T.

C PAMUKKALE NVERSTES MHENDSLK FAKLTES MAKNE MHENDSL BLM

MAKNE ELEMANLARI II REDKTR PROJES

rencinin; Ad: Cengiz Grkem Soyad: DENGZ No: 07223019

Danman: Do. Dr. TEZCAN EKERCOLU DENZL 2010

REDKTR PROJES
1. Kademe Helis 2. Kademe Helis

Verilenler:
Giri gc ( P ) : 5 kw Toplam evrim oran ( iT ) : 14 Giri devir says ( n1 ) : 1300 d / d

1.n Hesaplamalar ve Mekanizma zellikleri

Toplam evrim oran : iT = 14 iT = i12 . i34 = 4 . 3,5 = 14 1. ve 2. dili arasndaki evrim oran ( 1. Kademe ) : i12 = 4 3. ve 4. dili arasndaki evrim oran ( 2. Kademe ) : i34 = 3,5 z1 : Giri mili pinyon helis dilisinin di says z1 = 21 z2 : Ara mili zerinde dndrlen helis dilinin di says z2 = z1 . i12 = 21 . 4 = 84 bulunur. z3 : Ara mili zerinde bulunan pinyon helis dilinin di says z3 = 16 z4 : k mili zerinde dndrlen helis dilisinin di says

z4 = z3 . i34 = 16 . 3,5 = 56 bulunur. m : Modl genilik oran, m1 = 10 ( 1. kademe ), m2 = 12 ( 2. kademe ) : Her iki kademe iin kavrama as, = 20 : Helis as 1 = 24 ( 1. kademe ) 2= 20 ( 2. kademe ) Btn hesaplamalarda emniyet katsays S= 1,5 alnmtr. Dili kutusunun tahrikinde dzgn alan elektrik motoru kullanlacak olup, i makinesi olarak bantl konveyr altrlacaktr. Dililer, azdrma yntemiyle imal edilmi ve dileri talanmtr. Miller, iyi yataklanm ve sehimleri az olan mil kabul edilmitir.

Mil Dndrme Momentleri ve Devir Saylar

1 numaral giri mili iin; n1 = 1300 d/ d Md1 = = 9550 . = 36,73 Nm = 36730 Nmm

2 numaral ara mili iin;

3 numaral k mili iin;

2. Dililerin Modl Hesab ve Boyutlandrlmas 2.1. I. Kademe Helis Dililer in Modl Hesab Di dibine gre kontrol
Tm dililer iin 16MnCr5 sementasyon elii seilmitir. mn1 = mn2 1 ve 2 numaral helis dililerin modulleri

 Modl deeri mn1 = 2 mm olarak seildi. Md1 = 36730 Nmm Kv = 1,19 helis dili iin K = 0,8

ve x = 0 iin Kf = 2,63

Ki = 1 ( Dzgn alan elektrik motoru ve bantl konveyr. )

ve iyi yataklanm sehimi az olan dzgn

Di dibinden kesilmeye gre emniyetli gerilme;

Kb = 1 (mn1 = 2 < 5 ) Ky = 0,93 (Rm = 1000 N/ mm2 ve dililer talanm ) DD = 860 N/ mm2 ( 16MnCr5 sementasyon elii ve FE = DD ) K = 1 + q . ( Kt -1 )

TS 612 ye gre r = 0,38.m = 0,38 . 2 = 0,76 mm ise q = 0,825 ( ( ) ) ( ) ( )

K = 1 + 0,825 . ( 1,28 -1 ) = 1,231

Yzey Basncna Gre Kontrol

o mn = 2 mm seilmiti. Md1 = 36730 Nmm K = 2,32 ( = 24 ve x= 0 iin kavrama as faktr ) Ki = 1 ( Dzgn alan elektrik motoru ve bantl konveyr ) Kv = 1,19 ( v1 = 3,1 m/s ve azdrma ile imal edilmi ) Km = 1,2 ( iyi yataklanm sehimi az olan dzgn helis dili ) K = 1

Yzey basncna gre emniyet gerilmesi;

Hlim = 1470 N/ mm2 K = 1 ( 107 yk tekrar )

mn1 1,66 mm

mn1 = 2 mm olarak seilmiti. Yzey basncna gre bulunan modl deeri seilene yakn kmtr. mn1 = 2 mm olarak alnabilir.

2.2. 2. Kademe Helis Dililer in Modl Hesab Di dibine gre kontrol

mn3 = mn4 3 ve 4 numaral dililer, o

Modl deeri mn3 = 3 mm olarak seildi. Md2 = 146923 Nmm Kv = 1,06 helis dili iin K = 0,8 ve iyi yataklanm sehimi az olan dzgn ve x= 0 iin Kf = 2,88

Ki = 1 ( Dzgn alan elektrik motoru ve bantl konveyr )

Di dibinden kesilmeye gre emniyetli gerilme;

Kb = 1 (mn3 = 3 < 5 ) Ky = 0,93 (Rm = 1000 N/ mm2 ve dililer talanm ) DD = 860 N/ mm2 ( 16MnCr5 sementasyon elii ve FE = DD ) K = 1 + q . ( Kt -1 )

TS 612 ye gre r = 0,38.m = 0,38 . 3 = 1,14 mm ise q = 0,86 ( ( ) ) ( ) ( )

K = 1 + 0,86 . ( 1,289 -1 ) = 1,24

Yzey Basncna Gre Kontrol

o mn = 3 mm seilmiti. Md1 = 146923 Nmm

K = 2,36 ( = 20 ve x= 0 iin kavrama as faktr ) Ki = 1 ( Dzgn alan elektrik motoru ve bantl konveyr ) Kv = 1,06 ( v1 = 0,8 m/s ve azdrma ile imal edilmi ) Km = 1,2 ( iyi yataklanm sehimi az olan dzgn helis dili ) K = 1

Yzey basncna gre emniyet gerilmesi;

Hlim = 1470 N/ mm2 K = 1 ( 107 yk tekrar )

mn3 3 mm

mn3 = 3 mm olarak seilmiti. Yzey basncna gre bulunan modl deeri seilen ile ayn kmtr. mn3 = 2 mm olarak alnabilir.

3. I. Kademe Helis Dililerin Boyutlar Pinyon dilinin boyutlandrlmas ( z 1 )

I. kademe helis dili takmnn modl hesaplardan mn1 = 2 mm bulunmutur.

t1 = 21,273

arkn boyutlandrlmas ( z 2 )

n o o

t2 = 21,273

4. II. Kademe Helis Dililerin Boyutlar Pinyon dilinin boyutlandrlmas ( z 3 )

II. kademe helis dili takmnn modl hesaplardan mn3 = 3 mm bulunmutur.

n o o

t1 = 21,173

arkn boyutlandrlmas ( z 4 )

n o o

t2 = 21,173

5. Millerin Boyutlandrlmas ve Yatak Kuvvetleri 5.1 Giri Mili ( I. Mil)

1 numaral pinyon dilinin blm dairesi ap;

Dili ark tasarmnda yekpare retilecek mil ve dili iin; d~ dmil olm ldr

y kl k ol r k en f zl mil yaklak olarak en az mil ap Giri mili iin eilme ve burulma diyagramlar;

n x - y dzlemi:

x z dzlemi:

Burulmadan oluan gerilme C noktas ile kama balants arasndadr. En fazla gerilmeye maruz kalan nokta C noktasdr. Bu noktadaki bileke eilme momenti; Dinamik ykleme ( yorulma ) durumunda eilme ve burulma gerilmesi etkisindeki mil ap hesab; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,9 Ky = 0,93 K = 1,231 ( d=30 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2 , talanm yzey) ( Modl hesaplarnda helis dili iin hesaplanan entik katsays deeri )

Re = 600 N/mm2 (

( d = 30 mm iin mukavemet deeri ) ) ( )

Alnan ap bulunan ap deerinden byktr dolaysyla C noktas emniyetlidir. Kama balantsndan B yatana kadar kritik noktalarn kontrol; Giri milinin kama balantsndan A yatana kadarki ksm dalgal deiken burulma gerilmesi etkisindedir. Dolaysyla eilme durumu sz konusu deildir. En tehlikeli ksm kama kanalnn bulunduu aptr. A yatann sol tarafnda 14,5 mm uzaklktaki ap kontrol;

Md1 = 36730 Nmm

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri)

Kb =0,95

( d = 20 mm iin boyut faktr)

Ky = 0,93 ( Rm = 1000 N/mm2 ) K = 2,18 ( Burulma durumu, Rm = 1000 N/mm2 ve A tipi kama iin entik katsays) 177,5 N/mm2 Kama kanalnn bulunduu ap 20 mm idi. 3,5 mm kama derinliini kartrsak 20-3,5=16,5>11,67 olduu iin emniyetlidir. A yatann sa tarafnda 7,5 mm uzaklktaki 25 mm lik apn kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,925 Ky = 0,93 K = 1 + q.( Kt -1 ) q = 0,85 ( r = 1 mm, Rm = 1000 N/mm2 iin entik hassasiyet faktr) ( d=25 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2 , talanm yzey)

Kt = 1,7

( d/ D = 0,08 ve burulma durumu iin)

K = 1 + 0,85. ( 1,7 1 ) = 1,595

Re = 600 N/mm2 (

( d = 25 mm iin mukavemet deeri ) ) ( )

25>9,64 mm olduu iin A yatandaki ap uygundur. B yatann 7,5 mm solundaki 25 mm lik ap kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,925 Ky = 0,93 K = 1 + q.( Kt -1 ) q = 0,85 Kt = 1,7 ( r = 1 mm, Rm = 1000 N/mm2 iin entik hassasiyet faktr) ( d/ D = 0,08 ve burulma durumu iin) ( d=25 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2 , talanm yzey)

K = 1 + 0,85. ( 1,7 1 ) = 1,595

Re = 600 N/mm2 (

( d = 25 mm iin mukavemet deeri ) ) ( )

25>9,78 mm olduu iin B yatandaki ap uygundur.

Giri mili imalat resmi

5.2 Ara Mili ( II. Mil)

3 numaral pinyon dilinin blm dairesi ap;

Dili ark tasarmnda yekpare retilecek mil ve dili iin; d~ dmil olm ldr y kl k ol r k en f zl mil yaklak olarak en az mil ap Konstrksiyon kolayl iin ap 35 alnd. Giri mili iin eilme ve burulma diyagramlar; p

x - y dzlemi:

x z dzlemi:

Kama kanalnn bulunduu apn kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,9 Ky = 0,93 K = 2,15 ( d=30 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2 , talanm yzey) ( Form A kama burulma durumu )

Re = 600 N/mm2 (

( d = 30 mm iin mukavemet deeri ) ) ( )

d=17,43 mm < 30 - 5 = 25 mm olduu iin bu ap uygundur. D yatann sa tarafnda 8,5 mm uzaklndaki apn kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,925 Ky = 0,93 ( d=25 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2, talanm yzey)

K = 1 + q.( Kt -1 ) q = 0,85 Kt = 1,72 ( r = 1 mm, Rm = 1000 N/mm2 iin entik hassasiyet faktr) ( D/d = 1,08 ve r/d = 0,08 )

K = 1 + 0,85. ( 1,72 1 ) = 1,612

Re = 600 N/mm2 (

( d = 30 mm iin mukavemet deeri ) ) ( )

d=14,86 mm < 25 mm olduu iin bu ap uygundur. G noktasndaki ap kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,875 Ky = 0,93 K = 1,24 ( d=35 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2 , talanm yzey) ( Helis dili iin hesaplanmt.)

Re = 600 N/mm2 (

( d = 35 mm iin mukavemet deeri ) ) ( )

22,88>35 mm olduu iin G noktasndaki ap uygundur.

E yatann sol tarafnda 8 mm uzaklktaki apn kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,9 Ky = 0,93 K = 1 + q.( Kt -1 ) q = 0,85 Kt = 2,5 ( r = 1 mm, Rm = 1000 N/mm2 iin entik hassasiyet faktr) ( D/d = 1,07 ve r/d = 0,03) ( d=30 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2, talanm yzey)

K = 1 + 0,85. ( 2,5 1 ) = 2,275

Re = 600 N/mm2

( d = 30 mm iin mukavemet deeri )

d = 15,29 mm < 30 mm olduu iin ap uygundur.

Ara mili imalat resmi

5.3 k Mili ( III. Mil)

Dili Kuvvetleri; Md3 = 514270 Nmm

k mili iin eilme ve burulma diyagramlar; x - y dzlemi:

x z dzlemi:

J noktasndaki apn kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,837 Ky = 0,93 ( d=45 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2 , talanm yzey)

K = 2,15

( Form A kama, burulma durumu, Rm=1000 N/mm2 )

Re = 550 N/mm2 (

( d = 45 mm iin mukavemet deeri ) ) ( )

d=29,78 mm < 45 - 5 = 40 mm olduu iin bu ap uygundur. H yatann sa tarafnda 9,5 mm uzaklktaki apn kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,85 Ky = 0,93 K = 1 + q.( Kt -1 ) q = 0,85 Kt = 2,3 ( r = 1 mm, Rm = 1000 N/mm2 iin entik hassasiyet faktr) ( D/d = 1,05 ve r/d = 0,02) ( d=40 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2, talanm yzey)

K = 1 + 0,85. ( 2,3 1 ) = 2,105

d = 13,74 mm < 40 mm olduu iin ap uygundur.

I yatann sol tarafnda 8 mm uzaklndaki apn kontrol; ( ) ( )

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri) Kb = 0,85 Ky = 0,93 K = 1 + q.( Kt -1 ) q = 0,85 Kt = 1,68 ( r = 1 mm, Rm = 1000 N/mm2 iin entik hassasiyet faktr) ( d/D = 0,95 ve burulma durumu iin ) ( d=40 mm iin boyut faktr ) ( Rm = 1000 N/mm2, talanm yzey)

K = 1 + 0,85. ( 1,68 1 ) = 1,578

Re = 600 N/mm2 (

( d = 40 mm iin mukavemet deeri ) ) ( )

d=22,58 mm < 40 mm olduu iin bu ap uygundur. k milinin sonundaki kama iin ap kontrol Md1 = 514270 Nmm

( 16MnCr5 sementasyon elii ve eilme durumu iin mukavemet deeri)

Kb =0,875

( d = 35 mm iin boyut faktr)

Ky = 0,93 ( Rm = 1000 N/mm2 ) K = 2,175 ( Burulma durumu, Rm = 1000 N/mm2 ve A tipi kama iin entik katsays) 108,5 N/mm2 Kama kanalnn bulunduu ap 35 mm idi. 5 mm kama derinliini kartrsak 35-5=30>28,9 olduu iin emniyetlidir.

k mili imalat resmi

6. YATAK SEM
6.1 GR ML N YATAK SEM

A yata: 1 numaral pinyon dili helis dili olduu iin ve bu yatak sabit yatak olduu iin eksenel kuvvet vardr. A yatana etkiyen bileke radyal kuvvet;

A yatana etkiyen eksenel kuvvet; FAa = 1598 N A yata iin silindirik makaral 25 mm apnda NUP205E.TVP2 rulman seildi. Rulman katalogundan seilen standart deerler; C = 29 kN = 29000 N izelgeden standart deerler;

Dinamik edeer kuvvet;

Yatan nominal mr; ( ) n = n1 = 1300 d/d; ( B yata: Bu yatak serbest yatak olduu iin eksenel kuvvet yoktur. B yatana etkiyen bileke radyal kuvvet; p = 3,3333 ( Silindirik makaral rulman iin ) )

B yata iin sabit bilyal 25 mm apnda 6205 rulman seildi. Rulman katalogundan seilen standart deerler; C = 14,8 kN = 14800 N Dinamik edeer kuvvet;

Yatan nominal mr; ( ) n = n1 = 1300 d/d; p = 3 ( Sabit bilyal rulman iin )

6.2 ARA MLNDEK YATAKLARIN SEM

D yata: 2 numaral dili helis dili olduu iin ve bu yatak sabit yatak olduu iin eksenel kuvvet vardr. D yatana etkiyen bileke radyal kuvvet;

D yatana etkiyen eksenel kuvvet; FDa = Fa3 Fa2 = 2093,77 711,5 = 1382,27 N D yata iin sabit bilyal 25 mm apnda 6305 ETN9 rulman seildi. Rulman katalogundan seilen standart deerler; C = 26 kN = 26000 N izelgeden standart deerler;

Dinamik edeer kuvvet;

Yatan nominal mr; ( ) n = n2 = 325 d/d; ( E yata: Bu yatak serbest yatak olduu iin eksenel kuvvet yoktur. E yatana etkiyen bileke radyal kuvvet; p = 3 ( Sabit bilyal rulman iin ) )

E yata iin silindirik makaral 30 mm apnda NU206E.TVP2 rulman seildi. Rulman katalogundan seilen standart deerler; C = 39 kN = 39000 N Dinamik edeer kuvvet;

Yatan nominal mr; ( ) n = n2 = 325 d/d; ( p = 3,3333 ( Silindirik makaral rulman iin ) )

6.3 IKI MLNDEK YATAKLARIN SEM

H yata: Bu yatak serbest yatak olduu iin eksenel kuvvet yoktur. H yatana etkiyen bileke radyal kuvvet;

H yata iin sabit bilyal 40 mm apnda 6008 rulman seildi. Rulman katalogundan seilen standart deerler; C = 17,8 kN = 17800 N Dinamik edeer kuvvet;

Yatan nominal mr; ( ) n = n3 = 92,85 d/d; ( I yata: p = 3 ( Sabit bilyal rulman iin ) )

4 numaral dili helis dili olduu iin ve bu yatak sabit yatak olduu iin eksenel kuvvet vardr. I yatana etkiyen bileke radyal kuvvet;

I yatana etkiyen eksenel kuvvet; FIa = Fa4 = 2093,77 N I yata iin sabit bilyal 40 mm apnda 6208 rulman seildi. Rulman katalogundan seilen standart deerler; C = 32,5 kN = 32500 N izelgeden standart deerler;

Dinamik edeer kuvvet;

Yatan nominal mr; ( ) n = n3 = 92,85 d/d; ( p = 3 ( Sabit bilyal rulman iin ) )

7. KAMA BALANTISI YAPILAN DL VE KAPLNLERN KAMA HESABI

7.1 (2) NOLU HELS DL ML BALANTISINDA KULLANILACAK KAMANIN HESABI

Ara mil zerinde 2 numaral helis dilinin kama balantsnn yaplaca ap 30 mm dir. Md2 = 146923 Nmm Kama malzemesi olarak E295 genel yap elii seildi.

Kama ile mil arasnda yzey basnc kontrol;

Kama ile gbek arasnda yzey basnc kontrol;

Kesilme kontrol;

Kama ile gbek arasnda oluan yzey basncna gre yaplan kontrolde, kama uzunluu maksimum kmtr. Kama tr olarak A tipi uygu kamas seilmitir. Dolayssyla edeer kama uzunluu; Le = L + b = 16,6 + 10 = 26,6 mm olmaldr. Dolaysyla standartlardan Kama TS147/9-A 10x8x28 eklinde seilir. 7.2 (4) NOLU HELS DL ML BALANTISINDA KULLANILACAK KAMANIN HESABI Ara mil zerinde 4 numaral helis dilinin kama balantsnn yaplaca ap 45 mm dir. Md3 = 514270 Nmm Kama malzemesi olarak E295 genel yap elii seildi. Kama ile mil arasnda yzey basnc kontrol;

Kama ile gbek arasnda yzey basnc kontrol;

Kesilme kontrol;

Kama ile gbek arasnda oluan yzey basncna gre yaplan kontrolde, kama uzunluu maksimum kmtr. Kama tr olarak A tipi uygu kamas seilmitir. Dolayssyla edeer kama uzunluu; Le = L + b = 33,2 + 14 = 47,2 mm olmaldr. Dolaysyla standartlardan Kama TS147/9-A 14x9x50 eklinde seilir. 7.3 GR ML LE KAPLN BALANTISINDA KULLANILACAK KAMANIN HESABI Giri mili zerinde kaplin-mil kama balantsnn yaplaca ap 20 mm dir. Md3 = 36730 Nmm Kama malzemesi olarak E295 genel yap elii seildi. Kama ile mil arasnda yzey basnc kontrol;

Kama ile gbek arasnda yzey basnc kontrol;

Kesilme kontrol;

Kama ile gbek arasnda oluan yzey basncna gre yaplan kontrolde, kama uzunluu maksimum kmtr. Kama tr olarak A tipi uygu kamas seilmitir. Dolayssyla edeer kama uzunluu;

Le = L + b/2 = 7,47 + 6/2 = 10,47 mm olmaldr. Dolaysyla standartlardan Kama TS147/9-A 14x9x20 eklinde seilir. 7.4 IKI ML LE KAPLN BALANTISINDA KULLANILACAK KAMANIN HESABI k mili zerinde kaplin-mil kama balantsnn yaplaca ap 35 mm dir. Md3 = 514270 Nmm Kama malzemesi olarak E295 genel yap elii seildi. Kama ile mil arasnda yzey basnc kontrol;

Kama ile gbek arasnda yzey basnc kontrol;

Kesilme kontrol;

Kama ile gbek arasnda oluan yzey basncna gre yaplan kontrolde, kama uzunluu maksimum kmtr. Kama tr olarak A tipi uygu kamas seilmitir. Dolayssyla edeer kama uzunluu; Le = L + b/2 = 49,8 + 10/2 = 54,8 mm olmaldr. Dolaysyla standartlardan Kama TS147/9-A 10x8x56 eklinde seilir.

Montaj resmi