Akredytacja, badania, normalizacja i certyfikacja - pytania egzamin ustny, III
Towaroznawstwo, specjalno: szta!towanie i ocena jakoci towar"w, studia
stacjonarne, rok akademicki #$%&'#$%(, semestr letni 1. Wyjanij terminy: norma, normalizacja )*+,A-I.A/IA -0est to dzia!alno maj1ca na celu uzyskanie optymalnego, w danyc2 okolicznociac2, stopnia uporz1dkowania w okrelonej dziedzinie, poprzez ustalenie postanowie3 przeznaczonyc2 do powszec2nego i wielokrotnego stosowania, dotycz1cyc2 problem"w istniej1cyc2 lub mo4liwyc2 do wyst1pienia5 6 7zia!alno ta polega w szczeg"lnoci na opracowywaniu, publikowaniu i stosowaniu norm5 6 8a4nymi korzyciami wynikaj1cymi z normalizacji s1: poprawa przydatnoci wyrob"w, proces"w i us!ug do cel"w, kt"rym maj1 one s!u4y, zapobieganie barier w 2andlu oraz u!atwienie wsp"!pracy tec2nicznej5 )*+,A - 0est to dokument: 9 z kt"rym zgodno nie jest obowi1zkowa, kt"ry jest powszec2nie dost:pny, kt"ry jest zatwierdzony i wydany przez upowa4nion1 jednostk: organizacyjn1, 9 kt"ry ustala zasady, wytyczne lub c2arakterystyki odnosz1ce si: do r"4nyc2 rodzaj"w dzia!alnoci lub ic2 wynik"w, 9 kt"ry przeznaczony jest do powszec2nego i wielokrotnego stosowania, 9 kt"ry opracowywany jest na zasadzie konsensu, 9 kt"ry kodyfikuje ;najlepsz1 praktyk:< i ;poziom tec2niki<5 2. Podstawowe zasady normalizacji 8 ustawie o normalizacji okrelono nast:puj1ce zasady, kt"rymi powinna kierowa si: normalizacja krajowa w =olsce: jawnoci i powszec2nej dost:pnoci, uwzgl:dniania interesu publicznego, dobrowolnoci uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania norm, zapewnienia mo4liwoci uczestnictwa wszystkic2 zainteresowanyc2 w procesie opracowywania norm, konsensu jako podstawy procesu uzgadniania treci norm, niezale4noci od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interes"w, jednolitoci i sp"jnoci postanowie3 norm, wykorzystywania sprawdzonyc2 osi1gni: nauki i tec2niki, zgodnoci z zasadami normalizacji europejskiej i mi:dzynarodowej5 3.TYPY NOR T!"#N$"%NY"# &. !'ro(ejs)ie or*anizacje normalizacyjne %5 />) ->uropejski omitet )ormalizacyjny- =odstawowym zadaniem />) jest opracowywanie, przyjmowanie i rozpowszec2nianie norm europejskic2 oraz innyc2 dokument"w normalizacyjnyc2 we wszystkic2 obszarac2 gospodarki z wy!1czeniem elektrotec2niki, elektroniki i telekomunikacji5 /z!onkami />) s1 krajowe jednostki normalizacyjne pa3stw ?nii >uropejskiej i >uropejskiego @towarzyszenia 8olnego Aandlu B>CTAD5 *becnie />) liczy &$ cz!onk"w krajowyc25 =olski omitet )ormalizacyjny B=)D uzyska! status pe!noprawnego cz!onka
#5 />)>->/ ->uropejski omitet )ormalizacyjny >lektrotec2niki - ,isj1 />)>->/ jest opracowywanie dobrowolnyc2 norm z zakresu elektrotec2niki i elektroniki w celu wspierania rozwoju 0ednolitego +ynku >uropejskiego ' >uropejskiego *bszaru Eospodarczego w sektorze d"br i us!ug elektrotec2nicznyc2 i elektronicznyc25 /z!onkami s1 rajowe omitety >lektrotec2niki pa3stw ?> i >CTA5 &5 >T@I - >uropejski Instytut )orm Telekomunikacyjnyc2- niezale4ny instytut standaryzacyjny5 =odstawowym zadaniem >T@I jest opracowywanie norm niezb:dnyc2 do stworzenia europejskiego rynku telekomunikacyjnego5
(5 I>/ - ,i:dzynarodowa omisja >lektrotec2niczna - globalna organizacja opracowuj1ca i publikuj1ca mi:dzynarodowe normy z zakresu tec2nik elektrycznyc2 i elektronicznyc2 oraz dziedzin z nimi zwi1zanyc25 @!u4y to za podstaw: norm krajowyc2 oraz jako odniesienie dla przetarg"w i kontrakt"w mi:dzynarodowyc25
F5 I@* - ,i:dzynarodowa *rganizacja )ormalizacyjna - I@* jest organizacj1 pozarz1dow1, jej cz!onkowie nie s1 delegowani przez rz1dy, pomimo 4e niekt"re organizacje cz!onkowskie znajduj1 si: w strukturac2 rz1dowyc25 @tawia to organizacj: na szczeg"lnej pozycji pomi:dzy sektorami pa3stwowym a prywatnym, szczeg"lnie wobec stowarzysze3 przemys!owyc25 a4dy kraj reprezentuje z zasady tylko jedna organizacja5 G5 8@@) - Hwiatowa @ie ?s!ug )ormalizacyjnyc2 9 +. i,dzynarodowe or*anizacje normalizacyjne ,i:dzynarodowa *rganizacja )ormalizacyjna, I@* 9 organizacja pozarz1dowa zrzeszaj1ca krajowe organizacje normalizacyjne5 I@* 9 jest wiatow1 federacj1 krajowyc2 organizacji normalizacyjnyc25 0ej cz!onkami s1 przedstawiciele pa3stw Bkrajowyc2 komitet"w organizacyjnyc2D, kt"re wyrazi!y zgod: na przestrzeganie statutu i zasad proceduralnyc2 organizacji5 %FI 9 organizacji cz!onkowskic2, jej siedzib1 jest Eenewa, podlega prawu szwajcarskiemu5 G5 "ele (rowadzenia )rajowej normalizacji - racjonalizacji produkcji i us!ug poprzez stosowanie uznanyc2 regu! tec2nicznyc2 lub rozwi1za3 organizacyjnyc2J - usuwania barier tec2nicznyc2 w 2andlu i zapobiegania ic2 powstawaniuJ - zapewnienia oc2rony 4ycia, zdrowia, rodowiska i interesu konsument"w oraz bezpiecze3stwa pracyJ - poprawy funkcjonalnoci, kompatybilnoci i zamiennoci wyrob"w, proces"w i us!ug oraz regulowania ic2 r"4norodnociJ - zapewnienia jakoci i niezawodnoci wyrob"w, proces"w i us!ugJ - dzia!ania na rzecz uwzgl:dnienia interes"w krajowyc2 w normalizacji europejskiej i mi:dzynarodowejJ - u!atwiania porozumiewania si: przez okrelanie termin"w, definicji, - oznacze3 i symboli do powszec2nego stosowania5 I. Wyjanij (oj,cie - norma (rawna )orma prawna to zrekonstruowana z przepis"w prawnyc2 regu!a post:powania, tzn5 wypowiedK j:zykowa, kt"ra wskazuje, komu i w jakic2 okolicznociac2 jest nakazane'zakazane lub dozwolone konkretne post:powanie oraz jakie b:d1 konsekwencje w przypadku, gdy adresat nie zac2owa si: w spos"b przewidziany przez norm:5 .. Normalizacja, 'ni/i)acja, ty(izacja. )ormalizacja - 0est to dzia!alno maj1ca na celu uzyskanie optymalnego w danyc2 okolicznociac2 stopnia uporz1dkowania w okrelonej dziedzinie, poprzez ustalenie postanowie3 przeznaczonyc2 do powszec2nego i wielokrotnego stosowania dotycz1cyc2 problem"w istniej1cyc2 lub mo4liwyc2 do wyst1pienia5 =olega na opracowaniu, publikowaniu i stosowaniu norm, 8a4nymi korzyciami s1: o =oprawa przydatnoci wyrob"w, proces"w i us!ug do cel"w, kt"rym maj1 one s!u4y o .apobieganie barier 2andlu oraz u!atwienie wsp"!pracy tec2nicznej5 >tapy normalizacji to: 6 klasyfikacja, czyli grupowanie wed!ug podobie3stwa cec2 c2arakterystycznyc2 dla produktu, 6 unifikacja, czyli ujednolicanie cec2 konstrukcyjnyc2 i wymiarowyc2 cz:ci maszyn w celu umo4liwienia ic2 zamiennoci, 6 typizacja, czyli ujednolicenie konstrukcji w celu uproszczenia produkcji Bi obni4enia koszt"wD oraz u!atwienia eksploatacji5 ?nifikacj1 nazywamy stosowanie w r"4nyc2 cz:ciac2 maszyny tyc2 samyc2 element"w lub ic2 zespo!"w, co zmniejsza ic2 r"4norodno5 8 unifikacji d14y si: do przej:cia jednego rozwi1zania Bwzgl:dnie mo4liwie jak najmniejszej liczby rozwi1za3D5 ?mo4liwia to wytwarzanie tylko nielicznyc2 rodzaj"w wyrob"w, lecz w du4yc2 seriac25 Tak wi:c unifikacja cz:ci lub zespo!"w polega na zast1pieniu typowego lub og"lnego wzorca rozwi1zania konstrukcyjnego przez szereg konkretnyc2 wielkoci danej lub zespo!u5 ?nifikacja przynosi korzyci g!"wnie producentom, gdy4 umo4liwia produkcj: wielkoseryjn1, co jest bardzo istotne ze wzgl:d"w ekonomicznyc25 Typizacj1 nazywamy ujednolicenie opracowa3 proces"w tec2nologicznyc2 dla przedmiot"w Bcz:ci maszynD nale41cyc2 do zbioru o wsp"lnyc2 cec2ac2 tec2nologicznyc2 Btec2nologicznie podobnyc2D5 ?zupe!nieniem, wzgl:dnie rozwini:ciem typizacji proces"w tec2nologicznyc2 w zastosowaniu do pojedynczyc2 operacji obr"bkowyc2, jest metoda grupowej obr"bki B,E*D5 szta!t, wymiary, dok!adno i warunki tec2niczne oraz materia! przedmiotu, s1 tymi czynnikami, kt"re w du4ym stopniu okrelaj1, je4eli nie pe!n1 struktur: procesu, to g!"wne jego operacje5 . drugiej strony, uwzgl:dniaj1c wielko produkcji i okrelone, dla danego przypadku, rodki produkcji, mo4na dany przedmiot wykona wed!ug kilku odmiennyc2 proces"w r"4ni1cyc2 si: mi:dzy sob1 sposobem obr"bki, rodzajem u4ytyc2 maszyn, kolejnoci1 wykonywanyc2 operacji i kosztem wykonania5 0. Rodzaje norm. lasyfikacja norm Bnie wiem czy o to c2odzi!o z zeszytuD )ormy prawne )ormy logiczne )ormy post:powania )ormy etyczno-moralne )ormy tec2niczne )ormy inne np5: estetyczne Typy normBnie wiem czy to tez si: do rodzaj"w wliczaD: =odstawowa Terminologiczna Lada3 8yrobu =rocesu ?s!ugi Interfejsu 7anyc2 Bo dostarczeniaD 11. #istoria o2ecna str')t'ra P3N w Polsce. =rezes =) 9 do jego zada3 nale4y: - reprezentowanie =) na zewn1trz - powo!ywanie i odwo!ywanie komitet"w tec2nicznyc2 - zatwierdzanie i wycofywanie =olskic2 )orm i innyc2 dokument"w normalizacyjnyc2 - podejmowanie decyzji w sprawac2 dotycz1cyc2 dzia!alnoci =) - wydawanie przepis"w wewn:trznyc2 =) - wsp"!praca z +ad1 )ormalizacyjn1 - sk!adanie rocznyc2 sprawozda3 z dzia!alnoci =) +adzie )ormalizacyjnej i =rezesowi rady ,inistr"w5 +ada )ormalizacyjna 9 organ wybieralny, powo!ywany na okres ( lat5 .adania: - akceptacja corocznyc2 sprawozda3 z dzia!alnoci =), sk!adanyc2 przez =rezesa =), a tak4e wydawanie opinii dotycz1cyc2 stanu i kierunku normalizacjiJ wniosk"w o powo!anie i odwo!anie komitet"w tec2nicznyc2J przepis"w wewn:trznyc2 =) dotycz1cyc2 opracowywania dokument"w normalizacyjnyc2 - sk!adanie wniosku o powo!anie i odwo!anie =rezesa =) - organizowanie konkursu na =rezesa =) omitety Tec2niczne 9 s1 kolegialnymi cia!ami powo!ywanymi przez =rezesa =) do prowadzenia prac normalizacyjnyc2 w przydzielonyc2 im zakresac2 tematycznyc25 8 sk!ad komitetu wc2odz1: przewodnicz1cy, zast:pca przewodnicz1cego, sekretarz i cz!onkowie5 11. 4a)i mo5e 2y6 szcze2el normalizacji7 @zczeble normalizacji: - og"lnokrajowy BI@*, I>/, IT?D - regionalny B/>), />)>->/, >T@ID - krajowy BL@I, 7I), AC)*+, =) itd5D 12. Om8w normy: $9O-0111, $9O-1&111, $9O-1.111 oraz #:""P. I@* M$$%: .awiera wymagania dotycz1ce systemu zarz1dzania5 )orm: t1 mog1 stosowa wszystkie organizacje5 ?kierunkowana jest ona na zrozumienie i spe!nienie wymaga3 klienta, a wi:c okrelonyc2 potrzeb wzgl:dem wyrob"w danej organizacji, przyj:cie podejcia procesowego, dostarczenie wynik"w skutecznoci proces"w oraz ic2 ci1g!e doskonalenie w oparciu o obiektywne pomiary Bcykl 7emingaD5 I@* 9 %($$% )orma zarz1dzania rodowiskowego5 7aje podstaw: do okrelenia jednolityc2 i jednoznacznyc2 wymaga3 s!u41cyc2 do redukowania zagro4e3 rodowiskowyc25 @ystem zarz1dzania rodowiskowego w oparciu o t1 norm: ma na celu: - zac2owa, c2roni i poprawi jako rodowiska naturalnego - przyczyni si: do oc2rony zdrowia cz!owieka - zapewni rozwa4ne i racjonalne wykorzystywanie zasob"w naturalnyc25 I@*-%N$$% @ystem .arz1dzania Lezpiecze3stwem i Aigien1 =racy5 .awiera wymagania do stworzenia systemu zarz1dzania, maj1cego c2roni nie tylko w!asnyc2 pracownik"w, ale i strony, kt"ryc2 zdrowie i bezpiecze3stwo mog1 by nara4one, wskutek dzia!alnoci organizacji5 @tanowi rodzaj pomocy dla przedsi:biorstw w zarz1dzaniu wp!ywem ic2 dzia!a3, wyrob"w i us!ug na LA= oraz minimalizacja tego oddzia!ywania poprzez okrelenie odpowiednic2 procedur post:powania i ic2 usprawnienie5 AA//= Analiza .agro4e3 i rytycznyc2 =unkt"w ontroli5 To system, kt"ry identyfikuje, ocenia i kontroluje zagro4enia istotne dla bezpiecze3stwa 4ywnoci5 =odstawowymi za!o4eniami tego systemu jest zapobieganie powstawania niepo41danyc2 zjawisk podczas cyklu produkcyjnego produktu, maj1cyc2 negatywny wp!yw na bezpiecze3stwo zdrowotne 4ywnoci poprzez kontrol: punkt"w krytycznyc2 danego procesu5 =unkty te okrelane s1 na podstawie wnikliwej analizy zagro4e35 13. Wymie; i om8w cele dzia<alnoci normalizacyjnej-=NOR:>$%:"4: 3R:4OW: PROW:?%ON: 4!9T W "!>@: 1. Racjonalizacji (rod')cji i 's<'* (o(rzez stosowanie 'znanycA re*'< tecAnicznycA l'2 rozwiBza; or*anizacyjnycA,2. @s'wania 2arier tecAnicznycA w Aandl' i za(o2ie*ania icA (owstawani',3. %a(ewnienia ocArony 5ycia, zdrowia, rodowis)a i interes' )ons'ment8w oraz 2ez(iecze;stwa (racy,&. Po(rawy /'n)cjonalnoci, )om(aty2ilnoci i zamiennoci wyro28w, (roces8w i 's<'* oraz re*'lowania icA r85norodnoci,+. %a(ewnienia ja)oci i niezawodnoci wyro28w, (roces8w i 's<'*,C. ?zia<ania na rzecz 'wz*l,dnienia interes8w )rajowycA w normalizacji e'ro(ejs)iej i mi,dzynarodowej,D. @<atwiania (oroz'miewania si, (rzez o)relanie termin8w, de/inicji, oznacze; i sym2oli do (owszecAne*o stosowania. =:rt. 3 @stawy o normalizacji z dnia 12 wrzenia 2112 r.EE 1&. "zym jest certy/i)acja - ?zia<anie trzeciej strony wy)az'jBce, 5e za(ewniono od(owiedni sto(ie; za'/ania, i5 nale5ycie zidenty/i)owany wyr82, (roces, system czy 's<'*a sB z*odne z o)relonymi wyma*aniami zawartymi w normacA l'2 w innycA do)'mentacA. 1+. Normalizacja mi,dzynarodowa - 4est to normalizacja, w )t8rej mo*B 'czestniczy6 od(owiednie=7E jednost)i normalizacyjne wszyst)icA )raj8w. 1C. Normalizacja )rajowa7 )ormalizacja krajowa jest normalizacj1 prowadzon1 na szczeblu krajowym, nieobejmuj1c1 dzia!a3 prowadzonyc2 w poszczeg"lnyc2 bran4ac2 lub sektorac2 gospodarki , na szczeblu lokalnym, na szczeblu stowarzysze3 lub przedsi:biorc"w i urz:d"w5 1D. 4a)ie sB )orzyci z normalizacji7 - poprawa przydatnoci wyrob"w, proces"w i us!ug do cel"w kt"rym maj1 s!u4y - u!atwienie wsp"!pracy tec2nicznej - kompatybilno i zamienno - u!atwienie porozumiewania si: - zapobieganie powstawaniu barier w 2andlu - oc2rona interes"w konsumenta i spo!ecze3stwa - ograniczenie stopnia niepewnoci na rynku - bezpiecze3stwo, zdrowie i oc2rona 4ycia i rodowiska - ograniczenie zb:dnej r"4norodnoci wyrob"w i procedur w 4yciu cz!owieka5 1.. %adania ":9"O7 - analiza sposob"w oceny zgodnoci wyrob"w, us!ug, proces"w i system"w jakoci z normami i innymi wymaganiami tec2nicznymi - przygotowanie mi:dzynarodowyc2 przewodnik"w dotycz1cyc2 certyfikacji, bada3 i kontroli - popieranie wzajemnego uznawania oraz akceptacji krajowyc2 i regionalnyc2 system"w oceny zgodnoci 10.%asady normalizacji e'ro(ejs)iej7 9 =+.>0+.O@T*HP 9 *T8A+T*HP 9 *)@>)@ 9 @=Q0)*HP 9 A=*-ITO/.)*HP 9 ,IR7.O)A+*7*8*HP 21.4a)ie sB ty(y norm7 ,o4na wyr"4ni nast:puj1ce typy norm: )orma podstawowa obejmuj1ca szeroki zakres zagadnie3 lub zawieraj1ca og"lne postanowienia dotycz1ce jednej, okrelonej dziedziny5 )orma podstawowa mo4e by norm1 do bezporedniego stosowania lub mo4e s!u4y jako podstawa do opracowywania innyc2 norm5 )orma terminologiczna dotyczy termin"w, zawiera zwykle ic2 definicje oraz, w niekt"ryc2 przypadkac2, ic2 objanienia, ilustracje i przyk!ady5 )orma wyrobu Bdawniej nazywana norm1 przedmiotow1D okrela wymagania, kt"re powinny by spe!nione przez wyr"b lub grup: wyrob"w w celu zapewnienia ic2 funkcjonalnoci5 )orma bada3 dotyczy metod bada35 ,o4e zawiera tak4e postanowienia dotycz1ce bada3, na przyk!ad pobierania pr"bek, wykorzystania metod statystycznyc2, kolejnoci bada35 )orma procesu okrela wymagania, kt"re powinny by spe!nione przez proces w celu zapewnienia jego funkcjonalnoci5 )orma us!ugi okrela wymagania, kt"re powinny by spe!nione przez us!ug: w celu zapewnienia jej funkcjonalnoci5 )ormy us!ugi mog1 by opracowywane w takic2 dziedzinac2 jak pralnictwo, 2otelarstwo, transport, us!ugi samoc2odowe, telekomunikacja, ubezpieczenia, bankowo, 2andel5 )orma interfejsu okrela wymagania dotycz1ce kompatybilnoci wyrob"w lub system"w w miejscac2 ic2 wzajemnego !1czenia5 )orma danyc2 Bdo dostarczeniaD zawiera wykaz w!aciwoci, dla kt"ryc2 powinny by podane wartoci lub inne dane w celu dok!adnego okrelenia wyrobu, procesu lub us!ugi5 21. 4a)ie zasady stos'je si, w normalizacji )rajowej7 8 normalizacji krajowej stosuje si: nast:puj1ce zasady: %D jawnoci i powszec2nej dost:pnociJ #D uwzgl:dniania interesu publicznegoJ &D dobrowolnoci uczestnictwa w procesie opracowywania i stosowania normJ (D zapewnienia mo4liwoci uczestnictwa wszystkic2 zainteresowanyc2 w procesie opracowywania normJ FD konsensu jako podstawy procesu uzgadniania treci normJ GD niezale4noci od administracji publicznej oraz jakiejkolwiek grupy interes"wJ ID jednolitoci i sp"jnoci postanowie3 normJ ND wykorzystywania sprawdzonyc2 osi1gni: nauki i tec2nikiJ MD zgodnoci z zasadami normalizacji europejskiej i mi:dzynarodowej5 22. 4a)ie zasady stos'je si, normalizacji )rajowej7 W normalizacji )rajowej stos'je si, nast,('jBce zasady: 1E jawnoci i (owszecAnej dost,(nociF 2E 'wz*l,dniania interes' ('2liczne*oF 3E do2rowolnoci 'czestnictwa w (rocesie o(racowywania i stosowania normF &E za(ewnienia mo5liwoci 'czestnictwa wszyst)icA zainteresowanycA w (rocesie o(racowywania normF +E )onsens' ja)o (odstawy (roces' 'z*adniania treci normF CE niezale5noci od administracji ('2licznej oraz ja)iej)olwie) *r'(y interes8wF DE jednolitoci i s(8jnoci (ostanowie; normF .E wy)orzystywania s(rawdzonycA osiB*ni,6 na')i i tecAni)iF 0E z*odnoci z zasadami normalizacji e'ro(ejs)iej i mi,dzynarodowej. 23. 3omitet TecAniczny - (rzez )o*o (owo<ywany, )to wcAodzi w s)<ad7 3omitety TecAniczne =3TE sB dzia<ajBcymi (rzy P3N )ole*ialnymi cia<ami, (owo<ywanymi do (rowadzenia (rac normalizacyjnycA w (rzy(orzBd)owanycA im za)resacA tematycznycA. 3T sB (owo<ywane (rzez Prezesa P3N na wniose) w<aciwej Rady 9e)torowej, (o zasi,*ni,ci' o(inii Rady Normalizacyjnej. W s)<ad 3T z*odnie z 'stawB wcAodzB: s(ecjalici G re(rezentanci cz<on)8w 3T oraz (racowni) P3N, (e<niBcy /'n)cj, 9e)retarza 3T l'2 3ons'ltanta 3T =jeli se)retariat 3T jest (rowadzony (oza P3NE. %e s)<ad' 3T, s(or8d re(rezentant8w cz<on)8w 3T, wy2ierani sB od(owiednio: H PrzewodniczBcy 3T G (owo<ywany (rzez Prezesa P3N na &-letniB )adencj, =liczBc od daty (owo<aniaE, H %ast,(ca PrzewodniczBce*o 3T G (owo<ywany (rzez Prezesa P3N na &-letniB )adencj, =liczBc od daty (owo<aniaEF w 'zasadnionycA (rzy(ad)acA Prezes P3N mo5e (owo<a6 wi,)szB licz2, %ast,(c8w PrzewodniczBce*o 3T. 2&. W ja)im cel' stos'je si, normalizacj, )rajowB7 H racjonalizacji (rod')cji i 's<'* (o(rzez stosowanie 'znanycA re*'< tecAnicznycA l'2 rozwiBza; or*anizacyjnycAF H 's'wania 2arier tecAnicznycA w Aandl' i za(o2ie*ania icA (owstawani'F H za(ewnienia ocArony 5ycia, zdrowia, rodowis)a i interes' )ons'ment8w oraz 2ez(iecze;stwa (racyF H (o(rawy /'n)cjonalnoci, )om(aty2ilnoci i zamiennoci wyro28w, (roces8w i 's<'* oraz re*'lowania icA r85norodnociF H za(ewnienia ja)oci i niezawodnoci wyro28w, (roces8w i 's<'*F H dzia<ania na rzecz 'wz*l,dnienia interes8w )rajowycA w normalizacji e'ro(ejs)iej i mi,dzynarodowejF H '<atwiania (oroz'miewania si, (rzez o)relanie termin8w, de/inicji, H oznacze; i sym2oli do (owszecAne*o stosowania. 2+. %adania Pols)ie*o 3omitet' Normalizacyjne*o -okrelenie stanu i kierunku organizacji, -organizowanie i nadzorowanie dzia!a3 zwi1zanyc2 z opracowywaniem i rozpowszec2nianiem =olskic2 )orm, -zatwierdzanie i wycofywanie =) oraz innyc2 dokument"w normalizacyjnyc2, -reprezentowanie += w mi:dzynarodowyc2 i regionalnyc2 organizacjac2 normalizacyjnyc2, uczestnictwo w ic2 pracac2 oraz wyst:powanie za granic1 w sprawac2 dotycz1cyc2 normalizacji -inicjowanie i organizowanie pracy komitet"w tec2nicznyc2 do realizacji zada3 zwi1zanyc2 z opracowywaniem dokument"w normalizacyjnyc2 -organizowanie i prowadzenie dzia!alnoci szkoleniowej, wydawczej, promocyjnej i informacyjnej, -opiniowanie projekt"w akt"w prawnyc2 zwi1zanyc2 z normalizacj15 2C. %adania Rady Normalizacyjne*o -akceptacja rocznyc2 sprawozda3 z dzia!alnoci =) -wydawanie opinii dotycz1cyc2 Bstanu i kierunk"w normalizacji, wniosk"w o powo!anie i odwo!anie kom5 tec2nicznego, przepis"w wewn:trznyc2 =) dotycz1cyc2 opracowywania dokument"w normalizacyjnyc2, projekt"w dokument"w normalizacyjnyc2 w kt"ryc2 opracowywaniu uczestniczy =)D -sk!adanie wniosku o powo!anie i odwo!anie prezesa =), -organizowanie konkursu na prezesa =), 2D. 9(oso2y (owo<ywania norm 7wa sposoby powo!ywania si: na normy w przepisac2 prawnyc2: -powo!ywanie w spos"b wy!1czny, z kt"rego wynika, 4e jedynym sposobem spe!nienia wymaga3 przepisu jest zdolno z normami na kt"re si: powo!ano, -powo!ywanie wskazuj1ce- z kt"rego wynika, 4e jedynym z mo4liwyc2 sposob"w spe!nienia wymaga3 przepisu prawnego jest osi1gni:cie zgodnoci z normami, 7wie mo4liwoci powo!ywania normy Bw przepisac2 prawnyc2D -powo!ywanie datowane-oznacza identyfikowanie jej numerem referencyjnym, obejmuj1cym wskazanie roku lub daty publikacji, -powo!ywanie niedatowane 9oznacza identyfikowanie jej numerem bez wskazania roku lub daty publikacji5 2.. 4a) si, zaczyna (roced'r, a)redytacyjnB7 =rocedur: akredytacyjn1 rozpoczyna si: podpisaniem ?mowy Akredytacyjnej, z!o4eniem materia!"w kursu do koordynatora i z!o4eniem op!aty aktywacyjnej akredytacji5 #M5 /ele normalizacji europejskiejS />-> )*+,A-I.A/0I >?+*=>0@I>0 6 eliminacja barier tec2nicznyc2 w 2andlu europejskimJ 6 zapewnienie konkurencyjnoci gospodarce europejskiej, zar"wno w obr:bie rynku wewn:trznego jak i poza jego granicamiJ 6 u!atwienie wsp"!pracy mi:dzy europejskimi instytucjami naukowo 9 badawczymi w zakresie kreowania i wdra4ania innowacji produktowyc2 i procesowyc2J 6 stworzenie jednolitego i nowoczesnego systemu szczeg"!owyc2 wymaga3 tec2nicznyc2 z2armonizowanyc2 z europejskimi przepisami prawnymi w zakresie bezpiecze3stwa wyrob"wJ 31. "zy zna)owanie "! jest r8wnowa5ne z certy/i)acjB7 )ie znalaz!am odpowiedziJB "zy 3omisja :)redytacyjna (oma*a w (rzy*otowani' )'rs'7 omisja Akredytacyjna wydaje werdykt o gotowym kursie, a ewentualne wymagania uzupe!nie3 wymienione w recenzji mog1 by w ograniczonym zakresie traktowane jako pomoc w przygotowaniu kursu5 Akredytacj1 kursu nazywa si: uznanie jego jakoci z punktu widzenia zgodnoci deklarowanej i rzeczywistej zawartoci oraz zgodnoci przekazywanej wiedzy z aktualnym poziomem dziedziny5 Akredytacja kursu jest inicjowana przez firm: szkoleniow1 i realizowana przez organizacj: certyfikuj1c1 na podstawie materia!"w dostarczonyc2 przez w!aciciela kursu5 "zym jest a)redytacja7 =oj:cie akredytacji definiuje si: albo w odniesieniu do procesu i wtedy oznacza dzia!ania podejmowane w celu zebrania informacji umo4liwiaj1cyc2 orzekanie o spe!nieniu b1dK niespe!nieniu okrelonyc2 wymaga3, albo w odniesieniu do wyniku tego procesu BefektuD, kt"ry jest ko3cowym etapem ww5 dzia!a3, form1 wykorzystania ic2 rezultatu w postaci decyzji o przyznaniu akredytacji b1dK odmowie jej przyznania5 Akredytacja jest wi:c rodzajem gwarancji, 4e w danym obszarze plac"wka jest kompetentna i spe!nia okrelone wymagania dotycz1ce jakoci5 4a)ie a)ty (rawne re*'l'jB (roces a)redytacji /orm (ozasz)olnycA7 %D ?stawa z dnia I wrzenia %MM% r5 o systemie owiaty - art5 GNb, B7z5?5 z #$$( r5, )r #FG, poz5 #FI#, z p"Kn5 zm5D, #D +ozporz1dzenie ,inistra >dukacji )arodowej i @portu z dnia #$ grudnia #$$& r5 w sprawie akredytacji plac"wek i orodk"w prowadz1cyc2 kszta!cenie ustawiczne w formac2 pozaszkolnyc2 B7z5?5 )r ##I, poz5##(I, z p"Kn5 zm5D, &D +ozporz1dzenie ,inistra >dukacji narodowej z dnia %% stycznia #$%# r5 w sprawie kszta!cenia ustawicznego B7z5 ?5 z %I lutego #$%# r5, poz5 %NG, z p"Kn5 zm5D, (D +ozporz1dzenie ,inistra >dukacji )arodowej i @portu z dnia %& czerwca #$$& r5 w sprawie ramowyc2 statut"w: publicznego centrum kszta!cenia ustawicznego, publicznego orodka dokszta!cania i doskonalenia zawodowego oraz publicznego centrum kszta!cenia praktycznego B7z5?5 )r %&# poz5%##GD, FD ?stawa z dnia #$ kwietnia #$$( r5 o promocji zatrudnienia i instytucjac2 rynku pracy B7z5?5 )r MM, poz5 %$$%, z p"Kn5 zm5D, GD ?stawa z dnia %( czerwca %MG$ r5 odeks post:powania administracyjnego Btekst jednolity 7z5 ?5 z #$%& r5, poz5 #GID5 3&. "zy a)redytacja jest o2owiBz)owa7 )ie, poddanie si: procesowi akredytacji jest dobrowolne5 3+. "o jest celem a)redytacji7 /elem akredytacji jest zapewnienie wiarygodnego potwierdzenia kompetencji jednostki do wykonywania dzia!alnoci z zakresu oceny zgodnoci5 Akredytacja s!u4y budowaniu i umacnianiu zaufania do wynik"w wzorcowa3, bada3 i inspekcji, certyfikowanyc2 wyrob"w i us!ug, kwalifikacji certyfikowanyc2 os"b oraz certyfikowanyc2 system"w zarz1dzania5 3C. 4a)ie )orzyci wyni)ajB z 'zys)ania a)redytacji7 7la akredytowanyc2 organizacji certyfikaty, sprawozdania z bada3, wiadectwa wzorcowania i raporty z kontroli wydawane przez akredytowane przez =/A jednostki certyfikuj1ce, inspekcyjne i laboratoria mog1 by uznawane przez zainteresowane instytucje w krajac2 b:d1cyc2 sygnatariuszami wielostronnyc2 porozumie3 B,-A' ,+AD akredytacja jest obiektywnym dowodem na to, 4e organizacje dzia!aj1 zgodnie z najlepsz1 praktyk1 akredytacja jest istotnym argumentem przy wyborze dostawc"w na rynku krajowym i mi:dzynarodowym5 7la konsument"w akredytacja podnosi wiarygodno wynik"w certyfikacji wyrob"w akredytacja wp!ywa na wysok1 jako wyrob"w i us!ug oraz kompetencji personelu dzi:ki akredytacji mo4liwe s1 wiarygodne i precyzyjne wyniki analiz oraz bada3 w obszarac2 zwi1zanyc2 z bezpiecze3stwem, zdrowiem i rodowiskiem Bnp5 analizy medyczne, badania mec2aniczne, badania c2emiczneD akredytowane podmioty dostarczaj1 wiarygodnyc2 informacji, na podstawie kt"ryc2 mog1 by podj:te decyzje np5 w zakresie oc2rony rodowiska akredytacja przyczynia si: do likwidacji barier w 2andlu poprzez wzajemne uznawanie procedur oceny zgodnoci Bswobodny 2andel mi:dzynarodowy jest stymulatorem wzrostu ekonomicznegoD5 7la rz1du akredytacja jest mec2anizmem wykorzystywanym w celu zapewnienia publicznego zaufania w odniesieniu do wiarygodnoci dzia!a3, istotnyc2 z punktu widzenia wp!ywu na zdrowie, bezpiecze3stwo i rodowisko5 7latego jest cz:sto stosowanym sposobem identyfikacji jednostek kompetentnyc2 przy wdra4aniu przepis"w prawnyc2 akredytacja odgrywa istotn1 rol: w procesie notyfikacji5 Akredytacja stanowi pomoc tec2niczn1 dla w!adz pa3stwowyc2 przy ocenie jednostek, kt"re maj1 by notyfikowane: poprzez zweryfikowanie kompetencji tec2nicznyc2 jednostki, jej niezale4noci i bezstronnoci oraz systemu zarz1dzania5 =otwierdzane jest to podczas regularnego monitoringu i okresowyc2 ocen w nadzorze5 7la przemys!u akredytacja jest niezb:dnym narz:dziem w procesie podejmowania decyzji oraz przy zarz1dzaniu ryzykiem5 *rganizacje mog1 oszcz:dzi czas i pieni1dze poprzez wyb"r akredytowanego, a zatem kompetentnego dostawcy us!ug oceny zgodnoci akredytacja mo4e pos!u4y jako rodek umo4liwiaj1cy dost:p do rynk"w eksportowyc2 w >uropie i na wiecie - w myl zasady Tbadany lub certyfikowany raz - wsz:dzie akceptowanyT akredytacja zapewnia precyzyjne pomiary i badania przeprowadzane zgodnie z najlepsz1 praktyk1, ogranicza liczb: wyrob"w wadliwyc2, obni4a koszty kontroli i produkcji oraz umo4liwia wdra4anie innowacyjnyc2 rozwi1za3 akredytacja zmniejsza ryzyko w relacjac2 biznesowyc25 3D. 4a) (rzy*otowa6 si, do a)redytacji: =ierwszym krokiem powinno by sprawdzenie, w jakim stopniu aktualny stan laboratorium spe!niania wymagania wyszczeg"lnione w normie =)->) I@*'I>/ %I$#F5 )a tej podstawie opracowuje si: wykaz zmian i prac, kt"re nale4y wykona w celu dostosowania laboratorium do wytycznyc25 =rowadzone s1 r"wnie4 analizy koszt"w wykonania tyc2 dzia!a35 olejnym krokiem jest opracowanie si:gi 0akoci, procedur og"lnyc2 i badawczyc2 wraz z innymi dokumentami5 8 oparciu o wczeniej przygotowan1 dokumentacj:, wdra4ane s1 zasady post:powania, ic2 nadz"r oraz audyty wewn:trzne5 )ast:pnie zg!aszany jest formalny wniosek akredytacyjny, a laboratorium zostaje poddane audytowi jednostki akredytuj1cej5 =o jego przeprowadzeniu laboratorium otrzymuje wiadectwo akredytacji5 3.. "o (owinien zawiera6 wniose) o (rzyznanie a)redytacji 8niosek o przyznanie akredytacji powinien zawiera - Adres: -Telefon,faU,e-mail -*rgan prowadz1cy plac"wk: -7yrektor plac"wki Bimi: i nazwiskoD - 7ata rozpocz:cia dzia!alnoci przez plac"wk: 30. Iorma )szta<cenia - oznacza przyj:ty spos"b organizacji prowadzonego kszta!cenia ustawicznego np5 kurs, seminarium itp5 .akres kszta!cenia - to treci obejmuj1ce wiedz: i umiej:tnoci z danej dziedziny, realizowane poprzez odpowiedni1 form: kszta!cenia np5 kurs podstaw ksi:gowoci komputerowej5 &1. Podstawowe Ty(y certy/i)acji7 =odstawowe typy certyfikacji5 /ertyfikacja produktu: okrela zgodno produktu ze specyfikacj1 tec2niczn1Bnormy i regu!y tec2niczneD /ertyfikacja organizacji okrela zgodno systemy jakoci firmy z przepisami jednej z norm ?)I >) I@* M$$$, kt"ra zawieraj1 wytyczne zgodnie, z kt"rymi powinna by zorganizowana lub powinna dzia!a firma na potrzeby zagwarantowania jakoci /ertyfikacja osoby okrela i4 osoba spe!nia wymagania zdefiniowane dla kompetentnego dzia!ania w danym sektorze tec2nicznym i organizacyjnymBspawacze, tec2nicy, oceniaj1cy system zarz1dzania jakoci1D /ertyfikacja obowi1zkowa /ertyfikacja dobrowolna /ertyfikacja 9 cile okrelone post:powanie w kt"rym strona trzecia przyznaje pisemne zawiadczenie w formie certyfikatu o tym, 4e produkt, proces lub osoba spe!nia okrelone wymagania5 /ertyfikaty s1 cz:sto ograniczone w czasie, s1 wydawane przez niezale4ne jednostki certyfikuj1ce takie jak: 7I)V, 7W@, T?V lub 7>+A wyznaczaj1ce standardy kontroli w zakresie zastrze4onym przez dan1 jednostk: =rzyk!ady: -T/* ->) I@*'>/ %I$#( -I@* M$$% i I@* %($$% -L@ IIMM i I@*'>/ #I$$% -@AN$$$ -I@* ##$$$ -I@* F$$$% -E,= i AA//= -7I) %F$F 7I) F$$N @c &1. !ta(y certy/i)acji (rowadzone (rzez jednost), certy/i)'jBcB7 >tapy certyfikacji prowadzone przez jednostk: certyfikuj1c1 .!o4enie wniosku lub zg!oszenia, kt"rego dokonuje w!aciciel lub osoba zarz1dzaj1ca, dla gospodarstw 9 zg!oszenie podj:cia dzia!alnoci w zakresie rolnictwa dla pozosta!yc2 podmiot"w ekologicznyc2 9 zg!oszenie podj:cia dzia!alnoci w zakresie rolnictwa dla producent"w tradycyjnyc2 i regionalnyc2 9 wniosek o certyfikacje zgodnoci produkt"w regionalnyc2 i tradycyjnyc2 8niosek powinien zawiera: podstawowe prawn1, adres klienta, owiadczenie klienta =rzegl1d wniosku: jednostka dokonuje oceny wniosku, czy informacje zawarte s1 wystarczaj1ce, czy istnieje informacja nadzoru uniemo4liwiaj1ca dalsze dzia!ania kontrolne, analiza receptury czy spe!nia wymagania prawne, w przypadku produkt"w tradycyjnyc2 pobieranie pr"bek do bada35 0ednostka przygotowuje konkretny plan kontroli dla danej jednostki, przypisuje procedurze numer oraz przygotowuje i wysy!a do klienta plan kontroli wraz z umow15 ontrolerzy po zako3czeniu kontroli, przekazuj1 sprawozdanie oceny kompletnoci i poprawnoci dokumentacji5 =o przegl1dni:ciu protoko!"w osoba uprawniona decyduje o przyznaniu certyfikatu zgodnoci: produkcji ekologicznej, uznaniu roku przestawiania lub specyfikacja dla produkt"w5 ?powa4niona osoba przed podj:ciem decyzji certyfikacji, ocenia: wynik inspekcji z lat poprzednic2, plan produkcji na rok wraz z certyfikatem, inne informacje &2. Nadz8r nad certy/i)atem7 )adz"r nad certyfikatem informacje nadzoru obejmuj1: wyniki inspekcji nadzoru, wyniki badan produkt"w, proponowane zmiany dzia!a3 zwi1zanyc2 z nadzorem, odwo!ania i skargi, zmiany w zakresie certyfikatu, 41danie informacje przez stron: trzeci1, informacje od klienta o zmianac2 w procesac2 produkcji )adz"r nad certyfikatem: -certyfikat jest wydawany na & lata, -w okresie wa4noci certyfikatu przeprowadzane s1 dwa audity nadzoru -po up!ywie trzec2 lat, klient mo4e odnowi wa4no certyfikatu na kolejne & lata &3. i,dzynarodowa 9ie6 4ednoste) "erty/i)'jBcycA BIW)etD 9 jest mi:dzynarodow1 sieci1 jednostek certyfikuj1cyc2, stanowi obecnie najwi:ksz1 sie jednostek certyfikuj1cyc2 systemy jakoci we wszystkic2 sektorac2 dzia!alnoci gospodarczej i spo!ecznej 5 .rzesza &I organizacji certyfikuj1cyc2 z &( kraj"w5 =rzyj:!a zasad: o wzajemnym uznawaniu certyfikat"w5 .alety certyfikatu IW)et: - jest wa4nym narz:dziem promocji firmy, - jest uznawany na ca!ym wiecie, dzi:ki czemu otwiera dost:p do rynku wiatowego, - u!atwia 2andel mi:dzynarodowy, - pozwala na optymalizacj: koszt"w, zwi1zanyc2 z procesem certyfikacji, - gwarantuje przejrzysto procedur5 &&.etody 2adania ja)oci towar8w dzielimy na: or*anole(tyczne, la2oratoryjne i dowiadczalne*o '5yt)owania. ,etoda organoleptyczna jest metod1 bazuj1ca na zmys!ac2 wzrokowym, w:c2owym, smakowym, dotykowym i jest dokonywana dzi:ki odbieranym wra4eniom, oceniamy jako towaru dzi:ki zmys!om oraz analizy sensorycznej5 0est metod1 szybk1 i zu4ywa niewiele materia!u5 ,etoda laboratoryjna jest metod1 precyzyjnego i cis!ego okrelenia jakoci towaru, pozwalaj1c1 za zwyczaj wyrazi wynik liczbowo5 8r"d metod laboratoryjnyc2 wyr"4niamy: fizyczneB mierzenie , wa4enie, oznaczenie g:stociD, fizyczno - c2emiczne, mikrobiologiczne, instrumentalne5 7owiadczalne u4ytkowanie - polega na dokonywaniu przez wybran1 grup: ludzi, sta!yc2 obserwacji i pomiar"w w przeci:tnyc2, codziennyc2 warunkac2 u4ytkowania badanego wyrobu5 &+. %asady (o2ierania (r82e) do analizy: - plan pobierania pr"bekB opisuje cele i zadania, zawiera szczeg"!owe instrukcje dotycz1ce materia!u z kt"rego zastanie pobrana pr"bka, sposobu pobierania pr"bki itp5D - zapewnienie, 4e pobrane pr"bki b:d1 reprezentatywne - dok!adno wynik"w analiz zapewnia si: przez pobranie odpowiedniej iloci pr"bek pierwotnyc2 - z zaplanowanej iloci pr"bek pierwotnyc2 przygotowuje si: pr"bk: og"ln1, kt"ra poddawana jest analizie5 - ustalenie sposobu dokumentowania pobierania pr"bek &C. "o to jest zna) 2ez(iecze;stwa7 .naki bezpiecze3stwa 9 zestaw symboli dotycz1cyc2 przestrzegania zasad bezpiecze3stwa i 2igieny stosowany w miejscac2 u4ytecznoci publicznej i w zak!adac2 pracy5 8zory i zasady stosowania znak"w bezpiecze3stwa reguluj1 normy krajowe i mi:dzynarodowe, w =olsce odpowiednie =olskie )ormy wprowadzone w latac2 M$5 oparte m5in5 na mi:dzynarodowyc2 normac2 I@*5 &D. "o to jest ocena z*odnoci7 *cena zgodnoci 9 proces poprzedzaj1cy wprowadzenie wyrobu na rynek, przeprowadzany przez producenta w odniesieniu do norm jakociowyc2 i aprobat tec2nicznyc2, kt"rego celem jest weryfikacja zgodnoci wyrobu z przepisami prawa w zakresie narzuconym przez dyrektywy ?>5 *cena zgodnoci oznacza dzia!anie polegaj1ce wykazaniu, 4e okrelony wyr"b i proces jego produkcji jest zgodny z wymaganiami okrelonymi w normac2 i przepisac2 prawnyc25 8 wyniku procesu certyfikacji b1dK atestacji producent wyrobu otrzymuje /ertyfikat .godnoci lub Hwiadectwo .godnoci potwierdzaj1cy spe!nienie przez wyr"b wymaga3 okrelonyc2 w przepisac25 &.. Wed<'* ja)iej (roced'ry (rze2ie*a (ost,(owanie a)redytacyjne7 %D powo!anie zespo!u akredytacyjnego, wyznaczenie przewodnicz1cegoJ %D post:powanie akredytacyjne 9 czynnoci zespo!u akredytacyjnego: ocena formalna wniosku Bzakwalifikowanie wnioskodawcy: /=, /?, *7., dzia!alno gospodarcza w dziedzinie owiaty - art5 N&a ustawy o systemie owiaty, sprawdzenie dokumentacji powiadczaj1cej spe!nienie wymaga3 wynikaj1cyc2 z X F rozporz1dzenia w sprawie akredytacji...D, analiza merytoryczna wniosku wraz z za!1czon1 dokumentacj1, wizyta akredytacyjna 9 ocena stanu faktycznego w miejscac2 prowadzenia kszta!cenia zg!oszonego do akredytacji Bwnioskodawca jest powiadamiany o terminie i programie wizytyD, &D decyzja o przyznaniu lub odmowie przyznania akredytacji, (D procedura odwo!awcza FD wpisanie plac"wki do wykazu plac"wek posiadaj1cyc2 akredytacj: &0. 4a)ie sB metody o(racowywania Pols)icA Norm7 ,etody opracowywania =olskic2 )orm: =olska )orma w!asna 6 wprowadzanie norm mi:dzynarodowyc2 - metoda t!umaczenia - metoda przedruku z t!umaczem 6 wprowadzanie norm europejskic2 - metoda t!umaczenia - metoda przedruku z t!umaczem - metoda uznania5 *pracowanie =) w!asnej: - ka4dy nowy temat dotyczy opracowywania =) w!asnej podlega notyfikacji we w!aciwej europejskiej organizacji mi:dzynarodowej - obowi1zuje zasada wstrzymania BstandstillD krajowyc2 prac normalizacyjnyc2 zwi1zanyc2 z opracowywaniem =) w!asnyc2 zgodnie z przepisami wewn:trznymi />)'/>)>->/ - wyniki notyfikacji decyduj1 o wprowadzeniu propozycji do programu prac normalizacyjnyc2 na dany rok5 .asada standstill 0est to wstrzymanie krajowyc2 prac normalizacyjnyc2 Bbez wzgl:du na jakim etapie si: znajduj1D, je4eli prowadzone s1 w tym samym zakresie prace na poziomie europejskim5 +1. "zy mo5na stosowa6 stare, wyco/ane Normy7 Tak, ale fakt ten powinien by uzgodniony mi:dzy wsp"!pracuj1cymi normami np5 dostawc1 9 odbiorc15 +1. ?yre)tywy 9tare*o Podejcia7 .adaniem dyrektyw @tarego =odejcia by!o okrelenie szczeg"!owyc2 przepis"w tec2nicznyc2 zast:puj1cyc2 przepisy poszczeg"lnyc2 kraj"w lub obowi1zuj1cyc2 alternatywnie do tyc2 przepis"w5 ,ia!y one c2arakter zbli4ony do norm tec2nicznyc2 i w znikomym stopniu uwzgl:dnia!y dorobek normalizacji, zw!aszcza normalizacji europejskiej5 /ec21 c2arakterystyczn1 wi:kszoci dyrektyw @tarego =odejcia by!a ic2 opcjonalno: c2ocia4 pa3stwa cz!onkowskie mia!y obowi1zek uznawania i dopuszczania na sw"j rynek wyrob"w zgodnyc2 z wymaganiami dyrektywy, nie mia!y jednak obowi1zku wycofania w!asnyc2 przepis"w krajowyc2, nawet jeli one nie by!y zgodne z dyrektyw15 +2. ?yre)tywy nowe*o (odejcia: dyrektywy nowego podejcia zosta!y wdro4one w prawie polskim B ?stawa z dnia #N kwietnia #$$$ o systemie oceny zgodnoci akredytacji oraz zmian niekt"ryc2 ustaw, nowelizowana z dnia &$5$N5#$$#D na podstawie odpowiednic2 rozporz1dze3 +ady ,inistr"w5 +3. "erty/i)acja w @nii !'ro(ejs)iej. /ertyfikacja obowi1zkowa: - dyrektywy ?> obowi1zuj1 producent"w, importer"w, dystrybutor"w towar"w wprowadzanyc2 na rynek wsp"lny - symbolem zgodnoci wyrobu z normami jest znak />, kt"ry umieszcza si: na wyrobie, opakowaniu lub towarzysz1cej dokumentacji, - dyrektywy nowego podejcia zosta!y wdro4one w prawie polskim B ?stawa z dnia #N kwietnia #$$$ o systemie oceny zgodnoci akredytacji oraz zmian niekt"ryc2 ustaw, nowelizowana z dnia &$5$N5#$$#D na podstawie odpowiednic2 rozporz1dze3 +ady ,inistr"w5 /ertyfikacja dobrowolna: ->uropejska *rganizacja ds5 Lada3 i /ertyfikacji opracowuje og"lne zasady i wytyczne oraz standardy dobrowolnego podsystemu certyfikacji, -eymark- europejski system oceny zgodnoci wyrob"w z wymaganiami norm europejskic25 +&. "erty/i)acja "!: =rodukt musi by poddany przez producenta: .ak!adowej kontroli produkcji, olejnym badaniom pr"bek pobieranyc2 w fabryce w zgodnoci z zalecanym planem bada3 w fabryce5 Audytor musi przeprowadzi: 8st:pne badanie typu dla odnonyc2 w!aciwoci produktu, 8st:pn1 inspekcj: fabryki, 8st:pn1 inspekcj: zak!adowej kontroli produkcji Audytor musi prowadzi: /i1g!1 obserwacj:, ocen: i zatwierdzanie zak!adowej kontroli produkcji5 ++. "erty/i)acja 3eymar)7 !'ro(ejs)i system oceny z*odnoci wyro28w z wyma*aniami norm e'ro(ejs)icA. To zna) ja)oci G jest wyni)iem ry*orystyczne*o system' do2rowolnej certy/i)acji wydawanym (rzez "!N. Pozwala na odr85nienie (rod')t8w oznaczonycA "!, )t8ry stanowi (otwierdzenie s(e<nienia wyma*a; zasadniczycA dotyczBcycA 2ez(iecze;stwa, czyli minimalnycA war'n)8w *warant'jBcycA 2ez(iecze;stwo, od (rod')t8w z*odnycA z e'ro(ejs)imi standardami. +C. Na ja)i o)res czas' (rzyznawana jest a)redytacja7 "zy a)redytacja mo5e 2y6 co/ni,ta7 4e5eli zostanB nar'szone war'n)i a)redytacji nale5y w wyznaczonym terminie =najcz,ciej do 1& dniE 's'nB6 'cAy2ienia, je5eli to nie nastB(i a)redytacja mo5e zosta6 co/ni,ta. +D. "zy zna)owanie "! jest o2owiBz)owe7 4est o2owiBz)owe i m'si 2y6 'mieszczone zanim wyr82 zostanie w(rowadzony na ryne), cAy2a 5e )on)retna dyre)tywa stanowi inaczej %adanie +. %adanie +0 %adanie C1 )ormalizacja 9 jest to dzia!alno maj1ca na celu uzyskanie optymalnego, w danyc2 okolicznociac2, stopnia uporz1dkowania w okrelonej dziedzinie, poprzez ustalenie postanowie3 przeznaczonyc2 do powszec2nego i wielokrotnego stosowania, dotycz1cyc2 problem"w istniej1cyc2 lub mo4liwyc2 do wyst1pienia5 C1. "o to jest norma7 )*+,A w og"lnym rozumieniu jest to powszec2nie przyj:ta regu!a5 To dokument przyj:ty na zasadzie konsensu i zatwierdzony przez upowa4nion1 jednostk: organizacyjn1 ustalaj1cy 9 do powszec2nego i wielokrotnego stosowania 9 zasady, wytyczne lub c2arakterystyki odnosz1ce si: do r"4nyc2 rodzaj"w dzia!alnoci lub ic2 wynik"w i zmierzaj1cy do uzyskania optymalnego stopnia uporz1dkowania w okrelonym zakresie5 C2. Wymie; cecAy normy7 6 dobrowolno stosowaniaJ 6 powszec2na dost:pnoJ 6 zapewnienie wszystkim zainteresowanym mo4liwoci powszec2nego uczestniczenia w procesie opracowywania normyJ 6 konsens osi1gni:ty w procesie opracowywania normyJ 6 gwarancja niesprzecznoci z obowi1zuj1cymi przepisamiJ 6 akceptacja przez uznan1 jednostk: normalizacyjn1J 6 brak ingerencji ze strony organ"w w!adzy w tre normy C3. Normy a (rze(isy (rawne7 )ormy =rzepisy prawne *pracowywane przez zainteresowane strony Bw strukturac2 jednostki normalizacyjnejD =rzyjmowane przez organy w!adzy @tosowanie jest dobrowolne @tosowanie jest obowi1zkowe 7otycz1 aspekt"w funkcjonalnoci, kompatybilnoci bezpiecze3stwa i innyc2 aspekt"w jakoci Bsamoregulacja rynkuD +eguluj1 przede wszystkim aspekty dotycz1ce bezpiecze3stwa, zdrowia, oc2rony rodowiska przepis prawa jest to posta redakcyjna normy prawnej