Барилгын норматив баримт бичгийн тогтолцоо

МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГЫН НОРМ БА ДЇРЭМ

ЗУРГИЙН ЕРЄНХИЙ ИНЖЕНЕР

/ЕРЄНХИЙ АРХИТЕКТОР/-ИЙН
ДЇРЭМ

БНбД 11-06-03

Албан ёсны хэвлэл

МОНГОЛ УЛСЫН ДЭД БЇТЦИЙН ЯАМ

Улаанбаатар хот

2003 он
 1. Засгийн газрын хэрэгжїїлэгч агентлаг-Барилга, хот
байгуулалт, нийтийн аж ахуйн газарт боловсруулав.

2. Дэд Бїтцийн Сайдын 2003 оны 07 дугаар сарын

07-ны єдрийн 149 дїгээр тушаалаар батлав.

3. Энэхїї барилгын норм ба дїрэм гарсантай

холбогдуулан Улсын Барилгын Хорооны 1987 оны
107 тоот тогтоолоор батлагдсан „Положение о
главном инженере (главном архитекторе) проекта “
дїрмийг хїчингїй болсонд тооцов.

Боловсруулсан:

Г. Мягмар

Ч. Наранцэцэг

Редактор: Б. Лхагвасїрэн

Энэхїї нормативын баримт бичгийг Барилга, хот

байгуулалт, нийтийн аж хуйн газар (Засгийн газрын хэрэгжїїлэгч
агентлаг)-ын зєвшєєрєлгїйгээр бїрэн болон хэсэгчлэн хувилах,
олшруулах, тараахыг хориглоно.
 БНбД 11-06-03
МОНГОЛ УЛСЫН БАРИЛГЫН НОРМ БА ДЇРЭМ

ЗУРГИЙН ЕРЄНХИЙ ИНЖЕНЕР

/ЕРЄНХИЙ АРХИТЕКТОР/-ИЙН ДЇРЭМ

DESIGN CHIEF ENGINEER /CHIEF ARCHITECT/ RULES

2003 оны 08 сарын 01-ний

єдрєєс эхлэн мєрдєнє

НЭГ. НИЙТЛЭГ ЇНДЭСЛЭЛ

1.1. Энэхїї дїрмээр шинээр барих, єргєтгєх,

сэргээн засварлах, технологийн шинэчлэл хийх
їйлдвэр,орон сууц, олон нийтийн барилга, байгууламж,хот
суурины тєлєвлєлт, барилгажилтын зургийн ерєнхий
инженер (зургийн ерєнхий архитектор), ( цаашид ЗЕИ,ЗЕА
гэх ) - ийн эрх, їїрэг, хариуцлагыг тодорхойлно.

1.2. ЗЕИ (ЗЕА) –г зургийн байгууллагын удирдлага,

зураг тєслийн ажлын єндєр мэргэшилтэй, олон жилийн
ажлын туршлагатай хїмїїсээс сонгож томилно.

1.3. Яам, газрууд єєрийн хариуцсан нийгэм эдийн

засгийн тєрєл бїрийн салбарын барилгын зураг тєсєл
зохиох онцлогтой уялдуулан энэхїї дїрмэнд зааснаас єєр
нэмэлт їїргийг Монгол улсад мєрдєгдєж буй хуулиудын
хїрээнд ЗЕИ (ЗЕА) –д ногдуулж болно.

1.4. Зураг тєслийн баримт бичиг боловсруулах

ажлыг зохион байгуулах, зураг тєсєл хайгуулын ажлыг
техникийн удирдлагаар хангах їїрэгтэйгээр ЗЕИ (ЗЕА) –г
томилох бєгєєд энэ їїрэг нь зураг тєслийг боловсруулах
бїх хугацаанд болон объектийг барьж дуусган тєслийн
хїчин чадлаар ажиллуулж эхлэх хїртэл їргэлжилнэ.

3
БНбД 11-06-03
1.5. Їйлдвэрийн барилга, тээвэр, эрчим хїч,
холбоо, хєдєє аж ахуйн болон усны аж ахуйн барилгын
хувьд ЗЕИ-ийг томилох бєгєєд, харин иргэний барилга, хот
суурины тєлєвлєлт, барилгажилтын зураг тєсєл зохиоход
ЗЕА-г томилно.

1.6. Зориулалт, хїчин чадал, архитектур тєлєвлєлт,

инженерийн шийдлийн энгийн барилга байгууламжийн
зураг тєсєл боловсруулахад ЗЕИ (ЗЕА)-н їїргийг зохиогч
инженер, архитекторын аль нэг нь гїйцэтгэж болно.

1.7. Том хэмжээний объект буюу том цогцолбор,

эсвэл архитектур, хот байгуулалтын хувьд чухал ач
холбогдолтой барилга, байгууламжид ЗЕИ ЗЕА –г зэрэг
томилж болох бєгєєд тэдгээрийн аль нэг нь тэргїїлэх
їїрэгтэй томилогдоно.

1.8. Зураг тєслийн ерєнхий гїйцэтгэгч байгууллага

том барилга, цогцолбор буюу хот суурины барилгажил-
тын тєслийг бїхэлд нь хариуцах ЗЕИ (ЗЕА) – г томилох
бєгєєд туслан гїйцэтгэгч байгууллага єєрийн гїйцэтгэх
хэсгийнхээ ЗЕИ (ЗЕА) – г томилно.

1.9. ЗЕИ (ЗЕА) нь єєрийн їйл ажиллагаандаа зураг

тєсєл хайгуулын болон барилгын ажилд холбогдолтой 
­  Монгол улсад хїчин тєгєлдєр мєрдєгдєж буй
хуулиуд 
­  Монгол улсын бїсчилсэн хєгжлийн їзэл
баримтлал 
­  Монгол улсын нутагшил хєгжлийн ерєнхий тєсєл 
­  Бїсийн хєгжлийн тєсєл 
­  Хот сууриныг хєгжїїлэх ерєнхий тєлєвлєгєє 
­  Дїїрэг,хорооллын болон їйлдвэрийн районы
хэсэгчилсэн ерєнхий тєлєвлєгєєнїїд 
­  Стандартууд 
­  Барилгын норм ба дїрмїїд 
­  Альбом каталогууд, мэргэжлийн хяналтын
байгууллагуудаас болон салбарын яам,

4
 БНбД 11-06-03
газруудаас гаргасан норм,нормативуудыг
мєрдлєг болгоно .

1.10. Энэхїї дїрмийг зураг тєслийн ажил эрхэлдэг

байгууллага, аж ахуйн нэгжїїд ємчийн ялгаа, харъяалал
їл харгалзан мєрдєх бєгєєд уг дїрмийг їндэслэн єєрийн
їйл ажиллагааны онцлогт тохирсон дїрмийг боловсруулан
мєрдєж болно.

ХОЁР. ЗУРГИЙН ЕРЄНХИЙ ИНЖЕНЕР

(ЕРЄНХИЙ АРХИТЕКТОР) - ИЙН
ЗОРИЛГО

2.1. ЗЕИ (ЗЕА) –н гол зорилго бол тєлєвлєгдєж буй

объектийн техник-эдийн засгийн єндєр їзїїлэлт, зураг
тєслийн ажлын чанарыг хангуулах, барилга угсралтын
хєдєлмєрийн бїтээмжийг дээшлїїлэх, материал
зарцуулалт болон ашиглалтын зардлыг багасгах, барилга
угсралтын ажлын эзлэх хувийг болон объектийн єртгийг
бууруулах, хот байгуулалтын болон архитектур
тєлєвлєлтийн шийдлийг сайжруулах явдал юм.

ГУРАВ. ЗУРГИЙН ЕРЄНХИЙ ИНЖЕНЕР

(ЕРЄНХИЙ АРХИТЕКТОР)-ИЙН
ЇЇРЭГ

ЗЕИ (ЗЕА) - т дараахь їїрэг ногдоно :

3.1. Барилгын талбай (трасс) сонгох, зургийн
даалгавар боловсруулах болон одоо байгаа їйлдвэр, аж
ахуйн газрын шинэчлэл, техникийн єєрчлєлтийн
инженерын судалгааны ажлыг зохион байгуулахад
оролцох

3.2. Тєлєвлєлт, зохион бїтээлт, їйлдвэрлэлийн урт

удаан хугацаа цикл шаардсан шинэ технологи, техник,
тоног тєхєєрємж хэрэглэгдэх объектын эрдэм шинжилгээ,

5
БНбД 11-06-03
зохион бїтээх, зураг тєслийн ажил гїйцэтгэх цогцолбор
тєлєвлєгєє-сїлжээ графикийг зохиоход оролцох

3.3. Захиалагчтай зураг тєсєл-хайгуулын ажлын гэрээ

байгуулахад шаардлагатай єгєгдлїїдийг бэлтгэх, инженер-
техникийн ажилтны бїрэлдэхїїн, зураг тєсєл, хайгуулын
ажлын їнийг тодорхойлох,тїїнийг зураг тєсєл боловсруулах
байгууллага, хэсгїїдийн хооронд хувиарлах ба зураг
тєсвийн баримт бичгийг боловсруулах графикийг зохиох

3.4. Зураг тєсєл, хайгуулын ажлын туслан

гїйцэтгэгч байгууллагуудын гїйцэтгэх ажлын даалгаврыг
бэлтгэх, зураг тєслийн ажилд шаардлагатай єгєгдлїїдээр
эдгээр байгууллагуудыг хангах, зураг-тєсвийн баримт
бичгийг боловсруулах явцад туслан гїйцэтгэгч
байгууллагууд дээр гарч болох асуудлуудыг цаг хугацаанд
нь шийдэх

3.5. Зураг тєсєл, хайгуулын ажил нь батлагдсан

зургийн даалгавар,байгуулсан гэрээний дагуу
боловсруулагдаж байгаад хяналт тавьж гэрээнд заасан
хугацаанд,зураг-тєсвийн иж бїрэн баримт бичгийг
захиалагчид хїлээлгэн єгєх ажлыг хариуцан, тєслийн бїх
иж бїрдлээр зураг тєсєл-хайгуулын ажлыг зохицуулах

3.6. Барилга, байгууламжийг байнгын ашиглалтанд

оруулах, тухайн объект тєслийн хїчин чадалдаа хїрэх
явцад зураг тєслийн баримт бичгийн техникийн шийдэл,
тєлєвлєлт, чанар, иж бїрдэлтэй холбоотойгоор гарч болох
асуудлуудыг цаг хугацаанд нь шийдэх

3.7. Тєлєвлєлт, инженерийн шийдлийн хувьд

хамгийн оновчтой, эдийн засгийн їр ашигтай шийдлийг
олохын тулд шаардлагатай хувилбаруудыг боловсруулан
тооцох

3.8. Зураг тєсєлд анх удаа хэрэглэгдсэн буюу

тусгагдсан технологийн процесс,тоног тєхєєрємж,

6
 БНбД 11-06-03
хийц,материал,эдлэлийн баталгаажуулалтын байдлыг
шалгах ажлыг зохион байгуулах

3.9. Хїчин тєгєлдєр їйлчилж байгаа норм, дїрэм,

заавраас єєрєєр хийгдсэн зураг тєслийн баримт бичгийн
хэсгийг, тухайн норм, дїрэм, зааврыг баталсан улсын
хяналтын ба холбогдох мэргэжлийн байгууллагатай
зєвшилцєх

3.10.Тухайн їйлдвэрийн газар, барилга,

байгууламжийн зураг тєсвийн баримт бичиг нь хїчин
тєгєлдєр їйлчилж байгаа норм, дїрэм, заавар, улсын
стандартын дагуу боловсруулагдсаныг баталгаажуулж
гарын їсэг зурах

3.11.Барилгын захиалагч,гїйцэтгэгчийн зїгээс зураг-

тєсвийн баримт бичигтэй танилцах,зєвшилцєхєд оролцох

3.12.Боловсруулсан зураг тєсвийг захиалагч

байгууллага болон улсын экспертизийн ємнє хамгаалах

3.13. Барилга угсралтын ажилд зохиогчийн хяналт

тавих

3.14. Барилга угсралтын ажлын явцтай уялдуулан,

шинээр батлагдсан нормативын баримт бичгийг мєрдєхтэй
холбогдуулан ажлын зурагт єєрчлєлт оруулах тухай
саналыг бэлтгэж зургийн байгууллагын удирдлага ба
захиалагчид танилцуулах

ДЄРЄВ. ЗУРГИЙН ЕРЄНХИЙ ИНЖЕНЕР

(ЕРЄНХИЙ АРХИТЕКТОР)-ИЙН ЭРХ

4.1. Зураг тєсвийн баримт бичгийг боловсруулах,

зєвшилцєх, хянах, мєн тїїнчлэн батлагдсан зургийн дагуу
барилга угсралтын ажил гїйцэтгэхтэй холбогдсон
асуудлаар зураг тєслийн байгууллагыг тєлєєлєх, зургийн
байгууллагын тогтоосон журмын дагуу дээрхи
асуудлуудаар харилцах
7
БНбД 11-06-03
4.2. Зураг тєсєл, барилга угсралтын болон
ашиглалтанд оруулах,тєслийн хїчин чадалдаа хїрэх явцад
гарч болох техникийн асуудлуудаар шийдвэр гаргах

4.3. Барилга угсралтын ажлын їед батлагдсан

зургаас зєрїїтэй хийгдсэн, тухайн ажлыг гїйцэтгэх журам,
техникийн нєхцлийг зєрчсєн, мєн чанарын шаардлага
хангаагїй тохиолдолд барилга угсралтын ажлын тэр
хэсгийг зогсоох

4.4. Зураг тєсєл боловсруулах ажлын явц, зургийн

шийдлийн чанарт хяналт тавьж,тїїнийг хангуулах

4.5. Хот, тосгоны хєгжлийн ерєнхий тєлєвлєгєє,

барилга, байгууламжийн зураг тєсєл боловсруулах,
барилга угсралт, ашиглалттай холбоотой мєрдєж байгаа
нормативын баримт бичигт єєрчлєлт оруулах болон
шинээр боловсруулах саналыг зургийн байгууллагын
удирдлагад оруулах

ТАВ. ЗУРГИЙН ЕРЄНХИЙ ИНЖЕНЕР

(ЕРЄНХИЙ АРХИТЕКТОР)-ИЙН
ХАРИУЦЛАГА

5.1. ЗЕИ (ЗЕА)-нь баригдаж байгаа барилгын

техник-эдийн засгийн тївшин, архитектурын шийдэл, зураг
тєсвийн баримт бичгийн иж бїрдэл,хугацаа,чанарыг
хариуцах бєгєєд зураг тєсвийг гэрээт хугацаанд нь
боловсруулах, барилгын ээлж дараалал,тєсєвт єртгийг зєв
тодорхойлох,їйлдвэр аж ахуйн байгууллагууд тєслийн
хїчин чадалдаа тогтоосон хугацаанд хїрэх болон энэхїї
дїрмээр хїлээсэн бїх їїргийг биелїїлэх хариуцлага
хїлээнэ .

8
 БНбД 11-06-03
АГУУЛГА

1. Нийтлэг їндэслэл 3

2. Зургийн ерєнхий инженер

(ерєнхий архитектор )-ийн зорилго 5

3. Зургийн ерєнхий инженер

(ерєнхий архитектор )-ын їїрэг 5

4. Зургийн ерєнхий инженер

(ерєнхий архитектор )-ийн эрх 7

5. Зургийн ерєнхий инженер

(ерєнхий архитектор )-ийн хариуцлага 8