Uniwersytet lski w Katowicach Instytut Nauk o Literaturze Polskiej Szkoa Jzyka i Kultury Polskiej

IV Midzynarodowa Konferencja Naukowa Literatura polska w wiecie Oblicza wiatowoci

Katowice, 5-7 maja 2011

Program konferencji

Program konferencji 5 maja 2011, czwartek 9.00 Uroczyste otwarcie konferencji. Sala Rady Wydziau 9.30 Obrady plenarne: Oblicza wiatowoci wprowadzenia do tematu
Sala Rady Wydziau Prowadzi: Romuald Cudak Kris Van Heuckelom, Leuven: (S)Tree(t) of (Cro)cod(il)es. Jonathan Safran Foer przerabia Brunona Schulza Elwira Grossman, Glasgow: Kategoria polskoci w formacie transkulturowym na przykadzie prozy Evy Hoffman, Lisy Appignanesi i Evy Stachniak M. Anna Packaln Parkman, Uppsala: Quo vadis polska prozo kobieca? Dyskusja Przerwa na kaw

11.00 Obrady plenarne: wiatowo, czyli antologie

Sala Rady Wydziau Prowadzi: Kris Van Heuckelom Lszl Klmn Nagy, Debreczyn: Oblicza wiatowoci literatury polskiej na podstawie tomu opowiada XX szzadi Dekameron. Mai lengyel elbeszlk Adriana Kovacheva, Pozna: Antologie poezji polskiej w jzyku bugarskim historia i praktyka Piotr Wilczek, Warszawa: Revelatio czy provocatio? Angielska antologia polskiej poezji religijnej Adama Czerniawskiego w kontekcie jego wczeniejszej twrczoci i problematyki kanonu literackiego Marta Kamierczak, Warszawa: Anthologizing Poland. Polska poezja widziana z dwch perspektyw: J. Peterkiewicza i J. Zawadzkiego Dyskusja 13.00 Przerwa obiadowa, restauracja Skarbek

Program konferencji 5 maja 2011, czwartek 15:00 Obrady w sekcjach

1: Literatura imigracyjna Sala Rady Wydziau Prowadzi: Elwira Grossman Katarzyna Karwowska, Warszawa: Literatura polska pisana wspczenie w Niemczech recepcja, sposoby funkcjonowania Joanna Podolska, d: Ptak quetzal Andrzej Bobkowski na kracach wiata Magdalena Bk, Katowice: Polka w Australii. O twrczoci Teresy Podemskiej-Abt Kalina Bahneva, Sofia: Najnowsze bugarskie tumaczenia poezji Miosza: Na brzegu rzeki. Wybrane wiersze i poematy

2: wiatowo w literaturze Sala 107 Prowadzi: M. Anna Packaln Parkman Margreta Grigorova, Wielkie Tyrnowo: Ba o wiatrach w twrczoci Josepha Conrada: Odyseja poza Supami Herkulesa. Morze jako klucz do wiatowoci Conrada Katarzyna Szewczyk-Haake, Pozna: C po witym w czasie marnym? wity Franciszek z Asyu Jzefa Wittlina i Gilberta K. Chestertona Maria Janoszka, Katowice: Rkopis znaleziony w Budowniczym ruin Martyna Markowska, Helsinki: Miejskie portrety w powieciach fotograficznych (lsk i Uusimaa)

Dyskusja 19.00 Bankiet, restauracja Ambasador Wystp zespou Karlik

II

Program konferencji 6 maja 2011, pitek 9.00 Obrady w sekcjach

1: Batalie o wiatowo Sala Rady Wydziau Prowadzi: Piotr Wilczek Elbieta Dutka, Katowice: Jadc w bugatti po mrocznym niebie Europy oblicza wiatowoci twrczoci Andrzeja Kuniewicza Andrzej Karcz, Warszawa: Literacki dylemat narodowoci i uniwersalnoci. Wyspiaski jako przedmiot midzynarodowej batalii Tymona Terleckiego Andris Kazjukevis, Daugavpils: O kanonie literatury polskiej na otwie w okresie dwudziestolecia midzywojennego Filip Kozina, urica ili keljo, Zagrzeb: Dlaczego Miosz, a nie Brandys? Kreowanie obrazu literatury polskiej w Chorwacji 2: Inspiracje, reminiscencje, wpywy Sala 107 Prowadzi: Wiktor Choriew Nikolaj Je, Lublana: Reminiscencje Mioszowe w nowszej literaturze soweskiej Irena Frys, Lww: Dialog literacki Bohdana Lepkiego z pisarzami Modej Polski Jarosaw Nachlik, Lww: Recepcja idei wiatopogldowych przedstawicieli pierwszego pokolenia Modej Polski w tekstach programowych oraz w twrczoci poetyckiej ukraiskiej Modej Muzy Jzefa Krlczyk-Bremer, Oslo: Witold Gombrowicz wielkim pisarzem by w Norwegii? czyli inspiracje Gombrowiczowskie w literaturze norweskiej

Dyskusja Przerwa na kaw

III

Program konferencji 6 maja 2011, pitek 11.00 Obrady w sekcjach

1: wiatowo, czyli zakorzenienie w zagranicznych obiegach Sala Rady Wydziau Prowadzi: Michael J. Miko Beata Tarnowska, Olsztyn: Poezja polska w angielskim przekadzie wiersze Andrzeja Bursy Natalia Gendaj, Szczecin: Gombrowicz polityczny? Miejsce pisarza w literaturze argentyskiej Oesia Nachlik, Lww: Recepcja polskiej literatury XX wieku na Ukrainie: wyzwanie dla czytelnika ukraiskiego Wu Lan, Pekin: Bruno Schulz spojrzenie z Chin Lucyna Spyrka, Katowice: Polski dramat XIX-wieczny w kontekcie kultury sowackiej Sala 107 Prowadzi: Kalina Bahneva Boena Szaasta-Rogowska, Katowice: Wypltany z sieci poudnikw / odnalazem siebie w gbi oceanu o kanadyjskiej poezji Romana Chojnackiego Krzysztof Jaworski, Kielce: Znany nieznany: Grzegorz Wrblewski Jan Burnatowski, Krakw: Kozak w Brukseli, czyli Mariana Pankowskiego krytyczny zamys na styku kultur Nina Cielik, Rzeszw: Poezja emigracyjnej
codziennoci. Glosa do twrczoci Floriana mieji

2: Literatura polska tworzona poza krajem

Dyskusja 13.00 Przerwa obiadowa, restauracja Skarbek

IV

Program konferencji

6 maja, pitek 15.00 Obrady w sekcjach

1: wiatowoci problematyka i praktyka Sala Rady Wydziau Prowadzi: Elbieta Dutka Micha Kisiel, Katowice: Rozwaania nad wiatowoci polskich noblistw w kontekcie problematyki kanonu literatury zachodniej Marta Kad, Bydgoszcz: Lemowej Solaris obecno w wiecie Branislava Stojanovi, Belgrad: Bruno Schulz w Internecie: wiatowe oblicze Wioletta Hajduk-Gawron, Katowice: wiatowy gatunek czy komiks otwiera literaturze polskiej nowe krgi odbiorcw poza granicami Polski? 2: wiatowo w literaturze Sala 107 Prowadzi: Grayna Zarzycka Constantin Geambau, Bukareszt: Literatura polska w wietle komparatystyki rumuskiej Judit Reiman, Piliscsaba: Zjadanie bratankw, czyli gry z innoci w Gulaszu z turula Krzysztofa Vargi Anna Krawczyk, Katowice: Widzialny porzdek czy ukryty wymiar? o HaikuImages Stanisawa Grochowiaka Karolina Pospiszil, Katowice: U siebie literacki obraz Grnego lska jako swojskiej, ale nieoswojonej przestrzeni pogranicza Beata Nowacka, Katowice: Literackie i nieliterackie wiaty Melchiora Wakowicza (komunikat) Dyskusja 17.30 Kolacja, Centrum Kultury Katowice im. Krystyny Bochenek 19.00 Spektakl teatralny: Cholonek wg powieci Janoscha Cholonek, czyli dobry Pan Bg

z gliny. Teatr Korez, Centrum Kultury Katowice

Program konferencji

7 maja, sobota 9.00 Obrady w sekcjach

1: wiatowo i obieg zinstytucjonalizowany Sala Rady Wydziau Prowadzi: Constantin Geambau Piotr Horbatowski, Krakw: Recepcja literatury polskiej wrd studentw polonistyki na Tokijskim Uniwersytecie Studiw Midzynarodowych Barbara Morcinek, Katowice: Jaki jest piesek? liczny! O recepcji twrczoci Wisawy Szymborskiej wrd japoskich studentw Grayna Zarzycka, d: Bambo Juliana Tuwima niewinna klasyka dziecica czy tekst stereotypizujcy osoby czarne? Jerzy Kowalewski, Lww: Literatura polska jako obca? Proponowane metody pracy z tekstem literackim poza Polsk a program kulturowy w nauczaniu jzyka polskiego jako obcego Dyskusja Przerwa na kaw 2: wiatowa recepcja twrcw i dzie Sala 107 Prowadzi: Beata Tarnowska Teresa Dalecka, Wilno: Recepcja Witolda Gombrowicza na Litwie Cristina Godun, Bukareszt: Recepcja dzie Tadeusza Rewicza w Rumunii Krystyna Barkowska, Daugavpils: Recepcja J.I. Kraszewskiego na otwie Adrian Mrwka, Katowice: Losy pierwszego dramatu Stanisawa Przybyszewskiego Katarzyna Ciepliska, Olsztyn: Recepcja angielskich powieci Jerzego Pietrkiewicza w Wielkiej Brytanii

VI

Program konferencji 7 maja, sobota 11.00 Obrady plenarne: Literatury polskiej obecnoci w wiecie
Wiktor Choriew, Moskwa: Wadysaw Broniewski i Rosja Koichi Kuyama, Tokio: Quo vadis w Japonii konteksty recepcyjne Michael J. Miko, Michigan: Obecno literatury polskiej w Ameryce Pnocnej i w Anglii Andrea de Carlo, Lecce: Obecno literatury polskiej we Woszech w ostatnich latach. Casus przekadw Jelena Jovi, Belgrad: Cicha obecno wspczesnej literatury polskiej w Serbii (po roku 1989) 13.00 Uroczyste zakoczenie konferencji, Sala Rady Wydziau 14.00 Obiad, restauracja Skarbek

VII

Ksika abstraktw*

*Abstrakty zostay opublikowane w formie nadesanej przez Autorw, skrty dokonane przez redakcj zostay zaznaczone.

Ksika abstraktw
5 maja 2011, czwartek 9.30 Obrady plenarne Oblicza wiatowoci wprowadzenia do tematu Kris Van Heuckelom, Katolicki Uniwersytet w Leuven, Belgia (S)Tree(t) of (Cro)cod(il)es. Jonathan Safran Foer przerabia Brunona Schulza
Referat przedstawia szczegow analiz najnowszego dziea amerykaskiego powieciopisarza Jonathana Safrana Foera, wydanej jesieni 2010 r. ksiki Tree of Codes (Drzewo kodw). Dzieo to mona opisa jako szczeglny przykad tzw. constrained writing (pisanie z ograniczeniami). Tekst Foera powsta na podstawie angielskiego wydania opowiada Brunona Schulza (The Street of Crocodiles), z ktrego znaczna cz sw zostaa wycita. Stosowana przez Foera technika pisarska znajduje swoje odbicie w technice drukarskiej, ktr posugiwa si wydawca ksiki (londyskie wydawnictwo Visual Editions): jest to swego rodzaju rzebiona ksika, z ktrej wykrojone zostay wszystkie wyrzucone przez Foera sowa i zdania z The Street of Crocodiles. Skupiajc si na szczeglnej treci i formie Tree of Codes, analiza uwzgldni najbardziej istotne dla tej ksiki teksty i konteksty: 1) twrczo literacka i graficzna samego Schulza oraz jego koncepcja ksigi; 2) najwaniejsze tendencje w zagranicznej recepcji dzie Schulza; 3) podobne eksperymenty w literaturze wiatowej.

Elwira Grossman, Uniwersytet w Glasgow, Wielka Brytania Kategoria polskoci w formacie transkulturowym na przykadzie prozy Evy Hoffman, Lisy Appignanesi i Evy Stachniak
Idc za sugesti Dubravki Ugresic, wybrane powieci Lisy Appignanesi i Evy Stachniak, mona nazwa zjawiskiem szarej sfery. Nie przynale one bowiem do adnej tradycyjnej kategorii narodowej kultury; wymykaj si standardowej klasyfikacji, tworzc proz transkulturow, interkulturow, czy te eksterytorialn, zwan take proz nomadyczn. Jednym z jej gwnych rdzeni znaczeniotwrczych jest polsko, ktra podlega przedefiniowaniu, wykraczajc poza standardowe granice nadwilaskiej myli geograficzno-politycznej. Owa przekonstruowana lokalna polsko nosi znami globalnej wiatowoci. Fikcyjne wiaty tak skonstruowanych powieci tworz bogat paszczyzn rozwaa dotyczc efektw losowych przeniesie i wiatowych podry, ktre s koniecznym warunkiem osignicia nowej perspektywy poznawczej. Pytaj o zmitologizowane alfabety wymieszanych kultur i rol akcentw lokalnych tworzcych now hybrydyczn trzeci warto/trzeci przestrze/trzeci geografi o pynnych granicach. Tworz nowy typ kultury podrujcej w czasie i przestrzeni. Osobliwo teje prozy poddam dyskusji na przykadzie dwch powieci: The Memory Man (2004, Czowiek przypisany pamici) autorstwa Lisy Appignanesi oraz The Necessary Lies (2000; Konieczne kamstwa, przek. Katarzyna Bogucka-Krentz, 2004) pira Evy Stachniak. Oba przykady porwnam z wybranymi paradygmatami narracyjno-powieciowymi Evy Hoffman.

Ksika abstraktw
M. Anna Packaln-Parkman, Uniwersytet w Uppsali, Szwecja

Quo vadis polska prozo kobieca w zglobalizowanym wiecie

W ostatnim dziesicioleciu ukazuj si w Polsce ksiki pira kobiet, sygnalizujce zjawiska symptomatyczne dla nowych czasw i trendw literackich. Mam tu na myli zarwno tematyk z zakresu queer (np. powieci Ewy Schelling czy Marty Dzido), jak i typ powieci, ostatnio w Polsce bardzo popularny, ktry zaliczyabym do nurtu literatury chick lit (utwory m.in. Katarzyny Grocholi) czy/oraz literatury tzw. erotycznej (np. Nielegalne zwizki Grayny Plebanek czy te Rdza Ewy Berent), przekraczajcej tradycyjne (przynajmniej w pisarstwie kobiet) granice dotyczce erotyki i seksu. Interesuje mnie zwaszcza rnorodno kontekstowa tych utworw oraz ich lokalny koloryt. Rola literatury o tej tematyce zdaje si by w Polsce znaczca, std wane jest dla mnie pytanie bdce osnow dalszych rozwaa: na ile pisarki wiadomie wpisuj si w zachodnioeuropejskie trendy literackie i na ile klimat spoeczno-literacki ostatnich lat sprzyja zapotrzebowaniu na tego typu literatur.

Ksika abstraktw
5 maja 2011, czwartek 11.00 Obrady plenarne wiatowo, czyli antologie Lszl Klmn Nagy, Uniwersytet w Debreczynie, Wgry Oblicza wiatowoci literatury polskiej na podstawie tomu opowiada XX szzadi Dekameron.

Mai lengyel elbeszlk

Literatura polska zaliczana jest na Wgrzech do hermetycznych kultur, ktrych recepcja potrzebuje specjalnych przygotowa w zakresie wiedzy o historii i kulturze kraju nad Wis. []. Owa hermetyczno oznacza take fakt, e czytanie polskiej literatury na Wgrzech jest cech charakterystyczn przede wszystkim dla do wskiej elity intelektualnej []. W roku 2007 ukazaa si na Wgrzech niezwyka antologia polskich nowel XX wieku, ktra zapewnie przyczyni si do przeamania powszechnie utartego przewiadczenia o hermetycznoci polskiej literatury. [] W tomie znalazy si midzy innymi utwory Jerzego Andrzejewskiego, Czesawa Miosza, Wadysawa Stanisawa Reymonta i Brunona Schulza, ktrzy nale ju do panteonu polskiej kultury, ale rwnie opowiadania Manueli Gretkowskiej, Pawa Huellego, Andrzeja Stasiuka czy Olgi Tokarczuk. Wyjtkowy charakter tomu polega midzy innymi na tym, e niektrzy autorzy s mao znani nawet polskiemu czytelnikowi, na przykad Ida Fink czy Leo Lipski, a w przypadku klasykw wybrane zostay takie teksty, ktre po raz pierwszy przeoono na jzyk wgierski. Specjalnie do tego tomu przygotowano w sumie czternacie przekadw. Poowa autorw naley do krgu pisarzy niegdy przeladowanych, niechcianych lub przemilczanych, czsto wybierajcych los emigranta. Niezalenie od reprezentowanych przez nich epok i tematw wszyscy cz fenomen wiatowoci i uniwersalnoci z cechami narodowymi, a zwaszcza z tak zwanym polskim losem.

Adriana Kovacheva, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Pozna, Polska Antologie poezji polskiej w jzyku bugarskim historia i praktyka
Typologizujc sposoby rozpowszechniania poezji polskiej wrd czytelnikw bugarskich, naley odnotowa zbiorowe przedstawienie poetw polskich w ramach licznych antologii. [] Wane wydaj si pytania, dlaczego antologie poezji polskiej uwaane s przez bugarsk publiczno czytelnicz za prestiowe, jak rol speniaj w kontekcie szybko rozwijajcej si literatury bugarskiej, a take jakie czynniki ksztatuj potrzeb wielokrotnego umieszczania tekstw, wydanych ju w samodzielnych tomikach poetyckich, w ramach antologicznego korpusu utworw wierszowanych, pochodzcych z rnych epok literackich. Te problemy zarysowuj pewne charakterystyki specyficznej wsplnoty literackiej, w ktrej wspistniej oryginay i przekady z dwch zasadniczo rnych od siebie krgw kulturowych Slavia Romana i Slavia Orthodoxa. W [.] referacie chciaabym charakterystyki te nakreli, a take opisa mechanizmy komponowania antologii poezji polskiej jako syntez historycznoliterackich zalenych od chwilowo dominujcych w pimiennictwie bugarskim poetyk [].

Ksika abstraktw
Piotr Wilczek, Uniwersytet Warszawski, Polska

Revelatio czy provocatio? Angielska antologia polskiej poezji religijnej Adama Czerniawskiego
w kontekcie jego wczeniejszej twrczoci i problematyki kanonu literackiego
Antologie przekadw to gwne rdo tworzenia i ksztatowania kanonu literackiego, czy te kanonw literackich. [] Antologia przekadw to najbardziej skuteczny sposb na transfer wartoci jednej kultury do innej kultury i innego krgu jzykowego. Antologie poezji polskiej za granic s czsto jedynymi rdami wiedzy o tej poezji. Przedmiotem analizy w referacie bdzie wydana w roku 20 10 antologia polskiej poezji religijnej Moved by the Spirit poprzedzona wstpem Rowana Williamsa, arcybiskupa Canterbury, czyli anglikaskiego Prymasa Anglii, a opracowana przez Adama Czerniawskiego. Najnowsze dzieo tego autora wpisuje si jednoczenie w trzy gwne nurty jego twrczoci artystycznej tworzone od lat przekady poezji polskiej na jzyk angielski, wasne poezje oraz cykle krtkich esejw zebranych w tomach Krtkopis i Wielopis. Antologia poezji religijnej jest zaskakujcym podsumowaniem dotychczasowej twrczoci, ktrej autor deklaruje si przewanie jako czowiek krytyczny wobec kocioa i sceptyczny wobec religii. Ciekawe byoby zatem zbadanie tej antologii pod ktem wyboru zamieszczonych w niej tekstw (c z y to jest poezja religijna? / c o to jest poezja religijna?), ich reprezentatywnoci dla polskiej poezji religijnej i jej kanonu oraz w kontekcie dotychczasowej twrczoci poetyckiej i eseistycznej Czerniawskiego.

Marta Kamierczak, Uniwersytet Warszawski, Polska

Anthologizing Poland. Polska poezja widziana z dwch perspektyw: J. Peterkiewicza i J.

Zawadzkiego
Celem wystpienia jest przedstawienie i porwnanie dwch anglojzycznych antologii poezji polskiej: Jerzego Peterkiewicza Five centuries of Polish Poetry (I wydanie 1960) i Selected Masterpieces of Polish Poetry Jarka Zawadzkiego (2007). Mimo i w obu wypadkach mamy do czynienia z antologistami-Polakami, a zatem ambasadorami literatury rodzimej, publikacje te dzieli znacznie wicej ni tylko cezura czasowa. Ich skontrastowany przykad pozwala pokaza, jak odmienne oblicza poezji mog wyania si z rnych jej autorskich wyborw obcojzycznych. Rozpatrzone zostan m.in. ilo i dobr utworw, towarzyszce im parateksty a take cele stawiane sobie przez antologistw (sformuowane oraz implikowane). W analizie zostan uwzgldnione rnorodne czynniki wywierajce wpyw na ksztat publikacji, np. ograniczajce dobr tekstw []. Na wyodrbnienie zasuguj strategie translatorskie, bowiem niewtpliwie one rwnie decyduj o randze antologii i ich funkcjonalnoci w prezentowaniu literatury polskiej obcojzycznym odbiorcom.

Notatki

Ksika abstraktw
5 maja 2011, czwartek 15.00 Obrady w sekcjach Sekcja 1: Literatura imigracyjna Katarzyna Karwowska, Uniwersytet Warszawski, Polska Literatura polska pisana wspczenie w Niemczech recepcja, sposoby funkcjonowania
Liczba Polakw yjcych obecnie w Niemczech szacowana jest na dwa miliony. W obliczu podobiestwa kulturowego, Polacy w Niemczech, w przeciwiestwie do na przykad tureckich imigrantw czy chociaby tzw. rosyjskich Niemcw, nie rzucaj si oczy. Podobnie niewidzialni s polscy autorzy, ktrzy tworzc wspczenie w Niemczech, czyni to w jzyku ojczystym. [] Lista utworw polskiego pochodzenia, bdcych czci modej literatury polskiej, inaczej okrelanej jako urodzona po 1960 roku, odnoszcych w Niemczech sukces wydawniczy, nie obejmuje tych pisanych w Niemczech. Przyczyny tego stanu rzeczy stanowi ciekawe pytanie badawcze. Polscy pisarze w Niemczech, zmagajcy si w wikszoci ze zredukowan recepcj nie tylko w Niemczech, ale i w Polsce, wypracowali szereg strategii przetrwania na dzisiejszym rynku wydawniczym, ktre mona by zdefiniowa jako swoist wsplnot interesw. Status ich jako bywalca w obu krgach kulturowych udokumentowany jest rnorako. Jako przykad moe posuy dwujzyczny magazyn kulturalny Zarys z Darmstadt, w ktrym niemieccy Polacy s stale obecni, ukazujcy si od roku 2001 i stanowicy prb dotarcia do nie tylko wyksztaconej Polonii, ale i do niemieckiego czytelnika.

Joanna Podolska, Uniwersytet dzki, Polska Ptak quetzal Andrzej Bobkowski na kracach wiata
Znajomo literatury emigracyjnej [] jest wci niewielka. Powszechnie znane s tylko nazwiska sztandarowe: Gustaw Herling-Grudziski, Czesaw Miosz, Witold Gombrowicz Ale ju Andrzej Chciuk, Wacaw Iwaniuk czy Beata Obertyska to pisarze znani tylko garstce badaczy i pasjonatw. Do nich naley rwnie Andrzej Bobkowski, pisarz i diarysta, autor wspaniaych Szkicw pirkiem i setek listw, dziki ktrym uznawany jest przez krytykw za jednego z najwspanialszych polskich epistolografw XX wieku. [] Cho powoli jest przypominany polskim czytelnikom, wci pozostaje postaci nieznan. W 1948 roku pisarz wyjecha do Gwatemali, gdzie zmar w 1961 roku. Uciek z Europy, odrzucajc j, ale by przesiknity mioci do kultury europejskiej, do idei wolnoci, ktr ona reprezentowaa. Kocha wszystko, co Europ stworzyo. Chcia uciec, by paradoksalnie zabra ze sob europejskie wartoci, w ktre wierzy. Jakie byy konsekwencje tej decyzji? Czy przenis wartoci polskiej literatury do Gwatemali, czy sam nabra latynoskiego charakteru? Jakie jest jego miejsce w literaturze polskiej? Czy zaistnia w kulturze hiszpaskiej? Ja jestem godo Gwatemali ich ptak quetzal mwi o sobie. Istniej tylko wypchane okazy, bo ywe w klatce, zdychaj po kilku dniach. A ja nie mam ochoty zdechn i eby mnie ogldali wypchanego.

Ksika abstraktw
Magdalena Bk, Uniwersytet lski, Katowice, Polska Polka w Australii. O twrczoci Teresy Podemskiej-Abt
Celem tekstu jest analiza napisanych w Australii wierszy Teresy Podemskiej-Abt. Wyaniajcy si z nich obraz kondycji emigranta jest interesujcy przede wszystkim dlatego, e ogniwem poredniczcym pomidzy dwiema kulturami (polsk i australijsk), na styku ktrych musi egzystowa, staje si kultura trzecia rdzennych mieszkacw Australii. Obserwacje poczynione na marginesie lektury wierszy poetki mog stanowi ciekawy komentarz do podjtego przez ni projektu translatorskiego, ktrego przedmiotem jest wanie twrczo rdzennych mieszkacw Australii.

Notatki

Ksika abstraktw
5 maja 2011, czwartek 15.00 Obrady w sekcjach Sekcja 2: wiatowo w literaturze Margreta Grigorova, Uniwersytet w. w. Cyryla i Metodego, Wielkie Tyrnowo, Bugaria Ba o wiatrach w twrczoci Josepha Conrada: Odyseja poza Supami Herkulesa. Morze jako klucz do wiatowoci Conrada
W twrczoci Conrada moemy odnale wszystkie gwne elementy symbolicznej drogi Odysa, z tym e odyseja conradowska wychodzi poza przestrze kolebki rzemiosa basen Morza rdziemnego. Rozszerza si rwnie przestrze wiatrw, ktrych moc Eol chcia przekaza Odysowi. Puszka Pandory i worek Eola s obrazami synonimicznymi. Conrad-eglarz dogbnie pozna wiatry i burze, czsto si z nimi spotyka i walczy. Conrad-pisarz pokazuje morze jako przestrze batalistyczn, rysuje wiatow map wiatrw, zakresy ich wadzy, ich charaktery i przejawy. Obraz wiatrw jest wielowarstwowy: mona rozpozna w nich moce losu, moce polityczne, wzruszenia duszy, pikno przyrody. Wyjtkowa mio do aglowcw u Josepha Conrada jest zwizana z wyimaginowanymi relacjami midzy okrtem, wiatrm, morzem i czowiekiem. aglowiec chwyta w swe agle moc wiatrw, z czego rodzi si nie tylko wizja romantycznego okrtu, ktry czy w swoim ciele si ywiow. Poprzez burz morze pokazuje swoje oblicze wroga i powouje czowieka do walki. Bg Pan jest martwy syszymy w Zwierciadle morza, co prowadzi do metafizycznej idei mierci Boga i pozostawia czowieka samego przeciw siom natury. Warto zauway, e Conrad-eglarz przyobleka swoj eglarsk wiedz o nawigacji i autentyczne dowiadczenia w szat literack, przywoujc baniowy wtek o wiatrach i ich krlowaniu na ziemi. Swoje zmagania w akcie pisarskiej kreacji porwnuje do walki z burz na przyldku Horn. Przyjmujemy tez, e morze jest gwnym kluczem do wiatowoci Conrada, ktra towarzyszy naszej analizie.

Katarzyna Szewczyk-Haake, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Pozna, Polska C po witym w czasie marnym? wity Franciszek z Asyu Jzefa Wittlina i Gilberta K. Chestertona
W latach 20. XX w. kilku pisarzy europejskich podjo prac nad literackim opracowaniem biografii witego Franciszka z Asyu w zwizku z przypadajc w 1926 r. 700. rocznic jego mierci. Byli to m.in. Jzef Wittlin, publikujcy w latach 1927-31 na amach prasy literackiej fragmenty zapowiadanej, a nigdy nieukoczonej powieci, oraz Gilbert K. Chesterton. Ze wzgldu na powiadczone w eseistyce zainteresowanie Wittlina osob i dzieem Chestertona, celowe wydaje si podjcie komparatystycznego namysu nad ich autorskimi wariantami witego Franciszka z Asyu. [] Chwalc ksik Anglika jako ciekaw i samodzieln, podziwiajc kunszt jego nienachalnego misjonarstwa (w eseju wity Franciszek Chestertona z 1927 r.), Wittlin wydaje si jednak wchodzi w niejawny spr z zasadnicz cech Chestertonowskiego pisania, jak jest prba godzenia irracjonalizmu jego bohatera ze wspczesnym racjonalizmem. Jego wasny wariant pisania o witym jest odmienny []. Mona zastanawia si, czy
6

Ksika abstraktw
ksika Chestertona nie staa si inspiracj dla Wittlina w sensie niejako negatywnym: szanujc, a nawet podziwiajc sposb pisania Anglika, wiedzia Wittlin dokadnie, e tej drogi sam nie sprbuje, i to nie ze wzgldu na wtrno takiego gestu, lecz z przyczyn estetycznych i wiatopogldowych.

Maria Janoszka, Uniwersytet lski, Katowice, Polska

Rkopis znaleziony w Budowniczym ruin

W przypadku Rkopisu znalezionego w Saragossie J. Potockiego kategoria wiatowoci nabiera znacze wyjtkowych, gdy tekst ten nie poddaje si prostym przyporzdkowaniom narodowociowym []. Tematem referatu s wybrane relacje intertekstualne pomidzy Rkopisem a Budowniczym ruin, wydanym w 1969 r. debiutem powieciowym Herberta Rosendorfera (polski przekad Edwina Herberta ukaza si w 1972 r.). Utwr Potockiego zostaje przywoany tu eksplicytnie jako istotny motyw fabularny, jednak teksty te czy o wiele szersza przestrze analogii formalnych i konkretnych paraleli, by wymieni jedynie konstrukcj bohatera, wtki maskaradowe czy struktury labiryntowe. Szczeglnie interesujc mnie paszczyzn badawcz jest motyw yda Wiecznego Tuacza, rozszerzony w Budowniczym ruin o nowe znaczenia dziki wprowadzeniu innego niemiertelnego bohatera, don Emanuela de Cenedy. Ewokowana przez te postacie problematyka percepcji czasu i przestrzeni urasta do jednej z najbardziej eksponowanych w powieci Rosendorfera, czc si jednoczenie z pytaniami o pewno epistemologiczn oraz istot literatury i literackoci.

Ksika abstraktw
Martyna Markowska, Uniwersytet w Helsinkach, Finlandia Miejskie portrety w powieciach fotograficznych (lsk i Uusimaa)
Referat jest prezentacj czci rozprawy doktorskiej powstajcej na Wydziale Literatury Porwnawczej Uniwersytetu w Helsinkach. Temat pracy doktorskiej dotyczy mitu flneura w powieciach fotograficznych na przykadzie trzech tytuw: Goodbye to Berlin Christophera Isherwooda (literatura brytyjska), Finis Silesiae Henryka Waka (literatura polska) oraz Dr vi en gng gtt Kjella West (literatura fiska szwedzkojzyczna). Ogranicz si do porwnania portretw miejskich okresu midzywojnia na przykadzie dwch regionw: lska oraz Uusimaa (stoecznego regionu ze stolic w Helsinkach). Mniej bd koncentrowa si na historycznym aspekcie obu powieci, a przede wszystkim na roli fotografii w tworzeniu historycznej fikcji. Akcja Finis Silesiae oraz Dr vi en gng gtt rozgrywa si w podobnym przedziale czasowym, innym motywem czcym obie ksiki jest obecno sztuki fotograficznej, zarwno w treci utworu, jak i w formie fizycznej obecnoci obrazw fotograficznych. Literacko-fotograficzne portrety s przedmiotem porwnawczym mojej prezentacji. Odmienne pejzae, odmienne jzyki, bliskie sobie fiskie oraz polskie dusze.

Notatki

Ksika abstraktw
6 maja 2011, pitek 9.00 Obrady w sekcjach Sekcja 1: Batalie o wiatowo Elbieta Dutka, Uniwersytet lski, Katowice, Polska Jadc w bugatti po mrocznym niebie Europy oblicza wiatowoci twrczoci Andrzeja Kuniewicza
W referacie przedstawi rne oblicza wiatowoci twrczoci A. Kuniewicza. Punktem wyjcia do refleksji na ten temat uczyni dwa odmienne wiadectwa recepcji utworw galicyjskiego outsidera take poza polskim krgiem kulturowym. Pierwszym z nich jest wiersz J. Grzaskiego zatytuowany Bugatti Kuniewicza []. Utwr jest zapisem osobistego wspomnienia, wyznaniem zafascynowanego czytelnika, ale take przywoaniem do powszechnych opinii na temat Kuniewicza Europejczyka, wiatowca, bywalca. Obok wiadomoci znaczenia pisarstwa autora Krla Obojga Sycylii nie tylko wrd polskich czytelnikw w wierszu dostrzec mona take pytania, wtpliwoci, kontrowersje, ktre ksztatuj wspczesny obraz i odbir tej twrczoci. Z problematyk sygnalizowan w wierszu zmierzyli si badacze [], ktrzy wzili udzia w konferencji powiconej twrczoci autora Stref, zorganizowanej w Wiedniu w 2008 r. Pokosiem sesji jest ksika Midzy Galicj, Wiedniem i Europ. Aspekty twrczoci literackiej Andrzeja Kuniewicza pod red. austriackiego slawisty Aloisa Wolana (Wiede 2008) to drugie wiadectwo recepcji utworw Kuniewicza poza Polsk, ktre pragn przybliy w swoim wystpieniu [].

Andrzej Karcz, Instytut Bada Literackich PAN, Warszawa, Polska Literacki dylemat narodowoci i uniwersalnoci. Wyspiaski jako przedmiot midzynarodowej batalii Tymona Terleckiego
Jako emigracyjny krytyk, historyk literatury polskiej i teatrolog, a take jako popularyzator kultury polskiej za granic, Tymon Terlecki dostrzeg piln potrzeb szerszego ujcia bogatej twrczoci Stanisawa Wyspiaskiego. Krytyk ubolewa nad brakiem powszechnego uznania dla niezwykego dziea modopolskiego twrcy i dlatego podj midzynarodow batali o nalene poecie miejsce w dziedzictwie literatury wiatowej. Prowadzi j w swoich rozprawach publikowanych gwnie w jzyku angielskim []. W pracach tych analizowa histori nieudanej recepcji dziea poety za granic i przyczyny, ktre sprawiy, e nie zaistniao ono na arenie midzynarodowej. Sprzeciwia si te opiniom o Wyspiaskim jako pisarzu wycznie, nieprzenikalnie, nieuleczalnie polskim [] i przypomnia o europejskoci artysty oraz jego zwizkach z malarstwem i literatur twrcw obcych. [] Referat prezentuje elementy batalii Terleckiego i wskazuje, jak dalece krytykowi udao si posun naprzd proces przyznania poecie nalenego miejsca w tradycji literatury wiatowej.

Ksika abstraktw
Andris Kazjukevis, Uniwersytet w Daugavpils, otwa O kanonie literatury polskiej na otwie w okresie dwudziestolecia midzywojennego
Kultura polska jest obecna na otwie ju od drugiej poowy szesnastego wieku, jednak o aktywnych polsko-otewskich kontaktach literackich mona mwi, zaczynajc dopiero od drugiej poowy wieku dziewitnastego, co w duej mierze jest zwizane z rozwojem wiadomoci narodowej otyszy, powstawaniem licznych utworw oryginalnych w jzyku otewskim oraz kontaktami literatw otewskich z literatami europejskimi, w tym take polskimi. W tym okresie literatura polska staje si wzorem w tworzeniu dzie wasnych dla wielu pisarzy otewskich. Sytuacja si zmienia z momentem odzyskania przez otw niepodlegoci w roku 1918. Zainteresowanie literatur polsk na otwie w okresie midzywojennym ma charakter inercyjny, chocia pozostaje na wysokim poziomie, wiadectwem czego s wydania dzie zebranych klasykw literatury polskiej oraz wydana w roku 1937 przez Karlisa Kruz antologia poezji polskiej, zawierajca tumaczenia na jzyk otewski tekstw 100 poetw polskich. Antologia jest prb stworzenia kanonu literatury polskiej na otwie, co stanie si przedmiotem analizy w niniejszym referacie.

Filip Kozina, urica ili keljo, Uniwersytet w Zagrzebiu, Chorwacja Dlaczego Miosz, a nie Brandys? Kreowanie obrazu literatury polskiej w Chorwacji
Jeli przyjmiemy tez, e w dzisiejszych czasach trudno jest wartociowej literaturze zaistnie w innej kulturze, [] zgodzimy si, e w zakresie jej promocji kluczow rol odgrywaj instytucje kulturalne, edukacyjne i naukowe. W Chorwacji tak rol peni studia polonistyczne na Wydziale Filozoficznym w Zagrzebiu, ktre ksztac oraz cz obecnych i byych polonistw, utrzymuj kontakty z polskim rodowiskiem naukowym i literackim oraz tworz warunki do kompetentnego odbioru takiej literatury. Rwnoczenie, zagrzebska polonistyka w swojej pracy naukowej i dydaktycznej zestawia polsk literatur z chorwack i innymi wiatowymi literaturami, potwierdzajc w ten sposb jej [] wiatowo []. Jednak Katedra Polonistyki, kontynuujc chorwack tradycj polonistyczn z jej dotychczasowym dorobkiem naukowym i przekadowym, przeja polski kanon literacki, ale rwnoczenie, uwzgldniajc wasne potrzeby edukacyjne, dokonaa jego modyfikacji. Naszym celem jest przedstawienie tradycji i rozwoju polonistyki literackiej w Chorwacji oraz wyjanienie okolicznoci zaistnienia naukowego odbioru polskiej literatury []. Chcielibymy take pokaza, jak i dlaczego teksty naukowe, a zwaszcza zajcia z literatury na zagrzebskiej polonistyce kreuj chorwacki kanon literatury polskiej, w ktrym musi by miejsce dla Czesawa Miosza, ale ju niekoniecznie dla Kazimierza Brandysa.

Ksika abstraktw
6 maja 2011, pitek 9.00 Obrady w sekcjach Sekcja 2: Inspiracje, reminiscencje, wpywy Nikolaj Je, Uniwersytet w Lublanie, Sowenia Reminiscencje Mioszowe w nowszej literaturze soweskiej
Poezja, jak rwnie proza i eseistyka Miosza w literaturze soweskiej spotykay si nie tylko z yw recepcj, ale staway si te bodcem do refleksji twrczej pisarzy, poetw i krytykw. Wt ki tematyczne, pojawiajce si pod wpywem utworw Miosza, znale mona w postaci odwoa w wypowiedziach poetyckich, refleksjach prozaicznych i teoretycznych, dotyczcych zarwno wspczesnej poezji, sztuki i kultury, jak i palcych problemw nkajcych spoeczestwa drugiej poowy XX w., zwaszcza obszaru Europy rodkowo-Wschodniej. Wydaje si, e Miosz istnieje w wiadomoci soweskiej jako autorytet moralny oraz gos autorski, prezentujcy rne wymiary rzeczywistoci, wiata, historii poprzez przeycia, ujte w jzyku poezji.

Irena Frys, Narodowy Uniwersytet Lwowski im. I. Franki, Lww, Ukraina Polsko-ukraiski dialog literacki Bohdana Lepkiego z pisarzami Modej Polski
Relacje ukraiskiego pisarza Bohdana Lepkiego z Kazimierzem Przerw-Tetmajerem, Stanisawem Wyspiaskim, a przede wszystkim z Wadysawem Orkanem wpyny na ewolucj pogldw Lepkiego, ktry wedug sw przedstawiciela Modej Muzy, Karmaskiego: nauczy si patrze na Zachd. Wielk rol w ksztatowaniu wiadomoci zarwno polskich, jak i ukraiskich twrcw odegraa Moda Polska. Dlatego te mona odnale wsplne tematy i idee, podobne przedstawienie bohaterw w twrczoci wymienionych artystw (np. pewne podobiestwa powieci W roztokach Orkana i Weseka nad pustyrem Lepkiego).

Jarosaw Nachlik, Narodowy Uniwersytet Lwowski im. I. Franki, Ukraina Recepcja idei wiatopogldowych przedstawicieli pierwszego pokolenia Modej Polski w tekstach programowych oraz twrczoci poetyckiej Modej Muzy
Referat jest powicony analizie kontaktw osobistych z przedstawicielami pierwszego pokolenia Modej Polski (przede wszystkim K. Przerw-Tetmajerem, J. Kasprowiczem i S. Przybyszewskim) i ich wpywu wiatopogldowo-ideowo-estetycznego na ideologw oraz poetw wczesnego ukraiskiego modernizmu, zwaszcza z krgu lwowskiego kka literackiego Moda Muza: P. Karmaskiego, W. Paczowskiego, B. Lepkiego, S. Twerdochliba. Najwicej uwagi powicam recepcji idei dekadentyzmu na Ukrainie za porednictwem literatury polskiej, zderzeniu idei sztuki dla sztuki z narodow specyfik ukraisk, ujciu problemw relacji czowieka i Boga w modernistycznym wiecie poetyckim.

10

Ksika abstraktw
Jzefa Krlczyk-Bremer, Uniwersytet w Oslo, Norwegia Witold Gombrowicz wielkim pisarzem by w Norwegii? czyli inspiracje Gombrowiczowskie w literaturze norweskiej
Pokolenie skupione wok literackiego pisma Profil szczeglnie fetowao Ferdydurke i jego autora. Pod wpywem utworu W. Gombrowicza zadebiutowa w 1969 r. Dag Solstad powieci Patynozielone! (polski przekad ukaza si w 2010 r.). Dag Solstad podkrela wielokrotnie, e jako pierwszy w Norwegii, wiadomie wpisa si w jzyk innego pisarza nie bdc jednoczenie posdzonym o epigonizm. Autor Patynozielonego! wpisa si nie tylko w jzyk, ale take w postaw i sposoby realizacji literackich kunsztw W. Gombrowicza. Punktem wyjcia dla udanego debiutu i jednoczenie zaistnienia na stae na norweskiej niwie literackiej byo wiadome zastosowanie technik i struktur Gombrowiczowskich i tym sposobem Jzio z Ferdydurke ma norweskiego bliniaczego brata Geira Brevika. Obok D. Solstada do literackiego pokrewiestwa z W. Gombrowiczem skaniaj si wyranie: Espen Haavardsholm, Kjartan Flogstad, Kjell Askildsen, Geir Gulliksen i inni. Paradoksalnie, W. Gombrowicz i jego Ferdydurke, postrzegany jako odnowiciel jzyka i formy w literaturze, w 2007 r. zosta wydany ponownie w tym samym przekadzie norweskim z roku 1969, w wersji okrojonej i jzykowo niezadowalajcej. Osobliwie jednak do paranteli literackich z Gombrowiczem przyznaj si znaczce osobistoci w literaturze norweskiej.

Notatki

11

Ksika abstraktw
6 maja 2011, pitek
11.00 Obrady w sekcjach Sekcja 1: wiatowo, czyli zakorzenienie w zagranicznych obiegach

Beata Tarnowska, Uniwersytet Warmisko-Mazurski, Olsztyn, Polska Poezja polska w angielskim przekadzie wiersze Andrzeja Bursy
Tematem referatu jest recepcja twrczoci poetyckiej Andrzeja Bursy w wiecie anglojzycznym: od przekadw zawartych w antologii Celiny Wieniewskiej Polish Writing Today (Penguin, 1967), a take Adama Czerniawskiego The Burning Forest. An Anthology of Modern Polish Poetry (Newcastle, 1988) a po nowsze przekady, jak dwujzyczny Wybr wierszy / Selected Poems, Kevina Christiansona i Haliny Abamowicz (Krakw, Art-Park Publishers 2008), czy Killing Auntie and Other Work, w tumaczeniu Wieka Powagi (CB editions, 2009). Szczeglnie interesujca wydaje si, w kontekcie opracowa krytycznych oraz wyborw poszczeglnych wierszy, prba odpowiedzi na pytanie, czy odbir poezji Bursy take w ostatnich dekadach zdeterminowany zosta przez utrwalone w zachodniej krytyce formuy, jak poezja wiadectwa (poetry as a witness) oraz poezja przeladowanych (poetry of the oppressed). Celem referatu jest, midzy innymi, prba ustalenia, w jakim stopniu uwikanie w polityk stanowi wci o atrakcyjnoci poezji Bursy dla wspczesnego, angielskojzycznego czytelnika.

Natalia Gendaj, Uniwersytet Szczeciski, Polska Gombrowicz polityczny? Miejsce pisarza w literaturze argentyskiej
Nietrudno zauway, e w polskich interpretacjach polityka i Gombrowicz nie spotykaj si nader czsto. [] Mimo e znaczna cz Dziennika powicona jest [] rozprawianiu si z komunizmem, jego autor przestrzega przed nadmiernym czeniem publicystyki i literatury. Natomiast w przypadku argentyskiej recepcji twrczoci polskiego pisarza zestawienie polityki i pisania staje si znaczce i moliwe. Jak rozumie tak radykaln rnic w odczytaniu? Znana i skdind suszna teza, e Gombrowicz dotar do Ameryki Poudniowej, lecz jego dziea ju nie, mogaby pozwoli wysun przypuszczenie, e jest on po prostu w Argentynie bdnie odczytywany. Faktem jest, e twrczo Gombrowicza przez dugie lata znana bya za Atlantykiem w do ograniczonej czci: osawionej legendarnym tumaczeniem Ferdydurke i Dziennika argentyskiego fragmentw z Dziennika wybranych, uzupenionych i na nowo uszeregowanych przez samego autora. Gombrowicz istnieje w literaturze argentyskiej, lecz raczej jako posta fikcyjna czsto bdca intelektualnym kontrapunktem dla drugiego bohatera. Takim interlokutorem w dyskusji staje si polski emigrant midzy innymi w Respiracin artificial (1980) Ricarda Piglii i Las cartas profanas (2008) Luisa Mattiniego, w ktrych na rne sposoby wikany jest w polityczn intryg. Prby przywrcenia Argentynie niedocenianego zawczasu pisarza mog sta si przyczynkiem do dyskusji na temat geograficznych i historycznych aspektw w odczytaniu pisarzy nalecych jednoczenie do kilku obszarw kulturowych.

12

Ksika abstraktw
Oesia Nachlik, Narodowy Uniwersytet Lwowski im. I. Franki, Ukraina Recepcja polskiej literatury XX wieku na Ukrainie: wyzwanie dla czytelnika ukraiskiego
Referat jest powicony przede wszystkim tym dzieom pisarzy polskich, ktre w rny sposb zmieniy horyzont oczekiwa czytelnika ukraiskiego. Byy to utwory, ktre wywoay dyskusj wrd intelektualistw ukraiskich poprzez poruszanie tematw tosamoci narodowej, przynaleno do Europy rodkowo-Wschodniej, zmiany dominant kulturalnych po okresie radzieckim (C. Miosz, Z. Herbert, W. Gombrowicz, S. Chwin i in.). Jednoczenie przedmiotem analizy s utwory, ktrych odbiorc jest modzie i ktrych tematy s prawie nieobecne w literaturze ukraiskiej, np. homoseksualizm, feminizm (w szerokim ujciu), ycie marginesu spoecznego (M. Gretkowska, W. Kuczok, M. Witkowski i in.). Wszystkie dziea s rozpatrywane w kategoriach dyskursw imperatywnych.

Wu Lan, Beijing Language and Cultural Center for Diplomatic Missions, Chiny Bruno Schulz spojrzenie z Chin
Literacki dorobek Brunona Schulza nie jest zbyt dobrze znany w Chinach. W 2009 r. opublikowano Ulic Krokodyli jego pierwsz ksik tumaczon z angielskiego przez Yang Xiangrong ze wstpem autorstwa sawnego chiskiego pisarza Yu Hua. Wan rol w zrozumieniu jego tekstw odegrao spotkanie pisarzy, krytykw literackich, tumaczy i czytelnikw w bibliotece wydawnictwa Xingxing 12 grudnia 2009 r. W moderowanej dyskusji uczestnicy wyrazili ogromne zainteresowanie t unikaln proz. Schulz by porwnywany do innych wybitnych pisarzy okresu midzywojennego, zwaszcza do Prousta. Rozbudzona ciekawo chiskich intelektualistw pracami Schulza przyczynia si take do wzrostu zainteresowania jego biografi i histori jego ojczyzny Polski.

Lucyna Spyrka, Uniwersytet lski, Katowice, Polska Polski dramat XIX-wieczny w kontekcie kultury sowackiej
Kultura sowacka uwaana jest za najblisz polskiej wrd wszystkich kultur sowiaskich, za zainteresowanie Sowakw literatur polsk ju od pocztku XIX wieku jest bardzo due. Mona domniemywa, e dotyczy to rwnie polskiego dramatu. Mwic o XIX-wiecznym dramacie polskim, mamy na myli przede wszystkim Dziady Mickiewicza, dramaty Sowackiego, Krasiskiego, a take Fredry. Jak pokazuj badania, sowackie losy utworw wymienionych pisarzy byy rne, za Tatry trafiay one w rnym czasie, w rnych czasem niezwykych okolicznociach. Odmienna jest te ich rola w kontekcie kultury naszych poudniowych ssiadw.

13

Ksika abstraktw
6 maja 2011, pitek 11.00 Obrady w sekcjach Sekcja 2: Literatura polska tworzona poza krajem Boena Szaasta-Rogowska, Uniwersytet lski, Katowice, Polska Wypltany z sieci poudnikw / odnalazem siebie w gbi oceanu o kanadyjskiej poezji Romana Chojnackiego
Roman Chojnacki poeta, krytyk literacki, autor scenariuszy teatralnych, redaktor mieszkajcy od 1988 roku w Brampton pod Toronto w Kanadzie, ma w swoim dorobku, jak dotd, cztery tomiki poetyckie opatrzone podwjnym adresem wydawniczym (najczciej kanadyjsko-polskim). Kanadyjska poezja Chojnackiego wyrasta, oczywicie, z jego twrczoci krajowej kojarzonej zazwyczaj z dorobkiem Nowych Rocznikw, ale poprzez poetyckie wyzyskanie takich poj jak na przykad: milczenie, myl, bl, wina, odpowiedzialno czy prawda, wydobywa si z matni grupowoci i ewoluuje w kierunku indywidualnej definicji rzeczywistoci skomponowanej raczej z elementw uniwersalnych, wiatowych, humanistycznych, proponujcych spersonalizowane spojrzenie na czowieka, ni z narodowych i to zarwno polskich, jak i kanadyjskich.

Krzysztof Jaworski, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. J. Kochanowskiego, Kielce, Polska Znany nieznany: Grzegorz Wrblewski
Przedmiotem mojego wystpienia chciabym uczyni refleksj dotyczc funkcjonowania w wiadomoci polskich odbiorcw literatury sylwetki i osigni Grzegorza Wrblewskiego (ur. 1962), mieszkajcego od 1986 r. w Danii poety, prozaika, autora sztuk teatralnych, tumaczonego na wiele jzykw artysty, przez cz polskich krytykw literackich uznawanego za jednego z najwaniejszych przedstawicieli formacji brulionu, przez wielu za nieuznawanego w ogle, sabo funkcjonujcego w potocznej wiadomoci odbiorczej, mimo jego niezaprzeczalnego wkadu w jako polskiej sztuki literackiej i jej wizerunku za granic. Sylwetka Wrblewskiego staje si wic pretekstem do prby analizy zjawiska wiatowoci polskiej literatury wspczesnej, mechanizmw jej kreowania i funkcjonowania.

14

Ksika abstraktw
Jan Burnatowski, Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN, Krakw, Polska Kozak w Brukseli, czyli Mariana Pankowskiego krytyczny zamys na styku kultur
Taki punkt wyjcia sprzyja atrakcyjnoci rnorakich ekskursji analitycznych w ramach interioru dzie Mariana Pankowskiego, ktrego twrczo, jak si zdaje, nadal nie otrzymaa wyczerpujcej wykadni na gruncie rodzimego literaturoznawstwa. Poruszajcy si po rejestrach krytycznej nowoczesnoci pisarz, do niedawna funkcjonujcy na antypodach krajowej recepcji, jest twrc lepiej rozpoznanym w krgu krytyki francuskojzycznej []. Trudno w chwili obecnej rozpatrywa zasig wpyww tekstw Pankowskiego, [] warto natomiast podnie kwesti antycypacji fabularnych tej prozy na grunt rodzimy. Proces taki jest z pewnoci pokosiem nieustannego dialogu, jaki prowadzi ta literatura, bdca pryzmatem, w ktrym moemy oglda miniatur wspczesnej, multikulturowej Europy (Ericksonowska regua talking cure). [] W wietle renesansu odbioru dzie pisarza (nominacja do Nike 2000; Nagroda Literacka Gdynia 2008) warto postawi pytanie o idee, zamys przebijajcy przez jego teksty, a wynikajcy z naoenia przanej Kartoflanii na kontury topografii Zachodu. Nina Cielik, Uniwersytet Rzeszowski, Polska Poezja emigracyjnej codziennoci. Glosa do twrczoci Floriana mieji Celem referatu jest przyjrzenie si sposobom przedstawiania przez Floriana miej sytuacji czowieka w powojennej rzeczywistoci emigracyjnej. Twrczo poetycka Floriana mieji zdeterminowana jest jego biografi z jednej strony jest to wsplnota dowiadcze wojennych i emigracyjnych, z drugiej wyjtkowo jednostkowych losw. W referacie analizie poddano prby zagospodarowania codziennej przestrzeni egzystencjalnej.

Notatki

15

Ksika abstraktw
6 maja 2011, pitek 15.00 Obrady w sekcjach Sekcja 1: wiatowoci problematyka i praktyka Micha Kisiel, Uniwersytet lski, Katowice, Polska Rozwaania nad wiatowoci polskich noblistw w kontekcie problematyki kanonu literatury zachodniej
Celem referatu jest prba zrozumienia relacji, jakie zachodz pomidzy formowaniem kanonu literatury zachodniej oraz moc autorytetu w kontekcie opiniotwrczoci Literackiej Nagrody Nobla na przykadzie analizy obecnoci czworga polskich twrcw (Henryka Sienkiewicza, Wadysawa Stanisawa Reymonta, Czesawa Miosza i Wisawy Szymborskiej) w przestrzeni kultury wiato wej. Punktem wyjcia moich rozwaa jest omwienie kontekstualnych uwarunkowa pojcia kanonu literatury zachodniej w relacji do pojcia autorytetu naukowego oraz anglonormatywnoci kultur dominujcych jako wyznacznikw wartoci wewntrz szeroko pojtej kultury Zachodu. Dyskusja, jak proponuj, ma na celu ukazanie rnic, jakie zachodz pomidzy mechanizmami kanonotwrczymi w kulturze polskiej i w anglonormatywnej kulturze transatlantyckiej w wietle dyskursw wadzy i ekonomii zestawionych z dyskursami motywowanymi ideologicznie lub preferujcymi rwnorzdno kanonw narodowych lub lokalnych.

Marta Kad, Wysza Szkoa Gospodarki w Bydgoszczy, Polska Lemowej Solaris obecno w wiecie
Problematyka tekstu koncentruje si wok wiatowej recepcji Solaris Stanisawa Lema zarwno tej krytycznoliterackiej, ktrej przypadkiem granicznym s poszukiwania femina astralis jak i filmowej (Solaris Andrieja Tarkowskiego i Stevena Soderbergha). Narzdzia badawcze skupia bd zarwno komparatystyk interdyscyplinarn (A. Hejmej) oraz ustalenia krytyki mitograficznej (o ironicznym wykorzystaniu mitycznych paradygmatw w Solaris pisali ju wszak badacze na czele z Istvanem Csicsery-Ronayem Jr.), a po postulat kluczowej roli interpretatora wysuwany przez Stanleya Fisha. Na styku tych aparatw teoretycznych wiatowe obecnoci Lemowej Solaris ukazuj zmienne oblicza rnego rodzaju wyakcentowa i przemilcze, a de-re-konstrucje tekstu, pomijajc niemal zupenie problematyk poznawcz, tworz (Barthesowskie tym razem) mity lektury koncentrujce si midzy innymi wok nieobecnej struktury symboliki seksualnej. Takie praktyki interpretacyjne zaznaczaj przede wszystkim obecno interpretatora (czy te adaptatora filmowego), a ledzenie jego poczyna z tekstem moe ujawni tkwicy poza nimi dyskursywny model. Odrbnym zagadnieniem moe by przyswojenie Solaris przez mity kultury popularnej, a take sam fenomen jej wiatowej popularnoci.

16

Ksika abstraktw
Branislava Stojanovi, Uniwersytet w Belgradzie, Serbia Bruno Schulz w Internecie: wiatowe oblicze
Prba podsumowania dziaalnoci portalu Schulzowskiego: www.brunoschulz.org w dziesi lat po jego uruchomieniu.

Wioletta Hajduk-Gawron, Uniwersytet lski, Katowice, Polska wiatowy gatunek czy komiks otwiera literaturze polskiej nowe krgi odbiorcw poza granicami Polski?
Komiks jako forma przekazu moe suy rnym celom: nie tylko rozrywkowym, ale te estetycznym i dydaktycznym. W Polsce na karty komiksu przeniesiono wiele dzie literatury piknej. Zabieg ten mia suy nobilitacji komiksu, cho w efekcie nie spotka si ani z przychylnoci krytykw, ani z wielkim zachwytem czytelnikw. W artykule zostanie postawione pytanie, czy w dobie kultury obrazu komiksowa forma adaptacji literatury polskiej moe liczy na zainteresowanie odbiorcy zewntrznego kulturowo.

Notatki

17

Ksika abstraktw
6 maja 2011, pitek 15.00 Obrady w sekcjach Sekcja 2: wiatowo w literaturze Prof. Constantin Geambau, Uniwersytet w Bukareszcie, Rumunia

Literatura polska w wietle komparatystyki rumuskiej

Autor omawia zagadnienia porwnawcze wystpujce w studiach i rozprawach krytycznych polonistw rumuskich (Ion Constantin Chitimia zajmowa si paralel literack: Adam Mickiewicz Alecu Russo, Adam Mickiewicz Gheorghe Asachi, Stanisaw Wyspiaski Mihai Eminescu; Stan Velea porwnuje Wadysawa Reymonta z Liwiuszem Rebreanu oraz Henryka Sienkiewicza z Mihailem Sadoveanu; Ioan Petrica ledzi wsplne wtki wystpujce w literaturze polskiej i rumuskiej: Puszcza Kosmiska, Sobieski, Kyrdali, Ruxandra itp). Polonici rumuscy korzystaj wielokrotnie w swojej analizie z przesanek komparatystyki rumuskiej opartej w duym stopniu na szkole francuskiej i niemieckiej.

Judit Reiman, Uniwersytet im. Ptera Pzmny'ego, Piliscsaba, Wgry Zjadanie bratankw, czyli gry z innoci w Gulaszu z turula Krzysztofa Vargi
Gulasz z turula traktuje o Wgrzech i o Wgrach dla Polakw, ktrzy maj raczej nike wiadomoci o tym kraju. Dzieo Vargi zajmuje osobne miejsce w szeregu utworw z zakresu modnej w ostatnim czasie rodkowoeuropejskiej literatury podrniczej, zwaszcza z powodu osoby autora i narratora, dla ktrego Gulasz jest jednoczenie osobistym rozrachunkiem ze swoj wgierskoci. Czytelnik wgierski jest jedynym na wiecie odbiorc, dla ktrego mono rozszyfrowania kodw narracji tego utworu jest uzaleniona od spjnoci wsplnoty adresatw. Dynamika obcoci i swojskoci, obecna jednoczenie w osobie autora Gulaszu z turula, otwiera nowe perspektywy poznawcze dla wgierskiego czytelnika, ktry zmuszony jest przyj na siebie rol zaoferowan przez narratora. O moliwociach takiego czytania antropologicznego i kwestii uobecnienia kulturowej innoci traktuje wanie ten artyku.

Anna Krawczyk, Uniwersytet lski, Katowice, Polska Widzialny porzdek czy ukryty wymiar? o Haiku-Images Stanisawa Grochowiaka
Referat dotyczy tomu Stanisawa Grochowiaka Haiku-Images w kontekcie japoskiej tradycji gatunkowej oraz sposobu przeniesienia haiku na grunt europejski, a nastpnie polski. [] W tekcie odchodz od prostego wyliczenia zalenoci kulturowych kady nowy element ma swoje uzasadnienie w utworach oraz znacznie wpywa na ich interpretacj. [] Porwnuj tom Haiku-Images z wczeniejszymi dokonaniami poety, skupiajc si gwnie na rnicach w wykorzystywanych tradycjach gatunkowych oraz na obrazowaniu. cz tradycj haiku z europejskim realizmem magicznym. Takie porwnanie znajduje swoje uzasadnienie w sposobie obrazowania, jaki Stanisaw Grochowiak stosuje w swoim ostatnim tomie. To z kolei uprawnia mnie do namysu nad pokrewiestwem polskiego tomu z poezj angielskiego imagizmu oraz rosyjskiego imaynizmu nurtw, ktre swoje rda miay rwnie w dalekowschodniej poezji. Referat ukazuje ogromne pokrewiestwo mylowe rnych, nawet bardzo odlegych tradycji, oraz

18

Ksika abstraktw
wsplnot problemw, z jakimi od wiekw boryka si czowiek. W sposb dosowny podkrelam wiatowo Haiku-Images jest ona zreszt wpisana w tytu tomu. Z drugiej jednak strony staram si udowodni, e w tym uniwersum tekstw polski tom jest gosem wanym, wieym i oryginalnym.

18

Ksika abstraktw
Karolina Pospiszil, Uniwersytet lski, Katowice, Polska U siebie literacki obraz Grnego lska jako swojskiej, ale nieoswojonej przestrzeni pogranicza
Przeycie pogranicza jest zwykym dowiadczeniem Europy rodkowej i regionw j tworzcych, take Grnego lska. Mwic o terenach przedzielanych na przestrzeni wiekw wieloma granicami, mwimy o pograniczach podwjnych [], ktrych skomplikowana sytuacja geopolityczna ma wpyw na histori regionu, tosamo tubylcw, specyfik miejsca. Z jednej strony mocno odczuwa si tutaj kompleks peryferii, nacisk centrw ideologicznych i kulturowych, z drugiej staje si codziennie twarz w twarz z Innym, ktry czsto jest swojski, odbiega od stereotypw szerzonych przez propagand centrum. Ciekawym, z pewnoci peniejszym ni historyczne relacje, wiadectwem i opisem dowiadczenia pogranicza jest literatura. W swoim referacie chc si skupi przede wszystkim na dzieach dwudziestowiecznych i polskojzycznych. Bd one punktem wyjcia do komparatystycznej (obejmujcej take przykady z literatury niemieckiej i czeskiej) analizy obrazu Grnego lska, jaki wyania si z czytanych przeze mnie ksiek. Obrazu, na ktry skadaj si nie tylko tragiczne nieraz konsekwencje politycznych decyzji odlegych rzdw, ale te wszystko, co zwizane jest z poczuciem swojskoci wyrosym w tym trudnym regionie.

Beata Nowacka, Uniwersytet lski, Katowice, Polska Literackie i nieliterackie wiaty Melchiora Wakowicza
Przedmiotem wystpienia bdzie twrczo reporterska Melchiora Wakowicza ojca polskiej szkoy reportau. Autor Szczenicych lat by wiadkiem ywej historii bra czynny udzia w obu wojnach wiatowych (korespondent wojenny II Korpusu gen. Andersa na Monte Cassino!), by wanym uczestnikiem polskiej emigracji i jedn z najbardziej wyrazistych osobowoci w Polsce powojennej. Jego reporterskie podre wiod do najwaniejszych krajw Europy, kilku pastw Azji i wiele za Atlantyk. Z niemal kadej Wakowicz przywozi cenne wiadectwo wasnego zaangaowania w sprawy Polski i wiata. W artykule zamierzam podj prb zbadania Wakowiczowskiego opisu wrzenia wiata, ktrego dowiadczy na wasnej skrze i ktremu nada literacki charakter. Interesuje mnie obraz wiata przetworzony literacko i skonfrontowany z innymi dziedzinami badawczymi antropologi kulturow, elementami psychologii i biografistyki.

Notatki

19

Ksika abstraktw
7 maja 2011, sobota 9.00 Obrady w sekcjach Sekcja 1: wiatowo i obieg zinstytucjonalizowany Piotr Horbatowski, Uniwersytet Jagielloski, Krakw, Polska Recepcja literatury polskiej wrd studentw polonistyki na Tokijskim Uniwersytecie Studiw Midzynarodowych
Punktem wyjcia do napisania referatu staa si ankieta przeprowadzona wrd studentw polonistyki i uczestnikw kursw polskich na Tokijskim Uniwersytecie Studiw Midzynarodowych. Jednym z jej celw byo okrelenie, w jakim stopniu literatura polska stanowia zacht do zainteresowania si jzykiem i kultur polsk, a take wybrania kierunku studiw polonistycznych. Studenci poproszeni zostali rwnie o opini, jaka jest, ich zdaniem, ranga literatury polskiej w Japonii. Pytania dotyczyy rwnie tego, jakie, w oczach Japoczykw, jest znaczenie literatury polskiej w obrbie literatury europejskiej i wiatowej. Referat wykorzystuje wyniki ankiety, poza tym opiera si na artykuach powiconych nauczaniu literatury polskiej w Japonii, rozmowach z pracownikami polonistyki tokijskiej, jak i indywidualnych dowiadczeniach autora referatu, ktry przez 2 lata gocinnie prowadzi wykady i lektorat na tokijskiej polonistyce. Referat porusza nastpujce zagadnienia: oglna znajomo literatury polskiej wrd studentw tokijskiej polonistyki, rola literatury przy wyborze kierunku studiw, ranga literatury polskiej w Japonii, pozycja literatury polskiej w Japonii a sia jej oddziaywania, miejsce literatury polskiej w literaturze europejskiej i wiatowej w opinii studentw polonistyki w Tokio, miejsce literatury w programie nauczania na polonistyce w Tokio, nauczanie literatury polskiej studentw japoskich. Barbara Morcinek, Uniwersytet lski, Katowice Jaki jest piesek? liczny! O recepcji twrczoci Wisawy Szymborskiej wrd japoskich studentw Twrczo Wisawy Szymborskiej jest przedmiotem bada literaturoznawcw na caym wiecie. Pisz o niej specjalici, profesjonalici, analizuj, przedstawiaj rne jej aspekty. Szymborsk czytaj jednak nie tylko znawcy. Po jej poezj sigaj take studenci, ktrzy s zauroczeni przekazem pyncym z tych tekstw. Jednak by mogli w peni doceni t twrczo, trzeba im pomc w jej zrozumieniu. Prezentacja tekstw poetki i prba ich przyblienia bya przedmiotem zaj z literatury polskiej na Tokijskim Uniwersytecie Studiw Midzynarodowych. Pragn zatem przedstawi wnioski pynce z tych spotka i to, jak rozumiej twrczo Wisawy Szymborskiej japoscy studenci.

20

Ksika abstraktw
Grayna Zarzycka, Uniwersytet dzki, Polska

Bambo Juliana Tuwima niewinna klasyka dziecica czy tekst stereotypizujcy osoby
czarnoskre?
Celem referatu jest konfrontacja rozmijajcych si interpretacji wierszyka Bambo Juliana Tuwima. Zgodnie z jedn z nich Bambo to niewinna klasyka dziecica utwr familijny o wydwiku internacjonalnym. Wedug innej to tekst eurocentryczny, stygmatyzujcy osoby czarnoskre. Okrelone postawy czytelnicze i jzykowy obraz Murzynka Bambo w kulturze polskiej zostan zilustrowane za pomoc analizy wybranych fragmentw dyskursu prasowego, bada ankietowych oraz wywiadw. Badania zostay przeprowadzone w rodowisku rodzimych uytkownikw jzyka polskiego oraz wrd cudzoziemcw, rwnie czarnoskrych. Ta intersubiektywna, interkulturowa, wielogosowa kontekstualizacja wierszyka Tuwima pozwoli, jak sdz, na nowo okreli miejsce tego utworu w polskiej lingwakulturze.

Jerzy Kowalewski, Narodowy Uniwersytet Lwowski im. I. Franki, Ukraina Literatura polska jako obca? Proponowane metody pracy z tekstem literackim poza Polsk a program kulturowy w nauczaniu jzyka polskiego jako obcego
Nowe kierunki w pracy z tekstem literackim poza Polsk (w ramach lekcji jpjo lub lekcji literackich) wyznaczaj obecnie dokumenty: ESOKJ, Podstawa programowa MEN dla uczniw szk polskich uczcych si za granic oraz zbir moduw edukacyjnych Wcz Polsk. Dzieje si to w kontekcie ok. 10-letnich ju akademickich dyskusji nad miejscem kultury (de facto literatury) w nauczaniu jpjo, gdzie tematami wiodcymi s: istnienie lub nie kanonu kultury polskiej (w tym literatury), procentowej zawartoci kultury na lektoratach jpjo jako dodatku do lekcji jzykowych, sposobu prezentacji (!) kultury. Zdarzaj si te konkretne pomysy na niekonwencjonalne wykorzystanie tekstw kultury oraz wiele prb kopiowania dowiadcze polskiego szkolnictwa w tym wzgldzie na grunt glottodydaktyki (przykadem moe by najnowszy poradnik dla nauczycieli wyjedajcych na Wschd Co warto wiedzie ORE, Warszawa 2010). Do wiadomoci glottodydaktyki przebija si jednak te idea programu kulturowego w nauczaniu jpjo, ktra odwraca proporcje: to teksty kultury s trzonem lekcji jzykowych. Niniejszy referat porzdkuje teoretyczne rozwaania, zbiera rone podejcia metodyczne w zakresie pracy z tekstami kultury na zajciach jpjo oraz pokazuje przykadowe chwyty metodyczne programu kulturowego.

Notatki

21

Ksika abstraktw
7 maja 2011, sobota 9.00 Obrady w sekcjach Sekcja 1: wiatowa recepcja twrcw i dzie Teresa Dalecka, Uniwersytet Wileski, Litwa Recepcja Witolda Gombrowicza na Litwie Witolda Gombrowicza, po Czesawie Mioszu, naley uzna za najlepiej znanego na Litwie pisarza polskiego. Poczynajc od 1996 roku, na jzyk litewski zostay przeoone Pornografia, Ferdydurke, Iwona, ksiniczka Burgunda, trzy tomy Dziennika, Kosmos i Transatlantyk. W Teatrze Narodowym od 2007 r. jest wystawiana Iwona, ksiniczka Burgunda w reyserii jednego z najwybitniejszych litewskich reyserw, Jonasa Vaitkusa. Recepcja twrczoci Gombrowicza na Litwie wie si z prbami poszukiwania odpowiedzi na nurtujce Litwinw pytania. Nie bez znaczenia dla narodu litewskiego pozostaje te fakt, e rodzina Gombrowicza wywodzia si ze mudzi.

Cristina Godun, Uniwersytet w Bukareszcie, Rumunia Recepcja dzie Tadeusza Rewicza w Rumunii
[...] Ponad 65 lat od debiutu literackiego Tadeusz Rewicz jest nadal obecny na polskim rynku wydawniczym nie tylko z kolejnymi wydaniami swoich dawnych dzie, lecz i nowymi utworami poetyckimi. Oddziaywanie Rewicza twrcy nowatorskiej poetyki i dramaturgii na polsk literatur wspczesn jest wrcz imponujce. Utwory Tadeusza Rewicza zostay przeoone na angielski, francuski, niemiecki, hiszpaski, woski, serbski i chorwacki, szwedzki, duski, fiski, turecki, rumuski, chiski, japoski, koreaski, hindi, hebrajski, arabski itp. Esej omawia echa dzie Tadeusza Rewicza w Rumunii, gdzie pisarz by przez dugi czas znany raczej jako poeta ni jako dramaturg.

Krystyna Barkowska, Uniwersytet w Daugavpils, otwa Recepcja J.I. Kraszewskiego na otwie

Jzef Ignacy Kraszewski by jednym z najpodniejszych pisarzy w historii polskiej literatury. [] Pierwsze przekady literatury polskiej na jzyk otewski wi si wanie z tumaczeniem jego dzie. Kilka jego opowiada Porzdny chop i Wronie gniazdo ukazao si w prasie otewskiej w 1879 i 1880 r., Mio otewskich czytelnikw zdoby on jednak dziki opublikowanemu w popularnym magazynie Rota Kunigasowi w wolnym przekadzie Pterisa Gtmanisa. Byo to jedno z pierwszych dzie prozy historycznej w jzyku otewskim. Powie Kraszewskiego trafia na podatny grunt. Druk Kunigasa zosta

uzupeniony take obszernym artykuem pt. Powie historyczna. Przedstawiono w nim posta J.I.
Kraszewskiego i jego twrczo. Stwierdzono take konieczno przekadw dobrej literatury, ktra staaby si bodcem dla rozwoju literatury otewskiej.

22

Ksika abstraktw
Adrian Mrwka, Uniwersytet lski, Katowice, Polska Losy pierwszego dramatu Stanisawa Przybyszewskiego Swoje wystpienie chciabym powici utworowi Dla szczcia Stanisawa Przybyszewskiego (wydanemu po raz pierwszy pod tytuem Das grosse Glck). Celem referatu jest odtworzenie warunkw powstawania dramatu (pobyt Przybyszewskiego w Norwegii) oraz problemw zwizanych z jego recepcj w wybranych krajach Europy. Chciabym wobec tego zaproponowa przeledzenie podry, jakie utwr odbywa na przeomie XIX i XX wieku. Czci zasadnicz wystpienia chciabym uczyni omwienie jego adaptacji na deskach teatrw w Niemczech oraz Rosji; ale rwnie w Austrii, Bugarii czy Chorwacji. Dodatkowo zamierzam przedstawi samo zagadnienie popularnoci Przybyszewskiego poza granicami Polski, przez co rozumiem poddanie refleksji jego statusu jako dramaturga penicego rol modernistyEuropejczyka. Dramat Dla szczcia doczeka si jedynie dwch wyda po polsku, zosta natomiast przetumaczony na wiele innych jzykw, w ktrych wielokrotnie dokonywano jego wznowie.

Katarzyna Ciepliska, Olsztyska Szkoa Wysza im. J. Rusieckiego, Polska Recepcja angielskich powieci Jerzego Pietrkiewicza w Wielkiej Brytanii
Tematem referatu jest recepcja angielskich powieci Jerzego Pietrkiewicza w Wielkiej Brytanii: od ksiek opartych na wtkach autobiograficznych, opisujcych realia polskiej przedwojennej wsi, jak Knotted Cord (1953) i That Angel Burning at My Left Side (1963), poprzez satyr na rodowisko polskich emigrantw w Londynie Future to Let (1958), a po powieci gatunkowo i tematycznie blisze tradycji angielskiej: Isolation (1959), The Quick and the Dead (1961), Inner Circle (1966), Green Flows the Bile (1969). Celem wystpienia jest przedstawienie sylwetki Jerzego Pietrkiewicza jako pisarza europejskiego, dwujzycznego i dwu- , a nawet wielokulturowego, wiadomie czerpicego z tradycji literackich, przede wszystkim polskiej i angielskiej. Na Wyspach Brytyjskich Pietrkiewicz zyska miano nastpcy Conrada, przy czym krytycy wielokrotnie podkrelali lepsze ni u Conrada opanowanie idiomatycznego i potocznego jzyka gielskiego. Jednym z aspektw analizowanych w referacie jest take wpyw francuskiego nurtu nouveau roman na twrczo pisarza.

Notatki

23

Ksika abstraktw
7 maja 2011, sobota 11.00 Obrady plenarne Literatury polskiej obecnoci w wiecie Prof. Michael J. Miko, Uniwersytet Wisconsin-Milwaukee, USA Obecno literatury polskiej w Ameryce Pnocnej i w Anglii
Referat jest oparty na siedemdziesiciostronicowej bibliografii ksiek pisarzy polskich oraz ant ologii wydanych w jzyku angielskim. Spis ten, sporzdzony po raz pierwszy, obejmuje stu osiemdziesiciu autorw i 839 tytuw oraz rejestruje tumaczenia wydane w Anglii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Polsce od roku 1560 do chwili obecnej. Omawia on przekady w aspekcie historycznym (w podziale na trzy okresy: 1560-1900, 1901-1945 i 1946-2010) oraz klasyfikuje je pod wzgldem gatunkw literackich (proza, poezja i dramat). Bardziej szczegowo, artyku podaje ilo przekadw poszczeglnych autorw w rnych epokach literackich (np. Sarbiewski w baroku, Sienkiewicz w okresie pozytywizmu, Miosz powojennym) oraz oglny ranking pisarzy polskich najczciej tumaczonych na angielski. W konkluzji referatu autor analizuje obecny stan przekadw oraz omawia najbardziej palce potrzeby do przedstawienia penego obrazu polskiej literatury w angielskim krgu jzykowym.

Andrea De Carlo, Uniwersytet Salento, Lecce, Wochy Obecno literatury polskiej we Woszech w ostatnich latach. Casus przekadw
W ostatnich latach we Woszech obserwuje si znaczcy wzrost tumacze z jzyka polskiego: od 2006 roku liczba przetumaczonych utworw powoli, ale regularnie ronie. Dziea klasykw, takich jak Stefan eromski, Bolesaw Prus, Wadysaw Reymont, Henryk Sienkiewicz nie ciesz si ju duym zainteresowaniem wrd tumaczy. Obecnie przekadane s prace pisarzy wspczesnych pokroju Stanisawa Lema, Witolda Gombrowicza, Czesawa Miosza, Ryszarda Kapuciskiego, Sawomira Mroka, Wisawy Szymborskiej, Zbigniewa Herberta, Tadeusza Rewicza, Julii Hartwig, ale rwnie autorw modszych (Izabela Filipiak, Katarzyna Grochola, Hanna Kowalewska, Pawe Huelle, Andrzej Stasiuk, Jarosaw Mikoajewski, Tomasz Rycki i inni), urodzonych w latach 50. i 60., a nawet pod koniec lat 70., ktrych debiut pisarski przypad po 1989 r. roku wielkich przemian politycznych, ekonomicznych i kulturowych. W wystpieniu chciabym krtko przedstawi lady obecnoci literatury polskiej we Woszech w ostatnich latach, ktra mimo wzrostu przetumaczonych dzie, nadal pozostaje w krgu zainteresowa wskiej grupy czytelnikw.

24

Ksika abstraktw
Jelena Jovi, Uniwersytet w Belgradzie, Serbia Cicha obecno wspczesnej literatury polskiej w Serbii (po roku 1989)
Wizerunek wspczesnej literatury polskiej na rynku serbskim jest bardzo problematyczny. Wbrew staej i duej obecnoci tumacze nowych polskich nazwisk, brak gonej krytycznej recepcji. Jednake ankieta zrobiona wrd czytelnikw-niepolonistw dowodzi czego innego

Notatki

25

Informacje dla uczestnikw

Miejsce obrad Uniwersytet lski w Katowicach, Wydzia Filologiczny, Pl. Sejmu lskiego 1, Katowice, Sala Rady Wydziau (V pitro) oraz sala 107 (I pitro). Rejestracja uczestnikw W dniu rozpoczcia obrad w Biurze przed Sal Rady Wydziau od godz. 8.00, a dla osb zakwaterowanych w Hotelu Asystenckim w rod od godz. 17.00 w recepcji Hotelu (ul. Paderewskiego 32). W pozostae dni w sekretariacie Szkoy Jzyka i Kultury Polskiej (pl. Sejmu lskiego 1, p. 423). Biuro Konferencji Pierwszy dzie: Uniwersytet lski w Katowicach, pl. Sejmu lskiego 1, przed Sal Rady Wydziau (V pitro); Pozostae dni: Szkoa Jzyka i Kultury Polskiej, Katowice, pl. Sejmu lskiego 1, p. 423 (IV pitro). Zakwaterowanie Hotel Asystencki, Katowice, ul. Paderewskiego 32. Posiki niadania dla osb zakwaterowanych w Hotelu Asystenckim w restauracji hotelowej; Obiady restauracja Skarbek, ul. Powstacw 25, Katowice; Kolacje: - pierwszy dzie Konferencji: bankiet w restauracji Ambasador, ul. Graniczna 54; -drugi dzie Konferencji: kolacja w Centrum Kultury Katowice im. Krystyny Bochenek, pl. Sejmu lskiego 2. Imprezy towarzyszce W pierwszym dniu w czasie bankietu zapraszamy na wystp zespou Karlik z Koszcina restauracja Ambasador. W drugim dniu po kolacji zapraszamy na spektakl Cholonek wg powieci Janoscha Cholonek, czyli dobry Pan Bg z gliny, Centrum Kultury Katowice, pl. Sejmu lskiego 2. Faktury Faktury za nocleg bdzie wystawia Hotel Asystencki dla osb tam zakwaterowanych zgodnie z yczeniem uczestnika konferencji.

26

Informacje dla uczestnikw

Publikacja Przypominamy, e wystpienia konferencyjne nie mog trwa duej ni 20 minut (ok. 6-7 s. komputeropisu). Do 30 wrzenia 2010 r. przyjmujemy teksty wystpie w postaci plikw elektronicznych zapisanych w Wordzie. Pliki prosimy przesya na adres konferencji: recepcjaliteratury@us.edu.pl. Teksty powinny zamyka si w 16 stronach znormalizowanego komputeropisu: - czcionka Times New Roman 12 punktw, - interlinia 1,5 wiersza, - marginesy 2,5 cm z kadej strony, - zapis z wyrwnaniem do lewej strony. Do tekstu prosz doczy streszczenie w jzyku angielskim (maks. 10 linii) i krtk not autorsk (miejsce zatrudnienia, zainteresowania naukowe, najwaniejsze publikacje). W przypisach bibliograficznych prosimy stosowa przecinkowy zapis wg poniszych przykadw: Literatura polska w wiecie, t. 3, Obecnoci, red. R. Cudak, Katowice: Wyd. Gnome, 2010. P. opuszaski, Lemian, Wrocaw: Wyd. Dolnolskie, 2000. W. Choriew, Polskaja literatura XX wieka. 1890-1990, Moskwa: Indryk, 2009. H. Bloom, Lk przed wpywem. Teoria poezji, prze. A. Bielik-Robson, M. Szuster, Krakw: Universitas, 2002. K. Bartoszyski, Wobec genologii, w: tene, Kryzys czy trwanie powieci. Studia literaturoznawcze, Krakw: Universitas, 2004. M. Laurent, Cztery okresy obecnoci literatury polskiej we Francji, w: Literatura polska w wiecie, t. 3, Obecnoci, red. R. Cudak, Katowice: Wyd. Gnome, 2010. M. Bk, Polski Sterne? O Krlu Landawy Juliusza Sowackiego, Postscriptum Polonistyczne 2009, nr 2(4). W wypadku tytuw w jzyku obcym wszystkie elementy opisu, oprcz oznaczenia strony, prosimy podawa w jzyku oryginau. Tytuy zapisane cyrylic prosimy notowa w tym zapisie. W odesaniu do przypisu bezporednio poprzedzajcego prosimy stosowa Tame, a w przypadku powtrzenia nazwiska wystpujcego ju w obrbie przypisu Tene lub Ta. W wypadku przywoania rda wymienionego wczeniej, nie w przypisie bezporednio poprzedzajcym, prosimy stosowa opis skrcony: 1. M. Laurent, Cztery okresy obecnoci literatury polskiej we Francji, w: Literatura polska w wiecie, t. 3, Obecnoci, red. R. Cudak, Katowice: Wyd. Gnome, 2010, s. 48. [...] 3. M. Laurent, Cztery okresy obecnoci literatury polskiej we Francji...., s. 49. Cytaty w jzyku obcym w tekcie prosimy podawa w tumaczeniu, a w przypisach ich oryginalne brzmienie. Drukowane bd teksty, ktre uzyskaj pozytywn opini Komitetu Naukowego i recenzenta tomu.

27