You are on page 1of 34

UNIVERSIDADE FEDERAL DO RIO GRANDE DO NORTE CENTRO DE BIOCINCIAS BECTERIOLOGIA MDICA CURSO DE MEDICINA PROFs.

DR RENATO MOTTA E DRA MARIA CELESTE

UROCULTURA
Ana Mrcia A. de Sousa Alexia Tayane M. de Melo Amanda S.da Silva Igor Rafael G. P. Brando Jos Manoel Dantas Jnior Raquel Andresa D. Gomes Talita Virgnia F. de Oliveira

Caso clnico
JMN, 28 anos, casada, procurou a UBS com queixas de disria h 01 dia. Refere ainda odor forte na urina e dor supra pbica. Nega febre, cefaleia ou outros sinais sistmicos. Nega queixas relacionadas a outros rgos. ltima menstruao h uma semana. Exame clnico normal. O mdico suspeitou de cistite e solicitou uma urocultura

Hipteses
Escherichiae coli (bacilo gram-negativo); !! Klebisiela spp. (bacilo gram-negativo); !! Proteus mirabilis (bacilo gram-negativo); !! Acinetobacter spp . (coco-bacilo gram!!

negativo);

!! !!

Staphylococcus saprophyticus
gram-positivo);

(coco

Enterococcus (coco gram-positivo).

Coleta e armazenamento do espcime clnico


Para paciente de ambulatrio sem sonda: !! Primeira urina da manh (ou 2h sem urinar); !! Higiene

Coleta e armazenamento do espcime clnico


!! !! !! !!

Transporte mais breve possvel, ou ento refrigerar; Sem alteraes significativas na contagem de colnias se for necessrio em 24h; Enviar o material em frasco estril e bem fechado; 75% dos erros laboratoriais: fase pr-analtica !! Assepsia; !! Desprezar 1 jato.

IDENTIFICAO ETIOLGICA

PRIMEIRO DIA

1 dia: Isolamento primrio


!!

Semeio em gar CLED


-! -!

No-seletivo Diferencial (fermentadores de lactose)


!!

Colorao amarelada

!!

Semeio em gar MacConkey


-! -!

Seletivo (Gram -)
!!

Cristal violeta e sais biliares Colorao avermelhada

Diferencial (fermentadores de lactose)


!!

!!

As culturas permaneceram na estufa a 35 oC por 24 horas

1 DIA: Teste de colorao de Gram


!!

Realizao da tcnica de colorao de Gram a partir da amostra


!! !!

Colorao Morfologia

Discusso: interpretao do primeiro dia


!! !!

Colorao: Gram-negativo Morfologia: bacilos


!!

A confirmar (Gram de isolamento primrio)

SEGUNDO E TERCEIRO DIAS

Discusso: interpretao do primeiro dia


!!

Bactrias gram-negativas
!!

Crescimento de colnias no gar MacConkey Colorao de Gram

!!

!!

Bactrias fermentadoras de lactose


!! !!

Crescimento em gar CLED (amarelado) Crescimento em gar MacConkey (avermelhado)

!!

Excluda a possibilidade de infeco por

gram-positivos e no-fermentadores

2 DIA: Teste de Gram


!!

Colorao de Gram a partir de colnias obtidas do isolamento primrio


!!

Confirmao da morfologia: bacilos

2 e 3 DIAS: realizao e leitura das provas bioqumicas


!!

Prova do citocromo oxidase !! Identifica bactrias portadoras da citocromo oxidase C !! Diferencia:


"! "!

Famlia Enterobacteriaceae (oxidase -) Outros bacilos Gram negativos (oxidase +)

!! RESULTADO:

oxidase -

2 e 3 DIA: realizao e leitura das provas bioqumicas


!!

Prova da fenilalanina !! Detectar a produo da fenilalanina desaminase !! Diferencia:


"! "!

Proteus e Providencia (fenilalanina +) Outras Enterobacteriaceae (fenilalanina -)

!!

RESULTADO: teste
Fenilalanina
FAD

cido fenilpirvico + cloreto frrico Verde

2 e 3 DIAS: realizao e leitura das provas bioqumicas


!!

Prova da urease !! Detectar a produo da enzima urease !! Diferencia:


"! "!

Proteus (urease +) Maioria das outras Enterobacteriaceae (urease -)

!!

RESULTADO: teste Ureia + 2 H2O


urease

CO2 + H2O + 2 NH3 pH


Vermelho de fenol

Rosa

2 e 3 DIAS: realizao e leitura das provas bioqumicas


!!

gar TSI (Triple Sugar Iron) !! Identificao de bacilos entricos, baseado:


"! "! "!

Fermentao da glicose, lactose e sacarose Produo de gs (CO2) Produo de sulfeto de hidrognio (H2S)

!!

RESULTADO: glicose, lactose e sacarose (+), produo de gs (CO2) e H2S (-)


Fermentao de lactose e sacarose Fermentao de glicose

Produo de gs (CO2)

2 e 3 DIAS: realizao e leitura das provas bioqumicas


!!

gar citrato !! Capacidade da bactria de utilizar o citrato de sdio como nica fonte de carbono, juntamente com sais de amnia, alcalinizando o meio !! Diferencia:
"! "!

E. coli (citrato -) Outras enterobactrias com per fis bioqumicos semelhantes E. coli (citrato +)

!!

RESULTADO: citratro

2 e 3 DIAS: realizao e leitura das provas bioqumicas


!!

gar SIM (Sulfur reduction, Indole production, and Motility) !! Determinar a produo de H2S, presena de triptofanase (formao de indol) e motilidade !! Diferencia membros da famlia Enterobacteriaceae !! RESULTADO: mvel, indol + e H2S -

2 e 3 DIAS: realizao e leitura das provas bioqumicas


!!

Prova da descarboxilao dos aminocidos !! Lisina, ornitina e arginina !! RESULTADO: lisina e ornitina (+) e arginina (-)

Lisina

Ornitina

Arginina

Controle

2 e 3 DIAS: realizao e leitura das provas bioqumicas


!!

Testes Vermelho de Metila (VM) e Voges-Proskauer (VP) !! Avalia a via fermentativa de utilizao da glicose pelas Enterobacteriaceae
"! "!

VM: via cida mista VP: via butilenogliclica

!!

RESULTADO: VM (+) e VP (-)

Fluxograma

Bacilos Gram-negativos

3 DIA: Teste de sensibilidade a antimicrobianos (TSA)

QUARTO DIA

4 DIA: Interpretao do TSA

* Sulfa formou um halo, mas houve um pouco de crescimento bacteriano em cima do halo, logo suspeita-se de uma possvel resistncia intermediria. **Nos valores padres o smbolo de maior ou igual e menor ou igual.

Tratamento
!! A

escolha do antibitico deve levar em considerao o antibiograma, o custo e a tolerabilidade do paciente. !! Padro de resistncia drogas descartadas:
Cefalotina !! Tobramicina !! Gentamicina !! Ertapenem !! Piperacilina + Tazobactam
!!

Tratamento
!! A l g u n s

frmacos antimicrobianos indicados (tratamento da cistite comunitria na mulher prmenopausa no-grvida)

!! !! !! !!

Fosfomicinatrometamol Fluoroquinolonas (Norfloxacina e Ciprofloxacina) Nitrofurantona Sulfametoxazol + trimetropim

(1)

(1)

A bactria mostrou-se sensvel a esses frmacos no antibiograma. Portanto, so possveis escolhas teraputicas no tratamento da cistite da paciente JMN

Tratamento
!!

Esquemas teraputicos
!! !! !!

Ciprofloxacino mais usado em infeces sitmicas por gram-negativos !! Nitrofurantona


!!
!! !! !! !!

Norfloxacina: 1 comprimido (400mg) de 12/12 horas por trs dias Ciprofloxacina: 1 comprimido (250mg) de 12/12 horas por trs dias Nitrofurantona: 1 comprimido (100mg) de 12/12 horas por cinco dias

Uma das drogas preferenciais na profilaxia de cistites comunitrias Eficcia superior a 90% Atividade limitada bexiga Baixo custo

PATGENO: E. coli

Caracterizao da bactria isolada na cultura: Escherichia coli


Maiores responsveis pela ITU; !! So mveis com flagelos pertriqueos; !! No formam esporos; !! So anaerbios facultativos; !! Fermentadores de glicose; !! Redutores do nitrato; !! Catalase positiva; !! Oxidase negativa.
!!

Caracterizao da bactria isolada na cultura: Escherichia coli


!! Fatores

de virulncia

!! Comuns

associados s enterobactrias !! F a t o r e s d e v i r u l n c i a e s p e c i a l i z a d o s associados a E. coli

Caracterizao da bactria isolada na cultura: Escherichia coli


!!

Comuns associados s enterobactrias !! Endotoxina (LPS); !! Cpsula; !! Resistncia antibitica; !! Resistncia ao poder bactericida do soro; !! Estruturas antignicas.

Caracterizao da bactria isolada na cultura: Escherichia coli


!!

Fatores de virulncia especializados associados E. coli !! Adesinas "! Antgenos de fatores de coagulao "! Fmbrias de adeso agregativa "! Bundle- forming pili (bfp) "! Intimina "! Pili P "! Protena IPA "! Fmbrias Dr !! Exotoxinas "! Toxinas termoestveis STa e Stb "! Toxinas de Shiga Stx-1 e Stx-2

OBRIGADO!

You might also like