Professional Documents
Culture Documents
ISSN 2084-9117
Sport
W sporcie musi by miejsce na umiech
Z Anit Wodarczyk rozmawiamy o nadchodzcym sezonie i 38 presji 31
Jestemy te na facebook.com/pozatorun
Chema
Gmina Lubicz
***
2 POZA TORU,
28 lutego 2014
FELIETON
Na Siczy nic si nie skoczyo, a raczej dopiero zaczo. Po obu stronach przybyo Bohunw, a ilu jeszcze do szabelki rwie si takich, ktrzy we krwi maj ch jej przelewania? Ukraina od adnych paru wiekw jest krajem niespokojnym, kozacka tradycja pena jest przemocy. Jak wida raczej to si nie zmieni, co oznacza kopoty dla tak dla wsko i sze-
roko pojtej polityki midzynarodowej, jak i dla nas. Nawet jeli teraz uda si zgasi kolejny poar, to przecie bd nastpne! Nie ma co te udzi si, e Ukraicy zaczn paa do nas mioci, bo mj imennik z MSZ zrobi, co do niego naleao a pokolenie ludzi uksztatowanych przez Owsiaka, okazao serce i zrozumienie.
Czy stoi przed nami szansa na pierwsz w dziejach prawdziw przyja midzy nimi i nami? Wtpi, ale prbowa zawsze warto. Lepsze to, ni obraz dzisiejszych polskich stosunkw z Litw, siostr pierwszej Rzeczpospolitej. Ukad si w naszej czci planety niespecjalnie wic zmieni si od czasw sienkiewiczowskich. Na Krymie rozsierdzi si duch Tuhaj-beja, Rosja rozstawia pionki - floty i dywizje, Rzeczpospolita pchna goca z MSZ. A Sicz ponie. Cae szczcie yciem pac tam gwnie mczyni. Ukrainki zmieniy twarz - nie s ju Juli Tymoszenko, a dziewczyn z Internetu mwic po angielsku ze wschodnim akcentem. Podobno na
wiecie zrobia wraenie jej uroda, fakt, liczna jest. Ale na warunki ukraiskie - przecitna. Moe nasze dziewczyny maj najwicej witaminy, ale Ukrainki s... powiedzmy, statystycznie bardziej efektowne i zao si, e niejedna teraz przeklina pod nosem, e stary znw si w polityk angauje, a ona sama utrzymuje rodzin. Przecie to biedny kraj i nie zmieni tego lnice limuzyny, ktrych wicej widziaem tylko w Petersburgu. W rzeczywistoci, ktra pchna ludzi na ulic, najbardziej al mi matek i crek. W postradzieckiej mentalnoci to one nadal maj obowizek wyywi rodzin. Bez wzgldu na ustrj i kurs dolara. A na 8 marca dostan godzika i poczochy w pudeku.
Wydawca
Goldendorf
Redaktor Naczelny
Sekretarz Redakcji
Agnieszka Korzeniewska (aga@ tylkotorun.pl) Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385) Maciej Koprowicz, Marcin Tokarz
Dzia reportau
Z Jackiem Janiszewskim, organizatorem XXI Forum Gospodarczego w Toruniu, rozmawia Maciej Pagaa
wadzcym dyskusj na ten temat bdzie Krzysztof Bie - redaktor naczelny Obserwatora Finansowego, a uczestnikami dyskusji bd Marek Biernacki - minister sprawiedliwoci, Andrzej Parafianowicz - wiceprezes PGNiG S.A. i Krzysztof Kwiatkowski -prezes Najwyszej Izby Kontroli. Czy uczestnicy bd aktywnie uczestniczy w dyskusjach? Oczywicie. Bd rwnie mieli moliwo wzicia udziau w panelach dyskusyjnych powiconych eksportowi, roli NIK w nadzorowaniu instytucji publicznych, a take rozwojowi terenw inwestycyjnych. Osobnym wtkiem poruszanym podczas dyskusji bdzie rwnie kwestie zwizane z ywnoci regionaln, a take moliwoci dotarcia z kraju i zagranicy. Bardzo wane jest, aby uwiadomi konsumentw europejskich nt. polskiej ywnoci, a take zidentyfikowa ich obawy. Niezbdna jest promocja i obecno polskich produktw, np. na targach Rolnictwa i przemysu spoywczego w innych krajach europejskich. Na tegorocznym Forum omawia bdziemy midzy innymi prawne aspekty funkcjonowania lokalnego rolnictwa i przetwrstwa ywnoci, a take w jaki sposb promowa w Europie dziedzictwo kulinarne naszego kraju wczajc w to turystyk wiejsk. W dyskusji na ten temat udzia wezm m.in. Kazimierz Plocke sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa, Andrzej Dycha podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki, Tomasz Suchaski dyrektor generalny sieci Biedronka. O roli ARiMR rozmawia natomiast bd m.in. Andrzej Gross prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, prof. dr hab. Andrzej Kowalski - dyrektor Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki, Andrzej Haasiewicz radca, minister, stay przedstawiciel Polski przy FAO.
Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Jacek Laskowski, Aleksandra Radzikowska, Micha Ciechowski, Monika Olender
Dzia foto
E-wydanie:
ukasz Piecyk
REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska (GSM 512 202 240), Magorzata Kramarz (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292) Kinga Baranowska (GSM 796 302 471) reklama@pozatorun.pl
Skad
Druk:
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.
ISSN 2084-9117
***
songu o sytuacji na Ukrainie. Majdan ma gos - Tamten utwr w swojej wymowie korespondowa z pomysem, ktry wykiekowa w mojej gowie - opowiada autor, czonek znanego dobrze w okolicy Stowarzyszenia Odkrywcw Kon-Tiki. - Zwoanie z dnia na dzie na jeden termin muzykw, z ktrymi grywam i grywaem przez lata, byo jeszcze stosunkowo proste. Zgodzili si przyjecha w niedziel. Umwienie si z nieznanym mi wczeniej studentem bydgoskiej uczelni pochodzcym z Ukrainy - Pavlo Agarkovem, ktry zaprosi do studia nagra kilkanacie osb, uwaam za cud. Krasus we rod wykonuje telefon do Pavlo. Umawiaj si na pitek. Po 30-minutowym lunchu obaj wiedz, e odbieraj na podobnych falach. Ukrainiec niczego nie obiecuje. W niedziel do studia w Toruniu wchodzi kilkanacie dziewczyn i chopakw studiujcych i czasowo mieszkajcych w Polsce, pochodzcych zza naszej wschodniej granicy. Przyjechali czym si dao - autobusami, pocigami, autami. Wszyscy przebrani z stroje ukraiskie, dziewczyny w penym makijau i z wielk werw do dziaania. Przecie
Z Ukrain s zwizani nie bardziej, ni kady z nas. S jednak reguy, ktrych nie mona ama w adnym pastwie. Do ludzi nie strzela si jak do kaczek. Nie obchodzi ich polityka. Nie godz si jednak na przemoc wobec obywateli. Podkrelmy, przemoc w adn stron. Grup KTo To Taki tworz muzycy z naszego regionu. Utwr Majdan" leci we wszystkich rozgoniach radiowych w Polsce. Na Ukrainie dodaje si spoeczestwu walczcemu o wolno. Kompozycja przygotowywana bya na wariackich papierach. Nikt do koca nie wiedzia, co z tego wyniknie. Tak to ju jest przy piosenkach protestu. Liczy si przesanie, a nie czysto dwikw. - Momentem przeomowym byo obejrzenie przeze mnie filmiku w Internecie, na ktrym ukraiskie suby przetrzymuj i katuj przez trzy godziny praktycznie nagiego Kozaka w papciuszkach fotografujc si z nim - mwi Artur Krasus Krasowski, autor tekstu i muzyki do utworu Majdan", pomysodawca kompozycji. - Wtedy co we mnie pko, podobnie jak w wielu osobach z mojego bliskiego otoczena. Wiedzielimy, e musimy zabra gos. Bo tak trzeba. Artur Krasowski od wielu lat udziela si w rnych zespoach. Ich wymienienie zajoby sporo czasu. W 1997 roku w trakcie realizacji jednego z projektw muzycznych powsta utwr Dyktator. Jego linia melodyczna staa si baz do napisania protest
Bya take dodatkowa motywacja. Pomysodawca projektu napisa do Piotra Kaczkowskiego z radiowej Trjki". Ten zgodzi si puci utwr w MiniMaxie", pod warunkiem, e dostanie go do godziny 19. Wszyscy pracowali w studiu w pocie czoa, ale terminu nie udao si dotrzyma. Nikt nie myla jeszcze wtedy o teledysku
narodu gwnie skierowana jest ta piosenka. Przesanie, ktre ukraiska modzie wypiewuje w swoim jzyku, jest proste. Majdan da szacunku, wolnoci i pokoju. S nieprzekraczalne granice Majdan ma gos i ma zawsze racj. Majdan ma gos i ma si. Ju niedugo te wersy bd miay swoj premier na ywo. Zesp KTo To Taki zosta zaproszony na poznask Malt. Tam ma zwieczy swoim utworem caodniow imprez, ktra powicona bdzie m.in. sytuacji na Ukrainie. - Nie chcemy nic zmienia i na nikogo wpywa - jasno deklaruje Artur Krasowski. - Ukraicy sami powinni stanowi o tym, co dzieje si w ich pastwie. Nie ma w tym, co zrobilimy, cienia polityki. Kady z nas zapytany o to, jak widziaby
do utworu. Kto robi spontaniczne zdjcia, nie wiadomo byo czy na co si one przydadz. Tydzie pniej wszyscy uczestnicy projektu mimo to siedzieli przy gonikach radioodbiornikw. Gdy Kaczkowski zapowiedzia ich utwr, poczuli dum. Wiedzieli, e wicej osb si o tym dowie. A przecie o to chodzi w protest songach. Filmy i zdjcia do klipu napyway prosto z Kijowa. Ludzie robili je naraajc si milicji. We wsplnej sprawie zawsze jednak jest walczy raniej. - Zrobi co dla ludzi - to idea, ktra nam przywiecaa - mwi Artur Krasowski. - Nie wane ile osb i w jaki sposb dotrze do tego nagrania. Udostpniamy je wszystkim, ktrzy chc je rozpowszechni. To nie jest dziaalno zarobkowa. Wrcz przeciwnie, wszystko pokrylimy z wasnych rodkw. Chcemy jasno wyrazi swj sprzeciw wobec brutalnego zdawienia demonstracji. Protest songi yj wasnym yciem i tak by powinno. Utwr Majdan jest trjjzyczny. Krasus piewa fragmenty po polsku. Wojtek Kowalski jest wokalist w czci angielskiej. Obecno w studiu nagra Ukraicw znacznie uatwia przekaz w tym jzyku, a przecie to do tego
porzdek w tym kraju czy w Europie odpowie inaczej. S jednak standardy i bariery, ktrych si nie przekracza. Nie mona nie zaprotestowa, gdy granice s przekraczane. Do ludzi nie strzela si jak do kaczek. Tylko i a tyle. Na pocztku by jeden czowiek, a pniej grupa znajomych. Rozrosa si ona do nie znajcych si wczeniej osb. - Pniej pojawilicie si wy - kilkaset osb czytajcych i piszcych do nas - pisz czonkowie zespou KTo To Taki. - Nastpnie byo kilka tysicy odson nagrania przez tych, ktrzy chcieli posucha i przeczyta tekst. W kocu radia i telewizje zaprezentoway utwr tysicom suchaczy. Mimo wszystkich waszych kamstw i podstpnych prb, nie padniemy wam do stp. Ilu jeszcze z nas musi pa od kul, zanim uwierzycie, e tu tak ju jest. I bdzie.
t.wieclawski@pozatorun.pl
Micha May Dbrowski (perkusja, wokal), Denis Dembek (gitara basowa), Micha Gajur (konga), Maciej Stawinoga (klawisze), Wojtek Kowalski (gitara, wokal), Zbigniew Ruciski (gitara), Artur Krasus Krasowski (gitara, wokal), plus grupa studentw WSG z Bydgoszczy, mieszkacw Ukrainy. Nagra dokonano u Dariusza Kowszewicza w Eden Studio w Toruniu Mix i Mastering - Bartosz Mielczarek Video - KTo To Taki&Friends
REGION
REGION
Fot.Adam Zakrzewski
licach 41-42 stopni Celsjusza. Problem polega na tym, e zwierzta w tym stadium mog zachowywa si praktycznie bez adnych oznak choroby, maj normalny apetyt. Gdy temperatura spada, pojawiaj si zasinienia skry, uszu, na skrze pojawiaj si wybroczyny. rednio po 3-4 dniach zwierz pada. Wirus dla ludzi jest niegrony, ale nie oznacza to, e czowiek nie moe go przenosi. Dokadnie. Spoywanie misa zakaonego wirusem
afrykaskiego pomoru wi, a potem kontakt i karmienie zdrowych zwierzt resztkami takiego misa spowoduje zachorowanie i rozprzestrzenianie si choroby. Warto wic unika kupowania misa z niewiadomych rde i dostosowa si do zakazu karmienia zwierzt zlewkami kuchennymi. Co jeszcze moe ustrzec nasz trzod przed zachorowaniem? Naley pamita o zasadach bioasekuracji, ktre wynika-
Sam moesz zdecydowa, na co przeznaczysz jeden procent w corocznym rozliczeniu podatkowym. Tak mao potrzeba, aby sprawi komu rado
jest w stanie rozszerzy swoje dziaania wanie dziki osobom, ktre przekazuj 1 % swojego podatku. Mimo e jest to tylko uamek caoci, przekazywane sumy s ogromne. Czsto s to tysice lub setki tysicy zotych, ktre, zamiast do pastwa, trafiaj na szczytne cele. W ubiegym roku najwysz przekazan kwot dla Fundacji Daj Szans w ramach 1% byo 80 tysicy zotych. Kada zotwka sprawia, e rehabilitacja staa si szans na lepsze ycie dla podopiecznych i ich rodzin. (MC)
prez e s Fundacji Daj Szans. - S to osoby niepenosprawne, gownie dzieci, ktre rehabilitujemy w Fundacji, ale, przede wszystkim, dla ktrych opracowujemy indywidualne programy do rehabilitacji w domu. Przygotowujemy rodzicw dzieci niepenosprawnych do podjcia roli terapeuty wasnego dziecka. Obecnie Fundacja wspiera okoo 200 rodzin z caego kraju. Celem jej powoania byo stworzenie warunkw i kadry, aby rehabilitacja moga odbywa si w kraju. Do czasu powstania fundacji, jej podopieczni rehabilitowani byli w Stanach, gdzie stworzono dla nich specjalne
warunk i . Dziki wsparciu z programu 1% Fundacja moe rozwija swoje moliwoci. - Dziki 1% dziaania Fundacji s na pewno bardziej ustabilizowane dodaje prezes Fundacji Daj Szans. - Moemy rozszerzy ofert na kolejn grup potrzebujcych dzieci z FAS (alkoholowy zesp podowy) oraz niepenosprawn modzie. Nasi podopieczni jak nikt potrzebuj stabilizacji, systematycznoci, pewnej konsekwencji w terapii. Zdecydowanie atwiej jest o t stabilizacj wiedzc, e wystarczy na to rodkw. Wikszo fundacji w Polsce
Tomasz Wicawski
mencie mamy.
Wystp eskiej orkiestry dtej jest nie lada gratk na gminnych imprezach. Muzycy nie wykonuj jedynie repertuaru klasycznego. Z instrumentw wydobywaj si dwiki znane z popularnych przebojw. Gdzie trb sze, tam... jest czego posucha. Orkiestra dta gminy Zawie Wielka dziaajca przy ZS w Rzczkowie powstaa w 2004 roku. Jesieni odbd si oficjalne obchody jubileuszu istnienia. To ju dekada, jak trby, klarnety i puzony bawi mieszkacw regionu. - Jest wiele uroczystoci, podczas ktrych tego rodzaju orkiestra jest niezastpiona - mwi Krzysztof Kdzierski, nauczyciel muzyki, zaoyciel zespou. - Mylc o takim projekcie, chciaem zapeni luk w przestrzeni kulturalnej naszej gminy, bo tego rodzaju bandu wczeniej nie byo. Modzie w szkole w Rzczkowie gra na czym si tylko da. Nauczyciel muzyki podsyca pasj w modziey. Poprzez dwiki mona doskonale wyraa siebie, swj charakter i nastrj, ktry w danym mo-
Sposb na ycie
- Graem kiedy w straackiej orkiestrze dtej dziaajcej przy Zespole Szk Rolniczych w Gronowie - opowiada Krzysztof Kdzierski. - Ta przygoda pomoga mi podj decyzj, aby swoje ycie zwiza z muzyk. Czonkinie orkiestry dtej traktuj granie w niej hobbystycznie. - Lubi wystpowa na scenie - mwi Marta Misikowska, grajca w orkiestrze na tubie. - Nie odczuwam stresu. W duej grupie jest raniej. Kocham muzyk, wic stanowi ona wany element mojego ycia. W zespole nawizaa kilka bliskich znajomoci, a nawet przyjani. Od dziewczyn bije pozytywna energia. Z umiechem i wdzikiem opowiadaj o swoim muzykowaniu. - Ciekawym pomysem jest wykonywanie utworw zaczerpnitych z popkultury umiecha si Klaudia Echolc, grajca w zespole na trbce. - Moemy dziki temu czy przyjemne z poytecznym. Uczymy si gra na instrumen-
tach, ale take mamy styczno z tym, czego suchamy same i czym interesuj si nasi rwienicy. Obecnie w orkiestrze gra 19 muzykw, w tym 16 dziewczt. Grajcy s w wieku od 12 do 21 lat. Wyjtkiem w skadzie zespou jest syn dyrygenta, ktry ukoczy ZS w Zejwsi Wielkiej, a nie w Rzczkowie. - Chtnie przyjmiemy do skadu kadego z naszej gminy, a nawet regionu - mwi Krzysztof Kdzierski. - Mog to by rwnie osoby dorose. Najczciej wystpujemy na uroczystociach lokalnych dniu straaka, przemarszach i mszach patriotycznych, doynkach i festynach. Repertuar powany wykonujemy rwnie w trakcie Boego Ciaa czy wit Boego Narodzenia.
Gdzie te chopy?
W 2012 roku orkiestra dowiadczya namiastki zagranicznego turnee. Na Litwie graa dla przyjaci ze szkoy w Dziewieniszkach oraz mera w miecie Soleczniki. Prby odbywaj si raz w tygodniu. - Konieczno dojazdw uniemoliwia czstsze spotykanie si - wskazuje zaoyciel
MIASTO CHEMA
Mimo swoich rozmiarw nowofundlandy to jedne z najbardziej rodzinnych zwierzt. Zaopiekuj si dzieckiem i uratuj toncego. Niedugo w Chemy ruszy ich hodowla
Na ich widok ludzie wydaj niemy okrzyk zadziwienia, sdzc, e widz maego niedwiedzia na podwrzu ssiada. Prawda jest zgoa inna, bo pies rasy nowofundland, o ktrym mowa, to jedno z najagodniejszych zwierzt na wiecie. Ewa i ukasz Kwiatkowscy, ich waciciele, maj plan, aby w Chemy pojawio si jeszcze wicej tych rodzinnych misiw. Salvador by ich prezentem gwiazdkowym, ktry sami sobie sprawili. O nowofundlandzie marzyli od dawna. Przedpoudniem drugiego dnia Boego Narodzenia sprawdzili, gdzie mog znale hodowl z miotem. Do wybory byy psy w Zatoce Puckiej lub Krakowie. Kilka godzin pniej byli ju w drodze nad morze. Pado na kilkumiesicznego Salvadora, ktry od razu podszed do przyszych wacicieli. - Pomijajc kilkutysiczny wydatek, zakup takiego psa nie jest atwy tumaczy Ewa Kwiatkowska. Hodowca przeprowadzi z nami szczegowy wywiad, aby upewni si, e pies bdzie dobrze traktowany i bdzie mia dobre warunki mieszkalne. Gdy przyjechali-
Psy Ewy i ukasza Kwiatkowskich to rasowe nowofundlandy. Zbieraj nagrody i wyrnienia praktycznie na kadej wystawie.
my z Salvadorem do domu, zakochalimy si w tej rodzinnej i delikatnej rasie, pomimo tak wielkiego gabarytu. Salvador ma ju 4,5 roku. Na podwrzu rodziny Kwiatkowskich towarzyszy mu drugi nowofundland 17-miesiczna Demetria. - Zdecydowalimy si na drugiego psa po trzech latach od momentu, gdy pojawi si Salvador wspomina ukasz Kwiatkowski. Hodowl, z ktrej zakupilimy suczk wybralimy ju wczeniej, od dnia jej narodzin czekalimy na dzie, kiedy bdziemy mogli j zabra do domu. Pojechalimy pnym wieczorem do hodowcy,
by to take kolejny szczeglny dzie, bo akurat przypaday urodziny ony. Suczka take nas wybraa. Nie taki diabe straszny Nowofundland do waciwej wielkoci dorasta w cigu 8 miesicy, docelowo rozwj psa koczy si w wieku ok 24 miesica, osigajc ostatecznie nawet do 80 kg wagi. Wbrew pozorom psy nie maj jednak wielu wymaga. Salvador, ktry jest znacznie wikszy, dziennie zjada karm, ktra zmieciaby si do trzech kubeczkw od jogurtu. - Zadbany i zdrowy pies nie przysparza w kolejnych latach kopotw swojemu wacicielowi tumaczy ukasz Kwiatkowski. wiadomo, e mamy zwierzta od uznanych hodowcw, gwarantuje, e nasi pupile nie bd miay problemw ze stawami czy innymi przypadociami. Nowofundlandy popularnie nazywa si wodoazami ze wzgldu na ich zamiowanie do pywania. W czasie najzwyklejszego spaceru nie omin nawet kauy. A ju sama obietnica wacicieli o nadchodzcym wyjciu powoduje, e Salvador i Demetria bd tak dugo chodzi pod drzwiami, a przekonaj Ew i ukasza, aby wyruszyli z nimi na spacer. - Nie moglimy sobie wymarzy lepszego miejsca do za-
mieszkania twierdzi Ewa Kwiatkowska. Nowofundlandy uwielbiaj kpiele, wic pobliskie Jezioro Chemyskie jest dla nich zbawieniem. I w przeciwiestwie do niektrych nie chodzimy nad akwen, aby psa umy. Kpiel to po prostu ich natura. Po wyjciu z wody, zamiast otrzepa si ju na brzegu, podbiegaj do nas i dopiero wtedy z ca swoj mioci obdarowuj nas zimnym prysznicem. Ich zamiowanie do wody wykorzystuje si w ratownictwie wodnym, gdy ich agodno i umiejtnoci s nieocenion pomoc dla toncych. - Mieszkacy Chemy ju si przyzwyczaili, ale reakcja osb, ktre widz tak due psy po raz pierwszy, jest rna dodaje ukasz Kwiatkowski. Ludzie myl, e nasze psy mog by agresywne, jednak prawda jest taka, e nowofundlandy s sodkimi misiami, z ktrymi kady moe si poprzytula, mimo e wieczorami potrafi obroni swoje podwrko. Znani i lubiani Psy pastwa Kwiatkowskich to take jedne z najbardziej utytuowanych zwierzt tej rasy w Polsce. Pojawiaj si praktycznie na kadych wystawach w Polsce. - Ostatnio zdobywamy powoli Europ mwi Ewa
Kwiatkowska. Bylimy na wystawie w Brnie, gdzie Demetria otrzymaa dwa wnioski na Championa Republiki Czech i dwa na Interchampiona. Teraz czekamy a upynie wymagany okres do nastpnej wystawy i odebrania waciwego tytuu. Te wyjazdy to taki specyficzny rodzaj wakacji, bo poza wystawami mamy okazj zobaczy naprawd wiele miejsc. A medale i puchary ju nam si powoli nie mieszcz w pokoju. Wystawy i okazja do zaprezentowania si to, obok wypadw nad jezioro, ich drugie rodowisk naturalne. Mio do nowofundlandw jest tak wielka, e Ewa i ukasz Kwiatkowscy s w przededniu rozpoczcia oficjalnie hodowli wodoazw. S ju na ostatniej prostej przy zaatwianiu formalnoci. - Nowofundlandy yj od 8 do 11 lat, ale ju teraz trudno sobie wyobrazi ycie bez naszej poczciwej dwjki mwi zgodnie maestwo. Czowiek bardzo je kocha, a one musz tak szybko odchodzi. Hodowla bdzie jednak spenieniem naszych marze, bo wtedy bd nam one towarzyszy cay czas.
l.piecyk@pozatorun.pl
Muzycy na swoim
ukasz Piecyk
MIASTO CHEMA
Dawcw przybyo
Mieszkacy Chemy dopisali. Setki osb pojawiy si w Szkole Podstawowej nr 3, aby zarejestrowa si w bazie dawcw szpiku
Ponad 850 osb zarejestrowao si w bazie potencjalnych dawcw szpiku w trakcie specjalnej akcji w Chemy. Pojawili si zarwno mieszkacy miasta, ale take Torunia, Bydgoszczy czy Grudzidza. Dzie dawcy szpiku zosta zorganizowany, by znale dawc dla kilkumiesicznego Maksymiliana, u ktrego wykryto ostr biaaczk. - Jestemy w pozytywnym szoku, gdy zobaczylimy kolejki do stanowisk rejestracji - mwi Grayna Nitzler, babcia chopca. - Ciko wyrazi nasze podzikowania zarwno w imieniu Maksa jak i innych chorych, gdy zarejestrowanie si w bazie moe pomc kademu, kto potrzebuje szpiku. Maksymilian jest obecnie hospitalizowany w szpitalu im. dr. Andrzeja Jurasza w Bydgoszczy. Tam przechodzi kolejny blok chemioterapii. Efekt ostatniej akcji w Chemy moe by dla niego zbawienny. - Chema udowodnia, e mona liczy na tutejszych mieszkacw - mwi Katarzyna Jaboska z Fundacji DKMS. - Przyszo naprawd duo osb. Co prawda, niewielka cz z nich nie moga si zarejestrowa ze wzgldu na stan zdrowia, ale nie zmienia to faktu, e udao nam si zebra naprawd sporo osb. Wicej informacji o Maksymilianie oraz zdjcia z dnia dawcy szpiku w Chemy znajduje si na www.pozatorun.pl (P)
Przed uczniami chemyskiej szkoy muzycznej otwieraj si nowe moliwoci. Dla samej placwki to take rozpoczcie nowego etapu
Po kilku miesicach prac zobaczylimy w kocu efekt remontu w budynku Villa Nova. Dla ponad 160 uczniw z Chemy i okolic to zupenie nowa rzeczywisto. Villa Nova w swoich pocztkach bya jednym z najwaniejszych budynkw w Chemy. Tam w sali jadalno-balowej przy scenie toczyo si ycie kulturalne miasta. Dziaaa tam restauracja, a wielk popularnoci wrd mieszkacw cieszyy si walki bokserskie. Pniej by tam hotel robotniczy spdzielni pracy oraz magazyn. Obiekt naley do Starostwa Powiatowego, ktre jednoczenie jest organem prowadzcym t placwk. Adaptacja historycznego budynku bya wic kwesti czasu. - Do tej pory wynajmowalimy pomieszczenia w budynku przy ul. Sikorskiego - mwi Piotr Janiszewski, dyrektor szkoy. - Rnica jest kolosalna, bo, poza pachncymi nowoci salami, gramy u siebie. Po pierwsze, uczniowie maj teraz wiksz liczb sal do nauki gry m. in. na forte-
Budynek znajduje si przy ul. gen. Jzefa Hallera 25 (obok Zespou Szk). Wicej zdj z otwarcia placwki na www.pozatorun.pl.
pianie, gitarze czy skrzypcach. Obecne warunki pozwalaj take na plany zwikszenia liczby osb pobierajcych nauk. - Chc z caego serca podzikowa wadzom samorzdowym powiatu oraz miasta, ktre wspieray nasz dziaalno i ostatecznie zapewniy nam nowy obiekt - dodaje Piotr Janiszewski. - Rado jest tym wiksza, e nowe miejsce motywuje do dziaania. Jeli wszystko dobrze pjdzie, zorganizujemy midzynarodowy festiwal muzyczny, w ktrym udzia wezm modzi muzycy z europejskich szk. Ten pomys jest jednak cile zwizany z drugim etapem prac, czyli budow sali koncertowej na 200 osb. - Dokumentacja budowlana do przetargu zostaa przekazana do Wydziau Organizacyjnego - informuje Agnieszka Niwiska, rzecznik
prasowy Starostwa Powiatowego. - Do dwch tygodni potrwaj uzgodnienia i stworzenie SIWZ, wic przetarg na dniach zostanie uzgodniony. Sala bdzie si znajdowa w drugiej czci budynku przylegajcej bezporednio do siedziby szkoy muzycznej. Planowany termin zakoczenia drugiej czci inwestycji zosta wyznaczony na 31 sierpnia tego roku. Natomiast oficjalne otwarcie wyremontowanego budynku odbyo si 19 lutego i zaczo si od koncertu w auli Zespou Szk. Na scenie swoje umiejtnoci zaprezentowali si nauczyciele szkoy muzycznej. czny koszt remontu budynku Villa Nova zamkn si w blisko 800 tys. zotych.
W domu weselnym U Boryny w Grzywnie Stowarzyszenie Sympatykw Zespou Szk w Chemy - Nasza Szkoa zorganizowa karnawaowy bal charytatywny. Cz dochodu z imprezy zostanie przeznaczony na sfinansowanie wzka inwalidzkiego oraz wspieranie uzdolnionej modziey.
GMINA CHEMA
Nowe czasy, nowe moliwoci Ostatnie dziesiciolecie firmy to take sprawne korzystanie z dobrodziejstw pienidzy pyncych z kasy Unii Europejskiej w ramach rnych projektw. Dziki tym funduszom udao si dofinansowa zakup czci maszyn i urzdze oraz realizowa stae zawodowe oraz prace interwencyjne. - Zawsze cieszylimy si z okazji dodatkowej formy wsparcia przedsibiorczoci, potrafilimy wykorzysta te moliwoci dodaje Wiesaw Kalinowski. Jestemy jednak wiadomi, e nie ma nic za darmo. Trzeba pilnowa wynikw, ktre si zaoyo przy skadaniu wnioskw, np. stopie wzrostu produkcji czy liczb zatrudnionych osb. Fabryka Wieszakw Polwo uksztatowaa swoj mark przez blisko dwadziecia lat obecnoci na rynku, gwarantujc sobie siln i stabiln pozycj w brany. - Rozpocz dziaalno to nie problem w tym momencie. Problemem jest tylko znalezienie swojego miejsca na rynku ocenia Wiesaw Kalinowski. - To niezmiernie wane eby przedsibiorcy mieli wsparcie lokalnych wadz samorzdowych.C- mona powiedzie e przez te lata z malutkiej jednoosobowej firmy udao si nam sporo urosn i nabra pewnoci i dowiadczenia ktrego nie mona kupi a jest niezmiernie wane i pomocne.
y -
w . t -
Rocznie w firmie Wiesawa Kalinowskiego powstaje nawet kilkanacie milionw wieszakw. Trafiaj one do klientw w caej Europie.
tomiast kupilimy interesujcy nas sprzt i zapewnilimy prac tamtejszym fachowcom. Dziecinnie atwe Sama produkcja wieszakw wydaje si bardzo prosta. Potrzebna jest jedynie wtryskarka tworzywa oraz forma odpowiadajca ksztatowi danego wieszaka.To tylko pozory. Jak powstaje wieszak? Mwic bardzo obrazowo: wtryskarka w zamknitej komorze podgrzewa tworzywo sztuczne do postaci ppynnej i pod
wysokim cinieniem wtryskuje je do szczelnie zamknitej formy. Tam detal stygnie, forma si otwiera i automatycznie wyrzuca wieszak na tam i przesuwa si wprost do pracownika, ktry sprawdza jako produktu, wyposaa go w metalowy hak i wiesza na stojaku. Pakowane w kartony wdruj do magazynu, gdzie czekaj na swoj kolej w drodze do polskich firm odzieowych i europejskich. - By moe sam proces produkcji to dwa mrugnicia okiem, ale przygotowanie si
do stworzenia nowego modelu wieszaka trwa troch duej wyjania Wiesaw Kalinowski. Nasi klienci musz mie kilka rozmiarw kadego modelu wieszaka w zalenoci od wielkoci ubra, eby odzie prezentowaa si na wieszaku waciwie. Std te taka rnorodno modeli wzorw i rozmiarw. Kada odzie potrzebuje swojego typu wieszaka. Kupujemy oczami i jeli ubranie le si prezentuje na wieszaku w sklepie, to nikt nie zaryzykuje zakupu.
www.pozatorun.pl
Szkoy podstawowe w gminie zostan wyposaone w nowy sprzt. Na licie z pomocami jest a 90 pozycji
Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chema. - Ostatnio takim miejscem na pewno staa si Biblioteka Samorzdowa w nowych pomieszczeniach Pastorwki (na zdjciu, przyp. red.). Kcik malucha ma codziennie swoich staych bywalcw, bo oni wiedz e z takich miejsc w gminie powinno si korzysta. Zakup sprztu zostanie dofinansowany ze rodkw unijnych. Firma, ktra ma dostarczy nowe wyposaenie, ma czas do koca marca. Uczniowie skorzystaj z nowego sprztu ju w kwietniu. Cakowity koszt projekt to 150 tys. zotych. Sfinansuje je, obok Unii Europejskiej, budet pastwa. Sprzt trafi do placwek w Grzywnie, Koczewicach, Sawkowie i Zelgnie (P)
Fot. UG Chema
. j :
Produkuj nawet do kilkunastu milionw wieszakw rocznie, bdc jedn z najbardziej liczcych si w brany firm w Polsce. W Bielczynach nieopodal Chemy od blisko dwch dekad firma Polwo dostarcza swoje produkty do odbiorcw w caej Europie. Wszystko to dzieje si w maym nowoczesnym zakadzie, ktry jest widoczny z daleka za spraw wielkiego, biaego wieszaka stanowicego logo firmy Biae, czarne, brzowe, z klipsami, cienkie, grube, mae, due, w wikszoci ozdabiane znakami firmowymi znanych marek odzieowych z Polski i zagranicy. Kilkudziesiciu pracownikw firmy Polwo wytwarza ponad milion wieszakw w cigu miesica, a co 5 sekund w Bielczynach na tam produkcyjn spada kolejny wieszak. Mimo e firma rozpocza produkcj w 1995 roku, wszystko zaczo si przed II wojn wiatow. - Wtedy w Chemy dziaa prywatny zakad produkujcy grzebienie. Po drugiej wojnie wiatowej zakad upastwowiono a produkcj poszerzono o wieszaki mwi Wiesaw Kalinowski, waciciel Polwo. Tak koleje losu pokieroway tym przedsibiorstwem, e przeja je prywatna firma, ktra ostatecznie zakoczya produkcj wieszakw. My na-
Blisko 100 tys. zotych bdzie kosztowa nowy sprzt multimedialny i dydaktyczny, ktry trafi do placwek edukacyjnych w gminie Chema. Dzieci skorzystaj m. in. z laptopw, drukarek i innych pomocy dydaktycznych. Sprzt ma pomc uczniom z klas I-III, ktre maj trud-
noci z czytaniem i pisaniem, problemy z nauk i zdobywaniem umiejtnoci matematycznych. Nowe wyposaenie przyda si take w trakcie zaj logopedycznych i gimnastyki korekcyjnej. - Nowe sprzty uatrakcyjniaj rwnie zajcia edukacyjno kulturalne w gminnych bibliotekach - informuje
Toruskie Morsy wsplnie z mieszkacami miasta i gminy Chema pojawili si na terenie orodka w Zalesiu, aby zay mronej kpieli w Jeziorze Chemyskim przy blasku pochodni. Wicej zdj na www.pozatorun.pl
1
Fundusze unijne day moli- gospodarstw rolnych. Korzywo wielu rolnikom i czonkom stajc z europejskich funduszy ich rodzin na realizacj inwesty- pochodzcych z Programu Rozcji, ktre umoliwiy urucho- woju Obszarw Wiejskich na mienie pozarolniczej dziaal- lata 2007-2013 zakupili cigniki, maszyny i urzdzenia (zdj.1), by noci gospodarczej, dajcej wiadczy usugi tym, ktrzy tadodatkowe dochody dla rodzin kiego sprztu nie posiadaj. Takrolniczych. Cz rolnikw pod- e za porednictwem Fundacji jo si dziaalnoci usugowej Ziemia Gotyku Lokalna Gruw zakresie prac na rzecz innych pa Dziaania moliwe byo pozyLokalna Grupa Dziaania Ziemia Gotyku
Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich Europa inwestujca w obszary wiejskie Artyku wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007 2013, dziaanie Funkcjonowanie lokalnej grupy dziaania, nabywanie umiejtnoci i aktywizacja
000 z. Ju miesic po zakupie cignik by wykorzystany na cele usugowe podczas jesiennej orki. Innymi usugami, ktre wykonujemy cignikiem s: siew, gruberowanie oraz usuga agregatem uprawowo-siewnym - informuje pani Julia. Fundacja Ziemia Gotyku Lokalna Grupa Dziaania trzykrotnie prowadzia nabr
wnioskw w ramach dziaania Rnicowanie w kierunku dziaalnoci nierolniczej. Wnioskodawcy najchtniej skadali wnioski na zakup maszyn rolniczych. Pula rodkw jak dysponowaa Ziemia Gotyku LGD na to dziaanie zostaa wykorzystana.
w teraniejszo. Nikomu nie brakuje dystansu do siebie, std te i stroje nie s robione na ostatni chwil, a starannie przygotowane. Na balu w karczmie Siwy Dym bawiy si w tym roku nie tylko osoby z gminy ysomice. Z roku na rok skala imprezy si rozrasta. - Warto kultywowa pikne, polskie tradycje - wskazuje Adam Kozowski. - Na wsi ludzie wiedz, kiedy jest post, a kiedy karnawa. Nie brakuje chtnych do taca, ani do raca. Za rok zapraszamy znw. Miejsc na pewno starczy dla wszystkich.
t.wieclawski@pozatorun.pl
Trzy lata temu wydali na maszyn do czyszczenia drenw ok. 80 tysicy zotych pochodzcych z dotacji z Urzdu Gminy ysomice. Inwestycja zwrcia si z nawizk. Kiedy mogli w cigu roku zareagowa na 30 awarii. Teraz ich liczba wzrosa do 130
ysomickie urzdzenie moe by jedynym w Polsce, ktre posiada gminna spka wodna. - Tak informacj otrzymaem od osb zajmujcych si konserwacj urzdzenia - wskazuje przewodniczcy spki. Nie chciabym jednak nikogo wprowadza w bd, wic mog stwierdzi, e jest to na pewno ewenement na skal wojewdzk. Gminna Spka Wodna ysomice dziaa coraz prniej. Co roku odbywa si walne zebranie tej instytucji. Delegaci ze wszystkich soectw decyduj o harmonogramie prac na kolejne miesice. Na wyznaczone zadania spka pozyskuje rodki z dotacji Urzdu Gminy, Urzdu Marszakowskiego oraz od wojewody. Bez tych rodkw rowy melioracyjne byyby w znacznie gorszym stanie. - Nie jestemy w stanie, majc 100 kilometrw roww na terenie gminy, znale wszystkich problemw - mwi Andrzej Paczkowski. - Wane s dla nas sygnay od rolnikw, ktrzy doskonale wiedz, co dzieje si w ich najbliszym otoczeniu. Osoby nalece do spki wpacaj skadki na konserwacj urzdze melioracyjnych. Zgodnie z prawem wodnym przynaley do niej kady, kto posiada grunty na terenie okrelonej gminy. Od paru lat skadka nie wzrosa i wynosi 20 zotych od hektara ziemi.
Diva na 8 marca
Impreza z okazji wita pa odbdzie si w Turznie. Gminne uroczystoci co roku przycigaj rzesze mieszkacw. Bd tulipany i wiele atrakcji. - W bogatym programie obchodw Dnia Kobiet kady znajdzie co dla siebie mwi Agnieszka Jankierska-Wojda z Urzdu Gminy ysomice. - Impreza skierowana jest nie tylko do pa, ale caych rodzin. Od godziny 15.00 prezentowa swoje umiejtnoci bdzie grupa tai chi. Nastpnie zobaczymy gwd programu widowisko Teatru Impresaryjnego Afisz pt. Spowied Divy. Ten wielobarwny spektakl przedstawia yciorys Divy operowej. - Premierowy program zaprezentuje rwnie grupa Duch w Ruch - opowiada Agnieszka Jankierska-Wojda. - Potem wszyscy bd mogli wzi udzia w przygotowanych na t okazj konkursach. Nie zabraknie rwnie dobrej muzyki, wic zadowoleni powinni by rwnie amatorzy taca. Organizowane przez Urzd Gminy wydarzenie ma w tym roku charakter dobroczynny. Dochd przeznaczony zostanie na rzecz potrzebujcych osb z terenu gminy ysomice. Wicej informacji mona uzyska w Urzdzie Gminy ysomice pod numerem telefonu 56 678 32 22 wew. 30. (WT)
Tomasz Wicawski
Trzy lata temu wydali na maszyn do czyszczenia drenw ok. 80 tysicy zotych. Inwestycja zwrcia si z nawizk. Kiedy mogli w cigu roku zareagowa na 30 awarii. Teraz ich liczba wzrosa do 130. Nazwali j bardzo swojsko "udraniarka". Codziennie pracownicy obsuguj j w pocie czoa, eby zapobiega podtopieniom podlegych im terenw. Gdy kto z ssiednich gmin potrzebuje pomocy, take nie odmawiaj. - Urzdzenie to zostao zakupione, eby pomaga rolnikom udrania urzdzenia meliora-
cyjne - mwi Andrzej Paczkowski, przewodniczcy Gminnej Spki Wodnej w ysomicach. - Technologia w nim zastosowania pozwala nam znale miejsca pod ziemi, w ktrych rury s zamulone lub zapchane z tego, czy innego powodu. Przyspieszenie pracy jest w tym przypadku oczywiste. Nie trzeba co kilka metrw odkopywa drenw, eby dowiedzie si, co si stao. Urzdzenie moe oczyci nawet trzystumetrowy odcinek. Cinienie w wu jest takie, e jeeli kto posuguje si nim nieostronie, mona przypaci to powanym uszczerbkiem na zdrowiu. - Nasi pracownicy s ju z "udraniark" obeznani, bo
GMINA UBIANKA
W Pigy udowodnili, e ferie mona spdzi poytecznie. wykonywania witray, rozwijajc przy tym swoj wyobrani i zdolnoci manualne. Tworzyy rwnie prace plastyczne przy pomocy pasteli, kredek i kolorowego papieru. Szyy take filcowe breloczki. Uczestnicy ferii nabierali pewnoci siebie i uczyli si autoprezentacji biorc udzia w warsztatach pt. Mam Talent. Jedni recytowali wiersze inni piewali, ale kady z uczestnikw zosta nagrodzony sodkociami i wielkimi brawami. W trakcie zaj modzie przygotowywaa przedstawienie o pontyfikacie papiea-Polaka. - Przygotowania do tego wystpu byy zwizane z wizyt w Domu Pomocy Spoecznej w Pigy - relacjonuje animator kultury. - Wyjcie zorganizowalimy w drugim tygodniu ferii. Na miejscu zostalimy wspaniale przyjci,
A im ciepo!
Do biaego rana bawili si uczestnicy Spotkania pokole w Biskupicach. To kolejna tego rodzaju impreza w gminie ubianka. Najwytrwalsi na parkiecie wcale nie musz by najmodsi. Ja ci buzi dam, ty mi buzi dasz. Organizatorami zabawy byli dyrektor i Rada Rodzicw Szkoy Podstawowej w Warszewicach we wsppracy z soectwem Biskupice. - Kalendarz imprez kulturalnych musi by dla wszystkich - mwi Honorata eglarska, dyrektor SP w Warszewicach. - Tego rodzaju zabawy zawsze ciesz si du frekwencj. Starsze osoby wnosz wiele pogody ducha i
humoru do wsplnych spotka. To doskonaa okazja, eby zapomnie o trudach codziennego ycia. Zabawa taneczna bya poczona z morsowaniem dla odwanych. Tegoroczna zimna nieco uatwia zadanie, chocia niecodziennym jest widok kilkudziesiciu osb wchodzcych do wody na powietrzu w lutym. - Spotkalimy sie o godzinie 17. przed wietlic w Biskupicach - relacjonuje Honorata eglarska. - Morsy z naszej z naszej parafii wraz z przyjacimi wziy lodow kpiel w wietle pochodni. Kibicujcych rwnie nie zabrako. Druga cze imprezy zacza si po wyjciu z wody i wysu-
szeniu. Wielu nie chciao jednak szybko opuszcza jeziora. - Tace w wietlicy trway do biaego rana - mwi dyrektor szkoy. - Orkiestra spisaa si na medal. Uczestnicy balu wychodzili z niego bardzo zadowoleni. - Zarzekaem si, e nie bd "plsa" - mieje si Andrzej z Warszewic. - Jak miaem odmwi jednak mojej maonce. Nawet w "pocigu" braem udzia. Mao brakowao, a zostabym maszynist. Przypomnielimy sobie wiele zapomnianych przebojw. Gardo bdzie bolao od piewania. Na jedzenie nikt nie narzeka. Stoy byy suto zastawione. W trakcie zabawy odbyway si licytacje, loterie, wystpy teatrzykw i tace czekoladowe. - Strasznie si przy tym ubrudziam, ale brzuch boli mnie do tej pory od miechu - mwi mieszkanka Biskupic. - Nie wiedziaam, e mj m jest taki sodki. Cakowity dochd z zabawy przeznaczony zostanie na organizacj biesiady rycerskiej, ktra odbdzie si w maju przed paacem w Warszewicach. Okazja do spotkania bdzie nie byle jaka. Szkole nadany zostanie sztandar. (WT)
W ubiegym roku zostaa oddana do uytku 22 kilometrowa cieka pieszo rowerowa wiodca od Torunia przez ubiank do Unisawia. W ocenach uytkownikw nowy trakt dobrze suy uytkownikom. Ustalona tzw. organizacja ruch na ciece stwarza jednake w kilku miejscach potencjalne zagroenie dla uczestnikw. W ubiance, na skrzyowaniu cieki z ulic Zamkow jest jedno z niebezpiecznych miejsc. Zgodnie ze wspomnian organizacj ruchu pierwszestwo przejazdu maj tam rowerzyci. Kierowcy pojazdw podajcy ul. Zamkow powinni udzieli pierwszestwa rowerzystom jadcym ciek. Znajdujce si tam znaki drogowe, chocia zgodne z obowizujcymi przepisami, wydaj si by niewystarczajce, gdy znakomita wikszo kierowcw nawet nie zwalnia przekraczajc ciek z prdkoci uniemoliwiajc natychmiastowe zatrzymanie pojazdu. Pracownicy Urzdu Gminy w ubiance wielokrotnie obserwowali zachowania kierowcw pojazdw samochodowych na tym skrzyowaniu i w prawie kadym przypadku stwierdzali powane
zagroenie dla rowerzystw. Trwa obecnie badanie zasadnoci wprowadzenia zmian reguy pierwszestwa, ale jest ono dugotrwae. Zwracamy zatem uwag zarwno rowerzystom, jak i kierowcom pojazdw, aby postpowali zgodnie z przepisami obowizujcymi na tym skrzyowaniu. Skutki lekcewaenia przepisw mog by tragiczne. Tak sam sytuacj spotykamy w Wybczyku, przy skrzyowaniu cieki z ul. Armii Krajowej. Tam rwnie pierwszestwo przejazdu maj rowerzyci. Na zdjciu przedstawiamy sytuacj na jednym ze skrzyowa i pokazujemy w jaki sposb s oznaczone znakami poziomymi sytuacje, w ktrych pierwszestwo przejazdu maj rowerzyci. Zapamitajmy to oznaczenie. Opisane sytuacje wskazuj, e wielu kierowcw lekceway znaki drogowe. Chcc ograniczy zagroenie, na wniosek wjta gminy ubianka Starosta Toruski zastosuje podwyszenie poziomu skrzyowa o ok. 25 cm tworzc przez to naturalny prg spowolnieniowy. Nastpi to z chwil nastania odpowiednich warunkw atmosferycznych.
Hartem ducha musz wykaza si morsy. Zimowe kpiele nie nale do powszechnych, ale s zdrowe. O przezibieniu mona zapomnie na dobre
Fot. Nadesane
2 Powiat Toruski,
luty 2014
Polowanie na zotwki
Inn wan misj Zarzdu jest szukanie moliwoci pozyskania rodkw zewntrznych i wspfinansowania inwestycji przez innych partnerw. W tym celu w ostatnim czasie Zarzd przygotowa szereg wnioskw by pozyska dodatkowe pienidze.
Aktywno w poszukiwaniu i skuteczno w pozyskiwaniu rodkw zewntrznych zabezpiecza corocznie wikszo funduszy niezbdnych do realizacji powiatowych inwestycji. W budecie 2014 roku powiat zamierza zdoby w ten sposb ok. 70% rodkw tj. ok. 14 mln z. czna warto planowanych w tym roku inwestycji wynosi 20 mln z.
ZARZD
Zarzd, realizujc zadania inwestycyjne przyjte przez Rad Powiatu Toruskiego, zobowizany jest do przygotowania procesu inwestycyjnego oraz jego przeprowadzenia w taki sposb, aby zaoenia inwestycyjne byy zrealizowane w caoci i bez opnie
Jeden z nich zaakceptowany ju przez Zarzd Wojewdztwa umoliwi zwikszenie o 6,7 mln z (do poziomu 85%) udziau rodkw z Regionalnego Programu Operacyjnego na realizowane przez Powiat projekty budowy drg rowerowych. Uzyskanie tych dodatkowych funduszy pozwoli zarwno liderowi, jak i wszystkim partnerom projektu (samorzdowi wojewdztwa oraz gminom powiatu toruskiego) zmniejszy zaangaowanie wasnych rodkw w realizacj tego wanego zadania. Dziki dobrze przygotowanemu wnioskowi do Ministra Kultury udao si uzyska dofinansowanie w wysokoci 200 tys. z na adaptacj budynku na potrzeby Szkoy Muzycznej I stopnia w Chemy. Kolejny wniosek do Ministra Sportu ma zapewni wsparcie budowy drugiego boiska przy Zespole Szk w Chemy. Czekamy na decyzj o przyznaniu dofinansowania w kwocie 120 tys. z. Zarzd podj take decyzj o przygotowaniu kolejnej inwestycji pozwalajcej zmniejszy biece koszty funkcjonowania powiatowych jednostek zleci opracowanie dokumentacji na pomp ciepa w DPS w Browinie. Planowana realizacja tej inwestycji w 2015 roku pozwoli na zmniejszenie kosztw ogrzewania budynku o ok. 40%. Mirosaw Graczyk Starosta Toruski
Konkurencja wrd samorzdw w pozyskiwaniu rodkw zewntrznych jest ogromna. Wynika to z jednej strony z faktu cigych potrzeb inwestycyjnych oraz z ogranicze finansowych z drugiej. Dlatego, aby mc skutecznie o owe rodki sign, konieczne s dwa czynniki: podejmowanie odwanych decyzji oraz wysoki poziom merytoryczny skadanych wnioskw. Nie moe zatem dziwi fakt, i w powiecie toruskim realizowanych jest tyle nowych inwestycji wanie z udziaem rodkw zewntrznych, skoro oba te warunki s spenione. Mam tu na myli aktywne i skuteczn prac Zarzdu Powiatu w budowaniu partnerstw w celu tworzenia i realizowania wsplnych projektw, ale take bardzo wysoki, merytoryczny poziom skadanych wnioskw, bdcy zasug pracownikw Starostwa Powiatowego, dziki ktremu udaje si te rodki pozyskiwa. Dopenieniem tego procesu jest podejmowanie odpowiednich uchwa przez Rad Powiatu, co w wietle powyszych faktw czsto jest jedynie formalnoci. I TAK TO DZIAA !!! Micha Ramlau Przewodniczcy Komisji Budetu i Finansw
O bezpieczestwie
w Toruniu i powiecie toruskim
10 lutego 2014 roku odbyo si pierwsze w tym roku posiedzenie Komisji Bezpieczestwa i Porzdku
Jest to komisja wsplna dla Miasta Torunia i Powiatu Toruskiego, nie jest komisj Rady Powiatu ani Miasta, lecz komisj powoywan odrbnie przez Prezydenta i Starost w celu realizacji ich zada w zakresie zwierzchnictwa nad powiatowymi subami, inspekcjami i straami oraz innych zada dotyczcych porzdku publicznego i bezpieczestwa obywateli. W skad komisji wchodz wic Prezydent Torunia i Starosta Toruski jako wspprzewodniczcy, po jednym radnym z Rady Miasta i Rady Powiatu, trzy osoby wskazane przez wspprzewodniczcych spord osb wyrniajcych si wiedz o problemach bdcych przedmiotem prac komisji, dwch przedstawicieli Komendanta Miejskiego Policji i dwch przedstawicieli prokuratury. Na kade posiedzenie zapraszani s te Burmistrz i wjtowie z terenu powiatu. Do staych zada komisji naley: Ocena zagroe porzdku publicznego i bezpieczestwa obywateli na terenie miasta i powiatu Opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych sub, inspekcji i stray, a take jednostek, organizacyjnych wykonujcych na swoim terenie zadania z zakresu porzdku publicznego i bezpieczestwa, Przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestpczoci oraz porzdku publicznego i bezpieczestwa obywateli, Opiniowanie projektw innych programw wspdziaania Policji i innych powiatowych sub, inspekcji i stray oraz jednostek organizacyjnych wykonujcych na terenie powiatu zadania z zakresu porzdku publicznego i bezpieczestwa obywateli, Opiniowanie projektu budetu w swoim zakresie, Opiniowanie projektw aktw prawa miejscowego i innych dokumentw w sprawach zwizanych ze swoim zawww.powiattorunski.pl
KOMISJE
PRZYJAZNY URZD
kresem dziaania, Opiniowanie, zleconych przez starost, innych ni wymienione, zagadnie dotyczcych porzdku publicznego i bezpieczestwa obywateli. Na lutowym posiedzeniu komisja wysuchaa sprawozda: Komendanta Miejskiego Pastwowej Stray Poarnej o stanie ochrony przeciwpoarowej oraz Komendanta Miejskiego Policji o stanie bezpieczestwa i porzdku. Komendanci przedstawili te: stan i prognoz zagroenia poarowego oraz zagroenia porzdku publicznego i bezpieczestwa obywateli. Informacje te bd podstaw do oceny i zaopiniowania pracy obu Komend na nastpnym posiedzeniu, tj. 14 kwietnia 2014 roku.
Przedstawione na posiedzeniu komisji sprawozdania sub wykazuj znaczne zmniejszenie zdarze wymagajcych dziaa ratowniczych PSP i OSP oraz interwencji Policji, przy jednoczesnym wzrocie wykrywalnoci popenionych przestpstw w miecie i powiecie. Bdzie to w przyszoci elementem atrakcyjnoci turystycznej naszego regionu oraz dalszej poprawy bezpieczestwa mieszkacw. Cenn uwag jest udzia mieszkacw w dziaaniach policji. Zdzisaw Drapiewski
Czonek Komisji Bezpieczestwa i Porzdku dla Gminy Miasta Toru i Powiatu Toruskiego
bezrobotn/nieaktywn zawodowo?
NIEPENOSPRAWN
Jeste osob
CHCESZ TO ZMIENI?
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie oferuje:
DARMOWE KURSY ZAWODOWE: sprzedawca z obsug kasy fiskalnej i komputera + fakturowanie oraz magazynier z obsug wzka jezdniowego + fakturowanie TRZYMIESICZNY STA zgodny z kursem zawodowym ZWROT KOSZTW DOJAZDU na sta W ramach kursu zapewniamy materiay dydaktyczne, catering oraz wsparcie psychologiczno-zawodowe. SZCZEGOWE INFORMACJE:
ZGO SI DO NAS!!!
Z przedstawionych sprawozda wynika, ze zarwno stan zagroenia poarowego, jak i stan porzdku publicznego i bezpieczestwa obywateli znacznie si poprawi, w porwnaniu do lat poprzednich. Szczeglnie korzystnie zaprezentowaa si Komenda Miejska Policji, gdzie spada ilo popenianych przestpstw i wykrocze, a znacznie wzrosy wskaniki wykrywalnoci tych zdarze. Czesaw Makowski Sekretarz Powiatu Toruskiego
3 Powiat Toruski,
luty 2014
Wraz z wiosn 2014 roku ruszaj prace, dziki ktrym rowerami zdrowo i bezpiecznie dotrzemy z Torunia do Chemy oraz nad jezioro w Kamionkach Maych. Przetarg zosta ju rozstrzygnity i w najbliszych dniach zostanie podpisana umowa z wykonawc. Drogi rowerowe z Torunia do Unisawia i ze Zotorii do Osieka s ju gotowe
W tym roku Powiat Toruski rozpoczyna trzeci etap projektu, ktry ma na celu utworzenie sieci bezpiecznych tras rowerowych. Kady z etapw ma swoj specyfik; kada trasa jest inna: Trasa do Osieka (12 km) to nie tylko rekreacyjna cieka nad jezioro ale rwnie moliwo bezpiecznego poruszania wzdu ruchliwej drogi wojewdzkiej. Ponad poowa wybudowanej ju drogi rowerowej prowadzi po naturalnej nawierzchni przez lasy gmin Lubicz i Obrowo. Droga do Unisawia (22 km) prowadzi po byym torze kolejowym, tras odsunit od szos i centrw mijanych miejscowoci, oferujc przepikne krajobrazy i naturalnie rozwinit rolinno wwozu i nasypu kolejowego. Droga do Chemy poczy te atuty. Dwa jeziora, odcinki lene z nawierzchni naturaln, liczne miejscowoci i wiele atrakcji krajobrazowych powiatu z jednej strony, a z drugiej skomunikowanie rowerowe miejscowoci z podstawowymi celami codziennej aktywnoci szkoami, miejscami pracy, sklepem czy kocioem wszystko to w zdrowy oraz bezpieczny dla ludzi i rodowiska naturalnego sposb. Pocztek powiatowej drogi znajduje si na granicy z Toruniem, dokd z centrum miasta ma w przyszoci doprowadzi miejska cieka rowerowa. Nastpnie przez centrum wsi ysomice, Zakrzewko i Tylice dociera ona do Sawkowa. Tu, stajc na rozwidleniu drogi rowerowej mona bzie przez Morczyny i Kamionki Mae dotrze do Kamionek Duych lub przez Mirakowo, Zalesie, Pluskowsy i Chem dojecha do Grzywny.
Kada tego typu inwestycja stanowi bardzo due wyzwanie dla samorzdu. Budety ostatnich lat nie byy atwe. A czny budet budowanych drg to prawie 27 mln z. Tu mamy dodatkowo do czynienia z mocno rozbudowanym partnerstwem. Wszystkie decyzje, zarwno te finansowe, jak i merytoryczne wynikay tym samym z wnioskw z licznych spotka. Poza wskazanym budetem ley kwestia utrzymania ju wybudowanych drg rowerowych. Powiat wspiera gminy w tym przedsiwziciu, czego potwierdzeniem moe by ostatnio podpisane porozumienie na utrzymanie drogi rowerowej Toru-Unisaw. Kada inwestycja ma swoich zwolennikw i przeciwnikw, tak te byo i w tym przypadku. Nie brakowao i nie brakuje sceptycznych gosw, ktre na bieco analizuje Zarzd Powiatu Toruskiego oraz realizujcy zadanie w jego imieniu Powiatowy Zarzd Drg w Toruniu. Jednake mnie osobicie najbardziej cieszy widok ludzi ju teraz korzystajcych z wybudowanych odcinkw, bez wzgldu na por roku i warunki atmosferyczne. Taki widok utwierdza mnie w przekonaniu o wanoci tego typu inwestycji dla mieszkacw powiatu. Mirosaw Nawrotek Czonek Zarzdu Powiatu Toruskiego
POWIAT W UNII
Rozwizanie diagramu polega na odnalezieniu wszystkich podanych niej wyrazw. Dla uatwienia jeden wyraz zosta ju wpisany. Po odnalezieniu wszystkich wyrazw, litery z ponumerowanych pl utworz rozwizanie. Dla 3 osb, ktre jako pierwsze przel rozwizanie diagramu na adres mailowy: projekty@powiattorunski.pl czekaj atrakcyjne nagrody! yczymy przyjemnej zabawy!
Odcinek do Chemy i Kamionek Maych to najwiksza inwestycja powiatu w 2014 roku. 35,12 km drogi rowerowej wybudowane zostanie dziki partnerskim porozumieniom Powiatu Toruskiego z Samorzdem Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego, gminami ysomice i Chema oraz miastem Chema. Projekt Poprawa bezpieczestwa na drogach publicznych poprzez wybudowanie drg rowerowych droga ToruChema z odgazieniem do m. Kamionki Mae jest wspfinansowany ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2007-2013. Warto inwestycji to ponad 15 mln z. (DW)
DZIA ROLNY
producentw dotyczcych prawidowej i bezpiecznej eksploatacji, jak rwnie stosujc odpowiedni ubir i ochrony oraz utrzymujc porzdek na stanowisku pracy. Nie daj si wkrci niech to haso przypomina, e przede wszystkim od Pastwa wyobrani, zaangaowania i decyzji zaley bezpieczestwo wszystkich osb w gospodarstwie rolnym. Wiedz o zagroeniach zwizanych m.in. z wykorzystywaniem w pracy rolniczej maszyn i urzdze zdobd Pastwo podczas szkole, konkursw, pokazw i innych dziaa, organizowanych przez jednostki terenowe KRUS. Informacje o takich spotkaniach znajduj si na stronie internetowej KRUS, w Kalendarzu Wydarze Prewencyjnych, pod adresem: www.wydarzenia-prewencyjne.krus.gov.pl Artur Brzska Prezes KRUS
www.powiattorunski.pl
Siatkarski Klub Sportowy Aleksandria funkcjonuje zaledwie rok. A jest o nim ju gono
Majka Koodziejska. Na pewno zawsze bd wiczy rekreacyjnie. Maja jest kapitanem w grupie modziczek. Od samego pocztku dawaa innym dziewcztom przykad. W kocu miaa ju dowiadczenie. Znaa podstawy taktyki.
Tosia
Antosia rozpocza swoj przygod z siatkwk, kiedy bya w III klasie szkoy podstawowej. Prbowaa swoich si take w pice nonej, ale jej najwiksz pasj pozostaa jednak pika siatkowa. Bya take reprezentantk kadry wojewdzkiej. Nie mam adnego idola tumaczy Tosia Olbrycht. Moim najwikszym autorytetem jest trenerka. Oprcz siatkwki interesuj si take plastyk.
Zawodniczki Siatkarskiego Klubu Sportowego Aleksandria jednogonie przyznaj, e ich najwiksz pasj jest pika siatkowa. cjonowane grupy treningowe. Dziki pomocy aleksandrowskiej radnej, ktra popara nasz inicjatyw, udao nam si na bazie dziewczt, ktre gray wczeniej w siatkwk, zorganizowa grup modziczek dodaje Ewa Openchowska. W tym roku planujemy take rozpocz szkolenie dla grupy kadetek. W efekcie rocznej dziaalnoci klub zyska wielu kibicw. Grupa modziczek reprezentuje miasto w rozgrywkach Kujawsko-Pomorskiego Zwizku Piki Siatkowej. Moim celem jest siga tam, gdzie wzrok nie siga mwi Ewa Openchowska. Chciaabym, aby nasze dziewczta mogy rywalizowa z innymi zespoami z naszego wojewdztwa jak rwny z rwnym i wierz, e to si uda. Ju przygotowujemy si do rozgrywek, ktre odbd si w przyszym sezonie. Niebawem rozpocznie si take nabr z III klas do kolejnej grupy szkoleniowej.
Aga
Agnieszka trenuje od czasw szkoy podstawowej. Pika siatkowa to by jej pierwszy i trafny wybr. Nigdy nie mylaa, by uprawia jakikolwiek inny sport. Zaraz po powrocie ze szkoy odrabia lekcje, by mc biec potem na trening Moim najwikszym idolem jest Bartosz Kurek przyznaje Agnieszka Wyrbkiewicz. W wolnym czasie Agnieszka czyta ksiki oraz rysuje.
m.olender@pozatorun.pl
Maja
Pierwszy raz Majka zacza odbija pik, kiedy miaa sze lat. Od IV klasy szkoy podstawowej gra te w tenisa. Przez trzy lata bya zawodniczk UKS Jedynki Ciechocinek. A w kocu trafia do Aleksandrii Chciaabym wiza swoj przyszo z pik siatkow, ale nie do koca chyba mi na to pozwala mj wzrost umiecha si
Wieczr ze sztuk
Walentynki. U niektrych to sowo budzi rado, u innych strach. Jeszcze inni reaguj na nie miechem. Cho wiele osb postrzega ten dzie, jako wito komercji, nikt nie zaprzeczy, e romantyczne piosenki, pozwalaj czasem uciec w przyjemne zapomnienie
ni Joann miao miejsce kolejne niezwyke wydarzenie, a mianowicie recital piosenki miosnej. Gocie biorcy udzia w koncercie mogli usysze najpikniejsze polskie oraz zagraniczne piosenki miosne w wykonaniu Sary Pach i Dominiki Wyborskiej z modzieowego zespou wokalnego MIXTER, dziaajcego przy Orodku Kultury w Maej Nieszawce pod opiek p. Aliny Sobeckiej. Solistki zapieway m.in. My heart will go on, Odkryjemy mio nieznan, Kiedy nie ma w nas mioci, I will always love you, Someone like you, Ty i ja i wiele innych. - To pierwsze tego typu wydarzenie organizowane przez nasz Orodek Kultury tumaczy pani Alina Na chwil obecn nie planujemy niczego nowego, lecz kto wie, moe za miesic, dwa, albo i za rok zorganizujemy co podobnego. Spotkanie z pani Joann oraz recital cieszyy si sporym zainteresowaniem mieszkacw Maej Nieszawki. - Jestemy zadowoleni z efektw naszej pracy dodaje organizatorka wydarzenia Cae spotkanie przebiegao w przyjazne i miej atmosferze, wzio w nim udzia ponad czterdziestu goci. Myl, e kady spdzi naprawd udany czas.
Fot. Nadesane
Agata Piedziewicz
15 lutego 2014 roku, dzie po wspomnianym wicie Zakochanych, w sali widowiskowej Orodka Kultury w Maej Nieszawce, miay miejsce dwa szczeglne wydarzenia. Pierwszym z nich byo spotkanie autorskie z polsk pisark pani Joann Iz Belzyt, autork takich ksiek, jak: te sznurowada, Midzyczas. - Zaprosiam Pani Joann zaraz po przeczytaniu jej najnowszej ksiki, ktr wchonam w cigu dwch dni. To bya spontaniczna decyzja wyznaje Pani Alina Sobecka, organizatorka spotkania. Uczestnicy spotkania mieli okazj zapozna si z twrczoci
pisarki, a take zakupi jej najnowsza ksik -Midzyczas wraz ze specjalna dedykacj. - Kupiam ksik dla mamy mwi mieszkanka Maej Nieszawki bardzo lubi czyta, a po wysuchaniu Pani Joanny, ktra z pasj opowiadaa nam o pisarstwie, stwierdziam, e na pewno spodoba si mamie. Podczas spotkania uczestnicy mieli okazj porozmawia osobicie z pani Joann. - Jeden z panw zapyta, czy ksiki pani Joanny przeznaczone s rwnie dla mczyzn wspomina pani Alina Chocia nie maj one ograniczonej grupy odbiorcw, myl, e to jednak literatura przeznaczona dla pa. Kobiety niekiedy lepiej rozumiej pewne problemy, inaczej je przeywaj. Po spotkaniu autorskim z Pa-
14 lutego 2014r. mieszkacy Chemna i okolic mieli okazj uczestniczy w VII Oglnopolskim Festiwalu Piosenki Miosnej. Koncert odby si w sercu miasta na chemiskim Rynku. Podczas festiwalu wystpio dziesiciu solistw wybranych w drodze kwalifikacji dokonanej przez czonkw komisji konkursowej. W skad jury wchodzili Aleksandra Gasin, Mieczysaw elazko oraz Roman Fieberg. - Kandydaci z caej Polski przesyali komisji materiay demo. Na podstawie tych nagra jury wybrao najlepsz dziesitk osb wyjania Sara Pach, uczestniczka festiwalu Bardzo si ucieszyam, gdy zobaczyam moje nazwisko na licie. To w pewien sposb uwieczenie mojej wieloletniej pracy nad gosem i nad sob. Wybrani muzycy wystpili
w finaowych zmaganiach konkursowych w Chemnie podczas imprezy plenerowej na Rynku Miejskim w ramach "XIII OBCHODW DNIA WITEGO WALENTEGO". W konkursie wziy udzia osoby z caej Polski, w tym, wspomniana wyej, pochodzca z naszej gminy Sara Pach, ktra zapiewaa utwr Celine Dion My heart will go on. - Zapiewanie tej piosenki byo dla mnie pewnym wyzwaniem, jednak nigdzie nie czuj si tak dobrze, jak na scenie przyznaje Sara Celine Dion jest moj idolk, a wybrana przeze mnie piosenka naley do moich ulubionych. Festiwal cieszy si duym zainteresowaniem publicznoci oraz wysokim poziomem artystycznym. (AP)
Fot. Nadesane
GMINA LUBICZ
Anna Bicz zaprasza do swojego gabinetu wszystkich, ktrzy maj problemy ze zdrowiem.
bardziej wyrafinowane klimaty. Stanisawa Soyk, Ann Mari Jopek czy Norah Jones usysze mona tam zdecydowanie czciej, ni muzyczn mieszanin popu. - Gram amatorsko na gitarze, ale z przygody muzycznej nic nie wyszo dodaje z umiechem Anna Bicz. Zdawaam na studia biochemiczne i pedagogiczne, nie dostaam si. Przypadkiem trafiam na ogoszenie o studium policealnym i tak skoczyam najpierw je, a potem studia i dodatkowe kursy. Moja przygoda z fizjoterapi trwa ju od siedmiu lat. Gabinet, ktry mieci si przy ul. Kowalewskiej 5 w Grbocinie, odwiedza mona od poniedziaku do pitku w godzinach 10:00 - 20:00. Klienci, ktrzy ju przekroczyli jego prg, wyszli z niego zadowoleni. Wci brakuje jednak czasu, by do skorzystania z usug rehabilitantek przekonay si kolejne osoby. W tej brany wany jest tzw. marketing szeptany, a wic rwnie odpowiednie referencje. - Klienci, ktrzy odwiedzaj gabinet, przyjedaj nie tylko z okolicznych miejscowoci, ale rwnie z Torunia dodaje Anna Bicz. Proponujemy im rabaty, promocyjne pakiety, a take szeroki wachlarz zabiegw rehabilitacyjnych i masaw. W ofercie s take
terapie indywidualne z pacjentem, elektroterapia, ultradwiki czy laseroterapia. Z tej okazji, e wiosna zblia si wielkimi krokami, polecamy szczeglnie paniom masa bak chisk, ktry skutecznie pomaga w walce z cellulitem. Anna Bicz wraz ze wsplniczk, Ann Kosisk, swoim klientom oferuj terapi manualn, masa leczniczy i relaksacyjny, fizykoterapi, kinezyterapi, kinesiology taping, a take rehabilitacj w domu pacjenta. - Dziki takiemu wachlarzowi usug pomagamy leczy nie tylko ble krgosupa i gowy, ale take
a.radzikowska@pozatorun.pl
Dzie Kobiet jest dobrym momentem, eby podkreli rol kobiety w yciu spoecznym? Kady moment jest dobry. Panie s coraz bardziej aktywne. Wkraczamy w coraz wicej sfer ycia. Do lamusa odchodzi stereotyp, e kobieta powinna siedzie tylko w domu i bawi dzieci. Modych mam, penych energii do ycia, chccych realizowa si zawodowo i spoecznie, jest w gminie Lubicz bardzo wiele. Nie ma w moim podejciu do tej sprawy cienia feminizmu. Wszyscy wsplnie dziaamy, eby nasza lokalna spoeczno bya jak najciekawsza, jak najbardziej rnorodna. Kobiety do wielu gremiw wprowadzaj koloryt i inny punkt widzenia. To bardzo wane. Powstaje coraz wicej stowarzysze, w ktrych aktywn rol odgrywa pe pikna. To cieszy. Warto bowiem bra sprawy w swoje rce. Mczyni nie s w stanie wszystkiego zrozumie. Jest wiele pl aktywnoci, na ktrych znacznie lepiej radz sobie panie. Nie chce nawet powtarza truizmw, ale zawsze s one bardzo dobrze przygotowane merytorycznie i zorganizowane. Dziaalno na polu spo-
ktre do tej pory udao si osign modym aktorom to Zota Kurtyna, nagroda, ktr Teatr 4-5-6 otrzyma w 2007 i 2012 roku w Wojewdzkim Przegldzie Teatrw Szkolnych w Bydgoszczy. Z Brodnickiej Uczty Teatralnej modzi aktorzy przywieli te m.in. wyrnienie Srebrny BUT. Od szeciu lat we wsppracy ze Starostwem Powiatowym w Toruniu, Stowarzyszeniem Czy-nie oraz Urzdem Gminy w Czernikowie organizowane s dla nich warsztaty teatralne ph. Przygody z Teatrem. Dzieci podczas zaj poznaj nie tylko tajniki ze wiata drewnianych desek i zakurzonych
a.radzikowska@pozatorun.pl
tym 50% kosztw kwalifikowalnych bd stanowiy rodki unijne. Wanym elementem polityki dywersyfikacji rde wody pitnej bdzie powstanie w Dobrzejewicach studni gbinowej. Jej cakowity koszt wyniesie ponad 250 tysicy zotych. Blisko 600 tys. z pochonie take planowana budowa wodocigu czcego miejscowoci Dzikowo i Silno. Na pocztku lutego br. Geofizyka - Toru przeprowadzia prbne pompowanie wody z odwiertu w miejscowoci Dzikowo. Dziki temu badaniu okrelona zostanie wydajno nowej studni gbinowej, z ktrej w przyszoci popynie woda do mieszkacw Dzikowa i Osieka nad Wis. - Wykonalimy ju prawie 200 km sieci wodocigowej na terenie gminy. Wane jest to, e kolejne soectwa s przyczane do gmin-
nej sieci wodocigowej i nie mamy problemu z brakiem wody dobrej do picia - mwi Andrzej Wieczyski. - Zaley nam na tym, eby adne gospodarstwo nie byo pozbawione dostpu do wody pitnej. Mylimy perspektywicznie, dlatego te podejmowanie dziaa w tym kierunku jest jak najbardziej dla dobra mieszkacw naszej maej ojczyzny. Zmodernizowana zostanie rwnie przepompownia w Gogowie przy ul. Jaskczej. Wanym elementem wydatkw ujtych w tegorocznym budecie gminy Obrowo bd te inwestycje w transport. Drogi publiczne pochon z gminnej kasy blisko 3,5 miliona zotych. - Sama przebudowa drg gminnych bdzie nas kosztowaa ok. 2,7 miliona z - wskazuje wjt gminy. - Wystarczy jednak spojrze, jak
Fot. Nadesane
t.wieclawski@pozatorun.pl
DODATEK EDUKACJA
Wybr kierunku studiw jest jedn z najpowaniejszych decyzji podejmowanych u progu dorosego ycia. Ci, ktrzy wybrali go zgodnie ze swoimi zainteresowaniami, kontynuuj nauk. Co z tymi, ktrzy podjli z decyzj?
nowe obowizku studenta. Jest to te bardzo dobre rozwizanie dla osb, ktre planuj studia w innym miecie i chc mie zabezpieczenie finansowe na wypadek nieprzewidzianych zdarze. Podjcie pracy zaraz po zakoczeniu egzaminw maturalnych i zakoczenie jej w okolicy grudnia pozwala na odoenie znacznej kwoty, ktra pozwoli nam nie martwi si o opacenie rachunkw a take nie wymusi wyboru pomidzy przyjemnociami a obowizkami. Rwnie wany, co rozwj intelektualny, jest take ten wewntrzny. Po skoczeniu szkoy po raz pierwszy mamy czas dla siebie, na swoje pasje i spenianie marze. Coraz popularniejsze staj si podre nie wymagajce wydania duych nakadw finansowych, a pozwalajce na zobaczenie kawaka wiata i innych kultur. Moe zanim na kolejne lata zamkniemy si w murach uczelni, warto da sobie chwil czasu na zobaczenie kawaka wiata? Zrnicowana oferta uczelni wyszych, dostosowana dla studentw zaczynajcych studia zim, pozwalaj bez alu odoy o kilka miesicy decyzj dotyczc swojej kariery, a przerw pomidzy nauk potraktowa nie jako stracony czas, ale inwestycj w samego siebie i swoj przyszo.
przyszoci mog zaoszczdzi kilka lat straconych na rozpoczynaniu rok w rok nowego kierunku i otrzymania statusu wiecznego studenta. - Kiedy mina rado z zakoczenia szkoy przestraszyem si - mwi Maciej, student drugiego roku fizykoterapii. - Uwiadomiem sobie, e tak naprawd przez cay ten czas nie zdecydowaem, co chc robi w yciu. Nie chciaem i na jaki przypadkowy kierunek, wyjechaem do rodziny, do Anglii. Rodzice nie byli zachwyceni, ale to dziki temu spdziem
czas z cioci, fizykoterapeutk. I sam zdecydowaem, e tym wanie chc si zaj. Miaem wicej czasu na przemylenie, cho nie ukrywam, e mogem to zrobi ju w szkole. Nabr zimowy jest te doskona opcj dla tych osb, ktrym na wymarzony kierunek dosta si nie udao. Zamiast traci rok na zajciach, ktre nie s w aden sposb interesujce lub te na nic nierobieniu warto poczeka p roku i swoich si sprbowa w grudniu. Liczba studentw kandydujcych na jedno miejsce
czsto jest mniejsza ni podczas naboru letniego, dziki czemu szanse na zostanie np. prawnikiem znacznie wzrastaj. Odoenie studiw o kilka miesicy pozwala te na zarobienie pierwszych dorosych pienidzy. Wiele osb chce si szybko usamodzielni, a rozpoczynajc jednoczenie prac i studia w padzierniku maj problemy z pogodzeniem nowych obowizkw. Jeli uda nam si znale prac ju w lipcu, to po zaaklimatyzowaniu si w niej przez p roku o wiele atwiej pogodzimy z ni
DODATEK EDUKACJA
Podstawwka GEM-u jest take przygotowana na przyjcie 6-latkw, a opieka nad dziemi trwa od 7.30 do 17.00. Od przyszego roku szkolnego placwka bdzie miaa rwnie nachylenie artystyczno-medialne. Oczywicie w tym wieku nie moe si oby bez atrakcyjnych wycieczek. W gimnazjum szkoa kadzie duy naciska na nauk jzykw. Pi godzin jzyka angielskiego to w GEM-ie plan obowizkowy. - Dodatkowo zakadamy obecno drugiego jzyka, ktrym jest niemiecki tumaczy
Senia Martuszewska. Oprcz tego jest take trzeci jzyk do wyboru przez klas lub indywidualnie. Mona wybiera z woskiego, hiszpaskiego, rosyjskiego lub francuskiego. Poza tym jeden z przedmiotw jest prowadzony po angielsku, a uzdolnieni uczniowie s indywidualnie przygotowywani do konkursw. Ostatnim poziomem nauki w GEM-ie jest liceum. Tutaj INDYWIDUALNA CIEKA EDUKACYJNA dla kadego ucznia oznacza, e kady z nich z tej samej klasy wybiera swj
DODATEK EDUKACJA
trwania projektu utworzono cznie 35 oddziaw szk dla dorosych (17 Uzupeniajcych Licew Oglnoksztaccych, 9 Licew Oglnoksztaccych, 9 Szk Policealnych) w 13 punktach zamiejscowych: - Gimnazjum im. Jana Pawa II w Brchnowie,
- Zespole Szk Specjalnych w Chemy, - Zespole Szk w Dobrczu, - Gimnazjum w Ksikach, - Publicznym Gimnazjum nr 1 im. Noblistw Polskich w Lipnie, - Gimnazjum im. Tadeusza Kociuszki w Lubiczu, - Gimnazjum im. Kardynaa
Stefana Wyszyskiego w Szczuce, - Gimnazjum Gminy Brzuze Ostrowite, - Szkole Podstawowej im. H. Sucharskiego w Osieku nad Wis, - Gimnazjum im. Ziemi Dobrzyskiej w Tuchowie, - Szkole Podstawowej w Wiel-
kim Rychnowie , - Zespole Szk w Zejwsi Wielkiej , - Szkole Podstawowej im. K. Baczyskiego w Czernikowie. Podczas konferencji, ktra odbya si 20 lutego w budynku gwnym Zespou Szk Centrum Ksztacenia Ustawicznego w Gronowie, przy udziale Mirosawa Graczyka, starosty toruskiego, Andrzeja Siemianowskiego, kujawsko-pomorskiego wicekuratora owiaty i przewodniczcego Rady Powiatu Toruskiego, Marka Stanisawa Tyburskiego, starosty powiaty rypiskiego, Jana Koprowskiego, wjta gminy Brzuze, Krzysztofa Szala, wjta gminy Dobrcz, dyrektorw szk, w ktrych realizowano projekt, podsumowano dziaania w ramach jego realizacji. Dziki udziaowi w projekcie 765 osb (488 kobiet, 277 mczyzn) w wieku 25-64 lata uczestniczyo w formalnym ksztacenia ustawicznym; 575 osb (375 Kobiet 200 mczyzn) ukoczyo szko dziki udziaowi w projekcie; 49 osb (32 Kobiet 17 Mczyzn) potwierdzio w sposb formalny posiadane kwalifikacje zawodowe dziki programowi wsparcia. Realizacja projektu pozwolia dotrze z punktami szkolnymi do miejsc, gdzie dotychczas nigdy nie byo realizowane ksztacenie ustawiczne w formach szkolnych, gwnie na terenach wiejskich. Na 1165 uczestnikw 849 stanowiy osoby z terenw wiejskich(72% ogu).
przyszoci. Widzimy to na przykadzie systemw solarnych w gminach powiatu toruskiego. Mieszkacy, ktrzy zdecydowali si na dofinansowany zakup solarw do ogrzewania wody, widz oszczdnoci od wczesnej wiosny do pnej jesieni. A oszczdno to zarobek. W przypadku domw jednorodzinnych zwrot inwestycji przy zachowaniu wspczynnika wzrostu ceny energii elektrycznej waha si od 5 do 9 lat. Dziki temu moemy uniezaleni si w pewnym stopniu od prdu z sieci publicznej. Przy nadchodzcych programach dofinansowa czy zakupie leasingowym inwestycja w fotowoltaik opaca si bdzie jeszcze bardziej. Ju za par
dajc g o dos t aw cy. - Naley pamita, e wykorzystanie tej technologii wymaga od nas rozsdnego budowania domu radzi Piotr Orzechowski. Wane jest tutaj m. in. dobre docieplenie cian za pomoc np. styropianu grafitowego o wspczynniku przenikania 0,031, ktre wynika nie tylko z potrzeby oszczdnoci, ale take norm Unii Europejskiej wchodzcych w ycie w 2020 roku. Dotyczy to elewacji, od-
policzalne. Trzeba pamita, e fotowoltaika nie musi jednak od razu oznacza generowania prdu dla caego domu. Rwnie dobrze mona wykorzysta t technologi np. przy owietleniu podwrza. Czasem sami nie zdajemy sobie sprawy z tego, e ju korzystamy z bate-
Wszystko jest
DODATEK BUDOWLANY
lub szlachetnego metalu. Przy dekorowaniu pomieszcze, ktre zdobi kamie, warto uy poyskliwych tkanin do przykrycia sof lub przystrojenia okien. Marmur, piaskowiec, granit, trawertyn, upek, ale take ich betonowe i gipsowe odpowiedniki najczciej pojawiaj si we wspczesnych salonach. Naley pamita, e granit i upek s najbardziej podatne na zuycie.
Kamienie dekoracyjne pooone s najczciej jako pena okadzina najwikszej ciany lub stylowe wyeksponowanie jej fragmentu. S te idealne do obudowy kominka czy wykoczenia czci posadzki. Coraz czciej we wntrzach pojawiaj si tylko kamienne akcenty, ktre doskonale podkrelaj oryginalno wystroju. Kamie pojawia si na cianach, frontach mebli, czsto jako
rzucajcy si w oczy dodatek do wystroju podkrela Zuzanna Szpejnowska. Sztuka ubierania wntrza polega na umiejtnym czeniu rnych elementw. W przypadku kamieni dekoracyjnych, nie powinny one zdobi jednoczenie wielu pomieszcze lub kilku cian w jednym pokoju. Kamienna ciana nie jest rwnie idealnym miejscem do stawiania cikich
DODATEK BUDOWLANY
Zamy, e przychodzi do pana para nastolatkw, ktra zaliczya "wpadk". Jak najszybciej i najtaniej, ale w modzieowym stylu mogliby si u was wyposay? Jeli ich budet rzeczywicie byby nie za wysoki musielibymy przej na systemy firm, ktre proponuj cos taszego, ale te nowoczesnego. Nie ma adnego problemu. Mamy obszerny asortyment. Jestemy w stanie speni te oczekiwania. Gdybymy cofnli si do pocztkw pana kariery, jak wyglda wtedy rynek me-
blarski? Lata 90. charakteryzoway si bardzo okrojonym asortymentem w porwnaniu do obecnych czasw. Wraz z popraw polskiej gospodarki zwiksza si, tak samo jak oczekiwania klientw. Pamitam czasy kiedy przyjedali do sklepu i kupowali praktycznie to, co tylko byo dostpne. Teraz wikszo rzeczy si zamawia. Jest duo wikszy wybr bry, kolorystyki, moliwoci dostosowania danego mebla do wasnych potrzeb. Ostatnie pardziesit lat przynioso pewnie wiele
zmian w trendach Jedna z gazi dziaalnoci salonu Boniek to handel. Wsppracujemy z najwikszymi polskimi firmami, ktre cay czas prbuj nada za trendami. Ale wci wanym filarem firmy jest produkcja. Na zamwienie robimy kuchnie, rnego rodzaju szafy, wszelkie rzeczy, ktre trzeba stworzy dokadnie na wymiar. Mody w meblarstwie zmieniaj si co jaki czas. Jestemy z nimi na bieco. Zdarza si, te e powracaj. W ofercie sklepu mamy teraz troch mebli z lat 60., synne beneklekty, u czci z
nich wida czenie staroci z nowoczesnoci, jednak to tylko odam. Nie mona powiedzie, e nale one do gwnego trendu w obecnym meblarstwie. Czy rynek meblarski to dziedzina, w ktrej mona zaobserwowa stay rozwj rozwiza? Najatwiej dostrzec to w meblach kuchennych, gdzie wida, jak technologia wkrada si do codziennoci. Mamy do czynienia z rnego rodzaju systemami prowadniczymi, szufladami z elektrycznym otwieraniem, take na
DODATEK BUDOWLANY
MECENAS DODATKU
DODATEK BUDOWLANY
Na bieco z trendami
W ofercie Servitora obejmujcej meble azienkowe istnieje tyle rozwiza, ile jest oczekiwa ze strony klienta. Jednak wielo opcji nie przytacza, poniewa obsuga za rk poprowadzi przez wszelkie trudnoci dokonania wyboru
Skoro azienka, jako pomieszczenie, suy zachowaniu schludnego wygldu, sama winna jest prezentowa si w sposb budzcy tylko mie skojarzenia. Niech kady jej kolejny go zapragnie stworzy wasn, dopasowan do indywidualnych potrzeb. W takiej sytuacji wielu postawio na Servitora, firm, w ktrej o gustach si dyskutuje, bo s one przecie postaw udanej transakcji i satysfakcji. Biorc pod lup trendy w kwestii mebli azienkowych w latach 2013-2014 mona dopatrze si przywizania klientw do nowoczesnych koncepcji opartych na prostocie, minimalizmie w kolorach bieli, szaroci i czerni. Nieprawd jednak byoby stwierdzenie, e zapomnieli oni o klasycznych wariantach wyposaenia. - Osoby odwiedzajce salony Servitora skupiaj si gwnie na tym, aby meble byy funkcjonalne stwierdza Marlena Wawrzyszko, kierownik dziau detalicznego w Servitorze. Dlatego zdecydowanie wiksz uwag zwracaj na to, aby pomieciy rodki czystoci czy te artykuy osobiste. Mebel musi by praktyczny ale rwnie adny. Ostatnimi czasy obserwuje si znaczny wzrost zainteresowania meblami podwieszanymi co tyczy si nowoczesnego ju nurtu. Jest to rozwizanie ergonomiczne wpywajce na wygod jego uytkownika. - Stojce meble ju praktycznie odchodz do lamusa, wychodz z mody tumaczy Marlena Wawrzyszko. - Decyduj si na nie jeszcze jedynie klasyczny bdzie pasowa do azienki w stylu nowoczesnym, jak i rwnie tym rodzimym. Te pochodzce od niemieckich i woskich producentw, z gitej pyty z MDF lakierowanej kilkukrotnie czy naturalnej okleiny s wprawdzie drosze, ale take oryginalne i niepowtarzalne . Meble projektowane przez Wochw wrcz ttni innowacyjnoci i wieoci. Midzy innymi za ich spraw znaczenia nabray materiay, z ktrych s tworzone. Jeli chodzi o ich wykoczenia, zainteresowaniem ciesz si te wykonane z chromu, czy uchwyty z aluminium, a take wtrcanie szka i owietlenia LED do elementw wyposaenia azienki. Wiodcymi polskimi producentami mebli azienkowych s Defra, Elita, Antado, Aquaform z Hiszpanii , Salgar z Niemiec, Duravit oraz Villeroy & Boch, majce w ofercie zarwno meble klasyczne jak i nowoczesne oraz woski producent Euro Bagno . - S to marki, ktre specjalizuj si w produkcji mebli nie raz zaprojektowanych przez bardzo znanych architektw tumaczy Marlena Wawrzyszko. Klient moe si nimi poszczyci, traktowa je jak perek. Wszystkie te pereki dostpne s w salonach Servitora w Toruniu, Bydgoszczy, Inowrocawiu, Wocawku i Pocku. Czekaj na klienta gotowego nada swojej azience harmonii.
ludzie starsi, albo klienci nie pokadajcy zaufania do utrzymania si danego mebla na cianie. Jeeli w gr wchodz meble nowoczesne, to jest to gwnie wyposaenie wiszce proste w swoim stylu. Myl, e przyczyn naley upatrywa w poszukiwaniu prostych
rozwiza. W dzisiejszych czasach, kiedy kady jest zabiegany, nie zawsze jestemy w stanie powici na sprztanie tyle czasu ile jest na to potrzebne. Meble o charakterystyce naciennej uatwiaj porzdki. Ta zaleta niekoniecznie musi zajmowa pierwsze miejsce
na licie oczekiwa klienta. Ci majcy wyszukany gust, mimo wszystko decyduj si na meble klasyczne. - W tym przypadku materiaem, z ktrego s one wykonane jest drewno gite, lakierowane wyjania Marlena Wawrzyszko. - Taki mebel
SPORT
Pani do tego wyniku zabrako niespena 3 metry. Odlego okazaa si lepsza ni ta, ktr uzyska czwarty zawodnik w rywalizacji mczyzn. Forma czy przypadek? Ciko to dzi okreli, chocia przygotowuj si ju na najwyszych obrotach do kolejnego sezonu. Obozy przygotowawcze przepracowaam solidnie, na szczcie kontuzje rwnie mnie omijaj. Z tzw. gow sportowca te jest wszystko w porzdku. Jestem zmotywowana, bo w tym sezonie chc powalczy o
naprawd wane cele. Mistrzostwo Europy i rekord wiata? W tamtym roku miaam szans poprawi rekord wiata, ktry wynosi 79,42 m. Uwierzyam w swoje moliwoci, zwaszcza po sierpniowych mistrzostwach wiata w Moskwie, gdzie rzutem na 78,46 m. ustanowiam rekord Polski. Pi dni pniej, podczas mityngu w Dubnicy, rzuciam zaledwie 24 cm bliej. Fizycznie byam przygotowana do pobicia osignicia Betty Heidler, ale za-
wioda psychika. Nie potrafiam w drugiej czci sezonu zmotywowa si do maksymalnego wysiku. Na szczcie, wszystko jest ju na dobrych torach. Nie zawita pani do kraju na mistrzostwa wiata w Sopocie, bo ten termin koliduje z pani przygotowaniami. al? Z pewnoci tak, ale jestem skupiona na swoich sportowych celach. Sopot jest gotowy na organizacj tak duej imprezy i mam nadziej, e zostanie na niej pobity niejeden rekord.
Fot. Archiwum
ju myle o ich kolejnej edycji dodaje Krzysztof Dembiski. Dziki uprzejmoci odpowiednich osb, sala udostpniana jest na czas trwania turnieju za darmo, a urzd gminy pomaga w organizacji zawodw. Dodatkowym plusem jest to, e wiek uczestnikw jest zrnicowany. Po przeciwnych stronach boiska staj zarwno szesnastolatkowie, jak i czterdziestolatkowie. Nikomu nie przeszkadza to w szanowaniu zasad fair play, sportowej rywalizacji i dobrej zabawie. Cho pika jest okrga, a bramki dwie, wygra moe tylko jeden zesp. Jednak nie o sam fakt zwycistwa chodzi w futbolu. Najwaniejszy jest czas, ktry zawodnik spdza na boisku, o sportowym zmczeniu i umiechu nie wspominajc.
a.radzikowska@pozatorun.pl