et

tyrum, quam penes se cupiebat servare usque Reclaad belli civici omnimodum finem.
Sois*oii n 46l!-*S0. llfm.H.^loire d.^ rbbayc dp N. 0. dc Ibid. elExp.ll>. nar D. Michcl Germain, p. 263. - (II) Maitinc, Voyage bictioniiaire ^ogranbique. V. Soissons. (!->) lall. litldraire, t. M. p. ld. - (12) Martinc, ib., p. 'iO ChrUt., tom. IX. col. 378.

(1)

Pfiheur. Mss.
Ib.,

(3) (laU.
^S)

col. 403.

(2) llist. de Soissoiis, lom. I, p, 37H. Clnisl., lom. IX. col. 401. (4) lli., col. 378.

(6)

Uormay.

lora.
col.

II.

)>.

4(i2 ct rqq.

(7) Ibid. eiGBll. Clirisl.. Chriii.. lODi.lX, col.378.

tom. IX,

U7.

(8)

GaU.

l9)DormBy,

1.

4U5.-

ilujlbid.,

marunt

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBKIS.


A marunt monachi sed frustra
, ;

511

cum

abbatts-

S3e

faverent episcopus et ipse Nicolaits Dany, abbas S. Crispini cum priore Francisco

Mosnier. Defunctse anno 1591- Catharinas BurbonicB successit Ludovica a Lotharingia^ filia Claudii AlbcE Marlae ducis, annos nata fere 33 nec ipsa adduoi potuit ut votis Crispinianorum satisfaceret. Pluries tamen sub ejus regiynine cogitatum est de tollenda capsa;
;

AticTOM de Garsig^nies, miseratione divina et SanctSB Sedis ApostolicsB gratia, Episcopus Suessio- ^^ ,ic Garnensis et Laudunensis, Porvincise llemensis $ignieepi Decanus et Primus SufFraganeus Universis et i^uession.
:

sing-ulis prsesentes litteras inspecturis

notum

facimus et testamur quod Nos, ad majorem Dci omnipotentis gloriam, sacrarum reliquia-

rum beatorum martyrum


niani
,

Crispini

et Crispi,

civitatis

Suessionensis
ecclesia

apostolorum

quinimo die quadam res jamjam perficienda


credebatur ast cives twnultziarie concurrentes occluserunt urbis portam (hodie a S. Mariino dictam) qua iter ad S. dnspini Majoris basilicam erat. Prsetendebai autem Ludovica se y^etinere sacrum pignus easdem ob rationes, quibus mota fuerat Catharina ;
;

qujB

adhuc

in

nostra

Cathedrali

supersunt,
tati

conservationi nec non autlientici,

maturius expensis monumentis historicis a primsevis temporibus usque ad prffisentem setatem, haec iiobis imprimis
provideutes

comperta
sepulta

fuerunt.

SS.

Martyrum

Corpora
extra

Suessione, ab initio in pia


,

domo

abscondita et

quod

scilicet

civites discordice

non minus

inde

postea

translata

sunt

antea ferverent. Nec tamen manus victas dederunt monachi; quinimo gravius quid susceptum anno 1614, turbaio tunc regno ex nece Benrici 1 V, infando scelet^e interempti die 14 Maii 1610. Cum enim pro consueta suppiicatione adductse ad wdem cathedralem fuissent reliquise, post decantatum sacrum occluduntur, favente capitulo, port<e, eo fine B ut facultas Crispinianis daretur tollendi et clanculo abducendi sui thesauri. Ast subito commovetur populus postes effringuntur cogunturque canonici dimitterereliquias,quie contintiO ad S. Mariae reporiantur. Deinceps noluit abbatissa permittere ut inpublica supplicaiione circumducerentur, sedutsolum in sua basilica ante cancellos ciaustri monia' lium exponereniur. Verum anno 1617, ne seditioni ansa daretur, concessit ut solito more deferrentur, dummodo pr/esidio triginta mi. lilum armatorum ad cauielam circumdarentur. Quod cttm videretur nimis violentum, mitius adhibitum consilium est, ut scilicet ab earum egressu usque ad redituyn unus ex scabinis obses iyi monasierio B. Mariw tene;

quam

urbem, ad plagam quasi Orientalem, in crypta ecclesise celeberrimi coenobii ipsorum nomine
gloriantis, ubi maguo cum honore conservata fuerunt usque ad tempora recentiora. Hac in ecclesia, mediante sfieculo septimo, a S. Ansarico
,

cpiscopo

Suessiouensi
elevata

apparatu
S.

primum

fuere.

maximo cum l* Ipsum


fuit in

Crispini caput capsa argeutea a

tunc
S.

reconditum

Eligio, episcopo Novio-

mensi adornata, qua dein obsolescente, circa 1300, ab abbate Wermonte iu nova _ '^ theca deaurata, scd cuprea et angustiori, ideoque plures in partes confractum, translatum fuit ex qua duo fragmenta ejusdem S. Capiti

annum

extraxit Carolus de lloucy, episcopus Suessionensis,

versus anuura 1578; quibus ecclesiam Cathedralem ditavit. 2" Corpora aulem suam sanctorum martyrum Crispini et Crispiniani, mediante sreculo separatim a capitibus
,

septimo, in ingentiori capsa argentea, quam similiter adornaverat S, Eligius, elevavit inclusitque idem S. Ansaricus, quacum capsa translata fuisse creduntur, desinente seculo

retur. Atque ita

quidem processum anno 1617. Exin, usquead exitumscec. xviii, aliacautio adhibita non fuit praster fidem ab urbismagistratu datam [n. 32). 34, Quid deinceps Suessione cum reliquiis gg^ Crispini et Crispiani actum sit, et quis
Q^^^^y^ prsesens status, indicabit

nono, Romam, ubi pars non minima, testante martyrologio Komano, reteuta fuit. Longe autem post relationem, cum pristiua illa capsa
vix sibi cohaereret, nuno 1141, 19 Maii, quod

PrxMM
iiikiarum

Reii-

supererat e saoris Corporibus translatum fuit, solemni pompa, a Josleno, episcopo Suessioneupostea anno iu aiiam capsam argenteam,
si,

uc.

sittius,

Instrumentum, ipso, quo hsec scribebamus, anno ISfiO datuin. Scilicet R. D. Can. Bartholomxus. n Delaplace, ad hoc speciatim delegatus (absens erat episcopus qui haud diu post obiit), ca-

psam
vit

prsesente capitulo ,reseravit


:

reliquias
,

strumentum consensu probatum subsignavit, nomine ordinarii, R. D. Hurillon, vic. gen.,et nosin
,

et recognodeinde confecit prsefatum inquod unanimi capitulariwn

quae, 1370, sub abbatc Joaune, denuo refectam, anno 1 71)2, sicut et capsa deaurata sacri Capitie, ab irapio hujus temporis gubernio deprasdata maxima femoria, est. Inde autem extracta pars fragmenta, a piis pernec nou quaedam minora KH. DD. soui^, post redditam ecclesise pacem,

-p

Joanni Claudio de Beaulieu, episcopo Suessioet duo praenensi, sedulo restituta sunt, sicut fragraenta Capitis S. Criepini. Quaesinlaudata
coetaneis gula, identitatcm testantibus viris Octobris, idem lidedignissimis, anno 1804, 25

extenso subjungimus. Cum vero recognitio suscepia fuerit eo fine ut postulatis nostris accuratius satisfieret; liceat hic pro merito reddere grates ven. capitulo Suessionensi universo, et nominatim RR. DD. canonicis Bariholomxo Delaplace et Ilenrico Congnet qui prcvcipuam promovendtV et peragendas recognitione operam pnestiterunt. Denique hac ulimur opportunitate, ut gratos quoque

lignea et de Beaulieu, in prsesenti capsa rccondidit, solerani Decreto, passim dcaurata

DD

authenticafideliumque veneratioui cxponenda


ultimffi trnnslatiodeclaravit et statuit. Hujiis instruraenttim quod, aperta capsa, temponis

deteximus, prsainjuria pene obliteratum suppleraus et renovaraus. senti Rescripto igitur sacra pignora a nobis canoPriielaudata
ris

nos exhibeamus R. D. Pdcheur, parocho in Fontenoy, scripiori diligenti et erudito, qui cum praefato D. Henrico Congnet (viy^o pariter de re litteraria et historica optime meriio) plurima nobis docuinenta submiserunt
'x innni'"cnin nu.

fragmenta ipsiusnice recognita, scilicet duo capitis sancti Crispini. partem maxiraam met aiiaque fragmenta rainora tribu."* eaofemoris
culis

sericis,

coloris

rubri

inclusa
serico
,

reponi
coloris

curavimus
rubri,
in

super
prffidicta

pulvinari

valde pretiosa. 35 Paulua Armfindus Octobris Tomus XI.

theca lignea, pnssim deau-

Anacletus Ignatius

rata

formffi oblongae,

a lateribus duplici cristallo 69

DB
o
B. .

SS.

!rno immobili

'""^' .^^^"''Sicoehlels l.gneo p ^^^^^ omnino clausa tegumento


^'g'" ferreis adha=rente,

MM. CRISPINO ET CllISPINIANO D m mss Suessione nuper nobiscum commuquidem recitari a D nicatis notatur, rem
'^

tispanica

impresso

f;

eoopertis.

sed absque ulta Lemulart inEphemeridibus, indicaiione (3). sii, fontium, unde hausta

In quorum

^l^'Jl\^;;,,,, fiaem priEseutes "P^''''

^Zimr.. J
^^6-

Insuper
censet
lia

Majoris illam suspeciam sterii S. Crispini

ms. Etie, in sua Historta

mona-

fidel'""' -cum'faculta.e ;L^ facultate dictas reliqu.as ^i-^f^-J^f ^''^onendi. Datum ^os^ e^P ' rationi .n D.cece ^.^ ^^^ '' Pa at o I^ostro Suessione, h Gencraii!- , .'b Vicarii Nostri sifi-no no-

JJ"^

De Wermundo hzec solum Wermundus Christiana (4)


:

tradit Gal-

petita a

mopro

nachis anno 13U3

licentia

electus,
S,

convenit

So

mense

Maio

cum

abbate

Medardi

ac SecretariiGenera,isEp.copau^ M.nes.mo anno Dommi stri subscriptione, d.e ^e '^^^ Octingentesimo Sexagesimo,

v.c. gen^De Martif Sexta. Hurillon, tpiscopi Reverend.ssimi DD. Tllustris^irai ac elaplace, can^ Laudunensis S esstnensis .t Romana, cv,us gen. De translatione sec
:

Mandato

Cesi circa villam de iuribus rip fiuminis Caput S. Crispini in pyramide inPernant. amentiain quam inciderat rcvocaclusit

tum

Belli-loci,

secessisse in cellam ferunt abdicasae et Apud Dorubi sanctissime finiit.

Ex

mayum

dicitur

Wermundus digmtaiemresiesset. Csete,

Zntl

etclefl Inslrumento fit in ^equentumcaa Osnabrugensi, dicemus k ^'''f'"'^" dam nonnulla de pnxcipms sacrzs capU>bus
sicut

Wermundum rum ex priefatis effcitur cum ejus etectio exiguo temporepr^fuisse,


ei

capius anasse antequam mente

CapuiS. Cri'l'"'

^P"^ ^^* vidimus supra nn. 27 et rehquo cormedio s.vc. vii seorsum a C.rispini B loZlepositum per S. Ansaricum zn propria^ Ernaldum ahhaiem ossain Zca anno
.gg

sium parlibus; etprimumde SS. Martyrum.

o^

Sd

anno 1303 adscripr^termittendum preefaiam baniur Nec ad iumulius hierothecam persiitisse usque
resignatio uno eidemque
,

mi 5.Cr.spim 'Sam capsam transtulisse,Caput Galla-^ Notat ^ero


loco

motun non

fuisse,

JiristianaiX). Wermundum in pyramide manno 1303 Caput S. Crispini est apud Dormayton clusisse. SciUcet, ut Ui)6 Wermundus creatus ahbas anno

itidem Ahhatem

in Galliaciviles sub finem cupro inauQum enim tunc visebatur, erai ex ^ deornata icuticutis. Circum rato et variis legebanpedem inscripta liiteris vermiculatis Hic loci sacratum in vase ad Domitur verba : locatum est, Vuermoute ni decus hoc Caput instrumento [suabbate Denique constai ex de Roun 35), circa annum 1578 a Carolo

seecuhprwterlapsu

aures

pn-ebendo
aliisque
.

imprudens

aurifabro

pra Capitis fragmenta^quicy duo extracta fuisse ecclesiam ditavit atque hmc
bus cathedralem
37
:

cuidam

utehatur conS. Crispmi Casueiudine, inductus fuit ut s^c. vii recondi^ put ex theca, in qua a medio formee quitum erat. iransferret in alteram m.inoris pretti. Itaque sed

quorum

inhunc usquediemservata,c^terapernsse
CapuiS.CThvir^i^u\,feriurS.Ansaricus

^^

^^^._

^^.^^^^.^

dem

elegantioris thecam ex cupro tnaudictus aurifaher fecit variisque ornatam rato pigrhentismeiallicis adeo Ixtatus ahbas est, figuris. Qua conspecta sacrum, sub quo, ut solemne voluerit celebrari
veteri
lulit

medium sa^cultyu. iradidisse S. Etigio circa Sanctus autem Eligius dictCf n 27 et seqq. abbatiee Sollem' tur vicissim illud donasse Lecirciter miUibus ab urbe niacensi, quse sex
movica
distat ei B. Eligio,
fuit

patriaLemovice,qui

postmodum
ffloriatur...

episcopus Noviomensis.auctore

anno Ecclesia dedicatio facta est

S.Patrom ex adstantibus monachis, caput impositurus theca, novas illud


quod incassum tamen tentavit
:

viginti duo epiecopi Christi 631 die 9 maii, cui Caeterum adfuerunt, ex veteri Necrologio.

erat

emm

apertura thecce angustior, quam ut aurifaher, pignus intromitti posset. Quare percutere cceptt, pudore confusus, reliquias divisum unde in tres partes seu fragmenta quse sic facxle xn paraCaput SMartyris est, tamurnam repositse fuere. Ex antiqua theca, librarum, confecium C quce pondo erai decem pedum ahbatiale. Ast hrevi est Wermundo vix consubsecuta est coelestis vindicta. Pedo iatis quoad captus, fecto, aurifaher membris abhas vero in amentiam vixit permansit
;

sacrum

patronis, hac dedicatione, prsecipuis plurimi additi et Paulo apostolis. alii Vetro cum Pancratius et Dionysius martyres

scilicet

sunt

sociis,

Germanus conMartinus, Medardus et

fessores(5).

Mirum non

est his

haudannu-

merari S

Crispinianum, cum iranslationi qui multis post annis coniigii, Asi hocsane f nonduminterfuerat S. Eiigius.

Suessiontc^,

mirandum

incidit

paulo tamen antequam rationis -usu eam' penitus privaretur agnovit culpam,
; ,

abbatia Sollemmacensis ^^^i^ tampretioso pignore, Capiie scilicei rein hac de Bpiniani, aucta fuisset, nullam decursu fieri meniionem.terie toto Annalium Christianm in Serie Abbatum, apud Gallix
esset, si

quecoramcongregatismonachisnonnutlisque
canonicis confessus est, indignum se dicens qui deinceps prceesset. Quare enixe fratres suos deprecatus est, ut alterum eligerent abbatem. In ejus itaque locum suffectus fuit Walterus de Bouclanoy Wertnundus vero
;

aliquamdiu amens in eodem monasterio S. Crispini Majoris vivit postea rationis com;

pos redditus, prioratui Beltiloci prsefuit usque admortem. Nonvidetur hanc narraiionem valde sinceram habere DormayuSj

signatur, coUectores,nechomen S. Martyris Sanciorum rehqutts licei plura hinc inde de Quaproad monasteriwn allatis notentur. conjecturam pter dubito an aliud prseier Sottemmacensi sit, quo Caput S. Mariyris Mss. Suessionen-^ basilic^ vindicetur in facite orirt sibus. Conjeciura auiem ex eo ab Anpoiuii, quod cum caput S. Crispini i^ sarico, separaium a reliquo corpore 'i^"^ propria theca reposiium fuerit cuni ahsonum videaiur pari modo acium
,
,

Capite
sihus
col.

S.

Crispiniani

ut

mon^s
quam
293
arrivd &

se

illam

non

alias

reperisse

cium sub eadem transiatione a


sit,

scilicet sejuncdeieris os-

in

ms. Michaelis Bertini. Pariter


col, iUl.

concessumque S.
(5)Tom. IX,col,40l.

antistiit
()

Novio-

(IlTom IX,
el eq.

(2) !lis(oirc

llcm Piclieur, S. Cr6piD lors de

rass.

dc Suissons. t 11, p. Journal de ce i\u\ csl prise de SoisiiiDs yar lcs Huguc-

OU. ms.

(3)

B66. Uof. S. Audocnum in viu S.. Elign, LXXXVIl.col. *"'^ et seq. Migoe, Pdlrologia, tona.

G.";\*^V'cbp'xV Lib. i. cBp.

^^^^j

DIE VIGESIMA QUIKTA OCTOBRIS.

513
ACCTOKK B. B-

remunerationem quidem conjectura ex eo fit probabilior quod saltem a medio ScBCuIo vii
niensi, in
prsestitde operse et

indusiritV. Quas

nomine de Courtonne, qui postea factus est canonicus et cantor S. Gervasii id est cathedralis Suessionensis. Uujus in offisecretario

capitis S. Crispiniani qusevis deperdita sint


vestigia.

Jd mihi certum, nec Suessione nec Osnabrugi sacrum illud pignus esse inveniendum. Scribit quidem Mazzolari, Romae in ecclesia S. Laurentii in Pane et Perna, corCrispini ei Crispiniani recondita
et

partem illara sacri thesauri, a decessore acceptam, servahai adhuc


cio cantoris successor

anno l&CA Attamen processus Visitationis non faciunt mentionem de talo, nec pariier de aliis quibusdam fragmentis quge
priefat3e

poraSS.

sub hac Visitatione videntur decerpta. Quod

Capita fidelium venerationi cxponi. Ast alibi diximus non satis fidam hanc esse relationem, guas in pluribus manifeste peccat. Idem dicendum de duobus Calvariis, quce Osnabrugi hodiedum asservantur in ecclesia cathedrali

quidem

indicio esset particulas

iantum fuisse

minutas.

translatlOne Romana ^ Hl. De ^

et

cum annexis duabus


partts reliijuiarinn

schedidis,

nomine SS,

Osnabrugensi.

Crispini et Crispiniani signaiis, ut infra dice-

va-

riii in locis

seivalx.

nius n. 45 et seqq. 38 Legitur apud nos inter rrsetermissos ad S. Crispini et S. Crispidiem v Aprilis (1 Diani translatio, aliqua reliquiarum facta est
) :

De Romanairanslaiionepluriesjam ex auiem
logio
:

inpras- Trnnstatio Romana, cedeniibus incidii meniio, hic professo agemus. Iliam Baronius in Annalibus pra^iermitiii, asserit ve7'o in Martyroinquii, corpora postea

monasterio Lezatensi dioecesis Rivensis prope Tolosam. Consule Saussaii supplementum xxvii Augusti quo die loc. cit.

anno

MDCXXl

iu

ad hunc diem xsv Ociobris Quorum, Romara delata fueruut,

atque in ecclesia sancti Laurentii in Pane et Perna honorifice tumulata. Verum enim vero

In monasterio Lezatensi... natales sanctorum Calixti et Cypriani martyrum,.. Horum


ita
:

hoc pr07'sus negat Saussayus


aii
(5),

Romam umquam

Nec enim, E
con-

pretiossB illorum exu-

sacra corpora ex
iu

duabus capsis perantiquis,

vioe traductje fueruut, qua> per tot saecula

quibus dudum requieverant anno millesimo sexcentcsimo vigesimo primo 5 Aprilis


a Priore loci,
et intra

servataj, etiam fureutibus Suessione hag"iomachis, ab illorum profauis unguibus divina ope subductfE sunt, sed inbasilica sanctissimJB Virg*inis dcpositaj ad tutelam, suis iu tbec-is [imo

coenobitis prffisentibus,

in no-

vam thecam ornatioremque

fuerunt translata,

capellam sancti Antonii bonorifice reclusa, cum aliis venerandis c;elitum lipsanis
:

sua in theca)

illibatae

hactenus, ut visuutur,
(6).

perseveravere. Saussayo subscribii Baillet

uempe corpore

sancti Albini

episcopi

sacris

aliquot pig-noribus sanctorum martyrum Crispini et Crispiniani, qui Suessione (ubi martyrium suum patravere) in propria ecclesia, mag-no

Cerie anie ediium, jussu Gregorii XIII, Romanum. martyrologium, nemo Translaiionis

SS. Crispini

ei Crispiniani

Romx

meminerat

Dei beneficio praeservata


illic

hagiomacborum, qui

tot

ab impiorum Sanctorum cor-

poracremaveruut, sacrilegisraauibus, reliogissime collocata mnt.Conf, n. 32 et seq.Nonergo


recte iniellexit vel legit

Saussayum

Bailie-

tus (2), cum supponere videaiur agi in reciiaio iexiu de SS. corporum iranslaiione imo
;

diserte aliquot pig-riora ianium indicayitur. Nihil esi sane quod his vel minimum refragetur. Nec dubitandum a Crispinianis monachis hinc inde reliquias sive minores sive

nec Florus, nec Ado, UsuarduSt Rabanus, Noikerus, sicut nec MaurolycuSj Galesinius, Bellinus, Moianus, nec denique alii sive noiiores sive ohscu^iores mariyrologi. Quapropier accurata haud omni ex parie esi A^otaiio Baronii ad annuniiationem SS, Martyrum Beda, Usuarnostrorum. Sic nempe scribit dus, Ado ac ca:teri qui quidem omnes Suessione martyrium ceiebrant, de iranslatione
: ;

siient. Difficile

tamen non

est

fontem BarO'

hisigniores dono daias. Sic, teste MabilloCrispini nio (3) sub annum 886, basilicse S.

nianie asscriionis detegere. In summo sciticet moniis Viminalis umbitico assurgit ecclesia et Perna, et monasierium S, Laurentii in Pane

Majoris Ericius comes mansa duo cum

ali-

atquoi mancipiis in villa Montiniaco tradii pro dente, quem ex reliquiis sanctoque legai

vtdgo Panisperna (cujus vocis origo varia a variis redditur), eo loci, ui feriur, quo halnea F Olympia; aniiquiius inveniebantur, in quibus

rum martyrumCrispini

etCrispiniani acceperat.

Video pr,vierea in Mss., Suessione nuper nohistransmissis, RR. Carolum de Roucy,qui fragmenia duo capitis S Cnspini minoriex
.

theca desumpserai, pariier os aliquodparvum ex majori capsa tulisse atque deposuisse Minimos Suessionenses. Anno 1019

beaiissimusLeviia martyriipalmam creditur adepius (7). Incolunt monasierium sanciimoniales a S. Clara nuncupatae, inier quas sunt plures generis nobilitaie insignes, eraique olim hxc abhatia e numero viginii privilC' giaiarum Urbis, Quo tempore exstrucia ecclesia,

incompertum

(8).

Sub anno

Vm rese-

apud PP.

alixparticidxcoyicessa; fuere canonico D'Or-

nomen). Denique Carolus ITfde Bacqueville) anno 1G22 domiuica iu octava Asleans (hoc ei
censionis aperuit

capsam

SS. Crispini et Cri-

spiniani, duasque iude extractas costas cathe-

condecorata Gregorit consecrata fuit sub pontificatu Hic vero, ui iestaiur P. Josephus XIII [9). MaszoiariS. J in Diario Sacro ad diem xxv Ociobris (10), Corpora 55. Crispmi et Crispi,

cardinaiitio dificata a Bonifacio VIII, titulo restauraia ei denuo^ a Leone X.

Addioccasione extractum tur inMss.nosiris eadem eiiam ialum, traditumque ejusdem prsesidis
drali douavit. Ita Gailia Christiana
(4).

nomine niani recondita sunt sub altari eornra fidelium veuerationi expodicato, et capita
nuntur. Similiier Rossii, Pancirolus, Piazza
1607. - Teson nascosti dcll' lmn ciUa dc Roma. E..il.lolosio Oliavio Pi.nciroli. p 271 et ^eq.i. Romae 1fi2:i. Pii.ii^a 1'- ni* oveio lcsacrcSlfllioniRoinane, dcir ubhal.-CniI" (9) De(S) Hc*c!ircilMin(;. y. et se.in. Roma; 1702. Roa.iE (10) Tom. IV. p.II7. 8crizK.nc, ubi sui.ra, |. 6'^.

(l)Tm.
- (oi

col.

379 -ili) BlaitjTologiuinGallic, XX V Ocl.- (6) \ ics <k'3 von I lal2S Ofl t') Uoichicilmiip drr siadt Rom. (* ner clc loin III. imil. i., imfi. 548 Ed.t. IH58. J>^'-'Uo2iouc di Romo modcrna (ler Mich. cl Vinc. Rossi, p- 630Sairit'.

Aprilis. p. 597. Amiales llenedictini, tom


I.

(2)
III,

Vics
|..

rfcs

'.i3S.

Sainls. 2:i Ocl.


(*)

ms

Ha

Toi. I\,

3 -

*'^'

aliique

5U
B

PE

SS.

MM. CRISPINO ET CRISPINU^O


cum

oue modo

Romam

transvecta /^^^ "^'

7'
muUa

^ra. reperi.Asserit ^^r,''^-'?'^:^!^:'


iionis, sed Dihil

omnino didicsse.
^<^^^^^^lf

licet

non nemxnx xn m^iem Crxspini (plures emm hu~ venerit, alterius S. pignora tn Urhe jus nominis cetehrantur) lapsu iemporxs, ut fit, nostro nuiescere quiB cux dexnde sanctoMartyri adscripta fuermt, consorttum S. Cnspassionis
ita sint, fortassis

res valde aecurala circH

rent
.

arfrfi^^we se

in .^"J^^^f^ hactenus mhil inven.sse

[terti^lneItnueoccasione hujus translationis hxna corpora [inquirere an cesse exisiimat (8) nos integra, et num ^fade^^f sintapud duhitandi est quod ossa in hierotheca. Ratio Martyrologio^ Baronius translata asserat in qua; xnfra n. &u xn Addii deinde Dormayus caput tn capsa extenso recitamus, utrumque

^uovis scriptore. Suspicatur lartem sacri tkesauri otim

^orrnayus^^^^^

m Urhem delatam,

conjunctusoh prohahiHor miht est senpinianus. Ast longe Lequeux. tia Reverendi D. hacienus, efficitur 40 C-eterum ex dictis

proutmmn-

duohushis translationem Romanam


:

niti fun-

;-;--

ecclesim S. Laurentxx, ^^J^ damentis Traditione veneratione coluntur ; quae in qua publica referrx potest ad iame^v traditio nuUatenus Martyrum corpora, sed ad pariniegra SS. nec eam valde noiabtlem. Quod

tem tantum

desiderari, atque unum tantum Insupcr monachosS. Crispini Mojoris.


iot

esse penes

nris

non duobusmterepeririossaquot sufficiant prohahile corporihus componendis. Unde

vero spectat ad caput S. Suessione asservatum, nec esi hoc perpetuo Romcv umquam potuisse exhiben

Crispini,

certum mihi

nroinde

efficitur,

Hcet,

sciquod nonnulH volunt, Romanos misserunt corpus quando Suessionem

Mazzolario uinusque perperam ergo tradi a exponi nec etiam Martyris capitavenerationi capiteS. Cnspiniam; essede
;

S
,,

Sehastianiicirciterannum^it^i^), retiqutarum munerationemaccepisse partem

^e-

etCTi^v^m^^nlAtqueh^cDormayus in Descriexconjectura. Concordant Rossii

SS

Crispini

putoidprobatum nemo alius, tum quod pr^ter Mazzolarium, examinarunt, tale quid assequi rem penitius potuis affirmeni ui ex rat, imo contrarium testimoniis constat tum quod, E supra recitatis immemorabili pars illa S. Corporis ah
; ;

licet

ptione

brachium S LeLaurentii in Pane et Perna) Crispini et Cr.spivitiEetpars corporum SS. Hierarchia Cardinatttia, niani. Piazza in anno 1703, hmc hahet, TituloS.

(4)

Inter

aliiis

reliquias repentur

(m 6.

nulla iempore Suessione exutaverit, attamen


satis idonea ratione

Romam

fuisse allata de-

monsiretur. Alterum translationis

Romame

fundamenium
jussu Gregorii

est

aucioritas mariyrologii

XUI aliorumque

Pontxficum

Rommedita

Glorialur hac Laurentii in Panisperna (5) corpora duoecclesia adbuc ibidem asservari Cnspini et Dobilissimorum Komanorum
:

tanta editi et correcti. Ast hsec

non est, ut non Audiamus Benedictum liceat ab ea recedere. martyroloXIV{G). Notat imprimis Usuardi

rum

Crispiuiani,

Dumino permiUente

ut

eorum

cor-

gium ita prxvaluisse,

poraCrbi

restituta, tanto

majori

colerentur

veneratione.

Deni^we R. D. Lequeux, hodte


, ,

olim superior macanonicus Parisiensis interrogatus Suessione seminarii joris Romanis, repondit die 5 De'de reliquiis
est, cemhris 1859 in hunc modum Certum quasdam SS. loDgo jam tempore RomsB esse illorum reliquias, in ecclesiaS. Lau;

sim in omnihus plures tamen Vaticana basilica, legeretur ediiiones nempe itlius suh id tempus factas
;
;

ut in fine sseculi x v pas ecclesiis etiam Urhxs, excepta


-

Bellino ; circa medium atino U98 Venetiis a eruditiores putant sxc XVI a Maurolyco, sed

ab eo

faisse

deturpatum Usuardum

quare

Martyrum renlii iu Pane

mianus, ad sit, ut Usuardum


ceret,

omidoctor Lovanieyisis, labores nou redusuum verum statum

prohatur ex marcum R. D. iyrologio Romano. Has ego, una data putem Legrand collega vestro (epistola alteri excapitulo est R.D. Cougnet vel saltem 1851 in prffifata ecSuessionensi) visitavi anno
et Perna, ut

est Locujusoperis ultima editio facta Petrus Oalevaniianno 1583. Eodem tempore

siniusapostolicusprotonotariussuumcoraposmt
et edidit

clesia celebri valde


ibi

ob martyriura

S. Laurentii.

martyrologium. Multiplicatis idcxrco vacua non martyrologiis, qu3e erroribus necessanum duxeerant,
correcti, in runt, ut tieret editio martyrologii ^ Curah^c a (jregoomnibusecclesiis legendi.

summi

pontifices

invenimus capsam exiguam [tres-restreinte)


manifeste
continere

quffi

nuraquam

potuit

SS. Corporum. Unde C nisivaldeparvam partem Romana nihil prohant cootra pignora hffic

rio

XIII demandata

fuit

Silvio Antoniano

Exisinceritatem reliquiarum Sueesionensium. enim hsec sacrorum ossium pars Romam gua qui viciesim potuit deferre ab Hilduino abbate,

cardinati; tunc canonico sancii Petri, postea preshyteroSocietatxs RobertoBellarminotunc presbytero OratoJesu, CxsariBaronio, tunc
rii,
;

secum Sauctorum reliquias cupiebat Roma apserebat attuSuessionem adducere et reapse exuvias S. Sebalisse ad basilicam S. Medardi quod utique intelligenstianiet S- Gregorii dum non de integriscorporibus, sed fragmenliS facile componi ^iolum. Uoc modo omnia inter se prudenti, luvidentur. Equidem huic, sane
;

Torres deinde cardinalibus Ludovico de in Sicilxa, tunc archiepiscopo Montis Regalis R Bandeinde cardinali sub Paulo V; Joannx Ghisierxo dino canonico S. Petri, Michaelt BarnaoiTheatinoet Bartholomceo Gavanto preecipue Vsut^. Correciores adhibuerunt qunrardum. In corrigendisautem erroribus, tuncBed repserant.usi suntMartyrologio quod
ecc e:,iffi credebatur, item Martyrologio antiquffi ex Menosancti Cyriaci in Via Lata ; item uno cardinali birlogiis GrsECis latinitate donatis a Martyrologia leto Hubuerunt etiam prtE oculis Molani et GaleBellinielMaurolici, nec non
sinii
;

bms

enim deficienusuriibus idoneis documentis, aliud verhum otnnino video qui parelicet); nec tamen hene Hilduinus, cumabbas esset S. Medardi, reliassentior conjecturcV (nec

quias ad S. Crispini Majoris spectantes, easque prae ceeieris omnibus in pretio ihidem
habiias.ohtinuisset
i\\

sed

Hellino

et

Molano

plus,

"t^

^^^*"

Romamdeportandas. Hxc
59*I,

debebat, detulerunt

quam
caji.

Maurolico et uale-

Tesori

nnscosti. pK-

d)

H'loirc Je la villc

(^)

La Gerarch.t.

cr.lin.l..ia, pas- 9*-

(^)

^c Servorum

Uci
p- iSS cl Mq-i.

bealilicalione. lib.

IV,

xvn.

tot

411.

Donnay, lom

[i) l'g

*)K!i.

sinio.

sinio.

Denique, hortante Sancti ex Menologio desumpti, qui ante schisa graecis colebantur, aliique nounuUi ex

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBEIS. Leandrum Colloredum multa Baronio, additi sunt

515
parasse pro nova
;

AlcrORS B. B.

ma

latinis,

quorum

fiebat

laudabilis

a Patribus

expurgatione Martyrologii Romani at morte priEreptum opus absolvere et typis edere non potuisse. Severior ulique, ac nimia est imo et

commemoratio, et signanter a sanctoGregorio Triplex prodiit martyrotogii in Dialogis. correcti editio quarum tertia, teste Baronio,
;

invericunda crisis D. J. Bouillart, monachi Sangermanensis. Scatet, inquit (3), erratis Baronii Martyrologium. Ea videt quisquis vel
primoribus labris fastos ecclesiasticos attigit. Atque hsec dicta sint rfe Romana translatione,

purior est atque sincerior facta anno Domini 1584 illi enim tautum, ut legitimse atque germanffi accesserunt litteriB apostolicae, datse die
:

quam non habeo probatam. Nec tamen negavero,

14 Januarii

eodem anno.

ZVi^o^^'

editio 41 Biennio post in lucemvenit altera Baronii anno scilicetlbHQ, cumnotationibus

dequa

scribit Carolus de Aste archiepisco:

imo ut certum assumo partes aliquas SS. Corporum eo delatas quocumque demum modo et tempore id contigerit Conf. Acta SS. Chrysanthi et Daria*, hoc tomo nn.
,

pus Rydruntinus

NuUum dnbium

est

quin

26

et 74.

martyrologia saepenumero variatafuerint, UtteiUud, quod a Gregorio XIII approbatum


occarisque ejus apostoUcis obvaUatum est, Baronii {qui sugessesione postea notationum reperisse) aliqua rat nonnuUos se in eo errores commutatum, non variaUs modo ex parte quibusdam, sed nonnuUis etiam adjectis atque
detractis, ut

cum

42 Scribit Henseler (4) : Constat ex actis Rabani, descriptis a Kudolpho presbytero

De

reliV/utis

/;itjr

HomaFul-

ilam dicuntvr
[ranslatJr ;

Fuldensi, partem
spini
et

horum
S.

SS.

Corporum

(Cri-

Crispiniani}
in

Roma Fuldam
Bouifacii

transla-

tam

et

ecclesia

conditam

utramque editionem antiquam et Dovam conferenti Gregorianam sciUcet cum


Sixtiua,
poaterior

Browerus fuisse. Acta illaedidit Christophus Fuldensium Antinoster lib. HI capite xiv Sequitatum. Tradit vero Rudolphus (5)
:

liquido

constabit.

Quaraquam
,

haec

sub non appeUetur est enim, quod non tanta Sixto V facta visum
Sixtina
licet
;

Octobris quenti autem die (id est III Kal. netyipe per manum praedicti corepiscopi 838) corepiscopi Moguntini, collocavit

Reginbaldi

Rabanus
cis
et
;

reliquias

saDctorum

episcoporum

esset facta mutatio, relinqui

B Gregorii XIII

ut Baronii notationibus iUustrata, Baronii Martyprirologium vocitetur. Cseterum in omnium (quam prae ma editione correcti martyrologii manibus habeo estque anno 1583 Romsetypis Bas3e excusa) eadem, qum in ho-

buUam et nomen Jam autem usus fere obtinuit. postrema illa editio sub Sixto V facta et

et FeliCornelii, Calisti, Sixti, Sinisii, Nicasii

quoque et Pamphili presbyterorum; sanctorum martyrum CRispiNietCRispiNiANi,


Stactei

Castuliet Nerei et Achillei; Sebastiani quoque, PopisB et Mauri atque Valeriani, Romani; virginum Csecilia; , Eugeniffi

sanctarumque

Dominici

Crispiniano dierno, legitur de SS. Crispino et etogium. Quod utique nemtni annuntiatio seu mirum videbitur, quisibi in meniemrevocaS. quse supra monuimus, ecclesiam
verit,

atque Anastasiae martyrum Christi, in ecclesia quo prius sanctum corpus S- Bonifacii, in loco .Edificavit enim ibi turrim quiescebat.
ilUus

lapideam post

altare,

in cujus terrjs

summi-

Laurentii in Pane et Perna restauratam denuo consecratam fuisse sub pontificatu Gregorii XIII, qui corrigendi martyrologn martyroauctor fuit. Ceeterum ex prsetibata genesi satis apparet non esse togii novivelut nominibus sive in ejus decreioriam sive in antmadrebus auctoritatem. Nam, ut recie vertitPapebrochius{\) Necessefuitremanere
et
:

ossa Sanctotate media condidit praBdictorum saxea diligenter inclusa superquam rum, arca columnis quatuor sustenta;

culmen ligneum, argento. Intra tum erigens, auro ornavit et quadrangulo schemate quod arcam oblongam auro et argento atfactam posuit; quam etiam singulorum Sanctorum que lapidibus ornans, decoravit; verimagiuibus decenter expressis prolaquasi ex persona ejusdem arcae susque
tos, in

circuitu conscripsithoc

modo

hodierno novoque Martyrologio antierrores; quos, si qui obrepserant Usuardo, in iis, qui novi addedeindeet novos obrepere C rentur, Sanctis; qui hi sumendi erant partim levi valde manu per

Nomine quos

noto, locushic et

imagine signat

etiam

in

PrseclarosChristi ecce Dei famulos,


sacro, Quicordeimpavido rubuerunt sanguine animas exposuere suas. Pro Christojam de parEx his clarum omnino est agi tantum uttque corporum, quas tibus nonnullisSS. desumptas dicero ex alitsitem

exMenologioGrsecorum, GuiUelraum Sirletum latine

reddito, partim

ex

Joannis Molani ad Usuardum adminipartim ex aliis undequaque submissis, sigillaUm omnia exaculisrecentioribus qu corrigere, majoris longe moliminis
;

additionibus,

nihil repugnat

minare
erat,

et

quam

confici posset brevi

UIo tempore,
vi-

quodperraittebatur a cupidis

quampnmum

dendi Martyrologii novi, quod - . ^ jacta^Bm pert^sa, b vulgo ]ctaiBm ateretur, veteris pertsesa, ob J^Ugo ur, Benedtctus XI V imperfectionem. Unde iUius i aposehabeti^l): Postremo asserimus, diserie habet (2)

deinceps ecclesia

translatis. partibus olim Suessione Romam sequeretur ab imtto sceculi Quod si obtineat, in UrxireliquiasSS. Crispini et CrispiDiani proin perperam a plertsque bem delatas, ac sfficulo nouo. assumi, id contigisse desinente Conr.n.31.

^^Verumenimverodubitarelicetansacra
quibus qusestio est, ^^^^^ Fuldensia, de
^.^^^^^ ^^^-^^^
^,-^.

non
ital,

$ati

m-

an ornniob

no tincerM
xiiif, iiiin

^^^^^^^

.^ ^^^.g^j

Sane acta B. Rabani, a data, minime spernendse

iiioflwn,

quo

toUcamsedemnonjudicare, inconcussse in Martyrotisslmffi veritatis esse quiecumque

etcer-

Quod et logium Komanum inserta sunt... et correctiooptime coUigitur ex mutationibus


demandatis. Enim nibus a sancta ipsa Sede scimus cardinalem vero, prteter supra exposita,
(l)

conscripta Rudolfo, sunt auctoritatis, utpote (vocat enxm Rudotfus viro gravi et coxtaneo et preeceptorem suum (6)); Rahanum, abbatem veritatem translatioast ipsa ilUus narratio nemini suspectam facere potertt: non
nis

tulilam allatM,

e"on.rn Rcspon^io.ii cxh.biliooem

arj
-J^';-

"^f
t^"

f4\ Di^scrlalin

crili.<vhist<>ricfl

<te

iliplomate Caroli M.,

latum.

p.

248.

(0)

Fuldeoses Adu.. p- 2^5.

modus

V.

5jg
iiicTone

DE

SS.

MM. CRISPINO ET CRISPINIANO


rapinam, translationem clandestinam et multiplicationem sese ingesserit, puto, qui per se non intelligat.
(8)
:

B. B.

Hludowici imperatoris, qui Mag-num impepostg-enitorem 6uum Karolum viginti Francorum ratorem per annos septem et reliquis Sanctorum tenuit imperium, multorum Franciam delatae sunt quoribus.

invenitur, modus enim non semper is fuisse omnes prsecludereU Tempoaui fraudi aditus
inquit
(l),

neminem

esse

Deniqueaddit

Muratorius commemoro, quasi ritus pietatis autsacrorum corpornm possessores sim turbnturus sed ut
;

Quae tamen non eo animo

aburbeRomain

rum alisequidem ab dominorum suorum,


profecti sunt
(et

eis

adductse sunt. qui jussu

omnimodx

ut id efficerent, Romam his sane pignorihus favet sinceritatis prsesumptio); alia vero

apostolicse et cives per clericos sanctae Sedis trihuenda Romanffi urbis allattE (et his minor
fides).

Jamveroposterioris generis sunt prcVMartyrum Suessionenfatx reliquix SS. allatae sium ait enim. Rudolfus{l) Post hiec sanctorum episcoposunt ei (Rahano) reliquiffi rum Cornelii atque Calisti et sanctorum raarMaximi; tyrum Agapiti, Georgii, Vincentii et virginum Caeciliie et Eugesauctorum quoque Emeritse atque Columbanae. Atniffi, DignsB et
:

veterum aut oscitantiam aut improbitatem in. fEquum est. nuara, a quibus nos abhorrere fides, diuturna possessio Nam et in his bona atque prEescriptio locum habet; neque ex his quidquam detrimenti in sanctam religionem credendis nullam defluit, cum illa in reliquiis fidem divinam; et nos non teranobis exigat ream earum materiem, non incertam illarum
originem colamus sed quidera veros Sanctos regnantes in caelis, sive ut rectius Joquar, dona
;

Dei

ipsumque Deum communem regem nostrum veneremur in sanctis, At boni veteree plerumque sine ullo examine, sine ulla dubitatione,

ambabus, ut aiunt, ulnis excipiebant,

italicus.nomine tulitautero easquidam clericus ab incarnatione Domini dcccxxxviii, Eelix. anno

qnidquid sacri speciem praeferebat. Quod sane neque laudandura neque ferendum quisque
discipUnffi eccle-siasticae

peritus fatebitur, uti

Don

post cujus reditum, die quinto mensis Aprilis; multis diebus interpositis, Theodorus,
frater Deusdonae, cujus

etiara Amulo archiepiscopus Lugdunensis saeculo Christi nono in epistola prima animadverXii. Rahantis certe vir erat

cum quodam socio et Roma profectus Alamaniam vfinit dudum promiserat abbati Sanctorum
,

supra mentio facta est, suo Sabbatino, ab urbe


sicut
reli-

dens xque

sanctus et pruin paucis eruditus, ac doctus aique


;

ut in eum non cadant quw a Muraiorio tam acriteret tamen vere reprehenduntur sed in

quins secum detulit ossavidelicetS. Quirini... ossa reliquias Urbani, papas et confessoris... SS Tiburtii et Valeriani quoqueS. Cseciliae...
:

atque Maximi...SS. Agapiti. JanuariietMagni,

diaconorum, B. Xisti papae... Zenonis quoque atque Priscillae. et Hyppoljti... Aquilae etiam

Atque hoc loco illa quidem enumeraniur ;sed ex narraiionis decursu consiat alia aliorum, sanctorum, quos inter Crispinus et Crispinia. nus, pignora eadem occasione Fuldam adducta. Sinceritas itaque illarum reliquiarum sola nititur fide amhorumvirorum, Theodori
scilicetct Sahhatini, qui

quania a Rudolfo signatur/fierinonpoiuitut de singuUs rite perquireret quod praecipue valet pro minorihus pignorihus, quatia erant SS. Crispini iranset Crispiniani. Unde non videtur mihi Romanae (quas, non de integris corpolaiioni rihus, sed horum tantum partihus intelligi pofest) magnum accedere pondus ex libello
tanta reliquiarum copia,
;

runt.

Rahanoeas tradideTheodorus Sahbatinus ignotus est


;
,

Rudolfi. TranstatioO*. 45 Aliud est de Translaiione Osnabrugensi, *o.br^mt difpteri quam validis monumentis innixam non licet. Quare de illa hic diligenter nobis conest inquirendum. Convenit inter omnes,

ditum episcopatum Osnahrugensem labente


suh Carolo Magno, devictis pluquo vero anno non ries jam Saxonibus liquet; aliis annum 774, aliis alios annos s^culo
VIII
;

frater erat Deusdona^, qui reliquias S. Alexandri martyris Fuldam transtulerat et de

Rudolphus (3) Conligit, ut quiquo dam diaconus RomanEe ecclesiae. noraine Deusalihi ita
:

nempe

775, 776, 777, 780, 781,

itno

etm
j,

dona, veniret in Eranciam, speciequidem, quasi C pro quibusdam suis necessitatibus regis opem
imploraturus, re autem vera, Sanotorum quas secum habebat reliquias alicui religiosorum in

assignantibus. In ea scriptorum contentione, inquit Joannes Itelius Sandhoff{^), episcopatus initia ad annura 777, meliori plurium

Fraucia virorum donaturus, cujus adjutorio posset inopiae suae aliquod capere supplemenixim; ut

""" "''/'"'!l\'nhuju$~'

proinde omnis species faciendi quassiusa Deusdonanon videaiur fuisse aliena.Insuper an Theodorus, illius frater, clericus an laicus esset, non dicit Rudolfus. 44 Legenda hoc super argumento disserta^^^ Muraiorii in antiquitatihus medii asvi
(4).

auctorum judicio, nempe Krantzii, Sehatenii, Henseleri,Lodtmanni, Moseri aliorumque non incongrue referas. Porre ipse Carolus in duobus diplomaiis, Wihoniprimo Osnabrugensi
antisiiti inscripiis

mam

modiSS. Otr-

porum
''""

parii-

''"^'";

remiis liaml

raroadhibefmnfur.

Et sane, inquit (5), tanta sacrarum reliquiay^um adipiscendarum tihido (quam ferreis illis sseculis prseseriim apud Germanos inva/ l^^ssc, paulo ante noiaverat (0)) eo etiam declinavit, utoUra incertne, immo et falsae inter* dum ofFerrentur, atque a piis sed parum cautis amatoribus sine ulla haesitatione arriperentur, Et infra (7) Profecto quin fraus interdum et nimia credulitas in tantam sacrorum pignorum
'
.

profitetur se hanc pri-omnium in Saxonia ecctesiarum condtdisse inhonorem S.Petri apostoli et SS. martyrum Crispini et Crispiniani; eorumque corpora eo transtulisse, Reliquias Carolus, quas ex Palae.stina, ex Oriente, quas Roma, ex
,

Hispania atque aliunde congesserat, iis basilicam Aquisgranensem.ecclesias et coenobia dotavit. Ex eo sacro theaauro quoque Osuabrugeusi ecclesise, primae a se fundatae, ad majus coeleste preesidium, horum titularium divorum
Italia,

(Crispini et Crispiniani)

pignora seu

corpora

d\\HTg\X\x^QsX.ItaSandhotfius[\^).Compendiose^

dein subdit sanctorum Crispini


{9}

et Crispiniani
I,

(1)
1.

Fiildcnses AnU.. p. 22i. - (2) Ibid,. p. 240. (3) Ibid., 226. (4) Tora. V. col. 2 el scia, (S) Ibid., rol. 9.

(ti)

Ibid., col. .

(7) Ibid., col.

U.

(8| Ibid., col.

12.

Antislitum Osnabrug. ei clesia; res gestae. lom. (lO)Ib.. p. 25 Wonasicrli Weslpbaliae, 1783. p. 27.

p^ 2.
>l'-'

(H)

passionem

passionem
tyres
tur.

additque (11) hos exinde SS. Marapostolorum principem


;
: ,

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. 47 Sane si sincerum Praeter S. I'elrum


veneraet

517
sit

hoc prceceptum,

summum templum
Et
licet

et dioecesis

magnum exinde Translaiioni Osnahrugensi accedit pondus; nec video quid ei jam refragaretur, admissa Sandhoffii interp7^eiaiionet nimirum agi tantum de maxima seu pr3ecipua SS, corporum parte. Sed aniequam ulterius progrediamur, juverit alierius diplo-

AUCrORS B. R.
^^^^^^^^^^^.

gQ^.

quidem non integra horum San;

ctorum corpora Osnabrugum translata sint hodiedum apud Suessiones, Romse et alibi
quse

ali-

horum partes reperiautur; potiorem seu majorem tamen partem ad Osuabrugensem


ecciesiam translatam esse scimus. Quippe in summo templo, in sacello, ut vocant, pastorali, reperiuntur duffl ciatae seu Upsanothecifi, quae hunc sacrum thesaurum includunt. Duae quas

matis, in quo agiiur de Schoiis (jrsecisei Latinis ecclesicV

Osnabrugensis, initium reci:

tasse

ex ejusdem Coiniii Annalibus (2) In nomiue sanctse et individuae Trinitatis. Karolus

nominavi cistae lamina argentea tectae, anno et in1721 ea, qua decet, reverentia apert
spectie fuerunt,

imperatorAugustus.lioraanum gubernans imperium, qui et Rex Prancorum et Langobardorum, nec non modo dominator etSaxonum. Notum

repertumque
reliquias, SS.

fuit, prajter vario-

rum divorum

horum Martyrum

corporum insig-uiores partes in eis contineri. Non solum hucusque ecclesia Osnabrug-ensis diem 25 Octobris SS. horum Patronorum hoTransnoribus in choro festum ag:ere, sed et reliquiarum duodecimo Kalationis sacrarum lendas
Julii
(20
Jicnii)

omnibus sanctae Dei ecclesiae fidelibus nostrisque, praesentibus scilioet et futuris, qualiter no8 ob nostrae mercedis augmentum, 'Wihoni
sit

Osuabrukgensi episcopo suaeque ecclesiae, quam nos primam omnium inSaxoniainhonoresancti Petri principis apostolorum et sanctorum mar-

tyrum
48

Crispini et Crispiniani construximus etc.

celebrare consuevit.

Junii Porro ab Adolpho episcopo 12 Kalendas in 1218 consecratum est in summa aede altare

honorem

SS.

martyrum

Crispini

et

Crispi-

^ niani, quod reformatum et denuo consecratum auno 1401 setate Theodorici ab Horne, ab ejus
testes vicario in Pontificalibus Autonio, prout horum SS. Martyrum hac de re litterae cum

Denique reliquiis In ara principe asservantur. capitulum, quamvis in rebus, quae

Priorem charlam Cointius sinceram, <imrimpritis ^^'"^^e"'"' posteriorem habet potius spuriam. De priore praecepto, inquit (3), jam convenimus de po- g steriore manet difficultas ... hoc praceptum, si non comraentitium, saltem depravatum. Nec omnino aliter sensii primum PapebrochitiS in Propyigeio Aniiquario [4i: Ad calcera, inquitt Monumentorum Paderbornensium, unum Wonumentum ponitur datum ecclesiai Osnabru*
; ;

summum

Petrum dioecesim contingunt, sigillo, quod D. utatur, in aliis tamea rebus capituli exhibet, etCrispiSigillum ad causas, cui SS. Crispinus Sandhofnianus iusculpti, adhibet. Hactenus sutnma perpetuse traditionis fius, in quibus in declaraiur et adstruitur, quamper partes
probaiurex dipiomaie Curoh-ATagm.an"

Kal. Jan. anno

gensi, sub sigillo vetustate detrito et " data xiv iii christo propitio imperii...

Actum Aquis

palatio... Astaliud,

quod ibidem

subjungitur, sub data anni sequentis " Aquisgrani palatio praemissa " Sanctae et individuffi
Trinitatis
"

invocatione, sicumpriori conferatur

sequentibus explicaturi sumus. Caroh 46 Euc vero spectant pr^cipuc duo diplomata de quibus acerrima mter ][agni
;

multis modis stylum prsefert aetatis posterioris sed posiea et insignes complectitur nugas muiavit Papebrochius sententiam inspecto
;

sciiicet

^^^^-^^^ exstiHt contentio

ailerum datum

priori, anno 803, aiterum anno sequenti. De est, ita scribit quod nobis longe prmcipuum

auiographo, quando Neuhusium, a Fernando Furstembergio episcopo Paderbornensi vocaius, adiil una cum Conrardo Janningo, non auiem, ut falso scribit Eccardus Nec minus iabitur (5), cum Henschenio (6). Eccardus, dum asserii Papehrochium senten-

Cointius

(1):

Imperator Carolus

mense De-

Ibi cembri anni 803 reversusest Aquisgranum. Kalendas Januarii (xix Decemdecimo quarto

bris),

prsBerat

cui pro ecclesia Osnabrug-ensi , episcopus, hoc emisit praeceptum

Wiho
:

non tiam muiasse quidem, pubiice tamen se statuerit, in revocasse; ut quidquid postremo
gratiam principis statuisse videatur. Verum ^ enim vero diserte se errasse confiteiur Pape-

"

In

Saucti. KaroPatris et Filii et Spiritus Deo coronatus. lus serenissimus Augrustus a guPacificus Maguus, Facncus imperator, Romanum

nomine

hrochiusincommeniarioprcevioadactaS.Bonifacii
"

-P^^;;^-

(7);

Errasse, inquit, item

me [paiet) cum
quoddam

^ernans impenum, qui et Pe/^_^ ^^^^j^^^^^^' Langobardorum. QuicDei Rex Francorum et sanctorum venerabilium ob quid enim locis reverenamorem Domini nostri Jesu Christi et cedimus vel condouamus, hoc tiam sanctorum stabilitalem regni ad mercedis augmentum et confidimus.lgitur nostri inDei nomine pertinere

'p^osiJi^nis damnavi Osnabrugense .^, Monumeuta Paderborneusia edi..^J^^^^ diploma, inter Monumenta Paderbornensia

tum

quod

justificari

cupiensillorum auctor ut
et

ipsum ejus Mecffioas noster (Fursiembergius),


orio-inale videre
tis

me fecit,

testimonium venta-

sine cunctapriori raeo judicio contrarium


;

tione accepit

notum sit

omnibustidelibus.prffisentibusscilicet ad basilicam sancti et futuris,qualiter donamus apostolorum et sanctorum martyPetri principis construrum Crispini etCrispiniani, quam nos

idque hfs etiam non iUubenter faetiam morpublicum, datam viventi fidem cio

tuoservatamcupiens.QMirfyMorfipse^^ccarrfiw,

Osnabrugki, etcorporum illovenerabirum iUuc transtuUmus, ubi praeestvir

ximus
lis

in loco

utpote judicium. " Reliqua prmiermiitimus qu^siionem nihil factentta. ad nostram


^,,., ^c.si.ic,

Wiho

episcopus,

omne

regale vel saeculare

utriusque qui pluribus in scriptiombus fidem nefas impugnaverat, diptomatis per fas et postquam ecciesenteniiam quoque mutaverii, reconciiiatus erat, ui asserunt six cathoiicsi Mabiilonius (8) et Heumannus (9).

Baringius priorem chariam


asterisco

recitat

integram

et

stne

{m

posterioris,

quam cum

CoinJunii,

,j,

Fr~. ^^^.

^^
M.

(6)

Acta SS. lom. Vll Maii,


diplomatica, re diplomatica.
p.

p.

IX.

l7) Ibiil

lom.

I.

p'460 -{8)Cli p.460. -{8)CUvisdipIoniBlica.


^ de
1S5.

p. ly.

(iU)

De

re

Co.nmeDUni dipUaUca. p- o90.


|1)

4.-

tio

DE
AUCTORE
fi.B.

SS.

CEISPINO ET CRISPINIANO

MM

tio

i^itiumfxscrwu suspectam habet.


Henselerus, qui

tum (1). ^'"'^'"'"'.Z EclarcinnavitDissertalionemquacoM dum vindicaret prmceplum

brugensibus, de prtori ff,''^^,^ s.m veneantiqmtate sua vene Ouod quia non tam ,2) (<;;.s;u""H jtr,rnm calculo pro mo-nru;doct;rumca.culopro

f ff"^^^^^^
SJ

ex arcbetypo De hac Henselert em ndatum hic subjicio. recurrei IZlrissima scriptione frequens utraque nostro Zbismentio. Schateno item prius) qu.a est Id (diploma charta genuina servatum acex naufragio ceterorum Furslemhergxi pr.nccepimus, ac Ferdinandi stud.o ex tabupisetepiscopi Paderbornensis

tirq Ipprobutum
g timo
:

^ .^ Mahillonius (7), tria considera nda sunt temregno Francorum ad pora. Primum ab inito ab anno scilicet Longobardicum ^^ Alterum ab excurrente. ecLxvi.i ad dcclxxiv eodem anuo ad annum dccc, quo coronatus est .. , :._..^ vita. Primo imperator. Tertium inde ad finem
,
_

est,

illud

illo

tempore hanc formulam adhibuit: CaroFraucorum, virinluster, lue, gratia Dei rex usurpavit. Carolomannus ejus qualem etiara hac formula usus est: frater. Secuudo intervallo gratia Dei rex IVancorum et LyngoCarolus

Lquam

tardorum acpatricius Romanus,


pissime
"

vir inluster,

"

Tertio

addendosjBIn nomine

Sancti, Carolus serePatris et yilii et Spiritus


,

uti autographo integre iarii Osnabrugensis est redd.tum, consignavit Carolus M. sua manu exigit n.c mibi simul inspicere concessum, et

annus

multorum desideria ut h.c adscr.Allerum pariter batur. ito Schatenus (3). eodem Gemmain, laudat ut Autiquita.is Monumentzs PaderhornenFurstembergio tn archetypo Caroli vulgatum (4).
(803) et

sibus ex ipso

gia sua Historia


scripta.
Tj

m alios pra-termittam Justus Moser in egreOsnabrugensi, gerrnamce


bma prxcepta
adhibet recttatque ut
.

coronatus magnus et nissimus Augustus, a Deo Romanorura gubernans pacificus imperator per miimperium, qui et (aliis quin et ) " Francorum et Langobarsericordiam Dei rex Grupii dorum. " Notat praeterea Sandhoffius, tam longe petita esse, probationes seu dubia sero nimis aut numquam ut si subsisterent Osnabrugensem et catheCarolus episcopatum condidisse videretur; quod unidralem dem histori^. Demque conversie sane repugnat ^ Nobis sufficiat diploma cludit Sandhoffius auctontate tot imperatorum et regum
,
.-

utrumque

sincera[h).

^
postehm ah
r-

49

Ex

hactenus dictis efficitur

diplomata
et

impugnata; nia non ^equaliter fuisse

prius,

confirmatum, et illud, quando ac scopi Kgbertus, Egilmarus

successores epi-

Benuo cum

ntdidtnonnui-

^^mcorum
.

judicio, melioris esse notse

quam

i vehemi>nier

impugnalum

illud ^^^^^^^^ f^Qcquc a pluvibus rejectum, Perperam itaque dixit potius probantibus. utrumquediploma CaSandhofpus (6) Contra
:

imperatonbus tabulis primis deperditis coram deciraarum coutra adverin synodis, in causa Corbeieusem Saxonix et sarios suos abbntem
exhibuere, acerriantistitem llervordiensem id omnino haud impugna. rais hisce qusestionibus eruditissimi pnntum. Accessit ceisissirai ac Furstembergii, episcopi Pacipis Ferdinandi

ima pagina rolinum plures scriptores (et in Papebrochium, Renschemum citat Cointium,
etc.)

tamquam adalteriuum

et supposititium

Id utique censuram graviorem exercuerunl Quidam cnfalsum. Addit dein Sandhoffius


:

(hic ticus qui se A. J. scripsit


est

autem alius non Eccardus supraquam Joannes Georgius

aliorumque derbornensis et Mouasteriensis Scbatenii , [videlicet virorum litteratornm atque Mosen) saTurckii,Nunningii,Lodtmanni

rfidMsJ.acerbadicficitateetinanibuscoDJectuns (utrumque nempe diploma) convellere


illud

geuuinum nius judicium, quoiUud una cum pronuntiarunt.Denique Papebrochium diploma cum Eccardo,ea quae contra Carolinum
scripserant
5n
,

et authenti-

molitus

est,

sed hunc P. Henseler refutavit et

retractasse probe

cognitum

est.

manifestis

ctumque
long-o

ratiouibus ita conclusum constrideinceps teuuit, ut criticorum nemo

tempore diplomatis utriusque fidem atque suum auctoritatem in dubium vocare aut ad
sit.

Vtut est de agitur de scholis mihiesse videtur inducat ad prius


polationis
,

posteriore prseceptOy ubt latinis et gr.cis

nM pw
,,

quod nos cogat vet seriu ^^^^^^^,,^. illud falsitatis vel tnter- ,^^^^aeia-

bellum hoc litterarium resuscitavit Grw nimis morosus, pius, vir quidem eruditus at susC gui (per) lisec utrumque diploma momenta

tribunal sistere ausus

Verum nuper admo-

dum

pectum reddere aut destruere exislimavit:

Ini-

arguendum. Nec facile concipiiur stut a multis utrumque qui factum sit sit impetitum, mul eadem animadversione quc-e unt cum pleraque imo vix non omnia prorsus non afficiant. opponuntur, alterum

tium diplomatisCarolo prorsus insoliium; titulum dominatoris Saxonum pariter insolentissimum esse scbolas grEBcas et latinas a Carolo
;

Osnabrugi haud fundatas denique hunc eo tempore, quo diploma Osuabrugense datura est, anno 804 die xin Kalend Januarii Aquisgrani haud esse poluisee. Ast nihit horum spectat ad prius Caroli praeceptum in hoc enim invocadiversaest,necmentiofitaetitutoaomi' tio diversa est, nec mentio fit de titulo dominatoris Saxonum, nec de scholis grwcis aut latinis;annusdeniquealius,nempem'i,Unde si ex his suspecta redditur secunda charta (quod ego hic, utpote ad propositum nostrum nihilfaciens,inmedioreiinquo),firmatamen perstarei fidesprimx, cujusinvocatioipsissima estt quam Carolus post adeptum impe, :

Admissa autem diplomatis sinceritate, Cnomne dubium ponitur Reliquiarum SS. ecclesiam spini et Crispiniani translatio ad Osnabrugensem ait enim ihidem Carolus principia Donamus ad bnsilicam sancti Petri
: :

extra

apostolorum
spini
et

et

sanctorum
,

martyrura

Cri-

quara nos Osnabrugki, et Corpora illorum tunc iransiunmus. ot^a c^^ oc '-''-^-transtulimus. Sed quse sunt reliquise hrtf^um corpora, an no translat^? An integra tantum partes notabiles? Nullus ^"^"^
Crispiniani

construxi-

mus

in

loco

....

etemm de partibus insignioribus ^ ^J^ '" obvio et naturati sensu seque ^^f rum S. Petrum ac ad SS. martyres ^"=^1'^ est corpus F n<ii "' '"---'ninnnTn asi clarum esi et Crispinianum
' : .'^
:

^,

integrum S, Petri non fuisse Osnabrugum


Cesclnchic. tom. 1, p, 405 Ed-l. !819. Uc ic dipiomaiiLa, p. 72.

IP (lipIomBlica, y. 74. (2) Disserlalio ci itiro-histOTlca de tlijtluinvU: Ciivuli M. p oi. - 5) Hisloria WeBtphvlia:, Ki) Ibid. p. 410. ~- (&) Osittbruckisrlie p. 412. Eilil- 1775.
(S)

De

(6)

Tom.

I,

p- '-^

DIE VIGESIMA

QUIMA

OCTOBRIS.

519
B
U.

A a

Carolo delalum. Quidni idem dixeris de

SS. Martyrum ? Usu hic venit quod notat Baronius ad an 841, n. vii, ubi loquens de reliquiis ahbatix S. Medardi Suessionensis Ex iis, inquit (1), rursum usitatum morem inspicis, ut Corpora Sauutorum nomiueutur, quffi illic essent Martyrum coUocatfle reliquiae. Certe quidem (ut de aliisdicere omittaraus) numeratorum ibi martyrum Romanorum uon inreliquiis
:

conadhuc in ecclesia cathedrali asserventur, iustrumento notariali, quod uti stat ex sequenti

mihi recenter communicatum est, integre exhibeo, Et nos ex illo


sanctissimffi et
iudividuffi

ita illud
:

hic

In nomine Trinitatis. Amen.


interest
,

Universis et singulis,

quorum

per

notum sit et prffisens publicum instrumentum, anno reparatffi salutis pateat evidenter, quod
millesimo

tegra illic fuisse corpora, qute sunt superius dicta de eisdem Sanctis, satisostenduut. Atque hoc quidem confirmatur tum ex recognitione
facta Os7iabrugi drino 1721 {de qua
sequenti),

num. tum ex visitatione instituta hoc ipso anno, quo h^c scribirnus \SQiJ, a RR. DD.
episcopo Suessionensi Paulo Armando de Garsignies ex utraque enim efficitur partes tantum insigniores sive Osnabrugi sive Suessione reperiendas supponit quidem RR. DD.
; ;

septingentesimo vigesimo primo per Indictioue deciraa quarta , saucta Sedc obitum sanctissimi Domini noslri Clementib XI Vacaute, jovis oclava die menais Maii circa horam decimam matutinam, prffisente reverendissimo et perillustri domino Hugone Godefrido Adamo de Korff, ecclesiffi cathedralis Osnabrugensis cauonico et collegiatai ad
prffiposito,
S.

Joannem

coram me uotario

apostolico infra

scripto, prffisentibus

episcopus Suessionensis, capsam SS. Crispini et Crispiniani, sseculo nono, Romam fuisse

ibidem pariter R. D. Alecclesiffi caberto Mathia Pielsticker, ejusdem Ludovico Uenseler S. J.. thedralis vicario, R. P. Francisco Philippo Arnoldo Hesselmeier

domino

transvectam, nec inde Augustam Suessionum reductam nisi parte non miuima retenta. Ve-

Kabano reverendissimi capituli secretario. D. ejusdem capituli oeconomo, D. ran1'

rum Romana

hsec translatio

neis nitilur, ut supra

haud monuimus, testimoniis,

satis ido-

etinsuperextestimonioR.DxanoniciLequeux

^ novimus exiguara tantum SS. corporum partem Kom existere et exstitisse. Dormayus quoque
ffi

Heisterman aliquotaliishonecisco Heurico Hesselmeier et ad id requiviris, coram testibus specialiter stis aurifabro, Fercive et sitis, Bernardo Wieman Albers, dinando Niewedde et Joanne Georgio
inecclesiacathedraliOsnaburgensi iu capella, binffi capsffi ut vocant, Pastorali inspectffi sunt sauctorum martyrura Cnquibus reliquiffi
in
et spini etCrispiniani repositffi sunt;

in historia Suessionensi, ubi disserit detertia translatione [confer supra n. 30), diserte ediutriusque corporis cit, dubium esse an integra in theca reperiantur. Eatio, inquit {),

inventum

ossa dubitandi

quod, referente Baronio, corpora Laufuerint Romam translata ad ecclesiam S. Perna. Facile esset dubium solrentii in Pane et thecse invere si liceret inspicere instrumenta cum id sperandum mihi non sit, serta. Ast
est.

laminas cupreas est, quod adactis undique per nou nisi ciavis ita firraatffi fuerint, ut
ferreis

remotis

illis

itaque aperiri potuerint. Sublatis

illis, utraque per prffifatura aurifabrum laminis capellffi coUocata capsa supra altare ejusdem

est,

capita in candide reddam quae audivi- Aiunt desiderari, alterumque eorum esse in theca
didici, in basilica S. Crispini Malpris. Praeterea

prima capsa, in et facta inspectione, in superficie hi versus leguntur cujus extima


insculpti
:

duotheca illa, non tot esse ossa quot suflSciant Unde probabile bus corporibus componendis. opinantur, liomanos, cum Suesfit, ut nonnulli
sionensibus concesserunt corpus S. Sebastiani, SS. Crispini et sibi vicissim partem reliquiarum reservasse. Denique viri wtate
Crispiniani
visitaprovecti et fide digni, qui adfuerant

crispinianoh. CrispiNUM. CArsA. tenet. hec. et.

qUORUM.SClR<.MANUS.MEBEANTUE.CRlMlME.LA"
inventffisunt sequentes reliquiffi

mundo

linteo

integraossa brachioinvolutffi. Primo quatuor secundo scapula una tferrum vel tibiarum, quarto duo minores ossicuh
;

tio os

sacrum;

quiuto

aliquot

aliorum

ossium

fragmenta
legitur hoc

tionireliquiarum, factae anno \^%%aCarolo libri ms. de Hacqueville tesiati sunt auctori Crispini Majoris de rebus memorabilibus S. quce in capsa contineban(S), omnes reliquias panno serico subrubei coloris involutas
tur,

qua minora. In altera capsula, in dystichon


:

^LAUllEKT

IIOC

OBOPUSHERMANNUMGRATIaXPL
ISTI.

QUl CONTULIT UT FIERET SUMPTUS CAPSE


repertffi

atque irapositas arculs ex velluto


quffi

viridi, ornatffi

clavi argentea, clavis argentatis, et instructje inhaerebat ; ossa vero simul collecta
seras

reliquiffi. Primo in linteo hffi decem majora fragmenta vanorum involuta dorsi, duffi coxffi, ossium. una vertebra spiuffi

sunt

vix sufficere ad

componendam quartam partem

et

Erant insuhuraani corporis, capite carentis. ut segre discerni per hffic ita inter se commixta, Martyrem perposset quse ad alterutrum S.
tinerent.

cum integrura os tibiffi vel femoris minoribus et frusto quibusdam fragmentis

unum

plumbi. Secundo

in serico figurato
:

duo

ossi-

hac schedula culi involuti cum

Uelq. Sco^.
reli-

Ita R. D. Pecheur in documentts

Tertio quffidam confessoi^. Sixti et Sinncii. virgiois. Quarto variffi reliquiffi quiffi S.Eeginffi
linteo involutffi
rellini

mss.
fx
to

imlrumenrecogniiio-

nian. 172!;

Osnabrugenses 51 Dixi supra, reliquias visitatas s^culo pr^terito recognitas seu condiium hac autem opportunitate fuisse qui, ut insirumentum est, de quo Henselerus
:

cum hac schedula


cf.

Rel. S. Tedulfi

Rel. S. Marproprio corpore et de


:

Quffividebitur, preesens visitationi adfuit (4) horum SS.Corporum partes a Carolo nam vero
:

Laraberti mar. de vestivestimento. Kel. S. vestimento Tpore memoriffi mento. Rel. de corp. luspectis dihVictori mar. de pprio

S genter eupradictis
quffique

reliquiis,

effidem in

suam
Qui-

M
(tl

Osnabrugum

transUta

sint,

ibidemque

capsam reverenter

repositffi sunt.

(i)

llislnire

Bron.. Annal., om. Ae Soiwons. tom.

MV
II.

2^7.

-"-.;;*
{^}

p. Itb.

Hccutn a

^^^^^^

i^.j.

^q

bus

Octobris

Tomus XI,

520

mr ^^
inelusis. sic repositis et

SS ^

MM. CRISPINO ET CBISPINUNO

,us
H
B.

->^^^

'"^^''^"'P*"-"^"* rt-etum^ '^; ''^; ocelu.=B, et postea per ^, ferreis Dene cupreis clavisque laminis
presso per

me

^um novis

^,

fi---"--^"rT.oTnr. egro Anar ritatis testimonium


.

XbX
.

proficiscerelur, sohtum futsse secum D Sanctorum reliquias. In hb. I. Miraducere de Carolo contra culorum S. Dionysii cap. 21 movente legitur Hic piffnora beaSaxones fcrri fecerat, et custotorum Martyrum secnm

Mlum

apostol ea "t""^^ P" Loyer sacra authoritate '^-^^r^^rco^^^^^^ Wicns pra^sens instrumentnin

ann propria scripsi et -"^'^"P ' f 1^^. .lesuper ^P^"\>'^ '^l"^ meo solit,, comrannivi Notarn.s qui
Bitns.

proficiscebantur, delegades clericos qni secura succedentibus, debita verat uti vicis^im sibi Et ipse Carolus in caexhiberetur religio (2). Servis Dei per omnia omni. pitiilari anni 7G9 portare vel png-nare, ant in
:

Andreas Uubertus Loyer

bu^ armaturam perg-ere omnnio proluexercitum et in hostem

bemus;

nisi

iUis

tantnmmodo

qui

propter

$ed partea inligiiinrrs.

dictis numero '"sro^o ex instrurnento et ex qu^ ^''^. prwcedenti tum eliam ex iis -C

tavimus de

Romana

translattone

>

tum

partes Osnabrugi qu^n easqueesseinsigniores qu^ qux Suessione {npn loquor de ?''; ^" coUal^one erant, ut hquet ex

et Urhe. tum Osnairugi Orporum asservarz tantum SS.

Suesmne

f^^

scilicet soleradivinum niinisterium. raissarum et r-anctorum patrocinia pornia adimplendn, Nihil ergo mirum tanda a'l hoc electi sunt (3).
si

Umreperiend.v

litteris prxfati instrumenti cum n. ..>. Garsignies supra recilatis Armandi de quse Unde subscribimus verbis S"^. sP'f'.'^ ^^fi!f"dT .i /1 T?-p har*. ndfi Qlsubjunxit (H Ex hac^ae P. Henselerus^ hointegra ^^^^ relatione certum est. non
, .
-

RK.

Liu.

Sanctorum reCarolus in bello Saxonico, suosque munitos votuerit, atque Uouiis se habuerit SS. Crispim et inter alias secum parle?n haud spernen^ Crispiniaui exuviarum desiderio dam C.Tterum notum esl quanto temporibus sacra nuantaque aviditate illis et regibus hujusmodi pignora a principibus esset vel occasio conquirerenlur, imo si opus
%rretvelvi iollerentur vel clanculo terretveivi luni^f ^"-"^' ^ suprap. /^^^^^^^ ^^^^^^ ^^^^ ^^_ Miniatis, supra p. rentur Confer Acta S.Miniatis, acta translan i:i Atque hinc fit, ut sxpius nonnumquam vel ulta eationum deficiant et rettquicB rum memoria supersit in locis unde fuerunt deportat^. in dissitas terrse plagas mhit Quodetiamhicobtinere videtur, Certe
surripe-

. :

m
-

rum

ffnis.ima SS. Corpora

Osnabrugum

translata esse

illorum partem. sed notabilem dnntaxat corpornm partes licethodiedum ali^ eorumdem

Quare

Kom^, apud Suessiones

et alibi

repenantur

non ideo tamen transportata a Cnrolo M. Osnahrug-um

negari potcst. sacra

hsc lipsana
esse.

Ceterum aliquas hornm lipsanorura temphim S. Clemen. a Bennone II Iburgnm ad transhUas esse constat tis ab ipso constructnm a Nortberto ex vita Ms. ejusdem Bennonis
abbate conscripta cap. 24.
quffi in positffi

particulas

Suessionenstbus reperi ego in scripsoribus levissime indicetur pignora u^piam quo vel Martyrum nostrorum Osnabrugi

Prffiter

eas partes,

majoribus rememoratis duabus capsis particuls snnt in sunt, nonnuUffi ctiam

qua^ est Bpeciali thecn veliquiaria,

taberna:

sanctorum Unumadhucadpartim saltem requiescere. MabiUonio (Vg^i contra Conringium dam ex declarat ex hujuscribens in simih causa, concludi posse. smodi actorum defectu nihit esse invenConringius supposititiam volebat Baptist^ apud tionem capitis sancti Joannis
A7igeriacensesmonachos.\ncevUim,inquiebat
Conringius, omnino est, teste omnmo fuismodo caput iUud huc venerit, etsi Alduinus ejus inabbas set pr^cnrsoris. Ergo
Aimf^ro, quu-

utidocentscheduliE affixae culo summi altf>ris, et Crispiniani... In eodem Sti Sinnitii, Crispini plurabea asservatur capsnhi tabernaculo

scripta anno UIS qua inclusa est membrana Osnabr. altare in ho(quo S. Adoiphus epus.

norem

SS.
:

Crispini
"

et

Crispiniani_dedicav.t)

vento-nonest extra omnem sane extra maponit autem Mabiitomus Nec


:

.uspicionem. i<e-

hoc tenore

Reliquiffi sco^.

marm. Cnspmi

ledicentiie suspicionera

est

is,

qui hoc

modo
et

et Crispiniani...

Anno

incarnationis dni

nn

C Jhu X. M" CC" XVIII. consecratum


hoc in honore beatoi^

est alture

arguraentatur. non solum in Incertnra in totura ordincra.

Alduinum. sed

quomodo

in pte-

m^rm

Cs_pini Cspiniani,

et vicano ^b epo Adolfo. Hermanno saodote XII^ Kl, pmovente, et tuuc altari deservienti.

secitnda) acta st Junii f^ uu. (21 Maii feria Cspini el Cspiniam. hec. In translatiuue raanu_hfficsubIn eHdem membrana recentiuri

mrm

scripta sunt

"

Anno Xncarnationis Uni MCCCC

hoc primo consecratum et reformatura est Marie Virg. et Scoru Crialtare in honore sce Anthonm spiui et Crispiniani ut prius ab epo
tunc vicario in pontiticalibus reverendi prTsdniTheodorici de Ilorne epi Osnab. Atque h^c dicta sint de partibus SS. Corporum Osnabrugi asservatis, eoque a Caroto impeiu

comphires reliqui. rasque ecclesias devenQrint exhibent ? vindicaMr \n ideo fah-^arii. qui eas sequenttbus ,,..,6 54 CcTterum lot ac tanta sunt d,cietranstationem Osnabrw EaarJi siecuHs testimonia, mtere- rm. quis gensem coniirmantia, ut frusira etiam itlamsupposiiiiiamprobare. Unde iur expenso {^} Eccardus in suo Diplomate critice utique ut mox videbtmus licet neget, futiies contigtsse, obrationes, id sub Carolo Magno factum. JNec, fatetur iamen non ita muito post
inquit, Carolus
tranreliquias ilh.s vel ideo in Suess.onnm sferre potuit. qnia numquara sed eara solammodo civitate coran.oratus est. "*, vice. cura in fine ann. pertransiit una Annalisia Leonem papam coraitaretnr. ut ex

Xpo

M.

ratore allatis. Nunc cHera, qu3e ad hanc translationem stabitiendam faciunt, prose-

quemur.
Ser
iihcxl flcfn

TmiiKlulioiiif

liemierari

Acta iranslationis desunt. Asi habemus Caroti diplomata, et insuper alia ptura suppetunt testimonia eadem de re valde idonea. r^etunt No^mus namque pium imperalorem, cum ad
5:S

nec entm vacai Metonsi intelligimus. Sit sed an opus diligeniius h^-ec investigare proprits manu omnino erat ut imperator cum noc bus sepuicrum aperiret, vel saitem, nonne absens miprcvsens aauare,. ^ fieret, prmsens adstarei ?
:

nistris

ZZZnmmiltere? sms negot.um rllud potmt eommMer


^* l^J 1-!.^.

(Li pellani.

<S\ (3)

Ibid Coiif. PttlioloRiumMieiiiainm, loiii.XCS

11,

p-

230.

Subdit

.DIE VIGESIMA

QUINTA OCTOBRIS.
Viti,,

621

A Suh^it Eccardus
Pusinnae,

.-

MiQorum sanctorum

liquix in

illa repositae.

Iniegrum Thietmari

Al'CTtiai

primis

Liborii trfinslationes in Saxoniara, temporibns, descriptores saos istis


;

locuni 7'eperies infra, ubi de cultu SS.

Mar-

B.

11-

tyrum exira

fines Suessionenses

agemus.
'" ^^ ''f'o''"""^ ^^"''-

peculiares nactEe suut et Crispiniano, si a

nec defaisseut Crispino


illi

56 Scribit seepius iaudatus Sandhoffius in

maximo imperatore

episcoms Osnabrugensibus ' ^


funestius

(b)

Long-e autem
..

transportati faissent. Nemo non videt id genus argumentum, quod negativum dici solet, cuivis facto historico, aliunde optime probato, posse opponi, imo et ipsi Eccardo, qui prosequiturin hunc modum Nec post (arolum M.
:

malum Widonem

_r

[qui sedit

ab anno

iKiiiiartm ad

ji.ge^ ca-

lOdl ad UOI) percuUt ; quippe basiUcJi cathe- oWum, draUs et curia episcopi anno IIUO miserabiii
incendio
conflagrarunt.
AbditaB
SS. CrispiDi
et Crisiiiniani reUquiae diu liaud reperiri

po-

occasio se obtulit illos Sue.sdione transfereudi,

tuerunt

prffiterillam.qunm Gosbertus fjutorrfineguarlicet tus venit inter episcopos Osnahrugenses, non fuisse videatur, et proptept^oprie talis

sub ara principe, quje in rudera consederat, iuventaB sunt in parva for nice, quas tunc Wido iu tuto coUocaturus, ad ibique in Ibargeuse coenobium transvehi
; ,

demum

rea episcopus vicarius nominetur a Sandhof usque ad annwn fere 860 vel fio, ac floruit Ludovici 804 (1)) nactus est. ubi exaiictomtioni

teraplo
(aiier

S.

Clcmetitis,

et

cavo,

qiiud

lieuno

Osnabrugensium

pra;sul)iir_v\ curaverat,
;

includi et asservari
structu, Osnabrujf-ura reportatae et pristino

fecit

ubi

sex

annorum

cum Ebbone vumtuncimperatorem istura in mouasterio S. Medardi, ut jam mouuimus, apud Suessiones
Pii interfuit
siio

propiuquo. Capti-

spatio latuere, donec nova cathedraU lede ex-

deslinebsuit et Crispini et Crispiniani corpora pro moresecuU istius superstitiosi furari et in

surama cum solemnitate cuUui restitutJE sunt. Et riirsus in Joanne, qui in tocum Widonis delectusest anno IIOI (ti) Inter oppra ejusprima
:

locum ipsorum :!ia quaecuraque sceleta suppotunc nere coramode potuit Gosbertus ibidera conjicio, prsesens. Furata enim esse, vel iijde B quod translationis illorum historia nuUa haperlata vibeatur, atque it:i clam Osnabrugam fortasse etiam nunc deautur. Et credidere ac

seu prascipua venit

biisilicte

uovse construcUo,

aUo in ioco, quam combusta fuit, ea, qua nunc conspicitur forma, a funtlameutis excitari curavit Ea nunc ad fastigiura tectumque ita perducta i^erfectaque,

quam

verisimilius

ut sacra iu

illa

peragi potuerint, ^S. marty-

credunt Suessioneuses, veras Crispioi et Crisutique piniani reUquias apud se esse. Insulsx
scilicet

rura Crispini et Crispininni lipsaua ex coenobii Iburg-ensis tempload cathedralem cedem transferri

Eo conjecturcV, quas subjecisse, refutasseest. animus,p7^^judicatisopinionibus constrictus, abripiiur, ut rejectis

curavit; prius tamen aliquam jiartem

reii-

cum

superciiio

quiarura Hbhnii donfivii. Horum omnium fidem faciicharia cosnobii Iburgensis, quam Moser
edidit inier Docuraenta,

validis tesiimoniis, in

vana delirantis mentis


;

impingat somma. Cieterum Henselerus mul-

Gosbertum vindicat contra Eccardum conjuraiilumque asserit aiienum prorsus a pium fuisse, nec omnino in Ludovicum
tis

primo tomo suse hiannexa. Est autem dostorix Osnabrugensis cumentum hoc anni 1110 et sequentis tenoris
(7)

57 In
tis.

tione

versasub hujus exauctoratione Suessione anno 831 ad annum 815 in Suetum, cum ab
cia manserit

nomine sanct^ et individu^ TrinitaNotum sitoranibus tam pr8e.sentibus quam

;:;2'Xt
^,^^1^,^.

etfuturis Cbristi fidelibus.

Quod

cura peccatis

propagandse evangelicse doctrin^intentus (2). Ecc hoc diverticulo ad serta scripta magis redeamus, scilicet facta et Osnabrugensis, haud variaquibus translatio

doexigentibus Osnabargensis ecclesia anno penitus esset combusta, minics incaruat. mc cura esset episcopo Widoni. qui et maxima martyribus Crispino ibidera tanc prafuit. de quos illuc magnus imperator et Crispiuiauo,

parum
l

ronfirmnlni

ex variis diplomalis, ct

Thietmari
itimonio;

tr

confirmatur. Germanicus rex 55 Anno HG4 Ludovicus Osnabrugensi, dedit priEgiberto, episcopo decimis et immunivilegium seu diploma de hoc in priviiegio ita habetur intate. Porro In nostra ceterurumque nostrorum
ter atia
:

Carolus

cum episcopatum

cum

diu qujesiti oranibus euim ibidem

conderet adduxerat. minime reperirentur ; ab

coramorantibus

mdu-

episcopus litteras fideUum priEsentia prsefatus avi tfostri iraperaet admirabiUs KaroU

magni

assignatas in toris ang-usti ipsius sigiUo


proferebat...
stri

palam
no-

scd ubi tam prebitanter ibi esse sciebantur, ^ absconditus, penitus ignoratiosus thesaurus quod ex altari, batur Tandem sub principali invento brevi igne corruptum ceciderat, parte reperta sant muro cum fornice firmissima,

Qua

de causa ob
et
S. Tetri

amorem Dni

Jesu Christi
et

principis apostolo-

rum

Criepiniani.

preciosissimomm martyrum Crispini et quorum corpora iUuc translata

multis reliquiis corpora Sanctorum. vnstitatem loci Sed idem episcopus propter ibidemeosservareformidans, in hoc nostrum Dei , castrura propter servitmm

cum

aliis

{2>),Similequidoccurrittnprsecepto sunt etc episcopo regis dato an. 8H5 Egilmaro Arnulfi decimis et de beuefic.o super

Iburgeose quod hic tunc a

miUtantibus

Deo strenue

016putavit, et in altari S. fiebat, transferendos diUgenter inmenti.s quod retro concavum,

Osnabrugensi
Allonis

comitis.

Utrumque diploma

recxtat

cludensomni studio abbati


amplius maretur

et

fratnbus custo-

Thietmarus vulgo Henseler in extenso [^U anno 1U18 defunctus est, reDithmarus, qui sanctos Crispinum et fert in suo Chronico sub Dodone Crispiniauum exeunte swcxdo x, apparuisse Gunierio Osnabrugensi episcopo veUetuccipere cuidam, interrogantes si suum suum. utique quia eorum episcopatum ? Vocant

per sex aut eo diendos reliquit. Quo cum donec in Osenbrugge reforannos,
ecclesia.

usi essent hospitio.

Joannes

successerat, eos Osnaepiscopus, qui Widoni in ipso die reductionis brugum reduxit. Sed obnixe ab abbate aliquid de lilo-

eorum,cum

rura

peteretur reliquiis, costa


relicto,

una

et alio o8-

nomini dicata erat cathedralis

ecclesia, ei re-

siculo

episcopus idem

Ubram unam
i-t

93.

j:^;t^n:^:^J;;^^"-'^^i'-----^^

fe-----^'-"^^^^

523
iOCTOU
B. B.

DE
qu^
et

SS.

MM. CRISPINO ET CRISPINIANO


B^^^^^^

decimationis in villa

vocatur Zwiveltem

t .everentiam Martyrun. ho-rem memonam an.mffi


mentis et

calvario annesis; utraBchedulis, uni alterique est exarata, sed non ante schedula concinne

1)

que

^"^

nostro contradidit,

quam hoc
ut videlicet

^ pacto dispen
ejusdem

suo quotannis anarta in anniversano T)flrs egenis. Item quin r^ribu distribueretur et Bennonis qui
olidi

^dam

constituit.

U^-

ociavum), Ambo sseculum elapsum (decimum pluribusaliis inclusasunt duabus calvaria cum pellucidis, quae cernuntur in majori

hierothecis praedicta calvaria fere altari. Id singulare. duo dum caetera in iisdem hierothecis

nudaesse,

unniversario Domini Item provexerat. partontnr. illum primitus Widonis habeepi8Copi nuini in anniversario vinum quotireliqui autem quini ad rentur. fidelUer msucomparandum d ani sacrificii OsnabruggeDS merentur. Et sic consecrata
in

ornatu. Deuique conchisa pretioso decorata sunt altari inscriptus est annus 1752; unde majori prffisentem disposequitur sacrorum pignorum
sitionem
selero

potuisse post laudatam ab Ileu. recognitionem anno 1721. Con/". n. 51.


fieri

in ecclesia, sanctis reliquiis in debito honore reconditis,

principali altan

episcopus. S.

urbem Vorwerkum Clementi


nobili viro per

reversus

quod a Rothwardo
acquisierat, per

Lme. precanam
in

Norberti abbatis pro foret. donasepultura sua, cum vita defunctus urbe ei mortem cum vit. Verum post ejus metuentes urbis

manum

itaque in hac recognitione mentio non et recenti manu scedulee sint fiat capiium, exaratx, atque aliunde validissimis firmetur Suessionensis iesiimoniis factisque iraditio capitis S. Crispini asserdeperpetua ihidem vaiione ; neminem fore putem, qui facile ad-

Cum

sepulcrum parari debuisset. populi ad sepeliendum custodes, ut multitudo loco per mtideepiscopum confluens. aliquas
litatemetfraudem moliretur
inito

ecclesias miserit, calvaria in majori altari reposiia, ad sanctos nostros Osnahrugensis Crispinum et Crispiniannm speciare.

insidias. consiho

Crispini et Cri IV. Cultus SS. spiniani apud Suessionenses

cadaver, qui liendum sui episcopi tratistulere nominis sui memormm tamen sempiternam
cantatis officiis supra dictis et aliis plurimis reliquit. Actum hoc urbi cum benedictione Indict. III. Alia dominicffi Incarnat. anno mcx. tnfra, ad reliquias istas spectaniia reperies sanctis nostris Martyrihus exuhi de cultu Osnahruhibito tum in civitate tum in tractu nempe gensi dicemus, Id unum hic addani,

Osenbrugum cum

licentia abbatis sepe-

perpetuus probatur. Sodalitia. ^ Fratres sutores.


-r-yxhactenus dictis
et

^biumerii,summo

probatis, neminiduin honore apud Sues-

de cultu Si.

MartyribM
Suessioneexltibito:xc.^x

mariyres Crissionenses perpetuo fuisse SS. pinum et Crispinianum, rnagnaque eos cum
confugisse in fiducia ad iliorum prwsidium necessitatibus. Nonnulla publicis priBcipue venerationis et pii cultus juverit adscripsisse Exortestimonia, servaio smculorum ordine. loco B. Paschasii Raddiamur ab insigni reliquiarum berti, quo simul etiam prohatur asservatioinS. Crispini Majoris suo iempore monasierio. Composuit ille ExposUionem Psalmum XLIV Eructavit cor meum verbum direxii ad sacras virgtnes
:

tocm Patchasii

Radberli.

remesse sane miram et prorsus insuetam, translaquod apud Suessiones omnis hujus documentis, metionis, tot tantisqueprohatse. moria penitus interciderit nulla uspiam de
:

illa

mentio

fit

a scriptorihus

illius

patri^, et

Delafaientur RR. DD. Henricus Congnet, Suespiace, Gohaille, canonici ven. capituli
sionensis, ei

cum

ipsis R. D.

viri erudiii, se nihil

P^cheur, omnes de translatione Osna-

bonum, quam

degentes Suessione in 5. Maria; monasterio


(ires unde plurimus ihidem singulis lihris sersuni numero) ium deprsefato monasterio nonnummo, ium de urhe, quam Vesonam

hrugensi antehac vel legisse vel audivisse. Cum tamen, ut vidimus //, a Dormayo Cri^^piniani aliisque reliquice SS. Crispini et sive Romam sive alio delaise referaniur;

quam

vocat. Lihro tertio, circa


:

medium

tta

nonne conjicere fas est, id partim ortum esc vaga confusaque reminiscentia translaiionis
Prxietvi
t-f/i-

hahet (1) Vesona, quam siisrepletafulgetetfacta est possessiopiissimi ^ prsda


Salvatoris,
vastatoris.

incolitis,... tota eccle-

SaxoniccB ? bSExlitierisR. D. Docioris Heuserjecioris theologise in

qu

fueratfilia perditionis et

Habet namque ad

orientem sui
suis
sanctis

quiarum Oinab. *tatus

Seminario Coloniensi, discithecam argenteam, qua coniimus, veierem neniur reliquiie SS. Crispini et Crispiniani. existere adhuc in caihedrati Osyiahrugensi, eamque quotannis exponi supraatiare majus solemniorihus diehus. Ex utraque parte ejusdem altaris plurimee etiam depositee sunt SS. reliquix, quas videre esi per viireum repagulum inter has vero inveniuniur duo catvaria
;

nunc castra

Monachorum cum

ccenoconfessoribus atque martynbus [nempe Sanciorum relihium S. Medardi muttis

vero ac quiis iocupletatum); ad Occidentem

si

sancti post tergum vestrum, tuba resultat cathein voce monentis id est in Evangelii autem drali Sancii Gervasii ecclesia, Vos medio constitutae uuum elegistis angu-

quasi in

lum tantum

Suessiouis Augustee

Habetis

SS. nempe Crispiui et Crispiuiaui. si fides inscriptioni est. Atque hgec iia nohiscum communicavit mense Julio hujus anni 1860j3?'cefaius D. Heuser ex rescripto RR.DD.episcopi Osnahrugensis. Mense sequenii, scilicei 27 Augusti, alteras accepimus titteras, quihus

Onentis ergo etiam ad Meridiem in prospectu VESTROS. CRISANCTOS MAILTYRES DeI PATBONOS

spiNUM
8U0
et

sciLicET

ET CttispiNiANUM,

rubricatos
q"^^
,

hanc

sanguine dealbatos fundarunt civitatem in


,

Christi
fide
et

erue-

monet idem D. Heuser, se denuo ad RR. Preesulem recurrisse, quo clariora super his nancisceretur
indicia.
Solita sua benevolentia

respondere
in

RR.DD. Ejnscopus
:

dignatus

est

hunc

modum

Nomina utriusque

sancti

runt eam de prfficipitio mortis. Prseclarum Ex si uspiam alibi , iesiimonium. utique discimus quanta in veneraiione essent quo urbis SS. Mariyres nostri swcuto nono, cum et omnium asceteriorum paironi haberentur. dignum quod a viro san-

Eoque magis
cio ei in

fide

Martyris scripta sunt in binis eisque exiguis


(1)

paucis doctissimo atque Suessione

Migne, Palrotogi&. tom.

CXX,

col.

1047 ct teq.

oriundo

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


.

5'Z3
AIXTORI B. B.

oriundo et educato sit scriptum cum enim, ait Mahillonius (1), in mouasterio B. Mariae ejus urbis Deo puer consecratus sit, id arg^umento est eum indigenam Suessionensem fuisse, Adhuc puerulus corona clericali insignitus est sed deinde, ut ipse de se testaiur [%) monasterio egressus diu exsulatus in sbbculoperdidit eam, coinquinatus multis mundania actibus. Postea vitce ssecularis pertcesus secessit in Corbeiense monasterium, in quod admissus a S. Adalhardo ahbate quem in Saxoniam pergentem anno 822| novae Corbeiae
\

humiliter

petiit,

ut pro relaxandis nostrorum

facinorum culpis sanctis Crispiuo et Crispiniano aliquid ex rebus nostrae proprietatis omni tempore habendum sub ditione et poteetate Hermoini sacerdotis fidelis nostri coqcederemus. Placuit itaque nostrte celsitudini
ejus

saluberrimis

aquiescere postulatibus et

jam

dictis nei raartyribus Crispino et Crispi-

niano in suburbio Suessionico sistentibus, sub


potestate,

jam
ria,

dicti fidelis nostri, raansoe

munime, ditioneettuitione Hermoini duosex Vermeet

ubi Richoldus

Gerardus coramanere

condendse gratia, comitatus est (3). Cum aetatis esset jam provectas abbas veteris Corbeise
electus est
ter

videbantur.

cum

vineis et terris

omuibus ac

mancipiis ad eosdem pertinentibus.. ea videlicet ratione, ut


sia ipsa

anno 844. Sexennio post, ortis inmonachos turbis in Centidense cccnobium ahdicato se recepit, ac denique anno 851 regimine, ad intermissa sacrarum litterarum
,

annuatim

die obitus uostri eccleloci cari-

luminaria et fratres ejusdem

tatem accipiant fraternam, qualiter illis delectet pro nobis Boraini misericordiam implorare ej>c.

studia rediit, atque sanctissime obiit circa annum 865, ut habet Gallia Chrisiiana (4) Mahiilonio incertus est moriis ejus annus, sed certe non contigit ante annum 860 (5). Dixi supra Paschasium pro Suessona nonnumquam scribere Vesona, proiU ohtinet in recitato supra ejus loco. Quam in rem notat Mabiiionius (6) Vesonae vocabulum non est proprium nomen parthenonis Suessionici, sed urbis ipsius, quse Vesona et Suessio promiscue appellatur a Radberto. Neque verisimile est amanuensis errore scriptum esse Vesona pro Suessona. Nam prasterquam quod Vesona leg-itur in duobus codicibus mss. in quibus ista lucubratio [nempe inscripta de Partu B. Mariae virg-inis aique iisdem Sanctimoniaiibus) conidem etiam vocabulum tribus in locis tinetur reperitur in Expositioue Psalmi 44, et quidem conjunctum cum vocabulo Suessionis. Ex ipso autem contestu manifeste liquet eo nomine sig-uificari civitatem Suessionicam non monasterium virginum. Quamvere hsec ab erudito viro notata sint nemo non agnoscet ex recitatis a nobis Paschasii verbis. Quod vero addit Certe Ptolemseus Vesones et Mabilionius Strabo Vesiones appeilant Suessioneuses mi:

Integra charta habetur apud Mabiiionium l. c. ex Authentico, hac addiia notatione Haec charta secunda raanu vitiata fuit, quimtum ad diem mensis quo data dicitur (iv Idits Decemhris) ut cuilibet eam inspieieuti facile anno enim dccclxxxiv ante erit advertere ivldus, id est ante diem deoimam IJecembris qui mortem e vivis excesserat Carlomannus
;

E
item ilonaliu
Beriei.

Decembris py^3efato anno [VI). 61 Eodem anno occurrit altera donatio duorum mansorum in vilia Moniiniaco facta abHerico comite prodente; item alteriusmansi in viiia Saviaco etc. Chartam integram ex Authentico recitat quoque Mabilionius (13), uhi inier alia hsec iegimus Opto ergo misericordiam Dei et omnium Sanctorum ac venerabiohiit die sexta
:

lissimis raartyribus Crispino et Crispiniano...

Ego Ericus comes

tradidi atque delegavi parti-

bus supradictorum sanctorum Martyrum-.- in

pago Suessonico, in fine villaeMotiniaco, mansa duo cum omnibus appendiciis eorum, una cum mancipia quattuor his nominibus, Ragenero, Angelberto, Teutbergane et Edelsidis, m honorem jam dictis Martyribus, et pro dente, quam
indignus accepi, ad illorum luminaria et ornamenta tradidi atque deleg-avi perpetualiter io Dei nomine habendum. Simili modo in ipso

nus probatur. Sirabo, Oxonii ediius grsece


et latine ineunte Scvculo nostro
5oufftwv^
(7)

xix,

habet

Suessiones et

quidem

binis in locis

posteriori loco additur infra varia hsec ; OysCTEuva^ et OJEo-aiMyac, quos iatine poleciio
:

Vesionese^ Vessiones; sedlectio in textu hsec C Oxionensi admitiitur Strabonis, ait Cellarius tamencitat quas (8), editiouesvariaut jnw^/am sihilum seu litteram c omitiit. PtolemiEUS

tuerunt

rerfrfi

minus accurata videtur nec


.

pago vel villa quie vocatur Saviacus, mausum unum, una cum raancipia duo, pro remedio animfiB mesB et conjugis mese Bertante, ad altare, quod est constructum in ipsorum basilica in honore Domini et sancti Salvatoris. F Ipsum mansum tradidi ad nostras rationes faciendas vel ornamenta construenda; ut ipse
sacerdos die quotidie ministerium pro salute

aine sibillo OUtjaovzq Suessones, correpta raedia. Si sibiius iatine supprimatur, legendum erit

Carlomanni
an. 884;

quod ita hahet revera Conradus Mannert (9). At de his satis. 60 Suh finem anni 884 Carlomannus,Ludovici Baihi fiiius, altero die quam ab apro percussus, quarto vero die anie suum ohitum
Uessones
,

meaj ad ipsum altare ministret Proinde nunc etiam scitote ad partem ipsorum fratrum ibi Deo militantiura in jara ante dicto loco, tribui atque delegavi in ipso pago
animffi
-et in villa Alta-Fontann, terra arabile

bunua-

ria 11, vinea ad raodia xx, seu etiam et iu alio pago Ormense, in villa quae vocatur Viucella,

dedit , Crispini Majoris basilica? duos mansos apud Vermeria^n donavit (10). Notum, inquit (11), quia adiens g-enuii serenitatis esse volumus. coram nostrffi illuster fidelis noster Erifonnus, frequentia procerum primatumque nostrorum
.

Pr^ceptum

quo Suessionensi sancti

cum

dimidium mansum cum suis appendiciis, una maucipiis de jure nostro in jus dominationis ipsorum fratrum concedemus, ut vu Kal. Novembris ad refectionem vel coramemorationem firraiter habeaut... libero in omnibus
ad illorum usus vel profectum potiantur arbifaciendi quidquid elegeriut; ita ut ab

trio

^MiAcla S.Ord.SS. Ben. sac. IV. part.ii, p. lom. X, nc, ulii sunra. col. 1040. -(3) Gall. Clin.iiaiia, Beii. Ubi supra 15} Acla SS. Urd. S. (4) IIjiIj col i26!)
fi)

m-

Slrabon..s 128. - (til IIk1. ('. 131l7J ph .hico.utn libn XVII, p. 270 el -273. Oiom.,
,.

rerun.

G^g"1)

(9) Coogrnpliie der tilia orbii anlinui (i. 31:5. Lipsix 1773. Griechcn und Roiner, lom. I), p. IH|. NOrnber}; 1789 (137. {1 1) llMd.. p. (10) Annalea Beiieii., tom. III, p. 230. Aunal. Benc(12) An (lc vinrier les ilales, p. 540. - (13)

i8U8.-

No-

dict.

tom.

III,

p.<}37.

hodierno

5-ii
ILUCTOnB

np ^^

SS ^^-

MM. CRISPINO ET CRISPINIANO

tncensuma^zs^culisxet XI depopulatum memoraiur monasterium. ^eme^

-'
'(?)
:

""'"m

ei

rt.

"''(Kmmo.
lUislrrinm,

B. B.

JUcomtlis
94S

vafuf^tv^'^^"-

Paulo per Hugonem Magnum.


i

aliier hsec

anathemaia sohia. pote.tatem. Seguuntur Martyin atrium beatorum Actnm SuessioDi.

christiana exhibeniur in Gallia


tus II Ueribcrti

Heriber-

domno imperatore Carolo secundo regnante 886 il). Porro HertCrasso. id esi anno J. C.
venii secundo loco circa

nuamabbatiaraobtinuit.. Heribertum restituduscomes post defuuctum a S. Crispini abbatiam filiis ejus

fiUus et hcres tam comitatum obiit 943. Ragenol-

tamque a

cus comes Majoris xn caSV inter abbaies S. Crisptni ubi adduniur talogo Gallia; christianse (2), terram dedit .infra casequentia: Monaslerio ex charta Castellum Suessionis, nt colligitur Idem forte est ac Eiricus Simplicis an. 898.
roli

annum

Ludovico rege renuntiatus depr^datus est, eo quod filii tiam S Medardi Crispini depraedati fuisHeriberti abbatiam S. Ma-nus an. 948 omnes monasent At Hufcm consumpsit. Anno Crispiui ffides igne
sterii

est abbas, qni abba-

comes qui amplam

fccit

monasterio donationem

S mentio occurrtt :nam, 1047 alierius incendii Gallia christianaloc. cit. Xnuihabetur in
sellus abbas,

Crassi 880. Ilenci 25 0ct. anni 2 imperii Caroli Carolomannus dedit mense Decemtemporibus
hri S84 SS. CrispinoetCrispiniano
:

dnos mansos successore Herici Heriberetc. Ei iierum de tetuslcomes Veromanduensis banc quo-iue temporibus jam nuit abbatiam. quam hujus canonicorum recuperaverant monachi in locum decessorp. Obiit restituti, forte sub Herico

corpus B. B.ndandi cpiscop. in Decenniopost transtuht thecainchisitan. 1044. idibus Felicis martyris an. 1054 .
reliquias S.

post incenseptimo anno restiiuratiouis a prffidicto abbate .ionem istius monasterii, tempore incensi ut E iestaurati, ejus primum vetustissima iu capsa inclusa. h;.bet schedula Reginaldus (Regnauli) scrtptor
Maii

Melchiorvero

Heribertus circa annum 902. Uinus 886 Apud loquiiur Mabillonius ad annum monastcrium sancti Suessionas, inquit (-^) quod a multis ..aecnlis nostrorum
distincte
:
,

proferi fragmenium hisiori^ Suessionensis Crispini Majorzs, ex neieris Calendarii S.

Crispini,

est,

occnpatum tnnc a clericis sfficularibus valde stini res illius ceiaiis iurerat. Qbscurw

Veromanduobaiissimm. Heriberius I comes

rum ponitur eodem iempore

in caiologo ab-

baium S.Medardi (4). Ht notat Dormayus S60 usque ad annum 976, (5) ab anno circiier et deoem seu spatio annorum omnino centum
S. MesjEculares viros vel principes abbatiam idem fuerit de 5. Quidni dardi obtinuisse christiana Crispini monasierio? Alibi Gallia

monasierium Quo videretur concrematum a Ludovtco Crasso, anno I0o7 et resiauratum ad m7. At^ de nui regnavit ab anno 1108 agatur incendio dubium duplici diversoque apparet ab Ansello baest Idporro certum omni ex parie absosiiicam, ticet forie non ei tunc }uxia iutam, anno 1014 dedicatam
reliquias SS. Crispini
et

Crispiu.ani colloca-

uipoie pairont tum feretrumS.Bandaridi, liasehabeai, consesecundarii (8). Quod si

non pro comperto, basilicam SS. Martysaltem pro verisimiliori, rum Crispini et Crispiniani primo a monachis
hsec habei{io]:

dedicationem, eccie^ quenserit triennio posi mcensio mosiam incendio conflagrasse nist inpraefaiaschedula sermoest,
;

Maneat

erg-osi

nasterii de

qua

sdibus,non inielligenda sii de reliquis obscura nonhabeo de basilica.Aliud in re tam

autem

inhabitatam.r.; monachis in remissionem procolpsis successisse canonicos abbntibusque

quod dicam, ne ienebr^e addantur tenjbrf decidiu Sii.Mar63 Sxculo^ulocupletiora

U-2Z,ietti-

mites. Cerie in diplomate

Caroli Calvi an.

Exiat diploma 594 etseq. Et charia Carolomanni, anno C supra vidimus in


864, diserie dicuniur canonici

tesiimoma.Lisiar- imnium Lityribus exhibiio suppeiunt Suessionens^s ab sinrdieptK. dus de Crespi episcopus Suession.;

apudD. Bouquet, iom,\in,p.

W%tesanno,uividetur\mad annum 1123,o& amorem SS. martatur circa annum


tyrum Crispini
ei Crispiniani, qui

plantaverunt

88i, iunc ecclesiam 5. Crispini fuisse sub H^rmoini potestate, munime, ditione et tuitione
sacerdotis,
chi, ut

qua voce excludi videniur mona: ;

probabile censet collectores Gailige post, chrisiianx qui deinde addunt at pnulo <S9S, g-rexmonachalis ordinis monaan. scihcct
sterii SS.

et ommbus ecclesiam in hac urbe (Suessione) sangfuine irrovicinisreRionibus, quam et suo plura contultsseaO' rarunt, reges et populos Pecheui latifundia H^c reperit R. D.

martyrnm
in

Crispini et Crispiniani

me-

moralnr

instrumento Caroli Simplicis, sicque deiuceps ad nostriim usque a?tatem perseverabfficulo, comivit, abbatesque stquenti saltem sii illud Caroli tum locum exceperunt. Quod Simplivis Instrumenium equidem ignoro nec enim in diplomaiis hujus regis tum a Bosqueto tum a Mabillonio aliisque quos
; ,

bati^ Crispmi m)oris in rebus memorabiiibus S. signatur hoc anno apua (10) Re quidem vera Lysiander SuesBrequigny (H), Charta, qua Camecclesiae S.Martim de sionensis episcopus,
pis donat ecclesiam de Leruiaco,

quam

d.u laica

manus

Suessionis anno Inreg-nante rege carn. Dominicffi mcxxiii. indict. I,


tenuerat.

Actum

Francorum Ludovico.anno regnlsui

xvi, episco-

videre poluiy editis reperiiur; nec etiam mBrequigniano Sulpcial dicalur dicaiur in Indice Brequigniano. Sufpciat hxc breviter incid.nterque tetigisse de monasterii fatis. qux hujus loci non esl diligen.
.

patusDominiLysiardi episcopixv. nlntegrere^ hisiorta 6. ciiatur documentum a Marriero in verba prseMariini de Campis, p. h'60.Putem ^'"'"""^'"""'l'"' ''.""^

lius indagare
!<> dale. p. 434. {[) Arl dc viririiT Tlflti (1) Aiinol Bi'n.. imn. lU. p. 258.

'^^ nusim laudataibidemrepertunda.nec tamenaust man affirmare.cum Marrterz opus mthz prm chart^ memxnxt GalM bus non sit. Eiusdem
P^cbeur
SS^"^'*L* (9)Gh11. ChiUl., lom IX. col. chos.s mcmorables .ur S. t^-J^l""-*-*^';" 0" des diplomcs cl Y.;;; (11) Table chronologiciue
d.-

",

(2}

Tf>m. IX. col.

"

iihi

supra.

<Mil.

415
col.

(ttlllioi.

01)

Tom. IX,

395.

(J)

de Ib.dcm col

{4} (Inlhu chriNt., Sois^ons. t. 1, p. 5Bil,

RccmMl

ms
lom.

o9ti.

(^)

B. D.

II,

p.

M7.

Christiana

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBIUS.

525

Christiana ubi de Lisiardo, his verbis (1): An. 1123, episcopatus 15, ecclesiam de I,erniaco liberam monachisS.Martiui a Campis coucessit. Q4:Joslenus de Vierzi, episcopus Suessionensis legitur anno 1133,gwi episcopaius ejus

vobia proderit in futurum, etc. His et talibus

lingua sapientis ornabat scientiam. Nec tamen potuit vir prudens, litteratus et verbumhabens
sufficienter ad

tam sapientes non insapientia. Perstaut igitur illi ineoquod


flectere

manum,

MaTH. priefierat octavus, in ecclesia 8. Crispiiu altaria SS. dium expetiCrispini et Crispiniani, SS. Simeonis et Judffi, lur
;

coeperant, seorsum

incedentes

singnlariter-

etc.

dedicasse

(2).

Saeviebat

illis

temporibus

qne iranseuntt-s in comitatu aliorura. Rediens vero episcopns ab eis, ivit prout voluit obviam
Sancto, circumduceus corpus sanctissimum et

pestis

inguinaria,

quam

scriptores

passim

ignera sacrura vel diviuxim dicunt. Hoc anuo (l 1 2y, inquit A^isebyius in contiyiuatione Sigeberti Gemblacensis (3)) plagaignis diviui Carnotum, Parisius, Suessionem,Cameracum, Atrebatum et iilia multa loca mirahiliter pervadit, sed mirabilius per sanctam Dei genitricem Mariam extinguitur. Juvenes etenim, seues

reducens ad locum, votis humiliter et devote cum omni populo lietatns. Eunt denique omues voto adepto et impetrato, ])ro quo rogaveraut. Sed ecce post paucos dies sagitt Domini missse sunt in contradictores, quarum indignatio prius ebibeus .spiritura Prioris, eum
subito

piimum

extinxit

consequenterque ab-

cum

junioribus, virgines etiam tenerse in pein

bate mulctato
cita et

rei auctore,

decem ex

fratribus

dibus,

mauibus,

in

mamillis et quod

g-ra-

vius est, in g:enis exuruntnr, et celeriter estinguuntur. Subdit Anselmus sanationes variis
i

in locis obtentas. Posthaec iia prosequitur Transeamus ad Suessionura civitatem. Ibi specialius pre omnibus locis per miracula inno:

inopina morte percussit. Stupefacti pavidi, quotquot de eis clidem evaseergo et runt, sese in his oranibus peccasse confilentes, usque hodie mandant memoriale hoc in generationes serapiternas.
nis, qui,

Aucior hujus narratio-

monachus

erat S. Medardi Suesssio-

tescit g-entibus Dei

Genitrix. Ib: muti, ceci,

mortuus resuscitatus. Vidimus horreudum quiddam. Ignis divinus nasum, labia, mentum cujusdam pauclaudi, paralatici

curati sunt,

nensis, facio coasvus exstitisse probatur ex verbis,quibus orditur Jam, inquit, tsice&mns
:

antiquiora... quid vero nostris in teraporibusin

periculffi

mulieris exusserat,
et

fetor.

horror sen-

tientes

videntes

reploverat.

Expulsa de

domo

[abbatia]

vir#3rinis

Miitris rediit ad pro-

hac nrbe cnntigerit describamus. Abbas autem qui hic mulctatus dicitur videiur fuisse Teulfus, qui praefuit 5. Crispini Majori ab vir caeteroS ad annum saltem 1136 an. 1
, 1 1

priam domum... Oravit, exaudita est; nocte qusf) incrastinavit in Sabbatum, recepit sanitatem. Aliaid genus adduntur ; ast solum de his quae in Basilica B. Mariae contigerunt,

mentionem

mus

facit auctor. Atiunde vero disciinvocatum quoque a Suessionensibus

quin arebus gestis laudalus (ti). Quod autem corpus speciat S. Gregorii Magni, ad S. Medardi monasterium, ut iraditur, Roma s^eculo IX, una cum corpore S. Sebastiani delaium, vide apud decessores yiosiros ad diem sancti illius PoniifiXII Martii in Aciis
cis.
(lii

fuisse

aliorumSanctorum patrocinium,
et

pree-

cipue S. Gregorii papae


:

SS.

Crispini et

Anno lUl

coniigit teriia ti^anslaiio SS.


n.'-\\).Asi

conlentio 71W(/<irii

Crispiniaui. Sribit enim anonymus in miraQuando episcopabatur culis S. Gregorii (4)


in hac urbe (5wes5ione) Joslenus, divinojudidii) percussa est civitas ab ira Dei desuper. Pestis

Reliquiarum, de qua supra diximus

eanonicoi

eodem saeculo xii aliud veneraiionis suppeiii testimonium{l).Scilicet moris erai id canonici
SS. Patrose conferrent ad S. Crispini Majoris, norum ibiqite primas vesperas festi cetebrarent, seecclesice caihedralis in pervigilio

inftr
clfit

etmonaCrispi-

nienses.

enim

illa

quam inguinariam

vocant et subita

pestis tota desaeviens urbe

versos.

Confugerunt ad S.

metu astrixit uniGregorium. Pobtu-

latus Sanctus cunceditur a fratribus, id est monachis S. Medardi, per urbis moenia defe-

quenti vero die solemyii assisterentsaero; qua occasione iilis irictiniuin ingressis appone-

rendus. Miracula protinus fiuut, actumqne est, utquocumque delatus fuisset Sauctns, pestis
iUico fugata quiesceret. Bt infra (5) Exibat aliquando corpus hujus Sancti secundum con:

banturvinumetliba. Hoc autem cum mona- P chis oneri esset, et praeterea nonnidla foret
conienfio hos inter et canonicos, uiri utros in choro prcBcedereni ; Leonius ahbas {ao anno

\n\ad

iniiia

usque

saeculi xiii)

dissidium

suetudinem

exigente nccessitate. et circa

eum

corona fratrum tam clericorum quam monachorum et multitudb oopiosa plebis episcopus autem civitatis, Joslenus prffidictus accurrere
:

non valnit qnod infirmaretur ex tibiis {forte ignesacro correptus) misitque ad ecclesiam sanctorum Crispini.et Crispiniani nuntium qui assumdiceret, ui fratres, Martyribus secum
;

componere teniavH, diciturque confugisse ad obiinuisse S. Sedem, imo ei binas anno 1188 quod utique secus buliasab InnocentioIII; omnino esi Innoceyttim enim solium pontimense Januario ficaie conscendit primum

ptis,

Saucto ad pontem oocurerent, ubietipse erat pariter occursurus. Qui indignabundi, sequidem ad urbem delaturos Martyrum corpora respouderunt, sed nequaquam Martyres
tantos debereConfessori occurrere.At
ille

bidl^e anni UltS. Itaquesi quod me latet) quae decennio anie signaiae fuerini, Clemenii III adscribendxsunt. Cxierumpax tunc firmaia non fuit, nisi forte quod vinum ei liba spenam ut docet Gallia Christiana (8), ctat
:

Leonius convenit curn capitulo ad festum Suessionensi. ut canonici venientes

anno

ll!*l

zelum

quandoque habentium nonsecundum


:

scientiam

in vigiiia et die sequenti S. Crispini advesperas monaclii ad missam tenerent latns dextrnm,

frangere volens. aocessit ad eos et rationem ita creditis reddidit eis Dum vos Martyres vestros utique quod eis non placet, nec honorare, agitis
(l)Tom. IX, fol
3tS6.

vero sinistrura. 7 ScBcido wwiegimus de Albuino,quodvix abbas factus opus novffi fnbricEc ecclesiie ag-

S.rf. Mir, a/-

tera iimilii rontentio.

|2)

Ibidem. col. 357


p.

(3)

Peru,
5S..
i-

(tj)

(orif.

Uormny.

(oin.

H.p. 103

el

-eq.

w) R.

i).

I'*-

Monumeiaa

(;.Tm..mae, lom. VI,

II.Maru.,p. 75Uciscti.

581.

{*}

AcU

clKur.

{S) Tum.

IX. to). 399.

Addcnda.

- {^)

Ib.d. p.

/51.

greasus

526
mCTOBE
B. B.

DB

SS.

MM. CUISPINO ET CIUSPINIANO


umquam

natos nulli stuprattematronse... Post hommes turpiterque se victores tam enormiter

nataadornandas capsas

*""

^"f;,^^"^

tisque

-*^'r""T.rir are^indl

Xh"

nTl ^aut

'unduV. ineunte (.). 5ucs^uenti

habuere. Nec satis hiEC iucenderent. civitatem convasHtam etdireptam cujusdam historici latini Subdit dein verba nam inquit (10) quod vidi maanonymi
.
-.

omnia

nisi et

miseram

nomine caruit. Tenu scriptum excmplar suo in libro familiarem se fuisse statur tamen
reg-i

Carolo septimo.

Anonymus autem

ille

MsTut

perpetuum deinceps cerei duo in

;;^";e.u,as 5S. S:ieU,uias SS.

ZZ^m
Medardi
iia festi

cerre,

Martyrum^n^mue
^^^^y^l^^J^J^^iZ^e

et

sanctiCrispini

ersL inter monasteria sancU sic ab arb>tns sedatm


ejusdem
in

Crispini, ecclesi

hora

tenerentur duos cereos canonica solvere

trmm
d.m>-

narrationem de capta urbe, itaconcludit (U): et antiillu, nobilis Et talem quidem plagam Suessionum civitas accepit anno Domini qua uarrin.entesimo decimo quarto. o %1 lUJii.COIlAi'-' ie i^ Fanctorum martyrum Crispini et Cnspmiadie corpora ibi in solemni coenobio, ni, quorum (sic) dicato tilulo conscripto, et a deo sub eo plaga prodigium quiescunt. Cujus siquidem manifestum per annosquadraginta retro

satis

iran.m
S.xiv /1"
S. Crispini

unam acerram thuns

et

prfecesserat.

eadem

civitate

tum maximarum
civitatis (qui

/ron(aium,

p'

restaiirala ca-

pta.

dium sextarium olei (4). Wer (aS^culoxiv circiter annum S.Crispini in Pyram.^e inmundusabbas caput egimus supra n. c\us\t.De hoc latius et 1359 AngUs totam tlmus I ahhas anoisl358 vastantibus. monastenum arre^ionemlate

\m ^

et luxus exuberantia divitiarum, lasciviarum


affluente,

cum ab uno puerorum

^JM-

scholarum cum aliis loci pueris a magistro adductus ad camsolatiietremissioniBgratia

quaedam ex metallo fuisset pos fuerat) tabula


inventa in
antiquis

fundo amnis decurrentis,


characteribus ac
:

in

qua

iisdem incenBum muuivit, quod paulo postab


fuit (5),

Romanorum

literis
j

destructumque

nec

umquam posthac
//a&6asCapsam
fc>.

vlane restitutum{ii>).Joannes defunctusque ineunte SS Martvrum refecit, est in sacello Augusto '1373. sepultueque
Sjrc.kv
:

an.

iiU fcBda
numatterii
cl

episcopus ^'gsTJcuIo XV Victorde Camerino confirmavit 26 Februarii 1407 Suessionensis


sodalitatera
in

hociuventum fuit scriptum ViE tibi Suessio quod tunc quidem omnes PEUiBis UT Soooma; iUiuscivitatisaccolas deterruit et ad agendam post tempcenitentiam iuduxit. Sed modico in ].rodigii obducta memoria pore, iUius pristinos mores relapsi sunt. Nec et
,

urbi$ vatlatin;

honorem

SS. Crispini

et

Cn-

luxum tamen absque digna


mercede
et

pro tantis
justitia

excessibus

authores

hujusmodi immanitatum
dereliquit.

Martyrum et statuta spiniani in ecclesia SS. isti diversi sunt sodalium condidit (s). Sodales qui duo post ssecula
a fratribus sutoribus, tantum innotuere. Astanno

sacrilegiorum

divina

1U4 impxaacci-

Magna enim eorum pars revoluto anno, pcenas sanctorum Martyrum die, meritis
vit.

ipso
exol-

buesditcladesmonasterii. expugnata urbe (Armagnacs). ^mo sionensi per Armaniacos VI adfiienomine dicehantur qui regi Carolo (Bourguignous) quiJoanm rebant, Burgundii
duci. De hac expugnatione sicut Azincurtiana anno sequentt, paulo et de clade et Caroli Sponlatius dicamexJaeoUMeyeri quod eximium in his de SS. dani Annalihus, Suessionenses Crispini et Crispiniani apud

Atque gnationem SS. Martyrum festo adscribens, ut mox recte autem cladem Azincurtianam, quod dicam; videbitur. De prodigio nihil est
etiam illud ejuspenes auctorem sit fides. Nec Confer Meyerus vel laudat vel vituperat.

utstatim suo loco opporlunius referemus. hwc anomjmus, perperam urbis expu-

Burgundix

testimonium. Scribit C cultu contineatur Meyerus (9) Dedito Compendio, itum que
:

ita-

Dormayumil^i). scribit Sponda69 Depugna Azincurtiana fAn^to nus adannum 1415 (13) Henricus
:

\i\\ivictoria

Azijicuriim^

est

rex, hujus nominis V) mare


exscensione facta ad

transmittens...

^^
^^
_

ubiprffifectusprsead Augustfim Suessionum. Bornovilla vir bello Engerraiiuus sidii erat

urbem Auriflorium [Harobsedit, etpost validam /feur) Normanniae. eam

maxime
volebat.

praesidium.

iusignis. Dissidebant inter se cives et Civea dedere, prsRsidium resistere

Oppugnatur acriteroppidum. Tormen-

muri. tiset ballistis fracti prostratique

Maxima

omnium oppugnatio die vigesimo primo Maii, hoc est duodecimo Calend. Junias. Erant in Horum prscivitate cum nostris Angli aliquot est, fectus effracta porta qusR proxima fluvio
Armeniacos intromittit seque cum
illis

propuobsessorum quadraginta ferme dierum quffi cum tam gnationem deditione cepit. Po=t abquot armisquam morbo, qui castra invasit, reditum per i'!Anglorum milUbus desideratis, magna recardiam versus Caletum maturaret, ob insequentes et commerum oranium penuria,
et atum impedientes Francos, quinumero Anglorumexereitumvincehant{n]bus longe Opperiuntur Galti Anglos inter Tarvannam Morinorum et oppidumHisdinumjuxtaAzinquapocuriam, haud procut a vico Btangio, versus stero die transitus illis erat Caletum Anglus totam (15). lu tanto periculo jubet rex mutua in pervigiUis, orationibus et

virt-

conjun-

militesque prasigit. Sic civilas capta. Civites a nemine temperadiarii promiscue interfecti ;

tum, nec templis parcitum. Quicquid in illia preciosum erat, direptum. Sanctorum martyrum Crispini et Crispiniani, aliorumque Divorum pheretris aurum argentumque detractum,

noctem peccatorum

exomologesi

transigere

atque

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBBIS.


A etiam
(t

527
ikfCTOnK

ex

^nea

Silvio (1)

pu.silll

terrte

ob

Nauclerus narrat) memoriam Sacramenti


alteri

EucharistifE alterum

porrigere
;

(cujus

proinde urbis magistralus monachos S Crimdes spini, ut capsar,i SS. Palronorum ad deferrenl, quo pariler cathedrales

H.

vM

moris obscrv,Uionemjam alias vidimus) inita pugna 25 Octobris. Franci (qut longe aliter. de quosque liribus pr^fisi, noctem Iraduxerant,

passim nan sat xquus. vult ocTcaZsuperbia rebusque omnibus malis,


Meyerus.
illis

luTesetaDeopeteremctoriam

ignorasse

erant Sanmedardenses cum suts rehqu s plurimorum Sanctorwn. Pet,t,om annuU abbas S. Crisptm hac tamen lege ut crzpto conslaret nullum xmquam ex hac liberalt concessione prcc,ud,cmm jurtbus monastern inferendum (8). De rege Carol^ JI ermo
et

S)pnasexigenldivinoNuminedemultipli.
vitiis, turcibus nohilitatisucplebis Francice Henricus Caletum pissirae victi sunt. Inde rex

f^i^^est-jiuiperpetuaferelaborabatam^^^^^^^^^^ mC eSl, qUl JJCTJJCIUU /C/ e t,u,uvr wi/w^ ^' --

ma^nas nbique repetens in Angliam rediit... pene miraculo de Ben gratiHS ng-ens de victoria ea contigerit liostibus parta; adeo ut, quod Crispini et Crispiniani martyrura, SS.
die festo

20 Maii 1420 pactum inierat cwn Henrico V AnglicB rege, vi cujus huic regni Franciss procuratio,superstite Carolo,jus vero regium Ambo et authoritas, illo mortuo, deferebatur.

reges biennio post dieni obiere siipremum ; Carolus die Vl Octobris anno 1422, annosnaius 54
71
,-

qui

partibus coluntur, eorum memoquamdiu vixit in singulis missis fieri riam,


in
iis
(3).

Henricus 31 Augusti ejusdem anni


(9).

et

wtatis 36

jusserit

Posterius hoc desumpsit Sponda-

Anno

UGGLutetisetantapestilentia

Rcf/MtiJ, anno liG


litffiix

archidiacono nus ex Nicolao Harpsfeldio, tn xv, cap Canluariensi, qui ad sxcxdum Anglicana his scrisua Historia ecclesiastica victoriahaec in diem hit verbis (4) Et quoniam et Crispiniano sacrum intnartyribus Crispino

Innoceutium sepeut coemiterium sanctorum sufficeret (10). Oriavidetur liendismortuisnon fuerant lues ex ardentiori ccelo, quo perusta Quare omnia mensibus Augustoet Septcmbri.
indictcT

LitJe-

liam ihlalg.

ciderat,

eorum raemoriam

in singulis,

quibus
vive-

postea interfuit missis, quotidie

quamdiu
:

per urbcm publicss supplicationes E cum reliquiis SS. Patronorum videlicet S. quoque Marcelli et S. Genovevee. Advexeruni
CrispiSuessionenses capsam SS. Crispini et preesidium confugerunt niani ad quorum atque hinc dona et Parisienses

aliqiiid sed an bat aspergi curabat. Amplius Hsec pugna, etiam verius refert Meyerus Blanginna a pagis inquit (5). Azincuriffi seu

fidenter

sanctorum vicinis ita dicta, in feriis hoc est viu Cal. Crispini et Crispiniani,
;

martyrum No-

eleemosyn^ haud modica monachis


basilicee sucV,

tributa,

vembres profligata die Veneris celebratissiMartyrum Angli debinc quotannis Denique addit Spondanus mas habuerunt.

quas fenas

venio denuibus licuit tectum Addunt alii (12), tunc jectum, restaurare (H).

Francis illatam rutatur a plerisque clades ista sacrarum reUvindictum foedissimse violationis occupatione anno Sanctornm in
Q

uiarum iUorum
rebellis

Crispini et Cn. erectum sub invocatione SS. in metropoh Parisina spiniani sodalitium etsacraseasdemreliquias in prmciputs ctviFrancicv, quas tatibus Picardix et Insulx exposttas apparet eiiam peste infectas
; ,

prjBterito

facta urbis Suessionensis,

qu^
-.

par-

fuisse.

Burgundi

sequebatur. Szmil er

72

Anno

Meyerus,

at

more

suo,

accepta clades in

magis acerbe (6) Hsc martyrum feriis sanctorum

pus Suessionensis

episco1561 die 22 Junii Carolus I generalem ad ecclesiam

Vtc.xvi

e( XVII

invaletemle
Cafviiii iloctrifin,

ut debita suppUcia Crispini et Crispiniani; eorumdem Martyrum vetuimpii luerent. qui

supplicationem ind.xit Crispini Majoris S adversus hjereticos fide. Hopro conservanda Junii 1562 capsam SS. rum timore transtulit 29

supplirH'

tionff nc.

monateria, verenda monusta loca, antiqua manibus sacnlegis tam nienta sanctaque ossa violarant. Vtdeo ettam turpiter superiore anno Suessionensem, cognita populum in mss dixisse : Carnifices sanstraqe Azincurtiana, nempe pc^nas dedisse, Francos ctis Pntronis
,

martyrum

B ab usdem mus Etcerleannol567dolensvid.t mens.bus septem ciroiter et


ex

rctnobmm Crispini et Crispiniani in plurtbusdtxt32 Mariae,i 0. supra n.

captam urbem ab iisdem spol.ataj occupatam,templa ejus sacra mona.terium S. Cr..pini K druta, combusta;
redactum
sicut et
ruinas, resqne ipse in miserab.les
sategit. .0 restitaere

seuArmeniacos,quiannoprcVcedente,urbem,

vastaverant Anforteex Tectis Burgundiis, SS. Mariyres pretate Tac Henrici regis in
traditto, orta est inter Anglos descriptrone Cantn? cldenus in inquit (7). prope l<---y

Cetera ad hoc s.vculum


^vii specianttared^ n. 33 ubt de vartts

ad sequenssiec.

cujusmemtmt
Versus

ddmus maximampariem

loquebamur qutseucon^iibus seu artibus

bZ Znachi
redticere.

Galliam, ^/^f ubi DengeNesse vocant. ^,^ promontorio, quod mter scrupos scrupi... nhil nisi glarea et cumnlus majorum iUosprope Ston end. m

SS Patronorum
n^o

Majorts teniarunt S. Crispini pignora ad bastltcam suam

Paicca h^c solum suessione nobis submissis

addemus ex

aU.D.

cano^

au

Sidum
*

conspicitur.

quem

vicin.

tumulum

>r

rri^Tiiiii et Ci*ispiniaui

esse volunt,

^'l^^c

et in ^lesmt;^ naufra.io ejecUjs

tamen proprta Uaril servabantur, earum esse tnS. Crxabomnibuscensebatur sedes ^~Z^;ipter eo nonnumquam

Congnet. Quamvis

sacr.v reltquta^ tn B.

s^

?em patriam hic "''-^"^^"''"'t quando popularis h,rc ''^'''7''/;' ^'ff^. monut. referalur ad tem do non sum. nisi.ut pora pugnx Azincurtiance facla
,,
reoectjutve;
'^

,S

adhtb.tts deferebaitur exponend^. facta vel stquando supra mentio

cautelts

f.^Zl qmru

-0

Anno

14il

memoratur Suesstone

P^Zesut

publica :;:,?*I,. supplicatio


sanitate, pro pace

^^ -X^^L?^ et bonts terr^v. liogao

regis uni.ersa GaUta Z^ne'::: Henrli IV.


Thcalr.. orbis (orrar,im

seqt^ebantur prwfat.v abbattie 'iori loco eas siqutdem contigit anno 1611, quo,

^^^J^, ^^^^^

drcumducebantur

purU

iv.

PK-

'/]

"
*^^^,if ]

'!:

('|'o]

'*^

('H.'^iiic). ii'i"- '1 I _ taiini rl'l'r>""V;,"'S';';;e

i.ui)',i''io.,,,,,l'BUe.

Octobrts

Tomus XI.

525
AVCTORB
B. B.

CKISPINIANO m\. DESS. CBISPINOET


instituta publi:

ditant cultus et veneraiionis perpetuge erga

susdeque vertenda mdehatur, pr^cedeM ep^scopuj Tasupplicatio est Crispimenses /""^ pone seguebantur

SS. Patronos martyres plures


dicecesi

ecclesiae

in

Z^onicLinguUsingulasrnanugesta^^^^^^ s^culo ^^;"* ^^ casreliquiarias. Cum vero essent preces pro Delphscilicetm^Mdicta^ graviter decumbent no Ludovici XVfilio. n Novembris et 1 Decembris exposita
diehus
fuit

SS

Crispini

et
;

Cn^pmiatii

capsa in

miUca
iUam ad

episcopus, B Mari.-e quo accedens (quse cathedraUs eccleGervasii


S.

Suessionensi eorum nomine dicatse. De trihus hasilicis intra vel juxta urhis ambitum alibi ex professo egimus S. Crispino Majore, S. Crispino Parvo, et S. Crispino in Cavea, hodie destructis. Praeter has alise novem numerantur, sciiicet in Castro Theodorici (Chateau Thierry), oppido, quod septem fere leucis Suessione distat estque inter aiias
: :

sia est) detuUt; atque

tum pra>termorem

CrispiniensesnoninterfueruntsuppUcatxoni,
Au,u.
..ppti-

parocciales ecclesias una S. Crispino consecraia ; item in Sancti Crispiniin-Bosco hodie dicecesis Beliova(Si Crepin-aux-Bois,
censis in districtu Compendiensi
[i])

mtionifiie"'"''""'

aquanumquamantehacahfuisseleguntur{\]. ordinem supphca73 Juverit adscripsisse solitse ah immemorahiU tempore


tionis ficri

magna

xv sedifiet pulchra habetur ecclesia, saeculo SimiUter in vicis Algusiacum (Aiguisj), cata.
(Bussiares) , Cugniacum ((^ugny) Vici-Cella lyiQheWQs), Serehia (Serches), Venis eUa (Veniselles), qu3e sex ecciesiee ad

feria tnfra Quotannis diedominica et sequenti suppUcationem octavam Ascensionis.Adhanc Altquot dieinnumerus confluehat populus. illa erat mittebanhus antequam instituenda Crispini majorts tur, nomine civitatis, ad S. funalia, quibus addebanduo cerei et totidem quo sigmficatur lihrw cer^ viginti quinque universam SS. Martyrum retur urbem commendatam. Die dominica cirB patrocinio cumferebantur omnes reUquise, ihaturque prata juxta ripam Axonae (atque hinc sup;

Buxeria

dicecesim' Suessionensem periinent.

Est

et

altera in Verdeloto (Verdelot) hodie episcopo Meldensi suhdiia. Non duhitem alias alihi sacras hujusmodi gedes exstitisse
75

^^oiiaiitia;

Nemo

ignorat, nec etiam mirahitur, SS.

Martyres in patronos opificum artis suiorige assumpios antiquissima enim traditio est,
:

ad

ipsis

eorum

actis innixa, illos arti huic ope-

pUcatio

hxcn

pratis dicta est) in

memoriam

ram

et prim^e translationis, suh qua SS. Sixti sacra pignora, quge Sinicius susceperunt adverso fiumine vecta eo loci appulisse traduntur. SequenU feria II seu die Lunse

dedisse, ut victum sihi manuum labore qu^erereni, nec ulli essent oneri. Memoran-

prwposiH civitatis et ahbaticB se conferebant ad hasiUcam S. Crispini; atqueindemonachi tum Crispinienses tum Medardenses simul

tur vix non uhique terrarum in orhe Christiano sodalitia, vulgo pise confraternitates sutorum, suh illorum invocatione olim instituta, quorum nonnuUa ad nostra usquetempora sine dubio perdurarunt. Refert Pancirolus{Z), ubide ecclesiis in regione vm, seu

cum

clericis saecularihus

magno numero

Transtiherina

anno 1549

sodalitio

sutorum

accurrere soUtis, per modum suppUcationis accedebant cum reUquiis ad S. Gervasii. Capsa SS. Martyrum duorum gestahatur ab artis sutoriie opificibus, quihus canjunctim condida incedehant adolescentes quatuor cincti. Post hos induti veste, et caput floribus veniehat pulchro ordine clerus planetis seu
,

Romanorum concessam

a {'anonicis B. Mariae

Transtiberinae ecciesiam, prinjum nomine S. Blasii ium vero SS. Crispini et Crispiniani de-

dicatam

pluviaUhus ornati; quos excipiehant duo monachi S, Crispini, dalmatica vestiti, caput S. Martyris portantes, medii hinc inde inier duos cerHferos totidemque thuriferos. Pone sequebatur abhas cum diacono etsuhdiacono,

hanc a sodalibus postea restauratara in usum fidelium, ad latus autem extructum oratorium propriis suis conventibus paratum. Festo SS. Patronorum puellas quasdam sui ordinis dotant unumqiie libertate donant captivum. Induuntur toga alba. Duhito an hodie supersit heec ecclesia, cujus nulla occurrit mentio in Itinerario Marchionis JosephiMel' chiorri, uhi accurate sedes sacrse XJrhis mo;

manu

reliquias ferentes.

Pompam

magistratus et densa popuU C hem ingredientihus ohviam aderant,

claudebat multitudo. Urexpli-

nino omnes enumerantur

et describuntur{4r).

FratmmSa-

76 Cetehrior est sodalitas Parisiensis, de '^^^^^ '"

qua multis agitur apud Eelyot

(5),

quorum

caiis vexilUs, varia sodaUtia, deinceps agmen comitaturi. Qua transitus erat,

pium
move-

summam

hic

exhihuisse

sufficiat.

Scilicet

'baniur sera ecclesiarum

campana, earumque rectores thura dahant. Hinc inde per plateas


fiorum sertis decora. Quando perventum ad ecclesiam cathedralem erai, inier pulsum campayiarum accedehai capitulum cumreliquo ciero ui pompam deduceret. Suh sacro quod ritu maxinxe soiemni celebrabatur ab ahhaie, monachis S. Crispini concedehantur, honoris
ce7mehantur reciinatoria, auiseis
et

Michael Henricus Buch, vulgo dicius honus Henricus (le bon Henri) oriundus ex vico Erlon in ducatu Luceburgensi adolescens

ariem sutoriam didicerat.

Cum

esset

admO'

dum

causa, prima subseUia. Cantaio sacro, rediius fiebai per majorem urbis piaieam, eo fine ut ad S. Crispini parvi subsisterent apud

ficci-iia ss.

moniales congregaiionis, quee ad harmoniam canebant in honorem SS, Martyrum,quorum corpora eo loci per annos atiquot requieverant Conf. n. 23. argumentum suppe"i^^ Prseclarum etiam
|..

pius ccepit cogitare de procuranda salute opificum gequalium suorum, quos videhat ccsnoque defienda lahorantes ignorantia vitiorum ut plurimum immersos- Multos hrevi sihi addidos habuit. Parisios deinde petiit, eumdem vitae perpetuo adhihens modum.Annos natus quadraginta quinque innotuit baronideRenty,viro retigiosissimo, cujus vitam scripsit noster J. B. de S' Jure. Hujus ope, licuit Henrico propriam condere offictnam, nec paucos sihi suhditos habere operarios,quosanteomniasoilicitusfuit ad viriutem sanctamque discipiinam informare. Ah his originem duxit sodalitas seu, ut aiuntt
,

il*|iiMoe/ .n

*l""'''""''""'

*'

IVrlu-iir, H^-^.- (2) AlmnatU ili Clrrgi^ ile FraiM-e, i^ ^ (SjTcM.n Nuseosli. 1 594 - (4) Guidc 145. E.I1I. 1854 iiiiihodiquc dc lluinc, (ex Jtalico). Honiie, 1837-58. (5)
^^j

Mipiic.
seqti.

llcm Bullcr ad xxi

Diclionnoiic

lcs

Onires UcliRieiix. toni. I. col. 1139 Ozi Lugduni, 1818.

Cl

Communitas

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


Communitas Fratrum Sutorum (Commanaute

529
AUCTnnB B. B.

des FriTes-Cordonniers) viventium secun-

dum
et

regulam a parocho S, Pauli traditamt paulo post prohalam ab archiepiscopo Parisino, Joanne Francisco de Gondi inaugurata vero fuit festo Purificationis B. M. V. anno 1645, electo in preepositum Henrico. Fratr^es surgebant hora quinta conveniebant ad primam precationcm orationi per diem vacabant separatim singxdistatutis horis;quosilentium servabant, tidie intererant sacro piis tamem identidem interrumpendum can; ; ; ;

D.Congnet qui illud nobiscum communicavit, hreviariu7n a Carolo ediium, pluribus Sceculis antiquius illo praesuie est saltem pro majore suaparte quod caeterum aliquatenus efficitur ex officii, quod subjicimus forma

sunt

namque aniiphonge

et

responsoria fere

ex actis et legendis deprompta. Alierum officium recentioris esi sevi, ejusque forma longe
diversa. Reperitur in breviario sub auspiciis Francisci de Fitzjames episcopi, excuso anno 1742. Hisprgenotaiis, adscribimus in extenso

ante prandium instituebant meditaiionem diebus dominicis et festis mane et visitabant vespere aderant divino officio dsgrotos, carceres etc. Obiit Henricus Parisiis ixJunii \66Q,et sepultus fuit incoemiterio S. Gervasii. Ejus vitam edidit Vachetus.
ticis;
; ,

eorin

Si"'''-

77 Celeriter propagata sodalitas est,.ipseque bonus Henricus Suessionem se contutit, ut eam hac in urbe fundaret. Constituta au' tem fuit de consensu Caroli Burlonii episcopi anno \GGl, et sub invocatione SS. Crispini et Crispiniani. Prseside magistro, ca?/i&es vive-

prius offlcium, 80 Die XXV Ootobris. lo festo SS. Crispini et Crispiniani martyrum. Duplex majus. Ad Vesi-eeas. Antiphona. Gaudentes sancti Martyres dixerunt, cum reliqy.is de Laudibus^ Psalmus. Dixit Dominus, cum reliquis de Dominica, et loco uliimi. Psalmus Laudate Dominum omnes gentes. Capitulum. Justorum animae. Hytnnus. Sanctorum meritis. i Ltetamini in Domino de communi plurimorum martyrum. Ad Magnificat, Antiph. Astiterunt justi ante Dominum, et ab invicem non sunt
.

^*^^*/'""'

/"-

separati

iamen obstricii voio; eamdem indomum, communiter opificio et oracolenies tioni secundum sihi prsestiiutam regulam
hani, nullo
T)

calicem Domini biberunt, et amici Dei appellati sunt. Oratio. Qusesumus omnipotens Deus, ut nos g-eminata Ijetitia hodiernae
:

festivitatisexcipiat.qusedebeatorummartyrum

vacahant. Magister singidis pensumprsescribebat, atque ex fruciu laboris providebat omnium sustentaiioni quod supererat pecunige
\

tuorum
procedit

Crispini
:

et

Crispiniaui fjloriticatlone

in pauperes distribuebatur. Fr^at tamen commiini suffragio elecius virprimarius,cuiquot' annis raiionem dati et accepti reddere tenebantur,et proinde huic in rebus temporalibus subditi erant pro spiritualihus rehus suberant rectori parochiae in qua residebant,
;

quos eadem fides et passio vere fecit esse g-ermunos. Per Dominura. 81 Ad Matutinum. Inviiatorium. Laudemus

yatiinnm

Dominum

* Qui sanctis suis post labores et

certamina coronas dedit victoriae. Psaimus. Venite, exultcmus. Hymnus. Sanctorum meritis.
, i^'Si 1n PRiMo NocruRNO. Ani, Orti sunt RomEe iu Galsancti Dei Crispinus et Crispinianus, crudeli Malias pro Christo venerunt, et sub

Suessionenses fratres nihil possidehani prae^


ier lahoris sui provenium.

Eorum cerius

erat

numerus, quem praetergredi haud

liciium.

Suessionensis communitas, Parisiensi unita, dissoluta edicio regio fuit anno 1778. Atque h^c dicta breviter sint plura namque de his fratribus haheniur passim apud Suessionen;

ximiano certameu forte certaverunt. Psaim. Beatus vir- Ant. Intrepide regi impio responpro Christi amore nos vedentes, dixerunt
:

nisse

ses scriptores
Prxtens SS.
Jll.1f.
((i

(1).

in ;ir/'ciil-

nrhe

liit.

78 Superest ut indicemus quis sit hodiedum apud Suessionenses cultus SS. Mariyrum. Eorum memoria (iiacx litieris R. D. canon,

Congnet) et hodie in magna veneratione fideiimodum C hus est. Capsa circumfertur per supplicationis die eorum festo et iterum in generali SS. Reliquiarum pompa, dominica
.

Ant. mori ludona nobis vivere Christus est, et invocarem exaudivit. f Laecrum. Psalm. Cum Fratres. debitamiui in Domino. Leciiones 1- Orti sunt Komte sancti Dei tores sumus. ^
:

fatemur, qui cum Patre et Spiritu unus est Dous, cui servimus in spiritu sancto gentes. etveritate. Psalin. Quare fremuerunt dare, luis HoDores quos poUiceris nobis

Roma

^,

posi Ascensionem. Die quoque lunae sequenti sodaliiio (confesium, celebratur sacrum pro quo jus ex priviiegio frdrie) suiorum, sub competit artis suiorige magisiris gestare hu-

Gallias pru ChriCrispiDUS et Crispinianus, iu * Et sub crudeli MaMmiano sto venerunt, sunt duo certamen furte certaverunt. i Isti qui Roma pro Cbri.sti noViri
misericordiffi,

Kt sub, ^ 11. mine ad prffidicandum veDerunt. Martyres respondentes Maximiano


Beatissimi

meris capsam SS. Mariyrum, quse intra


septa
ecclesise

dixerunt

cathedralis
esi ut

Moris etiam in populo

circumduciiur. sub sacris reli-

quiis devotionis gratia iranseant.

tuis

Minis tuis nou tcrrebis nos, * Quimori lucrum. i Pebus vivere Christus est. et honores quos poiliceris, cuniara vero luam et olim pro amore Chr.sti nos
:

dona

ista

% V.

Officium

SS.

Crispini

et

lU. Quibus. ffaudentes fatemur reliquisse. Viros habentes siUendidas veVidi cODJunctos
i^

Cnspin.aniex breviariis
siifi
Offif-iinu

eccle-

^^-^l^^^i^^Tl^l^^-^.
augelum Dei volantem per medium clamautem et dicentem. lum, voce magua
* Vidi
cobIsti

Suessionensis.

cr

'ifi'}uii,rihH

Addo

duplex officium de SS. Crispino ei alterum ex hreviario SuesCrispioiano redactum sionensi.Qd Dorraam breviarii Romani Burlonii , episcopi Suess. ab
:

sunt.GIoria Patri. Isti suut.

jussu Caroli

anno 1655 ad annum


(!) Piclieiir, inss.

1685. Ast, ut rectenotat

Cum essent in 83 iN sECUNUo NbcTuuNO. Ant. Martyres Christi. coelestia contemtormentis perplantesdixerunt Adjuva nos Domine, ut
:

^^ ^^^^

ficiamus

DE
B. B.

SS.

MM. CRISPINO ET CRISPINIANO


* Pooratione dixerunt Sancti Martyres in Domine, ab impiis nos Uberare tortens es, educere. ^ Mox mentis,'et ab hoc igne iUsESos
:

Verba macula. Psalm. fi.iamas opus tuum sine inter ^^"''" , ;^ mea AnL Martyrea eancti
,

S
et

ab bomine m.quo noTt^um, et libera nos

eduxit quos pariter angelus Potens. Gloria Domini sine dolore ab igue *.
oratione
finita

'Servavuy

Psalm, Domiue 1)-^^^!^^^^;^ [, exiliens gutta Quibus ha^c orantibus. prambTferventis in oculum ^^<^^'^^'^)fll' Psalm. Oocrucians exc<Bcavit

Patri. Potens.

doloso.

fl

Zne

dolore UKxultent just. quis habitabit. ? fratres, et Cnspinianus cTio IV. Crispinus Maximiano Diocletiano et nobiles Romani, rehgionis chr -

um

Sancti Martyres "' In teutio Nocttjuno. Ant. rotens es, Domine, ab in oratione dixerunt et ab hoc igue impiis nos Uberare tormentis, Psalm. Conserva me Domine. illaesos educere. Mox oratione finita eduxit quos pariter
84.
:

Noct.

AnL

angelus Domini sine dolore ab igne.Psa^m.

imperatoribus,
stianffistudio

propagand^ cum decem sociis Roma

Domini
iussit

est

terra.

Ayit.

Impius Maximianus

in Gal-

amborum
:

capita truncari. Psalm. Deus

liasprofecti, aliis

Siiessionem venemnt. sutoriam manuum labore victum quffirerent, elegantia. qua artem exercentes, tum operis pnestabant, tum exiguitate
c^eteris artificibus

euntibus, alio ex convento more apostol^ Ubi ut

venerunt gentes

Evangelium

Cum

t Justi autem. Homilia in audieritis praeUa. i^ VII.

et Crispiniani, Projecta sancta corpora Crispini morsu bestiarum per* Christo custodiente a manserunt intacta. f Quorum animse iu coelum

quantulacumque mercedis, qua contenti eraut facilitate frequenmorum


offerretur,

ab angeUs
bus,
85

trauslatae, corpora vero a caruiticibestiis avibusque sunt dereUctu. Christo.


est vera...
^"<^''-

tem ad

se

tum mira populum alliciebant

cui pro re nata

i^VUI. Hsec

plurimos ad Christum prsdicantes


verterunt

eum

con-

Ad Laudesetper Hobas. Aw^ Gaudentes


:

Quo cognito Maximianus compre-

adduci. Deinde varie tenUpiisos ad se jubet desciscerent, cum se tatos ut a Christi fide ira incensus RiDihil proficere intelligeret, suppliciis crucianctiovaro tradit exquisitis

Gratias tibi agimus, ^ de hoc sseculo eripieus, ad te Domine, qui nos


sancti Martyres dixerunt
prsecipis.

venire

Psalm. Dominus regnavit.

Cum reliquis, Ant, Jussu regis amputata sunt capita amborum. Pretiosa in conspectu Dpmiui raors Sauctorum ejus. Anl. Sancti Dei Crispinus et Crispinianus submissa coUa
percussoribus
creatori

dos

^'

Cum

essent
et

in

tormentis

martyres

Christi

Crispiniauus , coelestia Domme, contemplantes,dicebant: adjuva nos


Crispinus
* Ut perticiamus opus tuum sine macula. t opera tua, DoRespice in servos tuos. et in perficiamus. Lectio V. mine, et adjuva nos. Ut imperatoris accurat.us exe-

tradiderunt

animas
;

sanctas

Domino reddiderunt

ideo coronati

sunt,

accipientes palmas, et vivuut iu terCrispini et A7it. Projecta sancta corpora

num.

Quo mandatum

Crispiniani,

Christo

quente, ad trochleam extensi bus cgeduntur; mox corrigiis

primum
e

fusti-

pelle

dorsi

ungues et carnem detractis, inter digitorum configuntur, quae divinitus exiacutis sudibus
lientes, e carnificibus
alios occideruut,

runt intaota Ant. Ad Capiubi sancti Martyres decoUati jacebant, Rex glotulum. Justorum animffi. Hymnus. martyrum. vExuUabunt. Ad Benedictus.
riose

custodiente permanselocum properant senes,

alios

vuluerarunt.

mola ad coUum suspeusa, ubi nunc est in Axonam prsecipitati eo loco, alteram fluminis sancti Lamberti adicula, ad liquatum ripam euatant facillime. Postea in

Tum

/.

igne plumbum conjecti, cum nil Isesi, et laudes cauerent, in sartaginem pice, adipe, immittuntur; unde etiam evaoleo ferventem dunt incolumes. li? Judica, Domiue judicium * nostrum, et libera nos ab homine iniquo Tunc illis orantibus exilierunt sudes de undivinas
:

corpora Ant. Diviua inspiratione sepelierunt ubi populus hodie Sanctorum cum gaudio, QuEeadorat majestatem Dei. AUeUiia. Oratio. Ad Magnificat. AnL sumus. Ad ll* Vesieiias. candelabra luoentia Isti suntduse oUvse, et duo habent potestatem claudere ante Dominum quia coelum uubibus, et aperire portas ejus
: :

Ungufft

eorum

claves coeli factae sunt.

AUe-

ad i Vespeluia Oraizo. Qusesumus... Vide P ras [Oct.) i(emex SQAlteriuS Ofpcii tituluS est Die XXV
:

men,

guibus eorum
terfecerunt. f
ster, et

et

miiiistros

percutientes insalutaris

Adjuva nos Deus

no-

Crispiniani in festo SS. Crispini et P^-oSuessionensium. Triplex secucdffi classis.

martyrum

'-'"..

propter gloriam nominis tui, Domine, actus fulibera nos. Tunc Lkctio "VI. Tunc gutta plumbi rore Rictiovarus, cui jam exiliens

Laudes et pri^ sunt Antiphome ad Vesperas, sunt Capitula ad Nocturnos propria pariter verbis seu texet Responsoria. Comtant fere
;

bulUentis alterum oculum occsecarat, in ignem interiit. Quod se injiciens infeUcissima morle resciit, Fratres securi percuti ubi Maxlmianus imperat ad ripam Axonte in loco qui nunc
,

Lectionesl tibussacris utriusque testamenti. sunt ex I Thessal., cap. i. Nocturni desumptee


Gratias

sanctus Crispinus in Cavea nuncupatur, Horum corpora feris avibusque projecta, sed ab Rogerio noiis nihil tacta, eenex quidam, cui

men

ejusque soror vetula nomine Pavia, admoneute angelo, et Deo mirabiUter opitulante, noctu sublata domi suae sepeUerunt,
erat,

homiha \)eo III Nocturni ex M.: Potest omnis creaturse nomine, S, Gregorii Euutes in muudum unietc. In Evangeliuyn yQT&M^.etc.Adscribimus Lectiones II Noctursunt. Notat ni et hymnos tres quia proprii novoProprio Suesvero idem R.DCongnet in
agimus
; :

sionensiy

Romae probato, eamdem

esse officit

ubi

jam

extat urbana
in

eorum

ecclesia.

Deinde

formamj quse in breviario anni 1742. Quffi mortis umbris exitiaUbus 87

^iili^ep-^'
""'"*

cum

diu latuissent, divinitus inventa a sancto

OUm

jacebas

uunc

tibi, Gallia,

Ansarico
translata

basiUcam

eorum

suburbanam
Mariffi

Aurora surgit,

mox

diei

sunt.
,

Postea in

sede beatse

Conspicuum paritura lumen.

deposita

honorificeutissime

condita

sunt,
ij?

ubi

magna popuU

veneratione coluntur.

Noctem

Crispine, nostris tu regiouibus fugasti vux tuu prseferens


:

Kacem

DIE VIGE&IMA QUINTA OCTOBRIS.


Facemsalutarem, profundas

531
AICTOniL

Lucenova
Par
ille

pepulit tenebras.

tulerant in protitenda Christiana fide libertas. Ad eum delati sunt Crispinus et Crispinianus

B.

tauto par operi comes,

tanquam

Christiani

Fratri nec

impar Frater

ubi

pedem

sos jussit ad se adduci.

Tulere terris, cedit error, Impietas furiosa cedit.

ducti sunt, eos


et

ille

quoa statim comprehenUbi ad tribunal pertam promissis quam minis


;

Ubi parabantassiduo sibi Labore victura, plebshumilem casam Adibat: aedea prima Christo
Artiticum fuit officina.

poenarum metu ab eorum proposito deterrere tentavit. Sed cum sancli Fratres Christum
intrepide confiterentur
,

et

profaua sacrificia

constanter respuerunt

eos effioaciori ratione

aggredi ac superare coustituit. Aderat tunc temporis Rictiovarus nimium fidelis impera,

Huc

ardet omnis currere civitas,


pii

tori

crudelitatis minister

Christiano

san-

Interque fletus, grandiloquo Ab ore pendentes Magistri, Aure bibunt avida salutem.
;

guine quem in
:

Galliis passira effuderat,

adhuc

Christo docebant vivere jam docent Christo fideles discipulos mori

Etmortespreta, victimarum Primitiae remeant olympum.


Cruore fuso qua priEeunt Patres, Da, Christe, natos sponte viam sequi
Si morte non fas, ah! litemus Innocua tibi, Christe, vita. Laussumma Patri, sumraaque Filio, Sanctoque comparSpiritui decus,

crueutatus huic Crispiuum et Crispinianum tradi imperat, ssevissimis quibusque suppliciis excruciaados. ac teterrima morte mactandos. Lectio VI, Itaque Rictiovarus ingenium lungo jam usu ad inhumauitatem exercitatum in omnes versavit partes ut in Crispinum et Crispiniauum nova tormenta inveniret. Eos subulas trochleis extendi, ac fustibus caidi
, ,

etiam carnem inter

et

ungues

intromitti,

pel-

Quo flante, fecundatur


Christe, tibi
LeclioncR

orbis,

lemque e dorso detrahi jubet. Quamvis autem Marlyrum corpora jam non esseut nisi vulnus, cunfitendo Christo njhil tamen de sua in remittebant. Ad alios igitur cruciatus libertate
confugit devicta praesidis rabies; sed ab ipsis cruciatibus novos auimos novasque vires du-

nova g^ns creatur. Amen.

Crispinus et Crispinianus fidei studio una cum fratres , Quintinoet sociis in Gallias advenerunt. beato Dum alii alias in regiones disperguntur, Crispiuus et Crispiniauus cum Valerio et Kufino

88

LEcrio

IV.

propagand

cebant qui torquebantur ; adeo ut eorum cedere patieutise coacta fuerit omnis judicis

tortorumque immanitas. Quapropter cum ii omne suppliciorum genus frustra consumpsissent,

tandem

fortissimis

Christi

Pugilibus
conse*

ad Suessionum fines venere , salutemque praedicaChristo Jesu hominibus allatam illic ingressi; ne cuiquam verunt. Urbem postea sibi paforent oneri, labore manuum victum

caput amputarunt. Sub invocatione sanctorum


Crispini et Crispiniani tres Suessioue
:

altera, ad ripam Axon cratsB sunt ecclesise juxta locum ubi passi sunt; qu^ duodecirao

Paulus apostolus, constitueItaque sutoriam artem, quam quidem, runt. utpote humilem et quietam, suo aptiorem esse
rare, periude ac

seculo in abbatiam, vulgo Sancti Crispini in Cavea nuncupatam, erecta est altera, quse
:

nunc

est

sanctiraonialium

Congregationis

ministerio putabant, statim didicere; ac cum leviin ea ceteris antecelluissent artificibus,

que mercede contenti essent, frequentem ad venientique se paulatim populum allexere Dei annuntiabant. Erat pro occasione verbum
;

beatae MarifiB Virginis, ubi primum abscondita pofuerunt et sepulta Martyrum corpora strema demum, quse nuno titulo abbatiiE san:

cti

Crispini Majoris gaudet, et quffi

jam seculo
Clodoyi

sexto

extabat;
tilium
voluit.

siquidem Chilpericus

er"-o

eorum domus non modo


et

officina laboris,

sed

schola doctrince et salutis. Deo dante et benedictionem, plurivoci persuasere, ut, relicto idolorum cultu

bertum humari

suum

natu mujorem
translatse

ea
in

Beatorum autem Martyrum


,

eorum virtutem
servirent.

reliquitE in

hanc basilicam

et

mis
(.

crypta conditse, seculo


aliis

septimo solemui pompa


1

Rufinus interea et Valerecepta horrius, qui sexto ab urbe lapide cura, consederant, ad eumreorum regalium

Deo vero

eductffisunt ab Ansarico, una


Episcopis.
,

cumquibusdam memoriam, teste AuEorum


ornameuto decoravit Eligius

docno

insigni

dem finem cum Crispino et Crispiniano conspirautes, opus strenue promovebant. Itaque
augebalur in dies credentium numerus; et dum pax et tranquillitas a principibus erat,
Lkctio V. in fide neophyti confirmabantur. Crispinus et CrispiDudum jam erat ex quo

Noviomensis. 5

Eodem

die in castro dioecesis

Suessioneuois, quod Negoliacum uuncupatur, qui Frontonis celebris est memoria saucti essent Christiani, Evaugelium cum rari illic consecrata prffidicasse fertur. In ejus honorem
,

eeclesia est ibidem parochialis

qua;
;

magno

nianuserroris tenebras, sparsa Evangelii luce nova depellebant, cum pocem qua simul cum ipsis Christo parta perfruebantur, sobole ab

populorum coucursu frequentatur Frontone cognostrum Negoliacum a sancto

unde Ca-

men
89

accepit.

Maximiani Herculis

(sic)

adventus perturbavit.

transCrudelis hic Imperator, qui quacumque Christianosque odii iret , sui in Christum cruenta vestigia relinquebat, commoratus in
Galliis

Ad

Suessionem venit- Ibi dum bellum barbaros parat, jubet more suo diliadversus
,

Sunt Hic cunffi fidei funeris in sinu Vitam pleniushausimus.


:

flanctos cinere (pignora Martyrum currite, civitas hffic plena Deo)

A(l

LawletBy-

quorum interigenter conquiri Christianos hostium tum et internecionem magis quam cupiebat. imperio Romauo infensissimorum
,

Hic quot prodigiis se Deus asserit Hic surdi patulis auribus audiunt et suus Cfficis hic sua lux redditur,
*

Insito ejus animis furori

movebat mira quam

Thebffii milites

ignem facesque adpr ae

Contractis vigor artubus. calamo seHic Bupplex gemat urbs: seu (gea Arescente perit, seu madito natat ;

Imbres

5^2
AVCTOni B. B.

T.F SS PE SS.

MM. CRISPINO ET CBISPINIANO


.

Imbresmoxdocihssoldabituberes, AutpeUetnocuosprocul. non merits necis Ultor nempe Deus.


pensat Sacris opprobrium prodigiis ac venerabiles Claros
Ipsos veltumulosfacit.
Patri

^^^.^^^ carnaliter qui Sanneglexit spintuahter. tt ut ctis Dei servire innotesceret ante jahoc prsedicto abbati exeunti illo nocte obviaverunt.

^^^^^^

honoribus

nuas ecclesiffi timore magno perOuos ut primum aspexit,

cuUus

substitit

silentiumque
:

servavit.

Cui

maxima

laus,

maxima

Fi ho,

Imborumqueeacromaxima,
Fulticujusopeprffiliasustment, Amen. Contemptanece. Martyres.
Ad^Vetp.Bymnui.

90

Ex quo Magisterpendulus
efficaci

in

cruce

parturiit Deus, Terris salutem

Cur non interrogas. protinus simus vel ob quam rem huc venispater qui eis, quod non ausemus? Qui cum retulisset ab illis nomen eorum et deret audivit mox inultum non relinquecausam, et quod boc autem hiis abbas conretur Discedentibus Mortuus indicavit dicena suis bffic
talia dicunt
,
: ,

Yerbo potentes terras. Discipuh domuere sanguine, Martyrum Fundata Christi

fratribus in nostra nunc erat obeest ille juvenis, qui quos seSanctorum dientia, de incustodita

Fecunda crevit supphciis germmavit Et mors Parentum Multiphcem generosa prolem. segetes metit Sic vos opimas dum Impurassevi carnificis manus,
natus Cruore vestromnie fruges. Kehgio videt aucta Antiquadivum fana ruunt; frequens

Eides

cum habuit reverentia. longe quam consentienti Et non


!

Heu mihi

talia

um-

post venit

esse aflarmaret, et cornuncius, qui baec vera adduci intimaret. Venerabihs pus ejusdem nec buic obviam exire voluit, nec

BUtem

vir

fratres suos

more

solito illud suscipere

sinit;
tu,

sed iratus ad truncum


proterve, eos qui

talia fatur

Quare

cum

unigrenito Dei vivi 1'iUo


,

cum honoie habentur mug-no

sacris turba lymphis abluitur annos Et plebs adoratas tot pio cremat ipsa quercue.

Jam

Igne

Tyranne, demens quo recidit Quot ense mactas, impie, victimas,


Coelo receptos tot faventes Suppeditas Eidei patronos.

furor?

neglegenter ^ ducere vel post tale facinus huc ausus tecum ullatenus veinterventu es absque supphci Decanus autem defunctum fratrem pro nire^ a patre suo possibihtate sua excusaus, tale

responsum

accepit

Mi

frater

amate

scis

tuo conspectu is quae servus ad oculum in absentiahter fecerit (hic) eg-erit ; quid vero
ig-noras
;

ego autem optime perpendo

qui

Vos ergo Vos ergo nostrae gentis Apo^toh,


Adeste, fratres, ferte vestrae, Ferte Deo pia vota prohs.

lecti primitiae gregis,

intellego. Et hunc in tormentis gravibus nuuc intercessionem Patronorum modo nostrorum pietas mihi supplex peto, ut per hos divina hceat ei a se laxato mihi innotescat. quando

Laus summa Patri, summaque TiUo, Sanctoque compar Spiritui decus,

peccatori absohitionem

facere

et

communio-

nem

(aculeo) dare. Asperum nimis est eculeo

Quo

flante, fecundatur orbis,

recalcitrare,

Christe, tibi

nova gens creatur. Amen.

hominibus indecens, irata et indulgentiam exhibere. Post banc majestate suivocem pius abba ad oratorium, speciale uudis pedibus rebus anxiis asilum met in
,

S VI ^

De
.

CultU
et

Crispini

SS. martyrum .A Crispmiani apud


r^
'

yenit, et
P-iUtfitem ^'^^''^'''^

more sohto
dcflens ^^^^^^'

in se ahis

'

placavit

reum

et protinus

cum

humanam fraDeum et solvit

multis gratiarum ac-

Saxones. Officium ex ecclesiae Osnabrugensis monumentis.

coram cionibus exsurgens , divina potestate et remisit fratribus cunctis defuncto crimen sepultur corpori ecclesise communionem ac
,

dedit.

Pr^clarum
Sc. X. Te-

Thietmari u-

num

ritur scripsit et burgensis, qui ineunte saeculo xi est anno 1018 11). Sic habet libro vita functus reverenciam IV. n. 47 (2) Prfledictorum vero martyrum(SS.Crispinie(Crispiniani) in hbris
:

de reverentia SS, Crispino et repeCrispiniano exhibenda testimonium Thietmari episcopi Mersein chronico

Prxfuit novae Corbeiae, in Westphaanno 965 usgue f lia monasterio, Liudulfus ab atque ad annum 983, imperantibus Oltone I cum res a Thtetproinde Otione II (8) maro narrat^ sub illius (Liudulfi) regimine smcontigerunt, adscribenda sunt labenti haud procul ab illa setate culo X. Itaque Fabriabfuit Thietmarus, de quo hsec tradit Scripsit Dithmarus [sic enim comcius (4-)
,

ut a antiquioribus satis lucentem. lector

me

muniier

licet

minus

recte vocatur) insigne

agnoscas.

unam rem

profero,

quam

frater

meus

ejusdem Brun, in nova educatus Corbeia et relatu suorum mihi altaris servus, de priorum

Tempore praedicti abbatis Liudulfi, erat iu ompibus bonis admodum memorandi, quidam juvenis confrater suus et regularis qui cum in sibi commisso tunc monachus morabatur ofBcio, supranominatorum rehquias Martirum sohto more secum veheret
indicavit.
;

imChronicon hbris octo de gestis quiuque Henrico I ad peratorum per annos CVII, ab Benricum Z/.Primus ediditHenricusReinecius rerum sed mancum et hiulcum. in Scriptoribus Maderus degermanicarum deindeseparatim
; ;

nique Leibnitzius Dithmarum restitutum,

toto

incurioseque tractaret, persensit in poena celeriter subseqUenti, quod peccavit in Martires


PerU lom.
p 727.

Papebropoene ejus contextu ex Ms. . quod cum iUo coramunicaverat , emendato. chius Tandem hisce diebus prodiit Thietmari Chrointer nicon ex codice auihographo Dresdensi Germaniae a Perzio collecta. Lo-

Monumenta

(I)

111,

(2) Ibid. p.

Codex traditionum CorbciensiQm.

787 cl seq. p, 643. Lip&iK l^JSz.

-43)

Fab. bibliolheca mcd. el

inf. laiiiiilatis

lom.

II.

p.

37

el seq.

(i)

cum

m.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBKIS.

533

A cum hunc Thietmari inseruit


tatis verhis libro

paulisper
utique,

muad

duplici primae clasais

cum

octava.

Notandum,

suo Annalzsta Saxo

(1)

annum
eiaitenim.

Christi 990;

perperam

cum

Liudolfus abbas, sub quo res gesta est, vitam non protraxerit ultra annum 983. g^ Haud absimile quid refcrt idem Thietmarus contigisse non ita multo post. Regnante, inquit (2j, tertio Ottone (coronato an. 9b3, defuncto an. 1002 (3)). Albi flliv^ Guncelini, a satellite suo in quadam silva ob inutilem causam occisus est. Cujus comitatum cum beneficio, juxtu Mildam [Mutdam, fluvium in superiori Saxonia) jucenti, Gisilerus archipresul accepit. tlujus camerarius et confrater meua Gunterius, mortuo Dodone Asanbrunensis
,

qu^ prsetermissa sunt, supplenda esse ex communi plurimorum martyrum. 94 Ad Vesperas. Antiph. Impii Maximiani cum reiiq. de Laudibus. Ad Magniftcat.AnRex grloriffi qui Crispinum et Crispinianum per martyrii triumpbum mag-nificasti,
tiph.
.

*fCTOHi ^" ^'

^'''""

miserere nobis et per SS. suffragia. da nobis sempiterna e:audia. Oratio. Qussumus, omnipotens Deus, ut nos geminata Iffititia hodiernffi
festivitatis excipiat,

qu

de beatorum Crispini
procedit,

et

Crispiniaui

glorificatione

quos

eadem
Per
95

fides et passio

vere fecit esse germanos.


Matuiinum.

carus imperatori et sepe fideliter serviens, Italiam venit. Cumque ibidem clementer susciperetur et in omnibus
ecclesiae
,

episcopo

Dominum Ad Matctinum. Invitalorium. Adoremus Dominum qul Crispino et Crispiniano per


,

martyrium contulit ffiternffi vitffi bravium.Ix I NocT. Antiph Oriundi Roma sancti Crispinus
et Crispinianus in Gallias devoti venerunt,

exaudiretur,

in

sequenti

martires

Crispinum

nocte vidit Christi atque Crispinianum ad


vellet accipere epi-

qui

se venientes et si

suum

sub Maximiano crudeli examine certaverunt, Antiph. Sancti vero martyres Crispinus et Crispinianus
dicentes
:

scopatum interrogautes. Quibus cum responderet Si Deus vult et vobis placet; perfixus est ab hiis duabus hastis et mox evig-ilans B nullatenus per s^met ipsum potuit exurg-ere. Crastino autem csesar ut ejus infirmitatem comperit, fidele promissum complevit. Post hffic idem convalescens domum rediit, acceptaque consecratione, cum magno dolere vixit pene 4 annos, 8 Kalendas Decembris haec mutans temporalia in ffiternaliter manentia. Nescio, si quid Deo vel sanctis Martiribus suis in eo displicebat. Hoc vidi et de caeteris audivi, quod vir justus et bene timoratus fuit,
:

reg-i impio audacter responderunt, Pro ejus amore nos venisse fatemur,

qui est Deus verus, in Trinitate unus, cui servimus in fide ac dilectione devoti. Antiph. Beatissimi Martyres, respondentes Maximiano dixerunt Honores, quos polliceris nobis dare, tuis
:

jj

dona; nobis vivere Christus

est, et

mori lucrum.
i^*

Domino gloriamini omnes recti


t Lffitamini in

et exultate justi

corde.

Et
I,

Lectiones

Noct. Fratres debitores de Conlmuni. ij? I, Beatissimi Martyres respondeutes Maximiano, dixerunt Honores, quos polliceris, tuis dona. *
:

mitis et castus, etsicuthii,


requiescit, asseruut,

cum

quibus modo

Offivium ex

projino Oina-

itiS2.

plurimum nunc valere aput Deum, ut sig-nis probatur in multis. Ego hoc veraciter scio, quod reum non bis vindicat Deus in id ipsum. Obiisse notatur Dodo episcopus anno 996 Aprilis 12 ; erat autem hujus nominis secundus episcopus Osnabrugensis {^),quff: vox corrupte hic redditurAs&nhTuueusis. Dicitur autem, SS.Crispinum et Crispinianum episcopatum hunc suum vocasse, quod incaihedrati Osnabrugensi eorum coierentur reiiquiasjmo corpora ynagnam partem requiescerent. Vide supra n. 55. Gisilerus archiprsesui erat Magdeburgensis, defunctus anni 1004 (5). 93 Addimus ofpcium sanctorum Martyrum secundwu ritum ecclesicB Osnabrugensis, in Q^^ agitur eorum fesium die xxv Octobris,
die vero xx Junii ceiebratur memoria TranS' lationis. Reperitur in Proprio iiiius dioecesis

Nobis vivere Christusest, et mori lucrum. ^ Pecuniam vero tuam, et honores quos polliceris, tuis dona nam iata olim pro amore Christi nos gaudentes fatemur reliquisse. Nobis. II. Isti sunt viri pretiosi martyres quia Roma pro Christi nomine ad prffidicandum venerunt. * Et sub Maximiano, crudeli principe, mortem gloriosam decreverunt suscipere. y Romae nobili
:

i'^

orti prog"enie, in Gallias

pro Dei amore ad

Oriundi Roma sancti Dei Crispinus et Crispinianus in Galiias devoti venerunt, * qui sub Maximiano
i^

dicandum venerunt. Et sub.

prffi-

III.

crudeli examinatione certaverunt.

i^

Egressi

Roma

sancti Dei, in Gallias ad prffidicandum

Cum essent in tormenMartyres Christi, coelestia contemplantes dicebant Adjuva nos, Domine, ut perticiamus opus. Antiph. Sancti Martyres in oratione diPotens es, Domine, ab impiis nos lixerunt berare tormentis et ab ig"ne illffisos educere.
tis
:

venerunt. Qui. 96 In II NoCT. Antiph.

ii

Sociumm

typismandato anno
Ofiicia propria

165'Z

sequenti sub tituio

sanctorum ecclesiaB et diaecesia Osnabrugensis ad formnm breviarii Romani


redacta, auctoritate et jussu Rm et lllmi Principis ac

Antiph Quibus hffic orantibus, exiliens plumbi ferventis in oculum Rictiovari,

g-utta
g-ravi

rum

Domini D. Fraucisci Guilelmi, ecclesiaOsuabrug^ensis, Ratisboneusis, Mindensis

ac Verdensis episcopi, typis mandata Coloniffi

illum dolore crucians, excfficavit. i Exultent justi in conspectu.i^ Et delectentur in Istitia. (Lectiones desumptse sunt exSurio paucis verbis immutatis). Lectio IV. Sub Diocletiano humanitatis officia eis erant interdicta (SuiHus

apud Cornelium ab Egmond 1652. Die Ibi ifaque pag. 48 et seqq. sic habetur XXV Octobris. lu festo sanctorum patronorum
Agripinffi
:

Crispini et Crispiniani martyrura. Duplex. Ce-

lebratur hoc festum in dicecesi Osnabrug-ensi ut ejusdem principalium Patronorum sub ritu
Pcrir, toni.

tom. V, pag. 1057, iin. 12 a fine). martyres Christi, ^ cffilestia Crispinus et Crispinianus contemAdjuva nos Domiue * ut plantes dicebant perficiamus opus tuum sine macula. v Respice
edii. 1580,

Cum

essent in tormentis
,

in servos tuos et in

opera tua, Domine,


ChroMcon

et

ad-

(1)
(3)

VI. p.
les

65S
\>.

(2) Ibid.,

lom

III. p. 7*-7.

rii

Westpholiu: 178^.

(S)

>lug'leburj;ei)ic, apiitl
II,

Art dev6rilicr

daics,

159.

(i)

SaiidhnlT, ADtisli1,

Meittomium, rerum Gerinanicorum tom.


Bililiotli&quc sacr^e.

p. 2t(l.

Hichard,

tum

OsiiBljruijeii^i ccclcsis rcs gcslsc,

tom.

p. 5i Slonaste-

V' OtiiahrM-k.

juva

DE
^^*
^
,,,,..
B.B.
c

SS

MM. CKISPINO ET CRISPINIANO


V. Volentes
12).

99Peroctavamdiebus,quibusnonoccurrit
u>.
,

D
,

Juv nos. Ut Pe^fi^^^^^^^^.^f^. concupiscerent ^ .^"

autem
cti

Mart3.es Chnst.

tens es,

Domine. a tormeni
:

TpHio

^ San"^j^^^^^;* poet

nempe festum impediens, xxvn, xxix nhlinet ^xvi,

^^

^^.^^

reducere. ab igne ilteos ^,1,,^. Domm ^^^^^^^^^ ^"/^;*' ^\_,^ dixit eis angelus bi percepit Leciio VL I^ Potens es Domine. ^^njne

xxx Oclobris quod LecUone^^i fdemrecitatur officium,nisi tocturni singulis diebus P-'-; est reliqua Passione, prout Pf^"""^"
et

^^^^

an^ Letfamulatupermanere(i c

^Zmenlio

Lectio^eVLpos Prmterea die xxx Oct. speclantia, addimucaverbaad passionem Juverit integram
translationis.

K'i

E^U.

judicium nostrum ^ Tunc illis oranti^^^^^^^

et

Ubera nos ab
ininistros

Zs^psisse. Leciio VI. Deinde tumul.s qo jn Martyram eorpora in dnobus ec


;

cond'ta sunt

eorum et runt sudes de unffuibus Martyres sanct>, ne cutieutes interfecerunt, t gaudenfnlera.emmospoenBrumdolores, spe
patientes. tes iu tribulatione

loco postea christiani


cl

mngnam

art.ficarunt

tlZZ

Tunc.
_

horum eorporum iam Partem satmaifnam caU. Magnus imperator ad ecc^s.am ^ transtnlit, oum eam in dralem Osnabrugensem sancto-

III

Nociunw,

&auaeuu; fraudentes acerrriraos dolores, spe

MartyresSaucti, mter Q7 IN 111 Nocr Aniiph. lli 97 ^f^; ^"y in tribulaet

tioneorabantDomiuum,

dicebant

Judica

Cine

Ene

Cnspm an. Chri pora.^unctorura Crispini et mtacta An^.p^lo custodiente. perraanserunt sanct Marly ubi Adiocumproperant senes, perpeJusti autem tes deooUa'ti jacebaut. t

libera nos ab judicium nostrum et . Aniipn. Kehcta co iniquo et doloso.

et horum honor^m sancti Petri apostoli Christi septingentes.mo rum Martyrum anno et ded.eare aeplagesimo secundo fundaret magno populi frequentia ceret ubi etiamnum
:

COluntur 100 l)ie

'" festoTrant-

XX

Junii.

lu

festo

Translationis i^uonu.

SS Crispiui

Omnia

ut

et Crispininni in ipso festo

martyrum, Ouplex. quod celebratur


.

B tuumv.vent.

.^

Et apud Dominum

est

merce

in Evaugel. eorum Leciiones horailis quam justum -^ ^11 Lnas de Corarauui Ut qui judicium, mirnmque divin^ ^Bquitatis regna Martyres, ad coelorum

Cumau^

sunt propria. xxvOctobris. prffitereaquffihic pomiur loco festivitatis, (Oraiio eadem esi sed IV. Divus Carolus, rran. trauslationis). Leciio
;

inter plunmas insicorum rex et iraperator. quam convengnes ecclesias, tam cathedrales

tuales

quas
in

iu proviucia

Saxonum

fundavit,

multos

Christi

tam

ipse in igne viproperantes, igne interemerat, cruciatus perve^terni finiret etad ignem
uiret. t

et reliquiis.
lidavit
:

honorem

SQ. prsdiis ac redditibus copiose principis apostoloetiam


et

Martyres devoti. Hstf videntes Christi ut eos de colluctaDomino preces fuderunt, ereptos, ad se vemrejutioue sui certaminis duo \Jt. ^ VIU. \M sunt beret propitius. thronum Dei ante pretiosi Martyres, qui stant

vm

Crispini rura nec non sauctorum Oni septingentesimo niani martyrura, anno constraxit septuagesimo secundo ecclesiara omnium in Saxonia pnmam. Osnabrugensera,

Crispi-

ad

qui sedet, etserviunteidieac nocte. * Et Nou esunent, nethrouo, habitat super eos. y Agnus Dei rcget que sitient amplius, quoniam
illOS.

cum

Et.

Lawie$etc

98

.. T Impii Ad Laudes eiper Horas, Aniiph.


,
I,

!5

reliquns, premultis aliis sanctorura transtulit. donis devoto raunere tiosisque annorura curnCum porro post multorum personas ecclesise cula fervor charitatis apud teiaplo Dni honor et tepesceret, et
in

quam

prffidictcrum

Martyrum corpora

capita Maximianijussu regis, araputata sunt Domini raors amborum; pretiosa in conspectu Marejus. Aniiph. Orabant sancti

yanctorum
qui

tyres, dicentes

Gratias tibi agimus,


saeculo praecipis exire.
divinffi

Domme.

contigit ipsam custodiasegnius impenderetur, officinis conflain testudiuibus et ecclesiam terapestate incendn grare. Lectio V. Cujus capsa. summo sub dicta corpora in quadam
altari,

dics

martyres. ad judicium, ut qui multos Christi igne iutereraerat, V cCElorura regna properantes, et ad ignera aelerni ipse in igne vitam fiuiret, Beatissimi aucruciatus perveniret. Aniiph.

noadehoc quam justum miruraque

AnaMffiquitatis

existente,

tali

turbulentia

cum

alns

sunt abscondita ; plurimis sanctorura reliquiis sive recondentiura multo post terapore,

tem Martyrea

imitabautur triura mpuerorum, dicenles ler Chaldaicas flammaa salutaris noster. Aniiph^^oAdjuva nos Deus, justitiffi Chrislo die duo luminaria pro Sole ut in splendoribus Sanctorura occubuerunt Aniiph. Sancti in fine lucerent. Ad Benedicius submissa colla Crispinus et Crispinianus

hymnum

ubi hostmrave iraprovida raorte, aut negligentia, : est,] latuerunt incognita incursu, (incertum divina bonitas tantum thesaudonec tandem fidelibus suis duceret manifestan-

rum

iterura

dura. Leetio

VL Tunc

itaqiie in

quadam

so-

mirabili visione in lemnitatc decanus ecclesiffi toraonitus, corarauni desuper habito

somno
tins

capituli

consilio,

et

cura

episcopi sui

Oei

percussoribus

tradiderunt
j

raodo

coronati

vivunt in ffiternum cum accipiunt palmara super benedictus Dominus, qui erexit Christo; Vesp. ad In sidera cornu ^uorum Martyrum. progenies Magni/icai. Aniiph. A progeuie in qui eduxit misericordiam Dominus

negligentia authoritate, dictura locura longa aperieutes, invenerunt in eodem clsusum in thecis pncdictorura. Martynim corpora , multis nliis SS. Reliquns distinctis, cum quibus sinrecondita, cum larainis plumbeis fuerunt exarata Dnde denoraina

gulorura
TOtis

leeit

fiAbrahara de \Jr Chaldffiorum, et de ultimis vocavit Crispinum et Crispinianum nibus terroB adveut in hac terra nostra peregrini essent et

lachrymis tam clero quam solemniter ad tam sexus populo utriusque spectaculum convocato, campanis ex devotum concentu more compulsatis, in Oei laudibus dictorum cordevoto hurailiter perstrepentes,
snlfusi
,

nffi,

in iiia vero patria coelesti cives Sanctorum Patroni ac domestici Dei ibi uobis dati a Deo pro hac sancta plebe et jugiter intercedant
:

inclusa, celepora, propriis theeis argenteis conservanda locaverunt. briori loco perpetuo OsnabruBrevius hwc in breviario ecclesix

universis fidelibus. AUeluia.

D.Erici,Osnabrugensis et aensis, de consensu ^ Padebumensts

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

535
I

A padebumensis ecclesiarum episcopi ducisque


Brunsvicensis diciseque ecclesise venerabilis capituli consensu, apud Joannem Schoffer Mogunti^ inipresso ann. 1516. In hoc etiam signatur adpr^fatum diem xx Junii Ofpcium
,

|\/|

^ R TY R U
*

EX

IISS.

^S.
.

CRISPINI ET CRTSPINIANI,
i
-i.

StCtlt

haOettlT lU pluriDUS ttSqUC

aU'

Translationis

SS.

Crispini et Crispiniani,
:

in

cujus secunda lectione ita habetur Carolus M. in provincia Saxonum multas ecclesias insignes tam cathedrales quam coDventuales
erexit,
et

tiquissimis mSS. COdicibuS a. ^

PAPTTT TlNTrTlM
.

reliquiis,

prsediis et redditibus

co-

piosesolidavit InterquasinhonoremPrincipis apostolorum eteanctorumCrispini etCrispiniani

noma bueSSlOnem
sutonam

advectl,

i*

artem

exerceat,

martyrum, de anno Domiui septingentesimo


septuag:esimo

multosque

secundo

ecclesiam

conslruxit

convertunt ad fidem. Agente


Rictiovaro, sistunturcoramMa-

Osnabrugensem, omnium in Saxonia primam, ad quam sanctorum Martyrum corpora praedictorum, cura multis aliis Martyrum et sanctarum Virginum reliquiis devoto munere transduxitjprout ejusdem litteris aureo ejussigillo dependente, signatoque et manus propriee impressione et inscriptione
roboratis,

ximiano Herculio qui eos immaniter torqueri jubet. Rictiovarus SS. Martyrum constantia

apud ecostenditur

in

furorem concitatus in
se prsecipitat.

clesiam antedictam luculenter (1).


Offidum in
proprio ha-

conservatis,

ignem
gladio

Tum

illi

ditmo

101 Atque hsec ita inveniuntur in Proprio anno 1652 edito. Monet insuper laudatus D. Heuser se Osnabrugo accepisse Proprium hodiernum una cum breviariis, anno 1489 et

cseduntur.

Eorum

se-

nultura

et translatio.

e
SS. Martijre

anno

ir^ie i^npressis.

Proprium typismanda-

Quum
litia

sub Diocletiano
nisi

ium /mi7

anol768suft/i^w^O: OfBciapropriaecclesiieet diGecesisOsnabrugensis...jussuRedmi


etlllmi capitulicathedralisecclesiffinoviterim-

simul potiti imperii potestate,

* Christi

Maximiano b, qui eadpm misunt expugnare ecclesiam,


et

arfem s\ito-

riam excercml
ci

multo con-

pressum anno 1768 Osnabrugi. Cseterum tum


fesii
est

persecutio sffiva iu universo poene- orbe c perstreperet; Quintianus *, Lucius *, Valerius et

vertnnt. b
r

tum

translationis officium

quod in Proprio anni

1652.

idem omnino Nec etiam

'malitia. Eugenius.Romffi claris natalibus orti, in Gallias *Quinlinu sancti laboris quique prffidicare * venerunt
;

multum abludunt bina breviaria, supra meminimus,pr^terquam quod habeant ad Laudes hymnum proprium, quem adscrihjmiwis proprius

quorum

cursum martyrio consummantes, triumphaQuos tores insignes migraverunt ad DomiQum. fidei devotione parique * natasecuti eadem
lium nobilitate Crispinus et Crispinianus d, Suessionis e civitatem hospitam suffi petegriin qua ita prscvaluerat nationis elegerunt eo quod error gentilium, ut hospitium eis, humanitas vetaretur. At essent christiani, et ut, scquenhi comperta crudelitate gentilium,
;

Lurianm

'prxdicaturi
*pare*iiur

bimus

Avete nobiles martyrum flores Crispinecum sancto Crispiniano, Audite supplicum preces servorum. Qui vitffi speculum Patremque rerum
Videntes, animo fortes, duello

Contra multimodas etetistis pugnas. Hoste superato, heu bis mortuo, Et pugnffi stadio jam transmeato Surapsistis bravium dominum Christum In choro martyrum est lumen vestrum,
!

tes Doctoris gentiura

nuum
rent,

sibi prffisentis

magisterium, labore raavit necessaria provide-

Ut sydus splendidum quod implet mundum


lllud

quod poscitur, dabitur nobis. Precamur cernui, o vos Patroni,

Subvenite clero vobis devoto In regno Judicis pro quo certastis.


Lausffiterno Patri, vitffidatori,

sutoriam artem f quffi quiete exerceri opere ita cunctos *pote*t solet * didicerunt; in quo gratia prffivenerunt, artishujus artificesdivina mirarentur paut multi videlicet eorum opera qui * cum omnibus poene 'utcam riter ac deligerent g, a nuUo 9 elegantius operarentur artificibus, * peracti opcris exigerent coactione 'licet roacti mercedem
ita eorum quavidelicet admiratione permoti, ut nonnulli eurum mox sunt amore devincti *,
*dtvicti

XJna

cum

filio,

Domino

nostro,

Atque paracleto Spiritui sancto

Amen.

ut liquet, versibus seu lineis conast multum abest stat undecim sijllabarum quod certis pedicarmine Hendecasyllabo,

Hymnus,
a bus

quam non tam necessitate artificii Martyres frequentius venirent Dei, ad eanctos eos operante gratia, multi et ita, superna per
aroore verbi
relicto

gentilitatis errore

abdicatisque idolis
toto

manufactis,
prffidicatione

Deum verum, quem Sanctorum


cognoverunt, sequi,

corde

nec prascitatus commune habet quidquam, hymnus cum hoc Translanisi syllabarum numerum. De festo
et

mensura

procedit,

diligentes coeperunt.

tionis videsis paulo superius n.

98.

Audiens autem hffic eos Rictiovarum h ram concite ad perquirendum 110 a quo et direxit administrum suffi impietatis sunt in prffidicta urbe quffisiti, calceamenta reperti. Quibus accersipauperum sarcientea ait : propriisque compellans nominibus
;

Maximianus impius,

Sistunfiir ro-

WoaMmia/i

tis

cu^^^^l:^

Crispine et

Crispiniane,

cujus

dei

cultores,

cujusque religionis vos veneratores

fatemim?
colitisaut

UtrumJovemanDianam, Apollinem
Mercurium vel Saturnum ? nus et Crispinianus, quibus
Rcnselcr, p. 68.

Sancti vero Cnspierat fidei

immo-

(1) Coiif.

Octobris Tomtis

XL

biie

53,
IX

MARTTRIUM

.. <=

SS

MM. nnSPlNO ET CKISPINUNO ^1 ^1^


^^^

^^
^^

^^^,^, ,^,;o
exilierunt
">'"*^''!;

et doloso.

HW*

solidissimam VO^^^^J^' bileaupra petram dament'.n,,uniusseveriqueDe>constant.ss>me


dixerunt nrofitentes cultores,
bet eorum. quos
:

^^
<>

s,etis

orantibus

sudes

de

Jovem
d=

et

fi;em.MercuriumautSatynumautquem
gentiles (vos)

errore decepti. eos vmctos. Kictiovarus. catems 1 s auditis prcep>t pr.sen an impio duci,
*prxBentari

nec colimus nec

/ <i^^^

~
'

Apo

u .

^^^^^_

i^jerfecerunt,

"""'Tm vu quosdam autem vul'

^^^^^^^ ,i,,e,,t. * ad .^^e insaniens, molares


'.^^pendi su

Tum

.n^m

p^

smgulorum ^ co a hiemis tempore m. in flujussit, et velut sub ^<,i,um, est Axona n.


^^
.^^.

.1^' J^

.,.^
_

nn

MaxL>iano. adveniens, interroga Qui CBiotiovarus) m* P-eeptorum contempto^s usque cur s,bi Cnsp n num perWium Crispinum et aa adduxent ; respondit maesentandos non

L*

^^^^^
:

F
"

e^

'utrumqw

LTe utrosque

Ex quo g^n .^est., 3ent,Maximianus rC''rorumfa;;'a,umimpenditls'eSancti


dixit:

Quibus,

cum

introduct^ fu

.-

Super aquam ged creatura ^^^^_^^.^ ^^^_ ^^^,^^_ ^^^^y,,, ^jus non ^^^^^^ ^^^^^^^. ^^^ fr.gua petra premere, non
Don,ino dicebant
sed potius quasi

-^^rJouJ^Lse..P
j^ecto

^stim

"

ac ^el ctat. ^^^^^^_^ lavacris ^uibusdam ^^^^^^^^ recreati alteram "=^1 .^ onere, ad

Martyres. fuUi impio audacter regi

-P--'f ^^^ P^Xm^ KomiE responderunt


in Gallias

Zli

Cbristi

nos veni.se nomine et amore fatemur cum Creator ommum, nui estverus Deua.
Patre sanctoque ac dilectione devote ; cui servivimus in fide perseverare cup cujusetiamusque in finem Quibus d.cfs .ra repletus :nis servitio saoCo.

progenie

(nati).

autem pro

Hocv.so R"=t>;"" lenerunt fluminis ripam. diabolo, ^Serataque niiraculo, instigante donee plumvinctos custodin o, ira, jussiteos De. martyres quo sanctos

molari

^ ^^ P ^ ?"

bum

regnans in Trinitate Sp.ntu

B Maximianus
si

dixit

Per -^tutes deorum

Qu.a

in liac

'peuimu
'Si verrt

male consum * morte consumpti. e.emplum, ;7is in exemplum, mala teris * resipiscentes diis me.s s<="fi<=^7^"si
afflictos
.

mult.s vos stultitia perseveraventis, tormentis, ut sitis csperdam

eos qma dexconsumendos demergeret. Sed iltesos reddid.t ign.s. tera Domini protegebat, electos pueros mter Oui etiam Martyres sancti imitabantur canCaldaieas flammas hymnum Adjuva nos, dicebant tantes. orabantque et glonam nosalutaris noster, et propter
:

liquefieret,

in

Deus

minis

tui,

Domine, libera nos,

et prop.tius es o

uon.en peccatis nostris propter

V^^^^^ ^^ ,^
,
.

tuum ne orte Deus eorum? Quibus


.

Nam

tis.ditarevosop.busmultisethonoresublimi quoque Martyres vos jubeo insigniri. Sancti Non potes respondentfea diKerunt Maximiano
:

quibus vivere tlirinos iUutis miuis terrere, Pecuniam vero tuam stu3 est et mori lucrum. nam tuis dona et honores quos poUiceris, gaudentes Christi amore nos ista oUm pro si ipse cognofatemur reliquisse quem et non solum divitiis et 8cens, ista reUnqueres etiam vanse damonum renun:

plumbi fremen^'^"o.Ltibus, exiliens gutta hffic orantibus, hc orant.Du exiUens _,.,. gravi eum dolore Rictiovari, tis * in oculum uciansexeruui. crucians exercuit * nfflictum p. '.""; mpdelam cormedelam cor fremens msania, dum 4, At is
poris

,^^^.^^.^

9'

^o"""'"

implorare, mortem ^^^^.^^^^^, ^,^ animffique debuit "Nam picem, adipem ,,,p,em insaniens. sibi appUcavit sanotos Dei //.. fjussit fervere, et

^^^^^^^^^^^ .^

oleumque simul prfficipitari, quasi conMartyres denuo iu ea ubi ministn sumendos pffina prfficepit. At

.^-

imperio,

verum
;

tiares culturse

a quo, remuneraute
:

devotissime, et iUi te subderes prffimium vit percite,

Jstis vanis perperes sempiteruffi nam si in simulacrorum cumdiabolo crustiteris, simiUs Maximianus ciandus in infernum demergeris. plures perusse dixit Sufficiathactenus vestris dixerunt Inclyti sancti Martyres
:

maleficiis.

Misericordem, impie.

ignoras Deum,

qui te re-

cujus regnum gnare impium permisit indebite,

obtemperantes perfecerunt cuncta, imperata, sancti ab impio Eictiovaro fuerant incumbentes, Martyres spei suffi immobiUter in oratione dixerunt alacres fiduciaUter Deo illatis nos Potenses, Domine Deus noster, de tormentis et sicut voluisti ab impio Uberare nominis tui pati, nos pro confessione sancti et sateUitis ejus, ita ad confusionem diaboU revocare. Mox ab hac poena digneris iUffiSos sine dolore orationefinita, eduxit eos angelus
:

quae sibi

c vane
et

destruere. in terris decertans conaris

crneiantur

n Ricliovaro,

*furens

indignaauditis Maximianus cum * Eictiovaro eos sub conjurationis duro tioue Per dire cruciandos, dicens
3 Uis
:

nihil Rictiovarus ab igne. Tunc se videns MiUtes prffivaluisse Ulatis adversus Christi
,

^
,

iniquus suppUciis, sese concite furens


q, et ita

prffici-

vinculo tradidit suffi subdivirtutem Dianse, quffi orbem terre hos furciferos diverditditioni. te conjuro, ut
sis poenis

affligens.

pessima morte consumas.


prfficlaros

Tuncimpii
tatis

principis minister impiusi, impie-

morte pessima, vitam pitavit in ignem quam justum mirumque finivit indignam. ut qui multos ffiquitatis divinffi judicium, coelorum propeChristi martyres ad regnum ipse ad rantes, igne interemerat cruciatos,
ffiterni'

obtemperans jussis, extensos ad trochleam ft,


:

Martyres,
cffilestia

ignis perpetuos cruciatus igni

prffiCi-

coedi fustibus jussit.

At hi in tormentis constituti, munera Respice in servos contemplantes orabant nos, tuos, Doraine, et in opera tua, et adjuva sine macula. Aunt perficiamus opus tuum diens autem Kictiovarus in tormentis, quos
prffi

^" pitaretur consumptus r. sancti Martyres J"""^^^'^;: 5 Quod videntes victores ut eos Christi, devote Deo precem fuderunt, ^J^^ ad se sui certaminis ereptos de coUuctatione
.

dolore ejulare credebat, orantes, indigne

nocte eadem venire juheret propitius. Quibus iUucescente pro revelatione ostensum est. quod * ac confessionis prffidie, percepturi laboris
,

'Uiborttm

tuUt
'corrigiaftin -

vehementer, et jussit sudes in unguUs eorum mitti et lora singula * de dorso toUi l. Quam jussionem dum ministri efficaciter conarentur implere, Martyres sancti inter acerrimos poBuarum dolores spe gaudentes, in
tribulatione patientes orabant

a mium triumphatores inclyti exciperentur gestffi exhibiDomino. Quse statim visio rei impleta est. Nam Maximianus audita
tione

Dominum

et

dicebant

Judica, Domine, judicium nostrum,

utrumque, Crispinum et Crispinianum, gladio videlicet cervicipuniri prfficepit. Qui jam imminente Domino bus eorum gladio, gratiarum actionem
sateUitis sui Rictiovari perditione,

dicebant

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBBIS.


CXMS9.

537

dicebant

Gratias tibi ag-imus, Domine, qui


sfficulo eripiens,

tatione,

nos de hoc

ad te venire priBcipis clementissime. Et his dictis amputatis capitibus.pretiosa in conspectu Domini morte,
inspirati et confortati Christi
prsesidio,

ad jam dudum prsparata ducebant (remigabant) sepulcra. Et ut devotse plebis firmaretur fides g-audiumque augeretur Isetantium, ut terram impulsu remigrum navis, quae sancta corpora ferebat, tetigit, oblatus est a

octavo

Calendas

Novembris felices consummarunt martyrium r. Quorum animae ab angelis in


coelum tiis canibusque ac avibus
;

parentibuspuer variis infirmitatibus


cebcus videlicet surdus,

afflictus,

mutus

et

claudus.

Cum

delatae, corpora vero a carnificibus bes-

igitur levarent feretrura, qui sancta ossa gesta-

corporo ?*'fuf* lonrfanftir

improbis voranda sunt derelicta quffi, Christo custodiente, a morsibus eorum raanseruntintacta. 6 Tsfocte itaque repente post csedem sanctorum Martyrum, sancto fertur ab angeloseni s
cuidara pauperi prceceptum, cui erat germana cohabitatrix cellulffi vetula, ut diligenti coUi-

bant, contingensunus fideliteropertorio feretri

geret

curahuraandaeorum corpora. Quisenex

nuUa

dubitatione remoratus, quin imo de angelica revelatione securus, aesumpta jam dicta in solatio * sibi sancti laboris germana, ad loca * properant, ubi sancti Martyres decollatijacebant.

infirmnm, (hic) continuo visum, auditum, sermonem gressumque, largiente Christo, Martyrum recepitprecibus; et junctus coUegio tideliura laudabat sanus gradiens Deum. Sicque tripudians plebs devota pertulit membra Sanctornra quo decreverat tumulanda, et sepeUerunt ea ibi in duobus, ut postea inquisita patuit postea veritate, sepulcris u. In quo (loco)
Christiani raagnara
sedificaverunt ecclesiam
Filius,
;

inquaChristus Dominus, Dei

suorum
vota

Martyrum precibus invocatus

fideliter,

Etquoniam prope ripam

flumi-

nis Axionae [sic) capitalem pro Christi noraine

suscipit supplicura, salutera largitur infirrais ; cui est honor et gloria in saecula saeculorum.

susceperant sententiam, navigio ad cellulam


priefatorum pauperum eoruradem Martyrum corpora duci facillirae poterant t. Sed quid agerent pauperes etinfirrai, quibus navis nec
erat inpromptu, nec navigandi ingenium, nec virium aetate fessis contra flumen * nulla suppe(um

Amen.

ANNOTATA.
E
a Vide

Comm. Praev.,

i,

w. 19.

b Cod. Grimherghensis noster primo loco nominat Maximianum. Dixi in Comm. Prasv.
ubi prolixe egimiis de passionis tempore, recte poni persecutionem sub Diocletiano^

I,

Vepcrfis, rt/iercnin(
*r(w(auerifcus-

petebat fiducia? Quid plura loquens moror ? Tandem nocte pervenientes ad locum a san* in terra cto angelo sibi ostensum, reperta
decollatorum, intacta a bestiis et avibus, cadavera *, inspirante divina clementia, etiam inanem naviculam repererunt. Tunc sublevati
sinfiducia de trepidationis suse infirmitate,
g-uli

hic imperaret, quando passi sunt SS. Crispinus et Crispiniauus, licet jussu solius

guum

Maximiani interfecti sint. Diocletiani genec Martyrium contigit ante


rale editum contra Christianos, Vide

Comm,

singulorum levantes corpora Martyrum, quasi liberi oneribus, gradiebantur ita inofferre onera, fenso vestigio, ut putares eos non

Preev. i. d Dictumfuit

f/e

sedaboneribus ferri. Ingressi itaque in repertam naviculam pergebant contra undam fluvelociter minis, inviso gubernatore ac reraige, cum corporibus Martyrura alacres senes. Et exultantes, ut pervenerunt, ex * hoc miraculo
* dicti vetuli, ad vicinam cellulae suae, scilicet sanctorum Martyrum memripam deportata gaudio. bra sepelierunt in tugurio suo cum dubitet Christum talem in clarificatione Quis

18de sociis Hicvidentur post SS. Martyrumnostrorum. aliorum mortem in Gallias venisse. Cxterum examinavimus loc. cit. an et quihus cumsociis Roma discesserint. Pdssim fratres dicuntur in SS. Crispinus et Crispinianus ; id tamen Gregorius Tuacds nostris non exprimitur.

Comm.

Prsev., n.

jOHt

ronensis meminit
piniani
(I)
;

basilicae SS. Crispini etCris-

Martyrum suorum senibus

praestitisse virtu-

c tem, quieis

exstitit

causa mortis in
fidelibus

mundo?

'Sjlf

Quis servandos futuris vopatrocinium, senum ministerio occultari Sed ut, ipso imperante, perseluit paululum ? honor devocutionis procella cessavit, eorum plebibus mox patuit. Nam sic * prgefati
tis

populis ad

in vitaS. Eligii lib. disertehahet (2) Sanctos martyII, cap. VII, Crispinum et Crispinianura; res' et germanos pronum est, ita tum ex nominum simiatque paritate statuere. K litudine tum ex natalium Additur, inquit, Subduhius haeret Butler
5.

Audoenus

.-

fratres fuisse.

eSuessioniscivitatem, celeberrimam utique cujus initia densis invoet antiquam valde, ampla tenebris, atque hinc fabulatoribus
luta

piaefidei senes thesauros, quos occultaverant, populisdevotissime prodiderunt, dicentes, Cri-

vir Cc-eteroqutn materia. Reginaldus quidam, circa annum a dtluvio gravis fundatamvult
;

spini et Crispiniani
'reconJifa
e(

martyrum corpora

se habere

dcin iH (o-

*. in tugurio suo abscondita fidelis populus concursu 7 His auditis

piffi

f\xm dectniio-

devotionis
coepit.

frequentare

cellulam

pauperum

rem (ransfeninlHr.

Qua

frequentia vile

egenorum tugurium

'wrm cademflue

cojigpira-

effectumoratorium.etiamregis palatio praeemito minere honore coepit. Deinde consilio eadem conspisacerdotes, clerus ac populus ^proefatorum ratione devotus voti, tumulanda corporaMartyrum. Quae, transferre decreverunt
coUecto ingentis populi ccetu, imposita cum exulbus honorifice, psallentes maxima
navi-

tercentesimum,proindeannis fere his mtlle alii ad Priami desante Christum natum (3) tempora quam sententtam sequitur cendunt adeoque s.-eculo etpropugnat Dormayus (4), xiveUnante^ram nostram jacta opinatur confundamenta. Alii rursus a Suevis
;

urhis

sexties centum ante ditam volunt annis fere qui capti amoemtate loci ihtChristum[h), residerunt, oppidumque tnchoatum

dem

'ione deuo(e

Suavis sessio forte Sueva dixere Suessio guasi U^ide Guillelmus Brito (6) (Suevorum) sessio.

'^mulanda

Urbs antiqua sedet gremio


toni.
!.

tulluris opiraae
I, p.

L'Vo7s;^om.''rp3tetsc,/J.^
^..o.re de So.sons,

[6)

^'^) Anliquilda, lom. P. 19 el qlGaUiaphri8t.,lom. IX. col. 533.

"

M ct q.

Belligeris

5b8

..^rTT.. MARTYEIUM

Q; SS.

U M-

Belligeris populosa
arvis...

viris

fecundaque v.tibus

rRlSPlNO ET CRISPINIANO MM. CEISFmu ^ Dormayum ^ Confer Walkenaer l c.

_ _^^_
:

(5),

Le D

Tndice

quffi

fama cum

sit

fnudata Suevis

Slibus,meritosortitaestSu^^^^^^^^
Lenifluis piscosis aquis,

quam

ditat et ornat

Auxona.

adseria venuiSed ab isiiusmodiquisquUiis

Zs. Non

est

duUum Suessiomcamurhem
annumerandam
{Y^.

antiquissimis Galliarum

Augusta Suessionum Ab Augusto dwia est t, Julii temponbus fuer nuod uomen anteaet Nec tamen improbabihs
non plane certum.

ubi heec Moine (61, Gailiam christianam (7), Fuit aliquando regia sedes, deindeadduntur inquapalatiumetampbitheatrum; fuere etequidem Divitianim Suessionum reges, Galli ^gidius et Siagrms; cus et Galba Eomani vero principes ibi yranci autem stirpis Merovingicae habuerunt, puta Chlodoregiam et palatium regiara elogisset, vffium, antequam Luteciam et Chilpericum ejus filium. Chlotarium majorem ejus filius ibi Pippinus post et Carlomannus
;

eorum nomen

est sententia, qui

Noviodunum vetus
fuissc

Augustifi

Sue.sionum

persuasi

diebus Walkenaer sunt (2). ^aeimm nostris Galliarumantxqua inegregioopere suo de favere vxGeographiam. Quibus manifesie Ub. II, cap. xu detur Ca^sar. Comment.

et Eudolfus regni insignia receperunt, sicut Eegibus sunces. rex est pro Carolo constitutus. circiter 740, sicque sere comites ante annos comitatus Augusta Suessionum caput veteris xv, saltem ex parte fuit, qui tandem saculo est civitas regibus uostris cessit. Insignis bodie

fines Suessionum qui rostridie, ail, Caesar in et erant, exercitum duxit, proximi Eemis

generalitate, praeposiballiviatu, financiarura Acaderaia et electione, nec non tura regali erecta anno 1674. Nostra aetate

Scientiarum

maguo

itiuere confecto ad

opidum Noviodunvm

oppugnare conatus, contendit. Id ex itiuere esse audiebat, quod vacuum a defensoribus fossaemuriquealtitudinem, propter latitudiuem expugnare non potuit. paucis defendentibus,
multitudo Interim omnis ex fuga Suessionum nocte convenit. Celenter in oppidum proxima
turribusvineisadoppidum actis, aggere jacto, maguitudine operum, quce que conslitutis, audierant, et neque viderant autea Galli neque permotilegatosad Caesacelentate Roraauorura deditione mittunt, et, petentibus Ee-

urbsapristino suo decore decidit, ut vel ex inferre, qut, solo incolarum numero licet ad undecim prseteste Guibert (8), anno 1846 Sedes ier propter millia tantumpertingebat. initia ad finem Scvcuit ejus episcopaiis. cujus
referuntur (9), substitit post concordatum annilSOI. eaquesat umversalistraatf Antiquissima, exerSS. Martyres ariem sutoriam tio est quominus id cuisse. Non video quid obstet nonnulli, quos admittatur. Dubitarunt iamen inquit (10), claris Licet, inier Longuevaliius sutoriam, si actis fidamus, orti natalibus, artem
iii
:

rem de

quibus, misutcoDservarentur, irapetrant. Ex Cellarius et cum eo ut recte animadvertit SuessioWaikenaer locc. citi dectaratur in
,

munitum^ut priraae nibus oppidum fuisse valide gentiumsolebant; tandem concapita


urbeset
lib. II,

exercuerunt. Equidem scio, nuUum caritatis despicieudum, quod Dei amore et sed acta, quibus id asseritur, causasuscipitur; fidem non satis sincera sunt, ut omuimodam serio iamen faciant. Facetum dixerim quod
opificiura

servatura

Eemorum precibus, quos alibi Cassar,


ixi
;

scripsit

Eccardus (U)
sutores,

cap.

que vocat suo nomine esse oppidum, quod Augustus a appeilari. Neque enim aliud in posiea voluerit

iliorum fratres conaanguiueosut dubitari facile non possit hoc

nianus, inquit,

Crispinus et Crispidum viverent, post

mortem sutorum patroni geminas [imo iernas) tamen ecclesias apud Suessiones habent .. Quod
sutores sive
calceolarii
fuisse

perhibeantur,

oppidum habetur, cui vel situs* vel amplitudo et munimenta a Cfesare descripta
tractu
illo

Gallico inde ortum credo, quod nomen ipsorum more pronunciatum Crepin et Crepinien, cura

competaut, praeter Augustam Suessionum. cuinvenitur jus in Itinerariis antiquis diserta novum mentio, vulgo Sois^ons dictam, quod

nomen ex Suessiones est, communi gentis et C oppidi, ut moa ferebat, adpellatione. Idem Caisaris Noviodusentit Conradus Mannert Oppidum satis munitum. nura, inquiti:'^].
: >

voce latiua C/-epit/a,quodprioresduassyHabas jam Henattinet, consouaret. Id quodante me observasse ^ideo. Miror ricum Stephonum... equidem simile quid iegi in recenti Mulleri martyroiogio germanice conscripto Eos (SS.
:

>

ac Augusta Suessionum. Aitasane'idem Marlianus, Browerus muitique aliiconmen Noviodunum Cscsaris, finitimum quiest

iendunt dem Suessionibus fuisse,non auteminipsis inSuessi07iibus idque Noviomum (Noyon) Verum, ut habet iterum Cellaterpretantur.
:

Martyres nostrosj corium, quo iudigebant, furatos esse, proverbium quidem est, sed commentitium vanumque (12). Fateor me de inantesuiso hoc adagio nihii uspiam audivisse nxniis incidit hac. Ei quoniam de hujusmodi
mentio, liceat addere, dici solere Galiice Perdre son saiut Crepin, perdere suum S, Crispinum, porter tout son saiut Crepin, secum
;

rius,

Noviomura illud, non Noviodunum, sed Noviomagujn veteres dixeruut, situra iuter
Durocortorum [Rheims) etambiauos.,.

ferre lotum

suum

S.

Crispinum id

est per-

NecNo-

viomum,

si

inspicias recte,

cum

Coesaris itinere

dere.secum ferre omnia sua. Nempe saccus, in quo sutores ambulatorii portant instrw m&ixta opificii sui, Gaiiice vocatur un saint
Crepin(13).

convenit.utqui ex Remis iu fines Suessionum progressus, maguo itinere ad Noviodunum

h Cod Orimberg.
bus
etc.

Nam et illud

.stupendum

vemt

Noviomum

vero sive

Noyon nou

in

impiis valde erat miraculum, ut

cum omni-

Suessiouibus
(I Aiiliiuil*s,

sed in Veromanduis
tom.
ji.

censetur.

Cellariui. GeoKr|.hia 1775. 31ft. (5} Giograjthtc antiiiuB, loni. historiiiuc el i'oin|iaree dcs Gaules cis&l)iinc et iiiicicpiiic, GeoRro(hie 1839 tranttl)>iiic. tom. 1. p. W!i. PBns, t-1) der Grifcheii uiid Uiimcr loin II. p tSl. NiJriihcig, l7bU 1) Anliquilt^s, (S) Hisl. lieSoissoiis, tom. I, p. 25 el seim. (8) Diciionnairc (7) Tom. IX. col. 353. lom 1, p. 31.
I,

p.

13.

(2)

e(:oRrai.hiquc,

I.

Lipsiaj.

(10) IIisl. ploma Ki.roli

rol. 334, V Soissons. (0) Gall. th., toni. IX, (H) Dide l'Eglisc galt , tom. I, p. 1_30. M. cnlice espeiisum, p. 32 ei 53 (U) AIIrcOct. meines MsrljTologium dcr Kdlhohschen Kirche, 25 Diclioil. de Tr^voux; item. Mi^Qage, Regcnshurg, 1S60.

Cr^pin.

h Famosum.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


i

539
,

Famosum

est viri istius

nomen

in actis

data.

Judices militares
,

humanitatis

littera-

Martyrum et hinc in annalibus ecclesiasiicis, aliunde uero ignoratum, utpote cujus nullam mentionem faciunt scriptores Romani nec etiam Sulpitius Severus nec Gregorius Turonensis; pariter non occurrit in Inscriptionibus Gruteri, Orellii etc, nec in quovis recens
,

rum rudes sine assessoribus in provincias immissi. Nec est, cur idem jam non obtinuerit sub Herculio. Queecumque proinde de Ricliovari prgefectura circumferuntur,jure dixeris conjecturas , et qua tales plus minus probandas, Cl. Schmitt. l. c. opinatur illum
,

exhumato monumento (1). Ast ex hoi-um silentio haud minus perperam argueretur esse fictitius, quam ex
Trevir'os detecto vel

apud

eorumdum scriptorum silentio inficias ire voluerunt Legionis Thebxw internecionem


non solum Dubordgeus, a Cleo nostro egregie
conventus sedetviri tonge graviores, i^Uer quos clarissimus Fridericus Leopoldus comes a Stolberg, in sua historia Ecctesise seu Religionis Jesic Christi, item Rettberg (hic reformatiB confessionis) in sua ecclesiastica historia Germaniae, tom. I, xvi (2). Comitis a Stolberg objectiones solide dihiuntur in hist. ecclesicv S. Paulini (3). Rictiovarus prodit
,

haud absimitem proconsularibus (agrents du peuple), quorum ministerio tot infanda patrata leguntur tempore et nomine prioris in Galliis reipubticse sub finem scecuti elapsi. Conf acta S. Aibercii (7;, ubi ex Eckhelio docuimus
voce prseses, quemvis S3epius designari magistratus gradum. k Cod. Gritnberg. extensos troclea. Est etiam Trochlea, ait Samuel Pitiscus in Lexico
.-

Antiquiiatum Romanarum instrumentum tortoris, per quod funis tortorius immiasus ligatum brachiis revinctum reum rursum trahit, vel demissum deorsum relaxat. Hoc iustrumento olim ita torqucbantur. DefigebaDtur
,

primum
ssecutum

in actis

quibusdhm martyrum ad
vi

primum humi

vi pertinentibus,

Parvo Rosweydi, ubi


**

deinde in Januarii
;

Romano
:

Sanctse
,

Macrae virginis sub llictiovaro prseside

nec

uspiam alibi in eodem martyrologio ejus(jiem meminere etiam Ado et Usuardus (4). Nomen vario modo redditur, plerumque Rictiovarus, una vel altera vice Riciovarus, semel tantum in antiquis monumentis Rictius Varus; qui posterior modus a Browero adhibitus, deinceps vix non apud omnes usuvenit, puta Tillemontium, Catmetum, Hontheimiuyn, Hagiographos decessores nostros etc Nomen non
7iemini videtur celtiCcV seu gothicse originis, compositumque ex vocibus \vr, fer, gothice

quot erant hoc deinde a constitutis ministris rei manibus qiiandoque, quandoque pedibus, hinc funibus trochlearum, hinc stipitibus allig-abantur, quo facto tractis jussu judicum funiculis misere ipsorum corpora
tot

stipites,

supplicio afficiendi

extendebantur.

Interim fustibus cifidebautur,

aut deuique sulphure, resiua oleoque fervenPostremo sublimes perfundebantur. tibus

iidem elevabantur,

eo

modo, quo nuuc

rei

mortis, revinctis post terga manibus, extorquendsB causa veritatis, fune elevari soleut;

aliquando
simis
(8)

ita elevati ictu celeri

super silices

pondere corporis

dimissi et

lapidibus acutis-

wair (vir), et rix goth. reiks (potens), et hinc Reiksvar (forma latina Rictiovams) seu vir potens etc. Quod si ita esset, sequeretur infamem illum Maximiani Herculii ministrumf Galliarum indigenam fuisse, tantoque magis detestandum, quod in popidares suos tam
atrociter S3evierit
i

animam efflabant. Distinguit Baronius elevatiouem ab exten&ione ad irochleas.

Trochlea enim, inquit, proprie rota eat rotam continens volubilem, per quam funis tractobrachiis revinctum, rius immissus ligatum reura sursum trahit*, vel remissus deorsum relaxat. Ejusmodi itaque tormentum dictum
,

(5)

minister,

In actis nostris Rictiovarus solum dicitur satelles principis (Maximiani) qui etiam n. 2 dux impius vocatur, In aliis Pas-

reperitur Elevatio ad trochleas.Diversum tamen est illud quod dicitur Extensio ad trochleas,

cujus mentio habetur in actissanctae Symphorosffl apud Adouem 17 Junii; de quo g-enere
torquendi Greg. Tur.
:

sionibus Rictiovarus appellatur prsefectus vel C Prseses quibus vocibus passim in gestis martyrum designari solent judices vel magistratus, qui contra Christianos pro tribunati sesive priEtores essent sive prtiefecti debant provinciarum vet tribuni. Sunt, pauci tamen numero, qui velint Rictiovarum ab Hercutio pfEefectura Galliarum donatum (6). Ast qua proprie is dignitate insignitus fuerit, neminem dicendo putem ignoratus namque fuit vel saltem pi^eetermissus a scriptoribus Roma,

hist.

Franc.

lib. 4.

cap. 49.

Extensus ad trochleas caedebatur haec ait fustibus, virgis ac loris duplicibus etc. quse distinctio tanta non est, ut non facile confun-

dantur Elevatio et Extensio. Locus Greg. Turon. non bene citatur. e Putem inteliigi cutem vei integram ab utriusque S. Martyris dorso detractam, vel partim per modum corrigiarum.
hiemis tempore verba hsec mitiori sensu sumenda. Fieri sane potuit ut sub finan Octobris frigus fuerit ; attamen proprie hyems

nis aliisque cocevis et siipparibus. hinotuit tantum ex Actis, iisque duo imo tria post seecuta scriptis, atque a viris, qui in rebus Romanse administrationis parum versatos

non erat nec enim tam ciio ingruere.


:
{

in tractu Suessionico solet

seprodunt. Unde apud illos voces rainister, prsefectus, prseses etc. promiscue usurpantur,
nec aliud significant nisi magistratum vel
officialem, i^nperatoris nomine ageyitem vel pro tribunali sedentem in causis martyrum,
scribit

n Galiice Aisne, de quo poeta quidam Suessionensis 9) Urbs extructa polo penitus convalle virenti,
;

Ex omni cererem parte merumque videt; Hanc Axona cavo liquidus perlabitur alveo,

Lactantius de Mort. Sub Galerio licentia rerum omuium, solutis leg-ibus, assumpta est et judicibus
:

persecut.

cap.

XXII

Non

Pisce potens vario, navigiique capax ; procul a Rhemis montano fonte bcaturit,

Pontisarseque immissus Sequanicoque fretro. Vide Comm. Prsev., n, n. 20 et 21,

wW

(1)I'h.Sihnitlt. (iicKircbr flr>i H P.iuMiuis bcy I ner, p u* l'2)Conf.I)r Hniun.Zui Gci<.hiclilc ilfiTlieljinConr. Braiin. ihcn Ucion. I. 57.- (5l Schiiull. p.5r.3 cl sc<i.rcviiis. 185,1

p.mnol
e

biajp.,p,15.-(4)toii(.Schmnt,ibid.-(S]'iJiil--WS*bmiU,

(7)Tnm. IX Ocl .p. i7.- (8)M3rt.nom ,7Drc, E. G Koulci, Mi(!t) Dormay. t. I. p, 32. Conf. J mnire sur les mayistrats romains do la Bclginuc. p. 5.(. Nouveaux mirooires dc rAcad^mie royate de Bruxelles.iom.XVII.

quiedam

540
ex uss.

m
n.

.. SS.

ET CHRYSAPHO MM. VATERINO SABINO. VALKRIO VALERINO. SA


.

gu^dam

carcerts protulimus de loco

et

pas^

^^^ re^dificari c<^pU. post ^ primam ruinam, basilica, illasque tum leva-

^^

^_

'%"cod. Grimberg.
Q

e-oec-vit afflictum^
i, ".1,^;/^^

Conf Comm. Pr^.,

interim deposttas fmsse, (as atque decenter expoin thecis publicse venerationi ac postea

'"T

sitas.

inVt^s SS. Fuscianiet y-^<>^^- ^'^^ marty SS. varus (postamputataejus)ussu

^X'.

Nec tamen hoc praetermittendum, est, inventam capsam nempe s^culo xvn nullam
55. propriam, qu<e reliquias sociorum
Cri-

Zmcapita)

quasi sceleratissimus persecutor.

rquatm

plaudens victoria.
;

Amb.anen.um

moxque u t.one repletus spmtu per divinapercussusetinsano Heu dicere


ingressus urbem effero corde
:
,

i\

totamcivitatemcoepitclamareet quid faciam. quia per me' Quid agam. aut Victoricum quibus eanctosDei Fuscianum et intolerabili crucior pcena dira intuli supplicia. Malbrancquio GheIn hunc locum notat ex Varum ./"^^ ^^^ Rictium squierus (2) dolonbus tunc Quidem aliquamdiu summis ad in sequentem annum fuisse. at servatum Porro SS. Fuscram et majorem lanienam. Ghesquierus adan. Victorici passionem refert Pr^v., i, ubi de drciterim. Vide Comm. nostrorum. xtate SS. Martyrum Martyribus norPassidicuntur cum SS.
:

contineret, quod qmdem spini et Crispiniani numquam elevatas fuisse, indicio esset illas de ossibus 5. ^rfi&u ut pro certe tenetur Suessionensis et S. Godefridi epiepiscopi xii defuncti in scopi Ambianensis, saeculo ita reS- Crispini Majoris. Hsec monasterio libro ms. cm P4cheur ex scripsit nobis R. Recueil de choses memorables sur :

titulus

Alio in loco St Crepin-le-Grand.

nominantur

Carisius SS Quadratus, Claudianus. Kogatus, Quadrato sunt iidem qui et Mercurius (excepto de quo pluries in supra) una cum Ro^erio,

Crispini et Crispiniano conaliis multis a SS. horumque fortitudine in perferendo versi animati, suum etiam pro Christo
,

Comm

Pr^v. sermo

fuit.

Hi omnes, cum

martyrio

ad fdem conversi Mercurius, Cartstus Claudianus, Papirius, ^ et Rogatianus; addunt horum corpora a
stris alii

quinqueab

ilUs

Sufpciat heec fudisse sanguinem feruntur. satis idoneis nixa obiter indicasse, utpote non
testimoniis.
s

SS SS

iranslata una cum Sixto et Sinicio fuisse SS. Crispini et Crispiniani. atque exuviis cripta, ubipostea aedificata in eadem deposita Videntur autem abbatia S. Crispini Majoris. Crispmi et reliquix martyrum, sociorum SS. sub altaribus, vel suis in loculis
Crispiniani,

Seni

apud Dormayum (3) nomen est Roge-

rius,

sorori ejus PaVia.

vulgari
t

fama

vel traditione, sed

Utrumque sane ex haud parum

antiqua.

De sepuUura dixi Comm, Preev., n.letiY. nVid. Comm. Prsev., 11, ubi de hac sicut
de aliis actum translationibus.
Tom.
I,

,01

forte

usque partim in crypta, permansisse


.om
I.

et

(,) Acta SS.Belgii.

y.

m. - (2) Ib>d..

p. 172.

13)

p. i05.

DE

SS.

VALERINO, SABINO, VALERIO ET CHRYSAPHO,


MAKTYRIBUS

COiVlMEMOKATIO.
V.

U B

S unicus. Notitia

horum raartyrum

ex grsecis fontibus.

SS. Vateriiiui,

Sabinus, Valeriui et

Juod (utpassim Hieronymiani) ad unam 0"quod


turmam pertineant aut quidpiam aliud quod eadem inter se commune habeant quam sacris; sed quod omnium die veniant in fastis conditio. nobis scribentibus eadem est eorum enim sancti martyres in Menseis nudo Qui duntaxat\disticho honestantur,sed quomortis eorum genus designetur, eorum Acta olim
scripta fuisse et deinceps deperdiia decessoribiis nosiris fere visa sunt et merito ; adeoque non dubitamus quin olim exstiterit
;

est hos mariyres conjungimus, non

eum, capite additoversiculo, ex quo constet glorias ^neruzsse : coronam


amputato,
Tofx^c ppaxEia^

Chry-

sapbos noii lUmfaxai

TTOffa ffTetpy}
:

la^oi

id est, ut vertit Siberus

rerro caput jam Valerino cEeditur quanta sectio brevis fert praemia

qui igne Item memoria S. Sabini martyris, patet ex his versiculis: consumptus periit, ut
^aoEvs, EiffOu; t6 TrOp yopivt, ixdprjc,

0tay

)^opiav, -Kpoltvov 3rei&u ffTEcpoui;

Passio S. Valerini, item Passio S Sabini, et hi tertio Passio SS. Valerii et Cbrysaphi Verum enim postremi conjunctim veniunt. monumenta illa jam pridem amissa sunt; nec
:

Projectus es, Sabine martyr, in rogum Tripudia, corona cinctus caelica!

marItemque memoria SS. Valerii et Crysapbi consummastyrum, quos gladio confessionem se indicat sequens distichum
:

ex f<uti$ grsci$.

quidquam uspiam apparet quo vel loci indicentur ubi passi sint, vel tempora quando ex his terris in coelum avolarint ita ut ambiguum nonnihil fuerit an quatuor hsec nomina iyiter praetermissos ablegaremus. Praeplaita cuit tamen meliorem eis dare tocum tamen ut unus titulus eis pr^scriptus sit. 2 Porro S. Valerini seu Valerini memoria
: ;

AiTToi;

aG?,y)Tari;

fl

Ti/jLMpia ^tifo?

'H-/ouf^ev&[;

Tp-jc^r.iJ.a Tr,v

Tifiupiav.

Cffiduntur euse martyres duo, quibus Puit voluptas summa sic mori.

quod Qui postremi in Menologio ms. grgeco, Claromontanum, in Actis nostris aliquando
aliquando Sirmundianum appellatur, Valerianus et Chrysaphius dicuntur. Ptura nesci'

celeb7'atur

hac die in

solis

Menaeis excusis.

mus.

DB

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

541

DESS.SATURNINO.CLAUDIANO. PRIMO
FLAVIANO, ZOTICO, ASTERIO, CHARO ET SATURO
MM. IN AFBICA.

^ unicus,
Sit.

Notitia

SS. Martyrum ex Hieronymianis.


gis probatur Florentinio
:

B. B.

H VEL

III.

Sfemoria
nnfi^ui*

m
nuir-

tyriihf)'''-

ecensentur sancti Martyres illiin antiquis martyrologiis vel simul otnneStVel [nonnulli ex illis, omissis aliis. Nomina guogue variant apud varios, ut assolet in codicihus Bieronymianis. Aliud proinde quod dicamus, haud habemus, nisiut oculis subjiciamus quae in prxfatis leguntur codicibuSj

Ri

addit enim paulo infra Aptius in M. Antverpiensi unus ex Sardis martyribus explicatur nempe Turribus
.-

hosque, guoad fieri possit, inter se componamus. Epternacense seu Antverpiense annun-

urbe olim Sardiniae florentissima S. Gavini, non Savini, de guo nos agiynus hac die, et passus est una cum S. Proto presbytero et Januario. Quare subdit idem Florentinius Unde alii hic S. Gavino socii addantur, nempe
,

Saturus, Astherius et Charus, sive, ut iu libri8


nostris librarii errore, Saturus et, ex Asterio et

In Sardinia in Turribus Gavini. Item Romae CXX Militum. In Africa Saturnini, ClauPrimi Elaviani, Asteri, Chari. Cordiani
tiat
:
,
,

Charo in unum conflatus, Asthentarius, suspicionem addunt, ho8 cum Zotico et Saturo Africanis jungi debere, ut Minuuit. Antverpiense, in quo Turribus in SarJinia tantum S. Gavinus
recolitur.

beiense majus: In Africa Saturuini, Claudiani, Primini, Flaviani, Zotici. In Sardinia Savini,
Saturi, Asteri, Chari. Vetustius

martyrologium

Atque hxc, ut ipse hahet Florenti-

Florentinii: In Africa sanctorum Saturuini, Claudeani, Primi, Flaviani. In Sardinia Savini, Saturi, Asthentari. Ad heec apposite notat Flo-

niu^, est conjecturacui magis adhaerere libuit. Confer S. Gavini et sociorum acta infra. In

rentinius

(I); Sancti Africani Pugriles,

quorum

Hieronymianis minoris not<B, similes legun' tur ad eumdem diem annuntiationes. Sic in
Richenoviensi
AflFrica,
tis
:

ubique antesig^nanus est Saturninus, quatuor tantum sunt in libris nostris, quinque in M. Corbeiensi, addito

In
,

Sardinia

Gavini.

Et

in

Saturini

Claudiani

Primi. Id sa-

nimirum

Zotico, cujus Antver-

piense non meminit. In hoc potius Asterius et Charus, a libris nostris et Corbeiensi Sardiniae tributi, inter Africanos recensentur idque maj

singulare in martyrologiis simis aliquot a Martenio editis

antiquis(1),

nullam sanctorum Martyrum nostrorum fieri metno' riam.


ADCcdotorum tom. lU,
col.

(1) Vetusliua

Marlyrologium, p. 93i.-

(2)

Thcsaurus dotus

1M7-1605.

DE

SS.

GAVINO MILITE, PROTO PRESBYTERO

ET JANUARIO DIACONO, MARTYRIBUS


TURRIBUS IN SARDINIA
B. B.

I.

An

S. Gavinus diversus
;

sit

XXX Maii SS. Martyrum compendium. Urbis et ecclesise Turritanae notitia; hujus episcopis non sunt annumerandi SS. Gavinus et Protus. Acta.
SU

a S. Gabino, cujus mentio memoria in fastis sacris, et passionis


fit

die

LCLIV

VEL

SEQIEMI.
S. Gsviniis

on

divertui a S. Gabino, qui

spulo martyribus itidem Turritanis DeS. Crispulopeculiarenihilprofert ;sancti

^ B

^revem Renschenius ad diem xxx Maii Syllogen edidit de SS. Gbaino et Cri(I).^

frater S. Caii

pap

et martyris,

cujus corpus

asservatur pariter Romse in ecclesia S Susannaf. An vero S. Gavinus, dequo hodieagitur, diversus sit a priori
illo,

cujus mentio

*xx
titr?

Afoii

coli-

vero Gabini corpus asset-vari tradit Romse ecclesiaS-Petriin Vaticano, ibique esse ejus aitare; beatum etiam Martyrem coli officio omnia ecclesiastico, eo quod istic sit corpus, Communi unius Martyris. Deinde autem diclde subdit: Estabhoc Gabino alius S. Gabinius
in

ad diem xxx Maii,


in Noiis,

eumdem

controvertitur. Baronius censet Putatur, inquit (2).


.-

hec esse dies Translationis nam dies natalis agitur 25 Octobris. Contrarium tenet Hensche'
:

nius, qui citatis Baronii verhis suhjungit Verum iafqui hac die colitur) in antiquis mar-

presby ter et martyr Romse (de quo xix Februamartyris, et rii), pater S. Susannffi virginis et

Hieronymiani apographis Gavinus et saepius Savinus a^pe\\&i\iT(altervero Gabinus)


tyrologii
Hom.,

(1)

AcU

SS., lom VII Mali, p. 235 et eq.

(2)

Marlyrol.

x M.ii.
eique

DE
542

SS.

GAVINO MIUTE,

ETC.

MM.

0.
B- B.

eiqueinBlur.ianoetCorbei.nsiJPan^^
/,/a

rhlrns

'^^^"" Vetustiori f Saturu.^ Ajturu socii vv Oct.h junguntur ^ocms rfar Cre

etiam fere

>

ec

a//m aw^em

eadem acta seprse nuntiatur, laudatis, dicit sed in quibus. axt (5). charamanibus habere, notas desiderarem. cteristicas melioris historise ego quoque desidero in Passione Quod et Joannem Arcam; quse taapud praifatum

men

ad xni accuratius examinanda erunt


,

rJ
Imt
^

Ztus

ZZii dia:erim.
eZ ethoc

alter alter Gabmus nuod differuntnomina; nulhus imo ^^ocatur; ast hoc levis promiscue usurpen

itagrce e. Hadriano. Triptici cUversos esse;pru^^^ Henschenius

rat^onear^

hts acits, Decembris. Interim moneonec in in mss. hagiographicis ut diligenter

qux

exsiant. perbiblioihecx regix Bruxellensis


legi,

ullam
acta

fieri
illa

de S. Gabino mentionem
melioris nolse habere,
,

necme

quam
et
ei

cum

Pinius. Ccvterum, ut
Vitalis diserie

jam diximus Fara

Crispulus,G^sino Saturus tursocii; Gabino

spulum passos

graviorisestponderis; demque se tempora; nuod differunt vehementerinter Hadriano posierior sub quippe prior sub id sane decreto^ Diocleiiano passus. Atque utriusquepassioms tempore rium forei, si de verum ahesi mulium ut ttaszL constaret nos de S. Oabino HenCerie paucissima ad azt multi Sanct: schenii perveneruni. Alii
,

tradunt 55. Gabinum satis diu ante 5. Antiochum. probentur Nihil itaque in hujus aciis est, quo Hadriano coronaii. sancti Martyres sub Ferrarium quod aitinei, non ea utique,
Cri-

Ad

prxstai auctoritaie, ut ejus solius Bonnium hicpr^valeat. Denique Dionysius licet utrumque 5. MarCalaritanus fans non tamen tyrem sub Diocletiano ponat
,
,

tesiimo-

non nisi brevissimo est comSS.Gabinus et Crispulus passi perta compendio. Kale. Jumi p martvrium in Turrium civitate 3 ^ Adone, Usuardo. Ahud nihiL auctoribus Beda. Gabinuset CbnspuEodemfere modo Fara (2): insignes iuTurribusSardiniffi marseries et martyrii

Arca

(1)

fuere martyrio coronati.

quorum vit

unumeodem tempore id contigisse declarat, dierum vel mennue ab altero, certo saltem
scriptio sium iniervallo separai (6). Ceterum magno in pretio habetur g h^c Dionysii haud Muratorium, imo incredibiliter vapulat apud librum Bonfanti ex decreto qui referens expurgatum inquisiiionis hispanicce an. 1641
; ,

fuisse, addit

lu8 sanctitate

decenterbonorantur, tyrium passi, 3 Kal. Junii Annum passioms eodem referente Usuardo,

tam

potius

vellem censores confictorura raartyrum


est

Quam

isti

tan-

delevissent,

hoc
(7).

copiam una litura librum totum

non signai Fara

spatio anie annum innuit haui brevi iemporis passum scribit S. Antto-. Christi 125, quo cujus chum atque hic omnium primus est, mariyrii tempus. Faram sequi;

quam tamen

contigtsse

purg-assent

Fara definit Sardiniffi, tur Sahaior Viiaiis in Annalibus ad operis sui finem primos Sardimee ubi Primnm igitur, ait martyres enumerans
:

Quidergo? Anidem G-Muns die cultus? Non ausim ille et Gavinus hac ab Hentantum asserere nam licei rationes omnino firmx miht schenio adhibit^, non apparet, videantur; aliunde tamen ex diciis
:

passosdtscripiores Sardos diverso tempore quidem SS- Gabinum et Criprimum


cere,

spulum

ium vero
et

5.

Gavinum una cum

(3],

locum sancto J^imiliano ejusque comniilitonibus l'ara tribuit; secundum vero S. Sallutertium sanctis Gabino et Crispulo ; stiano quartum sanctoCrescentiano; quintum sanctis Justae, Justinae et Henedina;; sextum S. Autiocbo Sulcitano. Horum iiaque scripiorum nullus S. Gabini certamen imperio Hadriani sicut nec Ado nec Uusuardus, adscribit
; ;

55

paucorum

Januario, vel certe inte?^positO Proto dierum spaiio. Deinde festum seor-

sum celebratur,
ecclesiffi

Octobris, et Januarii. acrurSS. Gavini, Phothi et SS. Gavini, Prothi et sus Translatio corporum Octobris, ui hahet Januarii, Dominica prima

illorum xxx Maii, horum xxv insuper ineunte Mato Dedicatio

apud quos eadem


SardinifB
spoli

est

annuniiaiio
et

Turribus
et Cri-

sanctorum martyrum Gabini


:

Arca in Calendario sanctorum. Denique cum priorum jam supra memoraio. duobusnthil de prioribus sanctis Martyribus
culium spead nos pervenerit prseter ea qiuv
ctant, tradiiio vero diserie

Sardimw

pro-

[Ado
:

Gabinii

Crispuli)

concordat

C
floxionM
taniU.
(iii(..-

Romanum
2

unum Gabinum p

Turribus jn Sardinia

etc,

'-"

schenius SS.

Quoergonixus fundamenio asserit HenGabinum et Crispuium passos sub Hadriano ? Nempe tesiimoniis Dymse
Serpi
et

hsecque dtab altero cognomine disiinguai, Hieronymiams marstinciio nitaiur eiiam standum puiem hujusmodi tradityrologiis,
tioni ecciesiarum Sardiniae oriatur dies. Unde Petrus
,

Ferrarii, quorum
,

ille lib. I

Cbronici

donec clarior

Sanctorum Sardinite

pag. 29 asserit eos in passione S. Antiochi conversos... " Ferrarius vero hoc eos encomio celebral in Catalogo San-

Mariim

Per-

ctorum

Italise

Gabinus

et Crispulus,

cives

Turritani, postS.

Antiochum sub Hadriano imperatore passi sunt. Equidem non negavero iUum sub hoc Augusto coronaium ast in ejus passione conversos 55. Martyres nostros non reperio apud Arcam, qui prolixe agonem de;

confunduntur peram, aii (8), a nonnuUis martyre S. Gainsigni S. Gabinus cum altero quas nos vino; additque rationes easdem Tillemontium supra adduximus. Ccmfer tn qui in Sardinia sacra rem (9), Maithejum relinquit, paulo tamen propensior

medio fere

in sententiam

qum

diversas

esse

horum

scribit

(4). Insuper Pinius noster adiSeptembris, ubi de SS. Rosa ac Platano Sulci in Sardinia, de aciis S. Antiochi, a Baronio in notationibus ad xiu Decembris, quo ille an-

Asi la55. Martyrum personas statuit (10). dedicatitm biiur Matihejus ubi 5. Gaviuo, cui S. Crtest templum Turritanum, socium dat

Sp0lum{\l]3

Mentio occurrit SSMartyrum nostrorum

^^rtarologii""'"!'

Joanni Arca Sardi, de Ssnctis Sardinie libri tres. Lib.ll, Calari 189 (2) De rel.iis Sordois. Apud Grxp. (3) Gncvius, ibid., col. 562. viuni. ii>m X. vol. it. rl. S3 - (i)DeSanctis SatdiniiP. lib. I, jt. 9-31. (5) Aclo SS., ^6) Triumpho de los Saiictos p. io6. loiii, I Scplcmbns.
(1)

3cliO

siaslica di

(8) Sioria Amiquital^medii .i. lom. V col- i7. mjSardcgna. Inm i, p. 18. CaRliari. 1839. - Wl sarra. p. > moir. lom. V. p- 1*3 ct sc.,. - {1>) SaH.n.a (H) Iwd.. 17bl. nol. 3; p U. not. 6 ct p. 139. Uoms,

ecclc-

p. 159.

del

rcgno dc Ccrdena,

p.

329

et 42S. CoJari

1635.

(7)

in

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBEIS.

543
et fratrum Proti pr^sbyEt

in aniiquisimis martyrologiis Hieronymianis scilicet Corbeiensi majori qxwd in


, ,

sanctorum martyrum
teri et

Januarii diaconi. sub prseside Barbaro,


et

R.

Spicilegio edidit Dacherius


rentinii,
et

(1)

Antverpiensi

seu

Lucensi FlbEpternacensi

tempore Diocletiani
rologio

Maximiani. In Marly-

Rosweydi, cujus SoHerius meminit his verbis


:

omittitur S. Gavinus, et hac die XXV Oct. agitur memorta : Turribus in


Sardinia sanctorum

Romano

Vetustissimi illius Antverpiensis seu Ep-

martyrum

Proti presbyteri,

ternacensis, sub iuitium sjecuU octavi scripti(2).

At in tribus his non omties SS Marlyres eodem die simul ponuntur, sed die xxv Oct.obris solus signaturS. Gavinus, dievero xxvii 55. Protus e^ Januarius. Quam in rem apposite notat

papa ad eam insulam missi, tempore Diocletiani sub Barbaro


et Januarij diaconi, qui a S. Caio

prajside
lis

consummati sunt. Trium simulnata-

celebratur in ecclesia Turritana hac die ; Dominica vero prima Octobris : Translatio

Florentinus

(3)

Quamquam

vero

coronati ibi (in actis, quae infra etiam nos

corporum SS. Havini, Prothi et Januarii, ei denique ineunte Maio Dedicatio ecclesiae SS.
:

edimus) dicantur 8 Cal. Novembris (25 Oct.), difficile est tamen eodem die cum Gavino fuisse consummatos, ut attente acta illa legentibus patere potest; sed quia corpora in mare projecta

Gavini, Prothi et Januarii (7), 4 Passionis historiam adscribimus, a Fer-

Vnrli/rii iijnnpais

rario compendiose exhibitam (H) Protus, qui Sardis Proptua dicitur, et Januarius cives Tur:

eodem

littore

inventa sunt et simul

cum

ritani,

cum
;

Gavino turaulata, eumdem natalem diera sortitos esse apparet, Porro laudata iyna martyrologia, seu potius ejusdem martyrologii tria diversa apographa de S. Gavino hxc habent, ad diem xxv Octobris Corbeiense In Sardinia Savini, Saturi, Asteri, Chari Lucense In Sardinia Savini, Haturi, Asthentari Antver;

fuissent,

uantur
reversi,

christianam religionem amplexi profecti a B. Caio papa ordiProtus quidera tamquara senior Pres-

Roraam

byter, Januarius vero Diaconus. In Sardiuiam

dum

Christianam

fidera praedii^ant,

ac

mira

in

urhe Turritana sanctitate florerent, in

SBBvissima Diocletiani et Maximiani imperato-

rum

persecutione sub Barbaro,

Sardini^e

et

piense

In Sardinia in Turribus Gavini.


etc.

El ad
Sardi-

Corsicffi praesjde, coraprehensi, varia

pro Chri-

diem
niae in

xxvii, Corbeiense et
;

nia Poti, Januarii,

Lucense In Antve^yiense
:

sto torraenta constanter perpessi sunt. Proto in

^ardilec-

Turribus Proti

et Januarii.

Varias

deportato, Januarius
tiis et

Uerculis insulam (quara vulgus Linariam vocat) tamquam junior blandidonis, ut diis iramolaret, tentatur.

tiones sic explicat ibidem laudatus FlorentiAptius iu M. Antverpiensi unus ex niu^ (4)
:

Quod

cum
in

frustra fieret,

mox

Proto revocato, uterque


ferreis ex-

Sardis raartyribus explicatur, nerape Turribus

equuleo suspenditur ungulisque

urbe olim Sardiniae florentissima, S. Gavini, non Savini. Ilujus historiam ex antiquo ms. ecclesisB Turritanse explicat Joannes Arca...
Sancti Gavini socii vel potius praeceptores ibi uarrantur Protbus presbyter et Januarius diaconus... qui

carnificatur.

Cum

vero iramobiles in fide per-

starent, Gavini

militis custodiffi traduntur.


diraissi,

quo, ab eis ad fidem converso,

postea

cum
loco,

se ultro tortoribus obtulissent,


Ju

in

eodcm

dto

eodem loco promontorii Balai glaconsummati sunt, et ut ibi legitur 8 al. Nov. Uode cum aliibic S. Gavino socii addan(

Gavinus obtruncatus fuerat gladio anitnadversi martyrium consummaruut,

quo

S.

8 Kal. Noverabris circa an. Sal. 300. Ita testa'

tur

nempe

baturus, Asterius et Cbarus, sive ut

in libris nostris, librarii errore,

Saturus et ex

Asterio et Charo in unum couflatus Asthentarius, suspicionem addunt, hos cum Zotico et

Saturo Africanis {qui preecedunt in Corbeiensi) jungi debere, ut innuit M. Antverpiense, in quo Tarribns in Sardinia tantum S. Gavinus recoliC tur. In altero Ilieronymiano, ex codice Richenoviensiidem fere habetur viii Kal. Nov. in Sardinia, Gavini; vi Kal Nov. In Sardinia
:

tur Ferrarius ex Monumentis ecclesise Turritauas seu Sassarensis, ac ex Francisco Kara lib. de Reb. Sard. I. Quse omnid longe enucleatius, utinam et verius in actis infra editis traduntur. Et iteriim laudatus Ferrarius de S. Gavino, martyre el patrono TurGavinus miles Romanus (qnera ex riiano Savella farailia fuisse feruut) cum Turribus
('.')
:

in Sardinia SS.

Protum

et

Januarium, jussu

Proti et Januarii.

Codex

ille

Sollerio antiquis-

Barbari praesidis, coiuprehensos ob fidem christianam cuatodiret, ab ipsis ad Christuni con- versus et unda salutari lustratus, illos dimisit liberos
,

simus appellari meretur (5). Ita etiam Papebrochius inprologo ad martyrologium Bedse Mujusmodi sunt antiquissima duo mona(6) steriorum Richenoviensis propc Constautiam et Rinoviensis in Helvetia raartyrologia [in hoc
:

quod iusontes eos

et bine

causa

vinctos diceret.

Quod cum

prasidi innotuisset,

desunt menses October, November et December.) Vide Acta SS. tom. VllJumi. Nulla horum trium SS. Mariyrum memoria fit apud Adonem et Usuardum in hujus Auctariis ex codicibus Florentinis solus annuntiatur Gavinus Apud Sardiniam in civitate Turritana, S. Gavini militis etmnrlyrie, quipassus
;
:

teneri , atque in fidei coufessione constantissimum repertum, in portu, qui Balagii dicitur, capite truncari jussit; quo in loco etiam Protus et Januarius, qui in subur-

protinus illum

bano Turrium loco latentes, ab ipso Gavino in visu ad martyrii palmam invitati fuerant, decollati

sunt.
'""'""

annoiat Ferrarius, annum (scilicet " referuntur, 300) quo Martyres hi pessi a Fara nam persecutio sub Dioclecorrigendum esse
5 Po7^ro
:

sub praeside Barbaro, subpersecutione Diocletiani et Maxiraiani et ex iisdem codicibus haud magn^apud Solierium auctoritatis ad diem xxvii Apud Sardiniam civitate Turritana
est
:

in Christianos excitata est tiano et Doraini 802 {imo an7io 303,) duravitque anno passtofere decennio (10). Est itaque certum nem (cum hsec ex actts communique scripto-

Maximiano

(1)

Tom.
VI
II

II.

in

initin.

DBi:

20

(2)

MarlypoL
,iag

tlsuarili.

pnef.,

(3)

!vrolog;um: ,.6. 937. Blanyiol. PiJ. paK.

- (i)
iv.

Vclustms

OL-ciHeiilnh* ccclesia:! niar-

Ud..
(6)

93*.
Si..,

l)

U^uBrd.
II

- (J<) Capag, V. -l7) Arca, lib. III, pag. 72 cl 7.J. <*72 Mlogiis SS. ItahE. 25 0ct.. pg. 71. -(9) IM. !">{; V. p. 815 ct (10) Tillemoiil, M^moire, lom. ci scfilii.

Acu

tom.

Mar-

seq.

Ociobris

Tomus XI.

73

rum

544
itcTrmi:

rum
tia.

assumpta potius

pr^fatce P^'-''^"^""" annum contigisse ante hunc tpso ''""' iabiliushoc


tiani el

^"^Xtt""" pro^V^^^ fZc etiam nec^e

uit

Maximtam ^''^'^^''g.noliendas
^^fP^-flP^^llao, combu-

l"^Jalesnonrac^

autem diruta est, n,la eodem PI':nio nunc es>a, porexistit, quam ecc nue ^iud superstes Ohservandum lamen est (C).
:

em

et sep-piosa, unde mter decem numeratur ab oppida celebriora Sardini


is

?us et

nomen

rent Christianos.

eccles^as et sacros j;^'';

nulla quxbus a ,,j, rendosque decernerent. ^^^^^_

.^"

Plinium oclodecim XVIII; notatqueHardutTo m, inquit (Tu celeM.S. omnes; subintelhge, Z.S (-) Ita mulla conScriptores Sardialii alia
herrima'.

numerare oppida^ Opp.-

'ch2ti!Zure
nus
illo

irnperatores.

unde

et

per

9^^ ^^^^ ^^^^ non postre^ %bulisque pepercere, inter quos de quo Ua mum locum tenel Jacobus Ptnto; patr,^ duccelo,
.

sanctos vel sequenti anno

Majtye

Ztros Turmtanos

^'--^if^ JZ
onere Dretiumest upere p'^

.Equat Salvator Vitalis (9) lurriPinto jesn.ta ctus amore, Jacobus velutque auuti primariam tanam urbem, Lugodoro. Ecquid m.rum? Pu: , ,

T^LS.;z:ut^'6c::i:nonuura Wesaiitn^t^tJK.
hiennium arassata sit (JJ.erl su^nceree.

ream reg-iouem

gnandum
ianx

Lalarxpro patr.a. Deinde VitaUs sxmuque dicta urbis extollit laudes

S;

^^^^^

professo Pinti impugnat ex

refutatquem.
iis,

runt
initium. V<^^''^'^^'^^ sione sumpsisset ^^^^^, mfestatiouibus, tu vario terapore rectorum Inq^^^^^^^^^^ eorum. qui pio Metate

legibusque fundahanc (urbem) incoluerunt, plura d.sputant indideruut

Vnde Matthejus

loc. cit.

De
,

qui

pnmum

nomenque

Sardi, sed

IJ

yeTteriusk-ssaest
r

viden- ^ proprius ad veritatem accedere concludit his verbis Cantelur. compendiose auctoTurritanae provineiiE, si Sard.s lius (U)

mea

senteutia nulla suffult. rat.one.

Qux

omnisgeneriscertamiua pugnaverunt, innumerabiles


oni
praestiterunt; nrctinciis martyres universam .I^^^yptum ac

m s.nguhs
scicl

m L.bya

[ic^ et per ab Oricute usque nesque provincias. qu=e

Synam om-

Turribus nomen iudutuin, ribus credimus, a regionis incolEe domos in turrium quod TyrrUeni morera adificarent. Dicitur et.am

formam

protenduntur troctum Ulyric. quaquaversum Italia sitiE sunt regiones, qua; ulterius

Nam

Gallia videlicet tota et Sicilia,

quoque

et quffi-

(omtm hujus Logudoro, quasilocusaureus: profertur. sed hactenus origo varia a varis enim ille et amoemanei obscura (12)] tractus caput Turri vel nus est et fertilis. Provin.uiE

et

cumque
ia.

duobus pr Mauritania et Africa. cum vix furorem belli mispersecutionisannis integris praesentissimum Numinis expcrttB essent, divini Uei brevi sunt consecutse,

porriguntur, ad occ-asum solis

Hispa-

olim fuit ; Turr.s vero Bissonis vel Libissonis placet, idem sonat quod Libissonis. ut Pinto Kegia ... Calari sivc
..

Herculis Libyi Augusta magnitudine aiias longe infeet dignitate et prope annum M. illi utraque laude
rior. post

auMlium

simplicitati scilicet providentia prospiciente. Porro Dum ac fidei

iUorum homiquod numquam accidisse memoratur. antea imperio Romano prater omnium opinionem
id

et

pacem

incommoda cives par Tandem ob bellorum Sassarim (v.c.num sensimdilabi cceperu..t, et


oppidum
erat)

se

recepere.
,

Unde faetum
Canon.c.

ut

p^xulo post

quie nostns evenit:inbac enim persecutione, orbis Rotemporibus grassata est, imperium

tunc primum

Archiepiscopus juraque sed.s Turstratuseo etiam migrarint, Eugenius IV transtuler.t r![an. anno 1414
Sassarim,
ut "oris
.ta qu ex Turrium rumis smula parem cum Calaritanse urbis

Magi-

erev.t

quicumram, quam paulo aute desiguavimus, pace fruebantur. Quotque incolebant fratres, parte degeQuot vero in allera orbis Romani subinde certamina subierunt. C bant, innuraera hu)ustemEt re quidem vera inter sanctos Martyres, quorum natales celebranpestatis

mani

partes. in duas divisum est

Harum

alte-

.llaho-

Hardmnus. qui

corr.gendus gradum ambiat. Ex dictis innuit Sassartm eo loc^qu^:

rendam. quo olim Turres


Sassari ibi ereditur esse
;

nunc, ^^2^

cm hmc

^^

d.tet in

turin

fastis

ris qui post

annum

ecclesiasticis,vixunumreperesxt 3t)5, nisi in Oriente

Chronologtcam Ttlpassus Confer tabulam


lemontii lemonm
c,.,.r,..CM..fa(.. r..r.
\oi. (5).

ri,oo^ letno

Sardinia; c.v.tas, 6 Celeberrima Sardiniffi civitas. ,, Pl n i^ Turris byssonis, a Pl.n.o


; ; i

qu.6aPtoquceaPtoTn rr 1 ,V1""'^ 1^
1

circiter millia passuum mer d em duodecim habent octo milTltalii.pulem minus recte, recte Cantehus annum a ("s) Nec etiam num. seq tanslatw sedis notavit. Conf. 'n''9"0 Dwtton. Juverit nonnullaaddidisseex --nar^ogeograpMcoregniar^r^^^^^^^^^ -^ny^in npoaramico regni ourutn'.^' imperaloribus mhil

bissonis
brisonis,

. ,

Turns LiKaveunate Turris L.ab anonymo Baveunate nec non ab auctore ab Antonino Vero
vulgo
,

'/"^.^^^^i ,4 mentio :^ ^oimus .quia nulla iUarum scimus, quia ^^u^ illarum
.

occurrit in

Tabul

Peutingerianffi
erat in

Turns

tan-

Qccupata Occupata ZZm!ntis hisioricis fide dignis. permaneorum potestate Saracenis, in

lum

dicitur

sita

ora maritima et
trio-

Septem ad ratioue , habita iusulas a Plinio, nes vergebat. Colonia appellatur


[quai,

Fara, sub Fompeio M. creautem ditur in Sardiniam deducta), a Mela


ut habet
[\\

urbs a xi; tunc ereptaeis situsque ad initia swcuti qui judice Logudorensi. fuit a rege seu solitusest.et exinde sxpius ibidem morari metropoMx aiinsuper episcopo Turritano.
gnitatem procuravit.

Ex

his

ortum

est, ut

TiUcmonl, Mimoircs,

v^nriei- le tlaU, p(51 Ibid , II- Hltcol 151*. l) tJbi

V. |> 20 el scqq. Arl de TiUuimml, p. 40 clseiiq. XX, U) Migne, Halrologia Grsca, locD. (ti) Suidima s-jtra, supra (i- 8VI9-feM.

2U

tora.
('i)

138

cl scu.

(7)

Uisl Nsi.
1)

lib. 111,

cap. Vll. lom.

1. p.

161.

Parisiis 1741.

In-Il.-

Ibid.

(U) Aiujftlcs

SardtoiK, apud

{14) Saidiiiia Nol 8 Orbi..acer.elp.o.nu.,p.2ti49.

sacro.

ji.

140.

\\^)

U"'-"

j^dicatUS

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. 545 A Judicatus Log-udorensis dici coeperil commu- niori sedi unitse fuere. Addit Matthsejus (8) iw5 Tnrritanus. Finem habet historia urhis Per hsec tempora, id est medio seecuto xviii,
:

^^ctj""

TurrilancV circamedium ScBculi \v: tunc enim, Sassarim transgressis,paucisguipostannum 143H remanserant, incolis, vix non penitus derelicta fuit (1). Prxsens vici municipii status
sic describitur
torre)
[i,]
-.

septem suntin Sardinia


laritana,

ecclesiae,

nimirum Ca-

Turritana, Arborensis Metropoles Kosanensis, Ampuriensis, Algheriensis et Alensisseu Usellensis suffraganeae. Nosiris diebus ea&dem tres supersunt metropoles nempe Calaritaua ei Turriianaquse ambse primatialeSt et Arborensis, cujus antisies residet Oristani. Calaritanse tres sunt suffraganese, Turritanse quatuor, Arborensi una ex unitis Uxetlensi et Terralbensi (9]. 8 Quod autem speciaiim attinet ad eeclesiam Tu7'ritanam, de hac ^Qde, ait Cantelius (10), vixquidquamcertihabeo, quod scribam adeo varia sunt et incerta, quae a Sardis autoribus produntur. Dionysius Bonfans illam sub
:

Turris seu Turres (Porto-

oppidum
boreali,
'

(&o?'(70) Sardiniae,

situm in ora
lat.

insulae
'10"

in

provincia Sapsaritana,
occident.

01

50",

Long".

(spectato mcri-

diano Cnlaritjino) 0, 43' Duas veluti in partes dividitur : alteram maritimam, in qua inveniiur portus ; alterama S. Gavino dictam, qu3S

ctspecunim
de sede Turri'"" *"^ff"*"'

semi fere miltiario distat a portu, et sita est in parvo colle. Ca;tera, si tibet, vide in laudato Dictionnario, voce Portotorre. Atque hscc sunt
quaspartimprobabiliter partiJn certoproferre licuit deurbis,quondampopulosxet pr^clarse

nunc autem fere diruttV,initiis et vicissitudinibus.Sedagendumpaulolatiusdeejussedepripostea vero metropolitica et primatiali, deque primis ejus pnesulibuSf

mum episcopali

instiiutam scribit quinto saeculo : Franciscus de Vico et Jacobus Pinto (parum fidetes, ui vidimus, sc7Hptores]h\n(\}XQ, qui Turritanesedi prse Calaritaua primas deforunt, ab
apostolis crentara, illiquo praefuisse

Symmacho

Clementem
tiquet

quos inter numerantura nonnultis 55. Gaviuus et Protus De ecdmiit m 7 pigrique originem christianas religionis ^'^ Sardinia repetunt ab apostotorum wtate, tcoiSibv^'' quorum unus et alter ibidem prcedicasse fertur. Passim etiam incatalogis tum^Calaritanis

vohint Qui opinione sua

quam

falsi sint,

tum Turritanis

inter episcopos primo loco

venit S. Ctemens,

Romanus deinde

pontifex.

Ast nullo idoneo haec nixa sunt testimonio, imo apud cordatos fabulis accensentur (3). Verum- certis documentis constat exsiitisse in Sardinia ineunte sxculo iv binas ecclesias, scilicet Cataritanam et Phausianensem seu Forotrajanensem. Explorata quoque res est S3ecxdo V, quatuor numerarv, nempe prseter ambas priedictas TuryHtanam et Sutcitanam, quarum anlistites Carthaginem convenerunt jussu Himerici regis Wandalorum (4). yEtate S. Gregorii Magni (sedit ab anno 590 adannwm604) videntur fuisse omyiino septem.Scri,

Grego^Hi Mag^ii, qua diserte constat Mariiiianimi Tur^Htanum nonminus quam cseteros Sardiniie episcopos Januario Calariia7io pa^iiisse, Hinc subdit Cantetius NecTurrisigiturSyrdiniae caput, nec Turritauus pra^snl Sardiniae Primas umquam fuit; sed mcruscpi.scopus; quod tamen inteitigendum de Pynmatc proprie dicto ; nam, ut infra dicemus, hodiedum Turriianus a7'chiepiscoS.
:

ex epistola

pus

titiduyn

Primatis habei seque ac Calariefficitur ve7'ba


:

tanus.

Unde prxterea

sed

merus episcopus, ui vera sini, refere^ida esse adsetatem G^-egorio VII prioran, cumab hoc
poniifice, ni paido eiiajn citius, sedes Tu7'ri-

tana ad Meiropoleos dignitaiem evecta sit. Judice Matthsejo (11] primus Turritanus antistes de quo jnre dubitari neqnit est Felix. Hic inter eos recensetur episcopos, qui anno CDLXX-VIV a Vandalorum reg'e (Hunerico)
,

ad sex Sardinise episcopos, giios singulos nomine suo vocat, ethortatur utsine
bit

enim

ilte

Carthag-inem vocati, postea in exilium


sunt. H.Tsit paidisper Ca7iietius, ait

pulsi
(12):

enim

(j

archiepiscopi Calaritani bona venia Jnsula non egrediantur. Suspicatur quidem Cointius quosdam ex illis sedem suam in Corsica hahuisse; verum, subdit Matthxjus, lioo falsum esse pluribusdemonstraho. Circa finemsxculi wrursus quatuortantu7nreperixintur,e3edem

Quem

{Fcticetn) tamcu, nisi obstaretSirmondi

auctoritjis,

Africanum dicerem. Id vero secus


(13),

om7iino, 7-eponii Maithsejus

cww a

Vi-

ctore Viie7isi Felix de Tnrribu.s non inter Afros


sed inter Sardos episcopos numeratur. Obser-

Sardinia quippe jam inde ah exitu seecuti vii Saraceno7'um infestis patuit incursionibus, quibus perpetuo fere id prsedam cessit usque ad iniens sascutum xr ita ut dubitet Matthicjus (b), utrum sieculo decimo
quse ScGculo
v.
;

va7idum tamen est, Vict07'e>7i nuttat^i facere de Fetice me^iiionem ast hujus no77ien repe;

riYur ZH^er episcopos insulae SardiniaR i Notitia Provi7iciat^umetciviiaiu>7i Aftncse, quam

'

primu77i in luce^n dedit Sirmundus, et deinde Chiffietius sub^iexit tibro iv. Persecutionis
VandaticcV. Sane notitia haec, omniu7n con* sensu, p7'eiiosissimti7n est antiquitatis nionumentum, attamen non constat iita^n a Viciore
scripta)7i.

uUse fuerint episcopalessedes in Snrdinia.

MO'

ronius tradit Saracenos in Sardinia dominatos ab anno 853 ad annum 1051 tum victos a Pisanis et Januensibus insula exputsos (13). Ejectis post sascidi XI initium Saracenis, auctus est ecctesiarum numerus, adeo ut sascuto sequenti tt^es metropotitanse (Calaritana, Turritana et Arborensis) et quindecim episcopa;

ConfPai^-ologiatnMig^iianam

(14).

Caste7'um anteFelicejn iauda^itur in Catatogis S. Gavinns circa an7iu77i 1)8, sed S. Cte7ne7is
;

hu7ic Roia

Ro7nana defmivit, mart\jre77x dun-

les sedes existerent (7); 5^,3? perstiterunt us-

que ad finem s^culi xv vel principium ivi. Postea valde imminutus numerus

saec.

esi

idoneis proventibus, deficientibus plures ecctesias sive metropolitanis sive vici-

namque

taxat exstitisse, ut infra pluribus reddam ; S. Protus, quetn presbi/teru7n fuisse lanium vidi77ius P7'0tagenes, quon Cata^iianas sedi adscribit Maithsejus Gaudeniius, sed Afris annume7-andus ide77i est de Samsucio, cui successor scribiiur Felix (15).
: ; ;

(1)

{1) Hiul.,
,

Di/innario RcoRr. cliSirdcgnn. lomo XV, p. 639 ct scq. Mauhieju, p. 1*2(3) [1. (iU ei scq,

Cliicsa cspo^t pt-r

(i) Ibid

[I.

Sl._(5) Ibid.p

32,

*ari ciMifcr- Oilcodiuni, p- aUUa. |7) Saril. saer.. p. 5i ct scq. (9) Gersrcliia dcllB Saala (8) Ibidem. |i. (3.

(ti)

Uizionano. VSaj-

(lU) Pf;- 48(>. Iropolilaiiaruni elc

cura dul

ciiv.

Gerobmo

Pctro.
p.

noma

tSSl.

(H) Sardmia sacm.


p. lii.

(I3J Sjrdinia

Ui.

(I2J

Mc-

(14)

Tom.

LV:il, col. 207 cl col. 270.

lacr , p. 144. (1E() Sardiuia sacr.,

p. 142-144.

^Facta

DE
646
AUCTURfi

SS.

GAVINO M^^\^f^-^^^"^;., imocontrariumefpcia- D

B. B dein mefropo
litira.

ausim non aus>m "fflrmare non

tullam
sentit.

^f''^''Jiaem asserti "'^^^^f"'';,,,, asseWi certum est. Cu,usgw Tl^nti-issecertumest. Cm^^J^l^^l aliud id conugisse suMU rat,onen. vI
: :

MM,,^^,
"^

ritana ntana vetu.t.s=,m ^_ ^^ etnoininaet eps ant..t,tum e^nom

"'"^^'

^nnmenta monumenta

tamen

sincera

ordine eptscopo
trahens.

ubi.-^^^XTrZo Turr^^^

Gregorius VII

^^^^^

Galo.^"^^^''"^ Turritanos .'S' iuter episcopos ^ tmum e P>o


(i), SS.

^e-de -^"^.f^^^P,,,,^

'^'''"'Vrh eSp"n> ritame) ''^"^P'''^^"^

^"'"^.(^' -^^t avit. primuspnmuBrenuntiavit.


titulo '^atur MetropoUta;

h.betur hibetur

, ;

n . "

sur
";,f^

7
_.
.

^^^^^^^^ ^^.^^^ ^^^.

...._. ,J ^,,. g.
S.

p P.otum
^ocar-i

,er,m^<

Januarium

-l^-^^ir ;rMcaaS5.copon,me* .^ Serie ' ;^^,(, ;ada(a '"'' CbronoloiJ.ca ^ J.--^ SarrfL^fa il/o.onio : luidem anno sed *'.'"""'S /m^ illo huncque id contigtsse decessore, huncgue ,,, Simone,

.p/-

m ^''^^yZJ^. '"''^^^^lini

P^"" .;rZrp-^/'a(oWoniol3).^oo P^^-^^. "?l'r.tLo mrinio (3). videtur. sedern '""Z ettra cZroJrsiam

^^^^^ScoV^ ^-^ ^oc


slculo
..

Is cum deorum ^'--"^^^i^^ '^^^bilissimus. M. e^ ^^74 a esset. commissos habuit Lsimus J^^^.idesanctosProptumet.Tanuar.um ;"" B rbaop ^ ^^^.^^^ ^, ^^^^^^^^ ^^^^^^.,^_

-^-""; ;;";;;,,- Uptizatus est ^er^sJ^P ^^ ^^J ^ Saturnini apud

tritanam

ronore.gu^deniguemedio
efwf.xv Sttsmrii" trawIttfa.

MetropoUt^co ar^Jan s^culo .v Sassa

Uemer^ Mo

^^^^^.^

j,.^^^,,^^,,,

(h)

'l;'r'tSi beilorumfessi ,^l^"tZ '-!.. dilnberentur. mult.que

cives... .a,.C.n.:

'::::L^ZIZ.:ce^um. Certa.it S Saturn. ...n .a....,^---- MaxiDiocletiano et


requireret, et Cbdsti^nos districte

-'7;""%"^^*:

-;

~m

'l!i

alio

alii

IZTimperanlibus prxside. 9" dum ^Zno, subeodem Barbaro repertos a


non prfe.c.peret suisministrissibi prssentar. Cbristiano nommt .n.iBici defuerunt duo viri qm d.cerent, Proacprofanisidolis servientes,

^e^i

Turritanus erent. Dorgodorus.

fe ^au donec anno tratus. do e -Pet-v ; ab E,.genio IV 'Pklepiscopu.) m jura omn.a Sassar 'J TurritanasedesiUiusqoe xuiiit'" * odiPft.ft conditio
est

MCCCCXU arn^MCCCCXLII

Petrus Spanus P

?um JanuariumetGa.inium " *"-; ^,03


sibi

~ ^^ X
S
co^summarunt
vel
(15).

in

eodem mnn.-

nomen uBa,utmetropoma Turntan:


se

ret^-

;eVt;alt;ra.utstatisdiebusTorr.m..^^^^^^^
clero

ba.Uicffl

Am^ouno fusanno

peragat, ut il ms conferat sacraque consulatur. dignitali quoquomodo eptscoaberrat Cantelius. Factus

idem pr.ses Bar"''"" '^""'^" ' 21- , baru. ^ _^__ ^_^^. ^tes .n conmartyres JanuariusetGavinus sancti ab eo requis.t., Jesu ipectu jusconsisterent, martyr.um confessione deposita. Chri ti f^lii Dei sane mkU es^^od^ In his

mimmum

indicet,

quemquam lUorum
rinum Gav.num
j p,.,.*.

UU

Spanus quidem est;verurn

fuisse episcopum. volmt S. 12 Quo circa expunctum

Translatio sedis incidit

m annum \Uhut

Salvator Vitadisertehabent Matthcvjus (5). IV partim adscrz^ Eugenii lis. qui litteras Uoroni {^]et Casahs bi (6). Ortendius (7),

<=- '-rrs:;rr:;is
mem. poBtquam Rota coram bon. pr.tent. (an^ die .7 Novembris pr.matu .n ula. e super 1637) in causa vertente Calanta inter arcbiep.scopum egn Sardini Arborensem.sedem Calan_ nu^m. Turritanum et tun
Montmanno

Srsub

Dictionnariogeographico {% sunt ecctesi.v suffratan^ Metropoli subdita^ Algariensis, Ampuriensis qualuor ganese Bisarchiensis et Bocum Templensi unita.
:

Hodie Turri-

sanensis
ruiTtfailin
e}>i$iopi
riint

(10).

tanam probari antiquiorem Arelatens.. celebrato darnto. quodinconcilio seuQu.nt.a.

ex eo Pf^^c.puo

mm

probatur Turribus tem. qui certo testimonio

Diximus Feticem primum

esse antisti-

deTno 3U

intervenerit Q.antius

tL prLul ecclesi.
dum

Calar.tan.;

"-^F
:

nHiitiinc-

raniii nec S.

(Inviiiu,

Cataante illum sedisse plures vero alios quos inter S. Gavinum et S. logis memorari, ordine secundus Protura Et ille quidem venit S. Protus seu primus post S. Clementem;

.nev.tab. em d^ Turritanusad elidendam banc pro^n ded.t art.culos ad cti concilii veritatem fama pr.mo voce et

per testes de publica

proxime

jiost S.

Gavinum,
pliis

ita

tamen

ut inter

^' quod dvitas Turri.ana.tamquam P-''" .n .pso Jf^ Sard.n.>B, ci^teras et urbi Romse inter

utrumqueiniercedat

lum cum hic signeiur {\\),intermediusnullus itle circa annumcc\c Morocitatur nec apud Matthaejum nec apud
nium. Unde
manifeste atter altertus poiuisse. An in passione Socius nec esse qui Cataloscriptorum auiem ex menie texuerunt, intelHgatur S. Gavinus, quo de gos
efficiiur
,

quam sesqui sxcucirca annum cxviu,

a.persa ecclesiiB fuer.t fere primordionascentis ira

imperatoribus sansuine martyrum sub


al.is.

:rtAdriauo%cposteasubDiociet.anoe
tempore et antea qu Gab.nus secundo, quod S epis^opos A.er. P^ Adr.ano passus est martyrium ..ub a Nat v a e Lopus Turritanus de anno 120 tempore eccles.a Domini, et sic quod de eo in calbedralem essei erecta

eodemque
;

babuer.

agitur hac die, an alter, cujus fit memoria die XXX Maii, equidem non dixero. Sed parvi referl. cum neutrius episcopatus probetur ex
Hl
sarr
,

Turritana jam
tertio.

quod

Turr.tanos mter ai.os P inter alios episcopos

3"

nuncupatus de anno 300 fuent unus

^^, Oau

(2)MaUliEejus, Snrdima Mctri>T>liin">m flc. p.4? sKiriro-etclcsin1*61> t3) OiBionarin ili Ti>ttixionf

Sai-diniR sicr.. p.

T.im LXI. p. 230. - (i| MetropnlHBslica ; (S)Stidinn acr.,p 1B2. ^ lH)Gi!>:'nBTum lc. p.i89. vm. tom. uU-. col 3.>. ^ (7) Orbu saccr et proranus. p. (9) Dixiooarm (>*) Unio""'**! "*" supii, p. 25!. 20^3.

M-iW

>ai!'ori.

rom. V. p

m.

MeUopMiUn^rum ^m Mi^moirvs. tom- V p.

U2 el

*e(i.

(12)

OiMs
ll5)

115)

'"".r ,^' ,,,oria, Mumnriuu , 'Jom! -J,^^;^

(14)

11,

fol.248.

(0} Sard. sac. d. 143.

tius.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

f.47
AtCTORli

tius.

Quibus

articulis

per

DD.

consideratis

cum

ageretur de probando facto supra aiinum millesimum quing-entesimum ultra homiuum memoriam et extra omnes terminos memorabiles, illos dixerunt non esse admittendos. Quia cum in omnibus martyrologiis SS. Gabi-

nus

Crispulus insoribantur simpliciier martyres, et marlyrologiu sint satis exacta in poneudo qui fueriut episcopi et raartyres, et
et

Evangelistarum; atque horum nomina graecis ex altera parte cemebatur lilteris inscripta imago beatissimas Virginis hoc cum titulo Mater Dei. Interius rubigini cupreae immisti pulveres erant, ut videbantur, ex ligno S.Crucis etexreliquiis SS, Apostolorum et Evaugelistarum, quorum nomina Cruci cuprese legebantur iusculpta. Non tamen putem, opinionem
;

B.

qui martyres simpliciter; et scriptores gravissimi, qui coUegerunt Vitas Sanctorum , uon ausi sint scribere Vitas SS- Gabini et CrispuU quod ni(Conf, n. 1 et 2.) ; est signum evidens. ultra id quod dicunt canonicum iuvenerunt,
hil

de prgesulatu S, Proti iuyic primu^n natam, quam sasculo xvu aniiquiorem existimo quamvis non saiis fundaiam, imo fatsam: cseierum, ut liquide constabii ex processu
tertise Inventionis,

Sequitur prolixa (1) de Martyrologiis antiquiorisatis dissertatio in quibus nuspiam prashus classicisque nominatur S. Gabinus. Et additur Ad sul
martyrologia
antiqua
,
:

Turriiana episcopus que ut talis cotiiur.

hodie S. Protus inecclesia et martyr habetur, at^^'^

Gavini,Proti et Januarii. sicwi Historia primae luventiouis SS. Corporum, et


*

HAciaSS.

qucE,

hanc veritatem confirmaudam plurimum facit, quod in marlyrologiis modernioribus sub eadem
die 3 Kal.

stentes, infra

Maii inscribitur verba de quibus suS. Gabinus per eadem met Turribus in Sardini sanctopra, videlicet
Junii boc est 30
:

decessorum nosirorum vesligiis insidamus ex Joanne Arca, non videntur saecutis xv et xvi muito antiquiora, quibus floruerunt Antonius Cano et Salvator Alexius Salepusius,

ambo

archiepiscopi

J3

rum martyrum Gabini etCrispuli. Sio iu martyrologio ordioisPraedicatorum, sic in martyrologio Trancisci Maurolyci, sic in martyrologio Galesinii etc. Huc proinde recidit S.Rotas sententia, nullatenus admittendam probatio-

Turritani, quem uii^umque testantur Fara Maret idem Joannes Arca scripsisse de SS. tyribus nostris ; et nos quoque ad calcem

pemus ex

HistoricE primge Inveniionis aliquid decerSalepusii Homitia de ecctesiaededicaiione et SS. Paironorum transtaiione.

nem ex fama petitam;sed standum


Martyrologorum
cecidit
Lunffi
1-i

ctaris

testimoniis.

Atque

ita

causa
:

Turritanus. Decisio data notatur


Junii 1638.

ex quibus se hausisse significatArca, sunt Codexms. ecclesi Turritanffi (eumdem notat quoque Fara) et magisterGribaldus (Gazano scribit Grimaldus),- hunc haud
Aiiis fontes,

13
litu S.

Nec mutto vatidiora militant argumenta

tliam

ProluB.

pro episcopali dignitate S. Proto tributa, qui inactisaJoanne Arca anno 1598 editis diserte
presbyter, sicut et
in martyi^ologio
est

putem pr^faios episcopos multum geiate prxcedere; imo forte post eosvixii. Confer

Romano

appellaiur.

Certum prccterea

sub secun-

Gazanum (4). Uiut est,ex hujusmodi foniibus, vago incertoque modo indicaiis, non satis solideprobata existimamus martyrii adjuncia,
iiia
tet,

da SS. Patronorum inventione (de qua dicemus ^ sequenti) facta anno IGUaRR. DD.

pra;sertvn, quse, ut in apocrijphis assoprodigiosam eamque perpetuam divini


et

Manca

de Cedretles, archiprsesule Turritano, tantum repertam inscriptionem, haud kanc parum quidem corrosam, sed ab hujus. modi rerum peritis seduto et solHcite, peOssa beati tente archiepiscopo, restitutam sancti Proti et sancti JanuaGavini et sociorum
:

Numinis exhibeni praesentiam. Responsa


ad praesidem

oraiiones Martyrum longa sunt, ut ex penu scriptoris depromprocessisse pta, non vero ab ore sanctorum

valde

appareant. Ast ipsum martyrium non facite

quispiam
stanii
et

in

dubium

vovaverit, spectaia con-

rii

martyrum; ita ut existimandum sit, viris sive apicis illis nullum prorsus apparuisse
cari sanctum
fuisse.

aniiquissima ecclesix Turntanse piuiradiiione, egregie firmata testimomo

indisive sigli vestigium, quo censeri posset

rium Hieronymianorum martyrologiorum


quibus n. 3) praesertim Antverpiensts monuimus judxce F quod, ui supra loc. cit. Scriptum fuii sub initium swculi ocSolierio
[de
,

martyrem Protum episcopum

TestePetro Martini [2], refert Maciiianno 1621 nus, archiepiscopus Calaritanus ab sua Defensione Primatus ad an. 1640, in
ararchiep. Calarit., cap. 18, egisse se contra Sassarensem in sacra Congregachiepiscopum

tione

Romanae de episcopatu S. sanctam veroCongregationem dedisse 12 Proti S. Martyrem Julii 1637 decretum, quo sancitur
Inquisitionis
;

Sane antiquissimum omnium reperit in Carihusia est. niud Rosweydus auiem promiscue Aut verTrevirensi vocatur magnam partem tn piense, quod in hac urbe
caiculo
iavi.
;

depingendum cum iusignibus presbyteratus tantum,standumque martyrologio Rom. Nihilominus sub tertia inventione anno 184S (de re. qua rursus infra) reperta est capsula sancti Martyris itlius, his signata tiquiarum verisimttius verbis: S. PROTVS M. EP, quce mihi videtur, fuisse appusita post secundam inRelainventionem anno 1614. Atiunde vero
tione facta

indusiria Moreii tncisum eo loci scriptum fuerit Epteruacense, quod viro in u$u S Winebrordi, quod sancio huic ineu7ite ssscuio vin sit Eptemaci

taminis opera

et

exempiart scriptum, pe/' sepatet abantiquiori

(b)

Quod

si

transsumptum

fuisse.

Unde

efficiiur

quam

itiud de sanctoalte ascendat certissimum Martyrum Turritanorum passtone testi-

rum

monium. Nec prsetemiittendum non nuilam


ex eo quod satis innuant non eodem die 55.Protum manifeste quo e/Januarium consummasse martyrium, HteronyS Gavinus: hoc enim diserte docent Gaviuus 3 laudaia, in quibus S.
conciiiari actis auctoritaiem

de hac

tnventione
(3)
:

a prxfato

archiepiscopo, dicitur

Intra cmeres S.

ejus crucem martyris et episcopi Proti, repertam solebat. Erat autem pectoralem,. quam gestare

miana

n.

crux cuprea; ex una parte ferens Pauli D. N. JesuChristi, SS. Petri et


PP..10

incisas efflgies
ei

signaiur die xxv


tobris.
n.

ambo
I,

Socii dii xxvii Oc-

quatuor
*c|ecl^^^

nomana^DeciMonesa (1) Sac. RolsE Vcoeuis, 1716. 2) Siona Pari VIII. Decisio ix, p. 1*2. Uclobre, ^3) II n.c d. cVcs.T SardegD.!; loL I. p. 31.

Uubco

(*) Tom. 83 ei se.,. FloreDlioium, p. 3:i.

p. 133 et

q.

CoDf.

(S)

Conf.

11.

648
ADCTORE
B. B.

DE

SS.

GAVINO MILITE.

ETC.

MM. D

II

De prima

et

secunda InvenGavini,

inter Prothum et Jainvaluit consuetudo, ut forma perpetuo depmnuarium arraati equitis


ffatnr (3).

SS, tione reliquiarum Prioris InProti et Januarii. multiplici ex ventionis historia mt.x..t'"- ventlOniS nisiui

tur

Denique in novo templo recondunHaud ita diu post mortuo Comitce Judici,

seu Torqnitorius successit filius Orffodorius, joaiern^ virtutis et pietatis hmres, Gumnale,

templim a patre extructum dedicari ^^^^^^^j jiompa curamt (4). Consecrata fiiit die
nui
^^^^^^ j^^ji ^,,111

Invenpqnite suspecta secunda


;

oxvii

uti ex

epigraphe super

xvu du foMa P^t saeC XVII SUb epi^ tlO taCtaeSlSSeL. ManCSe ae ^rOOatU RR. DD. " ^
,

Pontifice portam ecclesi^ posita apparet (5). ^^. cardinalls in Sardiniam est dele^^^.^^

--

^^^^y^^it cumeoPisanusarchiepiscopus. sunt publice Sanctorum corpora canonizata

Cedrelles.
r^elebressuntapudSardinisepopulos^^^^^^
priiitJr

/nufii-

CSS.
r>a

martyrum Gavm.
^^^'

Proti

.Uanu^^u

ineaportatempli, quae Orientera spectat, Ex ut semper occlusa quo uata est inde relig-io, ^^^.eTs^^uibusdam^^dirm a^nT^^ manen^. q^^^ ^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^ ^^^^^.^ ^^

seuinventionesseurecogntttonesjr
fertur ad

^^^^^ ^^^^^
ribus
(6).

^^^. ^^^^^^ ^^^^.^ ^^^^^.^.^ ^^.

J,' ''TJnti.it. ^'^^./^^f ^^^^"^^ ut videbimus; ^'^^''^^.^^'f^iJie.

anno ^-licetm^^^r^^^^^

'Zn

sed quod a T^nceritaiis noiis pr^fulgeant, referaniur Saldrsantiquioribus scripioribus


et

C S'

Petierunt etiam a Cardinali legato summo trahebat ea usus facultate, quam a ut e^^^^^ ^ ,,,,.erationem ecclesi., ipsum ^^

q^odZ^^eisdL

verUatrs

munere cumufdem templum indul.ent.rum


laret.

venerabxlxs describaniur atque longmm nitaniur tradttione, vet ecclesia^ Turritanie ut per se sotemnitate ea peract^ fuerint htstoria ecclenon infimum teneani in

copiose sattsfectt Aderant ad hanc consecrationem epilegatus. scopi quindecim (7). narrationis de 16 Atque hsec summa est celeberrima apud Turriianos et Sassaritanos Inveniione SS. corporum. Sed an fide digna?
Petitioni lubens et

parumfida
^'

locum

siasttca

Ulius insul^.

calcem hujus Sardiniag qui scripstt libello de Sanclis


XVI

Primam edemus ad Commentarii ex Joanms krc^


s.-eculo

Audiamus ante omnia Gazanum. Duobus

fideiitesiaturque se monument.s ipsius ter hausisse ex Antiquis impresecclesiae manu scriptis atque

narraiionem suam

Turrit&nsE
sis
(!}.

gesta Saiis proinde erii rem, prout breviter seu per compendium exferiur, hic 474 Comiia hibuisse.Circa an^ium xrx nostrm

cum eo tesiimoniis prsecipue niiitur Arca et ineunti adscribat basiVicus, ut s^culo VI codice manulicx consecrationem ; netnpe Turriianse, qui Sardis conscripto ecclesim desidague dicitur (qua voce communiter codices Mss. aniiqui ecclesiarum gnaniur lingua Sardoa scripti [S]) eiinscripiione,
etc.

qua>

morbo Judex, gravi ei incurabili decumbebat leucis a Turin Casiro suo Ardara, novem Oavinum. ribus dissiio. Ad Sanctum confugit illi beatus Mariyr, moIn somnis apparuii Turriianens eum ut ocius surgens Porium ibique in Monie, Agellus dicto, num peieret,
iemplum
in sui sociorumque

secundum unos in fronte basilicse ^ secundum alios in interiori ejus parte legeapparet uec in batur, hndie autem jam uon
uno
Consecrata fuit ecclesia Turribus die 4- Maii Anno s-ancti Gavini de Domini 517. Porro hanc inscriptionem ipso
in altero loco (9)
:

anno consecrationis appositam

fuisse,

nemini

suorum
,

Proti et

Januarii eorum recondit<e ignoieeque jacerent reliquise.

memoriam

ssdificaret

quod

ibi

Dictis audiens pius princeps fuit, subiioque operi manum admovit ; paucisque posi annis

sane in probatur. Opinatur Gazano eam referendam ad annumlbll, ac proinde siglum Millesimum fuisse prsetermissum, ut etiam, inquii
(10),hodie apud nonnuUos assolet.

mentem

venerit; nec aliunde antiqua

Non

opus

exstructa cernebatur magnifica quatn hodie adhuc videmus ei

illa basilica,

admiramur, sedificaiione sseculis omnino treelapsis ab decim, quibus Sardinia non semel vasiata
fcedissime esta Vandalis, Sarracenis atiisque christiani nominis hosiibus (2). Hoc opere

putem his diutius immorari. Quod codicem ms. seu condagum attinet ipsum .idioma Sardoum, quo conscripius est, satis declarat, judice eodem Gazano. fccium esse seiatis lon,

completo, de Sanctorum reliquiis sollicitatur ingenti Judex... Balai promontorium petit


,

geposterioris. Lingua, ingMZ^, Sardoa. quffi in ^ nonnuUis codice adhibetur, constat vocibus antiquissardicis, latin-is, hispanicis et italicis;
judicent

sacerdotum et populi stipatis muliitudine. Post triduum oraiioni datum, ccelesiiomine revelatur SS. Martyrum sepultura. Thure enim in ignem misso, fumus non ad subli-

quo tempore istiusmodi in u.su cceperii esse idioma. Supponit pr<vierea autor condagi insulam, dum
hujus patrise
incolae

3edificata ecclesia est

Romanis paruisse

me
tem W^m^.

fertur,

ut solet levitate, sed in


, ,

eam
^:

par-

aum ceriissxme consiai vanaaioseamintit^'^'-^ dum ceriissime constat Vandalos eam ineunle sseculo vi occupasse. Hmc multis explicat
ibidem Gazano, quem si libet, lege. Muratorius quoque asserit generaiim (n),nuUam sibi ad raanus esse historiam Sardinise et Corsicse ab eruditoquopiam scriptore concinnatam, quffi res antiquasearuminsuhirum tabuliset vetustis mnnumentis egregieutopusesset persequatur. Sane post Muraiorii obitxim viri plures de
historica re in Sardinia praeciaremeriti sunt;

.. ... .w... m^....,.. advolat recto cur.su

numentum

latehat. //^wo

qua Martyrum moi^fl^t^e hilares animo


~^

currunt; adhibiti fabri lapidem omnem versant, locusque miilus relinquitur intactus,

donec antiquum reperiuut sepulchrum. Quod


ubi primum patuit, trium corpora Martyrum odore suavi8.simo sese effundunt... NuUum corpore membrum, non unguis digitis nec
,

pilum capite excidisee videres... Tenebat medium locum Gavinus inter Socios duos ; ex quo
(2) Iliidom. Conf. II mcse (1) I.ib. II, p- 27. \i) Ibid. p. 45 cl U. (3) ArcD. II).. p. 25. nia sacra, p. 439. (6) Arca. p. 26. (7) Ibid.

quos inier eminent P. Maithsejus, Gazano, Cambiagi, Manno , Petrus Martini , Albervius. vol.

diOuobre.
(5i

Sardi-

XV.

col.

24G.

Cazano. tom.

(9)

Gazano.

ibid,. p. 36i.

I,

p.

361, 30, 395.

(U)| Ib., p.
II,

3K,

(It)

An-

(**)

Cre-

liquitales medii a:vi. Diss. 32, tom.

col. i(l76.

tus

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

549
lUCTOHK

Marmoray Goffredus Casalis, Victorius Angius ast hi omnes vel silent de 7nonutus de la
;

runtur. Ante sfficulum decimum, inquit P.

B.B.

Matthxjus
est

(10),

fuisse in Sardinia Judices (id

mentis ah Arca et Vico laudaiis, vel illa ut parum idonea ad fidem faciendam habent vel ut prorsus spuria et fictitia rejiciunt, Nec

principes seu reges) ex sancto Greg-crio et Anastasio Bibliothecario certissime coustat. Et re quidem vera ita ille lih. V. Ep.

Magno

dissimulandumplwainutriusqueyiarratione esse, quse cum reliqua historia minime com,.rt,

41. (11) scrihit

ad Constantiam Augustam:

Wandali*
jwUiit es-

iloniinantibu,
,.(,ft

tafi tc loni$

solmnitatif'

poni queant. 17 Atque imprimis saltem dubitare licet an ineunte ScSculo vi solemni adeo seu translationi seu consecrationi locus esse potuerit, cum illa tempestate Sardinia universa Wandalis, ariano infectis veneno, subdita geme,

DuminSardiniii iusula multos esse gentilium cognovissem, eosque adhuc pravo gentilitatis more idolorum sacrificiis deservire.... unum mihi illuc ex Italia: episcopis misi qui rem
saorilegam nuutiavit, quia
hi,

qui in ea idolis

immolant

ret.

Nam

inter

omnes convenit Sardiniam

s^culo V a Wandalis expungnatam devastatamque. Certant tantum scriptores de annis tum prim3e irruptionis, lum omnimodx occupationis; alii volunt eos irrupisse paulo post

praBmium persolvunt, ut eis hoc facere liceat. Quorum dum quidum baptizati essent et immolare jara idolis desivissent, adhuc ab eodem insuliB judice etiam pra;mium illud exigitur, post baptisraum quod dare prius pro idolorum immolatione
judici
,

quo barbarn isti Africam ohtiprimam invasionem annectunt nuerunt anno 462 occupationem vero anno 471 alii denique alios ponunt numeros sed parum a p7^cBfatis diversos. Id certum anno 484 Sardiniam regni Wandalici septimam numerari provinciam, Dominatio hxc seu tyrannis perstitit integro fere Scvculo, scilicet usque ad annum 534, quo Belisarius, devictis prostraB tisque barbaris, insulam, regnante Justiniano imperatoribus Orientis restituit. Qu3S brevi compendio, pro re nostra, reddita, explicatissime traduntur in magno Dictionario geographico regni Sardinise (1) item in Mo-

annum

429,
;

alii

coasueveraut. H3ec Gregorius,qui Homx sedit ab anno 590 ad an, 604. Exstant eiiam hinx epistolse Leonis papx IV ad .ludicem SnrdinitB
inscripic-e (12). Sedit

annum

855.

Leo IV ab a>mo S47 ad Anasiasius pariter, in Nicolao I

(papa ah an. S58 ad 867) ait (13;. circiter an, Judi865 relatum ilU fuisse de Sardinia, quod
populo g-ubernationibus prosuis subjecto in proximis ac sau^uinis sui contraherent copupinquis incestas et illicitas
cea ipsius insulaj

cum

quarti velut temporibus domni Gregrorii 827 vel 828 ad an. 843 vet 844) paps [ab an. Nicofacere consueverant. Quapropier misit
las,

ronio (2) aliisque tum vetustiorihus tum recentiorihus (3). Cum itaque cathedralis Turritana eedificari ccepit, si qua fides prolatis ah Arca et Vico monumentis est circa annum 474 a Comita Judice Logudorensi, in quiete admonito ad id patrandum a S. Gavino, perfecta auiem esi a Dorgodorio, qui Comitee
,

geulaus strenuos viros, ut earadem Sardorum Unde Muratem a tanto revocarent erroree/c. QuiK verba, inquit (1). evincunt vel torius
;

cbritunc in Sardinia principes populi eosque

btianos floruisse et

eadem

"

Judicum

"

appella-

sajculis lione distinctos,quam iu subsequentibus

successit, solemniter

autem consecrata anno 517 (4); liquei heec omnia adscrihendaWandalorum cetati, et quidem sub Trasamundo qui regnavit ah anno 496 ad an. 523 orthodoxis
longe infensissimo (5), quem eiscelestissimum jure merito dicit Matthgejus (6). Et Tictor Tununensis in Chronico ad annum 497 (7)

Arraconservatam (nempe sub Pisanorum et ex quo gonensium dominatione) videmus Saracenos vivenie concludere pronum est Sardinia universa poiiios Nicolao l,nondum itaque vi ei ix ferunt Judices qui
;
,

(15),

SceciUis

Sardis prceesseni. Sed putem ne vel

unum

nominesuo notum ex antiquo probahilique


documento. Sunt mihi itaque valde suspecti amho illi supra nominati, Comiia et Orgodoredoiere rius, qui ionge recentioretn cetatem in rem est notandum, Pisavidentur. Quam
nos,

Guntamundo Vandalorum
.

reg-e

Carthag*ine

mortuo. Tlirasamundusreg-nat ann. 27 menses catholicos inse4. Et liic, ariana insania pleuus Catholicorum ecclesias claudit, et ctatur.
in

una cum Januensihus

puisis Saracenis,

anie redegisse poiestatem.


dinia,
illiusque

medium ssecuium

xi

msulam suh suam

(16)

Sardiniam

exsilio

ex

omni Africana

ec-

nefario

Espuguata Sar- p rege [Saracenorum


relicta

plures atii pauciores habent) episcopos mittit. Ftoruit Victorcirca medium apud sseculi VI. Ejus chronicon magni fit
clesia 120 (alii

Mugeio) Fisani tota insula potiti sunt, vice Jauuensibus [quihuscum postea non una
helium fuii) prieda, juxtu
id

quod ex pacto luler

eruditos omnes quod ad rerum gestarum veriiatem speciat ; ast in notis chronologicis deturpaium fuit, mendis probabilius ama-

nuensium (8). De persecutione sub Transamundo mota conferRuinariii commentarium


in

IMsam hanc divise conveuerant. Tum lidem plerumque Judicaserunt in Pynastias, (quie Calaritanum , Arborensem lus dicuntur) etGallu{sive Logodurensem (17))
:

Nemo

historiam Persecutionis Vandalicse (9). sane facile sibi persuaserit tali sub

Turritauam peculiaris datus est riensem; et unicuique quoque vocatum fuisse, Judex, quem regem

nonestquamobrem

eccteside txjrannide locum fuisse sedificandce tam solemni conseadeo magnific^ ejusque

B^c rum

crationi.
fal$ti

intHper

18

Adde non prohari qu^ de Comita Judtce

u' 7U.r iraflanlur


rfe

asseejusque successore Orgodorio Gumnali


(2) tt95 et scq. To.i..o. !8i9. Oibis saccr (3) Orleiiilius, ths 18S3 Surd.n.a sacr.. - MaUl.Beju*.

monitione hanc Judicum neque arrogo. ut existimem omnibusque numeris absoluseriem integram
:

iu controversiam vertatur. Maithcejus (18), qui aiio loco liloiia P. prxvia cum caialogos iexit, hac tamen tautum non mihi assumo Ego (19)

Co-

M.cne Patr..t.LXVIII.col 9i8.

mita

ei

Orgo-

^rio Judid-

Morou.

r.

p. cl (jiofnnuj.
(,

LXl.

HU. Vcoel.

n.id
i
1

'l

LVII,

col.
,

ISOct
t.

siqil.

- (9) 1} Ili.d.,col. 939. (10) Sard.nia suc.-. p li.


708.

V. p.

Mi''nc. I'-lr

LXXVll,

col

(12) lb..l

.jom.

26U0 elsenq.

3cl

Yqq.-Art

iVvcC"
(U) Aron
l

I3S... 673. -115) Ib.de..., lo.n. CXXVIll. col. Woqui"es nlcd.. =vi t. II, col. 1077. - (!} (o..r
l.

U.z...uariu.

LXI,

p. 121.

- (IliHbid. Clr
-

Orlcndnim,

la

Mar.no.u,Voyase cn

1859. Ktc.
.irifier

(i)

Ics

da ei

Sa,d.|;..c. t I. p, 28^ Arl lo9. '^'"^gV ^r de (8 Conf. Sard.n.a sacr., p. l?) (6) Sard.ui. sac , p, 3S9.
p.

P ^04.

(17)

Muroni. p.l2:i.

lljSard.D.a*acr., p.

8.

J. (19) Ibid.. p. 2i.

W. -

tam

550
AVCTOm

B.

esse. Nam ^, ad ^essxcmo (illam intelligit qu^e bistoria muUo itaque P'"" f '" ,;. Oestas pertinel. sxculxs) aaeu iujp ,,nM -nro aniiquioribus Muratoriu. fassu.s8.ts.bi cataeft ut rel ipse Cerie qu^ad orxgr-

tam futuram

/^ insuliB ant.qua ,fatre P-f

DE

S8.

"

GAVINO MILITE,

ETC.

MM.
inslituiio

prum perspectam fuisse. speciant.xntrxcaitsleZZ L,< a Judicaiuum ^^^ir^fnresaiscor.. '^rUundemagnaxierscrxpioresd^^ simasunt^undemagnaiterscripior^ aniiqutore^pr^seriim aniiqmores. ''''^' ^^ ^^f^;;^ dia, pr^sertim est siuaits tiruTunt, iQis elucidataest Qxuestio magis elucidata .'"""'J r . Tt^^ ,:^i^-^nr\f1PTriauS nuossupralaudavimus.IIoszntertjoaefri^u quos supra operausi pr.T Casaliset Victorius Angius pr^ctpue eruditi Mann cessorum svorum, egerunt multis de hoc argumento "J^ .^^^;
.,
. .

, , , , repetendaesset a tem- t) Sardinia. ejectts Vandahs.in pote,_ ^uo /.^^^^^ ^^^.^ ^^..^^^.^ imperatorum exxnde probalur Judices fuxsse, ta,nen non,ui liquet. ^ votireniur v^nli insula potirentur imo contraVandali rfwm tenendum. Sane opinioni Angii favent rium supra recitati ex Gregorio Magno et

Judicahmm

; ;

loci

Anasiasio BibHothecario sicut et epistolae ^^^^.^ ^^ ^^^^ multum ab hac opimone


.

recedit,AlbertusdelaMarmora,cu}usatiquc recedit.AlbertusdelaMarmora.cujusaliqwi ., _ , ,, ,,, ^g^j^ adscribimus AUente, inquit (5) consi


.
.

^^^^^_^

gardiniae

vicissitudiuibus politicis ab
invasio-

,^g^ii^ni

usqnead Sarncenicam

^^^^^ est judicare insulam sj^pe s^pius ^^^.Jj^ f^jg.^ rectorum seu prfEsidura arbitrio;
^
paulatim dominium obtinuissc in suam J\^^.^^^^ ^eu Judieatum. h ^^^^^^^^ ^-^^^ concedit Gazano, originem .^.^^^^^^ ^epetens a s.vculo circiter jx {Q).

nario geographico-hisiortco '<'9^\lf''^'2^^ aoso

quodopuspublicaricceptumanno\^^i, constat tomtsm ^ omlutum fuit anno 1856 et ninoviginiiocio.Qu^adznsulami^a^^^^^


generatim sumptam P^^^--^ jf^'^^^ J,t"/ integrissuntvolumxnibus,annis ifi>_'f^ ;;;>;; inteoris dt*"" w^"." ordiun19 De Judicaiibus iractaiurt, his eaeque obscursB nec Paucffi notitiaj
-

receniior /.

"-"'^-

'mplimum
^^^r^

quidem e. diplomate Gonnarii

Kun.m

(,.

,curavtJudirflhm. orioo.

^^ yg^g,^5
riis

nos ^^^^ ^^.^^^ inccrtffi ad

perveneruntin histo-

aliquid rationis et uuUis seu chartis ecclesiarum

Sardis vicinarum reffiouum. quibuscum erat; itera in diplomatis non-

^^^ j^^i^i^ Turritani, dato anno 1147 . SarrJ.n.a. atque recitato primum a Muratorio in Anti' quiiatibus medii 3evi (7), infert Gazano (H), E judices cerio regnasse in Sardinia ineunte
Scec. XI

rum

atque in archivis

siuro, ac

denique in

monastenoPisanorum et Jauuenquibusdam Traditionibus,


sevis

dicitur enim in diplomate Eg-o Gonnarius divina dispensatione Turrilanorum rex Jeroet dominus, vicesimo anno reg-ni nostri pergens ad loca sancta visenda etc. solymam
:
:

posterioribus quas tamen promiscue


sufficienti delectu scriptores

sme

Et infra confirmare
g-loriosae

se ait

Gonnarius quid-

adhibuerunt. PrjEerant,

sane multa cipua vera moDumenta. qua

perierunt; ita sub barbarorura incursionibus vir Bar. Manno facem tantis ut, si eruditus
illa Sardoffi tenebrisnon intulisset, nobis de periodo vix quidquam licuisset discerhistoriffi HistoCasalis nere (1). Et subjungit ibidem
:

memorife atavus meus Baraso quid et Marianus avus noster, Constantinus rex, etiam genitor noster monasterio Cassinensi
donarunt.

gnare

his efficitur, Gonnarium reccepisse anno 1127 ; ejus atavum eadem

Ex

dignitate fuisse insigniium;

unde

judice

alii plures. prsetenderunt, rici Pis^ani, et post eos

suis fuisse hanc re^iminis formam primura a insulam Soraf.enis ereintroductam, postquam

Gazano, sequitur quatuor reges seu judices Gonnario prieivisse nempe atavum Barasonem,abavum (hicprsetermiitiiur in diplomate
probabiliter,ait laudaius scriptor, quia nullam ille Cassinensibus fecerat donaiionem; at nonne pari ex conjedura dicere liceret eum, subtasuperstite patre suo Barasone, e vivis

puissent

primos Judices viros patritios Pisis Mannus profectos. Sed haud ita pridem Bar annis 847-54 solide demonstravit lib. VIU sub
;

et

Judices in Sardinia exstitisse


culo IX
;

jam inde a

sae-

tum?)MarianumetConstantinum,quiquatuor
potueex ordine unius saeculi spaiio pr^esse Anastasio, scriruni. Infra idem Gazano ex
censet ptore, inquit, antiquo et coebvo,

Angius, qui res ad historiam insulas generalem specian-

imo etiam

citius.

Nam

tes scripsit,

iradit,

Sardiniam sui juris

proba1*

fa-

ctam circa finem


ante

sseculi vn, probabilius

paulo

opera Jaleti (Gialeto [%) ]; htmc autem Sardiniam quadrifariam partitum nempe in provincias vel Judicatus Pluminensem seu Cularitanum, Arboreensem, Logudorensem postea Turriianum, et Gallu-

annum

600,

tum comites seu judices exstitisse Scecido ix. hissatiseruiiur. Comitam illum, cuiaedi-

Ex

antiquw basilicse Turriianse adscribilonge tur, ejusque successorem Orgodorium supra probabilius fictitios esse; tum quod, ut
ficaiio

monui, eorum nomina in nullo antiquitatis

rensem

primum

sibi reservasse, tribus aliis

monumenio

toiidem suos priefecisse fratres (3). Ast quseritur an Jaletus primus Judicatuum illorum sii auctor reputandus ? Respondet Viciorius Angius (4) Equidem existimo divisionem hanc
:

tum reperiantur reliquiarum invenquod iempore,quo coniigit Wandatio et eccleside consecraiio, Sardinia
satis idoneo
;

lico

jugo oppressa

et

contrita jaceret.

arbitrorque sub priorem esse aetate Jaleti Byzantinis iraperatoribus prffifatas provincias,
:

21 In CatalogisPMaithgeji,dequibussupra ^^^^^^^^^^' mentionem fecimus, inter Turritanos Judices ^^^^^ ^^^ I, ^.^^^^^ $eu reges, ordine quartus recensetur Comita

tamquam
exstitisse,

parte.s

prfficipuas

ditionis Sardicse

et

earura singulas proprium

suum

habuisse adraiuistrum seu rectorem vel Judicem dependentem tamen a praeside totius
,

designatus Judex auno MC, biennio post obiit 8inefiliis,inquitVicus(9).AnnoKCCFa^^eroccurrii Comita {lO].Pariterreperio Catalogum in laudato Diciionario regni Sardiniee (11),

Sardini*, imperatoris vices gerente

hancque

Qivi9ionem,utpotepopulo divisionem, utpote populo jam in more positam, a Jaleto conversatam Ex hac sententia Angii,
.

ubi sequenies ex aniiquisdocumentisnotantur Judices j.u/ t tt.u,/ii. i^tniiauua, .-../. ..v.-. juun.v:> Turritani: Marianus, 740 ?Petrus,800? Addiium signum interrogationis saits indtcai
,

(2)

Kcog. tom VUl. p. 66. verbo. Gi\idicali. lom Xl\ W, p.610. - (3) Ibid., p. 11. li) lb>(l ,vol. XVIIl fer.pag. 33. \5) Voyagc t-u Saidaigne, p.36. Paris ct Turin, 1839. (6j Sluna dcUa Sardcgiia, loin. 1. p.
(1) Ditiunario
lliiil..

II: col. 1061. (7) Tom 373 Cigliari, 1777. (9) Ssrdmio Sacra. p,33. - (10) p. 366 ct seq. itl)Tom. XVIlWcr, p. 4, tl seqq.

(8)

Totn

I,

Ibid. p. 5*.

non

DIE VIGESIMA. QUINTA OCTOBRIS.


A non constare de annis istis; sequuniur Comita et Gulielmus XXIII, fbrte circa et post
certe

551
II.

aMnMm99(l;^MmGonnariuse^Comita labanno 1022, et deniquealterQom\XKpostannum\^^h.


foret ulterius hsec prosequi, cu7n liqueat, nullius Judicis, qui ineunte sae-

saniorem adhibuit crisim. Addit in ima pagina Martinius, tribus his niii Vicum nempe inscriptione, qua ecciesiae consecratio signatur anno b\l ei aitera rursus inscrip: ,

H.

Supervacaneum

tione in aiiaiHs lapide reperta : lloc altare consecratura est die 4 Maii 517; denique Phiala
vitrea, deiecta

culo
post

VI floruerit,

nomen

imiotuisse.

Csete-

rumin eodem
anuum

Dictionario, legitur (1) Comita 1036 Gonnario successisse, qui,

epigrammate

sub eodem majori altari cmn S Gavinus Turrensis in Ampulla Alba 517. Est autem animadversione di:

prout traditur ab antiquo scriptore Sardo, erexit et dotavit regfia cum muniticentia basilicam
S.

gnum,

Gavini, hodie adhuc superstitem et reliquias subterraneo sanctuario deposuisse. Crediderim potius eg-o Comitam hnnc restaurasse aedem
in

et ampliores conlulisse census. Erectio


basilicae
sit.

namque

fortemultum Comitae regimen praecesDubitat itaquehoc loco compilaior Dictio-

ut prosequitur Martinius, Mancum Cedreliium archiepiscopum, et Franciscum Bustelgam in sua uirumque relatione de inventione SS. Martyrum, impressa an. 1615 [Matriti et Barcinone),prorsus siiere de ulraque inscriptione, soium deciarantes antiqui' tatem basiiica; probari ex tradittone, et ex
vetusto Codice. Phiaiee Basteiga facit mentio-

narii an s3Sculo xi sedificata ecclesia Turri-

tana sit, quod tamen alibi diserte asseruerat paragy^apho de Portotorre (2); Antiquaetprimitiva Cathedralis ecclesia probabiliter assurgebat
intra urbisTurritanaearabitum; altera vero,ffidi-

nem, non iia Cedrellius. 23 Sed alio ex capiie historiam Inveniionis oppugnat ssepius laudaius Maithcvjus.
Certe absque stomacho nonpotuit iegereverba hsec : Consistorio illis decreto, ut in rebns gravioribus Romana cnria solet, cardinalis temporibus illis insig-nis, qui de prirais seu Italitp dicebatur,in Sardiuiamest delegatus.Nam excla-

/Vum

falti

ar-

riuenda higto^'iuinrentionis^

Saracenos et in hunc usque diem spectanda, fundata dicitur a Co^ mita Judice Logodurae et Arboreffi, circa medium sfiECuU xi, stabat extra raurorum ambitum, et verosimiliter ipso in loco, quo corpus S. Gavini post passionem fuerat depositum. /,2ce^ haec, ut fit in hujusmodi compilationibus non
ficata post pu.lsosSardiniu
,

apprime
siee

tamen dectarant ecclesedificationem nullo modo, ex mente


sibi constent,

Quorsiim tandem,.Dpus bone, cardimissus est ad Turritanam ecclesiam E consecrand:im ? Nuraquid solemnitatem illam aeque splendidam reddere nequibat aut Cnlaritanus archiepiscopus aut alter Sardiniie prae[1]
;

mat

nalis

sul?

Neminem natum

id inticnas

ituruni

reor;

scriptorum ittorum, sasculo v et vi adscribi posse. Gseterum Papebrochius incidenter


qudestionem hanc attingens in Actis S. Georgii episcopi Suellensis {'^), monei esse, qui di" cant ecclesiam, de gua agitur, annis ociingentis post obitum sancti Martyris [Oavini] pynmum exstructam Sceculo scilicet su. Et

quippe exploratse lidei est, per ea terapora cardinaleslongeinferioresepiscopis fuisse g-radu...

Pagius noster

Prtefat. in

Breviariura

pontif.

num.

et seq.

deraonstrat

seec. viii c;irdina-

Matthsejus verba eruditi decessoris nostri non videiur improbare, cum absque asterisco illa reciiet (4-) et aliunde historiam inrui

liumdijjnitatem maguam fuisse etraedio saec. nonoetiam superiorem episcopali. Miror hivc a viro erudiio etprudenti, quaiem absqiie rontroversia esse in Sardinia Sacra generaiim
preebet P.Maiiheejus, prolata. Sanealio

modo

adsnividelur

(ifn(/a

baitilicx ili~
ficatifi.

ventionis flocci faciat. 22 Ccvterum idem ex professo tradit Petrus Martini (5), Vicum ignorantias insimulans, quod Turritanis proprios assignet judices

de Cardinalibus loquuntur ei digniora simul' que veriora de iiiis sentiunt scriptores in ecciesia nobilissimi. Instar omnium sit lieilarminus D.e comparatione cardinalis cum epis:

copis, ai^

(S),

fuse tractant... auctores, sed in


.^i

sub dominatione Wandalica,


nales inveniat ssecido
vi.

et

Romse cardi-

Deinde Vico opponit

conhoc tamen omnes fere conveniunt, quod sidereraus potestatera ordinis, major sit ej)isco-

Faram, quem merito historiae Sardicce parentem dixeris. Hic anno 15S0 in lucem dedit
C librum p^Hmum de rebus
typis
Sardois; sed prsete-

pus

]tresbi,tero
si

ratione

vel diacono cardin;ili... Pari consideremns jurisdictionem in pro-

priara ecclesiam, id est, episcopi in suara dioe-

rea alios tres conscripset^at, ayino

demum

1836

cesim

et

cardinalis

in

suura

titulum

ant F

March, Augustini Lascaris di Ventimigiia et Ludovici Cibrarii [iS). Scribit auiem Faralib. ii.

mandatos cura

et

diligeniia

diaconiara, raajor est episcopus cardinaii presbytero vel diacono... At si considereraus n^jGri-

men

ecclesiiB uuiversalis, rayjor est cardiiialia

art, judic. Turrit,, basilicam S. Gavini erec-

tam magnifice a Comita Judice Turritano


cocBianeo Baldi judicis Gallurensis, huncque belio capiiim fuisse a Georgia sorore ComitcV, femina mascuiseviriuiis. Aiiunde docet idem

presbyter vel diaconus episcopo non cardiuali. Num episcopi siraplices uuraquam adhibentur

ad reg-imen universalisKcclesisenisi rarissime-.. At cardinales fere quotidie priESto sunt Poutilici,

ueque ullura ueg-otiura

niajoris

momeuti

Fara ibid, art. Jud. Gallurge, Baldum Manfredo successisse post medium siecuium xi. Liquei ex his Comitam judicatui Turriiano preefuisse atque basiiicam eedifcasseprcefaiam eodem Stvculo cadente. Conciudit Mar^iinius omne hodie hac de queestione toili dubium ex nuper ediiis Farse iibris, qui, ut habet Manno, vei meliora ad manus habuit documenia;
(1}

sine eorum consilio peragitur. Et quia hinc tit, nt episcopi a carJinalibus, ut summi Ponliticis cooperatoribus, judicentur, creentur. deponan-

non autera coutra cardinales ab episcopis; propterea absolute cardinalis episcopum non
tur;

Cumque iaiis cardinaiium seu presbyierii Romani jam inde db


cardinalera praecedit.

vel si iisdem usus esi, quibus Vicus,


lom.

Ecclesise incunabiiis conditio fuerii, sequttur itios radicitus hacraiione episcopis digniiate
tom.
I.

Dizioiinrio

p. flM>. (3) Aclo SS. lom. diDia sacin. p. 140. Nola.

XIX

bi,
III.

p.

07!).

(2)

Tom
(4)

\V,

p.

112^
(3).

(6) Ibid.

Sar(3) Sloiia cccl. di Sardcyn,


Apnlis. p.

2U. -

dinia sac, 159

insrratio.

p.

VIII fii. v

(7)

Sar-

(8)

Uc Cionti.

Iib. I,

cap. x>i

Octobris Totnus XI.

74

supenores

^x,

MM. OAVINO MlUTE. ETC.

AUCTUHK B. B.

Quocirca ^f^' superiores exstiiisse. Ephe.mo, concilio Nic^no. nfZrminus In -xta^septimaetoctava syfchal ^eosi,in sederunt ante

^fj

ab Ecclesi^ thesauro, '^,e futurum tempus o ^.^^^^ ^^ ^.^^ ^^^^^ mdulgenUa-

-gu^^^^^

nldo\enerali,RomaDi presbyter. Jacm^^^^^^^^^ "tcopos: .uodsi ohjiciatur ^^ pontificum responde eranisummorum


;

quarantenas quas ^^ ^^^ ^.^^ ^^^^^ ^^^^.^ ^ ^^^ ^^.. ^^^^^ ^^ KalJunu.
illius

Juo tempore recoUtur q


^^

dedicat.o et conse-

Zli

S.
.fuodfaclaira-

^ru^

cardinalem ^^^ P^^f ^^ i causa nostra pariter in Srdmmm Aa.^. Romauum


;

delegatum

muiuasse ac proinde digmiatem

Octobns usque ad octavum qmbus d.e^^em Omnium Sanctorum ^^^^,,,,^ cavini, Proth et Ja^^^^ ^^f^^^.^
^^ ^ ^-^ ,3

a&.o,cw^snomm.e(dei^i7^^^7^3

;r

aX

datur a ear-

primis ^nore ordinario


:

= ^nus

de ^ure seu

^^ ^^ J. tnr.utmeDsisOctobrisGHvininommeappeUetur.

^^^^^.^ ^^^,, p^tate recoU.

sexceniis vet oct^ngen-

dimli coTwetraliv Ixitili'

eptscopospr^' txsafundata Ecclesia annis tamen. .n,.^ .oUm l:(sTecardinales Pateor episcoposquoscumque pr^latos f-'^^ ^^f;"^; gradum fmsse Ubus.imoetiam cardinalatum mutatus e. episcopatum... Postea tamen
ad
episcop.s preepoui ordo etcoepti suntcardinales esse ad cardmalatum et episcopatus gradns potest. ratio ass.ffnan Cujus mutationis duplex devoluta sit fcleUnaquodadsoloscardinales
ctio

vero /i^m5(:i): Indulgentias

quas

vir

bonus

ait

eccleconcessasfuisseoccasione consecratioms siffi.c^cusestqnicommentitiasessemm.mesen.


tit

Etrequidemveratalesindulgenti^(non lo^ prorsus annorum numero) ouor de incredihili ecclesi^ supra memonuales in dedicatione non ante sseculum xivel xii rantur, concessw Amort Indulgenti^e, a^Y Eusehius
vrohantur.
laxatione

1 14), a sfECulo

adesse summo quod soU cardinales cceperint nam antea cardmales Pontifici iu consiUis cons.Uan. PontmU neque soU neque primarii primis sexceut.s vel octincis erant; siquidem Pontifices ad grav.ora
:

summi

Pontiticis.

AUera

caussa

est,

usque ad xii, consistebant cnjusdam excommunicationis


in

m
.

re-

aut

certesolum sacros canoues injunctjfi. per confesbarium et in Conatu chromco-histo-

aUquuU moderatioue

poenitent.ae

Et Papehrochius
rico
(5)
-

Hocquidem nemo

dubitat...

qum

eas

gentis

annis.

summi

rog-ebant concine-otia Ecclesiie dijudicauda Italiff. quibus conepiscoporum

thesauro mentortim (p(snas peccatis dehitas)ex solvendi potestatem Christi atque Sanctorum

Ua nationalia

cUiis intererant

quidem cardinales presbyten,

exercuent Ecclesia habuerit variisque modis potestatem sub ista exercuent sed quod eam
forma
in

erat. Id sed tamen primus locus episcoporum ubi potest ex tomis conciliorum , coguosci sive plunma inveuiuntur coucilia Romana n ^nn 300 l^ominl <Juu Lateranensia, celebrata ab anno IJomm'. opinionis f Nec ad SOO. nec_ alterius opinionu fu^tPagru^ llle Matthmjo in iestem supra adhibitus.
jP.

favorem quorumdam locorum

pio-

rum,

juvandorum aut visitaudorum, exempUs uUis stabiUri posse, qu peo-amus Et in notattomhus sint seecuIo xi aDtiquiora.
a fideUbus
.-^

proponiiur(Q) -^Jtantur,

: ^

enim cum

retulissei,

Anastasium cardinalem

tahulaecclesi^

^^^ argumeniationis summa (m x,,ulg?ntiarum. quales ibi (in ludulgentiarum, Martini) noSS, Silvestri ei

fuisse per tres in concilio Romano anni 8o3 ui responderei de criminivocatum episcopos Ex hus quorum reus dicehatur, suhdii (1)
:

usum

esse

sub

nemo mulamvixantesseculum
vetustiorem,

formula, saeculo xi probabit; ipsam vero forista


xii.

quo deduci posse mihi videtur, cardinales tunc


patriarchis
ifiqnales

extitisse

ideoque

et

Mahillonius nedictinum

Similiier eiiam inprsefaiionead seeculum v e(7).

eorum dignitatem
uti

et emigradus neutem, ut Ucet episcopaUs ordo sive


ita fui^se

subUmem

Concordai Muratorius [S) aerae miUesiraum Post annum quoque vulgaris


(fortassis et autea)

coeperunt

summi

pont.fices

superioritatem potestatis supra aUos ordines sacerdotales habeat, admiuistratioue tamen, qua cardinales summo

sacamentaUs

est

et episcopi,

aUqua temploconfluent.bus rum dedicatio fiebat. popuUs mod.cam poenitentialium partem


quoties solemuis

poenarum

Pontifici
(;

in universa ecclebia regenda et in

majoribus causis definiendis assistunt, eorum dignitas episcopaU jam tunc fuerit superior etdigniur, cum Ana.stasius Unet tantum presbyter cardinaUs, per tres tamen ad synodum epi.copos, fuerit vocatus episcopos, ut tieri soUtum erat
in judiciis patriarcharum... Dicendum igitur __.;.., *^.-,.;i. episcopis .A minn. n. cardinales .;...r.;. ad minus pasfficulo

hullam Aletamen, remittere. Et suhjungit onmibus. quiin anni 1177, qua

xandri

nono

III, (ecclesise S Marise anniversario dedicationis diebus ante. deCaritate Venetiis), vel tribus visitavermt de vel tribns post, eamdem... dies.^ duxipcenitent.a s.oi injunLi^ pcEuitentia sibi injuncta viginti Benedimus -^^^-\^^/^^^^^ i^v-^ "-^lt^/mnus LiiUO lUUllig tuuv/o. xviii, xvi de Syn. dia^c. dc Svn. di3ec. lih. XIII cap.

cium
n. 8
:

XIV

res exUlisse ['l]:Atque

ex his

sufficienter liquet

nihii ohstare

quominus s3eculo vi missus a Pontifke sit in Sardiniam cardinalis, qui Turritanae prgeesset consecrationi. Sed haec cum, ex supra disputatis, non ad sdeculum vi sedprohahiiiter ad sxcutum xi vel xii referatur

Cardinalis Thomasius,inquii, quanta momulta eruditioue...demoustravU, pontifices in mdulderatione usi sint Ilomani

postquam

geuUis
ter

concedendis,

plerumque annorum

quas scilicet paucorum sapienlargiri solebant,

improbaconcludit, incredibiles ac plane

funditus ruit difficultas a P. Maitheejo moia. Cceterum ioquendi modus ab Arca adhibitus xiaiem scecuto vi mutio recentiorem
;

biles esse concessiones


;

utiqueprodit
Qutd de indul
geiilii

indulgentiarum m.Ueassertae norum aDncum eoque magis quod tempora refeconcessioues plerumque ad ea prsememorata ranlur, quibus maxime viguit
moderatio.
n.
^:i

2b Additur in historia Inveniionis: PrtEciil)

u6
Brcviarnnii
l'(.iuirii-utii

17oU.
Iicin

Uuui
I,

li>rii

1.

ji

xiv
iS..

Vciicliis,

Vc

\'2i

Ciitil

Muruiii,

UiziDiiuiin,
|i.

idiii.

278.
17133.

13;^

C1..S.

\m. p.'
11.

II.-.!..

AcU (5) 132. (7)

MQni

Hiriolcxitoii,
|^>

loiii

20U ^Uonuniic,

liim

Vll. Piicl.,

I(l7el8iq.

(^)

l*rop}la^um M:Ui -' Acla SS. Onl. AuUiiuilal-s mcdiiie*'.


SS.

(3p)irJiuiii sDc.t

139 (9).-(-V) lliti(iiiH*lndulgcntiirum,

lom. V,

col. "JGi.

26 Post

DIE VIGESIMA QUIISTA OCTOBRIS,


^uafMins'"',iiti pr>sit

55S
*b*^J*

hiiioria iiriinx
/,,f

CH"""'

26 Post hasc omnia nemo non assentietur sequentihus P. Matihseji verbis Hsec cum ita ^^ habeant, vehementer suspicor, falsum esse, saocti Gavini ecclesiam constructam sseculo aerae vulgaris quiDto et anno DXVII consecratam fuisse; tametsi, referente Vico, sequens su:

crevere.

Innumera ferebantur beneficia eO' pia intercessione cceiitus cotiata. Viri fide digni nec vanis faciie detudendi imaginibus, asserebant se pluresper nocies ecclesiam magna luce corruscaniem vidisse, dul-

rum

Conseper ipsius portam legatur inscriptio crata fuit ecclesia sancti Gavini de Turribus die
.

cisonos audivisse concenius, suavissimi odoris percepisse fragrantiam. Insuper ferebatur S. Gavinus, in habitu mititari, vultuque blan-

IV Maii anno Domini DXVII. Quod si adniittamus ecclesiam prssfatam seeculo xi exeunte
constructam, ineunte vero sequenti consecratam [quod mihi haud improbabite sane est) hac ex parte historiam consequens erit primse inventionis gravi errore maculari; cumque ejus fides aliunde etiam infringatur
,

do piuries appa?'uisse, prsesentem conferens opem, majoraque in futurum promitiens. His omnibus animatus RR. DD. Manga de Cedrelles archiepiscopus Turritanus, perpensisque
tot

ac tantis prodigiis,

maturam

post delibe-

rationem statuit anno 1614 reliquias recognescere atque soiemniter elevare. Feci {verba sunt R. prsesutis Manc3e (5)) effodere terram circum altare majus, ubi ab imraemorabili tem-

haud
et

puta ex concessis indutgentiis denique tota narratio documentis nitatur


leviter,
;

sive recentioris aetatis, sive nullius vet suspectse saltem fidei ; concludamus oportet, ittam

pore stabant tres columnse marmoreffi, altitudinem hominis habentes, quas venerari solebant

multiplices prge se ferre noias suppositionis.

Nec tamen negaverim Inveniionem reliquiacontigisse sasculo xi circiter, atque tunc temporis eedificatam consecratamque Turribus ecclesiam S. Gavini, et eatenus admitti posse Arcas narrationem ast quo ad varia ^ rerum adjuncta attinet, non ausim fidere, Hactenus de prima Inventione, in27 Sccunda Inventto contigit anno 16H sub episcopatu Gavini I Mancie de Cedreiles, qui
;

rum

Eratque fama eo loci reconsacrum thesjiurum, cujus indicium prseberent dictae columuffi. Moto paulullum
fideles piis osculis.

ditum
solo
,

latere

apparuere

vestig-ia

capellfiB

seu oratorii

subterrauei, quales in antiquitatibus christianis

describuntur Confessiones seu Memori martyrum. Erat porro praefatum oratorium terra gran-

SeeumUi
tendV)

dibusque lapidibus obrutum, quiE ante omnia fuere semovenda. Supra assurg:el)nt altare majus, instructum marmorea tabula, decem pal-

postea iypis edidit relatiouem, qua rerum gestarum sub hac Inventione series exhibetur
et explicatur.

morum
ta,

in quadro, alta

paulo profundius

uno palmo. Hac sublainventum est primum

Hujus

relationis

meminit

titU'

luynque adscribit Nicolaus Antonius in Bibliotheca


rit

Hispana nova

(1) et

excusam

asse-

relationem anno 1615, quem eumdem ponit P. Matthsejus (2). Ast annus preecedens scilicet 1614 assignatur tum Inventioni tum editx Relaiioni in processu iertiae recognitionis, de qua pluribus erit infra quaestio.

Libellum reverendissimi preesulis Mancm ad manus non habeo. Sed pars ejus prsecipua reperitur in opusculo ii.aiico, ante septennium typis Taurinensibus vulgato, cui tituius Men:

sepulchrum quod altari cryptae seu ecclesiae subterraneae incumbens, suppositum jacebat majori altari. Erat sepulchrum illud speciosum et magnificum, forma semicirculata, lougum palmos novera, latum tres intus opere mussivo haud spernendo exhibebantur flores aliique id genus ornatus, quos inter columbse duae totidemque agni, atque in medio juvenis pulcho aspeetu humeris gestans agnum. Quo visu, omnes suavi lastitise perfundebantur sensu idque multo mag-is quando reperta est capsula marmorea praeclari operis, long-a duos palmos
;

Octobris SS. MM. Turritanis Gavino, Proto et Januario sacer (3). Atiunde, nempe ex processu teriise Inventionis seu recognitionis, novimus relationem DD, Mancee ex hispanico
sis

lata circiter

uuum. Capsulas oruatus iidem

fere

erant, qui in tribus prioribus basilicae columnis,

in

quibus columbae

et cruces cernuntur.

in italicum fuisse

versum a R. D. canonico Turritano Joanne Scarpa, prgetoque Sassariiano subjecium anno 1846, quando RR. DD.

C Alexander Varesini archiepiscopus sese ac* cingebat investigandis SS. Patronorum ecciesise suas reliquiis. Quarenullusdubito quin

sequens O. B. GAII... S. ROTI... S. lAlV. Quos apices, habita etiam ratione aliorum non satis distincte jam apparentium, viri nonnuUi ex societate Jesu, antiquitatum christianarum
inscriptio
:

In media fronte

capsulse legebatur

periti,

sic

legendos

censuerunt

Ossa beati

ex hac versione desumpta sint, quse in preefaio opusculo speciani ad secundam Inventionem. Nec prsetertniiiendum R. D. canonicum Scarpam, utpote delegatum RR. DD. Archipr3csutis, pturimam contulisse operam recognoscendis anno 184S iisdem sacris pignoribus. Haud iiaque minor adhibenda fides laudato opusculo quam ipsi DD. Mancse relationi. His prsemissis, secundam Inventionem
ficfa ,i,nw
'**'*

Gavini kt sociorum sancti Proti et S. Januaru MARTYRUM. Suscepta capsula cum sanctis reliquiis est ea,
ratione.

qua decebat, reverentia et veneprout coeperant, purgarunt Dein ruderibus cryptam, cujus stratum seu pavementum pretioso porphyreticoque marmore
,

Hactenus verba RR. prsesulis Mancm de Cedretles. Addit auctor opuscuti (6), spatium aliari inajori subjacens duodecim hanitebat.

'"

explicemus. 28 Ineunte ssecuto xvii (4) dignatus Dominu^ est multis prodigiis sepulcrum SS. Mar-

buisse sepuichra, ita inter se disposita ei ordinaia, ut loculamenta diceres unius ejusdem-

iyrum Turritanorum

iliustrare.

Undepoputi

que reiiquiarii vet potius sepuitui^se. Deinde signaniur prxcipua SS. pignora ibi reperia; ac denique memorantur (7) mutta beneficia
sanationum
etc. coetitus

reverentia et fiducia in SS. Paironos mirifice

nec sineprodigio

col-

saiili Gavino. Proto e Giaiiuano, niarlin Torriloiii. Toriiio. 1855. (} Ibid.. p. B7 el scq. (ti) Ibid., |.. 68. (7] Ibid., p. 88, 3, 0) Ibid , p. 62.

consecrato bIIc glorie dei

1*7

cie.

Uila,

nr
ftOeTWK
B. B.

<;?

MM. GAVINO MlLlTE, ETC

p^a ,-e<aMms,_P^^_^ ^^/^^_ Corporum InvenCor-porm '""? V SS. i exh,benttpsam nc^;'^ quiescehant,

^^

<,onem,

">9"\^

,^^ ^Uas repertas

''2"'

,,. s,,, ;. L;:diebus. per *^,. ,. solum quid singulis ctus. "">" ">9^2Zcelebrata recognitio. sed etiam
_30^

^',?!!: ,, accur-a^is.tmeguc con/-e. /] ^^ra<isstme9ue confc Jf(,,-,,

^Zn

'1'SrcZtTJscLduias seu cartellos,


o P7- ;,^1'""'ZMareturquandoetaquoprima.u.;:':;Scct.c(u. ,^0 et facta sit depo.t^OfeTsacrorZmpignorum XMrm-ihiu''''''''^''''^'''''' S^ons recitantur mscrplxones

<^ M^ J^l SL' Jris


"'
(,(a(r. ^^ notLJ.

sit

actum mi-

ijnoicil ccrle-

ZtZ -^^l'2^^;,,i,,tantumpr^cipuasinejc,^s^
prolixus Quoniam vero prol^.us

r,"niam suhleT'
1-aneam;

Jro

Infra n.

TSbimus, recu

ZtoaRRZpa^co
lalims,

Man,a

appositm, ut l^quetjx

cwtera
^^^.

^^^^^^ ^^

summat^m redd^turu g^ gesta suntix^


-,.,

^^..

idiomate. Idem puto n. 13. saltem pluribus. Conf

d^cendum de

XX1.^^_^_^

^^^

^,,,^ ,^ g. Gavin, ba.,l>ca .^^^^^.p,. ^, D. Joa.nes .car-

e UT m.

UeierUd De tertialnventione

SeU re-

annO lOtO. COSnitlOne facta Sint Ono Ordine reS gestse


j l deSCribltur

eanomcns primatialis eccles. mandato voce eis dato una cum Cancellario, de DominicumVarcsm., j^r dD. Alexandmm Metro,,ob,annm ^ebicpiscopum Turritanum, Corsicm etc. se contu. ^.^^,^^ sardinise et martyrum Turntano; b^^nieam SS.

Tumt,m,

^^^

S
B

PrOCeSSU frOCeSSU, a Conereeatione Rom. prO!?.

PV ex

um

Januari, Gavini. Proti et

ut aper.rent
,

tj^iigneorumcancellorum.inoratonosub.

bato

De

iuu

SS. Ganni,

ProU
rer,ia /,-..-

Sardinia. el Januarii in

^^^^iX::^^Z^JT^-S^.
adhibita Prjelato, clausa,

existent.um; erraneo ejusdem ecclesi

qu

hunc

in fincm

nova

clave

Quam

L
to

ex

Prr..

K nnocurrentissa^cuhquadragesimooclato, fuerunt AinvenWe seu recogmi^ iertia vice


reliquia.'

etiam' ipse pra^fato die

fcceratfaber Gavinus De.^sena,qm obseravit dictam portam

eeMi. proba-

AlexanSS. Martyrum a RR. DD.

S.

Con-

archiepiscopo dro Dominico Varesini, qui ipse dignatus tano primaie Sardinise. instrumentum seu processum
est

Turri-

DD. Joanne hanna coram ambobusviceparochis majore D. Ludov.co sacrista et Paulo Pinto, et DD. Joanne Connec non et beneficiariis Arru Mundula, Joanne Antonio tini Gavino Sechi, quam stat.m clav.m Loriga et Josepbo Piana
;

Quem priucum hagiographis communicare. adscribendum htc est squam exhiheamus


,

anno 1S56

pr.Bsentibus

recepi omnibus "P^dictis vins

decretum

Congregaiions Indulgentiarum re daSacrarumque Reliquiarum hac super


S.

Prxsule nobis sublum, atque ab eodem RR. Deestque hujusmodi Turritamim missum,
:

ditione ac cretum. Quamvis in tota Sardinise provincia singularis prtEserlim in Turritaua erga effulserit Christi fidelium devotio

semper

Propatronos suos, sanctos scilicet Gavinum, sicut ac Januarium, quorum corpora, thum,
ecclesiastica

qui hac d.e (24 Marl.] idem D. canonicus Scarpa; laudatis Cance lano, mane, prsesentibus supra viceparochis, sacr.sta mabcneficiariis, duobus GavinoDessena, cu., v.dent.bus iore et fabro, canonicus Scarpa, omnibus prsefatis, idem D. qua supra, obtuantequam aperiret portam, de cujusque ope obserafactam, lit clavim ab illo an agnoscedictam portam. roganseum, verat considerata recogni; ret clavim oblatam; qui

taque clavi. respondit

eam

indubie esse clav.m


et

monumenta

testantur, a Christia-

nis incolis in ecclesia

collocata

eorum nomine consecrata, fuerunt; id unum tantum supererat


fiilelium in

C ad eamdem

ipsosMarlyres religioincerto ejus-

finem prsd.ctum ipsam, quam fecerat ad nusp.am Scarpa quamque iussu pr^fati D. can. al.as umnon de.nceps viderat qute proinde exhibita, "cut nec illi fuerat quara a quovis
;
;

j,

nem aug-endam, quod nempe ex


dem
ecclcsise loco prsefatorum

sanctorum Mar-

uUi alteri ex prsBsentibus ^"P^^ii'^!'^^'";,^ '"e Itaque sacrista majore. riis, viceparochis, et

tyrum sacra lipsaua invenirentur, Modernus


itaque Turritanus antistes R. P. D. Alexander Dominicus Varesini, quod erat in votis feliciter
absolvit; vertente

can.Scarpaillam.spectantibusomn^ idem D. ut tradid.t fabro, bus supramemoratis viris. apeet /eapse aperiret portam prsefatam, quam
ruit.

enim auno salutis miUesimo quadragesimo octavo, effossis octingentesimo loculis sub inferioris sacelli altare, quod exstat
in insigni

Quum

cum

itaque processissent ambo omnibus prBenominatis, primum 'H'"^.11.

simm

ac pervetusta Turritana basilica eisdem sanctis Martyribus dicata, ac servatis omnibus nte servandis juxta prajscripta tum a SacraTridentina synodo, tufQ a Decretis hujus Sacrae Tndulgentiarum SacrArumque Reliquiarum Congregationis. eorumdera Sanctorum Corpora proprio uniuscujusque" nomine distinctii invenit, eaque inventa authentice recognovit, prout ex authentico Processu huic Sacrae Congregationi exhibito satis superque coUigiQuapropter eadem Sacra Congregatio tur.

ligaminibus runt omnia sigiUa cum cera; n.spacancellis ferreis sanctuari., apposita signo gencoloris impressa cum
nicsB rubri
tilitio

su.s aiois

quse ejusdem RR. DD. Archiepiscopi;

sigilla

cum

recognoattente cousiderassent et

vissent adhibito quatuor candelarum cum ipso lumine . et prseterea contulissent infrasigno quod manu tenebat cancellarius omnino esse scriptus. compererunt eadem fueraut. atque sigilla. quSE dicto die apposita impressio faota ita conservata, ut a die quo
fuerat,

cerearum

ne vel

minimam

subiissent

mutat.onem
vel

DIE VlGEblMA QUINTA OCTOBitlS.


vel deformationem.

555
AtcTnas
6. B.

Atque de his fidem certam indubitatamque faciunt omnes viri, quorum supra habetur mentio. Quia vero consueverant ex urbe Sassaritana singulis per quadragesimam hebdommadis ad hanc basilicnm venire terna ficdalitia, nempe Philippinorum, Baing-inorum (id est S. Gavini. conf. infra n. 46 ad finem) et Servorum B. Marice, ut unaquseque ibi de noctu oraret; assignatum eis hoc auDO fuit oratorium, non vero sanctuarium, ut dictum est, Alque ut omnis vel levissimifi suspicionis toUeretur occasio, idem Cancellarius, de mandato D. Delegati et coram omnibus supra no-

dianis ejusdem diei horis, prsesentibus D. viceparocho Joahne Maria Sanna et sacrisia major^e Ludovico Arru. Hisderehus moniius RR. DD. Archiepiscopus venit ad hasilicam, &i visis diiigenterque examinatis, qiiae a suo

Delegato facta hactenus


star

fueraut,

attentaque

ipsiusloci natura, facile percepit altare, ad in-

primasvarum ecclesiarum et prfiesertim omnium matris Ecclesiae, erectum esse i^upra seSS. Martyrum. Jussit itaque altaris demoveri tabulam seu lapidem sacrum, rogavitque D. Paulum Duoe, constructiouum ope* rumque publicorura ytxisi^Q.inm (ingegnere nel gfenzo ciui7e), ut ad basihcam veniret una cum

pulchrum

quod,
rat.

sigillis

munitum

fue-

minatis

apposuit cancellato ferreo portfleqne medifie sigilla tria ex cera hispanica rubra cum ligamine item rubro, adhibito eodem
viris,

signo minori ejusdem praefati Archiepiscopi. Quo facto, protinus et in conspeclu omnium occlu.-^a a prsedicto fabro Dassena fuit porta cancellati lignei, per quam ingressus patet ad oratorium subterraneum clavem vera de manu
;

R. D. Aloysio Sclavo RR.DD. Archiepiscopi secretario [segretario di confidenza), atque inspectis operibus et loco, suam de prsefata furuice proferret sententiam. Asseruit D. Paulus adesse
judicare ex

revera fornicem, in quantum nempe fas esset inspecta parte exteriori [quie sola patehat oculis] ; nec proinde se dicendo esse,

fabri recepit

idem canonicus Scarpa delej^atus.


cunctis infraacriptis adstan-

B quam
tibus,

dein ipse,

tradidit praefatis

duobus

viceparochis

et sacristss majori, hac certa lege, ut, cum vero alteram praesto ad orationem, nuUam

ob causam,

adesset

congregatio
porta
ista

Philippi-

DOrum
et

et

confraternitas
B.

Bainginorum sicut
aperire-

Servorum

Marise

tur, et facta oratione

obseraretur ab iisdem

viceparochis et sacrista majore.

Quod quidem spoponderunt onus isti libenter suscipienles, reos se futuros, si quid praeter haec fieret.
Quare
rog-atus

priEsens

actus

est

omnium

prffifatorum

tirmatus. [Erat signatum) Can. Scarpa delegatus. Benef, Josephus Piana.

manu

cum illud explorare nou darursu^ delegavii RR. DD Ar ^ chiepiscopus eumdem D. Can. Scarpa, ut intacia remanente fornice nec amoio aliari (a/iar{no)tolleret suppedaneum,w( sciiicetcerneretur quousque fornix seseextendei^ei.Quod tamen dilatum fuit in sequentis anni 1847 diem 5 Martii responditque labor votis tum delegantis tum delegati. Hic vero, jussu RR. DD. Archiepiscopi, clavi obseravit portam cancellati ferrei, quie est ad dextcram ingredientis sanctuarium. Cum tamen existat Jid latus sinistrum altera poria thffiC clausa erat nec poterat clavis inveniri),ad majorem cautelam novem in totidem distinctis concellati ferrei locis addita sunt sigilla ei insuper alia duo foraminibus
quid intus lateret,
retur.

Tum

Ben. Gavinus Sechi. Ben. JoaunesContini.Ben. Joaunes Loriga. Ben. Antonius Mundula. Sac. Joanues Maria Sanna viceparoch.Paulus Pintus pro parochomaj. Sac. Ludovicus Arru.Gavinus
Dessena. Didacus Casu Serra. CanceL Archiep. 31 Atque his initium datum est SS. Relirelaiio t\im eo

utriusque serx. Continuo D. Can. Scarpa vocavit Gavinum Dassena, fabrum Sassaritanum, quem jusseratcouticere clavim ad obseraudum cancellos ligneos, quibus clauditur Area !>eu Oratorium quod est ante Sanctuarium manda;

vitque ut illos occluderet.


set,

Quod cum

ille fecis-

quiarum

recognitioni. Die

xn Maii ejusdem

nw,

in,.Y

anic
n,i

hunc tiiem

pr.pannuiam
iwentionem

anni 1848 confecta et signata fuit Relatio, pariter g^^^^y^ pa^Him adscribimus, latinitaie RR. DD. ^ ^^f^i^ ^^natam Primum dicitur
.

Delegato, qui

confestim clavem tradidit eiilem canonico eam apud se servavit usque ad

diem
elapsi.

vigesimam

quartam

Murtii

pruxime
in

Quo

die acta sunt quse

memorantur

Alex. C archiepiscopus

Varesini jam suscipienda tertia pridem. cogitasse serio de recognilione seu inventione SS.Reliquiarum;

Dom.

Instrumento recitato supra.

atque

idcirco sollicite conquisiisse notitiaset

documenta tam typis edita

quam manus-

traditia, cripta, quibus antiqua declarabatur

Maii 184S RR. DD. ArchiepiscopuscumD. Baron. Camossi urbis Sassarttame pnetore {Goveryiatore detia ciita capo di Sassari e Logoduro), Vincentio Achenza aliisque viris primatnis piuritnis, qui omnes
32i)i-exii

^;;;;;:^^^^,
^,,^

^,,,^,

pr^ecipue vero Relationem de secunda inventione facta anno 1614 sub archiepiscopo Turritano GavinoManga de Cedrelles, quam Reidiomate impressam lationem hispanico anno, {alii dicuni sequenti Matriti prsefaio anno, conf. n. 27), italice reddiderat D. canonicus Joannes Scarpa et prselo subjecerat Sassari a?mo 1846 Auditis pneterea senioribus prohisque viris circumjectse regio7iis, invocaio lumine ccelesti et conflsus patrociD. nio SS. Martyrum, deiegavit eumdem qui ad basilicam Turriianam Can. Scarpa, seconferrei et de reliquiarum sede inquireitaque Hie subterraneam ecciesiar^ nullas explorare. Et vero primum comperit Inscriptiones. Tum dimovit uspiam exsiare pavtteguias sive mat^oreas sive iapideas menti;actandem pervenit ad quamdam forntantemertcem. Qu^ omnia peracta fuerunt
ret. Cocpii

nominantur, convenerunt in vico Porto Torduodecim res, et ingressi basilicam, accensis


luminaribus cereis ,descenderunt in ecclesiam
subierraneatn.
ter est ciavis.de

Etprimum

recognita diligen-

qua in Insirumenio 24 Martii vicepa1818. Fidem dein dederuntambo DD. portam canceiiati rochi, se neinini reserasse
Sodalitalignei, nisi advenientibus prcvdictis
tibus

ad orationem nocturnam, prout fuerat

cautum. Patefacto ligneo canceilaio processerunt omnes ad ferreum,quo pr^ctuditur sanctuarium ; inspecia et integra y^eperia sunt sigiila. Aperta tuncporta, ingressi sunt sanctuarium; quxsitumque fuitaprwfato Pauto Duce operum pubiicorum prcefecto et ab Angeio Maria Pirotto architecto, an fornix,
,

quatenus ex parte externa, qu3e sola detecta aniiquum erat, liceret conjicere, esset opus atiquando mota, et an an terraeo loci fuisset ab
;

DE
90Q 556
AUCTOnS
B. B.

SS.

GAVINO MILITE, ETC. MM.


.

sequens inscriptio: * REcapsulse legebatur in lamina

'ifietteafti^

nOVIAS DE LA2^K0D0MA**;
secund^
capsul
:

"paniro latinc
'*"ln|uitEpnii>a!

restaurata, retur innovata aut


se scr^ptoad

^f'^.

*
S.

EELIQVIAS DE LA
INCOGNIT'.;
in quar-

^--^ ^rS^^^^^ --^seorsumalterum ab altero. ^'^/'"*^^.,-^^ canomco RR DD. Archieptscopus D, formcem, i7


Scarpa

pa

RODOMADONDE
in tertia
:
:

SE ALLO LAESPINOLA

arapuUjE

viitcfe.

DE PLATA-;
tapariter
Iffi

'RedoniBnon

S.

INCOGNir. Hsequatuor

capsu- Rodoma
'relniuiac

utdenuo

foderet circum

TilmeLtintacLsremuere^^^^
ad
se

autem referret de suscepti portis utriusque cancellatt cessu Et obseratis l^cs^^^^^ %7essumab omnibus est \% Uan 1848 . capUa Relationis datm dxe Archieptscopo. a Bar signatee a RR. DD. Achenza syndco Camossipr^tore, \incentio Sequentx dte id esti^ eiJoan. Rugiudecano. Ducescripto,ut proMaii, pr^fatus Paulus una cum testatur, descendisse se

^fop^suc

vero et capsula legebaEvangelii, in prima lamina


erant ad cornu Epistols.
tur
:

Ad cornu
:

am-

pulls

vitrfiac

S.

INCOGNir.;
tertiffi

in

secunda

B'.

COMITA

(fti-doma) ubi

rcperta esi

^ue

REX;

tum lamina,
versiculis
quffi
;

et quartae capsulae erat una tancujus inscriptio duobus constabat


:

ipinula^cxar{iciito.

prioris initium erat

*ilELIQVIAS,
;

'/af.lleliquiE.

quidem vox
aliffi

clare exarata legebutur


capsulffi, positffiante

ccap-

teradeleta vel corrasa. In


erant et

memorata sacra Urna

quatuor

miserat,

prtmariis tn Camossi aliisque viris majori basiticae; CapeUam, quae est sub altari diligentemque inaccuratam et deciarat, post
Bar.
tefactam, certas
tis notas,
prffi

nostrorum. Prima ad sulas SS. Patronorum Epistolse eratcum lamina plumbea et incornu
scriptione
:

S.

GAVDENTl' EPS;
erat

secundffi in

fornicis paYestigationem, comperisse, partem

eadem linea EPS; tertiffi


:

inscriptum

S.

IVSTINVS
;

antiquitase ferre aliqualis

(attesta

una qualche aniichtta) nec

quartffi EPS. S. FLOKENTI' EPS. In medio Urn S. LVXOBl' denique magnitudinis reperta est capsula quadrata,
:

ullumextareindiciumsusceptirecentercujusvis excepta effossione de operis aut restauralionis, ejusdem quasupra fuit mentio. Die vero

unius palmi

cum dimidio, aliitudinis duorum eratque instructa lamina, et fimpalmorum ; prseterea cernebatur briis circum circa ornata;
in anteriori facie stella, et inscfiptionem dupplicatis
3.

mensisMaii,eadem, verbis non mhxlmutatis, B declaravitJoannesMaria Piroito,arch%tectus. RR. DD. Ar33 Die 8 Junii 184H. Rediit die Tiit ^unit auditoque sacro et aperilur $echiepiscopus ad basilicam, pulthrum; ingressus cum aliis ecclesiam subterraneam, canocomperit solum, prout mandaverat D. cirdelegato Scarpa, eruderatum fuisse nico cum fornicem, ifa ut hujus fundamenia pate
rent,

sequentem ferebat exaratam litteris


:

minmm^S m> Ad

latus sinistrum in cornu

Episiolffi,

erataltera capsula lataduodecim cen-

quin muri vel alia pars ulla fuisset ut constarei nec manum nec insirumenium quodvis infomicispenetralepoiuisse intromitii. Posthgec jussii Archiprgesul perrumpere muros amotisque ruderibus purIsesa,
;

longaquadraginta cum laminainscripta S. JANVARiVS M.; ad latus dextrum in cornu Evangelii tertia ponebatur capsula, eadem qua prffidictamagnitudine, cum lamina: Propria manu KR. DD, S. PBOTVS M. EP'...
timetris,
:

Archiepiscopus extraxit reliquias


capsulis

tribus

illis

inclusas;

et

primum quidem
Proti,

reli-

quias

S.

Gavini,
Prffisena

tum

S.

taudem

S.

Ja-

nuarii.

aderat Josephus Rosso, medl-

gatoque loco, sub fomice deprehensa est urna seu sepulcrum, de quo plura numero sequensed ti, Praeterea nihil hac die suscepium
;

clausis
die X Junii

obsignaiisque

diligenter

cancetlis

in cus et cbirurgus idemque lector anatomiffi regia academia Sassaritana, qui singula ossa, prout ab Arcbiepiscopo levabantur, recognoscebat proprioque designabat nomine. Tum RR.

ferreis sanctuarii
exiractK
ei

ad sua guisque rediit. 34 Die 10 Junii 1848, RR. DD. Varesini archiepiscopus una cu7n RR, DD. Raphaele
A-rduino, episcopo Algherensi adierunt basiHcam SS. Martyrum, in qua uterque pri-

DD.

Archiprffisul, assistente

RR. DD- Arduino

interim episcopo, sanctas ilias reliquias tribus quas singulas elecapsulis ligneis recondidit,

recognifit re

"31(5.
(ronorum

ganti panno serico obduxit, quibus etiam RR.

Pa-

DD. Arduinus

inscripsit

sanctorum nomina,
aiqiie delat*

mum

sacris sunt operati. Dein hora octava maiutina archiepiscopus inpontificaliornaiu quo absoinchoavit hymnum Veni Creator luto, sub Litaniarum majorum cantu ad oratorium subterraneum, quod est ante sanciuarium, processit, comitantibus RR. DD, Arduino episcopo, Capitulo Turritano etc, sequentibus Bar. Joanne Camossi aliisque viris primariis haud paucis. Mandavit Ar;

suum nempe
priis

cuique capsulBe.

35 Appositis deinde sigiilis, sustutit pro-

in basilicam.

manibus Archiepiscopus capsulam, qua


;

S.

Gavini pignora continebantur

alieram

vero reliquiarum S. Proti tradidit RR. DD. Arduino, aiieram 5. Januarii RR. DD. canonicis Joanni Rugiu, decano capituti atque
vicario generaii, et Salvatori

Agnesa pa-

rocho Turritano.

Tum

sub cantu Majorum


;

chipraesui assessori et cancellario ut attente

considerarent sigiila ferreis cancellis impressa qu^e cum tam ab his duobus quam ab aliis omnibus circumstantibus reperta fuissent integra atque intacta, canceilati porta
;

Litaniarum redierunt, ferentes singuli prsedicti singulas capsuias, ad ecciesiam quam


ubi circumivissent, dictus est
brosianics
;

hymnus Am-

est aperta, et accensis

magno numero faculis cereisque ingressi sunt sanctuarium ; ac tnspecto fornicis penetraii compererunt adesse
ibi revera

ei repositas capsul^ sub penpetasmate magnifice omato, insertecque simul umee majori ex cristallo, vene^^ationi fidelium paiuerunt. Posthsec accurate sigiiUs muniti fuerunt cancelli ferrei et porta

confessionem seu sepuicrum SS. jussit Archiepiscopus lapidem ex marmore albo sepuicri seu UrnfiB, qui spectanti primus erat et in cujus medio signaia erat iittera S. Uma vero (ut illico apparuit) quindecim continebat capsuias plumbeas laminis item plumbeisin-

Martyrum. Sublevari itaque

clausa. Adfuit continuo densapopuli,undepio affectu quaque congressi, multitudo


,

commota nec aliud audiebatur per ecclesiam


;

nisi singuitus et

suspiria,

Isetitise

testes.

structas,

quarum singulse singutas propriasque ferebani inscriptiones. In lamiua prim

Peractis autem prsedictis, RR. DD. Archipraesul, comitantibus RR.DD. Arduino, episcopo Algherensi, et capitulo Turriiano ,accessitad altare majus, ubiexposito SS. Sacramento, impertita fidelibus qui maximo nu-

mero

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


mero festivoque in ornatu ad inventionis solemnia concurrerant, benedictio est. Dehis
omnihxis conditum est instrumentum, cui subscripserunt ambo prsesules, urbis preefectus D. Bar. Camossi aliique omnesviri primarii, qui prsesentes adstiterant. Eadem die 10 Junii, hora sexta pomeridiana, ritu solemnissimo decantatee sunt vesperse, prsesidente ArchiepiscopOt assistente capitulo Turritano, Aderant etiam episcopus Algherensis, clerus Sassaritanus et vici Porto Torres, fidetesque ingenti copia, quihus omnihus impertita ab

557
et singulis basiIDCTOII B. B.

per totam octavam omnibus


ticam visitaturis.

Rora sexta pomeridiana

decantatas soleniniter vesperse sunt ab episcopo Aigherensi, preeseniibus Primate et


capituio Turritano.

Rora autem septimaam-

bo aniisiites una cum capitulo et sodalitiis Sassaritanis Bainginot^um, Servorum et S. Crucis, liem sodalitio Consoiationis {deiia Consoiaia) quod est in municipio Porto Torres, se contulerunt per modum suppiicationis ad ecclesiam ruraieyn dictam a S. Gavino decoWaio {San Baingio decapitato],ex qua tria

eodem Archiprsesule

Denique majori uma extraxit cristallina tres ligneas capsutas, quibus ut dictum est, SS.Patronorum reliquise inclusae fuerant. Pignora S. Gavini ipse Antistes, S. Proti D. Joannes Riugu, S. Januarii D. canoest benedictio.

Archiepiscopus ex

nicus poenitentiarius Dessanti accensis duodecim facutis, in

detulerunt,

armarium,

quod erat in veteri sacristia. Qiio obserato ohsignatoque, ac tradita Archiepiscopo clavi,
discesserunt omnes
Die
XI

Junii
rell-

roram
f|(ts

Archie-

pu-* *tilemni

W/ mrris operantr: cun


cio.
lio

suppHcuetc;

Per totam vero noctem arseruni lampas una et duo cerei. 36 Die XI Junii hora sexta matutina, sodales vutgo Baingini dicti, sotemniter dequg expteto, cantarunt divinum officium preshyter seu capetlanus cetebravit eorum sacrum in altari majori hasilicc-e. Circa horam vero nonam processii Archiprgesui ad veterem sacristiam, reseratoque armario, de quo supra, et recognitis sigilHs, hierothecam
.

simulacra SS patronorum Gavini, Proti et Januarii deportaruni ad basilicam Turtntanam. Denique hora nona vesperiina RR. DD, Varesini ad ecclesiam rediit et ex majori urna sustuiit tres minores tradidiique alteramcum reiiquiis 5. Januarii Angeio Delrio, pr3?posiio Phiiippinorum, alieram cum reliquiis S. Proti canonico Dassanti, teriiam qua coniinebantur S. Gavini ossa, ipse suscepit atque comiiantibus aliis ciericis accensisqu duodecim cereis, processerunt ad memoratumjamarmariumin qua tres urnas deposuerunt dein ciauso ohsignaioque armario discessum esi. - Aiqueheec ita gesta et peracta sunt die xi Junii horis suprascriptis et de E singuiis singuia confecia instrumenta, quge in extenso communicare nobiscum dignaius est idem RR. DD. Varesini, et ex quibus (quoniam integra adscribere opus non eratj preefaia omnia fideiiter ac fere ad verbum
,

S. Proti commisit episcopo Algherensi, alteram S. Januarli canonico decano Riugu ; ter-

deferendam retinuit. Quo facioprocesseruni ad tahulatum, ubi pridie reticta fuerat urnamajor. Tumidem Archiepiscop^f adstaniibus RR. Arduino, capitulo
tiam
S. Oavini sibi

die XII iun. descripsimus. ceU37 Die XII Junii hora septima matutina, Miaam fppusAlquo pridie repo- hral relatse eodem fere ordine,
ijliercntit.elCr

siise,

Turritano, plurihusque aliis clericis, rupit


sigilia

iignearum trium capsularum, suaque


reliquias S. Gaviui,

manu extraxii primum

ex armario sunt ah Archiepiscopo ti^es urn3e ad suggesium seu tahuiaium, atque in majori uma recondit<v Hora septima cum dimidia dictum soiemniier divinum officium est a sodaiihus Bainginis, eorumque preshy ter ceiebravii in majori aitari. Hora decima
-

quas continuo tradidit episcopo Aigherensi; hic autem illas inciusit urna minori chrystallina, cui statim, ne confusio oriretur, inscripsit verba
reiiquiee
:

S.

Gavinus martyr. Ita deinde

duorum aiiorum Sanctorum pariter

sacris operaius est pontificaliter RR. DD. Arduinus, prcvsenie Primaie et Turritano capituio assistente. Pro concione dixit D. Josephus Gambeila ad popuium frequentiorem adhuc quam hestema die. Finito sacro,

transiaise sunt ex iigneis capsuiis in chrystallinas, et alteri

ah eodem episcopo inscriptum:S. Protds episcopus et MAKrxn aiteri S. Januaritjs martyr. Posihaec conferruminaapposita tis trihus hisce capsidis seu urnis
; :

per modum suppiicationis solemnis usquead portum. Venerahiie Sacramentum deferehai episcopus Algherensis, comitante

iium

est

fuere sigiiia, easque Archiprgesui, praesente episcopo aliisque, coilocavit in majori urna, cujus supra mentio fit. Cumque peiiucid<e
essent

assistentihus capituiaribus , Turriianis, ciero, sodaiiiiis. In portu data universis henedictio, suh qua cVra beliica ex

Archipr^sule

tum major tum minores

urnde, iicuit

ah popido numerosissimo, qui soiemniiati sancta Paironorum iniiio pr^esens aderat,' pignora oculis conspicere, quod avidissime optaverai; quapropter voiuerat etiam optimus Aniistes reliquias ex aiiis in aiias iransthecas.Bisperactis,de mandato Archieferri

vicinisnavihusintonuerunt. Hora sextapomeridiana decaniatse soiemniter vesper^, prmentibus uiroque antisiiie. Denique hora nona Archiepiscopus tres capsulas recondidit in armario sicui die prxcedenii. reiatas 38 Die wnJunii ho?'aseptimamane, majorique in itrna adsuggestum hierotheccV depositx. Hora octava cum dimidia officium decaniatum a sodalibus Bainginis, missa

jie xin Jun.


ijesia

D. piscopi{erat hora fere decima), assessor Didacus CasuSerra, Tandaet canceiiarius D capsuias iigneas, quibus prius reliquige fuearrant impositee, detulerunt in prmlicium marium veieris sacrarii, ciavetnque Antistiti
.

decima sodicia ah eorum saceliano. Hora ceiehravit sacrum D- decanus capiiuii iemne
Turritani Joannes Riugu concionem hahuit coiiegii D. Joannes Baptisia Casula, recior
;

S' Apoiiinaris armarium


39

in civitate Sassari.

Hora nona
ad
die siv Jun.
rfcoijnilM re-

tra4iderunt.
sui, prcvsenie

Tum

hora decima cum dimidia

vespertina soiiio

more sunt

hierotheccV

Archiprgepontificaii ritu sacris operatus est episcopo Aigherensi. assistente

veteris sacrisiise reportatx.

Evancapituto Turritano. Post decantatum

Mariyrum geiium, orationem deiaudibus SS. D. Anhahuit ad popuiiwi frequeniissimum archipreshyter ecclesicV tonius Sayina Tolu qua finita nuntiavtt xncoiiegiatce in Osilo duigentias octoginta dierum abArchiepiscopo guadraginta dierum ab episcopo concedi
;

Die XIV Junii eadem peracta qu^ die menprxcedenti. Id auiem speciaii dignum mane hora 7iona cum tioneconiigii. Sciiicet

litfUijraliorum

SS. in etcleiia
nd/lerraitea
rrcoiidiHr.

dimidiaamboRR.DD.

antistites,

sequenti-

qui omnes tn bus viris primariis piurihus, ad caninstrumenio nominantur, accesserunt sanctuarium ecciesix cellos ferreos, quibus recogmtis sxsubterranex pr^cluditur ; et
gtilts

55H
AUCTORf:

DE

SS.
.

GAVINO MILITK. ETC MM.


ipscidemArchiprsesulhahitupontificaliprge- D quo absoluto cinuit hymnum Ambrosianum, conceniu, ndhibito et adhtbito musices concentu. more festivo densissimse fidelium multitudini immrtivit ^/,.,.^^^_ co. ^acramenti. benedictionem SS. Sacramenti. Aderant ur~
.

B.B.

janua '"^^"^^ sigillis apertaque \^,. seu s p usqua ^f^nnressi progresst suni usque aa /"' progressi sunt usQue ad fomicem "./^,- ^-^.
'
^

tncujus meaui tocu lapide. tolli laptdem, _ , et diximus, erat litteraS.. liiio scripta, ut
:

'^'^jT," ui^- ^ crum jussitque continuoHH.


-

^,J^,,i

rnnus primum coms vrimum

adrecoQuijamdie \OJumi amotus fuerat


anoscendas
vini
et

bis et provincise praetor

D. bar. Camossi

atii-

Proti et

extrahendas reliquias SS, baJaDuarii (n. ^^.).Denuo inspect^

spectatissimi, que omnium ordinum viri cunctis regidarium, omniuna cum familiis

earum %nlaminx plumbex examinatseque est retro hanc scriptiones. Dein compertum
priorem.

urnam

seu loculum adesse

et atte,

omnt' ram- unde mandato ejusdem Pontificis est secundus busque cernentibus, loco motus quo lapis,patuitque altera urna seu loculus,in recondehantur capsutae plumrursus decem S.EDESl'. bex, inprimalegebatur scripiwm:
.
;
.-

;uno verbo, bus sodalitiiset artificum coltegiis ad hanc solemnitatem quotquot convenerant praestantes. Post erant in urhe viri dignitate redierunt, [nam a die 15 Junii inde dishsec

municipium cesserant) ambo aniisiites ad Torres, ut finem facerent octiduanae cePorto


lebritati.

42 Scilicet Archipraesut, praesentibus

PR.ESBITEK m 5ecunrfa S GABINVSCRI5. tertia SPVL' ET CRESCtNTlAN' M.; in PETUONIA V. M.; in quarta ^ S. COM. > S. AMANTI'; in sexta S. ClLl.; in quinta
: :

DD

Arduino aliisque

tum ex
tulit

clero

RR, tum ex
;

^'rdiqmMin
eccleiia sub-

S.

MARCELL'
:

inseptima

S.

PISANA

V.

TVNAT' M... INVENr A. D. MDCXIIII. ET D. MDCXXII. {Apertus B HIC RECONDir A. secundam igitur locus fuit anno octavo post
inventionem, quse contigit anno 16H sub epi28). scopo Man^a de Cedrelles. Vide n. 27 et omnihus suis locis resiitutiSy ac tertio Quibus
sublevaio lapide, tertius detectus est loculus, innumera continens Sanciorum pignora quo^ rum nomina ignoraniur, ut patet ex unico

nona S. M. MARTIN'; SANCr FOBEELIX DIACON' M.; in decima


M.; in ociava
B.
:
:

majori laicis primariis capsulas cristaltinas quaires sa?pe dicias rum alieram S Proti tradidit episcopo, alteram S. Jannfirii decano, tertiam S. Gsivini atque ita omnes sub sibi deferendam retinuit, Majoruyn Litaniarum circumierunt cantu
viris,

ex

uma

lerranea
sil.x.
.

rejio-

basilicam j^edierunique ad sanctuarium subterraneum. Absolutis Litaniis cum subjunctis cunctis spectantiaperiri oraiionibus Archiepiscoims tres capsujussit bus
, , ,

las,

post aliam, ex quibus episcopus Algherensis singulas levavit reliquias et con-

unam

tinuo in

manus

dedit

RR. DD. primatis Vaurnas ires


et

resini, qui eas collocavit in aiias

plumbeas, hunc infinem paratas


;

benedic-

hoc laminx

plumbew

inciso titulo

S^'

INCO-

GNITI. Denique sublato quarto lapide, reperrelitus est quartus item loculus, Sanctorum plenus et pariier unica eademque quiarum signaius inscriptione S'i INCOGNITI. Quem,
:

quee deinde bene clausae et obsignatae, tas inscripiaeque suo unaqu^que S. Martyris nomine, sunt reconditae in eodem, quo ante coepiam recognitionem quiescebant, loculo sub
fornice. Inaliis
quise

autem tribus suh eadem


34i et
,

for-

tam copiosum thesaurum ccslestium margaritarum, non sine iniimo ei religionis et graiiiudidinis moiu, omnes quoiquot aderant
conspexerunt recognoveruntque. Hora denique nona vespertina eodem quo heri et nudius teriius modo relatse sunt reliquix SS. Gavini,
Proti et Januarii
stias,

nice tocidis, de quibus supra n.


,

49 reli-

ad armarium

veteris sacri-

ut ibidem noctu servarentur.

Arnitrihm
ne<i<f

40 Tribus sequentibus diebus nihil pecu-

manserunt prout antea erant depositae, impositi et denique singidis quaiuor loculis, lapidibus, quorum item singuli ex quatuor supra facta mentio est. His confectis dedit Archipraesut in mandatis suo deiegato D. Joanni Scarpa, ui quam accuratissime recluderet fomicem, ita ut in interiora confessionis ne vet minimus pateret aditus. Atquc sic
conclusa est solemnis octava, celebrata in basitica Turritana occasione tertiae Inventionis.

tiifhuf;

(^

dignum noiaiur; mane relaiBe exarmario suni ij^es hieroihecae ad consuetum locum et vespere rursus ad sacrisiiam. Hora nona maiutina solemne est celebratum sacrum ab uno ex primariis canonicis.
^i^^^ ynentione

43 Festivitas h%c sane dignissima fuii, sive

r^^r

octamv^^

41
Jiexvm;un.
fini$

Denique Junii wiii die festo SS.


y^^j^

Ty^ini-

(^^15^

imposHus
seu

est celebritati

hujus
et

spectetur zetus uiriusque antistitis, quisumma cum vigilaniia, indusiria ei ptetate cuncta perfecerunt, sive spectetur concursus
fidelium, indies crescente numero non solum ex urhe Sassaritana et vicinis locis, sed ex dissitis eiiam oppidis et pagis advenientii^m. Plurirai enim hiic ae contulerunt pedibus non
calceatis crinibusque passip
tetatis,
;

''JJI^J^J,
,,,,,., fc..A-

impo$Um

[^ecognitionis

tertix

Inveniionis,

prseierea in ecclesia metropolitana Sassaritance urbis solemni riiu graiias aciae. Juverit

rerum gestarum seriem, ordine quo sibi successeruni, exponere. Hora septimamane D. can. Scarpa delegaius ex armario veteris
sacristix deiulit tres

erantque omnis

sexus, conditionis

et

quamvis essent
liaberent

urnas crisiallinas

sas-

inter illo3, qui pedestri itineresex.septem, octo

pius memoraius ad tabulatum quo deponi per diem consueverant. Quo tempore conve-

quin

et

decem leucas eraetiendas

idqiie calenteeestu et urente sole,

uihilominus

nerant fideies jam maximo numero, pietate ac devotione fervidi SS. Reliquias venerantes. Rora decima sAcris solemniier operatus est R. D. can. decanus Rugiu, Nihit prcctere^. actumin basHica Turritana usque ad horam sextam vesperiinam Ast Sassari in metro.

omnes aderant bene valeutes, hilares et pacifici id unum animo preeferentes, ut scilicet
;

conspicerent et venerarentur quam citi.-^sime SS. Patronorura pignora, ex quibus nonnulli,

poii,

supra innuimus, votuit HR. DD. Archiepiscopus solemnes referri grales de ohtentis per iotum Recognitionis decursum beneficiis. Itaque missa capitularis
die, ut

eodem

quod palam profitebantur, suavem percipiebant fragrantiam nec a sanctuario quispiam discedebat sine multa consolatione piisque motibus. CflBterum per omne id tempus nuUa
;

sive in sanctuario, sive in oratorio,


atriis

basilica et
;

cetebrata est assistente


episcopo,
et

Arduino pnesente Archiprassule. Inde

RR.

DD

audita querela est, nec quodvis commissum delictum; nihilque prorsus patratum quo vel minime quis posset
vel

nuUum lamentum

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


vel intenderet turbare eolemnera

55y
Al'CTC>ni

hanc Inven-

tionem BB- patronorum Gavini, Proli et Japlnriamque aliorum SS. Martyrum nuarii Turritanorum... Ferebantur qnoque contig-isse DonnuUa, viree menteraque humanas exceden,

parte unius leucse a vico Portotorre, in rupe fluciibus tunsa sacellum cum parvo aliart,
in cujus

B.

muro

sinistro

patet ingressus

ad

tia,

UK.
Culftit

qncB, quia ulteriorem exquirunt indag-inem, DD. pontifex Varesini diligentiori ccepit

ss.

subjicere examini. Ita processus. his satis superqiie elttcet guo cultu 44-

Ex

quavenerationeprosecuti SS Paironos Sardi Taurinensibus suos sint. Ediius nuper typis italico egregius libellus cui esi et idiomate (titulum opusculi titulus MensisOctober etc. adscripsimus latine ei iialice n. 27 integrum ad singulos dicii mensis (1)). Hoc in libello habetur dies,mter alias pias exercitationes, Paironorum perlectio de viia vel culiu SS. Dicatus Itbellus petuo in ecclesia Turritana. Dominico Varesim, arAlexandro
:

specum, ubi traduntur invenia SS. martyrum Gavini, Proti et Januarii (4). In specu cernitur caverna parva et depressa, ex qua transiiur in alteram similem utraque munita est cancellis in una duae reperiuntur effigies, in altera, una iantum. Imlicio sunt quo loco uniuscujusque simulacra illa S. Martyris sacrse exuvise detectie fuerint (5).
; ;
,

'

Si fides scriptori nosiro, squalebat circa annum 1649 locus negtecius ei horridus addit deinde Mihi pro certo stat Comitam ibidem reperisse corpora, seu potius transtulisse ex loco, quo coDservata et celala erant, in alium
;
:

digniorem

nempe

in

ecclesiam
;

Miirtyrura nomine dicatam

ast

sanctorum non possum

RR. DD.
tionem

chiepiscopo, qui tertiam SS,


suscepit et
reffali

Manyrum
;

recogni-

tudine et

executns est cura pia soUiciatqne insigni raumficentia

qui capitulo et clero Turritano.

ram B

egregiam opeprEestiterunt.op^imo Pastori suo.Pleraque

adduci ut fidem adhibeam historiae Invcnlionis, prout habetur in autiqua Legenda; nec mihi rite probatum est, specura praefatam, SS. Martyrum" revera fuisse sepulchrum. mntwUa. 4tl Sub navi media (teimae enim suni) basi-

et pnocorporum inveniiont' ribus duabussacrorum 7ios supra copiose bus Cum autem de his hic nonmdla adjicere, diximus sufpcerit primum Qum ad culium proprie periinent. Et multo retro jam invalmt tempore, quidem a

desumpsit scriptor ex actis passionis

protenditur ecclesia subierranea, ejusdem fere longiiudinis ac ipsa navis; sub ara majori, quss valde etevaia est, habctur locus canceliis conclusus, ubi ardeni continuelamliccB

-^

pades
nus

regione a S. Gavino ut mensis Octobris in mcBe di S. Gavino). Vart^ (il

nuncupetur magna quoque describuntur supplicaiwnes, quas innumeraconperaci^ cum pompa, ad populi multiiudo (2), ffuebat omni ex parte
sub quibus

muiia cum religione colitur S. Gaviquoque iejnpore quadragesimss, (6). de nocte aique extinciis lampadibus, pii peregrinantes,Sassariprofecii,fiageilis se cmlunt sub cantu Psalmi Miserere {"). Die festo S,
et

Ibi

coniigisse feruntur mtrabxles tympaauditi aerii concentus et sanaiiones, sua absque norum strepitus; campame sponte quem percipere uUo impulsu sonum edentes, spatio znde dtsstieucarum fuit locis aliquot xpse libeltus aliaque id genus (3) C.vterum iis
-

Gavini priecipuo, mense Ociobri, maximus provinciis esi popuii concursus ex omnibus borealis; solent peregrini circumire Sardinice est enim et exoscula?n basilicx columnas
:

fama earum unum

(quas deficiehai ui

numero

Gavino, viginii quaiuor essent) aiiatoi a S. niaris sublatam equo qui eam ex profundo plerisedens iransvexit (S). Circuitum hunc
repenles. que faciunt genibus incedenies seu occasione animadveriere, hujusLiceat hac simmodi morem fere ubique tcrrarum a pio populo usurpatum ei usque in hunc

dequo agimus,

plane demonsirat populi nostros Sardoipietatemin SS. Patronos ad

lestimoiiia

usque dies persevenare. animi specimtna exhi45 Plurima devoti dicto Dictionnarw hentur eiiam in s^pius nonnulla adscribereani Sardinia?, quorum monitione,.scrtpiorem, mus prcvmissa tamen indulgendo atque C dando jocos et scommatis a iotjam retro s^culis ludibrio veriendo ritus moderatori' posiios, nec ab ecciesiee
in

plicique Nec video diem pariter a nonnullis adhiberi. devotionis affeciu sucur ritus ille, sincero

sceptus

risum vel mxdiiiudinique carus cordatis moveret Cseierum invtsuperciiium ubi ,rdificaiiont y Qilani pra^iaii ui modus iis,
,
.

tantum fideiium, (dealiisnon

curandum) esse

more

sive proscriptos (licet bus sive improbatos nonmhtl et pro nostra Maie forie nimios

exaggeraios), non satis eequum rebus sacris, remse prcebere in dijudicandis candidiores popult retiacerbius carpendo
et
.

imo tnfensto-

cessarunt, paulatim et si fas est, supprtmanur. vei eiiam peniius, iempesiaie insiitut supplicaSoiei eiiam hac deferuniur ad basiiicam tio publica, qua Patronorum, in memortam, ut

prudenier ponatur,

imaqines SS.

creditur, translationis

eorum Rcliquiarum

dolendum est vtros cxoiosi motus. Et sane eruditione instgnes, teroquin docirina ei parere; prwjudicaiis opintombus istiusmodi diebu^ diffUeri poiest) nostrts

Jlanc supphcaiionem, a Comita^udicefactie. sequuniur muvteraliam innumeram turbam, hainbina sodaliiia atierum denso ordine
:

Gavini. ^inorura, id esi S.


,

qui vulgart tdto-

quod

qutres plusntmium invaluii apud multos. alitor^s saptenex divinas non, ut oporterei,

(nec

enim

modulo ti^ regulis mstvmant, sed ^^^^Hf^^ larisprudenti.-e metiuntur ^^^ P^Tredeaperpetut reaea adtestimonia et signa cultus ecciesa sane ioco poneyida tpsa
mus. Primo
inierpostta quarta

dicitur, muiata, maie Baingiu pro Gavingiu litteraginh; aiierum ut Sardis frequens Quanta seu servorura B. Mante. undique ad solemmsit conflueniis licet, multitudo, vel ex eo ^siimare

aXn
TaUm
t

^
62
\>.

^^^^^ ^.^^
-^

.^^

^^^^.^^^ circum)acen-

-;;,-^

equorum pascentia

n. 21. Exiat juxta

mare

II

(6) Ibid.. p.
t>54.

31.

l7)lbid., p

63.

8) Ibid.

lU) Ibid.,

76

DE

Octobris

Tomus XL

560
BI JOAN. ABCA.

PASSIO

S.

MABTYRIS. GAVINI MILITIS ET

inferat videt At quo mapvmses, nec quo se Sanctus amogiLstuatira, magis accenditur

DE SANCTO GAVINO,
MAKTYRE TURKITANO.

risdivini flamma.

Ad mortem

ille,

ad vitam

perpetu.s sit coaiucundissimam iste; iUe ut perfruatur iste ut gaudiis poenis

sumendus
iste

(ExJoanneArca aJibM de Sanctis


Sardiniae Martyribus.)

obruatur ^ternis; densissimis iUe clarissima splendescat apud ut


luce,

ten.-bns,

Dominum

ad

quam

Sanctum nos per divinum hunc

liceat pervenire c.

CAPUT UNICUM.
S.Gavinus, inclytus Christi martyr, constantiam SS. Januarii admiratus,convertitur,

Turribus d prfficlara et Januarius e exercediniffi civitate Proptus Christi fide tutanda, mirentur tormentis pro nobilissimus /", qui remotus a
2

Cum

quondam

o Sar- S GaviDusmtle$,$Hb jiasgio-

ne SS Proli
lur ad CAriStU17l,

ei

Jau. efmverli-

les

Gavinus

Proti et

vera religione cruciatibus conversus ad fidem coronabatur in omnibus, probatisIs cum deorum cultu tur martyrio. a Harbaro commissos habuit

martyrum

delecta-

simus esset,
priEside

nec minis a capitetrunreri potest.Denique catus projicilur in mare. Apparet

suscepta fide deter-

Januarium, ut Sed quia dictum arctissimis servaret custodiis. falUtur nulla Cum sana Domino, qui in re Martyrum sanctitas promacto sauctus eris, Gavinum. Agentes de rebus divinis
sanctos

Proptum

et

primum Calpurnio cuidam;


consumfestinent.

nat

iu

talia ac tanta de

Deo potentissimo canunt, ut


mihi de-

deinde SS. Proto etJanuario,

amplexandum iam monente Domino ad Deum


vos, ait, flecteretur Gavinus. Obsecro

quos hortatur ut ad
B
Pra-fBiio.a.

monstretis quisuam

sit

iste

Deus,

mandum martyrium
j

et spretis sequimini tormentis, de prffilio suscepto. Is

quem vos quam speretis


Deus
noster,

A\Gvini.

ff/-

rprCbr,riofr prnChri*lo
tit.

claram nobis audes persequi si vellemus, gloriosus Gaviuus, qui dira i^aperiret viam sempi-gyg j^q^iq ad eligeudum Christum,
est

gloriam respondent,
sufficit

quem nec homo

nec angelus
aeter-

commendare; immensus potentia,

nihilo cuncta solo nus et iuvisibilis. qui es factumque regit mundum et

ducem, collocatis in coelis. Vere Gaviuus &, ad Chnsti qui ex dffimonum tristitia vocatus

gaudium, tam perfundilur


furorem
prostemeret

illo,

ut

Barbari

verbo formavit, potentia moderatur sua virtute semper atque contentus, factus homo venit gaudens. Nec iis muudum, passus est mortem a prain

huuc

gavisus.

Nam

adhuc

peregriuus et neophitus. adhuc diviuis legibus subito cumulatissime alienus, fidei mandata progrescomplet. Ad dura neophitus certamina de hostibus tamquam veterainsignem
sus,

tormentis et crucifixus, side Pilato, cruciatus dffimonum potestati eriperet, qui domi. ul nos post casum parentis Adse; tertia

rw*(.i,.-

nus victoriam reportat. Non aspersus fonte, ablutus est sparso sanguine; quam non hausit vitam e haptismatis foute, trasit a sseva morte; Consepultus sum ut, qui ostentare non possit Christo per baptismum aquje in mortem, diAdjutus * sum illi in baptismo cere posset
: :

nantur cuuctis in coblum ascendit die ab inferis excitatus, Patris triumphaus, sedetque ad dexteram seterni ponimus hffic lucris uos coelestis. Quapropter in tormenta. et majora pro tali Deo
3

Nou

requirit

Gavinus

alia,

ut

Chnstum

quem, roram
prxside Barbaru, inlrepicovfiletur;

Sanctos verbo profiteretur et -opere. Dimissit


vinculis
solutos
,

apud Dominum

quos prsecatur maxime, ut suis prsecibus meminissent.


;

de

per mortem. Quautum accensus divinus amorl Neophitus sine baptiemo aquae aeternam comperit vitam trucidatus
agit

humano

pectore

I
1

per mortem.

C
'ttdghnnr

ad Christi militiam profectus, dignus est habitus adamicitiam; nonduffi aditum * tenens ecclesiae, triumplio victus penetrat regiam; nondum Christi miles effe-

Nondum

postedesideno Binc ardere coepit martyrii mane ad praesidem vocatus Barroque die ait Affer barum, pro Sanctis causam dixit. tibi cuheri prseses, nequissimos illos, quos nequissimos, stodiendos commisi. Quos vocas sanctos et justos, si cognosceres,
,

respondet,

appellares. Arcere

ctus, cohffires factus est glorise

nondum

do-

mesticus in

domo

Dei, susceptus est hlius in

quos novi coeleQua de re stes et Deo deditos potentissimo. me traductum, tibi notum velim ad Christum

non

licuit,

regno Dei. Quamnam enim gloriam merebatur Guviui virtus illa et inconcussa fidei maguitudo, intcrno Christi amore nutrita, et subitis

pro quo,

si

oportuerit,

alacris

mortem ipsam

quam ipsam

documentis probata? Non aliam quidem coelestem gloriam, miraculorum insignium magnitudine celebratam; qui cum ad ipsum Christianae fidei limen accederet, agens pro adstitit aute paganum praesidem iUis causam, quos viderat ad Christi fidem destiuatos ad mortem. Immiuebant oculis ssevissima tormenta, et se Christi servum clarissima voce clamat; tamquam si Christianus factus non ad supplicia, sed ad solatia duceait et ut retur jocunda. Christianus sum
,

ducaris, ut adibo. Nam non video qua ratione hos Viros pro mutis vanisque idolis a sanctos verissimo semoveas Deo. Quis tam desipiens tamquedelirus mente, ut suo creatore contempto,

statuas
et

habent
piant.

Aures de quibus dicitur sibi suscinon audient, adorandas


illas
:

Non

audisti

Prophetam

Confundantur

Christianus

ut probatissimos Dei servos Proptum et Januarium tuis manibus protraham. Jlstuat furore
:

occumbam

me ipsum

oCfero,

omnes qui adoraut sculptilia , et qui gloriantur in simulacris suis? lis oculos si claudas, prffiffiterni peribis cruciatus incendio. Tunc inveses ira furoreque accensus in Sanctum hitur rapacissimus veluti lupus, multis contumeliis et opprobriis onerans. A me istum rapite, dicebat, satellites; qui mente confusus conet excors viscera mihi mentis et corporis
turbavit, iuvictissimorum praecepta

principum coQtemnens.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


contemnens, Qnam elegit mortem accipiat, secutus Crucifixum morte turpissimacondemnatum.
fiuarc capifalis

561

tur senientia.

4 Nec mora capitis est lata sententia. Et ne hieumferchristiani Martyris beatissimi corpus reper;

hoc Sancti et exoptatam accipiunt Hebc Deus mira eflfecit, ut illum straret, qui se tam fortem, Christi praebuit ante praesidem. plexus
,

coronam h%
gloria illu-

EX

JU\,\.

8CU.

fidem

am-

Interfectus

tum

tur preecipit atque


saxosis.

toUerent, jnxta littus maris ut jugularein pelag^us projici de locis

autem beatissimus is Sanctus ad octavum Kalen. Novembris loco jara memorato, anno
est

Opere diligentes ministri latam sententiam citissime complere student, Gavinumque apprehensum in prjefinitum deferunt locum. Cumque stipatus milite duceretur
occurrit
delibata,

trecentesimo post Christum natum, impiissimis regnantibus Diocletiano atque Maximiano.

ANNOTATA.
a Ducem sequimur Papebrochium in Actis S. Georgii, episcopi Suellensis in Sardinia

obviam

mulier christianis eloquiis quas fusis amaris lachrimis, capitis


porrigit

velamen
Serve
oculis
,

dicens

Fidelissime

Dei

hoc
(sic)

te

cum

deprecor linteolo operias tuis detruncaberis gladio. Quo

Gavinue accepto, reddit faeminae g*rates. Tenensque decollationis locum, qui Portus dicitur Balagai g, flexis genibus supplex orat Gra:

an. U17 (1), ubi hxc habenlur.: S.Georgium.miracuIisclarissimuminsultEistius scriptores celebrant; ex quibus Joaunes Arca,

defuncii

in libello

de Sanctis Sardinlae,

quem

Caluri im-

tias (ago) tibi,

clementissime Deus, qui

me

in

tuorum numerum cooptasti, noo meis meritis quidem, sed tua sola misericordia qui mortem renuis peccatorum, expectans conversionem ut vivant. Te deprecor humanissime
;

Deus, ut

me quemadmodum
ita
;

terris in tuis ad-

pressum anno moxcvii (imo sequenti ut fert exemplar libelli quod sub oculos habeo) Vaticana bibliotheca nobis exhibuit, vitam dabit, qualem " AuctorePauIoexantiquo codice ms. m accepit, ut habet Prologus ab eodera (A^^ca) pra:fixus. Hunc nos prologum retinemus; sed quas idem scriptor de sun addidit notationes,
eas contextui ipsius historiaB exemptas, ad cal-

scripsisti fidelibus,

coUoistumque locum idolorum cultorem ad veram perducas fidem, ut te semper cognosceus, relictis idolis festinet ad teterna.
coelis accipias

candum

cem seorsim dabimus


S. Gaviui subjicimus

inter annotatioucs

Et nos
vitam

vesiigiis eruditi decessoris inhaerentes

exeodem Arca cum proillo

Hoc

breviter dicto, oculisque linleolo velatis,


:

logo prgefixo, relatis nonnuHis ab


arf

additis

inclinatus capite, pre se ferens illud

In ma-

Annotata.

Capite Irnn-

caUitprogrcdihir

ad tpe-

/tiiirarii,

nus tuas commendo spiritum meum, detruncatus est capite et in mare projectus ex asperrima rupe. 5 Exutus corpore, Sanctus non obUviscitur Sociorum cupidus habendorum in gloria. Speluncam petit visibilis in qua sancti Prothus et Januarius latitaut. Et ut omni rnderet oflicio,
occurrit

b Quam feliciter Gavinus deducatur a vet^bo gaudere, jiulicet lector.


c Hic inserit Arca quibus ex fontibus sequentem narrationem de S. Gavino hauserit
Martirii, inquitf historia ex antiquo M. 1, habetur apud ecclesiam Turritanam et ab Antonio Cano et Salvatore Alepusio Turritanis archiepiscopis, atque ex magistro Gribaldo. Bt Fara,

primum

Calpurnio, viro praedictse

fse-

minae, qui pressus, quas ferebat bestias, onere,


itinere

detinebatur anxius. lUas Gavinus suactisque gratibus abit. Veniens Calpurreperit flentem.

loquens de S. Gavino ejusque sociis SS. Proto et Jauuario, tradit eorum corpora magna tO'
tius insulae

blevat, et reddit faciolum, quod ab uxore acceperat,

populorum frequeniia
S.

antiquo M.
codice, et in

nius

domum uxorem
inquit
,

Gavinus
a
:

coii, ut ex ejusdem ecclesise (Turritanas) historia ab Antonio Cano et Salva-

noster,

a crudeli Barbaro interfectus


dicit Calpurnius, et

tore Salepusio, archiepiscopis Turritonis constat


(2)

est hodie.

Tace muUer;

Fara Arcam

a^tate pr^ecedit

Ille,

ut

lachrimis abstine; quia quod dicis, falsum

c nam modo veniens habui adjutorem, ut mea jumenta erigerentur jacentia. Quod ut comperias clarius, en tibi reddit cum gratiis faciolum.
lUud accipiens uxor compUcatum, expUcat totum, et sanguine sparso invenit madefactum. CreditCalpurnius, amboquepragaudioIUidant
grates. qui mirabilis in suis sanctis mirabiUa
faciteolus.

n qm hle'^anfSS.

Beatus
,

vero

Gavinus ad antrum
Socios

iUud

approbatione consiat (3) typis editus y anno 1580. Arc3S libeilo pr^mittitur apfuii probatio Alphonsi, archiepiScopi Calaritani, data anno 1598. Sedem Turriianajn ienuit Cano circa medium ssecuium xv, anno 1463 ConciUum celebravit provinciale (4-); Salvator Aiexius Salepusius elecius est circiter annum 1539; interfuit cOncilio Tridentino, ubi anno 1551 orationem coram patribus habuit, Co>npo5WiY olEcium SS. Gaviui, Prothi et Ja-

ex

tibri

Pro-

accedit

lus II Januar.

quod latitantes Locus hic vulgo dicitur suburbanus, passuum milUa quatuor ab urbe Turritana. Clamansque Gavinus animo magis quam voce O Christi Sacerdotes et illustres mei martyrii principes, quare tantum difFertis Eeternam vestram coro:

continebat.

nuarii(5),

d nup-/o;
/

Btc-ffuvo;

Turris Bissonis

in

vaticano exemplari legitur Hupyo;

AiSiffaovoi

Turris Libissonis, " et ita fere apud Plinium : Colonia una, qute vocatur ad Turrira Libyssonis. " Ejus ruin etiam nunc contra memo,-

nam?

ut deportetis Discendite in civitatem quis est timor exparatam vobis palmam, Si cutite. Gavinus iUe sum, quem vos ad Christum habuistis discipulum, gloriae vestree con,

ratas
"

"

Ilerculis Insulas (hodie Asinara) et

Gorditanum " promoutorium [nunc Capo di sub nomine vulgari Monte Falcone) extant
,

sortem. Properate ergo (uam vos expecto) ad quod prsecessi martyrium. Surgunt audientea
(2j Gricvius, (I) Toin. III Aprilla. ad dicm xxiii. p. 2U. Tlu'saurus antiiiuiUtum Italia;, vol XV. cul. 25. Lugduni IW, {*) Sardioia sacra, p. Batjv, 1725. - (5) Ibid. inillo.

" Portus Turris. Philippus Ctuverius in Sardinia antiqua Ita apud Qreevium (6). Vide Tabulas geographicas
ii

Porto di Torres

id est

(5) Ibid.. p. I6?i el seq.

((i)

ThesBurus anliquilatum

Ita-

liac,

vol.

XV,

p. 2i.

Sardinise

PASSIO
EX
li>l>. kllCi

SS.

PKOTI ET

JANUAUH MM.
D

.Tardini^^^Septmlrionen.inOcc^^^^^^^^

DE

SS.

MAKT.-RIBUSTURRITANIS

-S=-^^^^^^^^
lerarentur fere "f^J^J^^Js. Gavini *' ^ cre-orio III. autem Valertus. '-^f

PROPTO ET JANUARIO.
dinise, lib, n.)

CAPUT UNICUM.
extolExorditur Actorum scriptor

lendo SS.

Martyrum pretiosam mortem. Comparent SS.


Protus
et

Januarius
,

coram
diris

Barbaro
afficiuntur

praeside
;

variisque

modis tentantur

tum

cruciatibus

atque

Gavinum Turru annumerandum. ialispr^sulibus non esse B ZJfumquam d^gnitaie omaium. Addiiur

neTuli

osiendirnus S.

tradunS. Gavino custodiendi hic vero convertitur, et tur


;

SabelUorumfam. ciZV..-..^rn ex anii.ua habei sedsubdubiians Taorium. Idem Fara Uomafloruit

eciombus

breviarii

Turrttam [^},san-

Pugiles, jussu Bar- ^ Corpora bari, gladio cseduntur. divinitus servantur.

ambo SS.

In Turribus, inquit (4), fertur, pr.clara Sabellioram, ut uus miles. ex Ferrarius Quem ex Safamilia. Jta

Gavmus
:

quoque

feraat. vella familia fuisse


{o\

Dionysius Bonfans

opinionem hanc apud non nullos Turriianacon^ invaluisseexeoquod inbasilica


tradii

spiciantur

parm^ seu scuia

geniiliHa

m quo-

et Januarius, NA-erito commendandi Prothus caducam hanc jyiquaudo non ad mortalem et sed vero couceptu vitam utero effusi materno, partu ad supremam atque fidei martyriique gloriam. Vivunt vicoelestem generati sunt militiae coelestis uova quia mortem ctores
,

Pr.rfaiioMor

sanr.n..^^_
J^J^.^^^^^^^^

columb^, rum medio depicix suni gemime cum autem rosirumincalicemdemiiienies:

quoque hu)usfamilia Savelli binas in scuto suo ferat, et lUius modi columbas appensa-voinsignia in templo sini
nobilis

Dominum momactarunt (sic) nativitate. Secutl animo, hiatu spiritu.s anheriendo testuantes dominicis mhffilantes. atque omni conalu
.

rendo
vita

prfficeptis

mortem commutarunt cum


laetissimi

NuUo

retardantur labore tormentorumve


secuti

domus

luerunt S. et insuper

Gavinum ex hac

siirpe

oriundum,

proposito

metu, quin iUum

cum gens Saveltransmtgrarit. Qu^ lica Roma in Sardiniam ne plus dicam, conjectura, quam sii levis, gens Sabelliaszpwanemo non videt. Cxierum zniergentur apud Onuphrium Pavinium (6) plebeias ante tempora Augusti tes llomauas

Romanum

esse,

novam ac permanenqui vocabat ad gloriam, vocem Domin; tem sibi vitam induerunt. Ad

Cffisaris.
^ ^

L'ortu3 Balagai, locus

haud procul a Tur-

obUviscuntur ; ut patriam, parentes seque ipsos libentissime sulaboribus atque tormentis victoriam suscipesceptis, in veram per hanc omnibus Prothus rentur patriam. Ita victus in iUustrem. Ncc levis ^ victoriam sibi comparavit espugnatus a animo junior Jauuahus qui
.

qui porto di ritana quondam civiiaie dissitus, mese di Ottobre Balay diciiur in libello. U Comm.Preev.ScTpius faciaest etc. (7), cujusin Fara de rebus meniio. Ejusdem loci meminit passisuni SS. Protusei Sardois [^]- Ibietiam
Januarius, in quorum aciis apud promontorium tur non portus Balagai, sed addiique idem scriptor Est Balai proBalai montorium altissima rupe prserupta et aspedici: ;

Draco veluti de juvencauda deceptoria, praeses Barbarus


prffiside

debeUari

non

potuit.

tute blanditus
aulge regiae

magnum sermonem mgent.

Arcam

ritate.orri.iUfor.idanau..Hinctriu.Sa.ao. ritateborribiliformidandum.HinclriumSancto

juveuis poUicitus privilegia. At elegitcum Dei Servus majorem natu secutus, domo Dei , propheta abjectus esse magis in tabernacuUs vivere quam infeUci decore in ad dura; ad peccatorura. A blandis pervenitur , ad durissima vulnera. bed verbera duriora tamquam qui Christum oUecerat vero thure,
^''"
'

rum

(Gavini Proti

eUanuani) corpora

prsECipi-

'^^F^^^^^^^^-Z^-rU^.^ eleptias recenii S"" ^


duram mceud.tur.
ut neo
reretur cruOTe. nec " "^. *"\'^ '"'^;,t'^^-ne Atque ProtU. '^^^ ^^'''' ''\ earn.ficey vmcunt /"'fg'^;" vincunt ambo prtes,aem,
^i-"="' ^^^'^'^ ^'P.^^' ^''f^*^^ taU aie exuendo se carne. nt indut. terna. nat. luwio .... Qicereuiur nu vil<iiii u dicerentur ad vitam ; ut quos mors 1-^^'=* tenebr.s, teuebns, sempitemis obUvionis fuerat sempitern.s obhv.on.s obruere commenipsa saeculorum posteritas clHrissimis
-,

tuutur

In magno D^ctionnario iu mare etc e.t parSardini^. notatur la Punta regni vum promontorium) di Baingai (S. Gavino

^^^^^^^^^^^^

Scape...ato ^d est S.

Gavmus decoUatus) M. 12 apromonlorio Falconis [% h Conf. Comm. Prwv. n. 3, ubi docuimus ex Florentinio verisimHius esse. SS Protum et Januarium non eodem die. quo S. Gavinus mterfecios
;

Z^tM

et

quamohrem eorum
celebretur.
4

fesiiviias

tamen eodem die


(I)
.

daret encomiis.
en Sard.igne. lom.
11,

VOV.RCS en Coe,
7

7K
1.

Faris
^4)

;:

gS
183.

nie dElbe

el

los Santos

de regno

-le

Cerdena, p

32^JtO(7.

(6)

l2) Il-id. p.

U.

'Ol.

XV.

col.

h.

t3lll

meM

elc.,

Boroanorum. Graevius. lom.


(8)

II, col.

De jominibai [^ ^'B-

15)

Triumpho de

Col. 25.

(9)

Tom. XIX tu.

p. 21

^ ^^^^^^^

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRiS.

563
EX JUiK. tRCi.

A
aS.

Uartyre*

2 Prothua et Januarius in civitate Turritana nutriti Romam profecti a Caio papa b ordi-

fi$tunliir ro-

nantur, pracsbyter c
diaconus.
stituti, in

Frothus et

Januarius,

ram Brl>arn.
,t

Cumque

diviuis

esseut litteris in-

Sardiniam reversi divinum verbum disseminarunt Turribus. Mittitur hoc tempore ab imperatoribus Diocletiano el Maximiano in Sardiuiam provinciam Burbarus d, ut principatum administrationis teneret. Qui
ut Turres advehitur, accepit, Sanctos hos die noctuque ia moute, qui dictus est Agellus e, sedulam operam divinis navare. Ad se jubet

dimovendam. De iis autem propositia Simiidolis, in opprobrium vestrum dictum les illis fiautqui faciunt ea et omnes qui confidunt iu eis. Os habent et non loquenlur etc. 4Iis priEses respondere nou audeus projicit ut Januarium alloqueretur foras Protham

uUa

vi

sed incassum.

solum, quem juxta se positum araplexatus, dulcibus iterum aggreditur verbis Amantissime juveuis, tuara ne putchritudinem foedes, excusso. Nostris acquiesce flore juventutis
:

consiliis,

quia

magno

decoratus honore ex in-

Servos Dei adduci (hoc enim sibi


adrainistratioue

primum
;

iu

faciendum

putavit)

quos

timis eris imperatoris domesticis. Et subdit : Quodsi mihi nolueris assentire, diversis te poenis cum socio tuo finiam. Houores despi-

apud
ru9,

haberet nomiue et opere BarbaCujus barbario percunctatus est vultu


se

cum

ciens

Januarius atque tormenta


:

magno

re-

vos

sitis

velim

scire,

et

quam sequumiui

fi-

dem. Ad haec hilari vultu fidelissimi Servi Nationem si queeris, in Sardiuia nati sumus et in hac Turritana civitat^ nutriti. Si vero religionem, christiani sumus, et Christum in
Sardinia
praises
:

spondet animo Parvi tuos sestimo cruciatus, quia corouam illam, quam mihi Dorainus accipiendam proposuit, expecto- Tuam omnem nec brachii potentiam excute, nihil movebor aliud a te promanaturum expecto, qui felle
:

dilinitus,

prsedicamus.
lyuoratis

Tunc

illis

steverus

Komauorum imperatorum

edictum, ut qui Christiaui dicuntur, aut idolis se voveant, aut acuto contioiantur g-ladio ? Audivimus, aiuut 1'ratres sed contemnimus illa; quia Deo magis quam homiuibus obedire
;

amaritudinis diaboliCEB lethale virus bonos evomitiseraper. iu 5 Efferatus tunc ira suspendit ambos equuut leo, et uugulis ferreis excarnificat corpora quod amore nolebant, tormento victi annue;

AtiJ)o tor-

'lucntnr

H S.

Gavino tiufodicndi trtvUm-

rent. 8ed

quo magis cruciati sunt magis sunt animo ad divinum amorem aucti

corpore,

tur ;

nostrum soli Deo perpetuum, non lapidibus, quos est venerari demeutia in quo tuam admiramur prudeutiam tauto stultitise velamine involutam, ut lapides et lioportet. Sacrificium
;

Levemus oculos uostros cauendo veuiet auxilium nobis auxiin montes. uude lium nostrum a Domino, qui fecit coelum et
Iffitissimi
: ;

In exiliuiii

miiioS. Prolo,
leitlat
6'..

prgscg

Janiiarium

bhtidiliis (-

gna, quffi manibus fabricata sunt hominum, veneretur ut deum vel inclusum potius da;mouem. a Accensus iis ferus Barbarus presbyterum Prothum iu insulam Coruiculariam f, Linaretiueus riam vulgo , projicit exulandura secum juvenem Januarium. Studet juveuis
,

terram. Quos tam fortes ut vidit, deposuit equuleo, non miseratus laborem, sed ut majorem excogitaret dolorem. Tradit illos Gavino^r

conservaret custodia. tanta de Christo Jesu Ductique ad carcerem, prsedicaruutGavino, ut illum ad Christum per
militi
,

ut

arctissima

cruciatusadducerent.
vit truncatus.

Nam

statim couversus et

imtliri

animum

Jauuurii fide'suscepta esuere, usus poUicitatiouibus falsis , ratus blandiciis et

praesidi praisentatus, martyrii

palmam

acquisifl retccsi

consecuturum, quia junior Protho. Sed

fallitur

tam enim
exilio

firmus et fortis reperitur,

ut nuUis

flecteretur a Christi fide promissis.

Kevocat ab

Prothum, si forte laboribus exilii fatigatum ad suam posset allicere sententiam. Cui
prsenti dixit
:

Disce

noscere

invictissimo-

rum imperatorum potentiam et obedire submissus. Jam te exilium docuit, quiE liceat

Excedunt urbe Sancti, Gaviuo permittente rerum (se), doluti, et iu spelunca occultaut Nec multo post habent exitum expectantes. nuncium certum, iter sibi factum ad coelum, quos quia Gaviuus, accepta martyrii palmu, habueratmagistrosad fidem, ad suam iuvitat vocat, ommartyrii gloriam. Luteutes hilaris
6

ad
tjla-

prxtidem

diu feriunUir^

-" =
:

nem metus

difficultatem exchidens

Festinate,

apud nostros exequi dcos

...;.. L

sed

iis

omnibus

munera si nostris ppntificem statuendum, demisso prabeas auimo. Imo uos, diis nostris amore, dicit Prothus, quia te vero diligimus
ab isto CEecitatis errore ad fidem veram confidimus traducendum, si nostro fideli parueris dictum est enim per propbetam consilio Et adurabunteum omnes reges terrfle omnes
: ;

vi.y>- --1-=:-; exeunt visoque Gavino accepto


sem. Hoc agendo in civispelunca Saucti. et Deo grates prtesidi nuncius, tatem descendunt. Advolat qui gaudio afl-ectus ultro perfugas adventare
,
,

ccelura, quia janua inquit, per martyrium ad

ubi aspexit, fuad tribunal expectat, illosque Cedo Sed ab illo Sancti gjE causam quEerit.
:

fidei

fuenmus jussorem Gavinum, ut ubi nos

gentes geutes servieut

ei.

raiionem aujuuLt Et quasi ratiouem adjun-

Quia liberav.t pauperem a potente. e pauperem cui non erat adjutor. Qui ut nos gens
:

participes

suae

divinitatis efficeret,

de utero

faclum. dicit. Christum misi, ut apud hilares Sancti ^^^^1^^^^^^^^^^^Magis ^''^'^' '''''' iUum vos prffistoletur. acceusus La'ti (aiunt) esset ipse prffises
manifestet. -;"'^^"^^;-

Gavinum magnum
;
.

virginali factus

homo

processit,

et voluntarie

quam Tuuc Gavinum nostrum sequemur.


:

prieses lata

pro nostra salute passus, inferos spoliavit imac tertia die resurgens illuxit discipulis,
c(ios ^c^"""'' mortalitatem praebendo. ccelos ascendit, ^^ Patris. cunota qu^ finnt densque ad dexteram atque venturus in judi. in orbe prospectat umvivosjudicabit et mortuos, reddens cium
;

h promontono. quo mortis sententia. in Balai oceidantur. cieciderat, prfficipit (ut) Gavinum
Iratusque
h;"
iribuuali
^^^^^^^^^

se-

descendens

Tollautur

travociferatur, araentes. J-^ concinebant continuo Beati ^- iJew huntur, ....,__ ambulant in lege Do:

Adraortem dum

t^

cuique secuudum "opera sua, sanCtis incendmm vitie prffimia, sequacibus dtemonis certo habe, fidem sempiternum. Quare pro fundamento fundatam , neo

leternffl

immaculati in via, qui oratione facta, da-' mini. Balai ut appelluutur, mutuisosculis, gladio consummar.tun, tisque
ut sibi iuvicem

cum Gavino

congratulentur
7

Novembris. de gloria, ad Octavum Kalend.

nostram

firmo

Est

5fi6 EX lOHS.
*I>CA.

INVENTIO CORPOEUM liNvtiMiw


: .

SS.

GAVINI, PBOTI ET JANUABII.


(.oDveniunt, et inde

Romam

missi ingenti

n.eUcrnndi.Ade.atJapqor^^^J; -->;:;: Ecce, mqu divino numine insi.irata >nJ-''^^ /^?^ bulnm ardet; i^ne opposito sequitu ^^u facto divinum miraculum Ouo fertur, ut solet leTns enim non ad sublime
*

sedineampotiusp.rtemaavoatr^^^^^ mouumentum latebat. cursu qua MartjTum


ut

a poutifice maximo iiumerata pecunia, canonizationem et temsanctorum Martyrum cardinalem q contenpU consecrationem per tunc tanta pecunia Orgodorius, derent. Visa segre tamen quamvis ante consenserat amitje,
ut
visus est ferre,
nihil iis

tantum iUo

itinere

pecunia-

tnvenit reii'

Cathermm quem locum'prius attigerant effusum. sequeretur preces, eumdem tlius animo currunt, 7 Hoc viso portento, hilares

Catherina momtus rum insumi. Sed statim a qui se prn Deo sandefuturum
est

omnem versant, locusadhibiti fabri lapidem intactus, donec antiQue nuUus relinquitur
Quum

ubi pnmum reperiont sepulchrnm. Quod Martyrum k odore suaratuit. trium corpora

Cum praestarent ctorumque gloria liberales Turritani radices. aut m ad pontis. inquit, pontis decurrens aqua flumine Aristanensis r fiU mi. in regnis tms pedefuerit, tunc scito, hic Turntanus s cuniam defecturam. Fluvius
:

vi.simo sese effundunt. dem sed viva videb-..ntur, cnrpore Blexa somnum. TsuUum

quffi

non mortua quisuavissimum com-

olim florentissimam iuxta Turriura civitatem et pelagus se exolabitur in fauces piscosas


nerans, ponsque

membrum;

Ln

nec pilum capite excidisse promissa erant, uon fide videres; ut quse Deo

ungues

digitis,

rejitrlairiiic

Tenebat mediura consuetudo, ut Sociosduos; ex quo invaluit equitia B inter Protlium ct Januarium armati forraa perpetuodepingatur. uninde solcmni pompa, locis
^

verum etinm in Ipsismet cerneremns firmissima. Sanctis apudnosstare locura sanctus Gavinus mter
certissima

maximus stat adhuc. quo imminentis pontis semper trajicitur. Ad hujus vorago profundiss.ma, radices est aouarum saxosis maxime quibus fieri solet in locis
quffi

modo

aqua decurreus illidit. 12JH0C prudcntis ffeminse

dicto,

nepos

m
ire

soleimiem

ha-

legatos Komam proposito confirmatur, et reCon.Mstorio iUis decreto t, ut permittit. cardmacuria solet, bus gravioribus Romana seu insignis, qui de primis

silicx /trora-

rat deiticatiojieni,I

lis

temporibus

iUis

tran$fert ad
iot>iim

H Peferuntur dique lajtitia gestientibus.


;

CoUucebant enim

fcm-

phnn:

cantu nemora accensis n.cibu.s via; ipsa divino vicinae, dum clerus provallesque personabant ordine usque ad greditur longo compositus

yardiniam est delegatus. ItaUae dicebatur. in archiepiscopus, atque Venit cum eo Pisanus excepti sunt portum appulsi

iugens templi Hmina. Uluc fit miraculoquia crescebat devotio concursus, facta rum celebritate, quai multa sunt erant reperta Ac tandem quo

perpetuusque

Turritanum Convenmnt illuc maxiraa sacerdotura Ifetitia. partim visendi studio rei ex insula multi,
,

pietate accensi, quia uovitate permoti, partim tota diffunditur regione. len-ati adventus fama

Ac primura

Sanctorum

corpora

canonizata

ffigrotisetcacis.
niodo,

aunt decenti veneratione recondita

adbuc, Patroni facti templo, ubi esse dicuntur nostri memores esee dignentur
provincise, qui

apud Deum.
vt

templi quE Onentem sunt publice in ea porta inde reUgio, ut est spectat. Ex quo nata quibusdam solum semper occlusa manens fere Sardorum annis pateat reserata, tali
,

moritur

9 luterim
felicitate

non lougo post tempore,

dum

hac

concursu, qualis ad

urbem Romam

fieri

solet
nccntioni
)"'"

usus esset Comita, rebus ejusmodv Christianum decuit sapienter compositis, ut decedit. Corpus hominem, ad vitam tutiorem conditur, in ipso altn templo

sacris cxpositisforibus. Catherina una 13 lis peractis orat legatum ea primoribus provinciae Loci Aurei, ut

f/iifl

legatm

cum

ficiu$ jiluri-

eius in medio coUectas ejus reliquias P. Gavino sacro, ut qui condidisset. in ejudem esset templo magnifico

trahebat ponusus facultate. quam a summo ecclesiae ipsum idem tifice ad consecrationem indulgentiarum munere cumularet.

niod conccdif
indnlgentiitt-

templum

patrocinio tutus.
f)ju in

Tam

copiose satishonestis prascibus legatus

judira

10 Superstes Catherina
bus,

cum duabua

soron-

facit,

'u

mrccuor.

cum apud regiam


l

esset. convocatis utrius-

que provinciae
mis,
qiiis

consiliariis,

decernit in

pn-

esset legendus

in

demortui locum.

Torquitorius Relictus erat Orgodorius seu ComitK tilius, qui quamvis adoGummale,
lescens

ab concedens iu omne futurum tempus singulis anni diebus vi ecclesiffi thesauro, u annos et vi mil. cccLx: indulgentiarura dupUcari voluit mil ccci.x quarantenas, quas quo tempore alCal. Maii usque ad Kal. Junii, consecratio temilUus dedicatio et
recolitur

virilem
Is

prudentiam.
eensu
qui
'Cattinalente
irinit(i*'en'ui>(.

tamen hauserat a parente una voce communique conpraeficitur

utrique
alia

provincise

judex

ompU; ct adie 8 Octobris usque ad diera quibus diebus prffinium Sanctorum octavum, Prothi et Januani sanctorum Gavini

inter

parentem imitatus templum

eancti

donis

Bisarchense n construxit et ampUssimis * Casainati o monastena


Autiochi

, cipue uataUs dies tanta pietate recolitur, meraoria ac nomiue appellatur. ut mensis Octobris Gavini duNuraerum illum indulgentiarum voUiit Quadragesiraae atque pUcari singulis sabbatis

exornavit. 11 Sic Btabilito statu


soror et ipse

mittfi

111

Vr-

hn

terialiune

regnorum, Catharma Orgodorius tiUus, non auro in-

in

Hebdomada

sancta.

Deinde

Pi.sani archie-

ducunt, hiantes neque argento, operae pretium quibus posut quam repererant mnrgaritam, sent tituUs a summo pontifice exornarent. Ex consiUariis viros graves sex eligunt ex tota
nobiUtatc, qui

diebus anni piscopi postulatu, quibuscumque indulgentis. Aderant ad conces.sit dies lxxx

hanc

quindecim. episcopi archiepiscnpalis eo ipso die est sedes Tandera Turribus statutum hoc ipsum tempUim, a
consecrationem
archiepiscopus Bumpto nomine, ut Turritanus
diceretur v.
die Facta est autem hsec consecratio ccccxvii [i^no dxvii) quarta Maii anno Domini insignion X quse inscriptio stat pro porta ortu ingredientibus P^^)'/; tempU, quffi ab

Romam

hujus

rei

gratia pete-

rent

Cabrinum et Guantinum Georgium fratrem ex oppido Puzu majore Pinna et Gonnalem de Serra ex oppido Thaylo p Guantinum de Martis et Joannem fratrem ex opppidoTurralba. In oppidum ii Ker:

Gonnalem

sta.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

567
^^
>

*
a

ANNOTATA.
Post civitatem Turritanam eversam,

narii, judicis Arboreensis. Ast censet Angius,

Ex

Faram hac

jam verbis liquet Inventionem, de qua agitur, nullo modo posse referri ad initium sasculi-vi. Confer Comm. Prxv., n. Ihet seqq. b De Comitrt, judice vide quas diximus Comm. Prcev. ii, n. 18 et seqq. ubi osiendimus judices s^eculis v ei vi in Sardinia non
his
fuisse.
c Loci Aurei id est ex mente scriptoris, Logudori; ast, tesie Casali (1), vocis hujus origo valde incerta est. Alii eam deducunt a nomine gentiiitio Doria, qu3e familia piurimos olim agros in hac provincia possedit, muitumque exinde in ea valuit aiii ab soli fertiiilaie et aurifodinis ditissimis, quibus regionem abundare crediderunt. Sed neuira opinio fundata est. Vox enim Logudorum diu
;

non faciie erroris arguendum; imo nec deserendum (5). f Oppido Ardari. Erai Ardari seu Ardara,
in re

antiqua Sardinise civitas, metropoiis judicatus Logudorensis. Dicitur ecclesia et castrum exstrucia a Georgia, celeberrima Comitge sorore. Ardara hodie vicus est exiguus, focos numerans septuaginta. Ecciesia parochialis B. F. Marise dicaia, eadem esi, quae aedificaia fertur a Georgia (6).

g Kerqui, cujus nuspiam atias reperi menlionem. Infra signatur quidam Guaniinus querquius, probabiliter ex oppido querqui seu kerqui oriundus. h Pisarum civitas. Ex hoc toco pronum
forie

non yiemini videbitur inferre eo iempore Sardiniam Pisanis siibditam fuisse; atque

in iisu erai

aniequam gens Doria


et

in insuiam

aurifodime in Sardinia nuiias proinde dixerunt Logudoro ortum ex Logu de ore. Sciiicet ab initio pars seu provincia judicatus Logudorensis vocabatur Dori, alias Dore et d'Ore, quod deinde nomen toii judicaiui inheeserii. Ast, inquit Casalis, feliciori forsan uteretur conjectura, qui paucis immutatis iitB teris, Logudorum et Logudorenses a Luguiapputisset
;

uspiam

vel notee vel repericV. Alii

proinde inventionem Reliquiarum et ecclesiee aedificaiionem spectare revera ad s^culum XI, quamvis exmente auctoris adscribenda sit ineunti saeculo vi. Vide Comyn. Praev. n. 2\et
seq.
i Catherinajudicis soror. Conf. supra iit. e, ubividimus alios sct^iptores cum Fara, sororem hanc judicis vocare Heleuam, dequasi^ cut et de Prwciosa apud iilos nihil memoratu

dignum

occurrit.

dox}eetJjUguidonensih\xs,deduceret. PtolemfEO, ut habet Cluverius (2), populi Sardiniae recen-

k Trium corpora Martyrum. tJsuvenit hic quod habet Casaiis (7) Certnm mihi est, repertaaComita (5^ow/o xi) SS. Martyrum cor.-

gentur inter alios AcyxouttJwv/ivctoi Luquidonenses, quorum opidum fuit Aou/.o-ito Luquido, sive, ut Antonini prfescripta itinera habent per

pora, seu, ut rectius loquar, translata ex loco,

ubi conservata et celata erant, ad sedem digniorem, ecclesiam nempe eorum nomine dicatam ;
astviiriisadjunctis, in antiqua legenda relatis,

g Luguido...

in media fere insnla signatur locus Locoui dictus (3), ubi, addit Ciuverius, ipsum haud dubie fuit opidum Luquido sive

non putem adhibendam fidem. Conf. Comm.


Praev., ii. n. 26,
1

Luguido.
d Hieronymo ^uritae, egregio annalium Arragonensium scriptori, qui ad annum 1313
Insubi Sardiniie divisa erat in quatuor provincias, quse antiquitus judicaius vel regna vocabantur, eterant Arborea, Gallu-

toris,

Utriusqne provinciae id est ex menie scripLogudorensis seu Tur^iianx ei A7'bo-

reensis. Confer n. l in Protogo hujus Inventionis.

h^c habet

(4)

Orgodorins seu Torquitorius. Hujus no:

Turres. Primus judicum illorum qui mihi iunotuit, Comita est, judex vel dominus
ra, Calaris,

Arboreae.

Plura

in

rem nostram non

dicit,

quamquam

sat midtis, at tamen incidenter, tractei de occupatione Sardiniss et Corsicas

sub Jacobo Ilrege Arragonias. Etpaulo infra narrat, Ft^edericum I cognomitie Barbaros-

minis nullus judex Logudorensis signaiur ab Angio, quisequentem exhibet seriem Comita, Marianus, Barison etc. Arborenses judices numerai Comitam (an idem qui supra ?) Petrum,Torchitorium,/iu?2cgwe coxvum Barisoni Turritano seu Logudorensi. Hi omnes sascuto XI prcefuerunt. Unde rursus efficitur quam
.-

^ sam imperatorem

Occidentis (ab anno 1152 1101) concessisse Barisoni, judici et domiad no Arhoreee, iitulum regis, eumque ioti insuCeeierum satis apparet ex lee pnefecisse. Zuriice unirerso contexiu, ejus opinione, Co-

P supine iabaiur auctor noster. n Templum S. Antiochi Bisarchense. Ei^at Bisarchium civitas episcopaiis medio asvo. Maithaejus (8) midiis agit de ecclesia Glraclen^S.quamnoiaivariis nominibus appeliatam fuisse, nimirum Biraclensem, Bisargensem,
Bisarensem, Pisarchiensera, Buisarchen.-ipra Bipharelensem, Bisacensem, Bravellensem et Bisardensera (9). In Dictionnario geographico Sardinias U7-bs dicitur Misnrcio, et antiquitus Buisarchium, Bisarclum, Brisarda. De siiu nonnihii, teste Matthaejo, dubitatum. In priefato Dictionnario asseritur exstare me,

miiam haud muiium distasse a Barasone. Conf Comm. Pnev., ii, n. 20.
e

Georgiam,

PriEciosam et

Catherinam...

fuisse tres soroISIoiat res; Ilelenam floco Catharinse) Praeciosam et Georgiam ; hanc, prseclara virtute et exceiso

quoqueFara Comitse

animo feminam,
auxilium

frairi infirmae valetudinis

adminisirandis iumultu abhoruisse quinimo in nec a beilico aciem processisse contra Batdum, Galiurse judicem, quem victum captivumque fratri suo Comita; adduxit. Ecclesiam B. Mariseet Arcem seu Casiellum aedificavit in Ardara.
tulisse in rebus
;

dia inter Pluvium

[Ploaghe)

et

Casirum,

utramque sedem quondam episcopaiem, nec


procui ab utraque dissita, et insuper proxima metropoli antiqui judicatus Logudorensis, Arderae. Quociyxa Matthaejus Inter alia oppida quae Bisarchiensem dioecesim constituebant, erat Ardera; ibi consuemorari unde hujus ecclevit episcopus
: ;

Dubitat Martinius an Fara non confuderit tres sorores Comiiae cum tribus filiabus Oon(1)Diiiont..i0 6<'0gr.,
a,.i.;,.

tom.

IX. p.
p- 22.

29
(o

[2)

Sard.nia

(8)

Diiioiiario
1,

Roog.
(8)

Cs^.n.. %1. XV.

Conf. hi....ne.a
<lc
,

lora.

vocc
.

Atlo'. lul.u, n..v.

U)

A..a!cs d,cl

Coion

Aragon.
tblO. --

Purtuu>rrf:

Ayda,i-{1]

b,; p. 60. lom. XV. p. Sonlinu sacra,p. 213 c-l seqq.

lom.

XIX

(6)

Ibidcm
Ibid..

II.kI

rr''()

lom.

I,

r..l.'HO. pg. 2

scq-

CESsrougusla:

2U.
76

Octobris

Tomus XI.

6\&

INVENTIOCOBPORUMSS
^gg

GAVINI, PROTI ET JANUAKH Habentur htec omnia ex D z Subdit Arca


:

antiquis monumentis

ipsius Turritan^ eccle-

impressis. siffimanuscriptis atque

Qua,

quam

martyri ^'^ cathedralem, S.

j;.

^j^,, ,^.

num

1153,

operaDorgodoru

I.

^^^^^^^^

tumex ex Annotatis nosirts fida sint tum Notavi lector. Commentario pr^vio judicet Salvatorxs Sal^lPuaiicubi extare homiliam anno ecclesise priesedti ab sii Qui Turritanw 1568, et interfutt concirciter 1539 ad annum Tridentinononsinedoctrin.vet eloquenciiio fere toia consistit in

^oia (2) c/^a^^ias

ZiJconcessas Baresoms ramGonnarii an. 1U7; alieram datComiix


hus
iudici

Sardonaiionum. a judtcibus monasterto alte^ Cassinensi


:

ti-P

fama

(10)-

Homilia

Z/pZnda

dedicatione templi Laieranensts sub cumconsecratione ecclesi^

Turmtam

SsZesiropapa,agente Constani.no

M^^^^^^^^^

an.im. Maitk^jusi^successorem addens Consiantinum an. UU,

S:

Ldamlargitum
It

n.onachis

Cassmens.

imponit coph nos inquit, ille humer.s Piis rex [Com^ia) diver tens lugustusjhicanctus
dit in

extenab!neribusdorsum.mundandas manus

Comm

Prlv., n, n.

Gonnarii. Conf. liquet ex charia pa20. Bx his rursus

sarculum,

et his

simtlta.

iT^uarn absulde Arca


.

hm omnia smulo vi

RESCRIPTUM.
SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI

PU PAP^

IX.

similiumnO' ^^^V^yl' thaylo, Horumaut Diciionnario geogr. Sarminum nuspiamin


dinieereperimeniionem. c " Vide Comm. Prxv.. n, q Cardinalem.
%Zeiseq.
r

basilicam indulnuovisiiantibus Turritanam gentise conceduntur.

post

Cluvertus [^), Oristanensis. VioXem^o, att 'O-jazlh:; ttoA^ Thyrsi ostium ponuntur

,.^

Beatorum Martyrum nobis commis^as, nem, et gloriam inter oves ecclesia impensius promoet
in

T-itanorum

devoti^^^

^^^;^
^^^^._

universali

colonia et 'Upo; Tror^uo; xo;,cov.a Usellis urhs nullus alius esse poterii, sacer fluvius. Uic

vere
Pio

cupientes,

sanctissimo
ut

domino

nostro
praeces
Christi

IX

Pontifici

Maximo humiHimas
omnes
Portus

promontormm cui nuam qui, inter Thyrsum et Capo di Frasca, in sinum vulffare vocabulum
Neapolitanum
efFunditur.
..

porreximus
fideles,

efflagitantes

qui

basilicam

Turritani, seu

Ipsa vero urbs sive

nostrorum sanctuarium patronorum

Gavmi,

Colonia Uselliseriteaquae pauUum recedeus. Cluvetur Orisiagni, intus sequuntur Brierium, ieste P. Matih^ejo (5). Hofmannus atque Canietius,

vulgo nunc

dici-

visitaverint, et opera Proti et Januarii devote injuncta prffistitenut. ple-

ab apostolica sede indulgentiam nariam peccatorura hujusmodi prsces possent. Cum

consequi
Sanctitas

Baudrandus, bos Verum, subdit idem Maiihxjus, lius dubito; adhseret nempe hallucinari nuUus
Cellarii, senieniise Chrislophori q^^lf^^^f!^ Urbs ab Usellis disti^tguU (6)Oristanum

Sua benigne exceperit,


vestrffi,

religioni
et

venerabiles

fratres,

ac p.etati cooperatores
^^

Usellis

nunc paffus

in dioecesi Alensi est (7).

In

Sardimse multis agt^ novo Diciionnario geog.


tur
(8)

Rescriptum proponirans. nostri. apostolicum perpetuam rei memo2 Pius PP. IX. Ad fidelium religionem et riam Ad augendam ecclesiae theauimarum salutem coelestibus
ffulis

de Oristano, vulgo Aristani,

qu^

anti-

qua

judicum nunc capui provinci^

civitas diciiur, sedes et celebris Insulds Arborensium post medium S3ec. xi,
ei dicecesis.

intenti, omnibus et sinsauris pia charitate fidehbus vere utriusque sexus Christi

Luitentibus

Sita est iu

magnaArborensiplanitie. uno milliari distans littore siasinistraripaThirsi, ettribusfere a

confessis, ac S. communioecclesiam seu eanctnarium ne refectis. qui et Januaru Gavini , Proti in houorem SS.
et
.

MM.

civitatis Turritan.

feria

secunda domi,

nus Oristani.
8

nicam

di Forlo Fluvius Turritanus vulgo fiume

Torres,

quamvis exiguus

sit,

mentione iamen

dignus esi,judiceAlberio de la Marmora (9), irajicitur haud tum ob pontem Romanum,quo ruderibus antiquae Turris Libtssoprocul a aquee perpeiuam habeal, nis; ium quod venam quotannis ad plerisque aliis fluviis insulse

et immediate sequenti quinta Octovigesima diebus quarta Maii et ad ocmensium a primis vesperis usque bris hujusmodi, item uno casum solis dierum die uniuscuquolibet singulorum mensium

Pentecostes

j,

jusque Christi
vote

fidelis

arbitrio
ibi

visitaverint,

et

eligendo, depro Christianorum

principum
ac
id
S.

Matris

coucordia, hffiresum extirpatione, Ecclesice exaltatione pias ad

iempus exsiccatis.
iUisdecreto. Vide Com. Pra^v, t Cousistorio probavimus omnia quc-epertt u ubimuliis nentsiveadwdificaiionem sive ad consecraposse adscribi tionem ecciesi^e nullo modo aliique scrip^ sseculo VI, prout tradunt Arca
tores antiquiores.

Deum

preces effuderint, quo die prsedictorum

u Has indulgeniias

Sc-eculo

vi

concessas,

plenariam oranium peccatorum miserisuorum indulgentiam et remissionem concedimus. Insuper liscorditer in Domino qui dictam ecclesiam dera Christi fidelibus, saltem contriti quocumque anni die corde ac ut supra oraverint, septem
egerint,
visitaverint,

diximus

V Quam Comm. Prsev.n

Comm. Prgev., n, 25, fictiiias esse. absona hsec sint, paiei ex dictis
9,

annos

X Saiis superque vidimus, annum imo saecxdumab Arca perperam signari.


\\)

et

quadragenas de injunctis debitis poenitentiis eis seu alias quomodolibet relaxamus. Quae in forma ecclesiae consueta peccatorum remissiones, et poeindulgenti. relaxiones, ut etiam animabus
et

totidem

nitentiarum

530. (2) Hi^loria ab bMncCa^iti. (AtceN-.onesV tom. U. pm: 22S el 2*16. (*) Snnlinia aiiiiquo, p. 16. B|Mid Sardima >acr.. |i. 53.

UizMmBrin gfog.. lom,

11,

p.

(6)
(7)

Geographia anlinna.
Sar.linia%cr..
,..

^64.

tom.
(8)

I,

p.

"3;
XIII

1-'?''

\"5.

Tom

(5)

seqtl.

(9)

Voynge cn Siiiduniuc, pag. i07.

ct pag^ (lU) Sardinia

2^

trxvium Biirmauni,

vul.

XV.

(S)

Sordinm

iacr.,

p. .->.

sacr., p. IttS elicq.

Christi

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


Deo in charitate conjunctae ab hac luce migraverint per modum suffragn applicare possint, etiam in Domino indulgemus.In contrarium facientibus non obstantibus quibuscumque, PrJEsentibus perpetuis futuris temporibus valituris. Datum ad S. Petrum sub annulo Piscatoris die xvn Septembris mdccclvhi Pontificatus nostri anno decimotertio. Pro Domino Cardinali Macchi Io. 13 Bbancaleoni
Christi fidelium.quae
Adhortatio
e-

569

rum

in precibus,

intercessionem, illorumque auxilium,quod quas pro nobis magrna efficacia

fundunt, consistit, experiemur. Parochi , accepta occasione supradicti Apostolici Bescri-

commissos instruant, potestatem conferendi indulg-entias ab ipsomet Christo Ecclesiae fuisse concessam earumque
pti, fideles suas curEc

usum maxime
catholicum

esse salutarem

(1),

hocque esse
ipsi

dograa.

Propterea

notiones

Castellani. 3 Virtutes Sanctorum


*1"* ^"

attente expendant de requisitis ad

lucrandas
finis

^noT
rtim.

hiepi

tcopiaiidc-

Martyrum nostrorum bereditatem uobis ipsi quasi transmiserunt in morihua, in actibus, in omni vita nostra expnmere assidue studeamus. Honorificemus, venerabiles Fratres,

indulgentias,
in
eis

doceant quinam

Ecclesiffi

concedendis, quae dispositiones in fideUbus requirantur, quem effectum producant.

Et abusus,
repserint,

si

qui fortasse populi inscitia


et corrigant. t

ir-

quantum possu-

emendent

Al Doui-

mus,

ipsos amicos Dei, et

in Banctis ejus, invocemur,


(I) Concil.

laudemus Dominum expetiamur ipso-

Nicus Archiep. Sclavo Secret,

TrJd.Scss. 25 dc Indulj?.

DE

SS.

MARTYRIO ET MARCIANO NOTARIIS


B

MARTYRIBUS CONSTANTINOPOLI-

COMiVlEIVTAJEtlXTS PR.EVIUS.
unicus. De ecclesiae Constantinopolitanae misero statu, raortuo S. Paulo patriarcha, cujus notarii erant SS. Martyrius et Marcianus. Horum passio ex Sozomeno et menologiis; et memoria in aliis fastis sacris. Quo in gradu ecclesiastico SS. viri constituti
erant,
et

B. B.

an

cum

sociis

passi.

Martyrii tempus. Eorura sepul-

crum,
K^^om.
^

ecclesia, acta.

T It dicenda de duobus SS. Marttjribus plaprius de S. Paido, patriarcha Constantinopolitano, cujus SS. Martyrius et Marcianus notarii vocantur apud Sozomenum. Quo tempore, ut est apud Cabassutium
(1),

ejusdem

ecclesias presbyter,
vir,

insignis pietate

ZafZmrii
s.

pauu

i>a-

U agendum
I

"^'"^ ^^

facilius intelligantur,

breviter

etdoctrina

cum

ariani pro eligendo Mace-

triarciut

CP..

donio satagerent. Sed cum eodem tempore Constantius imperator in eam urbemadvenisset, coacto arianorum

episcoporum concilio,

Faulum

abdicavit, et

eorum antesignanum Eu:

Arius virus

suum

iu

^gypto

et finitimis

oris spargebat,
ecclesiffi

Alexander ConstantinopnUtanae g-ubernacula regebat, Alexandro Ale-

sebium Nicomedia Constantinopolim transtulit. Et infra ad annum 342 (3) Eusebio defuncto cum populus Coustantinopolitanus Pauhim,
Eusebii olim occasione ejectum, in ecclesiam
ariani autem Macedoepiscopum, indeque crebris nium delegissent

xandriffi episcopo, etstudio religioniset

morum

similitudiue

conjunctissimus

Alexander

denuo inlroduxisset,
exortis seditionibus
periissent, sed
tio

Constantinopolis episcopus, quanta valuit sedulitate curavit, ne tanta lues in regiam ur-

quam

plurimi

utriraque

bem propagareturj
condemnavit...

eamdemque postmodum
anno 340 Alexander

etdux Herraogenes a Constan-

in ^Nicsena synodo haeresin cura aliis patribus

Demum

sus

imperatore, tuuc Antiochiie existente, jusPaulum ecclesia expellere, populo adversus

Constantinopolis episcopus instante euae morsibi tis die, ue arianorum factio successorem

arianum provideret, sedulam dedit operam,


ut sibi defuncto Paulus sacerdos meritissimus

pro Paulo insurgente interemptus esset; tunc Constantius ipse Constaotinopolim properans, et Paulum ejecit e civitate; et ipsam civitatera supra quadragies centena millia me-

eum

subrogaretur

quod

et

factum

est,

obsisten-

dirauorum
congiarii,

fruraenti

nempe dimidia

parte
in

.tibus licet arianis.

Sed turbatissimum hahuit S. Paulus episcopatum. Audiamus Spondanum (2) Iloc eodem anno (340j. S. Alexander epiacopus Constantinopolitanus, magnus pie:

quod

illi

a Constaniino

Magno

dies singulos ex vectigalibus ^gypti suppeditari jussum fuerat, mulctavit. Macedonio

tatis athleta et catholicffi fidei

defensor acer-

vero etiam succensens, tum quod ejus occasione tot caedes commissffi fuissent, tura quod

rimus, plenus dierum ex hac vita mlgravit, cum sedisset annos viginti tres, vixisset nona-

minime expectato
relicta

ipsius imperatoris consensu

pro episcopo se gessisset; re adhuc iu

dubio

giuta octo et
;

in ejos

uitione,

suffectas

est

locum, ex ipsius praemoab orthodoxis Paulus

Autiochiam

rediit.

Paulus

Romam con-

fugity jussusque est


(3J Ibid. p.

a Julio pontifice sedi suds

Lovanii, 1776. (l)Noiiiit Conciliorum, p. 03. Edi(. 3W(2)AuualcsBiiroriii in E|>itomcD rcdacli, tom. 1, p.

m.
restitui^

AtCTUBR

B.

Ztiiui, ,uoa non vrdetur "' ^^ Peaenti adPaulus <' P .^ asserant valde esl, an S.
fuerit concilio
'socrates el

DE SS. MAIITYKIO tamen e^ecuUonrJ^^^^

ET

MARCUNO MM.
mavtyrii eos
frau-

pr^miisatque honoribus ipse honore afficeret. Qu.ppe dari quos Deus noi qui ad mortem duce10CU9 ille, ubi olim
solebant, bantur. capite truncari inaccessus esset propter spectra

cum

antea

Sard.cm^,

^'^etjd

demceps

SozornenusmAno

^^^_

purgatusest;multaque

Itm rediit ^-^^"'"^" ,^^5 imperalore dte

miracula ad illot hsec qu.dem de rum tumulum contigerunt. sint a nobis Qu Martyrio et Marciano dicta facile est credibilia videbuntur, si cui minus accuratms perhasnorunt, res istas ex iis qui adhuc mirab, Uora us
alia

discere

nam

fortasse

qumdixi, narraturi sunt.

Atque hieczta Sozo-

menus, scriplor
et

libros sceculi v, gui ereditur

iam

eiu.

metu a sede pelleDdum,

Macedo

inchoasse circa suos de Historia ecclesiastica tertium, quo prxdtcla Caput

annum Wi

(7).

tumuUum pubUcam pUo ad domum


1

propeus.ss>mi vepopuli iu Paulum alio pr^textu evo-

Hep. rou titulum continentur, hunc fert de niartyr.o sanupr.pi rcov aycW vo.piv, Quodautem scribat So.octorum notariorum. etc. td molliori menus aiunt forti animo, manu quippe qui, ut notum est,
:

quidem

arianis

d.m.ssus, fenestram in navigium catn^ ac per us

"7sozomeno

ma"na
Tst

festinatione ad

locum

exilii

abduc

^ ^

coUiexiUa in Porro diversa ejus Pontum ab eum primo in geus Athanasius, ait Constanrelegatum fuis.e postea a iusebiauis Mesopotam.ffi devinctum, in Singra
;

unum

concordat Uenolog^um, quod ^;^^^^^Porphyrogenet^ Basiliiimperatoris, nempe esf, ut diximus atibt ^ dici solet et scriptum adhunc 984. Sic porro habet (8) circa an. sanctorum mardiem XXV Octobris Certamen Marciani et Martyrii. Hi tvrumetnotariorum
:

minime

infensus.

tioferro

inde portatum; rursusque circa deserta Cucusum Armeuiae oppidum hinc


;

Emesam

denique

sancti PauU confessodiscipuU et notarii fuere


ris
'

laqueo per eosdem ariaTauri abreptum, ibi vitam finivisse... Pauh au-

nosstrangulatum

senior imperator posttem corpus Theodosius trauslatione ConstantinopoUm

ea magnifica coUocari in ecclesia, quam deferri curavit et extruxerat; quffi Macedonius ejus persecutor

ConstantinopoUtani. temsanej et patriarchae imperatoris. Postquam auporibus Constantii eodem imperatore, quod tem sanctus PauU.s ab abhorrens, nuUam cum us ab arianorum hsresi Armeniam commuuionem jungere voluisset, in beatum vit^ finem accepit, releffatus fuit,ibique orthodoxam fidem straugulatus

(ab

aliis

martyr vocatur nec immerito

est (:J). Eaclenus postea PauU nomine vocata nostrosufSpondanus. Atquehxcpro scopo plura deillo deque Qui ficiant de S.Paulo. proceilisadversusorlhodoxosMperanteConarianorum faciione, stantio et prxvalente

excitatis scire voluerit, adeat

inopere nostro

Commentarium ad diemvn Junn.quo cele-

abarianisob magistri inMarcianusetMartyrius vestigiis a PhiUppo h^rentesquod arianosobjurgarent. tort., m tediuque pnefecto ariano comprehensi fame ac carcerem includuntur, ut Lbricosum compelInde eductos
tenebris conficerentur.

amplecti lebant arianam haeresim


sito

in

propo-

consulat Janhratur S. Pauli memoria, item ningum in Appendice ad tomum VI prxfatt himensisp.n. Confer etiam Cuperum in Pairiarcharum Constanchronologica
storia

adductos, gladiis
reliquiae

summitatem autem persistentes. ad muri ubi et eorum jugularunt;


depositiE

sunt.

Tabelia depicia

iinopolitanorum
sque.
Eoiltllt

[i)

Tillemontium

(5)

alio-

jMtnio

ex

AKrfnrri',

,, MarHis pra^ynissis ad SS. Martynum et cianumreniamMS, atque exordiamur averbis ad Sozomeni sequeniibus Malum, inquit (6). Nam ut aUi fuerat. Cffides usque progressum Marcianus interfecti sunt, et Martyrius ac
^

exhibei utrumque sanfronie hujus encomii stantem. alterum sub ctum Virum; alterum cernitur ecclesia iciugladii. Ad dexteram versus procurnt murus F ab hac sinisiram )uxta cingens) in quo bin^ fere

(puiem urbem

coutubernaquos utpote PauU domesticos et animo mortem pertulisse, cum les, aiunt forti

invicemposit^,portiB. Anforie x, adhuc exsijitsse? sint. ecclesiam s^cuio iempto -b^. -^voVide infra ubi paulo latius de tariorum traciamus

indxcio

h^c

tamquam eos Macedonius praefecto tradidisset, necis llermogenis et seditionis adauctores ipsius versus ipsum, ac postremo depositionis
Macedouii, tunc cum ConstantiuopoUtana clesiaexpulsusest. Erat autem Martyrius quidem subdiaconus Marciauus vero canlor et sepullector sacrarum scripturarum. Korum chrum est ante muros urbis regia;, admodum
;

hlnMenxisimpressis.Venettisanno l*-! Memoria sanctorum ad hunc diem legitur Marciani et Martyru. martyrum et notariorum
:

^^^,

,^ m,.

,.,.,,,, iiyna-

^^i^sirmon
^i.

Cum

ec-

post ConstantinopoUtanum tesor, patriarchatum ariani , et in neret sub imperio Constantii

confesobitum Alexandri, Paulus

Armeniam missus exul


quoque
gladio

fuisset,

beatumque

ipsi aBsecutus finem. ab arianis strangulatus; orthodoxa tide duo sancti Viri pro
cffisi

insigne,

ecclesiffi

ambitu

circumdatum, tam-

sunt,

et

sepulti

in

Melaudesia
in

quam martyrum monumentum. Quum quidem


extruere coepil Joanues, absolvit autem Sisinuiusjqui poslea, ecclesias ConstantinopoUtanse

urbe, porta, in ipsa ConstantinopoUtana temroKoQeata roO Aeurepouj quibus Deutero pater noaplum a fundamentis erexit sanctus
ter

fuerunt antiatites. Indignum enim censueruut


(1) Aiinali-s Buroiiii in
.,

synaxaJoannes Chrysostomus. Hacienus

414

(3) Il>id.,

Augusti, p.

Epitomcn redacu. p. 410 (2) Ibid., 449cl scn. i4) Aclii SS., lom. l. 14 vl scmi-- (5) Mtmoire, leui VII, p. 251p.

0)^"^'''1) Lit^ IV. c. jn. 260. Pam. 170(i. In -^!5^. (H) Tom. IX Oc( , p. pUic uniTerselle. V Sazomine.

rium

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS,

571
(3],

riwm, CMi pro more, prgemiituntur versiculi


Xptcrrou xaXajuou^ tou; Norapiou; voei,

pium fuisse
(4).

sseculo viii

et

post

annum 740
:

AUCTOHh

Hos calamos Christi scias esse Notarios, Tinctos suo fuso per ensem sang^uine.
T\.ili.~7f, I\lj:p>ttav&v ra^trov

etzaoi Mapruptovrs

Vig-esiina quinta csesi sunt

Marcianus Marty-

riusque
velt ut vertit

In hoc iiaqite Kaleudario legimus (5) Eodem meuce {Oct.) die xxv ob (t;) memoriam sanctornm notariorum Marciani et Martyrii ac reliquorum Sanctorum, ex Evang. Lucs caput cxxxxv [in Vulgaia cap. xii) etc. Ex quovide7nus cur grsece adhibeatur titulus M/.voJ.-Jyiov rwv Euay*//ta>v eopraarizwv quamobreni vero
;

Siberus (1) Martyrium et Socium vigesima quinta oecidit. Synaxarium habet Sirletus (2), sed paulo decurtatum, nec accurate omnino redditum, Seepius in opere nosiro recurrit mentio de Synaxario quodam P. Sirmondi, guod habemus inter mss. hagiographica, manu Papebrochii exaratum, cum hoc tiiulo; Supplementum ad Mena.-a griEca excusa, ex ms. Synaxario P. Sirmondi in pergameno, unum alterumve et ssepe plures Sanctos siug-ulis diebus per totum annum referente absque versibus, et ms. P. Chiffletii in charta sex menses contiuente
:

suum

latine posuerii titulum, ipse nos docet


:

Morcellus (6) Kalendarium appellavimus quod M/,voAoyiov eopraffrtx.iv dicitur, in uiio illo vocabulo duorum scilicet horum iuesse vim rati etc. Eodem die in Typico S. Sabai signantur Marcianus et Martyrius MM.; et in Menseis excusis, quibus decessores nosiri hagiographi utebaniur, primo loco venit Marciani et Martyrii MM.; sequuniur autem memoriae Auastasii M., Valerini M., Sabini M., Valerii et Chrysaphi MM. Quae scilicet ita leguniur in Indice iu Menaea excu!<a, manu Papebrochii scripio. Memorantur pariier in
;

Septembrem Diequidem 25 Octobris in prsefato Synaxarno nullus notaiur Sancius preeter SS. Martyrium et Marcianum, B sed horum elogium haud parum differt a Menseis excusis ; quocirca integrum illud adscribimus ex versione latina item ms. quas Certamen sanctorum marprae manibus est tyrum Marciani et Martyrii, lectorum et notaa Martio ad
:

ejusdem decessoris nosiri EphemetHdibus Grwco-Moscis Marciauus, Martyrius ^ Mar- g tyres et addiiur Abrahamus. Sic eiiam apud
:

riorum
(cpotr>:rat

rtov

avayvwfjrwv zat v&raptwv,

lli

erant

in Tabulis Graeco-Moschis [1] Capponiauis ad eumdem diem reperiuntury sed soli Marcianus, Martyrius, et noiat Asse7nanius Vacant hac die codices vaticani vacat etPossevini Caleudarium uude babet Deest." In Anno ecclesiastico Graeco-SlavicoP. Joan-

Assemanium
:

discipuli et a commentariis Pauli confessoris


xai uTToypa^ei?

IlauAou rou ouo/oy/irou

nis Martinof, initio hujus iomi p. 260, legitur Passio SS. Martyrum Marciani et (25 Oci.)
:

TtVO-J

p70

Kwva TdvTIOU

sequaces ei amanuenses seu a commentariis, WOia/^iOpatriarcbseConstantinipolitani a morte Alexandri creati, sub imperio Constantini * ariani {imo Consiantii). Postquam igitur sanctus Paulus ab ipso imperatore, eo quod cum ariauis de fide non communicaret, sed illos palam vulgo faceret, iu exilium missusfuit in

Martyrii Notariorum et Soc. Ita pene omnes ... Atque observat auctor In Ostromirano legilur " SS. Martyrum Marciani et Marturii et ita
.-

sancti Nutarii.
digiiitasiu

Ubi errore manifesto, notarii

persouam mutataest... CUKopitarius... mendo mendum substituit; nempe- pro Quid Nutarii " legit " Cutarii..." etsubdit...
:

Armeniam, ubi beatum finem


rectse fidei

accepit, propter

confessionem ab ariauis sufifocatus

hicCutarius esstiterit e nolariis Kal.Basiliani. Equidem nullus dubitem hic sicut et non ita
si

sub Philippo praeside; qui cum ipse arianus esset, htec de causa rectfe fidef alumuos exagitabat. Hi sancti Martyres gladionecati, ad porurbe Constautinopoli sepulti sunt in Deutero, quorum vitam et templumsauctus JoanneEChrysostomusab elementis instauravit, ubi et agitur eorum conventus.

hallucinaium librarium Ostromi' rani. Angelus Maius in scriptorum veierum Nova Collectioue ex codicibus Arabicis biblio-

raro

alibi

tam Melandosiam,

in ipsa

thecx Vattcanas, publici juris fecit (8) 8ynaxarium auni, sive,ui ipse subjungii, Kalendarium Sanctorum, pro quibusevangelicae lectiones assignantur, a Kalendis Mensis Septembris, F a quibus anni ecclesiastici initium Grsci Melinclusive. Quae chitie accersunt, ad Augustum

Grasce locus
e/.

iste sic

habei
'

wv xai tov

jSiov

xai

rov vaiv /xlra raGra o ayio; 'Icoavvy?; 6 Xpuo"tioTOfJ.o;


&a.(/poiV

a-jr,yzt^iv

vjto.

xat reXetvat

r,

aurwv

ffuva^t^.

In Menseis excusis pro


et veriitur

ayzyti^Ytv legi-

tur

>]ycipEv,

exatruxit.

Nuspiam

perextensum descripta sunt evangelia, eorum stmliosorum iuitia in gratiam Sacrorum Rituum ad diem 25 proferimus. In hoc Synaxario
menais Tesriu
prioris,
:

alias scribitur S. Chrysostoinus SS. Mariyrum nosty^orum viiam scj^ipsisse, ut putem

qui nosiro respondet

vocem
Mtmortu
in

ftiov

perperam

irrepsisse.

Octobri,7totatur (0) Commemoratio sauctorum uotariorum Marciani et Martyrii. Et in attero

"^'' fastis
"irriit.

Post hasc nemo mirabitur memoriam SS. Martyrii et Marciani haud infrequens in aliis quoque occurrere fasiis sacris. Suffecerit prmcipua hic recensuisse. Et sane primo loco venii menologium evangeliorum festivorum
6

Synaxario seu Martyrologio ecciesisB Alexan-

CoptiUrum, ab eodem Maio per compendium exhibiium (10;, legitur Octobris Martyrium {Coptis Babeh seu Paophi) die 28, etMercurii (mo Martyrii), sanctorum Marciani
drinae

seu Kalendarium ecclesiae Constantinopolitalucem daU8e, a Morcello typis anno ll^i^ in tum ex codice bibliothecse y^omanse Albano

discipulorum sanctiPauIi^patriarchaeConstantinopolitani (11). De hoc posteriore-Synaxario monuilatius diximus tomo pr3ecedenti{n),


8 .^us,ue annu,n copHcun. ncHoari a a,e d.es 28 Octobr,s supra noAugusli proinde
;

rl V^lx
mme auua um

;; 7.7

^l^l.
;

Titulo.

veLtate iueigue alibi aulem ;XtMc:^7eau.,codicem. 'uo ^us est, scH-

tatus
(7)

incdU

in

nostrum 25 ejusdem mens,s.


univcrsre, lom. V, p
Ibid.,

Kalcndaria

ccclesia;

318.

()

Tom. V.

p,-i)lei ^ciiq.

ySeiseqq.
(i)
il,iJ.. p.

-(9)

W.

(ll)lbid.,
1.

p.Syctaeq.

(I0)IIh.1.. pg.
&!>..

(12) Acia

tom.

230.-0)

iDia.,p.5[o.-\u,

.U.U., ...,.,

'^ Oct.,p. 575u,

Atque

572
&ticroi>E

DE
k.c in fastis

SS.

MARTYRIO ET MARCIANO MM.


significatione.

B.

occurrit Inlalinis parcior

Zue

9r^^<-^^'t^
^f"^*^

\
nta

Plerumque sumitur pro Stola, D guandogue etiam pro manipulo canon Laodicenus, posteriore assumpia significatione
;

laa,Ado!Ral>anuset l^^^^^^^^^^ -^3 ex ^*''""' ^" unico auctario, nempe


qu Die vi^esm.a Ipud Solleriumhabetur:
et Martyrii.
:

commodius explicari videtur. Praster Suicerum, consule, si libet, Macrum in Hierolexixibi de sacris^Vestibus, co, Poiitiam tomo I
Augusti(C^),
(fl),

verbis et Marciani tvrii subdiacoDi Singulare subConstantio necatisunt. hLreticis


est in

his In Romano annuntiantur Mar^ sanctorum CoustaDtiuopoli passio cantoris, qui ab

Meraium
aliosque.

(7),

Thomnssimum
;

(8),"

Denique licet distinctus Lebrun a Cantorum ordine sit attamen Leciorum pterumque idem qui iegebat, etiam et canebat, ui tradit

Romano Martyrium pr^pom

Marciano,

Suicerus

(10):

qunmvis, inquit,
[iectorum)
offi-

cum
cepto
sM.ara.
trai

alibi

experpetuo hic ilU anieponatur,

ut

ip-^a

^ox

satis docet, eorura

sumus. tamen in Sozomeno, quem secutx


Martyres hi

cium

fueritava-/ivw(7-/,iv leg-ere,

successu taraen

"'"*'

^^pJ^TO,' inquit Morcellus (1). ecclesia erant. S.Mriyq gtiam gradu in ^^^^^-^ ^^j V,*"" Martyrius s&dzacoTesteSozomeno,erat S.

plurimum vero caneuniversim asserit (11) bant. Et Binierim Lectores haud raro etiam erant cantores, Psaltemporisriiroleg-ebant, ut
:

mist93, Notarii.

7Z!:T

nus

sanctus Marcianus cantor


:

et^

lector

s^
ot

crarum scripturarum

fxlv uTrootaxovo;.

rv Mpxivi; ^ilrn^ xai avayv<i^^rr,z nosiris menologio Basilii et menseis ,.v In


-.e^uv

ypa-

in confesso est, Pugiies fuisse Sancti Pauli patriarbeatos chwCPnotarios. Teste Morcelio {\%), erant
S
notarii sive 'TTroypa/xiJiarst;, uteosdem appellat Nicephorus, scribae librarii, qui acta excipie-

Hoc autem apud omnes

^f^ojunarii

synaxario Gr^corum tn synaMelchitarum soium notarii dicuntur et notarii tn Synaxario Sirmondi Lectores
eoccusis sicut
et

in

.-

xario Coptico
chie

Discipuli sancti Pauli, patnarcantoris.

CP;

in Martyrologio

subdiaconi;
Callistus

Marciani
6 iTtpoc

Rom.: Martyni, Nicephorus


aiiis utens

bant, quaa in ecclesia fierent; eaque de causa 8UOS episcopus quisque notarios habebat e cleri numero; ut, qui PauUum in pontificatu Constantinopolitano antecessit, Alexander.in cujus

subscriptione sic
avayvwffrr, ovri

Sozomenumsequiiur, sed
p-iv

momoratur 2uv llauXw en rore zat Noraptw cum Paulo [is ipse

B verbis
iJe

'Uv dt

OTroJiaxovoc, ^l^a^ry);

estdequo

Mapnipto? xai ra; ^eia; vayivMcrxetv reraypatpac

yfxevo;

horum Marcianus subdiaconus

[Alexandri) Hi nempe etiam in concilio lectore et notario. Chalcedonensi, Theodorus episcopus Claudio-

mox diximus)tunc ejus

fuit

Martyrius autem psaltes seu cantor divinarumque scripturarum lector (2). In actis
;

polis Isauriae de Dioscoro

quit,

roi;

voraptoi;

auToO

questus 'Ayayyi, inezgaAwv yap rot;


*

nisi quod infra edendis nihil memoratur scribae essent S. Pauii. Baillett notarii seu

ypaoeiv Travrwv vorapioi;, rot; eauroO kizolYiaz


:

i.

e.

nescio quo nixus fundamento, S. Martyrium dicit diaconum, notans tamen in margine ab
aliis

illum vocari subdiaconwn iantum {3}. Puiem adhserendum Sozomeno, utpote scri-

deducai notarios suos ejiciens enim omnium distinnotarios, suos fecit scribere (13). Et primo ctius scribit Suicerus (14) Notariorum Meursius hi duo g-enera fuisse observat Cl.
: :

Mar. pioriomnium Assemanius (4) tyribus suppari. Observat Tam in nostris quam iu Papebrochianis fastis,
aniiquiori et SS. nostris

Marciauus depingiturut seuex barbatus, Martyrius ul juvenis; uterque tamen habitu laico, quaraquam Martyrius subdiaconus fuerit et Marcianus cantor. Eodem fere habiiu exibentur in tabelia menologii Basilii [conf. n. 4] inde probabiiius quod in iribus nominatis

ipsam artera factitabant; illi adolescentes docebant atque voraotot -naidodiSaaxa>otdicebantur.(Z)e istis redibitsermo.,ubi Eorum de sepulcro SS. Martyrum dicemus). factitabant tria rursus erantgevero qui artem
nera
:

profitebantur et

hi palatio iuserviebant

isli

miUtiie; iUi
fitque
:

ecclesiae et Trarptapxixot

nuncupabantur,

Synodico Alexii Patriarchae Quod si etiam oportebit referre ad mediocritatem Dostram vel etiam ad religiosissiraum

eorum mentio

in

mentio de subdioconaiu nec gradu tectoris vel canioris- Porro canon de XXI concilii Laodiceni leciores et cantores vetat ferre orarium uou oportet lectores aut ^ caniores orarium ferre, etsiclegere vel cauere. Etnoiat Suicerus (5) Optirae vero quid sit
fastis nuila jiat

chartophylacem

{id est

tabuiarum ecclesiw cuj.

stodem

pientissimos ejus diafonos et patriarchales notarios. Ethi chartophylacibus operam dabnut constat ex verbis proxime pro(15))

et

latis.

Orarium, iu habitu sncerdolali Orarium appellarunt pannum oblongum, brachio sacerdolis imponi solilum. In Grfficiis liturgiis sjEpe hujus mentio fit; et vocanl Grseci istam manualem laciniam

declarant ecclesiastici scriptores, qui

modo

wpapiov et wuocf-optov

modo Xwyov. Quamquam atii pro eodem accipiunt, quod non sacerdotum sed diaconorum gestamen
ojpapiov

Erantque uumeroduodecim. At non 9 Denique observat Morcetius (16) S0I08 martyrio defunctosesse.declarat ivaienaarium {CP) additameuto illo xat tmv /ot7r&3v'A-/twv. Quse iis plane respondent, quae Sozomenus attigit insanis enim Macedonii furoribus commemoralis, cujus caussa multi vexati fuerant, aut in exilium acti, aut iuustis in fronte notis com: :

"J'"^'"

puncti
(jL/_pt

adjecit
*

demum

npoy;/& yap ro za/.ov xai

fuit.

periii de vocis opapiov, [sic

Cseteritmpiurimum ceriant archeoiogias enim scribendum


Suicerus
,

yap dr, aXXot rtve; avr,ptOr,<JCtVf xal Maprupio; xai Mapziavo; {Malum enim ad Ccedes quoque pervenit, sublatique cum alti
96VUV
Y.aX

asserii

non

upaptov)

origine

et

quidam, lum Martyrius atque Marcianus).


ct

(1) Kalendarium. CP. lom. I p. 205 li^lus ccclesiftstiroeliistoria-lib. IX. i-aji.

NicepluirusCalli-m l,p. 74. (o) Kalendaritt ecclcsitK universx lora. V. 1'iiriB. 1630. p. 518. \\) Thesuurna V 'Opaptov (5) Vies des Saints, (6) Uonkwurdigkfiie.i aiis der cliiisUichcu ArcliiiS8 Ocl.
(2)

XXX.

scqq. 1'aris. 1716 (10) Tlicsaurus V' avayvcoffry;; (ll)DLiiLwui(in;keilcii der CIiiisl- K.aiholisclieu Iviiclic, (omI,

vol.

22.

p, 2!:* - (12) KalcndaiMim ccclcsia: Ll\ l"ii, I. p[l3)Ubbe, Conc.,lora.lV,col. 12S, - (U) Tlifsaurus
1.

logic, tOni.

VIM

n.
1,

Gavantum, lom,
UiscipliDc, tom.

I,

bservaliones in p. 183-18% Augustae Vindcl., 1740, {8| col. 776. Paris 17S5. (9) Tom. I. p. 46
[7)

^lticlseq.

Nov

tcclcsiasiicus cx Pairibus Griccis

ibidem Vo XaPTOtfuXa^. 203.

V Norapio; (IS) Vide


Kaleiid.

(16)

CP, lom.

I.

p-

Komiua

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


i

573
ArCTORE

NomiDB
censuitj
tariis

vero ipsa
quse

Martyrum illorum non tamen consignata videntur

re-

in

codice slavico Assemani, qui

cum

sanctis

No-

nulla quidem de Abramio mentio hac die in menologiis Grsecis; sed ad diem 29 hujustoensis expresse commemoratur sanctus pater noster

B.

jungit PauUura confessorem. Nestorem

Thessalonicensem martyrem, Varum martyrem et septem Socios.^*/ re quidem vera ita hahet

Abramius presbyter ordinatus, de quo iufra sermo erit. Itaque existimo pictorem Moschum oscitanter hic obtrusisse Abramium iUum.quem
>

Assemanius, sedsuhjungit (l); Et Variquimemor'a a Grjecis colitur in Menolog. ad 19 hujus(Ocioft.)9wo etiamdie nosdeS. Varo egimus Nestoris autem ad 27, utimox dicam.
dera
;

Graeci ac Russi colunt die 29 Octobris.

Quamquam enim idem pictor ad eamdem diem 29 Ocerravit tobris iterum Abrahamium depinsit tamen secuudo dum eum episcopali habitu
;
,

De Paulo vero
confessore
et

confessore, dixi supra ad 2 Se(2)


:

reprffisentavit, ut\ postea dicHra,

Cseterum de

ptembris, ubi hsec leguntur

De

S.

Paulo

patriarcha Constantinopolitano agitur in may^yrologio Romano, item et in opere nostro, ad diem vu Junii. Graici Paulos quatuor Constantinopolitanos colunt, Coofesso-

sanctis istis conf. Annum ecclesiast.-Slavicum initio hujus tomi. Liquet itaque socios, qui in plerisque fastis sacris dantur SS. Martyrio et

Marciano, nomine ignotos nobis esse.


\\.)

rem

scilicet,

qui sub

onstantio imperatore pas-

post

Mortem SS. Martyrum ponendam esse ghriosum S Pa\di,pat}-iarchcV CP., cic-.

^'''yii
''"*'

m-

sus est, die 2Septembrisut supra et 6 Novemet juniorem seu novum Paulum, die 2 bris
:

Septembris, de quo

latini silent

et

jure qui-

jus discipuli et notarii erant, liquido fiuit ex contextu tum Socratis tum Sozomeni Ea terapestate, inquit ille (!), Miicedonius apud
Constantinopolira ecclesiis potitus
est,

dem

hic Paulus junior, qui Conatantinopoli sedit ab an. 641 ad 651 , quum aliquamdiu haeresim monotbelicara occultasset

merito

nam

Paulo,

ut diximus. e medio sublato. Sequitur descriptio motae a Macedonio in orthodoxos procellc-B.

J*

ob Typum, seu formulam fidei, ipsius opera a Constante imp. promulgatam, a Theodoro papadamnatus fuit. Vide Pagium ad anuum 64-S num. 15. Duoalii cognomines Pauli sedem Byzautinam tenuerunt alter scilicet ex laico a secretis, patriarcha inauguratus anno 686,
:

Et initioquidem id unum agebant (Macedonius ejusque satelliies), ut eos expellerent; postea vero progrediente ulterius malo, ad id se converterunt, ut communicare sibi etiam invitos cogerent... Kratque ea vis nihilo minor illa,

sub quo concilium quini-sextum TruUanum alterTarasii proximus decesest celebratum


;

adhibuerant hi qui christianos olira quippe ad simulacrorum cultum adigebant verbera ac tormenta et omnis generis cruciatus

quam

sor, qui

ab anno 780 ad 784 sedit, de cujus obitu haec Pagius ex Theophane ad ann. 781-, num. 1. " Theophanes refert, mensis Augusti die xxsi Ind. vii. Paulum virum religiosum et patriarcham sanctissimum ecclesise Constantinopolitaue,

admovebautur.
alii

Alii

bonorum

proscriptione

exilio multati sunt: et hi

quidem

in ipsis

ad exicruciatibus interierunt ; necatisunt. Ethaecquidem lium abducerentur,


iUi vero,

dum

quum

in

morbum

incidisset,
.

et non monasticum habitura assumpsisse multo post ad Deum migrasse. " Hujus, utputo, memoriam celebrant Grffi'-,i ad diem xxx Au-

per omnes urbes orieutalisimperii gerebantur ; maxime vero Constantinopoli. Hanc intestinam persecutionem , cum antehac modica esset Macedonius, episcopatum adeptus, auxitplurimum. H^c Socrates. Ita etiam, sed pressius,
,

gusti

prifir]

TMV

ayitdy 7rarptap/wv 'AXe^avJpou,

Sozomenus

(5)

*I&javvou xat Ilaii/o-j rou ves-j

Memoria sanctorum
Joannis
et

patriarcharum

Alexandri,

Pauli

lium ejecto, Qui cum permultis monasteriis. quB Constanfcederibus cum tint.polj constituerat, pactisqne fautores finitimis episcopis sese communiisset, dicitur (molliori Pauli variis modis vexasse

Eo (S. Paulo) autem in exiMacedonius ecclesiam occupavit.


:

anno novi. Prioris Pauli, qui sub 'Justiniano memoriam agunt die 20 Augusti 686 sedebat,
his verbis
^poc,
r,u.(iiv
:

ti)

aurv^

iii-i^cx. fxvi^f^/; xo-j

vj -/lot; 7:a-

7ov apxteTT. kwvoTavT-tvojToXew; Ilay/o-J

vkov

eadem

die

memoria
uovi.

c Constant. Pauli

N. Archiepiscopi Paulo Tarasii pro^ De


S. P.

rursus manu scribit Sozomenus, conf. n. 3.) Acprimoquidemecciesiiseos expulit. Posthaec communicare secum coegit, ita ut multi verbe- p
alU ribusciEsiinterierint; aUi bonis raulctati, quidara notis civitatis jure spoliati sint;

hrevisdecessore, egerunt nostri, sed Augusti ; die vero xxxi ejusdem sime, ad xx

ximo

mensis prffitermittitur. Vide etiam Cuperum .u.<, ^. dePatriarchis Constantinop, initio tom. I. de Patrxarchis Constantinop. imau Codice Augusti. C^terum liquet Sanctos ecc in Stavico ah Assemamo memoratos. socios

fronteinustiscompuncti, quo deinceps ab omad ciedes nibus dignoscerentur... Malura enim


""

PassionenonfuisseSS. Martyrii et Marciani necde illis hoc die a nohis dicendum, Idem inquit Assemaest deS. Abrahamo. Addunt,
nius
(3),

Marcianus etc. Ex qua j;;^"";'^;.^^,, ^p,,.,, procellam Marcianus sunt, saeahrepti SS. Martyriuse^
^^^^^^

^^oirressum fuerat

Nam

et

alii

inter-

^^f Xyrius
mortem

et

viisse post

S. Pauli,

quam
{Q)

labentt
;

PapebrochianffiephemeridesAbraham
reducto et
:

anno

2>h^

communiter adscribunt

demde

monachum, cum cucuUo ad huraeros

habitu presbyteraU. De quo hsec Papebrochius poterit us Dum quisaut cujas sit ignoratur, inter indigenas que addistinctiorem notitiam eubmittenda coUocari, et interim illa aliunde
sperari.
>

graexcitatam a Macedonio persecutionem xnter^ecioefjerhuisse, nec ab initio ad datim

nem

Culciniussilet,

quamquam
:

in Inscri-

disertum ptionibus pag. 92 ad diem 25 Octobris Marcianus. Abrahffl nomen apposuit. Sic Anthologio Martyrius. Abramius. " Fortasse in hacdiede Abramio. Et Kuthenionihilreperit

usque ventum. Unde longe Pugilts anno coronam martyrii SS. nostri differre passionem ticet 351 ohtinuerunt. Nec Athainannum sequentem, quoniam, teste S. morie S. Pauli anno nondum nasio, uno a cum multo dedecore, PhiUppus a prffielapso,

probabilius

fectura deturbatus est


11

(7J.

Qu^

supra sparsim de sepulcro

Sii.

Kalcnrtaria

ecclea.

univ.. toro. V, p. 31.

(2) Ibi-

Mimones,

19- l;''"'',7sHis.oria chronol. Pauiachan.m C.P-, ,>.; -i*Arl de vcnr.cr 1 dalc*. |. loro. VII, i. cil. (7) Cupcr. loco

m.

'

"^

'

Martyrum

574
AVCtUKh
B. B.

DE

SS.

MARTYRIO ET MARCIANO MM.


alio loco dixerat Melandesiam in

Sozomeno tum ex "Martvrum diximvs tum ex resu-

laudatus scriptor (6) Portam D Deutero statuunt synaxaria


: :

SZoricis et fastis sacris,

bremter
(!],

Morcellus ^^^^-^ Ulustre diu fmt. ac Notariorum Constantinopoli ipsis et.am cond^ofemplum illi impositum. inchoatum est en.m a um nominibu8clrum absoiu^um a S..n^ ;ncto Joanne Cbrysostomo item urb.s P^^"^;_^^^;^^ nio, sanclo ejusdem
: :
.

Sepulcrum. oit

ad xxvOctobris
TTopr/,

xat raTrrovrat v

t>7

Me/ai-dyiffia

cvaur/i

r-h

Kwvffr:.vr(vou7roAEi TOTtoOsffia rou

Aeyripou... Extitit

autem Deuterum,

ut suo loco

docemus
:

iu

Auream tam vicinam

Portam unde conficitur Melandesiam porregione duodecima, ad


perinde fuisse

Aure

portae,

Sozomenus Eorum cum prffiterea sic designat reg.s. " Ad-

epucrumestante muros urb.s Men.va excusa Sjnaxaria, sicut etiam


dunt
ttuX. (^opr.) e. ivrv: m^avde^ix AEurepo. x.v.u:ro/e. roTro&eai^ roO

a.r^ ij

Wrav-

appellatamque a Melantiade oppido, quo per longius CL stadiis ab hauc ibalur, quod non fluvium aedificaurbe dissitum et ad Athyram lib. V. vel stadiis cii, ut tum tradit Agathias,

ad Melandesiam Deutero ConstanlinopoH. mrtam, in ipsa Morcellus ex Cangio, in id est ut prosequitur Melanportam, unde iter erat

Consonatfere tradit Suidas (7). Imperlo Orientali. Et primum

Banduriusin

qmdem
(8);

ex
eo-

anonymo
clesia SS.

recitat

locum sequentem

De

regionexiiad

tadaoppidumcL

stadiis

Thracia vel sladiis cl. Morcellus Athyram fluvium. Denique addit

ab urbe dissitum in ut tradit Suidas, prope


:

Notariorum. Ecclesiam SS. Notarioibidemque rum extruxit Theodosius Mag-nus,

Sollemnitatiautem hodiernfe,

quffi

inUio tota,

nonnihil opinor.reli-iosaerat.aetaspejor avis ac mos paulatim adspersitpopularislevitatis; inveetus


ut hoc die notarii, scribere docebant , larvati
est,

Bandurius (9) eorum corpora deposuit. Addit [Notariorion) meminit Sozomenus, qui Horum ad muros urbis structuram hujus templi, quod sed S. JoanniChryait, non Theodosio,
stetisse

R pueros

quicumque per forum

patriarchis CP. attribuit; sostorao et Sisinnio Codinus, qui vero Orig-inum scriptores et

secus

unanimi consensu

id

Theodosio

Mngno

adscri-

sjecursitarent;quamdemum consuetudmem ut a patriarcha sustul.t culo Mi Lucas


,

memoriae Theodoro Balsamone traditum


:
.

fuit.

SuiceQuod explicatius et distinctius reddit primo duo Notariorum rus, inquiens (2) generafuisseobservat cl. Meursius. Hi ipsam
et adoleartem factitabant. illi profitebantur vorvpfA T^aiSodiddtjr.alot scentes docebaut atque dicebantur.Ethi festum sanctorum Notariorum celebrabant, cum larvis per forum cursitantes, postea Lucas palriarcha sustulit. Balsa-

bunt. AtSozomenus fide saepe res ac personas culi vero isti recentiores ut passim observamus... confundere solent. hujus lemJoanni item Chrysostomo tribuunt synaxaria ad xxv Octobris, structuram
pli

magis dignus;grae- E

praedictis

Martyribus sacrum
,

ubi etiam hu-

designatur, jus tedis situs expresse in ipsa urbe porta Melandesia in


tinopolitana,
in

nimirum
Constande
ffide

tractu
uti

qui

quidem

tractus.

Deutero supra
,

nuncupato;

cum

quod

mon

au

canonem

lxii

concilii in

TruUo, ail

Quae autem aliquando fiebant indecora a notafestosanctorum riis puerorum informatoribusin Notariorum, cum larvis per cursitantibus, anle
aliquot annos abrogata sunt, anctissimi illius patriarchiB domini Lucse decreto. Sedit Lucas ab anno Uhb ad annwm U69. Balsamon creatus e4 patriarcha Antiochenus 11H6, obiit

in duodecima resauctse Annse monuimus Auream. Et alibi gione stetit, ad Portara : idem scriptor de Deutero prolixius agens crebra occurrit mentio Deutero. ait (10),

De

apud scriptores Byzantinos

nam

in eo prJEter

et alife eccleffidem sanctae Annse extiterunt Gregorii, S. Pauli et SS. siffi, nimirum sancti Deuterum vero inde dictum, ut

veroanno 1204
el eceletia co

(3).

ram

tiominc

quam vidimus sanctorum Martyrum nostrorum nomine dicatam Con12)

Ecclesiam,

Notariorum. secundo milliari seu ait et Ducungius, quod esset, duobus stadiis a veteri Byzantio dissitum Idacium, et ut Hebdomum apud Socratem
et Dequod septimo milliari remotum esset quod decem cimum apud Annam Comnemam, Portam a Constantinopoli distaret.
;

dicta.

stantinopoli.S .Chnjsostomus coepit gsdificare,

^,

C perfecit autem Sisinnius, qui, si Bailleto fides, illam dedicavit anno 427 (4). Scribit Ducangius (5) SS. Notariorum templum lEdifica:

stadiis

autem

Melandesiam

portae

Aureae vicinam

vit

et multis ditavit posses^ionibus, inquitCodiuus... Sed quod Theodosioadscribit,

Theodosius

alii

b Joanni Chrysoslomo

et Sisinnio patriarfuit,

chis CL*. tribuunt.

Nam

idem

quod Mar-

Kegione fuisse, et consequenter iu duodecima Ducangius ex Gyllio, qui de extilisse scribit agit. At ealib. IV, cap. iv Topograpbiae CP. in undecima Regione extitisse ipse Deuterum haec quiconjicio ex anonymo nostro. Atque
656; sed conjecturas Bandusuie, paulo infra oblitus videtur tractum, rius, cum plane asserat ibidem,

ciani et Martyrii vocant, qui ab arianis sub Constantio imp, caesi sunt. Sequuntur verba Sozomeni, a nobis supra recitata.Dein pergit

dem Bandurius pag.

Ducangius
lib.
ftd

IX, cap.

Eadem habet Nicephorus Callisti XXX. Locum designant synaxaria

qui Deuterum gione stetisse.

diem xxv Octobris...


qui

Et sepeliuntur in

tariorum
In

Duodecima ReQuamdiu templum 55. Nodicendo non sum. substiterit


dicitur,
in
,

Melandesia porta, in ipsa Constautinopoli, in


tractu
,

delineatione

urbis

secundum

appellatur

quorum

tomo II Bandurii inserta,


ctore

ConstantinopolitanaB qualis ab au-

templum post haecsanctus pater noster Joannes Chrysostomus a fundamentis excitavit.

His consona babet menologium Sirleti. Dicti autem Marcianus et Martyrius " Kotarii, " quod
Pauli patriarchae CP. ypapuaTsi? extilissent.
(\)

Et

Comneni tempore vivebat, describitur, ad portam Auream nec 55. Notariorum, nec S. Annse signatur temptum; sane quia tunc jam collapsce essent <edes ill^ sacrse.Quis sit Alexius ille silet Banduanonymo, qui
Alexii
,

Morcclli,

|i.

203

ct seq.

(2)

Tbcsaiitus eccle^iasticus
ftO.

I,

47
1.

lib.

(7) Morfclli.
.11.
|i.

y.

20o
6ti6.

(X)

Impcriiim Orienule,
(0)
Ibi.l
,

ex PaiiibusGriEcis.V*
CoiisUiilinoiioli

N&rapio^ . (5)Uiti|^iH|>liieun)vcr^elle.
Clirisliaiii!.
lili.

tom.

ii\
idil

Vcnciiis.

IV, pBrn^;. liisi. p (5) Vie dcs Sbhhs, 2 Oct. (6) Ibid.,

715

el scq

(lOilbiil., p

52. I'ar.s.

I7M.

to">. II, p-

lib.

rius.

DIB VIGESIMA QUINTA. OCTOBRIS.

676
recte subdit
.

rius ; an hujus nominisprimus,qui


tenuit

imperium
:

dere.

Sed minus
:

Et alia (Acta)

xrcTfint

&. b.

1118? An sequentibus quatuor unus aliquis ex tribus enim cognomines recensentur. Putem de

ab anno lOSl ad

annum

Item in bibliotheca Coisliniana servanturquoTum initium est 'Aywvwv ieciMv xO).rj(xi. Nctrn

in prsefata bibliotheca recensetur ex codiee

Acta.

Alexio I agi, vel forie de Alexio II, qui praefuit ab an. 1180 ad an. 11S3. Confer n. 4, n&t nonnulla protuHmus, ex quibus forte conjicereliceret, ecclesiam 5.^.Martyrii et Mftrciani sseculo X labenie superstitem adhuc fuisse. 13 Acia, quae, teste Allatio, a Metaphraste
conscripta sunt {\), damus ex codice grasco regio Parisiensi 1480, coUato cum codice 1484. Medicxo. et nostro iiem quodam apographo Bxstant pariter in Coisliniana bibliotheca,et quidem duplici exemplari altero, in partis
:

encomium, non vero Acta, eorumdem sanctorum Martyrum valde diffusum atque verbosum (decem et eo amplius habetpaginas in fol.majoris formge),
110, seecuti circiter xi (4),

Incipit
TriOTe&i;

'AyMvwv
T-flv

iepwv

dOlr^rai

v.jli

}.ixii7:pdi

x.y;puK;

TTapoJffav i^^Epctv

cil^iTiy.ov

dia7iQtvTa.i

prseclarffifidei prfficonei^prsesentem

Sacrorum certaminum pugiles et diem vene;

rabilem constituunt titulus vero

est

'Evy/optiov

ei;rou;ayio'j;iepO|[/apTup;May.p[avov /.ytMaprupiov.

primc-e codice 145, que^n sa>culo x vel xi adaltero, partis sescribit Montfalconius (2)
;

cundx

in codice 306,
:

medio

ssec.

xvi

(3).

Unde

recte Morcellus

Eorum Acta

a Metaphraste

Notavit aliquis decessor in ima pagina apographi nostri Extat et in codice 13 Reginae Sueciffi. Cxierum in his omnibus dies signatur XXV Octobris. Eodem die reperiuntur latine apud Suriumt cujus versionem texiui
:

haberaus,
(!)

quffi

Lipomanus

et Surius latine edi-

grseco jungimus.
lin..

cnp.is,n. 126. -(2)BibUothe CoUDc Symeontim ?ci ipt

p.2ll.

(3) Ibid..

p.

<20

et ac^.

(i) Ibid., p.

185.

E
B

MAPTYPION
TW
AnaN MAPTYPaN

MARTYRIUM
SANCTORUn MARTYRUM

MAPKIANOY KAIMAPTYPIOY

MARCIANI ET MARTYRII
NOTAUIORUil a

Auctore Simeone Metaphrasla.

(Ex

cod, regio,

gmo,

signato

1480

m biblioth.

Paris. collato

cum

cod.

1484

ibid. et altero

apographo Medicm.)

Cao unicum. Sub Constantio

iraperatore pr^valent ariani, atque in

orthodoxos incredibiliter s^viunt.

Hac

tempestate

cum sanam

SS. Notarii, comprehenduntur et doctrinam intrepide proferentur coronantur, atque insigni cum honore capitis damnati martyrio
tumulantur.
Versabatur quidem jam quoque
prius dog-ma
et vastaConstantio im-

,,. , *AI. elvixai-

doy^a awr; EuptatWo


^^^
:

Wvwv

TYi 'Pw.txaicov *' ' Koi- zol<;

ETrtxpareta. fxspn re

ariauum

in ditione

Romanorum,

peranU, prS'
laluerunt nri-

^peaeuetv

oiy.

ua. 'AXX'

TToUot; rh Ofxoouatov oOtto) Tocr^uTa

n ^
*AI. Tiatda

tTr<.ppr)<it<rro

ro axov, oh$l roaourou; etxejou;

orthodoxos batejus partes, nec sinebat vulgus nondum id malum pure tueri Homousion. Sed liabebat tam F tanta utebatur Ubertate, nec
multos, qui

Tr^; (5a<TtXt'a; em Ko^v^ aur Trpoa^cst.uevou^.-Aprtae * rpfrov utov ^^^^^^^^ TOV toO fxeya>.cu Kwvffravrivou

Cum autem jam ei ndhffirerent. imperium ad Constantium b, iilium venisset


Magni
ab
Constantini.

quem etiam ex rebus


; ,

gestie

eXeouar.;

'

Sv i Trpa^et;
rol<i

>=^^--^*'
f^7=^'-'

'

"^

vou Trarr.p Kai

ayaQot^avwSev ^acKalvuiv ty^pn

*?"

iml

ixr,

ntiQiiv o\6i re ^v

ra xptartav^v aTroQetoGat

bonis Magnum vocarunt invidiffi pater et non valeus persuainvidens inimicus.


initio

Trpo; a^tav otaot rou rvi; Sii rtvwv ypiartavou; n/ -;\/-n- yiJ^iwu^vuv rov Kwvaravnov /]^iwfA-.'ti' tepcoauvr,; a^twfta.o, Evteuruv apeiavwv o?.ov vi:aytTai. UTreXOwv et; ra waTrep ojrAov apetav.iv ^07;^, ecv TO aOeov roOro ruv
o'j

repellerent quffi erant dere Christianis, ut ea inper quosdam, qui fuerant ChristiHnorum.

dig-uitatem sacerdotn, se diffne (eheu*) adepti eum totum quantum in-

*oifJio\interjertio:

Constantio insinuans,

hea mihi

Tr.v

$vva<iTtiav roO y.paroOvTO 7rcpt6epievov tix^v veTOTe/.air,u^eTO-/-a'tTraaav5ar.v,9 'Pco/zatW


ipx-rt,

Marv

Hinc iUud impium do^ma ducit ad arieuismum. aliqua, impositum arianorum, tamquam arma
potentiffiimperatoris,dihttabaturetaugebatur,
et

TrapaaT/iaaaOat Trpo; (3tav e^tXovctVct.

quantamcumque regionem Romanorum

te-

ofxoouatov ao^a^ovKa'c ata ToOro ^up<otC ot t6

T xal ra Tc; ^al

;repi6aXXovTO Toii
'

xP'^^'"^^ " ^^^'^ XP'^^""^"'^ -^y.oh ' 'Eyt^ESiou ^a^tara


iv
ifiev
rv;

^""'""

coniendebat nebat imperium, per vim adduoereopiuionem. Uomousii tenebant opmio- nerjam fai c2 Id c igitur, qui rananatnjtroChristianorum excercebant, nem, et qu sunt
_

adsuam

<l>tXt'T:Trou

Toufrpamoatrou

rert.uviTO

ut Christianos decet, merabilibus, maxime

afficiebantur maiis innu-

fiieri doctri~

$6U,

6 $1

ra

ryi; eTrapx'';

otemev 6 ^atrmo;

utto-

et Phihpornatus fucrat pu3 (quorum alter d quidem Philippus autem crat pr-

cum Eusebius

1*

1/

apet.vtov ^pcoro; Tjvotiexaupta Ka^varavrtV rou r^v 7reXa0-.vat HauXov vwv 0:>rot xat rov fxaxaptov

honore
fectus

prffipositi,

ptffitorio) *^

fuissent

Constantio foraes 77

amoris

Octobris

Tomus XI.

576

PASSIO
Isti

SS.

MARTYRII ET MARCUNII MM.

amons ariaDorum.
exp
duci

r e et beatum

ctis, -"-

qu a quonam denique - -'-' Hnmousion ^ Nam alios . "^*"^"" versuseos, qui tuentur ., . alios relmquere civ^ quidem effeceruDt '^^^^. .^^perpetuo eoq ^^^^^^ autem damnaruut lam a vero procurarunt e lio, aliis
.

,-

W^av

xarsxp.vav

toc ^e xac

aTraXxay.v r.;

^co:,;

7rp^v>]ffav. 'EvreOQev an/iot xara ^eTu)7rcov ypacpai


alU re K^^pia /.ara iTioar.^taiWai ro opGo^Jo^ov ypiffnavuv eTrevoeiro xaiva ei xat ^txpi Travra ota a^^^^,^ -

e^oxet rots eOffeSeat

xi r^v klizid^v

oU

'J

Iliuo secundus ff roi-um non confereuda. habu.t a conPaulus, qui cognomen dem hic
iessione, expellitur

qui-

Ilot.s A a sede pont.ficatus.


i

autem, ut dicitur, pedibus


rent Marcia-

sacra profana-

^"rUorum

ergo Constantii temporum

opus

Twv youv

Kcovtyravriou toutwv xaipoiv epyov xai

nus
rios

ft

Morly-

Mapxtavo; xai MapTupio;

ol;

TrarpU

f^ev ^ru

t6
*A1. fltvayu-

qu.dem urbs ""^

f'

optaverit.

r^r^e^iSLTt
,

In^der^aS

est'accura.
Si au-

v r.; Seocp.W; av^,p r.xeiv eOSa.ro .r... .1 ^..ei.a r e=c... .p.SU ,...p...a

rpo^.c, xpi

yri

'

fum erant emoporte brevfter et vere dicere. id esse imperio co^"r cJeros V rtute, q..od urbes. Nam gn c b ur ;, 'pLia inter aliis prBsidet civitatiquom do ipsa omnibus nominetur, pnbus, et, eo quod regia sit et honorem eodem modo hi quoque mum habet nec inomnibusbonis obtinebant dominatum; non in quo erat prfficlarum aliquid omnino, habereut primas. Apud divinum ergo isti
.1
;

quo

f cognoscuntur, indicium.

el

ol

S.l

.uvrofx.; ..

?.>,9a>; e..e.v

uro .
noA.a.v
re

^.v

ovre, ei, ?err,v,

o.ep .

wp., r.;
a^.v

eyv.piSero

Ki il.ep Sr,
x.i

r.v

..v
v..

.po.0.r. .oAe.v
ivo^Se.G.
r^.v

r P..A.k.

.. e.v. x.

.p<or.v e^e. r.^.v

rov .rov
*

^.

ouTot TpOTrov Travrwv ev Traaiv eTraiveroi;

xal CviXto-

Tov

Ttv

t6 Trapairav ou5ev

etp'

fXYi

Ojrot ro Trpwreiov
ffuuovrei;

ei/ov.
utt'

roiyapoOv T(f) S-eiw

flauXM

xai ruv
t

exetvou TrpaTTOptivMV ovte; uTToypatpei;

tm XaM

Ta; Seta; uTravayivwaxovTe; piSAou;


et;

o^TOi S-epfzov
uTroJ.oytffa-

Paulum

cum scribae essent ccmmorantes divinos eorum. qu ab illo fiebant et populo vehementem in Christum libroslegerent; tam
.

XpiffTOv u:rTpCf.ov eptora

to;

oudh

liivouc, TY.v

Tou xparouvro; ptavtav


-/^^if:TO\ia.yj:*iV

o^etai; x^f'^'^'^'-

KaTa TMV
loyov
ffai

Q^^a,l<;
piy]d'

xai tov tou

Biov
7roir>

amorem

alebant, ut nihili ducentes iusaniam

:i;

xTtapia zaTaycaSat

oXu? vextov

imperatoris, vehementi impetu contenderent adversus Christi hostes nec omnino toleran;

a.1)^ <s\ivuva^yyj ptev


"

tm

TraTpi xal ofxoouffioV*

AI.

ouoouaurov

Tro^ei^ai

Ta? de tuv

apetavii^ovr&iv (SiSrlXou; xevoTrepiffT-flffat.

tjtov

dum putarent Dei verbum eo deducere, ut censeatur res creata; sed esse quidem cum
Patre principii expertem et ejusdem essentiae ostenderent; arianorum autem profanas oovicoiiipTelien-

(fwvta; ei^TO fi>]5ev eivai

tatesad nihilum redigere.


4

dwUur

lUorum

igitur verbis,

eauciati iufelices,

cum

non secus ac nec possent eis

telis,

4 Tois exEivuv roiyapouv


ota
ei;
j3E}>effiv

pyjpiaffiv ot
piY,de

xaxooaifAOve;
fxy;J

resis-

(3X>;9evTE;

xai

avrrreivetv,
*

non tere, nec eos sustinere in disputatione; ac ignem cinere, animo suo fraudem secus celantes, primum quidem blandis verborum
illecebris

x^P^'** ^^'"^ uTTOxpuffTTodia TTup Tat; auruv dtavoiat; t6 doXepov

loyoui

olutoIc,

exovTS;

wffTrep ev

*AI. auToi;

tj;avT;,

Trpwra

fjiev

Toi;

eTraywyor; twv Aoywv tou;


utti/*''

eos aggrediuntur; deinde se etiam pecunias daturos stulti sunt poUiciti illis, qui ffigre ferebant quod non auimaB statim aufe-

av(5pa; uTTYipxovro

etTa xai ^p^i^ara owffeiv


oi

cyyouvTO

ot

a^pove; exeivoi;,

yt ra^

iJ^ux^S ^'

af^YipouvTo (Jia XpiffTov eiJuff^^epatvov.

OuTot youv ou
*

rentur propter Christum. In ergo non illecti sed pietatis blanditiis, non victi pecuniis k,
et recti

xoXaxsiat; rjTTwaivoi
T>5; euffeSeia;

ou /piiptafft xXeTrrd^Evot

aAM

xat rou opBov doyixixToc, ipuXaxe; axpt-

atqat: capite

plectnntur
l

dogmatis Vjolentes esse accurali custodes, conteudebant ad bravium superuffl vocationis, quod etiam solum ab eis desiderabatur et quod omnino cupiebant assequi, Cum ergo et minse arianorum et adulationes, et bonorum omuium promissiones nihil haberent virium, et esse viderent inexpugnabilem martyrum constautiam, eos condemnant morte, quam propter Christum desiderabaut. 5 Cum autem jara pervenissent ad locumi consummationis, tempus petunt ad orationem. Quod cum accepissent, oculos et manus simul toUunt in coelum, et dicunt ^. ^. .^. Domine ^

x/yjSei; eivat pouXof^Evoi, Trpo; t6 (3paoioy T>?;avw

ffew; effTTEuJov"*

'

6 oe xt piovov ai/Tolq ETToQeiTO

xat *Al.
dov

EffTreu-

oL Tu^eiv 6Xw; ETreOupLOuv. 'Q; ouv

airetXat re xat
roi; apeiarr.v

xoXaxeiai xai
volc,

ayaOwv TravTwv ETrayyeXiat


*

e^rjffQevouv

xai ay.a^6v rt -Kpayfxa

x/rjV

exeivyjv evffTaaiv

twv f/aprupwv ewpwv

^avarov

av

Twv, ov ETroQouv ^ta Xptffrov, xaTay.plvowiv.

5 'ETret 5e xa\ irpo; t6v eupy]uevov


TOTTOV, xatpov aiTouffiv et; TrpoffEuxyiv
*

rj^y)

yeyovaffi

^"-

Xaoovre;,

Ta opLpiaTa
oupavov
'

o^uou

. :

xai,

Kupie

Deus, qui singulatim


intelligis in

finxisti

corda nostra, qui


;

xaptJia; yiptwv,
j^jjtwv

Ta; X^("pa; atpouffiv ei; Tov 6 TrXaaa; xaTajudva;T5 Xeyouaiv 6 ffuvtsi; ei; Travra ra toya
xat
6

0E6;

omnia opera nostra suscipe in pace animas tuorum famulorum quoniam propter
;

ev tlpr.vri

Ta; twv ffwv ^oiiXwv -Je^ai

'

({'"X*^

*A1. dnicti

oti evexa ffou

^avaToupLeGa

oXy]v ttiv Yifxipav,

xai

tbs

npo^ara

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

377
8TE.

irpdSaTa c<payni loyt^ofAtBa.

'

y.od ^aipofj.tv
"

ojrw

rr;?

te

Trapouffyi? ^wrj? dnaXlaTTOiJiZvoi dia o"


Trac/a
troi ^tdriv

y.a\ Trpo; rr.v

7rpo0Op:w j:o5i ETrei^-OfieOa. Taiira


u^afxvot
"

tw

0ew Twv
Ty,v
<Jca

6'/(ov

xai t6

'Ati.y,v

enemoyTei;,

tamquam oves gaudemus sic a vita prsesenti et ad eam, (iiscedere propter nomen tuum quffi est apud te, pede alacri properamus. Ilas
mortificamur * et reputamur
et

occisionis;

*foln dif

Tou
6

^i^ou;

TrX/iy/iV

utpio-TavTai

xal ro

fzapTuptxov

MapTupto?

(7uv

Mapx.tavw Je^^ovrai
f*r;v6;

cum preces fudissent ad Deum universorum et Amen subjunxissent, g-ladio plagfam accipiunt, et Marcianus ac Martyrius finem
acci-

tO.o;

7r5pi7rT)iv ETri

Tat; eUofft roO^OiiTwoptou

ayovTo;,

piunt,
Tiptta Xiif^ava

martyrium vigfesimo

quinlo

mensis
Eorum
lura
septU-

Octobris.

6 Ta 61 TouTMV
ev ^aAp.ot5 y.at

tmv opQo^o^wv Ttveq


Triq
*

xat TTtoTwv avXo'ptevot xai Xa^jrpu? TrEptffretJavTCc,


uptvoi;

autem eorum reliquias cum sustulissent quidam orthodoxi et fideles et


6
Preciosas
prsBclare

Trapa

rw

TrdXew; '^-'X^'

VT[jUM5 ev

7rt(j>ifjc&>

idtpw zaTEGevro

tvOa

y.ai Tr,v

mnis ad

composuissent in psalmis maenia civitatia honorifice


,

et

hy-

depo-

/j.apTupixr,ve>tttv>5V Te^EtMfftvy.ai fxaxaptavuTrearyiffav


et;

56lav IlaTpo? zai Tiou zat aytou IlveuiJiaroc


ei; rou<;

"

vOv

xat aei xat

atwva^ rwv atcdvuv. 'Ap>iv.

suerunt in insigni tumulo m, ubi etiam subierunt illam martyricam et beatam consummationem Ad gloriam Patris et Filii
:

Sanctique Spiritus nunc et semper et in culasseculorum. Amen.

sae-

ANNOTATA.
a Tn apographo nostro Medicseo desunt voces rt^iv voraptwv. b TptTov tertium. Re quidem vera, Constantinus Magnus tres reliquii filios inter quos adhuc vocabantur, primogeniin vivis partitus imperium est. Porro a patris nomine suum mutuati
:

Certum est 7iec Constantem tus Constantinus, secwnrfo natus Constautms, natuminiinus Coustnus. favisse, Cum ergo de horiimacerrimo fauiore inactis nostrisevinec Constaniinum arianis denter sermo est, minus recte imperaior iste, tertius dicilur filius ; est nempe, speciato c-eiatis
ordine, secundus (1). In nosiro codice omiititur rpirov. Legendum videtur Ob id. " Ft quidem recte nam c Id igitur. Notat in margine Surius intelligibilem. Gr^ce (Jti rouro proptera, ob id. id igitur, qui Homousii eic. vix sensum habet primum Berijti episcopus, tum Nicomedix, denique episcod Quorum alter Nempe Eusebius, patum quoque Coustantinopoleos... tyrannica quadam violentia occnpavit, ut loquitur Theodore' : .
:

ius

{%).

Puiem

consulio adhiberi hic a Metaphrasia vocem


et

genericum est, ne Eusebium hxreiicum Eusebio et Philippo vide Comm. Preev. n.


e Isti id est ariani.

nf.a^-Kocirov prsepositi, quod nomen intrusum, dicerei patriarchamuei episcopum. Z)e

1 et 2.

xatvoc aliaque innumerabilia... excogitata fueperegrina, inusitata etc. Confer Commeniar. Pr^ev. runt nova. Katva id est nova. incog-nita,

falia m8\&

Gr^ce

dlld

re (jiupta...

cTievoerro

^g Secundus otvnpoc ita in omnibus codd. ms.

nosiris.

Quo tamen vox

respiciat,

non

facile di-

relegatus fuerat, factus anno 340 xerim S Paulus qui ante episcopatum jam in Ponium putsus ab Eusebio Nicomedtensi post patriarcha CP. mox iterum exulare cogitur, sede sua cogiiur locum cedere Macedomo cumhujus obitum, caihedne resiituius, semel atqueiterum ad ecclesxam in concilio judican peittsset Que in Italiam navigasset, ei causam suam
;
;

suam
titur

anni inierficiiur (). An tiaque ac tandem ab arianis circa finem prsefati Pauli confessionem post adeptum episcopatum? An pottus eo sureferiur ad strenuam S. Gentium prsedicetur S.patriarcha vox sensu, ut gloria confessionis alter a Dociore
ot^^Tipoi

rediit ope Constantis imperaioris

quoxvn Feb. mmortuo, rursus

tn exittum mtt-

mendaest
, '

nosier.

Equidem

posterius hoc mihi tonge preeplacei.

h
tise.
i

Expellitur in

Gr^co addiiur

vdf^ot?

x^tpo; o6 ^cxatotrvv^; legibus

manus

(violentx) non justi-

,.

Voces desunt in cod. 1484. Pedibus, Greece yspai manibus, sicui etfere ubique ac k Pecuniia In cod. 1484, cui consonat hic
:

amussxm apographum no_

Strum Medic^um, sic habeiur ou eOp.M^vov... 1 locum consummationis

xo^a.elat, x?.7rTdf.vot ou xP>;f^aT(.v >5TTw^evot.


roTrov,

ab v.p...u>perfpass. eupya.. Pof^O ivp.a..

sxgnxfi-

car
gHo

invenio investigando et inquirendo, exqu.ro excoinvenio casu reperio, offendo; item legitur ilpr,i.ivov. Fortelegendum :npmvov,^x-^txMm. nosiris etc. In aliis duobus codd.

electum ab aipiw.

m Insigni

tumulo Conf Comm, Praev.

n- 11.

cso

(i,

Conf.

Arlde viriner

le.

p.in8.ch. CV.

Aci. SS. lom.

die, p. 350 - (2j Cuperu, Augusii, 16 . (3) V.de I.

Cuper. Ubi upri, pag.16,

'

cl eqq.

678

DE

SS.

BENIGNO, ETC. MM. SPANO. LUPO,

DE

SS.

SPANO, LUPO,

BENIGNO, BEATO,

MESSAPIO

PRINCiPINO ET TRIDORIO MARCELLIAI.O. GENITORE.

PBO MARTYRIBUS CULTIS


V. D.
B.

IN

AGKIS TURONENSI ET BITUEICENSI

COM.IEIST.VRIITS
^
I.

PR^VIUS
Eadem

et

CRITICUS.
applicata di-

Memori^

in martyrologiis.

passio fabulosa

versis sanctis.

,uLo roKTE

"*"'*
yemorias.

YT

olim fuit eorum noI \sic celeberrimum

gesta iS.Spani
.

et

sociorum obscura sunt,


celebritas

oppidum

X'

^iquc hc^cipsa forte affigerenturJn codzce t<.causa fult ut fabul^ eis ."! Usuardi Martyrologu. qui c^ejAcLr AQuicinctino qui fmtrc,in cst in Altempsiano, ^J,^^^ ^^ purissimis mr(sfroM. Qii^^intemplocathedraliWintoniensi usurClumacensi (1), tn patus fuit, similiterque in
,

1) ^^

est pristinse dioecesis Lingonensis, guatuor leucis distans ad orientem ab Autissiodoro, in cujus pago nunc continetur*

Atque his factum est

ni

fallor,

satis

manifestum
cele-

horum martyrum memoriam, g


olim fuisse
Eadem
,
.

maxime
brem,

S, Spani, valde

Pattio

S
(2)

LupiTrecensi

et in

alioMonastemCeUensxs

iSedQuidni antiquos ^bonosque de iisdem ^ T j I habemus commentanos ? Non,quzdem desunt


.

'^ppiiratadi-

ver$a forma

,^^,s.

ratio:

hxcadprxsentem diemlegiiur commemoSpani martyris. In pago Turonico &aiicti


:

5, Spani et sociorum Acta;

verum

hsec.

non
illis

ctorumiurmi$.

aliud habent pondus quam ut indicio nobis


sint pristinse venerationis, qrne beatis
viris

Eodem In ediiione Belini et Molani sociis eorum. In territonoTuet Benigni cum [raartyris] quain posteronico [sancti] Spani memoriam omiserunt Grevenus, Feriorem
die, Beati
;

Uaurolycus scribentes solum Beati aliorumque cum ipeis. et Benigni martyrum Ferrarius in Catalogo generali sanctoi^m
licius et
:

olim habebatur. Integra numquam fuerunt, et vix digna sunt qua edanedita expressae, tur; sed versiones gallicce, typis exstant aut latinse excerptiones.Tribus autem modis Acta illa concepta sunt quorum
;

unum

proxime ad Belinum et Molanum accedit, Spanum posuerit. nisi quod priori loco S. Martyrologium ms. Explicatius vero vetus Turonenseseu Usuardus cum additionibus localibus Maurae, martyris, cum novem fi:

Silviniacensem dixerim, secundum Obiincensem, tertium Turonensem. Eabes autem ea, saltem compendio, juxta formam Silviniacensem in Antiquitatibus Silvima-

liis

quos Benignus et Beatus in ecclesia Turonensi, Spanus vero in vico sui nominia Castelrequiescit. Singula nomina eloquitur hoc modo : lanus in Ma?'tyrologio universali, lu agro Turoneusi S. Uispadii ('^'pain;, culti in burgo, quod ejus habet nomen, quasi martyrium passus esset a Gotbis, tempore S Martini,
;

inter

mocensibus, ineunte sxcuto xvii secundum conscriptis a Senasterii suicodices gailice bastiano Marcailio (4). Agitur in his maxime
de S. Principino, cujus corpus illic servabadetur adeoque ex iisdem Antiquitatibus et latine edidit Vitam promsit Gononus (5) fecit S. Principini; idemque, sed brevius, contra Jacobus Branche Gono(fi) Labbeus num gallice vertit et Vitse S. Principini locum
; ;

simul

cum matre sua Maura


('Louj,

et octo fratribus

dedit inter Vitas

Lupo

Beuigno (Bereng), BeaXo

(Bie),

Hxc omnia

sanctorum Arvernia; {1). ^ originem ducunt ex codicibus

Messapio ('MessanyeJ. Frincipino (Principin), Genitore (Genitou), Theodorio (Tridoire) et Marcelliano [Marcellien). In ngro Turonensi
sancti

martyris solummodo meminit Noaliis in Martyroiogio Paricardinalis de siensi; itemque Petrus de Roche-Chouart in
Spani

Martyrologio Ebrdicensi, his verbis In agro Turoneuei siincti Spaui martyris, a barbaris ob
:

mss. Siiviniacensibus. Verum eadem Acta, sed nonnihii aiiter concepta, exstabant sitniarchivo liter mss. in dicccesi Trecensi et in Turonensis cum tituio tempii cathedraiis exemplari VitcV S. Spani atque ex Trecensi desumpsit Nicolaus des Guerrois (8) S. Spani iibro suo et socioruyn Vitam eamque inseruit
, ;

Vitts gaiiico de sanctitate christiana seu de

Christi

nomen

gladio perempti, cujus meraoria

etiam ad Ebroicensem solo nomine etiam contentus fuit vetus In tyrologus Autissiodorensis, scribens (3) territorioTuroniconatale S. Spani martyris et
: ;

ecclesiam transivit.

Hoc mar-

sanctorumTrecensium. Ex archivo autem Tu' ronensi mutuata est epitome, quse apud Joan-

nem Maan

recentior, qui auctoritate Caroli de Caylus in lucem prodivit In agro Turonensi sancti Spani
;

inserta est (0) legitur ; item quse dicecesano Turonensi anni 1612 et Breviario Breviario ecclesiae S. Martini Turonensi anni 1635. Oblincense exemplar ex vetere regesto
descripsit misitque ad nos ven. vir Mahaut, parochus Obiincensis. Dixere autem de his

martyris, cujus reliquise apud Cablejas in

fini-

bus Lingouenaium et Antissiodorensium servantur. Cablejos autem, vulgo Chablis, parvum

Actis ut ea piane abjicerent Tillemontius (10) etGervasius,S. Martinipraepositus[ll)* Alios


16)

Ap. Sollerium. M&rlyrMogium Usunrdi, ad 2S Octobris. Ap. Dcsgucrrois, la Saincletd clircttienne uu le-> vie, morl etc. de-v >iiinla de Troic*. p. 75. -(^1 Marlcne. Ampliisima collcctio. tnm VI. col. 727. (4) Antiquitis du prieur*^ ilc Sunvi);ny ennourbonnais dc Tordre dc Clugoi.Moupalrum Occideulis, pag. 225. lins, lUlO. lu) ViliE
{\\
(2)

(7)

vu>. morl clc. pa^. (8) Lii Suini leti* clni.-.ucnne. lonleiianl le-i poft, 97 et suiv. (9) Srtncta ct melrop. ccclcsia Turoncnsis 18. [W) MAmoircseccliMa-itinues, SMartin, nol. ^^''"'"^'

BiWiothccn manu*cript. tom. II. pag. *38 el La Vic dfs suincts el ssincles d Auvergne. paK.

4.i9to!>.

pag. 73.

tn)La Vie de S.Marlin, T^ue dcTours,

p. ^35.

pro

BIE VIGEblMA QUINTA OCTOBltlS.


pro re nala indicabimus scriptores. Nunc autem exhihendum est summarium primi et tertii generis, Exoy^dium ducemus a forma Turonensi aut Trecensi^ cujus priorem partem desumemus ex preecitato Breviario S. Martini Turonensis, posteriorem ex Nicolao Desguerrois et Joanne Maan.
Senini/i"'

579

Guerrois
,

et

Joannis

Maan

suhministrant

et

auctore

^ guihics horum /iliorum fataexplicantur, salis \' ^. '^ ac lectwnuvi ^ ... , .. ., patehit. Quum itaque milites Agrippini, Au- Turo,wniam,

ripini seu Aripini (id

Gotthorum

regi), S.

nomendatur in Actis Sp&uum giadio ohfrun-

passioss.
^''"cciiiaQi,

Breviarium
Taronenie S. Uartini erpUcalar S. &!au-

3 Lectio IV. His temporibus quibus beatus Martinus, egregius Christi prsesul, ecclesiae Turonicse pvsesidens, universum orbem virtu-

cassent, novo furoreconciti.retiquos fratres ,^orjf"prin] prosecuti sunt et in vico, nomine Barrou, su- cipiDic/Triper Crosam fluviuni posito, attigefmnt S. doriinecnon Mfircellianum; quem quuni ad ahjiciendam "'<*'" ^- ^*-

tum

radiis illustrabat,

Maura,

inter Golthos

il-

rx

et

novein

lustris prosapite,
,

christianffi religionis

amore

filionim convtrio,

succenaa necnon audita beatissimi Mnrtini fama, reliclis patria, parentibus bonisque om-

una cum filiis iu urbem venit Turouicam, ut a sanctissimo prffisule christianae tidei prfficeptis instituta, ab eodem sacro baptismate tiugreretur. Novem autem filios habebat Lupum scilicet, Benignum. Beatura, Spanum, Marcellianum, Messjirium, Genitorem, Prinoipinum atque Tridorium. Quibus indicto septem dierum jejunio, fusisque ad Deura precibus
nibus,

fidem christianam deducere nequivissent, capiteetiam minuerunt. S. Messapium, quem et Messarium ei Messanum appellatum reperio, ceperunt prope Turromaicum quem pro invicta sua constantia similiter capitis ampuiatione mulctarunt. Interea fugam suam continuabant S. Maura, S. Genitor, ^tate
;

'*'

major et ceeteris validior viribus, sanctique adolescentuli Principinus, a Afafino Prfficipinu^


dictus, et S. Tridorius,

quem

Castellanus in

cum
ctos
zavit.
vjnsdein sanflW, filio$

laorymis continuis eos in fide instruatque roboratos beatus Martinus bapti-

et in Vocabuiario hagioiogico (1) Theodorum verum instahant cruenti milites et passihus non sat properis pergere poterant natu minores. Consuiuit itaque S. Genitor matri ut ipsa
;

Martyrologio appeilat Theodorium

4 Lectio V. Sed

cum

in coelo lux

immensa

humeris suis ferret S. Principiiium, dum iHe se S. Tridorio oncraret. Quod et factum est.

nd'

appMTuisset, gratias agentes Deo atque depre-

horlantis, contlanfin.

cantes ut se iu suo sancto nomine confirmare dignaretur, vocem audierunt, qute eos ad sequenda sancti Martini praecepta hortabatur et

Sed frustra. Brevi enim captus est S Genitor et capite amputatus quod ipse detulit usque ad templum, tituio B. Marias virginis dicatum. Quo quum pervenisset, puisavit jamiam
;

futuram cum
batur.
rescivisset,

illo

sine fine

laetitiam

pollice-

petiitque a Sehastiano, custode ceeco, ut sibi


aperiret;

Quod cum impiissimus

rex Gotthorum

quinquaginta viros misit, qui ma-

men

recepit,

quod quum hic fecisset,ocuiorum iuSimiiem sibi timentes soyHemt


;

trem et filios dolose salutantes, a coetu christianorum semotos, ad fidem abnegandam cogerent, renuentes occiderent. Sed virili animo maler ad fidei constantiam et martyrii palmam Noliie filii, filios verbis dominicis hortabatur aiebat, timereeos qui corpusoccidunt, animam
:

projecerunt se sancti Priucipinus e^Tridonus quod fiumen transierunt eodem in Crosam

autem non poseunt occidere


timete, qui potesl corpus et

sed potius,
in

eum

animam

gehen-

nam
tt

igcis mittere.

marOjriutn

5 Lectio VI.

Barbari, his auditis, primoge-

SS.Lupi, Benigni .Bcati cl

Sponi.

nitum nitentes subvertere, se Lupum nomine, agnum vero pro amore Christi paratum ad victimam respondentem, decoUantes; alios metu christianorum in remotam silvam abducentes,
tris

prodigio quo Israelitse mare Rubrum. Ahsconderunt se dein in vicino ; sed hrevi deteciisunt et gladio animadversi. Accurrit dein mater ad fiiiorum cadavera, eaque seduto observabat, hinc discederenon vaiens. Noctu autem, dw)> custos Sehastianus ad S. Genitoris funusvigiiaret, suavissimos audivitangelorum canius et mirabiiia lumina vidit super coiiem., in quo Jacehant SS. PrincJjiinus et
Tridorius.

Quare quum mane

sepelivisset S.

Benignum

et

Beatum

in sententia fra-

incolis Tilleto permanentes, in silva, trucidarunt. Hos praetergressi pernuncupata,

ab

Genitorem, transivit fiumen petiitque prodigiosum coiiem ; unde post coiioquium cum S. Maura transttUit sacra beatorum martyrum corpora ad tempium S. Stephani. Maier porro, carissimis orbata pignorihus, sola
recessu seorsim ah hominum con- p spectu et consueiudine et, gioriosa tandem confessione perfecta, sepxdta est ad Arciacum seu Aciacum oppidum. Sed quum Gotthia
vixit in

secutores, reliquos festinanter discerpturi, repereruut unum es sanctis fratribus, virtutum.

insignibus inter reliquos praecipuum. nomine Spanum, e fuga et itinere fessum, super putei

marginem residentem

quem

de

professioue

jam

inquirentes, sicut et priores, ad mortem pro fide christiana subeundam puratissimum inveuerunt. Itaque impii adolescenti mortem minitari coeperunt, nisi sectae, a Martiuo nuper

abrenuutiaret. Sed vir ille, illatis sibi felicem se ajebat, si pro miuia constantior Martini fide ac confessione corporeae raolis mainde enim se gloriocerie mereretur spoliari
traditffi,
, ;

inenses quadraginia duos siccitate affii' geretur atque incoi^e aliquid de S. Maura audivissent, qucesierunt ejus corpus, confisi ejus ptwsentia factum iri ut eo malo itberarentur. Perfecerunt id coyisilium et quidem, ut ad patriam accedebant, cecidit copiosus
;

Christo Isetaturum. Quem tandem et postea cfEteros una cum matre. nec minis nec promissis flectere valentes, crudeliter occidesius

cum

quo viso miracuto, idoia ahdicarunt fidem amplexi fuere. Ktdem hitto7 Silviniacensia Acta non omnino convenire Turonensibus jam do- "" '" SJf"'oum Trecenstbus seu cuimus; acctpe prxcipuas dtscrepanttas. In ^^^f^^m, ,,..

imher

et Christi

runt.
Sect(ii(/(

atia

''"" foilM t$t

Verum quod ad finem harum lectionum reliquis dicitur, slilicet S. Mauram cum non convenit cum ipsis filiis occisam fuisse
6

Actis, ut
(1)

ex sequeniihus, quse Nicolaus des


idil.

primo S. Maura dicitur in Siiviniacensihus non novem hahuisse fiiios, sed duodecim; deindeii fiiii enecti non fuere in agro Turoneyisi, sedperplures Galiias provincias. Sn ut rem paucis complectitur Gononus, cui Interea, inquit iiie, rex consentit Labbeus
.-

mwncfinppUcaiaest.

Mcoage, Diclioniiairc iiymologique,

de JbuH,

t. I,

p.

Qothorum

o8U
IfCTOBE V. D. B

DE

S8.

ETC. MM. SPANO. hV?0, BENIGNO.


.

audiens Gothorum Agrippinus,

^o--^^^

Agrippinus, qui ei Auripinus et Aripinus, Agrippinus, cujus idem videiur esse ac comes Jurensis fecit S. Lupicinus, abbas se vadem
(4), et

Z'uorum;ooten.ptores
r

uirentur. absque multas regiones peragranntur. iulti iVitur

etubicum^^^^^ neca misericordia crudeliter


in
loci.

apud Biturigas, Lemov.cas occiderunt. partim qui sobrPictavos/beatus vero Principinus. fluv>am tu^vitam fuerat amplexus. prope longe ab non * territorio Borboniensi,
Oculi
'CEil

es

tandem

diversis

pnmo decem

qui deinde anno 460 Narhonem Visigo{ut nonnuHi [5) volunt) ihis tradidii, jussu hic id pactum Severi imperaioris ; verum gente plus medio sxiniit cum Visigothorwn post S. Mariini funm. Alia prosequi
culo

nolim,

quum jam nemini dubium

esse possit
N-

quin hcec Acta fahulis scateant. partis ficiionum 9 Cseterum origo magnse potesi. Diciturin eis S. Maura facile detegi
post filiorum trucuientam
ei sep..lta
:

Maura.
fiUo

f/ii lol

7-um dicilur
fuiKse maler,

satellUibus repertus es . urbe Ericia*, ab impiis esset. ^dacterresluterrogatu. vero quisnam esse, natione Oothum, pondit se christianum matre et fratnbus a

in

necem

degisse,

bapti.atumque fuisse

cum

archiepiscopo Turonen.i. beato Martino, iracundi motibu. unusexsatellitibus. acrioris


II

Tunc

Ahciacum seu Aciamorlua oppidum unde constat eamdem esseS, cuM Mauram virginem, de qua S. Gregorius Tulibri de Gloria ronensis meminit cap. xvni Sciiicei infra ipsum termiconfessorum (6).
esse ad

virgo fuit

el
.-

monialis

impia securi caput ejus stimulatus, amputavit incboat^ laud. volens nuod decidens terr>B, et
;

uumTuronicum eratmons

Sttinl

Pierre

canticum redd.d.t quod finem imponere, iUud Dom.no omnisfidehs bomo post Benedicamus OUAT.AS. Narraturdetn 5. dicit scilicetDEO ad eccles.am nom.Priniipinus caput deiulisse * consecratam, ubi qu.sanctique Peiri
ni Dei

parvuh.s, sentibus, repletus agrestibus, et tanta rubis, vitibusque ut vix aliquis indensitate labruscae contextus
tro posset irrumpere.

Ferebat enim fama duas

Deo
his

sacratas virg.nes in illo loco quiescere. A& admoniius itaque virginihus in visione

dc Chisicloy
jVx/a

lUm-

nomine Macarius solito res.debat erga S. Pnnciqui Macarius deinde dicitur qux supra a Sebapinum ea omnia fecisse, peracta legimus.Obhnsiiano in S.GeuWovem

dam

caecus

superffidificaret, ei beatus incola, ut oratorium anno 555 ad Eupbronius, qui tunc, nempe ab ecclesiam, ut id Turonicam regebat

572 (7li consecrarei, perfeceruni

ambo

post iergiverS.

censem formam vide in

fine.

saiiones aiiquoihsecjussa.Porro ioquenies audiverat, nius qui eas in somno alterara I^rittam vocitabat.

Euphro^

unam Mauram
dicens se ab

11.

Origo fabulosae

illius

histoilli

riae.

Quibus

in locis

novem

sancli colantur.
AclitUlts,
ccrtiuivir falnilosi$. tn

nomina cog-novisse. suh his nominibus coieExiremo januarn ; tn banturapud Turonenses die 2S tiHs nomen sanctffi oppido auiem, quod ah et Cahabet jacetque inter Turones

earum

ore hsec

s^culo xvii

Maur^

Jam
lan-

num

congre-

fjat.v iin(

tlet aiicfo-

ni"t. quos
ler nil fuit

11-

sententiam vero, ut sine amhagihus de Silviniacensihus Actis et meam aperiam bina Turonensihus, nullus duhito imprimis fahulosa esse deinde exemplar seu prorsus protoiypum prius confecium fuisse in agro Turonensi, eoque non rpr<esentari mariyrium alicujus familiee christianas, sed poiius
;

steiium Heraldi

*, die

preecedenti

(8).

Neau-

Chaielletwlf

rovtmunc.

cyclum quemdam essepoeticum,quolaudeniur


sancti aliquotTtironenses ,nil inier secommune habenies prxier sanciiiaiis gloriam et ge-

siorum oblivionem;et demum hancPassionem, paucis mulaiis, appiicatam fitisse aliis non-

huic argumenio, constat iem Quidquam desit oppidum ohm aliunde pvcvsens S. Maurce Arciacum i,).PluradeS Mauictum /-um. Boitanraomiito,quoniam de ea jam dtxii 15 januarii. Nolim eitamhoc dus ad diem Maura ei Britia Turoloco qu^rere an SS. Maura et Brigitta nenses e^dem sint ac SS. partem tnBellovacenses. Licei in aieniium examinahiiur suh die 12 ctinem, melius id Martyrologio suo novembris, ad quem eas
universali inscripsit Casieilanus. virgo 10 Si iiaque in illisAciis

Q nullissanciis BiiuricensibuStLemovicensibus,
Piciaviensihus, Arvei-nis, Carcassonensibus, etc.Quod auiem primo dixi ea Acia esse fahu-

Deo sacrata novem aui duodecim seu moniails inmatrem iantam filiorumconversa fuerii, dahimusne

S.

BeDignus

episcopiuperegyin^" f^"*'
ie vidcliir.

equidem amhigo an id demonstrandum genere [casii scatent enim eo prodigiorum gesiaiionem dicere volo), quod nemini piium cordaio non poiest non esse suspecium ei de cujus origine aiibi (1) plura jam dixi. Sed posiium esto severius id esse judicium relosa,
;

ea nos tmaucioritaiem iisdem Actis ui per hismartyrnon pediri sinamus, ne, qui in confessorem poniifex diciiur, episcopum et piane nondabo, fuisse arbiiremur ? Equidem Ruinartius (10). Nullus
licei

aiiier sentiai

manet temporum omnimoda periurbaiio.Imprimis cerium esse videiurS. Mariinum viia funcium esse anno 396 aut Si*? et qui ejus moriis tempus tardissimum faciuni, revocant id ad annum 402 (2). Jam vero Gothi,
;

duce Ataulpho, irrueruni primum novas sedes acquisiiuri, anno solum 412
iia ut

in Gallias,
(3)

qui sancii itaque duhiio quin S. Benignus, et ei filius S. Maura>, Spaui frater dicitur habenidem qui hac die eiiam colitur cujus reS. Benignus, episcopus, dus sii ac Gregonus tectionem his verhis expiicai S. Turonico, Turonensis In alio autem pago et rubos sepulinquit (11), erat inter vepres
, :

crum positum,

in

quo

ferabatur

episcopum
ignora-

Martinus diem obiverit, priusquam ex Septimania Gothi venire potuerintadeumin agrum Turonensem. Deinde
S.
Vie Af
Vll OctoWi, u. 819. - (2l Cfr Gervaisc. Tours. p. 385 cl seqq. - (3) D. VaiwUe. {i) Ac(a S&.. t. 111 Martii, Ilii. (lu l.itngucdoc, t. I. y. Ilii. l^i) D- Viiwue, t. 1, p. 21)6. - (6) S. Gic|T.2tit5 ci 267. onp,, col 9116 el qq. (7) llfturfati, Galfoni Turonen*i el 22. () Ruinftriiua, S. it clintluna, l. XW, col. Sl
(1(

dudum

quemdam

fuisse

aepultum.

Nomen

paupens fiUus bant. Contigit vero ut cujusdam opertomoreretur. Quo sepulio. cum pater
GregoriiT..roncn5is opp.,
Lo.re l..s.or..,uc. onp.. C01.90U.
91)6.
col. '.

ArU
S.

SS.,

- '91^^^*^;.'"^,^"^

Mavtin

ile

l.

IV, p

(11) Lil)cr

hno.^ns.8 297. (10) S. tiregorn <= dc Glona confcis.. "P- *"

rium

DIE TIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


riuin sarcophag-i

581

non inveniret, ad huuc

lo-

cum

filum e manibus dimittendum

acceasit; ablatoque de hoc sepulcro coo-

Beatum
in

et

S.

Benignum

perculo,

Porf^o S. deinceps quievisse


esi.

AICTORB V. [). B.
ranenti
et in

quod tam immane erat ut tribu3 duceretur paribus boum texit corpusculum
,

filii

furto nltHrius sepulcri.

Quod cum

feciacet,

surdus.

miitus, caicus ac debilis e^t effectus;

mansitque in hoc nupplioio integrum fere armum. Dehiuc apparuit ei quidam sacerdos per visum diceos Quid, inquit, tibi tuisque
:

intuli, o vir, quia detexisti me, aufereudo opertorium tumuli mei? Vade nunc, si vis sanus tieri, jube ipsum velociter revocari; quod
si

vim

Turonensi caihedrati ecclesia inteileximus supra ex ejus Mariyrologio. Agehatur quotannis hujus translationis memoria ritu simplici ut mihi constat ex Breviario diiecesano Turonensi ajini 1G12, atque etiam ex vetusto Turonensi Martyroiogio sed nihil omnino, ne oratio quidem erat propria. Contra in eodem Breviario hsec ad diem
, ;

diaeeti Hlietlonensi.

uolueris, protinus morieris. Eg-o enim sum Benignus episcopus, qui in hanc urbem peregriuus adveni. At ille suis innuens, accessit ad monumentum filii sui, elevatumque lapi-

25 octobris legebantur : Sauctorum Benigni et Beati martyrum ; nutla facta mentionede S.

Spauo aut aliis. Duplex. Ohatio. Propitiare, qusesumus, Domiue, nobis famulis tuis pep horum sanctorum raartyrum tuorum Benigni
et Ueatl, qui in (proesenti vet Turonensi) requiescuut ecclesia merita gloriosa, ut eorum pia

plaustro imposuit, reportatumque sarcophago reddidit, illico sanus effectus est, Nam
in

dem

redeundo

ita lapis levis erat,

ut

quem

tria

paria
qtieni alii

boum

evexerant, boves deinceps duo re-

omnibus semper protegaraur Per Dominum. Verum anno 1612 antiquitati poiius quam veritaii conformis
adversis.

intercessione ab

vocarent.
confiindunt
ef)ifcopo

cum
Ul-

irajectum
framfato,
niF S.
i/no

nlii

Hunc Benignum jowia^ Baronius eumdem esse ac homonymum, qui die l^junii in Mariyrologio Romano memoratur et cujus reliquix aliquando Trajectum ad Rhenum tran11
slatas

nam die 1 aprilis anni 1562, quum Huguenotti jam omnia auderent Turoerat heec oratio
;

Benj-

fuerunt; at vetus Trajectensis traditio

nihus, expitaruni cathedrate iempium qua populaiione perieruni SS. Benigni ei Beati reliquix. Audi Joannem Maan (2) de hoc facinore: Quanti prjEda fuerit uemo testimet,
;

Dii>ionen-

hahet

suum Benignum Carnotensem


; ,

fuisse

Quod enim eorum quisque


tollebal sibi. Solas

rapiebat, id

clam
lipsa-

nec quidquam est ut ad dictam diem 28 junii in hrevi Sylloge animadverterunt decessores nostri, cur ah hac traditione discedatur, licet Camotenses catalogi hujus
episcopi

episcopum

sanctorum staluas,

nothecas, cruces, altiora candelabra et quEe occulere non poterant, ea, crematis ossibus. in aerarium sancti Martini congerebant iique
:

contineant ; quum nemo tuto affirmarit plenos esse illos catalogos. Nihil itaque suadet ut S. Benignum in
,

nomen non

mox

Joannffi Albretise,
facile

Navarrorum reginse
,

ac sectariorum

principi

Vindocino re-

pago Turonico retectum, ad JRhenum usque ablegemus sed potius error, in S. Maura revelatus, eo vergit ut audacter dicamus ejus corpus apud Turones remansisse ; locum vero, ubi repertum fuit, Tilletum esse, uhi
;

deunti. facta prffidarum coUatione, numeraverunt argenti selibras octoginta millia; qua

ipsa suo

nomine

retulit.

Rapuerunt autem

et

exportarunt e principis ecclesiie sacrario reliquiarum thecas quatuor argenteas Gatiani


protoprsesulis, Lidorii episcopi, cui inerant et ossa SS. Benigni et Beati martyrum ; Candidi

L'Ile-Boucharri.

fabulatur auctor Passionis S. Spani Tilleium autem reprsesentari aid loco Teille in oppido S. Spani, aut vico Thilay oUm paroecia in pristino archipreshyteratu Insulee Buccardi * (1); qua in re si errem, errorem facite deiegere poterunt Turonenses quandoquidem ille idem S. Benignus, ut ex kalendariis intelligo, paironus sit parochialis in dioecesi Tur^onensi; quo indicio ad Tilleti situm facile devenire poierunt. Re quidem vera qui Breviarium et Missale Turonense olim reformarunt, noluerunt hunc S. Benignum dicccesi Turonensi esse proprium, Quare in Oj^dinihus Turonensibus recitandi divini officii anno?^um 1830, 1839 et 1844, quos coram habeo, omisso S. Beato, jubetur ritu simplici memoria fieri S. Benigni, presbyteri et martyris; quibus verbis procul dubio indicare voluerunt S. Befecisse
;
,

eum martyrium

martyris

et

Aruulphi

et

pergit dein

Maanus

aiia sacrilegia enarrare.

Rhedonibus etiam

cuttum ohiinuii S. Beuignus. in Kaiendario dicecesano anni 1627 (3) ejus nomen non tegitur. Contra in Kaiendario anni 1831 die 25 Octohris fieri jubetur ejus memoria, iamquam martyris

singularem

Verumtamen

riiu simplici-

Sed quum anno 1848 ad ritus

Romanos postliminio redieruni Rhedonenses, denuo S. Benigni nomen expunctum est.EquiF dem arbitror olim S. Benigni cuitum viguisse
Rhedonihus ; eosque, qui Kalendarium adorquum novos propriosque riius admiserunt, ejus nomen non alia de causa adscripsisse quam quod ex vetustis lihris inteiiexerant ante annum 1627 ceiebrem apud se
naruni,
fuisse S. Benigni venerationem.
13

Post SS.

Benignum
et

nignum

preshyterum et martyrem Divisionensem, qui die 1 novemhris passim colitur


,

S. ^panus,

quem

et Beatum venit liispanum, Hispadium et

5.

Spsai cut'

lus in lemplo

veruyn h<vc certissime arbitraria suhstHutio est nulla suffuUa verisimilitudine. Siquis
,

Spathura dictum fuisse reperio. Is omiiium longe ceieber^nmus est. Corpus ejus in 5.

S. MarliniTitrrinenii el in
iiiV,

quod

tamen eam retinendam esse arbitreiur, remanet nihilominus quod dixi scilicet per
,

notitiam loci, ubi S. Benignus patronus est, fieriposse ut in accuratiorem Tilleti notitiam deveniatur.
^S.Bciiigni
Beaii cultus et

Mariini hasiiica fuisse servatum jam vidimus. Capsa, qua ctaudehatur, videtur fuisse perquam superba quemadmodum retiqua hujus templi cimelia. Quum autem anno 1153 S. Mariini au?'eum fereirum super sepui,

tuutn noincn
ijcrit.

12

Ex

eodem veteri Tittetano ccemeterio


;

/''*">

effossum fuisse S. Beati corpus suadet ilia eadem S. Spani Passio nam, simul ac cerio

>n

tcmplo

deteximus quse ejus

sit ratio,

non

factie id

crum in suggestu argenteo, coltocaium est, circumposita sunt retiqu^ aureae ei argeni^ tipsanothecx quibus coniinehantur ejusdem S. Martini caput et corpora sanctorum prsesulum Turonensium Briciii, Perpetui, Gre,

(3) Saocta (1) Cfr Pouill^, de Touri, p. 60. Pari, 1648 el metrop. ecclcsia Turooeosis, p. 499. (3) Ap. Treftv&ux,

Viei des Ssiou de Brelagoe, tom,

1, p.

iixvii.

gortt,

p
ETC. MM. SPANO, LUPO, BENIONO,

688
fcUCTOaR

DE
el

SS.

V. D.

Eustochii al^^m c^litum


oorii,

omnia Euouenottorum cujusgue contem,uantum sibi honcstissimi calhedralis temph vwlaItum conciliassent probrosam imerunt TiZ. viam specte mrnus thesaurosuo spo""' Ihesauro suo spottanad S. Martini lemplum Condatenst pri dum. Efflagitarunt itaque a decretum quo rebellium primipilo
Cipe.
, .

Sn*o

Euphronii; guin eUam Spani (1 adeoque ipsius S diss,pata sunt anno 1562 conscn enim duces, probe
.

tamen inter pa- D Turonensi contineafur, non

diaecesis recenselur tronos parochiales illius Facile etiam reperire est ubi S Messnpius. etiamnum passiseupotius culti fuerint atque SS. Genitor, Tridorius et Principiuus. colantur tndicia tn S. Spani hxc habemus

Jn Actis

iubebatur ut thesaurus Rupefulcaldi marchtont deretur equiti de Vigento. ne (hiBccausa de Genlis et domino de malesame plebecuke honesta prsetendebalur) Repertorium seu tndtcutus
ille
.

custodxendustra-

ripa stabat ecclesia S Marise, ex una etiam aderat et altera S. Stephani collis negligenda ipsa sanctorum ^^,jj,-^, non f^^^.^^ Bithuricen Jam vero in Pohjptycho Bithuricennomina. j^^ ^^^^ , pohjptycho Capelhnia seu h3ec leguntur sianni 1648 (6)
Crosc-e
; ;
:

ecclesiaparochiiilis sancti Genitoris de Oblinco,

sainct Genitour

proche

le

Blanc. Abbag

prxda fieret. ianiaeratprel.ptusestdtey.maii,etia.tae^^^^^^^^^ c<xplusestdieV^ inaii; et


diem
mensis sequentis. Verum vestes aure^ et ludihria. Igne consumpt^ lipsanoihec^^ ex auro argenie^ ; Lagines et ommum ei fus^e et, quod et argenio fract^ sacra Eucharistxa vtoUidolendummaxime, sanctorum combusix [l]; atque
7
;

collator, Et Dolensis patronus seu beneficii Oblinco; qu3e Htephani de inferius (7) prioratus archtmra^cicV dein iierum inter ? ^ oblinco referuntur
:

^^^^^

^^

iiosa supellex

ut ahsolutus

non

ff^^^Z h.vc mera

quod nunc Et quidem oppidum de Oblinco, minoris pagi (nrrondissecaput majoris et


ment
et

cauton) in provincia (departement)

(Indre) de Ingeri seu Angeri

oUm

erat in quaiuor communiiates

Spani corpus (3). ea ratione deletum esi S. canonicx Perrexere iamen postea S. Mariini duplici triura candebeatum virum colere ritu legitur. labrorum, uiin Breviario anni 1635 B ^quivatebai riiui Romano Ritus autem ille Sed quum exiremo ssecw

ia ei retiqui^

rum prima dicebatur villa; erat tum de Naliaco *,'in quo (ni fallor) continebat ^dicula B. M. Virginis; tertia mrochiam S. Sigiranni annexam sedi B. Siephani, uiramM. de Arce *, et aiteram S. sinisira Crosx quarta que positam in ripa
,
;

divisum quasecunda castetest,


,

^^^_^^^^

''"

Donjon

duplici minori. canonici et bastlica ad lo XVIII ejecii fuere potuii zbidem usus profanos traducta, non posiea resiicessare S. Spani culius ; aut

dicebaiur S. Genitoris ei sita erat oppidi parte (9). in ripadexira, in inferiori Genitor oppidi Obttnct et etiam S.

demum
Nunc

non

tui,

quandoquidem die 2 novembris anm corruii (4). 1797 augustissimum templum igne consumpix non Verumiamen anno 1502 Spani reliquxse; fuerani omnes omnino S. die dominica n octohris, iia ut anno 1833,
fieri potuerii

iempliprsecipuipatronus esi ei coliturmagno Domxnx. popuH concursu in festo Corporxs ad dxem me De Qua re id unum monebo Moniana in Commentario de S. 24. octobris consueiudine xnstipluribus disseruisse de peregrinaiiones cxrca /esta Pen^
tuendi pias
tecostalia. Alii tres

solemnis ejusdem reliquiarum 7iomtne in iemplwn beatissimi virx iranslaiio ex quo tempore in eo templo

sancii, vulgarx

nomxne

decoratum;

die. non agiiur ejus natalis dicia dominica

auiem auiem 25 octobris. Positum esi quod ejus oppido id templum in ipso nomen gerit vulgo S. Kpain, et aliquot yntlliameridiem versus riis a Turonibus disiat oppidum S. Maurae et Ckinonium. inier
.

veneraiione coluntur Bons Saints, singulari prima die domxmca in templo S. Stephani anno (1860} Sepiembris, Aique hoc quidem circiter mille homines, affueruni quxnquies
facienies

suum, leur (ut loquuniur ) iter sacrxficxo yoynge;quiomnes mulia pietate interfuerunt: suppHcaiioni
miss^

Osienditur in S. Spani parochia puieus, in occisus dicitur loco Tcille nuncupato, ubi
sancius martyr ei qui ea de causa mulia adhuc veneraiione visitaiur. Nescio autem alibi in dia^cesiTuronensiS.^^nm /estumceteorarx. dicecesi Turonensi S. Spani festum celebrari. Inferius dicemus de cultuolimeiprgesiiio in .,.' ..-m. , Trecensi. c diceeesi S. MarcelUanus occisus fuisse dicitur S. Marcellani Barrai*, ubi S. Perpeiuus, Turonensis arvuHus jtriii<e

et solemni puerx .Tgrott plurimi imprimis afferuntur appUcari solent; xia et vestes lipsanoihecse pr^sentis parochi ut cura et solticitudine prxstxna pieias S Siephani V. V. Mahaut, autem con/erunt paulaiim resiituaiur. Eo quw iraauwnv^ quibus ea omma veteres Iradxtiones y---- -assiaa suxs ndhuc supra retulimus num. G, dxcam reliquxarum fatis axcant ^ ./** innis. (De reliQuxarum /atis gnentur locis. atque eixam ad finem). Verum, Itcei otxm pars
,
, ,

Crnsnm,

Mossa^iii Bttr-

chiepiscopus, ecclesiam condidisse legiiur (5) et qui locus in dextra Crosss ripa positus est

nunc ObUncum dicecesis znsoriillorum sanctorum sii, nomina tamen liturgicis Bxturxpta non sunt halendariis
;

Biiuricensxs

rai Pt SS.
iitloris,

Gc-

Prin-

nomenque

cipini ct Tri(lorii

aniiquissimo pago BerraIn Ordinibus Turonensibus divinioffivensi.


dedit

Ohlinri;

'Biirrou

ciiannorum 1S;J0, 1S35 et ISH S. Marcelliani nomen non apparet, nisi tamen in postremo,
ubi inter parochiales patronos recensetur, singulari ejusdieconstituta fesia cjus die constituta 25 ociobris; singutari

quxntpse censibus antiquiset receniioribus documenta de sanctxs aioeLahbeus, qui toi suam macesis Bituricensis in Bibtiothecam hts congessii, nil omnino de

nuscriptorum
sanciis habet*

auiemveneratione habetur inparochia Guerubi S. che suner Crosam. Turromaicum super Messapius occisus diciiur, potest longe non distare a Barrao et situm. eiiam fuerit oporet quidetn monei V. V. iet super Crosam Turromaicum nunc dici Tournon Damouretie Saint-Pierre-de-Tournou, si7um jjeu Saint-Pierre-de-Tournou,si7um super Cro^m.nf.ifwi laHi/^if yih Oblinco, de quQ mox $am,quatuor leucis ab /~)h/ivi.-/t /7/1 rttif\ nMn/r'
, , ;

qux S. Principxno, poixssxmum coteo in abbatia Silvaniacensi eremita; tur ; sed is puer non erat, verum non obxtt, sea xn
15 Loquitur

,,^((01"
'''^"^^^^^^^,^

quidem de

^^^,(^^,p,
y,(ur.3
^,,

prxtevicinia Ericise * in agro Borboniensi dum ejus remansit corpus rea Silviniaci Btti^ viciniam S. Principini Oblincensis in
; ,

Obiinci super Crosam diem

ll^,i*son.

dicemus. Licet autem Turromaicum dioecesi


D Gcrviise. Vic de S Martin <le Tours.p 328 (2) Ibid., - li) Guide pillorcsque (3) Ibid . p "ioi p 340tlseqq. (S) S. Gregoriua s ao vovaRcur cn Tourame, p 51 cl 2. Turon', Hist. Franc, lib. X, cap. xxxi, num. G. Opp. p. 53xfl)

corpoia^cum corpore 5. Martyrologto oTridorii. In antiquo enim kalendas Laurentii Bituricensi (10) ad xv

rigum delatum

fuit

simul

*'> '''"^ -((i)l*ou.lW. goiii^-rald'* B..urKe8, p 1 f ..?fU.cnonnanc ^^ .^ IlMd 1) Cfr d-Exp.lly. p. 53 [W) Ap. Lahbc, HMio phiqiic dea Gaul.s lom. l. p. 6*7. thcca mss., tom. It, p. 698. .

'

aprilts

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBKIS.


apriles seu

5S3
*IH,Tii(IF

diem l^martii hsec legimus. Bituricas civitate apud Bariacum fundiim dedicatio basilic^sanctffi MtiriiE virginis et sancti Symphoriani, et esceptio corporum saDCtorura PrincipiDi elTridorii martyris.

Bariacum autem,

ut ex diplomate constat, quo Hugo, archiepiscopus Bituricensis Herherlo, abbati S,


,

narrationem conscribendam curavit, dicun* tur eiedem adhuc servarireliquiae atque atiw in saceUo S. Lucas prope Trecas. Patronus quoque erat S. Spanus simut cum S. Mariino Turonensi templi abbatiae sub Plancejo*,
,

V.

I>.

H.

''^'*'"'>"*'

'""'

similiter in dioscesi Trecensi.

Sub

**'""'^'

dieVlyio-

vembris, qua Silviniacenses colebant

Sulpxcii,

multa bona olim ablaia anno

suum S.

!)83

restituit, curiis erat


S.

cum

ecclesia in hoQore

Aniani, quae est super fiuvios AverjE et Dado\Migd{l).Averce vulgare nomen esl TEvre
;

Principinum, qussri poterit quinam sancti lateant sub larva duodecim filiorum, qui in S. Spani Passione Silviniacensi S. Maurx
adscripti sunt.
18

estque rivus per Bituricas transiens, muUos recipiens affiuentes; sed nullum ex his in mappis Cassinii video. cujus nomen ad Dadonnam appropinquet. Utut id est, Bariacum esfBeryseu Herry ad septentrionem Bituri-

Atque hoc

loco explicanda videnturreli-

^''"'

"'''"""

quiarum Bonorum Sanctorum

fata

qMum

irpi..Tridoril
Principini.

autequinqueuuiuminhancpuroeciamfeni, sic n gaUice ad mescripsit Ven vir Mahaut die 19 ociob7ns anni IS60, duas reperi lipsanothecas,
in

gum,
loco

in dextra ripa Averae positum ; quo in duos alvos dividatur, verisimiliter alter Averas nomen retinet,

utroque altaris cornu collocatas.

in

formam

quum Avera
Dadonnae

alter

recipit.

Hujus
:

Polypjtychus Bituricensis (2) Beriaco aut Bariaco, Bery abbas

meminit his verbis De


loci
:

pyxidis quadrag-inta centimetris longae et vigiuti larg-ae iraposita erant magna ossa, sed detracta sigilla cerea. Inerat charta conti:

nens nomina eorum,


aprilis

qui

S. Sulpitii

Pictavis

de

suo

anno 1689 die 2S emerant tres thecas

coUator
S.Lupi,i/i8fin-

guendi a\.Lu])o ti,


jic

16

seit patronus Hactenus nil dixi de S Lupo qui frater


:

Atitlcgavcncnllus pro-

Turones.

natu maximus fuisse dicitur quamobrem in agrum Turonensem redeundum. est. Ut ex S. Spani Passione liquet, oportet ut S. Lupus occubuerit et cultus fuerit inter Turones et oppidum S,Sipan\, de quositpra; nequeuUa ratione confundendus videtur cum S. Lupo, episcopo Andegavensi, cujus gestaaddiem 17 in opere nostro iUustrata sunt. Id tamen fecisse videntur, qui olim Turonense Brevia-

trium sanctorum pignoribus servandis Inerat et alia charta, signata die 25 augusti anni 1795 a parocho et vicario, atque etiam ab iis
qui reliquias extremo saeculo superiori servatas presbytero alicui tradideraut ; et deraum

geueralisBituricensiscoramentarius puquo testabatur se reliquias visitasse et apposuis&e alias certas reliqnias, sigillo cereo
blicus,

vicarii

notatas,

quod trium patronorum exuviae a


Alteri

viris

impiis turbatae fuissent.


alteri S.
vittis

lipsanolhecse

inscripta erant SS. Messarii et Tridorii nomina,

rium et Missale mutay^unt. Nam quum S, Lupus Andegavensis apud Turonenses numquam celeber fuerit (etenim neque nunc in
kalendario dioecesano scriptum est ejus nomen) et quum contra ex Passione S. Spaoi appareat persuasum Turonensibus pridem fuisse aliquem S. Lupum fecisse in Turonensi territorio martyriutyi, quis dubitet quin is, qui inter dicecesis parochiales patronos locum habet, posterior S. Lupns5z7.^ Verumtamen huic substituerunt illum alterum atqueeade causa, ut ex ScCpe citatis kalendariis inteUigo, nunc, ubi apud Turonenses S. 'Ln\\\\^ patronus est, festum agitur non die 25, 5erf \1 octobris, aut potiits proxima die dominica. \7 Postquam autem ea omnia expedivimus
quiB ad explicandam S. Spani Passionem facere videbantur, pauca cotligenda sunt de ejus cidtu, extra diojcesim Turonensem pro-

Principini. Inveni praeterea alia ossa,

ligata,

cum

epigraphe

ces ossements

sont ceux de saint Principin

Quas autem
impii venis-

adhuc habemus

reliquias,

fortibus aliquot deviri

bemus

feminis.

Quum enim

sent ad spoliandum S. Stephani


praeclara hac functi essent provincia dio assidereut,

templum
;

et

dum

pran-

templum ingressffi sunt aliquot mulieres et brevissimo temporis spatio coliegeruut omnia ossa ilia et scripta; quin etiam,

quum
res,

illi

iidem in foro j^ublico combussissent

veuale non habentespretium, collegorunt

alia

semiustaossa
iu

gua pars
quasi

cum carbonibus; quorura maunam delata sunt domura, qute

oratorium

in aliis erant

factum est. AliiB particultE domibus et singulari reverentia


;

S.Spani

r\tl-

inim roliquu ha;reditate trynsmittebantur

ut

tu$ in ditrcesi

Imifjnensi

ultimjsetiam temporiijus aliquot lemplo redditae sint. Quas omnes reliquias includendas
curavi pyxidi, aunosuperiori ParisiisconfectBB,

Meii-St-

pagaio. S, Spani
la

Floruit
*,

olim imprimis in Manso in provincia de Matrona *, sesis

cumappictasanctorum martyrum Bouorum Sanctorum sic quoque


reliquiae in

passione.
S.

Ut

Genitoris
siraili

Eimin
'D^l'.

dc

llQrnc

quileucam a Sezanna disiante. Servatce itlic partes ejus reliquiarum in tribus lipsanothecis, quarum uni forma erat hermx, secundse brachii et tertise crucis. Sub initium Scecxtli XVII, ut testis est Nicolaus Desguerrois (3), maxima itluc concurrebat multitudo ita ut
;

suo teraplo

servatae

sunt

fortitudine et industria aliquot fidelium.

Supe-

ad finem gratias habeamus Ven. Viris Domourette, Mahaut et Bourass^, qui suam in nobis juvandis operam desiderari passi
rest ui

non sunt.

offery^entur praeter alios

nummos octies milie

dublones Turonenses, ^quivalentes 66 libris, tredecim solidis et quatuor denariis; quas pecunia inter parochum et ecclesiam dividenda erat. Hanc rem summa admiratione narrat Desguerrois. In legenda auiem anonyma S. Spani ejusque fratrum, quam anno ISbOsocietas S. Victoris juxta Desguerroisii

(l)P.lM8r<liiiiiii Ditiiii(eii*r, rop.


(21

^Z.
p-

Iliid

rVii.lN' (\f

I)ouit;r%

Uil8.

n.

(^)

if>m. II, p. S4. La Mini-t*l<*

rhrt^licQne rlc. pag. 73,

Octobris

Tomus

XI.

7S

PASSIO

oo 584
LX -^-

cPATSrT

LUPI. BENIGNI, ETC. MM.


illico

PASSIO
8S.LlJPl.GKNITORISETnUTRUM.

autem ib. vir qmnomine Sebast.anus dam. a nativitate cscus, audiv.tGemhujusecclesifflostiarius; qui ut
aperire priECepit. Erat
toris

Ex
.S.

regesto Oblincensia.

aperu.t vocem januam ipsam ultro recuperavit, conced. supmenque, quod postea bujus miracuU benefiDlex efflagitavit. Idcirco foribus quoddam foramen ecclesioe
;

h.-

cio

ejusdem

A/fwra.cHf

..--.-.,i,iturtempori^^.^;jS; T^is ig.tur.eu.,u....tj^


Hprsesulis
ecdesiiB Turon.cK.
'

novem/ilii a
S. Mariino
'furfiinnii b
filicnfat

P'^^^"'

"

""

^
ficata.

piis Maur "Yc^^er''. vero fratres ex ^^^^^f et monitis hanchauseruntcon- ;^,_^^.^ .dbortationibus gratia, nec m.n.s flecti ,. stantiam. quse nec confessione. quam et.am notuit Igitur in fidei

matris

^rnata,

Novem

habu.t fiUos

--1^^'^^ e spec e t"


,

b""

h^c decoros; quor..m Beatus, Spanu Benign..s.


sarius,
igitur,

^^J^fet q-n.v.spagan um error igitur.quamv.spag -. s ^m^fih

^^^^X^^,, ^es^ MarceU, n Genitor, P^'";^ Gothorum

a pio prajsule sunt Spanus glaperseverantes, varie necati et Principinus. quorum diotruncatus; Tridor Stephani sepulta sunt et corpora in ecclesiaS. genere necis percussi sunt. deposita, eodem coeteros in fratres furore Sed decrescente e
:

Martino exbaustara habuerunt,

^ persecutione retenta Martn.,cujusia flpriobaptizarimanibusS.

a cum

^^^._ ^ j.

BenigDum, ob empe Marcellianum, Beatum. Prosum et coustantem animum .n eadem y ..^_,^ ^^__ trucidante. Den.que npnmue professione immauiter digua tot fihis. secess.t quem-

ttpt-rsrabTrenrebatur.Quarepro
ec"

.nt mater

et fihi,

Turonem perven.end.

Maura, mater ub. postdam in locum nomine Aciacum f; studuisset, placuit quam digne Deo servire consooiare. Domino ad se vocare et fiUis suis

S^tr^:riS::rr=
a
incidii in
lltttriim
niiii
;

ANNOTATA.
TuroMahaut.proxime sequuntur formam dixi in Commenlarxoprsenensem; de qua
vio,

Hxc Acta, qux adnos destinavit

Ven. Vir.

Gu-

'1'Sr^us
cum
;

"lo-

Maura et fi|hs in lo^ .nfestat.one undeoriundi,durante tamen


postea

num.

2 e< 3.

occidintr
;

S. Liipus

audientes red.tum squalGoThorum qui suum fratribus primogen.tum Sd conat sunt ex


s.;bvertere, adhibitis

b Intelligitur Constantius Ariants favtt medio smculo iv tantopere

imperator, qut
et

metu

et minis,

.psumque

S Athanasioaliisque
exstitit.

catholicis

tam gravts
ille

Tu quidem, Lupe, mandat mo-enitus es, quomodo


c alloeuti
:

qui et.am pr.rex, fac pro-

Agrippinus intelUgilur

comes

quiannom Narbonem
Quamparum

Visigothts tradidtt.

evadere queas^ per^ utfehxe?quietusdeinde utem

calcantibus, sa ntque fratribus, vestigia spretis suorum persecutorum conferas. Lupus.

hxcinter se conventant et cum Commentartum mtateS. Martini patet. Vide


prssvium, num. 8. c Ex hoc aliisque locis

minis

agnum amore Chr^Domine quidem sed quasi invenietis me. Tandem sti mansuetissimum
;

et blanditiis.

sic fatus

est

Kgo Lupus

mamfestum

.^

est

scriptahxc fuisse,
ticainvaluisset.

quum

theologia scholas.

item S.
tor, '/'

tusest, adstantibusTnatreetfratnbus. blanditns. demde 3 Quos eliam primum CcniideoqueadGe"terroribusallicereconati sunt ;

?=1.^=- fi i=i?ss^ss
intima confessioue co prolata voce. factaque
et quzdHsecnuncadhuc vulgo tradunturMn.rise. ir.v- R
illic steterit.

qux

templum ubi nuncexsurgtt

S. Genitoris. 6 Id est transeunte.

puloiufli vai>t

manibui templo inllii$e


iraditttr.

alloquuntur : ad regem noTu Genitor, matri dilectissime, Sed hffic probiscum propera, vade inclytum. certoque sciens jam missa aspernans Genitor, munivit se Domini coronam martyrii adesse, sic cffipit cum lacrymis atque

nitoremseconvertunt,quem

sic

Arciacum; fln aliis omnibus libris legitur Maur^ dict iradiat quod nunc oppidum 5. Turonensis agrt topogra-

supra secundum nuncupart Azay phos. Aciacum vulgo nunc Mahaut cujus nominis

monetmeVen.Vir

confessione,

orare

accipe et Jesu pie, spiritum meum martyribus me sociare digneris. sanctia tuis CastelU Hac prece fusa, decoUatus est Oblinci
:

partittombus vicisunt in provinciis seu Indre. Deux-Sevres, Indre-et-Loire et et-Cher,

wtin

inquarum
si

)acet postre^na Azay-le-Feron Leblanc.) Uuoa ipso pago Ohlincensi (arr. de

proprium pronomine Christi. Caput namque accepit et manibus suis post decoUationem
deferebat; et sic ad

qu^

illic

S.

Maurae memoria

superessei.
et

mcillarent\Turonenses traditiones
Arciaco ex aliorum fide perhibui.

qum cte

templum

sanctae Dei ge-

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

86

DE

S.

CELSINO, PRESB, ET CONF.


REMIS
IN

GALLIA
V. D. 6.

SYLLOGE
unicus. Fasti sacri. S. Celsini cum S. Reraigiocommercium. sacra sub ejus patrocinio. Reliquiae. Cultus.

^des

cmCA ASSI-M
ucccni.
S. Celsinus,

Quicumque
in

meinoraluf
faslis ittcris

in re hagiographica plane hospes non est, cognoverit oportet codicem Usuardinum, dictuma decessoribus He-

allatum,

propria

in

Eedicula
;

repositum

fuit

congrua hunorificatione

in

qua beata Balsa-

riniensem. Hic quidem codex valde antiquus

mia, ejus mater, deinde sepulta, per sanctitatis quae edidit lumina, patrociuium sibi illius
eccIesisB,
quffi

siquidem scriptus sit extremo seeculo XI sed hoc sibi proprium habet ut reprsseniet priorem editionem Martyrologii, quam publicam fecil Usuardus, etmultiscareat additamentis, qum codici autographo Pralensi seu posteriori ejusdem suiMartyrologii editioni adjecit ipse martyrologus Parisiensis, Heriniensis tamen ille codexomnino purus non est, sed auciaria nonnulla habet, pertinentia ad provinciam et maxime

non

est,

tur, vendicavit.

nunc Sanctoe Nutricis appellaQuum vero plura in his diffi-

ciliasint, inBreviario

metropolitanx ecclesiae Remensis, quod anno 163U excudendum curavit Ludovicus a Loiharingia, archiepiscopus,
est ut

jussum quidem
nil

memoria

ritu simplici

fieret de S. Celsini confessore; sednutlatectio,

ad civitatem Remensem,
die sequens annuntiatio

Hsscititer venit ho.-

Ipso die, depositio

Sancti Celsini, presbyteri et confessoris ; quam annuntiaiionem eiiam habet Galesinius in Martyrologio S. R- EcclesiiB, nisi quod verbis ipso die substituerit

quod prvprium sit fuit propositum. Anno llb^pauto tiberalius erga beatum uiVwm egit Armandus Julius de Rohan, atxhiepiscopus. Jn Breviario enim, quod hoc anno edidit, ut sequeniia adderentur in fine nonx tectionis voiuit Hodie recolitur memoria sancti Celsini
:

presbyteri, sanctte Balsamise


mig"ii discipuli.
ecclfesia
cis,

filii,

et sancli Re-

Ehemis; in codice vero Usuardi Remensi 55. Timothei et Apollinaris et in eUiiione Belini hsec leguniur Eemis, sancti Celsini, discipuli sancti Remi:

Ejus reliquise asservantur in collegiata sanctaj Balsamise seu KutriAt-

quaiolim propter praedictas saucti Celsini

reliquias ecclesia saifcti Celsini dicebatur

g-ii

Remis, sancti Celsini, ; in editione Molani confessoris et presbyteri, discipuli sancti Re:

migii (1) ; in antiquissimo Dervensi Usuardi codice [V\ Remis metropoli sancti Celsini confessoris; in Catalogo generali sanctorum Fer:

que his habes quas Remis de S. Celsini circumferuntur. 3 Nituntur auiem fere sequentibus Fiodoardi, Scvculi \ ceteberriini Remensis hisioHujus beatissimi Remigii rici, verbis (3)
:

"
^'''^^^"[^'J^

^^ciebraut*'

fan.Nonvideixir fuitte S,

Rhemis in Gallia S. Celsini presbyteri in Martyrologio Parisiensi cardinalis de


rarii
.

nutrix beata Balsamia fuisse traditur, quteexstitisse Sancti Ceisini memoratur; qui et ipsc
beati Remigudiscipulusfuisse familians asseritur,
.

"<*""S"

'"'

,.

,-....
votis

/nr/flneii*,

Noaliis "Eiodem die, sancti Celsini, presbyteri Laudunensis, cujus reliquise Remis asservantur; ei demum in Martyrologio universali Castellani ; Lauduni S. Celsini (vulgo S.Soussin). presbyteri, cojus reliquife servantur Remis
:

miraculis quoque postmodum claruise


et

di-

g-noscitur,

Eequorum maxime
:

adliuc

insignishabVtur in cujus et ipsa beata genitnx ejusdem requiescit ecclesia. S. Celsinum

in sacello subterraneo S. Mauri, secus


S. BalsamiiE.
el

templum

discipulum fuisse S. Remigii libenter dabo p sed coilactaneum ejusdem fuisse seu mairem S. Balsamiam nutricem fuisse 5. Remigii
,

copiositi,

Mulio copiosior pro more


:

est

Saussayus

nemoprudens admittet.Ut enimjam aniinadvertit

tetl

mimis sin-

ccre laudatui
(1

in Martyrologio Gallicano Lauduni, inquit, qui beaS. Celsini confessoris et presbyteri ;


tffi

Sauttayfi.

Suyskenus nosier in Commeniario de Remigio (4), nihil simile tradidit Hincmarus, imo longe diversum, in Vita numm. 4 et 5 ad
5.
instar prodigii referens, quod Cilinia mater, prout Montanus praedixerat, jam vetula filium

Balsamiae,

nutricis

sancti

Remigrii, tilius,

'Iiliiiie

ve/v in
rC'

Ittoviarin

ejusque factus ex collactaneo discipulus, brevi


coEevis quin et natu majoribus
ritate,

cenduri
ineuti.

fip-

morum matucharilate,
piepraecelluit.

suum

lactaverit, et

postquam hunc ablactasset,

divini

timoris

spiritu,

omnique relig-ionis Turbas autem populares


tate,

spirftu

fastidiens, desiderio

lacte suo oculos ejusdem Montani obliniens, visum ei restituerit. Eadem fere narrat Flo-

divinae

contemplationis

Lauduni

de sancti

ipsius pontiflcis licentia cellulie se includens, Christo Jesu in orani spiritus puritate extre.

Deinde consummatus ad exoptatse Domini quieto fine vieioDis properavit fruitionem. Corpus ejus,

mum

doardus lib. I, cap. 10, non satis ad dicta de S. Balsamia consequenter. Anforte nutuicis vocabulum latius acceptum pro gerula sive pro ea a Flodoardo usurpatur cui infautis
,

usque

ad

halitum

militavit.

cura et cetera educatio

amaudatur?

lla

qui-

dem una objectarum


bit,

difficultatum pars cessa-

micans divina;

virtutis

fuleroribus,

Remos

sed non

omnes: quia propter Hincraari


lIi;:no, P*.lroloeia lal.

(II

M.iivrologium ISuardi.

f->l l)

627 --1628. r.lil. Sollcrii, png nionnclii marlyroUuillrl, U>uonti Sangcrmanei.sis

lib.

I,

c|i.

10. ap

tom.

CX.tXV,

col.

il_

[1]

AcuSS.

lom.

1.

UclubiH,

p;ig. Ii8.

IogH.n. ;..Kcrum. p.s. 175.

(5J

Um.

Ecclcas Renicn.is.

silentium

h'

586
AUCTOBB

m.

S.

3i,enti.mn,ihidutiuminh.bitneisto^^^^
V. D. B.

CONF. CELSINO, PRESB. ET definire queunt tum haheni nihil quidem presbyieri

a ,en> pro eadetn

nemme

"

^^^j;,^,,

Quum atii Celsini potuerint esse non essevisedtemeriiatis tamen arguendi partem mclineni. Qmn dentur, si in ajentium condiderii testaetiam sive S. Remigius id Celstnus alii id ei supposuerint,
mentum, sive
ille

neqtii

rrentira

modum Agricoia presbyier, qui ihidem projiraecedxl xime aui intermedio Theodonio (5) scilicet S. Agrividetur alter esse sanctus,
coia,

futt, cerie presbyier prwclarus

quemad-

Latiihninisif.,

quidie^O octobris Suessiombus culium


(6).

ecciesiasticum obtinuit

Valeat pra^ierea

IJ..

lit

collacianeus ibtdem la habuisset, etfraier pnrnurn k. S^^d^cenli foreni sed ,uam


:

et

adoleverit

(1).

nuna^

"'^"'^1^^

ampUus

est S^ ^^^^^'^ suppetant Pl^obadoc^ possimus; nisi alia desideraniur. Conra menta. quie hic frustra ex Usuarpresbyterum fuisse S. Celsinum innotescxt neque est dino codice Heriniensi

firrna

non sunt, ml

ynodo quaid monumentum ad indicandum ad altima S. Remign licumque S. Celsinum S. Remitempora vixisse quamobrem, quum 552 ex hac vita recessent, gius circa annum iemsignavimus in capite hujus sylioges idem re nobisfere jam pneivii Castelpus qua in
: ;

lanus,

annum

circiter 533 adscribens S. ReCelsini.

Laudanensisne an Quod eadere dubiteiur. Quum S Remt-

Reinensis,difficilisqu^siio. beato vtro manserit Qii discipulus fueritei Remis fuerit sepultus familiaris, quumque Remensis non vix intelUgiiur fieriposseut dioecesim Laudunensem, fuerit presbyier. At Remensi divisam, petei7ipore S. Remigii a
turbascivitaiis vitam degit in cellula,
tiit

migii nomini et 530 nomini S. inclusiovero S. Celsini apud Laudunenses nobis eiiam nem non probemus, non licet voiunt probare eum illic esse mortuum, ut NoaUus, eumque Saussayus, Castellanus ei iranslaium. isihinc Remos aliquando fuisse

Quum

affirmareeum Satis nobis est cum Flodoardo Remensi, ScTcuIo ix requievisse in ecclesia
S. Celsini dicta.
6

E
In cryplaxdi(ulx coEiiicfe-

RemorumfugiensMhcque
mortuusque
est
et
,

translatum : postea ejus corpus Romos CastellaSaussayus, cui consentire videniur Ai quibus venus et cardinalis de Noaliii. tesiimoniis? equidem nulta

ita

qui de Referunt communiter scriptores, dixerunt, eam primum condiiam hac ecclesia innuunt eara suam fuisse sa?culo vi quibus
;

rialii, (ju*

forlc iiriiu

S.

Celsim. Cerie debere originem sepulturse S.

Mauri
X

diela

hxcnixa quadam video; contra hxc ex singulari


tusiis

re-

rum

confusione orta esse mihi manifesie rectapparet. Post verba scilicet, quasnum. 3
.-Traditus a parentavi, sic pergit Flodoardus imbuenscholffi bealus Keraigiuslitteris libus brevi coifivis, sed et uatu majoribus

nonprocul a iemtra pristina urbis mamia, ex parie qua ptis S. Nicasii et S. Remigii, Volunt tamen Caialaunum iiur, construcia. cccmeteriaiem, rfe ante ibidem fuisse cryptam

hmc

exbasilica videtur fuisse ccemeterialis,

esl, el SMrulo

S. CeUioi,

sxcuh iuilem

Mi

i. lialsa-

iniA ic\i -Vutricis diceha-

qua

ita disserit

Marlotus

(7)

-.

Visitur

quoque

lur, <e/H(/(iM

cst el dein cui-

dus,

doctrina eminentior est effectus. Cunctos superaus condiscipulos, morum maturitate ac benevolentice charitate, populorum studens turbas
vitare, atque solitarius

cryptis secus ecclesiam capella subterranea, absimilis, ubi B. Maurum quimartyrum haud volunt latuisse tempore persecutiouis, ac

lusfnil.

dam

immaculatam Deo hostiam

Domino

deservire,

quod

conversationis et obtinuit, habitaque, sanctte pius, inclusione, Lauduni studiis adolescens


Christo militavit. Ast nbi vicesimum

obtulisse; hac itur cryptulam, quara B. Mauri cameram vulgus in nuncupat, pieque ab eo feria quinta et sexta

secundum

ffitatissubiitannum, defuncto praefato venerabili Bennadio, archiepiscopo in hac urbe Ke-

sed majoris hebdomudEe praesertim visitatur vetustatis de hac cum siluerit Flodoardus, licet operse aliquod sit monumentum, plura referre
:

mensi,
,.

omuium

generalitcr volis ad apicem

ponliticatus non
fuisse dignoscitur.

tam

electus

Atqueiila,

quam raptus qux tam aperie

de S. Remigiodixii Ftodoardus,retulit Saussayus ad S.Oe\s\mum.Multo itaque melius Lelong (2), qui post Saussayum, Casieilanum et Noaliurn hisioriam dicecesis Laudunensis scripsit, plane omisit S. Celsini Laudunensem inclusionem. Puiiuri S. /lcb Siine S. Celsiuus i7?e idem qui longiori miijit lcilit S. Remigii testamenio (quod Hincmaro videmeHlu $ubirriiur fuisse incogniium atqueob hanc aliasque
yKtn-f Irrjilur
cl

preiium non existimo. Facile tamen divinare subsit, est quid veri huicpopulari narrationi diu servaias fuisse relinempe in iiia crypta die quias S. Mauri martyris, quem Remenses veneraniur. Et quidem iempore 22 augusti
Fiodoardi, ut ipse
testis est (S), S.

Mauri ossa

cainecclesia S. Celsini servabaiitur deposita; Dei geput autem infra civitatem intra beata; venitricis Mariae basilicam in arca secus altare

nerabatur

mli

iiiiituiit iiii

s iu.ii

LawUini
lur

dltir

causas a decessoribus nosiris (3) reprobaium -.- ^-w--.,-- .1V.N,V, VV^ est, sed a Flodoardo suee insertum Historiee), VVLVU. Wt^ .... ..v... _,, l...-_ ' ./-i.-. ^ his subscripsit verbis (4): tCelsinnspresbyter.
\ I .1.

etiam non prius hanc ccedamnabo eum qui conjecerit meteriatem icdiculam S.Maurinomine fuisse honesiatam; deinde vero S. Celsini, quum cosciiicet ibidem conditus est et miraculis
recondiium.

Quin

ruscare

ccepit.

Utut auiem id
dictis
tiquet,

est,

quemadmo-

"^

dum

ex modo
(9)

hhii*e ride-

Cui pater

meus Remigius maledixit, maledixi, iuterfui quoque atque subscripsi, frusira quasriter ab iis qui sublesise fidei esse id monumentum censent. Qui vero aliter sentiunt et sincerum hoc iestaryienet cui benedixit, benedixi
:

tissime

saeculo x cerdicebatur ecciesia S. Celsini. Vutt

Marlotus

eodem tempore
;

S.

Balsamife aut

S. Nutricis fuisse dictam

sed, ui

jam

in

Com-

mentario de S.Remigio animadvertit Suyskenz<5(10), ex instrumentis, a Marloto adductis,


(0)

(l)

Acla

SS

lom.
et

Octoliris,

jiag

07

(Si

Hisloite ciu
i'l

lijocisr di- Lhoii

Ju

i>nys n.ii[iiuii

entic lOisi-

la

etc.

('. ii8

(i)

(5) ActaSb., toni. 1 Oclobii*. ptij". lOtj ei soqiiHisl. cccli-s. llfiDeiisii, lili. I. ca\t xvui, sp. Migiie,

McuHe

lro|i"li!.

Acla SS. loni VIII Oclolnis, pag. 88t! el scqq. - l') *'j' Kfmcn-^i liislorin. lib. III. cnp. i). lom. II. pag *'" eccl. HeiueiiMs. liii. I. cap. 4, npml Migne. (S) llistoriu tom.OXXXV. col. r>5. - i9| Metfop.HemcnsisHist. lom- "

lom. CXXXV,col. ti8. - (5) Tcslniu. S. Upmiijii, ap. Vunn, Arcbives tdmio. de Rcimg, tom. I, pari. i. pag. ^3.

pag.

Ui.

(lU) Acl.

SS

toin.

I,

Octobns, pag. t8.

iD

DIK VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. A


quibue sanctds Nub^icis ecclesia espresse appellatur,vetustiKsimnsuntdu8eRomanurumpoDtificum litterffi, Alexaudri lU et Lucii III, qui postmediumseculumxiipontificatumgeeseruul: qiio propterea tempore jam vigebat, atU saltem vigere incipiebat ista ecclesiffi appellatio. 7 Pertincnt aiUem hse litterx ad institidio^^^ "ori coUegti canocicornm in hoc ipso loco et ad novam templi constriiclionem atgue hsec earum est summa. Circa annum 1170, probi aliquot viri, (verisimiliter duodecim, qui numerus legitimus erat coUegiorum et qui postmodion, additis duobus capellanis, in hoc capitulo obtinuisse inveniiur ), inspirante Domino de bonis suis et aliorum eleemosynis prasbendas instituerant, quie anno 1344- valebani singulie libris decem {2), nunc ferefrancis 881 (3); ei precibus Alexandri III papw a preeposito et canonicis ecclesice cathedralis Remensis obtinuerant ecclesiam sanctae Nutricis, in exterioribus ab antiquo vastatam, sed propter reliquias, quse ibidem habebantur, omni honore dignam; ea lege ut post eoi^um mortem donatio praebendarum ejusdem ecclesiae ad Kemense capitulum pertiueret, prteposito et decano investituram facientibus (4). Hiec quur.2 confirmata essent et Romano pontifici capituloque Remensiprobata,manum operi admoverunt novi canonici ut loco coUabentis 3edicid3e aliam ea:struerent atque id, si quid video, non in pristina area, sedjuxta moliti sunt; unde factum fuerit ut crypta, qua prius sanctorum corpora condita fuerant, non sub novo templo, sed secus esset. Verum suis viribus perficere non potuerunt canonici illi hanc fabricam, licet nec ampla esset, neque elegans. Quamobrem prius a Liicio papa III, deinde ab Innocentio IV, ab archiepiscopo Thoma de Bellomeso seu de Beaumets ejusque a capitulo Resuffraganeis indulgentias
in
;
{

5i7
HLtTuHli

obtinuerunt, qui adjutrices manus, idestpecuniarium auxilium conferrent. Atque his spirituaiibus subsidiis nixi coUegerunt num-

V.

1>.

B,

SmcuIo^u

iii<f

tu

fticiaetf

mos, incepiis perficiendis necessarios [b]. Sietit novum templum usque ad extremum sxcutum xvm, quo furente impietate destructum est (6) neque aliud amplius de ea superest indicium, quam plateola impervia, dicta Im;

pasBG Sainte-balsamie

(7j.

(leiii

eTlntcfu
prrfc'

8 Marlotus, cujus posterius

votumen anno

'/!(*

extrcmo

tiiajor-

1697

*in :

recensens retiquiaSt mn scntn ac quas 8. Nutricis canonici tempore suo y-etine- S.Ccisini relibant Habent quoque. iriquit (8), saucti Cel- i/ui.f yvriit. Ptircus liuju* sini, beati Remigii discipuli, sat notabilps parfuit,
:

Remis editum

s.tcnlo XVIII

adeoque ai hxc pignora in arculis composiia servarentur,

tjcuias,

in Hrculisreconditus;

(tjiud

Remeii'

*cx rnllut.

non est eos ineunte seecido xvm adSMauri crypta servatas fuisse, quemadmodum dixit Casteitanus. Verum heec
credibile

huc in

periisse videntur anno

179^,

quo ihesauri

iemplorum Remensium auro argentoque spoiiati sunt et innumerx perditee sanctorum


excuvias. Saltem de S. CeJsini exuviis nihil invenit cl. v. Prosper Tarbe {% Cicterum non

meliori fortuna usa sunt hujus capituit di-

plomata aliique tibri, de quibus (quod vix credes) superesi unus ianium fasciculus, iiiulos
aiiquot proprietatis continens
periit
(1 0).

Non tamen
dicecesi

omnino

S. Celsini

cuUus in

Remensi. In Kalendariis ecclesiasticis (Hrevia et Ordines iUic vocant) annorum 1812, 182i*, lS38e/ jubetur fieri commemoratio S. Celsmi conira in Kalendariis ecclesiasti-

W6

cis Laudunensibus seu Suessiotiensibus pro pristina dicecesi Laudunensi nil omninoprxcipitur. Ex quibus appareai S Celsiui cuiium

numquam propagaium
si

fuisse. Quin eiiam, excipias iedicuiam ccemeterialem S. Celsini, postea mutatam in templum coUegiate S. Balsami/e seuNiUricis, nuila umquam in diwcesi

mensi communicationem bonorum operum et db vicinis abbatibus aliquot missas pro iis
(tl ('nilrt IripniiBlis itrcimie

Remensi

fuit ecciesia, quse

sanctum nosirum

tamquam patronum
vova^enr

coluit (U).

anno 15i4

concessa;. np. Vnrin,


w.

Archi^ech.

<U' la villr di'

lUicim*, tom.

M, pari,

(2) llii.l-. loc. seq. Clr M;.ilnl, Mclio|io|j<. loin, II, [.. SRmoiic sur la fnrtunc. elc. in Mi-moncs cUiingers, f!)) Acailen.ie ics iiiscriplion*. lom- I, [i 274 - {i) Marioi, (-ag. ct >eq. (()) Tai li.*, TrCM-r lies (Ji) lliid-. [laj;. nl sU(ira cil. iglis.s lie lUieims, p. 2i:i. - (7) Bnssnri-Binci. Guide du

*U -

l'UI el

lom

II,

dcs

(iOJ

ecwiii.

\f>^. j Iltieims p (!SJ Mclrt^p. Reniensis hi-loria, f!l) Tit*or iNs t^tHses (k-l(lipims, p ittK p. 2i\. Varin. .Arcinvcs adin. dc Klieinis. lom. (. part i, p.

(I I) Iliid..

inin, U. [mri.

Sainl.'* sous.

liiivocation

it. fi. Iu5.i et seipi Lule di^tjijcls sunl loiiies le* pnujis^e

du Jioc^se.

OE SANCTO GAUDENTIO
EPISCOPO BRIXIEiNSI IN ITALIA

COMMEIVTARItJS CRITICO-HISTORICUS.
I

B.

1.

S. Gaudentii, cujus

nomen

in fastis sacris

fere

desideratur, pa-

tria, et

peregrinatio in Orientem, sub qua Brixiensis electus epi-

scopus est,incertum quo anno. Doctrina et sanctitate fulgens, legatus mittitur in causa S. Chrysostomi, a quo eUonsolatorias accipit
litteras.

PKoAn,Liu>
ciRaTEi. AN.

r^
I

audentius,

licet p7-a?clarissimis sanctis-

tione et sanctitate coDspicui,

Atque

ita ibi
S. tiau-

^^^jgq^ig Brixiensis
pontificibus,

ecciesiae

annumere-

sed infra in Supplemento


dentii,

(2)
:

Margiui

Gaud "'Ju$mum!'' 'nfasihmcru f^^n demhra^

S.

^J ^"^
^^^^-^
(1)
:

tamen

in fasiis sacris

inquit, ad:5cribe

Sine cultu veteri,


in

vix non omnibus ejus nomen desideratur

etiam in propria ecclesia, ut videtur

Ram-

Ua quidcm
^^

ut Casteiianus, cujus nota diiicst,

perto episcopo Brixiensi VII {i7no IX) smcuUt

accuvatio

kxc de

iUo annuniiet

qui etiamsi de eo loquatur, ne semel quidem

episcopi, erudiBrixiffi natale S. Gaudentii

vocat

Sauctum
p.7l7.

sive

Beatum, cum alioquin

(l)Chastelain, Martyrologe uoiversel, 2^ Oct. p.

U\.

Ci) Ibid.

Sanctos

590
iUCTOtll

DE
in

S.

GAUDBNTIO. EPISCOPO.
ut

tantopere

profecerunt, divinis eloquiis

sedem Brixiensem

B.

ambo
in

ad Remensem

Remtgius Vonto episcopi fuerint constituti. annos naecclesiam electus est


viginti duos{\]. Alios

fldhuc

admodum

juvenes, ecclesmrura

neam

illa tempestate suffragaMediolanensis, non, ut postea obiinuit,


,

ipsumque ecclesias exstiiisse Ambrosiumjuremeiropoliiicogavisum.Y.nSm


Aquileiensis
Brixianos putasse vero. ait, quis inficiari potest, ecclesiam subjectam fuisse Mediohinensi,

Gaudentms pr^iermitto. Ilaque videtur S. quinque mmor saltem annis quadraginta consecratus sed quo episcopus et electus et anno^nemo dixerit,deficientibus plane ^tatis
;

tusnonampliusquam

suam

eosdem pastore destitutos, ad AmbroAquileiensem casium non vero ad Valerium,

dum

videt

Accediteliam thedrara tenentem, confugieqtes?


inter

idoneis monumentis.
Hrixiam redire cogiliir.

reluSecundo discimus eum repugnantem cathedram ctaniemque valde conscendisse clero et poBrixiensem idque prxvisum a
6
;

ab eometropolitarum jura. jam mde usque seculum, lUud potisrura ortuad VIII

simum

fuisse.
et

quod raetropoUta

in

episcopi

electione

consecratione

priraas

habebat

pulo

quocirca sacramento se obligarunt, Gaudentmm. lum alium se accepiuros prseier civium non vero Atqui hoc sacramenium Sed paiet ex contextu

nul-

Ut

rum

et eoepiscopi judicio MetropoUtanorum. sunt, proepiscoporum, qui circum circa

episcoporum

fuisse,

venerandi beatus pater Ambrosius cieterique sacramento, quo temere vos obligaantistites, ideo observamus, ut BaBtis astricti etc. Quod episcopiswqueac civi^ ronii lapsumyiotemus, tnqutC busjusjurandum attribuentis Omnes. atque potissimum ejus provincise (2) sacerdotes absentem in ipsura Gaudentium.
:

moveantur ad ecclesiasticam 12. conc. I Laodiceni. ita fuit decretumcan. Silvestro sumrao pontihabiti anno CCCXX, Quapropter prima oscumenica Synodus, fice can. 6 defiuie-^ Niceffi habita anno CCCXXV prffiter sententiam MetropoUtani rat " Si quis factusfuerUepisc.opus, hunc raagna Synodus
;
:

potestatem

>

definit,

episcopum esse non oportere.


ut

Factum

hinc esse arhitrior,


,.

consensione conspirant, B licet atque stabiUuut jurejurando, firmant decretum Baronius sacramentum nisi forie inieUigat improbaepiscopis nuUatenus fuisse ab
in electione pari

S Ambrosius.

ab aUis addit Pater appeUaretur. Alio deinde loco proa?miali Gradonicus{G),in disseriaiione
Metropolita

hoc

tum Discimustertio.S.Virumcoaciumfuisse Onus ergo illud, oneri humeros submitiere.


iia

metropolita, Ostendiraus ab Am^brosio, utpote episcopum.Hoc Gaudentium fuisse consecratura fuisse statim ac Brixiam pervenit
prffistitum

Gradonicus

(l^.).

statim per legationem et

temporis Gaudentius. Ucet conjicere ex ilUus episcopatus diu vacans non permitteU3U, quo

epistolas ei offerunt; at

cum

Brixiffi deg-ens, exi-

prcetulisset miffianimi moderationis prfficlnra sunt Brixiaui fore ut ipse obluctaexempla, rati

retur.

Quamobrem

pedimento

volentes

occnrrere cuicumque imepiscopis orientalibus


.

quod postea g-enerale Chaleedonense decrevit can. conciUum. celebratum anno 451 episciUcftt intra ires menses ordinationes 25, Gradonici scoporum debere celebrari. Quas placita equidem non improbaverim.
batur.

Gaudentio resupplices dederunt libellos. ut deneffarent. Neque luctanti coramunionem


conceptus timor eos
fefellit
:

nam primo

stre-

nue renuit; ecclesiasticis deinceps minis obtcmcubus, cpiscoporum tandem voluntati tempore Brixiam opportuno ac peravit,
venit, ubi effusa

per-

Sed quo anno hsec consecratia facto ? Inmonuitricata quidem et insolubilis, ut jam audire Galeardum mus, quccsiio. Juverii Quo anno, inquit (7), Gaudentius episropatura
8
:

itKtrlum giw

anno;
011.

forte

387.

factum susceperit non satis Uquet. Videtur id annum 387, quam seDtentiam recencirca
fuisse

omnium

ffitatum

atque ordi-

num
par

est,

gratulantis urbis multitudine, ut credere exceptus, in bujns urbis episcopum,

f!orenti

adhuc

ffitate,

S.

Arabrosio conse-

omnes probant. Vossius sane ac LabCaveus item et NataUs Alexander sicut beus, Philastrii ad et Cuperus noster in actis S. diem xvui Julii ,8] in hunc annum initium
tiores fere

cratur.
Conief rfldir n
S.AmltrtiBio.

Pnesentem adfuisse sanctum Mediolanen' sem antistitem, jam saiis efficitur ex verbis S Gaudentii. numero prwcedenii allatis. Sed ejusdem et clainus adhuc elucei ex alio loco sermonis Obsecm, ait 5. Gaudentius (4), com7
:

verba episcopatus Gaudentii conferunt. Vossii Gaudentius hffic sunt Ub. III de hist. lat vitam Brixiensis episcapus memoriffi prodidit
:

S.

Philastrii

cui successerat in

episcopatu.

Obiit autera Philastrius anno 387, unde Gaudentii ffitas aatis patet. Profecto si de anno

pairem Ambrosiura, ut post exigruura ipse irrig-et corda rorem sermonis meum vestra divinarum raysteriis litterarum. Loquo plenus est, queturenim Spiritu sancto

munem

obitus

Philastrii

constaret,

nuUa de

initio

et flumina de ventre ejus fiuent aquffi vivffi, et taraquam Petri apostoH successor ipse crit circurastantmm saceraotum. os universorum circumstantium sacerdotum. Nam cum Dominus Jesus interrogaret apo-

episcopatus Gaudentii esset quiEstio. Quod autem conjectura saltera assequi possumus, hoc est Philastrium post annum 384- diem suum obiisse. Nam Aug-ustinus, qui Koma
,

Vos autcm quem me esse dicitis? Solus Petrus omnium credentium ore responstolos:
"

Mediolanum venit anno 3H4.. soribit, se Mcdiornuasxnura Dnxn-usem episcopum ^y^'^ lani Philastriura BriNiensem episi:uMu.ii apud Ambrosiumvidisse. 5M&rfo 5. Aw^ws^miverJa, desumpta ex epistola CCXXII, hanc ferente
Dilectissimo fiUo et cundiainscriptionem Philastrius Auguslinus episcopus... cono
:

dit Tu es Christus, fiUus Dei vivi. Verisimileutique esi, S. Ambi^osium inviianii obse:

"

quidara

Brixiensis

episcopus

quem

cum

cuium-.hoctamennuspiam scriptum reperitur.Exhacinmiaiioneatque ex eo quod S.


Aynbrosiusi)hteTdicitur,infertGradonicus{b),
[\)

sancto Ambrosio Mediolani ipse vidi, eic.{% Redeamus adGaleardum,qui sicprosequitur Itaque fieri potest, aUquem, ac for:

scripsit

FlodonMus,

lili.

I.

VII.

c. x\.

(3)

Pag.Sft.

irinio p.

XXV.

(2)

Annol. nd n.

3Jl. (>rn.

((^Migite, <rtl.:;H.
'Jt

(7)

(ft)

P^i;.

noi. (3).

() In

798. (8) Arta SS. tm lom. .Xtll. col. 17 ct 1.

IX. Julii p. 386.

()

Blignc,

Migne, col.

ta^se

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS,

691
ArcToi.it

tasse

postremum exhis tribus annis (imoqita3S4.,

tuornempe
trio

inserere instat. Feliciterei cessisse labores dubitari nequit


:

385, 386 e^ 387) fuisse Philas-

nemo enim
vi

emortualem, cum certe ante Ambrosii obitum {qni nnno397 die iv Aprilis assignatur) Gaudentius factus fnerit Brixiffi episcopus. Iloc

rat a sanctissimis

avertere oculos potenovi Episcopi exemplis;

autem videtur accidisse pluresanteannosquam Ambrosius ipse diseederet saepius de eo verba facit, ac prfiesentem quandoque compellat, sermone de ordinatione sui et serraone de Petro et Paulo, quorum prior Brixiae,
;

u^

vero Mediolani a Gaudentio est habispectat ad sermonem de Ordinatione, nihil ex eo inferre licet, cum id
alter
tus.

Quod tamen

sit, quod in qudestionem venit, quo nempe anno hsec ordinatio coyitigerit. Posteriorem sernionem de PeCro et Paulo genuinum esse S. Gaudentii opus, probat quidem Gateardus (1), sed quo tempore dictus fuerit omnino silet; habitum Mediolani efficitur, judice eodem Galeardo, ex primis exordii ver-

plane

atque arg-umenlorum cofactura, ut ipso etiam invito atque repugfuunte sermones illiusa notariis exciperentur(quEB tunc temporis laus summa erat), qui deiude in omnes disseminati, eam auctori suo pepererunt laudem, ut iilius aevi doctorum decus a SBpieutissimis viris appellaretur; quocirca illis oranino cumparandi, qui habiti sunt per illos prassules, quos nihil antiquius habuisse constat inquisitione earura rerum, quae sunt Jesu Christi. 10 De doctrina et eloquentia S. Gaudentii enucleatius tractat Galeardus in hunc modum (5) Jam vero quanta doctrinffi atque eloquentiaj laude floreret Gaudentius noster, ex
pire

nemoeloquentise
resistere.

Unde

>'

''ortnnn.

eo luculenter colligitur, quod ejus serraunes

bis

Venerabiiis antistes
puter, aflfectu

Christi,

coramunis

passim a notariis excipi solereut, dura ipe ad populum verba faceret. Solemnis euim ea tempestate mos fuit, ut si quis ecclesiasticorum tractatorum diceudo excelleret, ejus conciones
appositis notariis, scripto celeriter excipereu-

autem
tinuit,

quo

me

profici^jcentem de-

nunc etiam com])ulit excusantem, ut


ve.strara

iterum dilectionera

tractatu mei ser-

B mouis alloquerer. Proinde nec isto sermone multum juvamur; aliunde tamen nihil est quod nos inducat^ ut statuamus itlum primo ordinationis S. Gaudentii anno prolatum; imo pronum est aliter judicare. Nec iliud preetermittendum, sermonem de Petro et Paulo non laudari apud Gradonicum, ubi
recenset scripta S. Gaudentii
(2),

Xnv

De

notariis

eorumque

notis vide Lipsii


S. J.
(6),

epistolam ad

Leonardum Lessium
viri

ubipro more

multa erudite

collecta et

acute atque concise dicta reperies de origine notarum ac notariorum officio et industria. Unum adscribo tocum (7) Quis usus? Duplex
:

publicus et privatus. Isidorus sug"g:erit

No-

qui proinde

tarura usus erat, ut quidquid pro concione aut


in judiciis diceretur, librarii scribereut adstan-

dubius saltem hgesisse putandm est de illius sinceritate; quse tamen mihi ex rationibus a Galeardo atlatis in txdo posita videtur. Utut vero est, liquet solum deftcere, quo pedem secure figamus, quando qusestio est de initio episcopatus S. Prsesulis nostri. Universim desunt certse in actis S. Gaudentii notoe chro-

tes (audientes) divisis iuter se partibus, quot

quisque verba et quo ordine exciperet ... Ac pluriraum ita fuerit, certiusque ita fuerit arte
,

tamen adaucta,
fecisse.

nihil

ambigara

vel

unum

suf-

Igitur publice hic usus, orationes et dicta excipere ac provulgare. Ita Asconius
tradidit,

unicam istam, quse pertinet ad legationem pro S. Chrysostonio, jussu Innocentii susceptam hsec enim spectat ad
notogicee, prseter
;

orationem Ciceronis pro Milone,

ip-

sam quara dixerat (nara hodierna haec scripta modo est) exceptam fuisse, quce suo tempore
extaret
"
..

S.

Gaudontins

vrutamvirtuit

Quapropter monui, haud improbabite existimem, licet, ut aliquot annis ante S. Ambrosii decessum coepisse prsesulatum S. Gaudentii, certo tamen ejus initium poni non potest nisi post obitum S. Phitastrii, quem S. Augustinus testatur se vidisse Mediolani, quo S. ,Doctor advenit anno 334s discessit vero anno 387; et ante obitwn S. Ambrosii, quem communiter adHenschenius scribunt eruditi Aprilis 397 autem noster in speciali tractatu (3), removendum putavit in diem 17 ejusdem mensis anni sequentis seu 398. liis itaque extremis anniset cuivis eorum intermedioinnecti haud absurde poterit S. G&udeniii consecratio. 9 Ex dictis plane etucet, quanta S. Pontifex ptwstiterit modcstia et humititate, De prseclara S. Viri administratione, deque e)us virtutibus et exceltenti doctrina agens Gradonicus In ornanda, inquit (4), ac provehenda
4-06,

annum

ut alibi dicemus.

rublice igitur hic usus

at

priva-

tim, piurimus sive in epistolis,


scriptis
aliis

orationibus,

autem
tii,

subito dictaudis etc. Exceptos non raro sermones S. Gaudenconstat tum ex tituiis non semet pr/e/ixis

fuisse

Incipiunt excepti tractatus de diversis capituTractatus ejusdem exceptus die Dedilis (8)
;

cationis basilicae

(9j ei

Incipit tractatus quera


ipsius,

4-

quoruradam civium uotarii excci^erunt [10); tum exdiserta S. EpiscopiqueretainPrscfationeadBenevolum:


prima die ordinationis

De

illis

vero tractatibus, ait

(11), quo.-^ uoturiis

(ut comperi)

lateuter appositis, procul dubio

interruptos et semiplenos, otiosa quurumdam studia colligere priESumpserunt, nihil ad me attinet. Mea jam non suut, quie constat prce-

ci\>\\\notariorum festinatioue esse couscripta vereor taraen ni aliqua sub scrmonis luei titulo sanae fidei inimica alieui errores involvant,
:

et efficiantur sempiternicriminisrei.qui fueriut

Priraum provincia soHcite statim doctrina atque esemplis cives instruere atque paganorum aliorumque pravorum hominum reliquias, antecessoris vesti^na premens, funditus extirpare, et fidem rcctam et castos mores
iucumbit.
lll

incautae

prassumptionis auctores.

De

notariis

tam manifestis guam


yiead
ii>0

occultis videtur agere

etiam S. Gregorius Nazianzenus in Oratioepiscopos,


hi soiita
Valete, inquit

eiSupremum Vale inscri(I2J,sermouum meorum


.

MiemI

iniii
.\

XK
,nB
.

n)l

808 -(SlHiinin scrn,


.. J.,.,
(;....f.

|.

W.

27. Opcra i..m


|l.l.

(:)

l.Tmn

nl

w/nti..-l

tnin

.M.m..-.'uMn

X XX

.oi.

761 ct.cH. - (V) I'. S^' e. b3, d Bdgas ep. 798. {) Ccui.i.i..

XXWII!

T.Uen.o..

col-

382 959. ^
..

(12

381 el seqii Antverpia:, 1037. l7> IM., M.gnc. tom XX,col.92U. {!') (10) llml, col. 55. - (tl)lM col. 83Ul ,..,. 41 Mignc. rauulogia Gittcn, lo.. XXWI, tol. 4^1
II.

. l

(8)

n.r/^/.Wo T/iHJMc XI. Ovtobris Tomus vr

79

amatores.

592
*t'fTORI

,K

S.

B.

&

coucursiones et sty amatores, et eursus et <c. Xa^pe perspicui quam occuH.

^-^^^^^^, , ,,.,.....
..

Qui

qui.

Lami) tam

Iy a9ae,<fav.pal xai XavOav,..=<.. C4MaWm...Styli,Graphia,

m
pr-um!

ut

ertit

L^dum

erant in

Nolanl eOX Canon tempor.bus BiiUus, qui hisce paHe^ usu (id non on^^ e.
.

orant .mperademepUcopiltali congregati. conscribat fratri suo e T.T(Holorium). Thessalomcaa ut jubeat or i^mperii Arcadio, pars Or enfacilius utraque BYnodnm fieri. quo pos s.t et in unum accurrere fs et Occidentis

uMur Oaleardus. .ui BiUn Tpe scrii)ebant. Et annotaver.m locum Na versione Hic obiter fu.sse a=eeptum zian.eni male a Birkeimero y.x\ -/^9'? ^"^ ubi in GrtEcishabetur
:

Styli vel sed in cereis tabulis

Grapdn

nnmero svnodus non in cpiscoporum certum et .ndub.nCdere sententi perfecta. Qu.bus accensa ejus p.e.

sedm

Um rrpiscopUuidemKoman^ecc^scrb,.
feratjudicium.

nam
^ai

XavO.vaa>
..

occulti

qua inepta lumniatores manifesti etocculti; sententiam labefacta. versione totam Gregorii doclrina S. Gaudent.i. vit (11. Atgue hxc de
..

ipse

quam calami tam persp.cui non canec interpretatus est


..

Cr'X=:^
^rantsuamadfratrems..um
:

munumjui

ep.stolam, cujus

et

..

amplior sermo^ De eus scriptis infra redibit Grxcse scilicet linguee

Unum tamen addimus peritum S. Episcopum fuisse, ^K^^Zfecoin versionem Reco tur ex prxfatione Rufim ';:itoLm Ctementinarum: '^q-. xnfra Gaudent,, ut sane est, tibi (nempe (2) Grace leger.s, ne probabimus) qi hm. etiam minus a nob.s servatum

extenso loco a nobis hac erat sententia hoc recitanda ^,,<it.i,Iinpm ad mansuetudinem 12 Tertio jam scribo contra J oantuam.rogansutqu ex compacto Et ut nemepiscopumgestasunt. emendentur. est. Quare denuo vfdetur nondum perfectum mulet presbyteros.
scripsi per hosce episcopos per de pace ecclesiastica.

cumepitlola

^^^^^...^^^
o..,i.,.,ad

Arcaiium;

tum

soUicitus

quam

et

/"

nostrum iraperium pacem


digneris Orientis nire Etenim Occidentis
viris

ut jubere episcoposThessalonic^ conveobtinet,

nostri episcopi, lectis


firmissi-

forte in aliquibus

translationis

ordinem

putes,

interpretation.s

ac mendacium episcopos quinque, presbyteros mis. miserunt

adversus

malum

nostr.Bindicarecon3ilium.

Qux

profectopro-

vulgarem fmsse duntjudice Rufino, haud


peritiam. Gaudentio lingux Grsecse sanctimoniiB, doctr.naj eiorriciei- uaa li Prffiter has o""" sunt Gradoniciy)), QuentiiEque dotes, fu^r&a ^ ,^^ n<iofnTn fulgebat ,^ gerendarura fnlfrebat in eo exquiau exquisita rerura pr^cipue fuit in caussa cur dexteritas. quod paufuerit legatio. Rem

ecclesiae veroduosetdiaconum unum magns dignens honore Romanffi. Quos velim omni jure expulsus sit utffipersuasi fuerint quod communione recedoceant me ab ejus
:

i,gatu.mMmr.ra.i.
s.

Joannes. dere aut


:

si

coarguerint sponte

maUgnos

esse

Chnposto-

i^

comraunione averOrientis episcopos. ab eorum de sit OccidentaUum tant. Qu^nam enim sententia, ex omnibus epistoUs episcopo
Joanne nuse ad

salebrosaeiiraposita

Chrysostomus ad Concisexpono. S. Joannes suum esse stantinopolitanam sedem evectus, commissura gregera a macureputans,
merito
lis

me scriptffi dem cum csteris


alteram

sunt, duas subjunxi,


sententise,

ejus-

unam Romani,
Porro hoc ante

Aquileiensis episcopi.

ricorum maxime

corruptos cleemundare. invehere C(Epit in virorumqueprincipum mores,


est

omniaobsecroclementiam tuam, Theophilum. sistere episcopum, etiam nolentem

undemultoruminse(quffi

pravorum homi-

num

In his emicuit cujus opera sede iraperatoris uxor Eud..xia. fuit, sentenpulsus in exiliumque amandatus Arcadio. Hacderea tiam ferente imperatore Oriente excvtatae bouis viris vehementissimse in florentissimam Orientis ecclesiam
perfidia) concitavit

Alexandriie maxime auctor jubeas. qui omnium malorum adfuerint synodus dicitur, ui episcoporum qui

odia.

turbae,

quEe

magnum summum
opem

in discrimen

pontificem

adduxerunt. Innocentium I

Istis

ad

delatis,

ferre S. P. cogitavit.

Quamobrem congre-

gatis Italise episcopis

anno

CCCCV

in id ven-

imperatorem tum est consilii, ut ad Orientis mitteretur. Quae spesplendidissima legatio


ctant

minime impedita. convenientem hac epistola evinostris pacem sanciat. " Bx omnino episcopos denter effxcitur quinque unde mioccidentates in Orientem missos; solum rum videtur, ab ipso Paltadio tres tndicari. nominari, imo tres tantum missos ^ Delecti tres Hinc etiam Gradonicus, loc cit. EmiUus, Cethegus et viri omnino sanctissimi TiUemonGaudentius noster. Et eodem modo tractat ex proubi de S. Gaudentio
:

temporibus

tius,

fesso{Q];

invita autem S. Chrysostomt{l)

ad koc concilium Italicum

forte

Roma-

enunMm,utscribit Mansi{^), necesse paulo rerfdere .Duplicis. ait taudatus


cleatius hic Mansi, couciliabuli, ad

Quercum
damnatus

et Constanti-

addit alios duos, nempe Marianum, sedem habebat fortassis ac Maurianum qui quem extat epistola Innoin Apulia et ad Qui factum et alterum ignoti nominis. tii I
;

eumdem

nopolitani,

sententia

S.

Joannes

sit,

restituChrysostomus, post priraam ab exilio nec restitutiotionem solum iterum verterat.

aper dixerim, priesertim Marianus, cujus narroXiota fit mentio in decursu retiquee
nis
tur.

ut

duo

isti

prsstermittantur,

non

factle^

nis lUius spes restabat


cis vir aliquis

alia, nisi

sequester pa-

apud ipsum Palladium,

ut

mox videbi,niii*l'^
,

potens Arcadium imperatorem Italis ut tentaret Innocentius 1 ex pacaret. Id tota in episcopis concilium coegit. ut de re

13

Cum

sanctus igitur (verba sunt Paltadii)


,

^^^^^^ ^^

^^

communi deUberarent. Qui episcopi conveneinmnimus. rint, nuspiam memorix traditum judicare S. Gaudentium Pronum utique est atiosque legatos praesentes fuisse, Quid vero

^,^^,,,,,,.. et EmiUus Beneventi episcopus una .m5"^^""(hujus sedes ignoratur) et Gaudentius, presbytens. cum Valentiniano et Bonifacio Honorii. Innoimperatoris

Cethegus

accepissent litteras
centii

S^SSX^^^pSr^

Italorum episcoporum, Chromatu xT :; 1tjf..):_.lnnAnciQ atque fltDUe MuiUeiensis et Venerii Mediolanensis


et
-

DIE VIGESIMA

QUIMA

OCTOBRIS.

598
nostris episcopis {occi*^cb

aliorura.n

ecnonCommonitorium synodi
publica
evectione

totius

logi), episcopi, qui

cum

Occideutis,

ConstantinoDemetrio,
[orientalibus]

polim profecti sunt


Palladio et Eulysio

cum

Cyriaco,

episcopis

Commonitorium autem continebat,


judicium iugredi non debere,

Joannem

nisi ipsi prius

ut restituta fuisset et ecclesia et communio; sua sponte sublata causa detrectandi judicii,

dentaiibus nempe) legati profecti erant. Alia deinde conscensa navi quatuor mensibus elapsis, Romam pervenei-e, ubi Jnnocentio papas, quge ipsiseo in itinere acciderant mala, renuntiarunti^). Confer viiam S. Chrysostomi ab editoribus Maurinis adornatam ',3), Tillemontium (4), Bai^onium (5), Acia no,

consessum

iniret, Vrofecti

igitur Constantino-

stra[Q).
^^.^^

narpolim, post quatuor menses redierunt, facinora Babylonica. Cum praeter Grffirantes scriptio ciam Athenas navigaremus {Falladii dialogi S. Chrysoslomi per ynodum de vita
itineris redacia est. Qui hic loquitur socius supponilur (l)), detenti suvel fuit vel certe qui infeflto quodam tribuno militum,

14 Utique optaium hsec legatio exitum sortita

^Jf" '',,^,,

non est, aiiamen sua laus episcopis jure conMiaioriM mey^itissimo tribuiiur apud Palladium in viia sctibu
S. Chrysostomi, cap,
iv. Ei ipsius Chrysostomi piures exstant epistolx, quas coinmuni' ter sentiunt eruditi hac occasione datas,

mus ab

statim centurionem accedere. illic enim siuens nos Thessalonicam nobis erat literas primum dare Anynropositum
sio

unum

nobis adjuuxit, non

lnsc7'ibuniur scilicet apud Montfaiconium episcopis qui ab Occidente veneraut. Harum,

unam (cum similes omnino


ficiet.

CoDJectos igitur nos, austro navigia dimisit. Ingrueute postea duo ^Kgieum mare et vehementi, tribus diebus
episcopo.

aiunt, in

sint) recitasse sufSic habei episioia ordine cux (7) Non exiguara malorum eorum, qusehasregiones invaseruut, consolationem ex studii vestri ac dill:

gentisB

magnitudine capimus. Ac profecto ea


facta suut, vestraque

'*

juxta

duodecimam appulimus ante urbem regiam tertiidiei horam suburbana Victoris. TJbi retenti ab exacirca freta sine cibo trajecimus;

quoque quae prius a vobis

vigilantia et studium, tantaque cura et sollici-

ludo, ad ingens aolatium

nobis affereudum
**

discessimus ; ctoribus portuum, retro ignoramus; et conclusi sumus jussu

cujus au-

abunde

tem

timo

Tliraciffi

castelio,

[legati aC proinde S. cum Cyriaco mnncula, in pluribus vero qui famulus quidem iHicque vexati, ita ne

manRomani Athyra dicto Gaudentius) in una do;

Quod autem nunc adjecistis, ut pro ecclesiffi comraodis tam longum iter subciperetis, nos omnes majorera ui modum
sufficiebat.

recreavit. Itaque

comraunibus animis ingentes

pro tot laboribus ac sudoribus, praiclariaque his certaminibus gratias vobis agimus, nec pro

erant;

prffisto

esset,

qui

ministraret.

Cum
:

hteras

egregio hoc animi studio beatos vos prffidicare


desiniraup. Ideoque

petiissent,

Qui fieri non dedimus; dicentes sumus, literas iraperatoris potest, ut qui legati imperaton (Ar{Honorii) et episcoporum ipsi reddamus? Cum autem eas non dare cadio) non nos Patncius persisteremus, primus venit ad
DOtarius, deinde

dorainummeum

reverendis-

simum

et religiosissiraum

presbyterum [Eve-

thum), ut ad vos usque excurreret, obaecravimus. Eo igitur, ut comitas vestra poscit, exceprincipiis pto, velira operam detis, ut fiuem

postremum vero nomine e Cappadocia, venit quidam Valerianus


quidam
alii;

dignura imponatis.

Nam cum

incurabili

adhuc

morbo

laborent, qui tot tempestates et bella

prffipositus

unius

militaris numeri,
,

et rupto

ecclesiis attulerunt, eos

quidem hoc nomine mi-

Mariani

episcopi pollice

signatam

impera-

toris [Honorii) epistolam

cum

reliquis abstulit.

prosequi par est; seros existimare, lacrymisque prffidicare, quod etiam vos aulem admirari ac

thronum invasisse).

nos, an Aulici Postrldie igitur miserunt ad [Arcadii], an Atticus [grxce hahe' imperatoris qui cum Atttco tur ei 7 oi TTEpc Ar7t>.ov id est dicebatur ecclesiffi erant) nescimus (ipse enim qui nobis tria miUia numia-

ingravescentibus malis, majussemperaddepeldiligentiam prolenda studium majoremque temporis adhibetis. Margini hujusepigressu
siolx et aliarum trium ad qui cum episcopis alierius Romanis presbyteris Anno ut venerant, adscribit Montfalconius
:

eosdejn, stcut et

matum
mus

Attico dabant, orantes ut persuasi cum de Joannis judicio tacerecommunicaremus et persistimus non assentientes

Quibus

orare

cum

Dericulo
.

ut sme nihil pacificum perageretur, rediremus, visa ad nostras ecclesias

F putatur406. Gradonicus (8) Sed hisce laudi- /e-15 Subdit varaua quinque) episcopos ad bus, quibus tres [itno
:

tali

per visum momtos de his machinationibus pergit Instans igitur ipSe fuisse. Post hxc sic conjecit nos in deternmain
:

episcopos iuhumanitate. Subdit Paliadius

sing-ulare coelum extulerat, haud conteutus, cousignare prfficonium de Gaudentio litteris epistola ad eum data voluit Chrysostomus in putat Montfalconius, sed 4Uti, ui

eodem anno

tribunus Valerianus.

data ruraor erat, nauclero navera, mercede, ut cura v.ginti navigantes ut perderet episcopos statim nos variorura officiorum, et militibus

Athyris

expulit.

Cum
;

navigassemus stadia
essemus, appuli-

plurima et jarajara peritun mutata nave vicemus Larapsacum et inde Hydruntem Calabnae. sirao die applicuimus potuerunt quo in Neque araplius nobis dicere episcopus, neque Joannes
statu

quidem videtur, repost S. Prcesutis, ui mihi estque orItaliam. Sic aulem habei, diium in episcopo Bnxiano dxne cLxxxiv (D) Gaudentio Nihil nos latet rerum rau^evr.. errca/.or:.^ Bp.;.;. prffisentes probe novituarura.'sed turaquam vigllantiam, curas, labomus studiura tuura, veritate suscepisti, libique mres quos pro
:

agimus. Neque medmcrera ffentes gratias haudegentes solitudine cousolationem


tanta

rimus ex

tuffi

caritatis ardore

ac csmcentaie.

Cyriacus, tulysius atque utique a scriptore VtaPalladius {diversus

esset beatus

uM

sint Deraetrius,

periculum fecimus, istic quocujus dum hic nec integram-illam vigere cognovimus,

que

(,

V.deDomn.

Ce.lli.r

Auleurs ccc'^-'''M-^^^^^^^^^^^

sosl,

opeta, lom.

III, p.

7U3

el seq.

ullo

m
it.n

S.

GAUDENTIO, EPISCOPO.
scopos qui legatione s m f
videtur,
illa

. ,. .nt itmeri lon... lon diuturniUte aut itineris ullo aut temporis Quo nom.ne mu .itudine debilitatam fuisse. l.ortamur. ut gratiam habemus, teque

fungebanti.r, indicare

1)

dum

ejus solius

,^ nomine aliam epino.

,,

lam

inscribit.

iam

^r^^^^X^ ^^ rumnnncsalusagatur.etquameximiumfutu;:;:::r::

tibi

" s. oaudentius
,.

^dificat basi.

rum

sithoc opus. eodem reverendissime ac religiosis.ime, enim fiet, nt sic studio perseverare dignare immortalia vobis laboribus esantlatis. exiguis in ccelo praemia pro his praeclaris certaminibus
Hffic

ig-iturcogitans,Domine

licam,

quam

n_;i; Concilium

San-

ctorum nuncupatam vult, et sub hujus consecratione praeclarum habet ad populum tractatum, probabihter circa an.

recolatis.
S- GBudciitio.

Hanc epistolam S. Gaudentio nosiro opinantur critici tam. communi consensu


16
:

dare-

400. De obilu

sancti

Viri et

illam centiores omnes, Certe Montfalcomus ruovTif.> entff/.oTi Bpi^r;? inscribit diserte ex nonGaudentio episcopo Hrixiano et notat
Bpi;/,; varias lectiones nullis ^f,vir,i;{]).Attamenplerumquenomensedisin

annis episcopatus.
^::;::^^;:^'^^^.^ dedicat^o-^^.^- ;:;:; baeilicam. ffwam ipse in honorem licffi qua etiam sanSS. Martyrum ^dificarat, sub qui adhuc ctus Pontifex habuit traciatum quomodo solemniias exstat, ex quo qua> et Inscribitur peracta sit luculenier edocemur. dedicationis Concilii Saucto- k De Tractatus
Concilii Sanctorum,
:

codicibus

1
rum

nter res sancli Gaudentii

memoratu dignas,

-'''A^r

mi,

fert solum Mss. desideraiur, et inscriptio Uride Oradomcus {2j Gaudentio episcopo.

Quamquam

sedis titulus, cui

Gaudentiura

iste

nihilo tamen fuerat addictus, hic desideretur, Gaudentium nostrum fujsse, in

minus huDC,
illo

B dubium, quem ego


alter,

sciam, vocavit nemo; quod non celcbrior hujus nominis ea tempestate

(5).

Incipit vero

Divinis muneribus et

suscineque aptior ad legationem hauc quod magnum sibi, piendam, propterea


sit

coBlestibus beneficiis
pusillitas nostra ut

condignas referre gratias

Oriente versanti, pietatis religionisque

nomen

apud orientales episcopeperisse dicendus eidem non nisi terrore excommunicapos, qui ut ad epitionis iDJecto..., suadere potuerunt,
scopatum veniret. Conf n 4-, ubi diximus ChrysostoS. Gaudentium forte convenisse S. mum Antiochias sub primo suo in Orientem itinere. Cieierum plures, ui hahet Galeardus fuere Gaudenlii a nostro aetate uon raultum
(3),

non j.raevalet, fratres charisvenerandas sanctorum reliquias simi. Nam haberemus Deus noster tribuit; deinde ut eorum fundare basilicam valeremus ipse
honori summorum largitus est; et hodie ut adepti dedicationem ceiesacerdotum praesentiam,

Convenerunt brare raereamur ipse concessit.

enim sancti autistites et apostolici solvendum beatissimis pntribus et

viri

ad per-

praeceptori-

ut uberbus suis debitae devotionis obsequium,

dissiti,

episcopatus munere pares, ac proinde eo non temere cnnfundendi. Puit nempe, cum Constantio imperaute, Gaudentius Arimiuensis prffisul, qui acta Ariminensis concilii soluta

tateplenissiraabeuedictionumspiritualiumdita.

reraur;IicetiraportuDitasBarbarovuramaxiraam ne partem celebritatis diei hodiernosubtraxerit,


cffiteri

synodo

rescidit,

propterea a proconsulis mili;

credisancti antistites, quos interfuturos isti, quorum bearaus adveuirent.Jam qui suut

tibus gladio coufossus

fuit et

Gaudenlius Doua-

tistarum Tamugadensis in Africa episcopus, ^uem coufutavit Augustinus. Fuit eodem fere tempore quo noster , Gaudentius Novariensis

tisreliquiisillustramur, hinc incipiaranumeraPrimoiu loco Joaunes Baptista est, ultimus


re.

quidem sed maxiraus prophetarura...Post huuc haberausAndream beatissimum, priraura JoauDis

episcopus EporidiEe ortus, Eusebii Vercelleusis discipulus altjue exilii comes. Et alio loco idem

ipsius

discipulura

deind^

Salvutoris...

Galeardus
JLmilio

ecclesiasticarum
episcopis

Quamvis autem apud veteres excepto rerum scriptores vocant, cceteris quera Beneventanum
(4)
:

resurrectioTertius beatus Thomas, qui post Christi solus desideravit solusque obtinuit, nem utique ut membra Christi curiosis quidera sed

qui legationi buic prsefnerunt, misedisiitulusappouatur; nemo taraen Gaunime

diguis manibus contrectaret... Quartus beatas habeest evangelista .. Horum quatuor qui rcguum Dei et mus in prasenti reliquias,
iuiquis justitiam praedicantes, ab incredulis et semper vivere operationum suarum dccisi, Deo virtutibus demonstrantur. Joaunes in Seba-

Lucas

dentium bunc Brixianum esse jure in dubium ubi tam luculentum extat Chrysorevocet
,

Itaque receutiores fere atomi testimouium. omnes, qui post Baronium scripsere quique rem totam magis perspectam habuerunt, Gau.

stena urbe provinciffi

Palaestinffi,

Thomas apud

dentio Brixiano legationis hujus

laudem defenumeranturMorerius, Caveus, ruDt, inter quos Duplnius ac pra cseteris eolertissimus Tillemouiius. Quinimo propendei in hanc opinionem Galeardus, S. Gaudentium tegationis caput fuisse quod illi effici videtur ex memoratis S. Ckrysostomi litieris Sed, inquit, caileris laudibus prseclarius omnino est testimonium ejusdem Chrysostomi de Gaudentio nostro, quem fortasse dignitate praecipuum inter epi;

Indos, Andreas et Lucas apud Patras Achaiffi civitatera consummati referuntur [non assertt

iiaque S. Gaudentius tali in loco singulos passos; et cerie non omnino convenii inter erudiios hac de re (6)). Post istos haberaus Ger-

vasium,ProtasiumatqueNazarium, beatissimos martyres, qui se aute paucos annos apud urbem Mediolunensem sancto sacerdoti Ambrosio revelare dignati sunt, quorum sanguinem tenemu3
gypso collectura nihii amplius requirentes : tenemus enim sanguinem qui testis est pas;

(l)
|>.

Chrvsost. opp., lom.

5.

(5)

III, p. 703. Migne, lom. XIX, col. 8U0.

\2)

Bmia
,

sBcra,

[.'i)

Ibid.. col.
col.

959

Conf. GalearJum,

i'airol.

Migiie,

IbiJ

col.

8(U.

loiu.

XIX,

003, nol. aeib.

sioDis.

DIE VIGfcSlMA QUINTA OCTOBRIS.


Recepimus etiam sanctos ciueres Sisinnii, Martyrii et Alexandri, quos nnper in Anaunia venerandae reUgioniscultui attentius
inhjerentes gens interfecit sacrilega, flammisqueadhibitis concreraavit, ut holocaustum ipsi
fierent, qui christianos suos victimas daemoniis

595
Aticruiib

siODis.

dentii tractatum legisset, iguorare neutiquam putuisset. Noiat quoque paulo ante laudatiis

B.

Gradonicus ex Caroto Bascopeo (a Basilica Petri) Novariee sacrw, Ub. ii, evenisse tuuc temporis in multis urbibus, ut prsecipuus episcopus ecclesiam fundaret aliam a cathedrali, ibiquesibi sepultnrara eligeret, haberetve. Id

ministrare, increpiiiione justissima vetuissent. Jam quid post istos decem de quadrag-inta Mar-

dig-num loquar, qui se itineri nostro etc. conf. n. 4-, ubi locum hunc adscripsimus, ex quo discimus S. Gaudenlium has reliquias accepisse asacrisvirginibus, S Basilii Magni consanguineis. Venerabiles ipsas martyrum quadraginta reliquias populis credentibus hodie
t.vribus

Gaudentius alius, Novarien^is episcopus, qui videtur obiisse circiter anuum 417 ; ea ecclesia erat ut plurimum extra urbis pomoeria, uti Novariae (3). Basilica a S. Gaudeaprsestitit
i\o

Brixiano fundata,

sepulius fuii, posiea de


dicia.

qua sanctus Vir plerumque est Deinde discimus ex eodem sermone seu
ei in
foris

proponimuspercolendas, licet ex iUojamtempore celebritas debita numquam defuisse nostri


cog-uoscatur
officii,

niter

prseclaris

eorum

beneficiis

tractatu, dedicationem illius hasilicge, sotemquidem peraciam, sed non tanto, quanio opiasset et sperassei S. Prassul splendore
Licet, inquit, iraportunitas barbarorura maxi-

moncipata. Sequitur longa de SS. quadraginta Martyribus digressio. Post quamsic

concluditur sermo
dimus,

Portionem

reliquiarum
confifavillis

sumpsimus, etnihil nos minus possidere

dum

totos quadrag-intaiu suis

Lur.,

Vlll

honorantes amplectimur; sicut illa in Evang-elio* fidelismulier. qu per fimbriamChristi


salvata est,

oram tenuit vestimenti


:

et

virtutem

divinitatis exegit

attactu timbriiE

medelam

credeuti lides traxit, et salutem quam pra;sumpserat acquisivit. Itaque pars ipsa quam meruimus plenitudo est; dividi euim quadraginta isti Martyres ab invicem nullo modo possunt,

partem celebritatisdieihodiernosubtraxene cffiteri sancti antistites, quos interfuturo* credidimus, advenirent. De barbaris istis rC' curret mentiomtmerosequenti, ubi inannum consecrationis hujus inquit^emus. Discimus teriio, qui sunt Martyres, quorum reliquise reconditee, et unde venerint quarto denique discimus S. Gaudentium, quamvis ponionem SS. reliquiarum iantum coliegisset, loqui iia ut Corpora adeptus videatur Itaque, ai7, pars ipsa quam meruimus, plenitudo est; quod
rit,
; :

mam

et variis 7-ationibus stabili?^e niiitur.

Unde

quorum sunt

inseparabiles et indiscretae

Galeardus

reliquie.

Nam

sicut

animas eorum igneusille


fidei

cum

Prseclarum huuc Gaudentii lolaudat Joannes Ferrandus Disquisit. reli(4J


:

Spiritus
[I

Dei salutaris

unitate conjunxit

quiar. lib.

i,

cap. 4, art. 2, ex quo, aliisque

tum

'Act., /l',52.

enim omnium credeutium cor unum et anima una * >) ita etiam membra eorum concremans ignis in unum favillffi corpus redeerat

ipsius (jaudentii,
niis,
sisB

tum aliorum Patrum

testimo-

factum esse contendit, ut hoc paoto ecclenounuUse totum ulicujus martyris corpus

git.

Habemus ergo ethos quadraginta


;

et pra;-

possidere se asserant. cujus exi^^uam forte portionera


lis

decem Sanctos, ex diversis terrurum partibus congregatos unde hanc ipsam basilicam eorum meritis dedicatam concilium .sanctorum
dictos

dumtaxat altanbus, memoriis aut locuconditam haberent.

nuncupari oportere decernimus. Dignum est enim, ut tantorum martyrum ad veneraudas reliqnias processuri, ad concilium sanctorum nos procedere fateamur. Tot igitur justorum
patrociuio adjuvandi, tota fide omnique desiderio supplices

definiendum tempus Consecrationis nota aliqua occurrit in his verbis llecepimus etiamsanctoscioeresSisiunii, Martyrii et Alexandri, quos nuper in Anaunia veuerandae religionis cultui attentius inhasrentes geus
\%
iltius,
:

Ad

prohahilitu
circiter an.

400, tU conjicere licet luni

et verbii niintiuUi S.

Gau-

interfecit sacrilega.

Dehis agunt adxxix Maii


aliique.

dciiUJ,

secundum eorum

vestigia cur-

Beda, Usuardus, Ado

ramus, ut ipsis intercedentibus, universa quffi poscimus adipisci mereamur, maguificantes Christum dominum tanti muueris largitorem cui omnis honor, virtus et gloria cum Patre et Spiritu sancto, ante omnia et nunc et semper et
;

num Eodemdie
:

natalis sanctorum

Item Romamartyrum
tempore

Sisinnii,

Martyrii et Alexandri, qui

in cuncta saecula sjEculorum.

Amen.
:

Honorii imperatoris in Anauniie partibus (ut scribit bealus Puulinus) persequentibus geutilibus, martyrii coronam adepti sunt. Acta. iltustravit Papebrochius prsesertim ex dua-

18
imlmi inictatu,

Ex

prseclarissimo hoc exeuntis seeculi

bus S.
stoiis;

Vigilii, episcopi

quarti monumento discimus primum a S. Gaudentio, fundutam basilicam, houori Sanctorum, quorum veuerandas reliquias habebat;

Tridentini coeeviepiinserta quoque fuerunt operi suo a


(5).
:

mero

illi omnino quinquaginta nuhancque basilicam eorum meritis dedicatam Congregationem seu Coucilium Sancto-

erant autem
;

rum nuncupatam
scribit

quam

ita

appellavit,

ut

Gradonicus [1), ex illorum temporum more, quod in eo sanctorum Martyrum reliquias recondiderat. Vnde Galeardus (2) merito reprehendit Octavium Rubeum, qui invitaSS. Faustini et Jovitx ecctesia^n Concilii Sanctorum hoc nomine appellatam existimavit, quia cujus in ea fidelium conventus agerentur profecto appellationis originem, si huuc Gau:

Notat auiem Baronius ad prge* In... actis qua; Mombritius recitut, passi hi habentur hoc meose et die, Stilicone consule numeratur is annus ^secundum fastos Onuphrii) quadriugentesimus .. Quoetiara consulatu S. Vigilium ab iisdem gentilibus occisum esse, Usuardus auctor est die 26 Juuii. At enim, ut observai Ruinartius (6), Hos martyres anno cccxcvii passos fuisse probant viri eru-

Ruinariio

fatum diem
;

diti

ex his sancti Vigilii verbis

"

Dies passio-

nis IV Kal. Junias, feria 6.

" Hffic

enim epocha

alio anuo concurrere non vulet. Ilinc colligunt addititiam esse notam consularem in actis vulgatiseorumdem Martyrum appositam,

cnm

(t) Pag. Ijr>. donicus, [>. 6i.

(2) MiRnc. lnm. XX, (4) Mignc, ubi suprn,

col.

939

col. 1(70.

(3) (ira[5j

Acta

sincera Maityruni. p. 007. u. 608.

AmtlclieJaini,

1713-

\6) Ibid-,

ubi

^
.,96
AVCTOill

GAUDENTIO, EPISCOPO.
versantes.

prodtt. D non obtinent; sed altera

B. B.

S
ses
..

rrtvres passi dicuntur.


Vi^gilii

Locum

paes.on.s altera

scilicetexannopassionis SS.

Anaumnsrum

scilicet,

Martyres Tr^ento disttntem, unde Eos s.c vocat nonuullis appellantur.


.,

qu.nque stadus aD ,eu di Nonn). viginti Anaunenad MBrcellum .ustinus in epistola 139

seu

Anagn Anauniam f<poJal d uroe

epistoia designat

Aa^,n.am

martyrum, quem diximus


Oaleardus opinatur

esse an. 397.

unde

ecclestam

paulo post
asseral ipse
at si

hunc annum consecratam, S Gaudentiuseosnuperpaimadonoios;


^^

cum

a sT \

quadriennio ante consecratioid trennio vel

i,,eaixerimus,haudsaner^agnam
nuper.

nue consecratio

basilic^ Conc.I.. bancto

um

TnZuLmus voci
P
^,,^,,-,0
^^^^__

FavetS.Pros.
^nqmt,
et Aure-

uU

Stilicone,
-

loncontigitanteannumm;sedractaestvel labentehocannovelannissequentibus.Oaua uUiur S Gauden leardus ex^oce naper, hunc aGaudentio conliu. tn/eri traclatuiu
scr;;)tu4paulopostannum397...Aitnamque Anaunia - Quo quoB nuper in
Gaudentius
illud nuper e^ paulo
post.

Alarico et Rhadagaiso chroDico integro, prout

Italiam Gothi Ital.am ,^ ,,< ^nno 400, Goth. id est anno ducibus ingressi. Ita

- -

-m
'

overa

(5).

Hieronymianum

editum esiinter ejus appendice autem ad EusebioIn chronicon ex eodemS. Pros-

nsqueseexiendat

non

faciie quisdixerit.

mm ex barba
rorum
initirtionih':.

qu

$plenitiili<iri

prcvstofuisse, ,,,,., ob lcmnitaii ^^^^emontw^^^^^^ :::::::! tem barbafomm. Auctore nosciurante in Italiam trruptio barbarorum (^aannum Christi quadringentesimum{i). S. Gaudentu
eelebrilafi

Aliquid luminis accedit ex docet S. Gaudenejusdem Tractaius, ubi nos quam sperasset. eptscopos so1 iu3 pauciores, propter importuni a<^0

aitero loco

Hieronymu eademha. pero inter opera S. sed adscripio anno 403 ,6). bentur quw supra, postertorem ex S. ProsQuare notat in hunc ErratProsper: quippe Iro locum Basnagius et Rhadagaisus, HunnoAlaricus Gothorum, sunt ingressi; alternis vicibus Italiam
:

rum

rex,

alterque

jam

cum eamdem
ffaius

fugerat. a Stilicone profiigatus, iterato impetu tentavit Rhada400,

Advenerat in Italiam Alaricus anno

B leardusauteminaliumejusdem

post deletus esta utbeneProsper; et biennio


Stilicone.

sermonem,nempem^\

ita habet (2)

Quam

desijrnet, an illam vero barbarorum potissimum Arbogastis, qua extincto ValentiEu^enii et


;

circa annum 392 niano in Italiam invaserunt Radogaisi et Alarici post annum an vero aliam sane aliquo sensu 400 mihi incertum est. Et Eugemus et ArboBarbari dici possunt, quos

Confer Tillemontium [1], Pagium, Baromus esi, ex quibus emendandus (81 Constat itaque quomodo sicut et Baynaldus. importunitas barbarorum max.illa

tempestaie

mam

partem

celebritati

subtrahere poiuerit.
sen-^

probabilior, Unde communis, nobisque


basilicse

teniia est

anno 393, segastes transaipestraduxerani ckronotaxim ati enxm cundum TiilemoniH Eugeniuafaedus init cum Alemanis et iste (3) transit. lia sub Francis, et postea in Italiam 393. Nihil uiique repugnat, anno
: :

consecrationem Sanctorum a S- Gaudentio

Cpncilii

faciam

circiier
o^iduS.Gsu^^^^.,

annum400.

episcopatus S. Gaudentii, 21 Sicut initium


,

priefato

quominus S. Gaudentius
;

poiuertt

Eugenn

asseclasvocare barbaros nec inde infirmabarbaroretur Tiliemoniii asseriio, primam adscribentis rum irrupiionem in lialiam cum populos intetligat illos, qui

incerius est. Rejiciunt id. aii^ ita etiam finis 410 alu Gaieardus (9), nonnulli in annum Labbeus, in annum 427. Id vero inter quos Cl. diem protraxisse porro certum, S. PrsBSulem tncausa 406, utex legatione

anno 400;

propriis sub ducibus seu regibus fatiscens imperium Romanum adorti sunt ac tandem

pessumdederunt
:

de

quibus

S.

Hierony-

mus (4) Uorret animus temporum nostrorum anni sunt, ruinas persequi. Viginti et eo ampUus quod inter Constantinopolim et Alpes Julias
^
'

usquein annum autem superS Chrysostomiclarum est. An ejusdem seecuh decivixerit usque ad annum senmum, dubitatur quidem, sed affirmansquoa ex eo censetur, tentia muito probabiiior S. ClemenTvrannius Rufinus Recognitiones 5. Gaudentio midonatas,
;

tis,aselaiinHaie pr^fatdone serit, addita ad hunc Q^l^^JZ quo Rufinus missa apparet circa annum 410, Profecio, sz hquiobiit, nisi forte sequenti.

quotidieRomanussauguiseffunditur.Scythiam, Thraciam, Macedoniam, Dardaniam, Daciara, Thessalonicam, Achaiam, Epiros, Dalmatiam, cunetasque Pannonias, Gothus, Sarmata, Qua-

^ecogmiones dumesset, quo anno Rufinus


S.GB.uAeniio dedicarit,

notam exmdeciaram ^

Marcomanni vasdu3, Alanus, Uunni, Vaudali, trahunt, rapiunt. Attamen quominus tant,
diserte asseramus,

UndeSchoenehaberemus. Sed non ita est. scriptor, nec mannus, ditigens accuratusque apud refor' tamen(quod haud infreguens est

Barbarorum nomine desipnari a Gaudentio Aiemannos Francosque, interaiia obstai, quodhi, ilia iempestate, non
proprie Barbari dicebantur vivis adhuc erat S. Ambroannis 392 et 393 conceptis verbis doiuisset sius, quem sane absentem Gaudentius. Itaque incertum est an mox positis annis facta consecratio sit. Quod verospectai ad Gothos, qui ducibus Rada.
;

mai^,

^f intertori ^quusin S. Hieronymum, ubi de sancHiate qusesiw sinceritate seu

ut aiunt, reiigionis

^j<^^^^ ^^^'1'

deinde quod

hominis sive tatxne venit, tempus, quo Recogniiiones meaio miserit, verterit sive S. Gaudentio

scribendis aut ae relinquit. Totus, ait (10), plurimamque grffico traduceudis libris vacavit,
partera

scriptorum intra

Aquileiffitransegit,
relicta, in

seplennium, quo anno 4U confecit. Aquileia


concessi
,

gaiso et Alarico, Italiam circa annum 400 devastaruni hi quidem proprio Barbarorum nomine ventunt, et defuncto jam Ambrosio irruperuni, ac proinde binse, quas supra notavimtis difficultaies, 292 et 293 annis ad;

monasteriura Pinetiiterum Palriaribique alterum de benedictionibus perrectucharum "...absolvit, Romam deinde


rus.

lugruentibus autem Romae anno profugo Piniani cOBtui adjunctus eodem

barbaris

551).

Uim. X, 11. ')*G, . (2t Mignc. loni. XX.col. (3) lliilniie dcs Emneiruts, luiii. V. p. 1)5. No^cji. (i) E|iUBiih. Niiot. BniKcllis !740. Hpisl ix ail Hcliodo,.,

luiii. Mi(iiir,

loui

XXil,

rul.

blHI.

(Snbiil..
107
ei 70.

- (8) Ad annu.u Udes Empcreuis lom. V. ,.. 75. .V/.. ^ NiO. r.mn 40r,, n. VI. - (9) Mi^ik, (oin. XX. ol, I, latiuorum, wui. . PBibiiolheca Imtohco-mieraria l'alium
58U. ei scq.

btty.

(b) IbiU. ,0111

XXVIl,

col.

lum. Ll.

col.

^7)Ui*loirc

iu

<

DIE VIGESiMA QUINTA OCTOBRIS.

597
AfCTOns B. B.

in Siciliam
statae

transfretavit, Ibi in conspectu va-

cum

cateris regionibus ab Alarico Calalibris,

briae aliquot Ori^inis

homiliis

scili-

eo magis, quod nianse vitae anno innectere ipse Rufinus satis clare innuat, se post heec alia nonnulla scripsisse quod si, inquit (5),
:

cet"in Numeros," quasDonatoalicui inscripsit, et Cantico Canticorum " in Piniani gratiam extreraas viresinsumpsit, tandemque animam in araicorum complexibus anno 410 reddidit, ejusque ossibus hsec superinlatravit(oc/eosa vox) Hieronymus; Scorpius inter Enceladum et Porphyrium Trinacrise humo premitur. " C^terum profitetur Schoenemannus se in ordi-

implere (de lihris Recognitionum loquiiur) permiserit, redibimus ad illos et ad tuadesideria, ut in Nuraerorum et in Deuteronomii libros, Deo permittente, aliquadicamus.

me dominus

Unde Schccnemannus AliquotOrigeuislibris,


:

nandis Rufini rebus secutum esse Fontani-

num, qui
optime
scriptis

in historia litteraria Aquileiensi

et copiosissime

de Rufini rebus gestis,


et editis dis-

eorumque codicibus mas.


et

seruit;

Mariam

de

ruheis, aocuratioris

doctrinSB laude insignem in Dissertatione de

Rufino. Utrumque, verba sunt Schoenemanni, invicem non sine raolestia contuliraua, quseque
Rubffius
certius vel
verisimiliue explicasset,

inNumeros... et Cantico Canticorum "... extremas vires insumsit. Qwawvisergo nonsatisprobatum sit, S. Gaudentii episcopatum ad annum usque 410 proiendendum, facile tamen darem effici ex Prologo Rufini ilium fere biennio vel forte triennio legationi pro S. Chrysostomo supervexissCt ac proinde saliem usque ad annum 40H infulas Brixianas tenuisse.Anautem protraxerit Vir sanctus diem ad annum usque 127, ut videiur pneplacere Labheo (fi) et Ughello (7),
"

llomiliis" scilicet

dubitem valde. Cseterum Labheus


Ugheliiano
catalogo
:

solo nititur
,

aut adoptavimus statim, aut adnotare non neglexiraus (1). Nihil dixit Schcenemannus de
actis S. Bieronymi, a Stiltingo ad diem xxx B Septembris Hlustratis ediiisque in opere nostro, tomo vni Septembris, anno 1702 neo mirum favet enim Stiltingus 2>. Hieronymo, cuijusto acerhius infensum se ostenditauctor
:

inquit Gaudentius Philastrii in Brixiano episcopatu ab anno 387 successor usque ad initia saeculi quinti, et annum vel 410, ut quidam, vel 417, quantum e quidera ex ejus successoris Pauli initiis datur intelligi, quem Ferdinandus Ughellus tom IV docet episcopalem dignitatem Italiae sacrae

prohabilti^'

'^Uwdrcaan.
410,

Patrum latinorum. 22 Hahetur itaque annorum series haud exigiia, quorum uni vel alteri annccti potest
bihliothec^e

adeptura anno 427.

Nec Ughellus ullam

raiio-

nem addii qua suam firmet chronotaxim,unde


id rainus probabile nobis, inquit Gradonicus

suscepta a Rufino Recognitionum versio, nec certo statui datur, num ante, an vero post suam legationem in causa S. Chrysostomi Gaudentius illam acceperit nec tamen ante
;

(8),curaTiUemontio videtur;proptereaquod8pa-

nimis brevi quatuor etviginti annorum,quatuor fuissent Brixiffiepiscopi Optatiaiium enim


tio
:

concilio Mediolanensi, anno ccccli. celebrato


interfuisse videraus. Planepost S. Gaudentiura

annum 402, adquem

usque durarunt notissim3e eseque acerrimae contentiones S. Hieronymum inter et Rufinum ille enim contra hunc prscfaio anno scripsit tertium lihrum suum. Exinde, ut ait Schoenemannus, re;

usque ad Optatianum Paulus, Theophilus, Silvinus et Gaudiosus 1 Brixiae episcopi sederunt (9). 23 Nec prseiermiitendum, a nonnemine dubiiatum an RufinusRecognitiones Gaudentio,

7"" ifnpore
"""^'/'1 S.

ductacoeli serenitate, Rufinus totus scribendis etc. Unde satis apparet Recognitiones, dica-

absque addita sedis indicatione, nuncupans,

j,.,^ fl,,^^^,
,.^,.,.

Episcopum respexerit Brixianum, an vero


alium sanctum prsesuiem cognominem. Ast dubium hoc facile evanescit ex attenta textus Rufiniani consideratione Tibi quidera Gau:

^^^^_

S. Gaudentio non prius quam anno 403. nec tardius quam anno 410, quo diemohiit Rufinus supremum. Sed ipsum juverit audire Rufinum. Nos, inquit in Protogo (2), quoset
tas

i)niiiomm.

ingenii tenuitas minus promptos, et senectus jam tardos reddit ac segnes, opus, quod olim venerandsB memorise Silvia injunxerat, ut Clementum nostrfc linguie redderemus, et tu

denti (verhasunt Rufini in prsefationc {\^)], nosterorumdecusinsjgnedoctorum, tantus inF genii vigor, imo tanta spiritus gratia est, ut si dicitnr, si quid quid ate cotidiani eloquii more
et ad in ecclesia deolaratur, id in libris haberi posteris debeat. Atqui, ut instructionem tradi

[Gaudenti) deincepsjurehsereditario poscebas, restilicet multas post moras tamen aliquando Itaque Rufinus jam senex rogatus a tuimus.
Gaudeutio, laborem huncsuscepit longas post moras. Unde si Gaudentii petitio facta fuit post sopitas anno 402 contentiones cum S.

elogium recte notat Gradonicus (11), tantura Gaudeutio Brixiano aptari potest is enim uni
;

fuit,

conseutientibusomnibus
scriptoribus

ecclesiasticffi hi"

storiffi

doctorinsignis,

cujusser-

Hieronymo (idque mihi cerium videiur) et Rufinus longas post moras tantum manum

operi admovit, facile aliquot anni effiuxerint inter Gaudentii preces et operis absolutionem. Imo ex his probabilius effici judicant Ceilterius (3) et Tillemontius (4), S. Gaudentium

notanis mones, Tractatus olim nuncuputi, a avideque legebantur, ui supra excipiebaulur,

jam vidimus,
atier iocus

et

infra clarius iiquebit. Est

et

superstitem fuisse usque

adannum

4)0,

quod

ilti Recoeo soium tempore poiuerii Rufinus versionem suhmittere. Non equignitionum

quo idem denuo efficiiur. Att RuCommentariofinus sub finem perorationis ad. Rom. Post rum Origenis in Episioiam inhoc sane vocat nos opus, quod olira quidem Siivia, sed nunc post Silvide junctum est a moriem, a B. Gaudentio episcopo vehemeutius perurgetur, Clementis scilicet Bomani episcopi,
:

dem ausim tantum assumere

nulla solida suppetat ratio , versionis istius dedicationem ultimo Rufi-

quod mihi qua cogamur


;

Apostolurum comitis

{id secus est

audorem

Recogniiionum ssecuio ni fioruisse probat Fontaninus (12)), quorum ut successoribus daDe


X.
57.

Pnlriim Lalinoium. tom. ll^Bihlmlheca hitoiico-liUer8ri(i g-c. t 1792 (2) M.gne F.tr. I. *J\72 eccl^smsli.iuei.. t. \. p- M - * col mV>. - (3) Authcurs FouU.nnu, ,.- 295. - (6) ^^' Mimo.rcs t. \,V ^ ^'1

rrUp.a.

(8)Bri)ii* sacia.
p. 588-

si^ripl. cecle>., l. I.

|.

337.

i>.

Ul.

- (7) llalia
(9]

mc. t. IV. col. 32. Conf. Till.mont. M^moirc i.

UO)

Migiie.

Uhi

sU|.ia.

(II)

Brma

uc.a, p.

"

(12) lliluriu liieiaiia Anuilcieosi, p-

33Uuc<i-

rem

'

DE
68

S.
.

GAUDKNTIO, EPISCOPO.

rem cognitionen.,
B
1)

libri

a nobis in 1''";!;;

iZ^^TSupravidimusRufinumtmpsoPro
inno

regressa Bnxise obient. oriente in Occidentem rerum obscuritate nihil certi affirj- ; ,ata
"^

11

fm

dicere : Opus operis Clementini ."^') S fvia injunxerat.ettu (G-f


po..cebas.

quoJ

<f^f, "'f Bn^tanw poe/ designari' nis,- Gaudentius nos ter Gaudentms (1), Sane inquit Gradonicus

urT biBreditario

/"

^'X

translationem Silvi.

Tb

^^"fj;; la7am-0rienteredeuntemBri.i
ecclesiast.carum fuis.e, perit.ores

P-^^---

^^^^^goest.quoannocoeperxtepx. ut dictum fuit supra scopi^us S. Gaufentii, dubium manet quo desterU. ^. ^. e/ pan7er nos docet, se annos ^^^^^ ^ Qaudentius ip infulas Brixianas tei^^^aecim enim in Sermone devitaet oUtu
j

3;;;;.
p.,
^:^,.^

^,.,,

3,^ Lt
S

-.-ii^TnoMm phitastriipr^Bdecessoris suiHi)


prBeconia,

Re.psa d.e xv De rerum .criptoresconsentii.nt. Brixiffi recol.tur, cembris S. Silvi memoria de f"^ "P!'^"^*"' ecclesia S. Joannis

"em^niam

multa meritorum ejus solemnitatishujus cultum renofam perannos


intulerim, vans auditui vestro
dicari

quatuordeom

'

^'

pluraqu^pr-

aue ejus corpus in ubietS.Gaudentiustumularivolu;t,veneratur; Gaudeotio nostro nuod o^tendithancSilviam sanguine conjuncU^^^^ charitate.fort.sse etiam

eodem

loco

eademque ara

seqmtur eum piures xn -(a^nen nullo modo imne ^^^ j^roduxisse vttam. Cum

persp.cio. Exh.s adhuc possunt, intacta

^^Zprobabile
;
,

Hc Hutem

fusius,

quam

al.as

opo^^^ui^se^
to

Recognitiosit. Rufinianas nuncupatas fuisse circiter esS Gaudentio cum saltem "iwo vrobabile ^ nnnum 408 /j' wi^*- quoque est
.^

prosequutussum,
Nolani,
et

ad Pr^faffiquam non fuisse rat.onem tionem Kufiui. B au Novariensis esset euspicandi, Brixianus ne

nt hinc P'^teat l.nb xlvi S Paul di Rosvveydo lu notis ad epistolam

annum pontificalem accepisse concirca annum -m Tillemontio altzsque secrationem. Si cum


extremo Rufim nuncupationem pr^fatam
innectimus, episcopatus S. anno, sciliceim, saltem 39fi. ProindevnGaudentii ccepit anno temporis spatio Vtr certum remanet, quanto Initium plerxque, sanctus Brixix sederit. ratione conferuntin nulla tamen nixi certa anno annum 387, finem vero adscribunt
*

Jacobo Cottelerio

in notis

consilioque praepoepiscopus Gaudentius hic ClemenJacobum Fabrum Stapulensem.


;

stero

editorem tii.arum Kecognitionum

eumdem

vo-

Gloriosum Christi marcasse, tesle Fonlanino episcopum. " Weque tvrem el Arimineusem visa scrupulos. quibus fictUia moramur eorum prsfatio satiseuim superfait laudata Rufini 3-2.7. a Fontanmo pag. que confutati sunt illi tnscri^x his mihi mlde probabile efficiiur, versioptam S. Gaudentio Brixiano Rufini constare de nem Est tamen notandum non qua in opere persona laudatx Silvise, de erit ad praefaium diem xv
:

W;

quibus positis,
prsefuisset.

annos omnino

viginti septem

llI.S.Gaudenlii

scripta, cultus,

reliquise.
genuinis iwm -r-^escriptisS. Gaudentii ^um xiauno oO--. deperditis a^^ue supposilitiis, Schoenemannus (4 tutu breviier et accurate Gaudentii scripta quod atlinet Ad genuina Sermonescura Prsfaprster Pasch:ile8 decem de diversis capitione ad Benivolum, quatuor de Machabffiis martulis Evangelii et quintus
:

?'"''"

nostro tractandum

quse Decembris. Sufficiat hic adscripsisse, Galeardus (2) Qusnam hsec breviter tradit estqusevirgoSilviafuerit, implexa admodum
:

B. stio. Brixice in ecclesia

olim"deforisBrixiam
pus
beatffi Silvise

Joanuis evangelistffi, Duucupata, extat corvirginis, cujus merhoria reco

Decembris. Hauc uonnulli ex Brixisororem Greanis scriptoribus matrem,nonnulli


liiur die 15

Magni appellantes, vehementer decepU Gregorii Magni famiC sunt nam quomodo ad possit non video. Profecto ex liam pertinere
g-orii
:

verbis in eadem tyribus ex ipsius Gaudentii veris agnoscunPrfffatione ad Benivolum, pro Ordinatione, sui, de tur.Quatuoralii, nempe de
et DedicationebasilicEe,itemque ad Serrainium ^ poEpistohE Paulura diaconum qui posteriores

illius

genere

claras feminas.

praeter

Silviara

argumenti tum tiusquam SermonessuDt, cum


tur

ejus

malrem, quam Romae jacere compertum

est.alque ipsiusamitasTarsillam et,i:milianam,

esse probanorationis similitudine, Gaudentii addi vides His insuper in Galeardi editione

ab iisque degenfrem valde Gorgouiam, nuUas aliaB invenio. Quare nomiuis similitudine factum puto ut vulgari errore, cujus nec patria
in urbem satis nec genus comperlum foret atque in ipsam tiregorii Magui famiRomym liam traducta fuerit. Eamdem esse Silviam hanc
,

duo

alteruro de vita de Petro et Paulo alterum.

sui. et obitu Philastrii prffidecessoris

Quamvts
genuints

de his duobus non

videaiur adeo diserte loqui

quae Brixise

jacetcum ea quae

a Rufiuo

memo-

ratur in Prsbfatione ad Gaudentium, videtur indicare tum id quod liufinus ait, nempe versio-

Schwnemannus, non est tamen, cur Galearcius, nonannumerentur. Certe Panlus et cujus siudium canonicus Brixianus apua diligentia atque accuratio plurimum unum prxfaium scriptorem laudantur, ad veniunt, omnes sermones aique eo, quo supra
,

nemsibiaSilvia imperatam "haereditariojure<'


a Gaudentio expeti;

ordine

tamquam genuinos

receusuit denuo,

tum

locus sepulturae In

eadem
tio

ecclesia atque ara, et Silviffi et Gaudencommunis... Cdtelerius Silviam a Rufino memoratam eamdera e^^se existimut cum Salvia,

ac notas secuudis curis auctas adjecit, ecclesise, lectione veterum Patrura Brixiauje
typis

m coi-

de qua Palladius historise Lausiacae cap. 143. TiUemontius aulumai fortasse esse posse Sil-

anno 173S (5). Atque recusa opera S. Gaudentii ex hac colleciione (*>). nuper fuere in Patrologia Migniana
Rizzardianis

Ad

deperdita

veniens

scripta
:

prosequi,

viam. Rufini Orieutis viam,


(1) tibi supro, p. Ii7.

ptffifecti

sororem,
XX.

quffi

ex

tur Schcenemannus his verbis


183-571.

Intercidisse

(3}lbi.lem,col. IUU2.

(2)

M.Rnr. t..m.

col.

(i) bibliolh., p.

561.

Sl>G.

{G)

Tom. XX,

c.l.

7lM-lflOG.

\5)

Pag.

nonnuUos

DIE VIGESIMA QUINTA OCTObRlS.

690
;

A DODDuUos

Gaudentii tractatus, ex ipsis, qui supersunt discimus, ut Galeardus ad Tract. xiv, annotavit, ubi etiam locum ex sermone viii affert. Sed prsesiiierit ipsum audire Galear-

ne supradictae feetivitati interessea inhibuit omnino fraudem unde veheraenter dolebas


,

AfLTORK B. B.

tibi

dum. Sermone

siv seu de diversis capitulis guarto, inscripto de promissione adventus PaTBc\eti, sanctu^ Gaudentius dicit {\); Jam de
unitate divinitatis suse

spiritualiura bonorum reputaus peccatis urgentibus irrogatam ac propterea singulare quoddara dispendii memorati remediura magnopere exegisti, ut scriberem quid unaqua;

que

die

illius

sacratissimffi

hebdnmmadis,

cum

Patre plurima in

superioribus dictis docuerat, sicut proximotractatu exposui, Noiat autem Galeardus NonnuUos Gaudentii tractutus intercidisse, apertum
:

expositum memiuissem. Quod plane ego raediocritatis meae connisi tu scius litteris credere non auderem
sanctffi fraternitati a
,

me

religiosa instantia compulisses; batis est


raihi
,

enim

fit

ex hoc loco non soUim,

sert

etiam

initi^j tra-

ctatus 11 et 12: uam in quibus ibi innuit, se explanare aliquid proraisisse aut proxirae dis-

commissam plebem viva saltem voce sufflciam. Scieus itaque verum


si

instruere

diviuBB sfipientiffi amatorera

nou super assereloquentiffi

non extant; quemadmodum etiam seruisse illud, quod ait sermone *Z, " de prsecinctione lumborum " frequentcr a se latius dictum nusquam occurrit. Item sermone 13 fuisse
, ,

tione

inutilium
quffirere,

rerum

iuanis

pompam
derare
bis,

sed salutarein de Scriptu-

ris sanctis

hffic

Disseruimus (ut memiquse textum lectionis ejus nistis) omnem in Bethauia Dominum coeuantem describit explanantes discubitum Ljizari, rationem loci

commemorat:

explanatiouura congrueutium desidoctrinam, scribere tibi aggrediar omnino iisdem sensibus et fortasse etiam verniscor, ut

et

temporis

Marthee

miuisierium

eororis

ejus obsequium, ung-uenti virtutem rationemquibus Maria pretioso myro que crinium
,

quibus me in ecclesia locutura esse remiloquelam meam, qualiscumque sit, facile cum legeris recogiioscas. Quutuor prffiterea breviores tractatus, quos de diversis g capitulis Evaugelii apud te olim fuisse me locutum prodidisti, et quintum de Machabffiis
martyribus, eraendatos
reraittam, ut eos,
arbitraris,
in
si

unctos Christi tersit pedes. Cuucta hac paprout riter in praesens a nobis desiderantur ,

tibi

quoniam cogis

ulla utili m<'moria dignos

etiam qua tract. 8 explicasse indicat his ver" His cohffireut ea quae suo in loco, ut bis meminit dilectio vestra, minutatim disserni
:

postrema parte scl^dulffi hujus simul transcribeudus adjungas. De illis vero tractatibiis, quos notariis (ut comperi) lateuter appositis
,

ubi confestim

Dominus

leg-atos geutiura gra-

procul

dubio

intvrruptcts

et

tulanter amplectens et in paucis credentibus

fidem praevidens innumerabilium populorum, Venit hora ut glorificetur dixit apostolis DeniFilius hominis. Hactenus Galeardus.
:

semiplenos otiosa quoruradum .studia collinihii ad me attiuet. gere prffisumpseruut


,

sunt, quffi constat prfficipili excipientium festinatioue ease conscripta vereor

Mea jam non


tamen
ne

que concludii Schoenemannus


titia

Nec supposi-

aliqua

sub sermonis mei

titulo

desunt,

Khythmus de

Philastrio. liber

sauffi tidei

inimica alieni errores involvant, et

clericorum alioquin modo tribuOrigeni, modo Cypriano aut Augustino editore GauCypriaui tus, ab Oxoniensi autem ad Bedffi dentio adscriptus, quam in Notis Comraentarii ad tempora revocat. Praelerea
de singularitate

efflciantur sempiterni crimiuis rei, qui fuerint incautffi praisumptionis auctores. Ergo quo-

niam desiderio tuo negare operam uou potui


postulatam, breviter
tibi prius

Symbolum quod vulgo Athanasii appellatur, Gaudentium facit Elias Capreolus


auctorem
lib.
III,

semper ffigritudinum cumulo uostris corponbus irrogari. Unde animadvertit t^ecie (iradonicus (5). E^t auiem
hffic

ostendam, non plagas pro peccatorum

llist.

Brix. et ex Capreolo Ughellus.


sit,

potior ac major Guudentiauoruin serrao-

Quod cura
nihil

errore mauifesto factum

tum

' '

Coramentarii existit Galeardo succurrit, nisi forte quod commode Symbolura Athanasii " pro " Commentario in in Symbointelligenda sit Eiposilio Rufini

etiam

ejusmodi

Bemvoh stugueatii, addita Prasfatione) qua industna ad nos pervenit. Cieterum dio ac F Paschales vocantur, quod habiti fuerunt per
solemnitaiem Resurrectionis ; et primus quidemnocte, prsecedente fesium; item secunei prsedus sed hic post collatum baptisma,
;

num

pard

(nempe decem

itli

paschales

et

quin-

lum

etiara Gaudentio temere adscripta, aliquando

qusB a multis

Hieronymo

et

Cypriano
(2) ei

tributa fuerit. C<mfer

Galeardum

Gra-

auiem cateseniibus tantum neophytis, non tertius die ipso festo ; sex sequenchumenis
;

'/NHrilHI (/CP ,..,. ,,..

s. Ga.i-ipni...^

7,onmithi
mentiotiem
facil

donicum (3). de scriptxs 26 Atque hxc dicta in genere smt attenitone digna sancti Prxsulis. Sed speciali in qua S. Gaudeug^^ Preefatio ad Benivolum, rationem de operihus suis tius ipse nonnullam
reddit.

Octav^ diebus; dectmus denique dominica, quse in Albis dici sotet (b). Subdit Gradonicus, ScriptatWa merito sffipms reeusa,
ies singutis

utpote

christianffl pietatis prfficlaram

imugiuem

loco

Quapropter convenii ejus verba hoc adscribere. Comraunis, sic orditur prxfa(4).

exhibentia.
27 Usec

Quidem perspicua

saits sunt, nec

tionem
quiis

voti fuerat, ut ea quffi

de diviuis elo-

Cum explanavi, coram valuisses audire. pra-cipue diebus festis prsesentia semper, tum ecclesi Bnxiatua nobis merito grata est in Sequitur digressio in laudes Dfle conventu eic, Anitsies: Sed ut Benivoli. Dein iia pergit S. redeam, ex lugenti ad propositam causationem corpus invahdum. ffgritudine tuum tunc adhuc
enim

per paschales

dies

proxime prajtentos

commentaHo xndigent. Sufticxei compendioiamque sam de Benivolo, quo tam/amitiariter Gaudentmm videmus, adfrequenier usum S.
ui habet Gradodidisse noiiiiatn. Mediolani, rudimentis per l^hilastrium, dnicus (2), fidei

'"*
iJiriiHi

Prfaiuit
^""'.

iirxcta-

rudmttnt,

pugnantem, insiructus versus Arianos ea in urbe


fuit;

sedadhuccathechumenusprfficlaram

ani-

nami sui erga catholicam fidem ostendendi ctusestoccasiouem.Valentiiiianu8U,imperaior,

eid6>., 1"'- X,

i..

m. -

17)

Bnx.u

...c.8.

[.

hU
_

80

Justm

Ociobris

Tomus XI.

TIB S

600
iUCTORB

"

GAUDBNTIO, EPISCOPO.
i

B. B.

te statuemt legem Jnstin matris impulsu nao et eccles.as qa arianis conveniendi quam et ipsis "',1'";'' P '

ibus
.

dotibus

excellent

conciones

1)

^^^^ i

^^

modo dixi^^^^^ Gr^corum. de quibus ^ .^ ^pi^ionem 6t /-aceret ^^^^^ ^^ ^^

Don mimis ji contra "''<= '"'' ^' tem faceret ; aliquid ^,


seditionis

auctoribus
reis

tess

majestatis

P''"'^'!"^ .7," ;' jieta pcena "P'*'^

legem '^'^''''2"^' Benivoli nostri erat eam utpote qui apud eumdem ""P"*;"
fuDgebatur
scriniis

J'

Magistr.
.

memon

sex.

^^^^^^ prK>>.a
'cum

momori

cui leges 8<="be

deS.GaudentiiopeW6usa<9emm<o,JS5am poHus ;oousme a vero aberraret. Equidem Prxsul nimium vitio darem quod S plerumqu^ congerxt. sua citus de verbis. quse amans jungere adjecttva. nec ea ^^^^us dvl^genter selegualiacumgue. sed haud raro y ^,,pio sit locus sequens ex Prxfatwne
.

MU-

.^;

(^,

Nonnulli enim prudenf um

--veiwaposseprofe reginse frustran Tideretur vero ne incoeptum si impleret mcelsior ei honor promittitnr -V..
.

tribulationum, aerumnascue bonos et malos plagse conticerent rum atque ffieritudiuum


.

,, fide esse juncta. Ille qui nobilior in

^,,^ quam

i m

ouia

divinffi aequitatis

non

esset,

dispanbus

^^^^^^^^^^^^^^^

consimiles: sed pro-

honoribus cuperet: Quid "^'^' \_^^* Zl'',^, promitt.s gradi.m ? pietatis mercede altiorem

evacuatur usitato blematis hujus invidia facile


veritatis

Hunc ipsum quem l.abeo duret mihi conscientia fidei


.

tollite
illffisa.

tantum

exemplo.

Notum namque
,

est

omni^^

HiEC d.-

prsec.p.ent.um ..u.. irop.a Pfsecipient'" '"g^^" cens, ante pedes impia qua or^undus erat re^ ex

],

lum

iecit.

Brixiam.
''P-^

du.summo

S ium ex recitatis supra verbis qu.exeadem pr^atrone addj tum ex aliis hono mus Wam. inguit S. Pr.vsul (2), sicut
:

"'' ^^'l^^ZiTem .GBuAeutn.


etiam dominicse plebis, dig-nissimum capute, quia
praefidei

ignis ustio vel ad bus quod et ferri acies et quando poenam exigit interitum irro^antur '" pro.iendi q.ialitas vel ad curam gtia med.cinaliter ad.

~'X':l\i
5^"^

^'^^3^\ ^.es pl g um spe

ur

Ua

igitur

d!us omnipotens easdem


qualitatibus

pr

temperat

ratorum

nostrffi urbis, ita

Pomino annuente,

Dei non miuore dilip:entia servare studes robustam catholicai cepta quamdiscere;

q^^^^ puniens, ^^^^_ quosmeritorum: quosdam quidem emendans a vitiis vel emundans, dam vero vel gloriam promovens. vel certe ad ampliorom Vos iv. neophytos alloquens (5)

Bt Sermone
spiritualis

professionem

prfeclarffi vitae meritis ffiquiparare

hujus ac jgitur,neophyti, qui estis ad beatffi videte quopaschffi epulas iuvitati,

suae contendens, ut habeat sincera fides opera, puritatisnitorecondigna...Necmirum si hodie


taliter

quas modo ab omni poUutione escarum,


vestras

su-

in

timore Domini

converseris.

qui
te adviri,

necdum percepta baptismi

gratia, ita pro fidei

animas infecerit. gentilis perstitio interpositis, rurconservetis. Et, nonnuUis Servate, neophyti, ornaraentnm gra-

sum
tiffi

(6):

coelestis veritate pngrnasti, ut

imbutura

mirabilibus doctrinis apostolici per omnia

testipatris uostri Philastrii, tantffi constantiffi

moniura approbarit. Nostri naraqne temporis


regina Jezabel (Justina) ariauffi perfidiffi patrona simul et socia, cum beatissimnm persequeretur Ambrosium. ecclesiffi Mediolanensis
antistitem,
te

ne 11salutaris: sobrii estote per omnia, solliciti convenite ad lud inebriati perdatis psalmis et ecclesiam; orationibus , hymnis , nobiscum vigilanter mcanticis spiritnalibus
;

cumbite.

Hffic

sint otii vestri opera

quibus

debitum reddentes Christo domino famulatum posmercedem vit ffiternffi consequi ab ipso
sitis.

quoque

ea tempestate Magifidei arbi-

slrum memoriffi, oblitum salutaris

trata, contra catholicas dictare ecclesias comquod ne faceres, ultro et promotionis pellebat
;

oasta Sint igitur convivia vestra sobria, placidus, sit modestus animus, sermo cubilia suffi mitis incessus. Orate ut beneficia gratise
;

Deus coDservet

in vobis; et fides vestra

magis

politicffi

dignitatem,

et

ambitionem
pro

sfficuli,

gloriamque

mundanam

Dei gloria con-

magisque proficiat, largiente Christo Domino divinitas salvatore, cui una virtus eademque

tempsisti, raagis f ligens privatus vivere,

quam

cum
nunc

Patre
et

et

Spiritu sancto, ante omnia, et


et in

mortuus militare. Vere enim moritur apud Deura, qui ab apostolicffi fidei veritate discedit, cui Christus Deus, qui vita est, amputatur, dum ffiternffi Trinitatis homoousion deneganti subtrahitur.

semper

cuucta

sfficula.

Amen.

ml lie riuibus
ryituHl

28 Ccvterum ex kis vetuli speciminibus dictionis et facundiie Gaudentianse, judxcare

Quis non hsec recte appositeque imo et satts elegcmterdictafateatur? Undeetiam Galearest dus contra Dupinium (7): Hoccine illud prorsus aridum et inane dicendi genus, doctrinffi atque ornamenti totius expers?... Num sane
Gaudentii oratio oranibus ornaraentis ac luminibus caret? An vero e contra splendore,

Oujii-

iiium ttilmt

MnteiUiain,

licet,quam inique Dupinius de operibus S.Antistitis sententiam tulerit. Stylus, inquit (3),
ejus simplex est atque incultu.^. Scatet aUegofrequenter sententiis inusitatis riis coactia
, ;

omnia succo, ubertate redundat? Atque haec etiam Dupinio obvia erant, ex quibus cum Gaudentii doctrinara,

alludit ad res nimiura alienas.


;

Sermones exsangues sunt, steriles parum apti ad docendum, nuUatenus vero aU movpndum deniquecarent
;

perspicere poterat

tum eloquentiam et iugenium uisi pravum animum et infensum ad eum legendum attulisset. Jd certum paucos sibi consentientes nactum esseDu,

vi,

eloquenlia
HuloMic
(i)

virtutibus

accurataque

dili-

pinium. Tillemonlius ab eo

toto,

ut itadicam,
70. (5) Ibid. col.

824.

ecclcs , hli. 11. cap. xvi. Mignc. loni- XXI. col. Mnjiic, loin. XX.col &2'.t ii cii, (5) ISouvcllc bibliotlivque dci auiiurB cccl^tiBst., tom. 111, p. 86. Parli,
(1}

lGtf5.

(i)

Mignc. tom.
-

XX.

col.

840.

(6) Uol. b7l.

l7)l' ) Ibidcni, col. 819.

coelo

DIE VIGESIMA QUI^TA OCTOBRIS.

601
*ccrnRE
***

ccelo ahest
vis

Gaudentii, inquit (l),stylus quamsatia

simplex
,

videatur,

non tamen caret

quam debere rum canes et


liura bestias,

eos, inter tot oblatrantes vitio-

invisibiles nequitiarum spiritua-

Ditore

proditque ing-enium suave admodum atque jucundum. Quod vero ad ipsas res spectat,
doctrina excellet praeceptisquc.

inerraes incedere.
:

At longum

esset ire per sing:ula


quffidara rerura

quare suffecerit suraraa

Eadem

fei^e

iisdem verbis tradit Ceillerius X^) Solus, saltem intermihi notos scriptores, Schosnemannus est,gui mollius cumDupinio egit: ad verba Disseruimus, ut meministis etc. supra a nobis n, 24 recitata, sic habet [3) Qui [locus), si quis alius ingenio hominis dcclaranclo iuservit Dupi:

spectis lector de

capita delibasse, quibus perutilitate ac momento Gau-

dentianorum sermonura faoiie judicare possit. Qui plura voluerit de hac qu3Pstione, adeat laudatos auctores, Galeardum in Prsefationet Gradonicum CeiHerium Tillemontium
, , ,

Schoenemannum

etc. loc. citt.

niumque a temeritatis crimine vindicare potest. Et alibi (4) Quaoccasione Galeardus, graviter
.-

30 Ast hic adjicere visum

Schoenemannus de
Gaudeutii breviter
et

est, quss laudatus Editionibus opey^um S.

^f''"'"" opt'*'"".* <i*-

frohatwr.

etiam in Dupinium, iniquius, utipsi visum est, de Gaudentio statuentem invehitur. ^9 Liceat his, quse de scripiis S Gaudentii disserui^nus, coronidis loco addere judicium sscpius laudati Galeardi, quo sancti Viri ser-

lucuienter r-ecensuit

^'""'

(6).-

GaudentiHuorum scriptorum
dera observavit Galeardus,
preolus, lib.
iii,

speciraen, ut pri-

pnmus

edidit Ca-

Hist.

Brix.. excerpta

nempe

mones apposite atque prceclare commendat


Cseterum, ait
(5),

sermonis de Philastrio, circa annura 1500 aut paulo serius. Deinde circa annura 1554, Aloysius
tulit

Gaudentiani sermones pietatem non minus quam eruditionem spirant.quantoque usui sintad rauniendam et illustrandam ecclesise doctrinam ex eorum lectione facile patet. Nam et serm 2 expresse designatur et Eucharistiae mysterium disciplina Arcani
;

Lipomanus, Veroneusis episcopus,


serraonera integrura

proser-

de Philastrio.
Basilicse,

monem
excerpta
ubi p.

de

dedicatione
Prsefatione

ex

ad

itemque Benivolum, in

Vitis SS., tora. iv, a p. 52-4 editionis Venetae,


1

et p.

15,

copiose, tam perspicue expovideam paucos ex antiquis qui aostroriira apposite magis ad diriraendas temporum controversias in hujusmodi argumento versati fuerint. Usi sunt testimoniis ex hoc sermone depromptis, ad asserendas cathoecclesise veritates Joannes Stephanus licse Durantus in libris de Ritibus ecclesiae, Romas excusis in typogrraphia Vaticana 1591 Ludo-

tam apte, tam

nitur, ut plane

vicus Bail Abavillseus in Bibliotheca concionatorum, edita Farisiis apud Joannem de la Cailie

excusa dicuntur. Ortbodoxog-raphis Grynaei auno 1569, eodemque ordine ac numero siepius deinflf iu Bibliothecis PP. repetita, mendi.s tamou adspersa quamplurirais et duobus carentia sermonibus (de Petro et Paulo, atque de Vita et Obitu S. Philastrii), qui in novissima demum eaque priraa, qute seorsira prodiit et accurata dici possit, Galeardi editione an. 1720 additi inveuiuntur. Earadem postea ab editore retractatam Quirinianu Operum Brixianorum episcoporum
Coliectio accepit.

opera Gaudentii uondura CoUecta primura sunt in

1666; Ferrarius de Ritu Sacrarum ecclesiae Concionum, Joannes cardinalis Bona, aliique noa pauci ex nostris, quibus Gaudentiana scripta evolvere operse pretium fuit. Prasclarum est praeterea Gaudentii testimoniura de
Invocatioue Sanctorura quam luculenter astruit in serraone de Dedicatione basilicae, in sermone de Petro et Paulo, et in
Reliquiis
et
,

De siugulis singuhitira. Mitto ad priores spectant, utpote non tanti momenti, ut ad ediiiones sxculi xviii iranseam. Awno ino, Patavii excudebatCiia nempe
quse

pergit Schcenemannus) Jos. Corainus 4


dentii Brixiffi episcopi serraonea qui

S.

Gau-

exstant,

nuuc primum ad fidem mss. codd.

recogniti et

eraendati. Accesserunt Ramperti et Adelraanni

serraone de Vita et Obitu Philastrii prsedecessoris


sui.

venerabil. Brixiae episcoporum opuscula. Re-

Hunc sermonem

afFerens

Alanus
oppu-

Anglus adversus

historiae ecclesiasticse

censuit ac notis illustravit Paulus Gaieardus canon. Brixiau. Suscepit Gaieardus Gaudentii

g-natores, Dial. 3, cap. 4, pag. 319, edit. Plan-

tinianae

1566, Gaudentiura

uostrum recenset

inter illos Patres quos Magdeburg-enses praetermisere, quique intra priraos quingentos a

edendi consilium suasu ac impulsu priesulis P Jo. Franc. Barbadici, recens tuuc a Verouensi ad Brixianura translati, qui et opiepiscopatu bus et nulla uon opera eura juvit. meritoque

annos scripsere de fide prirase ecclesisB in cauaa de Reliquiis et Invocatione Sauctorum. Tractatu nono incorruptam Matris
Christo nato

nomini suo iuscriptura

vidit.

Nactus vero

edi-

tor praeclara ex codd. mss. Vaticanis, Florentino, Urbinate et Brixianis subsidia assiduo

Dei virginitatem eloquenter et studiose propugnat; et Tractatu octavo, quamvis parentes imperare filiis perpetuam contiuentiam vetet, attaraen virg^initatem nuptiis docet esse melio-

studio

emendatioui

auctoris

depravatissimi

vacavit, ita taraen ut, ubicumque aliquid inuovatum esset, de eo lectorem admoneret. la

rem. Tractatu quinto valde locus est " de baculo,

circa

finera
>

notabilis

variantibus lectionibus apponendis et recenMaluisse euim, sendis relig:iosior poene fuit


:

ubi baculum

apostolicis sacerdotibus, id est episcopis, ad subditorum correptionem tributura esse signiHinc videtur parari posse subsidium ficat. antiquo usui baculi, de quo Isidorus, lib. ii, de oiF. eccl., c. 5. Sane antiqui ^gypti monachi baculum ferebant, ut ex Cassiano patet

suam delicalis homiuibua nimiam aut morosam videri, quam apud studiosos et doclos lectores periclitari. Auimadinquit, sedulitatera

versiones rariores adjecit, inquibus ea, quae


locutionibus illustrandis -inserviunt, comparatione locorum fere similiura apud alios scri* nounulle res ptores occurrentium constant
,

Ub.

de

Instit. coeuobiorura
"

cap.

9.

"

Cujus

ecclesiasticas

attingfunt
lectionis

utruraque

genus
prodit.

gestatio,

inquit,

spiritualiter

monet, num-

haud

mag-nse

eruditionem
XX,
-

M^moires loni. X. p. 886. ~ (2) Auleurs cccWiiaslicjues, ! {<} tom " u 532 l3| Bibliolhcca Falrum lui. p. Btil. m X "^
(
1

Ibid. p. StJS.

(8)
p.

Mimie, lom

col.

802.

((j)

Uiblio-

iheca PP. lau

B68

cl seqq.

'

Tanto

T.y S ^'

GAUDENTIO, EPISCOPO.

602
AVCmRE B B

^^

^.

,,

in ecolesiH, ut videtur

Ramperto episcopo Bn-

fnrfole disserait.

Qua

occasione

( .>)

g'""
v>sum

etat
e

de con irstatueotemiovehitur. Postremo sup r.ores hujus edition.s


et

fn

Pinium, iniquius.

ut ips,

-^

/j,-,.

soi,7. < < zta

dtam xnnata

Ca-

ordine

leetores d'-;"^]^^ ^ b rviter per.,tringens, testimonia de omnibus insuper add.la sunt^M^ non index locorum SS.

f^^,^

Gau

S
S

Z
S.

Ln.<rfenpaci.Sc/,nemanus.rf^flpcr V.ts S^^Ph.lastn. iurgi .8', anno 1721,

.n recogniti et emendat., ad fidem mss. codd. Qu.r.n.ana ecclesi collectione vet. PP. Brix. Becensu.t denuo 185 usque ad S79. a pag. us a..cta8 djec.t Pau notas secundis curis Galeardus Can. Brix Quid ''^f.,^"J";^;''^': .pse Galeardo pra^st.tum est, nis occasioue a ecclesmItalis scriptorum quidem. modestia in sequentium raro obv.a eticorum editoribus rerum ^sixmator . (nuod nemo non lequus
'

An dcn.^uc adrf.f S. Gaudentium, e< Jo. Mari ^'^^^[^1'^ Brixi ex typogr. q' ".*"; Gaudentii Brixi ep. sermones

"S

octavo corpuB octingentesimo trigesimo t'i%^i^tni, septimi Bri.. ep.scop, be transtuht ad ^^^^^^ ^^.^ sepultum, Gen.tr.c.sMar.. quam .^^ ^,,t. Dei h.emalem - vocat {4), ^^^^^ ^^^^^^.^^ P ,^^,,^^,,, cujus "''7''

...uccura^.o^ J^^^^,,, v bene vero J,^^,, o ^^cu^o Dom.n.c Inearnai^p, gi anno ,,

^^

falsum estahos %ellanus, habuit. Beinde Sanctos a Rampertuvo^^^ philastrium ^^^^ ^^ Translattone (5) Tri^ ca ^^.^^.^^^^^ ^^^^ ^^-^^^^,^ qos mem.m.
.
:

f-

.^ ^j^^^.
'

^^^.^. beati Philastr.. d.cato

m.ssarum ejusdem posito, preces ejus venerantransitus eelebraverunt, et diem _:_. poputerreno opere Bnxiensem tes ab omni
'^,.

reverenter lum abstinere jubentes ab eo et secundus a E runt. Hi sunt tertius


,

honorave-

Lidiosiusdiclumreperiet]\nAic^i,
textui esse novas huc iUuc
null..8

mspersas
nota-

Gaudentmno

meetiam ex prioribus tiones. non pnmo statim reformatas dicens. Sed lins animadvertet. quam obtutu unusqui.sque facile prffidare factum sit ImBBEpe illud et

Theophilus et SylGaudentio, Paulus; deinde Optatianus et VigiUus et viuusetGaudiosus; Herculanus. Ticianus; Paulus. Cyprianus et Dominator; itemque HoDorius. Rusticianufl Dominicus; Paterius. Anastasius et Paulus Amfridus et Petrus veetDeusdedit...
,

Felix

quam

ma^nae quidem primis autem de codice non lectionis et emendaantiquitntis, sed egregiffi
tioDibusOctaviiPanthapathiBrix.manuadscriquo innurepente sibi oblato laetatus, ex
plis

nerabilis
et meritis

memori

episcopi.

Quorum ordme

episcopus dicitur, atii omiiaque Philasirius beatus

mdignus novissimus ego Rampertus Solus Briviensis sanctse ecclesiaeeie.

mera
Rftvf/.muiJr
.s.

sibi restituta esse affirmat.

31

Jdem Qaleardus operibus S Gaudentii

'phiiatiriu.

suhnexuit

Rhythmum

de S. Phitastrio, quod
Prsesuli tribuius

qu..M./am s.

^ nonnultis

quondam sancto

GaudeiUio
biiiiM.

tri

"

nostro ad dtem fuerit Reperitur in opere Cuperus acta S. Phitastrn xvin Julii. quo ix Profecto Rhythmus itte s^cuto
illustravit.
est

antiquior;

cum

diserie ejus meminertt

episcopi. nes venerabiiis memoriae Gaudentmm inferrai Casteltanus, S. hisjure propria ecclesia futssine cultu veteri etiam in staiuendum erit ei de altts, se; id pari ratione Deusdedii, Sanctts qui iamen omnes usque ad tales coluntur Gra~ annumeraniur, aique ui Hic [Deusdedtt), donicus, ubi deistoprmsule episcoest ex Brixianorum postremus
. :

Quod

st

ex

Rampertus; addens tamen sibi non constare quera ergo de auctore Sed et Rhythmicum, fecisse feauctoritatis Gaudentiura episcnpura ipsum composuisse Gaudenlium autem
:

inquit (6), numeretur, estque vicesipis, qui inter Sanctos nostro mus post Philastrium. Eorum plerique

jam operiinseriileguniur. ^
non

t^^Undepr^faiusGradonicussubtratuset
[1),

.fra c, r..ra Ca.M

runt...

nutoe/c Aiii atias proposuere conjecturas; aperte profiteor, Q verum, inquii Galeardus ()), hoc loci obscura et incerta esse, omnia mihi
nihilque aliud ad
aliquera

Casteitanum: nonnihil indignabundusrefuiai


At. aii
segre
si ferat hic criticus,

ni-

promtum

videri, nisi

pium

sane vimiam illius confidentiam miremur; ratione ex Ramperti dere non possumus qua

virum.Gaudeutiojuniorem.Rhythmum

sermone

inferri

possit,

nuUum
;

Gaudentio tn-

hunc in laudera Philastrii ex Gaudentiani sermouis sententiis consarcinasse. Bt hinc CupeCum ipsemet [Galeardus) fateatur rus (i)
:

quandoquidera Jd butum fuisse honorem PhiUunum spectat Rampertus eo loci, ut S.


etrii
;

omnia... obscura et iucerta esse; sioe ulteriori


ratiocinio istud

demum
tum
CMltll .S.filUIdtfiiln i'(iJi((i

sit

carmen antiquum (a quocumque compopitum) cum Ms. nostro colla-

vitam honoresque illi praestitos ob vero auditorum oculos exponeret alios rum episcopoepiscopos enumerat, ut constantem igiseriem quodammodo recenseat. Nihil

suo-

rum

subjicio.

tur mirura

si

Philastrium appellet Sanctum,

34 Restat

dicendum de culiu

et reliquiis

S. Gaudentii.

tnr

Monuimus nomen S. Episcopi martyrologiis vix non omnibus in fastis et (Romano ewcepto) desiderari. Atque hincprsecipue est, quod Casteltanus ad diem xxv Octobris Margini adscriptum votuerit hujusmodi Monitum quxid hoc locojuverii rursus adscribere ; Sine cultu veteri, ait (3), etiam in propria
iDColleclioPI*. Bmiiin ^1. 37^cl ftC<i.* (4} Acta SS. lom. (3l Mailyiwlune univciael, |i. 7!7. {i) IV. Juhi ('. 384 VcltTuni BnxiK u|ipuiuni ppcrit ei opukcula. p Bt^S Briiin,

commequo noraine vocari et cseteros ibidem couti experiundo moratos aperte negamus, tiquisque poterit. Unicus honoris gnoscere legimus tulus, quo a Ramperto insignitas
episcopos, est hic
:

venerabilis memoriffi,

"

quo Gaudentium quoque insignitum est Ramperto, vel luculentissimo argumento Concludenlocus, ubi duo illi verba jaceut...
1738.
ILid..

fuisse a

|i.

(S) Ibid.

P. 587. -

i6)

Briii Sbcfb, p.

9'>.

(7)

62.

dum

DIE VIQESIMA QUINTA OCTOBRIS.


\.

m
AUCTOIt
B. B.

dum

igitur est, taoti

jectum, ut in

Don esse Castellani obdubium vocare queat honorem,

illi

tentia, foret

admitiendum. Alia in hanc rem venient numeris sequentibus, ubide S. Gaudentii reiiquiis /iet

quem sua
autem

hsec ecclesia " ab immemorabili,


exhibet.

sermo.
(5)
.-

ut vulgari vooe utar,

Festivitas

34 Scribit Gradonicus
dentii)

Corpus

[S.

Gau-

"*''^''

recolitur viii Cal.


locis

NovembriP. *orfem

requiescit
(7)
:

in

ecclesia S. Joanois.

Et

modoaliis tribus in

meminit S. Gaudentii Rampertus, ubi recenset miracnla nonnulla


sub translatione S. Philastrii patrata. Sic
habet

Galeardus
BrixifiB

Jacet autem Gaudentii corpus

numero V
prffisule

(1)

Veluti etenim io edito


vitse scilicet

sermone a

Gaudentio,

beain

S. Joannis evang-elistffi, Brixiam nuncupata, in eodem sacello una cum Theophilo, ejus poet Paulum episcopum in sede Brixiana succes-

in

ecciesia

olim

"

deforis

tissimi Philastrii pontificis, leg:itur eic.

Et nu-

sore,

et

Silvia

virgine.

llorum

corpora in

mero IX

(2)

Qualem eum (Philastrium)

eum locum

translata ac depoeita fuere anno

arianorum nefandse procellse temporibus sanctissimffl meraoriae Ambrosius Mediolanensis episcopus esse intellexit, qui sibi eum collegam
habebat
?

1595, Neuter itaque deprima sancti Antistitis sepultura loquitur. Observat tamen Gradonicus deprsefata ecciesia Haec est ecclesia illa
.-

Quantique

raeriti
si

vicini

episcopi

in nostro

Ms.

de

foris

>

appellata, atque in

eumdem

esse existimabant,

quartus Perga-

Nota ad

S.

Theophilum

ad Concilia Sancto(scribebat
ca-

mensis episcopus... meminisse studuit, quod Ambrosius ipsum episcopum, Philastrius consecravit diacooum? Cujus vitae sanctitatisque eum sapuit episcopus Gaudentius successor
suus, qui per quatuordecim annos, forsan, et plu8, diem transitus ejus feriatum ducebat,

rum

quamque

possident hodie

Gradonicus circa medium sneculum xvni)


nonici regulares S. Salvatoris
;

qute non iUa ea-

dem

est a

busia, sed quae


aedificata
cilio

Gaudentio excitata, igne olim comin ejus loco fuit ex integro auno mcli. unde vetiistus " de Con;

populo siquidem de eo sermonem faciens


^^

El
no-

iterum numero
ster,

X (3)

Prfficessor

oamque

hoc

est venerabilis memoriffi Petrus epi-

scopus, tantae venerationis eum bat, ut anhelus moeroris sui, testaretur sese
esse moostra-

tempore presbyterii sui ita'fuisse febribus anctum^ ut nuUa potio nuUumque unguentum
eripere

Sanctorum titulus jamdiu obliteratus est,.. Quonam tempore ab hac appellatione deforis cessatum sit, non equidem scio; g fortasse postquam prolato urbis pomoerio circiter aoDum mccxc,1ocu3 ille in sinum urbis receptus fuit. SEeculo namque duodecimo apII

pellatiouem illam perseverasse

certo constat

a febri quieverit, cum etiam ipse peritus fuerit artis ipsius Sed cum post aliquod tempus ad sepulcrura beatissimi Phila-

eum

ex

manuscripto

Privilegio

Callixto

II

anno mcxxxiu huic ecclesiffi concesso, in cujua tabulario adhuc asservatur, (ubi) ista leguntur
Praeposito et canonicis in ecclesia verba S. Joannis evangelistffi, quffi de foris dicitur etc. Porro in hujus ecclesiffi consecratione
:

fitrii

veoisset et ibidem

Deum

efflagitasset, ut
tri-

meritis ipsius intercedentibus sibi sanitas

bueretur, sio de oratione sanum se profitebatur erexisse. ut nullus rigor accessionis eum
ultra tetig-erit.

Sed

et

quem ergo
verat.

auctoritatis

rhythmicum hymnuin, Gaudentium episcopum

quo narrat habuit sermonem Gaudentius, ecclesiam illam a se fuisse excitatam, nomen-

queimpositum

basilicffi " Concilii

Sanctorum

"

fecisse ferunt, cantare de ipso sedule consue-

quam

ita

appellavit
in

Gaudentium autem ipeum composuisse nuto etc. Id itaque certum, nuspiam GaudentiumapMC^ Rampertumvocari sanctum vel bea-

more quod

temporum ea sanctorum Martyrum reliex


illorum

quias recondiderat, inter aiias SS. quadraginta Martyrum Sebastenorum. Denique addit

ium.Addo.

alios tres (prgeter Philastrium) no-

mine suo designatos, nempe apostolos Petrum et Joannem, iteni Ambrosium, a Ramperto
p
sanctitatis titulo insigniri. De duobus prioribus legitur (4) ; Qui ab introeuntibus in tem-

plum

lorum

g-ratia oratioois beatissimis Petro apostoprincipe et Johanne eleemosynam peti-

Gradonicus Coluntur ipsa (/ip^ana) in prassentiarum a Brixianis in eadem 6. Joannis ecclesia, in qua consentaneum fuit, ut sepulturffi mandaretur ejus corpus, propterea quod ab illis separandum non erat SS. Martyribus, ^ qui itineri suo, cum per urbes Capadociae
:

Hierusalem pergeret,
dignati fuerant,

fideles comites se prffibere

verant. Amby^osium, ut vidimus, sanctisairase

eamdemque

ipse ecclesiam suis

memoriffi episcopum dicit Rampertus,etpaulo post ejusdem repetit nomen, absque honoris vocabulo. Anne ergo ex hoc legitime inferre in propria licet S. Gaudentium sine cultu veteri
ecclesia fuisse? Ast

sumptibuscondiderat sacroque cultui dicaverat. Confersupra n.4. Hinc sane liquet S. Gaudentium, ex mente Gradonici, prima sepuitura

donatum
basilica

in ecclesia Concilii Sanctorum.


,

primum
;

pari modo sta-

apparet corpus ejus transtatum


;

Nec quamdiu

tuendum illtus omnino viginti numero tum pro more prxsertim autem antistites, rebus atatis, viri
solebant gestis meritisque populo venerabiles, sanctopost mortem fere continuo in album
ut tales coli. Nec profecto aptllorum paret, cuttum S. Gaudentii et aliorum (talesenim certo a sxculis jam ceSanctorum

foretde sanctis Brtccianis episcopis

hxc substitit hac autem igne consumpta, jedificataque medio sxcuio xii ejus pronum est loco ecciesia 5. Joannis de foris, Gaudentii exuvias fuisse inferre ibi sacras S. nostra repositas, quo certe loco exinde ad
u^que iempora coluniur. Apriiis, 35 Papebrochius, ad diem xxvii episcopi, meS. Theophiii, Brixiani in actis
minit transiationis factae anno 1595, atque ad hac usus opportunitate nonnulia refert 7r]efatambasilicamperlinenlia,quiesumma
imniiaix

rum referriet

lebranturj
pisse

episcoporum Brixianorum tanlum posc tanium post Ramperti tempora,

cce-

ac

"^fp Lrjr;r.'c:f.rrn'.

'^''"Y.Ludeseanti-

?:rfn.*..

./?-- -^.^-- /'p-'^


XX,
col. kiO?.

(6)

Mignc, loin.

.:-,r^^;iz^^^^^^^-^'^'^-

recitat

604,
AtrCTORI

DE

GAUDENTIO, EPISCOPO.
Papebrochius) 36 Ubi ubi {sic prosequitur
Concilium istud Sanctorum
(ut
fuerit,

D
"'""^

B. U.

episcoporum ms. Joan, recitat ex Catalogo MemineFrancisci Florentini sequentts [1] episcoporum fasti runt antiquissimi sanctorum quondam jacuisse ad
:

nunc

certe

9-

crum

asserunt) saidem Florentinus et ceteri corpus in JEde S. Joauuis Theophili


S.

eius (5. Theophili) ossa


;

eadem CoDcilium Sanctorum sanctorum XL Mariyrum quam S- Gaudentius. Concilium Sanctolipsanis, dedicavit et
forte

basihca,

corporibus, in hac evangelistse servatur... De quiescentibus, tale extat in libro Proecclesia

iUatis

rum nuncupavit.

licet nulla

omnino
,

ejus vesti-

gia nec reliquiarum

memoria

supersit. Aa?wen,

testatur Graut vidimus numero prascedenti in prsesentiarum donicus reliquias illas coli

visionum civitatis decretum ecclesia S Joannis existunt anni mdxxv. In Theophili episcopocorpora SS. Gaudentii et a quibus separenS. Silvi, virginis
Aprilia

diei xxii

rum
tur

et

capita

et

ponantur

in

staluis vel

vasis

Florentinus in ecclesia S, Joannis. Subdit opinari quis possit, diverNeque temere tamen ante S. sam ab illa ejusdem uominis ecclesiam hic extitisse, ubi tot Martyrum Gaudentium olim patratae,; cum prsesertim Baronius
:

expensis reverendorum argenteis, fabricandis Parochianorum, ut honorifice conPa^trum et veneratione per civitagruis temporibus cum

tem

deferri po.ssint.

Quod quidem decretum,

nisi in

numero

error est. ut ait Papebrochius,

caedes

Id martyrologio

Romauo
affirmet

ad xxin Junii, MolaConcilii

num

secutus,

Martyrum

nomine locum illum intelligi, ubi sanctorum Martyrum corpora sepulta sunt, qualia loca
appeletiam Coemeteria seu Dormitoria sunt Papebrochius Neutri, Balata. Sed reponit venit, ea ronio scilicet et Molano, in mentem Martyrwn) confundere cum Ccemete[Concilia ecclesiam riisaut Basilici:^. Quid igitur? Non basjlicam, sed locum intra eas certum ac seu peculiari ritu dedicatum intellig-imus, ad plu;

habuit, sed solum post aneffectum tunc non eodem Provisioita enim legitur in nos Lxx; libro ; SS. Theophili, Gaudentii et Silviae

num

corpora,

quae hactenus

fuerant recondita in

capella a monte singulis arcis marmoreis, in S. Joannis, pro illualtaris majoris ecclesige

minanda

dicta capella ablatae

fuerunt dictae

corporibus prius ablatis. Quae deinde arcae corpora die dominico ix Julii, hoc anno mdxcv, cum solemni processione pircumcirca parochiam S. Joannis delata, reposita fuerunt in
altari

rium sanctorum ossa, ex coemiteriorum communium c-avernis educta, seorsim a vulgo chriiisdem coemeteriis in aliorum slianorum locanda et commodius sepullorum, honestius veueranda qualem locum utrum primus dedicaverit Brixiae Gaudentius, et intra quam ecclesiam, non possumus divinare, antiquo testimo;

nuper reforraato

in dicta capella, habita

canonicos reguprius licentia per revereudos episcopo dictffi ecclesiae a reverendissimo lares
et deputatis civitatis.

In qua processione affue-

nio destituti.

Mihi tamen ex

dictis

ii

clarum

videtur,

Concilium Sanctorum nuncupavit, a S. Gaudentio conditam et consecratam. Nec omnino obtinet hic ratio non enim plurium sanctorum Papebrochii oesa ex coemeteriorum communium cavernis educta, etc; sed certas nominatorum sanctorum reliquias (non integra corpora ut dixibasilicam,
:

quam

runt dicti canonici et reliqiia, qua^ si libet, vide reperitur tom. niAprilis loc, cit., ubi eiiam Translationis altera eaque plenior ejusdem adscrihisloria, ex qua suffecerit hoc loco pertinent, quibus S. psisse, qu3e ad siatuas
Gaudentii et aliorum duorum sanctorum honoricapita reclusa fuerunt Hisce magnii civitatem perducta sanctorum corpora bus per sunt, quibus per eam fere totam diem apiilicata
: .

fuere rosaria innumera. Postremo

pereumdem

D. Masinum praepositum

mus), plerasque ex Oriente allatas, coUegit atque in novam transtulit basilicam. Id quoque probe notemus quo tempore edidit Papebrochius acta S. Theophili, (typis mandatus
;

fuit

tomus III Aprilis an. 1675), nondum accurate prodierant Opera S. Gaudenti^. Quinimo mihi videtur sermonem de Dedicatione basilicas non fuisse lectum ab erudito meo
S. Prgesul
:

honestissime recondita ; quffique statuis, auro argentoque superinductis, imagines a vertice ad pectus usque sanctorum Floriani Canalis referentibus, et ipsius D. con(Brixiensis canonici regularis) sumptu Atque hsec sunt qux de fectis, inclusa fuere. inReliquiis S, Gaudentii colligere licuit; et satis jejuna. Optandumuticompleia imo

in hujus sa;eUi ara ipsorum cranea in suis

C decessore. Ait

Habemus ergo

et

hos quadragiuta et prsedictos decem sanctos, ex diversis terrarum partibus congregatos,

unde hanc ipsam basilicam eorum meritis dedicatam Concilium Sanctorum nuncupari oportere deceruimus. Dignum est enim, ut ad tantorum Martyrum venerandas reliquias processuri ad coucilium sanctorum nos procedere fateamur. Viden. 17.
,

non queforet, ut certis documentis constaret, mthi quidem de prima sepultura (haec enim sacri sufficienier probata videiur), sed de donec corporis perpetua in eadem basHica,
itla substitit,

asservatione, sicui et de ejusdem translaiione,post exusium Concilium Sancto-

rum,
tis

xii a fundamenJoannis. exsiructamt ecclesiam S,

in

novam, medio s3eculo

(t)

Acu SS ..

loiD

II

Aprilis. p

m.

^m^
D

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

605

DES. BONIFACIOI
PAPA ET CONFESSORE
J.

V.

11.

5J

I.

Satictus sub contentione

cum

Eulalio pontifex electus,

favente

Honorio imperatore,
iN^o
cDJtxii.

pacifice

sedem apostolicam occupat.


in civitate Antii ad sanctum

*',rfr"'!r')'-

itutacris

Romanum hodierna die -^^* ^^^^' Bonifacii Papseet iVI'*^*^^\j 3_Confessons.HieronymianumFlorentinii omisso die natali, ejus ordinationem celebrat ad diem iv Ka^ Januarii (xxix Decembris)
irarti/rologium
:

Hermen, Veniente autem proximo die pasch, praesumpsit Eulalius, eo quod ordinatus fuisset in basilica
Constantiniana, et introivit \n Urbem et baptizavit etcelebravit pas^ha in basilica Constantiniana.

Romse, inquit, Felicis et Bonifacii episcopi de Ordinatione. Quas verba commentatus Florentinius, dicit, se quidem non repugnare, si quis

Bonifacius

vero,

sicut

cousuetudo
basilica aug^usti

erat, celebravit

sanctae

baptismum paschEB in Martyria Agnetis Hoc audito.


,

afprmaverit Felicis /, Papae et Martyris diem depositionis hic adnotari (1) Verum, inquit, clarius constat, Bonifacium esse primum hujus Dominis Pontificenl Romanum, qui in schismate Eulalii electus et ordinatus fuit hac ipsa die,
:

utrique miserunt et ejecerunt Eulalinm, et

missa
in

aiictoritate

revocaverunt

Urbem

et constituerunt

Bonifacium episcopum. Eula-

ut evidentissime conatat ex epistola


praafecti

Symmachi

lium vero miserunt foras in Campaniam. Post annos tres et menses octo defunctus est Bonifacius. Clerus autem etplebs petierunt Eulalium
revocari,

Urbis ad Honorium aug-ustura, data eadem die iv Kal. Januarii, quam ex Vaticano codice exhibuit Baronius ad annum 418 lxxv.

Roraam
paniffi

reverti.

quod tamen non consensit Eulalius, Quietiam in eodem loco Cam-

post

annum

mortis Bonifacii, defunctus

Ultimus fuit Pontificum, cujus nomen inHie-

ronymianis fastis recensetur. S Bonifacii nomen omiserunt in Martyrologiis suis Ado et Usuardu^. Sed Auctaria Usuardina eumdem laudant. In Bruxellensi quidem addiem Romae ordinaIV Kal. Januarii scribitur
:

Hic Bonifacius constituit, ut nulla mulier vel raonachapalliasacrata contingeret, aut lavaret, aut incensum poneret in ecclesia, nisi minister nec servum clericum fieri, nec obest,
:

noxium
3

curiae, vel cujuslibet rei.


fecit

Hic

tio

sanctorum

Felicis

et

Bonifacii
:

Vati,

Felicitatis juxta

oratorium in coemeterio Sanctae " H corpus ejus, et ornavit sepulFelicitatis et Sancti bil:

fr^'*"'^".

Plodoardoi

canum

prid. non. Septembris

KomaE
:

via
:

crum Sanctsemartyris

Salaria, depositio sancti Bonifacii episcopi

eamdem diem Rosweydianum

habet Bonifacii episcopi, qui fanum Pantheon eccle8iam Christi fecit; quibus verbis Bonifacius Primus cum hujus nominis Quarto confun-

ad Romae

Patenam argenteam. pensantem libras viginti, scyphum argenteum, pensantem librasx, amam argenteam, pensantem libras xiii; calices minores argenteoa
vani, ubi et posuit hec
iv. Coronas argenteas pensantes libras sv. Hic fecit ordinationem unam per mensem Decembris, presbyteros XIII , diaconos iii , episcopos per diversa

duos, pensantes libras


tres,

ditur, initio sseculi septimiflorente,quitemplum Pantheon in honorem B. Dei Oenitricis et

SS.

Martyrum

dedicavit.

Tandem

plu-

rima Auctaria, quw apud Solerium videre esi, recensent Sancti nostri nomen ad diem

loca XXXVI.

Qui etiam sepultus


;

est in

coerae-

terio Ranctse Felicitatis martyris, via Salaria,


VIII

vm Octobris hoc fere tenore Roma, via Sala^ ria, B. Bonifacii 1 Papae hic constituit, servum clericum non fieri, nec obnoxium curise vel
:
:

Kalendas Novembris

et cessavit episco-

patus perdiesix. Qwa^arf /mnc textum anno-

cujuslibet
brevior fjus
'''"*

rei.

2 Breviorcm S. Bonifacii Vitam habemus in Libro pontificali Anastasii bibliothecarii quam hic exhibemus (2): Bonifacius, natione Romanus, ex patre Jocundo presbytero, sedit annos tres, mensea quatuor, tries treHecim Hic sub contentione cum Eulalio ordinatur una die et fuit dissensio in clero mensibus septem et
,

tanda essent, in decursu hujus Commentarii attingemus quapropter variantes lectiones, pr^sertim circa notas numerales, non appo:

suimus unam numerorum diversitaiem signabo in ipso textu neynpe in initio scribi:
.

tur, S. Bonifacius sedisse annos tres,

mensea

per dies xv. Eulalius vero ordinatur iu basilica Constantiniana, Bonifacius autem in basilicaJuIise Eodem tempore audiena hoc Placidia augustacum filiosuo Valentinianoaug-usto, dum sederent Ravennse, reiulit Honori aug-uMediolani sedenti Eodem tempore ambo missa auctoritate prfficeperunt, ut aug-usti ambo exirent civitate. Qui dum compulsi exis8to,
,

paulo infra, obiisse post annos tres et menses octo. B3?c et simiiia ad trutinam revocabimus. Prxter Vitam Anastasianam, aliam aniiquam non novimus:
quatuor. dies tredecim
et

quapropter ad calcem Commentarii dabimus


proui ad diem xxvu Lateranensi habetur. Octobyns in Proprio Recenseiur quidem a Beda in suis Collecta-

Legendam S

Bonifacii,

neis tiber

miTaculomm

S. Bonifacii papee (3)

sanctae sent, habitavit Bonifacius in coemeterio via Salaria Eulalius vero Felicitatis Mdrtyris
(1) Cfr

sed hoc opus hactenus deperditum videiur. neque uUatenus constat, cui ex Pontiflcibus, Bonifacii nomen gerentibus ,miracula adscribenda sint, Ante tandem quam ipsas res gestas
t

Acta SS

l.

VIII Maii, p. 236.

(2)

Migoe, Pilrol.,

CXXVIM,

col. i86.

(3) Ibid., t.

XCIV,

col. 87.

referamus

606

HF b. Dfc S

BONUACIO Dui

I,

PAPA ET CONFBSSORE.
confirmatur etiam annus et dies D die obitus Zozimi, electioms S. Bonifacii ex .^^^^ j)ecemhris 418. el ex emenda-

..0

V.

referamus. operm /"'' /"^''^""^^8 medmm ^^erre ae ersus Flodoardi Itaham lib. x, cap.

Christi triumphis per

j^^

^ .^^^

vacasse Pontificali, dicitur sedes

*"'Hoi.ci.s pos. iZozimum^


dissona

iite

scaode.s

^^^^X^sS^^^Z
arabico 11 SMmento (6). tn Ecclesia "" Sym. Punestum igiturexortumerat Bonifacio, .Ejao ;;;-;;^;' fl^^ana sc/ismfl, ah.s Eulaliituebatur Symaliis. Partes

Tum

mansueto dum recedit

spiritus

Neciosolentervindicatfasfgia, semulo Pulso receptus roboratur nec hinc petatur amDitu Certatque sedes fcemina Sacra censet ar nulla tractet nec ministris appetat Decrela celsis
:

fragmen'^^^^^^ prxfectus, ut satis ostendit dicit, virum moxallatum. Nam


epislolx
et a clericis addu.ctum Eulalium a populo Lateranensem, Misolemniter ^^ ecclesiam a clero et populo ordinaretur nempe quasi dum Bonifacius tufuisset ,..,,,,

faventibus

Nullum
Templo
, en,cnon.
.(,...

dicare jure pressum clencum.

Felicitntis hic beatse

pignora

cum

occurrit quxsiio ,inemus. Alque imprimts

Nunc

decorat, quo residit sarcina. vero res. a S. Bonifac.o J/ ^^^

electus

'ZZXab aliquantis
^^^^IX l
^J"'

presbyteris et coll.cto

H"'"".

Bon.fac.us elecU^J^ de anno et die. quo S. efSanctum ordinatus fuit. Certum mihi xxvn, ^t orjimatumd,eje^ electum fuisse seu iv ^ai. Januan. quenti xxix Decembris. annum elecfoms.' Inni vulgaris 418. Ctrca suo Chromco ^indubre est 418, Prosperozn Theodos.o VIU coss^ Honorio XII el cenie
(2)
:

^j f^erit. Et quoniam. tnquit eadem epistola. pietatis vestr. ^^f^, judicium, stat.m pro

^lj c p

en,i'solUcitudine vestram majestatem ,od de bao parte piej

'^^f^^^l^XleLi pr^oepto vestri numinis /^ f/.^f^^^,, '^^^ ,,^/,< o/?ict.- mpe.


1"'^^^^ 'uum constaret de legitime
;'^"''
^."j
electo

id estanno Christi

p episcopatum '^

^ mensi^ agit Booifacius ann.s ni,


V,.

418,.

Koman^

Eccles

^Xjr,, /^~""

busoc.o, diebus

eleclionem S. Bonifacii

Enimvero ab hoc anno d.movere non hcet.


\al.

^"

9uumexunaparteexsteyp.t0laZ0.nn
Bonifacii decessoris stgnata xv

f ^^^^^^^ l^'!' Nel


f
.;^

gi .. %stea intru- E Jcgu/paci, um<a(t, ^ranLlesiastic^ disciplin^ quod falso existimabal.

Vecem

^o^ff^fuU om '

mJius

Lperator. Veram Symmachi, statim, iii non.

^r&.-. pr^fecti
,v

ad Ronorium augustum data Kal.Januarii seu xxix Decembris, qua


(5}

tas tempor.s,

^um nomimsapicem

^^

.^^"^^^^^^^^^^ contulerunu^^^^^

scrfbit

secundodie postingressum suum vita

decessisse

Zozimum

statim

populum commo.

s,^p r^^^^^^ Bonifacio contest omma defu.sse nostram esse sen^imus exspectatam sententiam

nu

utc7mqu>eto'clericorumtractatuomnia

quum

misceret finirentur. nec\e rebus disponendis Verum. aU, quum vir turbatio popularis.. sanctus Eulalius (Bonifacii competitor) ad
ecclesiam Lateranensem de exsequiis prioris episcopi a populo et a clericis fuis^et adductus, muliitudine et ibi per biduum cum maxima cum pluribus sacerdotibus remoratus est. ut
exspeotaretur dies consuetus, quo posset solem-

factum suum 'P-> <1admotis damnasse V^'^'^^^^^^^^^^^^^^


^ia

Pf

^^^^^^^^^

luta itaque ^f^^^^^^^^^J^^^^^^";^^^

pr^sumpt.one submota

Bomfacium^^^^

dicta confest>m Urbe.

resistentem,

mvitum

"^;^/;;, prfficipimus ^^P^^^^^^^^^^

P^f f

d.m plebej^seditionis auctorescumso ^ngrue vmd^ jubet attineri atque in eos


6

^^1^
^^^^.

^,^.

His

Romam allatis litteris, Bo^f^^3;

niterordinari.Quumhic
quanti presbyteri
(.
'

ita essent,

subito

ali-

Bonifacio ejusdem ordiecclesiam, collecto populo, ni^ ad Theodorffi ipsum ordinare velle ccEperunt. Ruic consilio obstitit quidem Symmachus, sed, inquit, tanta

cum

hasHicaS.Pauliextraurbem commo.a continuo accersendum curat '^2/^"'^''"^';. intimet. Atpriefecti mi

em

or-uniii-'

^,^^,,,,,

pertinacia

restiterunt, ut quidquid

minatum
presby-

fuerit, facere

minime dubitarent

Nam

terumBonifaciuminccclesiaMarcelli ordinandum esse duxerunt, atque cum eo ud S Petri basUicam processeruut. Dies ordinationis episcoporum consutus,erat,sicutethodie,dominicus,quiin iv Kal. Januarii anni 418,
liltera

principisjussaei ter, adid missus, a Bonifacu /^"^^^^^"^^'^YJ^, iym ratus et ejectus fuit. Veritus autem ^^" populi tumultum portas UrOis chus ea tissime custodiri jussit. ne Bonifaciusin ref ordine se intromitteret. Haec ipse ex Symmachus ad Ronorium, dicens (SJ V-i
:

""" eo tempore ad me sacra perlata esset solemmtas [ quo sancti erai celebranda pr ^pip/iam^). Statim, utopprtebat, mis.o
scrinio,

dominicali

F signati,

incidebat. Isto

tgiturdieordinatus fuit S. Bonifacius; sed


pridie electus, quoniam intervatlo teniporis quo ipsum ordlnare velle coeperunt, seu elegerunt et vere ordinarunt in ecclesia Marcelli,
intercurrit tractatus pnefecii
A o:f_:: /'--.-i^ore Bonifacii, qui facite

Bonifacium admevenire admonui,qu^^^ prseceptum fuerat, agniturum, ac ^ ^ P^^l" sione. quam sibi inhibitam ^'^'*^^^^*' processit.a q ^ ret qui conventione coutempta, ^^^ eum, quem direxeram, dedit poP"'
:
.

^...-

cumclerojauJ.- integrum indiem .'^v...m.. *'_

randum. Quod ubi nuutiatum

est.

habito c

wirorin tribuno Sereniano trantatU. vicario triVinnn Sprpnin.nn tractatu,

ad

&
&.

*-

(IJMignr. Patro

iri) nii.l. 1. X.X.cwl. (.80 eol. Mt2. \fi\ Usruii. AiinBl. ad 418, \ txiix.

.1.CXXXV,

coI.7(16.

\i)
((jj

i2)

Ibid..

M,
Ba-

ron,n. 418.
l V. tcxXn
1(1

i.xu.

(7} Broii..
iliv viii

an. -Hl). S".

-l)

'^"*-'

Ibid., vol. 78b.


l*:i]jiu> crit.,

Jsnuar, beu

meDSi.

DIE VIGESIMA. QUINTA OCTOBRIS. A lum, quo convenerat, et sacra exemplaria pro cautela direxi, ue quid in injuriam publicam de prseceptis immissa multitudo tentaret, et
partera
officii

607
sibi

tudo testatur) in locum,


incustodito religionis

non debitum,
per

ordine,

ambitum

J.

V.

II.

pariter

destinHvi.

Sed

neu-

trum
riter

proruisset. Coepit factura suura per horaines, disciplinai inscios ac religionis iguaros inde-

fieri

passus,

quum ab Urbem

vellet pa-

populo remeare, statim ad portas tam conturbernales quam apparitores occurrerunt, qui

cum

center tueri; sestiraans, humanis perturbationibus se confundere sententiara posse divi-

eum, ut statutura
prohiberent.

fuerat,

vestram

ingredi

Urbem Verum ipsos


,

quoque

credidit atque violenter ingressus, a certa Urbis parte, pluribus occurentibus est repulsus, nec permissus,
,

contemnendos

quod cogitabat,
quJB comitabatur,
raultu dispersa
lii

implere.

Qaod
,

ubi

turba,
tu-

Et quoniam cleraentiara vestram conrelatione deceptam, ut nescio quid in injuriam divini numinis sanciretis (naip diviuura est quidquid tantorum firraat electio) petimus pietatem vcstram, ut removeri priora constituta jubeatis; atquc Eulaliura qui in locum subrepsit alienum, ad
nara.
stat

falsidica

aopexit

sine aliquo

est...

Circa partem vero Eula-

episcopii, venerabilis viri, qui eo die

pene

comitatum perennitatis vestrae cum nuctoribus suis debere adduci. Nos enim profitemur, sanctum Papam Bonifacium nostris cum sacerdotibus affuturum
titulis,
:

cum omni
basilicam
pietatis

multitudine ad sancti Apostoli Petri solemnia celebrabat, ubi primum

relictis enira

singiilis

vestrae prfecepta sunt publicata, fuit

tatera

presbyteri oranes aderunt, qui voluusuara hoc est, Dei judicium, prolo,

totius lastitia civitatis. Igitur

quidquid turba-

quantur

rum
cio
quxrecifantur.

aut erat aut timehatur in Urbe, Bonifaadscribebatur ast apud Eulalium omnia
:

Jubeat etiam vestra clementia, onanes adesse, quos causa constringit; ejici etiam civitate nolentes, qui se nou patientur adduci.
Invenietis,
cussio,
reat,

sancta, legitima, Iscta. 7 Quum igitur eo res esset, ut Eulalii ordinatio confirmanda videretur, suas esse partes

quum

coeperit agitari iiitertKt disabliir-

quod omnibus divinis legibus


,

crediderunt Romame Ecclesiee presbyteri, gui Honifacii ordinationi consenserant supplici libello imperatoremadire,ututriuscausa
,

Quo

verura etiara displicere possit huraanis. hoc conseouti agamus tBterno iraperio

vestro raaxiraas atque uberes gratias. Eoc ha^ ctentis dictis et iis, qu<v sequuntur, manife'

et ordinatio

potior essent, dijudicare posset.

stum

fit

in ecclesiasticis electionibus prxci-

Integram epistolam exhihemus, qu3e omnimodo refellit, quidquid falsitatis hactenus ad imperatorem relatum fuerat (3) Petimus clepiissimi et clementissimi raentiam vestrara imperatores Honori et Theodosi semper Augusti. Post abscessum S. Zozirai Papae Ecclesiae
,

puam

fuisse clerici

partem
ait

plebi relicta

ratihabitione{t),
9 Prudenter,

quidem,

Baronius
,

(3),

qnod

1'ici/

tiimlem

viderent

presbyteri

Homani

Syramielmm

caH$(HH *iiam
itontfaciusp

catholicae Urbis

Romae

(ut fieri

mos

volebat,

atque ipsa religionis disciplinadictabat) plures io unum convenimus sacerdotes, ut de consti-

tuendo successore communi judicio tractaremus. Sed quoniam Lateranensem ecclesiam, obstrutis peue omnibus ingressibus, archidiaconus Eulalius, conteraptis impie summi sacerdotis pxsequiis, diaconibus et paucissimis presbyteris ac multitudine turbatae plebis obsederat; altero die ad eamdem ecclesiara, ubi prius ab

ipsumque B'iifacium ab eo pulsura ex Urbe, causam ii'>am rogant ad ipsum imperatorem perferri, quod aliter non liceret in libertatem vindicare Honi* oppressum favore potentium faciura fore sperantes, ut jussu imperatoris quod postea factum est, delecti episcopi causam electirmis cognoscerent. Rescripsit itaque Honorius Augusius ad Syminachum sub die xvin Kal.
prtefectum studere Eulalio,
,
;

allegationera

Februarii{\vJanuariJ,propCeri)rei^hyicion\m ambiguitate seposita, decere ,


,

omnibus

fuerat constitutura

habita

omnium

rerum ordinem cominus cxperiri; quamque partem praatermissus gestje rei ordo
fidelem

collatione

properavimus
plebe

ibique

participato

arguat,

quamque

servatus adjuvet, raulns co-

cum

christiana

consilio,

quem Deus
virum
.

rara censentibus approbari. Jubet pt^oin ut

tam P
id.

jusserat

elegimus.

Nam

venerabilera

Bonifacius
februarii

quam

Eulalius infra diem

vi

in lege Bonifacium veterera presbyterum doctissimum, ac bouis moribus comprobatum,


ct,

quod eum magis ornabat, invilum, accladivinfie

{wnmensis) iu llavennatura civitatem praesentiam suam maturare noii ditlVr.nt: omnibus jeque admonitis, qui auctores utriusque ordinationis exsistunt, tamquam testes rei imperator ex dlver^is provinciis corapetentem numerura sacerdotum fOvocabit, ut rera deductam iu dubium Jibsolvnt disceptatio plurimorum. Quum autem omuia
gestas. Ipse vero

raatione totius populi ac consensu meliorum

adscivimus,

institutionis ordine conse-

cratum. Nam subscribentibus plus minus septuaginta presbyteris, adstantibus novem diversarum provinciarum episcopis, benedictionem competenti lempore constatfuisse celebratam
:

faturo

integra

sunt

juJicio

reservaiu,

de

Bc
iinperise

prius
8 Sed

omnia, quEB solemnitas exigebat,


praedictus Eulalius, qui antea

celebrata sunt.
fnve-

neminem decet. Irrita itaque declarantur acta Symynachi m favO'


transactis sibi blandiri

quum

per tres cousacerdotes nostra fuerat ex raultorum auctoritate conventus , ne quid sibi lemere praeter conscientiam cleri majoris

rem tum

Eulalii.

Mandatum

imperatoris exsecu1

se fuisse, respondet pi'iefectus dia v

Kat,

Februarii (4). Inler convocatos Ravennam episcopos Honorius sedere noluit illos, quos
iuterfuisse alterutrius ordinationibus coustabat,

assumeret, circumventis paucissimis presbyteris, male acceptis his ac diversffi custodi


raancipatis, qui

ad prohibendum

cum

litteris

quam

ne non tam novam prolaturi sententiam, servaturi factum praeteritum videren-

venerant, exhibito etiam cum aliis Ostienei episcopo, quem prope raortuum constat accitum (nam tractum esse nolenlem senis aegri(t)

tur (o). 10 Ipsi dein convocati episcopi de valore

alterutrius electionis disceptabant, diuturna(3]


Ib.. S xii.-(3} Ib., u(l 11.

,i<ua

t-lutalio

i'rn^e'a
r:fiir'*

iiiipe-

rtnfnn-

Baron., an.

WJ,

^ viii. Cfr.

Migne, Ptlr., t.XX, col.730.

21H

\ xi.it (i) 16.,iri.it!t^

Octobris

Tomus

XI-

81

gue

608
Ai i.Titnk

J.

V. H.

sancU ,ui i..minel>ant.

pasc^

^^^^

Ut>de quid enti sTnt audiendi.

part.um mea.

/1 fuit,

excellenti^

vest

sugererere prope-

;:.":;^%ertum

finetn.

rebus_co.u;t,s^qu^

9"'^;^;'' "^', Tat^idibus Martii (xv '"' '*'^ ad pacem servandam (1). AoWofur pr^idens, "-Pl^^^^^ :;..(.. Honorius

m.u

P'''"' ' -"= '^"^ '"''' S:exore7Etnceleriresponsoant,ediem

^"

componendam controversiam dtfPctle


aiem iduum Juniarum

muXW

longe '^"^''"^' plures episcopos. etian Spoleti

xm

Jumt) ad

J^
_

Tam

episcopos * i^) epistoHe. adAfricanos Galliarum acceperant sZiles litter^ episcopi umvero

ctvttatem inoitat.

Ecostant

ettamnum

TZli scMcetmomenti
I

erat

orU

limus pontifex
ifigt

tUinerrii'-

trupi de.Tiii-

rrnl rniilrovrrfiiiiiili

n/ ante

quam x Kal. cki relatio declarat inquxt scripsit (4). Qu^cumque, {xxui Martii) nec ad culproveniunt, ubito. DuUo opinante. rat.om possunt. et populum
,

Verum Synodum efinretur. Quomodo


11

Eulalii temeritas tn causa fuit, Spoletinam controversta


id

Martii

missum. Symmachum

r.

KaX

accideritSyrnmaApriU

Zs.
ut

pan. judicis referri ignarum insperata

novitate

perturbant.

V.r

armati

fdutores Nihil itaque ejus aggrederentur. inermes


intererat. clientem

mcM
Sed

Damaue
lend
horis

quintodec.mo Kareligiosus Eulalius me upsciente. mendmms Aprilis Urbem. quem credidi aUquod est
ingressus
;

Svmmachi

suum Eula-

Tmtlmguam injuste
"noSuidsit.

oppressum^rnper^or vim illatam perm exhiberi. Sciebat nempe


biduopost missamrelatio. RavenAprilis (xxv Marttt)
ad clementia ho. genus cons.lu repens t ut pacis cupida.

secum
circa

pevlulisse prffioeptum.Verum

eodem

die.

"

litteris,

vesperum Spoletinus episcopus quod sacra credidit admonendum.

missis

me

Jm

seuin Kal.
Qaum
,

ad se manantia in
iussus
sit

Urbe

die

celebrare.

Quod

sancto pasobie prasceptum ante

Honorti naseouens rescriptum

Zm.
tentia

Symu. -nandum.prim.
recepit

per

penitus ignoravi. {Fr^cepti Honorius, ut paulo rem fecerat Symmachum

istiusmodt certio-

batiouis errorem

nostra. repuranda.

supradocuimus.sedfautorEulaliieratSymprius bancti Eumachus.) Quod quum mihi statim parendum iunotui^^set adventus
lalii
,

sacerdotu endonecdeconfirmatione Urban. uterque eorum. absoluta,


procederet

principis imneratis. Verum credidi invictissimi AchiUeus nuum interdicto die Urbem sanctus

quorum causa tumultus Lratissima Urbe conversafone

antea concrevi.se

sejunctus

exstititpopulorum esset ingressus, corcmotio multitudo. armata ferro et


:

ut Hb una parte
tehs
a.'

exspectatione penderet, et futuri judicii exalteruter evidenter tio quo contineretur posudissimulare non nresso: sequo animo
'm
s

spa

forum

militari habitu conveniret.

nuum.
(>

processissem. convocatis proceribus, populum tractatu pro quiete Urbie, ut habito ad convenprimo alloquendo compescerem . exspectaretur venerunt, deinde quum tum ut. quse jussa fueprffisentia.

pu 1.-^rJeptis clementi. nostr .nd ctum quo ealcarentur , pene bellum ; jussa t an F caput Eulalium. qu. Lvendi ejus ord.nem pr
.

scendit

exstitisse

secundum

sancli AchiUei muUitudineresisteiite. venire rant publicaret.

non centorum paulisper abesse sublim.tas tua parens carissime. Unde mache ut et salabn, nos statuisse cognoscat,
hoc L^erior ordo
pr.cepti
et
:

passum, Sym

Vespasiam tam non pomit. t quum ad forum spectabilis vicarius. perurgente ego quam vir quietem utriuspnpulo. fuissemus ingressi. ut muUitudinis suaderemus; subito Que parti aliquanti et.am armati servi telis et saxie Eulalii ggress. sunt. ferro populum partis convenerant. ut. quod praeceptum
.

ordinatio deberet custodiri

-oderata synod quod al.ter fier'

Eulal.us non posse censemus, nisi d.sce eeleritate ab Urbe urgeatur, ut omni

omn.mod

dens,

.uc.tam nt cau=a mort '.'''ccent.bus non pr^ebeat. nec J^bebat > Cui esse dubium uon
i...ole,..i

populo

pra=e.,s

.qminermea

existat.

agnoscerent de episcopo Spoletino qui parati adversus quosqueitasaudaverunt, quoque et virum itnparatos advenerant, ut me, i^pectabilem vicarium crederent appetendos.
esset.
:

hac

pr.umptioais

dum

penitus seditioso furore nullam ndraittunt

nonsolum tum, verum ^en.am am cul,8e enim nuUam rendum " meretur, quam, quum Pr^'^''"^^^^^ excusat.on.s b"b,turum
:

duraver.t, pria jud.c.ura jam de statu suo profe^ etiam de salutis discr.m.ne

obst.nat.one

ralionem.

tur

nihil

ex

hoo

U Nisi ad
set
,

ictum

liberandum nos divinitas atfuispartem eg^ressique per secretiorem saxorum et impetum conspirantis mul,
.

quod,

asserat, retentar.^ eo invito. a plebe

Qui autem ex

numero clericorum
^xv.

commum

^aidum
Cr. .Ud., \

censuer.t. Eulalio, judicio pendente.


ix^v.
1.^ u..d
,

(1) u.ioii

aii.

iiy

cl 8cq<\.

{'i) It!'!

>

>

^*'-

(3)

I5i)

Ib.d.. \ xx^^-^^.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


pari se sciat sententia esse

600
I l.ltlUll

dRmDandum

lai-

cos vero, qui post interdictam mansuetudinis nostrae commuuionem, Eulalium putaverint

expetendum, honestioris

loci

poenam proscrisubituros..,

ptionis, servos vero capitis esse

primates vero regrionum, nisi spiritum plebis inconditEe domueriut ac frenaverint, sciant se
robavii te i"

paptos,

14 Obfirmaio

uUimojudicio esse subdendos. animo Eulalius pneceptis im-

perato7'is restitit, et, ut ait


didit invadendara.

Symmachus

(^),

Luteranensem basilicam ausu temerario

cre-

de eadem ecclesia fugatus Eulalius, de Urbe expulsus fuit atque


;

Tandem
,

adjunctis

apparitoribus

illuc

direotus,

ubi

suo Decreto inseruerunt Gratianus disiinct. xcvii, c. \ et reliqui canonum cotleciores. Epistolam refert Baronius ad annum 410 1), guasi datam paucis post eccpulsionem Eulalii mensibus verisimilius tamen ad annum 420 pertinet, ut monstrat Petrus Cousiant in Epistolis RR. Pontificum. Plerique igitur recentiores eruditi legationem istam in annum sequentem seu 420 procrastinant Pnvcipua eorum ratio est, quod in ipsa sua epistola S. Bonifacius conqueratur, se adhuc (Ofporis infirmitate detineri, quam imperator in suo responso longam incommoditamappeno^ HcBC autem infirmitas non statim post adilum pon;
.

4.

II

jussus fuerat residere.

His audiiis, Uoiiorius imperator, ratus supervacaneum esse episcoporum conventum, Eulalium sua se temeritate damnasse, ad Symmachum rescripsit (3)

tificatum seu anno 419. sed potius scquenii 420 accidisse dicenda est,alioquin in epistola, ad episcopos Galliarum data idibus Junii,

Monaxio

quoniam

id antea definitum erat, ut sciret se

mitaiis, de

specialiter esse

damnatum, quicumque ad incitandum populum Urbem fuissei ingressus.

anno 419, ejusdem infxrad Honorium kalendarum juliarum mentionem facit, meminisunde deducunt, epistolam ad llonorium set
consule, seu

qua

epistola

Eulalius ttaque, qui id attentaverat ; oblitus sui, probavit ex preesenti facto, quale videreB tur habuisse principium. Quoniam erg-o recte
hunc, post tot admissa, Urbe constat esse depulsum, ad quam eum aceedere nou debere, clementise nostrae et episcoporum videretur statuisse judicinm. Bonifacium, venerabilem virum episcopum ad cujus moderatinnem
, ,

adsequentem annumM^ pertinere. Equidem non arbitror, valde stringens esse argumen tum quoniam in epistola ad Gallicanos epi:

scopos nulla erat ratio agendi de valetudine; judicium enim de Maximo Vaienlino eptsco ^ pis committebatur. Ast vero ad Honorium
scribens, ut ambitus in eleciionc Pontificis
tolleretur,

auctoritatem nostram recte censuimus adjungendam .. Symmache, parens carissime et amantissime, sublimitas tua Urbem ingredi
debere, nos statuisse cognoscat ut sub ejus gubernaculis religiosa legis reverentia mode:

num

erat,

necessarium, aut saltem opportuexponere incertam valetudinis

conditionetn, siquidem erat interpontificium ex obitu Bonifacii brevi forsan secutio-um.

Non

Apriratione solitacompleatur. Data iii nonas Aprilis {n\et vi Aprilis)accepta vi id. lis BonifaInterjecto biduo, id est die x Aprilis,
:

tam certum monstravii Coustan' Pontificum tius in Notis ad epistolas Rom. et legationem ad annum Christi 420 epistolam pertinere (2), ut vult Mansius in animadverquasiones ad Annales Baronii (3). CcBterum,
igitur

Urbem, omni accurrente populo,ingressus est, tantusque, re/eren^e Symmacho[S).


cius
et refervor et Ijetitia totius exstitit civitatis. ut ligionem redditam et prcestitam quietis securiomnes gratulatione congrua testarentur.

ante tenus electionem S. Bonifacii attingat, ponendam episloiam cenreliquas res gestas

suimus.
epi 16 Est igitur sequens (4): Bonifa.ius Honorio imperatori Ecclesiie meae, cui scopus noster meum sacerdotium, vobis res hu-

^ZZ^'

tatem Eulalius in
et

Campaniam

relegatus, Nepesi-

Deus
git,

nam, qu^ media fere

jacet

Romam

inter et

mauas

regentibus, deputavit, cura constrin-

Viterbium, Ecclesiam obtinuisse dicitur, vita in qua anno post S. Bonifacii obitum, functus est.

ne causis ejus, quamvis adhuc corpori-s incommoditate dctinear, conventus, a sacerdotibus universis et clericis et apud aures agitatus bis perturbationibus Si quid enim christianissimi principis desim. quam oportet, eveniat, non vos id ta
,

christianae ple

^,

II.

Sanctus lege

lata ambitiosos

secus,

a pontificatu repeUit; appellatlOneS

,^^^_

cuncta aequa moderatione coinponi^.

^^^

^^^^

^^^^^_^^^
et

AtrOrum aamUlli;

IViaXl-

^ijebimur, quod

civitatis

quietem

LcclesiEE

mum, Valentmmn

ep.scopum,

^^ZJt^^^tS^^^X::.
nostra.ulpa ponjino favente, praesideas,
erit,

episCOpOrum judlClO SUbjlCU;


jura Sedis apostolu:^ adversus Atticum CP. aefendit; jura

- ^- I^f^ J;:;S::: t
^^^^
^t stabiii jure custodi=.tur.

^.^^^

quod

episcoporura servanda decernit


liritm S Bi>in-

---;; ^^-1";^*"
est, ethnicis. et sub ^ionis cura coostrinxit, id sunl -. imT^prin eleraentifle miuime, qnae v U^ ^^^^^ ^entripsa enira Ecclesia devn-

SanCte Oblt.
.

j^ontificatumpacificeadeptusS.l^on.f..ns,

Tpr^ciderestudicitambitionemeorum,qui sedem Romanam ex contentione usurpare aliquando tentarent. Quapropter ad Hono-

\\^'l''^\ tionem

'

rium augustum, missis


tueret, ne quis

legatts, scrxpsit,ut

quid ^i serra anectu qun


,

christianissime iraperHt.,r. raeo ^^^ ^^^ venerabilis appellat


^^^^_^^^^

^^^^

^^^^^^^
.

^^^^^.
,

servata electionis iibertaie,

umquam

imperator consti per ambitum Roma-

fidus

rector et
sibi

sponsatam
ne in

uui dc gubernator impeni n et intactam virginem servat


.

Cor

,xi, 8.

epistolam nus ordinaretur episcopus. Hanc

eam

proaliquos patiamini insidiantium


ixivu.. Migr.c, raUol.,
l

m) Baiou.
' lJ ^

a. 42U,

\X,

col. 7t,0.

',

cellarura

610

^*^ DE

BONIFACIO
^
. .

I,

PAPA ET CONFESSORE.
forte contra fas D cessandum. Quod si duo (2) fuerint ordinat.. nu um temeritate certautum sacerdotem sed lUum ex his futurura penitus quem apostolica permansurura, eolum in sede uova ordinat.one diyiex numero clericorum consensus elenum judicium el universitaUs
;

V. ".

pestatis insolit^
et

tumore

t^ br.

glonos.
"^"^'^-

Lla^^
e

nu^m suis reriU pr.sentiaque


religiose

^.^ mater unidespoDsata,vestratamen vestram legat.one fEcclesia hac pietatem commisit appella sacordotibus
tranquiUissime
.

imperator

repetU.
,

Vo

imperantibus

tam fidus pu mter ipsa mysterm Uano Ecce enim inter felicitate depeu^ vestri ; cT; suas, qu.s pro quem et de cujus sede teste apud dit imperii,

modo Deo quam tibi,

.n,u.. e.t po ^utus prmcip. cbn.s

jrerit.

Unde

id

observandum

est,

ut

omnes

tranquiUam
serenitatis

mentem
nostrs

et pacificos anirao. ex

admonitione

custodMut,

conspirationibus teniare nec aUquid seditiosis


,

iVt7

pro reUg.on.s saicto Petro, soUicitis


oratio,

S'antiavocibusclamat:oumsoUie.tapeUtone miscetur
ne bas

vanas res
tentatore

nuUi parUum conentur; quum certum sit Hactenus ipsam eleclio8ua studia profutura. consecuta nem S. Bonifacii ei quas eamdem^ Nunc res ab eo gesias, quansunt exposuimus, aliorum iestimotum eas cognoscimus, ex
niis et

evolvepr^sertim ex ipsius scripits


^^,^,.,^
sc<(em,><,.

a semel evulsa distrahat plunbus. pnndiscordia. Ageret

cuUu soUto
apud
te

Stante.

Tep christianissime. oppressionibus idolosecura causarum. et in tua,

nisi

uarum

es et

\%JamsuhS. Zozimopapaexortaeratcum
appellationum episcopis Africanis circa jus quam S. ad sedem apostolicam controversia,
sui iraBonifacius in ipso initio pontificatus patres kfrxcani xn ctandam habuii. Scilicet

sfo/.cam

rum.

correctionibus, fide in hiEreticorum

divino
tudinis
ratione

semper cuUu parUercum impeno


Uabet refugium.
tuffi

flo-

mansuevene-

rente. vicisset.

animum cum
conjunctum;
vos agatis
.

6U*e reUgion.s

quum
.

qmdqmdbuic
v.r.s

j,

proficiat.

conferat.s fratr.bus et

can xxu siaConcilio Milevitano Hanni 416 diaconi vel cffiten tuerant (3), ut presbyteri. habuerint, si de clerici, in causis, quas
inferiores
iudiciis
cini episcopi eos
;

consacerdotibus

meis

probatissim.s

ab omnibus, qui Ecclesiam precamur sacrm cauad te legatis. Quibus. in urbe vestrse sam reUgionia prosequentibus. quo postulatis anmansuetudinis boc anirao. Eccleperpetuum statui universaUs

me et

fac.unt istam.

vi- ^ episcoporum suorum quesU fuerint. audiant et inter eos qu.dquid

uuitis. in
siffi

coDSulatis. Data kal. JuUi.

o-m..m

.'.-

17

legaiionem Benigne Honorius augustus

ex consensu episcoest finiant adhibiU ab eis provocandum porum suorum. Quod si ab eis ad Af.ncana putaverint, non provocent nisi provinciarum suaconciUa vel ad primates putavent rum Ad transmarina autem qu. Africam in coma nuUo intra
.

""""^*"^"'
"""" ^"""'^~

BonifaciusPontifexpeiebai, admisit et quse Romx episcopi orconcessh ui si denuo duo urhe pellerentur. Recie ambo
ficiarum editor,

appeUandum. muulouem snsclvy^tnT.Pafnaigiiurexcommw


qui infra nicationis interminahatur iis, ad iransmascopatus gradum consistenies,
epi-

dinati fuisseni, epistoiarum ponitanimadveriii Coustantius, Honorii legem idoneam qui-

Hoe rinaseu adRomanamsedemappellahani.

presbyiamencanonenon ohsianie, Apiarius,


Consulari, tevEcclesiie Siccensis in provincia et episcopo suo gradu dejectus

dem

ad ambiiiosos deterrendos, sed poeadem etiatn abuti ad excludendos bonos


fuisse
pergit, si antea tuisse inimicos pacis. Sane. ac Damasum inter valuissct, Uonifacium ipsum
Pontifices

ab Urbano

communione
confugerai.

privaius,

Eum

ad sedem aposloUcam henigne Zozimus papa exrestttuit.

suosRoma non receuseret. Sed dam interdum exigit temporum iniquitas,

quaequae,

Honorii consiituhaL- sublata, removentur (5). suum Decretum iniulit Graiianus tionem in Victor Uonodistinct. xcvii, c. ii. En verba augustus inclytus triumphator, semper C rius,
:

cepit,accominunioni ecclesiasticx repugnanies, Episcopi Afri, aliquaniisper quapropter p morem gesserunt Zozimo (4)
:

AureUus Valeutinus

prims

sedis

provi.icis

Urbis saucto ac venerabiU Bonifacio. Papae debita reveTuae aet^utfi. Scripta Beatitudiuis gratulatione suscepimus, quibus recenrentise
sitis,

tias.

egimus omnipotenti Deo maximas graquod sauctimoniam tuam post longum


optatae redditam didicimus sani-

adfueruut, Numidiae et cfieteri, qui prsesentes conciUo Afr.cae ad Uomnumero ccxvii ex omni jam viia functo. faciura Papam. S. Zozimo canacia suni salva quidem scripserunt, quae labore. aUercation.s tate. non taraen sine parvo ordiuaApiarius presbyter. de cujus et Igitur
tione et excoraraunicatione fuerat
,

exortum non
Afncae
.

incommodum
tati.

Et ideo revertentibus venerabiUbus viris, gaudium nostrum sacrorum apicum attestaut quotidianis lioue siguamus, ac petimus ac voorationibus apostolatus tuus studium atque imperium uotum suum ciroa salutem
.

verum etiam solum Siccensi de omnibus erEcclesiffi uon leve scandalum, restitulus. raUs veniara petens, communioni est

totius

Ui tamen paci Ecctesiae consuteretur, gradus sui et accepto fuit, ut, retento honore aUbi veUet et posset, preepistoUo. ubicumque
sbyteru munere fungeretur.

cautum

pietati strum dignetur impendere. lUud autem


nostrffi satis

placuisse cognosce, quod sanctimon.a tua de Ecclesiarum aut popuU perturbatione soUicUa est. Quffi, ne aUqua ratione
possit evenire, satis clementia nostra credidit

io Quia tamen noverant canones

Africani
circa

episcopi
citatos

non .-^-;,

appellaiiones
,

a
^^^^^,^^^^.

Zozimo tamquam Nicsenos

petie-^

esse provisum. Denique,

praedicante Beatitu-

dine tua, id ad cunctorum clericorum notitiam volumus pervenire. ut si quid forte reUgioni tusB, quod non optamus. humana sorte contigerU, sciant omnes, ab ambitionne esse
Pauol

conciruni ut inquisitio statutorum Nicaeni quia in nuUo Ui permitiereiur : videiicet ex oriencodice grseco ea potuerunt inveniri,
talibus
Ecclesiis,

ubi

perhibentur
reperiri
,
,

eadem
afterri

decreta

posse

authentica

desiderant.

Rogarunt
l.

tandem
302

ut

PonttPatro
..

ti\ MiB.ie.
c. 8.

i. II,

XX.

col.

m. -

(2) Disiinci.

liu.
lt,91

el Mansi,
l.

suddI. conc.

I.

col.

(4) Mifioc,

(5) Lalibe,

i.

conc. col. i542

Ui

Ihid. co.

XX,

col. 7ti2.

DIE VIGKSIMA QUINTA OCTOBRIS. D


ad episcopos prsscipuos, Anliochenum, Alexandrinum Constantinofecc ipse scriberet
,

811
MCtWRE
J.

poliianum. Ignorabant Africani prassules canones, a Zozimo et Bonifacio allegatos, ex Sardicensi concilio desumptos, a Romanis passitn tamquam Nicsenos ciiari. Atque hinc acaiholici non pauci ansam sumpserunt, ut Romanos Poniifices tamquam falsarios iraducerent, qui jurisdictionis suge am-

majore flducia ausus sum aliquid adtuam ben^ titudinem scribere de his rebus quae hoc tempore episcopalem curam, si qna iu nobis est, ad vigilantiam pro grege dominico stinmio
,

H.

recentiore sollicitaut...

Htec

ergo

qua;

istis

duabus
spondeo
forsitan
stitui...

epistolis illorum ista disputatioiHr


,

re-

ad tuam potissimum sanctitaiem non tam discenda quam examioaada. et nbi


aliquid displicuerit,

emendanda consiucerissimsE
iu

plifcandse causa Sardicenses canones pro Nicc-enis consulio venditabant. Certe hoc fuicro non indigebat Romanorum Poniificum primatus, muliiplici argumentorum genere neque minor erat Sardicenconfirmaius
,

Ago autem

gratias
,

uos benevolentiae tuoe quod eas me liitere noluisti litteras inimicorum gratite Dei in quibus reperisti uomen meum calumniose atque evidenter expressum. Cerie ialibus ver,

sium, quam Nicaenorum aucioritas. Synodo Sardicensi cum Grato Carthaginensi adfuerant Africani episcopi quam plurimi. Quare quum nulla imposturae causa fuerit Zozimo et Bonifacio, alia causa inquirenda est, cur Sardicenses canones sub Nicseniconcilii titulo citati fuerini. Quam ne longe petamus, adnotare suffiviet, non semel id eiiam sequentibus seeculis accidisse, ut unius cop,cilii canones sub alterius iitulo citarentur

bis

non sc?npsefnt S. Augusiinus viro, quem falsarium, ut volunt acaiholici, suspicatus


fuisset.

21 Pendebat

nocentii et

jam a tempore Poniificum 2nZozimi lis, quam clerici Ecciesise

Matimum.
Valenti.r

Vaientinae in Gailia adversus

Maximum

{intlia epitcoj;i,m

epi-

mum

scopum suum susceperant. Jam anie mensem junium 41 9 clerici conveneruni S. Bonifacium, eique porrexerunt libettum adversus episcopum suum, in quo varia ejus crimina exponebant : speciatim vero eum manichaeo-

rnminihM

idque ex colteciionibus canonum eruditi viri ostenduni (1). Atque in hoc de quo agi" mus, casu quo Zozimus ei Honifacius Nicsenum Concilium pro Sardicensi ciiarunt Romanse Ecclesiee veterem canonum codicem causam fuisse anitnadvertunt ; in quo quum Nicseni canones primi inscripti essent, deinde sequerentur caeteri absque ullo titulo aut disiinctione aliqua, facillimum fuit, eos eiiam, qui Nic^nos sequebaniur, pro Nicsenis adhibere. Male igitur acaiholici propter istiusmodi confusionem falsitaiis nohani san,

rum hx?esi involutum accusabant i?ique ^ probaiionem objecii crimi?iis gesta synodatia suo et insana teproferebant eiiam furore meritaie ad scccuiarium quoque judicum tribunalia subdiium quiestioni, gestis probatis
, :

medium, eum objeceru?it homicidii damnatum i?ite?'ea autem episcopaius adhuc sibi nomen in suis iatibulis vindicare in propri^ civiiatis infamiam. Tandem Maximus saein
:

ctissimis viris, SS.

Zozimo

et Bonifacio

inu-

runt. Qui plura de Appellationibus ad Romanam sedem videre cupierit, adeant Ballerinos Zaccaria in Antifebronio iom. l. c. ei Franc.
IIT, lib. III.
(utmittpmliis

pius vocaius ad tribunal episcoporum provincialium, judiciwn consianter subterfugerat. liaque S ]ion\f^cin8 liiierasapostolicas, quibus reciiatw accusationes indicabantur, Hemidirexit ad Pairociu?n Arelatensem Narbonensem,Seve?'u?n, Vagium, Eilariion
,

20
et

Cxterum

quamvis Bonifacium inter


labor^
,

decprnif

Afros fuerit aliquis altercationis ut loquuniur paires Carthaginensis

salva

confirmat etiam episiola, data iv Kal. Maii, ipsius Bonifacii Monasio v. c. cous. seu anno 419 ad Faustinum episcopum et Philippum et Asellum preain unum bytefos, in qua dicitur Christus

iamen mansit

caritas

quam

le?num,Julianum,CastoriumAptensem,Leontium Forojuliensem Constantiniim Joannem, Montanuin, Maurinum, Mauriiiwn et Cceteros episcopos, per Gailias et sepieni provincias constituios. Horum eptscoporum se,
,

ii, des hacienus ig?iotcV sunt, si excipia?itur nomi?ii subnexui?nus ( I). quorum sedes ^cimatam in 22 Hos igitur S. Bonifacius, exposiiis cn^nt- ,j,^;^ J^^
^.

nibus,

Maximo

objectis

jubet

sententiam

rompetiu:

revocasse divisa et

scist;a

sarsisse

(2).

Quanta

porro

praesules de doBonifacii nostri opinio cirina et sanctimonia S. Augusiinus in iibris conesset

apud Africanos

carissimi, quia auferre. Ideo, ait (5), fratres se noluit. ne convictus diendus hic priEsentare ab accussintibus se clericis, posset C
forsitan

testatum facii quos eidem tra duas episiolas Pelagianorum,

judi- F tandem aliquando, praeseutatusepiscopali


feriri sententia... cio pronuntiatiouis congruae decrevimus veDilatiouem tamen dedimus, et

nuncupavit ; dicit enim (5) Noveram fama celeberrima praedicante


:

te qui-

et fre-

essejudicium strum debere iutra provinciam

quentis^.misaiqueveraLi
esses Dei
sirae

gratia

plenus,

acceperam,

^ beatis-

Novembrlum rum xwmbrinm


sens,
si confidit
,

ter

venerande Papa Bonifaci. Sed fraposteaquam te etiam prjesentia corporali a te vtdit Alypius, acceptusque meus
atque
-

adesse voiuent, ut si ade.^se voluent, prasi ad objecta respondeat


:

vero adesse neglexerit

dilationera sententiffi

miscuit, benignissime ac sincerissime, mutua


condictautedilectione, .colloquia; tecumque magno tibi junvivens, et parvo licettempore,

lucretur. Nam manifestum de absentia non crimine, qui indulto et est confiteri eum de delegatojudicio, purgandi se occasione
toties

non

utitur. Nihil

enim
ipsa

interest.
quffi

utrum

iu prse-

ctus affectu,

se

simul

et

me

refudit

in suo ; luo, teque mihi reportavit tuae sanctitatis est facta jor'in me

animo tanto manotitia,

senti

examineomuia,

probentur,

quum

enim dedignaquanto certior amicitia. Neque


ris

procurata toties litteras dirigimus, ne per omnes provincias

cnmquoque pro confessione constet absentia. Nos autem


dicta sunt,
praetendat, ut

et amorem deas esse amicus humilium, Unde et accepta per pendere impensum... f *- T^pr niiem te famihanus didici. re-

altius praesiqui nou alta sapis, quamvis

excusationem sibi iguor-^tionis et illio se conad provinciam venire cogatur, autem praeseutare judicio. Quidquid stituto duxerit decernenvestra caritas de hac causa

dum,

g^.2

DE

S.

BONIFACIO
fuerit, nostra

I,

PAPA ET CONEESSORE.
dePatriarchisCPolitanisi^): sed episcoporum opinio pariisiius urbis animis alte insederat
inier Veterem et Novam Romam : ita Orientalis imperii usucapere tentabant, jus suum defendere cogitavidimus rent. Sic ad diem xxiii Octobris
litatis

dum. qnum ad nos relatum


J.

ut

V. H.

coDcedet, necesse Bub die idus junias,

estauctoritatefirme ur. Data

negotit Valeniim Quis porro fuerit exitus et ejus successorem nam inter Maximum hiatus est in Catalogo episcoS.
,

coDsule

id est xiii

Monaxio Jumi anni

viro

cJanssimo

419.

Nesciur.

ut, dum provincias

AuiriCP.amhitiofie>,

Appolinarem porum Valentinorum (1). Bonifacio facesstvtt 23 Aliud negolium S. antistitum CPolitanorum. Scilicet amhitio ex episcoConcilium CPolitanum I anno ;i81 Tinioiheus in quo pis Orientalibus coactum, Alexandrinus, Meletius Antiochenus et Cyprxsidehant sia~ rillus Hierosolymiianus secundum Gentiani Bercanone III,
tuerat ut CPolitanns epiveti interpretaiionem (2), post haberet priores honoris partes Bcopus Nova episcopum, eo quod ipsa sit

Ignatium, caetera virum sanctissimum, periinaciter et sub ipso fere fulmine, quam puiabat, jurisdictionem in Ecclesias Bulgarix defensantem. Atque hinc frequentes naS.

scebantur contrbversige, quse portam aperieecclesiasiicse se bant potesiati laic<v, ut rehus


ptus

nimio immisceret. S. Bonifacius pro augusium tuendojus sucV sedis ad Honorium


recurrit, ut
diciio

Romanse
tecta

apostolicse sedis juris-

Romanum

canonem Koma. Scimus etiam hunc ipsum


solum in Concilio Chalcedonensi non quatenus mgo tum, sed extensum fuisse privilegus modo canone xxviii (3) loquatur de CPolitanffi.HM/s igitur Ecclesige anEcclesiffi honoribus non contenti, termi,

renova-

Id quidem nepotem suum aperie significat Honorius, ad Theodosium Juniorem scribens. Omnibus nostrum inquit i6), quidem causis, in quibus intercessionem apud aures postulaturauxilium, possuraus sed his tuffi clementiffi negare non necessario curam studiumqvie debemajorem
sarta
servaretur.
, ;

mus, quibus

sanctffi sedis

apostolicffi desideria

nudis studuenos etiam su3e juridictionis dilaiare Junioris, data H runi. Hinc nota lex Theodosii Agricola coss. seu prid. id. julii Eustacbio et 421, et Codici TheodoXIV Julii anni vulgaris qu3e siano inseria l. 45 de episcopis (xvi, 2),
tisiites

continentur. Petii igitur, ut Theodosius, rechricensitis, inquit, nostrffi pietatis afFatibus,

stianitatis

memor quam pectoribus nostris misericordia coelestis infudit, univer.sis remotis,


,

quffidiversorumepiscoporumsabreptionibusper

lUyricum impetrari dicuntur, antiquum ordi-

sanciebat

Omui innovatione

cessante. vetu-

nem

qui statem et canones pristinos ecclesiasticos, usque tenuerunt, per omnes Illyrici pronunc vincias servari praecipimus. Tum si quid dubietatis emerserit, id oporteat,
viri reverentissimi sanctae

ne sub principibus ; perdat Ecclesia, quod aliis imperatochristianis Boniribus non amiait. In hisce episiolis tum
prfficipiat custodiri

facii

tum Honorii,

oblique solum Attici CPo-

non

absque scientia

legis antistitis Urbis

litani ambitio persiringitur. ^^^^.^ ^^ Theodo- orMrt. Zty Petitioni isii aures accomodavtt

Constantinopolitanffi (quae Romffi Veteris prffirogativa Iffitatur) conventui sacerdotali sancto-

sius et

que judicio reservari. Hanc legem, quatenusa Romana ad Constantinopolitanam sedem IIlyricas provincias traducebai, rejecit S. Bonifacius scripiisque litteris ad episcopos per

alia rescripsit (7).Omni supplicantium episcoporum per IUyrisubreptione remota, statuimus observari,

ad Honorium inter

^1.

cum

quod prisca apostolica disciplina et canoues veteres eloquuntur. Super qua re secundum

formam
stres

oraculi perennitatis

tuffi,

ad viros

illu-

Thessaliam constitutos, audio, inquit (4), episcoporum quosdam, apostolico jure conteropto, novum quippiam contra Cbristi proprie prfficepta tentare,

prffifectos prffitorii lUyrici nostri scripta

porreximus, ut cessantibus episcoporum subreptionihus,


custodiri
;

antiquum ordinem

specialiter faciant

quum

se

ab apostolica sedis commu-

nione et ut dicam verius, potestate separare nituntur eorum petentes auxilium, quos eccleaiasticarum sanctio regularum majoris esse non
;

ne venerabilis Ecclesia sanctissima Urbis privilegia, a veteribus constituta, amitconsecravit tat, quffi perenne nohis sui nominis

im-peTmm-NihilominispriorlexTheodosiana,
prcesulibus CPoliianis favens, iia prtevaluit,
ui Codici Theodosiano, subannum 438con/%cio, insertafuerit, dum altera, priorem abrogans, omittereiur. Controversise exposiise ori-

dedit potestatis. Leguntur etenim pracepta Ecclesias juris aliquid C majorum. et quibua in Jam temerator est eccledederint, invenimus.

quisquis in ejus leges , , debeatur, inrepit; ea sibimet quum vindicando, qua; sibi a patribus negare videannemo autur... Cesset novella prffisumptio
siasticffi

disciplinffi

sibi nihil

ginem

dedit causa Perigenis, Corinthi epi-

scopi, quse

deat sperare, quod non licet: nullus ea, quffi sunt a patribus gesta et per tantum temporum ordinationi temerare contendat custodita
, :

nostrffi

pareat

quisquis

se

episcopum
lllyricum
Rufi

re-

Achaja episcopusordinaiusisedordinatumPairenses admittere recusarant Dein a synodo Achajae seu Helladis ad sedem Corinthi promoium, dicit S. Bonifacius episiola ad Rufum, Thes26 Fuerat Perigenes
in

nunc explicanda est. Patrarum

^^^-^^^.^ ^^
^.^

^,^.

p^,,

Ecciesix vinfiit-at
-.

oognoscit.

Episcopos
prffisumat.
,

per

citra

conscientiam
ordinare

coepiscopi

nostri

nuUus

salonicensem episcopum, aposiolicae sedis vicarium. Quem Corinthii, inquit (8), sanctum
et

Data v

idus

martias

optimi instituti qualitate pollentem, civitati

(XI
arrofianii ibi juriadivtio-

Honorio XIU Martii 422).


24 Atticus
,

Theodosio

augustis coss.

suffi

non tam accipere, quam retinere desidera-

runt sacerdotem. Quibus verbis innuit, Perige-

^ianx

tegis insiigator creditur

CPolHanus antistes Theodoa Baronio ad

nem Corinihiorum Ecclesiceatumnum fuisse.


Quod apertius etiam manifestat Pontifex in
alia epistola

nem
cum.

in uifjri-

^^ ^^^ ^ ^^^ y.^- sanctitaiem adversus Tillemonttum vindicarunt nostri in Dissertatione


(DCftll. Chrisl. Amiq.
t.

quum eum
col.

Qu&nto, ait (9) inclinatus fuit, ordinatum nemo suscepit tanto


:

Ul,

y.- iSjLolibct.

II, Cotic. col.

gj

(:)

(3)Ubln-,l. IV.Conc col.769. - (4) Ibidcol. 1706. Acl. SS , t. I Aug., pag. '33. - (ti) Lubbc, t IV, Couc.

1709.

col. 780.

(7) Ibi.l,. col.

17tO.

(8(

Migiie Palrol

t.

XX,

(9)

Ibid. col.

763

sublimior

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


sublimior nuDC
est,

613
J.

quum

a suis poscitur, qui

enim ab externis fuerat refutatus. Evidens qui eum id nianifestumque judicium Dei huic teraporis voluit priEstolari, qui mereretur
,

Narbonensis ordinationem non ad Arelatenvelut sem, sed ad Narbonensem episcopum,


metropolitanum, pertinere declarat. S. Boninomifacii sententiam sequentes Pontifices et num 7 confirmarunt natim S. Leo I epist. xi {l].Partem hujus epistolee intulit Gratianus qu3est. 9. in suum decretum can. 10 caus. Gratianus tribuit quoque S. Bonifacio 28 epistolam 9.d omues Cnhwn&nsc ecclef^iae coenobitas can. 2, cai*5. i, qusest. 2, quam propter varias rationes Sancto nostro abjudicat Car. Berardi in suis canonibus Gratiani emendati epistolse (8). Validacerte estratio, quod hoc alibi non reperiatur, quod scrifragmentum ptor anxium se, ineptum et quasi solvendo non paremprofiteatur. Minus autem probandum videtur, quod laudatus Berardi dicat, tunc quideni nomen ecclesiae pro nomine mo-

tUCTOHK V. II.

qua natus asseritur et Bonirenatus. Nihilominus non vuU prius S. hahere electionem Perigenis, facius, ratam
Ecclesia- prsesidere
,

in

^^^
sbo-

quam acceperit epistalas Rufi vicarii sui; qu^quum pervenissent Bomam, declaravit, validam esse Perigeniselectionem, neminique inquit (1), in licere contradicere electo, quem (Corinthiacse) nostra sede Ecclesise supradictae quis sententia collocavit. Proinde sancit : Ne communione durare, fratris et volens in nostra ad discuconsiicerdotis nostri Perig-enis iterum
tiendum in medium nomen adducat, Spiritus cerdotium ApostoUis Petrus semel jam cui nempe dum Sancti su^gestione tirmtfvit, spaconstitueretur a nobis, per ejus-temporis omnino constet obtium, quo vacavit, nihil jectum. Interea Atticus CPolitanus per legem Theodosii supra allegatam, Illyricum Orienatque tale sedi suse subigere moHebatur
:

'^'",'^"J",^"
,.,,oj

,Mfacioorf;di'

<utHr.

cujus sa-

uasterii

usurpari

non potuisse

(9).

Etenim

scitnus quadraginta ante annis jam in ecclesia Vercetlensi a S. Eusebio eosdem fuisse clericos, quos monachos quse instiiutio facile
:

B causam

Perigenis, qui contr^a

canonem xvi
Patris Co-

Concilii Antiocheni

anni

U\

C^),

propagari potuit ad vicinam Sardiniam, adeoque ad Calaritanam Ecclesiam. Quod si ccenobitse, ad quos directa est epistota, si-

rinthum translatus fuerat, cogitabat retra ctare. Usurpationi obnisus est S. Bonifacius.e^

mutetiam

clerici fuerint, nihil

mirum, vocem

Perigenem

sua sede Corinthi retinuit. Sed ipse paulatim ad partes CPolitanas declinavit : quod gravibus verhis Xystus IH exponit scribens ad Synodum, Thessalonicae congrein

Corinthius episcopus : Noverit, ait (3), licentiam potestatis libere minime tribuensibi dam, si huic voluerit Ecclesise (Thessalonicensi) resultare, quam sibi noverit profuisse cui necesse est, nos quoque, si quid tentare

gandam

ecclesias pro monasterio usurpari. Hsec tamen non dicimus, ut epistota S Bonifacio trihuatur nam gravissima sunt momenta, ut eadem illi abjudicetur, sed solum lU opinionem Berardi refellamus qui dum recentiores dat insiituto manastico origines, sua: ;

dere videtur, nihil nisi


perfectiori
,

humanum

in vita
,

volucrit, obviare

qui prseteritorum,

qua

ilU

htlriich

Arr

lartit-*ts ri>i-

per nos praestita sunt, tis semper usurpationibus obviamus '4). 37 Aliam controversiam circa ecclesiasticam jurisdictionem componere sategit S. Bo-

memores sumus

et illici-

monachi profitentur inesse. S. Thomas 22, quaest. c, art. 3 ad 4 citat hunc canonem, ac, ut censet Berardi, pro ejus reverentia a correctione abstinuerunt Romani correctores (10). Ha^c tamen conjeciura probabilis nobis non est nam a censwa immunem non relinquerunt correctoqualem
:

res

Romani alios

canones, a

S.Thoma
:

citaios:

tenpi Hiiilu'
ciaiii re]iii'

niii

Arelatensis episcopus Patroctus ordinaverat episcopum civitatis Lutevensium (Lodeve), sub metropoli Narbonensi, quam
uifacius.
,

ordinationem improbavit Bonifacius Papa. Pro jure Patrocli stare videbatur decretum S. Zozimi, qui Honorio XI et Constantio II coss. seu anno Ckristi 4,11 sanciverat, m^ pro
,

S. Docsic, ut unuynproferamus exemplum tor 22, qusest. clix, art. 2 recitat canonem 17, causse xxii, quaest. Euiychiano Papse tributum, quem tamen correctores Theodulfo Aurelianensi recte adscribunt (U). Nihil dicam
i

S Trophimi reverentia, Arelatensis metropoli'

et in utraque Narbonensi ordinandorum episcoporum haberet potestatem (5). Decreto non facile obtemperarunt quidam Gallicani episcopi, rati

tanus in provincia Viennensi

probabiliter obreptitium fuisse.

Fnimvero

Patroclus Bonifacium nostrum tam propitium expertus non est. Quum enim apud Pontificem conquestus fuisset Hilarius, episcopus Narbonensis, quod Patroclus in locum
decedentis episcopi Lutevensis, alium in aliena provincia, prastermisso metropolitano contra
cius Hilario, ut

de causa Antonii, Fussalensis episcopi qui fraude 5.Bonifacium ad quem provocaverat, decepit, quoniam de ea late actum fuit in ^ Commentario de S. Augustino, ixix (12). 29 Constituit quoque S. Bonifacius, ut infe- f/ymnum An f/'">-nm inCa ria V in Ccena Domini cantaretur in Missa Doiiiini rerum solemniis Hymnus Angelicus Gloria in fiiari juhel. gaudii excelsis, in signum,ut videtur, publici propter peccaiores, ista die ad reconciliationen receptos, Hymnus ille a solis fere epi,
,

)iit

scopis cantabaturt

nam
habet

S.
:

Gregoni Magni

Sacramentarium

Dicitur Gloria in

patrum reguUis ordinasset, rescribitS. HonifaLutevam profectus, metropolitani jure arbitrioque utatur, et peractis

excclsisDeo; si episcopiis fuerit, tantummodo die dominico, sive diebue festis. A presbyteris autem mininie dicitur, nisi solo in jjascha (13).

Hxc
ris

disciplina usque

XI videtur viguisse,

ad medium sxcutum quando etiam presbyte-

omnibus, sedi apostolicae renuntiet, quidstatuerit. Data epistola v id. februarii Honorio

MlIetTheodosioX
quod
(1)

aug-g-.coss,

(ii),

id est

anno

Christi 422. Rescindit itaque S. Bouifacius,


S.

Zozimus decreverat
lo^...

Primseque
Ubbc
loin.
11

permissa Hymni Angelici recitatio, forsan a S. Gregorio *VII, qui libros liturgicos recognoscendos susceperat [\^).Solebat etiam, Gregorio Turonensi teste {\h). pro gratiarum actione cantari in eventibus, speciali Dei be|..
(It) U.i.f.. 110} Il-i.l.. I'- 211 - (ll}Crrp. Ui. -it^iMijine. p. 12!*.- (12) Aii SS , t. VI Aiic., (). iU>Zaaari. Ilil)liulli. Ril., Paiiul.. l, LSXVill. ci.l. -JB (15) Ue Glur, MbiI.. C8|>. tl3. t. II. pail )., p. Lxi

Mit;ue Paliol.
ul- Iii.7.

XX

rol.

780.

(2)

Ul.

.nui:.

M^Bi^ '""'
^6) Ibul., vol.

- l5) M-Kiie """ ^^ '^"'-

F<Mrol. K.in.
***'
i.

cul. till

H)

ll.id..

(^).]^"*-

772.-

(7) Ibid.

LIV

cul.

63i.

(8) lb,dl

i"\,^r- 77 II,

neficio

614
AliCTOdK

DE
(1).

J.

V. H.

Hodie, ui satis ne/icioordinatis circumstant^is cantaiur

BONIFACIO. PAPA ET CONFESSOREAd Siinctam dein ponit novimus,


:

Felicitatem natalis

D
^"' *>''^.

ZsMus
nJZdgo
AT^uehL
innotuerunt.

de gestis.

hymTe Deum. Ambrosianus vocaius, gu^ de 5.Bonifacio noUs

Sanctorum Mag:ni,eic.
32

Hxc

tinius
nifacii

lorendicta nemo existimet, quasi I< depositionisS. Bonegarevellet toeum

id enim S. Felicitatem Ponti/icalis : Sepiiltii-s est in testatur Liber

fuisse

ad

Die$

etanmt

nl)ifm

nostrt adeoque et morieni S. Asclepiodoti seu ad consulatum Mariniani et

Mcn

ad

Quam opinioChrisii 423 refert (2). secuti sunt. Verumnonemeruditi plurimi obtium videtur senientta his verisimiiior 422 innectens. Eiemm, ut

amum

Kalendas Novembris (6). Ciaconius ccemeierium Pontificum Romanorum negai, situm esse, sed S. Feiicitatis Via Salaria tn suo Via Appia (7). Verum Blanchinius
refutai, Anasiasio Biblothecario Ciaconium
auctor, dicens{S) iVeui&m indulgebitillustris
si

Vitis

Sanciinostri anno Bonifaciu8 poniu supra retulimus num. 4, 5est iv Kal. Januarit ficatum suum auspicaius rexit (XXIX DecembrisjanniM^eiecclesiam unde conannis tribus et mensibus aliquot emoriualem cum anno ficiiur, annum Sancii hujus commeniarn si422. quem in limine supersunt gnavimus, esse jungendum. Multi
;

vindicandum assumam Bibliothecanum

cer-

demonstrant, coemetetis ex documentis, qua: Via Salaria constitutura.. rium S. Felicitatis Via SalaCcjemeterium S. Felicitatis situm esse
Silvani, eique adjacentes fuisse ecclesias S. Bonifacii, papseet confessorisiion martyrisetS
ria.

modohicdocetbiographus, sed etiam monet in S FeliciVita S. Hadriani paps. Coemeterium


tatis

caialogi

aniiqui

Romanorum Pontificum
coliegere

Via Salaria, una

cum

ecclesiis S. Silvani,

quorum non paucos

monachi Bene-

numero vidictini Solesmenses, qui omnes receniiorem, giniiet unus, si unum, eumque et menexcipias (3). conspirani in tres annos
:

atque Ponmartyris.etS. Bonifacii, Confessoris mirae restauravit cohffirentes solo,


tificis,

uno

magrnitudinis

Triennium etiam ses aliquot pontificatus. ^ tribuii Liber Pontificalis (4) iia ui sotidum temtriennium, tribus solum diebu& aucium annum usque 422 deducat. Sed pus obitus ad
quantus esi C07isensus in annis, tanius in mensibus ei diebus dissensus. Pierique iaqua rnen menses octo addunt annis tribus, devenimus quibus ratione ad xxix Augusii aitingimus diem si addantur dies septem in Mariyrologio HieronyIV Septembris, quo
:

Addit porro Blanchinius,^ translaiionem ejusdem Sanctt non repugnare Via Apposteriorem ad cosmeierium CallisH
(9).

pia divisisetiamReliquiarumpariibusinter ^
custodiuniur et diversas ecclesias Urbis, ubi Felicitaits agit coluntur. De coemeterio S. lib. iii, Bosius in sua Roma Subterranea,
cap.
53.

VITA
S.

miano, ut Pontificis omnium recentissimi (5), epinotatur Via Salaria depositio Bonifacii Sanctum noecopi. Ex his Oinnibus iiquei strum sedem Romanam occupasse annos tres,
:

BONIFACII PAPiE ET C0NFES30KIS.

Ex

proprio

ecclesice

Lateranensis
a.
Eliniina(u Bii/(i(i

locwn sejtullnrir

menaes octo et dies septem. quod 31 Franciscus Fiorentinius ad id elogium, ex Hieronymiano mox ciiavimus, Mariyrologio desumpium, aliqua animadver,

ad diem xxvu Ootobris

tit.

Scilicet annuntiatio
:

Hieronymia

hsec est

ad verbum

nonas Septembris, Via Salai^anctam Feliria depositio Bonifatii episcopi ad Magni, Casti, Saturcitatem natalis sanctorum nini. In Gallia civitate Cavallonentium, eic... Anceps, inquii, fui, an verba Ad sanctam
Pridie
:

Bonifacius Romanus, patre Jocundopresbyrebus tero, post beatum Zozimum, humanis Komanse Ecclesise episcopatum exemptum
,

jisnido-

adeptusest. Is annosus presbyter ac in \ege doctissimus, bonisque moribus comprohatus, invitus ac reluctans, totius popnli acclamaseptuatione, ac Urbisoptimatum consensu, ac
ginta presbyteris

ad Bonifacium Pontiticem refeFelicitatem essent, an vero ad sequentes Martyres, renda Magnum, Castum etSaturninum lUud suade

novemque diversarum

pro-

vinciarum

episcopis, divinffi institutionis

oidine

servato, consecratus est in basilica Julii b; quo

bat,
riaj
ii

quod aliqui ex adductis scriptoribus histopontificalis Bonifacium sepultum narrent

tempore Eulalius

archidiaconus, diaconibus circumventis, paucissimisque declero ac multitudine turbatae plebis, in locum, sibi uon dehitum, per ambitum proruens, ordinatur in no* stra Constantiniana basilicac. Eo in schismate

Via Salaria juxta corpus S. Felicitatis " et Damasus sive Anastasiua tempore schismatia docet, illum incoluisse coemeterium S. Felicitatis Via Salaria, ibique deinde fecisse Oratorium, ac muneribus ditavissesepulcrum SanctsB Martyris Felicitalis et S. Silvani. At e contra vetustiori Martyrologio insuetum videbam, locum veuerati Martyris poslponi nec
,

vehementer Pontifex Beati Petri ba^^ilicam dedepressus, coactusest


Bonifacius, legitimus
serere,et
,

Delata

unacum suisadBeatiPaulisecedere rf. mox causa ad episcoporum concilium,


lionorii

quum
nodo

Patres inter se dissiderent, pleniori syres tota servattlr, jussis interea

improbabile ducebam , Magnum , Castum et Saturninum in coemeterib S. Felicitatis Via Salaria fuisse sepultos. Hsec Fiorentinius , qui
post verba Bonifacii episcopi interpungit et
Rit , t. II. (isrt. ii, p. lsv. (3) Ori. (2) U. Bout|uci, Hec. de Uis. dK Fr., t. I, p. (29. giiirs (le TEgl. Rom. Pi6cvt jusiific., p. txxxiv. -- (4) Ibid.,
(t)

aug-u6i opera,

Hum

Bonifacio

tum
e,

Eulalio, ab

urbe excedere. Quare hic Antium licitatis basilicam fiUe petiit.

sanctae Fe-

Zflccaria, BiblioUi.

(6) Orig- de rBgl. R^im., pylncum oiaii. p. 6-2 * 7)T. l,col.2S9.-(8)Aiiasta>., t. III. d. 7-

|-.

235.

(9)

Mignc,

\>.

23S.

Pairol.,t. C.\XVll,c..l. 1194.

(9)

Pspebiock.rConotuschroiiolog. UR.

Poiit.

Pro-

Sed

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

^'^^
KtrCTOBt

A
papa
el'9''"''

2 Sed

quum

Eulalius se in

Urbem

intrusisset,

occasionemque prsebuisset publicSB seditionis, Honorius, ea re commotus, Eulalium Urbe pellendum, Bonifacium vero in eam inducendum, rescripsit, quod frequenti episcoporum synodo oonfirmatum fuit. Itaque Bonifacius re^ressus, soUicita cura conatus est cuiictos in mutuam consurestituere concordiam cui et in futurum
;

Palatino juxta Forum Romanum aut Boarium et S. Marcetli in Via majori (il Corso). Ast Bonifacius JI, ut ait idem Anastasius,
;

V. H.

ordinatus fuit in basilica Julia, ei etiam sub contentione, pontificatum appetente Dioscoro (1) Unde tanto facitior erai confucontentione sio, quod iiterque Bonifacius sub
:

qutdem

etectus fuerit. Basiiica Julii hodie

non exstat

luit,

ne post obitum suura graviori scissura

distraheretur Ecclesia g, Piissimorum autem imperatorum devotione g-audebat, et contra inigratiffi Dei, non eolum apostolicis, sed
raicos
ipse doetiara regii-s utebatur edictis; et licet adversus libros tameu Pelagiactissimus esset,

sed in ui^banarum ecclesiarum magno CataCardilogo, quem ex Panvinio edidit Angelus


naiis

Majus in suo Specilegio Eomano, memoratur basiiica Julia (2), eratque juxta magnambasilicam Constantinianam Sanctissimi
electum (3). Por?^o in basilica Jidia S. Bonifacium, eiiam ostenditur ex non fuisse dedieo, quod S. Ccelestinus I, ejus successor,
Salvatoris
casse diciturab Anastasio basilicam Juliam C*). retuc Commentarii prseviinum, ^ et seqq.

norum
bat
;

cui Augustinus
direxerit

beatl Augustiui episcopi responsa poscetautum detulit, ut ei sua

scripta
EcclcKiaDi
(jnhcr-

noa tam ediscenda quara examinanda


ft.

et

emendanda
,:t

SFatroclum, Arelatensem episcopum,

alienfe

limus variam,
tificatus sui.

quam
sua

expertus

est,

mnctc

metropolis jura invadentera, repressit, datisque


litteris sedis jussit, ut jure metropolitani et apostolic

S. Bonifacius in

electione et in initio

fortunam, pon-

mt.

nd Hilarium Narbonensem episcopum,

praeceptione

ad

pervasum locum accederet,


et apostolicse sedi

agendaque videret
ferret
i.

cuncta

re-

tota d Favente Symmacho, Urbis prxfecio, est Eulalius aniipapa cedencivitate potiius igiiur tempori fuit S. Bonifacio, qui ad
;

dum

Constituit, ne mulier vel raouacha sacrata pallia contingeret aut lavaret, ne quis

incensum in ecclesia poneret, nisi minister esset k. Servum vel curiae vel rei cujuslibetobnoxium, clericum tieri vetuit l. Pecit oratorium in
cifimeterio Sanctffi
Felicitatis

basiiicam S. Pauii via Osiiensi tertio ab Urbe lapide secessit. quatuor e Antium, hodie Nettuno, viginii versus circiter miiliaribus Jtalicis mendiem olim civitas ad mare Mediierraneum siium
:

j,

Martyris juxta

episcopalis,

nunc ad dicecesim Albanensem


basilicas

corpus ejus, cujus itemque Sancti Silvani Martyris sepulcrura ornavit, pluribus donis oblatis m. Denique faraa celeberrimus et gratia Dei plenus. ejusdem gloriam adeptus est, Houorio et Theodosio principibus, sepultusque iu coeme-

periinet.
f

Hujus

ringhius in sua cap. 29 (5), hac nostra


tur.

nuUum prorsus, ait ArRoma subterranea, lib. iv,


ffitate

vestigium suspici-

Hanc

eedifieasse referH Anastasius S. Bo:

KaUecembris n. Semel mense Decembri lendas


terio sanctffi Felicitatis via Salaria, octavo

creavit presbyteros tresdecim, diaconos tres, episcopos per diversa loca sex supra triginta.

Hic fecil nratorium in nifacium dicens (6) ccemeterio S. Eelicitatis juxta corpus ejus quod dein fere collapsum instauravit Symmachus Piura de hoc coeineterio habent papa
:

l?).

Pontificatum tenuit annos quinque minus duobus mensibus et tribus diebus o

nostri
VII

ad diem x

Julii in

Commentario de SS.

ANNOTATA.
a Uti

Fratribus (8), quemadmodum de cxmeteriis in Via Saiaria hac ipsa die xxv Octobris in Actis SS. Chrysanihi et Darise actum fuit,

g De hac S
3

Bouifacii constitutione

egimus

prwmonuimus num.

Commentarii,

Commeniarii

prcevii,

num.

15 et seqq.

damus, deficieniibus aniiquioribus documenProprio tis, lectiones secundi nociurni ex


Lateranensis. Varia certe in iis occurrunt, quas emendaiione indigent, quasque autjam correximus, aut deinceps corrigenda indicabimus. Jdeo autem lectiones hasce ecchibebimus, quia compendiose gesta S. Bonifacii
ecclesia;

h Jn causa Pelagiana S. Bonifacius quam proxime aniecessorum suorum Jnnocentii J satis monstrat F et Zozimi pressit vesiigia, ut

referunt.

b Jn basilica Julii vei Julia habet quoque,

testimonium S. Augustini, offerentis eidem Petiliani, lihros suos conira duas epistolas quod Commentarii prxvHnum. 20 allegavimus. S. Prosper in Libro contra Collaiorem, Bonifacap. 2J, oiim 41 (fl), testatur, Papara Dei non solum cium contra inimicos gratiffi
apostolicis, sed
etiara regiis usura edictis
;

quemsupra num.

Commentarii citavimus, Bonifacium ordinatum fuisse. Anastasius S. Hic con/usionem aliquam inesse inter Bonifacium Jet IJ vix non potest. Etenim Bonifa2

et

eumdem, quum

esset docti^siraus, adversus li-

cius

1,

tesie

Symmacho, Urbisprsefecto,
,

ete-

bros tamen Pelagianorum beati Augustini episcopi responsa poposcisse. Constitutionem imperatorum, adversus Pelagianos latam, in

ctus fuit, ut supra num. 4 retutimus, ad Theodie sequenti ordinatus in dorffi ecclesiam ecclesia Marcelli. In hisce locis assignandis

provincia Byzacenapromidgat Auretius Carihaginensis (10), quse forsan eadeni est, ac ea quce anno 4-18 pridie kaiendas majas, adeoque

errare non potuit Symmachus, eadem die,

sub pontificatu S. Zozimi, apud Baronium

qua ordinatio facta fuit, scribens ad HonoHum Augustum. Uiraque ccclesia exstat etiamnum, nempe S. Theodori; nam perperam scriptum existimo Theodorge, in Monte
(!)
j,. *.

ad hunc annum
i

xxviii reperitur.

Controversiam inier Patroclum Arelatensem et Hilarium Narbonensem indicavimus

Commenlarii Preevii num.


Palrol
,

27.

Mighc, Pairol., L

CXXVIII,

col.

63*.
(4)

(2)

T. IX,

l.

CXXVIII.
l,

rol.

187.
1U.

4M. (3) Cfr, il)iJ., p. 184. CXXVIU, tol. m. - (ti) Tom. Octobris Tomus XL

II,

MiRne, Pairol.,
|0)

8) Acla SS..

III. Jiilii. p.

- (7) Ibid.. () Mignc,


101.

col

iU.
t.

U,

PtroI.,

p. 1)8.

Migne,

col.27I.~(IO) IbH

,t.

XX,coI.

82

kRenovavit

g^g
AllCTOnt
J.

DE

S.

BONIFACIO

I.

PAPA ET CONFESSORE.
juxta corpus ejus, et ornavit sepulcrum Sanctffi Martyris Felicitatis et Sancti Livauii {Silvani), ubi et posuit ha;c Patenam
licitatis
:

V.

II

quam constiluit 5^ k Renomvit potius ecclesiasticam )amlatam nifacius legem hanc hceretici fo:' IsSotere papa qui. quoniam vocapartem minisierii ecclesiastici minas mterofflcio Znt, easdem omni istiusmodi sacr^ Postquam porro virgines dixit (1)
:

Bo-

argenteam, pensantem libras vigintij scyphum argenteum, pensantem libras decem; amam argenteam, pensantem libras tredecim calices
;

fuere plumairicuUv ecclesiarum adscriptm raiw, supellectisculum sibi adscribendum abusui cwperunt lem sacram coniingere consiarei, ut plane occurrit S. Bonifaoius, et ecclesiasiicum a ffcminxs nullum officium S. Soteris usurpari posse, consiitutionem a contaciu quoque innovavii, et monachas
:

minores argenteos duos, pensantes libras quatuor; coronas argenteaa tres, pensantes libros quindecim... Amam, de qua hic sermo, inier-

preiaiur Cangius

h. v., vas in

quo sacra obla-

in motio continetur. Coronse, sunt candelabra variis lucernis instrudum coronge seu circuli, cta, ab ecclesiarum laqnearibus dependentia.

sacratorum palliorum arcuit


1

(2).

Cfr Glossarium Cangii

h. v.

Jam

caverai S, Innoceniius
:

I,

ne curiates
est,

n Mirum saiis, Proprium iumLateranense,

clero

adscribeyiiur nam,

ut scribit episcopis

ium Vaticanum intrudere

hic

Decembrem,

(3), oavendum synodi Toleimuv, episi. curialibus fueriDt, aUquando DC clerici, quiex videmns accia suis curiis, quod frequenter reperitur in ejusdem dere, reposcantur.'7f/em

episiolaad Victricium I et leges civiles sanxerunt l. (4). quod eiiam E<^dem raiio mi1% C. de episc. ei cler. [1, 3]a ministerio sacro arceaniur,
litat,

Rotomagensemcap.^M

Anastasius aperte dicai (6), Sancium sepultum in coemeterio S. Feljcitatis martyris.Via Salnria, octavo Kalendas Novembris. Quoniam porro 7nonsiraviinus,num. 30, S. Jionifacium prohabilius, diem suum obiisse iv Septembris,

dum

consequitur, sepulcrum ejus in oratorio S. Felicitaiis esse secundum, quum bimestri


fere spatio alibi quiescere dehuerii.
vii,

ut servi

quoniam aiieno arbiirio obnoxii suni.

Donaria, a S. Bonifacio ecclesiis facta, Bibliothecarius laiius explicai Anastasius

Monsiravimus supra Commeniarii prasnum. 30, Sanctum apostolicam sedem ^

verisimiliier temiisse annis tribus, mensibus


octo et diebus septem.

Hic, ait

(5),

Fefecit oratoriura in cosmeterio S.


CXXVII.
187
.1
cnl.

H\ Minne
ibid!.

IMrol

t.

1259

et

12i0.
n.id..
l.

(2)

col.

4il2 m. -

{i)

II)i<l

col.

477

(5) Ibid.,

col.

187.

l!TxXVnrcol.

191.

r.)

XX,

l(i)lb.d,l.c.

DE

SS.

CANNA, SADWREN SEU SATURNINO,

CRALLONE ET ELIAN GEIMIAD


CO^JFF.

SEU

HILARIO

NON PONTT.

IN WALLIA.

1).

II.

SYLLOGE.
unicus. Sanctorura genus
et cultus in principatu Wallise. praecipue

S. Elian.
F
d superiores dies non semel dixi de sanctis WalliiV, de quibus non alia meynoria _ superesi, 7iisi quod tempia eorum iiiulo religiose Deo dedicata fuisse feraniur; neque a communt tiio iramtte discedere velim, ticet faiendum mihi sit me eadem fere de iisdubiiaiionexstuare, quxjam pridem. mihi injecta
fundaiores fuisse iradantur, nonne fieri potuit ut hsec templa, siquidem in iiiorum essent dominio, etiam eorum nomine appellareniur, quum adhuc in vivis esseni, aique heec deinde appeliaiio perseveraret quin etiam causa esset ut, paulatim vera nominis origine
sint,
,

Inler

fandos
trrs

Wnlli*

ri,me comt,-

A
est

(,(i-

evanescente, iempla

de viris, qui mariyrologiis hibernicis Tamlactensi, Dungallensi, Casselensi et Mariani Gormani iyiscripii siint, sed quorutn neque natales teguniur in Fesiilogio S. ^Engussii, neque nomina in Genealogiis sanctorum Hiberniw. Ui sciiicet in his non sancti dumiaxai, verum etiam prcVcipui monasteriorum abbates et veierum ecclesiarum fundatores,qui numquam ecciesiasiico cuiiu honesiaii fuerunt, conscripti esse videniur; adeo ui luvc martyrologia pariim obiiuaria censenda sint; sic subii in animum scrupuius an ii omnes, qui in Waltia sancii dicuntur,

cerentur,

eorum iitulo dedicata diquorum nomen pree se ferrent ? Ca:

vendum tamen ne ampliori hsec significatione accipianiur imprimis mulii templorumWatlim paironi prohe innotescunt eorum vita et gesta liieris sunt tradita; et pares omnino
;

sunt aliarum gentium iutelarihus sanctis aique de his mdtum potest esse dubium quin locus iis dandus sit in opere nosiro. Aiii deinde, quorum pierumque sola genealogia nota est, cerios iamen hahent dies fesios, qui, licet forie iniiio propter animarum refrigerium et anniversariam ohiius aui depositionis me:

moriam cetebraii
:

fuerint,

postmodum tamem

quod nomine eorum

ecclesiie insigniuntur,

vere sancti dicendi sint Quum enim iidem xdium iilarum, qu3e in^rsediis eorum erecise

eodem ordine suni hahiti quo aliorum C3eiiium nataies neque ii mihi exciudendi videntur,

quum

vere cultu ecciesiasiico decorati fuerint isque

617 DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. eum in die festo dis. Nil est guare cBSiimemus isgue legimus hdbendus sit, quandoquidem vero in nomine et proinde in errasse; quem centum annis Urbanianis decretis antiquior explicaiur, sexu admisit errorem, is facile quidem patrom est, Sunt demum alii, qui planum sit non advertisse Wiltisium quum dicantur et aut fundaiores templorum fuisse mulitteram cpost Ilan, id est templum, m g reliquisse, sed quorum nulla nomen suum iis gui toquanDeS.Canuaautem

V.

l.

B.

Genealogia assignetur festivitaset quihus in Britannia> seu Wallias locus non sanctorum velim, priuest de his non nisi caute dicere Neque diu exspenova lux affulgeat.
:

tari-a Wallicis.

fore videtur, quoniam guum nunc inAnglia, in Wallia, in Scotia et Hibernia in plurimi, maxime protestantes , versentur

sguam ctandum

Carlislium tur duos dumtaxat novi scriptores, Glossario, guod Lextco et Rice Rees. lile in iopographicoWalliee{i)prsemisit, vocat eam sanciam et raatrcm S. Crallonis, qui saeculo v
vixerit; cui subjunxit sanctum Cannen, qui medio circiter saeculo VII Iloruit ; Rees autem,

eruderandis sacrse aniiguitatis monumentis, illarum pedetentim pristin<v res religiosse coUocantur quanio gentium in ianto lumine sunt origines christianc-e in Italia, Hiaffus^B

muUo

cios Waliisecollegerit,

diligentior, ita ut quingentos fere sanunam tanium S. Can-

nam agnoscitj quse priori saecuti vi tam duxerii. De ea pauca hoc loco
et siniul

parte vidicemus,

Et guispania, GalUa, Belgio ei Germania. diximus valent etiam pro dein gux hactenus
CornouBiiles
Iqiianiin seinda)ii
^nfUt

Cornubia.
2

*.

rcfve*t

N.

anna.
mji/u
linf

vii>"i''

iic '!"-

Porro ad secundum sanciorum Wallix genus pertinet S. Canna. uxor S. Sadwrni, qux a Willisio, si fides sit auctori Martyrologii anglici {]), S. Gan dicitur et corxfesaor,
cujus natalis agatur hac die (25 Oct.) in Llangan iu (lioecesi LandavieDsi et cujus nomine etiam honestatur templum in dicecesi S. DaviRhedyw.

de altero ejus marito et duobus filiiSt qui eiiam inier sanctos Wallise recensentur. Avus itague S. Cannse erat Emyr Llydato,matrueiis S.Germani,episcopi Autissiodorensis, Armoricana prinet regiuncidte in Britannia ceps. Ex genealogiis Waliicis, dequarum auctoriiate in superiori tomo aiiquid diximus protulit Reesius (4) ; cui inse(3), hoc siemma rui natales, guos ynihi contigit reperire, et
initio et

dieafa

rl

iem
^eiii

fesliim
;

riijits

adfinem pauca nomina.

emvui
iltir.

px/ifl-

Rieniguillicta,

S.

Germanus
31 Jul.

ep.

Filia.

uxor Bicanys.

Autissiodorensis,

E.MYK LlYDAW.

S. Iltutus. S.

SADWRN.

6 nov.

Gweinterbron, uxor ^nete.

Hywel.

alii

infpa.

Lydewig
I

Hywel

S.Derfel S.

Dwywan,
14 maii.

S.Cristiolus, S. Rystud, S.Sulien.

S. Cadfan,
1

Fjchan. Godarn,

3 nov.

fer.ivante

sept.

nov.

5 apr.

25

dec.

Emyk

Llyd.vw.

S.

Amwn
o o
'

Ddu.

Pedredin
seu Petrwn.

S. Alan.

22
S. Lleuddad.

febr. ?

S. Tydecho. 17 dec.

S. Samson, epiac. Dolensia,

c T ii S Tatkan,

S.Padarn,
.

S. Llonio

S. Llynab.

26

dec.

f,
^

'

'

Lawhir.

"^"^*

28

Jul.

Emyr Llydaw.

S.

Gwyndaf Hen,
21 apr.

Difwng.
S. Trinio.
S.

Tewdwr Mawr.

Gwyddno.

SADWRN. -j S. CANNA.
25
I

-j Gallgu Rieddog.
I

oct.

S. Meilyr.

S.Maelrys,
1

S.

Meigant, S. Hywyn,

S.

CRALLO.

S.

ELL\N GEIMIAD.
mense aug.

jan.

25
S,

sept.

6 jan.

Canna, ejm

inarifM.1 S.

Sadwrn

svu,

Apparet ex esset id genus


3
;

Saturninus
^. Crallo.

ei

stemmate quam sancium et quidem plerique, etiam ii qui prius in matrimonio vixerant atque
illo

Tinmuthensis (5) Rimiguillidse fiUse Rhedyw, et proinde fratri S. Iliuii ceieberrimi


,

abbatis

CD-

rumfllitis,

'emiilurnm in

arma tractarant, ea fuerunt reiigione ut, abjeciis saeculi honoribus, vitam monasticayn,
quge inter Briiones severissima tum ey^at, amplexi fuerint. S, Canna tamen alium omnino

et mairueli Emyr Llydaw ; ita ut consanguinei essent S. Canna et S. Saturninus. Ambo, in Briiannia Armorica nati,

^allin initro'

S.

venerunt in Walliam ineunte S3eculo vi cum Cadfano aliisque pluribus , sanctitate


conspicuis, plerisque ex minibus designai Rees

matrimonio juncta. bis ordinem tenuit Prius nuptui coilocata est S. Saturnino watiice Sadwrn et Sadwrn >'archog, fiiio Bicanys Armoricani, et, ut tradit Joannes
,

eorum genere. No(6) sanctos Cynon Padarn, Tydecho, Trinio, Gwyndaf, Dochdwy, Maet, Suizen, Tanwg, Eithras, Sadwrn,
,

(1)

A Mcmorial

of ant-icnt brilish

piciy or a Drilisli marty-

tivc chriaiians, tisually considcrcd lo Ijave bcen

ilic

fouudcrsof

rology, sup|i!emcnl, p. 27.


Ircl.ind,

(2)

Topographical Diclionary of

cburihcs.

pa;;. 1{S,

in

(5) Ibid., p.
llic

179.

(6)

Ibid., p. 213.

p. XXXI el

Kxxii.

(3)(:fr Acla

SS, lom. X Oclo-

Cfr Boiicdd

sniiit,

Myvjrian

arcliaEolcgy of

Walcs,

bris,

p.

703.

(i)

Essay on ihe Wchli sainls, or Ibc piimi-

tom.

II,

p.31. not.

1.

Lleuddad,

"

;;

g^g
tVCTOU V. D. B.

DE

SS.

SATUIININO, ETC. CANNA. SADWREN SEU


reat.
ei

omnes immerito Waltensi proximi, visum est non ^^* hagiographo unam omnibus fuisse ^atrii valedicerent et vU^ consecrarent eamque certe pientissim^ se tunc nisi, quod Franc^ nonaLm esse posse invaderent temporis BritanniamArmoricam principum everterent auctortet pristinorum erat Tum vero c-etate provectus jam

nobiHssimo essent sanguxne

CadfanO

Paueo* ante aunos quatuor virgis * diataa templo adicula quod ambulacro dein bat conjunctum fuit cum choro. Videtur esstru.
,

D
yDril!^

otum

fuisse ut S.

Eliano monasterium

esaet.

^'-f"J,
;

Campanulam procul dubio habuit. oum locus Ei nomen Myfyr, id est Meditationis
supersit.
multifl sedes seu Asceterium. Olim templum Eliani ornatum erat atque pictis imaginibus S. apoetolorum (7): hae postremse ferme
:

etiam

tatem. 8. Saturoinus, et
eccordia

non multo

post sescuh vi

S Eliani. In Myfyrseu monavetus superstitionis monuraensterio superest


deletse,

non

ita

diem

ohitt,

nomen suum

relinquens

tam [proiesiantis non

comilatu Carfitarecclesix de LlausadNvrn in paraxi.-e dc thensi, qu^ otim capella ^y^^J^y^ xn insuta Moet alteri cognomini
Gaio erai, fundatorexna, vulgo Anglesey cujus forte
,

saiis aequi verba sunt), formse arca ex robore. muro affixa scilicet lata et semicircularis, sex pedes longa, tres
,

quatuor alta,
;

stitit.

muro Initio hujus Scvculi ex mi7ius prominebat adhuc virile capid, riori habebaiur 5.Saturnini affahre sculptum, quod tem^ exstat forte etiam prwsenti imaqo (1);
inte-

foramine pedem lato et tre qiiod procui dubio prisiinum fere alto solennitate dedicaS. Eliani sepulcrum est. In

cum

tionis,

qu^ mense augusto

pore.

tutelam commufundasse aui certenomen et Llang-an in comttatu nicasse Llangauna seu comttatu CarGlamorganensi et Llangan S. Crallo. qui verimarihensi. Eorum filius Armorica similiier simul cum pareniibus ex appulit, Llangrallo. anglice Cog;in Walliam iih\xrch,incomitatuGlamorganensi aui fun-

Uxor autem

ejus S.

Canna censetur

populus eam [hxc persuasio supersiiiiosa est) quod si facile ingrediantur et. postquam se ter in eo volveintra annum rint, item facile egrediautup, se morituros quodsi secus, se anni finem non non visuros. In templo autem pjxis est, dicta Cuff
;

celebraiur, omnis ingreditur et persuasura habet

Elian

iu superiore trunci formam habens , parte rotunda et ferreis clavis muro adhaerens, cum foramine qua immittantur eleemosynse.
,

HsB necessario ab
S.

iis

faciendie, qui se in fonte

davit aut
S.

Elian.

/i4.

honestavii. nupitas Post S. Saturnini moriem alias

nominesuo

liunFJmdem S.

CaimxetGallyn
Hiedduij,

admisit S. Canna, scilicet

cum

Gallgu Reid-

secus nil inde emolumenti pecucapturi. Olim magna hinc coUigebatur peregrini ex universis nia, quum advenirent
Elian lavent
,

etiamnuiii

Cadrod Caldog, fdio Carcludwys concepit et in lucem edtchfynydd (2), ex quo


de stirpe
dit 5.

Walliffi septentrionalis

firDteslonfihus

Wnili*

rali-

lur, depravn-

liaautiqni^ rilihu* et lumii


ilni$.
-

quod nomen quum episcopum appellare Elian Esgob (esgob Pictaviensem,

EUan Geimiad

Wallenses soleant S.
scilicet

liilarium,

comitatibus; zVa ut feinde coempia fuisse prccdia (8). rantur tria Nunc semel quotannis in festo S. Thomffi apoLlaw Hir, costoli aperitur arcula. Caswallon

episcopus eis est), latine etanglicein CeiHilarium convertunt (3). Cognomen ei est sanctorum locorum miad (4) seu perejrrinus, Monde visitator quod auctor Historise insulse qui error splendidura mutavit in Cannaid, etiam suggestus fuit Cartislio (5) a ministro parcecicv Llanelian in insula Mona. cujus tem;
:

gnomine longe armatus, multis privilegiis donavitid templum atque etiam agris, qui ab ingenuis colonis nomine S. Eliani occupahantur nunc autem sanctus vir [novaironiaproiestan-^ nisi tica est) omnibus illis bonis spoliatus est, quotannis adhuc recipit quod ex prsedio
Rice Rees, alier minister eccleTentamen sicv Anglicanse, qui anno 1836 sanctis WatiicV edidii, similiter ausuum de
viginti libras.

plum fundasse

reliquii. Perseverat illic

dicitur aut certe nomen suum adhuc S. Eliani cul-

centum tus : quod minus mireris, si recogites caiholiccV multos dbhinc fere annis religioni quidem penuriam paulaiim propter preshyterorum defecerunt, pergenies tamen ecclesiee Angliquos aucatic-e ministros odio hahere, et, si
adhuc
,

in Wallia fuisse asseclas; qui

ctor est S. Eliani cuttum adhuc persistere (9) supersiitionihus ejus nomen in principatus fuisse esse ceiebre ; nuper temere admissas fereirum miraculosas curationes , ad ejus

diunt,

aurem potius prxhentes dissidentihus: quo vocahulo omne genus erronum comprehendilur. Initio itaque hujus seeculi (edidit
Cartislius

suum Lexicum

Wallice anno 1^11)

arca ex robore, de qua modo) impetratas; qui prope eccleet fontem, Ffynnon Etian, vicinis ruricotis hasiam sit, etiam nunc a Cartiste in heri miracutosa vi prceditum. quo exorditur Lexicon ejus topoGtossario, a graphicum Wattix, siatuit floruisse S. Elianum ad finem sasculi vi in Lexico autem, ad
{est
;

scripsit loci illius minister ad Cartisiium (d); Est hic fpnlicnlus, cui nomem Ffynnon Eiian, fons S. Eliani, cujus olim maxima erat faraa,
licet

verhum

Llanelian, circa

annum

450.

Ex

his

qucB adduximus, patet vixisse sanctum virum item integro seeculo post. Reliquorum aetas
satis

aqua insipida

sit e\

omni curandi

vi ca-

manifesta
((i)

est.

{()CtU1o, Toponi^ni^h. Diilionary ofWalcs.V^/'i"i<i.(toii.

V U.i Elian.
Ejsay
0(1

Ibid.. loc

cit.

(7) Cfr
(8)

Camden. Brilau570.

(2)

Ruc
II.

Uccj.

Es^oy on

tb>

\\th\i saints.t'.

'207.

(3)

nia, edil. Gousl. loro. W, p.

572

Ibid-, P-

(9>

ll.id., loc

cil.

Cfr Bonttlil y

saiiit. in

Myvyi
iM|

ian

iircli.

of

Wales,

ibe

WeUb

iin)ls, p. i?C8.

lom

p.

.-

t4)lbid.,p.

41,-

Tuimg. Ditl. of Wales,

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

^^

DE

S.

HILARO SEU ILERO, EPISCOPO GABALLORUM,


IN DICECESI MIMATENSI IN GALLIA,
V. D. B.

Corpus S. Hilari anno 636 delatum in raonasterium S. Dioannos quievisnysii in Francia eoque relatum, postquara aliquot Mimatensibus donatse. set in Salonensi novo monasterio. Reliquicfi
I.

CIBCA

AKNIM
ujino

Quandoquiden

^iiftHi

ut

fnitrU

Chiiriherri
1)1

ovincia nc,

'upamt
m$
est

tnis-

res S, Hilari, episcopi Gabalilani, pluribus ambagibus involutse sunt et obscuratse, recedendum aliquanlisper videtur a consueto ordine et initium faciendum ab ejus corporis translatione iinde nomen ejus proculdubio per univcrsas Gallias inclaruit. Certissimis documentis, quse
;

nec feminae eorura parere possent, nec animalia. Unde Tolosani, necessitate compulsi, coeoobi-

um

B. Dionysii humiliter adieruut, suppliciter obsecrantes, ut ad mitig-andura tantae plagse infortunium corpus eis sui primi pontificis resti-

tuere non retardarent, pro eo

tum habita recom-

Ihnoii-

ui, (/!" il'>-

mtro$
ferret

liinr if-

continuo in medium afjere^nus, manifestum est beati episcopi exuvias jam sseculo viii penes S. Dionysii in Francia monachos fuisse. Eseautem ineorummanus venisse traduntur

pensatione justissima. Abbas vero et conventus, moti misericordia, eorum petitionibus assen-

sum benig-nissimi prsebuerunt. Ipsi autem, acceptocorpore sanctissimi sui pontificis, ad propria cum gaudio remearunt. Quo in sua sede
Deo miserante, sanata est plag-a illa, coeperunt parere mulieres eorura et animalia. et Tolosani vero, snse promissionis nou immemores et vicium ingratitudinis detestantes, vice recompensationis ad praefatum ccenobium tranrestituto,

sub

annum Christi

636.

Quum enim anno

628,

mortuo Clotario II, Dagobertus universam Francorum motiarchiam in suam ditionem accepisset, fregit brevivires fratres sui Chariberti II, qui paternam hxreditatem capta* at anno G'ii),quum jamnejnoeiresistebat ret, utile duxit Dagobertus fratri in beneftcium concedere Novempopulaniam seu Wasconiam, in Aquitania tractus Tolosanum, Cadurcensem, Aginnensem, Petrocoricensem, Ecolismensem, Pictonicum Sanctonicum partem Provincise, quae Arelatensem et eam ex Neustrise regno pendebat sibi reservans in Aquitania pagos Bituricensem, Lemovicensem, Arvernicum, Albigensem, Rutenensem, Vellavum, Gabalitanum et Ucetiensem (I). Anno IX \y&gohQvt\, Christi 651, verbis Frede: ,
,

stulisse dicuntur corpus


et episcopi, S.

B. Patrocli, martyris
et

Romani de Blavia, prosbyteri

raonachi, necnon et corpus sanctissimi Hylari,

Gavalitanae urbis episcopi et confessoris. Quibus additur in ecgrapho, quod Catello (5)
preeluxit, haec verba
slatio sanctissima

Facta autem est tranregni Dagoberti anno xiv, seu


:

Christi 636.
3

Re quidem vera non

coasva est heec

scy^i-

Fi-\\stra

cona-

ptio,

garii utor
qui uec post

(2),

Charibertus rex moritup, reiinfertur factio-

quens tllium parvulum, nomine Chilpericum,

quippe qu3e posterior sit anno B^o, quo "" "' ^'""' "" '""" Hilduinus, S, Dionysii abbas, Areopagitica sua scribere ccepit (6). Nil itaque valet adper- ^ ,onusuadendum iynpeditx parturitionis miracu- inenii$ Sanlum sed certissime suum pondits habet ad '''onysianis,
;

moram defunctus est

ne Dagoberti fuisse interfectus. Omne regnum Chariberti, unacum Wasconia, Dagobertus prothesauros quoque tinus sua; ditioni redif^it Chariberti Baronto duci adducendum sibi et Unde Barontus sibi praesentandum direxit.
;

indicandum ouomodo tria illa sanctorum corpora tn S. Dionysii sedem devenerint. Inclamat quidem Cointius (7) Dagobertus rex ec:

"*"'"**'
.."

siabunam,

clesiam Dionysianam et ditavit latifuudiis et sed sanctorura exuviis plurimum illustravit


;

aliis

Galliarum

basilicis sceleste nihil abstulit.

grave dispendium
ter subtraxit.
tUtfue

fecisse dig-noscitur,

una cura

thesaurariis faciens,
ea vcca-

nimium exinde

fraudulen-

tioneinS.Dioii'jii

mona-

2 Jam vero quum Dagobertus maximam erga S. Dionysii templum religionem cum in~

*lerium Tulo' truntJalHiii


et

S.

Siidir-

nini
7i>((

curpu
fwsleu
vs(

retldilnin

Pio

(iliif,

tiuY

inler corpiDi

'""^-

llili>ri

''abaiiiani

fandis sceleribus conjungeret, et amaret id ccenobium non tatefundiis tantum, verum etiam sanctorum reliquiis ditare, jussit S. Saturnini, episcopi Tolosani, corpus eo devehi a Baronto, quemadmodum in antiquis S. Dionysii Chronicis et Legendariis legit Dubletus{^).Atquehic, ubiilla narravit sequens fragmentum ecc vetusto codice latine reciCorpus sancti Saturnini in ecclesiam iat {^) in ejus beati Dionyaii Areopag-itte delatum Tolosana provincia occulto Dei jndicio, absentia justo tamen, adeo gravi plagra percussa est, ut
,

Sedverenonintelligo quare tanta cleynentia prosequatur Cointius Dagobertum ; cujus pietas, si magna fuit, certe neque sapiens fuit, neque immanium vitiorum frenum, Conveniunt deinde cum his quae de Dagoberti jussis et Baronti in Chariberti ditione gestis generatim perhibet Fredegarius. Praeterea non in monumentis tantum Sandionysianis, verttm etiam Tolosanis atque etiajn Mimatensibus illa historia reperta est. Tolosana
dabit Cateilus (8) Mimatensia destinavit ad nos ven, vir Batdit, Luzeranas provincise tabuiario prsefectus et ob siyigtdarem diiigentiam piurimum a nobis commendandus Ac;
.

cipe veterem hanc scriptionem ; De sancto confessore episcopo llario ad laudem ipsius et
beati Saturniui episcopi
dc Tholose,
col.

et

martiris. SanctisChristiitna.
tinn.

{l|D. Vais^elt*', Hi^toire ilit Laiigue.ioc. tom. I. pag. 682 et sc(ni.-(l!)D. Boiiiiuet. Rccucil Hts Hisl. dc Fruiicf. loin. M, 439. (o)Histi>iieiiel'abliHyedeS. Deiiis liv.I. chap. 42,
psB
pBg. 5Uy.

p(i{.

17i

l(i)

Gallia

VII,

554
43.

(7) AniiBles ei-clesiastu-i


(8)

num.
pag.

Fruiicorum, ad ati H58. Clr Latel, Uiu>iie des comtc dc Tholosr.

(i) Ibid-

pag

oUfi.

(9)

Hisioirc dcs

Comics

174.

simum

620
AtCTOBE

V. D. B.

simum Saturnmum niam predicare verbum


Gallorum apostolo passionis ejusdem. Qui
:

HITAEO EPISCOPO GABALLORUM phum ad nos misit mn. ^ fu.s. n Aq m.ssum fip in Aqnita-

DE

S.

vir Baldit

sa^pius

Dei a beaio uiou


in Tolosa.

^^^^^^^,
deseruit

^, Kalendas Novembris humana

et testatur historia vite

que caput

summavit martirium. Cujus


tempore
in

gloriosum conAquitauie esse dig-noscitur, et corpus longo post


Francia ecclesiam beati Dionisii absencia cujus translatum fuisse dicitur. In Tolosanaprovinciaocculto quidem Deijudicio,
iusto

adaeterna mig-ravit. (S. Hilarus) atque Cujussacro corpore Gavalitana civitas insignita annorum curriculis, ejus gavisa est praamnltis
sentia et

Multo

consolata miraculorum frequentia. autem evoluto tempore, sacrata ejusdem

beati pontificis

membra

translatfi

fuerunt in

basilicambeatissimi Dionysii Areopagitae, ipsa


die videlicet,

sr:;r/;^r;ir;;.-r..
Unde Tolosani
beali
Dionisii

est tameu, adeo gravi plaga percussa

ut

qua

xi kalendas septembris {die

necessitate compulsi

cenobium

beatffi et gloriosffi

^-ri;>--irr;,rre' semperque
virginis Marise.
in

humiliter adierunt, suppliciter

Deniquelocatasunt

una absidarum

praedictse

plage inobsecrantea ut ad mitigandum tante corpus eis sui primi pontificis re.-tifortunium habita retuere non tardarent pro eo tamen compensatione justissima. Abbas vero et con:

a fidelibus veneranbasilicse, ubi beati Hilarii suffragia, necnon tur raerita et expetuntur auxiliante sancto sanbeneficia
,

ventusmoti una eorum petitionibus assensum accepto beuignissime prebuerunt. Ipsi autem, pontificis, ad propna sanctissimi sui
corpore

cum gaudio

remearunt. Quo in sua sede restiest plaga illa, et tuto, Deo miserante, sanata parere mulieres eorum et animaiia. ceperunt Tolosaui verojsue promissionisnon immemores
et

probantur ctorum Domino nostro Jesu Christo. Multa aliunde manifein his omisit Guido, quas ut, quum asseverari nestissima sunt ita queat Guidonem potuisse, debuisse et voomnia 5. Hilari corporis fata expli;

luisse

care,

argumentum negativum, quo

utitur

Cointius, plane inerme sit. Traxit tamen in suam sententiam Cointius scriptores

vicium iogratitudinis detestantes, vice re^ compensatiouis adprasfatum cenobium transtumartyris lisse dicuntur corpus beati Patrocli, Romani de Kama etepiscopi, et corpus sancti presbiteri et monachi, nec non et corpus sanctissimi Ilarii Gavalitane u rbis episcopi et con* fessoris. Quod totum factum fuisse creditur,
quando, mortuo Sadrosilo, quem rex Clotarius ducatui totias Aquitanie prefecerat, Dagobertus rex totum ducatum in sua ditione retinuit. Ipse vero Dagobertus in tanta veneratione cor-

Eistorix Occitanise (2) verum alii non tam E facile recesserunt a priscis Sandionysianis quo loco nuncuet Tolosanis traditionibus pabo solum de Rozoi (3) et Cayla cum Pery^in; ;

Paviot
5

Aumin
Fidradut,
hui
sii,

H.
tib-

(4).

Verum quum anno

775 Carolus

Magnus

S.

Diony-

donarat ad casa saucti Diouysii et sancti Privati, ubi ipsi pretiosi in corpore requiescebant, Eadallogo et Salona In pago Salminseres proprietatissuse in Wastingas, quos Adalbaldus genitori

liaiislulii

^^ Hilari cus.

''"'"

'"'>''-

pora

pus beati

llarii

habuisse dicitur ut, quociens

et bellandi

necessitas

immineret,

secum

in

expeditione ipsum cum honore deferri preciperet, sperans se ipsius suffragio victoriam de

hostibus obtinere. Tot


sed etiam ex
aliis

etiam

et tantas
illis

san-

ctorum reliquias non solum ex


in

partibus

dilectam sJbi ecclesiam

Dagobertus transtulisse dicitur, ut a sui temporis hominibus latro sive predo sanctarum reliquiarum sanctorumque corporum vocaretur. Non enim se delinquere estimabat, siquidem aliis ecclesiis subriperet, quod in ista Q cum honore debito coUocaret. Adde illo sevo similia facinora furtorum loco non fuisse habita, sed potius obsequia prdestita sanctis, qui censebantur malle in superbis templis
guiescere
in dvhiwn rcvocore, oc-

suo tradiderat (5), continuo B. Fulradus, Dionysiiabbas, cellam seuprioratum cum S ecclesia ibidem eedificavit eoque transtulit anno 777 S. Privati corpus, quod biennioante adhuc in Sandionysiano monasterio jacuisse continuo docuit Carolus Magnus. atque etiam corpus 5.HiIari; eo sane consilio ut venerationem novo templo conciliaret et populum ad id concieret.Audi ipsumB.Fulradum in testamento,quod anno 111 condidit (6):Ad ecclesiarum et ad loca sanctorum martyrum Dionysio,

Kustico et Eleutherio, ubi ipsi domni corpore requiescunt..., dono donatumque in F perpetuum esse voio..., Salona, ubi sedificavi ecclesiam in honore sanctae Mariae, ubi requies-

in vulgaribus, 4 Opponit etiam Cointius nil de hac transla-

quam

joMi
XVI a

ttam.

GMuUinr

dc Caitris
tcrxptam.

Hone memovare Guidonem, S- Dionysii abbaig^yi gcilicet Guido de Castris, qui ab anno 1^26 ad 1350 regtumasceterium rex^7,grandia satis volumiua, ut Bucelinus in Annalibus Benedictinis sub anno 1302 tradit Becuiuris transmisit de gestis sanctorum, quorum ipse
,

cuntsanctus Privatus, martyr, S. llarus, confessor, quidquid ibidem datum fuit de conlata populi et ipsepopulus mihi tradidit omnia et ex omnibus, sicut per testamentum meum confirmavi, apartibus sancti Dionysiiipsa cella debeat aspicere,tam illas commutationes,qu8e cum
;

Angalramo episcopo

feci,

quamque

et reliquas

Yitas

quam

diligentissime conscripsit

qit3s

volumina olim in bibliotheca S. Victoris Parisiensi servabantur, dicta Sanctilogium Guidonis abbatis (1). Sed revera numquam cogitavit Guido enarrare quomodo in S. Dionysii devenerint S. Hilari reliquise sed solum bre;

commutationes. Quum itaque ex Caroli Magni et Fulradi diplomatibus sole clarius constet 8. Privati corpus ex S. Dionysii sede in Salonensem fuisse translatum, mirum est non vidisse Felibianum, S. Dionysii monasterii historicum, occasione illuc devectum esse S. Hi\SiTi corpus; quin etiam hinc coUegisse S.lii\B,Ti exuvias non prius in S. Dionysii monasteru um advenisse quam Normanni Galliarum vastationem cessassent (7) quasi postea quam Salonensis prioratus penes alios factus est vel alia etiam occasione, ad S, Dionysii
;

vissime dicere eas istuc asportatas fuisse. Ecce locus a Cointio exhibitus, qui etiam legitur in codice Mimatensi^ cujus appogra(I) Gallia Chrisl.,

lom^ VU.

Ifucdoc. tom. I. ()iiK 536 iousc, tom. 1. jiag 7* cl 75. louse, pog. J12 el 113.

col

399.

(2) Hist.

dn

Unap.

(i) Uisi
(3)

\3) AiiiiBles

dc In ville ieToude lu ville dc Tou-

F^libien. Hist. de Pfilibaye He Saint Dcnys, prcuv. nuni. tiv, pai^. iixvii. (6) Aiilogr, ibid. num. lvi, pag. xxxviii. (7) Ibid. pag. 19 el 2U

Dijiloma

autogrDphum

monasterium

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


monastejnum reportari non poiuerint
lari
I

621
ACCTOnE

S.

Ili-

tiofwn Sa-

tftenfe

nwnn"'"

rritii"t

imcrt (/""

ungiise noii

Ukinr.
la Seille la

Petite

sille.

At\i.

de

cur'he

beatissima ossa. 6 Ut autem hsec clariora fiantt accipe breviter Salonensis monasterioli hisioriam. Jacebat id ad con/lueniem SalicB * et BralicB * leucam infra Vicum (1), olim in dicccesi Mettensi, nunc in Nancejensi seu Mortae provincia *. Ejus originem jam vidimus et aliquid de commutaiione seu potius compositione cum Angelramo, episcopo Mettensi, fada, audivimus. Plura ca de re retulit Carolus Magnus in diplomate, dato mense decembri anni Christi 111, regni sui decimo. Folradus, inquit (2) capellaaus palatii nostri et abba
,

que marcee argenti (6). Ineunte sseculo xii pendebant ad hoc prioratu ingentia bona; quae recensita vide in buiia, qua B. Paschaiis

V. D. B.

papa II confirmavit

S- Michaeiis
(7);

mona-

sierio suas possessiones

sancti Dionysii,
PB(|erborn

nobis

retulit

privileg-ium

partibus sancti Dionysii,

quam

senodalis consi-

liusannonono {Christin6)ad Patris-Brunna * ex promisso Ang-alramno episcopo etWilhario,


archiepiscopo [Senonensi), constituerunt de res proprietatis suae, in loco qui dicitur Salona, quge est constructus in honore sanctse Dei g-enetricis
et

Sandionysiani saspjius reclamasseni et postea reciamaiuri esseni injuriam sibi faciam fuisse (S), Ast anno 1G02 cardinaiis Carotus de Lotharingia, S. Michaelis abbas et per Loiharingiam apostolicus iegaius, univit mensas primatiali Nancejensi postquam sciiicet uiiimus prior Peirus a S. Vinceniio, iheO' logicV doctor, anno 1598 diem obiverat (9). Aique ex his plane manifesium facium esse arbitramur S. Hilari corpus post annum 777 et verisimiliiine anno 815, quum primum Saionensis celta S, Michaeiis monachis daia est, relaium fuisse ad eedem S. Dionysii ita ut, eiiamsi non consiat^et id postmodum in Francia exstitisse, ex soiis recitaiis diplomaticei
, ;

tibus concludi possei id posi

beatorum martyrum
:

hunc annum non


tifpnle

et

confessorum et

virg-i-

ubi sanctus Privatus martyr et sanctus Illarius confessor requiescere videntur et meo in privilegio insertum invenimus, ut neque
:

num

Angalramnus episcopus, neque successores

sui,

neque arcbidiaconus, nequemissusecclesiEesuse Mediomatricus ibi in ipso coenobio pontificium habere non debeant, nisi si abbas sancti Dionysiiexpetierit ordiDationes faciendi, chrismetandi et tabulas benedicendi. Quee quum ita

amplius fuisse in Loiharingia. 8 Quoniam autem de S. Hilari corporis fatis plura jam disseruimus, piacet id argumentum ad finem usque prosequi, Supra num 3 ex Guidone abbate rescivimus ineunie s^culo
XIV merabra
S. Hilari

relatum

in hasilicam
S.

Dionysii

ubi

anno 1340

reiiosituin est

locata fuisse in

una absi-

in oratorio,
ejtts

darum

nomini

prffidictce

S. Dionysii

synodali constitutione ordinata esse non denegaret Angetramus, confirmavit eadem Carolus rex, jussitque ut sub regia tuitione et
defensione sancti Dionysii omnique tempore permanere deberet, utmelius delectaret ipsam congregationem sancti Dionysii, et sancti Pri-

mum sciiicet illius cedis altare seu chorus super crypiam aedificaius est et cingitur atrio, ex quo iniroiius paiebat ad decem capeiias
seu absides, nunc ad septem tantum. quindecim pedes largas et sexdecim iongas. Exstru^ cta fuerat haec fabrica a Sugero anno 1 UO et absoiuta intra quadriennium: quare apposuit hunc titulum seu, ut ipse loquiiur (lOj, epiet centenus quadrag-enus Quartuserat Verbi, quando sacrata fuit. Maxima ceiebritaie peracia tum fuit dedicaiio die U juniia pluribus episcopis, quorum singuii singula altaria consecraritni iia ut
;

basilicffi.

Sum-

fUcato.

lll/fl

tlHHIJ

B Salonensc
'tiiuicrium
Mirli(tflis

pro se uxoreque sua Domini misericordiam attentiusdeprecari. 7 Postea nulla illic amplius mentio fit de S. Hilaro , et Satonx prioratus dictus est
cella S: Privati
te,

vati, et sancti Illarii

taphium Annus millenus


:

'nacfiiKdan e*f, wrtr/d


rt

guo nomine venit in diplomaquo Ludovicus Pius anni S22 confirmavit


:

experfu-

commutationem quamdam bonorum, quam


virvenerabilis Hilduinus. abba ex monasterio sancti Dionysii martyris Christi. sacrique palatii ejus summus cappellanus seu cellffi sancti

S. Hilari aliare obtigerit Roirodoseu Rotroco,


(II) quipaulo post cum Uimerio, episcopo Tusculano et Lucii II legato, in Angliam profecius est. Jacebant ibi sacrceB.l\\\?ivi reliquiae, quum Aldeberius 111,
;

episcopo Ebroicensi

fnfala, vi-

ur
iwi

ibi

tan-

corpm ampHus

tvimp^

non amptius erat penes S. Dionysii monachos Salonae cella superest enim adhuc diploma, quo idem Ludovicus Pius anno 815 mona;

Pfivati, fecerat cum quodam homine, nomine Hildulfo (3). Verwntamen tunc iemporis

sterio S. Michaelis

super

Mosam

donarat celSallonce
,

lam de

Sallone...

quam quidem cellam

Mag-nus fiindarat data scilicet tellure, in honore sanctorum Dionysii et Privati (4). Hanc injuriam reparavit anno 896 Zuentiboldus, rex LotharingicV, monachorum S. Dionysii reclamationem obaudiens, ob interventum fidelium suomm Odoacri et
Reg-inliarii,

g-enitor e;iw Carolus

hoc loco quietem nacta sunt beati viri ossa. Sugeri enim fabrica uno saecuioposi renovanda erat. Hinc inMinori Chronico S. Dionysii {\1} legiiur : Mccxxxi. Hoc anno cospit Odo abbas renovarecapitulum [le c/ier^O ecclesije B. Dionysii areopag-itaj et perfecit illud usque finem chori. AbsoixUa S WWsiVi capelia
.

abanno 1151 Mimatensem sedem occupavit, S. Dionysii monasterium invisit, ut ipse testis est in opere, quod nuper deiexit ven. vir Charbonnet. Verum neque in
qui

adWU

ad

anno

1239 aut sequenti, et sequens tituius apposiius in consecrationis memoriam


(13) Consecratum est hoc altare a venerabili patre Hemerico. Tyberiadis episcopo in honore
; ,

reddidit eisquarndam sitam in Saliensi pagro, Salonam

abbatioUm, nomine (b).

Ast rediit postea Satonx prioratus sub ditionem S. Michaelis monasterii, ea lege ut quotannis Sandionysianis penderentur
quinI

beatiB ot

e-Ioriosffi

Dci

grenitriciri

Marise et beati
et confes:io-

Hilari, Gavalitaiiffi urbis episcopi


ris,

cujus corpus in hoc oratorio quiescit, et


\\\.

"IX, pr.fi. sL^ii. (4) Im Clnonic S Jl.fhnelis. ap. Mi.b,llon[um, Ani.!ort3. c.lil. <Ic la llarie. pas 3:;(i (lii D Caim.t [lit. .le Lonanu'. loin. II, |)rouv. c..l. ci.xn _ ((j, F.H.bien' wt dc S. Denis, pag. 101.- (7) Ap. D. Calniel, Hi.t, de Lor-

(1) DD. FrancniselTl.ouilli.i, Hisi. do Mrli. lom 3.)4._ (2) Malnllonms. .Ic He dn.lonialicu. (,>i:)!l - iOt Fc'-l>l.i.-n. Ifist. <Io l'abl.. de snint UL-nis j.rei.v

pn"
.^00

i-t

nnm*

rnino. lom. l.OMe M.a. Fra..ca.,,M

L;ap

Tj.l.ou.ll.>t.
<le

(10 Sugeru.

preuv. col tTin {%) SuBcn.s, d,Ad.nini.tra2. np FVllb.en. pieuv. p.^; r,,. ,9, IIi., ,le M.t.. .o,|..'l. pK W.-i. A.lnHni>l,i.ne st,., ap Fcl.lHon preuv.pag.

(12) lb..I., pieuv

pug. ccv

- (13) Ibid.,

p.t-. 5.jK;

B, Marci

'

UTTATIO EPISCOPO

GABALLORUM.

iUCTOAl. V. D. B.

plurtbus loquUur capellarum recensione virgims et SS. Patrodecapella B. Mari^ Grattanopolitam et martyris
cli
;

E,^s::;i^S;i.='"-S
a^scapellis

episcopi episcopi Pictavtensts qum sanctique Hilarii altarts summt, erat seu a dorso

7queZnceZn^capellaB. Y.Mari.
tur.lneaautem
7istam ligneam
Milletus (5), et capell^ S.

dici-

super altare jacehant tntra deauratam SS. Patroclz et

unum

^J^ntfacra^corpora

fuenut plura repostja altaria dedicata et

7mus
eZ^
cZella a

tM sancLum, ,uorum exuv^^ secunda imro recondit^. Obtigit S


decctris

corpora. Sed ille xdem Hla^ii Pictaviensis refert. meminit corpoms qui h^c
Hilari,

episcopt

Gabahtam

(nunc S. Gregorn d.citur); ,eajata 7i eius corpus. cista lignea pictae est (1). donec servatum clat^um, super altare nover^^brts annx 1793 inter dies U et 12 nociu reliquus ablatum este^. cum alitssanctorum palattum devectum; lostridie ad conventionis sa^cula coilecia pretaHS tot

Quamipse nonam

appeliat. itinere znsUtuto.

Similiter xn Felzbiam Tsinistris ad dextram, et rn brevt dZttione templx S. Dronysii (6) Sandtonystams, de rehus pretiosis

Ibllo anno 17.3 edUo rO^pro^edtst^^^^^^^^ Httarii Gabalitam et S pora SS. Hilari et

Zunnumera intra
Zonumenta redeamus. Anno

perierunt.
1*^25
,

Sed

adant^^^^^^^

in qmbus jacebant, Pictaviensis, capellm r^gui^ singulares S, miarn ^^;

/'^

^u^^^^/^^&^^^^^
Dxonysn
ca^

nu^in

thesaurocustodiebantur. Atque h^c

storiam seu legebantur super Zblico communicavit.

antiquttates suas S.
[clatris

mll^ portam

enim

et

portis claude-

lantur ist^ capell^) plertsque alus capells nu^, quandoquidem essevue. B In^maffixanonerant^ indicxMm

sequentza

carmma;

Inimadvertenda duximus, Mimatensts in dubium vocavit hili argumento reiiquia^, quas anno ecclesL historicus an acceperunt a San1608 canonici Mimatenses

quomam tamde-

S tur singutaris venerationis

Hilaro adhzbtt^:

^ dionysianismonachis,vereS.mnu, Gahaittaniessent;addens in ^onatiomsd^^^^^^^ Luser^ repe quod in tabulario provincia> ^J^


^

rit

nit occurrere

quo constet potius Gahaii-

tani

episcopi

guam

Pictaviensis pr^sulis

fuisseexuvias.

rcorp9

(aui fnl fte Ccooftan loul ^c sicclcs reoolu : ItJar lc lcmp9 cliange iUantJc on alnbuc. _ c lillre mainlcnanl d amc cat imbm nialcur Cl)rc9licn, si ton

sainclcmcnt p rcpose, bc saintl ^viaxc iaftis pasleur esleu.

onc

lon cffur uon icinl ccUfitc liiiucur, cl si cljose ftc saincl, Croit luVil v a ccans tiuclque louangc belle iaro6lcrnc-.l^ou Iicool, el ^e uoicu lo cl)appelU ce cofp sainct, tionl

^Mn ^.,y,i ^umma^ ^ecta sunt.Summa' '^''^^i^^^'^"^^^^ ^^^^^^ Mitletus () , ,,,, ,de ;rium hujus diplomatis dedit in eo de- ,,* v^intearum Dubletus (9) ; et lucuiente episcopi Mi- rasS.mm, Hilari ciaratur missas /uisse 5aliquot .;^;^^reliqJas. Accipe fragmenta mltensis. latine a me versa. ex gailico
10

Verum neque hxc

instrumentorum RousQuum ineunte anno 1608 Caroius de

Lnore

tn partibus seau, episcopus Matropolitanus coadjutor avuncuii sui Adami de infidetium et Sanepiscopi Mimatensis, rogasset

Qlnnoiiue

fio

faucnr l)umbUmenl en

ce Ixeu.

Saincl9,it{aill)oncuraDieu. <auifaill)oncnr aui


/ s. uiony.u

momtierioreliquix S.
':;'

lecIn his qu3e hactenus retulimushabet fcrat dc his V. V Pascaiis (Qrunde judicium

Hurtelou, reiiquiarum S. dionysianos monachos aliquid actu capitulart de Hilari, episcopi Gabalitani, ei ab ilHs monachis die 23 martii responsum triet ejus votis satisfactum
est se poiliceri

Hi-

^g,,j,-5

'Itr.
""

tnr oruninn

Hilan, in aliquot libris lefruntur S. tran8eu Gaballi episcopi. reliqui^ Mimatens.s moDastermm Diony^^ii slatiE fui.se in cclebre S.
:

daturos traditurosque

reUquias de venerabili

disiincixa 7f-

Q g Parisios.

Sub

oculis

habemus indicem

''""'

^-

'Z^r

tbesauri S. Dionyseu inventarium reliquiarum Herma es argento 6ii atque in eo legimus quo continetur caput S. Hilani " deaurato , C patris et doctoris ecclesiiE... In
: ,.

Hylari. ohm epicorpore gloriosi confessoris S. requiescentis in una cascopi Mimatensis, et Dionysuin IraupeUarum celebris ecclesi S. ut solemnis petitio tiat, cia- sed necesse esse nomine episcopi scripta in charta pergamena,
et

Pictavensis,

u
..

sancti hac lipsanotheca est os brachii ejusdem quod ex antica parte per crystaUum Hilarii,

>'

.,

Sandiocernitur.Facta est haec lipsanotheca a fcederatonysianis monachis post tumultus

deiaLigi.e.

In reliquo inventario nuUa mentio Mimatensis, relifitde uUi.sS. Hilari. episcopi itaque documentum videreSecuudum id

rum. *

"

sigiins ^ canonicorumMimatensium eorumque serposteritatis memoriam obsignata,quad die 12 sepvetur Has conditiones implerunt qui, tembrisejusdem anni Carolusepiscopus, Mimatensis avunculo die 26 junii defuncto, canomci, qut episcopus factus erat, ejusque suum petitiom apponoveni numero nomen charta ad S. Dionysn

quiis.

monasterium tur certum osse penes S. Diouysii numquam fuisse reliquias aUus S. HiUrii quam

Sed non attendit venerandus vir thesaurum S. Dionysii distinctum fuisse a capellis, et aliud fuisse inventarium thesawn^aliudcapellarum. D. Germanus Mill*ictaviensis.
let
(3)

inter

thesauri

reliquias

recenset

suerunt. Quum h^c ma-nus prior deiata est, venerabiles reUffiosi. Francia, sabbato die et couventus S. Diouysii in ex aUari dimi11 mensis octobris post Vesperas corpus S. Hyserunt capsam, in qua requiescit viros fratres lari; atque inde per venerabiles theologiffi doctorem Nicolaum de HesseUn D^o Adamum et raagnum priorem, R. F- iu subMarise de Brigaone abbatera S.
,

Brisset,

rabbayc de S. Dciiis cn France, Millcl. lc irf^sor socr6...'de l^abbeye royale dc S.Dcpi.g. ot)6 ("i) Cabalum Chri^liamim, ou renii cii France. ii3{; 59. (5) Lc irisor cbTcbc sur 1 Xglisc dc Meml.-. (laj;. tbl). pag. 3 (>) sacri dc S. Dcms. |.8g. 9 -(4)lb;d f l'bb. de i. Dcuis, pag. 451), 031, Ibid. pag. !(i. - {) Hist. de

M) Uoublpt.
;

Hisioiit de

de abbaje 551!. 5-8. etc. - (7) Lc trdsor Dcniicn France. qu. comprend ""/'"'('J.f 1"': ,,,.^^^9 dcS. cin dans Ugl'e !"c
532. M3S,
I

royate

rcbques pr^cieuse. qni sc vo.onllanl !?' ^' Usallc dutr^sor, t.ag- * - ^*^ y^^rn.nis o 307. dc S.Don.s.p.d"'Denis, pag. 59 etti0.-(9) H.>1. de rabboye

priorem,

DIE VIGESTMA QUINTA OCTOBKTS.

623
fit
&CCTitnK

Augrustinum de Valles, cantorem, Jacobiira Disque, tertium priorem et magnum quartum pannetarium Jacobum Doublet priorem, ccenatorem et custodem chartarum, Jacol)um CoUetet, quintum priorem et offlcialem, extractum fuit magfnum os cruris,
priorem
,

de translato corpore, Deinde manifesto confecta est in agro Gaballitano a viro locorum scientissimo. Prceterea rerum adjuncta non negligit biographus nuspiam declamatorii^ aut rhetoricis formis inscitiam suam tegens, Insuper nil immiscet
alibi

uila mentio

V. 0.

dictura rainor tibia, vulg"o l'esperon, et tradi-

tum venerabilibus

et

scientificis

viris A.

de

pnecipuum
rus
;

Rousseau, canoDico prseposito Mimatensi, et Pilot, archidiacono et canonico dicti loci, ut deferatur, orani reverentia servandum, in templum cathedrale Miraatense; quod, ab Hug-uenottis dirutum, de novo iediticatum est
itaque ambigendum est quin Mimatenses anno 1608 acceperinl lipsanon beatissimi sui prsesulis. Olim videntur Mimaienses alias

quod recentiora tempora sapiat. Sed quod est, ita passim toquitur acsi noti adhuc essent homines, quibuscum egit 5.HiIaadeoque quse de Martianilia virgine et Leone tribuno tradit non potuerunt non
,

scribi, nisi

adhuc
id

in

quum omnium

virginis ei tribuni nomina essent ore. Adversum hsec

Non

opponi posse videtur, miracula iis Actis contineri non probanda. Ei quidem ipse

unum

possedisse S. Hilari reliquias, quas forte ex 5. Dionysii monasterio secum tulerat sub medium Scvculum xu Aldebertus III seu venerabilis episcopus ei anno 1562 dissiparant Calviniani,
lianles.

non diffiiebor ilia mihi omnia non placere prodigia, imprimis istud quod in deputsa partim tempestate positum est. Verum hxe
si su/jiciat

ratio

ad negandum iiiam Viiatn


iiteris

paucis post S. Uilari mortem annis


fuisse

templum cathedrale Mimatense spo-

mandatam, innumeras habebis

ad' in-

Certe missale seeculi xvi in festo SS. Reliquiarum Mimatensium continet Missam, inqua Deus oratur per intercessionem
beatonira Privati, Firmini, Fredaldi,Ileri, Severiani,

ficiandum a S. Gregorio Turonensi scriptos


fuisse tibros de Historia ecclesiastica

Fran-

Hilarii et Lupi,

hujus ecclesias pontifi-

B cum

(1).

^ II.

Memoria

S. Hilari in

marbrevi

corum deque Gtoria confsssorum et martyrum innumeras ad omnes antiquiores Vitas E adjudicandas recentiori tempori; innumeras ad subvertendam universam historiam iite' rariam. Hoc enim comynune olim fuii vitium ut rebus, quse mira; videbantur, majorem
;

tyrologiis.

Festa.

Vita

post

mortem

scripta,

dein ap-

plicata

S. Ilero,

quem Mima-

tenses die 1 decembris colunt.

Priusquam

autem Tolosates S. Hilarii corpus, furto verisimiliter, adepti sunt idque cum SS. Romani et Patrocli exuviis pro S. Saturnini ossibus in Franciam miserunt, scri^Ua jam erat ejus Vitaet literis vulgata neque kaec diversa est ab ea, quam inferius dabimus ex codicibus Rubeag Vatlis in Brabantia et Reginse SuecicV ignotai originis et quam distinguere oporlet ab ea, quam, ex codice Mimatensi descriptam, ad nos misit Ven, V. Batdit. Hsec enim eadem est ac quam sasculo XIV Guido de Castris Dioni/sianus abbas, scripsit, ut num. 4 hujus Com^nentarii traditu7n est. Babet enim ad /inem totum iiium locum, quem ex Coiniio eodem iilo nu;
,

spiendorem phantasia adjiceret donec tandem veri miracuii speciem haberent ; a quo naevo ipse S. Hieronymus, scientice et erudi' tionis prodigium, immunis non fuit. Recole quas de cameio in Vita S. Hiiarionis, quse de saiyris in Vita S, Pauii chartae tradidit^ Profecto ut hasc falsa miracuta secernantur a veris py^obeque examinatis necesse est ; sed nii hinc confici potest adversus veterum libro;

rum
12

antiquitatem. Quum itaque remotissimis temporibus exstaret S. Hilari Vita, quumque ejuscorpus

;ier

hanc

et

per corporii
irantlatione$

prius ex Gabatliianis ^nontibus Tolosam,hinc in Franciam, inde in provinciam ecclesiasticam Trevirensem.atque ex hac denuo inFranciam ante medium ssecutum wdelatuiyi fuerit;

faclum
eju4

est \U

nomenin/"ue-

tcriptum
rit

Wandelaliisqae ve-

beriif Vsttartli

mero dedimus quemadmodum videbis si hunc cum annotaio \, inferitis Viige subjecto, conferas. Cave tamen ne inter Vitam primi' geniam et Guidonis lucubrationem ingens discrimen esse arbitreris. Ita non est. Guido enim plerumque mere descripsit antiquam
,

Vitam, paucis locis breviavit, aliis aliquanto fusius explicuit,passim autem pauio metioribus nexibus phrases inter se cotligavit

equidem miror viros doctissimos animo laborare quo modojam pridem in martyroiogia penetrarit S. Hilari nomen.Proynpium utique erat ut id fierei.Primus auiem omnium martyroiogorum ctassicorum meminit S. Hilarii Wandelbertus, diaconus et monachus monasterii Prumiensis in dicecesiTrevirensi; guem Martyroiogium suum metricum sub diem 5 Apriiis anni S4-7 absolvisse aiibi (2) ostendimus. Ad diem 25 odobris haec cecinit (3) Hilarus hio etiam uitet amplo prir-;ul honore ; cujus nomen non potuit in Trevirensi dioscesi non innotescere, quum sub annum 775 ejus corpus in vicinam dicecesim Mettensem illa

terihit

tum

verboeam operam praestitit, quam tribus sxculis post Surius, antiquarum Vitarum stylum aiiquantum corrigens. Cseterum nil
demsii, nit addidit nisi ittum de translatione reiiquiarum locum ; quem (ut nomui) num, 4 hujus Commentarii ex codice Parisiensi juxla Coiniium habes, et annotato x ex codice

Quum duodecim
nem

atque inde eiatum initio saeculi is. annis post Wandelbertum Usuardus priorem Martyrologii sui editioest

in lucem misit {\:),memoravit diem beatum virum his verbis (5j


soris.

ad eamden^
:

Item

civi-

tate Gavalis, sancti Hilarii episcopi

et confes-

Suspicatus

est

Soilerius

Usuarduin,

dum

heec scriberet, prse ocuiis habuisse ali'


,

Mimaiensi. Sed hmc in transcursu. Viiam ayionymam antiquam esse et cosevam ut demonstrem, mihi nunc usus facto est. Inspice sciiicei eam neque in flne, neque uspiam
:

quaiis est editus a Dacherio (6), in quo sub prsesenti die legitur In Ga-

quem codicem Hieronymianum


Corbejensis sieculi
depositio
xi,

valis

beati

Hilarii

episcopi

et

(I) CliniUoinicl, Origin*^ cl

di.

rj)

Attii

Ap.

Snlleriiiin.

dc Tl^glise dc Munde, pag. S:^. iim. IX Ociobris, ya-^, 271 n 272. {5) M>ii'(yri)logium U^uardi, [lag. t>27. (i) Cfr
tlist.

Acla SS, lom


riiim. pag.

Vtll Oiinhris psg. SS ct 86.

t)2l!.

la

(!f)

Ap. SolteII,

((!)

Spicilegium.

eilit.

de

Butc, lom.

pag. 20.

Octobris

Tomus XI.

83

confefsoris.

il

TTTT i-DH

TPPISCOPO GABALliORUM.

D
In S. nionj/iii

AvcTOnK

Usuardus S.Hilar r^r.< ul venes sehabuerit

..,,

a(,-5irf

acium

/-.sse arf S.

momtneno die
annivcrtaria

Catetcerte nil obstat guin

aliundeno.erl

^^^.H^^^^^^
,.

Zti

viri

nomen

quippe qur ;;"

Lsii monasterio tum

J^^.^ quietera et ^;'^'

Zn

haberel.

m tribus suis AdomamMar


numm.
511 e

^,,,enius. gui in conscr^. de antiiua eccXes.^ d^sc^phna ^endo Tractatu est. ut tpse eelebrandis o/ficns usus

ejm

traiula-

tioniSy id p||

22 augmti^
nil ftetmt in ejua

Cfon^ens^'^^''^ tyrologii exemplaribus >laro reperU Scriveriano nil de S.J^


diensiet

D^onys^am Sacramentorum monasterii prope Parisios ,,^,. ^^^^^ ^^, ^.^^^ ^^

^i^i^i,

^^^^^^^^,,^

^^^,.j,^_

honorem;

sed die 25 orlobris iiiaQna

Rosweydus-.sedincodicrbusRegtn^Suec^^
signatis seu Vaticanis.

512

... . ,..c.. inclitoejusdemmonasternthesauro ratoet in


.
:

erat eelt^ri
tat.

mo
'Cod.m.
Hilarii

s^culo xi, hoc s^^"if'rf'''J'Z' C.vtat Gava s Georgius ad hanc diem (1)
epi.cop., depositio saneti Hylari*. -t-V^^J^-J^,
culis priEclari
;

Hilaro habet, nequesub asservato, nil de S. sub die 'If, septembrts, diell augusti, neque vi.i kalendas nc sed tantum sequentia (4)

lur.

" verum hoec, qux "'J^ Marlyrolog,o pr^missa particula in. ^

Dionysiano sacramentavembrisin pervetusto CONFESSOMS ; ...LAR. B...SCOP. ET ,...,

r:

rio- DEPOS,T.O no de..u.

et

recenlion-

A;t/odo.ensi,ad A-' ^*f'' 'T^r.c "'."" genuinam Adonis (2). ad '^f sunt a mro qm Vitam etprocul dubio adjecta PtmiraculaS. Hilarinouera^. Maurotycus resc^ver^^

J^^

cfto.o .oim. ^^^^ ^^^^^^ .^^^^ ^^^^ agebatur. Bmc ,n Irum etiam ad mensam Calvus anno 8f,2 condiplomate. quo Carolus
.

ap^.^
'

"aales^mus
oHam
S
H^lari

et

btu martyrologiin.

civitate Gavalis hac die Gavalis seu act^ Hilarii episcopi natalem

B lumpostrema verba 'tibuLdUiombus immerito ^-f-[fJ'^^J^ mentto nulta fil de &-'' his omnibus libris quo xnferius plura episcopo Gaballitano. de Saussayus ^ub dte~~< animadvertenda erunt. Martyrologxo Galhcano octobris expticuil in Cardinahs de Noalns aliquodS. nw^n gesta. diem servavU jure merito ad eamdem S.Hilari memoriam Martyrologio Parisiensi dicecesi qmescebant. cujus quippe ossa in sua Autissiodorensibus fastis Quod in antiquis celebrabatur, servavit Caro-

inprima fuisse Baronius tnteditione, qua. anno 1583 P-^;^et confessoris , Gavalis S. Hilarii episcopi r,sit et confessoris tn .esu.n-

Martyrologn Ro-

-^

bonorum_ distribiitionem bonorum, ab tirmavit aistributionem .;.. Ludovico ahbati Trfn,rn abbate duino abhate et recentius a Kefectiones item anfactam, h^c legimus (5) tliesauri bonffi raemoriffi nales, quas (le rebus ordinavit, hoc est Punfaca. Hilduinus abba anniversario Dorani lllutione sancttB Mariae, g-enitoris nostn , Missa douuici iraperatoris sanctje MaPetri apostoli, Assuraptione
:

m-

sancti

riae et Nativitatis

ejusdem,

festivitate

Om-

niumSanctorura, dieque depositionis necnon etiam tribus ministrandas deceruimus * in anniversariis divs mede Superioricurte
;

suae fra-

Consevreux

mori{EKaroli,imperatori-s avi nostri, et llildejardis,ree:inffi.avffi noaraitje nostrjE, atque fratrum festivitatibus sancti Histrae a parte Sebastiani, de rebus eorum lari atque sancti choro autem, translata SS. Crisimiliter.

Bertffi,

spini et

Tn Crispiniani celebritate ad diem proprium solemsequentem, faciebant officium


ne
in cappis

nomen

S. Hilari

diwcesanoMartyrologio lus deCayhis in novo

de

S. Hilaro,

sicut in festo

SS. xi

territorio Gabalitano
larii episcopi,

utique verbts : In Hilari laudes, atque his Mimatensi, sancti Hiseu


qui vita et miraculis prfficlari,

millium vir^inum, idest a quatuor in peris et Invitatorio in Nocturnis iv a duobus, viii a quacappis ^ is a duobus,
i^

cum

in primis Ves-

seditinconciiio Arvernensi primo.


Errore videtur
Cttirllainif

tuor, xiia
IV

quinque
(6)

et

cum

tribus cantoribus et

incr(}isifie

fjiM

}uemn
ail

riam

diem

lanus.Wir tam prudens et contentusaddiem25octobris cum Martyro^ laudare addtem zo laudare. ad diem 2a logio Romano S. Hilarum
septembris

U Vexal autem me plurimum quod Castelaccuratus. non


eumdem
^^^

procedentibus

ad

missam.

H^c

reperit

Martenius

incodice Colbertino, olim San-

~autem

dionysiano, sub

annum

1300 scripto

hic iterum notabo, nil

(7). Quod ex eodem idem

Sandionysianis codicibus mss.


i^ augusti, sive augusti. stve ad 25 ^ ad S. Hilarum. spectarent
.

25 $ifitembri; (jua nuUa irat


ratin eju* nfjenti festt.

S.Chelin*. In pago Gaballitano, obitus cujus reliquise quiescunt scopiGaballorum* ubi templo S. Dionysii in Francia,
in raajori

-^rTT^^l^X"^. epi-

diem 22 leqitX ad diem\l


collegit, sive

Ctielirs

'Jftvonls

'HilBre

vocatur S. Hilarus*. Quid ergo? obitus ; sed tn coVita indicatus non est dies diceRubexVallis repererunt decessores nostri
similiter hancvitam sub diem 25 octobris et qui nunc Romas incodice Reginse Suecim;

In antiqua

septembris, quae umNeque reperio a Mimatensibus ullam fuisse in ejusdem quamsolemnitatemactam

honorem mense augusto autseptembri.Quamimobrem oscitantiee, a qua nemo semper Castelmunisest, adscribendum videturquod
abbatis lanus, verisimititer ex libris Guidonis obitsse excerpta faciens, scripsit S. Hilarum atque id die 25 septembris, loco 25 octobris, unxverdein secure in Martyrologium suum
sale intulit.

Vaticana signatus servatur in bibliotheca autem. quam sub ininum. 528 (3). /n Vita s^culi XIV scripsit Guido de Castro,
,

tium abbas

cujus supra meminimus dicitur S. Hilarus viii kalendas nonum. 3, aterna vembris humana deseruisse atque ad prseter natalem, die 25 An itaque
S. Dionysii, et

controversiam Venio jam ad aliam peOfficio sanctorum multo graviorem. In


16

Prusirn in^-

canlMr

n''9'""

Mnnaieii^e S.

migrasse.

culiarium

insignis

ecclesi^e

Mimatensts

HiUri. 7'"'"*

agebatur octobris celebratum, aliud festum honorem a Sandionysianis ? Non apinejus paret, Eo asportata fuerant sacra ejus ossa,

Rousseau, anno 1619 aucloritate Caroli de

25

ociohri
I

<^0'

eodem

illo

Guidone

teste

ipsa die videli-

reperio episcopi, typis Lugdunensibus edito, Hilarii, eptad diem 25 octobris officium S. Mimatensis et confessoris, ritu fieri
oratione qualitercumque proomnibus de communt, pria sandie 1 decembris in festo duplici Ast
scopi duplici
,

Ittur^

i'"

aucet, qua xi kalendas septembris seu 22 octava Assumptionis beat gusti celebralur
et gloriosffi seraperque
[IJ

cum

sed

reliquis

Virginis Marise
tl

ve-

Miirtyrologiiim Atlonis. |)ag. 5iS

BiG

VI, col Aiiipli^Mnio collcciin, MBrlyrologium Adoms, pag Bi6. diicipl.iudivHiisoairiis. pag. ^6.

lom.

727.
(ii

(2)
{Tt)

Miirlcne,

rabl.Dve dc S. Deni.. pn-uv. pag, l.xi.

1,6)

"*;

'iV;i;"'JV

GeorgiiM,
ecclesnc

Ue

iinlMiun

^5)

Ftlibien, Uisi. de

cti

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBEIS.


episcopi Mimatensis et confessoris, altud sunt juheniur reciiari leciiones, quas nil
cii Ileri,

626
AtCTOilB

III.

Fata

politica et ecclesiastica

V.

U.

quam summarium

Vii.v S.

Hiiari.

Mo7iue-

pagi Gabalitani,

dum

viveret S.

runt id jam decessores nostri in asserta de S Enymia (I); sed quum eorum

commentario

m
A

dubiumvocareplacuerit V, V. Pascah i^Z),cufinem Viise raho eas infra excudendas ad amhigere posita ui nemo amplius S llilari exsurgit duptex quiesiio, scisit His positis,
:

Hilarus. Interest concilio Arvernensi anno 535. Excipit S.

Leobinura.
nno 412 Visigothi, rege Ataulpho, trans- ^;p^^^^^ \gressi Rhodanum, occuparant primam ^,.^^^,^,^ Narbonensem sed biennio post transierant icmporc fiuwinHispaniam. Verum anno M^ redieruntin c> iiominaiioGallias, ubi ab Honorio imperaiore accepe- ]':i\^;i'^"ll'' _ /""*'*" runi agros Tolosanum, Agennensem, Burdi- '^',J^' Peirocoricensem, Sanitconicum, galensem Alnetensem, Engolismensem etPiciaviensem, aula regia consiituta Tolosae. Variam postmodum fortunam experti sunt fausiam iamen plerumque. Sic anno 472 suhdidii sihi Euricus pagos Veiavum, Gahaliianmn, Aibigensem, Ruthenensem, Cadurcinum et Lemooccupatis annoque sequenti vicensem
;
, ;

licei

uirius gesta coniineaniur octohrts.anS. Ileri, tis.anS. m^vi,quidie^l-o dein an S. Herus oui 1 decemhris coliiur; prtori S. IHlaro. Quid de lere disiinctussii a non esi quod dicam; pasquwsiio seniiam. limenimsuperiusdeS.iUUn Viia locutus vere genuino. sum tamquam de monumento nostrt siatuenies Idem senserunt decessores Ilero{o).Sed gesia afjicia fuisse S. S Pascal (!) perganque guum reclamet V V Hihnnm suis spoiiare iaudihus
illis

documen-

m^n

Mimatenses S. oper^ pretium easque S. Hero adscribere, argumenium ad incudem refuerii toium id
'focare
17 Ut

autem appareat S. lUlari Herum, animadvertendum lata fuisse ad S. fuissecelebrematque imprimisestS. mum^ fastis sacrts inmultis nsque antiquissimis plane fmssc ignolaudatura; S. llerumvoro

Acia trans-

nullis editis marlyrolotum. quippe qui in Gallicanum locum tnveaiis ante Saussayi ^^omenne^;a^ momenti est; adeo nerii. Qiuv nerit Qux res gravissimi

Turonico pagis propagavii imperium suum usque ad Rhodanum et Lige^ rim cui sub annum 475 adjecii pagum Arvenicum. Anno 477 uniiwrsa Hispania, excepta tamen Galecia et Navarra, auctoritatem ejus agnoscere coacla esi. Aique anno demum 480 Arelate ei Massilia et imiversa Provincia multis potiius est Princeps uUque magnus ei cuipandus, nominihus laudandus; sed in hoc
Bituricensi
et
, ;

auor^rlams piacitis omnino deditus,

episco^

utvuigareind^ciumsuol^mex^^^^^^^^^^^
ejus legaturin classi^ancii Vitam, si nomen Unde confice Vtiam esse cis martyrologiis.

eius
et

nuem exstitisse de S. Ilero iransiaViia S llilrtri in leciiones corrupieia quod ut ius est cum manifesia
;

cujusmemoriaaWandelherto, Usuardo nequaquam vero e)us, tot aliis agaiur ignorarini. Deindelocus ex
,

^^fZ^^^^^^ pos cathoiicos novos in suo regno creari vetaejiciebat. bat aique aliquoi eiiam in exiiium re, quae proxime ad ecclesiam 19 Audi ea de Gahaiitanam periinet, S. Sidonium Apoiiinarium, Arvernorwn episcopum, ad Basilium,.

uiisera facte*
rrrlcAix
^^^^^_^^^^

Ga-

^^^,',,"^^",,
f^,.,i,n

venxiius inielligaiur,
S. lieri

monebo

in aniecessum

Aquarum Sexiiarum (ui videtur) prassulem, fiitendum sub annum 477 scriheniem (5) Quod quamquam Gothorum, est, prsfatum- regem
:

dcri-

d viduatM.

nomen immixium

esse S.
:

Enymise

rehus. Ecce

auiem hunc locum

uoq tam Rosit'ob virium merita terribilis, legibus Christianis manis mcBuibus (juam
ori, insidiaturum pavesco. Tantum (ut feruut) catholici mentio uominis tautum pectori suo

VITA

S. HILAKI.

LECTIONBS DE

S.

ILERO.

acet,

ut

ambigas ampliusne

suae

g-eutis,

au

Huju8 (S.Eilari) precibuB, virgiIn villa MaHianillffl virgine comitante Enymia, proriua manans unda. nis, arido per septennium Marrepente fons aruit per segavillaeo fonti ptem annos, omni prorsus Deus restituit. humore sublato.Quem in locum. socia virgine. pater advenit et preces Domino

suEB^sectffi teueat principatum.

Ad

hoc, armis

uberes aquaa

auimis, alacer annis, liuuc solum sibi tractatum patitur errorem, quod putat sucoessum tribui pro relie-ione

poteus,

a.rer

consiliorumque
le^-itima,

quam

terrena.
,

Propter

potius assequitur profelicitate quod discite cito cathoiici

exoratUB eftudit-.receptomox
cursu, undarediitatqueusibus hominum uberelargitate
aervivit.
'

ut apertam festistatus valetudiuem occultam, Hurdeg-ala, Petronetis adhibere medicinam. Gabaiitani, Klusani, corii, Ruteni, Lemovices, Auscenses mulloque jam Vasates, Convena;,

opinioNemini enim umquam, a prsestitutis meniem veniet Vitw verha nibus vacuo in conira verha texium genuinum non esse, sed
,

supersunt arguleciionum de S. Ilero. Alia menta,immixiahisiori.^generalieilabortosa ab aliquot magis; qu.v quum simul pendeant hene notum iempus S. llilari gestis, quorum paragrapho exponeest, placet hxc singulari Respaulo altius repetam, quo simid facire.

major nnmerus civitatum, summis nec ullis deinbus ipsorum morte truncatis. defunctorum officia suffectis ceps episcopis in ordinum ministeria (per quos utique minorum
sacerdoti-

subrogabantur), latum

spirituali.s

ruinae tra-

mitem

traxit.

Quam

fere constat sic per singu-

adjunciis versatus lius inteiligatur quihus in fuerit S. Hilarus.

morieutum patrum proficere defecta, solum quoslibet h^ereticos praesentum, ut non verum etiam haeresiarchas priorum tempoita populos excessu rum potuerit inflfctere
los dies
:

pontiticum orbatos tristis intercisffi fidei dedioesperatio premit. Nulla in de.solatis cura Videas in ecclesiis aut cesibus parochiisque. cardiputres culminum lapsus, aut valvarum
lVi..logia Ulina Enisloiarnni. hb VII. niisU 6. ap. Migi.o. (om. LVIll, col.t.70cl 571.

(1)

Arta SS.. t.im UI Oct..bri<.

p.

m.p.

(2)

Gbnluin Chri-

,,.

iio.

[i)

Gfibalurn

UiriHiamnn.

1/JOi seqq.

(OJ

nibUB

626
AVCTuni

I)E S.

HILAKO EPISCOPO GABALORUM.


victor excessit D tur imperium. CiodovcTus enim Vocladensi, ad Clanum rivum deex pugna cem milliarihus a Piciavispugnaia.vitamque continuo cum regno amisit Alaricus. Plures

V.

I>.

B.

os. IP-' veprium frutioibus obstruc P;;^.,^^ non modo semiP*^^ lor' videasarmenta, viridan

acere vestibulis

berbosa sed etiim

uraltarium
rusticas

latera depasci. Sed

jam ne

rex ei provincias sibi subjecit Francorum x^sque penetravit, vere anni 508 Tolosam
relinquens
partes.

solum solitudo P^^^\^;; ^ " "^^^^^^^^^ are cunt urbanarumecclesiarumconyenticula quando solatu superest, Quid enim fidelibus di.cipUna, verum etiam c^ericalis non modo

solum

Visigothis

provmciam
ejus

Narhonensem seu

potius

praecipuas
i,

tlriaperit?Equidemcumclencusquisq^^^
defungitur,
si

acei benedictione succidua non sacerin illa eocles.a


ita

J sacerdo.. Atque dotium moritur, non


,

Sgnitktish.redem,

quid

el giiniliier

ubi speirestare prouunties finem religionis? hominis regi t^uQuinquennium tantum parebat
20

facit

termmus

;* ^ Gabalitanus. Anno 511 Clu22 Francis tum paruit pagus (iovxQ diem obiit, ;i(if/iw mortm, Gfi6aSed quum Clodovseus anno 511 qui Visigoiho- lifanus nim videtur a Theodorico Magno, jiluribiis vi(irum pristinasdiiiones regno Osirogothorum nis provinciix esse. Quffi loca, adjicere mediiabatur,receptus t>idetur morlem ditionemsiih inquit D. Bouquet, (3), post Chlodovei Visicerto definiri acquisierit Theodoricus. rex Italiae,
yfitftojiim re(liisse, donei-

rei letnporati in jiago

pagus, rico Gabalitanus

quum tam

trtstts

non

(iidmlilano

conditio; sed esset spiritualis ejus

non mehor Armts scihcet non statusejus temporalis. ut sxht Promn^^l' tantum utehatur Euricus verum etiam operam acVnheha subjiceret; Gallorum quorumdam, qui

nnno K33 ca* fortassis AlbiRutenos, Gabalos, Yellavos et recuperavit aliier Tlicodcbergenses suo adjecisse imperio; neque

potest.

lUud dumtaxat certum

est,

lUum

Romanorumseu imperaiore auctoritatem, quam ab

accepeprostituere non duhxtarant, imperii hosti Seronatus, qui Oathant Hos inter eminehat fuisse videtur. Iniellige liarum prwfectus cxrca annum iierum ex S. Sidonio quomodo in Gahalliianos 471 viam pararit Eurico Pannychium, montes: Sevomi^m, scribii{l) ad

recupesensitD. Vaisette {4}, Sed hxcomnia Theodebertus I, Theodorici I filius. ravit Francorum anno 533; nequeposiea amplius a pagus. imperio immunis exstitit Gahatiianus

tui l.Concilio,

anno 535 Arvernis


rele-

brato, inferfnii S.IIilarus.

Eorum omnium

tesiis fuit B.

Hilarus ei ut ex

apparent, paucis indiciis, quee in ejus Vita calamiiates colligere fas est, inier medias Et populi Gahalitani rohur fuit et columen.

lUe sic ir Tolosa, Eurici seu draco e specu vix celer quod piger mole, GabaUtams e evolutus, jara metu exsanguibus quos singulos sparsos, mprovimo infertur uunc inauditis iudictionum genesede, nosti redire...
:

virum illustrem Bituricensem

SerouaUim

quidem operce pretium essei ex Vitis sanctorum episcoporum et abbatum loca seligere, viros quibus paleat Deum passimper sanctos
harhari ierras fidelibus providisse, ne, dutn

oppidatos,

ribus exhiiurit , nunc flexuosa quidem domum fraude circumretit ; ne tum quum tributum laboriosos redire permittens,

caUimniarum

eorum invaderentetoecuparent, autaliialios indeexpellerent, omnino perirent. Nuspiam Severino id magis manifestum est quam in S. dicere solent, abbate; quem Norici apostolum quam laused poiiori jure dicerent patrem
;

dem
pio

(5),

dehei beatus ille vir discipulosuo Eugipqui maxima accuratione magisiri sui

hoc certum est annuum datavere. Signum catervatim, quo immineutia adventus, quod
et se

foriemagis cl. ge^ia persecuius est,etmulio Thierry (6), qui ope topographiae, v.Am^deo
historiw co^vse
ei

cunquc converterit,
: :

vincti trahuntur vincula

archaeologiae ita explicuit

trahentes

quorum dolore lietatur, pascitur turfame prsecipue pulchrum arbitratus aute quam punire damnaudos crinem viris pare tamen rara uutrit, muUeribu? incidit e quibus
:
:

Eugippii

quosdam venia
vanitas illos
,

respexerit, hos venaUtas solvit,

nunc primum ex tumuio Danuhianorum ita nunc omnia plana et lucusospitator appellavit cU lenia sunt. Felici nomine academicus auctoriiaiem, qua S. Severinus
dicta, ut

revixisse videaiur colonorum


:

nuUos misericordia. Qucvmala quim miseri experirentur populi, pronum erat ui in Eurici hrachia ruerent, melius sperantes de rege barbaro quam de magisiratu

municipiis patiebain Noricis coloniis aui reapse non humanam et tur regnum Dei
; ,

originemhahebatejuspoientia,nequehumanis
viiee regehatur raiionihus aut consiliis sed nitebatur ei passim juvabatur sanctitaie miraculorum gloria et spiritu propheiico domiadeo ut imago qusedam esset Moysiacse naiionis super popuium Israeliticum. Sed,
;
:

Snt Atariro
ret,

C Romano. tl 21 Utad finem anni 484, diem


ei successit

eceleiia-

tlicr re$li{iitDiDir; arinii

tiOO

coneiSficfii-

lium a
tur

Alarius 11, xerunt Aquitaniae et vicinis ecclesiis novi quippe viduaiis cathedris dari potuere prasqui Iriginta quaiuor yiurnero, sive sules
: .

Euricus meliora tempora illuobiit

historiut scite animadvertit idem recens regnum Dei, unicum id tum non fuit

cus,

tcopit celehra;

onno t07
;

ipsimet p7-3ssentes ,sive missis tegaiis


.

ifiipcrium c(T/i(iic
tl

508
fere

OniTlfH
ji-

owiiici*

occwpantur a

ChdovKo.

anno 506 celehrareni Ecce sedium conciliumAgathense nomina, ex quibus Alarici regni in Galliis amplitudinem agnoscas Arelas, Burdigala, Elusa, Biturica, Tolosa Agatha Nemausum, Ruieme.Albiga, Cadurci, AqucV, Auscii, Conveme, Benamum,Oloro,Laciora, Luteva,
:

insitiuti sed potius prasclarum divini illius maxime postquam exemplar de quo nunc,
;

prodierunt Narrationes ex Annalihus Romani seecuti v dicere fas est quod ohm egregie sc^npsit de rebus Atheniensium Sallustiu^ Crispus{l]: Quiaprovenereibiscriptorum magna ingenia, per terrarum orbem Athenien,

Palatiuni, Consoranica, Petrocorica, Ucetia,


Antipolis, Sanetium, Dinia,

Narhona, Fo-

sium facta pro maximis celebrantur. Ita eorum qui ea fecere, virtus tanta habetur,
,

rumjulii, Bigorra, Arverna, Avennica, VaVicusiulii ignota sedes episcopi sata , Pappoli, Gavalli et Turones (2). Verum anno sequenti cecidii quod adeo robu^tum videha,

quantum
ing-euia!

verbis ea potuere extoUere praeclara At populo Komano (idem senti de

S. Hilaro, si
velis)
doc.t. seqq. itaa.

eum cum S. Severino comparare numquam ea copia fuit. Quum autem


p.
(7)

V. eyixtX. t3. op. MiRnc. Palroloeia laKt) Sirmundus, Cuncilia GaUioe, lom. L.VIII, col. 5i.l. l>- Bounuei, Hi-<iorn:n8 lii- Frnce, t. IV, I. i). 17^ L'i 174 t (3)Toro. II, p. 198. \i) Hisl. du Uoguep. iui cl 105.
(!) Ei)isli>lariim lili.

lina,

I,

669

col.

(6) ricils

2.- (5) ActaSS.,t. IJaniiarii, p. KH ^\. sitcle. p. 1*1 Cl de rhisioire romainc au

Bellum Catilinaiium,

c. iv.

catholici

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

627
AICTORK V. D. B.

catholici principes

Qabalilanum aliosque pa-

gos tandem aliquando perpetuse sucV ditioni supposuissent, cogitandum fuit de componendis rebus publicis el privatis et quidem B. Hilarus deinceps non minimam habuit parin restaurandis malis, quse ex lot bellis occupatione et tam diuturna Visigoikorum non potuerant non exoriri. Beatissimo viro ejusque collegis remedium nullum opportu;

incestis conjunctionibus. XIII Presbyteris et diaconis continentia ab uxoribus servanda. XIV Munera, ecclesiae collata, nulla ra-

XII De

tione fraudanda.

XV

Festivitatesprsecipuaecumi

episcopo in civilate peragendse.

XVI

Ut epi-

Um

scopi, presbyteri et diaconi exstraneas

secum

mulieres non habeant. Quge in his singularia sunt, explicuitjam meus collega incommentario de duobus SS. Ruriciis, episcopis Le-

nius visum est quam concilii celebratio. Id habitum est Theodeberti regis consensu in ArTerna urbe vi idusuovembris, post consulatum Paulini Junioris V. C id est anno Christi 535,
Agapeti papEP I. Childeberti regis XXIV, Tlieopatri deberti ejusdem II; hic enim anno 534, Austrasise successerat. Theodorico I in regno Ei interfuere {atque inde discimus quos pagos regeret Theodebertus) Honoraius, episcopus Bituricensis, Gallus Arvernicus, Gregorius Lingonicus * Ililarius Gabalitanus Ruricius Lemovicus, Flavius Remensis, Nicetius Treverorum, Deuterius Leutevensis, Dalmatius Rutenensis, Lupus Catalaunicus, Domitianus Culoniensis, Venayiiius, VivaHesperius Mettensis, Desideratus riensis
, , ,

movicensibus (2). 24 Qua? caus3e in hoc concilio diremptae fuerinLmemorise proditumnon est,aut saliem , ,, superest epistola Itteris servatum. Verum synodalis, quam episcopi detuleruni ad Theodebertum ex qua quum lux aliqua affundi videatur itineri,quod beatus Hilarus ad Theo',
.
.

"""'p'"''" ''5^'"
"^"

nico adjudicari paliniur

exiemornm, itlat in
res
*\ta

ditione

debertum instituisse in Viia legiiur, placet eam integram recitare [3) Domino iulustri
:

atque praecellentissimo domno et


berto
terius,
tius,

filio

Theode-

regi

Ilouoratus,

liilarius,

Gregorius,

Ruricius, Nicetius, Plavius, Domitianus, Deu-

Gallus, Dalmatius, Venantiu.s GramaLupus, tlesperiuset Desideratus, episcopi. Dum in Arverna urbe ad replicanda canouum
instituta, vel studio

elucidandas legis ecciesia-

fi

Veredunensis

et

Gramatius Vindonissas.
:

sticaehis, qui dubitatioue regendie vitae propriae

tia

23 Spiritu vere apostolicQ res in hoc ccetu peractse sunt. Lege prsefaiionem (1) Cum in '^'ILTT' nomine Domini, coneregante sancto Spiritu, cmonet con consentiente dcmno nostro glociosissimo piissidili.
Optma
if>'

eojni-

forsitan premebantur, cultorea vestri, ecclesia-

(lafn

rum vestrarum

epiecopi, pariter sederent

plu-

rimorum ad nos suae desperationis remedium fiagitantium lurba confluxit, sperantes ut noa
minus pro regni
vestri felicitate,

moque

Arverna urbe sancta synodus convenisset, ibique flexis in terram genibus, pro regno ejus, pro longaevitate, pro populo Dominum deprecaremur, ut qui nobis
reg-e

Theodeberto,

in

quam

pro sua

coDsolatione pietatem vestram nostra humilitas


exoraret, et per suggestionem nostram justitiae
et pitftatis vestrae

auribus intimaretur, et nulet

congregationis tribuerat potestatem, regoum ejus Dominus noster felicitate attoUeret, imperio regeret, justitia gubernaret, inecclesiaex more cousedimus; inspectisque canonibus, id

lum de rebus

vel possessiunculis propriis alie-

num

pietas veslra permitteret,

dum

unius

regis quisque potestati et domiuio subjacet, in


alterius sorte positam

cujuscumque

(ut adsolet)
.

nobis raliouabile visum


siasticae

est,

ut quamvis eccle-

impetitione non amitteret facultatem

Quod

regulse pene

omnia compreheudant,

tamen qusedam

vel adderentur nova, vel repe-

nos de vestri culmiuis justitia et pietate tideuut dum plurites, non eredimus denegandum
:

tereutur antiqua. Ei quidem loco primi canonis proposuerunt patres decretum sapieniissimum, quo cavebaturui in conciliis poiissimum tempus impenderetur negoiiorum

morum

necessitatibus justa (utcredimus)etDeo

placente suggestione consulimus, prosperitatem regno vestro et representationem caelestis

Domini per indultam

pietatis
(ut

gratiam augeatis.
est)

tractationi

et disciplinas ecclesiastic3e

ulti-

Unde reverentissime

dignum

suppli-

mus

daretur locus.

Quamobrem

in

primis

cautes quaesumus uthocnostrffi petitioni divino


intuitu pietas vestranon dent-get, uttamrecto-

placuit ut, quoties secundum statuta patrum sancta synodus congr^-gatur, nuUus epi.scoporum aliquam prius causam suggerere audeat,

C quam

ea, q\J8e

ad emendationem

vitEe,

ad seve-

ritatem regulae, ad animge remedia pertinent,


finiantur.
ecc

Summaria sequeniium canonum,


illius eevi

quibus praecipuas cognoscas, hsec sunt


votie, sed

calamitaies

II

Pontificii

honorem

meritisquserendum. IllCadavera Don mortuorum non obvolvenda pallis sacratis. IV Ut clerici a ssecularibus contra episcopos non erigantur. V Ees ecclesiasticas a regibus obtinere desiderantes excommunicandos. VI Neque christianum Judfiese, ueque Judaeum christianffi coujugari licere, VII Ne opertorio corporis dominici defnncti sacerdotis corpus obtegatur. VIII Supellex ecclesiae sacra ad nuptiarum or-

quam uuiversi clerici atque etiam sseculares, sub regni vestri conditione mauentes,necuon ad domnorum regum patrum vestrorum dominium pertinentes, de quod iu sorte vestra est extraneos, de quod habere proprium semper visi sunt,non permittatis existere; ut securus quicumque proprietatem suam possideus, debita tributa dissolvatdomino, in cujus sortem possessiosua pervenit, Quod et thesauris vestris omnino utihus esse censemus, si per pietatem vestram salvata possessio consuetudinariam iutulerit functionem et nos peculiarius vestra clementia consolatur, si obteutu hujuscemodi petitionis nos quoque celsitudo vestrn
res ecclesiarum,
:

fecerit gratulari.

natum non usurpanda. IX Judsos non

prsefi-

ciendos christianis judices. X Parochiam alienam nulli episcopo invadendam. XI Alienum clericum episcopus ne suscipiataut promoveat.
Sirmuiidus, Concilia GalliK, l. Vlll Oclobris, \>. 7
.

episcoporum serie non utrobique eumdem servatum fuisse ordinem animadverterit proculdubio lector. Hinc sequitur rationem etiam vix haberi potuisse temporis, quo quisque ad episcopatum pervenerat ; et
25 In
Gollis,
t. I,

Bccenaetur

ihidem S.

Hi-

nrus inter art'


aquiorts epiicopo$ ,

l1)

lcla SS..

t. I.

p.

(5)

241 el scqq. (2) SiriuuDdu&, Concilia

p.

2-t5.

reapse

628
Al'CTtinr.

DE
(si

S.

rpame
venil

Qum

hahM

sit)

ea

HILAKO EPISCOPO GABALLORUM. Ad quoium usque annum Gahalitanam D (1) neque accuraia
,

V. D. B

ium est. Gallus Arver quiei primus, utpote prmses jam e vita recessisse quandoqwdem, kabet consecratus, Evanthius, concilio Aurelianensi Zus licet anno solum 527 ejus successii S. -;--^^^^^ lY subscripsii (2). Passiiu video hisioricos TelZum locum, quod in factus est Gregorius hraretur concilium. afprmare ad nostrum S. Hilarum a B. Veepiscopus anno ^^^^ ^--; nantioForiunaio missum fuisse brevissimum %onensis annum 507 ; tla^ Junior Lemovicensis circa satutaiorium carmen, quod lib. IIT, cap. 21, autpr.Tceopinione decesRemensis ipso forte anno 535 rius illius operum legiiur a qua Trevirensxs anno 627 Datdenti- Nicetius non recessisse vehementer sores nosiros (3) Venantius matius Rutenensis anno 524; miror nam B. Venaniius, in agro Tarvisino et Hesperius 505 Vivariensis ante annum 517; circa annum 530 (4) natus. anie annum Virodunensts circa Mettensis et Desideratus non venii (5), mulio itaque post 5. Gallias tempus annum 525 reliquorum ordinatioms Hilari moriem. promiscue valdeobscurum est. Metropolitani suffraganeis, si etiam ibidem veniunt cum metropolttaS. Ilerus idem sit ac S. g IV. tamen unus Bituricensis pr.-esul tunc vigebal orla ejus festivitas nus habitus non fuerit nam Hilarus.
; ; ;
:

nuspiam prodiecclesiam rexerii S. Hilarus iantum novimus eum anno 541 Id

An

hxc

in

Galtiis consuetudo, ut

umversus

sia-

An

tus ecclesiasticus

adeo ut

C^terum ciarum ecclesiasticarum ambittis. sedendi ordo tunc in conciliis nuilus fere more suo qusesivit erat Diligenier pro

nit

ad poliiicum redigeretur minus fixum esset quam provin-

ex confusione

cum

S. Eligio.

Antiquissimus cultus S. Hilarii

Pictaviensis in dioecesi Mi-

**

sibi deprehenhanc rem Binterimius (1) et adsasculum ix consecradissevisusest usque fuisse dein usque tionis tempora observata primo loco vemse archiepiad sxculum xi episcopos, aniiquiiaiis ordine
;

matensi.

^ n:
,

Ililari Viia,

lleunc convertamus nos oporiet ad. S. non periineai S. rum de quo, si ad eum quod nil omnino noscitur, nisi
;

S. llcni ex
leclionihxts dt

m
_

S.finimia noto, apitlicala

scopos, dein

7iegtecto;

assignatum suum assignaium

provinctts postea autem singults futsse scammum. uaj^ fuisse scammwn, lia ut
esset

Viiis seu lectionibus

S Emjmiee
,

iraditur

fiierc S. Hilari

primus locus
pis juxta

rnctropoU^de^

epuco^
ticet,

uut;

hancvirqinemabbatissam sacrasse.Quid ita~deresentiendum sit expendamus. ImMi,...CM- w-ci


'

Arla

; led
Ileri,

neque S.
neque
ri

<^

S.

HiU-

transactos

in episcopatu annos.

epxscopi ITiZsanLadvertendum estnull^us episcopi primis animadvertendum estnullius

nomen ap-

Verutntamen neque his nimium fidere quum qui secundus hic indicatur ordo et ante
conssculum ixnon coepisse traditur.jam in Cabill07iensi,anno circitur 650 celebrato,
cilio

nomen

in aniiqua
;

Viia patere

Mimatensi S. Enymise modo iniegrum sit exemplar,

parct JH on(((jworilfut S.

quod ad quum lucem

nos misii ven. v. Baldii. Quee Viia nondum videret et satis brevts

Enhnir

Actii,

observatus fuisse

deprehendatur

(2).

Viut
inter

autem hwc

sunt,

quum

B. Hilarus

tum

conciliisubscriptores.
disposiii sunt)

inter epistol<e daordine aniiquitatis tores (qui pauto melius

tum

iocum insignem occupei,

te-

merus
et certe

is

non videbiiur qui inde coiligei

eum

Enimie, virsii,hicdabo. Incipit vita sancte igitur Enimia virgo, provincia Sancta giuis. in Germania, que Francia dicitur, orta, et nutrita, patr^m regem Clodoveum. fieadem ejuslium Dagoberti, habuit. Cujus attamen neminis Clodoveus, primus ex regibus dem

anno

B20 epifropuf

jam

erar,']ii\nn

ex aniiquioribus fuisse episcopis. erat, ui 26 Cerie anno 520 episcopus jam monachi, constat ex Vita S. Leobini, tum
enim, posiea vero episcopi Carnotensis. Hic Viialegitur (4), volens quemadmodum inejus

Fraucorum,

co cirrilcr

tttnpore

vif.i-

taltu et ron-

mllug

f\ierif

S. Leobhio.

Ei anno Bil

Lirinum pervenire, invenit quemdnm friilrem Lirinensem, dicentem se non posse illic tempequodicto, ab itineriei incommoditatcm ferre;
re.quod coeperat, revocatur, Deinde Gevalensem repetens urbem , eum a beatissimo Hilario ,

jam

$urcefe-

rat S.
tliitu.

Kvan-

christiane consensit. Regine fuit. In vero matris ejus nomine * Eustorgia secundum corpohujus virg-iuisconversatione, rum incrementa, congrua etatibus, spiritualis ut grata gracie aucta prefulgebant insiguia; pueritiam. mitis innocentia adolesimplicitas scentiam, fervens devotio juventutem decoravenrent, ac totius primeve etatis exemplaria consonarent. ture virtutum glorie mirabiliter jocunIn suo quippe agro, antecedente fiorum
fidei

iiomcn

ejusdem urbis

antistite,

sacerdotaliter fuisset

ditate,

futuram sanctorum fructuum ubertatem

susceptus etaliquautisper cum eo cummoratus; coepit conqueri fraler non aptum sibi locum
videri

ad habitandum. Unde,

cum

inter se eos-

fit, Spiritus presignavit. Non enira se, ut sepe de luxu ad coutide iniquitate ad justitiam, sed de mundo ad Deum couvertit;

dem fratres altercuutfs boatus Hilarius animadvertisset, coepithortari illum vagum fratrem ne
a comilatu B. Leobini discederetj ne forte obegratiam recedendo perderet, quam dientifie hacteuus illum sequendo adeptus fuisset. Inde vero recedentes audientesque B. Lupi, in Insula Barbaree anachoretx posteaque ad archiepiscopatum Lugdunensem assumpti ei die 25

nentiam, ad de innocentia ad puritatem, de sobrietate de excelsis ad summa, Deo perfectionem


,

ducente,
scentula,

conscendit.

Adhuc corpore

adole-

grandevam matrone

maturitatem

moribus tempore
largitas

exequabat. Accedebat virtus cum et inflammantes juventutis vultum,

manum, motura
,

gravitas,

animum

pie-

sepiembris annua culti vene7-atione famam longe lateque crebrescere, ad eum sehumiliter contulerunt. Quse acta sint oporiet anno 520 fecit Cointius et sequenti, ut manifestum
,

cauta, inter tas condiebat. Erat in sermonibus turbatos tranquilla , inter lascivos severa

verecunda in publico, studiosa in abdito. Ni-

mirum, regie dignitatis oblita et inter aulicos ser mediocri indumento contecta, pauperum
7>24 el

lHGeschiilHc icr Jeulsaien Cimcilicn, n.m I. nag. i/i cl (3, 175 -- Vi) Ul'l"-. colk-.i. tonnl. lom VI. c.l. Tiyi. ^ (4) Annale-* eccleMa^lici Acltt SS , lom. 11 Marlii, i.aB 550 Fr8ncoruin,Bdaii.320, num.lBet Ml, num. 2. lom. I, png.

Sirmiindu*, Comil. Gn Irae. Inm, I. PR (7) Uiclii, lom. III Ocl<.l..i5. p^g. 407. VeDiinlii Forlunali onte ejus Opp. ap. MiBne. HatrologiB
321'.

(S)

2^.9. * loii,

^6) Actn SS,

nn.tom.

LXXXVIU,

col. -25.

-- (8) Ibul.,col. 28.

OCTOBRIS, DIE VIGESIMA QUINTA


solum alimenviciose 8ubdebat;quibus non lar-itate dependeret, torum subsidia benigna lavans et lectisterma sed, (et) pedes eorum quoque variisque ipsorum preparans, ulceribus ministraret. Vms infirmitatibus sublevamina

629
kltCTOH V. D. B

etiam repetit.lavaturetmundafit. Secundo Siinfirmitate depnmitur dare volens. eaden^


iiiedicamento
sanatur.

Considerat

felix

ad quos castitas tantum illis familiaris erat, digne mira connon erubesceret. aut quibus iUuminationem, doleret Mirentur alii cecorum ethujusmodi cetera paraliticorum curationem pauperem. in supertu plus mirare in diviciis juveet ad licitos sub bishonoribushumilem. virgmem amplexus nilibus annis destinatam mter perraanere; mirare, inquam,
:

spem abjicit Enimia consilium Dei toiamque Omn.potentis opinor, redeundi. Nec idco, ut suum regrediendi obstitit quin templum
censura
vellet et posset, inviolatum ubique conservare ac parva fructuositate sed ut terram, precipiciis habitabilem fapene inviara et iuhabitabilem, virgmitatis intrantibus quoque in ea ceret donans. informans et patrocinium
;

exemplum

Berpetuo

circumfluentes deliciarum
licitas

dulcedines

conti-

hic reci-

Fifiir,

mores ^ormasque illinentiam. inter dissimiles castimoniam, carnis incentivaet tes *juvenum dissimulare. etatis lasciviam de morum elegan28 Virginis itaque fama gratia per totam discurtia.depulchritudinis magnates legatos renteGermaniam. comiteset afferunt, opum mittunt, munera cum precibus illius copulara copias honoresquepromittunt. uni nuptura proponitur
expetentes.
reffiisque

sodales dulciter terea Dei famula, convocatas evolvit ac alloquens, propositum sue voluntatis abeundi optionera liberara illis remeandi vel amore et comraune concedit. Quorum alii. ejus reraanere consentiunt, diexortatione firmati, vinesesereligionidedentes; alii autem redire

raandata domine proponunt, rerum eventus ac igitur raaad patriam deferentes. Reraeantibus modum ordmat; nendilocadesignat; vivendi informat; ipsa congruis monitis ac preceptis inhereremortificataravero, arctius Deo sitiens funabstinencia carnem spintui

que

vigiliis et

Tandem

famulis

expensas paranti

nupua-

ditus subdere, retenta

secum

filiola

virgine sola.

populis expectatur. rum. dies cum gaudio a B parente matrimonu petita Interim, ab utroque sponsum consensum confidenter abnegat preab infancia devovisset. Christum, cui se Uber nec patet tendens urget; vix parentum
;

sedem elegit,utea in superioribus angustara ashabitationis perpendi possit ipsa asperitate concum vite puntate
peritas conversationis,

que est a comveniente mansionismundicia,


, contaminatione sordium cumeminentia consublimitate quoque rupis quam arduus, templationis quam asper enim, locus ille difflquaraque ascensu aut descensu experto cognoscitur. cilis .it non facile nisi ab in petre soliditate doVere virgo prudens, que nec constituit, cujus fundamenta

muni

seposita

sapiens ad celeste exitus evadendi. Sed virgo quiescentibus ahis, auxilium confugit; ac , defensatrices preces pervigil integritatis sue ac sinceritatis preces

effundit;necparvefidei ostendit. illas fuisse rei eventus


tibilis

Nam

corpus

Ilaque

elefuncie morbo appeeius lepra percutitur et fuscatur. Itar * tristibus carnis decor

mum

suara

flatus

nimis amicis. medici exquisiti impendunt; ac phisiceartis remediaegrotanti


Dei medicine medicinam Dei consilmm apponunt. Quis enim infirmare medicorum conamine, grapossit? Sic frustrato
tes agit felix

convenmnt

humanam incassum

ventorum. nec inundatio aquarum lege Domini, vere possit. Meditabatur ibi in dulcedinem captans, ad adventum verbi celestis accurrere, luce et oleo lampasponsi parata dem suam ornans.

mo-

Enimia, non solum a corruptione corruptionis erepta. integritatis, sed a timore temporis curVerum, post aliquantos evoluti ad Gabaviaione admonetur angelica, ut,
sus,

ad unura se colligens, sedebat ad pedes ne turbaretur ad plurima, Spiritus Sancti Christiin scola virtutum, sub laboribus se macecustodia, crebrisjejuniorum herbarum vilitate ac modico pane con-

Nam

rabat,

litanas tendens partes,

Fontem nomine Burlam

pristine sanidisquireret;cujus aquis abluta, Audientes hec parentes tatisdecorem reciperet.

exultaut;

itiueri

tanto sufficientes impensas

igiapparantacsodales annumerant. Egressa spacia Gabalitur patria, post longa terrarum loca ingreditur fontem requirit tanos fines
; ;

se titiilabat, tenta; reprimebat quicquid in et animo casta. oculis, lingua, opere in omnibus 30 Videres virginem ita sibimet ut in gestu et babitu corpoesse concordem, vestigia mentis. Domus ris apparerent munde ipsam Dei interius ornameutum per

inti^gra iint.

/n Vi(a S.

E-

nimir, sttculo
xiii

linQuaPro-

quippe
foras

vinriali

a BerA/ojiii-

translucebat vestibulum.

Intendebatur

trandu

dies superna alite in anteriora quotidie, et in

lienii srripfti,

reperilur S.
Ylis

Tunc cujusdam circuit diversa sanitatis. requisitade fonte, se nescire responmatrona,


det.

loci

incedebat, volu- Yles teit roborata, semetipsa melior penitus abdicans, nomm; ptati renuncians, lasciviam

Non tamen

salutifera,

procul esse balnea morbidis perhibetque illa, An deberet subire

dum dubitat,

angelus in nocte ne

ibi

remoretur

nimium pitancium calcans, in amore superno cogitationibus munda, dilatabat. Erat in in meditatione compuncta; operibus seria

visionis post e]U3 denunciat. In loco angelice nomine ecclesia fabncata transitum in ipsius

motus intenta, vivebat ad animi discernendos assidua, devota in silentio, ad Dei laudem
adversis, non doctrinosa in verbo. solida in in in gaudio timorata prcsperis elata in secura; roborabat ratiocinando spiritimore
, ,

denique cum usque in presens consistit. Regina prerupta locorum devia lusociis, dum per ac Burle conslrando tenderet. confinia Tarni
Burla loquentes tingens, Dei nutu pastorea de virgiuisprevius, quorumunus, conductu
audit;

Premissa ergo diu desideratas aquas ostendit.


orans,
duifimodo hxe

membra

intingit et sanitasredit.

29Postactas Deo grates, ortantibus sociis, exierat, et ad palriam remeans jam vallem paulo ante dimisecce recidiva lepra caruem

ad Christum, tum, affectussuperfluos allidebat dimicans cura diabolo, verura mundi nuda contemptum predicabat exemplo; celi anxia et indidesiderio, mundi deplorabat exilium patiens stabat ad culpe gnata ad culpam,
;

flagellum
tedio

nec impatientie

manus

dabat, ten-

imperans. tatione vallata, motibus iracundie

sam ex

fiuenta repeintegro occupat. Froinde

non cedens, in omnibus circumspecta habebat

630
AUCTOnE V. D. B.

DE

compaasionis ecclesie ubera,

HILARO EPISCOPO GABALORUM. senteniiam tuetur Modestusa et

S. Amahili

D
'onffnireS_
S. Hihro.

regis mdegustabatin cellrmm lacnmarum, sub absconducta cibabatur pane hominum conturbaUone dita divine faciei ab de itaque Vita mentio nonfit protecta. In hac Hilan neque scio S. ullo Gabalitdno episcopo nomen reperiri inahqua S. >nyseu Ileri carmimbus de mix Vita, qux antiquior sit videtur) xui Itngua ea sancta, smculo (ut conscrtprovinciali a Bertrando Massiliensi
tirr.eDtibus;
;

dextra abscondita in fubcapite superpos.ta,

castis sponsi

amplexibus astncta, sm.sta

interpres seu auctor Monarchias sanctae, qua Vii% sanctorum stirpis Merovingicse coniinentur et Rev. V. Hieronymus Charbonnet. qui nuper originem et historiam ecclesiae Mimatensis non sine laude edidit (^)Jam vero quum Clotarius II seu Junior natus sit medio anno 5S4, nata non fuerit S. Enimia ante annum 600. Sed audi postquam nupiias reconiraxespuisset S. Enimia et iepra, quam
:

rat, liberaia esset, et aliquandiu,

immo plu-

ptis etacl. V.

Raynouard primum

editis (1).

anachroInhac autempoetica lucubratione, sermo de Sanz Yles, nismis plena, multis fit Yles (vams Sainz Yles. Sainchz Ylis, Sanhz nomen scribitur) : qut 5.Yles

vitam egisset, a res forte annos eremiticam et fratre Dagoberto emitur tota paire Clotario reg-io et Deo per iu orbem in pago Gabatitano mancipatur monasterium virginum. virginem

Duo templa, alterum


alternm,

Deiparffi,

sancto Petro

enim

illis

modis

abbatissam et virgines diMimatensis pr^sul beatug scipulas evocatus

Euymiam

Hilarus latine seu Ylis nonpotius Ilerus qtiam

Ilerus consecrat ritusolemni.

Novi olimjuven;

ab eo dicendus est. Expulsum occisumque infestum, serpentem, S. Enymi3S speluncae miraculum pluribusibidem narratur quod utique auctorimeliori (ut id breviternotem)
:

sed certe culas creatas fuisse abbatissas exspectabit a S. Enimia duo absonomen luta fuisse templa et monasterium conditum,^
nisi

mater In eadem scriptione provincialt quas tn Vitailta miadicaiurfi- s Eny^nia^ X^tovgn dicitur Atque tia Ciodovxi L ^^^-^^ ^f ^i^^i nomen Kustorgiam habet. '""' nive "'"'''"'" Clodwri Enymia, hxc quidem mulier, uii ipsamet S.
,cd,iveS.E,,i-61
;

tateniti posset.

quum annos nata quinque maxime quod


;

esset saltem viginti

in antiquioribus Vi-

tis

fiiiola

dicatur aliquandiu vitam eremiticam cum priusquam de cosnobio exegisse


,

in censu regii
nii; asi

Merovingiorum generisnonveparum inde movendus est lector,quum


fiUi,

passim reges regiique

etiam adolescenaui furtivas nuptias tes concubinas haberent Francorum facerent ; ui prima illa regum luxuriam interiisse videatur. Sed stirps per depatre quem nosse multo magis nostra

jam

interesi,

quum hincpendeat temporum


Clodovgei regis

raiio,

siruendo acium fuerit. Verum hic ad alium scopulum offendimus. Anno enim 625 5. Ilerus Mimatensis seu Gabaliianus episcopus esse non poiitit,quoniam tum eam cathedram occupabat Agricoia, quippe qui interfuit concelebratum citio Remensi, quod illo anno iuculente ostendit Coiniius (5). Frufuisse stra itaque reciamat V. V. Pascal (6) adversus hunc hisioriographum, frustra adversus Galliam Chrisiianam, frustra adversus decessores nostros, quibuspersuasumestquod, si exstiterit S. lierus a S. Hilaro nosiro diversus, is sedere debuit in Mimatensi ca-

Porro in Usuardinis Molani additionibus


diciiur sancta Enymia quod si placerei Mimaiensibus facilis foret
filia;

temporum
;

raiio et plane

manifestum

esset

HiS. Ilerum certissime eumdem esse ac S. sed negani id plane In Vita auiem, larum quam manibus tractavit Mabillonius (2), dicitur progenita de patre rege, nomineChlodoveo, filio Dagoberti, cujus atavus, eodem
inter Krancorum reges noraine Chlodovceus primus fidem suscepit ; quibuscum conveniunt Viialalina, superius recitaia, et provincialis
,

thedra post Agricolam. Ast ita si sit, non poiuii S. IlBrus, post adepium episcopaium, Theodebertum II, Austrasise regem adire ;
,

quandoquidem hic, ui jam monuimus, occisus est anno 612. Manifestum itaque est S. Hilari Viiam, in qua hic traditur ad Theodobertum,
rrancorum rpjrem
,

pro

remediis

commi;?3ae

sibi provinciae festinase,

primiius fuisse scri-

piam de nostro

S. Hilaro,

nequaquam autem

Berirandi Massiliensis (3), Sed Clodovmis II (qui filius Dagoberti I, qui fiiius Cloiarii II, C qui fitius Chilperici /, qui filius Ctoiarii I, quifilius Clodovei I), natus est anno 633, rex
Neustriie
et

de alio S. liero, qui templa B. Mari<v et S. Peiri dedicarit et abbatissam sacrarit S.EniF miam, sive haec dicatur Clodovaei Magni
filia,

sive Ciodoviei II, sive


11.

demum

Clotarii
Multu sttadcnt
slitisse epi-

Burgundias constitutus anno

G35,

Junioris seu
33 Sed

patri in utroque regno successit anno 03S, rex Austrasise facius est anno G53 et diem obiii anno 656 iia ut si S. Enymia ejus filia fuerit, hxc non potuerii nasci anie annum 64-8 et abbatiali consecraiione a S. llero do;

quumpassim S. Enimise Acta, qu% terna numero diversaque versavit Mabilto-

Ganius, mendis et erroribus referta sint (7); quum scopwn balilannm, ecc sialiunde non noscatur S. Ilerus quam Ue-

milibus Vilis
ter

quum

iioinine
l-tiHI,

in agro Gabaliiano pras-

((!"tiosfffl

nari nisi post patris mortem^ Itcet in Vita provinciali dicatur pater tunc temporis adhuc vixisse.Ast id si teneatur,quomodo S. Ilerus adire poiuit Theodeberium I, regem Ausirasix, qui diem obiii anno 548, aut Theode-

oppidum

Saint Cholyd'Apcher,

ad

se- stm

ptentrionem, situs sit alier vicus S;)int Chelyde-Tarn, ad meridiem, non procul ab oppido
S. Enimise,
acia,

S. Ililarn.

quumque omni tempore vuigus pronum fuerit ad miscenda sanctorum


gui
in

bertum
5(j9
et

iive Clofarii
II. S.

II, qui idem regnum obtinuit anno anno 612 iruculenta morie amisit? Jure merito haec non placent Mimatensibus 32 In Officio itaque S. Enimia^, anno 1619

vicinia colebantur

(iicet cae-

terum tongo spatio eoruni


S.

setates discretae

fuissent,) et proinde facile invaluerit opinio

Uiltri
/'0-

Aef(t iioii

mni

excuso, dicta est pia virgo filia Clotarii Junioria ei frater virginis Dagobertus et eamdem
(l) {2}

Enimiam a S. Hilaro sacratam fuisse quo commento recepto, necesse fuerit S.Hita' rum sascuio vii constituere, diversum a S. Hirectiufi

naynounnl. I.fxiiiue vomBn, lom. AcU Ss Uttl. S Ucin-Jiiu, ^Kv.


intcgrani tinrh. L vic
lU- saiiitc

I,

p. !ii<( el
j)i.j;.

II.

IX
I,
fi

cfm.
(3)

BarUclir, Detik,iti51er
soiq.

]>ag. ^|)i ol

(4)

iler piovenzali-.tluT Lilcrntur, fKllse Oi i^iiic !! Iiislonc dbii-^fr ilf


I

Parlrii) cilidit
:

lUynoutiril. Luiiquc ruinan.

loiii.

!ti*J

rt

Ueriram scqii von MursciUfi, iii i>ruvi'iiZ)ili!>clier S|iraelic zuin erivn Mule vollslandig herausgegeben, Bcrlin, WeidmaiiD, 18tS7 ci cur;

Eiiimie. von

de Mtfnile, p. UIS ct iW. - (S) Ammli' (i-.i:Ur.iii^ln:i l''ian(ti) (;imlum coruni. nil an (ia:i, nuin. li. tiii. II. p 7'il Chriitianum, p. 170. ^7) AaaSS. Oid. S. Beiitdicli, au;cu-

lum

11,

p. II et X.

laro

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


L

^l
JkOCTdftT
'

laro Scvcvli vi, clubitare subit


:

an

ita

Enimiae hoc loco sit seu etiam an qui S. sestimarint se virgims Acta consarcinarunt dicerent eam hujus gloriam aucturos esse, si celeabbatiatem henedictionem accepisse a
sanctissimoque viro S, Hilaro,
:

reapse
.

Aperi

lihros. veteres continentes ^^"|^f

^'^i;;

^_^^ vzrfe&w

scrtptum seu pottus sculptum


llartim. Ilarium
;

V.

marmorihus

llaritatem. etc

/oco. HilarijHilarii,

Hilaritatis;

sednilcom-

berrimo sententiam propinquo colebatur. In hanc decessores nostri (1) quamopropenderunt brema V. V. Pascale [i) male mulctad sunt
scrised bona venia amicorum pientissimi legisse mihi ptoris (hunc enim diem ohiisse ne umhram quidem argumenti pro-

qm

munius quam Quod autem latinum a. maxime si in vocabupenultimarum syllis galticis ultimarum aut pars fiat, midatur in h aut ai, qms laharum pene ignorat ? Id imprimis obtinet in omnihus
aile, vocabidis gallicis, qux desinunt in aire, amarus, amer; ain, etc; dein carus, fit cher; mare, raer. alacer, aU-gre; acer, aiffre; macer, clarus clair; par, pair; caro chair

ut aspirationes omittantur. ,

videor),
tulit,

quo eorum dicta imprudentia esse duhium revocavit ostenderet. Quid? quod in
essent an lecliones de S. Ilero summarium^ quanHilari, consilio sane mirahili, Vitse S.

maigre;
etc.

doquidem

hanc Vitam

numquam

viderat,

et graves scriptores id noverat affirmasse iis productum locum valde conspicuum ab et llerum legerat? Nomina etiam Hilanim

eadem esse ei omnino non placuit. Imprimis tamen induhium est episcopum Gahalitanum, qui die 25 octobris colitur, in aliis monumenHilarium; quemadtis vocari Hilarum, m aliis

retur a vulgo in Ilair seu Her neque mirum Her effictum est postea ex vulgari nomine Similium converesse nomen tatinum llerura. sionum nominum millena exempla passim tum medii cvvi. ohvia sunt, tmn recentis in Commentario de S. Aliquot daho infra Spanus, et supra monui quod S.
;

Promptum

itaque erat ut lUlnrus muta-

Fructo
cujus

genuinum nomen videiur

fuisse Hispa-

si^ Connus, ex vulgari Saint Spain e/??dM5 nit vetat tinuo tatia nobis ohvia fiunt. At, ut

modum
1*

deprehendet-e potuit lector, qui quas sparsim adduximus oculis perlustrarit, Qu3S

vera nominis forma

sit,

quum utraque Roma-

nis usitata esset, difficile scitu est. Quum tamen Hilarii inter christianos (quantum ex superstitihiis lapidibus, conciliorum suhscri-

ptionihus atiisque id genus monumentis colligitur) frequentiores fuisse videantur quam Hilarl, magis pronum erat ut librarii Uilaros

quin llerus idem nomen sit quod Hilarus, ita reapse esse suadet lex et conditio nominum; quxvel prius gesta sunt a sanctis orientativel hus [raro utique tum in Gattiis exemplo), grcecam, latinam aut geroriginem hahent manicam. At sanctus lierus inter orientales 7iumquam fuit et tale vocahulum neque grselinguaj ca, neque latina, neque germanicas superest itaque ut ah Hilaro detornoverunt
;

fi

mutarent in Hilarios qiiam ut Hilaros suhstituerent Hilariis; quamobrem quo minus commune est Hilari nomen, tanto sincerius videtur. Dein in antiquissimis diplomatihus
Sandionysianis, quiesupranumm. 6 et seqq, ex Fetihiano secundum eccemplaria autographa recitavimus, constanter llarus vocatur in soto diptomate Caroli Magni, et Hilarus S. Dionysii asceterio conscripto, procid a IUarius oppellatur.Ecgrapha sunt documenta
;

ium

sit.

A n obslet qxiod 35 Hactenus nil offendimus quo vetamur eumdem- S. Hilanistr quin S. Hilarura ei S. Ilerum unum S. Ilefus rfique haheamus virum. At quod alter atterum vcnis dicbvs hahetfestum, distinctionis videtur esse indi- colantur.

reliqna,

An
d]ut

lleriis

t't

Hilanis sinf

ejusdem

nominls furHIT.

in quihus \\\\^v\n^ dicitur proinde hahenda minoris momenti, utpote quse lihrariorum vitio facile corrupia sint. 1691 :i4 In officio proprio Mimatensi anni Enimice ad diem 6 octoin lectionibus tum S. decemhris S. Herus bris, tum S. Iteri ad dicitur in Vitis S. Enimise, quas constanter
;

vidit Mahillonius, Hilerus et Ilerus; in Gatlia

^ Christiana Ctaudii Roberti


iypothetarum
vitio, isevus
;

{;i)

manifesto

cium. Vt jam docuimus, S. Hilari natatis lfil9, celebrari jubetur inOfficio proprio anni item in editione anni 1720 ; die 25 octohris simititer in Breviario et Missali Mimatensibus secundum ritum Parisiensem quod jussum anno 1853 adhuc servahatur, lU testis neque mutatio facta est est V. V. Pascal [8! aprilis in noro Proprio Mimatensi, die 29 Guilielmus anni 1858 a S. R. C.approhato. edidit Catellus (9), qui Comites suos Tolosanos Mimatensihus S. [lilari anno 1623, tradit a notari festum agi et in Martyrologio eorum sed licet mihi non constet die 26 octobris Catellum usum fuisse Offxcio proprio anni F
;

ite^nque in Martyrotogio Galticano Saussayi, qui nil prseler

Rohertumtegerat.
est

Unum Saussayum secutus


(4).

codice Usuardino Hagenoyensi S. Hilari festujn annuntietur die 36 ocrevera tobris, non mihi persuadere possum S. Hilari

1619

ei licet in

Cointius,

scripsitque etiam Iserura

Fratres Sammarthani, qui Rohertum viderant et Ofpcium, anno 1619 excusum, S. llerum vet Iserum scripserutit (o); idemque fecit auctor Catalogi episcoporum Mimatensium quem quidem antiquum nuncupat V. V. Pascat (fi). sed qui reapse editione typographica operum Ftodoardi Remensi recentior est verisimiliter non diversus a scriptore catalo;

festum non omni tempore ceiebr-atum fuisse Mardie 25 ovtobris, qua in genuino Usuardi ; et certe in calendario iyrologio annuntiatur ms.Mimatensianni\S2iietinaiteros^cidixv,

quod nunc

iltic in pubtica bibtiotheca servaindicatur S. Yiarii festum die 25 octohris; tur, Scvculi xvi, et sub eadem die in Necrologio

in

legitur

gi, Scccuto xviii conscripii,cujus apographum misxt toiies iauaaius ven. v.jaaiaiit ad me misit toties laudatus Ven. V. Baldit,

passus et qui luculente a Roherto sibi imponi _. i .i-.- *.. ,,^, v w/Vo /^^/vc / MnhiK Aiihi eiiam quam in Viiis lectis a Mahilest.
tonio Hiliirum dici et Hilarem testis mihi est laudatus V. V. Pascat [7). Neque ego dubitare

archivo provinciae Luzeranae deposito, Yl&ru episcopi Mimatensis, festum fiindatura per D. Gilibertum de Cenareto; quod in annua ^ -...v ... axaicc-t ^/^//0.^...**/ <*.- ,^-v sciiicct suppeditarat pecuniam procuranda necessariam. Diffictfesiiviiaie Scripserat lint' est S. Iterus. Scrivserat Claudius Roherlior
:
,

, ,

fi.tf.

tus in catalogo

episcoporum Mimaiensium,
:

possum quin
ll) A<.-ta

hasc sit
111

vera notninis forma,


p.

brevitatem forte nimiam prosecutus (10) S, Iserus * 1 Decembris et 6 Octobris; quibus


(8l GabaGabaliini Cbi islisnum, p. 177.- (7} Ibid. p. 17.*> coiniesde Tulos;, lum cbiisttanum. p. 297. (9) Hnlo.re d.-s (IO)Galli8 cbrisliiinB, edii. l2tj, p. 423. p. 174.

'IICTUS

SS.

toti-..

Octobiis,

410

(i)
\i)

f.ubalum
Aiinalca

Chnslii.i,uin. p.
eccle^iaslici

173ct srqq.

{T^)

P 44^-

(ti)

Frntoruni, nd an. 628, nuni. Il.loni. II. p.79*. 16S, tom. III, p. 7i7. (6) GDllia CliritianB, edii

Octobris.

Tomus XI,

84

indicare

632
U'CTOItE

DE

S.

HILARO EPISCOPO GABALORUM.


^ \m,
.

V. D. B.

indicare voluerat in Officio laudat adfinem iUius catalogi

anni
,

quod

communiconfessorispontificisinfestoS. Hi- D

ejus

menzo-

liTPi ad utram,ue diem


d^iem

ad drem

sM

Neque mirum cuiquam videri Ilerum ilto sevo diversum habitum


lari.

potest S. fuisse a

^ Idecembris, qua ejus festum i?f ' lectwmhu. laudaturzn 6 oclohris. qua

honorxfice de S. Snimia, iUa die carens illo non intetlexit Saussayus Ha^c Non hac modo die vertit Officio. atque ita memona illic celebra1 decembris ejus beata stxi^ o^idhv\%', addiditque, tur at iterum Ai^ certis venmore suo conjecturas pro rebus
,

celebrata

quum multo ante in provinciaii Massiliensis S. Enimiee Viia celeBertrandi braretur S. Hilarus seu Ylis et Yles, qui {si recte id nomen in illa Vita venissei) non poterat non esse aiius ac 5. Ililarus die 25 ocS. Hilaro,

tobris honoratus. Origo itaque festi huc forte referenda est ; unde non potest non difficitis videri S. lierus. Quod si jam rogor ut

dens

Quarum uua

est depositioDis

altera

apertius
profitebor
tensis

translationis.

Sammarthanus tiusi^); similiter Dionysius est Claudtus Roratione factus (3). Atqueea Iserus causa, ut non tantum S.
hertus innocua
dicatur,

H^c

Coinsine scrupulo receptt

meam dicam sententiam piane me dolere quod nuiius mihi Mima,

huisse

haverum etiam feratur otimduo itaque apud ^^"^/j^festa. S. Ilerus

interim mihi videri Gabalitanos unum S. Hilarum habuisse episcopum, quem die et S. Iterum, vuigo Saint Cbely, celebrant, aiium non esse, quam 1 decembris

prmvit

S.

Eligium; quipassim inGaiiiis dieldecem-

ses iut etiam

ad me rescripsit ven. .v. Batait) diem et unum tantum olim hahuit festum decembns ; qui adhuc habet, diem utique 1
ita habetur dies obitus seu depositionis, Kaleudis sit additum ut in fine lectionum decembrishumanadeserensadjEternamigravit.
eis
:

bris cotitur et quem Saint Chely in illispartibus etiam appeilari continuo lector inteltiget. Ouonium 36 Castelianus in Onomastico hagiologico,
edito ante

S.

Menagii Lexicon etymologicum

Ilitarusef S.

Eligius ambo

gallicum, atque eiiam in Martyrologio universali ad dies 25 septembris et octobris,docet


S. IVil&n galticum

vuUjuri

mmi'

ne dicuntur
SainlChely,

si maepiscopos habuissent Gahalitani, aut et alterum 5. Iterum. lint unum S. liilarum

Qua de re si

constaret, utique duos S. Hilaros

nomen

esse Saiut Chelirs;

Sed priusquam
certe scire volet

id

dandum

videatur lectori,

ex quo tempore S. Ilerus, martyrologis plane ignoius, die 1 decembris ah eis colatur qux hujus cultus fuerit origo; unde sciverint eum die 1 decemhris vita functum fuisse cujus cwterum gesta ita ignorabant ut S. Hilarum sua spoliarint Viia eaque
; ;

verum eiiam a Mimatensihiis dici Saint Gely; se videtur \U neutroque in opere nosse voluit S. lierum, a S. tleiMs cuitnm ohliniu:ril S. Hilaro distinctum. Verum Saint Gely seu ilie { decemChely Mimatensium Simoni de potius Saint hrit^ Peyronet habeiur S- Ilerus; itautad hunc referat insignem cultum,quem Saint Chely in
pago Gahaiitano ohtinuit otim, et adhuc obtiin quo sinet. Lege ejus commentariu^n (1); mui observa qme de S. Eligii nominis immutatione immiscet : Chely, inquii , Ilerus, alias IsERUS , episcopus et coufessor, vernacule gallica cum latina S. Chely dictus. Quae vox

hinc ortum

ornarint S. Iterum. Hac de re literas dedi in illas partes; ad quas respondit ven. v. Baldit ad diem \ decemhris in Kalendario Mimatensi sseculi XV, superius indicato; neque S. Hilari, neque S. Ileri nomen aut aliud simite appain Libro fundaiionum pro mortuis rere
;

tam parum respondeat, suppogitiam esse suut genuinam tamen spicati sunt nonnuUi
;

bibtioiheca civitatis nunc custosxculi XVI, dito,legi: Caleudas dccembris Sms Herus Mimatensisj et in Necroiogio ejusdem sxcuti, item

agnoscamus apud Gabalos, quorura olim

oportet.

Nam ita vocatur

S. llerus

fuit episcopus, ut

supra memorato Decembris i Ileri episcopi festum fundatum per Dalpbine Parlieyro. il/w^^o copiosius neque minus erudite scripsit ad me de eodem argumenio ven. v. H. Charbonnel, Mimaiensis seminarii tunc sodalis,multosque annos literas humaniores cum Societatis no:

Mimateiividere est in vulgatis episcoporum catalogis; et nunc etiam in tractu Gabalir sium quatuor ab episcopali oppidum est

tano

urbe leucis dissitum, a S. Ilero S. Cuely Duncupatum; cujus incolse se propterea Ilecum de re constet, rienses dicunt. Itaque investiganda. Ego ita causa tantffi mutationis primo vulgus Gabalorum sua factum puto
S. Flori
,
:

patrihus professus in coliegio nostro Mimatensi. Docei sciiicet jam ssecuto xiv celestrse

dilecto Ilerum appellabat Ileb; deinde ultima consonante (ut passim inter Gallos fit) omissa,

hratam fuisse S.

Hilari
1

memoriam
;

die 25 oc-

Q tobris et S. lleri die decembris utramque indicatam reperiri in Calendario Mimatensi anni 1323,- in Directorio chori, quod lucem vidit episcopo Guiiielmo Durando nepote
,

ceteberrimi Guilieimi Durandi Specuiaioris, in Missaii ius. Mimaiensi sxculi xiv; inaiiero Missaii, literis goihivis impresso et usitato

usque ad iniens sxcuium xvii Obituario seu Necrologio capituli, cui inscripius est annus 1628 et in ?'eliquis omnibus subsequentihus iiturgicis Mimatcnsibus libris; ita ut dubiiandum non videatur quin iniiio sasculi XIV S. lieri fesium, distinctum a S. Uilari, antiquius sit et deinceps semper perseverarit. Verum hujus rei auctoritas midtum inde minuitur, quodjam ium non alia censeretur S, Iteri Vita quam S. Hilari. Ut enim me monet idem Ven. V. Charbonnel, in rubricis Direcioyni chori saeculi ^iv jubeniur j^eciiari lectiones proprias de S. Ilero, fieri vero de
;
;

pronunciatum est Ile,- quae vox longo usu trajectioue vocalium (ut in sexcentis aliis mani- F festum videmus) transiit in Ely. At quomodo peliterae duas c e^ h initio additae sunt? Ratio tenda est ex gentis Gaballitanse atque vicinise propria dialecto; nam etiam nunc multis in h locis in voce Sa^'ctus literae t substituunt Sonct, Sanch suoque idiomate pro Sanct vel
vel SoNCH dicuut;ut

me

docuit vir eruditus

P. Portalier, Sooietatis Jesu theologus, et ipse

Gabalitanus.

Uude factum tandem ignorantia


:

vulgi, ut ultimffi literse adjectivi antecedentis principio aubstantivi sequentis adjicerentur


6ic

apud eosdem Gabalos pro S. Amantio cubi dicitur San Cuamans vel Son Chomons ; et apud Ruthenos S. Eligius S. Chely ; cujus noali-

mine dictum habent oppidum, vulgo S. Chely nuncupatum; et in Sebusianis seu Koresiensibus oppidum S. Annemundi vocatur S. ChaMOND. Idem dicendum de S. Aniano, vulgo S. Chinan. Quibus adde S. Chimas seu Chamas
i3)

(I) Aniiales

eccleaiastici

lom.

1,

p. 794.

Francorum, ad an. 628, num.


oova, lom.
I

I,

CaUlottus sanclorum ac Sinclarum, p. 2fe0 el 281.

(2) Gallia cbristiana

col. 88.

ecB

DIK VIGESIMA QUINTA OCTBRIS.


x
tha
S.
;

^^^
AUCTORI V. D. B.

Amando efpctum
S.

S.

Chapte
;

eo)

S.

Aga-

Cliipar

ex
S.

S.

Eparchio

et

detracta

Ch&fre ex S. Theofredo et syllaha, S. Cherf ex S. Theudorio. Alia vide infrOf pag. 643; et in Commentario de S. Fructo, quemjam indicavi, aliquid simile apud His-

prima

voluni nonnulli 5.Hilarum Gabalitanum scribendum fuisse a S. Gregorio, non autem 5. Hilarium Pictaviensem tum quod species
;

superstitionis eo loco declaratur, quam non procul a Massilia impugnavit etiam S. Hilalux iltis iia ut mutua rus Gabalitanus
;

wi pastttn S.
iligivs coti-

panos exsistere significabo. 37 Ex his concludamus oportei nil omnino obstare quin Saint Chely, rfze \ decembris a
Gabalis cuUus,
sit

narraiihus affundaiur
in

(1).
,

Mons enim
:

erat
'aliax Ilela-

ur.

Verum

ven. v.

Hieronymus Charbonnel,

celeherriynus S. Eligius. in

rebus Mimatensibus diligenter versatus, ut ah hac me opinione revocaret, monuit re quidem vera homines, literas gallicas doctos, solitos esse pronuntiare Sain-Tchely, sed plebem rusticam dicere Sen-Tchag-u^ quibus
,

cognomento HeGabalitano territorio ad quem lanus *, lacum babens magnum quasi certo tempore multitudo rusticorum linteamina prolibamina lacui illi exhibens, jiciebat ac pannos, qui ad usum vestimenti
.

rus, Elarus,
njiarius.

virilis

praebentur ; nonnulU lanae vellera plurimi etiam formas casei ac cerEe, vel panis, diversasque species, unusquisque juxta vires
suas, quae

verha gallica Saint Hilar, reprs^sententur, litera I pro more mutata in durissimam aspirationem gh sic S. Eulaliam dici Sento Ougajo, candelabrum tchandagabre, palam Per sent Agfari pago, et vulgari proverhio Post arri, id est tous mulatiers dison pa plus Hilarii festum seu 14 januarii mularii non S. amplius dicunt Perge porro. Hcec plane infij
: : :

dinumerare per long-um puto. Vecum plaustris potum cibummactantes animalia et per epulantes. Quarta antem die, cum triduum discedere deberent, anticipabat eos tempeniebant autem que deferentes
,

stas

cum

tonitruo et coruscatione valida

et in

sed nemo non consenserit nomen vici seu oppiduli Saint-Chely vetus rusticum vocahtdum esse item Sainch Ylis, S. Hilari nomen quod in Vita poetica provinciali S. EnimitV obvium kabuimus unde collige olim
cias

non

iho

tantum imber ingens cum lapidum violentia descendebat, ut vix sequisquam eorum putaret evadere. Sic fiebatper singulos annos et involvebatur insipiens populus in errore. Post multa vero tempora, quidam sacerdos ex urbe ipsa, episcopatu assumpto, accessit adlocum, praedicavitque turbis ut absisterent ab his, ne cfElestl sed nequaquam ejus praeira consumerentur
:

rusticos liquidam 1 in

nomine

S.

Hilari

non-

dicatio a cruda rusticitate recipiebatur.

dum mutasse
fecisse
;

in aspiratam gh, sed serius id

quod Cccterum mutationum succedanearum genus passim in omnihus idiomaiibus deprehenditur Audio pra^ierea qui mihi occinant a Mitnatensibus die 1 decembris coli S llerum et simul S. Eligium, eosque proinde distinctos esse. Revera ex quo tempore
.

39 Tunc inspirante divinitate, sacerdos Dei basilicam in honore B. Hilani Pictaviensis eminus ab ora stag-ni aedificavit, in qua reliquias ejus locavit, dicens populo : Nolite, filioli, nolite peccare ante Dominum ; nulla est

9'""" J""P'
migyyj. ^n^j^
de$truxit.

enim

religio

in

stng*no.

Nolite maculare ani;

mas

vestras in his

ritibus vanis

sed potiua

ritus Parisienses ritihus


stituti sunt,

Romanis

illic

suh-

cogno-scite
:

Deum

S. lleri culiu redacto ad ritum semiduplicem, addita est commemoratio 5. Eligii; sed ante ita non erat. In Officio anni KilP fieri jubettir fesium S. Ileriritu duplici et nilde S. Eligio. Audio alios memonentes quod Peyronetius non affirmai S. Eligium a Gahalis, sed a vicinis Ruthensi dici Saint Chely; verumquum in cor^rumpendo vocabulo sanct eamdem legem sequantur Gabali quam Ruiheni, non poiuii S. Eligii nomen ah iliis etiam non verti in Saint Chely et quam primumsuh uno nomine vidgari ^smt Che]y
;

impendite Dei antistitem,


tae
;

venerationem adorate autem sanctum Hilarium,


et araicis ejus
cvijus hic reliquiae

sunt condi-

apud Dei misericordiam intercessor assistere. Tunc homines compuncti corde, conversi sunt et relinquentes lacum, omnia, quas ibidem projicere erant soliti, ad sanctam basilicam proferebant;
ipse

enim

potest

pro vobis

ab errore, quo vincti fuerant, relaxati Sed et tempestas deinceps a loco illo prohibita est ; nec ultra in hac solemnipostquam beati tate, quag Dei erat, nocuit confessoris ibidem sunt reliquise collocatae.
et sic

sunt.

laiehant S. Hilarus et S, Eligius, pronum erat ut confunderentur ei ut aliquando S. Hilarus duo haheret festa, alterum genuinum
die 25 octobris, alierum adulterinum die 1 decembris. Hcec si placeant Gahaiis, definire

Qiiod Hilarus et Hilarius

eadem fere nomina F

sunt

et

non

facile inielligitur Piciaviensis

poterunt utrum oppidum Saint-Chely-d'Apcher et parochia Saint-Chely-du-Tarn S. Hilarum vere patronum haheant an S. Eligium. Si die 1 decembiHs potissimum incolse agant (idque ab antiquissimis temporibus) patroni sui festum, S. Eligium paironum esse erit

in mediis Gahalitanis censuere nonnnlli lapsum fuisse S. Gregorium et in S. Hilarl Gahalitani memornam hasilicam fuisse consecratam. Sed ex priore ratione sequitur quidem con* fusionem fuisse possihilem, sed nequaquam faciam. Alterum vero argumenium plane

episcopi

reliquias

moniihus

exstitisse,

nullum

est,

quum

reliquice

tuncpanni

essent,

pronunitandum si die 25 octohris, S. Hilarum, Vix tamen dubito quin hic patronus sit
;

parcecicV S&int Chely-du-Tarn.


S.fli/ariiis
'flHJrensijt

Cavendum etiam ne S. Hilarus confuncum S. Hilario, episcopo Pictaviensi, 'om colitur m '^'0 (ialaiiquijam annos mille trecentos singulari vene*
38
e-

Pi-

datur

tumidi contactu consecrati, oleuni ex iampadibus ante aliaria ardentihus, et alia id genus,qu3spassim circumferehantur. Heianus mons, quiet Helarus seu Elarus, quis siijam pridem ignoratur in parte autem meridiO' nali pagi Gabalitani guas maxime mon'
,-

tam vcctmonc
"""

miuti"'"""

raiione in agro Gahalitano colitur. Certe ante ^""""^ ^^^' ff^^ ^- Oregorius Turonensis librum suum de Gloria eonfessorumscripsit,

tuosa est, in disirictu utiqne Floriacensi, jacent dua; parochias, S. Hilarium patronum habentes, aiiera ad orientem Fioriaci SaintHilaire-de-la-Parade, olim prioratus,

altera

templum ibidem
fuit
(1)
:

honorem exstructum cujus origo narranda est, tum quod


in ejus
gloria conff. cap.
2.

SaintHilairede-Lavit

de alterutra agi volunt scriptores historias Occitanise (2J. Contra


;

Dc

(2) Cfr

D. Vaisaelle, Bisl. da

Laogucdoc, lom.

I,

pag 281.

l V.

TiF S '''^
6lAWCTORK

GABALORUM. niLARO EPISCOPO ^iiiiariorum7iotitia(montuosaentmpagtcon- D .,,.


ditio

d V

Cayx

(1)

^^Hrnai

V. U

B.

rim ripa occideniaH ^^^^^/"'f ^f '^ , fuxsse 'ocO' eo fere positum ^acruni letS^

'^'"''^^f^^^J^Zcum

Zap%

Satvatoris

aquarum modum hiec mirum in

Marcasie CaLiniiinier Sed congertes cermiur.


vicos

inceria sunt.

htnc alii Anderiii poside in alias ahierunt senieniias ~ '" proculdubio ei quum Gabalorum episcopi tu in urbe pagi cathedram suam habueriyit potest quin capite, hincde Anderiio nil quwri sede episcopali Gabalitasimul quxraiur de Anna et quum aliqui pra>terea voluerint

non

sivit ut vies reci.ie esseyxt)

"

ampliiudine pagi % V. De pristina


'

deriium exira dicecesim Gabaliianam, qualis


sxculo proxime superiori erai, fuisse sitam, dicecesis seu in quwsiionem quoque venixmt Gabatitani flnes. De quibus omnibus pagi
Cll. VV. rebus scripsere plures, quos inter Pascal (5) mihi Walckenaer, Cayx et Ven. V. potissimxon innotuerunt. Horum postremus Propempiico S. id unum fere cogitavit ex

Gabalitani

et

civitatis

Gabalo-

rum
JnvitaS. Hilari

situ.

T-^ostQuam omnia

(p^atmr
icni-

dittinclit

pora.

traduniur, Qua Il.lari Vtia de his uuce in B. prtmum suni tlortempora distinguenda guod in slculo egit secundum ff<>^ ?
: ;

?lZa suni^

impedimenia e via supersunt pauca ohservanda


illa

^;;;^;.

/'^"^'^^ duobus feme millibus P^^^""^/ ^^^ fratribus tertzum^guod tribus coujunotis vico, Tarn^ miro opere prope fluiuen
;

v MiSidonii Apoltinaris osiendere sgccu:lo pagi Gahalitani sed tam matem fuisse capui non sit ejus levis est h^c scriptio ut necesse
;

in inona.terio,

constructo; ac .umptnoso labore episcopus urbis Gab.htan.^

quariwn

de-

mu^Zuod
primo

De

td quod dicam. De sccundo plenas ium unum animadveriam Gallias haaut quatuor conjuncios fuisse cellis, ires quod instituiumperquam fraires
nil est

examen. Amho alii dissertaiionem^ edidey^uni de magniiudine finihusque pagi Gabaliiani et de ejus urbe prwcipua, alter Commentarios instituii academici inter archcvoGallici (1), alier inier Commentarios
insiiiuere

logorum
naer,

Gallise.

bentibus

pe

magnam pagum minorem Pianitiam*,pagi

E Aesiimavit cl. V. Walckedioecesis S.Fiori pariem^nemGabali'Planise

lugendum

erat.

Quamobrem

S. Carileffus,

Vttzsmss. seuquisquisNileffus diaconus in huncvirum S Leobinidicitur,monuii beatum dum singruU nepnrvffi se socinret cella?. quia obedicntiae micupiebnnt, nulli
pripponere se
nistrabatur
(2).

urbem tani finibus olim claxisxon fuisse et fuisse positam in hac Gabaioriim Anderitwn *, parie inier fluvios Bessam * et Triobrim
reprxseniari hodierno vico Anterrieux seu Anterieux et proin exira fines prisiinee dioeGabaliiani fuisse cesis Mimatensis seu pagi pagxwi GahaliCl. V. Cayx pristinum sitam,

Bfise

'Truyfire

Experiusne sit

S. Hilarus eas-

tamen dem difpcultates quis dixerit ? Maluii quse nullam sin relihanccellaynrelinquere, in quii memotnam, et magnum monasierium condere; quod (ni fallor) Tarni
ripa
fluvii

tanum nequaquam tantopere amplificat vult iamen angidum ad confluentem Bessx et


;

ei guaTriobris, S. Flori dicscesi conientuin, tiior

fecerii

in vico, qui

Cliely-de-Tarn.

adhuc appellatur SaintLicet miro opere ei sumpiuoso


et

labore exstructuin fuerii id asceterium


ceperii
.

ne memomultiiudinem frairum destructorum moratur quidem in catalogo nasieriorum dicecesis Mimaiensis, qui in Gallia Christiana nova et in Gabalo Chrineque alibi stiano V. V. Pascalis legiiur puio ejus memoria reperitur ita perierunt
\
:

communiiates capientem, ante erectam Gabaliiani partem S. Fiori cathedram pagi Antericux vetus nomen non Anfuisse; vici xUigue; teritum fuisse, sed Ante vivnm,Bessam

Anieritumin mediopago Gahaliiano jacuisse Mont-Rodat,s-em/toeique successisse vicum Marvejols oynentem versus jmitimi super ca a
pristinam viam Lugdunensem
{Q).

Idem

ar-

omnia vesiigia
rn. vv.Waiv-

kemer el Cayx
tentcntix de
jnisliiif

pngi

et iliwtcsis

sub initium siecuti \i Gabalitanae urbis episcopus facius est, ubi caihedram suam consiituerii jam inquirendum est quandoquidem omittere non possu11

Quum

S.

Ililarus

gumenlxim reiraclavit postea Cl. naer (7), a pristinis placitis eatenxis discedens fuisse Anut dixerit, sccculo ui destrucium
Javous et ieritum ei txim locum, nwnc Javouls. esse caput pagt factum Gavous dictum
.

V. Walcke-

GnhaUliin*
nihus
cl

f\-

mus argumentum, tam prope


spectans
tia
et

af/ 5.

Ililarum

urhe

ScVpius hoc soecxdo mulia diligen-

}ir jrcijiiiit.

sia de amplitxidine

Rod^s
Stinl-Ptiu)._

hicn

versaium; quocum connexa esi controverpagi Gabalitani. Ptolemseus, qui sub Hadriano ei Marco Axtrelio Antonio Geographica suascripsit, heeclitteris consignavit (3) Sub iis (Vasariis) Gabali hanc et civitns Anderidum; unde apparet capui fuisse pagi Gabalitani. Ejus siius indicaiur in iabxdis Peniingerianis in quiSigod [un] um. xxiv. bus h3ec legimus (4) Ad Silauum. xviii. Anderitum: xxiii. Condate. xu. Revessione. Ast quutn certo tanium sciatur Sigoduno Ruthenorum civiiaiem * reprsesentariet prsesentari et Revessioneoppidum S. Paulia Paulta,* ../ ,-..- *,.(.' .-..i j.-, ni*,etquumhcesiiaiio,quxexintermediorwn locorum ignorantia oritur, toUi negueat una
: , :

Gabaliiani et dia^cesis, jam pridcjn abesi ut tensis nuncupatde. Verum mxdium propugnatw fuerint senientic-e alit ili^ solcv ita ui Gabali faciie pasalias habent sxtas suri sint a me quoque meam proponi.
;
;

Mima-

fc^

pifffng

Plane-

^llmprimis dari non potesi Cl. viro Walqui tockenaer minorem pagum Planetiam,
est, tus (ni fallor) dicecesi S. Flori absorpius qui hanc novam sedem aJoannepapaXXII, episcopalem anno 1317 consiituii, ahlatam Gahalitafuissea dicecesi Mimaiensi et pago conUi enim omitiam partes remotiores, no. Imprimis iineho me intra paucaaiiqxiotioca.

tia

olim

pan
non

diuecesis AfiiiKiiettsis
fiiii.

neque

cfinslat

ad

efiimlem perliitnissean-

iHilum inter

Besndm

et

Triobreni.

Petrus de Chavanon suh medium sxculum xi ahbatiam canonireguiarixim consmuic, ce/uAit//*^ de regularixim consiituit, certissime .v.

Piperacum

*,

uhi S.

.hbrac

corum
tiguei

1.

dicecesi

Ciaromoniana erat, quemadmodum exDurandi, episcopi Ciaromoniam,


s<^ri-,

m
p-

(1 )('ri'

iV) I).

UonquiM,

(3t lliiil.. p. 115. l4) Eimte ilr- g^ogrsplnc nncicnnc lu po)s Hc Gnli.ilum uu Grvnuilan. in Mt^inoircs dc In Si)C. d'at(iicuiliirc du d^i> ile la L..2ire, juillcl n boCh 18S2 p. !".i2 ct {S) Walckenacr, M^moirc Bur r^tcntliie ct Ic3 liniilca seqq du territoire des Gabali et sur 1 potitton de leur capit&lo Ad-

Hlapi' jiincla cjiis commcnliiTio ilo pngo GiibaliUmo. Ri-iucil ilc* InstoriPi.s, ric, toin. I, p. 71.

tlcitium in Miinoircs dc rinstitnt, nouvcllc

toni. \
1

39

ci setiq.

(U)

Cays, Noutclles

icclicrilics snr

elcmtue
P-

du paysdcs Gahali pt sur U poiition dc leurs villes M4moiresdelasoci6l6dcs antiq. dc Fraiice, lom. VI,
suiv.

anti.iuc,

^"
*J ei

^7)

Giographie auciconc des Gaulcs tora.

I,

p.

3*5

seqq.

erigendo

OJTOBKIS. DIE VIGESIMA QUINTA


Petrus altS, Petri de Casis *, quod idem S. similiter intra dicecesim ClaQuandiu rexit, anm romontanam erat; iiaut in diplomate
de Casis, 1277 Margarita, humilis abbatissa se tenere dioecesis Claromontanae, notum facit Chiromontensi epia R'i in Christo patre domno Ecscopo monasterinm et villam de Casis (2).
clesia
comitfitu, S. Fiori, quos coujacebfit in Juquse vocatur Planetia, in monte in patria intraamhiium diaicesis Clarodiciaco. ceque xi montan^ erat; quare, quum exeunte sseculo
,

635
AlCTOfll

V. D. B.

,cs

Chnsc*

quasi terra Gabaloruminbiturprocui dubio h^ oiiurpracui, ^. __ , ^,,,^^, rivum; sed aliter ciperet prope Triohrem hujus omnino Cl V. Waickenaer, arhitratus ortum hrumaiem esse montes terrw fines ad qua inierpretatione nixus ma^

Margaridas

gnam

partempago Gabaliet proinde tano se adscribere posse mstimamt


dioecesis S. Ftori
nil obstare

donationem signo data est ctuniacensibus episcopus Chiromonsuo firmamt Stephanus, persequor ? Vidit Diotensis (31. Sed quid hxc
nysius

quin Anterieux sit caput Gahalorum seu urbs, quatn joco sublimem in puteo Antcvocat B. Sidonius favere formam vici in monticuio, consurgente in rieux, eedificaii profundissima vaile, atque eiiam iocorum
;

Sammarihanus

diplojna pontificium,

distantias, tahida Peutingeriana indicaias ; dude ea designari leucas gallicas, quarum miliiariis romanis; distancvquivaient tribus

eamqne nunquo S. Flori dicecesis creata est, buliam divisionis sedis nova; episcopalis cupat
esto Planea Claromoutana (4). Certum itaque Mimatensts tiam diuecesis Gahalitanse seu partem non fuisse. An pars seu angidus pri-

Triostinx dioecesis S. Flori, inter Bessam et Zoannis XXIlde dividenda hrim jacens, ante Claromontana dioscesi decretum de dioccesi

tiam tamen Segodunum inter et Ad Siianum indicari milliaris romanis eundum esse Sigoduno Ad Silanum, quem Castrumnovum^ Cosmi; esse dicit, per vicos S Boniti* et S. Casironovo ad Xntenenx per oppida seu ex Bess3S * vicos S. Hilari *, 5. Ursitii * et vallem atque rivi; ex Anterieux ad S. Arcontii^; Revessionem *. hinc per viam de Costaros
;

'Cftslelnau
S. S.

Bonninc Chely
Bise Arcons

'Urcise
la *S.

'S.

Paulhien

B Mimatensi
Cl. V.

et

pago GahaUtano

esset, ut

vult

Cayx

difficilior qucBStio est.

Ut id suapatriffi,

44 His positis, ope mapparum topographicarum Cassinii cogitata sua manifesta fecit
sequenti schemate

pcrfjiiani in

reria

mnt.

deat, allegat

chartam

[5),

qua Pontius, comes

GabalitMnensis telluris uecne Forensis anno 1010 reddidit Domino et martyri Juliano
ecclesiae Brivatensis

TABIILA

^
CASSINII.

ecclesiamLangatetin coPEUriNGERI.

mitatu Oabalitanense alteram ecclesiam, quse vocatur Favairolas. Manifestum itaque est vicum Favairqlas, in illo anguio situm, de coraitatu Gabalitanensi fuisse; verum quum comiiatus comitum jurisdiciione finirentur muiaretur, comitatus et pagus (6) et hec seepe non semper conveniehant inter se ita ut mi:

Sigod[un]um

Rodds.
(24)

Ad Silanum
Anderitum
Condate
Revessione.

24? Castelnau
27 33
18

18,500? 24
20,100

i/a?

18

Ant^rieux
Saint-Arcons

26i/2

nus firmum
dentius
sit

sii

id

specie videatur,

argumentum quam prima nec quidquam forsan pruut fines pristinse dicecesis

22
12

25,600

33
18

1/2

Saint-Paulhien 13,800

quum

Arijumtnfa
(luihiis cl.

Mimatensis, quse pi^ocidduhio primaevo pago Gahaiitano respondehai, immotos fiiisse censeamus. 43 Quum vero Anterieux dicecesi S. Fiori
caper^eiur, hinc sequitur hunc vicum vetus Anderitum non esse pagi Gahalitani caput et

120

ll02i/3

V Wakkemer

tentenliam

^ZTZiiir. mmim..u

primam Mimatensium episcoporum sedem, quemadmodum eruditissimus vir Walckenaer, quem sine iaudememorarenonpossum,
est.

Sed qux in his certa sunt, parum ad Anderiti situm detegendum faciunt. Certum est, ut diximus, Sigodunum esse Ruthenorum civitatem et Revessionem S. Paidiani oppidum haudscio an Condate, quo nomine oppidum in cuneo ad confiuentem duorum rivorum de;

signatur
lint S.

(8),

* recte reprwsentetur Cantogiio

'Chanleage

C pey-suadere conatus

Operse pretium fuerit

adoccidentemS. Arcontii, quamquamaliimaPrivaii


(9), aiii

hreviter expendere rationes, quas affert

tum

S. Desiderii vicum(\^],
alii
*Monistrol
d'Allicr
'

ad ampiiandos pagi Gabalitani

fines,

tumad

aiii

Monaslerioium ad Fiaveru7n* [W),

confundendum Anderitum cum Anterieux. S. Sidonius Apollinaris in Propemptico ad lihrum seu Carmine xxiv, per decem stativa
mansionesque iihrum suum miitens, has inter
designat sequentes
Brioude-gli-

Conat (12) aliquot miliiariis longius Condatee locum occupare. Verum hisnil omnino determinari potest, quum vicus Javols, quem muito
verisimilius in Anderiti sede collocatum esse dicemus, eodem fer^e spatio distet a Cantogilo quo Anterieux. et a S. Pauiiani oppiduio, Incertum autem piane est qucc sit mutatio Ad

(7)

Hinc

te suscipiet

beuigna Brivas

*,

'lcMont-Maigcridc

Sancti quse fovet ossa Juliani... Hiuc jam dexteriora carpis arva, Emensusque jugum * die sub uuo,

Silanum; quo nomine

quum

taherna aiiqua
ttablc

laTrujftre

Flavura crastinus aspicis Triobrem *. Tum terram Gabalum satis nivosara, Et quantum indigenae volunt putari,

significari videatur, credidit d'Anviile (13) esse Stabula*; Vaissette [i^ stativum prope

Treslaus; Joannes Astruc (15) iocum prope oppidum S. Cos9ni; et demum cl. V. Cayx (16)

Sublimem
(1)
lia

in puteo videbis
III Se|)lemliris,

urbem.
nq^.

vicum

Ausillac;

quod nomen deductum

sit eoo

Acla SS., tom.

p. i6i el
col.
col.

(2)Gal(3)
tbitl.,

D'Anvillp, Nolicc
(9)

clirisliana.

lom

instr ii.slr.,

cf i22. 421 cl *22. mai.ou d'Auvergne, lom 11 r^O - 6)Cuira.d, Es.ai.ur le sysleme des Jiviom ii.p. au. '/j. a.. -: r.....'.. .. M.on*. ba. - (7) Ap. MiRne, sioiis leinU.nalcs de 1 Fiaiac. j). - (8) Du Ca.ige, PalroloR.a latioa. lom LVMI. col- 7iS et 74. D.cl.onna.rc^lymoClossttrium lal.uum, V- ComiaW; M6nge. Vo CffndaM; logique, V Condi; Valesius, NotUia Galliarum,

27 cl col. 127 ct 128

m. -

II,

iiiMnim

138.

iLid., (t) IliHl.,

Baluze

H./.o ue gch.^al.K q. e de

la

W^"

tle rBncienne Gaulc. p. 23B ei scqq. Vaisselle, Histoirc dii Longupilnc. l. I, (. 1r '"'"' ""' du ' ,-ar( I, 10) A>truc. Mi-mivire> !"" (10) A>tiuc. Mcmo.rc> ,kuh^I lu,i nl. ''" Langucdoc. auc.euue Gau c. ,.. 2o8. (<!) D-An^.l!c, NoUce de p. 125. 12)i;ajx, Mcm.de. "h| Fro"cc l. VI . p. IIU. 62. Laiiguedoc (131 NoUce. d. (J07, (U) Hisi. (U Hisl. du Laneuedoc. p b2. p. 607, (13) (|h) Memoires (lour riiisl, nat. du Laugutdoi', piiil- I.

D.

<

p. 125. et 103.

(16) BUra. de& aniiq. dc France.

I.

VII.

,i.

102

Ad

DE
AICTORE V. D. B.

S.

HILARO EPISCOPO GABALORUM.


ckhenaer commentarium suum puUice legit ^^ ejusque urbe Anderito. Verum ^^ -;;^ ^^^^ ,^,,,^ ^^^ ,,,,^ J^J^^Jf

A.n <5;iinr> mutaia ultima Ad Silanum ^er Aou-SiUac ^"^;^^^ ^n^erum Utera n in c. Quod vero -^fomafs

^^,,

naer miiiiarta cuni tewc _ nequeproin admiitendum est Sigodunum seu Ruihenos a staiione Ad Silanum inTahula milliaria tantum Udisiiiisse.quum totidem leucm legantur. Qu3e Peutingeriana cum posirema animadversio si conjugaiur Anterieux, posiii exira dioecesim et pasiiu
;

^Ha

fuisse

id genus ptnstincV amplitudinis testimoDesignabo tanium muros, in orbem connia.


sitnictos,

qui circus fuisse visus est et in cujus mediiullio columna erat lapidea, dicata Po-

stumo a

civitate

Gabalorum

(3).

Iniegram

gum Gabaliianum, certe sufpcit ad diruendum universum systema ceieberrimi geographi.

Baldit, pas' Brevitatis graiia supsini a me memoratus. pressas liieras minoribus iypis inseram

inscripiionemmisit ad

me ven.

v.

Adde secum non consiare doctissimum virum, quum ex una parte vult S. Sidonium
Apollinarem exeunte s3ecxdo v librum suum misisse in Anterieux, quasi urbs seu caput ex altera vero exeunte fuisset Gabalorum swculo IV aut ineunte v sedem episcopalem
;

IMPeratoi-i. Cffisari. Marco. CAW&i ANIO. LATINIO. PO

STVMO. INVICTO
XIMO.

Pio. Felici. AVGusto. PONtifici. Tribunitia. Potestate. Patri. Patriae. COnSuli. IIII ClVitas. GABalorum

MA

jam iranslaiam

fuisse Mimaiem (1). Non arbitror necesse esse ui ostendam nil solidi esse in senteniia cl. v. Cayx, Anderiti sedem in

erat civitatis Gabalorum anno 265 quartum consui in quum processii Posiumus, qui, a Valeriano

Excitaque

sedes,
Galliis
Galliae

pr^fecius ejusque limitis adversus Germanos


cusios constituius,

monte Rodato ponentis mera conjeciura est, mdlo nixa fundamento fundamentum enim non vocarim quod vetera rudera ihi fuere reperta similia enim in sexcentis pagi Gaba:

anno 2bl

[ut

brevi videbi-

/nvieo Ja'oi

miJ8vou5;deritumtja
^!''rToi(u'n

guadct nMnwi,
sinijtitaria

ru-

iierareucta,

tmcrtpuo

Utani locis fucre retecta. .|5 CcVierum aliunde satis constat viculum j^^^^g^ veterem Anderiii sedem esse. Jam docuimus hujus loci situm tam hene convenire cum tabida Peutingeriana, quam positionem ^{d ADteHeux qui7i ctiam meliits ut enim ^^ ^, Walckenacr suom tueatur sententiam, duodecim milliaria deirahat necesse est a via,
:

mus), non sineperfidia dignitatem imperatoriam in Galliis assumpserat. Eo itague titulo nihil clarius excogiiari potest ad adstruendum ibi revera Anderiiutn seu caput Gabalorum fuisse siium.
Civiias scilicet, stanie republica, integram gentem significabai ; quo sensu passim Ciesar appellai civitatem Kemorum. Bellovaco4-6

E
et lex de

>m-

taiione nominin/t

cimta-

strata

Segodunum

quum Javols,

inter et Anderitum; quod tanto spatio longius distet a Se-

mm rrxdpw rura, Nerviorum etc; verumtamen ille ipse inj^''"Go'ter primos, quamvis rarius, civitatem pro urbe principe in Commentariis dixit (4), prsegresso tamen jam pridem Ennio, cujus hoc
esi

carmen

[5]

goduno, nobis nequaquam faciendum est. Deinde consideranduin est nomen Javols seu Javous tale esse ut eo reprxsentetururbs princeps seu caput Gabalorum qua in re cum Anderito convenii. Littera scilicet g, uhi sequiiur vocalis, mutatur frequenter in j in nosic minibus gallicis, ex latinis derivaiis Gamba fit Jambe; Gandium, Joie; Gemelli, Jumeaux; Gensp, Joues;Gemeticum, Jumieges;
;
:

Et civitatem video Arg-ivum incendier; sequentibusVaierio Fiacco, Petronio, Seneca, Quintilliano, Suetonio et Aurelio Victore, re-

censitisaForcellinio

(6). Similiter Pioiemseus Geographicis loco affrcca;, quod oppidum seu in urbs esi, -ohv, cujus significatus idem esi ac

civitatis,
-

Scepissime scripsii ; et passim quoque in Antonini liinerario oppida et urbes civitates dicias suni (7). Verumtamen non promiscue usurpabatur id vocahulum sed ese tantum urbes et oppida civitates nuncupahantur quce suos hahebant magistraius, jura et instituia civilia, uno verbo pagorum capita, quse
;

Garg-olium, Jarg-eau
Gaudii, Montjoie
;

Gaudiosa, Joyeuse;

Mons

atque hsec sponte occurrunt. Ubi vero aperio Cangii Glossarium ad Hiteram incido in innumera verba, qu<BJam ab Q fr seu c,jam ab j incipiunt Gardinum fit Jari

dinum
Gerria

Gaola, Jaola; Chable, Cable, Jaable;


;

Jacca, Cocca
;

Jactus, Gettus;
;

Jarria, Joria,

romanse formam referebant (8). p est civitatem Gabalorum pagi caput fuisse et urbem prgecipuam. Poy^eipubiiccV

Unde manifesium

Jarrigia, Garrigia, etc.


;

sed haec luce

siea vero,
liis

quum Romanum imperium in


est,

Gal-

meridiana clariora sunt adeoque cl. v. Cayx (2} monet in pago Gabaliiano passim g mutari in j; quod vel ex nomine vici saint Jueri, super Bcssam siti, intelligas, quum S. Georgius sub insueta

inclinatum

passim vocahuium

civitas

forma lateat. Nil itaque dubitandum quin nomen Javols idem sit ac
illa

Gabalum quod tanium valere ac civitatem Gabalorum mox videbimus. Retecta singularia rudera non minus favent. Jam olim re.^^^. ^ ,iv,,i ,,^t..v<.M / 1*1,1.. vi*..i- vv*r.o perta fuerant et ferebatur passim terram tllic moveri non posse quin antiqua monumenta apparerent sed quum a dociis viris
; .

i,v.

t,

fuit, et vetus Durocortorum, quee prius facta erai civitas Remorum, nudum Remorum no?Hen accepit simili tfir LntetiB., civitas Parisiorum, Parisii et Parisium dicia est ; non aliier Avaricum, civitas Biturig^ura, Biturig-es ei Bituricum appellaia reperiiur neque alia ratione Anderitum,- civitas Gabalorum, uauan oauuiuui vcr-urn viuenaus pouua K^t' Gabali ei Gabalum verum videndus poiius est Belleyus (9), qui exhausit argumentum de

suppressum

fatis tiotninum

examen nuUum umquam institutum

fuisset,

urbium Gallicarum. Nedum Uaque similiiudo nominum Anderiti et Anterieux suadeat eis eumdem locum designari,
^alet potius in

Itcebatprofectocrederenonpluraibiexstare veterum monumentorum reliquias quam in


atiis

res conditione,

muitzs agri Gabalitani. Atque ea erant quum anno 1815 ci. v. Wal-

conirariam partem, quum Anderitum prius civitas Gabalorum et dein Gabali ei Gabalum dici debuerit, amisso prisiino nomine ; et reapse initio ScBcuti v in No-

(1)
tat

Mijmoire de rinsmui nov. Mdm. Avs nliq. de Franec,

Lcbns

B<5r t. V, d. 409 ct *40. l Vll, ,,. ifis. (5) Ph. l-ranco, D.clionni..rc e..rjclo,.6J.nue, lom. IX. p, 61)6;

IV. sect.
(6)

t... oum. 5. - (S) Ap Nonium, cp. v. num. 27. Leucon loliu latiDi.oiis. Vo Civifa.- (7) Bergirrius,

scct

cil.

cl

scct. v.u.

(8)

Ibid

loc

cit.

(91

M^oircs

Bergiei lui,

Ue

publicis ci roihlanbus imperii romint viia, lib.

titia

637 DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. quam (ut teslis esl d. V. Ignon) vidit Cl. V. ^,^,;,i,,ry,aalli^emnon tU,aprcvtnc,arumet "^'''""^^^i"^^'^^^'^";,. vetert Belviala in via romana non procul a ampltus Anderitum. sed civitas Gabalum vo .o_ ,^,,-^ S. Abundii super Alevarum*; .umr Alevarum^; a6(7,/ ponie paroecise Arela-

"^
.^.

^,,.

cata est quin eiiam anno 314 concilio tensi I interfuit Genialis diaconus de civitate Gabalum, provincia Aquitanica.
;

.,.A,,i. sur-Allic?.

qui locus in finibus


;

Arvemorum

et

Gabaio-

fn

irf

pottea

47 Atque heec adeo manifesta sunt, ut

cl.

7.

^rUin conWolchenuer
;

academicus Walckenaer partim anno 1839, quo Geographiam suam antiquam Galliarum priorem sententiam suam Parisiis edidit
,

medium swculum ni Anderitum ab Alemannis destructam fuisse esse et tum prxsentem vicum Javols factam
mutarit, sestimans post
civitatem Gal)alorum seu Gabalura (2) ; sed quum ne osienderit quidem eruditissimus vir Anterieux intra pagi Gabalitani fines fuisse situm, multo minus umquam hujus regionis

rum situs est aliam cotumnam exsiare in de silva de Acher prope rupem, dictam Banc posiMazieu sed hanc, ad meridiem magis tam, nimium distare ab utriusque pagi finibus. Atque idem etiam sentio. Re quidem vera S. Abundii pons longius quam quinque
;

passuum

millibus distat a Gabatis seu Javols; sedlegendum videiur M. P. GABaL. LV, 7ion

autem M.

caput fuisse, neque ullo testimonio docuerit genuinum Anderitum sub medium siecutum fuisse eversum, nil est quare credamus

sseculo

pan twv* hujiM

senicnlix

conciltari
(jnit

nc-

cum

co-

honorem priecipuae civitatis ex uno loco t?^anslatum fuisse ad alium, 48 Sed directo impugnari poiest nova ilta cL Walckenaer sententia. Demus scilicet sub tempora Valeriani et Gallieni irruentibus
111
,

P. GAl^ALL. V, quum nuspiam scriptum reperiaiur Gaballi, Gaballum, Gaballitnnus etc. sed ubique Gabali, Gabalum, Gabalitanus. Atque ut id obiter animadvertam, solvi potest ex hoc lapide qusestio uirum Posiumus anno 257 an 258 imperator processerit; quod non liquere afprmai Eckhelius monumento, in quo primus (6). Ex hoc enim consulaius cum imper-atorio honore ejus conjungiiur, statuendum videtur eum reapse
;

anno

257,

quo

primum consid subsiitutus est,


fuisse.
,

adimperium evecium

lumna

milliii-

Alamannis

in

G^Uias, sauctum Privatum, Ga-

rif posita,

im-

balitanae urbisepiscopum, fustibus csesum, spi-

iissimum hoc loco esi lapide tum pagi capui dictum fuisse Gaba-

Quod vero pocolligimus ex hoc

peranle tnGal'
lii$

Pothniw-

ritum exhalasse (3) eaque occasione evey^sam fuisse civitatem prascipuam. Sed nemo id
;

lum seu Gabalos

quandoquidem milliaria
;

compuiari solebant ab urbe prascipua (7) quod

factum fuisse dixerit quamdiu vixit imperator Postumus, quippe cujus uniiis virtute servatas Gatlias, ne Ger^nanorwn invasione
perinde ac plerseque alise imperii provincise perirent, omnium scriptorum est senteniia, Ast initio ejus regni caput pagi Gabatitani, posito primsevo nomine Anderito, jam dictum fuisse Gabalos seu Gabalum constat ex titulo, quem supra 7'etuti, et ex alicro, quem ab illis fere omnibus, quos de veteri sede AndefHti
seu civitatis Gabatorum positu disputanies
vidi,

umtm

nobis hic sufpcii. Maneat itaque Ande-

ritum idem oppidum esse ac Gabalum seu civitatem Gabalorum hunc vero locum nunc
;

(iici

Javols.

49 Civitatis Gabalitana; episcopus fuisse in Vita sua traditur S. Hilarus; mide concludendum videatur eum in Javols suam habuisse sedem. At ceria hsec conclusio non est ut enim patrio exemplo utor omnibus
.-

Calhedram
stiam ftabuit
S.

loco,

UDarus in nunc di-

rto Javols.

usque ad finem

miror

negligi. Is

autem

est

columna

milliaris rotunda, inagro reperta, alia pedes viii, qu8B adhuc exstat, inquit Bergier (4), in loco, qui dicitur Fligei, ubi limites sunt Arvernorum et Gabalorum, sive ut nostra utar dialecto

Tungrenses episcopi qui a sseculo vii suam Leodii hadicii sunt, hebant sedem (8); similiterque quaeri poiest et reapse quaeriiur an S. Ililarus, civitatis
sasculi xi

Gabalitanse episcopus,
rit.

Mimaie non

substiie'

d'Auvergne

et

du Gevaudan.

Inscriptio

vero est ha;c


IMP. CAES M. CAS. U\T.

Docent enim VV. VV, Pascal (9) et Charbonnel (10] jam medio seeculo iii Gavalitanam cathedram Mimatem translatam fuisse, adeoque S- Privatum sedisse Mimaie, atque ea de causa mulierem, a dcemone vexatam, ad
exsequias B, Aredii, anno 591 vita functi, exclamasse (11): Ecce adest Juliauus a BriP Tate, Privatus ex Mimate, Martinus a Turonis, Martialisque ab urbe propria. Adest Saturninus a Tolosa, Dionysius ab urbe Parisiaca et nonnuUi alii, quos cQelum retinet: sed ludicrum id esi argumenium, quum aperte de
ubi sanciorum reliquise servabantur, nec quisquam dubitet tunc S. Privati reliquias servatas fuisse Mimate. Tantum autem abest ut inde statuipossii S. Privatum caihedram suam habuisse Mimate, ut potius contrarium hinc colligendum sit quum in basilicis coemeierialibus aut monasticis (nam brevi S. Privati cocmeterialis basilica monastica facta esi) non solerent iunc
locis ibi agatur,

POSTVMO
P. F. M. P.

AUG. COS GABALL. V


in mappis Cassinii, ne-

Re quidem vera neque


;

que in censu pagi Gabalitani locum reperio, Flig:ei dictum et nulium se similem locum in itlis partibus detexisse testatur cl. V. Ignon
in Commentario de antiquitatibus ptovincicTS Luzeranss (b); et illusirissimus episcopus

Mimaiensis, cujus benevolentissima commendatio valuit ut Ven. V, Baldit tam egregiam mihi pra^starei operam, dignaius est ad me scribere sibi in percurrendis dioecesis suiB

montibus nullum similem vicum


fuisse obvium
;

umquam
esse

ita ut

dubitandum non

videatur quin error cubei in nomine. Suggerit iiaque mihi taudaius dux meus Ven. V, Baldii verisimillime agi de columna 7nilliari,
{\)

iemporis episcopi sedere.Neque magis moveor quod S. Gregorius Turonensis, qui etiam illiusmulieris verba retulit, dixii S. Lupentium

abbatem
18iU-18it.
p.

basiliose

sancti Privati, martyris urDocliuin

Ap. D. Biiuquel, Kecucil dcs bi^lorieiisde France, tom.

p. 123.
ei 348Iib-

p. 23 ei 26. - [i) Dc publ. ct niilit. imromoni viiv. lib. IV, sccl. 59. num. 10, ap. Gixviuin, (tSi M^moircs de Thesaur. onliq. roman., lom. X, col. HOti.

I.

(2) ^'ngraiiiiie l3)

aticn-niic dcs Ginilrs, loni.


IIisl. cctl.

I.

p,

3<7

4<6

el 447.

((Jj

Ecklicl,
(7)

nnmorum, lom.
lib.
t.

VII.

Bcr^icr,

Dc

S.

Gregorius Turonensi,

Fiatic,

scct. 40, col.

l.cap 50ct52.

perii

la

soci^U d'&giicuUure dudipartemeut de

la

Lozcre,

i.

XII,

Belgii, lom. I, p. 348. (8) Acta SS (1J lum Ihristinnum, pag. 3Hetscqq. - (10) Originc ci hisloire pag. 97. (ll)S. Grejioriu Turuiiende It-glise de Mende. sis, lliat. ecclcs. FraDC. lib. X, cap. ^^, col. D25. bis

511.

num

9, ap.

Grwmin,

publicis cte. viis, Thesiinrus unliquil.

IV,

N, Gaba-

638
ACCTOR

DE
sinl quasi

S.

GABALORUM. HILAKO KPISCOPO


urbs G^bal
(2)

D. B.

Irpretanda
*

Mimas
enim
S.

fnrfn fisset (eerio

vicus

ssecuio

Hilarus sesta diei hora D ferme post menses * membra dulci sopore laxascum fessa cruce somnis irato dente serpentis perset vidit se in taclu olei sanitatis remedia

TalkccrZtJelquod
et

ftalic esl-at,o

fuer-at cpscopus urbis Gabalilan.v quam S. H.l"us onjaob

Pri^/^^rNXa NuUa

cuJsum

et beuedicti

Jtur

GaM^s. cathedram suamposmsse


scthcej ix et

consecutum. Mox somuo furensque la e tempepeute* nubibus tegitur, Kedemptoris, exoritur. Uilarus epistolam
stas

excutitur

dies

re-

'rcp.om R.r.

Multo tardius. s^culo Mimas. adeoque a-evit paulatim

dOT^.
annojol
e

benediad Abagaruradirectam^perscribitrf;

(laiam R.

y.

Sephanus ecclesi>B nJcupat (8) ita ut


;

Mimateu js er.-opum

anle hunc

cathe eo translala fuertt spatii hmc argumento dra GabaUlana. Ptus versapnt Zdumnonvtdetur. quum id ,am

annum

<^^^i9^f"rUcZe-

psallens circuit, v,ctam ceram capit. messes exiguam tamen se^eeripit; ciuo * discriminl anpenuis e. tem.uniusferme satam in spatio cura solert.ffi, vis abvoluit

'niaximo

!(.[/.

nuam

circuire

non

stulit tempestatis-

Vicin^ etenim circumject^'jus


fi.

nue messes

deccssorcs nostri ad diem

21
^^

augusti

miua
2

%Znentar,o de

S.

P--'/'

.'m" de 8. Fr-edaldo.epx bris in Commentario seu M^matensu Gabalitano scopo et martyre pr^vscnt^s Corn^ Sequitur Vita. de qua in ^ II monux. \ln tom mentariiqux vidcbantur numeris. scrtpst mentariopnemo, 27 primis tegatur ubzque etc. GabaUitanus,

^7

eervavit

miUibus Hilarus duobus ferrae /iim pTope tfi> sibi * contribus maitm S. passuum a Mimatensi vico, noctem Pvivali ie\)\tlcellam collocat f. Per junctisfratribus. beatissimi ^ Privati mar- crtiiH/wediMrS!pe ad basilicam pe viiilal^ nit objectus cst effundelerrilm ijnitvris g properanti ignis flamma volubihs prse- h\if, fiifuii ; batur in stagni spatio
Interea
itlii
:

snnt. It. treborribili clade deletie coercuit vis * ngone et virtute reum sata meritum sanctitatis.

V.

Gaballi,

sensque
in

Gabali, etc.l

discrimen minabatur crucis sig:no quud Uilarus, impresso beatae

incendium

(Itiii

aitfnm
mo-

))i(i</jiitm

nomine

Christi*. transivit.

Quondam dum
ad cellu.

nitslcrium

condil propt

VITA
B

B.

HILARI EPISCOPI

GAVALITANI SEU MIMATENSIS.

Exmss.

codicibus Rube(B Vallis^et


collata

martyris Tarnum.PrM' interapesta nocte a basihca et lu sil- lcr alia jiroelevatus in aerem est. lam remearet, densis sentibns cir- t/tym, fontcm^ vam, dumis horrendam ac Nirriim, in psallens cumjectam, depositus, post triduum vill<i Marliaexitus paet ut liber niUx reddit reperitur a fratribus
(/r"i(
:

Reginw Suecii^
Guidonis de
ms. Mimatensi
S.

cum

Vita

Castris ex codice
soiculi xv, et cum-

eadem, distributa
ctiones

in novem Le-

tidei irsecuribus aperitnr. Itaque teat, prope * flumen dore fervens monasterium labore conTarne*miroopere ac sumptuoso fiatrum multitudistruxit, in quo copiosam quadam advenera coUocavit h. In colonia
iter

aiiunmm. Jaiiiiani (iiperidtiiinet dit-

sipat.

Hi.fi S.tl
n. V.

de

llario

ex codice

swculi XVI
S- nilnnis ad-

archivi prcBfecturcB

Luzcrensis.etlcctionedeS.Ilcro

* canis * suram morsu *l)eati R. V. nienti patri inopinatus V. om. petit a Domino. 'R. coustrinxit: ultionem pater unus, n.C canum V. om. Imminenti uocte in multitudine fi. * videbatur, a lupis in propter S. inflixisse injuriam qui TarnaB* 'TaioiM.et discerptus est. Dum per ripam
i.

^^--^fruslra

ft.

.'e,-

carperet.

Of. M. Taroe
II.

liuchmit.
niagi tcmpeatarii ojius,
adliibila Cliri
tfi

eX

Officio

SanctOrum

peCUlia-

^^^^^

rium eCClesiw MimatensiS anni

^^^^^i^ pede , in fermeho. gurgitem de.olutusest: etduarum deducitur, stespalio*, dum navigium

BiraB proiuud.tatis

S. V-

inopis R.

quidam
M.

ad.

rarum
tit

wi Ahga-

nm epitlola,
diisolfit.

1619.
neatus itoque Hilarus
*, Gavalitanse urbis parentibus seeundura secuh di-

Ylaiiu* i-

ToniisRT. i proflua gente. In viha Martianillse virginis aquniiibmctseptem gilur. Sedod. manans unda repente fous aruit per

in fiumine.

aqua vix

pophtem *

contiu-

iiij.R.r.om.

mon^trBvil

M.

turhobal R.S.
vcro nnpp- L.
maditluni
L.

IJepiscopus, nntus. in primaevis gnitatem non ignobiliter


infiintiae

suavissimBe jucunditatis Istitia


est
:

Hi-

M.

lartis

nuncupatus

quod nomen etiam

rctovcict

1/.

L
B. Cont. Ylariu)

t&nctiuic

accepit a. ilhco reliut in sacro baptismate gionisprofessione suscepit*. Macerabatquippe anhelse sitis corpus incredibihbus jejuniis et cum incredibih lEstibus Hfaigebat*. Interea*
anbelse cruciatu corpus afficeret, et
sitis
testi-

sublatu Quem annos, omni prorsus bumore previrgine, pater advenit et in locum*, socia raox recepto ces * Domino exoratus eflFudit ubere rediit atque usibus hominum cursu unda mense servivit. Cum more sohto
:

M.
polliccm W.

qiio in loco

R.

V.

largitate

'nrccero R.

"

quemgentiles a Jano rege januarium * exercevere, vulgus ignobile hidis, cantibus


serpeus per speretur vel epuhs, antiquus iUe

vocita-

MudificaDtii,us R.
y-

ciem

laetitisB

mortis

reuena

diffudit

ludum

ct mngiiificciitiainiiignis sd

M.

l.

*8ubu>(]uenliuni ejus si-

gDorutn

\)ii\-

bu9 turbaretur, hnteum aqua defiapponebat, ut lioc allatum refrigerium abstinentise jejuniis corpus foveret * ciens * clamaceratum. Quantis autem in sseculo demonstrabit. ruerit meritis, sequeus pagina*
,

madens* pecton

Prffifiso simulat ut sacrilegio corda subvertat. ad imitandum ferae forquidem cervi capite, diacondilionem humanam persuasionis

mam

geri haud bohcae scelus inchnat. Mala bsec et agnovit prucul a monasterio suo pater
:

terquc viitu-

Quidam* minister da;monum


versa

6, viritim uni-

duobus

adscitis

fratribus

infelicera

plebem

lum

scrie
fl.

iieciuc

y/1

percurrens
;

dari sibi

frumenta posce-

*cerlamina
r.

bat c

et,

nisi

accepisset pretia ^celeris, adfu-

* progressanctaque correcturua exortatione Hilaro rustici SU3 est. Igitur properante sancto

saiictam<lfi

cniicionaiuru

exortationei
n. V.,niiuinerosi

*8utcm im-

yiumad.M.
'rig. vir

L.

curtuuu.ui

omic
/I.

n.

et

s.

daque esse dBemonia serviendumque Doraino


8oli

Et sic.i.

s.

testabatur. Scelestus iUe * crudelia miui-

wvAu, per diversa diffugiIta ecclesiae matris gremio coUocantur. que in diviciuum morti coetum Ililari sui precibus

>'.

quBmvisc.minarctiir M.
L.

tans et sseva * fremens abscessit. Itaque duos


(l)S Gregorius TuTonensis. Uisl cccles. FfBnc., lib. VI, ugusti.Cfr ,p.57. col.314 - (**) Ado, Manjro\ogiumd'it cnp

vinapotentia terruit*, compescuit, reyocavit.


Acm
SS. lom. II Scplembiis. pag- Saii. re diplomnlica, pog. 69.

Mrivil"-

'

'laniiem ad.

(3) Mabilloniu^.

De

M. L.

Cwm

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A
Lerinuin frequentei peiit;

639

prope Miuiiliam
it}>ersti~

8 Cum semper sanctis viris maneat indivulsa concordia, et illuc quisque vocetur vosffipe pater tis, quo meritis*. ad Lirinensem insulam k veniebat, ut laboriosae sequitatis
silentiis,

servitutis absolvit.

fideli

viro ad tentoria dticitur,

quodam primario ad refectionera huma,

reslitutioDeo)

(ionem frga aquatn


el

charitatis

bono

et crucis exercitiis

foltit,

capptt

niorhuin in-

guiMriuiii lanat-

pater ab insula remearet ad * finibusMassiliensis urbis prope cellulam, in qui villam cujusdam viri sublimis advenit
frueretur.

Dum

eum ad domum amplissimam


tione

beata

visita-

nissime * invitatur. Itaque scelestus ille vice iinmanissinini fi. I ex debito succidua prandium sociis parat * bcncdictioa patre eulogias mensffi adjungitur, atque nom. exposcitp. Negat pater se perditis * commu- prsedictis ft. nionis participatione conjungi. Vesanus ille V. V ad prffisens rainatur exifurore succenditur tium, jurisjurandi se vinculo constringens ne.

molti

V.

sanctificandam

invitat.

Quo pergens
infeliciura

quaquam eum incolumem domum rediturum.

propicr H. S.
k

juxta
g-iii

fanum

quoddam

conspicit

Dum

furit ac

lignum

focis

ingerit,

cffiptoque

manum
*
>'.

igoi

"'.

sacrilego ludo bacchantem aique ansolvensfievissimo perditionis suse vota


loci

repeute vas operi pronus insistit, vertitur, hostis aqua ferventi pcrfunffineum
ditur*, prfficeps in

commotum

tem. Pater
felicis fl.

*gentilil)us H.

increpat possessorem, cur in tanti taraque tidelis * viri alrocibus prffisentia * mortibus litaretur, cum dffimoniis g-entilium
ei

medio flHmmarum corruit, nefasque, mente conceptum, mortis paena persolvit. Ita divino examine sternitur ille supplicio, h;c

'infunditur
V.

/(.

V.

et

auctoritas *

monendi

sacrileg-os et coer-

periculo liberatur.

auc
V.

oin. fi.

cendi potestas exstaret. llle


prosterni

faciliuseosmorte*
scelere

montc .

V.

quam ab immani

revocari

Sitb anunm beatissimus Hilarus * ad Theodo- 053 Tlioodebertum, Francorum regem, pro remediis com- Ijenum, cx-

Cum

virisqucR-

*'

viposse testatur. Pater, comitatu conjuncto * sequentibus monachis, fanum ris paucisque petit. Divino protinus munere [in universa

missffi sibi provinciffi fcstinaret q,

et in locum,

piilsis

Visi-

'jmnicnsa multiiudo
fiigit /i.S.
(lif-

u-

niversn poi>u!i

multitudine fortitudo effu&it] *. Epulffi autem vinaque parata sacrilegis prolurbantur. Monet ne quis analhema damnata contingat; et ut in veritate monita pateant. panes caseos canibus projicit l; comprimit hiantes rictus rabies. famis oblita ; contag-iisque polluta

cui Arisencus * nomen est r, advenisset, intempesta nocte Leo tribunus * 5, dum prope gloejus tentorium cum puero cubitaret bum immensffi lucis a thoro ejus consur,

ijolkis^ in

pa-

go

Galjalilano

dominanteui,
udil et poslulufa impelral.

m. H.
/

^'

lipiscopu^, gere, aera dissecare et ad coelos porrigi stujam pridcm viros etiam penti admiratione conspexit factat^ noclu quosdam cum beato * patre loquentes audivit. fralrfnprodi~
:

Post

aliquantuiam
uti

moram

beiiuis
;

Hilarus

gioto

.'.iminr-

dffimonia

Quodam

igitur die

etiam immunda diffugiunt. ad Ma8.siliensem cum per-

Leonem monet
tem
futuri

visa reticeat

prosperita- ad

nfficinm vo-

cal. Pie viori-

venisset urbem. atque inibi

paucorum dierum

spatio charitatis detentus studiis moraretur , g-ravissimam urbi imminere luem, Spiritu

adhibero
s. ei

ft.

pandente, testatus est. Cumque ab cappa (ut dici moris est) urbe discederet qua caput pro necessitate algoris tegere senior videbatur, in cubiculo mox dimittitur monachorum. Interea non longo post tempore Massiliensium urbs inguinum pustularumque morbo vexatur w, nec aliquid aut exquiri aut adhiberi * remedii celeritas patisancto
,

secundique reditus celeri- litr. tatem denuntiat. Interea ad regem pervenit; 'Hilarus om. summa cum veneratione susceptus est * spe- R. V. *AnimisensuN rata prffistantur*; ad patriam voti compos R. V. Arzenregreditur. Ita gloriosus Hilarus quffi futura
itineris
;

prffividerat

maturo effectu expleta sunt. Quodam tempore surgente propemodum no,

cus.ltf.Arcscnli Of.
irib.

M.
H.

Lpo

ctis

mediffi

giliis

vibeatus pater jam poutifex semper iatentus t, somno excutitur;


, ,

S. ri

M. 'bcolo om.H.
V.
esl.

fratres ciet*;

neque uUus omnino respondet u primo quidem laxata sopore membra dulcis
altaque
quies
oppresserat.
Strato consurgit,

om.

ft.K,

'parantur A.
V.
*

y.

tur pereuntium. Nam, vix triduo interjecto, exitiabili lue diram in csedem agmina corruebant. Hospes beatissimi Hilari fidei ardore

cereum rapit; mox

divina virtute lumine ce-

V. e. a. p.

fl.

succenditur cappam profert e cellula

uni p

V. V. c. in p. reis * injecto, claro splendore cellula radiatur. Of M. Ita iux fidei micans ceris lumen infundit, me- 'liuscitat ritumque patris potentia divina monstravit x. ccris fi. S.

famulis jamjamque ruenti in mortem membris adjunxit. Protinus sancti tegminis medente
tactu
,

reddita
,

sanitate

surrexit.

His fulgeus gloriosus Hilarus meritis, his clahumana deseruit atqne ad rus miraculis Domino ffiterna * migravit; ipso adjuvante
,

a terra

fl.

1'.

qui

cum Pa-

treet Spiritu

dominatur ac
in R.

Dein cuncta familia

hao medela ingruente,

nostro Jesu

Christo,

[cujus

regnum

est

per] regDat
S.

erepta discrimini , redditur sanitati. Germanus etiam hospitis beneficium poposcit teg-minis atque meruit
virtus
petiit:
:

ffiterna secula

seculorum. Amen.

germanamque domum

ANNOTATA.
a Videtur indicari S. Hilarum

una

Teg*men dein qui dederat causatur ille hoc sibi beneficium comsanavit.

non slatim

raune esse debere


tneunfe $icuto VI

cum

fratre.

post nativitatem haptizatum

fuisse.
;

Exem-

mti//og

caplivos Fx

franairum
erviiufr
tibe-

rm

et viri)

pestimii enloUias nvifni,

3 Cum Sycambrorum * gens Gavalitannm provinciam belli nube texisset n, Menela castellum 0, in quo beatus inclusus obsidioni sese fessosque diutinffi * subjacebat pater cognovit in spiritu maturo hostium cives discessu laxandos. Aclutum * egreditur, ut
,

plum

id

minime singulare

est

imo medio

smculo Vy quo fere natus est S. Hilarus, solebant adhuc homines baptismum differre etiam ad aduUam usque getatem, Sesquis^culo post Clotharius II, natus anno 584 (Ij, baptizatus

Sigambro-

rum

H. S.

'diurnBB
'iivina.'

H.V. M.

'Tunc lulus
. V.

ingeuuos, quos jugum servitutis oppresserat, redderet libertati. Hostili redemptione data quidam erat in agmine professione chrisUanus, atrocitate sacrilegislonge immanior. As, ,

solum fuit anno 591 (2). b Agitur hoc loco demago, dicto tempestario quod hominum genus graecis et taiinis notissimum erat atque etiamnum in Africa exstat. Ejus meminit (ut alios (3) omittam)
;

sidue
I'.

Paslnr 0.

innocentium sanguine ferali rabie pascebatur. Pater*, ab hostibus facultate concessa, dato pretio, natura liberos nexu

namque

Ovidius

(4)

Cum voluit, toto glomerantur nubila cffilo, Cum voluit, puro fulget in orbe dies.
latiuum, V Tempeslarius.

0)
Ibiil.,

S.

Gregorius Turon.,

Iib.

bb.

X,

C8|).

2S. col

822.

VI. ca|.. 41, col.319. (2) (3) Caiigius, Giossonuiu

(i) Lib. I.

Amor.

Ele];. B.

Octobris

Tomus XI.

85

Multse

640
4t(.T0Bl

DE

S.

GABALORUM. HILARO, EPISCOPO


Mult^

civtles eteccieadversos eos lat^ leges

et

oppugiiantium accedere ad

te, et

ent

.,

D cm. ^
. .

V.D.

B.

S^^,
Ztu

unhres quod mtms (ut hoc lumve serenarent, sed promissrs a !;ro loco kaJ>etur) aut S, AgoOar hominibus pecunias emungerent. Lugdunensis, egregtumtradus, episcopus vulgi opictatumconscripsit contra insulsam quo quia nionem de grandine et tonitruis (1 )

tempestartrpro non quod reapse adduceren c^^ et grandines

te in ffiternuro. ., tas tua benedicta propter antiquis ignotum Hoc epistolffi /.porckurL.v,

cM

et ibi

suspectum esse profitelur Procopius; viEphrffim Syrus in testadetur tamen respicere Parius comes m epistola mento Aperte laudat Augustinianas edit. ad Augustinum, quae inter BasiBenedict. ccxxx ; Lovan. estccLXii;

equidem non melius nunc dicere possemus


video

antiquioribus desideratur leensibus hoc Chriaddit Ede^senos coustanter Procopius et epietolam eo asseverare
et aliis
.

Quam commu7iis auiem


:

esset xllacre-

stiliteris

annexum

libri In liis regioDidulitas aperit ab imtio homines, nobiles e; bus inquit, pene omnes et juvenes, igDobiles. urbani et rustici. senes

hominum hbitu putant grandines et tODitrua ut convelleret,ra' posse fieri. Ru7ic errorem. .. _ 'T.hilncnnhicas adhibuit ^i._-i-. / philosophxcas adhibuxt iiones theologicas et
:

yjXaxn^ptoi. sive modo descriptam in vicem posuisse. Ab eventu amuleti in portis urbis suje affirmat Evagrius (9); etiam comprobiUum mortem, imnuamquam non diu post Evagrii

Persis captam esse perante Phoca, Edessam a adventitiam itaque clausuPropter


constat.

experientiam Irebeatus vir atque etiam dici certe audivimus a multis quenter. ait,

Cerlt-

quod

necdum

* in locis facta ; sed talia nossent certe vidisse audivimus ut aliquis se hsc

testaretur

sapientia eumdem Uscriptor ille grselum errorem aggressus est prius cardinahs Majus, cus, cujus homilias

in Occidentejam notam, S. Augustini ^vo epistola adversus hostes quotam, coepit hxc scumque adhiberi. Arapennis, vulgo arpent, vox e Aripennis sew Romanis fuit usitata, et dein barceltica (10),

Non minori

baris,

apud quos non semper

dem

spatxi fuit,

et ubique ejusmagnitudinemindtcavit. agri

B Alexandrini edidit. Quis, ait ille (2), Dei jusquia 8um potest prastigiis uUis avertere ? Nunc
nube Dei jussu pluvias
in tellurera

nomine Eusebn dein Rev. Vir Mignius sub

romaNon dubitandum quin hic mensuram qua in Glossa ms. nam coram habeamus, de
ad
Bibl. regise Caji Institutiones in cod. est semijugerum, U91 legitur: Aripenuia latitudine 170, longitudine pedum 120, in faciunt qui est centuaripennesjug-erum

quomodo

poterit

homo mandatum

effuudunt Dei impe-

tributam illam dire?et pergit dein ostendere in res creatas domagis potestatem cum Dei
potestati

Duo

miniopugnare. Fidem tamen huic magorum adhibuisse S. Hilarum, quum adhuc


insseculoesset,nilutiquemirum; et qui expUcandus exitus hic refertur et casu forte prodigiosum visum esse biographo, eum
est,

ria(U). f Vide
ris.

non mirum est magis, exactum a temc 5. Agobardus tributum, In tantum pestariis, his explicai verbis (3)
:

vocabulo basilica colHge tunc temponon fuisse, ut moris ibi sedem episcopaiem Etenim nui n. 49 Commentarii Prsevii. Mabilionius [n), a D. Valesio optime, ingwiV

Commeniarium Prasvium, n. 4U. Privati martyg Mimate basiiica erat S.

^^

Ex

in sua contra D.

De Launoy de Basilicis disserdemonstratura estbasilicam sexto et setatione


significasse ptimo siEculo apud Gallos semper

magis malura

istud

jam

adolevil ut iu plerisque

qui locis sint horaines miserrimi,

dicaut se non

monachorum
les ecclesias

equidem nosse iramittere tempestatc*, sed nosse tameu defendere a tempestate habitatores loci. suis His habeut statutura quaiitum de frugibus et appellant hoc canonicum. donent,

ecclesias; cathedrales etparochiaappellatas fuisse ecclesias. Verum-

tamen ^dicul^ coemeteriales etiam


runt
i

dicigefuen. 40.

basiiicce.

h Vide Commeniarium Praevium,


gerunt in eodem apographo
,

cer^que benedicti usu passim agunt theologi et archxologi; non item de Epistola Christi Domini, datam ad Abgarum regem, quam Eusebius in tabuiario Edesseno ^ reperit. Sitne genuina an falsa non est hujus
d

De

leDecessores nostri (13} ioco MartianillaB

olei

quo utimur
-p

scriMartravillae ; sed certissime Martianillse collatione litterarum cum ptum fuit, ut ex


aiiis
liter

loci

inquirere

unde aulem factuni

sit

ul ad-

ejusdem apographi literis liquet. SimiMimatensi in exemplari, quod ex codice

versus dsemonum preestigias adhibita fuerit, accipe : Coustantinus Porphyro^'-enneta , ait

Joannes Albertus Fabricius (4), iu Narratione de Edesseua Christi imagine, edita a CombeGrabio fisio (0), Cedrenus (0), M. Bodlpjauum inspectum, et aliud Vindobonense Lambecio (7) addunl haec verba Kal rr, tto/ei aoy yevr,ffrai to
:

In villa descripsit Ven. V. Baidit, iegitur : etc Marcianillse virginis per septem annos. (notnen utiquin Martianillae

Neque dubium

que inter Romanos usitatum) retinendum

sit.

patriVerisimiliime virgo consecrata erat, quemadmodum monium suum sibi reservans,

uavcv

irp&: xo uTjOsva

In Epistola Christi ad
bibliotheca

ruv /6puv zana/uaai aury^;. Abgarum, qualera ex

Parisiensis {i"^). S. Genovefa,virgoetpatrona n. \l,7nonuihunc InCommentarioPrsevio,

Elichraanni arabice et latine, ab Eusebiana in multis discrepantera edidit ]jud. de et plurimum interpolatam

D.

Joh.

locum in Lectionibus de S. Ilero ita corruptas virgine fuisse ut Deus S. lieri precibus septennium per arido comitante Enymia
,

Margavillaeo

fonti

uberes

aquas
ilia

restituisse

Dieu ad Xaverianam historiara Christi (b), additamentum illud ita exprimitur " Et ubi:

dicatur; adeoque ui ex

cumque coUocaveris hanc epistolam meam,


Don valebil poteslas hostium adversantium
(1)

ad me MargaviHa, datis. inteliigo, putatitia quod prsedium seu vicus in rerum natura numquam exstitit, habetur nunc idem esse
iiteris, iilinc
Act8 SS. tom,
lili.

Ap. Miiinp.
UiiJ.
('.

l*HlioloRi(i Imiiiii,

lum. CIV. rol

Ii7

rl

scm).
^n!i.

Oclol.ii.,

,..

r.B7. ii.n...

Hi-

(10)

Coh.mclK
.lru/'e'-

(ii A|).
i3(

Mi(;i>*'-

l'ati(iU>^iu gtztii. luiii

L.WXVI.
[o)

col

IHO cl iS7.
loin.

Ul Codex nnoiiyiitiu*
7.19

iiovi

(121

V.-(ll)*t'"
lc

(^i.nums.

Glo^uiium

lal.iiuiii.

V-

U^iaiiiculi.

iiiil. II,

1, ^iag.

.MBinpulus lenmi
i7|

- (13) Acta SS..


Uclubiis p. 3U7.

snliquiUiiliusS. Dioiiym. opp. P"''' *,,'! ''VVv* l^ - (U) Cf.- ibul.. t. l. 111 Uclobiis. p. 4l!9.

ConslaitUnup.

psi;.

^t

(6)

Png. i45.

ruoillb. V, pB- 9-

Wl^aB-tiia-

Cnmmtnlorio'V,
"27
;

"'

ctr

ac

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

641
AOCTOIK

A ac oppidum

Marvejols, licet prohe sciant Gabalilani vetus hujus nomen esse Marologri"mi

Mareugium, Maruecum seu Meriolacum (1). Alii (2) tamen, quoniam vulgo circumfertur S. Enimiam ivissecum S. Ilero ad locum, situm in parcecia S. Prsejecti ad Tamum, constantem ex maxima rupium mole, angustum Tarni alvum impedientium diclumque Pas-de-Soucis, conantur sibi persuadere hanc
,

ut ostendat jam tum, imo a S Severiani, qui i serse christianse ssecuio vixerit, temporibus, potestatem smcularem penes epinel{'^),

V.D.

B.

scopos Gabatitanos seu Mimatenses fuisse. Certissime ante medium sieculumwijam credebatur episcopos utroque gladiosemper usos fuisse; neque dubitandum est quin Visigotho-

rum mvo

Martravillam
habes quomodo
Aniilies
'

esse.

fabulce nascantur

Aique in his exemplum et paulatim

pateret barbarorum suis populum rexerit invasionibus, consiliis S. Hilarus; quse voluntaria ditio confirmari deinceps facile potuit ; sed non sine temeri'
ei

dum pagus

Frijus

confirmentur. * k Insula Lerinensis, sita inter Antipolim hujus civitatis episet Forumjulii *, primum copo, dein illius, postmodum Grassensi atque

iateplus affirmari posset,


r Sunt duo loca in pago Gahaliiano, hoc nomine appellata ArzQnc de Kandon ei Arzenc d'Apcher. Ex viarum antiquarum reliquiis

nunc Forojuliensi fuit subdita. Non est quod hanc nutricem sanctorum, episcoporum scholam et sanctiynonise speculum laudibus efferam. Ut S. Hilarus eo ssepe se conferebat
perfectionis studio, sic alii plurimi sanctissimi viri : atque in ipso Commentario, huic prxmisso Vitse, num. 26, 5. Leobinum,eodem

inielligere forte poterunt

Gahali uter locus

indicetur. s Tribuni dignitas, inquit Cangius {h),(\\x^ fuerit in Francia sub primis reg-ibus omnino non (.'onstat... Coraitibus postponuntur in lege

Wisig-othorum... Penes tribunos fuisse castrorum et carcerum custodiam observare est ex

pergentem, offendimus. nn. 38 et 1 Vide in Commentario Prsevio, similem superstilionem suppressam in 39, B ipsa dioecesi Gabalitana, m Agi hic non potest de lue inguinaria seu syphili, de qua multa refert S. Gregorius Turonensis pluribus locis quippe quee ssevierit per Gallias et maxime in provincia Are;

Fortunato. Trihunum Leonem natione fuisse Gallum seu Romanum indicat ipsum nomen :

minus commune illo sevo exemplum. Anpessimo crimine Leonem incuset biographus, non plane manifestum. Jam ante Romanorum adventum ei dediti Galti (6). Postea
tamen, quum per christianam leligionem novi mores inducii sunt, videtur minus vulgare facium esseid vitium Salvianus enim, licei Gallorum, maxime Aquitanorum,impudicitiam tantopere exagitet (7), infandee tamen luxurige reos non agit Gallos, sed Afros tantum[^]. ?u^t forte pro filio scripius est,
:

fi

latensi circa

annum

54-6 (3),

quum
Sed

aliquanto
alio S3epe

ante

jam

obiisset S. Hilarus.

tempore seeviit ille morbus. n Videntur hsec referenda ad annum 508, quo Clodovaeus I pagum Gabalitanum occupavit. Suadet id Sicambrorum vocabulum et mulio magis quod plerique nondum erant christiani, ut sequitur ex his verbis Hostili
:

mala suscipio ahsii. Passim illo sevo nociu surgehant episcopt ut vigilias nocturnas explerent de qua re
ut omnis
t
:

quidera eratin ag-mine, professionechristianus,


atrocitatesacrileg-is long-e

immanior.

Melena castellum, vulgo la Malene, jacet

ad ripam sinistram Taymi nonprocul a SaintChely, ubi S. Hilari monasierium verisimiliter exstitisse diximus, ei paucis aliquot leucis

ab oppido S. Enimice ad occidentem

Regio

hwc valde montuosa est et diffxcilis accessu, Quum ad loca, tam propinqua monasterio,
confugerit S. Hilarus, videtur hinc colligi posse hsec factaesse quandoadhuc esset abbas. p De eulogiis tot tantiqite viri dixere et de iisdem tanta veterum scynptorum multiiudo meminit, {ut in Glossario latinoCangii ad hoc verbum videre est,) ut plane abstinuissem hoc loco ab omni animadversione, nisi in codice Mimatensi ita corruptus fuisset locus
S. Ililarus meram benedictionem rogatus fuisset EulogiiB iiaque duplicis generis erant,
.

videatur Ruinartius in Prsefationead S. Gregorii Turonensis opera, nn. 38 ei seqq. u Liquet ex hoc ioco presbyteros seu canonicos Gabaliianos tum vitam communem vixisse, exemplo Verceliensium, Hipponensium et aliorum. X In Guidonis de Castris lucubratione seu codice Mimaiensi traditur id miraculum prO" ximsemortisindiciumfuisse.Accipeiniegrum

finem
vere

Vitae, ui legilur in ilio

codice

Nam

qui

fidei

himiue plenus erat quique

infide-

lium raentes radiis sancte prasdicatjonis illuminaverat, merito hoc rairaculo douari dignus erat, ut scilicet, iraminente obitus sui die, cereum divinitus illumiuaret igne, non accepto ex sopito cinere vel excusso ex silice, sed

quadam

invieibili

virtute visibiliter injecto vi-

sibili cere.

publicse aut in tempto consecratse et distributse, et aliaeprivatse. Hae etiam in duas


atiae

Qui enim ilUiminat omnem homiuem venieutem in hunc mundum quiqueservum suura fidelem beatum Ylarium luce
celestis gracie

fecerat dig-num, ipse per

hunc

distributae classes

alias in

communionis

et

eumdem
caritati

amicitias

tesseram miitebant sibi invicem episcopi aliique pii viri alise panes erant benedicti initio mensse ab episcopis, presbyteris aut abbatibus. De postremis his eulogiis
;

illuminavil et cereura sua gracia per hoc palara faciens illum proxirao carnis obitu

perpetue admittendum ac supernis civibus dignis pro meritis sociandum. Hiis ergo fulgens g-loriosus coufessor Ylarius meritis,

hoc loco dicitur, q Ha^c facta sint oportet sub

hiis

clarus miraculis, octavo

kalendas

annum 533

quumjampridem episcopus esset S. HiJarus. Vide Commeniarium Prasvium,n. 22. Verbis


commissffi provincise nititur ven. v,
(I) Piiscal, (2) l[>se ven. V.

deseruit atque ad eterna migravit. Cujus sacro corpore Gavalitana ci-

novembris

humana

vitas insignita raultis annorura curriculis ejus

Rechcrchos hi^ilnnques
Pascal.

Rtir

CharbonEnimie, p. 27.
seiiq.

gavisa
Glos!<3ritini

est

praesencia et consolata miraculo-

(3)

L(r
lic

CointiU';.
I,

PraiKorum, ad an

ti4t). ntiiii.

2, toin,

p.

Annales eecles. 701 et 70'i. [i)

Uiiginc el hist. dc f^glist

McDde,

p.

7i cl

lib. XIII, H)i.

Inlinum, V* TribunusD. BnuifUft, 1. I. p. 3tU.

(<i)

Diodonis Sirnhis,

j7)
i-t

Ve

(;ulicrnatione

Dei,lib.
col.

VII.

ap.Mignc,

L.

Llll, col,

129

srtpi.

(8) Ibid.,

(8J

liO

cl seip).

rum

DE
642
B.

S.

oTTABO EPISCOPO GABALORUM. HILABO


n.

V.

I>-

sacrataejsdembeatipoi.t.fie J^ latafuerunt in bas.l.cam bea'


pagite.ipsa die

^^^^_
^^

^^^^^^^_ ; aera elevatus a. dens.s sentO^us sy?vam; dumis horridam post tr.duum psal ens ircum eptam, delatus,
;

est

in

^^,^.

r peritur

a fratribus

ad.tus. et ut liber pateret

Sasseptembriscelebraut
beate beae
et ^loriose et_ grlor.ose

Assumptionis ootav^^ -,">f ''^ ,\"'t,"

aperitur. ter securibus

Fervens ardore

fide..

P^i,. virgm.s Mai^e. semperque v^rg

ruasteriumprope__fiumenTa..m^^e.

angel.ca membra. ^ DenLe locata sunt eadem una mamm^ Stione digna. ad dexteram beat. Ylar. a basilice. Ub. Ib sidarum predicte sufet e^petuntu fideUbunenerantur merita

fraSa

S
:

Ilunc Deus ^^^^^^^.^do plurimum invifenlav.t. incolumen ^^, duas horas immersum, aq ' ^^^^^,^_ ^^^.^^ ^^^^.^^, "'^'!.av^ Margav.lseptenn.um ^^.^^ ^ --^; restitu.t. Cum non ^^

Patre et Spiritu

necnon probantur Jesu Chr.sto qm sanctorum Domino .n sancto v.v.t et re.nat

beuetie.a

aux.l.ante

p^puium mensejanuar.o duobus debaccnanieui mu.c (,6J^' chantem more pagano audiv.sset. fe.t.d^^^^^ accu..tje.,accurr.
^,,^^,^,,;^
fratr.bus. fratribus

' ^

ceus

seculorum secula. Amen.

comitantibus tantum .om.tantibus correcturus Tllum sacra e.hortatione nu" populis t.morem m^anJumque insanientibus
:

LECTIONES
DE
ex
S.

in ecclesiam cussit ut confestim latere Ileri numerosa Videbantenim a

confuger.nt.

homtre-

ILERO

EPISCOPO

GABALOBUM,

numagmina.ipsismortemintentant.a. .nsula SEXTA Sic a Lirinensium


LEcrTo

Ofjicio

proprio Mimatensi anni

Massite, gentiles nieans, in vicinia fugav.t. Qu. cum et alia facientes, nes, caseos obtulisset, fam.s obl.t ido lis oblata canibus

d.es pa-

1619

a.

Ilero, abst.nuerun . ab immolatis, imperante morbo inguinum ac pustu-

Mimatensis ep.scoT ECTio QABTA. Ilerus, natus.maceratum corpus Lpus nob.li genere sitis sstibus anhel s.t.s xst.bus riiWhbus ieiuniis incredibilibus jejuniis et lULrcuiu, r. -x. modir n recreabat. m , l^ectus int aqua madido
'

Massiliensiscivitas, pontificis cappa san.tati larum devastata, sancti

reddita

s.u. comm.ssie s.bi quibusdam negot..s comm.ssse reyem,proquibusdam negotiis refecuj, p. H .; intempesta nocte ,orT,npstanocte Arcsenti festinante,

est.

Ad Theodobertum,

Irancorum

'X^^.L
?.';;

M .t7s

gnis

to tarpercurrens
,

dioecesim,

et, nisi accepisposcebat b trumeni Sirf s.b ?rum nta y dar. n,inbatur discriminabatur discnfutura Lt pretia sceleris. ad ultnc. verbere potestatis. Hunc lierus m na pepulit. Post duoB virtutis roercuit ac rigore

admistupent. adm^ .^..urgereet adccBlos ascendere consurgereet adcoelos v.ros cum quosdam .; nr,e^it ouosdam quoque ratione conspexit
:

Hbunus globum immens.

lucis thoroejus

colloquentes aud.vit. eodem patre sanctissimo spiritu prbeatus pontifex, prophetico

Ouod

tnenses

serpentis dente percussum vidlt se sibilantis remedium contactu olei sanitatis


et benedicti

cum

fessa

membra

eopon

dedisset,

admonet ut visa ret.cea . noscens, tribunum itiner.s denunc.at sibique futuriprosperitatem summa venerat.one Brevi pervenit ad regem;
.

dies repente uubibus aecutum. Evigilato Ilero. Tunc late tempestas exoritur. tetritur. f urensque regem a ad Abgarum vir sanctus episiolam, deferens, benedictam ceram Christodirectam.

in patr.am revert. u suscipitur et voti compos laboribus, mer.t.s .llusUbi. multis exantlatis

tns et miraculis clarus,

kalend.s decembr.s

migravit. humana deserens, ad atema

circuiens a vicino accepit, messesque' psallendo

discrimineeaseripuit,

Exiguam tamen
valuit,

sege-

tem

quam
;

circuire
et

tempestatis
delet8B sunt.

non vicinse messes

vis abstulit

ANNOTATUM.
Quoniam in dubium revocant an oppo^tunessummariumsint Vit^S. Yiil^n, edere. Ets locus numduximuseasintegras ad quam reposit^ est ad diem I decembris,

horribili clade

hx lectio-

ferme Lectio quinta. Ilerus duobus tribus sibi conjunctis framiUibus a Mimato. Noctu ad basiUtribua. cellulam coUocavit. suo propecam beatissimi Privati de raore
discriminis prffinuncius, ranti ignis, prffisentis quem intrepidus salutiferae crucis

passuum

hac dze cohlu^ S_Elifuisse videntur, quia Hilarus sa.nt Chely a gius. non secus ac S.
re Gabalis dicius. Vide ea de

Commentarium

objectusest

Intempestanocte ex signo munitus pertransiit.

Prxvium, numm.

35 et seqq.

-^^
m

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

643

DE

S.

DULCARDO, EREMITA ET CONFESSORE


IN

AGRO BITURIGENSI

IN GALLIIS
V. U.

SYLLOGE
Vita S. Laeti partim ei appli unicus. Sancti nomen in fastis sacris. sancti socii, cala. Ejus raonachatus Miciaci apud Aurelianenses et Discessus in agrum Bituricensem. Cultus.

DtXXXlT.
S.

Dolcardo,

^"^Te^mr parockia, qu3S, a sancto Dulcardo nomen suum


inmuUigfatiit

A
^

d oceidentem sestivum Biturigum, uno aut dltero milliario a civitate, inter Ave*
et

qude vulgo classica dicuntur, fuissent conscripta ignotum enim fuit Adoni, Rabano,
;

^"^^^^I^i^^s

un

vna^ ut

_^ ram

Mulonem

* rivos, jacet vicus seu

Mcrit,

mutuata, vutgo Saint-Douchard seu Saint-Ouchard dicitur guse duplex nominis forma nil
;

**^'^J "

singulare habet.

cum

ipso

nomine

Quum enim sancti titutus in unum verhum inter lo-

g quendum coalescat, swpe non novit vulgus quomodo separatio facienda sit, quum nomen littera vocali aut dentali incipit Sic S. Erasmus, factus
est

Santermus

Gallis dividitur in Saint

et Sautelmus et a Elme ab Hispanis in

San Telmo; S. Jacobus factus est Santiago, et dein divisus in San Tiago, San Dieg-o, unde
ortus Diego, latine Didacus. S, Auditus, invenlus a fabulatoribus hispanis, versus est in Saint Oid, qui mutalus in San Tuy sed hgec digito indicasse suffxcit. Quum autem in praedictum vicum venit beatusvir, Victoria huic
:

jampridem Notkero et Usuardo. Ejus Vitam cum titulo Elogii historici *-'o'n*"" 2 S. Dulcardi, mouachi et confessoris, partim K edidit Lahheus (3), secutus Breviarium Bituricense, anno 1587 excusum, et mss. codices ahbatise S. Sulpitii. Fidelius idem fecit, minus de suo adjiciens, Gononus, Breviario quodam Bituricensi simititer usus. Novis typis in iucem dedit Cointius (4) Labbei scriptionem, et ad ejus marginem excudi voluit Vitam S. LcCti, eo consilio ut ostenderet unam ex altera fuisse desumptam. Integram autem,

qualis

iyi

rnss.

codicihus reperitur,

umquam

in tucem datam fuisse mihi non constat. Descripsit eam olim P. Joannes Dardes ex

eodice S. Sulpitii Bituricensi, et

vocabulum. Ibidem aliquando asdificatum fuisse volunt (1) monasterium, quod Ambiliacum seu etiam Ambiliacum monasterium nuncupabatur, cujus mihi non ocourrit
loco erat

Rothomago ad Boilandum nosirum exemplar misit quod mihi jam ad manum est. Sed operas pretium esse non videtur hanc Viiam hoc loco edere,
;

quum

nil

aliud

sit

quam summarium

Vitae

S. Lasti, Miciacensis in Aurelianensi agro

me^noria extra martyrologia. Viguit ibidem omnium maxime S. Dulcardi cultus; atqae ea de causa in vetusto Martyrologio SLaurentii Bituricensi,edito aLabbeo[1),teguntur sequentia sub hodierna die: Bituricas civitate, Ambiliaco monasterio, depositio sancti Dulcardi confessoris
(;
:

atqueeadem annuntiatio

repetita est

monachi, quam ex eodice Fioriacensi edidit Joannes a Bosco (5) et quam nos quoqiie ex plurihus codicihus ad diem 5 novembris, qua sanctus hic vir colitur, dahimus in lueem. Id tamen summarium non tale est ut ejus auctor omnia vestigia hiographi S. Lseti reiegerit sed contra paucissima quasdam addidit, multa detraxit et alia ita mutavit ut cum
;

in pluribus auctariisUsuardinis, editis a Sol-

iocis,

a S. Dulcardo hahitatis, convenirent.

puta in Bruxellensi, ubi correctius scriptum est Apud Bituricas civitatem in editionibus Molani, ubi solum Biturigae tegilerio,
: ;

S.

Viatori, de quo breviter dixit Soilerius

noster ad diem 5 augusti,

eadem Acta aptata


ei

fuerunt.
3

tur;t in Aquieinctino et Greveniano, ubi etiam Ambiliaco monasterio omittitur quod etiam fit in codice Altempsiano, olim in templo cathedrali Wintoniensi usitato, in quo errore unius diei ad 24- octobris occurrit : In
;

Audi ea de re Mabiilonium
(6)
:

tem
Vitffi

breviter dicenSanctorum Laeti, Dulcardi et Viatoris

Mahilloniu$

ottcnderunl.

pago Bituricensi S. Dulcardi confessoris. Meminerunt etiam S. Dulcardi ad diem 25 octobris Wion in Ligno Vitae, Ferrarius in Catalogo generali sanctorum, Menardus in Menologio Benedictino, Saussayus in Martyrologio Gallicano, Labbeus in Diario hisiorico, Castettanus in Martyrologio universali, cardinalis de
Noaliis in Martyrologio Parisiensi, episco-

non minus [quam S. Aviti, de quo modo dixerat), tenebris involvuntur. Quippe in vulgatis Actis S. Laeti apud Joannem BusciuTQ in Bibliotheca Floriacensi, Dulcardi apud Philippum Labbeum in tomo II Bibliothecap, Viatoris in mss. codicibus, cuique eorum patria Bituricensis, ovium cura, professio monastica sub Triecio abbate, fug-a ad monasterium Micia-

eremum cum Avito secessus tribuitur ut quid cui conveniat igrnores. Secessum in solitudinem cum Avito soli Carilefo tribuit
cense, inde in
:

pus Petrus de Rochechouart in Martyrologio


Ehroieensi, et alii in atiis fastis, maxime in Menologiis Benedictinis. Nomen itaque ejus satis celebre fuit verumtamen id maxime itlustratum est, postquam ea martyrologia,
;

Siviardus antiquus et gfravis auctor. In his piane pleraque probo, quse Mabiilonius de eisdem rebus tribus beatis viris attributis tradidit atque eadem muito fusiuset aceuratius
;

deciarata videreest
se<|<|.

apud Cointium. Sed inde


pa;;. 2,';*

itittiiH.

Sjiicluaire dii Berry, p>g. 15 ; (!allij CliriBili1ii>llircu liMii i-ul. 121. iii!>5. II, pag. 7U4 - (5) IlmJ. pag. 570 ct 571. (4) Annulcs eit-le&iafttici Fiuncoruni, ad an. 533, iiuni. ()l, tum. I, paj;. i\o et
(IJ

CullK^riiKil,
luiii
II.

U.

(o) Flniiacciisi*

el

M-<iq.

--

((i)

velus bildiolheca, parl. II. Atlu SS. Urdiiiis S. Ueiicdicti.

sacculi

I,

pg.

nequaquam

**
4UCT0RK

DB
quum
salis

S.

CONFESSORE. DULCAKDO, EKEMITA BT


.

qu nequaquam sequitur i^^oran

A ru\ conved cu. con^e^


est

etMaximinumjuniorem, qmpost

S. Avttum,

V. D. B.

^f^ff^"^ prius dicta fuisse de S. -^f '^*,

uiat,

Inue

cur

et S. Theodej^^^irnini senioris successorem^ avunculum suum pastorzs curam

mirum
aessit

^^3/nri7fl5

(5).

Obiit

aulem

S.

Maximinus semor

NonnvdUt

la-

men

innole-

scuiil (ie S.

Dulcardo ex
tiuc

Kim,im-

luicS.L^t^ ^^^--^'-i^^^^^^^^ Vtta S. taiUeft ae quod B. Siviardus Ls.Avitiinsolitudtnesoctomemrnttqm^^ loquendum de plurjbus, nil eum cogeret ad novembrts latius examxSed hwc ad diem 5 nandaerunt. j.^, q utendum nobis est i>. 4 Cautissime itaque tantum ex ea deDulcHrdi Vita, atque ea fere non reperiantur. libanda quce in S. Lieti Vita

'Za Innum
tegitur in cap. 6

5.0;

nam

S. Avitus

jam

ipsi

^^^

^^^^^^, pr^dtxit Chlodo-

profecturo, ut '^^l''^^^;^^^^ Sig^smundo Gregorium Turonensem, lib. apua o ^^urapud S.


;

primit giM
proffisio

mo

mtliea
ei.

Uicitt-

vitam profesImprimis traditur religiosam monasterio. sed tn susesse non in S. Triecix


cosnobio Miciacensi ibique S. Maximio seniore

y^ ^^ ^ _,,v,.v tf^\ n^ n.n. ^ quod anno 523 contigtt (6). De quxerunt sub die 15 decembus plura disserenda Maximinus potioribus fasits bris Qua S. Acta jam iltusacrisinscrxptus est. S. Avtti ad dtem 17 juntt {!) ubz stravit Henschenius
;

discere est S.

aliquandiu vtxisse,
;

abbate ejus nomen insenon posse videtur. Etenim Miciacensibus in carmznibus, ritur sanctis Calvo (ut vtquw ad commendandum Carolo olim conscripta fuere et a detur) Miciacum sentorts MabiUonio edita ante S. Maximini

quse

resnegan

Avitum prius cum S. Caritefo Arverni^ monasterto monain Menatensi eodem transmtgrasse chum fuisse; hinc cum diu substtttsse, Miciacum; neque ambos hic
sedse in abditissima revocatum S. mortuo autek S. Maximino,
Segalonise contulisse

Avitum cum
tur

fungeresocio, ut abbatis officio

Quod siquisobjiciat non omnta qux nomina aliquid cum S Maxtillic recensentur
Vitam
(1).
.

posuisse beaium sed brevi post id onus Ptctanoctu cum S. Carilefo fugisse vimlm et abtisse cum*in Pertico; unde S. Carilefum

'Stinl-Avy.

Letaldum, mino commune habere, audiat

monachum

B scriptorem, S. Maximini

x exeuntts Miciacensem introductione ad mtracula h^c in


et sasculi

Cenomannicas. S. in partes die 19 jaAcia edidit Bollandus sub cuius Miciaci vixisse senstt numquam
;

Launomarum,

senioris perhibentem

(2)

Mira-

collatum divino .sit bilispaier per omnia, cui habere discipulos [qualem S. Cainunere tales
riYe/Mmjtalesque minititTOS {quatemS. ejus sanctte monasterii cellerarium). Nam non solum hi duo, sed et alii multi clientelae adhffirebant viri, mundo olim exspectaBancli
biles, sed
les.

Avitum,

nuarii (8), solum sua Mabillonius (9) sed inde forsan et sane in duabus Vttis, accepisse tnstituta traditur S. LaunoQuas ipse edidit (10), non incoluisse, sed, Carnotibus Miciacum
:

marus

relictis, petiisse

Perticum ubi monastertum


;

nunc merito

virtutis cunctis imitabi-

Ex

ejui

uamque

dibciplina hi virtutum

culmine

plurimi eorum anachoreticam philosoexpetierunt vitam et in ea constKnter solum communes humanffi pbati suDt ut non et inahabitationis sedes, sed deserta et invia
erecli,
:

quosa
rio,et
LcPercbe
La Solognc

fulti adjutorivis suffi beatitudiuis, Christi colerentetirrigareut. Testaturhoc Perti-

postea in loco secre* amnem sex leucts a Cartiori ad Curbionem a suo nomine S. notibus aliud monasterium. Verum nemo dixeLomer-le-Moutier dictu^n. gesta his Vitis conrit omnia S. Launomari auctoritatem tnesse cartineri et non aliquam scrtpttom minibus, qu^ supra indicavimus, Maximini miraculis, atque Letaldi de S, Dulchardi Vit^ :in quibus omnibus
Hellomer condidisse
et
:

Corbion

duobus cus* beatis viris Avito et Carilefo magnis luminibus.TestaturSecalonia*, bonum radiata Dulchardus, Viatorem servans in Viatoria; et Bituricensibus silva etiam, quffi Lonvicinus
;

etiam S. monasticam traditurS. Launomarus vitam quse res eo coluisse Miciaci aliquandiu plertque credibilior est, quo inconstaniiores celeberrimi monaillius ^^i videantur fuisse
chi et abbates.

ginqua

dicitur,

quam

beatus Leonardus spiri-

hospitio et tualibus suis exercitiis et corporis

Laucelebrem reddiditet propinquam, Nam B. ex hac ipsius floruisse nomarum et S. Lifardnm cum disciplina nulli ambigendum est. Convenit Dulcardi, qui in S. Lceti locus Vitse S.
his

Leobinus, cujus Acta dederuni decesmariii (11), prius octo annos soressub die monasterio Ptctavis degii in Noidgalensi
6

Leobims,^*'*'
tor,

Lifardat.

Eitsiciu,S.Littu$,

FmtnbtULeonar-

habitis cum S. Carilefo, du$ et vicino ; dein, verbis ad S. Avitum quocum an dus. ivit in Perticum
;

Degebant autem cum eo Vita non occurrit multi virtute prffistantes Maxi(S Dulcardo) monasterii CBConomus, minus abbas, Avitus, Launomarus, Leobinus, posteaCar; :

Miciacum, cum abbas creatus est, non Leobinus ad insulam patet- Perrexit dein S, aliaque multa egit qugs huc non Lirinensem,
iverit

Carileiius,

notensis

episcopus,

Liphardus

Leounrdus

tn S. Viatore, qui Tremulivict* Nescttur ubz Segalonia colitur jam diximus. monasticam induerit S. Lifardus,
spectant.

TretnbleTif

De

vestem

Frambaldus ; quorum Viator, Eusitius, Lffitus, profecit Dulcarconversatione et exemplis sic meritis nequaquam esse dus ut illorum impar in aliqua Vtta S. videretur. Similia leguntur
Leonardi Vendoperensis
^S);

suo priusquam Magdunum * cum discipulo


Mabillonius (12)_ Urbicio secessit. Arbilratur fuisse factum in Miciacenst id ab eo reapse etiam postea coenobio et certe nil obstat; quin altquam, cum hoc asceterio consuetudinem abbaiis Priscihabuit (13). Viiam B. Eusicii, ms. habemuset niaci in dia^cesi Bituricensi, typis impressam anno 1649 Parisiensibus B. Martge post Officia propria abbatiaeregiae
:

Mehum-sur-

Loirc

cui lucubratiom

auctorttas (4), licet minor insit argumentum est ad tamen

que

qualecumconfirman-

dwn
S. Afaxtminif

hanc sanctorum exstitisse societatem. Porro Miciacense monasterium, a S. Eu-

spicio circa

annum

Christi 500

propeAure-

enior

el

ocii

$S. Aviiut
Carileftis,

iaunomrus.

sxculo sexto abbates liam * constructum, duos cognomines, Maximinum sesanctos protulit prsefuit niorem, qui primus eidem coenobio
j"_*
3)

Celtensis.Inea iterum nontradiiursanctusvtr adstruttur aliquando Miciaci vixisse; sed id

recitaiis. Contra in lectionibus, in ejus natali Boscio edtta. S Lxtus in Vita, sua a Joanne

OrMins

Acl SS..

l.

J-i,,

...

9
SS..

t.

W
Ill

ll"d.,

..

VI,

S!,

^^^

ss

m. M

mJ,;-. p.

3We.'c.

|.^)

Ac.a SS.

-{qI

Ib.a., p.S>9.

(7)

Acu

Junii, p.

3o

DIE "VIGBSIMA QUINTA OCTOBRIS.


Ivxiulenie dicitur versatus esse Miciaci et S. Avitum secutus. In Vita S. Framhaldi, cujus

645
AUCTORK

instruere cuposito proficiant. tribus verbis te


rabo.

V.

D B

Vit^ Surnmarium ediderunt decessores nostri ex Labbei Bibliotheca ad diem 16 augused alicubi sti, sermo non est de Miciaco (1) Menardus hunc sanctum Miciaci reperit fuisseversatu7n. S Leonardum Vendeporensem in aliqua sua Vita dici ascesim coluisse Miciaci jam innuimus quee Vita quum communis sit S. Leonardo Lemovicensi, intelHgi' jam laudatis tur quare in carminibus ferantur Miciaci monasticam Leonardi duo vitam servasse. Ex quibus sequitur inplerisque sanctorum Actis, qui in S. Dulcardi Vita laudaniur, mentionem non fieri de eorum inter Miciacenses incolatu sed ideo tamen hunc non plane a vero abhorrere.
; ;
,

obsequiis Id est, nulU episcoporum te bonos bonus raultos invenies obliges, quia inter

moneo, ne quorumcumque basilicam regere aut petitor ambias, hominum blandimentis aut expetitus acquiescas; aut, si vixsufferas. consentias, detrahentes tamen
detrectatores. Aliud

nou Tertium propono ne


qui

parvffi te

socies cellulsB,

dum

nulli singuli prffipouere se cupiunt,

7^es obedientise ministratur. Quandoquidem iia Aviti discipulis intelcomposit^ erant et a S.

ligebaniur,

poterani diviam. Ex iis tamen plerique habuerunt idem de S. Dulscipulos; sed nil suadet ui cardo admiitaiur. Re quidem vera abbas a nonnullis dicitur ei ejus officium liturgicum

quam

uiique nil opportunius facere ui suam quisque sequeretur

Cum S. Avilo ft qmnque ali,i

Ad

S. Dulcardi

Vitam redeamus

Similitu-

jicrgit S.

Oulcardus in
Secal(mix ao-

do amoris, inquit biographus, vinculumestet amor sincerua ordinum et monasteriorum paeo familiarissime Avitus, Vifltor et Kusioius. Hi. arctioris vitse desiderio
rens.

hactenus desumitur ex communi abbatum: verum olim illud nomen longe laiius paiebat quam nunc et facile dabatur, quemadmodum

Vivebant

cum

litwlinem;unde,

jampridem animadvertit Cangius FAbba8. siseeremitis et monachis omnibus, maxime


ita nio conspicui essent ei viise sanctimonia ofpcii monastici ut venerationis poiius quam
;

qaum

S.

Avilus crcatu9 ettet

Mi-

inflammati,fratrum vitarecontuberniustatuunt et in Becretiora se loca abdere. Nocte igitur in-

ciacensis ab-

basetreliqui
tocii in

tempesta in abruptos Secalonise saltus se proatque illic extructo, quod commode ripiunt
:

indicium

foret.

E
Victorix viti-

varias

(\\xi\Xyiov
parles abiis-

senl.pergit

Victoriam

prope Hilurigai.

(imo sex propter S. Carilefum et S. Laetum) caperet, tug:uriolo, non paucos anuos sancta aemulatione Deo strenue militarunt, dum beatus Maximinus extremum clausitdiem. Posteaquam enim felicem animam cffilo reddidit, quassitus est Avitus, ut in defuncti locum sufficeretur. Quem cum post sedulam per devia omnia perquisitionem intersenticosa hujus eremi diverticula reperissent, eum nolentem ac
invitum in monasterium reduxerunt, Tres alii (imo quaiuor nam, S. Carilefo S. Avitum comitato, S. Lasius petiii Logium, locum in Aureliansi silva, posteaS.Laeti dicium ;jfug-a iterum arrepta, abstrusiores silvarum latebras
;

Dul9 Dum Viciorise, qui postmodum S. versaretur beatusere^AvAivicusdictus est,


mita,

(alur srpius
S.

Dulcardus

animis DSulpitii, Bituriffum prffisulis, inseditutadeum, quantus erat cpiscopus, acde cedere frequentissime digoaretur. cum eo caelestigloria sermoneshabiturus. Quibus versic

n S. Sulpiciot,
Hiluricensi episcopo, et pie
obil.

bis intelligitur S. Sulpicius 1,

distinguendus

Mariini a Sutpicio Severo, presbyiero et S. anno 5S4: usdiscipulo. Quum autem ille ab quead annum 591 Bituricensem cathedram
conscenderit
(3),

oporiet ut S. Dulcardus, si,

quidem sub S. Maximino Miciacensi vixit octogenarius factus sii qux asias in eremiiis nequaquam miranda esi. In Breviariis et
:

iniverunt

in

quibus postquam de sodalia sui

amissione diu inter se conquesti sunt, communi animorum consensione sese ab invicem separarunt, utilius fore judicantes, si corporibus et habitatione sejuncti, solis inter ee animis cohsBrerent. Igitur sanctissimi Christi railites, mutuis datis osculis et amplexibus, in lacrymas profusi divelluntur et in dlversas deflectunt vias.

Missatibus Bituricensibus seecuto wuireforquomaiis, adscribitur ejus morsanno 630, niam eorum auciores arbitrati sunt S. Dulcardum diem obiisse S. Sulpicio II aut Pio archiepiscopo. Sednilsuadei ut id admitiaDulcardus tur. Quodauiemin Vita legiiur S.
,

paulo ante mortem a S. Avito visiiaius fuisse id secure et ab eodem ejus funus curatum, Toius enim ille locus inier fabulas refer.

Yiator

Tremulum

(is

vicus

apud Secaloniam)

ex
illa

S. Leeti Viia

depromptus

est.

nisi

quod

sibi deleg-it;

Eusicius ad Cari crepidinem dostruit;

Avitus in S. Troecio, qui in hac legitur, S.


substiiutus fuit. Sed hic minimus nxvus. Obierat enim S. Avitus circa annum 527, ut ostendit Henschenius (4) qui et palam fecit non duos admittendos esse S. Avitos, abbates
;

Dulcardus denique locum, Victoriam nominatum, duobus ab urbe

munculam suam

Bituricensi milliaribus distantem, adit, ibique inter vepres et genistas, robur et dumeta, exi-

Qwnttts independenti*
(iberltUit
et

spi-

guura e cespitibus et conlextis ramalibus tugurium aedificat adversus insanos ventorum impetus, rigorem hiemis, cffilique intemperiera. 8 Procul dubio omnes illi itus ei discessus non parum miri videbuntur iis,qui depristinis rebus monasticis

rilus intcr eos


vigeret. fuit S.

secundum prsesentes
docuerit. Quidam,
{%),

Non
Dul-

consuetudines judicare velini. Sed audi quid


S. Carilefus
aii

Miciacenses, ui voluerat Mabitionius {b].Post Dominus Jesus, verS. Dulcardi mortem fidelis non est passus famulum bis utor biographi, suum longo tempore in tenebris delitescere. sedeum illicoinnuraeris properaodum miracuenira sacrum corpus lis illustravit. Quotquot suppUces venerabantur, orationis suje effectum,
etiaranum, consequebantur. Quse cum sanctus Biturigum prJESul usu et ratione vera
ut
fit

S Leobinum

cardus/iro/j/ie
06604.

accuraiissimus S. Leobini biographus

quidam diacouus

illustris, noraine Carileffua,

esse comperifiset, sacellum inibi ffidificatum est,

cognoscens velle eum adire S. Avitum, qui tunc temporis morabatur eremita in Pertico, dulci affatuillum alloquitur, dicens Agnosco, frater, de minimis ad majora te velle conscendere, sed qutB tibi in incepto scientiffi institutionis pro:

eo procurante; in quo tot tantaque patrata sunt miracula, ut qui esset antea locua inaccessus, nunc sit pagus colonorum non infrequens. Ve-

rumiamen ineunte sascuto xvm recensebantur


incolse

iantum 250 nunc auiem pauto piures


; t

(I) Arlft S(;..

Uaitii. p.

55U

lom.
l3)

Ill

Aupnsii, p r.Oi. Gaili Chiisiiiiua, l.

(2)

Ibijl.,

tom.

II, tol.

l4

et 15.

II

(*l

Aci bS.,
I,

ni Junii, y.

511. (S)

Acla SS. ord. S. Bened.,

siEc.

p.

GI5.

Quam

T^P s
..

ET CONFESSOKE. nllLCAKDO, EREMITA


illa

5m

s.^<^ent-

V.d^<r

^^r^P^^J^^^Z

ut intra iussit, pr^cipitur

civUatem S. Dul-

Ambiliacum monasterium

mentio ftt hujus monasterii f*'^^'^'"" " ea setate aut '' di Aquicinclino, omnes laxc convenire exarato. Jam monui 9uamv'snmexslitisse id ascelerium
reapse
;

9"?"'^'^.

larietas

Sublata fuU hmc , dia-cMt ritu simplici. Biluricensi secundum in Breviario


curzs archiepu Poucet excuso, in quo per MichaeHsdioecesim S. Dulcardi festum fieri oratio luZur rUu dupUci minor, adest conttnetur tres lecliones. qurbus propria et repudiata. Lectxones illee Vita superius a me '/^^^^^ ,, ,, ,,,, ,,, Labbeus e.

y^ Romanum, anno

\m

MLphusappareant ^'^^^'^^^ ^ZmdMum gia. Ea de causa '"'^.";S7 JrTZfuisse et

anxium non

\ue dedi ad V. tn,csc,retu chum,sciscitatusnumqutdcert

dtffitebor^ ^ T'ro DelarueS^^;^^^ V.


.

JJ^'

Humanissime

respondit Vopulart

'"'''^"^

.^

^^^^ ^5^7 puUico commumcavit.

eremtlam vixisse xn fojalle ferri sanctum metr,sapr^sentt templo 'appellato, ducentis

abjectrscon^^g, ^0 173*. priscis

^^ Breviarmm prodnt
fierijussa. Remansit /.^^. .^^^^^^ ^^^^^ ^^^^ ^^^^ Card. Dupont ad ritus
;

cu,us aquts ,lUc scaturire fontem, id pmgt vossemno^a esse ; visum sibi fuisse

eumusum

simplex "J^^nt de S.Dulcardo lectiones etinter hos

co^nmmo '^J^'^'^^^

tempH
esse
:

fenestra;
,

constructum
tot
tot in

'^'?''"nec smgulans

ff "'V, ,: P"^''^"'
c,

pro^ectttws in eo lapides
tot

mutationes portis et fenestris

fmssefa-

ZTconsuluU Em.
''^'' /^
supprs^a ^
in

^
Romanos
'T
P'^^

redire

^^

tunc autem in novo Proprio


t,,,_ ,.-,
;

cts"etmaxime
damenta

veterum Mtfic^orum funcircumcirca reperim. ut appareat


,

"
Dulcardi

omnino

mcmona ita ut nunc ^^^^^ ;,,,, titulo


'.t

iZltasohmexstitissefabricasqu^^^^^^^^ exspectandxsmt Quaprop

rurah

paroecta

X-" oc servL ^^fJT


/j .'^^^ f^J^^^.f ^,,,p,<

festive cola-

^^'^-'''r:;:::t^:^:aS:s
'

^ e/^i"

antiquo archiepiscopi MiBreviario

SL..

E Atque tUaomntaad

nullasampHusinsuotemp^o^s^^^^o^
reliquias
;

neque se sctre

altbt

dtmcest Bt

^^l^l^fj^l^^Zlnoster mss.^ qu^^^ fj^^^^^^

ex Breviarto annotatum reperio extra

,.> .,.,.

,..-

...,.

turicensi servart. anno 1625 10 / Breviario Bilurtcenst, quod archteptscoptRo^i, , i^cem auctoritate

'

ts^ssm sssssssm
crevtt

,urfnrhjm in ' Breviario indictum futsse ^a ^^""^;" eo l^^^^^^^^ ^ie 8 junii peraf^'JJ^^fff^:^,^tca^a id institutum

paMum

'i^srru "c^sil 3I anno


(\)

^f^f^J^^

^^^^J^

,,

1651 archie-

recttatum novembrts. ct.m tndicio marginaH X


^,,,,^^^-, ecclesi^ Bituricensts

Pag.

M2.

DE

S.

LASRIO SEU LASRIANO, CONFESSORE


IN DBUM-LIAG IN

HIBERNU

V. D. B.

laus S unicus. S. Lasrii

et

conversatio

cum

S. Ita virgine.

^tas

et p

domicilium.

AME ANM'M

nr.

Lasriu man
de

S. Lasriiis di

'

""'"

'Z
;:>"=:.
Utempore

iar-Zs

r2Z Gormanus
:

Coluim, id est Lasrius filius legiturhac die in Martyrologio Columbffi, Tamlactensi- ubi in Dungallensi additur

juvenem secum.
ruut
;

mona.leni virgmes
et intrantes

Deeo siminL meminerunt


et

^^^^^/j^^^^^^^ quia ipse frequenter visitabat B. itham. d '^t^nsti spons. nunt.averuut


:

""'ff^XZZm Ij^^^J
S.

^ngussius auctus

centes
S.

Bona
te.
:

mPorroinVitaS.It^seuMid^,virgims post eum et abbatiss^. quam Bollandus et


Colganus ad diem 15 januarii edidit, heec le^ Alio tempore S. Luchtigernus et guntur (2) S Lasreanus abbates dixerunt ad invicem Ea:

hodie visitat Luchtigernus^^l^^^l^^^

eis

mater sancta

Non mmor

^st

Responmt apud Deum


non coIta nov t
viaii.

qui

cum

eo venit, id est

S. L^^*^^^^^"^;>

Colmanni,

quem non
et

salutastis, quia

f '"^

gnovistis eum. Per Spiritum

enim

S.

musvisitarefamulamDeiS.ltam. Tuncquidam
adolescens stulte et insipienter dixit eis
:

eum nomine

mento, quem

numquam

Quid

estvobissapientibusetsanctisvirisireadanum iUam vetustam? Increpantes eum sancti dixerunt ei Male locutus es, frater. Jam enim prophetissaDomininoveritquodtudixisti. Deinde perrexerunt sancti ad S. Itam, ducentes iUum
:

eos. Et veuieutes ad B. Ithara, ut benediceret Cur prffidicto ait iUico faraula Dei iUi juveni
:

tu venisti ad anum vetustam, cum dixisti qmd prodesset sanctis venire ad me? Tunc iUe egit poenitentiam rogantes sancti pro eo, manen;

tesque ibi feliciter triduo. accepta licentia et


pog. 70, cap 28.

(!)

Cfr, Colganus,

AcU

SS. ptg. 72, o. 26.

(2)

!t.ui.

benedictione

DIE VIGESIMA QUXNTA OCTOBRIS.


benedictione a sanctissima Ita, ad sua redie-

647
MCTOftt

quas animadvertit Colganus (1) de runt. Lazareno, abbate de Druimling-, bic esse S.

Ad

de quo Marianus et ^ngrussius sermonero auctus ad 25 octobris. A quibus vocatur fllius Colurabi, hic vero filius Colmanni, quod perinde
;

Cluain-Credhuil nuncupatum. Illic tamen non videtur solitus fuisse vivere S. Lasrius, sed, si Lanigan audiatur, paulo magis ad occidentem, scilicet in comitatu Kerriensif prope rivum Feal, qui Listowellum in baronia de Iraghticonnor prasterlabitur. Druimliag enim ei videtur idem essequod Drumlegagh ubi olim magna erat silva, per quam ille idem currebat rivus {^.Verum Guilielmus Reeves, cujus diligentiam ssepe jam laudavi, suggerit mihi potius c^se Drumaleague, eatyidem, ni fallor, parceciam quse Dromdaleague seu Drimoleague (5) in baronia de Carbery occidentali, in comitatu Corcagiensi, in provincia Momoniensi. Aliie nidlge de S. Lasrio seu LasrJano Drumliagensi superesse videntur memorige. De S. Luchiigerno dixerunt decessores in prsetermissis ad diem 28 aprilis Nil quod operse pretium sit habemiis quod
;

V. U.

B.

est nam Colmaunus est diminutivum a Columba, et idem quod Colu^mbinus vel Columbanus. His nil addere velim^ nisi quod S. Ita ad cwlos ahiit anno 570 (2) ejusque hiographus
:

cum ea conversatus est (3) ita ut, quum circa annum 600 ejus Vitam scriberet, {non enim
;

((

qao toco vt-

videtur tardius id fecisse,) S. Lasrianus diem jam obivisset et sanctus dicereiur. La^rius seu 2 Pot^o S. Idam convenit S.
Lasrianus in parte occidentali HyConaill, qua nunc fere baronia de Connello seu de Connillo in comitatu Limericensi reprsesensaniatur; ubi ad pedes montium Luachra habebat, ctissima virgo monasterium suum
(t) Cfi

xerit.

illic

addamus.

Ecclcs

liisl.

Colganus, Acla SS., p. 72, n. 2fi. ol Ireland, lora. U, pag. 9.

(2) Cfr.

Lanigan, (3)Ap. Colg-

num,
u.

20

pag.

08.

^S) Cfr.

17. (i) Lanigaii, lom. <-il. pafl Lcwis, lopoyraph. Palioiiary of Irclaad

tap,

69,

DE

S.

CAIDEO SEU CAIDOCO, GONFESSORE

IN

HIBERNIA
V. D. B.

Martyrologio Dungallensi; cultus in S unicus. S. Caidei memoria in Ultonia, templum et oppidum; campanula et baculus. Alius S. Caideus, episcopus Hiensis.
SACULO FUBTB
Tl.

A pluribm
Caidcus
seii

cO'

In

his Actis nostris

gmminibiis S.

Caidocus dialinclut, in-

mtnit ex Calendario

Dun-

gaUfnti.

ad diem Cadocus qui, B. Gundlei regis Wallici et Gladusge filius, S.IUutimagister, sanctorum tocorum frequens visitator, et demum, Beneventanus episcopus factus, lance^ iciu marlyr occubuit cu)us aliam Vitam, a Bollandiana plane diversam et meliorem, inspersam tamen fabulis, non multis abhinc annis ediest
; ;

sanctorum celebratus januarii (1) S. Sophias sive

locis tnsertierunt S. Caldei

nomen

et

quinto

inier memorabilia miscellanea ad finem voluminis. Scilicet ad diem 25 octobris in margine


legitur
(8)
:

FestivitaB Caidei (Fail


.

Caoide),

atque iterum post alios sanctos Caideus sen Caidocus {iatina forma), de Doinhnach Caoide ad pedom Dannaid. Inindice autem ms. ejusdem Marabbatis, patroni de.
:

(^haidh;

tyrologii

advocabuZum Caoide h^c

legujitur,
:

dit vir eruditus

W.

J.

Rees, yninister angli-

canus in Wallia (2). Ad diem autem 30 maii dictum est ibidem (3) de S. Caidoco, natione qui, in Pontivo ientata chriHiberno pnedicatione, a rusticis impestian^ fidei titus et ab obvio S. Richayno servaius deinde in Centulensi monasierio quietem invenit et sepvlturam. Rice Rees, alter minister angli;
,

nisiquod ea ex hibernico latina feci Caoide, abbae, de Domhnach Caoide, in Tir-Eog-haio,


diOBcesis Derrensis,

25 octobris, viii Kal, no- F vembris, Cftidinuslatine, Ibi est ejus templtim, et campanula baoulusque servantur, Vide Caeti ad 24- octobris. Pro quo Marianus habet
Caete, id est Caoide correcte.

ad vocabulum Caete
Caelte, id cst

canusyinter sancios Wallice recenset sanctum Cado seu Caiaw, filiwn Geraint, cui tamen null3e in Wallia dicata sint templa {i) deinde S. Cadog, filium Brychani, sepulium in Gallia, et in Cornubia nomine Cadoci notum undeidem videaiur ac Rheidiog [h) et tertio S. Caiiwg, abbatem de Llancarfan, nepotem aut abtiepoiem Brychani (6), qui idem sit ac S. Gundlei filius (7). In Martyrotogio 0'Clery hihernico dungallensi, quod nuperrime doctissinii viri Toddius et Reevius, ex mss. codice Bruxellensi in lucem dederunt cum versione anglica, recentiores manus quatuor
: :

In eodem indice hcBc etiam Caoide, ad Diouaid pedem in Tir


vetiiunt

Eog-han.^'^

Domhnach

demum in adjectis meraorabilibus: Caoide, vulgo parcecia S. Cadini.


territorio

Tempal-Ui-Buidhe in
cujusfestivitas...
2

de 0'Cathain,
ei

Hinc Caideum seu Caidocum

Caidinum

^yii.s

rtofiimta
et

seu Cadinum latine idem nomen esse quod hibernice Caoide, Caeti, Caete et Caette patet. Ei quidem an, en seu in ei oc aique og- diminutivorum formge sunt ita ui Caidoc et Caidiu hibernice Caidulus sit latine. Atqui venerationis causa amant hibeimi sandorum nomina per diminutiva referre quod aliis etiam gen:
;

fnnnaf
tii

cul-

in paraeeia

Vtttini.r^ qit*

ab fn

nomen
eipH-

arrrptl,
'"''"'""-

(I)AflaSS

lom.

II

Jiitniarii. p. ViWi

et aeqq.

Acla SS., of Cntnhin-Bnti^li Saitils. p 22 ! *C(]q. (!>) lom VII M;iii . |.. 202 et 2r.3. - (i) Kssay on tlie Wclsh Saiins, p. 2r>2. Ibid , p. U2. (ti) lliid., pag. cii. (5)

(2)

Livci

(7)
|i

Cfr

Lanigan,
et
seiiq.

Ecclfsissticol

liistory of frclaiid.

4X9
2J<3.

(8J

Calcntlar

of

tlic

tnm, 1. Sainls of Ircland,

p.

Octobris

Tomus XI*

86

tibus

648
AVCTOne

tibus

V.

V. D. B

iLntrl^o. id est meum ^"^tS. ornantnominaetsimulchrmnuMn


<^.'

stm;

CONFESSOBE. CAIDEO SEU CAIDOCO, orandum.aliguandoarmaadversusamman.l> stgnumpugnx seu g. Iheotiscx tia in mediasolitudine.semper fre^''"'^''"fJ^ZT rre d^mones^ Hts nomen Mbern^ pr^ponunt ^^^^^^^^ quin etiam
T.1.

Ut

s o-

Cambuta.

et

Lamo

corrupte apud mbemos Cam^^.^^ ^^^^^ Sanctorumvero

%ma oc
:

aut in

S. Memoco. Similiter idem

nunc E"r^ 1!^Maodhoc [6).e ^ Aodhau, Aodhoc et iur ;"*!'; Cadocus et Mochatocus deus, no"" Donagheady quae lUi^ Donaffhedy seu om>

mid est Mo-Ern-Oc, PP'*';; j. ""^

'i-^Z'''"^

iSeW
W

hibernorum campanul^
;

et cambut^ rel^qura^^iocoservatxpassimetsummareverentxm tactujuramenta pr^. habit^ ita ut earum tam tmmensum ^^ ,^^ sanctissima essent. Sed ut occasione sanctt argumentum. ,,i .^Ue hoc ^g^^andum non videatur. pene
.

JesiSturJacetinanguloseptentr.onuU
Tyrone,
;

atuf de di.tat^ d stat civitate non mul^m Londonderry a qua bene noiai.i pertineat, ita ut ad regionem gur^us s'eptentrionalibus (5), e. rrancLanis Lewis (7) nxt>e Carlisle (6) et erat OClery.

et

^f

^^

-^uZ

Martyrologii Dungallensis. ^,^.. supraintelleooimus monetur X^;-;^-, quemadmodum 24 octobr.s S.Caeti ,, ,,,,p ^^^^^_ ^iieniy^m esse ad diem
.^^.^^

eoP^"
PJ
^^i^^

t quidem ad eam diemlegimu^ flicn.(.,pUe --.. ^^.^^^^^ ^ain Adamnaiu statuit fuisse, quorum ijcopum unum e sanctis

Caid?i ferunt. quod ad S.

<1-^^^"inomL otet.Verumtameninivsohu)usoppidxnomme
to<e<S. Caidei

nomen. Dohnachjaiu.e^

valerent ut a mulieribus averliter formats * et servitus; et ven^^^^^^^ ^^^.^ captivitas


^^.^^ ^^^ ^^ ^
^^;,

taepon

^no.i..rum

temp

um?) ^uod primis

s^culis

domm.cum

A^^ue Cam Adamnam ^^^ ^^^ AJamnani seu Tributum Adamnam suntcanonessynodi Tarensis. anno 691 celequibus hoc nomen datum. tumquod
3^;.

Smfuise^i tlnZa Sr^cis x.p..v:


B

nemxchristianis latinis latet

bratw S Adamnanus,

S.

Columbx biographus,

ei

^-odpost^^uspro-

babmerperGothos^non^nesg^^^^^^^^^ babiliterper Gothos in <"'ff5"';;'CoJ Polonos et Wendos nicceslirpis atque tpsos penetravit. Hinc D-'^"-'^.
Domnachcaoide, Domnachao.de
;

^-"l^^Xhaede Domnachaede quam transivU. nil ahud est et Donaghedy ^uprajn znU^e Templum S. Caidei hinc taiaei
legimus b. Martyrologii Dungallensis

quodilh sanconqregandx auctor fuit, tam ejusque successoribusprtvileclissimo abbati certmcolligendee pecugium ilUc datum est g ^^g^j^iari Rath-bothenst seu RaMichael OXlery phoensfdescripsit has leges

^^
^^

templum
BJM campanu/n
e(

illic eccstitisse.

hacyi-

2n eo autem sanctum virum diel^octohrisiradit Colganus


3
re, ni fallor,

cultum fuisse
(^)
;

sed erro-

J^J^^^^ ^^^ Ultonise, Ultomse, obiit seu ^^^^ .^^^^ Eix ^^^ lonx. juxla Annales juxta Quatuor annoni.etannoprsecedenti, cum tempore Maqistros quod mortis tempus
:

quod ^^.^ Martyrologii collector; .^^^ Bruxellensi regia bibttotheca ^^^^ ^^^^ ^^ ^^^^^ _ ^piscopus

Iw

reliiiwa-

ritm toco at^ervaia.

diem in nullis e)us mc ejusnomen. Quod vero campanula hibernorum, servahaiur et haculus, ahbatum insigma quasx etiam quum solitarii viverent, in ahquot monasiesuni; ui nunc superiorum maximevirginum, claves, Bse campariis,

typothet^; equidem adhanc occ^rrit miht fastis hihernicis

quadratse erant, nul3e sxpe-ferreae ei


;

ma-

Adamnani bene convenit celebratx synodi S. admitti possit episcopum Ceti ita, ut (12) episcopum. eumdem esse ac Coeddi, Hiensem octobris, An vero idem sit qui colitur die 24 qui eum obscurius est. Affirmat Colganus (13), recenset vointerillustresmonachos Hienses Caidinum tn catque latine Caideum et indicis historici tertn etiam in parte secunda
; :

rarius in nuque gerebantur ei movebantur, ad muros et Cloce seu turribus appensse aut convocabantur Clog dicehaniur aique his
;

Hiensem m Actorum Sanctorum episoopum in id est ex insula Hxa Hebridibus facit opponam; missum. Nil habeo quod
Hebrides
id

fraires, si qui essent

quid secus ettam gestarunt mona^ solitarii habuissent? Baculos sustentaculum tnter C chiahiniiio,aliquando
:

eas tamen initio videntur sancii ahhaies

autem essent nuili, oraiionum suarum pulsasse


;

sin

unum subjiciens eum aperte quem unum aS CMeoseuCMocoabbate;


tocosomitto,
deus.
licet

diversum esse

cogitavimus. Mochaab oblivione vindicare sitnomenquod Cat F

idem

(2) Ociohris. p. 1102. (h Cfr Acla SS., lom. VH Colganus, Ac a SS. BcevcrJe of SlColumba, p- ^2. - (3) Tiias ihaumaturga, p.l5. Hiheina; d 102.- (4) Colganus.

Cfr

!!;^k)TJd
D 285

Wy.-

cSlen-iarof the Saintsof Iveland. et (eiTopographical dictionary oflrelaDd,yOoaDonad.clionary of Ircbnd, ()) Topographical

RccU

p. 499.

(13) Trids

Ihaum., pag.

cil.

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA QUINTA

619

DE

S.

MERNOCO, EPISCOPO ET CONFESSORE


PATRONO DE KILMERNOGK
IN SCOTIA
V. D. B.

SYLLOG^E.
unicus
S. Mernoci

memoria

io calendariiset

Loca ejus nomine designata. Nomen Grasem S. Mernocus idem qui S. Ernanus,
teupoke
I^CEBTO.
S.

martyrologus scoUcis. idem quod Ernanus. An


fihus.

Mernocus
tnaxime

arthusianos Colonienses, imo potius Grevenum, eorum coHegam et contuberna-

anglico

in faslif sacris,

scoticity

ad

hanc diem
laudatur.

annis \blb et 1521 Usuardini Mariyrologii editionem procuraret, usum liturgicis fuisse calendario aut aliis libris non semel observavimus. Nil itague Scoticis

^lem, quum
i

typis excuso Londinensibus anno festivitas S. Mar1761, hxc alia (5) In Scotia memoepiscopi patroni in Kilmarnock, noci,
, :

rati

hac die

in

calendariis Scoticis.

Demum

ejusnomen reperitur in indice sanctorum, histoquem Harris Nicolas chronologicw suse


ricse inseruit
(6).

mirutn,

si

in additamenlis ejus ad Usuardi


epi-

B genuinum iextum memoret S. Marnocum


ficopum coDfessorem.

Eienim in calendario ms. Edimhurgensi, quod Spaldingi societas


ab ante annos sepiemdecim edidit (1), legitur: in viii kl. nov. Kilmernoch, S. Mernocus; et
alio

propri^ de S. Mernoco in Brepost prseviario Aberdonensi nuHai sunt sed,


2 Leciiones
;

~;^; honorem
ca de ejus
viinc dicta.

et to-

no-

missum titulum
:

Aberdonensi

(2)

et confessoris. Mediffi et Crispiniaoo;

viiikal.Marnociepiscopi lectiones de S. Crispino

Mernoci, episcopi et coqpatroni de Kilmernoch, h^ec solaventt fessoris, beato oraiio Omuipotens sempiterne Deus qui [interMeruoco confessore tuo atque pontifice
:

S.

incalendario auiem prsefixo Breviario Aberdonensi, quod Londini anno

\Sh^,secundumexemplarEdimburgense'anni
1509,

cedente] ia tui nominis virtute inlirmitatibus propicius ut, variis sanitatem largiris, concede mentis et corporis qui ejus petimus auxilium, gracisB tu[s] nobis tribuas puritatem.

dono

summa diligentia excusum

est

Mernoci

Qua oratione apparet infirmos

solitos fuisse

Criepiscopi confessoris. Mediae lectiones de SS. martyribus. ix lectiones ; spino et Crispiniano

in Mariyrologio

autem Usuardi secundum

atque ita S. UevnoQ.i pairociniurn implorare, censendum sit Kilmarnoch a perequidem ut grinaniibus plurimum fuisse visiiaium. Jacei

Murraj

usum ecclesise Aberdonensis, quod saeculo xvi ineunie pro choro ecclesias caihedralis Moraviensis in Scoiia scripium est et CommeniaDavide riis societatis a?xheologorum Scotiae a longiora Laing pariim insertum, hwcpaulo
vni kl novembris... Eodem die in Scocia apud Kilmernoch S. Mernoci episcopi et couquod fessoris; rfem(ie in calendario Scoiico,
(3)
:

autem id oppidum, cujus nomen templum Mernoci significat, in disirictu de CuninS. ghame, in comitatu de Ayr, ejusque iemplum etiam nunc collegiatum dicitur quod pristin^ digniiatis vestigium sit ; de quibus
;

prsemissum est Catechismo Adami Regiiseu Kings S. Marnocus, episcopus et confessor in


;

plura vide in relationibus siatisticis Scotise aiia est parce(7). hi comiiaiu de Dumbarton Kill-Maronock, quse S. Maronocia, nomine chum seu Marnocum paironum hahere legitur de bute, quod (S). Ad latus insul/e et comitaius

mortuus est in Cuning-hame sub rege C Crathlintho, anno 322. Ex quo fonie desumpsii Ferrarius hanc memoriam, quam Catalogo suo generali sanciorum ad hanc diem iniexuit: lu Kuning-amia S. Marnoci, episcopi
Scotia.

occasum hibernum respicit, insula jacet, qu3S, quod illic olim eedes sacra erat, nunc prola- F
psa, aique etiam monachorum domicilium, luchmarnock diS. Mernoci iituium habens, Marnoci (9). In parcccia cia est, id est insula S.

culdei

addens in notis Vixit circa annum Domini 322. Ex eo iocus Kilmarnoc nominatur. Kuning-amia vero est reg-io Scotlse ad occidentem inter Argadiam et limites Ang-liJE pertingens, a Lismora ad XV. M. P. Pr/eterea in calendario, ex Kingiano hreviato insertoque Keiihii Historige episcoporum Scoii^-e (4), aique hinc translato ad finem Vitse S. Palladii, quce Builerianis Vitis Sanctorum, sive
;
:

de Glen-Muick, in distructu de Kmcardine in lacu 0'Neil et comiiaiu Aberdonensi inter Binchchinenses montesetDeam Muick, fluvium, similis nominis erai ecclesia, scilicet Xnchmarnach (10). Demum in parcccia Kilfinan, tribus milliariis a paroeciali templo proxime ad mare, distridu de Cowal et comitaiu Argyli^, locus ei capellee rudera supersunt, quibus nomen Ard Marnoch, seu S. Marnoci
,

anglicis, sive gallicis,


,

ad diem

6 julii conti:

collis (11).

Ex qu^ibus facile coiiigiiur magnam


.

neiur haec ad diem 15 ociobris veniunt S. Marnocus, episcopns et confessor, mortuus est in Kilmarnock; in Martyrologio autem

aliquando apud Scoios ^.-Mernoci fuisse vemrationem. 3 Verumtamen gesta ejus latent omnino.
KiU-Vtirotiocfi.

nefiislrum cpi^copoUis Aberdiiniensi, tom. I, p. lxsxvii. 21. (3) Proccodings of nDti.|ua^2) Ibul. tom. II, p. (i] SLli..|li^h bislinps, [..578, iiaiis in S.ollanH. y. 2ti9. (!i)A niemorial af um-ipnt llrilisli |nely- or a cdit. 1824. Bntisli Marlyrolnj:y. p. U9. - (6) Thc Ch.onology of llis("] Old vtalislKaUccounl f Scolt.irv. p. IWl. edil. lSo8. V, Ayr. land, lom. II. n. 8i ; Neu sUlislical arcount. lom. of Scolland, V. (8) Cailislc, topogr. dictiooary p. 034,
(1)

parl.

(9] Cfr. Ncw statistical acroiint, lom. V. lOi; Onguiei* parochiales ScoiiEe. torn II. y. 237 (lOJUl.lslael25y; lordun. Scoticliroiiicum I, (i ci II. lii. Histor. Oolleclioiis i.f Alierliilical account, lom. XIX. p 29ti
II,

p.

dccn. loro. II. I. 8U. (II) Ungincs paiothiales ScoliiE, tom. 11, p. ttl cl 53 ; Uid sialUtical accounlt tom. MV, p. S3H
et 2!J9.

ita

650
AUCrOBB

T,E DE

S. S

CONFESSOKE. MEBNOCO, EPISCOPO ET Ml.


occrr<

ila

V. D. B.
ett

ac S. Brnanuj, prr-

Zeril ^"f"^^^^ 7n7hamia mltuus esse ,'^'"'fj'/"^^ nuua Crathhntho rege iJn nnnum 322,
,

loco aut V^o ut nemo sciat quo quod a Regxo seu ; nam

'mP"Jl

%^o ad diem

est xn hoc opere no. ; < t^idere Commentar^o de 16 octohris

(h*rdinello. Apud mbemos s. Gurdanio seu magrs ^nusu erat; seu Scotos id muUo tamen infinitis ea de re dtcendum

7::;:;^ ftxa ( af/ixa


;.,.>.apartie

:ZrZZtttu;.guumomni^usj.nnp^
festumsit.qu^deeo^oohmaScoUsruer
tradita. pleraque

^PXiraphoUerno
'

Colgano. Etquo-

"'^'mori$

fabulasesse

et

c'

^^ etymologiam ahquantum deftexf -^ ^^^,idis loco addamus quod.quum


iern. et recenlxorx .araijn ferrum

Censet eruditus .ir <?"'''^'Xm Crasen/ eumdem esse ac Erneneum. fi'-'^J'\^'^^^^^\

prisca voce

significetur. ab ipso S.

qui in Vita S.
lerle

Columb^

nomen idem

est. ut l^^"^

"J^^Zser'.^^^'\l~i^
"r^citans

b^ biographo
neneJJ.

Adamnano. S Columanimadversum est nomen

Ferreolum, scofoe rero Eretiam posse dici


^^^^^ ^^^^^^.^ ...^.
^

ZLoiZlt

Marian^ Dungall.r^ ad Gormani et Martyrologii scuice^ diem 18 augustihibermcaverba


tine.Ernin.idestMernocc, Eotbarta Lag-en.=e Garrchon, id est in '^ngussii: ^^^^^
deKatb.lNaoi.i
;

^eM

Festi-

S
B

^^^^^rSZ etaliaidgenus.U.vuocemmcontmctmiest^
t

S.

.^^ ^^ ^ ^^^ ^. Mernocus ^^^^^ colitur et Scotus fmsse ,^,'5 ^^ ^^^^.^ hodierna , , jam pridem enim Ferrarius (5) ra,Cra. naoe , p.uavit iy.^-.Unrou, Scotos -Af,!pro popularibus -;-.',17 eTats pZes hibernos q

J^^_

l^.

pro Scolorum */^'^''^" eoc Mo-Erninn-occ raeus '. e^ "// rum more. Mo, quod laline oltmab moe nomtmbus ctu quodam animi quod a Latns em nis prxponebatur
;

^_ Ernanus, Crasem fihus. octobris, sed 18 augusti laudatur ^^ ^,.^ 25 Martyrologiis hibernicis, ut. quemadmo-

^^^^^

^.^^^^ ^^.^_
^,^^^^
.

.^^^^^^ pr^siantis-

faclum, ut in Lexic^^^^^lfjl "j ^m. " ab Italis et ^. , lis. ab Bispams. """"f invoca germanicse stirpis genttbus nibus Monsi^..,. nL^o;, Monsieur. Monse.gneur, 6a6- Messire, Monsieur,

^^^^

^^^ dae<?en<m et doquidem vera cerlum ctrina demonstravit. Re ^


^^^

^^^.^
id

^^^.^^

pronomcn gnor, Meinberr. elc. ; et ^^-^'J^ unam coalescU.Negue cumsequentivoce in vocabulis Mon pfere. Ma aliter utiiur plebs Ma tante ; tia ut audtaur oncle,
mfere,

coluntur diebus, ^oi^ntur diebus. non iidem sxpe iiaem sa^fj <.^ aliquando ,,;., sed hmmr,t1f, solum in diversis regionibus, sit, habet tamen vim in iisdem, At licet ita sint ca?aliquam, maccime quwn plures alii Mernoci dicti, qui eodem Ernani seu
aliis sancti ^^..^
,

^ /

flrnum

argumentum non

est.

quomam

Occ diminutiva aliquando Son monpfere, etc. sanctorum nomiforma esi. nil singulare in on^nesfereE^rop^ omnes fere Europse nibus habens. Etenim

Mon

lites,

jure] quo S.

geniesdiminuiivisutun^raddecl^^^^^ apudplehem ob amorem verum id quotidie


;

TZnu^^culii

Ernanus seu Mernocus, filius aut etiam meliori, quum constet eos Craseni, die 25 octohris fuisse episcopos, dici possent ^isse pr.teriio utor, nunc S. Mernoci cultum omittunt

iS
;

servatur

,
;

amorem

venerationem seu Theutones. et quidem Flandri


similiter

facile

mutart in

quoniam omnem, etiam

catholici.

Quod

si

tamen

ali-

qui Belgium incolunt, veneratione pronomi7ia, etiam quae maxima per dtmtsequuntur, ut Jesu ei Maria;, s3epe Poirters, nutiva proferunt adeo ut ipse P. scripserit, xn poeta olim popularis, carmen Bapiistse quo divini Salvaioris et S. Joannis forma leguntur. nornina non nisi diminutiva Gallia exemAique hujus rei eiiam in Italia et
:

sanctorum

cui placet conjectura tissimi viri auctoritas

illa, quam omnium maxime com-

preecellen-

uhi mendat, adeat is S. Columbx Vitam Craseni filii, laudes summas S. Mernoci, Equidem eam neque improbo, neque
,

offendet.

proho dolens quod quum pleraque, benevolentiae lauSyllogx inserta sunt, debeo in hac re e% datissimi S. Columhae biographi,
firmiter consentire
ihid

quee

hmc

nonpossum,

(1) Lifc

8,0.

Hiberniffi. p. (2) AcIb SS of S'. Columbfl. p. 26. 26.- \<) Ap. Uccves, {o) Life of S' Coluraba, p. ct o.

237-

(ti)

Life of S'

^dmtmid-o. (WtCauIogusgeneialis sanclorum, Columba, p. 23 el 20.

cDE

S.

ARDTJINO SETJ

ARDOVINO, CONF. NON PONT.

GEPERANI IN DITIONE PONTIFICIA

Arduini. Antiquum officium unicus, Ceperani laudes. Cultus S.

proprium. Scriptiones Vitaliani.


n dextra ripa Liris
AKHO tT
rSHTl]

quo flumine

ditio

UCXXVll.

Ceperani,
'/iiof'. ^)i(ir>t111

1
et

pontificia a regno Neapoliiano dividi_tur, paulo supra confluentem cum Sacco, consurgil oppidulum Ceperanum, ter mille

ut pa. sine controversia antiquissimse suntt collectis, et ex iet ex inscriptionibus, illic restauponte, ab imperaiore Antonino Pio

rato et a Paulo

papa

V refecio,

redempiore

obsctirum

oppidum, dr
eorn aliquol
finhei.

aliquanto pluribus incolis frequens, quinque ecctesiis instructum, quorum pler^que canonicales aut conventuales, olim perquam

obscurum, nunc aulem [quod Pedemontani rniliies sxpe molesti fuerunt Romanis] ex actis diurnis satis notum, Ejus origines

Alexandro Bernardi architecto Ceperanensi. nomen Sed quum pristinum civitaiulse tot aliorum opptdo(non secus ac lateat autem rum, qu% olim in feriilissimo, nunc solo inier Tibrim et Lirimexstabant,) deserio
,

hinc

fit

ut

qux

eo referenda sint nesciaiur.

Videiur

DIE VIGESIMA QUINTi^ OCTOBEIS.


poteVidetur circa annum 780 primum sub venisse, 5. statem Romanorum pontificum modeGregorio.papa II universam ecclesiam Paterniani, cui tum adrante. In templo S. monastejectum erat insigne canonicorum B. Pasckahs II celehravit anno rium,
:

651
ACCTORB

die 1 desinat in hasc verha Vale, Ceprani. Kal. februdecembris 1642 ; oblatum Muto iii correctum et impressum Urbini aril 1644; 1645; designatumque a Moronio (2) titulo Memorie di S. Arduino, 1645. Verum quo
:

V.

B.

UU

tempore

illa

lucuhratio diem aspexit,


ille

jam

papa concilium, cujus acta collecttO' Annales Baronii, tum conciliorum Veniam ihidem connes Lahheiet Harduini, papa VH cessit anno 1080 5. Gregorius quod Beneventum ohstRoherto Guiscardo, anno 1144 dione cinxerat.et Lucius papa II
(entavit
Sicilice.

dahunt quum

puhlico dederat

idemVitaiianus Antiquum Cepranum, ad quod lectorem remittit num. 12 Histori^ S. Ardovini. Sed non parum hoc

me

vexat. In Bihliographia

ditionis pontificise (3) unus indicaiur liher : Vitaliani Antonio.

enim historica ad Ceperani nomen hic


II

Ce-

pacem concludere cum Quod Liri flumini insideret

Rogero, rege
et ca-

multa strum non haheret invalidum, hello quihus tamen enarsxpe damnapassum est ;

non satis randis, quod adrem ecclesiasticam supersedeo, id unum addereconpertineant, mcsnia sua tentus velle Ceperanenses intra S. esse Honorium I, qui anno 625 natum
Petri cathedram conscenderit
(1).

prano ravvivatonel Lazio. Koma perFrancesco Moneta, lfi53, in-i"; quod opus penes paucos sit qucV iisdem verhis in Lexicum suum invexitMoronius.Diversa itaque sint oportet Antiquum Cepranum eniCepranoravvivato tHu:
:

in fcmpto S.

Uari* Majorii
Krufllur cor-

pusS. ArJui01, qtii

Jam
illir

prideni

colilur ciun

mirtunUornm
metnoria.

5. Mari^e quidem. deMajoris est quod amplitudine core architectonico atque etiam antiquitatis fama insigne est midto autem inagis caetesti quem possidet thesauro, corpore scilicet S. Arduini, cujus gesta exponenda nohis sunt quare voluit Gregorius papa XVI, data
2

Prxcipuum nunc templum


;

lusnon idem; annusnon idem.Verum, quum decessores nostri anno 1728 emxe postularant, auctoritate R.A. P. Generalis societatis nostrse moderatoris interposita, ut Antiquum Ceperanum ad se mitteretur, ad eos Ceperano responsum esi Renovatum Ceperanum in universa illa regione non reperiri, etiamsi dilig-enter inquisitum
sit,

etiam extra oppidi mcenia;

qui vero legerint, eos affirmare caput, quo S. Ardovini res explicentur, dissimile non eese
Historiae S. Ardovini ubi (ut vides) Antiquum Ceperanum appellatur Benovatum Ceperanum in tutto questo paese non (il Rinovato Ceprano vi si trova ;) et ante in eodem responso, ubi
:

quartonoyias maiianni 1811 bullaln eminenti apostoUcae dig-nitatis solio, ut illic instauraretur pristinum canonicorum collegium, constans ex archipreshytero, priynicerio et octo canonicis; quihus facultatem fecit vestes splendidiores induendi. Quum anno 1728 decessores nostri inquisiverunt in sanctissimi
viri res, corpus ejus, ut ad eos rescriptum est,custodiehatur in capsa lapidea sub altari sacelli, ejus nomine dicati; nisi quod os ser-

decessor^um postulata recensehantur, simili nomine significahaiur Si desidera ropera del Vitagliano, intitolato II revonato Ceprano. Quod proxime accedit ad II Cepranoravvivato
:

nel Latio

cujus verus iitulus laiinus

sit

Anti-

quum Ceperanum reuovatum inJjatio, ei quod non anno 1653, sedante annum 1645 in lucem
venerit.

'KoccB d'Arci

vahatur in Rocca Arcis *. dioscesis Aquinatis loco. In ipso auiem S. Marise tempto cernehatur sancti viri simulacrum ligneum et caput argenteum; atque insuper antiqua tahula picta, uhi repr.-esentahatur peregrinantis habitu, miraculis atiquot circumcirca
exhihitis,
ferro

cum

inscriptis
II In

titulis

I Ig-nito

locum signat.

tnmulo lux magna

apparet pluendo. 111 Lethaliter laesum stntim


sanat.

IVAgonizantesmos sanat. VSuffocatum suscitat. VI Cepronura ab incendio liberat. VII Puerum a satan et a flammis eruit. VIII Mare tranquillat. IX Equos mortuos viviflcat. X Tumulus ab angelis custoditur.XlC8ecog,^laudo9, obsessos, aegrosque alios sanat.Qw^ pleraque miracula expticantur in Historia S. Ardoviul
Angligenae de Ceperano, per modum allegaab Antonio Vitag"liano philosophiffi ac medecina; doCeperanensi ctore. Urbini, I64b. Quam Historiam inferius
tionis in jure descripta
,

In Historia itaque S. Ardovini [nam si me velcrem lefrustra expetierunt decessores nostri Anti- gendam^vitam quum Ceperanum, minor utique nobis spes et jniracula fuii ob temporum distantiam) midta conge- capienlemf cum hymni ei runiur indicia, quibus manifesium sit ejus orationibuB cultum ei magnum esse et ante omnium ho- propriis. minum memoriam exortum. Hsec inter imprimis venii quod medio S3eculo xvii, ut illinc patet, in usu erat legenda, divisa in novem aut plures lectiones ; quihus accedehani pectc
4.

xecutu$ niaxi-

liares

hymni

et

orationes

iia ui pagituTS sal;

medicus

Ce/tc-

ranemis,
Jits

hiire.f

ancu

explictiir in

'Imbus opu^rulin.

dahimus, eam [quodnon potuimus in prsesenti non indicare) hoc loco paucis declarantes. 3 Viialianus scilicet, quum cum Petro Muto, sacree cardinatium congregationis consistoHalis secretario, verha miscuerat de S, Ardovino, sibi vindicandam ratus est patroni priBclaram sanctimoniam et legitimam venerattonem unde appareat eamtum in duhium revocatam fuisse, quoniam a multis severius et perperam intelligerentur Vrbani VIII de sanctorum leges. Scriptum autem cultu opusculum hoc fuit anno 1642, quippequod
;

tem quindecim implerentur licet leciio nona pagina quinta legeretur.Frustra expetierunt hoc officium decessores sed exemplar nullum amplius reperiebatur, adeoque anno 1728 de communi confessoris non poniificis recitahaiur, supersiiie iamen memoria prisiini officii proprii quod superiori Scvculo in usu erat. Gujus desiderium nonnihil levaiur quod Vitalianus inde in suum S. Ardovini Historiam transiulisse videatur quidquid non vame seu vulgares laudesessent. Peragebaiur autem in S. Arduini honorem officium atque etiam nunc peragitur ritu duptici primae classis cum octava, quoniam patronus prsecipuus est oppidi [secundus patronus esi S. Rocchus), non quidem pr<esenti die, sed 28
;

julii

qucT fesiivitas prtvcepta esi, interdiciis operibus servitihus et strepitu forensi; qux certa mihi suni partim ex literis olim datis ad decessores nostros , partim ex Ordine
;

(1) Cfi- Morttiii, Dizionario di crudizione ecclesi&stica, V* Ceftranrt ; toslellano, Sprrcliio geogrniiliico-slorico-politico,

Ponlincio,
grafia

11^91, p. 6G.
e

(2)

Op.

et

loc. cill.

(5) Bibliodivini

ttoncadeUcciU&

luogbi dello Slato Pontilicio, p. Ki.

tom. VI, p. 220; ludice alfabelico di luui

luogbi delloStalo

UCTOKB V. D B.
k

rX -"dLmen/
(sed

cn flifscesi

dumlaxai sed Ceperani


>^'-

extr

citium, ut

Deoet m-

'-

rermserunt diem, V Ouod siad prxsentem

decessores noslr^, documenta_ frustra) expectassent

n'S'an^Pl'Ora "?ZS^':

Ss t
c

se Itpe "operan, daret... In taU exerDom>no, atque extra ^^^.^^^,,,^,^;,^ in


f u>t sepul^^ j^^ognitus pereffrmus, ociofcris iJocca Arcts scm

nosp
,

Srr. Wii7m,

,;,';;.:. ^oc^

IT'
a

Zlersali sanctorum "' *''""' ccic6ra^.r. CeprBn:,t9( rio atiiique ^egestaecces^^ marginem cttans tmdalur ad ., ad

atque znde in Cf^^^ofO Z^.iooii Anglicani Ferraru ''odree^s

--It' cTS
m
sanUx virise
1

c^l^i "
^ ado

^^^ s. -^"^^;; ^^"^^^^^^

.i Bernardum qm
,

. <^>--- Muinateresti.e natione Anglus


prolixitatem

rZwa

^
,

^.^.,,_

n.ner.

din28
bri.

ocio-

Cepranensis

et

epigraphen

^lro ipa^.Ceprani in
bus
in

-gno Neap
'

tano

"^ ^imo in ditione P<'''/?"-<=r

nobil et confessor.s ; Ardwini', presbyteri parentibus natus, tqu^ Jeroso

qm noW
um

non ^^,t,^ p^tem hujua ^^^ palam e^^^^^^^^^^ ^^^^,, ^ei frequentando. fatigatione corporis requ.em ani-

^^^^^.^^^ exercebat; e

dequo

^bore suo ae ^bo

Anglia

lymam

;^SrS';:^'S-'perSi:rper
Nrp^maVu.

~
\L
Zlgno
ctitatis

san-^ profectus ad visitandum

Jt

sanctitate

.rassaretur. in animam Deo )n P;-;edd^^^^^^^

^^^^^^^^ ^ ^^^.^^ t,ie^, , ^^^^^ ^.^^^ ^^^^^^ ^ ^^^ ag.tabat Arpmum ^^ ,, gradieudo iuarmus aceubu.. cumque Jervenit. Hic...
,

Corposejassolemni pompa ^^f ^*^'^^^;^^^^^^^^^ in hunc d.em cum sepultum est, ubi usque
veneratione civium honore ac miracula, qu^ Deus ad ejus propter quotidiana
servatur.

ampliori infirmitate... alTbTdiu segrotasset, diebus.gratias agens Donressus in paueis s^culo. Defuncto beato viro Lino, iigravit a extra Arp>num ac ranct^s.imum ejus corpus beati territorio, prope capellam

op-

tamen

in

ejus

Uimulum

dignatur operari in

testimonmm

san-

Arcis sepe litur (2). DeJoannis in via Kocc Galhnartum mumdie 11 augusti Castrum

devot.onis ejusdem. ac iucrementum Unde F^rrarn^ Jopolo eWa eum locum. avocatione, confiamthanc nlscio qua mentis
:

dicccesiSoranafestive celebral S. anno, postquam omms confessorem, gi tertio ad hbepoteutia, spiritu Dei afflta,
Bpiritnalis

Gerardum

Anglia h. Arannuntiationem Ceperani in Annoia/is Cepeduini presbyteri; monens et in Latio ad ranum locum esse in Anglia Frusinonem et Aqumum Lirim fluvium inter
in

sepulcrisumpserat arma Camrationem ^ancti tempore jam epbebus, panis applicuit oris.... genitus, gravi ex itmeIrvernensi provinoia cumque incommoditate languore confectus
;

ris

adX M

quura manifestum sit S Arduinon adscribi num' Anglicano Martyrologio ipsein Anglia sit, sed quod Quod Ceperanum Crasperhibeatur met domo Anglus fuisse sumhuncerroremvitavit Richardus Challoa Wtlsono ner in Martyrologio Britannico, regno Neapoiamendeceptusut Ceperanum
P.
. :

quodam rium nomen

cui illustri viro iu Castro,


est,
die
,

Gallma-

fuisset

quintodecimo

susceptus hospitio, languore ingravescente,

devotum Deo spiritum reddidit (3). pagu ,..;--',, ,mi itaque est quod Ceperanum. Galltet Castrum ^-^,.,j,. Sancti Pairis, Rocca Arcis

narium

Arduini memoriam litano concluserit et S. octobris : Ceperani, inquit, fecerit ad diem 25


in reg-no

wyni,

Neapolitano comraemoratio. S. Ardpresbyteri Angli, cujus sepulcrum mieet.

unumquodque entm pairom posoppidum- non solum corpus sui peregrinum.qui habet sidet, sed patronum eo Domini visitavertt qui casu sepulcrum sit et quorum illic mortuus
sibi invideant
;

,.,s,Arduin,
fi.icu

raculis glorificatum

Errore decem

dte-

xxvni exarato, S. Arduini conest 18 fessoris in Anglia commemoratio facta mss. CarC juliiin additionibus Usuardinis quocirca hac quoque Bruxellensis

rum, xvu

loco

deflexerit ; qui unus dumiaxat tres in Anglia nati fuerint, Galliarum. Nil utique in pago Arvernenst socii a^- i
;

mirum,quodiidemomnesquaterni

ihusix
die,
est

etiam 28 julii, mentio de eo jam facta in opere nostro in Prcetermissis.


xiti

Bernardus quando dicuniur [i),aut cerie 55. quod unus cum alio et Gerardus (5); et a FerrariO confunditur, ita ut 5. Fulcus
dictus
sit

In vieinia eotunlur S.Pul


t\u

niendum

U S.

Ber

ad ipsas res gestas S. Arduini devein his occurrit quod fidem sim, superet. Esse tamen aliquid, quo anxius

GJam

si

est, nil

nartfiii, xlein

^m(ie(S

Anijti^ e( S.

ignorarent incolse, omnibus commuma unaquseque sanGcmrdu<,o- sunt tres parcccise, quarum procul ,:__ A cerint quae unius essent. Hiec tioncArvergaudct pcregrino hierosolymitacio ^^Q patrono gaudet peregrino Hierosolymitahominum potius n nmii*,ni bio mera suspicio est, noetfereAnglo. Etquidemdie nmaiicolit monuumnvcre. -^^^ ^^^^.^^ ^^1^^^ in dioicesi Aquinate tura et inclinatione nixa quam ullis ^ atque idcirco non magm facien"lyZ^l^r beatum Fulcum seu Fuiconem; qui, iu An- mentis ; amplecii da. Quod si tamen aiiquis eam {iim iJtiicimsmtneiuisque bouis JJommi gUa patemis maternisque bouis Domini paupecnniur: , unwn, UUUm eX ;,/ v ._ _, *: * 4 is c^infiini necesse est macerationem mucerationem teriueri velii, Ac siaiuat vionoQVO fixf. ribus erogatis, ob corporis Loc quatuor vere peregrinum fuisse ei rarum orbem peregrinare coepit primumque habendun rwn Sanctorumvisitatorem; quem Hierosolymam, Jesu Christi sepulcrum visitavixe esse eum qui remotioribus temporibus tum, petiit inde vediens postea tolam peregriexemplar posiertorii et ad cujus proinde navit Apuliam, nonnuUa pie visitandoloca... rum gesia efficta fuerini. Verum favent hxc Denique, ut Domini fuit voluntas, post diuturomnino S. Arduino, quippe qui in pristma nos animi corporisque labores, ad sancti Patris
fe: :
-.

ohm

occultare.

Ceperano

scilicet

vicinse

Ceperani coli, quum ommum Roccfio, honoretur 5. Arduinus cum S. votis id quoque qui etiam peregrinus sit. Verum suspicari, confitendum est pronum esse iyide suorum gesta quum patronorum quod
tiuc
,

(t)

Acta SS. lom.

Ocioljris, pBg. b31.

M;iii. ytf,.
(3) IbiJ.,

3tt3.
11

(2)

lliid

loiii.

VI

lom.

Aggusti. pog. 694.

[4|

Cfr lbid..loiD.

Maii, p. 192

() IbKl.,

lom. VI

Oao-

bns. p. 630.

legenda

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA QUINTA

653
ACCTORB TJTALUKO.

legenda diceretur anno 627 vita vixisse quum SS, Bernardus et Gerardus xi et non multo post videantur ad finem S3sculi haheri hujus con5. Fulcus, Attamen nolim

functus,

Pamphilia contractum depermutando Castro Mutus, S. Martini inirent (l), venit Prosper itaque duo non autem Petrus Muius. An

jeciunepropugnator- probe sciens inter pr^estantissima grinos multos olim fuisse proclivem et christianam plebem pieiate, hujus semper fuisse ad magni faciendam htnc tn generis hominum sanctimoniam
:

pere-

Muti fuerunt tum cononici ? An Vitalianus Sacra loco Prosperi Petrum scripsit?
cardinalium congregatio est congregatio conbullam sistorialis, instituta a Sixto V per

Xmmensa

jeterni Dei (2).

Secretarius insignis

pra^latus est, ab ipso

summo poniifice electus;

aliquot sanomnibus fere Italiw provinciis GaUia, similiterque ctos exteros coli Germania; nil itaque supra fidem Belgio et hrevissimo spaiio quatuor pere;

esse

quod in mortem obivenrini eximia sanctitaiis fama Superest ut rint et ab accolis colantur.

qui quod a cardinatibus sacri collegii secretarius designatur, cum eis, sede vacante, conclave ingreditur et officio secretarii status fungitur quocirca secretarius sacra collegii
;

etiam dicitur
c

(3).

Primus hanc domum

in curia

Romana

scriptionem rartssiViialiani de S. Arduino excudendam curem typis iterum numerononprxmissis capitum aut poiius

mam
rum
sita.

iliustrasse legitur Tiberius Mutus, cardinalis de iitulo S. Priscse, pairicius Romanus, domo ducum Vallismutiae * et afjinis VallemuziM

de

titulis,

rubriea, seu (ut ipse loquitur)

sed ad latus singulorum

numerorum appo-

Paulo V promoius

a quo ad eximiam dignitatem est (1-) mortuus anno 1636. Recen;

set Ughellus in

cognominum

indice

Carolum

HISTORIA
B
S.

Mutum, episcopum CivitatisPlebis, Jacobum Spoletanum, Joannem Imolensem et Reatinum cardinalem Tiberium Assissiensem,
,

ARDOVINI ANGLIGEN^,
DE CEPERANO,

et demum Hiey^aciensem et Viterbiensem Valerium Bitectensem et Tiphernatem. Per,

manet adhucdum Mutorum domus.

JURIS ALLEGANTIA
Per

modum

allegationis

in jure

descripta ab Antonio Vitagliano

PRO SANCTIMONIA

B.

ARDOVINI,
a
''''

Ceperanensi, philosophicB ac
dicince doctore.

me'
Inter

ANGLIGENiE, DE CEPAHANO a,
caeteros viros beatissimos, (ut verbis le[fol. 2. tect. I, et seqq.],] illustris^.J

eompenS^^*;^^;

gendae utar

PROLOGUS
Auctor
se

a.

com-

mendat Muto.

Petro Illustrissimo et reverendissimo Domino sacrsB card. coo^reg. secretario et Muto,


basilicae S. Petri

canonico dig-nissimo
,

b. Pollici-

tus
*in

sum

tibi

superioribus diebus

impr. id

abundat

manitate tua profectum esset, tempore Historiam S. Ardovini Anglig-enae ad te mittere nostrffi terrsB Ceprttni breviter
:

quod hu* prfmo quoque

sime Domine, quos pia mater ecclesia celeberrime veneratur dig-nisque jugiter extollit laudibus, is sane erit quidam vitse venerabilis, satisque devotus ab ipsis crepundiis, nomine Ardovinus, ex Anglia oriundus; qui spernens infantia, mundum et cuncta vitia, habitu peregrinationis

,y^_

suscepto

suam
;

dimisit patriam,

parentes
'

derelinquens

petiit

Jerosolimam,

Jordanem, Montem
in quibus

Oliveti, ac universa loca,

Quod quidem etiam mea sponte, tum ut animum tibi aperirem meum, tum ut studium, benevolentiam ac observanfacturus
*in
sto

fueram

impr. prs

*. tiam (quam debeo) et absens prsestarem per te perspicue non possis Quodsi, quando bomines adliibens C (quod absit. neque dubito,) consilium viros probos et amantes illustrisin
"

Redemptor noster Jesus Christus natus fuerit, vel miracula fecerit, vel praevel mortuus aut sepultus vel passus dicaverit fuerit, et tandem resurrexerit, vel ad cselum
, ,

ascenderit. [Loco citat. fol.

3, leci. 6, patet.']

E
VitausqMc
<;'

2 Qui tandem, velut peregrinus humillimua Cffiperanum adveniens, mox ut hospitii sui

ad

o&''"*

simffi

domus turo c ad meam namque existimationem id magnopere pertinere arbitror ut


:

limen

intravit, tanta subito

languons gravi-

hisce in rebus

o utinam!) gravioribus

me me-

tate correptus fuit, ut in pacis et vitse viam beatum emiserit spiritum; quem Abrahae sinus
Isetissime in patria beatitudinis fflternae suscepit,

morem intelligas ac noscas. Opus autem, qualecumque est, tibi dicatum eic recipias, foveas
obac protegas rogo ; ut. ejectis improborum tutelae patrocinio acertrectationibus, sub tuBE rimetueraris. Vale. Ceprani, iii Kal. februarii obsequen164.4. Dominationis tuse illustrissimfie
tissimus Antonius Vitalianus.

[prout

fol.

lect.

clarissimis

verbis

ostenditur.] S.Ardovinio3 Unde, ut ab ejus sancta exemplari vita sumamus exordium, non controvertitur, quin

"''"''''"X''''"

omnibus virtutibus ac sanctitate plenus usque in finem fuerit. Et, magno sui ipsius exemplo relicto, confirmavit, et plenissime in ejus foelicissimo obitu ; quandoquidem , licet iu

j^n^ant^r.

ANNOTATA.
a Titulus hic deest in exemplari Urbinate. b Inter tredecim canonicos basilicsB S* Petri, qui die 8 octobris anni 1645 camerarios majores aliosque procuratores consti-

Anglise partibus natus et educatus ab ipsis pueritiae annis, bonae existens indolis, pueros omnes innocentia , senes quoque morum gravitate superabat, die nocteque ccepit in lege Domini meditari et animam non solum opere,
:

tuerunt,
(\)

cum Olympia Maldacchina p. 261. (2) MoBullarium basilica; Vaticanic,


qui
t.

111,

Contiiloriale el Segretario del lacro CoUegio.

t*)

Ibid.

V*

V roni, Diziooario di erudiziooe ecclesiasliCB, Segretano detla [Z) Moroni, loc. cil. el v'* ton*i$toriale-

CongregazKme

Muti(TibeHo).

verum

DE
654
iUCTORK

S.

aRDUINO, PONT. NONCONF.

lectwne [ui d. legend. fol. 2, fendere cavebat;

contritum humiliat, conlibidmem extmcupiscentiffi nebulas portat. verbositatem non lumen


cor spiritui supponit.
ffuit, castitati

dissolvit,

OpffTo S. Ardovini recen-

'l^Ctelea

sacerdotii

digni.ate

postmo-

aroat hurailitatem

commendat,hominibus dem.
;

unlur.

rlt^rorr.
IresVet

^3,] boSue

operibus vi-

Jmpro. firrirvitr; :;.;: quantaque devotione,


quanta mentis

ac sanctara ut de nue pr8tat vitam beatam dicit Kipa in suo tractatu sententia Augustini remed. ad curandum pestem, de peste [iit. de ubi ore hiante exclacircafinem, num. 151;] virtusacrum jejunium. abstinentia,

mat

tum triumphatrix

et regina. tu dfflmones

com-

SormLuetudineadKeae^^^^^^^^^^

-:TZ ::^riq uriXie si.ni.can


K3;^..5,E.op2;--7/;.rdi:i; Matth. [cap. (-J.
ffDOscetis eos, inquit
fffitur

fortissimos ferarum primiP,tyrannos confuudis, leonum ora contundis Ex unffues excludis. venit Ardovmi sanQuibus eflFectibusjudicanda
1

ctimonia,
Bctus; [ut

cum

jejunium fuerit su^ virtutie et S. dicunt Apost. 6 ad Corinihtos,


et

ArdoviDioperibusquid

^ cogitandum

sit

! erenti tu. decernendum iUos. enim illorum sequuntur


Arduini con-

relinquo.

Opera [Joanms Apo-

itantia et fiducia

incommoda et pencula que con tat, cum vit^ eubstmendo in adi>ertimebat Dei l^onore non lolerandii'. Jro perseverautia usque et flia cum patientia pat.entiam Actus autem substinendi B fioem. Thomas 2. 2.
,

'''S

sati. superejus'admirabili fiducia vero

vivo operata, ut SAdde et tu miracula, se providentiam ad et maris tranquiUitatem . quiinopiam [ex fol. 4, lect. 7;] qu^ uautarum sunt sanctitatis; sigaa dem miracula in vita Triumph. dePotest, eccles q.\h

nom.

2.2.g.

U7aW.

2.]
yiraailay in
vita operala,
lanctilaiii

tunt signa in

Ardovino.

[AuQustinus art 4 vers secundo

illis, ei q.

16, art. 3,

ad

l;

mirum, Beilarmin. in cap. Nec

n. 10, 26, q. 5;

et

perseverantiam includit. [ut S.

Fugacia mundi hujus et prospera ^t aspera pw coDtempsit, adversa quoque formidavit, [ut fol 2. lect- 6. Deo ferre minime Langaores diutissiet sMii lect, 4.]
et 128.]

Molphes. cons. 46, num. 42 Dies nwrlis iU Ardovinus summopere 9 Atmorti prosimus hrum, lyui confirmaus ejos auimum totum glorioie moIffitatus fuit,
et 43.]

consiai.

mos

angebatur, tanto nuanto durioribus periculis servitio ; imo constantius in Dei convalescebat

et

discrimina

tolevarit

crebernma,

et

evidentissime mort.s divina voluDtate, ut jam cognosceret fore vicmum; cujus sibi tramitem prsepostulans advenavide satis et jubilanter cum Propheta {Psaim. 115]

rMminr,
cuntur
litiu.

di-

Tiufa-

tum

humillime

locis smadiungitur[/br3,;ed. 6.] quod iu fundebat lacrymainnumera ffulis prffimissis

Dirupisti, domine, psaliebat, dicena sic sacrificabo bostiam laudis ; et dum mea; tibi pacis et vit jucundissimQJubilaret, iu
:

vmcula

voce

fum
si

per

visione ac profluvia, ardens de Cbristi quem credebat ilUim in veritate cerneret, Ardovinus tidem. Permansit igitur
fiducia, et ideo
:

bona phalem

coronam meruit trium-

] Tiam suum obiit diem [ut d. leg. fol. 5, status cujusmorte universalis fletus omuis In popnlus personarum factus fuit el concurrebat elatis. Id autem ut clamans, vocibus ad cselum conveCeperanensibus accolis est compertum,
;

lect. 9

nem,
antem

fiqui enim perseveraverit usque Servi palvus erit [ex Ka^eo, cap. 10.]

nenmt omnes

Deo. inquit Apostolus, [6 arf in sanctificawian.] babetis fructum vestrum seternam; gratia tionem, finem vero vitam Domino autem Dei, vita jeterna, in Christo Jesu
facti

Ho-

ejus venerabile et ecclesiam beatissimffi Bei corpus sumentes, in et, celegenitricisMariffi^^irginis bajularuut;
in

unum

bratisexequiis, sepelierunt; [ut fol. 5, quod clare proDies mortis dicitur nostra dies morientibusgloriose, quia ea dienasci
:

lect. 9.]

oeditin
instii.

Dostro.
Tolerantia,
tohrielas et

dicuntur,

numquam

morituri;

inUilai iinml
frt

ArdoviDO

spectat ad temperantiam, quffi ab circa Aristotele [3 Ethic.] dicitur mediocritas a voluptatis, seu raoderatio aut temperies actus
6

Quod

fiiennil.

ratione facta, [ut S.

Thom.
,

2.

23. 141, ari.

/,]

sobrietatem, inclodit subjective abstinenliam,


oeetitHtem et pudicitiam

quibus omuibus Dei

servum Ardovinum decoratum fuisse traditur verin diota ejus legenda [foL 8, lect. 6,] his putandus est illic Nec sic simpliciter bis brevi tempore demoratns, sed plurium anno:

de excusat. iui.;] dicimtur dies morlis coutingit. Hinc natalitia exemi^um iUorum quorum ad vit* melioris recoluutur * b. [Cap. raerita solemni trophreo extra de fe. etnot. per licet, ei ibi no.Panor. instii.de Qlos in ^fin.in verbis natalibus Rtpa in l-f^^^f^'^ ing.quod refert,ei sequitur Trebbelcum iia. n. 1 /f. ad Senat. consult.
,

Sed in bello. prout in Ardovmo


[.

'in

impr
h

'e-

rolunt.

lian.] Natalitianostri protectoris

Ardovmi

celeAnijelontm
ranlnn " d'wtilo Araovini
,)i(

brantur die 28 mensis

julii.

rum

cutriculis

ibi
:

vacasse fletibns,
et

oratiom-

bus el jejuniis
Jugiter inquit,

et [fol. 4, leci. 1,]


vigiliis

subdens

orationibns demi*
et

Aiigelorum custo10 Accessit in ejus sepulcro mtraculo dia et cautus [proui fol. 6, d. legen. pUirirais ante ejus
;

dans, suumque corpus jejuniis, abstinentia macerans.


Jejitnium 7o

cibornm

primo.] Noctibus namque revelacorporis inventionem viris spirituaiibus

miictita''"'

/is fuil

tom

pst, oirca

tumuhim

ejus

angelorum

assi-

tuplcx ejuni/ue pffectMi.

Duplex igitur est jejuni-nm et abstlnerea peocatis [cap. Jejunium.de Consecrat. disi, 5;] et abstinere a ciborum luxu per sing-ulos dies
7
;

cereos, stentium cuneum, accenso^ tenentium dulcisonos cantilenas, ac ibidem concinentium


{adesse;) qui

angelorum canticus

sanctitatis

[cap.

Non dico, de Vonsecrat. disi. 3;] et utroqne fuit decorntns Ardovinus, dum jejuniie et ciboTum abstinentia corpus suum maceravit* Quid enim Bliud indicat ilbi pluralitas jejuniorum, nisi fllam jejunli duplioitatem ? Geminat pluralitas duas siugularitates, [l. qui % StichaB
ff.

Bertrandt, est signura. [Roia in Relatione B. giorim Miraculo ^) Castellin. de Certitudine


n. sanotortmi, de Sign. sanci. cananiza/nd.

wers.

Armoniaquoque

cselestis.]

Splriitfor de-

11 Ipsaper

splendor iUius iasigtiis,

dimi

montral cor-

de legai. 3;] et sic jeiuuium, generice sumptum, mentespurgatjSensum sublevat, carnem

quidamhomo [ut fol. U. mirac. 20] vidit tunc columnam de ipsa ecclesia, quasi egredientem
vere locidam, circumvolitantem ecclesiam et

porn

!//or'"-

BUO

OCTOBHIS DIE VIGESIMA QUINTA


A
deinde ad cffilum OTO lumine ascenAentem juxta iUud Matthi velociler in conspectu Justi fulgebunt sicut sol, [14] demonstrare corpopa tuo. Splendorem autem Litleratis plene probat Antonius de
illustrantem
,

^55
;

cffi

vel ordinarii colantur

[m^
I,

ex bulla docet
cap.
12, n. 39,2,

ACCTORK VITAlUNd.

Lezanain Summario, tom.


et

Bonaccina,
2;

toni. II, dispui.Z,q.

\,puncto

n.

modo

gloriosa
[in

par. 5. c. 8, n. 10 ] et quod [ut foL o, majori admiratione jiensandum, terram, qua Christi famulns mirac. '^.] solam

Summa,

ost

Vobis gore; justa illud Malachije {ca-p. 4] sol j-ustitia. timentlbus nomen meum, orietur quo sanctum 12 In ejus autem altari, sub Tmpore tmlapidea requiescit. fuit ejus corpus in cap.a nor<^iii memorabili et usque a<l ^.icmoicnm continuo veDeratus ut sanctus, devodiadrmaic.ra- praesens veueratur magno concursu et tempore, Aiuettancii diis ubi ab immemorabili
:

teg-ebatur, solis radius

maguo

illustrabat ful-

temporis, tempore 30 vel 40 annorum h ex C. de tongo verbo scripto, et ex Prateio in suo Lexico, Ardovino conLongissimum et aliis;] quod in et post currit qui ab immemorabili tempore, fuit ut talis pictus, repumeraoriam,

scientia, et tolerantia sit longissirm quod ipsemet declarat esse spatium

hominum

tatus et in catalogo sanctorum habitus. atque 14 Pr^terea additur suavis fragrautia .,- giiavi sancti^ ^^^.^'X"^ continuo bonus odor; qui non solum ex capite nota ex,
,

(ati$

emanat, detecto argento, quo est involutum; imArdosed etiara ex universo corpore, quod mire re- vino.
doluit.
tur,
nii

tempore apertionis
episcopi

capsae,

^.^^^

popuU;

deseriptione

superioribus

ordinariis

"ijermittentibus

fue-

ad

prffisentiam reverendissimi D.

qua claudiEuge

celebrantur missse runt celebratffl et in dies


dicti

Tucii,

sancti, cum propriis et ejus legen. hymnis et orationibus, \prout in etiam, quod ab anti14 et 15.] Concurht
fol.

peculianbus

eauctitatis etiam est

iione beati
fine

Verularum i; qui odor signum [ut Rota in RelaPaschalis Baylon in iii miraculoxn
:

immemorabili quissimo tempore, et forsan sanctus publice depictus et fuit tanquam cum diademate et radiorum splensculptus
,

dore, similiter
cti

cum

titulo et descriptione san-

miraculo in RelaiioneS. Theresiae in \u 5. Isidori in posi mortem ; et in Relatione primo miraculo post moriem, ubi referuntur HomiL exempla ; et prohatur ex S. Gregorio Thoma, part. 3, q. 83, 38,- et raiio est ex S.

ab ut sanctus adoratus d, non solum verum et utriusque sexus Christi fidelibus abipsissummis Romanis pontificibus. priEcic,

et

ad %, quiahonusodorperiinet adrepr^sentandum effectum graiise nam, sicut


art. 5,
:

pue a Paschale
post
concilii

II,

nono kal. novembris 1114,

Ceperanensis celebrationem, [quam refert Baronins tom. xii Annalium] e, Roma ab Innocentio III, die 23 junii 1207; dum,
celehac transiens missamve in dicto sacello ad montem Cassinum se contulit f, brans, [Riccardo in Cronicon referente]; et denique a die Clemente VII multoties, sed prsecipue continuam per ejus fere 16 januarii 1531 Ceprani commorantiam, [ut apud Jo. Tarca,

Christusplenusfuit hono odore, ut Genes. 17 ita Ecce odor filii mei, sicut odor agripleni ; juxta Christo derivatur ad suos amicos,
:

iltud 2

ad Corinth.

spargit per vos in

Odorem noiitix suw omni loco, quia Christi


:

tn bonus odor sumus Deo; proui videreest Remiracido vi; Relaiione heaii Berirandi miraculo npost latione S. Francisci Xaverii, canit sancta mater ecctesia mortem ei ideo et Sancti tui, Domine, fiorebuni sicut lilium, balsami erunt ante te,] sicui odor

gnotam gvidereest, quod nos latius explicavimus in nostro Antiquo Ceprano per totum.]
Per immagines igitur, quas osculamur et coram quibus caput aperimus et procumbimus, Chri-

sancti in- incorrupUo 15 Rursus concurrit ossium dicti potenliam, corruptio supra omnem natune ''^^^l^Xfm ab ,^,v,c, _ spatio fere mille et octodecim annorum,

stum adoramus et sanctos, quorum illffi similitudinem gerunt [ut in concilio Nicseno per sestotum, et notatur in concilio Tridentino, sione 25 de invoc. et venerai. sanctorum ; ubi aperiis notis scriptum reperitur, quod sanChristo vivenp ctorum martyrum et aliorum corpora, quee viva memhra fueiiwn sancta runt Christi et templum Spiritus Sancti, ab ipso ad xteryiam vitam suscitanda et gtorificanda, a fidelibus veneranda esse, per quae multa beneficia a Deo hominibus prsestan;

anno videlicet 627 DominicEe Nalivitatis usque ad praesens 1645; quae qnidem incorruptio,
dicitur miraculosa et sanctitatis est signura k,
[ut dicit

gnifica'.

Rota in Relatione B. Paschatis BayIsidori, lon, in III miraculo ; in Relatione S. miraculo post mortem plura afferens in \ exempia in Relatione S. Theresix de miracorporis prope F culis, in tiiulo de exhumatione Xaverii finem et in Retatione S Francisci in I miracido post mortem; et i^atio est ex S. c. 3. SenThoma '6,part.,q. 51, aW. 3 cM-,
; ;

tent. disiin. 21, g. 1,

art. 2 et^, et Opuscut. 2,

tur.]
Comtitutio

13

Nec

obstat Urbaui
pontificis

VIII

conservandae
edita

Vrbani Vtll

memorife
.

constitutio,

Roma;

die 2 octobris 1625, [iom. IV Bidlar N. b7 doviDi'wnt7oviDisanciSanctissimus Dominus noster soUi^^^^^^ inli. animadvertens;] ubi priecipitur, ne imacite

154; quia corpus post mortem est corruptioni et puirifactioni ohnoxium. Vide plene Casiellinum, de Certitud. glor. sanctor., de Signis sanctitatis canonizandorum, cap. 6,
c
n. 3, fol. o411.]
'

gines saDctoram, nondum a sede apostolica canouizatorum aut beatificatorum, pingantur cum radiis, splendoribus aut laureolis; et, si
qufe

16 Denique ejus sanctitatis formam et iaDocentia; vitam rex cEelestis, cui militaverat,
tantis

Miracuia

Hem

^^'J.^^'*'"'

declaravit signis et miraculis cxtulit, J,^J,^^, quantis ex succedentibus apparebit, [u^ rf. leg.
taliter fol. 5;] ita et

amoveantur; et inhibuit apponi tabellas et immagines ex cera vel argeuto quod idem coofirmavit et decrevit in
appositffl

sunt.

quam

quod [a fol. 6 ad 14] plus 25 miracula, autiquitus operata, enumerentur; licet horaines in dies ejus intercessiones implorent in

generali

congregatione sanctae inquisitionis 4 aprilis 1625: quia dicta constitutio vel die decretum non prfejudicat iis, qui aut per communem ecclesiae consensum, vel immemorabilem temporis cursum aut per patrum. viro-

eorura laboribus ut neprout raulti gratias obtiuucruut, cessitatibus, et in dies obtiuent. Ad cujus sacrum tumulum cupitum quisque praemium capescit et uber-

rumque

sanctorum scripta, temporis scientia ac tolerantia sedis apostoliOctobris Tomus XI.

vel

longissimi

habetur
post

rimis potitur beneflciis, ut [fol. 1, d. legendee] iu hyrano; quae quidem miracula

mortem

sirailiter

sunt signum sanctitatis 87

ggg

DE
[ut

ARDUINO, CONF.
^^^^^^^ 6ii,ei in

NON

PONT.

.c
T.T*Luo.

tis

^2/^^f addimus, foL raculis, versic, quibus

nota in RelationeS.

mxracvXou, Relaiione B, Paschalis Baylon. ad, 1; et 2 2. UO, art, 4. S. Thom. part. 1, q. c. vecorpore; Bellarmm. tn >'. 2, Q. 128,

Anglia et alibi de adhibere, In Gallia, Belgio, sane latrim cultu diciiur. Probandum uno exprimi, ut diversissimas aliis verbis res sanctorum divinus culius et veneratio sunt quod ubtque id non verum nimii sunt qui,
;

nerabili,

num.

5, ei

i^^^-^^m

Anchar. de

testi-

fiat

hosiili
si

enim
et

vehemeniia declame^xt. Secum deberent Dei constarent, exterminare


concxln Cepe-

Excusauo au.

^"n
sancti

Domine, quE in Hffic sunt, Illustrissime


^j^^

proximi amorem.
e

referenda

verborum lenocinium de vita Ceperano, tibi ArdoviDi Angligcn^ de tempons, putavi, tum pro ratione
^^^^^^

conceditur, quod mihi in hoc actu perexiguum tuis fore contum pro brevitate, qua auribus probata satis sultum censui qu ita tandem ubi judicio tuo, iutelligam, et commendata
:

Baronius (l) sane memimt in Critice ad im^ ranensis, itemque Pagius (2) neque qua>stio est de hoc tium anni IIU Beneventanus [6) et concilio, cujus res Falco
:

scriptores coa>Romualdus Salernitanus (4), Paschahs papa II an B. vi, explicuerunt sed


;

tum S

fuerit. Ardoviui reliquias veneratus

non longe

acerrimo

minime

displicuerinl.

Lacs Deo. Vale Ceprani, die 1 decemb. 1642.

ANNOTATA.
Cepraa In hac ipsa scriptione Ceparanum, etc.venit. MeDum, Ceperanum, Qot^mnnm dicebatur ut in diis temporibus C[\^^muum Muratorio, videre licet. Chronicis, ediiis a Cyperanum dicere maluit Pagius in Critice

exira Viialianum Cujus asserii nuspiam " vestiQium apparet. . -^ Ceperanum transiit f Innocentius reapse referenieRicnon anno 1207, sed 1208 neque anonymo Cas(5), neque cardo de S. Germano
;

sinensi{Q), sed

anonymo Fossx

Novse,

quem

prtmus vulsub nomine Joannis de Ceccano


celebrato gavit Ughellus. Hoc itaque teste (7). Innocentms papalll, festo Ascensiouis Domini. xvi kal julu .. egressus Roma, venit Auagniam
reriatertia, alio die

Annalium Baronii,
b Reapse ab iniiio mos ei consueiudo fuit ut sanciorum fesia (quantum fieri posset) in anniversia deposiiionis aut obitus die celebrareniur; iia ui in hanc diligenier inquirerent

qua possent annuam eorum memoriam legitime facere de qua re prse caeteris eximie tractavit Muratorius in Commeniariis ad S. Paulini Nolani aliquot carmina. Hinc, quum a gnecis multoque magis a latinis omnis fesius dies per catachresim natalis dieereiur^ facium est ut nonnulliy etiam inter
veteres
:

dominus papa ivit Piperdominus papa num... Ad auram postmeridiem monasterium Fossffi Nocumgomnibus ivit ad ^ clarente die, dominus papa vffi... Feria quarta. novse.. Et per dedicavit altare majus ecclesise commoratus est... totum diem ibi dominuspapa die et nocte perIvit ad castrum S. Laurentii;
ivit mansit ibi. Feria iv [imo vi) adveniente et die et nocte ibi pemoctacastrum [cujus?)) Ceperanum die et vit. Sabbato transivit ad ibi. Dominico die proximante, nocte permansit S Germaa clero totius abbatim solemniter iu
;

num dominus

veieres scriptores ecclesiasiicos, qucvsiverint (nil de verborum figuris cogitanies) quare

sanctorum dies mortis natalis dictus sit; et perpulcrum responsum repererunt. Verumtamen is errarit, qui ubicumque natalem sancti cujusdam legeritt crediderit eum certo diem emoriualem esse suspicari licet, non
;

papa receptus est et ibi perusque in vii kal. augusti. Inde rediit mansit Romam per Soram, Casammarii et Ferenneque uspiam^ tinum, Nulla illic mentio Ardovini alibi Innoceniium III visitasse S. improbabili conreliquias quod nonnisi ex jectura addere potuit Vitalianus. Tarcagnotc-B Historiis mundi nunc careo;
; ,
:

affirmare. c Descriptio sancti est tiiulus sancti; iia ut sub ejus imaginibus scribereiur : Sanctus Ardoviniis seu Arduinus.

ita ut dicere

non possim fallatne hoc

loco Vi-

talianus ui alibi. h Tempus debet esse

centumannorum,qu%

Et quoniam

ejus no-

men
C

singulariter hic occurrit, animadvertere

computaniur non a primis, sed ab ultimis Urbani VIII decreiis; ita ut cultus publicus
incepisse debeai ante
i

placei ejus originem vere

germanicam

esse

annum

1536.

quo angliea et saxonica nomina referas. Consiat enim pro more ex duobus vocabidis Ard seu Art, quod venit etiam in Ardo, Artmannus, Artaldus e^c. et videiur laborem significare; ei "Wiu, quo omnes norunt amicum indicari. Sedt ut alibi saepe monui, noli ex Ard-Win sensum extundere apposita sunt nomina ut Tullius Cicero, non autem compositum ui Demosihenes, Alii sancti dicii fuerunt Arduiniy puta S. Arduinus At^iminensis, cujus gesta
: :

Eugenius Fuccius

dicecesis

Verulanae,

qua Ceperanum capitur, episcopus fuit ab F anno 1594 arf 1608(8). k Odor, de quo hic sermo est, oriri poiest, ui ad diem 21 octobris (0) jam animadveriimus, ex herbis odoriferis, quse olim sepulcrts
includi solebani. Ut itaque miraculi loco habeatur, necesse est constare odoris illius nut-

lam adesse naiuralem causam

quemadmo-

in Actis nostris illusiraia suni


gusti,

ad

dietn 15 au-

d Itali
ligunt,
(I)

et

Hispani^ quoniam vocabuto ndo-

rare nil nisi venerationem

quamcumque

iniel-

dum in citaiis miraculis id observaiumest. 1 Ossium conservationem eiiam intermiracula non facite referendam esse ostendimus eodem, quem modo indicavimus, loco neque in allaiis exemplis deossium, sed de corporis
;

non horrent id de cultu sanctorum


8,i
i

conservatione agitur.

Clt1.

AnnsOc, ccclc.. ,o lu. num - (2) Ibid.. loc. Blicrifh. Ponlihcum Uomanorum usqae ad fincm S8CU "*" VTl (^) Muratori. Script. 'l*'- - lom. VII, col. 982. ^"\k.J' noi rcr.
1. [6]

_
p.

(7)

"'.I'-

*4)

11"'^-.

8L>.

(I.

CaUula. Hist. sbbatite CasMncnsis, part. ., nau'. 474An. Muralori. lom. cit.. col. 887. - (8) UeWlIus, llalia Oclobri, sacra toui. I,col, 1398. (9) Acla SS., toiii. IX
(6)

itttlic,

m.

DE

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

657

DE

S.

LASRIANO, CONFESSORE.
IN

HIBERNIA,
V.D
B.

Vita sanctissima in monasterio Ra unicus. Familia S. Lasriani. Domangeno. thenensi sub S. Carthago et in insula Pioch sub S.

Mors

in Ultonia.

particulaUo, {sive pr^efixa honoris ergo in Btbermeus) Molassio, ahhate Leghlinensi hocdie UaraposioUco,qui nia, deinde episcopo et legaio tyrologiit hiad diem bci-nicis in sxculo VII virtutibus suis inclaruit omiserunt Lasrianum leripltUj vero 16 septemhris Martyrologto nullo alio indicio inscriplum quo etiam ad 26 decemhris Tamlactensi in ahbaiis titulo adalius occurrit Lasrianus, B jecto. Sunt et alii plures SS. Lasrtam seu
dcl.
S.

Ad

aprilis egerunt decessores nohoc opere nostro de S. Lasreano stri in

diem 18

Cum

LasriaDUS,

autem, ex priori Vita (3) hasc excerpo, episcopalis dignitatis honorem adeptus esset S. Carthagus, tanta bonorum virorum multitudo ad eum confluebat, ut nisi divina largilas
illis

necessaria suflicienter ministraret, numeExcerositate sua vix simul possent habitare.


ptis

enim parvulis remissiorisque

vitBe

homi-

nibus, qui sanctis Dei vcri servisinsuis necessitatibus

Molassii, quos

nemo

facile distinxerit

uni-

subministrabant,sanctorummonachorum numerus erat octingentorum quadraginta septem qui omnes unius pastoris exempla quisecuti, unanimiter Deo serviebant. Labor
, ;

fuisse affirversos tamen undecim ad minus xn Colganus. Hos inter venit hac die mat

Martyrologio
;

Tamlactensi Lasrianus filius Lasrenus films et in Dungallensi Nasci juxta lacum LochNascani, de Ard-mac-Nasca dubito ecclesialaigh in Ultonia quem non fuisse, siquidem stico olim cxdtu honestatum festivitate (Feil) preeS. jEngussius de ejus sermonem faciat ubi etiani luculente
: ,
:

illorum [non enim manihus solummodo lahorahant, sed pro veteri insiituto colehant agros aliisque gravissimis operihus victum sibi comparabant) servitus erat dilficilis sed

dem

vim hujus

Uiboris flamraa

minuebat

caritatis,

ut nemini eorum onus

suum grave

videretur,

Erat autem monasterium illorum


:

in finibus

Me-

senti die

Ralhiu dicitur dise, iu plebe Ferkel, in loco qui constitutum in quo labore manuum suarum

eum Magiium nuncupat, iaudatque quod

Chri-

victum

sibi ac

pauperibus comparabant;

qm^
;

autem stum novii seu sapuit; in annotatis


de Ardihidem (^ic27Mr Laisreuus. filius Nascae, seude colle filiorum Nasci ad lajnxQ.^^^i&z^i

plehs seu

pagus minornunc Fircall diciiur Rathin autem Kahan, Bahen seu Raghan in haronia Batlycowan, in comitatu regis non
;

cum Loch-Laig in Ultonia quee Dungallensis martyrologus descripsissevidetur. Atquehasc Lasrianus& sufpcere videntur quibus ille S. in opere nosiro aliis distinguatur et locum Lamereri censeaiur. Porro, licet repugnet discipy,lus fuisse videtur (suadet niganus (1), enim et lemporis et nominum conformitas)
;

autem Rathyne
lium
a
(4)

in baronia de Fertullagh in comitatu Midise occidentalis, ut post Archdalet

Alemandium

(5)

volunt

Lanigan

et alii. (6), Carlislius (7j

ex i>rimi

episcopi ei ahS. Carthagi, qui et Mochuda, duplicia n hatis Lismorensis in Hihernia; cujus diem, qua Acia edidit Henschenius noster ad colitur, 14 maji. disequeniia % In his posteriorihus leguntur

Inde transihat non numquam ad alia loca et S, Carthagus pro more monachorum maxime episcoporum Hiberniie. Veuiens zYataque in regnum Momonide, ut posierioris
Vit^ aiicior tradit
(8),

dein ab co mi$sus esl in in-

sulam
nbi.
dito

sanctus episcopus Car-

Puinc; novo eonmonaie-

ifclimlisfuit S.

Cnrlluuji in

momisterio
Itulhenensi,

Habuit duodecim discipulos S. Mochuda valde seu Carthacus in suo monasterio Railhin Mochua, fllius Mellain, et ipse humiles, id est
(2):

thagus, rogavit eum rex regionis Kiarraigh Chuyrthe, Caihalfilius jEde, cum amicis suis, sanut in Christi nomine se sauaret; et, orans et oculi et rege, sauavit eum ctus Dei pro
;

rio, vixit atUf


S.

Domangeno
ijfui

cpiscopo,

rutn in(crahot
Hatlienenscs

7"o innumeri
aliidein ac-

primus monachus

in

monasterio
;

Raithin fa-

suam, monachos eaures ejus convaliierunt. Tiinc rex arcem Cnharch, et Rosbeargh, et Ro- legcral; perid est Hyleam rexit dcmum smor, et insulam Pioch {nunc Inis Pict, Inis

mseruuf

et tres filii ctusest; Mochemoc, filius Vairt Naseain, quorum nomina Gobbanus, et Straphanus et Lasceranus; atque Molua et Lughayr;

Puinc seu Inis Pick, prope Inisharhan seu


Inishirkan in haronia de Carbery, in comitatu Corcagiensi, in

in Vltoninm

ubi diem nhiit.

Momonia),

in freto

Co-

et

Mochoemhog-, filius Cuaith; et illldanus et Fiachua; et Mochoemhog-, postea episcopus


et

Fyulug-hie

et hi

omnes

incredibiliter obe-

gam po.-5itam, Domino et S. Carthago obtuUt iu seternum. lUo jam in loco, id est Roibeargh, sanctus Dei quosdam fratres posuit, ut ibi Domino cellam
ffidificarent,

dientes erant. Et S. Carthagus, volens onus eorum alleviare, ante obitum suum constituit haberent eis cellas, ut aliquod in senectute ob nimiam obedientiam in juvensolatium tutesua: et prophetavit multa bona de illis.
,

qui locus est clarus


ipse S. Carth;igus

satis. lu insula

autem Pioch
mansit
ibi

ccepit gediticare et

annum integrum.

Post finem anni tres de supradictis discipulis, id est tres filios Nascain, Gobbanum episcopum,
nasiinue d'Irlande. pag 558. lom. 11, pog. 33. n. 181), Hathyne. (8) Ibid. pg. 383,

{DEcclesiastical hislory of Iretand, lom 11, Pg 363 (2) M. (3) Ibid. pog 377, n. Acu. i>S. lom. III. Mji. pag, 382 (5) Histoire moUoiiaslicum Uibermcura, pag. 727.

(4)

ii.

(6) Eccles.

(7)

Topog. Dicl.
27.

history of Ircland, ol Irclsnd, \


.

et

65S
Pt V. D. B

m
:

S.

L.VS1UAN0. CX)XrESSORE.
satis commode a&ris dotatum. Hibermonasterium Aird-Macnissi, latine Collis nice est ad ripam lacus Laodh, S. Macnissi vocatur ; Karrick-Fergussio ad austrum appocitam, sisacra loca tum. Omnia illa quse commemoravit monasterium hoc tertii B Commor usque ad

et B. Lasceranum, StraphaDum presbyterum nuepi.^opum Domaogenum ipse ordmavi^ quia HvTt adeos conservando. ep scop conspeotum sancti C.rthag. oJiu duodecim fra ^^nasterio^Kaithio, et

ctum,

i)

Sssilm'

--

eis

reversus est reliquit ibi, et postea

sauctus

Vr

Mochuda seu ^-'^/-^Raithin. In iUa

ordinis

sunt

in

superiori

Clan-boia

seu

Im

jam

a' insula locus e.t bea

^TeTb

sTimus,et ante annum 6^0 aut Facla h^c sint oportet CarihagusexRathmensicceno63> Quo S. eiiam plurzbus tioexputsus est (1) ; quin ante verisimiliter ante annis et

virireligiosiibisemperera^^^^^

Airdia majori. Duffi enim sunt Airdiae in illo tractu ; major quse superior Claunaboia ; minor vero quinque milliaria in longitudine
. . .

complectitur

ampla
boiam

et deliciosa territoria...
,

major multa milliaria ac satis Lacus vituli


,

^^nwM

aeu Loch-loadh hibernice


interluit et dividit.

ui exisiimat

CathaLaniganus (2). rex atque haMomonicV lusseu Cathaldus. eo anno diem donationum auctor rum Hibermt^ traditur (3). obiisse in Annalibus vit^ tempus Non videlur ilUc reliquum sed ex Momonta, qu^ead eaisse S. Lasrianus, perrextsse ad meridiem Hibernia^ spectat, Vltomam^ sepienirionales, sciHcet m
,

quomam

utramqne (.'lannUbi notandum hrnc

scripta; tuncitaque initio sxculi xvii fuisse adhuc exsiitisse S. Lasriani memoriam, sed

nomine S. Macnissii pro Mac-Nascai fuisse anglice versa noium. Edidit illa eadem commentario itlustrata erudiiissimo et
, ,

s^pe a nobis laudatus Guilietmus Reeves in Uitoniw Diario archcxotogico unde id unum
;

partes

%ique

degisse in

colle,

cm

^o^^'^

cavit.nempeXTd-wicn^^^^^^ id
Ard-mic-NaSC8, "'"' ohiit,
ett

est

^^^!^:. Collis filn

Hium lodepromo, jam quod fuisse Sanctum Boscum cum dictum veneratione S.LKsnamprofecium nonnisi a
ante sseculum xin
;

lacum hoch.^Tsiius autem is locus fuit ad Colganus (4) in libris suzs Laig q^od nomen
;

esse videtur.

pr^tent

Uoljvood.

Laodh seu invenit scripium Loch diligenttssita essent reperit Ubi hiec loca Reeves (5) in Itmerarxo Guilietmus
simus

Loch Luodh

Cotaanus (6) hunc eumdem esse ^ 7.. j 1.1. i-i, ac Laisiranum, cm cum aliis abbaiibus et
5 Credidii
.

^-Lasrianus

viadur idcm
,,; ^^,,i,,,.

episcopis inscripta est cleri

Romani

epistota,

,, de

qm

anno 640 ad Ribernos data de recto Paschaheeresi iis celebrayidi ordine et de vitanda Pelagiana. Nit dubitans eamdem sententiam et Guilielmus Reeves admisit Lanigan (7) calculo probavit, Re qui(8) eam quoque suo dem vera in omnibus editionibus, quas vidi, Eistorice ecciesiasticas Venerabiiis Bedce, ubi
;

i'cn. Beda.

ms P MacCanna,quodinbiblioihecaregta [ComBruxellensi servatur: Inter


ber) inquii, et aestuarium

Commer
,

Loch Laodh, quod


alluit,

Carrick-Fergusium et Belfastum Unde sequitur ecclesia divo Columbae sacra.

est

sinum Loch LaodhnuncuocariBelfastlough; qut recedendum esse ab Archdallio et Lough Neagh tndiarbiiraius est tacum
,

libri

Nascai eumdem cari, Locum vero Ard-mic nunc Bohjwood , in dextra ripa esse, ubi ejusdem xstuarii super viam, qua Belfasio Banchoram itur, conspicitur sequitur ex sequeniibus ejusdem Mac Cannse verbis, quas Nou procul hinc ex ipso codice descripsi
,
:

II cap. 19 hasc epistola tegitur, Laistranon autem Laisreanus seu Lasrianus nus verum, ui Lasrianus commune est occurrit
, ;

apud Hibernos nomen,

ita

Laistranus inau-

ortum dissitum
dinis

est

D.

Francisci

monasterium tertii orejusdem Nialli 0'Netii


munificentia
ere-

principis

Tren-congalliae,

ditum; quod proinde vitiose scripium sit. Tanto auiem magis piacet ilia conjectura quod S. Lasriauus vir certe fuit eximiw auMagnus ctoritatis, quippe quiaS. JSngussio nuncupatur. Floruisse usque ad annum cirplacet ciier 650 arbiiratus est Cotganus (9) hgec quoque sententia.
:

(1) Cfr Lnninftii.Eccl, hist. of lilini(i,


(2) IbiiJ

t.

II.

n. 5?i4, n. !fl2.

clisissl. hisl. of Ircland.

tom.

11.

pag. i\i.
(f&g. l3.

(8) Irish

ilinc-

col. 2.

p. 2t i cl

Ap. Colganum. Aci. SS. Hili , p 651, (S) Live o( Sl. Colnmha, 14) Ibid., p. cii,, n. 7. (7] Ec(C) AcU SS. HibcroiiE. pag. 17. 281
p.

358..

(3)

rary of falher Edmiind hcrniEc, pag, 17.

Mac Cana,

(9)

Acla bS. Hi-

DE

SS.

RUFINIANO
ET
S.

ET

LUPO,

EPISCOPIS,

AUSIACO, PRESBYTERO
BAJOCIS IN GALLIIS.

V.

D B

I.

SS. Rufiniani

et

Lupi memoria

in fastis

sacris

aliisque

monu-

mentis.
palis
CI>I.X.
&'.

Tempus

vitae,

ordinationis et mortis.

Gonsecratio episco-

persaltum.
,

Lupus, in

Inter

auctaria

aliit

mtrtyroCorboa'ii

Mariyrologio
tia edita fuere,

qux ad prsesentem diem Usuardi accesserunt et a

sime celebrari perhibeatur. Neque


Bajocis enim in

mirum

logiis

Sollerio nostro incredibili iabore et patien-

tiorationecullUt,
ifi

plura exhibent 5.Lupi nomen.


abeunt,

Verumtamen divorsum

ob epitcnpn-

quum

in aliis

lium t3e fuerunt ibique permanserunt: unde cognoscere liceat quge codicum Usuardinorum origo
sit*Por7^oin editione

vixit; sed CorbO' in dioecesi Parisiensi ejus reliquise deia-

Normannia

iwn

Bajocii

Corbolii, in atiis Bajocis

ejits festivitas potis-

Usuardi,quamanno 1490
Parisiis

tri&ufuf,

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


Parisiis Joannes le Munerat, cantor et scholasticus atque theologus Parisiensis, procu*, ravit \\), legitur sub hoc die : Corboilo Lupi, episropi et confessoris; iiemque in S.
da, vocatur his beatus Rufiuianus
;

6^9
AVCTORK

Deinde in atiiiquissima Vita, inferius edenin vetustis

V. D. B.

Corbolii

codiceregineeSuecice, signato

num. US.quem

olim scriptum fuisse ad usum ecclesise cathe17 dralis Parisiensis constat ex his ad diem
QCtohris verbis (2) Eodem Populonieusis episcopi, cujus nobis (ecclesise caihedrali Parisiensi) reliquias attulit Fr. nosPariter Robertus Pisanus, teste Brevia^no anni 1736, canonicus Parisiensis Mosiensi lanus inprima editione plane consensit cum Munerato ; sed in posterioribus addidit 5.
:

item iectionibus, ex Einonensi S. Amandi monasterio accepiis, sanctus Rufinianus similiter in Breviario Bajocensi, circa annum 1627 cwris Jacobi d'Angennes, Bajocensis epis;

die,

S.

Cerbonii,

copi, in lectionibus de S. Lupo beatus appeilatur ; in majoribus iitaniis dicecesanis dice-

hatur ei forie eiiamnum dicitur


ora pro nobis
;

S.

Rufiniane,

demum

ejus

imago cum

sancti

tiiuio cernitur in fo^mice chori tempti caihedraiis Bajocensis, quem Odo I episcopus sub medium ssecuium xi exsiruxit et qui ineunte Scvcuio XIV

WalasLupum Bajocensem Canisiani seu Germanici Martyser autem, rologii auctor.quise fere invertendoUsuardo ampliato continet, Parisiensem seu Corboliensem origine codicem hic etiam secuius Contra in codice prioratus Benedictini est. de Daverone in dicecesi Camoiensi, non Corfuisse episcopura.

imaginibus ornaius est (6); cerniiurque altera imago in fenesira navis ejusdem templi (T). Quibus adde consentire scriptores in nuncupando eo suncto seu beato Rufiniano satis fuerii nomine designasse
:

Democharem

Robertum Saussayum (10), fratres (9), (8), Sammarthanos (11), He^mani (12), Maurinos
in indice sui operis,

Severtium

bolium, sed Bajocas designatas habes hoc modo Bajocas, S. Lupi, episcopi et confessoNormannia, ris et in ediiione Greveniana In Lupi, episcopi Bajocensis et confessoris. Ut S.
:

Gatti^e chrisiianw novge auctores (13 et aiios. Ceeterum de eo nil scitur quod in Actis S. Lupi

non contineatur. Quamobt^em id tantum addam iemplum S. Exsuperii Bajocense, quo


conditse fuerunt ejus exuviie, coepium esse destrui, dum extremo sascido xviii libertas

autem ad y^ecentiores martyrogos deveniam, Saussayus longum hac die encomium S. Lupi texuit, proxime secutus Vitam S. Lupi, qu^ Corbolii usurpabaiur et in qua 5. Regnobertus substituebatur S. Rufiniano, dum reliqua convenirent cum Vita priore, quam inferius dabimus. Castellanus in Mariyrologio universali ita celebrat sanctiim praesulem : Bajocis, S. Lupi episcopi, cujus corpus requiescit
Corbolii, in

impietatis
Galiiis.

sacraomnia sus deque verteret in Media seu anterior pars jam dejecta

erat,

quum Napoleo l imperator, conco7^dato cum Pio papa VII inito, cuitum divinum pubiice restituii; noiuere parosciani ut quod de sede illa superessei solo sequaretur ; quin imo

decfssorevt
hatiuilS.

Rii-

linianum, dc

qm

hic eliain

agetur

templo S. Brevius rssuperii, ubi Saint Leu vocatur Martyrologium Parisiense cardinalis de Noaliis Bajocis, S. Lupi episcopi, cujus corpus Corbolii apud S. Exuperium asservatur; a qua annuntiatione uno aut altero tantum verbo discrepat Martyrologium Ebroicense episcopi de Roche-Chouart. 2 Ambigendum iiaque non est quin hacdie agendumsit de S.hnpo Bajocensi episcopo. Quod vero ei addidimus S. Rufinianum, ejus in cathedra Bajocensi decessorem, id a nobis factum est ut fidem faceremus promissis decessorum nostronim qui quum ad diem 1 augusti in RuflniarCum quemdam incidissent, cujus fabulosa Acta ex Italia acceperant, in fine brevissimi sui de Rufiniano illo sermonis Alius est verus Rufinianus, scripserunt (3) secundus Bajocensis post S. Exuperium episcopus sed certum cultus diem necdum reperire licuit : offeret se occasio de ipso agendi cum successore S. Lupo ad diem 25 octobris. Verumdicecesi

Parisiensi, in

pecuniam coniuleruni, qua deruta pars iterum 3Edificaretur. Quod ei factum est, addita turreparum eleganti (14-). 3 Addidi etiam S. Ausiacum presbyterumy quem Hermantius (15), res veteres ex receniiori

liresb>jleiutn
el

seputtura-

norma

intelligens et explicans, S.

Lupi AoHwumquf
erclesuufticu-

vicarium g-eneralem appellat.Nii enim ceriius rmn gociwn quam quod aliquando cultus fuit, Ut enim S. Ausiacum suo loco videbiiur, translata fuerunt sacra oiniltititr vern eju^ ossa a Bajocensi pr^suie ex S. Exsupe- Stcphamix paenbyler, non rii tempio in novam 8. hn\n eedicidam seu
;

basilicam; qu3e ejus trayislatio non minvs ceiehrata fuit quam S. Lupi. Nam ad hujus translationis hisiorise finem hsec ieguntur Eorum quoque translatio (scilicet SS. Lupi et Ausiaci) viii kalendas novembris celebratur. Veruin, quum Normannorum pra^datione ejus periit corpus,periisse simul videtur ejus
:

leyilimi:
rti$ /1.

$an-

nrni-

cuttus

nuspiam saltem de eo mentionem

fieri

video, neque uitis fasiis sacris ejus

nomen

in-

criptum legitur. Quod nomen multis formis mihi occurrit, scilicet Ausiacus, Ausiocus,
Ausiochus,
Ansiacus,
his, si

Ansiocus,

Antioclius,
aliis

iamen quum haec anno 1733 iypis mandarunt, jamab anno \QSS assignatum sibi pro natali diem habebat S. 'Ru^nianus quintam septembris. Eo enim anno permiserat Franciscus de Nesmond, Bajocensis episcopus, parocho S. Exsuperii ut ejus officium ilta die in suo
templo celebraret sub ritu semiduplici
(4).

Nulium ex
viris

Antiochum excipias,
fuisse inveni; et

imposiium

quidem

arbitror Antiochum genuinum nomen esse: verumtamen quum apud Bajocenses vuigari nosaint Ausiac notus sit (16), non visum est hinc recedere; adde AusiHCum ceiticum nomen proprium esse, toci quidem, sed tamen nomen

mine

Neque immerito id fecisse censendus est, Corpus enim B, Rufiniani servabatur in illo templo post majus altare prope pristitium
S. Exsuperii sepulcrum ; eoque convenire soiebai piebs, ejus pairocinium postulans (5)
(\) Sollcrius,

proprium

sancti tituto adscribere

Cogitaveram hic quoque eum nomen Stephani preshyteri; de quo in S. Lupi Viia agitur. Hermaniius (18) enim apertis verbiseum accenset
(17J.

r. t)U7.

(5)

Martyrologium lUuardJ, p. xlti. Aclo SS. Au(>n!.lj, lom. I, |.. 3.


ilioc^sc lie fiitycux, p. ?l
.

mant,
cit.

llisloire

du

(2Wbid., ^ (4) Her,

lia

christiana.
p. 21.

tom
-

II.

p.

332

(12) Bist.
p.

du dioc^se de

Baycux.

(13) Gallia christ.

nova. lom.

M.
(It))

rnl 5i7.

(5) Ibiil

pag.

(6)

p. 70

legui
p.
*23.

GoHia qua thronologio Fiauiiar p (tOj MarlyrologiumGaUicanum, p. 1241. (ll)Gal(7) ibid., pofi cil. 2tiU. i'tc.,
(t*)

IMu)|iiel, Essiii hisluiique

sur

la

villc

de Bnyciix.
in
l,

(14) Pluquft.

Essai Jur

UaycuK,

130

Histoire

chrisliauft,

(9)

liislorica,

jll,

dudiuii^sc dcBaycuv. p. 32 cl ti<6. - (16) Ilnd.. pp. citt. \\7\ Vita S. Licthcrti. cpisc. Camcrncensis. in Artis SS-, lom. IV JuDii, p. tiO^ (18) Bi&toire du diocise dcBaycux,

p^e 24.

Bajocensihus

ggO
Aucions.

DBSS.

RUFINUNOETLUPO,

EPP.,

ET

-S.

AUSIACO, PKES.
;

V. D. B.

Breviariumdia^cesanumetSa^^<^y hoc rologium. Alque xn ^'^lfJZ\eatorum


,,.
et

.omen piorum
:

titulo

aut .eati sea *" ^gnsus sit. V'osianU^m c^ ita ut inter


(1),

.n

-f^S'
,

inhacparteususestcrisiutvix unum tnter Multa ertdtttoeruditossequacem nactus sit. Dubos (C), ipse quidem tn quine ei respondit progressus. sed busdam adjunctis longius

oesta inter fabulas referre

sed tam violenta

pres,,ytersrnesa,^ausja^^^^^ recentiortbus suts srev


in latet eaerint Bajocensesme

Similiter, 6.5. ^^^^^"^.^'^^^Zprodft.

Quid

Postea generatimfeliciter functus suo ofpcto. Suessionensis, proposita vicacademia regia programma de vero temtori corona. edidit quo Franci stabilem tn Gallta nactt

pore

g^eviario sea ino'^ voca Stephnus qu.dam facobi d-Ingennes tn hbrts umquam

essent sedem.
rici 1 et

quwrens imprimis de Chtlde^gidii gestis. Vicit Btet. S. Leode-

tur-oua

dictione

nemo

abbas. fecitque mantfesaarii Suessionensis


.

tesiimontum tumnilesse quo S. Gregorii si id rejictatwr qmd debiliteiur (7). Et certe

Francorum superfuiude antiqua historia non video. Sane adjuncta rum sit ego plane

aucedamaccederepotuere-.sed ipsares non dubium. neque de ea duideo vocanda esl in Turonensis severiores S. Gregorii biiarunt puta Simonde de Stsmondts (8),
censores.

S
Ex
temporicli regit fio-

~
id

^evera
loco

esse posstt

et

dtfft-

Label (0) aliique. ^ % Porro S Gregorius adstruere videlur 5 yorro o. u/cyv/***.' magistrum militum factum esse ^nidium Majorianus tmperasub ipsum tempus, quo

r.cw
.

...

^^^;^*'"

"'Tmimhoc
quum

qucererequandoibidem
et

tor processit,

chJttnl.religioprimumannunUat^^^^^^^

Quum

loni, et

Chil

derici, regit

Franrorum.
italtilH*' S.

nequaquam perttneat Sczl^culo vvixere. Acta etLecifceUorum^tatem dant S. Lupt


tones

ad SS. Rufin.anum

Lupuni, qui

joriani

augustt anni 457; et exiremo tantum anno 458 Galh se MaDubossio non potestati subjecerint,

nempe

anieidtempus supremo videtur jEgidius

Lupi

iriat;

/n seu Vita Andegavensts. a B. terfus Zis enim IradUur B. Bufinianus tllnue episcopus fuisse E.uperio Bajocensi, archteptsa Stlvestro.

Amandin^

initiumannimaFrancis rex ehgu Exal'


Chilteraveroparteregno restitutum fuisse morlem hiculente tradericuyn ante ^gidii sub anno mihi videtur Gregorius. Porro

potuisse, nequeanie Galliis magistratu fungi

S.i-eS

Lupus.

dere

Mgidius moritur, alu clicunt veneno deceptus quo desinente, insidiis. alii crealus a S. Rufin>ano, qui quas Romano fuisse et diaconus mox Gothi regionis invadunt, pr.mo ips.us urb.s Exuperio, quomodopoetiain tertius a B. tuebatur. Qu3esiitasini, nomine pontificalis apicem digmtat.s episcopo, clarum usque ad annum ociavum tn tuit Childericus memoratur S. vLendum susceperat; et inilto nodumut solvant aut exilio versari? Hunc tempore, quo J5g.d,us, rex quod Idacius Lupus floruisse secent atii cum Biet monent Bomanus,regnabatinGalliis.iV.7c..(.t5am volunt)chrocirca hoc tempus (ut compiures indtctum. St entm perturhaverit poslremum hoc temporis nologicum ordinem nonnihU intelligendumesse arintelligitur fut reapse (imounum annum et dict^gtdtum, (10) omittensbiennium bitrorjmorefrancico /licregem quospost mortem Severi quatuormensesm, in Galliis potestaiem nuod nempe supremam aln pottus imperium occidentale vacavit; ornatur in Acetiam haberet (2) (quo titulo ab anno octavo Leocum Garzonio, quod res designatur temporis spatis S. Romuli (3) ;) certos digesnis annoiarit quidem, sed non 458 decurrtt circiter Dubossio tium. qiMd ab anno alii contra cum serit annos (12); ad auctoriusque ad 466. Sed si velis alludi tegendutn siatuunt apud S. Gregorium non Francos.in Belcum tatem regiam. quam supra esseannum vin, sed uu; alii iterum aliquando Agtdtus Qio adhuc constitutos. S. (jrego- f r Garzonio iia interpretandum esse quseslionem devents habuit. in obscuram Virdunenst, rium ut conveniat cum Chronico Turonensi (4), Ecce tibi. Teste S. Oregorio filius Merovei, Childericus, in quo legitur luxuria dissoChildericus cum esset nimia in de regno expulso ^gidio, duce Komanorum, Francorum gentem, lutus et reguaret super invadit anno ab matque interfecto, rcgnum detrahere 1111 quocoepitfilias eorum stuprose secarnatione 466. Hinc plura sysiemaia de regno eum ejique, ob hoc indignantes, exsut factus est Chitdecundum Dubossium Jigidium sibi, quem ciunt... Franci.hoc ejecto, secundum ricus abanno tanium 459 ad 463 magistrum militum a Republica (Rosuperius JEgidium ab 459 usque ad 466, et Garzonium diximus, unanimiter regem

episcopus consecratus copo Rolhomagensi. aulem dicitur pte educatus

nono Leonis

et
:

quario Severi, Chrish 465,


:

TLeclionibus

scripsit Idacius

mana) missum
aasciscunt. Qui
ret,

anno super eos regna(Wiomadus.) amicus ille fidelis fe/ec(t re-

cum

v.ii

gis). pacatis occulte

Francis, nuntios ad Chil-

dericum .. mittit. llle vero, certe cognoscens in regno indicia quod a Francis desideraretur, Buo est restitutus. Libuit P. Danieli nostro (5)
.
.

mortuumanno'\'Q'o;etdemum, ut alia fuissematam, secundum Bietum Mgidium usque ad 466 gisirum miliium ab anno 458 ad 4G5 futset Childericum db anno 458 usque aliud quseramv^ seextorrem. At quum nii

omit-

totum htmc locum


{\)

et

plura alia Childerici

nostra Lupi, hcTCSufpcere videntur nii enim


;

quam qualemcumque notam lemporis vitse

S.

ftDiium laliiium, 821 tt H22. -

(2) Cangii,GlosAp. l). Bnuqucl. toni. 1, pag. Irancorum, hb, 11, cau 12, ap. {i\ Hi&l. 1>. Bounuct, tom. II, p8g. 168. 15) Histoire dc Franee, tum I, pag \.\\\\ K\ seqq. <^ila. 1742 liisl , pT-*f dc la monarchic fiancai^e. lib. Ill.cap. 4ct [(>) Hisl critiquc seun. Tom. II, pag. 242 el e<io. dit. 1742 - (7) Uisscrtation ilxe dcs Fraocs daDS flur la vcntable ipoque de r^l&blissemcul

Marlyrologiutn Gallic., pag. 1242

Vo fl.

[r>)

di^^TU"IrsGauloBCtc, ap Lelicr. Oi.lleclion dcs mcillcurc? de* -;;'V' ' (8) llisloirc lions elc. tom. II. pag. 1 ct scqq. *''> parl. I.cap.4. lom 1. nas. 112. Bruxcllcs, 14<^f^ RorvonTouiiundcincZcii. pag 57,- (10) n"^^';l''^: lUc ts e lll) Aur. Th.crry scqq. ber. tom. U. peg, 15 cl

l-hi.toirc

^^''Xl' ap- anb"'^' PnEl. d Chionicum Idacii. num, 34 cinoln 96, Pairolouialatini, tom.LXXIV, col. 697 et816.
refert

,omiirnc:.U

v mWc,

pag

lO.

(2)

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


refert, sive

^61
Si

anno 465 sive 4-66 (alteruter enim eligenclus videtur) ^gidius obierit idemque habeto de ahitii et reditu Childerici. Opportunum multo magis animadvertere erit passim mortis tempus indicari in veteribus ubi aliqiiis dicitur sub principe historiis quodam aut certo anno vixisseaut floruisse; ita ut statuere nobis liceat S. Lupi obitum
; ,

observanda sunt tempora.


clesiasticis ministeriis

ab infantia ecdiedeni

AUCTOBE V. D. B.

nomen

{quemad'

modum

fecit S. Lupus), inter lectores usqtie


setatis

vigesimum

annum

continuata observa-

tione perduret... Exinde acolythus vel subdiaconus quatuor annis. Et sic ad benedictionem
in quo orsi meretur, accedat ; dine quinque annis si incnipate se gesserit, haereredebebit; exinde, suffrag-antibus stipendiis, per tot gradus, datis propriae fidei docu-

diaconatus,

circa
6
arcliicpifcopo

annum

460.

Rofhomaijcn$i,

non rnullo

anie

annum

442 episcopus
rniwccroois
(gtS.

Lupus;

Aliud temporis indicium in ejus ordinatione episcopali, qitam a Silvestro, Rhotomapositum. In accepit gensi archiepiscopo Actis archiepiscoporum Rothomagensium sub pontificatu S. scriptis exeunte s3bcuIo Gregorii vii et a Mabillonio aliisque editis^ sequens ordo proponitur [l) Cui (Victricio)
,
,

mentis, presbyterii sacerdotium promereri. De quo loco, si eo illum exactior ad bonos raores vita perduxerit, summum pontificatum sperare
licebit

's.i

anno

astatis

quadragesimo

successit S. Innocentius, S. Innoceutio sanctus

Evodus, Evodo Silvester, Silvestro Malsonus, Malsono Germanus, etc. Atque idem ordo servatur in Catalogo, scripto ante finem S3eculi IX atque olim in S. Wandregisili servato; in vetusto autem Gemeticensi S. Innocentius postponitur S. Evodio (2) sed parvi id nostra refert, Porro vita functus esse videtur S. Victricius inter annum 40i et 409 (3)
:

quinto aut saltem presbyterii decimo juxta Siricii papse primam epistolam ad Himerium Tarraconensem (11). Verum ab hac lege facile recedebatur, quum signo aliquo, quod divinum habebatur, [qualiter in ordinatione S. Lupi contigit,) alia videretur Dei esse voluntas (12). Quod vero deinde S. Lupus, quum adhuc diaconus esset, protinus apicem adeptus esse episcopalera tradiiur, ita
ut presbyter

numquam

fuerit,

plane

mirum
Pa- E

non

est,

quum,

ut verbis utar JEneee

et

Germanus interfuit anno 461 concilio Turonensi primo [4) ita ut in medio spatio
:

risiensis (13), in sublimitate majoris pontificis consistat etiam honor minoris sacerdotis.

Mal, sonus episcopatwn Rothomagensem rexerint, A vero itaque non multum aberrare possunt Annales Uticenses, non ita pride^n editi, in quibus S. Victricius floruisse seu obiise traditur anno 405, S. Innocentius anno 417,
S. Evodius

S. Innocentius, S. Evodius, Silvester et

Ordinationum per saltum exempla plura


profert Martenius (14) sed hoc minime exhausit argumentum. Plura saspius de eodem postea quxsivit Novaes in Eiementis historise ponti/icias; et quidem ritus adhuc superest quo hcBc fierent. Vide enim num. 8
;

anno 426, Silvester anno 434 et Malsonus anno 442; sed, ut ex concilii Turonensis setate constat, male in iisdem annalibus Germani nomen iltigat ur anno 451 ejusque successoris Crescentii anno 459 (5) neque pturimum devius esse potest Ordericus Vitalis quo auctore, Silvester octo annis tempore Leouis papie, qui ab anno 440 ad ^iji sedit, Clodioue et Meroveo reguantibus in Fraucia (ab anno 427 ad 458), claruit (6) neque carpendus est Guilielmus Bessinus,
;

9 Ordinis Roma7ii yui


nio,

ex editis a Mabilloubi traditur quomodo diaconus aut presbyter episcopus consecretur (15); et num. 5 Ordinis Romani ix, quo continetur modus creandi ex diacono aut presbytero summi pontificis (16). Quod demum Silvester, Roihomagensis episcopus, aderat, id secundum caput I epistolae S. Innocentii ad S. Victri-

praecipiatur
nare
(17)

cium Rhotomagensem factum est, quum ibi primum ut extra coziscientiam metropolitani epi^copus nuUus audeat ordilicentia

(7J, chronicorum (aliorum) veierum auctoritate fretus, Silvestri administratiouem ad auuos sedecim protraxit, id est a& anno 426 arf 412. Unde sequitur S. IlufiniaQ num ex hac vita decessisse et S.Lupum a Silvestro Roihomagensi episcopum consecratum fuisse sub amium 426 neque culpari posse cl. V. Julimn Lair (8), referentem S. Lupi episcopatus initia inter annos 434eM42; et quum censendus sit hoc tempore annos na;

qui, ui loquitur

adeoque petenda erat eligendi ; a metropolitano qui, quo celerius


;
,

dein fieret consecratio

ipsi ssepe electioni

priesidebat : unde paulaiim multis in locis lex facta est ut nemo episcopus eligereiur
sine visitatoris aut vicini episcopi preesentia.
8 Circumfertur sub S. Lupi nomine Vita S. Regnoberii, episcopi Bajocensis, plane fabulosa ea de re quum jam dixerit Papebro:

S.

Lupus non
Rc-

scripsit S.

gnoherti Bajorensis Arfa,


(jux lucuf*ralio fajliuloia et

tus fuisse circiter

triginta

(triginta

enim

chius in commentario de S. Regnoberto (18), ejusque sententia omnibus approbata fuerit

aut saltem viginti quinque anni incohati requirebantur in diacono (9), et aliquandiu jam hoc o/pcio functus erat) natus fuisse
fi <iui<ictH

per-

^idetur extremo saeculo


'^

i\.

denuomihi osiendendum non est S Lupum illius Vitae non esse auctorem, sed recentiorem eum esse partum. Aliam nuper S. Regnoberti Vitayn, S. Lupi etiam nomine
{\d},
.

suppositia e$t.

iaium, omis0 '"

Et quoniam ad
,

ejus episcopalem ordina-

prtih}jiera~

tioncm vcnimus ptacei quae de ea dicenda videntur prosequi. Imprimis ante oculos habendumest caput III epistolse I S- Zosimi papcV ad Hesychium Salonitanum, quodpas-

inscriptam, inmedium protulit ven. vir Do (20), canonicus honorarius Bajocensis et mo-

sim tamquam lex certa in fr-onte sacrarum ordinationum in antiquis sacramentariis


legitur (10)
{IJ
:

Hsec autera in singrulis gradibus


pag.

nialium Visitationis Bajocensium recior; sed licet in hac paulo pauciora absurda insini, supposiiius eiiam fcetus habendus est, sive iitius bveviarHum aut exemplar seu protypum sit, Nolim itaque probare novum ittum librum, absque ulla modestia et verecundia
Oclobris. pag. 71.
II. paK- 279. (13) Mariene. lom. (IB) Muscum Italicum, tom. II. pg. 88 et 89. (16) Ibid. pag. 92. (17) Ap. Bessin. Concilia RolhomagenMo, toin. |, pap 4 (18) Act. SS. tnin. III Maji.

Muhilloiiius, Aiialcctu,

222,

(2) fiHliia chri-t. ik'V.i. lom. XI, col. 1). (i) ll>id. col {. ili) Lc Prcvo*!, appcnd.

edit.

la

Dnrre.
8.

(5) fliid. col

(M)

Ibid. p.

cil.

Bist

ccclcs.
I.

pag.3iU.
pae.
II,

100 -(9)

(7) Coiicilia iiroviiicis! Hi)thomagci)sis, tom. I|; (g) Bibliotli. dc l^cotc des Charte, tom. XXUI, p. C(r Mnrtene, dc antiquis eccles. ntihiis, lib. I, part.

loni.

V, pa^. tii

ct 145.

ad Ordcrici Vilolis (G) Ibid. tom. II,

cap. ^, art. III, uum. i. tom. pag. 377. (11) Ibid. pag. 276.

II.

psg. -Jli. (lU) Ibid. (12J Cfr Acta SS. tom. 1

p. 618 (!!)] CfrHeimant, llist. eccl. de Unyeus, p. 3i; D. Rivct. Hist litt^r de Froacc, tom II. pog. 4t^;'fii)le[, Viesdes ints, 16 mai, tom. V. pag. 286 et scqq. (20) Rechercbes hisioriques ct critiques sur S. Regnoberi, secoiid <vque de Bayeui, pag. et 13.

vim

scriptum

,,

DE
AtlCIOBE

SS.

..TTirPO EPP KUFIANO ET LUF


,

ET
'

S.

AUSIACO, PRESB.

^^^^^^.^,.,^^

^,,^

V. D. B.

detn tum virum templum episcoporum BajoS Exsuperii fuit, donec s^culo xi sub dio fuisse
;

,M
,

est ,ea-

humatum

censium cmmeterium

Odo hxc

prxlegerit S. Vigorts
historia

xdem

(9)

ad

in

translationis

quae

venit

dicitur S. post priorem Vitam quid sepultum fuisse clesia


;

Lupus rnec-

emm
,

aliud
ap-

hxc
sed alter Regnobertus episcopus eUamanJe.Ij .V. aut, si lubet liLceculo erravit Papebrochtus, <1^\^'2 hoc certe aperte legaturTi KuinUio Vilm S. Lnpi tam
;

foj-jev

verba cuidam pnruif beatus Lupus


sibi volunt
.

Quadam
fratri

nocte

in ecclesia

noticiam sui nom.n.s indiquiescenti; cui et


cavit
et

notavit; et ncM ei Ansiochus sepulti jacebant,


etc. ? BiNA osTENDEMT sEPULCiiA Ammadverhtpra,facta sunt. nia in ecclesia

reverendus vir locum, in quo ipse et

quxaperte om.

rutL,terUsaB.ExupenoB^cenB,Bepi. S Ku Lectionibus Amandtnis


^conus, et in

fi^Ljs. eiusdem
tertius

civit.tiB

pr.sul. qu. et.am

terea

a B. Exuperio, apicem d.grmtatis epUcopo. clarum pontiticalis avo^ nescio qua ment^s

pnmo

ipsms

urb

rLndum

suscepi.sse,

Xn.
fuisse

.iderit ibidem

S.

Lupum
et
:

Baiocensem episcopum
;

S.

Kutinia

Exsupern et Lupi per sociata fuisse SS. sint prvnum in corpora ita ut censenda id verum non esseineodem fuisse loco ; sed quemadmodum etiam quod fra apparebit. Corboliensibus libris aperte dicun-

Hermantius

(10)

in translatiombus sem-

antiquis

^::ZecJndum
dicitur

sed ita non est


fuisse.

Exupertus

primus
sit

Lupus

ejus successor; ita ut


et

'^epr^^^ntioncm.gu^inipso chori fornice Regnoberto. Quod est (4), dandus S. B tata noster, errorem Fajam fecit Benschenius Preevio pebrochiicorrigens in Commentario successoris, ad Lupi ad Acta S. Manvxi, S. tamen mihi madiem 28 maji. Displicet

mluus

Eufinmnus tertxuse secundus locus secundum veterem tradt-

tur SS Exsuperiiet Bajocensi S. Exsuperii


.

Lupi

corpom

ex coenobio

primum

delata fuisse

translatione paulo Paludellam. Sed de hac Bajocis prius absolvenda sunt quse infra

actafuerunt.

Bajocis et in ^ II. Cultus S. Lupi Elnonensi S. Amandi monasterio.

Reliquige

S. Exsuperii
verisimiliter

sxlulo iv episcopus onopere Regnoberti. qui seu germanicum nomen; fuerit francicum locus prudenter anout forte secundi episcopi sit. In fabulosa S. Regnonymo reliquendus ecclesise tertiuBa bertiVita Lupus Bajocensis Eegnoberto onus Exuperio, secundus a beato
sed id morari 9 Pervenisse

translatse

prius
et S.

Rhedones,
ricum
;

Lupi Cormadein Paludellam metu

S Uufiniano; ndeptus pastorale dicitur, omisso S.

Norraannorum, et postea (^-orbolium. Fata capituli Corboliensis.


liturgicis mihi constat ex kalendariis

neminem
S.

debet.

\\iii

funchts
vidclur

fume
S.

Lupua snb

fliinum 460.

465 ex ejus {b);sed nulla ei prseVita tradidit Bessinus verum Galha luxil Vita, qua id coniineatur,

Lupum ad annum

Christiana fratrum

Sammarthanorum. Her1
.

mant nil definivit, dicens ab aliis statui ejus mortem die 25 octobris anni 46 Caute etiam
procedunt Maurini
in Gallia Christiana nova,

Baiocen[Jannorum 1840 et 1850, celehrant ^^^>^;;;i^^ ritu duplict majori transla- ^ ^^^^ ^^_ ses die Ujulii Exuperii, Lupi et Vigortsj ritu .^^,,.

TTt

cnitutan-

tionem SS.
duplici

sententiatn referentes

Sammarthanorum

et

quod in Papehrochii de S. Regnoberto Commentario legerant, S. Lupura episcopum

fuisse,

dum

jEgidius esset

magister mili;

Et quidem tum aut rex Romanus tenendum est, beatum virum obiishoc unum
inGalliis.
465. ut
se inter

Lixb. Mareperio in ximi de S. Eusebio idem festum multo antiqmoBreviario anni \m;sed in dubium. Vutt rihus etiam exsiare non est festiviiaie recoli memoHerma7iiius [U] hac die 14 p riam iranslationis, qu^e facta esset tunc enim beaia corpora 466

cum lectionihus ex homilia

julii

annum

4E)8 et h.

jam annota-

ex

anni S Exuperii
:

templo

solemniier
id

vecta

vimusin finenum.

In Vita, danda infeSaussayi et rius, uti etiam in Martyrologio episcopatu in Breviario anni 16-27 dicitur in quod facile credi explevisse annos triginta
;

fuisse in cathedrale.

Sed

non

cohseret

Quum S
ohierit.

Vigor integro seeculo post


extricet

potest

tamen et alius anoyiySS. Exuperii et Lupi (7), mus auctor Vitse {quem constat Siephanum Pepingue esse,] annos dicunt triginta duos. lidem volunt
;

Bocquetius

(6)

Binc ut se verum ubx dem detrahit S. Vigoris nomen ; non novit (12). Sane %n pedem figat plane videntur altcaihedrale iemplum venisse caquando S. Vigoris exuvise, atque eiiam

diem Bermantius

S.

Lupum

uhi

lupum

sepultutn fuisse in hoc ipso loco, cepisse et occidisse in Vita, in;

fra edenda, traditur et septuaginta annis post episcopum, ejus successorem, templum super sepulcro mdificasse : sed in aliam ahit

senientiam Bermantius (8), arhitratus S. Lupi corpus in templo S. Exsuperii fuisse conditum. Et sane quum illo sevo passim
sepelirentur episcopi
et

Etquidem pita SS. Exuperii et Lupi (13). testinionium de corpore S. Vigoris certum de capiti' dahit Chronicum Centulense [H) et Lupi indices reliquiarum bus SS.Exuperii 1^65), 1476 iempli cathedralis, confecti annis ex quo postremo constat hasc et 1563 (15); anno capita ei pleraque alia pia pignora
\

ante,

magnates in ssdicu-

a furentihus CalvimQuare, si quidvistis fuisse destrucia (16) illam translationem deo, dicendum potius est
scilicei
156-2,
(7)

<>l^^i

Pmi^ lii77, pLcs V.es cl Miiacles de S. Spirc el S. Leu. (8)Hcrinaiii. HiU. crul lc B.iyciu. pn-. 5^.

(lol Ibid. pag, [\->) Cfr. ih.d. i.R. 50. Id UachcriiSnicilegio. lom. II. [lag. a (HJ) Ibid. pag. cil. maut, jiBg. 3i.

;>

el ^-

*)

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A nUaliudessequamexaltaiionem reliquiarum qua intra S. Exuperii asdem olim factam delaforte occasione ad cathedrale templum iumest corpus S. Vigoris cum SS. Exuperii honorem S, et Lupi capitibus. Alierum in
;

663

fuerini SS. Lupi ei Exsuperii reliquise,

non

lOCTORF

V. D. B.

plane manifestum

est.

In Breviario Bajo-

Lupi celebratur festum die 25 octobris, ritu et duplici secundum Breviarium anni IQIQ Jialendaria superius duplici majori juxta memoraia. Lectiones illius Breviarii nil singulare habent, sed eadem tantitm, qucvleguntur in Vita, nitidius paulo exposita. Cujus fesii origo ei causa esi translaiio corporwmSS Lupiei Ausiaci, qu3e septuaginta annis post illius obitum in cvdiculam S. Lupi solemnHer iranslaia fueruni cujus iransladabimus. tionis hisioriam inferiuspost Viiam
;

censims.,quodolim in S. Vicioris Parisiis servabatur, legit Hermantius (6) ad diem 14 Exsuperii, julii, quo agebatur Bajocis SS, translatio, id factum esse Lupi et Vigoris anno 843 contra Joannes a S. Victore, qui anno V6\h Annales suos conscripsit, id ad annum 8(J3 retuiit Anno Domini, inquit (7),
;
:

DCCCLXiii dicitur essetranslatiim corpus S. Exuet perii apud Corbolium de urbe Bajocpusi,

Imago

S. Lupi picta cernitur in fenesira cathedralis atque etiam in chori fortempli Hermantius ab nice. Has imagines affirmat I episcopo circa annum 1067 fieri Odone ducentis jussas fuisse sedjam monui id opus minimum annis recentius esse. In suburUo,
;

primoapud Paludellum villam super Exonam atque alii demum et post apud Corbolium annum 862 subsiituunt (8). Quas oninia ex uno fontehausta videnlur, muiato nnmerorum ordine aui uniiate rescissa. Sed parum his fidendum videtur. Quid quod illic unius S. Exsuperii mentio fii, omisso 5.Lupo? An itaquenon uno tempore amborum casliium exuvicV illuc devenerunt ? An non timore
;

Normannorum, quemadmodum
:

in aniiquo S,

qua

iter

ad oppidum

S.

Laudi

drante a pristinis mceniis parva illa ecclesia cum 5. Lupi iiiulo; unde ipsa vicinia esi S. Lupi (1), vulgo Saint LoupHors. Scvpius resedificaia fuerit oportet certe preesens turris swculi xr est, reliquse partes
:

est, leucw quaexstructa fuit

Exsuperii Corboiiensis tegendario tradiiur ? Post multa annorum ubi hmc leguntur (9) curricula, quidum tideles, in coenobio S. Exuperii famulanles, venerabiles tam ip:^ius quam
beati Luponis reliqnias ob

tyrannidera iufes-

igj

swculiwiet xHi. Super poriam prsecipuam exstant anaglypha, quibus exhibetur beaius
vir

tantium Normannorum inde adsportantes, in quoddam castrum, nomine Paludrilum, transferentesreposuerunt. Eiquidem anno >i57, ut

Ermeniarius, abbas
vus
esi (10),

S. Filiberti, tesiis coaeEbroica.s populati sunt

lupum in Dromum fluvium projiciens (2). Ad exiremam partem septentrionalem altaris maximi inerai olim magnus lapis, cuipedem

Normanni
;

suum

impressisse dicebatur S. Lupus,


occiderat
(3),

quwn

lupum

et

quem

plebecula su-

atque Bajocas reliquasque undique secus civiquin etiam Baitfridum, tates iuvaserunt Bajocensem episcopum,inierfecerunt; quee iamen cwdes in Annalibus Bertinianis (11) anno

perstiiiosevenerabatur. Ui hiclapis scandali amoveretur, destructa fuii anno IQSIeiite-

sequenii anneciitur. Dum autemfierent, et nuUus pene locus, nullura intactum remaneret

rum
ilem in

hAno-

U
^^^^^

mlificata illa iemplipars (4-). Quum in lectionibus, quas 23 octobris


-j^g^g

nensiS.Auian-

^^ Elnoncnsi S. Amandi mona-

monnsterium, aique omnes fugam arriperent, quomodo servata fuerint pia Bajocensium paironorum pignora? Res difficilis, nonia-

dimomrerio.

^^^^^^ ^^ let, asceterii illius

ffeccssores nostros misii

BavoPolalumnus, errores non sint

men

incredibilis.
et

Quodauiem magis mireris,

qui in hagiographiis Corboliensibus deprehenduntur, pronum est suspicari Bajocis illuc devenisse quidquid de S. Lupo habebani.

dum ferro igne provinciam ecclesiasticam Rothomagensem vastarent Normanni, Constantienses Bajocas iulerunt, quasi tutius
illic

perfugium

esset,

Accipe ea de re Polleti verba

Habemus,

in-

et

Fromundi

7'eliquias

SS. Laudi, Rumpharii easque ante templi

quit, in thesauraria nostra inter alias sanctorum reliquias valde mag-num et notabile os ejusdem sancti, nec quidquam de ejus vita vel

cathedralis fores, pellibus involutas, in terra absconderunt (12). Hla itaque plane omnia
difficilia esse

concedimus;

licet nit

tum actum
quo confuVidenturanno yiS a Britannis cx Jdonte erclesir seu
s.

morte aliud reperire

umquum potuimus quam


V^*^

fuerit ratione, quod nemo


geret aut
13 Equidem non in eam senieniiam

sciret

quffi his aiJjuncta

R*''^

transmitto.

Lectio-

uU securus consisterei,
diffitebor

nes missse pars sunt Viise Andegavensis, quam inferius dabimus ; hic vero orationem placet describere ?TOTpli'\SiTe quaesumus, Domine, nobis famulis tuis persancti Lupi, confessoris tui atque pontificis, qui in hac requiescit
:

me propendere

ut

jam ante Normanno-

rum advenium ablatse fuerint

ecclesia, merita gfloriosa, ut ejus pia intercessione ab omnibus semper muniamur adversis.

Qm auno
ftterint S.

Ba~

Per Dominum Nostrum etc. 12 Verum longe prgecellebat

SS. Exsuperii reliqui^ et Rhedones devecias; aique inde, quum instareni Normanni, devenerini Paludellam et postynodum Corbolium. Ex Historiascilicet translaiionis corporum SS. RegnoqucV Bajocensibus non berii et Zenonis
,

ftajorenti

lixsuperH fem

plo sitblatx
fui$se huju

Saneli reliffniK et tihe^

S. Lupi culius

placere videiur, sed

co^vum opiimumque

ilonea deve*

Joris ahlul.r

Corbolii seu Corboili, quo ejus reliquix deve-

Kx

tuperiiet S.

Ulpi reliqmw.
difficiiu
'/,i.r-

'""

nerani s^ecido ix aut potius proximesequenti. Ea de re eqerunt jam decessores nosiri in Commentario de S, Exsuperto ad dtem 1 augusii{o]; sed parce valde, ita ut oper^e pretium fuerit paulo distinctius hanc historise partem exsequi. Quo porro tempore Bajocis in interiores Galliae partes devectw
{()

monumentum est,priusa Dacherio (13), dein ex aliis mss, codicibus a Papebrochio (H) editumet acl. v. Lair (15) bene defensum,
constat aniio dominicie
incarnationis
octin-

clx;

geutesimo quadragesimo septimo, indictione decima, domiuo Sergio papa priBSidente, Balfrido Bajocensem ecchaiam regcnte, in loco, qui vocabatur Mons EcclesiiE, ubi quondam
Charic, loin

Bocmici, vies

rf.'

S.

KMip.Vc

.ic. pj;

27.

(2)

Plu-

XXUI.

,..

297.

u.m

"Ut. "''"(10) jli^'- traiislflt. S. Fili-

SS

iZ
(71

Au"ur.iS..^3e^ni.- llij Ih.l .U' B..V.UX. ,.^.7. n. A.Ta SS.; inm. A..t;ust.. ,, Ui. - ,'y) Horman,

S,..g.le;..u.n,

o.l.l.
,..

1.

B.rre.

n.

,..

127.

ii: .V B..vi-v IhMniir.l.- II

;'...'....

linn. Ili
tci. tci,

Mau,

ti2n
i>.

(l!i)

B.l>l.()lh^|uc

- (UjAeta^i., de Ttcolc d Ch.rsepeliebantur

7_ 7.

(01 (11)

Lair. Bibl.olh. de l"licolfi dea tair, B.bliolh. rEcolo des

lom. XXIII,

101 cl spiin. ci sp(|(i.

Octobris

Tomus XI.

88

m
AiLtOllB

DE
viiaorbatus.

SS.

RUFINUNO ET LUPO,

EPP.,

ET

S.

AUSIACO, PBESB.

est,

V. D.

B.

eumdevovisse7tt

Verum quum circumstantes DeoetS. Exsuperupatrocu


est.

Dominoinorganis(JuDiTU XVI. 2.).QuireveIat


profunda de tenebris et producil in

lucem um-

revixit et l^tts nio commendassent, continuo

bram mortis

(Iob.

XII,

22.).

parentibus redditus

Tum

quoque trimus

Carnotensi puer, exparcccia 5. Clemeniis epiiepsia laborans, Monihelery, a nativiiate

Vos sanota quibus tollere pignora Ferventesque datur ducereper vias,


Hic et jung-ite dextras, Hic et juugite pectora. psalmum dicite Jubilate Deo omnis terra, laudi ejus (Ps. LXV^ nomini ejus; date gloriara mortalia corpora vestra 2.). Qui vivificabit et
ejus in vobis propter inliabitantem spiritum (RoM. VIII.II.). dociles en humeros sacro
: : :

quum a parentibus
S.
est

Lupo

atqueletiam

in CorboHensi iemplo fuisset, prodigiose sanatus votus brachii paraiytici usu^n re-

cepit.
guotannit
deincept hujus
rei renovaUi

18

Quum

ianta

hxc

fuisset

solemmias,
celebrata

quotannis deinceps ejus


est

memoria

memoria

e$t,

celeberrima
itupplicfiiione

Quare die dominica v post Pentecosten. lipsanotum exsummo altari dimittebaniur


thec^,

inKlifuln:

fjHip

nunc eliam
tiblinel.

C07ifratribus S. Exsuperii, alba comaits sacerdoiaii vestitis et /loribus caput ingenii suppHcantium nudisque pedibus cum

quwa

caniantium agmine in locum le Tremblay deferebaniur; unde post oraiionem de sanctorum laudibus reportabaniur ad temptum,
et

Concurrunt Supponunt oneri sarcina fit levis Divo fortis amore Uanc uUro pietas fugat. auditam Benedicite gentes Deum nostrum, et vocem laudis ejus (Ps. LXV, 8.). Qui
facite

ubi solemne sacrum celebrabatur.Lipsanotheconveniencse decem dies cominus exposiiae, tibus vicinis parochiis singuiis suo die ad celebrandum missse sacrificium; et tania tum illic erat populi multitudo, ex uttimis etiam GallicV partibus accurrentis, ut cano-

numerat multitudinem stellarum et omnibus 4-.). eis nomina imponit (Ps. CXLVI, diademata, Florum dum capiti stant Tractaut sceptra rudes gemmea dum ma-

Quam

IsetAm premit

arcum
t

nus,

Albens turba sodalium CoUaudate cauticum et benedicite


in operibus suis (Eccli.

Dominum
Qui dat

XXXIX,

19.).

ad nici, nonnisi liciorum agmine siipaii H chorum, ubi divina celebrarent officia, pertingere possent. Usque ad annum 1789, pr3emissis maiutinis, viris fceminisque pro veteri more divisis, media nocte inier sabbaium et diem dominicam incohabaiur solemne missae sacrificium, non sine magno sirepiiu peragendum non secus enim ac leprosi et C3ec^ qui Chrisium olim non sine clamOjHbus in,
:

lasso virtutem et bis qui non sunt fortitudinem et robur multiplicat (Is, XL, 29.]. 21 Pro Jordane sitim qui levat Exona Tu, Baptista, caput saltibus exsere
:

E
jirope lempla
bitia S,

Joan-

nis Baptislar
el

Agnum
Omnes
Deo
tollit

sicut

eumdem
manibus; jubilate XLVI, 1.). Qui
ini-

B. Murix

Monstrant quos gerimus patres.


gentes
,

Virginis,

plaudite
et

in voce exultationis

(Ps.

peccatum mundi

redemit nos ab

vocabani, attollebant peregrini vocem, sanctorum pairocinium impiorantes qua in re


;

micis nostris (Joan, V, 24.). Jam Tocare graves desiit aes sonos;

quod decoro deerat, supplebaiur adstantium pairabaniur fide et reiigione neque ium ea
;

facinora, quce jactabant ii, quibus placuisset archiepiscopi Parisiensis auctoritate si universum instiiuium fuisset subiatum (1). Veruyniamen, postquam religioni caikolic3e

Succedunt proprii carmina cantici His acceuba calescunt Mentes cordaque cautibus Cantate Domino canticum novum, quia mirabiliafecit (Ps. XCVU, 1.). Qui immisit in os meum canticum novum, carmen Deo nostro
(Ps.

honor reddiius
celebritas

est et

anno

1804-

translationis
,

XXXIX,

4).

omissum reducta fuit nociurnum id officium; nihilominus non pauciores nunc conveniunt peregrini quam opiimis olim temporibus, Vendito ioco le
postiiminio

In templo colitur quae bona proxima, Matri prima salus debita Virg*ini Id natos docuere
Psalliie

Tremblay, WM^a^a
quse nunc fit

fuit suppticationis statio

Cultus reddere praesules. Domino in cithara, in cithara et voce

coram pristino

S. Jacobi templo,

psalmi
pturis

ubi crux quotannis erigitur : qua de causa nunc negiigatur concio de sanciorum laudibus,
Ordo
tujyplitcti

XCVII, 9.). Qui narrabit in acrihorum qui populorum et principum


(Ps.
:

non

reperi.

19

Franciscus Josephus Andreas Guiot,

fuerunt in ea (Ps. LXXXVI, 6.). llorum signa sequi quos dolor impolens Aifiigi miseros iiminibus jubet,

eationit

cartnina ranlata.

natione Rothomagensis, aiiquando canonicus S. Vicioris Parisiis, prior et parochus S.


post restituia in Gatliis sacra parochus Burgi Reginse, vuigo Bourg'la-Reine, ubi die 21 sepiembris anni 1H07
Guinaiii Corboiii
et

Umbra

(credite) sola

Morbi causa fugabitur.


Venite, audite; et narrabo,

omnes qui
(Ps.

timetia
16.).

Deum, quanta
Qui

fecit

animae mese

LXV,

propitiatur

omnibus iniquitatibus

tuis,

mortetn

obiii, multus semper fuit in commendandis rebus Corboiiensibus. Paxdo itaque anie turbas ei iumuiius quibus Galimitatus licanum regnum sid?versum est Hueiium, episcopum Abrincensem et carminis pro supplicatione B. V, M. de Delivranda
, ,

qui sanat omnes iufirmitates tuas (Ps. CII, 3.). Non quse dura tulit vulnera Bethsames,

Uic mortem nec Oz, quisquis ades, time,

Aurum
Diligite

si

pius arcee
sancti ejus;

Puro lumine conspicia.

Dominum omues

quoniam

auctorem, scripsit Ordinem instituendae processionis Corboliensis qui quum in soia Monographia ecclesiae S.Exsuperii,anno 857
; J

veritatem requiret Dominus facientibus superbiam (P.s.XXX, 39.). Qui glorificatur in concilio

acl. V.
ilum in liuiuero Uvarentur ratiguiry
(I)

Pinard

edita, reperiatur, hic

dandus
cantate

visus est. 20 iDcipite in Domino in tympaDis

sanctorum magnus et terribilis super omnes qui in circuitu ejussunt (Ps. LXXXVIII, 8.). item ad pon22 Arcus en famulos flectere pons amat; lem luper SeNuUos ora modos pangere cogitant qaanam;
phie, pag. 37 et Et9.

iiDiges

Colin dc Plaiicy. Dielionnoire critiqiie Jra reliqucs et mirBculeuset.tom. III, pag. 9t(. Or Pinird, Monogra-

Sola

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS,


nunc decet unda Sanctis plaudere Sequanam. Laudate Dominum in tympano et choro, lauSola

667
AOCTOM
V. D. B.

date

Qui

5.)in chordis et organo (Ps. CL, et siluestatuit procellam ejus iu auram

eum

runt fluctus ejus (Ps. CVI, 29.). Fluctu qui premitur fluctus ab altero, Velox Neustriacas edoceat pUgas,

Campestri populum qui cathedra doces, Narra flexanimi voce, paraverit Numen quanta patronis, Servet quanta clientibus, afferte Afferte Domino gloriam et honorem (P. XXVIII, 2.). Domiuo gloriam nomini ejus Qui annuntiat verbum suum Jacob justitias
,

et judicia

sua

Israel (Ps.

CXLVII,

).

Nobis cara suorum

Quorum sub pedibus


Hoc
et rore

terra latet silens,


;

Quam
Prsecinite

sint corpora prffisulum.

Haec vos pectoribus semina condite


psallite

Domino

in

confegsione,

madeutes
:

Qui cuDeo nostro in cithara (Ps. CXLVI, 7.). ex his non unum atodit omnia ossa eorum
:

Fructus edite debitos,


Laetamiui justi
in

Domino

et confitemini

conteretur (Ps
Colles

XXXU,

21.)-

morise sanctiticationis (Ps.

XXXVI,

13.).

meQui

Riparum geminant verba loquacium


laetitiffl

participes sacrae,

replet in bonis desiderium tuum ; renovabitur utaquilaj juventus tua (Ps. CII, 5.).

Florentisque tributum Census (qua licet) offerunt.

Transibat faciens qui populis bene, Per sanctos eadem qui renovat bona,

Exultate Deo adjutori nostro, jubilate Deo Jacob (Ps. LXXX, 1.). Qui emittit fontes iu convallibus;
ioter

medium montium

pertransi-

um ad ^wriumvesligia
it

buntaquae (Ps CUI, 10.). 23 Turres nunc ubi sunt sideribuspares?


Terrse sasa sinu vel fluvio latent His divina triuraphas,
:

Kobis hic via factus, Det Christus patria frui. Exaltate Dominum Deum nostrum, et adorate in monte sancto ejus (Ps. XCVIII, 12.). Qui
facit

magna

et inscrutabilia, et

mirabilia abs-

que numero
25
psalte-

(Job.

V,

9.).

Amen.
in

ad Irina LeoS.Ja-

Quum pleraque

impla S.Guinaj/i, S.

Arx urbis melior,


et date

fides.

in hoc
:

templa et aedes, ad quas "^"'^/^'J carmine alluditur, temporibus pertur- vofu/mum


et
fesHvitate

nardi

tt

cobi Uajnrit:

Sumite psalmum rium jucundum cum cithara (Ps. LXXX, 3.). Qui confregit ibi potentias arcuum, scutum, gladium et bellum (Ps. LXXV, 24.). Abbates facili, par grave, qui jugo
Spectantur, solitas despiciunt preces Thus nostris et uterque
Ultro miscet amoribus.
:

tympanum

deinceps dirutce fuerint, non licuit id amplius hoc sasculo adhihere, licet plane festivum esset et pietate plenum, Alia autem carmina, nonnihilo antiquioray [quippe quse, a Simone Gourdan, canonico S. Victoris Parisiensi, scripta, anno 1716 primum edita fuerint atque anno 1773 Vitx
hationis Gallican^e

iransiationis;

Buccinate in neomenia tuba

in insigni die

solennitatis vestrae (Ps. LXXX, 4-.), Qui eduxit vinctos infortitudine, similiter eos qui exsuperant, qui habitant in sepulcris (Ps. LXVII, 7.). Gratas Hesperiae g-eutis apostolo,

SS. Exsuperii et Lupi, exaratm a Joanne Francisco Beaupied, abbate S. Exsuperii, subjecta,) hac die adhuc in usu sunt quse hoc loco exprimenda videntur. Is itaque hymnus ad Vesperas et Matutinum canitur
;

Cum

prsetergredimur, qua colitur, domos,

Ad

te,

summe Deus,

pectore subditi

Poscamus det ut agrum Det contingere prosperum. Benedicite Domino omnes ang-eli ejus, potentes virtute, facientes verbum ejus (Ps. CII,
21.).

Nunc, Exuperio praside, currimus,


Conspiraute Lupo, sollicitaspreces
Aris fundimus et tuis.
sacri cineres ossaque praesulum OrnHut templa tuo condita nomini,

En

Qui

facit

angelos suos spiritus et mini(Ps- CIII, 4.).


viffi;

stros suos
itetn le el

ignem urentem

Haimo munifioa dum, super

astruens

ad locitm

24

En

apparet ager, termiuuset

Fundamenta, dedit manu.


Electunt magnanimi regia pnncipes His coram spoliis et diademata, Et per vota sui fervida supplicant

Trembtay,
anlt con-

IUic et statio relliquias monet IUic esca paratur


Justi quae satiet

cionem, alque

m redilu.
effundite

Sperate iu

famem. Domino omnis congregatio populi;


illo

corda vestra (Ps. LXl, 8.). Qui posuit fines tuos pacem et adipe frumenti

Morbo
Hic

corporis exui.

coram

et pontifices

multa micantibus

satiat te (Ps.

CXLVII,

3.).

Una

Sensit gramineus quos recreet viror Triplex inde lapis quos gerat appetit

concelebrant sacrasub infulis, Monstrantesque piis pignora coetibus

Arca divite collocant.


piis jura laboribus Invictus statuit, subdidit et tuo Gentes imperio, munera gratiae

Jam

Vicinisque superbit prseclarus honoribus.

Qui divina

Venite et reddite Domino Deo vestro, omnes


qui in circuitu ejus affertis

munera

(Ps.

LXXV,

Per hunc

cum

socio fluant.

et 12.). Qui statuit super petram pedes meos direxit gressusmeos (Ps XXXIX, 3,). Sublimis media quae stat in area, Crux regina suos optima milites, Ceu circumdata natia Acclines genibus vocat. Confitemini Domino, filii Israel; in conspectu gentium laudate eum (Tob. XIII, 3.). Qui exaltavit lignum humile et frondere fecit lignum

Supremis moderans omnia uutibus,


Sacris exuviis bsec loca recreas ; Sis et propitio spes nova lumine

Et rebus dubiis salus.


Sit laus

summa

Patri,

summaque
quoque

Filio,

Sit per sancte tibi laus

Spiritus,

Qui spectanda patrum pignora publicis Templi laudibus evehis.

aridum (Ezech. XVII,

24.).

Amen.

Ad Laudes.

; ;

668
AUCTOHK.

DE
Ad Uddes
retulit
:

SS.

EPP BUFINUNO KT LUPO,

ET

S.

AUSIACO, PRESB.

Sit laus Patri, laus Filio.

D B V D. B.
etf^ymnusa^

26

Quot

arca tnumprocerum memorabilis


,

Sit par tibi laus, Spiritus, Qui lucidas praebens faces,

Expellis

umbras mentium.

Amen.
ad Laudctei
fecnnila !>.

^"''"-

phos ^ pr^sidiumque potens Corbolii columen

PrSnes

Chr.ste, coronas, fidei super .ther.,

Vespeeas 29 Ad Lavdes et ad secdndas

Terra prodigiisimpentarejubes. dant lumma c^cis, Cootractosreparaut artus. redeunte beant. Aure siraul surdos ac fugit horrida pestis, Jussa sub eKUviis febrium pondus
'

columna Alter a priraa procerum Dum petit claras Renobertus arces,


Huic Lupus
cgelo

nperni;

datur imperante

Rector

ovili.

Gaudet hydrops membris


iners.
fide
,

pellere

Ducit illustrem sine labe vitam,

Ni
Gloria

sauoa quocun>que ^emat plebs


.

Gaudet

aiitiquffi pietatis hseres

morbo, recreata diem Protinus ad festatn stat glona Nato. sit et mula

Fervido Christi populos fideles Pascere verbo.

summa

Patri

Sitpar Spiritui,

qiiofluitomne bonum.

NuUa praedator leo visus ore Tam gregis cari lacerare membra;
Pastor occurrens valido Tonantis

Amen.
in fe>tiviiau
s.

Fulmine
Lupi
/.y-

terret.

'""'r"^'-

zdem quoque adducere, quos S. Lupi honorem TmonGourdanin unius

27

hymnis Et quoniam in recitandis


^iacet hic

'cersaSsevit

imraani feritate

monstrum
et

^^

Mandit infantes, vorat

pueUas

CorMiense capztu^ quod iZ nunc autem omnino negligunter, agttur. amplius non imeS. Lupi natalis ilUc AD PRiMAs itaque Vespeius hcec canebantur
^.K ; rK.
donec
steiit

'

alto Sternis, antistes, cruce fretus, Mergis et amne.

Semper attoUens oculos

in

amplam

Regis aeternum radiantis aulam Prffiscius mortis, grege convocato,

Exuis artus.

vani Cui Deus crescit. peritura decrescuut simulacramundi; Cuncta illi More torrentis fugitivus
Prseterit orbis.

Summa
t
tibi

laus Patri, genitoque Verbo

manans ab utroque Flamen,


Ambit olympum.

Quo

fugit terras patriumque justus

Amen.
firfisa in

Mtt-

Nil

domus
fides

Blauda

splendor, nec opes avitffi, nec flexit juvenem voluptas,

30 PHOSAIXMISSA.

Sa.

Quos

monstrat superos antistes

Prsemium regiminis,
Diademalurainis

Ambit honores.

Lupi cingat verticem.

Ne

Nec

quid in dulci patria retardet, cautum illecebris inescet


satis
aulffi

Blandiens

favor, in remotas

Venerandum ordine Sacro plenum Flamine


Gessit hic pontificem.

Clam

fug-it oras.

Quam

salutaris fuga!
!

quam profundo
ille

AbUiit cffilestibus

Renobertus fontibus,

Jussa decreto

Keget

cives

Totum
Hoc

Christo reddidit.

Sub jugo

Christi fera corda subdi

Nescia mittet.

duce, progrediens Et in alta transiens

Summa

Verbo laus Patri, genitoque

Infulis se subdidit.

nexus, Et tibi compar, utriusque Deus intus ungis, Qui sacerdotes


Spiritus alme.
aii

Fundis fovetindigos;
Pietas in prodigos Sumptus et etfunditur.

Mutnti-

28

Ad Matdtinum:
SidusBajoci splendidum,

niim;

Per sermones sedulos Perque facta populos


Astris adipiscitur.

Vocante Christo, pontifex,


Assurgit intactffi Lupus Virtutisadfastigium.
Terapli minister prsviia

Quam vigeteximia Legum observantial Quam vise laudabiles

Prava quseque juguians,


Patres sanctos aemulans,

In muniis prseluserat,

Promptus Deo solemnibus


Oflerre votis hostias.

Aunos

egit nobUes.

Micat vaticiniis,
Noctes diesque pervigil iloates Dei ccelestibus Insudat armis viucere
Floret ac prodigiis, Urbem monstris Uberat.

Mentemque

cffilo

toUere,

Mutis os restituit, Claudisgressum statuit,

Non

inquinatus orimine,

Sese iidelem

Numinis

Visum

csecis reserat.

Monstrat sequacem, traditam Ardens sequi legis viam.


Levita,

Qui nos

sacris ossibus

jamjam noscitur

Decoras, aspectibus, Praesul, almis subleva.

PrESul superno lumine

MiUe nos discrimina


Obsident et crimina, Sursum mentes eleva,
Araen.

Ceu nube rupta fulgurans

Flammas amoris

suscitat.

iv.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


.
.

% IV. S.Lupi allOruraque SanClOCorboliensium reliquiarum V..U1 uuiicuoiu


'

sacerdotalium fraudum

et avitse

stuUitim di-

AUCTURK

V. D. B.

ctumestatqueahsolutumordinariasodetatts
popularis sessione.Itumdemum admumcn' ^^^^ domum, atque ibi commentam summo ^ contemptu et impietate scripti, quibus egre-

rum
Ejus
S.Lupi
''''-

fata.

Miracula S. Lupi.

Vitae.

houoratr
f/iiam S.

Ex-

et

plura, quse a -pj eferuntur a Corholiensihus honorem SS. Exsuperii }\familia regia in facta fuerunt; verumtamen in his
;

gium id facinus memoriie commendaretur, Hi editi fuerunt a Frederico Pluquet (2); unde excerpsimus qu<e modo retulimus, eas dumtaxat omittentes irreiigiosas sententias, hus incredibilem animi sui perversitatem testatam voluerunt vesani ilti homines. Inde nil amplius superest de S. Lupi reliquiis sed '20 os maxiil^ S. Exsuperii subtracium, die
;

qui-

rerofjn'1*',

Lupi prior multo magis cogitatus fuisse videtur quam posierior ita ut hic enumesanctus randa non videaniur. Atque id passzm ohserdominica vatur adeo ui quum anno 1619, die Henrico carAscensionem, consentiente
;

post

Parisiensi, S. dinali Gondio, archiepiscopo

novembris anni 1803 primo exposiium et die 2 maii anni 1B09 ab episcopo Versatiensi, Charrier-Laroche, recognitum (:i) quod nunc
:

Exsuperii corpus a Paulo HitrauU deVHospitat, in vicino

in

annua supplicatione circumferiur,

nullis
'"''"'*

deaente, degente, in

paterno prsedio de Juvisy tum novam capsam argenteam, auro


,

S. Lupi reliquiis prsesentibus. P""! oo uf. act./y-. c<^^. ^^,.. -.^- ..... 33 Vt autem jam ad S, Lupi miracula venia-

nemmisoue ornatam, solemniier translatum ^ ./ o T; exu Lupi /**/. est, idem honor hahitus non sit S. ostensae, viis hcB quidem recogniige et populo atqueium in solita supplicatione circumdurepoctx, sed nequaquam in novam thecam in veteri sitee. Et quidem mansisse videntur B capsa usque ad annum 1704., quo simul cum
^
.

mus, eaperpauca suni atque olim partim la/Vm/j 'n/rriinr nnlline conscripta iine, partim gallice conscrinta fueruni una cum miraculis S. Exsuperii. Scriptionem
iaiinam frustra peiierunt otim decessores nostri neque eam nancisci potuimus, quod,
;

^^^^^ ^^^^^
^,,,,,..^,^.

disperso capitulo ejusque tabulario. nondum inventa fueint. Superest itaque ut ex libellis

-^

onno

I7i)r>

SS. Exsuperii, Regnoberti atiorumque cselitum pignoribus maximo sacrilegio perierunt quae res in Gatliis celeberrima est ; sed falso fertur a Corbotiensibus demagogis venditam fuisse S. Exsuperii lipsanothecam ut inde funestam machinam, vulgo Guillotine, sibi compararent (1). Ecce quid acciderit. 32 Mense novemhri annin9'^, quum chri:

Joannis Bocquet Stephani Pepingue et Joannis Francisci Beaupied de SS. Exsuperii et Lupi Vita et miractdis gatlice vertamus quse ad posterioris hujus sancti gloriam faciunt. Omnia enim ita mixta sunt ut pleraque ad S. Exsuperium, unum aut atiud ad S, Lupum, autad ambospertineani. Supra, uhi de prima translatione soiemni diximus, duo ex his re,

tumma impic- gtiame religioni cidtus Rationis suhstitutus tate cum aiiis fy^^^set in S. Exsupcrii templo, hujus ex argento deauraio thecam et alia vasa sacra im-

tutimus; ita ut
persii, nullo

pietatis antesignani

ad conventionem natiomiserant reliquiae vero nalem Parisiensem S. Exsuperiialiorumque sanctorum projectee fuerant inter sordes suh tecto domus ecctesiasticc-e ei paidatim in ohlivionem ahivisse
;

videbantur. Verum societas Corboliensis popularis, timens ne sacris itlis ossibus iterum aliquando adhiberetur veneratio, statuit ea publica festivitate in medio foro ita detereut vestigium non relinqueretur. Indicto itaque
id flagitio in diem.S fehruarii anni 1794. (deC cadi vingt pluvi6se l'an deux de la Eepublique

unum ex antiquioribus sutamen adscripio anno. Hoc autem in eo positum est quod Guiiieimus, fitius Joannae Fervie, molitricis a Fi7'mitate Imherti, amens et epiiepticus, quum a matre sua S. Lupo devotus fuisset et in Corboiiense temptum ductus, post novendiales iliic fusas preces plane curatus est. Refert etiam Beaupied exundantes SequancV aquas, supra pontem aliatis SS. Exsuperii et Lupi lipsanothecis, in aiveum suum rediisse. Sed aiii de uno S. Exsuperio meminerunt quod, quoniam atias extra ordinem supplicantium ratioyie et
;

ritu sotuni S. Exsuperii corpus circumduci solehat, credibiiius est.

veneruni ad templum S. Exsupeyni, a viris armaiis circumdatum, Happey, Corholiensis major (raaire), Gorsat, municipalis magistratus (offlciermunicipal), Brunos, agens nationalis communiag, (aherant autem retiqui municipii prsepositi, aliomissi,) Dancourt, prceses societatis popularis, et Bertrand, municipii secretarius quorum jussu ex superiori illa coniignatione delatse sunt retiqui^e S. Exsuperii, S. Guinaili, S. Quirini, S. Lupi, S. Regnoherti, S. Yonis pluriumque aliorum et in plaustro, quo sordes viarum colligi sotebant, depositw et ad forum Revolutionis, poenarum capitatium tocum,devectae uhi prsestrucio husto fuerunt impositse et simul cum invotucris et thecis incendio VivatrespudeietcV clamante adstante ptebe vivat naiio ! et alia hujusmodi. Dein btica,
francaise),
;

34 Jam pridem hcec ahsolveram, quum cl. v. Julius Lair ccepit in origines christianas dicecesis Bajocensis non py^aestiiutis opinionihus, sed veriiatis amore inquir^ere.veteresque fabutas, quas impj^ovidi aliquot homines de-

YiUi edenda.

nuo

in

lucem vocare nuperrimis temporibus

tentarunt, iterum evertere. Studiorum frucium edidit in Bibliotheca schoias diptomatiVitam cae (4), suoque labori adjecit ad finem Bajocensis, Vitam S. Regnoberti, episcopi II S. Reverentii, confessoris, Vitam sanctissimi

Exsuperii, Neustriae inferioris apostoti et primi Bajocensis episcopi, Vitam S. Lupi,


Bajocassinee civitatis episcopi, Transiationem ejusdem, et demum fragmentum VitasS.hn^i ex pristino codice Corhoiiensi. Quum autem

passim inter

cineres cotlectse

et eodem ilto plaustro ductse ad majorem arcum pontis, super Sequanam projecti unde inier vesanos ctamores in aquas
;

prgecipitatee fuerunt\
(<)
iiot.

Id festum expiatorium
jiag.
5lj.

me et diligeniissimum virum conveniat,non visus est Commentarius meus mutandus ; sed paucis dumtaxat augendus locis. Hic itaque id unum notabo Vitam S. Lupi, quam cl. vir edidit, desuniptam esseex hibliotheca imperiati Parisiensi (5) ; quo de-

Gnilhermy.
"2
;

Hist.

dc IV-lise de Soinl-Denis,

cfr

Pmsrd, Monogrnpbie, elc, p


<le

(2)

201, Cuntes

tion. p

lt(2elseqq.

populaircs etc,

rarrondissemcnt de Baycux, deuxiime ^di-

(4) Uitilioihique lat., Q. <JS71J.

3*>. l3] Pinard, Monographie, clc. p. (S) Fonds dc TEcole de Charies, lBti3.

lata

670
AUCTOBK V, D. B.

DE

SS.

RUFINUNO ET LUPO, EPP ET

S.

AUSIACO, PRESB.

lata fuerit, ut

ex ex impresso sigiUo constat,

sxcidi mi est sunt. niius quidem scriptura non Vita multo ante composita futt, sed ipsa Bajocensis tamen anteqnam locus idem seu

desumptae quas supra memoravi, lectiones

sis

Sergii Andegavenhibliotheca monasterii S. Elnonenses, Est auiem eadem ac ea itnde

actionis fastigia continua illorum affluentia meritorura. Gratulatur et jam almificus uranice chorus sublimitatis de eorum gratissima societate, dum contemplatur eos sibimet ad-

pag-anorum sffidvitas desolnretMT lamentabili incursionibus Quod Yiiin seu Normannorum


.

Christi Domini nostri largiflua Exornat quippe eos choruscus emanat passim iUorum virtutum splendor inimitabilibus exempUs Christi bonus odor
scitos,

Jesu

miseratione.

quo accenditur in

sinceris fideUum pectoribos

translaautem non continet Cormaricensem v, Lair eam extremo swtionem, conjecit cl. annum culo IX antiquiorem esse ita ut sub neque repugnare velim, fuerit, 857 scripta videtur neque consentire; certo sxculo x non multo recentior. Verumenimvero scriptionis Exhiantiquioris videtur esse parapkrasis. betur enim in ea num. 6 S. Lnpus ex diacono
;
:

desiderabiUs fervor
affectus theoricse

saluberrimse

exercitatio-

nis, ac perspicuse intentionis

lampabiUs amor,
pa-

contemplationis gratiosior

instantia in sacrse fidei puritate devotior,

tientia in spe divinse remunerationis constantior,

perseverantia in dilectione Dei etproximi


facit
in

splendidior;
g-nare

naraque eos

Dorainus

re-

secum

cjelestibus et polosis perfrui

saltum ; factus episcopus seu ordinatus per ita in Galliis ssequod ordinationum genus Corbejenculo IX obsoleverant, nt Ratramnus
sis,

dignitatibus, quia
suasibilis

eorum haut
labentis

delusit aniraos

hujus

sascuU

voluptas

singulari libro scribens contra Photium, qui ea de re latinos accusaverat, plane negaid rit id fieri ; sed jEneas Parisiensis, doctus

ineptis oblectationibus. lllustravit quoque eos divinge claritas majestatis chiro pneumalis de-

Romee
dit
(7).

et alibi fuisse

factum,meliusrespon-

Similiter antiquitatis indicium esse videtur quod num. 12 dicitur, quamvis sanguinem lictatoris officio non effudit, taraen crucifigeudo carnera

quique, juxta veridicoramine irradiationis sentenUam, finem fidei suffi cam apostoU Petri reportantes, salutem videlicet animarum, superae gloriosiperennitatis effecti sunt hfEredes.
;

Inter victrices itaque syderei coetus laureas, rutilantia sanctorum refulgent serta confesso-

cum

viiiis et

concupiscentiis

rum, sacrarum niveis virtutum floribus


tus

caeli-

soUempne martyrium Quibuscum compone qu3e in ecclesiasticis officiis de S. Martino Turonensi leguntur qui quum exprimis confessoribus fuerit, qui ecclesiasticum cultum adepti sint, excusatio quasi fit quod colitur, licet martyr non fuerit. Illa itaque ad tempus referenda esse videntur, quo parcissimus adhuc essei confessorum cultus. Quee sequitur Tr&nsititio non convenerabiliter celebrasse.
;

rediraita, quis mirifice decoratur devotis-

eiraa fideliura populorum caterva. Jnter quos 'Lupum beatissimum Lupi * magnifica divinae dignationis

mirificavit potestas,

rutilo

sallempnis

candore
setate

jocunditatis,

fulgore felicitatis.
divinis
sit

sydereo perhennis Qualiter enim ab ineunte


ac
obsequiis
,

raaucipatns

et

rauniis venustatus

ecclesiasticis,

et rutilanti-

bus almorum emicuerit docuraentorum


mentis,
et

falera-

tinuatio illius Viix est, sed finis Vitse vetustioris,

triumphalis politicam proraeruit lau-

nequesoHus S. Lupi, sed SS. Lnpi et dicitur enim Incipit translatio eoAusiasi
;

ream

JBternitatis,

Domino

misericorditer ipsius

meritis annuente, aggredieraur

raembranarum

rum Scripta

finem saeculi x, ut liquet ex his verbis .-Gloriosa sanctorum corpora translulerunt et eorum in houore ecclesiam construxerunt, iu qua Dei magnalia praedicanprEedictorum quoque sauctorum mirifica tur
;

haec fuit ante

paginis inserere. Explicit praefatio.

INCIPIT VITA

ammodum

patrocinia venerantur.

De

altera

Vita dicam in Annotatis.

SANCTI LUPI EPISCOPI,


QucB celebratur
viii

INCIPIT PROLOGUS

kalendas

novembris.

IN VITA SANCTI LUPI


BAJOCASSIN^ UUBIS P1SC0FI. atque inimitabilem beatisQuantum mesimi Lupi, Bajocnssinoe urbis episcopi, imporeatur S.Lulito licet themate, ])istica taraen cordis prosepus lawlibus cetebrari. cuturi sinceritate, rairifica omnipotentis Dei veneremur magrnalia, qui suos glorificat sanctos inenarrabili claritatate. Quos, in praesenti etiam mundo, ita supern munivit protectionis cUppo ut, ipsis agonizantibns adversus spiritalis hostilia jaculationis teraptamenta, nuUatenus lcetaretur hostis eosdera superasse imbeUes, sed potius doleret dura repperisset

Fuitigitur, temporequo ^gidius, rex Romanorum a regnabat in GalUis, vir ammirandae sanctitatis,

-''

Lupu.

Lupus nomine,
oriundus,

'f"*^^"-'^'
,j,ano educa-

Bnjocassinse ur-

Laudabilem vitam

bis

territorio

prffidiil

* incUtorum

ms,
'abcstfi/n.

generositate parentura nobiUtatus. Qui,


finiano

dum

pueribilibus adhuc frueretur annis, sancto Ku-

ejusdem

tertius a

civitatis praBSuIi, qui etiam beato Exuperio, prirao ipsius urbis

episcopo, clarum pontificalis apicem dignitatis

regendum
telae

susceperat, soUertia traditur paren-

gratiositatis edocendus.

Quem

exiraius

vir salutari

gurgite vitaUs lavacri purificans,


fecit,

spiritalem sibi filiura

moxque

collatis ei

in oUmpico certamine athletas Christi inexpugnabiles. Gaudet igitur sancta raater

eos

ex more almi spirarainis karismatibus, studiis mancipavit litteralibus. Inspirante vero divinse clemcntia majestatis, tauta in eo intellectualis scientifiB et prudentis ingenii sagacitas

ecclesia

taUum

procreatione

filiorum,

quae

semper ad
(I)

subUmiora provehitur
ritibus,

salutiferae
t.

exercuit *, ut prseceptorem, qui eura suscepe-

-excrevit Btn.

CrrMartcDe, Dc &Dtiquis ccclesiK

II,

p. 27U.

rat

0CT0BB18. DIE VIGESIMA QUINTA

6" D

rat

erudiendum, persp.cuo
prscelleret
,

cumm mnti, acumine men

epiratione,

mirab.l.ter

^*

""""^^'^""^i^^ "" rudimentis spiritahbus ^;'f .s haustu supern. fon ''' ceret. .Eterna s.qu.dem summ ^"PX^"*'^ ^;^ quem est fons vit^ et cujus l^icidolum.n^

f^^Xl-

"^]^'^-J2mX
lu,nen,

beatissimum Lupum pontificali hoasseverat fore dignissimum. et ecclesiaquia omn.um aptissimum electioni gticse exemplo, ac san. doctrin animos bon vit. pra.dicameuto, ad almificum theoric studium

Ltitutionis gratanter provocabat. Gratissimo

apud splendidum consp.c.tur

~;^

'

>;";

r^^^SZ^-T^^^^i^^
ev p.^ u. ! iuspirat, ^suseipite.quirentesse.etpr.iUt iuirat, et susc.p.t exqu.rentes se. ir, vin iiKjtitia; et ouo intro.bit benedicet ^" " '" "'*' J"''""^' ^'
..

a "a 0^11^ ^:^.umdo.matasacramentorummiranniversis

^, <^li,3i^o .erosae f caenobilitatus decoramine. typica

^^^o^^^^^^ -.-r
.

Mat

erfeu lu cuu=u^

conventu reverentis-

''

""-

Bof/wmajfn-

, ^ *n.
-n.orrf,-

Deus. " - r^itn<! ploQuiis j2 Eleganter .g.tur d.v.n. ""^ "^

--.

.eligiosis coepit pollere

act.on.bus et atlioU

^^
d.gn.ta

nobili,(, ft,e,,i. sijnus vir, clarediue poUens egreg.se mirseque virtutis, ,pu,, ,,. tatis. ac prsecipuse sanctitatis Eotomagensium archiepiscopus Silvester no- .(,....,

&

cis studere i-^-f Lupum Bufflnianus ant.s.es .f^^'"= """^^iltt^ffulaudab.l.terlu Bplendido v.t ca^bb.s n.tore

^-J.^t^imr

porhortatu^s est tat s clementiam,

aUoquens affatu coepiscoeos. utlecum .tern. majetotis

"-'' "'""

^--J-

flagitarent nisibus,

,,.

iotescere

dignaretur

quis

gescere, ac rutilo ^^l^t-^^JP;^'';' ^ candescere . ad sacr. ord.n

denter

f,7!^^
s

^ignus tanti fastigio culminis haberetur. Quo niagisque ammirabilis beati Lupi

tem.

d-i- <!--''-

promove.-e. ut munus,

'f^tm^ipotenU quod e. omn.potenus

anctitas ?

Deo
s

divulgaretur, d.spensante archiepiscopo vir senex,


.

Li

contulerat largitio,

B ejuscapiticumdivinaimponeretbened.ct.one,
salutarem etiam iUi
ceelic^B

desset ecclesi. Cumque '^^'''f^'^^'''''' .nsertam gemm.s infulam diaconii. uranic.s

"---^l'Xl" ti

e"

P ac Mo sat

vultu. decoraque canitie, vesti.

"^'""'e rutilantibu

in

^"^^"y;;;
'^

^^^

;^^

somnis apparuit, ta ^u, q,[ archipr^._

curam doctr.n
'

^s^^ 'e ris^^^^^^^

ac
,

summa

s'acr

.,,

utpote supern. scientia 1^'"^**'^'^.^ '=*"^ De. amore fervent^ et ignito omnipotent.s seterm ProP't> Becurus injunxit. Quo en.m moderatoris pio n.tu *
se meriti bea.us
est, ac laudabile cratione, m.r.ficum ostensum

virum inlu'^^^"^J^^^l^^^^^ ,,,^;tia gnumque. cognomento Lupum, quem str m


fi^-

i^f ^upu^ f-^- '.

-/

I-^*'^

~ J

e'm,lpotens ieus elegit sacerdotem exi^iu^ absque uUa dUatione studeto constib su, rectorem. Hac ergo visione

TZ^ pl
P

^''^Jii.Ptus antistes edoctus, a

somno

surrexit

.^j^^^^^. i^iucescente

c^litus pr.esag.um.
,.ano
,.rJy,cro ,u.

3 Q"!'l='

ord,nal.on.s
inter

""""'^t^rnLinTslphanuT "'.
^"^^-T-P'^"^'

convocatisque coepiscopis, exposuit. gressus v.s.onem Ulis plausibiliter

die dominica c. dyasypticam ag-

cmc>iei.u

~^tww:

sacros ord.nes

;j^'/^,f;7t Spir.tu Sancto ( ut cre

Qua
"^

ccep.t voce ditur)afflatus, -celsa repente , Domme papa, Buffln.ane, praeco.iari, dicens quem consecras diaconem, tuum fore Lnc ac veneracoenoscas probum substitutorem, IMnc grejis Domini pastorem. adstanst que Bufinianus cum un.verso clero oinnipotent. redd.d.t populo magnitioas Deo
:

^
Uca

.-

Wus

J -'3/~^ ," ^^ f .^ "f qua cum v.


=''"'""''
6 in
'

uniepiscopi revelatione gavisi, Dominum ' itiinis pariter laudibus

i^te^na animi alacritate

^.

^^^''^^i.e.i congloba..eutur pouu, s


.

pont.fa J^^

um J-.^

^^^-

"
^^
:

^ >-

aiu

,,-ro ei.i-

...;..^

^.^^^.^

Domiui

,L.S.Lu-

^'

d.aconem, intellexerat sucee-or^m, Juem d.vi..itus sibi reverent.a. feand.gna postmodum honorav.t levitah -^n.xu-r 'ue c^ctus vero Lupus, rauma sacrament. efficac.ter cKpit
g.-atias,
et

beatissimum

Lupum

^';;;'~^^j ^ -^^^^fi7e\u d.gnu ^


p.^ul
^"^"
^;
s

[ ^/.J^^-^.eprelentur, quo eis ,"."""7inius sedis pontificatu i, subjectioL archi- ^ZZ'"" Porro
a^
,i3

commu- -..,..-

sinceris

divini

vencrari,

sissime

ac velut strenuus u.>n>ster offlc.o,n studuit vices exeq.,. pont.fic.s

-^^^^^,^ cei siguificantiam pr.extemplo parvissimus f ^

"''^""'^i^^^.-^t P^^^

beatum Lupum diaconem

'lv<if illo

remunerar. conspectu Domini , omn.mod.s Lvan quem gesliens iUi * videlicet honore, s.b. m.n.st angelio poUicetur Dom.nus Jesus r.t Si qu.s m,h. m.n.strav d.cens

P";;f ^^'

J^^^

^^^^i

fi^,,,i,.m, fecitque

eum

venire,

^^^^"^^

tibus,

houorificabit
'^'=^''^-

eum

Pater
.

meus
su.

qu. est
,

"g^^^P^^^^P;

"

"

,.*.
'"..,o,.c.',

i l>ost pra.Ubatus

bienmum autem
antistes
co.c,

A- .nn.tna d.aconat. 8

i,,^ ^i.eonem qui communi desidepopulo, ac magnificus ^^^f ^^f eiectus a Dei ut impleretur nastor prtedestinatus a Domino, ^
Jtioe
.

P^f^^

,^^j^ antistitis assistere. ,, ifit ^ ^^^.^^^

Tum

episcopali

graved,ne somat.s

Ts-Lr.o,.,,.c.

cmo
""

agcrc.

exonerandus abhac est '-^- substractus ^^ clerus omn.s, un. lesli vita; reddendus. Tuuc quoque versaque concio plebis, prov.nc.al.um quos suprEeclarus antistitum conventus b,
v,ri properna instigaverat ammonitio. ad tant, exim,, prssuUs sp,riperare exequias, sanctum

P^-J ^ Pjf'^.; ^^f '-'-^^ "er

hus ait Deum mirabilem ex .^ ^^^^^, ,^, perfecisse lau^^^^, ,pi,eopi, qui pr.sentes ^^^^^^ omnisque plebs, ad vocem
^.^.^^.^

P^
^

^^^^

iUustraverat

Kn

,^
.^^

concordi
^^^

acclamatione
^^^
.^^^

insonuere

poutificaU honore
elcctione.

tum

summo

opifici

reverenter

commendare
exh
-

qu

^^^.^^

mirificavit

studuerunt, atque cum hymnica c ar.fic. dulc.sona psalbitione modulatus, et c^lest.s comjubilatione, ejus corpus mausoleo terii
,iserunt. ilis rite peract.s, sedis clericorum societas et

l''"^ P^"^'^^P^^

en't ^^^^'

eircumstantia vallatus episoo.^^%^ indeptus est episc-opalem. Pon^^ turba., quee


^

concors populi vaticinatum fuerat inToluntas. siout doxali

"-"f^-

hujus ordinationis proventum, gratias Deo omn.posc sic ad propria in sublime tulerunt "
^^
^ Postquani

rediere domiciha.

Oclobris

Tomus XL

672
. Crmiidmit

VITA

SS.

BUFINUNI ET
pontificslis
'^^ .

LUPI, EPP.. ET
pro-

S.

AUSIACI

PRESB.

.an... .^,

1 Postauam enim 7 rostquam ^""" obtinuit dignitat.8,

ini K^"""""^^^* ^.h studio f

monarchmm
ficse

dam'nemus
vocabatur
lupus

civitatis, quod e regione portse d, in quo sffivissimus erat Arboreta

adjuiM,

Ttiirificaj

Claruii veiu & exerc tationis.

in populo exercebat etiam sibi tempore, eadem stragem. Oportuno versipeUis, a suis belua crudeUssima, utpote fameUca obpetebat exiUens latebris. muUos ut inter pueros et voracitate homines, adeo modico devoraret feraliter mter-

qui non

modicam

fomenta carne. obl incentiva extiuxit


Viriliter

rtationis.

Sm

etiam

hostem

superavii

christian.

quoq^e professionis, amicum


eagaciter delusit^

amarum human^ propaginis

pueUas in tantum quoque ipsius vaUo decem et octo. In crassata ferocitas, exigentibus est lamentabiUs plebispeccamiDibus,utetiam iUam in partem, non consistere silva nua prffidicta videbatur quispiam non audebat, callem arripere
,

eXofultu.sutfragamineAUitonant.s.Dig-nu^^ deifi- po -ta ;Secto erat ut strophosum


^nvinc.b

modo

alicubi

inimicum amicus Dei devinceret ac vin expugnando triumphaliter -que jnfiexpugnaret ::n'do mirahiliter
, ;

hhus

tehs

gratiapergendi,verumetiam ipse aditus urbis et exegregiendi praedictffi negabatur

cus athleta summi milici^ exercenstyrocinium

c^lestis regis. clar.ssimum

.>^-^^\"f^^^ taminis, infularem ^'-^''''^' spiritalmm diadema v)rfulgidus adipisceretur antisticio sui pr^sulatus, utum. Denique, in

>f ''TfZ^iv

eundi.Tuncpopulus, taU metu perculsus conclusus, miUtare deposcit fra civitatis moenia quod ei defensionis conferat prsesiauxiUum ad indagandam dium. Moxque armata manus unanimiter propeipsius beluae conversatiouem more venatorum, cum rat praedictura nemus, impelustrat. Sed ejus insecutionem
et

m-

canibus

paludamenta universa pompos^ iUectionis

floc-

tumque lupus

cipendens, exceUentiam sualmificJB fastigavit in se dula provectione prosequo examusim hlimiter exercUationis, apostoUcae indagmem queretur desiderabilem

ver^ humUitatis

.e-

discrimeu gnosceret plebs, quae

vafrica devitans calliditate, suae internUionis evasit, ut liquido co-

humanum

expetiverat

confugium, non
tus veridicffi

esse in armis belUcis tutelam impleretur quod ceciuit incliprotecUouis, et

subUmitatis.
. .

Erat

::;Sr. Zu.

tate

prmc.paUnanque et pontificatus devotione g ohumiUor. ex humUitatis


gratiosior.

,.

modulando
u

verbis

citharoeda vaticinationis, talibus " Nec enim iu gladio suo


:

possederunt terram
salvavit eos.

et

brachium eorum non

jocunditate devotior^ riosior, ex glorificationis


et devotionis puritate

Desiderium

utique

iUius

dilectione,

quod

lampabiUter in Christi ardebat animabat vivificum ci^Utus


gratise. Ita-

lUi autem, qui in urbe referina rapamanserant, quorum fiUos et flUas praestolantes de cadesUnaverat,

cUas morti ptione tripudium hostis,

cum
,

ejus eva.->ionem
moestificati

indesinenter

pneumaUs fomentum

gemino pro dolor! cognovissent,


metuentes ne

quenanque
cuUs,
et

occupajugiter Dei famulatu erat

viciorumigmtusut, sopitis divinojuvamine carnis anciUationi subderet insolentiam


rationi

sunt angore; paterentur mstiamissione, eUara ipsi letale Pociori itaque consitutum Dei permissione.
lio

cum tiUorum

attribueret praerogativam

domma-

tionis. Exclusit

quoque ab eo impatiens amor

flagitii, et Christi ccenosas luridi voluptates persevereutinm prosoUdavit in eo saUUiferi


positi.

episcopum tandem beatissimum Lupum expetunt; subraissis humiUter communiter flagitant. uteos vuUibus, ejus solamen auxilii
armis, et diviuis orando protegat hostis. Preciosus liberet tanti feralitate cris

precibus

sa-

ammirabilem
!

Domini sacerdotem,

gemsplendidatum rutilo spiritaUum candore per omnia antistitem, venerabilem marum stelliferi patrator orbis candiquem
tatis,

ergo sacerdos

gravi eorura Doraini Lupus pietatis araator, infortunio corapassus, utpote


,

mansuetudinis dilector
:

conjiolatoria

UUs

in-

ffitcrnus

di?simo flore

et

decoravit gplendidissimae castirenitenti fulgore perornavit venustis-

simffl

sagax sapientise prudentiae qua ratione faUeret munivetque subdola a quoquam machinaslrenuitas, ne siquidem tione faUi potuisset. EccesiasticiE
,

ac favorabiU ignivit zelo etiam nobiUtavit glorificje ttquitatis! Quem soUercia, ne quemquam aUsimpUcitatis,

In misericordia Dei tulit afl^amina dictis quura non dereUnquit sperate, fratres dilecti, Dominus sperantes in se, et noUte coutristari,

neque metuere

subveniet nobis ocius miseratio. Ubi enira humana desunt larga Dei pnfisidiadesolatia *, divina sunt postulanda ergo ad propria revertimini habitacula,
,

quia

'solatiu

Nunc
et

subobservantiffi laudabiUs provector, sibique mirandus eruditor, cauonicffi reUgiojectorum


nis

regrediemini, die crastina, Domini solapercepturi sufi^ragia- His vero recreati prajsule injunsicut eis a venerabili

ad

me

minibus,

egregius egenium strenuus institutor consolator, imitabiUs peregrinorum receptor, potens intirmorum curator , mirabiUs daerao,

ctum

Ipsis autem fuerat, implere studuerunt. Lupus in noctis interstitio secedentibus, sanctus

Dum

fugator,

officiosis&imus afflictorum cor-

roborator. fuitque ejus studium, ceu Jacobus ait apostolus, visitare pupiUos et -viduas in
tribulatioue

mentali obsesupernaj clementiam majestatis quo plfcbem sibi commissam, cratione invocat, muniatprotectioue, etconsolidetin fidei
cffilesti

misericorditer stabiUtate, Uberetque a bestiali


infestatione.

earum,

et

immaculatum

se custo-

dire ab hoc sseculo.

ergo laudabiUs viri praekgeutibus pandat pagina, atAn"ramS^ quas per cUicidet miraculorum insignia quc tttjijre$si erant.
9 Kategorizanda

conia inscfiptB

eum

mirifice divina gessit potentia.

in ipso tempore,

lUo igitur quo sanctus Lupus, eximius

aurora ao Linquente igitur croceum ^^^^'-^^ cura fit populans geUdas lux solverat umbras, ibi, Uerum concursus ad ecclesiam, quatenus polUcitationera antistitis, Dojuxta prselibati raidesiderabilem impetrare gratularetur

cubile,

mini

pastor gregis

Domini, poniificalem Bajocas-

sinsB sedis dignitatem guberuabat, erat, quod-

congloba sericordiam. Sanctus itaque Lupus, salubria cernens plebis multitudinem tam populi peccamunia sacramenU, pro
,

caelestis

minibus

DIE YIGESIMA QUINTA OCTOBEIS.


minibus, summffi Deitati
reverentia,
,

67

cum

prsedicabiU

studuit celebrare, et inter cselica missarum officia, dissertissimo plebem more quo sermone solito favorabiliter alloquitur
,

falempniter celebraret, aUud per eum, Deo patratum est miraculum. Nam in eadem vente, mysteria, ecclesia, ubi divina exequebantur

popupaterno solatus est affectu moerentium corda, poUicens tuitionis emolumenta. lorum Qui serrao cselestium plenus sacramentorum,
fidelibus

erant duo senes, quibus ab ipsa uativitate mitata fuerat continua coecitas. Quos utique molestabatur taediosissima hujus labiUs vita cenositas,nisi esto otius eis succurreret per vene-

co-

paodens obtabile

salutis

gremium,

manifestabat iter ad prseclaram disetheresejocunditatis pergendi haereditatem,

gloriosum

polosse habitationis vinis declarans prseconiis

perfuoctoria gloriosilatem. Suadebat etiam nec


tranquillitate insolescendum,

rabilem virum deiticae pietatis mira celeritas. Desiderantes ergo hujus luminis cernere claritatem, turbam quae hymnica missae audiebat moduiamiua, aUerna pertranseuntes compresin quo spleudida usque ad chorum sione
,

uec jacturarum
theori-

omnibus ininfortuniisesse deficiendum. ut in


festantiscallosaslavernse inficias, mens moderacisintentafamuliciis, tequo devitaret

clericorum katerva dulci reboatu laudes Domino personabat, quanquam difficiUime pervenerunt. Cupientes siquidem euudem pertransire cho-

mine,

totoque

studeret

conamine

superna

Igitur, post elucuefficaciter gaudia quserere. divinique combrati exhibitiouem sermonis,

rum, ut pervenire quivissent ad sancta sanctorum quo egregius pontifex implere satagebatalmifica cEelestium munia sacramentorum;
,

pletionem

offitii

sanctasLupus, tunica indutus

sed clerus, hanc ammirando intentionem, eos arcere taU volens conamine, more iUius evan-

inquafuitordinatus episcopus, inexpugnabiU silvam, in quoque sacrffi fidei cUpeo raunitus,

geUcae turbae

quae coecos ad

Dominum

cla-

mantes

ut
;

silerent
et

qua siEvissima deUtescebat bestia, solus clericorum splendidata contio, R non timuit. Tunc viri Dei conuniversa itidem popuU muUitudo,

adire

compellere

moUebatur increpando nullo modo tamen praelibatos.

fastigia mufltantissimam fidem ammirantes, his vocibus proclamantes: rorum conscenderunt,

senes ab optentu affeotatae salutis potuit revocare, quod divinus eos urgebat instinctus, flout Uquido paoderet caelestis diguatio quam beatus splendesceret ridis meritorum ornatibus

cseU terrffique fabricator ac formator, cui omnis fortitudo totius creaturse qui es gloriosubditur et omne genu flectitur, tuam sanctis tuis, qui magnificentiam sus in triumpoteutiam in eis etper eos

Domine Deus

Lupus. Perveniunt vero tandem in prffisentiam gloriosi prsBsulis, his clamoribus intonantes amoveat u Ogloriosepastor, beatissime Lupus,
:

mirabilemque misericorditer phaUter ostendis, intende nunc auxiUum servi tui, et perfice in eo gratiam
in

plebi tuae per tuJE miserationis, et

eum

subsi-

et felix a nobis infelicitatem nostram beatitudo tua, ut praeclaris iutercessionibus tuis sanctitas optabile gloriosisque meritis impetres a Domino a nobis lumen oculorum, quo fraudati sumus vero nativitatis uostrse. lieverendus

tempore

itaque dium confersupernaetuitionis. Prsedictus ingrediens nemus, repperit prsesul, jam dictum

Doantistes in ipsa missa orationem recitabat substitit, minicam. Qua expleta, paululum

beluam, praedam prffistolantem humanam, visibus, armox, ut eum rainacibus conspexit soUto, suam humanis carnibus more
quae
bitraus,

eorumque compassus

calamitati,

cum gemitu

palnjasque et lacrimis, oculos ad caelum levavit, qui est super omnia dictus tetendU et Christum,
benedictus,
los imposuit,

sanctum virum saciare voracitatem, feraUter in Cui vir Dei dexteram vestimenti sui prosiluit.

humiliter

invocavit,

et oratione

prEemissa, dexteram

manum

super eorum ocu-

manicam exposuit;
divinitus

quae ejusdem bestiae coUo circumducta, fauces ipsius, ac si capestiferis

signumque

eis sanctas crucis,

cum

summa
giente

ne tena ferrea, coepit artiusstringere,

devotione, impressit. Illico autem, larDei gratia, pauditur ipsorum visibus

dentibusvenerabilem adtrectare quivisset antiC stitem. Cujus prsedicabilem mansuetudinem ferocitasdum didicisset, inmanis suffi protinus
efficiturque deposuit sffivitionem pervasionis, mansuetissima, quae erat antea cruDUtu Dei

priluminis aditus, aperiuuturque oceUi, quas micantesque soUs mordialis clauserat ortus praevU ammiradios mirautur, ac sine alicujus F discurrunt civitatis, praeconiculo per plateas laudantes affatibus Dei magnalia, qui
,

nialibus

ab homine viriquae solebat homines trahere ac Uter trahi, reluctatur viro beluinis hyatibus lacerare, non deUs
et dira.

Cumque

coepisset

per sanctum antisUtem contuleratlumina.


12
llis

suum

de^iderata eis
splendet aia*
"'.rru/,,,,

sed virresistittrahenti Dei, neque uUo modo insequiturvestitute Domini edomita, trahentis ducitur adinteritum; gia. Sicque iUaqueata internecionis laqueum. muUis obstiterat ad
;

miraculorum prodigus, eximiusque pontifex Lupus, leterniB signipotens


vero et
aliis

majestatisconcedentepoteutia, sublimiter polstudiis perdius, lens, iu orationum deiude

sanclitatis
(lerorihiit

quffi

urbem fluviolus, Currit namquesuperpraefatam quo erat gurges impenenomine Dromus *, in DroiDme honorabilis trabiUs aUitudine . in quo etiam
pontifex
cia.
fico

pcrnox, in vigiliarum continuationibus extitit fcrventior, in jejuniorum quoque sedulitate distributione frequeutior, etin

deductum lupum sua volvens de mancernentibus populis, demisit, et, cum doxiammirandse
virtutis

eleemosinarum exhibitionibus accaeteris quibusque sacrarum atque, utitadicam, si pertionum studiosior, tempus affuisset, quo triumphalem
secutionis

tripudio,

ad urbem

martyrum lauream

divinae regrediens, ipse universusque populus, laudes studuemajestati magnificas persolvere

adipisceretur, pro Christi periculorumjacturisse sponte praeceps nomiue,


offiingereret; et quamvis sanguinem Uctatoris crucifinon effudit,tamen, juxta apostolum, tio solgendo carnem cum vitiis et concupiscentiis celebravit e. martyrium venerabiliter

pro Uberatione runt, ejusque omnipotentiam, extulerunt. sua, plausibUiter


Duo8 tencst a "uvssencs,a mtwiiatc cii-'^t,

11

missam aoganctus Lupus antistes prsecipuus

"

Eodem vero tempore, dum more


a-*-
-

sohto

lempne Fulgebat enim. acsicaeleste sydus,

in

mundo

splendentea

iUwninat;

VITA
splendentes
P..

SS.

..-T.TMT E LU KUFIMANI VT LUPI,

EPP.,

ET

S.

AUSIACI. PRESB.
I

choruscantium

P^^^;

yuoKn.nuoaueclarmci

.^^^^^^^

Qoi D ^^^^^^^^^^^^ ^^^^^^^^^^^ ..Mi.and.m vivens indesinenter veram humilitatem. quam ^^^^^^^ ^^.^^ _^^^ deserere nuUatenus ut eadem virtus volebat'! Optabat siquidera

o ejus conversa apostoli a.sertionem, S.cque ejus incunctanter crederetur lis esse exhortanectaream .alut.fer

Imifluaopinio "^Chr.s. fuudebat flagrautiam, loco. Nam alm.ficum omni odor Deo redoleret in stemate c..lestmrn pontificale, pernobili decus prsbens lampab 1. ornamentorum,

iS

quam vivens appareret in suo corpore mortuo, Legerat enim quod, tenuerat corde sincero. sive morimur, Domim au/'

surdis aummunere meritorum ccis visum, languidis


,

venustab^t

liuguarum, tum, mutis solutionem membrorum caeterarum necnon curationem qu in pont.bcaexercuit virtutum insisfuia, .nserta ejusdem sedis habebautur

sive vivimus, Reminiscebatur denique beatum Pemus. olim liumilitatrum, apostolorum principem, " Nou sura dignus ita in disisse tis gratia meus Jesus Chncruce [mori] sicut Dominus " conceptus est stus qui de Spiritu Sancto iraitari daLaudabiliter itaque illum ardebat ponhumilitate, cujus vices exequebatur
:
:

rifica

tificali

libusgestis lamentab.l. antequam locus idem desolaretur

Dorainica igitur die, qua dignitatem etiam beatus Lupus episcopatus ^"'" .^^" * resolutiouis, ut prseceUitudine.
suscep.t,

W^

gu^; ^^,^^^^ ^^^^ ^enerabilis vir

"""""

paganorum
et

sffivitia.

sjurUu proei

pheti*;
$ianti$

in-

.;. grat.a den.que xrratia13 Inter csetera spir.tal.um rum karismata, superna <=''^^",';,,^;
toris clementia,
claruit,

magnificus, Lupus,'antistes egregius, agonista i-up^ .^^,^^ n^irabilis angelorum exercitus,


) ; ejus trausitu canoros cselestis qu^^^^^

melodis

morlis

spir.tu

PPhet.<Bjauda<W.ter

diviniiui ad-

moncfur.

multis raulla atque evidenti praesagio


forent
prsedixit.

antequam

Unde

afl-ectabili

intimaj sinceritatis honestatis rerabatur, et houorabili glorificffi omniverentiamagoificabatur; verum in his

amore ab universis vene-

^^,,,,3. A^elorum quippe offlcio ad tripudio ymIronum deific majestatis cum sustoUitur, fulgida glor.osae uic exaltationis splendido remunerationis laurea coronatus, sociatur. Gauapostolorum collegio laureatus
in seternum gaudet itaque beatus Lupus, et societate in cselis, debit de gratissima eorum exemplis, csequorura doctrinis instructus et

humani glona bus nequaquam extoUebatur

versB hufavoris;imo alma virtute subnixus misencormilitatis jeterni jugitur collaudabat cujus diam atque omnipotentiara largitoris, confertur, faculab imperio prseceptum vitse
tas

lestem vitam duxit in

terris.

Prslibatum

iti-

quoque exequendi
felicitatis

conceditur,

perpetuse

remuneratio

rependitur.

Sanctus

itaque Lupus,

omnimodis perveuire deside-

cupierans ad claritatem caelestis paradysi, aissolvi et Christo perhenuiter gratulari ^at

Sancto

namque

Spiritu

revelante,

terminum
caele-

andem presbiterura, eodem die, uti sanctus exemptum carnea tistes Lupus praedixerat, regia caeli. trabea, aurea suscepit stellantis clerus undique Ad quorura etiara transitum tunc inde concurrit ac populus. Perstrepunt olimpo omnes psallentium voces. jaculantur more, preces. Ecolesiastico siquidem

prsesciens resolutionis

suae,

prDeteritorum im-

meraor laborum, ac
slis

si

modernus miles,

cupidus

miliciffi,

senilia corporis

membra
sancti-

fidelium sanctorum sacros celebrantes exequias, sancta corpora, et in sauctis suis committunt terrae mirabilem Deum, qui in tnnitate
glorificant

studebat exercere, imitabili molimine quo evidenter conveniret tatis et justiciffi,


" Qui perspicua ammonitioprophetffi dicentis et qui justus est sanctus est sanctificetur
:

immortalia saeperfecta vivit et gloriatur per


cula ssECulorum.

Amen.

ANNOTATA.
erat romanus; & Ad marginem annotatum in lectionibus Elnonenroraanus item legitur Roraanorura seu sibus.De^gidio et quare rex didus sit explicuimus in Commen-

//

/*

justificetur adhuc.

//

14 Divino quidem septus raunimine,


Sanciissime
mitritur.

flocci

pendebat

dilasteria

labentis

vitae.

Evolutis

enim in episcopatu triginta annorum circulis, fratribus sibi Q gloriosus adlaetha Dei, Lupus, familiariter adhtEreutibus diem, qua de hac
vita

romanus
tario
vio,

Prxmo, num.

4-

ei 5.

erat migraturus, innotuit, tale etiam eia prsEceptum humililalis ac sinceritatis plenum Nolite , fratres dilecti, corpus indixit
:

CommentarioFrseb HiBC explicata vide in


celebrata est consecratio episcopadie dominica S. Lupi
c

/'

num. GeH. Pro ecclesiasticis canonibus

meura,
plo

mox

cadaver futurura, in lapideo mit-

tere sepulcro,
,

qui

Domini mei Jesu Christi exemexcisum de petra novum voluit


,

habere
tuit.
" "

monuraentum

utpote

qui sicut

nil

peccati, ita etiam nil corruptionis

habere poPatri
:

Unde et psalmographus leterno Nou dabis inquit, sanctum tuum


,

videre

lite

" sed potius in liguea sepe; theca, matri raaterua reddentes viscera. Et, inter narrandura, cuidam presbitero, no-

corruptionem

d Arboretum illud seu nemus nomen nunc portx Bajocensi, qua illuc ibatur et quse d'aubree dicititr. Fabulator, qui etiam porte sub persona S. Lupi S. Regnoberti Vitam fin' Magnus, inquit, xit, aliter id narrat Lupus Domini terpraesul Bajocensis, ab incamalione
dedit
:

tius, rexit ecclesiam,

mine Ansioco, qui


tia, sui
sti
:

prae cseteris, sanctitatis

gra-

privilegio amoris fruebatur Dei Chri-

sub discipliua eruditionis ^iaconus. beati Regnoberti, et ab ipso ordinatus adeptus est Post vocationera illius sancti sedem pasloralem ; cui Dominus dedit victoiu arriara super serpentera, etconclusit illum gurgite et demersit illum in alto cha plumbea

"

Dilectissime

frater

jube
,

similitudine sepulcrum

parare

eadem quoniam una


tibi

mecum consummabis
percepturus
:

cursura

hujus

vitae

Domino perpetuse coronam " virum ecclesiaslicffi dignitatis suglorifiB episcopum almific blimitate venerandum!
a

tran- -rAure alvei Aurese *, rix>i Bajocas et Arboretum s^&eniis .-ovesque sibi creditas, DominoopituQuolante, a devoratione sepentis liberavit.

niam

apostolici viri, ut significetur victoria,

relata

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


relata de daemone,
jayyi

6?^
;

pridem pinguntur
et

mag-nalia

constanter prsedicantur

prsedicto-

cum

domitis serpentibus

belluis,

videtur

hoc fabtdarum genus exortum, Quod autem ordinaS, Lupus tertius episcopus dicitur et S.Kufiniano, tus a S. Begnoberto, non autem a eicBa/oid indeprovenit quod S. Uufinianum expunxit. censium episcoporum caialogo Volunt nunc complures ipsum S. Regnobertum, quiS. Exsuperio successerii, excludere, ita ut unum iantum Regnobertum admitiere sententicV, velint, qui sseculo vii vixerit. Cui
meojudicio, hoc maxime favere dixi Comm, origine francin. 8 guod Regnoberti nomen cum seu germanicuyn est, s^eculo iv aut v in
episcopo gatlo singulariter mirum. indiciovide e De hoc aniiquitatis

rum quoque sanctorum mirifica ammodum patrocinia venerantur; eorum quoque translatio viii kalendas novembris celebratur, prascui est stante Domino nostro Jesu Chrioto honor et imperium per omnia saecula sebcuIo;

rum. Amen. Explicit Vita sive translatio sancti Lupi, episcopi Baiocanensis; quae est vut kalendas novembris.

VITA
SANCTI
LUPl
EPISGOPl

BAJOCENSIS.

Commen-

Partim ex mss. Carihusiarum ConfluentincB et Coloniensis,

tarium Prcvviwn, num-

34-.

partim
a.

INCIPIT TRANSLATiO

ex ms. codice Corboliensi


BRuflSuianus,
tertius a B.
S-.

Exuperio Bajo-

5.

RuCinianus
et

SS.
Moneiw
pi et

LUPI ET AUSIACI.
post

ceusis epi:^copus.

urbis territorio
$a-

Lupum, Bajocasinae oriundum, quem baptizatum

edncaC
cnnniii

dia-

creat

Expletis nanque
Lupud cuidam

eorum transitum annis


quiescenti

studiis liberalibus maucipaverat,

ctrdos aS.Lo-

ferme lxx, (juadam nocte apparuit beatus


fratri,

nem

diaconatus promoveret,

cum ad ordiquMam cum eo

S
(jui

Lupuni;

per ml-

Cuin

eimcopus

Ausiaci

in ecclesia

corjiord trans

fcrenda esse;

cui et noticiam sui norainis indicavit, et locum, sepulti in quoipseet reverendus vir Ansiocus
jacebttut,

ordmationis leviticae gratiam suscipiens. nomineStephanus, excelsa voce cospit priEconari dicens "Domiue Ruffiuiane, hunc quem con:

iinisecralur a
Silreslro Ho-

(liomagensi.

notavit;
:

et,

dum

ei

bina ostenderet

secras diaconum *,

tuum coguoscas futurum


ig-itur

'ihaconemMs.
Col.

sepulcra

"

Ego, inquit, diedominica, materno

successorem. "Beato
poutificali

prorsusutero, lucem subii temporalem; eadem etiamdie, cohibente Altitonantis moderamine, cathedram sum sortitus episcopalem ipsaquo;

Rufiauiauo ab hac luce subtracto, totius cleri et populi voluntas


asseverat. Inter quos Silvestro

que carueo solutus ergastulo, Dominum Jesum videre merui, quem semper dilesi et sincera mentis intentione desideravi. Consacerdos deni-

que meus

mecum,
vit.

scilicet Ansiocus, soluto mortis debito jubeute Domino, aurea caeli reg-na peli-

dignissimum Rothomagensi *, archiepiscopo nocte senex quidam apparuit quem si[bij dicens virum illustrem Lupum, Deus elegit, absque dilatione gregis Dei pastorem constituere. Cuin autem jam ecclesiam
honore

B.Lupum

fore

'appulil
Confl-

i/j".

introisset,

surgens

parvissimus puer
per

appre*iliacoiiciu.U<.

Quocirca, anuuente Domini Jesu multiergo, et


antistiti,

plici clementia, ipsa die erit et translatio nostra.

fimbriam vestimeuti, hendit B. Lupum * Domine episcope, istum diaconum dicens:


episcopali benedictione sanctifica " Tuuc omiste nes acclamavere dicentes Dignus est Deus multiplici mirificavit electione.
:

Cot.

cujus regimine hajc Vade ecclesia, innotesce, quod apparuerit ordinatur


tibi

quondam

Lupus, cognomento ag-nus, hujusce- sedis episcopus, et quod voluntas omnipotentis Dei est ut de loco, in quo sepulti sumus, suis temporibus pariter transferamur. Et his
dictis. abcessit.

quem

lUe vero evig^ilans surrexit, et, episcopum adiit, praefaC inlucescente diluculo, tam quoque visionem fideli protestatioue illi
retulit.
7ua
ey,svutms

Protinusque ergo apicem adeptus est episcopalem. 2Eratnemu3e regioue portge civitatis, quae vocabatur Arboreta b, in qua ssvissimus lu-

Liifitim
biti

mirail~

modo nec^cos

cat,

pus erat; adeo ut inter pueros et puellas in modico tempore devorasset decem et octo. Cum autem armatorum manus nuUo modo eum
attingere potuisset, vir sauctus, populi com-

litmimit,
],hcfi.\

pro-

fio/ium

/ifihff pt

moriLuim.i.

lus >.

2 Episcopus

vero,

magDo
potentiie.

repletus gaudio.

innovoS.Lxt- divinSB
pit\miiacoi'"'''"

majestatem

cernua venera-

passus infortunio,

tione g-lorificavit.

rum

corpora

qui suis temporibus, sanctoclementissimaB pietatis gratia

revelare voluit. Subsequenti


die, arcessita
.,^

namque dominica
qui in visione

cleri

plebisque multitudine, ad
ille

locum * quem indicaverat

silvam iutravit, coUumque fauces bestiiE repente manica c, ac si catena et gurgite Droml ferrea, eum coustringens in recifluvU dimisit. Quadam die beatua Lupus, duos caecosa tatain Missaoratione dominica, iUumiuavit, nativitate, fusa pro ipsis oratione,
IntercEBtera spiritu prophetico claruit ; multaque antequam evenirent prsdixit. Saucto quoqueSpiriturevelante, resolutionis sua; ter-

viderat; ipse itaque episcopus dux perspicui ag-minis; praevius quoque fuit relator visionis. Ipse locum notavit, episcopus vero fodere iufit.

Ac

sicut ipse

priedixerat bina repereruut

minum

priEScivit

quem, evolutiuin episcopatu

sepulcra; venerandi scilicet praesulis Lupi, atque eximii sacerdotis Ansioci. Quae cum aperta fuissent, tanta ex eis suavissimi odoris flagrantia exivit, ut merito qui aderant cum reverendissimo patriarcha Jacob possent diEcce odor agri pleni, cui benedixit cere : venera Deus. " Cum excellenti itaque sacrae
><

trigintaanuis, fratribus indicavit,

Cuidam etiam
M.

* d, quem pr presbytero, nomiue Ausiocho Anliocho Perpetuae a Domino Col cseteris diUgebat, dixit coronam glorise percepturus, una mecum post
:

vitce

hujus curaum consummabis


est.

quod

et

factum
(3)

tionis tripudio et laeticia

magna,
;

gloriosa san-

ctorum honore ecclesiam construxerunt

corpora

traustulerunt, et

eorum iu in qua Dei

Ansiocum, presbyterum, virum Deo plenum, ait suum " Hodie de hoc miserrimo Lupus ad eum fiU dilectissime, migrationem nostram sSBculo,
se
:

[Tum demum vocatum ad

posttjmtit

vuiisef S.

muAufe

siacum uf

ad siinut lOriendum para.

et

;: .

.TT 1.T

TTTPT

EPP

ET

S.

AUSIACI. PRESB.

676
rel: tfuoeum

et

iepii/(Ms est.

ad perennem _ prffisc^'^ t vorationem, monente Deo, vest.mentis tms ablue, et oter or^us tuum ap.deum sarcopha^ium vero

visionem

.-

infirml sanitatem

Sirinduere;

Li tibi praeparare,

sed, sicuti ego.

S
et n

clpusculum

Hgneum, jubeto r^condere tuum

recipiunt et innumerae virmeritisque in ilUs corapletur tutes patrantur. consummaverithomo, Scriptura quse ait "Cum tunc bona incipiet; et cum quieverit, . tunc et traninitiabit. " Transitus g vero
:

^tern^ S cque! sumpto

j redemptionis via ico

slatio corporissancti

et aux.Uo atque sancf. cruois virtute bonorum operum multiphc. ^^^^^^-'f.^J^l Domino ambo obdormiverunt in citer felices Jesu Christ jucundissime benignissimi 8i que Tocationebeataqueangcloruminvitatione.fel.ci gratulabunda propatriarcharum societate. concordi apostolorum phetarum coadunatione, patientissiraa martyrura unan.mi.

Lupi ad unam diem cvenecalendarum novembris, runt, octavo sciUcet sicqileabomnibus christianis celebratur.

operari

ANNOTATA.
rprimisnumeriscontentam, inmss. codicihus Colomensis, Carthusiarum Confluentinae et sancto Lupo, episcopo Bajocum titulo De octva kalendas noverabris inNormann.a;
:

a Reperit

Gamansius noster Vitam, duohus

benignitate.
tate

confessorum expectatione, virginum integritate, etomperseverantissima introniumelectorumjustissima susceptione, regione. Congrua itaque ductisuntinvivorum quo prsepopuli devotione, in eodem
desiderabili
cleri

censi

eamque ad decessores nostros misit, Breviain antiquis Bajocensihus anno

Eamdem

riis reperisse
et

ac

ceperat loco condig-niE pr3enominatu3 AnSed et felicissimus sacerdos mundis sociatus Deum videntibus,
Biocus,

datus est sepultune.

Bibliotheca

videtur cL v. Julius Lair; qui codice reperit et in in pristino Corholiensi scholx diplomatic^ edidit par5

im

tem quam suh nn. 3, 4 c^ Quodejusdemscriptionis continuatto sit, sed comprehendit post mortem secutas,
:

annexut

non

cordc, ad pedes magristri

sui conditus est

hono-

quod

res.

quae tantum adeoque corporis elevationem


;

B
ClericiU Bajo-

rifice.

remit mone'
lurcKtitxu se-

mrl

Deo4Post haec, transactis a gloriosissima sacerdotis Lupi que acceptissima illustrissimi ex fradormitione septuaginta annis, cuidam ut reor, ex hisqui tamen, tribus Deo dilecto, famulabantur communi stipendio sanctissimse quiescenti, apparens una noctium
ecclesiffi,

valehat,

quantum nunc

heatificatio.

Aubree seu Arboree. b Bocquet vocat gallice jam XVII hoc arhoretum seu nemus Sc-eculo conversumerat in vicum S. Lupi sed porta, ssecido xvin istuc ihatur^icehatur adhuc
,

qua

annotaium d. porle Arboree (I). Cfr supra legit Bocquetius c Loco manicffi raanutn

Isdem
verbis
:

gratissimus Deo, iis cum affatus est ad epi" Perge, inquiens, quantocius
:

Hermantius

vertit in stolam et

Saussayus in

et dicito ilU " Dei scopura e civitatis istius rogatteutproperes ad locura


/i

famulusLupus in quo huraatus

septem arcam Ugneam ferreis pedum nexibus adstrictam, UUcque ossa ejus repeiUo quo jaceht ex ries, et toUes ea de loco eeptuaginta annis et denuo decentiori loco
requiescit, et, aperta

fovea, invenies

qua nexurainvisibilem. Retinendaestm^x\\c^. brachii tegumen, hoc loco non significatur un gant sed manus, seu chirotheca, vulgo Cangium (2). Manum vide de hoc sigmficatu sine qua itaque texerat B. Lupus chirotheca, non solebant procedere. Superioris
episcopi

r.(

Hcnm

u(

indicafo loco
ritrel

decentius tumulabis ea. 5 Postque rursus is, qui


:

apparuerat, dixit

ReVitm auctor vestis hrachium intellexit. pr^sentata est universa illa res sculptoris et in taarte inporia templi S, Lupi Bajocis servatur (3) hula picta, quse in eodem templo
,-

jKr cpi

copimi cffodi
SS. Lupi el

Et hffic, inquit, ne negUgas iterare ei iUi Christi Hffic iterummandattibi Lupus, Jesu
'

//

Aufiiaci ^'(;na

servus. Die dominico, inquit, ordinatus fuit

e/u(wo;

/.

episcopus, atque dominico migravit de Sfficulo, crastinoque die dominico ostendettibi igiiur inveneris Dominus ejus ossa.

^ui^orftczYwrlabae-Saint-Loup. aln ea riam alii volunt reapse contigisse ; diaholo seu de gensignificarivictoriam de draconibus aut p tilium erroribus, aliquando leonihus, lupis alnsve aliquando
serpentibus,

Quam

histo-

Dum

iUa,
I

/'

iterum penes pedes ejus humum ejicies, ibique invenies septem pedum longitudinis foveam totidemque latitudinis, ibique posita est arca lignea, in qua requiescit Ausiocus
presbyter,

helluisadvivumexhihitis; alii demum eam natam esse ex nomine S. Lupi qucV poste-^ defendi riores sententise similihus exemplis maxime quod Vita, utut antigua,
:

possunt,

qui fuit vir sanctitate

plenus

nequaquamcoaevavideaiur. Cfr qusf eadem dicta de re in annotato d ad priorem Vitam


fuerunt. d Vide de eo

"

dumque

iUic sustuleris,

denuo sepeUes nos

Expergefactus itaque clericus, orto ambos. die, veniens ad episcopum, narravit ei cuncta,
iiuxjuftio ini/j/e(iir (

Commentarium Prievium,
aut S. Vigor fuerit oportet,

num.

3.

6a-

sicut

jussum

erat.

e Is episcopus

iVira
tiir.

Kiliflca-

6Mox

praescriptus episcopus,

cum psaUen-

aut Leucadius.
f

tium choro et cuncto populo accedens ad locum, septem pedum facta fovea, exiit odor
suavilatis uimius, qui vinceret totius generis

Basilica hsec seu aedicula coemeterialis,

pigmenti incensi quoque flagrantis odorem inventaque ossa et gloriosa corpora iterum ffidisepeUvit ea cum gloria et gaudio magno
; ;

s^pius renovaia, adhuc exstat nomine vulCfr Commentarius gari Saint-Loup-hors, pnevius, num. 9, et Historia translationis g InHistoria translationis omiititur transitus.
hisloriquc sur la vllle de Baycux, riua Prsvius, itum. 10.

(I) BcrroaDt, Uiit. eccles.


(2)

GlosiariuiD iBUnuaif

Vo

de Baycux, pag. 32 io margine. tfanico. (3) Pluquet, Essai

pag. 533. Cfr

Commcnta-

DE

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA QUINTA

677

DE
IN

S.

MAURO, CONFESSORE
SYL.LOGE CK.ITICA.
V
D. B.

DICECESI VESONTIONENSI BURGUNDIA JURANA ET PRISTINA

Claudii. in Martyrologio S. ^ unicus. S. Mauri memoria Rehqui*. ^ Confusus cum S. Maura abbate. eius nomine dictus.

Vicus ab

Indulgenti. Benefic.a recentia. Societas presbyterorum.


promncia Maxima Sequanorum
quo

1n
IHCIUTO.
3.

decessorum nostrorum

venit,

nunc autem in
(1)

M"rus,
Vesoncon-

Lugdunensi I, YxenRheno. Belgica I. Penmnis terminahaiur, nensi et Alpibus deZregniBurgundi^Vars facta est.postea

Biblioiheca Bruxeilensi regia

partini ser-

c$$i*

tionen$i
(ettor,

Zro mutata

Burgundtce et dein comiiatum

}}erpf-

mum
ei

in

row confMmf numeri fuit rum S. eremita^; Maura abbHle,


1(1 /i(/i(/

Francumcomitaium, florueruniinmonachi e sancti, magnam pariem

ex

a/artyrototjii

colleqii

Vitaspie. elegantersobrie dederunt ita pridem in lucem accuraie non Vesontionensis S.FrancisciXaverii

olim editum vatur, pariim a Papebrochio secunda, qua parie fuii (5). In inedita autem caput viu illustrationes Jurenses continentur, Quaenam Sequanohanc inscriptionem hahet aevo denrum monasteria a Jureusibus prisco de sanctis Lautheno, Obiter
:

quorum

vata videantur.

S. Clnttd"

professores.

Omiserunt tamen complures;

verbis

sapiens); quos inter S. (Quod miretur nemo anttquo S EuMaurus; cujus memoria in Glaudii Martyrologio qendi Jurensis seu S. Xn his verbis celebratur

Lauthenum Ymiterio et Mauro; ex quibus S. illusirabimus cuttus ad diem 1 novemhris Imttevero S. Ymiierii, qui et Rymiieriuset in Actis declaratus fuii ad rius, aliquantum declarart posset 31 julii (6) et plenius
;

ad pr^seniem diem
fessoris

territorioVesoutionensi, uatale

S.

Maun

con-

lemin

ejus naiaUbi animadverte celebran qua diciione ierritorio Vesontionensi,


(1)

diem la Mure ex Severtii (7), Joannis Marise de cottegii Xaveriam Veson(8) ei professorum de S. U^nvo auiem h^c tionensis (9) libris nomeu habet Chiffletius: A S, Mauro
;

tradit

Vesontionensis inielligitur ipsa diaecesis

uatale aliquando pro !tlicetvox uatalis.ew sumatur, ui alibi luculente omni festivitate obvtavis xn kalen^ osiendimus CD, ejus tamen obitu. mariyrologiis ea est ut diem

dicecesis Bisuntivicus in decanatu Ledouensi vidi alias capsam, sancti n in cujus ecclesia omnia conhujusMauri ossa omnia seu fere quaesiissem num de ejus tiueutem. Ibi cum

vita aut

dariis et fere designet

nec quidquam suadeiu loco inielligaslatioauiatia solemniias hoc


;

iran-

habedie aliquid in scriptis seu sunt mihi chartm quaedam retur. ostensffi sequuntur. memhran. ex quibus escerpsi quae Joannes Anuo Domiui 1U7. iv januaru,
festo

^, ;,-,

valet ad beaium tur Coufessoris tituius

virum

de Fruino

(10),

decanus Bisuntinuset vicarius

societa(i>i

^^g pre-

secernendumasanctisMauris martyrxbus,a cognominibus episcopis <^^^f f-"^. f. ^'

Mauro
sciputo.
posset,
'Sodnc

Benedicii diabbate, celeberrimo S.

corpus citra fluvium Aranm fundo Aldoms reconditum ac collocatum io semis anms custodiest; ubi per tres

Ei quidem cum hoc solo anno quoniam Normannorum meiu


viri

confundi

revereudissimi do^eneralis illustrissimi et Bisuntim, com miui Quintini, archiepiscopi Johannem Mailleti de ^ ,^,0 , misitduos presbyteros Antonium Boisseleti de Chilleyo /,onoreerant

...

863saDcti
comitis

tum

sauisedecim notissimarum personarum

tate'celebre

ejus circumquaque divulfrequentatione veffatum, assidua populorum quum cxira nerari coepit et excoli (3). Sed

uomeu

termmaiur Ararim, quo ad occidentem fere


Vesoniionensis diaicesis, constiterini eum cogiiandum simi abbaiis reliqui^ paiet
,

sanctis-

Gening-eyo et dicentius dispoparochos, ad commodius et Mauri in capsa, recens faneuda ossa sancti Aymonini, parochi bricata expensis Nicolai quam paucis ante diebus transS Mauri; in minusque ornata F lata fuerant ex alia minori sancti lipsanotheca. Anno 1517 in honurem sodalitas tredecim hujus Mauri instituta est ejus presbyterorum, qui convenire teuentur divina sollemnius ecclesia ad missas et officia quo et celebrauda festo ejus die xv januarii; Maurum. S. Beuedicti S.

Romaua

ecclesia

e( ma(B(tiie

ex

hoc loco non esse. 2 Quod vero multo firmius


Vesoniionensi

esC,

exiremo
dio^cesi

eju$

reliquii<.

qua in vico
titi

in s^culo XVII servabantur adhuc

no7nini$

omnia fere

illius

S.

Mauri

'Vnscrvanlur

sacris S. Mauri ossa, apprime diversa ab usque ad exahbaiis exuviis, quie a sseculo ix

diem illo discipulum, colit; varijeque ad eam priconcessie sunt jndulgentiae, confluentibus Bimum ab Antonio Vergeyo. archiepiscopo VI, et Hadnano suntino, tum deinde a Leoue X cardinalibus. Translatio porro
et a

quffidam

uonnuUis ejusdem sancti

ibidem agitur ntu

tremum xYinParisiis in S.Mauri Fossatenst debecwnohio quieverunt. Hanc memoriam

mus nosiro Petro Francisco Chiffleiio, Condatesoim Sacrarium mouasterii Jurensis in manus ad prelwn paratum,
censis, fere
r.loHftrium latinuin. V- Terrilorium Cfr Du Canc.'. (5) A.-U Sb. Ori""' '^ " lom IX Oclubns, p. et 10. l^) Aii.i ss.. (ijlovcii arm ,.,.1 n 1i<2 d.o., S B-'^^''^'''.^^5;'\;"''^\57ac':SS .om. Jauii, iiqq. nunim. 2/ ,-'-;,. ucnerulis, _ ,71 ^^;, , Ul Vll JuUi, p oObp**. (0) 11><J., lom.

cujus

Martini hyemalis, sollemni in pervigilio S. Diversum esse constat decimadie novembris. huuc Maurum. dicecesis Bisuntinae

sanctum

nominatisconfessorem, ab illo S. Benedicto qui ejus Regulam cis Alpes simo discipulo,
Jc Lyon,
toni.
col.

.-

JluSS

ii\

cl&..uM..i..e

du

,lioc6.e

p.

^. - l9)<'.e
219
cl

d^S^""
(10)*"^

deUFrincbe-Comi6,
Gallia

III, p.

scqq.

el bcq<i.

Chmtiaoa, tom. XV,

127

ct li.

primus

;; ;

678
AUCTORB V. D. B.

m
:

S.

MAURO. COXFESSORE.
, beatus vir martyr non fuerit, ^^.^&y^.r au^ episcopus dicatur, longe vertsi^ eremitiL,,J...f ^m /)/n>i solitariam seu e miliusesi eum olim illic duxisse,ubi mortis et sepulcri vitam

.. -, V . inp in Martyrologio primus intuhsse dic.tur. ^ ^^ ^;;^^ J,. abbatis titulo ^0^^^"^^ absque S. Eugendi novembns,m kalendas ratur hac forma viii natale S. Maun con

neve ahhas

territorio

Vesuntionensi

cam

natalis i^Doratione fessoris. Istius ejus similia non pulsus est in 15 januarii
: :

comraro

quoniam zgnoraobservare est ad eum patroni Acta haniur sanctissimi Mauri Vita, atque inde ipsa iranslaia estS. Cujus rei P^^^^^^^;""^ festivitas loco mota esi.
seu potius,
,

quietem nacius est at inter Juranos a temporibus S. Etigendi plane sublata fuit vita eremitica. Nam in exemplari Bisuntino Vita;

rum patrum Jurensium,


XVI et XVII VitcV S.
.

in quo capiiibus xv,

Eugendi statuta et consue-

e^mplum
sanctis

^.f ^^^^^^^^ Amandis Argenioraiensi


die 10 noven^hris

iudines monasterii sancti viri iia illigantur, """ ^ ^^^^^, ^^^,, ^.^uci queant

iCutsllm,
ruZJT.if
Uhenier hoe loco
^^^^^^^^
'

tiensiepiscopis;quorumiocosuhstttutusfmt

a Cnifftet^o conlepiam\ daremus. quoniam hactenus


instilJa inquisiium est, adeo hmc aliena quidem legem ohservasse
destrnclis

S.AmandusTrajeciensis.
Qnifumli eliam nnn p"-

Quod vero

^
^;^^/-^^

j^.^^o nostro
/c'/.ce^ ct.^

iej{mm
iCfipo

S.

Vauro, opiVirdu'
nenti. dif 10

tiocelehrarisolehat.suUtduhUarenumf^^^^^ Luidem S. Maurus sit, qm ad eam diem in Martyrologio his annunxoviensi Dsuardi
iiaiur verhis
(1)
:

sZtJ ne\^imam

S/t
vtaeaiur
oranes in
ticara
;

ul
,

mansionum

gediculis, in

Virduni, sancti Mauri, epi:

quibus velut anachoretae vixerant, mediura uniti vitam ducerent coenobiui


,

uovemhrii
eulfo.

Burdegalensi (^) scopi et confefisoris; et in confessoris; dip, sancti Mauri episcopi et Ipso
i

ita

si

umquam

inier

Juranos

quem

ecc

ad diem

viii

Molani auctariis (3) prseposiere novembris in Mariyrologium

Baronius. Verum hic, ut episcopus patet, in martyrologiis constanter non in dicecesi Vesondicitur, atque ejus ossa tionensi, sed Virodunensi, quam episcopali jure rexerat, recondiiw erant : in puellari

Romanum

intulit

iempora illic degisse censendus sit. Quod aiUem ejus nomen hocpain S. Ciaudi Mariyrologio legebatur, beatum virum rum valet ad persuadendum E olim ex hoc asceterio prodiisse quum vicinivixerii, ante hujus abhaiis
;

scilicet S.

Mauri Virodunensi
et
,

coenobio,

una

cum
(4)
;

ossibus SS. Salvini

Araioris, iiidem

servabaniur sacra lipsana, fuerit ut ejus nomine Ususufflciens causa ardinumiliius cosnohii Martyrologium augeretur. Quod vicus S. Mauri ab eo nomen accepit, plane liquidum est inter sancios
tas loci, uhi ejus
Gallice antiquiores e^im referendum esse quod iamen sseculum viriutibus iilustrarit, nemo non nisi divinando assequeiur. Omnia itaque perquam dubia suni nec quidquam sapientius de S. Mauro tradi potest quam quod olim ad decessores nostros ille idem
;

Virodunensium episcoporum
sed facile fieripotuit ut,
ejus naialis

servabantur

quemadmodum

ad diem\5januarii propter S, Maurum abbaiem iranspositus esi, sic ejus


iranslaiio facta sit atque deinceps quotannis celebrata die 10 novembris, alteri S. Mauro sacra 5 Vicus auiem ille, qui a S. Mauro pairono suo nomen accepii, nude Saint-Maur (5) aui
.

Chiffietius, sanctos dicecesis

Vesontionensis

/n paroRcia S

recensens, scripserat
Qitse

Habemuslocum, diem,
Nxmcadhac
ccnsemr
>.
iiUc

reliquias; praetereanihil.

Ledonnn Snlinarium

Saint-Maur-des-Buissons

(6)

vulgo appeltatur,

duobus fere leucis ad occasum hiemalem distans a Leodomo, seu Ledone Salinario, seu etiam Leodone vulga Lons le-Saunier, nunc in
provincia seu pariitione Jurana ei dioecesi S. Claudii. Tniiio hujus S3eculi incolis frequens et licei iam exiguus erat -UO dumiaccai (7) Sset,erantolim in iemplo parceciali sepiem fundatx capellanise, paironis Idicis (8) quod pristina* celebritatis ei eximim S. Mauri venerationis prsectarum indicium est. Hie tamen culius numquam laie exiensus fuit nedum enim ejus nomen veierihus Bisuntinis
;

prsemissa sunt^ jayn in mambus typographorum erant quum delaicV ad me fueruni Ven.viri C. Constantini,parochi S.
7
,

MBun.s

f^Xr^rf.i.ri'.
^,,,,,

Mauri, liieree quibus ad qusesiia mea diligentissime respondit ei quarum hsec est summa celehrari ritu solemni S. Mauri, patroni parcecic-e, utpote ahbaiis et S. Benedicti discipuli, festum die 15 januarii, imo pro more gallicano die dominica proxime sequenti
,

verumtamen

(;

liianiis (0) inserius fuerii,

invenit in

ne locum quidem ejusdem aniiquo Mariyrologio seu

S. Trinitatis iitulo consecraiam censeri ecclesiam, qupd hoc die circa annum 84-0 eo aUatse fuisse dicaniur sanciissimi viri reliquise; quamobrem anno 1840, prsesente p vicario generati et ingenti preshyierorum co-

poiiu Calendario[\0), aut in ulloposteriori. An in Balmensi virilimonasterio, penes quod


S. Miuiri parcecise

patronatus erat,

ei post

annum

1157 coHaius (11), fesium ejus quotan-

nis celebrareiur dicendo


videlur S.

non sum

quippe

qui caream hujus asceierii lihris liiurgicis. 6 Quum auiem ksec paroecia numquam pe-

rona, celehratum fuisseannum millenarium, et quoiannis hac die fieri per par/sciam sup pticaiionem puhlicam cum S. Mauri reliindicium superesse nidlum quod umquiis quam ejus fesium acium fuerit die Ihoctohris, neque uspiam ostendi locum, uhi eremiticam duxerii\vitam et quidem eum certissimeesse S. Benedicii discipulum, cujus reliquice metu
; ;

Mauru, eremilicain ri-

lam
t'*t

duxiiiiic;

nes Juranos seu S. Claudii monachos fuisse videaiur (12), hinc nonnihil concuiitur Chiffieiii

Normannorum Balmam Dominorum

delaite

sed incertum

conjeclura, arhiiraii 5.

Maurum

rnZer

fuerint, atque hinc in villam comitis Aldonis ad ortum hiemalem Ledonis, qu<e sit prse-

juranos alumnos referendum esse; quum P^^^^^^ videre sii lempla,in quibus sandi cudii'vri,MvU monachisac jusdam monachi ossa asservarentur cjus X rtmmdxu eii. quo prodiissei monasterii fuisse, sive donatione accepta, sive titulo exsiructas supra se,

nn Juram

sens S.

pulcrum

quum {[) Aj). Sollcriuin. MortyrnloRium UMiarJi. paR. C65. (2) - (3} Ibirf.. p. p. (i6l. (i) AcU SS., Sepsedis sacrse-

Accedit

quod,

Mauri parcecia hic in exsirucio monasterio partem reliquiarum remansisse, cseteras delatas fuisse in Fossatense S. Mauri ccenohium, uhi parierint omnino extremo sseculo superiori ossa, qute Parisios non detulerint sdeculo ix Glannafoiien; ;

(8)

cit.

Ibiil.,

t.

11

lcinbri,p.
dioetiic

2ii

el

seqq. (6) Dunnd.

Histoire de

dc Besancon, lom. II, p. iSi. verscl de la France, lora. IV, p.6(M).

l'ii{>lisr.villc

ct

((0 UictiuiinB.rc

uni-

(7) Ibid.,

p. cil.

(9) Duuod, Hianirc de IVglise. elc. lom. U. p. i^i Duuoii, Ilisloirt^ dcs Sequaimis llisloirc de l*j;l'9e tle BesaucoD. pr. png. Liv cl seipi. -- (10) lltid., p. vi cl si-qil. - (II) Ibid., ctr. pag. 131 ct xcv. (12) Aiic.en pouilk dc bcn^ficcs dc fabbayc dc Saint-Claudc. ap Dunod, op. cit., p.Lsxi.i.
;

ses

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A sesmonacki^eadetn essequseiUic asserventur ex quibus unum non ita et fere convenire pridem a decessore suo datum fuisse mona; ;

79
V.
I)

in reposiias, recensuerunt decessores nostri 5. Mauri (2) iia ut ossa, in parcecia S. Aciis

B.

chis Solesmensibus, alterum a semetipso ec-

monasieriali S. Pauli extra muros nullam antiquam adesse statuam, sed recenclesiee

Mauri servaia, certo certius alius S. Mauri sint quam S. Benedicti discipuli. Quod vero celebritas quiedam nunc agiiur in fesio SS. Triniiatis,eo id translatam videiura 10 mensis

tem dumtaxat, a se procuratam.


,ed perperrtm.

^^ quibus apparet {quod nequaquam miest)

randum

veterem
licet

persuasionem

illic

adhuc durare,

nequaquam cum rerum consistere possit. Ui enim ex historia veritaie translationis S. Mauri constat, citra Ararim, id est in sinistra ripa\ erat comitis Aldonis villa ; neque Glannafolienses monachi leguntur ibidem monasterium excitasse multo minus reliquiarum partem reliquisse; Ararim progressi non et certissime ultra quum S. Mauri paroeciam visisuni. Deinde,
,

novembris.quo die ssBCuloxvii adhuc fiebat. 9 Demiraculisinierrogaius,respondit optimus parochus sequeniia Die 19martii anni 1832, quum excitatum incendium universo vico ruinam minaretur, parochus sanctissimi
:

^^^^^^-^^^,
n^^^ot benefi-

cia.eju*op$
obicnta.

patroni reliquias in templi vestibulum deportanda curavit et adversus flagrantem domum ita ut una exposuit. lIUco stetit incendium
;

tantum domus

perierit et ignis

duaram

hora-

rum

spatio fuerit extinctus.

Quare per aliquot


,

aderant adhuc ossa fere omqu^facile poiueruni olim, ut receniiori nia tempore, dono dari atiisve distrahi modis atqui ubi eodem tempore essent ossa fere omnia S. Mauri abbaiis bene perspectum
tavit Chifftetius,
',

annos missa celebrata est in gratiarum actiosingulari denem. Novi insuper mulierem cumbentem morbo, coepisse convalescere, ut primum maritus omnisque famiiia S. Mauri

opem implorassent

in

cujus

rei

memoriam

erat.

Audi Mabillonium :T&xneisi, inquii (1), maxima pars reliqniarum sancti Mauri post
traDsIationem

B superiorem

remanserit

penes

Fossatenses, nonnihil tameu relictum est monachis Glannafoliensibus nerape brachiorum

super dona noD numquam affert umquam calaS. Mauri altare. Demum nuUa vastavit paroepotissimum grando mitas, unanimi consensu S. ciam; quod beneficium Mauri auxilio adscribitur. Atque hasc de S. Mauro, oHm Vesoniionensis, nunc S. Claudii

maritus

quorum alter in eodem monauterque radius hactenus adservatur, alter per S. Odilosterio nem, abbatem Cluniacensem, delatus Cassinum
:

dicecesisconfessore, colligere licuit. Uiinam vici illius incolis persuaserim se sub paij^ocinio esse et ossa possidere sancii indigense,

nonauiem
lati

extranei, forte fortuna

adsede-

est.

Alias reliquias S.

Mauri

abbatis, alihi
pg.

(I)

Aci. SS. Ord. S, Benclicli, .^c.

.v. pari. li.

m.

(2)

Acta SS. lom.

J.n-.arii. pp.

iOM.

DE

S.

CHILDEMARA SEU CHILDEMARCHA


ABBATISSA FiSCANNENSI IN NORMANNIA

COTVXrVIElVTAItllTS
^ unicus. Vetus S. Childemarse
abbatissa; dein Fiscanni.
et instituta. S.
AllllllAMO

PR^VIUS.
Vila deperdita.

cultus.

Burdegalis

Hujus monasterii exordia; laus perennis

Leodegarius a S. Childemara custoditus.


etSpiram usurpatum
fuil

POST

ANM'M

DCLXXT1II.
S.
ra,

Cliildema-

trihusan'

tiquitsimii

martyrologiit
iniirrtpfa.

Childemara seu Hildemara, qxi^e et Cbildemarcha seu Hildemarcha, minus j^pure Ildemarca et Hildemarga, nunc nulab hominibus los amplius cxlitum honores nostro accipere videatur, in opere tamen posiulat, quod olim locum sibi jure meriio
icet S.

t;

manusViennam
diem
rio

venit

{2,),ad
;

etdemum in Blumii eamdem 19 junii

hiBC occurruni

(1)

In Fiscamo monasthi-

Childomarte.

nomen ecclesiasiica auctoritas ejus vindiravit inscripsii. Etenim in alieet sanctorum alho
Hieroro exemplari Lucensi Martyrologii quod sasculo vm FontanellcV scrinymiani, pium fuit aut certe plurimis addiiamentis atiauctum, atque dein, in Italiam delatum,

nius{b) et perveiusio Pairiciacensi calendario nomen legiiur xn calendas julii,id esi 20 junii ChildomargjE virginis; fortassis,addit idemven. Burdivir, Fiscannensis, etpriusS. Fulali.v
;

Demutn, ut iesiis esi MahilloDionysius Sammar^ihanus {Q), in

galensis ahhatissas
ceria est
;

qux quidem

res plane

quandiu ad usum veiusiissim<e


legitur
;

hasilicee S.

ad diem \9 Donati Lucensis fuii (1), moDssterio depositio junii (2) Et ia FiscamDo in exemS. Childeomaree abbatisase siniiliter Blumiano, quod anno Chrisii maut a plari Fontanellensi monacho aut Augustodunensi monasterio S. clerico exaratum est, dein in
;

sed amhigo sitne xii calendus julii scriptus loco wu.Patriciacus aute}n,non vero Patriarcus, vulgo Percy seu Frocy, locus in dicecesi Augusiodinensi erat, prioratu insignis ad Floriacence monasierium pertinenie unde appareai, uii eiiam ex Blumiano (7)
:

codice, S. Childemarae

culium ex Fontanella,

a Fiscanno non

muUum disiante, propagaium

Argenioratum Peiri Weissenburgensi inter


(1)

fuisse in dicecesim Augustodunensem ; nam licet alius Patriciacus seu Princiacus sit in
n,v. n. fil.

Florcntinius Velustiu ccclesi occ.dcn.l.


Ibid.,
1.

(f))GaIlia chrJstinn.) ii"va.

i.

II.

dl. 8o7.

(7

'"Jj;';"*'l.b.

Val.siu^. Noiitiu G^illiarum, veibo Patriciacii$.

10!([.!-(4)

1U.

(5)

Annalc, Be.icdict.Di,

Octobris

Tomus

XL

00

Stt

; ,

680

ABBATISSA. OT S CHtLDEMARA, ^^E^-

ADCTOHt D. B.
.

^tindicecesi Burdigalensi, f^/^j^^f^, incohat, '^"^" S Cbildemara aliquando

ramabSaussayodictaviderentur-.simrhterD ordrms S. xn kciis sanctorum


Mabillonius Galli^ christianx Benedicti et in AnnaUbus, Descriptione scriptores et Plessieus in nov.-e habent de Normannia^ superioris plane nil
^^^

pridem nomine rajri rium designari non potuerit tn lu Quod si mireris nusptam
ciacensis.
beatffi titulum fastissBnct^auiheai^tttucum "'";'; fastis sanctae aui "^'"""^J^^ ca ..-, o^^ hanc xnito veterem juii>!>K h/i-nn scito posiium esse, tf^J^J^ formam lendariorum et martyrologiorum

id i^^''''' olim monasierium fuerit. s^culo xviii ^'f^ cessavit (l), ut

^^^^

r
^

delato, ^ childemnB FontaneUam ^^.^. ^^^^^.-^ ^^^^^^ ^^^^ ^^^ ^^

uOi Fiscanno, ubi certe occasione sacra lipsana ^... ^: ^.^uo^ Fontanellam avecta fPnnf.n.np.llam deposita fuit pia mulier,

interpolatioms adeout, secus si esset.


jam pridem
ctdtu eccleiiatlico

foret,
'

J^^^^^

Normannorum enim invadentium


^^^^^^,,,,^

non amU'

pUu$ honorart videtur;


cet

fidelibus honorari; cultu publico a Christi mihi dubium est : certe

Medio fere s^culo xvni Childemaram adhuc Tussanus Plessmus (2) S.


2

perhibebat V.

illa translatio condltioTAbe7i itaque merito benedictinis Bucelim, Heredis a menologiis ^t ven. vir

^^^ ^^^^^^

abbatiarum

fuit

mtsera misera

verum apprime hoc


nii tale

minime

perierit pjk*

lanclimonir

memoria.

deprehendes in GaUia chrisiiana (3), tn inNeustria pia Arturi a Monasterioi^i^), ei in BenedicH (5) Actis sanctorum ordinis S. non Annahbus Benedictinis Mabillomi (6) ; ei denegeniAconquasi sanctimoni^ laudem seu S. Hildetra passim S. Childemarcam

qui omnes ad diem Hildemaram laudaritnt, nil ta25 octobris S, dixerunt de ejus corpore Fonianellx
Petri Lechner
;

men

servato.

Neque etiam Fiscanm


(10),

td exsttlisse

conatu de Fiscanvidetur. Cerie in Historico


nensi ahhaiia

anno 1 8t0

edidit et caialogi interspersi sunt,

quem Leroux de Lincy in quo plures rehquiarum

numquam
:

marcam
iaa)ai

appellant)

sed quod aui vetus

dum-

Cbildomarse exuviis mentio incidit

de 5. quas qui-

Patriciacense calendarium testimomo mariyinvocant aut receniiores solummodo

dem

ego puto interNormannorumincursiones


.
.

periisse.

rologos seu menologos producunt, aut liturnulla inest auctoritas ecclesiastica (ut fieri assolei)^ gica et qul pro arbitrio suo B S ChildemarsB nomen, quod in SS. Waningi Vitis repererant, diei 25
et

quibus

scrtptum 4>Ad finem swcuhx (tum emm fragmentum Vitse S. Waninfuitsecundum gi (quod,Bollandoignotum{U),Mabtllonius
(12)

n,(u, c chii

J,,^^^-^,^;
jau.pridem
verierim.ea
^^!;;'";|;.

primus
,

edidit), exstitisse

adhuc diceres

culta numquam oetobris assignarunt; quo die Quinetiam Mabillomus fuit beaia abbatissa.
(7).

Wandregisih

libellum qui de ejus scribitur actibus et qui vitam ac laudabilem conversationem liquido
narrat,

annum nus habuit, testatur eam nullo intra suis temporihus cultam fuisse pecuhari festo
Cxteris prmvit in monasierio Fiscannensi. Wion, ad 25 octobris hsec nuntians Arnoldus
(8)
:

qui Fiscannensia

officia-

propria ad ma-

Eodem

die sanctae Hildemarchse abbatissae,

quando quidem illic his verbis annunverum, quum hasc ex secunda exeunte Vita S. Wandregisih (13), Scvculo vii testimoconscripta, verbatim desumpia sint, nium illud non tam ret visse, quam lectse habendum est. Quid, quod in S. Wandregiactibus, sih Vita non agiiur de S.Childemarffi
tiarivideatur
;

addens in miraculis clarse; et in annoiatis Aciis SanctoVita S. Wandregisih, qux in

Wavita et laudahili conversatione, sed S. iniellexit hunc locum Mabil' ningi ? Certe ita
lonius, ut

rum, tomo IV, ad diem 22 julii, a Surio die edita est, referri hanc sanciam hac in editione Surii anni 1618, verum obiisse qua utor, nil hujusmodi legitur neque in edi;

ad marginem notavit [i^);etqui'

dem ita suadere videtur orationis series, ut lectore ipse inferius perspiciet. Nullane scripta fuit S. ChildemarjB Vita ? Negare non ausim, quod alio S, Wandregisih Viic-e loco nonnisi ita biographus loqui videatur ut Waningum viotenter possint ejus verha ad S. Cui illa, id est Sindardo trahi. Ecce enim se diacono, S. Childemara, iutimavit in visu Burdigalensi civiiate esse commonitam ut,
:

tione

qux in

Aciis nostris est aut in Actissan;

ctorum ordinis S. Benedicti ita ut caligasse videatur Wionus. Pone venii Ferrarius qui
;

quum

novisset S.

Wandregisilum Fontanel-

lensem abbatem fuisse, in Catalogo generali sanctorum, quem anno 1G25 dedit inlucem, ad diem 25 oclobris iii monasterio Fontanellae
sauctae

rehcta, tellurem

adiret

Rotomagensem

vi-

llildemarchie
;

abbatissae

memoriam

constituit

pro more Fontanellensibus iabuhs seu Kalendario quod numquam viderat. Menardus, quum quaiuor annis post Mariyrologium sanciorum ordinis divi Beallegaiis
;

rumque Domini Wandreg-isilum inviseret ^ atque sub illius regimine divinis pareret edigestis, ad ctis. Quse, sicuT sckibituk in ejus
Christi

famulum

perveniens,

ad

praefatum

illustrissimum

virum

nedicii edidit,

proxime

adhsesit

Wiono

Eo-

dem
Corpun non
viilctur (kla-

die (25 ociobris), inquiens, sanctie Hilde-

marchffi, abbatissae Fiscaunensis primae.

jus

tunt fnitte

Fimtandiam.

Qux sobrietas non placuii Saussayo, cuMariyrologium gaihcanum lucem vidit enim anno 1G37. Hic eni?n post laudatam in sup3

Quas si recta sint, Gesia, verisimillime (sic mihi persuadeo) quumNormanni res o^nnes sacras et prO' fanas vi, gladio et igne vastarunt. Quamobrem nil ahud superest quam ut qua? pauca coutgainus cognita de S. Childemara cogmta sint colligamus
illa

Waningum perduxit. perierunt jam pridem

plemento S. Ilildemarcham, ut vocat, contineniei- subjicit Corpus ejus, in rontanellae coBnobiodepositum, magna emicuit divinarum operatioQum gloria quse cuUum ejus ibidem celebrem reddiderunt; quse inde transierunt in Gynecseum Ariuri a Monasierio. Verum hic postea voluit eadem exsulare ex Neustria stui pia (9), procul dubio quod per conjectu:
:

ex laudata S. Wandregisili secunda Vita ex quaiuor fragmeniis Vitarum S. Waninita a Bollando et Mabillonio editis p
,

ui

primum
loco

Bollandi hic
ediderii,

omiserit

et

se-

quod Bollandum latuerai ;teriio,ex Vitasecunda S. Audoeni, Rothomagensis archiepiscopi, quae Fridigopartim do tribui sotet et partiy ex S. WadregisiU
cundo

ahud

(!)

CaMin chrisliana,
l.

t.

II, col. 1^20


\\.

90

(2)

Hautp Noiniandie,
CVI.XI.

.ol.

20.
ii,

6t

Uistours, (4) Pag. 2Ul


l,
;

Description de \S] T. U, col 85


ii,

raMiaye dc Ficamp, Uouen. 1840. - (H) Cfr ActaSS. ad IX Januani, pan Ei91 et siqq. (12) Acla SS.
litliraire siir

-(5)SiBcu(um

(ti)

Lili. iiv, 0,

lib. xti,

n. 62.

Bencdicti, sier,
lib. 111, p. 3!iO.

p. 971, oot. c.
(V) Cfr p.

200.

p.

512
t. II,

17)

Acta SS. ord. S.


ViioB,

(8)

Lignum

Ord. S. Beneilicti. xc. n, SS. ,t. V Julii, p. 577. 42.

p.974.
(14)

flo| Ibid
ii

p. tti2,et

Acta

Secculum

bencdictiDUtn, p.

(10) Ess&i historique et

Actis

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A Actis sumpta est quarto ex Vitis S. Leodegarii, qucS ad diem 2 octobris in Actis nostris htc dat^ sunt et in sseculo ii Benediciino marixjr aliquandiu in Fienim fortissimus
; :

6S1

vetustissima kalendaria Lucense et num habent, et quam Ariurus a Monasterio, notam degens in Normannia , sibi etiam Verum xn alns fuisse demonstrat in Gynecseo.

Biumia-

V. D. B.

Chilscannensi cosnobio custoditu^ fuit, S. quinto ex Libello de demara abbatissa monarevelatione et authoritate Fiscanensis
:

omnibus monumentis

aliter

nomen

scribiiur:
,

Childescilicei Childemarcha. Childomarcha Hildomarcha, Hiideraarca marca, Hiidemarcha.


et

sterii

-.

quodopusculum,

s3eculo

mo ex
5
genu
'

illis Vitis cotlectum, dedit Arturus a Monasterio

xn abanonyprimus in lucem
(1).

Hildomarca in

iis

omnibus monumentis,

unde gesia S. Childeraarae desumenda esse supra docui, nisi quod in editione Mabiiloniana
Vita? S.

"""

men Cbildcninra

Porro S, Ghilderaaram natione fmsse Burdigalensem constat ex S. Waningi Vit^ Mabtlfragmento Bollandiano primo (2) seu

Leodegarii, auctore Ursino, c


:

Burdigalensis virgo loniano secundo (3), ubi mdicio est dicitur. Genere francam fuisse

aut ch in g- mutatur et Childomerga diciiur, quam in Bollandiana editione Childomarg-a calendario jam formam in Patriciacensi deprehendimus. Atque hsec ea tantum de

Hildemara, ipsum nomen Childemara seu


(ut aliisplacet)

vel

haud scio, mitiori enim id nomen ex Child seu ciim


aspiratione Hild apud francos.uti
,

Childemarcu seu Hildemarca. debeat, Utra autem forma magis placere ambas bonas sunt, Constat quoniam

causa disseruimus utmanifestum essei utramque scribendi normam esse bonam. Id unum cave ne, quia id nomen ex duobus vocabulis constet,

quo puer significabatur

Germanis

et

etiamnum apud Anglos; Teutonibus Chindh. Kint. nunc


:

vero Kiud malentibus

et

ex Mara seu Marach,


indicat.

qux vox equum

et

equam

Non emm

compositum fuisse credas non ita est. et significatum unum habere Apposita sunt Child et Mar, ut si duo nomina baptismalia scribas Carolus-Ludovicus. Atque et h<Bc omnium nominum germanicorum quippe quw fere ex francicorum est ratio, duobus vocabulis appositis constent, non ut
id
;

B solaforma Mara,

superquenota, olim in Marach. usu fuil; verum etiam Marc, Mark seu et Schilierus ut recitatis exemplis Cangius Marach et in Glossariis suis ad verbum Mahre demonstrarunt, Adelung ad verbum
saiis

hinc sensus aliquis exoriaiur, sed distinctipro onis graiia, Et quidem pars aliquando nomine scribebatur sic {promptissimo toio
;

exemplo utor) Bruna loco Brunechildis,

cele-

ayitiquissima Quid, quod forma Mark longe traditur Pausanias docuisse a est? Certe
Celtis

equum

iJ.ocpy.ccv

appeilaium

esse,

Verum-

tamen in polyglossis nominibus, ut pleraque marc ad vetera germanica et francica sunt,


semperm&T,Recenfinem nuspiamreperio,sed
sui scilicei universum Catalogum projiriorum, qux Alamanni et Burgundiones

berrimce regime, in scripiis coxvis occurrit aliquando autem tdiima pars quasi duplex majorierat, uii videre licet in celeberrimo Eber-Winus [Aperdomus Ebroino, qui et Amicus) et Eber-Merus [Aper-Equus) dictus aiibi hoc argumenest. Sed memini me jam notum et perspecium, tum, passim parum
versare.

nominum

Senckenoiim usurparunt quem Catalogum biblioiheca secundum bergius ex Goidasii antiquum Sangallensem cpdicem edidit (i);
;

In suburbio Burdigalensi abbatissam est. Lege fuisse S. Childemaram cerium plane vetiium erat ne monachi intra Theodosii urbium mosnia versarentur quse licet paulo
7
;

S.Cliildcmara,

Uurdi^alemi^
tnrqoeiinsuhnrbio afibatis,1(1

fnit ignoti
,

aique hiec

Acmarus; AdalmaAudoraarus; Andemarius; Augelrus; Altraar, marus Cnthmar Deodemarius, Teodemarius, Thietmarus, Thiomar; Ermenmarus, Hirminmarus; Filemarus Folmar Volcmar, Vulmarus, Willimarus; Gauzmarus Gisemarius; Ismar Hamarus; Hiltimarus Hildomarus Ostmarus Kumraar, Gumraarus Ludemar Otelrparus; Otmar, Olhmar; Peretmar; Ratamar; Ricbamar; Roadmar, Ruadraar Sigeiilic

reperi

.-

Ursemarius; marus; Tagamar; Thancmar Wantalmar; Wimar Winemar; VFalmarius; C Wolfmar qude omnia nomina masculina
; ; :

perrexii tamen in posi abrogata fuerit non itaque de ipso Galliis vim habere intelligenda sunt haec oppido,sed de vicinia Wasecundi fragmenii Bollandiani VitcV S. Burdigalensis Childemarcha ningi verba et raater virgo, ibique multarum yirginum fragmenti Mabilioniani et heec atia secundi eiiam simul Viise S. Wandrigisili atque de revelaiione monasterii FiscanLibeiii apud liurdinensis Erat enim tunc temporis Hildemargalam urbem virgo Christi, nomine sanctimonialium cha in quodam monasterio Burdigalense sanctissima gubernatrix. Quod
, ;
: , ; :

monaiterii

leguntur sunt atque inter ea, quas post illa nullum est quod in mar seu marc feminina,
;

monasieriumnomine eipairocinio
,

S.Eidali3e,

insigne fuisse voluit virginis et martyris Sammarthanus (6) et qm eum tn

Dionysius

desinat.
<n( Childe-

marca:
liux

q\i,M

formx u-

Verum ubi mar initio vocabulorum formam marc nonnumquam induit ut


6
;
:

stat,

in

nius nominis

mnt.

Marward,(2M0rf fit Marchwart, Marhcwart, Main racwart, Marcwart quod etiam observaiur Marcholf Marcherat Marchire Marcrat ei
;

augenda Gailia christiana secuii Verum nuspiam traditur; sed soium S. Euut Burdigala laliam monuisse S. Waningum quas Childemaram Fiscannum evocaret S. parihenoni prcvesset. Nec SS. Trinitatis
(G).
,

sunt

novo

Marcfredus; Marquinus. Inier feminina nomina nonnisi dubia exempla sunt quse seiige inter sequeniia : Marg-und Marhg-uud Maracholt; Marahsind; Merabind; Meridrud. MeMeriswith et Merisind Merigard rithrud Merehilt quod idem esi ac ChilMerihilt seu domara, nisi quod radices loco mutatee sini.
; ;
;

quidquam

quare S. Euialia censeaiur patrona quam alii sexcenti iiiic poiius fuisse nisiveiis eam non poiuisse abbamariyres; qitod tissam designare exii^a monasterium, nomen non haberet, Expungant iiaque suum Burdigalenses S. Eulalige monasietnum, quod
est

Ex hoc itaque
Januani. pg. 92

capite prxplacet

forma

Childo-

ignoraeisatiribuit Sa77imarihanus, coyUenii parihenonis, quem inier situmque


re nomen eos rexit 5. Childemara.
chmimna,
l.

mara seu Hildomara; quam

etiam [ut vidimus''

II,

coU 857,

i-i

iustr. col.

326.

(ti)

Hi

i.

XI.

Uerum

(3) Sa:c. n B.ne.het., ,,.k. !'7;J- tiallia f Alemaiiiin:arum soriptores, toro.U. pag 'J5.- (3)

8 Mansit

, ,

682
AUCTOHt
.. .. " V. D. B

W
est

^^

CHlLDbMARA, ABBATISSA.
.

^.

medium s^culum
jussa
i^
_

SMansitiUicpieniissimafrgoj^^^f^^^^ v.i. quando


^^^^f''J^^^^^ I^othomagensem^^^^ in dicecesim

e^ocatur Fi-

,cannvm,uhi-^
dMegitus dux

Quxresquomodofactasittnjragni^n ei Waninai in SS. Wandregisiu T/-/ Q

l^LMto '"""' fjj^^^^^^ ,, secundo fraea^pUcatur. Porro in lsis quod Wamngt gZto Bollandiano VU^ S. aperte
ilCT-iiim exct-

...oiunud.

revelationis Fi-

construe monasterium in ^.^ ,,, Fiscampno coUectaque congre'omine sanct Trinitatis; virg.num mittes legasantimcnialium e [civitatem atque ^^ tionem ad Burdegalensem .. /.K:i,i,<r/.>.nn multar^um virChildomarcham, multarum vtrinde accerses novo monasterio abhamatrem, quce

tuorum cumulum bonorum operum

in prae-

ninum

iissx titulo pr^sit.]

Quo

facto.

contiuget

tibi.

tare.

(1),

l7mo

loco

edidit

Mahillonius

(2

declaraturpriusFiscannensem valiem monaslerium conderefuisse. ut in ea


;

desi-

ffnatam revelatione qum revelatto tur, dueis Ansegisi explicahaiur et in deperdita parte fusius
Libello

per quod sanctus a jussisset. nualitercompleretquse virgo sancta beatos Audoenum et Wandrerestiuato igitur

restitueris. Tunc vip cselesti hajreditati somno excitatus, ccepit cogitare

gisilum adiit eisque


suit

ordiuem visionis exposancto revelante,


si

revelationis
scilicet

servatur
ille

adhucdum.

Tunc

viri saucti, Spiritu

Pays de Caux

* aliquando venaretur, appaceatensis pagi

Quum

Ansegisus

in pariibus Cal-

dixerunt: Visionem. quam aditum caeli reserabis. Fecyus impleveris


vidisti,
,

quanto-

canes obriguepervenisset, venatores, equi et jussit Ausegtrunt. Miraculo ohstupefactus, descendere, et suppieco sus homines in terram significattonem efflagia Deo voluntalis sux circuitu quodam quasi ium cervus tavit Inteiiextt ^dificium designavit et disparuit. sedicanillic Deo uno et trino
:

timens a canibus et ruit ce^ws candidus nil pergens. Quo cum lento passu ad vaiiem

stina

itaque

et

regis praesentiae te exhibe...

Tunc
v^^^

t^^^^^.^^^^" ^^^^^

humihbus sancti sacerdotes B. Waningi adierunt, et... a prffiseuliam

matre sua x.othario Juniore , qui cum b regebat, petierunt Eranciam aancta iiau ^ quo venerant consecretum, ut proderent pro

corque eis accomsUium. Quod rex annuit; postulant.dat; et, quse non modans, quod largitur regia dona. Hinc beatus Waposcunt,
et in Finingus ad propria Isetus rediit..., monasterium celeriter aedificavit. Quo scampno ac in extasi corripitur in loco febre vaUda pavore simul ac frigore fit mentis rapitur est) mortuo simiUimus...; et exsequi (ut mos tuucque vidit poenas damnatocelebrantur
.
, :

ramisque dumesse; et continuo ex arbustis grandem fabricam construxii wdiculam sed morie prseventus postea moliturus condttum non potuit (3). Quare, quum ante diem obiertt Fiscannensem partkenonem
.

dux iemplum

Ansegisilo, aUussit oportet ah Ansegiso seu Beggx et PipS. Arnulfi fiUo, marito S.
recentiore pini Herisialiensis paire, utpote hunc narratum toium nisi prieplaceat
:

rum

et

pr^mia electorum

[audivitque divini-

(quem miror non improhari Mahillonio (4) }, omissus inter fahulas amandare, quoniam
sit
s.

supervicturum, tus (0)] viginti annis [ipsum] precibus se comet hoc B. EulaUam. cujus mendaverat impetrasse. Tunc a visione tam
acerba et a superis reverso B.

Waningo

inco-

in

H'amnj.K,
Caheaimgi.

Vita S.

primo fragmenio Boiiandiano , in WandrcgisiU et in aUis meliorisnotee


sepositis, fuit vir quidam, ut in

Audoenus et Uimitati reddito, sancti con/essores ejusque cuncti WandregisiUus, rex Lotharius,
proceres,

dtu;

dOCUmentis.
legitur
(5).

lenm

9 ^^ Haque primo fragmenio Ti^^^^aZZ


iUiccanobium excHei,cm
prietit S.CIii'

in territorio Roto-

demara:

mageDBi, nomine Wauiugus, ex illustri Francorum prosapia ortus, armis strenuus, divitiis .-.1. .__ 11 locuples, praediorumque amplitudiue poUens. temporibus Hic itaque inter primos palatii
,

popuU muUitudine cernen- S. Childemara Deo egeruut. stmiliier motes factum miraculura, gratias cum S. Wandregi- nelur et vwio10 'SiXB.iautem,pergimus apud nem aperil siU secundo biographo (7), tunc temporis iiitdordo, di'*BurdegaUm urbem virgo Christi, nomine Hil-

cum

tota

demarcha,

in

quodam monasterio sanctimo:

C0710 Fontanelleiisi :

alQue

Lotharii [III seu] Junioris, qui, quadriennium vixnaius,ahexeunteanno^b\iinl\eustrxaet vix natus, ah exeunte anno 656 in Neustriaet

Burgundia, S. BathUde
pii,

tutrice,

regnare c^-

cum

consiUo cujus rex Lotharius


fortiter

regum
hic vir

C Francorum

gubernabat.

Wam

ad quam liMC omnia'mgubernatrix naUum jilenlnr inlervir Dei, monachus [Fontanellensis (8)) qiudam Wanpropter vcntitSS. cum ei ui^^uuu, ^^ et diaconus, nomine Sindardus, ' ,," won dregiiili ei AtiX^^ 7" f utilitatem servorum Dei [Fontanellensium (9)] doCni. causa l^ospitn de- F in iUas partes mitteretur n visu clinare solitus erat. Cui ila mtimavit
sanctissima
'

sanctus oratoria sanctorum frequenter visitabat,

se esse

suffragiaqueeorumsedulisprecibuspostulabat; mouasteria plurima in et de suis possessioni-

commonitam, ut tellurem adiret Kotomagensem, virumque Domini WandregisUum


inviseret

bu8 aditicabat.

Piis offlciis illustris

Waningus

insiguis adjutor locorum sancturum Fontanneiiensis monasterii exUtit et eidem plurima


prasdia felici

sub iUius regimine divinis pareret edictis. Quae, sicat scnbitur in ejus ad gestis, ad Christi famulum perveniens,
atque
prEefatum
illustrissimum

virum

Waningum

muuere ad usus servorum


contulit...

Christi

devotissime

Venerabatur virgines

eanctas, quae de hoc

mundo

traosierant;

ma-

'PsystlvCHiix

ximeque sanctam virginem et Christi martylem Eulaliam itaque in ejus nomine plurima loca Deo sacraverat... Est in Rotomagensi ar ar/Vii OT\i^rtr\Tii/\ QiiTvnT. chiepiscopio super mnpa Mirpiir? qui vocatur mare pagus, /llll t7/^/-otin Calcegius *; quo in loco habebat vir memoratus possessiones non modicas; quarum una
:

perduxit; prsedictumque coenobium Fiscamnum per testamenta beato Wandregisilo isdem Wauingus tradens, ejus consulto eidem religiosissimse virgini tradidit ad regendum. Culibeljus vitam ac laudabilem conversationem liquido qui de ejus scribitur actibus, lus
,

narrat.

dicitur Fiscampnus...

Quadam

igitur nocte ei
:

viTgo [Eulalia] apparens, dixit

Waninge...,

adscribendum putavi, ut posteris intimaretur sub jure et regimine prafaU patris prffidictum coenobium nuperrime seu ab initio (nisse. Neque h^ec fieri poterant Rotomagensis sine auctoritate S. Audoeni

Quod

idcirco

(8)CfrChrODicum FonlaneUense, ap. Dacheriuin,


edil. in-fol.
el

t. 11.

p-

206,

Mabillonius, Annalcs Benediclini. lib. XIV, num. 61. [9)Fr3B.Vii!cS. Wanningi Uabilloniill. Sajculum BeDedictiDUCQ 11, pag. {)7i.

archiepiscopi;

CQO

A archiepiscopt qu^
;

'"^^^;'^^^^^^^^ posie traditur %n e)us Vtta alteraseu inde excerpo riore At vero hrvc dumtaxat prsedio (Fiscanverba (l) Itaque iDJam dicto
sisse
:

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA QUXNTA Augustodunensis mariyrium S. LeodegariU ,7,. ..hw, interces' Ebroim maqui oui anno 678 cruentis Ehroxni

V. D. B

71cL, episcopi,

cfiinationibus occubuit

(5),

fieri

non potutt

no) coeaobium construentes. raultitudinem ibi atQue venerabilis Audoenus, degentium, sauctimouialiura,monastico cultu

Wagingus

scilicet

ante anFiscannensis monasterii dedificatio enarrat Mabiilomus num^^o^yadquem eam potest Neque a vero multum aberrare
(6).

Cointius
iilius

(7)

qui circa

annum

661

prtma
__
crrutiw, EfiTOino,
joridotmis
s,

sanctumque sub Childemarcba coustituit, prsfiWa7idregisiium... ibi ex consulto rum primo fragmento ciuut Qu^ conveniunt cum quantus Bollandiana; ubi etiam indicalur
vi-

asceterii

fundamenta jaeta
fuit simul

esse scrt"" fnact

pStt

12

Immixta autem

cum

S.

Wa-

esset

monacharum numerus
illius (2)

Tunc demum

verba sunt) per (uliima fragmenti monaB Waningum consumraato Piscampni (id est episcopis G^m^vnxn sterio necnon ab

ningo B. Cluldemara posiremis [quas coyitinuo memorabam) S. Leodegarii calamitatibus. Nolim ego retexere longam iiiam tragcediam,

Leodegarii

''J^J^^^^^iT^^
'^^"^^^"^^.^l.

quam Byeus
Actis nostris
explicuit.

noster

summa

diligentia in his
2 octobris

^,^, ,(^ s.

sanctorum ad diem

WaningtuS.
^'"^'^"^^^'^^ 7' "*' P"""

consecratoi coaprovincicB Lugdunensis II) ses virginibus. B. greo-atis trecentis sexaginta commisit vins sanctis Waningus mor>asterium et Wandregisilo, ut
praiuorainatis

Id exordia simuitatis, quae inter Ebroinum


S. Leodegarium
exstitit,

unum animadversum
non
in

velim
et

una

iiiius
;

Audoeno

regularibus disciplmis sedulius sanctas virgines


informarent.
i,mi506
laHihmperennetn diic ccie-

in secundo fragmenlo etiam inteliigimus tum i^ilegitur; cx quo laudem perennem, ^^^^^j ceiehratam fuisse
11

Idem numerus

r^al
demaia. A

qu.villofere qu.mofere ^^o

Agc^ni,Divionem^^
et^
-

-^<> nigni, Laudum,

Begulam iienediciimm

j Romaricenses, ^y,/t,ti,/ *i.t.^*o^-, atquc etiam aiihi in usu LuxovH,

XZUZZstlrio^^^^ m Ua^or ^^^J^^^^^^^^^ aliquandiu m S.Dionysn.


fuit, et
:

ambitione etprotervia constituta fuisse sed prcecipuam forie mali labem fuisse studia partiwn, quse, regihus pueris et imbecillibus, inter inter primates orta erant , maxime S. LeodeAustrasios, quihus fere adhisrebat garius, et Neustrasios, quibus potissime nitehatxr Ebt^oinus. Hinc videre est viros vere Probos etiam ah Ebroinostare. verbi gratia luerum S. Pr^jecti, episcopi Alvernensis seu

ad

7Zuitfuit

"^I:
ciVcaanw"

quam accemetarum gr^corum


xime accedebat. Ecceverba (3)

instituta pro-

ciaromontani,biographum;itembiographum S. Baithildis reginx et S. Reolum, archiepi-

Congratulatur

scopum Remensem

aliosque sanctissimos

Deus, et combeata Trinitas, incomrautabilis virg-inum famupleto templo etconvenientium quarum trecentarum sexaginta sex
latui casto
:

contemplans diurnas nocturnasque et continuas liberatione et iu mansura civilaudcs, et mortis beata retributionis tate promittit et prsparat coronam. In primo fraimraarcessibilem Begmento Boiiandiano (4) dicitur Regula 5. Fontaneiise; nedictiab initio usurpata fuisse in secundo fragmento Mobiito-

prxsules, qui arctissimam cum homine illo coluerunt amicitiam. Quid ergo mirum, si S. Audoenus, archiepiscopus Rotomagensis, dux in et S. Waningus, Caiciatensis pagi Ehroino ita faverint media Neustria versati, ut nil ab eorum fideiitate timeret? Quid,
,

unde, quum Monasterium niano hmc verba occurrunt : numerus sacrarum (Fiscannense) dedicatur, virginum colligitur, regula vivendi disponitur; eadem suhit cogitare an Fiscanni tumetiam
tanto Benedictina Reguia loco legis esset Wandregisilo Fontaneliensi magis quod S.
-.

suhditum fuisse Fiscanum mudo vicandtde dimus. Equidem me non credere versare velim profitehor, non quod hoc loco grandem qucestionem de propagatione Re.- gulx Benediciinse sed quod autumo non rececendum esse a decessoru^n placitis, qui diem^octoin commentario de S. Aurea ad
ahhati,
,

quod in fragmento Passionis, ex codice Moisiacensi ab Em. Viro J. B. Pitra (8) edito, S. Waningus S.Leodegarii martyrii non minus reus constituitur quam ipse Ebroinus ? Quod ta?nen assertiim, ex quo infamias aliquid in ipsam S. Childemaram redundaret, non omni ex parte verum est. Anno sciiicet 674, autumnali [ut videtur) iempore, S. Leodegarius spontanea deditione [obsidehatur nempe Augustoduni) in Ehroinianorum manus venerat a quibus excaecatus fuit, Waimiro in custodiam datus. ab eo missus in Campaniam, et dein ab ipso Ebroino prius Intein siivam, post in monasterium trusus. amicitiam rea vafer ille vir Theoderici regis qua poteet majoratum domus recuperavit
; ;

-p

conatisunt hris singuiari doctrina ostendere

rapina, state continuo usus est ut adversarios In aulam quoque acexiiioetccvdeperderet,


S. Leodegarium ejusque Guerinum quorum hunc lapidifratrem S. vero, ut hus interfici jussit Leodegarium supplicio ad desperationem impelleret, lento cersivit

s^cuio

Reguiam S. Columbani aut SanPatrum instituta maxime in usu ctorum Regulam S. fuisse inter Gaiios, minus vero antiquitatis est Benedicti. Neque enim tantm
VII

anno 676

iilud
sit,

fragmentum, quam ut fidem facturum quum in aiiis omnibus monumentis alre


sit

tum ea de

silentium.

Quoniam vero

Fiscannensis fimdatio facta est, dumS. Balteneret, mathildis regni habenas qua tutrix

mutilatis eum {utivir sanctus optabat) simul conficeret, omnes eum pro martyre haberent.

lahiisque laceratis piantis, ahscissa lingua, veritus ne, si S. Waningo tradi ;


cnstodiendu

tantam nifestum est eam inter annum 656, ^wo auctoritatem adepta est, et annum 665, quo Kaiense monasterium intravit, excussis sxconsignandam. cularibus soiiicitudinibus
,

irM^rS.^^^ nPostquam autem, verba sunt anonymi co^i, qui primam 5. Leodegarii Passionem ^,^11^^10 'rperduxit ad pro- --'^.^^; scripsit (9), Waningus eum
velocius ^,,F.cariDei comitante gratia, coeperunt una cum ejus^contranaturamrecrescere labia ejus nushabeu lingua, necnon et verba ultra solitum ab hocmiraculum ^'^-'^j^;;;'ore indesineuter effluere. Cura cognovisset Waningus, non obturat animum uMrtyr$ine
pria

'^^'Z_

conjungamus S. WamnQuibuscum secundum S. Eulaiias promissionem gum eumque (ut viginti annos adhuc victurum
si hsec

modo videbimus) vitam duxisse usque post


Januari., p. 592.
CO)Ibi*l.

ei
lib

impendere malum, ut a tyranno fuerat jusIV

J;;;'"-^,,^,'*;;:

Dum.

(3) Ibid., P-

S"*- -

lom.IOclobm,

p.

WO.

'^'^- P- ^^!^-. 7 6) ADoales BeQeiliCtmi,


(*)

an. 61,

dAuluo,

- (7)Ann8lrs ecclesiaslici Prancoiuni, .iv6.|ue uum. 13 - l) Ilisto.re de saint Liger, - ^9) Acla SS. lom.I Octobr.s, pas- . p- 04.
aii

lil.

mara a^uan,

,^

;,

684
AUCTOHE

DE

S.

CHILDEMARA. ABBATISSA.

V. D. B.

VITA

S.

CHILDEMAR/E,

Sti
Sb
men
tum

'um

q"ibus pr^erat
in

Hndomarcha

famu la
,

CUM QRIGINIBUS 1-lSCANNENSIBUS,

quomultis diebus habitator

stetit

uAodia Nam doctnn suse se'oepitoffieiumet magnum quandoque mter osteudit in populo
:

sohtum et liu.^ua preeisa

Ex
T

scBculo

II

Benedidino,
et

pag.

974

975.

^*"; virginum accedere contigerat fulgebant eloqu.au (ut fertur) dulc.a sua

^^'

S. .i^an.s,,, ^i.tue Lotharii a regis Francorum fuit "'""-.prudentia eminens, boni-

auaienies ^ mirarentur quicumque et, conversi a pravis operaretur clementia poenitentiae truoperibus. velociter peterent intra parvum spatium ons, ctum. Ubi, dum quod linguae recepisset offieium, eo
,

^^^^ ^^^^^ ^^^^^^^

Waningus
bitacula
xit c,

b,

Deoque obediens, nomine multimoda coenobiorum haqui


propriis

^^^^^
a

in

possessionibus

construFi-

ex quibus
:

unum

est

quod vocatur

faciei vel

oblatus

fuerat ipse,

jam quotidianum immo-

scamuum
in

ut ; lare stnduit sacrificium lus: spiritualis impleverat, eum

dum

intrinsecus

eodem

quae res hac ratioue processit llic, loco valetudine correptus acerrima,

de corporia ac noctibus in oculis nil curaret. Nam diebus ut vel paululum Dei cultura pervigil astabat, aliquando ab ecclesia ad necessaria corporis ut vel quippiam somni ciborumprocederet,

pjEue fuerat ad extrema deductus. Kaptus autem in ecstasi, ostensa sunt ei poenae damnatorum, et felicitates justorum, audivitque oraviginti culo caelesti datione ostenso

annorum

Igitur post que perceptionem capere potuisset. decebat martyrem, fideles potot flag-ella, ut exhibebaut venerabilem. ei famulatum
puli

spatia se victurum fore, et hoc impetravisse a Domino sanctam Christi martyrem Eulaliam,

cujus precibus se sedulis comraeudare solitus


erat d. Sed et ipsa martyr ei apparens commonuit, ut in praedicto praedio quo morabatur monasterium constrneret , et de sua stirpe

Atque omnium harwn rerum testis et biennium fuit S. Childemara. Adhuc enim, vir Dei verba sunt ejusdem illius biographi, Leodegarius iu eodem monasterio sanctimofuenialium, in quo ad custodiendum positus
rat,

pars

commorabatur, quum anno 678 ad synodum seu conventum optimatum, a Theodorico rege convocatum, deductus est, et Ebrdini artibus exauct07'atus, continuo post Chrodoberto traditus et demum jussu Ebroini in mediis silvis pagi Atrebatensis occisus. Quas

regendum committeret. Qui reversus ad superos e, saeerdotem Chnsti Audoenum, simulque Rotomagensem archiepiscopum abbatem Fonta'Vrandregisillum virum Dei
nulli ad
,
,

nellensiscoenobii, ad se accersivit, et ejus or-

dinem

visionis exposuit,

premebatur, eorum

tam
pit/-.

recepit

simulque a febre, qua precibus curatus, 'optapraefatumque coenosospitatem


,

bium, ut monitus

erat,

illico

construere cce-

non solum in omnibus S. Leodegarii Vitis leguntur, verum etiam in duobus fragmentis
Vitse S.

Waningi
.

et

in Libello reveiationis
disce

Fiscannensis
tis

Ex hoc auiem

quam

uti-

fuerit S. Childemarae ejusque sanctis virginibus S. Leodegarii inter eas conversatio :

^ Ineodem conventu rex adfuit Clotharius, ^'''"''^^^'^^^' Chlodovei Junioris filius, illius miraculi fa- ||"^7ch.i Jfcfca"moso stupore vel maxime accitus, quod Wa- ^-^^^ amnituningo fuerat actum quod videlicet precibus u. sacerdotis et abbatis de limine mortis fuerat
:

Cum g"loriosus martyr epi&copus, inquit anonymus scriptor (1), summi et omnipotentis
Dei sacras ingrederetur aedes et psallentium

per et quod ei ad vitsB januam restitutus chaos fuerat reseraexcessum rapto, tartureum
:

tum

et in

morem

virginum audiret ang"elicas voces, ablaiae offiQ cium linguffi recepit et per annorum verrigi:

stem visionem,
superadditi.

Ezechiae regis, per caslevitae illius viginti anni sunt

nem duorum cum


et

sanctis virginibus conversa-

tU9. burailitatis et patientiae

formam
caelestis

exhibuit,
doctrinae

Unde ad hoc caeleste spectaculum F rumor ingens primates Francorum universos, et ingentem populi multitudiuem commoverat.

audientiura

corda rore

irrigavit et foecundavit.

Cernens igiturB.

Wacae-

Igitur opus propter quod pontifex et abbas conveneraut adimpletur, monasterium dedicatur,
tur,

ning-us inopinataoi terapli gloriam, sanctaeque

numerus sacrarum virginum

colligi-

congregationis religionem et multitudinem


suit,

lestem, cunctas suae proprietatis divitias recen-

sanctarumque

in usus virginura delegavit:

regula vivendi disponitur. Erat enim tunc temporis apud liurdigalam urbem virgo Chrlsti, nomine Hildemarcha, in quodam monaste-

ettoto vitaesuEE cursu totius faraulatus humili-

tatem et obedientiam in eadem ecclesia ratione et consuetudine servientium exhibuit. Aliqmnto post annum G78 obierit oportet S. Childemara. Quum secundum fragmentum

MabiUonianum
stris

Vitse S.

Waningi

in Actis no-

sanctimouialium sanctissima gubernatrix ad quam quidam vir Dei monachus ac diaconus g, nomine tsindardus, cum propter utilitatem servorum Dei Fontauellensiura in illas partes mitteretur, causa hospitii declinare solitus erat. Cui illa iutimavit in visu se esse morio

7iondum prodierit, quumque multo magis ad S. Childemaram qua^n ad S. Waningum


spectet (re

nitara

ut

tellurem

adiret

Rotomagensem

autem vera brevis historia est ccenobii Fiscannensis, donec ex puellari virile factum est,) dabimus id hic in lucem nulla quamspesest,ut vetus S.ChildemarEe Vita um:

virumque Domini Wandregisilum inviseret, atque sub illius regimine divinis pareret edictis.
Quae, sicut in ejus scribitur Gestis h, ad Christi
''

famulum perveniens, ad praefatum

illustrissi*

mum Waningum perduxit

quam enim uspiam


(1)

reperiatur.

praedictumque cgbnobium Fiscamnum per testamenta B.Wandrei


;

Arluius

B Moiia&lcrio, Ncuttrio pia. pag.

191)

gisilo

DIE VIGESTMA QUINTA OCTOBRIS.

685

isdem Waningus contradens, ejus conad sultu eidem religiosissimfB virgrini tradidit reg-endum; cujua vitam aclaudabilem conversationem libellus k, qui de ejusscribitur actigisilo

1627 jussu Henrici a Lotharingia edito et recognito. Corpus ejus religiose servabatur in

bus, liquido narrat.


Uo(kgarium
Piscamni excipit-

3 Defuncto igitur reg-e Chlotario, Childericus reg-num Francorum suscepit: sed et iste, non

plene quatuor unnos regnum tenens, vita decessit; cui successit Tbeodoricus, suus g-ermanus l. Hujus tempore Ebroinus, major domus

monasterio Hamensi, dioscesi Noviomensi ; ita ut quidam frustra dubitare olim voluerint de ejus cidtu. c Cfr Commentarius prdevius, num. 9. d In primo fragmento Bollandiano duplex raptus narratur. Cfr Commentarius preeviv^

num.
e

9.

Leodegarium, Aug-ustodunensem episcopum, vinculis tenebat m. Qui convocans prjfifatum Waning-um " Accipe, inquit, Leodeg-arium, quem aliquando vidisti virum superbuni erit enim tempus suffi mortis, recipiens quod meretur a suis inimicis. " Tunc acceptum ad prsefatum perdusit ccBnobium in quo mulreg-ia;,
: ;

Supponitur mente ad inferos descendisse; unde, quumad se seii homines redit,censetur ad superos revertere. f Cfr Commentarius pr^emus, num. 9 et 10. g Sindardus Fontanellensis diaconus erat. Cfr Commentarius prxvius, num. 10. h Cfr Commentarius pricvius, num. 4. i Perduxit sensuneutro, ut abstinere, festinare, declinare, vertere et composita, et bene muUa. alia, quse recensent grammatici. k Cfr Commentarius pr^vius, num. 4.

tisdiebus conversatus stetitsubcustodia. Nam officium, et et ling-ua prsecisa solitum recepit doctrinfe semen ostendit in populo, magnum
ut,

quando

posset, virgines accederet; et ita


,

audierent

ut dulcia sua fulgebant eloquia mirarentur quicumque audierant * audirent, B quanta Dei operabatur clementia, et conversi a pravis operibus veloniter peterent poenitentiae
(ut fertur)

MojHuus est Clotharius 111, rex Neustrige Burgundias, post medium annum 670 ; cui et successit frater Theodoricus III,brevi Ehroini machinationibus dejectus. Ei substitutus B
1

Cctnobiiim a

fructus n. 4 rioruit autem idem locus a tempore prae-

Sortntannis
diripitur-

ad tempora Ludovlci Magni. Tempore filii imperatoris o Franciam Danorum gens istius saevissima in oram maritimam non minimam irrumpens, christianorum populorum strag-em dedit. Unde ut idem locus ad solitudinem factum est Ita ut fieret ferarum habitatio, redigeretur qui fueratpriuschristicolarum ornamentum.
fatorum regum usque
,

ab anno 600 (erat tum septemaut ocioannos natus) rex Austraside. Universam monarchiam tenuit usquead mensem septe^nbremanni &12 quando occialter frater Childericus II,
;

Caroli

sus fuit et denuo sceptrum adeptus est Theodoricus III. m Vide ea de re Commeniarium prsevium^ num. \%et 13. Hmc ad verbum fere desumpta sunt ex anonymi Vita S. Leodegarii quas exstat in
;

Norinanno-

rum

duces.

5 Anno igitur dominicae incarnationis 876, regnum Francorum gubernaute rege Carolo, RoUo quidam natione Danus, ritu gentilis ordine miles, cum suis navigio Franciam inquam terram multum devastans a travit
,
:

Actis nosiris ad diem % octobris. mentarius prasvius num. 13.


840.

Cfr Com^

regnique proceribus quamdam dono recipiens ac baptismi gratiam partem


prasdicto rege
,

consecutus, de reliquo fidelis permansit. Ipsam

autem terram quoad

vixit optime regens legesque et jura paterna ipsis habitatoribus componens, anno 917 ab incarnatione Domini migravit a ssbcuIo. Cui successit in regnum Willelraus filius suus, qui palatium sibi Fiscamni miriflco opere construxit. Quo in loco

Regnavit Ludovicus Pius ab anno 814 ad Exstabat certe adhuc Fiscannensis parthenon anno 831, quo Ansegisus, Fontanetlensis abbas, testamento fquod Chronico Fontanellensi in Dacherii Spicilegio insertum est) legavit ad Fiscannum libram unam. Neque ante Ludovici Pii mortem a Nonnannis tentatu7n fuisse volunt sed anno 841, ^wo Gemmeticense pessime habitum est et Fontanel;

vexam redemit, statuunt ejus vestatioF nem Maurini tomi XI Gallice Christiange scriptores et circa annum 852 Arturus a
lense
,

dum

moraretur, genuit ibi filium, Richardum nomine, eleganti forma infantem quem prae;

Monasterio in Neustria Pia. Tum Dani, ut in fine secundi fragynenti Bollandiani Vitge S. Waningi legitur hoc monasterium destru,

cepit

principibus

suse

terrae

liberalibus

xerunt, sauctas virgiues expulerunt et effuga-

imbui

Hoc in tempore in proefato monasterio destructo jam non habitabatur


disciplinis.

quia, destructa maceria, ibi grandissilva creverat. In ipso

autem

loco coloni ipsius

villae

repertum altare ex virgultis quantum valuerunt ad prsesens cooperuerunt ex cujus initio, siout ab antiquis audivimus, ipse auctor et redemptor humani generis, praescius sibi in ipso loco futuri servitii, grande miraculum ostendere dignatus in forma cujusdem specio;

runt Multae sauctae virgines, quas gloriosi templi amor retinuerat, (amputatis sibi labiis et naribus ne turpiter corpoi'a temerarentur), hostili gladio ante ipsam sacram aram cordemolita ruerunt. Succensum est templum omnia.Ar^w?'W5 a Monasterio tion in Gyyiecaeo ad 28 julii, tum in Neustria Pia moyiet a Menardo ex Fiscannensibus codicibus tnss. in ii
;

appendice ad Martyrologium Benedictinum

memoriam fieri harum virginum sed


;

in tri-

sissimi cervi p.

ANNOTATA.
a Inielligitur Chlotarius III
:

habemus illius Marlyi-ologii exemappendixu non adest. Pergit autem plaribus deinde Arturus in Neustria Pia his verbis
nis qu3e
:

de quo vide
9.

Commentarium prseviumt num.

IX januarii et Mdbillonius in Sssculo

b Ejus Acia dederunt decessores nostri ad ii Benedictino. Ejus festum cum officio xii lectionum legebaiur in Breviario Fiscannensiy anno

regno, anno 912 Rollone Normannorum duce Christo Deo per baptismum colla subdeute, locus prsefatus Fiscannensis denuo excuitus fuitet iuhabitatus a nonnullis sanctimonialibus usque ad annum
ecclesias et

Pace autem reddita

non vero 990, 996 et 999, quo cxinde virgines translatae et collocatffl apud cffinobium
circiter 989,

Montisvillare,

DE
Montisvillare,
in

SS

ETC. EEEMITIS. GUKSNOVEO, TUGDONIO


.ll.c

.,

,.

jam ab Bnno 675

extrucjum
^^^^

^^

;,rorfc

m canon.a

eadem J"'^ desumpta sint non possum ^?"!^- ^^ l"'' cum ^'''IT^Z cerle parum conveniunt volnerunt MaOiuo ea ignorare guuntur
hiec
;

diceoesi et Caleeatens, ^^^';-

;;,.,, ^5

us subslHuere ,ac<, non ereni, De eondtttombusta. C^wnincensM.

lius

et

z!i'

^TsI construxit illic

~-DE
SS.

OaUi.v Christianse

^"fj;^'^^'.

templum, xvii

?-= ir
jul^i

Richardum et S. Marnen non convenit inter ^^^^^ .^^^^^^ ^^^^,^ ^, ecclesm comabbati, qm Bene'^i.^a Gulielmo, Divionensi

*"" ""

an-

GUESNOVEO, TUGDONIO
MAJANO ET TUGDONIA ARMORICA IN BRITANNIA

V. D. B.

EREMITIS COTVI>lE]VTAlMtJS
Q unicus
'

PR^VIUS-

Fontes

historici.

moricam; vita

ArSanctorum adventus in Britanniam monastica, prodigiis non carens. B


Lobinavius

SJICIILO VI

iUVLtO.
Krinfcn,

qm-

^^.'st^Z^ovei f' tocio-

rwn

getUi,

mmonfif/iii,

venerationi aliquem ex ^^^^P^P^^^^^^^^^^^^ Geusaoveum. ab Ingomadte vero exhibet S. chronographo b. ro (l) dictum Goednonura, a Litantts paroecxse Bnoci 12) GoneznoDum, in

^rsinit dies, II

Minor, ferax ritannia Armorica, quse et preeterire tellus, nullos fere sanctorum quibus non proponat fideltum

Tresvaux (U) quare veierum lectzonum nanut saltemecgraphum ciscererprocuravi; quas Parisiis demumin
et

V. V.

in codice signato bibliotheca imperialiinveni, num. 38; quo nil nisi lec BlancsManteaux,

S'-Vougay

katendario veBechei * (3) Gnedaovum, Goeznoueum ei teris Breviarii Leonensis (4) anno 17^0 edito, in Breviario Dolensi (5),
;

Arinotiones aut Vitx sanctorum BriiannicV saecuto abhinc descriptas. ricanc-econtinentur, manifestistis literis signeiur veteres

Sed

licet

leciiones

Leonenses

esse,

omnino tamen

di-

vulgo autem saint Goueoo et GoezDOvaeum vii seu potius vi saiat Goueznou. Licet sasculo

ejus Vitam a adulto floruerit, nescitur tamen sxcuQuopiam fuisse scriptam, ante iniens

vers^ sunt a pariiculis, quas recitat Miorcec ut de Kerdanet. Quare quum ita rarae sint, Minon refrusira ientarim eas ex Briiannia excipere, eas ad finem hujus commeniarii commentario eas insecudi curabo ipsi vero
;

lum

Q^

XI, quo Guilielmus, presbyter connus Eudonis, episcopi Leonensis, eam divisam ; quibus scripsit in novem lectiones addidit rythmos aliaque, ex quibus solemne a7iofpcium ecctesiasticum consiare solet. Id dicavit anno 1019, vigesimo quarto tistiti S.U0 ejus episcopatus ((>); unde inteUigiiur Eudonem ad cathedram Leonensem promotum fuisse anno 995. Ejus nomen praeterivii V V. Tresvaux (7) in episcoporum Leonensiimi ca* talogo sed id imprudentia factum est, quum
;

et capella-

rampartes, quas Miorcecus jam usurpaviL mthi duces 2 Qui veroprxterea potissimi

^^^^^^^^.^_
^^^^^p^..

loco veml ,J^ futuri sint, simul accipe. Primo qui ab eo amplius avelli Albertus Legrand et

nequitDanielLudovicusMiorcecdeKerdanet. scnpia Viiam beativiridediiAlbertus.secutus xndicapetlani, quem paulo ante Guilielmi


cavi
;

et

fata.

culius ad calcem addidit recentiora mulio me- F Sed Atberii tucubraiionem


cl.

tiorem fecit

v.

Miorcec, addens, ut

modo

alibi

(8)

aperte tradat
Cl.

eum

initio

sseculi si

monebam, in annotaiis prwcipua num Leonensium ei plura diligentissime


iteralis curis ejus Vitas

loca lecttoil-

Leone sedisse.

Haur^au {^) expunctum Leonensium episcoporum vult Eudonem e serie, quod in eam e sublesto testimonlo introductus sit sed severior est haec censura,quum Albertus Le Grand, (quemjusto creduliorem
V.
;

seu, qut tustrans. Venit secundo Lohinavius

corum

edidit,

V.

V.

sanctorum ArmortTresvaux, canomcus

Parisiensis. Prieluxit eis Alberii scriptio, qu^ contrahenda eis visa est etpaucis atiquot
locis

vocare licet, nequaquam mendacemj certissime Vt(ani5.Guesnovei, anno \Ql^ Eudoni episcopo dicatam, manibus se versasse pturibus
sed in distributam, reperit in norem etiam lectiones veteri Breviario Leonensi ilte idem Albertus;
locis tradat.

corrigenda. Tertius mihi est ^gidius Deric, qui Historiam ecclesiasticam Britannice

Eamdem decurtatam,

itemque in Legendariis mss. templi cathedralis Leonensis et paroeciee B. Marix de


Folt-coat, in

eadem pristinas dicecesi sitcV (10). Deperditam esse Guilielmi scriptionem docent
(1) Ap. Miorcccde Kprdftnel. Vim Avmorinns par Alb Lo (rand, p.

Minoris a sasculo primo usque ad decimum deduxit. Quarto loco usus sum Vi1H39 tis sanctorum Britanniae, quas anno In Viiis V. de Garaby. Brioci edidit quas siecuto susanctorum Brestensium periori in lucem prodiisse arbiiror, exstat verum hac me caeiiam S. Guesnnvei Vita

ruisse profiteor.
n. 6fii.

Quum anno
\9i>.

1736 Oficia pro-

(ie^Siiinls
6r>9, noi.

He
l.

la

BTetn<'nc-

[i)

Ap.

]usqu'!k nos jours.

D. M'>iico, M<^nHC piturnrrMi de preiite h l"Uisiojrc ilc BrelftRnc. lom. I. col. Ifi. - \7i) A|>. Miorccc. Vies elc ,p.o(X). (4| Aii. Trovaui. Vies dc> Saiiits dc Brcumic. um. I, [B) Ai Uiurcec, Vie* ctc, p. 091). - [0) liiid p. xxw. ,

de Brrtacnc de|iui< sec fommencenient? (H) Vics des SaiuW de Biflaun|;!t7j. tom. I. p 143. - (fl) GbWi Chri^nana. lom. XIV. .nl. (II') UGiand. Vics de^ Saints ctc, p. 6(U. cdil. Miorcec. (11) Vic ilcsSiiiiits ilc Bicl&^nc, loiii. I. p. U^.
(7) L"lt^lisc
)i.

pria

DIE VIGESIMA QUINTA 0CT01UU8. quandoquidem inter et sola tradilione niti. T ..,./. .,.nt mulalx eliam .^.""'- '",'^';^ A prta Leonensm certe referendum est vetus l\Zm antiqua documenta sun LeoLnse Ofpdum. Sanctissima famil^aad '^''"'-''^"ZoriJ^f^^^^^^^^ d uur u factx,quumanno\1tO officiuin Ossimorensem appulisse traditur. tntroductum in Dolense Proprium sanctorum ""^l^^^^.ZtirclTloco conveniat perquam

87

'"^

-^-J,

est

idemque facium quum ,nter Br.ocens.a

Q* W^""'

'"nSr .aV.c^' tractus


;

Q"-"

Cor.sopitensi * etser^at^ in novis Officiis propriis sanctoLcesi^qu^ anno 1 52 edenda

lectiLslnnovo Breviario

tZeSdZ

cZaZTRR omZush^c
Kon.mK.~m mmormm-n
Zperi>l'c:io.
Cori,o-

Graveran. Ex his postrema coram habeo, solum fZSra exspecians c^ Britannia Minori hafrustr a exspecZs ex

DD.

J.

etabadab Osismiis olrm occupatus fu se adeoqu^ dtctus vems Britanms Oc.smor vxc c.mtates Ossplura oppida atque eixam morenses nuncupat^ fmsse certe inmedxt
;

Ossxmo-^ xvi monumentis ubicumque cwxtas de eadem sede nequaquam rensis legitur,

''tTLtXtptcis
s GuesDovei

^nteltigat potiora i Ul autem lector .P. "y"';" ^ .,.^,,g juverit oculis lustiasse

gcsta,

,,,..,-^.

.,,i,,i,aslectionesCorisopitenses.\.Y.mo\\. " i:, i^^e^^is parentibus in Majori ^"7'' quouemu. natus, relicta patrm, de^um in 4 Britannia "n us relic a pat i Brest, m.ll anum damnemore ad quartum

posse videtur (1 . Fas itaque hic sibi pro^ltitratri sunt Atbertus et Lobinavius Guesnovei pier 9""'"" ^ter qualuor milliariorum a S. Jir.p<tum intervretariparochia distantiam Brestum interpreari opttmus portus fuit sed locus omni xvo
iatelliai

qui
,

mutto tamen tardius castellum


.

et

dem

c.vrtas

pacultatibus in pauperes

primum

f^^^^J^^^^^^lt^^^

habebat,

eorum castimon.a omnem suspicionemamoveret. Unde ne a-e-usqdem ad ..mplissima monastent

qu.m

ut ab

"""^J\^,^^' ^^^ , Quypavas, ubi l^famZo^^oHum adepius est (3). Non


proeulinde Gueznova.us, iterum Officii Leoj^^ ^^,^^ in quodam nemore orato^J^^^' nuod ejus etiam poenititium

uUomodo
Bubinde

VI. Omn.um perm.ttebatur. Uc-rio -^f^^^^C, anvotis in episcopum electus, ut fert


traditio,

tiqua Leonensinm

Dom-i gregem

"^77

Bumma vigilantia

te.err.maque ^olhc ud ne ;n profectus ad pascua salutis induxit; usaue dum sanctum abbatem QuimperUlensem agrum, ut

^^^; f^^''^ ;^,,,, P;"^^J^^,^^,,, ^^;^''^^*^

ti^mnum

in vicinia
-le .,oi.

,omine

C-''-- .;:'^";*;

^
J

emus * dictum.
,, i,,us. cui

lethaliter l^sus,

prffisu is vembris pi.ss.me obut. Ubi beati nunc vis itur paroch.al.s coenobium exstabat,

b.dem 0^'^ 'S^^l/r ^^^^^^^^ ^

/, Jp,i,f^ ^a alM in ejusdem LeZnsls\o.cesis finibus cerrrcbatur oUm


p,,,uy S. Pauli. Leonensis episcopi
(4)

Des-

celebr.s et patroc.n.o ecclesin, ipsius non.iue posreliqni.rum ejus port.uDculam adhuc qu^
sidere gloriatur.
s.cnovou.,
-

Pa'>ui(ti rfi, 5_ Cuesnovei '^^^^^^::'^ Zugium superest rnsi rupes ^^^^/J^^V/^/irf^, i {^a, quum supplici ^;^^" f ^^^^^ _ ^Jtatul antiphona Sacer:

r.re

s.

l:f;r,.
a,..,.

domo Porro s.^.jia].o videarrtur. virum. quod omUtendurn duxU Tgdoi e. fuisse beatum
Britarinia Majore

mue

Conveniunt illa satis cum Alberh he antxquo Leonensx. e,.rf ,.( ei Proprio pos^e ea omnra capiuntqr^ probar^
4

dos

-^^.-^^^afnrmatLegrand; sed Un seu ^^^^1^^']^ Tcrl Quod S. Guesnovei cella


P J

et

oontifeK

(5).

Land pmiinum

/itywsioct

-'-- H^,
P

,taret et Goed
^

Bn

^.,^^ ^.g^,<

'^"^^ ^'^!
f/^
^^"/^;

"

'Lobinavius,asseriturinilloProprtoh.sver.
*'- "-^'^"%^"^ medtocr xs rxasse rentibus ortus. Parentes r;J,:^-r;^/. contra noMUaie fortu.v tradit Albertus ;

^^^,;',,^^-%i,^

.^serUem para-ciam S. suun' non debere


;

':::::'
:ra.,jre,nu,

'If

"T^^^Zedpoiiusadomicilii loco itaagno. .^^^^ ^ et sanetum adeoque

.,-,^-..-

.%,v,.,>-

"" ^"'"--

,onsp.cuos Lobinavius.quomaminProprto ex hber.ore Dolensi et veiere Leonensi d,cttur

'"'^^^^J^/^^^^' P'^^2^^^^

sigruficatum fuisse

^^^^^
:

Hvum, quod
quod etymologi^

genereBritonumexortus;Co/.n...tesueProarit.qu.oprium. nixum vetere Leonensi, ab


rifrus

^^
?^

^'^^^^/Hvum
^^^_
.

fr?d^i;:^ ^^,,., ^o.Uterh.m abbatis


^

.^^

puer orbatus, sic

monumeni6- nequaquam r-ecedU. Matre pergU vetus Leonense Pro.n


est.

^j^,^,_ ^^,

prium. patrem Tugdonium


tanriiam) usque secutus
fratre et sorore

M.norem Sn^ una eum MajKno


^

PJ^^^"-

Tugdon.a -.unde coUtgema^

Britannis, ne examinandum ^^,, ^utem id valde latum V^fsTcmendU idem historicus, et quidem f^^^^^^ ad Coatmel. Guiprouvel. ex^nsu
J'

'P

^^

^^

^^^

tlZr^ ^1=^?;^^= X:,

S';on../coat

seu Coet

Gu. sigmficent

\F^::^':: 11)^"'=:^;^":r ^lti-i^::::;^'^::^--^ '""'" '--. ^:%:^:z.t:z.X^^^-^^^^:'^^- - - -^^i


a. ve,io
No,.,.

G.m.u^

'

Octobris

Tomus

XL

688
silvam. Beu
V, D. B

T,E ^^

^ SS GUKSNOTEO,
^*'-

Mulam

et

havrc

graphus ? Id unum ^<="^' guatuor^ Gouznou situm esse ^ ^^ * ae tnarilimum portus Bresto ad sinum

alra ads,nt tal.bus. nisi

znd.aa

TUGDONIO, ETC. EREMITIS. Angha monasteru .cervx D lione Thanetensis in ,,^ .,-, ^^^:^^^ L^- cursu designata, referuntur (i) -.xtemqu^ de
J^^^^^^. mmaribus a muua^
-^

^T

,pso tomo tn Fontanellensibus ea^ordus hoc eccplzcantur; commentario de S. Childemarca


^^

itbi

dhcipvioi

moro Ualedic(o agros.

''TZ^tiemitide.eretl.eat^^^^^^^^ oraUone ad Jmiis macerans et mentem magnate Br^' Zon nutriens. visitatus fuit a verbasunt postmodum, Zno FactumtamenComorus comes, in lUo eout Omci Leonensis, exercens al.quando demncmore ferarum pleno
venationem.
pertingens. nomenque diligenter sciscitatus,
ejus.

Savt GonUen episcopi Leonensis, de Uenelw Quaiuor sta~ seuS. Golvinisacroamhitu{\].

^_^.^^^ ^^^

^^^^^^

^^ y^^^ g.

Golmm.

latitudinem dia in longitudinem et iotidemin Guesnovei ager tradeextensus fuisse ille S. circuitus stadiobatur (5), ita ut universus fuerit seu metrorum 2880 rum sedecim sesquileucee esse seu metrorum 6674
.-

anachoreticam ad cellulam ejus

verum nunc communis est accolarum opinio

(6'..

Qude

patrmm

et

insti-

Lnm
luerit

nomen proprium morus seu Conomorus non comes


sed
:

scite

eum impense coanirnadvertit Miorcec [l), Co-

ut hrevius spaita inter se concHiat Miorcec cujus vestigia ad templi meridiem tium,

adhuc apparent, monasterii septum


plius vero

sit,

am-

agrorum ierminus,

nullis indiciis

commune con-mawr, id est est placmt Brtianms maffnus plurimum enim

hominibus extollendis emtheion mawr, quod etiam quam nulla esset raiio etampliftcandis. passim adhibuevani nominis splendor,
nisi

runt
]J

titulus,

quam con-mawr nil autem communius maxime quod reges vocari a rege

qui hic Francorum vetarentur, Verumtamen notus est et prodit Comorus aliunde etiam summopere apud hagiographos Britannos

Atque illius septi tanta olim erat reverentia utjure asyli frui haberetur, violatoribus swpius morte subita inieremptis (7). Ipsius Gomori sumptibus constructa xdificia claustralia juxta S Majani designationem, ut inantiquo carmine hritannico legitur (8]. /nterea autem, ut lectionibus Leonensibus doceE mur, virsanctus Guesnoveus adolescentes non
distinctus.
.

paucos, qui christianae virtutisstndio sese ejus subjecerant disciplinge, sanctissimis imbuebat
disciplinis.Cum autem aquai,tum ad monasterii,

scom/amosMS. e^ pestis, maledictus aliisque Vixit scilicet sa-culo vi matihus agnominatus. periit, /?e quiatque anno 560 funesta morte licet, quod, quum longe dem vera contendere celeherrimus esset et in populi ore continuo versaretur, ad eum traducta fuisse qusecumque de comoro, S. Gueznoveum visitante et liberalibus donis cumulante, ferrentur, licet

tum ad opificum usum


laboraret, indicatum
:

necessariae,

penuria

sibi

divinitus

locum ad

binos pedes effodit ibi nactus scaturig-inem cujus deioceps beneficio usus aquis cdpiosam est. Excipiehaiur olim ille laiex pulcherrimo
;

jam pridem diem

obiisset

quum

in

illas

partesprimumvenit S.Guesnoveus; chronologi^ e^iim non multum curiosam csse plebem; eam opinionem transivisse saeculo xiv in Chro-

ex lapide cratere, quem a S. Majano procwratum fuisse canitur in carmine britannico de craterehoc nii nunc exsistit, sed aquas effundere pergit fons (9). Ebenus quoque illic ste:

terit oportet,

quum

referat

Le Grand eam
monaiterium
consecratit

arborem a

nicum
ille [i]

S. Brioci, ubi hoc sermone\conveniatur Quamvis homo pessimje conditionis


:

esset,

plurimas taraen pos.^^essiones et franchisas religiosovirosanctoGoueznono etejusecclesige, in territorio Ossimorensi sitae, concessit et donavit.

Guesnoveo plantaiam fuisse et deductis fontis aquis irrigatam. 7 Perfecto porro raonasterio, sic pergunt Leonenses lectiones, ecclesiam ejus, quaenunc parochialis est, sanctus Hoarzonus, LeonensiB tunc episcopus, rite dedicavit. Ubi primum
S.

{radi(wrS.

flo-

urzotVM;

Qua7n conjecturam secutus Albertus Le


statuit
essCt sed ejus filium;

Grand

gendum
ut ubi
sit,

non Comorum Pestem intelliverum, utin


velimus omnia turbare, ita iocus amplius nullus

incidimu^ in iniricatissimam de veieribus episcopis Leonensibus controversiam. Hoc

fine dicemus, nisi

nomen ex eorum alho expundum viUt Haureau (10). quoniam nimium sit dubiuni; conhunc sanctum in illa cathedra sedisse ab anno 635 ad 650 perhibet de Garabij (11), Quocum vix non convenit v. v. Tresvaux{\2). Quod negare nolim, neque prcvfacta affirmare, probabilium documentorum suhsidio non satis instructus id unum scio in Chartulario de Landevenech, initio ScBCuli xi conscripto, venire claustrum sancti Huardon (13); quo nomme proculdubio ilie idem S. Hoarnomine proculduoio lUe laem o. nourzonus designatur; et in Proprio Leonensi in
tra
:

pedcm figamus
est

dicenda

hsec sententia

pugnare cum

temporum
modoparMm
credibiii

ordine.

den-

fnQj^n^

^fontemm^rabHiter de(efli(;

Verum, quiscumque demum comes ille quum cx S. Gucsnoveo vit3esuse insti^^'^ ^^ accurrentium discipulorum vota intellcxisset, obtulit quantum scilicet stata hora adjecto agg^ere circumvallaret, ut illic mona6

sterium excitaret. Ad dictam diem, sic perstc gunt Leonenses lectiones, accito fratre MajanOy ut vult Albertus Le Grand, furca terram Biguat quffi in duplirem hinc inde aggerem mirabiliter excrescit quo donatus ager a reliquo usque in hodiernum diem dividilur. Sed vereor ne hcpc ejusdem sint generis ac quae in aliis monumentis minus probatis deseparandis ei custodiendis monasieriorium possessionibus leguntur et ex sola veneratione orta videntur cujusmodi sunt qiue de funda;

lectionibus de S. Hervseo exorcista legi [14]

Cum

secessum meditaretur, a sancto Hoardono episcopo ob clara divinae gratiae insig:nia in clerum cooptatus, atque, quod affectu humilitatis sublimiorem gradum recusaret, exorcista ordinatus est. Quod testimonium omni exceptione

majusesset,nisinitereiurmonumenioextremi
sascuiixn\{\b),sciticetS.HervceiActisnequaquam probatis (16); verumtamen vim aliquam
(0) Gallia Clirislinna. t. XIV. col. 97K. - (il) Vie des bienheurcux ct dcs saint* He Breiagne. p 514. - (12) L'Eglise de

.-

(1] Ubii.pauctTresvaux. Vips.icsSainlsolc, l. I. p. 287,, ?^^'''\~ Bmagnc. tom. I, col. l^ ?"'";..'""'"'' "^^ AjlaiS, l l 16 Octobns, p. 93. (i) Ap. Lc(.-1

pran.!

\..-.lcs sa.nls

.lc

la

U4
Gnnd,

n)Lob.m.uctTrvaux, Vi.dc,samtsHcBretgne. t.m


(b)

nmnKnc-Armori.,,>. p

3.i7.

p.

Miorccc. ap Lc Graiid., p. 600. mit 2. (7l Le 660. (8) Ib., not. 8. (9) Ib., p. 661, not. 1.

Brelagnc, p. 1'M. - (13) D. Morice. Memoires, etc. l I. col. 179. - (ti) Miorcec, ap. Le Grand. p. 517, n. 2. (15) Ib., 3-i2, not. 2.- :(16) Lobincau, Vie des saints de Bretagnc, t. e ' .^ 1 d 2tU ^'

<

inesse

OCTORKIS. DIE TIGESIMA QUINTA tumetcertenuUasuntactaquibusfides.tmpeo r. j ^^ c0 A inessc ut persuadeatur .9. ^'''^f^/^; relur, ?'. ZuradeTue perhibct MbertusLe Grand (6) prudens catatogis Hoarzonum episcopum fmsse nemo nomen .^ -^ ^^^^iogis SGuesuovei ^^^^^ in nuliis
se

AUCTOHK V. D. B.

negabit.
a
<iuo

Ugioieo-

rt^ii seii

j^ acceni'
(iw dicilr S.

versatus stt 8 Quodsi cum S. Guesnoveo lectioHoarzonus, nil mirum quod, ut

Gucsnoveus.
Std hic redit nd monatierium, a femina
i/uo

nibus Leonensibus iterum canonicorum. torum intuitu uon multo post in suse cathedralis numerum imo presbyterorum,
legitur,

eum men-

msi episcoporum Leonensium reperisse, Christx an catalogo ms. prioraius de Loc Pouilpiguet.cayioIsetvez et in altero Rotandi
nici Leonensis.

cooptavit, ejus ut consilio uteretur.

Verum,

ve-

Verumtamen profUebor, ut episcopaad admittendum S. Hoarzonum in ostendi voluntatem, lem ordinem prompiam

no abarcet.

desideno, hementi pristinse solitudinis captus omnimonasterium remigrandi licentiam


iu

suum

UHlier mcndax puniia ea-

exoravit. iteratis liagitationibus

Ubi swe discx-

seorum ami$tione.

vigilantissimus cupulorumque castimoni^


traditur.

nonaliiermeseniirede 5. Guesnoveo. Nam Guesimprimis nemo non consentii ante S. quid iitic episcopos sedisse novei tempora vocavit, dein sedes vocaverit ? Quodsi non
;

lectionibus continenter stos fuit, ut iisdem illis

Etenim feminarum impnmis contu-

bernium ne accessum quidem

ut familiaritateraque sic abhonebat. septa us ad sui ccenoba

uUo modo
esset.

termino permitleret, prffifixo utique progredi fas non ultra seu ingenii tapide, quem cum irrideret mulierquffi-

Quam legem

reci' uhi successorum nomina? Quidni ea hausia non stnt piantur, quie licetex coeevis cum fontihus,ah aniiquis tamen temporibus ceiehrantur ? Sed receniiora episcopali laude documentasuni, quippe quae ad seeculum xi probahile vix pertingant. Verum nonne plane episcoporum caialogos aut salantiquos
est

nec praestitutum dam corruit repenrepagulum revereretur. morte cum altera, qu tina Nec mitius sane actum quidem, sed pedem ultra figere non est ausa nil cogitantem. Alius sociam eo ridens impulit diversum rerum mulieris castigatio, sed ad refertur dein in carmxne brxgenus spectans, Le Grand: tannico atque etiam ah Alberto
procacior,

suo

sexui

cuitu putem ea episcoporum nomina, quse


htico honestarentur,

solitum scilicet fuisse sanctum virum,

quum
;

Et quideyn si hiaatiarum ecctesiarum diptycha, passim Verumtamen e tusetlacunxinducendaerunt. occultaninterceditdiscrimen aliquod, quod Britanni enim veteres xn dum non videatur. dumiaxat hasinguiis dicecesihus non unum sed, more apostolxco bebant episcopum
;

probe tum fuisse nota ? eadem severitate excutiantur

monasteriumexsirueretur,circumirevicinas emendicaret alivillas, ut operarum cihum caseum, quando autem a vilUca postutasse quum Britanni {seu poiius lac coagulatum, Armorica ca Olim in insula atque nunc in averseum, hutyrum putridum eis dictum. mulierem se non hasentur (1)) respondisse " Prxter here; ad quse sanctum virum non hahes; " et quies mentem recie locuta
; ; :

amplxficato, creandis episcopis regionariis episcopi sine sede, seepe penpassim fiebant

dentes ab abbate,iia ut
in

(quemadmodum nunc

uno monasierio complures preshyieri

prse-

episcopi posiio subsuni) lum multx aliquando episcopali characsubesseni; autipseabbas insigniehatur quin eiiam,ui ex Actxs S.
tere
;

Samsonis

dem,

quum

paulo post
lactis

arcam

inspiceret,

reperisse omnes cernanversos, quales in litore marispassim perterrefactam eos ad heatum ahbatem tur; nequeprius dodetulisse, veniam rogantem, benedirediisse quam ejus accepisset diu servati ctionem. In templo S. Guesnovei lapides quorum origo quum incerta

formas in lapidescon-

Lobinavius (7), non soteconsebant inter Britannos episcopi titutares duo assisienies sine ixiuto crari, nisi simui ordinareniur unde appareat quanta
collegit

aui sede

episcoporum copia iltic fuerit. Quare fieri Guesnoveus, potesi ut episcopus fuerit S.
neque tamen Leonensem cathedram occxipaverumlia est rit aut aliam quamcumque. Leonensiea satiem tamen pristinc-e tradiiioni
:

mum

fuerunt
esset,

auge

narrahaniur (2). Idem etiam jacuerunt in manso de Keraliquot annos alveus * groas uttra quod etiam cernebatur lectus S. Guedicius Gouele-Sau-Goueuou seu putem pristinum sepulcrum snovei (3) Sex enim atius lapidis fragmenta,

hxc de
;

illis

conjectuauctoritas trxbuenda est, quse sotis evertatur; neque ris et suspicionihus non re ohscura piuribus opus est.

10 Porro,nt

Le Grand (Guilielmum veterem


,

fjui

mwltili

bxographum

fuisse.

pavimento templi S. Guesnovei inserta, quas arhisanctissimi viri sarcophagi reliquias desumpta sunt traius est de Freminvilie (4),
Touronce, olim ex monumento Guilielmi de parochi (5). illic recioris seu floreret san9 Dum autem virtutum fama ahhas, volunt dietn ohiisse, de quo
ctissimus

et consentit secutus) narrat ncciditur in S. britannicxim atqueetiatnLohxnavxus, Corbasii moCarmen Corba- na$lerio ReQuum, comite fratre suo 5. Majano, S. monaste- lifjuiit pnrtim sium abhatem, qui Quempereii.v devenxt ad Leonem jmrrium erigebat, visiiaret, paulatim (ivi in Lanchori tempii (ioeznou delaudes sui asceterii, maxime monuimus, lal.Y. qux a S. Majano designata fuisse contumeliam esse interpretatus

invidioio caaa

Hanc suam

K/iiicopusLeo
nentis faclns

essedicitur
S.

Gucsno-

vcui;

Huardosupra diximus, 5. Hoarzonutn seu elecium fuisse. num atque in hujus locum eum Unde in leciionihus Leonensibus hsec occurabstractusherunt De solitudine dilectissima electusque poutifex mores dehinc episcoremita
:

Corhasii architecton, ab ailo sed de propostto tulum, quasi imprudens, Guesnovei caput iapsus dimisii iia ut in S. cerehrum coniriverit. Humi pro;

culmxne mar-

cervicem et xnsiare intetcubuit sanctus vir, moriemque inquirereiur monuit; ligens, ne in occisorem animam uiiimisque sacramentis munitxis,

doctrina, pales ita induit, ut singulari solertia,


vigilantia. integritute, pietate,

gregem rauUos redii qu<vannos rexerit coramissum; uhi denuo


Leonensihus episcopis. Recenstio de primis coniinuator, consentior Gatti^ christianas virum in eorumalbum tiensMoricio,sanctum
recipere renuit, quod
(1)

monachts, soiemniier a S. Corbasio ejusque ne Leonenses cterici obststerent. tiyyxentibus


Sed,

Deo reddidit

die 25 ociobris,

Tumidatus

fuxt

quum
et

crum

miracuiorum gtoria seputhonestaretur, exhumaium est sanctum


hrevi

corpus

firmum

desit

argumen(2}

transtain sacrarium detaium. Cui atiquot in Leo^ tioni S. Majanus pt^^sens ossa
(4)

noL 2M.orcec. .p. LeG.and,_p. 661. (3) Miorccc, ib., p. Vie, eu , p. 6GI et 62.

LeGrand^
nol.

66A

1.-

not. 2.

2i8.-(n) l-c Gr.y1.p. .jfiS. An.iq. du F.nUlerrc. p.rt. n, p sarnU. t. I. p. ->. (7) Vje dc Ib., p. tiOi.

(6) ^

nenstum

690
iUCTORE V. 0. B.

DE

SS.

EREMITIS. GUESNOVEO, TUGDONIO, ETC.


preces xnutxUs

beatum frasubmediam noctem apparuisse

se consentire. reliquias distingueossa inter alias thesauri dedisse 5. M<-^janum cux ret tum orationi se
;

nensium gratiam petiit; quie Corhasius dixerxt fuisse dicuntur.donecS. dummodo ipse postidaor ea

supplicatio facienda esset : ita ut, quum aliquando clerus se aeris inciementia impedi:

tum omnino affirmaret, incoise tamen solitum circuitum fecerint unde arbor patuia, sub qucB sleter^unt, servat adhuc nomen ar Vezen Voulous (4.). Porro inter nobiies, qui hU'
meros supposuerunt sacro oneri, recensetur ab Alberto Le Grand Caroius Biesensis anno 1342, Joannes Vanno 1417 et priticeps Petrus anno 1455 cum patruo Ariuro, comite stabuii
FranciiB. Hsec egregia pietatis testimonia in dicecesi Leonensi data affirmat Le Grand, neque disseyitiunt Lobineau et Tresvaux sed errore ilium iapsum esse, atque hxc in pa;

prosiluisse omnia plicibus reliquiis, sponte etiam caput, in tinteum, quod sancti viri ossa, ab eo colligendis reliquiis secum asporlasset;

sisse S.

ut rehquiae xn trem, monentem sibi placere postridie, cedioccesim suam reportarentur ; sacrarium seceslebratis miss^ mysteriis, in Majanum quo orante coram multi;

pariem reposita?n fuisse

in

Lan-Goeznou seu

vero ossa S. Guesuovei monasterio, reliqua templo calhedrali Leonensi. Si miraculum, xn

roeeia S. Guesnovei dioecesis Briocensis pa-

quod non

satis

bona

auctoi-itate consistat,

omittatur, csetera facile recipi possunt. Corbaaltio nullo monumento innotuerunt S.


nihiioyninus in

Ex

non repugnarim, novisse non videatur Alhertus eoque facilius ad priorem


trata esse innuit Miorcec
;

maxime quod hanc parceciam

retulerit quaede

suppiemento $ii gesta, quem Britannige Armoricse Vitarum sanctorum qua celehrat Garahy ad diem 19 mariii
:

hac erant. Adjiciam demum et fontem puhii* cum esse, ab ejus nominedicta S. Gouenou (5) verisimiliter quo illic olim surgeret xdicuia

inoppido

Brioci plateam

tamen cultu pubiico


/n duabut paraciii, fjui

ca7^et.
iiiis

in ejus parti12

11

Duo autem

paroecise sunt in

honorem (6). Quoniam autem nulius amplius in opere

citus s^.

nominc nuncupaiii, ii>-

hus, qiiihus a S. Guesnoveo nomen est : altera in dioecesi S. Brioci, duahus ieucis a Moncontour, dicta S. Goueno. aitera in dicecesi

nostro opportunus
Tug-donio,

erit iocus dicendi de S. Tug(lonii,Mi'

^m

S.

Guesnom
et

paier fuisse tra-

^''"''''Tugdo-

ditur, et de SS,
ilie

Majano

Tug-donia,

quorum

nis.

dmi deni

rilibu$ ritibui

AtcensiJis.

^^^^5^ g( gaHs j^m ceiebrata nomine GouesDO" seu Goueznou, oynisso epitheto samt qu3e
.-

ejus frater, hasc ejus soror hahetur, visitm est dg eorum cultu pauca quaedam hic expiicare. In silva

omissio in nominihus locorum hritannicis nequaquam rara est. Parcecix autem iilse ea de causa maxime distinguendse sunt, quod quse ad unam pertineni adaliam fransferri videantur. Imprimis utraque hahehat de S. Guesnovei reiiquiis. Nam, ut in Proprio Dolensi tegitur,
illius

Guypavas seu Guipavas etiamet parietinge,

num

cernuntur rudera
et S.

quge in

mappis topographicis Cassinii S Tudon appeilantur


Tug-donii celi^
et

oratorii reii-

reliquiarum pars

in ecclesia parochiali dioecesis Briocensis, ejus

nomiuc cl yaiiuuiuiu uuuu Kiujuoa, uuui;(uciilui nomine et YJatrocioio nunc famosa, contiuentur. /n parochia vero S. Guesuovei Leonensi, quse pristino monasterio successit, servabatur in pyxide argentea caput et seorsim hrachium, argento quoque ornatum. Ast initio conver.

qui^ fuisseperhibentur; quod spatium, fossa circumdatum, triginta fere passuum quadratorum est.Huc quotannis venit in festo Ascensionis suppiicantium ordo, ex parochia S. eodem vwiv ^ ^.r r>rv ex vjucoiiw ci ci// co.>to Guesnovei egressus ; CWLV&* tum ferunt *,- parochia de Guypavas altematim S. Petri et S. Pauii reliquias; fit ihidem statio et soiemnis oratio (7). Paulo plura de S, Majano, quetn Britanni, omisso mo dilectionis hritannico et
,

sionis reipuhiiCtV Gaiiicanie


est et in

argentum fusum
;

usus profanos mutatum caput repositum inter aiia crania amphiiheatri anaiomici Brestensis, ubi se id vidisse et vuinus animadvertisse compiures adhuc anno 1S37 narrahant, ut Miorcec (1) testis est ita ut
;

hihernico signo, Vajan appeitant (8), innotuerunt. Noiim tamen repetere, quae suprade ejus architectonica scientia aliisque iaudihus
hreviter

Grand

et

diximus latiusque expUcant Le Miorcec neque etiam quse de eo in


;

nunc

iilic

digitus tanium supersit, argento

S. Hervsei Vita ieguntur : quam videre licet in opere nostro ad diem \ljunii[^); sed in
solo cuitu

ciausus.

Verum duabus iiiis parceciis non id solum commune erat, quod eodem nomine
dicerentur

paironi reiiquias haherent sed id quoque quod, ut verbis lectionum Leonen_._ ,.__,... Leonen sium fere uiar, ulrohique pium reiiquiarum pignus triumphali quotannis pompa die ipsa Ascensionis Domini huraili nobilium evectione
et
.^

continere statui. Imprimis sersedes de Loc-Majan dein in Piouguin (canton de Ploudalmezeau) anie Aominum memoriam sub eius patrocinio exstat V ejus

me

vat ejus

nomen

aedicuia, quas divendita fuit,

dum

extremo

superiori sascuio impietas in Gaiiia haccharetur negiecia deinde fuit, ita ut anno 1823
;

el populi
sciiicet scilicet

devotione

honorahatur.

Utrohique
vestiti,

ruina^n traheret

sed postea,

quum

scilicet

duo

nohiies,

superpeiiiceis superpeliiceis

nudo

capiie, perpuicro feretro circumferehani sanctiviri reiiquias; cruces vexiilaque expiicabant piiviri, et ingens muliitudo sequebatur (2). Qk<j? supplicaiio quum in festo , ^,^. Qn3c supplicatio Ascensionis Domini fieret, atque etiamnum

redempta est, diiigenter renovata fuit. Quas priusquamfierent,vicinxsibierantinparoecice

ccemeterio duce

c-edicuice,

altera S. Majuni j
et

nomini sacra '--

ailera S.Annae, quw tum in


j ;

-i

unam redacteesunt communi f.ifuln SS. Annae Annse redactae sunt tituio
Majani. Abbatiaii veste iiiic exhihetur sanctus vir et festum celehralur in festo SS- Tri-

fiat,primis exordiis processio hannaiis fuisse videtur : de qua institutione memini me alihi (3) dicere. Atque in parcecia S. Guesnovei

dia'Csis Leonensis, ubi hiec ipsa via ienetur, quae mirahilis possessionum terminus futsse perhibetur, tanius oiim semper

fuxtardor,

ut,

quascumque
,

esset tempestas,

exempio piurium processionum bannaiium. Ah infirmis, capite dolentibus, invO' catur piurimum et quotidiana obtinentur ^ ^ heneficia quare innumeri, qui iiiuc conveniunt peregrini, caput iavare soient deductis ex fonte in iapideumcanaiem aquis {10). Nil
nitatis

__

'

. i. f;, s^^ i. Oclolm (3 Acta SS.. ^^-P^n

Giaml. j.. ()f4. nol. i. - (r.) DCBu el Tre.VQus, t. II, p. UC.

~ *^' LcfirandrlMiorcec. p.
p.
i.(,l.

Ib.. nol.

(7)

Le ((i| Ur Lob,Garaby, V.cs des bien


2.

6u4.

hcurcux

(i,

Muucrc,

91,,

cim
i.

cc. pag. 4r,5 cl leqq. , (S) Vidc Carinen brilannia. Lc GnuHi ct M.o Jiorcee, p. (j5'.l el scqq (9) Acla SS. !( iuu.i 30U _ (lOJ Crr Gtraby, pag. iU. ^' ' '

repetno

A reperiodeS.
vidfTitur

Tug-donice

DIE VIGEblMA QUINTA OCTOBKIS. juxta rivulum quemdam veneratione publica.


tunc temporis dicebatur

^^^
in loco qui
,

Landa a
pas;

KXHSS. a

om-

13 y^-^um quid initio signi/icavimus bea-

quatuor mile
b distante

^'^i^^HdMi-

^"wz

Guesnoveum
?

et

socios sssculo vi adulto

suum

a civitate

Occismorum

quod
_

vixisse

audis Le Grand, venerit S. Guesuoveus, annos natus octodecim, in Britanniam Armoricanam sub
et
illic

Nam
630

aqua

hcBret, Si

annum
S.

ejus

monasterium
642, qui et
;

dicarit

orutorium hodie dicitur Penilitium * S. Goeznovei c. Lectio II. Erat autem tunc temporis Commorus d comes, temporale habens dominium in finibus Occismorum, qui venandi studio
et nemus, in quo sanctus latebat, ferarum copiam quae ibidem habebatur, propter frequentare gaudebat. Comorua ig-itur comes, audita viri sancti fama, ejus orationis particeps pia supplicatione et beneficio effectus est. Lecrio III. Nam quum vir Dei Goeznoveus, Spiritu Sancto aflatus, monasterium Deo et mini-

Pocnitilium.
c

Hoarzonus anno

eum

Iriennio

Landam

post clero Leonensi associavit demum anno 650 episcopus Leonensis creatus fuerit S. Guesnoveus, anMO Oli) miserabiliter trucidatus. A quo temporum rerumque ordine

non

Garaby ; nec quidquam habuemelius Lobinavius et Tresvaux quod runt substituerent. Contrasensit Deric[\) integro sseculo ante vixisse sanctum viruni. Sibi enim visus est videre annos adscriptos fuisse ab Alberto Le Grand non ex codicum mss. auctoritate, sed ex ingenio suo et qualicumrecessit

stris

ejus,

quos in eo inetituere proponebat,


satis

sedificare desideraret,

idem Comorus et locum aptum et amplum concessit, et monasterio expensas structurae monasterii pro parte maximaerogavit; sedet totam terram, quae erat in circuitu, ei ad sustentatiouem ministrorum
Dei,

que conjectura; dein plures, quibuscum conversatus fuisse perhibetur S. Guesnoveus saeculo vi vixisse. Venit imprimis inier eos S. Hervasus, cujus Actis S. Majauus, tamquam abbas cosevus illustris immiscetur plurimum (2), atque etiam S. Guesnoveus (3), nomine paulisper detorto in Grednou et Gre^ deou [4), sed recentius in Geduinum seu Gedovinum perperam mutato (5) quod atterius sancii nomen est (6) atque S. He^vasum die 22 junii anni 568 ad meliorem viiam abivisse (7) deinde Comorum, a quo tanta munificentia S. Guesnoveus habiius sit, filium non esse celehrioris Comori, utpro genio suo statuisse Le Grand jam vidimus, sed ipsum Co, ;
:

quam

scilicet

ipse sanctus posriet conti-

nuato itinere circuire, assignata ad hoc certa temporis quantitate. 2 Lectio IV. Beatus igitur Goeznoveus, divi-

qni,
tiiit

admira-

nisoperibus viriliter insistens, in omni actione ciiinoniam, ei humilis et modestus, in temporalium defectu roncedit mngnutnagrortnn longanimis, caritatis visceribus semper abunombitum, midans, sibi parcus, aliis largus et in omni morationc
rahili

eJM $an-

honestate prfficlarus, siti, fame , labore coutinuo et vigiliis continuis carnem domaDS, oratiouibus devotis Deum sibi et aliis conci-

rum

lians,

morum Maledictum ex
;

Actis S. Samsonis notissimu7n hunc autem circa medium saeculum \ifunesia morte occubuisse etfavere praeterea S. Hoarzoni seu Huardoni seiaiem, quippe gui exorcistae ordine et munere auxe;

ab omnibus qui eum visu vel auditu noverant amabatur. Lectio V, Sed non illud debet declaransileri miraculum quod Dominus ad dignatud est. dum servi sui meritum operari Assignata est dies, qua sanctus debuit terram
circuire
;

et hora praefixa

ultra

quam

nihil

Hervasum ita ui ad s^culum vii trahi non possit S. Guesnoveus quin sequatur S. HerDseus; atque eiiam S. Samson, qui iamen anno 557 concilio Parisiensi III subscripsii duos enim fuisse sancios Sampsones nova Dericii conjeciura esi, nullis plane anrii S.
;
, ;

terrae suo monasterio acquirere posset. Egreditur ergo vir Dei de claustro, baculum manu tenens bifurcum, cujus capite bifurcato ipsa

sancti viri vestigia eignabatur. VI. Et quum processisset quasi ad Lectio aquilonem unius stadii spatio, reflexit gressum ad orientem, et processit,Don declinans ad de.xteram neque ad sinistram, usque ad locum, qui

terra

post

documentis ynunita, Videntur iiaque omnia adjuncta in id conspirare ut adulto seeculo vi, yion autem vii, /toruisse censeatur
iiquis

Caputnemoris appellatur, et ibiquasi angulum faciens ad meridiem recto itinere se direxit.


3 Lectio VII.

Quumque

peragrasset circiter

designatum.
Qiiotnodo fieatua vir operariis
rit.

S. Guesnoveus.

Quae singula minus quidem


;

pondus habent, uipoie ex scriptis non omnino bonis desumpia sed non ex singutorum vi, sed ex omnium convenieniia argumentum depromptum est. Omisi S. Guesuoveum a ven, viro Garaby (8) patrinum et
prseceptorem dici S. Judicaelis, regis Briiannias, qui circa annum 590 naius sit (9) guoniam nultius hujus rei fundamenium est, nisi quod in suis Actis (10) 5 Judicael a presbyiero, nomine Guodenone, baptizatus fuisse
traditur.

quatuor stadia, secundum angulum faciens, in dexteram declinavit et processit ad occidentem


stadiis fere

provide-

quatuor; ibique tertium angulum

siguans ad partes revertitur aquilonis, stadiorum fere quatuor iter ageus, ibiquc fixit quartum angulum, et reversus est iterum ad orientem, volens pervenire ad locum unde coeperat suum circuitum inchoare. Lectio VIII. Ecce res omni humana credulitate et ratione mnjor, nisi fides et * divino miraculo, omnem excedens rationem. Ubicumque servus Dei postquam de claustro pedem moverat gradiebatur, terra a dextris ipsius et a sinistris elevabatur. Ki duplex agger terreus assurgebat; in tauta eminentia ut urbibusaut castellis vallum esse posset et defensio contra hostes e. Lectio IX. Beatus
igitur Goeznoveus, tempore quo operarii instabant operi, per vicinas domos in propria persona

sil?

ACTA
Ex
S. Guesiio-

S.

GUESNOVEI
bus.

veteribus lectionibus Leonensi^

ECTio

I.

B.

Goeznoveus, ex
post

liberiori ge.

VU, S0li(u-

riam

l; Britonum exortus, 'nere


sui
sedificavit

u(;en

vilam in di(BfMi Lcunetui,


"iilo/iir

oratorium in quodam
Brctagnc.
^3) Ib.
t.

mortem patris nemore


I,

petebat elemosynam ad refectionem operariorum, qui ultra facultatem sancti viri raore suo refici multotiens exigebant f.
1. - (71Lobineau et Trcsvaux. Vie des bienheurcux. cjc , p. iriV. Tresvaux,t. II, p. 95. (10) Ib. pag. cit.

a Co-

-m l2)

Ilisloiic eccl^siusUnue <lc

Ap.

U Gi-und.

p.

rilit.

127

pag. cil.
(ti)

moro:

Lobirieau et Ticsvaux, t. I. p p. 309, cxLeGrand, p. 219.

2ti7.

(6)

Acla SS.. l. lll, Miorcec, ap. Le Graod,

Cl

(ij

428. tfr

p. 3ilt, not

(S)

t.

p. 2ti7.

ct

(9)

Lobioeau

ANNOTATA.

92

dtclusest ille deinde a Quum locus ecclesia gouesnou, id est ^,^'^^2'oer. nomen a du^erunt id sea ^'''^''^"'Z^l^ld ager etc. sigmficatur. manico, quo terra.

ET ENGRATIA. FRUCTO, VALENTINO f cVideeumdemCommentariiprxvnlocum. ^ prxvium num. 5. d Vide Commentarium agrorum monaslerii diANNOTATA. ^ ^^ designatione prxvio, num. 6. ctum est in Commenlario / T Bn
T^v ^ DE S>t>.
l.a
^

^^^

^^j^^ rei narravi in


%.

Commen-

""Arnmentarium pr^ium.

num.

..

Quod oratzolncabrum. tariopr^io.num manifestum est has lectjones ptitur, signum P^^.^.^^ dumtaxat esse longwris Vttm. de qua prxvi^ .... initto CommentarU
.

DE
ET

S.

FRUCTO, CONFESSORE
ET
ENGUATIA,
MAIiTYRIBUS

DE

SS.YALENTINO

V. D. B.

SEGOVI^ IN HI.SPANIA COIVIME3VTARIUS FR^VIUS.


8 deillis Sanctis. Horum su i^ Q I Pr^cipui scriplores b l.rraecipui TTicnaniam et ad

patria.

Vivendi genus.

\dventus Maurorum
Fructi

tiispaniam

ei

*"

controversia

de

Euchanstia.

Segovienses. k Martyrium SS. Valennartes

F^'V

tini et

eorum abscissa capita. Engrati. Singularis pietaserga

....,..

ddiempro.i^epr.cedenteminter^^

t^^fZc^^^^^^ZS]

tT^l^s

.y.r..Ta^

l Tamajo de Salazar

tn suo Martyrologro

ll^^TAZli^iTS
libro adtixi,

acrostichi vers^s, eidem

ocLu.u.Ua
co^a
ec

rou.

^'T die ^^'*; LZln dxciuros


.

raaiiadoc.-

Caou^^^ 5" ^;""''^^';^^^. ^alogo generolx sanctorumjej^^^^^^

Hieronymi Valer^ Arc^i, Sego;

urbis ^jensis, confirmatque in Historia hujus

::r''

1^sZ:^^T^^

Lidacus Colmeuares

cui consentit Antonius


i^se

et qua lu^s Julti^ Vbris inscriptum est pridem Segovi^ et festurnjam reTntius in universa Hispania celebratur. mmfacimus. Dixere TJbTt>rTmLis

S
quanium
Isus
est

r...(5).

mc

Mem

hac eaTructi gesta fuse prosecutus est zn mstorra, neque passus ^t dem Segoviensi stveadejus aliquid, sive ad beattmrz vitam, opus spectaret, abtre. qmn prius cultum

<^er^es ^<^

TkTc!:::^^ZZ^^^^^
video
,

-^^
vxta

-et

nemo

in

enarranda

inferret.Joannes ^^ Domimci de Szlos ^^^ S.

documeniis historicis. quibus tuio simicredi possii; neque videntur umquam quidem vera lia monumenia Lsiitisse, Re
;

sanctt et^ona^^er^^ [^),simMer ^^'^' ^'^''f^'^'^^^^^^ Eugrati^


;

laudaios video aniiquos codices mss, ecclesz^ Segoviensis sed qu^ inde proferuntur, non C eam spirant antzquiiatem, neque ea conii-

quod non posset fuse de


;

T^^/

nentveritatisindicia,quibusanimusadfidem habendam facile fieciatur adeoque vereor ne omnia qux de S. Yvncio perhibentur, col;

etahazd 'if^^^^^^^^ singulares sibi de eis znnotescere phaler^ genus sed reapse h^ ""ir^^/nTr difrunaatur Licet enim late in eorum gesta proferl-quin ^^^"^' nil tamen novi "^

"^ ^tlnTZM /
m

* P

quam librum' suum

lecta sini multis post ejus

mortem
:

sseculis et

sola populari traditione niianiur

neque aliiersentiunieruditissimiEispani,atqueipsimet Segovienses, aperte staiuenies nulla de


S. Fructo exstare scripta, S3ecuio xii antiquiora{\).Qux autem de ejus gesiiscircum-

quum anno ib^H, "f pseudepigraphorum librorum mendacia erueos coni diio cuique paiefacia essent, ad
edidit

nuo occurrit

affirmans nemmem P^^^^J Hispayiorum gloriee invidos de eorum fiae


,

ferunlur tam suspecta visa sunt Antonio de Yepes (i), ui ea in sua Hisioria ordinis S. Benedicti inserere noluerit.
eceiweniur
prarr(>ur', nrar.jmr,

^^,^6 S. Fructi

Pincix anno 1610 prodiit singulari vosociorum VUa, scripta fii hispanice (3). Aucior hujus libri fertur ei inscribiiur Laurentius Caivete, in Orche, oppido Alcarrise, hoc esi partis septemtrio^
(t)

tolerabilis uicumque erat dubitare posse quadrahsec persuasio in Colmenares, qui sed quis scripsii ginta octo annis anie eam ferat iot annis posi ? Porro licet S. Frureddiderunt cti res obscuras saiis essent, ^^' obscuriores exeuntis illi ipsi tamen eas culi xvi fabulatores Hispani, nova figmenta
; ;

eis

quemdam
sem
,

sancium et fabricantes admiscenies Hier^otheum, episcopum Segovien,

loco

S.

Fructi

patronum futurum.

Cfr
r>.

Gat^itar lliaDez, l)i-tcrt%cionc9 ccclcsiB&ticas, diss. I,

cap.

lom. VI,

21 cl *2i. - 12| Coroiuca g-Micial de S. Benilo, V- 32U. {%) Hislnna <lc la tiiIb ilel glonoso S. Frulu, palron de lu ciudail ile Sej^ovia y dc sus hermanos <;oiilieiio 1& dcfttruicion dc Esbtin Valeiitiii y sniila Eiii;racia pur lo Murus, gruudcaas y auli)jucdatle de la ciudad de jisfi
iiig.

tnl.

ovius.
3tit$

itnm
seqq

el

Quare

DIE VIGESIMA QDINTA OCTOBRIS.

693
AUCTOBE

Quareuasparioane^ av o y Quare Gaspar Ihanez de Segovia, vir literis '_ . ,. ,. li ecccuUissimus, qui primus forte scripiis non eruhuit persuasionem, hris traducere Dextro genti Hispanse fere communem, et pro similihusque, Toleti et alihi confictis et
antiquorum fcetihus in puhlicum 1G66 emissis, faventem conscripsit et anno edidit Biscursum histypis Cxsaraugustanis toricum de patronatu S. Ymciiadversus suppositum episcopatumS. Hierotheiet prsetenlegitimis
;

Salazar, verum etiam Petrus Sainz . Dn^ndn.inniam Hispaniae sacrse Baranda inCiavi Hismmas sacrss et Joande nes de Castro in suaS. Dominici de Silos Vita. 4 Porro quotquot de S. Fructi patria tocu-

mayus de

V. D. B

pruam

tra-

diinr

nam

/"^ """ tosfuisseintettexi, perhihent ii omnes eum 6i2 Segovir Sita est haec civinatione fuisse Segoviensem.

tas inter

Matritum

et

Vallisoletum super invaltes,

gentem rupem inier duas profundas

quarum

aliera secatur rivo, cui

nomen

Cla-

Eresraa

mores, attera fiuvio Areva*, qui Arevacis,


pristinis incotis,
et

sam auctoritalem Flavii Lucii Dextri (\). Sed quum adversus hanc veritatis apologiam
nonnulli, putantes seper fahulas ohsequium p7'iestare patrise Segoviensi, insurrexissent,
typis iterum Cwsaraugustanis de-

anno
dit in

li>71

publicum primam partem Dissertatio-

num ecclesiasticorum pro honore veterum sanctorum tutelatHum adversus recentiores in quihus midtus est in S. Fructi
fictiones
(2)
;

suum communicavit nomen Clamoris aquas infra civitatem recipit (12). Recenseiur inier aniiquissima Hispaniae oppida et certe septuaginia novem ante Christum annisjam insignis erat locus, quandoquidem Lucius Florv^ (13) res hetto Sertoriano ii\)n&Segoviam gestas referat. Vetustum aquseductum habet, pedes p7'0pe ter miite longum quo opere an uspia^n aiibi ejusdem
;

enucleandisrehus. Diligenter quoque de S. lYucto locutus est Henricus Ftorez (3), decessorum tamen vestigia nimis prope secutus adeoque solito facitior in prohandis popularywirfeS.

Fru-

clo Bcripse-

runt.

Qmre

simuldicalur
de SS.Valen-

ribus narratiunculis. de S. Fructo dixerunt. 2> Multi quoqne alii Siculus, qui viginti duohus Lucius Marineus lihris res Hispaniae comjdexus est historiamque suam Carolo V imperatori dicavit, li-

generis fahrica magnificentior erecia fuerit equidem duhito (1+). Sed ticet locus is insignis esset et aniiquissimus, anno tamen 527 nondum videtur proprium habuisse episcopum ; sed Palentina dicecesi capiebatur atiquanto tanium ante aniium 589 suum adepta
;

-g

sacrorum p7'iEsidem

(15).

Regnante in Hispa

nia Chindasuinto, provi^iciee Carthaginensi prsefecto, Eugenio II Toletano metropolita,


et

tinocrEngratin,^iico!un-

^^^

sanctis Hispanis ^^^ g^^ iqi^^ fere de j^rcvitcr prosecutus est S. Yxncii taudes.

Segoviensem cathedram occupante epi-

clohris.

veteribus lectionihus liiurgicis Segoviensihus in auxilium adhibitis seu potius detihatis. Aliud hreve encomium, auctore incerto, edidit Gononus (5), oblitus indicare undeid acceperit
;

scopo Anserico, annoque 642 primo lucem vidisseS. Fructum coiiegit Flores (16) e.x ejus Officio in quo tradiiur juxta siecuti xii monumentum seu epitaphium et tiiulum attarts
;

prioratus
setaiis 75

S.

Fructi (17)

anno Christi 715

ei

contra valde longum


Officiis
:

Tamayus de Salaex sanctoratiet

zar (6), bus seu

scrihens se id accepisse

propriis Segoviensihus

Totetanis ast Tamaji commenium est illo ^vo aliquid de S. Fructo in Sanctorali Totetano scriptum fuisse ; neque ipsas pristinas lectiones Segovienses inviotatas reliquit, sed Dextri, Luiiprandi aliorumque id genus cor-

ruptis mercihus deturpavit

Anno

1651 Anto-

nius de Quintanaduenas, presbyter in tihro de Sanctis Totetanis (7) laudavit etiam SS. Fructam, Valeutiaum et Eucratidem, universasua na7'raiione similiter adornata secundum Higuer^ aliorumque fabulosas historias. Atfonsus de Viliegas (S) vix atiud fecit quam S. Fructi memorare Segoviense patrocinium eteremiticam vitam;
y

societatis nostrse

e^ sorog^s7.%aienEucratidem seu Engratiam narrant iiai h Engrarecentiores sed quantum inteltigo, parente- lix. lam hanc primus induxit Pseudojuiianus qui quo metius mendacia sua tegeret, S, Engratiam appetlavit Susannam quo nomine nonnidli Hispani (IS) gratiam significari contendehant, licet verus sen&us lilium sit.Quodsi jam ante p7'oductum Pseudojulianum dictus fuerit S. Fructud SS Valeutini et Engratiffi /ra-

diem ohiisse. Fratrem hahuisse S. Valentinum


S.
;

rem

ter, no7i ta^nen

suhtatum

e^nt otnne

dubium

nam
non

certe haec traditio saeculo xii antiquior

est, et

promptum

fuit vulgus

omni tem-

pore ad frater7iitatem

dam

inter vicinos

quamdam excogitanquemadmodum sanctos


;

nequeplura reperio apud Joannem Marietam in ea ejus operis parte quse mihi ad rnanus est [9). Anionius de Yepes [10) sanctum Fpuctum etiani memorat, maxime quod ad ejus culium attinet. jEgidius Gonzalez Davila (11) agit de solo S. Yructi prioratu. Atios laudatos vide apud Tamayum de Satazar. Quum autemjam pridem SS. Valeutiuus et EDgrutia
fuisse dicantur S. Fructi, hinc fit qui fusius de hoc sancto dixere, simul ut, egerint de duohus priorihus. Quamohrem placet nohis idem hoc loco facere; maxime quod die sequenti seu 26 octohris Segoviae cotantur. Ita mihi suadent non solum Ta-

germani

supra ad diem 24 in Commentario de S. Felice et ad ha^ic ipsam diem in Commenta^no de S. Spano ostendi^nus, illic de duodecim frat7nbus, hic de novetn aut etiam duodecim. 6 Quare non ausim pro veris admtttere quae ^^^^^^^^ ^^^^^^ tribus sanctis simut acta fuisse nunc cir- yita. edita a cumferuntur neque etia^n quie de pia S. aGomno. Fructi institutione secummeditatus est Catvete (19). Me iiaque adbrevemVita^n, qua^nedidit Gon07ius et qute his vacua est, conve7'to. S. Fructusaw^ ut ihi sc7'ibiiur, Fructuosus moribus valde inculpatus vixit, plenus columbina simplicitate. Eiquidem cum esset dicti oppidi ditissimus civis, omnia caduca et vana esse
;

conspiciens, simulque valde anhelans ad vitam


{i\) neral de la orden de san Benito, tom. VI. Tol. 320. Tealro ccle^iustico de las dos Castiltas, tom. t, p. h20 cl 521, (12) Alex de la Borde, Itintfraire descnptif dc lE^pagnc, (lil Cfr (15) Lib. Hl, cap. 22 cdit. III. lom. I, p. 3tlK de 1 Floicz, E>paua SHgrada. toin. VIII, p. 63 cl acqq. Burdc. loni. I. p. 3t}!t ct sc<p| Miunno. Diccionario KCn^raGco (15) Cfr Florez. de Espana y Portugal. tom. VIII, p. 192. EspaiiasBgrada.tom VIII, p. 73 ct siipi- - (IG) ll'id.. p !K. (l7)Calvele, Historia de la vida etc.. fol. letO - (I8J Colmenaies. Hisloria de Segovia, p.73. (19) Hislona de lu

conlra la (!) Dixcurso hsitorico lel patronalo dc S. Frutos su(iucsla cathcha de saii lliciothco cn Segovia y i.retcndiila auioridail de Denlro. (2) Disserlacioiics ccclcsiaslica* por cl honor dc los anliguos lutclarc contra las ficciones oiodcniHS. (i) Ai. (3) li-ijiaua Miyiada. lOiii. Vlll, |). 89 cl sci|i|.

Anii. Vilic

SchoUum, Hispania illu^lrala, toin, Falrum Occidciilis. lib. IV, p. 27.

I.

|>.

3if).

(5)

logiuin

(7) Sanlos Hk^pan. lom. V, pai}. G2t) et seqq, (8) Flos dc la impcnal ciudad de Tolcdo, |i. 431 el seqci(ll)Tratftdo de las sanclorura, Carago^a, 1583, tol. W)8. (10) Hisioria gefundaciones de las ciudades, etc, fol. 38.

(6)

Mart>ro-

vida etc, fol>7 et sequ.

sohtariamf

DE
iUCTOM
V. D. B

SS

ZUr.

o.nes dl^ias

et

ET ENGRATU. FRUCTO, VALENTINO n.U. To.e.u., u.be. s.o.


t.esau.os

....
,

^us, ue

.... B

finem vitffi coDtulit: ubi usque ad corporis ^^;^"'. vigiliis et


inaltasqae passus est

qaam
id

.^^ inclementiasimbrium.algoresn.vmmetpuire

invisibiles

pugDas.

P' f d^"^;;^ j/ -^*^^"^ "^^


^b

jej

arckiepiscopum intrusum Hiscomitis ejusque in palensem, fratrem JuUani a Toleto fu. lccersendis arabibus complicem,

Lics

regis,

^ '

'anipicnie.

J,^ s

arripientem *. ffladio patibuli jugulat et /^^^^^-^^^^ eunctos ense detruncat.

genus labores. '''^;!''^;'^

tolerabiliter,sedetiamlibenterdesidera^^^^
snsciv^e^.-^-

coa^vis

Adduntur^Me^^^^^^^^ testimonns fulia esse

bant autem ad eam fer^ nibilmalipatiebatur.-sedecontraadpedesejus

sylvestres.

*
:

J a qmbus

^^^^^^

Ltiquissimam ^.dnm jam judicio Dei parenter apertam, au^


^^^j^ ,t',,pti,itate depopulatur
'^^^^j
:

Hispaniam, sed Sicque non solum ulteriorem q usque ultra C^sarauffustam. citeriorem et florentissimam civitatem .
glacivitates
et

,emando pr^cipitat, seniores

recumbebant cam magna ^"^^"^'[^; ^^^^. cujus voci qaequasi rationabiUbus imperabat ig.ur per mulcontinuo obediebant. Postquam tumultu segrega^ hominum tos annos ab omni vixisset, tandem pr^scms tus "^"^'l'^^^^^ sua iUamseprffiparavit,obntquem pelunca hymms et caniitia cujusanimamangeli cum corpus Segov.en.s ad C..10S evexerunt. Cujus

juvenes atque ^..tes s^culi cruci adjudicat, pugionibus trucidat; sicque dum tali

[^J^^^^^^^^^^^^

^^^^^ t,^t.
.
.

p,,em nonnull^ ci viqu^residuae erant, jam coacts proclamiatque su.dendo et irridendo astu quodam ^^^ ^^^^^ petita condon.nt sed ubi.
^,j^,,,,^
:

ejus solemn.terquo. ecclesia possidet et festum eumque tamquam eccles.. et tannis celebrat.
civitatis
7

^^^

^ P^;^;.

jji

jjj^tu

recalcitraut, ad

.^^^^^

^^

,^^,,,

,,^,

,,

B
Accura..ie.

patronum ^^"/^^;"^

.^

^^cum ^njuo

iamsanc^^^^^^^^^

-^

p^^.

tque in eadem 2T.ZTveT^^^^^^^^ d.versa --t^^ P ^^^.^^^^ .^ ^J^^^^^^ ^^^^, adjacentibus eia. qussemper extitit prae c^teris q et regno Wisegotboopulentissima

'""'^'""'"turtrettan-

iTTF^^^^^^ !< iore^ W [3] et


rf.-.M.. a

^"^ conoc.nU Atquefnspaucrscomplect^^^^^^


-

decem tiusador^entemMmjacetd^^^^^^^lcucas
.

^"/.;,(^^

Isidorus

primaArahum

tn Hispania gesta, ^. ^^.^^ ^.^.^^^^^

^^_^^^ ^^^^

^.^

.Sepuiveda

Segoma

^\'l^'jjf^l^^^^^

^o^y^^ ^lias deditione captasfuisse ab Arabibus. Ubi


.

"tifJe^^^^^^^^^^ e montibus descenaens


s.p^.n^r.onm

s
;

^i

inuvj

ciederentsemspLiseupotiusmHispanij;::-;
p^,-s^ej /?o>nan2 exctudebantur rei- ,,,, , a,, alninistratione et duram satis do- ^. .w... '"-^^ e.periebantur), ,.passiyrant arma tradunio; .^t*o. e condiiiones (0) sed guifeu. /.&.7.m. /.&... c^mtate excedunio remansertnt serbona omnia amtiiunto ; qut

'

J^^^^^^^

TanifsZor:::^^^^^^ SrfriroX^ioe&a^ur "ndirfi^ nom.n


^e 1

S.

Ho.

Zart 1 Sce * .uamguam

alii (5)

..im/

VdnolenZLabequitibus Bozes.Eregione
2nac^essividelntur. In inferiori parie. ad meridiem prope copiosum foniem cujus
.
.

Tquis motdveJtur, S. Engratia dicitur suum clivi habuisse habitaculum et in spelunca Valentinus; in culmine auseptentrionalis S. tem seu quinquaginta pedibus altius tugu,

sed quotannis solvunio ^^narrum aje^cm pendentem sepiuagxnta duobus grams hordeaceis -, alii iamen plus, ahi mtnuset quahordei, ^"'' ^^^^'' ^^^' acidi et olei; servi aliique vecttgales meaxam in ei puerine abducuntor

^^o..

qu.nde

tuor modios

triiict,

au,eis

partem feminx
;
;

riumsuum

construxit S. Fructus, et fontem ibidem etiamnum scaturientem, quo irrigaret horiulum suum, baculo excitasse iraditur
(6)
:

templa chrisitana manento servilutem iioer divinus cutius intra eorum ambitum nwa tempta nova interdictus esto, extra
et
;

sed tot sanctis simile miraculum ^ adscribiiur ejusque persuasiotam facile nasci poiuit ex consuetudine benedicendi fontes in honorem sanciorum eosque inde sanciorum nominibus appellandi, ut sine optimis testimoniis, quse hic plane desunt, non videatur

sine venia eriguntor

leges suas sequuntor


[i].

dediti suosque habento judices


,

Ahquando bene aliquando pessime sermrunt h^c feedera Ardbes, quomodo in Asia et Europa cerorientali quoque fecisse leguntur. Ab eis
tissime occupaia fuit Segovia; cujus rei etiamsi nulla exstarent literaria monumenta, certissimum testimonium foret castellum ara,

Anmiw ab
A,Mxu
/.""
oc-

admittendum. ^ Usquc ad tempora, quibus Mauri


bes
g_

et

Ara-

<-MimutrBn}>a-

Hispaniam occuparunt, vixisse traditur Fructus. Ducc Toric, potiti sunt arabes
lunx quinta

bicum, nunc etiam Alcaz'ir appellatum,et

alt^e

mrlim

C^^P* ^i^i^^ monte, dein Djebal seu Moniibus


mensis regeb, anno hegiras 92, idest exiremo menseaprili anni christiani 711; aliascontinuo post HispanicV partes invaserunt [1) et ut Jsidori Pacensis (8), verbis utar, Muza, dux supremus, immo potius Taric, dux inferior, quo nemo tum inter arabes magis emi;

similes reliquiee. Verum nuspiam forte benignius habiti fuere incolas ; adeo ut non consiet

vipartimde- Taric, vulgo Gibraltar dicto, die


diii<me;

templum.QuO auiem temporeeopenetrarintmahumeti asse^


ulluni ab eis desiructum fuisse
ciee

aneminevetere historico tradiiur .vertstmile est id coniigisseanno1Vl,quumsciiicei Taric,Toletanisrebuscompositis,ad fluvium Guadataxaram * perrexii, Djebal seu montes Sjarrat*per ignotamvatlem, Arapibus diclam
rcs cn E^imgtic *l cn Porlugal. lom I. (>. 69 ; Dozy, Hisloii {*l tlnodcs Muivilinaiis d E'|ignf. lom II. |i. 51 cl s*-i\i\ niciim. ap. Flore? , E'piini Sfinraitn. tom. VIII, p. 291. (U) Conilc cl MarUS. l.un. I. p 1. ^i, 6. IU-2. 103. olc

^^^^
,^^^^,^^

jp

Qodara(na

(!) llisloria rte la vuU. elc. M. 16. {2} Hislona ile Svgovia, p. 73. i5) Vida ile S. Duimiigo ilc aylos, |.. oGt et senq - (4) Etpana sagrada, lom VIII, p. 'JO. (li) De Cai-iro, Vidj ilc S Di>mmBo. ii. 316. 6) Ibid. el apud C.ilvctp, Hiitona de la vido, eU-., fol. ^S ei 26. (7) Coiide el de Marlii, Ui&loirc de la doiuiiiaiion des Aiiibc el des Mau-

-. (10) Cfr p. 3li.

Dozy, Hisioire

<lcs

.Musulmani

dEspHgnc

lom. Hi

Feg-Taric*i

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

^^^
\\

K
'Eoric
pf-g""'

reg-Taric*, (ransiit
trionali

et

in declivitate septen{ubi ditissima et


si-

vaidr-

eorumdem montium Mgdinam Al-

considetur de parta victoria. Mente itaque prodigia operari, rans bonus eremita fidem

r.TUMB

V.

B.

meida seu Mensae civitatem,

celeberrima mensa reperta est, sed cujus tus hactenus latet,) cepit (I).
^),mrH
fii

in >!-

-^q

Quum apud Marincum Siculum


legatur;

et

Go-

ubi sermonesnon sufficiant, et divinarum promissionum fiducia ptenus, consensit ut ad experimentum deveniretur. Quamobrem super vas, hordeo plenum, posita est consecrata
hostia etasetlus adducijussus. Concurrerant ad hoc spectaculum innumeri christiani et

nonum, qui Vitis usi sunt a fabulatorwn fig^''^ZaZde Arabibus, iZeblTadhHc mentis cerie immunibus, nil
S.Frufii>s.

quumque simul nullx alic-eibidem appareant temporum


Maurisaut Mahumetanis
not^e;

Mauri; sanctus autem Fruclus fervidis precibus

Ibanez (2), conatus S- Fructi tempora stabitire, nil proferat aniiquius quam concessuni; et Officium liturgicum, anno 16U9 Colmenares (3) nit eadem de re quum demum repererit pr/vter idem Officium et auctores rezo recentes (uneslros escritores modprnos y el

quum

apostolica;: deste obispado aprovado por la sede

proniim est timere ne Segovienses, viri utique non severi, quippe qui ambabus utnis commeniitium Hierotheum pro primo suo episcopo amplexati fuerint. primum cognoverint eevo vixerit ecc pseudepigraphis libris quo vanus est itle timor; S. IVuctus. Verumtamen

exorabat ui veriiaiem ceelestem ab improborum vindicaret dicteriis. Ut autem advenit bruium animat ei sacram hostiam vidii, caput inclinavit et in genua procubuit. Quo miraculo viso, christiani corda et voces sursum ad Deum levaverunt, quippe qui non tanium mirabilis insanctis sii, verum eiiam pro spteimo creatore agnoscaiur a jumentis. Preectarum utique prodigium, si Venerus metior testis esset ei proprior S. Fructi temporibus; verum id nunc non agitur, sed tantum eo in narratu certum indicium esse ante

Deum

nam

in Officio

itto

traditur sanctus vir diem

Pseudojulianus in obiisse anno B mendacibus suis Adversariis scripsit (+) Prope Litabrum (nunu Butracum) obiit xxv oc715; et contra

Higuerx in pubticum producta mendaciajam creditum fuisse -S. Fruetura non prius vita esse functum quam Mauri imo potius Arabes advenerint in Hispaniam. Hinc quoque proqui in babiiefit SS. Valeutiuum et Eagratiam,
tiieris

Sixti papee

IV martyres
es-^c

tobris sanctus Fructuosus, Segoviensis civis, vivus mortuusque clarus miraculis, anno Do-

cruentam mortem perpessos

dicuntur, sub mahu-

metanorum tyrannide. Mitto

alias rationes,

mini Dccxxv. Sunt qui dicunt passum a Sarraceniscum sororeetfratre. Muzarabes Seg-ovienses anno Domini dccxxx corpora transtulerunt Segoviara, nondum dirutam a Mauris adeoque
:

a Joanne de Orche et Alphonso Vasquesio, parocho vicino. excogitatas; in quibus nit inest nisi quod seeculo xvii ineunte martyres
vulgo haberentur.
12 Deprofessione

Officium S, Fructi et Pseudojutiantis decem annorum spatio inter se differunt; ita ut inter

trinorum sanciorum atia

.^S

Fructu*.
l

conscribendum illud Officium non praeluxerit Pseudojulianus; et quidem in rotulo altaris,

quod ineunte sseculo xii extruendum curasse traditur abbas Fortunius, leguntur
sequentia
pictura fieiu jussa est a D. Foutumo.abbateS.Sebastiani ueS-ylos, ad ho(o)
.-

ab atiis fuere proposita. Tempore Antonii de Yepes (9) ferebatur in conventu S. Fructi, de quo inferius, eos regutam S. Benedicti observasse et obnoxius fuisse abbati S. Marige de Angelis seu de Falce *, adeoque olim eremitas
seepe de ordine Benedictino fuisse.

Vnlcniiiiiis

Kri^ral.a

t'f-

ilfn.l\irimiiU-

(itcr eremila
fnissc^ uulli

renohnt
reffulr

atlf

Hmc

terius assertum reapse

nobem
VIII

s. frucrri,

qui moktuus est

mha

dccliii,

Quod posverum esi; sed parum facitad demonstrandum 5. Fructiim et adscripiitios gei^manos reapse de Benedictina famitia. FateturYepesius (lU) nit simi-

ad-

ncripti

ik la

Hoz

tllriuiiturmiraculo fiuivisse ..

cornrcrci-.^.,..w -

7iam"q^m
rittia ntin

^h

tacia Etwha-

FqUlausim illum rotulum Fordem asserere non tunio cosevum fuisse; sed certe cum scriptoribus pseudepigraphis nil commune habet. 11 Quamobrem nemo jure merito adstruxerit anteproductos pseudepigraphos libros auditum non fuisse floruisse S.Fructum sub Ara})um irruptionem. Profertur pneterea exAlKAL. NOVEMBRIS, ANNO JiTATIS LXXIII.

fuisse in quo solum le reperiri in antiquo Officio, fuisse solitarius; vcrbi gratia in perhibetur

sequenti carmine, cantando ad Vesperas Almipatris solemnia Concelebrat ecclesia

Famosi

solitarii

Maurn
hnr.

halfc

phonso Venero, natione Burgensi, professione Fratre Prcedicatore, prodigium, quod innotuerit

Fructi, viri egregii.

antequam Uiguera ejusque socii faltaces suas merces vendere coepissent-.nam Venerus circa an. ilte an, 1488 natus estet diem obiit Hic scilicet in Hagiographia hispa1560 (6).
nica, qucein Escurialensi S. Laurentii biblio-

superbiora S. Valentiuo nonnulii mutto protuterunt in medium. Joannes de comyyienta

De

Orche{^\) eique consentiens Yepesius (12J fuise SegovieoAliJ> inquiunt, affirraant eum
sera episcopum,

antequam Mauri devastarent

Hispaniara.

alii

theca laiet

{!],

sequeniia narrat

(8)

Maurus

quidam, Corani doctrinis instuctus et sectas suie propugnator acerrimus, coltoquens cum beato viro de sacra Eucharistia, dixit christianos adorare rem tmpossibilem, credentes panem in Deum converti, eumque a bestiis seque ac ab hominibus manducari posse. Qua audita blasphemia, dolore sommo affectus est
S. Frucius et obstupuere prxsentes christiani;

dictinum, alii uno verbo quotcnpita,

faciunt eura raoiiachura Beneabbatem S. Mariae de Ang-elis;


tot senteiitite.

Quam

opi

Mauri autem, qui iiem


f

adstabant, gtoriabanp.

nionum varietaiem jure merito ortam fuisse pauca superdicit Yepesius ex eo quod tam documenta. Tuiius iiaqueest iis consensunt quam tmneri. tire, qui maluni ignari videri Verumiamen poputaris est sententia eum episcopum fuisse;quocircainprioratu S.VtwcW, in speiunca, ubi pcenitentem duxissevitam fertur, atque alibi pingitur habitu episcopaHis|iai.ic.im, lom. V, |.. 029; &|>. Calvcii- eii J d Urcho, lli-lonn (lc la vida, elc fol. Gl ci seiiq. - (!*) Oi "luca v ccncnil ilcS. Bcmio. loin VI. fl, 520. -(lOJ Ibiii., fol. 510 fol. 41- (li) Coio.uc* (II) Hi-ior.a tlc la *iiln. ctc

Coiicl.-

Mailis. tom,
t-ic. j..

I,

94

i-l

0:i

[t) Di-*cila-

gium

cioncs rcle..Bst.c.,

(5) llilor.a il.

S.goua.

- (.;) WkoUus A..iomu. Siingo (leSvl..s. p. r.74 ct r.TS 5o. - (/) LolmcHiblioaicta ;ctii.lorum His|.a...!C, li.u.. l. (.. Mttriyiolo1) ll'1'l P ''"- ^l'- liimxyumi.orcv [.. 7i,

gcncial dc S. Bci.iio,

loiii.

I.

lol.

520

vo.

Octobyns Tomus

XI.

92

li

m
Tmitram
V.
I>.

SS.

ET EXGRATU. rRUCTO, VALENTINO


in ^onasterio

B.

S. -

capite gerens; et sanc Dominici de Silos de.vtra

iJ.

Fructi

d Si.Vilentino e^
tla

instructa, o^t^ffr,'^'^^^^. nulo episcopali perhtbeni S^Fruc^ banez [2) et Florez (3) 13 par^etesu^Jl sepultum fuisse in oavo
tun>

J'".

II.

Reliquiarum translationes. Cultus in priooificia liturgica.


Segoviae.in moratuS. Fructi, Escurialensi. Indulnasterio
gentiae.

Engra

ferantur

Conmetitdo
qui

merijen

di eorum
pila.

mfpf^print-

capita

eorum a Mauris pi^j

T)e cullumullo cerliora hahemus.

Imprimis

Anno^Za
yot-iam,

>e.

qm

fc Arai)ib\u

ndhuc pare'j'",

trantlaU
iS.

"rm fnere
tini el
liae

l'rucii,Valn-

Engra-

rdiquis.

^^^'"^'''"l^rs delata fuisse aa


'"

r "^TfrfuZadTM
a.

rnc-a

au(.m crpom
v.o-,

rnii.ti

eremilorium. ubi
/^nmo2-

p,,;,ia. dimsit, pars lamen posl eam recepzt ^;,,,,^ (fi). Pauio Asturiarum; qm,antequam c 7 v^r
.
, i

censeretur promncx^

""

J rSora rLTMlrZpuuL-B
'':l-,tr

.anciorum causa v ecta

^^^um

':7^ ZTereZitorium,

(ra/ifnX

rans/aia, firyniter

sed potius a::;J luisse et ,n CueUar_ tamen teneo capita et cor

regno manus Dormm I ab Arabum tyranmdevmd.- E ^^ad Pelagius partem Gallecise et LusUal^.^rat, adjecerat
in

tMt

cj>nventt esse pora eorumdem sanctorum rerumcondUw. Ne enim cum traditione ipsa redeundum sit <^d resCueltaren-

autem postea Valentini ses,placitabsolverequ.v ad SS.

et

En^rati* cultum spectant. ad fonpetrand^ causa, capita deferebantur xbi relinquebantur et ibi reunqueoamur tem meroebanlur tem, mergebantur aquis ZueadprlsignaLn d^em, aul donec votis "*?."1 ,...^, ..L u ^im etus mos fuit. fuit, vetus
satisfactum esset, Is enim
diximaxime ad Hispanis usitatus. De eojam de 16 octobris in Commentario mus ad diem S. Gauderico
S. R. C.

Quum, ptuvi^ im-

,,. pluresjegni. Viscajam et alidiam Gasteltam, totam fere Sigillatim recensenQuot Navarr^pagos(l). magnanimus iltevirditiom iur civitates, quas Sebastiam. Salmantisucsaddit, in Chronico dicto Chronico Alcensis episcopi, passim eas vemt Sephonsi 111 regis i8); atque inter cujus vicima fmsse cobia et Septempublica, in eremitorium jam docui, Profecto eremuu, ."< y^-- -"-"- - -.

!.gior^^sc^s,m.

S s.

IVucti iructi

cogttandumnon ^nte Alphonsi III victorjas sanctorum Segoviam sanclorum transferendis ,^, de Iransferendis erat postea. Etenim penes reliquiis; Neque statim
Christianos non mansit civitas,
licet

plane ob-

Occitano

(4);

ubi monui7nus

anno 1619

sub praetextu sanctornm reliabusus, lignum SS. Crucis et pluviam tempore quiasJid impetrandam a Deo aut raadefacere. siccitatis iu aqnam immergere condantur quam exteges Sed quum facilius leges ^^* ^\-t n ri t ^ veadhuc I^Q secutioni mandentur, perseverabat
1
I

statuisse nullo raodo lucere cujusvis consuetudinis, imo verius

fuerit (9;. scurum sit quomodo iterum perdita denuo Arabum jugum ferret, Quum autem ab tmtio eptscopalem cathedram non amisit

annoceHe

episco910 recensetur Itderedus,


flO);

._

^-.m

fw i

t\

tus consuetudo

anno

168h,

quum Vitam suam

nisi quod 8. Dominici de Sitos edidit Castrius; pridem in fonte mersa non reliquetum jam
et rentur sacra capita, sed post mersionem absolutas preces ad templum solemniter referrentur. Cujus mut aiionis hxc fuit causa. Nigrita, equitis de Munoveros [adjacet hic locus Cuellari)servus, quum sciret capita aquis mersa jaccre, eo se contultt irrisurus potius sanctos quatn veneraturus. Secum habebat cuspidera ferream; quam muttis tocis capiti

quod episcoporum genus Byzantims episcosimite plane erat hodiernis pis^amahumetanismultonimiumpendens[Vi]. miserta, veVerum, quantacumque hxcesset ita ut ineunie ^^runt dies calamitosi magts; annos haberetur sedestrecentos
pus Segoviensis
^^^^i^
xii

papae ^^/^ vacasse, ut constat ex Caltisti ante annum 1115 anno 1123 ad Petrum,
:

f; aa

Segoviensem cathedram promotum, mqmt [U), 1120 a consecratum, daiis Cunctis, liquet, quod F sanctorum decretales scientibus
notabihtatis et Segoviensis ecclesia magntse olim
potentijfi in

sedanno

'

partibusHispaniarum extitit.Sed,pe-

S. Eugratiai infigere conatus est; sed frustra. Verwntatnen particulam tandeni calvariee,

a Sarccatorum populi multitudine procreante, nihilum chrisracenis eadera civitas capta et ad est: adeo ut iilic libertas redacta
tian?e religionis

ferro afpxam, abstulit;

poena. Ut

astproxime secuta sesomno dederat super arcam,

est

in

qua piuin pignus clauserat, crepuit medius, corpus perdens et animani. Quod ubi rescitum
est,nepOfitea denuo violarentur sacracapita,

per trecentos et eo amplius annos Ad finem guerit christiani pontificii dinfuitas. jam receptam fuissecivitatem aO sxculi XI eam christianis Atphonso VI et circaannum 10S8 est, civibus instructam communis sententia

uuUa

illic vi-

auctoritatePelagii Ovietani, Lucse Tudensis

et

edictum
in fonte

ne sola amplius relinquerentur hsec peracta fuerint et a quibus testibus literis consignata omisit Castrius, ex quo haec hausia sunt.
fuil
[h).

Annatium Toletanorum nixa

(13);

maxime

ta-

Quo tempore

men

papas II, cujus haec in iiteris ilhs' suni uer6a(U):No3tri8autemtemporibusdivina me[providentiu], populum suum respicieus,
Caltisti

Espmu
57
Cl Ol ^-

"(

mi

"1

V .j"..v

{!) \\M. pan. U8. Snc. tom. I. |>og. t68 et 169. Floiei, Eipana SagrailB, i. XIII, p. 481 et 48i. --

w.iiiiiuiivii uva ai

>iliV9 r

bSllil-

(81

Ap.

(U)

Florcz,

Mndoz, DiccioSagra.)a. tom Vlll, p. 81 rl scqq. 6S cil. nanoKenRrnnliiro. l..m. XIV, p. UO. t'"') Flo.cz. lom (U^CfrUozy. Ih^to.re p 4 H 8tl: MiMlaz. lo.ii. cil. p, U. tfi!) Colveie des M.iM.lmans d E.p^su.-, lom II. p. 47. U"HiHoiiaclc. lol. I2.>; CMl.nt!niires. Hislori;i deSrROvio lol. iW. (oin. cil. p. cil. p. 88 ; Madoz, [\7,) Florcz. tom. (U}Calvele, fol. 12; Colmcnarcs, ful. 110.
:

diante

OCTOBRIS. DIE VIGESIMA QUINTA


diante
studio gloriosffi

697
nrctotK

memorise regis lUefonsi,


ata est et restituta mnila intelligen-

Secopiensis civitas

reffidifi^

christianffireligioni.

Quod

prsesut ut temsuis restitutam (8), sategit hic nancisceretnr SS. Fructu plo suo cathedrali NegaruntpriValentinief Engratise corpora.

V. D. B.

dum

sedificta quasi omnia fuissent diruta christiam [nam et nulli adfuissent amplius et castrum arabicum Alcazar, aquas ducius atiud suadent), sed plures superstites ecclesise muri restituti sunt et plurimum auctus
est

mum

Siienses monachi;

sed operam

suam

interposuit Bernardus insignes partes cedente rege Aifonso VIII, Extractae Segoviensi prsesuli concederent,

et perfecit ut, inter-

quod

christianorum numerus, qui deinceps civitaconsilio tem defenderent (1). Sed hxc pro Pseudojunostro sufficiunt. Quid praeterea prosequor, toties liani aliorumque commenta ? Missa itaque haec jam ab eruditis patefacta
Siil)

itaque ex suo monumento sacr^ sequentibus iocus notatus ab abbate Fortunio 0. V. 0. A. N. L. A. S. /^ ^; ittteris F. L. A. Quas sigias nuiius sane CEdipus AN. XXV. sed metiores fuere inexplicabit umquam Siterpretes Segovienses cterici et monachi
;

exuviseei

meiUnm
.X

,xcuium

facio et venio ad meliora. monachorum ahquot 15 Prioratum seu fuisse ad S Fructi eremtto^^^^^^ fundatam

lenses, qui his significari

*^"^s 'fpT
Zr<iue,n Ai-

ptane riumres certa est sed quo tempore Sub medium tamen swculum ix non tiquet.
;

dixerunt (9) Fuit veuerandorum osaium asporlocus unliquus taverunt non longe aspc.rtavere Segovieuses Ut partem rationabilem omnium anno XXV.
: : :

autem Segoviam

venit

pium

onus,

synodum

yhontm in
VI donar<nH

'<

exstitisse

;TX"o
iXOOde novo

videtur. Nam Joannes Catvetus, ._^^^ Joanncs de Orche (2) protutit diptoma confirmavit Alphonsi VI, quo renovavit et seu Magnus, chartam, qua Alphonsus UI

congregavisse episcopus Petrus traditur a auctoCaiveto (10) etaJoanne de Castro (11) Mesanenso et ritate martyrologii abbatis jussisseutdeinceps S. Fructi festum ageretur die 25 octobris
fieret

86'i moejusbisavus, contulit circa annum ipsum prioratum. Sed nasterio de Silos hunc

fi

versionem hispanicam edidit dumtaxat novisse videtur vetus neque ipsa verba latina Non itaque integrum dabo diCastrius (^). III verba, pioma, sedpaucatantum Alphonsi
Cat;

tutum
tise

postera die memoria hngratis quod tnsttSS. Valeutini et duravit, donec anno lb66 S. Pius papa
et
:

Vvetuit ne deinceps SS. Valentini


;

et Kiigra,

Offero, inquit (4), prfedictis latine reddita altaribus SS. Dorainici coufessons, S. sanctis Fabiani valde Martini episcopi, Sebasliani et antiquum locum, qui donura, videlicet
:

rare se ceiebrare juxta Missaits rubricas Missam honorem sanctorum, quorum insignes licet in
possidentur
vetus,
reliquiee.

vetuerit ignoofficium fieret quod quare Caivetus {II), nmxime quod fateiiir

Hujus transiationts
de Orche
(U).
(13);

parvum

longam narrationem

texuit Laurentius Cal-

dicitur S. Fructi, in

quo ejus est corpus et qui ad Duestprope villam, dictam Sepulvedam, Alphonsus VL quum rantonem fluvium. Ipse conanno 1076 nora bona eidem monasterio veterarecensuit,interea nonobiitusS.
tuiit,

immo Joannes

quam

H^ec licet nonnihii breviavit Castrius singuiaria capxt et verbis abundet, tot tamen videtur, ut tantopere accurationem prosequi
conprocuidubio juxta optima monumenta
fecta
sit.

Fructi

prioratum quaoccasione concessit abFructi JM5 admitendi hati de Silos et priori S. nuviciniam incoias eosque vasaiiorum in Fructi ortum merohabendi unde burgum S. plura novadona est{b). Atque huic iicentise
; :

Verum quum hxc

ipsa

monumenta

addidit.Quibus auxiliis instructus, sedificavit

prodeant nuspiam, neque ubi nunc iateant edere non sciatur, doiemus quod hoc loco ea non enim operas pretium est verpossumus Orsionem latinam ex hispanico Calvetii seu Propter mchii parare et prelo subjicere.
:

tempium. abbas Fortunius novam domum et et aBernardo, arAbsoluta h^c fuit fabrica

annoUOO. chiepiscopo Toletano, consecrata tituius, lapidi insculpius, Cujus rei sequens noperennem servat memoriam (6) HvEC rst
:

retultt scrtptionem, paulo ante memoratam, iilam ad annum Orchius (15) translationem et Cas1125 eique consentit Colmenares (16) dissentit Fiorezius (18). Sed trius [l-i),neque mihi Yepesii (19j prudeniia, qut
;

MUS DOMINI IN HONOREM SANCTI FRUCTl SEBASTIANI SILENAB ABBATE FORTUNIO EX SANCTI ^ 8IS KEUGIONE ET IN HOC CCENOBIO DOMINANTE. AB ARCUIEPISCOPOBERNARDO-SEDIS TOLETAN^ DEDICATA. SUB

.EDIFICATA

pr^piacet accuraitus maiuit abstinere ab indicando Becte autenianimadvertit Orchius F tempore benedictinum mo(>0) Joannem de Castaniza.
;

ERAMILLE3IMACENTESIMATRIGES1MA OCTA-

tfuu occusione

loco

reliquiie. reiiqui^.

moveninr Ba-

';:;::Z::' supra
iMvecciuix
cathedraii ^e-

EST FABRICATA. VA ET ANNO MILLESIMO CENTE51M0 peracta est, trans16 Quum haec celebritas corpora in latx fuere trinorum sanctorum seu potius in cavitatem ^^^^ rnonumentum ponam memdwnalem; uhi ineunte

quum potissimas reliquias sacras,) errare de SUos soiam S, in monasterio S. Dominici veroS.\^'nicn Valentiui manum esse, corpus qui habet hujus nomen corpora inprioratu, Valentime^ Eugratiaeparawi
-.

nachum,inlibrodeViris iiiustribus ordinis singularum domorum sui, (ubi et recenset

sxcuio XVII cemebatur parva

fenestra, cia-

emmSS.Yv\\ci\, in prioratu S. Fructi esse Segovix, partim

Sed non diu quteve^f^^^^ ferrcis goviemi ubi ^^^^ ^^.^^^^ integra. Quum enim Petrus, promovendam disciplieTl;;:;^!- quem ex Gaiiiis ad raniHr. nam monasticam in Hispania accerswerat conarchiepiscopus Toletanus Bemardus, 1120 cathedram Segovienscendisset anno II juribus sem, trienniopost a Caliisto papa

munUa

(7).

et Eugratiffi zn viila capita vero SS. Valentmi vero de SUos digiCavailar; in monasterio

tumS h^rnctietmanumdextramS. tanto studio sibi 17 Quemautem

ValeQtiui.

acquisie-

Heliquix

qur

vaide negiigenrant Segovienses thesaurum, ita ut aiiquando id unum /)pri.mmr n^ ierobservarunt; templo cathedrati, sed annwn li31 scirent eum exstare in
fl

in obtivionem aliiverant, re-

novumoffi-

cium
tur.

inatititi-

J.deU.chc^U.l.riO.-(7,La.veie>cuJ

de^O^^^^^^^

M9)Snica*^eS Be.L,

l.

VI,

L^

^20)H.s.or.a e.e...l..3-

ET ENGRATIA. nv S^ FRUCrO, VA1.ENT1XO


OCTOflK

1)

V. D. B.

penitus ouo loco ignorarent ^'J-^^^^^.i d,e tirnaxv Arias de Avila

IZnm

Tuam Joannes ad cathedram

cisla.

continensque ossa SS. clavi obserrata


^^^._^.

Segov^^l^^Zl

habmt Zfuisset. nil potius ^^'^^fjZtit reliquias tassanctorum ''^'^^P^^^t

dM

^^

^^,,t.ie;

et

post ahos

itaqueiejuniaetprecessequesauWdtecum
iignitariisetpr^bendarns
.

Seum

deauratos atque in alio locuan.ento scapula et mand^pyxis. qua claudebantur seorstm venerandw osbula S Fruoti, qua^ <> ^^^^^^^ Circumquaque appensa erant

^'^."

templo '^'"^ ' etpluribus operariis se ^"J^. qu.-esilurus ctL corpora ^"''2neTlan^,
tra opifices multos
*'.

^^^t

Joannes quidam de Toro ^P''^!"f;; J"""^ soS.Jacobialtari.intellexttidessevacuum. acuio foramen Vntinenter .^alleo aut ferro manum ardere excla. aperuil et immissam aliis locum faciurnavit. Ut eam exiraxit, quem aniea ^onirahere ^us, viciii digiium, neque minus non poterat, plane mobilem suamsquamreliquosutilem. Exibat simul reptebatur iotum iemplum

^''f

."""f;

"!

memor^arn omnis generis anathemata.^n fulcra et bacula l^eficiorum oblata, sctlicet sanat^ debUum.claudorum et mutilorum. qm crura corda al,^fuerant: capita. brachia. dolore unusqu^s QUeCOTUUl t^ f "^^* 1 'e corports partes. quarum^^.,^ni hhpran f_ t"^' _ , aut peiierat liberari. Que aui liberaius fuerai autem heec refert miracula

tiiltr ntCMla

* Poniis Casteliam Orchius. In suburbio febribus laborabat Joannes de Rtvo maximis pturimum dolebat corpore insuper et capite incredibxli dolore coniracto erat et nonnisi quse poterat Auditis itaque benefictis,
;

19 SiQiilaiim

miraculu venif

mncliou-

niHS confracti
cl

alferins

rhmdt.
*PicnlaCisicilana

simus odor, quo

apertusest ei apparueTotus itaque loculus indicns qmbus runt sacrie retiqui^ cum corporibus Si^. constabat eas esse de
satis

moveri per iniercessionem alii a Deo obtinuissent

S
et

lecio surrexit Fr-cti. flde et pietaie plenus. labore reitquias S. so^nmo

bacuto nixus

e(Engratie. Fr.icti. Valentini

Tum jusstiepiscampame
tn

vivenit inecopusporias aperiri populo. qut sparso nuniio. l^tttia sauriiesiis esset. Feiici

presbyter, cui retiqmanissei ibiqueorarei, commendaia erai, accesstt ferens

Frueti visiiare siatuit.

Quum

in

temptum ve-

rum

affecia est universa

civitas et

deaqua

itaque congaudii indiciumpulsat^. Plebs esi apposita. Inierea procurrit. et cusiodia

E qua posi inventionem lotse fuerant membrorum et reliquiw. Qua ut compages


partesquibusdolueratlavit, coniinuo sanaprogredi instituit iusesiei sine difficultate popuius, qui eum contracium Quod quum de inieliexii. benedixit Dommum
noverat,

cura

curaviiepiscopusuiexligno et iamims ferindicia iranslaiio reisdeauratis arca fierei. et QucV sotemnissima in diem 21 7iovembris. choreis pompa pro more gentis religiosis per umversam aliisquepiis ludis insiituta esi
reduciae sunt civiiaiem; et quum iniempium ioco in altari mareliquiw. lipsanotheca alto

taniomiraculo.

Quumautem hujusmodi pronon

manassei. digiorum fama quaquaversum ad Segovienses incotas et vicim veneruni soli


reiiquias,

auxilium S.

Fructi

m suis

neces-

ximo

posita

est,

ui popuiari

pietatt fierei

quieverunt. saiis (1); aique illic atiquandiu deinceps recitart )usOfficium ecctesiasiicum
ravit Colmenares
-.

exteri. Joansitatibus posiutanies, sed eiiam de Riaza, jam nes Sanchez de Arienza, a loco

sesquiannum

crure sinistro infirmabatur,


et

'Errrtt,

inquU

(2),

Calvete,

neque incedere sine bacuio

maximo

dolore.

id officium seu Joannes de Orche, ubi perhibet anno liturgicum legi in Breviario Segoviensi, sub die 21 1493 typis impresso; sed reperitur novembris iu Breviario, quod episcopus Didacus

venit SeAudiiis S. Fructi miracuiis, asino caihedrali supplex rogoviam et in tempto rructi sanaret. gavii Deum ui se per merita S. defatigaiione ad reiiquias

Ei quum summa

de Ribera auno 1527 excudendum

curavit.

Anest

venissei, aitulerunt de

aqua. qua atier tnfir'

nusnou omniuo

certus; iudubium

tamen

anno H66 eas reliquias

jam

fuisse retectas, ut

infirmum mus ususerat. Crus quoque suum sanus factus esi ei ccepu tavit, et coniinuo

de multis constRt ex inquisitioue facta boc anno operatus erat et adhucmiraculis, quae Deus

Interea auiern non incedere nutla difficutiaie. tructi, minus fervebat pietas in prioratu S.
ita

dum
C
in

operabatur per sanctorum intercessionem gr^tiam eorum, qui reliquias venerarentur.

ut finis

non

c^ci. surdi,

Originalem lianc inquisitionem vidimus in taexst:it, ct bulario templi cathedralis, ubi adhuc

interventu infirmireoensendifuerintqui ilUus referi posnil sigiilatim


fuerint cnrati.
;

Orchius (4). si omnes g-enens muti. paralytici et omnis F


esset, ait

multa.quieineis enarnintur, miractila recensentur in lnudato Breviario.


JuanHi-n Arias.
trfiinrajiUi
ijitvicit^ii.

teriora
20

Sed auiem miracuta dabimus in fine. Quorum miracuiorum fama quum ad

//enj-iriM '

''.

re CasielU.
lre$ capella'
}titu >pgiifi*

^e-

nr

scripia manibus suis trac tavit Joannes de Orche ; aique inde prsecipua
18

Hxc quoque

pervenisset aures Henrici IV, Casteil^ regis,


in

honorem irium germanorum, ad aitare

iiuf

ritprllfnii,

excerpsit. Eoiiaqueieste

(3),

jussit

Joannes

in fjnaifuirncehaiii
i'li

krias ut in S. Frucli
;

SS. Fiii-

honorem capelta sedificaretur interea autem ctathris cingereiur S,


Jacobi attare. quo retiquiie detaiie erant, ut a presbtjtero per foramina populo ostendi et

et jciortliii>ii.Y

riuti

ires capeltaei in capelta S Fructi Segoviae hebinsiituit, cum onere ui singtdis nias domadis tres missas beneficiaii celebrarent. .,.... ^^^^'''''yi' ^ ... .. ^4in14,^/\ iprr.' texDedit eiiam duodecim cappas attatico tnsigni' iiU*, ioiidcmque ex senco. regiis
.

hitli''"''^'
lia

donui

lii-ocail

oscutandx porrigi possent particuix aliquae ianiaenimconcurrebat populi rnutiitudo ut


:

bus ornaias liem organa majora, ?w^^ regno non sine iaude ^^^^^ f^ ^^'^^^ "^^^^
;
^

atius nullus esset ostensionis

modus. Emit

nuij

ipw

tuLu,

c*i/t ouf(i..i. t/ut.uc?t

aliare steierat,

Clathris ferreis deauraiis circumdata erat


(I) llistoriu. fol.
17'2 el

setiq

(2) Hisloria tlc

Sego\i6,

DIE VIGESIMA QUIl^TA OCTOBRIS.


tis

699
AUCTOtt

paliicenie

superposiiis, coopertum panno attalico, corona argentea deaiirata in culmine el insignibus regiis circumcirca rutilantibus. 21 Idem ille rex animo conceperat cathe-

reusJoannesde Carboneras

Bernardinus canonici oeconomi, rogarunt prode Berrio, iniegrivisorem ut de sanctorum pignorum


et

V D B

itaqueaffirmarunt taie inquireret.Juramento


nil in eis fuisse

vedr<^i nim

mtate

'"'

rtui/idu*

ar-

drale templum, in quo jacebant S. Fructi ef sociorutn reliqui^, quoniam castro arabico adhmreret, ad meliorem locum transferre; quosed, obsistentibus episcopo et canonicis, essentjum nil fieri potuit rum xdesvicinae

muiatum

clericus Alphonsus

Ximenez, comitis capellanus, Franciscus de Rodericus Viiiareai, monetse thesaurarius,et


de Luna, turris ecclesiae custos. Tum decanus, rogatus ui clavem ostenderet, paruit et sui sacramenii religione asseruit eam semper penes se tnansisse. Dein apertge reiiquiae, quas omnes fuere venerati; et de peractis rebus scripti commeniarii. In viam tum se dedii piapompa; r^eliquieeei imagines deferebantur inier canonicorum ordines decanus poriabai S. Fructi scapulam, pretiosissima teia contectam (5) et iia ventum est ad castri portam, ubi exspectabai gubemator Alphon;
;

Verum anno ISIO, quum viderent id fatiscere et bombardarum strepitu quotidie inter(1).

turbata

audirent

divina

officia,

adierunt

regem Ferdinandum, pristinam sedem monialium S. Clarse postulantes (2). Verumtamen neque tum aliquid perfectum est sed necesse fuit ut prius ab armis bellicis plurimum pateretur asdes sacra, Anno scilicet 1520 die 29 maji, quum non itapridem Toleti tumultus excitati fuissent adversus vectigalium collectores,Segovix quoque se^mo factus est de patrise malis et in communerorum;3a?^dabunt pastes itum. Quee dein secutasunt, sim historici hispani. Hoc vero unum ad nos
;

sus Sanchez de Toieto qui coram notario Joanne de Paniigoso protestatus est nomine matrome de Chinchon ea ipsa pia cimelia reddi, quge ex tempio cathedraii in capeilam castri delata fuissent; toto obsidionis tem;

pertinet, a regiis militibus

casirum arabicum et dimissis canonicis ad sedem

occupatum fuisse tempium cathedrale,


S. Ctarse
;

eadem

obsidione cincta a popularibus, qui lentarunt muros capellse S. Fructi evertere ; frustra postuiasse canonicos ut reliquise sibi darentur eas cum reliqua suppellectiie diiiore deiatas

pore, quotidie fere Missarn, Vesperas et S&Ue cierirecitaia coram iisdem fuisse a duobus adjuios fuisse milites in cis; mirabiliter ferendis obsidionis iaboribus: severo magno

y^

miraculo servaium esse quum scilicet paulo humeante obsidionem a scalis decidiSsei ei
;

rum

brachii sinistri

summo

dolore rupisset,

in castrum atque ibi cusioditas


finis

(3).

Ut vero

sperabatur brevi post futurum esse ui iterum possent


impositus
est illis iurbis,

scapuiam S. Y ructi, seorsim servatam,a capeiiano Alphonso Ximenez impositam fuisse fracto. humero et stalim omnem dolorem
recessisse; exinde, etiam quum tempestas muiaiur, nil se fracio brachio doiere, sed

fidelium pietaii et venerationi exponi. Sed h^c spes fefellit Segovienses apparuit enim templum restaurari non posse. Petierunt
;

aiiquando aitero; praeierea

quum

oscuiandse

itaque canonici a comiie de Chinon ut sibi redderet reliquias et iynagines prodigiosas, quce ex templo in castrum transiatde fuerunt. Ast hic, quo consilio nescio, studuit id differre,
exccaiello orofcico

se sibi prwberentur S Fructi reliquise suavem percepisse (6). Aique ui heecetiam in odorem
actis conscripta suni processit
,

piapompaad

inierposita auctoritate abseniis episcopi,

Mercenariorum templum aique hinc in iemplum S. Ciane ubi fereira in tribus posiia
;

Didaci de Ribera.
22 Interea

sunt aitaribus,
est

dum missee sacrificium solem-

mortuus

/ariin-

(ur

(ite

2i

0-

obsiabant

{*'.

comes aliique qui Quamobrem anno 1522 in perFructi oblinuit thesaurarius

niter ceiebraret decanus, oraiionem panegyricam haberei Didacus de TruxHio, prior S,


Crucis, et portionarius Joannes de Paniigoso
tegeret relaiionem authenticam

ctobri$

S.Fru-

vigiiio festi S-

ctireJiquu" i

(emplum
Ctarr;

S.

Vorregido

'logiilore;

D. Balthasar de Monguia ab episcopo liceniiam procurandde postridie optatcB translaqui et quadraginta dies induigentix tionis concessit et ad iriduum. suspendii omnes sententias excommunicationis. Brevissimum tempus supererat ad adornandam splendidam solemnitatem sed id quam optime impensum. Natali itaque S. Fructi prodiit ex templo S. ClarcB ingens pompa, quee ex confraternitatibus religiosis ordinibus ei civitatis clericis coaluerai et perrexit ad casielium arabicum. Ingressi sunt decanus D. Petrus Vaca, D. Didacus de Hierro cantor, laudaius D. Balihasar de Monguia, liceniiatus Andreas de Camargo, provisor, cum aliquot prsebendariis ; dein correcior * Joannes Alvarez Maldonado, iocumtenens Cristophorus Perez de Toro et liceniiatus Andreas * Lopez del Espinar cum aliquoi redoribus et equitibus. Ubi veneruni in sacellum regium, repererunt arcatn deauratam, ^.Fructi et sociorum reliquias continentem et positam in feretro in altero feretro iconem Deiparse prodigiosam et sub baldachino magnam Christi cruci affixi imaginem, qu^e dein in
:

piurium mi-

raculorum
Fructo

quse Deus, intercedentibus SS.

ei sociis,

operatus erat.
celebritaset

Summa lastitia
eadem diecesmodorrillam

absoluta fuit

hxc

savit pestiiens infirmiias,

quam

vocabani
rat.

et

Colmenaresio (7) ; qui y Caiveium seu de Orche, piura voiei, adeat omnes hujus transiaiionis paries sigiliatim expiicantem ex quo id unum desumam ante hanc transiaiionem singulis fere hebdomadiHc-ec
;

qua denuo ex

toia sesiate civiias iaborave-

bus viginti quinque aut triginta

civitatis et

suburbiorum incolas periisse peste seu marluem ; core*; postea vero cessasse mirabiiiier
undeadversushanciabempaironusfactussit. 23 Anno sequenti dedit imperaior Carolus V unde emereniur centuin domus pro novi templi area. Die t^ maji anni\h%h primis

'modorriiiH

;;;;;;;;_;,^ ^^J,,^

,,,p/oef,arrih, in id fe

'""""* rastri ictibus terra solemniter effossa est ; die 8 junii primus iapis posiius : dic 16 cjusdem mensis eleemosynse coiiigi coepise, qua intra

par(eciaii templo servata

est.

Tum
-

bacalau-

paucos dies ad \,62^,^Sb morabatinos ascenderunt guie civium iiberaliias se numquam exhauriri passa esi. Interea viri et feminse, divites ei pauperes operam suam impenderunt, alii suffodientes ierram, aiii asportan
:

fol. 178 il 179. - (2) Ha{\\ Calvcle 81-u (lOiche, Ilisiona. XIV, ltK- l'-!! (3) ^^1doz, Dui-ioii:Miosc.'Krafuo. Um. seqq. (i) tlr Ibul. \elc $cii dOrclic. H.sloria. fol, 18U tl

ft.l.

181 el

sciiil

(i)C"liuiMiarts. lli^Iona

iSti cl i^6.
("} ili&toiiu

(G) Cl%cle scii

dc

Onh.!,

(ol.

dc Srj:nvi. [ms. 19* ct 11)3.

dc Scguvia, p.

iSti el

iW.

"

702
UCTOiiE

DE

8S
.

ENGRATIA, FRUCTO. VALENTINO ET


raillesimo quaanno incarnationis dominicnp

V. U. B

hoc ut Lnr. pore, jussit Rm..s pater pr.or quod sigm et sigHio instrumentum,
firmari voluit

lemnibus. i--"

Ut autem de

his

omni constet temconncere ronficerem

.^mui

.
-

idem

R--

prior. De q^^bu.

omn

sexto idibus drinffentesimo septuag-eaimo ^^ pontificatus nostri anno quinto. Jubu ^^ indulgentiam plenariam vocat Ca.

bus fidem facio et testimonium pr.sens fui^ln regio I;--^^,-^^^^ die 27 octobns anni 1681. ^'^'^'''''^''''IX.^ notanus .ecretanus 100 oautuo. xju cg" u.^^.los Santos. Et ego dictus et in fide eorum prffisens fui omnibus memoratis more. In testimonium firmavi de
signavi et
veritatis

do,

qui nis

'

concessionem a Sixto IV factam; sed

^j^^q^^^inusmanifestusest
1596, ui simi{^],

Zo^Im^^^
HfPrnarrat Castrius

^^-^^^ ^^^^ J^^'^J^ ^^,,^^


adjutrices porrigeniibus manus.

atque etiamextremo
..

^^^,,,^^

Andreas de V^ Castin, notarius aposto-

enim voluit, et, sane laudahilissime, concilium Trideniinum omnes indulgentias concessas

Sed

licei hdec

licus secretarius.
Bulla Sixli
concedcntis
indttlgenlin*
tis,
t

Redeundum porro nobis est ad S. Fructi prioralum. Hic autem anno H76 auctus esi a
32

hominum numeiia sint, iantus concurrebai isium jubilseum ut in festo rus ad lucrandum
SS. Triniiatis nundinae liberae illic fiereni. Alia pauca quse supersunt indicabo in annoianocturni, de quibus iis ad lectiones secundi ""^i^i et qu^ captte desumntcS av )am dixi, ^f n,,^ in ramie aesumpt^ disaepe

qui tna-

nux auxilia' trice$ porri


guni prioratui
S. Fructi

SixtopapaJVsequeniibus datis in forma buUx (1)


:

literis apostolicis,

Sixtus, episcopus

fideliservus servorum Dei, universis Christi salutera et hns nrffisentes literas inspecturis, bus, prffisenieft me aa ^"1^^ / saniipostoli_ apostolicam bened.ct.onem. Glonosus

ctis

Deus per ineffabilem su pietatis clementiam supernffi patriffi cives, qui extra
suis

constantiara hujus procellosi sffifuli fluctus per emergeutes ad ffiternara beatifidei feliciter

^/r exraanuscr Ptisecclesiffi Segovjensis. ^ ^^^^,^ ^_ hic ex in.r^anico 33 Prius tamen ^^ hispanico latine hir ," ""'J,!^,'|'^ referam necesse esi miracula aliquot qua^ i.>ucti ,g. Orchius (4-) in prioratu S. Fructi descripia cnt.vemm

reperit in singulari codice

eimanupriorum

"""*> ^^88

tudiuem

pervenerunt

iuffistiraabilis

decorat

gloria claritatis. Sic nos illius vices, licet irameriti, gerentes in terris , cujus imitatione

aliorumque testium confirmata. Die iiaque 25 octobris anni 15S8, priore hujus domus et moiiasterii revereudissirao patre fratre Joanne de
Heredia, in festo gloriosi
S.

eanctorum quoruralibet ecclesias d honorem altissimi et sub illorum nominibus pie dicatas
devota Chrisli fidelium veneratione ceiebrari iffitamur. Et ut hoc ferventius valeat adimpleri,
visitantibus illns spiritualis thesauri muuera libenter elarg-imur; ut quorum animffi Iffitan-

Fructi venerunt ad

hanc doraum MartinusGoncalez^Septempublicie incola, ejusque filius, Martinus Goncalez, qui sunt et jurejuraudo confirmarunt testificati

hunc
trera

filium ex

una parte herniosura


glorioso
si

fuisse; paS.

eura comraendasse

Fructo,

tur

in
:

cffilis,

eorura

terris

et per

hoc

ipsis

noraina celebrentur in deraum pro nobis in-

poUicitura se,

sanaretur, tantura

tritici obla-

turum quantura infirmus penderetj nunc autera


filium esse sanura.Fater et fiUus subscripserunt.

tercedentibus,

prEemia una cum illis valeamus feliciter adipisci. Cupientes igitur ut ecclesia monasterii sancti Eructi concffileslis aulse

fessoris ac sancti Valentini et sanctffi Engratiae

martyrum corpora recondita sunt


honoribus frequentetur

congruis

et in suis structuris et

ffidificiis reparetur et raanuteneatur, ac Christi fideles utriusque sexus eo libentius devo-

Testessunt JoannesdeLucasct JoannesGil.Actumcoram me,fratre Joanne de Heredia, priore hujusdomus; quare nompn suura subscripsit. Subligamen suspensum est iu capella S Fructi. 34. Dicto die, raense et anno comparuerunt corara me, dicto priore, Petrus Mate et Catharina de Charidade, ejus uxor, incoltB Septerapublicffi, et dixerunt se adduxisse tiliam ex parte

,;,^ /,(rnioH

ad hujusmodi reparatiouera et manutentionera raanus promptius porrigant adjutrices quo ibidem dono cffilestis gratise uberius conspexerint se
tionis causa ad illam confluant et
,

herniosam
in ejus

et obtulisse eara S. Fructo, nullo alio

honorem

facto officio

iutercessione gloriosi illius sancti et se

eam sanatam esse eam ad

refectos,

de omnipotentis Dei misericordia ac beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus auctoritate confisi
,

omnibus vere poenitentibus


ipsam
in singulis

,.

et confessis, qui ecclesiam

capellam ejus ducere. Testes sunt pater frater Y Didacus Juarez et Martinus Goncalez prffidictus. Actum coram me, fratre Joannne de Heredia, priore dictffi domus. In cujus rei fidem oranes

ejusdera saucti Fructi et sanctissimffi Trinitatis festivitatibus,

videlicet a primis

usque ad

secuudas

singularum festivitatum earuradera devote visitaverint annuatim et ad hujusmodi reparatiouem et manutentionem manus porrexerint adjutrices, septem annos et totidem quadrageuas de injunctis eis poenitentiis misericorditer in Domino relaxamus prffisentibus perpetuis temporibus duraturis. Volumus autem quod si alias visitantibus ecclesiam ipsam vel ad structuram repavesperas
:

nomino nostra subscripsiraus. 35 Dicto die, raense et anno coraparuerunt coram me dicto priore, Alfonsus Rojo et
,

'Mjnuiijnf
"'
Oialli

Eulalia *, ejus uxor,

incolffi

viri

Calabazas,
glorioso
;

ducentes secum tiliam,


laboraverat.

quffi

turaore in gutture

Eam

comraendaverant
sanaverat

sancto Fructo, qui eara omnino sana. Quam ob rem

et

erat

eam duxerant ad

dictam domura promissionis implendae gratia. Testes sunt Joannes de Oliva et Martinus
et pater incolffi Septempublicffi Goncalez Juarez. Actum corara me, frater Didacus Joanne de Heredia, priore dictffi doraus. In cujus rei fidem subscripsiraus omnes nostra
,
,

rationem aut

ipsius

ecclesiffi

fabricam raa-

nus adjutrices porrigentibus vel alias inibi pias eleemosynas erogantibus, aut alias aliqua aUa indulgentia in perpetuura vel ad certum tempus nondura elapsum duratura, per nos concessa fuerit, prffisentes litterffi nuUius
exiatant
roboria

vel

momenti,

Dat.

Nai^niffi

nomina. 36 Maria Redigora, ex Fuente el Soto, venit ad prioratum S. Fructi, ut novendiali pietatis exercitio fungeretur, quoniam, quum quatuor
seqq.

''''n"'"'

(1) Ai'. Ycpcz. Comiiicu Rcnerttl <lc S. Benito, l. VI, app. inomim. xxiiT fol i,; Colmrnaiov, Historia dc SeROvia, p. 70iL8WcleseuJ.de Orthe. Uisiomdela Vida. fol 9 el

p. cil.

(2}

Vida de S. Domiiigo

lie

Sylos,

j>.

387

(3)

Ib..

(il IlistoriB,

clc

fol.

199 el scqq.

menses_

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


menees paralytica foerat, commendavit se S. Fructo et promisit se eam novem dies veneraturum. anoo 1607, pnore 37 In festo SS. Trinitatis Joanne de Santaren *, venit ad
sensit ut

703
patri
inm imnatti-

statim sanatam se

annoW
habebafiir

v^-

nit p"*'" 'ff*"""

Hispania a, perhorrescens, amplissimo ram prope Sf' monio pauperibus distributo, in vastam eremum ptempublicam secessit. Ubi a agit; territorii Septempublicensis b h vitam duxit, sgeculi curis abstractus, angelicam Eugratia coduobusque fratribus Valentino et
raitibus adhibitis,

patre fratre

morttni*

Sancla Irenc

Pascual, uxor prioratum S. Fructi Elieabetha de et dixit sese, Petri Andres, ex vico Cogezes, mortuum, proquum filium sunm jam haberet domiuum sanmisisse eum a se ductum iri ad convaluisse ctum Fructum, eumque continuo

excoluit. Vix dici

monasticam vitam rairifice potest qu83 et quanta sit loci

asperitas: solum
niperis-referta,

enim accipitribus pervia, jaOasim magnam vel Libyae soii-

tudinem
assidue

peregriuatione fungeretur. et venire utpromissa fratre Joanne de Santaren. Actum coram me,
elann i608
puer dttplicc
liemia labnrans,

redolet. Ibi vigiliis, jejuniis et oratiointeutus, pro suis et tolius populi peccalis nibus

Dominum

deprecabatur.

Corporeque

meum subscnbo. In cujus rei fidem nomen 25 octobris anni Hi08, priore dicto 38 Die venit ad banc fratre Joanne de Santaren,
patre

longa iuedia,
nit

cilicio et

cameunia

in servitutem

spiritus redacto, in

maximam

cffilestium pervemnntin hiatu


ilcfcnditur a

domum domini sancti Fructi Michaei de Fuenfilium suum ex tenebro, ex Ureuas, et dixit
se enm obtuutraque parte herniosum fuisse promisisse se, et lisse domino sancto Fructo
;

ctus,

contempialionem. 2 Quibu:i et aliis praeclaris virtutibus auDeo dilectufi, homiuibus charus, Saraceinfensus
esse
coepit;

nis fidei iniraiciHi


ille, zelo fidei

quos

qaantum penderet, triticum daiurum diam libram cerae; pon-o Deo Domino
:

et

me-

accensus, a nefaria Mahometi couabatur. At secta opere et sermone avertere


illi,

nostro

*Siepli'His

illius sanplacuisse ut iutercessione g-lorio.si quidera eum sanum et cti puerum sanaret iufirmus fuisset. esse et valere ac si numquam raag-naque hernia laboB Viderunt eum dnplici Joannes de Esteban *, Fructus de san;

Hispania vastata, religionem reh*quas civiUtes, templa, ipsam occidendi flapopulabundi c, immenso eum ceilam grantes desiderio, ad pauperem ejus
universa jam australi
accesserunt.
llle

autem divina
,

fultus virtute,

rantem et viderunt enm Cto Marco et Michael Pastor et validum Joannes Arquero, hac die sanum Fructus Gomez et Martiuus de la Fuente, incoIffide Calabazas, et

obviam faclus impiorum (Deo sic interruptionu (qute adhoc evasit, sed rapis cumprointegra per.severat rf; elusii; jureque
martyrii

cupidissimus

iUis

volente) non solum

ictus

Christophorus de Morales

elfi(in$nalm
ex con)Hijio
*ierili.

Joanne ex Carrascal. Actum coram me, fratre de Sautaren priore dictae domus. In cujus nostranomina. rei fidem subscripsimus omnes anni 1608, priore 39 Die lemensis augusti venit ad dicto patre fratre Joanne Santaren, monasterium S. Fructi Berdomum et
,

Non timebo millia populi pheta occiuuit me quia Dominus susceptor circumdantis meus. exactis labonbua, 3 Mullis ergo pro Christo ^d niiracutii tandem plenus dierum, provectaque eetate, Gillisius papa
:

annum agens septuagesimum

tertium. octavo

Jl initituit

hanc

dixit ae trandus Casas, civis Segobiensis. et id est anno 1604, venisse ante quatuor annos, cum sua uxore ad dictum mouasterium; se jam quatuor annos conjugatos fuisse quin

i-am patTOkalendas novembris, anne nwn Sc()oviK, obdormivit in Dooimo. tesimo decimo quinto nobilitata Cujus mors quam plurimis est enim a variis lauguoribus miraculis. Multi saludetenti, ejus intercessione pristinam

salutis septingen-

tum

prolem haberent ullam; se petiisse a glorioso


illosancto ut sibi a
in

tera
bile,

adepti sunt.

Inter

quse

illud e^t

mira-

Deo

filium obtineret

se

quod mulier, qus devotionis ergo mona-

mercedem et agnitionem hujus beneficii eum Fructum appellaturos et quotannis semel


:

chis

monasterii (quod ex cellula sancti viri munificenlia regia e erectum est) inserviebat,

Doducturos ad hanc dGaiura, ad reddendas atque sancto gratias mino nostro ejusque
praedihanc ob causam venit huc anno et die quem Deus sibi filiura cto, secum ducens
,

ob zelotypiam

viri

data incolumis et sanctis suis. cans Deum, qui gloriosus est in ex Mauris inclyta Unde factum est ut recepta
post multa civitas Segoviensis, et jure postliminii in curricula quasi

ex altisaimo loco praeceps illaesa evaserit f, mugnifi-

temporum

interventu gloriosi illius sancti largitus erat venisse ut huc ot disit se duobus aliis annis suum duceret. Tesies praesentes erant
filium

calhedra-

Bernardus Castan et Dominicus de Prate, cives et Fructus Garcia et Frauciscus nomina Baquerizo, ex Aldiguelas; qui oranes hgecomniareBua subscripierunt Ut patet, Orchiusea in centia erant, quum Calvete seu anno 1610 typis ValIlisioria vitw S. Fructi
Segobiense.s
,

anno Dolem reslituta, sub Callisto secundo ccntesimo vigearao tertio. eum raini raiUesimo de tantoque patitularera sibi adsciverit g, Cujus auspiciis ingentia a
trono
glorietur.

Dorainoquou.lie percepit beoeticia


cet gloria et

quera de-

imperium

in saecula saeculorum.

Amen.

lisoletanis excudi curavit.

ANNOTATA
a Consentiunt

LtCTlONES EX OFFICIO
S.

FRUCTI, CONFESSORIS,
'

historici in describenda lu.

^r 4n ApprobatCB a PaulO papa V JUXia

relationem factam a
dinali Bellarmino,
S.

V.SD.Car-

ante Arahum aubri HispanicV conditione Wttzza, irruptionem, lUius potissima causa Salmanticensls episco^^ ^^^ SebasHanus, '''"' ""'^" *'"'" III Chronico sequentta perpiis, in Alphonsi probrosus et moribus flahibet (I) Iste quidem et sicui equus etmulus, quibus gitiosus fuit,
* :

Piuclns

im fralrilmi
SS. Vslcntino
ei

mundi fugiens P^ructus, civis Segoviensfs, quibus implicata erat niecebras, peccata,

non

est iutellectus,

cum uxoribus et
:

concubiuis

plurimis se inquinavit

et

ne adversus eum cen^^^^

Engratin vi~
(I)

Ap. Florcz.Es|)onasgrada,

loio

XIII, p. i77 el 4*8.

^^

Octobris

Tomus XI.

; ,

, :

704

DK

S.

NICIO, COISF.
viri
sit

NON

PONT.
sit ut
,

vit- canoues obseravit; presbytens et ordinem depravavit; episcopis, praecepit. Istud quidiacouibus uxores habere ei fuit scelusHispanise causa pereundi

concilia dissolsura ecclesiastica consurgeret, omnemque reli^ionis

eam transeundum
habiiaculum
(3).

deveniatur ad sancti
ligneo

ponie

utendum

Alphoyiso III et Alphonso VI multa bona colloia fuisse diximus in Commeniario


e

Ab

dem

legem Domim dereliQuia Gothorum Sarracenoquerunt, omnia agmina


reges et .acerdotes

pra^vio,

num.

15.

rum

gladio perierunt.

Regnami proxime ante

Arabum adventum annos quadraginla.


quissima civitas
tis

Sepulveda, antib Seplempublica, vulgo,


est; jacet in declivttate

f Valde laie narrat id prodigium Yepesius laiius Orchius (5) et Castrius (4), sed multo qui quot poiuerunt floribus id insperse(6), runt. Accidit auiem anno IZQ^ et vulgo voca-

mon-

OrospedxinierrivosDuratonem ei Castel^QTi incolas tanium habebat ) lum. Anno

tur MilagTO de la dispenada. Corpus mulieriSf qux omnes faculiaies suas iradideret conventui, div.
;

Quoniam sed olim mulio populosior fuit. sedicula S. Fructi, tres iantugurium et dein
tumleucas a Septempublica distans, hujus oppidi faia non poluit non pariicipare {quamquam montes rei chrisiianae passim
satis

im

tutum fuere refugium); addere juverit ereciviiaiem illam, e manibus Maurorum circa annum pfam, primum recepiam fuisse 9ia a 750; dein resiitutam circa annum Ferdinando Gonzalez anno comite Casiell^
;

ibidem jacuerai ad portam meridioTrinitaiis, naietn sed anno 1596 in fesio SS. populus ad anquo iiinumerus convenerat tiquatam indulgentiam lucrandam et celebrandas nundinas, Franciscus de Valdivia y Me^ido^a, prior S- Fructi, conseniientibus Ayidrea Pacheco, episcopo Segoviensi, ei Petro Barba, generali pr^posito ordinis S. Benedicti, pr^sentibus sexfrairibus Minoribus,

Navarras, reeamque a diisse sub Maurorum ditionem ^ Mauris circa annum 1013 Sancio, Hem Ca984, deviciis ejus
filio

et y^ege

duobus Cisterciensibus et tribus Benedictinis, aperio tumulo, reperit corpus integrum, sed exsiccatum et suavissime olentem cujus rei
;

siellee

reddiiam, ab eodem fuisse comiti renovaiam ei novaplebe repletam (1). Hispaniam c Impiissime sane habuerunt ubique templa et Saraceni; verumtamen non religionem sustuleruni, Certe Segovia saiis
,

causa forie fuerunt ihus et plantae odoriferae, E quibiiscum olim, ut alibi (4) jam ostendimus, cadavera sepeiiri solebani. Ea occasione omnino sanaia est Caiharina Calva, sexio mense amens; pro cujus saluie frater sacram

benigne habiia fuii. Vide Commeniarium prsevium, numm. 8 ei 9. d Videtur hasc saxi aperiura valde celebris esse in illis partibus et vocatur la Cuchillada de sau tVutos (2). Viginti quatuor pedeslata ita ut, quum super esl et valde profunda
;

Eucharisiiam participaverat (5). g In bulla Cailisii III, quam [ut alibi monuimus) Orchius et Colmenares integram ediderunt, de sancto Fructo nuila plane fii meniio neque anie finem sseculi xv cogitaium fuisse videiur de adsciscendo S. Fructo in patronum. Crescenie paulaiim populari pievidetur. tate, paulatim patronus factus esse
;

VIII, (l)De MinsDO. Diccionario geografico de Espafia, loro. - ^2) Calvcle scu J. tle Orchc. Hisloria dr. la vidu, eie. p, 21S. Colnienarcs p. 74; Florez, lom. VIII, j). 92. l li\. 6U cl st-qq (5) De Casiro. Vida dc sanio Domingo de Sylos, p. olil el tom. VI, fol. 321 vo 373 (4) Corouica gciieial de S. iJenilo,
;

de

(ti)

Hiiiona

ile la

sunlo
.

Diimiiigo

vida. etc. fol. 162 et seqii. de Sylos, p. 383 el seqq.

SS

loin. VIII Oclobris j. 2Sl> ei 420. nica de S, Bi-nito. lom. VI. fnl.^ 3^J2; 586. S. Duniiiigo ilc Sylos, p. 386 ct

(8)

De

Acta Yepcz. CoroCasiro, Vida de


(7}

(6)

Vida

DE
^

S.

NICIO.
S.

CONF. NON PONT.


PONTEMCURVUM

IN MONASTERIO GRiECO

PAULI DE FORESTA PROPE IN TEREA LABURIS

V. D. B.

COMMEJVTARmTS FR^EVIUS,

I.

S. Nicius diversus a S. Clino. Monachi, diversis linguis aut ritibus utentes in sacris, sub una reguia. Hujus rei origo apud
orientales et occidentales. S. Nicii incolatus Casini et in
rio S. Nicolai

monaste-

de Ciconia.
nosiro-

S.Nicius tjrx-

Inter reliquias, quas ex decessorum rum musaio iransieruni in bibliothecam


abbatice Tungerloensis atque hinc in biblioihecam regiam Bruxeliensem, reperimus

Papebrochius aique
rexit.

ipse

manu sua
non parum

corsolli-

Verumiamen

initio

cuSfOliqmndo
monacliHs Cainenrii. dein
cAbitK

citos

prope
ex fraVii^

fragmentum SVto,
sx,
tur

Nicii,
:

leciiones divi-

Pontfmnir-

cum
die

hac inscriptione
25
octobris.
est

Festivitas celebra-

vum
el

vl

Exemplata ex proprio

nos fecit hsec Viia seu Viide particula. Contineniur enim res gesise monachi grseci, qui prius Casini aliquandiu habitavit dein in vicino S. Nicolai de Ciconia ab^ ub i discipulos eiia co ngregavit baiia
,

ymentn

originali,
folii

quod

ad

modum

quinterii totius
col-

et

demum Pontemcurvum
monasterium

transiii

et

in

Ferrarii innolu$.

in charta

membranea scriptum. Ex

ejus vicinia

S. Pauli de

Fo*

tlicin

lectaneis P. Manni.
tur, id

Dum

in Italiam versare-

exemplar conficiendum procuravit

resia excitavit. Alibi enim nuspiam occurrebat nobis hujus beati viri memoria

non

705 DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. tionis magnum commercium fuisse, quin non in halendariisecclesiasticisdicccesisAquiuUa in ritus et linguas diversitas inducereItanatis seu Pontiscurvi; non in Uagiologio tur, res patentissima est. Latini, si irent ad generali sanctorum

IV. D. B.

non in Catalogo Ferrarii nonin Casinensibus fastis non in PetriPompiliiRodotee catalogo monachorum Grascorum, qui vHse sanctimonia provincias regni Neapolitani et Sicilise illustrarunt
lico
;
;

orientales, orientatium

mores
;

et

consuetudi-

nes ecclesiasticas sequebantur grcvci aliique orientales si venirent ad latinos, tatinorum usus usurpQ,bant similiter Syri, Copti, Ara;

nuspiam denique, nisi in indice Catalogi Sanctorum Italiae Ferrarii, ubi haec habes 'Hicus Q\teT (precedit enim Nicus quidamaterritorio Mediolanensi) monaohus in dioecesi
:

Aquiuate; sed nil prasterea de eo additur et nulla fit mentio in ipso corpore libri. Verumtamen, quamvis valde tenue id esset indicitim, hinc tamen constabat ineunte sdeculo xvii aliqualem S- Nicii ^wnc illicadhuc superfuisse nolitiam., quse postea perierit.
divertus e$t a
S. Ciino, cujtts

Armenii, Grasci atiique promiscue iis dem sacris communicabant neque umquam cogitabatur alias ecclesias et monasteria ape^ rire his, alias illis. Primum (quod sciam) exemplum contrarium dedit S. Sabas ad /? nem sseculi v ita tamen rem temperans ut
bes,
; ;

communio quaedam inter suos variarum lin* guarum monachos servaretur. Ecce hujus rei iniiium, Anno ^91 in Magnam Lauram, quam
super torrentem Cedron exsiruxerat, admiserat beatus vir Hieremiam, genere Armenium, cum sociis Petro et Paulo. Super his
valde g-avisus estpater Sabas, utpote relig-iosis hominibus, deditque illis speluncam cum parva cella ad borealem speluncse suae partem, ubi primum manserat, cum solus torrentem incole-

eMlerum vita
rimillima
ett.

% QucBrendwn deinde erat an sub S. Nicii nomine alius non lateret sanctus. Sub die enim 30 martii dixere hrevissime decessores nostri de S. Clino, qui itidem Casini mona-

chus fuisse dicitur et dein in vicinia Pontiscurvi monasterium S. Petri de Foresta ex-

struxisse. Sed fieri non potest ut S. Clinus idemsicac S.^^icins. Imprimis nomina di.

versa sunt, quin tamen umquam corrupta aut immutata fuerint. In Vita enim S. Nicii Nicius attice latine dicitur Victor legitur dein supersunt duo diplomata, in quibus S.
: ;

atque iis permisit demandavitque ut in ret parvo oratorio canonem psiilmodiae sabbato et dominica armenica lingua peragerent. Ad eum modum, quum tonge plurimi pristini monachi rudes essent et pairiam iantum nossent
;

linguam, sensim Armenii


amplificati sunt (3)

in

Laura numero

Clini

nomen
:

legitur

et

in altero quidem anni


literis grcvcis appo;

1047 ipse
suit

suum nomen

'K-/U K/yivu; r.yovaivQ'^

quam subscriptio;

nem, scalpro imitatam, repr,vsentandam curavit Erasmus Gattola (1) nonnulla addens de beati hujus viri cultu, quse in opere nostro desiderantur. Prgsterea monasteria S. Petri de Forestaet S. Pauli de Foresta, circa idem iempus prope Pontemcur^vum condita, duo
plane diversa asceteria sunt mox explicabimus.
S. Sid/a* vi;

Trienniopost, quum communis Laureeeedi- admisfis Armeniisinsuam cula, quc-e a Deo consiructa dicebatur, congre- Lanram; ted gationem amplificatam coarctaret multiplica- vitavit omnitique essent Armenii et in parvo oratono, quod modam sepaeis
aedificavit

prius assig-aatum fuerat, augustiarentur, magnam ecclesiam celebratissimffl Dei genitricis semperque virginis Marise. In medio autem ambarum ecclesiarum atrium
fecit...

ratiom-m, S*culo XI simitra

motiatteria
adltuc cxstabat Bifrnsohfini$ et

quemadmodum
quin S. Nicius a S. Clino. Ejus

Tunc ergo Armenios a parvo


regulam
,

oratorio

Antio-

transtulit, ut psalmodise

dialecto Ar-

chitr; in

qW)

Dubitandum itaque non

est

detur jirimiis
i^nttiluisse

exstiterit, isque diversus sit

momchosy varia lingtta

sacris utentes,

suh wia regtila ei in eotiem

ietas probe cognita est. Venit enim Pontemcurvum dum ibidem dominaretur Guido, id est extremo saeculo x. Quamobrem hoc loco aliquantisper explanandum foret quce tunc

meniorura in ecclesia Deo constructa exsequerentur mandavitque megalium seu evangelium et reliquam iis lingua inofficii seriem in synaxibus armenica

communi

priore seu a

posteriori S.

Macuriiu,
Gand.^i-

cuUua

archicpisco-

pus erat Ar-

tempore ter se recitare tionis cum hellenistariis,


;

autem

divinae obla-

menioram.

monasferio.

temporis in
conditio
et

iltis

partibus esset

monachorum

quis Pontiscurvi status. At utra-

hoc est qui grfficu lingua utebantur, conveDire ac divina sumere sacramenta. Quoniam vero eorum uonnuUi
aggressi fuerant ter sanctum hymnum seu trisagium dicere, cum illo additamento, per Petrum cognomento Cnapheum aut FuIIonem
excogitato Qui crucifixus es pro nobis succensens merito divinus seuex jussit ut hunc hymnum ipsi grsece canerent juxta antiquam Sanxit etiam catholicEe ecclesiaj traditionem, ..
:

que qucvstio jam pridem prasoccupata est. Annoenim 1758 et sequentibus Petrus Pomjam pilius Rodota, quem supra nomine suo c tria volumina de designavi, dedit publico Italia, historia ecclesiastica graecorum in Neapolitano et in Sicilia (2). maxime in regno In primo fere agitur de origine et fatis ecclesiarum ritus graeci in illis regionibus secundum fere totum monasticum est ; tertio demum capiuniur res recentiores maxime Albanensium. De Pontiscurvi originibus et omnium vero optifatis multoplures dixere me Tostius in Historia sua abbatise Casinennolini, animo dusis. Hxc itaque retractare
; :

seu collecta ut sabbatho quidem seu synaxis a Deo condita etjam Armeniorum in ecclesia, usibus deputata, dominica vero in Deiparse templo, quo quotidie Grseci solebant conveintermissione a nire, celebraretur, necnon sine

cens satius fore ut de singidari quadam qu^stione disseram, qtise hucusque iniegra fere
est et

ntraque ecclevespera usque ad mane vigiliae in dominicis fierent [4}. Prosia diebus ac festis pagatum est id institutum ei diu perseveravii,

quemadmodum

tiquet

ex Nicone

monacho

proxime ad

S.

Nicium pertinet

quum

hic Casini ritus greecos conjungere voluerit cum regula S. Benedicti. Primis itaque temporibus inier christianos variee linguse et naCasinenMs, part. I. j.ag. 270.- CiJ Dell* prcseule dei iil g.eco .u Ha la, oaor.Biuc. i-rogresso e stalo lilrMre, Homa, rv.io d-i Urea. .no..ac. Ba^il.an. ct AlUi.es.
il) Hii.toria al.baliffi

1060 in SyGe. (5). Hic enim in epislola 36 ad ria floruit rasimum abbatem testatur (6j Armenios quos-

grxcomelchita, qui circa

annum

dam monachos

saecuto xi io graecorum

mona-

t7&8

cl

icqq.

(3J

CyrillusStylbopaht V.ia S. Sb, num.

HI, pag. 20. ap. Cotelerium, Eccles. grac. mooumenta, lom 265. (5J (i) Ibid. num. 32, lom. III. pag. 864 et 247. IV, i>art. C(r RlHi, Scrijilorum vclcrum n*a collcciio toin. b9. {*>) Ibid. pg. 166. II, pag

steriis

706
iVCTORR V. D. p.

DE

S.

NICIO. CONF.

NON

FONT.
;

steriis

esse,

Antiochiaj et Hierosolymis comraoratos haeeosque fuisse orthodoxos et ab omni

censent, iitulus imposilus

sed poslea mutaetaHerum


ri.

Eutychiange suspicione remotos. lUos Theoautem ostendit a tempore sancti Sabffi et vitam inter dosii coenobiarchae mooasticam armenio, permissu Grfficos egisse, sermone vero fucere consuevisse, jejusdem Sabse, rem sacram
reseos
prffiter

tus in Emmauntem (6). 6 Nondum absolutum erat S.

Hieronymi
1354,

ni.

seu

Emmauntis asceterium, quum anno


(7)

ut Benessius Karolus,

Komanorum

iierum tesiis et Bohemiae


titulo saucti

esi,

dominus
in

rex, fundavit

monasterium sub

Ambrosii

hymnum

trisag-ium,
.

quem

graece

pro-

Novacivitate Pragensi, et posuit in eo abbatem

ferre

num

jubebantur;. episcopum iusnperEdesseArmeuios habere, qui ab Antiocheno Grffi-

corum patriarcha impositionem manus accipetti.Ast aniea habebanl etiam archiepiscopum, gui in iiionasterio mixto S. Simeonis de Mon-

infulatum et conventum raonachorum ordinis sancti Benedictij quibus providit de bonis et reditibus sufficienter. Obtinuit autem a sede apostolicafa quapro monasterio Siavonico id

jam ante obtinuisse a Baibino


ipsius mouasterii

(8)

iraditur), ut

temirabili prope Antiochiam ad Orontem sedem suam habebat. Sed desiisse videlur hsec

ineunte Scvculo m eamreliguit S. Macarius archiepiscopus, Armenius simut dictus et Antiochenus, anno KHl in
cathedi^a,

quum

abbas et fratres tenere debeant et habere officium missae et aliarum horarum ad modum et consuetudinem ecclesiae Mediolaoensis secundum rubricam et ritum S,
Ambrosii.

Verum quum

circa annuyn 1420

Gandavense
.Nii6

S-

Bavonis monasterium trans-

meil-Hm
XIV

gressu^
5
r-

(1)

ibique brevi post mortuus.

HKcnlum
rigit
iihi

Varolus tV

Pnigyy
e.r*la-

Sed dum hcvc Grgecorum et Armeniorum qualiscumque conjunctio perstaret, invaluit


paulatiyn multo ^najor divisio, ita ut orientales, in pariibus latinorum versantes, regutas monasticas, rilus et Ifnguas orientales unice observa?^ent, ei vicissim latini inter orieniales

jnm

hanl

imUMa

Benedictiria
'rilut lafinit

mntiasleriHm
(lenFtiii

omnino latinizareni. Quas distinciio, iniiio non exorta ex spiriiu Christi, posiea nm ^mmuiM- jussa est integra custodiri, 7ie majora orirentit riiu itlntur maia. Fuere tamen qui Benedictinam utci. regutam cum rilibus orientalibus conjungerent. Cujus rei insigne specimen est, quod Carolus 1 V imperator et rex Bohe-iUise circa
tivvvi
S.

Hieroiiymi

certe

Eussitaintm hgeresis impune baccharelur, hoc delevii temptum et monasterium cum iot aliis (9). Metiorem sortem habuit Slovanense asceterium, quod Scecuto xvii extremo,, ut passim ex Batbini libris liquet, adhuc exstabat verum utrum tunc adhuc riius et lingua Ex slavxco l'ragensi ccb' slavica observarentur, non potui invenire. nobio ctAonia 7 Propaginem etiam habuit id institutum. daciluretjuxHinc apud Dlugossium, canonicum Craco- ta Crarrwiam viensem (10), sub anno 1389 legimus Wladi- sedem obtintl. slaus aecundns, Polonioe rex. cum consorte sua Hedwigi.. excitati esemplari simili, quod in civitate Pnigensi habetur, racnasterium Slavorum ordinis S. Benedicti, et sub ejus regulari observantia duraturura, sub honore et titulo
; : ,

medium seecutum xiv instituii. Bohemi quidem ritus tatinos sequebantur, ei Pragse jam
pridem degebani Benedictini monachi, ritus latinos linguamque tatinam observantes. Sed ptacuit principi, ad fundanda nova ccenobia
satis

sanctae Crucls extra rauros Cracovienses in op-

pido Cleparz, non longe a flumine Kudawa, sub poniificatu Petri Visz, episccpi Cracoviensis,
feria quiuta

condunt
ricio

et

post festum S. Jacobi apostoli^ dotant et pulcherrimo muro late-

propenso, Pragw habere benedictina monasteria omnium rituum, quos noverat. Hinc Benessius de Weitmit, canonicus Pragensis, circa annum 13'J0 mortuus Anno Domini, inquit {l), 1348 die beati Marci domiiius
:

poris, opere

circuitum ecclesiae, tam chori quam corsumptuoso et magnifico designant

chorumque
perficiuut et

ejusdem

ecclesiae
,-

cum

sacristia

Karolus,

Romanorum

et Bohemiffi rex, posuit

consummant corporis vero fundamentasolum jaciunt; quemadmodum usque in prffisentem diem (seu medio Scccuto x.vi) id
coram cernere
rio
licet. Et domum pro monasteligncam cum horto coustruunt fratresque ex monasterio Pragensi sumptos ad illam inF dautes eis pro dote. quamvis teIroducunt nui, viginti marcas singulis anuis de censibus et proventibus thelonei Cracoviensis. A quibus usque ad mea terapora et sub oculis raeis eccle:

primariura lapidem et fundavit Novamcivitatem

Pragensem ... Eodera anno fundavit mouasterium ordinis sancti Benedicti iu eadem Civitatenova, et iustituit iu eo fratres Sclavos, qui
literis

Sclavouicis missas celebrarent et horas

psallerent.

Et inferius sub anno


feria

dem auno
rendus
stolicae
iii

Eo(3) Pascha reveChristo pater dominus Johanues,


1372
:

secunda post

sia illa sanctae Crucis, et in re divina, et in


tutinis,

ma-

sanctffi Pragensisecclesiffi

archiepiscopus, apo-

horisque canonicis, Cffiterisque cerimosonoro cantu et lectione in

sedis

legatus',

consecravit
S.

monaste-

niis ecclesiasticis,

rium Sclavorum ordinis


civitate

Benedicti in Nova-

idiomate

Pragensi

per

prffifatum

dominum
;

Slavouico per monachos fratresque sancti Benedicti officiabatur etadministrabatur.

imperatorem fundatum. de miro qunque opcre consummMtum atqnc magnifiee dutatiim ita ut Pragenses quum pontem, ab eodem imperatore construcium, extolterevellent, solerent dicere poutem Pnigcnsem uuo obolo plusquam hoc coeuobium et ecclesiam Slovanensem Carolo fundatori constitisse (4) Cui dedicationi, ita pergit Benessius (5), interfuerunt ipse do-

Matthseus Miechovita

(11),

qui pturibus posl

Diugossium annis
pueritiffi

scripsit, tesiaiur in diebus

suffi. presliyterum Slavum idiomate Shivonico cont in u asse sacra facere ; sed saeculo xvu videntur hsec cessasse (12). Volunt

iltos

minus imperator

et

principes. 5.

Hieronymi,

monachos vesie rubra indutos fuisse, sed ejusdem formee ac retiquos Benedictinos.Atii guoque regutares Poloni amavere rubrum colorem sed non putem Pragse eum fuisse
;

quem

Slavi utpote

Daimatwn

genii su^e ac-

admissum. Basiliani pleyHque


l.

itali

miscent
(8)
.'i.

(I) Acia SS, luiii. I Apulis. j.og h73 i-t sc.m. - {:) An. Pelwl. Sciijnyies rcrum Bohciuuuiuin, l 11. p. 5111 (3) ll' p. 416 - (l) Ualbiim. MiM-.-lli.M,u Im.i... u:u ici;,.i Bol.c.Hie,'

551) el

:UiO.

l7)

PeUel,

reriiin Hiili-^niiL-aruiu, |.-5l)U.

Deri.-

I.

lib.

III.

X.

^3.

i..

<33

i.

III, v- 5fi9.

Epitamc
p. 435.

(9)

jli

lili.

iv. c.

(ln) lli.t.

PoU.ii

l,b. X, c.

127,

e.lil.

1711-

(11)

Chrn-

(3) |'elMl,

||

p.
c.

{(i)

Ualbuiu. fcpiloiiie rtTUiii BwhciiiiLuiuni,

U7.
21

lil>.

m,

iiic.foluuur.. lib. x, t: rvligieux, t. I. p ^i\).

49.-

(12) Cfr lll^lyol,

llibt.

des

ordns

jam

PIE VIGESIMA QUINTA 0CT0BRI3.

707

jam pridem
silii
Alia itutiluta. inguidti* lin-

missas latinas cum regulaS. Baaliisque orientalihus institutis; sed kasc

loci

origo.

Diploma Guidonis

AucToai

V. D. B

goM.

riiti* et

rtgulM diver-

larwngentitim
iunt-

plena corruptelis, de quibus videatur Rodoth^ 8 Ex hactenus dictis, ut id ohiter notem, apparet nihilum novi fuisse propositum ab egregio Thoma de Jesu, quum in libro suo de Conversione schismaticorum aliorumque censuit utile fore si in ordinihui religiosis, originelatinis, atiquot viri forent qui rituset linguas orientales in ministerio sacro usur-

comitis.

Quamdiu autem
est,

S. NlclaBihidem versatus

Qmim
cius,

S. Ni-

i.

Pauli

servavit proculdubio Benedictinam

deyoretla mo-

regulam; quandoquidem suherat abhati Casinensi, sponte sane non cessuro extraneis cellam sui monasterii Sed guum Pontemcur-

ntuterium

prope Ponlemcuri-um condidit. rittu

vum perrexit

grxad~

parent, casterum fratrum suorum leges et regulas secuti. Huc autem non pertinent Dominicani seuFratres Pr^edicatores Armenii, qui lingua quidem Armenia in sacris utehansed potius tur, sed ritus servabant latinos similes erant iis llUjricis, qui Missale et Bre;

novum erexit asceterium, aliam omnino mentem induit. Grnecamenim assumpsit regulam; et dirx imprecationes factss adversus eos, qui eam in
et in

vicina silva

cos plant

mi*it

viarium

Romanum

in

linguam Slavicam

versa kahent. Neque etiam ad Armenios itlos et lllyricos acce^si^S Nicius, sed potius ad modum et rationem Armeniorum, qui S.

linguam latinam vertere auderent, ut constat ex fundationis diplomate Exstat enim adkuc hoc diploma et ah Erasmo Gattola (3) editum est, atque infra a nohis edetur. Neque mirum solis enim Grsecis servare volebat id
.
:

ccenobium

Sahse instituta sequebantur, et maxime ad Slavos Pragenses et Cracovienses qui regulam S. Benedicti sociabani cum ritihus et lingua Slavonica. Quod hoc loco latius expli,

timens verisimiliter (multis aliis adjunctis indicatur hic timor) ne, si latini admitterentur, paulatim pars eorum fieret
;

major atque earatione sui populares excluderentur. Ceeterum parum aequi videntur fuisse erga latinos etiam sanctissimi inter Graecos viri. Solas enim suas consuetudines
et disciplinam amare noverant. Unde prodigii fere loco est, quod 5. Nilus, Cryptseferratse ahbas, digy^essus aliquando ad Montem Casi-

candum non
Ouini
ikin in
ttfrio

est,

quum

in ipso

fragmento
;

Vitce satis declaretur.


priiix,

nwna GuiCicuitia

nenti S. Nicolai

de

reijHlaiii

Be-

nediclinam
lervasse cen-

Casini tamen non mansit beatus vir sed prius consensu monachorum cellam S, NicoIdi, non procul a monasterio dissitam, incoluit ibique discipulos admisit. Ignoraveread hanc usque diem ipsimetque Casinenses antiquiora hujus loci fata. Audi Erasmum Gat9

tenduu est S.

Njciw.

tolam (1) Coenobium S. Nicolai Ciconiao, quod uno et sesqui lapide a monasterio Cussinensi distat in valle, a qua cog"uomentum sumsit,
:

ibique a monackis et jejunio sabhati, quod Grgeci omittunt, interrogatus responrfi7 {4') Qui manducat non manducantem non spernat et qui nou manducat manducantem non judicet Deus enim utrosque assumpsit... Nos igitur bene facimus, sabbato non jejunantes
,
:

num

in detestationem

abominabiliura

Manichaeo-

primum nomiuntum
II

reperi iu

buUa

Victoris II,
:

anuo 1057 data, ubi Lebc leguntur


Albaneta, Ciconia, etc.

"

Cella

Incoluere hoc coe-

nobium

SS. Guinizzo et Januarius ejus disci-

pulus, utrefert Victor III, lib. i Dialogorum, cap. 20 et seqq.j atque Petrus diaconus in line eoram Vitae haec liabet ; " Sepultus vero est
'<

(S.

Guinizzo) in ecclesia sancti confessoris

.-

Christi Nicolai in loculo

plumbeoad

dexte-

" " "


II

ram partem
conia,

altaris

in

loco, qui diciturCy-

in quo et S. Januarius discipulus ejusdefunctus una cum magistro suo positusest adquorum merita declaranda mira
:

diem usquehodiernum patrare non cessat Deus- " Plura dein indicat Gattola diplo. mata, in quibus hujus asceterii mentio fit quaeconcludit his verhis Coenobium istud ad tempora usque Urbani VI perdurasse conjicimus ex membraua, quse iu capsula, ubi corpora
in
:

rum, eo die lugentium etcahimniantium vetus Testamentum... Et vos necessario jejunatis, pfEepurgantes vos ad sanctum resurrectionis diem seu dominicam. Rarissime simile responsuni apud gnecos reperies neque tunc temporis minus acres erant adversus Greecorum usus pturimi e latinis. Ast hi jam pridem omiserunt hanc calunmiandi pruriginem, dum ea adhuc est omniurn fere orientalium supina oscitantia ut in barba, omnimoda carnis abstinentia, vestium forma ei aliis hujusmodi religiosam vitam prsecipue sitam esse arhitrentur. Quamobrem paucissimis ahhinc annis episcopus Russtis, vir cseteroquin non indoctus, in acerrimo adver;

sus catkolicos libro, Jesuitas sibi jugulasse visus est, quumy quid hi homines sint definiens, dixisset eos esse religiosos o/pcium
ecclesiasticum non cantantes, vinum bibentes et carnem ^nanducantes, quasi tales homines ridenda ludibria forent et certuni argumen-

SS. Guinizzonis et.Januarii exstabant, posita, haec verba referebat " ReliquiaD SS. Guiniz:

" "

zonis et Januarii a S. Nicolao de Ciconia ad

tum de
11

ecclesiae catkoticee apostasi.

"

monasterium Cassinense translatae tempore Urbani sexti ut juramento testatur D. An;

In diplomate

autem

illo

gravissima

In diiilomate,
iiinr cnnscriflii^

toDius a

Neapoli,

archivista Cassinensis, qui

bisdiversistemporibus haec verba legerat. Hoc deinde, imo plus septuaginta annis ante, coenobium officio decanatus unitum esse voluit Thomns abbas, quicirxa annum 1^04 Casino
prsefuit
(2)
;

donec sub

medium

sseculum xiv

Urhanus papa Vhoc officium extinxit et toco decani priorem esse jussit. Verum kgec jam
nimiutn nos avocaverunt a S. Nioio.
$J

cubat di/pcultas. Omnia, qu3e in eo dicuntur, conveniunt cum Vitee fragmento ; sed loco quod, Nicii abbatis legitur Jacobus abbas quamdiu integra S. Nicii non prodibit Vita, aliter expticari non poterit quam dicendo eum fuisse binominem. Sed ea tunc temporis jam erat omnium prope orientalium monachorum conditio, ut quum seecularem vestem deponerent et induerent angelicam, abjecto seecutari nomine, acciperent novum. Valde
:

videlur

diri Jiiciibus.
I)c

noininum
a

iiiiitulione

innnachii gritr-s nmiriKifa

II Constructio monasterii grseci

late

patebat,

ille

nominum

mutandorum

(I)

prope Pontemcurvum. Hujus ct q- " (^Ml^i^ H.slonr. C8incni, prl. l.p. 218

ad Passionem S. Crescii (5) de mutato in haptismate nomine atiquid VII Seplemtiiii. p. 52U. i^) Acla SS. (oni. X 0lobru,
usus. In annotatis
t.

p.

m.

jam

OE
708
AltCTOEI E.

S.

NICIO, CONF.

KON PONT.
j-

^i^

cou tilva

Ponticurvo prO'

V.

Ldato nomine
rem

dixere

compu

.^

etiam dtsseriaiion.,.^^---

^^aine

^eu Fregell crt peninei. ^'


i

^fM

~"..

"

..

Cariliani a

f,;e

et

conversatiou.s u.ta ejusdem

ntum

tecta

u
^^
.

^^^^ ^^ ^^^^^^

^^^^

5-ommar-tt. an<.sm discipuloet quarto Cryp^ Teltus. de iUius seu abhate W^^'"'^'^ ferratx hegumeno S N.lo qu est S. B.siu.s a s e.ceptus state fieret ahaccedente B?rsagiens quantus

codicem gr^cum

i,
^

ZuaSaracenos

^rator Ludomcus 11. ex expulsurus. anno 866 .em

Et

non est pontemcurbnm, profecto necesse con,.,, ante hunc annum lUtus J J"^

Tu^do

ille

adoleseens.
induit

subito

^o- '- ^

nomeuque ^nZicaveste Pancratiusin _ Sosuit. Et

Bambo

'iropepontem

^^^^^ ^erisimile est lU do. plures jam ante exstiUsse

E";^^;;.::^
nSuatus
ejxuquc vnrietatibu

'(5rT'B.sa,us

Bf;'^^ lu bapUsmo

ZZquemadmodumplacuitegregtohtstopco id (10,. Quo animo

^Lsi

f^ceM^
qmm

et

Ba.tholom^.s cum angel.cum

T^t^oca
Zumloml

animad.ertit Sciomma. tslum adhuc rius.ipseBasilianus (6), usum ad,ecta lege ut suotZpore perseverasse, ea vetu inchoetur eadem litera ac

zlhs dusnarrat Ignotus Casinensts. inqmt (U) subfacto, Leoni prxluxit. Hoc qui vehementer ob a jure Capuanorura, duxit se Et reapse utsej hoc affligebatur a Cruanis. tueretur, coactus futt suo.

Pandone. domino

cumMagenolfo.

Tutnovum nomen

sit ordtms Basiduobus Mts modts tannst ea olim mutatio consuetudo erat l^rcumscripta non erat. Sane utrique nomim com-

sancti

Engelberg^ imperaquo ambo stmul novo "pacturn inire. discord,abrev^^er TastroUrentur. Sed
affini

eos orta est.

Rodoaldum cum

fihis carcere

utprimumelementum

neque prtus erms.t concluM Magenolfus.


Beneventani principatus feu. '^-dlmTensebatur Ponscurvus U)
,;

non certa, neque stadeprekenditur quemadmodum nunc apud grs^cos erat


;

sed kaec

TAnTm

.A-

bilis

est

r>us

vit^ monaSerblorum, in monte Atko, exemplari, sseculo xii stic^ apud orientales ab alia litera mcxno7nen novum accepit,quod nomen erat, mi Rastko enim sseculare ejus Sabbam mutavit {!). Quum quod in Sabam seu adhuc fierent, multo itaoue sseculo xu ksc prius erit sasculo x S. Nicium

Sabas, Sic celeberrimus S.

arckiepisco-

prtnctpattbus tunc temporis Landulfus ZentZet Capuano simui potiebaiurfeoanno 98. x, postquam nue extremo sxculo pendebat

Be-

^puaa Benevento separata fuerat. constat pZZrvus a Capua. ut ex ^nU^o Landulfum


cumt '^noscuntur
et

minus mirum

%iomat^s. ubi Quido -comes dominum suum nunprincipem Capuanum. patrem, Ante Adinolfum. Guidoms
comiies Pontiscurv^J..ter Magenolfum; sequentes dabunt Rodoaldum Laureni^^ Joannes Bapiista Federici (14). Morom(\6).Ve^ [\^]ei Cajeianus

quum vttammodictum fuisse Jacobum, seu, iniit,nomen assumpsisse noneadem nasticam quum tunc incipiens qua prius. Imo,
litera

nomtms mutemporis inter Benedictinos invaluisset (quem usus tandi usus nondum,
anumquamadmiserint Casmenses
facile fieri potest ut,

Justinianus

dubito,)

tllecomUaius rumineutes^culoxu factusest principem Capuanum penes Richardum 11.


nui

ium est,

quum diploma td serippristinum adkuc suum nomen serva:

ret S. Nicius

ad hoc enim usque iempus non orientaliainsiituta eum secuium fuissejam


innuimus, sed Benediciina. comes 13 Concessit hoc diplomate Guido
lom. I KcVil S. Dotilhci, num. 6, Acl. SS. Marlii, p. SI9. U) II.1J. bruaiii. p. 582. -(i| AtU SS. lom I viu d. (4) Brcve i.oUiia dclla lom Vlf Sr|.l.. p. 281.
(1

uttque quingentis libris. mimmo nonest Meum preiio. Casinensibusvendidit. neque unus dein explicare faia varia ejus fccderts Vtenignoratanno 1815 ariiculo

eum

sanctse sedi nensis restitutum fuisse ineunte saeculo xv aicomitatum. quem ab


,om.
.,

hunc

p. i ct SO.

(..) Ap.

^-- Tl.....rus^.n,^

B.rlolom!ro. V. U. ' l7| C(r A 7S cl 79.

(5) llnd.,

,,.

7S.

(6)

Ibid.,

N^mBiiia

rcnno
_

(9) Llironicum lom. VU, p. -239 cl seqq. Mur.|or, Scripu. rer. U.\. l. IV, 0,iiciise, hb. I. cap 58. ap. badia di Moute-LessiDO, ^IO) Tosli. Storn de lla 314

9.

'**)

Chodxk.., Lfgcndcs sUves. Lcs Lorcnio Giuntiiiisni. Uiiionario del

di' Nopoli.

p. 98.

versissima

DIB TIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


versissima fortuna possederat (1). Anno 1725 Benedictus papa XIII civitatem cathedralem eam fecit, unitam Aquino cujus episcopus
;

'09
ACCTOItS

episcopis orientalibus , qui in occidentales partes venirent. Quod forte etiam aliquantum valuit ad cselitum honores deferendos pluri-

V.

B.

jam pridem
priw" comite$
admirabili
tHulio id

sOlehat

illic

residere.

primum condiderunt Pontemcurvum, maxime Magenolfus, admirabili pro15 Qui

op-

pidampronu}-

curarunt solertia ut ad novum oppidum in^^^^ advcnirent iique belli et doyni strenui
essent et industrii
;

,icm

anim
lam fari-

quw

res

tam

feliciter eis

forie
lci

fucrunt in

cessit, ut mtraculum, quod oHm Romulus ct Remus in ripa Tiberis ediderant, luctuosis-

admitlfndis
monachii!

grx-

simis medii eevi temporibus super Garilianum renovari videretur. Ignotus Casinensis monachus qui sub annum 884 scribebat certe probare non poterat facinora, per quse ad ha^c prodigia via strata fuerat verumta,..A __.__.j : t:^^^ ^ n^y*_ men non potest quin cum admiratione de Ma, ;

bus ex eis, quorum nomina alibi retulimus Contra Orientales moderati ingenii (6). probe conscii qude in suis asceteriis agerentur, sentiebant plane aliter. Certe S. Nilus, dum inter Casinenses degeret, admirabatur egreg-iam illorum disciplinam et bene ordinatam vivendi uormam, coUaudabatque instituta eorum plusquam nostra, ait ejus biographus (7) et tamen viginti qninque annis ante disciplina monastica prorsus illic pessumive, ;

rat

(8).

17 His

tamen innuere nolim fas

esse

ambi-

^'"*'*' ''"'" '*""

gere an

genolfo adjiciat (2) Rudem populumque indisciplinatum, quem invenit, docuit more palatii noveesse prudentissimum et qui prius non
:

rant nisi caepe et allia,

nunc ab
;

eis

centum

principales exquiruntur solidi ; etiam et hostili armati proficiscuntur exercitu ita ut manu

valerent et divitiis, quandoquidem, ingruente aliqua necessitate, principi seu comiti suo veciigal solvere poterant centum solidorum, tantumdem pendentium quantum nunc penet tantumdem valentium dent franci 435 quantum franci 3,480 (3). Post Magenolfum perrexit Ponscurvus civibus crescere et opihus ; atque haud scio an oppidi iUius comitum mens fuerit in admittendis grsecis monachis ut vicinarum silvarum pars mutaretur in
,

S. Nicii monasterio disciptina .,emamnaCnnt.yn. floruisse nm-niytn noi-cii/i- cUogrwcoS. Contra H.nvii.ixnp. omnino persuasum habeo ; atque inde fortepaulo post facile c/mo mona^'^'"'""'^'''^obtinuit S. Clinus ut sibi in eadem silva "''"** .* atiud construere liceret iia ut paulo ante , tJtriutque fan n tmens S3eculum xi ihtdem surrexetnt 6. Pauti ^^^ monasterium, auctore S, Nicio, et paulo post S. Petri, fundatore S. Clino. Circa utrumque crevit deinde vicus (9). Verum anno 1093 Rainaldus, comes Pontiscurvi, opportunum E sestimavit graecos inonachos dimittere ideoque, quum tunc moris esset in Italia ut prinHny^iiPrif. floruerit.
i

._

,','

cipes pro libitu aufer^rent et donay^ent

mona,

pro steria, divina inspiracione compulsus mercede et salvacione animae suffi, et suprascripti

geuitoris

Guffridi et

g-enitricis

suae,

ut

apud altissiraum
,

Domnum

de suis facino-

ribus misericordiam et requiem invenire valeret

agros
qMicxtcr^m

et rudicolss

circum nova monasteria

obtulit in sancta ecclesia et monasterio

sedes suas figerent. 16 CcVterum res mlde notabilis est: dum mnpermagna Ualiw meridionalis principes bellum gerevcneratione a rent cum grmcis ut eos inde expellerent
latinit habiti

beati Benedicti, quae sita est in castro Casinl

Moutis
et

unde rector

esse

videbatur

domnus

Oderisius, abbas venerabilis,

uuam

ecclesiam

lunt.

favebant simul plurimum grcEcia monachis. Sic cum S. Nilus circa annum 981 venisset Capuam acceptusque esset honorifice a Panqui magnam dulfo, tunc temporis principe vitse partem exturbandis ex Italia graecis im,

penderat
viris;
ita

et

adhuc impendebat ut de eo in episcopum


,
;

et nobilibus sibi

eligendo

cepissent consilium (quod etiam successisset, nisi princeps morte prseventus esset;) tuuc vocato illi ad sese S. Benedicti praeposito Montis

monasterium, vocabulo S. Pauli apostoli quae est sita infra fines de jam dicta civitate et Pontiscurvi, in loco ab ipsa Furesta (10) diplomatibus monasterii S. Petri quum in de Foresta abbates grseci non appareant post annum 1072 (11) , valde verisimiie est id sub idem tempus donatum fuisse abbati Oderisio. In utroque perseverarunt Casinenses monachi usque ad seeculum xv. Utrtonque similiter prsepositura erat ; et S. Pauti
;

parochialis ecclesia

facta est

s3eculo xvii

Cassini (-ianctissimus hic erat Halig-ernus) injunxerunt ut beato viro concederet monasterium, quodcumque ipse vellet, e monasteriolis

adhuc exsistens. Sed nolim his diutius inhasrere; quum quiplura volet, facile adire potest
et civilem in

sancti patris nostri Benedicti.


,

Quod praeceptum
,

Gatiolam, jurisdictionem ecclesiasticam utrumque locum fuse explican-

b'

concesserunt Casinenses S. Nilo exsecuti ejusque sociis monasterium S. Michaelis nomine Vallelucium (4). Quum autem Normanni magna parte Magnee G^^gecige et dein Sicilia potiti sunt et grsecos nobiles militeidetn videre fuit, sque inde exputerunt splendore excitarunt Plura nempe maximo
,

tem, 18 Sequitur

de quo Diphma, <{ui> hactenus prsefati sumus et quo Guido, Pon- *^^^f.l'^^^''^ tiscurvi comes, concessit Jacobo abbati , p,.^ ^^^. (quem diximus eumdem videriac S. Nicium,) catis monmie-

jam ipsum dipioma

quxcumque

necessaria essent ad fundan- numcomierc


et

grsecorum coenobia (5). Cujus rei causam puto esse quod greeci monachi, longa spissaque barba conspicui, vestium amplitudine et
singularitate omnium oculos in se trahentes, quam orienet gravitate quadam habitus tales facillime ostendunt, venerationem animis ingerentes, specie religiosores videbantur monachis latinis. Atque inde (ni fatlor) omni eevo et nuperis etiam temporibus pro,

dum 5. Pauli de Foresta ccenobium. In nomine Domini nostri Jeeu Christi. Sexto auno
principatus domini nostri
principis,
cio.

occtuionem'^

naHus^iarubi,
qui
el S.

Ni-

Laydolfi

gloriosi

cius,

Et ideo comes hujus

mense november, duodecima indiceg-o Guido, Domini providentia


civitatis

Pontecurbu

et

fiUus

bonae memoriae domini Adenolfi comitis, animatverto, quia oppressus multi faqualiter et cog-itare quid cinoribus coepi ut de meis peccatis deberet esse ag-ere,

quoddam

clivis visus est

populus ad eximiam quamreve^^entiam ?nonachis


et

dam habendam
[\\

consultnm ; et ut misericors et omnipotens mihi subveniret et ut ab ejus ira fugrere vale\

Dizionnrio d. cni.luione. tom. UV. p. 9J;.fYlV~ i, col. /1. (3) Lfr Uber, l. IX. pail (2) inscripiions, fllimoires iur la forlUDe, eic. Acad^mie dcs VII Scptem(1) Acta SS , t. moires ilrangcrs, t. I, p. 2lil>. grcco in Ililia, 525 el seqq. [) Rodoti, del Rito bris,

An. Girevmro.

m-

[G) Acta SS., t. IX Oclobns, p. <j^5-.epi' (8) Agapeli papie H VII Scptembria. p. 326. -(9) ivn, ap. Migne; Palrol. latina. t. CXXXIM,col, 913. Ib., p 294. GallolD. Hisl^^CaUiD., parl. ., p. 270 et 294- (10)
II

u. 8! et seqq.
,

(7) Ib

l,

p.

_(U,Ib.,p.270.

^^^^^

^jjj

DE

S.

NICIO, CONF.

NON PONT.
vos teneatis
_ _ .

V.

B.

*ralercna

. ^i^r.^ jpee mmi suspicor, inRP mihi ret* Tfllia cogitando ctim posuit, ut pro tantis affait et in corde raihi construere ; et meis neqniciis monasterium mihi direxit ante quia placuit ei. spiritalem domneJacobe; faciem hominem, videlicet te,

sencialiter ^

et

dominetis solito

D
dat;elaiuitui

more, ut unus et alius abbas cum suos monacbos dominare suum monasterium: unde et
vobis nobis obblig-amus,
nostris heredibus

KiUgrtri
habiient,-

ibi

ut neque nos, neque

Frcgella?

ioco, in deserto et vnsto in cujus providencia, ipsi Fergih ipsa Furesta ab

ubi dicitur ab

non habeamus licenciam de monasterio, vel de suprascripto suprascripto loco foras eicere, aut de vestra potestate subtrahere. ve. extra.eon, ibide. abbate. per nuamvis daccione mittere omnibus diebus viquamvis moriente, de ipsis qui remantffi vestrae ; sed tu serint, et tecum sunt eligant ipsi fratres quale
ipsi voluerint, et faciant

"'Lt:hrp:r.r^T:el Vjo m^ quffi mihi pertmet


tua dicione
et

a X;!;:;
^

s'ob

potestate proposui pro

anima

genitons mei, mea, et anJma domini Adenolfi Mariffi genitrice meffi, et et pro anima domnse meae facere ibi pro anima Defolgarde uxoris ab in ipsa jam dicta furesta
in

eodem

loco

stra promissio

abbatem. Sed hsec nopermanente et omnia quae su;

Frcgolla?

ipsi

Sergiiibus * monasterium

q.

locum vastum
ea per-

et

desertum sub potestate

mea cum

Jesu Chnsto missione Beoque Domino nostro potestate tua jam faciendo, sub presentia et
dicli

perius legitur in vestra t-t de veslris monachis, ipsa vestra et de vestris successoribus, qui de maneat in dicione et potecongregacio fuerit,
state

modomini Jacobi, veuerabilis abbas et ut, Deo volente, nachusdegenereGrecorum;


per
esse.
te

ibidem

monasterium

debeat
et

amodo

ipsum S. monasterium de vestris gresempitercis monachis siut amodo, et usque iu num. 22 Et si, quod absit, et divina avertat po;

et

(idimil 8ibi li.

concedit terra$, in
irl

19 Et
looo

cum

in

eodem deserto
,

heremitano
promis-

tencia, ut sibe vos nos, aut nostris heredibus, vel nostris successoribus de hanc nostra pro-

centiam reuicandat donalionis;

quibm

ecclesia construitur

cum hac

condatur.

offersione omnia, sione per scriptum aiium et in continet, confirmare promitto, et quffi hic poecclesia super ipso sancto altario eadem

missio seu dacio aliquid diminuare tembtaverimus absque undecim modia, quffi nos ven-

E
Fregella?

malo ingenere absque omni retractatione vel


nio

cum

his fines et

cum
;

his discurrentiis, ut

per has fines lociim ad utilitacircumvaliatum pra*dictum et tem ipsius sancti monasterii commaneat ,
presentialiter declaramus

ut

ditum. habemus in ipsa junctura de ipso Surgile*, de ipsa cosa componere, et dare in vel ad ejus suprascripto sancto monasterio psense nominis seu custodibus rectoribus auri obrizi libre mille. Et post soluta pena,
,

hffic
lis

nostra dacio et promissio firraa vel stabi-

in

domne tua potestate consistat, qui super, monachis et de vestris sucJacobe, et de tuis
cessoribus, per nos ad defensionem et utilitatem ipsius sancti monasterii pertinentia; pro-

perraaneat in perpetuum. Interdum autem et hffic promittimus, ut si, quod non optamus, eveniat, ut sibe vbs aut de vestris monachis
exire

cum omne

vestra mobile, absque


,

omni
hereVPlal 116 r$jfu-

nostra
dibus.

contrarietate

vel

de

nostris

mobenda autem omnem

dubitacionera de corde

et nostro; et ut a presenti habeatis licentiam in eodem loco introeundi, et labopotestatem

randi, atque edificaudi,

eumdera locum et sanctum monasterium pro hac nostra prommissione, fines et pertinencias declaramus,
die presenti in ipso

ego Guido comes, vel meas heredes, vel in eos successores hanc nostra dacio, seu promisio pro qualibet ingenio dirumpere
23

Nam

si

la

eix

grxco

lalinc verla-

tnr:

quas a

seu removere quesierimus, aut de suprascripto sancto manasterio aliquit diminuare volueri-

jam nominato loco et sancto monasterio damus; vidilicet prima parte per
has
Limiiet designat^

mus,

vel

quicumque exinde hanc regulam quod

dicitur Atticam in latinam convertere voluerit,

fioes.

20

Quomodo
et et

S. Martini.

cacumine de monte mergit de ipsum monte in ipsa


incipit per

valle,

quomodo traversa

ipso ribio de ipse

maledictus et excoramunicatus fiat a Deo PaFilio ejus, Domno tre omnipotente, et a vivifico fiat conderanatus, et a nostro, Jesu Christo, proSpiritu Sancto fiat confusus in ima tetri

cuti, et directe vadit in ipsa macera, et quali-

funda inferni

sub anathema
;

fiat
;

a trecentie departera habeat

P
{Concilii

^ ter directe vadit supra monticellu deCalilana, et desuper ipsu jamdictu monticellu et directe
vadit in ipsa via, quae venit de Cajeta, et qualiter traversa ipsa via, et directe vadit in ipsura
fossatu

cem

* et octo patres sanctos

Wi-

Petrusu

qui raergit de ipso puczo

cum Juda traditore compar efficiatur impiissimorum Anns et Caiphffi, Pontiique Pilati atque Herodi, et maranatha fiat hic et in futuro. Amen.
,

reeni primi)

daversa, Alia parte ipsu predict. fossatu quomodo pergit in pede de toro de Giguanu et tra-

24 Et

hffic

cartula de omnibus,

quffi

continet,

demum iotemniUifcfijwii
Ker-vari crirat.

FregelU?

versa ipsu fossatu directe in ipsa cosa. Tertia parte jam dicta cosa, quomodo mergit et conjungit se in ipsu Sergile* de Vitri. Quarta parte
ipsu
in serra de

quomodo sursum vadit monte de Vitri, et direc^te vaditin capite de monte S. Martini. Haec autem praedijam
dict. Sergile et

firma et stabilis permaneat in perpetuum. Et taliter ego, qui supra, Guido comes, pro redemptione animffi meae et pro aniraa domni Adenolfi genitoris mei, et pro anima domuffi Mariffi genetricis raeffi, et pro anima Dafelgard uxori meffi
feci, et tibi

ota pecia de terra per indicate fiues, et aquas,

Magiperti notarii acribere jussi in aptu Pontecurbu. t Ego qui supraGuido comes. t Ego Ilado judex. t Ego Bernardus. t Ego Kadelgisi.

montes, et coUes, et valles una cum arbores, et cum omnia ibique intro habentes subter, vel super et cum vie suae ibidem intrandi, et
exiendi

oum ambobus

ripis,

quae vobis eon-

cessum habemus ad molas faciendum, et ad episcacionem et cum omuia edificia, quse eorum
merueriut.
lilirrlatent f/i-

ci^^c;

21

Has

fines

et

discurrencias per nos


traditas

in

gendi abbntii

suprascripto

loco

cupimus ut pre-

LECTIONES

711 DIE VIGESIMA QUINTA dCTOBRIS. desiderium suum in lucem deducens, cunctis fratribus humiliter exposuit, inquiens LECTIONES
:

EX MS9.

DE
Ex

SS.

NICIO,
Manni.

Peto si huic congregationi non displicet, ut cellulam aliquam sub monasterio nostro positara concedere mihi dignemini,
"
,

collectaneis mss, P.

in

qua valeam Domino famulando proficere. w Accepto itaque consilio, fratres prebueriint ei

quamdam

cellulam, nan longe a monasterio,


;

S. Nicii ortus.

AdventusCasinum. Habitatio in monasterio S.Nide Ciconia. Constructio


monasterii graeci apud Pontem-

vocabulo beati Nicolai

colai

quae vulgo Ciconia nuncupatur &; iu qua pater sanctissimus degens, sedulum Domino semetipsnm exhibebat. Cum autem fama sanctitatig ejus cresceret,

plurimi accedentes ad eum postulabant se sibi adjuugi, quatenus perfrui possent tanti patris
benedictione.
3 Lectio
teetia.

curvum.
S.

Tudc
!

ipse,

pius ut erat

Nicius, ex

EC?rio

PRiMA. Postquam

Salvatoris nostri di-

hincAquinum; ubi non invtnlo loco

pater, incepit intra se reprehendere

seipsum,

apfo

imtta Chatcia
oriui, auditis

J^vinitas, per totum

muudum

vulgata, atque

verbis
gelii,

evan-

est, omnis hEeretica pravitas simul depressa partes orbis ubique etsoljustitiffi liqueret per terrarum per suos apostolos suorumque suc-

Veh mihi Quomodo vivo, manibus non laborans? Secundum regulam suscepi. nec cuiquam juvamen*?Decetme vocem redicens
:

vionusticis usitmSj pergil

l'onteincur-

colere Pauli dicentis

'eorum successorcs

cessorum

*,

dum

multi essent ad catholicam

fidem conversi,
versa
culi

quidam eorum pro ejusdem

diraicantes, per difidei integritatate viriliter tormentorum genera, eis a tirannis se.iitogflta

arrog-ata

*,

spernendo
;

mundi

gloriam

alii autem licet in adepti sunt sempiternam saDguinis efFusione martirium non pertulevoluptatem corporis rint. voluntarie tamen

vum. Bic a Qui non laborat, non Guidone romi" manducet. Et sic intra se, ut dictum est, te el ah in" Vadam, et circumeam provinciam, et rotis jiluriait Quserite mnm jiivntur quaeram in nomine ejus, qui dixit irt conitrHen" et invenietis, locum, ubi oratorium ad dn monasterio quotidianum ministerium fratrum construere S. Vanli de queam. Aliquautisper itaque transactis die- Foresta. bus, iter arripiens, venit Aquinura c; et, cognita 'mpple prae:

-'

famasanctitatis ejus, plurimi

cum

precibus ro-

bfo

proterentes,
liis,

munditiam

cordis et

carnis vigi-

orationibus assiduis et caeteris observationibus mandalorum Dei redimiti et


jejuniis,
fulti pariter

gantasuis finibus ne se absentaret, volentes ei nobiles cives, ut dictum est, providere. Inde
locis singulis peragratis
,

regna mercarunt

aeterna-

Ex quoet nullis

congruo
militer

suiB indeprecationi,

nec aliquo reperto referens ei * huest inde

corum

rum

* itaque collegio extans, vir beatus Nicius


;

grates

migrans profectus
ibique a

a pueritia totum se Deo commisit

Pontemcurvura,

ssecularibus delectatus, omnibus modis per duit suo pectore condere divina prsecepta,
stu-

quae valeret vincere

raundum

et fieri

merere-

Gnidone, tunc comite urbis illius d, et a civibus cjus quasi pater suscipitur, veneratur etejus voto benigne parentes, tara comes ipse quara cives
;

turmembrum

illius

qui dixit discipulis suis

imperant
nostris.

ilU

Peragratis et exquisitis finibus

inGaudete, ego vici mundura. Sic est enim norainis ejus. Nicius attice latine terpretatio cum dicitur Victor. Hic autera genere Calchea, parentibus esset orbatus et ecclesiarum limina

ubicumque aptum et congruum ad tua vota complenda locum inveueris, ibi suffragantibus nobis juxta tuum mandatum liberam habeas potpstatem implere quod quaeris. " Aperueratenim eis voluntatem suara de oratorio, sicut prgemissum est, statuendo. Vir autem Domini post gratiarura plurimas actiones, signans se signo unitati.s, caepit huc et iliuc
loca diligenter perinvestigare
;

frequeuter visitaret, audivitin


:

illis in

evange-

Uo Dominum dicentem habes, et veni, sequere vende omnia quaa me. " Quo audito, divinum prseceptum trapauperibus eroliens ad se, vendidit omuia et
/-

" Si vis esee perfectus,

et sic venit

ad

gavit.
vrc(is Hiiif((s

accipiens, % Lectio secunda. Post hffic iter

locum, qui vulgo nuncupatur Foresta e. Ibi fixo gradu, diim considerat amplitudinem loci,
Utvideo, hiclocusestaptus aquis, lignis, lapidibus, pascuis, montaneis, plauitiis, ruriait
:

leiUa(ioni(j\ig,

Dorainum precabatur, ut eum ad locum talem


dirigeret, uti
;

"

venit Ca$i-

num; $ed pau to jmt peri/it


fid vicinuiii

monasterium
S. Nicolai

* po&set complere quse concepeet sic per longa itinera fatigatus* rat mente hostis multa ingerebat ludibria, cuantiquus piens illum a suo proposito revocare. Sanctus
veropater, armans se ipsum signo salutis, dia quo cebat " Dominus defensor vitm meae
: ;

bus, hortis colendis

et

satis hic

omnem

fra-

trum valemus, Deo ordinante, officinam perquidquid ficere. " Revcrsus autem ad civitatem,
rei

de

invenerat comiti et civibus enarrat

qui

Ciconia

fnli"ato

"

u
"

insurgerent inimici mei adversum me, in Domino ego sperabo. Unam omnipetii a Domino, hanc requiram, ut habitem in dorao bus diebus vitse mese
trepidabo
?

Si

gaudio et exultatione repleti, in crastinum valde raane omnes siraul pergunt od locum, apta ferramenta portantes ad incisionem U-

Domini mei. Et sic omnis illa fantasia sicut fumus deficiebat. Igitur ad dcstinatum masibi ob omnium locorum domino locum voto cordis et animi tendens, pergno cum
'siiam

gnorum. Nec operi finem dedere, quam tansentibos tura in nemore abarboribus, vepribus, emundarent; quantum eis alraificus et scopulis pater prcecepit. Emundato igitur et purgato
eo suffragante per quem turris David loco erecta est contra faciera inimicorum, construmonasit ibi beatns Nicius, verus monachus, Pauli aposterium ad honorem Dei et beati
,

venit in ecclesiam beatissimi Benedicti, sila* susin monte Casino. A fratribus benigne aggregatus est, ceptus, sanctse congregationi orationi et contemplationi sedulo vacans. Non

regulariter sub babitu sanct monasticae religionis, aggregatus * locum * frastoli


;

in quo,

'agcrcgtis
'dele

*li*no?

multis deinde evolutis diebtis, consilio nutu*


dicebat,
cis

tribus,regic8eIico militavit.

nulla posse
et

ratione

latinis et grse-

orationibus

officiis

convenire.

Idque

4 Lectio quauta. Interea subulcus praedicti ingecomitis dammum saepissime monasterio

Puniiur romi'
lit

fubutciii

Octobris Toiuits XI.

94

rebat;

DE
712
uuss.
quod um veaarat.

S.

CLETO, CONF.
.,

NON PONT.
D

fratribus correctus a rebat- et, multoties pravis act.bus per deterior in suis

Se

sevo atque nunc etiam dicta XaXi^ta, medio Chalci et Caravi, jacens ad occiXaXxn seu

^e:singulosinsistebat.Quodcumpatn^^^^^ admouens ^^os blande^ tres denuntiassent, verbo ahquo eum !cavete inquit, ne saltem Deus t ;rprl;umatoffendere. Potest emm ab et no compescere, iUum a nostro damno famulatui pu^
excitos, suo eius inspirationibus

ferefata semper dentem insui^ Rhodi, cujus civitas, porius et temohtinuit. Olim ibi erat appa^ Apotlinis, cujus vestigia adhuc

vlum
rent

Mire erat

feriilis

frugum

et

ficorum.

Nicolaus et alirn Ferebaturistuc advenisse S. inquii Chrisiophorus BonEapropter,

fabulx

'facium

,p;,teieDs

Cum ^e in>quu. i e juxta oraculum viri Dei. et post aliquantui^titum * sopori dedisset. justo jud.co jud.c>s ut tentaret assurgere. crunbus phcati. (?).
summi, popmiius
tortis

smentibus reddere liberiores.

Quod puta *

viaior Florentinus (1). delmontius, sxculi laudem ipsius ditissimam argenti ecclesiam ad corde et animo guaurique constituere. quara Txircarumet Veneiobernare laborant. Beia-5 secutaTurcica tyrannide nunc dtruia

rum

et

calcibus,
,

attractis

de agili tardum

bum.-

erat pr.stigioso deprehen fem de superbo, de Qm^TA se Lectio n^iserabilem et miserum ipse venerand. s

et exhausia jacet (2). Commentartum b Vide de hoc monasterio

prsevium, n.
c

9.

Aquinum

jacet inter

Casinum

et

Pontem.

Nonlongeamonastericquod

duobus milhbus, est patererexerat, sed quasi


desiderantur. quoddara.... Reliqua

curvum. praevius, d Cfr Coynmentarius


e

2.

Ipsius

oppidi
dicitur

Pontiscurvi

ANNOTATA.
Chalcia, grmcis ^lndicaturscilicet insula

pars.
Gitu.

Nunc

Marrone

et

censebaiur Vallis de

(t) Libcr

Edit-SiDncr. .nsularum Arcbipelsgi, pg. 75.

(2)

dc Louis Lwroii, 11

Grfece, p. 194.

DE
V.D.
B.

S.

CLETO. CONF.
SYL.LO&E-

NON PONT.

TIBURE IN LATIO
nota temporibus fuit cultus. Pauca gesta unicus. Aliis diebus aliis msiReliquiae et hospitale, ejus nomine ex Vita S. Petri Trebani.
gnitum.
alium non novimus nisi Ferrarium, Itamodo designavimus Hagiologium entm anno 1773 Bassani prodiit eisub ticum, quod die 24 septembrisS.CXtiimemoriamrefert, Itahabendum esi potius Caialogi sanciorum novus liber quam ^ ii^ Ferrarii nova ediiio nobisexActis 2 Aliquid deS. Cleto iymotuit
: ^.

quem

StiD

HBblUM
XI.

S. Clelus

zn laudes prosequi noiim : passim aut Latio obvzas _^ libris de agro Romano rulliu' plurimos, Mejitembrit^ sunt. Sanctos inguilinos veneratur Cajeianus Moro(letn die quorum nomina dabit cl. v. uclohris, nunc Vulnius {\),plenius autem Josephus Roccus autem iUe iiS inter venit S. Cletus, cupius noster (2). Hos ortfibrin. nosiro xn jus mentio jam bis occurrit in opere
siaii.i

li&wm, vulgo TivoU,


riee,

civitatis suburbica-

fmt (lia 24

T'

^^.^

seu

p^,^ ^r.Petriconfessoris, ijanimmqu^ lectionibus aniiquis S.

prseiermissis.

Quum enim

C ageretur die 24ad hanc diem Ferrarius ium in Catalogo generali sanctorum, liaiise,

olim ejus festum septembris, meminerai de eo

augusii. Haec Trebis in Latio culii die 30

emm

nd pnvd-vau-

mm^ei?t2U.(3):BeatusigiturPetrusde pa- ^^^Zefer.


tria.

tum

in Caiaiogo ge-

qu vulgo Carzoli dicitur, m natus etnuMarsorum, in castro Arcisvegetis


dicecesi
tritus

^.^^

ineunte nerali sanciorum, monens iamenjam fuisse ad swculo XVII ejus festum translatum octobris. Quare ad diem 24 septemdiem nobris memorarunt decessores nostri ejus

a pueritia;

suffi

tempore bonus

et inno-

men,enixe postulanies
sibi

ui,

aniequam ad san-

opporiuna cios diei 24 ociobris pertigissent,


cecinerunt.

adolescentiam perveniscens fuit. Cum vero ad matre et patre conjugem set compulsus est a occulte dimisit acJipere; quirenuens, patriam cuidam honestissimo ac Tiburtum adiit, ibique cura quo per adhaesit viro Cleto nomine ,
: :

conimunicarentur documenia; sed surdis Neque nos gloriari possumus quod felicior nobis obiigit sors, quippe qui
promissa quideni accepimus, sed liieraria nulla. Casterum de S.
nil novisse

monumenia
Cleti gesiis

Tiburtinos tesiis esi Ferrarius. Quod autem hac die, non vero prsecedenii, de S. Cletodicere instiiuimus, causam attuiimus in prisiermissis ad diem 24. ociobris, ubi docuimus nunc fesium 8. Cleti uno die

quibus totam ejus duos annos permansit ita ut pnedicto Cleto pludidicit (loctrinam viderentur fieri quam rima bona mag-is ab iUo prredictus Cletus ad a se Quamobrem detulit episcopum, roGregorium, ejusdem civitatis faceret. Audiens ut aUquid boni
in
:

gans eum totondit eum autem hoc episcopus, gaudens


aptavitquasiclericum.acsi Uteras, quas quam noverat, sciret. Praedictus vero
ster

et

num-

magi-

mox ei

ferream crucem
et

attulit

longitudinis
in distincto

remotum fuisse aique die 25 octobris celebrari. Qui autem inter martyrologos aut aiios id genus scriptores S- Cletum laudarit,
Dizionario cli cruilizione ccrlesiasticn. lom LXXYl, {i S2 et 83. (2) Velus LaVium prolaoum, lib. XVlll, cp. 10,
(1)

uniuspalmi

etiamnum Treb^
;
:

reliquiario servaiam

et in iUius

manibus

eam
p.64!.

tradidit
a.

dicens

Ite
,

per uuiversum
tom. VI Augusli,

lom. X,

B37

el seqq.

(3)

Acu SS

muudum,

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. A mundum,


docuerit,
et

713
priscis temporibus
AOCTORK

nihil aliud, ni&i


:

quod Deus nobis


vestram

Moronio
1049

(6),

unus tantum

praedicate

Sed

patriam

primum

requirite; ejusque habitatores ad bo-

num

illos instruite.

An

S. Cleius

fueriidiaco-

"b^ur. Vixiise

videiuriub onnum 10i9-

opus impellite et ut a malis recedant, Magistri jussum implere sategit dein S. Petrus, et vicinas plehes apostolico morevisitavit. g Porro honestissimum illum virum, nomine QiQi^^a, eumdem csse ttc sanctum Cletum, de guo ogimus, Trebanorumtraditioestil). Pierantonius noster, qui annotata in S. Petri Vitam scripsit (2), Ferrarius in utroque Catalogo suo et similiter Vulpius (3) ecclesiffi Tiburtinae diaconum eum vocant; Moronius (4-)

Gregorius occurrit, qui sedit inter annum et 1054: unde apparet S, Cletum circa medium ssecutum xi floruisse. ^Anno 1700 scribebat Pierantonius ad nostros decessores
(7)
:

V. D. B.

ReliquiMet

hotpitaU Tibure.

In platea prope calhedrahospitale


S.

lem

extabat olim
cujus

Cleti

civis

Tiburtini,

vero preshy teTnm.Imprudens forte non fuerit

parum

his titulis fiderey et

nude eum

ho-

nestissimum virum appellare ; maxime quod ne literas quidem intra biennium docuit S. Petrum qude negligentia vix in diacono
:

aut presbytero intetligeretur. Ex astate autem Gregorii episcopi discere aliquatenus licet quo tempore vixerit S. Cletus. In Catalogo enim episcoporum Tiburtinorum Ughellii, correcto a Coletio (5), et in altero edito a

eacrum caput servatur in S.Laurentio martyri dicatgs non caput, sed corpus servari tradit Ferrarius in utroque Catatogo et juxta eum in Hagiologio Italico anonymus editor seu auctor. Neque caput, neque corpus ibidem custodiri perhibet Moronius (8), sed portionem corporis; quod cum accurationedictum videtur. Sermonem etiam habet Moronius de hospitali S. Cleti quod non secus ac S. Angeli interiisse refert ita ut nunc unum S. Joannis exstet, infirmis aperturp,. Alia caritatis instituta non moror. Valde parcus itaque est S. Cleti cultus, annua solum festivitate intra unam angusiissimam dicccesim et reliquiarum aliquot conservatione propagatus.
sacrario praedictae ecclesia; cathedralis,
;
;

Acta SS.. tom. VI Augnsti, p %M. Laiiiim profaiiuin, p, 859 crudizione ccclesiaslica, toni. LXXVI, p,

(1)

(2) Ibid,. (4)

p. 655.

ti)m,

(5) Vetiis

Dizionario di
Italia sacra,

et 19!
(8)

82.

(IJ)

1308. (C) Dizionario etc, tora. LXXVI, p. 190 Acia SS.. tom. VI AuRuali, p. 65i et 635. Dizionario elc, tom. LXXVI, p. S2.
I.

col.

(7)

DE

S.

MARGARETA, M A R T Y R E
ROSKILDI^ IN DANIA
V. D. B.

Unicus. Roskildiae pristinse laudes, ubi olim S. Margaretse corpus


pie servabatur. S. Margaretse splendidum genus; raaritus; dies et

annus mortis; causa martyrii;

translatio; cultus legitimus.

kVtit}

MCLXXTl,

alve, vas reliquiarum,

solitudine interjacente. Decrescere ccepit ejus

Hoskildi(By
f/ii.,

ilum res

caiholica

Oaitm itaret.

muUis

laiidi-

hm ^rcbat.

Mons, quo surgit Fons Rosarum, 'PoDs aquarum, flumencharum, Regnum Koe reficiens. Priusquam res catholica in DanicV regno subverteretur, usitabatur illic vetustissimum in honorem B. MaricV Virginis conscriptum poema, in quo verbis illis salutabatur Roskitdia quod nomen suum traxisse haberetur ex
.

quum ad finem sxculi \u Absalon episcopus castettumUafniae condidit; quopaulatim mercatores abiverunt et medio ScBcuIo XV rex Christophorus Bavaricus castrum commutatione adeptiis, regiam sedem tran. stulit. Occidit autem plane, fatentibus hetequum Christianus III Lutheri rodoxis placita secutus, monasteria omnia aliaque pia
splendor,
, ,
,

"^

quod Danis fontem signiflcat, et Rosa, omnium fiorum notissimo licet alii id vocaKilde,
;

instituta suppressa voluit eorumque incolas exsulare jussit, Bis milte dumtaxat aut paulo

bulum a

Roes, gloria seu laude, alii verisimilius a Roe, antiquo rege Sialandiae, (qude

plures

inde reg-num Roe, dictum sit) deducant (1). Neque immerito tantis encomiis proseque-

bantur eam civitatem,


thici et Danici

Romam septentrionalem
iraperii Bal-

nuncupatam, atque olim unicam

metropolim, quae, cum starent vires, viginti et septem exhibuit templa augustiora et alias opes multas(2), viginti quinque millia incolarum complexa. Opportunisimus ejus situs jacet enim in media fere tnsula
:

Sialandia, ad caput sinus Isici (Isefiord), ab occidente terras incurrentis. Pertingebat

qiiot fere itlic nunc degunt homines inpagis ritsticis. Circa annum miltesimum S- Adaldagus, Hamburgensis archiepiscopus, constituerat illic episcopalem sedem, cuiprimum imposuerat Gerhrandum,natione Anglum. Successere Avoco seu Avo, S. GuiAmoldus Petrus /, S. Sueno tielmus Hermannus Ascerus et, Eskillus, liicho quum martijrium fecit S. Margareta, Absaquo nullus forte major inter episcopos lon Danos visus est sed /i/wm de eo inferius. Prxterea, dum res catholica staret, abunda; ,
,

olim ad tittora usque eequoris, ut ex vestigiis veterum eedificiorum deprehenditur ;

bat Roskildia sanctoy^um reliquiis quarum catalogijam pridem editi sunt (3) jurehinc
; :

appellata vas reliquiarum.


Z

,ervabaiHr
,,^,^^,s

nunc autem quartam milliarii partem


(1)

distat,

Hasc inter cMestia pignora recensebatur


II.

s.Mar-

gareiiE;

cvjM

Ponioppiilanus, Theatriim Dani* Veteris et modernx, SeiniodeHfitiijUilalibus Danlx, l^ay 9y (2) Joh. Ly^cBnrlcr, (5) Daiiisrhe Bibliollick, edttus ah Olao Tormio. pag. M.

mark und NoidwcRcn. tom.

pag. 887. Catalogi rchqui.irum

g^ii^^g

f^ mut'

convcntus Fralrum Miiiorum Roskildciisium, ap. Langrbck ct Snhni. Scnptorcs rcrum Daoicarum, Inm. Vlll, pog, 209
et 293.

toro. II, jiag.

120. Cfr MQnier, Kirchcugcscbichle von Danc-

COrpuS

tioB
V. i>-B,,.

Z.USS .U.,....:ae,ua co''PS'^- '"".* ', mpriin nulla exTn,~,rimts


,

,u. supersur.
:

,ou-

u. ki.,oria.

T"-

Pflssto X, aniinua ejus Vita autadChronologtam restat '' ^ annotatis '::i:^:^Zma,anno 10^ ^^3.3-. Margiirei

sunl. hoc loco colliaenda

lcet

enim

^; -S:X'.Sn...s mirac^s. m qumenam multa J templum quum


iiuii.u'^

^i eademceps.aucia; e,us no
.

,,in

eliam exctlatum

et alia

^.^^tn peracta.

.^n

Z^ "Srius
lat ione

eomparebit paulo in^riU in hoc 'pere sciUcet adChro^ tamen, in annotaiis

i\\

Historia

passionis

S.

P/-'^ ST, I yjij ^^ieherrimade cuUu sanctorumaecieia legitime inter c.lUes Jj^^ -'^^JJ^^ ^^,,, e^am sansancta mariyr atque

-S,,

excedant. Qu.-e

J^

pr^cipue S"'*^' "'^^. nica Danorum. ^anc^ tran


de hujas scriplionem Kelatiouem jst qui titulus r>ieUor appellat (2)
i

^Zdaest ^, on autem
-

tu

quomodo tM^nquo^nindemaxime haheamus Re.n/s(a ece fim^,emt.

Cl m;ier itam IqTaZ^Lmeniackronicasuntseuan^^^^^^^^^


el

J^
""^^'
,^

eo ttbeata dicenda guomam ^^^^^^^^ ;,^,,^, f^^t Margareta ^^^ .^^^ ^^^ ^^^ ^^^^ ^. orta srt. In ;,, panos genere ^/s iranslaiione. quod do^,,rf,

,,^
,-

__^_

,, s,,.,

i.

pce

''^^'Zmpaulo
'"'J

r^o^^^r, supraindigiia.i ettnfertus

Znam

septenlnonalibu a Danis aliisque populares haUtam fmZnMus inter ccelites culiuspuquum maxime valeant ad diligenter suo loco blici demonsiralionem. qutdam adstruant eam reflremus. Licet enim rectum non est. clnolTatam fuisse. id ptane quippe exstat tndicium

quibus id

unum fere

dxscitur s^'"

.{^

^^^^^J,^,^^,, scop

Tqu^

"

Abealon.s, arch.ep..copi Lun^ ,.ecitabo. cognata, et Petr., ep.^ jp^^ fatebatur. fratrum ejus consangu.nea et
.,

.^

^.^^^^ genealogxcum

i,onumentis confecrt Langebekius erudiiissimi virt edidzt tdquepo ^^^^^,^ ^^J" ^^^ ^^ ^^^-p.^ ,.,.
.

7Jum

^5^

guam deS. Margareta ad ^^^'."'JP^^flZ vene sed cceptt pubha }uisse perscripium Absaton, epi
;

unde pauca decerpemus Margaret nobilitas altquanttsper [1^^,^ S.

^^^Tanicarum

ratio.quumbrevipostmorlem

SI.AO sive Asi.Acus,

fundator Slaglosiaj, \ixit circa 990.

TocKO seu TlCHO. pnmus


christianus, in sua cognatione

mcrtuus ante 1030

ttut

1036.

nuU?tius's. Canuti

Sialandise et SK.ALMoC.vNDiDUS seu HviDE, Estr.tho. post Ffectus ub Suenone R^gi U02. ducis. Vivehat adhuc

Eimo.prKfectusRoskildiso ub rego Suenone Grathe, mortuus post 1161.


consilianus SuNO DK Kkakdokp,

AscEKUS H.BSUTVS seu RlIO, regem Suenooem in Suecia


secutus, mortuus 1151.

Absalon, episcopus Roskildensis

Waldemari

et Canuti VI,

ab anno 1152 et simul 1201. Lundensis ab 1178, mortuus

archiepiscopu

mortuus 1186.
ad 1215. Roskildensis, ab anno 1192 Petkus, episcopus

, , ya.u.(,. ra,

, ,""v,z^rt -5. rauib" consan(;Minea/mJ S Margareta, t,,-j. j^. Skialmo Hvtde de,(,., H.t./pi utaSlago. Tockone seu regtamtn "<"'""qua familia nulla posi scendat "'"' propius ettam erat. Sed f:-" SMandiapoieniior Ad.ertendum

iOuumilaQueAbsaloniscognataetPelri 4 "" necesse est


'

pri.

c,.i.ra-

cousins-germa.ns; cosint patrueles, vulgo plurihus gradtbusregnat.^t;cro t<no aut Quod facile intelligas ^ /'/^^"
motiores.
tie

communix Peronensis. anno


:

1207

con-

:::;:;;;;''.rf

^TparLes
quse

indicare

licet

wen-is. sciliccicst

wca&(acogn8ta e< consangu.nea, hoc loco stbttns^pe synonyma sunt.

V^^J^^SO cess^. verhis (3) ttaque, germani appellantur. Petrus cognati Margareta cmepiscopus Roskildensis, et S. Ebbonem. filtum Sktat-

Consanguine.

licem opponi; alvero.ubi tdfil,

eam

stgntfi-

dem habuerunt avum hoc mi Candidi; atque illius Ehbonts


&teni7na.

est

ut consanguinei cationem habere videntur

Ebho

fiUus Skialmi

Hvide seu Candidi. qui dusit

Pbtkum, qui duxit Ingerdem.


habuit A. SuNO de Knardorp liberos

habuit B. TocKO seu Tycho filium Gallen, qui dusit Cbristinam. Styg
C. GvTHA. liberos habuit
{o

Petrum, episcopum Roskildensem ab 1192 ad 1215 ; 2" ANDREAM.archiepiscopumSundensem abl201adl228;


1

NlCOLAUM

Gi.uo

Thorbeknum, cseBum in bello 1195 ; 4 Laurbntium csesum in Suecia 1208 ; B JoANNKM, mortuum 1202
;

^" 30

GUMMONEM

SeU

GUNNARUM
;

6 Jacobum, qui duxit Estridem; qui

ambo mortui 1246;

7 Ebdonkm, qui duxit Arinam et csesuB eat \n bello Suecico

1208
ciyuB maritus ignoralur.

AscEUUM Glug 4 Ebbonem Gluq de Hasledorp ; 5" Jacodum Glug 6 Inguakum Glug 70 Makgaketam de Bavelse. qu
; ;

duiit Boetium

t,

et

8o

Maroarrtam,

Tockonem.

(nScriploresrernmDanicorum. tom. U, pag. !i23, i.ot.. - (3) Ap. Ducange. Glossrmm Ibid pag. 619, not. o.
[i)

Ulinum BUClum. V- Cog"'" Ge'"*-

In

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


In hoc stemmate occurrit Margaretha de Bavelse, qucc Petri Roskildensis ejusque fratrum patruelis seu consanguinea sit sed ea Boetium duxit ei dein Tockonem quum S. Margaretae vir Hcrlogh dictus fuerit ut deinceps apparehit. Tockonis itaque filia fuerit sancta nam martyr', aut Petri seu etiam Fini horum posteri aut ignorantur aut partim dumtaxat innoiuerunt, Quid quod forte Ebho alios liheros hahuit ? Animadverte insuper Margaretse nomen in hac domo valde usita;
;

715
AtCTORL

quihus in similium rei^um notitiam deveniatur. Licet autem ea omnia nomina, quihus
syilaba laug- inest, ex iihro Originum Islandice desumpla sint, cave tamen ne Istandis

V. D. B.

ahorigenis

hwc nomina propria exisiimes


:

tum fuisse^ uijam pridem ad Ahsatonis tesiamentum annotavit Sperlingius (1) et ut


multo melius apparet ex geneatogicis tahulis, quas tomo IV scriptorum rerum Danicarum suhjecit Langehekius. 5 Maritus sanotx martyris ah auctore.imo potius a lihrario Relationis de translatione Herlog-us auiem a vocatur Herlo seu Herlon Petro OlaOf et a scripiore incertOj sed multo antiquiore, qui priorem partem Chronici
;

non iia est ; exlerna sunt, pteraque (ni fallor) Norwegica unde si He7'iogum, S. Margaretffi virutn, Norwegum facere velis, per me stat; quamvis {quum in Sialandia hahitaverii et uxores sequi soleant viros, non autem viri uxores) verisimilius videatur Herlogum ex opulenta domo Sialandix pro-

gnatum fuisse. 6 Sedem scilicet habehat prope Coagium,


vuigo Kjoge, olim in pago seu
Kam;>j6 Haeret,
territorio

litibilai>il ef

)nartijrium
suhiit in
lisliccve

Uariiuiii fMil

ha-

Herlo-

gum. non vero


Berlonenh'

Danorum et preecipue Sialandise sieculo xiu collegit. Amborum ve^^ha inferius dabimus.
Posierior nominis forma y^etinenda videtur. Herl enim, Herlo. seu Herlon alihi nuspiam B mihi occurrit contra in Historia regum Sturlonis septentrionatium , a Snorrone
; ,

nwnc m ultimis finihus provinciee Hafniensis, ad liitus occidentale insuprope sinum Kjoge-Bught, iee Siaiandise super via miiitari qua Wordinburgo Ilafniam itur.Kidge nomen,quo paludes,ohjectis adversus maris cestum aggerihus, in agrosmuiaise (Belgee Polders vocant), apud Danos signifi, ;

CEprope
lil-

Kjiige
/iis

ad

orientale

Sialandix;

filio,

seecuto xiir islandice conscripia, legitur

cantur, ioci conditionem saiis indicat atque olim quidem magis ad occasum hiemaiem unde Gamle-Kjoge seu vergebai oppidum E Vetus Coagium, anno 1370 a Coagio jam diversum (19), semileucam a mari seu a sinu Coagiensi distat. Porro ad septenirionem
;

Haraldus Pulchricomus expeditionem hellicam fecisse in horeali seu Norwegica provincia JRomdalensi, in qua bini fratres et reguli imperium tenebant, quorum unus Herlag-us
(islandice Herlaug-ur, suecice Hjerloeg-er) voca-

hahes nunc vicum seu parxciam, (Elishagam seu (Eiishavam nuncupatam, sseculo XIV divisam in duas, majorem et minorem, diciasque (Elsyamagla et ffilsyalitla (20); atque illic vixisse et pieniissime crude"
Coagii

batur, alter Rollag-us

prope Mauriam insulumque Solskel ad occasum hiemalem Nidarosiae seu Drontheim in Norioegia manus conseruisse cum Soivone Klova et Arnvido regutis. eoque prxlio piratico occuhuisse hini regio sanguine juvenes Griotgardus et Herlagus {HeTlnugnv isiandice), Haconis Hlada
(2),

et

filii (3);

prasierea in antiquissimo lihro Origiseu occupationis Istandias venit Herlogus, islandice Herlogr, mariius Steinunme, fraier SkallaGrimmi, quorum fiiii Neall et Arnor (4-). Inauditum itaque id nomen non est ; neque erat cur Miinterus (5) id in Herluf cominutaret. Porro pro communi fere germanicae stirpis more ex duohus vocahuiis constat id nomen, ex Her et Log seu Laug quin tamen ex his confiat significatio aliqua solius enim disiinciionis gratia sihi invicem

num

iem mortem suhiisse jam pridem vidit Langebekius (21). In muliis quidem monumeniis Roskildensis dicitur sanciamulier, aut Roskildise martyrium fecisse; se(/ni7 hseccuranda, quum pateat id ab eis fuisse dictum, quod in hanc civitaiem corpus ejus translatum fuerat et colehatur. Quod exemplari quodam in Annaiium Esy^omensium sancia mariyr Koec interfecia dicitur, nil mirum magis iocus is
;

muiio notior quam CElsya seu (Elishoga : verum, ut infra videbiiur, in aliis exen'piaribus prope Koecam iegiiur atque hinc qui:

dem, sive in Kceca, sive prope Ko&cam priini' tus scriptum fuerit, fiium accipimus, quo inter diversas nominis formas, quihus vicus, ubi sancia mariyr obiit, designaiur, gressus nosiros regamus. Sciiicet in optimo incerti
auctoris Chronico Danorum et prascipue Siaiandi^ martyrizata c^iCiiMr 5. Margraretain P etpaulopost iu O^lishaeve, iu extrcmo
(Elyse;
littore

'

voces, quemadmodum nunc nomini cognomen adjicere solemus, autplura nomina haptismalia conjungimus. Her in innumeris nominihus propriis occurrii, et

apposiiae sunt

orientali ubi

adhuc fs^cw/osfiiice^

xiii

voiunt, eo significari honorem, altum, exerci-

ad finem vergente) ecclesia antiqua cernitur; item in scriptis Peiri Oiai, Minoritde Roskitdensis, in

tum seu agmen (6) Log seu Laug- ratnus est obvium iamen est in Aslaug- (7), Eylaugr (8), Geirlaug- (9), Gudlaug (10), Gudlangr (11), Gunnlaugr (12), Oddlaug- (13), Snoelaug (14),
Svanlaug (15), Velaug (16j, Thorlaug- (17) et Thraslaug (18); uhi nomina, litera r desinentia, masculina sunt, reliqua feminina. An autem iilic Log seu Laug imum significet legem, portam, cooperculum e^c. a/iis inqui'

extremo littore orientali CElishffive cernicircaKoegis, u*bi adhuc antiqua ecclesia


tur.

esse quam (Elsy; hffive receniiorem formam vero nominihus unum indicari locum, his Unde tiquet errorem essequod sancta midier Chronologia rerum memorabiiium ab

Manifestum itaque est in medto vocaei (Elisesse huia (Elise iiieram s omissam
;

in

rendum
(11 At)

reiinquo

iis

desiituius av^iliis,

anno 1030 ad 1323 dicitur Holstathe, immo CErstethx (22), nunc (Ersted martyrisata;
,

rcruni Danicnrum, tom. V, Knngla eller Snorre pag- irVJ-- (2) l'en..gsk,uld. Ilc.ns b^gbr, pi.y. '9- f1'\ >""^t)luiiu!,one Nonllicnilvkc K.onui)t;a
Lnnsfl'^. SiTiplorcs

^)4 308 *
"

ci 572.

319 VlSyiM.iril

uok*.\f 576.

Havn.i 1774 -

(!i)

Knchengcsch.cMc von

pag. 'lO, lltil Ibid. (.an. -iO. U. m. ihi.i. pag. -18 llti) 5 Ibid. nL.. .i8 5J 2-20, .3. 269. (17) Ib.d |>8g. 25. &0. 138. 2(iS. 210. (19) ci oiO (I8ilbid. pag. 51)9,313, 342 ct 3^0.

31 Ibid.

ei seu.i. ei cl seii.'i. el

(12) Ibid. p. 2, 59. U. Jili. ^O. 3ti7. (li) Ibid. png.

87

ei

f-i )!) f\

183. 12.

bU. fiU.

lU ll.>.

171

c.

3U

|iciliRecistrum rcdilunm elc. ad episco|mm Koskildcnsfm .>cr.pu. .cr.,m ncnt.um c.rca 1570. ap. La..ficbpk et Sul.m, (ilj c.t l20) Ih.d peg E.carum, tom. VII, p. 113. red.tuum not. s. (22) tfr Reg.strun.

rb.d

pag. 113. Roskildensium, ap. Langcbek, tom. VII,

lom

II,

p. 523.

jaceS

: ,

716
AtCTOnK

^^

S.

MARGARETA, MARTYRE.
integris verhis in Relatione de translalione iraditur pia mulier dic solemnitatis sanctoCrispini et Crispiniani a marito interfecta vni scHicet fuisse ; qu3e dies pracsens est, halendas novemhris seu dies 25 octobris. Ve-

V. D. B.

nonprojiUtilia aut piclate,

scdrum
te

pieia
in-

Itttore longius a marts iacel enim (Ersled (EUsh^evtco ab 'propi^s<iue ad Roskildiam Skenswith divisum (1). Herlogus cruentas 7 Quam vero ob causam '<''''' uxorisu^intulerit manus, P^f ^^[f^ S. W^rgare translatione

rum

rumtamen Petrus Olaus uno

loco

scripsit

videtur

in Relatione de
licet

jiutam

pana

eut

necetn^

ideoque mar~
tyr es$e sen
s\i Ittto ;

formamnm apperhibet martyrium, vir um videtur eum trucipellat- quo significare iUicitis amorihus dasse uccorem, quod, ipse amhxret aut certe implicitus. alias nuptias

lUc inquisitionisratio et rei <^onfessto uhi S, Marffaretaj dedarentur. Petrus Olaus.

&eaiam Margaretam interemptam /wmequinto Donas novembris, alio quinto kaleudas uovemaperte bris; sed quinius nonas novemhris nullus sit in anno hujumendosus esi, quum

smodi dies;

et

quintus kalendas novemhris^


ei JudcV, aposfolovideri posset inde in

quo festum SS. Simonis

Munter {i) mgre ferret uxoris consortium. facinus statuit vero id ab eo patratum fuisse oneri ei quod propter egregiam pietatem vix fieri potest esset optiwa conjux. Et certe
ut vir, dives

rum
hrata
certa

Christi, agitur

Petri Olai scripta irrepsisse, quod


fuerit

tum

cele-

sanct3e

martyris

tr^anslatio

enim fere lex tum erat ut id solemni-

gens

prmnon sit et ut ea, quas ecclesiasticorum populique plausu caelestium sulum judicio exceltuertt honorum dignafuit habita, non ea
;

et

potens, legisque dtvinae negttadulter legitimam uxorem perosus,


et

tatum genus, non secus ac episcoporum consecrationes et ecclesiarum dedicationes ,


aliis fierent

non

brioribus

quam dominicis aui celefesiivitatihus, maxime sanctorum


diebus

pietate,

..

Quod

,..* ^ii/rWM nr^n.ms fuerit fuerit* qua; pessimo marito gravis accenvero sancta mulier martyribus

sita est, noli

propterea existimare Herlogum

ptis

prsecealiquid ah ea flagitasse quod divinis eamquevitam posutsse contrarium esset,

apostolorum. Verum, ut inferius patebit mulio plures quam tres dies elapsi sunt post S. Margareta: fu7ius, priusquam solemniiate maxima corpus, e terra effossum, Roshildiam delatum esi. Superest itaque ui etiam quintus kalendas novembris inter amanuen-

B propier justiiiam; qu3e res a genuinis marnequatyrihus nunc requiritur. Non ita esi apparet sanctw mrgATetai eligenquamenim dum fuisse inter moriem aui peccatum aut eani virtutis causa occubuisse; neque olim
;

sium errores referaiur quamvis vocabulum


;

quintbs, integris literis scripium sit et his diversis locis veniat, semel uhi quinto nonas, se-

mel ubi quintokalendas occurrit. 9 De anno mortis insignis in Chronicis


deprehendiiur diversitas
scriptus
est,
;

non ut

in

martyrii palma cuiquam attrihueretur, sed sufpciebat ui pie injustam sustinuisset necem. Quod argunecessarium
id

erat

ui

alihi 1176,

alibi nicis, maxime alibi 1177, ei alibi Lundensibtu

an^tus 1175

Chronicis Da-

demum

117H.

Atque hoc loco re/erenda viden-

mentum
stri

in omnibus fere immensi operis no-

voluminibus aitingendum fuit; quoniam ad plerosque anni dies ohii sunt sancti, qui martyrum numero recenseanturjicet non pro
pieiaie aut jusiiiia violentas

tur quae in eo monumentorum genere de S. Margareta invenire est. Omnium forte chronicorum aut annalium, in quihus S. Margaretae fii

mentio, aniiquissimum

habendum

est

manus

sense-

rint

solummodo cum pieiate lethales sed ictus experti sint. Muita hujus instituti exempla apud ipsos Danos ei vicinas gentes re, ,

Breve chronicum Danicum ah anno 1095 ad 1194, quod in codice ms. Hafniensi inscribitur de origine et gestis Danorum ad annum 1194. Hlic ad annum 1177 hasc hahes (8)
:

perire

est. Sic S. Canutus Lavardus, dux Jutiw Sleswicique et rex Obetritorum, martyrium fecii, occisus a Magno, consohrino suo, regisque Danise Nicolai filio, timente ne regnum Daniae aliquando ad eum deferretur (3); non oliter S, Ericus, rex Sueciee, ab aliero Magno,regis Danise item filio, regnumque Sueciae affectante (4.),- similiier S. Sunne-

Quasdam Margareta Roschildis passa. Qua diciione patescii chronoiogum res S. MargaretEE parum comperias habuisse aut forie

nondum iia celebrem fuisse sancia^n mulierem ui sanctae iitulus ejus yiomini adhasreret.
Passa tamen dicitur quo ja?n inier mariyres relatam fuisse novimus. Annales Danici, ab anno 1101 ad 1313 a pluribus [ut videtur) Lundensihus ordinis Prcedicatorum viris producti, ad annum 1177 tec referunt (9) Sancta Margareta Roecild passa est. Qui Langebekio (10) videntur prasluxisse scriptoribus Chronici Erici regis seu Regum et gentis Da; :

fa

ei socii,

qui sancti in Selio martyres dicunquaesiii sunt^


(5)
.-

iur,

ad necem

rei haberentur

quod latrocinii item S. Magnus, filius

Orcadarum reguli, insidiis consobrini sui Haconis, quocum lites habebat, interemptus esi [6). Scd quid singularia hsec memoro? Plerique martyres, qui apud Suecos Danos, Norwegos aliosque Normannos crudelem mortem passi fuerunt, ad eum ordi,

norum

nem

referendi suni qui martyrea sensu lato, martyres improprie dicti aliisgue id genus
scholasticis vocabulis significantur.

Verum

vide quic pauca de his in


S. Ursula
morluaett diV

commentario de

a Dano usque ad annum quo legitur (11) Anno Doraini 1177 sancta Margareta Roskildis passa est. lisdem fere verbis usus esi incertus auctor Chronici Danorum ab anno 936 ad 1S17, qui Langebekio Annales Lundenses dici posse visisunt; Anno Domini 1177 sancta haec illic habes (12) Margareta Roskildis passa est.
hisioriae

1288, ui

25

octobrit.

ad diem 21 ociobris disseruimus (7). 8 De die, qua S. Margareta e mariti poiestate seu potius iyrannide ad Deum, quiomnium piorum merces est magna nimis, evotavit, duhiiari non potest quandoquidem
,

10

Neque omisii

S. Margaretse

memoriam

ttft/u*

eliam

Islaiulicis, /""

ignoius ordinis Praedicaiorum vir, qui Chro- liensib " nico Danorum res ab anno 980 ad 1286 gestas liique anno 1177.0' complexus est. Haec ad annum 1177 ejus sunt 1178, m""f verha (13) Passio t^anctic Margaretas Roschil- minu finii"
:

voti D;*.nemflik, lom, II. p. 8'J9 et 00 (7) Ai-ta SS., inm. VI ii'i. Uribid.p. (502 rt (68 -(8) Ap. IX Oitnlnis, 1.

1175.

Ul
III.

Langcbck, tom
Ibid
,

p.'i-^.

tom. cir,

p. 4 et scqq.

p. 171.
(H) tfr

(15|

(ll)IbKl,.

p.

29.

(9) Ibiii.,

loin.I,
t.

p 103
II,

Ap. Lsngcbck,

Munler, K.in:Wngeitiiichic

lom. IV, p 25. -(10) -(I2)lbiil.,njmll, p. 435.

di.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


diee.
retffi

717
AUCTOHB

Ad Islandos quoque peneiravit S Margamemoria. Certe in Annalibus Islandoregiis, circa

rum

cinnatis,

medium sceculum xiv contextui islandico ad annum 1177 latina inserta sunt illa eadem fere verba (1) : PassiosanctffiMargaretae; et in duobus codicibus, quos in edendis similibus annalibus, ab anno 803 arf l^^^^porrectis.adhibuit Werlauff^

finem sasculi xii Annales congessit, qui a suo nomine Bartholiniani nuncupantur. In his adannumll76 haec signavit (12) S. Margaretfie passio. Atque is verus videtur esse annus sanctae martyris passionis licet alii plerique
:

V.

D B

atiter statuant.

additum est Roiskeldu vel Roschildis {%). Annales Fratrimi Minorum Wisbyenses, quibus db anno 67 ad 1525 res prsecipue Danise, Nori

haec Barthoiini singularis est sententia, aut sine testimonio proposita. Ei enimpraeivit auctor anonymus Veieris rerum Danicarum et Suecicarum

Non tamen

illa

wegi^ et Sueciae declarantur, adannum 1177 eadem habent (3) Passio sanctae Marg-a.-

chronoiogiae ab anno 826 ad 1415, quam Benzelius inter Monumenta vetera ecclesiae Sueogothanae et Langebekius inter Scriptores

rerum Danicarum ediderunt. In


11'fi legiiur (13);

Ineunte Sdeculo xvi Laurentius Stralius. monaohus forte Rye^Ktoster in Jutia australi, scripsit aut descripsit Annales Danicos ab anno 1084 ad annum usque 1314 in quibus ad annum 1177 hcec veniunt(^)\ S. Margarita Roscildiffi martyrisata. Ante ocuB los forte habuit Chronologiam rerum mirabilium ab anno 1020 usque ad annum 1323, qux monachi Eskinbekensis in Jutlandia lucubratio Langebekio visa est, et ubi hasc obvia sunt (5) Anno Domini 1177 sancta Margaretha martyrizata est in Holstathie. In Annalibus autem Esromensibus{quodCisterciense ccenobium- Eskillus, episcopus Roskildensis, intra annum 1148 et 1150 prope Helretge Roskildis.
;
:

ea ad annum Passa est beata Margareta Eoskildise. Usus est certe Bartholinus, ut Arnas May^naeus testis est (14), incerti aucto-

Danorurh et praecipue Siaianquod, ab anno 1028 ad 1282 productum et dein ad annum 1307 coniinuatum, prius Marnaeus ei dein Langebekius typis excudi jusserunt, quodque inter optima Daniae historica documenta recensetur. In eo autem ad eumdem annum 1176 haec occurrunt (15); Martyrizata est sancta Margareta in (Elyse a viro suo Herlogh; et pauto infra (16) locus
ris Chronico
diae
;

(Elishceve appeliatur. Qui enim haec scripsit muito melius, quam reliqui omnes, quos hac-

singceer condidit
(7)
:

(6),

ad annum

1177 legitur
et

Eodem anno

sancta Margaretha interfecta

est in

[imo prope, ut in
illi

Wormii

Ludeioigii

editionibus

autem
anno 1177,

scynptum est), Kceca. Desinunt annales in anno 1307, sub quem

conscripti videntur.

autim,
iu//o

11 Petrus Olaus, Minorita Roskildensis, qui


Sceculo XVI in

ienus adduximus, S. Margaretse res novit, quippe qui locum caedis et interfectorem nomine designet Verum, quod praecipuum est, annus 1176 scriptus est in monumento coxvo et omniuyn longe optimo, scilicet in Relatione de translatione S. Margarethae. Non enim curandus est Chronicorum numerus; sed quanti valeat eorum testimonium expendendum,
.

minun

investigandis rebus Danicis

Pterorumque enim scriptores rem nequeviderunt, neque ab oculatis tesiibus acceperunt; sed quod ab aliis scriptum repereruni, idnil dubitantes iterum chartce mandarunt. Merito iiaque saepius monuit Baronius aliique eundum esse ad fontem, unde 7'etiqui omnes proxime aut remote sua hauserint. Scriptor

anno 1175

egregiam operam posuii, quum in Chronicis regum Dani^ ad Waldemarum 1, S Canuti regis filium, et ad Absalonis, episcopi Roskildensis et Lundensis,
etiam, inquit
(8),

laudes venit Ipse Absalon scilicet, beatam Margaretam, a viro suo Herlog" interemptam anno Domini 1177, quinto nonas novemljris, et in extremolittore orientali CEIishoeve (ubi ecclesia adhucantiqua cernitur) defossam, ad ecclesiam S. Marise Roskildistraustulit. Similiter in Annalibus Daniae, quos ille idem ex vetustis
:

chronicis collegit

(0)

1177

(al.

1178} beata

Margareta vel Margareta Roskildensis martirizatur, quiuto kal. novembrisa viro suo Herlogo fornicario, et circa Koegis, ubi adhuc antiqua
ecclesia ceruitur, sepelitur
transtulit
;

de origineet gesta Danorum omniumprimus annum 1177 proposuit qui inde ab aliis muliis admissus est ; vei^um quam parum de rebus S. MargaretjEnot-me^ ipsa sua dicendi ratione (ut jam monuimus) piane manifestavit contra qui pynmi annum 1176, rc5 prae* clare habuerunt compertas. In amio 1 17S nil morandum, quippe qui omni auctoritale ca; ;

reat.

sed Absalou

eam

ad

ecclesiam

S.

Mariae Ro^kildis.

Quod parenthesi inseritur ab aliis referri id martyrium ad annum 11 7S, eo forte respicitur ad Chronologiam rerum Danicarurn et Suecicarum veterem ab anno 916 ad 1263,
ptnus Benzelius et dein Langebekius pubticijuris fecerunt, et in qua ad annujyi I17S legitur (10) .-MoriturMargaretaRoskildis. Apud solum Messenium [W), qui id sumpsit exErico Upsaliensi, reperio Anno 1175 Mar-

quam

13 Superest ut quee reliqua de S. Margareta dicenda suni ab opiimis iliis iestibus accipiamus. Prodeat prior Retatio de transiaiione 5.Margaretie Roskiidensis quam lucubraiionem, toties jam a nobis designatam, primus edidii Suhmius tomo V Scripiorum rerum Danicarum Langebekii (17), quodhic. quise eam daturum promiserat tomo III, morte pr^ventus, verbis fidem non fecerat. Accipe itaqueegregium, sed justo brevius,monumen;

Pnlalnr S.
Alargarcla miriila esse; sc-

liefitur in a(jro

profano;a

riro Berlofjo

intcrfeda esse
ilclttjHur;

xuinma solemnilale trantfertiir in Roi-

Mltlense S.
Maritr tem-

tum .-AnnoDomini
ctorum
Crispini

1176, die solemnitatis san-

plum.
'leije

MliHHf>H7fi,

'" paurioreH
scripiores

gareta quEedam, insignis sanctimoniae fcemina, Roschildiaj passa esse martyrium memoratur. 12 Contra aliam init viam Bartholinus Junior, qui saeculo xvii in res Danicas plurima diligentia inquisivit eiqui muliis documeniis, deinceps deperditis, usus, ab anno 777 ad
(2) Islcnzkir Annilar, p. 72. HafC4 2K5. - (4) IJ"dl-. t. nix. 18i7. - (3) Ap. Unpebck, l. I. p. K.ichen(6) Munter m. p. 306 - IK) Ib t. 11, p. 23. - (7) Beclii(hie ^on Uuuemurk unc! Norwcgcn. iM, p. 0*5

et Crispiani *,

Margareta,

Crispi-

Absalouis archiepiscopi Luudensis, ut ipse fatebatur, cognata, et Petri, episcopi Roschildensis, et fratrumejus consanguinea, ab Herloue

Amwc annum
^ndicent.

marito interfecta, de trabe, quasi sibi ipsi maDus jntulisset, intra clausas januas de nocte
p. 10

(I) Ib

m,

p.

178 -{IO)lb.,t II, p i. IX, p. 30. ;

167.
(12)

(il)

Ungcbik.

(18) lb.,3&9. - (l<)Ib..i. Il,n.602. tl7)lb., l.V, p.303. Ib., p. 623.

Scondia illu>iratu, t. U, (13) 1. 1, p Ul.

Ib., p.

019

ilOJ

Langcbek,

t.

I.

p. 242.

(8)

Ib., t.

I.

p. 121.

(9) Ib., p.

suspenditur;

"^
.,.cro..

DE

S
,.

MARGAKETA, MARTYRE.
.p,pterio
ij.

jnssu suspenditur; ac postea


eliminata, in
tus igne,

ffi<='^

V.

B.

campo

sepelitur

uDi ""''"
1'""''"

'^^'^

pnstquam noctuma

Coggheshale in idem, de guo Radulfus de annum 1191 hasc perchronico Anglicano ad extitit quirtam hibeUi) Aute istuil septeunium Cisterciensi.s in quadam abbatia, ^bbas ordini
ante couversioquiedicitur Sor in Dacia, qui ex quadam ajgritudine surrip.ente ^g^, sam Dei g-enitricem aefunctus est, atque per beatam ^^1; est redditus. Viginti Ires

V>

tione innocentia ejus P'-''"^""-'

adAbsalonemepiscopum.llle,verb,8nons rerum, de q""^"* T" " fijem adhibens, donec explorata, d>ct,s non fac le
,

'^'

esset. veritas fieret

credidit.

Postquam autem fama -=^' .ncrebresceret. i""-''^"'":" \ que =Yrei hujus re, mitt,t; qu,,
fidelis..imos

J~\.^,
Znaterii
^J^

veritaie,

illi

esse

qu

quod

Richardo, quondam Simone, abbate Sorensi, et adRing.tadien.si.aliisque P/^dent.bus abbate hac sedulo dehberabat qu,d ,n cum eis
vocatis,

talia fierent

ut vera nudita renuncant Mox, ^"1'^"; audierat cognov,t, ^P'".t" in su civ,tat,s terntor.o^

W^a

JJ'-

"^^Z^^^, Mas traditur


Sorensis
,.

in Serie

aUatum
nomen
;

ap

^^ ^,^as anni Ul^

(3).

Ejus

certe

ve-

causaa.^endumforet.DeiudeHerlonem,m
:

u-B

^ maUtia, pertinacia perdurantem, ''^;;' ^*


confitetur interrogat objecti flagitii reus sit -ebrescen .bus m,flagitium, ille, nec negat

,^,aessorem habebat Gaufre2niZmine Absaloni carus fuisse videtur ^^ZxouTZlomatum suorum lestem s^pius '^^ZitwCarum item Sorense c^nobium, *^*"^;/^^,,,^ ^ut instructor fucral. oujus le / .^ Absalonis avus, sed omnem mol^tus erat g'''^' ^^^ transtulerat in nepotem, qui

fml

^^J

ngl perfccerat. Pluri.


P
.

prod,tum. ln.,stunt pa raculis cognoscens se vicem su, opens rentes martyris, Herloni quos compescens ep.scorependere;
volentes

a^^^H^^^^ ,^^ ^^^^^,,/

>"
f "
^^'
'

.^gnatio,

aHcxit Absalon, cum muliVo unor. ordinis item

';^'

"j";;^;',,/^^).

,.

puseidemreconciliatcitissime.H,ncsfpatus proficiscitur ad tumulum populi frequentia


,

f''ff^^^'''^ZfXm ^.^^n"* '"

?';X'S/SatoL

ubi

complures E
.

LLn^nobilis cum

ingenti la.tit,a. Eru, ur ablu,tur ac, fere r ergo corpus a sepulcro


;

^.^^^^

-J^y^umfctTZ^m^^^^^^^^

=n=.::rre-^mt;mo SHf;-srr^r^L^::s
RPniiebaturclerus et pontifex

fjJ^^^^p^^^M
/eic/ia?-rfui', ffwz

(T)

ma.ime

cum hymnis

et
sa-

quondam WoSiauieiiM

renUbl

"ntroduritur ergo cor/us in

dicUur, muneri

^-onu^ZI^T^^^im:^

ubi mausoleum cr virginis Mari basilicam, construitur.ubi postea multis .ngens^oneste


M,,^. ^^-'''TldluTpauca animadvertcndaviden'"'""""" sxpius jam tur. Imprimis Absalon, guem

investtgandum ?-'"'f '%""!^

^^J^Z^^^-^l^::^^^^^ concionaannos
tor.

"f
^

'"'7,.

in

templo

Ringstadiensi

TTZ:
r,.;::^

memoravimus, tunc nondum arckiepiscopalundensem sedem ascenderat; guam

*.>...
""
'

Ib

Nobm
S.

-^ contra id .;inrh,m ^"'=';"

/^'^^

nr^terire Qm.e sm<,.o,-n.


'" "

quod

o..;,n 1178, ;u..u


coaclus, adiit, retinens

Ale.anari pap.III

'""7'-

tZ:^'
r;::l
sooo,.-

Roskildensem episcopatum,donec cognatus ejus Petrus ea esset Itatc.guatantoofPciofungiposset.Virsummuserat;etresecclesiasticas,politicasatgue


etiam belUcas srngulari fort^tud^ne^ pruden-

^^ ^ 1 eam s^byna^us non^n^l^a.^^^^^ commun p a ccemeterio et m agro


.^^^"
'

M^'-"-'^'^

'"-^-

,,.,,,
i

Sepulturce

'^^'f''^^^''^^^"^^!^'^"^ ^arum pa^na est,a conc^^^^^^^


tuta et in
cuit,

j;^. hX.uj..
^,,,,,

Oratiam Decretum h.c sun leg^svr.a,

recep ^.b, ^,p^


^

T;
'^""'-

tiaatqueauctoritateprocurabat;cujuslaudes pas.im cde&ran^ i)am. negue immerito.

voluntarie, aut per lerrum,

''"
su.^^^^^^^^

per -ut per pr^cipitmm. aut


t>ulla
tio

^^

p feraaonnm .;).7omcn r7a&.7 KiM/.ru. (1). Qwumz;agMeLunrfensemcai/iC(Zramnoudm occwparet Absalon et Roskildi^ habitaret,
kinc fiiutuniverso huic negotio prmfuerii.

prorsuspro ilhs

m oblat.OBe comm
'^^^.^'P

mora

SequittirhincetiamPeirumhocloconondici Roskildensem episcopum.quodtwn hac digni' tate fulgerei, sed quod ea honestatus erat,

quum

scriberei Relalionis

auctor aut cerie

P-'=^^"^'\f 7^ am Multi enim .ihi eorum cadavera deducantnr. hoc pfer ignorantiam usurpant. *^"^'^. ^^^^^^ sutciaayun iwnitadein intellectum est ut cosmeterium non mfercadavera in sacrum tnsigne exemrentur. 2n his autem valde hcet non tum cura quanta
iiat,

ueque cura

plum

esi

quodeamaliquando,scilicetabanno 1191 ad n\^,obtinuerat. Hinc quoque manifestumfit commentarium illum S. Margaretge translationenon simulfactumesse accorpus summa
celebritate
posi, ut

multo plus

quam
Et

sesquisieculum reliQio

Dania

vigerct, disciplina ecclesiastica

littc

observareiur.
ecclesiastic3e

quidem

in

universa

translatum
fine,

est

sed aliquot annis

w^ res tunc Dania eo spectabant episcopi cotnponead communes leges

ubi postea multis miraculis claruisse traditur, etiam apparet. Simon,

ex

rentur.

Qua

in

re

nemo magis operam


,

suam impendit quam Absalon


universiiate Parisiensi eruditus
scilicet

abbas Sorensis (uwZgo Soroe). qui cum aliis viris prudeniibus consilio adhibitus fuit ab Absalone, natione Angtus erat atque itle
;

{^).

olim in Adjuvit

Eskillum, Lundensem archiepiscopumyincondendojureScani3s{\0),atqueipse


Rin^^tailieii^is, ap. Laiij;iick, limi. IV.
ii,

fei\(\.

(1) Kircliiiigc^^cliiclilc voii Danemaik. tom. II. paR- oi'.l et (i) Ap Maitonn, Aniriiolu. tnm. V. col. S20. (3)

Ap. Langebfk. tom. IV, p Bo4.Clr inmeii itiid p KJilici 857. (4)Tliinkclin. Ui|>lm.itiiiium Aina MjgnKanuin. tnm, I, p.2^et4:^. (3) < irLilKT Uonatioiium nmnastcrii Soiensis a\}. Langelick. lom. IV, p.43 ci setp^. Monunu-nla Sorensia, ilem iip. Luiigclick, lym. IV, p 'ojI ct scqq.; (6} Tubula

278. (7) Thorkc[ hiiilomulaiium Ai iiD-MiiRiiJVBmim, tom. I. p 2( ei -^^. tom. M, p. Cfr Miinicr, Kirt li<iiKesiliulUc von Uaiicmatk, cap. 045. iS) Cup. Ptacuil, paii- II. caus. XXIII- <|ua;>t. V, von DUneinaik. toin. 12. (9| Cfr Miiulci Kirclietigt-stiiiehtp

11, p.

323 clscqq. ~(iO)

llntl

p.

"54

el

238 cl

setiq.

/TMMrt

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


anno 1171 inconventu Ringsladiensi jus Sialandicum promulgandum cui^avit (1). Quum iiaque Absalon totus in eo esset ut ad certas
leges alios fingeret, jure merito
licet

719
V. D. B.

ubi adhuc ecclesia antiqua cernitur, defossam, ad ecclesiam sanctae Mariae Roskildis transtulitet cum debita reverentia sepelivit. De miraculis illius

voluit ut,

sanctae,

quae per illam

Dominue

Margareta clarissimo genere esset suaque cognata staiuta pccna plecieretur, quum suicidii hahereiur rea. Quando auiem rumor increbuit a Deo fieri prodigia, quibus is error tolleretur, nil dedit sanguinis aut familise honori; sed aliorum exploravit consilia, quibus ipse prudenter hoc negoiio defunS.
,

operatus est, paucis (ut opinor) constat; noa quia non suut per virtutem Domini facta, sed

magis q'Jia non sunt scripto (ut dignum erat) ad laudem salvatoris nostri Dei commeudataet in auribus fidelium publicata. Ferebat enim oli7n usus ui, quum miracula fiereyit, campanarum pulsu ad templum convocaius populus
continuo res gestas coram infir^nis prodigiose sanaiis docereiur, aut saltem ui paulo post inier missas solemnia pubiice iegeretur
nart^atio.

geretur.

Quod autem ad tribunal exciius

Herlogus facinus suwn confessus esi, id ex veteribus Danise instituiis, quae mulia eiiam
dein seecula valuerunt
repetendu^n venii. reus vel scelus fateri Siatutum enim erai ut deberet, vel ju7^ejurando sese purgare ami,

cis

aut cognaiis simui jurantibus se verbis illius credere {'l). Ai novum id flagitium, csslestibus prodigiis cogniiis, priori addere ausus non est Herlogus. Olim quidem omnia delicta pecunia aui pecoribus redimi illic potuerant; sed muita deinceps a Canuio Magno excepia fuisse atque hsec inter homidiest
(3).

Hic siare noluisse Absalo7ie7n perhibet (H), ex codice ms. Hafniensis biblioihecae academic^ referens eum RoskildicB erigi curasse monasierium iitulo S. Mar17

eiintempto
s. Margarctx.
";'''

Po7iioppidanus

K''"'

p,]",,,*^]],',^

^,

garetse ordinis Cisterciensis

cui dedisse cu7n

j^ obiaHoni-

consensu capituli decimas quasdam episcopales ei terras, itemque tertia^n pa7'tem obiationum, ad prius ejus sepuicrum p7'ope maris liitus faciarum; quam do7iaiionem a Romano
pontijice

bnaiiHcfa'^"''-

B dium, constans sententia

Ht quidem

S. U&rgaTeiBi parenies, quo vocabulo consanguinei forte inielligendi sunt, voluere Her-

confir77iatam fuisse, Arbiii'atur Milnierus (9) ioco S. Margaretae subsiiiuoidum esse S. Marise; neque aliud id esse coeno-

logo vicem sui operis repeudere seu eum occidere; verum, quod a Canuii decretis omnino
7^ecedit,
;

eidem
.

illos citissime recouciliavit

Ab-

salon quod sine pecunise soluUone facium non fuerit 7iii enim inhonestius habebatur quam cognaii necem inultam sinere. De pompa, qua beaias martyris corpus Roskildiam perlatum esi, id unum animadveriendum, eam non communem fuisse, sed quse

bium, qua77i id ipsum Roskildensc S. Marise, in quo quietem et 7naximos hono7^es adepta quae senientia vix est sa7iciissima muiier mihi no7i certa esse videtur, maxime quU7n aliud non sit hujus S. Marg-arelre cwnobii vesiigium aut memoria. Id auiem hinc compertu7n habe^nus anie Absalonis obiito^i super
:

mariyrem cgelique incolam deceret: iia uX soiemnis reiiquiarum translaiionis specimensii.


DecuiutS.
MargBreix
..

priori sepulcro in S. Marg-aretae honorem fundatum fuisse tempium, de quo me^ninisse supra vidi7nus Danorum seu potius Sia-

n*

Hotkil-

dtnsi

Roskildensis sacrEe virginis Marice baslMargaretse exuviee, -j^j^^^^ ^^^^^ ^ monasieriaie erat virginum Cisiertempium, ciensium. Quarum couvictum, anno 1165,
-|^(j

iandoru7n chronologum Petru7n Olau7n ei iot


;

et
illic

secundum eum
collaias fuisse

pecu7iias ut in certas partes distribuendae videreniuret inter ccenobia dividendge- Ab ao' tiquis nostris scriptoribus, inquit Suh^nius (lOJ,

mag-no

rei familiaris

impendio iu ea aede

insti-

tuerat Isaacns, ruralis sacerdotii praepositus, quod, violato S. Guilielmi, Roskildensis episcopi, sepulcro, sibi tnale timeret

vocatnr hoc temptu^n seu parcecia S, Margareta de CEIsie, quod nomen iu Atlante Dauise Pontoppidani[\\) putatur hodie in (EIseMag-le
esse. Inieritn 7ion pauciores fiebant oblationes ad S. Margaretae sepulcru^n in templo S. Mariae Roskildensi; quas etiam dividendas judicavii Absaion. Hinc in Libro donatio7ium 7nonasterii Sorensis tegiiur {V2)

Pauperes erant sorores; neque a vero aberrare videhw iur, quod iiluc S. '^AHvg^veX^ corpus iranslatum voluerit Absalon, ut ex populi concursu levamen aliquod earum largiiionibus et
(4).

mutatum

Certe ipse postea, quam jam Lundenses infulas gererei, paterna sollicitudine illis Christi pauperibus coudoluit e<
egesiati accederet.

venerabilis pater Inter csetera beneficia, quae

Absalon

fecit

monasterio Sorae tempore episcoest,

patus sui,

multum memorabile

quod

ter-

eapropter eijclesias duas non procul a civitate Roskyldensi, videlicet Sioengeluse et Gadstorp
praedictis sororibus tradidit
(6).

Ingens mau-

solffium honeste iu7n constructum fuisse et postea S. MargaretEB corpus, illic reposiium, multis claruisse miraculis ex Relaiione de sed ha^c iaiius t7^a7islaiio7ie inielleximus
;

in monasterio tiam partem oblationis, quae cadit memoriam beatae beatffi Mariae Boskildiae apud decimas Marg-aretee, atque multas episcopales possessionem perdedit in usum monasterii ad

petuam.
post mortem in summa elucei Roskildi.v brevi ^;^;^^;;^^^ Margaretae nomen fuisse ei ca^lt- ^,,^. ^^^^^^ ,.. ceiebriiate S. publice ei collaios, non ^nodo ,,<, ucti
^

\S

Aique ex his omnibus 7niru7mn 7nodum

Margareia.-.

priori parte Chronicorum Dano7'um pr^cipue Siala^idi^. <l^^<^^n circa a7inum 1282 co7xscrtptam fmsse ja^ndocm-

deciarantur in

tum honores

--j;^^^^^

_.
"'

ca-

mus. Ejus scriptor, rerum Rosktidensmm periiiss.nus, ubi ad demortm Absaloms laudesdevenit Ipse etmm, ..^^MO. beatum Margaretam, a viro suo Uerlogh m a.hshove
:

PJ^n'^^^^^^

~j7^^^
^l^oZTc^^^^^
^"ff^^^^^^^^ gtmus,seapupu,,u ^^^^f^^^^^

Roskiidensi

ei

dein Lun- "-^A-

interemptam,

et

in

extremo

littore

orientali,

Octobris To7nus

XL

BE
720

S.

MARGA RETA. MARTTRE.

VD.B.

Anxii videntur

KoA 0,,^ to.^ MargareU pru Dani, ului esse

omnino permartyribus annumerata fuerit tamen quod sz Ua videtur


spicuumnonest; non sit, xquipollenter
fuerit
[ut ajunt)

beatificata

tamen Suhsancta martyr. Errare


:

Lange,^^^^^^ Tf^rmavit aliauando laraa cet^" corporis ^ransM^o /^^^

interdicit. alibi mium, cum litulo sanctiE eam quum enim, consentienttbus jam monuimus

aut

'ZlZfueritMaemnilduUtan.j^.2
asserui sanctam

ZSce

martyrem a nullo Romano senlent^a sanctorum albo solemm hu,usre, emrn IZcriptam fuisse nullum quodpot^ss^
;

tolerantibus Roskitdensibus eptel constanter exhtscopis, is ei honor publice annis ante Urbant VIII bitus fuerit centum nequaquam abrogandecreta. legitimus est et quum reltgio dus Periit S. Margaretee cultus. Danta deleta in catholica et monasteria putem post annum 1536 Kos/iitcerte

sunt

Non exstttisse; et jam denseS Marix asceterium superesse vtdentur pridem nuUx amplius
(4).

Zl^m vestlgium superest, et. Zmlt. nuii omnino ^-^r^d^ruTnZlTt

insertum reperitur; '^f f^"""" assecuta fuisset honores. si tantos aliquando decreto publico sanct,s Inveroab Absalone
.

'

reliquix templi. in quo sanctx venerattone serpus tanta olim diligentia et aliquando meliora tempora vabatur. Det Deus
regioni, tot

martyns

cor-

sanctorum virtutibus

tllustratse!

D.nic.rum, S.rip.ore. re.u

..

^^l^^l^^^^.

ci.lholique (^lCfr Karup, Uist.de rEglise lom II p. 8tiseqq. CD baucmark. p- 285 el

DE
V. D. B.

B.

LUDOVICO, CONF. NON PONT.


PKimNA
DICECESI

^RNSTEINIl IN

TBEVIKENSI

COMMETVXARIUS FR^VIXJSProlegomenon de cultu sanctorum


et

beatorum Praemonstratensium

in ordine Praemonstratensi.
verus Dei vir justus et timoratus, in innocentia sua, et pemanens
gulis ad

ticcl fvh

wnS.
in$ti-

auidam
cultor

clmimit
Norberli
nnit,

multos et tuba argentea velut cffilestis fistula convertens ad frudocuisset, etad Dominum inspiratos mcigem melioriB vita divinitus qul Pr^monstratum fasset, tandem in loco suorum sui et discipulorum diciiur. ad opus Sumpto aupacificum constituit habitaculum.
,

dictus Norbertus,

cum prsdicatione sua

generale capitulum omnes hujus mxdlii regioHabent autem nibm propnordinis abbates congregantur. gaiii, midd prioratus non solum hominum, sed
curias et
et

feminarumj in quibus tam clerici, quam a superioribus suis laici, gecundum quod eis autem injungitur, commorantur. A principio cum adhuc plantationis ordinis et novellae paupertatis thesauro abundarent pretioso
,

sunctiinonir

laude /loririntf

secundum regulam tem regulari babitu, ut Domino militaret, consuetum

inebriati et ferquasi musto novae religionis quem misit Dominus in terra ventes igne illo,

praedicti regulares caC vivendi modum, quem laxius observavenonici usque ad tempora iUa

Augustini

rant,

in

se

et

in discipulis suis

coarctavit

quasquasdam novas institutiones addendo, immutando. Carnes siquidam etiam veteres

quod nou sout arderet, adeo succensi sunt. regiones, sed remotas per univerlum vicinas accendebant, sum fere mundum provincias su8B et exemplo conversationis illuminabant ubiprovoeabant. Unde parvo tempore multa
que hujus ordinis et professionis, tam sunt rum, quam sanctimonialium, constructa
clerico-

dem

Praemoustratensis

ordinis

canonici

et

fratres luici

numquam

nisi iu infirmitate

man-

monasteria largitione principum* et eleemosilatis posnis fidelium, copiosis redditibus et ampliata et suffiin immensum

usque ad Paducant. A festo sanctffi Crucis Cisterscha jejuuant; duobuspulmentismore Camisiis ciensium iu refectorio vescuntur. induuntur pellibus ovinis utuntur. Ve-

sessionibus

cienter ditata. Licet

non

dormiunt. stititunicis albis et caligis calceati


Cappis laneis albis absque tinctura aliqua canonivestiuntur. Diebus festis more aliorum

corum novem

lectiones, aliis

autem

tres tan-

tum. in matutinis legunt. Post officium nout cturnum ad dormitorium revertuntur determidormiant et quiescant temporibus
,

autem postea per rerum prtvetustatem et humanae naturse defectum semper.neque ubique serstinus fervor neque et vatus fuerit;a temporum tamen calamitate exemplorum corruptela numquam pravorum canonici ut ita passi siint Prmmonstratensis quod desierint stellse esse in nocte caliginosa
;

luculentissimis testimoniis facile esset ostendere.

natis; et horis certis ad labores

manuum
et

egre-

diuntur. Parochiales ecclesias


piunt.
tiamadfemtna* et

animarum

saecularium curas in propriis personis susci-

^ Omuia hujus institutionis et religionis mouasteria sub uno capite Preemonstratensis monasterii continentur; adquod annis sin-

prtAbundavit itaque magnopere viris sanctis atmis maxime temporibus , que prseclaris Pra^monstratensis ordo etiam eos quorum nosed quod mireris in veneratione erant et quos heatos mina sanctosque privatim publiceque vocabant t honoribus afpciebant liturgicis nuUis quod
3
, : , , :

nil fere ciira'


t\tm ett nt eccleiiattico ctUlu

donaren'

ciM qnidetn

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

m
fcOCTURK

A quod alii adscripserunt


ju*

negligentise, alii fac'

riaB,

comtnemo-

raUo fuMbris figque ad cxluin XVI facla


esl,

tum dixerunt ne ccenohiorum quies templorumque honestas turbaretur concursu hominum ad sepulcra sanctorum pie studioseque accedentium. Quidquid id est, hoc eorum
singulare peccatum esse cave ne dicas. Ca" maldulenses enim, Carthusiani, Cistercienses
aliique castigatioris instiluti

commutatum
ritis ciarus,

quod (heu lachrimae) in secularescanonieo3 est; unus praeterea abbas Vioonieusis, Badulphus nomine, et in eodem vir meWalterus, etiam abbas; et alius
flacriB

V.

a B.

Theologiae doctor, P. Eustachius de Lene,

quum,

qui erudicionis suse multa reliquit


qua), etsi

monumenta

proinoDentihu$ Parcentibiu, cilil^^

momchi

pluri-

non viderim, utiliter tamen imprimi posseintelligo. De aliis etiam sanctis qusedam
paulatim plus coguoscere sperans. Si aliquorum sanctorum essent memoriae, certioresreddicuperemus. Tam certe suutiusignes historiae quorumdam sanctorum supradictorum,
intellexi,
ibi

honores acccpif.

mis sasculis non multo diligentiores fuervnt inpromovendo sanctorum suorum cullu. Ad finem itaque sseculi xvi neminem omnino ex
suis religiosa caditum veneratione proseque-

bantur Prasmonstratenses, ne sanctum quidem Norbertum, ticet processus canonizationis olim incohatus fuisset. In musaeo scilicet nostro exstant Missale Magdeburgense, anno IbO^ Nurembergensibus typis editum, et Preemonstratense, quod- singulari ditigentia Jacobus Kerver anno 1578 Painsiis dedit in lucem atqui in neutro nulla plane S. Norberti festivitas apparet immo in Kerveriano ad diem 6 junii jubetur fieri commemoratio domini Norberti, primi patris Praemonstratensium et archiepiscopi Mag-deburgensis ecclesise. Atque hsec ritufunebri in omnibus Prsemonstratensium templis quotannis peracta est, donec anno 1562, stimutos addentibus Motano et Antonio Rhodio a Grasen, opusque
; :

ut

tilas

iudignum sit eas sic ignorari, quamvis mueas habeam. Fundaliones quoque muitorum

monasteriorum describere coeperam cum superioribus omuibus, in quibus plerumque notabile aljquid reperi ; eed non ulterius nostra progredi valet sagacitas, quam authorum contulit diligentia. Quocirca, si studium hoc commendaverit

reverenda

paternitas

tua,'

per

omnes

catalogam abbatum singulorum monasteriorum, et siquid aliud ibi


circarias fundationes,

peculiare

sit,

describi curabit

sed et pastora-

tus singulorum mouasteriorum,

cum

reljquiis

sanctorum, siquae peculiarem in aliquibus ecclesiis venerationem habeaut; iudicibile quan-

tum

voluptatis et utilitatis plurimis hsec accuallatura sint.

rate descripta

Quas meditata,

promovente Ambrosio Loots, optimo Parcensi prope Lavanium abbate XXVIlIi{l), Gregoconcessit ut officio duplici, imtno 7'ius triplici, cum octava ejus natalis ab eis cele-

matura morte interrupta, postea perfecit


Joannes Lepaige, utpaulo inferiv^ dicemus. 5 Interea tamen S. Norberto accessit B. Godefridus, ante comes Cappenbergensis, trium monasteriorum fundator, atque ipse canonicus anno enim 161-1- Ilbenstadienses, quorwn auctor fuerat et in quorum corona diem obia^at, efflagitarant a Paulo papa V facultatem cetebrandi ejus festi (3) quod propter concurrentem YSjanuariiEpiphani^ octavam deinceps actum est die 16 januarii^ concessis a Benedicto papa XIII in hanc diem
;

XIII

B. GodefridM
permitlilxtr
coli.

braretur

(2).

Inde in Breviaris Praemonstra-

tensibus annilhSi^, 1608 et 1621, quae

coram

Antonius Rho-

dim, Parccni<

canonicitf,

ilimulosaddil, ul III

san-

habemus, venit die 6 junii S. Norberti festum ; sed alibi uspiam alius sancti ex ordine nullum. 4 Quem autem pauto sup7'a memoravi Antonium Rhodium, is canonicus Parcensis erat, natus anno Ib^S, professus anno 1578, presbyter ordinatus ad Pentecosten anni l^S^et

indulgentiis
e

{]).

clorxun

Prx-

paulo

post, 26 juiii, vita functus. Hic, utut

mimstralen-

juvenis,

*ium getta in(piiratHr.

erat in illustrandis ordinis Praemonstratensis sanctis viris quemadmodum constat ex literis, quas anno 1583 dedit
totus
:

tam parci essent in colendis suis sanctis Prasmonstratenses, non est quod mutto plur^es in hoc censu non haberent. SciVet^um,
licet

MirMUtelWitsitualios

lau-

dant^ $\tmptu$
fncienfe uhbatf

ad abbatem Praemonstratensem, Joannem


des Pruetis, tdtius ordinis generalem In quibus postquam suo aliorumque nomine gratias egissetde cuttu S. Norberti ecclesiastico invecto, et narfasset se Vitam S. Norberti
sic

Joannes Baptista WHs Antverpiensis Lovanii apud Joannem Masium, sub Viridi Cruce, anno 1615 edidit et mecaenati Adriano
licet

Ttinijerloen-

Stalpaerts,
II

abbati

Tungertoensi,

dicavit

Epigrammata de

viris vitas sanctimonia

habere prelo paratam probatamque Motano, deinde pergit Qui magnum j&plendorem ordini nostro adferret, si reliquorum virorum sanctorum nostri ordinis Vitae ederentur, miiltique earum lectioneadmeliorem vitam accenderentur; utilem certe operam reverenda pa'

iliustribus ex ordine Praemonstratensi, juxta ea quse e variis auctoribus coiiecta sunt pev R, D. Aubertum Mirasum, Antver' piensem canonicum. " Et quidem Miraeus *-(5) biennio ante inter sanctos recensuerat et debitis cumuiarat encomiis S. Norbertum,
i' II
II II

Praemoustratensis ordinis

conditorem, ilugo-

ternitas tua navaverit,

si

singulos superiores

monasteriorum

nostri ordinis suos thesauros in


jusserit, ut

medium proferre quem in publicum

tandem per
certe,

ali-

edantur.

Ego

ex quo

me Deo

in Norbertino

ordine consecravi, avi-

dissime patrum
coepi, et siquid

nostrorum gesta conquirere

beatum Evermodum, episcopum Raseburgensem, beatum iMilonem Morinensem, beatum Alberonem Virduneusem, beatum Isfridum Kaseburgensem, B. Godefridum comitem Cappenbergensem, beatos item abbatos Garembertum, Bainerum, Gilbertum,

nem

Cameracensem,

memoria dignum invenissem, priusneunus quidem occurrenotare. Etcum ret sauctus, tandem, post sanctum Norbertum,
qui miraculis claruere,

occurrerunt SS. Everin

modus, Isfridus

et

Ludolphus

Germania;

Radulfum, Fredericum, Siardum et alios, quibus iujuria temporum pasne teuebras affuderat, Quos omnes Wilsius epigrammatibus ceiebravit, et prasterea Gerlacum, eremitam etovium tulelarem S. Ludolphum. Raseburgensem an;

aed etS. JosephSteynveldensis; SS. Fredericus etSyardus, abbates in monasterio Horti S. Ma(I)

martyrem; divum Hermaunum Jacobum, novitium Viconiensem; saQCbeatum


tistitem et
Rogi^cnburgcnsis. Ephcniertdes hngioIogicT nrdini* Pnemoo|,K}Deordiue Piaeraoirstratciisi, episl. slralcnsis, p lU.

AclaSS. lom

(2) Cfr Ctr .Mirreus. Cliroriicum Prsmonslrateasc. Annales Pra:810 ct seqq. (3) [.. 1 Junii,

monsiiaicrises,

tom.

I,

parl.

!,

col.

8t>.

(i)

Gcorgius

dedic. p

iir.

tam.

; ;

AOCTOKK

U.

B.

tmartvrem> y nobilem Bohemise eim tatn Rozaatam, feretrum Walterum, circa cujus B. ^^^^""'^l scnptorem^^^^^ resplenduit; B R'chardum^ pastorem B Arnoldum a Sualma. Haytonem. e rege

722

ARNSTEINIO. CONF. NON PONT. DE B LUnOVICO scihcet

1633, Joan- D 8 Aliquanto post, anno doctus, diligens et universi ^; ^-se ^^ Paiqe, vir ;.;;;;;Sj^^^^ ,-, syndicus. edidit in lucem Bibliothe^

Smum
Afraeniffi

^onasterii Ninivensis; B.

canonicum Pr^monstratensem religr.osum rarcentum; Divum Rabodonem, eleemosijnartum B. bimosem- B. Ulricum Divos abbatem nem' in nemore Mariano Adrianum, martyres Jacobum Lacopium et sextam HffirenGorcomienses; B. Arenistiam, pr^fectam; et quatuor talensium monialium neque sanctos neque alios, quos neque divos, extranei, sumptus fabeatos nuncupat, H.vc abbate Adrtano ciente Hierarum amantissimo
; ;

.ac-

camordinisPrcemonstratensis^quanonclauduntur scriptorum nomina (fuvc postea in Spiritu iiterario Norbertino collegit Georgius Lienhart, abbas Roggenburgensis,) sed

iaic>ancZ'"
ni.
p,-.,

straiemium

^^Z^^"''^'

ad normam

BibtiotheccB Ctuniacensis, Cister-

aliarum, veiera scripta aliaque documenta continenlium, quee Preemonstraiensibus maxime essent utitia. In hoc itaque opere Vitas aut br^eves Memorias dedit plus centum Prsemonstratensium
ciensis, Floriacensis et
;

Stalpaerts.
Parcenmet
Sinovierae e-

Neque

, ^ quiescere voluein aliis abbatiis

^j^^

duniArborem

..v.w. tpiritualein
Prrmonitraienem.

^^^^

Videlicet Joannes Masius, omni fictione et ,jj ^-^^^^ appellat ab

quem Wicn-

^^^.^^^^ .^

mi

chus in Chronicoms. se die 19 junii


verpia^n abiisse, ut curaret

anno ^^^^^^^^ reraogssimum. et qui et anno 1640 parosupprior Parcensis Parcenst Lubbeek factus est, narrat in

anm

1617 Antordinis sui.

fieri

aliquas imagi-

^ nes de

ordine, inter caeteras

Arborem

ipsemet. Anno cujus prototypum conceperat cxlatore Carolo de post confecta imago fuit a

conMallery, ut ex abbaiis Drusii Manuali Ninovienses altestat. Eodem fere tempore ram Arborem caslari voluerunt suis impensts

Norbertum, Garemexquibus Gilbertum, Gerlacum, Fridericum, bertum, septem martyres sub Saladino, Isfridum, Siardum, Ludolphum, martyres Anglicanos aique Adrianum et Jacobum Gorcomienses reliquos heatosetunum reverendum. Ociennio ante, anno videlicet 1625, Chrysostomus Vander Sterre, prior in S. Michaelis Aniverpige, quem alio loco laudabo, emiserat in lucem Natales sanctorum ordinis Pr^monsiratensis; in quibus sanctos vocavii Norbertum, Gerlacum, Gilbertum et Ludolphum beatos sepiuaginta novem, beatse memoriag quatuor, sanctiE memoritje quinque quod vero notandum, Walimannus, S. Michaelis primus abbas, qui beatus dumtaxat dicitur, reprcesen^nucios vocavit
;
:

abeodemc3elatore;itatamen utpauca quae-

dam

muiarent. Arbor videlicet Ninoviensis stipite; exsurgit ex S. Norberto tamquam ex Parcensi ad radices stant patroni contra in Baptista prsecipui, sanciaMaria, S. Joannes Augusiinus dein in Ninoviensi B. Jaet S.
;

tatur in libri titulo e regione S. Norberti, radiis Ccelestis glori^e capite circumdatus, sed minoribus quam ordinis aucior quibus
:

tamen significetur eum jam in cselis regnare. aut 9 Verum, qui eo censu inter sanctos ecclesia ita vindibeatos habebantur, an ab caiierant ui liceret in eorum honorem missse

^ucioriiaic

rpiscopiHurcB"../cn'*-^o^

cobus Ninoviensis substitutus fuit cognonimi Viconiensi et B. Ludovicus ab Amstein B. Elisabethas Herenthaliensi. Id utrobique omnibus commune ui aureola, cselestis glorise indicio, cincti exhibeantur. Sed ecce amba-

sacrificium o/ferre et ecclesiasticum recitare g g'^,J^^'^, do- ,,;,,,, p,. officium? Credidit Henricus Cuyckius, Rureeynundanus episcopus, qui B. ntumfliroctissimu^

rum Arborum nomina


ARBOR PARCENSIS.
S. Maria.

Fathenburgensis eremitee, quem m axwontavestem Prcemonstratensem gessisse volunt, J'J",^^^""'"' 1604> f.tregiortm Officium et Missam composuii et anno
Gerlaci
,

inter alia

Rureemundana

Officia typis Colo-

ARBOR NINOVIENSIS.
Deest.
Deest.

S, JoaoDes Kaptista. S. Augustinus. S. NorbertuB.

Deeit.
5. Norbertus.

B. Jacobus {Gorcom.).

B. Jacobus Gorcom.) B. Adrianus.

niensibus imprimi curavit. Crediderunt etiam Prcemonstratenses Hispani, a reliquo ordine plane divisi [id procurarat Philippus II,qui tpsam Societatem nbsiram in partes hi scilicet anno 1620 distrahere tentavit) liturgicum multis nokalendarium suum minibus jam auxerant et deinde augere per:

B. Adriauus.
B. Macbarius.

6. MachariuB.
B. Arnoldus. B. RaineruB.

rexerunt .Quse quo magis manifesta sint, sibi F invicem apponam laterculos sanctorum, qui

B. Arnoldus. B. Rainerus.
B. Elco. B. Kadulpbus.
B. Ludolpbus. B. GilbertDS. B. GarembertuB.

anno 1G20

B. Elco. B. Radulphus. B. Ludolphus. B. Gilbertus. B. Garembertus.


B. Isfridus. B. Evermodus. B. Hugo.

et 1718 colebantur in ccenobiis Hispanis Prsemonstratensis instituti. Priores sumpsi ex apographo Kalendarii sauctorum

B. UfriduB.
B. Evermodus.

Hispauorum specialium et ordioum, impressi Matriti apud Thomam Suntam, typographum regium, anuo 1620 posteriores ex Ordine recitandi offioium divinum missasque celebrandi juxta Breviarii ritum atque Romani Missalis,
;

B. Hugo, B. JacobuB {Vicon.). B. GertrudiB. B. Rabodo. B. Elisabetba. B. GerlacuB. B. Josepbus-HermaDnuB. B. Hroznata.

B. Jacobus (.Ytnoo.). B. Gertrudis. B. Rabodo.


B. Ludovicua. B. "Walterua,

B. JosephuB-Hermannus.
B. Hroznata.

B. Fredericus. B. Siardus. 6. GodefriduB. B. Milo.


(1)

B, Fredericus.
B. Siardus.

Clementis VIll et Urbani Vlll auctoritate recogniti.cumfestis quaeg-eneraliterinHispania celebrantur, pro anno Domiail718. Disposituset ordiuatuB a Fr. Francisco de Consuegrra ordinis S. UieroQymi, in regioD. Laurentiimonasterio (vulgo del Escorial) religionemprofessoetsacr. cgerem.mag^.MatritiextypographiaviduaeJoannisGarcia lufanconanno Domini lllS. Duo alia

B. Godefridus,
B. Milo.
lib.
11,

exemplaria in mv^seo nostro habemus, atterum in annum 1611, alterum inannum 1647; in quibus festorum dies ordine nonnihil

Grabsnlia Uariaoa,

cap.

iv,

psg. S71.

muta

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

725
AOCTOBt

A mutati

sunt,

sed casterutn conveniunt

cum
SEPTEMBER.
12 Jacobi
et

V. D. B.

kalendario anni 1718, nisi quod S. Dudonis, eremitgeet confessoris, natalem continent ,qui ah hoc postremo abest.Et quoniam decessores nostri seepius convulserunt horum kalenda-

Adriani, MM./?. 21 Danielis, C.

5^.

riorum auctoritatem, id ab eis factum esse noveris, quod preeter jus omnia hssc festa
celebrari arbitrarentur. Verum annis 1641 et 1646 Antonius Soto Mayor, archiepiscopus multisque regiis et aposlolicis Damasci officiis in Hispania fungens, et anno 1713
,

25Godefridi,C..y. 26 RogemetTh6odori,CC.Z). 30 GUberti, C. D.

OCTOBBR.

5 Gualteri, A. S. 11 Trausl. S. Augustini,


12 Transl. S. Augustini.
21 UrsulEeetaoc.MM.

D.

i).

Antonius Franciscus Ramirez de la Piscina, multis item o^matus muneribus. amboquejudices speciales et privativi de his omnibus qux ad Officia liturgica pertinerent vi bullarum apostolicarum et regiorum privile-

NOVEMBEB.
12 Anniv. parentum Ord.N. 13 Siardi, A. D. 15 Anniv. parentum Or. 16S. Siardi, A. ^^.

giorum,

aliter

omnino judicabant; quin etiam

20 Rodulphi, A. D. DBCBMBBR. 7 Leopoldi, C. D. 22 Anastasice D. 23 Macarii, C. D.

auctoritate sua approbarunt Kalendaria quas coram habeo. Sed quid hgec refero ? Quotannis per

duo fere seecula prodierunt uno volu11 Interea in Belgio

mine, simili auctoritate munita, kalendaria,

omnium dioceseon et monasteriorum regnorum Legionis et utriusque Castellge quis tam diuturnum usum illegitimum dicat? Nequaquam profecto Papebrochius qui non
;

videntur etiam aliquid ausi esse Prsemonstratenses et aliquot viro-

CogiVafur in

Delgiode co-

rum

sui ordinis celebrare natales.

Verum

hndi^ BB.
Fredcrico, Jo

semel, verbi gratia ubi agit de 3. Jsfrido,

B episcopo Raceburgensi
ses Belgas Gallosque

(1),

Prsemonstraten-

ad sanctos ordinis sui

colendos stimulavit, proposito procul dissito-

brevi injectos fuisse scrupulos apparet pro- sephu, Everpter Urbani VIII decreta de cohibenda nova modo, Itfrisanctorum veneratione. Certe in capitulo pro- do, etc. vinciali, quod a die II julii ad 21 anni 1643

rum Hispanorum exemplo. Verum quid factum sit, non autemanjure factum hoc loco anquirimus. Prodeant itaque utriusqice kalendarii nomina; ubi C. Confessor; Ep. EpiscopusjEr. Eremita A. Abbas; V. Virgo M. Octava Martyr; D. Duplex; S. Semiduplex;
;
;

habuerunt circarise Brabantinas alumni proposuit coadjutor Tungerloensis, Augustinus Wichnans, a pluribus scriptis notissimus, hanc dubitationem " Au iu festis sanctorum ordinis nostri, qui aliquando publice ab antiquo culti sunt a populo, ut BB. Frederici, Josephi, Evermodi, Isfridi, etc. an saltem
:

designantur.
Kalendaria
Bitpaniea an-

non

10

KALENDARIUM PR^MONSTATENSE
HISPANICUM.
ANNI 1620
JANUARIUS. 3 Gerlaci, C. D.

possit leg-i Missa de Trinitate. Ad quod qugssitum responderunt capitulares 11. D. Vicarius intendat et examiuet quid fieri possit.
:

iwrwn 1620
et

1718 profe-

ANNI 1718

VicayHus

tum

erat,

quem jam

appellavi et

nindtr.

quem

13 Godefridi, C. D.

16 Radegundis, V. ^.

FEBBUARIUS.

Gilberti, A.

D.

4 Simottis, C. S.

nominare non solebant decessores, Joannes Chrysostomus Van der Sterre, Natalium ordinis Prsemonstratensis aliorumque hujus generis lihrorum diligentissimus scriptor. Qui quid sed [si divinare prgestiterit non invenio
sive venerationis significatione
;

6 Hildegundis, Comit. D. 9 Alderlci, C. D. 16Milonis,Ep.,C. Z).


MAHTIUS.

liceat)

Romam scripsit,

Et quidem, quum quod anno 1717, prseside Claudio Honorato


rws.

certiora inde petitu* in capitulo generali,

2 Frederici, C. D.
3 Rodulphi '.Ep., C. D.
*LiidoIplii

7 Frederici, C. D. 13 AnnW. parentumOrd.


14 et 30 Dudonis, Er. et C.D. 20 Ludovici, Er., C. D.
APRILIS.

Lucas, celebratum est et cujus decreta Parisiis eodem anno fuerunt typis impressa (2), sessione sexta, die 28 aprilis, amplissimus D. F Kothensis proposuit nomine amplissimi D. abbatiscanoniaeSteingadensisin Bavaria,
2*^etc., S"

l^,etc.,

au non

liceat celebrare festa beato-

4 Josephi, Pr., C. D.
7 Joseph.-Herm., C. D.
15 Ded.ec.Ord, D.l cl.ctmO.

rum
lum

sancti ordinis

authoritate id fieri debeat


licere celebrare,

Praemonslratensis, et qua et respondit capitu;

idque secundum litteraa

MAJUS.

2 Transl. 3
Monicffl, Vid.

S.

Norb. D.

D.

4 Monicoe, Vid. D.
JUNIUS.

D. procuratoris generalis ovdiQis Prasmonstratensis in curia Romana; qui, sapius requisi-

6 Norberti.Fund./?. cum 0.

lc/.

6Norberti,E.C.Z).Ic;.Ci*mO.
11 Anniv.

parentumOrd. 13 Vulperti, Ep.,C. i).

JULIUS.

2 Pontia, V. S. 3 Isfredus, Ep., C. D. 9 Adrianiet Jacobi,MM.

tussuper hoc, respondit bullas poutificias, in contrarium allatas , uon respicere ordinem Pr3emonstratensQm non quod Proemonstratenses exleges essent, sed quia breviarium proprium habuerunt ducentis anse S. Pii papse V bullam annis; eos propterea Pianis decretis non obligari et posse {ut tum pluri;

morum (3) erat sententia) pro


Z).

pristina tiber-

l5MUoni8,Ep.,

C.A
AUGUSTUS.
I

28 AuguBtini, Ep.,C. D.
cl.
(i)
v3)

28 Augustini, Ep.
1

et D.

D.

0.
tom.'
11

cl.

addere et demere. Quid, quod non illi tantum, qui Breviario singulari legitime utebantur, sedetian{ , qut Romanum correctum Breviarium adtate aliquid libris suis liturgicis

ActaSS.

junii, pag.

1C90.
t.

Bencdictus XIV, de Canoniialione,

(2) Cfr p. 1 1. iV, part. ii, cap.lo,

num.

6.

miserant

7 :

724
iUCTOBI V. D. B.

DE
tum

B.

PONT. LUDOVICO ARNSTEINIO, CONF. NON


quodOfficiaquEedam nonnuUorum ordinis no- D apposita postromo BreviariOj stri beatorum juxta consuetudinem proviaciarum, celebrenda Duac reliDquantiir observaodn non toti ordini, sed iis taatum ecclesiis, in quibus ab antiquo viget in illos devotio el immemorialis consue,

miserant,

episcopi,

tum superiores regu-

auctoritate sua lares/as sibi esse 3estimabant appronovaOfpcia, quae Propriadici solent, apostohca? Cubare, inconsulta sancta sede in Mujusmodi Propriorum exemplaria sunt multa. Quae quidem non. nostro bene
seeo

vellem, (id refero, quasi legitiyne facta esse non pertinetj sed ut inielligatur huc

enim

tudo eorum festa celebrandi. 14 Non placuit omnibus

qme tum proborum doctorumque virorum


niteretur reesset senteniia, et quo jure illa
sponsio.
ItUroducitur
offieiitm S.Gilherli ct dein

hxc ordinatio, neque universum Breviarium, nimium a vetere constietudine recedens, et attentato jure editum quam ob causam, quum ab die 1
;

rircaria
(lanlinn

Braalian,

viam

inii.

12 Hac itaque doctrina fretum, capitulum

junii anni 1005 per

regem

fas amplius tuju

BB. Godefridi,

Frederici,

Bcrmanni, Gerlaci, Ger'


intdiB tt Siardi.

iz ,
ptem

Anno

1675 latius

expansa fuerunt

B.>J<

- r;s
vela.

Aa

proairei

nuuun
,.

s:isr'i.t"rsriS;a~
septem beatorum
cepit
Officia.
ita ut
,

exstant, continuata paginarum serie Ofpcia cum lectionibus n Nocturni propriis,

Gravissime id ex-

Colbertus;

cum eodem anno

juxta provinciarum consuetudinem celebranda

visitationem

per

modum

majoris duplicis, scilicet

BB. Go-

instituerat Parcensis monasterii, sub pcena excommunicationis proscrt:

Josephi, Gerdefridi, Frederici, Gilberti et Siardi ; quse laci , Qertrudis, Officia eodem ritu celebrari posse ad libitum indicatur in tabula Breviarii, eodem anno

Hermanni

pserit Breviarium Antverpiense

quam

ta-

men

proscriptionem ante discessum sustulit

ipsemet,

eademque manu, quae decretum


inscripserat
,

visi-

viarii

ad finem Breubi septem illis beatorum Officiis notandum estBB.Evermodi,Ludolfi et Isfridi


1675 Antverpiee editi, adjectis
:

Ut tamen Brabantini Praemonstratensi abbati


tationis libro

id delevit.

j;

mmina

Neque martijrum Gorcomiensium, guos Clemens papa Xsolemet Officia abesse.

atiquantisper morem gererent, ediderunt anno 1700 typis ejusdem Mulleri ingens supplementum, partim ex Parisiensi anni 1C98
editione, partim ex Antverpiensi desumptum, quod, utait editor in Preefatione, hsec
ipsa Breviaria ab invicem in multisdiscrepant,

ni ritu raty celebrabatur ubique festum. Ut enim ex moniiis, Missalianni 1697 prgeviis, constat, anno 1686 capitulum generale sessione xi

beatorum martyrum albo

adscripse-

iisque utile fore videbatur hoc supplementwn, qui allerutra aut utraque editione carebant.

decretum capituli cujusdam provincialis de celebrando festo beatorum

Quod vero etiam propius ad nos


:

spectat,

idem

Bium ex
circarias,

ordine

martyrum GorcomienAdriani Prsemonstratensi


,

scilicet et Jacobi,

extendit

adomnes omnino
duplicis,

editor in Observationibus suis generalibus circa divinum officium Officia, ait, sanctorum ordinis nostri celebranda sunt ut reliqua

statuitque ut hoc festum quotannis

celebraretur
jttlii,

more majoris

die

nona

anticipata die prjEcedenti octava Visita-

tionis beatissimffi Virginis.


Alfro<jntUJ- eu!'

lu nex heal07'itm

a Cot'

hertu lAbatc
et retringitr

Ib Verum, quum die 19 octobris arini 1691 sacra tntuum' congregatio declarasset, prO' bante Innocentio papa XI, OfBcia sanctornm,

non ad libitum; prout conclusum est et ordinatum inter amplissimos dominos hujus circariae praelatos, Bruxellis 11 novembris J699 congregatos. Nec obstare videtur, ut quidam putarunt, decretum sacrae congregationis rituum, ab Innocentio XI approbain corpore Breviarii et

tum cum
:

illud

solummodo loquatur de
et

sanreli-

ralione corporis seu insig^nis reliquiie recitanda,


iotelligi
rolog-io

ctis,

quorum

Officia

Missse

celebrantur

S.GtUferticuli\u:

debere de sanctis dumtaxatin MartyKiomano descriptis,,., de caeteris autem

praecise ex eo

quod eorum corpora aut


ecclesiis asserventur
:

quiae insignes in

non

sanctis in prsedicto Martyrolog^io


ptis,

non descri-

aut quibue a sancta sede non fuerit spe-

cialiter

celebrari vetuerunt,

concessum, Officia recitari et Missas non obstante quod ipsovel insig-ues reliquias in ecclGsiis
;

quos ab antiquo viget devotio et consuetudo eorum festa celebrandi. Qua^ F animadversio in fronte ejusdem Su/pplementi,
vero de
iis,

iu

rum corpora
asserventur

anno 1720 Bruxellis recusi, legitur. Verumtamen in Supplemento Missalis, anno 1718
Lovanii excuso, Missarum novarum sanctorum titulo veniunt BB. Godefridus et Gerlacus, propriam habentes orationem dumtaxat B.Gilbertus, orationem, secretam et postcommunionem; B. Josephus Hermannus, totam Missam. Omissi BB.Fredericus, Gertrudis et Siardus. 15 Interim in ipsa Gallia nuntius remittitur Colbertinse titurgise, adeoque anno 1709 auctoritate Claudii Honorati Lucas, ordinis generalis praspositi, prodiit in lucem Praemonstratense Breviarium, pristinse integri' tati restitutum atque iterum Virduni anno
; ;

hanc ob causam

vetuit

Michaet
ordinis

Colbert, Prsemonstratensis abbas et

generalis

prsepositus,
illa Officia

superiora
S. Gilberti

ne deinceps septem recitarentur ; concedens

tamen ut in Missali anni 1697, quia festum


abbatis in integra provincia Gallise solemni cultu ab omnibus celebrabatur die 4
februarii, ipso die

per modum festi duplicis pro devotione cujusque ejus Missa, prout in dicta provincia cantabatur, adderetur. Quod quam parum conveniat, non dicam cum Innocentiano decreto (de sensu enim ejus disputarunt), sed cum ipso Colbertino jussu intelli-

in Gallia c-

tiam

rrreili-

rurn
iinii

Colb'''-

orttinU'

liimc.

StimtiO'

giensc^ ,/

gentomnes. Adeoque initioBreviarii Colberttni, anno 1698 excusi, ad finem rubricarum


generaliumadditaestha^cmonitio:^\x\iiG^X, sciltcet propier Innocentii papse decreium,
tl) Dioii. All.redit,

henhiirge"" i^litient a S.

auctoritate capituti generalis continetque corpori inserta sepiem beatorum


:

1725

Sede
letn
,ii

facnlt<i-

cffbian'

Officia.

Sed

hic

stare
:

gienses in

Lotharingia
lil.

noluerunt quippe qui adie-

Stiva-

feiin

BB.
li-

Evermodi,

supprior

n-sidiiiiliee

S. Od.liK,

caDonicorum Praemonsiralcusium, cm facu\ute supenorum,

Mnuiile

ArRCiitorali, 1742, p. 107, ' .

F.

runt

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A runt sedem apostolicam, postulantes ut
.,.rf,*.tt.<io^

725
KVCTonB

sibi

^f

fi;etrogitant

'''LSa:/"

Hokenhurgensibus liceret quotannis cele^^re BB. Fvermodi, Isfridi et Ludolfi, episcoporumRaceburgensiumJestivitatem.quin etiamcogitaruntdeB.hndovicoArnsteinio,
utinreriuspalbit.^08....Sttivigieu3e&,inquit Hugo, Stavtgiensisipseabbas{\),...^S. Ever-

procuratorem generalem, specialibus favoribus et gratiis prosequi volentes et a quibusvis

V. n. B.

excommunicaticnis
vel

et

interdicti,

aliisque

ecclesiasticis sententiis, censuris

et poenis, a

jure

quav.s occasione vel quomodolibet innociacausa, latis, (siquibus tus existit). ad effectum prffisentium tantum

ab

homine

modi

Ludolphi... celebramus festa in ecclesia nostra Stivagiensi et iT-t i^,.o r\A ;i wu ex Odili, oT filiali ejus Hohenburg-ensi, vulgo 5. papoe Xll. de concessione SS. D. N. Benedicti
et Isfridi,

necnon
1

S.

tibi die 18 octobris 1725. Cujus coucessionis en quod ad totum postea subjicimus decretum;

consequendum, harum serie absolveDtes ^ et absolutum fore censentes, suppUcationibus, ejus nomine super hoc humUiter porrectis, incliuati, decretum prfieinsertum authoritate apostoUca tenore praesentium approbamus et
confirmamus, iUique inviolabUis apostoUcse salva tamen semfirmitatis robur adjicimus per in praemissis authoritate memorat congregationis cardinaUum decernentes easdem praesentes Utteras firmas. vaUdas et efficaces
; ;

ordinem extendi impetravit R. P. Norbertus collegii Mattens (religiosus Tungerloensis ordinis Prgemonstratensis annis Romani
,

procurator gene1726, 1727 et 1728 pr^eses (2)J " Sanctissimus doAndreae


ralis et
//

abbas

existere et fore, suosque plenarios et integros


effectus sortiri et obtinere,

S.

minus noster Benedictus papa XIII benigne


indulsit atque concessit
,

ac iUis. ad quos
spe-

//

ut in monasterio

spectat et

pro tempore quomodocumque

//

/1

HohemStivagiensi et in ejus liliali ecclesia Prsemonstratensibus, ibi burgeusi a canonicis ledegentibus, officium cum suprascriptis
lectionibus

plenissime ctabit, in omnibus et per omnia praemissis per quoscamsuffragari; sicque in etiam ordinarios et delegatos
.

n Nocturni
moris
est,

(lectiones

ii

Nocturni
prae-

que judices causarum Palatii ApostoUci auditores, judicari


ac irritum et inane, si secus his a quoquam quavis auctoritate sciensuper attentari, non ter vel ignoranter contigerit
et definiri debere,

propriiE,

ut

decreto
in
et

erant

missae)
M

//

sancti

Evermodi
recitare

ejus

festivitate

Missa respective in posterum possint et valeant. Die 18 octobris, celebrari


1725. (Sic signatum
:)

obstantibus

//

prases. (Et infra:]

Cardinalis Paulutius. H. M- Tedeschi, archieS.

piscopus Apamensis,

R.

sccretarius.

anno 1728 UlafacnUas

commnnis
djni.

fif

liniverso or-

omnino Fro festis SS. Isfridi etLudolphi eadem propriis sanaunt decreta, mutatis dumtaxat ctorum nominibns. 16 Anno 1728 universo ordini communis explicatur facta est hcec licentia; ut sequenti papa XIII ad foturam diplomate Benedictus supplicatioREi UEMOuiAM. Emauavit nuper ad
:

bus sub cumque. Datum Romffl apud S. Petrum 1728. pontiAnnulo Piscatoris, die 12 apriUs OLIVERIUS. flcatus nostri anno IV. F. Card. julii anni sequentxs Quod decretum die 23

constitutionibus, et ordinationiapostoUcis, caeterisque contrariia quibus-

simulcum novis
dius.

ofjiciis

publicari jussit Clau,

Eonoratus Lucas

Prsemonstratensts

dbbaset ordinis caput.

nem

dilecti Filii

Norberti Mattens, procuratorjs


ordinis

geueralis canonicorum regularium Praemonsirateusis, a Congregatione venerabifratrum nostrorum S. Romanae ecclesi

tum itaque a Prasmon- Benedicins pr^ter S. Norbertum et duos -^'j""*^-; stratensibus aumartyres Gorcomienses beati decem; tres "J./l^^^^^^^^^^^ pro- ^,|,fc^d; auctoritate ctoritate apostolica, septem ut ao fcta tepiem piHa Ne vero hxc denuo convelterentur,
17 Celebrabantur

lium

consul- bamrum; abbate Colberto patratum erat, boni

decrecardinalium, sacris ritibus praeposita, " Ad tenoris, qui sequitur, videlicet tum Mattens, pro humillimas preces D. Norberti Praemonstratencuratoris generalis ordinis
: ./

tum
ses.

sanctam sedetn adire, quam modo tam benignam experti erant Pr^monstratenest
:

//

sis,

sacr rituum

congregationi porrectas

,.

/-

Everpro extensione Officiorum sanctorum ac Ludolphi epiMODi IsFRiDi episcoporum, ad uni"scopi et martyris ejusdem ordinis.
relatas; //versum -suum ordinem ; illasque congregatio. inhaerendo u sacra eadem rituum sub die 18 octobris 1725 a concessioni XIU mona aanctissimo D. N. BENEDICTO liStivagiensi ejusdemque ecclesiae sterio
,

pap3e Accipe porro alterum Benedicti Bknedictus pai-a XIU ad fuXIII decretum a congreTURAU uEi memoriam. Emauavit nuper veuerabilium fratrum nostrorum S. R. gatione ^ sacris ritibus praepositorum, ad

cardinalium, supplicationem
procuratoris

dilectifiUi

Norberti Mattens,

canonicorum decretum teregularium Prffimonstrateusium,


generalis
ordinis
:

noris qui sequitur, videUcet


..

Cum

ex parte
canonico-

Patris Norberti Mattens

ordinis

procurarum regularium Prsmonstratensium

.liali

prffidictorum Hohemburgensi factaj II Nocanctorum Officio cum lectionibus prsfato ordme propriis in universo
,

- toris

ejusdem ordinis, sanctorum, seu beatorum

rum

impostegeneraUs, pro coutinuatione Officia in universo suo ordine recitandi

cturni

posse benigne indulsit in posterum recitari 1728. N. caratque concessit. Die 20 martii Tedeschi, archiepiN. M. dinalis Coscia. Apamenus sac. rit. congregatioms

..

confessoris, S. Gilberti sciUcet B. Godefridi abbatis, B. Hermann^ abbatis, B. Frederici Gerlaci eremit^ et con8. Joseph confessoris, Gertrudis virginis, etS. Siardi
..

fessoris,

beat

scopus

secretarius.

Loco t

sigiUi.

Cum autem

confessoris, quffi ni

procurator generalis, sicut dictus Norbertus, hiiesponi fecit, ipse decretum nuper

et antiquo

dicti ordinis

.asseritur. inserta
.

commua multo tempore Breviano. prout necnon pro reperiuntur


,

nobis

jusmodi, quo firmius subsistat,


contirmationis
nostrae

apostoUc

patrocinio

commuuin

Norbertum, summopore desideret.Nos ipsum

. ctiflsimo

singulorum defectuum sanatione saninsertione forsan incursorum in prffidicta humilhme XIII D. N. Benedicto P. P.

omnium

et

""'"''"

Hi;L^".=^----

supplicatum

,oe
"
Aucronc
"
w

DE

B.

PONT. LUDOVICO ARNSTEINIO, CONF. NON


considerandum estplerumque, quum,omisso P-ocessu de approbando cuUuimmemorabiK
/^.^^^^.^

V. D. B.

contrarium quomodohbet oratoris minime obstantibus nentibu8, Die petita benigne annuit. instantiis juxta Coscm. N cardinalis xxii januarii MDCcxxvni. Apamenus, Tedeschi, archiepiscopus N M secretanus. congrregationis sacrffi rituum

Sanctitas Sua, quibusr r. fnprit t '"PP^^'''"lt nt oniSur 0^^ omm constitutionibus

umque

^^^^^
,

decretis. in

^_^^^^ di.po-

petitur recitandi Officium in hono^


.

Locofsigrilli.
18
dtcreio confirmat.

Cum

^T V * o noautem, sicut dictus Norbertus

rem beatorum qui hactenus taniam non habuerunt celebritatem, hanc fere semper initam fuisse viam, non quod manifestum Urbani papx esset eos centum annis ante sed quod ad eos VUI decreta cultos fuisse, pertinebat alia exceptio, ab Urbano papa virorumque etiam stabilita et quse per patrum
sanctorum scripta dicitur{?)
:

quse ui exsistat.

communiri .umpatrc 'tlis firmationis nostrae patrocinio Nos, specialem ipsi Normopere desideret eumque a quiberto gratiam facere volentes,

r.

Zr.

busvis

excommuuicationis,
aliisque

iuterdicti,

suspensionis et ecclesiasticis sententns,

.ns.. .ervo Dci mentionem fecsse speciali nota et gloria sanctitatis, refegnito et (quod potius rendo heroicas servi Dei virtutes decessum in pace seu in gratia finalis perest)

uev.ro

severantise;

nequaquam tamen necesse


,

est,

ut

homine, quacensuris et poenis, a jure vel ab si quibus quooccasione vel causa, latis,
vis

modolibet innodatus

existit,

ad effectum

prse-

B insertum

harum serie sentium tantum consequendum, ausuiuium ^.^. absolutum fore ceusentes ei absoiventes absolventes. et superhoc unnlicationibus, ejus nomine Nobis suppiiLa J __' :,:.,.; H.nrpfnTTi T^rffiprseporrectis, incliuati, decretum humiliter auctoritate apostolica tenore pra^^
,

>

Patres, quales SS. Aihanasius, Augustinus, Gregorii, Hieronymus Joannes Basilius Chrysostomus et Leo, Dei servos a virtutibus depr^dicent sed, ut in causa B. Agnetis de probante Benedicto XUI Montepolitiano /-, ; ,

admissum

?/ mulio Caiharinae Senenry^i^nnris auctoritatis, ut S. Caiharinag Scuenminoris auctoritatis,ut Antonini (5). Et quidem, suadente sis et S.
.

est, suffictunt

testimoma

.-

illique seutium approbamus. et coDfirmamus, robur adjiciinviolabilis apostolicffi firmitatis prsemissis authosalva tamen semper in

mus

ritate

praedictae

congre^ationis

cardinalium.

Decernentes easdem

praesentes literas

semper

Baronio, multa in Martyrologium Romanum admissa suni nomina, non quia ante dipiychis sacris inserta essent aut annua festivitate aliisve ritibus sacris celebrarentur, sed quoniam eorum, ut loquitur Benedicius XIV
fiebat laudabilis a Patribus commemoratio, Porro, et signanter a S. Gregorio in Dialogisnecesse est si xquiesse velimus, concedamus
((i),

et fore, firmas, validas et efficaces existere integros efi^ectus sortiri suosque plenarios et et obtinere,

ac

illis,
,

tempore

spectabit

ad quos spectat et pro plenissime sufl^rag-ari

sicque in prsemissis per quoscuraque judices ordiuarios, et delegatos, etiam causarum Palatii

Apostolici

auditores, judicari et definiri


si

debere, ac irritum et inane,

secus super his


scienter vel
obstanti-

documenia, quibus nititur sestimatio sanctimoni^eorum beatorum, quos Clemens XI a Cisierciensibus ei Benedictus XIII a Praemonsiratensibu^, nullo instituto processu, passus est publice honorari, tantw esse auctoritatis historicae, quaniae libri S. Cathari-

quoquam quavis

auctoritafte

ignoranter contigerit attentari. Non bus constitutiouibus, et ordinationibus


stolicis,

apo-

nse Senensis, S. Antonini Florentini, Vitarum Patrum,Dialogorum S. Gregorii Magni


et alii similes.

caeterisque contrariis
S.

Datum Bomae apud


tus nostri
II

quibuscumque. Petrum sub annulo

Piscatoris die viii martii mdccxxviii. Pontifica-

anno quarto. (Et erat subsignatum.):


"

F. oard. Oliverius.

Komae, typis, Rev. Ca-

20 Quarto demum consideranda sunt hdec utriusque decreti verba Salva tamen semper in praemissis authoritate memoratEe congregationis cardinalium. Etenim, ut Benedictus
:

?<'""" p"^.
^'".Jy^"J,''J'

^^^f^ facuita;

NttUaiamtix
intercessit

merse Apostolica; 1728. \Q u}}i probe considerandum est judicium intcrcessisse nullum de cultus aniiquitate,

XI V, agens de

nis decretis, semper appouiturclausula

monet

casibus exceptis ab Urbania(7), ejusmodi.brevibus...


:

Salvatamen

etc."

'fiffMUocui-

tm;

wegue formam, quae in app7'obando cultu immemorabili observari solet, fuisse usurpatam sed priori decreio concessum fuisse ut Officiumin SS. Evermodi, Isfridi et Ludolfi reciiari posset, et aliero ut posset idem honor continuari in graiiam sepiem aiiorum beatorum, quorum OflQcia a multo tempore {sciiicet ab anno 1675) in commuui et autiquo (primo
;

ut ostendatur per novam confirmationem in forma brevis nihil rei additum fuisse pertinens ad ejussubstantiam; quae idcirco semper, novis advenientibus circumstautiis, potest ab

eadem sacra congregatione ad novum examen revocari verum additam tantum fuisse exter;

nam

solemnitatem. Et atibi de auctoritate beaiificationum, quse sequipoHenles dici solent,


Servatio hsec aii (8), auctoritatis disserens sacrorum rituum ostendere congregationis videtar eosdem poniifices re vera cognovisse judicium, cultum permittens, nec esse infallibile nec ad fidem pertinens cura sacras congregauoni iiuerum reauquaDx, ninu obstante gregationi liberum relinquant, nihil uubtaun; approbatione indulgeute ac permittente, no: ;

nempe

Colbertino)
fecit
,

dicti

ordinis

Breviario

(prout asseritur) jnserta reperiebantur.

Simi-

lem veniam

sierciensibus ut in

idem Benedictus XIII CiCommentario de S. Bernardo Calvonio, in hoc ipso iomo ad diem ^aquGmem eaxio, appareoii aique la quiaem sequentem ediio, apparebii atque id quidem ab aliis quoque poniificibus aliquando factum
;

essepluribusosiendit BenedictuspapaXIV{\).

vis

secundo loco OffiRomayii poniificis, sufficere pro casu excepto ab Urbanianis decretis, adeoque raiionem aliquam
est

Veru7n considerandum
divina
,

supervenientibus fundamentis, ab eodem recedere. Uno verbo judicium, in beatificatione aequijiollenti iutercedens, innititur famae,
innititur
antiquitati,

cia

concessa aucioriiaie

innititur

ut

plurimum

haberebeatificaiionis3equipoileniis{2).Tertio
(l|De Canonizaiione SS - (2) Ibid.. iib. II,
cap.
XIX,
,

fuudamentis seu indultis cultus, quidem non sine magna ratione, attamen causa judiciali
exims.eard.
lib.

tot oiMm.

lib II, ib.

ptrtofm.

lib. IV, pnri. ii, cap. y. per cap. xx. imni. 13. (5) Ib1.. IbiJ., cap, xix, num 10 (4)

Caiamte.

(3) Ibid

IV. paii.n, cap. xmi, iiiim. 8. Ibid., lib. (7) cap. xvii, num. '^. lib. |, cap. )iui. num. 10. (8) Ibid

num.

. -s

(6)

Ibid.,
II,

DIE VIGESIMA QUIJJTA OCTOBRTS.

727
AucTnaB ^' '*

non est praecinon extremum, sed tamquam ad finem conducens. Qiueverba muUo
jure non cognita
factis; prseterea

colat quatuor illius fasta,


tionis,

piens. sed permittens;

nimirum Desponsaseptem Dolonira, Rosarii et Patrocinii; atque etiam praeterea Festum Triumphi S Norberti dehaeresi Tanchelini, hinc est

^'

magis
esty

valent,

guando processus

nullits factvs

quod

prio-

quo casus exceptus abUrbanianis decretis demonstraretur. Verum in Belgium redeun-

etiam in eadera forma juDxerim praefata quinque Offlcia, etiamsi non


istis

ribus
paris

Officiis hic

dum
^interea
actatintin
"^"^!'

bantma.

nobis est. Abbates Brdbantinos noluisse omnino ce' ^^^ Colbertinis jussis dixi supra; quid dein' deeaerint, postouam Claudius Honoratus Luj t cas, universi oraints gubernacuio appositus,
21
;

omnino

sint obligationis

cum

prioribus

adeoque habes hic etiam, quidquid in supramemoratis crassie molissupplementis non est abrog-atum, ita ut pro debita, simul et commoda officii

canonici persohitioue nil ultra desiderari

Colbertinas novitates valere jussit et decreta pontificia de decem beatorum Officiis publice proposuity fas est discere ex monito typogra-

valeat.

Nota autem, quod omnia

festa,

quorum

habes irapressa, suis respective locis incerta sint Directorio horarura ad nsura circaOfficia hic
rise Brabantiffi.

phi ad candidum lectorem, quod est in capite libri, cujus titulus Oflacia sanctorum seu bea.
:

torum sacri et cononici ordinis PrEemonstratensis nova et antiqua; item tria Officia ex novissimis Breviariis ordinis; item Officia propria circarise Brabantiae; superiorum permissu edita Antverpiae apud Hieronymum Verdussen, 1730.

22 Certa itaque lege inscripta sunt kalendario Prsemonstratensi decem illa beat07'um

Breviaru ^'"'"*""*"^
'^""

nomina; verumtamen singulis suis certa non mansitsedes. Libris liturgicis,ab abbate Prxmonsti^atensi

"''"'*'
'^^J"^"

ordinisque generali,

Claudio

Ecce
TORi.

illud

monitum

Ex praeambulo ad

Typoueaphtjs candido lecDirectoria de anuis 1727

et 172S vidisti, benevole lector,

Breviurii Praemonstratensis, quffi

Supplementa ab anno 1700


suis

B usque tunc
Officiis

in

manibus fuerant, cum novis

novisque rubricis, per illa in circariam Brabantiae invectis, esse abrogata, atque Bre-

Eonorato Lucas,illatge quidem fuerunt immutationes aliquot, sed non gravissimae, quibus E veteres ritus turbarentur ut colligo ex Missali, quod anno 1735 excudi jussit, et ex Breviario, quod auctoritate capituli generalis anni 1741 editum est, atque dein Bruxellis jussu vicariorum generalium per circarias
:

tum BrabanticV
Floreffiee

et

Frisise,

tum

Flandt^ieE et

viarium Prffimonstratense pure

et

simpliciter

quoad Officia omnesque rubricas

suse integritati

anno 1768 prodiit et nunc etiam a Pr^monstratensibus Belgis usurpatur Ut


enimexliteris, Missali illipriemissis, liquet, multi (ni fallor, Galli) adeoque omnes fere circarias tunc temporis jam votis ardenlibus expetebant ut nova editio Breviarii Pnemonstraiensis modernorum Breviariorum dispositioni conformaretur; sed prudentissimus Lucas,quioculis perspexerat quantalabesordinis unitati per inductos a Colberto novos ritus inserta esset, non siverat immntari nisi pauca
et sine notabili alteratione. Verum, quum Joannes Baptista L'^cuy 'Prsemonstratense

esse restitutum, ac in circaria Brabantiae observandum; adeoque etiam rejecto Breviario, quod

titulum prsefertreverendissimi dominiMichaelis Colbert generalis de anno 1698| retinendum et sequendum esse Breviarium moderni ordinis geueralis reverendissimi domini Claudii Honorati

Lucas, editum anno 1709, quod non solum conforme est omnibus antiquis ordinis Breviased etiam

riis.

cum authoritate capituli geueralis


:

anno 1717 reimpressum est anno 1725 sed quia incommodum tibi est, imopene impossibile,
habiti

magnum

istud Breviarium itinerando, uut forte ad partes acatholicas vicinas divertendo etiam

est,

abbatiale pedum accepit, aliaplane via tentata consentientibus capitulis nationalibus an-

circumferre, optasti plurimum, ut novaOfficia,


dicto Breviario inserta, SS. Clotildis, Claudii et Leopoldi, atque similiter tria nova Officia SS.

1779 et 1732; et negotium commissum Remaclo Lissoir, abbati Vallis Dei, commen-

norum

Evermodi, Ludolphi et Isfridi, quag ex mandato annuente reverendissimi domini generalis ^ summo pontifice Benedicto XIII, jam ab aliquot mensibus prodierunt, ac omnnibus ad horas ca,

dato a rerum liturgicarum peritia {]), sed viro ingenii parum stabilis, quippe qui paulo post epitomen gallicam librorum Febronii P
ediderit, et sckismati gallicano ita adhseserit ut sacramento se obligaverit constitutioni civili cleri,

leg-endas necessaria sunt, optasti, inquam, ut in minori forma vellem praedicta Officia typis edere; neque hoc solum, sed ulterius

nonicas

rite

in

Sedanensem parockiam
sit et
(2).

se in-

trudi passus

conciliabulo Parisiensi

anni

179t)

interfuerit

Verumtamen, utver-

desiderasti,

ut ob easdem rationes supradictas

bis utar Joannis Baptistae

L^cuy
,

in literis

etiam Officium Conversionis S.Patris Aug-ustini, BB. Adriani et Jacobi, sociorumque eorum
,

prseliminaribus, nec f as nobis


virura
praelatura,

est praeterra i ttere

martyrum Gorcomiensium, et similiter Officia aliorum sanctorum seu beatorum ordinis Praemonstratensis, scilicet Godefridi, Gilberti, Erederioi, Hermanni Joseph, Gerlaci, Gertrudis et

quemdara insig^nem curise Romanae rituum congregationi adsrriptura et

ordini Prsemonstrantensi addictissimum, illustrissimura DD. coraitem Castracane, qui calen-

darium

et rubricas attente perlegit

eaqoe

manu

vellem in minori forma typis quod sua sanctitas Benedictus XIII prfledictorum sanctorum seu beatorum cultum Officiorumque lectionem jam nuperrime ad totum ordinem PrfiBmonstratensem extenSiardi,

communi-

censoria retractavit; ita ut

tum non videantur

care,

attento,

dere, dignatus

sit.

caria Brabantiae,

erg-a B.

Verum cum ab antiquo cirM. V. ordinis patro-

nam pie affecta. specialiter coluerit, et etiamnum


|5) partem vernam (1) Cfr Lileia; flicuy anle Biogruphie &rdennaise, t. II, p. 106, ap. D. Gu6rnger, In-

novi ritus Gallicani vehementer displicuisse S. /?. C. alumnis. Atque id etiam concedendumest novum hoc Breviarium, maxime ad exemplar Breviarii SS. Vitoni et Hididpki dispositum, laude non carere, sive pietatem cum doctrina conjunctam quaeras, sive symmetriam cum varietate. Verum iis, qui hanc
stitution liturgiques, 1841,
t, II.

Bouillol,

p. 582.

Octobris

Tomus XI

96
.

promovebant

728
JHJCTOBK.

perspectum erat pro7novebant molem, plane

CONF. NON PONT. DE B LUDOVICO ARNSTEINIO, Prwmonstratensis


coviensi

ordinis .

parthe-

T. D. B.

numquaynfore

omnium consuetudinum negorent;quare in capitulis nationahbus quibus imprudentissttium id perfecerant: ut deinceps tn mis ausis id assecuti sunt derehus liturgicis (de qutcapitulogenerali semper aliquid qu^rebaturj
lus bus ante fere

tn hanc ut exterm circarxae consentteversionem

none quietem perpetuam invenit et cujus immemorabilem cultum S. R. C. illo anno permittens ut in probavit et confirmavit dicecesi Cracoviensi et ibidem a monialibus
,

^"^^^uZ aZuu,

Z::^^i:Z^^^:<^S^^"^ stngulse
conficerent; et ut exterge
:

Prsemonstraiensibus ejus festum cum Missa propriis agereet lectionibus II Nocturni Prsemonstratenses nondum tur verum alii petierunl ut h^c gratia sibi communis esset. '.,.... .. or^^oet increment^. cuttus
:

domus sihx ordiprovidere deinceps deberent quo omne

liturgici

sanctorum

et

beatorum ordinis Prge-

nisvinculum solutum est. pars danda Kalendaria C 23 Sed utriusque kalendarii nostrum pertineat. g.Lucat. eiiest qu^ ad argumenium BMEcuyj orDuplex; D. Ma. A. Abbas; C. Confessor; D. ^initgencraEpiD. Mi. Duplex minus Ep. Duplex majus lium. Eremita; J. Juetus; M. Martyr; Bcopus; Er. minus; Ma. Solemnemajus:S.Mi. SolemDe
; ;

monsiratensis ; liturgica, lectile nostra

qu3e partim collegi ex supel-

maxime vero ex monumentis, qu3e mecum communicavit ven.


vir J. M. Dillen^ hibliothecarius Parcensis, et diligentissimus rerumPrsemonstratensium

indagator.

S.

1.

Continuo post mortem B.


cselitibus

Presbyter; Tr. Triplex; V. Virg-o.

EX KALENDARIIS
C.H. LUCAS
JANUAKIUS.

Ludovicum tum fuisse.


J.,

accensi-

J.B.L'ECUY
16 Godefridi,

16 Godefridi,

C, D. Ma.

D. Mi.

Ex
viri,

FKBRUARIUS.
4 Gilberti, A.,Z). Ma. Evemodi, Ep., D.

his autem, quae hacienus enarravimus^ Pmmiinttrafacile intelliget lector quaniis difpcultati-^ lemet rccen,.,.,, ..^ bus impliciia sit qu3estio uirum ii prgeclari iendutenB.

InUr

beaiot

17

Evermodi, Ep., i>.^a.

MARTIUS.
3 Frederici, A., D. Ma. 29 Ludolphi, Ep., M. D.
APRILIS.

qui ante omnem hominum memoriam a Prsemonsiratensibus sancti aw^ beati vocantur, sed cultu liiurgico (differt enim hic ab ecclesiastico, multo latius paiente,) carent, a nohis, qui jubemurin hac parte diligentes et

Ludovicos,

5 Hermanni-Jos., 7 Hermani-Jo8. ,C. ,D.Ma.


MAJUS.

P.
J?.

D.

Mi.
22Gerlaci,Er.,5'.

accurati esse, censeri possint sequipoUenter beatificati et sancti aut beati appellari. Affir-

manter respondendum visum


;

est

Papebro-

2TransLS.
Per.
II

Norb., Tr.
Gerlaci,

Asc.

C,
25 Frederici, A., D. Ma.
JUNIUS.

D.Ma.

chio aliier iis, qui post eum ui noluerint eiiam eis, qui ab Hispanis colebaniur,locum darein Actis nostris, nisi

veneruni, adeo

sedes apostolica conffrmassei

GTranar. S.^Norh., S.Mi. 7 Gilberti. A., D. Ma.


15
Isfridi,

Ep., D.

\SUfTidi,E^.,D.Ma.
jui.irs.

9 Adriani D. Ma.

et Jacobi

MM.

11 Norberti.Archi.ep., Tr.

9 Adriani et Jacobi MM. D. Ma. 11 NorberU.Ep., S. Ma.


13 Gertrudis, V.,

eorum cultum. Papebrochium propius acEquidem puiem cessisse ad Romanorum pontificum mentem, quantum hsec ex Clementis XI, Benedicti XIII aliorumque decreiis colligi poiest et proinde aniiquiores et celehriores omnes legitime posse beatos nuncupari quos inter
; ;

AUGUSTUS.
13 Gertrudis, V., D.

Ma.

D.Ma.

OCTOBER.
13 Ludolphi,Ep. et M.. D.

Ma.
NOVEMBER.
13Siardi,A.,Z).
17 Siardi, A.,
S. GiU}erii fetfi

profecio venire Ludovicura Arnsteinium. Ut autem judicare possit ipse lector an seeculorum judicio jam pridem in sanctorum et beatorum album relatus fuerit comes Ludovicus, quae in

Ma.

D.Ma.
S.

24.

Quare

Gilherti naialis adscriptus

mulafio;

B.BrunitlaviK
cultwi approhatio novitti-

fuerit diei 4 fehruarii


14.

Eum

celehrahat ecclesia

dicium est supranum. Claromontana

uiramque partem valeri videantur, hoc paragrapho referam. ^,"""^""-''" %i) Considerandum imprimis est ejus Vibrevt post mor- ^_ ^^^^^. tam, non secus ac sancti viri, tem conscripiam fuisse. Inprologoprofitetur g^j.;ptaett, aucior se comitis Ludewici, viri per omnia virtuosi,

die 6 junii,

ma.

qua e vivis recessit beaius vir et ad quam de eo dixerunt in opere nostro decessores. Saussayus et Ohristophorus Vander
Sterre laudarani

eum ad diem 3 ociobris. Contra monasierium Novemfoniium in agro Claromontano, uhi heaius vir primus abbas
fuerat, agebat ejus festivitaiem die
bris,
24.

parentes, ortum, in sancta professione progressum et felicem in Cbristo transitum, etsi non aureis, tetristamen literis exoraturum. Ubi vero mortem ejus describit Totus, ait, caelestium flagrans desiderio, valedicens omni:

bus, octavo kalendas novembris

Isetantibus

octoet

quaeju^ corpus anno 1615 inventum

honorificentissime translatum fuerai. Quas


varietaies ui de medio iolleret, capitulum generaleanni 1738 decrevit sessione viii Offlcium S. Gilberti transferendum et celebrandura in posterum esse die 24 octobris, quo ejus exuviae sunt elevat quam legem adhuc servani Prsemonsiraienses Belgm Qermani ei Hungari V^cuy contra et novi
sacrffi
:

angelis,plenam felicibus meritis animara transmisit ad Christum. Lege quee dein de ejus sepuliura narrat, tam prseclara utique et solemni, ut plerorumque sanctorum tam splendida nonfuerit. Epilogus etiam observandus Accipejam, lector, inquit biographus, est brevem et simplicem paginam, tanti viri virtutibusimparem.., Date, fratres et domini, date, precor, veniam et quid tantia cineribus debea:

tis

vigilanter adverlite. Ne, quseso, pro nihilo

Breviarii auciores

Omnibus autem

eam plane noncurarunt.


illis cseliiibus,

a sede apostolica agnitis, accessii anno 1839 B. Bronislavia, qiue die 29 augusii anni 1259 in Cra-

terram desiderabilem habeatis, ne, unde g-ratiam et meritum inde teneamini poenas et suppUcia reportare... Non ergo simus ingratl de tanto beneficio, ut ejus nobis patrocinetur
,

oratio.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


in epitaphio dicitur venerandus vir rosa vernalis, quae svib alis seraphin plena est majestate Dei. Quod vero heati Ludooratio.

729
AOCTOBB V, D B

Demum

Eigitem, quartum abbatem Fuldensem, beatae memoriae et sanctos appellavit (ticet in antiquis

vici Vita eo

plane modo conscripta

est

quo

reliquee legendariis seu libris choralibus insertx, res adeo manifesta est ut non fugerit

Vitarum exemplaribus hae appellationes abessent), sic quoque venerabilem comitem Ludovicum eisdem laudibus ornaret. In elencho
itaque eorum,qu3e Sideribus illis continentur, illos trinos dixit b. m. seu beatse memorise; similiterin singulari B. Ludovici Vitae tituto,
licet simili loco

sagacissimum Helfricum BernhardumWenckium, professione protestantem et domus


Hassias historicum
:

Ludovicus, inquit,

(1),

nudeMeinwercumet Eigilem,
,

fama diem obiit. Quae res, juncta cum solita monasteriorum veneratione

magna
in

pietatis

omni
Vitam
S.

sanctitatis
et
;

dixisset, laude omissa conversionem B. M. comitis Ludewici


,

fuudatores suos, causa fuit ut initio saeculi XIU Arnsteinianus religiosusVitam sancti scriDieses, und die gewonhliche Ehrfurcht pserit
:

scripsit

im der Kloster gegen ihre Stifter, erweckte dreizehnteu Jahrhunderts einen Anfang des Monch des nemlichen Klosters, das Leben des
Heiligen zu schreiben. Nit itaque mirum, si Britannici Vitis sanin alter^o codice

demum ut in supremo margine Meinwercum scripsit et S. Eigilem sic quoque S. comitem Ludewicum Arnsteinium. Omnes itaque tres eodem ordine habuit et
,

Musm
sit,

conditione et quum tunc temporis SS. Meinwerci et Eigilis cultus certus esset, procutdubio favet maximopere B. Ludovico ille scribendi modu^ Broweri viri doctissimi,
; ,

ctorum adjuncta

Quo quum Gamansius usus fuisse videatur, se hanc Vitam editurum antiquissiesse scripsit, prout eam repererat in

prudentissimi sanctissimique. Non aliter Joannes Lepaige, qui in Praemonstratensis


,

ordinis bibtiotheca B. Ludovici actisp7'0 titulo


inscripsit.

mo
licetpro

more

ms. post Vitas sauctorum. lucu27 Re quidem vera beati appellatio in


illo

Vitam

beati

Ludewici

comitis

germanico hsc
appellatio in
titvio
sit;

brationis titulo venerabili viro non tribuitur:

oiia

In codice enim

Gamansii primario
;

hsec

Arnsteinii, fundatoris abbatiae Arnsteiu, PrsemoQstratensis ordinis, Trevirensis dioecesis, et in ea fratris (ut vocant) conversi ; necnon beatje

1k
J

prwmissa erant verba

gecomitis Ludovici, fuudatoris nostri. In Btorum alio exemplari reperit Blanpinius et KremeIncipit prologus

Gudse, beati Ludewici conjugis clarissimse, in ea sanctimonialis, et beati Godefridi, ejusdem


Arnsteinii coenobii primi abbatis, ex ejusdem monasterii et ordinis ms. codicibus et ex Sideribus illustrium et sanctorum virorum K. P.

rus hoc initium


Ludovici,

Incipit Opusculum seu quondam comitis in Arnstein et


:

Vita
fun-

datoris nostri, Prologus... Vita prsefati comitis Epitaphium Ludcvici in Arnstein... In fine Ludovici comitis et fundatoris in Arnstein. In
:

Browerii, societatis Jesu presbyteri, eruta et


prolata
;

7ieque contentus fuit


Vitae titulo

vicum in
in
;

Pagius B, Ludobeatum appellare, sed

codice autem, quo usus est Browerus,


titulus
:

is

era^

Incipit

Opusculum gestorum comitis


:

Explicit Lodewici, fundatoris; finis vero comitis Ludewici, funopusculum gestorum datoris nostri. Dem.um, inscriptio libri ms,,

quo usus est Bohmerus, haec erat Incipit opusculum gestorum comitis Lodewici, fundatorisnostri. Quibics adde in versione germaLimnica s^culi xv (ut mihi ex illustrissimi
:

hurgensis episcopi literis constat) sancti titulum abesse, et similiter in Vitis sanctoinsignium ordinis et virorum sanctitate

margine ubique eadem laude eum ornaquin etiam Vitse textum pluribus locis vit mutavit ut venerabilem virum beatum Ludovicum diceret. Gamansius autem noster, qui plurimum in sanctorum gestis eruderandis operamque suam elucidandai B. sudavit Ludovici Vit^ solerter impendit, passim in scriptis suis eum B. Ludovicnm nuncupavit; ad eum de et similiier Arnsteinienses, qui semper eum fundatore suo dederunt literas, beatum Ludovicum appeltant. Hunc autem
,

rum

Preemonstratensis, quas anno 1753 Varsoviae Josephus in folio polonice edidit Antonius

Conversio et fungenerosi et Gudae datio comitum, conjugum, conversorum et fundato-

titulum

Vitas

paraverat

beatorum Ludovici

abbas Vitoviensis (2). animadvertendum est in Germanias Verum partibus a priscis librariis sanctitatis laudem
Daniel Kraszewski
,

rum

Praeinsignis ecclesiae canonicalis ordiuis

sanctis aliis adscribi consuevisse ac antiquioribus aut a sancta sede solemniter canonizatis;aliisvero. licet plane in sanctorum numero haberentur, nequaquam hanc laudem datam fuisse; quin etiam in nonnullis brevi codicibus legi Vitam Oudalrici etc, licet

non

in monstrateusis iu Areustein, prout eam reperi a quoantiquissimo ms. post Vitas sanctorum dam iUius et ipsi coifitaueo in couversione fiiio, minus noa louge post converso, qui beati

vel ad

exemplo humilis latere nomeuque supprimere voluit; hauc verboteQUs,ut sequitur,


patris sui

aCCipe.

post mortem a romano pontifice Sed decreto inter sanctos relatus fuerit, Percurre Pertzii Monuquid his immoror? codices meyita Germania;, in quibus veteres repraesentantur multas ibi obvias accurate habebis sanctorum Vitas sssculi x et sequendictos tium; raro sanctos aut beatos eos
:

legitimo

dixi, eam ^^^^^ ,,p^. comitis Vitam etiam editam fuisse t.aredtandi titulo universi libri, tum in frontc tum in appellavit Vitam of/iciiinejus iTisius tucubratiunculae (3J ^"''^"'Arnstein. SimUiter beati Ludovici, comitis de

29 Carolus Ludovicus

Hugo, a quo

beati

i^,.-

Paratttr ejtw

(,.^,^,._

Pnemonsiratensis in Annaiibus ordinis

[\)

reperies.
'tdquutn 8sf'^<i xviii ct

28

Quum autem

essent mores,

sasculo xvii alii pt^orsus pronum erat ut Browerus in

beatum Ludovisepties ven.virum nuncupavit magis consideranda sunt, cum. Multo autein qux in prsefatione de B. Ludovici Vita ab Hugone dicuntur Vitam, ait editor, beati Luin comitis Arnstenii, a Pagio * nostro
;

dovici,

deincepa
ft,

ediia

honetfa-

'ifit bealut virliae Qppellatione.

S. MeinSideribus suis, episcopum Paderhornensem, et S, wercum,

quemadmodum

illic

BibliothecaPraemonstratensijejuneolim editam lacucisque mendosam. restituimus ex


et naevis
niODumeDta,
seqq.
l.

-Le Paige

SS. y

pag 22i. - (2) Zycie a\ Kaizenelenbogische Geschiche. Z..koou Prem-';^^;

II,

p.

54.

(4)

Annales,

t.

I,

iiU2

et

n"z.e. ze^lych 51.. Boskich

autographo,

730
AocTonK

PONT AEN^TEINIO, CONF. NON OE B LUDOVICO


notis instructam

vulgam

V. D. B

au ihographo, et qualem paraverat tiam


sii,

P. 21?'^;"'' ,,7 JViai Norberii Mattenreverendissimi domini et

re^ulan vita j^j^ ^^ucis Christi, cum in transegisset annos, complures insigni pietate coelestium flagrrans desiderio , omnibu8
^^^^^
felicibus valedicens, Iffitantibusangelis^plenam transmisit ad Christum. Non ^^^.^-^ animam

abbatis Fontis-Andre ' generalis in curia ^^ nostri procurationiB sanctffi memoriffi ^e^*"^Y, offerendam 'tabu-

*""^

"

eummo
iis,

pontifici.

quo tutius, '^P;"

conscriptionem colu procederet ad

-^

5"*^"^ beatorum numerum. Ex 5^'*'^ ^'''^'^^"^/ o t ^^0initio s.-eculi xvni impeirandisahaucioritaieapostoutan. quod Ji^t P c3sUium honoribus

^^^ . ^^

alUer Georgius Lienhart, ahhas Roggenhurcapigensis in Suevia, qui anno inA^ decreto ^^^^^, circarix Suevicae in lucem dedit Ephemerides hagiologicas ordinis Priemonstraiensis
,

ad diem 25 ociohris

his verhis
est
:

^enerahilem

Ludovicum prosecutus

'

vico

ut supradia^imus,vel
'"'

concessioneofriLU,

confirmaiionecuUusimmemoraOtus^vej^^^^ "''^''"'rt ^e '^on'^ cesL beaUficatioms ordinano. SeJ


Slivagienses B;,Lmlov^c dissenl procul dubio
et

^^ monDsterio Arnsteiniano natalis B. Lude^_^ ^^^.^.^ ^^ Arnstein. Ut sanguine ita prsdiis ditisgaoctitate B. Ottoni diacono
,

^_^^^

^o\i\\\

ac generosa

Saxonum prosapia
,

nomenconjungerecumBB.Evermodt.Isfrtdz
Ludolphi,
el

descendenti,

ut in

horum laudem,

sic

exam

in ejus
el

honorem

offlcii

impelrare; quie

ma omnium

realandi potestatem erat brevisstma

Mo

tempore, ut vidtmus

'^''

"~

etiams,nonal^aaHquandoe.^s^^^^^^

propinquo suo consanguineo B. Ludewicus suam conversionem ordo noster novum gratus adscribit surculum. Preecipua dein B. Ludovici gesta compendio referunChristi larga tur scilicet Istius, amore Jesu abdicantis facultates, ^^^^^ amplissimasque Gratia Dei nuncupatum, r>onasterium
; : ,

rcZsZ^pZaZZZi^r;^^^^^^^
B

mam numquam
in

parata, RoVerumtamen Vita, a Blanpinio neque Mattensxus missa est,

^o^^atibus. .eneroso ausu s_e -^^ Deo per vitam religiosam ac castrum quoque

Pe
,

suum divino
missi

cultui

consecrat.
,

Memor

pro-

consiiia sua duxit

ad exiium; quod forte ocius


est,

Beigium revocatus

quod qui uxorem sit propter nomen ejus reliquerit, centuplum


a Salvatore facti
et vale recepturus, amatse conjugi Gudffi Cbristum .pLioni d xit ave Ut nudus nudum
,

Antiqtiiuima
venernliuni

Z^Quamcumque auiem m Quamcumque autem

im...cn. iniissent

vxam ....,

tetlimonin

centum annxsante ^'^^*""\^P*^,;.''' " ^e

CL^.S5:LSr.r.S:Lr:::;- m
SrauodTferius
integrum recitabo, ap-

esse ,ere stupenda humilitate elegit abjectus ractus conversu. domo^Dei sui. bumilis Quo in statu lectioni orafoni et .<i'vmarum
.

iSrirV.t>sane./^^
comes ; et in Necrologio abbaiix Arnsteinia1426, nm, in quo nulli scripti sunt posi annum 2S (25?) ociobris sequenleguniur ad diem Anno gratiae 1185 beatse memoriae tia (1)
:

rerum contemplation,
,

eleemosyn.s alnsque

erga caritatis, misericordiae ac compassionis (quibus et victum sffipe viduas pauperes et


latenter et

amictum per humerosquasi

furtive

venerabilis

Lodowicus

comes

et

conversus,

complures dimisit), jugiter intentus operibus, annos. Cum vero de licentia abbatis pro eg-it

fundator

ecclesiae

ecclesiarum

hujus in Arnstein, necnon monasterii Beselich videlicet


Mariae feliciter mi-

more suo

ecclesias, a se fundatas

soUicite

visitasset, et

Enckenbach

et Vallis S.
:

gravitadChristum ubi animadverie neminem alium iliic dici heaitR memorise, venerabilem, feliciler migrasse ad Christum. SimiiHer in Chronico Arnsteiniano,quod Luwandus canoC nicus ante moriem B. Ludovici incohavit, uhi venit ad annum ll!S5 Ludewicus comes, inquit [%), et conversus, fundator hujus ecclesiffi
:

ad coenobium virgrinum Gummersdevenisset, in febrim incidit. Morbo ingraheim mavescente et viribus corporis deficientibus, probe ture omnibus moriturientium sacramentis

munitus, totus cffilestium flagrans desiderio,

omnibus vale dicens

Iffitantibus ang-elis, ple-

nam
misit

felicibus meritis

animam hac
,

die trans-

Jj^

aliarumque raonialium,

feliciter obiit;

quum
scri-

fastis ad Christum. anno 1645 cum qui Coloniensibus Geienii Colomse reliquis laudibus seu Magniiudine

Qiun eiiam in

omissa vocahuio
bai
:

feliciicr

ad annum 1080

in

puhlicum iverunt
(4)
:

ad prseseniem diem
comitibus de Arnstem,

Eustachius, abbas secundus, obiit; ei

ad

h%c veniuni

B. Lodvici, ordinis Prffiraon-

annum

1196

Richolfus abbns obiit. SimilHer

stratensis canonici, ex

in diplomaie

Imtrtulitm

etl

B. i,.iinvin

anni 1235 (3) felicis memoriffi comes Ludewicus iegitur. 31 StrataitaQueviaerat ut, quum Pr3emon^ stratenses cceperunt heaios suos certis tnscri-

,..
. :

castrensiB cujus maler erat burgravia sive coraes de Odeukircha, ministerialisarchiepisco-

porum Colonieusium. 32 Nec quidquam in ordine Prmmonstratensi

Lddovici; f-

omcii /aittj

6ere dzeftMS, B. Ludovici

""""* oi(in!i* Pr.t <w>oraleMx*


,^.
ei

nomini iocus fieret. Pom^o in menologio seu Naialihus sanctorum


candidtssimi ordinis Prsemonsiratensis, quos * anno 1G25 puhlicabai Joannes Bapttsia Van

a plurihus sseculis
:

firmius fuii
msparcim'
$tein\i,

quam

ut

Arnsteinianum fundatorem beatis

accenserent

quam oh rem imago eiiam


,

(,10-

der Sierre, abbatias S.Michaeiis jam laudaius prior, legiiur ad hanc diem In coenobio Gummerscheym natalis B. comitis Ludwici, conversi

quam ejus apparei in arhore Ninoviensi n. 1 expiieui ei uhi beatus dicitur et antea
capnt gioriosis radiis circumdaium gerit. Conira (nam nikil occultare velim) in imaginibus B. Ludovici ejusque uxoris Gudse, quas alieri codici Idsieiniano insertse sunt, absunt
Jenus, Codex diplomaiicus, enitudinc, n. 75i.
t. II,

ordiuis

Prffiraonstratensis
,

et

fundatoris
in

coBUobii Arusteinii
(1)

juxta

Loganam
tt.

Wester-

Uuliiner, Puutes

Ap. Kicinijr, Origiiios N;i*vic;e. rerum GerniaiHCaiiim.

U.

p.

4M.
li

111,

^.

(2)

Ap,

p. 69.

(4)

Dc

Colonise

ma(Ut

(3]

Gu-

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

731
tUCTORK

ad me rescribmdum curavit III. Episcopus Limhurgensis) radii et aureola a capitiqu3e bus. Verumtamen sunt et alia nonnulla,
(ut

videntur in aliam partem omnino vergere quum Gamansius ineunte anno 1672 scilicet,
.-

moniffifamafloruit (5) et in odore sanctitatis mortuus est (6), sed neque beatura nuncupat, negwesanctum. Ven. vir J. Marx, htstortse lector, ecclesiasticm in seminario Trevirensi

V. D. B.

ad abbatem Arnsteinianum literas dedisset, quibus inter alia multa interrogabat de sepulcro B, Ludovici, quem ex Vita ante aram
S. Nicoldi

viam; plurimum laudans comitem Ludovicum, nuspiam tamen sauctum idem vocans aut beatum (7). Accedit quod ille Broweri editionem Bontheimius, repetens

eamdem

inivit

fuisse noverat, deque imaginibus aliisque id genus, respondit WilPriester, professusin Arnstein, no-

humatum

VitcV B. Ludovici
,

solosque locos

communes

helmus mineabbatis sui


GISCEl^IT

consilio abstinuit ab adornando omitlens pientissimo viro sanctitatis laude, et in ipso


coraitis et fronte scripsit Ex Vita Ludovici, prope ffiquali fundatoris io Arnstein, a scriptore
:

lu lapide excida liujusraodi apparet Anno Dni mccclix Walburscriptura DOMINUS WlLHELMUS ABBAS REEDIFICARE
: :

Bseculi XII.

ECCLE3IAM. CuJUS

ANIMA

REQUIESCAT IM PACE.

Amen

..

Wilhelmusa

Staffel,

abbas ante nomi-

formam mutanatus, in readificatione ecclesiae in lonffitudine binis vit structuramque adauxit


altis

turribus

quidem.
scilicet

saoctuario ex fundamento Alatereaquilonis turris aram habet;

cum

^^ Recentiores itaque minime consentiunt Quod lamen non impedit in referendo inter sanctos aut beatos B. Lu- quin beatis aedovicum sed hoc passim observatur quod, censeri poi/ quando beati aut sancti ofpcio liturgico non vcn. vir. coluntur, complures abstinent a beatitudinis sanctitatis titulo ut in positionibus de
;

apostolorum Petri et Pauli. Ante hanc


abbatiscer-

B aramepitaphiumpraedictiWilhelmi

coujugi, neque prinitur Neque fundatoris aut morum aut posteriorum abbatum aliud epitadesnuUffi fabricae, sculpturs.picturs,

phium;

Castecriptiones, iDScriptiones,insignia nuUa...

aut approbatione cultus immemorabilis frequeninde exsurgat E ter occurrit, quin quidpiam adversum beatorum jura, aliis nixa testimosi ea memoria teneantur et quidem niis hoc paragrapho retulimus qux sparsim non esse manifestum coniinuo
:
:

non

potest

rum

obiter significamus R.

A.P. Jacobum Mase-

post

niumSocietatisJesuannisabhinctribuscirciter apud nos in Arnstein coram inspexisse et annoexornaDda tasse memorabilia quaecumque pro historia. Verumtamen, qui has sua Trevirensi scripsitM^^^^ Ludovicum vocatpienliteras

pientissimts consortto habtsuis sodalibus in sanctorum optmo tum fuisse quse de ejus sanctimonia perseveravit ut casus ita ad hanc usque diem videatur, qui, ut supra expli-

mortem B. Ludovicum a
;

neque nunc ad

quod tissimum fundatorem unde videatur, A^msteiis titulus nomini ejus apud diximus, nianos adheesisse. ex 3 Nikilomiyxus fatcndum est Masenium
;

exceptusadesse et ut ml cuimus, per Patrum scripta dici solet sit quin officii ejus annua obstare censendum reliquorum beatorecitatio, eodem jure, quo Pr^monstratensium, a sancta sede imrum
petretur
;

muUoque minus nobis

liceat

locum
,

HA.um

vigei.

his,

ctum fuisse ad eamdem laudem dandam B. LudoLudovico, adeoque eum nude appellare Arensteinium (1) et in Annavicura comitem hicquoque locus libus Trevirensibus (2) [nam
;

qux coram

illic

vidit,

nequaquam mdu-

nostris Actis denegare beatissimo viro in his publica sanctorum. Accedunt instrumenta VIII edita, quiUrbani

anteetpostdecreia

Masenii

est)

abstinere similiter a sancti aut

Arensteiniusoctavokalend. C sit vir cum ob incredibilem ac

eum magmfice beati appellatione, contentum comes Inter haec, inquit, Ludomcus, laudare decesnovembns
.-

non nisi sanctts bus laudibus effertur, quas ecclesia. Quodst quid et beatis tribui sinit Ebertamendesit, exemplo Papebrochii, B. Marchtallensis gesta inter hardi pr^positi
danActa sanctorum edituri (S),profitebimur antiquorum aliquid summffi ac pene nimi

dum

summam

in

modestiffi; ne PrffimoDstratensium hac in parte

egregium pietatera et religionem, tum studium, quo pudiciti et rerum cffilestium

Deum

opibus atque eximus gratiam spretis honorum titulis in peperit. caelo terraque mesibi decus

coDJuge

florenti setate,

paucisiUis, quosacceptaa subtrahamus tituconstanter beatos prffidicat, itaque de beato Ludovico, lum beati. Dicemus gestorum ejus Vitse, praecipui ejus

majoribus traditio

postquam
rimus.

Christi

editiones recensuefontis, merita, codices et

ffiternum

appellatiombus morandus. Quse tamen verba sanwquivalent. Deinde qui beatie^ sancti quam solertissime mquisictos Trevirenses Uontheimius, auctor Brevis histonee

II.

B. Ludovici Vila,
editiones.

codices,

verunt,

domesticis cultus sanctorum Trevirensium anonymus presstabiUtw (3), et

monumentis

Scripta
1198,

Vitasetacta byter Trevirensis,quiannolS'M vernacule edidit, sanctorum Trevirensium (4) nomen ,verumomittunt omnino B. Ludovici proposilum fuerxt de tamen, quum eis solum liturgico cultt iissanctis agere, qui officio

magni momenti fuere aut coluntur, non


,

est

Nassavtenquadie Valeramus. comes et annum 1235, quo sis,evivis recessit {9], ad altam xtem circiterfilius ejus Ruhertus colligiiur ex (10). Id enim migravit vitam occurrunt Rubertus, fracapite i, uhi hmc
:

post ejus Vita fuit non multo februarii tem, id est inter diem 1

mor-

Scripta fuil H.

anm

Ludouci
niin mull'1
lif)s.l
(I

Vita

mortein

canonico

ArnnteiniuHO,
f/ni tfiJentr

ftiitse

luwan-

dus;

FranciscusXaveeorum silentium. Pneterea qut Remling, parochus in Bambach rius monastertorum eximia diligentia hisioriam passtm quiBavariw Uhenanae conscripsit, Ludovicum, quod sancticomitem

ter Arnoldi,

pater exstitit comitis Valerarai;

cujus

cosunt Henricus et Rubertus, nunc canonicum Arsleimites. Scripiorem fuisse consentiunt omnes et universi opusfilii

nianum

culi clamat indoles.

Ad novum
I^2.

cocnobium non

dem
(1)

laudat

Trcvi.ens.u.n Ki.Homc a.muUu


Trcv.r. P'^;'

,.ag.

^
(8) Act.. SS. lomII

3JI(i

^\^^^
Aijnlis, pug.
I.

H.st

l-^^^^^^/n

^L

.m Bisih..m Trier

g.oes NassBvicar, tom.

p.

382.

--

(')

^rnnc
P-

""d-

**

accessit

; . :

792
AUCTORS

DE B LUDOVICO ARNSTEINIO, CONF.


reperiri
;

NOJ<i

PONT.

V.

B.

accessitnisipostannum 1151, utpotequinon qut auno xii, noverit Godefridum I abbatem, Domini familiam fuerat ordinatus quosuper aut 1U9), (ordinatus autem fuerat anno 1H8
octobris in^^ravescente carnis molestia, iv idus hcec enim Godefridi laus fellciter obierat doctrina consilio providus, opere streuuus,
:

nec solaris cerei derog-at claritati cir-

Erat

cumfusa sjepius et obj.ecta uubium crassitudo. Libros tamen classicos legerat, maxime poeias, Horatium, Persium, Ovidium, Claudianum atiosque sed is non erat cuipulcra piacerent, sed cuipotius mira dumtaxat et arti. ficiosi verborum ambages saperent ita ut nil
; :

et abstinenliffi, dulcifluus, miraeque humilitatis irSlOS VERACI AD NOS SICUT A COMTEMPORANEIS

EELATioNE pERVENiT, ficri non potuU quitempore aliquanto posterior

nist
sit.

a viro Arbt-

simpliciter dicere posset. 37 Codicem vere autographum seuscriptum ab ipso Luwando a consiliario Everhardo
;

Codicc,
'""'P""

manu-

notrantur nonnulli se ejus deprehendisse Fredericus Hirsching (1) vocat men adeoque ewm Lunardum a^ii (2) contra Luwandum
;
: ;

profecto melius. Consiliarius scilicet Nassoviensis Eherhardus in Marhurgicis Memoriis


(:J)

descripsii codicem

Arnsteinianum
:

S3e-

culi xiT, Vitam B. Ludovici contineniem qui codex eadem manu exaratus erat qua Annales

a canonico

Luwando

certissime confecti.

Eorum enim annalium

initio

h^c exstabant

HocannoaChristo MCLxxii scriptus est iste liber a quodam fratre nostro. nomine Luwando.
Qui
erg-o legit, dicat
:

Aniraa ejus requiescat in

pace.

Qui vixit usque ad

annum

1215, in

quo

prior
ita

manus cessat et alia scribere exorditur; ut tum diem obiisse censendus sit. Con-

venit itaque etiam eetas, quippe qui multis

annis scribere potuerit : HenricusetRubertus NUNc comites, neque tamen contemporaneus fuerit abbaii Godefrido. Quod si B. Ludovici biographus et Luwandus non iidem fuisse dicantur, necesse est tum in uno Arnsteiniano
coenobio duos fuisse canonicos, qui rehus hisquas res procui ioricis colligendis vacarent
:

recensitum fuisse jam monui qui uhinam nunc sit ignorari videtur (8) ; yninimo tamen damno quum secundus fuisse videatur ex iisqui olim coUati fuerint ingratiam Gaman' siifUt continuo declarabo. Alius est codex, qui Gamansio prssferendus visus fuit scriptusque est sxculo xiii, atqueolim Arnsteinii, 7iunc autem {ni fallor) in musaso Britannico nuum. 2801, 233 servatur{^) atque id hahet proprium quod B. Ludovici Vita itlic inter aliorum sanciorum Vitas inserta est omnium codicum, nunc adhuc exsistentium, habetur optimus (\0). Tertium insuper adhibuii Gamansius, multo minus bonum. Alii duo w codices^ sseculo sv scripti, in Idstein custoquorum alter continet imagines diuntur comitis Ludovici ejusque uxoris Gudse, perperam multis habitus autographus atque ipse fons editionis Kremeri. Exstat insuper in bibliotheca publica Trevirensi num. 1396 (1337) signatum, apographum scriptum sxculo XVII ; in hibliotheca autem Bruxellensi regia, qudc vuigo Burgundica dicitur, aliud servatur apographum diligentia summa
; ; :
:

prelo

paratum partim Gamansii opera, par-

dubio

fieri

potuit ; sed, ut

ilio aevo,

nequaquam

verisimilis censenda est.

fldeU$

ett ei

arcurata.

Atque inde fit ut multo prohabilius sit canonicum Luwandum reapse B. Ludovici Vit^e auctorem esse quam velle videatur Joh. Fredericus Bohmerus {i:) 3fi Consentiunt autem omnes scriptorem, quiscumque is demum sit, virum fuisse saga-

tim Guilielmi Priester, canonici Arnsteiniani. Descripsit sciiicet verboteyius Gamansius B. Ludovici Vitam ex antiquissimo, ut loquitur, ms. post Vitas sanctorum a quodam
coaetaneo in conversione filio, vel ad minus non longe post converso, qui beati
illius et ipsi

cem et diiigentem.VHgd scTlptov,


in annotatis
(5),

ait

Browerus
etsi

prope aetate sequalis,

more

scholastico alicubi diffluens luxuriet. g-raviter

tamen nec indocte narrationem absolvit et nos tris quoque lucubratiunculis lumen alicubi non exiguum accendit. Non aliter Kremer Scri:

sui exemplo humilis latere nomenque supprimere voluit; q-Mz corfea;, quem primum Gamansianum dicam, idemforte est {ut monui) qui nunc Londini in Musaeo Britannico est, Contulit autem Priester incredibili {ut patris
illo cvvo)

studio

Gamansii apographum cum


; ;

ptor coeevusest, inquit{Q), et plena nde dig-ni

sunt ejus narratus

tantoque pluris

fieri

debet,

^ quod

quffi

oculato testimonio non novit id se

tradere profitetur sicut a contemporaneis veraci

ad se relatione pervenit. Breves ejus sunt memoriie genealogicae etad domorum capita dumtaxat spectantes
;

duobus mss. Arnsteinianis quorum prior vere autographus erat, ut supra innui alter autem, qui aliquando ad lectiones Kremeri, F aliquando ad Broweri accedit. Neque ego dissentire velim a Gamansio, qui primarium suum exemplar autographopr3etulerit;quum,
quotquot scrihimus, correcia, non primum in chartam jacta, pro genuinis agnoscamus.
2i% Hanc Vitam primus edidit Christophorus Browerus noster inter Sidera illustrium et sanctorum virorum, qui Germaniam gestis
tt

ita

ut multis supplementis
saeculi xii incipiunt

indigeant
et

ab

initio

autem

ad

medium saeculum sequens


Synchronus
pffine

pertingunt.

edUwnes recemenuir.

Stylum etiam laudat Hugo, abbas Stivagiensis


:

auctor, ait

(7),

Arn-

suis

stenii canonicus,

nitatem callens, judicio prsefero ipsius scriptoris confessionem Dicent enim, hxc ejus sunt verba, quod
:

puram satis et integram latihanc Vitam elucubravit. Cui

ravit

quce Sidera prelo excudi cuMoguntiee anno 1616. Inde Joannes Pagius seu Lepaige, canonicus Prasmon;
,

omarunt

materiam tam honestam sermo deformaverit imT.niitna n.,. . olitus quibus uon ego, sed poeta respondet
:

straiensis et ordinis syndicus, eadem desumpsit atque anno 1^'^% in Bibliotheca ordinis

Prsemonstratensis

inseri

fecit

similiter

'trnnr^riTjJ!^':"!'^^^'!""^^'/ Est quodam prodire tenus, si non detur ultra.


Solet

^-'-

I.do.c.^,o. Sti.agiensis ab-

tamen

in fragili

calamo

et iu vase fictili
silice

dulcedo mellis includi, et ignis duro in

oas et episcopus Ptolemaidis , ex iabore Blanpinii in Sacrae antiquitatis monumento-

rum tomo n, anno

1731 in Oppido S. Deodati,

excuso

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

'^^^
ADCTORK

excuso: qui tomus


stere, sed

ita

rarus

est

ut plures exsi-

bibliographi eccistiment

eum nuspiam

cujus parietimas latissimas anno 1792, quo adhuc superfuisse non procul scriberet
,

V.

B.

dumtaxat priorem tomum, dolose


titulo,

pr^fixo tomi II
bibliothecis

adeoque in pluribus

Quam
;

exstare bis eumdem tomum. ft^audem, ab Herberto indicatam

equidem

aliquando in exemplari quodam vidi sed in hoc errat Herberlus, quod yiulla vera tomi II exemplaria servataesse scripsit. Post Hugonem venii Joannes Martinus Kremer, qui anno 1779 WisbadsR Originum Nassoicarum partem alteram diplomaiicam in lucem dedit atque in ea B. Ludovici Vitam;
cujus partis longe
est.

inde lautam domum erectam esse a noOilt familia Stein verum in hujus regioms mapsuperxori sdeculo pictis pis topographis nuUum quas in musseo nostro habemus horum ruderum vesiigium cernitur licet domus etiam rusticas indicentur quod tamen argumentum non magni esse ponderis fate; , . , ,
:

bor,

quise.

quoniam negligi potuerint inuiiles reliPuicherrimus e longinquo monasterii conspectus ad cselum scilicet tollit inier
;

Demum

optimum ynonumentum Joannes Fredericus Bohmer in

monies saxosos viridesque fagos alas suas et quatuor iempli vasias turres. Circumcirca
jacebant agri cuUissimi, vineas festissimique
horti. periit horum locorum gloria , brevi post hinc expulsi fuerunt canonici regulares, quos illuc primus oUm tnduxerat B. Ludovicus.

egregia coUectione, cui Kootes rerum Germanicarum titulum indidit, eamdem anno 1853 in iomo III prelo descriptam edidit. Quibus

Sed

quum

omnibus subsidiis adjutus, novam ipse editionem adornabo. Scilicet fundamenii loco adhibebo primarium Gamansii codicem, qui
videtur ab ipso auctore profectus esse auxilii loco secundum Gamansii, quocum fere ubique convenit editio Bohmeri, minusprope Kremeri, ex codice tamen sssculi xv
;

40

Hoc autem casteUum oUmpatema

haere:

uhi

lyatxts ett

B Ludovicus
genere (utvO'
luni) ialico, id
CBi ruriaii.

ditate ei obvenerat

cum amplissima
et

ditione

genus enim ejus nobile

potens erat. Volunt

eum de domo SaUca fuisse ; quae res tenebris piena est. Salicum idem vaiere ac aulicum,
dominicale
,

accedit

priucipale extra controversiam

confecta,

muUoque minus Blanpinii

et de-

esi positum ;

mum

iertium Gamansii, quo aliquando usum diceres Browerum, nisi huic prgeluxerit de-

B reUnquere
tam

pravatum ecgraphum. At nolim hunc locum quin moneam sasculo sv paratam fuisse versionem germanicam eamque edifuisse in Annalibus societatis historicas
(1).

vero viri et etiam est de prima nobiUtate sermonem fieri quum Oitonis Frisingensis hoc apertissimum testimonium sit (3) Nobilissimi Francorum, qui Siilici dicuntur. De origine ynultee circumaln cum ferentur fabulee quibus missis
:

abundani quippe documenia Ubi muUeres Salici dicuntur, certum

Nassaviensis

Siruvio

(4)

Potius, inquiunt, Saiici

nomen

terra salica, quae pars erat Franciae Teutonic8B ducimus, a qua Conradus 11 imperator Salicua
fuit adpellatus,

III.

Castrum B. Ludovici, ge-

quod

nomen etiam Pbara-

nus, uxor, jurisdictio et comitatus ante conversionem.


Dncrihitw
irtMteinium,

mundo tribuitur. Licet autem Salici primitus Salica uati, ii ealtim dicerentur, qui iu terra
ita

ut ad distinguendum ab
diceretur
et

aliis

Fraucorum
sensim

populis

Salicus

Fraucus,

sepientrionaU pristinas dioecesis Treviqu3e, in Rheni ripa dextra dioeceses Coloniensem et Mojacens et inter

tamen ad omues Francos Salicorum perducta


fuit adpellatio;

In rensisparte,

Gallias

sibi

quidem, postquam Franci subjecissent atque Gallis inter-

guntinam conctusa, Logana


tur partes
et

rivo, in Rhenum incurrenti, in duas secasupra Confluentes

miscerentur, aulici erant, et Salici nobilissimi Francorum dicebantur. Quin eiiam statuit A.

ex qua prwsens ducaius Nassaexsurgii ad rivi simviensis fere constat vicus stram in aUo frondosoque monle quod inhabitavit Arnstein prius casiro PraemonLudovicus, dein coenobio ordinis
; ;
,

Fr.

Gfrorer

(5)

Salici

laudem tantumdem

B.

quod ipse condidit, insignis. Ad ad occasum speciat ad Nassau, ad orieniem


stratensis,

ita valere quantum de sanguine regio esse, feminas is sanguis accepius saltem ut per materna cosit; ei cerie Conradum Salicum de stirpe KaroUngica fuisse atque gnatione habitum proinde de Merovingorum domo.

'

amoenam milHbus duodecim. Ad pedem per Durconvallem exparte orientis fluxt praiis in LogailUc sta rivusexiUs, sedpiscosus,

sesqui horse, Dietz distans uirinque itinere utaris a Rheno auiem passuum si navigio
;

nam

species influens. Qu3e casiri


est.

esset,

tn

ipsa Vita declaratum

Id destruxerunt

monachi ut ejus loco legiiur, frangeudis rent. Alii enim. ui in Vita alii complanandis areis muris castrensibus . ligna alii trabes et fedificiorum insistebant praecidebant, alii rupis eminentiam
;

monasierium exstruor

ducebant;

jam pridem aniefficere quidem madvertit Leibniizius (6) adhaepotuit ut ejus electioni minor invidia causa fuisse videreret sed nequaquam in ei poiius cotur cur Salicus diceretur. Hoc quo indicaretur eum in gnomen datum genxpurpura (ut Orientales loqui amabani) ei a naiwiesse, neque ullum proin tum non (succetatejusad regiam coronam 'futsse: contemperabant dendi enim eligendique jura sed aetaFranci, principes ex eadem stirpe, saepius neglecto, ad' ordine tis graduumque non fuerit ad mittenies.) Salicus ergo dictus

Verum h^c

cognatio, ut

adaequabat , quod cujus (ut fertur) altitudo VerumtanuDC est, monasterii summitatem. videntur guasi iia inteUigenda

men h^c non

fuerit ascetein ipsa castri sede aedificatum utinexcisa rupe exstrurium; sed potius fragminibus murorum adhtbt-

laudem, nataiium, regiis longe inferiorum, significandum eum imperaiorta sed poiius ad tantum corona cinctum fuisse, licet de aulica nobilitate, non vero de familia regia. esset Multo post inde confinxerunt chronographi

novam domum, Salicam nomine,

quae Mero-

ctum
iis

fuerit,

credas, xn Si Friderico Hirsching (2) Loganae ripa exstiterit castrum; sinistra

ex qua vingicx et KaroUngicae par principales familiae ortx mulii surcuii seu
esset et

imperii. sd n. 9tl.

num-

21. lom.

II,

pg.

2.

hdberentur

784
HUCTOKK V. D. B.

oninia proseqm nonnisi verisimilia. Qu^ gentts satis quippe erit est hujusloci non exhibere . stemma salicx, quam vocant construxit Krelabore maxime arduo Quod potuit) firmavit merus et optimis (quantum opus nostrum ut documentis. Hoc unum explf qu^B Ludovicum attingant proxime
: ,

mxa. fimnssimis fundamentis videntur aut saliem sicalia perquam dubia


ceria sunt
.

haberentur in

NON PONT. LUDOVICO AENSTEINIO, CONF. contendat eum a Conrado Germania. Sed ut in his muUa
DE
B.
,

Salico origmem gente ortus ducere; sed quod nobilissima ex talea, in Arnstein surculus non secus ac stirpes exstiplaniatus, novcC quasi familiae accepto ab novo castro. Ali~ iit, nomine novo prima specie B. Ludovici biographus
ter
(Ariinstein, sentiens castrura, quod Arinstein vulgariter lapis aquil^ latiuo posse Arenstein) originatio idiomate nuncupfiri. Quas tamen Kremeri eatenus conciliari potesi, quod cum

StemvM geneatogicum B.
Ladovici

''^""f;

.Nnm Tudovicusdicebatur,

'\?aTon!m suorura qui ab avorum su rl^?^^^^^^^^ hisnoti longa prosapm clarus erat ^o:

m
est

phus,

^nt

alius Ludovicus et

Arnoldus

unde

se

quens stemma plane certum


Arnoldus.

comes

in Einriche et de Arnstein

reapse Germani, quando nomen appositisvocabulis haberent,aliquandoprius viro usurpabant clu>^^taa^<^t in designando aique Avn,ab Arnoldo ^^ic CuuoproCouvado], i^^cyiuop ' ^^ st ntl J,,-^,-.,^ ac si nil detractum, isque aquilam significat ^c haberet. Quae certe cum hoc nomine commune Estoris (6) et sententia probabilior est quam derivantium Arnstein, ab Are Hirschingi (7), Arde; ex quo ioiius pagi Einriche seu Enseu
rich

ex duobus

annis 1034, 1050 et 1052.


I

LlDOVIClJS

I,

comes pagi Einriche anno 1067.


LiTDOVicrs
II,

autem plures dicunt rivum Arde in Loganam rectum non est; influere e regione Arnsteinii, in flualiquot milliaribus altius aquas suas

nomen derivatum

esse statuunt.

Quod

comesde Arnstein annis 1107 et 1108. maritus Adelheidie de Odenkirchen.


I

1052 Arnoldi nomen in diplomaiibus non amplius apparet, quod proculdubio non multo post diem obierit; sed

men effundii. 43 Posi annum

tlemonx(ra

rnm. Paler

B. LuDOviciJS

III,

comes de Arnalein, fundator monasterii Judithw, de Arnstein, maritus Gudw seu de Bomeneburg. II,comitis filifiB Sigefridi
tx
(Uplomaii-

easdem, quas Arnoldus, comiiis titulo tenens terras, perspicuo loco deinceps obvius fit. Anno scilicet 1067 Ilenricus IV,

Ludovicus

Arnoldus 42 Innoiuii auiem imprimis ille precarias, anno 1052 initio inter ex contraciu

Eberhardum, archiepiscopum Trevirensem,


ei

comitaiem

Waldramum
(1)

scripsit ille his verbis


stein
;

de Arlo cui subArnoldus de Arn; :

dein imperaior, ecclesiee S. Swiberti, in quam pater beneficius jam fuerant, ob interventum Berthfe, reginae regni thorique consortis dilectissimse, necnon Annonis. lolouietisis et Sigefridi, ejusdem ecclesiae archiepiscopi

rex

et

prsepositi...,

quinque vineas in

villa

Cambo,

ita ut hic

sedem suam habuerii

in caerat.

in

siro de

Amstein, a quo cognominatus

Quumautem Ludovici II^^oTum longa prosapia tam clara esset ut in uno comitatu non
facile plures essent ejusdem nobilitatis quum dein Nassavia ei Arnstein sibi fere adjaeeant in pago de Logana, non potest idem Arnoldus non idem esse, qui venit in charta, qua anno 1034 Azecho episcopus Worma;
,

pago Euriche, iN comitatd Ludovici comitis sitas..., in proprium dedit (8). Qui Ludovicus diversus sii oporteta Ludovico, patre B. Lunisi in immensum exiendere velis dovici ui supputanti non potest non ejus aetatem esse manifestum. Adde patrem B. Ludovici,
, ;

tiensis, ecclesiae suse concessii

praedium quod-

cumque
in
;

visus erat habere Nassouwa... situm


,

testimonio biographi, ex hoc mundi uaufrag-io BitEVEM HOSPiTEM scu in juveniH aetaie evasisse; matrem vero longo post conversionem filii tempore seu post annum 1139 vixisse. Pater itaque B. Ludovici censendus est qui ad
1107 inter testes charias fundaiionis abbatiae Springirsbacensis, auctore Brunone, K archiepiscopo Trevirensi, legitur Ludovicus

in comitatu Wiggeri Longanehe qui quum unum et Arnoldi comilum (2) simul comitatum haberent, fraires habendi

pag-o

annum

sunt

patema

hsereditaie

nondum

divisa

deinde Amoldi comitaius ille (3). dictus est, ut apparet ex diplomate , quo Benricus III imperaior anno 1050 ecclesias S. Swiberti in Werda Ccesaris ob iatervenSolius

ei in altera ejusdem anni, (9) qua Ruihardus, archiepiscopus Moguntinus,

de Arenstein

die 10 maii, in S. Disibodi asceterio canonicis substituit monachos, ei ubi iterum inter iestes,

venit

nomine Ludovicus. comes de Arneef

tum

Ihori et regni consortis, scilicet Agnetis,

stein (10).

imperatricis augustee,
sdificiis et

unam aream
villa,

simul

cum

cum una
et in

vinea in

quse dicitur

44 Erat autem praefato comiti, verba biographi recito, secuudum saeculi clari et alti sanguinis uxor

innfer

Lmlovici;

Cambo, sitam
Enriche
(4).

comitato arnoldi et in pago Amsteiniani auiem generis au-

t^ti

ciorem fuisse Arnoldum illum suadere tentat Kremerxis (5) adeoque castri de Amstein consiructorem id nomine Arnstein significari quippe quod idem esse videatur ac
; ,

nomine, quae non solum nou degeneraret amplexus, sed et in futurse sobolis diesceret claritate, quicquid morum, quicquid gratifiein progenitoribus, in natis probitalis cereus prffimisisset. Qiiae B. LuUdilhildis
viri

dovici

Arnoldi casirum.
test,

quasi

Verum id non ita accipi poAmoldus vir novus fuisset negue


;

maier visa est Kremero (11) domo fuisse de Odenkirchen in Coloniensi agro; hanc do-

mum

jam pridem

floruisse,

siquidem in di-

haec

Kremeri mens

umquam

fuit,

siquidem

plomate, quo comes palatinus


con.tnm.
p. 2ti5.

Ezo seu Ehren-

(llHotnheiru, Hislona TrcvirenMs diplomiilica, t. I, p. 593, (2) Schnnn!, Hisiori Wormalieiisis, Probal. d. lv. ji. 5< (3) tfr Kremer, OriRiues Nosnovicffi, lom. I. pag. 28H. (4) Pez, TliesBuni* Aiietiloiorum, lom. VI, pari. l. '2i5, (II)OnginesNasaovicK. tom !,p8g. 3t8. (6} OriginesjuhB poblici HaMJx, pag. Giet seqq. ^7) Stifts-und-K.losier-LeKi-

(tO)Beyer, Urkundenbuch z'ir Gescbichte dcr RogicrungshciirkcCoblenli urid Tiier, t. I, ^iag *7i llljOiigines Nassovicx, 1. 1, |i. 329.

1,

pag. 171. {^) Pci. Tlicsauru. lom. VI. jiarl. i, (9)Hoiitlipim. Hisi. Trcvii-. ili|.lom., t l.|i. *84.

fridus

GENERALIS, GENTIS SALIC/E TABULA GENEALOCICA


QU^ SIMUL
INDICAT FAMILIAS EX HAC GENTE ORTAS,

PR^CIPCE

LlJRENBllBGEr^SIlJ^l

SIVE NASSOICORtM

COMITCN SERIEM

CELKBRATAM. USQUE AD EORUM DIVISIONEM ANNO MCCLV


Bkiio bW

WKiiMmBfs,

Comes

et

domwlicui Dagobertl

I.

v. et .nitio c. vri. r*gi.. yiijt .ub Ab. Bioe.

B^julu-

nutricios regi. Sigeberti.

fllii

Dagoberti

I.

Lsuthnrio duce Alem^Dorum. A. 642. M.Oor d^im; Atri. ci.ui n

poit

init.ganto domui Auitrii, Wr.doDem, .undo Mftjorem domu. ub Tbeodori, ge. Major Wnridon.a el An.fledoj conjugum. cni ius ADsfledi, anno 688. lIor Adeldrudi. fllin dicti
I .

BEBCBAIlltia. BBllTIIAHirS 1 WKIlKIIKniTS,

o
.

,.

ADELDHUDta
uxor Drogonip,
filii

Pipini HeritAlIii.

Msjor domui.

Otto, comet pagi Wormat. -f 768,


iive

Hmto

VoTO iiTe Otto, oomes pagi Wormaticnsis, anno 756,* 757.


CitBTo.

HiTTo

iive

Otto.

comu p>gi Wormatiweu.anno 765,

772. 777, 785. 788. 7(K), 793. 796, 797, 798, 800, 802.

VoTO iive Otto, comea pagorum WormattenBii, LogftneniiB atque Trecbire, anDo 821.
QBnH\HDL'S.

comeapagi Uganeniii A.832. fundator ecele.ii in Ketleobach A. 845 et prmpositura? in Gemunden an, 879 UxorN. Enieali ducii filia. Ernesti Bavariw duci aoror. f A. 880.

Udo
come.
imp.

aive

Otto,

BERTHOLFrS
anno 879 probabiliter comea pagi Trechire et
aator

BEKK>OAmrs

aive

Wrrnhkrijs.

Waldo,
abbu
S. Maximini.

pagi LoganeDiia, uxor Rotrudi. Lotbarii I,


fllia, -f

menae No.
I

comitum Cnttime-

nn. 890.

Itbocoaium. j ante patrem.

proeurator Alsatiw. una cum fratre Udooe, fundatorecclesiWe(7flarienais, t raenae Aprilj ao. 890. UiorN. probabiliter Werinheri IV, Bliigovia
comitis
filia.

^r

lqui

Angrari,

ete.

Ebbhhardus, comeK pagi I/jganeniii, usor Imnlrada,

GsBItAItDUS,
filia

RuDOt.PHHS,
epiicopus Wurze, burgenais,

Oda,
uior Arnulphi,
im[i.

Hatto

I,

tuor ^ ^da.|2fiI-Vbr. A. 906.


iai TLnriBgin;.

Theodorici, eomiti WestphaHneetUeiDhildii D&nicw, aoror Mechtildii, Heinriei I. Germ. regi, uxoria, -t- 1 Maji an. 902.

Wotternrinc et Rhingoviop sup. comes, uiorOtia.filiaOllODiB.duciaSaioniw,


Zvrenteboldi, Lolhnringia' regiividua,

archiopiacopui

MoguDtinus.

Whhikhrrlis comea Spirensi. atque pogorum Wormatienaii


et

f 3 Maji

808,

Navenaia.

t M.

910.

OaviuDri.

antir

rei.
111 jn

uior

Ebkhhahdks, dui PranMrum,

Udo, comea pagi


LoganeniiK
superioriM,

Conbadl'8,

alfmit.

Er-

M|m,

comitii, vi-

uior N.. anno 939.

CurcipoMus et Sapieni, comes pagi


LoganeDsis
rii.

Gbehhardub, comes pagi Meginensis et poit tra-

Thkodoricii
sia,

!,

episcopua Meten-

Udo, comei Khiogoviii'


raviii',

Hkhhaxncs,
ot

Co\RADU8,
uior
ilictuR
rinnifl,',

Wettecomitis

dui Aleinanniffi

t7

Sept.

uxor N,,

fllin

inferio-

trem Loganensi

BUulpDldiBavar., n, t 23 Ott. an.


gi8.

an. 912. 913.

"

aono 983.

Pipini, ioror Heriberli. co-

fundaloreceleaio!

inferioria,ta.

mitis

Campaoire

t 30

Limburgeniis, Julii anno 948.

mandi,

Viro1^ D^- an. 949.


et

Reginlinda, vidua Burchardi , ducis Alemannint. t lODec. an. 949.

Kufufi.dus LotliBusor Luitgarda,

fllia

in prielio

Ottoois I, imp.. ex Editba Aoglica, ad Lycnm, anoo 955,

CoMwncn. LWprobibiliter

ao.

jttm Etientei-

EnKRHARDrs. 966 pater probabiliter domua


Hohenloiue.

C0NHAM'S,
(lUF in pratlio

ad Moaam,

OlTo, ob conjurationem nim Adelberto. BerenRarii II. Italiip


regiafilio.anuo 96flftbOtto-

Udo. epi, Argentin.

Gbhkakdijs.
cu.'sug io

obsidione

2fi

Aug- 965.

Badeliki,anno938.

Miiam

aator.

snno 953.

CoNtiADua, Suevjivdui el comes Rhingovim. t 19 Aug. an. 997.

Udo,
dnx Praocorum,

Hf.uidrkths.
coraes Wotleravire,

JrntTUA,

1d\,

13 Jul. anno 982

nnno 997.

uior Heinrici, comitis deStaden.

uior Ludolphi, Alemannirp ducii,


iilii

Otto, ilux Carentaoorum et comes Verooensii, uior


Juditha,flIiaGothofredi,

in prii'Iio

Taren-

Ottooiil, imp,,

ne

I.

imp.. eiilio muktatus. t post annuni 990.

lano.

t anno

986,

comilis Verduneoiil,

anoo 977.

I I

CutnKKorB, wue Septembri n. 9TS, puer Uom dMennii.

Gbklkcdf qui et Gtso, comes pagi Loganeniis


atqiie Haasin<,

Otto,
comea, uxor Adelheidis,

Wi
II,
filia,

1,1.1

Bii 110 18,

Hehmanmjs,
uior Gepa, live Gerbergn. fllia Conradi, regis Burgundite ex Mathilde, Ludovici Ultraroarini, Fraocia.' regis, fllia, 1 4 Ml^i anno 1004,
et Alsaliw,

ADBLBeHTUfi.

uxor
Liuthonis aive Leutholdi comitia de Wulfelingon;

Dux Alemanniie

ORfiHARDltS, pater probabilitdr

Otto,
de Hamerateio,

anno

Wichardi
comitis,

comitum de Rinecke
primiegentia. t 1016-

Grrbckgis, uior Heinrici , marchionis Fraocire


Orienlalis,

HeivHicns
aive Hkt7.ii.,

Bbhno,
poatifei

Ci>NKADIjS,

9931008.

Gelriii'

uxor

dus Francor. uxor Adelheidis, fllia

maximua
siibnomioe Gregorii V, t 18 Febr. anuo 990.

dui Carentanorum, uior


1" Jutfa, 2" Mechtitdis,

tcirca annam 1034.

Irmengardii.

Eber-

WlLIIRI.MUS, episcopu. Argentineosis. t 7 Nov, 1047.

bardi,

com.de

Ege^heim,

Hermanni, Alemaonis.
ducis,
filia.

tan.989.
I I 1

Wkh^hkhus,
pagt Loganensi. sup. et Hassi..', A. 1043. 1045.
.-omeii

OoDKBOLDrs, comei pagi Loganonsii infer.. ao. 1053.

Otto. come! Gelrin'.


biijui

WlCHMlDDS,
comes, aator
probabiliter du-

nominie primus.

Arnoldug, comes in Rinriohe et de Arnstein.

OiaKiA,

Mbchtildis.
:

HSHMANMtS,
puer, ilui AlemaDDiu.'.

BAnno

I,

(ujm
1"

murili

11X0 r 1"

archiepiscopuB

Hetiii., aator comitum

sator

Haudkhath. comitum
et

Udo.

CoMtAurs,
imp. Salicuidictus. uior Gisela, fiUa

JtniTHA.

Bruno,

comea

tan.

1034.

tiUn 01

Conradi, Caren-

MoguotiDUS.

de Nuringet.

de Gleiberg

juvenii.

LdA, primo matrimonio

^' CHUN0S1V6
Conh.\di
sis et
s

junior.

dux WormatianCareDtan.

mioorum de
Molaberg. an. 1034.

A. 1034. 1050. 1052.

2>'

Brunsuicensi*. Emetitus, dux

tanorum

ducii.

t28Jul. 1012.

dominorum de
Merenberg.

2" Friderici. ducii


Lotliiiringiie.

Henoanni, ducis AtemDoniM.

t ante parentes.

Alemnnnice.
3" Cbnradua Sali.cus. Imperator.

t4

Jun. 1039.

t 20 Aug, aono 1039.

KHXUKHl'*, mi! jAgi


ogani.'uiii

^t

IJiuisin.',

OKIILArkt alvs Giau. Lwmes de Gudensberg.

Dl^lHl.

oome* dv Lu*
renburg, tcirca A, 1114
improlis.

Emkhiccb, ator comitum


de Diei*.

N.

fillut.

Lviiovioim

I.

comea iiagi Einriche, t aono 1067,

1"

Qgelliumii
n.

Hbinkicus III, imp.. CUJUB UxorM : Gunilda, aive Kunigunda, Koiitoois M. Angliw, Daoite et Nor^wegiae regis tilia,
lilia

Matiiildib

Bbi'No.

dMponaala
Heinricol. legi
Franciii',

2 Agnea,

1066,

Wilhelmi. priDcipia Pictavienaie, tSOct. an. 1056.

t anoo

1034.

eptMopuB Wiinoburgeos. t 27 Maji aoDO 1045.

GoTiioifiiitPca,

Giso,

I.riiovicis

e Uluicus,
nes de EteDitein,
btildis
:i

II,

comes do Gudeosberg.

comea de Oudensberg.

eomes de AroBtein,
an. 1107. 1108. uior Adellieidis. comitiisa

MKrHTii.Dis. uior Udidrici, comitis


de Etechenstein.

Beathix,
abbaliasu (JuedlinburgeDsis.

M.tTini.Dis,

Mkciitildis.
1"

Hbikricls IV, imp.,


Bertha
,

uxor
Ludo-

uior Rudolphi de Riofelden,


ducti Sueviio,
aDticiesaria.

ci^us uiorea filia Ottonis


Italiie,

marchioois
fllia

CoNBADUS, dux Bavartw, t an 1058


' '

1"

JlTDITHA sivo SofHIA, uxor Snlomonis, regis Hungariiu,

AdHLHBIDIS,

eadem

abbutissa QuedlinburgenaiB forte. i\\iui Aseria dv

I.

comea
ante

de Odenkirchcn.

2" Adelheidie ilem Praxedis,

regii

2" Wenceslai, duci. Polon,

nsiuioeosi*
ia,

Ruzorum,

Adelbeidia, nupla Wolfruno Creichovia! comilJ, mater JoaDDis Spir. epiaoopi.

t 12Aug.

an, 1100.

D. 1124.

KrPBKTUS, de Luronburg, fundator


ReBlrii,
fiJtn

AHNOI.WS, com. de l.urenburg,


ao.

Dbuudis, uxor Embriconie, comitis de

HEr.WiGis,

B.

LUDOVICUS

III.

r
Filiua

uior
Ludovici III, primi Landgravii
Thuriogiffi.

comes de ArnEtcin. uior


Judillia, (iliaSigefridi II,

uaalerii SchiunnutcieiKiii,
ir

11241168.

post

anonjmus bBptiamum

CONRADUB, dux Lotharingiie.

Hki.vrichs V, imp. uxor Mathildia, filia


Hoinrici
regii,
I,

Ao^Ks,
cujui mariti 1 Fridericus I dux SueviiD, S" Loopoldu IV, marchio oriootaUi.
,

lD,\,

Wolruiui

morCuuK.

DieU.

oi, duris Lotbarioglii' Inf.


:

comilis LimUurgeneis.

comitis de Bomeneburg ex comilibua de Northe!ta, fundator monastorii Arnateinensii.

tmens. Jul.llOl.

^ Maji

Aoglin)

uxor Balduini Hiurosolymitani, Hannoniii' cmitis.

ao. 1125.

anle an. 1151.


I

t 25 0et.

1185.

HKOLDra,
l.urenburg, 1151, 1158.

Walkrauia.
comei de Nasaau, uior Kuni, gunda , filia RupeHi bellicosi. comills de Naaaau, tnn- 1198
1

Rl l'KKTI'S,
Itellicoiu*
,

Hkinmcub,
comea if Nassau.

comes

de NauBu, uior EliVBbetba, lllia Emichonii, comilii de

Febr.

Liningen, t circa
an. 1194.

IeNHICUS,

Rt'1-KIITLS,

Beathix.

MdeNaaiau.
M<!chtddia, Ottooii III,
in; ite

KiiMr,i'NDA,

vomitii. an. 1S50.


I

comea de Naaaau, uior Uertrudi*. Alia Priderici. comitts de Cloberg, fundator monut*rii
AfTolderbuch,

Hbkmankus.
canooicui S. Petri.

uior Walruiui,
comitis de Naaaau.

MoguDt.

aoDo

1200-1235.

^UPEBTtlB,
ir

WaLKAMUS,
comea de Nauau, uior Adelbeidia, filia Theodorici, cofllia

OtTO.

Hbnricus.x
n.

Hoipitalia

comes de Naaaau, uior AgDes,


Emichoois 1, comitis de Liningen , ei geote SanepontsDa, paler l.ioDH' OttooianB.',

OeRHARDUB.
an. 1247.

JOAN^KS,
episcopus
Ultrajectiou.

EMSAIIKTHA,
uior Gothofredi . domioi de
Epeteio.

CaTHAHIKA,
magistra monarterii Alteoburg.

Maroahetha.

1247.

[ari!i'

domus
Hiero-

onica.'

"'j'!'.

mitis Cattim^libocenaia, aator Linea) Wfllramiae.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


A fridus anno 1028 bona sua in Lovenich monasierio Brauwellerensi contulit, inter iestes

735
AUCTOBC

designetur eomes christianus de Iluodenkirchen (1); aique a hiographo satis indicari ejus genus, ubi de ejus morte disserens Mater vero, inquii, longo post conversionen filii tcmporo vivens, cum orig^inariam terrae particulam
:

pecunia ecclesiae conquisivit vel requisivit, ipse suique successores sempiterna pace possideant, castellum videlicet Udenkirchen cum
ministerialibus,

V. D. B.

cum

servis

et

aucillis

et

omnibus

appenditiis.

Neque

dici potest

eam

fuisse de ordine minisierialium, quum summas nobiUiaiis fuisse videaiur, Nam maierna

mundi curvaret ad vesperam,

in prsedio .suo,
tertio

quod Udenkirchen dicitur, infirmata, nonas julii diem olausit extremum et in ecclesia

cognaiione (ui apparet) B. Ludovicus consanguiaeus fuit Friderici, ducis SueviiE patrisque
Friderici,

Romanorum

postea imperatoris; ut

minus raajori ColoniiE requiescit. Verum videantur prcvdium enim ceria sunt quam
hcBC
.-

de Udenkirchen habere potuit quin indeorta neque verisimile est femince obtigisse sit Quid, quod castellum de comitaius sedem Udenkirchen hoc iempore erai penes archiepiscopos Coloniemes ? In diplomate enim, quo junii, rex Fredericus I anno 1153, die
; ;

ex biographo cognovimus. Quare censet Gebhardius (3) B. Ludovici matrem Adelhdidum fuisse, filiam ducis Frederici I et Hildegardis cujus fdiai mentio fit in diplomate anni lUiH (1), quo tenipore noyidum videtur
;

fuisse nupta.

45 B. Ludovicus, qui solus ex hoc conjugio orius est, mediantibus, ait biographus, amico-

rjti$ xixor.

declaravit

judicio curise regise nulli archiepiscopo Coloniensi liciium fore mensas su^e bona in feodum seu pignus dare, retraecc

rum coDsiliis et ncg-otiosis super hoc comitis de Bomneburg leg:ationibus filiam ipsius, Gudam nomine, virg-inem cum mag-no (sicut debuit) exhibitam apparatu,

hendaque ea esse quge ab archiepiscopo Frederico I data esseni, aique etiam confirmavit Arnoldo II quge recuperarai Niohilominus
;

duxituxorem.

Quam

vero nobile hoc re

mairimonium fuerii cognosce-

enim, inquit (2), sancimus et in perpetuum confirmamus quatenus quascumque possesB siones idem Coloniensis archiepiscopus data

licet ex siemmate,quod ex Scheidii Originibus Guelficis exciiavit Kremerus (5), sed ex quo pariiculam tantum huc transfero.

Otto, comes de Northeim, dus Bavarise ! *083.

HnNRicrs Ckassus,
C. Northeinifensis

SlGEFKIDUS
C. de

I,

CONKADUS,
C. de Bichelingen.

Bomeneburg,

1101.
1

1109.
1

RlCHKNZ.V,

Ux. Lotharii,
impetatoris.
I

SlGKKUlflUS II, C. de Bomeneburg, t 1144.


1

Mechtildis, Ux. Guilielmi,


C. de

Lusemburg.

Gektkudis, Ux. Hennci,


D. Bavarise.

GUD.\,

UxB,

Ludovici,

C. de Arnstein.

Omisi Otionem, Henrici Crassi filium et successorem, ejusque sororem Gertrudim, nuptam Godefrido, comiti Palaiino ad Rhenum; N. uxorem Eenrici, et tres filias Conradi comitis ZutjihaniiP; Athelam prius conjugem
:

sching (6), cogitandse nonsunt toiidem parcecim ; verum, quod constai ex monasterii prisiinis
tiiulis

et

chartis

plerseque capellae

eraniy sparsse in villulis pagi Einriche, quarum altaria conferendi jus penes comites

Theodorici de Caielenberg, dein Helperici, comitis de Pioceke ei Cunigundim uxorem Wicberti, filii Wicberii, comitis Groicensis. Sufficiebant enim pauca schemati inserta nomina. Neque explicui nobilissimas nuptias septem amitarum beati Ludovici, quas perquam diligenter indicavit biographus malo de his in annotatis aliquidindicare, ne Commejitarius in iabellas genealogicas abeat.
;
,

Arnsteinianos erat. Qux si advertisset Browerus, minus forte acer fuissei in damnanda F hujus patronus origine Telum hoc quoddam, amentatum, ad jug:umservituf^iit inquii
:

0),

tis

imponendum

ecclesiis, quaiido

patronatus

vel causae non dotis, aut novae constructionis, argumento nitebatur; sed vel ab impe-

similis

ffilronadan
}iabei>at72fv^
cleia7ttm.

immo adicutarum:

__ 46 Cum nobiliiate par ibat B. Ludovici au,^ ^ Habcbat comes, ait biographus, jus doritas. -. pralrouatus in lxxii ecclesiis quse omnes ad
-

archiepiscopis, ratoribus, vel ab imperatore, vel obsequii iutuitu, dynastis beneticii belli vel vel ab iisdem vi et loco velut iu mauus traditi, De Ludoaliove non justo titulo usurpnti.

ecclesiam B. Marg-arette filiali jure spectabant. Erat etiam sub ipsius jurisdictione Bobordia, Wesela, Villa S. Goaiis, Loginstein utrumque, Coufluentia et alise plures villae Rhenenses, et tota provinoia, quse dicitur Einriche. Ubi ani-

armis quo colore juris vico comite non tiabeo dicere tantam patronatuum adeptus sit. Non

vim

negat
olim

scriptor mag-nas ex arce gentilitia comitisque prffidas actas et insessores


Vitffi

clientes
sedisse.

parum de

proprio, totum de alieno posin Lutzeburg-iis, et

Observatum mihi

madverie quanto numero essent septuaginia du% ecclesise in modico spaiio, quod quippe parcecia S. Margaretas (matrix enim erat)
olim occupaverai
(l)Acla Palalino,
t.
;

Namurii comitibus,

et antiquis

Lotharinensium

fundum ab palatinis, praecipuum eis patrimonii monasteriorum decimis et dotiecclesiarum et


extitisse. bus, et jure advocationis et patronatus
(N) Origines Alsalia illustrat. t I. p 177. Slilts-und-Klo*ler-Loxicon, tom. I, pag. (() IV, pag, 4S4. Ludovicip. 18, (7) Sidcra Gcrmaiiia;, Vila S. 170;

sed, ui animadvertit Hir-

III,

p-

132.

(2)

Ennen
l,|..

ci Ec_kcri2,
l^)

Gueincac. loni.

Qm-IU-nzurGeschicbtc.i.-iMaaiKoln. t Kicmcr, Ongincs Na^sovicie, t. I. p. 324.

^42.--

Ap.

(4) i>chffipfim,

Ociobris

Tomus XI.

97

4:1

Jurisdiclio

, ^
cTo.
V. !) B;
"'f",""

DE
.

B.

NON PONT. LUDOVICO AENSTEINIO, CONF.


_

""

^ occasum Kheno/ on, Rheno fluvio 47 Jwisdiclto ejus ad oppxda et "^' '" "; ^ ,te /iniebatur. ut

compertum habuerit.,iontndtcat;sed ideonon ^ j^g^,> guoniam verisimile est fines pri^.^^^^-^ Trevirensis et pagi Einriche

imperio " sinislra posita, ejus ^"''.^f

r;:rr
r,r
.-.
...>.-

-imWeseliaSup.nor

'oo.

Boppardia e< Confluenlesad ; yerum to,, co.ur5"^ ^^^"^""^f^^J^ Aanc in oppula ''.^"

" S.C^sn^ ZZ " 7"*j^""""


'
.

rfi<ton.au^po...<on..Ju^AW^''^;

"'/^^ {";'!f';

^^rlibus easdem fuisse. Overdieffen./ comi.a.us nunc Oberdiffenbleh prope Nastallen. ;^a,ii,, nnc Marienfels, Gambrikero marou, dein Gembrica e Gem.;;,.j
,

t i^he. unc autem Gemmerich, ad ^

ocmsum
,,

piscopmrnt-ire.me^a^con/-anrfa^, eJe Honlhetmtus{XUneUvnim, ut jam monuil


,enrfc./o;7?c.u,n.mpc,.a-P-^^^^^^^^^^ payum odwcoa procmc.aits, K.Ludonoo pc>

^^^^^... (,3,, ,

^.^,,

/-,,,

teUuns ^

-^
N

hactenus definivimus. ^^^ ^^^ ^^ ^^ .^^^^^


.

Vbi

,(,,,
'

,, ^,,

,
, ,

^
posit^,
;

Etnriche et fines. orientales Ula loca accensebantur,


similiter ne

^;^ ^, beatum virum (^^'Od^^niMispla cuitj advocatum

Wettera2l'Z

j^ Prichina quam eVober.Brechen super viam ed r-Bre hen


.^^^^
inter et
-^

Irancofurtum <

Limburgum

P---.''^-~^*' teravia:dicas;neqmabwgraphodtrM^^ .Advo neque cum rerum verttale eons^stU p ^nvaM cati autem provtncialis offictum
rnitumducumque

^^^^^^ ^^

,,to sit

in

sxculo x>. xii c in Germania. postquam cessassent et prtsHnorum copaulatim pagi

xm

quaorentali ripa infra Prichvaam apparet q ^^ssaviensi medii ^vi mappa ^ ,, ,^ ^ j^^ ^f ^^^^^^^^^^ comiuJcasse v^detur. Utut

emmeo .f-^^^^HS . superabat conutts digmtatem Qui


a^gii^

'
-

^ *

anqustiores fines Wenchius P

(19) assi-

^.

^^ ^^.^^^^^^

^uJ^lsetnnuitvmasseuparceciasrusH.
j,^i

^^.Hoizhausen, Hanstatten, lleringen

rf aS: r.r: riT^nZ tZ ^

aymiSy
yief^we
/

:;'^iederneisenriVa.-na.;

a..pa..c...am

nhPi77

tncariosQue habebant
'

assessores et

nvi

iZwTrverbo, imperatorum vice fungebanZ n vrocuranda supremi domLi

aZZstratiZe adeo ut eamdem fere habfZt potZtem. quam pristini missi


doZZicinfsfquodhorumtemporanea.illo. )mpe?/jeiKeMci, tZperpeZ essel; qu^ et hJeditaria facta

volunt pagum Etnmche seu Hatrtch. stmctu ori significatione acceptum -muUoque mtnus cut eUamMe consentiendum est Voglero

zncolas constare Arrfe; ex Aa? stuA^u-^,^ Quibus

*-

m.
et

tractus tollendus msus est pagus Einrtche ternnms

concludendus decanatus seu capituU ruralis tn Marxenfels, quo ante Lu^^^^^^^^^ reformationem continerentur se3"^'^ P'^^"'^ ^i] '^^^^^^^^^ etiam caput pagi Einriche etcomitissedes Wenckio p^) msa est ; Didrot, Weiler, N.ewe-

(...,.3i fi.nr,c/,e

'''.^Exlendebaturetiambeativiriiurisdictio
,. Hvncatia tota provincia quae dicitur Ein-

=S^f
Zurne

..0;

minor, parspagi Logan L;/fyam loZe^t inte/omni et maniP^rstat ejus nomen. ita ut fTslum est jacere dicanur auf den Errich " fHprr ch^S; de cujus nominis origine

frX/ liu
W

ren,Larscheid,Lipporne etWaldrode, Braubach Burnich etCube; Inferior Diffenbach Superior


Diffenbach. Singhoben
,

Srioca
fateri

Lauffensel,
.

ZlHfabularimalueruntquamignorantiam
Occurritjam in diplomate Prumiensi anm79UCaro/i71/apni(6),c<con<2ne6ai!Gambrikero mareo (7), BruiU^h (8), Prichina (9), comitatum Marivelis (10), Walmichi in comiatTBertholdi (11), Dr ospringe,. et Dorenbach
v.llam quamdam Overd^ffenbach (13) Aique c/Logenstein Sr fo volt': ,U) omnia coUegi ex ipsis dtploeoo his locis, qu^ matibus, manifestum est pagum Einriche ad
.

HolzMeiling-en, Bachheim, D.drot in Valle, I^.^"- 0=;-Py. Ascherbach hausen We.sel Oberwallmelach , Schwe.khausen Hymc?oben. Oberlanste.n Robershoven Obernhof, Esten (nunc Friicht, Diedenthal dextra rzpa Loganw). HabenBolzappel in
, ' . , , ,

acheid, Nastatten, Schcmau.

Sed ad omentem

multo latius paluit.


continuerU ripam.
est,

quum utramque Erms^

ik

(23) et Honthemus{U) volunt Bessettus -/^;septentrionah Longanse fluvn usque in ripa

tS^TS
^,

occasum pertigisse usque ad Rhenum nam C Walmidi nunc Welmich, viculus est parceci^ St-Goars-hausen Bruibach nunc Braubach paulo inferius in ripa dextra Rheni
: ; .

ad DiUenburg pagum Exnmch porrectum

fuisse.eoqueoccupatumomnemeumtracum quem superiorz Sceculo tenerent Nassavn Dxllenburgenses. Diezenses, Catxmelibocenses et Idsteinenses neque eumpromde ^^liomjnorem fuisse quam prsesenlem ducatum Nassaviensem verum in documentis, qux ajferunt
; :

jacet; Logenstein

Loganx

et

sprlngen et ad septentrionem oppidi Lang-enschwaibach, super via, qua ex Wiesbaden Confiuentes itur. Et quidem vuU Besselius (16), neque
dissentit

autem, nunc Lahnstein, ad Rheni confiuentem surgit ; DrinDorenbach villx sunt vici Kemel,

aut indicant

et

qum omma

ipsts

ontwus
tradttur.

Hontheimius

(17),
;

Wiesbaden pago

Einriche conclusum fuisse quo a Moguntia non multo abfuerit spatio. Unde Besselius id
^
(1, nisi.

diligenter examinavi,ml hujusmodi septenadeoque tutius est pagum Einrtch ad trionem fluvio Logana fere /^"^''^conttnebatur 49 Multo autem breviorz spatto

,,

qut medtus lacecomitatus deArnstetn.qutppe


.icu

Ar,.,c,n,anu

.0.. Trcv...

.,.
|>

I.

p
cl

37S.

,2,

Weack,

K..je.,elebo|;,scl,e Gcl,ichlc,

S02

hard A,..,qu,uic, Wc,lcrav,.=, l,b 4 Cfr Wenck, K.zclenbog.sche Gesch.chle, P. 26, nol.c. (Sl Clr Biovvcru, Snlcra Gennai.iie.Viu S Ludovici, p.17,

e.

scqq.- [0>U,- BernlM,cp. n p. 229clscqq.

P".

U; " Kassau,
nol
b.

p-|f m, p. 587^

.. .,

-,<;> ch^jf-,;;.;:,^;;;!',:,^!:"^^:

,',.i,<,h Topogr.pl,ic dcs Hcringsli.um. -g|'i' '9TLl"e,,clenbo6,che Gescb.chlc? n. 27, P,q"|,,. , ^^ ... . jg i e!l Clr. - (20) H.sloi.scne ^P .='" '\^''. Mar,p Nassa'
,

d,.cs,s Ircv.rcns,, iu .on,o 1 H.s.oria: Lolbar.ng.ffi (li) Ueycr, Urkundcnbuch zur Gcsch,chle der M.lCaln.cir lelrhcin.scbe Ter.rloricn, ,om. I, p. 39 - (7) Ibid.. p. 12i.125. (9) lb,d . y. 3S0, 387 c. 388. - (tO) (8) lb,d., p. 3B cl 066. (II) Ibid.. p. 373. lb,d.. p (IJ) Ihid., (U) Joaon.s, Rerum Mogun(13) Ib.d., p. 097. p. 475. (19) (judcous, Codex diplomatiDarui.,, .omi II, p. 646.

Msppa

viensis. ,b.d

- (21

originis e.e., chensis; ap.


(22)

,Lclione Cordcn, ''^'l'''^^'^^ -n >P"= '^""^ arch.d.aconorum Trcv.rcns um ^""'f^^^^^^

Wenck KnUenclcnbogische '''^- P^ '*^ Ka.zcnelenbos.sche e.c, p 88 e. 89 -f/l^iyj^ ;,"" (i4) Hislor.a Ircv.ren Go.v.iccn8e, parl. i, p. 86 el 987 /. si d.plomal.ca, .om I, p. 7i el

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


Nassawen ad ortum ^stivum et Catimelihocensem seu Katzenelenhogen ad occasum hiemalem guorum capita duo solum milliaria geographica a se invicem distant. Quod aidem hi comitatus
;

737
ACCTOU
V. D. B.

rei inter vicinos comitatus de

1131 (4\ eurademque virum, saeculo renuntiantem, in ecclesia, cujus fundator extitit, canonicum fecerat et in diaconatus ordinera promoverat {h).Tanto majoris auctoritatis erat apud

itlo aevo

jam exstabant, testimonium

est hio-

B Ludovicum exemplum, quod, pho ejus erat consang-uineus


,

ieste
:

graphus

hiogra sed neque

: Coraitiam suam, inquiens, dorainis de Isenburg- resignavit, quam ipsi dominis de

Nassawen

de Catzenellenbog-en postea venKremerus {\) eo pertinuisse ditiones de Limburg-, Schaumburg*. Runckel et Westerburg- ^was resignasse B. Ludovicum
et

Leuckfetdius, qui singulari lihro (6) hisioriam monasterii Graiix Dei prosecutus est et in natales fundatoris inquirere tentavii

diderunt. Sensit

dominis de Isenhurg, hos autem vendidisse


Nassavicis et Catzelenhogensihiis sed nulta verisimilitudine (2). Si in sinistra Loganse ripa constiierit, Arnstein cepisse dumtaxai,
;

neque Blanpinius, qui in annotatis ad Vitam B. Ludovioi (?) idem argumentum non ne* glexit; neque Hugo, qui soliio melius de Gratise Dei disseruit (8) neque demum Geor;

gius Lienhart, qui in Ephemeridihus hagiologicis ordinis Prsemonstraiensis Ottonem laudavit ad diem 2 augusti; neque alius quis-

Ilollerstein,

Salscheid,
;

Selbach

et

Polseich

quam (quem norim)

reperit

quomodo

Oito

dicendus est si ad dextram ripam extensus fuerit, insuper Lang-enau, "Weinder, Winnen et Dies. Aiia enim loca non video attrihuta comitatui Arsteiniano in Mappa Hoffmanniana et Wenckiana comitatus inferioris
Catzeneienhogensis,

de Reveninge sanguinis communitaiem cum B. Ludovico habuerit. Accedehat ad Otionis

exemptum

castigatissima

primorum

Gratiee

Dei canonicorum Vita suh regijnine sanctissimorum prsepositorum. Primus enim ecclesiae illius

prmpositus exstitit Emelriciis

quii

% IV. B. Ludovici ejusque uxoris Gudae conversio. Instituta et


fata

liherandx terrse sanctse siudio inflammatus, post breve transmarinavit, ui loquiiur Moniissereni chronographus (9). Post quem, sic pergit itteidem, Evermodus, postmodum Ratesburgensis episcopus, provisor loci ordinatur.

fratrum conversorum

et

monialium
sium.
6. Ludovicus,
sterili xtxorey

Praemonstraten-

Vixii

in swculo B. Ludovicus facile usque


;

Eraique hic heaiissimus vir, quem nunc ad diem 1 7 fehruarii ofpcio liturgico colmii PraS' monstratenses, Graiix Dei prcvposiius, quum iantopere hoc institutum adamavit B. Ludovicus, ut staiuerit castrum suum in canoniam immuiare et se in eadem consecrare Deo,
IvitscilicetadGra' tiam Dei heaius vir; ubi aliQuandiu moratus esi, aonec ei fata est promissio hrevi post
ejus

facinora sxta
recogituns,

ad wtatis annum quadragesimum nam quum rainisterialium suorum consilio super


conjug-alis copulae matrimonio perurg-eretur, primo raanum misit ad fortia; quo intelligatur

hMdfaciumannoin^.

''"'""
'"^'^*^"^

""'"* '^^*-

motusquc exeinjilo

stroArnstei-

ron-

sani/Kinei,

festinatas non fuisse ejus nuptias. Ducta m momsierio uxore, diuquesterili perraanente et spem proqui
se

fundaio

reditum integram canonicorum\ coloniam, quse pro more ad exemplum collegii apostolici ex abhate ei duodecim canonicis

niano;uhi ipte
Z"'"'"^'"

f'*"*'"'-

*'"'""*

canonicus

lisinfoecundaneg^ante, coeperuntprosuccessore
tantai haereditatis misericordiam
;

Prxmonsfra tensis

Domini

votis

faclm
hu-

cral,atquc

omnibus implorare quse nonnisi de matritnonio aliquot ah annis celehrato dici queunt.
Ueec ipsa conjugis sterilitas maxime valuit ad convertendem B. Ludovici animum adoraiionem quo facium esi ut pautaiim cum Deo agere cceperit et recogitare sua facinoray poiissime quod castrum suum speluncam la,

jus

sociomm

tnnctifalCf

ironion fieri siverat

non tamen singulari

exemplo, ui Hisio^Hee occidentalis Jacohi a Vitriaco caput iii de rapinis et exactionibus potentum per se et per satellites suos, et de
variis

constare debehat, secuturam.Mox vej^bis fides addita esi et duodecim canonicis adjundi fuere fratres conversi totidem, duce Godefrido, Madehurgeyisi plim scholastico atque ab ipso S. Norberio ad novajn religionem tra^ ducto; cujus laudes satis celebrat hiographus. Interea consensit Guda, B. Ludovici uxor, in sui consiiia viri, qui staiuerat conversorum hahitum expeiere et Deo soli vivere. Licet p eyiim jam pridem conversos in Belgio atque alibi non admiitant P^^semonsiratenses iniiio tamen aliis uitbaniur morihus, imiiaiione
,

Camaldulensium

aiiorumque eremitarum,

eorura

criminibns manifestum facit.

Quum

itaque ad divinse graiise operationem

qui regulayn S. Benedicti sequebantur,Cister' ciensium, Grandismontensiutn et aliarum

paratum esset ejus cor, venii ad ejus aures exemplum Ottonis, comitis de Reveninge, qui
et

de Crudorp, qui S. Norherti admonitione


saeculura reliquerat et hEereditatis

novarum congregaiionum et quidem medio Scvculo xupassim erant conversi eiiayn in antiquis Benedictinorum monasteriis, De qua
:

et instinctu

Mauritio tradiderat; ex quibus in loco corapetenti B. Magdehurgensis pra^siU jnxiti Salam fluviura, prope oppidum Kalhe, quatuor leucis geographicis a
et S.

suse praedia

Deo

re egregiam disputationem instiiuii Joannes Benedictus MiitareUi (10); atque ipse aliquid tentavi in Commeniario de B. BertholdOy

Magdehurgo ad orientem hiemalem (quem


locum Gratiam Dei
appellavit, in honore B. Victoris, prioris patroni sui scilicet in

converso in Parmensi S. Alexandri parthe(11), qtii forte ex hoc hotninum genere p7'imus Cceliium konores initio Sccculi xii pro

none

meriius

est.

Xanten ad

chos periineant, a canonicis

Rhenum,
rat),

cujus et reliquias de Xanto adduxemonasterium construere inceperat (3) anno

non suni

autem hsec omnia ad monaiamen aliena adeoque ad exemptum monachoLicet

rum

conversos suos instituit S. Norberius,

(l) OriRiiies Njssnvicre.

-^
{^)

tnm. \, \ 72, not. H pl 5 87 ei 88. Kalzcnelfnhocisrhe Geschichttf. p. 241, iiol. e. Chronicum Magdeoufsense. ap Sleihoniinm. Kerum Ger(2)

t II. p. 327. (i) Chronicum Hofrmanmim. Heium Lusaticarum t. IV, p.

tnaiiicariim,
cit.

Montis<ierpni, 8p. 35. (S) Ib. pag.

(G)

Hiatoribche Naclirichl von

dcm PiamoDstratenscr

Klosler Gmtes-Gnade hcy Calhc au <ler Saslo, M;;debourg, 172U. (7) Ap. Huyonem. Antiquilalis saciK inoiiumenla, \. U, p. 138. ' (8) Aiiiiules Prxinonslratenses. t. I, col- 763 el seciq. IV, (9) Ap. Ilofrmaniium. Rcrum Lusaticaruin i p.3!t. (10) Annales Camaldulenses. t. I, app., p. 53H et ilO. seqq. (11) Acta SS., t. 1\ Ociohits, p.

52

mB
''\
V.

rrvTMU) CONF LUDOVICO ABNSTbUNiw.


di.ersi

KON
,

POINT.

aute,n

^l^^s o.nino

^Xl^^^'^- ^^ 4"

^^,,^ .prvitutem potius pro"

- i^udovicas,

-^^t:.

B
liif

(;iw eingtila

ria linir

lent:

V So

quateu nem uuiversalem proveneraut (mouit.one pr us careeris,


c^tero sub poena

per multa scandala Jam dudum

ord.-

de
a

-/;^,^,,,

,.

,, j6.^u. ^on.crs

-o.

^^balionis '-"^f'='^':^ 'i"^^"' pnoris ^ uppr oris^ ^^ ._^ pra.seut>a

"Sis
e

bita.utdecet,)deferreutscapulanaansuar>ter ad ante et retro, usque ad modum .cuti decisa, s me suas deferre, cine-ulum, et etiam barbas

^^.^^.^_^

,^

^^.^,,^,,

^^.^^^^
^^^^^.^
.

^,,

"'^''"'TriJolZ jonafouem qua se ipsos


,

,^^^,^^,,

a autiqu.s ord.montura et rasura, prout iu apparet quatenus tutis plenius coutiuetuv;


et convers distinctio inter cauonicos
0/ric.o divino,

,^

'''^^^'''iTltZ^ ,,,pet.m s.iumuM e^ u


"

nm

^^'^"'': ^^^^^^^^ ^^ ^^_^^,,,^

(2).^

quod recitare te^^!''^;^^

statutis siau,o prcescribebantur in mss. Iwscribebantur P .,.... t vocaut, con ,, ,.,. Fratres, ut vocant IsL XV, cap. 11 (3) m surfraut et end versi seu laiei eodem teiupore inodo u ^ veniaut et eodem hora ad Matutinum Paer In Matutiuis d.cto cliueut, quo couventus. ureau . ,e Maria, erigant engaut se dicendo sub
:

ordtn^^. "'"

^^ e .uaqu^ ut ab ecclesia. ui ,nieu couditione ab ead necessaria ^^,.

0' ^^ bona repetendi

'islte \t Pf ^^^' ea

^^^^^,_^

m ^

susceptum joj^ sjs ante B Ludovicus, c.terun^ '^^^genus drsposuit

^^

lioc

se

omnino subdens ^ohoUan'' '^J'fjZ. pa Prieclarum humilitatis, neluv sermtuti. exemplum, nontamen mnitenlix et pietatis

inSpiritumsanclum, in Sp^ritum sanctum, aperies Domine, labia mea "lentio

- f;^';^^P,,,,,,,,, singulare
''

^^'"'"^

etc

quinque Matutinis vigint. De uie dieent pro domm.c.s et Zernoster. In festi.s duplieibus ad tinem Matut.nan.m 2bus maneant u.sque ad Laudes, s. vel.nt^ s vero diebus\xeant quiudecim Paternoster^ln

conversus Pr^^ J^J,,,-, /;;,, ^ mmurcensrs comes, ^^"^^^-^^f Gode/Wdus, Bu'^^^'' Scotia'. regis fd^us, 'J^' j^^Ji^^. ^^Oerardus, Ninoviensis P>-ncepset
citiau
^^^^_^^

^ ;[~

()

5. Quido, Branensxs

iVYesperis dicant

ams trsexta Nona


TutTToste:,

scilicet Prima, Tervevo quibuslibet horis, dicent septem et Completorio et

^^

sepost Completorium dicant

l^^^TprZkin

irofcoWus, Teisterprtn^'7,;,_ 5,,^ B. Aldericus Henccenobio Wosenich B.

^
,.

ZTpater

teL

nostris ribus et benefactoribus

centum Pater al.o abbate, canomco vel os(cr. Pro proprio tr.-

noster. Ave Maria et f-tr.bus, soro Sin,ulis septimanis pro

utrumque

IfJ^^Tsiergensis
-^^^:^[^^^^J.^
et

comes, in monaster^o

demum f^r^nfrus

Xhusseriet. oa
P^'
'^f

Sorethi.

Eodernm^,
_

tres Miss., .n ra mortuo, pro quo debentur noquiuquies centum Pater ginta dies dicant .b,^s vero nostr.s, pro qu ster Pro parentibus dicant quinquag.uta venia peti.ur in capitulo,

~,,f,, Pr^d c
naroo
^

^^

c^"''"""'" .^^ cisterciensium miracula cernebantur. gratix Norberto et Ber,,,

BB.

^^,^^,

discipul^s aut sola .^gnUa. ubique fere

ex bonis monaster.. temporalibus et corporal.bu C vivant, tamen pro ut in sudore vultus sui exerci iis assumuntur, ^ffict e.. 4uuproinde ^mc^ e.s quovescautur ve cautur pane suo aud.re .. ..... ,..dicta Pater noster et audire tidie dicere prsdicta fieri possit et n si Missam et Completorium, si
professi et q .amvis J^nt
..

canon.cas, s.ve Pater\oster Alias horas, sive non tenentur; qu.a. heat* Virginis, recitare

^;^ J, ';'-;

'^^^^'^^^"

,iroruU, militum .-equ violent. qui re^ ,^_ assurgebant


f^ ^,^,,,,
(g^,

f^^^^^^^-^

Bermannus .aperent. Sensit co:evus, plurim \criptor


1u<^ntv,nS ^emporis fecisse

s//m(;^ J;"^" J, ^.nius in ^^^^^^.^ t^t ftnctum

coriver. post apostolos

magna
Maria
.
.

Pater cunt Paicr

[Quoties autem dinecessitas excuset. etiam ^^...a,^ Ave noster pTohoTis, .ov> noser pTO nor.s, toties
dicere debent.]
......

'Z-Tertum%^^ier.S^~sicperoU,.^^^^^^ ej ^ domnum Bernardum, abba non m'""^ '; sem, eodem tempore puto

f -"^^^^

"
^i,,

Qux

his

uncims unctms

inm-

(,, add^ta, i-rnquomam nrirhin. lum ciusi, .stimo postea Salutatio angettca multo tunc temporis

auomam

"^^

IZ
1

de

J saZtorum
^^^^^^ ,

^^

diligentius attendat,

f,

proecellerc

non

"ei?^^,"-

nus in usu
sen/ verba
:

esset

quam nunc- tum q^odioco

meritis d^sputare^^^^^^^^^^ misencora^x , .^ustis

/f^j"]

imtto inserta essuofuissent scripla, si ab


:

s"^

admirari.
,

conversorum profes
servitutts

,m-.',.

pos(rcma cewc unc non A-cc6an/r non (4). Pos(ca Maria, etc.
Saucta
,

JK^"" so^d ler


sudore
^^

,,&
^^^^

enm;

n^do^""
,.,

(,s

mie vmximc

mullum immulat^ orationes


^'5). 53 Passim

ratnbus

recitart jusconversis Pra^monstratensibus

J ^ 'r^J^^^^^ictin^
I"l7is ocul^

^,^^,,,,

quum Magno Reser

/,i((.

discretio

,..
-'"""'
rrf. n,

^vo in monasterm benediservorum loco. ctinis habebantur conversi mona^^ ^^^^.^. ^.^^ ^,,oebantur, ubique a
illo
219. ,\\\e *'" ":':!"". ,rV,. - (31 lbid..,,.2M. -(4) ,9 .u,ii., |,. ' bul |/) 4,ni|.,, _ (31 Cfi. .Siaiul, i.anomci or. '^'p l30. -IM ll, .^ 24, ':'ta ;m;n n. n?', T*
Pramo.i-.ro.cnsi, Paler. BiWui.li"
p.

..

.,

numquam

abesset,

a supertorum non ^mponebant

omnw

graviss^nxa J^^^^ ^^^^.^^ ^^ status plu _^ conditionis et V


o/

U7 ^

(tt^

Itil.lioihocn _^^^_^^^^^^^^^

Pia-monslvap,,,n..-

LL

coi

\m.

rimam

OCTOBEIS. DIE VIGESIMA QUINTA

"9
ADCTORS

r.n.n Ka^eUnt raHonem.


el

NoUmu, Uaj^
bon^rumadnn;
visitarent.m

smpe aliis nistratio.alqueetiam.maxmefundatorwus,


mu,i.o.^. . facultas ui monasteria fiebat facuuas ut '
.

committebatur

^Z^% ^
mox
superbiara

.^^^^^^^ZZ

V. D. B.

novis ordinandis domibus haberent. obices et difficultates


,.

u^

j^.^,?/*-

partem nrnnnam nartern magnam ^w<.i

^^^^^.^^ residentibus et -"c"-"^ conversionis dienliDus. lu ipsu ^4;^^ ^'^;'^;^^,^,,';^,,,, ,j resecandam ad

quidquid dicitur au-

mit.o, '

efernasM-

lerent.verbomuUaagerentquxprimaspecie
videanlur aliena. aconversorum sorte plane videri ^lebet s^ ^Nequeam itaque mirum

ut suscipiuntur, volnptatem, etiam et carnalera . _.__ ^ ad aures tonduntur ; ut^^^^^^^^^^^ ^^^^^^ capilli earum usque v /-,i._:~*.. Iq:^*; ^^^^^^ Ttlaceant ^^^^.^^^ ^^,^^^. onnnen piaceant ^ carne -^.^^^^,^ lu iiagiii >-., ...v.proeiusamore ; fragiii ct illeoebrosa i V , _ ,,.., ,,,__ ..Minsam pretiosam omnino deturpantur. NuUi deinceps pelhbus licet nisi ex lana vel ovinis

omnem

vestem

derici,ducisauevicL:vi=.o^.^y-., monasterium Munster accepit "^o^lulit Bethlenrodein Vallem S


;

si

ministeriales B. illicque accepit


ter

^/^^^'"'"^ad allodium suum Oltemhevmjnie Moguntina dicecesi apud Stephani Metensisf,equen


de

f;'*

"^

'.

^^'^'^^f^^m condidU 9^^" puellare cmnobium si demum ^*P liusdem generis egit et ^f quas fundave
;

vilam

more quarumhabere, nulli velum sericum panniculum dam monialium, sed vilissimum cum .n tanta nigrum super caput porfare. Et sc.antur districtione et vilitate cura silentio ^._.^ ^^^^^ ^^^^_ ^l^^i^^, ope. ^^^^ ^^^^^^^^ .^^.^ ^.^^^^^ feminas non ^ pauperes. sed potius nobiUsvel

modo rust.cas,
^imas

et ditissimas.

tam

vid.ias juvencula.

quam

batperabb.tislicentiam eccles.as ipsar..mpr!Bdiavisitand.gratiae et


rat

grat.a spret.s ^4;,^ p.ellulas. ita conversionis iast.tut.oms mo^^^^^^.^^^^^^^^^.^^^.^^^^_ .^ illius


nasteria festinantes ^^ y^^.^^^^rnen

Wojtiafi"'

Norberl, 55 Singularis S.
habita fuit

frxmoialnlensiwn. qna-

rnm
ven.

institiita

Gnda,

/'.

Ludoviei 01', omjilejw

dunensrs (1). cum tarUoque^ suscip. const.tu.t ad conversionem ^ortemv^^n.m ejus successu ut paulo post miHia feminarum m ^^ .""^ "^. decem
;

^ aiquandiu gloria quod. ul lOQuiturHerMannusLau fem.neum sex,. v.r.I. et.am

ex hac canomcorum etcaimtxo fere nonicarum vicmia orta sunt ab


,

fata ei cniti'__,,^

^^,._

^^,da

ita ut B.
et

nuSO.Prtmus

aiscipulus Postfundator^s ^^^^^^^^^_ paucissimis

in

regendoPrcenon.

derentur contineri. Et rante B. Ludovico, non

qmdem. fomamaccu
''''"l^^f

^ortem

annis. anno

nempe Ua7, bom consu.

uxorem suam Gudam

*f -/,;";'^^^ J.X ,^."f


eoma

"

intociserectafuerintpueliartaod^msPr^ monasteria. oper^ Pretiv.n


monstratensis e=opl^care erU etiam hoc argumentum
illud institutum

gisquodiiloipsotemporegrandtsmutaU^n
monasteria ommno diversis^ ambitu. mlibus tamen qu^ res degerent et mulieres ^".f^^^^j^ ca^nobus seu novis llurimis castigalissimis Ca^fs s.qu era tngregationibus tentata est. Jaclbi'de ^^*---. -!!i-:-r.fs:n::fs et Jacobi ae ''"''7'^: .^^ ,

, ,a firmo ^ vetarentur ^et decreto monasteria dupHc^a pro1 U momales.sxU ut secundum id anno Pontenellam. semotum una ^,^, ,MUa^. ''blegare ^ pnstralo locum. f^ et paulattm .^ ^niversim factum non est. .^. .onfabuland^ .^^^^ ^^^.^
.^ ^

invecta est Ij^l^^ojcUu^e "' duplicia fuerant. ^j

~. vr^

itaque f^,aitas. Postquam


t

Jacobum de n^^

fenestr^.per aco rfenMonar-mn^ammrfuco.


^^^^^^^ ost.a convert necessarii miscebantur. in

^^^^^ ^^^^^^.^

L.
n

P^^^
^^^.

^^^^^^^ tepescente, improv.da


^^

^^^^

e,Iigentiam .ndncere
s-

^i.etviduissanctis
s..nc

coepit.

boseth percussus
ch.e sentinam

^^rvore d, . dorraiente o^^aria in .ngu.ne, ei, u est in


perforavit

adornatum

tara et pulchritud.nera

bonest.reIi,ion.^
duobus virorum
et

muiieruiu

L,Uri
:

lapide

constructura est

^^^^^^^^^2 ^'''^'^"3
1---

quideraadeo ruiS aro^L.r:rfra '--f ^ :^:,r,Uminura nullus hom.nura


?

t^ raonaste.ii septa raonasterii

aqu.s a inimicus mult. utr.usque subintrantibus, parte inferiori perierunt.... Prudenter in lirao submersi sexus ^enerali cap.tulo Pr:^ur. licet sero, in firmaverunt, quod monstratenses unanimiter ordme suo non e.. f.minas de c.tero in

pa-

rntnr

auod ad eas

^^^^Zri;^ u^^^terpretanda e.e du^^P^''J.,


,5,

:ba?Sr;sr%t
clesia

:Sn.

"^ '^'^ s.lent.o sed tantum .n non cantabant, le.en e, et sna vacabant psalteria
.

IZ

^c si decretum futsset moniales in TianrZstelL cessatura et canomcorum Pj'^^" ^^^ibus longe a sngut^^^^
^^^^ ^^^^^^^^^ co.. ^.-^J)us bus suos asstgmmi^u. plerosque abbates, id certum est
.

boras canonicas

^^ertvS creto. cnm oran. ^^^"J' .^,^,^ or :Si.t^Z:.;turseorsurae^;;Sdi-

-1

^-^

''T: sZe^sd ass^^T^^lTJif^^: maxime m

ZL^t
.

asceterrorum deGalllexpenfis novorum momah-

terrUos

earum :S:rZr.
ooDfessiones
, eas
eertis

per^jen^'^;
1^.^^

tempor.bu

..^ ve.b-

^^
divinarum

Zemaluisse

^^^^^^^^^

abstinuisse a semovendts do^ nullas novas adrmttere. puellarts congre^ et nec'oLes mortu^ essent ^^^^-^ ^"^^^" !'T ^7;// c:7K^are decrelum

r9i Histoiii

oci-idciilnlis-

auctas
p 048
;

ai.

Misnc. Uio.

i-i>^

>

740
kOCTORE V. D. B

DE

B.

NON PONT. LUDOVICO ARNSTEINIO, CONF.


-

id deductt ex auctas numero, incrementum

Prxmonstratensium aholitione
rati et

Postquam,
viri

ordinis inquit{\) Prffimonstratensis famisapienter attendentes et religiosi,


liari

timo-

tuitire quidem vera illam anno 1138, kanc anno sequenti annectit (7) ; sed h/ec imprudenticalamoelapsa. Constat enim manifeste

ex biographo B. Ludovicum se suaque anno


1139 in

exemplo esperti quam

g:rave sit et
.

in custodire losum ipsos custodes non recipere c^tero ordiDis sui feminnsjam de

pencudomibus
caeU

manus

Godefridi tradidisse

et

in

Conspectu synodorum

decreverunt

multiplicata est sicut

stellae

et excrevit in

imraensum

Cisterciensis ordinis

religiosactimonialium.

Cavetamenne credas

momales; ubique cessasse Praemonsiratenses anno 1270, quum ad hoc negotium reditum est Obbais, Floincapitulo generali Walterus de promovit suppressiorefjicv abhas, pro virili nem monialium in universo ordine et decerni procuravit ut nullse amplius admitterentur
ad habitum, sed admissee in ccenobiis quod tamen decretum mori sinerentur (2) Germania aliisqueplanon ubiquein Belgio, posterioris sunt gis servatum. est, Sed hwc primaeva itaque instituta paevi. Secundum
:

Binterimius et hantur inlucem darey ad annum \\2,^ nuUa Trevirensis synodus cernitur, sed ad annum dumtaxat sequentem.Aliquiddeejus actis novisse videtur Browerus (9), siquidem ad hunc ccetum convenisse narret cum ordinis utri-

Germanias (8), quas Flossius anno 1851 medita-

usque principes, tum viros religione et doctri' na prc-ecipuos, atque in ea actum de rescindendis vitiis, prsevalidis jam, ac pwne adultis passim erumpentihus Valde verisimile et
.

suis

aliis synoest quod eadem occasione fnam in genus diplomatum concessit) venerabidis id
lis

dorainus Albero, Treverensis archiepiscopus

etapostolicEb sedisleg-atus, oomiti et fratribus de Arinstein pro salute animae suae et suorum

ratur,

ut loguitur B.

Ludovici biographus^

p B

iu ^. in siDrimo omnium aommae uuaaj uumiua:?*^ primo omnmm dominae Gudae comitissae latere mansio specialis ubi, mu^''^'^'' """^" nistro raontis .^o.r. progre tato habitu, clausa seraper, nusquara
;
,

successorum perpetua donatione contradidit et privileg-iis confirraavit ea omnia quee B. Ludo^..^^^e / j ^ _, vicus ejusque uxor Guda xn nom asceterti dodiem to'^ fjprlprnnf.. Verumnemo ad hanc dtem hoc tem dederant. Verum nemo

F, ^

diens,

strictioris cibi

parcitate ante

babitas

diploma

edidit,
illo

quod tamen

exstitisse

certum

delicias et

numerosa quondam fercula redimeofficia,

bat

per fenestram modicam divina frequenter


psalrais et orationibus infilire

auscultabat
tenta.

Verum
servitio

nobiliura militum

de Ein-

Domini per exeraplura dominae riche, coramitissae mancipatae, non permissas GudBB sunt pro novis siatutis illic seiem suam /?vallera S. ge7^e, sed (ut suo loco videhimus) in
Mariffi translatae sunt.

biographi ioco, quam ex Inest, papas II litteris, anno 1142 datis, nocentii Accipe solemniores has liieras, jam ab Hugone[\% ab Hontheimio'{\\], Kremero [U) nuperius ex autographo exemplari a et Beyero (13) cum puhlico communicatis. 58 Innocentius episcopus, servus servorum *

tam ex

<^^r,lirmata

ab

'

Dei, dilectis

filiis

Godefndo abbati Arnestei-

,.

Innocenlio va^^^^,

Browerus, dum illic nem aliquandiu exstitisse innuit (3) asdicula tantum Gudas, templo adstructa, illicfuit.
;

Quare errasse videiur monialium congregalio-

nensi eiusque fratribus tam praesentibus quam futurisreg-ulariter substituendis in perpetuum. Ad hoc universalis ecclesiae cura nobis a provisore

oranium bonorum Deo commissa

est,

ut

religiosas diligamus per.-onas, et beneplacen-

^ V. Fundatio

abbatise

tem Deo religionem studeamns modis omnibus propag-are. Nec enim Deo gratus aliquando
famulatus impeuditur, nisi ex caritatis radice procedens a puritate relig-ionis fuerit conservatus. Oportet igitnr omnes christianae fidei amatores religionem diligere, et loca venerabilia cum ipsis personis divino officio mancipatis attentius confovere, ut nuUis pravorum hominum inquietentur molestiis, vel importunis

Arnsteinianse.
Fundatioet
dolatiu
slerii

mom

^-

Arnstct-

-Y^ostquam itaquc instituta quantum sufp}f cere visum est, explicuimus, veniendum jam est ad monasteria, in quihus fundandis
,

niani

partem maximam hahuit B. Ludovicus. Venit n primo loco Arnsteinium, ciijus exordia anyio
1139 a hiographo consignaia sunt
ipso temj)ore pater
iriUUs, fridus,
iii
;

atque hoc

angariis fatigentur. Proinde , dilecti in Domino filii, vestris justis postulationibus cle-

Christo,

jam

dictus Gode-

U VeUflclUlil .n.U.aiuciuiic, xicviiuiULii a veuerabili Adalberone, Trevirorum archiepiscopo ei a& anno 1135 [4) apostolicffi sedis in Teutonico regno, id est per provincias

menter annuimus, et Arnesteinensem C. Dei genitricis semperque virginis Mariae et glo(3v,w... ^ i riosi confessoris Christi Nykolai ecclesiam, in qua divino mancipati estis obsequio, sub B.
,:

seu diceceses Treviretisem, Moguniinam, Coloniensem, Salizburgensem, Bremensem et

^''*^' Petri

"* et

'^'^=+''" nostra

nmt.pp.t.innfi protectione

snscinimus. suscipimus,
:

et in-

praesentis scripti privilcgio


prirais

communimus

Magdeburgensem

(5)

legato, in

generali seu

totius dicecesis Trevirensis


est ordinatus preepositus.

synodo solemniter

Tunc enim rarius

siquidem statuentes, ut ordo canouicus secundum B. Augustiui regulam et institutionem fratrum Praemonstratensium perpetuis
ibi

dicebantur abbaies Pr^aemonsiraiensium prselati (6). Videiur haec synodus fesiis pentecosialibus anni IHO celebraia esse, Cerie Bro-. werus aut Masenius, cuipraeier B. Ludovici

conservetur. inviolabiliter temporibus Nullus etiam fratrum post factam professio-

nem

ris religionis optentu

alicujus levitatis instinctu vel districtioex eodem claustro audeat

Vitam alia scripia Arnsieiniana in manibus fuerunt, alio anno novi monasierii fundationein, alio Godefridi benedictionem consti(11

sine abbatis totiusque congregationis permis-

sione discedere- Discedentem

batum

vel episcoporura

vero nuUus abnuUus monachorum

les
lib.

Piaemoosiraieiiscft,

HIkI. occidcnlalis, cap. xv. p. 305. (2) Hiigo, Annalom. 1, p. 7. (3) Annales Tievir.

iiv.num. 34, tom. U, pag. 41.

Trevirciiscs.

lom. 11. p. 33. (3] Ibid., pag. cil. (G) Le Pnige, Bibtiollieca Piaiinonslraiciisis. p. 547, (7) Aunales Trevirense, lom. II, p. il. (8) Prospi^clus, Supplcmeiilum

(4)

BiowiTus. Annales

{!>) AnnalcsTrcvirenses, l. II, Conciliorum Germnniae. p. 8. prol.. col cxix. p. 41. _ (10) Annales Praemonstr.t lom. I. (12) Origincs (11) Hisl. Trcvir. diplom.. tom. I, p. 548. Nassavicae. lom, II, p. 1(54. - (13) Urkundenliucli zur Mitlclrhcinischcn T<;rritoricn, tom. I, p. 581.

vel

DIE VIGESIMA QUlNTA OCTOBRIS.


clericorum sine communium litterarum cautione suscipiat. Praeterea quascunque posvel
sessiones, quaicanque

741
AUCTORB V. D. B.

cunctis Dei fidelibus


tibus,

tam futuris quam prffisenquod comes Ludewicus de Arenstein et

bona tam ex dono vel


viri

Guda

concessione
uxoris

iUustris

Lodewici

et

Godae

rante, miro

comitissa uxorsua, Spiritu sancto ins^pimodo operante ubi vult, praedia sua

suffi quam aliorum Dei fidelium in praesentiarum juste et canonice possidetis aut in futurum concesaioue pontificum largitione regum vel priucipum, oblatione fidelium, seu aliis justis modis Deo propitio poteritis adi,

libera, hereditarie ab eis possessa, S. Petro in Treverensi ecclesia obtulerunt hoc tantum
:

jure, ut abbas,

quem

CEeuobio, ex possessioni-

bus suis pro remedio animarum suarum


nore
S.

in hoMariEe et S. Nicolai et S. Margaretae

pisci,

firma vobis vestrisque successoribus in


et illibata

constituto, praefecerunt,

perpetuum

permaueaut. In quibus hflBC propriis duximus exprimenda vocabulis ecclesiam s. Margarette cum decima ; ecclesiam Kirecbdorp cum decima et ceteris suis pertinentiis sicut a fratre nostro Alberone Treverense archiepiscopo vobis rationaliter concessa esse dinoscitur; Selebach cum omui
;

suam

in Treverensi

locum et dignitatem synodo obtineat; et con-

ventus fratrum suorum liberam electionem abbatum habeat et quemcunque velit advocatum
;

sibi prifistituat.

Decreverunt etiam ex castello suo nomiue Arenstein tabernaculum militige Dei cum fratribus Deo ibidem ad imitationem cano-

nicorum Pramonstratenbium sub regula

B.

Au-

possessione sua, sicut a praefato archiepiscopo

vobis concessa est; Hatenhusen


; ;

"Welterodhe

gustiui continue servientibus constituere; et reliqua sua prasdia, tam invia quam pervia,

Gozemerodhe Holdenroich cum umnibus earum pertinentiis; viueas et silvas in Neveu; et Brunme cum omni jure et dominio, sicut praefatus Lodewicus vobis concessisse dinoscitur; Bovenheim cum ecclesia et omuibus B possessionibus suis; Wize et Becherheim. Sane laborum vestrorum, quos propriis manibus aut sumptibus colitis, sive de nutrimentis animaliura vestrorum nullus omnino clericus

tam saltuosa quam plana, prata, pascua, decursusque aquarum. saltus nemorum, piscationes, venationes, ad hoccaenobium pertinere, et ejusdem loci homines, ad eandem curiam pertinentes, virum vjdelicet llll denarios mulieres vero II persolvere. Haec autem sunt E nomina locorum ad ecclesiam praedictaB cellae
suo jure pertiuencium
clesia
scilicet
:

Selbach, Kirchtorf ec-

vel

laicus

decimas a

vobis

exigere

praesumat. Obeunte vero te nunc ejusdem loci abbate vel tuorum quolibet successorum, nullus ibi qualibet subreptionis astutia vel

decima, Gozmirod ac Kebirlo, Weltrod, Hattinhusen. Salscheit, Holdenrucke, tres hubaede Syngobin, Brunenbach, duae hubae de Pissenhophen, Neiven cum
vineis
et
silvis
,

cum omni

vio-

communi secundum Dei timorem et B. Augustini regulam absque uUius contradictioue abbatem eligere. Porro
leutia praeponatur; sed liceat vobis
consilio,

ecclesia et

omni ejusdem

vel parti consilii sauioris

huba

alterius villae

Bubinheim cum populo, una etiam nomine Bubinheim,


"Wezhe
,

villae

quae siogulis annis

solidos persolvit.

Nos

itaque voluntati

eorum consentiendo

petitioni

loci

vestri

advocatiam

nullus

invadere

vel

suse satisfecimus, et dispositionem et

usurpare praesumat, nisi

quem abbas

et fratres

secundum Deum
mia
aaternae

et ipsius loci utilitatem pro-

statutum de omuibus suis possessionibus cum prsesignato jure regali nostra auctoritate confirma-

viderint eligendum.Decernimus ergo


pacis inveniant.
valete.

prae-

vimus
episc-

cujus

confirmationis

testes

subscri-

Amen. Bene
episcopus.

ecclesiae episcopus.

Amen. Amen. Ego Innocentius catholicEe Ego Conradus Sabinensis


Praenestinus episc.
tituli
tt, tt. s. s. s.

ptos adhibuimus.Sigefridum SpirensisecclesisB

Buccouem Wormatiensem episc. Wolnandum Lorsamensem abbatem Benedictum


;

Ego Stephanus
card.

abbatem Hirzinburchensem

Ego Stantius presb. Ego Guido cardin. Ego Rainerius presb.

-Savinae,

cem

Hermaunum
, ,

Eridericum dupalatinum comitem


;
, ,

presb.
card.

Grisogoni,
Priscae.

Gregorius dlac. card. ss. Sergii et Bachi. Otto diac. card. s. Georgii ad Velum aureum. Ego Guido diac. card. ss. Cosmje et Damiani.

Ego Ego

Ego Petrus diac. card. s, Mariae in Datum Laterani per manum Gerardi,
II Kal. octobris.

Porticu.
S.

Ileberhardum Eckebertum Emichonem Udalricum Heiuricum de Catzinelenbogin, Bobbonem de Heunenberch, Adelbertum de Lewinstein, comites omnes; TJdalricum de Thuruingen, Godefridum de Spaneim, Gerlacum de Isiuburch, et reliquos plures ejusdem
conditionis.

Rom.

ecclesiae presbiteri cardinalis ac bibliothecarii.

manorum
cancellarii

secundi.

Signum domni Conradi regis roEgo Arnoldus cancellarius


in-

Indictiooe VI. Incarnationis

vice Heinrici Moguntini archiepiscopi et archi-

dominicse anno MCXLII. Pontificatus domni Innocentii 11 pap anno XIII.


'

vero

recognovi, Acta anuo domin.

Conrado re-

59

Quo hasc firmiora essent voluerunt 5.Lu-

Guda ut hsec ab Conrado rege etiam confirmarentur ; prout manifestum est ex sequenti diplomate, anno 1146 Spiras solemniter dato atque in lucem jam edito a Blanpinio seu llugone (1), ah Hontheimio (2)," Gudeno (3), Kremero (4), atque etiam Beyero[h).Quum id quoque ad B. Ludovici gesta singulariter pertineat , omittendum visum non fuit, 1. N. S. E. I. T. Conradus divina favente clemencia rex romanorum secundus. Notum sit
dovicus et
Aanales lr>m. II, p. (1) Sacrs siiliquitalis monumenta, (2) liist. Ticv. diplom , Praemonst , imn. I, prol., col. cxxi. II, p. 10. tom. I, p. S5'2. ^3) Codex diplomaiicus, tom.

M.C.XLVI. ind. VII. regnante Cunrado romanorum rege secundo, anno vero regni ejus VII. Data Spirae. Feliciter. Amen. ^^ Singutaris beneficii loco putaveranthactenus Arnsteiniani, quod nullus comes aut
carn.

Advocatia,

prHutibera.

princeps hsereditario jureaut certa lege eorum esset advocatus et quod quem vellent eligendi faciUtatem haberent. Verum hcec initio omnium fere monasleriorum fuerat conditio ; sed quum tunc temporis in homimtm moribus esset et (ut ita loquar) natura, ut omnia officia in beneficia converterentur, et
(i) Origioes Nassovics, tom. tom. I, p. S09. II,

J^f^l^^^opi^
jreviren$ibn$,

p.i67.

(5)

(Jrkundenbuch.

haereditaria

Aociont

ecclestas ueiqu..^' st no7nine eorum harpyi^ inhiahant n

Li

l"i, ^rius boms, prius

seui u,.^.-v..., nstra tuic one ei " subimnistramus, inTeatonico regco

dlfen
d

ne

omuibupv. eunaem looum cum


vel
sibi

irerpo.se.sion.bus

"

IfTrl-

tyranmde -eLtf (l).Afe hac itaque

Sacienus

contraditis

quibuslibet bon>s, vel de.nceps justa

Sne
Ha

susc.p.mus. tradendis defens.ndum rva.fat<B eccles> itaque possessiones

^vn^

prxsuli, rMiwm TreutVensi donunn.'n essel. et ::: !:Zui direHum canonicos.Verwnamm duntaxat ulile penes se ilUs ''P*f "''''^1 Mlosteanixi sunt hipostea ;r^::::=---er(umadimj.num ^^^^_._^^ ^^ ,mpenum
_

ui pe^"

subjaceat; in arcliiepi. prulari potestati


', scopa ri^guntino ^ J

in

.^^^^

.^

vUla Wis.e XXX manGomersbeim cum omm-

.Madu [mm;d>ate respicere, V^--^;2,J^^.^, ensf^:* idnonconsenserunt Trevu x.r.^m- ^Pd in

item in archiepiscopatu bus appendiciis ejus bu app^ Hattenhusen Vlll mansus; m ^^^^^ Gozmerode n>ansus et viUam Weltrode man- m Br^^^^ cum omni jure pr.ter duos
;

HH

..

nenbach

n!cke tres mansus; in viUa decima; in Singoven

uuum mansum; et curtim Holden- ^ cum omm cum omni jure; etSalscheid
Breme
viueas, agros, silvas, et deci-

Neve

et

S'S::fitT=rr,=x
virensisedesuccessons.Hashcet
a^^^^^^^

mam

selectiB

terrs; in
s.

^ineas;itemecclesiam

cunain et ArenMargaret*

Campe

3tein.;.itimadonationecontradid..Pr^e^

rintmanpiniusetI^90W.i^^^^^

ecclesiam dc f^ti,, lelebach, et noster p,. n.em nos ter p.ffi m m^^ quiB pr^fatus P-;decessor qu^ prsfatus prsdecessor

K.rchtorph,

lotrl"^
Uce

quoniamnusp^am mapr^

TTrnllocanturArnsteinianxorigines. '^ollocanU.rJ.^

^^^^,^^^^

Trevirorum

^S:--JLiXu.etapostolic..d.le^u. er
<^copiif.e;

libris sacrosanctis evangeliovum

mu

V dua

aiomiuo, eoquod
alUs

a, duo m.ttens iu gazofilacium retinuent, plus nichil .ib.

mmu

2e

qm

rua^ue fideli obsequiis, honorare per^omnia mancipavevunt d.vmtus ex injuncto nobis et di igeve, atque manutenere legacionis offleio

sua obmaiora non tamenomn.a magisnos eos, qm se laudata est; multo relinquentes d>vmrs
etsi

in Arenstein contul.t, llbero ei.dem ecclesise peccatorum nostronos quoque pro remissione successorum nostroriim arrum et omnium fratrum in.bi Deo chiepiscoporum ad usus cum omn. juve et servientium coutradimus, scilicet ac decim.s integritate, cum hominibus Kirchtorph pert.nent.. universisadecclesiam sicut et illam B Marbus ; ipsamque ecclesiam jure synodal., et ab garetffi in Areustein a

devotione

omni

omnes injuriosovum mcommunire quantum poscursus defensare et openbus sumus;utnos quoque, bonis eovum remuneratwms cooperantes, studio nostro Quacum ipsis participare queamus. perpetua. nerpetua; V^^^^-^^^f ^^^^^^^^f^^ r i^ i^ ft, iT.it; nnHm T)raefutur.s quam p ^V propternotum facimus tam Lntibus. quod iUustvis .^:
debemus;
et

pontificatus ac

contra

et omnem decani penitus eiiiancipamus; ex integro concec^mam utriusque parrochiae nostro mduldimus; et sicut ab antecessore qua bona fratrum tum esse cognoscimus. Si loco ad locum infranostrum episcopatum de

servicio

vel archiepiscopi, avchidiacon.,


de-

transfevri

---J^f temporibtis cumpraiclara conjuge sua Guda, prjedecessons nostri dovenerand* memoriiB suum quod dicitur mini Alberouis, castrum

omni thelone. vel absoluta statuimus. Hoc vectigalis onere esse al.quo temquoque confirmamus, ut nullus constituatur advo- V ^^11^.^ pra^dicta bona P ^"P solummodo sub nostr pvotectio" nostrorum munimine sive successorum nostrovum ^ nia muline s.ve sanccimus, ut nultuta consistaut. De cetero
contigerit,

ab

lus

allodio suo pro c^Arenstein una cum omni abdicantes, B. Dei genetnci lestis regni amore prompta voluntate Mariffi sanctoque Nicholao, ibidem vita canonica secunoUulerunt, et ut

convencommuniter libero conseusu fratrum absit !) contra (quod tus elegerit. Si quis igitur pagiuam lemerahuius nostrae constitutionis temptaverit, severissimam
rio

uuquam abbas

ibi

constituatur, nisi

quem

ausu venire

dum regulam
monstratae

PraeB. Augustini et ordinem in perpetuum servetur, domus


,

divinae

persenciat, et indignationis ultionem subjaceat, dotimendi anathematis sententiae resipiscat. Conser-

ordidisposuerunt. Procedente vero tempore,

ipsum cum am imbl n^t natis jam inibi fratribus, locum *;;.. ,..,;q ^^.._ o.^/>lPciiP R. Petri. pertinentiis suis ecclesiiB B. Petri, omnibus
1.:

hortatu ejuscui nos De'o auctore pra=sidemus, pr^Edecessoris nostvi absque omni census dem

nec condigna satisfactione nostrae confirmalioms vatoribus autem hujus ,-^^^^,. "^^ ^ gaud.um s.ne faue ^ "ma pe v.ta, salus, pax et neat. Amen. Testes hujus

-^

"

pensioue contradiderunt, et ab eo pvo recom(\) Cfi

/"f dus ma.or.s domus P^^^P""';;^.^ arch.d.ac. Alesan nus. Budolfus decanus et
nalcs Pra:moDSlr,. lom.
I,

'

^Xco"^*'

J=Xa.

Dcs

Wuidtwein. De advocati* monBsleriorum meditatioHuro. diplomatica;. in lomo IV MonaMici PalaTim (2)


,

prob- cxxu

SacrK "1;^"*^;;^

lom. 1, p. VU2.-(3] Miucx, Gescliiclilc Fra;moii5tial nul. o.- ^4) Andcs Erzslifi* Tricr, part. U, lom. 11, p. 187,
Aiin:!^-;

12. -(7) Orig. n 572. -(6) Cod. .liplom., lom. H. p. ^f^^""lom. I, p. o^^lom. II, p. l'tJ- - t^) Urkundeubucbelc,

der

der aichidiac.
in Coiifluentia

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. omm^ in manus HilHni Bruno archidiac. et s. Florini
prapos.
s.

743
CCTOkt

lohannes

archidiac.

vit

archiepiscopi TeaigTi^eo scilicet tenore ne aliquis deinceps ad-

V. D. B.

Cunradus prippos.
ris

Paulini. Baldricus majo-

domus scolasticus et s. Symeonis prsepos. Bovo s. Castoris in Confluentia prsepos. Rohertus de Palaciolo praepos. Eustachius abbas de

vocatus prsedictse villiE prceter archiepiscopum Trevirensem proponeretur (3). Cui dono adjecta ecclesia de Beslich inparochia de Dietkir'
chen, cum onere solvendi quotannis Trevirensibus archiepiscopis unum aureum seu duodecim argenteos Confluentinos. Vult atque ante eum a/n (5) IrHontheimius

Arenstein. Sigerus abhas de s. Maximino. Bertolfus abbas s. Eucharii. Lode-wicus de s. Maria veteri abbas. Godefridus abbas S. Martini.

Richardus abbas de Sprinkirbach. "Wichmannus abbas de Luneche. "Wolframus abbas de Wadengocinge. Heinricus abbas de Rumerstorph. Ilildelinus abbas de Sconaugia. Wichmannus abbas de Grunowe. Heinricus comes de
Luzcelenburg. Albertus comes Sercha. fridus comefi de Vianra. Arnoldus de Marscalcus. GerCuno de Malberg. Willelmus hardus de Hasch. Hermannus de Palacio. Fridericus de Marceto. Fridericus Aureus. Acta
Si-

mengardem

B. Ludovici amitam fuisse, adeoque communitatem sanguinis et afflnitatem aliquid ad hanc donationem valuisse sed hsec
;

propinquitas divinalione poiius

quam

ulto

argumento nititur (6).


63 Hcc si recolligamus, manifestum est Qux lempore Innocentii II omnino ea omnia bona, quae recenset biogra- jatn po$iidephus, ab initio data non fuisse Arnsteiniano rent AmtleiasceieriOySedpaulatim accessisse; quin etiam, niani. quum scriberet. aliquot ex eis jam in alienas venisse manus. In Innocentii II diplomate B. Ludovici dono venit imprimis ecclesia S. Margaretie cum decima, quse ad pedem stat cottis,

de Chisnei.

sunthsec Treveris. IIII Kal. Novembris, anno dominicae incarnationis M.C. L. VI. Indict. quarta. Epacta VII. Concurrente VII. Auno pontificiitus venerabilis domini Hillini Treviro-

B rum
Abbas Arniteiniantis et B.

archiepiscopi et apostolicse sedis legati

III. Feliciter.

Amen.

62
stis

Anno
est est

(i),

1160, ut Eillinus in diplomate teConfluentiae aliqua iyyimuiatio

Ludovicus bo-

m vendiint
tororibus dc
liisula et allo-

facta

in

Arnsteinianis

bonis;

scilicet

inquo Arnsteinianum ccenobium consurgit atque nunc ab aliquot annis vecordia guberHaten- E nii Nassavici ruinam trahit dein in in husen, nwnc Attenhausen prope Dietz tertio in districtu Nassaviensi octo mansi; procul a AA^elterodhe, Welteroid, Weltrod, non
:

dium de Offcrdieffenbach nltaq\i

abbas Eichardus Sprinchirbacensis abbatem Harnesteinetcapitulum ejus convenit et allodium de Neive et de Bremme, ab eo et a fratre allodium Lodvico, quondam comite, qui idem
Harnestein contulit, et toto capitulo.justaetlegitimaemptione, ad opus sororum de Insula, precio videlicet octaginta marecclesiae de

Shonau
quarto

in ducatu Nassavico, quatuor mansi;


villa

acci-

Gozemerode, Gozmirod, GesmeKirdorf, To<\,vulgo Rothsew Grosroth prope cum omm jure in districtu Nassaviensi, curia seu [prwter duos mansos [1]] et {cum
pra>dio rustico
Kebirlo, Koberle, quinto curtis Holdenitem prope Kirdorfi'^)'] nunc vilta rike, Uoldenroich, Holdenrucke, prope Selbach in dtsseu pr^dium HoUerich vine^ et sitvx irictu Nassaviensi sexto agri Neive, Neven, nunc Neef, et aliqua decima in

pinnt.

Keberlo,
;

carum

comin nostra prasentia, aiY H27;mw5, uhi notabile est B. Ludovicum, licet paravit ; hwcprcediajam pridem donasset, ut vendi-

torem prodire sed id decentias potius quam autem necessitatis causa factum. Octoginta pendebant (quum illic pondera Colomarae nicnsia in usu essent) grammatibus 1S704, quorum valebantque quantum 57973 franci francorum potestas tania hodie esset quanta ho347,838. Parthenon autem de Insula ab
: ;

adMoseltam interKochem

et Zell,

non autem

monymo apud
tinguendus
tina
n "
est.

Treviros

et

Confluentes dis-

Situs hic in dicecesi


,

Mogun-

Neiihofprope Arnstein, td vult Wenckius (9] Bremme. septi7no item in Brunme, Breme, pauto infra Neef propius item ad Mosellam, quce ambcV possessiones anno ad Kochem de Insula 1160 devenerunt in manus sororum octavo vidimus) 80 marcarum pretio {ut Bubenheim, Boumhain, Bubin;

prope

Breimptam

dein

co^nobium

Stubense dictujn et a B. Gisela secimdum Riinstituta canonica S. Augustini curis Springirbacensis, incohachardi, abbatis

Bovenheim, Nassaviensi F heim, prope Kirberg in ducatu Wormatiensi, cum eccleetinpristinopago reditibus nono sia decimis, hominibus, ntmcOber Wizze, Witzen, Wisze, Weshe,
;

vilta
et

ium

(2).

Triennio post,

anno nempe

1163,

Hartradus de Merenberck et uxor ejus Erraensuogardis, consensu liberorum et heredum Overdieffenbach in Eynricha, rum, allodium de cum'ecclesia et viris ad ecclesiam pertinentibus, omniiutegritate decimas ejusdem villae

MogunNieder Wiesen, in archiepiscopaiu decimo triginia mansi tino trans Rhenum Innocentn II diptoBecherheim, quod inuno Ludovici. maieoccurrit, Rcvcex donationeB.
;

cum

Kirchtorff seu piscopi ecclesia de Kirechdorp,

archteQuibus accedebantdono Adalberoms

in busque ad eam spectantibus appendiciis tam in pratis, totamque decimam de figris quam de Schara, Bettendorf etmediam partem decimae

foresten (quae dicitur Kamervorst) villam, et silvam toquffi spectat ad eamdem quiutam qufie Burstenbach dicitur, prffiter tam qusB pertinet ad Kazeneleboge, eccle-

etquandam

arborem
sise
lit

contude Arenstein pro salute animffi suse praedicta et ad majorem facti firmitatem

\^MoviinducatuNassaviensi, non proculab diptomate Conradi Arnsiein et Runket. In post Salschhe.t.pr^reoisvenit quatuorannis omni decima ; tres dium prope Selbach, cum mansideSyngohin, Singhovm, Smhubxseu prope Nassavium; ffoven, nwnc Singhoven, zum in Brunenbach. nunc Hof unum mansum dux hubae Oe Haus in tractu Nassaviensi;
Pissenhoven, Pissinhophen,

nunc Pissighoven

(ilGunlbcr.Cod. dipl. Rheno.MosellanuB. ^om''!;^^?/ t2)/unggo, 681 I, p Be er Urkundenbuch. etc. tom, tom 11. p '00 rl 6U1 ord canon. .egular prodromus.

rcg"er.p.Wetse.iq,App., p.28.not_>
nr

hL _

n.iGine NassavicK,

,3)

Honthein.,

H.st. dipl. Trev.,


I.
|..

UfUnd.nbuch, tom.

*>**>7-

''^Ji in dcr Me.eDbergiNachricbi von dVr Comniende Sch.ffeuberg

- [*'

^; ,!'

I^,

**^^

HUhni

''''^'

;/2I5; '1,"*^

lenbogische

tom. II. p oi7. (rUip>omaCo.;r8diet biogUphus. Gcschichte, p. Ul, nol b.

- %%t^^ [/j uipiuum - (^)Ka.zeneprope

98

Octobris

Tomus

XI.

ad dwi^jHscanonicis, deputatus fuerat, ut tradHur a Dum servitium penitus exciderat hioqrapho; sed ab omni canesvenatici in sanctuario disciplina. ita ut testis fuit discurrerent. Cujus rei
ecclesiffi

m
kUCTOKB

PONT. ABNSTEINIO. CONF. NON B LUDU DE B. LUDOVICO videlicet regularibus,

V. D. B.

qumpostea r^ona^npliusreprope Nastatten. curta e vtnex /Jnt in Campe ad Rhenum Ludovtctcomtet


.

tTnvTcLalteArnoldi

Zui
,u

accensitunt vidimus ; et nomma B"bn>he.m huba alterius vilte etiam Pe-lvit^;^ X soUdos per^^^^^^^^^^ si.gulis a.uis_x soMos

den^^^^

r =: -is Uiam oma


JT
Scheuern, cujus

facianone^^^^^^
.

Hohenstaufen, dux nnno 1144 Fredericusde ^^::i^:.:f^ater Conradi 111. ,ater. Romanorum ^^om--- imQue Friderici Barbarossx, ^^^ ^^,,,,,,, ^arhaross.
advocaiia peratorum qui quum illius tracius essei {quod fungeretur seu comes provincialis munusposieapenes Theodoricum, inferioris esi), commiseraAlsati^ comiiem, facium: vigebai spitionecommotus. pro eaquee tum
;

Nastatten {ut alibi Liliter Bettendorf. cujus

jam monutmus) situm

decxmam

zlle

^..^^.n^^^ rd1mZa.it. ^.V.r.auiemseu mediam decimam Ha7 tardus


etiam contulit. ^^^J^X/in apud stum de Kamervorst ttem ^^'f^^^^ n silva de Brustenbach neque indeprocul .arbores Jod quinta arbor [hiographus octo Nas^ro;.^ pertineretad Kazenelenboge
habet)
tdtten.

conjunctione ac riiualis et civilis aucioriiatis


confusione,

inducatu

B. Ludovicum,

consangutneum
roga-

suum, quem in comitatu suo habebat, monasticse religionis observanvit w/ibidem


qui quum annuissei, dilecto tiam ordinaret cum omni comiti et couverso locum eumdem
;

verba addenda
talium tractu

Ad quamrecensionem h^^fK^^^^^^ periti videntur Monent me


:

proprietate

Logan^ quemque mansum,

ve-

soli componendo, arvi culti vel tera cum novis praeter piscicomplecti, arabilis triginta jugera

quemadmoOperam quoque dum narrat biographus. Fridesuam coniulit novi fundatoris filius,
bonorum
contradidit
:

nas, pascua. silvas,

qu^ mansis

includi solent

qui ibi residericus Barbarossa, aique eiiam ut aliquantisper bat Anselmus praeposiius,
crescerei resiauraii
asceterii
dos.

Eorum

. eva iare tamen fructum pro 1^^ ^l/^^P^^^^^^ ^ lib. lY Wandali^, natura. Albertus Crantzius appendit cmque et xxix mensuram

capp. XXV [seu maldra) manso Holsatic ditionis modios

alibi denos octonossiliginisettotidem avenffi, Juger,tn tantumsiliginis aut tritici tollunt. continet Germania pro locisvalde diversum,

octodectm pr^ier alia bona in Waleswilre, ecclesia de mansos, simul cum decimis et
Sieiten
(5)
;

Maihildis, comitissae itaque suasu Beairix et dono dederunt, seu marchionissse Tusciae,

anno cujus patronatum cesserunt

circiter 40,000; malaras seu pedes quadratos hectohiris drum vero, non minus varium, tamenmansa duobus fere^quivalet, Pleraque

^, interveniM 1231 canonici Wormatienses (6). Atque hsec omnia diplomate confirmavtt conradi impe65

ex

censentur. viginti hectaris consiiiisse uno elocatis terris non mutto plus vero ex

Olim pro

B.hnConradusimperator; quod quum ad id hoc loco Sovici laudemnonnihil conferai. excudendumvisum esi{l). In nomine sanctae

ra^orisaBr.-

^-^^;^
^^,,,dti,

fuisse centum de empiionis pretio percepium

etindividuffiTrinitatisCuonradusdivinafavente secundus. Reliclementia Bomanorum rex


ffiosorum petitionibus "^
.

aurem

pietatis

accom-

aemun:iifuv. demonstravi

uc-.l.. v-y. alibi (2).

modare

et quffi

U., i^ov+inpnt. ad Dei cultum pertinent


j

r\:

SUmmO summo

S VI. Fundalio.es
.

monasterioram
S. Mariae

^^^Z^fJTZ S.."S
in

ad Dreisam, Vallis
T^

et

EnckenbaCensiS.
'"^^"
'^'P^<""'^

^^

n^.arm
/nA.ve

frr"
LudoTicusm

<^''''*'

recensetur

omnino nom;n. c austrum letiam. deGomersheimcumommbusappenditusejus;


sed alio
;

admimstratributionemetintemporalis regm ^^^^.^^ ^^^.^^ accrescere confidimus. quam praeEanropter omuium tam futurorum V vir iUustns industria, quod et ^^^,^^ ^^,3, dux Suev>

atema

vita

condignam bonee mercedis

re-

'^^^^^J
'

etinaUeroHilliniecclesiadeKeilich^nV^voDietkirchen in quibus ambabus mo'::Mt,T' ^Wa de curavtt niales Pr^monstratenses collocart

^ quondam ^^^J

petut nostram celsitudinem adiens, Nanthario quandam, a

ecclesiam
^^

J^

.^^

Chunigunt in
con-

^,.lt

^^^_

^^^.^^. ^^ ^ J^^^^ ^^^^

CB.-Lnio.icn..Qua^resnosrevocatadaltorum monasteriorum fundaUones, tn qutbus veneetquas rabilis vtr insignem partem habutt,
ordine chronologtco jam expltcare tentabo. vtrtle. Venit itaque primo loco oCBnobxum haud procul a Bolanden ad Montemjovts seu Tonitrui (Donnersberg) ad rivum Prim.

sedificatam,
et

'^^2<xTLoi.u.o^i<.\^m

Deo devotarum
et

l^^^^^^.om^^^
^^^ ^'
'='

^;""^^^ ^^.^b

ordinatam, sed jam lon-

omni cultu divino

destitutam, serv eTtfum frequentia provintialisque 'fj''*","!^.' ']ationls demque ^^ =" ?^'^ ^devolutam, in

tan-

mam

(Primmbach) in pago Nachgowe positum. cuivulgare nomen Miinster-Dreisen seu M.nster.Trefsen (3). Condtderant itlud primitus anno 863 Nanthartus comes ejusque uxor Cunegundis sub patrocinio S. Saturnini
martyris,
Benedicti regulam servandam indiiero^nt quod incoluerant sanctimoniales.donecUungariinhas irruissent partes,
et S.
;

,^^fl"''' P"^t"'=^ ^"


per

'

no^am
ecc

S
eg

J'"';^^

^t
m
p

et religionis

robur

auctoritatem revocareauc.orUatem

mus.

itaque ^x ejus

^^^^^^^^

eamdem

esmm

^^;' Wormaciensx tunc, .'^^^^^^"Pf " ^f t" ordisitam nunc. /'"^'",."fJ^^.tein et Luodewico comiti de
nandam
fratribus

f/^T^^^Moguntino

atque.omniac^dibusrapinisquefunestantes,
Christi sponsas

ad fugam adegissent (4). Locus deinde secundo jam et sanctimonialibus et


(DSideraGcrroBnis.ViuB.M. Ludwici tom. IX Octobns, 12) Acla SS

apud Arnestein, qm ;"^^" ^' beati Augustmi regula et ^'i'./ f demceps sunt ea ratione ut
tensi congregati
:

^^^''^^'^^.^

el 29.

217. (S) Cfr Wiirdlwein, Monaslicum Palalinura. tom. V. p. 441 ; Remling, Ableieo in Rheinbayero. lora. II, p. 105. [i) Rem.

ArnslfiDii, p.
p.

28

liog,

t.

II,

p.

Wormaliensis, tom.
t- Ij

^^^~^^'^^^},^*^]-}^1'^[1aIJ^^ I, 82. - (7) Acia acaaera


p.
jjj

P6- *''

DIE YIGESIMA QUINTA OCTOBBTS.

745
in

in

omni cura

et ordine praefato loco

absque

qui ex

eisdem possessionibus

omne tam

JCTORK V. D. B.

ullius

personae

contradictione

provideant.

vero et praedia quas prsefatus Nantliarius et uxor ejus prsedicto venerabili loco tradiderunt, ad usum et sustentationem
Posses3iones

futurum quam praesens tempus capi poterit. Si quis vero (quod absit !) hanc nostram confirmationem
infrigere

temptaverit;
:

libras auri purissimi

componat
nostrae,

cenlum quarum par-

Deo ibidem servientium per


auctoritatem
provisoribus omui
,

prcesentis paginffi

tem dimidiam .camerae


prEefatEe ecclesiae

reliquam vero

prsenominatSB ecclesiffi et ipsius

Monasteriensi persolvat. Ut

cum

integrilate

restitui-

autem

mus ac perpetua stabilitate confirmamus dicitur videlicet in viUa et in marca, quEB omnibus aedificiis Dreisa, mansos xviu cum
Albeset utriusque sexus mancipiis; in villa villa Dakenheim manheim mansos ii ; in possesos iii in villa Bizzrihesheim quicquit Klmuotesheim mansos ii in villa
;

haec paginae firma et inconvulsa omni deinceps tempore permaneat, quam juxta tenorem privilegii Luodewici regis secundi, qui temporibus Nantharii ducis in orientali Fran-

cia

xxxH annis regnaverat,


:

couscribi

manda-

deruutjin
villa

Enslitheim mansos

iii

in villa

Munnes-

heim mansum i; in villa sancti Albini solvens i; in Bolidos x; in villa Muterstat mansum mansum i similiter in vilia Munzenheim omnibus villa Seleza curtem dominicalem cum villam mancipiis et mausos xx sedificiis et
; ;

impressione eam insivimus sigilli jussimus; manuque propria ut infra gniri videtur, corroborantes. Qui praesentes aderant testes subternotari fecimus. Quorum nomina Fridericus Magdburg. archieps haec sunt
nostri
, :

Bucco Wormatiensis eps Sigefridus Spirens, eps;Imbrico Wirzb. eps; Egilbertus Baben:

bergensis eps

quoque Gibinezbach cum mancipiis utriusque sexus et monasterium, quod in civitate Moguntia est, cumomnibus suis appendiciis quffi subscripta sunt, mansi xxu, et vinese ad car;

Heinricus Marerensis eps Utto Cicensiseps; Otto Frisingens. eps;Wicgerus Brandeburg. eps; Heinricus Eatispon, eps ab;
;

bas Stabulinensis

Neutriswilre ratas vini xxx; similiter villam ejusdem villae; etTilentkiriche cum et nemus

Cuonradus praepositus seAdelbertus, marchio de Saxoreniss. regis marchio nia; marchio Cuonrad de Witin Dioboldus de Bawaria Godefridus provintiade Thuringia; Rapoto comes de lis comes
;

_.

omnibus appendiciis
sos
dis,
11
;

Alsenzbrunne manbona, quae Beatrix et Mathilea etiam


suis
;

marcionissae Tuscise, pro animabus suis et Bonifacii, et maritorum suorum Godefridi comite Friderico nepote nostro, admonente

Abinberc; Boppo comes de Loufe; Adolfus comes de Berge et filius ejus Eberhardus Otto Otto palatinus comes de comes de Rincke
;

Witlingesbach

Anshelmo, monasterium contulerunt. Nos quoad idem ad que petitione et consensu saepe dicti ducis locum restituimus et coufirmamus eundem
atque
prseposito praefatffi ecclesiae

tam clerici quam laici qui interfuerunt. Signum domini Cuonradi, Romanorum regis secundi. Ego Arnoldus,
;

et alii

cancellarius vice Heinrici Monguutini archiepisc. et archicancellarii, recoguovi. Anno Dorainicae incarn.

omnia

minae possiderunt

videlicet quae praefatae nobilissimae fein loco qui dicitur Steten


;

M. C. XLIIII, indict. vi, regnante Cuonrado Komanorum rege ii. anno vero regni ejus vn, data apud Babenberg in
Christofeliciter.

quotannis v scilicet XV mansos; persolventes minus quam iiu libras, et tres mansos solidos
dominicales; insuper ecclesiam et omnem decimam, familiam scilicet utriusque sexus. re-

66 Prwposilus itaque Anselmus amotus est; caet quum B. Ludovici gesta Arnsteinianis

jj|"^"lf^

etgranum quod persolvitur cum omni justicia et compositione de silva, in loco Wasua, et ea omnia quae habuerunt et plaustro; leswilre tam in silva et pratis omniquod persolvitur de montanis quam in prsenomibus pertinentiis. Haec omnia quie a ^ nalispersonis.adssepe dictum venerabile moditus, et vectigalia, rationis nasterium coliata traditasunt, sub ea

nonicis probata fuissent, non tamen Hsum est novos colonos omnes Arnsteinio educere hcec enim ipsa domus recentior erat, Habito
:

Ya^we fratrumsuorum concilio, denuo in Saxoniam perrexit beatus vir et ses canonicos

firmilate

renovando confirmamus, quatenus gereadem possessionis ab omni tam praefati

de Gratia Dei probatae conversationis elegit ^ quibus adjunxit pater Godefridus alias perprasficiens eis Marquardum, sonas idoneas capellauum comitis, qui cum pristino hero Inde suo ad summam virtutum enitebatur.
,

mani

nostri

ducis

Friderici

provintialisque

numerus, conflatus est justus canonicorum iniroducti duodecim nempe cum abbate ; et
fuerunt anno lUo. Marquardo successit chardus, qui sanctissimum virum in Guynmersheimensi parthenone ultimis sacrameniis ad moriis agonem munivit.Exstitit abbatia, filialijure Arnsteinian^e obnoilla

Bur-

Alsaciae, comitis Theodurici de inferiori parte videlicet quam aliarum potestatum, comitum

et vice

comitum, atque advocatorum ditione cuncta exactione et potestate sint liberae, et a debit vexatioue immunes, eis tantum
seu
pensionis

exhibentes et de omni le temtem gum compositione subjacentes, qui pro canonico prsefuepore ipsi monasterio ordine autem tam praescnptas

summam

xia.usque ad annum 1553. Biennio sciltcet anteJuliuspapa III Friderico 11, comiti Pa^^^.^^^ potestatem fecerat supprimendi duobona aca^^^-^^^ ^^ngiQsas domos earumque
^ ._ u.,v/z,/W/tP. et demi^ Eeidelbergensi pJ capella castrali augmenio

rint.

Concedimus

possessiones

quam

eas quae in

dem

fratres

sierint

Deo servientes justis proprium su libertatis jus obtinere


quffisitis

futurum ibimodis acqui:

nullo eos prohibente, uti et frui pascuis, silvis, acquirendis, viis et inviis, decursibus, piscationibus, aquis, aquarumque

et

inter Munsierdreisen {\). a tum die G septembris anni 1553, clavibus Valentino Weissbrod in manus recellerario et decani S. cioris Joannis Wagenmann

cultus divini in attribuendi; quas Id exsecutioni da-

venationibus,
(1)

molendinis

et

omni fructu

Sed Spiritus Wendelini Sprenger traditis.


p.

Rcmtjng, K^oster in Rhe.nVide iDStrumcntum ap. tom. I, l,p.319.Cfr. Aclt Academ.* Palatm. BaVern,lom.

587 el 3b8.

brevi

746

mB ^^

kUCTOnB D. B.

brevi post dedit

Georgto von bonaque fratri suo mimstertalihus Simmeren. qui ea dein tricenario recuperare feodum concessit. Bello sed Arnsteimam tentarunt Monasterium Nasprincipes irritoconatu. Postea emerunt ad finem proximi sa>cuh qui et

LUDOVICO AHNSTEINIO, computat. Secl quid- D ,iiam eaaprima sede Fredericus Ul religiosam apparetpaucissimotempore monia^
^-

CONF.

NON

PONT.

Imum

Quidest.
les illas

De

versatas esse in Betlenrode et Steden. Marise solum tertia sede seu Valle S.

savienses.

Ordinat beatu$ vir par-

thenonm

superioris possederunt {!). condito, succes67 Monasterio, ad Dreisam una ali^ fundattones quarum """ serunt brevi atia: fundationes "^'" sano^mo quasi habet mumphcem. Et
: :

templum, superest pulcherrimum B. Maric-e (sihene legitur inscriptio chori) anno U78 consummatum. Jacet autem ad septentriofontes rivi nale Montistonitrui latus, infra medios inter colles et in trium Appelbach,
Archiepiscopo valliumisi dicere liceat) trivio. ohnoxium erat ca-nobium. quod Moguntino Mogu ^^^^^^^ jacehat, ^^ ^^^.^.^^^ ^^^^_ dicecesi .^^_^^^^^ et comitibus Sponin ejus

faciem

niaKs

biographus, qua prius apud betu in qualenrode, tunc Steden commorantes, tilise de rum coUeg-io erant nobilium militum
ait

exemplum Eynriclie, servitio Domiui per comitiss36 mancipatJE, in Vallem minie Gudffi
dosanctae

Mari transtulit; de quibus postea Enckencoenobium dominarum, quod dicitur


continetur duobach, transplantavit. Qi"&ws rumccenobiorum fundatio quorum alterum deprimo in Betlenrode, dein in Steden et
:

heimensihus, qui sascuio xiv materna hcerenacti fuerant ditate advocatorum offlcium in feodum dederunt comt' quam advocatiam comitatus de Faictihus de Dhaun ratione simui pars erat. Posiquam kenstein, cujus dein hona aittem initio floruisset, pauiatim

sua amisit, donec, saecuio xvi hseresi preemoniavaiente, heilo rustico, quas supererant Die 7 septembris anni 1553 ies aufugerunt.
universitas Heideibergensis tempium paroecialeoccupavit, quoniam Juiii III dipiomate successerat. in Monasterii ad Dreisam jura

mum

constitutum est; in Vallesanctx Marise Enckenbach alterum vero, prioriscolonia, in

expliab initio constitit. Paulo uberius hasc cemus. Quum B. Ludovicus, omninoadDeum aniC07iversus est, mirabiles excitati fuerimt morum motus ita ut plures ex ejus mini;

Hinc orta

iis

inter

sterialibuSy qui ante

rent,

prcvdonum more viveexemplum secuti fuerint. Non minus valuit apud fsemininum sexum Gudas,
ejus
;

tatem, nitentes de Faickenstein, advocatias jura aiiegantem ; quam die 14> januarii diremit Caroii V im-

Palatinum seu universipontificiis literis, et comitem

peratoris auctoritas, ea lege ut Faickenstei-

niana domus possessionem coenobii


:

et

om"

ejus uxoris, mutatio

pluresque idem

vitee

institutum amplecti statuerunt.Verum,quum monasteria duplicia [ut supra dectaratum vetita fuit) decreto capituU Prsemonstratensis
essent,

nium bo?iorum, sexcentis florenis adversae parti soiutis, inire posset atque ex eo tempore Falckensteiniani hac prgeda iocupietati
sunt[1). G9

non

licebat eas Arnsteinii admittere

De moniaiibus
dicitur,

quamobrem congregatse sunt in Betlenrodet qu^ prirna Vallis Marix seu Marienthalensis ccenohii sedes

dum
bach

Martee postmodominarum, quod Eynkencoenobium


Vallis S.

similiter

Bnc;

henbacentm

transplautavit
;

B.

Ludovicus,

dicenda

est et

Einriche sitam esse scripsit

pago Remlingus (2),


in

quam

quoniam
litum
est

filise

in hos coUegio, essent nobiliura mide Eynriche; sed nutius illic locus

ut traditwr a biographo quas tione Vaiiis S. Marise seiegit moniaies, destinavit,quum cosnohium doin Enckenbach minarum iiiic instituit. Neque muitum a se

id est

ex congrega-

[quem sciam), cujus nomen aliquantisper cum Betlenrode conveniat verumtamen ah hac sententia recedendum non est quum Steten, nunc Steden, secunda hujus parthe: ,

nonis sedes, in

illis

quemadmodum ex

partibus sit. Steden ettim, accuratissimis hujus re-

invicem distabant Valiis S, Mariee et Enkenradibach, quum hic locus etiam situs sit ad Paiatinatu inferiori, ces Montistonitrui, in invicinia in dicecesi Moguntina; et quidem unde preepositum et Monasterii ad Dreisam,

omne auxilium
ieucis

gionis mappis topographicis mihi constat, npa aexuu mcetin aucaiu i\assaviensi jacet in ducatu Nassaviensi in ripa dextra

spirituaie accipiehat ; duahus Lutracassarea seu Kaiserslautern


;
,

ad ortum asstivum in vaiie, ^^^.^^..^^-^


sed fertxixhus,

Logan^

fluvii,

paulo infra Runket

coiiibus arenosiSf
,0^

T?x.rnda'

(3),

aii-

quot ieucis a

Limburgo ad ortum hrumaiem

hinc in Hugonis Annalibus Pr^monstratenC sibus (4) dicitur Steden comitatis Runcali^
viUa.

^^^^0^^^^ <^'\Z^^^ tionem ad annum 1148 consignat ^^^o.^J^ ex monstratensis annaiista (9) quam 1 em
;

.^ mansum

VatliiS.
riJr;

Mafit-

Errat autem piurimum Remiingus t.tr. , ,.,>,-,/,, Kircheim-BO' _ Steten in viciniam __ landen, in pristinam dioecesim Wormatiensem, transferens, quod iliic Marienthalensihus multa hona essent. 68 Porro duhiiandum non est, quin utrobi_

Circariarum cataiogis facile l^^^rf^^^^^^^ Pr.vcipuam dotem dedtt vzr qmdam tiiustris nomine Hunfridus qm, grandi exciiaio agris %dificio, locum cum circumjacentibus contuiit, ea lege ut Monasterio ad Dreisam instituet^en' iilic moniales Prsemonstratenses
;

cujus

ta indicanlur:

que prgepositus ab Arnsteinio res spirituales moniaizum procurarii. isea et temporales monialium procurarit. Sed muiavit hanciegem B. Ludovicus. quumpar/ Wn^, v vw,v,. Monasterii nd Dreisam thenonem in viciniam Mr^rtn^ifp-y^ii ad ny^pisnm. transtulit novoque eum nomine Vallem S. MaricB nuncupavit Ah hoc enim tempore ex Monasterio ad Dreisam assumpti fuere prsepositi. Id jam sub annum li4>^ factum fuisse tradit Remiingus (5), quo vade nescio Hugo mtens (6) autem, nitens procuidubio circariarum cataiogis, ejus initia anno 1140 iiiigat, quo.

iiluc tur, Procuravit itaque B. Ludovicus ut Mariaeintroducerentur, accitis

ex VaiieSrem ex Dreisensi monasterio ^...--^^ xy/etoc/to^ //cw/*M.a..(>/ ^v canonicis qui temporaiem procuraearum spiritualem et
ut nonnisi Voiuisse rent rcnt (10). Voiuisso autem dicitur utnonmsi admitterentur wndie coenobium dominobiies narum appellari. in70 Verum non muito post orta suntjurgia
;

'^'^'^^^^'^^^
J.^^

ll)Remling, lom II. p. 111 el 112. - (2) Kliisler von Rhein-Bayern, lom, II, p. 16'j nnn.-oy.i.i. lo.... h, u. ... (3) Cfr *oge,, Historisthc ,. ^.r Vogel, i.is.or.scnc Topograuh.edes llerzogihums Nassau. p. 227 (4) Tom. II, (5) Kltister von Uhcm-Bayern, tom. U. p. 165. p. 1035. (6) Aonales Praemoustrateosei, tom. 1, ad fio. Praef. Cirra-

...

ter Otterhergenses, qui,Stephanoahhate,egregio viro omnibusque acceptissimo, Cistercien' siumtnsiicucaooservaoam,fiiJ^ni,nt^i,i^u,^^"'^^^f sium instituta ohservabant,et Enckeihacenses, ex S. Norberti iegessequentes. Quorum ortgo
ria Vadfgofis.
I) H!'*.

. .n, 11 li^.._ II ^ mi at aonn seqq. (7) Uemling, lom. 11, p. 16i et tom. U, pflR 158; Hugo Annales Pr^monsUatenses, (10) H.slona cp.scotom. I.col. 647. (9) Tom. I, col. c.t. pa^" Worroblieosis. tom. I, pag. 163.
.

sequenti

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

747
UCTOII

sequenti ipsius Stephani narraiione facile cognoscilitr.

Notum

esse cupio, inquit

(1),

qui-

busque

quod domiuus Degeuhardus, ministerialis imperatoris, amitae meae filias,


fidelibus,

qualiter ecclesioi nostrae prsedium,

sibi

a pa-

rentibus suis jure hareditario derelictum, iu monachua Erlenbach donaverit. Hic itaque
,

apud uos

factus,

semetipsum atque idem

prae-

dium

sauctae
et

traditione

Mari et nobis donavit le^itima in eadem voluutate et opere


postea vero, instabili-

hus homo, certa sihi constituta pecunia, monasterium omniaque jurain potestatem pala^ tini permisit. Post eum tamen venit alius prgeposiiuSy nomine Joannes; qui anno 1564 prxpositura excedere coactus fuit, non secus ac qucB supererant moniales ex parthenone, electore Frederico III omnia hona sibi vindicanie. Nulla hujus asceterii vesiigia nunc supersunt, nisi antiquissimum templum ccenobiale.

V. 0. B.

mansit annis quinque ; tatem animi sui secutue et regularis disciplinae rigorem abhorrens, a uobis discesait et Enckenbach se contulit pradium, quod jam non suum sed nostrum, illi loco secundo tradidit.
:

VIII. Fundationes
nasteriorum in
et Beselich.

moGummersheim
et fata

Habebat autem quondam fratrem, Arnoldum qui, seductus a Brunichone, avunnomine


;

Sequitur post
arum
et

haec

Gummersheimensis par-

culo suo, praefatum praedium pro isto


didit.

illis tra-

thenonis fundatio,

quamin

GummertluimeniiSiparthe-

Indice circari-

Cumque

niteretur sibi

occasione prffidium nostrum vendicare, coacti sumus justitiam


tali

de eo interpellare ; et tam ipse quam dominus [Cuno de] Genther, [gener ejus], anathamate
eliminati sunt ab ecclesiastica communione.

Sed postea

tis ita

composita

est ut

lenta argenti acciperet Arnoldus;

decem taCuno de

nonnm fmt
niorWm
(feaii

viri sopitap

et

reliquafaia
breviter dccia-

rantur;

Genther et Eckebertus de Lutra, ejus generi, tantumdem fitius Joannes ; decetn solidos Wernherus, alter filius, cahattum et Otter' hergenses praedium recuperarent. 71 Dum autem heec lis agitaretur, nohites in dive?'sas partes abierunt. Et quidem,quum Hunfridus, quem Remlingus (2J nit dubitans cognomine de Falckenstein designat, {nixus forte diptomate anni 1185 de /inibus Otterbergensibus constituendis (3), uhi inter testes
; ;

monasteriomimPrsemonsiratensium, noni fundatio ab Hugone Annalihus suis prasmisso, ad annum 1148 referri video. Explicat satis luculente hoc negotium hiographus. Otim habuerat heatus vir in pago Wormatiensi villam Buhenheim cum ecclesia, decimis, hominihus aliisque jurihus quse Arnsteinio dono dede- E rai Ve7'um, ut jam semet ex biographo monuimus, saepe solebat per abbatis liceutiam
: :

ecclesias,

quas fundaverat,

et

ipsarum praedia
allo-

visitandi gratia circuire.

Quwm t7a$we ad

dium suum Bubenbeim transitum

faceret, fre-

quenter ad Oternheim, in dioecesi Moguntina, in Palatinatu, ad orieniem Landavise, diverterat

apud quosdam

mini&teriales

beati

celeStephani Metensis ecclesise, dignissimua habebalur. bris et conversatione

quibus fama

venit Hunfridus de Ealckenstein), sed

quum

Hi

itaque, pietaie et religione


acl

Hunfridus faveret Otterhergensihus, coenohium Enckenbacense Monasteriensihus abstulit et ad Otterhergenses transtutit, Quo coactus est Degenhardus discedere aut Otterbergensium imperio subesse. Sed quum jurgium de pr^dio Erlenhach cessavit,Eunfridus, communicato consilio et assensu parentum suorum, ab Odderburg* possessionem per alterius donationis recompensationem amicabiliter exemit et Monasteriensibus legitima

comitis

sandissimi bonaque opera moti, res divinas

domos, agros et prata in vicina villa Gummersbeim in laudem Dei pro remissionepeccatorum

suorum

sflepius dicto

comiti votis liberalibus

obtulerunt. Ipse vero, habita ipsorum beuevo-

laudem Domini non abusus, ibidem superSelsam rivulum in honorem Dei genitrilentia ad
cis et beati Joannis evangelistae oratorium construxit sanctimonialibus adunatis. Fundatio-

nis diploma inlucem


libris

nondum

renit,

nequein

douatione contulit; qui deinde illam proprietatem per quiuque annos quieta possessione

B. Ludovicus viam opportunum visum omnis carnis iniisset ^ est Otterhergensibus denuo Enckenhacensem parthenonem sihi vindicare. Hinc lis inter
conservarunt. Sed

quum
,

quibus uior fundatorum nomina mihi occurrerunt. Quid, quod in diplomate anni 1263 B. Ludovicus ecclesiam in fundo propriefundasse dicitur
?

tatis suae
itle sit,

Sed,
et

licet

naevus

hoc tamen diploma partim

primorum
testimonio

benefaciorum nomina continet


est octoginta post

utriusque ccetus abbates orta est quam rfemum anno 1190 Conradus II, Wormatiensis antistes, supremus ab Henrico rege ad hoc judex constitutus, partes ad se vocavit ; uhi in praesentiacleriWormatiensis et burg-ensium, sub numero leg-itimorum testium per senten;

moriem annis B. Ludovi-

in ea fuisse existimatione ut sauctse memorise Ludovicus comes in inslrumentis puid hticis dicereiur. Quare visum est hoc loco

cum

tiam exquisito.sufficienterprobautes^rwa?
,

modo

denuo in lucem revocare (o). 73 In nomine Domini. Amen. Pbilippus et "Wernerus fratres, dicti de Falckenstein, omnibus Chrifiti fidelibus has litteras inspecturis salutem in Domino sempiternam. Cum pise recordationis Wernerus avus noster de Bolandia,
imperialis
aulse

et

diptotm,

'n

ijuo

B. Ludo-

attulimus, in causa obtinuerunt, ut in titeris puhlicis Conradi episcopi Dudoni, venerabili


abbati Monasterii et

VICUS SBDI.-tS
GDeoiorix dicilur.

legitur

[3].

Atque

ita

Enkenbach, inscriptis, facium est ut haecfun-

dapifer

et Philippus pater

datio B. Ludovici non interierit, dum ipse adhuc in vivis esset. Verum licetdeindeplura hona acceperif, conflictavit tamen fere semper cum eere alieno et paupertate, donec anno 1557 prxpositus Michaet Reyhold Lumoritheri dogmatibus infectus perditisque
,

noster de Falckenstein ecclesiam sanctse Dei genitricis et virginis Mariae sanctique Joannis evangelistffiin Gummersheim, quam olim fun-

daverat sanctae memorise Ludewicus comes et postea in Arnstein conversus in fundo proprietatis suae, ipsam ecclesiam et omnes curtes et
pag. SchaoDat. Hisloria episc. WormBt. Probat. oum- XCIII. t. V, p- 203 et 87. (^i} Wiiidlwein, Monaslicuoi Palalinum,

Wiiidlweiu, Monasticum Palalinum, lom. f; lom. 11, pag(2) K.lo.ter in Rhein-Hayern, '^JWurdlwcin, Moniwticum Patatinum. tom. I, pag. ia?.
(I)

23*.
(^)
l*J

seqq.

prdi8

748

UCTOU
V. D. B.

prtedia ejusdem,
jurisdictione,

quK sub e''"' ,' ab omni exactione, P"^

ARNSTEINIO, CONF. NON PONT. DE B LUDOVICO " luntatem profanosin ususconverterentur.Quod D .itafuerant
.

gg
^^^_

ne

molestatione qualibet ingeniosa sunt n villu s Lntia absolverint, quse sita mdulquorum nos clemenf Tuprascriptis
:

haud cunctanter prfficavendum esse MarienMiinster Marien-Miinstep ^g^g^jt ac dicto parthenoni censuit. die confectis, cum omnis tabulis 13 aug*usti accessione proventus, in perpetuum adunavit.
fieret,

;^r^:nd^;.;;oaostrisproge^|on.
deg neducentes aliquatenus bus indignum pra=fat gratiam ipsorum, quam rare eamdem no^tra et omindulserunt, ex parte ecc ; habentes

Similia tradidit Oliverius Legipontiits (5). Sed forte significare ambo voluerunt Gum-

ratam Tuccessorum nostrorum vel exactioab omni petitionum e acc ptam, ^um molesti'a, prcesentis PBe-n^

um

atte,

unanimi
tate

consensu,

volunlibera ac hberal.

Dei amore ac n^arum, absolvimus


Pro
,

nostrarum remed.o

mersheimensis coenobii bona, qum ab hasreMarisemonasteticis occupata non fuissent, ab Anselmo Casimiro fuisse conriensibus detinebatur cessa. Magna certe pars ab illis ait Blanpinius apud Hugonem (6), namque, parthenonis ab anno 1574 Gummersheimiaui in usus prophanos conversffi erant, facultates
atque a vorace haeretico penitus absorptffi.Quiu curator, qui de et hodiedum ibi sedet nonnemo monasterii proventibus in Creuzenach reliexhibet. g-ionis praesidenti rationem quotannis

cum

P-----^,

eorum in nostro districtu prsent.um tenore ac perpetuum absoluta accedente


V

const.tut.s

ac in

ctissimi

v^ vocis suffragio ,uperhocconsensuetfavorePh.l^p..d^. super hoc c^-^^\^. 'tem 'viU^, 'V'\''' patris nostri. ^ ^^'
exactionibus
solutas:

protestamur

omnino Quid, quod Acta Academiee Palatinas ^Wurdtweinio conveniunt, testantia pocum
sireynam coenobii abbatissam. violatis relisuis, in gionis juribus, cum conveutualibus Frederici III electoris manibus iUud reUquisse
75
(7) ?

^ siiae suul, h quiuus possessiones lilae in quibus pwoo.ioo. , abdecermmus -K seu petitionibus
,

Da^ Gummersheim, Vremersheim igitur hanc nostrffi heim et Gimmenheim. Ut nuUus successorum nolarffitionis paginam

violare, ipsam sistrorum valeat aUquatenus >'alckenstem ac patris nostri de

Quinta demum B. Ludovici fundatio, Fumhuoef qu^iertiaesi monialium, facta est Beselichi ^^^J^'^'^^^;'post Godefridi,

primi

abbatis,

obitum;qui

^,^;^.

giUoPhUippi decrevimus Ltrorum munimine sigiUorum Valckmov^ anno roborari. Actum et datum dedxt eorum Domini MCCLXiii. Simile diploma Wernerus de Bolanconsobrinus germanus nisiquodloden. imperialisaul^dapifer; scripsit WinoldesVreimersheim
co vill^
fala fiujm aiceterii.

quidem abbas 12 octobris anni 1151 e vivis recessit (8) .facta ex altera parte ante finem
anni 1163, quo dedit Hillinus, Trevirensis archiepiscopus, diploma de ea confirmanda. Porroex hoc diplomaie, quod supra num. 62 indicavimus, et ex biographo invesiigari origines. In pafacile possunt hujus asceterii
rochia
scilicei

heim. a LmHo14,Nonsine gaudio intellexit etiamB. abbas Laurishamenvirus, quod Henricus, ecclesise 5m, in vico sis anno 1166 fundum termino vUlae Gernesheim Frenckenveldt, in GoChnsti situm, sustentationi anciUarum commanentium, sub annua pensione

Dielkirchen, quas ad dextram

Logan^

paulo supra Limburgum, ab Hadamaria adorientem bruneque longe malem, consurgit, presbyier quidam, nomine
fluvii,

mersheim Laurishdmenst Quinque unciarum, cellerario Alia quoque bona deinsolvenda, dedit (1). adeptus est hic parthenon, qut sub ab-

Godefridus, ecclesiam construxerat, Besecanonicolich dictam. Qui quum novorum sanctimoniae ei monialium pietaiis et rum
testis esset, cogiiavii

hancsuam fabricam ad

ceps ad annum bate Arsieiniano floruii usque manuscripto enim codice,quem penes 1565./n haec legebantur se habuit WiXrdtwein (2), monasterium occupatum est anno 1565 a Hoc Eodem anno abbatissa ApoUonia de
Palatino. Bibelheim,priorissa Marg-aretha de Rheskeim*.

Arnsieinianos iransferre, ea lege ut sanctimonialium convenius illic instiiueretur, cum prseposiiura canonicorum, qui rebus spiritualibus et iemporalibus praeessent. Verum, amabani ut alibi etiam videre fuit ,libertatem Prxmonsiraienses. Rogatus est itaque Ale-

xander, Trevirensis archidiaconus,


archidiaconatu erat, ut jura sua
prffidicta

in ctijus

ZeiskeiinT

Hoheustein C duae conventuales EUsabetha de Jettia de Montzenbergomnibus bonis et Anna dies monasteril cesserunt ; et singuUs annis ad vini, et aUquot vitse aliquot florenos, et omas
Consentit BiUginis aliquot maUra acceperunt. ab eleciore Palatino adhuc occupaHugo (3) nescio fuisse medio sseculo xvin. Unde

ecclesia
;

omnia cederet quanianunc mcarii generalis, preetererant quam quod ab arbiirio episcopi non pendebant. Sese exaudiri sivit diaconus. Advocatiae jure,

constructa y quae ianta

tum

quid sibi

Georgius Christianus Joannis, Rerum Moguntinarum Serrarii nostri contratinuator, qui in Anselmo Casimiro hasc
velit

dit (4)

Parthenoni Gummersheim, prope opsiti,

Alexander archiquod quam grave essei jam diximus, fruebantur doplerumque mini de Kaizenelebogen aique hi hocjusabUbedicarunt. Ecclesiam itaque, ab omni jure ratam, eo jure quo Godefridus eam possidebat, cumomni decima totius curiae, tam animaUum
:

pidum Oderuheim

eodem hoc anno (1644) habuit rationem Anselmus Casimirus Moguntinus archiepiscopus. Cum enim ccenobii
,

quam

caeterorum fructuum infra curiam exiarchidiastentium, consensu domini Alexandri

W^ormatiensis, Marien-Miinster vulge

appel-

lati, et Cisterciensi regula devincti, moderatrix pluribus exposuisset quam prolapso res claustri iUius essent statu, ostendebat, ni aUi

rfem coni,ecclesiein Arenstein contulit.Rogatu qui et petitione Ludovici comitis in Arenstein, construloci ecclesiam a fundamento

ejusdem

xit et se

cuidam monasterio

attribueretur,

possessiones iUius contra


(1)

futurum ut piam fundatorum vo-

ab hujus saecuUUlecebris ad eandem ecclesiam ad serviendum Deo viventi transletuUt, quemadmodum ad finem diplomatis archiepiscopus gitur, confirmavit haec omnia
monumcnla,
78i)

Wurdlwein, Monaslcrium Palatinuro,

seqq.
I. col.

(2) Ib., p.

441

107.

13)

t. V, p. iOO et Annalcs Prmon&tTalense, t.

(4)

Rcrum MoguniinaTum

(3)

Monasticura Bloguntiacura, p. 45.

1. 1, lib.

v, p. 'JSU.

Aonalcs P.ffiraonslratenses 1. 1. t. U. p. 49 Halnunse, t, I, p. 20(7) Acla Acadcmix ci790. Hugo, Annales PraamonstTalcnscs, t I, col 203.

col-

(6} Sacra; anliquilalis

Hillinus

DIB VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


sed supra num. 62 jam partim dedimus instrumentum. Jneunte sseculo xv ah hostili manu tantum detrimentum passus est parthenon ut duas dumtaxat superfuerint inter rudera et parietinas moniales. Sedy Deo favente accesserunt alise virgines et refloruit asceterium, donec principes Nassavici protestantium placiiis adheeserunt, KatHillinus
,

7^

mitosis,

cum

istorum

superbia

inertiaque,

AUCTOti V. D B.

mag"num enimvero

esse inter veros mercena-

riosque pastores discrimen conficiebant. Quare rogarunt enixe principem ut , amotis calvinianae feectae ministris, curiis omnibus Jesuitas

imponeret.

Ille,

qui nihil mallet, alioa duos

zenelenhogenses itaque

parunt anno
lienses

lf)12,

et Diezenses bona occuidemque tentarunt Runke,

de

iis

agris

qui in suo districtu

ad se mitti curavit patres ac sedem iis stabilem in urbe constituit. Qui ut curias administrare cfeperunt, nihil fuit morae quin caetera perficerentur ad votum. Continuo oppidanl turmatim et agrestes ad ecclesise auctoritatem
redierunt. Silentium
novitatis buccinatoribus
in templis et scholis impositum. Arae, sacella,
sedes sacrae, deterso squallore ac
rata;
(2).

jacebant.

Unde orta est lis, quee anno 1615 composita fuit, sedanno XQUreferhuit. Hasc dum agitaretur et quum nosocomium in priimperastinis sdihus erectum esset, venit ah quo cassa facta tore Ferdinando II edictum, restitui est illa divisio et hona Arnsteinianis anno 1628 patratum est. Qu3e jussa. Quod placet paulo latius dein consecuta sunt quoniam graves inde et diuturnm explicarey simultates adversus societatem nostram ortae
,

situ,

repa,

Passim videre

erat

homines

qui

amorem religionis
sacras
,

catholicse

numquam

exue-

rant, efferentes ex angulis


calices
,
,

et latibulis vestes

omamenta reliquumque
,

sunt.
ctifus

ministerium quod ante annos octoginta sperantes tempus parentes ahsconderant aliquando fore quo omnium gaudio religione catholica restituta, haec iterum usui
,

bomi

76

Anno

itaque sequenti Joannes Ludovicua


,

essent

(3).

po$i convcr-

tinnm

princi'"

pis Nttxsavii

Badamarienti$ e: (iitionis

Nassavius, Hadamariffi princepa, qui falsis Calviuianorum arg-umentis captiosisque tendiculis probe (ut sibi videbatur) armatus, ita sibi et causiB praefidebat, nuUius ut catholici

77 Ibi itaque stationem

paucorum capitum

MeruntSo-

de suo sustentabat loci dominus, Joannes Lu- aetatihtu, dovicus Nassavius. neque tantum pecunia, ^
sed (quod magis est) opera et exemplo patrum incepta adjutabat. Cunctis religionis officiis
praesens aderat pari assiduitate ac

mue, a Societatit Jeni viris

perachm,

congressum pertimesceret men, Viennae cum esset, contracta cum nostris hominibus consuetudine, ab iisque protractus ad disputandum, manus dedit veritati, tanto
disputationis
,

ta-

modestia,

sacras orationes, quae saepe ad

populum habe-

bantur,

virorum principum gratulatione ac potissimum Ferdinandi csesaris ut ipsemet csesar


,

non audiebat solum, sed iis audientiam auctoritate et imperio faciebat. Si restauraudae ecclesiae cultus
,

si

ornandse

arae

si

divini

sacrameuto ecclesiae oblig-atum sacro cbrismate muniendum et confirmandum obtulerit eidemque cardinali Cleselio urbis episcopo inunctam, frontem, rite (ut fert consuetudo}
,

instrumenta

comparanda

sumptum

praecipuum ipse faciebat, multum supellectilis


et vasarii conferebat.

suis ipse

manibus

vitta velaverit

praesentibus

augustis liberis ac principe Neoburg-ico (1). a populo quoque suo pestiferam propulsaret luem, consulto Hadamariam ab urbe Vienna.
venit.

Ut

Nec vero tanti pro religione studii fructum cepit exiguum aut nimis 1631 ) receptos in sinum serum. Hoc anno ecclesiae vidit ex circumpositis pagis ad tria
(

hominum

millia;

sacella

quae haereticorum

rerum facies oppido inducta, in quo octoginta annos sola heeresis admissa

Tunc

alia

furor dejecerat aut conspurcaverat, ad nitorem altaria de pristinum revocata viginti tria
:

fuerat. Secum agebat princeps eductos e collegio Confluentino patres duos. Ut affuit, vocaoratione tos magistratus et optimates egregia
est allocutus. Se quidem, inquit, summo Dei O. M. beneficio exitiale Calvini toxicum, quod

novo erecta octo supra triginta (4). H^c, ex Historia societatis nostras universas excepta, plane conveniunt cum iis, quae Masenius nonnihilo explicatius refert (5), atque etiam cum diplomate principes Hadamariensis de fun-

danda

illic

>

misere hausisset puer, aliquando evomuisse. Viderent ipsi quid agerent. Si salvi tamen esse veros vellent, hos deinceps audirent patres praecones scilicet, ad eosque sidivini verbi
,

dentia ; loquitur

patrum societatis nostras Quorum indefesso labore, sic


(6),

resi-

ipse
j,,

effectum est ut intra breve spanostros

tium

subditoa

prope

omnes,
fidei

qua

concionando,qua cathechizando,

orthodoxaj

quid inciderit dubii referrent. Gratissimum id fore sibi, nec aliam esse rem, quam a carissimo ipse populo magis vellet, Ita loquenti assenserunt vehementer omnes. Erat enim
propter singularem prudentiam et humanitatem populo acceptissimus. Ao secundum hac, a civibus frehaberi conciones a patribus Dicebant illi in prsecipuo coeptae. quentari
,

rudimentis imbuerint et sectas contrarias e ditione nostra universa eliminaverint. Hasc


paroeciis in oppido Hadamaria et quindecim consistebat. 78 Ut itaque mirabilem hanc mutationem '^^.l^,' medios inter fidei hostes conservaret prin- fio^i poceps, statuerat coliegium excitare

cum adjun-

iifici$;

urbis templo; ac, paratiores opinione auditojaciebant. res nacti, semina futurae messis fruges adolevequffi deinde in pulcherrimas oppidani runt. Movebantur eo praesertim respondere quod conciouatorum dictia facta
,

tempore pastocto seminario, ex quo opportuno res idonei dominici gregi educerentur. Sed

quum angustissimis finibus contineretur ejus


principatus, (pater enim in sex particulaSt ut singulis filiis esset unde viverent, ditionem suam diviserat), non alia aperta erat via nisi ut hona ecclesiastica, quas olim antecessores inique occupaverant ahdicaret, eaque scho,

cernerent.

Tum

parsimoniam

et frugalitatem

ministrorum catholicorum cum aliorum avasollicihtia et ingluvie comparantes, illorum cegris, egentibus et calatudinem injuvandis
{\\ Cordara,
Historiffi

Die 26 augusti consensit imperator Ferdinandtis, anni 1630

larum

institutioni impenderet.

Societalis Jesu pars sexta, tom.

II,
,

pag 291.-

%,

ri

bid. pag. T.TS.

^ [3)Rbem. AnUquar. tom.


(5)

Trcvirensi pag.lttTet 498. - (6) Ap. dc IloiUheim, Hisloria diplomatica, tom. III, pag. 68S.

Re.ffeuberg.

p8g^77.-

Aunales Trev.repses,

t.

II,

caesareo

,0..
V.

B.

Urhanus papa monasterium de BesehclierM bona acatholicisja xima pars m Parttbus Westphahcam emi^n^_ grue per pacem
sequentis,

.^- ,or,rilisanni et d.e 12 cwsareo dalo diplomate,

'50

ARNSTEIN.O, CONP. KON PONT. DE B LUDOVICO reduxeranl,

apnm ^^' j'^, ,.


.

regiunculam ad fidem

et

magt-

j^^^^
,

secus non
^^

,naipulus, qui adolescentes. guibus alix quam hmreticorum apertie

.^^^^^ ^^,^^i^^

meras humaniores
,

docerent,

reliqua societatx ^'^ fuere anno 1637 bruarii ^'^f'!*"'^ *%;7/Lm nom confirmatione P"^'^''"^''-,Zjnarii non esset unde collegn ^J^a^l^^m 1638
(1)
;

attnOuta

^^.^^^^ ,noniales, duce prsepointra claustra viverent. .^^ Arnsteiniano


^
.^
.

^^cantes.

Quod tum maxime apparuil,

alumni ''''^'"'.j^^V nr"ra< oaPOSsessione,restdenlxady,Mpa


capta

Quum. hwredibus catholicis deficientibus, doprinminos iterum hxreticos Hadamariensis naclus est. Brevi enim prislina fides cipalus

tam
fiuit

altas radices egerat ut


^^^^^.^

hac mutatione

^^^^^^^^ ^^^^

Verum quantumutilis

'"''^"'^'''.*"'r/n< humamores aojerent. el juventutem Bi villam rusticam


literas
;

irum erecta

est.

qui

/^^^^
.^

cserMnpnnc 7 ^^^"fJ^J^^^^^Si crearunt quam anno 1^56 NassaviensideHadamar Mauritio lienrico "" 32o (J). annua pensione thalerorum "'J ^eng^'. placuerunt cersa nullis omnino olim ordinum o^.''' certatim qux f"^^/ repetentibus. E.tc Us Pe/i'""''^'^"!

Hadamariensibus atque accolis Beseli.^ ^^^^^ .^ ^^ ^^^^^^^ translatio.tantum qu^ detrimenlosa fuit ipsi societali nostr^
;

(f^^^^ania
^^^

nimium hoc genere donorum


Quantavis enim imperatoris

^^^^^^^^
^^

"

Romani

pontificis aucloritas esset el utut

legium Sigenense, quod ''''Pf'^j75"^";


et

romani

savius, Sigenensis, aliquot


nostris in Belgio

pontificis auctorttateJoaj^nesr^^^^^ Pjncepsque Joanms Ludovtct rrate'-

^^^.^ ^^ mutandas complures fundafiones impellerent rationum momenta o/fendebaturtamen sensus iustiti.v populorum, quibus ^jv, videbatur res ab unis ad alios trans,

^^
'

^^^^^^^^

^^^

Jl/uiio

au(em

f %"/ fj^^'^^^ de conversus


,

anms

^^^.^

.^/

^^

.^

^-^^u^^ monachorum, etiam


,

"*

aeserta monasteria de quorum bonis


dispositum fuerat

acrius hellum inaxxerum Arnsteiniani: sed curia Romana dte 29


''';^^

qua '""'^lSZ:"^rTiZ':SSS

Sr

J 5f^l^/f;^^,'^(f;'^ desponderun <\"^f''; BeMaQemd facientes. Unde Mtcgo f^'l^J9en'^^


SSru^in^^Lr^nrroiees^l^lSl.
anno
1754,

~f

-f-^^^^^^^

singularia essent et de congr^atione. q'u. heredUario iure K niteretur ita ut numqitam hiqus rei vema querel. adhuc audirentur sesquipoi, quando societas nostra de medio ,^,;o istud sublataest. Poluerat autem universum
:

SS./

^,^^ ;,- ,-, ,, p^rfici ratione sed bello trLnariomutt.ecclestasttc.resbeUtcofere


.-

quum Annales

sttos scribe-

SisS: .S^:l t:t^


ufide diu(u7-

ad)ugendo collegio Hadamariensi caiholico

~-

more act. sunt.

Vm.Ultimi labores B .Ludovici.

XempU AmSleiniani COnstrUCtlO.


Solemnesexsequi^. Sepulcrum.

^SrSnf St:S';r~
nu
at.
tis secitt

habuerunt quod '^^^'^ ^llZ^^dus sfZk nist quod '^^^ '\ ''?'f'-f .f7*;/";7j;.f

pagZ tLut

Arnstetmano ucnoUo de

^^J^^l
,,..,.,.

rmZ TnZTmfZeV^Tnfe^uZi.
^Zlta
ea

scHpserat

(6)

Nobis quidem semper


repetitis decretis

lebus necessariispromderet. Cujus reitesttmonium est diploma, quod quinque fere mensibus ante suam mortem edttum est,
atque hic, ut reltqua. recttandtan vtdetur (9 ! 'i P'^ ' F'"' ^* Spmtus eanct.. E^o Richo.fus abbas m Arenste.n terc,u empo^ licet indignus, qu=. me.s acta sunt
, ,

.,..

stetlt sen entia et

jam tum
^

sLeiv mus unicuique

rdnequetemere,conquisitislicetcclofundatorum rbus. immutlndas esse supremas pr^sertim ubi supersunt ejusdem P voluntates, ^ simul Irofession 8 religiosi. qui in hereditates

ribus,

reasTueBuccfdan^^proutintelligimusjam

quat mus ^ me>s transcnbo falsitatem pro yentate non reop.an Terram, quam comes Lodewicus .n Holdenrucke

postens

Zl
pret

aSthoritate nostra
.

incolere patres
ecclesia

monstratenses

qui
;

in

Dei

Proper^

jure

hered.tar.o

possederat

e=cl s
,

.n

Arenste.n trad.d.t. Sed


lis

um

faciunt

e(

^urta monu^rat

oplam
(7).

legatum suum in Romana daret ne abbatia

qum comes Ludew.cus nom.ne qu.cquui superaret terr., ipsum v.del.cet Mont mpa^
Turingi
et
,

^ un.ver

SSL
ul ingentes

Beselich periret

Sed quum res prxprimis


el

vum

qu.cqu.d terrs c.rcum aeet, prata et

a Romani pontificis arbilrio pendens. parum juvabant hxc impeeslet

Logena^ quicquid ab Altomontedescend.t ex utraque parte r.v. ipsum et.am S ontem


.

ratoria rescripta. maxime post primum dtpioma, plane diversum: beneficium enim principum decet esse mansurum. Quare ad nil valuit ista canonicorum pertinacia nisi

sumptus utrinque

fierent.

procu-

rantibus id unum causidicis ut duraret lis. Neque minus manifestum erat multo utilius esse ut in mediis fidei hostibus qui slatio esset operariorum eorumdem
.

xternum

descendentem Logenam, ^"P""% <=."l usque ad rivum qu. fluit in fine Montis .nxer campos Nassowen, et juger unum trans Logenam quod totum jure hered.tario possed.t ammonitus per abbatem Richolfum et comitem Lodewicum, sanctae Marise sanctoque N.colao in ArenStein pro remedio animce su* ac patris sui et heredum suovum in perpetuum

X'

tradidit.
Tncr,
nart.

Nos
II,

vero, de

manu

ejus susc.pientes,

Honlhcim. liinlom Joannis Ludovici NassaMrx, Gcchirhlc dM EiMlitts Tncr, parl. 11, (S) Tii. 13) Vogler, HutonscheTopographie, des loin II, pag. 2U3. Hcrzogslhums NBS.au, i97ell98. (4) Annalcs 1'ricmon(H) Marx, Geschichle dea Erfstifts slrat. tom. I, col. 308.
(l)r.(r ap. de

loiii. 11,
-

(7) Ibid.

pag

cit.

Jcsu ad

Hhenum

pag. 204. (6) Ibid. pg. 203. Hi.t proymc. bociet. (8) Cfr Ueiffenlicrg. infenorem, tom 1, pag. 6U.- () Oudeous,

Codex diplomalicus, lom.ll, p.20.


,

vinculo

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBBIS.


vinculo anathematisrogatu suo prjEdictae eccle-:_ n A* .. v. MQn.Mntiin sise firmavimus. Acta sunt hsec Maguntiae in vigilia Ascensionis, anno dominicae incarnationis M. C. LXXX. V, indictione III, epacta
:

751
V D
B.

mii,

seusit.

XVII, concurrenteprima. Ne autem quidquam omittamus, placet addere anno 1235 Karolum,
militem de Sinsinbach, cura a prog*enitoribus
suis bona qujedam jure feodi possideret a felicis memoriie comite Ludewico praedicti coenobii fundatore, duas videlicet partes decimse in Gu-

febris accessu vires suas deficere Accurrit Burchardus, Monasterii ad Dreisam abbas accurrit Werenboldus, prsepositus monasterii seu canonide regularis S. Augustini, quse tituto B. M. V. Flonheimii erat (4), Hessia Rhenana; accurrerant multi ex vicinia sacerdotes aderat imprimis Gummersheimiensis prior Godefridus atque hi
; ; :

dum

omnes secundum
inunxeritnt

illius sevi

consuetudinem
; :

(5)

eum

oleo

infrmorum

accepii

dinackir

curtim Keberlo circa eanetiam quicquid juris habebat in Bethe; dem justitiam, cum his lintrod; nichilominus omnem possidebat. cambivisse ibidem feodi titulo
,

et infra

etiam Corpus Domini pro viatico qude omnia significat biographus dicens eum ab illis sacerdotibus sacramentis ecclesiasticis irabutum
fuisse.

Pientissime dein mortuus

est die 25 oc-

quae

cum raemorata

ecclesia, recepta in
:

beneficium

tobris anni 1185.

Mirum

in

modum solemnia

quod feodum quo tempore apparet, vericoncesserit beatus vir nuspiam


curti in Ketiche {!)

fuerunt ejus funera, duos dies cadaver serva-

similiter aliquando ante

suam conversionem,

Gummersheimy et duabus noctibus celebratum Ofpcium mortuorum cum Missa

tum

in

aut

quum se ipsum Arnsteiniano cosnobio tra-

didit; sed
Conitruitw(d)$olvilur
et

huc retulimus, quoniam tempus ignorabamuSj rem tempora81 Dum autem B. Ludovicus
lem monasterii Arnsteiniani

lemfilMfi

Arn-

summa

dilt-

pro defuncto; hinc delatum in Eberbach seu Eversbach quod repreesentatur (ni faltor) oppido Erbacb, in Moeni ripa dextra, duaversus, bus leucis a Moguntia, occidentem ordinis Cisterciensis coenobium cuErat ibi
,

tltinianum.

interim (biogragentia procuraret, fervebat sedificio domus Domini phi verba sunt) in laboribusfratrum de quotidianis esercitiis et

Gallia Chrijus abbates recensitos vide in

commuuio, et in Arenstein socialia ac beata


opere manuum, quod omnes
g-eneraliter et sinAlii frangend.s guli spccialiter promovebant... complanandis areis inmuris castreusibas, alii hgna ducesistebant. alii trabesetaedificiorum praecidebant, cubaul alii rupis eminentiam
*quffi

Arnoldus, stiana (H). Prsserat autem tunc alumnus a sanctimonia vitse Clarxvallis commendatus qui voluit ut etiayn in suo temmissarum soplo multo precum aromate cum
,

ius

quod * nunc Atque tunc quisuraraitatem. est moni^sterii non fratres sointer Pr^monstratenses dem canonici, qui fere lum conversi, verum etiam
(iit

fertur) altitudo adaequabat

lemmi&repTOYimretuvDeus.EincitumadKirdorf,cujuslocisitumjamindicavimus,quando docuimus hanc ecclesiam a B. Ludovico dono. quoque datam fuisse Arnsteinianis atque hic quod offlfunera beati viri celebrata sunt cium quinta etiam nocte in S. Margaretse paraicialitemplo,adpedemArnsteiniiperactum Sexta die aderant comites de Nassau: quo
;
;

est.

chori offlcia celebrarent de nobilitate essent,


et

intelligi

um literarum studia
,

ommno negixgere non omnino negligere

possent

vacuo iempore l<^^or^b-scor^^^^^ Qu^ occupabantu libus, smpe gravissimis, multoque luculenres explicaiur a Pagio (2) reprxsentatur. Verum tius prxsenli exemplo
licet

videntur Rupertus Bellicosus ejusque frater /'- Henricus [1] coinites de CatzenelenBej^aoldus^ l^^^^^^ ji,^tholdus I verisimUiter et Dieterius
;

Jo,-.

.^ ^^^
;

^^^^ .^^^

^^^

fahrica, tanlo studio ferveret


potuit id

quum

ta-

men
non

fuisset, templum maximum designatum L.dovici ohitum eonante B.

i^eraraus G,/ardus 1 et Henricus 111 (9) et domini de Isenhurg, Gerlacus et Rei^nbotdus II (10) venerahile qui, humeros fereirosupponentes, de Arnstein detiderunt corpus in ecclesiam est ante ubi die 2 novembris terras mandatum
altare S. Nicolai patroni. (quemadmo- Ejusep.ta83 Sepulcro inscriptum fuit membranis constat) sequens ^^'^^J^^'dum ex veteribus

instrumento (?) si0mnari; sed, ut in antiquo incarnati millesimo ducenleoitur, auuo Verbi

indictione M, concurrente ii, tesimo octuvo, bnsilica a venerab.h Trev.epact XI.. est haec Johanne, in honore perrorum archicpiscqpo

epitapntu
MOHS. SEI. VITA. DOI-OnEM .......-..,...,., ES^VIT IITNC FLOHEM KON CLEOA QT.EVIE ' TVUM DUEVI^ ^mi VIT., PEBFERT sEn.^rm.N yv.t fi.tN.\ sVh alis
:

mS

Prxfertfl/-A'.

petu* virginis M.ri*

et pii ,.otificis Nicolai.

sKi) iios.v

octobris dedicata. Renuinto decimo kaleudas quas altari inserix reliqwx: censentur dein loco Domi.uci corpons sacrainler primo venit C^ hann^ v. mentum, ultimo de oleo sancta,
ginis,
=

vtHNM.iS IIEQVIH MMESTATE l.El TE>EJ KCCE l-OCVM ....TO(.l>TAyVE v'. ANNYS VT M CVM C I...TXT COUES LVDOVICTS. VITA MAtKincVs METIT AbTRA

que

^^^ ^j^^ ^^^_

^-ula.virginisUndec.mm, imm

rg.

Ludov.cus. J^ J;^ ^^^^ ^^,^ , ,,,a^ B. causa est; neque omne ca^^'^fj^^^o^ori.

r r:Por;i;^^^rj2~
ardeniibus. altare aut reliquias 1^52 renovatum templum anno
rit,
atorilurlt.LM'
(iovicus et honori/icentitsi
""c seitetilur.

ll^^

Quomodo hoc

ommno

fue-

sed hoc tantum Serapliira loplenum majeslate Dei sub alis Ludovicus quietis obtinet. Anno 118B

-- -m tamquam quod
g.orios.
prjeclarus
,

resurrection.s

rosa vernahs,

. dixisupranum,^-^quumpriusiemplum absolutum est 82 Sed superos abiverat iam annis viginti iribus ad mortem persanctissimus fundator cujus Promore Quam accurate narrat biographus.
:

cum

comes, Tirtutum

in

caelos

abiit.

Medios^cuio

xvii,

quando Masenius

diligen-

Irwdia

et

cwnobia,

qum dc Arnsieiniano )ure


Gummershex-

tum locus tissimevisitavit Arnsteinium, jam temporum oblivione sepulturse vel bominum ac obrutus vel uobis structurae operibus
contritus,

versabatur erant, visitabat et

erat (11); de

qua re vide supra nunu


l.

32.

Sed

n\ Kremcr. Origme. Nassavicic,

l.\m. -

(8)

Wcnck,

,jC,.a.uu.Co.U.clp.o...u..p..^^^^
l>,a=.m.nan.hnMS
1.-

f;-,-'^J

,,,,.,

II.

,..

til

ct

VI

p isi

- (10) R.cmer,

1. 1.

^ l<8, Cfr

Trcvi!.. i. 1. index pcraoniiium,coiniUs, nales Trevirenses, l. II, p. 81.

HoiHhcn.. H.st. d.p orn. Isenburs.- (U) ao-

tn

Octobris

Tomus XI.

752
AlCTOBt

4BNSTEINII. CONF. AK^ B. LUDOVICl YITA . TTinnvlCl


^

NON PONT.
^^^_^^.^

V. D. B.

erat veneraUUs . manibus Dei conscriplum Zn^^en; ,uoa ta^neneoternporej^^^^^^^^^^^ niemortam revoca in hominum

^^^

^^^^.

^^^^^^^

^^^^.^^^.

circumfusa

(.0)

SKpius

et objecta

nubium
{..)

cras-

Quot annis

lerat

paucis annotatis

ut ,fus Browerus. Superesl ^nludeclaratam. iterum

VUam^

i,n demus secundum

/^^7 autem sighs utar 1, ^eutographus t,sunt codicesprimarius Oamansn Br. edtUoBro. secundus el tertius seu Hugonis Bl. editio Blanptnti toeri editio Bohmeri;Bo\. K editio Kremeri; Bo. decessoribusnostrtse^ collect. a

num

38 recensita. His

f'P';;f
;

ab an"'". Ludo. nuncupatum, adhuo hodie 'ci, <-ai-i tiquis temporibus quidam nomine Lode- Arnttemil. noraen obtinuit, comes avorum suorura longa wiimw, wieus; qui, sicut ab probitatis et virtutum prosapia clarus, ita (..) gloriosus. Hio septem habebat
Arinstein 2 Fuit iu castro. quod
extitit titulis

ijj

vultus sorores, virgines

quodam in quibus quasi habilitas resultabat. morum


locus idem tribus a
.us orientem
(.),

elegantia ffratiosas. in speculo universa


Distat

autem

lcttones seu addunt om. orn.tignoto codice ad. addit ab ahts al. codices tndefintte tit seu omittunt;
; ;

(.s)

Bheno

miliariis {u) ver-

super

Loganam fluvium
,

Quodam montis

supereilio constitutus

prae-

designati.

VITA
uxu R T.TIDOVICI DE ARNSTEIN, 15. LUUUVIUI
.mTiTivT

undique montibus circumseruptis et arduis latere Durstam fluviolum, ptus habens ex alio aliis usibus Lcosum satis, molendinisque et

adoptivoquodammuneredeputatum.Eratautem maocessi(,e)raeraoratuslocuseoterapore tam

Usetmunitus,utexunotantumlateremonti3
yia sola et

CONVERSI PMMONSTRATENSIS.

admodum

stricta difficilem prseberet ferreis victibus

accessum.etidem pro tempore

Ex

codicibus et tribus manuscriptis

claudebatur. comes, in rerum nego3 Jam dictus itaque


ciis

honctig$imis

quatuor editionibus.

circumspectus

et

pnidens

super omnia

inatrimoniit

coUocai

se-

de

sororum honestate
soUicitus (n)
,

et posteritatis succes- ptem ffistuabat


roret

Siuis ;

to-

CAPUT PRIMUM.
^ Prologus.

B. Ludovici castrum,
potentia,
divitiae

genus,

et

vita in sseculo.
AuctorexcH^ mtmam impin-itiam.

ut generosae siones formse gralampadis claritatem et puellaris mantaret, Hociam decenti natalium copula divina bonitas salutanestis ejus desideriis du ipsarum rem aspiravit effectum. Nam sunt inclitis barouibus duobus juncis. quam noUnganorum, non minus solemniter comitis de palatini biUter desponsat^, Tertia

xncipU prologus
\^^,^i^i /j)

(i)

gestorum comitis Lode-

Thuvngin
ipsi comiti

c transiit in

fundatoris nostri. Inter diversas mun^-^^^^^ (,) retum varietates et multiformis humana necesingenii studia curiosa, quibus passibus circumfertur, sitas ambiguis vitje suse quapreciosius est {*) tempore ; quod,
nicliil

frater ejus praesentavit, ipseque honorifice

amplexus (19), quam apud sanctum Goarem

cum

ducentis

ipsam

(-20)

militibus et apparatu plurimo

am-

(n) desponbiciose recepit, Quarta Nassauwen genuit et Arnoldum et sata d, Rubertum {^'i)

elapsum, licumque processu vel ordine semel ulla valet arg-enti nec auri precio , nec nec rehaberi. Hoc perpendentes plurimi
industria

Demudim
extitit

()

filiam.
(24)

Arnoldus comes pater

temporum exactorum

viri,

ingenio

subtiles,

comitis, viri bellicosi, imperatoris Erederici peregnin expeditione transmarinis e. Rubernus obiit in partibus

Ruberti

qm

subliscientia pollentes , vita moribusque (5) .lucimes, illustrium facta virorum sermone doctrinae suae fluo nostris sseculis invexerunt,

tus

H,

Walerami

comitis frater Arnoldi, pater extitit et filii sunt (.7) Henricus


(20),

cujus

monimenta memoriis posterorum, quasi sperelinquentes. Hac ciale quoddam speculum


,

ego confidentia, ego, inquam, dejectus vita, nuUus in gracia, incultus verbo, pauper ingeLudewici (e) Dostri (0. per omnia professione Q virtuosi,parentes, ortum, in sancta progressum, et felicem in Christo transitum, exarabo. etsi Don aureis, tetris tamen litteris quia Non curansjacula detractorum, Felix atergo quem nulla ciconia pinsit {) a. honestam quod materiam tam bonestam Dicent enim Quibus non ego, serrao deformaverit irapolitus.
nio, comitis
,

Kubertus (..), nunc comites. (m) eratnomine(-2)Cunegundis(H f. Demudis qui pater Embriconi soror ipsorum nupsit patris Cerhardi (52). comi,

quorum ma

er

fuitcomitisHenrici.
tis

comitis BopponiB miti de Loufo (54) h, raater de qua (55) Bertholet sororis ejus Adelheidis,

de Dithse

(5-.)

g.

Quinta

fuit

desponsata co-

Catzennellenbogen dusetDietherus comites de

proprocesserunt. Sexta Ysinburgensem () Sutphaniensem sapiam generavit i. Septima in


(37)

transiit

comitiam

A.

4 J!.rai * Erat

pr^fato pi<..u

comiti secundum -.". "' ..

clari et alti

sanguinis uxor Ud'

SEeculum J'Wi ^^^^^^i,


J^^^^^^

ipse uxorew* habent Vdil-

hildem.eifiLtidovi-

sed poeta respondet Est quadam [.) prodire tenus,


.

si

non datur
vase
fictili

ultra b Solet

lium Quae non solura tanti ""^^^"^^^^jf^i',^. cum, optit'^ futurs plexus. sed et in infantia en pro irt gracia; in pro^tnuidt^ Ic ducaHiin-^<"'' tate, quicquid morum, quicquid

vin

tamen

in' fragili

calamo

et in

genitoribus
misisset ().
iUamB/.
Br. Bl.

(=)

innataj probitatis <=ereus

dulcedo mellis includi, et ignis duro in


(1)

silice

Quid plura? Nascitur eis


Nassowen
B*.

H eiegami
pro'
,

utriiitipiB

pn-

rentis.

dam

Opusculum seu Vila L. quonMundonaniin 6. (') Om. Bl. (fi) Lodewici Bo. Ludowlci 2. Lu(5) Moribus quoquc 3 dovici 3. - C) Viri Bo. Br. 3,- (") Pinxil B/. {>) Quodara Bol Bl. K. (lo) Circumlerri solila 3- - (n) Arensi<>in Bl.
Opusculum Bo.
S.
{s}

c. in Ar:isleiii

cl

K.

^3)

". Hupenus Ur.

(H) Et
Bl.

(16)

ud Bi. - (Ki) 0'. K. Occidentem Bt. K.


/f.

(u) Milliaribus
(lei

2, 3, Boh.

(niSolliciter
l
i

2.

Sollicite

fll.

Vcro

Bl.

Bl.

iis) Vinciffi

BI.
(20)

K.
(i^)

d.T. B&MbuyngenBr.Tbuwingia 2,-

Eam

C. Br.

^^ - l^e, Valcram. Bof- Valenan. 3 WaP (2) Rupertus B^Fuerunt 3(2^) merani^ BI. f- (so) Cun.^undis 3. - (3i) Demo.des B/. i^ (29) Om. B/. B/. hr - (33) Diethse Boi. D.czc (32) Eberhardi 3 ei (35)Quibi.sBoi. - (36) h.nburgensem ^^, (silLovse Br. Bi. - (3) Pnmoseniior.bus *bT -^31) Sulpheniensem i. 2.
{r^)

(2.)

Bof,

Nassawcn

2,

{?a)

R'>l';lum

Demmdem

B/.

K.

(^v)

Hupe'-U

Br

(>3)HsresB/.

iioj

Permisissct Br. PriEmisissei Bol.

l.

formae

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


hic divina providentia unicus, in quem et patris nomen et totius comiciiE refunderetur hiereditas m. Jam enim per partes

758
OT VII>mil,
LUW.\HUU.

formas

filius, et

congregati sunt, venerunt tibi. "Venient dies in quibus tantorura fiUorum mater gratulabunda cantahis Ecce ego et pueri
..

omnes

isti

rescindi

non poterat, quod Christus ante tem-

raei,

quos michi dedit Deus

pbra ssecularia servientium sibi praeviderat (i) unitali. Traditur ergo nutrici parvulus educandus, et quasi marg-aritum cffileste commendatur attentius, et qui futurus erat vas electionis, quotidianis successibus augebatur. Nutrix etiam adsolUcita plurimum (-2) omnem dili^entiam
hibebat.

ANNOTATA.
a Est versus Persii, sat.
i,

v. 58,

aliquan:

tum mutatus

in exemplari quippe legitur

jane, a lergo

quem nuUa

ciconia pinsit.

Sed et infantia primo virtutem

cum

teneros lacte bibit, et ut breviter percurram, venustabat annos quiedam futurae probitatis facileposset adverti,quid in vi-

Cujus intelligentiam facilHmam faciunt hsec S. Hieromjmi in Prologo in Sophoniam verba Incurvare manum in ciconiara post tergum alterius; et h%c alia in epistola iv ad Rusti'
:

imago. utjftm
rili

cummonachum
manu

Si

subitorespexeris, autcicote

sponderet ffitate, qui sic (3) diebus, cura jam anin flore. Evolutis interira quia finis venit, venit nos intraret adolescentife, ipsius, corapletis finis universae carnis. Pater kal. junii pulven pulquinto
vitae suJE diebus,

puerili ludebat

niarum deprehendes post

coUa curvari, aut

auriculas agitari asini, aut astuantem canis protendi Unguam. Est enim, ut loquiiur Forcellinius V" Ciconia, genus irrisionis, quod fitdigitis in modum rostri ciconise compressis,
curvatis et crebro raotis in aliquem;

naufragio verem accomodans, ex hoc mundi ecclesia beatse Marevasit, et in

brevishospes

pant adhuc
dare
il

Itali,

sed alio

quod usurnomin^, scilicet

vero longo garetffi virg-inis est sepultus n. Mater filii terapore vivens, cum post conversionem originariam terra particulam mundi curvaret

Udinkirad vesperam, in prajdio suo quod infirmata, tertio nonas julii diem chin (5) dicitur extremum, etin ecclesia majori Coloni
(4)

Tantum valebat quantum heec exprohratio Es stupidus ut ciconia Pinxit Blanpinii certonon valet. Sedan pinsit JonMW E an pisit sit, ambiguum. Priscianus (1) pisat
pepe.
;

legendum

sit

erat dubius. Pinsere


;

et

pinsare

clausit

requiescit.
B.

Ludovicus
torncamenexercctur,

milcs creatur
et
tis

tantorum genito5 Tilius ergo Lodewicus, (t) et hieres (0), domesticae rei rum successor

priusqttam
mtplias
inil

et mente curam novus dispensator ingreditur, agenda et ordinanda raentis (s) virum induens, blandus alloratione metitur, sagax ingenio,

pistorum verbum erat omne tunsionis genus indicandum (2). b Est versus Horatii, lib. i, ep. 1, v, 32. c Videtur indicari Hugo, Tubingensis comes, cuiuxor fuit Oertrudis quse ex domo
;

adhibitum tamen ad

Arnsteiniana ad Tubingensem transtulerit

quartam partem Giesensis

ditionis

(3).

cmi Guda
lie

dc

Boinen-

quio,

largus beneficio,
in se

burg;

exemplo, omnium

et

profusus- honestatis suorum precipue

suos velut decUnabat affectum. Ministeriales consiUo (a) super socios sic amabat, quorum conjugaUs copulae matrimonio perurgetur (10), quiareisicposcebatutiUtas. Sed ille primo(ii)

d Intelligitur Mechtildis,qu3e nupsit Uirico seu Adelrico, comiti de Etechenstein, filio Wernheri, comitis pagi Loganensis superiO' ris et Hassise, ante annum 1124< vita functo.

manum

amicorum misit ad fortia, et multis {a) baltheo sumptibus et honore succinctus est consuetisque ssecalarium tirociniisp
miUtari 0,
contubornii legaHs anticipavit et negodiantibus post hffic amicorum consiliis, Bomneburch (15) ciosis super hoc comitis de
legationibus, fiUam ipsius,
q,

Quum hcB nuptise factse sunt, anjam tum Ul' ricus diceretur de Nassauwe, valde obscurum est. Certe castrum de Nassauwe tum penes ecclesiam Wormatiensem erai; qu^ brevi post archiepiscopo Trevirensi id cessit atque
;

accessum. Me-

Gudam

(i-0

nomine

anno 1158 in feudum ligium et aperibile id dedit comitibus Luren* burgensibusm. Midtds deinde fuerunt lites hujus loci non est prosequi. Satius (5), quas
hic, scilicet HillinuSt
est

virginem
u

oum magno.

sicut decuit, exhibi-

tam apparatu, duxit uxorem.


tHJns Klcriti'
luK

locum dcmelioribu

dil

spem prolis diu sterili permanente, et ardentisssima spiinfecunda negante, coeperunt dolere, et pro successore (1.-.)

Qua

observare in diplomate anni 1159 propteyea venire lluberdum, comitera de Nassowen inalio diplomate anni 1100 Henricura, co(6) sed mitera de Nassowe (7) et sic deinceps (8)
; ; :

ritus

contritione

mjitationihus.

tantffi

hereditatis misericordiara

Domim

votis

Qua^^e hi UlricinepolesperArnoldumfilium, amita dicta est nupsisse coyniti si B. Ludovici

omnibus
tis

divina

infiniiraplorare. Sed eorura desideriis contraibat; utprovidentia

jam oUm

pote qui

accedere

propinquitatis per servos suos jure quid ? Eraudati sunt a disponebat Sed
!

de Nassaioen, anticipatus videtur marito datus, quoniam, quum Vita scripta dotnus. Neque in hac sola est, eo utebatur ejus usuvenit, sei etiam in Necrologio Vita id
guntino, ubi legitur
Ulricus, coraes
[9)
:

esse titulus;

Uo

Quoraodo non ? Audi desiderio suo? Minirae non paris, erurape et . Lffitare steriUs, quse
.
.

apriUs obiit Nassawe, qui contulit nobis


iv non.

quia (ie) filii tm clama, quffi non parturis, et fiU^e tuse de latere certe de longe venient. oculos tuos et vide: surgent. Leva incircuitu
tx\

viUam I imperatore e Rupertus cum Frederico est anno 1189 ad bellum sacrum profectus
Br B(. f,i)Primu5Bi.-(.2)D(l,2. -U^)Ilon;"l>n'-S i"^) o.aUone3. lionncl.erso3.-i'') Guodam 2. K.

Birgestat.

ProviHcrat Br.

lioh.

(s)

Om.

flf.

(a}

'll

^,'"-

"

(lej

(^uoniam Br. ex

1$.

C.

LX.

_\,,iml.s

3.-

[^)

co8iliis

3.

(.0)

Perurgerelu. Bl.
l. (7) HontliciiD. niplomala, i- I, p- 373, nol. 5.
1. 1.

Origincs.

I,

p. 590.

|8)

Cfr Kremer.
dipl.

^9)

Gud.nus, Codcx

Mo-

ct leqq.

(6)

lU, Senckcnberg, Mrd.i. fascic

P-

026.

fjUDtinus,

p. 76.

qui

VITA

B.

ARNSTEINII CONF. LUDOVICI A


-

NON

PONT.

j,i,^andrum papam animo D


interpretatus est
(2).

ZrZZ^Si^Utanum Isaac^J^^ mxssus estjm


Zm
'

'^Zicia^ f^se
.^

cum aliis magnalihus ""'.'^' Z'ex^citui expeditum ^fJ," neque rf'; "!' '^j arcrem coniectus est, ^tjuses^f
perfidtam ouumvastatione hanc Germamam redz^'Ub ^Zdericus. Tum in

Aragonim Nicolaus

hanc Cunegundtm Contendit Kremerus


.

fuisse j^^^^rti Bellicosi fiiiam Hup

ra
,^

rta ut Wale; ^^ ^^^^,., f^.sset n ter.

^^^ ^^^ ^^^^^^

J"e..d'- * ' ^"P"'"'?'; ^,f anno 1194 et Galh^ nZdinter reges Francim

TsyTl^eJserat. cum

^^^^^^ J
EMMEBicirs seu Embrico etfraterN. DietBenses 1073. viviannisl057, 1062.

"

1 im

multa cura dedzt hzstomam l Wenckius W Dietsensis. Recensebo dum'Z^Zina eorum gui vicoerunt tempore B

ZToZFridericum

.mperaiorem ^nltaUam

HenricusI 1101-1107.
Emhekicls, cui nupsit Demudis, comitissa
Lurenburgensis.
I

Gerardus
1107.

He^hicus II 1145-1189.

E B
Gerardus 11871207
I

Henricus

III

PHILIPPUS
canonicus

Bertholdus

etc.

11881207

etc.

U92.

Moguntinus,
praepositus

Francofurti t 1222.

. ,

R Tudovici

amtonomen
(6)

est.Hic itaque rado -.quodmultoverisimilius

Wenckius Bopponi. comiti de Laufen,

ConBoppo
1011.

Boppo
1037.
1

Abnoldus,

CUl

nupsitAdelhaidis,

Henkicus,
fil.

I.

cui

nupsit Ida, C. "WerlenBis.


1

Boppo II t 1122-1127.
1

Bhuno, archiep.
Trevirensis.

11021124.

Adelhaidis, nupta i) Adolpho


Huvilensi, 2)Frederico,
C. P. Somerseburgensi.

CONRADUS 11271139,
maritus N.
quintee amitee B. Ludovici.

Boppo

III

1139 1174.

Adelhaidis, nupta Henrico III KatzenelanbogenBi.

Henricus
1174.

II

1181

Boppo IV + 12131219.

CONRADUS
C. forte Eberback 1196.

Fischerus

(7)

contendit hanc se^tam B.

merus

Ludovici amitam Gerlaco Isenhurgensi nupsisse;sed hanc juniorem esse ostendit Kre-

^^f genealogis hoc fere


sumest.
I

(8).

^^*^^'

stemma

^^S

conficie

Reinboldus

maritus sest^e amitee B. Ludovici.

1093-rUl9.

GerLACUS.

ReINBOLDUS

II

SlGEFRlDUS.

seqq. (2 Vi x Cfp Kremer, OrigiDCS, 1. 1, p. 386 et .lahc., l. 111, nonnuUorum ponlificum. ap. Mursiori, Rer. seqq. 378 459. (5) Cfr kremcr, 1. 1. p1 col (B) Ongmes, KatDelenbogiscle Geschichle, p. 1*4.
(\)

cic

wl
li) ?

Scc^^ _ |7rinhur6-wiedische Geschlcchtsre6.8ter,p. 338 et : etc, p 338. - l8) Origmcs, Bp^^reier. K.alzeneleDbogi6che, elc, p. ^40. 339. ;:
l.

D 332.
t. I.

(6)

el Katzcnelenbogische, elc, p. 22
I,

(91

k Ingentt

k Ingenti
laris

Emst

sludio in comites

DIE -VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS. genere diclum q De B. Ludovici uxoris inquisivil canonicus reguPrsevio, n. 45. m Commentario ex Zutphanienses
:

755
es
UTVIUETLR,
LUWATlllO.

initio sxculixidenuibus Ottonem I fuisse Godescalcum cum uxore Ademonstravit locum (quod Gebbenarlaide anno 1059 cujus natu maximus, diem prius obiis;
;

CAPUT 11.
Conversio B. Ludovici
tio Arsteinii.

dus

filius

sel}annoW-i ab Oltone

II, altero ejus filio,

GelrKi, comite de Zutiiben et de comes de qui Otto. locupletissimus fuisse; Chronicum S. PantaleoSutvene, ut loquitur

jam occupatum

et

funda-

reliclis ex Juditha uxore nis obiit anno 1113,


:

episcopoMonaQuatuor liberis Theodorico Henrico- alque ErmenGerardo et


sleriensi
;

Tjactenus, o Mus

rl
est,

GerardoWassenbergensiMulto narde, nupta II traditur dtttonem Inte mortem Otto


el

ut in
et

temporibus usffi. ^^J^f;^^-^. aquor, Aspirate, precor, velis (i) intrantibus ^^^^^^^ ^^_ ,^,ii/a_ fundamento, quod ulcumque (?) localum sleinium iaflabris

subsequentis

tedificii

slructura meridiet,

(ronuwi ca-

suam divisisse inter Gerardum nomxne &enuorum prior annis 1096 et 1099 pro;

Henricum;

pennam

ecriptoris inculti

tam

celebris

ma-

sfrum

e.ru,t;

teriEB

Prcedicti

praeconandus semper effectus (5) inauret. comitis castrum a, quod Annstein


(5),

in diplomatibus rardus comes de Gelria annum IIOS extinctus est alter ditetante

vulgariter

Lapia-Aquilffi
,

latino

poterit

Henrici V vero, ut ex diplomate erat 1188 Zutphaniensis comes constat, anno recesserat emvts 1138 nondum
imperatoris

locus hororis et vasta idiomate nuncupari ad prtEdam, habihs ad rasolitudinis, aptus


ofl-ensionis pinam, habitatoribus (g) lapis erat suis scaudali. Utpote qui stipendiis et petra de suo minime contenti, totum de alieno, parum

atque anno Annahsta Saxone Qui posterior anno 1103 ab Conoms, comidicitur uxorem duxisse fiUam aut ante aut post uxorem tis de Bichling. Sed Ludovici probaduxerit oportet amitam B.
:

miserse necessiproprio possidebant 6 ; quorum marique desudat, et tati pauper [7) et inops terra currit mercator ad Indos.

Ulius ante. Alii post eum comites et certe ad fisunt Zuthphanienses denuoinunum sxculiyiu ambo comitatus

nondum

reperti

nem

Impiger extremos vi preAd hunc ergo locum et navalis veri Phacium et totius provinci spolium juxta litmilites convectabant. Vere
raonis

coaluerant. Sed

hxc omnia luculente

alibi[\)

teram

"

Petra refugium herinatiis;

obsiti

explicata

et

demonstrata vide.

lCujus generis esset disputavi n. 44. in Commentario Prsevio,

ahquantum

xn finibus aliquid queesivi 49. Commentario Prsevio, n. sermo ; templo recurret inferius

De comitatus

n De hoc in Commennuperaejusfata explicata vide

enim erant et aculeis horridi () decurnt in rum. Sicut autem languor capitis ac vicia membroartus; sic nimirum sordes Comes rum virtutem capitis saepe disturbant. spoliis non indigeenim quamvis hujusmodi efficitur ex consensu, et seret reus tamen
veri
i^S)

peccato-

suflevindicis iram, licet aquaminiter

'^^:^o.e.
edidit

cu,us ordinern turnex tum ex Pontificah GmPontificaU Bisunlino, qmd;

rentis, iste tacendo, ilh

graviter
M .

(io)

pauperes oppnmendo, offenderunt. Sed quo fine ? " Verte,

Martemus (2, me lielm Durandi ubidxxxnon piamalibi (3 scribere memim wlatis vigestmo primomtlf nisi annocirciter sohtos.Duobus commentarns

bum Domini ad
ris

princeps. Si exaltatus

fueris sicut aquila et

super astra

caeli

posue-

nidura

Dominus.

tuum ; inde detraham te, dicit Quando? nescit tarda mohmina


c.

(adeoque nutrvcis B. mentio ;) eos dem septem doTici singularis fit {v^ge^) futsse, anannos pueros honorarios C Zsquetotrdem armigeros (ecuyers)(5); (ue admissos fuisse ad mzhtiam tunc demum eos Non

Zscrearifuisse mMtarem prosecuuniversam institutionem W-OS^;^ Zestdela Curne de S" Pataye subduUu nobiles septem annos nue ordinarie Ui-

Sancti Spiritus gracia

feminarum

fuisse

;:,-." f .In sui 8 M.sit ergo Deus mutatus in virum alterum, ^^^ coreius, et repente in Domino, dicens coffitatum suum jactabat peunas si- Quis dabit mihi cum psalmista et requiescam. Ecee p cutcolumbse.etvolabo
(..)

__

spiritum

(..)

etad pubUcam armorum

tractatxonem.

negUgenda biographi '^''-'^^;/;";"'^ et qutdem honore amicorum sumptibus et A^-nsietman mapmomnia videntur ab bto;

factaaque est sicut aquila qui - vocat ea qux non miro Dei munere, Provocans ea qu sunt. sunt, tamquam et verbo parisuos iam ad volandum puUos ut qui consentiendo mal.s

elongavi fugiens

.-

ter

1.5)

et

eMmplo.

erat odor mortis

in

mortem,

vitse

et.em

(.4)

quse ficefacta esse. Recole

supra

retultt

Zplus

amtt^ de terti^ B. Ludovici

nu-

Cogitabat odoresset in vitam. Struthiones hab.tabant facere, ubi nis ibi saltabant prius, et syreniE

domum

oratio-

priu8et(.5)pilosi

ptiiscumcomiteTubingenst tn ^ hoc loco sunt torneamenta.


p Tirocinia
et

tirones qlibus novi miUtes,

exercitio

usum. Ahqu^t ditumalacremque acquirebant dedisse vtdeur beatus t:;" huic rei Iperam ducere volutt. uxorem
vir.priusquam

tractationt assuefiebant

f
-

---et

expe

voluptatum. respondebant in delubris hoc requi(.e) suffl super Sed quia contectalis juxta Salomonem disrendus erat assensus, suscitabat am.cam ; ut
_

currebat, festinabat, una, sic unus eos spisicutduo erant in carne qu.3 Deo. - Mulierem fortem tus uniret in

B/

(10)

0'"-

^''-

^-

t"^

DomiDO Br.

_W

Are-V'" '

3' '

*"'"'"

"-

"i

Z
M

"
,o\

'" ' '^" ' *'

' ""

Con.horal.s, 2. 3.

, A.> de
)^

v^rificr

d,c,
.

..

[..,?

i ,e. eqq.

-^.2,

f.cadin..cde.inscripUons,,.XX,p.B79.l..qq. i,e, moires de racaiiioi

_ ^^ ,^_^

2.

.n.iqu.scccle,,/...bu

l.b-

n.cap.lSi.ji^g^

^^_

inveniet

scqq

t3j

A*^^

^'

&OCTORE,

vr viDKTrn,
tlTftiNUO.

Que

preullimis finibus inYeDiet^Procul " reclamat. salutaOboititur et ium ut asp.s. Quia Tonsiliis aures obturat ;'ib"sque plerumfidelem sanctificatnr vero per virum tandem infidelie et e converso (0,
et de

756

VITV B ^^ ^

LUDOVIcr AKNSTEINU. CONF.

NON PONT
,

norifice suscipitur

Ss

'

et cord.s (.) thesaurum totumque pectoris revelat ardenudat amico, exequendum chanum. Nec sine fructu. Nam ad

D
Arnsieini\ifn

de-lurfndaf^

quodmente(.5) conceperat, novella congregationis suffi raissurum

i^ulier

TniUs

ad evicta frequentibus,

tionisbraviumpromptissima

obtulit volun se J^^^^^^^^^

tahif>ria
silia

con-

mente a-

gtfabat.

potentia ''tuIitTn bimanis divina da^racias Deo, h quo omne 9 Atrens ergo es doBum perfectum tum optimum et omne vig:ilaodum dHuculo ut ad
radidit cor

rebus.

se plautaria poUicetur. reverentia, cum apud ipsos moraQuanta (u) sit habitus, penna retur, quantave diligentia mentalis (i) affectionis tota loquitur sileat, ubi Sequuutur e vestigio reditum ipsius
offlcina.

canonici duodecim conversi totidem


,

de ex

Gracia-Dei et fratres

lumbis

spiritualibus
ipscr

sanctse

professionis

egressi, in

summo

suum

aDcboram

suffi

spei tuta

Dominus

in statione

adbuc pnraitias locaret, ne teneras alteraret, aut serpenmani cordis instabilitas enervaret. antiqui venenata calliditas
tis

aut

tiu-

jaangulari lapide Christo Jhesu fundamenta et carpentis bibliothecam cturi, in curribus

propbeta deploTimebat enim boc. quod olim im Facti sunt, inqmt


rans ajebat - ^FiU. capite. Et 'Salomon mici ejus in pr^para aniad servitutem Dei, . accedens
:

et librosque ecclesiasticos deferentes. Veniunt, insecum supellectilem cives sanctorum et domestici Dei, por-

non modicam

quam,

tantes pacem, et angelico

quodam
eos
(ic)

cultu illu-

>

minantes patriam, candorem mentis habitu


praetendebant.

Erat inter

recolendie

obstat. et capiti bellainquit, quia principiis versutia tentator.s. toram se semper opponit inter spem et mein boc rerum cardine fluctuaret atbleta, tum positus. novus Domini novit orania anfundans Syon in saphiris, qui

mam

tuam ad temptationem.

"

Accedens,

memorise
in

Godefridus ecclesiae beati Mauricii

Dum

Magdeburg scolasticus, vir gracise singularisetmeriti, quem (1-) caeteri fratres velut caeJam sequebantur. lestem quendamradium Deo dilecti comitis voluntas et propositum ^ apotheca Sancelebri sermone vulgatur, jam
cti

quem

infelle-

xii Oitonem,

aeterno, temtequam fiant,quod praescivit ab sui g-raciam conpore quo (5) voluit, spiritus summavit. quidam d ordme 10 Erat eo tempove Otto geneprsdiis ditissimus, nobili ac

Spiritus,

quod hactenus
fracti
:

erat inclusum,

omnium
ita
>,

naribus

aspirabat, totamque inbalpectoris alabastrum,

samabat viciniam
ut

Trahe me post te, multi dicerent curremus in odore (i^) unguentorum tuo-

corttangui-

diaconus,
rosa

prosapia descendens (*), conpro fundasse Gra- sanguineus comitis memorati, qui et ipse liam Oei ibiamplissiet amore Jhesu Christi larga praedia quc viverc jufacultates, ecde:>iam, quse Graiieum siitmi,

Saxonum

II

rum " 12 Anno dominicae


!

Incarnationis m.c.xxx.ix.

Diplotiiafe jmhliro

comesLodewicus, cum venerabili conjugesua

A rnslei-

niiiin cistransci'ibit, el se

xla muctitsi-

mas abdicans

Guda

masS. Sorbrrli lege


:

cia-Dei e dicitur, fundaverat ecclesiae cundum regulam beati Augustini et


primitivffi
f,

hiis diebus se-

castrum suum Arinstein in TreviDei rensi dioecesi constitutum, ad laudem


(ly),
.

ipsiim ut con-

d
f

formaraque et habitum domini Cujus Norberti Magdeburg-ensis archiepiscopi. facieudigressoriam quia meraoria incidit, opusculo, quod necessarium vites.prffisenti derimus
()
,

versum omnipotentis Patris et Filii et Spiritus Sancti, virginis in honorem glorinsEe et intemeratae Mariaeet magnifici confes.>oris Nicolai, in ma-

donaf;

nus domini

M. c. X. viiii

(:)

inseremus (). Anno Domini ^beatae memoriaeNorbertusdearchiepisco-

fratrum (20) Godefridi scolastici et de Gracia-Dei, seque et omnia sua libera contradidit voluntate. Marquardus etiam capella-

cimus tertius Magdeburg-ensis h, pus (8) venit praemonstratum, et habitum hominem quem (y) non ab homine neque per confirmatum, accepit, apostolicis sanctiouibus
fratribus
;

quoque et notarius ipsius, Swikerus (ii) abdapifer, et alii milites quinque, saeculum habidicantes, cum ipso sanctas professionis
nus

tum induerunt. Quoram pater

in Christo

jam

observandum
quo
et

tradidit, sicut in

ejus-

dem
sui

professionis ecclesiis

uniformiter custosede
,

a veneradictus (ii) Godefridus ipso tempore archiepiscopo bili (j Adelberone, Trevirorum etapostolicaeSedisinTeutonico regno legato,
in generali

ditur.

In

ipse

iu

pontificatus

irreprehensibiliter

vivens

anno

gratiae

M c.xxx (10) i certus de corona justicise, cursum vitEB suse feliciter consummavit, et debeatae bito cum honore sepultus, in ecclesia Nunc ad Marise Magdeburgi (11) requiescit k.
coepta redeamus.

solemniter est ordinaDei super lus (14) w. Felix dies, qui et angelis conversis peccatoribus gaudium, ethominibus

synodo

de

contemptu
!

mundi tam
inquam,

imit&bile inxexit
et

exemplum
donatus
tor

Felix,

multa

felicitate

ille

dies, qui toties illucescit, quocies

Prsetatus

Otto, quia ditissi-

ipsorum exemplo desideriis caelestibus peccaignescit,

mus

erat

ecclesiam beati Victoris martyris

dum

foris claret in

de legioue ThebBeorum, quam super Salam fluvium construxerat, tantis dotibus ampliavit ut tam pro larga earum rerum quae fratrum de-

unctio Sancti Spiritus docet in corde.


i,

opere, quod " Nisi

conversi fueritis, ait Salvator, et efficiamini


sicut parvuli,

" "

non

intrabitis in

regnum

cffi-

bentur usibus copia,


nitate graciosa,
l

quam etiam

pro loci amffi-

lorum.

"

Non

statura parvulos sed humili-

to pcrgil, et
tatii

bene

affi-

citur ul
gifet

efpa-

coloniam

ipsam ecclesiam digue dixeris Graciam-Dei appellari l. 11 Auditis hujusmodi comes de Ottone rumoribus, quasi divino quodam oraculo com* monitus, ad ipsum sine mora profectus, ho(i)

tate

requirit, quibus regnum caelornm Dei Filius in nostra natura parvuluset humilis repromisit.

13 Paratur
comitissse
ad.
(juc

primo omnium dominae Gudse in sinistro 'montis latere mansio

ren. Gxidajfixia rrm;iiw"'


inc/usfl.

Conlra

al.

(2)

Haic mulatio dcxtcrn EiceUi


(4)
[7]

vere B(.

_
(fi)

(j)

Quaiido 3.

D. p

B(.

(=.1 ImhcavimusS.
(8)

B.
Br.
(20)

(16}

Mortalis 3.
(18)

Inscrimus 3.

VHl

K.

Eiiiscopus

BL

Odorcm

(9)

Qualcm

gensis 3.

K. (10) QuartoadBI. sentoBr. (11( Magdebur- U) Sui od 3. - {\i) Aole 3. ^14) Cum

(3S]

Om. Br. - {21J DomiDoad. 3.

Eodem lcmpore 3. - (i7)Qucm2. (IB) Gupda BL K. Scliwjkerus bl (22) Domiuus Br.


(ifl)

B(i. K'. 1,

(34]

OrJinatur

3.

specialis.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBKIS.

757
(si)

specialis, ubi

mutato habitu clausa eemper,


,

Arinstein spiritualia

jura tenebit, et synodo

nusquam progrediens
tate ante habitas

strictoris

cibi

parci-

dam

(i)

numerosa quonfercula redimebat. Per feuestram modelicias et


officia,

dicam o divina frequenter auscultabat


psalmis et
orationibus
intenta.
nativitatis suae feliciter evoluta,

Sicque rota
xxi kal
sep-

tembris migravit a sseculo, et ante altare beati Nicolai p in sanctuario basilicae venerabiliter
est sepulta.

lim lUU
steinio,

Arnpar-

Habebat comes jus patronatus in lxxu ecclesiis q, quae omnes ad ecclesiam beatse
MargaretiB
filiali

visum fuerit, prseNullus advocatus ssecularisve persona juris aliquid obtinebit; sed quicunque Treverensis ecclesise erit archiepiscopus, perpetua tuitioue ab injuriosorum molestia pro salute animse (55) defensabit. In prsedicto autem archiepiscopatu quicquid rerum mobilium ad usus fratrum de loco ad locum iransferri contigerit, ab omni vectigalis exactione et omni erunt libera (3*) pensiene u.

quando

voluerit, et sicut ipsi

AUCTOBK. tT VIDKTU, LUWAIIOO.

sidebit.

timintercontirihuit.
* 'I

^"j

jure spectabant. Erat etiam () juri.<dictione / Bobardia, Wesela,


(i)

annotata.
a

De hoc

Villa sancti Goaris, Log-instein

utrumque,

prasvio,

num.

casiro dicium est in a9 et seqq.


illo

Commeniario

Confluentia et "aliae plures villsB Benenses, et tota provincia quae dicitur Einriche s. Quae omnia velut (*) stercora reputans, meliorem in

in

substantiam prseeleg-it. Comiciam suam quam dominis de Ysenburg (s) resignavit ipsis dominis de Nassaweu et de Catzenellenbog-en () postea vendiderunt t. Haec sunt autem allodia quaa Deo servientium fratrum Bubenheim quod est in usibus assig-navit pago Wormaciensi cum ecclesia, decimis et hocoelo
, :

tempore hsec facta; ut 50, ecc Jacobo de Vitriaco declaravimus, c Notissima S. Ambrosii verba.

b Vulgaria erant

Commentario pr^vio, num.

De

Ottone

illo

vide

Commeniarium

pree-

vium, num.
e Graiige

48.

Dei fundationis historiam deliba- E


prasvio,

tam vide in Commentario


fKegula
esi lex

num.

48.

B.

Augustini

et ecclesiae primitivae

minibus, ceterisque

(-i)

reditibus ejus,

cum om-

nimoda

In villa Wizzen (s) trans Rhenum trig-inta mansos. In villa Hattinhusen (a) octo mansos. In Weltrod (lo) quaet integra libertate

tuor mansos. "Villam Gozmerod (n) cum omni jure, et curiam Keberlo (12). In Bruniubach (13)

unum mansum. Curtim Holdenruke (u) cum omni jure. Salseid (ts) etiam cum omni
decima.
mis.

de observanda vita communi et de vivendo sine proprio;quum per Regulam AquiS' granensem seu sanctorum Patrum omne proprium non excluderetur. Cfr de his Amortus in libris suis de vita canonica, ubi multus est de renuntiantibus et non renuntiantibus; quorum primi solum habebantur vivere secundum Regulam S. Augustini et
primitivse ecclesise.

In Singovin [iq) et Breme vineas, agros et silvas


In

tres mansos.

Neve
deci-

cum

Campe curiam
et

et vineas.

Loginstein

curiam

Ecclesiam sanctse Margaretae. PrEeterea curtim (is) Selebach (19) et ecclesiam Kirchtorph (-20), cum omni juri et
vineas
(n).

g Passim (1) iraditur S. Norberius primum Prgemonstraium venisse anno II20; sed videiur error esse et servandus annus 1119, qui hic scriptus est. Ui enim in ejus Vita (2) et
apud Bermannum monachum
(3)

legiiur, sia-

integritate,

cum hominibus

scilicet

(-21)

et de-

cimis universis. bero Treverensis archiepiscopus et apostolicae sedis legatus comiti et fratribus de (42) Arinstein pro salute auimae
suae et

Quie venerabilis dominus Al-

timferepost concilium Remense, a die i9 ad 30 ociobris annilll9 habiium, a Bartholomseo Laudunensi episcopo per suam dioscesim duciusest,et quidem ante hiemem Prgemonstra'

ium pet^eyiii.
h Vocabuium habitus, quod bis hoc loco occurrit (formamque et habitumdominiNorberti; .. habitum, quem non ab homine neque per

suorum succes-

sorum perpetua donatione contradidit (as) et privilegiis confirmavit. Ecclesiam quoque in


Oberen Diffenbach in Eiriche radus [25) de Merinberg (aa)
mengardis,
1

(24),

quem
et

HartIr-

hominem

SiCcepit),

jampridemdivorsum

intel-

et

uxor ejus

consensu liberorum
,

heredum

suorum
stein ob
vit,

(21)

ecclesise

beati Nicolai in Arin-

coniendeniibus hinc delecium monsirari vestem candidam, qua utantur Prsemonsiratenses, S. Norberto Cc-elitus indiest; aliis (4)

spem

vitae aeternsE

perpetuo delegavillae

catam fuisse

aliis

con/m habitum

corporis

cum hominibus

et tota

decima

et

appendiciis omnibus tam


pratis,

iu agris,

quam

in

totam eciamdecimam in Bettendorf (23), et mediam partem decimae in Schura, et foreet silvam stem quse dicitur Kamerforst (40} dicitur Brustingesbach (30) praeter totam quae
,

interpretantibus, sed mentis qu3e posterior (h) senieniia, licet decessori meo erudiiissimo mauifesta visa sii, mihi [ut candide loquar]

octoarbores. Quae omnia in privilegiis ecclesisB plenus exprimuntur.


15 In prEefatus autem ecclesiis, beatte sciliKirchtorf, Diffenbach, nulla ^'^fiVldZl cet Margaret, ecclesiastica persona, sed solus abbas de (31) ("hexeimu^'
Archiepigco-

probari nonpoiesi. Quid enim hoc sibi vult : Secundum... formamethabitum wen^i^domini Norberti? Ei hxc alia Habitum jneniis nou ab homine, neque perhominem accepii? Pr^terea
:

pw

Treviren-

formae ei habiin rebus monasticis vocabulis inesi. Sic in Capitus ceriissima significaiio Aquisgranensi iulari Caroli Magni primo seu clerici qui se fingunt habitu corrigi jubeniur

laicii
(1)

0..

Bl.
nrf.

(s)

enim Br.

{3)

Logenstein
{)

B/.

(i:}

in

L.

c.

e.

v.

J.
(so)

C.

c.

e.

v.

a'

A'.
\i-^)

(i)

Curiam
)

(4)Quxilam
(1)

B".

(s)

Iseoburg B'.

Cboigcn Bo.

hauiPn

(8) Wiuen Cerlisque B/. Bo, 2. Cunciis Br. Bi. Br. HaUinhussen, 2. Bo B. IlaUin(3) Nauenhausen (II) tiosmerodB(. Ges^io) WellroidB. B'. 2

K. Bo. Bi. 2.

Br. () Selbach B'. licel Br. Facuhalibus


(n) Ayenrichc, Bl.

Kirchlorff

2 Bo.

(21

V.de-

3.

\n)

In BJ.

Tradidii 3.

- ()
(30)
(33)

o.

merod

Bw. 2.
B/.

(12)

K.eberlocBi.
i:.

- (n) Brunbach

Bi.-(u)
Bo.

(aelMermberc {2'}) Kamforst

3.

3.

Harlardus Bf. Bcrlraodus 5. (r) Suarum B/. - [28) BaUcndorpffS, Bruslenbach


SujEoti.Br.
B(-

(3i)

lo

B/.

Holdericke

Boldcnricke
(je)

Bo. 2.

(is)

Saclscheidt B(.
2,

(32,Spirilua!ia Bi.

(3i)

Liberrima 3.

SaUcheid 2 Bo K.
(1)

Gingoben B(. Singoben


1'

K.
D. 862.

Ilugo,

AnualesPiaemonslralcnscs, t^'
p.

'^'''_

*',^^^"
Ib.d.,

(4)

Van Hcrdegom, Diva Virgo


tom.
I

Catidida. p. U3
p.

SSVtom^Junii,

33.

(2) Ib.d., p.

8o2.

(3)

SS., (3) Papebrochius, Acta

Junn,

86

1-

AVCTOBE.
i.rwAM'-

vel

nomine monBcnos

"- -

.^.^^^^

^^" :::;, , addise.veste.n mutaverint; i"'"'i''"i. _, rr tionequarla[^\ exef ,, valcri serermidcnibus P^P'''^*'""

sml-, sed

'9reg^^;--r^^, comitalum effinEmricne co nisiQuod cxpago _^^^^^^j ^^^


xeittJroi " , ^i^i "Ar' ggu Arnsteimanx iVaa oom<
.

ad

S.

Bonifac^um Donifac.um

^"'^, J,' ,,ernnt -^^^^^"^,, ^l^psen.nt et

^,-

^^^^^^^^ .pm f VJj;;,:;^ xTgu^-arfmorfum ^^^^^


"'" ^'
j7to)i
ri

demum
larium

''P"^"';^"""^," ,.(,^ Simxliier locts (4).

f
_

t-M^i^us .s^, ^^ ^^^^^^^,^^ ^.

^,^, ^,^

* 1 '""
,

^J Ouod

uZboldum de Tsenburg comitatum ^'"^ diplomate anni 115S, . occupaw-;. < ex ~y,nniffl<itissima!/es"ssi pHidil Hontheimtus (8), duorum liberorum homi-

per

(Nassauwa) situm est. nno id m c quo .dem castrum Tsenburch, qui

tdicio parium suorum

in ipso comitatu,

<iaiorifutssemdtc^^^^^^

,.,,,

tunc tempon
'

e^-

Tr/m7 lZsN:Zr%^uum,rimumPr^on^^^^^^^

uamA/an> iaurfunensu.

J^

^^,, ,,,,

tZ
fa ^

venit, visionem,

guam

tpsesanctt<s hts
.-

detncepsvv dlceps verbis

ZoZ

hnc narraverit (6) V,d. en.m al^,^8^ muUitndmem et candeargenteas, orum, m,ces

/eon/^nnaniur. Extra controt''.'''"'" J"'' scriHt Kremerus ditioxv p^ZTLburgensem. qu^ ad seeculum nem ,;at. prtus de comttatu ^^ E nes ^f^.'''!'2\f,,icse-similiter ditionem Run-'-'"/.^ /m.n partibus aliquot,

IZlCefam

eJ
'

pr^signabantur stUuti sodales

m clnmenntium;

"qu tburibulagestBntium,enn,demque qutbtcs -ttque novttn^


Quod autem
Virginem Mariamnde-

Jf;^;;^'^ Sacc~<, a ZsWesterburg et Schamburg rtesW^'^''^

tZnt sanctissimam

\senburgmses. detentsse a^ ______ ^^^^.^^^

n.cnonrftaoB. Ludov.co Censet ttaque

Instrandavesteparlemhabutsscsancttfun
tradttto ese. jZris.rtatevidetur recentior uttn Tlnnomi mortuus est S. Norbertus

kZ usB. ^ sZmRemboldo
ZrZnsem ToZatum

^ Ludovicumc.ss.ssc
I;

comiatum comitatum Ltm-

quem

divistsse dtttonem

Gerlacus suamintertresfilios, itaut

Blanpiniana editione legttur; corrextsse, non auniusbiographi errorem codtces secutos esse '"'"" "'"" tem mss Ai-nsteinianos
^^^"^' videtur.
n<T anad an -i nequievu ,. ,t k Requievit Ferdinandi II im\m, ....^...tn^riinteFerdinandilltm' num ,.L quo auctoritate delatum est. Curus je^

sed ipse Blanpt-

. . Magdeburgi juuyw.^i' y-

.n.. usque
-

tractum acceperit, immo Arn.Unua. in Einriche Schaumbur num et Sigefridus Runkeltam, circum^acente vf viint westeroury cum ^w..^..v fjum et Westerburg Remboldum II partem suam cinia- et demwn ^^^'^'^;^^^ etCatzeneet CatzeneZ^disse cominoui. de Nassau vendidisse comitibus _^_,.,^,^ nf^ cornUa^^umde ab hoctempore

Remboldus II

Zm

peratoris

Pragam

historiam, singulari rerum decessores nostrt tinctam, ediderunt post S. Norberti Vitam.
b junii
1

victsstudtnedts^

lenbogen; atque Einriche, immo

pagum, qux ante impern

addiem

fodL

Hanc fundationem aliquantum Commentario prcvvio, nim. 50.

explicm %n

factum esse feodurnemom^ examznart nohm quum palatini: sed h^c spectent. minus ad B Ludovici gesta
esset,

Tomneshucusque

recensitas donat^ones
k V

Bibliotheca

non

est

librorum congeries,
Testamenti; ut innu.^--->
_

prsevio, explicuimus in Commentario

uori sed libri novi

t^etc/ *^ et veteris

Cangius %n meris exemplis demonstravit i.iurc v^,^..... V liiDUomeca. Libri vero ecclesario latino Vo Bibliotheca. sunt ubri choraies seu iiturgtci;
(xlos-

CAPUT

lll.
r\

^^
F

siastici

qelenchumdabit
vio,num.
5".

Zaccaria^n

Btbl^o-

TTundationes in Munster-Ureisen,

theca sua titurgica. n Hxc explicata vide in

g^^^j^^^^j^^ Enkenbach,
pras-

Gum-

Commentario

hac eremitorium templo fuisseappositum. De pr^vium, disciplina vide Commentarium

Hinc

patet venerabilis

Gud% clusam

seu

mersheira et Beselich. Arnstein. catio monasterii in

MM0^2^^

num.

55.

cultus a medto swcuto p S. Nicolaus, cujus patronus prxcipuus in Occidente invaluerat , altare prxcipuum desierat- adeoque videtur etiam indicatur verbis s&noiu&'

charitate sedulu ^^^ ^^rf;, ffregis dominici officiosa in reditu pa- ,.,rexcubabat. creditum sibi talentum familias duplicato cum fenore

super custodia ^-renerabiUs pater Godefridus

tris

contendena
stus
est,

quod cnn hinc in fundamento,

r^cn^ 0^^'
su-

gnari: quod
rio basilicye.

nErantpleneque^dicul^, spars^e perpagum Einriche, non autemjust^ parochi^


r
lis,

H^c

jurisdicUo erat advocatia provincia-

argrentum. lapidesque in structura perffidificans (") preiiosos, inde () domus et atni muterialisaedificii .n^..o...^ muieriau. -*um.u in-ressum """ietas erigeamplificans, excelsos lempU P^^'^^^^ %. bat. Erat enim consiho P^^^^^^J' J^^^iiiaurura,

qu^proximeaccedebat ad auctoritatem pr^sentium gubernatorum,qui regis aut imperatorisnomineprovinciis prwsunt.Dehoc


(i)

nuus, doctrma dulc.fluus


tatis ct

abslinencijE.

"^'^^f sicut a ^^"^^"'P^'

^^^"^^^ig
^g.

peiveni ipsius veraci ad nos relatione


venil vcraci*Mma 3

iEdificans

Dt.

(a)

Maxim d 3

(3)

A.

li.

r.

de-

tom I. col.239. Ci>. Lxxv, ap, BbIui'', Cai>ilu1ari, (3)Cai>. Lxxvin, ihid.. ,.i:cxxxvni,ibul..col U598 (2) C:ui. Balii/c, Cuiiitulaiia, lom. I, rol. 843. (4) Cfr.
{\]

89. lenr, Anccdoln. .om. III, col.


,,

1^.)

Ar.a
I,

SS" lom
v .)3*
67.
cl

Jmiii,

8(i3

_(7)0rigiiicsNi.ssav.c:E. lom.

scn.

col

t211

loin. I, p (8) Hil. dii.lomaticaTicviicii!.iN,

11211, l-i!i9i

tom.

II.

3, 37, IIU

seq

211

elc.

()

Mai-

"Dum

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS, A

759
(21]

Pum

hac perfeclionis specula staret immotus, oontigit Fridericum ducem Suevia;, patrem Friderici Romanorum postea imperatoris, secusecclesiam. quse Munstre (i) dicitur, jnxta rivulum Primma cum suis quodam tempore transire. In cujus comitatu comes etiam erat
in

vero, habita ipsorum

circa

Deum

reverentia

non abusus, ibidem super Selsam rivulum (2*) in honorem Dei genitricis et beati Johannis evangelistae oratorium construxit sanctimonialibus adunatis, Locum autem eundem ab

m riDKTim,
LUWAnDO

omni advocato
chiae

SEeculari

et

omni jure paro-

Lodewicus,-quia consanguineus ipsius ducis (2) prsefntus et amicissimus existebat. Intuensque dux locum, qui secuudo jam, et sanctimonialibus et viris canonicis videlicet regularibus,

de (as) Oternheim, praeter decimam quam dominis Metensibus (2*) solvere tenetur, qui hoc opusculum legerit, sciat penitus emanci*

ad divinum servitium (3) omni penitus exciderat disciplina,


venatici in sanctuario
et
//

deputatus
ita

ab (<), ut canes

ecclesiae discurrerent,
:

secundum prophetam dicentem " Propter montem Syon quia disperiit, vulpes, hoc
"

patum. lp$i Arn$(ei' lOPervebat interim in aidificio domus Do- niani eanonici mini quotidianis exercitiis et laboribus fra- summo labore trum de Arinstein socialis ac beata communio xdificant et in opere manuum rf, quod omnes generali- suitm monafferium. Uor ter et singuli specialiter promovebant, qualis
esset mentalis

est dolosi,

ambulaverunt

(5)

in

eo,

ex

in-

concordiae disciplina facillime

primi prrj>0~ siti seti abbati$.

zelo timo cordis commotus est, et amoris Dei comiti et converso locum succensus dilecto

poterat coujectari.

NuUus

ibi

torpebat otio,
,

nullus

eundem cum omnium

bouorum

proprietate

contestans, contradidit, deprecans pariter et spem cffilestium praemiorum (e) ut ibidem ob monasticffi religionis observantiam ordinaret.

laborem fingebat in praecepto quia finis praecepti charitatis mutuse vinculo cohaerebat. Vere humiliatum est in laboribua cor eorum (2.-;), quibus quotidianum martirium et
humilitas

mentis

et

Quem
B

gratanter et cum omni alacritate suscipiens, habito fratrum suorum consilio, conversex canonicos de Gracia-Dei probatse
ille

frequenti sufferentia
areis insistebant

paupertatis.
alii

carnis afflictio fuit in franAlii

gendis muris castreosibus,


,

oomplanaudis

alii

trabes et aedificiorum

sationis elegit, adjunctis aliis personis idoncis, ad hoc opus pater Godefridus assignavit,

quos
tis,

prJEficienti

eis

Marquardum, capellanum comi-

ligna ducebant, alii rupis eminentiam praecidebant (*), cujus (ut fertur [n)] altitudo adaequabat quod (as) nunc est monasterii summitatem. Quis excogitare suflacit tot servorum Dei labores? Quis aestimare sudores? Novit
solus retributor praemiorum, qui remuneravit

jam de valle plorationis ascenderat (i), profectibns (s) et in domo domini virtutum inuitens, cantica graduum mentis jubilo perqui
fionabat.

Hic anno gratise m.cxl.v, (9) fratribus delegatis (lo) mouasterium cura nit ad vineam Domini Sabaoth excolendam a,
Qualis autem in Christo vite (11), quamque fructuosus palmes extiterit, et qualiter in (12) diebus suis et

ve-

plurimos ipsorum, quibus amodo jam dixit (is) spiritus, ut requiescant a laboribus suis. Eo tempore vivse memoriae pater Godefridus anno duodecimo, quo super Domiui familiam fuerat
ordinatus, ingravescente carnis molestia, lui idus octobris in itinere Praemonstratensi feliciter obiite. sepultusque apudWadegozin^r.)/*.

Domini familise, diffibulet, ne materiam nostram varius sermo


sibi vixerit et

successorum ipsius efferendum laudibus

relin-

quamus
fundal jmrlhcnont$ in Ucth'

[13).

lentrodeetlinkenbach,

Subsequenti tempore memorandus coseounmes, qui totus jam vivebat in Christo, oblitus (li), in dum' apostolum qu retro sunt munera anteriora se divins repromissionis et sanctimoniaper virtutum gradus extendit, Steden prius apud Bethlentrode, tunc
17
les

Cujus ossa postmodum in ecclesiam sujim ',31) honorifice delata, ante altare beatorum apostolorum Petri et Pauli debito cum honore sunt
posita g.

20 Post cujus transitum ad praelationis ofllcium successit Eustachius, et ipse vir virtutis
et gracise singularis, ut

Prxpostto EustacliiOf

pro-

cnrnt^. Ludovicus funda-

merito

(si)

ipsi et

dominici

(53)

crederetur

(54) ovilis,
(3r>)

et rei

cura guber-

tionem

et

U
i

quae

erant nobicommorantes, in quarum coUegio servitio Domim lium militum filiffi de Einriche, C pcr exemplum domicffi Gudae comitissse manMaris transtulit, de cipatse, in Vallem sanctae coenobium dominarum quibus postmodum (15)
iiem parlheno-

natio temporalis. Hujus

temporibus quidam

bertatem pmr-

sacerdos nomiue Godefridns ecclesiam , quae Besleich (50) nuncupatur, quam in parochia

thcnomif
Besetich.

Diet-Kirchen consensu domini Alexandri Treverensis archidiaconi construxerat,

cum om-

nem
lem:

GiiHt-

mer$heii)\cn-

trausplantavit quod Einkenbach dicitur (10) dierum istorum, quia di18 Post circulum in bonum, ligentibus Deum omnia cooperantur apud Oternheim (n) in Moguntina dioecesi ministerialis beati Stephani Meb,

nibus

attinentiis

ctuum

infra

(37]

animalium scilicet et frucuriam constitutis, fratubus

seternae, de Arinstein contulit ob spem salutis missarum solempnia ut iidera fratres ibidem conveutum perpetuo procurarent. Qui etiam

quidam
tensis

(u)

domos, agros et prata in laudem Dei pro villa Gummirscheim (w) suorum ssepius dicto remissione peccatorum eo quod comiti votis liberalibus obtulerunt, ipsos ad allodium suum Buapud
(19)

ecclesiae c

primicias sanctimonialium ilico dirigentes dedicarunt bonorum operum Domino sabaoth loci domini de ex proventu. Erant ejusdem tunc temporis advocati; Catzenellenbogen (33) Christi ipsam advocatiam pro amore Jhesu
,

sed

frequenter benheim transitum

faciens,

fama

celebns et
Ipse

conversatione

dignissimus

haberetur.

ejus cum omni jure tota et intemeratffi matris raanus fratrum praedictoliter abdicantes, in
bene^olenlia
ftd

_
lil

5. (0 BIunMcr Br. (U Dcput8tr K.

(8)

(=)

Erol ad Br.

(3)

Omcium Br
(]

- U)
Ad

Ambularunl
Bo. K-

B/. K.

Boonrum
3.

Bf

_
(9)

_
(1)

(1)

Om.
Br.

B/.

(ic)

K. Et gradibus aJ. Br. Profcctionibus


ud.

Br

_ (38)

(^3)
(sc)

In

Bi.

-(^S) Snlsam nuvialum laudem Domini non 3. Nosirum [u) Moguntinensibu 5. - (")

Pra^cindcbant Br.

(2i)

Fertur Br.

C^s)

^nvt 3;
arf,

111

(10)

(>)

Vnis Br.

_
_

\p) Dcdil K.

(30)

Wadcgodiam 3

(^t)

Arnstcm

B!.

Om B/.Pnstoa

(13)

(1G1

0:11
r..

Br

Relinquimus B/. dO Oblivisce.is B/. Enkenbnch. B/ Nubrcnbach Br. D

Tuio

3.

(3')

Domini
3.

BL- (3*) Concr. 3 Inlra Br.

(") His. K.

(jBeselich B/.

(3^)

(3,

Caxenolenbo-

Bo. Br. 2, 3.

(is,

Quod Br

C^)

Mogun-

gen Bt.

lincn.i

(801

Gommerschcim.

3.

(t>)

Cura nd. 2, Bo

Octobris Tormis

XL

100

rum

,: , ;

CONF. . TTTnnVirt ^RNSTEINII,


AVCTOREt
13T

NON PONr.
quando
forte cujuslicet
^^,

VIBKTliR,

LUWAMiU.

rum et om^ium

conversi comitis
infra
(,)

(.)

cum >^^"
""'"'

l.b curiam existent.um


(.).

^^^ tate

^/ , etiam si m

opens
.

p^rpetua tradiderunt

Quem

"^J^^^ P'^^/?^^ eo ' " sedis legatus, sub t".'f et apostolic ^P'' successorum suorumque (.) arjam dicto Alexanaro ffracia defensandum, pemtus resijus suum in ea (o)
tempore
{.)

Trevirorum

"^^

Mem
y

^^^^^^,^^^

.^^^^

^,
tradtt

Pamona.<er.orum rfos awc<a ^,, (fi), guanrfa prmstent cor^^ 'iam spiritualia opera optima verumtamen poralibus ratio utique paulatim ces^^^^ laborem manuum ^
corporali successrsse
: ;

chidiacono et gnante. Et ad mnjorem

(,)

P"?^'";"' ^

statutum est et P"^''&''^ hujus tirmitatem


rensis
ecclesiffi

'.^^^inel

^^^^^ ^^ ^^^^ ^^^^^ ^^ sacros atque ipsum presbyteratum


^^^^.^.

dena archiepiscopo aureum

rium

Confluentm^ monetaj annuatim persolvere te. denarios argeuteos,


vel

duodecim

^^ sunt et in promoti ,< ,< i dies promoverentur ad curam paaliauando non qux sine singulari literarum rochialem studio fieri non poiuere. ,,,, ^ , . redibat anno 1151 Godefrte Prxmonstrato
:
.

fierent rariores fierenl

qm

neatur A.

ANNOTATA.
fundaiionem in a Explicuimus hanc seqq. mentario preevio num. 64 et

Com-

generali dus abbas, ubi capitulo Norbertus Quum morte prxoccupatus est. S. Hugonem sibi Prasmonenim, statim ubi B. substituerat, irrefragabiliter observan
straii
ecclesiis, quae vel in prseceperat ut ex omnibus obitum institutionis acregulae vita sua vel post norraam sequerentur, singuli abbates ac
suffi

interfuerat,

exphcutmus b Hanc quoque fundationem num 67 et seqq. in Commentario prxvio plurimum illustratur mec Tolus hic locus moriis, qum in Itinere,

prsepositi singulis annis in

festo S.

Dionysii

quodanno 1764 aca[\].

leguntur demici Palatini institueruni,

erat, janm, quw Palatini juris

Tum scilicetOdemhemiumprxfectur^Mceoppxdulum,

Praemonstratensem eccleseu die 9 octobris ad ^ caput ordinis, conveni. siam, quasi ad fontem et simulque congregati capitulum generale
rent,

in

munitum, censebaiur; castro imperiali olim jacet ('2). In nunc in Magno ducatu Hassix swculo iii parochiali hujus loci S Rufi,

mde

servabantur: episcopi Meie^isis, ossaantehac


rii

loco celebrareut (7). WadVadegotia, inquit Blanpinius vutgo f ordinis Priemoncelebris et potens aassen Saravi fluvii ripas , stratensis abbatia. ad Trevirensi. Tundata est a Gi-

eodem
,

iemporihus Lothaconscio Drogoneprsesule, transimperatoris ei Ludovici regis huc

in archidioecesi Priderici relicta sela,

Flandrorum regiones occupabant, Brugas superiori, licet devecia; et quidem sasculo


Protestanplane Odetmhemii dominareniur supererat lapis cum tes, ad murum chori Metensi imagine sancii episcopi. Nexum cum pr^ter hunc B. Ludovici probant
ecclesia

lata

sed bello Iricennali,

dum Hispam

has

anno 1135. Una [SarLouis.) Ejus ab impio gubernio Gallico


scripsit ven. vir J.

comitis Saraepontis, hora distat a Saravo-Ludovici historiam, donec anno 1790

suppressa

est

Marx

(8).

g Ejus epitaphium dedit

Hugo (9) quod


;

et

reperi in adversariis nostri concepium verbis Aspice


flos

Gamansn,
.

hts

ubi

sit,

flos

quem Saxonia

misit
fridus.

Vitx locum

literae

Wernheri de Bolanden,

Nou homo.

Godesed sidus. pater hic pausat


vitse,

qui capiiulo ejus majorijus

suum

in ecclesia

Odernhemiensi,pr3esentePhilippo rege, anno 120 resignavit (3). De fatis autem monasterii

Quem

tuba nectareas

claustralis idese

habenis Annis bis senis templi prsefecit

Gundershemiensis vide Commentarium prasviuni,

num.

72 et seqq.

d Initio Commentarii prsevii locum Jacobi tunc de Vitriaco eoccitavimus, quo constat manualem in multo honore temporis laborem PrsemonstratenC et usu fuisse inter canonicos Bariholomeeus,episcopus Lauses. Et quidem dunensis ei abbaiise Prsemonstratensis fundator, in

Amen. Requiescat. fundationem in Beselich seu Besh Qux ad Commentaselich pertinent, explicuimus in
rio pr^vio,

num.

75 et seqq.

Pauca addamde

dipiomaie, daio anno 1125, testis est

denariis aureo et Imprimts - p qui hic ad finem memorantur. aurum duoquet ex hoc loco s^cuio xii adulto quam argentum decies pretiosius fuisse quum nunc deciesquinquies pretiosius sit
dein,

argenteo Conflueniims,

institutum esse, qui iu elericali habitu secundum regulam S Augustini Domino famulantes, eremiticam vitam ducerent et de

novum ordinem

quum

pendat vetus libro Confiuentina


466,3,

grammaiibus
tibus 233,15;

adeoque marca gramma;

labore

manuum sibi necessaria providerent urainario adeoque adeoque, quum in primario Ordinario

(4)

seu

ConsuetudinarioB.Hugonis,primiPr^mon^ straiensis prxposiH, prxceptum essei ut omnibus diebus per annum du% missae in conventu celebrareniur, excepti sunt tres dies ante Pascha, quando sola missa post nonam cantare-

in illis parttbus hinc fit ut singult 256 denarios coniineat grammate aena/t* Confluentini /^t*^^ denarii (^u/tt;t** paulo minus ^ seu 0,91. Duodecim penderent ^f^J^^* gra narii argeniei Confluentim pendebani francc ianiundem quantum

marca autem

matibus 10.92, satduo et ceniesimse 18 sed potentia sextes tem major erat quam nunc.
.-

(i) (*)

Lu.lovici ad. Bt.

(2)

Inlra

HL

I,

(i)
[f-]

Conliad.

3.

-II,

{-')

Ac

Bf.

Tunc

icmporis 3.

(} Que om. K.

Ue
2fi

ad. Br.

(1)
(2)

Acla nradcmis Palalinie. 33.

tom.

pan

rl 26.
l.

pag.

Wagncr, Beschrcibung
It

Heintie6scn, pK

tom.

pag

^9.

des Grosslieizngiliuins Hcs^cn


(3)

230

(S)"lbi<i.

pa^. 895.

(4) Kyt

Uudenus, Codex diplomaiicus, Le Paigc, Bibliulh. PrxmonslrBt.

(8) paK- 2S1 ei 232 stifls Tricr. part, II, t(.m. II. I7fi et
(7) Ibid.

- ((i)lbid pa^ 231 cl 232. Gcschicbte des Erz.

seqq.

(9)

Annales

Praemonstrutenses, lom.

I,

col. 203.

CAPUT

IV.

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


militatis signifer et prsevius antecedens,

761

quia
tT
VIIISTli.

ut ait

quidam

tUWANDO.

CAPUT
Virtutes

IV.
et vita quis

Componitur orbis
Begis ad exemplum melius quam verbo docetur (o). Quid de charitate, quid de ipsius compassione dicturus sum, qui totus semper misericordise
visceribus affluebat
?

B.

Ludovici, raors et
exsequiae.

Ibat sffipius in glaciali


(ai)

Hferita B-

Lu-

dotici, ul comitii, ' /""H-

datorit,

i*'

converti;

(i) materia tota sumsit inicium (5), revertamur, quod lectori de conversatione ipsius et transitu spopondimus exolventes. Audisti, lector, in superioribus, si non excidit a memorio (3), de progenitoribus viri, de ingressu pauca pariter et progressu. Audi nunc et mirare nobiscum, ut miremur ea saltem quse Qon possumus imitari.

Sed jam nunc ad ipsum, pro quo

frigore pelliciis nudatus ac tunicis

a, qui-

bus calefacta sunt algentiamembra viduarum. Testantur haec () voces pauperum, qu8e ad
aures Incircumscripti saepius (m) pervenerunt,

quibus et victum ssepe latenter et amictum per humeros furtive dimisit b non inferior in (m) hac virtute () Martino, qui dimidiam clamidem, cum iste totum frequenter dederit
:

Nondum enim
ctis
(4)

tornatiles,

nondum

plenasiacin-

indumentum.
24-

manus habemus, ut sint ad eleemosinam porrectse (5) cum lucis exemplo, et ad modum
torni
(e)

Hoc tempore c

felicis

memoriai Eusta

mors EMiarhii abbatii et


II.

chius abbas,
stris

promtissimae

{t)

ad opera quantumli-

annis in caDomini strenue militasset, solutus carnis

cum vigentinovem

Ludovici;

bet subtilia pro amore Domini facienda. Audi comitem, audi fundatorem, audi pariter etcon-

ergastulo, Deo,
tu8 vivunt
(ie),

versum. Miror
(g)

egfo in

unum hominem
convenisse.

tria haec

que

ipsi

apud quem mortuorum spiri(57] animam, successitRicolphus, cujus multa in procuratione


reddidit

adjectiva

nomina

Certe,

domus Dei inveniuntur

insiguia

probitatis.
et conver-

juxta tialomonem,

funiculus triplei

difflcile

Hujus annosexto venerabilis comes


sus, sicut saepe solebat, per abbatia

rumpitur. Cum audieris comitem, non attende prosapiam, quia stulta mundi et ignobilia Deus elegit, sed mirare triumphalem (9) rerum

licentiam

ecclesias,

visitandi gracia circuibat.

quas fundaverat, et ipsarum praedia Et dum ad coenodevenisset,

temporalium contemptorem. 22 Contempsit enim nomen et genus, saeculi divitias et honores, ut nudus nudum Christum mundanarHm sequereturj quatenus poenas evaderet divitis contemptus et relifjio; purpurati, abnegavit post omnia, quod est dificillimum,
se

bium dominarum Gummersheim


discrimem,

viribus corporis destitutus, sensit mortis adesse

securusque de prsemio

cupiebat

dissolvi et esse
()

non plura
corpore
n

reliquit?

ipsum. Numquid pro Christo Eciam. Sed quid? In uxoris


(10).
//

ergo diebus febriens, ab abbate monasteriensi Burchardo, et praeposito de Flanheim Weremboldo, et praefati loci priore Godefrido d, mulChristo. Aliquantis

cum

moUe femur

Qui

reliquerit,

tisque qui confiuxerant

sacerdotibus,

sacra-

inquit Salvator,

inter caetera

uxorem

et filios,

centuplum
(li)

accipiet.

Jam centuplum hoc

in infinitum, quia surgit et crescit praemiorum. Hed fortassis dicet (ts) quod hoc non obesse poterat (is) ad aliquis salutem. Audiat quod evangelicus dixerit ex-

surgit

mentis (m) ecclesiasticis soUempniter (30) est imbutus.Ettotus caelestium flagrans desiderio, valedicens omnibus viii kal. novembris, laetantibus angelis, plenam felicibus meritis

infinitas
:

animam
eju

transmisit ad Christum.

25

Ad

cujus exequias tota


(si)

(31)

vicinia con- sotemne


'^*?"'*-

cusator
n

Uxorem

duxi, et ideo non

possum

venire,

Cum

rum, bonorum

audieris fundatorem, futuroconsidera provisorem, ubiChris-

quem noverant, non minus ab ipso apud Dominum precantes commendari, quam felicemstudentes Deo ipsi (33) spifluebat :flevere

tus assistens (u) pontifex semel in sancta per

proprium sanguinem introivit. Qui dormit sestate, mendicabit hyeme. Providit ergo in posterum (n), donec hodie cognominatur divini
cultus offlcium, providit iisdem cultoribus praesentis vitse subsidium. Providit ergo in poste-

ritum commendare (54). Conditus ergo {55) pro tempore duabus noctibus apud Gummersheim, tercia apud Everbach, quarta apud ecclesiam
Kirtorff, quinta

rum, quia
vit se

tot salutis suffi reliquit obsides,

quot

apud ecclesiam beatae Margaretae, patri spirituum multo precum aromate cum missarum soUempniis repropiciatus, sexto demum die, comitibus de Nassauwe (se)
de Catzenellenbogen, de Dithse et dominis de Ysenburg feretrum portantibus, apud ecclesiam suam Arinstein cum maximo deponitur
ejulatu
spiria et

patrimonii sui futuros habebit hseredes.

Funda-

ipsum, imo fecundavit sanctDe professionis studio. Fundavit alios virtutis (is) exemplo, ideoque supersedificari meruit in ecclesiae fun-

damento.
fjm /iumi/itui,

23

Cum

audieris conversum,

bonorum ope-

QaantEe ibi lacrimEe (37), quanta suquantus fuerit sexus utriusque concursus, longe facilius aestimabitur quam scrie.

carilnset

]iaupert(is:

sponso qui in cselis est, perhenni mente actu et habitu maluit applicari (n), non jam conformis huic sseculo, sed reformatus spiritu mentissuae. Con-

rum

intellige sectatorem.

Nam

betur.

Sepultus est autem ante altare beati

versus enim et

(is)

eflectus ut

(19)

parvulus,

ejusdem ecclesiffi patroni, in commemorationis omnium tidelium animarum anno gracia; m.c.lxxx.v., anno autem a fundatione dictae ecclesiae xl.vii., sub abbate
pontificis Nicolai,

die

elegit abjectus esse in


Per quem.

domo Dei
3.

per viam humemoria


5.

Ricolpho.
(19)

(1)

(a)

Exordium

()

Exiderit
(6)

At 8r.

3.

(m)

Docel3,
Bn.
(8)

A"

(S3)

(3i)T.

que
Itl.

Bl.

(2i)

(^3)

Hanc

(7j

(*)

Hyacinibis ht.
al.

(O)
()

Porrigere K. ~
diversa ad, 3,

Voiunlalis ad.

Tam

Tomi B/. (9) Trium(n) Surget


(i*)

charilalem

Hoc K.

Spirilus

Otn. Br.

phaiitcm 0.
B/. 3.

(lO)

Quanla non reliquil? ad.

3.


Bl.
s.

(25) S. (28)

ad. Br.

Requiescunl Br

(a^J

Tradidit Br.

Auicm br.
(st)
s. c.

(89)

CKJestibus elnd. Br.


(.la)

hr

(12)

Dicat 5

(i3)

Q- h

o.

n. p.

li/.

ERsi-

i.

Fcrc ad. Br.

(.u)

Flens K. Bo. 2.
A'.

(^b)

(lO)
(ss)

Om.
Q.
f.

stens

Uo. 3.

(is) Consliluens ex suis pvEscnlibus bonis 3.

D.

(16)

Viriutum

3.

(i7)

Computari

5.

(is)

EatBr.

(36)

Om. fl/. Nassawe BL

Ipsius

Do. 2.

Est

Br.

(37)

Quauta

lamentii 3.

26 Accipe

"

D
paginam quam
'l<^s"P'''.

tT

T,m.

'",": ,icium teste

statulis, ,iuis ordinis

qum Pagiwi

vaiU.

InuoventetcorrigantdecliariaieuH

"^^"^' '^^

'

nnam nelUceum

ununa, sca-

?;'r.:"rs."-si--;;

S':rp: i.-^^^^^^

albainduvtur...

..^

^^^

^estium con-

pU

penetrat .Wita poutificis Nicolai.

ma

t:::rX:^caa:iS.ertir.usinCor.r.en.

sl:'^rr'i;;^rtr^s
\ H<i d t Per hoc est id est hanc perfec(u). Ad tLo M^perfeclus qui nos mvitavU pot
;
;

'rBZi::^Ua%su.^pta,^^^^^^^^

erit

omnts

onem

et

coronam regni

morrm

Chr.stus Varnis inducat Jhesus

Dom.

nus noster.

Amen

f.

,,,

E'P"'"-

'

',Vv;j,,e. coDsiderat.

(.^)

T.n.o

prsevio, n. 83.
PrxmonstraleDsis, Lc Pmse. B.bUothcca
p. 218.

(l)

NON PONTT. ET GEEAKBO, COOTF. DE BB. ALBEKTO


PICENO MONACHIS SAXOFBRRATI IN

V. D- B.

COMMENTARIUS PR^VIUS.

descriptio. Saxoferratensis monasterii

B. Alberti, vers^ sententi^ de ^tate


JINKIS UCCCL IT MCCCLXTll

na^

varns Vitis B. Gerardi.

/^P*,,f
unusex

1n

saxoferratu

cuju.aca

I ^^''d^^^^Z^

Z.nsis, guorf

Martyrologio J^"^^'^"" Uartyrosimul appendix est )ussu Grego^Qmani, legituT hac die

totius ordinis

suhdieX^novemlris; S. ^^^^olaus, anno 1221 C^*^" F septem Minoritis, qui

'ii^semet Camaldulensium
:

,non<uurium
descrtbifur,

et virtutibusiUus ^g^^em doctrina, sapienlia Saxoterrati commemoratto travit, sequens

A?ncaaMaum occisi suntedequzbusf sub dre ^^octohr^ cLm fuit in opere nostro Saxoferrato.a^us de et prLterea B. Petrus mpan^_ anno 1230 Valent^o^ rn
Minorita.

confessoris, qui co lapdepositio beati Alberti in monasterio sam regularem discipliuam mirifice reparavit; eanctffiCrucis de Tripudio
in ecclesia

fest^v^tasjicen ^artyrio coronatus, et cujus XlHagitur d^e^septm. tia Benedicti papm e^rsJaf, parte ab oppido bris. Quartamilliarii
al^^^tia
t.tu

ejusdem mocuiussacrumcorpus Saxoferratum, nasteriiquiescit et veneratur. Sentinx rudequod etiam (quoniam ex vicini

ribus ^dificatum est (1)) districiu l<ajacetindicecesi Nucerina, in delegalione Maceratensi, et brianensi et in 2060 (2). circa annum 1836 incolas habebat hic locus ecclesise Dei Plures sanctos dedit vulgo inier recensentur B. Ugo, dictus

Sentinumvocant,

ut Lubinus (3) testis est. vulgo rf^J-"""', Crucis de Comitibus. dicta circiter l^l.^^J^" Saxoferratensis; fuit anno Sent.n c.v tatis dita et dotata. ex ruderibus

S.

per dominos

familiie

de

Atti.

J*'

quos

julii et degli Atti, cujus festum agitur die 11 inferius recurret sermo ; B. Alexander de quo

Nucerinus, Vincioli, Minorita ei episcopus


aujus cultus
l\)

an legitimus
^XV.
p.

sit

examinahitur

Tripozzo et Saxoferrati etc; Com.t.bus i^e monasterium adeptum fuit de B. Aioer hoc ccenobio, quod incoluit causas (de quo ob atque etiam B. Gerardus, ptacuti^ agere inferius declarandas simul Patritius ad Franctscum dedit Vincentius aposlolicum et^Bossium. protonotarium eptstoiam, Pii V referendarium, prxclaram
dello slato pontificio. p- 297.
notilia, p. SSH.

"de

<=7'*f^ Domen

Colucci, AnNicolaiPeranzom delaudibus Piceoi, op.


X.

(3)

brevis Abb.tiarom Uali

UchiU Picene,

lU

clseq.i.

^2)

Indice alfabet.

^^^

DIE VIGESUIA QUINTA OCTOBRIS.


Uatdopereepretium videatur pauca aliqua inquit [\]y inde excerpere Inter tot templa, locum Sentinum ornant, primura fortasse quffi
'.

^63
tccToae

de Tripuoblinentffides sanctEe Cruciscomitum sancta quaet tio, idque nedum antiquitate

dam

religione,

verum etiam

situ

sedificio,

ceterisque rebus omnibus. IIoc oppidum situm est, nori longius ab ipsis mcEcirciter trecentis passibus. Locus,
nibiis

templum extra

charguere queunt desiderium combustarum V. D. B certius essevideatur taruni ianto magis quo ut plura perieilla combustione factum esse Alberti gestis. rint Uocumenta de B. pauca dt de iem- ralde 6 nsec enun iam ohscura "",. 3 Heec enim 6//<- ^^^^^^' ^ suni ui co Hoscmmr. pore,quo beatus vir vixerit, non conenivat. ^.,,,, ,,,^. Audi ea de re Joannem Rosatini et Franci- naUieum minitio $m~ Mercurelli, qui anno 1837 coram sacra xie ^- w, ic/ l,M./
;

0CW//6 scum

(^i.i.v,

quam

eminens, ut venti ubi situs est. non adeo est magno esse possint nocuillius habitatoribus non adeo demissus, ut nebulissemper

culrituum congregatione dixerunt causam iusimmemorabilis B, Alberti Non equ.dem, inquiuni (2), satis constat quo anno ad Deum et perplexiorem transierit vir iste beatus
:

^'''"'y""'J"^^^^^l^/J y,,

,^^,juamdam,
ahiatam Pauto
''

mento;
pleuus

dextris
.

montem babet undequaque


fontibus

Umpidis gelidisque amoenissimum jucuna sinistris Sentini tlumen abundantem circumdant paudi.simum et ipsum oppidum hinc inde virentia lulum erainentes ffides
, ;

Jacobillus, Dorius, etiara effecevunt qua-.stionem obiPerottus, qui temere ad annum 1350 ejus

tum

prata,

qu

ibi

spatiantibus

ffistivo

tempore,

tantam afferunt prssertim ipso sole oriente, quantam forsan animi nosiri delectationem sanctarum JEdium capere possunt... J-dificium structum lapidibus , et monasterii, quadratis anno saantiquissimum profecto est, erectum a nobilissimis comi1200 et uUra
,

cousignarunt; quorum deinde auctoritatem imprudenter scquuti fuerunt auctor Annalium ordiuis Camaldulensium (3) el auctor Synopsis suntquiE VitaeS. Romualdi (4). Ceterum multa sinunt quin beatus Albertus ex non
dubitari
saeculi decihac vita migraverit ante dimidium Primo enim auctor Vitae B. Gherardi, mi tertii.

Paulo

exhibitae,

qui

auctor

accuratissime

epochas singulas actorum sancti illius viri religioinvestigavit, narrat ipsum suscepisse

lutis nostrse

tibus

uiiif

B.AIber-

recastra hac de Tributio, quorum quidem, quamvis gione erant, et raunitissima vestigia... hodie nuda tantum appareant qui tantum temNomina autem eorum,

sum habitum

manibus B.

Alberti, et

rerum

tU8;scii

quum

plum

lEdificari

curarunt, amplasque dotes,


,

illi

ptrierint hu.

jtM ascelerii

pleraque

vw-

mtnenta.

tributas, faciie rependeremus scripturie talia piorum rabies effecisset , ut essent. Inter ilcontinentes igne consumptse
las aderant

nisi dira

im-

seriem deindeprosecutus ait certe satis deera abbate Compagno ; " quod provections monstrat tunc temporis eum jam seniorem (ni multo fuisse setatis, et propterea Aljam vita functum) esse debuisse B.
forte

che nel 1233

privilegia,

innumerabiles immunitates, dona, prffirogotiv, indulta, indulgenti,


a diversis ponti,

monasticam omnes auctovitam susceperat. Deinde, cum Albertnm fuudasse vel saltem res fateantur B.
bertum, a quo

tamquam

praelato

primum reformasse coenobium


xoferrati,

S.

Crucis Sa-

concess variis temporibus lUisque existentibus ficibus monachis, ibi ^des iUas visitarent; ibi omnibus, qui sacras
privilegia

exitum

sfficuli

epocha ad et hujus reformationis communiter revoceduodecimi

tur- impossibile

omnino

est ipsum, qui

jam

qusdam

imperatore;

Christi vicarii

aderant, tributa a quodam hac transiliens, ut Romse qui, pedes deoscularetur, rehquit in

tunc natu

dium ssculi

dimigrandis esse debebat, ultra insequentis vitam protraxisse

'Jesi

ribus Alexandri Itali^ impenum tam avide tot occisionibus mors et dies et deu<^urpare visus est, donec omnia abbati^ pnv.legia, sideria abstulit. Ea pretiosissimis rebus asportaindulta una cum Borgiam qui quum cernerent 3 runt monachi parare, arbiillam arma
; ;

masima hoc templo multa munera, delectissims filie. qu^ hoc una cum cadavere praeventa vitam cum morte in loco infirmitate incremata fuere m commutavit. H^c omnia infelicissimis tempocivitate .Esina \ capta Yl a Valentino Borgia qui

pnvilegia.

argumento id prscipue sufEique validissimo Gregorius X anno 1275 ad idem fragatur, quod miserit Rolandum AvelS Crucis coenobium regularem disciplinam. qua^ jam lanitam, ut
inter

restitueret. monachos exciderat regularis observantiae stuScitum est enim ac dissolvi non solere, dium repente frigescere

eos

sensim veluti per gradus et sed tepescere spatium potemporis idque eo diuturnius absunt religios^ familije propius quo scere et quo vel reformatione a sua fundatione reformatofuerunt fundatores vel sauctiores 1275 adeo lapsa anno
,

adversus regionem
trabantur, et

qrmobrem cum

domale quidem. ut experientia omnia m ciyitate hsc cuit. melius tutiusque loco quibusvis servari posse quam in munita

uisse? iUius ccenobii reformator pontificia

jactationibus

aperto...

Hoc ^ionas termm m-

Benedicti vestibus albis colunt monachi divi commodissima adsunt claustra


induti...

Hic

porticus,
'capilulum?

refectorium

dormitonum additum
vero

tendus, credere vivis fuisse sublatum. priorem reformatorem e universa i^^'7Desumpta est ^^^^-^^ quos Alexanaer ^^^^^^^^^.^^^^_ iatio ex Commentariis Cructs, cujus erat ,^,^^ ,,. Morosi demonasterioS.

c ^t uovus auctontate fuent mitanms oportet multis jam

disciplina

t
v.et.

capitolatum
. ,

Templum

ut contmuo uu -uiiv. [non] est nonl esi ,- .L,,tnr habitatores ab [uiui ^f -"'^"^f ^^^^^J^"*^^ s t; non adeo rumoribus semper refertum
et

hommum

opp do concur.u

.^pptor

collegit et anno ex eius tabulario his cerium esto^mo 1770 absotvii (5). In {JOmpayufAUP , Compagnumf^^^^^^^^^ rirciter 123'*i circiter 1232 Mitlarelli (6) ediderUexpo^

a conctnd^e

ZaXuidem 9"

;,

Mas

coram Philxppo

Annales Camaldulenses,

i-

IV. p,

.:^25 et

app.
f^jrjJlj"'-

^^

(,)MiUarcni,AnnalesCaMduIenses^^^^
uper dubio de cuUu,
p.

i^>

*"'" ^'

superhabiiis

764
*cTo
V-

DE
in

BB.

MONACHIS. ALBERTO ET GEEARDO,


obiit

B-

Jacobilho depromdeRolando traduntur, ex secutus esse ptasunt; qui hoc loco optinta lidetur documenta (1); ^^^^f,,'^^""' 1271 ad 1276 S tempora Gregorii X, ab anno potmsset Petricathedram occupavit. Addere qu^stionem prwsentem (nam hoc quoque ac
facit)

superhahitis S. Crucis juribus ^^'^^^^f^ J^ Quss 5/05 burgo Fabriano construxerat.

anno 1602

(6).

Torquatus Perotti

et

dtxisse B. AlberDorius traduntur simititer Torquatus tum circa annum 1350 ohiisse. Saxoferrato, Perioctus, domo ille

autem anno 1642 episcopus Amerinus


alia

ohiit, prgeter

virorum opera relictis qude nwyiquam illustrium Saxoferraiensium,


Vitis et elogiis

editafuere

tem fuisse S. ipse annum \Ul, quo creatus hic regesto Classensis. ut constat ex
tificaius

abbapostmodum Joannem quemdam Triputio usquead Crucis de


est

abbas

Joannis papss XXIL epistolis hujus anm {%), 770 idibus januarii intrantis Albertum ck;us Atque ex his prohe liquet B.

^J.^^^^f ";

met

Umbria ms,; pneterea Commentarium de Hi itaque atque hoc usus est Jacobilius (9). anteriores sunt Jacohillio, qui annp
similiter

DurUnte Dorius, qui edidit Historiam faanno 1638 typis Fulginatihus adjectis commentariis miliee Trincorum,cum Gualdo (8), reliquit de Fulgino, Nucera et
(7),

reaimen diuturnum fuisse volunt, usque ad pedum non gessisse a& anno 1232

abbatiale

verum hinc nequaquam conclunon ohitsse anno dere licet beatum virum 1232. Quamohrem in1350 sed ante annum qua auctoritatem VittB B. Gerardi,

annum

1322

vocant

B
AtiMex^tant

B.Gerardi r,tm.pianedi-

abbatem fuisse ante tradi volunt B. Albertum magistrum superioiniens s^culum xiii et annorum remque B. Gerardi quadraginta vertatur tn B. Gespatio ita ut totus cardo causaambos conjungenrardi Vita; eaque de dos esse arbitrati fuirdus. Gerardi Vzt^. Ha5 Sunt autem plures B. quds Paulo papde bes imprimis Hlam ipsam, oUata fuisse dicitur. y xvii
:

tantum\^^\ tertium tomum Vitaru^n rum Umbrias in lucem dedit. PostJacobilSynopsi lium venit Germanus Botta, qui in assectatorum travitx S. Romualdi ejusque mortem oppetiisse didit etiam B. Albertum Non aliter anonydie 7 augusti anni 1350. Italicum in mus, quianno 1773 Hagiologium qui anno 795 lucem dedit similiter Colucci, chorographicam et hiedidit Descriptionem storicam terrarum Barharae et Serraecomiin qua S. Gerardum anno solum
sancto1
:

tum

{10),

Vm diemohiisse statuit.
dicitur.

Unde

constat

parum raiio habita fuerit Vitae qux sub initium saeculi xvii Paulo V oblata

quam B.G^m&\, ^

^j^jhq

s^cuH

ver,Metme-

^^^^^^^1 Rosatinius

et
;

Mercurellius
sed

eam

Z^nl

multis laudibus omarunt tantum ex Morelegisse videntur, sed novisse hiographo, seu potius schio, altero B. Gerardi Vitam, sed ex Morosio, qui non ipsam illam viderat, sibiauxilio qui eam

numquam eam

II. di
.

Chronotaxis

vitae

B. Gerar-

Monachatus
et cultus

Saxoferrati

Nativitas,

parochiale

munus,

Moreschium,
invocavit
illius
(3}.

miracula

Serrsecomi-

Verum nuUamapud Morosium

commendationem, nisi verisiquod eam tutum ducem aesiimavit, eo papas V oblata militer titulo quod Paulo beati viri fuerat, qua probareiur poniifici plurimum mens est et perculius hwc enim
Vitse reperio
;

tum.

^jerum

S. Gers.vd\ res gestas

jam

expedia-

^^;^^';;;^^;''

suasio singularem

quamdam

auctoritatem

mus.^n9>\:\c\Q,inquitMittarellius{\l),^^^ cerardusonno anno 1280 san- ^280 sTi-piis genitoribus natus est hoc Serrsecomi- comitunuq^d ctus Gherardus, protector oppidi

modo qualicumque inesse iis Romanorum pontificum nomen prasferunt. Verumtamen ante et postquam illa Vita
omnibus, quse

tum, Morazzani

in Saxoferratensi

territorio

om^^^

Montisjuxta aliquos, juxta vero alios in castro sed ex veteris dioecesis Forosemproniensis
;

Paulo papdB Vohlata

fuit,

scripserunt alii

temporum et loomnino aliter et iot mihi persuadere non corum proferunt, ut possim eos hsec omnia somniasse aut sibi
indicia

explovetustissimis mss. codicibus et statutis Serratum est ipsum ortum habuisse in eodem

Senogalrfficomitum oppido, quod in dicEcesi miUibus passuum distat a Saxoferliensi

decem

Rosatinium et sponte imaginatos audias, Jacobillius unus videMercurellium tur esse aucior et aliorum dux sed ita non agenesi, Audi Mittarellium, de B. Gerardo descripsimus, inquit (^), ex Vitis tem Hsec manu exaratis beati Gerardi, ex monumentis
esse. Si
;

rato,

continuo sermofutuseu oppidulo, juverit id rus sit de hac paulo magis innoiescere. Et Serracomitum

Quum autemnunc
villa

j,

inquit Peirus Rodulphus Tossinianensis

(12),

Saxiferrati et

phoTossinianensi,

Serraecomitum, ex Petro Rodulquorum excerpta in medium profert Jacobillius tomo in sanctorum et beatorum Umbriae, pagg. 49 et sequentibus. Alihi
|B)

exiguus assurgens monticulus, nitidusetvisub fide rene, sic dictus, quia comites quidam habebant multa alia castra quibus a et ditione
;

quoque meminit Mitiarellius Vitee ms., qua ipsemet usus est et quam antea in compendium redegerat Jacobillius. Petrus Rodulphus Tossinianensis similiter antiquior est Jacobillio, quippe qui, postquam diu inter fratres Minores theologica et historica doctrina claruisset, prius Venusinus, dein Senogalliensis episcopus factus est et
{\)

barbaris nationibus eversis, ut ipsi Gothorum rabiem declinarent, pulsi, se fuga in eum locum quasiin munitissimam arcem receperunt; cinctoquia castris muro, tuto se illic continebant;

que

erat vicus et vero ea pars, quae nunc est pars castri, dicebatur quarterium S. Stequarta phani. Olim itaquemulto amplius erat id oppidum quam nunc est et quam etiam erat sub
,

demum
t.

finem saeculi %yi, ut collegit Civallius [l^) ex vePerum murorum ambitu aiqueetiam Coluccius (14) exeunte saeculo xvin.Adjacet fluviolo
bliografia storica delln ciu& c liioghidelle ilolt poniificio. p9gV. pag, 40289. (9) Cfr Annales CaninldiiUMises, tom.

Annnles CamaUlulenses,

\.

V,

nupcr dul)io an cnnstel rii* cullu, t3) (fi) elip ti. (4) AiiiialesCamiildulfiisen, lom. VI, p. U3 (fi) Ughellius, liBlia sncia, Ibid., p. 0* et tom V. p, 147, Augus(7) Ibid., tom I, col. 257 lom. II, col, 878 et S79. liu. Oliloinus, AtbaBneiirt augustum Peru^inoium. lom. II, (8) Bipsg. 320; Annales Camaldul , tom. V, pag. 402.
p. 3:;2,

p. tnO.

(2) Ibid..

V,

Summarium

00)

lom.XXIV.png.f^ ot 81, H I)Annalca Camaldulenscs. lom. V. pag 147. - O^) !> Chionico Min-'rum,ap Cnluni, Antichilii Pieene, tom XXIV, p. 80 - Ij^) Visita triennalc. np. Colucti, lom. XXV, pag. 113 0*)
Antichiti) Fiienc.

Tom. XXIV, png

80,

Nehulse

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


i

765
iUCTORB

Nebulae

(vulgo Nevola),

quit

receptis, Senogalliee se in

mare

MisscB aquis infundit; et

abbatia Valliscastri tradit Lubinus{^]. Atque hinc intelligere licet qurn instituta secutus
fuerit B. Gerardus. Vattiscastri

V.

D B

pristinas vise Romanas, quas a

Fabriano usque ad Senogalliam recta fere deducta est; neque


(1), ex cujus ruderibus partim id sedificatum fuisse volunt. Licet circa annum 1836 incolas tantum haberet 1865 (2), multis tamen templis, atque olim etiam pluribus, instructum est Venit primo

enim monas-

procul a diruto Ostra

terium, qtiod et S. Satvatoris et S. Romualdi dicebatur, usque ad annum 1406 propriis legibus et usibus vixit; ac licet ipsum a funda-

loco

chiale,

temptum S. Stephani, quod, olim paroanno 1213 aut, ut alii volunt, anno 1263 in conventum fratrum Minorum mutatum
est.

mentis excitasset S. Romualdics, qui in eo etiam sepeliri voluerat, numquam ad hoc usque tempus se subdiderat disciplinae eremi Camaldulensis quam tot congregationes et monasteria primis statim saecutis susceperant. Anno quidemVi^^et iterum anno 1394.
,

Tum translata

fuisse dicuntur parochia.

tentata fuerat unio, sed

anno tantum 1406

lia jura ad suburbanum S Luciee templum, quod secundum est. Id dum ruinam minaretur, (quamquam ruinam non traxerit; exstabat enim adhuc ad finem pr^eterii sseculi;) conjuncta est parochia cum parochia S. Ma-

peracta

de Abbatissis; de qua quum inferius redisermo, monebimus hictantum hanc sedem prius prioratum Saxoferratensem fuisse, deinde transiisseadsceculares: et Piumpapam
riee
bit

VI anno 1783

bidla apostolica effecisse ut

deinceps collegiatainsignisesset, dignitatibus atiisque id genus instructa et simul parochialia retinens jura. Quarta ecclesia est paro" chialis S. Michaelis; quinta monialium Clarissarum S. Marise Magdalenae; sexta itidem Clarissaimm titulo S. Caroli Borroinm; septima confraternitatis SS. Sacramenti; octava S. Crucis seu confraternitatis Mortis. Veniunt dein undecim rurales seu suburbanse ^des S. Lucide jam memini. S. Antonii de casa Palatii, S. Sebastiani et S. Josephi templa paulo ante finem Sceculi xviu destructa fuerant. Verum his supererant asdes S. Mariee de Plano; S. Partiniani; B. M. Virginis de Ftumine; S. Fortunati; SS. Cosmee et Damiani; B. M. de Misericordia et S. Joanni de Burgo (3). QucB quidem omnia templa non exstabant, quum [natus est B. Gerardus; verumtamen tum jam plura fuerant exstructa quam necesse esset. In duobus ex his parochus fuit B. Gerardus; sed ante ejus pueritia
:

veru^n tuncjam pridem, anno scilicet 1353, accesserat Saxoferratense monasterium universo corpori ordinis Camaldulensis (7); ita ut B. A.lbertus, qui anno 1350 obiit, non nisi improprie huic ordini accenseripossit; contra -S.Cjerardus, qui aliquot annispost vita functus est. Ingens tamendiscrimen non erat inter modos, qui in omnibus itlis monasteriis observabantur Regula S. Benedicti ubique prima lex erat cui additas fuerant institutiones qu3edam, per quas ticebat
est (6);
.

vitam eremiticam conjungerecum ccenobitica. E lemportM 8 In capitulo generali, anno 1328 Bononiae Tunc iuonachi^etiam cetebraio, statuerant Camatdutenses ut prseordimtm rlati, in ecclesiis et oratoriis suorum monaste- miltebantur riorum monachos pro capellanis et pro rectori- eain gocio ad
bus statuentps, assig*nare deberent ipsis socium, ne soli commorarentur (8) prudens utique de:

administranilas

parochiat:
B.

ilia obivit

cretum, sed quo apparet quantum a prima

Gcrardus/ioe

sua institutione paulatim recessissent illi eremitse. Aliter res non agebantur in Valtecastri et in dependentibus monasteriis monachi etiam extra ctaustra et eremitoria cum socio
:

munus Serrxcomitum,

fratre laico seu converso degebant et ecctesiasticum exercebant ministerium in parochiis, quas penes eorum erant monasteria.

Serrsecomitum tunc tres saltem parochiates ecctesise erant, quas supra indicavi, sed de quibus hoc toco pauca addenda sunt. Pri^na erat ecclesia S. Michaelis, anno 1240 <edifi'
cata
et

possessa a Sitriensi monasterio; seS. Stephani;

enarranda nobis
-4*111

est.

liiSl) fit

monaclntx in

Nonum annum agens, sic pergit Mittarellius, anno 1289 monachum induit in coenobio
7

Saxoferraten81

sanctsB Crucis estra Saxoferratense

vwnasterio,

qtiQiitinno lan-

anno autem 1305 sacerdotio

initiatus,

oppidumj sacrorum

qucvquumannoli63,aut, anno 12I3a Benedictinis translata fuisset jussu Innocentii III ad fratres Minores, parochialia jura transierant ad tempium S. Lucise, non procul distans ab

cunda

utatiisplacet,

tum 1383 ordini Crtmfi/duensi arrnsii.

librorum et priEsertimdivinaeScripturselectioni totum se addixit, et jug-i regulse sancti Bene^^j^.^j

Oppido. Hasc Colluccius {9).Sedanimadverten'

observatione,
facile

tum

etiara assiduae orationis

etpoenitentiae luude effulsit in

Vivebat

eodem coenobio. adhuc Rolandus, mooachus olim


'

AvellaneDsis, abbas inde Saxoferratensis, sub

quo reformatum fueratcoenobium sanctse Crucis; sed minus bona est hcvc Annalium Camaldulensium scriptoris conjectui^a; quum ipse postea repererit (-i) Rolandum, qui anno 1275 Saxiferratensis coenobii regimen susceperat, anno 1285 diem obiisse. 1'ost Rolandi mortem Saxoferratenses monachos expetiisse communionem, societatem et iustituta monachorum Vallecastreusium, qui non Iong*e ab eorum monasterio Deo inserviebant, haud abhorrere a veri specie addit

dumesttradia Waddingo (10), wonawol213 aut 1263, sed anno 1314 cwmm animarum ab ecclesia S. Stephani, qua fratres potiebantur, ad S. LucicV translatam fuisse, immo cum parochia S. Lucise unitam fuisse ita ut caute hoc loco procedendum videatur. Sed quocum:

idem Mittarellius;

et

reapse S. Crucis asceterium, quod hactenus liberum fueratf anno 12S5 unitum fuisse cum
(l)Colucci. lom. VI. pag. .'!. ~-(2jIndici> Rlliibei. lii tiitlii (2 el seqq. luoghi. n. oi)i. (3) CoiuLCi. lom. XXIV. (1:1;. {^] AUtf.iUaiiun lialirc Inpvis no(4) Toin. VI, jia^. .V2. tom. VI. pag: (ti) Aiiiialc-. Camnlduleiiscs. titia, [iBf;. 31). (8) An105. Lubinu, Abbat. Italia; nolil., iiag. oHB.

que modo heec se habeant, post annum 1314 exprisiinis parochiis S. Lucix et S. Stephani una conflata erat parochia S. Lucix. Aderat prseterea parochia S. Marias de Abbatissis. Porro, ut iiquet ex buila, quam vm idus februarii anni 1252 dedit Innocentius IV ad confirmanda Saxoferraiensi coenobio sua bona, habebat id temporis hoc monasterium prseter alias paroecias multas in episcopatu Senogralliensi ecclesiam ^^auctse Marise de Abbatissis cum capella S, Laurentii, depeudente
ab
ipsa, et sanctae Lucice

de Serra, et in episco(9)

nal.-s Ciim;iUiiilni^c.

I.mi

V. pag 337. Si-i

roMiicci.

De-

scrii.

lom num.

rmlccnnii. AiiiiihiU l*irene. X.>:iV, iin-. 82 (10) Aniialcs MiiH.rum. ad aiK 1514, lt*3. ili, et ail aii. 1399. iiuin. 1(1, tnm.' IX. pag.
'Ii

diit^

ipiTP Bubairi p

(7)

patu

,g
iiicTOnE

DE

BB.

MONACHIS. ATRPRTO ALBERTO ET GERARnO, ^^^^.^^


^^^^^
^^^^_^^.^

^^ ^^^.^^

V. D. B.

SCZi^m
Tplr

rnximorum

ir ooo-lere non contentus exoptans,


saluti

prov. reetor missus


et

d Pr^
^^^^_^^^^^ ^^^
^

,,

;, ,ome-

tura, q

s sanct Man de Abba paroec.ai parfleci-lem ecclesiam v Serr.comitum Serraecomitum j^o mdi;;;;tem ab oppido ub, admonaslerio Saxoferratens,; et ^ubiectam mu. ..^ rSuscaritatise.emplocommi.ams,>a^ exemplo comm.ssam mirab lis caritatis .nv.dorum exequutus est. Sed, rarum curam sanct Luc. al.am ^ersecutiones subiens, ad '"''!" ....li.. Px onoosita parte castn ber-

ab

a'^^'-"'.-:^

domeaticis usibus facere conqui nimirum sibi a divina ^e rrum im"er'a^t. l^ putabat. N,^^^^^^_^ imminutum provme . .p ^um seditiosis homi_.^,_^ sspe cum sedit.osis cohus a Bns^-Aveto penetrare Serram furtivo ingressu

nibusnoctu

tentavit; sed, t^"*

q^^^j, p^tn* su proiect.onem Gerardo patri: suffi proteotionem

^S
sup

^V r m

'

.,,,,tionumviarmatorumy,rorum ^^^^ ,^,^i,_ q^, prad.tores ex admoverant, deturbatos

mrraculorum gratia energumi

comiium hoc
his,

exphcarijossunt ex Petro Rodulpho Tosstma- ^ quxsupra


loco dicta sunt
.

secutus quam ex Mittarellius, versionem Inter caetera, ait, nuu.mera,ur paraverut Grandius. cu.super u.. dfm-

Ja

nensi retulimus ^i367 ejus Vtt^, U De B. Gerardi obitu scrtptorhxc refert ^;--,]^''^ ,,^,.,. .^^,,, mihi testis est Mittarellius (3);
:

Lt:::r hlnarLtur.
vrovur uvo-

reminaqu.dam

raanus ex l.gno n ro sum, quo nebat, cadent. perducta, ul jam /-... ^jjgjQ fistulam duxerat, eoque '"""'""""'' annuntiassent ad medioi

manum t^"""' ^atum

praecidendam eo dolens Gerardnra veniens opem ab manum tanoratione, quLsivit; qui, pr^emissa

ut infirmitatis annos, in Post multos, in9Mi<, subb toleraverat ingravequa dolores patientissime m;igisque morbo, sui ob.tus d.era scente magis saimminereiutellexitjquare ult.mis omnium annum octuagesimum sep-

lunrahefi.

'^^^
^_,^.^^^_
,rt, ,m,.
,( ,,(ra<.

domum rem.sit.praegens ac fascia involvens, sead eum ven.sse QuaB cipiens ne cui diceret et f^isc.a revertensimminutum dolorem sens.t

integrara sanamque revolutaramanurautpriusintegrarasanamque revolutam manura ut prius hospitio su. monasten. reperit. Aliquaudo iu

cramentis munitus quietissime Creator. suo timum agens, animam anni 1367, .n hosp.tio reddidit die 16 novembris oppido Serraeconionachorum Saxoferrati. in dicta. Interfuit ejusmort. mitum, in via Geronis Minorum ord.ne, ab Joannes Pananeus, ex Senogalliens.s ^^^^ ^^^^ ^^^^^ ^^ ^ygg j^,
v

in via qnao beron.s quod in ip.o Serrse oppido, habitabat. D^raon condicitur, situra fuerat,

conversum versum faraulum (inleUige fratrem


se iaicum, B. Gerardi
ratis

animam in magno c Q purissimara Gerardi p ^^ .^ ^^^^^ ^^ ^^^^^.^ ^^^^^, glon^ V^^^^^^^^^


^^^

^^^ <.um multis

ecclesise suae cleri-

socmm;
qua.:

irapuht ut lu-

dum iter tanuidara nobilis ejus loci deposuerat Gerardo (ne dom.num ceret in arca a beato
inde aufugeret; contristaret) acceptis etclausis, cum factum esset, ipso eequenti die domi-

nonnulUs pecuniis,

apud Gerardijm

p^^^^^j, -^^^,,, ^ dictum exeqm.s, solemnibus sancto viro

J^^^^^J^ H
;

quod

C nus

sibipecunias postulavit. Geconversura, qui rardus, iUas non inveniens, ad se vocavit; prfiecedenti nocte jam fugerat, atque errorem qui statim respondens accessit; nocte laborasse ut fassus, manifestavit se tota hortum domus longius ambularet, nec umquam potuisse; ceterum veniam deprecatns
rediit etreddi

MarchiiE ^;rorum raultitudo, ex prasens fu.t, ^j^ provinciis perveniens, v umDr,*p _^_^ ^^^.^^ ^^^ merita cometiam miraculis sancti viri novis probantibus, venerabili sepultur^ '^^^^''T.U V Abbat .s . f S. Mari:^ de
,

Ltum

est in ecclesia

ipse extra Serramcomitum, cui


nobili ac devoto

prffisederat,

marmoreo

sepulcro recondi.

populorum, sed maxime tum; ubi innumerabili veneratioSerrEEcomitum incolarum concursu

nem obtinet, irremissis aliis prodigiis

coruscans;

ejus exire
est;

quam

num

reciperet.

statim vir Dei ipsi obtulit et Domieum exoravit ut in pristinam gratiam violandae Sic diabolus, qui ejus fam

gratia id curaverat, confusus est.


ihide.n ingra-

tiam panpe'"'"

P""^"

'^iZerJa autem
NicoiaodeBm
rarefo

cumque nec 10 Aliquando ibidem agrotabat; prsefatus ejus mica panls iu domo remansisset, est.Ecce conversus panemcomponere aggressus januam pulsant, duo intereaegeni ad
tribui stipcm quserentes; quibus vir Dei panem conversus se tunc panem imperavit. Cumque

adeoutlociipsius,Serr88Comitumnimirum,proejus festitectorhabeatur; ubi ab immemorabili novembris. Anno vitas celebratur in die XVI Forosemproniensi uroe .1380 quidara infirmusex deductus est, ad visitandum ejus sacrum corpus quiescens, Quiintegra nocte apud sepulcrum quare promisit facto sanura se invenit;

mane
se in

proximo ejus soUemnitatis die cum gratiis refedono ad ipsius solemnitatem pro vetus oiorendis reditum facturum. Eactenus MittarelUus jure graphus. Ad qu^ subdit
divite

componere diceret, nec micam

uUam residuam

assereret, in arca, a se tunc purgata, reliquisse arcam denuo adiret. Qui jussus est ut eamdem
(nAnnalesCBma\du\cnses, lom. V.
cil.,

inferre Jamerito ex raox narrato rairaculo compendiura excobiUium, apud quem per post memorata Gerardi Vita, tredecim
tat
Ughellius, Italia sacra, lom.
II,

tipp. col.

33. (2)Toni
'J*.

[i)

col.

873.

pag. 3t3.

(5)

Aunale CamaldulcDses, lom. VI, p

ejus

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS


ejus

767
.-

mortem annis ibidem


;

agi solitum fuisse

ecclesia,

festnm ipsius

totidem enim excurrunt ab anno

1367, emortuali ssncti viri, ad

annum
;

1380,

quo miraculum contig-it, Pergit dein Mittarellius B. Gerhrdi cuUum prosequi sed ante examinanda sunt qu^e de B. Alberto feruntur et imprimis hoc ipso loco quserendum a
;

quo indicio fundatores designantur. Insuper imaginibus ejus nudum nomen, B. Albektcs aut B. Albertcs MONACHus adscriptum est qua ratione abbates

manu

sustenta

iOCTOKE V. \i B.

lectore

an

Vita B. Gerardi,

quam modo

legit,

designari nequaquam solent. 13 Unde vero orta sit noveUa traditio IV w .bi*i, t-i^.i^ v.-%~ B. Gerardum et B. Petrum (id posterius nomen in Annalibus Camaldulensibus Mitta-

mvilto

mintu

aucior congreauctor congre~


gaiionis Soxo-

ferraiemis,

inter fahulas referri queat. Pauca aliqua in ea obvia sunt miracula sed nulla qum in
,

reUii hacienus incognitum erat) socios fuisse ^^^,",^J^ B. Alberti in reformando monasterio, non
difpcile reperire est. In

bonis

Vitis

non occurrant. Ceeterum omnia


certos
;

una eximaginibus,

digcsia sunt per annos designata qui indicantur viri, vixere illa nil insuper abhorret ab illorum temaetate porum moribus verbo omnia suadent, nil
; ;

loca accurate

dissuadet hanc Vitam sinceram esse et genuinam. Quamobrem ab ea discedere plane

non audemus, ut viam a Morosio et More' schio indicatam ineamus, exemplo Rosatinii
et

Mercurellii.

g III. B. Albertus non fuit auctor, abbas aut reformator moB


8. Albertus

de quibus paulo post, reprsesentatur ejus figura, sub qua duo monachi g-euuflexi orant, atque hos duos ut loquitur MitiareUius (3) quibus (ut passim fit) pictor cermonachos, iissime indicare voluit Saxoferraienses monachos veneraiionis gratia hanc tabulam pingendam curasse, converiit Morosius in ambos beati viri in reformando monasterio socios (4). At non abbas tantum Saxoferrati, verum etiam auctor congregationis Camaldidensis, quae dicitur de Saxoferraio, exsti;

tii.

tam accuratum quam Miror virum Grandium et tantopere in historia Camaldu,

nasterii Saxoferrati.

lensi versatum, hsec dixisse. Invenit etexco-

ji

non

vidcl^ir

fuiise abba$j

neque reformaJojjtnonotierii,

Y^orro in B. Gerardi Vita, quam modo dediille vestem mona)l mus,nuspiam dicitur sticam suscepisse e manibus B. Alberti, sui
prselati
;

quo; gitavit fuisset diploma, cum quum communicaium datum Perusii per manum Guiiielmi, magistri

hanc congregationem Lubinus

scholarum Parmensis,

S. R. E. vicecancellarii,

quemadmodum

illi

volunt qui B. Al-

bertum

B. Gerardum in Saxoferrati monasterio vixisse tradunt ante initium sseculi xni. Et quidem nulla ratione videtur B. Albertus umquam fuisse Saxoferrati abbas, et muUo minus ejus asceterii institutor aut
et

Incaruatioois VIII idus februarii, indictione x, cc. lii., pontificatus vero dominicae anno m.

domni Innocentii papae IV anno ix, quo, ut supra retulimus, sub sedis apostolicas protectionem
suscepit

pontifex

Saxoferratense

monasterium cum omnibus

reformator. Re quidem vera in Martyrologio Camaldulensi imperfecto et numquam edito D. Guidonis Grandi (1) appellatur B. Alberquse tus auctor congreg-ationis Camaldulensis, se cum reliquis, dicitur de Saxoferrato; quas

suis bonis, quse plures erant ecclesiae parochiales et cainter peUw, has omnes iUe inierpretaius est monasieria fuisse

unde dixit (5) Saxoferratense monasterium fuisse caput congregationis par;

ticularis,

sanctorum DomiCremonensis accepisse testanici Portesani approbationi S. R, tur. In lectionibus auiem,

qu%

subdit, ex Catalogo

ab ordine S, Benedicti diverss, dictae plura sanctseCrucis de Comitibus Saxferrati, Marchia sub se habens monasteria in Umbria et Anconitana, quse ab Innocentio IV papa confir-

C. propositis, hsec alia leguntur

(2)

Superior

mata estanno 1251*.

'lege 12.^2.

tempoex obedientia factus, collapsam propter

rum

acerbitatem et saeculi asperas vicissitudisciplidines in eodem monasterio regularem

maldulensium de B. Alberto scriberet Miita^ cum ti. Hugo_ ejus socius Costadonius, nil explo- ne (te Ailia ,,^
rellius seu

Quum

in tomis

et

VI Annalium Ca-

iliraciilosa

ejus colloiiuia

nam
et

prisco fervori restituit,

Beatum Gerardum
coenobii Saxofersocios ha-

beatum Petrum, ejusdem

Sed ratum habebant de beati viri gestis. VIII edereni, visi quum anno 1764 tomum
berti

oti.-Jemr
fuisse possibi-

eosque ratensis monachos, discipulos habuit,

amicitise B. Al- Un pmpfer sibi sunt venisse in notitiam

^ reformationis
bere voluit
:

sua; coadjutores

et

qu3e ibidem ex auctore Vitse dicuntur

in

margine accepta

B. Gerardi, Paulo II

(immo

V), pontifici

maximo oblats, ex monu:>.

Crucisde SaxoiUa non ferrato extantibus. Sed monumento quam ^...^. proferuntur neque alia videntur esse -^:, --., fj,^,^, c.^^^/1,^ Saxofer-^ commentarii Alexandri Morosu de absoluti ratensi monasierio, anno 1770 quum mtantur nobis jam supra indicati qui Faulo papse V, sola Vita B. Gerardi, oblata mentis in archivo monasterii
; ,
-

seu Hugone, monacho ^^^^^^ Acctpe eorum congregationis beatis Gherardo verba (6) Plura diximus de monachis sanctissimis Saxoferraet Alberto addimus ipsum tensibus de hoc postremo illud fuisse beati Ugi sive Ugonis, familiarissimum et Silvestn monachi congreg-ationis sancti hi duo beati viri colloqui [vernnotiescumque ^uUMTosius (7) in psallere) simul volcbant, monasterium unius distaret ab illo alte-

cumB. Ugone
:

Silvestrinse.

licet

rius per

^0^" dimidium miHiarii, prostrabant * se

clarum

omnia ad hunc unicum fontem non potest reduci. Ast vincere heec Vita et pugnet omnino cum quippe qux recens sit
est

humi

accurationem antiqua B. Gerardi Vita, cujus temporibus et homilocis in designandis lector Deinde nibus non potuitnon suspicere imaginibus exhibetur B. Alberin antiquis aut ullo signo quo tus absquepedo abbatiali neque cum appareat eum fuisse abbatem
, .

ipsorum cellulis, et alter ad alterum quidem, ut paverba dabat et referebat. Hssc veUeni solito meliortrum verisimilia sunt, sed ita testimoniis bus confirmaia videre nulla de mirabili hoccomImprimis
in
;

non

esi.

mercio mentio
crse
est,

fit

Stacciolius scripsit,

in Vita B. Hugonis, quam posiquam anno 1757 sa-

rituum congregationi cuUus probaius admitiendis neet in qua se in miraculis

mariun,
,,.

m. -

(3) Anna es Cldu>J"f festo, p. 3, (4)Suromanum super dubio, eic, p. * -

5S8. () A"""'" l.B.iarum I.alix brevis noUti. p. J^''^f t7)Summ3num super dub.o. e.c . dulcnses, i. Vlll. p. ^59.'
"

[^)

* J;

^'S* ^"

101

quaquam

Octobris

Tomus XL

V. B.

768

DE
co^.

BB.

MONACHIS. TRTTRTO 1.1 ALBERTO ET GERABDO,

^e<ur po<.e

1."^^'/^-- ^^^^^^^^ essebeaU nj


.c
^^

^^^^^

^^^^^^

pr^grandis imago

vi-

MoUo.onac.i.en..e.o.a.,,..
:

^^^ ,p,g,,phe
u

bertus. t;e d.ca5 136U1232, swe anno


;rcnrf..

.^^^
/-

^.^^^.^^

c>.

a. .^<^-

S;tS2at?.W..n.. on ;W"^tanlwn l"!/^^^.


anno sZTm S. Silvesler Sa.oferraloseudeMon Joannis de iZs.

itX

^
Bonon.J...

^^

_^^
^^

^^^^_^^^^^
___^^^,^

^^^^_^^_

^,,^^

^.cms Fuiaos
^^. ^^..^.>-

^1.. c.e.

.....s. .. .

,,io. beati viri ima.o una eu. ^, ,,, ,,, majorem ecclesi dep:cta, subf,,,;, ^d aram A,,eol. p>ct ^,^^^,^. ^^^^^^

potutsse p^ "^^.nry^arunt suh mediuyn sxculum B Albertum non LLm ob simul con.ersar. Z^anTe^nZJim -fJi-^^^p,, .re incisum uud ocu.os unum ^^^^ ^,, ,,;, non conven^tut ^^ p SimiMer

si7

et

7um

B. Hugone.

.,

rilbertus coeevus
13.50 obierit.

fuerit B.

Hugom etanno

Po;'^^^;^;^,,^,,
r

Ambo enim non


;

^'dentujadma
quandoquxdem

super.oi ea imagine vestem ^^pj,^ cappam.clausam ^^^^^^. ^^^^

nnam
retur

venisse senectutem

I HVopau/oan^cmoWc^ "'irjrx.u Tinte-s non videatur ^'^;

V. adeoque

.^^^ ^^ ^^^^^^ ^p^,.t^^ .^^ scapulare conspici queat ; latera


.

"Pm

Albertus ^altigisse, et B.

annoy o;^_
tradalu,

^;"

^"nasttcam puadraginta vestem ^ videbimus. Q";'g"ssissl ut mocc constarenon pos maximeprius

leutrum et Rosatinium sit. miror

brachns et grandes manicas efformare. rasqu'e'deorsum quasi ^J ? ^^ f^^^e cappis indut v.suntur sanct Marina in vetusta ta^.^^.eeve. Barbara et

,^^ descendere
qu

et

Mercurelhum, (qu

^,^5^^, bula^g^^^

exstat

museo sanct E

p.Hsiorum
Christiana, p.
.^

et procasa est in CP.

quum de cullus '9''' ^'*"'";;'Xwur ostendebatur ^ Morosii locum, quo

104. -Ea vestis species

parum

xerant (4) tiupoluisse ullum cum H. B. Albertum non habere, si "'^ gone cmxmercium persuaserunt affrmabant et reapse

1232

RC.{^)mortuusfuerit,)dernceps h^cin

[ut

^ ^^^^^^^ Saxoferratensi ; uam colori^^^^^^ .^ ^^^.^^^ ^j^^^ geclesise cucuUa beatus Albertus ^^^ exprimitur idem V ^^.^^ ^^^^^^ ^^^^..^ i^,g mdutus ^^^^^^^^ q^adratam ar* maJ

leciioneVseuIsecundrNoct.rn^prcn>os^^^^^^^ beat. Ugon.s, cong e f,robanda: Fertur eum gationisS.Silvestrimonach..fam.l.ar.ss.mum v.r. colhi duo ^fuisse. et quotiescumque un.us l.cet monastenum
'

rTSicta una cum


=>

it.dem

beato Gerardo monacho

cUs

^e^

J^

sanf^^^^te^^i (g^ pluribus ahis ^^^^^ dicendum utramque et

^^^^^^
._^

^^

^^^^^^^ ^,

^^^.

loqui sibi volebant, ab |' per dimidium miUiarii


priis

^^^^^^^ ^^^^^^
f^i.se sculo x.v. lu

cellulishumi se prostraban referebat. 'alterum verba dabat et Pescelhus, ^'^" merito dixit
,

'^-^J^^^^l^i^^^^ ' a"er ^d

Se

Quam

^^ monasterio in posteriorem senten-

usu

^^^

^^^,^ scriptores

IZZvertJes

locum futurum
eognosceretur

esse lect.onu,!. et

.P~vro' .n Martyro-

monasterii

Avellanensis

in codicibus Uturg-icis ad literas in.t.ales

atque exam.n., u logio encomii disquisition.

^;;f ";^^^^^, euculUs, consp.c. mo

casulis et cappi8

qu.
;

etaliahujusmod..nh.s qu!Eexh.b.taluerani

^^^'^^l^^^Z
m

^^^^ promiscue eas^e.tes. S.pius al^bi ad ^"rpata; fui^L v

monachorum,
^

sed'd dolendum quodfidj facienda essent deserto pr^dxcare promotores aUquando

for^^^^J

^ut^^^^rmc^^^^^

^.^

.^^^.^ ,.,,, p,,,i, ser-

^^^^^ ^^^^^^^^

^^^ ^^

.^^^_

J^^r;::

^:r,tnCc' ^./^^^t:!:^

^^

yerum nimis jam a

B. Alberti

cuUu

recess^-

== s^:^
conversat.on.s,

sr^-cS:r:ss=r
.>.'

9"^;"

"''^^;^;

J^

"'^

^^eVtL*

ttrraTem^Sui
corpus

(;;.%iusirm

pultum sub ara

sevenerabiliter in ecclesia c<Bnobii per cratem ferlaterali jacere

Jo/mnpciri de Humanis de Saxoferralo, Saxoferrlti indomo^ ^^ sanct ^^""^"

^^ ^^
florenos quatesti-

et a ream. ante oculos positam, conspicitur,

rctrAlbeJu m.ne ^"^^^P^"^,;,^'^'' f^i^"'^fS^ d.m.d.o (12). flt.c 02e /aw tuor cum

^^

confl^entibus populis cultum

numquam
pariter

inter-

momum

Alexandri
d.c

fom^9^oh

u.

an

ruptum

obtinet.'

Ad l^vam

ejusdem
.

altaris partem super parietem legitur Beatus ALBEKT..S. et exhibetur imago monachi autiquo albo habitu amicti. In alia prselonga tabula
mCoinDSEnODi.MemoriaideUtchicsaeciclvescoyidiOsimo, va e dci p 235. - (21 Slaccial,, Brcve comrcndio dclla - (:,) Ib.d p. 25. - ) miraco "cl B. Ugo degl. Aili, p. i. Sum,nar.ua." upcr dubio. cle., p. 6. - (5) Cfr Dccrclum de eiccplo, in Summar.o in fcslo, p. 6. - (6) Annales Ca.

X^septembr^sann^ ^^ natus 97 ^^^^ deposmt (IZ) se ^^Pf '" ferratx f'''\esen.orum constantein f^'^--^
ex traditione qua nerationem
,

fideles colebant

U. Aio

.f^)^*- |J"'''"f maldulenscs. l. V, p. 4UI. p. clc, p i. '2";i;i il,iJ.'. 3G8. - (8) Summanum supcr dnUio. J-'|,s^. ' l. VI. ' V 1. (10) Annalcs Camaldulcnses. 5, Ib.d-, P marium supcr dubio, ele . p. 8 el scqq. - (12)

tasu

(13) Ibid., p. iU.

^^^

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


i

769
it;CTOBI

tum tamquam patronum adversus


pilis (et

dolores ca-

quare eos caput transmiltere per fenestellam, quse est super fuisse et crates aute corpus positos; se testem festivitatis, quae quotannis die 3 feparticipem

intestinorum

(1));

fcruarii

ad ejus altare in ejus honorem

cum

magno populi concursu agitur,- se praeterea in majo {seu festivitate sanctae Crucis in mense qua Inventio recolitur,) et diebus veneris die 3, martii magnam hominum multitudimensis

pallium pulcherrimum ipsius ecelesiae donent ac soleranissimum officium cum proceesione populi celehrandum ihidem curent. In antiquis Senogallensis ecclesiae kalendariis adnotatur ad diera 16 novemhris Sancti Gerardi " confessoris non pontificis duplex. Apud nos " hahetur ecclesia in dioecesi; cujus corpus in propria ecclesia requiescit. Lectiones primi
:
II

V. D. B.

"

"
"

Nocturni de feria ; reliqua omnia de communi. Vesperse de eodem. Commemoratio


sequentis
diei.
"

nem

templo sancta Crucis vidisse, et accensepulcrum ohlasas candelas, a fidelibus ad ante crates ejusdem tas, et lampades ardentes quoque testimonio quse alii suo sepulcri
in
.-

In

vetustiore

Breviario

ms.

de Abbatissis, postea Venetiis recuso anno 1495 et iterum


ecclesiae

sanctse

Mariae

cum

confirmarunt

licet altareB. Alberti id ei fuisse dicatum; dicatur, noli puiare Vtrginis genuinus ejus iiiulus B. Mari^
(2).

Verum

aliquibus additionibus anno 1501, legiohitus beatissimi " Die 16 uovembris tur Serracomitis. Erat vir sanctus " Ghirardi de
:

altae

staturae

carnis

olivigerae

exsiccatse

est (3)

habetque B. Alberti nomen propter itaque corporis prcesentiam. Ambigendum Alberti cultus referendus non erat quin B. decretis Urba^ esset inter casus exceptos a
;

tunicam gerebat es albo barbse panno Camaldulensium eremitarum crassiore more confectam. Ejus cappa usque ad hodierlong-ioris;

nam diem
ecclesise
ctse

in

eadem

ecclesia, uhi ejus corpus

Quamobrem multa fiducia collegeCamaldulenses anno 1836 documenta^ runt quibus idconstans fieret et S. R. C. deinde B adierunt Votis eorum satisfacium est die sequenti con23 septembris anni 1837. Anno iterum Camaldulenses S. R. C de venerunt obtinenda licentia celebrandi officii ecclesiahsec quoque stici in beati viri honorem atque
ni VIII.
;

requiescit. asservatur. In veteri icona ipsius de Abhatissis ad altare, dicatum san-

Agathae lignea imago sancti Gerardi cum hahitu Camaldulensi, sed cucuUo strictioreet
tunicae affixo
,

necnon cum

pileolo invisitur, et

natalis licentia eis facta est, et statutum ut celebraretur die 25 ociobris. Dabimus infra

ad ejus pedes antiquis characteribus scriptum est Sanctus Gheraruus. Saxofer19 Cardinalis Alexander Oliva, ex oriundus, presbyter tituli sanctae Su:

E
de ejus mira-

nUis

lestattir

rato

anno liSl
cardiitalis

decretum approbaiionis culius, guo, quse de veneraejus Vita deque immemorabili ejus sunt. tione noscuntur, compendio conclusa Gerardo Sed antea expediemus quse de B.
supersunt dicendo.

et olim AugusanuEP, episcopus Camerinensis generalis stiniensis ordinis sui praefectus

0-

liva;

anno
tranejvis

sanctimonia

et

doctrina

celeberrimus

ac 1639

theologorum sui temporis princeps appellatus, ageret in ducatu Spoletino et in

fertur

corpus
ta

et tntU

cum legatum

scquunlw

glV.

CultUSjtranSlatlO, dedlCallO

die duodecima mattii Marchia Anconitana Maris de Saanni 1451, ex couventu sanctae
,

miracuta.

J-

Augustini, indulgensoferrato ordinis sancti perpetuam centum dierum visitantibus

^.^^

dlldiia, miraculorum fama B. altaris luiiavu

pr^efatam ecclesiam eanctaj Mari^ r Virgims Virgims festivitatihus in fp.tivitfttihus sanctae Mariae

%^^^X

tissis

Gerardi.
Semcomitum
et

Vidimus

num.

15 B. Gerardi

imaginem

in

Senogailiit

fi.Gerardi cu/-

!!%;
.oZu-or/

Peiri C Stephani, S. Peiri

monasterio Saxoferratensi piciam esse imagine intabulaaltaris majoris una cum plurium sanctorum, B. Alherti et aliorum cum puero Jesu, videlicet B. Uarise Virginis duabus Mams, SS. Christi cruci affixi cum H Pauli, quatuor evangehstarum, S.

utitur his impertivit, atque in ipso diplomate gloriosissimum beati " Ubi corpus verbis reconditum cujus me Gerardi dicitur esse ibidem miraculo extiterunt ac
:

inclyta Novissime, quotidie plura fieri videntur. " anno 1659, die 119 maji, de subdit Jacobillius. licenlia translatio heati Gerardi
u ritis

superiorum

Damiani

et S.

Helen^e

(4);

quam tabulam

sseculo xv

piciam fuisse

asstt-

Maria de Honoratis, nofacta est, Francisco municipe, protonotario apostolico, hili serrffi episcopali Serrsecomivicario sancti officii et
sua devotione saceltum. magnificentius ex Gerardi exornante, interventu Hoheati Urbaniensis, ejus fratris, ac norati, episcopi m

AUo modo B. mavit Bartolinius picior (5). culium fuisse Saxoferrait Gerardura olim uOinaius ubi natus non invenio. Sed Serr^comitum,
esteiplurimosannosparochialeobimimtmsterium,

lum
^^'

-ni

mulio splendidiores

nacus

erat

VOV^
^a

r^^ ^.^^.^^^ ^^^.^^^ ^^ ^.^^^^ %^^ j^ultis confraternitatibus non


concurrentihus
,

'

in

arcam cupressi-

Costadomus, publicos honores.Mittarelhuset animadvertissent (ut supra relapostquam erito post iumest) anno 1380, seu dectmo beatxvxri rehmortem,jaminceptamfuisse
pergunt giosamvenerationem, inhaecverba statuto, quod Serraecomitum (6): In antiquo V^__... A,;t anno 1^94. sanctus Gerardus renovatum fuit ^r..^ 1524,

^^^^^ ^^.^^

^^^^^^

^^^^^^^^ ornatam.

'^^^ m
q

^^^^j^

.Mev

^^^ repositum. veteri altare condito. ad

_^^^^^^ ^^^^^^^^ ^^^^^^^ ^^j ^^^^^^^, translatio.^^^^ ^^^^ ^iciam etiam


,

innumt;i nem innumeris Deus

et defensor protector, gubernator. intercessor et populi terrae

communis

ejusdem loci

et glori-

vicibus appellatur; osi<^simus coufessorquatuor ipsius solemnitatem esse uhietiam uhi etiam decernitur

suun miraculis servum suum j:i^,*o 4m T^pn. tota pene fama divulgata iUustravit; unde commota est, ita ut plus Marchia et Umhria dies ad eum visitandum recurQuam miUeni in quilibrum suumscrtrant H^ec JacobiUius,

^"^"['i^oostiUam
...j

translattonem;

n\ Ihid

1 cl 2.

(6)

AonalM Camaldulen-

0
..,0 V. D. B.

DB

BB.

MONACHIS. ALBBRTO ET GERARDO,


tri.^inta

scribem, plusquam ad id ipsum, quo


bominnni millia eo convemsse.
20

celebrnri sub ritu duplici. ipsius in kalendariis aliquando nanciscamur veteFieri potest ut Vitam. hacienus lateniem ; td

M.r.ej,. a.
,ulo

*..;.

,^. "-;'
cm^epuicro

*""

Du,n tot ,^^ hominum concursus A^^^jl/^^^;""," . prwsuldte ^fjJP^^''' pr;Tdictus Urbaniensis templo de P^J^ ^ua^e B. Gerardi zn ^g59 e< sequen" s. (1), 4 Abbattsss Hwc Colluccius
.

Vrodigiorumserpretrumore

rpm 5

Gerardi 16 novembris. sifiat,poteritdari sub die

DECRETUMmv,<,a TpFVc0NFmMATI0Nr.CULTUS.AD IMMEMOUABILl PR^.

SL<

CAMALDULENSIOM BENEDICTI CONGREGATIONIS


D.

Tm 1

in

^dia

requiescunt rel.quis, et navi ad cornu epistol


fe^"^'

Tm

rambabet

loculamenti marmoreK

Magms
";';

EOUSDEM

SAX.FEKKAT. ALHEUTO MONACHO 8. CRUCI8 BEATO UNCUPATO. CO^GKEGAT.ONIS,

etvalidiscratibus,

pecunm pubhca
in ea parte

cumdatur. In zophoro seu epistylium inter coronidem et verba leguntur


:

qu curnt hc brev.ata

PERENE RHID HVC TVMV DIVO SAC PRESQ. SIM. PFFrr STATVT PLEBSQ.

et munimen invectus, qmferenihu ^A Piim ''r, eu(i, ? Ltiimos& quos protulit, ,lieroas immemorafn, y, huu=> ^ inter frequentissimos duodecimo ac terciodecimo ,. vertente s^culo eshibuit servum Dei , ineunte c Saxiferrati
. ,,

a sancto Ordo ille. sDlendorem

patriarcha a in ecclesiam B.Mbeni^

congregationis Camalsodalibus pr^luxisset dulensium d, qui quum spatio, ante dimidmm quadraginta annorum decimitertii e ex bac v. a in

Albertum, monachum

nem;
plebsque patresque Perfectum statuunt
si-

mul

Defensor patri

cum

sit,

protector et

omnes

Dsemonibus

pressos liberet ipse rnahs.

pars recentior est, Ipsa ara seu inferior altaris verba circumscr.pta ex sculpto marmore, et hc

ejusdem s^culi Virtutibus feliciter migravit. osculo Domini apparuit, assisiquidem omnibus/'instructus jugi pcenitentia, ex qua dua pr^sertim prece ac prodiit. ut si censeri noUt Donus iile spiritus sanct^ Crucis de Saxoinstitutor g coenobii regularem collabentem tamen ejus ferrato fervorem restituisse disciplinam in pristinum hujus inficietur h. PecuUans
,

e
^

nullus est qui

sanctitatis fama,

ALTAREHOCPOSTCLVI.ANNOS ET a GHI. IN DEI HONOEEM EBECTVM HOKARDO DICATVM TVIT PER ILLMVM SoRATVM EPISCOPVM CONSECRATVM altaris
exhibet:
,
:

magis mag.sque odorem singularem augebatur ob virtutum mter consequuta est coronam, dum

qu^

ia dies

nuamdam

In antiqua DIE XIIX SEPT. MDCLIX. antependio coopenus atque parte exstat lapis NOVA BEATIbSIMO hio inscriptus verbis h^c ghirIrdo svfpecta arca, vetvs obsessis et infir. Sarmorea, vt ab IMPETRETVR. HIC MIS SANITAS APTIVS

amplissimo miraLlites cooptatus Albertus fertur ^, fmt a D culorum testimonio. uti statim ft ab ejus obi u clarificatus. Eapropter honoribus coli ccepit afidelibus altarium humat^e, summo fuesacr^ exuvise. sub altari ad pr^sentem usque runt honore venerat^

diem; ac eidem
et altare
l.

demum

fuere dicata aedicula


^

Ann. 1777 cnimproha-

EVIT. DIEVl IVNII MDCLIX TRANSLATA est

::'1';1
Zl^Zr^ie
i apriiis.aJ,

clanus Ex non solujn centum sed ^ Gerardi cultum VIIl demultoplunbus anms ante Urhani semper perse; eum incohatum fuisse

hactenus recitaiis sole

immemorabilis cultu^ a Ouffi omnia Albertus Manni, mina animo reputans R. D. congregationis Camaldulensium
recensitae

o^; prohatur anm speci^^^^ ^ ^^ ^

creia

^erasse

'"" '"" *

nnvemhns.

proin locum fmsse ut inter casus id 5. R. C, anno excepios referreiur. Sensii clcro ssBculari et regulari ^^^{^^^^essiique
ei

iilius

die IG noregionis liceniiam celebrandi vir moriuus esi, mtssam vembris, qua beaius honorem. Hinc in Ordini' et officium in ejus Senogalliensibus pro anms bus divini ofPcii 16 novembris agi jubeiur ei 184-6 ad diem eariiu dupiici minori. Posiea ejus fesium Camaldulenst dem facultasfactaest ordini erat dies 16 novemhris impediia sed quoniam mariyrum Benedicii, festo SS.Joannis et Camaldulensis in Polonia, relaius ordinis ad diem 1 aprilis S. Gerardi

rituum conprocurator generalis, sacrorum rogavit, ut juxtasanffreffationem humiliter decretis leges ab hac citas a generalibus cultus ille formiter con. sancta apostolica sede ccetu ad S. Mafirmaretur. Qu^ ia ordinario sacri palatn aporiam supra Minervam loco
stolici

\m

_subscr.pja Quirinalisd^ mandato SSmi ab Emo et Rmo die coadunata. ad relationem Pedecini, epidomino cardinali Carolo Maria Eomanffi ecclesiffi scopo Pr^nestino. sanct congrega lom vice-cancellario et eidem. sacr^ factam, ponente pr^fecto hujusque causae
.

esi

pro

eis

naialis.

Quamobrem ad hanc diem


:

in

eorum

Pesceteili, sanctae tiaudito R. P.D.Virgilio senet voce suam dei promotore, qui scripto accurateque tentiam exposuit, omnibus rite exammatis. rationum momentis discussis et defensores aa per

SerrsecomiUarlyrologio tegitur In oppido beati Gerardi Senogalliensis dioecesis

visisque

responsionihus

tum

confessoris, qui jugi monasticae

regul obser-

vatione

assiduis

orationibus,

omnium

vir-

animadversiones datis, rescribendum a decretis sa _me. Constare de casu excepto septembns 18^/." n Urbani pap VIII. Die 23

censuii

tutum laude insignis, quartodecimo kalendas decembris in calum evolavit. Jam pridem
ejus

memoriam
;

fecerat Ferrarius

ad diem

16 novembris in Catalogo generali sanciorum sed ejus encomium omiserat in Catalogo sanctorum lialise q uam lacunam implevitaddiem 16 novembris auctor Hagiologii Gerardi Italici qui quadriennio antequam B.
: ;

postmodum Super quibus omnibus facta papffi XVi ctissimo domino iiostro Gregorio fideli relaper me subscriptum secretarium sacrae congretione, sanctitas sua rescriptum cultum aD gationis adprobavit, confirmavitque Alberto, moimmemorabili praestilum beato
"

^^n-

nacho

cultus probatus esset S. R. C. monuit ofBcium


(1)

Die congregationis Camaldulensmm. M. episcopus 30 recensiti mensis et anni. C. S. B. E. vicecancelPedicinius,


PrEEuest. card.
Picene. lom.

Descrizione Jclla tcrra

ili

Serra de* Conli, in Anlicbilk

XXIV,

p.

91 el seqq.

\^Tm3

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS


larius S. R. C. prflefect.
tati S.

771

Loco t sigilU

J.

G. Fa-

Ex cultu. B. Alberto post mortem prsestito,


eum reapse virum sanctum
non
sit

R. C. secretarius.

concludi podefectu veierum tesiimoniorum,


test

fuisse.

ANNOTATA.
non a Intelligitur S. Benedictus,

g Hiec plane probabilia sunt,


bile

quum

credi-

eum

fuisse instiiutorem illius ccehasc

autem

nobii.

loco disiinguaiur S. Romualdus^siquidem hoc ordo ab congregatione. qui fastis sacris b Paucos aliquot sanctos, protulit iUo iempore ordo Benesint,

h Quibus recentioribus scriptoribus prsevio. iantur colligi potest ex Commentario

m-

EtquidemquumS.

Albertus simplex fuerit

inscripti

maxime in eredictinus; sed frequentissimos, sanctimomee laude mis Qui, ut omni iempore, coelestes honores eis decrett
claruerunt, quin inielUguntur sint qui posteriores
:

monachusSaxoferrati,ut vetustis imagmibus appictwn est atque in hoc ipso decreto dicttur, colreformasse hoc ccmobium censendus est, sanciiiatis exemplo. legis suis prmiens
i

Nil singulare de ejus miraculis traditur

c Cfr

Commentariuspr^ms, num.
monasterium

15.

moriem B. tum Camaldulensibus post Commentarium pr^scilicet anno 1353. Vide per prolepsim vium, num. 7. H^c itaque

d Saxoferraiense

accessittanAlberti,

in monumeniis, qu3e vidimus. k Quum anno 1350 fuerit mortuus eiquepomedium ssecusita fuisse videatur imago sub

lum^iv, profecto dici potest eum brevi post

mortem
1

coli ccepisse.

Vulgus scilicet appellavit altareS. Mamse

quamdam dicta e Immo anno


culum xni
est.

sunt.

1350; italicismus itaque

sse-

Alberti propter Virginis nomine altaris B. corporis ejus prsesentiam.

DE

B.

FRANCISCO DE CALDARIOLA, CONF.


ORDINIS FF. MINORUM

COLFANI,

IN

DICECESl

CAMERINENSI

IN

ITALIA
V. D. B.

Patria Qui de B. Francisco scripsere. pietatis. Mors. crum, Institutio montis

ejus et miaisterium

sa-

ANM

MI>Tll.

/n ronventu
Colfanensi^
qui ferUir a
S. Pranciieo
Assisiafe

Fratrum Mznorum Franciscus Gonzaga, mimster, origiObservanium generalis anno nem conventum sui ordims

campestnque .n loco monasterio, licet solitario


constituto,

duodecim

fratres

commorantur

USJ

necessar.a ad victum quibuB adjacentes pagi subm.mstrant. satis liberaliter


atq..e

amictum
in

fon-

explicans, ubi venit ad '^^^^'''''Zl' hjec de provincia Marchne. hLcde cisci Colfani in
qui patri Francisco sacer,

hIc eadem

compendium

redegit

Waddm-

(li(m, vixit et
(juieseit

B.

m pagorum

Campi

nus 12) sub annum conoentusln pr^senH fundatus fuisset ille

temports 1215, iuasi tunc

Franciscus a
Caldnriola;

dioeCessapalumbi Camermeas.s rotundi atque .psum constructus est, seraph.cum ce Snibus atque auctorem habuenatrem sui fundatorem humilis incur.o. iP^astruotura, qu rit tum qni divi sibi propinquus, saaue est, tum fons inver.uBque eoque ^ossus "rrci^ci dicitur, ab qu quoque sen.orum t^^^^o tnm

agendumest deS. Iranautem commentario


cisco

a Caldariola. qui quod ibidem anno 1507 F decus et robur dicitur,

pr^ctpuum

''* /o"

"

diem

'TZropriusq^m

requiescat. obierit et hactenus die ^ ^eptemb^anrn

3--

cultus sacrx congrega1843 immemorabilis est.confectus fuUpro

^^^^^^^

t"^mprobatus

',
.,...,.,.

asseritur,

Zre processus, qumque est super dubio Zarum prima Informatio immemoraUU tempore.
ZcoZefde cultu ab Za^da Summarium
::,.. eodem
super eodem dubzo t^PaAdnotationes R. P- ^" P'-'""'"^:"/^'

contmens parUs^

quoque ad ejus decorem que ddit aue reuuiv. Accedunt vranoisci fonticulus, in

^^-^^./ji^SS.ott
officii et

itToncessio

miss^ proprr^ cum

eLo
d'&natur, in favorem in dies operari

postulanda msa futt in marlyrologio processus incohaus est eanue de causa alius ^f^cetUTquatuor constans monumentxs

Zuo

supplice,

Summario, Adnotatzombus

eorum uanL:i.avenerationeest,suaviss.m^mqne ig.tur ex se em.ttit. Hoc


in

lromZ'sfideietResponsioneadeas.Utrum. fontemfore gZaulem processum dicendorum


nuoi
.

dam

fragrantiam

v,moQ..I,

pai:.

256, cdit. 4731.

VIX
con.

xmi,

pB' '""

'''

CONF. ^n.vrisrn DE CALDARIOLA,

r^F^^c^ro

uTomnium

ille

prosecutus qui ejus gesta

n^

^.**-'- ^-;"^

TFranciscihaUtumquamCaldar^ol.,uun.

^
V

-^

conventus territorio Caldariolx

Wll/ ^

numero, qut ante ex Obsermntum


conventus Hber in arcluvo
;

commumtas

est

sed vicus

f^?;m 53 M2..7/nc.-^^--t" Ser-

tntZ'! '
^

^ZoncorumordinisMinorumscripsit.
Jabaturolim

Wpa.^ci^.

falo P^;"'/^" flsZride Urbe sed malo pater BarOMoquo stabTadhuc anno 1618, V^tn^

T^u

eMt

Cimarelli, Minor in et ^argmi ordinis sui historiam, Mamano desumpsisse ex scripsU se sua d^cta

Observans,

eama J ^^ po
<;;";

^^^^^

Gon.aga) fimbus (ut recte di.it Cesswpalumbt sttus qum ^^

TeFlorentia, ex Marco f^^^/f.^P""^""; '^^ Qui htc secundoloco Francisco Gonzaga (1). anno TJlvsswonensis, ts ,1 t Mr.^n-,^ Minorunr

'^Z cu^ tum

tTSmZZcZZclord.us
IdZuTuod

Soua opus ante annumimde

Cingulano, voluerUque ^^^ ^_^^^ ^^ ^ ^.^^^ recessuseC^n/' concludebatur ^anus ^,,,w^, ronventus ^^^JJaMarchi. (7) sed alius

750 incolas (5) Caldariolensz senatm 599 (6) continet, ^^_ ^^^.^. ^^^^ .^ .,^. ^.^c^o qua anvm avoca^^^^ uiyssiponensis(quem alu plures ^^^f^aerit Colfanensem conven-

quarum prior

>

heatumvu

Ite
^

"J^

^,,^,,,,

et situs est incivi.

galhce hispamce, Blancone '^f^^^^^l'^^^, reddiderunt.DeGonzaga^mU^^^^Znit, qm deinde venn CimarelU

episcopali Cingulo,

annexa d^ceces^ Auxt.

mank

Bartholomwus

^ .^^^ ^^^^^ ^^^ ^^^^^ ptaculum


ipse

admtse.

,.

cVa,.,.

<,,

Chronica item ordinis ^"'";" 'i T;'^'^. Martyro Arturi a Monastern iiis anno 1618.
^ ^

rit Marcus, r

tamen unus sancttmomam

Tgtum Franciscanum

in

ad tur B. Franciscus ParisiisannolBZh etLuaoYC lucem vidit etbeatorum futgi Jacobilli Vitw sanctorum HueberiMenologto tnQUO ni^ anno I606. nomen edttum laude quoqueprodtt S.D.

?- f -^^7/ dtemn ^epjs

IZTld annL

,, ^^^ ^^^ .^ns fideltter eaexitalico,quumprimariaedittonecaream e e ^^^^ ^^^^^^^^^ ^^^,,^^^


;

aliquantisper exphcavit. Wad1507 ejus verba latine re-

,,,. r. .nu,e

;''~

quare

mabm

cum

^^^f ^,^ ,,,1 ^50


,

mM
_

frater Franciscu, de

est

ordtnts Mnorum seu Legenda universalts dte i qua item sub .'^^"'^"'l^Zl conttnetur ab auctore B. Irancisci laudatio

Monachii anno

169S.

Sp'"tualtsPalma

Cal(lar'ol

^^^^^^^ Cingulano.

immo

Col.

fanenst,J

^^^^^.^ ^^.^ concionator,

^^^^^^^^ ^^.^^^^.^ .^^^.^^^ ^^_ res simplices et rumtam n nva^dicabat semper --^^ /xemplis sanctorum morum ita ut
;

Benigno Fremaut fli^^^Z^^^^MTz-aTsuMaz.ara Sul Gand^anno 1708. Benedtctus


,onns in Legendarto -P'-;".^^' ff tlaud^^^

magnus animarum ma

fructus exsisteret. Tantus ^^ ^^^^^ ^^^^ ^^


et

annoin^Venetistyptsexcudt^us
vit similiter

" u?m ao/^

divinum

inet orationes recitaret. et

omitto

et

Franci-scum. Plures breviari quidem potutsset,

B.

altos

teram eoncionaretur
djuvans amma. H

modo ddt, scnpiorum cataZo^u. Marianus de Florentia, Marcusmysstponenex proprta scensis Franciscus Gonzaga reltqut omnes ntl tia iestimonia dederint, dictaEt qutegerint quam itlorum repetere dem Gonzaga hxc pauca tantum refert, qu^
Cimarelltus, qut superius ex eo dedimus Mariani de Florentia scriptis usus est,ml Ulyssipohabet quin legatur apud Marcum
;

quem quum soh

poenitentes audiret, _^^ ^. ^^^._ ^^ ^^.^^^ ^^^^^^^.^

restituendam ad pacem od.a e^ J*; J'^' j.^er multos ^^^.^^^ ^^^^ ^^ re qua P |^^^ ^ .^ ^^^,,^^, hora J" "' " ; splendor, qui diu

/f
m

^''''^^^^^^l^IZL P"^*
^'

po trldi mane ad ^"VseT interxit eadem hora ser ''^'^''''''"''^'Jf^r^,, Dominum. Fuit vum De. ^'l

nensem adeout ,auca .cccn...


;

hic

omnium dicendorum,
excipias
,

si

^ """'^^'^i^J^^ multi " P''*;,;';^ sepultus a P^P"'";"^^^ "^f petitas gratias ^t bequi se ei commendarunt

^Xe^et

c^c.cc.a

unicus

-^l^^^^ZcusUlyssiponensisdicere :-;^X

c
led pauia mt-

'"""""
vv.nlt

COndi(iomut

tum

continet 1673

(2);

sed

ama^num

valde,

exteris tantopere exhausta erat

niJr et

TpoetZlis clivo positum inter


;

tmventnalinm.

F.astram eiChienti rivo^. et a tergo hahens Appenninosmontesetcoramptanitiemfertilissimam. Olim aquis calidis celehre erat atque inde nomen suum assumpserat sed s^culo xvi ruptisunt in monte Carufo canales, neque
;

major familiarum parsfrustra oumvej^.ua_ pecumas ah hehr^ts ^"^2"^;-^^^ luctata


,

^^^^'<^^^Jf

rariis acciperet, statuto /^^^^^^ .^^^/"^^^^^^^^ primus aut octoginta pro centum 10) Quis non omnino huic malo remedium attulerit
constat,

deincepsfuererestituti(^).2nvicinia,inloco uhi anle erat capella S. Petri de Antiquis,

quamquam omnes conseniiant fianc fratrum Minorum esse laudem. Contenaii


Mariotti (U) B. Jacohum Picenum, znstgnem omni ex parte virum, primum tnstitutsse montem anno 1458 Ascuh, qu% ejus P^^^^^ aiium erat; deinde Michaelem de Mediolano anno 1462; adeoque Barnafundasse Perusii
^i09 (6)lbid.,pg 09. -(7}G..nzaga. de Oiigine elc, p. 30, Inm XV, png.^75. (81 \nnalc8 oii an. 1507. num Oizionono cic. p. 8. - (10) Moroni, (9) Summarmm dc dubio, Ue fedi eruilizionc ecclesiasiica. V Monti di pieta, (11) rugini eudi ori di rota, p. 207.
,

oppidaniMinorihusConventuatihusannoim
construxerunt conventum, dictum de Caldaquod utrum factum sit ante an riola (4) postB. Francisci professionem nemo dixerit,
; -

bam

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.

773
ADCTOU
V.

A bam Interamnensem
Terni

*,

inventi auctorem facit

quem primum hujus Waddingus (1), pro-

movisse solummodo montem, a Michaele de Mediolano fundatum. Uti assolet, inquit Waddingus (2), res haec nova visa est, statimque suos habuit contradictores non paucus, praesertim ex ordine Praedicatorum qui, contraotum judicantes usurarium, vehementer obstiterunt. Ke ad publicam concertationem coram magis;

du^e ciaves, in modum crucis dispositse, quod insigne tamquam fidelitatis tesseram concessit oppido Eugenius papa IV anno 1434 (5) cacabus imposiius igni, quo ipsa Caidarioia propius significatur et demum tres montes,
;

D B

stemma confraternitatisS.Mariae deMonte{Q), 7 Hanc ipsam confraternitatem instituisse,

fa/ni/am pi-

regulis instruxisse et direxisse B. Francis- r.iam,unno

cum dixere anno

1833 viginti
\ '

novem

testes

ex

*^** ^?***'
,
, ^ coronatam.

tris

etscholasticis universitatis

Per usinas,

co-

rara prioribus civitatis,


sis

coram

clero et religio-

ordinibus deducta, acriter Sed tandem lata pro Minoribus pui defensores erant Barnabas et lortunatus de Capolis qui,
sententia,

disputatura est.

(quorum praeciInteramnensis amissa ^xore,

ex doctore celeberrimo c^sarei juris factus


confestim cives, erat Minorita) supplicatione et pingui oblapramissa solemni ministros tione, opus stabilierunt et exercendo
et ptJfifecerunt. Elapso anno, detractis expensis

Caidarioia aut vicinia et similiter in iectionibus, sacrae rituum congregatioms approhaiioni propositis, legitur heatus Franciscus Deiparam quoque id sodaiitium instituisse Virginem, sic iilic dicitur, tenerriraa devotione est prosecutus, cujus imaginem sodalitati Montis, a se iustitutae, dono dedit quam miraculis
"
:

insignem Pius VII ab exilio redux Tolentini in basilica S. Nicolai aurea corona suis manibus decoravit, coropluribusque, ut in Vitse synopsi
additur, indulg^entiis auxit. Castetlanus (7), qui egregios de Caidarioia videtur hahuisse commentarios perhibet antiquius hoc esse
,

ministrorum stipendiis, tot superfuerunt pecuDiae, ut iterum discutiendum fuerit in quos usus deberent converti. Ea tandera fuit opinio cujusdam doctoris, viri eruditissimi et propter B doctrinae excellentiam doctor veridicus appellati,

sodaiitium et sane plerasque flagellantium confraternitates ante sa^culum 1400 nal^e E sunt. Multo itaque verisimilius est beatum
;

ut,

nulla praecedente

cum

minislris pa-

illos distribueretur. Ita aliis

ctione circa stipendJa, illud anni residuum inter illic tunc factum, sed
in locis, pro personarum discrimine rernmqueexig-entia, aliter excrescentes pecuniae

virum usum esse confratrum opera in stabiliendo monte pietatis, eorumque auctorem
tantum
fecit

fuisse,

quatenus

heneficos.

ex flageliantibus Sed consentit Castellanus

distrahuntur.
et

propagalio

declarantur
iMliluit Cal-

dariolx opera

instar hujus montis Perusini coeperunt alii multis in urbibus Itali salubriterinstitui; ubique contradictum. Eo vero processit con6

Ad

imaginem B M. V. a beato viro dono fuisse datam sodalitati de Monte. Perhibet prgeterea eam pictam esse angeiicis formis in taanno 1770 fuisse positam in bulis oieaginis
;

sed

confraternitatis

tradictio
libris

fagellan-

utsermonibus publicis et conscriptis fuerit respondendum, et demum decretis

tiim,cni, inutato titalo

Urhisveteris* confirmamt Pius Ilanno 1464; nuniialx mB. Perusinum Paulus II anno 1467 ViterbienBI. de Moritc 'Orviclo sem Sixtus IV anno 1472; Savonensem anno Mantuanum Innocentius VIII anno 1479 1486; Consenatem anno 1488; Parmensem eodem anno; Patavinum Alexander VI anno 1493 et demum Leo X in sessione x concitii
;

An-

apostolicis controversia decernenda.

Montem

magnificentissima sede, exstructa ah egregio architectone Augustoni, et in Toieyitinate S. Nicoldi tempio fuisse coronatam a Pio VII die 17 maji anni 1814. Et quidem aliunde (S) constat Piuyn VII, in ditiones suas reducem, exRecanate advenisse Toientinum die 17 maji anni 1814; vespere ejus reditum maxima inpalaiio cofestivitate fuisse ceiebratum mitum Siiveri pernoctasse pontificem et postridie recessisse Fuiginiam. Duhitandum itaque non est quin reapse Pius VII imagi;

Lateranensis per bullam Inter multiplices probavit id institutum et adversarios pcenis ecctesiasticis compescuit (3). Preeter Barna-

iiiam coronaverit, quamquam idpassim pr^tereatur, quia forte corona comparata

nem

non

bam Interamnensem recensetWaddingus in^ ter prgeeipuos promotores Marcum Bononiensem, Michaelem a Carcano, Antonium Vercellensem, B. Angelum a Clavasio et B. Bernardinum Feltrensem omittit vero B. Jacobum Picenum et B. Eranciscum de Catdariola, quibus hasc quoqiie taus debita est. Ut de hoctantum dicam, quum Caldariolas in templo B. Mari3e de Monte sub titulo Virginis
;

ex iegato comitis Aiexandri Sfortix Pailavicini, quem nemo non novit testamento suo anno 1636 cavisse ut quotannis celebrio^ res aiiquot statux ex sua hasreditate a capifuit

tulo S. Petri
8

Romano

coronarentur.
.^ ,

Annuntiatse exstaret disciplinantium seu flagellantium confraternitas, persuasit B. Fran-

Sed lubet de hujus imaginis forma auperitis, dire jEmigdium Paiiotam, unum ex quidiellmaji anni 1S42 judicium tuiit de antiquitate rerum aiiquot, ex quihus videbaiur demonstrari posse immemorahiiis cultus imago B. Francisci. Alta est, inquit (9), hffic
palmos tres, palraos sex, uncias duas; larga est bono stylo, prope Picta uncias quinque modum Perusini. Caput Sanctissimse Virpotiorem quJE partem superiorem et incliuatur dextrorsum, cirtabulie occupat, hisverbis Ave, uaris stella, literis
ginis,
.

y ,i-

mreprMsen'''^*^'

^"j;^'J"'

anno 1491 sodatibus, ut copiosas, quse ad eriillic fiebant, oblationes converterent ad subtevandas gendum montem pietatis
ciscua

juxta

pauperum eerumnas,

usuris

pereuntium;

agnomen de unde Annuntiationis Narrantur hxc a Petro Monte mutatus est.


titulus in

cumdatum

confirmantur imagine, paido infra enarranda, atque etiam stemmatibus, quibus ornata est vetustior capsa reliquiaria,
Casteltano
(4) et

cernitur expanaureis laevig-atis. Circa sinum ignei, cui literis item aureis sus rotulus coloris lectu inl^vigatis, sed vetustate difficilibus

Gonfaionc

qua anno 1511 beati viri ossa condita fuerunt. ^^ ^^^^^^ ^^^^ ^^^^^ cemitur vexiiium * et I, tom. MV> od aii. !i7i, num. (1) Am.ales Mi.iorum yi - (3) Ibul., "u.n. 13, p. !i - (2) Ibui., Qum. 12. p.
p. (KJ

Manibus scriptum est H^c verba ouitontxjr. versis sustinet ipsa H. Virgo rotulum, ad terram digito obscuris iilis verbis inscriptum. Utrique
:

(e)Summariura
Spetchio
z.o.,rio.

geografico,

94el9a -{ijSpecchio
CBstcllaQO.

(jcourafico,

lom.\I. p

?S8l.

V"

dnbLo, elc. p. o. Cfr 'i"^^' P^*- : /J^ (8) Cfr Morom, Ulom. VI, p. 581. Summar.um s-.per mauino, p. 525. l9)
.le

Specchio

geografico,

lom.

M,

p.

bCJ.

dubio, elc. p. C el 7.

annulan

774
AUCTOSR V. D. B.

CALDARIOLA. CONF. DE B FRANCISCO DE


._

mam

annulus usque annulari impositus est juncturam. Actio Mariffi '^^


an pedibus
stet

,jj^^ fgrre
,^1^0

ad B.

Francisci

sepulcrum
id stato

asl nil
fiat

p^^
'

non

^^'^'''f-Jl^^^^S.r^s-

concludere die tempore. sed aliqua mensis maji vere aut eestate (10).
licet,

quum

non
(9),

imo

matris :e1tS:"i;irve'rm;nnn;:tra fonum tentus, p .__,,.,. proe erea ... ibidcm terea forma

amplectitur. Minori S. Martmu ;Ssunt sancti aliquot, scilicet Gregor.us, mart^jr Couensis, patronus, S. eos dus Verani, qu. .1 Snoletiuus; et post parte erat ; ex altera e J^lius tesar

. . B. Francisci CultUS, initio ^ ^3,^^ tenuis, dein diquantisper


auctus et
crae

demum

probatus saesse B. ^n..ol09

Sp

rituum congregationi.

Assisias. S. S F^anciscus fiageiian.es. Pari tduo sodales Hagellantes. ra.. et duo

Antonius Pa av.nus hbella cum ........

^-

symmetrice dispoSanct,ss ma; Virginis capUe Sane ssiml N g distinguuns,t>suntoctoausanct> e q ._

Z
,

CFranciscnm manirestum est; a populo et qux se sepultum fuisse cum mutta p^etae
^us commendarunt precibus <,
,^

r^um sanctimonix fama mortuum

^^^^
. ,

._

petitas gralias

,w,

"

R^f nn

tunc re!;nante

^^^^ In media tabula


Picti

^
:

^^^^
ita

narrat Marcus

.,..

Ulyssiponensis

ut statim post

obttum

rcaldariola Q.alis olim erat... multi ?hTpm tiam sunt s^pp icantium habitu

Jeaturfuissehonoratus,cultutamenpottus Uenmopost populari quam ecclesiaslico. Sed


'Jperunt et majores deferrt honores. cardvenim 1 oU9 Venantius Pallotta, btsavus
co.vvus nalis Evangelistm Pallottm,
.^^

Pici. ?

Te^itTsacco et capitibus margine inferiori legitur tZ' In pucc.o. iT . remo ^^, LAUKENTins S. atur Sanctissima Do"a V PisT*. Ut tabula .11 ^^^^^ "'"' n^ cum up rjos tis libris et pluribus Conseuva, clavibus,etantethecosscriptuin est
1?,
:

opertis ca-

Anno

pVu

^"J

tS

B Iranqui natus .ideatur anno eisco, quippe


^^^^

HU

pingendam curamt parvam xma-

s,or,uu..tB.
FrsDciscusnn-

ViEGiNis et a dexcoNSEKVA, coNSERVA. MoNs plena nummis aureis, quibus tris ceruitur laux, siffoificetur mons pietatis. Francisci tnter omnes 9 DeannoobitusB.
;

constat

m 1507, ted
nemtnr
die.
qito

nu TS>'"^das
;

obvolutajacet.JJie sed dies tenehris augusti anni ^^01 MiL zt})iaii seu ;/ i^ ^,,^v^^. vir in decrefo approvita funcius esse beatus sed in concessis bationis cultus asseritur dies. Marcus leclionibus prudenter omittitur
_

beatt \inem, qua exhibetur dimid^a effigxes pectus prementis, stmstra aa viri, dextra humum extensa librum tenentis, et capite in ciijus radiis aurei coloris circumdato; Vera inferiore hasc verba scripta margine anno 1509 (I2J. 13. FraQcisci a Caldarola effigies Restamen haeo aliquantum difpcilis est. Ci:

J^

,allius,

prov^ncialis

mnorumConventua.

dingus aliique, de die dicuni anni dies distributi sunt, nil sequuntur, n qui vero kalendarii ordinem natalem sub certo non potuere sanctissimi viri nonconsignare die. Ludovicus Jacobtllius (1)
beatis itaque in libro de sanctis et die 25 juln, posuit B. Francisci nomen sub Contra Arturas qua eum obiisse aperte tradit.

WadUlyssiponensis, Oonzaga, Cimarelhus, singulos quorum libri non in

;-._ ,-w.,, T^r.rfi-ino.ista Palloiia viveret lium, qui, dum Evangetista Pallotia Caldariolam et sacra purpura esset indutus, nonnihil visiiavit et in res hujus cardinalis Eo inquisivit, aliam texuii genealogiam.

enimteste

Umbrise

Yinceniius Pallotia, medicus expertissimus, genuit Parisium ei Joannem Antonium; Parisius genuit Desiderium et Desiderius genuit cardinalem. Sed sive Vincentius, sive Venantius Pallotta cardinalis bisavus fuerit, dubitandum non est quin ali(13),

quis ex hac
rii,

domo imaginem

a Monasterio in Eueberus in Menologio (3), Benedictus MazFremaut zara in Legendario [^) et Benignus 12 septembris B. in Palma spirituali (5) die caventes ne Francisci memoriam celebrant,

Mariyrologio Minorum

(2),

fuerit,

quandoquidem in donecJoannes Josephus Amici,

illam procuraveea familia servata


consi-

liarius et docior U. J.,qui, prope octogenarius, ea de re testimonium dedit anno 1S33,

dicanthaceum ad superos abivisse.Jn Summario de dubio super cultu immemorabili (6) orationis exstai programma, modum habens invitatur populus ad ad B. Franciscum, quo
celebrandum triduum praevium diei mortis sed hoc beati civis. Annus et dies omittitur; est etpertinet ad annuum documentum recens triduum, mense septembri celebratum et institutum in memoriam solemnis corporis translationis, die 19 augusti anni 1810 peractse (7),

eam, consentiente comite Desiderio Palloiia, ex hujusxdibus detulerii in templum B. Mariae de Monte{\^). Non itaque primiius imago
illa

cultui publico desiinata erat, sed priy. Y

vato. 11

Siauctoremvii3eSynopseos(\^)audias,

cor siatim pott

humi seputtumnumquam

fuisset B. Fraucisci woricmvide-

pocorpus, sed continuo post mortem in eccle^a mr fais^e ''"^" muro interclusum '""'\'" conventus super altare

honorifice

conditum

fuisset.

Verum multo

^, ^^,,^,,^,.

quum, suppresso conventu, reliquide sedem B. Mariee de Monte deveciae sunt in aliud triduum non norunt viginti novem ies:

tes

Caldariolani, qui die 26 augusti anni 1833 de B. Francisci culiu deposueruni (8) ita ut ii, qui anno 1810 hoc institutum promoverunt, crediderint beatum virum die 12 sep.-

verisimilius mihi est corporis elevaiionem j,ra lermm le^ factam esse anno 1511, qui veieri arcm in- vanimimuu Corpus beati lsn,-(/WiMscriptus est in hunc modum Francisci a Caldarola an. salutis IbU (16). Jamanieacor ex corpore exiractum fuerat ,,,,/ e.xet veiusto stylobaiae cupreo inaurato, saeculo posUn.
:

'p^X'^

XIV aut ineunie xv confecto, in quo imagines Salvatoris, Deiparae et apostolorum aliquot
cselaiae sunt,

impositum clausumque quaiuor


Verisiesse staiim post

tembris ex hac terra recessisse. Inferius debimus Caldariolanam curiam consuevisse jam pridem ceram votivam quotannis Colfavi-

crystallis, argeyito inier seconnexis.

mitlimum videiur id factum


morteyn,
(12)

quum

iardius ex siccato aut dis>

(1)

Smiimariutn
p 9.

(5) Ibid.,

cie

dubio, elc, p. 8.

(i) lliid.. p. 10.

(GjPai^. 2t. (7j SmnmaPalinboom. SepleTTiber, p. 218. (8) IbiJ p 2S. rium de dubio, etc. p. 17 cl seqq.
(U)

(2) llnd

p. 12.

tK)

Dcn gcesteljxken

- (15) Visiia incnnale nHta Ibid.. p. 2, 6 el 30. Maica Ancnnilaiia, 3p. Colucci, Anlicbila Picene, lom. XXV, 159. _(Ul Summanum huper dubio. eti:. p.50. (13)
f,

Ibid.,

n.

llO) Ibid., p.

tl) ll"d., p. 30.

nformaUo,

p. 3.

(16)

Summarium supcr

dubu,

p. ^.

soluto

DIE VIQESIMA QUINTA OCTOBRIS.

776
V.
I>

soluto corpore /ngre exscindi potuisset

mus-

culus

qua* cordisexsectio.siveconsilium (1) fuerit id puhlico exponendi^ sive clam reverenier servandi, indicium manifeslum est
:

ipse visitator et Joannes Antonius de Morrovalle, guardianus Colfanensis, rogarunt Cal-

B.

quanta veneratione a suis fratribus B. Franciscna

dariolanos ut pecunias conferrent,quibusea!pensge flerentad tutius et reverentius servandum corpus et maxime cor, quod negtigenter

imago,

Aliquanto post picta est super loculum, in altari locatum^ exposila est. In parte superiori exhibetur B. Virgo et e regione Salvaior, crucem manu tenens. Coram Virgine a sinisttis spectanqxtce

haberefur.

servabatur (G). Sed aliquot annis post multo graviora fata iynm.inuerunt sacris exuviis.
13

Quum enim

die 25 apritis anni 1810 de-

^uorf,

mpprcs-

crevisset Napoleo I imperator Colfanensem conventum non secus ac alios innumeros sup-

90 Cotfanerui

conventti ct

dvin resliluto,
bis
est.

tiutn pictus

B. Franciscus, capite radiis circumdato. Veste coloris cinericii et flavis fonvw, ab Observantibus usiiatcc, indutus est ei genibus flexis videtur orare pro sua patria Caldariola, quge inferius picta est. Ambo periti, qui primum anno 1842 hanc imaginem examinarnnt, sestimarunt eam primis swculi XVI annis pictam fuisse; sed prior, secum paynim constans, declaravit simid delineationem scholam Frederici Baroccii sapere (%), qui anno tantum 152S natus est (3). Postea iiaque rnissi fuere duo alii peritiores, qui
est

primendum

esse,

domus, tempium

et

omnia

tramfatum

qu3e inerant adjudicata sunt flsco.In eo itaque res erat ut B. Francisci cultus ptane periret, Verum Caldariolana curia postulavit ab ar-

chiepiscopo

Camertium de Benincosa,

ut sibi

licerei beati civis

suicorpus in asdem B. Ma-

ricvde Monie transferre. Quare petiit prcesul a barone Cavalier, prsefecto protinciee (pre-

departimento del TroutoJ. B. Francisci corpus. Pertiteras de die 26 juniiannuit prmfectus. Itaque die 19 augusti Petrus Croci, a
fetto del

declararunt hnQC imaginem raodiira et stylura sapere scholarum, quae exeunte sEecalo xviexn 8ta)>nnt (4). Nulla alia argumenta allata sunt, quibus ostenderetur B. Franciscura de Caldariola publice culium fuisse centum annisante

flscalium possessionum adminisiratore, tradidit Antonio Mariotti, prc-eposito templi paroecialis S. Martini, et syndico Petro Lucar^elii, pium pignus, quod auctori-

Cosmo Cesare,

tate archiepiscopi,

cessa,

Urbani VIII decreta, seu


laios fuisse honores ante

ecclesiasticos ei de-

annum

1534-.

Exhis

quinque diebus anie connovam iranslatum fuit et sigillo archiepiscopali clausum; cor auiem reposiium fuit inveteri capsa, Deinde,

ex

veieri capsa in

quod ex auiem id unum corporis elevatione repetitum fuit,vixest quod


certe validum
esse,
Exircmo culo XVI certt$sime

coynitantibus pluribus presbyteris, portaias fuerunt omnes hse rctiquias in iedem S.Mariee

passim

moneam. VZ Quamvis itaque valde tenuia habuerit B. Francisci veneratio initia, crevit tamen
paulatim et cxeunte Scvculo XVI Caldariolee p^ssim appellahaiur B. Franciecus. Gujus rei ^^^f^^^ adhihcre volo unum Horatium Civalli, !, Minoritam Conveniualem, quem )am aiibi nomine dcsignavi. Hic enim, quum anno 1594 minister provincialis Marchise creatus essei omet pro suo offlcio deberet intra iriennium guoque nes provincise conventus visiiare, sic Caldariolanum illo tempore lustravit;et quum taudabili consilio annotaret quxcumque digna
7

de Monte

dicebadn- Bealus FrBneis-

super altare S. Peiri ad cornu epistolie in armario, duabus clavibus clauso, altera servanda apreeposiio, aliei^a a magistratu oppidano (1). Verum quum Colet posiias

m%.Exemtc
gtCiUo x\ni

faniresiiiuti sunt Observantes, petierunt sibi reddi sodalis sui exuvias ; quas tandem die

minutcurabatur ejtw cotpus.-

IQociohris anni 1826 Nicolaus ex comitibus Matthseis, archiepiscopus Cameriium, jussit eis reddi per pi^aeposiium Anionium Marioiti etsuh altari, jam pridem B. Francisci dicto, in tempto Colfanensi reponi. Hasc peracta sotenmissimapompa,comitante clero regidatn et sxcuiari, curiaque oppidi et magna populi

videreniur memoria, nonprsetermisit, quum CaldariolcT constituius esset, de B. Francisco verba facere. Contrahit prius qua; Marcus Ulyssiponensis de B Krancisco tradit eumque

mutiiiudine,dieVAjuliianni

1828.

Et

qui-

=
:

dem

post

missae sacriflcium, coram

expositis

reliquiis cetebraium, locidus,

quo corpus conqua cor clauditinetur,etpyxiscrystallina,


clelato .n tur. (siylobate seu pe^e Ae..,io et ..,v/.V7, sub /m./7 altaris cotlocata sunt C7/A mensa sacristiam)
i

uu nuncupac u:

r^n

continuo post ioquensex auditiset nescius de

:co de" CaM;;!:' ..^^ ,.,._, ,.._ . qui est locus


a Calda-

eodemagiviro,suhdit:Co\hm,

PP. ObstTvantiim paululum dislans

et toculus, non secus ac crysiallo sint clausa, lignea pristina arca, ei

quum

illa

pyxis

Caldariola riola, qiiiesoit corpus B. Francisci de insigne est quod testimonium eo magis (o) quo minus conveniehat illo aevo inier Conven-

clavibus custodia circumducta est, pluribus ctiam fuit ne vetus vacua obserata Cautum arcaperiret; quare reposita est super altare,

tuaieset Observanies.
tis

famam et beati

Quumitaque sanctitanomenpassim apud Caldacistis

quod B. Francisci dicitur. Uincplurimumauctaestbeativirivene-

Quomodo
l\is ef

ciU-

riolanos B. Franciscus haheret ejusque corpus

superaltare esset positum in duohus

quarum

inierior

composita, ita ut, dum cerlisaieous exierxor aperirctur, ipsum corpus mden POset;non poterat non excitari popuh pietas el relxgxo. Sed exeuntes.-eculo..n.,idetur refrxxnse

^^^^

de posturatio et tandem aliquando cogitatum cultus. Anno itaque l^'-!>^. landa approbatione

tus rrmfirnMftfjicinnx

^;- "--^^^^7

conccsmm.

^^.^,.^^,,,;

j^er.scommen^a-

"^^Z:!^^^^^^^ ^
^j,'

'

haUbatur; cui sub-

f f^f

""
jj

ipsorum Colfanensium Mmorum cura confrater Ludovicus Antomus de Cotrgnola missarius visitator, domum Hlamlustran ordinavent c.rca imttum anm l'9*q"-' 1
duaturhabituseuvestedecentiacrropnahabitu6
(1,

Uau

'^l^^^J^^!^^^^^^^^^^

'^^s vigintinovem {S].Anno dein j' ,, , forlna authenc^^;^,^ J^taret venera-

Observantum

meliusque collocetur.
,

Quare
.-

^,, ,, aeinceps numfrater '^''^l IntZmissaJ; quibus fretus, ObsermJum Roraan^ *X/ Jr"'^, ^'"2'^'"^^" j^"' postulator ge,, ei provincix prxposilus ^^ pv
'^'^.^^^,,^
"

''lJ;'2mcntum annis ante Urbaniana t^onem

;4

super Inf.Mm.io.p.7 _(-i)Summarium


(.-,)

dubm

e.c.

An.io.il.ones

promolom supcr dnlm.


p.

dc

p. 4

n 1, P'^"^-,^'';,
P- 10.
[/}

\XV

Ijl)

,^,^,:/. (g ei !'V "i p

fUlSummariuiiisupordiibio, ctc. (Sj Ib.J.. P- a ' -fl

{4)Suuni.H.nnn

Dil.h..onalc,

5.

1)

tolluvc, AnllcluU

Octobris

Tomus

XL

^^^

neraltS

776
..cTOBs

DE

B.

FRANCISCO DE CALDARIOLA, CONF.


plenus, in coenobio Colfani, quod est oppidum propeCalderolam. ab seraphico patriarcha exac placistructo, Iffitus ultimum diem aspexit, dissime in

V. D-

B.

sacram ^'^"""^ ^;^" ne^^alis ordinis, rogavit veUetooust^re de g^egationem ut declarare

Lu excepto ab Urbano

VIII

(1).

IS^et alOo anni.^^J^^f^/^^ estin comitiis diei \1 junii septembris. Quare die calculo probata die 1 Cajetanus, archiepisco31 octohris seque7itis, posiutavit a sancta sede
;

Domino obdormivit.

2 Corpus ejus

magna cum PoP-lorum


ecclesia super altare et

fre-

o^-^^^^

quentia in adnexa

'

pus Camerinensis, quotannis rituduut in sua dioecesi liceret Francisci festum et ut tdem plici eelehrare B.
inordine Observantum et xn ordinxs qu3e prima erat non impedita Atexancalendario vacua, petiit Josephus ab Observantum generatis. Qude dria, minister atque mde tn vota etiam exaudita fuerunt; supplemento ad Martyrotogio seraphico seu
liceret die 25 octobrts,

muro

^ ^ ^^^^ fuit e, mzapprobainterclusa honorifice conditum petie- tu,. omnibusque, qui aderant, gratise, quas a Deo concessae runt, beati Francisci meritis, f ad ejus sefuerunt, et contiuuo, uti fertur f, frequentia patranac ,

urna

pulcrum conceduntur omues maxima tur miracula. Ideo apud


veneratione
baberi
coepit
:

in
"
_

tabulse depictffi
!?

cum

sanctitatis indiciis g,
i,

cerei oblati

lampades accensffi h, supplicationes public ad ejus anno k cum magistratus


corporis
in-

MartyrotogiumRomanumsequensencommm
Piceno in. subprcBdicta die legitur Colfani in beati trafinesCamerinensisdioecesis depositio
:

tumulum

bis in

terventu institutse fuerunt,

festum quotannis
^

celebratum

t,

non semel

translatio

ct concionarrancisci de Calderola. confes^arii ordine, qui toris egregii ex nostro seraphico

pietate, doctrina ac zelo salutis

animarum

sese

effecta de con.^^ensu antistium Camertium affabre elaborata et cor seorsim in hyerotheca hinc iterum ucclusum et expositum fuit n
:

m,

^
^

miraculorum praebuit admirandum, et g-loria proprtas omtipost mortem claruit. Lectiones approbando timus; prxplacet decretum de monumentorum eultu recitare, quoniam hoc B genus non omnibus est obvium.

apud

scriptores

Beati titulo

vel cosevos vel posteriores decoratus, et nomen in ordinis


et similia g

menologio p recensitum. Hcec


blici et ecclesiastici cultus,

pu-

a die obitus Ven.

exhibiti, Francisci ad hsec usque tempora ab Alexananimo reputans R. P. Fr. Joseph

DECUETUM
QCO
B.

Frandria, universi ordinis Minorum sancti Reformatorum generacisci de Observantia et


minister, causseque postulator ab sacrorum rituum congregatione humillime postulavit,
lis

FRANCISCI DE CALDABIOLA CULTUS AUCTOIII-

TATE GIIE60R1I XVI CO^^FIRMATUS EST.


qui sseculo xv PiceEvangeliiprse^nctimania tt inam provinciam veluti fideles inanwia- cones ct illustrarunt a, et fidelium ad sanctiores piua
B.Fr8ncisci

ut cultus

jnter venerabiles

viros,

formiter de raore probaretur. vaticanas Quffi ordinariis in comitiis apud coadunata, audita relagedes subscripta die
ille

tione ab

bushicrandii
zelu* et

can-

^^^^^^ ^.^^^

composuerunt verbo et exempUs, ^^^.^^ ^^^ accensendus Fr. Franciscus a Caldefines Carola, humili quidem loco natus intra
merinensis dioecesis, sed honestis parentibus progenitus b, qui a primis aunis bouam sortilus
seraindolem, divina aspiraute gratia, ordini Observantes c nomen dedit; ubi phico inter votasolemnia uuncupavit, et tam iu humanis,

cardinali AloySabinorum, posio Lambru:^chini, episcopo nente, facta, omnibus mature diligenterque

Emo

et

Rmo domino

libratis et attente

consideratis

visisque re-

sponsionibus ad animadversiones per defensoresdatis, auditoque R. P. D. Andrea Maria Frattini, sanctse fidei promotore, qui scripto

quam

in sacris scientiis

maxime

profecit. Sa-

voce suam senteutiam aperuit, scribendum censuit constare de casu excepto a-decretis sa. me. Urbaui papEC VIII. Die 17 junii 1843. Suet

precibus assiduus, singulaet licet eximia polleret erudiripietateeluxit tione, in concionibus tamen, ut uberrimumanicerdotio intiignitus,
:

per quibus omnibus facta postmodum sanctissimo domino uostro Gregorio papae XVI per me

marum lucrum
^ consona
d

exciperet,

humilia
:

et pietati

maxima propteeum audiendum confluebat rf, reamultitudoad


consulto proponebat

multiquead poenitentiam ejus opera convertebantur. Quamvis vero assidua hujusmodi ad populum instructio ac sacramentorum poenitenliae prgesertim aJrainistratio diurnum ejustempus sibipenitus vindicarent, noctu tamen solituis

subscriptum secretariumfideli relatione,sanctitas sua rescriptumsacrsecongregationisapprobavil, confirmavitque cultum publicum et immemorabili tempore prjEstitum beato Francisco Minoa Calderola, sacerdoti professo ordinis

rum

S.

Franciscide Observantia. Die

mense
S.

septembri, anno eodem. C. Card. Pedicinus. S. R. E. V. Cancell. et C. Prsefectus. Loco f Sigilli. J. G. Patati
C. secretarius.

M.

Episc. Portueu.

R.

S.

R.

erat piis precationibus ac meditatione animumreficere, atque ad Deum propius accedere itaque in vera charitate erga Deum ipsum
:

ANNOTATA.
a Reapse claruerunt
illo

et

proximum procedens, firmam


est assequuius
;

sanctitatis fa-

mam

douo cumulatus privatiis componendi lites, civium jurgia conciliandi, odia penitusextirpaudi; atque adeo
et pecuiari

sevo in

provin-

in his totus fuit tolo vita; ^use tempore, ut nu]li

industri8e,,nuUis
et

omnino laboribus pepercerit, omnibus omnia factus, simplex, rectus, hu-

sancti cia Observantum Marchise plures anno 1506 edidit }Vaddingus seviri. Sub riem provinciarum et vicariatuum, quam capitulo generali, quod illo anno in con-

ventu

milis, inuumeros pene filios Christo pepererit. Solum Deum semper in omnibus quum intendisset, corporis maceratione ac operibus attritus, octavo kalendas auguati anno 1507 meritis

Romano Arcvcieti convenit vicarius generalis exhibuit. Adscripsit postea lialus singutis conventibus sua decora. Frrore^
,

quem dem

alibi
S.

jam aperuimus tegitur ibiJacobi apud Cingulum, ubi requie,

(t) iDformaiio. p. 2.

scit

DIE VIGESIMA QUINTA OCTOBRIS.


L

777

rranciscu3 deCalderola, miraculis illustris; et sic de multis conveniibus, passim omisso sancti aut beati iitulo. At qui ex provincia
scit

tio corporis beati Francisci

anno

1741
;

de suo ad aliud altare Camerinensis archiepiscopi facta

potestate

qui,

quum ecclesia Colfani

a patribus

Marchias ibidem recenseniur


vere

ei sdsculo

xv

flo-

Minoribus restauranda

erat, necessariara trans-

sunt (1). ruerunt, numero parentum conditione dicuntur, b Qu^ de probabili niiuntur conjeciura, c De origine Observanium vide in tomo Octobris Commentarium de S. Joanne Capistrano. Inira breve tempus adepti sunt innu-

magno

lationem, adhibitis sigillis, vicarius foraneus ex commissione delegata ut scrupulosissime exsequeretur expresse imperavit. Ita causse

advocati

Instrumenta hujus Summario super dubio de cultu immemorabiti (11). In episcopi


(10);
ei

recte.

translaiionis ediia sunt in


liieris altare

meras domos.
auditorum muliiiudinem ante memoravit et certe in loco abdito, nemo quale Colfanum est, difficilis collectu fuii ea
d

non vocatur

altare B. Francisci;

Maximam
sed
esi

sed

h^c

dictio reperitur

vicarii foranei de transtatione facta.

promptum
nomine

turba

maxima

hasc muliitudo

intelli'

siium erat

pro loci magniiudine. genda Corpus sepultum fuit anno 1507, et quae driennio tantum post urnw, positee super alCommen' (are, inclusum fuisse videiur. Cfr
tarius Prsevius, n. 11.
f

erat ut attare, B Francisci corpus, vutgari hoc appetlareiur aique hoc sensu inter;

commentario Sane super quod repoin

In Processu de nultis miraculis spedalis

pretanda sunt quee in lectione vi , sacrse rituum congregaiioni probaia teguntur : Corpus super altare composuerunt, altare eidem dicarunt ; nuspiam enim dicitur, neque credibile est solemni ritu beatoviro dicatum fuisse
,

Marci instituta esi disquisiiio; sed aucioritaie Utyssiponensis dicium solum est ejus meritis
ad sepulcrum oraniibus varia Deum
preesti-

altare.

post moriisse beneficia; et, si apparitionem excipias, nil a quoquam singulare tratem

n Cordis fata videinCommentario Prsevio, nn. Uet 13. o Recte dictum scriptores vel coaevos vel posteriores ; nam unus cosevus ianium reperitur

neque de ullis receniibus mentio Cor quidem mirabiliier conservafacta esi, tum fuisse assertum fuit sed id tueri au-

ditum

fuit

de

Marianus
ei dederit

scilicet B. Francisco scripsisse de Florentia sed ignoratur utrum


, ;

Beati

titutum,

Fidei promoior

Scripsit sus non est ipse caus^e advocaius. suavissimam fragrantiam ex corpore Qonzaga verum, eiiamsi de ea re certo consiaemitti
;

proposuii sequens Summarium objectionale, quod frusira conveliere teniarunt advocati


causas.

ret,

nonfacile iamenid miraculum dicendum

foret.

AUCTORES
ANNO.
Qtl SCRIPSKRE.

osieng In Commeniario Pnsvio, n. 11, tabulam privati fuisse usus, dimus alieram annum atteram non certo piciam fuisse anie

VOCANT

S.

D.

1534

Marcus Ulyssiponensis
.

1570

Fra Francesco. Fra Francesco.


Franciscua.

alibi non reperio lamad sepulcrum B. Franpades accensas fuisse hse addii^e sunt, cisci ex ignoto mihi fonte Caldariolse in libro expensarum oppidi i

h In Summario aui
;

Ludovicus Jacobilli
Franciscus Haroldi

1656 1662
1698

Fortunatus Hueberus
P. Leonardo

Franciscus.

anno curxa opnensem reporiatum esi, statuerunt sodalitas se pro veieri pidana et pr^dicta quod more deinceps ceram oblaiuras esse (4) {b).Oblata C staiuiumexsecutionimandaiumest amcandelabra et anaihemata, appensa
;

sub die ^O julii Francisco ; quod ceram oblatam fuisse B. Ceram similiter dein continuatum est (2). de Monte (a). Quum offerebai sodalitas B. M. \S2^ beaii viri corpus in aedem Colfa-

anni \6U primum

reperitur

da Napoli

1680

Fra Francesco.

Franciscas Gonzaga
Barthol. Cimarelli

1587
1621

Corpus B. Francisci.
Beato Francisco.
Beati Francisci.

Arturus

(a

Monast.)

1638 1654

Lucas Waddingus
Bened. Mazzara
Octavius Turchi

Beatus Franciscus.
Beato FranciBco.

etiam babus iabulis


expositis
(6).

1722
1762

pictis

in templo Colfanenst

Beatus Franciscus.

iemplum ten.Vlurn stratum pergere ad Colfanense tempore (nei mee. d. priverno aut cBStivo
n,avera
.

k Reperio tanium

in

Summario

,v

(7)

magi-

fJ^Jl^^^^^jfJtV^^^^^^
^l^fatunostri PrLii.

od

estate)

guum votxvam ceram

^J^^yj^^^aHetcujusmeminimusn.nCom.

fuerunt suppbdefert klix interdum factse nimii aut stccttas cationes, ut aut imbres Processu Izcencessaret (8). Exhibita fuit anm 1830 Josephu quam die 1 maji tia Camerxnensxs Maurizi, vicarius generalxs

"'^^f

J ''[^^J^l^iio
^^c J- j^^^^,^^^,
"'"y^
q^^
.

ji

'

^,

o ordinis beatus

non vocatur
^-^^i^^

^^^^.^^^ ^^ ^^^

,rn

Franciscano

solita Itbera-

J^^';^.^ /^,,,,
'

^bstinuit

Menologn

sed hic hoc loco justo sevetestes

populoCaldariolanoconcessitutprocamad^e Franc.scum supdominica institueret ad B. necessariam plumam obtiplicationem, qua


neret(^). ,. .^^ festi vtde Commentarrum 1 De institutione

^'^f^
^

^^^^

Caldariolam, qux
deposue-

Preevium.n. 9. memoravxmusxn CommTranslationes duas Antiquxor est translamentario Pr^vio, . 18.


(1)

^^ ^^^^^ immemorabili cor^uetudixerunt quotidie pro veteri ^unt a runt^, ^ sodaltbus ^^ ^^^^^ ^^^^^^ | quinqutes Pster et in ejus honorem recitari rect j ^^^ ^^^^^ Ave. Alxacu _
y^^^

^^^^

^^

Annales Minorum, an.

DE

ss.

authio. bpp. CAPOAKO, rLoRrano it

CAPUANO, FLORBNTIOET ALITHIO DESS.


IN GALLIA EPISCOPIS CADUECENSIBUS

COIVIMETVTARIUS HISTORICUS.
R. D. B.

S. Capuanus. SI Civitas,pagusetdicecesisCadurcensis ^ deductum ex *vo quo Cadurcensis^empus ejus episcopatus

episcopus
vixit

Lemovicensis. ejusdiscipulusS. Sacerdos episcopus


SjECIIUI V ET Vt.

Civi(a(if Ca-

Divona
ita ut

dureorw
go;

ori-

^- . r^r Divona Cadurcorum Civ.tas CadurCardurcum corum, Cadurci et demum nt urb^s nomjna .uccedanea ./.den^ sit D.yona, dem D.vona dtcta
,
.

^PTitpnlrionemetorienlemxslivumterritorio.
^JP^^^ f '"Xcweo. Cadurcensis circumscri. 0'^^!^ ^,,e. papa XX/f anno ^^J^,^^,,, Montisalbani erigens, eam ita ^'^.^ ^^^^^ ^^^^, .^;,.^_ , ,^ ppo Ca-

primum

^/^^^
exm^
rf^c. '

demCaduroorum, posi.a Civitas Cadnrcorum Cadurcum ?maAno. que Cadurci et tandem dm s.pcnu. de Anderito et Gabalo lorum, CMate Gabalorum GabatiS
, ^

^^^^

^^

suburbmm Mon-

^^^^1X^1 teltsZtguam, curamus pluries jam E f^mconlnuanda GaMiar^ multisque Sanctos, qui ib^dem m^ nomen jon ^ZTr^me" 2^LXS-, utcuis Quietemnacti sunt, capitibus explicaium fuit.Divonas
,

/^^^ ,ac<o.m quo lempore Acta Sanex

^^^

ali^s

flo-

^^^ih,..

tei.divissacrum,signrficat,utconstate.^s

^ZZZtT^mZrTl^^^^^^

t:::Z^r;ia;Pmautm.nindi.
care debet, ut Ausonio sua fides stet (5). quasi inilio proposui nominis formas, ese

Cadurcensemd..cesirn,locis.erosu^s^^^^^

Quas
le-

P-JX: ,^^7^ puanus inter Cadurcen"J Qmn "'"' ^^^'P 3 unouam

s.C.poan.
episc.pusM,

W.;..a .n^.
;

hors

'6)

po.^.a Caors, ac tandem Caquod vuloare nomen perseverat, Ut


sic

reac.n...,

monachus
.

s^cuh xn

ZmaioLperio'c^vUaseratluparv.rei.
Francisdominaniibusma. jorispagtcaputesseperrexitMuareas^culo V et delceps non raro agunt rerum galiicarum scriptLs de eius territorio. finibus. pago
pubiic^urbs,
legimus ru., orbem. urbem, partes agrum, terram et proyinci.m Cardurco. quihus omnibus nominibus fere rum (7) ^ pagus indicabatur (8) quin etiam s^cuio xni c^perunt uno verbo Cahorsin.Kaoursin dicere; aique. a in e transeunte ut in tot aliis verhis, swculo XIV Quercin; unde tandem Querci. 2 Quantum vero patuerit pagus CadurcenfX(C)iiu.
et terminis
:

^f^^^^^ xn VitaS. '^^^^^'/P^f^^^^:^^^ Bernar.^^^^^^^^ -^ovicensisJU)

"^^

FF, Prfxcatorum,

'^^^i^;^!^^ "^^,^^;* {nj. iern Viia abbreviata e)usdem SancU occurrtt xn mdxcxbusepiS. Capuani nomen

"

at et

scoporum Cadurcensium,quos ^e^^^^runt^^^^^^^ Ueimus de ia Croix (13), Ciaudius RobeHus


(H), Fratres

Sammartkam

(15)

multique

alii:

neque ea de re controversia esse poiest. Quo vero tempore acproxn quis ei locus inier epi^
scopos assignandus sit, minus convenU. lieimus de ia Croix. cujus opus posihumum " Seriemet acta episcoporum Cadurcensmm primus hunc eptscoporum Laedidit frater,
ijui-

pafii

sis

minutatimperpendv. Ci, V. Maximius Deioche{d);exantiquisprobatisquedocumentis, summa coliectis diligeniia, demonstrans hoe pago comprehensam fuisse pariitionem Loti (Departemeut du Lot), cum fragmento parti. tionis Garumn^ et Tarni (Departement de Tarn et Giironne), scilicet cum regione septentrionali (canton nord) miyioris pagi Moisiacensis (arrondissement de Moissac), et pr^e-

durcensium ordinem ex Democharis tabutis, aliisque instrumentis historicis propomt


S. Genuiphus
iS.
,

Exsuperius

S.

llorentius,

Capuanus, Boethius, SustraLeucadius seu Maximus, S. Mauriiio, tius, S. Ursicinus, Eusebius, Rusticus, S. Deszderius et S. Ambrosius itatamen ut fateatur
Alithius,
S.
;

terea
i1)

urbem Montisalbani cum adjacente ad


supi,
cl
1

sedemvacasse post S. Desiderium; quem tndtcemSammarthani,Mauriniscriptores Gailiee Christiame, simui ac Richardet Giraud (16)
[..

OSiclse-i.i (2) De Clans UrUilms, \3)Clr Uietciiba.li. Ongims Eiiiojji, pa-. cit. cl IVUl, Dic I^er^o.iciinaincn. (i) Um.1 p. 51-i. l>. Mailiii, Lii Religioi des Gaulois. loin. I, 455. n (5) n 534 - (b) Dcloche. Cariulairc de l-ahbaye (lc Beaulicu, (8) Gu^rard. E-,^ai sur la (7) Ibid., p. cjcii. p. cLnmx. ^9) Dclocbc, divuiou lerrilonalede la Fraoce, p. 47 cl 48.
Viiio
.

XIV.

5i

r>2.

cnciii.

(10) Gnllia Chrisliaiia.

lotn.

xiii.

,"

l'"^' (il) Henschcnius Ail;i SS. Maii, lom. 11. |. I* (t3} Sencs cl A<la cmliihliothccB M*s . tom. II, piig 662 in-4% aniio uikVi ( 14) sco|>orum CBdurceimum Corduici,

"

'^*'',,,^''''-,

LubUc

(tS) Gallia ChrMiaiia , Gallia Chn^iiana 1. i. 284. lil. (I6| Bibliolhfcque BBcrie. lom. J8, p. p. 468.

t.

II,

fc.dil.

Paris, 1827.

atque

779 DIE VIGESIMA QUINTA. OCTOBRIS. Hugo Floriacensis vir eximius,qui anno cirA atque alii admittunt, nisi quod S, Capuanum citern01juxtaRivetum{&),vel imjuxtaHeninter S. Desiderium et S. Ambrosium ponuni. floruit, occasione Ecdicii,fihi Neque recens est controversia de tempore et schenium (7) diliAviti imperatoriSj hwc de itlis actis a se Cadurcensiumrexe,

AL'CrO>

R. D.

ordine, quoS. Capuanus


rit
;

ecclesiam quum ea de re jamdisseruerint Baluzius, Alteserra (1), Le Cointe (2), Henschenius (3) noster, Mabillonius (4) et alii,

pen^er co;/eca'sscri62^-Ecdicius,Avitiquondam imperatoris filius, in libro vitae cujusdam sancti


confessoris, nomineetofficio Sacerdotis, Lemovicinae civitatis, corrupto uomiue (sicut opinor)

Sx vita S.So-

maxime anti4, Verum cum documentum, quum, ad tantas dirimendas lites, sit excerptum quoddam ex Vita S. Sacerdotis, Lemovicensium episcopi,
sit illud

nominatur AUitius,

et hic iilum creditur a bap-

quum proinde

necesse

tismatis lavacrosuscepisse. Cujus pretiosissimi confessoris vitffiseriem, partim in occulto ser-

continuo prcv oculis habere, videtur id primo sistendum esse. En verba biographi Traditus est Sacerdos, puer venerabilis,
:

moue compositam

[lingua scilicet vulgari)

partim vero scriptorum indicio depravatam conspiciens, nuper corrigere slatui, et tempore quo
floruit, post

S.

Capuano. Caturcensi episcopo,


in
illis

ut

eum
:

litte-

rjs et disciplina christiana iustitueret

qui Ca-

puanus

diebus erat prffii^ellentissimus vero inter religiosos AquitauiiE praesules. Hoc GOQtig-erat omnipotentis Dei dispensatione, quateuus puer sanctissiraus a catholico perfectoque
sanctitatis mag-istro purissima fluenta doctri-

multorum annorum curricula moderno tempore designavi Et de ipsius quidem sancti virtutibus in eadem ser;e apertissimo sermone expressi de hoc autem Altitio iilud plane
:

diffinire nolui,
:

quod evidenti testimonio probare melius esse credens, qund me laijon possum tet, seu de quibus ambigo, Deo totum relinquere,

nsB

mentes fidelium , et ne alifactus egregius, irrigaret doctor ab hJBretica pravitate circumventus, quando
biberet,

unde

demum

pro certis proterve defendeie. Hoc tamen antiquus ille liber, qui prsefati mihi videtur inconfessoris actus continet

quam dubia

g quorum

in illa regione ea tempestate maxima inerat, a recto fidei tramite deviaret. Sic copia igitur jam uominisdiguitate, parentum nobilitate, dono regio, sanclique prajsulis magisterio dilectus Domino Sacerdosdecorabatur in infantia; quatenus ex hoc mortalibus claresceret, quanta reverentia excolendus esisteret, quem

nuere, quod circa hoc tempus, de quo nunc loquimur, memoratus Sacerdos esse potuit infantulus
7
(S).

E
si(6 i\iAlinia-

in Vita S. Sacerdotis refert hunc sanctum in Aquitania natum esse dum regnabat eodem tempore in Aqui-

Idem Hugo Floriacensis

no

ClodO'

veOi

tot et tantis rauneribus divina largitas

prseve-

qui S.

Capya-

niendo sublimaret. 5 Sanctus denique Sacerdos, transactis annis


puerilibus,
doctrinis salutaribus insisteret, annos maturitate vitaj transet pubescentes coepit cunctos coaetaneos suos virtu-

Anticius tania proviucia rex christianismus nomine (9) dein inferius Floruitautem S. SaAugustorum reverendus episcnpus cerdos
, ; : , ,

Anasiasii et Justini Senioris Justinianique tem-

ni (UsripiilHs

dum

fwi.

poribus, sibi ab invicem succedentibus ChloAquitanodovffio filio Childerici Erancorum et


:

cenderet; tum laudibus prsecellere. Unde venerabili Caadmodum puano, sub cujus degebat magisterio,
carus erat,et
ei

rumtenente monarchiam. Hunc ChlodovEeum Hoc etiam tempore S. Eemigius baptizavit, et eximius raonachorum legifer Benedictus
,

semper

assistebat; et ea,quffi ab

H.

Amandus

et S.

Vedastus episcopi,
:

et alii plu-

sui cordis arraaejus ore sitiens hauriebat, in ejus simplicitas riolo recondebat. Astutiam

res viri sanctissimi floruerunt (10)

quam

nar-

commendabat,
:

et

urbanum eloquium modestia


decore,

temperabat nec corporis gloriabatur nequeextollebaturmundiali favore. Verumtamencumjam metus juventutis attingeret, in setate coepit mox castitatis amator
ipsa ferventi
existere,

rationem et sua^n fecit Bernardus Guidonis, abbreviator Hugonis Floriacensis, ajens in Lemovisensi eniVita S. Sacerdotis Defuncto Sacerdos scopo beatffi memoriae Aggerico,vir Dei cathedra cleri et favore populi in
:

electione

Nara

delectamenta spernere. quotiescuraqueteutator ad eum veniens

mundique

re- P ejusdem ecclesise episcopus sublimatur Remigius gnante Clodoveo rege, quem Beatus catalogum baptizavit; atque etiam texens
,

e( qui vixit
tufi

Ecdicio,

clausum semper tentationis aditum quserebat, inveniebat. adversum se ejus pectoris ostium vas sincerum Quid multa? cum jam intrinsecus mentis holoet in ara sancti Spiritus existeret. Deo sacnficapise devotionis quotidie caustum (lapuanus episcopus per angeret raemoratus eum levitam cam licam admonitionem ordinavit Capuani xtatem ex 6 Ex quihus liquet S. Sacerdos, defitemporibus. quibus mxerxt S.

episcoporum Lemovicensium
{os, inquit,

Sanctus SacernationeBurdigalensis, qui venera:

Sarlatum Petragoricsc diCBtur et quiescitapud


cesis, qui

etiam florebat circa

annum dommi
^,
. .

517
8

(11).

Jam qu^ modo ex Hugone Flortacensi his pauBemardo Guidonis transcripsimus,


cw ^^P
;.

et

et

proinde

culis T et VI,

dncc Afiuilanix.

niendam

esse.

Verum cum hxc tenebris

obvo-

aliam inierunt viam. luta sint, eruditi alii cut ommno Sententia enim Henschenii (5), ad prioadhxreo, S. Sacerdotis episcopatus

rem

sxculi vi partem referendus antiquis qm eruitur ex scriptoribus magis Ita Sacerdotisposteris tradtderunt.
:

est

quoa

Sacerdos Burdigalensis natus ^,^ (3^ appel.^^^ ^^^ '^ ff ^abatur ducibus { 2) Aquitatano mea u ^ ^^ ^^ ori,-n-dus traditus educandus tradxtus niw pneerat atquepuer antistiti Cadurcensi, hxrefuit S Capuano, qui eum dignitate lemseos acerrimo hosti, insuper ^''"'^^{^^Jiaconi decoravit. Floruit i^ ^ quo sancli Bene^^^em tempore ^Amandus Anastasxo

.^

^^
;

'^

dictus

vedastuset

actaS

,um, .on. ni.aJ.nnum..8

H,

cl,,,,^^.

^^^
l.

loire

l.u.Sra.redeU Franie,

\,

P- ^'*5-

l')^"

scilicet,

AltCTOm

LL

,gO

DE

SS.

ALITHIO, EPP. CAPUANO, FLOKENTIO ET

R. D. B.

JusHnoeUusiinianoimperaiorms, Francorum. Qux naraioue Clodoveolrege characterihus splenratio omnibus veriiatis

UU

per iotum constans det utpote sibimetipsi ceri^ sxnt pucumnullis rebus qu^ historice
et

Ermenaraus, Salutar^s. Agericus, 5; D cujus nomini addit Bemardus Sacerdos Natione hsecjam recitata verba Guidonis, qui veneratur et quiescit apud Burdigaleneis,
;
;

ab anno 491 anans Regnavit enim Anastasius 518 ad 527, Jusliad 518, Jusiinus ab anno Clodoveus ab anno nianus ab anno 527 ad 565, 509 vel 511 (1); detn Ecdi481 ad annum vel Actisius vel Altiiius, cius qui idem est ac gubemavxt Aquisaltem ab anno 473 ad 475 Sidonio ApoUtnart ianiam, uti Maurini ex Adde quod S. Beneet Jomande deducunt (2). 480 mortuus est dictus natus circa annum Vedastus et anno 543, eique coeevi fuere SS.

etiam floreSarlatum Petragoricse diaecesis, qui Huic successit bat circa annum Domini 517.
beatus Cessator
(8).

recensionem prse ocults habens 10 Hunc (Sacerdotem) tamen in Atieserra ait conjectur adremotiora rejiciendum non leves Sacerdos successit Agsunt ex Guidone enim, Salutari. Salutaris Ermenoni, fferio Ag*gerius Exmennarius Runcio Exmennario

Quam

'"^jecta.)

Ermeno

Juniori,

quem
et

interfuisse Concilio Arvernensi

anno dxli,

Amandus quorum prior, creatus episcopus annum 540; et circa annum 500, obiit circa vitafunctus posterior, ortuscircaannumm, preeiereundum est est circa annum 584; neque
:

liem Mabillonius Tillonem Solemuiacenepiscopo, qui sanctum

Aurelianensi IV anno dxlv patet borum conciliorum (9). ex subscriptionibus Superius actum de Ermeno

sem monachum

(obiit circa

annum

702

(10))

ui probat FranVisigothos, quibus non raro, Henschemus (3), ciscus Chifflet, cui adh^ret Vandalorum dabatur, Arxana labein-

507 occupasse fectosab anno 475 adannum nihilque intentaAquitani^partemi^), B hanc dogmata inter ium reliquisse ut sua impia

nomen

successores memosepulturffi mandavit. Ejus actertio loco Sacerrantur Salutaris, Agericus. ad trutinam catados (11) Verum quicumque

GalloRomanos spargerent [h);atqueita intelCapuanus multos hgereticos ecligi quomodoS. reconciliaverit; sanciamque clesiee catholicas Mundanama Vandalis ad sepulcrum filii sui Qusequidem S Sacerdotis fuisse irucidaiam. prorsus concordant, modo adomnia inter se proiraxisse mittatur S. Sacerdotem viiam 474 ad annum 530. Et quicirciter ab anno quam, ineo libentius huic sententise,

non po~ lOQum Bemardi Guidonisvocaverit, deprehendere nsevos e ierit non in eo plures geminos et Sammartham [V6] ita Maurini (12) non recensent, aique ordtnem Ber:

Rusticos

susdeque veriunt nardi Guidonis in multis

neque, uti legitur apud de Fomllac (15) in Manuscriptis presbyteri qui Agericum a de Pago Cadurcensi, defuit

Henschemumm,et

neget, quta Rurico Seniore distinguendum rusticus aui rusicut a rure latinis dicebatur

ricus itaaPeiragoricis

dem

Henschenixus Hugoni Floriacensi, nosier calculummeum adjicio, nius propugnavit,

insuavulgan lingua, appellari debmt qux 'istis vocibus carebat, Agericus dein Beragre vel a^ ry aique inde htnc nardus Guidonis,sibimeiipsirepugnans,
:

quodHugo,

non ultimus (6), Maurini sCriptores Historige


lise,

inier doctos et eruditos sui devi quemadmodum tesiantur


litterariee Gal-

defacto

siuduerit, ut agens ita veritati historic^ propemodum indubio, scripserit

florentem circa annum 517, et Cessaiori, qui inde p3ene coxvum exhibet S. LemovicenCaroli Martelli iempore ecclesiee Berhabenas tenebat. Quapropter, cum

S Sacerdotem

sis

testjmonio plane defiuiri nolui, quod evidenti melins esse credens quod me lalet non possum totum relinquere, seu de quibus ambigo, Deo
:

quam dubia pro


/torum^ue
lenMntia

certis proterve defendere.

quod spectat ad epivero defleciat, scopos primorum saeculorum a Mabiltonius,Al' ruunt argumenia,quse inde adeoque hsec teserra atiique desumpserunt est, in quibus series in his ianium admittenda
nardi Guidonis
series,
;

sufficienter 9 Quse hucusque dispuiavimus,

cum monumentis

sinceris concordat

verbt

evincuni quam modica fides Baluzii. sententix Alteserree, Mabillonii et quibuscum consentiunt Labbe, Lecointe, FraMaurini tres Sammarthani, atque auctores
sit

adhibenda

gratia S. Sacerdotum floruisse imperatoribus Anastasio, Justino,Justiniano

anno

517, vel

autumant novse Gallise Christiange hi omnes Sacerdotem circa annum 700 ecdesanctum
:

siam Lemovicensem rexisse; atque ad hanc ineundam viam eos preeseriim movit auciorifuit, ut ait ejus tas Bernardi Guidonis, qui biographus cosevus, vir magni consilii, magnse experientise, expertge prudentiae (7). Is indicem episcoporum Lemovicensium hunc in modum S. Martialis, B. Aurelianus, Evorecenset lius, Atricius, Emericus, Hermogenianus, Adelphicius I,Dativus,Adelphicius II, Exsu:

E atque Clodoveo I rege. probatum stt coiUgiturS, 11 Asi cum ex dictis saiis S Sacerdotem, antistitem Lemovicensium ^^^^^J^^f^ licet ^_ ^^ circa annum 474 esse naium, affirmare episcopus 5. SaCapuanum, qui dum essei S. cerdotem puerum efformavit ad virtutem,ec480 exstiiisse clesise Cadurcensiscircaannum Actis S. Sacermoderatorem dein, cum ex
;

per ang-elidotis intelligamus S. Capuanum eum levitam seu cam admonitionem ordinasse

diaconum, aiqueapertum sii smculo v usum legem ecclevet etiam in nonnullis locis ante viginti quinque siasticam exstitisse ut
annos
nec diaconi ordinarentur, nec virgines consecrarentur (16), {ita ut doctissimus Binterim (17), re bene examinata,
setatis

perius, Astidius, Rusiicus, Rusticus II,

Exo-

chius, Ferreolus, Asciepiades, S. Asctepius,

Simplicius, Felicius, Adelphicius IIJ,LupuSt Hertenohertus, Caesarius, Roricus, Rusticus


[1]
t i.
.

non

nisi

pauca exempia diaconorum qui

ct 532 ; Acta SS., Languedoc, II Muii, [> 17. \2) Doii Vaissciic, Hisiiiiedu p. 2iy, '219. 224. I, l. IV, l3) Acta SS., l II Maii,

Ari

(ic

\trificr les daies. 1. 11,

p.

480

j,_

(5) Cfr ii) Unn VaisseHc, i. I, \i 225 cl 2i7. ly. liltiraiif de (15) Hisioiri: Acla SS.,l IX Oclobiis, j).313. - (7) Sc punes Ordinis FixdicaX- p- 25 la Frsnce. l. (8) Lalibe, lum, Buclorilius yucvif cl Ecn3rl.ii 1, p &78. MBnuscnpiorura, i. II, p. 267. (9) Alicserrae IJibliolheca O^) MabiiloD, Upera Omnia. l. IV, vol. II, lib. vi, cap. n.

Acla SS., S. Ben. l. II. p. 99i. Bollandu, l. V, P- 3i5. p 576. Gbesquiire, Acia SS.Belaii. l I "" aunum 70U. (ll)Mabi!lon. Anuale Bcnedict.i.i, l I ud (11) Bianilion. rtUUHieB wi:iit:u.<..-.i, * it-i\r lia ' .}l. II .nni ii7. 13 Ga uaiiia (1>J ll21Gullia Lbnsliana nova. lom. II, col. Hb7. ^'": 1 Udl \'-'t "^"' *' .', II, p.63Ucl 651. Jl. OOU Cl Acla SS. Oid.

_
.

Januar

thr.sliana,t. (!5) p. 13.

Manuscnpla scrvata Cadurci a sEccnlo xvii '" ibbe, Lonc, exlremo.-tl6)Coi.ciliumCanbagn.. Ul.cap iv, L<ibbe,Unc., irisl dcr Cbri Kaloliloro. II, col. 1167. -(17) DenkwiJid.BtcUcn
'

^*f}

f "^^

schen Kircbe, tom.

I, p.

351.

ad

DIE VIGESIMA. QUINTA OCTOBRIS.

781
AUCTOKB

A ad hunc ordinem ante

aetatem a synodo Car-

(7).

thaginensi preescriptam ftierint assumpti ex octo prioribus ecclesix sseculis detegere potuerit) ; fluit inde S. Capuanum suum episcopatum satte musque ad annum circiter 500
protraxisse.

Scripta autem fuit, ut ex Patris appetlatione (8j apparet, quum nondum episcopus esset Paulinus (9) ; qua dignitate nonnisi anno 409 auctus est (10) quin et probabitia adsunt indicia, quihus haec epistola ad annum circiter 403 referatur. Prior ad eum dederat Flo:

R.

B.

rentius,

quamvis ad id tempus ignotus,

literas
si
'

offlcii et

humanitatis plenas, perinde ac

II.

Chronotaxis antecessorum

antiqua inter eos prsecessisset necessitudo et familiaritas. Perquam tiberaliter respondit

S. Capuani in episcopatu. Sylloge de SS. Florentio et Alithio.


Pf ifMtw Cadyircentiwn

Pautinus

Laetamur, inquit, in Domino visita-

t03 nos literis sanctitatis tuae et provocatos, ut

qui neque notitiae tuae prius gratiam gessera-

Jam quserendum est quosnam in sede Cadurcensi S- Capuanus antecessores habue...

epucopw^s.
succnsit Extiperitis;

guidem de SS.
gesta

Florentio et Alithio,

fuere omtssa, nonmhil disseretur, S. Genulphum itaque prifusius mum fuisse Cadurcensium episcopum, istuc a S. Sixto missum, ferunt medio sasculo plura martyrologia vel breviaria antiqua et recentiora ejus Acta ad diem 17 januarii, quo ejus festum agitur, commentario ornavit

quia eorum

(1). Defunctus Genulphus successorem in episcopatu Cadw^censi, qui nobis notus sit, non nisi post multos annos nactus B est. Quod siDionysius Sammarthanus [2) pree manibus hahuit quasdam schedulas, in quihus afprmabatur episcopum nomine Gausbertum ecclesiam Cadurcensem anno circiter 301 rexisse, atque id quoque in veteribus in-

Bollandus

mu9, nunc repentino Dei munere plenam tuae tamquamveterisamicitise tiduciam sumeremus. Deprasdicat dein hanc novam amicitiam, maxime quod divina pietas, ignorantibus, ut loquitur, in carne faciem tuam, hanc potius, qua pulcrius in Christo formatus es, speciem tuae mentia ostendit. Sermo enim, inquit, viri indicat de iUo, et ex abundantia cordisoaloquitur; " sermo itaque tuus nobis apostolico sale conditus expressit saporem gratise, quae tibi data est et de stillicidiis labiorum tuorum gustavi-

mus quam
ceant

Kuavis

sit in te

Domiuus

et

pergit
de-

in 0 laudare virtutes,

qu^ episcopum

(11). Sunt qui S. Florentium existiment interfuisse Concilio Valentino anni 374; (12) sedeum pro Florentio Viennensi acceperunt, uti videre est ex actis illius concilii, editis a Sirmundj [131, Labbeo (14) et Maurinis (15).

scynptionibus arcuatae structurae olim fuisse lectum, h3e, inquam, schedulae minime atten-

S. Florentii festum fiebat die 4 jtdii, et qui-

dendae esse videntur, cum nomen Gausberti, utpote teutonicum, a Gallo-Romanis non usurparetur, neque verisimile sit Cadurcumineunte sseculo iv advenisse ex gente barbara episcopum. Multo itaque verisimilius est in

simplici, ut constat mihi ex BreviaCadurcensi anni 1742 sed ab anno 1845, rio uii colligo ex ordine ecclesiastico hujus anni et ex Proprio Sanctorum dioeceseos anni 1853, Hl. Dom. Joannes Bardou illud in per-

dem ritu

tempore episcopatus Gausberti assignando fuisse erratum, cum colliganvus ex Chartutario Cadurcensi quemdam Gausbertum inter Cadurcenses s^culi x episcopos esse recenpost S. Genutphum occurrit inter Cadurcenses episcopos Exsu-

petuum ritu duptici celebrari prgecepit 14 Quartum episcopum exhibent ecclesise


Cadurcensis diptycha S. Alithinm de quo, Venerando, Arve?'nensi dicere poterat S Gregorius Turoepiscopo,
:

^^^^^^ ^

\^^^^l^

non secus ac de S

sendum

(3).

Proximus

nensis[\Q]

perius; cujus laudes prosecutus est Ausonius Burdigalenin Commemoratione professorum eum priori ssecuti sium (4). Hincintelligimus

Si testatur Paulinus diceus dignos Domino sacerdotes, vel


:

Qualis autem fuerit hic Pontifex enim hos videas Exuperium To-

losae, vel

Simplicium ViennK, vel

Amaudum

unde et patet eum diversum esse ab Exsuperio Tolosano, qui ineunte


IV parte floruisse ;

Burdigalap, vel Diogenianum Albig,vei Dynamium Ecolismse, vel Veuerandum Arvernis, vel Cadurcis, vel nuuc Pegasium Petroco-

Alithium
riis,

'

terti\u S. Flo-

Knlius;

seeculo v clarus exstitit (5). alio13 Tertius in catalogis de la Croix Florentius, notus porumque rite occurrit S.

utnumque habent s^culi mala,

videbis pro-

tissime ex epistola,

quam

S.

Paulinus Nota'

ac fidei, fecto diguissimos totius sanctitatis, prmio mareligionisque custodes. Alithium junctum cum Ruffina, filia S,

nusadeumdedit, inscriptam:

Beatissimo ac Paulinus (6). Qwz Flomeritovenerabili Patri Cadurcensis epirentius, ait Rosweydus, fiiit
:

trimonio fuisse Paulx et Aorore S. Eustochii, arbitrati fuededucentes runt nonnulti (17) id perperam
;

~-,S=:..==^
leffitur
;

Ms. Reg. mss. et editorum ad hanc epistolam EPISCOPUM DE CIVITATE INCIPIT AD FlOUENTIUM
episcoCADt^RCENTiDM. Ms. Vien. ad Florentium ut ms. Reg., sed PUM Caduuoensem. Ed. Bad. Paulini.-.episaddit Epistola. Grav. item Divi etc. In omnibus TOLA, sicut et Schot Sancti, edit. civitate Cadubcensium sed

?=. ^ "Si=*i^; eum


ex epistola
autumabant. Sed melius ad
referuntur
et epistola,

S Hieronymi ad Parnmachium

Alithii, presbyteri Aquitanici,

laudes. quae

legunturapud

S.

Hieronymwn,

quam beato et merito venerabili ac dilectissimo fratri Alethio Paulinus inscripsit. Scitwet,
incipiam, ut ab hac posteriori
Vicior quidt-

Grin

DE episcopo Patri Flouentio Cadubcensium

dam,olimmilesetS.Martim Turonensis

Sulpitii Severt coscipulus, in solitudine B.


l|iO)K-i-a S. Paulini, col lo.u. |5N..m..r.di... Co..c.U> a..U.iua GttUia, /Ui Li>l.b.'u*. S.uro,ai>c'a Cimcilia, lom. I. p.
(

580.-lli)Dc
lam

laCio,, op.
.

cit.

touKlI Janum.p.8l.-,(2)G.lliChnsliai.i).

lom.

I,

col.

118.

p.

(o) IDni-, <-"'-

SH)i-

-(>'
[M) 1

U.

Maui..... Co..c.I.a.um Gallis

.nlito,-..m

q..am mrdilorun.

LXX
ibid.,

Ilisl.

Francoium,

laCroix, Seiicb cl

U. col. 210. lib U. cap Acta e[iiscopoium Cudurteiisiura.

mes

DE
ADCTOnR B. D. 1.

SS.

CAPUANO. FLORENTIO ^'


<^'^^"'''

atque ^ 9 PaulinicOQUusetamicus.

ZtimpigeTaZTdUcur^^^^^ tabellapres!lTmZrarat Galtias et in Alilhtum nus.pemsr Cadurcensis,


emscopi

'J^^^.TJu Cadurcensis epiCr;s episcopus non appellalur^ ^^fj^^Zn^tZporl erat -->'-;negueem


,^
^,^,:,i

^.^

^'S"""'^'
fraj^^^^^

Alethio, bc dilectissimofratri
.^^^^

^^^ ^

a,

et

^famaatqueaccipiend^ de ejus

manu

eptsto^

^V

con^emunt cum.S

huma'^K.truZdererendas. Ad quas pro


"rat

mcs cum S.Gregor

^_^^.^_^

CadMrcen-

S Sm
oc
oii,

s.

qu odoTem grati.iu

te

su. per eloquia

Tictorem meum enim cari.simum iu Deo fraterna. serv.at muuere militnntem Deo.ut

um tuarom

manife.tavit mihi. Per fra-

caritati

intervaila

terrarum seque nobis per longiuqua discursidiscretis impigrum annuis


et relier.osiss.m.s

,us t.bellar>um pr.beat,

ofr

mutuo visitaQtium

corporalem
:

laborem

f^ml eoaem

S.
,

^iriral
tr

ea se, qua uob>s insunanimus ; nam et vobis per aceeptissimum gratia gloriatur

m et

impendat affeetu conservum in Domiuo, qu,

per hunc ergo fra-

commums et

-^^^^^^f,
6'^

W^

Hieronymo

A^u^mma
a doe-

preshyterum

prj>fulsisse

"^"'^'^"Vvf Abthmm,
hoc

"'M

ept-

'cadurcensem, [ex

emm

fere

tusest sanete veuerab.hs frater, hunc iuquam. mihi lmd,lceQuamiusperatummihimunusaccepi. tu> ?uam in qua nobis bonus cordis

Galh^septscopr) llPZJumebantur tumin (nobdes nempe


l^^^^l^^^^.^^^^

*;"^,X

Sto m

merito peroepta officn ,he.Murus apparuit, ut g-auderem, cum faciem inte lui benedictione eloquio, quanrioristaicastisaimo speculatus conferat, tumintemihiaDomino adjutorium
affnoscerera.

el laeras). e Meras). ,f

''''^'f

'

Paulinianum. ambiebant ejus E /tr.sfmni passim S,./Alithium Hieronyrma.

'"ZZrnpr^clarissimamfemir,r,Tclarisstmam femi^ ^__^.^^


remissurus non

''^'TvfruTt^obUem

(/iiem (audiWJf

S.

Paulinus
et

etiam 15 Scriptiunculam AlitUius divinis rebus postularat Paulino de

quamdam a

c>.

X/Lr

ut unus Alithius

futsse vtdeatur

Nolanut

Uierodynm

inopiam cuipetitioni ut satisfaceret, egregzum vir misitsanctus vtr^egr^gtum

ZIZ:^^:^^^^

suam suum elcusans, pauperum rGazophylocio (2) seu de cura commercxum ...L. u.. u,..nrium commemwm ad semonem.Hoc Hferarmm eainter episto. anm 403 referri solet sed alteram
;

^^^^Tl^^lM rfr^nt^^J^^^
/"
^^

Breviaria Cadur;

J.^^^^^^^_ ^,

redacta Breviarii smculo xv.ii

et xllam lam. datam ad AUthium, intercedit cogitatioinscriptam Florentio. stmihtudo, ut num atque etiam verborum missx fuisse diccid^e smt.

11:

concedente nodo laudatus, iUud. dupUcis esse ,usstt Zano'Pontrfice,ritus

Ro(6).

eodem tempore

,.j

i^'}. ^:r.^!^!:!lT"prseclaram Aquita^e^/iieem ad Algasiam, AlithioprB' ni^feminam, sub annm 406 de Saiis miratus sum. sbytero scribenlem (3). vicino rclicto, noinquit, cur, purissimo fonte
8tri

IrrZr.

Pn ^a AntiqUltaS CUltUS Capuani Capuam in n.:.ni. Festum S. puani. Cadurcensi. Albiendioecesibus


si,

Mimatensi.
neque in Martyrologio Gal- ,^,,, ullo Martyrologio Ven excipias indtcem a f
S^Capu.m

tam Alethium presbyterum. istic sanctum virum

procul rivuli fiuenta qusesieris.

Habes

,.

prudenti disertoque qui viva, ut aiunt, voce et

T.Tom.n S.Capuani JN Romano, neque in


licanolegitur
.

sermonepossitsolvere qus requiris. meUe cujo-ituramaritudinem ilUus nectareo juveniU aetate comrlto, senilemque pituitam JamveroetS.Paulinumet 5. Hieropesce

Nostram

et si

TZneeditum^l),frustrailludtncatalo^

^mZLis
S

nymumeum

ftiohuntuT.

Alithium laudare preshyterum, Cadurcensis fuerit, qui deinde episcopus com^nunis est eruditorum sententia (4). est. Roswey16 Aique hsecvaldeprobabHis quoniam non aliud noverat dus quidem, quo suaderetur Ahthmm Ca-

quxres. Attamen a s sanctorum Galliw sanctrmotemporihus famam Floriace^^sts^^ IZsTrt^tusest. lut ^^^90 quam sxculo x }uxta Vita.

Sacerdolis scripsU. et Henaliam valde antiquam pubhci fecxt. eum schenius noster (S) juris

non

tantum pracellentisMmum
istius

argumentum, episcopum. ,uam quod in durcensem fuisse episcopum, quam _j.-i..*.v c J^ntihnt operum epistola S. Paulini nnfiriim eiaistola editroneprima inscripta legitur ad Al.lhium ep.scoXXX...

ffiosos

:::=fuUs;

sed etiam s^ eUam

temporis AquitaniiB nuncupavij. pra^sulem sanctum

^"'^ citur.""f .'f^ J^'[^t,rf7non

"^^

V^^^^J^

.nter

reii-

presules,

^ .

moribus. sed

''"rFraM^em

cum eadem

nequecorrectus satis est, neque castigatus. manuSed. omissa hac editione, in codicibus regio et Vienscriptis, Cluniacensi scUicet. nensi. reperit Le Brun (5) eumdem Alithium

narao

^u

mus

<i,nhnnum 3^ P'';' f 'P occurr"*. Dein edzdU Ph^l'PP^ ^!^'operTdeepisco. a p Gutlielmus de la Croix in opere
et

Baluzium

^^^

DIE VIGESIMA QUINTA OCTObHIS.

783
suis ecclesiis,

pis Cadurcensibus, impresso anno IfilY, ejusque abbrevialor Joannes Vidal in Epitome
historiie episcoporum, baronum et /irJ,^,%.*M fw anno li^.fid. MlHrk /^vitnn 1004 edito, Cadurcensium
(1),

Mimatensis

(9),

quando a

anno

iCCTOU
R. . B.

comitum
Howiffiif itemque

Saussayus (2) in Vita S. Sacerdotis anno 1637. Capuanocopnomensancti tribuunt quo:

rum vestigiis institit presbyter de Fouillac in


memorialibus suis de pago Cadurcensi, quas et hodiedum religiose servantur Cadurci consonant Breviarium Petrocoricense (3) anni 1610 et Proprium sanctorum dioeceseos
:

1763 liturgiam romanam, ut ei novam Parisiensi non dissimilem sufpcerent, exsulare itifiKis^tPVit in Jivofii nv^iifi suarum dioecesium jussissent, 9 Breviariis siinynYn fJ.irp.c.estum inseruerunt ;unde,nisi forsan apaucis annis, expunctum non fuit. Ast non eadem ratione res sese habuit apud Cadurcenses ubi IIL Dominus Joannes Jacobus David Bardou episcopus quo omnes monitum Apostoli Mementote praepo.sitorum vestrorum qui vobis
; : ,

locuti sunt

verbum Dei quorum intuentes


: :

exi-

Sarlatensis,

de

la

sice,

mandato Francisci de Salignac Mothe F4nelon, antistitis hujus ecclea7ino 1677 promulgatum, in lectione iv

tum

conversationis, imitamini fidem

(ad Hebr.

XII, 1,7); continuo mente versarent, festum S, Capuani aliortongue SS. episcoporum Ca-

ab antiquisBiino

tempore

iervata;

nd festum S. Sacerdotis. ad festum 18 Quamvis autem appellatio sancti Capuani non esset ubique recepta, fnam enumerantes seriem episcoporum Cadurcensium Claudius Robertus (4), Fratres Sammarthani (5), Dionysius Sammarthanus (0) eum nulla peculiari laudatione

ab

aliis

ejusdem

ecclesias

prxsulibus discernunt,) in nonnullis tamen Galliee meridionalis dioecesibus ab immemoriali tempore famam sanctimoniae consecutus
erat

durcensium a ritu simplici ad duplicem minorem anno 1845 evexit et anno 1853 kalendariumperpetuumjuxtaritum romanum, sede Apostolica approbante, apudsuos restituens, festum S. Capuani a die 24 ad diem 25 octO' bris transtulit, et omnia de communi confessorumpontificum fierijussit, preeter lectionessecundi nocturni, fereexopere Guilielmi
de
la

Croix desumptas, cum sequenti ora^


arianse reliquias,
suscitasti
:

tione: Deus, quiad profligandas ex finibus nostris hseresis

Hinc Breviarii Lemovicensis

quod

beatum Capuaprtesta
,

Raymundus delaMartonie,

hujus sedis epi-

num

pontificem

ut ejus
erro-

jj

scopus, diligentissimis adhibitis curis, anno 1626 edidit [l)Mctio iv in honorem S. Sacerdotis, die 5 maii, hisce verbis incipit : SacerdosCalabri, in finibus Cadurcorum et Petrocoriensium, claris ortus parentibus a Capuano, notEB sanctitatis episcopo Cadurcensi, litteris et
cbristianis moribus informatus, ab eodemdiaconus ordiaatus est. Quibus omnibus perpensis,

meritis et precibus a cunctis


ribus, et Filii tui

muniamur

Domini nostri Jesu Christi, pro cujus divinitate pug:navit, gratiam consequamur. Qui tecum. Ali^e erant oratio et lectio in honorem S. Capuani, quando clerus
nai adhasrebat

afflrmabit Capuano elogium tansancti fuisse datum, ita ut non ceciderit superejus mores, sedetiam super ejus

nemo non

Cadurcensis seeculo pr3eterito liturgias romaearum exemplar, quod mecum ven. vir Poulin, professor in Seminario majori Cadurcensi, simxd ac plur^a alia ad cultum S. Capuani spectantia, amicissime
:

ium

personam, acproin mirum nonesse si saltem monusseculo decimo octavo, (nam recentius mentum quod id ostendat non novimus,) preshyteri Cadurcensis diceceseos ad ejus memo-

communicavit, hic subjicitur cum lectio sit magisantiqua, et breviter vitam S. Capuani,
:

in

riam

in horis canonicis et in liturgia celehrandam die 24 octobrisritu duplici minore, mandante Eenrico de Briqueville de la Lu173i fuerint zerne, episcopo Cadurcensi, anno post, anno adstricti. Verum brevi tempore HenscilicetlWZ, Bertrandus de Guesclin,

quantum noscitur, referat. 0*;"<* *' ^*'" 20 Obatio. Tribue nobis quaesumus, Domine, misericordiam tuam mtercedente beato ta- j^s.Cipuaoo. puano confessore tuo atque pontifice, et quaecumque praecipis ut agamus, ipse adjuva, ut implere possimus. Per Dominum. Lectio IV,
Capuanus Cadurcensis episcopus, prasuies
titate to-

sanctius Aquitaniae suo tempore virtutibus et

Cadurcenrici successor, romanae liturgiae duplici simsem, et in festo S. Capuani ritui

huic Sacerdos Lemovicensis episcoadhuc infaus (qui postea pus fuit) praeceptis, exemplisque, litteris, et

summopere pracellebat

plicemsubrogans,orationemdecommuni et per tolectionem, ex ejus Viia desumptam,


:

cum tam dicecesim recitari praecepit quse nihit novi inter multorum sit manus atque
contineat, hic describenda

fuit. christiana instituendus disciplina traditus insistens, etcunctos Unde doctrinis salutaribus superans, coaetanos suos virtutum prsBConiis cujus deg-ebat uostro venerabili Capuano, sub

ejus feitutn ^j^,.u.n

19

Neque hunc

in

non videtur. modummutatum o/pcium

ministerio,

AibiM,
et

Mimafe S,

Cadurcis;

Capuani mansit intra limites Cadurcenses de Siainville, arj^Hy^^ Lcopoldvs dc Choiscid


chiepiscopus Albiensis (8), et ejus suffragaepiscopus neus, Gabriel de Choiseul-Beaupre,
con.tcs de (1)Abr.Jg<^.iel-hislone.!cs ^vcoucs. barons ct (3) M^ Marivrolot;i..m GaUican.tra. p. SbO^ {2} Caijors. An o.n^ com.es <lu p.ys dc Chors par Marc mol^ dc, ancLs p.28i.-(3)Gall.Cbr.>t. 11, Dommicy.-(4) Gallia Chnsuana,

admodum charus erat, et ei semper hauriebat, iu assistens, doctrinam quam ab eo Tandem Capuanus eum suo pectore recondebat.
ordinavit levitam. per angelicam admouitionem quinquaginta circiter annos, Vixit in episcopatu Dominum. virtutibus plenus migravit ad
et

II

p 468.

- (6}Gatl.
r,

Chml. HU
p. 72.

t.

I,

col. i22. -- (7)

Li-

Uusinb^.oriquc^-

(H)

Brev.armm
Ibid,. p. f.i.

Alb.cnsc.

1764. Pars Anlumnal.s, P.ns.is,

- U)

109

Octobris

Tomus XI

ACTA SANCTORUM
A

OGTOBRIS
01 ES

VIG ESIMA SEXTA


COLUNTUR. SANCTI QUI VII KALENDAS

Dcmetrius, mart. Vapinci in Galliis.

S. Evaristus,

papa

et

marceUa, S. Gwynodl, martyr. S. Merin,


episc. S.

SS

Senelyr, Lucianus, Ittarcianus et S. martyres Nicomediae S. Tuglyd, socii,


in Bithynia.
S.

Tudno

et
I

SS Roeatianus
^

et

Felicissi- S.
S.

lernse in Italia. Amandus, conf. pont. WorSS Artemidorus, Basilius, S. matiae et Salisburgi. Glycon et Leptina, martyIVorS. Ceddus, conf. pont. in res ecclesise Orientalis.

mus, confessoresCarthagine
in Africa

Tyneio, Gaudiosus

conf. pont. Sa-

S.

Amandus,
gentorati.

conf. pont.

Ar-

thumbria.
S. Eata, conf.

S.QuodYultdeus,episc.jCarthagi^nf. S.AureUus, episc.conf.jne.

pont Lindisfarnse et nagustaldu.

S. Sigebaldus, conf. pont.


tis

Me-

in GalUa.

EUaA^us, marRusticus, conf. pont. Narbo- S. MeUavus seu tyr in Britannia Armorica. ne in GalUis, Megingaudus, S Alorus, conf. pont. Coriso- SS. Albinus et pontt. Buriburgi in conff. Britannia Minori. piti in Hassia, et S. Humbertus, S. Aptonius, conf. pont. Encoconf. non pont. Fritislarise. lismse.
S.

moQuadragesimus, subdiaco- B. Athanasius, oeconomus nasterii Mediciensis. nus conf. in ItaUa. pont. UilSS. Daria et DerbiUa, virgines S. Bernwardus,conf.
in Cornacia, Hibernise provincia. SS. Nasadius, Beoanus, episc.
desise.

S.Beanus, coof. pont

llur-

thlaciinScotia. in agro et Mellanus, conff. in co- B. Fulcus, conf. pont. Bononiensi. mitatu Dunensi Hibernise. S. Gwinocus, pont., B. Fulcus, conf. pont. PlacenS.

Aneurin seu Gildas, et \<S^ S. Cennydd, S. Madog, 1

j
\

tiae et

Papise.

S.Dolgan
S.

et

^
g-

S.

Bernardus Calvonius, eonf.


Pont- ^i<^* ^" Hispania.

Dolgar, S. Tudyr,
S.

l\= 5*
1

S.

DamianusFinariensis,qui et
Furcherius, conf. non pont. Ord. FF. Praedic. Regu Lepidi in Italia.

S.

S.

ArwystU Gloff, 5, ^ TwrnogseuTeyrnog, Jnon^


I

B.

S. Dier seu Deifer,

\
)

P-

s:

BonaTcntura de Potentia, conf. Ord. FF. Min. ConT.


piu.teemissi

S. Tyfrydog,

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

785

PRiETERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATL


SAndreae
nem
Corsini,

episcopi Pesulani ex or-

nostris Henschenius ad
S.

diem ejusnatalem,

dine Carmelitarum,

corporis

translatio-

celehrant hodie hi eremilas. Non est hmc furtiva Fesulis Florentiam corporis asportatio, quam breviter narratam

dederunt decessores nostin in ejus Actis ad

diem 30 Januarii sed, ut in Breviario Car melitarum praesenti die fuse explicatur, solemnitas anno 1683 Florentiie celebrata quam illic videat lector Acta autem ad dictam diem xxx Januarii. S. Amandi, episcopi Trajectensis, ordinatio
; ; :

XXV Aprilis. Odranus de Lelrechaibh-Odrain in MuscrigeTire annMn^ia^wr hac die in Martyrologio hibernico Dungallensi, in aliis vero die 2 hujus mensis. De eo et simul de fratre S. Medrano ex Aciis S. Kierani dicium fuit die, quo fratris olim recoiebatur me* moria, vii Julii. S. Pelagiae virginis fesium annuntiaiur hac
die in editione Lubeco-Coloniensi. Qu cum peteretura quodam nobili adolescenteincon-

episcopalis, tranolatio seu potius elevatio, atque etiam Elnonensis templi dedicatio, agebatur olim prsesenti die, ut midtis explicat

jugem, ipsa clam aufugit

tonsis crinibue et habitu virili


et

rum monachorum

Milo Elnonensis in Sermone de hac celebritate. Quod festum, (quoniam verus natalis, item nc S, Benedicti, in quadragesimam aliquando incidens, celehrari semper non poterat,) multa solemnitate observabatur, atque per Gallias, Belgium, Germaniam
aliasque regiones late propagatum est, et multis martyrologiis et kalendariis in-

monasterium probatissimointravit et in eo omnibus incognita usque ad mortem Deo devotaservivit et tandem feliciter obiit Qu^ oh oculos hahuisse videtur Grevenus qui in sua Usuardi editione scripsit Item secundum
; :

aliquos hic, Margaritae virginis


lagia.
Alii

quse et Pe;

habent eam idibus octobris

et

quidem idem Grevenus ad diem 15 ociohris paucis complectitur hanc in vetere hisioria
monastica celeberrimam actionem
chise,
:

scripium
S.

fuit.

Sed de eo vide Acta

S.

Antio-

Amandi ad diem

vi Februarii.

inquit,

sanctse

Margaritie virginis.

Vedastum, episcopum Atrebatensem, conjungunt hac die cum S. Amando Trajectensi Ado,Notkerus et Wandelbertus,quemadmodum eosdem sociant ad diem 6 februarii Florus, Rabanus et Usuardus.
Licet ambo illi sancti toto fere sesquisseculo disjuncti sint, quum eadem die obiverint, hinc fere individui comites in fastis
sacris facti sunt. Hinc,

Quse, ut ssEculi hujus pelagus evaderet, re-

Hcto sponso carnali, monasterium virorum ingressa, Pelagii sibi nomen assumpsit. Lnplicatissima haec res est,quamplacet paucis expedire. Imprimis hanc sanctam ex monumentis graecis innotuisse latinispla-

num est

deinde,

licei

nunc passi^n

inlihris

grsecis Marinus dicatur, quidni

primum

quum

S.

Amandi

celehritas propter quadragesimae impedimentum, utut rarissime occurrens, addiem

Thalassius nomine grseco appellaia fuit ? quod alii latine verterint per Marinum,

a//)er Pelagium

nam

latine

idroquenO'

ZQoctobris, ejus ordinationis, elevationis et dedicationis memoria claram, dilata est,

mine nuncupatam
sirahimus
:

fuisse coniinuo

demon-

et demum

facile fieri potuit ut

secuius esi S. Vedastus. Ejus Acta vide ad

diem
nere et virtute illustrium,

vi Februarii,

grseci a latinis recepcrint, Marini nomine vestitam; quamquam latino

eam postmodum
sit

BB. Haimonis etVeremundi conversorum, gehodie in Menologio Benedictino, recolii Bucelinus quasi natalis ageretur Medae in territorio Mediolanensi et sequaces hahet Antonium
;

faiendum

a graecis eiiam usiiaia fuisse

memoriam

latina Marini et Pelagii nomina. Quidquid id est, S. Pelagius seu Pelagia illa diversa habenda non est, ut gestorum summa si-

ab Heredia in Vitis hispanicis sanct07^um et beatorum ordinis <S. Benedicti, et Benedictum Cherle in Martyrologio Benediciino germanico. Sed nulla prorsus est raiiocur ad hancdiem hosheatos viros, quosperpe-

mHitudo suadet, a S. Marina, quam grseci colunt die 12 februarii et decessores nosiri illustrarunt ad diem 17 julii, appeyidice addita de Reparata seu Margariia, Pelagii
nominedicia; quae hsec nostra Margarita seuPelagius est. Quod autem Gtwcorum Marinaa Greveno duobus locis atque etiayn a Petro de Natalibus (ad diem 8 octobris propter S. Pelagiam peccatricem, cujus

ram conversos vocat, (non enim Sieculo viii, quo vixisse traduntur, in usu erat domnorum et conversorum distinctio,) sed nil erai cur eos hodie nuntiaret, quippe qui colantur, ut in Opere nostro videre licet,
xiiiFebruarii.
S.

tum agitur), et in ms. codice reginae Suecise Margarita dicitur, ratio manifesta est. Ut enim ex ipso Greveno liquet, connaialis

Ermini,
rid,

episcopi

et abbatis

Lobiensis in

Belgio. elevationis seu translationis agebatur olim quoiannis Lobiis et Binchii, quo aliquando devenerunt, ut in
;

memo-

fusa fuit cum 5. Marina grcvcorum Antiochena in Pisidia, quam jam saeculo vii Margaritam a latinis plerumque dictam fuisse ostenderunt decessores nostri ad

locum tuiiorem, ejus reliquiae atque hinc recoliiur in Molani auctariis ad Usuardi Mariyrologium, in Cataiogo generali sanctorum Ferrarii, in Mariyrologio Saus' sayi et in Benedictinorum menologiis, Ejus
gesta, ab Ansone, abbate Lohiensi, qua^ draginta annis post illius moriem scripta, edidit cum Commentario praecio in Actis

diem 20

jutii, licet

haec

mariyr

fuerit, ne*

quaqua^n monacha :undefierinon poierat ut Margaritas nomen ei non accederet. Quibus dectaratis, manifestum est singularia hujus virginis gesta in opere nostro xvii Julii. quserenda essead diem Augustanse, a S. Narcisso S. Afrse, meretricis ad fidem et meliorem vitam traductas et
dein

786

ALIOS DIES REIATI. PK.ETEBMISSI ET IN tumagitur.di.eruntdecessores^nostH^^^J


celehralur

sio

"^'"f d^cU^nj Usuarcli Martyrotogio:deea coUtur y^"|" ad diem, qua festive

hac

die

confessoris depoTrogeni, immo Trojecii, Nivernis celebratur hac dte sitiocivitate D. Le Mare. signalo A.

SS.

Justum seu Justiuum. toraten ep.scopos A'ge tinum et Solariun., sancti vocan guibusdam P< auoniam a guadeS Arnando

^'^-XZClS-

EiusActa

Usuardinicodice in operenostro

mde ad diem
xvii Octobns.

7:; 'adZnc dicendum essH^ Argentoratensi epxscopo. tenns^t Henschemus e^


^februarii.

diU

^''^^'''ZTjno \alenUno De SS. Maximino.

Petragoricensem, Erontonem. episcopum S laudat liher Usuardmus muitis hac die obscura Hagenoyensis; ejus Acta, non ad diem mhiusquam incerta, daia sunt

eiSolario. qui olim

cum radns pxngehan-

prwcedeniem,seu

turZanctitatistestimomum.pauctss.ma S. ^n^^rtulimus initio Actorum mnotuerunt de neque plura


aentoratensis.
.

B Mineatem,
martyrem,

sub
sistit

Decio

civitate

^""^f^^^^f: Florentia

Tjls.aut

Jusano a.iu.n

.Mn ^P-

hodie codex Usuardinus adhibitus uno die Ceniulensis, a Solterio Ms^^^^^^ veritaieaberrans. quum ^ins
;

S Mauritii et comme"ventionem ViennjE Anobrogum Castellanus et Saussaym. morant hodie hanc ceteJoannes Cleus noster expUcuit
britatem
ritii et

de ea, in Gynecmo Irat hodie Ariurus dicitur, actumestin nua^et Austregisilis qua ejus filn gesta Actis nostris ad diem, i Septenibns. etiam illustrata fuerunt, revelationera seu m^^ociorum
;

S. Maria. ad Colonit^Agrippin^. in ecclesia sanctoe Crucis angradus, festum adventus Usuardt Luhenuntiatur hodiein editione Germaco-Coloniensi et in Martyrologio conira xn vutgo Canisii nico Watasseri, prope Martyrologio Universali Castellam Crucis Constantmo Bomam apparitio sanct^ singuiari volumine de de his dici poterit in
; ;

fesiis Christi.

Commemoratio jucundissima

serenissimse do-

xv Glorim posthumse SS.

Mau-

Theh^Borum martyrum ad diem xxiiSeptembns.


totiFlorentii confessoris natalis

a filiis suis beneminiE Matris Admirabilis, obsequiorum, eidera a sive memoria dictae admirabilis patris Benedicti

Eodem

die,

demhisverbisannuntiaiurincodiceUsuarqui codeXy dino reginai Suecice, notato 428 diem 17 octobris de ut ex his liquet, qum ad Parisiensis canonico templi cathedralis vocatur Fr. noster Eoberdicuntur, (qui illic ad usuni capituli Pariszensis
;

sanctissimi et saculorum ordinisinstitutionetanto decursu priEstitorum, cetebraiur hanc usque diem


in

sequacibus, Aniohodie a Buceiino ejusque Cherlio, nio ah Heredia et Benedicto Martyrologio germaVitis hispanicis ei ajunt Gerardum nico de quo fesio agere cujus tibro titulus est Mancipatus

tus Pisauus,)
fuit.
est

Belgam,

Alibinuspiam hac die obvius factus

DeiparjB.

nisi in uno S. Ftorentius confessor ; angtico, ubi episcoWiifordi Mariyrologio dicitur.

Qui MancipatusprmMm prodtti Patavienstlucem seorslm anno 1619 iypis


hus, et eodem anno Bucetini et ditigentia

pus perperam

videiur ac qui sequentemprodit, tituto S. Florentii.presbyqui in teri et monachi, in pago Pictaviensi ;

in aliis codicibus

Idem enim esse ad diem

curis iltius Gabrielts Mauri Marchesn in


typis

prima parte Opusculorum sacrorum


Venetis Lenianis et et 1726 Ingolstadii
;

annis 1721 Frisingx


in

Cultu
illesii

Mariano
Gerardus

opere nostro illustratus fuit ad diem xxii Septembris.


S. Ceolfridi, abbatis et confessoris,

Schaumhergeri- Sed quis xtatevixerit nemo Belga, quo loco, autqua


;

depositio-

nem

in Glasconia,

immo

Glastonia, celebrat

hodie Molanus in auctariis ad Martyrologium Usuardi. Errorem, qui iilic cubat, jam pridem casiigavit Suyskenus noster in

et quidem hoc hactenus reperire potuit indicare videtur ipsum cognomen Belga religtoeuminextraneo monasterio vitam in lialia, uhi verisimiliter

sam
est.

coluisse,

ejus liber

Commen\ariode

S. Ceolfrido, abhate Gir,

wensi et Wiremutheiisi num. 8, 9, 10 et 11, ad diem 25 septemhris. Ut ad prsesenieni diem melius tradii Saussayus, agitur fesiiva memoria translaiionis ejus reliquiarum Lingonibus Gtastoniam, Sed hxc explicata xxv Septembris. vide ad dictam diem Thessalonicensis, quo S. Pemetrius, martyr vix ullus inter orientales celebrior sit, annuntiatur hodie in codicibus Usuardinis
Pulsanensi
et
;

nequaquam
ordini.

Utut td festum, singutare videtur id fuisse communeuniverso S.Benedicti

primum

invenius est

(1).

Manae Floriaci, dedicatio basilicae S. Benedicti annuntiatur et sanctissimi patris


a

Virgmis

Floriacense hoc die juxta Mariyrologium sacraiisstmx Colvenerio in Katendario


Dedicationis

lihris graecis

ex omnibus, in quibus quippe


Vaticano,

desumpius

Virginis Marnsenovissimo. dioecesi ecclesiffi de Salseda in Lamego) anniverLusitaniaeLamensi {vulgo Martyrologio sarium annuntiatur hodie in
a^ierciensi*
terrse

ut in Anno ecctesiastico gr^ecostavicOy queminitio hujus tomi habes, ostenditur,


prsesenti die

Commemoratio
et

motus

muttis grascis

memoraiur. De eo dixerunt decessores nosiri ad diem, quo fasiistatinis


adscriptus
est,

menseis aique etiam slavicis synaxariis, pr^senti die celebratur menoiogiis


ecclesiastico ut videre iicet in Anno huic volumini prgemisso: grwco-siavico, unde etiam transiit in Molani editioMartyrotogii Usuardi. Hsec cala-

viii Octobris.

B. Seraphinum a Montegranario, Capuccinum memorat hac die Arturus in Menologio Franciscano. De eo ad diem, qua ejus fes(t
)

nem

mitas contigisse in regia


ncdicti, lom. IV, p.

urbe

Constan-

Clr Zicgelbauer et LeBiponliu9,nist. lillcr. ordinis S.

Be-

178 el 179.

tinopoli

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBTllS.


Leonis Isauri vigesjmo iinopoli aTiDO Horologio slavtco Pocajequrto traditurin vigesimus quartus viensi; sed annus ejus 740 ad quem %n Meconcurrit cum anno
75S,
;

787
essei,pro officio

extra controversiam positus esset. Ltieras nostro rescire curavimus quis meus Victor ad egreiiaque dedii fraier

nmis gr^corum infortunium


et quidem tur Nicephori Breviario,
:

illud refer-

gium virum Augustinum Morini.ordtms Servorum B. M. V. sodalem Floreniinum,


postularet,

Cedreno et late de hac novse Roest. In mcvruina dicentibus, manifestum


recte,

ut

ecc

certa qui ab amicis suis Pisanis documenta operam suam desiderari Neque

Sirmundi Synaxario addiium hora 649. eadem die 26 octobris,


ctis,

est

anno

Fantenus, passi sunt Reverendissimus Vir Pisani Vtcarius, emineniissimi cardinalis


sanctorum canonicus Sainati, Vitarum
scriptor,
et

tertia no-

alium terrw

motum

accidisse

Uagna

Deiparai ecclesia conciderit. solemus.^ similibus rebus disserere non de


viri,

quo Plura
,

beaiorum Pisanorum sanscnttcae Benassai ei Josephus Bardelli, universiiate Pisana professor lingu^ in

conomcus

eeregii et nobilissimi S Polycratis, episcopi

apuJ EpheHum natalis memoratur a Sol^ diein codice Usuardino Centulensi, Adoms Martytribus lerio usurpato et in Suecise, codicibus GalUcanis regime rologii signatts nununc in bibliotheca Vaticana
ho;

qw eiiam in Peccioli, vicinee Volterranx S. Vediaicesis locum, cujus patronus est literas dedit. Aique hinc demum ranus,
mihi innoiuit S. Veranum, Pisis cultum, nonaliwm nunc haberi ac episcopum Cavellicensem,cujusActa in opere nostro edita

meris 511,512

et 514;

ubi adduntur h^c ver-

temponbus ba-nornit autem Severi principis


Hierosoiymffi. eadem ffitate. qua et Narcissus qux Quibuscum convenit annuntiatio editione Greveniana Usuardi Martyrologii Polycarpi, hac die occurrit Apud Epbesum,

episcopi et confessoris

nam

Polycarpus, ut

sunt ad diem 19 ociobris. Ei quidem Ptsts celebrabatur olim S. Verani festum quam ad die 20 ociobris, sed die 19 octobris antiquo ecclesiee primatialis martyroloin territcrio Augio membranaceo legiiur In episcopi et relianensi [deposilio] S. Verani addiem confessoris; qui, ut in opere nostro
;
:

non

Polycratis occunomen magis notum, locum error ille depat et quidem alibi quoque episcoporum prefwnditur (1), neque in serie

idem cen19 octobris demonstratum fuit, cujus corsetur ac Cavellicensis episcopus, Jargauliuminpago Aureiianensi iran-

oc Bphesinorum (2) ullus inter antiquos xUe paPolycrates currit Polycarpus. At modestese gessit adversus S. Vtctorem

pus die 19 slatum fuisse dicitur;qu% translatio festivitaie ociobris quotannis potissima corpus recoiebatur; licet alii Albengam

Tum

ecclesiam Romanam xn contropapam Asiams, quos versia de paschate et cum compulerat, inpervicacix suw societatem excommunicatus fuit, aut (ut aliis
et
;

delatum fuisse,
scere veiint.

adhuc qmeNeque a Pisanorum traditione


alii Caveilione
,

aut

placet)

si^

excommunicationisminas sustinuit NolimitaqueafPrmare eum exlra eccleminus communionem vixisse, multoque


esse
:

Prsediversa est Peccioliensiumpersuasio. Menciassi Lupi, Josephus positus enim Cavelltrespondit patronum titularem esse totum officium censem episcopum, cujus

dicaiur de

mortuum

xmsed nullus dubito quxn


aliis locis accxdit)

communi confessoris pontificis unum apud se superesse brevis Vitse exemplar, in quo tradatur Pecciolium,

dum

in

prudenter historxa renomen, quod in ecclesiastica

(ut tot

e)us

peregrinatione
iisse

Romana

versaretur ^irans-

intruserit pererit librarius, unde transierit in Usuardmos; codicem, indicia essent nutlicet cultus ecclesiastici
la.

inAdomanum

celebrium Cerie ipsi grcBci, qui et num amore schismaticos etiam mofficiis numquam fastis suis intulerunt, Ephesini memortam hosacris Polycratis

te
t>

nomt-

plebemque apesie liherasse. ninc iile incidendam idem prceposiius anno 1863 asri imaginem, circumpositis curavii S. Verani beati viri getabellis quibus exprimuyitur Albingauni, Taunm, Aresta Ravenn^, BnRom^, Valieciausa, Mediolam,
laie

norificam fecerunt.

C s Veranum, episcopum

Etruria hoc die sanctorum mxus in Catalogo generali addensque eum Ordinedivini officii Pisano
.

martyrem. Pisis celebrariperhibet Ferrartus


et

m
-r.

Cavellione, Verum nantii, Ebreduni et utrum unus enim vero vehementer dubiio ^ sit, an tres, cux umus Veranus

tantum
est

S.

eadem Acta

S. Verani Aureltafuerint. Cerie corpus videtur ac S. Veranf nensis aliud esse

Florentius

vesttius fabulosa, quibus eiiam Arausicanus, attrtbuta

^?"^"^^"";.. hujus ecclesiw non fuisse

quidem anno adhuc 1842

Ord^ne^^^

dicecesisfierijubehaturfestvt lico illius confessoris (non Verani episcopi et tas S cum semiduplici autem martyris) ritu
,

martyrologtis Cavellicensis ; ei in aniiquis in sed depositio S. Ferant non iranslaiio, ut tUtc Aurelianensi celebratur; %ia
aoTO

eHam diem

obiisse videatur,

S.

Veranus

Pisanus secundum

aniiquiores tradiitones
fuisse

so-cioru^^ ^-_ 'oriorum propriorum cimiaie .^^^ clesia primatiali, etmar Philume^e, virgtnts
sana, in qua S.
11 augusti

eiiam diversus videiur Passionem sibihacolebaiurut mariyr ei


bebat

habitus-nam

propnam.

Scilicei S.

Veram Acta

jj;

Sirozziana, elstabaniolim in bibliotheca ad bihUothecam pr.vterlapso

ass^gnata d.e %HcJeterialis, festum ex tamquam m se in 26 octobris

7ndeLulo

LeopoidinoLaurentianamFlorMtravs:qumtranscripiaabtpsoPapetrunt (4) Romano nunc serZochio in suo iiinere

lem

iransferendum -^/--[^^^^^ ad nudam com r-ifJisimplicem seu poiius -etusi^ss^maS "^ZorZ-em redacia esi

Uam

Tlttin
num.
Qum

7eZi

solemnitas.

Quum
^
.

ziaque

cuUus^

8922.

Ubliotheca puplicaBruxellen. 6. Quod autem h^c Acta ad


/n Rftndinos. Supplemcnlum tom. I
el

Bibliotheca

.om

131 ^'* 671 el seq. (2) Ibid . cul. d v, cai. 24 cl. uistoria: Eusebii lil>.

OlCfr Uquia,. Orieus

cJ-sl^J^.JJl^^.L^^VS
p reg
, ,

ad Cnlice ad an-

Sa-LaurenlianL; LeopolH
col.281.

ranurn

7j^j^

ranum Pisanum

PR.OTERMISSI ET IN ALIOS DIES RELATI. flagellabat et dicebat magna voce ex pertinent, constattum
ex Banamt
:

Per vos ahsque

Papehrochii inscriptione, tum i^st exscripsit testimonio qui hmc inde Pisis; cujus de ecclesiffl S. Verani Kinsiche Pisamis Nicholaus Berghus Canonicus rector xv ipse codex die 27 Febr. H67. Sed saeculo atqueante, smculosalest multo antiquior; Pisanm civttatis temxiy, in Kinsicha. qua Muratorio (1) descrt' vicusseu regio est, a Veranodicata (2). pta ecclesia exstabat S. PapehrochiuS tnanPassioautem, ut ait
notatione ad

dejicimur, quia Christus praevalet; et Scir-

pus mortuus est

et

quingenti

viri

parvulis et muheribus in flagello illo. spectaculo ira commo^z Riccus et Astulphus,

Qm

arreptis idolorum cultores hora decoUaverunt B. Veragladiis eadem num. Christiani itaque undique circuraflueninjecerunt tes raanus in Riccum et Astulfum omni domo sua et faraiha et proet eos cura

nefandissimi

genie pariter exusserunt praeter illos qui fidem

apographum

erai scnpXs, in
littens

jam acceperant.

lUi

autem qui

in circuitu

maximis pergamenis grandulis

cum

totidem ut videtur tribns delineationibus pro Adcalcera msuper lectionibus ad usura chori. recentiori charactere hsec etminimum

credidecorporis Beatissimi Verani stabant ChrisUaui itaque venerunt runt in Christo. etcum omni dihgentia corpusejus condiderunt, et

duplo
erant

Oratio

Deus qui gentes Turonum


ilhistrasti,

doctrina R. Verani, martyris tui, cujus solennia recohconcede propitius ut et auxiho mus, ejus apud te intercessione consoleraur. Atque hsec Acta gaudiis
seternis

laudem autem Neroue sub B. Veranus iu civitate Turonum Imperatore vii kah novemb. reguante Doad rent usque in hodiernum diem gloriam doraini N. J. C. Passus est et

eum dem namque

honorifice sepeUerunt : in eobeneficia ejus ac virtutes flo-

planediversasuntaS. Verani Cahelltcen(quum emm fasis Vita ut ex summario mixta sint. nolo ea in lucem bulis nimis documenintegra,) lectori, qui ea cum
dare
tis

mino N.

J.

cui est honor et gloria in sae

compararit, ad diem IQoctobris editis, Imperatoris apparebit. " Tempore Neronis natus Veranus juvenis nohili domo RomcV

S. Petro,

ad cujus prsedicationem inter

in baChristianos adscrihi enixe petierat, ac detn ptismatis lavacro ahlutus fuit, Brevi post inter presbyteros cooptatus. Apollinari, idem S. Petrus eum cum socio postquam utrumque eodem die episcopali

Hsec acta nequaquam prsesincera sunt ; nam nuspiam vestigium repedicatonis S. Verani apud Turonenses biograritur, quamvis, si fides S-. Verani pho adhihetur, fuerit valde prasclara neque verbion de ea miscent Sulpitius Se. verus et Gregorius Turonensis, originum prsesertim Turonensium egregie periti,
cula saeculorum.
:

utpote illius ecclesiae antistites

dignitate auxerat,

ad Christiana dogmata

adde quod Verano maxime infensis, nomen fuit gothicum, nempe Ricci et Astulproin tunc temporis apud Romanos fi, ac Gallos omnino peregrinum. Quid, guod et
:

duobus

viris, S.

propaganda,

et

idolorum cultum everten-

dum a

se dimisit

Cumque

pervenissent, ita

Eavenlegitur in Actis, non longe ab Urbe autem Vena, osculati sunt ad iuvicem, B, Francoranus cum peragraret in reg-num

Riccus non alius esse videtur, quam Rictus seu Rictius Varrus, cujus nomen in Passionibus sanctorum martyrum, qui in Gallia septentrionali ad finem saeculi iii sangui-

nempro
{ut

Christo fuderunt, tam celehre est

multa rum.. etintraret civitatem Turonum mortuum in patravit miracula, quin et nomine Jesu Christi ad vitam redire jussit, Quihus visis, plura millia paganorum religionem Christianam amplexi sunt ; quos inter e/^a^ vir quidam Geraldus nomine de

ex

dictis in

Commenlario de SS.

Cri-

quodam

Castello

Airaldo

..

Cumque

cresce-

spino et Crispiniano, hoc ipso tomo, videre fuit) ? Similiter Astulfus 7ion alius esse videtur quam exosus ille Langohardorum rex,quianno 752, capta Ravenna, exarchatum extinxit et bis dein Romam tentavil, aPippino tandem do^nitus, QucB, utut

ret opinio B.Verani deprecatione Jesu Christi perregnum Fraucorum et multitudo populi

ad diversissima tempora spectent


Petri apostoli 3evo

et

a S.

plurimum distent,

omnia
-^^

crevisset in fide Christi,

jam

prae multitudine

nonpoterantlatere,nuntiatumestdeeocuidam mago nomine Scirpo, discipulo Simonis ma-

gi.QuiScirpus omnem lapidem,ut falsorum deorum cuUores inB. Veramun rahie exardescerent, movit, dum coram Jovis
statuis

eumque ad genuflectenprimum, dein Apollinis,


Ast

cogerent.

cum

introisset

in

templum, ubi pluresaediculae cum simulacris eraut, et maxime deus Apollo, et deus Solis et
Luna*. atque Dianae, B.

verbis diceus

Dii qui

Veranus psallebat his non fecerunt coelum et

tamen in unum confusa sunt a script07^e, nonnisi odiosorum nominum curios. Haud minus ahsonum videtur Simonem magum habuisse discipulos in ipsa Turonensi civitate. Prseierea quis non exisiiinabit verba supra allata Christiani... undique circumfluentes manus in Riccura et A^tulfum injecerunt eteos cum omnidorao sua etfamJUa et progenie pariter exusserunt pr^ter iUos qui fidem jam acceperant, ex Actis S.Apollinaris episcopi Ravennatensis fuisse mutua:

terram pereant: et ad introeuntes in templum B. Veranus dixit Confundantur omnes qui adorant sculptiha et quigloriantur in simu:

lacris suia

el continuo

commotus

est

deus

ApolUnis, et comminutus
cecidit velut pulvis.

cum

ahis in terram

ubi et legitur .-Videntes Christiani tantam impietatem [necem S.Apollinaris), coraraoti sunt, et irruentes super paganos, tauta aUisio fuit, ut subito arapUus quam duceutos homines impiissimos Christiani interfecerint (3). " Quas sane, ut ait Pinius noster (\), a
ta,

Tunc
;

territa

omnis painfideles

ganorum turba
lus

refugit

et egressus diabo-

primorum Christianorum mansuetudine, quam S. Apollinaris, (acproin etiam S.Veranits)

de

statua

ApolUnis,

omnes

ab aposiolorum principe aliisque


JuUi, p. 347.

(!)

Aniiquilales

iialics

medii

(2)

MaUbKjUS, Ecclesu Pisana, tom.

xvi. tom. 11. p. 88S. I, p 101. \5j Acta

SS.. lom.

(i)

Ibid., p. 345.

verbo

DIE VIGESIMA SEXTA. OCTOBRIS.

m
D
:

verbo el eocemplo edoctus, suos item neophytosdocuerat, nimium quantum abhorrent, Sed et plura alia cum eisdem S, Apollinaris ActiSf quee laudato Pinio minus sincera visa sunt, habent Acta S. Verani communia. Quibus omnibus rite perpensis ,certum est Acta S. Verani nullius esse fidei atque
scripta ad normam Vilae S. Apollinaris, cujus traditur fuisse per aliquod tempus socius sub discipiina S. Petri apostoliy qui eos eodem die, sed nescitur quo anno (1), consecrasset episcopos. Nequaquam itaque

ferebant quod Eionnachta postulatione Molingi Langeniensibus tradiderat Borumha,


ita ut

Moling-us diceret

Brig-itta,

benedic

Videntur heec desumpta ex Vita aliqua S. Moiingi, episcopi Fernensis, cujus Acta dederunt decessores nostri ad diem \1 junii et qui rebus poiiticis Lageniensibus piurimum immixtus fuit sed
nostrae viae.
:

h3ec

iiiic

non ieguntur.

B. Werdini abbatis, prophetige spiritu clari, obiius in monaslerio Hydruntino, annun-

Acta ; sed ea iantum de causa probo ut appareatS. Veranum suummarretuli, tyrem habitum fuisse Pisanis quos ei attribuisse alia omnino gesta, quam quse de S. Verano Cabellicensi circumferuntur. Attamen, quantumvis insincera sint et imilla
;

tiaiur hodie a Wione in Ligno viiee ; ubi et prophetia, plane incredibiiis, iegiiur. Ve-

rum quum Werdinus

iile ante extremum saecuium xvi non innotuerit, patet eum raiione cuitus immemorabiiis in opere

probabilia,

nemo tamen
;

eisnit veri subesse

nosiro iocum habere non posse. Sanctae memoriae Sigehardi, primi Abdinkhofensis abbatis, anno 104 vita functi, laudes

demonstrabit

et

prseter adjuncta,

quorum

falsitatem argui, vixaliquid fide indignum in eis occurrit forsagi etiam, (ut intelliga:

tur unde orta


btcs in

sit illa

traditio
,

eum Turoninon omnino

prosequitur hac die Robertus Schindeiius in Suppiemento Menologii Benedictini. Cultus argumenta desiderantur. B. Bernardum,episcopumMaurianensem atque
ordinis Cisterciensis (ut voiunt) prseclarum

Galliis preedicasse)

rejicienda est hasc conjectura. 5. Veranum nempe in loco Etruriae, cui nomen erat Turroni, martyrium esse passum , cum plura loca hujus vocabuli, nunc deletavel

decus, piuribus iaudant ad hanc

riquezius

et

Buzeiinus,

iiie

diem Henin Menotogio

Cisterciensi, hic in Menologio Benedictino;

in alia mutata, in Eiruria extitisse


:

ex

Antonio Augustino, Dempstero (2), Baudrand, Orielio aliisque certum sit quin et seecuio xin in dioecesi Aretina [3), ubi et oiim ad ripas Tibridis erat urbs nomine Turrena, legitur floruisse monasierium Turonense atque huic conjecturas nonnihil forte ponderis addit, quod ille locus
;

quod sciiicet oves sibi crediias verbo et exempio sanctissime pavit animique leniiatem et meditandi studium cum episcopaii soilicitudine diligentissime conjunxit. Et quidem in Vita coasva S- Petri, archiepiscopi Tarentasiensis,
Prsesidebat vero {sub

de

eo

legitur

(4)

medium saecuium

xii)

non multum distabat a via

miiitari, guae

duxerit Roma Ravennam S. Apollinarem quocum S.Veranus, (ut supra diciumfuit),


iier

Maurianensi ecclesiae magni meriti Bernardus episcopus, sicut in ea potissimum regione foecunda virorum paupertas plures sibi pene contemporaneos insignes edidit sacerdotes,

sanctum

videlicet

Hugonem

Gratiano-

fecerat,

usquedum

pervenissent non

longe ab urbe RavennaB. Quse

movent

ut S.

omnia me Veranum martyrem ab epi-

politanum etc. Accedens sane prgedictus Bernardus, Maurianensis episcopus, ad Bitumen, sue dioecesis monasterium, confitenti sibi
8uas offensiones, ut Sepiusaditabat,genitrici
venerabilis
Petri,

scopo Caveiiicensi diversum censeam ; nil tamen audens de ejus gestis statuere. Et

Tarentasiensis

episcopi,

quidem, quum nil satis expioratum sit, atque etiam gravissimx res nudis conjecturis
nitantur, prgepiacuit hasc

{qude illic abbatissw tHulo aderat,) injunxit

omnia

inier Prse-

S.

termissos referre.. Quodvuldeus, abbas monasterii in Vaticano, qui anno 5S6 obierit, annuntiatur hodie a

hujusmodi poenitentie formam ut supra memoratos A. Augustini [super Psalmos) libros suis donari sororibus [a S. Petro, qui eos
diligenter transcribi curaverat,) impetraret. Post breve tempus archiepiscopusaffuit;

Schindeiio in Suppiemento Menoiogii Be-

Legitime cuitum fuisse nuspiam apparet ; neque aiia ratio est ut hac die meepimoretur, quam quod S. Quodvultdeus, hodie ceiebratur in scopus Carthaginensis,
r^edictini.

etaccedensad eum mater interrogabat eum an necesse sit peccatoribus sibi iujuuctam F
pcenitentiamadimplere.Respondenti Utique, supplicat ut misereatur animae matris suae ;
:

fastis sacris.

junxit. Sic

cuisuus hujusmodi poenitentiam praesul ineosdem sibi collatos codices ejus-

Ernamis Mioluachra de KiU-na-3accart,|| S > Rectanus de Eatar Ghabhail et ^ ^ deBalana \ Cruadius Longipes Martyrologio hibernico Dungaihodie in
cuitu lensi; sed donec certius nobis constet honestatos fuisse placet ecciesiastico eos
hsec in eos prxterire. De 5. Cruadio hibernice addita sunt CruaMariyroiogio auxilio dius est ilie idem quem Moling-us simul cum aliis sanctis Hibernis. advocavit Hierniffi, quura domestici Pionnachtae. regis
ilio
:

dem

coenobii virginis et

memoriam

largitoris

carius amplectuntur.
iibros sxculo xvii

Quos super Psalmo^ adhuc servasse et vene-

ratas esse sorores Bituminis (qui parthenon tertius a Cisierciensibus erectus aut admissus fuisse traditur) perhibet Man-

Barnabas de Montaibo seu Monqui anno 1602 Matriti Ch7'onicorum ialvi, Oi^dinis Cisterciensis primam partem edirique
(5).

cap, 47, eum nuncupat sanctum Bernardum, episcopum Mauriennae, monadit, iib. IV,

veniebantad
(h
1724.
Acia SS

se

occidendum.
Jnni.. p. 32.

^gre
(2]

emm

chum Cisterciensem
Maii, !' 320. cap. lu, n. 8 et 9.
t. II

et

dein cosevos episco-

tom.

Thomffi

Demp1..

- (5)AnnoIes ord. Cilerciensis,dBn.ll3l::,


sos,

(3)

Acta SS.. lom.

Januar.i, p. /9.

l*)

PR^TKRMISSI ET
790
.

ITS

ALIOS DIES RKLATl.


cum eodpm
sacellano iu capitulo.
;

S ^r

recenlaude iUustres, pos, sanctimoni^ viros


:

Uhi ejus D

Inter hos, inquit, infimum obtinebat

pr^clarissimos

seputcro htVC inscripia erant

L.em

episcopus nus Caroliloci in

locum Bernardu nostn ordmis) etiam asserunt fuisse SeguzMaurienuffi. t Philtppus

Alnenses horum probitatem corde dolere Debetis, quorum virtutum facta fuere movere Tanta, quod ipsorum nequivitcorda

Burgundia prtor, vir rerum scrutator, qut diliaens et veterum Cistercienstim lausJulo xvxpermultade hhro codices congessit (1), tn

Ensisiniquorum, perquem ^iinul interiere. habere, Prsemia sauctorum vuleanthi semper

Qui perfectorum prsecepla sequi studuere.

TiLs inmss.

Cisterciensi postu. deepiscopis, ex ordine Bernardus C.sterlatiiha^ctradit Beatus


:

episcopatum Mauriaciensis monachus, ad quem professus nensem evocatus, ordinem,


fuit.

noD de.eruit, sed

titulis decoravit.

eum multis sanctitat.s Verum enimvero hwc non


Bernardmn

constet sufPcere videntur ut ante Urcultu ecclesiastico centumannis fuisse;e qut' baniana decreta honestatum

Atque htec eadem pluribus prosequitur Henriquezius in Fasciculo sanctorum orleguntur dinis Cisterciensis (5) Quseetiam transin GaUia Chrisiiana nova (6). Hinc ierunt in Martyrologium Benedictinum Menardi, in Menologium Benedictinum S. Bucehni, in Vitas sanctorum ordinis Heredta, Benedicti hispanicas Anionii de
t

dem

Mauriennensium, quem loQO episcoporum


fratres
(2)

Maurienn.v. Certe in Catafuisse videtur

ejus

memoria

pemtus

oUiteraa

germain Marttjrologia Benedictina Molanus in nica Cherlii et Lechneri. Sed sanctorum Belgii et Raissius

Natahbus

in Auctario ad

Sammarthani publicum fecerunt


Airar;

Ecclesia (3) orfFranciscus Augustinus ab Petro Tare^itasienst S. dit id solum quod a Abstinet accepit. lihros super Psalmos et ne sancti vocabulis Manrique a beati et hahet Gaufredus tn quidem ejus
;

nudum ejusnomen apparetpost dicitur dum qui anno 1167 diemohiisse

et

eosdem dies plane eos exstarent veomiserunt, quodnujla cultus Raissius, qui Alnense siigia. Et quidem monasteriuni visitavit, referi in Gazophysuo Alnee osiensa fuisse,pr%ieralias multas reliquias corWalteri, primi prioris. B. Werrilacio

helgico

(7)

eevo

ii^

pora B.

nomen

vemunt. plures alii episcopiMauriennenses


Casalis, ubi viros Quid, quod Gaufredus
illustres

Eistoria

Alpium maritimarum

in qua

et heati cietiam prioris,B. Simonis conversi uhi vemt cujusdam novitii anonymi sed Joannem de Meffia ejusque soctum
;

ad J^gidium de Binchio

(hoc

nomem marmonequaquam
:

Mauriennenses recenset, omittit Bemardum episcopum (4) ? Quod vero muU est, Petrus Hyactnthus to magis singulare non minori facihtate quam Gallizia, qui sanctorum et studio innumeros viros cum tituhs iniulit in septem tomos, beatorum qui in quibus conclusit Acta sanctorum,
terris

reo sepulcro inscriptum erat) nomine sancios appellat, sed solo designai

itautplene certum sit ecclesiasticos honores nacium

neuirum umquam
esse. Periit

instiAlnensis abhaiia cum iot aliis honis Sita erat superiori. tuiis extremo ssccido tum prope Thudinixim, vulgo Thuin, quod nunc vero dicecesi Leodiensi capiehatur,

domus Sahaudicse virtutibus etsanctimoni^ fama inclanierunt ne attigit quidem Bernardum. Mauriennensem prse,

Tornacensis pars est AlesanderMacchiavelli, Bononiensis, conde Monte fessor, eremita ordinis FF. B, M. V.

plures Mauriennenses prosequatur quod profecto non viros fuse

sulem

licet alios

Carmelo
signis,

tertiarius,

morum

innocentia in-

fecisset,
stici

si vel

minimum

cultus ecclesia-

vestigium reperisset. Neque videtur Bernardus professione Cisterciensis fuisse; certeanemine inter veteres id traditur et Gaufredi, ahbatis Altsecumhix, silentium plurimum ponderis habet, quippe qui ex ordine illo fuerit et passim Cisterciensium laudes misceat cum S. Petri Tarentasiencujus Vitam duobus hhris scripsit. sis,
;

solitudinis cultor eximius, austerivoluntati pertate vitse admirandus, divinse custos virginitatis adstrictus , fectisime
prfficlarus, divini

amoris aestibus mirabilis,


octorairaculis

mortis suoe pripscius, sancte obiit 25


bris,
fiBtatis

1300, in PalaestiDa,
Hl.

clarus,

Hasc ad verbum descripsi ex

Cseterum non putem plura de S. Bernardo Mauriennensi ahbi repertum iri quam quse nohic inter Praetermissos collegimus quoniam lentes eum ab opere nostro ahesse, magnas uiique sanctitatis vir fuit neque
;

volentes

eum

inter sancios prodire,

quum

honores ei puhlica auctoritate fuisse censendi sint. numquam delaii B. Joannes, abbas Alnensis in territorio Leodiensi; qoi, simul cum alio ejusdem instituti et monasterii monacho trucidatus ad seternam patriam transivit, annuntiatur hac

ccehtum

imagine papyracea beati viri, quamexs^' apud cro numismate aeneo antiquissimo Macchiavelli, clarissimum virumAlexandrum Bononiensem, ejusdem beati agnatum. Jo. Canossa incidit Bononise, 1732. In ea autem luexhibetur heatus vir ocxdis ad cceleste caput circummen intentis, nimbo glorioso hacuto datus, manihus junciis, barhacana, brachium stmperegrinantis jacente ad lanea largis brevibusque mani-

strum,veste assuta antrorcis amicius, scapulari cum sum cruce tectus, pellumque ovinam, qu3e sinistrorsum pendeat, humero dextro gede rens. Verum, Ucet tria singularia opera in Musaeo nostro Bononiensihus
sanctis
sint,

die ah Henriquezio in Menologio Cisterciensi, quoniam in tahula Alnensi legeha-

tur

Joannes de Meffla. Hic


vii kal.

cum monacho

mulioque plura de historia ecclesiastica Bononiensi, atque insuper Menologia, Calendaria, Annales et Vitw sanctorum
ordinis

sacellano a nocentibus innocens occisue est

Carmeliiarum

nuspiam tamen
Alexandro
() Lib. u, dist. 39 cap. col. lllB, imm" 1018

anno 1338,
(1)

novembria. Sepultus est

quidquam

legere contigit de B.

Christiana, l. III, p. 6^2riu cbronologica, p. 338.

(2) Gallia Henriquez. Menologium, p. xu et xlh. (3)Recionis IVdcmontaiiK hiBio-

re di Sardegna. t XVIII, y (ti) Tom. ei so(,q. 6. p

m. III,

(4)

DizioDario degU stati

del

(7lPag. 23ei24.

Macchiavel

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


K

791
l^

Macckiavelli; ita ut cultus beati hujus viri,

guem antiquum fuisse libenler concedimus, omnino domesticus fuisse videatur quse res
:

non

sufficit

ut

creta liceat

secundum Urbani VIII deeum in opus nostrum inferre.

B, Ivo Britannus, eocius B- Radulphi, qui in Angliam Carmelitarum conventus pluri-

propagavit, laudatur hac die in aliquot Carmelitarum menologiis; sed legitimi cultus indicia apparent nulla. Vincentius Cangrianus, ex ordine FF. Prffidicatorum, qui sseculo xvii in regno Neapolitano multis virtutibus effulsit, plenissimo encomio laudatur hac die a Marchesio in Diario

mum

horiationem fratri^ sui Eugonis de Dina inter virgines sodales tertii Ordinis S. Francisci Massiliae adscribi petiit et obiinuii. Ejus vestigiis plurimas adolescentulae, gravesque matronse insistentes, ad omnimodam perfeciionem ascenderuni, B, Dulcinae frequentes mentis excessus, et fa* miliaria cum caslitibus colloquia laudant

Waddingus
Arturus
que.
(4),

{[),

Gonzaga {1), Bueberus f3), Fremault (b), Guesnay (6) alii'

Circaannum 1282 vivere desiit atque MassilicB juxta fratrem suum Hugonem honorabiliter sepulta miraculis ciaruit.

Cum vero laudati scriptores de cullu pubico


B. Dulcinae ejusque fratris Hugonis, prout et antecessores (7) nostri de eo animadver*
teruni, omnino sileant, B. Dulcinam inter prasiermissos reponendam existimamus. B. Bona, qu3e in fastis hranciscanis hodie
celebraiur,

Dominicano.

Inter sanctos ecclesiastico de-

creto relatu^ non est. Benedictua a S. Torquato ex ordine Minorum, qui Compluti in Castella anno 1519 sanctis-

simo fine quievit, in vita et post mortem a populo multa veneratione habitus fuit atque hac die ab Huebero et Arturo in Menologiis Franciscanis beati titulo honoratur,

regulam S. Clarae professa est in monasierio S. Annae Lerigniani prope

Verumtamen haec veneratio numquam cultus ecclesiastici rationem habuisse videtur; et^ licet Waddingus eum in Annalibus ad

Narbonam. Agensde hoc coenobio Gonzagai Plurimum honorantur, inquii, hoc in loco
ossa

summo

odore fragrantia, beatae sororis


:

Bonae exprosapia de Arminiaco


fuit vitae austeritate,

quae tanta

annum emortualem
B
tamen a

deprssdicet,

abstinet

beati nuncupatione.

BB. MM. Francisci et Jacobi qui anno 1566 ab h^reticis apud Montemregalem in Aquitania occisi sunt; et
B.

tantaque praedita elevatione mentis in Deum, ut dono prophetiae, aliquando fnerit illustrata, poti-isimum super

Emraanuelem Lomadas, qui extremo

sse*

culo XVI Canarias insulas viriutum odore implevitt celebrat hac die Arturus a Mo-

nasterio in Menologio Franciscano. Neque centum annis decretis Urbanianis antiquiores sunty neque hactenus vindicati. Franeiscus a S. Maria, ex ordine Minorum congreg-ationis Alcantarianae S. Josephi, mense octobri anni 1B78 a Mauris ininsulis Philippinis occisus, celebratur hac die in egregio libro theotisco seu menotogio Franciscano, nomine Palmeto spirituali. Sed de eo

obitum patris sui, prout leg-endaejus testatur. Fertur quoque ad sepulcrum dictae aororis Bonae quidem mortuus olim resuscitatus. Neque ex Gonzaga (8), neque ex Waddingo (9), aut Ariuro (10) quo tempore floneque meliori ruerit colligere possumtcs successu genealogiam nobilissimae familias Arminiacensis (Armagnac), ab Anselmo Augustiniano (U) texiam, adivimus. Barez:

zi (11) vero innuii B.

Bonam

civca

annum

absonum videtur, admittere cum Huebero (Vd) eam anno cir1565 floruisse; sed minus
citer 1431
tasse.

sub Reguia S, Francisci mitisufflcienter constet

Verum cum non

vindicando numquam Guilielmus Stravus et ChristianusSoius, ordinis Minorum, anno 1579 ab haereticis non
videtur fuisse actum,

culium publicum delatum, B. Bonam inter praetermissos recensemus. Agnesa Deoordinis Minorum, qu3e circa anei fuisse

procul a Treviris Angelus Oetroviziue


ordinis

occisi;
et Chrysostomus Ponietus,

num

1528 mirabiliter Uiyssipone sepulia

Minorum, de provinciis Poloniee et Bohemias extremo sseculo xv opiimemeriti; ^ Ludovicus de Turra, ordinis Minorum, Veronensis, vir multas doctrime, qui anno 1480

esse diciiur; laudatur hac die ab Huebero in Menoiogio Franciscano; sed iegitimi cul-

ius indicia adsunt nuila.

Leonardum Kesselium, domo Lovaniensem,


professione sodaiem Societatis Jesu, die26

Romae

obiit;

octobrisanno IbHviolenta morte Coionias


e vivis excessisse
Is

Marianus de Bosco, ordinis Minorum, quianno


1596 e vivis recessit apud Montem Alverniae in Thuscia; Michael laicus, qui in India Occidentali venerabilis viri Francisci Laurerii comes exstitit et

memorant a Petro Fabro inter S.

nostri annales.

Ignatii sodaies

circa

annum

1570 vita funcius

est,

cooptatus incredibiies in vinea Domini labores Coioniae Agrippinae exantlavit, atque miracuiorum gioria et prophetiae spiriiu exstitit illusiris. Leonardi Vitam non sine

celebratur hacdie ab Huebero; sedperseverantis cultus ecclesiastici testimonia desiderantur. OrdiB, Dulcina seu Dulcelina, hodie in fasiis exemplum et conis Minorum laudata, ad
De Annales Minoniin. an. 1282. i. V. % xt. p. 113. -(2) Mcn..log.um F>anc|OrigmeSeraph. rel.g. part. 1. p. 22.-(3) ad [i) MfliiyioloRium Franc.scanum scaSum Bd 2 Octobr.s. Oclobi.s - p Ue 29 0ctobris. Ilcm sacTum Gynecffium i! (6) Anrales ad 21 Februar... t, 11
(1)

cura scripsii nuper nosier Prosper Van der Speeien [14). Antonius de Souza,exSocietate Jesu,anno 1633 hac die martyrium fecit Nagazakii. Non-

dum ab ecclesia inier cseliies vindicaius est.


an

aium Franciscanum,

ueestelyke Palmboom.

p?oth,LM..s.l.ensisan. 1278. (t<) DeOriginc Anciisii i> 752

dSx;

W:

l^

(^)

Acla SS.

t.

Spia(ihicie lelLRioni
(9)

Iran-

royale S. FranChronic. M.nor., lib. IV. cap. 40 -(la) Menolog.um (U) Collecl.on des PriJcis hisloriqucs, annfic cisci 2G Oct 1863, p.3tt, 370, 3yO,i23ia3.

18i. t. X, p (10) MrtyroloOct. Iiem sacrum Gynceaeum, 2() Oct. chronolot-iijuc de 1 inaisoo (11) Hi*ioire "*n(*alogiqop el (12) P.rs iv de France. t III. p.-til- Edil. Trois

MM.

"ii. Edit

rcc.

2i>

pais.'

p.

Ul -

Annales Minorum ad

Octobris

Tomus

XI.

104

Joasaphum

79 794

ALIOS BIES BFXATI PK..TEKMISS1 ET IN Wton inde nomina recitavit idem

(6) et

post

, aoasBphu.

At.onUen.. ,u

c-

I.

^a^^^^^^^^

deliterocctsusest. Ltcetautem Florentino fa^er^t ^


cilio

^^_

Raissius (S), ewn Bucelinus {1). Similiter quasi aliorumpatre sed omisso 5, Beriino, Carolusde viQiniiquatuorrecensei. Contra
bibliothecartus, licet Witte Sithivensis olim

nomto
^ortis

Jf^^ ^d schismati '^onsensnsejqu^j^


su^ socws et.am (^^'''['"^^
j^tho-

vu aliquotexArbore Bertiniananeghgat,
niniisepiemexhibet;viginiitria7iumerasse

':::^e:z:thoucaeumn^^^^^^

Malbrancustraditur{!i);eidemumVen.Virt {\0},antiquo usu caVan Drival etPareniy talogo,vigintiduo:quibusseptem/acileaddt autem numquam ea de re tn

possuni.Quum

vz^^xz^rz^^rcX^qimmt item
des;sed cles; sea
stet? stei?

quidni "-

de ejus culiu ",

juvertiommanoopere nostroactumfuerit, simul indicemus de mina percurrere, iia ut dtctum stt quibus et qua die in opere nosiro videatur et qutnam aui dispuiandum esse prseiermissi fuertnt. Veei quas ob causas
ntl iiaque nit itaque
1 S.

i-DP"''^^" ' Constantia, Friderici . ,f hon~a regis uxor. Ita Ara-^onum


Petri

,., pti<. ^''-

at-

Bertinus, monasterii fundator ad actum est a decessoribus noslrrs

, de quo

diem

^(1).

Indi

T^^TZual)

ubi enumerat ^f.''^.^%'"tZZisd atquetertii Constantiam in habitu

2 S.

^^^^Z^,;,

Bertramnus seu uenramuus AC" dein olim fuit S. oUm ,u^t S, Bertini in prgedicatione,

^ Septembns. ^Ebertramnus, qui socius A>'j'^^^'""'

filius

in

Sithivensi asceterio ei

V^^^^^TVJ^ demum
ad diem

fuisse apud Fratres asswnpseral sepultam qu^ eamm Barcinone, Ucet sint fu^ssed^^ SMia defunctamet tumulatam adeous

mZZ
cant

ecclestastiQuiniini abbas. Ejus cultum gesta auiem ticum alibi (11) vindicavimus;

breviier explicuit Bollandus


30 S.

XXIV Januarii.

Eratecclesi*obsequent.ssimai
(3),

aue a Waddtngus

ut Ereder.cum

t.-

rm. pro Siculo rege


nomine
.n

quam ei ?um et

sua .n Cel a legaverit, priEter jura

suo

gerentem nuUa enus qudtestamen,o donar.t. nec


se

ArWalbertus seu Waldebertus, comes cum j>quensis, quem male confundnnt


Walberto abbate Luccoviensi, ut prasvto de Henschenius, in Commentario diem 2 ma)t; sed sanctissimo hoc abbate ad
ipso
ostendxt

.dque adh.b.ta PoDZKri oppidula, obedient.am su.nm. cautione, ut prius ad


pontifici; reverteretur,

cando.

'-1Ohiissevidelur anno

\m

-^^

nescttur Jfj;

ouodie Ejus memoriam

facit

ad dxem %^

Verumtamen sim disputatum non fuit. Bertmt, legt ejus gesta, immixta Vitis S. diem mssunt in opere nostro ad
'

seorWalierio Sithivensi in Actis

V Septembris,
S.Bertinus

tZbrV^u^naUqu^ddeejuscultuinnuat,

4*

Ludovicus Schonlebius ('^}. ^. , ^bbas Laub.en.s, Hertwinus, episcopus et Martyrologio S. laudaiur in mss. nostro sed in rerum naSalvatoris Antverpiensis; Laubiensis prsesul hoc tura nemo sanctus
.

et Ragenexemplo in Stthitrudis filius, qui pairis monasticum vensi monasterio cucullum publicum habuitut induii. Eatenus cultum

mmor.

S.

Walberii

nomine
tionis

exstiiit

intelligitur S.
et

Ermxnus,

Qui die 25 aprilis colitur,


fuisse supra monui.

memoriampr^senii

cujus transladie olim aciam

beatorum abbaCommemoratio sanctorum et Ber ini seu tum etmouachorummonasteriiS. a Bucehno in hodie de Sithiu annuntiaiur pro Benedictino cui acceduni Menologio C in Viiisbenedxcmore Antonius de Heredia
;

ex kenbodonis (12) de gua consuetudtne Vir Pallu du proposito disputavit Ven. digntiaiem pro Parc, dein ad episcopalem detnventts moius, in egregiadissertatione Sanctonensts, reltS EutrOpii, episcopi in Actts stn quiis. Neque de hoc S. Bertino
:

capsa S. ejus ossa condiia fuerint in

Er-

50 s

gutariter dicium fuit, Mommolenus. socius SS. Bertint, Ber-

Porro Mariyrologiobenedictino germamco.


Joannes Yperius, qui
sub

tinis hispanicis ei

Benedictus

Cherle tn
13o0

tramni mensis
60 S.

Audomari, deindevero Novto- p a me ilei Tornacensis episcopus, xvi Octobris. lusiratus fuit ad diem
et

annum

scrxpChronicum Siihivense sancti Bertint quod Deus in hoc monet, sit in pr^faiione

abbatis Winnoci, fundatoris et primi tn Actts Wormholtani, gesia declarabuniur

nosiris

ad diem, qua jam pridem


VI

colitur,

dicatum ovile sacratissimum beato Petro ac tales, ut de viginti congregavit tot, tantos monachis soduobus sanctis bujus ecclesiHe
viginti lemniset ecclesiaDei (5). Quin etiam sunt Arbori Beriimanse, quinque inscripii quam Henricus Cosierus, ecclesiae S.Marige eleganter genets tabuAntverpixparochus, ---j,/if((.t/c/ ^mxi ^v.' wi-.vv~-, publtcuravit a Julio Golzio et in lis sculpi

Novembris, Quadavocus, S, 7" 8 et 90 5. Quadanocus seu Winnoci soIngenocus et S. Madocus. tres S. Bertiniame, Ratssn cii inscriptique Arbori Caialogo, Gazophylacio et Caroli de Witte tamen demonsimut cum S. Winnoco, si dictam cultus, celerari poterunt ad
siretur
V. diem

viNovembns. VI iNOvemuriD.

cum
..,.*

anno a^i. cujus i7Kt/(o t^t>"vf... eai; n-i,tv imnninis exemplar 1594 a Michaele Buzelino, Sithivensi monaBecho, Amoldus Wion, in monasterio S. de Padua consistens, obtinuit atque
dicti
:

episcopus, dein Teruanensis Morinorum nostro ad diem laudatus fuit in opere


xiiA.priU8.
aa -26 73001731. - (7)MenoloiumBenedic.inun. v

(I)

De

Orif;uie
('i)

D 100
l
I

J 10
^i

U) Anniis sanclus HubspuiRO-Austnacu^. p. 6b5 novns ancc686 - (S) Ap. Maileii el Duraml, Tlie^annis II, p. (6) Lignum Viix, dolorum, lom. III, col. 446

p ilHi.

scraphica rcUsii>"is FrancismntE, pftrs l, Annalcs de la coronB dc \rot;on. lib. \, cr>p. S5. - (3) Annales Minonim d an. 130'2, S vi. I, Vl,

_[8) GBZopliyUcuim

Belg.cum, p. 98-

0^^^^^^^^^^^

1-')

"'^'^'"*'

Um

r^W^-.lJ)' V.,rDrn^. ""''''*

1. P.*e;..y,

Ugend.,re de

I.

Mor..

llSHunfridu6,

11" S.

Hunfridus, pritis
et

dein Sithivi ahbas

793 DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBHIS. monasterii et piurium aliarum ecclesiarum Prumiae monachvs, reformator, a Menardo, Saussayo, Bucedemum Morinorum

Teruanaf episcopus, in opere nostro

cum

commentario deejmgestisprodivit ad diem

vm

Martii.

menoload diem. quo giis monasticis inscripius fuit anno 1125 ohiit et quo decessores, quod cultino aliisque in martyroiogiis seu

Audo^nari Berla* S. Tulcus, ex canonico S. abbas, atque inde Remensis archietinianus piscopus, et demum pro defensione ecclesiasticee libertatis occisus, ticet a Regione quod cuttu et ab aliis martyr appelletur,
ecclesiastico aut vindicatione legitima carere sihi videretur, a decessoribus prseier-

tus indicia deessent,

eum

inter prsetermisxii Junii.

sos annuntiarunt,
22" B. Simou,
lestis otii

magnee

pietatis abbas, quicsele'

studio

munus

IHS

vita functus est die,

abdicavit et anno quo decessores

nostri consignarunt eju^

nomen propter

missus

est

ad diem

xvii Junii.

cultus ecctesiastici defectum inter prnBter' IV Februarii. missos,


23 B. Leo, prius

18 S. Grimbaldus, praspositus S. Bertini et

eruditionis doctrinaeque gratia ah Alfredo Magno, qui se ejus discipulum fecit, inAngtiam vocatus universitatis Oxoniensis quasifundator, spretoque [ut volunt) Doro,

monachits Aquicinctinus, dein ahhas Lohiensis et demum Sithivensis, Christi sanguinem Hierosoiymts Brugas transtuXit et ex hac vita abiit anno 1163
die,

Wintoniensis abbas vernensi episcopatu creatus, in opere nostro Commentarium de


,

quidem cum
constet,
24-0

quo decessores eum ne memorarunt aiiis, de quorum culiu non


XXVI Februarii.

suis gestis habet ad diem, qua colitur,


IX Julii.

B. Jotjcio, mirae sanctitatis summusque cultor B. Virginis Marise, et mi^^aculo quin-

14o

et

15

Joannes
et

et

Asserus

certissime

S.

Grimbaldi
(1);

socii in

auta Alfredi
ittis

Magni
duohus
coenohii
( >}

fuerunt

perperam ex

unum conflare, qui hinomen fuerit, conatus


B
est

anno llb3. Cuitum ohtinuit ecclesiasticuyn festumque pi-oprium anno 1G19. De eo dicemus ad diem sxx Novembris. ejus nataiem
que rosarum
itlustris, ohiit

Wion

(2).

Ambos Menevensis

25" S.

Bernardinus seu Bernardas Poemtens,


vatte

alumnos fuisse contendit Spetmannus Saxonia seu et quidem Joannem ex antiqua transrhenana oriundum/Mt^^e, quera Alfredus constituerit abbatem iii monasterio suo Ethling-ensi, auctor est Guitielmus Malmeshuriensis (4) sed vestigium atiquod appaprius inter ret nuspiam quasi Joannes ille
;

ad qui anno Ui>3 ex hac miseriurum Deum migravit die, quo decessores nostri quoniam tenue culius indicium adey^at, ejus xix Apnlis. Vitam ediderunt. Quos hactenus recensuimus, inscripti erant quibus Caroius de Arhori Bertinianae
;

AnSithivenses versatus fuerit quam in est ulta gtiam ahiverit neque memoria quod Asserus, (etiamsi statuatur duos tum
;

atterum episcopum ShirbumenMenevensem, alterum archiepiscopum


vixisse,

Wiite addendos censet atios quatuor,nempe BB. Dodonem, Rigobertum, Erlefridumet Agilonem, et quintum adjeci ipsemet ex Legendario sanctorum pagi Morinensis. 26" Itaque loco prodeat B. Dodo seu Duodo,
discipulusamabilis nwncwpaius, qui in Vitis S. Bertini, uhi de Waltberio agitur, saepius

sem

nisi quod novi S. Grimbatdum hahuit eumque laudavit. Sed, quod maxime ad

quidquamcum

Bertinianis

commune

prodit

verum, quum cuitu

ecciesiastico

neque Asserus, nos spectat, neque Joannes, atque tnde a licet in Arhore Bertiniana Heredia Wione, Bucelino et Antonio de ecclesiacuttum teati vocentur, in Angliam habuerunt ; neque etiam [ut ex Lesticum
viginti gendario Morinensi constat) inter

semper caruisse videatur, vide qude de eo memorige servata sunt in Vitis iilis S. Ber-

tmiaddiem

v Septembris.

27" et 2S" BB. Kigobertus et Erlefridus, quihus Bertinus, senio fractus, coenobii Sithi-

S. amho vensis regimen commisit, laudantur et in Vtiis S. Bera Folquino et ab Jperio


tini

duos sanctos Sithivenses numerahantur,


scripsit quos ah ecctesia solemnisatos fuisse

Iperius.

seu Worardus 16^ 17". 18 et 19" SS. Wocardus Gerwaldus ctWinebaldus, sacerdofes, et SS. a Reg-enardus, diaconi, anno 8G0 aut 861
et

sed sine cultus ecclesiastici indiciis, ^ Septembris. ad diem, monachus S. Apri Tulien- ^ 29" B. Agilo, prius abhate rector, non vero sis, a S. Gerardo
esi ahhas, Sithivensis constitutus
ei

summa
No-

laudereformatum monasterium

rexit.

miseNormannis, ccenobium vastantibus, Arhore Berrahiliter occisi, recensentur in Drival tiniana atque etiam aVen.VirisVan
adhserenParenty, antiquiori Catalogo in Miraculis S. Bertibus De eis plura vide colitur et quo simut tini ad diem, quo hic ecciesiasttci signa decessores nostri, cultus martyres inter desiderantes, quatuor hos v Seplembns. prxtermissos coilocarunt, abbas Broniensis, et duode20O
t

Ven. men ejus etiam inscriptum repererunt et Parenty (5) antxquiori Viri Van Drivai et vocaCataiogo sanctorum Siihivensium ;

vir Agilo, beatus tur ab Iperio (6) venerabilis Agilo; unde tanto magts Agilo et sanctus xiv, quum appareat eum extremo sxcuio puhiice sanctts annumescriheret Iperius, quod studio hos tiiulos inseratum fuisse, FolqutIperius, quippe quos apud

ruit

Gerardus,

num

cim monasteriorum reformator,

vxr [siqms

alius s^cuio X) magnus et nostris celememoria, fuse a decessorihus

setema dignus

cujus vestigia hoc ioco scttur nequaquam obvios habuit. Sed ne ejus prwsenti tempore quid oitm
(7).

reiegtt,

quidem honorem

bratusestaddiemsuumnatalemuiOciohns.
21o

80" S

B Lambertus,

Sithivensis abbas, sutque

abbatem Resbacensem, quem Bertinus, Luxovii socium hahuerant SS.


A-ilum,
BerUii, Guirard. Carlulairc dc S.

fieret.

5*, P

p.

(7)

lom
cap

Mommoiinus

DIES RELATl. PR^TERMISSl ET IN ALIOS


7^,4

ut colue^^ni Sithivenses; ita Viri Van Driva^e ptum invenirent Ven. sanctorum StUiiParenty (1), aniiquiori

Mommolinus et Ebertramnus, ^'"^"t^i^ eum tnscri

celebrat^ fuerunt laudes in opere nostro ^ ^ addiem ^ quos ab ecclesta solemntsaPorro viginii duo, tidem Iperius, videntur tos fuisse scripsii Beriinianae inscripit erant, essequi Arbori
,
.

vensium caialogo, quem

secutt sunt

Ji)us

xxvii Octobris. martyre ad diem martyrcm Hispali in Hispama, S Florentium, seu ordinem nuntiat hac die juxta iabulas illius ecclesiae Ferrarius in divini officii monens eumCaiaiogo generali sanctorum
;

dem

esse ac S. Floreniium, confessorem,

qui sxculo V floruit, et quem decessores Romani nosiri ad normam Martyrologii


illustraruni

antitamen demantur S. Erkenbodo, et Joannes quiori calalogo non inscriptus,


si

atque Asserus, plane inconsuUe ecclesia Qua vero raiione solemnisarei illos
universos,

tntrust.

ad diem xxiii februarii. Sed martyrologus iialus siquidem, ut ex errat Hispalensibus martyrologiis et leciionaFlorentio marriis (4) consiat, agaiur de S. in Mariyrologio Romano et in tyre, qui Tyle dicttur aliis aniiquioribus ad castrum
;

non liquei. Sane SS. Berttnt, Mummolini, Winoci, Erkenbodonxs, Hunannua fesia fridi, Grimbaldi ei Gerardi
celebrabancumofflcio choraliei liturgico quid ad colendam reliquorum iur; sed memoriam fierei nuspiam reperto msi Ber^iardi quod natali S. Bemardini seu
:

coli

proxima

die

^txvn Octobris.

in India, errore S. Frumentium, episcopum hodie annuniiat Galesinius. De unius diei

eo sermo erit

ad diem

xxvii Octobris.

anniversartum Poenitentis ojficium fierei treomnibus defunctis, et post missam pro monumentum, tur processionaliter ad ejus animae in : Justorum
canendoresponsorium
Dei sunt,

in Hibernia, S. Odranus, abbas et confessor hodie in supplemenio Schendelii ad venit Menologium Benediciinum. De S. Odrano sermo fiei ad diem sequentem, id esi xxvnOctobris.
S.

manu
in

cum

oratione seu collecta,

qua generatim memorabantur omnes

Ang-elramnus, episcopus Metensis, vii kal. novembris seu die 26 octobris ad superos abiisse traditur in aniiquissimis episcoporum Metensium catalogis. Verumiamen de

quorum reliquimin ecclesia requiescebant.Qui cultus modus in Belgio usitaius quorum erai in honorem eorum beatorum
sancti,

causa
fuissei

alibi
(2).

missa de Trinitaie celebrata Fierentne similia in aliorum

adeoque die ejus supremo non convenit martyrologio iempli caihemajori parti ac dralis inscripius erai ejus natalis ad vi calendas novembris quare, quum olim inier
; :

natalibus aut pertinereni hxc ad viginti duos dicendo non sum,


SS. Mariadri, Lucii et Vieti,

omnes

sancios coleretur in monasterio S. Naboris, xxvii Octobris. placet de eo dicere ad martyris Tiing-itani. qui passus S. Marcelli,

martyrum Roma-

norum, natalis hodie nuntiatur in Greveniana editione Martyrologii Usuardi. Intelliguniur SS. Marianus seu Marcianus, Lucius et Vietus, qui ei Vivetus seu Victus, Hieronymianis fastis inscripti ad proxi-

sub Manilio Fortunato vii kalendas noPassionem repererunt decessores vembris


est
,

nosiri in codice dralis

pergameno ecclesice caihe' Toletanee. Vevum iii kalendas novemex ipsa Passione

bres legeyidum erat, ui

mum diem
SS.

xxvii Octobris.

constai atque ex muliis martyrologiis. De xxx Octobris. eo itaque dicemus ad diem


B. Benevenutam, virginem tertiariam Dominicanam, commemorat hodie Ariurus in Gy*
necdeo. Si indicia ciUtus legitimi sufficere

Tharsus, Polycarpus, Gajus, Metrobius^ Eumenia, Januarius, Terreus et Corminius, qui in Phrygia martyrium fecerunt, iaudantur hodie errore unius diei in editione

Greveniana Usuardi Martyrologii ; quum eadem fere recurrant nomina, in alias tamen iurmas distributa, in Hieronymianis laierculis ad proximam, qua de eis dice-

videaniur, poierit de ea dici ad diem, qua xxx Octobris. in CcElosabiit, Aureliauensis, secundam S. Aniani, episcopi
translationem

commemorat hac diein MarSaussayus


;

tyrologio Gallicano

de ea, uti

mus, diem

xxvii Octobris.

SS.Marci.SoterichietValentiniemartyrum iaudes celebrantur inMenologioBasiliano;perQ tinent addiem sequentem seux^^nOcto\>T\3.


SS.
civitale Alehela,

deactis sanciissimi illius episcopi, disseremus ad diem, qua potissime coliiur,


xvxi
S.

Novembris. p

et Christetem, in Abula, passos, exhibei hae die codex Divionensis, quo in eden^ dis anie tomum II Martii Bedee ei Flori mariyrologiis decessores nosiri usi sunt

Vinceutiura,

Sabinum

immo

errore unius diei,

quum pertineant ad diem


xxvn
Octobris.

Maurini raartyris io territorio Ag-inuensi natalem celebrat hac die Castellanus in Martyrologio universali; quem dein secuii suni cardinalis de Noaliis in Martyrologio Parisiensi, Peirus de Rochechouari in MaV' iyrologio Ebroicensi, de SaintAllais in Martyrologio universali ei Ven. Vir Pettn in Dictionario Hagiologico V" Morin. Ve*

Nestorem, qui in Actis S. Demetrii

Lyaeum in

rum
quas

amphitheairo gladiatorem inierfecisse legitur, propter S. Demetrii naialem hodie celebratur in Menologio Basilii ei in Synaxariis Sirmundiano et Medicaso. Sed in mulio pluribus idem prodit ad proximam diem, qua alium S. Nestorem annuntiari
contendit
'

olim agebatur ejus fesium in abbatia, eum patronum titularem habebat, vii kal. decembris seu 25 novembris, aique nunc aut saltem, non ita pridem, [ui mihi ex kaiendario liiurgico Aginnensi anni 1831 constai,) dilaium est in hac diceeesi,

quoniam
ad diem
lis

Cornelius

illum

S. Demeirii

Byeus (3) comitem nequaquam


,

seniiens

natalis celebratur

die 25 novembris S. Catharime cum ecclesia Romanat sequeniem ; et die 26 ociobris naia-

culium fuisse. Disputari itaque poterii an Nesior hic ecclesiasiicos honores adepius sii ei an diversus sit ab alio S. Nestore
(1)

siaiutus est piurimorum mariyrum Aginnensium de quibus simut dicemus xxvi Novembrie, ad memoratam diem
:

Le L^gcnduirc
III

ilc la

Morinie,
07ti.

SS., tom.

Aprilis p.

p.

^22

el.

l5) Ibid.,

!.ec|ii. (2) Acla lom. IV Sepicm-

bris, p.

62.-

(4) Cfr Florcz,

Espsaa sBgr&d&,tom. IX.

p. 301.

S. Farse

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


A
S. FarsB

795
vii

abrenuntiatio militise aacularis agebatur olim hac die in Faraemonasterio ui maji ei et incapsatio seu translaiio die 10
;

explicanda erunt,
S. Lazari,discipuliChri8ti

Decembrie.

Domini, susceptio-

exaliatio per operationem miraculorum die 3 augusti. (1) Quds hoc loco memoramus, plura reservantes ad diem, quo ejus natalis

breviter ad hanc diem explicat Saussayus in Mariyroiogio Galli' cano. De ea dicemus ad diem , qua ejus

nem Augustoduni

Martyroiogio

Romano

inserius esi,

vn Decembrifl.
BrigenS. Gibitrudis, una ex primis ccmohii dicecesiMeldensi sis seu Farsemonasterii in monialibus, colebatur olim illic hac die. Verum quum omnia, quBe de ea innoiuere,

xvii Decembris. dabimus Acta, Jacobi patriarchae, ex quo duodecim iribus natalem celebrat hodie Israel ortae suni
,

Grevenus in sua Usuardi Martyrologii editione; itemque Walasser in Martyrologio germanicOy quod plures Canisii vocant. In praeiermissis ad diem h februarii

coniineantur S. Burgundofarge Viia, prmaliquot aliis siat de ea dicere (quod etiam de nostris visum ejus sodalibus decessoribus

monverunt jam pridem decessores nosiri commodius de eo acium iri ad diem, quo alii ex eju^ genere illustrandi erunt,
,

esi)addiem, quo
(1) Chaslelain,

S.

Burgundofarge gesta
p.

XIX Decembris.

Mariyrologe uoiversel,

993.

DE

S.

DEMETRIO, MARTYRE
V. D. B.

PRIMO EPISCOPO VAPINCENSl IN GALLIIS

COMTVtETVT ARIUS I*R-4E VI US.


^
et restitutus. Reliquiarum $ unicus. S. Demetrii cultus abrogatus martyrium. ^des sacrae. fata. An discipulus Apostolorum. Ejus

Monuraentorum penuria.

!lCOU
ji.

II.

Demetrii.

Ad

diem 25 octobris Martyrologium Pari,

quum jussu

Francisci de Narbonne, vix epi-

primi epiacopi
Vapincenfis,
o(i(/iio/

fastis

vestigiis siense cardinalis de Noaliis insistens Mariyrologii universalis Clauprimi dii Castellani, Vapinci, -S. Demetni, hujus civitatis episcopi, nataiem celebrat : qua

scopi Vapincensis creati,

novum Breviarium

Vapincense secundum ritum Parisiensem in lucem prodiit, deletus est S. Demetrius epi^ scopus eique substiiutus S.Demeirius martyr,
Thessalonicensis

perpeifim

ad

diem 25 oclo bri imcnpti,


culttts

octo-

gint

anno

suppreseux
fuil Vapinci^

monuimus in re unius diei errorem cubare in Prxiermissis. Ante omnem enim supra kominum memoriam feslum eius agitur die pro 26 octobris; non quod hac die vitam posuerit, aut deposiius seu translaChristo kalendariis tus fv^rit, sed quod hsec dies in ei in paucis aliquot latinis celebris grwcis sset S. Demetrii, martyris Thessalonicennomine cujus Acia dederunt decessores
sis,
;

brandus

scilicei, riiu simplici celequse ratio duravit, donec anno 1823

Vapincensis

dioecesis

resiituta

est.
:

Neque

tum muiationes
mihi
S.
est,

inductas fueruni
,

cerie in

kalendario liturgico anni 1831 quod ob oculos


legiiur

ad diem 26

octobris natalis
;

Demetrii martyris simplex sed, quod non intelligas, in eodem feria n Rogationum jubetur statio fieri in ecclesia hospitii ad honorem
S. Demetrii, episcopi et martyris,

qua in Mariyroloejus fesiivitas annuntiatur.Nam, gio Romano liceipronumsiiutaliquando in unum conraiione fundaniur sancti diversissimi qut nominis eadem recensentur die, ml ejusdem orientales tamen apud laiinos aeque ac apud
nostri ad diem
8 octobris,
,

ac hujus eccle-

sise titularis. Sed inferius ad hanc ecclesiam redibit sermo, 2 Neque hic sieierani reformatores improvidi; sed ipsarum reliquiarum cuUum inter-

atque

ip$ir

rt-

'

communius deprehenditur quam ad quorum gesta latent, diebus inscribantur jam sint. quas cognomines sanctl inscripii
ui sanctt,

mitti voluerant, Quam deinceps de reliquiis

rem

^'^^.["^^^^ll^

ita

explicabo ut

^"'.

^^,

ampliits

agendum
'

Et quidem
1499,

quod

custoditur,

in Breviario Vapincensi anni Parisiensi in biblioiheca imperiali ^vt, quod et in Missali ejusdem

Catholicorum partes diligenter secuti * fuerani Vapincenses, et, ad fcederatorum mamiis expupartes transgressi,protestantes

non

sit.

la ligae

lerant

Amat, undeviginti abhinc annis penes cl, v. et erat (1) jurisconsultum Vapincencem
, ,

ne, latius hac labe serpente ipsi aliquando (ut alibi passim fiebat) expelleren1577 (3), tur. Sed non multo post, anno scilicet
(2)
:
,

protestantium miliium turma, capto oppido,

reciiandi similiter in Ordine divini officii

missxque celebrandree juxia riium Breviarii anno bissexttlt et Missalis Romani, quodpro ecclesia1676 Franciscus HelUes ad usum

civium partem irucidavit, templum caihedrale vastavit, aliasque mulias aedes sacras diruit quas inier S. Joannis Rotundi, ex:

capelia pcenitenstrucia, ubi dein surrexit

rum

Delphinatus

et

Provinciae collegii con26 octobrxs pro


S.

tium alborum.
fuisse et cerie
et

Eam

volunt olim pantheon


7^eferebai

scripsitque, venii

ad diem
festum

formam

panihei

dicecesi Vapincensi

scopi et martyris, ritu duplici

Demetru epicum novem


S,

veterum episcoporum sepulcra Romani; brevipost (4). Receperuni tamen coniinebai

est seu in dupltcem opparet in Ordtmbus majorem mutatus, ut sequenii, annorum 1761 et 1763; sed anno

ectionibus

et

commemoratione

Evaristi.

Qui ritus deinde auctus

anno 1580, erepio Le Mure, universus Delphinatus a procasiro anno testantibus liber essei (b) ei Vapincum
civitatem caiholici, ita ui
;

1587
2iS
ij.
'

adhuc occuparent
(^i)

fcederati,

quumLesdi1^^;,' LXXAII,

[\\

IWrv.

du Mnniicmen.Arocca.io.iHu r^ialilissement

logiquc du .iioa^se Ae Gap. p. 245

(i) "/i'':lil).

'\%]'
t-

DcThou,Hi-loiie univer>ellc,

<

II et ieqq., edit.

17W.

guieres.

,,

796
AOCTOM D B

V.

r,oihinatuetvici. guiires, protestantxum xn ^^'P'"""'" * *"J.. miUtarts dux. e,us 'ncBmadxe lis regionibus paulo tentavit (!) Sed Tl aprilis frustra denuo protestantes, omnem post,oppidopotiti
.

DE ,

S.

EPISCOPO VAPINCENSI. DEMETEIO. MARTYRE,

Sabaudi militibus sublatum fuerat argen- n teumj ^^^ feretrum, ut et reliquas lipsanolheca: ex argento quare nucea facta est arca, tessel auratura in cujus lato opere distincta et
:
:

SorttatJ nacti

fuerunt; adeoque anno

famosam 1603 Vapinci celebrarunt Romahoc fere uno convenerunt inoua in aperte num pontificem, S. Petri successorem ante multo non antichristum esse (2). Verum
hmc
bella civilia in

synodum,

cuimine hasc inscripta sunt verba Hic reconDUNTDRRELIQUI^S. DeMETRII, PONTIFICIS VaPINconditione popucENSis. MCLxxxxn. Atquc ea
:

lari

emdemque
periit
;

templo S. Joanms RotunDemetrii reliquias (3), do retectx fuerant S. quum ibidem pie servabantur,
;

venerationi denuo propositse fuerunt usquead annum 1764 sepotilm fu4 Quo anno {quod vix crederes, nisi passim runf^domc hoc hominum genus simiiia patrassent) Va- eai
rtireniV

il(.

procella illa ingruit

in

qua maxima pars

cum

simul pars autemmature delata futt episcopi ttem reiiquiis S. Arnulfi,

pincensis Breviarii reformatores ,ut Officium amoverant, sic etiam 5. Demetrii episcopi interdixerunt sanctissimi viri exutempio

vir bepiiij

cl

veneralioni
puhlicaluit,

resii'

Sisiarxcense Vapincensis, in suburbium seu Babnam prope vuloo Baume-lez Sisteron Beatrix comtSistaricum quam anno 1248 dederat Provincim ac Forcalquerii
;

quas in armorio supra sacristiee portam absconditas esse voluerunt (11). Latuerunt ignoratae, usque ad annum illic, omnibus enim quum Joannes Irenasus 1845. Tum
vias,
,

amio on-

te ejtM festi-

vitate restitH'
ta.

tissa

o scxlicet ordini fratrum Pr^dicatomm (4). Paparin de Caicontulit Petrus de

etiam se qui et synovomonte, episcopus Vapincensis, 1587. et sexendum ibidem ceiebravit anno etiam nunc post exstruxit sibi sedes.
nio
,

Depery, nuper ad sedem Vapincensem prorei hagiomotus, totusesset in investigandis Vapincensis monumentis, intellexerat togic^ oiim in tempio catheS. Demetrii reiiquias servatas. Praemissis itaque fuisse
draii

Verumtamen sedemsuam verumiamen sfiut:ffi' OUU//1' WV/.//1C Tpvpqpat (51 dictas revescat (5). tt/.^roT^^ i^aparinu;^ ante mortem repetere potuit lAnn/r^

precibus,innovendiaiibus in ejus honorem cumven.viro Templier, quisitioneminstituit ywt^tt^^^/-^^^ , neque frustra: E tempii cathedraiis vicario .tio o^im 20 aTirilis 1H45 cistam reperit,

Paparini Caroius Saiomon du Serre, ante inivit cumprocoadjutor,jam ejus successor, mcenia testantibus pacta, quibus securitas in Baima Vapinreduceretur. Anno itaque 1616

rum

in civitate conditio

maxime postquam

nentemos femoris sinistri vitta sericea Reli invoiutum, cum apposita inscriptione
,
:

cum referenda curavit SSDemetrii


;

et

Amuifi

in tumbae Qui^ SANCTi Demetbii. Novas capsse inciusit episcopus, praesentibus formam eos viris Borel et vicariis generaiibus venn. James et Lepines, et Chabrand, secretariis

veneratione ossa qic^ in tempio cathedraii argenteis inciupubiica hapiia sunt, feretris simui cum sa, usque ad annum 1692, quo
civitatenovo affectasunt dedecore (7) 3 Quum cnim Victor Amedeus II, dux Salaudise, in Austriacorum partes propendre
videretur, ab eo copias efflagitarat Ludovi-

designato

una cum

ttva$taiione

Sabaudica an-

instrumento pubizco sequentis mensis septembris mandato ad diem 26 octobris restituit pius antistes primi episcopi ritu dupiicimajori S. Demetrii
Vapincensis festivitatem acta
est
(13);

vicario Templier qui omnes episcopo nomina sua inscripserunt publico (12). Deinde die 29 sub-

jam

^"'"""*" ni 1692 ser


vaX*

cus XIV, rex Galiiae, quo eum inermem faceret hinc ortum anno 1690 belium, quodnon nisi sexennio post cessavit ita pace inita ut Sabaudus socios prodidisse videretur. Dum autem hoc beiium ferveret, anno 1092 Delphi:

soiemni

instituta

qua pium pignus in dedeiatum est et in tumba aitaris summi hodie requiescit. Quae ubi et positum (14}
:

quae iiio anno suppiicatione templum cathedrale

euitus

restitutio

die 16 martii anni

1854

r.

natum intravit Sabaudus per*- Guillestre, Ebredunum et Vapincum, multos in exercitu habens Germanoset Vaidenses,quibus persuasum erat protestantes Gailos sibi auxilio fuiuros, Qua spe quum se delusos esse cernerent, crudeiissime

probataest, simui cum S. R- Congregationi kalendario novisque Officiis Vapincensi-

novo

bus, biennio post ab

iii.

viro Joanne Irerneo

Dep6ry
5

editis.
iile

Atque

ipse episcopus
;

hymnos

lectio-

^ovx
S.

lectiomt

Demetrii,
ejii

accesserint

(8).

habuerunt ioca omnia, quo Horrendam ciadem impri-

mis experta est Vapincensis civitas. Spoliata et nudata sunt omnia; et ab abeuntibus
quo deletum est cathedraie ignis injecius omnesque pene domus paucis dumtempium taxat superstitibus (9). Non tamen perierunt in hac strage S. Demetrii reiiquiae. Opportune extractee fuerant ex thecis et simul cum SS. Arnuifi, Aregii aiiorumque sancto,

ex quibus soias nes aliaque conscripsit producendas esse lectiones secundi Nocturnr arbitramur, ut inde, queede S. Demetrio ^racognoscere iiceat. Prodeat itaque
dantur,

fjuibm
laude

primum

Demetrius, primusVapincensisepiscopus, hujus reg-ionis incolasabintenebris ad evan^^-elii lumen, et a


iectio

IV

fidelitatis

vano idolorum cultu ad cultum Dei viventis apostolorum Sanctum prsesulem adduxit. discipulum non constat quiDomini fuisse

rum in sanctuario post altare summum humo


absconditae fuerant ab Aiexandro de Velenes, abbate de Ronseray et vicario generaii episcopi, opitulante

dem monumentis
vulgo
cui
illustre

historiois, sed antiquissima VapincenRJs traditio, Imo etiam est ecclesise

traditur

Joanne Thome, beneficiato; unde anno sequenti adstantibus decanis,


,

a S.

euradem esse Demetrium Joanne in epistola ad Gajura tam

et
,

verum testimoniura perhibetur.


velut

canonicis beneficiatis reiiquoque clero et prascipuis ex civitate laicis, eductae fuerunt ab episcopo Carolo Benigno d^Herve (\0). A
,

Demetrius evangelium
XI,

operarius
praedicans

inconfusibilis
,

regni
et

fidem convertit

mullos ad Vapinci ecclesiam consti-

Bfinichamp, ap. Micliaud. p. 337 el seq : Sismontii ci (9) Ucp^ry. p. BioKiaphic. tom. XLVlll, p. 384 et f^ctiq.

245
(ti) Dcpfiry, p. 13 i7l Ibi.l , p. 14 ron. lom.n. p. Ulet2i9. (8) BerloUiUi. Slona dclU R. t-asa di Savoia, tom.

245 ci 241. U') '1'^^ !' ^*02) Procfcs-verhal du rcfouvremcn' de la chisse, etc. Toccasion du riStHblissetnenl du cultc do (!3) Bliindemcnt
(10) Ihid., p.

U,

ft

saiitt Diimt^irius,

ctc.

(14) Depiry, p.

iS.

II.

p.

\W

elscqq.; Muraton, ADnali d'ltalia, an. 1(i9U. toin.

tuit

DIE VIGESIMA. SEXTA OCTOBRIS.


verbo docuerat martyrio signavit ; et ecclesiam, sudoribus partam, fuso sang-uine foecundavit non longe
tuit.

797
ADCtOtB

Tandem

fidem,

quam

Jubar mundo lucidum,


Felix radix
Ecclesise Vapincensis

V. D. B.

ab urbe,
est.

prsefecti

jussu,

capite

truncatus

Robur ecclesiasticum
Convenit et vetus oraiio, qu,v in Missali Vapincensi ms. legitur (5) Splendor lucis aeternae exordium et vera salus omnium, Jesu
;
,

6 Lectio V.
(lU declarti'
ftw*.

Quam

praeclaram reliquerit lasanctitalis

borum memoriam, necuon


satis

demonstrat
festivitatem,

subsequentium

famam, temporum
Illius

Christe,

erga sanctum

pontificem

veneratio.

enim

summo
omni

honore habitam,
cessandl
dicatis

omnipotens Deus, largire nobis, quaesumus, ut precibus et meritis gloriosi martyris tui Demetrii, apostolorum diacipuli et almae
eccle&ise tuae Vapincensis primi praesulis, a ca-

prsecepto etiam ab
fidelibus

servili opere

imposito,

monumenta perantiqua
nomini
suo
ut munditiae

tena commissorum
viriliter effugere et

soluti,

hujus

vitae

contagia

testantur.

In

veteribus

eum

imitari cujus, corona

hymnis celebratur
custos innocentiffi,
censis, stupor

speculum

radix almse ecclesiEB Vapinet

daemonum

languentium mesacrae in ejus

purpurea triumphante, interceasorem prsecipuum habere apud te mereamur in caelis. Qui vivis et regnas etc. Neque quidpiam est cur

dela. Exstant

huc usque sedes

honore consecratae. Lectio VI. Beati pontificis corpus in ecclesiasancti Joannis Rotunda olim

negetur S. Demetrium pum Vapincensem.


^

primum

fuisse episco-

autem praetens reformationis perturbationibus, quibus non semel concussa Vapiocensium civitas, tam pretiosum pignus raajori ex parte periit. Quaedam tamen insig^nes reliquiae, impiis haereticorum
asservabatur. Luctuosis

traditur,difficilius

Quod vero apostolorum discipulus /Mwse argumentum est, quoniam communis fere ecclesiarum olim fuit propensio ut apostolicis

qoK^si cogite'"''

p"" ^<^p*-

j|^'^

f\^uT^'

ausibussubtractse, honorifice in eoclesia cathedrali servatse sunt usque medium versus de-

temporibus notae crederen- iuperiori itatur. Equidem asseveranter affirmare nolim Hn, Lugduex sanctorum apostolorum discipulis fuisse """* ^'^~, nam "'^"* et ArelaS. Demetrium multotamen minus id negare.
;

cimi octavi saeculi

quo tempore coeperunt

in

oblivionem dari. Anno autem 1845 Joannes Irenseus, tunc episcopus Vapincensis, ecclesiasticae antiquitatis

sive Caturigum fuerit oppidum, ut senserunt Samson, d'AnvHle(Q), Millin (7) et Walckenaer (8), sive Vocontioscilicet
,

Vapincum

rum,

amantissimus,
reliquias,
,

cum

au-

ut placuit Salvangio (9), seu demum Tricoriorum, ut sibi ex Livio de itinere An(10),

disset sancti Demetrii

in ecclesiae

nibalis colligere visus est Valesius

con-

cathedralis
tissime

sacrario

posthabitas

remanere

sentiente Ukerto
,

(11),

hoc

certum

est illac

adjunctis sibi viris ecclesiasticis, eas dilig^en-

examinavit;
et in altari

quarum

authenticitate

recte probata, illas

denuo fidelium venerationi


majori cathedralis ecclesiae

exponi
TraditHr s. 7

asservari praecepit.

ntmium"r"crem iradiUo-

Atque in his primo loco asseritur S. De^^^-rium primum Vapincensem fuisse episco-

pwm et

nem cphcoims
fuis^ciemporibusaposfO'
lici$ :

propagatae in illis partibus fidei auctorem. Dc qua re ante annum 1764 dubia ^y^Hf^ suscitata fuisse supra vidimus. Re

transeundum fuisse ut ex Italia superiori, v. g. Augusta Taurinorum veniretur ad civitates positas super Rhodanum^ Valentiam, Arausionem, Avenionem et Arelatem, atque hinc Massiliam aliaque vicina loea et ex duabus viis, quibus ex Italia ibatur Viennam et Lugdunum, alteram per Vapincum stratam fuisse. Et quidem nunc in mediis
;

quidem vera Claudius Robertus in Gallia christiana, quam anno 1626 dedit in lucem, omisit S. Demetrium sed in contexendo catalogo episcoporum Vapincensium tam pauC per fuit documentorum, ut nomina dumtaxat
:

Delphinatus Alpibusitinera difficiltimasunt quanto autem magis olim unas sequendae stratw vise? Vapinci autem duae sese intersecabantviae; quod nuspiam alibi inter Italiam et Rhodanum fiebat, Ut itaque ex Itinerariis Antonini et Burdigalensi et ex Tabula Theodosiana seu Peutingeriana liquet{\2)fibatur f
Vapinco imai^ Gap,
sione)

quatuordecim comperta habuerit

(1).

Fratres

Sammarthani, qui triginta annis post venerunt multoque copiosiores sunt, in fronte Vapincensium episcoporum recensent S. Demetrium

Jctodurum

La Bastide Caturigomagum Chorges.


{fnansionem.)

Vielle.

VI.M.P.

VI.M.P.

eamdem viam tenuit IHonysius SammarthanuSy quum anno 1715 primum tomum Galliae christianse nova> (3) edidit.
(2)
;

Eburodunum
(mansionem)

Embrum,
XIV.M.D.P.

Home

imutatio-

La CasseRome.
XVI.M.D.P.

quse olim Vapincensi recitabatur et in qua in ecclesia felix RADix ecclesiae Vapincensis dicitur. Est autem hocipsum carmen, quod in novis lectio* nibus laudatur. Audi scilicet (4-)

Quibuscum convenit vetus prosa,

nem)
Brigantionem
Brian^on
(Sion) et

XV.M.D.P.

atque hinc Segusionem

Augustam

Taurinorum

(Turin) ect.

Ex opposita
Vapinco

autemparte
Gap.

(13)

Speculum munditise,
Custosinnocentiae, Et sancti flos pudoris,

Alamontem
Segisteronem

Monestier d'AIlemont.
Sisteron.

xvi.m.d.p.
xvi.m.p.

Stupor dfiemonum, Medela langruentium,


Fflix sydusaureum,
qua regni
Franciffi. etc
111.
I.
I>

Alaunionem
Catviacam

Passage de
Laure.

la

Lauzun k Mont
xxiv.m.p.

Opedette sur

le

Calavon.

xvi.m.p.

(2)Galli(ichristiana, qua seric*. eic. tom. "J^col. 4W. lom. Gallia chrisuanaiii v.i-ovuicias, etc. diocisc de Gap, p. U. - W Dep<5ry, Hisio.io liasiologiquc du
1;!

(1) Gallia chrisliaiia. in

P-

^^^ 77

tom.

I.

p.

540

(S*J

Ap- Valesium, Notili, p. 585


I.

Gallia chrisl. iiova.

lom

coi.

452.

et in

\I0) Nolilia

Galli-

aucionnc tom. I. p^62 cUeqq. IhiS.. p. !6. (6) Gcographie Midi de la hrance, (") Voyaeei. dan les diMarlcmenls du GcogrBphie BncicDoe des Gaules, (8) tom IV, p 170.

Gnechon und p 5Sict 58^ - (11) Geogiaphie der (!2) Waickenier, Aiiair* Horaer. lom II. paii u. p. 44. ei * g^ogi'aphii|ue des iliiitWancs ancieus Jes Caules.p. il3)lbid.. p. i'i et 43.

rum

Aptam

798

DE
/uliant Apt

VAPINCENSI. DEMETRIO. MARTYRE. EPISCOPO


XXVIII.M.P.

recusaluros, si

Aptam
V. 0. B.

Fines

et Jonction de la Limerqao

du Calavon.
Cabittionem
CavailloD.
S"

X.M.P.
XXII. M.P.

Clanum
Srnaffinvm
Arelatem

Remy.

XVI.H.P.
VIII. M.P.

omnes homtnes Christt fidem D verum non amplecti vellent Hoc. inquit (5), Christiani, quantum in esee inde Hquet, quod quo terrarum cumque sua dose est, curent ut fit ut quidam id sibi ctrina dispergatur. Quo
:

S' Gabriel.

Ariea. Arlea.

VII.M.D.P.

solum urbes, negotium desumpserint, ut non obambularent, quo euam yi^" etiam vicos et villas
sea sed
^^^^,
:

per duas Luadunum autem pergebatur

vias,

oTtamenLuciconjungebanturatqueiterum

Td^Tum abibant
Vafinco

sciHcet

(1)

GapBastie

UontemSeleu La

Mont

Ssliou.

adducerent guam ^d pium Dei cultum pergiL Quid.quodLucia^ ^,, ^.in expUcare ssecuH i Philopanus. aut quisquis ad finem chrtsiianos. quod optrida scripsit, irridet imporiune gentiles ad sua sacra tra^
'portune

XXIV. M.P.
XXVI. M.P.

cum Zucum

Luc.

D^m

VocontiO' Die.

rum
Augustam Viennam
Aoust.

XU.M.P.
XXIII.M.P.

Vienne.

XLVIII.M.P.
XVI. M.P.

Quas irrisiones in ducere conarentur (6) ? Peregrini eitamre^ altero dialogo de morte tesiimoma, qutcurrunt. Accedunt historica ergastula, palatia, bus constat carceres vias, a chrtstianorum villas officinas. casira. Itbera. Qiwp evangelizandi ardorenon futsse
.

lugdunum aut (2)


:

Lfon.

quu7n
deGol-

ita

sint,

quomodo

fieri potuisset ut
et

christiani Lugdunenses, Viennenses


Gap.
le val

Areliali,

Vapineo

(?mtw(xivi^^.)Le Clos dans demard.

xxvui.m.p.
xxviii. m. p.

latenses, euntes in lialiam, venientes ad has civitates, toties


ei

vicissim

Vapincum

Qemina4{j.iyleg.]Conet de Gras Villars.

commorati transierint aique in ea mansione


fuerint, quin fidem

lucum
vlbi

Luc.

''^"^-

suam cum
si

incolis aliquot
illic

anti^iitexitile-

Quum

$im

Italia

Vapincum xretur ex Lugdunum, Viennam et Arelatem,ubi


itaque per

communicarini
exstiterii,
ut,

Quod

parvulus

grex

runi eccle$ir

GaWiorMm.tic-

sine controversia

omnium

antiquisstmse Gal-

quaquam videtur improbability

fnaxime

quoniam pri-

et preapostoUcis viris [episcopos intelligo transeuntisbyieros atque eiiam laicos), illac semen. bus, sparsum non fuisse evangelicum Nonenim cogiiandi sunt primorum tempo-

cathedr^ ereliarum ecclesise et episcopales ^v,o..- .-*//* possum ab cts sunt, equidem capere non ct^ sunt. eoutaem vufjKtc

rum christiani quasi se solos curarent suisque tantum rebus animum applicarent passim,
:

quinta civitas provzncr^ NarbonensissecunQuadai, metropoli civiiate Aquensium (7). Vapincensi mobrem nil ego video in prisiina de 5.Deraetrio iraditione, quod fidem superet. quo 11 Quod vero is idem ille fuerit, de
S.
:

^ etiamsi exigua fuisset civitas, episcopus quod in Notanto magis illic constiiueretur censeatur titia imperii civitas Vapincensium *... ..^. .* ,
:

ferebant horum temporum mores

,,

ex sacris fontibus exiverant, pleni erant admirabili ardore ut feliciiatem suam cum iv C3ealiis communicarent. Adeoque saeculo
ut

Joannes evangeiisia in epistola ad Gajum Deraetrio testiraonium redditur ab scripsii

l'^^^^^^.^J^^^^^lli
laudaturas.
inepi-

omnibus

iniernusque ardor, qui inter primitias spiritus recensendus est, tam \communis adhucerat ut Hieronymus Chrxcus seu
lesiis ille

monium monium nostrum verum


:

testi- joanne et ab ipsa veritate, sed et nos et nosti quouiam testiperhibemus

est;

jecturaesi, sola

nominum

recentior con'^'^^^J'^^^ similiiudine ntxa, (ur mnrfyrio.

'"l'^''^''^

Hierosolymiianus iu Dialogo de effeciu baptismi doceat hac naia unumquemque rescire posse utrum bapiizaius sit necne ; Quotquot,
inquit
(2),

quam non magni faciunt ipsi Vapincenses. Quod autem martyr fuisse perhibeiur, hac
:

divinum spiritum

in ventre accepe-

quum in dies tradiiur passus occasione chrisiianorum numerus, Vapinci cresceret terriculamentis conati sunt prius d^mones
formidinem
injicere sancio episcopo
;

runt in sancto baptismate , intus in intimis prsecordiis, ex agitationibus, motionibus et punctionibus, exsultationibus et operationibus, at.

qux

quum inutilia esse sensissent, idolorum sacerdotes commoveruni ut Simoni, civiiaiis


decurioni, suaderent veteri religionem nullam salutem esse, nisi de medio iolleretur

que, utitadicam, saltationibus gratiae Spiritus. certissime noverunt in imo cordis sui quod
baptizati sunt
;

duUus enim bomo, non tinctus


gratia aut effectu
licet

Demetrius.

baptismo iu terra, ejusmodi abundat, aut plane perfruitur,

omnia man-

dataet justitise praecepta perficiat. Soli id assequuntur qui per aquam et Spiritum regenerati sunt, et Spiritus sancti gratiam in ventre acceperunt, eamque puram atque impoUutam conservant
;

Porro quamvis animi anxius esset Simon, quoniam vehementera neophytis diligeretur beatus vir, jussii iamen eum in vincula conjici et crudeliter torqueri, Sed
,

nihil his

carent autem

infideles et haeretici,

moius Christi aihleta in ipso carcere fidem prssdicavit. Quapropter jussu decurionis ad soliiam carnificinam, ad monitculum scilicet suburbanum (ubi deinceps
,

parle,

etquasdamactiones bonas, etfestosdies, etpermutationes vestiraentorum, et preces, et


pervigUia, et sacerdotes, et aUa

quam plurima

- Quoniam autem olim more mariyrum gallicanorum caput manu gestans picius eraitn iabula, quse in caihedrati templo adhuc cernitur, dicius fuit humo surrexisse ei coram
I

j^

habeant
incredibili ar-

(4).

mirantibus turbis
difficilius
:

verticem

portasse

sed

10

Quinam autem spiritualium harummO'

dore/idem
chrittiaiii

tionumessenteffectus passim declarani prisci scriptores ecclesiastici. Audi Origenem re-

ditur ubi multiiudinem

nunc huic rerum generi fides adde qua caeterum ad diem Iti octobris,

martyrum cephalophoro(8),

propagabant.

darguentem Celsum quod dixisset Christianos


(1) Walckenser, Analysegiographiquecic. p. 4!S.-(2) Ap. Minne, Patrologia graeca. tom. XI, col. 862. (3} Ibid., col. ouu. 66. y) ">iu., vu.. *.o.. (4) Ibid., col. 863. - (K) Lib. 111, contra Celsum. Celsum, t) cap. 3, col. 931, cdil Migne. (6) Opp. LuciaDi, edil. B-

rum

indicavimus
l!i6l.

satis digressi

sumus.

sil., ati,

Hisl. de Francc,
lobris, lobhs, p. 819.

(7) D. Bonnuet. lom. III, p. 461) cl 467. tom, I, p. 24. -(8) Acls SS. , loin VltUc-

12.

Quod

DIR VIGKSIMA SbXTA OCTOBRIS.


dixi feria II Rogationum ^dftM^'^- stationem fieri ad sacellum nosocomii seu jngiiiutodihospilii itlicque cantari antiphonam in S.\)e^"' id fit quoniam hoc sacellum, ^w^mf- "^^*^"* honorem, 7'c- quee vetus capuccinorum fediculaest, titutum i!,7nVHH( jlilMfl. S. Doiiwtrii habet Ex quo aittem tempore ill. vir Depery beati episvopi cuttum restituit, consecravit ipsemet eodem tttulo anno 1^46 capeltam poenitentium alborum et altare in venerabili sanctuario B M. V. de Laus leucam distante a Vapinco. Dum his autem finem impono, video satis me passim non nisi

799
V.
l)

12

Quod

initio

Vapincensis dioecesis ea numquam habuerit literaria subsidia, quibus abundarunt alix ecclesiee. Deinde a Saracenis tentatum fuit

B.

Vapincum anno damna. kdfinem

J^fiH

(2)

et

saecuti x^i {ut

pturima passum supra expli*


:

cuimus) a protestantibus s^pius capta fuit quas inter civiias et a cathoticis recepla ctades quse supererant monumenta pteraque
perieruni. Cnlamiiatis tamen cumutus accessii,

quum

[ui

suo etiam declaravimus

loco)

ducis exercitus civitaiem fere delevit. XJnde id unum concludere ptacet mo-

Sabaudige

probabitia

afferre potuisse. Verum nemo umquam resarciet historias ecclesiasticse Vapincensis lacunas. In ea enim dicecesi vix una fuit virorum abbatia, scilicet de Closso ;

mentum nutlum
negativum vocare

inesse
solent

argumenio
;

quod

de Vapincensibics rebus incidit disputatio. Quae ea maxima de causa moneo. quod S. Demetrii
successores usque ad S. Constantinum, qui s3eculo V floruit, ignorantur
D.uphnn^.
p.

quum

qux
et

fuit aut frequens, carebat incolis{\] : itaut initio s^culi xviu

cetebris

numquam

(IjGall.aChrMiana,

i.

I.

col

452.-

(2)

Choncr,

Hisl.

da

740.

DES. EVARISTO
B

PAPA ET MARTYRE

E
J.

SYLLOGE HISTORICA.
in^unicus. Saocti memoria minus frequens in fastis ecclesiasticis ; an distinquiritur, an S. Anacleto, an S. ClemeQti successerit ;

V. H.

guendus
lus
;

sit

Cletus ab Anacleto

tempus
;

et

diuturnitas pontifica;

distribuiio titulorum Urbis

varia

ejus decreta

suppositi-

tiae ejus Reliquiae.


arca valde sunt. qua> nobis servavit antiquitas circa res gesias a S. Ev^risto /japa >; eo silere videet Martyre. Imprimis de
:

AnNOCVlll.
S. Evaristus,

omimis

in

anFa-

tifjuioribits

nam tur Martyrotogium Hieronymianum xxiii devembris recensetur Marqui ad diem mihi est, quam tyr romanus Evaristus. atius Ista quidem die habetur sepontifex nosier annuntiatio ^om' natalis sanctorum
quens
Eo-eni
:

conos ordinavit, qui custodirent episcopum praedicantem. Usuardus nomen S Evaristi omnino praeteriit ; ejus tamen Auctaria pte-

raque hoc silentium suppleverunt Hagenoyense omnium copiosissime ad diem xxvi octobris habet Romse natale Sancti Evari.^ti Papse et Martyris. qui quartus post beatum
.

Meutheri,
Metelli,

Urbani,
Victoris.

Corneli, Traj^ni,
Titiani. Cleti. Si

Evarisli

Flaviani, IVlicis, Palln, riani, Bassilini, Niceti, saTurnini, Kufrosini, Castuls

Petrum Romanam rexit Ecclesiam annis decem, mensibus septem. Hic natione erat gr^cus ex patre iudaeo, nomine Juda, de civitate Bpthlehem. Hic titnlos in Urbe Roma divisit cardinaconslituit, libus presbyteriset diaconibus. Hic utconjngium publice a prsesentibus spondere-

AncIeti,Sopatri,

etaliorum DCC.
debit,
ry

Non

facile quis sibi

persua-

tescere

turma detiin media hac Martyrum Martyrem. S. EvHristum Papam et

tur et a sacerdote

TraHic martyrio coronatur sub persecutione


jani

postmodum benediceretar. ^

ipse Florentinius in suo tarioadhunc locum, dicit codices

Quinimmo

Commenquosdam

Sanctnm et sepelitur juxta romanum'hodiernumlaudes Petrum. Tandem


imperatoris

patrvsomitterenomen Evaristi, alios aliam Rabatram assignare, tandem jam monuisse

Sancti hisce siam sub

num,

luxatos. codices hoc loco esse mutilos et Usuardo ad Quapropter Sotlerius in suo ambagibus, pro diem xxni decembris sine

Romae, verbis comptectitur Martyris.qui Dei EccleSancti Evaristi PapEeet Hadriano imperatore suo sangrume
:

purpuravit.

esse a Papa et nuntiat hunc Evaristum alium CMerum fasti Hierony-

Martyre nostro.

miani, si editionem Florentinii Telesphorum recensent Linum, Hyginum, dubttet ae Pium, Soterem, quamvis nemo

consulas,

non

Martyrologiorum hactenus 7^ecitata esse qusestiones exasatis monstrant varias Imprtmts tivaristum. minandas circa S. frequenter vocari quartum videmus illum -.quod eateyius veponiificera post S. Petrum
3 Dicta

s.Anmdeu,,

ru7n

eorumdem
tii

sanctitate et cxdtu.

ex

recentiori-

MartyroPrimus igitur, quem novimus,


Qui
suis
fastis
est

kusrecotilur.

loaus

pont/ficis inscripsit, Evaristi Pap^, qui lctobris his verbis Rom^.

nomen S. bvansti Ado ad diem x.vn

Petrum, primum ratione habemus post S. secwidum Clementem, tertium Cl^Linum, Anactetum, quartum Evaristum. cin'

quatenus aut Cletus aut Anacletus Hae Catalogo pontificum expungatur.


est,

tumseu

Atexander Papa

successit.

Quod

si

Ctetus et

^^"b Trajano seditin episcopatuannosnov.m est m Va .cano. martyrio coronatus. sepultus H.c iituin muttis codxcibus

jam quinAnacletus sint distinctipontifices, Nam certum tum locum occupat S. Evarisius.
Evaristum prsscesest hos, si bini fuerint, deinceps Alexansisse, quum omnes catologi drum 105

Additur autem los in Urbe divisit


Octobris

presbyteris

et

septem dia-

Tomus XI.

'

DE
AVCTOKB, V. B.

S.

MaHTYRE. EVAKl^TO, PAPA H'


Hdiicnint.ir, miijuscprtosnos

.sse posae, q.iam

de
,.overs,a ponunt.
sius

J.

^^^lZLuoneLive
,).

'nQ"'-^'-'.:"''^^,' DisUnguendos conrus.onem CleU ''''""^^ftritum ad d,em ej-Mimarunl '"j^T^^^^^t lum ad ^n^
j^U^.ub'
''f

anuorura, menstituuDtlibn.rii.quaiu n..mero8

q.nim l>i ex enim tam fMCile Neque


Hii.iis

co.is.ilib.is

innotescant.

nlius .-ousules alus sub-

nes Bapt. S"*'^'"*:/;;,, .,., inlerCletum

5^;^:rpLno... Commentarn

scr.plor.quam.,sd,siji'o^,ej^^

^^^
Ire-

Sed enim hoc in casv, argumentum omnino vaiidum est, notavimus, Calaionostro. quum, ut supra poniificatui trigus qui novem solum annos signat, S. hvan>t,.m buii nihilommus simul ad Braduam. idest a consulatu Veieris usque
s.um
et

dierum

coir..i..punt.

esse

vim

'^'^"'"'"'l^rirprofectoS

abannoCristiW^ad lUs. Romanam Ecclesiamseuperannos tredecim et


mensesetdies
fi

rexisse
aliquot
'""<''..r

r^us.crca

Solere papa, '^'^'^'''^''''t^^Zarepoimtsuca,v,.u.. '^''^^ ginla ginia anms divisus. ^'^y^l^Z^l,,^ ^tem ,.^^,n:,taauiem Romanorum P^f"'^^ ^rf,s cessronem

''^'^^"'''^'^^^naclo quinqua-

Omnes

leste

Catalogi mnsentiunt aniiquxores r^,,r,ni consentiunt, asstgnanFrancisco Bianchini (W),

,^^.^,.

dis

U^reses cap.S H; P;J^^, "'^ sedem occupei Linus.

j,naclelus.

in Notis adAnapontificum verum Binius chronotaxt, constasium, mutatapontificum tndicatis accosulum nomina annis ab ipso
:

iisdem

consulibus

setatt

singulorum

^ui-

modavit. Sic imtium pontificatus Hasta,anno Uirisii 1 U, nostri sub Pisonie et anno coss. finemverosub Aviota et Pansa Hastse, consutatu slatuii.Nihit dicamusde
1

Kvansti

consulares ad annum qui secundum Fastos adeoquenutlateChristibl aui 175 pertinet, iemporibus S. Evaristi gua:

nus poiesi cum accuratiores esto error, qui Btnio, drare ignoranii obrepere potutt.
fastosconsulares

,uj

fl

S>

Cleto

distinguen^ius

M^ sxucedit,

Kvari-tus annis noven.

Haecdesiasl^ca

Itb. iv.

cap.

sun autem Histo Eoden. tem 1 (6

suam Sed prxierFasios chronologia usque ad Alexandrum Popam Binius, a Lino


texens

"r(d est c^rca annum duodecimum


l.U
1
e

^mpern

Liberii et Feiicxs a Cataiogis anttquissimis interver^ recessiteiconsutatus pro arbitrxo

episcopatum sn.cep t eK.set. Kom^ Petro et Paulo sucees. exander quinturn a

terecoactusfuit Ut veropateat. Catalogos versiias inter antiquos

qu^

sii

dt-

ei Binium, utramque chronotaxtm in duplici columna consutarem apponimus.

non constet,non unrf.^ua. assignandis annts luetutum esseducem. m ah Benscken^onostro


&.,.. utpote

sm

SKCUNDUM

SECUNDUM

CATALOGOSANTIQUOS.
LINUS.
/ncepit

BINIUM.

^^ltrficumAatalogus,
in linune tomi I

Actorum Af.rtliS ed^tus et tn desinens, tributtS. Liberio.papa anno ;^52 menses viu dies Evar.sto annos tredecim, usque ad Feticem catalogus
II (5)

Jncepit

Consulihus,
Scipioiie

anno Christi, Consulihus, Fontejo

anno Christi,
j

dum

56

57

atter

IV, qux anno 427 sedit, annos novem, menponti/icatum Sancti intra limUat. quamviseum decemetdxesduos

papam
ses

excurrens,

Saturnino (12)
CesSdvit

Rufo
Cessavii

Capityoe

Commodo
67
Prisco

^g

Rufo
/ncepit

dicat fuisse

cnnsulaU

Valeutls et Veri

seu
Vespasiano VII
f

CLETtS.
Jncepii

Veteris usqne

Br.dua (7). id est seChristi 9G cundum fasios consulares ab anno annos tredecim Sed quomam uttra

GMlo

et

Vespasiano IX
-jq

j-q

DomitianoV(13)
Cessavit

Tito VII

ad

m.

Cessavii
<

sederit

C annum prsecedentem

seu Christt Qb^quovi defunctus nempe vere desiit S Anactetus, Ftavio Ctemente consuliDomiiiano XVII et habemus pon buspotest reponi. Hac ratione tredecimet atiquot mentificatum annorum a Benedictims So-

in Y.vht\>M\^- initium pontificatus

Domitiano IX

33

Rufo
Incepit

'

Trajano Glabrione

91

CLEMKNS.
Jncepit

Trachalo
j

Trajano
gg
Glabrione
Cessavit
J
\

91

lUlico (14)
Cessavit

sium.Catatogi.quimulti

varii sunt, lesmensibus referuntur, omnino novem sed alii decem pterique quidem pontifiaut tredecim et quatuordectm annos assignantes {^) adeo utvix catui S. Kvnsti
,

VpspasianoIX
Tito

^g

TrajanoIIl Frontone

iqO

ANACLKTUS.
Incepit
Jncepit

quidpiam
liceat
tempris jtoutificain*
.

tucis

ex eorum

auctoritate eticere

Domitiano Sabino (15)


Cessavit

'

TrajanolV
g^^

|ioi

Articulejo

Cessavit
j

Anastasius Bibliothecarius S. Evaristo assignat annos Iredecim, mensefi sex, diesduos, ncmpe aconsuliitu Valetitis et Veteris usque ad GftUum eiBraduam oonsules i9j. Rite ani5

Domitiano XVII

gg

Clemente
Jncepit

Pisone Hasta
EVA.U1STI'S.

1 1

Jncepit
( '

madverlit Joan, Stiltingus noster ad diem xxn septembris in Syltoge de S. Lino ilOj, agens de variis annis, pontificatibus assignaqui annis iis, scribit de diebus et menBibus,
i\)

Valente Veteri(16)
Ceasavit

gg

Pisone Hasta
Cessavit

]ni

Gallo

Aviola
1

108

122

Bradua

Pansa

419
Ibid

_
,

Ati SS.- l. III Apr.. p. Cr (3) Miune, Palrol.


l

m.
,

{t) Ibid

i. \l\

Jul., p.

.VI. col
,

fcbO el .tq col.

^4)

XlX.rol.
.

5t)2.

-;7, Acl. SS l.'l Apr.. p TEgl. Bom., pitcei juil., p. Ul

^5) Ib.d

..

XX.
I

5U4.
(9)

(0)

Ibid..

c.

^ (K)

Ong^ de
M.gue.

Ac.a SS.t Vlsepl. Pauo. l.CXXVll.col ^l35.-jtO, "^fb.d''coK IuVt"-? b) ibuC ?, ^^\-}^r ^\'\'ii'lbid..col. It35. UI78. -ll5JIbid..col. IU8. - (1)

el seqci.

Unum

DIE VIGESIMA SEXTA OrTOBRIP.


annotabo, consulafus, Clf^to ailrihutos. esse assignandos Clementi, aut Clementem esse anteponpndum Cleto. Qnse inquisitio in diem xxiii novembris, quo de Actis iS'. Clementis agendum erit, proraganda nobis videtur.
videw
tantcn

801

Vnum

tyrio S. Petri apostoli incceperit,

quum

ta-

mennonnisi biennio duraverit,nempeS.Petro circa annum Christi 66 marlyri^ successit S. Linus nsque ad consxdatum Capitonis et

J.

U'CTOB< V. II.

^iinanifept'
-,. ...m-

S. Anacleto.

Franciscus Bianchini in Notis chronolog^^.^^ ^^ Anasiasium Bihliothecarium ^\)cen^ Evnristiim episcopnm ordinatum ^^^ fuisse, mvente antecessore, sive is Anacietus sive Clemens fuerit, anno Christi 95 die xxv martii alioquin tredecim anni cum mensibus septem et duobus diebus difpciie reperiuntur Quod vero ejus ordinaiio ad consulatum
7
:

annum 67 (j) Dein innumeronnnorum sequeniium pontificum varii sunt .quia numerorum signa itbrariorum oscitnutia
Rufi seu ad
favite vitianiur.

Quum autem per considntus annos computamus. vix est erroris peyicutum ; duo enim nomina suni proferenda proinde si in uno iapsus catomi fuerit, vor,

rigeiur in aitero.

Tandem vhrnnataxis consuiaris est coseva poniifivibus, de quibus scriabhacreceda' mus. Unum addam a card. Baronio consulatum Gaiii ei Braduae ad annum Chrisii '0 referri,.sed ipse errorem suum agnovit et correxit, ut luie expticat Jonn Laur. Berti^ nempe chronotogiam consularem biennio esse
bitur. Nulia igiiurest ratio ut
:
I

Valentiset Veteris referatur, inde provenit, aif Bianchinius, quod, qui eum in Catotogo Anacletus sub consulatu DomiprcTcedit XVTl et Ctementis, seu anno Chrisfi 95. tiani
,

desiisse dicitur

sed tunc quidem ordinatio

S. Kvnristi facta \\v martii ohitum S. Ana cteti, xiii jutii defuncti, irtbus mensibus et

mutHandam
^ Preeter

('i)

diebus novemdecim prcPcessii. Quapropter dicendumerit, S. Evnristum, vivente S. Ana ctefo. fuisse Romse episcopum vicarium, citra
jus tamen successionis, quod studiose semper vitavit Romana Ecciesia. Alque istiusmodi

Ordinationes quas S Kvari-*tns fecit mense decembn, quibus ordmavit prp-j,

Prebyieri$
ft"mani<
'**

titu-

bytrrns shs, diHConos dnos, episi-opns pnr di


ver>a locH qiiinqiiH fa^/t
teros

vicariorum

insiitutio initio Ecf-tesias sat freteste S.

^awen tegunt presbyXVILepiscopos XV) nihit atiud referunt antiquiores, quam quod titnlos in U^-be RomH divisit prp.-byteris, et septem diaconos
,

B quens Romae fuit. Nam, Bxr. xwii cap 6 (i


copi
alii

Epiphanio
viventibus

cnnsTituit,

qni

cnstodirent episcopnm prjpdiveritatis.

pr^terant

cantem propter .styinm


teris suis
Titiilns

TUuli

isti

sdhuc Apostohs, Petroscilicet

et Paulo, epissuhrogari; qnod iidem illi pradicandi evanyplii gratin in alias urbes regionesque pro-

sunt toca, Deo sacra, quot^um curam presby-

commisit S. Kvaristns. Vox tamen

fectiotifm susciperent.

Konia

noii posset

siquidera

carere antera episcopo Panlus in Hi>pa-

iiiam pervenit, Petrus vero Pontura ac Bithyniam sa^pennmero perafrrnvit. Ac tieri sane potnit,

ntprimum Clemente
(si

constituto, cura

is

d^fiig-eret

ita

tamen

contigit,

quod ego opi-

varias habet significationes apud svriptores tum sacros iumprofanos. In Scriptura sacra sumitur pro monumenio, imo et pro aitari Sic Genes. XXVIII. 18. Sur-rens Ja.-.ob man-, inlu Upidem, qnein supposuerat capiti snn,e! erexit in titulum fnudens ol^-um dpsnper; quem dein iapidem in aliare erexit, uttegiiur
:

iiiindo potius

tea

rurn

qu:im asseverando dixerim) pus Cletoque mortuis, qm xii annoLmo spatin siugnlatim episcopatum obtinue-

Genes. XXXV. 7. Ad memoriam fcederis, cum Lahan socero suo initi Genes. XXXI,
45, tuiiiJacob

U\iidem

et er^xit

enm

iu tito-

nnr, posl Apostolorum Petri

HHuliqne necKm,

LUM appetlatusque

fuit iocus, tnraniu.s tpstis


.

nniEinKunumNeronKsxuiucurril,

tnmdemum

pon.iticatum c.pes>ere sit coactus. Similis loTratio esslpotuii, ut Auacleto, aut ai^bi Evaristns episagente aut carcerihus detento, Ltcet igitur S. Evan^tus copussufficeretur. vul eptscopus factus sii dic xxv martH anni

tamen pontificatum adepobitum S. Anacteii atque ex tus non est anie illum consulaiu Galli et Braduce scimus ^ obiisse anno Chrisii IOh, quem in capite hujus Commentarii signavimus. Evaristi annos s Chronographos in hos S TfinpH$ ponlisatis scio. Cardinalis Barof(c(us. conspirare,
garis
95,

summum

et acervus testimouii. Eadem vox etiam inscmptionem aiiquam stgmficat stc Joan XIX, 2U Scrip.t autem et thulum P.latus et posnit super crucem. Erat nuifm scriptura Jesns Nazareiius, Rex Judseornm. Hunc ergro TiTULUM multi Jndornm legerunt. Jure auiem Romano vox hxc sumttur pro ipsacausa pos;
:
:

sessionis. v.

de R-i vmdic. (iii, i^ preecpdente possidHutHS, ratio Nnllo justo tilulo

t.

'.^'-l)

j,

jurisquserere

dominium

eiiam tiiulus

Aliquando in prssdiis, quando dicehatur


prohibet.

dominorum nomina
hisquipoteQtiorura

tn fronie scribebaniur
i.
1

hinc prohibebatur falsa inscriptio


(n. 151:

C.

de

non

Animadvertimus,

pontificatus nius in suis A^malibus initium cxii. finem vero in annum in annum Christi anms omcxxireponit, adeo ui 5. EvMristus

plunmos
potentium

injtistarum
titulos

desperatione CHUsarum,

et clarissimffi privilegia di-

sederit Quam nino novem ei mensibus aliquot amptectitur Joan. Laur senieniiam etiam
histortcis Berti in suis Dissertationtbus
:

jus vocantur, oppoc^nitatis. his. a quibus in infliguniur poense xn abunere varix dein
;

vutt

nomine. tentes alieno tituto aut


10

ponitficatus tamen Mbrasnm h\ennnm iia ut desiept^^) cx,x destertt (*) et anno cxix incc,erit incccperit anno cx Benedictini (4) ^''-j " "^ Chro^nologi uu ^^^-^^ c aa Pnninnam Romanam cathedram occupasse at) anno ^^-

Hanc consuetudinem indigitat S. AuguXXI, mrrn._SUl) stinus Enarr. u in Ps. s^m. ^j .^ -^^ ^^^^^^^^, .^ ^^^^
:

guorum ons

^j^<' ,^.,,

frNe dom^m ~^_


'

ipsius invadat aliquis po.ens.


nntpnti.^ potentis, P,,,,,,,

Isttusmod c:.,adeoqueeitam annts novem. ^^''^ rationes. vartw liver^sUatTs 'afferri possunt diversitatis afferri ^^.^^jl^^^^f^" attribuunt S. Lino ponitficatum Imprimis

P-^
Ip^e

.^^

..,..,,

titulos

mendaces.

vui /^^^^^

JSi^uU

frontem domus f ut cum tide titnlo alieno muniri

et

quis potentia tulus lectus fuerit, conterritus

;,r,:^i;.';;:;,^;^.r-ir:ir-^;cf.Ac,-...,..v.s.,...

DominiSt

802
iicri>ni

T.F S ^^ '

MARTYRK. EVARISTO. PAPA ET

B USuasguoguepartes tribuil S. ^^n.s.s quum consUtmt ,J--diacoms Ecclesi^ Roman^.


septern di^co.ios, qui
clesiis singulis
cu>;t,odirent

J.

V. H.

episcopnra rumcomu.

prffidicantem propter stylum

veritntis.

septenos fuisse

cum

In EcepiscopQ

tmt-

crediderim sensu

^"''l^^ZcumTstcrom^^

winisierii tnstitudiaconos. ab ipsa hujus Apostolorum vi, 3. tione habemus ex Actibus Bianchini in DnplicMri tMmen, ait Franc. Anastasiu7n +). piMcuit m Notis historicis ad

aht P^*;^^"',,;. exillum crucis, dum aram susttnentem. tare. seu coiumnam.

Quam Po;^^^27u l,m fmssemalunt. ordi tenlLn i-^^-^' J<^-^^'rS^nTsVcil^^^^^^ "^''''"^ '^^'p in ' nis S. Augustim.
Titnlis a S

qaidem max.mi. ^ovis acces.ionibus, et titulos Ropresbyteros Cavdin.les a,prin.s faer-nt. viginti qainqae. qai
;

aaota

Evarisiodistrihutis,

^'*^f

, gwam ^ranc.

A onu.. /acca.-ia in lalxZum circa Historiam

.a C.Hcc(.oe Disser^

EcclesmsHcam
altarra erant

remit
TassTin

(1).

Imprimis.

ait.

mauos et qnm diaeonos Tmp mcatos^d qn',qa^inta numero ad b,s eorum Laramaie!,. ch Cardinales. septenario ._,,:... u .^mm Romanae sacrura adaucto, qui EcclesiiB septem nna cum sex e,,.scopi9 colleffium constituit addit biographus, Suburbiearii.s. Quod vero
episcopi preeseptemdiaconos custodes fuisse vntatis variampalf dicantis propter stylnm AUaserra d,cU, id con

^Jd^i>uspr^^at^s

paganorum. unde

Ula nuaa
ea.

christ,anitat,s chr.stianU^.s
^^

ara aU,ua

altera vero

J^^^Z.: ^'^learTutulln
P2r J
-a

creabatur suspu.o

"Z^Z^^Zat^onem.

vocari.

Sm/TnSSo^^^^
faZ"ersLtLe'signum
datcvfuissent; iali dionosci poterant.
\\

cUata Oen /--^ 9rascrucis. paganis

cus.odes habeat stitutum fuisse. nt episcopus ver, at,s pr,d.dversns insidiantes, et testes p.^te cat. adversus detractores BJanc ab AU,,ser^ra,hanc causas, a.<, decret, expos,tas ut episcopo praedy videturrontextusindicare.

aut imagopiscis aut -^-/>^; "^ "^^^^ B san cerie sigla res Ecdest^
conciUtraqueporro sententia eatenus diversis temporibus potest. quatenus Tribus prioribus smcu-

diaconi septero. id est, canti adesse teneantur temporis numera. quotquot. in Ecciesia tuno

bantur

diitrtlnut.

quidem propter stylum ventatis addiscendum in ministenopraedi(interpretor ministerio etiam diaco. catinnis inquo ^cilicet
:

et

/.

liari

diversi fuerinitituli. exposiiio. erai sanct^ Crucis lis periculosa


sed, firmato christianismo,

nos exerceri ex offieio non semel

op')nebat.

hoc signum puSic


t.

consuevit. hlice et passim usurpari Theod. de Paganis (xvi, 10

ib

cod templa

dicuntur

paganorum
tituli

conlocatione venprMDdae
S.

expiari. Istiusmodt Religionis ohristianas-gni

porro

jam exsistebant ante

E^nns-

qui solum diciiur, videiur fuisse domestica eccled Hdjutorum Pauli,M/^aM sia Priscseet Aquilrie,

tum

eosdem presbytens

ex Adducit dein diaconorum prsedicantium exempta SS Stephant Actibus Apostolorum 5. Act VI. 9 et 10 et Phtlippi vm, canones, 13 Varii apud Gratianum sunt quique maxima quxS.^^^n^^^otribuuntur, epistolis, sub ex parie extracti sunt ex hiyiis Prior epistola, dxejus nomine celehraiis. dicitur ix recia ad episcopos Africanos, data
'Vetere viris clarisMmis kal. aprilis, Valente et

epistoUi

u<'

.^^^^^^

visisse. Talis

ejus episiota

tales etiam ; congregabandomus, in quihus jerosolymis Apostolotur pdeles nam ut habent Acius prsedicatione rum II, 41 ei seqq. postquam

ad Romanos XVI,

Seuf/^exxiv martii anni vulgaris 96. ingerit ittuImprimis suspicionem aliquam nominihus consutus chrissimorum virorum
coss.

lum

S ?e^n

appositae fuissent in illa die animse possescirciter tria millia, vendebant neop/i^/a" eHrangebant oirca siones etsubstantias suas domos panem, scilicei, ut inierpreianiur plu-

ut censet Peiiscus tn Cl.inssimus, Lexico Antiquiiatum Roman.Vo cceperint consuprimum tali appellatione uti

afftxus

quum

)am ad melessub Antoninis sxcuto secundo Dein,quod gravius est, exor-

dium inciinato. dium Evaristiad verbum


est

fere

desumpium
:

res

apud Corn. a Lapide ad hunc locum,


;
.-

Simile qutd MissiB sacrificio pariicipabant Omni autem die non cessalegiiurAci. V, 42
et evanbant in templo et circa domos docentes Jesum. Atque hinc forsan gelizantes' hristum carraiio derivanda est cur solis preshyteris

ex episiola Innocentii I prior Eva- F Tolosanum. Enuierque textus exordium Innocentn risti, posterior columna
coniinet,
ConsulentibuB vobis, fratres carissimi, quid super
his, qufiein vestriscontine-

ad Exupenum

Consulenti

tibi, fiaterca-

dinalibus iituli aitribuuntur, dum e contraTituli, rio cardinales diaconi, ornissa voce aliqua ecclesia nuncupantur, simpticiier ab tituli IS. presbyter cardinalis Sic scrihitur diaS. Csecilia et ^^ &anct8e Marise in Via Lata
:

rissime, quid de proposita specie ftnaquaque sentirem

banturscriptis.viaum nobis
esset, vel quid docilis ratio

pro

captu

intelligentiBe

persuaderet

conus cardinalis. Merito igiiur reprehendit Cajet. Moroni illos scriptores, maxime notarios, qui cardinalihus diaconis aliquem titulum affingunt, quum eorum ecciesiee simpli-

aut quid a , beatis Apostolis nobis traditum aut cuatoditam permaneret ; optantes ut retulistis, nostriainstitui documentia, hsec vero rescribi-

mese, quas sunt visa, respondi, quid secundum vel docilis ratio persuaderet, osTei auctoritas lectionia
tenderet,
ries
ret.

vel custodita se-

temporam demonstraEt quidem dilectio tua

mus. Siquidem

dilectio ves-

citer diaconiee vocantur

(2).

Variorum

titu-

lorum origines explicat Florentinius in suo Martyrologio Rieronymiano initio mensis


augusti
(1)

tra , normam aecuta prudentium, ad sedem referre maluit , quasi ad caput , quiddeberet derebus dubiis

institutum secuta prudentium.ad sedem apostolicam


referre maluit. quid deberet de rebua dubiis cuatodire potiua, quam usurpaslbi tione proesumpta, quae viderentur, de singulis ob-

custodire

potius

quam
i5).

usurpatione praesumere

tinere (6).
(3).
di Disscil
l.
,

RaccoUa

i.

VI,

n, l.

V-

(2)

Cfr Dizionn. di

Erudii.

Ecclcs.,

LXXV,

p. S07.

Tiiuli Cardinal.

(3i Pae. 6.-7.


(8)

1,

(i)

Migne, Pauol..
col.

Lobb" i

Conc,

33.

- (6)

t-

-XXVU.
Ib.d.,
l

col.

US. -1254.

U,

col.

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBBIS.

803
et
l)okrcToni
.1.

U Porro S.
tJtjudicatur

Evaristi

rescriptum responsio

dum

riium ecclesiasiicum conjunctos,

V. H.

nem continet ad triplicem Afrorum interroreperxtur gationem, qu^ apud Gratianum


quo insub irihus canonihus, quos ordine enumerahimus. PriSftrti fuerunt Decreto, musest de diaconis can. W, distinct. xcni
habet autem
essf
:

minoplacere

etfilios iion spurios, sed lep-itimos

atqup her^-ditabiles ^eneriire. Aiqui priorihu^ sxcuiis xrse christianse nullatenus competehat aut competere potuit Ecdesise ordinatio-

hereditatum, quse sunt res mere

civiles,

tunc

Diaconi, qut quasi oculi videntur


in

maxime quum omnes


ritus superstitiosi,
tur. *Tertia

christianse reiigionis

episcopi,

unnquBque

civitate

juxta

esse, Apostolorum constituta, septem debent :iut custodiant episcopum priEdicaniein, ue qui quoquo modo ipse episcopus ab insidlatoribus

divioa infesletur, aut laeditur a snis, aut verba aul insidiaudo polluautur vel de-

imo exsecrandi hahebaniandem interrogatione quaerian tur, an soius Pater dicendus sit Deus qugsstio magis pertinet ad etiam Filius quo Ariam acerrime saeculum quarium
, :
,

detrahendo

de divinitate Verbi disceptarunt


tota responsio, Evari>to
afficta,

et

reipsa

spiciantur, sed veritas spirituali aoimi vore, etpax, praedicaia Uibiis.

redoi.-at fer-

ad verbum
,

cum

vo-

hunc canoluntate cuucordet Non temerarie

nem

Evaristo abjudicat. posi multos alios, monstrat posteSebast. Berardi [\) Recte

sseculi exscripta est ex Vigilio Tapsensi adversu^ Varimaquinti scripiore. in opere dum lib I, cap. <>6 (7) ex quopatet, epistolam
:

ex fragmeniis posterioris
fuisse
16

eevi

coagmeniatam
nliem quoqae
fliistola

riora verba

canonis ad literam desumpta

papa 1 fuisse ex epistola Innocentii Rotomagensem diceniis cap. ctricium


vata...

ad

Vi(2)

Secunda

obserHiEcrpgnln, si pieDH vigilantia fuerit volnntate prsdicata labiis cum

ad episcopos Dov-mbns (Jallo et Bradua viris chirissimia die coss. id estanno Christi 108. Si quidem
xxvi octohris deposiius fuerit Sanctus, satis septimo liquet epxstolam datam non fuisse Dein exordium epistolae Evapost obiium die. Leonis I ad risti desumptum est exepistola S.

epistola, S. Evari^to arfscripia ^gypU, data legitur kaletidis

ad <-

piscojio pii

M^U'

pax

quod diacont animffi concordabit. Sic quoque eadem distinctione sint oculi episcopi jam legitur in epistola pseudo-Clementis. can 6 quod laudatus Berardi ideo

Minus probo,
faisitatis

arguat Evaristi decretalem quia sepiems adstarent jubet, ut singulis episcopis non quadrat cum Sozodiaconi;quod,ait, meno Hist. Eccles. lib. VII, cap. U) (3)
,

bioscorum Aiexandrinum.
EKOKDIUM EVARISTI,
VERBA LEONIS MAGNI.

Unum

no3, fratres, sen-

Unum enim
UDum

nos sentire

tire oportet et agere, ut si-

iestante,

in variis

Ecciesiis

hHU(lquaq-^.m

definitum fuisse preesertim Orienta in aiiquibus Ecclesiis, aliqua ecclesiastica in usu non lex lihus argumentum mihi non videtur, legem
,

numerum diaconornm. Quod

cut legimus, in nobis unum cor et una anima esse pro-

oportet et agere, ut, sicut legimus , in nobis quoque


esse cor et una
(9).

anima

betur

{8).

comprobetur

Ex

fuerit,

dixerim de istam ediiam non fuisse. Idem nempe scriptoris alio argumento ejusdem excubiarum instar ordiuatos non diaconos instrnctos quasi mifuisse et numquara armis
,

lites

ad custodiam episcopi inermes, ad custoiHSse. Certe excubiw, licet diam episcopi utiles sunt, diaconorum offi' episcopum suum defendere, hcet %d

vel ecclesiae vigi-

hac porro epistola desumptus est canon tran11 caus. VII, qu^-est. i. quo prohihentur ut adulterxa slationes episcoporum, quseque repudiata quasi episcopus traducuntur et alteri diiiori priore sponsa seu Ecciesia, aut ampliori conjunvtus primam /idem franut geret imo eo procedit Pseudo-Evaristus, >8 aileget, quo adulterii textum Matthxi v, mulierem reus habetur, quatenus qui viderit
, ,

cium

est

titiiUiier

ritns

iiupdalis. licet

non in institutione apostolica ex qua canon 1, interrogatio 15 Altera agit de nuptiis chricaus XXX, q. 5 excrevit,
legatur.
,

ronfoi-mis niurilmn
i^ilius

X-

stianorum,

lulis, S.

Evaexl ;

qu^ consensu parentum et pro sacerdotis pinquorum et cum benedictione


contrahend^ sunt Quod adhibeatur in conciliandis nuptiis
,

est in ad cooL-upi.sceudam eam, jam moefhMtus initium s3ecuii secundi corde suo. Certe circa adalteram Ecnuiia essepoterai ambiiio, ut nam quo se episcopus clesiam transferret frequentior erai martyopuieniior civxtas.eo
:

rii

rislo
dlis

iribueniiiiii

porro ritus sacer

unde-

Quaque

conveyiit

cum moribus primorum


cossvus, xn epistola

Antiochechristianorum. Cerie S- Ignatius,

faciendi occasio. reproProcedit dein eadem epxstola episcopos infamaut etdiiacebando illos, qui caus m, g. 2- ^^ rnut; ut iegiturcan. i, decreium nequaquam ahhorcerie istiusmodi
17

ft U'yardit
Titronensi (($ump(it videtiir.

nus episcopus, S, Evaristo decere ut ad Poiycarpum cap 5 (4) docet, episcopi consponsi et sponsx de sententia Dominum iu-ium faciant. nt nuptis secundum cupiditatem Hsec clanus sint, non secundum II, cap. 9 ad Uxoexplicat Tertullianus lih. ad eoarrandam rem (5). Unde, ait. sufficiamus fccclesia conejus matrimonil, quod
felicitatem
ciiiat,

ret a

morihus

istxus sevi

nam

S.

Paulus

Ttm., Txmotheum discipuium suummonet 1 accusatiouem presbyterum V 10 Adver.<us tnbus testinisi sub duobus aut recipere,
Doli

dicentes, vocem bu^ Sunt quidem interpretes non vero ordims, esse numen aeiatis

'presbyteri

ut vxdere esi

textum

apud Com. a Lapide ad hunc Verum plerique de presbyiero legt-

dictio,

et obsignat bene. et confirmat oblatio, rato habet? ADgeli renuntiant, Pater


in

Nam

nec

recte et jure

decretali, nihii est in S. Evaristi

quod non morihus primoundequaque conveniat cum Qi^odjecen-^ rumsJulorum. Sed aliud est,
tiora tempora designat,

patrum tenis flUis siue consensu igitur parte nubunt. Ex hac

existimant, quotime ordinato agi meriio dixit Aposioniampauio ante. nempe v, 1? presb>ten, duphci Qui bene praesunt lusmaxime qui laborant houore digni hubeaDtur; Igitur ab ipso Ecclesis in verbo et doctriDE de sacerdotxhus ei maie initio fuere aliqui, calummose ac^. caiummose accusantes. tasentxentes et eos

omissum quxdemtn ad Afncanos eptcoDecreto, Id in epistola nempe sponsos, secun pos recensitum (6),
(1)

dem
II,

q.

caus

n. can. l et 17, caus. fere prsescribuntur Tan tributis. Tandem can. 4, 1 S Evaristo sanciitur, ui presbyteri XXVI, q. 6 quo

Gralit.in,

CsnoncY

'^ P"

41

(2)

*!xVII

ol

Migne. Patml , Ii75. (4)


col. 1374.

dc

804
..c
J-

MARTYIHBUS. MAR^^IANO ET SOCUS HK SS LU.IA DBSS. LUrUNO tempora fideles


jns.ione episcop. P"'^ ei c infirmantes ab-olvan
eineres
>,d

h,c ..sqe

ve,.eran.
d,-

de occultis
coricilient et

"

V.

II.

soriptores nllos qni t,,^. neqne invenire t,.,ia,ione feoerint,

verbnm

h-.c

nmqnam
sit

potne-

ipsa "'-*'' .'^?/'' ""'',,, , rardi. seeculo nono ep^sco,n ^'7''!"^";^f^^'.


nicent.

qux sunt

rim,
^;,"'

et ipsi,

qni hoo narrHnt nec tempn,s nec


i<i

,'e vel anctore

faC.m

indicen..

Et

uliusmodi canones '^'^'""'^''y^^^Z-di Sebasl^ B^^^^^l^, lar^bus (I). Susprcalur Wormatiensem a quo cano Burchardum Herardo mutuatus est Grat.anus, pro
,

Magistris, ,ui anno revera Franciscus de major^s form^e scr^psit \';^ ,,i,^,^ i
J
.

nem

B.ar,stumscr,ps.sse
tunc

et

de.nqu^
GalU
.

Ge~
dissimu

omnes rjg J/J^^ ",^

tU
o

,,,,^,,,

Ne.ipolUanx dum descri^Aes sacras. de


^^^.^
^^^
^^^

^^^^

maxime

invist erant

i^

.ervantur et
j,.,,^,,,,

lata or.g,ne canonis.

Romano

Pont.f^c. trt-

^^^^"J^
<i;"'y

Leet: Spin.
,,

^o.W...-

.; AUud. quod scimus. de S. Evar.sto Unum "'"""""' habemus. sve gest,s d.cendum non qu^ fuerU sorseius corposuperest. nempe B.bUothecarus rts post mortem. Anastasrus sanctum Pont.ficem .epuhnm docet nos. Vat.cno fnisse jnu. corpns be,i Pe.r, ,n
l.
(.

P-

^ "^^^^^X"

q,.^

^!'

^.-^f^;^-^^;' /"' '^.^^J^^I^^^^,,,

^,,'',^,,,,,,^

^orpus S. Eva,; p,,. f^.sset, procut dubio

e.

0.d,.a.tt..

basmc^ VaUcan^ habe


.

tn

ea qu>escere '^orp-sPonnfi'si

fl.JJ

0'

J^ /^^'^^^'^^^^X.oWan., ecclesiis pr^. J "''^^^^^.^ ^f/.^^ uaque ,n ecclesia i'''^" 7.;*,!f^ ,,, ^^, /-,7 <.r..O. * ^^ '',%^ ^,, ,,,;^ S. v.ri-f^
.

,;p;,,,^, a^
f.. Sancti. qui

oa

pn.ci-

fTXT;ti'M.Jor::s":v?r!,naxrmo
ul

W.n

3' ^

lestes
:

adducU sacros

iltius

di.erim de '^^"f J^'^Rom^e tn eccles.aS. Ann^ Rest.a.

cmat.shLHcos
trmodo
esi.s.imo,

sea.

inqu.t. partem tnn-

corpo,.s

ejus 'h.bere
bs,lica

NeHpolanos

qua.teste riorum (S. A,.,.a d.' F,.nar.), OctavioPanciroli[l).d.cUurasservar.qua.^

qnum

in

Vaticana Romse,

sdam exuvias

sancti Pontificis

jn q,ia

primo

coiidit,

sui,t hnjusce Mai-tyris

(i)'M..zoIari. Di^hiu <..

u(

dicin xxvl Ucioh.

[3)T..in.

I,

quie.

DE

SS.

LUCIANO, MARCIANO ET SOCIIS


MARTYRIBUS NICOMEDLE IN BITHYNIA

B.

B.

l.

Acta etMemoria

in

antiquioribus ecclesiae Fastis.

An

et

qui fue-

SS. Lucianus et Marcianus igne consurapti sunt Nicomediae jussu Sabini, tempore Pecianae persecutionis.
rint in passione Socii.
*

cia, in

\
j\

de SS. Luprout edita ciHnn ei Marciano, damus, sunt a Ruinartio {\),X duobus codicibus
quibus solum sermo
est

mss.,

nempe

Colberiinae biblioihecse aliero,

aUero insignis monasierii Benediciini SilvsecoUatis Majoris in dxcecesi Burdigalensi qui primus publici juris illa cum Mombriiio, fecit. Adhibebimus etiam Tamayi textum signantus quae ab eo primigeniee narrationi
, ,

dubitandum, quin Mtmonam Bifrom,vv*SS. hucUiuns et Uarcifiini hac die colendi ve- nit niant, ei vere sint marixjrespassique Nicome- F dise in Bithynia, sasviente Deciana persecuubi plura tione Non ita iiquet de Sociis
2

Putem non

esse serio

obscura, nec parum confusa aut iniricata. Hsec generatim dicta, priusquam singula et per partes expendamus. Inter mariyrologia Hieronymia, notum est exisiere tria. qu3e

addita

item si qua occuy^rat varia tediOt mentione digna. Acta haud vutgaris esse me;

propter

auctoritate.

riti, vel

ex eo
,

patet,

quod digna Ruinariio


inserereniur,

visa sint
tenda. rus,
tio
et
["l),

ut

operi suo

nec

proinde inter Sincera


Stylus simplex

et Sel^^rta
est,

prsetermit-

sed saiis barba-

hinc inde obscurus. Judice Tillemon'

preecipua gaudent Antverpiense seu Epternacenfie, sub initium sascuti octavt exaratum hoc exemplari. quod in Carthusia Trevirensi reperit atque in lucem protutit Rosweydus, usus S. Wiliebrordus Frisiorum aposiotus est. Alterum edidii Floreniinius,
antiquitatem
,

Primum

est

non optimas quidem suninoise, sed


ipsi niedi* fidei et auctoritatis

prsefixo iitulo

Vetustius occident;ilis ecclesiffi

nihit continent, quo vere suspecta reddantur;

quare
tur.

habensatis

Non

sunt originatia

his

iamen

propinque accedunt.

Csetera,

qu3e dtfficuita-

tem pariunt, indicabimus in Annoiatis vel discuiiemus in decursu hujus Commeniarii,


lAcla

monetque in hunc modum {'^]: Hoc quidem Antverpiense [quodoperi suo universum inseruit idem Fiorentinius) quoad librarium, eese nostro vetustius nou negaverim nostrum tamen minus a librario corruptum,
Mariyrolog:iuiD,
;

et uberius,
el

quam

illud agnosco,

ut ingenue

primnnim Hartynim simiTa

icqq Am&tetxdumi 17 15.

et

selecla. jiag,
111,

ItitS

el

708.

(5)

Admoniiionu prsBvis, png. 33.

(^)

M^moires, tom.

pag. 558

etiam

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBHIS.

805
"^"^*

etiHm fassus est llenschenias, Terlium deni-

Dacherius in Spicile^ que publici juHs loco, ubi repertum et adhigio, diciturgue a Corbeiense. De hoc ita praefatur bitum Vptnstissimum mHrlaudatits Dacherius \)
fecit
,
:

Beda Nicomediae natalis sanctorum martyrum Martiaoi, Flori, Luciani,qui tpmpore Decii
:

imppnitoris
sule.

ig-ui triditi

sunt >ubS;ibino procon-

in tyrolog-ium, S. tlieronyino tributnm reperi codtce monasterii Corbeiensis, scripto nbhinc

annos600. (Spicilegium suumconcinnavit auctorante medium sseculum wu^.Porro in tribus istis martyrologiis sequentia ad hunc diem notantur. Antverpiense habet VH kal. Novembr. Nioomediue, Luciani, Marciri-itpr
:

In auctariis adduntur Socii, fere ut in Hieronymianis. Sequitur Rabanus Maurus, qui probabitius scripsit suum martyrotogium circiter anno 845 (9 inhseretque generatim vestigiis Bedse et Ftori, et annuntiat praefato
1,

die

In

Nicoraedia nRtfile Luciani, Flori


M;trtiani (lOj

[at.

Florii)

H'-rM'-l!iiie et

Post hunc

habemus Notkerum Batbutum, monachum Sangaltensem, qui puer obtatus anno ^40 defunctus
stris
est an. 9i"2 (II). Hic de sanctis noMartyribus omnino sitet sicut eiiam Ado Viennensis et Usuardus purus nam in
;
:

ci'.ni

riitri

et

Heraoli.l

Titi
:

item Flori.

VetustiusFlorentiniieodemdie
:

In

Nicomedia

ganc.tonim Luciani, Fori, Ericli, Tnti et Flori.

Denique Corbeiense Li Nicom^-diasanctorum Miirdiani, Fiorii, ErHclii, Tviti. In Liici'ini, Florentiniano itaque desideratur Marcianus.
qui in duobus afiis (una mutata tittera) jungitur Luciano. Tribus prgpfatis Hieronymianis pondere suo /jroxime accerfiV ''ellonense, inHunte saeoulo nnno, annn circiter X01- con-

hujus auctariis plurimis ittorum recurrit menlio. Recensentur autem apud Mauroly-

cum

in raart^Toiotrio secnndum raorpra sacro-

sancffi

Rnmanie
2fi

eccles.ae, edito Venetii?;

1576,

ubi ad diem

octobris, inter atia noiatur


:

primum

sic

Ipso die
;

S.

Amandi

pricsulis,
:

Luciaiii et

Flori

dein, paucis interpositis


Tutii

ittius

scriptnm, ut asserit in Monitn Dacherius (2), primus editor. Non in tantam quidem
Sotterius antiquitatem pro indiibitato habet, non possp non es^e non
;

Nicomediae sanctorum LuciHni, Martiani, Flo*


riani,

Heraclii Flori et
virg:iiiis.

martyrum

et
fi

consentit

attamen

Ur>8e
isti

Itli

itaque absque positione,


toci,

antiqnum (3), Inhocrursus ad diemvnkat. Nov. notatur: Nicomedia Lnciani, Marciani, Florii, Eraclii, Tuti. Similiter, sed pauto copiosius, annuntiat Hhinoviense In Nicome:

cum multum
tiis

indicatione
abest a

quo passi sunt

Non
in

Maurotyco

Gatesinius

m*rtyr(i|ogio S. Rnmjinje ecclesiie item Vene-

edito i5"8.

In

Africa sanctorum
,

Hic primo toco annuntiat martyrum Rofratiani et


:

dia. Luciani, Marcifini. Flori.

Rt Eraclif^, Tuti

Felici>simi
torihns..

qui Decio

et

VHleriano impera-

optimse notse et Flori, de quoasserit Sotterius, esse; etinquit (4), nisi nuiltnm fallar, Gello-

ad

martyrii coronam pervenerunt.


:

Pariter DPnsi.,. lon^e pnrius et pnestantius.


test^ iterum Solterio (5 nensi similliraum... ^ed in raultis deforraatnm, Fiori. Hehabet : In Nicia. Lnciani, Marciani,

In Et subjungit martyrum Lnciani

Afnca itfm
et

beatorum
in

Martiani.

qui

ipso

Au^ustanum,

Gello-

etiam D-cianae persecntionis impetu, pro fide dimicando. invicta pietatis defension^ coronantur; deinde post atia nonnutta, addit ; Nico-

raclii.Tnti.

Amandi, episc. et conf. Sequitur LabbeMnum, quod, jiidice eodem Solterio [Q] Augustanum, cura Gellonensi non minus quara

mediae.sanciorum raartyrum Luciani.Marciani,

imo ma^is integre consonat;


sitionibns seu

in

signandis po-

U rsi vwgmhltaque Maurolycus et Galesinius. duas distin* ambo, guunt turmas in utraque apud hunc tum in
Floriani Heraclii, Flori et
:

locis martyrii aeque deficiens, et


:

Africa tum Nicomedias signantur Lncianus et


Marcianus,itte

signat ad prsesentem diem


ciani. MHrciMui,
Flori,

Nicomedw, LuDenique

Heracli, Tuti.

M^ircifinum, nec quo

priori in classe pr^eiermistit loco celebrentur docet.

sanctos Corhriense Minns duos sotum priores saiiclorum In NicomediH Martxjres recenset Martiatn. Justo antiquius habuerat
;

Luciani,

Dacherius martyrologium hoc ffitatem codiseptino-entorum esse ^ cis annornm, ut suramnm ^ censebat Solterius (7), ac proinde scnptum e^m^epro 5^sxculo decimo fortasse adulto, Dachepost Corbeiense Majus, ab eodem
;

Baronius ab utroque partim recedit, partim uirique adhseret In ipso martyroiogio Romana unicam signat turmam, iocum passio-nis constituit Nicomedise. Marcianum omittit et cum ut Maurotycus in priori sua iurma, unum iantummodo nominatim dat S. eodem
Luciano socium, Florium nempe Nicomediae, Luciani, Florii inquit, sanctonim raartyrura etSociurum. Asi notat in ima pagina Beda Hera[imo Ftoru^) de his ^g-it, qui etiam addit Marciaclium et Marcianum. Luciani autem et Mombritium... passique ni Acta exstant apud sub femntur temponhus Pecii imperatoris igitur hac dte Sabino proconsule. Habemus
: :

cuto

Brevins hoc studiose rio vulgatum. Ex isto, videtur, ad usum chori, opinor; ne cnntractum
lon^iores

nudornm fere nominura qnotidianffi ai^ Sotlerius. recitationes tsdium parerent Hieronymianis efficttur, Idergoexlaudatis in omnibus, sanctos Lucianum et Marcianum. vetustiori Florentinxx, hacdie uno excepto
.

cetebrari
tatmtacri
/Im(I8

Sociis infra fiet sermo. confirmantur ex martyrotogits y Dida temporis princeps venit atiis, quorum ordine
.

De

nostrorum dittgentissimis curis decessorum tomi II Henschenii et Papebrochii initio Ftorus circa mensis Martii. Scripsit autem (h); atque h^c annum s^culi noni trigesimum quo die vacat habet VII kalendas Novembris,
M'tyroln-g
Hicion. coni
j i,

Bedanum

studio

Flori

auctum

edHumque

vetusiiortbus SS. Lucianum et Marciannra ex Hieronypluribus iisque prxsianiioribus sicut et ex mianis; item ex Ftoro et Rabano, Baronti; Maurolyco eiGatesinio,aniesignanxs Sanctorum cognoparia et ilti quidem bina signani .Baronius vero (expticavtmus

minum

^Atqueh^csanesufficiuntut beatos Marin opere tyres ambo non prsete^-miitamus habemus Ruinartxum, nostro. Consentieniem

modo qua

ratione) Luciani

tantum memimt^

;;"''-

_
D 25 l3(

^81 Soll..ii

pifatio in

U>uardum, p
pari.
.i,

x<x.

(10)

Ci.uius.

um..

11.

P-

^-

"

'^'

"''.'j,-

<<'J

*""" j

tora. II, l>art

'".

^*^.

v tyiotogg. coniracla. pag.

qui

DE
kHCTOKI B.

SS

LUCIANO,
''''j!^^^]

MARCUNO
.

CT SOCIIS. MARTYHIBUS.
seu
1'lorius vel
,,

gui pridem

eorum Acta

e^^^f^^ Ipud MombrU,um , guorum ^''^f'Z:Z^"l e=ccus.. Omn.a fere n-rtyro og-m fatur
,

leguntur

^J^^it

j^i^,^,

Florianns.

Apud

vetudest-

_^'

^^.^^^^

,^,,,

Augustanum excipms.
;

die

^6 0ctobrissanctor.un

L-.an.

M-e

qu

primummenlw habetur deratur S Ursa; ejus ac protnde jtfaur-o/2/cu. e Galestmum


apua

Nicomedi.

';:, n o" brHn..I-uc.anumetMaruan^^^^^^^^


luixu

P-

,,,,,,. Verosimiltter tn
stcut

e^osdem
v
plis P

existimatcard.nalisBaron.us

AugLtano aliunde accersita futt. J^^,,^s de S. Amando.


.

supra

^onumentts
..

efficitur

d.-.c.-"-'^'"^-;-;:tXt st id..ax.mequodeodemd,e260 tor


Actis passi

slaosZttyres Luc.aou

Ma.cau,..
'"*""
fiden-

...,

referantur.

tivet BirouLi

iVd.>
,

miermp'"^. Sed rursus Acta.


j7a e( (^e /oco 7'*'*"'""

eccles,. UB Flo'i L.>gdaneasis

'-0-

j^

,.,,,

,,i..

..

ses a ..ostr.s

'^;^ a liom..m.m ^ p,,,^ ,. J videtur martyi-olog.um jHo rn"ty .bi en.m pra.tr lesinio editum N.comecteris martyrolo^i.s re.. quos cum P-^^^^^^^^^^^^^^ a,. ^assos refert, ead
:

^^^Z!'^. ^
L'- "
^'
J^-

^;

Zlm

ZereprVtlmiltuni Pulem
et

TrJZny^nanus

Fioro
ea.

~
^j,

,,,,ammu pa/*./mm,
"^^ anc orum

,ut e. kis Ac/t, e.o enconatHlis


,

mqutt. deium/;si<. N.comed.ffi,

p,
^^

^t
.,

L...lani
^,^,1,^

q..i

,^

Afr.oan u ,rtyrum dealiissubduntur.j '" *"'^ hffic

0-,^^,,^
m
pso

^"sX^r

^cons^u.e
sive

ntcum
^JJ^^J^

Actts. sive

,u. duodad genus


tllos

,,t apprime conve.


pertt.
et

inartyrum Lucian. etiam Decian.

et

Ma.c.an,. qn.

mar/2/m,

ad nomtna prtnctpts
est

Galestntus

in Africa vult

B *"P--

^^^^^^1 taul
in

^Z^t^c emm dubtum

^^'%;';;;"tr.Sum Bo"iniu.

^" J iT^avttmrtyres nostros duos Protndeextsttmavumrty


^frtca '"ori2;J';'%';^

r*r'

Momr:tnl.rnvolmcndeSaac.is;ac

sanctts Pugtlibus loquatur.

gutn denostris tts agat Boma.us (Mombrtttus) quorum martyrium de Sanct.s. Ast quo funre.ul,. in volumen II persptcto ^^^^^ innixus ita slatuat. non

cum dj

Verperam omntno.mcsa

^.

ut

,am tnnueI

Recens. ut

jam innui.

scriptor Oalestntus est auctorttatc preevalere potest

?rJntoi anttquiorum
T'Z7 rLLV"
.,

martyrologiofieri

TTZsuplatudavimus PrJrea

incod^^bus pro Nicomedia menlapsus u. N .m d^a hinc forte r factlius. GaesnUorum habuU. tdque eo oetmcomedta parum absU a Cononod et Marciani Ttanlinopoliet Acta SS. L,.ci.ni
videret Galesinius beatos IsAMeZscZisHGr^cis esse ignotos.
Sorii.

Numid.a pro N.comed.a quee amanuenstbus ob ^oces haud ita raro ab repeUUerarum stmiUtudinem permutat^
alicubi legU

riuntur. Fortassis sciens

aUeram vocem

sub.

stttuU alteri; ratus quod st adeo glortosa occubutssent.

Ntcomedtee morle

eorum memort
servasset

am
imo

ecclesta Constanttnopolttana
et

TTZicua sint

celebrasset.cum
dissita^ sint.
et

amb^ urbes

parum ab
:

nui a variis 'q^tZill pertingunt.


esl

itdZZquod spectat. omnes simul sumSolus

invicem Gr^ci SS. Luciani


(4..

Nec tamen

tta est

nam

Marcian, non rnemtnere


silentto nullatenuseffi.

memorantur. ad numerum
Maurottjcus

Verum ex horum

aui omnium et singulorum Heraclii, FlorietTutii faciat s6*cc(Floriani. Aniverpiense Floma.-tvrum et Ursae et Rhinoviense quatuor recen-

mentionem
,

citur.raisavelvtttataesse.qu.utpr.^r^^o._ antiqms mar ribus Hieronymtants aliisque argumenio. ui tyrologiis annuniiantur nt


.

^Wm^
et

dici solet.

renitnianum lenf Florum


Galesiniussianat

fecto
'l

quampronec eruditorum nemo umquam agnovu


negativo vis trtbualur.
.

HerHclium

(al.

Heraclidnm),
Fiorun..

agnoscet.

TitlTrTntum
asl

alterL

Item
:

Titum

omittit et ejus loco

alia difficultas

.. , , 1. tolUretur o.^^^.^^ Insuper in sententia Gales^nn ^o. orta ex eo quod inAttis


,

^^

Ursam
Florii,

Hori seu

Plerique trium meminere Eraclii ^t Tnti ita Corbeiense


:

pro<'onMartyres referuntur passi sub Sabino perpetuo a prosule. Constat autem Afrtcam

majus, Gellonense. Labbeanum, Augusta num nam quod in hoc postremo addatur S.

Amandns

non putem quemquam esse, qid dubitet hunc atiunde accersitum. Idquoque notandum, apud alios omnes palxstram poni Nicomedis?, in Augustano autem in Nicia, probabititer vitio amanuensis. Rabanus duorum tanium adscribit noinina, Flon ato Florii. IleraclidtE. Beda seu potius Ftorus unumrecenset f\or\xm. Ad
episropu^->t
co-ifes-^or,

ttemBithymam^ con>n\e administratam non metropotis erat Nicomedia td quiaem cujus 3er3e nout asserit Tillemontius (5), primo promnstrae seeculoobtinuit.ast sequentiiam hanc gubemabat propreetor. Audiamus ciam
; ;

Ecketium hac de re ptane disserentem, nec muttum ab assertis recedentem Tiltemontiapoliticum nis. Quod, inquit (fi), ad regimen R.-manorum iu hoc tractu attinet, docent.... numi,... Pontum et PaphlagoniiE partemjam
exeuntesaculo vii Urbis condit (fere dimidio incidit saeculo ante Chrisium, cujus natimtas
in
et

Baronii, ubi mentio Denique Corbeiense fit Florii et sociorum, minus omnes prastermittit, quod item obtinet in Actis infra excudendis, ubi similiter de 50/i5 iermoesi Lucianoei Marciano, gumui^MS eis assignetur socius. Stando itaque pturibus

huncaccedit

Romanum

urbis 754 (7))BiihyniiB praetori fuisse attributam,fugatonempea PompeioMithridate,

annum

Pharuace

filio

inira

Bosphorum

concluso,..

iisque praectarioribus fastis, SS. Luciano e^ Marciano socii sin in passxone , sattem ab anii quo in martyrii commemoratione fuere
(!)

Altera parfc Paphlagoni tum huc non pertinuit, quae proprios habuit reg-es. His extinctip Augustus eorum dictionem cumAmasia conjunut docet xit, ac tum vocabatur ETiapxta novrixyj,,
pa^. 399.

1715
pat;

Atta sincera Marlynim. psg. Ifii ri seq. Amsiflxdunii. (S) Mi^moiics - (i) Fi.l. I7H v.'isi loui III, iV) Conf. Tillemonl. Mfimoires, 708 1'itris, 1701.

ibidcm,

(!$)

Ibid.

(7)
:

Vnle

P>taviiim

Ai l dc Tt^nrier le* dalc*, ttaUonaiujn temijonjin, (lag.

piiR. 171.

5-25

Lugauni

Bal., 1710.

(ti)

DaLtnna

^uiDorum*

toin.

II,

Strabo...

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


A
Strabo...

807
viii

Idem Augustus partem Ponti Pole-

capite

tum

in fine,

eosdem Martyres
fuisse

kalen-

*^"g'

moni I cessit qui ob hoc dictus est PolemiaCU8, " At Polemo II totum eum tractum Neroni restituit, qui eum cum reliquo Ponto conjunxit quo U. C. 815 vel 816 (C/im<i 62 vei 63), ex
memorabili eventu Ponti urbes Keocsesarea, Trapezus et Zela epocliam incboarunt, ducto 816. Exinde Pontum principio ab anno V.

das Novembris passos


et

diserte refert;

quorum tamen martyrium codex Colbertinus


martyrologiis supra lauMombritius datieaddiem sequentem referunt. Codici Silvensi raartyrologium Barbarinum supra laudatum suffragari videtur. Barharinum hoc martyrologium ahud non est quam codex ms, quo usi sunt decessores nostri in edendo ad initium tomi II Martii Martyrolog"io BedflB cum Auctario Plori et aliorura. Sed primum codex iste non est eximias notse; dein utroque die meminit SS. Martyrum ittorum scilicet viii kal. Nov. Pa^sio SS. Luciani et Marciani mfirtyrum; vii kal. Nov, In Nicomedia, Lu;
: :

cm

nuini subjectura fuisse Bitliyniae proconsulibus, comprobant signati Nicomedim, in affatim urbs dicitur Mrj^o-noh^ /.ai TrproTr. Bi-

quibus ea
OvvioLQ

circum tempora post mutatus Domitiani Austatus. Nam cum ex prima sub provincise provinciaSenagusto divisione U. C. 727 esset subinde fuit altributa,ac tus (1).... Augustis
xi Ilovrou. atque istud
et Trajani.

Non multo

ciani,

Marciani, Plori. Eraclii, Tutti, Plorini,

tum

in vice procousulum raissi


prffitore,

hanc provin-

ciam le^ati Augusti pro

marmonbus
Ira-

ut potius codex Barherinianus miUtet pro communi sententia, quae passionem posteriori

>^

istud sub pa^^simid docentibus. Factum putat Norisius. quia in iano vel adhuc antea, pro pramarmore Gruteri, C. Plinius legalus huc a Trjano missus tore consulari potestate ne^at istud Spanheiraius, cum
dicitur

hoc die celehrandum statuit cum Actis, Rabano, Floro prsestantiorihusque Hieronymianis. Suhdit Ruinartius toco cit. Ceterum
;

Grffici in

Menaeis et aliquot martyrologia latiua

Verum

propter alias

causas,

tum

etiam quia, teste

Dlone, Bithynia ei ohiit anno 138) successit anno Christi 117

ab Hadriano {qui Trajano


est.

Roraano, Marcianum martyrem die viii kalendas Novembris, id est 25 Octobris celebrant; sedhuuca nostro Marciano aliura esse

cum

demum

Cssaris provincia facta

Admarmor

nemo dubitat. Ille nempe S. Marcianus est, quicum S. Martyrio ConstantinopoU agonem

vero Gruteri potestate in Bithyordinaria sed extraordinaria civitatum statura misniam ad inspiciendum

quod

attinet,

ait,

Plinmm non

suum consumntarunt

sum De

conditione varia hac Bithyniffi et Ponti Belleyum. Hsec erudisserentem leg-e coniose ut mox dicemus, ditus Eckhel. Cum itaque,

mssio SS. Luciani videatur Decian^

et

Marciani adscribenda

persecutio7ii, consequens

his, qid passim egimus die prsecedentiy xxv octohris. Num forte hoc ex fonte manavit annuntiatio Barheriniana ad viii kal. Nov.? Denique cum Decius solium conscenderit mense octohri anni 249, et in pugna contra Gothos una cum Berennio et Trajano Novemhri anni fihis suis occuhuerit exeunte
i

de

sancti Notarii dicunlur,

integro et eo est id contigisse

amphus s^culo,
Procoi.suhbus

251;

postquam Bithynia cessasset a exinde non efficitur, falreot mhilominus Acta^ quod statuant sitaiis arguenda esse addictos a Sabmo proSS Martyres flammis iUa facile adhiheri consule; tum quod vox designandum simphpotuerit a scriptore ad
citer

aUunde vero constet persecuiionem ah motam, ccepisse anno 250 consequens est, eo
;

passionem SS. Luciaui ei Marciani anncciendam esse anno Christi 251 vel prsecedenti, ut prohe dici queant consummati sub Decio imperatore, tempore Decii imperatoris, quemad* modum diserte tradunt Acta et Florus.

puseu marmorihus et actis raro tamenapud vulhaud hlicis signanda. Vr^vaUs scru gusdiu perseveret et hinc <^ Cmterum laudatus supra ,, liorihususurpetur, ^ de Proconsuhbus, Josephus Eckhel, acturus Pr^sidibus zn hunc Legatis,

preeerai magistratum, qui his in locis quamvis dudumsuppressa ium quod dignitas,

necinnummis

% II

Tamayus de Salazar perperam contendit, SS. Lucianum passosque et Marcianum natos


in urbe Vicensi seu Ausonensi.

Propr^toribus.

modum

exorditur (2) En tibi amplam confusam admodum taadi materiem, eamque h^c, quffi praefiximus, maatque incertam, cum se vocabula differre quidem inter
dispu:

De Inventione SS. Corporum, quam factam perhibent in prsefata

urbe sseculo

xi.

ffistratuum

etiam, non tamen videantur, ut differunt sive arbitrane non sspe unum pro altero
sic,

ut

poneretur. 6ive ex causa inoerta

nmpm,m-

hahcmus tum ex Actts g j^empus martyrii autem beatissimi tum ex Floro Passi sunt Marcianus vu kalendas martyresLucianuset
;

tqueh^csunt, qu^ de sanctis Martyri^ ^^Bt^i et staiuere ^^ ^^^, ^, bus Nicomediensibus colligere inhxrendoantiquisecclestsemonumen- etpt^^ws^ licuit more suo, Tamayus de Salazar tis AUos, pro semper et adhihuit, nec illos

NovembrissubDecioimperatore; sicActa_Ji.t imperatoris. Unde HuiFlorus TemporeDecii


nartius (3): Porro
etsi

hos sanctos Martyres

fontes consuluit Sciticet asserit, nevet limpidos sincerosque. Lucianura et minimum h^sitans, sanctos 7iatos et passos. Hispania et

consummatos fuisse insub Decii persecutione quo tamen id auno contificiari non possumus; nobis est. PauUo certiores gerit. incompertum
de eorum mortis die essemus.
si

codex
et

ras.

v^

Morab Uo Colbertino majoris cum codice cum in Actorum concordaret. At iste codex,

Marcianura in prolixo suo MartyroAnnuntiat proinde in Auss in Cathalouia Hispaui, loaio hac die martyrum vivida meSS Luciani et Martiani pro catholica fide coram moria perseverat; qui imperatons, oblati, et Sabino judice Decii
;

Obnfessi. post Christi se esse assecias

vana

tor-

bris, p. i87.

^3)

Acta sincera,

p. 16S.

106

menta

Octohris

Tomus XL

.-r.

MAETYEIBUS. i..ARriANO ET SOCIIS,

iUCTOAt B. B.

r.mayus

in Commentario,

tyres Lucianun) et

^^^^^;f J" coipora Martianum, quorum

^^,';,

explicat;et altunde noum qua .uah'. r^as.Y no


.

est

,(,^ ,-^o .^ aurfac^er auctor e}u-

success^tMn eadem luondam urbi, Vicus natos,alitosetmartyrio ^ff '^^"^^.^^^^'''Hi^c niii^ seu infulffi qualUate.
que aliqua sacerdotii
Philippus
Ferrarius in

urD

et ne^^^^,,^i^tis latentibusque ut per fas adornarent. Quare hisioriam fas pairiam


/^^^^

dubiiavit cardinalis
et

Agmrrius

eos

omnes

Catalogo
:

HisPan^^ V.cci "^ quens elogium adnect.t et Marciani ^^^^^^^^^ Luciani SS. Martyrum Gale mo in Afnca ex in Notula, paasos Ubi apud ^^^^;^^ ?" subscribit, corpora que Galesinium constet cere Sed fallitur cum
,

8:^^[^^^^^^^^

,^

^icere

existimare veteratores

(2).

rf. ^uo ..nuo. mem^^, p.^ro Breviarium, videtur seeculo branaceum est. scriptumque

XXX
,,.

^^^^^^.^^^^ ^^^^^^

-^

p^^^,^

(3)

opinatur no-

qui tarius ^^^;^^ geu amanuensis, tariu seu amanueusis,

bigam horum
run,

SS.

Martyrum
.

assignare

quo-

alteram in Nicomedia in Africa 0esse diversos, Ac reponit; sed illosa nostris

transumptum mibi mihi ^^^^, ^^^ _^ ^ ^^^ autem ita habet (4) vii K. Nosubmisit. Hoc Martyrum Lutiani et Marvembris. Passio SS.

unam

rum

series manifestat,

quo Viccensi et erchivo Ms.,atque Scriptura in


ecclesi^ reperta. extraxit

ex Breviano annSanctorum Vetustissimo ^l^re

quam

vobis fratres Lectio prima. Martyrium Lutiani et Martiani, quod audientes enarrabo hedificationem accipiatis. Responsorium Abtiani.
:

.ll.us

sanct^

sterg-et

Deus omnem.

Lect. secunda.

Ilii

cum

Antonms Vincentiu

55

hac d.e hb^ 1.) Domenec {histor. SS. Cathalon Cathalon. lib. 4, c. IeronymusPujades(Histor. Tamayo (in Notis ad Luit)

ita daemonibus errore gentilitatis tenerentur, ut pene omnem animam ad tunc erant dediti, sectam sacrilegam adducerent. Nam et

suam

magicis artibus

et malefitiis

omnes quoinqui-

et D.

Thomas

prandum
junxit

in

Chron. Ann. 902)


est,

quam

et

nos sub-

juDgimus. Porro Actorum

series,

Tamayus eadem

quam subquam exhihent

nabant iu adulteriis. iJespon^.Virisancti.Xec^ subversione auctores, in tertia. Erant primi in


magicis subversores,
ita

ut

non nihit Mombritius et Ruinartius. mutata in xnxtxoquse dietione. Addit autem Tamayus verbts Lucianus ad originem pertinent, his
:

voluptates suas perficere, vel

omnes quaerentes quosdam nocere

CathaetMarcianus, origineHispani, natione


lani,

apud
qui

urbem Vicensem antiquissimam

exorti

cum

errore gentilium etc In de-

stolas ad eos concurrerent. Respons. Laverunt Mombritiasuas. In his, quas de csetero Actis patria et loco nis aprime consonant, nihil de martyrii. Laudat ibidem Florez Missale e;usdem ecclesiw, anyio 154.7 editum, de quo co-

praesidem urbis cursu Actorum. Sabinum dicit complentes Vicensis; et in fine hsec habet sic suum, passisunt venerabiles Martyres agonem ccui, sub TU kalendasNovembris anno Domini Sabino proconsule. Decio imperatore, agente
:

piosior recurret mentio; hic sufficiat recitasse prima Oriitionis veyfia, ex quibus arguit FloDeus qui rez corpora aliunde fuisse allaia beatorum martyrum Lutiani etMariiani nobis jupretiosa pignora concessisti. Hasc quidem,
:

Quorum

cineres corpora caeteri fideles inter


illa

duobus amphoris lateritiis insidias, et secreto condiderunt ob gentilium


coUigentes,
in

dice Florezio, indicant sidere sacras reliquias

urbem Vicensem posSS Martyrum, mi-

nimevero
ratos
:

postmodum data
sita, et

ecclesiis pace, in S. Saturnini

eos ibidem natos et passos; imo honopotius extraneos, quos voluit Deus Vici

hoc urbis Viccensis basilica, sub ara ad


dita

compo-

nam omnis
colit,

marmoreo sarcophago munita, reconculfuere. Qu^ superaddit Tamayus ad


et

Sanctos

ecclesia,quaepropriossibt non ut singularem cselitus consolet,

cessum habere favorem

quod eorum

tum

Translationem

spectant, de quibus
veniet.

Denique conHsec suntacta, quae hispano sermone cludit descripsit Antonius "Vincentius Domenec, quaeque idiomate Cathalonico Hieronymus Pujades
alibi

tractandum nobis
:

illos gepossideat pignora, bene vero quod ast recie glo- H nuerit ca?lisque transmiserit riatur de reliquiis aliunde translatis. ^_^^
\
_

12

Ad
;

Florem Sanctorum

ecclesiae Vicensis

^^

^^^

'^l^^^

^^^,^,

quod

attinet,

quem vetustissimum

dicit

Ta-

ri(i.

coagulavit et latina refert Mombritius, qui nullatenus situm paliEstrse descripsit, nec locum

mayus

constat non fuisse scriptum anteme-

agonis consignavit. At

cum immemorialis

tra-

sexcentis ditio, et illius ecclesiae Viccensis a retro et amplius annis monumenta teatentur, hos SS. Martyres origine et martyrio Viccenses
fuisse,

xiv, diuyn sseculum xiii (imo ineunte ScTculo VHlanueva), utut videbiiur paulo infra ex qui post poie qui sanctum nullum recenseat,

annum 1243 floruit (b).Atque hoc primum monumenium est, in quo SS. Martyres feruntur
conindigenas urbis Vicensis, in eaque fiammis Catalano vel sumpti. Utitur auctor idiomate Occitano (lengua Catalana 6 Limosina) et folio 497 incipit De Vita S.S. Luciani et Marciani et inventione corporum eorum. Deinde subdtt Lucianus et Marcianus fuere gentiles, eterant
: ;

non estcur de hac veritate ambigamus.

lec

Uimen pro

bat,

Notior est eruditis Tamayus, quam ut ejus assertis facilem adhibeant fidem, 10 Cerie Henricus Florez, qui multis de

SS. Luciano

Marciano disputat (1), exi&timet Tamayum Acta eorum correctius et integrius edidisse quam Mombritius (quod equidem non admiserimj, diserte tamen affirmai, illum addidisse, quae ad locum passionis Veinae fonies eafaminat et patriam spectant. Deinde fontes examinai
ei

quamvis

excivitateVico... Et

torem

adduxeruntad prainomine Sabiuum, qui locum tenebat


illos

imperaloris Decii in civitate Vicensi. Caetera conveniunicum momormoei n-uinun,^^, "^'' conveniunt cum Mombritioet Ruinartio, non-

Floreziits,exquibusprofiietur
(1)

Tamayus

suxi

nullishincindepaulispermutatis,utAnnotata
8upr8, p

E^pana SaRrad, tom.

XXVUl,

Acla. S. Melloni

Tom. IX

pag. 209-227. -(2l Conf. Octobris p. Kbi ct scq. (3) Ubi

217.

(4)

Il.iii.

()

Ibidem p. 219.

docebunt

DIB VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


Marlias scopi Vicensis, dala xth kalendas indulgenti^, anki 1326 qua conceduntur lucrand^ vJiis diebus per dicecesim festis Marciani. qu e< nommaam die SS. Luciani e< fuerunt palma martyrii priEdicta
,

80^

men
.el

a recentions

martyrolog.a.

in civitate
i

Flocorona 1/nde s.pius dictus Henricus tara supralaudatum Floris rez Constat itaque
illustrissimum antistitem sanctos martyres Vici passos ; persuasos faisse. qu ue aamuiereque d bemus, banc eos traditionem
scriptorern

quam

co ^"^^^rlnt 4n ^^^^J^J^^^I^/^^^.T, sonant Itbrz ' ^^ "tftu omm-: xui superant in quibusomm qut saiculum "'""*f 'f marginem bus ad P-f ";."-"". ^""'^^,, Quorum oorpora jacent in villa Vic. in capella xm) S. Saturnini.Pns..<codea;Mj..*ch

qu

rnUrpLaes NicomX

mA

r.ca

P^"',

aSer
a

majonbus accep.se. cum n.h.l s.t quo probe tur eam "''""^^^^^^^^ pi^rezio

'"TVT'
::

"^r-

f Z.SrrulsS :, '';,t:LTnTorZ!os
".'^^

'""^i

Luc'a-

S^u.

""'"'

^onrretafoMU
,

Ut quid ergo Villanueva

ubi verba illa diserte ^nserta leguntur sed Invent.o corposimul margini adscrtbitur Sanctorum eorumdem die 1 Apniis. ^^^^^ ^^^^ ^^^^ ^^^ .^^^ ^^ Vicensem fuisse patriam vel martyrii paleestram. sllent pariter hac de re Missalia. quam.is in istL (idem obt.net in martyrotogiis) plures celebrentur Sanct, hac ex patrxa
;
:

ZZjrT Tunceumdem
;

Fiorezium non

Z^adS^ilseZM^Tcommuniter Vici reZ.Z iZ pond^ aliouod Iribuisse qmn mo Lndus ceptae


momentts, quzbus
^,^f^^'

oriundi; ut proinde ante s^culum xu.gno. rarint Vicenses. sanctos Lucianum et Marc.anum in sua civitate natos vel passos. Unde
tnvarecte conjicU Villanueva, h^c prtmum corporum, qu^ Msse diu post inventionem tradUur lugisse med^o s.cuto x.. ut .nfra

f^Tnititur Esto "'^

""^;;,'

^lZ^Zf:^::^^';/^:::^^^^^^
B esse. B-

^
e7

Pnmum, mouf< PrimTm 3""'

est Missale ^'

anno 1547
.

..

pxcusum, in quo legiur: Deus q' ''';" pignora concessisse, ut supra. '^""'; *^^; .qmas y.7tonu.a, hc so u,^ probant re

castigattone tndtgent utliquet ex opella D. nobis ^^^1,^ nipoll, canonici Vicensis, quam Episcopus ejusdem urbis. ,^^^^1^^ ^j),

g **

7ss7ri AsserU

nLleva
et

(ut vult

R.D. Canonicus;
codices

.mo et 1'^; /^^P*''^' ""'^ ipsissimum est Florezn asserlum.


illic

^j,,,^ ^^Uum)

servatas;

Zsl

Vicenses, sa^culo

xn, vetustiores ferre.


in Africa passos.

^.,Uerc.

mra.
v.-

Nec dici potest sacr.rcompilatorem,nou ^anctor..m ^rfcm


;

erudUum mspam^
nec qualem.

cianum

Marcianum

f^i^^aaZTt

adhibuisse nedum plenamsed cumque hoc solum concedU. nempe tradtto^

auZ ^^TmVquo edita

laudatus D. mpoll. gui

nem

cum nc non opus illud scriberetur. Attamen quam gandum ViUanuevam clarius et mehus hore. demonstrasseextgut -;';'---de loco martymt ^am obtxnursse,
est

est pr^fata opella) pr^erat et anno 1805 [quo ^^^o JLi yiiZlemeo loci morabatur) ejusdem arw^sidi a secretis erat, quatuor
.

^J^SZ

^^ Tfe^iem .cpcriH ^j; f^^ ^^^^^^

scnp<ioncm. Compos.tum,m2utM2).opusfu.t

~ ~/. Pfr
^iate^

martyrologia mss.;
^,

U,m ex f rma ineunte s.culo x,v. ut efficUur Probatur prffite litterarum. tum ex 'd.omate. S. Ludovici ex eo quod contineat v.tam
rea
episcopi Tolosani.
S.

spec exaratum fuit JJlf ;/^^,^ ,,. , /,,^, ,,,, ,,,,Ws


.

terH^on Id
^

J J. aUerum annum

P.'*t^'."f.^^*="Tt Eulal. Barc.nocens... Sunt translationem ind.c.a. iJe'que et alia multa liujusmod. describuntur absque cen.ura; vita, Sanctorum prod.g:..s; utiae exw praecipuus locus datur

et

Decii et Dyteri et Felicissimi. qui persecutione ^y^^^.^^, ^^^^ ^_^^^^^.^ ^^^^^^^._ ^^^^.^^

Em

^^^ ^^^

natf lis SS.

MM.

novembris. Rogatiani pres-

^ Cypriani

epistola

ad confesso-

Tcrttum rnomentum charta Berengarn leperitur in lUteris seu

^"^^^^^^commemoratio agitur ipsa die SS. epi; J^t i,xas.nA\, quorum vita et

guam merentur

fidem.

^P3

(qLm
\

e^^^^f ^T^Vai^r^tZ^rte ubi dxsene iomum VI apud Vxllanueva (8 )


traduntur SS. Lucianus et J'^ Reponxt Vxllanuem Biartyrii palma coronaU.
Sed clarum
est, antistitem,

in

M"~

^^.^^^ ^i,,,,i3 g,riosa. Eodem "'^^^,^^, ^, M,i. pr^terea nihil, Ecce tibi. excla. nec in opere nec in margine. i' niartyrolog..s. s.bcu^^^^ ^^
'^

^-

rxui lo

cum

stud.o ducere-

^^

ut liberaliter tur excitandi fideles, eccle . ad a^dificandum claustrum conferrent vocare, .d quod dub.um cathedralis, nolui.se in

eleemosynas

Villaantiquioribus. qu=. omnia, si fides et Marcianum ^^4^^^^ ^^ Lucianum ^frica martyrio coronatos. , ,
'

^^^T^f^^^^,^^^.^ ^,^, ,artyrologii verbis

probatum, communiter tunc, quamvis minime probatum cum obtinebat; sicul certe
fidem manifestus
sit error,

i^'J ^^^ ''^^^

^^^ ^,^^

minimum
,

indicatur.
.

r
^

^^^^^

^,^,

obsermtur xn

^^^^^^_ ^^ diximus.

non erat l'"d

'^t^; '1";

x. Underecte fjlJ^J^^ J^^rum s^culi *"*

sc.l.cet eccle..am ; iisdem litteris continetur ' per annos 392 jure ^^''t^P"'!''

tn^en

^,.

probar^placdnonicus. nec ex his


^.^^^
:

^.^^^^,^ ^^ ^,^

Vicensem Confer Petru^i Taracone fuisse insigrnitam. actum i^^iems^u, de Marca, qui tradU jure metropoUxco ad fuisse de transferendo (i). sed rem efTectu carmsse

nam zd Zanuev^. Dixi ant,qms ^^^^ait Vitlanueva, sciHcet ex ^ Mar.


si

tamen placita;

Ausonensem; Conferitemdicendaadfinemhujuscommen^ Ausonensts. AddU Wlatarii in Notitia sedts VarUervocam...^ sanctos Martyres
finem s.cul,. Vicenses in Breviano crrca
) V.BO
.i.cr.rio
..,

^^^""'^^^^ ^* ^^ .^^ ^nsuper

^uatenus probari SS.

^,.^,,

^^ orematos. Notandum
^^^;, ^, adscripta ad

^^^^

^^^^^^^^^

^ulto

recent.ori

'"Jf -

nueva,

^^^^^ ^^^^^^

antiquitatis, ut

habet Florez

Quo,,,^ ,,,j ,,,,,,a.

^'-pvt,!' ^.'^...''{..''^eV ei

ffi in

.e..'s

Fe..ci.n... SS. Rog.U.o. e.

.,0 810
AICTOHll
H.

DE Vh

SS 60.

LUCIANO, i^u

MARCIANO ET
^^^

SOCIIS.

MAKTYRIBUS

B.

c p Vioi rum corpora jacent in villa S. Saturnini in ^^' 9" ^'V ' ^ us nota marginalis Subdit vero D. Ripoll Quffl
:

D ^^^^ .^^ iUuscessere, venti ne ab ahquo effossum cooperuerunt. ^^ jcerentur, locum restituentes. omnia in statum pristinum om i
^^^.^54 j

^^^

..,fe,

fu solo eodice s^cu.i x.


in

omnibus saeulo

xi.i

vetust.onbu

u ^ff^^^^^^^Z

V^'^^^'^^^ f

afflrma. ^'i"""'-

luta repertes

/'^t^/z^

utigue in

era 'f/'^'' fj^^"'""";, nonnull^s emmidandum

J^S'.

S'

prtnceps manet ^m ri^anweram; ^erf questio


sis

ecclesix Vtceniniegra; scilicet ex antiquis

^^.^ ^^^^^^^,4 qui illam idoneo in cum vero pedibus offenloco suspenderent quos presbyteri effoderant dissent In lapides, mi.ssitare 0(b^ ^^^^^^ .^^^^ ^^^^^^ ^^^^^^ imo suspicati 5unt eo contra clericos;
;

P-- -P-^

'^'

-""^

'^'^^^^'^^

:"'"-"":
(

..w..

sanctos monumentis nullatenus constare

.SS.

Cor/J-

rHMi faci- 9i
culo
tio: XI '(ta-

hac civitate Martyres, de quibus agimus. in potius demonstratur, passos) imo contrarium martyrxi. Atque hxc de natalibus et loco paragrapho dicendum de Restat prxsenii invenlione SS. Corporum. inventtone 16 Habemus (1) Relationem de idiomaie caialamco scriea; Flore Sanctorum, Domenecco; ptam, et in castellanum versam a latine redditam. Tiiulus est: et hic a nobis
dictorum SS. Inventio Keliquiarum et ossium in civitate Martyrura, qui fuerunt conbusti est. SequiVicensi, hic prout contigit descripta

perunt rem pretii haud vulloci absconditam jacere pervenisset ad aures dynagaris. Quod cum hic malara stffiVicensis (del Senor de Vique);
fidem subesse

vehementer exoanduit. visione revePost haec voluit Dominus nova alterumque lare thesaurum eo loci latentem, prffifatum sacerdotem de caelo misit nunratus
,

ad

tium. lUe vero audiens

vocem angeli, multum

obstupuit. Sed cselestis spiritus, tfpprehengo brachio dextero , eura duxit ad ecclesiam
S. Saturnini; et
:

Non

recte, inquit, qnsesivisti,

quod altera vice tibi indicaveram, quando tecum hic fui. Fode duplo altius et vide quid sis
reperturus.

Aiigelimonitu
piiis gtif^rdo

hcam
r.r

geftuUu
'

tHveaiignt

tur narraiio hunc in modum nomine Ramon 17 Erat Vici bonus clericus, (cura) vir valde sanctus, et sacerdos Ferrer, ecclesise catheseu hebdomadarius {domer) qui solebat de nocte visitare ecclesiam
:

Continuo

experrectus

sacerdos,

secum repuet signo crucis se muniens, atque viderat, stabat magno terrore tansomnia quae
perculsus et

Domino

se

dralis,

gelus

Frater mi,

ait,

commendans. Cui annoU timere nec enim


:

S. Saturnini.

Quadam

vice,

media jam

transa-

dictam ecclecta nocte cum e lecto surgens, civitas siam ingressus esset ad orandum, et subito tota alto silentio et quiete premeretur;
vir descendit de cfelo lux magna, et apparuit longo veste alba indutus, aetate provectus, spectandus capilitio et corona, more monacho-

malus ego daemon sum, qui venerim ut te decipiam. His dictis reUquit sacellum S. Saturnini
(

aviendo

medido

la

capeUa) atque

in

cselum

rediit. Post tres dies, sciUcet in

vigiUa

Cathedrffi S.

Petri,

Deum

precatur sacerdos,

ut dignaretur plene sibi manifestare. quo praenocte petiit fatffi visiones spectareut; et media

Dei, rum; quem non dubitavit angelum esse apprehensaque accessit ad sacerdotem Hic ejusmanu Quid, inquit, hic agis? Veni memocurn, ut patefaciam libi secretum magni menti. Protinus accesserunt simul ad altare;
,
:

ecclesiam

ubi apparuerunt ei viri numero saltem triginta, venerabiles omnes. candelas caodidas et ardentes manibus gestantes erant iUi speciosi valde et coruscanS,

Saturnini

tes.

etillico resplenduit ecclesia ingenti fulg-ore, senior veluti in quo tota illuminabatur.

binos divisi in ordines, prout assolet in supplicationibus seu Utaniis, dulcia priecinentes

Tum

omnes partes se vertens, ut videret an alius quisquam prassens adesset, jussit sacerdotem sollicite circumspicere si a nemine videri posQui cum negasset Oremus, subdidit angelus; et da mihi dig-itum pugilarem manus
sent
:

locus vero coUucebat veluti in meridie. Paulo post (a cabo de un rato) accesSedixit sit mulier valde devota, et sacerdoti
cantica;
:

dexterse, et videbis id

quod multoties

tibi pro:

misi.

Attende

fac sis diligens et vigilans

dignus cede ab hoc sepulchro, quod non es quia sanctum Martyrem recondit. Votangere, esset, qui lebat interrogare, quis sanctus iUe sepuUus iUic erat sed luce subito de cselo hac naraque appaprohibitus fuit
;

iUapsa,

magnam enim

capies Isetitiam exhis quae tibi

rente, viri

iUi

triginta et eo

ampUus, qui

monstravero; leva lapides istos, et fode terram ad altitudinem unius palmi. His dictis senior cffilum versus aecendit. Continuo campanae cathedralis sonuerunt ad Matutinum, quo se contulit pacerdos ut, pro more suo, precea iUas funderet; stupebat autem super visione,
,

ibidem erant, omnes in caelum ascenderunt. Plures aUas visiones habuit dictus sacerdos, quas hic, ne proUxior sim, non attingo.

19Postmodum
S. Dionysii, [id est

die

Martis

scilicet

festo

"^"
^;^;^*^^
^,^,.,,^

quam

et

cum

altero

sacerdote

cui

nomen
inter

Ramon, communicavit, conveneruntque


se ut post

nona Ociobris, festo S.Dionysii Parisiensis quod anno 1050 incidit in diem Martis) ad gaUi cantum, aderat idem sacerdos Ramon Ferrer in ecclesia S. Saturnini
,

dictum matutinum, irent cum religione simul ad locum ab Ang^elo monstratura; quo cum se contulissent, fusa primum prece, cseperunt fodere terrara invereruntque parietem vetustam, ad instar camerse solidissimae; hac, quo meliore potuere modo, perrupta, et luce magna eos coUustrante invenerunt fossam parvam et quadratam atque per medium divisam in duas partes. Boni sacerdotes recitarunt ibidem plures psalmos et orationes.
,
, .

ubi frequens contingebat, fideles habere visiones, el vidit sacerdotem cantantem sacrum multa cum reverentia, aUi vero omnes, qui intererant, respondebant voce suavi et amoris plena. Dura haec sacerdos noster multum miraretur, ecce libi unus ex numero Ulorum qui

soUiciti valde de futuro successu.

Sed viden-

cantabant, indicavit fossam ubi altius erat fodiendum; arreptoque fuste terram percussit, gtatimque patuit ex ictibus locum ibidem esse concavum. Post hffic boni sacerdotes nempe Ra^^^ FerreretRev. (Mosen, qu^ vox idemfere
. ,

(l)Eptn8sngr..lom.

XXVmp.220el

ncqq

sonat

DIE YIGESIMA SEXTA OCTOBRIS. A sonatacgalliceverba: Monsieurven^abbe) Eamon fodere aggreasi, invenerunt vas marmoreum, inscriptum
litteris

811
ftOCTOtl

dexteram, videre est cavum, undefertur arca lapidea, cujus meminit Relatio, educta, in
qua^

B. B.

per circuitum

quod

secundum traditionem, repertae non sine

cum sustulisseut, patuit caverna (crypta) valde pannis pulohra, in quastabatparvulum altare,
coopertum erant quoque ex parte quffi meridiem spectat, accensse candelse et urna tres fictiles cadi, subin quibus videbantur veluti sigillati, positique ex orrite obserati et
;

tU8

dineJMXtainvicem. ac similes
seu lagenis.

vitreis

ampuUis
gaudio

miraculo SS. Reliquim. At, prosequitur Vit* lanova, si inventio, prout dicitur, contigit anno 1050, arca quee hodie in prsefato cavo asservatur, alia sit oportet ab arca primitus detecta quse enim hodie visitur, manifeste preefert formam, ut aiunt, Gothicamj nec saeculo xiv antiquior est prseterea in anagly:

Tum D. sunt quse exultans, socio dixit : Vera utique et nunc videmus. Denique ut tibi narravi ambo sacerdotes, quorum uni, ut dictum est,
Ferrer,
,

Ramon

nomen

D.

Ramon

Ferrer,

alteri
.

D.

Ramon,

quibus aperuerunt urnas seu ampuUas in SS. Marciani et Luciani, inerant Keliquiie Maracriptasque repererunt sequentes voces
:

pho cernitur papa cincius tiara, triplici insignita corona quod omnes norunt recentius sasculo XI sapere 3evum. Passim tenent, tertiam coronam a Benedicto XII primum adhibitam (2). Sedit autem ille Avenione etectus 20 Decembris 1334. coronatus 8 Januarii 1335, defunctus 25 Aprilis 1342 (3). Sed asse; ;

rit Ripollius

hallucinatum hic Villanovam


loci

cianus,

martyr Jesu Cbristi crematus fuit et juxta eepultus jacet in hoc loco. Lucianus modo crematus est. Sancti isti hunc eodem mortem subieruut pro tide Jesu Christi tempore Decii imperatoris et
tenentis.

nam
arca,

quae

eo

nunc spectatur, non

est

dequa in Inventione sermo,

sed altera

viridi colore depicta, et s3eculo xiv posterior,

Sabini ejus

locum

ut dicetur in Translationibus. Casterum Inventionem qualemcumque oiim contigisse,

non
et

facile quis negaverit

sed a qtw, quando

ann lOBO

inventio contigit anno Domini quinquagesimo, ut constat ex epimiUesimo capituU Viscopilogio, quod exatat in archivo in Catalaunia celebri et forcensis, regnante principe D. Raymondo Bereugario

20

Haec

quibus in adjunctis, non satis constat. Dixi olira. Quiahsec sola voxest, qu3e in Instrumento primee Translationis infra recitando, adhibetur ad designandum tempus: Domeneccus desuo addidit nempe anno Domini 1050.
:

tissimo

(Berenguel) hujus nominis primo, cujus


nora tanta

faci-

Vide Florez, tomo XXVIII, ^ag. 224.


alia

Verum

tamque prfficlara extiterunt, ut Maurorum reges omnino duodecim sibi tributarios fecerit.

manet

difpcultas. Scilicet posito corpora

H, rtiaiin

tumZriea
Tamayo red
dita
,

Narrationem hanc brevibus ita compleLuciani et Marctitur Tamayus Sanctorum


21
:

inter cinereB coUiciani corpora caeteri tideles amphoris lateritiis secreto duobus

gentes, Ula in

postmocondiderunt, ob gentUium insidias, et in S. Saturnini, urbis dum data ecclesiis pace,


Viccensis basiUca,

SS. Martyrum aliunde Vicum, quocumque demum tempore, allata; quwritur, quo ex tocOy quave ex regione ? 23Ferrarius, inquit Ftorez (4), existimat ex Africa Vicum veuisse quoniam ibi passi sint, teste Galesinio. Sed vidimus n. 6 hanc Galesinii sententiam levi imo nulla ratione probari. In Chronico Luitprandi legitur ad an^

Helujaixunde
*'^"* '*''""

sub ara ad hoc composita munita recondita et marmoreo sarcophago annum Domini ML, fuere. Quse postmodum ad beUicoregnante in Cathalonia famigerato et Berengario hujus principe Raymundo
,

num

Christi 902, aeree Hispanicse 940 Sancti Luciani, pontificis et martyris, comitis sancti
:

Dionysii Areopagitae ossa Bellovaco (Galliarum civitate) ad urbem Vicensem translata sunt.

siflsimo

nominisIBarcinonensium comite, per venepresbyteros Raymundo Ferrer et Morabiles

putant Leuciani, reguU Carpetanorum, corpus, passi cum Quiteria, cum corpore S.
Alii

sem
in

praecedentibus (Conr, num. 19) Raymundo, assiduis revelationibus, angelicis visionibus et Saturnini ecclesia Viccensi reperta

eadem

S.

flunt et honorifice

coUocata, constito de SS, Mar-

tyrura reUquiis,

una cum eorum nominibus,

niuiurmonnmentii^non
mtit prnbatiH.

origine, tempore etloco passionis. digna esset Certc si omni cx partc fide ratio dubitanai recitatanarratio, nulla foret

Marci (al. Martiani vel Martiae) anatura (6). Observat Florez Acta Vici asservata S. Lucianum necEpiscopum nec Regulum dicunt, cum eadem sint quae Mombritius edidit. Bt paulo huc translati F inferius addit Quod si aliunde Nicomedienses agnoscamus sunt, Martyres imperante Decio; oportet, a Sabino igni traditos, in martyrologiis antiquis quod soli ilU
: :

tum

celebrentur, et

eorum Acta manifeste


;

respe-

^g

passi ^^i SS. Lucianus et Marcianus supradictis nonsolum sunt. Cum autemex insuper condisputetur de loco martyrii. sed certamims patseveniat fere inter eruditos Hispania quxrendam ; patet
^^j^q

xeritFlorus, qui Nicomediae, Sabini, Decii ei tum quod concremationis diserte meminit SS. Luciani et Marciani feecclesia Vicensis die Nicomediensibus proprio, 26

stum agat
Octobris
;

stram procul ab convelli narrattonis vel ex hoc haud parum visxonum pr^fatw fidem. Prseterea series tot argumentis valentioribus firmanda esset quod quam per se pr^bet Flos Sanctorum.

tum denique quod (ut ex Lectionidemonstratur) Acta adhibeat Mombribus Sanctis in prxfata tiana, quee non nisi de
urbe passis iyiterpretare fas
judice rursits Ftorezio,

xiv scnopus ut docuimus, ineunte s/eculo annis ab eventu, ptum, proinde trecentis fere cordatts adplurima continet haud facile a

est. Tandem, admissa historia Inventionis,supponere debemus Translationem

circa factam ante Maurorum


VIII

initia seecidi

invasionem
et

nam

opera illa subter^^anea,


de quibus mentio

mittenda.
sacello,

Pietatis (de la Piedad)

ecclesia Teste \iltanova (1), in olim S. Saturnint, xn

idgenus, attare Relatione, setatem indigitant in


c<etera

barbarorum

quod primum occurrit ad


VI
,1

manum

isiorum irruptione priorem.


_li,Espn. .ngr.lom. XXVlil,
opcra. p. 435
Aiitvcrpia!. 1740.
p. 5!26.

- (5) L..itpr.Ddi

117 et sfu

f'ii

Diciiminuiie de

812
AUCTOtE

SS.

LUCIANO,

MARCUNO ET

SOCIIS MAKTYRIBUS.

B.

S III De reliqunS bb.LiUCiani Marciani earumaue translatioMarCiaui, di uui^uc

..

oc

r.\

nf ei

(argenteam dicit Villanova (1). tgnoro quo fundamento) ad id, ut praemittitur, deputata
j,unjquadamtavaijola*cirica(serica),quaiCuin inveota absque dictis ossibusetcineribysfuit quae theca mirabih casu corruptione aliqua.
^^^^^^^^ ac
si

D
'/'ponice

toalU idem
'/wodccrvical

AUSOnibuS et CultU in eCCleSia /i-uuuui nPnsi Additur eiusdem urbis


nenbl.
j

operculum,

ad iUud mensurata fuisset,

fuit pannuf)

et Sedis notltia.

neque marepIetaSS. ossibus supradictis, ut ^.^^^ .^. ^^^.^. potmsset, et cum ideo ^.^ ^^^ recipi non cineres praedicti in dicta theca
in possent, fuerunt ipsi cineres positi

quodam

1 TranstaliO'
nis Viccnsis

^lures memorantur
hitur

translationes.

Prima

OH. 1342, /-

Veaaue omnium longe celeherrima adscriInstruanno 1342. ut diserte notatur in


RipoUium,

prsedicti sacco sigriUato sigiUo ven. officialis sacco panni cerei, et desuper in aliquo alio qui saccus et theca etiam sic clausi miraculose

strumentum;

ex guo
nicos

disci-

mus per cano <^ hoc

per mento. nuper {an. 1826) edito quodque nos kic subjungimus. die Veneris 25 Anno Domini mcccxl secundo, {id esl 24 Matt) kal. Junii
intitulata,

odoriferabant odoribus aromaticis et multum mirabilibus aliis. Deiude dicta theca, ubi ossa
praedicta fuerunt

recondita,

fuit clausa

cum

nono

deputato$

cum

in generaii

capitulo

quod celebratum

clave lautonis, quse clavis fuit tradita custodienda cum omoi diligentia in sacristia sedis

sedis Vicensis in sanestitit in claustro novo

Vicensis

tesaurario

supradicto

qui

postea

proxime praeterito, (zrf cto festo Pentecostes resurrectionis incidente est 19 Maii, Paschate capitulum Martix) fuisset per hon.
Petrus de Suejusdem ordinatum, quod Ven. et Berengarius de Coiumrig-ueriis canonicus, canonicus et officialis, ac Petrus Joannes
bario

eam

posuit pro tunc in

quadam theca magna,

in diem 31

quae extitit coram altari B. Mariae de Choro. Quibus peractis dicta Iheca, ubi dicta ossa

sancta fuerunt recondita et dictus saccus fuerunt positi cum dictis cineribus, et missi in

quadam

alia theca majori, et intus clauso

cum
fuit

de Avencho canonicus

et

tesaurarius

Vicen,

coelestis ad laudem et honorem Dei ^et totius SS. Luciani et Marcurise, et ob venerationem martirium prociani, qui in civitate Vicensi Jesum Christum suscipterdominumnostrum

duabus commissa

clavaturis,

quarum una

clavis

dicto tesaurario et alia rectori altariset beneficii, institutorum in dicta capella

pere voluerunt et passi fuisse leguntur, et quorum ossa aliqua non combusta, et combustorum cineres aliqui fuerunt divina revelatione inventi et translati ab olim [addit

Barrati sub invocapragdictorum cum auctotione BB. Martyrtim ritate et licentia Rev. Dom. Gaucerandi divina

per dictum ven.

Andream

Domeneccus scilicet posita in quadam theca fustis


kic
:

de suo Domini 1050) et anno


(ligni)

quod benefiAndreas in commemocium presbiterale idem rationem et ob honorem et venerationem


providentia
Vicensis
episcopi,

Martyrum praedictorum
S.

instituit

in

capella

duplicis

Saturnini

praedicti

ipsumque

dotavit ob

cooperturae intus capellam S. Saturnini conBtructam in platea Montiscateni civitatis Vicensis,

reverentiam Dei et devotionem SS. Martirum


praedictorum. 27 Postea sequenti die dominica iutitulata 14 Kal. Junii anno praedicto, fuit dicta theca
deaurata, ubi dicta sancta ossa recondita sunt, devote ac reverenter ad sedem B. Petri portata per canonicos
tos, et
nc solenini
fiompa ad
S.

cum

illa

majorireverentiaetdevotione
religio-

qua possent, adhibitis secum personis

Satnrnini retatas.

sisetaliis devotis clericis et honestis accede-

rent ad dictam capellam S. Saturnini et ossa et cineres translatarent et devote ponerent in

quadam pulchra theca


illud,

facta

et

operata

ad

ac deputata et data per ven.

Barati, civem Vicensem, ut devotissime et

Andream ma-

gis honoriflce possent.


facroi reli-

26 Idcirco praenominati canonici die Veneris

et alios superius nominasupra altare B. Petri posita honorifice in aspectum cleri et populi, ibidem ob dictas devotionem et reverentiam congregatorum et multitudine cleri et populi ibidem congregata, et facto ibi solemni sermone, et expositis vita et

quiat cx antif/iia

in

novam

supra dicta circa auroram, missa

S. Spiri-

passione SS.

Martyrum

praedicto-

ihecam ilepo'
ititait,

tus celebrata et emissis ad

Deum

orationibus,

rum, cum solemni processione


deaurata
reconditis

fuit dicta theca

F
/eje
sis

ut qui de indignis dignos facit, talia tractandi


et faciendi

sua misericordia faceret eos dignos,

cum dictis sanctis ossibus ibidem cum immensibus cantis * reportata


S.

innnen-

adhibitisque
Pr. Petro

secum

viris

religiosis,

videlicet

ad dictam capellam

Saturnini,

et

ibidem

cBntibus

Martino

et Pr.

Prancisco Colltellerii
; G. de Paanniversariorum

cum
in

orationibus

debitis posita et

inclusa in

de ordine FF. Minorum, et discretis


radiso
sedis

quadam

alia theca

magna

colore viridi depicta,

presbytero
Vicensis
,

rectore

qua etiam fuerunt missi cineres supradicti,

et

in capella S.

Mariae
,

Jacobo Serra beneficiato Rotundae Vicensis et


.

in dicto sacco, ut prsemittitur, sigillato positi,


et in alio sacco cineres

Laurentio de Manso, beneficiato in ..wu.. infra altari .uij. scripto, et Bernardo de Columbario, scriptore
juratocuriae officialatus Vicensis, accesserunt

qui fuerunt tracti de tuctja, uui piiua unjia u&oa iutitiuv *^.^^i^- - theca, ubi prius dicta ossa fuerant recondita
et

ad dictam
constituti,

capellam

S.

Saturnini, et ibidem

majori reverentia, devotione et humilitate, quibus potuerunt, aperuepunt thecam praedictam qua aperta, odore aromatico insurgente invenerunt dicta ossa et pulverea odoriferantes mirifice, et statim
illa
,

cum

translata, ne amodo postea ad humanos usus servire possent; quffi theca viridis fuit posita supra altare SS. Martyrum praedictorum. Quibus adimpletis fuit dicta theca major

clausa duabus clavaturis, quarum una clavis fuit tradita tesaurario supra dicto et alia
rectori

Stabilimenti

beneficii supra dicti di-

ligenter custodienda; fuit etiam ibidem

excom-

genibus

ut magis devote, humiliter ac reverenter potuerunt, mutarunt et translataflexis,

runtossapraedictainthecadeaurata praedicta,
(1)

municationis sententia proraulgata per dictum officialem contra quoscumque , qui dictam thecam viridem a modo aperirent absq,ue

Viage, tom. pag. 116.

licentia

DIE VIGESIMA SEXTA OCTObRlS.

813
tlCTOflB

licentia Reverend.

Dom. Viceneie episcopi aut ejus Officialis. Placuit tamen capitulo Vicensi et dicto Officiali Vice Dom. episcopi snpradicti tunc in remotis agentis. (Videtur esse formula
consensus). 28 Et ibidem etiam fuit per eos concorditer ordinatum et constitutum, quod in die Veneris sancta,

verhis

ad

illud

quse theca mirabili casu fortunae, ac si mensurata fuisset, fuit repleta SS. os-

B. B.

sibus,

ut neque magis vel minus ibi recipi


,

potuisset,

deincepi certis
(Uebu$ exponendati

Paschse et in die Nativitatis Domini

Nostri Jesu Christi et in die festivitatis BB. Martyrum prsedictorum possit ob majorem

devotionem

et reverentiam eorumdem, et ad omnipotentis Dei, B, Virg-inis Marise laudem et totius caelestis curia;, dicta theca major aperiri,

et inde clausa ostendi, sed non extrahi theca prjedicta deaurata, ubi dicta sancta de ossa sunt recondita, ut est dictum sed quod ipsa nullatenusper aliquem, cuju5cumque gradus aut conditionis existat, amodo aperiatur
;

ortum, ut pie credant Vicenses 5S. Reliquias suh hanc transtatione mirahiliter auctas ; quarto theram viridem, illam certissime esse, ut hahet Ripollius, quam adhuc videre est in cavo sacelli, quod ad manum dexteram est ecclesiee Pietatis olim S. Saturnini, cum etiam nunc remaneant vestigia coloris viridis, quo obducta fuit. Fert quoque inscripta latine verba Perantiqua urna de novo reparata. Hujus inscriptionis non meminit Villanova. Caracteres saeculo xiv sunt multo recentiores proinde
,

absque deliberate concessa licentia supradicta, et tunc prsesente dicto Dom. episcopo aut ejus Officiali. De quibus omnibus ad laudem Dei et ad memoriam in futurum fuit facta et
ordinata praisens scriptura, quae fuit adjuncta

vocari recte potuit perantiqua, licet dicto sseculo primum fdbricata. Nihit itaque mirum, si tiara pontificia triplici insigniatur co* rona, cum, ut dixi n. 22, communiter tertia addita teneatur a Benedicto XII, defuncto 25 Aprilis anno 134-2 et translatio, qua de agimus, speclet ad annum 1340. Quinto patet
;

quam

et posita in fine vitse BB..

Martyrum

prsedicto-

rum, qui pro


Christi
etiam per

prEedictis canonicis et pro aliis

fidelibus intercedant

apud Dominum

antiqua sit pietas Vicensium in sanctos Martyres, sicut ei usus supplicationum eorum nomini institutarum fuit etiam conquod si corditer ordinatum et constitutum
:
,

Jesum Christum. Amen.


et

oportebit processiones

fieri

in civitate Vicensiet

29 Fuit etiam concorditer ordinatum et constitutum, quod


si

extra pro pluvia obtinenda tempore siccitatis.

tnodum supplicationis cif'

oportebit processiones

fieri

in

cumducendas

civitate Vicensi et extra pro pluvia a Dei mise-

ricordia obtinenda tempore siccitatis,

possit

Observat Ripollius in vocem extra, alludere Instrumentum ad supplicationem, quse haud ita pridem, scHicet anno 1337, prsescripta
fuerat

dicta theca deaurata extrahi reverenter de theca

majori viridi supradicta et cum omni devotione et humilitate ad dictas processiones portari honorifice, sicut decet, ut ipsi Martyres sancti, qui pluries intercedendo ad Dominum obtinuerunt nobis concedi et dari pluviam affluentem et bonum tempus, intercedendo pro nobis obtineant illud et salutem animarum et corpo-

rum, prsecipue habitantium


Vnde desumptwn $u prxfafuminscruc-

in civitate Vicensi.

Amen. 30 Monet Ripollius historiam hanc Translationis adscriptam esse margini ad diem 26
in martyrologio ecclesise Vicensis proa n prio, quod asservatur tn )us archivo , et
jf^aii

ah episcopo Galcerano pacosta in gratiarum actionem p?^o ohtenta pluvia itumque est usque ad Sanctuarium de Gleba. Quss deinceps supplicatio singulis annis repetenda fuit, donec anno 1614. episcopus et capitulum aliud statuerunt. Nec hujusmodi supplicationes extra (deducendo nempe sacra Pignora ad loca Vico dissita) fiebant solum tempore siccitatis ; verum etiam, aliis impendentibus calamitatihus ; prout contigit die 12 Julii 1687, quo processum cum reliquiis est u^que ad oratorium S. Laurentii (de S. Lorenzo pahoada 6 de Comalada),

mentum,

exaratum praesumitur ineunte sseculo xiii; addit, hoc prohabiliter esse manuscriptum magis antiquum, quod viderint Vici Domeneccus et Villanova quorum prior illud in
;

ad impetrandum liberationem a locustis, Hactenus propriis fere verbis Ripollius. Tamayus hanc translationem sic describit Denique anno Domini MCCCXLIl, reguaute in
:

Q castellanum vertit et puhlici juris fecit in historia Sanctorum Catalauniae atque ex hac Florez inseruit Ilispaniae sacrse; et compendiose exhihuit Villanova, Nos autem, suhdit Ripollius, curavimus latinam editionem, ante plenam codicis destructionem. adeo jam obliterati, ut
vix legi queat; sic enim corrigentur errores, emendabuntur loci minus accurate redditi, et

Cathalouia serenissirao Petro hujus nominis IV AragoniiB rege et Cuthalouiae III, instantibus venerabilibus Petro Surigueres, Berengario Colomer, et Joanne de Avendo thesaurario et
canonicis S. E. Viccensis, sacra beatorum Martyrum lipsana ex theca illa vetusta, ad aliam
affabre factam et deauratam solemni processionis

frequentia, D.

supplebuutur quro ab illis omissa fuerunt. Quod sane consilium viri diligentis et pii neyno non
laudaverit.
oionnuJta
^^ircaiitudno^

circumjaceutium oppidanorum Galcerano ejusdem sedis epifacultatem concedeute, trauslata et ad scopo

pompa

et

aram majorem

condita,

adhuc

miraculorum

tanda.

prseterea est primo, Tran^iationis hujus tempore ohtinuisse opinionem qui in civitate Viceusi marloco passionis
31

Notandum

continuatione venerautur. Quse in his minus accurate reddita occurrunt, ex dictis facile
erit corrigere.

32 Binas

alias
;

de

tyrium... suscipere voluerunt et passi fuisse leguntur; secundo memorari quidem in in-

translationes

ossa deposita

strumento nostro Inventionem, sed nec annumnec sasculum, quo contigit signari ; (]}io-

alteram anno
sacello delata

scriptor memorat anno\G^l,quando SS. unam fuerunt in thecam argenteam, 1664, quando hsec ex antiquo est ad altare majus. Utramide^n

J';^';,^'.,,,,,,

rum

ossa

et

cineres antiqui

fuerunt divina
;

revelatione inventi et translati ab olim

prse-

Flore Santerea nihil; de suo ergo vel ex

=i.=i.S j:r=?^rsr^:
(1)

cum que translationem confudit VHlanova, primum posteasserat prsesentem thecam est, ut ex riori anno confectam ; quod secus

Tom. XXVIII,

p. 224.

randa

;, ;

814
AOCTORl

DE

SS.

B.B.

randa iheca argentea, in quix reponerentur; ^od.muij^^is acta Deznde ^^; ~^'''' j. traxit ,Xn co i^acapilularia loquantur de solo sequenU mis. patet tamene. ; ";' arcm prmsentx addita, alterum -J^;-

SOCIIS. MAETYRIBUS. LUCIANO, MAKCIANO ET SS. Luciani e/ Marciani quam SS. reli' martyrum

"'^^

dum
*",^

Pr.sentis

tn thecam D argenieam, dominica Trinitatis in ecclesia cathedrali post Completorium ; atque deinde pr^esse supplicationi generali per civitatem. comitantibus omnibus regularibus sicut et ^^^,,.^^., ,,,,,,,^ ,, ,ac absoluta. reli.
,.

^^ ecclesiam

Pietatis.

Magna

J-.

f]^"

bus Bru-

TZbenMa
^imis^t antistes
, .

Tv!: ZT7eniue\ecJetRi^^^^^

dictos canonicos e.cepit ao Die Veneris 15 mensis Junii

uiuian.1657, ut probamr cr

IS:. 7;u!:^-;Z:transtat.onfse^o f^^^' ^.u_..: ; Februari anni


HS Die

-^-^^^-^^S^X^^'^mis, Mas, M. CoUdelram, Bosch, Nadal, Reart, _ . *!

sabbati

17 mensis

..,.(tarilnu;

archidiaC pitulur n quo prseses Dou 16? ^ ;, p^i" Damians Hoca H. Colldelram, M CoUdelram. Kste; sS ^:huT^sT,Lr laine. seouentia vernavanell et Kiem (hasc latine, sequenth quod et infra quoque oblinet). Canonicus

Puig, Biera. Morera et

r. Franmcus Morera.

Canonicus Bronsalexposuil.admtmstratores
ecctes^^ Pietat^s. petere. ut sibi restituantur

E;S

thecm, quibus antehac recondUee servabantur

cule

proposiium sibi esse, st procurare argenteam theplaceat capitulo, cam recondendis SS. Martyrum reliqmts,

Ramis

significavit

reliquix gloriosorum Martyrum statuiumque fuit ut antiquae ihecae eis restituerentur, in ioco convenienti custodiendae. Atque haec ex aciis capitularibus. Porro episcopo, de
;

cum aulem

sibi deficiat [salte^n partim)

teria ideonea, rogat ut

mathesaurarii monetam,

seponant in ihecse deinceps recipienda^n vero aureis compensatuse confectionem rum nwnmos argenteos hac via collectos. Die Veneris Placuit capitulo propositio.
, ,
,

quo in praedictis sermo, nomen erat D. Fr. Franciscus Crespi de Valdaura. Caeierum accurate noiantur dies ei annus, ui primo
iniuitu perspiciet quisquis consuiere voluerii calendaria ru^^o perpetuarfzc^a (1).

23 mensis Februarii 1657. Capitulum in quo

H. ColldelMae, M. CoUdelram, rara, Sala, Saiz, Eamis, Estevauell, Bosch et Riera. Significavit cano-

Dou archidiaconus

et

praesidens,

34 Consiai etiam die 24 Augusti 1664, aitequa theca ram coniigisse translationem continens, ex saargentea, SS. Reliquias cello ei altari pristinis delata fuit ad aitare
,

altera an.

1664.

majus ejusdem
S, Saturnini
;

ecclesiae Pieiatis,

quondam

esse opus ihecae deesse sufpcientemcoartificesque asserere piam argenti esse vero apud thesaurarium nummos argenteos trecentos; seque paratunit

nicus

Ramis cceptum jam


;

ubi, addit Ripollius scribens

anno

si ita placeat,
tis

numerare aureos, quantum

sa-

ad valorem argenteorum. Probavere rem

capitulares.

Die Veneris 11 Maii 1657. Capitulum in quo Dou arch. et praesidens, H. CoUdelram, Sala, Saiz, Ramis, Mas, M. CoUdelram, Estevanell et Riera. Significat canonicus

Ramis perfectam
:

rogatque ut deliberatio fiat de

tionis faciendae cathedrali an in ecclesia Pietatis

arcam argenteam modo translasciiicet an fieri debeat in


esse
;

et

Proponitur ut dominicia Trinitaiis


1657 incidebai in 27 Maii) post

quo die. (qu^ an.

Matutinum

solemniter deferaniur Reliquise ab sede Pietatis ad cathedralem, atque per totum offi'

cium maneant repositse in summo aitari ad Vesperas autem Dnus episcopus illas ex una
;
,

in alteram iransferat arcam, et insuper ro-

gentur consiiiarii civHatis ut velint in cathedrali preesentes adesse sub translatione deinde instituaiur supplicatio per urbem^ comitantibus omnium ordinum regutaribus ; ac denique reliquiae, theca argentea clausas, reportentur ad asdes Pietatis. Missi itaque ad episcopum canonici Ramis et Mas, qui haec proponerent, et insuper eum rogarent ut dignareiur pontificali in ornaiu solemnitatem peragere. Respondit pontifex se paratum ad faciendam translationem et post hanc se, pontificaiibits indutum supplicaiioni
,

hunc usque diem permanserunt; et reprehendit, nec immeriio Villanovam, quod is ad posieriorem transtuierit, quae in priori gesta erani ait nempe, ossa deposita anno 1064 in recens fabricaiam thecam argenieam quod faetum vidimus anno 1657. Ast eodem loco (2) accuraie describit ihecam, quam testaiur aiiente a se inspeciam. Longa inquit, ulnae [vara] duas quartas partes cum dimidia [dos cuarias y media) alta paulo plus quam unam ac proinde duplo fere longior quam aitior, continet parvam ossium quantitatem, ferentium vestigia iemporis rerum edacis vel ignis. Habetur simul quoddam veluti maniile seu opercuium cervicale (como toallo) albi coloris, pariim acu picium, par^ iim panno serico et versicolore obductum, simile velo humerali quod adhiberi solet pro benediciione SS. Sacramenti [pano de humbros). In altera arcula asservantur carbones et concretiones nonnullae ex ierra ei sanguine, K nigras ad instar humi quae similiter repe1826, ad
; ; ;
,

riuntur in aiia tela seu mantili, haud absimili prioris, de quo diximus. lia Viiianova
ioc, cii.

35

Manifestum itaque

est,

culium SS^ Lu-

CtUtUM.

ciani et

Marciani a pluribus saliem saecuiis apud Vicenses cospisse, et ad nostra usque tempora perseverasse solemnem. Martyrologia aniiqua itlius ecelesiae per decursum nostri commentarii iaudata, id magno con,

adfuiurum.

Die Jovis 24 Maii 1657, Capitu-

lum

in quo Dou arch. et praesidens, Damians, Roca, BroDsal, U. CoUdelram, Sala, Saiz, Ramis, Mas, M. CoUdelram, EstevaneU, Bosch, Puig:,

Riera, Morera

et

Franciscus

Morera.

Anie omnia canonicus Ramis

retuiit se

una

canonico Mas convenisse dominum Episcopum graiiasque ei egisse nomine capiiuti, quod dignareiur, vesiitus poniificatibus facere translationem reiiquiar^m gloriosorum
(!) Art. de v^inlier les daics p. 100 ctc. {2} Viagc lom. VI, p 117. (3) Culeccionde dociimentosinediiu!.,ioin. XXII,

cum

sensu testantur. Simiiiier in Caiendario Hispanico, nuperrime composito ei edito cura et diligeniia PetriSainz de Baranda, duobus in locis meniio fit de SS. Martyribus. Primum Kalendis Apriiis : Inventio corporum sanctorum Luciani et Marciani martyrum factaVinianno 1050; et celebraturin totadioecesi.

Item 26 Octobris SS. Luciani et Marciani, martyrura, quos ut sibi proprios ooUt sancta ecclesia Vicensis (3}. Praeiermitto dicere de
:

ecclesia S.
Clave de
la

Satumini nunc Pietatis, ubi repop.

Espaaa Sagrada,

315 el 429.

Maliitif liir3.

&%ia

DIE VIGKSIMA SEXTA OCTOBRIS.


a mxdtis retro sasculis venerata SS. pi' gnora; de supplicationibus etc; cum de his supra satis prolixa sit facta mentio. Sed haud dbs re fuerit adscribere hymnos proprioSt quos non ita pridem (an. 1824J excudi curavit Scepius laudatus Jacobus Ripoll, et testatur transsumptos ex antiquo breviario Vicensi, in quibus c3P.terum desideratur virtus poetica; dictioplerumquebarbaraesty etvixaliud occurrit indicium ligatse orationis, quam syl" laborum numerus (nec hic accurate ubique servatur), nulla quantitatis vel metri habita
sita et

815
isti

Cum

retorqueri nolint a te

ArcTOnr.
B.

Sancti Sodales, primus atque nequis;

Sed sunt tormenta tua que his donas


Despicientes.

Omuium rerum

Principis ardore

Jamque relinquunt hominum naturam,


Ipsique Christo, animas commendant,

Jam

inhiantes.

ratione.
Hymniad
speras,

Gloriam prestantsummo Cpnditori, Ejusque Nato, Flarainique sancto, Unusqui trinus omnia sub certo Finegubernat, Amen.
38

Ve-

36 In festo SS. Luciani et Marciani ad Veaperas,

Hymnus

Jam

Eulgent membra
Luciani martyris
Intra

gloriosi

olympo aureis quadrigis Spargere lucem cepit, et illustrat Hunc tantura diem Martyrum tuorum, O alme Christe.
sol

ad Laudet.

urbem

Vici sacram
,

Jam Deo

Quo

ferox hydra plurimis occisis

placibilem;

Pulgent etmiranda Sancti Marciani pigrnora.


Qtii

Veloci cursu infelix Sabinus

Perscrutans

mundum

missus est ut mactet

In te credentes.
Inter quos sanctos teque disponente

Sabini contemnentes

Olim jussaconsulis, Derelictis ydolorum

Martyres

istos in

urbe Vicense

Demonumque

Ut eam servent gravibus tormentis,


Torqueri
fecit,

cultibus,

Libros execrandas legis Consumpserunt ignibus.


Claritate perlustrati

Rabie sua odiis acerbis Ad te remisitcamino purgatos

Quos coronasti

Post baptismum nimia,


Confitentes Christi

ut veros athletas Splendido vultu.

nomen
Precamur ergo, qui nobis custodes
IIIos dedisti, precibus

Tota

cum

fiduccia,

Ab

iniquis in

obscurum

eorum,

Mersi sunt iuceDdium,

Cum sera

dies venerit,

cum

illis

Tecum regnemus.

O beati

vere Christi Presta hoc sancte Jesu nobis pie, Qui summo Patre cum Spiritu Sancto

Pretiosi Martyres,

Qui probati velut aurum, Post datam sententiam, Passionis partem nostri
Meruisti Domini.

In Trinitate regis et gubernas Seculacuncta. Araen


39

Monet

Ripollius, h^eviarium,

ex quo

des-

Dc dmim$

Salutarem ab excelsis
Delegastis angelum,
qui.'

Preco quam * ostendit Fratribusettitulum,

tumbam

Eymni, nec annum prse se ferre nec locum, quibus excusum fuit. Desunt insuper nonnulla folia. Servatur autem Vici in archivo sedis prsetorise. Errat Villanova (1),
cripti sunt

^'^^^^'

^"

Quo purg-ati mereantur Habere remedium.

Jam

cives ad astra poli

ubiasserit, in Lectionibus hujus Breviarii, (quod est in archivo aedis prfletoriaej sanctos Martyres dici Cives Vicenses; lapsus exinde,

Pervolastis aurea,

Ubi celibes efFecti Postulamus affatim

quod aliud viderit breviarium apud Patres p Oratorii ejusdem civitatis, impressum anno
Lu1557; cujus Lectiones propriee incipiunt : cives Vicenses. Novus cianua ct Marcianus,
ritus,

Nos

ut illuc simul vestris Sublevetis precibus. Gloria et honor.

quem de

licentia sedis apostolic^ in-

adMaiutinnm,

37 Supcr Noct.

Hymnus

Utquid

in

Christum

tru-'ulente,

nequam

troduxit Vicensis episcopus D, Moya de ConLugdunx treras, adhibetur in hoc breviario, typis Theobaldi Pagant, Galtiarum edito annomi. Hymni.paucis mutatxs,
prsefato

Sabine, furis dente cruento? Nam tua ira, noxia poena,

Premit insontes.
Adpellens

ambo bre. eidem sunt quiin priori. Cxterum Martyrum nostrorum noviaria festum SS, octavam S. Michaetant Dominica prima post Septembri (nempe die xxix) lis, qui mense
eorumque urbe mentio OC' Livium ad annum, ut passim nocurrit apud 534- ante Christum 218 tatur, Urbis conditas Anni(Sigonius annum sequentem habet (2)).
nonabal ex Bispania Italiamprogressurus,
celebratur. 40 De Ausetauis
sotitiaarbi$

Vicum Lucianusmagnus

EtMarcianus, fide confirmati In ig-ne missi simul sunt combusti, Te sevieute.

Hi relinquentes publicum errorem Christum sequuntur nuUo deviantes,


Menteque pura mori cupientes
Corpora parant.
(l)Tom. VI.

equitum ginta millia peditum, duodecim millia Bargusiosqueet Iberum traduxit. Ilegertes inde
Ope-

Octohris

- (2)In Tomus XI.


p.

lU.

fastos coranientarius.

rum

lom.

I,

col.

281 cl 82.

Rlcrtiolani,

1732.

1(17 107

Ausetaooa

DE
AltCtOAt

SS

LUCUNO. MARCUNO ET
S"^J!

SOCIIS,

MARTYRIBUS.

B.

Aasetanos et Lacetaniam, qu f ""'^ i,is montibus est, eubegit; ^ . '^qf Z-iwms (1)priEfecit Hannonem. i<a ''"f "f ,^" ''"'"^'^ nelius Scipio, rebus in Italia '^7
' rantibus, ut hostiles impelus ^^"''"^;^'' exercitu ^=U'. .. ur paniam oum classe et

P^^^j

"

onnHi opinati sunt, nomen Ftc /^ Me.u<Mm, s^ante i?omanorum repuhhobservat ^^. pe^^eram amen nam, ut recte et Ptolemseus non numFlorezin), PUnius g^^m loquuntur de Ausa vel Ausetanis; nee h ^^^^, ^.^^^ ^.^^^^^ guoniam eorum
,^,^.
,:

Lacetanis,

omnem oram

men...Romans ditioa.s fec.t l^)-f ''^' 7^,,. A^drubal (cui f Emporias.Tis. dum digresso eo, trans Iberum commiserat), Annibalproviciam ad defecuoaem aderat, et Uergetum populo...
Ilergetes denuo compio paucis post diebus ditionemque recepit. Inde in pressos iu jus
ipsos PobAusetanos prope Iberum. socios et uube eorum obsessa, norum, procedit; atque

"^"yt ^^ ^^^iit

impulso..., agros

fideliumRomanis vastat. bci-

rumam a paliinsignita. Restat ergo. ut post P^' invaluerit, Vici .(j yici nomen invaluerit. _ Sarracems ^^^^^ Tttamenaniiqua appellatio permansit in agro vocant, suburbano, quem hodie Osona " vulgo cum Vicus Ausonensis dicstur se ipso,

tempore civitas erat spectanda

et

sede episco-

J^

imo

et in

in veteribus

membraais

et hodie

quoque voce-

Lacetanos auxilium fiaitimis ferentes vellent, haud procul jam urbe, quum intrare Postremo quum Amusitus, escepit iasidiis... Asdrubalem, princeps eorum, profugisset ad argenti pacti deduntur (3). Stviginti talentis meminit Post militer Plinius Ausetauorum quo dicetur ordiae, intus receeos (Indigetes), Lacetani (4). radice Pyrensei, Ausetani,
:

nocte,

Osona. lia Petrus de tur vulgo " Vic de Marca loc, cit. Deinde addit Urbs e^^t partim devexa clemeati coUiculo insidens, partim per
:

suburbanum, tritici ferax e^c. Hodie incolarum habet duodecim miltia [\d). '^"" 14 Sedes Ausonensis antiqua est. Primus ^'^'*'Ji' """"
pendens
in rus

ejus,

qui innotuit episcopus,subscripius legitur concilio Tarraconensi celebrato 6 Novem,

dentes

Expunxit Earduinus (ei mea opinione recte, quamvis nonnihil repugnet Florezius [h)mlegehatur cem Itani qux ante ipsum media
insuper inter Ausetani et Lacetaui (6). Notat Harum {Ausetanoru77i) Livius Harduinus (7) :
meminit. A-jQnTavoi Ptolemaeo. et Vicus AusBB " Vic d'Osoua
"

Subscriptionem refert Aguirrius his verbis (15) Camidius (aL Cinidius) in Christi nomine episcopus Ausonitanitae (a^ Ausoneusis) civitatis subscripsi. Noiat autem Ftorez, episcopi nomen, quod diversimode scripbris 516
(14).
:

-g

tum

reperitur,

communiter

dici

Cinidius;

Oppidum Ausa

et

frequentius

sedes vero vocatur Ausouitana, Ausonensis, Ausoua, qu3e voces indicant ex Ausa jam tum ortam Ausonam, produciione seu addiiione

Vich inter Gerundam et Manresam. Petrus autem de Marca (8), ex eo quod Livius AusetaAnseianos propelberum, collocet, autumat

nosapud Liviumdiversos
ab Ausetanis
nos
Plinii

et

Plinii

et alibi asserit

longe semotos esse [% Auseta-

duorum dierum itinere remotos ablbero. Quge sententia minime placet Florezio, qui contendit (10), ex verbis Prope Iberum perperam inferri, duos populos cognomines unam

unius syltabse, ut loquiiur Petrus de Marca. Post Cinidium, quem sedisse constat salieyn annis 516 et sequenti, laudant Florez (16) et Vilianova (17) Aquilinum, qui annis 59S et 599 prasfuisse probatur ex concitiis; Stephauum, annis 014 et 63^^ Domninum, anno 638; Guericum, annis 043 et 65;J; Vfisefridum, cujus tocoasserit Ftorez subscripsise Toleiano XIII (an, 683) vicarium nomine Ciexam, Cixillam
seu Cixam;dissentirevideiur Viitanova, cum annos iantum signet 688, quo celebraium est

eamdemque

contrarium Ausetanos ponat llergetes inter et Lacetunos; qui [Ausetani) proinde iidem sunt quos signantPliniv^
et

incoluisse provinciam. Imo, ait, docet ipse Livius, cum diserte

Toletanum XV,

num

quo habiium Toletahunc annum memorat XVI. Utrumque


et 693,

Ptolomeeus. Cseierum auciores

pariier Fiorez.

Putem
883,

ideo Viilanovam ex-

solent definire

prout sua terriiorium quoa auteyn mate obtment; astate ohtineni; fit auieyn ut territorium quod olim ad unam spectabat regionem, postea ad ;i *v* T?t r,^,v,,c UcTofr.i^if^o mealieram pertineat. Ei Livius Baragusios vnfl_ morat, quorum apud posieriores scriptores

regionum

limiies,

punxisse

quod nomen Wisefridi " ^ .iu6trtu.L ^j. desidereiur aesiatijeiuT- in Toletano XIV, anni 684. Fx-

annum

' ,

nuila est mentio,


cessissent.
Vici.

quod jam genti finiiimae Atque hgec generatim de Auseianis et urhe eorum Ausae *. Ausa, ut habet Petrus de Marca (11), dicta deinde est Ausona producsciiictt AusonaJ. tione unius syllabse, {ex Ausa scilicct Ausona). syUabse, [ex Obtinuisse istud stante Gothorum regno, ostendniit snhsprintionpa nnnniliopiim Hisnaniflft. int.pr dunt subscriptiones conciliorumHispanise, inter

inde per Hispanias grassata est lues Sarranon rfininn. auh nua urbs Ausonensis, vix nOU cenica, sub qua dicecesi Narboprorsus soio asquaia. Itaque ueasi adjecta dicecesis Ausonensis, quamvis lougo intervallo disjuncta, donec proprium episcopum habere posset; cujus iustituendi, cum opportunitas evenerit, delegata cura estarchiepiscopo
i\arDonensi. Narbonensi.

Acia nsec uiiua uuuuiai Acta haec circa aauum

quas reperiuntur aomiua plurimorum episcoporum Ausooensium... Eversa civitas a Mauris


Bive

Res eodem in statu fere permansit quo nxnup. n.d annum cArciter 886, QUO Theousque ad nnnum. circiter dardus Narbonensis archiepiscopus Gotmadcxc
(18).

rum Ausonensem episcocum


Consentiunt

consecravit (19).

Sarraceais,

a Ludovico

restaurata,

quoniam a

imperatore pristina amplitudine


pio

Fiorez

f20)

et

Viitanova (21);

multum

illi

decesserat, Vici Ausonensis

nomen

apud utrumque sedit Goimarus ab anno 886 ad annum S98. Juverit unum adhuc addidisse sciiicet in litteris hortaioriis Berengarii episcopi, datis anno 1326, asseriiur, ecclesiam Au^onensem trescentorum nonaginta
:

maepia indepta est. Id fuit eversarum urbium cogno id cognomen, ut patet in oppido llliberi, quod ob eam causam deinde dictum est Vicus lUiberi a Mela

~(2)

bid..

cap. 60. p.

83^ --

(3) ll.id.. cap.

61, p. 8K.

_. (13)

De Rienzi. Dicl.onnairc de B^ographie.

(14) Florez,

"' ^-'"' Ly..na


(6) Pl.D.us.

Sagratla
1.

lom.

Blarca
(10)

H.spamca. Espana Sag., tom. XXVIII,

p.m col. 190 -

1-.

XXV
p.

11,

p,

10 ellf,
cnl.

_
-

(16) uL. s..p.a. p. 60.

(7) b.d p. (M) Ibn

141.

_f) Dc
132,

3.

(11)

Marca Hisp.,

(17) Viage, tom VI. p. \^M. Marra 11.^. col. 343 11) Ib.d.. col. 34i. 18 (20 E=,paaa Sag', tom. XXVUI, p. 70. (21) Viagc, lom. ^ \ > ^ VI, p. 121.

annorum

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


annorum
spatio...

817
eii;i^*mio,

metropolim

extitisse.

et

nuptias contemnens, vtrginitatem custodiensj

Terrachonensis

ecclesise

tenuisse

principa-

forma speciosa
aliud
nisi

et

anima tamen
diligebat.

tum

(I); id autem manifesti erroris arguit Villanova, ut videmus swpra n. 14 nec imme;

Deum

non Petebat autem


pulcrior,

""*"*
*

dwe-

nuUo persuadente, sed


hanc concupierunt;
;

perseverante, * ut

eam

'perscveran'*^"*

rito.

Audiamus iterum Petrum de Marca


(2),

custodire dig-nareture. Lucianus et Marcianus

anno, inquit

eodem 970, BoreUus comes

Barcinonensis... ad apostolorum Petri et Pauli limina profectus cum Hattone episcopo Ausonensi et Gerberto monacho AuriUacensi, a

baberent quo genere cupiditatis suae impudicitiam obtinerent conversi f non aliter se nisi magicis dffimonicis superantes hano judicaverunt et
et

cum non

Joanne Xlll impetravit, ut quoniam Tarraco provinciae metropoUs in potestate erat Sarracenorum, nuUaque spes afi^ulgebat ejus recuperandae, jus illius metropoliticum transferretur ad Ausonensem, et ut episcopi suffraganei ec-

maleficiis obtinere.
suis ostendissent
,

Cum

ergo omnia artibus


sibi
,

nihilque

prodesse vi-

derent
in

nuUo

conversi in furias fremebant quod poterant praevalere. lUa vero serviens


**'"'"

Tarraconensis Ausonensem colerent ut metropolitanum... Hatto itaque Ausonensis episcopus iisdem litteris pontificiis evectus
clesiEB

Deo, perDoctabat in vigiUis et oratione, At '^^' ilU quffidam * magica phantasmata facientes
affligebant Deos suos, ut eis responderent g,
:

IJJ'"^^ gt

est ad

dignitatem
illa

archiepiscopi.

Ceterum,..

Quascumque phantasmau Et daemones eis responderunt animas non cognoscenles Deum, qui est in 9
cceIo,

ambitio

sive BorreUi comitis sive Hattonis

voluistis

subvertere,

invocantes

nos,

episcopi caruit effectu.

neque Hatto se archiepiscopum neque Fruiaumquam vocavit nus ejus successor; et Csesarius abbas sanctae Caeciliae, qui se per eas tempest^es procuravit ordinari ad
sise,

Nam

facillimum nobis fuit prsestare. Sed quia ad hanc castissimam animam certamen nobis est; muUa quidem fecimus, sed nihil potuimus proficere adversus eam. Hsec vero virgi-

Utulum Tarraconensis
privilegio

eccle-

ausus non

fuisset id tentare, in

damnum

nitatem iUibatam servat Jesu Christo, domino suo et Deo omnium; qui h crucifixus est pro
salute
git.

ejus ecclesise,

quae
illius

metropolitico

omnium

ipse

ornata fuisset

principis commendatione,

qui provinciam teuebat. latius evoluto tradit Florez (3), diserte etiam asserenSy Ausonenses non percepisse fructum
coucessiouis obteutae
(i).

Badem, sed multo

Ideo nihil nec in aUquo superare. Cum haec publice gererentur *, stupore et timore percussi ceciderunt in faciem velut mortui i,

eam custodit et nos afflicontra eam facere possumus


cod. Coib.

gerentur
*

Confer Villanovam

in Haitone (5). Aique has sunt prascipuae vicissitudines antiquae Sedis illius, quae in hunc

3 Post paululum reversi ad se, facientes aUa mag-ica, a se daemones diraiserunt k. ConQuoquerebantur vero ad invicem dicentes
:

'^*'"*'"''^""*'''

usque diem perseverat, estque suffragenea meiropolis Tarraconensis. Anno 1818, episcopus Vicensis creatus est RR, DD. Lucianus CasadevalU natus Vicianno 1785 (6).

niam multum
cifixus,

potest hic Jesus Christus cruet

qui

omnium dominatur,

dsemones

et

omnes

artes

nostra superat.
converti,
et

nostras magicas et veneficia Ad ipsum ergo nos oportet


et colere,

ipsum timere

quouiam

ACTA SANCTORUM

LUCIANA ET MARCIANI,
MAKTYRUM,

plus nobis poterit praestare , quam illi quos sine causa coluimus. Sed ubi abundavit peccatum superabundavit et gratia. Sic statim
codices suos publice in media deferentes civitate, igni combusseruot. Stupebant vero
hsec videntes
:

omnes. At

ilU dicebaut ad tur-

Ex 2

Codd, mss,

etMombriiio,
^

Quoniam aperuit Dominus sensum nobas strum, ut de tenebris et umbra mortis, quibus nunc usque deUuebamur, nos Uberatos ad
salutem veram perduceret. Hffic autem vana quae et inania sunt et a daemonibus inventa ^^,^^ .,,^^ cognoscimus ve- p '^^^^^^^^_ \^^ rum Deum esse, et in illo spem nostram poni-

apud Ruinartium, atque hic COU ^ rr* lata ctm martyrologio Hispano Tamayi a.
7

LuciaDUS
iat)i.

et

Mirciauus

litatis

b vobis, fratres, enarrabo Luaedificaciani et Marciani, quodaudientes, errore gentitionem accipiaUs. Hienim cum in tenerentur, ita daemonibus tunc erant

Martyrium

mus. Sio quoque euntes ad ecclesiam confessi suntomnia quse gesserant.


4 Cumque
tacti fuissent Christiani et

postea

^^^'^^^2^ pr.-

derelicUs ^.^^^ baptizati, perfusi lumine, omnibus Qui per omne tempus loca secreta petieruut.

dediti, ut poene

omnem animam

ad suam

se-

macerantes se

et

castigantes

corpus

suum,

adducerent. Nam ctam sacrilegam persuadentes


maleficiie oranes coiuet raagicis artibus c et

confitebantur Domiuo omnia quae gesserant.


affligebant, ut Ita se jejuuiis et orationibus nihil aliud quam panem et tertio quoque die accipiebant. Post hmc autem praedica-

quinabant

*Codd.

vm.
;

Erant primi in subverveneficiis subveraione auctores, in magicis quserentes voluutates suas sores ita ut omnes ad eos vel quibusdam * nocere
adulteriis.

aquam

perficere,

(luosdam

HomhrUius

quosquam

d cum fruttra
leiwutent vir-

ingratis tribuit concurrerent. Sed Deus qui eum ad cognieratiam, et non cognoscentes dignatus est. tionem nominis sui perducere conversus d. in istis ostendit esse et fidelis, Famula quffidam erat Dei casta

bant verbum Dei cum fiducia et objurgabant omnes gentes, quod inanibus erroribus detimirabatur nerentur. Audiens vero eos turba qui nos docebant et suis artibijs dicens Ecce Crucidesideria nostra implebant, nunc Ulum quem antea expugnabant. iixum prsedicant,
:

At

ilU

dicebant

Credite nobis, fratres; quod


Roinana
in

ginem chriiti-

.,

VII

n
c

_ (3) Ub,

sup., p.

92

2(i% scqq.

rS)

Ubl UpM p. lO*

"

"iiq

^m ^ \"/

(2}

Marra Hisp..
;^|;,^

col.

iO^,

Chicsa cauolica aposlolica riio. RocDC, 1851.

tuUo rorbe cd

in ofini

j^^ ^^^^^

61

'

g^j
BR HUINARTIO.
si

coDversifui.emusadeum;undeetvocon
vertimiuiadeum.utsalvemiui. ^ ^^^. furore. "'P^"'^^";";,^ iUi repIeU r At na-^ ; i Sabmum .erunteosadproconsulemSabm^^-^^^^^^^ eos ad proconsulem

hoo melius nou

uciANI LUCIAM KT MAECIANI, uumuam coguovis.emu.


, ACTA
<,s SS.
,
.

MAKTTRUM.
peeverantiam Sabi.,t,,^

^^^^^^ ^^^^^ ^^^^^^^^_ ^^^.^ ^^^^^^^^

D
,^

ra.procon-

,erunt

""

LotemporepersecutionesChnstianorum ipsotempore Per^'^-""""^^^^'"^^": L oblati 'P^*.'"P .L.. .^...tore. Cumque .mperatore. Cumqv
/ant data! a Decio

me

Ec^ qu d>xeruu -^fmssen. pr...w...... fuissent proconsuU, .mpugnant, et quse prsdicabant, uuuc
a-nabant, prajdicant.

q^^^^,^ Lucianu8 et Marcianus. ^.^ J^ nostrarum legum. transgressores divinarum vauissimam legem tranBqui se ad christiauam atque convent^ ?.. . ^^^^^^^ ,bis at.ue convent,. ut ,.,, ^ 9^^^^^^ invictissimorum princ.pum prm,, salvarentur. et contem
l^^^l^^'^^^^,^^^^.^^,

P
.

nentes audire noluerunt;


y

flaramis exuri pree


fortittr Hior-

interrogar*'

^6

mr,

Sabiuus proconsul Quis diceris? Respondit

"i
:

Lucianum
Lucianus
?

dicit

At pr
^

Isul

dixit

Qu,d geuus es

Luoanu. dmt

perducti essent ad locum, tam- ,,, ^^^^,^^^ ^ ,. ^^ ^^^ ^^^ ^^^^.^^ ^^^ q ^^.^^ j^^^_ insufficieutes laudes runt^^ ,,, .^^.^^^^ , ^. ^^^ ^.^^^^^ ^^

Cumque

Aliquando persecutor ^^^''^^^^n^l'^^^ejus '=";" ^""^P^^^^ autem. Ucet indignus.

hano geutilitatU erutos, ad passionem propter

Bummam et

vene-

^;:S::iSr;S:i:SS-^ni suum
^:
de errore, quo

nomen tuum perf^tnem duceredinatuses,.queomni;^Banctorum


tuorum participes
ria
tibi

efficere. Tibi laus, tibi glo-

coZ^^udo

est lucrare fratrem

(frat.am, el .1et sibi conferat

fum

iberet'de

laqueis diabolicis.
:

Proconsu

animam et spiritum no^trum oratiocommendamus. Et cum complevissent


etiam

mcon^ui Sabmus dixit ad Procon ul Sabinus mentorum Dei. Proconsui nt relinut reim Qais vobis persua.it, s^""^ j . quibus B Marcianum a nnihns et veros deos,
:i.
:

Marcianum Sabinus d.xit ad J"^""' '=*.'^""' MarcianuB dixit


:

Q- -

^
-

subposuerunt ignem, statim quaestionarii o Martyres comnem'^ Sic quoque veuerabiles Domini passionis suum agonem suu
pleutes
,

*MQmhrilim
igncm eos
clavcrunt.

in suppositum
ja-

^v participare meruerunt. P p
10

'^

^^^^ pTsslTunT^autem

beatissimi

martyres

^^-/"' '"-

quentes venerandos

rita

estis

cousecuti, atque

amorem
et

po-

^ulohabebatis,admortuum

crucfixum

^:stransferretis,quinecseipsumsav^^^^^^
respondit lHe nobi^ cere potuit.? Marciauus Paulo; qui cum esset donavit. qui et sancto gratia tapersecutor, postea ejus
:

Lucianuset Marcianus vii et Sabino proconbris, sub Decio imperatore nostro Jesu Christo, sule, q, regnaute domino
virtus et potestas in cui est'honor et gloria,

p kalendasNovem.

^^

ssBculasiBculorum.

Amen.

ecclesiarum

ctus est praedicator.


.irimerChri,rum confiten^
(ur,

ANNOTATA.
:

Consuhte vobis, dixit 7 Procousul Sabiuus ut et veuerandos deos et g^ rcdite ad pristiua, habeatis propitios et invictissimos principes
:

Loquens dixit vitam lucremini. Lucianus uos autem msufquasiuausdeinsipieDtibus; agimus, qui nos erutos licienter n Deo gratias umbra mortis ad hanc gloriam tenebris et
de perducere
:

Tamayo
n. 10

emendatius a a Existimavit Florez Acta Sed diximus Comm. prasv. edita.

dignatus est. Proconsul Sabmus Quomodo vos defendit, ut modo dixit vobis non meas manus traderet vos? Quare incurratis? Prseterea scio vos, adestne mortem plurima praerecte intelligeretis, multis

cum rum

stitisse.

Sanctus Marcianus dixit


ut hac,
et

Christiano-

gloria haec est,

vitam, carentes, optaverantes in finem, consequamur. Nam et intellectum tibi dare raus ut talem gratiam vel sit dignetur, quo coguoscas eum qualis praestet credentibus in quantus et quantum
se.

veram

putas esse perpetuam, perse-

quam

perperam idah erudito Hispani^ Sacras exciscriptore asseri. Et re quidem vera, si spuria imo falsa de papias quee manifeste pastria SS. Martyrum, de loco, ac tempore nihit habet quod in sionis inseruit Tamayus, Actis Mombritii et Ruinartiinon reperiatur, hinc nisi quod stylo utatur diffusiori et verba Acta Tamayi inde mutet. An forte ideo sotum dixit emendatiora Florez, quod melius sint latina ? Si ita, non equidem repugnarem. b Juverit prologum ut est apud Tamayum, qui adscribere, ut videat lector hoc exemplo
et

differant acta ilUus a nostris. Lucianus et Marcianus origine Hispani, na-

quantum

>'

tione Gathalani,

apud urbem Viccensem

anti-

quanSabinus proconsul dixit Sic apparet ut nunc, sicut dixi, ia tum vobis prcestitit, manus meas vos traderet. Sanctus Lucianus
:

respondit

Jam diximus

quia gloria Christia-

norum
Co(i.Si7u
tt

talis est et

tideiiter

certaverit

Domini promissio, ut qui cum diabolo *, minas et

quissimam exorti (vide Comm. preev. . Il)f qui cum errore gentilium tenerentur, et daemonibus quibus tunc serviebant, fuissent de sectam diti, ut pene omnem animam ad suam perseverantes, magicis artibus et maleficis inquinamentis adducerent, adeo huic se tradiderunt studio, ut omnes quaerentes voluptates suas proficere vel aliis nocere, ad eos tamquam ad magistros iniquitatis concurrerent. mgratis triDuit gratiam, ei uuu sed Ueus, Sed Deus, qui ingratis tribuit grauam, et non

Mombrit;
coiitra di&boli

quBB sunt praesentia caduca contemserit, per-

niinas

petuam

et

futuram vitam consequatur. Sabi:

uus proconsul dixit


mini. Audite

AnUia suni Anilia suut quse

loqui-

me

et sacrifitate diis,

impleutes

regalia prsecepta; ne excitatus furore, novis

cognoscentibus eum, ad agnitionem nominis g^i perducere dignatur, in istis sic ostendit
gQg
esse

vos et exquisitis poenis impendam. Sanctus Marcianus respondit In hoc parati sumus, ut quibus volueris nos impendas tormentis ; quam
:

conversos.

Tamula qusedam

erat

denegantes vivum et verum Deum, in tenebras


exteriores
et

pgi Jq eadem urbe, casta et fidelis, nuptum contemnens, virginitatem custodiens, forma speciosa, animo tamen melior etc. Ita Ta-

ignem inexstinguibilem,

mayus.
c Objicit Tillemontius
(1)

quem

paravit Deus diabolo et ejus ministris,

ingrediamur.
(I)

fuisse illa
111, p.

tempestate viros, qui

non esse credibile, tam aperte


artem

Mimoirfs, lom.

708.

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

819
intelligitur.

A drtem magicam

profiterentur.

Equidem non

vix

et

ne vix quidem
:

Tamayus
Mar-

tX RI^IXtRTtO.

video guid obstet, quominus hac de re fidem adhibeamus Aclis, cum similia recurrant in plerisque sanctorum vitis. Certe artis magicse professio antiqua est, teste Simone Mago. Vide infra annot. g. d Sic codex Colbertinus. lu codice Silvae Ma in istis. joris conversos. At Mombritius Sic ostendit eos esse conversos " Ruinartius.
:

eam

sic reddit

cum

haec publice faterentur

invooati daeraones, protinus Lucianus et

cianusstupore et timore perculsi, velut mortui in faciem suam ceciderunt; et post paululum reversi ad se, respuentes illas magicas artes, daemones dimiserunt. 1 De Sabino et Decio vide Comm. prasv. nn.
7 et 8. Tamayus inserit, pro scopo suo, non^ nulla Comprehensos eos duxerunt ad prEesidem urbis Viccensis, nomine Sabinum, Decii impe:

Confer

lit.

b.

e Petebat autem,

nuUo persuadente, a Do-

mino, ut ejus integritatem custodire dignaretur.

ratoris munificentia.

Tamayus. f Ad magicas dsemonum


:

artes conversi, illam

Commentia hsec esse probavimus Comm. prasv. 11; cum ex antiquis monumentis efficiatur, SS. Martyres Nicomedia? passos. Conf. n. 6. m Tillemontio phrasis ista olet stylum Me~ taphrasticum (4). Esto quid inde ? Nec enim proconsularia sunt Acta nostra. Non itaque putandum, singula verba, quse recitantur, a SS. Martyribus fuisse prolata. Caeterum nihil

maleficiis vincere judicarunt.

Idem.

g Notat Ruinartius Hunc locum ex codd, inter sese et cum Mombritio coUatis sic restituimus.
teres

Porro occurrerunt passim apud veexempla eorum, qui ejusmodi mag^icis

dsemones evocabant. Celebre est id quod ea occasione a Sozomeno lib. 5. Hist. ecartibus
cles.

cap. 2. et a Theodoreto Hist. etiam ec-

quominus hxc et similia, Tillemontio minus grata, reapse S. Lucianus dixerit pro
officit,

cles. lib. 3 cap. 3

Cum
"
mine

enim ejusmodi
deterritus,

de Juliano apostata refertur. incantationibus operam

tribunali.

uxorem
stultis

Nonnejam multis ante saeculis Job pariter objurgaverat? Quasi una de


(2).

daret, spectris quae

ad magorum voces appaquasi in

mulieribuslocuta es

ruerant

magno

discri-

esset,

pro christianorum consuetudine,

quam

didicerat,

seipsum signo crucis


invect. in

consi-

gnavit, cujus virtute spectra evanuerunt. Vide

etGregorium Nazianz.
Euseb.
not.
c. lib. 7.

Hist.

cap. 10.

Julianumet confer An-

h Haec verba usque ad ipse eam desunt in cod. Silv. Nota Ruinartii. i Hujusmodi dasmonis confessiones frequenter occurrunt primis ecclesise sseculis, nec desunt exempla evangelica. Totum hunc locum habet Tamayus amplifieatum [ut frequenter alibi et tei^siore stylo elaboratumt [vix dubitem) marte. k Pericope hasc, quibus concepta verbis est.
ll)Ubi supra.

n Voxhaec reperitur in solo codice ColberMombritius habet Nos autem Deo gratias etc. Tamayus Nos Deo gratias agimus codex Silviee Majoris Suscipiente nos Deo. Id est carnifices. QuBestionarius, carnifex, qui reos cruciat, examinat, ut ab eis veritatem extorqueat. Ita Cangius in Glossario- A grascis non numquam dicuntur '/.ov<j7iovxpioi, p In cod. Silv. Maj. signatur VIII. Vide Comm. prasv. n, 8 de die et anno martyrii. q Clausulam Tamayus transposuit. Prius addit quee ad sepulturam, inventionem et translationem corporum pertinent, et a nobis
tino.
: :
;

recitata sunt
Praestante

Comm. preev.n.

^.Addit deinde
Christo, qui

domino nostro Jesu

cum

Patre et Pilio vivit et regnat in saecula. Amen.

(2)

Job, H, 10.

t.:j

820

DE

SS.

FELICISSIMO, VIRO LAICO. ^.AATn PBEbB.. hl s:i.u ROGATIANO, PRFSB ET

DE

SS.

ROGATIANO, PRESBYTERO
VIRO LAICO ET FELICISSIMO,

IN AFRICA CONFESSORIBUS, CARTHAGINE

COMMETVTARIUS HISTORICUS.
B. B.

A.

Qq

Rnoqtiano

et

Felicissimo innotuerunt, habe-

X Zl ^ln
B
rOST UEDIDM SSC. 1

Rogatianus, quem etiam clare coraraendatur S. sch.sraatici. in causa Fehcissirai riura fui" e constat
raartyres gis utrique sancti,

sive exphcanda swe solvenuna occurrit difficultas In pr^.S. P-u^^Carthagmens. alt Uem ep.tolis ejusdem vica

S.

typnan

Martyrolo

perperara dicuntur.

-'

Memoria

::"

C\

SS
gis.

sis episcopi, et

r^^VtlrS&n ^^.^"'^^/^^'^""^^'JaS". martyrolo


""'!
paucis

... u aUBogatianus et Felic.ss>mu3 non


qmhusdam

rnnnomine) viri potentis et inquieti patefe%^,^, Cyprianus fulminari

'^^J^^^^^^^H^

IZmmUZioiis

sentiLam., ,uoaa,eis

ditis

-.^-^^"f-f de suo nonnullis.Qux vero probabrlrus ad annos perUnent tradit, longe


S.

U
et

mamfeste

~. ;t CyP''"
dtsces

est, anteintrepride executioni mandatum Doctor. relictis latebris ecclelanisanclus 251 redderetur, quo penitus in Africa persequieverat

Z^TmenseAprman.
tempore l^P'"-;^^^^,^^
'Jf^^.f

250
S.

251;

illum a

mense Februarto

vel

J^^ ,,,_

55. Rogatianum

et

Martio.

huncusqueadApraem, quo

scthcet

^^^.^^ procell^ supervixisse

^^'^^;"'^/^,.,^ ,L.me,-

^<^^^y^^rlr'''''"^dmZtrdlZ mensium, Carthagmem rednt unde


.-""
mu., resSanctorum
buisse.,

nec proinde dicendos (1). E.c generatropreMar7yres PJ^^^^^ .MSingula discutramus vel prout

presbyter erat ecciesjse Eogat.auus ^^f^^^^^^lXc^lt:. reliciss.mus latcus. de quo Carthaginensis;

.cLt

^C^^T^Zntis estqu! proi


;

alius

^^-^^:.
gi,,j.

paucissimanovimus. Cum tneunte anno 250 jussu malc^pisset Carthagine persecutio. urbanorum iaberatFortunat^agistratuum
?i?3}roconsw/), S-S. Roffat anuse^ Fehcissimus

nominis Mauritama ^J^^^^^ aa "^ eLatepistola

"j'

episcopo

Novenst in
S.

Cy

Lm.oAu.

P-am (2)
in

' Cw"'recensione epis- r"^ ""'""'


.^
_,

^^"^'''Jf/XHo^eT C^^^^^^ g.^;^^^^tre7SeTcoufes'oribus oergio et nogaiiano ei i.cc


Domino perpetuam apud plures dubtum
(*)

TapUnZiuernc^rceremdetrusi. Ambo
Jilierconfessi sunt Christum, cxteris conQuapropter S. captivis eJemplo pr.euntes. Cimrianus Koffat anum glonosum voeat se-

f~
zius
(5),

^^^'^^f^^Znl " " ~^_

f^f
,

^^f^^^^^^^ tumprsenomen ivo^audui. ue


spernend^
notee,

;,^j

F '

haUmus
dem
S.

illius epistolas.

Ex

aliis

vero ejus-

Non habetu

m^''^^^^^^
-^q-^^^^^^

semel a

discimus ei non Episcopo pecunias datas vel missas. in pauperes erogandas Bo^atianum una cum S. Numidico [de quo apud nos ix AuDoctoris litteris
S.
;

in oodice Vaticano 195,

tianopolitano,

Non

exstitisse

neque et.am

demum

J;;^^~; veten ^d^^

^^

gusti) et Virtio, fidelissimo atque

integerrimo

presbytero invigilasse ne pastoris absentta graviora grex pateretur detrimenta, indesi-

Uquet ex annotatione Nicolai ^^^^!' P^^^^ ^ ^octisexemplari editionis Pamehan^, ubi ^"^ simus monuit in eo codice leg-i .^'^P^^^^^; uti " Rogatiano et cieteris confessonbus
.'

J^^^

nenter monitis suis confirmantes fideles et prudenti consilio temperantes praepostera poenitentium et pr^cipue Lapsorum voia, pacemecclesixpetentium,nondumsatis probata pro futuro constantia,

etiam habetur in codice sancti ArnmFai. totiusepistol^decursunullaprorsus occu7 7

Sergii

mentio,

dum

Bogatiauus

pr^u
.

Eosdem simul

commendatur et caeieris ^^^f^^f^^^^^^ eodem carcere deientis exemplo propon


tur, ut in
;

cum duohus

Cyprianus adhucahsmssuos vicarios, quibusincumbeepiscopis constituit

hatpauperum necessiiatibus providere, examinare promoDendos ad ordines. Nec iniermittebant sollicite S. Pr^sulem monere de omnibus quse fiehant. Itaque machinaiiones
Felicissimi (longe diversi a Sancio

agone foriiier perseverent quamini in omnibus Rogatianum presbyterum, etc, Ex his pronum sane esi tnferre ex S. Eogatianura cseieris antesignanum quidni ec mente S. Cypriani exstitisse iUi primarie suam inscripserit epistotam.
;

ut se-

nosiro

Unde haud absurda mihi videtur


(i) Conf. Baillel, nbi

conjeM6-

(l)CoDf. Baillet, Vies desSainiR, 26 0CI. l2)Migne. Pa(3)lbid., col 424. trologi, lat-. oo- *V, col. 393-397.

Mipra in marRine. Tillemontinm. tS) Migne^iol. 425. moires, tom. IV, p 601 cl seq.

ctura

ctura, Sergfium

BIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS. pramomen esse Rogatiani et nam ecclesiasticam


et,

821
spectes, inferiori. Is itaque
ADCTOm
B. B.

delendam copulativam

Nihilominus^ edita accuratioribus studiis S. Episcopi opera, epistolse initium faciunt Sergio et Kogatiano etc. Ila, notat Baluzius {!}, edidit Pamelius et
:

in vita S. Cypriani,

quam operum
(9)
:

novss
epi-

editioni praefixit, sic disserit

Hanc

post eum : eumque lectionem exhibenttria vetera exempiaria. Alia habent " Seagrio " vel
alii
" Seugeio. In Remigiano vetere CypriaDus Sergio et Eogatiano et Victori etFelicissimo et caeteris confessoribus. Quod autem nonnulli veteres libri et editiones habent ad BogatJanum juniorem, id male positum esse recte censuerunt Angli, qui haDC suam sententiam multis rationnibus ostenderunt esse veram. Itaque stando editis S. Cypriani scriptis, diversus est Sergius a Rogatiano, quamquam aliis ex rationibus, quas supra notavi, sententia contraria non sit omnino spernenda. Nonne etiam dici posset^ vocem Sergii irrepsisse, cum tanta sit lectionum hoc loco va:
<

stolam Pamelius et Baronius inter postreraas Cypriani numerant, et in persecutione Valeriani scriptam putant. Hac potissimum ratione ducuntur, quod Rogatianus presbyter etconfessor,

quem

post Decii persecutionem super-

fuisse constat, iu

hac epistola lxxxi vitam pro


profudisse.

Christo

cum

Felicissimo dicatur

Atque id quidem tabulis ecclesiasticis consentaneumest, in quibus inquit Baronius, Rogatiani et Felicissimi unadie passorum natalis solemnitiis consignata est vii cal, Novembris. Contra Pearsonius hanc epistolam sub Decio
scriptam esse contendit, cum lateretCyprianus, idque probat ex primis eplstolse verbis Salu:

to vos,

fratres carissimi,
frui, si

optans ipse quoque

conspectu vestro

me ad

vos venire loci


solet

conditio permitteret.

Sic

autem loqui

rietas? Miratur Tillemontius, difJicuUatem hanc fuisse prsetermissam a Peorsonio, diti-

gentissimo scriptore Annalium rum(2).


Diw
S.

Cyprianico-

Cyprianus e suo secessu, ut in epist. v; Et quoniam mihi interresse nunc non permittit loci conditio; et in epist. xxxvii ad eumdem clerum Utinam loci et gradus mei conditio
:

qtistolr

Cypriani

inscriplM S.

Rogatiano,

Binas hahemus S. Cypriani epistolas S. Rogatiano Cdeterisque confessoribus inscriptas nec utla hac de re controversia ; sed quo temporemissae tdisputant. Cseterumne' mini non notum est,quantum eruditi inter se discesserint in ordinandis per seriem chronologicam S. Doctoris epistolis. Sic quod attinet ad duas illas, de quibusnobis quasstio, mire
3
;

permitteret

ut ipse

nunc praesens

esse poshis verbis

j;

sem.

"

Unde concludit Pearsonius

non exilium Cypriani sub Valeriano, sed illius snb Decio secessum denotari. Locum autem ex quo mortuum Rogatianum fuisse judicatur, in aliam prorsus sententiam accipiendumesse existimat, ac errorem in tabulas ecclesiasticas
*

irrepsisse,

dum Bedam,
ex
illis

qui has Cypriani

litte-

discrepani

ordine sexta apud Fellum episcopumecclesias Anglioctogesima prima est apud canse Oxonii Pamelium et Baluzium ; altera rursus apud apud PaFeltum, ordine decima tertia apud Rigaltium melium venit septima (quod hi expungant et Baluzium sexta omnium primam.]Ita ut quaeprior apudalios est, apud alios posterior sit, idque atiquot aneditoy^es. Altera, quie venit
, ,
,

ras laudat, et

docet Rogatianum

et

Felicissimum martyrio coronatos esse, [id secus omnino nam nec Beda, nec Florus, nec auctaria ulla Sanctorum illorum meminere (10)), Usuardus, Ado et alii sine examine se:

norum

intervallo.

Hujus

loci

non

est

fusius
tittei^se

diputare de ordine, quo S. Prcesulis

universse collocandas sint. Sufficiat indicasse quas ob catisas Fello et Pearsonio potius quam Panieiio, hujusque sequaci Batuzio,

assentiamur, et ambas epistolas eodem fere tempore, scilicet primis a mota persecutione Deciana mensibus, scvnptas opinemur. Caeterum consentientes habemus D. Ceillerium (3),

quuntur. Pearsonii sententia arridet Tillemontio; sed tamen multis rebus perspicitur, hanc epistolam non in secessu scriptam esse, sed Carthagine, cum jam obiisset Rogatianus, non tamen sub Valeriano, sed sub Gallo et Volusiano, anno scilicet 252, ut alibi tradit idem Maranus (U). En trina sentenlia.Prima cum Pearsonio epistolam adscribit inchoato anno cum Pamelio et Baiuzio, 250 ; secunda anno 257 vel sequenti tertia post annum 252,
,

cum Marano, quem paucos omnino

asseclas

C Schcenemannum (4), et ad priorem quod spequi posteriorem ctat, etiam Morcellum (5) adscribit ineunti anno 2ol (6). Nec otmiino
;

disicntit Tillemontius

{!),

statuens epistoiam

ad annum Chynsti 250, dum illam Pametius rejicit ad tempora Valeriani, sub quo S. Cyprianus anno Domini 258 pas81 referri posse
earum
'tlie-

nactum puiem. 6 Mihi, ut jam rnonui, praeplacet Pearsonii f''^'^"'^ opinio; tum quod longe communior sit, tum ^ quod validioribus nixa reperiatur rationibus. Prima desumitur ex comparatione tiHum locorum quos supra iaudabat Maranus. Ex ita infert Pearsonius (12) Eandem certe
, :

sus
5

est.

rain scriplam

pon
S.

reilitum

Prxmlis

':ontendu)i(

hiter omnes convenit epistolam, quae ex recensione Pearsonii decima tertia est, Pamelio septima, Rigaltio et Baiuzio sexta, scriptam fuisse tempore quo, Decii seeviente persecutione, secesserai S. episcopus Carihaginensis. Totus difpcuitatis cardo vertitur in cui aitera epistola. Audiamus D. Maranwn,

occasionem sive rationem absentiae eadem ubique escusandi formula satis indicat; ut eodem feretempore et sub iisdem circumstantiis tres has epistolas hand immerito scripsisse videa-

Alteram suas sententise rationem expiicat ibidem Pearsonius Fatetur Pamelius, ex ipsis verbis patere hanc epistolam aut in secessu
tur.
:

ut toquitur Schoenemannus (8), contigit choata a Baiuzio, sed ejus morie intercepta,

in-

aut in exilio scriptam esse, quse (verba) etiam per se considerata potius secessum voluntarium quam esilium coactum et violentum indicant. Cum Curubi exul erat [a mense Se-

ptembri anni

257), sententia

proconsulis ut
at in

opera S. Cypriani

perficiendi provincia,

viro

nequaquam

Baluzio, sive

ingenium

sive doctri-

Carthagine prfesens esset flecessu suo nihil prseter conditionem


p.
{)
I.
(!))

non permisit;

loci,

hoc

IV p-604 (l)Mignc. t IV.col.i2i.-(2)M<;moires. l. B.bl.o.heca (>(.. - (*) {3 Au.cfns ccclc^..ias.i<iue., .om III, p. Afr.ca Chnst.ana, pBtrum lalin tom. I. p. 81 et seqq. - iSi - (7) Mimoires, tom IV ((i) Ibid., p. HU. tom. II, p. 102.
.

col

lom. m. - Biblio.h.. tom. p. 105 Misne^" IV, U3. (lO)Vide Acia SS.. tom. Martii, p. Cypnan.ci IV col. i9 el 190 - (H) Anualcs M.gne. (11)
II
t.

est

822

SS.

ROGATIANO,

PRElSB..

ET FELICISSIMO, VIRO L.MCO.


riam temporis nostri religiosa virtute etdivina qui cum Felicissimo dignatione facientem
,

.0
BB,

ad clerum literis secessum. de quo queri tur


istis
'

minus illic tunc pr^sens eet Carthaginis, quo enim Pamelius in esset impedivit. Perperam locum interpretabuitve. Intelligit quo prffisens esse et

sobrio excipiens fratre nostro quieto semper et


ferocientis populi

non potuit deCyprianus locum in certe


iis

impetum, primum hospitium


et

vobis

in

carcere praeparavit,
vester,

metator quo-

interesae
;

et

couspeloci,

dammodo
tiouibus

maxime concupivit sed jam hocestCarlhaginis, ubi persecutio


ctu

nunc quoque vos antecedit. Quod ut,consummetur in vobis, assiduis ora-

eorum
et
"

frui

ferve-

Dominum deprecamur,

ut, initiis
fecit,

ad
fa-

bat

boc est episcopatus, qui si invidiam magis mdies ipse adesset g-entilium permisit... Aliter conditio nou provocaret metallo plane se excusat ad confessores in esset, epiconstitutos, cum Curubi in exilio Baluzio 77) stola nempe lxxvi [Pamelio et
gradus,
,
:

summa
rire

ciat et coronari.

pergentibus, quos confiteri Fateor nihil me in his repevel

quod

minimum suadeat,

S. Cypria-

num
cum

de Feli. aliud loqui de Rogatiano, aliud confessoribus eo loci cissimo c^terisque Rogatianum una custodix mandatis. Ait S.
S.
Felicissimo
cdeteris

quodammodo

beatisGloriaquidem, inquit, vestri poscebat, conspectum simi ac dilectissimi fratres; ut ad complexum vestrum venire ipse de-

Stephametatoremea^^itoe. Sunt autem.teste

atque ad

noberem, nisi me quoque ob confessionem praefiniti loci terminis [Christiani) releg-atum Tertio mini coercerent. Subdit Pearsonius presbytero. quam narratio ipsa de Rogatiano initio bujus sententiffi nostr adversari putant, nam primus convenit persecutionis optime
:
:

prfficedeutes locum no, metatores iu castris, qui Carceres , in quibus ipsis castris.

eligunt

confessores ad supremum se caagonem, aptissime comparaniur sane Cypriano,scristris.Utproinde similitudo,a


sententias nostrx ptore terso et accurato minus aperte faveat. Cangius in Glossaria ubi absque dufideliter hunc locum reddit, Kpist. bitatione et asterico notat Cyprianus Rogatiauum metatorem vocat eorum; quos
,
:

disponebant

hujusce turbationis impetus a plebe profeotus


est,

quo tempore

ipsum Cyprianum clamore


(1)
;

violento

frequenter flagitavit

et

eodem

81.

modo in hac epistola Rogatianus cum Velicis" simo " ferocientis populi impetum excepisse rationibus permotus epistolara His dicitur. hanc ab extremo exilio Cypriani ad initium
Pameiius

martyrium martyrio antecesserat. Utique vox


velaliaejusdem significationis nuspiam ibidem occurrit. Unde Pearsonius (i} Ex qui:

bus verbis

uemo

certe colligere potest, Felicisfuisse,

8eces.sus

revocaudum putavi. ad di7 Postea progreditur Pearsonius sententim fundamenta, luenda Pameliame quorum prgecipuum [unicum dixerim) consistit in

simum tunc martyrem

quem tantum

fratrem vocat Cyprianus, laicum fuisse indicans, quietum quidem et sobrium, ac praeterea
nihil.

Quod

si

martyrium passua tum

fuisset

sequentibus Baronii verbis (2) Cypriameminit, nus... dum Kogatiani tunc passi prseteritae persecutionis templane indicat non fuisse pore, sed prsesentis has a se scriptas Bogatianum superstitem fuisse litteras. Nam tunc datis litaliis persecutionibus, ex aliis
:

Felicissimus,
titulo

numquam

sine laude et insigni

eum nominasset. Imo vero neque Rogatiauum ipsum tunc martyrem ant defuactum fuisse indicat. Nihil enim aliud dicit, quam
Presbyterum illum cum Fratre primum
confessoribus
cseteris

hospitium

prseparasse

atque
fuisse;

manifeste apparet, sicut et Felicissimum. Vult ego eruditus Cardinalis, et cum eo Payyielius, ex hac S. Doctoris epistola
teris satis

adeo metatorem quodammodo eorura

eundem
"

viam

eis

etiam, eo ipso tempore quo scripsit, ad gloriam temporis facere reli-

SS. Eogatianum et Felicissimum inartyrio proprie dicto coronatos et insuper ex aliis S. Cypriani locis probari utrumque persecittionibus tum'sub Decio tum sub Gallo superstiies vixisse. Reponit Peareffici

omnino,

giosa virtute et divina dignatione atque iisdem eos adhuc antecedere. Clare igitur ostendit

eum adhuc
caeteris

vivere

optimumque
praebere
,

exemplum
adeoque

confessoribus

lUud quidem de Felicissimo addidit sonius Barouius gratis, de quo nihil in aliis Cypriani litteris legitur, Aliud est de Kogatiano, quem explurimis S, Doctoris testimoniis constat
:

in vivis fuisse,
esset

cum sedata jam Carthagine Deciana procella, ut ex infra dicendis manifestum fiet. Si itaque, ut contendunt ex epistola lxxxi Baronius et Pamelius revera probatur martyrio coronatus Rogatianus, co7isequens est illam non fuisse scriptaminchoato anno 250, ac proinde deseren,

omnibus sequendumdocet. 8 Nihilominus Maranus prgecitaia S. Cypriani verba in sensum prorsus opposiium trahit, idque tanta confidentia, ut pronuntiare non dubiiei Nulla fere vox, hoc in loco, quse non Rogatiauura pro Christo passum indi-

eum

'"J'*""'

in

cet

(5).

Verumpace

eruditi scriptoris dixe-

rim, levia valde suni, quge in probationem profert. Vonat, inquit, eum Cyprianus gloriosum senem, " quod eum argumento est ad
gloriam pervenisse. Quasi vero gloria confessionis et constantia in carcere non sufficerent uiitaa S. Doctore vocareiur. Confessores, ait, laudat, quod futuratautum cogitant, ut ad complexum Domini perveuiant,utsequautur in omnibus Rogatianum, quem jam in multis rebus imitati fuerant. Jam ergo pervenerat ad conspectum Domini Rogatianus,siquidem pervenire ad

dumPearsonium. Ast mea opinione res aliter se habet. En verba S. Doctoris, ex quibus et
nata

dirimenda controversia est (3) Quam fidem, [feminarum et puerorum eodem car
et
:

cere deteniorum, quos summis ob constan* tiam laudibus extollit numero pr^ecedenti) vos

quoque retinentes... futura tantum cogitatis, ut ad fructum regni seterni et ad complexum etosculum Domini et conspectum venire possitis; utsequamini in omnibus Rogatianum presbyterum, gloriosum senem, viam vobisadglo(1)

conspectum Domini,idem est ac Rogatianum in omnibus sequi. Quidni idem etiam sit, sequi Rogatianum viam eisad gloriam facientom religiosa virtute? Scilicet supponii Maranus, quod in qusestione est, nempe Rogatianum
428.

A(l au. 2()0

Conr. Acla SS . l IV. Sepl . dle iium. LX, l. 111, p. fJ. -

XIV.
l3)

p.

212

d.

(2)

(4) Annal.C>p.,p. 19.-(y) Migne, lom. IV,

col.lii.

Migne,

i.

IV. col.

victorix

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

823
B. b.

mctorige palmam
sito,

jam adeptum. Quo suppo-

necesse utique est ut et ipsi eamdem adipiscantur, %it vere dici possint illum in

ob fidera, in patriam tamen reverti non verebantur; atque hoc est quod Cyprianus infra

omnibus sequi. Addit Maranus Paraverat illis Eogatianusprimum hospitium in carcere. Ubi seoundum parabat, nisi iu cffilo, antecedens eos veluti metator quidam ? Opus non est secundo isto hospitio, ut metator habeatur Rogatianus. Recolantur qu3e diximus supra. Denique (ita prosequiiur Maranus) Deura pre:

xv [Pearson. xxxvii) extorribus quando oportuit objurgationem non defuisse


dicit, Epist.
,
:

nam

insecessu scriptam hanc epistolam patet.

Ita Baluzius

argumenium
:

exponit, at non-

nihil, ut assolet,jejune

graves ibidem Cyprianus nonnultorum con/essorum repre;

nam

hendit culpas, imocrimina Cog-noviraus, ait, non deesse, qui Dei templa, et post confessio-

catur Cyprianus, ut id in quo eos antecedebat Rogatianus, in ipsisconsummeturetadcorouam


perveuiant. Ergo jam ad hauc coronam Kog-atianus pervenerat. Negatur consequentia.
Sufficit

nem

sanctificata, et illustrata prius membra, turpi et iufami concubitu suo maculent, cubilia

suacum
et si

feminis promiscua jungentes, quando,

enim

ut

illi

in confessione pergant

cum Rogatiano constanter atque ita cum eo


,

cmlestem rapiant palmam. Prgeterea.ut placita sua tueatur, Maranus asserit [1), ubi dicitur Cyprianus impeditus loci conditione,

stuprum conscientise eorura desit, hoc ipso grande crimen eat, quod illorum scandalo in aliorum ruiuas exempla nascuntur. Cooteutiones quoque et a;mulationes inter vos nuUas esse oportet eic. Aique hinc mihi nova ratio est,

quominus cum confessoribus prsesens agat, vocem loci nonCarthaginem necquamcumque aliam urbem vel terram significare sed
,

aliis nonepiscopalem auctoritatem, prowi nullis vox isia sumiiur. Non est opus multis eruditi Benedictini opinionemrefellere cum in isiiusmodi inierpreiatione, quantum mihi compertum, nec ducem nec sequacem habueret. Esi itaquemulto verisimilius SS. Rogatianum et relicissimum in carcere una cum
;

caeieris confessoribus vixisse,

quando hanc Cyprianus scripsit epistotam. Lubens quoque subscribo Pearsonii sententiee, exisiimaniis has, ex duabus Rogatiano inscripias. sic enim quae litteras priori loco ponendas de sancio Confessore traduntur aptius meB.
: ,

liusque coheerent.
/jwjrw

Eodem

ordine laudatitur

epittolx

mmmariumy

apud Morcellum (2). 9 Cseierumcum in ptnoriisia epistola, nihil, prseter jam dicta, reperiaiur, quod non sit omnibus propter Christum ibidem incarcC'
ratis

hanc epistolam atteri, ordine temporis, postponendi. Ea enim humanae infirmiiaiis conditio esi, ut 3egre in bene ccepiis perseveret unde qui iniiio gloriosa confessione adunati casie et sancie fuerant, haud ita muiio post a summis ad ima defleciebant. Corpus quod corrumpitur, aggravat animam, et terrena in- g habitatiodeprimit sensum multa cog-itantem *. 'Sap. IX, 15. 11 Esi et aliud in hanc episiolam observan- ^"J"" riausitdum. Apud Baluzium addiiur clausula, quse ".^"(^" '^"' apudaliosdesideratur,et ex qua sequeretur videturgemiconfessores jam carcere exiisse, cum hasc ad na. ineos scriberet Cypvianus. Et quamquam quii, clero nostro, et nuper cum adUuc eisetis in carcere con^tituti, sed nunc quoque denuo, plenissime scripserira, ut si quid vel ad vestitum vestrum vel ad victum necessarium fuerit, suggeratur, tamen etiam ipse de sumpticulis propriis quos mecum ferebam, misi vobis ccl, sed et alia ccl proxime miseram. Victor quo,

que ex lectore diaconus, qui mecum est, misit vobis CLxxv. Gaudeo autem quando cognosco
plurimos fratres nostros pro sua dilectione certatim concurrere et necessitates vestras suis
coUectionibus adjuvare. Astprimum,qu3epr3ecedunt in epistola, proprio et obvio sensu

commune ejus tanium adscrnbejnus summarium. Primum eis gratulaiur vir


,
;

sanctus de gloriosa confessione deinde Ixortatur ut generosi pergant via qua cceperunt, futurorum spe gaudiorum prxsentia supplicia calcantes tum magnis exiollit laudibus feminarum etpuerorum constantiam Beatas etiam, exclamat, feminas, quiE vobiscum sunt
; ; :

longe commodius referuntur ad confessores in carcere constituios; illa praecipue quee tam graviter reprehendit Crjprianus. Quodsipraefatam clausulam sinceram dixeris, nescio qui
epistolas contextus sibi cohasreat
;

in

eadem

confessionisgloriaconstitutae...

Acne

qui initio

quid deesset ad gloriam numeri vestri, ut omnis vobiscum sexus et setas esset in honore,

pueros etiam vobis gloriosa confessione sociavit divina dignatio, repraesentans nobis tale aliquid Quale Auanias, Azarias, etc. Denique finem imponit verbis supra relatis quam fidem yos
:

respondeat finis, ni vis inferatur verbis, ut a naturali sensu detorqueaniur, Prasierea certum esi, clausutam in uno iantum reperiri codice Remensi. Inaliiscodicibus, quosvidere

quoque

retinentes etc.

Notandum, Surium,

nuihac

die 26

octobris SS. Koffatianum et

nusquam occurrunt, ut dise>te habet Fellus (3). Et ipse Baluzius monet[iy. Tametsi Regaltius, qui primus hoc segmentum ipsa reperit in codice sancti Kemign, .1 ud cum
contigit. haec

item

c( iilte-

lelicissimum laudat, hanc S. Doctoris epistolam in extenso recitare ; nihitque addit aliud. Ro10 In altera seu posteriori epistoia, ad quse, ut omnes concedunt, gatianum direcia, S.antistite Carthaginensiscriptaex secessu

epistola

non

ediderit,

sed retu^r.t '- er


{Fellus)

r-

vationes; tametsi Angli

secuti sint

exemplum RigaUii
non dubitans quin

sit

ego iUud attesui epistolae, Cypriani, quamvis in uno

Pamelio suo fuit, et Pearsonio decima tertia, Baluzio sexta est , Rogatianum et septima, disciplinam caeteros confessores exhortatur ad ne qui Christum voce confessi observandam. viderentur; obiter fuerant, operibus abnegare quosdam eorum, qui extorres facti increpans
(2) Tom. ri, Pj2cM10. U) Mi,n., lom. IV. col. U5. 31. Brem*. lt)9U. -(rilS. Cy<lnaniopeia. EpistoIjE, p.

tantum veteri libro repertum sit. Reinhartius adnon attexuit epistolae, sed addidit in calce, RegaUiumledidisse ex codice Remensi. monens

nemo communi sententia, serii a


Utique fide unius codicis,

facite disces-

compre- ^^,^ 6rJt>r 12 Itaque, ut paucis hactenus dicia hendam,videnturmihiamb3eepistoleeS. Roga- wpKu/nn/ur.
(i)

MigDC, lom. IV,

col.

239.

Ociobris

Tomus

XL

108

tiano

rpTATVTn
824=

PftFSB

LMCO. ET FELICISSIMO, VIRO


per ecclesiastica. administrationi

omnia obse,0,

IVCTOU
B. B.

Baluzio Posterior;m^ssaveromense 250; "^'"^'j. ^l/aWio rei Aprili anno tra^exPej se^uenti Maio.ut Typrianus

eto

et

^^^

^^^^^.^ ^^^,^^^,^ pl

sZoScha^nemannus;quodsiUasU^prol.a
Ulius
est confessores

tunc adhuc ^^iearcere

senlenm '^sse; aliud foret in


rejicientis

Morem.

et diligentiam prabeant ^j, prKsento suiB corroborare ^^^ .^^^^^ ^^^,^,,, ,iguios salubr buB ^^^^^^ cons.lus ^^ tamen ergo .t^eformare non desinant,

'''"/""^X^ CausulamaBaluzioadjunctam,demonstraPorro expmort vimus dubi^ saltem fidei esse. Eogafanum preshyt^ epistola discimus. SS.

epistolam ad

^^fJ^J
^"sUo ..b.
vos

^,^^ .^^oneo
litteris

et

quomodo posBum

cUar^ r;-" ^^^,

J^

^m
nem

et

Felicissimum pr^ncxpxo

Decian^ circa finem mensvs comprehensos atque ob Pr^elaramconfess^o^ in vincula conjeclos. His P'^l' P;*

P^" ""^'q FebruarnitO

\^^,^^ li,i,3et etc. Ex epistola scmpta \ostremis verUs intelUgitur posi paschalia {probabMer

,,^, ^t perfidia

fratres meis. Litteris. inquam, presbyte^^.^ qaorumdam perfecit. ne ad vos

acoesserunt. inter quos et fem.n Cypr'anus quos tum'^^^^Zus pueri aliquot inventi sunt, auctor q"^"^ ; epistolam gratulatas,

''^J

per
ut

Bogatianum

et Fel.c.ss.mum

'^

(6)) ,^1 initio '^^f^ ^'^^^ ^J,,^secundum cano(7), J^ otat Pearsonius Cyclo Sol.s nem Hippolyti hoc anno Domini tert.um jij//p,^iieaii E, in vicesimum pr^terea ex ^^^,^^ inciderunt (8). Constat

Martn

sequerentur (1). Rogatianum if^-^^est quod speciatim ad S.


licissimo

^^'''^U wftU /n postenori eptstoa


,

pnori so/um en<!0 /i< uspiamalibt)pertineat,nmquode,usnomme


presbytero inscripta $it Cyprianus Rotratiano Quod sane ex confessoribusfratribussalutem.
:

ec

contextudatamepistolampaulopostabstentos .^.^^ .,,^^^ /,/ssue assecia^, ie su.*m5 ^^^^^^ sequenti. Nihilominus prxsu^^ ^^ 5. Kogat.ano /uc pr^dtcanmere t ,q .,_... ad praesenits tempotur, non soium spectare sed ad omne fere iiiud spattum,

J ^.

ris adjuncta,

mente S. Doctoris signum

esi

non modo

sin--

B
S.

gularis benevolentias sed

et

eestimatioms mi-

Cy;rKiniw

Rogstiuo pecunUu in pios


usu$ erojan-

nimevulgaris. Cyprtano da13 S. Rogatiano pecunias a B. distribuendas patet tas et missas inpios usus presbyex aliis litteris {incipiunt Cyprianus
charissimis saluteris et diaconibus, fratribus

quo duravii S. Cypriani secessus. diximus S. Rovitx compendio [supra n. 2.) Numidico et Virtio mvigatianum unacum S. grex patepastoris absentia graviora
:

Quarein

gilasse ne

retur detrimenta.l

datmiUit.

tem) quibus

viduarum
suggeratis

commendat infirmorum
:

ut
et

curam habeant pauperum nec


(-2),

Pauiouberius dicendum de gestis cujus ariiS Rogatianim causa Feiicissimi, Carihagtin ecciesia bus schisma eruperat initium adscribit PearsoIb Restat

Epistola ad schisma Fiti-

__

cimmispectan,;

peregrinos negligant

Sumptus, inquit

nensi. Schismatis inter decessores nius anno 250; pierique, quos

de quantitate

mea

propria

quam

nostri in Actis S- Cypriani

apud Rogatianum

compresbyterum nostrum

universa dimisi. Quse quantitas ne forte jam misi eidem per Narcissum acolyerogata sit,

thum aliam portionem, ut


circa laborantes
fiat

operatio.

largius etpromptius Videtur hsec

meixorx ut ineunii anno nobisvidetur nixi fundamento, Cyprianisw sequenti(\(i). Inter episioias S. agentes, tres persiites atque de Feiicissimo Rogatiano sunt in quibus expressa fli de S.
(9j

epistola

eodem fere tempore quo alise binee, in de quibus egimus, scripta. Sed hic, quod
aliis plerisque obtinet,

cum Felio

et

disputant eruditi. Alii Pearsonio illam ponunt ordine

episcomeniio, quem docent una cum duobus Vicarios a S. Doctore piset altero presbylero quanti Rogaconstitutos. Exquo sane iiquei prsesui Carthaginensis. ii^uxxm faceret heaius ordine epistolae apud Baiuzium

Laudaix

octavam et referunt ad mensem Martium velAprilem anni 250; acproinde mediaveniproprio ret inter ambas S. Rogatiano nomine
missas ; alii cum Pamelio et Baluzio, apud quos est ordine trigesima sexta, tardius scri^

40% veniunt 38% 39^ et 40'% apud Oxonienses responsoria ad iitieras 41" et 42^ Prima est vicariis nobis deperditas, quibus monebatur a
Feiicissimi suis S. Cyprianus de prorumpente Caldonio et Her- ^ schismate. Inscribiiur autem
et Numidico culano collegis item Rogatiano Cyprtanus, eos compresbyteris monetque S. ut Fepro se "Vicarios missos, cum mandatis assecias delicissimum ejusque insigniores priciararent abstentos, id est communione
;

ptam censent

forte ideo

quod

significet san-

ctusprassul, persecuiionem tum deferbuisse; timet enim Carthaginem redire, ne sit auctor rumpendffi pacis haec tamen integra non erat,
;

cum addai Quando ergo vos scripseritis rebus compositis, me venire debere..: tunc ad vos
.-

vatos,

veniam (3). Sed aliunde nihit mihi obstare videiur, quominus dicamus hujusmodi mitigationem seu intermissionem severitaiis primo, postquam secesserai Cyprianus, tempore
obvenisse.Morcellusepisiolamrejicitadfinem
circiter

IQPersecundam docemur jussa,


bus
iitteris

superiori-

item aitera t
lertia;

contenta, fuisse execuiioni

man-

data. Juverit iliam, de ceetero

anni 250

(4).

Bwndem
mendat.

alihi

14

Prxciarum rursus de S. Rogatiano habe-

brevisstmam, Caldonio cum Herculano in extenso adscribere: Rogatiano cum Numiet Victore coUegis item dicopresbyteris.Abstinuimusacommunicatione Felicissimum et Augendum item Repostum de
:

prxclare coin-

mus testimonium
scribit

in Epistola 40^ ex Baiuzii recensione, Fetli 43\ lia nempePlebiuniversae

Cyprianus
,

[b)

Quaraquam,fratrescha-

rissimi, Virlius

fidelissimus atque integerriitem Rogatianus et Nuraidicus presbyteri confessores et gloria divinae digna-

mus

presbyter

extorribus et Irenem Rutilarum et Paulum Sardecinatricem quod ex annotatione mea scire abstinuimus Sophronium etipsum buisti. Item Noiande extorribus, Soliassum budinarium. primum, duobus supra nodum est autem
;

Victominatis episcopis addi tertium, nempe


n. lu.

(1) Morcelli, Africa Clni&liana,


l.

IV

col.

327.

1. 11,

p.lOy.

320. (5) Migne ubi supra,


15) ll)id.. p.
1,

Scli(Demano,toiii.

p.

86. (7)

(2) Migne, Afnca ClnisliaDU, - (t)( Vide col. 352. AQnalesCyprianiciadaD. 251
I. 11,

p. 102.
[i)

(8) Confcr.

Arl de

IV Scpl. p. 2i7. (U) Confcr. Tillemont,


613.

v-Jrifier les dales. p. 6loui. IV,

l^^Jjj; pag. bll ct

rem,

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


rem, guem suspicatur Morcellius proximm profuisse ecclesise, atque propterea advocatum; deinde hisce in litteris haud pauca esse obscura et propter varias lectiones incerta, Sic non facile capimus quo tendat pericope : Quod ex annotatione mea scire debuisti ubi alii loco mea ponendum volunt nostra et pro debuisti Morellius Pamelius et Fellus legunt pluralinumerodehxxi&iis: Fellus quoque in titulo addit salutem, que voxapudalios desideratur.Necmihiabsurdaestconjecturat scriptionem istam ad nos pervenisse mendosam, luxatamimo et mutilam, Nihil itaque mirum non convenire inter eruditos a quo,
: ; ,

826

ineunte Carthaginem Cyprianus

cum pecunia

tOCTOU

miserat episcopos duos Caldonium et Hercula-

B.

num, cumque his presbyteros suos spectatiasimos Kog-atianam et Numidicum, qui necessitates fratrum "

sumptibus ipsius " expungerent, simul etiam et aetates eorum et conditiones et


merita discernerent
fieret et
quo de illis certior ipse quosque ac vinutibus maxime commendatos in ecclesise usum atque solatium legere posBet (9). Jam vero cumilli mandata, quse receperant, diligenter perseque-

dignos

rentur,

ecce tibi improborum stipatus manu Felicissimus episcopos atque presbyteros coercere nititur, ausus intercedere ne quis posset

cuivel quibus hascmissa sit epistola, imo an vocari proprie epistola possit. Ego, ait Baluzius (1), non dubitoquin sit Caldonii reddentis Cypriano rationem eorumquae ab eoaliis Vicariis collegis suis gesta fueraut adversus Felicissimum et socios ejus. Itaque optima est lectio solus euiui naoeni ueuuisu librorum qui habent debuisti :suiua enim liDrorum et collegarum. Caldonius scribit nomine suo Confer Tillemontium (2) qui non unammovet ^ contra hanc sententiam difficultatem, ac tancunnanc senieniiam aiifivuuamm, potius dem concludit, non esse epistolam, sed j_i.-ij ,. ^rt^/s*v.ii*i^V/i/Vrt'MV<. c/5/flM/i.rt*M tabellam seu excommunicationis sententiam publice affigendam atque ita existimat tum
:

expungi, " neve census ullus institueretur stipem accipiendam acceaiis etiam qui ad
;

serant
ros,

"

secum

in

monte non communicatu"

qui Cypriano obtemperare voluissent,


in
et

comminatur. Haec
tigisse

agro Carthaginiensicon

videntur

Montem

" ille

appelin

lasse

creditur praedium et
sitfim, quae

domum suam
quod
in

coUe

tum

fortasse christianis pa-

tebat, eo tutius convenientibus,

urbe

oh rationes supra tactas, tum ideo prsesertim quod non satis dignum videatur, ut de re

non possent. Atque h3ec interpretatio multo est comwj/Mjnr iipriximilinrnup.. Fellusait. nec tamen munior verisimiliorque.Fellusait, probat, agi de oppido, cui nomen Mons, quod supponit haudprocul Carthaginesitum. Atii, paucissimi numero legunt in morte (10). Persine periculo conventus tunc haberi
git Morcelli

momenti summatim et jejune rescriberent ad episcopum suum vicarii. Morcellio


tanti
(S)

non

edictum

est,

quod ad Cyprianum
Balluzius
: ,

et

alios

episcopos mitteretur.
assentiri

Tillemontio
inquit,

epistola Caldonii;

est enim certo non potest quod utique in qussstione

ea porro ut Cyprianus rescivit, audacia hominisdeterritus... auctoritatem suam impune contemni et pacem eccleverum ad siae inulto scelere turbari passus est episcopos et presbyteros eosdem, quos illic vicariapotestate fungijusserat, gravissimas lit:

ille,

manet. Nonopus

argumentum

pluribus prosequi hoc sufpcit enim pro scopo nostro


est

misit, teras (est epistola 38 apud Baluzium) quibus litteras et Felicissimo sacris interdicebat,
et qui ejus adseclse essent

quod constet ex ista sive epistola sive edicto S. Kogavel tabella, obtemperatum fuisse a aliisque vicariis mandato, prioribus littiano abstinendis Feteris S. Doctoris imposito de
luerit,

eidem poense obnodeseruissent...

xios

minitabatur
et
(S.

nisi

illum

Nec vero mora


(Caldonius
presbyteris

interposita ulla est. Episcopi

plura volicissimo ejusque sequacibus. Qui adeatactaS. Cypriani(^. Tertia epi-

Herculanus) convenere cum Rogatiano et Numidico) Victore


,

quoque collega advocato

qui
,

proximae

ut

ad plebem universam directa est, qua Felicissimum nuntiat Cyprianus viiandum factionis quinque presbyteris, qui cum sux
stola

Exorditur a prasclaro S. Rogatiani quorumdam encomio, quod descrtC et aliorum psimus supra w. 14. / w Morceltix ex qaibnii di llHis explicatis brevemsubdo ex origine et progressu tcimm Rogaopere narrationem de tiaDum consii utclarius etuno veluti conspectu schismatis,
citabant.

dabant, tum lapsis sine discrimine pacem conet schisma adversum se tum seditionem

edictumque huarbitrior, ecclesiffi praeesset exemplum et ad jusmodi proposuerunt, cujus Cyprianum et ad alios episcopos mitteretur. supra Recitatur edictum seu epistola a nobis Hactenus edictum : n. 16. Subdit Morcellius tum nomina quale ad nos pervenit. Cui plura facile admiserim. Eo autem
subscriptafuisse, promulgato, statim
apparuit,

quid Fehcissi-

mus

moliretur

quinque

enim

presbyten

CyCarthaginienses, qui antea pontificatum ii se Felicissimo prianoeripereconatifuerant,


ejus
secessionis

iHtum S.

Ctj-

prioni vica-

rium

tempestate perspiciatur quae fuerint infausta partes. Dum, inquit Morilla S. Rogatiani

Horum

antesignanos praebuerunt... referre viderensufi^ragiis. ut gratiam

Carthaginensi opulento. eodemque laico (perperan. a Baro-^


(6)),

cbmt,ar.o

^l^^^fj/ftt
ast

^4'''

'^'^P'^''

P^*^'"

<"

atvitiis notato,

V^fy^^^f^^L >o m Cypr.anum

^lrZl^^rtere CjP-'2.

auspicatLiue suumesse

infenso.

Nec tamen

-''^^^^.^^fl^J^^i

meZ-^ius

h^c perperam, ut reclemonet ,uatu.rdecim in (13). Mens^bu.

Si2;S^^-e :=-5 SSr


breviator Schosnemannus
(8).

.3 lart.

Cum,^

a.

eum
249.

S..d7e"Uum
Brixi^,

41

- (10

^onf.

AcIb SS. lom. IV. Sept.


21).

p.

rmVAn a

Cypna;uc. y.^.

h..to(12) B.bl.otheca

l5^m. .om.^ IV, pag- 11. & ^*? ct seqq\' pag. 1 Coiif. Act S. Cypnani

*^^-,ln**'TrT iLonl

ricdutteranalom^S.pais.
P-e-^**-

5.-031

M6moires, tom.

IV,

plures

826
kvcToai
B.

AETEMIDORO, cum ^^^^^^. pluresconvenissentep^scopi

ET MraiNA. MABTTBASILIO OIYCOKE

DE

SS.

B.

MemoHa

in

iteratopercussusana^^rna^ff^^^^.^ ,,.

.nfel.c.ss.mu. sed meritis

qu s'gn

fattis aacri.

Rog-atiano cris de SS.

nrxteriri

fufcumSatopassusestinGalliis.dequo

martyrot.9^0 ecdes^^

^[l cinnavit Morcelhusey.^^^^

Z^J^Us

et ad .^ j.

calcemtom^ ^ecund^opeZSU
cem,

^^^^^^_

^^

,3^Ct''''''''

monens

se

us.j:rsr2;:-Cypria-

^.'^

eorum

sanguine

qui olim in prim.s, suo t>obil.tassent

,f^*Xiam

Afrioanatn

^^f^ n m-

^ecogno^^^^ .^ .^^

non

""flalZtpeMratio. Ex
^^^ ^e
a^^^

ail ni epistola 81,

f videnturmartyrolog.nor.quod
,,,tyrii corona
-.

,S. ^ ^f ""'l'o'"' potissimum eruisse " iHustri


pra^dcant
^^^^^^

^^^^ ^^^^

ad ''""^ in Usuardum ^,^rani., Bed*. relicissimusapographusHeronjm.


,

^re oCva

Boro, Babano, ^>^^'f''"'''ZTeldus noster Ros^eyau parv. i^^^od ctore nomani .co-;^-;;^ ^' edidit) primun. ioIssin.i mar-

am

So

quiTaremontius; passos Felid.s,n.um TonstTBogatianum et popuU .mpetu, - a ipso

ferocientis

t^^-^^^^ZIl^^^nZ Ado Viennen. marty"^


LnTJrTcL
natalis

sanctorum

^js

Commm
,.

"P^Hsnt^ine
^^''"v ad^
famnoTtrilmporisreligiosa

- -;-;r.
_^^^^^^ decertasse

^'^'V"S..TT?o -ons
erant.

ea tempe-

So Sien^ fe^^^''"^ PP"^'

impetum, pr

tersecuLeconfessi

non tamen usque


sanctos

CZteZcionem -.nam supervix^sse moc non FuXnostros Decian^ procellm, ratw sat^s Sicertum est nec ulla suppetit lurhrne aMuo
-.

doneaU

suadeat sequenti

ltlZ'er ahreptos. ^-'- tf^f^.tpTprorsus est. Ferpe rlnu^erint incompertum


^'

.li

Svteri

et 1'elicissin.i.

qui passi

'IZZ^^e

TGalenian^ potius quam m alta dismtare an in una cumvaldeprobabr^nob. iZnatTruerint fortiter sub et carceribus sit eos xrumnis
-.

a relensiUs suvramar^vr^o^^ Decxanx vel mssio adscribitur ^'f^"* persecutioni.Nec opus estnobts

DecTotoleratis superslites.
obiisse.

in pace postea

(1) Africa

II ChmUan8,lom. U,

^17 p. 3^)7

(21 Apuil Canlu) v

gium, lom. in,p* ^SS-

DE

SS.

ARTEMIDORO,

BASILIO,

GLYCONE

ET LEPTINA
ORIE!<TALIS MAEXyRlBUS ECCLESI^.

V. D. B.

Ex

Constantinopomanis, HierosolymiMencBisgrcBCorum aUisque fastis


tatds et Slavicis.

TEUPORE
IKCERTO-

In

SS.Arlemidorusef Ba&iliuB,

breviter ex Actis hisce nostris sanctorum esi ad diem 9 fastis sacris grsecis dictum de S. Artemidore, qui igne con-

Thalelseo. dem mensis de SS. Artemidoro et seu Thalo.qui, quod Dianam ^^^^^^-^^^. ^" Ab hxs dtvergladio interfecti sunt (2).
lent.

septembris

simul giadio
orriiif

summavit martyrium

(1) et

ad diem 20

ejuslom.

susest

S.

Artemidorus
p.

gui hodte

tn fastis

tom. IH SepUmbrU, H) Acla SS.,

p. 366.

(2)

Ibid.,

VI SepUmbri.,

1*S et 149.

^atriarchatUS

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

827
et

A patriarchatus
tur;

Constantinopolitani celebraquum non ut primus ignCt sed ense occisus sit; neque ut secundus socium habuerit S ThalelcBum, sed S. Basilium quo accedit natales plxis integro mense distare ab se invi:

S
silii

Neque S, Glycon ad SS. Artemidori

Baest

societatem spectat, sed singutaris

iLctomi V. D. B.
t S.

GlycoQ,

martyr, qui in Menssis grsecorum singulari


honestatur disticho
^Tiy. Ztcpet TTpoTetvai; /i/apru; a-jyivaThjy.tav,
l-Kovdr.v

capile
lafo,
(/ue

ampn-

sancla-

Leptioa.
tractii,

fmmi

cem. Porro in Menseis graecorum impressis legitur ad hanc diem T^ air^ lo^epa oi yioi
:

yhjy.dav

ai[j.x

cov XptffTw /i;.

fiae die

colun~

Quos versicutos
berus
(4):

sic latine vertit

idem

ilte

Si-

lur ob orien~
laltbug.

fiapTupE; AcTefxiooifjoq
'

y.ai

BafftXeio;

^iqiet

teXsioO-

VTat,
2rip^. 'Ap-E/itowpoc,

Tilovq

^j;yitpo;

^i<^oq

XvvaOlov Etve

BatrtJ.etov Trpo; itffo;.

Quod
donis
tes

est

Eadem

die sancti martyres Artemi-

et Baailius

ense consummantur. Sequen(1)

autem

versiculos ita vertit Siberus

Artemidorum sectio ferri necat Commilitonemnactus estBasilium. lidem ambo referuntur in codice slavico Ostromirano Sdsculi xi et in Menseis mss. Mazarinianis; sed et in Menseis Mediolanensibus bibliothecas Ambrosian^, signatis 0. w.

scindendumdas, Glycon : Ferro capud cruor libamen est gratum Deo. Fusus Qui S. GlycoD cum alio nullo confundi potest, siquidem alius nullus in synaxariis aut menasis homonymics occurrat. Quibus addere placet S. Leptinam, qiuB in solis Menaeis grascorum impressis nobis obvia facta est, cum hac laude quod eadem die sancta martyr Leptina, per terram protracta, vitam finivit
liete
.-

r/j

avrri Yifj.zpa

r.

dyia
;

fjtaprup AsTrrtva Jtara yri; <ru-

po{j.ivr,

T?.etouTai
(5).

cum

hoc disticho, latine ver-

soa Sibero

I^Set T.n. 346, eis sociantur SS. Glycon et

ZTt;(. 'Ev yy) ffupetffa X^P*^^ duffae^pdvwv


'A^r,y.tv et;

Nestor his verbis


BafftXsiou,

'AG/yiaK;

twv dyiw f/apTupwv


tov
est

ynv AfHTiva aapzog

Tra;(o;,

'ApTe(j.idwpou,
;

zal rXu/tMvoc, zat

dyiov aixcrjpoq NeffTopo;

quod

Passio san-

B ctorum martyrum

Artemidori etOlyconis et sancti martyris Nestoris. Qu3s eadem verba inMenasis Sirmundianis leguntur,nisi quod Nestor absit. Praeterea in codice NaBasilii,

Eaptatur in terra lacertis impiis, Linquenshumo Leptina molem corporis. Qu3e quidem, ut alia pleraque, parum salis habent ; sed eo tamen valent ut quo mortis
gene?'e

femina cognoscamus
ro,

niano graeco clxvi, quem Mingharellius (%) recensuit, et in Menologio Hierosolymitano


sseculi X,

martyrium suum perfecerit sancta quod de SS. ArtemidoBasilio et Glycono etiam observandum est.
:

Verum quo

loco aut

quo tempore singuli

quem

edidit Schotzius

(3),

proxima
to-j

die,

27 octobriSf occurrit
zai

memoria
;

dyiov

qui ambo sancti, sed interpositis SS. Capitolinaet Eroteide distincti, occurrunt etiam in Menseis
/jiaprupo; '^iioTopoi;
'ApTZ{j.id(iipcv

Christo victimse ceciderintt hactenus tatet; sed quum quotidie novi prodeant orientales tibri, non omnis evanuit spes ut aliquando

deveniamus in notitiam gestorum plurium cselitum, qui primitv^ Constantinopoti non


colebantur, sed a saeculo ix paulatim extrinsecus accesserunt, nomen in fastis sacris re-

mss. greecis monasterii S. Marci patrum Prsedicatorum Ftorentiee. De Nestore, quem in prastermissis ad praesentem diem jam memoravi, nil est quod dicam,
(1)

giaeurbis obtinentes.

Blarlyrologium roelricum
coilices ms*..

(2)

GrEBci

spud Naaios

ccclesi grccs, p. oi9. Veuctiis. p. 36!).

(5)
(i)

Dc

mcDologiis

duorum codicum grxcorum,


p. 349.

Marlyrologium melricum,

|M)

Ibid

p. 8 p. cil.

DE
Vj

S.

AMANDO, CONF. PONT.


PRIMO EPISCOPO AKGENTORATENSI

COMMETVTARITJS HISXORICUS
I.

et

CRITIOUS.
an diversus

E
V. D. B.

Amandus, primus Argentoratensis


S.

episcopus,

Amando

Trajectensi.
Bituricis, Aurelianis, Ftoriaci,

P08T

ANNUM

CCCXLVI.
j>.

AmaDdus, 7111 sxcuh X


Argenloraten1 aiiostolus

\mus Lutensis monachus S. Deicolse, LucomiHrensis haud procul a Luxovio in


taiu

uum circaannum

Christi 980 [\)anony'

Lugdum, ReArgen-

Treviris,prtusmis, Suessione, Tulli, Metiset

quam Vesontionem deveniat,


Nec

hasc de

fiabebaiur.

Burgundise otim abbatis, antea vero seconscri' 5. Cotumbani discipuli, Vitam a


christxanae pubtici juris faciebat, fidei sesatores et civitatis suas patronos

toratensibusapostolisetpatronis effatur[^) : cis Vosaincuriose prsetereundum videtur

ptam apud

SS, reputabant colebantque Argentoratenses Justinum, Arbogastum, FtorenAmandum, entm tium et alios nonnullos. Biographus
ille,

quarum caput atque decus Argentina dignoscitur, quae vulomne civitas vocatur; quse, exgarieo vocabulo Strazburch principalibus, proprios se gaudet reliquiis
gicas
Alsatiffl partes,

ceptis

possidere

quiin

sanctos, recensens capite primo potiores ecclestavariis Gattiarum locis honores

patronos, quos a Domino suscepit fundatores et divini verbi prodigos vera; fidei Arboseminatores, id est Amandum, Justinum,

sticos tunc

Parisiis,

temporis accipiebant, videltcet Turonibus, Pictavis, Lemovtcis,


I I,

ga8tum,Florentium

et alios

uonnuUos, quorum

nominain
nae 140 VH' >*"

beati ordinis albo supernaiUaregia


Acla SS. tom.
11

.. ^ c . tm tom. HUl. de rfiglise de Slrasbourg, (1) Cfr Grandidicr,

12} ^^

JDuarii, pg- 201.

sine

D
AHCTOM
V. D. B.

cum

S.

Amaii-

do, episeopo
Trajectenti.

elu^ ilnum

episcopos
hsec

Argentoratenses

Se iConveniunt
^
catalogorvm
Uliu$$edii
antistifum collocabatur^

'^^^^^i^^
, s^culi

iUum

ssculi iv.

fta6.<os e

guasi apostolos.

dus

^^f"^"^;^ 95G ad 9i Araentoratensis ab anno

cumns. qu^

vn

intellexisse

f Amandum, qm T
I''','

^ A^^f^"^
a

Dj-gob^rto jecto-Mosanus episcopus a 3 p^^^us hoc, "3' ^^^

m AUa
f

jLp7..a^oan<emoHemderfe^^^^^^^^^ .n h^c oratione scrrps^t,


Tuis ligata

'^^^3 statuo
^^^^^^^

Non-si unum
^fsa

J^ A^an^^^^^^

^-''^''''S
^tatis

s clarult.

SC!:idi.nus
Jits
trinus

i^M
T^t

paterhups sedisAM^; uBtitipos'additurasseclaBumm:

Watrinordmetr>tus*:
.

^^^^'^S^^^^^-^rT ^certafm imedL


-*annales

lo-

sLlwrtandem

benedictus VALENTiNtJS pastori tunc eamdem. catbedram possedit


scripto (ut

,,,,,

,;,
^^''f "leTis gesta celebrisesi, ii nonu.s. qua^^ Arbogastum posu.t qm vero Erckenbaldus ,jg ^on^^.^^^ .^^^^^^^ ^^
ulla re
:

.j^riotus nec ad^cnptu^.


tuor f^^^^^^ P

TcZlogo
tlrsium

Argenoraautem episcoporum
mdetur) seeculo
xii,

re-

Tunmi

SnmanominaArgentoratens.um
Justus.Max.. Sanctus Amandus. Arbogastus^ Flo^ Solarius.
qui desinit ad

P^^'^''^J^^

Soiorim
m^us
.

ep.scoporum iiv^ i UlliUJC* nomina Bo .P W-tl incipiunt omnia An.anduspr.mus(l) .-.... .^ndus nnmus. Sanctus B X^gentinensium
:

^"

.^ti^tites

episcopale

sol.um

Valentinus.

Et

in alio,

annumm^

"^^^'^^.ntum plane

poster^u. Xat.nse occupaverintf Quod quumor^est, ludicrum

epxscoporum cata''^Tfere sedium antiqui pon- Liberianus Romanorum ' /J ^S^.^^"^ pr^sutum u,a veterum

noM^maximesi

ZJ^touTvione et socordia Argentorasuo dicemus) Quia, Zdiutloco "^^ _,_ r.^^nnrum mcursMni-

carecultu ecclesiastrco fuerunt. obliterata

Zd
^J'

SLTvalUn^us

.SolariussanctiappeHanZ6onvenit itaque S. A-.-<i'^- Qmbus epxscopum. fuisse Argentoratensem cu^us fata pr.sentia ipsa corporis

P~

Sit

inferius
falio

expHcabimus

9J^/*^i%o,,7 suam non ^nteger forte ZscTpatmcathldram^ ita ut ^j'""'^" ^^^jem pr^sulum laterculus s^Argentor^^ ^^^^^^^ ^^ Arbogastumtrm quorum memorxa ad nos ,,< ^omina.
Vt tettimfmo Erckenbaldi^
tilentio bio-

amittere

a muis

maxime a
Schtepflino,

fut dia q^iter


tensitt

graphorum

S.

donec medio confusi fuerunt, ^^^^J^l'^^^ Eenschenius in Vita hum a se ''^'^'^^' diem 6 februarii ambos ^l'"^^^
^it^

^'J^^fj^

versu ^um Erchenbaldus hoc hujus sedis Amandus,


:

Amandi
tx S.

Tr.,

icriptione Vi~

l^^^^aBitetdignus pater

Amandi

mtrum sttpfmo. tanta auctoritate ut dumexstitisse viros TZZatlnsis ^^dentoratemi^^ pr^sulem episcopatus

r-^'

eptscopolo- Arg,per (/J^^^, ^e primo Argentoratensi dtu>^i^urJn temereeiamgendusforeiputtdus thoneni^ Amand^Tra,^^^ rum coi^porum l^or/secundoinpluribus S.
erro
rtensiS Vllis, <^tensis vu

sem

Fuerunt tamen; Zirtorem esse voluerint. auctorem KSie fu^<*^' doctrznje laudem nuosinternuUusmajorem Schcepflinus. Non tamen
lactus
secutus est eruditus semper hanc sententiam ex Clodovet hxstoriaconvir Inlllustribus dissertationem anno 1725 troversiis, quam Commmtationibus publicijuris fecit (5) et in ed^dit anno 1741 denuo edtdtt ZZ^iiu^ci^Ucisanno historicisetcrilicis
est

quam

^ l^^^.^^n.-TP.f.ureum Araennarretur eum Argen^e e*pacan<Mr, nedum rnunere Zratum abivisse ibique episcopahtndtcatur
.^

.^^^ m y^tvM.^

^^^ ^.^^ accurattsst^" ^/

exaittenliai

quidem F Znctus esse,ne vestigio ad has partes tter defleccjsse. ^Zm aliquando
Tertio

quum

S.

terentVit^plures,

Amandi Trajectensuexsisnil erat quod Utho,qm

docuerat episcopatus Argentora(6), aperte ssculo reper.r. ve t.g^a \ensis jam in quarto simiUter in Dissertatione

Argentoratenses infulas ante Erckenbaldum atout Gui. .. ._ T7-*/, ^nvivrvihfi.ret : atqu^ ixUl' s^culo xvi ^^^^''X^^' ,,, ^,, ^edio ecclesiasticam

^^^J^:^ Z^e^^]
i^f^^^f'^^
\,,ant

demonumento Tm-

dte 21 /eferuar bocorum, quam anno 1738, guum ^emoraf^^^^ Pan.ns publ^ce legtt conscrt imperii, circa annum 400, Nolitiam

^J .^^^^^ J^^,,j ^';

mM^
[
y

t aio Uthone

pr^er
rf

^LUn^

ptem,addide.a (7) paulopostArgentorau^. se 'quumibidemprvalu.sset chr.t,aua fides

di,^ ^,,,,,,,,, fuisse Vitam (10), scriptam Argentoratensis. episcopi utique


sit

%f^lf;JP'P ,^2
^

in appendice

dem episcopalem .nfenor.s ^^;^*'^ /^" 9um rum Tntocorum factam esse; e< dmuj de Rohan Ar anno 1748 rogatu cardxnalxs

J^

J^^^,,,,,.,,^ ,, ie.endam Jj ^^ 1496 Arpen^^,^^, ^^ ann 1491, 1492 et au e 5^^^ ^^^^ ^^^^ ^^^^ w ^^^ (i^) GaHi CTrt,
.

i;r^^rvTrrndin-i rn:..a
Boecler, Knlpis ci Schi\ier,
ScripVorcs

,... .0...^.^..

rerum germanica-

GermLcarum,

tom.

111

peg-

XIU

el

1.

(2)

Ap- Boeh-

cU27.

^amen

DTE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

829
auctow ^ ^
'

A tamen fidem

Eisengrino denegat ; quin etiam ejus auctoritate Possevinus (l), Fossius (2),
Fabriciusi^), Cangiics{^)'tRivetus{b) Ulhoni, m-edio sasculo x Argentoratensi prsesuli, ad-

26 octobris exstare lectiones, desumptas ex Vita S. Amandi Trajectensis, sed transiatas ad S. Amandum Argentoratensem (13) ? quasi
sciticet

Dagobertus Trajecio evocatum novae

scribunt 5. AmaDdi Vitam ; censentes eam nunc esse deperditam. Qttarto S, Amandi Trajectensis corpus servabatur Elnone in
finibus Belgiif sancti vero Amaadi Argentoratensis in hac ipsa sua dioecesi : neque de retiquiis aliquot hic cogitare
;

Argentoratensi caihedrse imposuerit. 7 Sed negue ex hoc loco, neotce ex recensitis

T*"

'^'""

coltigi potest, nisi

licet,

quse alibi saepe

quidquam aliud mncuvitaoi. quodsseculo xv ambo san^ ir^ri appiidta ctissimi viri inter se confunderentur et ut /"""' unius Acta alteri attributa fu^rint. Qu3e res
iScnoepfiino scriptoribus

corpus dicuntur sed integrum corpu^, ut nil nisi os brachii deesset, apud Argentoratenses fuisse atque etiamnum esse suo loco apparebit.

wwiww wI

6 Quinto Alsatici

medii

sevi

'""

uZ^^^y
^-Tuior
itt:

quam certatim loquuntur de

S.

annales nequaAmando Tra-

mn

jectensi; recenlior ille error est,

ncque sasculo XV antiquior. In Kalendario enim {quod tiiuloMartyrologii Germanici edidit Beckius, sed quod kalendarium monasterii virilis dicecesis Argentoratensis esse ex una parte no.

est certe ex quo tempore Acta sanctorum iliustranda denuo assumpsimus, occurrit nobis ad diem 16 octobris Passio S. Symphoriani, martyris Augustodunensis, mutato nomine, traducta ad S. Silvanum, martyrem Agedunensem (14), et biduo post ad S. Caprasium, episcopum Agennensem{i5). Sed nullum forte splendidius exempium est quam quod Acta S. Othiiise, Hohen:

nequaquam rara

minapresbyterorum et monachorum, inscri" pta Necrologio, ex altera festa S. AureliXt virginis Argentoratensis, SS. Arbogasti et ^ Ftorentii episcoporum Argentoratensium, S. Attalee, abbatissae S. Stephani Argentoraabbatissse Hohenbur' tensis, et S. Othiliae
,
,

burgensis abbatissee in Aisatia, afficta sunt S. Adelas, qiue in Orp-le-Grand dicecesis Mechiiniensis vico, festive colitur die 30 men,

sisjunii

(16J; et quidem nunc in ilia parockia ostenduntur septem ecciesiarum loca, in Vita S. Othiliee designata monasterii sedes et reliqua omnia, quaenumquam extra Alsatiam
,

gensis, in dioecesi Argentoratensi, manife-

stum faciunt), ad diem 6 februarii occurrit quidem S. Vedasti nomen, sed nequaquam S. Amandi (6); quod et secundo loco apparet
in Rhenaugiensi
dicecesis Argentoratensis kalendario (7); neque alibi uspiam idem recurrit. Abest quidem etiam S. Amandi Argentoratensis nomen ; sed quum iltud semper

Hinc pronum erat ut ii sancti qui" eadem adscriberentur gesta, maxime si homonymi essent, in unum conflarentur sane ad diem 12 februarii hujus rei specimen habes in S. Euiaiia Barcinonensi ei in S. Eulaiia Emeritensi; quarum quum Acta confusa
visa sint.
bics
,

essent,

obscurum fuerit, S. Amandivero Trajectensis memoria semper celebris exstiterit, alia utritcsque est conditio, Quod argumentum vel solum sufpceret ad persuadendum S. AmanTrajectensem Argentorati numquam versatum esse, nedum episcopus illic fuerit. Quod vero error, qui in ambobus in unum confundendis positus est, sgeculo xv antiquior

confus^ etiam fuerunt personss il7), hac nostra paleestra solemnius est, pridem animadvertitHenschenius (18). ut jam Ex iiiis itaque nil prorsus coiligi potesi ut

Sed

nil in

statuatur S. Amandum Trajectensem auctO' rem fuisse cathedras episcopalis Argentoraita ut tensis aut eum umquam in ea sedisse
;

dum

non

est
(8);

testem habemus ipsum Schoepfliqui, ubi eos

num

primum producit

quibu^nitatur recenset, Kcenigshovium, sdeculixv chronographum, qui in Chronico Argentora' tensi latino ms. (Germanicum enim edidit Schitterus) ad primum Erckenbaldini carminis versum hoc adjecit scholium Hic
:

integraomnino sint argumenta, quibusinitio indicavittius Argentoratensempraesulem singuiarem virum esse, a Trajectensi episcopo pianediversum. 8 Quas res multo etiam luculentitts ostendi DisUnguuntwr potest ex ejusprsesentiain Coloniensi synodo, ^^"'^"^ anno 346 adversus Euphratem, Coioniensem ^^^^^ T^geixtiantistitem, habita. Sed de Coioniensi co7iciiio n^nmanm
iot exstiterunt controversiae ut sigiiiatim

de

3*6 condiio
*"'

0 disserendum videatur

non

ita

quod ^^^T^^^ "' pridem gravissima emerseruni docu- ^


;

ianto magis

C Amandus

primus episcopus Argentinensis. Domini dcxx, ut legitur in LombarObiitanno Sed in tica, (immo Lombardica,) liistoria. aliis legitur quod fuerit temporibus legendis Dagoberti,regis Francorum, qui incepit regnare anno Domini dcxxxi [i^nmo 622 in Austrasia, et 628 in monarchia) et regnavit annis xxxiv (immo usque ad annum 638) cujus filium
erat
;

menta, quibus difficuitas, quas adversus convenius iiiius Acta movebaiur, de mediopiane
tollitur

IL
lio

Interfuit S.

Amandus

conci-

Agrippin^nsi^ a quo damfuit

natus

Euphrates episco-

Amandus baptizavit (anno 635 AurelianisJ, ei nomen Sigeberti imponens. Quem S. Arboga Ejusdem senSchwpflinus Jacobus tentiae est, sic pergit \yimphelingius(9),ceDtum fere annis postKcenigshovium vivens. Consentientesdenique sunt Gaspar Bruschius (10), Prauciscus Guillimannus(ll) et Gabriel Bucelinus (12). Quidni addidit Schospflinus in Breviariis Argentinendiem sibus, annis 1478 et 1489 excusis, ad

pus. Oppositae de hoc concilio


sententise.

stus postea a morte suscitavit.

Post consulatum itaque

Amantii

et Albiui, id

ConcilioColoixiensianwi

estanno 346, ividus majas, 346 interfuit sentepiscopi in Agrippinensium civitate, id est ^.Amaodus e(

oum

consedis-

Maximinus Trevirorum, Valentinus ab


Donatianus
Cabillonorum
,

Arelato,

conseniit

Severinus

Seno-

tlepositionem

Lus Liurici. lalihU,

cdit. alt., pag. 3i6.

(3) Bibholh. n.cd.

(5) n.st. hU. de Francc, lom. secjq Biuni Ecciesiffi gci n.ani(.a;. pag. ui et

VU

pag-

304

numcuia vclcns
(8)

allemanniE, Alsatia .llustrala, tom. I, pag. 337.


lilurgia:

{>) t.erbi|i. Hopart. i pog. 437-

>(-)

MuriyvMo.

|10) De cpiscoscouorum Argfntinen-iuin, pag. 7 ct sotm. (M) De episcopis Argent., p. 69. patibnsGermaoiK. p. 53. (13) lifr Act. Saii(12) tlermania sacra, pa.l. i, p. 7. to.n. VII Octuctorum, lom.l Fehruani, p. '29.- (U) Ibid \Vo) Ibid.. loni. VIII Octobiis. p. 8I*>Lris, p. 825 cl scnq.

Euphraix, qui

(9)

l^aUlogu^

P-

II (17) Ihid . tom (16) Ihid., lom. V Junii, p. SH7. o2o. Febriiarii, p. t>7ti.-(lS) Ibid . p. 7i2. Clr t. VlllOct., p.

uumf

,3

1)E S.

CONF. PONT. .ui^no ARGE AMANDO ARGENTORATENSI, ^^^^^^.. ^^.^^


^^^^^

^_

..

"""""''s

Eulosius Ambianornm rr-^-TunTro^rum^ DyscoUus Martmo epi I mandant.bus ,,era,. ^^J;^y,s et Me'*;^^;"^. Victore
.

Servat.us
:

lcorum

Bhem--

~
Mer

^^
,,

..,,,7^^ 0^,,

itcci

nodumtn.o-

Itd.nfUceretassignai^^syr^OoS^en^
Cojomensts ^eccpcrwni Acla conciln

MoA

ntiacensium

pura

el sincera.

quod eorum
^

formaUa
adeo

^^

rti'ensium

Desiderio '^''I Sanctino Art.clavorum


,

Lingonics

victoV^c

medium 5^cuum
^^^^^^^^
-^

iv sapil alque
.^

omma

Superiore Nerv.orum. rino Parisiorum, Diopeto ^-^''; eu.o Suession.;m,

Trandidier

i^

^,,, ,e Quos znter recenset /a!saHu5. Petrum de Marca, D^onysrum

^^ ^

.^

.^^

Eusebio Rothomagensium

plebis set epistola

e "'"^'^^^^Xt Agr.pp-uens .m ^ed

Pciamum

ot^nium castrorum

t.um qui Chr.stum nomine Eupbratce,


Uam
i(er

G<=^""^

oega

^rm-.episcopiillisinguliordjnesmenten
alversus Euphratem

^'^^J^l
'^^"tn

Amandus episcopus
accepit.

.f^^^" d,x.t 8'^";^'" \

^gzGodefridum Henschemum Balthazarem Bebehum dfum Buc/.eHum Hermannum Christophorum Browerum p^.iaemBlondellumAntomum ^.^^. Slusam. CaPagiul Renalum Franciscum
. ,

7oanncm ianot/m

Eupbrata a "Lsenti. quando

q"-q-;P ^

Lntentiam

qui Chr.stum ctrinam ipsius. B negat, merito in ipsum ^''^;'"''^'"'' ,4^ damnat.onem consen^.o^

J- J^^f,;";^:" ^^m d. ^:S:rJorn^' Doinmum Deum


secundum

me

Obrechtum Lurolln Cointium, Ulricum JacobumLonguevalhum aovicum Laguille, ManAugustinum Calmetum et Dom^mcum
siu..

^^
tanti la

^.^._ ^^^^^^^ s^cuh vm et tx mxa , J_ ^.onumentis umquam de eo- ,. s,.*sunt ponderis ut nemo
.^

Le constat ad cujus mi^LimUia dixerunt.


:

Q-^^^"
^nqm
.ed quod

J^
tistis ts
i
.

^^^

dubitasset

quam

de

.;';-.'/"";

singularia
epistolis

^^'^^^i^^s Non solum Spirensium, protuht. qu aud erunt omni..m ecclesiarum,


Eupbratam negare
e.o
ipse auribus

Jesses, eptscopus

^ZscZtionisLthaginensiscumDonaJ;^--^" ^
;
.

nisi

cum synodo

Sardicensi,

quw anno

,.,

^^^^^^^^

Deum

Chr.stum.

haO

^^^^^^
^;;.

Coloniensem conventum. ^^ ^ ^^., patnbushonort.^^^ .^^^^ ^p,..

meis aud.v. ^"^

nostr., * Martini, consenioris dm /d apresbyter., et V.ctor.s sbyteri, et Quintini

J-^f

f^/^

pugnare visa essent: quen^ f^, Coloniensts. tollere studuerunt offensionis lapidem alii ^^^^^^ S. Severtm fidem
^.^^''"^"^^^^^

coni.ideoconsensiinumjureessedepos^um.

Et Servatius, episcopus
Quid
pro
fecerit,

Tung^^s^s^^^^^

pseudo quidve docuer.t Euphrata

?piscopuB,

non opinione.

-^ ver.tate cognov.
,

finitimi loci
et

conjuncta c.v.tate

publice

domestice obst.t. sspe aud.ente (tn Vita Cbristum Deum negaret, Athanas.o, ep.scopo S. Servatii cognoscente) diacon.bus p uAlexan Jrino, et presbyteris et cbristian.s ep.scopum rimis. Et idcirco censeo Christum sacrieum esse non posse, quia Deum
lega voce negavit
:

cu.que cum ile


:

J fj^^-J^^;
.

c;,,- ^uos Euphratas et Ephriatam qui et Euphraxius dam[ patribus Coloniensibus


.

'

concih J^^^^ , consuhbus. prxfioois arbitralt: alii legendum ^^^.^^^-^ ^^^,, .vmantii et Albini [anno] quar.

/,,,^, ^aximo honore haUg^^aicensi ahi errorem esse


;

to

_ esse judicandum

neque iUum Chr.st. num qui ejusdem confin.t.mus


o ohm nuUam hujus .

J^^f gans

Mansius demum, quo plura _^^ ^^^^^.^^ Alexandrino, de synodum Sardicensem alli- p "^ inferius, menstbus /^^ ^J, 3,4 ahguot
.^^^ ^^^..^j,
,

^^^^^^^^

fueritinventus. 10 Qui voluerunt jmi,..^m,a,.vri-

crfy synoat

Actis fidem

"-."'""

tamen

eis

adhibendam esse,non Potueruf antiquitatis laudem denegare

deposttum in conciho Colonienst nno "" errortbus ^^^ Chronicum passim facien'"rj" ^it. minus valebat ad fidem ''''l''^'yZ'visitaessent,prxstantissimi
:

,,,, ^^^J^'^^^^.^^ ^^^^^,,^

Euphratem

et

'-r:Z

quippe qu. lectafuerint btographo S. Severtm, vatii biographo (2), a successoris. qut btographus .-

^^l^TsL^
anonymo

'^Z^Tcr^^Ziersuade^e^sibi non
'S"^.

pote-

Euphrat^

cio v.,i vixit

(31.

atque ettam ab

qui s^culo V.I. S. dianis edita W. conscripstt

Max^mtm, Acta
;

a Bollan. qutbus accdun


.

spuria esse. ^, coloniensis Acta '1/^^;^";, curc^onu. anno 1848 Londini anno 1H53 ^^^'^f ^"f^^^^^^^,,, Majus (9)

'yi^'J'''' Rom^ symace

ust 5 QutaUi recentiores, iUis monumentts synodt tn eptbus manifestum est Acta ilhus prtusquam scopahbus tabulariis servata esse. Normanni ahique barbari Rheni et Mosee

ripas vastarunt. Sed et


ut etiam

formae,ustahsest acerrimisinceritattshorumActo-

etiam Mi^^.^^ Sn^^^^^eortasticas seu festivales S. Atha^Pj; Jr^misso Chronico f ^^P nastt S^^^^/^i^; P'^ ^thanasii annua J^ plane eva''^^^/^fj^j ,;,^/"/,,* ,n(ur, ""'"7,'f,^^^^^^ J,um nunc certum
^^

;^,,

^^_^

^tque

^^^.^^

'

^^^^f

"^'

rum ovpugnaiores. Reddertchtt.m tnleUtgo ea sxet Molkenbuhrium (6), consenttant


culo
.V

ab Artanis scripla
;

et conficta esse,

'^'^^^^^r sio/um, qu^e tantam fifJ^-^''^^ZZt,avl Euphrat^ Colonien^"""^,,3",,,, g^ls iriennio ante '''''''/"'7' """"^ st
,

quo Euphrat^. fortissimi eorum adversarii, memoriam perderent non secus ac Liberii pap^, HosiiCordubensis. Potamii Ulyssipo(4j Acta SS. lom. VI Ma... p. aslmurg, om. 1, p. 6G. scnptor HislonE 75 (b^ Beilharius, Jucundus, yEg.dius, ConciTrevirensis elc. sp. Binleriro, Geschichle der deutscbe

Colontense

>

1'^

intervallum

'"^"l^

amplum

satts est ut

dum
p-

tot

aht, seduct

f "P^^^f^^j^^^^^^,, se stvertt ab Artants


fer*,

f^^J.

quemadmo.
^t

Sl.

qq.

scqq et &^J^
seqq.

tlU)

- ^'^ .^ " fat.oiogia

jom.
,

XXVI,

col.

17.59 cl

^^

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


A ineorumplaciiaconsenserii.Quodargumen" tumjam explicabimus necessaria diligentia decessoribus scilicet nostris semper persuasum fuerat sincera esse Agrippinensis concilii Acia; sed quum Binterimius eo impetu etrationempondereillaaggressusesset, quo
nit mlidius excogitari posse videretur, in senientiam suam traxit coilegam meum, Jo-

831
ioc-TOie

surrectionis Christi et comprovincialibus suie

insinuent et uao tempore celebrandum annuntient.

V. D. B.

Et jam pridem consiiiuerat concilium A/ricanMm w/ e^jucopi deecclesia semperCarthaginensi de die paschae instruerentur, non
sub angusto
temporis
spatio,

sed

quum

in

unum

convenirent et

autumnale concilium

celebrarent

sephum Van Hecke qui pro veritatis amore, quam ab hac parte stare arbitrabaiur (nondum enim nova documenta in manus nosiras
;

(5). Quare iia interpreianda sunt Cassiani verba, quasi patriarchales literm,

devenerant),adecessorumplacitisrecessii{l)>

%
*

III Prsecipuae reS S. AthunaSll V QQO aa *-i/i*7 nv or\\c A O^ ex epib-

aD anno 66)3
tolis

ciuS
^.

heortasticis.
1

.^tas

SynOdl oaraiCenSlS.
LUer. /.eor. ,a,iic^mb Epipluiniamp^i-

ope Chronici et Epistolarum fessynoi^ii^y,^ s. Athanasii demonstremus anno 347, sed qua^^^ Sardicensem non

jTt auiem

^l^tXa;. driennioantecelebratamfuisscsatisnonest unumlocumexcitarequoh.-ectradantur;ea Mant. ^ni^ rationenil magis perfecerimus qvxim Mansius adducto Chronico Alexandrino seu anonymo Ma/fejano. Integra S. Athanasii

;"!

oestorumintra septennium series {quoniam, nuieorum chronologiam iexuerunt, omnia


ita interse

midio tempore ante Epiphaniam quaquaversum missse, sub Epiphaniee fesium publice legerentur ; non secus ac mandata quadragesimalia, quee nunc in capite jejunii pubiice proponuntur et ad quse (si argumenta seu materia specieiur) proxime accedunt epistolas .^^^ heortasticee. Quod tanto magis necesse erat, quod complures christiani jejunium omitiereni, nisi tempestive indictum esset. Athanasius ad Serapionem, j^^^ ^^^^ Thmueos episcopum, extremo anno 339 hsec scripsit (6) Scripsi autem singuhs fore ut tu quadragesimam indiceres fratnbus eisque aene hac junum suaderes; quam utatur. quod ep.stola [non] sit iecta quominus jejunii debitum agnoscamu3 nunc oportet obtentum de medio auferre, dareque operam ut ante quadragesimam omnino legaomnino tur. ne, aliqua ansa capta. jejunium
:

^^"

j.

implicuerunt ut singillatim facile Xinequeant) percurrenda esi et quidem, al^mZrTolum Chronicum heorstaticum. sansed7tiam Epistol^ nonnulla contineant
:

C^ierumpasstmapparenttndtcta, exquibus pateat aliquot mensibus immoxn-^ iegro fere aliquando anno. anie xnd^cendum pascha scripias fuisse illas lUeras adeoque scripiionis tempus plerumque propius defiomiti^tnT.
:

rtissimi Dr^sulis acta,

Sum

anie omnia tnqutesZuo anni tempore Epistol. ill.. indicabatur, auibus futuri paschatis dies Cassianum si TclTerenur eimitlerentur.

ntri potest. 13 Difficultatum


:

oqo

^r^tr

rL/ Z

errorem labemur

facile.

ego ttaprosequarut om POenda sunt quas l^t^^^^^ZZ^: o^- ^^^,^ ^^^^ de qmbus dfad^<Uxsunt ^^^^^ ,, ^^, nes res pr^cipuas. ambo ^. A.^na.iu. inter se Mansius (7) et Mamachtu (8),

---"

-q

"rtpS;::r-^;-'p
ecclesias,

zz:z:z::i.:^a:cto.taLma.
^0; f""''^"'^^^,;^.
tus

-r

quibus initium quadrages>m=B etd.e civitates omnes, sed pascbse, non solum per des.gnentur. etiam per universa monasteria

f"''J^to P^^,^^""^^

"

, persecutoribus noctu iaW) ; sed crastina die


ibi

delegatum nerabilis Beda

^gyptum h.cpaSed quum non ad solum sed ei triarchmAlexandrini cura spectaret loqmtur veesset. quemadmodum
(3).

^f"

'lerj^o quam mul.os

^zaven. *
^"f ^^^^/j dox

Exin quartldie Gregorius Cappa,3,

^ ">^;;^ "^ ^* "

Vm

tamquam

episcopus.

ut offlciose operam curam-

l
ubi

^aditur ium

^ que

iuvestigationi comput. P^'=l'

P;'.^_,

f^^^^^lrlmo anno
^f^l^fZvenit cum
^ff"^*

Mgypti pr^fectum p

S. Athanasi. Instoria

deret.

quatenus,

pontific.

d.em adnuncians, per eum paschm agnoscere faceecclesiarum principes ceteros multo ' /"^ .'" ret, necesse erat ut

-^'''l^'f'' soHemn m

Snorumad monachos;
^,^';'^^^,^^^

num.XO Phifere

f''^^'^(.^^^f^^ii,i^peratoreet Gregortus

A^andriam uno

destmarentu, berentur et quaquaversum ^l^^^^^'^^';^^^' adeoque quum cessaverant ^gyptum pascha nuntrare triarch^ extra
:

Z\>Tr W'"^

Zsi
.

mnum ""ZuM
?

traduntur (9.) Athanaszus . ^^^ ^0 ^edit S. scripsit ad Serased e latebris


^.

Neque lUeras

.^^^^^^^ ^

ad srngulsar. atque hoc annuum officium devenisset, cond^tus fuxtanno


:

chiepiscopos iv canon. e^V^o 633 in concilio Toletano H.spainnotescat Solet vetus consueludo solemn.tate canonis (*). de niis. verba sunt d pr.Ed.cat.on,s paschali varietas exsislere pascbah ^ersaenimobservantialaterculorum errorem partur.t pro.nde

(10. JJ^;^^ l^,,,, Ano 3*0. Cum ^^^, gerapion. f^^^'^ actus augeret, .deo

Urego

ftrlbus

Quod

oppressionis su^b
.^

non^fm^

Quamobrem
p^^^

.^

^.^^ ^^^_^

^,,

"

festivitatis

interdum

ob hunc Tndixissent, multo risui ^J tamen. media .n Qua^^^^^^^^^^, q,i r nob.scum ^^^^^ sententia, pascha
.^

placuit,

Ep.pl,an.orum ut ante tres menses ; metropolitani sacerdotes li""'^f'

"

dra s'm^^^

^^^
'oTen.nitatis so e

^^^^^^^.

.^

^^^

.^

.^^

_.

^^^^
^^

quiraut, et

communi

scient.a edoct.

d.em

diem

significavit Athanasius pre^^^_

^^^

ro"3."-

()t' M":BiU.oVhec': Octobris Tomus XL

not

.-

V.. P.

M*.

.eqq-

109

sbyteris

gg,

DE

S.

CONF. PONT. ,,,VND0 A AMA^DO ARGENTORATENSI. .^ ^^^^^ ^ S.

tVCTOHE D. B.

Alesandri ^P-fSoep.sto moris m.ttere potuit consueti n I n n Pro>litionem ; ?am propter fugam et j^^ 7J;) adr>enerit h^c ^^""''^f' Atgueh^<=J^2 fehruarii anni 340.
sbvteris

per !"'".,

^7^^

JJ^

D Aihanasii Athanasius (10) hab^tum gu7ppe quod S. g PP^ ejus rn urhem ^|^_^^^^^ .esguianno post Cum gravi er ^grotare ^advmtum. Anno 3. idcirco papa (Athanas,us)
;

in

adfinem
et

S^/ana .n^

ludicra erroris a Ud integra hebdomade ^^'''f^J^^^Zlt legitime qulm pascha


rint,

ma.rime ^^'1"?'^^ ^'^,Z 'P^^m^^o correct,o. {Ue

urbe Gregorius. Anno 343. Hoc mittere [epistolam] non potuit. erat die i pharmuth, anno dom^ica paschatis , ^^^^ ^^_ ^^ ^^, ^p^^^_ ^^^^
,

^, 3 martii,) ut ex
;

^f *;"j^fS /, '^fX! potuerint atgue oriri non ^/kl. coniuncUone ^ ^^ rent ut mutua ^^^ 339 solum ^' '^^^ Cave lamen ne anno an
P''f
'

'

l^omamabnsse Athanasium aut dumtaxal post mare ''"j^^f;^^ ^^/r^,^S.

Placdo et deorum v, indictione i, consulihus eodem Longino N.cno, Komulo, gubernante fu.t syno^gypti pra=fecto. Hoc anno habita cognita, Ariani Ph.l.ppodus SardL qua re e>s ^^ ,e contulerunt. Cumque Ph.lagnus synodum cogerent, ?,,, esset ut in hac urbe
:

.^ ^^^^

vituperabantur,

excommu-

cendis apparebit. ^re coactus fuit


,eret
vicinia.

Tum
:

guv^ sed ^""'"^Z

'tdl,

eTL

"?"*'''

^ZuandLin

^"'''rLSaSico
;

ad annum 340 ^"^P^tfdlTc^,^. nonfuisset.nisitum ^^


heattssxmus saius esset
(nisi

(^"''"'^'^.^'^'^''Z^Zndtiotimenda dtcttur

^dVP^jf^^Zo tir.Qu^

me mea

fallat

opno)jnuUo

Sicior

^ ".^

ecclesia Eomana. ^oatique fuerunt etiam ab ad papam AthanaEt cum de sua poenitentia atque Vasium scripsissent, puduit Arsacium circa pascha lentem SardiciB de conventione, quinquag.nta dufacta ; et decretum ad annos ubique Boraturim ediderunt, quemadmodum proponere solebant. mani atque Alexandrini scr.Athanasius quoque festivalem epistolam cujusomChronico, psit gu^ intercidit. Ex
;

[st etfacilior.

//XS^u^i pt"'illis salebris ^!^P''^'.''

nia
ut

vlha ad hunc

^num
^^^

describere IrbuU,

''J^X^Ts Josephus tissimisagac^sstnnquevrrtCarolusJosepn

tum ex

consulihus.

lum ex paschate mamapertissime desifuerit Sardicense

B Hefelei})etAlbertusdeBrogUe[^,2^so^^^ hactenus ^^^^^om%'^^^^^^

^'^^0
cis

celebratum

^bZ^JZ -I
^*0

clnscendit

Zcikl. Quod nedum pugnet cum aliis pautemporis not.splane omnino convemre
demonstrabtmus.

exc, J*i n.i,,^ Pfnr^ter S-^th<^nasiusetpM Eusehianorum

spectattonem

"'

^'^ZteTeM^^ festalem Roma TZs htsterbJS[^h En ex u/be^^^^^^^ scrtpsit,usus A ?r.S4


"
non idcelebrabo, qui nobis concessit pro ipso nunc pati. ipsum credere, sed etiam
sohim

Mhanasius^in Historza Artanorum ^ quomodo Euad monachos narrans num, 16 Sardicensum znsehiani renuerint synodum
^^ S.

etaint piuriJ^^^^^^

fratnbus cum ^^^^^_^^^^^ festum ad vos scribo; in qua spiritu ac voluntate etiam exiffens, vobiscum

^^^^^

dudutn quod scilicet

absurdiorem, inquit (H), quam excusationem Antiochice. attulissent

^^^

suis victoipsis imperator literis

Jnno 341
liochiM

ce-

Anno 341. SchismafuitinAugustamnica (Alexandria) Grepropter morantem in urbe


14
o-nrinm gorium,

significasset, riam. de Persisreportatam, anno victoria non ea est, quae fecerunt qux relata armis, 345 ad Syngaram, duhiis tamen
;

fugam

conci'

Quam oppnmeDai. donec quam opprimebat. aoiit-u


,

uuuu.u.a.i conflictan

tjit. est,

ocu. sed

quam ad annum
^^^..<^

lium dedicafioni,

a quo

ordinari non
potuit riuf;
tc

In rcoen^t proptereaque papa (Aihanasius) ^ morbo ccepit F^piereaq epistolam non scripsit. Ex Chromco.
i
i

festalem

Grcgo-

anno

343 convenii
tynodus Sardicensii, ut

Verumtamen ineunte anno sequenti, quum literas, proximura jam esset festum, dedit Bodem anno 341, quas vide apud Majum (5).
coss.

triumpho J^ phanes{n). Sardtcensem ad Constantium numA-narrat fuisse quarto anno synodum congregatam vepostquam Alexandria Romam profugus
nerat
sum.., Alexandria, inquit (13),profectus Triennio esacto, quarto utKomam peterera...
:

celehratam fuisse tradidit TheO' Athanasius in Apotogta Idem S. Athanasius tn Apologta

343 a Constantio

comtat ex
Chronico fe$taii

Prohino, quemadmodum Athanasius (6), celehratum tradidit ipse S. et quidem circa est post mensis maji exordia concilium Antiochenum, augustum mensem
Marcellino
et

dictum dedicationis. Unde liquet fieri non Cappadox posse ut post ejus finem Gregorius episcopus Alexandrinus, ut creatus fuerit
Socrates (7) et secundum eum Sozomenus (8) quippe qui hanc sedem jam tradiderunt pridem occuparet, eo missus ah anteriori Arianoriim Antiocheno conventu; quem qui;

Constans,qno anno missis literis me accivit versabatur;... didicique tempore ille Mediolani roquosdam episcopos, qui eo concesserant, pro synodo cogenda S gasse illum ut tua pietati praedicta urbe scriberet... Me autem postea in eo enim in Gallias degentem iterum misit concesserat ut una inde pater quoque Hosius
:

dem multi
;

volunt eumdem esse quod conciAntiochenum dedicationis seu in encselium qua niis sed in epistola S. Julii pap.v (9), ejus memoria servata est, nullum exstat sola indicium, quo persuadeatur Gregorium in concilio dedicationis potius creatum fuisse pseudoepiscopum Alexandrinum, quam in alio quocumque Arianorum coetu. Porro eodem fere tempore, quo concilium dedicationis haberetur, celebravit S. Julius papa

synoSardicam peteremus. Post peractam vero degeuti misit. Atdumliteras mihi tum Naissi qui quum ineunte anno 340 Romam confugecum anno rit, annus quartus ah hac fuga eodem hoc anno 3i3 convenit. An Mediolani nunc synodus, cujus Acta perierint aut qu3e non attinet quseprima dicitur, hahita fuerit, rere.De Gregorii, pseudoepiscopi Alexandriquibus ni, morte et S, Athanasii reditu, ex

etiam pendet Sardicensis synodi


tur infra

3etas, dici-

|t)

Concilicngcschichle. tom.

glise Pt

rempirc

edil- 1862.

tom.
(tS)

XXV,

Ibid.,

(3) Apnlogia coiilra Arianoft. col. 279. -\U) Bibliot. Maji. tom. VI. p. I^i. (6) Epislola de syiiodis, num. p.
XXVI,
col.

1. p. rom-.iin aii i%' sitcle,

568

et

seqq.

(2)

L'E-

(91

tom.

32 et ^eqq., num. '20. ap Mignc,


tl). p.

Palrolofiia gr-ca.

ap. Migm', Alhanasii anolocia conlra Arinnos. niim 29, tom XXV, p. "298. -(10) Cfr Man;chi, Dc

Migoe. Patrologia graca, tom.


<ccl.,lil). Il.cap.

726.
lib.

10.

(H) Hisl. ecc\.,

111,

116. 25, &p. ^7) Uistor. cip. 6.

(l ratione lemporum Aihanasianorum, p. 219 et225.Edilm BonnenPatrolog.a gr^ca, tom XXV. col. 711. - (12) grffica, lom. X\V, sis, l. I, p. &5. (13) Migue, Patrologia

l)Higne,

col.

99.

ubi

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


A
jinno 334 Ettphrates venil

833
AUCrOBI

16 A.NNO

34-4.

Quum

fediisset [Athanasiua] a

tum

Naissi degrenti, misit (Constans); atque

synodo, Naissi habita, ubi et pascha celebraverat *, significavit accurate Alexandriae presbyteris

hinc profectus, Aquilejae postea

commoratua

V. D. B.

sum
viro,

ubi redditae mihi sunt tuae (Constantii)


in Gallias iter institui
adii pietatera.

^ntiochiam,

mimti a

st/no-

diem paschatis

cseteris

tamen

locis

literae.

do Sardicensi.
celebravii

uon potuit. (Ex Chronico.) Ut autem ad Constantium scripsit ipse S. Athanasius (1), Naisso profectus, Aquilejae postea

Accitus inde rupsus a beatae memorise hincque demum


:

tuam
saepe

commoratus
literae.

est,

Quod autem S. Servatius Euphralas restitit, longum nequaquam

ubi redditae

ei

suut Constantii

Dum

au-

temNaissi

esset

sanctus vir, Euphrates, Colo-

niensis, et Vincentius, episcopus Capuanus,

hospitabantur Antiochi^, eomissi a synodo Sardicensi. Quam rem explicuit iterum 5. Athanasius {%) et nonnihilo copiosius Theodobrevius autem et nitidius narravit retus (3)
;

requirunt tempus, quum zelo rect^ fidei arderet S. Servatiuset Trajectum Coloniaepene adjaceat. Euphratse autem perversio nemini mirat accidat quum tot alii turhatis illis temporihus se in devia abripi siverint ita ut, testibus S. Athanasio et S, Nitario Pictaviensi, plurimum remittendum fuerit de disci,

Mansius{^ :Cum
in Sardicensi

scilicet Athanasii innocentia

plinse severitate in recipiendis tapsis episcopis,

perspicua visum est Constanti imperalori etpatribus legationemadConstantium, frati-emsuum,0rienti8 imperatorem, decernere, ut reditum Athanasii
coneilio

?*pparuisset,

18

quiab erroreresipiscerent, Anno 34-6. Quum itaque blasphemum


et Albini, iv idus

os

et

anno 346 o
Colo~

concitio

non contineret Euphrates,


Amantii
Colonise qui

post consulatum

nierni

dama~

majas convenerunt

lur; ipte vcro


S.

apud illum suo nomine urgerent. Delectus est in eam rem Euphrates, Coloniensis episcopua,
socio Vincentio

Capuano, qui se itineri committentes Antiochiam venerunt. Cathedram illam occupabat tunc arianus quidam episcopus Slephanus, qui calumuiam hanc legatis
struere molitus est per insidias. Meretricera ipso noctis silentio in ffidem episcoporum clam submittendam curavit, meditans, simul

supra designati sunt episcopi et miserum apostatam deposuerunt, Quumque obiisset, Athanasiani seu Heortastici Chronici verbis utor, Gregurius, pseudoepiscopus Alexandrinus, die ii epihi, seu 25 aut 26 junii,

Alhanusius

redii

Alexan-

driam.

reversus est

Roma

es Italia [Athanasius] et in

tem occursu dig-nusfuit; etenim

civitatem ecclesiamque ingressus. Mirabili audie xxiv paophi seu2l septe7'nb?'is po^ulns cnnctiqMe magistratus ei obviam iverunt usque ad centesimum lapidem ; atque ita honoralus quievit. Festa-

cum ac alia cubiculum introiisset, ministros mittere; a satellitibus palam ad aedes illas
quibus meretrice in aedibus sacerdotalibus criminis noctu deprehensa. episcopi comperti Eucessit voto non rei tenerentur. Res pro
:

lem vero epistolam hujus anni Jam integro anno antehTevitev, utdiximus, ad presbyteros et diaconos mi?>^TzX. Cum illis plane consonat
leguntur hxc leounix^r
Gregorii Et factum est post Gregorn (91 (9) Athanasius reversus est es Urbe et mortem, partibus Italiae et ingressus est Alexandriam paphi XXIV, consulibus Constautio IV et Con,
:

phrates enim, ^r^^^^


excivit ; qui, tatus, edito strepitu domesticos foribus, mulierem cum statira occlusis Eedium
_

uonnuUis insidiarum comitibus compremolitioms arcabenderuut ex quibus totum notat num revelatum est. Haec omnia accidisse pasch ipsis sanctissiraae
aliis
;

stante 111,
;

S.
H

Athanasius

diebus.
17

^Tino345 co"weni/ jam p)'-

ucrwi

S.

A-

(/wnfWiUHi
IrtiiiiHi,

significaverat

[Athanasius] Aquilejam exegit; significaprofectus esset, pascha illic paschatis presbyteris vitque * accurate diem non potuit. (Ex Alexandri, cffiteris vero locis epistola illa festiChronico.) Superest adhuc de paschate anni sequentis, alia

Anno

345.

Quum

est anno 346, hoc est post remausit quietus apud Alexanannos vi et driam annis xvi et mensibus vi. Consonat fere Theodoretus, quippe qui narret {10} Gregori-

quod

um, cum per sex * annos instar ferae belluae gregem omni crudelitate vastasset, poenas tandemimprobitatissuaededi3se,abipsisovibusmidiscerptum. Con^ona^ ipseS.Athanasius,
sere

*ieptem

valis

atque

presbyteros Qiiamnon multo post illam ad

et

destinavit. Dum audiaconos Atexandrinos Aquilejxversaretursanctissimusvir, aut tem quum hincConstantisrogatuperrexis-

anni qui in epistola heortastica, qua pascha venturi significavit, se Aiexandriae proxime versari profitetur Ego pariter, inquiens (11), atque Deo gratias ago ob hsec nova miracula quamvis enim nobis suppeditata adjumenta
: :

mtius

set in Gallias

(5) et

venisset Treviros, videtur

nos castigavit, neci

tamen non

tradidit, sed a

ad eum

nerversus, divinitate protutisse vertia impia de Ckristi Hefele [G) ex hoc caha Etquoniam ven. vir ea Coloniensem synodum quod
pite abjicit Trajectensis dixisse leaitur S. Servatius

Ariamsjam accessisse Euphrates, ab in ejuset S. Servatn pra^senatque

revocavit, voremotissimis terrae finibus nos copulavit. bisque festi causa celebrandi Kesidens Alexandriffi [Athana19Anno347.
sius]

consuetam

significatiouis paschalis epi;

non felicius
(juam contU'

stolam misit.
ris

(7)

domestice audiente Athanasio, Christum Deum negaret, ct presbyteris et d.acoepiscopo Alexandrino, synodum Sardxnibus plurimis quasi post

Publice

et

obstiti

saepe

cum

iUe

antea uon potuerat mise- meliosiusMan^ anni superxo- $ium in hac rat scilicet post 21 septembris controversia quum Alexandriam redierat ; tardius

quam

censem

S.

phrates,

mAthanasium viderenon potuit placet ipsa S.Athanasiidenovosuo


adducere verba
(H) (8)
:

Galiicano itinere Gallicano

i;osi Fost

tamen solito. At hic sistere lubet tempotnqua minus cum concilii Sardicensis quidem et Mamabus cohsereant. Mansius multa aiia michius, de iisdem disputantes, his Sardicensis scent; sed ita ut non ex 3evum definiatur, sed ut ex hoc aevo conventus
;

quum

oj/gressus cst;

reli-

^^^

^^^^^

^.^^

deducere conentur.

834
AUCTORE,

V. D.B

Eoc aulem licetop^mtsnoZercedit discrimen, ut iUe. ScetensiDef (quippe gu^ stris documentis dest^tutus Zll monasterioadhuc laterent) annum probe tamen conciln eset Sardicensis

inter

AMANDO ARGENTOKATENSI. studio indag-are, ac Mansium et Mamachmm


8.

CONF. PONT.
in

temporum ratio- D nesnegligebant. Quseeamaxime decausarechronotaxi citavimus, ne quis, quoniam a


primis
et

Socraiis
reat.

Sozomenirecessimus, anceps hse-

detexerit, et aiibi

passimveruatem
;

viderxt

autvroxime

Tmnsium

htc autem, ubtque contumeiiosus. inconditis ciamo-

accesserit

my d
> "

Argumenta Binterimii ad'^6 vefsus smcentatem concilii Lo .

'

,ibus et incredibiii i^^^^^^^^^f^J^^^^fZlZ errores .rosequaiur. incidens conlinuo christxana since^ manifestos ei nusquam fere spectmen quod riiateprocedens. Cujus rei faciat, placet indf nosirum

lonicnsis petita ex silentio hi-

storicorum,

ex postconsulatu
et

ad argumentum
care

Amantii

et Albini

vocabulo

chronologiam cum eum sequi solei, Sozomeni convenire, elevanda inventis suis plane non eorum in ordinandis temporihus
ei

Quum vidisset Mansius

Soc7-atis

ei,

qux

Castri confutantur.

Eoc his itaque, quee supra secundumprorsus rationem deduximus,


annorum
manifestum est neque ex Sardicensis synodi iempore, neque ex S. Athanasii gesiis quidquam colligi posse quod cum concitio Coioniensi anni SIB minus conveniat contra omnia optime inter se coh^rere. Quod autem objicit
;

certam

Perperam opjionit Binle-

fuerat

rim
cilii

actii con-

aucioriias. Scripserat itaque

(1)

Nec ^ane

Colonien-

celebres istos scnptomihi primo succurrit ut cum et ssepe alias offenres erroris arguerem, doceant scriptores magni nominis,
disse illos

sis silenlitim

coxvorum^

nota 44, VaTillemontius in Vita et quoad signandos per lesius in notis passim, num. i, consules annos Baronius ad anuum 357, etSirmondusinDissertationedesynodo SirmiS. Athanosii,

Binterimius

(5)

sileniium SS. Hilarii, Sul-

picii Severi, Gregorii Turonensis ei heeresiologorum SS. Fpiphanii, Philasirii, Augusiini,

ensi.

Quin

et raro

consulatibus
facile
cit,

contingere quin errent in ex iis quae inferius disseremus


;

Joannis Damasceni et PrsedesHnati, nullum pondus habet quum S. Bilaynus in


;

resultabit

aique alibi
(3),

(2)

alios
:

produ-

quos inier

Pagium

diceniem Socrates,

dum

hujusmodi notas temporarias usurpat, non

raro in errorem labitur.

Alqui passim Mamacensurasinvidiaminunum chius omnishujus

doctrina potius versaius sit quani in hisioria, et Sulpicius Severus ei Gregorius Turonen* sis, licet prasieriiorum temporum res gestas narraverint, jejuniores sint, quam ut videan*
tur sedulam operam posuisse ui integram rerum ccciesiasiicarum Galiise narraiionem
conficerent. ctor

.,uam rectedi.
xerit

Mansium confert. 20 Yerumtamen

iia

manifesium

esi

Socra-

Neque

est

quod hieresiologi EU'

Mansim

Soeraiemei

t^2Tsoiito$
eisein lempo-

tempora, loca, ^gjj^ passim omuia miscere, eum veneruni dujiQn^ines, aliosque qui posi ^isse in devia ut cum S. Aihanasii scriptis
hisioricis

phratas meminissent,

quum

novse sanciae auet

non

fuerit,

posiconsu-

ncquaquam componi

possini.

Audi

22 Urgei deinde mense majo anni 846 Colonice non potuisse ignorari novos consules

lalinn
(ii cl

Aman-

Albini

rumnrdinaiione.

Monito ad Apologiam beaiissimi Ale* xandrini episcopi contra Arianos praefati sini Maurini ediiores[A) Ex hacigitur Apolo-

qu^

%n

-.

gia velut ex purissimo fonte vera sseculi quarti


historia ecclesiastica

ab anno 300 ad 350

est

haurienda. Siquidem Athanasius omnibusaliis hujus historiae scriptoribus longe praecellit;

Constaniium IV et Constaniem III augusios Post consulatum Amantii et proinde formam et Albini supposiiionis indicium esse. Sed tantum abest, ui hinc appareat falsarii manus, ui manifestissimum sinceritatis argumenium inde deprehendatur. Hoc enim anno
; :

'/! nota iccriialis esl

tum quod

ipse oculatus

plerumque

testis fuerit,

fuii, ut in universo Occidenie, Romee, saltem u^que ad mensem seetiam


34f)

proprium

tum quod
ipsa
rat.
/1

accuratissime res gestas enarret, et


nil tutius, saepe affe-

monumenta, quibus

contra vero

alii

auctores, Rufinus

nempe,

Socrutes,

Sozomenus,

et Theodoretus, cautissi-

ptembrem, non novis consulibus designareiur, sed Amantii ei Albini postconsulatu,dum interea in jEgypto ei in toio Orienie in moF numentis publicis et fastis novi consules Constantius

me

quoque rerum gestarum monumenta afferunt ; quod rarius contingit. Nam praeterquam quod interdum historias minus ctrtas enarrant, res saepissime confundunt, tempoia autem praepostere ordinant exemplum hujus rei luculentissimum suppeditat Socrates, qui res in prima hujus Apologiae parte comprehensas ita refert. St dein integram seriem incredibilium in rebus gravissimis errorum exhihent quam clauduni his verbis Neque vero solus Socrates.sed etiam Theodoretus, multoque mHgis Rufinus
sunt adhibendi, nisi
ipsi
:

cum

IV

et

Consians III inscriberentur.

Gujus rei iestimonio

monumentum profanum

et

Sozomeuus, res frequentissime


gestae

vel

secus

quam

sunt,

vel prepostere

enarrant.

Quod tamen absitut ad horum auctorum contumeliam vergat. Vitium namque tati potius quam scriptoribus est adcribendum quippe non solebant illo aevo res tam intricatas tanto
:

iapideum, quod oiim in gedibus Porcariorum erat, excitavit Bay^onius (6), inscriptum post. AMANTi. ET ALBiNi coNS. alicrum, Hsdem inscriptum verbis ei ex Gruieriana Coilectione haustum, Mansius [1] ; iertiam Lucensem epigraphen, suppositam L. Turcii Aproniani statuie, refert Muraiorius (H), cum hac clausula decreta est avtem post consvlatvm AMANTii ET ALBiNi. Christiana exempia, quibus menses adscripti sunt, exhibet meriti&simus eques Rossius scilicet Arinianense, in quo haec fere verba supersunt (9)... [dep.]... IvNiAS Qvi VI81T {l. vixit) annos vii [me] N v DIE3 ocTo [post. cons. a] mantii et ALDiNi et hocaliud mensis juiii exmuseo Ru;

sconio (10)

[eut] ro. pivs. flore. coivg.


loni.
1,

i.

fec.

toiici\iorum Labbei, loin. I. col. 175 el 17ti. l2) Apologia Joli. D. Mansu, num- 26, poal Mamachii EpisUilas de ratioiie lempnnim Alhanasiannrum, p. 371
(!)

Supplcmentum

deulschen Concilicn, &d an. 3iU. tium. I.

num

4.

(3)

Ciilue

in

Annale*

Bar.niii.

aJ an.

3ti5,

num.

2.

PalrQlo(}iB graeia, lom.

XXV,

col. 24ti.

(S)

(4) Migne. GeBchichu dcr

(9)

p. 373. (6) Annules eccle>. ln Anitulcs Baronii. ail &ii. ^iH, loni. I. p, cfctxxix, nnm. I. liisiripiioncs, Inscripiioncs chrisiianse, tom. I, p. 59, num. UO.

|7)

(K)

(10) Ibid., p. 00,

num.

It3.

et

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOIiRIS.


tT. SI. BI.

8S5
recitata fuieset epi;

QV. VIX[itann05...]DPDI,EXIIlI KAL.


j

nempe in verbis Cumque


:

v'^^'^"Ji

Avo. ros. AMAN. ET ALBiNi [consulalum]

et

hoc

Btola plebis Agrrippinensium

sed et
;

omnium
:

jjroOppido,

tertium mensis augusti ex bibliotheca Vaticana (1) b. m. in p chbretio qv ann. v. m v d xv CHERETIUS ET SKVERA PAUENTIS DP. VI. KAL. SEPTEMBUE8 POST COSVLATVM AMANTI ET ALBINI; a^que hoc demum quartum Velitemum mensis
:

utpotejatn castrorum Germauiee secunda ei in his aliis Ex epistola clericorum Agrippinensium, nec- p'idem mita-

septembris

(2): -J-

bonoso bene. meuenti

PACE qVI VIXIT ANNIS.II.M.III.D. XX DEP. PRlD.lDVS.


SBPT.

POST C0NS3. AMANTI ET ALBINI '^

QuibuS

non et fratrum per sing-ula castra constitutorum; in quibus duo latere posterioris temporis indicia scilicet ibidem supponi Germaniae provinciam tam jam in Germaniam primam et Germaniam secundam divisam fuisse atque de hac partiiione meminisse neminem, ut statuit Pagius (12), anie Festum Rufum, qui
; ;

aceedit, ut animadoertit

Mansius

(3),

quodin

fastis Vindobonensibus seu consutaribus notatur hic annus Post Amantio et Albino; in Libelto de prdefectis urbis et in Paschali laPost consulatum terculo apud Bucherium Amantii et Albini ita ut tabutee Philocalianae omnes, quemadmodum animadvertit Rossius (^)tUbique interse consenliant. Quibus adde Cassiodorum qui in Chronico seu potius
.-

Breviarium suum anno 369 Valenti dedicaverit neque eam mulio ante faciam esse deinde, vocabulum castrum, quo oppidum designetur, tesie Cangio (13),(;e medialaiini;
:

iate esse, et

primum

in Notitia imperii, quse

consutum elencho in errorem quidem lapsus estj sed non ita ut veritati viam occluserit scripsit enim (5)
ConstantiuslV et Constans
III,

sub annum 400 conscripia sit, fuisse usurpatum. Ut vero ab hoc posieriori asserto ordiamur, quemadmodum castrum et castellum medise latiniiatis sunt, sic etiam primse ut in Forcellinii Thesauro ad haec verba videre est, ubi exempla recitantur ex Quinio Curtio, tib. V, cap 3; ex Cornelio Nepote in Alci;

Amantius

et Albinus. P. C. Amantii et Albini. Jlufinus etEusebius.

biade, cap. 9 ex Pompejo ad Domitiumpost epist. 12 libri vui ad Aiticum ; ex Virgilii ^neide, lib. vi, v. 776 ex Varrone apud Ser; ;

vium ad ^neidis
Ptinio
lib. iii

pontcoimiiatm
origo.

Ubi prsemittendi non ey*ant Constantius IV et Constans III consules, sed eodem scribendi versu, quo P. C. Amantii et Albini. ^3 QucB autem hujus formidae origo fueritj hactenus plane incompertum prius in pro:

ubi eiiam ex ix, v. 7 cap.l tnc^ica^Mr Castrum Julium in Hispania, et lib. cit. cap. 5 Castrum Novum in Heiruria quibus ex Tito Livio, epilib.
;
:

tome

libri xi,
%,

sxxi, cap.

adde Castrum inlialia, et lib. Castrummutilum, nunc Medolo.

vinciis ea ratio aliquando servata est, quod novi consides ignorareniur, ut apparet in

Cirtensiconcilio,

anno 'S^hpridie idus februa;

rias post consulatum Diocletiani VIIll et Maximiani VIII celebraio in ipsa itrbe anno 307, quo consutes processerunt M. A. V, Maximianus Herculeus Aug. IX et Flavius Valerius

Similium deinde nominum plena suni veiera itineraria et geopraphi; abundat et Gallia quin etiam non ita procul a Colonia (14) Agrippina Castrum Divitensiuro; nunc Deutz, eregione Coloniae, habes; dein Castravetera. Castraulpia, Castellum Morinorum seu Menapiorum antiquissima nomina, quorum origo
; ;

Constantinus Csesar et qui breviori formuta Novies et Constantino designabaiur (6) (ut annus 308 decies, id est M. A. Val- Maxiet C. Galerio Maximiano Herculeo Aug. miano Aug. VII conss.), ex mense aprili, ut in Libello prsefectorum urbis traditur, dici coepit Post sextum consulatum. scilicet Con-

patet,

25 Militaribus scilicet casiris oppidorum forma erat atque in ea vicinos cotonos deducere amabant Romani ; tum quod insueti

arf<'"<y-

, .^.,g,_

stantii

Maximiani Aug, VI, sic volente (ut videtur) tyranno Maxenanno tio, qui Italiae dominabatur. Sed quid 346 similis norma usurpata est ? Simultatem
Aug. VI
et

Galerii

erantsparsisperruravillis; (in Italia entm passim coloni in oppida cont^^ibuti erant ut nunc etiam sunt ;) tum quod vix alia erat via res ut victi latina lingua toquerentur qu^
:

summae

curse erat

Romanis

tum demum

exstitisse inter

Constantium
(7)

et

Constantem
;

Onuphrius C dixeruni

et

Norisius{S]

ptaci-

tum Consiantii, bello Persico detenti, opportune Romam et in reliquum Occidentem non venisse Baronius (9) sed neutra ratio placet Tillemontio (10) et equiti Rossio (U) conve: ;

quod, si sparsim mansissent Galli, facile conspiratione facta, inexspeciato inrebellionem erupissent, dum conty^a in castra recepti contubernales militum fiereni, connubiale jus communicarent, atque etiam, si hostis ingrue- p

munimentis propugnandis operam consuamque liferrent, uxores, liberos, domos


rei,

niebat enim tunc adhuc inter ambos augustos, neque per bullum Persicum cessabat cum Urbe commercium igyiota itaque de causa novorum considum nomina ante septembrem Sed quidin Occidente proposita non sunt. spurise id est, ut Coloniense concilium
:

Quare, ut bertatem ab injuria vindicaturi. Valesius{ib)accurateanimadvertit, Augusius C^sar Caniabros et Astures montibus dedumontiumtimens, [utiait i^^^orus) fiduciam
xitet

inquosserecipiebant, castra sua, sed qus in


plauo erant.
habitare et incolere
eos jussit.

quid

'

originis crimen incurreret, si inscripti fuisiil. sic genuisent CoDstantius IV et Coustans Amautii et Albini nus ortus ex postconsulatu
elucescit.
2-%

Memini me in Commeniario de S. Bertrando, urbis originem episcopo Convenarum, hujus de Pyreni expticare, latronibus et convenis inde surrejugis depositis aPompejo. Passi^n
nomine xerunt nova oppida, quae communi aliquibtis castra dicta fuerunt; quod nomen proprium factum est. Sed jusio longius nos
VEmvtrrnr Conslatice, arl. X, edit. BruxcH. .n-fol. chmt.nfp. lom. I. tom 'iV, p. UU.-ill) lust.iplio.ics .wi.num... -ft2jCiilifC in AonBlcsBa.onil. ailan
reu.s

Maie ciitimt

Scd in alHs quoque verbis


tom
1,

falsartt

ma91.
p.

^:^:^Zn

Binterimius, ^^^' deprehendere sibi visus est


chrUliaiiie, i\\ luscripliones
(

60.

iium.

U. U^ L.,

.:

li)

(i>l

Mi-...'.

1'i.l.ologi

ln>cnpnones chr.smna.. LXIX, lauiiii, lom

om.
col.

^^_

U4U

n XXVI _ (l3)Giossarium lal.uum, x- Caslrum.


Notilia GalUa:, p. ISi el seqq. et p.
p.

!<*)

^^f''

el seqq.

)'7,""'
ll*)

"bid.

col

MI7

rVpa

ti

2!!2-

(?)

Onotaph.aF.sana.

m.
deduci

,..r.

APfiKNTOR^iTENSI, CONF. PONT.

kliCTOBK

V. D B

demon ran^ id unum deduci sivimus. quum confectam ^olxtmm /um esset longe ante *'/''" nomen pro oppido eccles.asUcum non

fZJiano, i^to

a guo

Lactantius (8) traM) Germamas xn ^^^^^^ ^^^^.^^


[ut
_

tZrilL^n

ZsTsed Castri

idioma ouaTvero aliud plane

Pers^cum teum /./miW'-^- Miror hoc sacerdoesset

nomen

erectas P^^^ ^ZITsingulares promncias duasjtj

esse,

rd
.

f^^^

Vm

maxime et militum,illis annis libera essetChr-J^ '^mvi^triginta


feligio et

temporxhus

^Yr.rTuoniaI d^re quo

^^^^.^.^^ ^^^^^^^^^^ rem expe. ^,,,, ^reviter eam GalUarum pohtt.


divisiones

^^^,^ episcopalxum

a^Vleofren turmatim popuh eam

ZrdCZuum exora
pj^e Znifestum 'Ze
^

momentum habent.Uce
^^^^^ abzvertnt, tempovidetur Dioclet^am
.^ ^^.^^
,

tur;atque iUis locis. 'Irorum incol. primi dederunt. nomina sua Christo

uU certe '"'W^^^' ^ rauUoque ante paganos

^^J^^^^^.^^^^ ,,, ^""ZaZres stve W'^^ porro


Germanias
Selgicse sive pars

tm

V. ^

Argumentum, petitum ex secundae, vocabulis Germani*


refellitur.

fuerint provincise, [eratori suMuis.^^^^^

-f^f^^^^^^^^

An Germania

in

duas

nisi provmciasdivisanon fuent s^culo IV. An antiqua

'^tSrXL?
^-^;;!^^^^^^^^^^^^^

provindaru^
'

^-

au.usti

.uau-

Ldio
rit.

U^^^^et^^^J^^f^^^

dumtaxat fuedivisio militaris RefbUuntur argumenta.


haUSta ex hlStOna.
^ , .tVor muUo magis

^^,^l^Z^^^,<^^r^

^^^^^^^Z^^^^rl ^
ir?.rncsprocuratoresp.*/-isse ^..a^u.

s-culun^..GertentZal ut ante medium fmsse partes or*.-..-.^aniam in duas divisamnon demonstrandum "-""'""'"ubi Zatuant; quum iidem, " "' Luo post Christi mortem evange-

^JZ
rr::

Mmumque

eruditos

viros doctosplurtin hanc adhuc tre

nomine fiscale l^-'^.^^^[^,^ Hoc lamen ^naicabatur quod in prof om J^'J- ^,, qu^stores,

procuratori^^"j^^^i,^_ Thracia et qu>BaliiB


;

:r '"

vStnon Zmdoctnnanfad Rhenum ^sq-eprom^ tam fuisse S. l-'-^\^f%^^'J.'Zredl Germania,)


inon autem de

^ ~^ P^"''J.
X' pleni
curaU>

ticipabant

m
;

TquaXmen

f"""' ^^rf^ " ; Jj^^ ^ Ut is locus inferius. duas f;/^ Germanias duas et Belg.cas Rufus (1) eum ^cmpor^jja memorat sed muUo ante Ptolernxus

duo .cujusretexeraps Zlahatprovinciasplures provinciis c^sans, quum sunt. In


;

^^ soli exercebant procura,,^ , singuhs provincns s.pius vero unus pro.

f^J, recessissent e^v


''^^Lehantur

propr^tores, penes pro^ ^^^^^^ ^^^ ^^^.^ n^^^^ .^ ..^ auctorttatem


.

Claudxus geogravhis exordiar,

'^lubHadriano et
scnp( :Pars yero

Marco ^-^choXntomn^

inm< (2), qu^ mari ad Obringam flu^ circa Bhenum est, a qu appellatur;. vium inferior Germania
regiouis
.

T. /
dtc0 curatores
e

procuratores vice prfEsidis proprocuratores cum Jure gladii,


,

i^es procuratores, et

prole-

j^

versus niendiem ex.ero ab Obrin.^a fluvio Germaniasupenorappellatur tenditurregio, assignat cxvi tates. In Periplo et utrique suas integrum caput est ie

f' J^^^P^.^^^^
que

^^J,,^^y,am procuralorum ^utem


,

procuratores.
at-

,^,^

5i

in

provrn.

twnes
'""";;

.^.^^^^^ ^^^.^ant partem.rasingulari cura post alws hene

Marciani Heracleot^ BelgicacumGermaniasupenonetinfenon(3). Severo librossuos Dioni. quisuh Alexandro utraque Germama [i). edidit. non minus nota
Sheni fontibus 'ucipit; in-

,,^ ^^f^uissimis vir Gottlieh von


,^^.

At vero in monumentis, non solum y f^^fl'^^^ Germap,i,i^,, donantur amb^


^^
'^

.^

vetustioribus,
arf

^ superior, qu=B a Cferiorqu^ad Oceanum Bntannicum usqne


porrigitur.
est,
ris

"'J "~/i ""'^j;^^

^i e<

proprstores

eas mitti,
;

Tacitus, 9' /'^3^"' "''^; meminit ad annum Christx 69 (5) supeno-

Zculentum

'J^feas enhernf.re dicuntur non in sit earum partitionem

quihus

'

Germani.

rentia,

imperatorem

Germani^ cMnfenons ferius (6) neque Plimo Secundo ommno Germani;


superioris

zn 'f^^^^Z^VTZTTTZ Sa,/- ad singulorum c.sarum ahum fiagitasse ,' Lrtineant ordine recenseamus
,

J^J~.^

^,^,^^,

uam

esse.

Docuprinci.
ii( ..

ei

Pf~J,c,3.msTEMP0KiBUsaham

os(e('*W

J^^Ztionem i^ Germa^a. aUa^


n^jnim
ita ut
-^

in

ignota haec divisio


,.,.

(7).

du^

virovincix essent, constat


ara

Z^Z"

'^'"''^Z^Sr^H^^^ai^ZSZt nova controversia, utrum sciitce ^"^^fj^^ U-Pft-- mania^abiniiioprovinciBBSingularesfuernt HT^miiiia- Q^^Qro diceceses tantum seu tractus miliiar...M -'- TerZunTv^^^^^^^ Belgic^, quacum unam ^^ J^ adadmim,^ n, ..2 n.nrlpyr rem Quam quidemrem ,.ra(.onem c*. confecennt provinaam.
j^ertincbaiad
^

"

^^nll\liZfMarcellini-.^e,e..n^
.y^y Galliae omDes,

inde

Julio "'^^''" ''^'^^l^^'^^^^^ Deuorum u.^enti cessere uti crebntate potestate m partes ^w^sa quatuor^ dictatori, intra Quarum Narbonensis una Viennensem

rtipr.-.!. er^pron.

quantumadargumentumnostrum
^^^

periinet,

^^^" se contmebat

Luffdnnensem umversis; tauis pra^erat

^V^"^'^^^^"^ super^orem^et
'

altera ^'

Aqui.^^.
infe

^^*' P- ^K,12 ^^'a: il^ "; "V ^^'zr''*'t\ (b) cap. 83, p. (8) Hi.t, 1.1.. 1. tsp. 12. 'hidem p. 427. Hisl. nauir. hh. VI, cap, 17, ihid. p. 06. -(7) cii.

K'^

et seqq. karnien tor und unler dcr Romerherr^cl.afl, p. 347 "^^ "^^" ^XV, can 11, ap- U. Bouquel, tom. I, p. S4ti. ^ay. iit"v i ^l.^) l.io. a *

(8)

Dc morlc persecuU>rum.

cp. VII.

('.!)

Eckhel, Doctrina

riorem

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


i

837
tLCTOHL

riorem GermaLiam, Belgasque duae jurisdictiones iisdem rexere temporibus. QucB quidem verba muUis tentata fuerunt modis sed in~ cassum. Verum paulatim provinciarum numerus crevit, ynaxime ad septentrionem, ubi
;

qui non multo post imperium nactus est, teste ^lio Spartiano (10), post prjeturam legioni praefuit in Germania xxii primigeniffi. Inde Belgicam sancte ac diurexit... Inde Dalmatiam

V. D. B.

hostiles

regendam accepit... Post, Germaniam inferiorem rexit. impetus magis reformandi erant. 29 Quibus accedunt complures tituli quo- et ex titulii Sub ipso itaque Augusto videtur Germania lapidei rum primus positus fuit sub Hadriano circa in duas divisa fuisse provincias, quibus tum primum superioris et inferioris vocabula ac- an. 130 A. platorio a. f. nepoti consuli avgvri LEGATO AVGMS^l PRO PR/E^O?"e PROVINCi^ BRiTANcesserint. Et quidem ad annum christi quum vicc obierat Augusius et imperii habe- Ni^ LEGaio puo saaetore puoviNCia? GERMANia? iNFERioRis etc. (11) secundus eodem fere erenas capessivisse Tiberium nondum in Galliis innotuerat Buo apud ripam Kheni, inquit ctus tempore l. domitio gallicano papiniano c. V. leg. avg. pr. pr. provinci^ germania: inferioTacitus (1), exercitus erant cui nomen supeRis LEG. avg. pr, pr vrovincicB mspanide citeriori, subC. Silio legato; inferiorem A, Caecina rioris leg. avg. pr. pr. dalmatia consuli desicurabat. Regimen summse rei penes Germanignato (12); tertius, medio seeculo ii, impecum^ag-endoGalliarum censum tum intentum rante Antonio Pio, l. dasvmio... legato pRa?cujus suprema auctoritate et extraordinaria tOriO PROVINCIARUM GERMANI.E SVPERZOriS ET PANlegatione neque prsefecti pr3etorio Galliarum, NONi^ (13) quartus eodem fere tempore cl. neque provinciarum preesidum potestas suiELio pollioni leg. avg. pro vvi^tore Germanias blata erat (2). Pergens dein Tacitus militum superioris pr^sidi integerrimo (14-] quintus seditionemin finibus Ubiorum seu in Germaalteri legato augustalipro prsetore Gerukms. nia inferiore narrare Nec legatus, inquit, INFERtOr25 ZTEM HISPANI.5: CITER (15) SCXtUS L. obviam ibat .. Septimius cum perfu^isset ad poPiLio LEGATo m^eratoris CMsaris antonini tribunal et pedibus Cfncinse advolveretur etc ;
; :

Caecina itaque legatus inferioris Germanias aperte dicitur, ut Silius superioris. Aj) annum CwRisTi 21 imper^atore Tiberio, Turonii, ait
,

AVGUSii

PII

PROPRiETOri GERMANI-E SVPERIOriS ET


(16).

EXERCITVS IN EA TENDENTIS

SepHmUS

L.

Tacitus (3), legionario milite, quem Visellius Varro, inferioris GERMANiiE legatus, miserat,
oppressi.

Ad annum

28,

eodem imperatore

Quod

ubi L. Apronio, ait iterum Tacitus{^),

iNFERioRTS

Germani^ pROPR^TORi cognitum. Ad


imperatore Caligula
:

MARIO MAXIMO PERPETVO AURELIANO C. V. PR.SIDI PROVINCe^ GERMANIfi INFERlOriS []7) OctaVUS, quem JEsculapio l. calvinianvs LEGa^w5 legionis I MinerviiB pice fidelis LEoa^iw augusti PRAC/orms PRoviNci^ Germani3e mferioris oenonus, posiius c. ciBSONio c. f. dicavit (18)
;

ANNUM
quit

47,

Chauci,

m-

idem (5),... dum Corbulo adventat At CoriNFERiOREM Germaniam incursavcre.


ille
.

QVIR. MACRO RUPINIANO... COMITI IMP. SEVERI ALEXANDRiNi AVG... LEoa^o WGustali PRO vRCctore GERMANi* svPERioRis (19) et dccimus tandem,
:

bulo,

PROViNCiAM

ingressus

triremes

alveo

perperam

(ut videtur)

descriptus

cociavio

Rheni... adeg-it. Ad annom c^emw^i 59, Nerone imperatore: Quietae, ait idem (6), ad id tempus res in Germania fuerant ingenio ducum... Paullinus Pompejus etL. Vetuseatempestate exercitui praeerant.

TIDIO... PRISCO hEGOtO CONSVLARI PROVINCt^ GER-

TAanice svperioris

(20).

Qu^

adeo manifesta

sunt ut bene multa verba ab eo, qui eis alibi semper inest, sensu detorquenda sint et ut uni
vocabulo in eadem pericope duplex significapro tus iribuendus sit, sivelisv. g. Plsetorium

Ne tamen segnem

militem adab-

tinerent,
solvit
:

ille...

aggerem coercendo Kheno


fossa,

Vetus Mosellam atque Ararim, facta


connectere
parabat...

inter

utramque

Invidit operi ^lius Gracilis Belgicffi legatus... Cffiterum continuo exercituum otio fama in-

pr^tore provincicV Britayiniae fuisse ei pro prceioreexercitus, ne in provincia quidem, sed in tractu militayn, perperam vocato provincia,

cessitereptum jus legatis ducendi in hostem... Dubius Avitus, accepta a PauUino protincia...

30 Quid

Germanide inferioris; et sic deinceps, autem adversum hxc ? Omnibus


proprsetonbu^, prae-

<"'9umenta

^ perpulitVerritum... r- t

preces suscipere.
-

En
n

T^

n-

ita

tVaslegatisaugustahbus, Germaniae toriis et praesidibus provinciarum ^unerioris et inferioris militare dumtaxat


^,^^ positi avgv&i. LZGato

,,.^^^.^^.
(nr.

ni3e

in/eriori^,
;

Belgicx

Germanix

ret /. Avitus, qui in provincxa quin inferioris Paidlino successit. Prseet

VRO
et

v^tore

exerc:-

superioterea quatuor in Historiis (7) locis Tacitus commemorat, tamrem Germaniam suis .isHnctarn ^uam Oalba imperante Aulus Vitellms

tus emuaniae PROViNCiiiAQviTANic^ (21)

iNFER^ons LEGa^o pro vii^tore


;

superius vtsum

imperatoris et proesse L. Popilium, legatum

,nms
69,

^y....

CHmsTi
L.

C^^Zl^^tZnZ'^:: ^^'S ^
shabere videlur. Utrumvis statue^mTulta " ^f^ ^^j^j^ ^^^^^ ^ f ^/^ "''f^''f' ,^,iitisse aut tres discretas

filius

imperator..

a Galba

m
.

pb,uouem

GEBMANiAMContraopinionemM.ssues<;);er6a Chkjsxi sunt Suetonii (8). Qui idem sub aknum xnqmt (9).bellum c.vle 69: Domitianus
su.kbiobts Gebmani^ a L. Antonio .B..S.I.E, confecit absens^ imperante Commodo, Didtus Julianus,

^~'XcS {W~'^
V
I

/p--o

lapide l^.uet ^^^^.^^^ g^,,,^.^

motum
ISO,

tferZrtfu^<l^i "

-' pr.vses pro-

^'nT:mZus
Cfr

vincZnec,uiJquamprcfectoaliud:utrum. rvtnciaf,n^ ^
n

,1)

Annai.
cap.

l.b.

I,

rap. 3i.
1*1

til>.

(2)

Sanclementius,
'^.

de
,*

m.m

lib

III

ib b!

\I cap ^ eapp*^

il. 18.
12.

""!

Iib.

IV,

cai.

t^>
-

T-

188 1599

(1) Ibid

1?.'

(C) Ib.a
e, K:^
;

80

lib.

H.s (7) XIII, cap. 55. (S) L. k VI IV cp. 70.

rrVLvii

8)Sein
p.

788. (1) Gru(erus, .nscnpl. p. Muralori. Iii5cripiinnes, p. dccxi. i. H.oom r.Codexinscnpt. p. 71. -(19) Masdeu

- fl3l ZcU, Deleelns inscriplionum - M<) Sleiiicr. Coden inscript. rom.


num

Rh.-ni,

romanarum, num,

-(17)
V,p.

iJflla .om

elseqq.

(20)

Muraton, ImcnpU

Dccxc.,7.- I2l)lbid.,p.

cwm.
que

g:?;qot^^^^^^^^

llVs*detH.s;ona\ntica de Esp.n3.

..

m
ACCTOItl

CONF. PONT. AMANDO ARGKNTOEATENSI,


^.^.^^ .eseratam Mitto titulum Hbrt in guo Germania et 5. FtVan de Synodis. controversta emm est an item occurrit provinctarum et genuinus sit. Sed Notitiam Sirmundo. Lihellum proeditam a
-.

V. D. B.

Zporibus Antonini PH *'';;" V^^^J^ Zenul utrumque officium. ^'''P^^f.^Z"^.


cet

^^fxtutum autem lapide idem <,. . altero

Oermani^ superioris et P'""^;^^^'

" ^^/^^

tenderet. cUus. qui illuc

P^^^^P^^^^ZZt
non poterat qmnprse-

civitatum.

Quodplanemiran^dun.nonestV.^^^^^

itn\!fn\ (auod

fieri

lonnumquam aderant

juridicis negotns ^^^[^''Zurlopr^tor '^"'"1' distento. singularis partim ; f ^^^tm^ Qu^ tamen auctorUaUs exercitui.

'^^y^re^euprM
J"7

.. .^ non quas ... vinciarum et Notitiam dignitatum, prseterire multo posieriora sunt, nolim secunda legiiur (H). Qidbiis omni&M^Germania %n Manifestissimum iiaque est Germantam partes. aut Augusto aut duas seciam fuisse dictam superioTiberio imperatore, alteram et medio s^culo iv rem; aiteram inferiorem ^n usu. vocahulum Germani secundEe funse Qmd runcilio calalogis conve- Colonieusi in35 Sed cum episcoporum
:

non prius perennis


tinus
.

J^^

^^^

-"^^

^^^

^^^^.^.^
I

Coloniensi

terfitisiie

/e-

^^

.^

.^^^-

/^^'^/^j; suMato ^'^/^;'--'" altum imperio. in provmcits

J^f 'l^J^
('~'-

"j;^
ij'

',',.

vo.^

^ascripta leguntur nomina tum itaadornant falsario


:

Quod argumen-

guntnr Simj)licim
Atifiu-

^^

prsesidem luit et alium quasi una scripsit

nequaquam
ni

Cum dtvtsa : ''f (^^g";^J pr.<esideret, viquiens


;

""-^nS
*J
^,-^

rentur

exemquo adhuc lege^di Sardicensis. prxsentium episcoporum et sedium


pra^lua>rsse

gfodiinensis,

Dcsideriui
Lingonensis.^

.^

Dion Cassius r...


2.v.,o..

.0. rn,

^^^''^lTtrLnphi "^^ 3- "^Vr""


)!^
^^ ,.=.

Quintilii Vari. gut

n.A,.,oe.v

^r.T^,.^^l^

f : ":;f2,l '4r^, ^v '"^

^^^
(6)

J^

'

Dys'olius ReZminl; ea> quo tamen evanuissent aliquot mensis, yalenh^c a pesstmo mro ea> linm Arela^ j;^ geographica adeoque Stmphcto lensis inqenio addita fuisse cathedram Augustoafsignatam ah eo fuisse Auguslodunensts K duninsem. licet Simplicius (quasi vero non i^ ^^st vixerit
;
:

^^^rint duo cognomines ineadem cathedra


-'^-^- ^-'"'" -""""" ^^^'".^rri!i^ episcoporum neque ei locum esse in serie (quasiinter S. CassiaAugustodunensium num qui circa annum mobiverit, et S. Hegemonium.qui ad annum fere 370 vixerit (15), pateat spacium triginta annorum 7ion satis episcopalus interut Simplicii et Hegemonii Desiderii Linvonatur ;) ohstare xtaiem S. oUerit sed rnl '^Z^is^qui s.culo .u aut.
; ;

fT^TsS^^'^^' "-'"-'"
rov ... r.v r.ouavcx..v.

ron Fepa.v.a; p/^vra

guz Tatyou).etvesan^crudelitatis Caligulee. r.p^avca; oe.a Er<.tv ap^..at r.; xov AevrouXov. ao^^v -y,,U?e^ /?u/?, qui.

ra,i^rav.v(7);

Vi^idicem, aav..c, flrfrersu^


liis

purpura tn Gal-

piasm'"^- '^'

indutum, movit copost Neronis mortem Antoniicujusdam,qm,zvTepaaet

^LtS:n2:l"":.'r4; /alT^
postea
:

::;i?r^rrSr"r.;/ni.
imperatorisl de quo scripsit

Une

'Hp/.e 5. r,,

Up
atte-

uZa,

lyscjoc.

non Sed quod nude Germaniam.

de eo scitur ninquodeptscopus^ caetera omnia,, nensis fuit, a harbaris occisus aucfores (16), lucerta; ajunt Galli^ Christiame
;

Ltn.o^

definientes

utrum ambas provincias an

Arelate

tum episcopum
;

fuisse

Saturmnum,

rutram significatam

vellent, dixerint Plinius videtur quod aut de exiraesse et Dion, causa Germamco plane ordinaria legatione, ut de

constat

scriberent

aut quod neghgentius


;

nam paulo lOQuerentur, ut apparet in Rufo et Procli Scribomoante Dion, alterius Rufi quod rum miseram enarrans sortem, tradit
superiorem gubernaret.

in concilio Colonon auiem Valentinum, qui Christiana (M) niensi legatur sed in Gallia Dyscoltum, vide hoc assertum confutatum Coloniensis conRemorum episcopum, qvi in ignotum fuisse Flocilii (18) Actis legatur, ab Ehhone, qutppe qux
;

doardo

et

dicat S.

exclusum Donatianum septimum


:

eTri irolv ap.a ^twra; repfJiaviac di afx^porspa; ut alter inferiorem, alter y.r,<jxj (10) ; ita certe

rum

SkcuIo

IV

ioco

Gemianiw supcrioris
et io-

autem id unum quod in concilto dicitur, sed Coloniensi Germania inferiornon quamvocem kactenus non secunda;
31 Restat

sed nonne, quod jam monui, cataloLiherianus Romanorum pontificum ut v. g. S. gus hiulcus est, annis ita ordinatxs unus ex Zephyrino locus non sit ? Nonne diu octavus fuerit

episcopum,

fuisse Remoqui, inierposiio Dyscolio,

Gemama

terioris liice-

haiHv prima
''/

secunda.

erecto tib. cl. offendimus. Occurrit in titulo, PROcuraiori xx HEREoiia^um CANDiDO cos... BELGICAM ET VTRAMPER GALLUS LVGDVNET^SEM ET CERMANlAMPRiEI-OSITO COPIARVM EXPEmTIONIS

ignoratus? Dagobertis regibus Francorum lapideis^ Nonne quotannis in monumentis hoc arguQuid novi reperiuntur consules ? maxime quum desint cosevi hiographi, mento,
dehilitts ?

QUe

germanij: melioribus vixisse consentiunt (11). Sed in Expeditionis ger(12j legitur exemplaribus
:

sECVNDiE;

qucm

initio

seeculi

ii

33

Sed

et

difficultatem

Superior, Nerviorura episcopus, anttquis facessit in nullis enim


: ;

rf Sii/"'''""

Seninrinn
sentiOtis epi-

e-

piscnpn-i, ab-

manicae secundae; quo sensus plane mutatur. Germania prima et Quidni fatebor verba Gemania secunda saeculo iv non videri antiquiora ? Sed hoc ipso saeculo, ut ex Ammiano Marcellino, qui concilio Coloniensi coaevus liquet, (iice6aiwrGermania secunda. Ac:

cathedram Nerviorum vemre eam Bavaci, sed quidem a Wendelino constitui aiiNerviorum episine vade. Verum quod egregium indicium scopi non memorantur,
catalogis
esi

scopis

Sovemrl

poinitanis
Aiitiitanis.
/((7

m-

ofpcil.

nullius
,

nisse
si

falsarii manum quippe qui dioiceseon

hic

interve.

fuit,

tempore nota, induxisset.


concilii

nomina suo Et quidem etiam,

cipe verba (13) Indicabat autem, nuntius scinominis licet, Coloniam Agrippinam, ampli
:

Coloniensis

auctoriias abesset
sasculo
iv
,

plane verisimile foret


tom V.
parl.
...

^umwi
XXIV.
la

Cfr Ankerihovcn, Hantilnicli, clc. clc. p. 3ti!<, fl app., [-1) Ibid . ci 109. p lil (3) Pancgyiic, cap 9. p. -- Lil) LV, Caesar Au^umus p- 5(i7 cl Ii68. edil IGOO, ibllbid, Uli. LVl, p- S2. - (6) Lib. LVU. Tibcrius,
(1)

p. p.

U9.

(12) Florcz.

U8

p tili3. -(7] Lih. LIX, Calinnlu. p. 687. (8} (9) ''''* LJtVU. Domiiianus, p. 76V Neio p. 7*25. 6 722.-(t\) Masdeu, Hialoria crilica, (10) Lib LXin, Nero p.

Lib

LXltl,

(13) Amm. M^rcclln.us l'^;, >y'/''l'- .?, RK.ue. p 3S. I, *^*;^.^ p. (lll Cfr D. llouqurt, Uccuc.l.tom. ^l^: ;,f**: K Acla SS.. tom. II AuguH... p 6:>. G11'VkV7V, lom I, col. 23 cl col. 510 el sciq. -(17) Ib.d.. lom. IV, Oclobris, p. 491. 024. (101 Acla SS., lom. VI ^ tfl

el scq.,.

Espana S:.grnda. tom. Uoulez, M:.g.strals romains de

Bel-

'

in

Romanorum terris
:

839 DIE YIGESIMA SEXTA OCTOBRIS. mirum in modum pro- derunt, primo capite, quo canones Nicmni
.

AUCTOtl

pagaretur christiana religio, inier Nervios fuisse episcopum immensum enim extendehaiur eorum regio, iriplo major hodierna dioecesi Tornacensi; atque a Romanis pluri-

concilii 1 contineri dicuntur, titulus

IX de

V.

i).

B.

mum

habiiaiaerat, quum etiayn nuncin illa plaga, licei Franci seu Theutones iilicregnum suum muitos annos consiituerint, lingua gallica sola usurpeiur. Quod autem additur conAgrippinensi seu Coioniensi nulios cilio
inierfuisse episcopos provinciarum Novempopuianx ei Aquitanee 1 et II, iudicrum est; quidne omnes Hispani adfuerunt, omnes Itaii, omnes Africani, etc? Sed id indicium est conficium fuisse Agrippinense concilium
sssctdo vni,
:

synodo bis in anno per unamquamque provinciam celebranda in hsec desinit verha (\) : Fiantautemconciliasemelquidemantediesquadragesimae;...5ecuDdo verocirca tempusautumni; capitulo autem LIX, quo concilium Antio-

chenum conciudiiur, numMegitur(^): Sufficere

visum est bisin anno per singulas proviucias episcoporum concilium fieri primo quidem post
:

tertiam
in

hebdomadam pasclialis f^stivitatis; ut quarta hebdomada quae consequitur, id est,


'aiiimein
^^^costc

mediffi Pentecostes *, concilium compleatur...

Secundum

vero concilium idibus octobris ha-

quum

iilis

provinciis

dux

prsees-

beatur; qui dies apud graecos byperberelaei mensis decimus invenitur : qui dies cum omni'

apagel quis tandem inanium suspicioset num et vonjecturarum finis?

VL

Quod concilium Coloniense

bus hebdomadee feriis concurrere poierai, "'"" "*; 30 In Coiiectione canonum ecciesicB Hispanas, quae anno 180S primum iucem ad- a^aQinemi, spexit, reperiuntur canones iidem, nisi quod posterior semei conciiio Antiocheno, semei
conciiioRegiensifmedios3ecuioYcelebrato,ad' scriptus esi {Q).Ibidem inter Bpistoiasdecreiaad epis' ies venit num. LXIII S. Leonis papse
copos Sicilige epistola, ubi num. 7 hxc habes Terni semper ex vobis ad diera terverha{l} kalendarum octobrium Romam fratium
:

celebratum est die dominica, an propterea falsum dicendum


sit.

Qua hebdomadse

die inco-

harentur conciUa.
B
Alii volttnt

Superesi tandem unum argumentum, quod


non esi,sed cujus usus iatispatet; quin etiam fatebor me olim eo alisime quando nixum esse, quum tamen plerumque in die hebdoei vis insit nulia. Versaiur autem
cieieris firmius

terno concilio sociandi indissimulanter occurrant.

conciliaoUm

Quum autem
et

demorcceleItrata /"itissc

episcoporum

propter pauperiatem iiinerum iongiiudinem pau-

dic

dominica,

aUiferm ii; %ed ambo per^eram

mad^,qua concilia celebrari solerent.aiiis universim affirmaniihus conciiia indidltfuisse in

ut laiim invaluissei, induigeniibus conciiiis, cceius nonnisi semei quotannis ceepiscopales V lebrarentur, placuit concz7io Carthaginensi
utdiesconcilii
tur, et

calendas novembris servare-

diem dominicam (1); aliis in diem iunae seu feriam II (2); aiiis demum primis saeculis in feriam II, posiea autem in dominicam quo argumenio, (quod in ordinationihus episcoporum et presbyierorum cerie vaiet,) passim uiuniur criiici, in componendis conciiiorum, quibus anni certi adscripti non sunt, iemporiuno aiiisque id genus rebus. Sane si de
;

scribeudum ad siugularum quarumque provinciarum primates ut, quando apud se con* cilium congregareut, istam diem non impedika* rent (8); in conciiio autem Hipponensi X
lendas septembris statuius est
37
(9),

bus

sancto

Amando Argentoratensi aut

Coioniensi

paucis concilio disputatio esset,absoivi posset aliiconcilit hu)us : quum verbis controversia dominica sinceriiatem tueantur, quoniam die

neinque fliContra conciiium Toleianum III pr*actores fiscalium cepit utjndices locorum vel 12'iXbu patrimoniorum ex decreto g-lonosissimi domini ,( ,cern> au- hehdomad* Recaredi simul cum sacerdotali concilio novembrJum tumnali terapore die calendarum

in

unum

convenirent

(10).

Similiier concilio

To^e^ano X//placuitutjuxtapriorumcauonum
instituta episcopi

habiiumesse

legitur;

Binierimiuseamneget,

singularum provinciarum ancalendis

quoniam ium nonnisi

feria II concilia coire hrevissime enim osiendi posset saesoierent fuissecongregata culo IV et die dominica ea atque aiiis etiam hebdomadae dieei feria II

provincia nis sing-ulis in quacumque celebraturi conveuirent; novembribus concilia novembriQuisquisaatemin prjedictis calendis

^;'-;; -^-^^7^-,^;,^ pro


bus
^

~a

svnodi venire distulisset, dpbitasubiaceret (11). Quod

lui; neque

uUum

siatam

f^^^sse9ener<.i^^^^^^^

chronolohebdomad^ diem. Sed norma hiec gicaaliquandoexhistoriaeccies^ast^capemtus exciudenda


est.
.

!X3 cantuTinS^^^^^ p norurn canonum


^p^^^J^^J^J^
;-.

-^^^^^^^

c
Ltijihui

f^ipmtiV^]

^,i,,anum IV hano Ouintodecimoautem oaleaprJ^,ter

conci^

Uarilms aUis'/Kc

simiUbus

Orientii,

antiquis Ordinibus celebrand^conal^umsa jubertfien ferm^ cros episcoporum conventus

tlZIlToZ

vernale

decretis P"" veteribus ecclesiasticis ecc gnal. Qu^ Placet '"""^ '^^^''^^^^^^'^'^So recitare, quippe " et liturgicis librts

U, nedum

ullis

monumentis

fulctatur.

cum

P"^

P^^.erbi terva vestitur et q ,ij ^^^.^ ^ "

tempus, pabula germiet

famulorum

^ comitatuaccedebanl adsynodos episconciiii in

,nagis

l usu fuerint ^-arn-ngu^^^^^^^^^^

diuplacuerat, et copZt nobiles. Sedneque id omui anno IZcilium Toletanum XI statuerat

^^S
1 .

rcelebritatem

metropo-

IVI

col

392

(M)U.ia..

C0I.7M

el

712.

<lo.cU

0,.,.

ton..

V, l'-

r
''l^

.^4_ ,j^..

,).

Bmlcr.m,

%
Acu.
SS. .on..

Ocl.

"'"'' J^y*

_ a

Mignc, Patrologia

Octobris

Tomus XI.

AVCTORE*

V.

D B

getatem

rtf/vf w'*-.

"

^.

Item in reci7ari ?M&eniM^.

^^

'

aistricte

fieri dtbebant

concilia; aut

feria

iii

atU

tn no/o^"

fW-

epucoponmi.

Ordrne ;^^ ^. Quin etimn in ^^ff VII seu ^'-^^^'rim.liSbrrtur et lium celewa
dt(a sn<
(2)
:

Synodus hjemal.s Si ante festum apostolorum colitur die martis paschaEt synodus m nis et Jud. ^isi mute.ur.
Usdien>artis Po^t facta fuerunt Jubilate. Et hc i?omant se S.

adven.at. Bt sic quo ,jui generalis secessio solva ur ^ue synodus primi d.ei ^^^^^^^ concilia num .^^^

^,^^,^__,^_

dominieam

in

qua o..t

- fZJcZ p
^^

d' to oo

(m

^
^^
t^fices

^^^^ ,,_,_ tres primi dzesm ^,^ , g ^.iej^a^a /tsse nisi Im- .^, . non inciderent? Nequaquam. non ,(a ,, ,,,.i, .^^^^.

on>

.-
'""

monas^eno
Blavia,

f.SalmtM
_

}3

qu^ secunda sedes


pr^sentibus

est '

degalensi). et
tis aliis.

synodo paschah anno Domini 1003, m Romanu^ tibusadde moris etiam fuisseut dre suo metropolU^e xn ponlifex atque etiam su^^ aniversario consecratxoms latai seu Src S. Hdarus .papa ^n
concilia celetrarent.

*f " ^"^ ^P"-l'o;'. "f "

r-eferenda

sit.

^^ ^^^^^^, ^.^'^*' "'"I ratioalAntea alia ,e,umz

Occtdente .^servata fuerat etiam tn Toletana lu.quae ITpatet ex synodo nationali utpatei y .^ ^^ ^^^ ^^^^ ><!^ .^ ^^.^.^^^ ,,,i,, est. Quun^ Oft sui poaj^^^^^,^^, rex omnes reffimmis enunji ^andasset, eos ad^^^^^^.^^

'^,

^^^ .^.^^__ ^^ ^^^^^^^^^^

,^.

diversarumpromnci^ epu(o;a ad episcopos

uuuic.uow conciho et ex dimeminii ae numeroso ^ Gallix meminit de diem natalis sui ad honorem versis provinciis ad per Dei gratiam congreheati Petri apostoli episcopos provmcix gata (3); et in epistola ad natade conventu fratrum quos

"

d>vmo ^^^ ^^^^_ ^, ,do canonicus grag ^^^l-^^ hffic autem ^^^^ patefieret. Ad ^ tiasDeoagentesetreligiosissimoprinc.piuniacclamante, triduaverso concilio in laudibus jejunmm. bed num est exinde prKdicatum

Tarraconensis

lis

sui festivitas congregarat

natalem in ^vw.. ...

visus est Augustum fuisse deprehendere sibi Leomus lxxxi, apud tius iV ex epistola S. QuesneMum x., nunc autem ix; verum^ln
.

quemqmdem proximum diem domimcum relar , ,. ,.


(4);

quum
meQ

ecce iterumvn tum Dei sacerdotes adessent... serenissimus prmceps (13}, TTiprtio eorum adfuit

die octava

iduum majarum

in

unum

c(b-

prxmissum triduanum jejuQuod


licet

'^^^.^^^^ Lohaium est.

sine

dieanmversarxo connon agitur de nataliseu consecraUoms dte. secrationis. sed de ipso

puontom eztremo
VII

Neque h^c itaque conciHa certo hebdomad^ diei annexa erant. jejumxs et litamis. qux ;;9 Pius momenti in

susceptum sU, ^^TaTqe sed pio animi motu carebat. Quum ''^^vTtamenauctoritatenon Bam6a., ut in Actibusapos-

/^<

ToZumZ^L^,

et seqq..

legitur, segre-

sxcxtlo

a conet7io Toletam introductum eii


ut tribu pritnis

$ynododiebni je-

rwn

junaretur ecu
litanix fie-

etiampo^iienti. rationem habebant, posUum esseprimoconspectuvtdetur-.quumnefases. munare qurbus set diebus dominicis et fest^s solebant. Atidcirco, etiam litanix fieri non concilium. quem qui in Ordine u celebrandi edidit Martevetusto Floriacens^ codue esseprxciptturainhyis exordiendum nius

Antiochix quale- V nti fuere cetebratum est ^ejunii religio non ^f ^{^/^^^; cumque ^aigenter cus-

2". Tr^ci. todrerunt ^ree


-^ ^f ";";;. '^'"^ illas cert.s

^^^^ '^^n^^^^.^JJ,^
Testis est

Te.-tullianus : ^^^^._^^
;

"^"''

IJ^^^l^ ^x universis eccle"^^'''


'^^

-s; per qu^

commune

>;tractantur, et 'P;^;'^:* '


^^"^*'^"' '"^'^^

^/

J^^t

(6;,

rent.

derebus diebus litaniarum, quibus nonmsi habeant. Quse mdivtnis episcopi collationem quod tuntur concilii Tolelani xvn decreto i,
ad finem
opportune instituendum credidit in initio totius adunationis ut trium dierum spatiis percurrente jejunio de mysterio san.t 'Trinitatis aliisque spiritualibus inter episcopos haberetur collatio (7) Similiter in ter. 110 uratne, aeprompiu hjc cuutce o. Martialis tio Ordine, deprompto ex codice S. ji*' i--".vv .-....... ,o, ,.,.... ., ^.i^i ih^h,-r T Lemovicensis [H], litanias et psalmi jubentur
s^eculi vu,
concilionim Hispaniie. parl. i. p- 320 riubns, {"i) De aulimiJ!> ecclesix etse<iq.Cfr. p.SISct 519. lom III. p 'W)l. (3) Mauiim, Cuncilioium Gallis colletuo, {4)lbi(i. noi. 3\^) Haiidliuch der lom. I. ci>l. (i05. (6) De anl. eicl. chrislliclien Auhiiologie, lom. I, p. ^Bi ecclesiaj 4UI. (1) i-oiictuj canonum ecclesi riiilius, riiihus, lom. lHi p. 401. U) CollctUj II ,.^1 iK'. Tio aiiliiiiiic oli- . Inm. 590. (8) De Bntiiiuis, clc . lom. IH, p. 404* Hispanx, col. KOn
{\) Collcclio maxim-,1

Uus nominis J^gi.t^^atur. Et hoc


eo^^^^
uii,

quam

d.gDutn, fide

Tf "f '""^^e
.

dique ad Chr.stum
stat.on.bus
^,'^^

'^^^^'^^^^^^^IJ,^ Conv;^'^^^^

dolere

cum

.^ ^^'^"f demum dolent.bus et 'ta '^emum

congaug
la-

dere

.JXam ^"f "" '''"^7"' "' lege aut tina firma Pl^^fl'"^":^. fuerit, ut "''"""'"^ "'^,/?"

"^";

1 7""

eccles!

insMm
-

"^.i^a niumobservaretur.Quarelubensiateot ncecu,


(Ollbid, p.
ilfl.

(10)

Analecla, p. 2li7

I'')-.""-

X. fol; '", urvu. tom X "c':;. "^.'l' ''*1 , ecclcMX a.pan^, canonum ccc.cs.x ll,>pan;,E. \Z M : pll - (IS) CouUlio ., Fameln, 1181.
.

wrn.,'ct.^.:!;'"Gccni,.,
ed.i.

cor537.-

[16)Adversus Psychicos,

p.

me

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

841
i-ocrs.

A me exempla

Commentario de S. Fromundo, episcopo Constantiensi in Normandia, ad diem 24- octobris (I), justo latius extensa fuisse et perperam a me fuisse traditum hoc triduanum jejunium in Occidente ante conciliorum initia servari fuisse solitum nam,
in
:

annls. lit. dom.

DIBS MBNSIS. FBRIA.

AlCTUkB

V. D. B.

359
374 386

Seleuciecse

28

sept.

II

390
390

E D F F
B

Valentinum

12jul.

Sabb.
iii

RomaDum
Carthaginense
Carthaginenae

6jan.{Ep.)
17 maji

VI

16jun.
8oct.

Dom.
Sabb.
VI

ut patett

licet

aliquando

prxmissum
iii

fuerit,

393 394 397


398

Hipponense

mos tamen numquam


ut

fuit ut precmitteretur.

Valuit autem concilii Toletani

exeynplum,

A D
C

Cpltanum
CarthaginenBe

29 sept. 28aug.
S nov. 7 sept.
18 jun. 13 sept.

VI
II

centum annis post communis lexdetriduano jejunio in concilio Tolelano xvn ferretur, quse paulatim ad alias regiones propagata fuit qua tamen lege preeceptum non
;

Carthaginenae

400
401

AG
F F F

Toletanum
Carthaginense
Carthaginense

VI
III

401
401

VI

Taurinense

22

sept.

Dom.
IV
III

fuit ut ante conciliorum celebrationem,sed ut


initio eorumdem servaretur triduanum jejunium. Nec quidqujxm ante posterius hoc concilium, quod anno 694 habitum est,uspiam de agendo hoc jejunio prsescriptum fuisse reperi ita ut indictio conciliorum usque ad
:

402 403 404 405 407


408 408 409 410
411

E D

Milevttanum
Carthaginense

27 aug.

25 aug. 26 jun. 23 aug.


I5jul.

CB
A
F E D E D
C

Carthaginense

Dom.
IV
II

Carthaginense

Carthaginense Carthaginense

16 jun. 13
oct.
.

III

hunc annum plane

libera fuerit ab hac jeju-

Carthaginense
Carthaginense
Carthaginense

111

nii et litaniar^m lege et ecclesiastici conven-

15 jun^
14 jun.
I I

111
lll

tus incipi potuerint


die.
inde tamen nonnisi raro

quacumque hebdomadse

A
C
C

Carthaginense

jun.

41

Verum

licet

in Occidente conciliorum
jejunio lex in For-

415 415
418

Hierosolymitanum
DiospoLitanum
Carthaginense

aug.

Dom.
II

20 dec.
1

j<QiQtanorum maxima fuerit auctoritas,quum

f;^"/I^a- tamen
A die concilia incotMta
fxurinl.

hxc de triduano

419
426 426 430 430
431 431

mula seu Ordine celebrandi concilium, in concilio Toletano vi anno 633 confecto passimque recepto, non contineretur, nil mirum non sit; si illud jejunium ubique curatum videtur umquam hgec jejunii neque in Oriente
ratio innotuisse.

F E C C E

maji

IV

Carthaginense

25 maji
28
feb.
sept.

Cpltanum
Hipponense

26

Dom. Dom. Dom.


II
II

Romanum
Alexandrinum

II aug.

mltis Ordinibus prx,. /n

Quod autem affirmant synodos feria se^^^^^ ^jQ^^ majorum, post rem divinam die
42
:

433
439
441

procuratam,incohatas fuisse Iml^lpiant dominicarite


"eriaiu

equidem quaesivi, an, quemadmodum ordtnationum celebritas die sabbato inciperetur quoqueconetdie dominica absolveretur, sic solemnitas, vespere ciliorum initiandorum diem diei dominicas exorsa, in crastinum hujusmodi deprehendi protraheretur sed nil uspiam contra idpassim antiquissimis forante mulis prcecipitur ut primo mane, etiam vacua fiant templa et a laicis solis ortum
;
:

442
447

E D D A A E D

3 nov.

Ephesinum Ephesinum
Zeugmatense
Regiense

22 jun.
27 jun.
31jul.

II

Sabb.
II

29

nov.

IV

Arausicanum
Vasense

8 nov.
13 nov.

Sabb.
VI
VI
II

Romanum
Cpltanum
Tyrense

29
25

eept.

448

DC
B B

8 uov.
feb.

449
449

VI
IV

Cpltauum

13 apr.

449 450
451

Ephesinum

8 aug.

u
V
II

A
G D
C

Romanum
Chalcdonense

22

feb.

8 oct.

453

AndegaveDse

4oct.
17 nov.

Dom.
IV

vointroducantur episcopi aliique legitime interfuturi adeo ut Miss^ sacrificio


cati,
:

465 484 485 488 499

AG
F C B
C

statui possit. neque ex hoc capite quidpiam recessum sit, id neque Quod si quando inde sed quod ita ex lege aut more factum fuerit,

Romanum Romanum Romanum Romanum Romanum

27

jul.
oct.

Sabb.
Sabb.

13 mart.
I

Dom.
II

mart.

placuerit episcopis, imperatoriautregi.


ConHiiornn,
s.uuii

nMv,Y.

viiienx eien-

ehodcmonbu.

facilepatetcanonem concitiorum exordiis recfironologicum, ex tamen ut nil plaue valere: quod g^j^j^,jj "^ ^^^^y^controversiam sit, opportunum
43 Hc^c

quum

ita sint,

721

Romanum
Cpltanum

5 apr.
7jan.
1

Sabb. Sabb. Sabb. Sabb.


vr
II II

730

732 742 743 744 745 754


755 756 769

FE
G

Romanum
Germanicum

nov.

21 apr.

hebdoma(iiebus

visum

st oninia conciiia

s^culorum

"^. ^^;

Romanum
Suessionense

VIII et IX, reeensere,

quibus xn opere Art de


et dies

J>

ED
C

22 mart. 2 mart.
25
oct.

foncilia incoliafafuiste.

indicaiis illic temNovi Quidem de cunctis inter omnes convenire porum notis non

verifier les dates

annus

apposxii sunt.

Romanum
Cpltanum
Vernense Compendiense

10 feb.
IIjul.

Dom.
VI
III

E
D C

22jun.
12 apr. 14
1

aliquot deiext; receaioue ipsemet errores nuet, quum tanto stnt sunt,

A
E D

Romanum
Dingolvingense

IV

ptissimw tamen ferta. mero,piane sufficiunt ut inieiltgatur incipiendis conctltts nuiiam rum rationem in conclusio abattpene fuisse habitam qu% nii pati potestquot sphaimatibus
:

772 786 787


791

oct.

IV
III

A
G
B

Cpltanum
Nicasnum
II

aug.

Narbouense
Cloveshovense
Saltzburgense

24 sept. 27 jun.
12 oct.

Dom. u
v
III II

803
807

A
C

ANNUS. LIT. DOM.

LO<TS.

DIES MENSIS. FEKIA.


1

26 jan.
l

256

F E

Carthaginense
Cirtense

sept.

II
II

305 313 314 325 330 335


(1)

G D
Q

5 mart. 2
1

812 813
813

DC
B B

CpUanum
Arelatense

nov.

10 maji.

iit

Romanura
Arelatense

oct.

vt

Moguntiacense
Celichytense

9jun.
27jul. 15 nov.

aug.

Dom.
Sabb.

Nicsenum

19jun.

816 826 829 832

FE
C

Dom.
II

Romanum
Parisiense
S.

D
E
Acla SS., tom.

Alexandrinum Hierosolymitanum

27 dec.
13 sept.
ti.

Dom.
Sabb.

6jun.
1

Dom.
V

GF

Dionysianum

fdb.

Oclobris, 84i.

num.

8S3

842
AVCTOnB

T.F S DB S.
I.OCIS.

CONF. PONT. AMANDO ARGENTORATEKSL AMA^ Sardicenst


PIES MENSIS
1

FRltlA.
IV

leaantur

synodo

ANNUS. LIT. DOM.

V. D. R

833 836 838

Compendiense
Aquisgranense
Carisiacense

oct.

BA
F

30 opr.

Dom.
VI IV

sept.

840 842 845

DC
A D D D

Engilheim.
Cpltanura

25 aug.
19 feb.
17 jun.

adeogue nomina mis^ajamen arf interesse non poterant, quoque suis suffraffns deeos synodica, ipsi commemorat S. creta synodi approbarunt
licet
,

tnterfmsse, aliorum episcoporum. qui

Dom.
IV

Meldense
Parisiense

ordinemreAthanasio secundum regionum demonstrarunt Ballertnn fracenseantur


tres
(2)-

Mfeb.
27 mart. 27 apr.

Dom.
VI

846
851

Benningonense
Suessionense

V
VI
III

853

A
A
F

Amandus Sardicam non perrexisse, sed


assensisse. post, datis liieris.
nestis

in numero quum sit *i. censendus est seu "A.uavro; profecto

Quorum

ei

ante aut

853 855
855
857

Romanum
Valentinum
Bonosigil.

8dec.
8jan.

Pluradeem

F
C

Carisiacense

25 aug. 25 feb.
19apr.

Dom.
V
IV

859 859 859

A A A

Lingonense

Metense

28 maji
14 jun.

Dom.
III
III

tamen bcetS, non innotuerunt. Per me facere laudum, quibus im^ndnm participem Uhro dc Sy anni 358 S Hilarius ad finem ob suam in pde constan^ cumulavit

nodis

(3)

TuUense
Aquisgranense
Confluentinum
Tusciacense

tiam Galliarum

episcopos-,

quorum

tn capite

860 860
860
861 861

GF GR GF
E
E

9jan.

5jun.

IV
I!I

22

oct.

Cpltanum
Piatense

25 maji 25jun.
8 apr.

Dom. Dom.
IV
II

862 863 864 864

D
C

Aquisgranense
Verroeriense
Pistense

posuit dilectissimos prima. coepiscopos suos (iermani^ A S. Amansic loquitur Grandt45 Volunt nonnulli, tlus in iufnla aliquot, in tabulario S. dieriA) nivi scriptis Kheni flonau multa passum esse S. s.i}litarim viPetri Veteris sei^atis, JuUani apostatw perse- xerit.

et beatissimos fratres et

25
1

oct.

BA BA
F E

25jun.
nov. 18 aug.

Dom.
IV

cutione
et

Amandum, swviente eumque cum presbyteris sms aliquot secessisse in insulam Honaugtam
;

clericis

Lateranense
Sueasionense

Dom.
Sabb.

seu Honoviam
,

8136

867

Tricassinum

25
4

oct.

868 868

DC DC
B B

Wormatiense

16 maji
oct.

Dom.
II

Romanum
Metenae

exstructa S. Mtchaehs baquin eo vitam duxisse solitariam silica viro convixisset S. referunt quasi ilUc sancto epistola ad Hieronymus, sequentia hujus in
et,
;

869
869 870
871

9 sept. 5
oct.

VI IV
III

Rufinum
ipse,...

[tl)

verba

Domine

Jesus,...

scis

Cpltanum
Coloniense

A
G D
C

26 26

sept.

Duziacense
Coloniense

5 aug.
sept.

Dom.
Sabb.

873

874

Duziacense

13 jun.
21 jun.

Dom.
V

ut ego et ille ad florenamplexus,) pariter a tenera infantia et, post tem usque adoleverimus aetatem,... seraibarbaras ripas Romaoa studia ad Rbeni ut ego eodem cibo, pari frueremur bospitio,

(Bonosus, monasticen

876
877 877

AG
F F

Pontigonense

Ravennatense

22jul.
8 dec.
11 aug.

u
Dom.
II

Compendiense
Tricassinum

878 879
879
881

D
D

Romanum
Montalense

15 15

oct. oct.

V V

his nulla primus coeperim velle te colere. Sed sed haec avetustate patrocinatur auctoritas comminiscendifuit occasio, quod ejus corpus penes Honovienses canonicos aliquando faGrandiest. Adannum 369 consignat
;

ctum

Ap.

S.

Macram

2 apr.
1

Dom.
IV

888 883 894 900

GF
G
F

Meteose

maji

Remense
Cabilonense

28jan.
1

Dom.
IV
IV

maji

FE

Remense
csecis

9jul.

hsec nuda dier (6) S, Amandi mortem sed et ad c^lum divinatio est. Traditur etiam hac die e)us evolasse die 26 octobris, quod certum est hoc festum celebratur; ast minus argumentum, maxime quoniam tn aniiquis
;

Unde etiam
esse debet

clarum manifestumque

martyrologiis
nius
(7;,

nullam legem de celebrandis certa hebdomad3e die conciliis observatam fuisse chronologicum canonem, indepetitum,plane nugatorium esse verbo omnibus hebdomad^e diehus sine ullo fere discrimine conventus C episcoporum sacros fuisse habitos; et proinde, quod concilium Coloniense coactum sit die dominica, nil in eo esse posiium cur alii
;

Henscheproduxit inscri' ejus festum die 15 novembris


,

quse

ptum

est.

Vll.Antiqua Argentorati conditio sedi episcopali

constituendae r

opportuna.
.uum auiem
S.

^ id

//i^.;'^. genuinum

occa dicant, alii supposititium. esse rlirnnf.. nl.H XUTinOSititium.

Amandus primus Argen-

A 7'gentorattu
oviijine
celtica
s^afio fxtil le-

Nil itaque inde firmiiatis demiiur inconcussis fundamentis, quibus nituntur hujus sy-

hujus loratensis episcopus fuerit atque civitaiis hujus sedis princeps et auctor, de

gionis

vmet

nodi Acta, et S. episcopi,prxsentia.


iVjscr,>gi8c

Amandi, Argentoratensis

44 Porro
j^g

videiar s. A-

^(^(g vixerit,

ci.uiur ice7Ztl<UcZ^
si.

^^^

quum ei adfuerit atque ea proinmultum verisimilis est opi^orwm qui tueantur eum etiam concilio
EtenimS. Athana-

exordiis pauca monenda videntur. Celtica jihirium viariim milita' vpsuni, nu,ii,^i^ w....v.. uroem origine urbem esse ipsum nomen indicare lium caput; quo desinit, videtur. Katum enim seu ratus in hibernice rath seu rat, castrum, stationem mi"
litarem et custodiam significat (8) ; quisautem sensus sit vocabuli &Tgeut, quae etiam pars nominum est ArgreDtomagi, Argentogili, Ar-

gfj^^fi^^^^^ig^^^f,y.^ps^sse.

sius, recensens

eorum, qui in synodo scripserunt, aliorumque deinde episcoporum nomina secundum regionum ordinem, ubi venit ad Galliam, loco xxvii "Ay.avTov nuncupat (1) ; qito Amandum indicari patet, Verum ani^ madvertendum venit, non omnes, qui iltic
(1} A|)olngia

gentaci et Argentodupli, olim definire ausi

sunt complures (9) ast nunc, quum veterum linguarum rationes mulio melius paient , magis sobrie ea de re philosophantur. Certe qui multorum gallicorum Zeussius (10)
.-

contro Ariunos,
col
r.57.

gFKco, lom.

A|ipcndix ad Opp. S.Leonis. parl. I, cap. 7, ap, Mignp, Palrologia lalinB. iniii. LVl, col. yS ct scqq. (5) Migne. PaUoloi;ia lalma. tom. X, col. 479 ei seqq tlr Grandidicr. Hisloire Je lEglise de Slrasbnurg.
(2)

XXV.

num. 80. ap Migne.Palrologia

^) lom. I, p- l'i9 Ili-iloirc de Vt&h^^p. tie .SirnsbourK, U>urdt "uci^ria, Acla SS, tom. I Februarii. p. 8'i!l ; CIV 1 Hricn. (*^1 GalcMnuset FerrBitus nii dicm 2K novembns.

lom.
111,

J,

p.

136

et seq.

fiiciuinary. Focaloir. p. m)7: 0-Reilly. Ir.sb-EngLsh - (91 tfr SfbocpninnsAUalin illustrata, lom. \. p.^3

v fla(.

seqq.
Il,

DUfD. 5, p. Migne,

- l5)Epist. p. 138 ei seqti Palrologia latina, lom. XXtl, col.334.


(4)

Ibid

MO) Gramroalica
el

Ccltica, cfr indcx gallicus,

tom.

p.

1157

seqq.

nomtnum

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


nominiim significaiionem
el

843
ICTORE V. D B.

indicavit, studiose

ArfTontoratura et alias similes

formas omisit;

Augustus Fredericus Pott (1). audacis felicissimique ingenii philologus, faietur ArofenWf^nomini.quod Gallix Cisalpinee oppidum est, ignotam significationem inesse. Verum, licet ante Romanorum adventum condita jam quod exigua esset, nemo eam antePtolewasummemoravit; qui docuit legionem octavam Augustam ei preesidio fuisse (SJ): qux legio, ut ex superstitibus iitulis tiquet, Rheni ripam in uiraque Germania, maxime
essei civitas,

occupata fuisse et sota oppida Romanis relicia. Unde, quum Germani intra nioenia considere nollent et gravior in dies fieret op* pidanorum, quasi obsessi essent, sors etcou'
diiio,

fuerant, pauiaiim perierunt

superiori, diu occupavit. Saeculo iv, quum hosiis coniinuo immineret, votuit ejus siius et
posiiio, ut,

quum

sedulo custodienda esset,


et

deletee non qua ratione, nisi Vandali, rege Gunderico, aut Hunni, duce Attiia, Argentoratum everterint, pristinum suum sptendorem seeculo v amiserit oporiet eum non recuperatura, nisi in vicinia super siratam publicam, Galiiam Germaniamque jungentem, diu Oberstrass diciam, castrum seu burgumexstruxissent Alemanni; ad cujus latera vicus mox crevii, simul cum burgo Strassburgum appellaium quod nomen

qu3e Rhenenses

civitates
;

viribus cresceret
sinistra

ambiiu. In Rheni enim

ad EHum flumen condita, pturium viarum mitiiarium quasi capui erat aut umhilicus. Hinc enim ibaiur Augicstam Trevirorum per Tabernas, Poniem Saravi, Decempagos, Duodecimum, Metas, Coranuscam etRicciacum; Augustam Rauracorum aique hinc Mediolanum eiNovariam,per Heiietum, Argeniovariam, Cambate et Artalbinum

S. Gregorio Turonensi jam innotuii [h). Interea dum Argentoraius jaceret, omnia fere christianas religionis indicia paulatim eva~ nuisse censei Schoepflinus (9) certe ita passa est ui episcopali sede idoneus non amptius
;

locus videreiur.

Quum autem

deesset episco-

pus, ferebant illius iemporis discipiinares leges ut episcopi vicini iddesertam dioecesim

Noviomagum

seu Spiras per Saleiionem

et

B Tabernas et per Brocomagum et Concordiam; Vesontionem per Hellelum, Montem


Brisiacum, Uruncos, Arialbinum, Vindonissam, Cambate et Epamanduadurum, et a Vindonissa Vemaniam per Fines, Arborem Feti' cemet Bregantiam. 47 Municipium nuncupat Ammianus Marceilinus quo intelliguniur oppida suis usa
;

auctoritaiem suam extenderent. Quo factum essepotuitui hoc intervalio Metensibus episcopis subfuerit quamquam argumenia, qux
.-

minus certa sint quam prima specie appareant. Sed ordinem nimis invertimus ad rei chrisiiana? initia prius venienafferaniur{\^),
;

dum esi.
dominarentur Romani, christianam docinnam propagaiam fuisse
49 iiaQue
iiiic

Dum

""''B"^'-^"^f,rittianx.

saeulo

IV

in/-

gnemHnici';

pium erat

legibus et magistratibus et inter prsecipuas Prima GerRhenenses civitates recenset las Germnnir jirimr, fahi'i- manin, inquit (3), ubi praeter alia municipia
;

aC

aucior est S. Ireneeus (U), memorans ecclesias, quae in Germania immo in Germaniis
sunt fundatae, ra;
(7ta;
;

necunda civi~

vj Tipfjiaviatc

['Jpufteva;

/.z>.Yi-

ct

quidem tam conspicuas ut earum

cam hiibem

Moguntiacusest,Vangione8[l^orms),Nemetes
(Spire) et Arfrentoratus, barbaricis cladibus nota. Quin etiam in Gatliarum veiere Notitia

imninm; armorum;

doctrina in apostolicarum tradiiionum recensione negiigenda non esset. Non ilaque

Sirmundiana, quse extremi


:

seeculi iv est,

venii secundo loco inier civitates Germaniae primcV seu super ior is {^) MeiropoWs civitas Civitas ArgentoratenMogunciaceneium.

pauco7"um annorum spatio dicinum semen ea incremenia fecit, quibus medio sascuio iv puicherrima appareret christianorum seges, non in Germania dumiaxat prima seu superiori, Itaiiasmagis et Lugduno vicina, sed in omuihns (ut in concitio Coioniensi iegitur) inferioris Eo castris Germauiffl secundae seu

eiura.

Civitas

Nemetum.

Civitas Vangiosatis esset ut

nura. Quodvel unum indicium

jam intetligereiur iunc iemporis Argentorati episcopum. In Notitia autem Imperii, sedisse ,^v omne. coyiscriptam sub suh annum 400 omnes .uu... .^...

detatam fuisse per miliies et coionos reiigiO' nem chrisiianam senserunt Bebelius [\l],
Schcepflinus{\^),Grandidier(\\), Aufschia- > arguaer [\^) et Strobet [\^) quod generaie
:

quam

v u.. fuisse consentiunt, sub d.spos.Uone Galh.svni. ?.p inier fabncas tri officiorum,

^^ni^^^^^^^

p%dem' expoiiv^t unus


^,-,^

C tur Argeutoratensis armorum


singulari

ornu.nra

atn
[o)

^J^^^^^^../^^ g^
^^ ^^f
^^.^^ ^^^^ J^f^
l'^^^^^^^^^^^

ociobr^s (17), esse dice.^em,

armorum genere

asstgnaio

Caputautemeratprovtna^m^iztams,cu^nomentractusArgeutoratens^s subdispos^^^^ ri spectabilis comitis Argentoratensu 16).

(utsuper^us d.xit

fSJ^^Jl^

J^^
'i

^^^^^^,^^.

,^^,,

vesanm 48 5..^ nonmutio post, Sttixcoms


^^^firi^^
T^ho^^i

^l (ig)

utlum chrisiian^ professionis indi-

Hmite nrsestdiis nudato

et

o ^^^^^^^^^^ cium occurrtiKt,. ^ed quidqJd

idest, ut S.
j,^.^^.,/^c

Vangiones longa obs.dione

deleti

Kemo.um

^,^

j,

s.

Amandus crea-

r-

;.

-rimT

ti

l!21

ANaiia

illustrala.

tum

I,

i'2

-(14) UasEUass. ncue

hisloriM-h

ioponiaW.i^che

Z^im

Ov

SchfipQ.nus Alsa.ia

illustrDta,

lom.

l,

p.

^^9.

AltcTOHB

V. D. B.

mmwmm
certissime est

BE

S.

AMANDO AKGEN)KATENSI, CONJJN^


,^j.
<,,

^^^

e0n ^eS-Jr^J^

guo

ncss^t

utomms cer

^^^^ .^ ^^_

CndT non
clrsianJ

videntur de ret ^ZTlU^mueplura dicenda ortgxne, apud Argentoratenses

sat bonis

hmc nitunlur docu-

^f
f

qu.et.s su ad ,^/, ^e looo primo uanslatum xrvquasi -^^g^^^p.^H prsdictum

aZTon TsZZo ^omnia illic


potuit

non esse obscurissvna.


perierint

quum
...

^^^^^;^^^^^^

Romam

Rf^ff^^l^ sednn^er^

verba pre,^,diose velimus,

^^^^

^^

^^^

^^^^oTat "2

SVlll CorporisS. Araandi ^

lata

^ .^^^^

cuUas.

S.Amandi pri-

ma

se/m((ura

ignoraia: rj
corpits,
perics
(fienses

xn Me suburbana sepultum fuisse tamen Idum suadent sbbcuU iv morescu)us nonTradunt


rei

S.

Aman-

quod

BvnaU'
seu

Hhinaugientes
cononicos
/""

memoria nulla superest. et Orand. ZlH.ut Gallia christiana (1) ^alle Brunuui, ui. u^""- :"",,; aiie 5rMeum tn ^ ' dier{i)mihitestes sunt, dier {i) mihi testes fr" Schrrmecket s^culo xviii vallem sciJ^qu^

^^'^SS&'?^'^^-^' domxnaretur VZm Lutherana ptgnora Aroenlrati,repositafuerunt


, '

ctum

eslt

an-

Zmltum

0 1371
latur:

viti-

habede Dachstein conljnmsse et quidem Easelacx batur, condUum fuisse fuisse rdeo censere ubi eum terr^ mandatum prtusquam videntur, quod S. Florentrus, S. Arbogasto sucAraenloratensi cathedra monasierium fundavit
; :

Aryeruvi u.i. superaltare f""^"f,", caMmpm obserata;quaspenessecustodiverunttresaui ^^^^^^^ ^^_ genuinee ^1. Z,'r r-anonici Qui (Ucet omnia i^f^^^^^^^^^^^lJainterdictaessentjnurnquam <.,. ^'^'9'on^sznd^^^^^^^
^'/'^."

h^resis J,,,^. .,.,sacra r ^hirihus claoibuS (,!s.iTii(riivi maximum,

^^;""

,,_^

^^,

*,

catholica sacra

^-^A^-'""-

S.Petri Semoris f[J./;j2^'J';,35, P"*"^"""-'^;.^J^^f i682 reducta sunt. in

diei<iseptembrtsanm

n^^g
.

S,Baselacense

Vrist^nu^o^^^lT^^r^^^^

/- ea occasivuK o. xxi^"atque eaoccasioneS..r.^^corpu^^^^ venerattom rehlevasse dicitur et pubUcae arridet Grandiquias exposuisse. Sed non magisprono ad sestimanderiohgec opinio, Rhenaugiae qutetem initio
-

-^^tttTJ^f^retrlm. Annis

dum eum

Ekeni Ziiiumesse^sisatts constaret hanc Rhem nactum esse, si satis eonstaret s^culo iv ,am tncolas insulam et ca.nobium sententta habuisse sed h^c quoque tnfirma
:

ab

1697 en700 vtcarius geneFranciscus Blouet de Camilhj, Egonis de Furstemberg, ralis Guilielmi recognovit ptapiArgentoratensis episcopi,

,nora'^'^Zi::: approbass^,

?";";

^^^''J^^^Zl^ ,J^ eccami^^^c, chirurgv^ ^' ;,o.a<.ns,


nisi ^

SZ^^^i"^^^^^-

s^culo . magnam fursse est. Id unum constat, et venerattonem e,usque S Amandi famam Ho. penes canonicos Honovienses seu

navtt '"^'^;""^

.f;'^"""

.f ma,or nosocomtt ^^^^^,,

corZs

ZugleLs

priusquam anno mOea: duabus Rheii insulaHonovia seu Honaugia leucis ob frequerUes infra Argentoratum
fuisse,

invenitque omma unum brachtt os


die 5 februartt
sis

"'^[''/'l^Z ossa adesse


^J^^^^r^^f

Quod *

""f;','^J';" ^ .f^JS fnTd/San nomtnecMs^on^^^^^

consensu Conradt 111, fluvii inundationes de Rhinoviam sex prxsulis Argentoratensis


.

" "'^" ,-^^^^, ^t ptixi^'9neumetpyx f omisttS. kxn^ri&r feretrum


S. Petrt

s2Taurbem

leucis
iot

sedem suam

Iranstulis-

dem argenteam

tnsptcere.

^''.

P^"
Jl
^

'sZ.:lZim

miraculis ejus claruisse

reUquias ut die 3

novembris anni 1371 ejus

sacr. reliqui. f^o-Sal^can.^ade^^^^^^^^


hodiernam d.em pubhc exponuntur ; caput
festo

^^ZZlIZTSr^Zte

sepulcrum aperiendum vtsum stt. Caput, repertum illsum et integrum. seorsim repoinpyxide, cum brevissimisltteris, quibus h^c Zentio mandaretur memori^ simul cum signis et prodigiis, quibus sacra pignora Mem^c rusc' rant^ Propter quam qualem-

^'^rts tur, tn S. Petri

Zm

^if^ZJ^ndTeius

^^^ZTTesTaurJZ solemm loco ^^""^. '".r^^^^^^ f Amand. tntervemt f<^'^/?P"!t'i cultus S.

cumquetranslationemejusfestumnotaturin
"
solcmnilet'

-- Pff 'Ip^^^^TT/f a^no 1748^


apostohcaapprobato.

ZS^^^^^^^^^ZP^Z^SZ
nntninp TpRii qui '^e^'" Uomine Jesu nuilieatuin rem tunm atque P^^^f/^^^^;:"^^

tran$ferhir

nno 1598 Avicntoratum iii templutn S


Peiri Seniori$:

naouejufu habuerunt o. n.uia u exuviw. j , ^^ Rhinaugia non minusincommoda esset quam Ronaugia, consensu GviUelmi de Dietsch, ArgenLatensis episcopu die 22 maji anni i.on.. urbem 0X7., ^.^nm.o.umomni 1390 in ipsam .,.f.l, sedem suam cum omni
.

':z wr,iAmaLdi'Za^^iansionem ^^^^^-^zzs^^i^:^^:Oratiwish^cestforma Quum enim l Amandum


pastorem
;

te

supphces exo

tercessione

sua supellectile transtulerunt; S. Amandi ossa


in templo S. Catharinse

moniaUum

ordinis

Trsedicatorum deponentes, donec decorum parassent locumin parochiaUS. Petri Senioconcesserat antistes. ris templo, quod eis Quum autem translationis iempus appropinquavit,votuit episcopus ut
iU To.. V.
co..

omnes oves errantes nunc ad te suarum conpastorem etprincipem animarum Nocturm: vertantur qui vivis etc.Lec^ones / S. Joanms YideWs, III Nocturni ex Evang. homiha lu J^^^ "^" """"" pastor, cum cap. 10 .-Egosumbonus ''"T"*o """J v nnit de ^^P^ S. Augustini, Serm. 138 ^^^f lectzones li i\ociurni apertius. Integras dabo
:

confesso, ,.^j

^^ ^^j^^^^^^^

.'

primus suusde-

qu^ S.kmB.n&i gestabrevitercomplectuntur.


f^^,^"^^-?;
^,,; ^ l^^^./cimjr^upr S;.i"'
A. gcolinensis onni 1838, p. 281 et 282.

778.

,.^

HUt. de Vt.V.. de S.ra.bour.,

53

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBEIS.

845
divrnitatem
episcopis

A
lectionesn

53 Lectio
jjqq j^^ ^j^
.

Noctitmiycon' Soctum
firmatM

diuUo

. _ . ... .:*-: potest, Irenseo *. etratam fuisse vix aubitari __.... t testante ecclesias, in Germaniis sitas, eamdem
.
:

IV. Sacra Evangelii luce Alsaliam * p^g^ aposiolorum tempora coUu-

ctus

haeresi
,

Verbi
aliis

negaret,

AUCTOBK

Amaudua impiam cum quatuordecim

exborrescens doctrinam,
,

V. D. B.

in concilio Agrippinensi congregatis,

anno 346 arianam

cum

aliis

ecclesiis credere

ac tradere doctri-

impietatem damnaverit

et

anno insequenti

nam. Verum
dispersus,

pusillus tunc erat fidelium grex,

fimmo anno

34ili)

concilio

Sardicensi subscri-

necdum propriis instructus pastoribus. Siicra mysteria clam celebrabantur , et, furentibus idolorum cultoribus, oppressa delitescebat ecclesia. Taudem benigna divinae
providentiae dispositione
tertii
,
,

bens consubstantialitati Verbi iteratum reddiderit testimonium qua vigilantia sauctus antistes fidei veritatem iu ecclesia sua servavit incoDtaminatam.
:

circa tinem

saeculi

55 Lectio

VI.

Immarcessibilera gloriae coro-

redtantur

Materno cum

sociis in Alsatia prgedi-

nam a
lum

principe

pastorum recepit Amandus


post raediura
saecu-

cante, ad fidem Christi ingens incolarum nu-

VII kalendas uoverabres

merus conversus est, templa exstructa, et prima episcopatus Argentineiisis jacta sunt fundamenta quam ecclesiam paulo post
;

IV defunctus. Sacrura ejus corpus diu

in

ecclesia Rhenaviensi quievit prodigiis clarum.

Cum autem

a tacru Rituutn congregatione.

Amandus primus gubernavit episcopus. 54j Lectio V. Arduum erat Amandi ministerium
:

gentilium errores dissipare,

mentes

il-

anno 1398 coUegium canonicorum ex Rhenavia Argentoratura ad ecclesiam sanjussit cti Petri vulgo Senioris transferretur Wilhelmus il, episcopus Argentinensis, trans,

luminare, corda allicere, et sic gregem Chriuoclurnis atque diurnis sti multiplicare rainor illias erga fideles Btudebat curis. Nec debiles in fide firmabat; segnes soUicitudo
:

ferri

simul corpus S. Amandi. Translationi assignata est ipsa dies festiva anniversaria
beati praesulis, qua a clero tum sseculari, tum regulari, necnon universo populo obviam pro-

stimulabat; in cunctis charitatis ac pietatis B ardorem accendebat, omnium necessitatibus


prospiciebat.

cedeute

summo

Isetitiae

ac devotionis sensu

Quanto autem

zelo fidei custo-

exceptaesuntsacrse, reliquiaeet in dictam ecclesiam deductae in eadem repositse fuerunt; ubi

dierit depositum, ex eo elucet quod, cum Euphratas, Coloniensis episcopus, ariana infe-

usque in hodieruam diem publicae fidelium venerationi exponuntur.

DE

S.

QUODVULTDEO
HISTOIMCA..
J.

EPISCOPO CAKTHAGINENSt ET CONEESSORE NEAPOLI IN CAMPANIA

SYLLOGE
^
I.

V.

a S. ViVindicatur auctoritas Historise persecutionis Vandalicse,


ctore Vitensi conscriptse.

ntequamde
CIRCA MED.

C. V.

rse

pretiwn

S. Quodvultdeo agamus, opefuerit in auctoritatem, quam

animis indigitant {^)* Hasc omniaex ordine ad trutinam revocabimus et fidem, S. Viciori
Vitensi debitam, vindicabimus.

Varia objiciuntur,

Ai

qux

Persecutione sibi vindicare debet liber de Victore, Vitensi episcopo, Vandalica, a S.

ZQuandoquidemimprimisopponiturnarraFossidii tioni Victoris Vitensis auctoritas SS. Augustini, potest quidem inquiri, utra et

Uejusa Po*"'*''

fidem hislori-

eom
vant

Victoris

Vitensis elc'

paucida, conscriptus, inquirere, utpote qui Carthaginenst novtquw de sancto episcopo dtcunt, mus, nohis ser^avit. Sunt enim, qui in Vandascriptoremjustoiniquioremfuisse
losy
lib. I cap. 4 rantur, inquiunt, Victoris verba S. Augustini cum Possidio, biographo ipse Possidius capp. 28 et 29; imo quoniam S. Augustinus in severiorest, adeatur ipse Honoratum (I). Jacosius epistola ccxxviii ad abjudietiam quamverius statuunt, fidem solis sacerdottbus candam esse historice, a Deum inducunt orthodoxis concinnat^, qui

Etenim utrinopinio alteriprcevalere debeat. in Ecclesia que eadem est doctrina. idem
fastis gradus, par sanctitas ecclesiasticis Augumemoriam S. cetebrata, qui recensent
,

Confeeorumque siemtiam exaggerasse.

Possidn siiniad diem xxviii augusti{h), S.

addiem
diem
viri

xvii

maii

(6),
(7).

5. Victoris Vitensis

ad

xxiii augusti

Quod sipares sunt

isti

ejus videtur prxferenda


,

auctoritas.

adomans, accuraQui specialem historiam ex quibus indagare debuit fontes

Qaufxarovpyov,

quin

umquam

catholicos effica-

citeradjuvet (2). manifesti erroris

Victorem historicum ettam arguunt in factts quibus-

Verum consulentibus vera narratio scaturit. Augustim, contratextum tum Possidii tum prolixe evolvit Vitus cte uterque dicit, quod Possidius hisce verbis Vandatohistoricus.

tius

dam
cunt

contradispecialibus, quatenus eisdem

rum

alii scriptores,

Tandem rigor quam maximum

aut de iisdem stlent (J). tamdisciplinse ecclesiasticx

Augustini{^Y. provenit. ut raanus involuntate et potestate

5. vastationem exponit cap. 28 Vit^ consequenti tempore divina Brevi

obstaculum
Wjndale,.
U>)

conciliandis
No.e,
t

gens diversis

telis

armata

et

bellis

exerci-

Hisl. des (i) Lud. Marcus, notcs j.. (2 Ibi.l. p 238

p.

27 el 799. Ce.ll.cr Acl. SS. tom. IV Ma,. p. SS.t.lV Aug. p. 628 Ceilher t. r7)Acl

t.

XH

p.

261.

(8J

XV

p. 206.

M\\l"\,

i\\,dr D.

Migne PatroM, XXXUcol. 87.


tata,

AUCTORB
J.

tata.

V. H.

immanium >""'"'" ^.vens Gothorum secum orum commixtam ''^^'"'^.^s, ex


lupani
AfriciE

d''"^""^^^" avibu8 gentem aliarumque -.s^.^.^


partibus

tr

influxfsset

et

Maur.taniarum ''^'"^j^^^^ ,^^i per loca _ provmc.as ^ ^tras transiens ^r.^^_ ^^ ta '^^^^ .^ crudelita.e et atroc

"'^'^^' ^^ ^uas

no-

ssviens
po.uit.

e.s,;oliat.one.

tormentis.

.ncend..

-f^; l''^^

-^^lerabili,

bus

D^^^^^^^^^^ xtati nec JPS.S rui, num parcens ips.s nec ^^^ rerdntibus vel niin.stns, vel d>fi "s. seu instrumentis rnamentis

et infanrtis

^^^ malis depopulata

111

noster, ^u^ Flerique vii iS] perlinet.

-ommmu

M^

,^^^^_^
^,
.-

407

rum

ZeJtdein

epistolamS. cap. 29 Possidius

ZusttZuilspondens

consultaUonj Ho-

Thiabensts. non PJoM.JP^ norati, episcopi qatenus proprios greges.

scopos deserere constUo pro maxime indigos solatio et

tZ

tt S.

Augrt-

'TlTsZZ^^^la

paucis .erlis supponit

lini,

K
^r-" ; *' Vandaitc^ ei epi^cw'^c/i poimsse S. Augusu daiur intelUgi, nec ^ter

noB video;

nisi

^ostros ut ante oculos


.

vm

constuprentur cadaBt, femin^ deficmmus ipsi in tormentis nos

inceudantur

eccS;

Cmtanta severiiate gesta diximus. Zre si tamcn, ut ante '^ftJu sopptaf-e^^^


7:^oraium post irrupiionem est. nuod minus verisimile
Trtis Uauet

y^ndalorume.po^

non arguU . o& edio..m e.aggerationisrepomli^)-^


et haec, quje
:

hx
et

svnpliciter S, Augustinus, sed famih^ quidem Deus audire preces Potens e.st avertere nec fovmidantur,
euffi

1^^

Xadicunt

SS. Augusiinum persecude Vandalorum

hactenus Possidium.

"eo^len
debet nostri

prV

-ta,

qu.

incerta

esse certa desertio rebus vit^ certa pernicies non in est plebi incomparabiliter diUgentms hujus, sed alterius Quod vero S. Auguofficii

sun^ sme quo

tZbus,
ou^

nullatenus tamen <l-^fP^--^f^^^: detrahere.ObzVictori Vitensi debetur,


juverii

^radnotasse

etTomcitius curandx. hactenus incerta^ stinus dicat calamitatem


id

dunTscribunt] anno ChnsH ^^1 JePersecutione Vandatica quod advenium Causa erroris in eo esi,

allucinari erudzto. Viciorem absolv^sse


,

IM

ad Africam spectabat

-^^^^

Hispanias depopulatos fuisse de Hispania Quidam. ait (3), snncti episcopi partim fuga plebibus
prius

aperte fatetur.

Jff^''

^vldalorum in Africaanno Victor ^.l^;^^^, ^^^^^ atque hinc quoniam (^^ ex qno POPuln^ me agi annum gesimum Afric^
,

Vandalic^ crudelis ac s^vus


attigit

gen

is

profugerunt, partim obsid.one lapsis, partim peremptis, captivitate dispersis fl^c consumpti., partim

fines,

VandaUs anno
anno

Chrisi^i

m
A^

Victorem ingruentibus, consequitur,

hhrum
frequmtin
jniractiforvm

Hispaabundecommonstrant, quanta fuerit %n solitudi' niarum vastatio, quse civitates

suum
5

nem

episcopis redigebat, propter quas

ut

Mei

causa abrogandx Altera dein allegatur frequeniia miraVictori Vitensi, nempe

scripsisse

Christi 4SS aut 489.

manendum non erat (4.). ait S. Augustinus, quo VanDein videtur epistola eo tempore,
dali

culorum.

Quiordinem

Non est hujus loci monstrare Deum, naiuralerh creavit,posse eumdem


:

docet (5), cum scripta fuisse nam Possidius est Vandali, meraorati impenderent hostes, id coepiscopo Thianostro a sancto viro quoque fuisse conEcclesiae Honorato, litteris bensis utrumnum illis adAugustinum),
:

necdum pedem

in

Africam

vitulerant,

quodmultxs pro sua votuniate intervertere ostendunt it, qui poieniibusque argumeniis Religionis scripser,ro veriiate Christian^ monstretur runt (12). Dein si vet unum ex hoc miraculum certum, non est quod
scripioris xnfringacapiie auctoritas alicujus nobis exhibet tur. Felicissime autem tale prodigium Victor Vitensis lib. v, cap. (13). Quum cives Tipasse, qux est civitas Maurimetu Arianorum tn ,
taniee

sultum

(S.

vel clencis ventantibus, ex Ecclesiis episcopis rescriptis insirecedendum esset necne ; eique quid ab illis Romaniffi eversoribus

nuasse.
esset

metuendum, Scripta igiiur epistola adeoque anteanie advenium Vandalorum,

Cwsariensis

quam

certo definiri posset

quantas ruinse
itaque

Africx impenderent.
quis, S.
sisse,
r|i(ivtxinifia

mireiur easdem non descripAugustinum

Non

pauciS' Hispaniam fugissent relicti suni navigandi. simi. qui aditum non invenerant adparHos omni arie episcopus Arianus
,

tes

suas aitrahere
publice

pertecuiionit

videre

potwl

diatenlit.

4 Quod si Honoratum episcopum Africam oceupabant obiendaique datam epistolam, ui noiant editores Maurini (6),
velit,
, , ,

quis tamen

tunc scripsisse quando Vandali

in fide, Quod una congregati celebrare coeperunt... quemdam quum regi innotuisset, comitem ut in prsecepit irncundia derigens

sed fories tentaverat mysteria divina in domo


,

cum
tiol

medio

foro,

congregata

illic

omni provincia.

(li

MiRne
T.

(5Ul)i<l

c. -

Palro\.

t,

XXXU
l.

col.

61.

t.

4}

Ibiii.

c.

(S) Ibid.
col.

{'D Ibid. l. c XXllI col.

(m
l

ll.id t.

LXXIV

col.

718.
i.

(7) Ibid. col.

/76.

Ll col.

m.

(9) Ibid.

LXXIV

776.

i7.

i8) liiid.

Hi^t. dcs Aul .ccles. t XV. p. t. LIV i-ol. ISI. 0'llier - [\-2) t r. m lubet Le 208 c.c. [M, Mm.ie .. LIV, cl. 187. Miracles. l. I. l>. d^) C3nu, Dicl. dcs Pnn.Iiei. et de-<

(10)

Mignc Pa-

Migne, Pairol.,l LVm,ccl.

'-i45.

Hngua.

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

817
,"y'**^

lingiias eis et
disset.

manus dexteras radicitus absciQuod quum factum fuisset Spiritu


,

Sancto praestanle,
tur,

ita

locuti sunt et loquua-

quomodo antea loquebantur. Sed si quis incredulus esse voluerit, pergat nunc Constan*
tinopolim,
et ibi

rico-iheologicarum Joan. Andrex Schmidii, qui Luiheranus iitulum tamen abbatis Ma* rieevallensis gerebat. In his est Dissertatatio vii, inqua Schmidius defendii veritatem

reperiet
,

unum

de

illis,

sub-

virorum elinguium, adducitque testimonium scriptorum coasvorum. Ast, inquit Eruditus


Lipsiensis
(6),

diaconem Reparatum

sermones politos sine

pace

viri

celeberrimi addimus,
referentes.

uUa

offensione loquentem.

Ob quam causam

esse viros cordatissimos, quidquid est istius nar-

venerabilis

nimium in palatio Zenonis impehabetur, et praecipue regina mira eum ratoris reverentia veneratur.
q j^^ factum ceHissime prodigiosum, quod non in uno aliquo, sed in pluribus accidit

ratiunculae in

fabeUarum censum

Ac videntur

sane, quae afferuntur in

banc rem,

quioccasione

lestimonia labefactari posse, si quis criticam vehtadhibere operam. Certe palmarium iUud
Jusliniani imp. testimonium, ut aUenum ease appareat, mediocri mentis attentione opus est.

'"^""'"'^

(Gr^ci in suis Menaeis ad diem vu decembris


habent sexaginta
e^a/.ouara}
:

suppliciuni puforo,

Scihcet imperator, acuto sermonis genere usus,


sigoificat, eos,

blice inflictum fuit, in

medio

congregata

Tipasce omni-provincia, dein dispersi per vaexcussi rias provincias imperii, undequaque miraculum palam testatum t considerati, fecerunt. Neque solum Victorem Vilensem, summ^ sinceritatis virum, vadem prodigii

Unguae usu privatos, miserabili voce quasi locutos esse miseriam suam. XJnde neC dicit, eos de Trinitate locutos esse, sed locut03 esse poeaas suas, nec eos diserte clareque sermonis Pari locutos, sed miserabiUter.
figura usus Cicero inquit Orat.
cap. 20.

pro

Milone

habemus, sed

et alios

etiam cosevos
saepe

et

oculatos

Res

loquitur ipsa.

testes.

Quoniam tamen jam

coram pro-

videlicet Divinatione in

Idem alio loco, Verrem " Cur noHnt,

ductifuerunt,iiscitandis supersedemus (1). Omittimus itaque ^neam Gazasum, insuo Theophrasto, qui miraculum scrutatus est Marcellinum comitem, in Chronico qui
(2);

etiamsi taceant, satis dicunt.


Trist. II,

"

Sic et Ovidius

453

"

Digitis saepe est

nutuque
ilU

lo-

cutus.

"

Scihcet

eumdem
nuUo

in

modum

a
fi.-

Justiniano memorati,

rairaculo,

sed

religiosissimos viros, praecisis linguis,


truncatis,

manibus

apud Byzantium integra voce conVanspexit loquentes (3) Procopium De Bello testantem, sua seiate^ dalico lib, 1, cap. 8,
;

gura rhetorica. Hactenus Criticus Lipsiensis, cui respondemus. 9 Imprimis probitatem suam literariam testaiam fecisset criticus, si unum atterumve

Act^^-^mLi-

tenus tt' supersliles Byzaniii viros faucium qui explanate auT>ic cpapu-/-/o; linQua iruncatos,

ex

viris cordatissimis,

miraculum

in fabeUa:

rum censum referentibus nominasset

si

qui-

loquebantur

Victorem episcopwn, quoque Tunnonensem in Africa dicentem, urbem regiam attestari, confessoadusque res linguis abscissis perfecte finem corpora CP jacere locutos fuisse, eorumque Omittendum quoque censerem legem Jua/.pat<pvi
r/i

tpuuy) (4)

dem

cordate

suam

protulerint sententiam,

non est, quod taceatur nomen forsan magni momenti in rejudicanda. Quapropter ex silentio

(5)

stiniani, nisi

qumdam

ibidem occurrerent,

nominis opinantium vehementer suspicordatissimocor, ipsum criticum sub larva proprium velasse judicium, pro rum virorum Dein dato casu quo ab eruditis rejiceretur.
pati aliquantisper, verba Jusiiniani talem qualem suggent eriposse interpretationem, valeret, si verba, rem ticus, ea tunc tantum sola essent ast considerantibus explicantia, pariier ocureliquos testes pariter coxvos,
.-

'^C^"'

quse explicatione indigent. prsefecti prseiorio 7 Itaoue l. 1 C. de Offwio MuUas quidem et AfricJd, ^7) sic sonat
:

quod nunc ommpoPr omnibus tamen hoc, sua laude, et pro suo tens Deus per nos pro C uomine demonstrare dignatus est excedit quae in saeculo contiomnia mirabilia opera, brevi tempore ut Africa per nos tam
,

largitates et lunumeraantea a Deo meruiraus beneficia confitemur, pro bilia circa nos ejus egisse, cognoscimus. nuibus nihil dignum nos

iatos,

certum

est,

verba Justimam

tta esse

intelligenda,

fferunt

antea nonaginta quinque reciperet Uberlatem, qui aniraarura a VandaUs captivata,


:

ut elingues clara voce locutt coxvus Jufuerint. Evagrius scholasticus, Christi 536 utpote natus anno stiniano 16 Eist07na ecclesiasiica, lib. IV, cap, (7). in exoilinguas quidem eis radicitus (8) dicit. eos articulatam hasas fuisse, vocem tamen novo atque esse buisse , ac distincte locutos
, ,

annos corporum nam amfuerantsimul hostes et maBquideradiversatormenta atque supphcia ad suam perfidiam non ferentes, rebaptizando vero. Uberis natahbus transferebant: corpora durissime subjugabant: clara jugo barbarico

inusitato

rairaculo.

Horum mentio

fit

etiara

Justiniani. Igitur Evagrius in Coustitutioue virorum /us^cosevus more cordatissimorum nec dicit, nianum interpretatus non esV
:

Confessores,

quasi locutos,

sed vere

locu-

Sas'iuoque

Dei

perfidUsmaculabant; venerabiles viros, qu ruirfeoerunt. Vid.mus hnguis, suas poenas raiseab cissis radicitus Oper^ pretmm fuemt
,

sacrosauctas eccles.as suis aUquas vero ex eis sta-

et vocem articulatam haios, id est distincte

10

Qu^porro ab

antiquis scripioribus

mu^

l^^^^i^

,,.
,-

tuanturexempla,vereadremnonperiinent,
Probarent
.,

,^afy.imni

certe, si

Jusiinianus

dixisset,

rab

iter

loquebantur.

culorum
..Au,an.,.
obje,tiones

suni, exosores infirmare conati

Lipsi^nsibus J^m ''TlnActis Eruditorum titsio

Vandalorum membra muiila crvdelitatem res ipsa seu mutdaito loQuuntur - tunc enim etiamsi tacerent vul^ ioqueretur; tunc quoque iandem sine ullo mu nera loquereniur; tunc
:

Disseriationem 5714 recensetur Decas


wccoren, Collccl. de
**,"

loqui potuissent. raculo digitis nutuque

Verum

n.
3)
*i''^-

<

nfvm

co!

9i6.

(6;

Act

Enidit .anni

ligr

\"'^v

^^y

io02.

2727. aio?! -Tsiii'-''^*'*

f:;'':ttrir-(i)T",!^.3.Eai..Bo.-(.M.Octobris Tomus XI.

111

cognoscenti

"

,.r..n

T CONF. TTPTSCOPO CARTIIAGINENSI


f*

ItlCTOKB
J.

cct<t Aisioriam,

verba Jusiiniam
eligues

'*'
'

V. H.

non possunt,
et distincle

srn depromit '^^";^'f res esseqna\ocntcs. Q"'^.f"Xv^Zltius UUemom vult ^"'dem ter loquebantur
:

"J"''"^"''"^ ^^ Venuquoqx^ locutos fuisse. Ex ^'^''"'' Lipsiensis

guam

erat Justinianus im^^ ^^g^^^j^ nequaquam lege citata supra num 7 perator. qui tamen igilur ii, qui xn solos ^^^^ ^ ^^^^ Fallunlur atrocitatem cathoUcos presbyleros omnem refundunt quum Vandalicx persecutionis ^;..^^.^_ ^5 omnipartium studio aliem. qut
.

Ugendumesse rx>irMmevloqnehmtnT{l)^^^^
omissa hac animadverlisse sufPciat
Biserabiliter
lectione. nullo '^''"""^'''.
,

^!'

^^

^^^ l^^aem

fides

ahcui

voces
"J'^^^

'

non significare 'f^''/^^^l"^^


Q'>'^

quamdam. sed

gnum
dicit.:

Livius lib. Il[ : Sic T. ''Z^m Prosequuntiir conjug-es ''^'^"l"*- "^"

'''['^""uTrZ "'''
1"

52

abroganda est. quia episcopus est, qma aut ^g^ ^oram inspexit, aut a testibus omni excetotam li^ne maioribus didicit, aut demum exponit. Sed scilicet rei seriem enucleatius more tempore hxc scribebantur anno 18S6

ea urbe, in se relinquerent in

"^'"^P^"^';^^^

at^rat positum. ut quiquid colore calholico conscriptum erat. tinctum. aut a cterico fideli

^'S^l^t^^^^^'^^;;:::^ ^t^::Lmnomine Nec scio "'


excitandam composita.

miracula. a V.tore

^--r
Afri,

cographum. ne Cangium

qmdem in ^^of^Z

Medix

et

qui Infimw Latimtatis.

sensu quam aliler interpretatur. commxserationis sensu serationis. Atque in ratione wwclare intelligitur, qua excilatx miserabiliter locuti luefessores suas poenas enim apud anttquos legi. eos
rint.

J^"^y* commi-

emoVitensi relata, impugnantur. quod nihil religioni attulumenti aut subsidii catholicx ^g^j^^ g^g^;^ g^ aio tempore periit in istis _^ promnciis maxima ex parte res chri^
.

^^.^^^
^^^

^^^ ^^.^ ^^^.^ consiliaDei, cujus ,irabilia operari. Certe ad utilitatem

Nuspiam

Schmrdzus. de SS". Trinitate ut vult

locutos

fuisse.

tamen verum, doctrmapi cathoh^'-<'<=fjJ'fi'^^'^^'


catholi-

cam
si

de

SS- Trinitate

fuisse:nempeacerbiSStmumtormentumpa^^
propter fidem eathohcam, dogma cum eUn^ues testimomo suo promulgarunt

...,. ..-

"".

Qjquumitasint. cuus veritas denegari non


11
.-.

'-"--'^: om
potest

^^^^.^^.^ operatur miracula. quin propterea prodessedebuerint. Nam. inquit S. Au^^^ ^^;_ ^^ ^.^ ^^. ^^^ ^^ y attestantur ista miracula, in qua pr.dicatur Christus resurre.isse in carne et in P .^^. ^^^^^^^.^^^ ^^^ ^^^^^^ ^^.^ ^^ .^ ^^.^^^ g^^i ^^ ^^.^ ^^^- ^timonium perhiben^^J]

rP^^

,,

qum

mlum

inimicissimum
ista fide'

et

crudeLsimum
sunt, qui
,er cujus

'

pemtus destruatur et Ex scepticismo latzsszma apermtur porta. hocigilurcapitenulMenuslabefactaturaufides

^ repugnando sed mo-

historica

^^l^^^^l^^^L '^^
^'^^^"^J^ ^l

Irtui
t_

ctoritasVictoris Vitensrs; protndeque


auTuyu.nuu..

qu^ IZrSo^^^X^dZl^^i^^ mme .,,_ narratio"


. .

Profuerunt autemmira-

ZZ^^^ZZretataut magnam
:

solis presbyteris calholicis derivari nemT^ersecutionis ex iis sciUcet qui inter

partem invera fide retm. Afrorum cathoticorum u<. u rent et ad mortem atrocissimam subeundam reni ei a mu < ^^i,, animarent tpsa dem miraculorum relatio,

"Z^uZ^^^t^^ac^rbissima tormentapassi
fuerant
(2)

id etiam
testes

minus accuratum

est.

ad aUasprovincias chrtstiams argumentum


ctius

'----^^^f ^ ut tcmto ar
futt,

S^uljrito

omnium maxime mo:

vinculo

veree

mentosi habentur. quimiserias coram spectarunt. earumque participes fuerunt esto taUs testis Victor.episcopusVitensis. Sed prwter hunc, clero cathoUco accensendus non est MarcelUnus, comes Illyricianus (3). qui scribit li)

Afr^ca abohta ^"^^; "< Quod vero *" chrxstiana relxgxo xd dupltc "* coactus fu^ exsulare potest. Imprimts satisconclerus catholicus fere imtversus ut
;

^tljr^^SC" W* f emm
:

stat

Totam per Africam crudelis Hunerici. Wandalorum rcgis, in nostros catholicos perse:

cutio importata est.

Nam

exsulatis diffugatis-

que plusquam ccoxxxni Orthodoxorum episeopis,

ex Victore histortco deleto autem clero est. ut pereat ipsa in populo religio. necesse Dein gens Africana, si fides est Satmano, omnium geniium corrupiisstma fuU.Jse p (9). in quidem lib. vii de Gubern. Dei cap.

ecclesiisque

eorum

clausis, plebs fidelium,

Afris,

variis subacta suppliciis,

beatum consummavit

agonem. Sequitur miraculum elinguium. Certe MarcelUnuscomesbrevibus. sednervoquam sis verbis a'dumbrat persecutionem
,

horum est, quod ad utrumque pertineat, id est, bonum seque acmalum, quia totum admodum malum.
inquii, peue

ommbus

nihil

singulalim describit Viclor episcopus. t^c*i., i i/^^ij ^j i\j non etiam ethew12 Idem dicendum est de Procopio. qui, x* iitcfft ucLcfiuwtt uoc. wc ^l,'^',,*h',,f nici, mtrani. .^/J..^ _*^i,-,*^ ^//./.'.. A,^-^.w nedum presbyter caUioUcus furit, aliquibus nec Christianus fuisse videtur {i\). Nihilomi^f^ZielT' nus Vandalicam persecutionem ialibus coloribusdepingii.uteamexaggerarevix potuerit Victor histor icus. ChnsiiRuos, inquit De Bello Vand. l. 1, c. 8 (6), Africae tam crudelij.

Adeo exclusa natura", origmalis sinceritate^ aliam quodam modo in his naturam vitia fece runt. Nihil igitur miri. tales a religione caihoUcaomnino deflexisse.nempein Afrisistt wv ^ iwiirtlflYitiiv t^iPvhn Chvisfi Matth. XXI. 43 QUia implentur verba Chrisii, A/fn.f.f.h. xxi, 43quia
v.

auferetur a vobis cientifructusejus.

regnum

Dei, et dabitur fatu.m reUqait


p,fto;,,,,s,,ro-

ter,

tamque

injuste

nemo
illos

vexavit,

quam Hono-

aut advenis seu Vandalis non profuerint miracula, a Victore relatay suo tamen utilitate non caruerunt. Nam pree cwteris isia miLicet

itaque Africas

incolis

^^-^.

ricus.

Quum enim

compelleret,

ad sectam Arianam quoscumque parum ad obsequendepreheudebat, igne aliisque

racula
fideles
,

in

fide

dum promptos

bantur

qui sed

et ipsi

confirmarunt non solum persecutionem experieillos etiam , per universum im-

{\) M6m. pourscrv. h Vhisl. cccWs. T. XVI. p. S70. Cfr Nolil. de .Enca Gazreo. MiRne Patrol Gr.T. col 8(18. (2| Slaicus. Ilisi.de> Wund. p. -258. 0) Migiic, Patrol.

LXXXV.
llonn

LI,col.

'JU,-

(4) Ibid.

col.

'Joo
i.

pencindt. Geschichie .lcr Vnml, p. 424 (6) Prorop , t. I, p. 7iH. Etlii. Uonn. (7) Rlarcus. Hisl. des Wand.. p. 238. Llll, l. (9) Ibid., (8) Miguc, falrol , i. XU, col. 771.

(ti)

Alemaiini Diaser;

col.

Ul.

talio in Ciipile luuii III: Procopii

XX.

Edit-

clr.

Pa-

perium

DIE VIGESTMA SEXTA OCTOBRIS.


A

peHum

dispersos, qui tesies erant gloriosse

Qui vero in Africa remanserunt indigencB aut Vandali, lihere excusserunt religionis jugum et Arabibus circa finem sieculi vii Africam universam occupantibus (1), in sectam Mahumetis declinaverunt. Vandali autem, bello cum Romanis et indigenis attriii, quasi omnes, nullo fere
confessionis.
,

neret altera quasstio nempe utri Victori, Vitensi an Tunnonensi potior fides adhi, ,

t^^^li

benda sit. In alterutro esset certe error, Uii probabilius attrihuendus, qui, quando alix non sunt rationes, remoiior fuit a temporihus, de quibus scribii. Viiensis autem Victor
verisimiliier circa finem sseculi quinti aut initio sexii carnis debitum solvit ; dum Tun-

sui vestigio relicto, evanuere. Censel tamen Fel. Papencordt in Historia Vandalorum {%], reliquias gentis inier Kabailos delitescere, quoniam ad Monies Aurasios [hodie Auress)
est aliquod,
teste Procopio lib. u, de Bello Vandalico cap. 13 (3), hominum t,^enu.s cui uon atra, ut Mauria, sed candida sit cutis ac flava caesaries. Quie forma corporis Vandalorum genti, quatenus est Germanica, apprime convenit. Manc tamen conjecturam non admittit D. Marcus, quia nullum hodie exstat elementum teutonicum in lingua hodierna

nonensis, ut constat ex chronico (9), etiam post annum primum Justini Junioris seu Christi 565 viiam protraxit adeoque donec
:

meliv^ edocemur, sua siaret auctoriia^ Victori Viiensi.

istius gentis
Z^infactis iniioricif refc-

(4).

15
j.j^

Quod

tertio videtur auctoritaiem Victo-

Viteusis infringere illud est, quod facta

quoque ejusdem Victoris narror "^'^*'^^*' tto tn suspicionem faisiiaiis vocatur, nempe cnOuiUcorum collationis episcoporum catholicorum cum Arianis, indictee ad diem kalendarum februariarum ab Hunerico rege {\Q]. Mihi quidem videiur narraiio omnium candidissima (U) eienim quum vidisseni episcopi caiholici Cyrilam Arianum in loco excelso occupare superbissimum thronum, dixerunt, gratam esse collationem, ubi superba non dominatur
17 Allera
,

rendis

historica

exponat
ris

miuus accurate aut eiiam erronee (5). Imprimis falsi arguitur VictoViiensis narratio, quia martyrium L3sti,

potestatis elatio

qusesieruntque, quis futurus

esset cognitor, quis examinator, ut libra justi-

n episcopi Neptitani, ponit paucis diebus anie conventum episcoporum catholicorum, indictum in Kalendas februarias, id enim sanciverat Hunericus rex Vandalorum decreto
Kal. Jun. (xx maji (6)). Adeoque martyrium facere debuit mense JaLxtus nuario. Sed ecce Victor Tunnonensis in suo Chronico docet nos, Lastum episcopum mar-

data

XIII

confirmaret aut prave E Respondit notariics reassumpta Cyrilam pairiarcham futui-um cognigis torem. Caiholici patierunt, quo concedente, sed Ariani istud sibi nomen Cyrila assumpsit concitantes eo controversiam dedustrepitum
tisE

aut bene prolata


refelleret.

cunt ut universi

filii

catholicae iLcclesiae, qui

aderant, centenis fustibus tundautur.

Quum
,

tyrio

fuisse coronatum viii Kal, octobris

autem episcopi catholici rogassent Cyrilam, reut exponeret, quod in mente habebat
posuit
isie
: :

XXIV septembris

Verum nuspiam dicit (7). Leetum paucis diebus ante convenVitensis, tum concrematum fuisse: imo perpendenti textum Vitensis manifestum fit, passionem accidere potuisse inter xx Maji et i Februarii,

Nescio

latiue
te

Sed
esse

cathoiici

dixerunt

Semper
;

latine

locutum,

ac proinde Tunnonensem et Vitensem nullaienus contrarios esse, En Vitensis verha (H) Appropinquabat jam futurus dies februariarum, aU ille calumniosus calendarum conveniunt non solum uuivereodem statutus multarum S8B Africse, verum etiam insularum
: :

manifesto novimus modo excusari non debes, praesertim quia tu hujus rei incendium suscitasti. Noluit iamen Cyrilas prasbere audientiam itaque obiiderunt Hunerico regi pro:

episcopi

afflictione et

mcerore confecti. Fit


,

silentium

quousque peritos diebus doctissimos viros interim separaret quosque et calumniis appositis exinde superaret) (al. unum es ipso cboro doctoenecandos. Nam
multis
;

quam jam ante fessionem fidei caiholicas kalendas fehruarias conscripserant. En summarium rei gestas cui falsitaiis nota inuriiur. Verum si quis perpendit fraudes, quas secta Arianorum contesiatas habet exempli gratia in Viia S. Athanasii Alexancatholicorum drini, in variis conciliis ium ium Arianorum, nemo est, qui non videat, easdem artes ab Arianis Vandalis quam ab
,

hsereticis

aliarum provinciarum adhihitas

rum, nomine Laetum, strenuum atque

doctis-

fuisse

simum virum, postdiuturnos

carceris squalores

tali exemplo incendio concremavit, aestimans reliquos se elisurum. timorem incutiens, consequinxomtTau,r 16 Ex hiscc vcrbis nequaquam Victorisdiiisupplicium subiisse paucis ^j^y, 5^ Lietum 3tntia,in mav. ^.^^'^^ '^^^^ kalcndas februarii seu currenie """"' potius contrarium insinua''

das fehruarias
Vitensis

quod epi18 Susfiiciosum etiam videiur, ^^ f^'*"'^ '"'''"* fideisu^,antekalenscopi catholici libellum conscriptum, ut habet Victor
lih. 11,

cap. 18
[ai.

(12).

primum mense
kalendas majas

aprili, id est, xvii

xii)

Hunerico regi ohtulerini


:

(13)

Sed

objectto

januario
tur,

quin

quando

diebus, ut superaret. aut a retiquis separaret 5ire


,

multis dicitur, silentium futsse et doctissimos viros peritos quosque

nuliius est ponderis siatim post soludari posset raiio, cur non

nam

etiamsi nulta

ium convenium Carthaginensem


decresceret

lihellus obla-

i^nc

addtctus ad ierrorem incutiendum fiammts suppUcio sive mflictum fuit Lwtus ; quo septembris sive januarto
fuerit

quid inde auctoriiaits ius fuerit, non video, hisiorico. Nimium saspe Viciori
aut tardius ignoratur, cur aliquid citius propterea sincerxtatem scrifactum sit, quin

mense

reliquos se eli. sperare poterat Hunericus, quisexverbxs Victosurum. Quod si tamen sine ullo idoneo argumento ris Vitensis, ante kalendas vellei, Lsetum paucis elicere

Attamenst ptoris in controversiamvocemus. Victoris consideramus, is accurate textum


responsionem praebebtt. ipse faciiem nobis daio vi Kal. martias seu xxiv Decreto suo,

fectsse, remafebruarias diebus mariyrium


Cl.ris.., l- 1, P- 29 '^* ^: '"^ P.f/ ^^ (I) Morcelli. Afric. 3'22 cl seqq- -- (/) P"^"*^' P:'j^,;: Gcsch.c!iie der Vanrf. p(2

bissextilis), Hunefehruarii (erat annus 484

(8) Ib.d.,

l.

LVIII.
II..I.

col.

217-

-ilOi Mbu-us
Misne

LVIU P-3^-

(!ll no.c P fB. 02) 'g"^' Patrol. .. LVIIL col 218 de Waoci., col. 234. Morcus, H.sl. col. 219.-(13) Ibid ,

des

Wond.

CJ) tb.d. p. I'i2

t.

LXVIll,

col.

908.

" ^J^^^Jricus

i.

V. H.

^r::::" r;^,iSX'^S::=
ad suaspa, iant catholicts
^""^*'"*-

ET CONF. ^ PPisrOPO CARTllAGlNENSl D TempusSanct. in episcopatu nexsilium ex r^^-V...inensi ; Carthaginensi ; exsiUum incolatus Neapolitanus,

Africa;

joremvepartem "^f^^^J^^ZnAriani
tes

vole-

smp

rr actenus dicta
nTctoritatem^ riauctoritatem
,

sepultura. obitus, cultus et monstremus salis sunto. ut


j labefactari

s^Q-.'vu

..c.,./^ est
cujtu

catholicos episco-

quorumdam ammadversto

v^cwrzs , ..."^'-. S. yictorisyitens.nul^_ r

tmpu
;

detertninaMr

irrepszsse

'^^JT^.f^^.^i,,,, dLctus sub die ,.a/a'"';:>'":,) k en r n> maH.arum p.o i^aieuu


xn
(al. xvii)
^'^-

^o.nai J^^ s,;, J^^tis, Sancti QuodvuUdei


:

Eodem

die (sahcet

vi

T\ Etstopa i^nda
"'"""
ceat
.

^"J'"

^'''^^''J^J^^lZnlromulgaret Hune^dictumsuwn p futsse. ut ^^^^^^^

ITfZ'

, victore eluMrprofesfionem xn causa


i

2'

pae,icord< ncap. 2 (3)

n
^

_insig

f g:Tmno'in
''l,^ P\

ep-op. C^.haGensenco qui una cum clero a rem.gns navibus fractis absque

spem '^f^^lis impositus, prKter in exsilio positus, ibique


t.

Neapohm

ap-

^^^^_

conf^sor ocannuntrata Acl die xxvu. novemhris, ^^^ .^^^ sancorui episcoporum Pasubjungit
:

X;trturtriSis.>:men^ne^^^^^^^^^
msan.ent oculis potuerunt sufferie cacis suggerunt regi... qui... Statimque mentientes quod volebat. Et jam con-

Jempo^e^Wand^al^ P-ii /Man._ue quo tempore etiam


secutionis,
alii

saneti

Sna-t

facere,

Carthaginensis,

Qcodvcltdeijs episcopi, videlicet Valerianus, Urbanus, Creet

habens... una die universas criptum decretum etc. llaque professio Afric ecclesias clausit currentis mensis februarii firlei nblala fuit

scens.etquivocabatur Habetdeum,

Eusta-

Cresconius et chius Crescentianus et propter Hortolanus et Florentianus r . jjorioiauuo c. ^


.ieationis
^^^.^^-^
_

lelu

ei

eamdem
v.tae

5frraVxv>n,p.o<m.
XI.

legerit..^^aut

veritatem,

graviss.mo damnati

hal Atque hinc

caducum

fil

argumentum.

Zoobjicitur

catholicis episcopis tarditas

; eonfessione

pietat.s

cursum

^^^ consummayerunt. suse consuiuujttvcit.x..

plinit

eccU-

Eunerico, ofrerendo libello suo regi in confutando quarta 20 Non morabor impetiqua Victoris auctoritas
obiectione,
tur,

aliquot ejus omitiit Usuardus; sed Centulense Sanctum nostrum recensent. substantiam speGreveni et Molani eadem, si

^ 'i^fZ^^^l^T/^fa Auctaria

iiastic*

nui-

iatenus
rlj(

imjw-

nempe rigorem discipUn^

ecclestasticje

$inceriUi-

tem tcriptoris.

obstaculum conctliandts fuisse maximum cathohcx Ecciesi^ animis (5). Ea est enim quse ad doctrtnam fidei ut ab iis,
indoles,

vertinent numquam vel depositum, quodviolare clinet Habetscilicet Lirinensis -icet,iu.t;ai, t/ty.*^ r .vv^ non licet idest. inguri Vincentius Primo cap. 22 (6) quod in Commonitorio non quod a te invenlum tibi creditum est,
, ; ,
;

latum unguem

de-

Adonis scribentis eodem '"ti varios epttempore confessione claros fuisse ^-- diem natalem ^^^^^^ ^/,,,...0, 0 scopos Africanos, satis liquet Katen^equaquam indicatam fuxsse. Astin Mabillonio [}<.], ^^^.^^ Carthaginensi, edito a
,

^S<:;lt

^^^XI kal.

ilonis dieaad

martii
esi.

lefcrenda

non quod excogitasti rem nuod accepisti con usurpatioms non ingenii, sed doctrinffi.
privatffi.

sed publicse traditionis


,

perduciam

non a

te

prolatam

in

rem ad te qua non

QuodvuUvi idus januarii, depositio i^gitur legitur viro eruest deus episcopi ; neque duhium hoc loco de nostro Carthaginensi dito agi januarii. Et vero antistite, qui obiise die vni omnino cerdiemnatalem esse vmjanuarii Kalendarn Cartam haberem ex auctoritate
:

non institutor, auctor debes esse, sed custos ; sed sequens. Tahs sed sectator;non ducens
certe fuit

si sua in thaainensis, quatenus domestici magmensi^iy (^i.c#i.<*o ^^Ast exsui ^^^^ oonssti o. v^uu^ayv-*-" seae obiisset S. Quodvultdeus.
, / ,

usque Cathohcx, quee diem agendi ratio Ecclesise subire vocirca doctrinam fidei, numquam

omni tempore

ad hanc

luit

qualemcumque transactione-m. Ctuando de disciphna, quse ex e contrario agebatur niHil fuit bemlegibus humanis coalescit, Exstat egregium gnius matre Ecclesia. modomesticum, coasvum hujus benignitatis
,

sanctus ^^^^^^ Neapoh, diem suum claustt nempe ejus obiantistes et Kalendaria NeapoUtana seu xi tum referunt ad diem xix februarii Marmoreum F Kalendas martii. Certe Vetus quod Ecclesix Neapolitanx Kalendarium,
:

Mazocchi, erudite commentatus est Alexius jam ultra medium proquodque swculo nono,
p^.esiy, concinnatum fuit oresso, cu/n.t/tu.t */***<.
(9), v"/-

ad diem

xi

Kat.

numentum, quando,ut

testatur S.

Augustinus

6 (7), in Ubro de Gestis ut Schisma Ecclesise episcopi Africanse Donatistarum aboleretur, paratos se exhibedepobant, episcopatum pro Christi unitate
,

cum Emerito num.

Hay^artias ponit: np quodvultdei epi (10). huic inquit laudatus Mazocchi (11), ^ienda est, depositionis marnjori gratia, cujus ope verus Quodvultdei. cumaliis Veteribus Kalen^ies S.
^^^^^^ Neapolitanis

habetur.

nere.

consentiens

Cum nam
:

veteribu.s,

consentiens pro comperto inquam, Kalendariis

in posterioribus id

festum

quibusdam aul die uno antevertitur (sicut in a Tunino excerptis, in quiOtterii membranis, festum signatur) aut uno die
bus pridie
in

postponitur (sicuti legitur in Kalendario Schedas) ubi Ritualis Neapolitani inter Tutini

ms.

-3
--

(2) Ibid., col. 23*. in Mignc, Pairol.. \. LVUI, co. 23 G8clHehcderVand.,p.ll8.cr.MorccU..A(ric.Chr..t.,

tom

l L

rol. ''o'-

667."v. .lb7 IW
V.

Analcci. p Analccl p

(7} ^'/ ;"'",Vv7in. Velus (9) Mazoccl.i, In (^)

n.flrmorcum'K niarmorcum Ka enW^,^^"''\'"tX"^^ A^J^Tcr^^^^^

Ibid., lom. """-

XUII.

col-

702

- (8> Vct.
hoc

{&)

Marcu, Hisi. des Wand., p. 3tt.-

(6)

Migne, Palrol.,

Nov. Collecl.,

V,

p. 60.

(W)

Ibid

1.

c.

DIE VIGEblMA SEXTA 0CT0BR18.

851

hoc quidem die notatur littera rubra " Barbati episcopi. vigesimo autem sic scribitur Quodvultdei episcopi. Ex quo vides Bar:

unum certum
novembris
4,89

est,

quod, Genserico xiv Kal.

ucruii
J

bati
exsul ex Afri-

festum ejecisse loco suo Quodvultdeum inrecentioribusRaleDdariis. 215 Pauca, qu-se de rebus gestis S. Quodvuitdei

Carthaginem dolo pacjs mvadente (7), 5. Quodvultdeusserfemiam occwpabat ex qua vel fwc tpso anno aut sequentt pulsus fuit nam, ait Vitemis [% persecutto:

V. H

nem episcoporum

habemus, refert Victor Vitensis lib. i, cap. 4 e^ 6 kis verbis (1) Ipsam urbem maxi:

nequaquam cuor ctatus est. Sanctum antistitem nostrum eumdem esse ac QuodvuUdeum, diaconum Ecclepraecipere
si3s

mam Carlhog-inem Geisericus tenuit et intravit,


et

antiquam illam ingenuam ac nobilem libertatem in servitutem redegit. Nam et senatorum urbis non parvam multitudinem captivavit. Et inde proposuit decretum, ut unusquisque auri, argenti. gemmarum, vestimentorumque pretioriorum

Carthaginensis, censet Baronim in suo Indice.Erat nempe diaconus iste tantse aucioruuiis, ritatis, ut o. /iuy^(..w suadere .. S. Augustino ou.^..v valeret

scriptionem libri de Haeresibus wem etiam Quodvultdeo inscripsit (9), et altudendo aa


ejus eius

nomen

dicit dicit:
:

Quoniam Ouoniam

fateor
,

nuUum

quodcumque haberet,

afferret

et ita

iu brevi avitas atque paternas opes

tali

indu-

nestria abstulit rapax... Praeterea praecipere

in ipsa tam mihi, ut te, institisse poscendo molesta instantia tua etiam nomen tuum attenAggrediar, et faciam quod vult di, et dixi
:

quaquam cunctatus

est Yandalis, ut episcopos

Deum. Mirum
magnse

proinde non

atque laicos nobiles de suis ecclesiis et sedibus

auctoritatis, utpote

diaconum sit ad quem recur,

nudos penitus etfugarent.


proposita, exire tardarent,

Quod

si

optione

rerent multi obtinendi libri causa, ut ipse

servi perpetuo reest manerent. Quod etiam in pluribus factum claros atque enim episcopos et laicos,

multos Vandahonoratos viros, servos esse novimus urbis episcopum, lorum. Tunc vero memoratae hominibus maniid est. Carthaginis, Deo et
festura,

nomine Quodvultdeum,
clericorum, navibus

et

maximam

Quodvultdeus testaiur in epistola ccsxi inter Augusiinianas (10), mortuo Capreolo successorem substitutum fuisse frequeniissime ista pr^sertim setate, episcopis suis succedebant diaconi Ecclesiarum. etSeapoUa. 26 Eodem, quo exsulavii S. Quodvultdeus usus ^^;.^^.^. .^anno, Neapolim Campamee appulti,
:

B turbam

fractis impositos,

nempe,

ait Viiensis (U),prosperanavigatioDe.


fuit
,

in^

Quos nudos atque exspoliatos expelli pracepit.


naviDeus miseratione bonitatis susb prospera perducere dignagatione Neapolim Campaniae

Itaque Sanctus noster unus

ut habet

Martyrologium

Romanum ad diem i

Septem-

persecutione bris, ex iUis sacerdotibus, qui in Wandalorum ob fidem cathoUcam varie afflicti
et vetustae

sedem Carlha
gineniem

tusest civitatem. superest, ut 24 Post heec, qu3e certa sunt, inquirendo impriconjecturis indulgeamus Quotvultdeus in episcomis, quo tempore S. guberet quamdiu ecclesix
;

navi impositi, ex Africa ad CampaChristianam reUnie Uttora pervenerunt, et Ec gionem, in iis locis dispersi, diversisque
clesiis praefecti

pum

apud Neanacula tenuerit, et dein qualem obtxnuertt politanos, ad quos confugerat, episcopacuUum. Prima qusesiio de iempore nota est sucOptime tus est implicatissima. tsttus episcoporum Carthaginensium cessio successtt amico, mvi Aurelio, S. Augustini quem exciptt Quodvultdeus noster, Capreolus. nactus episcopum Deoet ipse successorem est horum episcopoaratias. Sed quam certa quanto qmsque rum series, tam incertum est,

electus fuerit

porro Neapoli Sanctum bis omnino ignotum. Id certumest, sepuliuram Neapoli dies suos transegisse accensendum ibidem nactum, ei minime esse Catalogum, episcopis Neapolitanis, quorum habemus. In eo aus^culo nono confectum,
,

mirifice propagarunt. Quid egerit S. QuodvuUdeus est no,

qui toto tem occurrunt Timasius et Felix, Quodvultdeus Neapohm tempore, quo S. (12). habitare potuerit, sedem occuparunt

Carthagmensem occutempore cathedram disputant erudUx atn an^ pavit. De Aurelio vulgarem 4-9 W.acn ejus emortualem,

Sanctus Dies reliquos videtur impendisse monasterio a S. Gaudisolitudini colendse in


i^^^popariier Afro, exstructo. ibidem -/- ad 'iie ^^ ^Q^amdiu autem S. Quodvultdeus saciUitm .^^. .^^^i, ^ ___^^^ ^^^ ^^^^^_ ^^^^ ^^^^^ eptsco -^^ ^^^^^^ ordinatus 1 Beogratias. Nempe sup,5,, ^,.,;, P .^ ^alentm.ano ^.^^^^.^ ^,,^

num

annum 426

statuentes

(3)

Verum

mus. de iis accuratius Acta S AureltM ,. Commentarii, uhi ad dtem ^^ ? Wmus. a majoribus ontissa memoriam celebret "^tzqutf quamvis ejus a Maou mum Carthaginense Kalendarium ^edernCarCapreolum vero lonio editum (5). constat occupassejam anno 431 thaainensem Ephestnos dtreZeus epistola, ad Patres excusat propter suam cta Tn gua absentiam Vandalos univers. Afrtc^staper

locuturt

omUUaa oalc^hMhsec

^.^^^^.^^

crthaginensi Ecclesi post longum ord.uatus est desolationis episcopus

ordinattonem tstam ^^^.^^ T,^oa.ratias. Porro ordinationem nomine Deogratias. 454 referendam esse, conad annum Christi expeditione Gensertct, qut. stat ex Romano
illo

episcopo coDstituto...quintodecimoregm

sui

Zbatum

convenit,

(ictapat post

'25 tcertum proin^ 'Z incertum proinde

Capreohim
antc aniuiHi

m-.

tumsuuminchoaverit obscurum. quando eumdem

-J f^-rTfTZ. ep ^ Capreolus. nec mtnus


fintertt

est, ^-'^"dopojttifica-

Prosp^ Christi 455. Tanclem Studic (15) : Aetio et Tiro in suo Chronico dicU ord,uatur ;; .^, Carthagine

anno

cepit

Lo

Romam (14),

seu,

uttnteromnes

^^^

^^^

sedem

peogratias in bas.hca Faus U, ^^^ o,embris. Deest tamen


dje

r:tUuer:AacuamS.^o.^^^^^^
ullum tTgn^ttTJetlfsTaiZ vadtmomum. Id
437. quin
alteget

^o U^rarti tn
unus-.namanno

numero

KaX^ort^jM^
domtm-

Christi ibb, Itttera

tn incidebat dies domintca cali C signato,

llTchronotaxis

(5)

Ah. Suhclsuatc, Ecclcs.

p.

^^*

^^i^

j,

m.

Max.Pait.Lugd.l. VUlp.200.

^^^^^

050
lOCTO
J.

DE

S.

ET CONF. ^ rPTsrOPO CVRTIUGINENSI EPlSCUf QUODVULTDEO, ^,,3 diversorum


~
..

Sancto-

V.

II.

e.-.. his verisimtltier


cbiisse.

guodtempus.

prius nancisanon P<'"'^"*'

^"^"^^XZpite '"

hujus
dicit,

recitatio divini officii


ferialis

de Dom.nica et psaUeru
multoties

'/ Morcelli
i te gexennio aute

continuatio

mterrump.tur

^commentaHi
fuisse*** ^w fuisse 44+ (1)

annumSar.to^2rem^^^^^^^
..

'^"''X/.- f^do

SQuodvultdeum suum, ^i-^y^^^l^'"

addita ant.quo Kalenpropterea omnia Offlcia, e":a ad anNeapolitano ab anno 4619

Jicciesta,

"-. ^ ^

Lio

Zo
po$t jt 0^'-

quinquennio) abreptum lugebat. rrtasse exstinctum

^^

^^'^^'l^^^ Nullum autem

tiquam et pristinam formam Buoncompagm Card^atunc ex Kalendario nostnfesttmtas, n, eccpuncta fuerit Sancti ^ desuntkalendarta

reduxit

Utrum

,^^^m

divinationis
(um cultum.

iiCultumporroS.Q^oiMapud^^^^^^
politanos antiquisstmum

su^ '^ffert^^T^l^Zud Nea-

(^^/''"^l^

Verumtamen sequentium annorum, asserere. s^cuh d,Vec<orm titurgicis prmsentts NeapManullum universalis per di^cesxrn

Indarium ^'^'^-^''''''"JZJaZrsZTasse xn

nam

attulimus -.eumdem f^^^^^^Iariis bl ex est verisimillimum <^^^''J^^^ZZd:inalis Car^na^^ Dectus Carafa. dem citatis. Certe
et

archiepiscopus

NeapoManu.q^umanno
r

gu^ autem laudalus Mazocchi (6), dtcece. festa. per umversam Buoncompagnus prJcripta. non fuisse eocstirpata. sedad P^^^^^^^^
^^^
^^^^^^.^^ ^^^^^.^,^^_
.^

cultus vestigium reperxo

Ammadver

sMt

imSynodumdiwcesanumcelebraret
decrJit
(2),

^^^^ asservabantur. Atque zta

ut P"^".'^"^''"""^;/;^^

tus, multis jam -^^^^^^^^ZlTeZei.r; decei uevu intermissus, qua

ui

aut idsi^ rum aut integra corpora nullosacn 0^"; rum partes Neapoli, par est et antiquitus 8/'
uti

nam

ipse dicit

(3),

nonnul os

'

'"''''"'' ^"^'""^' ^""""^ ^" Q"'"^'"""^^' reconditum erat, perseveubi ejus corpus

B
el

''^J^. 1
'

honorari,

^"J novum comptlamt '"'^"'^'

'

Sancti corpus in ecclesxa S. Gau^ .^^ ^g^^o^j gervabalur. quum prtus tnsutranslationem celej,^r-biis sepultum fuisset Neapolitanus episcopus, Stephanus II,
3

^am

^^^^^
g^^^.^,.
,,.< ^ir.

corpu$ in

bravit

'

ecitat.onem a.v.n quod omnes, qui ad

^ultdeum

deberent. Et quiaem = J^i tenentur, sequi quorum no.<rm, inter tllos futsse^

ecclesiee ^t refert Mazocchi ex monumentis vero Stephanus episco^ Gaudiosi (7). Erat ^j ^^^^ 7^4 a 798 sedit. sanctarum, ^ .^ Beliquiarum amator. i)e ts^o

nomina ob temporum '?."'''<""p'^^'f "/Xro mapo


quta tn Prop, verisimile nobis est.
Jitono,
:

Offlciumsanctorum JanMa s& lilulo rn e reliquorum ^^^''"''"'^^"''MTnostri edito. nulla est mentto '^'''=^l^~''^l'^^. ^'^^ Quum proinde Bectus ^''j

de Macanoftto S. Gaudiosi agit Franciscus .^ .^ ^ ^^ .^^ ^^^^ ^^^ ^ .^^^^ ^^ 5^^^ .^^^ ^^^^ ^.^.^^^.^ Neapolitan^ (9). Monaser-t cui

dariumsuum

relractavtt

ad dtem xxvio""

diem olim pra^fuit S. Agnellus, cujus Acta ad temporisad xiv decembris exponentur, lapsu ^^ .^^^^ q^^,^,, 5. senedicti, qu^ iUdem

numero

bris scripsitW tbaginensis.Sem.duplex._Omn.a^de^^co.


Confess. Pont. Missa de
obtiMt in Bcel$ia

l^^f-^^^^^^Z^^Z

Tusec2si.
^^^^^^^^.^

octoginta cum octo sacerdottinse^ientibus, devenit. Dehoc


,j,.,

Neapo-

lilanaf

communi sineOredo. Kalendarium e)us 29 Verum Decianum Buoncomsuccessor Cardinalis Franciscus coarctavit anno pagnus intra certos limites
decreto 1628, ut liquet ex ejus
(l^ Afric. Christ.
l.

,,u ^d dtem S. Gaudtoso XXVIII octobris. qua notitiam de dabimus.Bodte monasterio ab ipso fundato

^^^^^^

et

(5),

tn qM),

qma

conversum cum.
p.

est in

Collegium chirurgico-medi-

111.

,>

152.

(2)

"^^"^i-

72

,?;|;"

(6} Ibid.
l.

p. 73.

(8) Ital. icr.

VI. col.

6^

(7) De cullu el seqq

SS
(9)

NeapoL p. (7. Pag 329.

APPENDIX

DES.
j.

AURELIO
FJEt^VlXJS.
ejus in Ecclesia Carthagi-

KPISCOPO CARTHAGINENSI

COMMEIVTAIMUS
V. u.

1, Sanctus a nostris perperam omissus


nensis diaconatus et pontificatus
5

celebratio conciliorum.

ciHc/i

ANKDM

^miserunt
I l^*

*29-

olim majores nostri edere Acta Aurelii, episcopi Carthaginensis, rati

s.Aureiius^ad

yj ^nsdem memoriam
0) Acl.SS.
t.

nuspiam
julii

celebrari.

aZstnlmis- Aurelii,
^*

inquiuntad diem xx
V
Jul.

interprae-

termissos (l),Carthagiiiensis in Africaepiscopi, S. Augustini synS. Genethlii euccessoris, die Sanchroni memoriam totidem verbis hoc nescio, quo duce, attexuit Castellanus,
ctis

p.3.

quave

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBUIS.


quave auctoritate, qunm ejus in sacris Fastis memoriam nuUibi expressam repererim. Ast unus e sequentibus Hagiographis, in eo, quo utor, exemplari, notam, manu exaratam,
n.UlCllUD, ait, UaUCtUl lU aULJ^l^UioiLUv addidii. Aurelius, UilO, habetur in antiquisimo
UiU,U/lU,tl,.

853

ipsi

de sua abundantia
;

penuHam Afrorum
vel inli-

ACCTOIB
J.

V.

sublevarent
erant, ut ne

nam

multSE Ecclesise Ita desertse

unum quidem diaconum

Kalendario Carthag-inensi apud Mabillonium in Analectis (l) ex quo plures prsetermissi. In Annotatis dein ad Vitam S. Augustini, a S. r\ ^__."__" U in\ Ml A _i _.'.. llAjyii Possidio editam (2), promittunt, et ejus Acta daturos in supplemento Operis. Nos satius du..

teratum (id est Zec^oremJ habere reperirentur... Quod si ministerium diaconi facile non inve^wv^ u. ujiuiuuviiuLu UIU.UUU4 t^^,,^ m-^m niebatur, multo magis superiorum honorum
-

inveniri

non poterant (8). Ex his omnino manifestum fit clericos undecumque accersi /4/>^ tf\t^ 4\i4 r-r%n ri ^r^ n. .n ^^ hm O K tos fuisse adeoque patriam S. Aurelii, licet
.

rt

rt

tt i.rtl

t 1

ximus omissorum, prout occurrunt, spicilegium facere. Eumdem Sanctum prostermisit


quoque Steph. Morcelli in suo, qmdcompilavit, Martyrologio Ecclesix Africanae, ad calcem secundi voluminis annexo (3). NihilO' minus non est, quo S. Aurelii cultus in controversiam vocetur, quum ejus nomen in Kalendario Carthaginensi a Mabillonio edito, reperiatur his verbis sub xui Kal. augusti
,

Carthaginensis diaconi, nos latere. 3 Non satis consiat, quo anno S, Aurelius

P"^
ei

Carthagmensen cathedram conscenderit. Em-

chrisa 390

man
390
(9

a Scheistrate indicat
,

Steph. Morcelii,

annum Christi annum 391 aut etiam

393;

{xx

julii) (4)

Depositio sancti Aurili episcopi.


.-

sequentem (10). Id certum anno 390 Genethiium, Carthaginensem, xiv Kal. junii celebrasse in sede sua synodum.vulgo Concilium Carthaginense II dictam (11) similiter ejus successorem, Aurelium nostrum, prsefuisse Concilio, Hippone Regio anno 393, viu Id,
;

In nota, textui subjecta, addit Mabillonius

Carthag-inensis, viri celeberrimi, S.-Augustini jequalis, cujus nomen in Martyrologfiis, non

octobris coacto (12 initium itaque episcopatus sancti nostri inter annos 390 et 393 consti.-

invenio./s^Md au^em Martyrologium antiquissimum esse, vel ex eo manifestum fit, quod nullam memoriam referat S. Fulgentii Ruspensis, qui anno 533 obiit, neque aliquod

tuendum est quin propius quidpiam definiri possimus. Erat autem Carthaginensis Ecclesia quasi mater totius Africee Christianse, Ego, inquit ipse S. Aurelius canone 55 in Co' dice canonum Ecciesiae Africanas (13), cun;

feetum Deiparae occurrat, de qua nuUus apud

Augustinum tractatus seu sermo. Tandem cultum Sanctorum, in Kalendario recensitoS.

fratres,

rum, fuisse vere liturgicum, ostendit tituius eidem prsescriptu^s, nempe hic continentur dies nataliciorum Martyrum et depositiones episcoporum, quos Ecclesia Carlhaginensis anuiversaria celebrant (5). Quandoquidem ineo habetur

ctarum Ecclesiarum diguatione Dei, ut scitis soUicitudinem sustineo. Quibus verbis, ut ibidem legitur, assensum suum prsebuere episcopi. Propterea quoque statuitur canone
52 Concilii Carthaginensis annz 401, ut litter dictandse in concilio a Carthaginensi episcopo

omnium nomine subscribantur [14). Reiiquse autem provincise (nam praster Proconsularem, cui Carthago metropolis erat, alise quinque erant, nempe Numidia, Byzacena, Mau7'itania Ceesariensis, Mauritania Sitifensis et Tripolitana (15)) iicet metropoiim haberent, suberant antiquiori provincise, qui Primatis titulum gerebat; unde ambulatoria erat primatis jurisdictio. Sic can. 53 Concilii vuigo Africani sancitur[lQ) :Placuit omnibus episcopis,

nomen S. Aurelii ad diem xxjuiii, dubiumnullum superessepotestdeejus tegitimo


cultu, ac silentium

reliquorum Martyrologo-

rum interpretari nosoportet, ex parca communicatione, quse deinceps Africam inter et


reliquum Occidentem propter Vandalos et deinceps Saracenos intercessit episcopatum 2 De gestis S. Aurelii ante illum fuisse diaconum Eccieunum scimus, Augustisix Carthaginensis. Id docetnos S. xxii [aL lxiv] adilium direnus in epistoia presbyter hortatur cta (6), in qua ipse adhuc sepuicris episcopum ut comessationes super quia Martyrum auctoritate sua interdicat, quod Carconari sicut videtur audaciae, mutare impuEcclesia tenet, sic maguEE thaginensis
dentiffi est,

diaconut pri-

qui in hoc concilio subscripserunt, ut

mumfuil Ecclesir

Carlha
;

triculaetarchivus Numidiae et

maprimam apud

giMMU

velle

autem rem Ecclesia correxit. Ad hanc diaesset optandus, uisi qui ea alius episcopus Aureexsecrabatur. Quamvis autem S.

servare, quse Carthaffinensis quis

sedem sit, et in metropoli, id est, Constantina. De hac re pluribus agit jam saepe laudatus Emman. a Scheistrate (17). v'" ''"f"^* 45. Aurelius episcopus competitorem habebat qui aa ^.^ p^,neniasu3ssedis Parmenianwn Donatistam, an. 394 vixisse videtur, quo electus fuit Pri- nns Donatimianus, qui et ipse, novo schismate inter m:
schismaticos
competitoretn habuit Maximinum unde deinceps inter DonastisMaxiministas tas fuerunt, qui Primianistaset
exorto,
;

conus Carthaginensis fuerxt, lius diaconus Ecclesix eum Carthagine ortum non constat tamen enim hujus Ecciesi^ stngu-

habuisse. Erat episcopus Carthadmentare privilegium, ut patres in Concilio anm 400 (7), sis, qui, ajunt sollicuuainem sustineEcclesiarum soUicitudinem

dicebantur, prout alterutrius factionis sectatores fuerunt. HujusCommentariinonest, operosius conscribere historiam Donatistarum, quam passim exhibent Annales ecdesi-

cunctarum

j.u.^

sibt bat, clericosnu^^ vellet,

^". ^^""f '/^. iantaeratperAfricamiilatempesU.te^^^^^ Caruiagi clericorum ut in eodem concilio

adumbravit Gulieimus Cuperus noAugustini, ster in Commentario ad Acta S. Primiano demortuo, episcopum ^^^ ^^^ carthaainensem habere desierunt Donatistee; '^^- -VVaret in Nu^
astici et

^^ltS^^
"'^l'"*'^.
.

^,

ZZ:riSlt^T::Z^:t^s lanensium anu^


..on. co ,n *'i\7) Ul.be. .om.-M
l^^^^j,-,^,^
'",V;;.!;

,onti,catus.
^^^^

Augustim. .uem sun.,no^reL^,


^^^
^^^^^

^^_^^

^^^^

^^.^

^^.^

__

eoi.

ioo. Cfr

mx AfnV
D,.crl.

(17)

Ecclts.

n. Co... co.. utbe. l^^-^-^l .i:t 3oV: -'tin ,3f;..r^3^-^^>^"^''^'--''-'^^^-^^'-

L.

"^'^'"" 2.2. P.

"'

ca,K i.

(i^) Acla

SS

tum, VI Aug.

diligebat.

854
*tjcmi*
J.

liliaebai,

V. H.

IZcarmginem

CAUTIIAGTNENSI. aURELIO^ EPISCOPO Natisuntillifilii.etreddiditepiscopusnec D agrum sm donaverat. In potestate habeprecihus se commendasseet op1;.anti qu.B iUe fori.non jure ut ^Memd^sj^: dedisse, reddere; sedjure

APPENDIX DE

S.

C Z

//^nim ap.W.

dicit

sanctus Doctor

amP ector. Te Dommus

te adjuvan cred.s quod oratiouibus meis verum et.am hbenter solum non defugio, non me.s sed tuis, Ita enim. etsi

ba cp^scopus non cUatur llvAnrln factum egregium ^^u, qu^st 4 caus. Treo Gratiani can. 43. potest.anin potestate haberet Sedduhiiari
episcopus non reddere
lex,
tit.

h^reditatemjnvefon
3 de

certe in Cod^ce TheoTeulegis civiUs. Exstat

noster exaudiet...

Omn>s itaque

ZiaL
(lib. VIII.
:,ia

nempeL
13).
filios

nos ^atrumccetus, qui apud

pr^rogativa tanta ?^bi


ulueris,

cc^pit coalescere, obstrictus est, ut locis

qua sancitur

ibertis patronus.

T--,f^^^;;:^ S^umquam non habens bona om:

uspiam deserere ed sustineredigoetur, necte opportunitatibus, f^cien. c adesse adjutor in per sacerdotium Ecclesia sua misericordiam viri, ut faciat lacrytuum, qualem spirituales interpellant. In line

tamquam quantum valemus incumbiDommus ^uf,utU- commissum tecum


ppopter precibus

disjunctis ita nob.s conerrarum tautum longe Quapra.sentissimus sp.ntu.

susceperit liberos to. tione largitus, et postea revertatur in tum quidquid largitus fuerit . ac ditione mansuejusdem donatoris arbitrio

vel

fuent donapartem aliquam facultatum

^Jacobus GothofredusinsuoCommentarto
CodicisTheodosiani qu^rit

mis ^um gemitibusque ejusdem epistolm addit

cupere se

videre

perpetuo qutcumque orbi neficio hujus legis fruantur omnium velparttseorum, donatores bonorum susceperint.Ahqui sipost donationem liberos
affirmant,

W,an

be-

^;^
b,,,^,.^

agrum,quem
etliberalitate
6
S.

provisione fratribus suis datum didicerat. Aurelii

eorumque opinio,

ait in

communem
,

Doctor Aurelium moIn eadem epistolo S. comessationum, qu3e aftuci%timu, nuerat de tollendo abusu B ad sepulcra Martyrum fiebant. Commessatioetlicitffi punes ai^etebrietatesitacoDcessae etiam beatissimorum tantur, ut in honorem solemnes (quod Martyrum non solum per dies
Augmlino

tamen Gothofreusum et praxim evasit. Ipse ^ negativam propendet dus in sententiam Quia superemsquerationesvariasaffert.V adducttur,tamvenientia liberorumnuspiam 2- Quia personm, Quam causa revocationis.

qui haec non ipsum non lu^endum videat, etiam quotidie celecarnis oculis inspicit) sed exemplum Ecclesiabrantur, Proponit dein transmarinarum, in quibus, partim num-

arcto necessitudtms de guibus agitur in lege, patronos suos nexu conjungebantur, ut Uberti cogerentur : eorumque liberos de suo alere liberos spoliare unde absurdum videbaiur, gratia liberii, in quorum iis bonis, qu^ dein

rum

quam

inveterata facta sunt, partim vel orta vel futura cogitantium sanctorum et vere de vita
deleta episcoporum diligentia exstincta atque Aurelium, ut tanta fuerunt^ Hortatur dein
auctoritate. pestilentia sanetur prorsus concilii Ecclesia inchoanda est si ab una

Aut, pergit,
;

medecina sicut videtur aadacise mutare cotenet, sic nari, quod Carthaginensis Ecclesia servare, quae magDJE impudentiae est velle
,

Carthaginensis Ecclesia correxit. Monenti S. Augustino preshjtero obsecutus est S. Aurecccxi de 5. lius episcopus. Nam in Sermone

expendere debesolum agitur de rent 3" In allata lege non parte facultatum bonis omnibus, sed etiam de omnes donatarios, unde si lex exiendatur ad donationem esse consequetur qualemcumque est. Exhis altisrevocabilem, quod absonum Gothofredus, recte Que argumeniis concludit quod in potestate hadixisse S. Augustinum, uon reddere hereditaberet episcopus Aurelius Augustinus negat tem jure fori. Quod vero id poli. dicunt canomst^, id fieriposse jure ad justittx,sed nonpertinere ad obligationem
donatio facta erat
,

in liberos

honestatem
lio

Cypriano habet S. Doctor [%) valde multos etiam istum locum invaserat pestilentia et petulantia saltatorum. Istum tam
:

Ante annos non

caritatem [b). QJamdiximusnum. 3.5. Aurelium concu Hipponensi, anno zncelebratoprsefuisse.


et

rmria rdet^tu

^^^^,.^.^.,.
^,^,,^

sanctumlocum, ubi jacet tam sancti Martyris corpus sicut meminerunt multi, qui habent ffitatem.locum, inquam, tam sanctum invaseratpestilentiaet petulentia saltatorum. Per to-

non solum freFuit autem hoc concilium omnibus totius Africse Y Quentia patrum ex ceeterorum veluti EccXesiis insigne, sed et plerxque dein synoexemplar, cujus canones
di secutw sunt

tam noctem cantabantur hic nefaria et cantantibus saltabatur. Quando voluit Dominus per sanctum fralrem nostrum, episcopum vestrum,
ex quo hic coeperunt sanctae vigilise celebrari, illa pestis, aliquantulum reluctata, postea cessit
diligentiae, erubuit sapientise.
(I

dolendum sit, acta ejus non perintegra ad xiatem usque nostram


:

ut

venisse

propterea qui et quo ordine sanminime exploratum citi canones fuerint 394-, conciest{^). Anno sequenti seu Christi Arcadio III lium Carthagine habuit Aurelius,
:

et

Honorio II consulibus, in quo


episcopi

legati directi

r/iw fuculen,

ttr/atuJamr

Augustinus S. Aurelii miram abstinentiam et rerum contemptorem animum. Quum enim sermone ccclv dixisQuicumque vult, exheredato filio, hesei (3) redem facere Ecclesiam, quaerat alterum qui imo Deo propitio suscipiat, non Augustinum

Laudat etiam

S.

sunt

proconsulares

ad

concilium
:

Adrumetinum provincise Byzacen^ 0) quid prmterea actum sit, ignoramus.Anno dein 395
Augustintcs, recenter episcopus ordinatus, et Alypius Tagastensis 5.Aurelio gratulati sunt
epistolaxi.n[al.-Lxx\n){S)consilium,quopra^ter

.-

neminem

Quam addit factum sancti et venerandi episcopi Aurelii Carthaglnensis quomodo implevit omnibus, qui sciunt, os laudibus Dei ? Quidam quum res suas filios non haberet neque speraret,
inveniat
;

laudabile

consuetudinem inAfricavigentem presbyteris suis, se praesente verba ad populum in ecclesia facere permisit, consilium istud vocant

omnes, retento
(1)

aibi usufructu,

donavit Eccle90

sanctam cogitationem, quam adjuvante Domiperduxit. no, qui eam inspiravit, ad etfectum per varias Ecclesias Enimvero varia fuit
ecL CoUecium univ.
col,

MiRnp, Patrol., tom.


col.

XXXUl,

co\.

(^2)

Ibid., toni.

iuris,
l.

lit.

I).

Donnt.,

num
i

18.
II.

(6)

141S. -(3)lbid., col. 1572.(5) 6!^. Edit. Lips. Joannis Hiiter, Bn.l737.

XXXVlll,

\i)

T.

II,

p.

Morcelli, Afric. Chriat..

II,

p.

312.
t.

(7) Lal.be.

Conc.

Ur

Lud. En-

1065.

(8)

Migne, Patrol.,

XXXlll,

col. 158.

disciplina

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

855
AUCTOIt
J. V. H.

disciplina circa prwdicationem presbyterorum, sic Antiochix S. Joannes Chrysosto-

tionum.quibussanctimonialibusdemandatur educatio foeminea est nempe canon xii (4)


;

mus, etiam absenteepiscopo Flaviano, quotidianas fere ad populum conciones habuity ut constat exipsis sermonibus hactenus conser'oatis.
Carthaginentt.

Viduae vel sanctimoniales, quse ad minlsterium

baptizandarum mulieram eliguntur, tam instructjBsint ad officium, ut possintapto et sano sermone docere imperitas et rusticas mulieres,

]0

Causaetiam demandandi istius ministe-

temporequo baptizandsesunt, qualiterbaptizatori interro^atae

in 9o

rii fuit

forsan frequentia conciliorum, adeoque absentia episcoporum, qui, relictis propriis sedibus, ad urbem, concilio indicatam, conferre se debebant de rebus gravissimis deliberaiuri. Anno siquidem 397 idibus augusti celebratum fuit Carthagine concilium, in quo canones concilii Hipponensis breviter

respondeant, et qualiter, ac-

cepto bapUsmaie vivant.

quibus in prsscedenti ca- etvidaarum agitur, qriseque diaconissarum officio sanctimowanone


12 Viduse istss de
,

exponuntur subjecta est quoque epistola Aurelii et Musonii ad episcopos Numidiee, Mauritanix utriusque, Tripolis et provinciae _^ *v ^/,_ Proconsutaris, in qua urgetur exsecutio canonum Hipponensium (\). Sed paulo post, id anni, Aurelio est kalendis septembris ejusdem nostropneside, celebrior synodus coacta fuit, quse vulgo concilium Carthaginensem III
:

fungebantur, videntur e numero illarum fuisse, quw, ut statuunt canones 101, 102 et 103, sumptu Ecclesiae, cujus viduse erant, sustentabautur, adeoque ad reatum tpisnopi pertinebatvel presbyteri, qui parochiiEprffierat, si sustentandffi vita prasentis causa, adolescentiores vidute vel sanctimoaiale clericorum familiaritatibus

''""*'

...

subjicerentur,

sed propterea

quoque

viduae, quffi stipendio Ecclesiffi susten-

appellatur

(2).

In

eamuUa

ad mores
none
dies,
i

cleri et

sancita fuerunt reformandos. Capoputi


est,

tabautur, tam assidu iu Dei opera esse debebant, ut et meritis et orationibus suis Eccle^iam adjuvarent. De Diaconissia specialem tracta-

tum

edidit Joannes Pinius in iimine tomi I

j,

statuitur observatio pnschalis, id est

qua pascha quotannis cetebranda

ab

B Ecclesia Carthaginensi esse accipienda qua prinordinatione monstratur hujus Ecclesise speciale habet cipatis auctorilas. Id etiam
canon xxxvin, Cresconium,
Vittasregiensis

Septembris. Circa idem tempus S Aurelius, qui totus erat in rebus ecctesiasticis ordinanMissas dis, constituit,uipsalmi canerentur in inquit S. Scd Hilarus quidam, sacrificio

Augustinus

(5),

vir tribunitius, laicus catholi-

cus, irritatus,

Tubunieusem episcopum, plebe suadcrelicta, admomiuvasisse Ecclesiam; s^pius canonice perseverassein sua usurpatione. Petunt

tum
illis

liberum itaque ut, necessitate ipsa cogente,


rectorera provinciae

sit

morem, qui tunc esse apud Cardicerenthasio^"^ cceperat, ut hymui ad altare oblationem, tur de Psalmorum libro sive aute quod fuisset sive quum distribueretur populo ubicumque oblaium, maledica repreheusione
poterat, lacerabat, asserens
fieri

secundum

statuta glo-

uon oportere.

illum adire. riosissimorum principum adversus disciplinEe, Aurelius respondit Servata forma vestra caritate Don aestimabitur appetitus, si a conventus, recedere detrectavent,
:

modeste

quumfueritsuocontemptu

ei

contumacia

fa-

Contra hunc, Augustinus,sed liber hic excidit Necdubium Aurelio nostro fmsse tnest, hunc morem ab quo poniroductum, quoniam ioto tempore, Carihagxne gessii S. Augusiinus,
tificaium sedii S. Aurelius.

jubentibus fratribus, scripsit S.

judiciarie conventus. ciente, etiam auctoritate Justum Ab universis episcopis dictum fuit
:

est, placet.
tractultii- (le

II.

Templum

dese ccelestis dedi-

ordimtione
episcoporum

Secundum canonem xxxix quereta deiata Numidi^ ordtnare fuerat, quod duo episcopi
11

Votebant itaque, poniificem pr^sumpsissent. censeretur episcoporum celeut a duodecim

Moderator intercessit debrari ordinationes. Forma antiqua nuo Aurelius noster, dixitque :
servabitur, ut non

evertuntur catur in ecclesiam 5 cletempla idolorum, jus azyli; causa vocantur rici ex Italia
;

Donatistarum;S. Joannes Chrydesostomus ab episcopis Afns Pelagiani damnantur;


fenditur;
quaestio de Paschate
;

minus quam tres sufficiant, ad episcopum ordmandum. Qui fuerint destinati

Cur autem duodenarium

non requirat nume-

rum ad

quia sunt provinduodecim episcopos, ium non est numerus, citatci^ in Quibus tantus Tripolitanam, in qua episoue provinciam quxa, quinque tantummodo; tum
copi sunt
^'if e^arnsisintplu^s^d^t^^ etiamst sinipiuT occupatts
*:^, .--

rationem,

expomt consecrationem episcopi, ipse difficultatem congregandt nempe

Leponus

compresbyter patribus Galhs mendatur ; obitus


tis.

sancti antisti-

rum

duodenarium, episcopis altas

comptere:undeconcludit,^ir.ve^jr^^^^^^^ ip^um utilitaf, adeoque hoc esse ecclesiastica. 398 Carthagtnem observari noa posse. Xnno etceebra t^Lere sub lurelio patres cc.r. Carthagconctltum runl VI id. novembris universnle appellatur nJ^se IV, quod etiam centumet ^uaVuor ,ut Inones

A ^2"'
'

Praedic- !' ' uhri de Promissionibus et -^'"' Aquitano otzm "^ft^ Ts. Prospero
'
^

^"''"^"'^

cutdamanony [''J"'l"
gin.

i^^;^J^ ^e.ant
'^P'"'"'

adscribitur, refert sequen^^^.^^^ p^^^^^_

templum Bimi, ^ ^^^j^^ deon.m suorum tedibus val-

^ tea

lithostrata

pavimento ac

l^.Me;

dtsctpltnamtn cle^o et ^Jnnes colUmant ad populo sartam tectam ^^'^f ;" tnstttu^ ^ J. germen earum^ lotatu dignus, quast

^^^^^^^^^^, pret.

^^

',1 diutius clausum Qu. m


^^^

prope ^t mcBoibus decorata ^.^^.^^^ passuum. protendeba.un iucuria, sp.nosa v.rgulte


^^^

^^^

^^

^^^ _^^^^

_^^

^,_

^^

~ ''Octobris

Tomiis XI.

MIRFLIO EPISCOPO CARTHAGINKNSI.


g.rum, qu in agris vel in .tmanulloornamentosunt, jubeanturomni modo templa, qum in ^gs,rui. Certe ad destruenda inducebant. ^^^1$ erant, tria potissimum abbleri aliter aboleri poteImprimis, im^rimis, superslitio vix paganorum ^^^ ^^^ .^ ^^^.^ ^^ ^^^.^^ ^^^^^ dein istiusmodi ^^^^^^^ diutius perstitit destructione vix quidpiam detrahebatur ^^^^^^ ^^^^^^^ ^^^ exiguus erat in agris ti_

IVCTORB J. V H.

tianus usui verae religionis custod.am '^^P' aspidesque illic esse ob

oircumsepta obruerent, velletque PP"';;J^" vindicare, "''

locis abdit.s consti-

clamitabat. Quo ^^'^^""|:, tilis populus facilitate 8">''\'''""' ' ' fervore succensi, ea 8'"'",'"'""'|,^jij,o e vero coelesti regi
. .

qua templum suo

consecrarent.Namquumsauct.Mscn collecta lU.o ^" Dis ageretur festivitas,


omni
rise

euriositate

et.am
autistes

adveniens

/J^^ ^^^^
j^^^

pater et "'fe"* sacerdotum multoruiu,

,q,,

uominandus patri civis, cathedram

AureUus

cae

tumultuaniis populi,

quum

in civitati-

illic

loco ^''

"^. buit et sedit. Ipse tunc I^^^^^j^^/^'^/,. amicis; atque (t se 'io^^'^^""^^ Tu io r^!n-

^^^ rebellio plebis essel magnopere cavenda. Eviscoporum postulationem admisere prinJpes nam l. 25 ejusdem tituli cuncta idolorum fana, templa, delubra. si qua etiam tunc
:

tiens

circumquaque

gula
sit

qu^qae pro '^'''^^'\^^^X"^^'^^ .^e^'^''"f'''^,'7';'i^"V. mirum quoddam et '"^''"^''; "' '^ '/,
aspectui
:

t.tulus ne.s
^-"'''Y^^^^^^^^

t-

deexstabant integra, prcepto magistratuum erant , conlocationeque venerandsB struenda Hanc lechristian=B religionis signi expianda.

ua
quffi

inlerprelor. ut templa vel desiruan-

irrrr:r^'Hurs::-pV^^
K t.,r Prjpsflffo tUDc spiritu acta, mirabantur. Praesago tuDc p pr^.cms Dei ordo ^^^'^;;^' ^^'
'^^^^^^^^^

v^^ocruc.sexp..a^r.st.^oc...
aepuiemur.
^q Qccasione dedicationis templi,

Quun.queaquodamp^^^^^^^^^ velut ejusdem te e.t s^^ P^^^^^^^^^^^


sus et via
^.

//^P^f ^^^^

^^^
eujus
i^ec al-

olim deee \^.J Carthaginem mulli epiCwlestis. convenerant ^.^^^^^ ^ .^,, ^, E ^^ ^^^^^^ ^^^^^^ pJomissionibus. Qu^ ep^scoporum frequen-

jusazytisia-

CSon 1
rum .^"^7

^'"T^

; i;i.iniV nes^^^^

fi^ fi/^^

n"^ ns Valen inianus pius et christia-

^-

T HnK
;l

^Hbuno, omnia
;d

causa vertsimiliter fuit. ut 5. Aurelius cele^ ante statum diem mensemque concilium Idcircosanctusantis^^^-" ^^^^^"^^^^' septem dies sutes, quum subinde decem et persedisset. dum ii venirent. qui in Ecclesus
tia in

dLcMs A r!Zm
..P..^..

n s pu tuTam TcUic^t moriuo^um Srau viam sine memoria sui nunc VandaLrmanus sXertit. Destructionem templi
,

slmCu
refert

pe d^^^

a^rum

suis festum illud peregerant. v kal. synodum inckoa.it EjusActa amissa sroU: unum scimus, quod tn codxce canonum Ecele-

majas

Morcellius ad

annum

si^ African^ can, 56 legUur. ""r^^^Z^, consulatum gloriosissimi imperatons Honorn AugustilVetEutychiamviri clanssimi. vkal.

'TldqSL anno
^^

m.

quo paschain..

majas i^es^anno Chri^i

Carth^gm^

eer.n.

^^^^1^ diem X mensis incidebat, hunc iriulphuk celebrasse christianos, testis no^
bisesis.Au9ustinus,quilib.^.iudeCiv.Dei cav 5M2) doc./, consuleManlioTbeodoro,t^
estannoChristi
399,... in civitate

J^^^ secretano basilic^ Eestitut*. In boc conciho susceperunt Epigonius et \ mcen. leg^ationem
eccl^^^ tius episcopi, ut pro eonfug.entibus ad quocumque reatu involutis legem de siam,

notissima et

gloriosissimis principibus mereantur, ne quis

eminentissima Cartbagine Afric. Gaudentium comites imperatoris Honorii, quarto decimo kalendas aprilis falsorum deorum tem-

Mm,

pla evertisse et simulacra fregisse.

Non omnia

audeat eos abstrabere i>uo6.s ferepost mensibus data fmt lea:Udeeptsc. et clr. Cod Theod. (xvi. 2) Si Ecclesi^ tementate violata fuermt vel r"""'^^'^ JZ'.
:

templaeveriisseGaudentiumpatet ex dedi^
C cationetemplideieC(^lestis,factadiexaprilissumma nempe celeritate locus purgatus
fuit

legia cujusquam vel dissimulatione neglecta


(sicut

commissum

quin^^

a die enim xiv kal, aprilis ad iv idus, dies solum viginli duo intercurrunt, Csete-

etiam prius constique librarum auri quid tutum est) condemnatione plectatur. bi clencos per obrepcontra Ecclesias vel
igitur

rum
;

leges imperiales vastationes

inhibue-

runt nam iii kal. septembris anni 399, Manlio Theodoro consule, Arcadius et Honorius Apollodoro, procuratori Afriae, l. 18, Cod. Theodos. de Paganis (xvi, 10) ^des, inlicitis
:

tionem velab biEreticis vel abbujusmodibominibus fuerit contra leges impetratum, bujus kal. sanctionis auctoritate damnetur. Datum vii
julii

Brixia, Tbeodoro v. c. coss. Gothofredus suo Commeniario ad hanc legem censet, in eam, licet directam ad Sapidianum vicarium

rebus vacuas, nostrarum beneficio sanctionum,


ne quisconetur evertere: decernimusenim, ut sedificiorumquidemsitintegerstatus.DemZe^e ly ejusdem tituli siatuitur, ut adificia ipsa templorum, quae in civitatibus vel oppidis vel extra oppida sunt, ad usum publicum vindicentur ; arae locis omnibus destruantur. eidcUnturv,. 15 Nihilominus can. 58 codicis canonum ttgxa poffam^^^1^^^^ Africanx statuit (3) ab imperatori*"'' bus postulandum, uf reliquias idolorum per omnem Africam jubeant penitus amputari
:

Africse

minime derivandam ex

legatione

Africana ; quippe quse vixbimestri spatio Brixiam pervenire potuerit. Verum sestivo tempore sufficiebat certe tempus, ut legatt ad Eonorium pervenire posseni. Honorn legem decreto suo inseruit Gratianus Cons, xxv,
qusest, 2, can. 20.

^^^ ceiebm' 1? Disputant autem erudttt, utrum anno ^^^^ ^^^.^/^^,. Christi 400 celebravertt concilium ahquod S. ^^,,onciAurelius nam Africanum Prtmum videtur uum.
:

in

annum sequentem

401

prorogandum,

si-

nam

plerisque in locis maritimis atque possessionibus diversis adbuc erroris istius iniquitas
Afric.

quidem dicatur celebratum post consulatum FlaviiStiliconisviriClarissimixvikal.juhas(4).

(1)

ClirUl.,

tom. XLl,

col.

620.

tom
(3)

III,

p. iOl.

(2)

Labbe, lom.

II,

Conc

Migne, PaUoI., , col. 105.

(*)

Ibid

col.1244.

Constat

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS. A Consiat porro concilium Carihaginense, vulgo dictum Africanum Tertium coactum fuisse idibus septembris eodem anno, nempe
,

857

19 Celebriorem

synodum, quatinus ex

Afri-

/hCCTOKt

canisomnibus provinciisepiscopiinea consede- ^^^^^^ ^^_ nnt coegit, Aurelius Carthagine, Vincentio et tuUurfjeni.
Flavita consulibus, seu anno Christi 4:0\,idi- jmwogendum bus septembris (9). In ea autem omnia reci- cum Donatitata est epistola Anastasii

\mcent\o eif\&v\iR,quiconsulatumgesserunt anno Christi 401 (1). Censet autem Slephanus Morcelli, duo concilia eodem anno Carthagine celebraia non fuisse quia gemini Concilii causa episcopi Carthagine ad qualuor menses
,

Romani Poniificis,

""'

qua Afros monet,


et

manerecoactifui8sent,TelictisEccle8iis,quibus

maximeprodesse vellent et hospitibus longa mora exhaustis, quibus graves non esse, lege jubebantur {%). Quod autem noietur synodus habita post consulatium Stiliconis, id ex eo provenire dicit citatus Morcelli, quod tunc
Stiliconera consul suffectus excepisset, ^ec^ hu-

ut caveant ab haereticorura schismalicorum Donatistarum insidiis et improbitatibus (10) ^ihilominus patres isiius sijnodi can. '6b Collectionis canonum censuerunt (U), litteras esse miitendas ad coep%scopos et maxime ad sedem apostohcam, ut illis innotescai, habere Africam ma^nam necessi-

jus rei nullum, quod sciam, est tesiimonium. Paoius ad 398 xiii cum Em, Schelstrate in Ecciesia Africana, Dissert iii, cap. 9 censet

tatem. propter Ecclesi pacem et tranquillitatem, ut ex ipsis Donatistis, quicumque olenci. correcto consilio, ad Catholicam unitatem transire voluerint.secundum uniuscujusque episcopi catholici volantatera atqueconsilium. si hoc
prodesse visura faerit. in suis hononbus mi
piantur.
i-

verba post consulatura eic. esse addiiitia, adeoque commode conciiium xvi kal. juiias ceteiecr, ,0

Monstrant auiem

bratum in annum Christi 400 reponitur. is C^terum sive anno 400 aui alio quocum^^^^^^^.^^^i^i,^^aconcilium,ejusAc-

nem

tradiixone Ecclesz.-e

)^-^ll'-^^^^^^ ^(~>
^"^^^^^

niiur,e.ua.

"-'T^"^- rormTeTpaHegenuinanobisnonsunt,sed ^^"^"'^^'' Nam B magis ex vlriis Lciliis coagmeniaia. diciiur (3), iegatio miiienda ad Zprologo

^^"^^'"^''^^^^^^^^ paires procedebat. Hinc mamfestum est prorogasseindulgeni^am, ^^^^m, utnun^ero pr^cedentr v^d^mus vnpensam -olebantpu^
ris,

ribus teraponbus

insecia bapizzatis, qut

nontam. Mo^n-

IZIS^

sedis apostolicl episcopura et ad sacerdotera Mediolanensis Ecclesise Venerium muloinfracan.\H^)consulendisunt consa.


:

dicio,

quam parentum
^

errore .c/u.ma^. zmpi^.


.

caitfuerunt. 20 Qum fuerint

Lrdot s S^riciuT et Siraplicianus, ille quidem atToic^s^^^^^^ hic Mediolannsis Ecclesim "?'"*'""'"*.' nh^i.i; SQS episcopi. Sirtaus autemanno Chrstt Simpiicianusvero anno ''^ 1^'i"'". *00f Anastastus Papa ab anno 398 ad 401 sederU; Venerius, S. Simpliciam successor ab anno
,

^^.,/,>^ v^ etmonaciiot ^onastic^ ^^,^^^^^ n- '^^^^^, ^ Ecciesia Africana, non est, quod operose Quiramus id certum est, tmtto s^cuX^qmni ,.,.,^,
origines
:

intlitulum monasttcum

maxime

florwsse.

^"^^ eTLnc monachi.

Sdelf Tqui |"


clei o ^*/"" <J^;^^;^

quos austerioris vit.-e liberiorLit^ causa adscribi

Quapropter in eodem conci-

madm
(6).

episcopus

\L stasiumetVeneriumetconsultationehabenda
cum
.

Fieri autem non potest, ut in eadem syagatur et de legattone -^fendaadAna-^

Me^f^lH^J^^

error Siricio et Simpliciano Nist Uaque nullo argumento monsit in nominibus, qui vartorum conc. strari potest, necesse est, ut unam coaluermt colein

JL" 'uf ^ ^00" ru"PromoolmLione "^/ ettaMer /LziLr


P"^' "
.

^ J'
t

'

2) ut episco-

tS^ac.l.e.
seiun.eelericus
.^^,
,

nmmoverit

vel ia suo monusterio

retu

promotus

neque

"^ .,^

-^^

"^^^^^^PJJ

lior^m canones conctltum ctionem. qux deinde Carthaginense isU canones pr.-esul vocata fuerit. C^terum fuerunt eorum alS. Aurelio nostro conditi
-.

J-^;/: ^ f^^f^gustL, ut ipse scribit ep.stola 60 ,,,L potuerat, pro eorum ^J ^^^JX ^ ^ "^^
'

,,,,i Eipponen.

_ '

mst djcatur.tsto qui ad annum Innonullamfuissesynodum.quodamornbus Africanee istxus cevi ahenumest.


400 pertinent,
Ecclesia^

;,;;" ,,,,,. arbitratus Au-';;'^/.^";;i;' ^r^f ; ^^^^^^^ ^, ^,,;^ eorre^ioualibus utUes ol"^'
ff u=t

'"-f

^^

\,,sterium sponte
^^

dese-

jurtsdtcttone Pr^ter ea autem qu. num.t de attuUmus .^a^ud^ sedis Carthaginensis gnusestcanonnil).quosancttur,.i.ir^i^^^ Lr.,quumpareutibus,aquib..cus^o -eban
ep>scopi providentia vel tur, privats fuennt, monaabsens est, presbyteri, ubi episcopus gravioribus .f--"- -^" virginum vel

Pri. J^Jf^f^J^^.^,,,,,. adscripserat, excusat eliam S. ^'"'^'''^y^^aainensem

"^

^^.

promove-f^-^ .,ff '2':::;, nonatum

tTT^X ll^lMrnWatu-amus. nm4CU)^^


ait.

de hac re quidpia.u iu

'Uo

\ P^."

,,,. anni 401 ..c. l^^^^i,,^io Kalendasseptembrts


.^^, 5. Aurelio (14). fuitde ordinandts vaactum
'

^^^Z
.
oa<.-..
,.,..,

sterio

mendentur, ut simul hab.tautes '^ " -;' vagando ?ccles.ai l^edant diaut, ne passim tnterpreexistimationem. Graviores fcemtnas dia<^omssarumfun^^^^ tor illas, qu^ officio statuitur 8), ^tcons"t bantur. Dein canon 14

J/ "f^llZTpue
iHsepiscopis,

,.^,

"^X'u" /.^oWa^cc.>A/-..'.an
Zcquerenosoporteret.C^terumS.K...X^^, recoq ^ore S. Augustmo, n ^ ^Z^I ,,clesiasticis semper actuo. la,

hic recensenrepetendse eorumcontro. 'onsiait neque

quorum nomina

SimpUciano, soUs '"^"^''^"8 tis Siricio et suo uou teDonatistas baptizatis, quia

ornn

apud

eerunt judioo nec pareutum *' ^ ^"^.'Xsacri altarts dire debet, aditus ad

mmme

403, vi' ,

^^.^ Carthaginensi anm septembris celebrato (15). excuKal.


^^y^^^^^.^.^
^^^.^

.,dam eptscoporumpro-

rium hoUcorum
fur
'

patere possit.

""^ ordtmbus arcebanfiUi a sacris

Nempejam

j^-

per aliquot collegas, vJncialium, qui saltem

actum/uttde ''^^'J^^gjo, adessedebuerant,

,,

,,,

u,.,c.

C,.M..

..

.., P.

m.,

Ub.,. u
II

<;-;i-U''tr 117.31'

M^ne,'

'-^'

,t,t:.b"^'r f. "r::

'col.''.".-'- (s/

l'^

c.

- K) "-^

-- '>"

DonaUsUs

858

APPENDIX DE

S.

CAUTHAGINENSI. AUUBLIO. EPISCOPO


:

.o H. j. V
.

CathoUcorumsepar ^uod Donalistas a

DonaCisHs can. colloquiwn. xn quo

50. j-^^^f^.Jlta^ quidquid qu^e^

^ahat

vnm Dei dilexeris. novimus Nam et nos Lamodum diligas. ignoramus. efam d>l.g.mus solum dileximus, verum
non

nunc autem que-

D
.

eum
,Vi-

lommumonem. cum
Verum toto
latio ttla

pace

gent^bus non loncertationem evadere

9"'' celebraretur ncmpe. edict^s "^.peratorum


:

j'^,f5^'.f "J, octennio laborandum

Mu

al.ter al.quando sed aliter nuncdiligimus, rect fide. v.debaquia dileximuB. Tunc enim .mm.ca et ad. autem. utab iis, quse tur nuno m.sensentire dicitur. .Ibus ver a gratice Dei
:

J^^^ P"^"''

Zfra monstrabimus.

Nam

^^.

hoc autem pro vera fide lordia liberetur. In divxnm gratxx certamine. S. Auguslino .

nienti seu Christi 401 x.i Kal. '; J^lonvenissent episcopi statutumfuU.ut. quia i">P''"'",,'JtaH<,. amicabdis coUaUO pale et pacificum officinm solum sp^^verunt,
lis.

l-^^rZginCn denuo Carthag

constanter iMici. inlime. inlegre et in epistolis conjunctusfH loncili^is. tum Quod late exposilum est m Aurelius S ad diem xviu augustt S. Augustini
Actis
S&

tumrn

muUo violentia.s conversi sed ad immaues a.os ta'^lericos (ut de


episcopos. multosque
ceatur, insidiis

quam Donatist^ non

24

OPP--^;-;;;^:;^,

aliquasmvaseruDt, aliqua^ '"''^^^ ^\, . recurreref^^^^^^ ven.nt (3), ad imperaiores gesta^n remedio. Rehqua tres pro opportuno

3^

ad knx^\^^^^nosirum .... Ceiestii, Pelagianoruma^^ fuand^u artibus decipt visus est,ut htc ad
tesignani, eatenus obrepserU. H^c presbyterii honorem in epistola clvii scribitS. Augustinus

XXXIV XXWl (7). quse propius Duo tamen animadvertam, spectat. Imprimis ali.

aliquonsqueu p,,^.., ^^.

cepm.

s.

Au-

emm

num

causa DonaUslarum ^^P^^^f^^f '^^^ f, censemus^ quum enucleate ^^P^^^^^^^'" diem Actis S. Augustzni ad ^-^^^l^Zf'^^ agit egregie in quibus suas partes

laiius

de grassanti Petagia2i ad Hilarium, agens exstirpare conatt fuerant na hwresi, quam Nec tamen luc deesse ali:

xxx-xxxiii

patresAfricaniiS) maximeapudCar. quos arbitror [Peiagianos) mussitant, t.mentes occulte

episcopus^ S. Aurelius, primcV sedis Aurei us, partibus defutt S, 22 Neque suis . ^.ChryOccidenttsium mtomivindi- guandouniversifereepiscopi
"*"'

Lginem

peratorem Honorium resit' Chrysostomus ab exsilio revocareturet Cujus ret tueretur sedi suce CPoUian^ (4). epistolam 149 a Chrysosiomo
testem
a(/

tum apud imapud Pontificem Innocentium institerunt, ut Joannes

fidem. Nam unus eoEcclesiffi fundatissimam in ejusdem civitatis rum, nomine Celestius, ^ honorem subrepere Ecclesia jam ad presbyterii

sed jam

fratrum, prosed fidelissima libertute gratiam disputapterhasipsas contra Christi perductus ad judicium episcopale
coeperat
:

annum, Aurelium nostrum datam circa In ea laudat refert Bern. de Montfaucon, Aurebi anesanctus confessor (5) generosu^n
ut

habemus

tionesusque cauteque venenum suum est. Secretoitaque vigilantiamantistitis Celestius, ut


sparserit

m.

mum,
tus,

intervallo dissiutpote qui tanto iiineris nobiscum tamquam pri^sens, inquit, ac

degeus, uos ceperis

sibique

devinxens.

bi-

Sedstattm Carthaginensis deciperepotuerit. secuta est. Ui enim ut patuit error, damnatio patres Africam, tnterquos scribunt anno Innocentium Pp. l l^J fuit S Aurelius, ad S. quod an/e ferme petivisse

quidem

caritatis tuai ardor,

eaque odoris sua-

libertate et pietate vitas, qu ex lu=i loquendi in extremo orbis remanat, ad nos usque. qui Propterea, cessu coUocati suraus. pcnetravit.

recensendum Chrtsti quinquennium (adeoque circa annum apud Ecclesiam nomine 411) super Celestii
se
,

recitato Carthagincnsem fuerat agitatura. Quo

(ajunt paires)

sicot
,

ex

subditis

advertere

pergit, te

beatum prsedioaraus quod quum omnibus maguura laborera ac sudorem pro raaximas tibi apud terrffi Ecclesiis susceperis,
.

Cogites benignura Deura coronas condidisti... accepturus sis, velim, quantum ipse praemium
qui tot Ecclesias perturbatas

per

egregium

raaquamvis episcopalitempore nifesta constaret. quia illo constaret, judicio excisum hoc tantura vulnus deliberatione nihilo minus tamen id communi auctores, censuimus, hujusmodi persuasionis Celestius quamvis et ad presbyterium idem

poterit sanctitas tua

judicatio

bujusmodi studium ac diligentiam tumultibus tranquilac perturbatioDibus liberes, atque in

postea

pervenisse

dicatur, nisi hsec apertis-

lum

TinZT^
t.umPp,,-

pacis portum appellere studeas. "^'^Exhisceverbismanifestumfit, S. AureWxirnegregiam navasse operam, ui Chryso-

anathemati- y sime anatheraatizaverint. ipsos ut si ipsorum non potuent, zari oportere, vel decipi saltem eorum qui decepti sunt
lata est, possunt, cognita sententia, quse in eos sanitasprocuretur. modesiia Oete 25 Quamvis autem iarvata deceperit, numquam stii Aurelium nostrum

stomo exsulanti opem ferret. Sed


siis alienis

dum

Eccle-

,,revi repuii:

diligentiam suam commendabat, minime otiosus erat in avertendis malis Africx impendentibus. Furente adhuc Donatistarum twnultu,serpebat gliscebatque novus error ex ultima Britannia in Africam portatus
;

tamen vel stiiiulam Pelagiani erroris hausit

quem simul

scilicet
et

hxresis Pelagiana. Ut virum

probum

appyHme caiholicum Augustinus aliquandiu delexerat Pelagium, sed ut primuyn ejus artes malas perspexit, non solum. abhorruit hsereticum, sed omni modo voce et scriptis confutare aggressus est. Scribit ad S. Paulinum Nolanum epistoia 186, aiias 106 (6) Pelagium, quem credimus, ut ab illo
:

ut cognovit, exhorruit. Certe anInnoceniius Pp I variis epistoiis iaudat in causa Peiagii, tistitum Africanorum acta extoilit at praecipue pecidiaribus epistoiis Augustini, solertiam acvigilantiam Aureiii,

partes Alypii, Evodii et Possidii, quatenus habuerint. prsecipuas in isto certamine

Imo postquam communes ad hos episcopos eodem litteras dedisset Pontifex, speciaiem sexto kal. februatempore, anno nempe 417,
rii direxit

distingueretur, qui Pelagius Tarenti dicitur, Britonem fuisse cognominatum, quod ut ser-

ad S. Aurelium episiolam
:

videii-

cat

xxxu

(10)

In familiaribus, ait, scriptis

Couc. 1019. - {4)arBaron. ad ... iKi^.\\iLl sc.iq. .-, gr. cr. l. LU, col. 700. (ti) (ti| 1'alroi. 1'airoi. lal. l. PiHrol lliEiic, (5) Mignc, Piilrol XXXIII, col. bt6 (7) Act. SS (. VI, AugUbU p. 30t> el
.

0)

##11

t.

U, Coac. col. 597.

1534.

(10)

M.gne, Pauol.

l.

XX. cM.

dilectio

DIE VIGEblMA SEXTA OCTOBKIS.

859

Etenim jus firmiua caritatis officia raelius seorsum mercantur. Quamobrem per fratrem nostrum Julium epistolae extrinsecus missae respoQtlere gestivi, ne apud
dilectio vera consistit.

habet Morcetlius (6), in Africam appuierat Leporius presbyter et monachus e Gatliis, ubi eum episcopi ob varias hx2S

Anno

4>21,ut

;^o
^

^^^^^^.^ q'^^^
/3

,mnacim

me

forsan reioaneret peculiaris negatae saluta-

tionis oflensa.

frequentia

Quibus verbis Innocentius Papa abunde manifestat, quanti faceret Carthaginensem episcopum tum propter eminentem viiae sanciitatem, ium propter egregiam in Catkolica fide defendenda constantiam. 26 In concilio Hipponensi, cui. ut diximus,
n. 3, iniiio pontificatus sui,

resesdamnaverant. Qui ei Augustini scriptis ad et aiiorum episcoporum cohoriationibus S. Auhonam frugem iraductus, paratum se
reiio

n>i'copiUfriB

'^''^''^^^
^p^^^^oreconcUiatur,

professus fuerai, ea, quse ante docuerat, damnare omnia ei confessione errati sui paiam Ecciesiae indulgeniiam atque antisiitum misericordiam implorare. Plurimi iiaque
intererat, momeniosse professioni adesse epi-

conciliorum
limi(atur ;

nempe anno

39^3,

pr^sedii S. Aurelius, siatutum fuerat, singulisannis concilium Africffi plenarium, non tantum hic apud Carthaginem, verum etiam per diversas provincias suo ordine... At hoc labo-

scopos doctissimos, qui hanc perpenderent, sententias examinarent, verba omnia moderarentur. Exstat vero libellus Leporii (7). cui
ipse
et

manusua cumduobus

asseciis

Domnino

riosum omnibus fratribus visum est {\),Posirema hxc verba omnino referenda sunt ad annum 407, quando verisimiiiier querelx exorix sunt de multiplici episcoporuyn absenconcurrentia, undique ad annuam synodum
tium. Igiiur ^\^cmt, ajunt paires
(2)

Bonosubscripsii. et quum episcopi, Aurelius Carihaginensis, Augusiinus Hipponensis Regius, Florentius Hipponensis Diarriius et Secundus Aquensis seu Megarmiianus con-

ut

non

anniverdaria necesSit ultra fatigandi fralribus quotied exegelitcausa communi^, id Bitas, sed

firmarunt, Adjecerunt insuper dicii episcopi liiieras ad consacerdoies suos Proculum (forsan Massiliensem) ei Cylinnium seu Quillenium (quibusdam Forojuliensem [h]) quibus

eorum

^ estlotius
de hac
esse

AfricsB,

re datae

litterffi

undecumque ad hanc sedem fuerint, congregandam

synodum
:

ia eapioviucia, ubi opporlunitas

niisericordia imploratur, Per vos, xnquiunt (9), percussit (Deus) tumentem, per Dos aanavit dolentem... Non itaque nobis, cujus sed ejus misericordiae demus gloriam, in

perauaserit
pa

causa autem, quse communes non


est,

sunt, in suis provinciis judiceutur.


qaxtlio
ichalii

moue

primis post Nicdenum Ecclesige Alexandringe deco7icilium s^culis


27 Satis

notum

sermones noslri. Kt sicut vestrum in supradicto filio uostro miuisterium sanctitas humilitas uostra laudavit, sic etiam

manu sumus

et nos et

vestra uostro ministerio

gratuletur.

Paterno

Utr;

mandaiam fuisse curam indicandi quotanms pamensem et diem, quibus celebranda esset
nos docet S. schalis festivitas, ui inter alios

uobis misfig-ilur et frateruo corde suscipite a aliud severitate correcium. Etsi euim
ricordi

Quum vero anno Cyrillus Alexandrinus (3). videreiur dies celebrandi Christi 4U dubia
omisso

fraper nos, aliud per vos, utrumque tamen fecit.Qwirf ternae saluti necesaarium una caritas ex emoiumenii ei soiaiii acceperit Leporius

paschaiis, Innoceniius,

Alexandrino, censura consuluit. Quum, Aurelium Carthaginensem undecimum Kaleudarum inquii W. ante diem colligatur (nam quidaprilium peua lune xvi in aute diem piam minus est), itemque quum
veuiat quarlum Kalendarum earumdem memoramatertia; existimavixiKalendarum celebranda quoiuam tarum die festa paschalia
;

Theophiio aposiolica perculso

episcoporum Afrorum epistola nescimus porrovixdubitamus, quin pacem suaiu lapso reddiderini Proculus et et emendato Leporio
,

Cyiinnius.
ui san28 Atque hactenus dicta sufficiunt,

sancte obit S.

Aurelius.

vicesi-

Carthaginensem ium propier ctum indoctrinam tum propter vit^ sancittatem


antistiteyn

in vicesima tertia luua coguoscimus. bentento antehac factum esse


'

nuUum

pascha

umquam

termeriiissimos quinii s^cuti episcoposrecenponere possemus, seamus. Proinde calamum quo sctltcet temnisi una superesset qusesiio,

supremum claupore S, Aurelius diem suum


sit.InActisS.Quodvulidei num.

Udictwn

fuit

me^exposui
erit

et edixi

tenorem.
frater,

tu^, consors mihi consacerdotibus nostris hauc '^V^^^ '^^l'^ 'f' ut si nihU disretractare nodo reli^iosissima
:

Jam prudenti^ cum uuauimis et

duas esse sententias,

Emmanuelis
et

Schelsira-

tequiobitumanno

nobis pleu.s.me JosUiooi^ nostr. resultat, debberatam pa.chaaperteque rescribas, quo mor.s esM^^^^^^^^ litter.s ante. ut

429 ziligant. NoSlephani Morceili qui anno probatur sententia busquidem horum magis presbyterx, de Imprimis negotium Lepom oum anno ^^ quonum. pr^c. conneciUur
lut, habeni aln,
;

m,

AntomiPagnac

Jmdiemjam

anno 426 tunc ^^^famcero


succesi iO obnsset. ejus ^^^^^^ ^ Augusvm ^^^^^
fuisset quvn

solemnUas in diem

xi Kal. P''

martii pr^scr^berentur. XV inpr^cedentem ^6&'

'"f" oportebau

? luna ,^,^^

Jster :dein -ojte

si

anno

,. ret

^uocasunon

TnlL "".'".f una.erao^no.an^^<^_

defuncti, collega anno Teper.retu^est^gium '^'^^^oms

uUum aUcu^s^
,

Znis

Capreoli

et

^'^sustini.re^-u^^xle^-^

ast^carum antesignam ^^;!^']'. 431 tapreo 4S0 aut ^l^f^overoparte scimus. anno

Znlcatum
Ephesinum,

fuisse

ad

magnum Concatum
(10).

ut constat

ex e,us epistola. ad
lla<iue xnter
est ob^tus S.

directa Patres Ephesinos

annun 7
centio Pp- responderint.

et

430

ponendus

Au-

"proinde temere asseritur sanct^


13.2

mortem
*

l.

{'\
I.

l-"!*'"'

i,5.

-(*)Pociobns
,..

<:..c.
(11)

...1, \

,3;

,!:f,-

Misoo.

i'i;;.;'.

?'^

(bi

Aa.

ss.

t.

vu

Ul.he.

ib-^ H.

cM

420.

l)i-^L,'-'
col.
li>/7.

Conc

cii^ca

g^^
AtlCTORK

DE

S.

EPISCOPO NAKBONENSl, BUSTICO, CONF., neve t Hnoti homines caveant;

sibi

"

B. B.

'.S

fi ^obari uLimdein
,

per la lemp"" i*n ftd altenim in usu Quesnellus rationes, IbfZr eccistimat sententiam

Sum-J
qmbus
amnt
dein

jua^
soltdto-

locctt^ operibus S. Leonts

.uod Istue TdeoprJtermUtirnu.. ,u. Baluz.o opponaZadmanumsint,

consule numerare. annos a quolibet evertuntur Bahcm EThTssalis superque jam Inscrtpttoms %ita. Alia igilur expUcand^
p

in terfos et notis seeundos. eTsexti ssculi

esrexistin.et

hypaticis

ineunda via

est.

"Tpnc/
'

setatem, plures de enira QuesnelH

porro, 6 Convenientiorem ciL nuHam invenio,

Quesnelius tnqmt n,jfi^npllus

"'''*^ ^,^^^

^'-

quam

ut quar

^^'"'""

pemttus indaganmattiam hanc universam formulasstnguljs ^Texouo factum est. ut et

fun^ sed a jact.s basihc^ sexto Valentiniani, PamiUare enim erat

lum a^num, de quo

agitur, non a consu

um a^

damentis

numeremus.

KL

periodis adnUtas acTri'scorum temporum fixerint deter^ninarint. et regulas vero clarioresque. Inter omnes ZTceriiores sane Bapiista de Rosst, vtr

aZuis,

ut quo tempore

construi ^dific.um

eZinet Joannes

moorbe noiissimus. cui in sednepar^ 'Xiclnon dico superrorem nuper Romams


farile invenias.

scientta eptgra-^

quove Pef ctum^^ ^^^^^ rubUcumcce tumerat, notum postens vellent. iusmodi inscriptionibus hod.e etiam iTwtus semEer in usu fuit, et posiremum hoe ubiquc usurpatur (dubitem

Hic porro pr^ volumen primum oper^s Se<^ripis qr^odjnultts clTissiJmolisque haud parv^,

famab
loai^

atque avzdzss^me annis meditabatur;

Zectabantnonminushistori.quam^a^^^^^^ anno 1861 sub periti; prodiit autem

Hoc ergo voluit essesatis accurate dictum), quatuor annos ffidiHRusticus signiticare, per basihcam, seu catam esse Narbonensem a quadrato saxo nuarto anno esse absolutam fundamentis, usque ad posito. id est a jactis operi impos.tum. iimen coUocatum, seu finem

Saxum enim quadratum


solebat
:

iu

fundamento pom
:

Zto

de legibus capUe in tractat auctor Srmulisquibuscousulum nominachnsUanis B wtaiem {ab adscripta, umversam
u,

Sl W
sunt

christian^ urbis Rom Insc iptiones Prolegomems septimo antiquiores. In

unde Livius Ub.

6 scribit

Capito.

exind^ Uum saxo quadrato substructura ponere idem apud absolute quadratum
antiquos

ac

fundamenta jacere,
ponere
,

pnmumque

lapidem
ptione.

ffidificii

ut

in

hac Inscri-

titulis

anno Christi 71 quarum siogul^ aue periodos disperiiens, hypaticas formulas et reguproprias quasdam rem nostram (2 lasbabent (1). Ait autem in numeris auuorum formulae Postremo loco de ponam. adjectis regulas
:

ad exiens s^culum

v)

xn quin-

absoluta SimiUter quoniam non nisi idem antiquis domo Umen poni consuevit, aedificium, ac Umen coUoabsolutum esse
fuit

Unde catum seu finem operi impositum.


: ;

In-

" Limma tit. 12 stitutionum Justiniani Ub. 1, quemdam faciunt sic et sicut iu domo finem

post consulatum consulatum Notatio anni - post

secundi. anno
:

SiOinfastisprimum apparelhis neque X et septimum. Sed ea II post cons. propria fuit, urbisBomseneque Romani impeni ordinem in ea tantum orbis parte verum extra Masentium consulem ciere adhibita, in qua ad annum usque 4-11 alterum a Inde

verbis

Anno

impern finem Umen Hinc et Umen dictum

esse veteres volueruut.


est,

etterminus. quod Cangius, cui Umen idem est ac ecclesia, ipsa, qua de agimus probatum existimat ex GlosInscriptione. Juverit tocum recitasse ex

quasi finis quidam Ita Quesnetlus. Satis consentit

sario

nefas erat.

cujuspiam consulatu

annum

ullibi esse

nume-

vero 41 1 in Apuratum minime reperio. Annum " it-^rum esse consig-natum lia hac formula VIII et Theodosi III, et post cons. Honorii causa fuequaenam singularis ejus notationis Ineunte demum anno 478 ea rit... declarabo. formula in Urbem invecta et Januario
:

Limen. Ecclesia. Vetus inscriptio aUata do et xpo... a CateUo... et Stephano BaUizio eccleLiMEN Hoc... Infra, quod hic Umen, viri " appeUatur. Quas notatio doctissimi sia mihi omnino accurata est, Vox ecclesia. non quae infra legitur, ad antiquam refertur mdem, non ad novam, quam S. Rusticus ex:
:

primum

struxit

Coepit deponere

adhibita ac Februario mensibus dens annus consulibus caruerat


:

nam
;

prsece-

dudum

exustse.
(4),

parietem ecclesiffi Generatim, ut est apud R, Steoydoc, dicitur.

ejus

vero
ig-noti

phanum

Umeu

anni

consules

primis
"

illis

mensibus
barbarie
placuit
,

everso in janua

est; et

Quod ex tran- F non solum inferiorem,

Komae erant... Pro consulatum iterum

saeculi vero

post

sed etiam superiorem ostii partem sigoificat.

scribi

potius

Unde JuvenaUs
et

quam recta loquendi lege iterum post consulatum. " Ab hoc igitur tempore quotiescumque idem casus incidit, qui Romae inciderat anuo 478, ea designandi anni ratio usurpata. luculeuta Cujus rei nonnuUi Galliarum tituli a cujuspiam conpr8ebentexempla...Tertium sulatu annum ante Justinianeam setatem nu-

Pendentia Uquit in limine ramos. Veladomus occurrit prassertim apud poetas Frequens Umen superum et inferum. Sic Plautus

adhuc virides

Limen superum inferumque salve. Novius Macco exule Et Limen superum, quod mihi misero
:

ssepe

meratum nuspiam

igitur Narbonenanno 478 longe antisis Inscriptio prsefato quior sit, liquet omnino prseposteram esse
vidi.

Cum

confregit capui;

Inferum autem, ubi ego omneis digitos


defregi meos.

Baluzii interpretationem. Juverit addidisse verba, quihus totam hac de qu^stione suam Ab ea concludit Rossius disputationem (^)
:

igitur licentia, inquit,

qua tempora poet cujusvis consulatura ultra biennium nonnulU veterum inscriptionum interpretes pro lubitu
(2)

Simile quid habet Gregorius Turonensis [Miraculorum tib. I, de Gloria martyrum (5)), de viro sacrilego ,qui contra monitum sacerdotis^ ascenso in atrio basiticse equo, ubi egredi venit, percusso ad portae limen euperius capite, ad humum testa disrupta corruit et brevi post
lau verbo
:

[1) Inscriplionis ohrislianK, tom. I, p. xix. RomK, 1B()I. (4) Thcsauiu^ liugUE (3) Ibid., p. liii. Ibid., p. Liii.

Limeii.

Mignc, lom. LXXI, col. 761.


spiritum

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


,

863
AVCtOftS

spiritum exha\&vit. Agi in Narbonensilapide de superiori limine, clare elucet tum ex illius magnitxidine ium ex forma quem vide deli;

ptum coDtendit; ac Narbonensem potissimum titulum suae sententise vadem citat in quo
,

B. B.

neaium, iom. I, Historiw Occitanide (1). An autem, utasserit Quesnellus, limeacoUocatum idem plane sit ac absolutum Bedificium, non

mihi

satis constat

duhiiat quoque

Edm. Le

Blani. Aiiamenex universa Inscriptione paiei^ecclesiam ad fastigiumperductam,quando S.Kusticus collocari iimen jussit.Unde riirsus Quesnellus, ubi supra Confirmatur sententia
:

omisso Nomo CfjUcga unius Valentiniani exeunte anno consulatus cietur. Cseterum vide laudati scriptoris, sane diiigentissimi atque accuratissimi Prolegomena (6), uhi preeclare disserit de hypaticis forraulis, quibus dimidiati, ut aiunt, consulatus cientur ab anno 399
,

ad

occidentaUs
(7}

imperii

excidium,

siaiuit-

que

haud merito Pagium aUosque chronolo-

gicse doctrinae interprete.s in bypatiois quinti

iiostraex eo, quod postquam in ipso luscriptioniscapite, linea oblonga contento, generatim significavit quataor annos in construenda basilica esse

saecuU notis non minus auctorum arbritrium, quam certas regulas esse quaerendas existi-

masse. Sed,
faciet etc.

inquit,

plurimarum

inscriptio-

quis,

quid
et

consumptos, consequenter in reliquolibet anno, quove progressu


Ringillatim explicat.

num concordem auctoritatem nemo


8 Recte itaque concludit
ita explicatls,

sanus parvi
His
i^^"'
'''''('

prsestitum
cet

sit,

Primo

scili-

Quesnellus

basilicam veterem depositam et novae fundamenta. Secundo absidem positam, jacta


illudque
nio,

tus Valentiniani anno, sciUcet

omne

impensis esse perfeclum

biennii opus MarcelU prsefecti aUero denique bien;

residuum operis ex oblationibus sanctorum

clarum evaditipsosexticonsula4-45, absolutam esse basilicamlS' arbonensem, qui genuinua Consule Valentiniano est sensus verborum Aug. VI. " Quesnelio adhasserunt eruditi pas'
:

BaUenniiatiiyepaniii:

episcoporumaUorumque esse absolutum. Hactenus Quesnelli observatio. in dedit Baluzius 7 Ast manus victas non Capitularia regum FrancoNotis enim ad rum (-2) novis firmare placita sua argumentis quibus respondit Quesnellus inaltera
:

sem quos
;

inter

Pagius ium in Disseriatione


in Criiica

hypatica
sti

(8),

tum

ad annum Chyn-

Benedictini in historia Occitania* (9) et fratres Balterinii in adnoiaiionihus ad Quesnellum (in), uhi, cum breviter et dilucide

445

studuit.

sua Leonis magni editione (3). contenditque operose ad rem non pertinere quse Baluzius ante S. Rustici Narbocollegit, ut ostenderet,
ne7isis

resumant controversiam, eorum verha reciiasse juverit. Perhanc, aiunt, Leonis tatem
exempla quidem aUquot inveniuntur computandi primum annum post consulatura hac for-

levum usurpatam fuisse formulam P.


;

mula

consulatum) cum nemo hoc neget congeri pro eat frustra molera esemplorum Consulatum. " cura nibU dem formula Post
C. (post
ita habei tale occurrat in Inscriptione, qua?
:

anno ex gr. 449. " Post consulatura Zenonis et ['osthuraiani " qui fuerunt consules an. 448, idque etiamsi noti essentconsulesordinarii
:

Anno IV Anno IV

consule Valentiuiano VI non autem

tnpost consulatum. Itaque Baluzii capite : primwn terpretatiopeccat dupliciex

anni currentis.. [Confer de Rossi Prolegomenap. xxxvi et seq.] At per baec quoque temporasignaturaquoquefuisse annura secundum, terUum et [ut in nostro docuinento) quartum
post consulatura,

qitodillacvtatenonprobenturnumeratiannus consulaprimus, secundus, teriius, quartus Inscripttone adhiin tus dein quod formula post conseu siglis careat ad annos
hitanotis

nuUo exeraplo probabitur. MuUo antem minus afferetur exemplura, quo


probetur adhibitam fuisse formulam anno VI id cst " auno quarto cs. VALENTINIANO AUGUSTO hoc sevo consule Valentiniano VI, Si enim formula in notanusu recepta fuisset laudata scriptum legeremua dis aunis 2, 3, 5, etc, consulaanno quarto l\ C. id est post VI. Hinc ergo Valentiniani AugusU
iui
.,

sulatum indicandos
testis est

usitatis.

Nam,
post

ut

Uerum

eruditus de Rossi

(4), si

cousulatus. verum annus s^ecuio qudi.u circiter s^eculo quarto notari debuit, a medio annor^^-^^^^ medium quintura [ad quam

non ipse consulatum

tum

interpretatus est QuesneUus,

Umen ec
.

ad

Insjr^pJ^^o^ capedinem periinet Narbonens^s


:

17. pos
VI
"

um

post cons., consueverunt hEE scribi Utterffi etiam pos]; Uem (quaudoque vel ro.T coNss. vel post Utteris post consvlatvm omnibus ipsa vox " conetiam coNSVLATV ; quandoque 1 n tamura vel po. TnnTnm post veWos tantuni " suppressa et

"^Z.Z,^

post inif-sse F Consule Valentiniano Augusto


'

anno quarto
Baluzii,

Interpretatio

autem

quam

dein

sulatura

^^ ^^^,^ '^^ exaratura. Medio vero solemne. hacoeperunt, eoque brevi produire Quod autem ^olus Jalentm^mus

s.culo ^^^^

Oue-neUus tum quod aUenum post cousulatum, dcsi^-nare quartum anuum de.. <1 ^^^^ ^^^^^^ ^^^^^^,^ ^^^^^^^^ annus fuit adhibita. ut quartus ^^^
nuraquara

corruit, profert, dupluci ex capite ejus teraporis est a raore

^^^^^^^^^

designaretur.
.^^

H.c

pro vin-

bit.

etc.

taciio collega,

nominetur, ^^
(5),

docet Rossius

quod Nomt ^^^^^^xT.

Z
^^'.

^^^
u

tem

in

l^^f^'^^^^^^ plerisque occidentaUs ^n^P^^'' ^^^^^^^

sed non admodura accu^^ ^^^ ,^,^ f.^ius, neque enim singula vacat rate prosecntus est
:

il

movere debeant

iaterpretatione sufficiant, nonnuUa, qu. hic

consuUs

nomen pnbUcis -^^t^^/^^/^';,


A^^ue

videretur esse pr.scriptum

ff''^, r.We^Pa^eum,gu^Diss.hyp.ni,l,4unu^
. ex mero consulem tantum consule hisannis monumentis cujusque " arbitrio..
-

ex Jta egregie confirmanturGallia


quee sup aul supra recitavimus.

verbts Rossu. , Chrisitana,


^

un us
inscri*

^^^ ^^^^
,

^J^
...

^^

-^^^ (u)

Taademp. 11*.

(1)

1'rcuvcs. p.

L 4.

(21 TotD l^) 0":

II,
' '

p.

i252.
,

- 3) Ub. su_ /5j pac. 81

,,,

(8)

Appsralu! in Annal. Daronii.

U.col.i577eUcn,-(H)TmoVIcol.7.

^^^
Oclohris

Tomus

XI.

864
arcTOTB
B. B.

que ad sedem j anno 427 q^^^*^"^^ sumitur. quod factum J.Quesnellius eique ^^^'^''^"^''\i^^ usequo
'

NARBONENSI. KUSTICO, CONF. EPISCOPO dinationisejusinpra^sulemNarhonensem^^Sy .. ^.i,^3. asNarbonensem [5 Ku^^ tenehris tnvohUum

1^ S

^^^^

/^^^,-5,^^

cieteroquim .^iernis Per ^e pa^e^

^en^e^i^ia Sa^w^ez,

t,,ro

anno ^an^m
in

430,

Idus c cratum episcopum vn ad Capitulana notis


Baluzius.,.

"^^1^ obn conteBda


regu

anniim 430. orrfma^aonemrf^/femi^amesse episcopum, cujus /)^samus Z.rao, Hilarium

^^^_^ ^^^^^^^ .^
^^^

^^.^^^^^ ^^

^.^^^ ^

3,^.

Prancorum

col. 1254, ubi

^'S^^^^^l^

ut adversarii sic refellit,

f^'^^^^

"^^^^^.f locus,quinverasitejusopmio.Dscnraeni.tua

.^"^^^^^^^

Smest

c^^^^^^^^^^^ ex ^-ersa interpretaUone ex prima sententia inscriptionis. At tnfra (1) fsci7iceiSa?M.*n)S.Rusticusfactu3estepibco:

pus,octobris,an.430:exalteraautemsentens^jl^''^^^ sequitur Antonius Pagi, tia, quam margineadscrioiiw. annus hic in


an. 427
;

^^^^^^^^^^data, nou suppositum Narbouensem, ideoque hunc male Ililarii Arelaten^b aliquibus fuisse iu locum H Rusticum in sede Narboquarto. Hilarium, ^e^isi exceperit. Discimus ^^^^.^.^ ^^^.^^^^ ^^^^ ^^^^^^^ ha^^^v ^^^^.^ non ve^^.^^^ nnarium Arelatensem, pcrperam ut Hilariura Narbonensem ^^ cum eo anno non Baronius
,

posse esse ll.larium

existimavit

et

quemproindecensendisuntverioremexisnduhtusinter aamasse, Tillemontius ha>ret sententiam, habens quoa luzii et Quesnelli placitis (2). Hanc pra^cipue ohjiciat utriusque quod ipse fateatur uue-

Narbonensem Hilarius sed Rusticus eccleslam Marcellum, ^^^.^j^^^.^^^t^ Discimus quinio. insignem, hoc tempore Gallia^.^^^

^^^
.^

^^^^^^^^

^^^^^^ omissus fuit prffifectura fuisse, qui taraen pr.Tfectorum prfetorio Galli^. Adde

movet difficuUatem, .vdificatzonem tempti snellus in sua sententia anno ^"/^0 a c^pfo ahsolutam fuisse non

nosetvete^^ ^^^^ jnscriptione hac edoceri cathedralem exustam [et pro^ ^^^ ^^^^^,^-^,,,
^^^^ ^^ ^^^^.^. ^^^^.^iatum. ^^^ ^^^^^^^ suadet) fuisse, et novam ^dificag^^^^-.^^jaque quadriennii fere spa.^.^^

qmd

siquidem quartus opere sed quinfo, cum hmen collocatum diehus esset elapsus, qmdem est a Reponit Pagius (3) Verura
est.
;

ahatiquot

^^^ ^
^

novembris anni cdxli ad diem xxvni .lie xvni annos fl^^xisse ejusdem mensis anni cdslv sed Kusticus aies quatuor ac dies undecim annos quatuor excedentes, ut illos uudecim,
;

^ominatis etiam iis qui liheralitate sua Dotendum ^^ perficiendum opus contulerant. Inscriptionis partem cor^^^^^^^ ultimam
.^
^

plurimum

fit,

neglexit

qui

tamen

re ig-iosior

mutilam existere; secus nomtna ^^^^^^^^^^^ episcoporum ad posteritatis


.^^^^^
.

episcopatus numerandis, cum fuit in annis sui decimi quinti episcopatus dicat die quinto anni

^^^ .^.^^ integrius sattem pervenissent Ex Inscriptio.^^^ omnihus sane efficitur


ecclesia^^^^ ^arhonensem prmclarissimis ,. monumentis jure merito annuf^^storix

dudum exustae sese desui parietem ecclesiae mihi objectto h.vc Tdstruere cospisse. Certe nos recedere lemontiitanti nonest.ut cogat
ab interpretatione modata.
Muua
e. oc

cMerum maxime accom-

tn$criptione

i,nmmdcs.
Rusuco.

C^tcrum ex hac ^;''2TaZiTiZTa quse aiioi irusira plura moximi momenti, quis Juerit b. gu^sieris. Primo innotescit Bonosus episcopus. j^^gti(.o parens; nempe Ignoramus quidem cui ecclesise hic pra^fueest,quinantesuam rit, seddubitandumnon
1

^^^^^.^ ^^g,,^tetati%tresinscriptiones, astmulto '^^"l,';^'""" "' ^^^^.^^^^^ ^^ g^ Busticum spectantes. De una ^^^f sepultura kic dicam de atiis infra v, uhi de ^^'""^' ^- ^P^'''P'^ ^'''' '^^"^^ ^'T"'^' T"^ ^^ .^^^ ^^^^^ confirmentur, quae disputavi;

^^^^deannis episcopatus S. Rustici. Sicau.

^^^^^

anm

x\u

SS.ordielectionem inio et ante susceptionem infrequens est lUis num genuerit filium. Nec primum )untemporihus, ut qui matrimonio

episcopi

rvstici

^^^^ ^^^ cclxvi kl

^c

ivl jf^

ctifuerant,diemsacerdotioimttarenturzmo
etepiscopaliornarentur digmtate. Exempto Additur in Insit S. Hilarius Pietaviensis de sorore nepos. ^ scrip^ione Episcopi Aratoris Hujus^queacBonosi latet nos sedes[^].Discirursus mus secundo veteris ecclesiae [verhis anno Chnsti utor Pagii (5)) ruinas eversas esse mensis UctocDXLi die decima tertia {.n Idus) erat, ac quinta dies bris, quse feria secunda mensis anni xv episcopatus Rustici, et die xviii
.

qu3e ho^^ i^scripta legitur in basi cotumnx, Mus3eo Narhonensi. ^-^^^^^ reperitur in Djgcimus, inquit, D. Tournal (6), ex docu^^

^^^^^^^ fratrisLudovici, ^^^^^^^^ prsefatara olira


^^^^j^j. ^^^^^^ ^,3,5^

ordinis

Minimorum,

exstitisse in ecclesia

MajoHs {de

la

Major)^

iocubuisse altare SS. Petri et Pauli, quod j^^^^^ ^^ familiam De Lastours. Et re qui^^^ ^^^^ marmor repertum fuit in horto ejus-

^^^

familiae,

huc procul dubio translatum,


execrata est Observat au-

Novembris, dedicationi basilicarum Petri et Paulisarra (quiE ab eversis tncesima septima jacta esse, anerat) novae basilicae fundamenta noquesecundo coept aedificationis, anno nempe Christi cdxlu absidem positam die scihcet nona (VI Idus] mensis Octobris. Quare Rusticus Narbonensis episcopus ordinatus fuit anno quam dommica CDxxvii die nona octobris, cadebat, quibus diebus episcopi consecran so-

^^^^^

jj^jt^ ecclesia

^^^ ^^^^ Le Btant(l),ex hac sicut et exma-^^^ j^^^criptione innotescere diem et annum

'^^ ^ Rusticus factus episcopus

est.

Supra

^.^-^^^ ^^^^f ^ 9) anni ^^^^ ^^^^ m;ah hinc vero si numerentur ^^^^^^i^net dies hiscentum sexagintasex, in^.^ .^^^ -^ katendas (diem 1) julU [an, 444,)

idcontigisse die ix octo-

^^

r^^^ inscriptio hrevior


'

{%

liti

erant. Atque hoc postremum summi utique momenii est ad Acta S. Kustici iltustran-

da.

Exinde enim novimvs annum

et

diem ordc Narbonne,


">ss^^^^^^^^ p- 8N. '^) Page";^ dc Narbonne. Ita Piquel. Minime, ManuscrHs i U bibUolbmie Edm. Lc Blaol.

-(3

(DGall Ch.l.V.col.9. -(2)Mdm. l.XV,p. H87etscq. Ad. an. Christi 44S Annal. Baron.i, t. VII, p. 593. Luck (4)Tillemont.Mm.t. XV,p. 403cl887. (51 An1741. ^t) Descriplioa du Musde uales Baronii ubi supra p. 592.

11

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

865
wctoi:

A
II.

De

epistola

S.

Hieronymi
;

ad Rusticura

monachum

in

apprime concordare cum inscriptione Narbonensi nec alium ullum per id tempus in illis Galliarum tractibus reperiundum nomine Rusticum, ad quem epistola directa serio putetur atque hinc est quod uno fere ore
;
;

qua reperiuntur plura de adolescentia S. Prsesulis Narbonensis.


EpistoiaS.

pronuntient eruditi scriptam S. Prassuli nostro Narbonensi, qui tunc in flore juventutis vitam auspicabatur monasticam. D, Ceillier rem in medio relinquit, solum asserens missam ad juvenem monachum Gal-

lum
Bieronymi ad
s.

,, ,

data eirra an

(11).

^^j^

Uusucum,

-r^xstat egregta epistola S Hieronymi inJ^yscripta ad Rusticum Monachum, venitque cip^d Vallarsium ordine c\x\,in vetustioribus editionihus iv, in Benedictina Martianeei
.

13 DatcG litterm valde probabiliter sunt circa annum Christi 4-11. Hunc diserle ponit
Vallarsius
(12),

cujus auctoritatem

maximi

xcv. Hicidem, inquit Vallarsius [IjestBusticus qui postea Narbonensis episcopus fuit, ad

sanctus Leo papa epistolam scrii^sit.Consentiuntpassimautores: Baluzius(%)t

quem etiam
Quesnellus

hac in materia facit Sc/icenemannws.Veteres, ait (13), editiones epistolas non ad temporum ordinem, sed materise quaudam similitudmem et quasi cognationem exhibent... Benedictina
igitur editio, huic vitio ut mederetur, novum earum ordinem instituit sic, ut resectis ab ipso

cum

Ballereniis (3),
(4),

scriptores

Longueval (6). Idunum objicit Tillemontius (7), non fieri in epistola mentionem de patre et avunculo
Galliae litterarias

Baillet

(5),

corpore, etdistributis per singulos tomos compluribus, quas criticas appellat, reliquas ad

temporis leges exigeret, successu tamen non


pariter felice, ut Vallarsius indicavit et demonstravit. Relicta igitur erat haec provincia Vallarsio,

S. Rustici episcopis, quos silentio Hieronymus certe non prcvtermisset, Ast levis,judice ipso Tillemontio, hsec ratio est. Multa enim

ut turbatum ordinem Chronologicum

sunt qucB sanctum Doctorem inducere potuerint, ut de utroque sileret; posito, eum hac de re instructum fuisse. Insuper nonne patris meminit S. Doctor, ubi sic scribit (8) Et Joannes Baptista sanctam matrem liabuit [qualem etiam testatur Uusiicnm habere^^pontificisque filius erat ? Haud dbsurdum putat Quesnellus [9), existimare Kusticum, cum de
vita instituenda

reformaret et ex integ-ro institueret, id quod egregie ipsi cessisse nemo abs invidia negaverit.

Ita vir acatholicus.

Et re quidem vera
declarat,

S-

Hieronymus haud obscure

dum g

Aquileiensem S. Rustico scriberet, Ruffnum nomine Grunnii fatojam functum, quem sed suggillat /luve/^&es Testudineo Grunnius in:

cedebat

Hieromjmum

vellet

consu-

in vivis adhuc fuisset, prsesens adhiberetur sane tempus) ad loquendum gra[si

lere, litteras dedisse

Sisinnio monacho, quem legavit in Orientera sanctus Exuperius ToIosib episcopus cum ingenti pecunia, in monachorum Palmtinie et ^gypti solatium expen-

pauca verba du, et per intervallaquEedam, vix singultire. non prolocarpebat. ut eum putares Ettamen cum mensa posita, librorura exqui.

denda; atque tum ex

litteris itlis

tum ex

Sisinnii coUoquiis. de Rusiici g-enere, studiis et ejus matris pietate audire ea quae refert, facile potuit Hieronymus. Audiisse certum est ; id

posuissetstruem, adducto supercUio contractisdigituUs quenaribus ac fronte rugata, duobus ad audiendum discipuconcrepabat, hoc signo et provocans. Tunc nugas meras fundere
los

enim ipse testatur Audio religriosam te habedidicerit re matrem etc. An ex litteris Rustici plus minus probabilis, cum id conjectura est in qua epistola S. Hieronymi non constet
: :

criticum diceadversum siugulos declamare censoremque Romanae res esse Longinum,


;

facundia,

notare

quem

vellet et

de
licet

senatu

ex Donidl^m reperitur verbum, quo indicet S. Rustico conventum, An ex ctor se scripto a S. dubium,cum, relatione Sisinnii? Majus est
ut

paulo doctorum excludere (H). quoclarius prolixiorem,adscripsiintegrum, Hieronymum logui de defuncto. Re-

Locum,

pateat,

numero sequentividebitur, epistola S.HieChristt ronymi certo scripia sit post annum 4.07, ut vult Quesnellus. 410, non autem anno

verbis subdit cte itaque priecitatis alium voluisse Quibus tute fatearis, non (15) non ita pridem vita

Vallarstus

nuam Ruffinum, eumque

^ addens

Chnconstare es ipso Hierouymo, anno pecunia in Orientem sti 40G Sisinnium cum Ballerinii (10) a S. Exuperiomissum. Vnde

ex altero F functum perstringere. Confirmatur Rufpnum, certe adubi loco S. Hieronymi, qui in latinis mushuc vivum, alloquitur Tu moveris pot.us quam gradu sitas, et testudineo prxsens tempus incedis (16). Hic itaque
:

QuesneUus NuUi fundamento incumbuut, quffi Tolosate,ac si is sub conjicit de Sisinnio monacho
annum4-06inOrientemmissus... Rustici
ras ad
litte-

quod viveret Ruffinus Baromu^de mortuus esset. Notat


;

ilUc

pr^teritum,qmd

S. Hiero^

nymo agens (17) Cum


:

^^^^'^^^^"^:

Hieronynum primum
in comperto
est,

attulerit, et Hie-

num

ronymiepistolameodemannoreddideritRustico.

Non itaque

qua via

et

quorum

relatu edoctus Hieronymus quem scribitstudiis et vita adolescentis ad controversiam,litteras datas Hocvero extra

fuerit degenere,

hominis nommibus accomodatisque ad mores eum s^pe - Grunnmm ; appellat, nominans ad iUum Granmam Cara-

^^^^^"^.f dicteriis deludit. deridet interdum...

aUudens nimirum testamentum PorceUv solerent cottam, cujus nsuque pueri in scholis ludibrio
cachinnantes

ad Rusticum, huncque morantem; eptstolam vel haudprocul inde,

adolescentem Massiltse,

Zselni
fet re^

qaod Ruffiuus scnbeBallerinn con^ nuUius momenti. Itaquo


;

idcirco id ipse,

loc

"

(im

Ibid
121

X
<Jes
II,

''-1^
1083.-

lom. (II) Auleurs ecclfSsiasliques, IM B.Migne.t. XXII, col. 1072.

Sainu,
p.

Oct^2<J 22.

(6)

H.stone ac
182.
col.

coi.
^

.
^
,.,, i- j

it>'j-'
;;'

;"':

xxVii'

coT.

4Ti.

887.

(8)

86

Pans,

Mignc ubi supra

lU^o.

..-S/'

^^

oera S.Leoms ^\

.\uctoaK

B.

li.

^ielis.

is

autem

obiit.

propterea anuo 410, ac

^^^^,,;,^^^ ; familian,

t>mn

ai-

^"

jam esset S. Ku :;rri-sS:/msuasadeu.e.a.a^^^^^^ .e: Lt i^a*- ^fr-"'"' ^''f' "p at< ^ Porro. Iy iS

ea;

T' ,ciL< an

in monasterio

2-'^;,,
Volo ergo ^
te,

curam non matrU ,,, o cohaUtare


.^^^^ ^ei familiaris
j

\alvianum;negat Quesnellus. tLshic^Ueipseestmonacbusadqu m fefRu emm RusUcribit

:: in monasterio sentenUamopma Baluzius partim mutavil mona in Lirtnenst tusaue estS Eusticum .i.isse. Quesnellus

Hieronymus... Morabatur Massilieusi. Po.^ea

| -P- ^?^^ prso.p


>g

tam^

matre; et deUcatos c.bos ^^, ,ff,,ntem ^t ^j accepens oleum


.
.

ait (10) et propter ^^^^ l,,bitare cum

causas qua

ias, et inter

3^ ^.^^^^_

T^ ^q!andiu
Patria.
inquit

^o^
fu sse

frequ.ntiam pueUarum ,.,tes Ane ^^,^^ ^ ;,^ ^,jl,_ ne per lUam

MassiUensem eom Hieronymi jam laudatn. elicio ex epistola S. domo adhuc commoubrRustico in materna MassiUeus.s ep.soop d.so rantem ad ProcuU
(3).

^^Hhos.ns,
^^^^^^^
^^^.^^^^^

quarum vultus cordi tuo ^^^ ilU ,u obseqmo sunt


;

insidiis

quia quanto viUor

'^^;^'^^^^,,^^^ tanto facilior est ruina

Ut^.ue

pliuam Irinii

'^oniradicun remittit. Quesnello


duplici

Bal-

J^^.^^^^^

^^^ hujusmodt momta ^^ sua spectarent, si Rusticus domo


religionis portu

(4)

ex ratvone

meronymus eum

.^'^f {epistol^] et in inscr.pt.one

^^^ote

monacbum, et in textu apud vera mscrigentem significet. Et re quidem piw/eW.-AdRusticummonaehum; "ecuuam variam lectionem. JSescio siqnat Vallarsius exlra contextamen an hujusmodi titulis

Massil.am de-

^^^ "^ U^^ ^^


^.^ qJ^^^^^i^

sedmi

fixvsset

^^ ^^^^^ probabihor senten^,,.


J,^^,^
.,.
^.^^,

tum

pr^fixis,
altinet

plane

sit

Mendum^Quod
",

autem
obvio

ad texlum
sensu
loci

""'""
suaaeni

quamvis nonprobelur, sanctum Adocum ad eum ^^^^^^^^^^^ monachum fuisse nemo tamen est ^^^.j^^^^ g Hieronymus, ^^^.^^^ .^^^^ ^^^^^^ ,^, ^rofessum ex Inscmptione ''^j^^^^,^i^^_ ciare id constat socius i.. monaEpiscopi Venere
^^ ^^^
,

trahilur partem.

Monachum fwsse

Narbonensi.
^^^^.^

primwn

sequentes: Jam

gedubi? Variant

stivam tenes (5)^ enim, propitio Domino. Stephano, (6) Stiva araautem, teste Roberto
tri

hst

^^^^.^ ^^^^.^^ ^^^,^ ,^ salvianum

auctores, ut testa^^ MassiUensi ex Baluzii pag. 410 Lirinensi vero es


;

manibus cum manica, nempe quaj tenetur S. Hieronymus, aratur ; ut videatur indicare
:

aralrum Eusticum jam manum ad atque solanum cum feAdditur Jam tectum Et alibi (7) lu vero tro apostolo conscendisti. non vider.. habeto cuvis, si monaclius esse
;
:

misisse.

Imperii tom. 2, ^^^^ ^^ Concordia Sacerdotii et notis Que^^^ denique Tolosano ex f^- ^^^ lauda^. .^ ^ Lgo^em (12). Et explicatius
Massiliensi iUum con^^^ Q^esnellus (13) In Baluzius ; sed ^^.^^^^^^ ^j^ eruditus Stephanus occuraUquid incommodi in ista opinione
.-

^^^
^^^^

renunt.ando hoc esse ram non rei famiUaris, cui Et iterum (8) ita ergo coepisti, sed animse tuse. ut cler.cus esse meage et vive in monasterio, Kusticum de claustratt pulant
rearis. lis,

^^^^^
'

Lii.iuensi
.r

monasterio vindicandum gtmodum existimavit. Ego nec in hoc

eum

^^^

qui

vita

discolorum quorumdam mo^ post vituperatos C ^,,,orum solutiores mores, tta dtscipulum monaster.o suum alloquitur (9) Tibi cum tn
:

locus, ubi t>.UOclor, pisse, favet prsecipue

men adhuc

non taamplectenda cogitasse qutdem, monastern septa sereceinter

^^^^^-^,^0, egisse Busticum fucile Tolosani potius ^^^^^^ ^^^g ^^55^; ^jjgoj ged Potissima ^^^^j^^j; alumnum fuisse existimo.
,^^^
.

^^^^^^^. ^,^^-^ ^^^^

'" necd

^^^d epistolam S. Hiero^^^^^^^ ^^^^ 407. Nondum au^^^^^^ .^ ^^ tempestate apud Mas^o^stituerat Joannes Cassianus.

fueris, haec facere

non Ucebit, et iuoleoente cogebapaulatim consuetudine, quod pnmum


ris [seu

coactus,

vim

tibt

tnferens)ve\ (td est.

t^^g,at^oasteriumsM&*andtTic^^^ .^^ ^^^^,,,,,^. R.p.^unt Balle. est, Prffiterquam quod haud certum nimirum nullum "J^^/Q^^^^.nu^V^Bumit.
.

te labor tuus, sponle) incipies, et deleotabit semper pr.ora sectaobUtusque priBteritorum

4^.^^ ^ooasterium apud Massiliam extitisse anoijoannes Cassianus post annum


;

jji

beris.

Futurum adhibetur tempus

ttaque

^^^^^^^^ ,^,^
.

recipiens extruxit; Hierony-

monasterio, facturus heec erat Eusticus tn sane quod extra sed nondum faciebat, ideo per illud viveret. Nisi dicamus hxc proferrt et protnde prxmodum generalis sententise, vel sens xque spectare tempus ac futurum
;
:

estpostBufini miep's^ ^^^^^^^ eertius scripta ea epistola commode propterea " ^^


^

eonjunclionem cum pont pro quamdiu, sensus sit Tu quamdiu in monas teno fuens Quam tamen interpretattonem fatendum est longe magts recedere a naturalt sensu,quam si aha tUa, quse pro priort sententta adduxi(1) 0,>era S.

^^^^ 4^, cum jam monasterium fuerat. ^ j^, cassiano conditum ^?"f nimium asserunt ^^^^^^^^ ^^^ confidente ^^^^^^,.^.- .^^^ g,j certo constat, quo anno
. runa^^^ iin^sMassiliensismonasteriicontige,

.fr

^^^^^^

^.^^.^^^

^ ^13
di-

consenitre Longuevalita se habeat.


i"'

^^V^^Q^od si ^"""' "' ""*


J-

"

perperam

Leoni,.

t.

II.

col. S.

,im,um, p. 410.
(4)lb.d,

(3)

Opei.
col.
(7)

1S72 Lec.s,

cl 75.

-W
1

j.n

al-

in9

to,. II, col

W2.

'"^-

i9. Ibid

,,',

(lOlIbid.. col.

1018.- (H)
col.

ll)"l.' '

^^"'^ 2, Gallia Chrisl. lom. VI,

7.-

(15)

Opera
I)

-IR)
:

MiBue.

ol.DX vcrbo

.livo.

1073.-

(II)

Thcsaurus Imguje

'7,V^; ,
fh

Misue,

col. 107.

- (8) Ibid., col.

'T IWl

- (l6)Tom

Vl

col.

1573.
1.

(Ul
Bl.

Ib.d., col.

lS7i.

col.

(l7)Hist.

de rbglise

Jb^f'-

^^J^^^^ ^.

cilur

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


citur condiium

867
B.B.

jam monasierium, cum anno

ita

saltem celebre evasisset, ut e regione satis

411 epistolam suam scriheret S, Hieronymus. In hac opinione, M^Rusticus vitam cosnoUti'

dissita

Kusticum sua fama

exciret.

Sed

hsec

ratio

parum
(6),

firma.

Nam,

ut habet

Gallia

cam

Massiliie profiteri potuerit, oportet ut

C/im^zana

monasterium Lirinense, funda-

aliud

torem ag-noscit... S. Honoratum ipostmodum Arelatensem episcopum) aXus anno 375, aliis, ignotum extiterit monasterium inter quos Bailletus 391. Consonant Longueobitu. Alii longius removenda est a Ruffini val (7) et Tillemont (8), asserentes, illa Sceculo volunt Massiliam circic.n-iKianum annuUsse Cassianum appulisse quarto exeunte, hic non ante annum 400, probabilius censent ter annum 405, idque Rectius tutiusque Batuzio contradicit Quesauctores Francice litterarige (1). Tillemontius nellus ex silentio S. Hierontjmi et aliorum hwret dubius inter utriimque annum (2). Caumonasticam vitam sam dubilandi sic breviter exponit Schoene- Cum, inquit (9), Rusticum mannus (3) Relicto iterum deserto, Cassianus aggredi medituutem ad Proculi Massiliensis doctrinam et monita, et ad Exuperii exeraplum cura sodali suo {Germano) Constantinopolim remiserit Hieronymus, nemo crediderit ab istoadhaeretab proficiscitur, Joanni Chrysostomo rum episcoporum vicinia longius recedere voille a eoque diaconi munere ornatur. Mos ubi luisse. Et iterum paulo inferius Si 'Veneriua perditorum hominum turba de sede sua esset Massiliensiri et Rusticus Narbonensis [quos in iixao:=...eu..o c. xwo..... ..^...^^^..^ ,^^^. .^ dejectus,ejuscausa(a 405) cumlegatione cleri dejectus, ejuscausa (a 4U5)cumiegaiionecieri monasteno socios fuisse docet Inscriptio, de Constantinopolitani ad Innocentium missusest. .,, rv,f^T.moAir, mPTTio. r, __-. oua & 1) episcopi ex insula Lirinensi ad sacerqua i) eniscopiex

ibidem Cassiano antiquius nobisque


;

vel epistola

Esillo veroteraporeadannumferme415,raemo qui in Orientem ria ejus in obscuro est. Sunt reversum eura dicant, eumdemque existiment
,1

dotalera infulam evocati fuissent, vix fieri posset, quin aliqua hujus rei vestigia in antiquis

cum
B

Cassiano presbytero,

qui

anno 414 ab

raonumentis extarent,
latensis

cum

celeberrimi fuerint
his Hilarius Are-

Alexandro, Antiochiffi episcopo,

Romam

mis-

interGallicanos episcopos.

De

ecclesiam sus fuit ad pacem inter utramque reconciliandam; alii tamenjam tum Massiliam eum concessisse putant, ubi presbyteri digni-

episcopus verba fecisset, qui eodera


vel Hilarii vitte auctor
alter

tempore inLirino vivebat, subeademque Honorati

disciplina,

auctus est, et ab eo ferme, quem modo indicavimus, anno tam "vitae quam doctrinae existimatione fuit conspicuus. Inclaruit imprialtero mis fundatis duobus, altero virorum,
tate

Honoratus Massiliensis episcopus. De hisEucherius non siluisset, cum ad Salonium filium instructiones scribens eos comraemorat, quorum
ille

virgiDum monasteriis. Cardo itaque

difficul-

cerat.

qui si tatis vertitur in Cassiano presbytero ; Viidem sit ac Collator, initia monasterii S. 414 : sin ctoris collocanda sunt post annum (quod Tillemontio magis ptacere

conversatione vel monitis in insula profeSed Apollinaris prsesertim Sidonius in suo ad Faustum Rejensem Kucharistico, ubi huic praecipue insulse illius incolas in memo-

diversus vero videtur toc. cit.J circa annwm 405. In hac Rustihypothesi nihil impedit quominus S.

sive cus in illo mcmachus viveret, tarS. Hieronymus sive paulo eum scribebat Batteriapud dius; nec quidquam cogit, ut est monasterio illum addicere. Ita nios, Tolosano ejusdem episane congrue intelliguntur illa de S. Exuperio Tolosano

dum ad

riam revocat, Caprasium scilicet, Lupum, Honoratum, Maximum, Eucherium, Hilarium, quorum Faustus socius fuerat, numquam aut Yenerium aut Kusticum omisissetrecensere... Denique Chronologia Lirinensis, cujus auctor
conquirennulli pepercit labori ac diligentise in

stol S. Hieronymi
:

episcopo " Hujus tu e vicino Habes isthinc Massiliensi et illa de Proculo Proculum, sanctum doctissimumque pontificem nostras schedulas qui viva et praesenti voce tractatibus iter tuum superet, quotidianisque discrimen formularum.'* He diri^-at. " Videsne loquitur uti de episcopo MassiliaJ Hieronymus
:

sectare vestigiaj"
'

omaibus, quas celeberrimi monasterii honori conducebaut, eosque praesertim numeornassentaliquando, ravit, qui illud pietate sua illo episcoporum pari nihil'prorsus de egregio quidem recensuit; de quo proinde ne apicem in antiquis et bene credendus est
dis iis

reperiisse

raonumultis. quje excussit vel reprsesentat, negativa, ut dici solet, mentis. Hxc quidem

j-

sunt ; conctudam non ergo paucis disputationem anno et cui monasterto constat, quo
:

pondus tamen suum

utique habent. Ut

prcesenti,

eo quod

(Rusticus)
:

iu

Massiliensi

Exupenura vero monasterio vitam ageret S. quodTolosalicet vicinum " indicat.propterea Pal^^tina tamen, ubi distaret a MassiUa, pr^ eratHieronymus, illi eratvicina.
,

liquido pvobabilior mihi se adscripserit S. Rusticus ; Vic^ favet Massiliensi S. est sententia, qu^

de anno toHs ; certa?nque hanc haberem, Provinciam advenit, subesquo Cassianus in


set dubitatio. istasit, ut

tatis Videat eruditus tector, an

epistotse verbis, o>. ifi/rf porro certum ex r 16/rf p07 f u ^^^'";!^^^.'^,7^;;;^^ iO ^O, r)orro ro,Miu.i. probahiUm . '^onasterzo, non in ,^ ^^ ^ <:f.P.ri0 'Ma..iucnsi s. Busticum tuHC Massitz^ si
, , ,

Tolosanopotius sanctum Rusticum


Piura .u

adjudicetcumQuesnetto. aaj

~-

salteminurbevethaudproc^^^^^^^
secusvero,
tus
?

ff^

^^^'^ ^^

P'*''^*'

^^7

'

^^^^^

compertum est an, quove JJZer^o viveret S. Rusticus, dumegreadeumperfetitteras Hieronymus


infant^am ^Zlas curabat; plura ad eius itsdem pateadolescentiamque spectantia ex inquit(\% religiosara habere te
nias itlas

u^-

;^^^
^^,,^

,^^

,,.

culo egisset^Q-^}-^^^^-''^^^^^^ tnquo, ut de Lxrinensi dicamus,

^^^.s.Bieroy,...

Restat

exposteriore Baluzii ^ententia,^^x^ii^^^c^'


Bailtetus (4), quod ^--^^J^^^^^^^^^^^^ Quesnellus vix exurgeret, vel, ut addit
dc (l)Histoire lilHistoire titUraire
Mi^moircs,
lotn.
la

manctpavU. Repugnat nobitic^ disciptin.v se


(5),

firll^l,^,ovL annorura
quae qul e"udivit infantera
;

viduara.qu^aluit,

non

ac post studia Gallia(7) Hislo.re

Fraoce,

X\

p.

w*-

Lat.nor., tom. U.

Apud Migoc, tom.

(2) 217^ Palnim W BibUolheca D V-e XLIX col ft_filVies 9.


tora. II. p.

(6lTom.

III,

col.

\m. (8)
II. col.

dej Lgl.se G.U^


XV,
p
o8-

cane lom.

II, p-

Mcmoires, tom.
1574
et sen.

l)

Open. S. Uonis, .om.

tom. (10) M.g.e.

de S.i.us,

2li nct.

15)

Opeu

S.

Uon.s. lom. U,

col.

1574.

XSU,col.l07S.

^^^^

g^^

DE

_.
B. B.

vastitate., quan. ,,no 451. Hujus

H-ni

EPISCOPO NAKBONENSI. RUSTICO, CONF. ex his noDnuUi in D i,.penum redierant, ac Gallns i^^^^^^^^^^^ quorura caussa Inin Narbonensem provinciam, Non
propos.ta, q,'sitationes a Rustico persecutionis caus.a Africanis
crant.

fuerunt

d "

Hunuorum Afnca persecutionem, qm d aa Vandalomm


it

Itendit, ^"^^^J^^^^^ ^ri irruptionem retern u

exuh-

Lb

^L
Van

InQuisit.

Genserico, catboUcos 18 hffic praeferuntur

<>VP^^^ ms
:

ergo de nec ^^ bus .el profugis agitur, ^^"'^^^J^ .taque

"

Ue

^rel

Mauritania Africa vel de Tum qua secla sint baptizati. ne ciunt in Chridescripta , qu^ persecutione

vcnerunt

lon geutiles sed ariani eosdemquc Eoma^U^sque barbaros gentiles qui post

Hunno.

norum

oportct, hostes intelligere

alica

JZs
Ise
sermo

illata fuit in

Africa pos

annum

^
a

;rm

^^^^'''; hacoccasione nonnuUos '^ ''Z^'^^ pi o a de quibus in eadem existimat,

-nt, ex Callias depopulati asportarunt. Celebr.s est ros captivos secum (scilicctbarbarorum ommsge. autem illorum ,psam Narnv4^io in Gallias ct

us

em pu

ner^m
n

ZZ

sit.

et idcirco

indicatos persecutio grassata est. S^c ^^^;;;

m,m eiU^

eam datam

credit circa

cujus mcm.nit U>erobonensem provinciam, d,serUs

qmbus

mu Tn
[5)

epistola

Zrbis
//;. j ex^n

an

ad Ageruchiam de parvul.s hoc 407. Si autem


,

convelhu Irvnum QuesnelH sentenUa '^^o Q^e. Narbonensi, quam scriptione annum Chrjstt^^;: nellodiximus pertinere ad

^orilaptisfuissetq^uejj.^-^^^ vmciui W* haud scripsisset, ui Romaniam adhuc

Hermes dmconu, In hac au^em n.emom;K.

^rs-v";rir^Hunni pari-^-er^
liares fuerunt

iQ

nnod

"

ad

Uiinep^stolaSXeonisdicitM^^^^^^^^

quse in omnium maLeonis 1 Papffi epistolam, B nibus versatur, mis.am per Hermetem Archiin I"^^;'P;^^; diaconum, cujus mentio est episcopus fuit post dein Narbonensis quique scriptorem. qut vet Eusticum. Nullum reperi

scriptaproinde ha^c fuii post ArchrdaL!ex diacono factus erat Hermes Baluzius{2), est, inqmt ^conus. Nec taceudum celebrem illam Kustico inscriptam esse eidem

annumUbcum

GaUus an. 4.J7 et 43J. Gothos pugnarunt in Sed tum auxii^aLifitm ab Aetio acciti (6).

Romanorum
-.

non hostes

De

Busticus gentilibus " autem adhuc juvenes ex loquitur et de captivis, qui


bostibus

hostibusin

Romaniam

redierunt.

^qmus

igi-

irruptio in ballias tur intellig-itur Hunnorura sed hostes anno 451 (7); cara non auxiliares,

adversus ^Etium runt. Si vero de


Inquisitiones
ut congruura

Romanorum ducem

dimica-

minimum

dubiiet.

Hermetem, qux

in Inscri-

Eustici

parvulis " hoc accipiendfB credantur;

bello captis

esse qui hiteras ptione nominatur, eumdem detuht. Addunt Bustici ad Leonem in Urbem Licet AfricaBallerinii contra Quesnellum (3); efferbuent post anna Vandalorum persecutio

tempus relinquatur, quo ndera


,

in patnam parvuli a gentilibus capti juvenes nequit anno remeaverint, haec epistola affigi

num 4b9 Mauritania tamen in pote^tateperstititusqueadValentinianimortem, Igitur si ii, qm de incidit in annum 4b5.
,

Eomanorum

452 Quce sanea Balleriniis haud lata.probabititate sua non carent

absurbepro;

in

mentem

qu^

Mauritania

in Gallias

venerunt

peree-

Quesnellus. transcutionis causa, ut opinatur statuendum esset. misere; id post annum 455
, ,

...

;:;::^t ;.nutn iS8.

Ast eversa QuesneUi sententia,videndum queat. esUn certum epistolw adscribi tempus S.^nsiici Juverit hancinrem tres postertores Sic habet Inquisitiones adscripsisse integras. hostixvii De his, qui parvuli ab
^)^

smcxdo v, tamen revocandum est, toto medio barbarorum de quo hic agitur, Romaniam ut non facile ex his incursionibuspatuisse; annis S. llusticus statui possit, quibus omnino proposuerit. Pergunt Baldubia sua S. Leoni Probabilius autem anno circiter 458 lerinii
:

Inquisitio

In pricollocanda (S. Leonis) epistola videtur. epistolis anui 458, altera mis enim in duabus altera 166 159 ad Nicetam Aquileiensem cap. 5, 1. mentio occurad Neonem Ravennatem cap.
rit

baptizatos bu3 capti sunt, et non se sapiunt ecclesiam a parensed sciunt se aliquoties ad debeant. cum tibusductos; utrumpossint vel
^'

ad
tio

Africa vel de Maurisecta sint tania venerunt et nesciunt in qua observari ? baptizati, quid circa eos debeat baInquisitio xix : De his, qui parvuli quidem illis cum ptizati, a gentilibus capti sunt et
:

Romaniam venerint De hi8, qui ex xviii

baptizari?

Inquisi-

captivitate ad de Romanis ab infidelium dubiura injecesua redeuntibus, quorura alii alii, ffique ac rant de baptisraate, de idolotitis Narbonensem legitur in epistola ad Rusticura nempe de baptismate silet Rusticus de idolo;

j,

thytis.

Cum porro omnes haeepistoliE congruunt


qui

captivis,

sub Attila Italiara et Gallias

vastante capti fuerant;


epistola ad

tum vero non miuus


aliffi

Rusticum, quara
in epistola

duie, circa

gentiliter

convixerunt

cum ad Romaniam

eumdem annum
scitur.
ait
:

adhuc juvenes venerint, si communionem petierint, quid erit observandum? ^^ic his inferunt Ballerinii loc. cit. Esto casus Inquisit. 18 ad illos spectet, qui ex Africa in Gallias aliqua de caussa tempore persecutionis Vandalicae sese receperunt , non tamen eodem pertinere queunt casue Inquisit, 17 et 19. Hic
:

Dein

458 scripta sequissime agnoad Neonem c. 1. Leo

"

antea genus consultationis esortura est. Nam quorumdam fratrum suggestione comperimus, realiquot captivorura ad suas sedes libere
deuntes, qui scilicet in captivitatera illa aetate quse nullius rei ferrae poterat devenerint
,

Nuper

in synodo

novum

et inauditura

enim indicantur ii, qui " parvuli ab hostibus " iisque " gentilibus capti et estra Eomanum imperium adducti tandem adhuc
,

habere notitiam, remedium quidera implorare


basptismatis; sed
inscientia

utrum ejusdem mysterium


"

baptismatis ac sacramenta perceperint, infantiae

juvenes

in

Bomaniam
\. I. col.

"

seu in

Komanum

nou posse comminisci.


Langupdoe, lom
I.

Hffic

^l)Opera S. LeODis,
p.

4H._- ^3)0peraS.

Leonis.

\m. \% Opera Salviani, ubisupra. (4)Conf., Hisloire

Conf., llistoire <te P- 133.


(7)

p.

182 et seq.--

Conf., Hisloire dc LuDguedoi', ibid. p. 189. Ilem, lom.

IX

dc Lttngucdoc, tom. 1, p. 1S4. lom. XXII, col. 10? et 88.

((i)

(^)

Epist. 123.

Vidc Migne.

Oct.,p. 122 cl 93S.

Acia SS., tom. IX Ociobris,

quaestio

11

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS. 26 Priorem sic ordiiur S-pontifex ,otv. -Riwtinns Nar.

8^1
(3)
:

Di-

*^""

"^ " ^ ^ .. :ii-,. Rueticum iUam riam, sijamdiuin epistola ad


.

quod

pari
stione
hffic

ratione

solvisset

Perspicitur

itaque

hac quaeprius Neonem... quam Rusticum de


ad

rumore cog-aovimus, et quanlum aiu qui a raa^^nifieo genter a diacono Joanne Friderico [hic fraier erat Theoviro filio nostro
et
,

Leonem

scripsisse

ac

propterea

Rusticum exarata cognoscitur ad postdiem ix kal. Nov. an. 458, quo littera vero apparet Neonem datse fuerunt. Aliunde
epistola ad

nobia dorici Visigothorum regis) litteris suis quod iniquisrequisivimus insinuatus est, usurpatione quidam Hermes episcopa,

sima

tum

S.

Leonem

Ut enim mes, qui in


conus,
"

459. Rustico scripsisse ante annum Ballerinii, Herapposite disserunt hac epistola appellatur " archidia-

vivo adhuc Rustico Biterrensibus epifuerit scopus datus fuit, a quibus cum non re idem receptus, Narbonam rediit; et bac de

Narbonensis exsecrabili teraeQua de re frater ritate mouemus ut si fides adhibeatur carissime, relaassertis, seposita excusatione, ad nos Data iii Nonas id est tionem transmittatis... die tertia Novembris anno 462. Exc utique
civitatis

praesumpserit

favent apprime Pagio,


Dilectis27 In altera rescribit Hilarus (4) provinciae Vienneasimis fratribus episcopis
:

poifer.or

dedere Rusticus et Hermes litteras ad Leonem licet. His ut ex Hilari pap ep. 8 colligere

autem

ut

congruum tempus

tribuatur ante

sis,

HerLeonis mortem, quae contigit anno 461, videmes ad Bitterensem cathedram promotus epistola tur sub annum 460. Haec autem adhuc archidiacono Rom agente, Hermete
soripta serius dicenda est

Lugdunensis, Narbonensis primae et secundffi et Alpium Pceninarum (PenniDarum) Hilarus episcopus... Olim igitururbium praesides prsedictarum

anno 459. Hactenus

de qucestione chronologica. Probabile itaque poest litteras ium S. Rustici tumS. Leonis

[Narbonensis et Biterrensis) memoriae decessori meo [Leoni) non sanctae minusquam nobis etiam tunc attulerunt doloilUcitis petitionibus audendo prosequi, ris, quod vix apud patientiam nostram sola necessitatum
potuit

nendas
HinxepMa
s. Biiari, pa-

circiter

annum

458.

deploratione

leniri.

Quibus

"" pr in causa Bermeln;

Quoniam de Hermete incidit sermo subjungam hoc loco quse ad ejus causam per25
tinent. Is circa

enim. sicut etiara vos probatis, factum constat exemplis, et qua non objur^atione dignis-

annum

445 diaconusS. Rustici

simum
et ipsis

est,

noscitur ex Inscriptione ; ex litteris S. Leonis archidiacoDus circa annum 45S. Paulo post Biterrensibus (B^ziers) ordinatus episcopus
(utique a S. Rustico metropolita), a suis excluditur et pellitur. Quapropter Eusticus Herme-

quod sanctorum Patrum decretis repugnat canonum institutia ? Cum

ideo se frater

jam et coepiscopus noster HermesaNarbonensi ecclesia crediditjure suscipi,


quia indigne a Biterrensibus, quibus ordinatus est, dicebat escludi. Qui
si

tem, cujus virtutem noverat, suceessorem designat, et ad summum pontificem scribit, ut ejus electionem sua auctoritate confirmaret. Rei tam insolitae, ut ipsi videbatur [nec sane Leo
disciplime et
scere

factum

doleret,

et

legitimo

nire proprise scisset injuriae, debuit sperare perpessis quam

vere hoc in se remedio subvevindictam magis

veniam perpe-

canonum ignarus
Interim

erat), acquie-

noluit Leo.

Rustico

haud

ita

multo post defuncto anno 461, Hermes, qui se a Biterrensibus susceptum non fuisse querebatur, ad

verbis Si vere hoc in se fatratis. doleret, saltem conjicere licet Hermeti ctum minus dignam apud Biterrenses susceptionem, potius fuisse speciem quam rationem ut

Nonne ex

Narbonensem

ecclesiam

transiit

consensu, ut videtur (ex ipsis S. Hitari litteris mox recitandis, in quibus non prsetermississet papa mentionem facere de dissentione,
si

ad Narbonenses transiret?) Denique si uunc ^ saltem communi omnium Domini sacerdotum utatur animo, si imitetur exemplum, si ad
haec quse ecclesiasticae quietis contemplatione utcumque sopita suut, oculis cordis iutendat,
et pro totius ecclesiae pace

qua

fuisset) cleri

ac populi, comprovincia-

vel fide, quae sunt


:

lium etipsius Leontii Arelatensis. Restamen ad Hilarum, qui Leoni papae succeserat, defertur,
quasi

multipHciter errata consideret nihil est profecto quod nou etiam ipse reprehendat, et

Narbonensem cathedram

invasisset Her-

mes. Ita Galtia Christiana (I). abest, ut qux de Rustico in hac causa traduntur, comperta sint, Certe alio prorsusmodo loquitur Pagius in Breviario (2) Cum Hermes quidam Biterrensibus ordinatus antistes, nec
:

MuUumvero

erubescat sibi annui quod in altero laudabiliter improbarit. Scimus enim et jamdiu de memorati fratris couversatione nihil habemus

ambiguum, cum
et retro

anteactfle vitse ipsius

cursum

ab

iis

susoeptus,
etc.

intrusisset se in

ecclesiam

Narbonensem
hanc

Ex

his

nemo

inferet Her-

metem secundum

regulas cathedram Quid igitur ? Quaestio dijudicanda est ex duabus epistolis S. Hitari, qui anno 461 successit Leoni magno altera ad Leontium Arelatensem, attera ad episcopos
juris

conscendisse.

diversarum provinciarum
{l)Tom
VI. col.296.

Galliae.

antepositum {aL omne propositum) revolventes animo, hos illum, quos in nostro eo arguimus, incurrisse potius quam fecisse aestimamus excessus. De quibus prcesidente [forte legendum esset pricsente) fratrum numeroso concilio et ex diversis provinciis ad diem natalis nostri (scilicet 19 novembris 462 in primo anniversario ordinationis S. Hitari) in honorem beati Petri apostoli per Dei gratiam oongregato, prassidentibus (metius diceretur
lom. LTIII. col. ^4.

Octobris

- (2) Tom. Tomus XL

I,

p.

ICO.

(3)MigDe,

(i)

Uigne. ubi supra.

114

prsesentibus)

DE
..
plentibus)
f.atri.us

S.

et

-^^^jS caZZ
coustitutum.

EPISCOPO NARBONENSI. BUSTICO. CONF., successorem suum eumne emscopus eligeret demZpont^ficemdisiricteservatumvolutsse NiLnum, quo transitus ad aliam

respic uux a quae vigorem

satts est, cum sTdemprohihetur. Quod notasse qu.vstronem kuusloci non sit daigentius Tillemontium (3). examinare. Confer

linjp

iudulR-ent

ae-

neque apostolic

^^'^et*

g IV.

conciAdfuit S. Rusticus ubi actum de lio' Gallicano ad Flaviaepistola S. Leonis Arelatensi num; item concilio
,

rum comprovincialium.

Ei,

jngutt

S Hilarus

III, ubi

compositum
jurisdictione

est dissi-

episcoporum ob ho mittitur, ordinandorum sustuUmus potestatem ^u. prave facta sunt. Ucet:c eccle. Juam^ita ad... Cons.antium ^ pnmas esse d c^ honoris antistitem, quia vo ut si superWe censuimus,
tur,

dium de

Theodo-

Forojulienricum, episcopum

pertinere

Herme
fura

fuerit. episcopo defunctus

lUum ho

resEiciat,

quem

repererit

ep,scopahs

sem, interetFaustum,abbatem Lirinensem. Alia Monumenta ad minus certa vel apocrypha,


pertinenres gestas S. Rustici
tia.

ordinatione ordo primatem id esl fac.endorum autem episcopo deficiente, Herme mox reddatur ecantistitum Narbonensi

anUqmorem

"esi, quem

prsumnon civitas sed causa


iudicio

^r.refav^ru
s. Rusiicus

'1^%r^patet,
^^^^^

"*"'""

m
re

culp^ reum se fecisse cuiarrwiendoNarbonenses.In quo autem est accurate defintconstilerit non facile videiur seMihiHermes peccasse pr^cipue

^ Hermetem, tnfu-

naari, kaud

^uhscriptus

legitur, et

quidem prinms post

Arelatensem, S. Kusticus e;3i- ^,| -^,, ^^,-,,^quadraginta quatuor episco- i^u.p^omm stolm synodicce

^^^
M;

ORavennium

mrum (4) ad Leonem magnum, qui de hseresi mam suam adFlavianum epistolamcuraverat:
Eutychiana in Gallias mittendam
Rusticus
episcopus

celeberri- adS. Uonem

debita defictente demBiterrensem dimittendo. Narbonensemque adeundo, dum


auctoritate,

Apostolatum vestrum

prwscriplo ex legum ecclesiasticarum legitime copulatus Miecclesi^ adhuc esset

priort

Domino
tus

oraresupplexoro(5).

pro me venerans saluto et ut dig-nens celebraConventus iste


451,

opinaniur, Biterra nuitur culpa si, utplures sancto Rustico forte profugus, a

anno

Gallicani vel

passim venit nomine Concilu Arelatensis II (6). Confer tamen


qui concilium hoc prwiermit(8).

^edux vel est desibemgne susceptus imo et successor atque hac de nnatus in sede Narbonensi; Rustico fuit tum ad re scriptum ab eodem 5. Eilarum, Romanos S. Leonem tum ad S.
antistites.
:

Sirmondum
tit et

(7),

sotius

meminit Srjnodicse

Leoanno sequenii

Qui ita sentiunt , his S. Hilari Olim igitur verbis, supra recitatis nituntur (Narbonenszs et urbium praesides praedictarum evidenter Biterrensis, ut ex initio epistolas meo (Leom) decessori constat) sanctae memoriae
tunc attulerunt non minus quam nobis etiam audendo prosedoloris. ilUcitis petitionibus
qui,

subsignavenominansquo ordine Synodicam Ru-.tico etc. (9), Eanc autem rant Ravennio, reddiplurimum extoltit, dolens tamen sthi legatorum suorum aa tam post discessum
:

(452), titteras Gallias constitutis. singutos bens Episcopis per

Respondit suas tnscri-

quidem, concilium Chalcedonense.Ovi^ssemxis quo litteras eo tempore, ait fraternitatis vestrae profecturis ad Orienaccipere, ut
promiseratis,

sola quod vix apud patientiam nostrara

tem

leniri. Et re necessitatum potuit deploratione prsesides illi, nisi quidem vera, qui alii essent TilRusticus et Eermes ? Dubitant nonnulli propendit senlemoniius in nostram aperte
;

sanctam fratribus nostris. quos ad defensione direxivice ncstra pro catbolicse fidei professio jungreremus, etiam vestrae sententise
tur.

synodum

Sed

cum multa

intulerint

obstacula inopinatam vobis et diu tarditatem, quamlibet seras

exempla, tentiam (1). Ubi etiam plura ita alienum quibus probari existimat, haud quis ab una fuisse a canonum disciplina, ut
citat

coepiscopum expectatas epistolas per fratrem et metropoDostrum Ingenuum [is sedi prwerat

ad alteram episcopus transiret ecclesiam iisdem, quibus Hermes in adjunctis multo


,

minus ut preesul suum eligeret vel designaret successorem. Utut est,vetexeo quod sedem consuluerii Romanam, patet S. Rusticum nec leviter, nec prsepostera mente favisse Hermeti. Cxterum ipse Eilarus ordinationem
re penitius examinaia et discussa, confirmavii. Qumacrius dictain litteris reperiuntur, plurimum ipso rei exiiu temperantur. Asse-

liticaiEbredunensi [\%et Synodicse g-ratanter accedeferebat suhscripserat) probavipimus, easquecum gaudiorecensentes Spiritus Sanmus.sicut confidebamus.eruditione doctrinam etc.Nuncti cffilestem in vobis vigere epistolsead Flatiat Patres Chalcedonenses

quam Ro-

mam

Diovianum consensisse aique proscripsisse

scorum. Concludit in hunc


igitur Deo.
actione, oret

modum

fratres carissimi,

Reddita digna gratiarum


:

nobiscum vestra

dilectio, ut fratres

runi Benediciini [%],inier Romanos pontifices primum esse S. Bilarum, qui prohibueritt
...

desidenostros [tegatos), quos expectatio nostra quamprimum rediisse Isetemur rat, incolumes sunt et de omnibus, quae Domino adjuvante

...

v*ii

rn

ia\

. ^.

...!_:c._

,1......

(8)

(7) Concilia anliriua Gallix. Ibid., p. 3. (9) Opera S. (10) Ibid., l. II, col. 1476.

l. 1.

p. i, p- 13 e P- ,^'^?:-T Lconis, l. I. col. Uo6.


Gallia ChrisUana,
t.

III,
.

col.

<058.

gesta,

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.

ATK
M-<Toae

instruere. Nam gesta, plenius vos possimus expectatione fratrem Ingenuum noluimus hac properantius retardari; cum ob hoc ipsum esset incomeare deberet, ne diutius vobis materia gaudiorum, quse
g-nita

communium

etiam volumus per curam dilectionis vestra episcopos pervead fratres nostros Hispaniae quod Deus operatus est, nulli pos-ut nire Kalendas Februarii 8it esse incog-nitum.Data vi (27/anwarn)Herculano viro clarissimo consule Sporatio, proinde anno 452(1). Ilaque
;

adverso jectosessejubet. Faustus abbas... ex libertate decertabat (} pro sua suorumque stne Hincgravis orta et moia contentio, non ut sedaret compone' populioffensione quam sua xn mereique, synodum coegii Arelate, epistola g-eTierali. iropoli, Ravennius, missa episcopos, quiut loquiiur Sirmondus (10) ad
;

creto,

subquod monachos episcopis omnino

B.B.

cum

Synodica scripta
.

sit

oportet circa finem

anm
,

dissidium bus exponit primum exortum remediandum deinde ad hoc itaque, inquit, Kalendas scaudalum orationibus vestris tertio dies est Januarias (aO Decembris) audieutisE
;

seu pr^cedentis cur Bene^ opinantur Ballerinii (2) nec video Mansium, quod concidictini reprehendant respondet lium Gatlicanum, cujus Synodicm exeunti anno 451 (3). KeS Leo, adscribat legatis {Paversis a sijnodo Chalcedonensi episcopis atque Bomfaschasino et Lucentio
;

mensem Decembrem

ut

vestra constitutus. Rogamus erg-o, ut sanctitas Additur etc se usque Arelate fatig-are dignetur Insula specialis clausula ad eos qui in ipsa recie obser* sunt ; ita quidem Sirmondus ; ast

cio

presbytero)
vel

Februario
Venerio

Leo dedit ejusdem anm Martio


alteras

mense

452, ht-

Rustico, Ravennio, teras Dilectissimis fratribus et ceteris episcopis per (Massiliensi)

quos certiores facit de oecumenica et de sentenita oestis in synodo prolaia, adversus Eutychen et Dioscorum adjungit (4). Nocujus sententiiB exemplar littens est in alteris hisce Leonis
Gallias constitutis,

Invat Tillemontius (U) legendum ex ipsa quondam agiiur enim de episcopis, sula monachis in Lerino, ui ex verbis Ravennn Beatitudinem vero veluculenter efflcitur conveuit, quos stram. inquii, pr^cipue addesse genitricis fovens Insula ip.sa velut sinu quodam est, Doad eam gratiam, quae nunc in vobis perduxit. Ei denique speciamino instigante Ac Rusticum lius ei nominatim ad S. vestra ut adsit primum prsecipue Beatitudo quia gravior infirmitas necessa:
.-

tandum

in prioriRn&ticnm prxmitti Ravennio, cum discriminis, aiunt bus postponatur. Ratio


Ballerinii
stola
(5),

deprecamur, inquirit. Qu^ sane rio medicos peritissimos preeclarum de S. RusRavennii verba, quam
et preebeant tesiimonium sanctiiaiis hoc concilio meriti, nemo nonvidet. Quid in
tico

facilis

est.

Leo

respondet

In antecedenti episynodicae episcoporum

epistolse, in

deret,

quacum RavenniusRustico praeceeumdem ordinem sequendum credidit.

prsecessit RavenRustico autem iu ea Synodica fuerit in synodo Arelatennius eo quod scripta synodis autem Metropolitanus ejusdem si. In primuralocum obtiuere solet, etiam-

definitum fuerit, novimus ex decreto, Instiad nospervenit, Itaautem inscribitur BustiRavennii, tutio sanctornm episcoporum Maximi, Nectarii, Flori, Constantii, Asclepii, ci, Salonii, Ingenui, Ynanti, Zotici, Chry-.

quod

Justi,

santhi,

proviuciEB

Cum

iu causa insulae Lerinensis. Incipit Arelate in sacrario ecclesiae convenis-

provinciarum metropolitEE antisi alii aiiarum Unde in subquiores aut celebriores intersint. Aquileiensis an. 881 scriplionibus concilii provinciae praecedit Valerianus Aquileiensis
metropolita. tametsi S. Ambrosius eamdem nensis tot norainibus celebris

semus...

Mediola-

Lerinense quod pertractantes. Placuit ergo noobortum fuerat gubernante bis sancto, ut credimus, spiritu primum exorareut... Theodorus episcopus
sicut tur a nobis, ut scandalum, quod ipse manere diunos graviter dolebat exortum... quicquam deinceps tius non pateretur.. Ned arguebat ex his, quae sibl fratrem Faustura aut animo retifecisse, aut verbis repeteret
et

de remedio resedimus insula in monasterio in


,

scandali

synodum
prffipo-

Valeriano rexerit et in aliis documentis non In priEsenti autem Epistola Leo natur. propterespondet uUi Gallorum Synodicae, ac
rea
ffitatis

ratione habita

Rusticum Ravenuio

C
adfuil Arelatenti lll in

praemittit.

neret: diret,

30 Adfuit denique concilio Arelatensi 111, Lerinensis habito in causa Fausti abbaiis ut vult Sirmondus (6) atiique communiter, quamvis id unum certo constet, concilium sub Ravennio, qui sedi

Adeoque in graiiam cum eo plene rehoc tamen inposierums\h\ tantummodo

rausa Faxmi
Lei-inen$is.

circa

annum 455

Leontius vindicaturus, quod decessor suus... vindicarat, id est, ut clerici atque episcopus vel cui ipse altaris ministri a nullo nisi ab ipso

celebratum

Arelatensi prsefuit, ab anno 449 ad annum Foroju461 (7). Scilicei mortuo S. Leontio

liensiepiscoposuccessor electus est S. Maxi* mus abbas Lerinensis ; ast hic insilvis se abdidit...

chrisma non nisi ab si fuerint ab eodem ipso speretur peregrini clerici absque ipsius confirmentur; prgecepto in communionem vel ad ministeinjunxerit, ordinentur;
;

neophyti

rium non admittantur. Monasterii vero omnis


laica multitudo (id esi

humiUtate duce,

sicque...

honorem

est, eo sacerdotii deprecatus est. Itaque electus

abnuente, Theodorus prius abbas insularum Stoechadum (rf^Hiferes, ut passim putant\ aliud tamen seniiente Valesio (8]). Sancto Maximo successit in Lerino Faustus. Verum Theodorus episcopus decessoris sui Leontii pactis cum Lerinensibus monachis et abbate stare noluit, motus forsan novo concilii Chalcedonensis deArl dc v6rificr les dales, col. 1107, iu mareinc.
yi,

monachi sacris ordinibus non initiati) ad curam abbatis pertineat; neque ex easibi episcopus quicquam vindicet,
aut aliquem ex illa clericum, nisi abbate pesermo, tente, praesumat. Faustus, de quo hic idem ille est qui postea factus episcopus Re-

gensis (Riez), scriptis suis satis magnascontroversias excitavit. \n Fausti scriptis duo potissimumreprehenduntur; quod semipelagiM^moircs.
Chiistiana,
(11)

(1)
l. 1.

(3)

33i. (2) Opcra Lconis. Art de yiriher les dotcs, p.

t.
t.

XV.
I,

p.

iOii.

col. 42:2

Ibid., p. <07. (10) CoDCiha, lom. p.


(8) 1,

tO)

Gailia 120.

{i) Onera S. Leonis, l. 180 (6] Concilia, col 'lliO. Noia.

I, col. l. I,

WiOio.

p. 120.

(5) Ibid.,

M^moiresl. XV.p.888.

(7)

Tillemonl,

anorum

g.^

DE

S.

NARBONENSI. RUSTICO. CONF.. EPISCOPO


tii et
.

.0
B-

Claudius Mamertus. ^ videtur semipelagianismum venia diguus concilium Arausiraustus.Vi scripsit ante est damnata. Ipcanum li, a quohac haeresis

et quod h^;^'^^ ^^^^ anorum erroribus faverit, quam opm o videatur poream esse docere Quod specta

duo- D Rusticicoadunaia, quain prsefaiis omnino regugnat. ut bus prxsulihus. Nec amhoaliquuviixspaiio in episcopaiu conmhsec ex mens ab xerini; vet ut Arnobius,si librum suum inscripserit S.
initio
fuit,

refellit

Rustico,

sius

tamen

scripta

inter

apocrypha

rejecit

Faustus Gelasius papa... Obiit 5. sua coUturque ut sanctus in 486.


qui;

circa

annum

ecclesia;

nuper defuncto. Manei ergo Commenianoduhium, an Arnohus (quem haheo) respexerit rum auciorem probahilius cujus acta illU' in Prologo ad S. Antisiitem,
licet

etiam

sacria

ecclesia.
(1).

GallicaiiiB fastis

nomen
Mia,m^umenta
**""

ejus inscriptum est

Vide Act. Sb. 16

"'Tmius adhuc
co.

haheiur duhium de RustiHavennn quem prwsentem consecratxom

J- -^^,,.^^^^^_

mimt

antiquiiatis documenta ^si Atqueh^c sunt pertineut ex qut^^^^^ ^^^ ^d S. Rusticum


;

Arelaiensis

possunt bus proinde ejus acta Hlustrari

et

de^

epistota cratiom HaGalli* provin- .enn,ad episcopos pcr Arelatensem Dileclissimis ciam constitutos, incipiente :

commemorat

S.

Leo

(9),

yionnulla, sed vel mibeni, Habeniur et alia momenii nussi7iceravel dubiaaut levioris

Rustico e^c, fratribusConstantino, Audentio, eiectigratulatur de bona ac pactfica

quie

tamen negligenda minime


veniunt

sunt,

imo
. .

et
.

in subsidiwn vocanda.
Armbius fer38 Primo loco mr Commtn- Psaliuos, iribuU
tariodedimz-

Commentaru

in

Amobio

juniori, atque aO

S.RUSUCO;

episcopis. ^^^^^^^ inscripU Leontio et Kustico

aDcum gente ut videtur Gallus, claruit circa Psalmos, in 460, ut es iuscriptione Commentarii nunLeontio Arelateusi et Rustico Narbonensi Bellarcupati, coUigitur. Minus confidenter
minus
est

^^^^^^^ij,iiauhitans, asserit ei CommenS. Bustico iarios Arnobii esse et dedicatos " vulgodictus, Narbonensi Arnobius " junior, n distinguatur, inquit (2), ut ab Arnobio Afro
;

quibus Septemb. one Ravennii. Data est is Kaleud. co?,^.idest [%lAugusti) Asturio et Protogene in hanc episiolam an. 449. Notat Sirmondus qui Scripta est ad duodecim episcopos, (10) vicinis Ravennium consecrarant, iuter quos e nonnulli. Ruetiam provinciis adsciti fortasse qui tertio loco nominatur, Nareticus enim vero Lubonensis episcopus videtur; Florus
:

tivensis

ex eadem prima Narbonensi. Ex E contradiQuesnellus (7iec adverso Rusticum, qui in hujus cunt Bailerinii (11)
,

vult

uumeratur iuter caeteros dubio Raveunii ordinatores, alium esse procul


epistolae

inscriptione

Neque in Scriptoribus ecclesiasticisi^i): junioris esse improbabile hujus Arnobii


,

ab

illo

Narbonensi, ad

quem

alias scripsit S.

Commeutarios in Psalraos nomine circuraferuntur. Rem in medio relinEo fere tempore quo Hadriaquii Mireeus (4)
:

qui sub Arnobii

Leo. Alterius enim qualem se gerebat RusticusNarboneusis, numse ordinationi episcopali in aliena pro-

provinciae metropolitanus,

quam

nus VL creatus est pontifex


,

[an.

1522)

in

inter Wormatiam et IVancoladensi ccenobio Spiram, invcnti suut Commentarii in omnes P.salmos Davidis. " quos Tritheraius, Eras-

raultoque vincia contra canones imraiscuisset, metropolitanus eliam minus iu Viennensi, cujus provinciam sibi subjectam esse

Narbonensem
vel tunc

adhuc contendebat, vel cerle non

ita

mus, Baraeus et alii Arnobio seniori (de quo Hierouymus in Catalogo c. 79) non recte attribuunt. Bellarminus suspicatur istos CommenArnobii junioris. tarios esse fetum hujus
<

pridem contenderat. Arelatensium enim votis plurimum suffragatus esset Rusticus, si ad


Arelatensis episcopi ordinationem couvohisset, velut ejusdem provincisB episcopus. Deinde Rusticus Narbonensis non tertius scriptus reperiretiir iu

Utut sit, sapiunt Pelagianismum. Quod si etiam Arnohio juniori tribuantur, non tamen
certo constaret dedicatos S. Eustico

hac

epistola, qui alibi vel statim post

Narbo-

nensi. Incipit Prologus : Charissimis fratribus Leontio et Rustico episcopis Arnobius (5). Neu-

iu epistola synodica quadraginepiscoporum Gallorura ad S. Leota quatuor nem, et intertio Arelatensiconcilio. vel etiam

Ravennium, ut

trius designatur sedes ; et nonnevox fratribus indicat auctorem esse quoque episcopum,

qualis

non erat nec fuisse postea noscitur Arnobius /wnior (G). Pr^eierea scimus quidem Leontium Arelaiensem cathedram tenuisse jam anno 462, nec tamen ante ai^num 461, quo vivere desiit Ravennius, vel, ut vult Gallia Christiana (7), hujus successor Augustalis,

ante Ravennium nominatus reperitur, ut est in S.Leonisa^ieraepistola.(Con/er n. 29.) Satius Rustiest ergo existimare alium a Narbonensi quod eo lubentius cum huicepistolainscribi;

credimus,

quod

et

comraune adraodura
,

est

hujuamodi Rustici noraen mus circa illa tempora in Galliis floruisse, quorum nonnuUos coramemorat ApoUinaris Sidonus Epistolavum lib. 2. ep. 11, lib. 5 ep. 9 et Tillemo7itius lib. Sepist. W.Quesnello accedit asserit agi (12). Cceterum ipse Sirmondus non

et plures revera legi-

461

quem excepit Leoniius. Eodem anno jam episcopus Narbonensis erat HermeSf
Obiii

ut n. 25 demo7istravimus.

itaque S.

Kusticus ipso fere tempore, quo ad infidas Arelatenses pervenit Leontius. Qui igiiur

Arnohius suos amhohus simul episcopis inscrihere poiuit Co7nmentarios ? Yerumtamen, quamvis plures Rustici nomine, viri suh id tempus reperiantur floruisse (8), non video quibus facile aliis convenirenl nomina Leon(l)GaUift Chrisl. t. I, col. 393. lom. U\\, (2) Mine. 240. {:>) ll)i.1. col. 237.-(4)U.id. col. 238. (ti) il.i.I. col, 327. - (G) llisioiredclB Fraiicc litter. tom. II, p. 343. (7)Tom. 1, col. 533. (**) Fraiicc liileroiie, ul>i supri, p.
col.

hanc propendet quidem sententiam, sed quas ob 7^ationes, dicere prsetermiitit. Equidem alias non video,nisi quod nomen et iempora conveniant^ 5. Episcopo
de 5. Rustico
;

in

Na7-honensi
35 Subdii Quesnellus uhi
sticus

perimam

a.

supra
,

Alius Rureprae-

Uustico/.-

ab his omuibus

forte distinctus, scripsit

ad Eucherium eam epistolam


482.

quam

^'^^ll^l^!'^^]

S Leon.s (fl) Opcra MiKnc, lom. LVIII. rol. 488. Uhhe. (10) Nol posiuma; Jipmi tom. I. col 890 ci spq. col. (11) Opcra S. Leonis, tom. II, Conc. tom. 11). col. 1503. 1442. -^ll2)Mcmoire8. loui. XV, p. 408.

sentavit

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


llunc Rusticum lubens Tillehxret tamen ig*mnm. jnoutius dicerct Narbonensem ille, qui libros S. Eunonnihil, quia Rusticus petierat, cherii in Scripturam exscribendos episcopus, et quia aliunde non videtur fuisse
ExicheriHm

875
et

11 sentavit J. Sirmondus in Notisad epistolam


lib,

omni sapientia
studio
^estimatus, qui

doctrina educatus, ita in


ut dignus sit profecit mitteretur, ut uber,

AoeroRK B. B.

litterarum

2 Sidonii.

Romam

Gallici sermonis gravitate Romana condiret. In Gailias redux et Massiliae vei in vicinia cum matre degens, accepit circa an-

tatem

pontificia dignitate Rusticum Narbonensem (\).Et omatus anteS. illos re quidem vera S. Eucherium, cum libros

non noscitur Eucherius

num

411 a S.

Hieronymo praectaram valde

componeret, jam ejnscopum fuisse, liquet ex Domino epistola vni Salviani,qu3e exordiiur
:

epistoiam, in qua pluri^na habentur ad laudem S. Adoiescentis et ciaustraiis vitae commendalionem. Erat tunc annos circiter viginti

preset dulcissimo Eucherio episcopo Salvianus

byteri finit: Vale

ml Dominus etdulcis meus (2). Quamvis autemannus, quo in sedem Lugdunensemsublimatus S. Eucherius est, accurate designari non possit, taynen certum apparet hoc non contigisse ante annum 430;/bHe anno vero ex 432, probabilius anno -VM- (3). Constat
Inscriplione Narbonensi, S. Rusticum saltem anno 430 [longe probabilius anno 427) infulas adeptum. Merito igitur dubitavit Tillemon' tius an Eucherius S. Kusticum in pontificatu

natus S. Rusticus, ut conjicere iicet ex S. Doctoris verbis. Eodem autem tempore vel non muito post, vitam ampiexus regu-

iarem

est,

probabiiius, ut equidem existimo,


;

in Massiliensi monasterio S. Victoris atque S. Venerii [postea Massiliensium) episcopi socius in mouasterio, td est in Inscriptione Narbonensi. Obsecundans monitis S. Hiero-

nymi

ibidem egit et vixit, ut dericus esse meruerit; unde et in praefata Inscriptione dicitur eidem Venerio compresbyter eoclesiae
ita

Massiliensis.

prxcesserit [res mihi vix non in comperto

Eucherius libros prxfatos jam Lugdunensi ecclesim fuerit, postquam Rusticus Nai^boB prwfectus nensemregere coepisset; sequitur non hu7ic epised alterum cognominem esse auctorem
est).

Quod

si

Christi 427, setatis suas circiter 37 (stando conjectura quam supy^a n. 17 ex S. Hieronymo fecimus) episcopus or-

Anno

episcopus scripserit, et

dinatus est ecciesiae Narbonensis. Volunt nonnuiii [mea opinione perperam) S. Rusticum interfuisse anno 439 ordinationi S. Raven7iii Areiatensis.

Anno

noster publici juris episcopo eoque metrofecit : hxc enim non ab poiita, sed ne forte quidem a presbytero, scripta demonstratur ex ipsa inscriptionis et salutationis forma. Inchoatur Domino vere
sioliB,

quam Sirmondus

52, basilicam
astatis 56.

aedificare coepit

Christi 441, aetatis et circiter


,

quadriennio absolvit,nempe anno Christi 445,

Exeunte anno Christi


seu

451, a^tatis 62

sanctopapae Eucherio l{[}siicns clauditur Ora pro me, vere sancte atque amice Dei, et mihi in
:

conventui Gaiiicano, post Ravennium Areiatensem, ibique primus suhscripsit epistoiae synodicae quadraginta
interfuit concilio

Christo omnicultu suscipieude papa

(4).

Qua-

propter auctores Francise litter. tribuunt cuidam Rustico, viro litterato iilius eeviet copioso, amico Sidonii Apollinaris (5); Baroet observant, Sammarthanos (6) item et confudisse hanc Rusticum cum episcopo nium Lugdunensi ejusdem nominis, qui dimidio ordinatus fere sxculo post S. Eucherium ecciesise antistes est. Sedhsec emendaniliius tur in Nova Gallia Christiana (7). Conf. 1.
nn. IQel seq.

epistolam

quatuor episcoporum ad Leonem magnum, qua hujus ad Flavianum litteras de mysterio Incarnationis probare se testantur. Anno sequenti binae a S. Leone scriptae epistoiae altera resp07isaria ad praefatam Synodicayn; altera certiores facit Galiiarum sacros antistites de prolata in Chalcedonensi conciiio contra Eutychen et Dioscorum sententia. In
;

utriusque

iitteris

nominatur

S. Rusticus, et

quidem secundo

loco in prioribus,

primo

in

posterioribus. Praesens quoque fuit concilio Arelatensi 111 (probabiiius anno 455J, et quidem speciaiibus hisce ac perhonorificis a Ravennio vocaius verbis Ac prsecipue Beati:

^ V. Summarium
C
stico

rerum a

S.Ru-

gestarum:ejusraors,sepul-

tudo quia

vestra

ut

adsit

primum deprecamur,
medicos F de dissidio, Agebatur
necessario

gravior

iufirmitas
inquirit.

peritissimos

tura,reliqui3e:

memoria

in fastis

sacris, ubi traditur S.

Rusticus

ordinatus presbytera S.Venerio paucis expendilur Massiliensi


:

quod non sine popuii offensione, ortum erat inter Theodorum episcopum Forojuiiensem de jure et Faustum abbatem Leriyiensem quod episcopo competeret in monasternun^.
,

quo
Compendium
"''aS. Uustici,

id jure asserant.
ailatis et discussis
et

X hactenus
tis

monumen-

deducimus
res S,

tam

et

ordinamus hoc modo viRustici gestas In Galliis, forte


:

MassilicV, ortus erat parentibus opulentis et, ut conjicere licet, sat generosis ; patre scilicet Bonoso, postmodum episcopo ; matt^e autem, femina reiigiosa vaide, sorore Aratoris iti^ dem episcopi. At tam hujus quam iliius ignota

Circa annum Christi 458, astatis 69, cum propter temporum iniquitatem, barbaror^um hostiles incursiones et natam exinde ynorum discipiinxque corruptelam serio cogitasset S. Rusticus de deponendo episcopatus onere, ad S. Leonem scripsit tum ut yneniem hanc suam aperiret, tum ut disceret quid sibifaciendum esset in causa Leonis et Sabiniani presbyterorum, qui in accusatione aduiterii defecerant, tum denique ut plurium aliarwn difficuitatum a sede Romana expeteret soiutionem. Respondit Leo anno 458, permanendum esse in opere (episcopatus) credito et laliore suscepto ; mitius agendum cum Leone et Sabiniano, qui pudicitise zelo videntur mo-

nobis est sedes. Egregiis natw^se et gratias donis prasditus, cura piissimae matris, quam paucis annis post editum fiiium viduam fuisse insinuat S. Hieronymus, Rusticus in
(2) Baluzius, Opera SalMtimoircs, tom. XV. p. 40. 214 et seq. - (3) Hisloire LiUiraire <\c la France, [^) {i) Migac, lom. LVHI, coL 489. lom. n, p. 277.

dum escessisse vindictae;ne diabolus qui decepit


Tom.

(I)

viani, p.

II.

p.

428

(7)

Tom.

et 21K (6) Vetus GaUia Ch., lom. I, p. 298. IV., p. 28. Conf. France liU, ubi supra.

adulteros.

kUCTon*
B. B.

Pra-sulisvil^tempore{annop ab eo fwt Hermes, seouenti) ordinatus


,

guondam

ejus diaconus

' Biterrensium eprscopus Kusticum rednt, ad S. rn ^'^^^"'l^^^XoZZ^^ '^'''''^r"^f;7'^""' successor designatus

f .^f "'f

j3m

~^;

habemus S. Hilarx papx, mensisNovembris)anno mS. autSectus 10 gramter Zonm exceperat, Utteras, qmbus inculT Mur Hermes nec omnino
TJac de re acriores
"p!lus

expuohsessum xni obsessunx et ex-pu. strum, sxculo strum. s^culo ineunte xiii rogalu comitis rogatu comttts gnatum a Simonc Montfomo, ditio infestahatur ab Narbonensis, Narbonensis cujus dit^o tnfestabatur Vxdelur prcesidiaJ excurrente prwsidiario arcis .... ,^... . ^ ^. seu Mtnervx Palladi eo loci templum fuisse Castrum atque inde orta appellatto. sacrum, et templo ait Valesius (7) a cultu

-'"'),
.

M.

Minervse,

pLtermitti ipse
vero
est,

Busticus videtur^

Minervs nomen

accepit

quod deinceps
Certe

terri-

ior

nota S. Vtrt mut ^'^'^'^f^T modus hoc in negoho agcndt sinil, ut ejus mentt. rnnewsterse tribuatur litterzs prohatur laudatis S. Hilari

Carolus Z^ ^o^-ndUumest: dillomatean.Hi-i,meminit?.giMinevCal-

[Zin

^Tex
S

Busticus diem obiisse

supremum anno

tn ^^;^^.^^^^j,. Narbonense (8); et in altero bensis in suburbio Tn paco vel territono 873 instrumento an. Teste Narbonense, suburbio Minerbense (9).
:

ikristi 461, supra positos

etisecundumprobabaesanobts

autem Edm. Le Blant

(10),

omnium

anttquis-

ZJ Ta 1
Le

S.

civitatis

numeros) .rtatis 72. Epistola Hermes,evisco. Hilari, qua notatur execrab>h temer Narbonensis

simum monumentumM Minervamspectans,


circiter analtare est a S. Rustico dedicatum ut efficitur e^inscriptione (imo 457)

num 460

certa B altera,quaidem Hermes permittxtur

die tertia)

Nonas [id est priEsumpsisse data est (\],non indicato consule; Novembris
data est servare prxdictas tnfulas, Cl. P. Severo Decembris

RUSTICUS eTs AMNO

XXX

EPTri SVl FF

mhleae

!,7Nonas idie tertia) 462; ex quibus patet consule 2)id est anno

xxx episcopa. E id est Rusticus episcopus anno demonstraveritussui fieri ftcXi ) igitur cum auctum mus I sanctum ,s 9 i ""i.'-""- Virum pontiflcia dedicatidignitate anno fuisse 427 ; sequitur inddere ut dixi in annum e^usdem

Zramauescriplamdictoannom.cumterlia NoZZrisannipr^cedentisS.Hilarusnon.

"-
,

'".,,,

Fertur ^^cu^i quinquagesimum septimum.


dtes rescrxptum ,,,, ^t nobis per hosce Palladis Carcassone est, S. Busticus xdem
.^ertisse, ejusque

dumadlvremum

ZZZs
ZTnus

Nec

pontificatum fuisset asestetiam.quodimpediat. quo-

ruderibus superslruxisse

transitum quo ejus natales a martyrologis Te Oclobris,


'S

Kustici

annectamus

qua posuit ecdesiam vero Deo sacram, in pedes ^rxfatum altare ex marmore albo, sex
longum. latum
tres.

gepulttura

rlbranur SDesepultura
:

S. Bustici tradit Oallia procul (millepasChristiana 13) Visitur haud invoca.m (tllNarbona vetus sacellum sub unicum in quo tiorsancti Lupi dicatum
,

est altare, cui

impositum

est

marmor septem
in

Notat tnsuper Edm. Le olim a frequentzssvms visi^i^^t [U) altare latertbus soletatum peregrinis, qui tlhus insculpere quorum Haua j^^^ nomina sua diligentt opere ^uca (tria supra nonagintaj doctoque tllustravit collegit idem scriptor
;

pedes loDgum et

quatuor' latum, subtusque


lapis antiquus
,

aram conspicitur

modum
,

medium et sepulcbri concavus quadrato quinque pedum cooalio marmore


fraclus per
haec verba exarata pertus, in cujus antica parte

commentario{n).Hodiedum incolas hahetUipernerva ad summum quadringentos (13), cuiab Arautinetquead circumscriptionem


riofluvionomen [departement de l'Herault). Preesutis, 40 Ad reliquias quod spectat S.
Narhoyia nohisequentia invenio in rescriptis
^^

sunt

ORATE PBO ME RCSTICO VESTRO


ibi multa scripta sint, in postica vero, licet potuere altare hoc uu... am. hsec tiintum legi
:

scum communicatis. Olim

reliquiae

msignes

Baluzius, quoniam HEUMETis PRBi. lude conjicit corpora in urbibus aut in olim defunctorum moris erat apud Komaecclesiis sepelire baud conditum fuisse; quse conillic
nos,

Rusticum

nam cum an, jactura probabilitate non caret ; visitatum fuisset, acta illius 140-t id sacellum
visitationis sic

metropotiS Rustici servahantur in ecclesia nem.pe tana, e^eque die S. Antistitis festo exponeXXVI Octohris, fidelium venerationi suh flnem hantur. S^viente Turhine Gallico reliquiaria sacri' s^culiprxterlapsi, thecx et S. Justi conlege in ecclesia metropolitana hodieque sacrae fracta et disturhata fuerunt, cum aliis Rustici exuvias promiscue jacent
,

^^

S.

babent

Ibidem etiam quana

Lupi, plurimi veniebant infirmi ad tumulum B. sancto in medio dictse caqui est cum corpore assevepellEe et ante introitum portae in terra
rantur
esse

secerm sanctoru7n ossihus, nec alia ah aliis mtht suhpossunt. Addit sacerdos, qui hwc parochum misit exeunte anno 1862 Asserunt, defunctum, alten Justi, non ita pridem
:

S.

sepulta
Ita

corpora
sseculo

SS.

Rustici

et

rurali, curato, qui prseest ecclesise

dedisse os

Eleutherii.

rudi

confundebant
Rustico
socio

brachiale S. Rustici.

Ruaticum
sed paulo

Narbonensem
latius

cum
,

Cmterum monuit quoque esse S Viri nos R. D. Dumay mdlas jam


retiquias de
constet
;

S. Bionysii Paris. et Eleutherii diaconi.

Eadem

quarum,

ut dici solet, authentia

tradit eruditus Le Blant, additque ex eommuni senEdm. tentia ibidem esse sepulcrum S. Rustici quas-

evoluta

rendum
c/

(5).

altare

89 Est et aliud altare, antiquissimum sane

celebraru nec festum ejus inpopulo duplict 41 Olim ejus dies celehrahatur ritu et RR. ut efflcitur ex Breviario Narbonensi 111. et DD. Caroli le Goux de la Berchere arch. Die princ. Narb. (Parisiis 1709), uhi legitur
;

(\)
(3)

mss (5) lliid. (6) Mdmoire sur Tautel de Til^glise de Minerve, par M. EdmoDd Le Blaol. Paris. lUi6. Vxde iDScripiioDs chr^lieDoes de
\i)Lf. Blant Pagcllie

Sirmondus, Conc. Tora. VI. col. 10

Gall..

lom.

t.

p 128 (2) Ibid

p.13!.

la

(7) Nolilia Gaule. lom. 11, n 600. de Unguedoc. t. K l'robfltione8.col.78tlO)ftUmo,re,p. 5. - (11) Ib.d., i). 6.

GBlharum
(9) Ibid
,

- C*)"'^*col. 12*.
p.

- ^12) Ibid.

8-3-

(15)

M6moire,

p.

tJ.

XXVI

XXVI Octobris. In festo S. sis episcopi. Duplex. Lecliones n. Noclurni integras subjiciemus Commentario nostro Da nobis, Dohic adscribinius Orationem
:

DIE VIGESI.MA SEXTA OCTOBRIS. maxime curavit. Summa etiam erga Rustici, NarbonenAfros
ejus

77
exsules
AUCTOill

mine, beati Rustici pontificis attoUi snffragiis ; ut qui in ecclesia tua sacerdotalem adeptus est dignitatem, populo tuo, cui praefuit, supernae lajtitiEE jucunditatera obtineat. Per Dominum. Postquam, suppressa per concordatum an, \H0\ sede archiepiscopali, Narhona Carcassonensi ecclesias subdita fuit, ab initio duptex saltem Ordo divini officii edebatur pro dioecesi Carcassonensi. Prse manibus habeo Ordinem... juxta ritum ccclesiae Narbonensis pro anno Domini 1821, de raandato... DD. Arnoldi
Ferdinandi de Laporte, episcopi Carcassonen.

quos Wandali e patriae finibus excedere et Africa devaptata. Hos Gallias transmigrare compulerant in visceribus complexus est, re et omnes paternis
charitas
enituit
,

B.

consilio juvit salutique

eorum prospexit.

Nam

cum plures ex illis an ab arianis vel catholicis fuissent baptizati dubitarent, plerique etiam se
fonte lotos aliquaudo fuisse peuitus jg-norarent, hac de re pius Pastor anxius con-

sacro

illo

suluit

sanctumLeonem, quiad
litteris

ejus consultare-

spondit

per ejusdem archidiaconum Her-

metemre.soriptisjsicque

animum

ipse

quem

de-

Notatur autem
Narb.
dine
ep.

26 Oct. fer.

6.

llustici episc.

dupl.

col.

aur.

Similiter in Ov-

DD. Josephi

Juliani de S^ Rome-Gualy

sponderaterexit.Rusticus unusest e quadraginta quatuorOalliarumepiscopisArelatecongregatis, qui approbarunt epistolara sanctiLeonis papse ad riavianum; adquos sanctus Leo rescripsit, gratulatusipsisorthodoxamfidem,etnuntiansEutychen et Dioscorum fuisse damnatos in concilio

Carcassonen, juxta
:

eumdem ritum pro

anno Domini 1826 26 ut supra. Eodem anno atque de mandato eju sdem p7^^BSiUis editum estBveve Carcnssonense, B addita in titulo notatione sequenti Hoc Breve
Oct. fer. 5. Rustici etc.
:

ordinatum juxtaBreviariiCarcassonensis ritum,

commuue tamen
Mirapicensis,

erit

Breviariis
et

ecclesiarum
Electensis.

Chalcedoneusi .Si obitus sanctiRustici contigiteo die quo festum ejus notatur in martyrologiis,hac vigesima sexia die Octobris migravit ad Dominum. Qu3e in his, nostraopinione, velminus accurata vet dubia occurrunt, dicam in Annotatis ad Lectiones antiqui Breviarii Narbonensis, ad calcem hujus commentarii recitandas. Oratio, qu3e in hodierno Proprio Car-

jj

San-Papulensis

Quae in hoc Brevi sine ulla adnotatione adscribuntur, comraunia erunt ; et tunc unusquisque ordinabit officium justa Breviarii sui ritum. Si qusedam sint discrepantia, tunc adnotabuntur prima syllaba cujusque ecclesiae, hoc modo MiR. designat Breviarium Mirapicense; S.-P.
:

cassonensi reperitur, sic habet Tribue nobis, quffisumus, Domine, misericordiam tuam, in:

tercedente beato Rustico pontifice; et quaecum-

que
est

prsecipis ut

agamus,

ipse adjuva ut implere

possimus. Per

ab altera,

Dominum. Haudparum diversa supra a nobis posita ex Brevia(1)


:

San-Papulense, El. Electense. Porro prasfatum Breve sic habet ad diem xxyi Octobris
fer. 5. Rustici episc. "

rio Narbonensi.

43 Observat Sollerius
nensis

Rusticus Narbo- Memoria

in

de cni Pont. S-P. Rustici episc. Semid. ^'X. Rustici dupl.-min. vir.

Semid.

col. alb. " oia

col.

"

"

"

"

col.

mere Usuardinus est, a nullo antiquiori aut aequali hodie (26 oct.) posltus quod mirandum utique est, cum agatur de Prgesule, qui
suo tempore tanta sanciitatis et doctrinm laude claruit. Num forte inde ortum sileniium, quod extremg vitse spatio, Ruslicus, nirnium faverit Hermeti cujus transitum a
,

martyrotogiis

Ustmrdino
Rotnano:

et

vir. "

Ex his constat officium S. Rustici cele-

bratuyn hacte7iits Narbonas ritu duplici, alibi


ritu semiduplici ?;e^ duplici minori. Bst mihi pariter ad manum Ordo divini Officii sacrumque faciendi juxta rubricas Breviarii ac Missalis

Carcassoaensis, editus anno 1844, auctoritate

rursus DD. Josephi de S^ RomeGualy. In hoc notatur simpliciter 26 Oct Sabb. Virid.
:

Narbonensem cathedram tam aty^o S. Hilarus papa notavit calculo ? Adde Fridericum, guem frater ejus Theodoricus
Biterensi ad

Visigothorum rex
post

civitati

Narbonensi, paulo

" S.

Rustici Ep. '^em.iiAst ante fere

decennium

moriem

S. Rustici expugnatas anyio scili-

RR

iccdo
tio

ct

ora-

ex notjo

^foprio Cbr-

DD. Henricus de Bonyiechose episcopus Carcassonensis nunc archiepiscopus Rothomagensis et SM.E. cardinalis assumpsit pro dicecesi suaRitumRomanu7n,quocirca de ejusdem ayitistitis mandato editafuere anno 1855 Officia propria dioecesis Carcassonensis juxta exemplar a S. R. congreg-atione revisum et correctum, eta SS. DD. NN. Pio PP. IX approbatum. In capite preemittitur Kalendarium perpetuum ad usum cleri civitatis atque integrEB dioecesis Carcassonensis. Z)ze26 Octobris nota^ tur: S. Evaristi, papae et Mart. dupl.commen. S Rustici episc. conf. 2n officio ittius diei reperitur nona Lectio sequens 42 Rusticus in Gallia Narbonensi piissimis parentibus ortus est. Vix ad annos pubertatis
:

gubernaiorem dederat, haud parum F Hertneti fuisse infensum, sicut et universim catholicis episcopis, utpote arianum (2). Unde facile fieri potuit, ut pariim metu ium Friderici ium ipsius Theodorici regis, pariim acerrimis S. HiiayH papae litteris ducti vel deterriti, abstinuerint clerus et poputus Narbonensis Rusticum continuo posi obiium (ut
cet 462,

moris

illa
;

teynpestate erat) sacris fastis in-

scribere

quod deinde tapsu annorum factum comperimus. Utut esi preeter Usuardum, nec Ado nec aiius antiquiorum Mariyroiogorum ulius meminit S. Rustici. Quinimo in numerosissimis Auctariis Usuardi (a Sol*
;

pervenit,

cum solitudinis amore captus, monachorum vitam amplexus est. Postea pre,

sbyter a Venerio Massiliensium episcopo or-

iam diligenter compulsis et exne vei semei S. Praesulisnomen signatur, idque non solum die 26 octobris, sed nec in iotius anni decursu, rarissimo sane exemplo. CcBierum Usuardus paucis hisce verbis
lerio nosti^o

cussis)

dinatur

tandemque ad sedem Narbonensem


moribus erudire quam

S. Aniisiiiem eo

celebrat

Civitate

assumitur. Rusticus episcopus factus, plebem

sancti Rustici episcopi et confessohs.

suam
(I)

in fide et bouis

Romanum martyrologium
I,

Narbona Aique ex Narboue sauc,

Mai-tyrologium Usuardi, 2G oct.

(2)

Couf

Uist. de

LaDguedoc, lom.

p. 309.
ti

878
iucrou
eti
*

^E
episcopi et

B.B.

Rus.ici et Leonia luiF ^r.nrihn3 Valentimani

-
S.

^TTc-ripn IIU.T CO

CONF
u
c

EPISCOPO NARBONKNSI.
^^,^^^^^,, 5.

i,

^q

.^ .

,,,,.o^o,^o

P-"----^"j/;^.

Z^vZunianus.
ZZravit

kujus

nomn.

terUu^,

in Occidente ab "^^J^.^VarOnente 455; Leo. in ^^^^^ ^ conjug^. Zno. S. Pulcheri^ S. Rusf cus .'^""^

^/^
accurata

Zm

.^
^f.

HH. UU. i.atotiae RR. DD Petri cieRo, Ebroicensi utpote pr^c-eter^s chechouart. Hujus verha, adscrzbtmus^ Narbon concisa,
Nnailles- AuHsstodorensi
et
:

anno

474. Itaque

2""-^J^S2
eujus suo f ^^^^f "Ij

sancti Rustici episcopi

qui ex beat,

H.ero-

Zrtem
niano

^";' exegit vereque item sub Leone lU non

^y^; pLtea ad
i

vitam amplexus et consilio ccnobiticam


assun.ecclesi Narbonensis reg.men

iTntipatunon

ultra

itaque lii diem. Rectius


.

-JJ-^^^t:; T-ba
*f

d^fff^^J^''^,^^ Theodosto ^"'^y^;^ sub Valentiniano Zperavit ab anno 408 <^ " j^^^2"^

ad an. 457 (! ciano [ab an. 450 Romanum B;;f^'=^f. n^artyrologium hunc tunc {conr.n^^ De eodem Usuardus. Ad
.onachum
scripsit S.

Lonem magnum
^^^^^,

doctrin et pietatis argumenta cumque de munere abdicando apnd egisset, hoc ab ipso respon.

Permanendum

est in opere cred.to

^riabore suscepto. Denique rnarlyrologiouniversaliverbaRomamrecUal

Caslellanus rn

^^ iigallium versa

H-onym^u.^e,reg.am

<f kalendario ;;^^,4,,,,,,,,,^aProculoMas.


'"ti^l^ZlSne
.

Adalbertns Midlerus t generali asserit S. Rust-cum


.

SiTs

p^ervTnU
qui

^s.ue d

te-P-

-^"

S. Rustici

L'eonis%ap..

decretalem... ^''^'^"'.f'J'ZtTam ep.stolam liarum episcopos

^^^^Jf^X^^^. omm^ iraduntur Alii qui presbyteratum


Notat.o

non eadem ab aliumponuntepi-

,.,.eF.s.

^^^^^^^^

ubi supra: recte Sollerius qucumque c.rca paucis indicat

Unde -mron. ^

scopum.

Lt

v.tam ejus ex H.eronym, et gesta observari debent


epistolis.

j^^ cUonenov

contulert Lep,,,^ aiserte nomtnat; .. Vener.us ^^^^^,,o,,

Uh

B Leonis

Nec ^"'dquam

ul

me

de^J"^^^ ^^^.^J^_ Ma^sU.^


^

^ ^^^^^.^ .^ ., ,etere Bre.^^^^^^.^^^^ ^^^ ^^^.


_

^^.^^^p^

:norat Catellus, ^^^'^"P^"'"^."'

//J!, f "^-.i^ii a rcu^t^alb ,unorum "uditorum.ngen,aex exam.nandam. Ftdema aeces nobis de integro
sore

ZS

Commendatam solvimus in pr^sentx


^i^ia dicta

dicitur. nihil de ordinatore episcopo n ^an^J ^^^^^_^^ ^ ^^^^.^^^ ^ ^^^^^^^ ^;" . insignitum. sequen'^'^'^^ff^;.^^^^^^

Ca,.io,.

tariok^,,^ ^, Pn 44 Petrus de Natahbus confirmat


sollerii.
ctat de S. Bustico.

a,ma^M.
'''""'"'"'

quod ad silentium afl-orumspe.


Sic

Jiiensemvrobabiliustantumconscenditanno < ^x dictis 1 elucet, ^^^^f^f

fWf-ojnpor'

emm

habet libro

XI

episcopus eodem capite ultimo: Busticus dorm.v.t ,n c.v.tate Narkal. Novembris)


d.e

[Vll

^^,,^^^. / nmjori inscriptione J^""to"ra<. ^^J^P^^^^^'^^^ Episcopi Veneri... compreS_ =", ff Xsiliensis, uod obvio sensu
2"

^^^

in ^^nfXff:iS7 'qruriS :-S;en'r :itur, JrLque auc<ori3;msancos ex.stereueq simul


vel gestis nih.l pen.tns P*"'* fest.vitatum solum nomiua et d.es

^"f

eodem
constio.rft-

"XT^"'^ et
,

eorum

.^.gJoin' (/mdu aliquamdiu Usenec proinde Venerius Rusticum hsse. nec P

nm

ultra, nisi de paucis,

inqmt

de qu.bus

auominus

id

^^
.f;;".f

p^^^^Jf

"

'

sedit Massilix

innaum verhosumque texuit encomium

opimone, S.

^^"^V

.;

c v,w^>-,C

^r^-

Calla
Ini
Bed

etcat^s, pr.cepta quibus S. Hie. cum ronvmus ipsum ante sacerdotium egregiatenens, Zn^arcen c^et, instruxerat
,

et sapientia cujus basilicam exustam antea dfrexit;

religione

ecclesiam iUam
in,

.on posse^ an Massili.an ^^^fP^^^^^^ elevaiuS' teratus honorem Busticus fuertt Quapropter eruditi /^^^^^^^^ definire qms episcopus ^^^^, J^^J"^^

^^

contulerit, Itaque
;

Sni
plina,
stitiae

fabrica restituit.

Nec murorum tantum,


clerum in
disci-

^^^\ ^^^^^ ^^^ a Ve Proculum vix non certum, esse ahum

^;, f

morum magis
populum
continuit.

sollicitus

nerio.

in observantia pietatis et ju-

pontifice
stolicis

Multoque honore a summo Leone I saiutatus, rescriptis apose

ad

directis

sua

cum congrua
,

super consultatione responsa recepisset, i^sa-

<Z^X^:Z^

que ceu caelestia oracula omni solicitudine episcopalium virtutom usui demandasset laude nobilis, sancteque actis in omni administratione praeclarus
,

boni pastoris
,

cujus
a
lom. Kirche 26 ocl. RegenBbnrg. 1863.- (4)Gllia Christ., col. 031-35. (5) Ibid.
.
.

partes undequaque expleverat


(i)

praemium

Arl. dc Virifierles Daies, p. el seqq. (2) Marlyrologiurn Gallicanuin 26 ocl. [3) Allgeraeines Marlyrologium, oder voUslandiBcr HeiligeDl(.alendcr der k.avhollscheD

3W

_jl

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS


provinciis, ut

^79
B. B.

VI. Brevis

notitia

provincise,

civitatis et sedis

Narbonensis.

opinatur Scaligerus, sed, inquit laudatus Valesius, quod primus animadverti, a numero civitatum Narboni metropoli attributarum atque subjectarum. Erant autem septem nimirum Tolosa, Biterrae, Nemausus, Agatha, Magalona, Luteva, Ucecia. Huic sententim
:

Lectiones ex antiquo breviario

satis
(10).

Narbonensi de S. Rustico.
^"""Tw,.
nensis,

Ocribit Hadrianus Valesius

(1)

Galliae
"

NarJNar-

Obonensi Domen
bonne,
"

dedit

"

NarDO,

"

vulgo

urbs vetus et

illustris

Volcarum TecCoss. deducta

accedunt historias Occitanise scriptores Prosequitur Vatesius Septimania saepe et Gothia est appellata, propterea quod jam inde a Theodorico juniore et Eurico principibus, Gothis occiduis perannos circiter ccL seu Visigothorum regibus in Hispania dominantibus paruit. Addit paulo infra Quoniam {sicut an: :

tosagum, quo Porcio Marcioque est colonia Komana... anuo Urbis conditm ucxxxvi; prima omnium in Gallia, post triennium quam Carthago extra Italiam prima deducta fuerat. Quapropter quando Gallias primum partitus Julius Csesar in provincias Lugdunensis, est, tres tantum nominantur Belgica et Aquitanica, quae tunc Galliarum nomine sig-nificabantur, exclusa Narbonensi,
:

tiquitus

Gailix universae in Braccatam et Comatam) olim totum Franciae regnum in pro" ouy et linguffi oc " dividelangue-douy "Ct de langue-d'oc. j provincise Narboneusi I sive Septimaniae aut Gothiae, quse una ex linguae oc provinciis erat, nomen Linguadokii remansit, Languedoc... " Haeo autem divisio Fraacise facta est (sxculo xiii ecceunte) in duas linguas, quod

vincias linguae

batur(de

"

quia pridem Romanorum erat ac Romanis tributa provinciis (2} ; Gallicis accensita fuit ah Augusto (3). Circiter annum 374, certe non

Vasiones,

"

Gothi

sive

Septimani,

Provin-

ciales, Delfinates aliique linguae tortae populi, sed praecipue Gothi " pro ita " vel utique

anteannum^W, sectabifariam est scilicet inprimam et secundam (^). Primae Narbo;

00 dicere consueverant id est

hoc;

" cuiteri

nensis metropolis

reraansit

Narbo

Martius,
di-

secundas autem Narbonensis metropolitica

Francise incolae ouy. Concordant historiogra' E phi Occitanias (11). Gothorum regibus diu paruit Septimania, usque ad initia sasculi
viii.

gnitas trapsiitad Aquas Sextias (5). Postremo antiqua provincia seu Gallia Narbonensis,

At interempto Roderico [ultimo Visigo-

qu3e usque admedium circiter sxcuium quintum una fuerat, in provincias quinque di-

thorum rege) anno 712, Sarracenorum armis Narbona occupatur sub annum 719 usque ad

annum

759,

quo,

faventibus

Gothis,..

urbs

Narbonensem primam, cujus stracta est caput Narbo, Narbonensem secundam seu Aquisecctiensem, Viennensem, Aquas Graias et Alpes Maritimas (6). Ex his apparet ex:

(Narbona) tradita
coronae
(12),

est Pipino regi

Erancorum,

etsic tota Septimaniae provincia cessit Galliae

47 Urbs, provincise ab antiquo caput, vario

ctinto<

tensos antiquitus valde fuisse limites Galliae Braccatas seu Narbonensis, quam sic descri-

Pliniusil) ; Narbonensis provincia appellaturpars Galliarum, quae interno mari alluitur,


bit

nomine designata legitur. Narbo, Narbo Martius sive a Marte cognomine deducto, ut plures existimant, sive potius a martia decima legione Narbo enim " Decumaoorum colonia "
:

Braccata antea dicta, amne Varo ab Italia (Leguria) discreta Alpiumque vel saluberrimis Bomano imperio jugis; a reliqua vero Gallia
latere septemtrionali,

erat; et populi Narbonenses dicti sunt

"

Decu-

mani

"

a militibus decimse legionis, Julii CaBsa-

montibus

Gebenna

et
di-

risjussu eo deductis,- sicut etiam a Julio " Colonia Julia " dicta est Narbona, ut videre est

Jura.

Agrorum

cultu, virorum

morumque

gnatione, amplitudine opum, nuUi provinciarum postferenda; breviterqueltaliaverius quam


provincia.,.

Oppida

llleberis

(Colioure.,,)

Narbo Martius, Decummanorum colonia, xii m. pass. a mari distans etc, Et Pomponius

^ Mela,

de GalWa. Narbonensi api^ (8] Pars mari apposita (fuil aliquando Braccata, nostro
ttbi
:

nunc Narbonensis)
sita

magis culta et magis conideoque etiam laetior. Urbium quas habet


est
:

apud Scaligerum et Sirmundum (13). Vocatur quoque Civitas Atacinorum, quod ad Fluvium Atacem (vulgo Aude) sit posita hodie communiter dicitur Narbona, gallice Narbonne. Atque haec de variis urbis nominibus, Antiquissimayn esse civitatem ex dictis hactenus apparet luculenter. Magnitudinem et opes testantur Plinius et Mela- Straboniet Stepfiano celebre emporium est. Augusto in tantum
;

opulentissimse sunt

Vasio Voconciorum, Vienna Allobrogum. Avenio Cavarum etc Sed antestat omnes Atacinorum Decumanorumquecolonia, unde olim his terris auxilium fuit, nunc et nomen et decus est, Narbo Martius. Labentibus sxculis Narbonensis prima vocata est etiam Septimania, Gothia, quse, ut habet Hadrianus Valesius (9), et Lunguadokium. Et quidem ab Apollinari Sidonio aliisque sequentibus v. g. Gregorio Turonensi, Carolo Magno etc. Septimania dicitur, non a septem
Galliarum, verbo Narbo Martiug. (2) OrlenOrbis sncer el profanus, lom. I, p. 40B el i22. FlorenHisloirc de Lanli!E, 1728. - (3)IIid., p lOSet 425. - (4) guediii-, (om. I. p. 147. Walkenaer, Gdographie uncienne de la Gaule, tom. II. p 370. Pans, 1839.- (5) Orlrndius, p. 426. -- (ti) Gallia Chrisliana, lom. VI, p. t. (7) Hist. nat , lib. III. Apnd Harduiiium, lom. I, p. 149. lu-fol. (S) Lib. II,
(t) Nolilia
:

devota erat, ut triennio ante ejus mortem, aram imperatori dedicaverit (14). Igne con-

sumptam Antoninus Pius

suis restituit

sum-

ptibus, ut fidem faciunt binae inscriptiones

anni 145, Tanto Romanis fuit in pretio haec civitas, ut proconsulum sedeillam decoraverint,
missis etiam praetoribus, qui toti proviuciae jus

dicerent; tanta scholarum ejus celebritas, utin


his
-

duo Constantini imperatoris

filii

ex fratre

nepotes Rhetoricasstuduerint e/c.


ficis extollitur

(15).

Magni-

laudibus ab Ausonio, Burdi'

gatis oriundo, sui asvi (floruit toto fere sasculo


cap. V, p. 196.
(9) Notitia Gallia(10) Hlsl. de Laiiguedoc. tom. I, Ibid , p. 884. (12) Gllia cTinstiana. lom. Ibid , p. 1. Ilem Valesius, Notitia Gull.

Lugdunt Batav., 1782.

diiis.

rum, verbo
p 213.
VI. p

Srpitmunia.

(11)

2.

- 05)

(l4)Eiipilly. Dictiomiaire de

g^ographic.

(lS) Gallia

Chnsu,

lom. VI. p.2

Octobris

Tomus XI.

115

quarto

DE

S.

EPISCOPO ^^ARBONENSI. BUSTiCO, CONF., ^ dominium hanc urbem ejusque ^^f ^J^^^^^jl^^ facta 19 noterris, conventione cessit pro aliis tandem Galhc^ coro1507. Sicque

vembrLo.

Nec

tu,

Martie Narbo,

sileDere

1 perpetuo
et

adjuncta est

(5).

Ad nostra
.-

pro-

cujus

;7u^Zedendotempora, sic <^esM^J^r^ ^rbs est amp a bona apud Baudrandum (6)
munita Galli^,
et
-

ia Occitania

provmcia juxla

ramum
Romanis
11,000

Atacis fluvii,
la

manu ductum ahas a

Kobine

dictum.

Anno

178S

nunc pr^terpropter incolas numerabat 8528; Quantum mutatus ab iUo Narbonel


(7).

^^^.
^.,^^^

^^^.^^_

rumque
orisP..r..

Galliarum ecclesiis usu venit, consiiiuitur. Primus vario a variis iempore signaiur S. Pauius. ejus antistes in caialogis btivero, teste Gallia Christiana [%
in aliis

48 Origo

ecclesiae

Narbonensts, ut

et pie-

Constans

fretacursu EtQuidS'varioperflumir>a per orbe ..r..lo.. toto tibi navigat

jus

ecclesiffi traditio est,

quam indubitatam

vel-

TdveSai

(appnlsurum).

Sergium proconsulem, lemus eum esse Faulum conversus Cypro Roraam. indeque nui ad fidem Ado VienNarbonam venerit. Sane Usuarduset

apostolis, ejusque ad nensis missionem Pauliab

Sa
B

ubi rnter aba pluNarbo inscribitur, enco-

rem urbem Narbonam appulsum, taraquam


ploratara

m
E

flongum

namque

est

carmen)

certam etexGaUiis Narbonensi ac Viennensi suis ix siecuIo consignaraarty rologiis

'"'''fflve.Narbo.potenssalubritate bonus viden, Urbe et rure simul ambitu, tabernis, Muris, civibus,
foro, Portis, porticibus, monetis, Delubris, capitoliis,

theatro,

Sergium Paulum runt; sed euradera fuisse ac id tantum proab Apostolo ad fidem conversura non omni ex babile scripserunt. Quw, utpoie indigent. Obparte satis accuraia, asterisco xu Dec. in Usuardum [quo
servat ad diem
die isie

merce, ponte, ponto. Stagnis, flumine, expugnatam occupatamque ff^c scripta post tum ex mtate bt-

horreis, macellis, Thermis, arcubus, insulis, salinis, Pratis, fontibus,

S Pauli meminit, Ado

vero aliique
Licet signatas

omnes
ab

xxii Mariii) Sollerius : opinionem,qu8e Adone Kaleudas deserat, ejus

prirais in IX sseculo obtinebatde


jreUi pr^dicatoribus

GaUia evan-

Uquet a Gothis Narbonam. anno qui natus erat Lugduni donii,

cvrcxter

m,tumeo=Us qum
tUT
:

paulo infra subjxcxun.

ad apostolorum terapora est Usuardus, reducendis, oranino araplexus omittens, quo Viennensis [Ado) id prudenter

superbus arces Sed per semirutas decus duelh, Ostendens veteris Quassatos geris ictibus molares, Laudaudis pretiosior ruinis. minaces, Sint urbes alise situ condunt, vires humiles per alta

ipsum Paulum Narbonensem indicat " eumdera Paulum proconsulem " (9). Quifuisse Sergium
existimasse, bus ex verbis videtur Sollerius Adoni eumdem absque Narbonensem

Paulum

Quas

cristas Et per praecipites locata glorientur Nuuquam moenia caesa Tu pulsate places, fidemque fortem
:

Quod dubio fuisse ac Sergium proconsulem. ipse eiiam Sollerius si h^ec ejus fuerit mens, asserunt nonnihil est emendandus. Itaque Paulum ab apostum Usuardus, tum Ado, S. additque in hbeUo tololis in Gallias missum [nec proinde de festivitatibus Ado Tradunt
; :

munimine mamagnifica quondam urbs, nunc Ataulpho, Visigoxime clara. Anno 413 ab C thorum rege, capta, sed brevi post tmperaTheodorico, altero tori Honorio restituta ; a principe, anno 436 frusira obVisigothorum
sessa,

Unde

Oppu^natio passa publicavit. Narbo... merilo Cluverius (3) Martius


:

asserit)
etc.

eumdem ipsum fuisse Sergium Paulum

loc. Reverior ad Galliam Chrisiianam constans et Et certe traditio iUa, taraetsi cii. conjectura solumvetus in ecclesia Narbonensi,
:

^^

iandem

in

eorum manus vemt anno

modoniti, verisimiUtudine autem e8tpluribus,TiUemontio maxime, BaiUeto aUisest, Paulum que viris eruditis, quorura sententia GaUias raissos... et aUos viros apostoUcos in

carere visa

obitum S. Rustici. 462, paulo proinde post expugnata, Circa annum 719 a Sarracenis

medio tantum

sieculo tertio advenisse,

anno

anno Chrtsti erepta eis fuit a Pipino brevi, Exinde lapsu tem759, obsidionis sepiimo (4).
poris Septimaniffi

consulatu etc. sciUcet 251 vel 252 sub Decii expenOpus non est hxc diligentius hoc loco
dere,

cum

sitX'^^)' aiias a nobis id prsesiitum


,

ducibus seuGothia marchiocomitibusque nibus Narbona civitas subjacuit,


Tolosanis

aniiquis49ifoc cerium,sedemNarbonensem simis Galliarum ecciesiis annumerandam,et

nxcirovoMx-

r.r,-

eorum successoribus, qui

et

ducum

vixnon

reliquis omnibus digniiaiepr^celluis-

quibus Vice"NaTbonae titulo gloriabautur, sub habuit et urbis comites longo ordine rectores
dynastas, donec Gasto T^uxensis, Johannis Fu-

se.rrimsesedisdignitatem in prima Narbonensi Arelameritosibi Narbo vindicavit, donec ab ssecularibus tensi metropoUtano,sua urbe tituUs
aucta, ipsiusjurapervasa sunt,

xensis ex Maria Aurelianensi coujuge filius, et Ludovici XII Eranciae regis ex sorore nepos,
(2) Ibilom. XIX, col. 871in umvcri3) Imroduciio dem, toni. LVlll, co\. 1Z\. sam gcof-rapliiaio, p. t)3. Trajecu a<l Rlienuin. 1701. Diclionnnire iles Gaule^ el de la Fionce. (4) Exuilly. tom. VI, y. 2 ci 3. - [i)) Novum 1-exicfln (5) Gallia LhiM , Geograpbicuru. p. 509. Isenaci {Eyienuch inTbunngia), 1677. (11

eidem

restituta

{11).

acbrevisunt PaAdditur ibidem


:

Migne. PairoloRia

lal.

(7)Guiberl, Di-licnnairc gi^-ograpbinue. Pari. 1^0Henschcnnim, Acl. i>h., t9) Conf. (8)Tom. VI. col. S.

--

TrcMaHii. p. 372.1 scq. - (10) Vidc AcU S. Florenlirii Uci. Oclob., ilcm Acta S. Saloniie. t. l.\ virensis. tom.
111

Vm

(11) G&Ilia Christ.j

t.

VI, p 3-

ruisse

DIE VIGESIMA SEXTA OCTOBRIS.


re^ibus ruisse vero sub Gothis
voluerunt.

^ Narecclesiam -Nnr
1

tenuit

S81
ALXTOBI B. 8.

Tolosa Arturus de Dillon. Narbonam concordatum ^^^ igoi per J^^^^

Ai.ue

iia

dius
culi

(1),

et

^^^^l^^^^^^^^ asserens usque ad finem eptim^^^^^^ octavi provinc.am Narbonen initium

^ZZlnue uniiul mosan..cu^usn.eiro. ^ Narbonensis .npo^

semlaGallis avulsam, Hispam.s ^d^^^^P*^"^ censeiex eo g^^orf me^ fuisse irfgne prohaium
;

^^5^

^^^^^^^^^ ^^ sedem R, D. Ariurus exiisest, qui o&7 patria exiorris

^0^7^^^^^^

emigraiionis

(5).

ae

demum -

celebrati. '^^'^^'^^^^^^^

^aoni&KS

Izqutdo 'fP'''^:-^^^^^^^^ Chrisi^ana ubx supra: ^^

Jf -f

^m
et

T^^^^^

noram S. Rusticum Jr.5^^ dudum basilicam. cujus hodie^ in loco substituisse dum adhuc dicUur in horto palaiii. quondam

eorfemgu.

r''''TZZ^Zs^^^^^ enim tanum.vi anni 638. Huic


supra Braccareneem,

^^^^^^ antiquitatis Narbonensis archiepiscopus jure

P^*_^_

Hispalen^em,

ipsum

Narbonensem per Braccarensi, cum, constet concilium Toletamulta tempora venisse ad H num nec tamen Toletana metropolis aliquid Narbonensi sed maniuris^habet Juris habet in ecclesia enurtn -'J-f

ConsenToletanum, qui eidem interfuerunt. Occitamee (2). Coniiunt scripiores hisioriae III ad Peirum firmatur ex episiola Innocentii tnqutt Compostellanum Nec ex eo probatur, metroBraccarensem pnefaius ponVfex, ad quia interfuerunt concilio polim pertinere.
:

archiepiscopalis [quod nunc prMorium esi) ^^^^. ^^^^-^ ^^ fragmen colummse {Conf, n. n,)sicui et pars froniis cum Inscriptione. JEdes a S. Rustico condita persiiiit usque ad exiens s^culum xiii. Scilicet jacia fuere fundamenta hodiernas ecclesias S. Jusii (olim meiropolis) die 13 Aprilis 1275
;

choru?, ei sacella

ambieniia absoluta noscuniuranno\ysi; opus


archieprxclarse utique siructuree. RR. DD. Berchere anno 1708 piscopus Le Goux de la quadraium posuii navi 3edificandae ai defiprosequi ciente pecunia, ccepiam fabricam reassumendo non licuii; anno 1772 rursus de RR. ^dificio cogitavit serio archiepiscopus eayndemDD. de Boveau, verum eodem faio
;

3~-;:
:

praesumitur extitisse. Nec amII rescripio {an, plius probaiur ex Urbani Bernardo Toleiano pri1088) owo pontifex Hispanim et Gallise Gothtcse

quam justum

continuo reclaseu Occiianiw concedii nam Tarraconensis ei Narbomarunt metropolitm


:

maium

iotius

queobcausam. Parietes ad altiindinem fenestrarum perducti haereni cseierum nova hsec styli fabrica alterius omnino structurae seu passim est ac chorus.Atque haec est ecclesia
;

nensis. Quare idem provinciam constituit suum per Hispaniam et siquidem paruerent Narbonensem legatum, ac ratione pnmatiae archiepiscopi, id certe non legationis (3). Bernardi fecerunt, sed ratione

Urbanus Bernardum

CiviS.Justi dicta; de qua Gallia Chrisiiana: tatem exoruat metropolitanum templum B. M. martyribus Justo ei Pastori dicatum,
et

SS. opus stupendsB magnificentiae, sacellis eleganAd tibus. variisque picturis decoratum [6). quod spectat aedificii statum, sic prsesentem

puiem quemquam adhuc esse, ecclesiam Biiuriqui admiitat Narbonensem


Similiier non

mihi rescriptum Narbona eU

Ipsa eeclesise

Infirmee censi s^culo xi subdiiam fuisse. exiles suni rationes in hanc senienvalde et docto et tiam adhibitee a viro ceeieroquin Peiro de Marca (4). Itaque (verbzs erudito,

metropolicae navis (quae cseteroquin rectius vocaretur chorus templi, ut dici solet, Gothici,

haud multum

dissimilis ab

Ambianensi

et

Rhe-

denuo utor

Gallise Chrisiianse) Narbonensis

jurisdictione ecclesin ab omni semper alia libere in varias pro varietate libera, suam temporum ecclesias exercuit, non solum in Septimania, verum et in Hispanise Marca, quae

mensi) per turbinem exeuntis ssecuU xviii intamonumenta cta permansit ; sed omnia fere episcoporum, et destructa, nempe sepulchra Philippi 111 cognoraento Audacis, fnincorum
reliregis, egregii singula operis; sanctorum lapidibusque prequiae combustae, raptis auro
tiosis,

quibusornabanturjaltariaeversa, exce=

dioeceses

Barcinocomplectebatur Urgellensem et Ausonensem, Gerundensem, nensem [de hac vide supra in actis SS. enim post Luciani Mar

You might also like