STANDARD ZA POSTIGAWATA NA U^ENICITE PO PREDMETOT HEMIJA VO OSMO ODDELENIE NA OSNOVNOTO U^ILI[TE

Reden broj 1.

Nivo
POMNEWE (ZNAEWE)

Standard U~enikot/u~eni~kata: prepoznava: - oznaki za veli~ini (masa, koli~estvo supstanca, molarna masa, relativna atomska i relativna molekulska masa) i edinici; - vid na organsko soedinenie od formula ili ime (alkani, alkeni, alkini; alkoholi, karboksilni kiselini, jaglehidrati); - supstanci izgradeni so jonska i kovalentna vrska spored sostavot; imenuva - prvite deset ~lena od homolognite nizi na alkani; pretstavnicite od oddelnite klasi na soedinenija; opi{uva: - gradba na tablica na periodniot sistem na elementarno nivo; - fizi~ki svojstva na pretstavnicite na oddelnite vidovi organskite soedinenija i biosoedinenija; naveduva: - elementarni ~esti~ki vo sostav na atomot so nivnite karakteristiki i gradbeni edinki na supstanci so jonska i kovalentna vrska; - osnovni funkcionalni grupi vo sostav na organskite soedinenija; - produkti {to se dobivaat od naftata; interpretira so svoi zborovi poimi od programata na elementarno nivo;

poka`uva higiensko-vospitni naviki za ~uvawe na okolinata od zagaduvawe so plasti~ni materijali, hartija i sl. U~enikot/u~eni~kata: razlikuva: - atomski od masen broj, relativna atomska masa, relativna molekulska masa i molarna masa spored oznakite i zna~eweto; - jon i molekula; jonska i kovalentna vrska (polarna i nepolarna) kovalentna vrska spored dadeni formuli; - reakcii na adicija, supstitucija, polimerizacija od hemiska ravenka; opredeluva: - mesto na metalite i nemetalite vo periodniot sistem na elementite; - grupa i perioda ako e poznat redniot broj na elementot; - oksidacioni broevi na ednostavni primeri; - relativna molekulska masa na ednostavni primeri; podreduva: - alkani, alkeni, alkini vo homologna niza spored dadeni molekulski formuli; povrzuva: - oznaki za veli~ini so oznaki za nivnite edinici; - formuli na dadeni supstanci so tipot na hemiskata vrska, so imiwa ili vidot na soedinenieto; sporeduva: svojstva na jaglevodorodi; alkoholi i kiselini na elementarno nivo. U~enikot/u~eni~kata: pi{uva ili sostavuva: - molekulski formuli na alkan so poznat broj na jaglerodni

2.

RAZBIRAWE

3.

PRIMENA

atomi ili op{ta formula; hemiski ravenki na supstitucija, adicija i polimerizacija; gorewe na jaglevodorodi; reakcii na metal so alkohol ili kiselina (na izu~uvani primeri); interpretira podatoci od tabela (ili vnesuva vo tabela) i drugi ilustrativni prilozi; izramnuva ednostavni ravenki na oksidaciono-redukcionite procesi; presmetuva: - broj na protoni, neutroni, elektroni, atomski i masen broj; - molarna masa i masa, koli~estvo supstanca i ednostavni zada~i od hemiska formula; primenuva nomenklatura po IUPAC na poednostavni primeri; prebaruva i koristi izvori na hemiski informacii od literatura i Internet; re{ava ednostavni zada~i od hemiska ravenka. 4.
ANALIZIRAWE, SINTEZA I VREDNUVAWE

U~enikot/u~eni~kata: poso~uva mo`na reakcija na metal so kiselina ili so sol od drug metal vo zavisnost od mestoto na metalot vo naponskiot red na metalite; vid na hemiska vrska pome|u par od atomi na elementi (metali-nemetali); otkriva svojstva ili sostav na organski supstanci preku nabquduvawe i ednostavni obidi, go sistematizira i prezentira materijalot; iska`uva svoe mislewe za opredelena pojava i aktuelni temi povrzani so organskite soedinenija i biosoedinenijata.

KRITERIUMI ZA OCENUVAWE NA POSTIGAWATA NA U^ENICITE PO PREDMETOT HEMIJA VO OSMO ODDELENIE NA OSNOVNOTO OBRAZOVANIE

Ocenka U~enikot/u~eni~kata: Dovolen (2) -

Znaewe i umeewa

interpretira so svoi zborovi poimi od programata na elementarno nivo; opi{uva gradba na tablica na perioden sistem i osnovni svojstva na alkoholi, kiselini i biosoedinenija preku nivni pretstavnici; naveduva: elementarni ~esti~ki vo sostav na atomot, gradbeni edinki na supstanci so razli~en vid na hemiski vrska, produkti od nafta; prepoznava oznaki za veli~ini i edinici, vid na organsko soedinenie od formula ili ime i vid na hemiska vrska vo strukturna formula; imenuva prvite deset ~lena od homologna niza na alkani i pretstavnici od oddelni vidovi oedinenija; nabquduva i opi{uva svojstva i promeni na supstanci. Razlikuva oddelni veli~ini i nivnite oznaki, vid na organsko soedinenie, tip na hemiska vrska i osnovni reakcii kaj organskite soedinenija; povrzuva na poznati primeri hemiski formuli, imiwa, svojstva, upotreba i sl. za dadeni supstanci; opredeluva: oksidacioni broevi; relativna molekulska masa; pretstavuva so hemiska formula pozna~ajni organski soedinenija i primeri na soedinenija so opredelen vid na vrski;

Dobar (3)

grupira soedinenija spored vidot ili zaedni~koto svojstvo; izveduva ednostavni obidi spored upatstvo. Primenuva pravila za nomenklatura na organskite soedinenija na poednostavni primeri; pretstavuva so razli~en vid formuli ednostavni organski soedinenija; so hemiska ravenka hemiski reakcii od poznati primeri; izramnuva ednostavni redoks ravenki; re{ava zada~i za presmetuvawe na masa i koli~estvo supstanca; doka`uva po eksperimentalen pat sostav na organski supstanci (pod mentorstvo na nastavnik); prebaruva i koristi hemiski informacii od razli~ni izvori (literatura, Internet i dr.). Izramnuva redoks ravenki na drugi primeri; pretstavuva so formula i primenuva pravila na nomenklatura kaj prvite pet ~lena od nizata na alkanite; re{ava ednostavni zada~i od hemiska formula i hemiska ravenka; izveduva ednostavni istra`uva~ki aktivnosti, evidentira i interpretira zabele`uvawa i prezentira rezultati od istra`uva~kite aktivnosti; iska`uva svoe mislewe za opredelena pojava i aktuelni temi povrzani so organskite soedinenija i biosoedinenijata.

Mnogu dobar (4)

Odli~en (5)