Professional Documents
Culture Documents
u aangeboden door
1 maart 2010|Steven van Roon|Internet&Kranten
I
Figuur 1 Cijfers betaalde oplage
Betaalde oplage
27500,00
17500,00
7500,00
-2500,00
2005
-12500,00
2006 Activiteiten op internet
-22500,00
2007
2008
Het internet werd in 2009 door 49% van de
Totaal gebruikers gebruikt om kranten en/of
-32500,00 Absoluut
nieuwsbladen te lezen of te downloaden. Dat is
-42500,00 een toename van 40% ten opzichte van 2005.
II
Figuur 2 Cijfers betaalde oplage kranten met e-paper
Pagina | 1
Nieuws is niets méér voor een krant Internet&
u aangeboden door
1 maart 2010|Steven van Roon|Internet&Kranten
Een krant draait niet meer om nieuws. Nieuws onderling is ook toegenomen. Dit maakt het
is overal verkrijgbaar, gratis. Of het nu via een een gevecht op twee fronten waarbij de
gratis nieuwssite is, via vrienden, e-mails, bondgenoot aan het ene front, de vijand is aan
blogposts of een tweet. Op het moment dat het andere front.
een redactie de netjes opgemaakte bestanden
naar de drukker stuurt, is bijna iedereen al op Uitgeverijen en redacties hebben te laat
de hoogte van wat zij geschreven hebben en nagedacht over de strategische rol die internet
dus is het een weinig waardevol stuk papier voor hen kan vervullen. Het biedt naast
geworden dat ’s morgens op de mat ligt. Dit bedreigingen tal van kansen.
artikel behandelt een aantal denkrichtingen om
de negatieve spiraal te doorbreken. Het zijn Men moet er alleen wel voor open staan. Dat
slechts denkrichtingen, discussie hierover is begint met acceptatie. Acceptatie dat hun
daarom ook van harte welkom! markt is veranderd.
Pagina | 2
Nieuws is niets méér voor een krant Internet&
u aangeboden door
1 maart 2010|Steven van Roon|Internet&Kranten
Uitzonderingen op de dalende trends zijn Het De traditionele media zullen moeten wennen
Financieele Dagblad en NRC.Next. Een aan deze nieuwe structuur waarin ze het ene
nichemarkt speler respectievelijk nieuw format. moment investeerder zijn opdat ze op een
Andere nichespelers zoals het Nederlands ander moment weer kunnen profiteren van het
Dagblad en het Reformatorisch Dagblad netwerk waartoe ze behoren.”
vertonen niet de daling die de grote dagbladen
vertonen. Als nichespeler of een krant die Calimero of Asterix
duidelijk onderscheidend is van andere 2 Kranten moeten af van het idee dat alle
kranten, zoals NRC.Next, zijn er dus nog andere mediavormen hen bedreigen. Iedere
steeds kansen. De oplage is weliswaar verandering biedt ook nieuwe kansen, men
aanzienlijk kleiner, maar interesse is er wel moet deze alleen leren in te zien en durven
degelijk. aan te pakken. Radio en televisie zijn ook
bedreigingen geweest, maar daar wist men
En nu dan? toch overheen te komen. Vragen om
Het klinkt allemaal logisch en bekend, maar staatssteun, de alles-moet-gratis-zijn-
wat nu dan? Dat kranten het zelf ook niet zo mentaliteit veroordelen en proberen te straffen
goed weten, blijkt wel uit de vele pogingen die door alleen betaalde content aan te bieden:
kranten doen om hun product – het nieuws, allemaal Calimero-strategieën. Het is tijd voor
weg te zetten. Het vraagt echter om een totaal de Asterix-aanpak: vind een toverdrank en je
andere kijk op de krant als men wil overleven. kunt alles en iedereen aan!
Dé toverdrank zal wellicht niet bestaan, maar
Geen (betaald) nieuws ‘een’ toverdrank is zeker te vinden. Het gaat
1 Kranten moeten af van het idee dat hierbij vooral om het beantwoorden van de
mensen een krant kopen voor het laatste vraag waarom een klant bij jou zou willen
nieuws. Doorgaans is dit niet zo, al is het kopen. Wat drijft iemand bij zijn keuzes,
alleen al omdat er – op een gewone dag – tal waarop worden voorkeuren gebaseerd? Welke
van andere, meer actuele bronnen zijn. Met waarde voeg jij toe aan een product?
het goedkoper en sneller worden van mobiel
dataverkeer is men zelfs op vakantie aan de Maak van een ‘one-in-a-million’ product een
Spaanse costa’s in de mogelijkheid om continu ‘one-out-of-a-million’ product. Denk hierbij aan
up-to-date te blijven. Voor minder dan € 10 Apple: Waarom betalen zoveel mensen vier
per maand ben ik 24/7 online en heb ik dus keer zoveel voor een iPod dan voor een
24/7 toegang tot het laatste nieuws. De reflex product van een ander dat ook nog eens twee
van kranten bij dalende abonnees en keer zoveel kan?
advertentie-inkomsten, is om de site achter Een krant is veel meer dan nieuws, een krant
een betaalmodule zetten. Zoals uit de geeft beeld en betekenis aan nieuws: de foto’s
oplagecijfers over de periode 2005-2009 van de fotografen, de manier van schrijven
blijktII, zal met een e-paper het totaal aantal van de journalisten, de verhalen achter de
betalende abonnees nog steeds afnemen (rode verhalen, de analyses, de achtergronden, het
punten in Figuur 2 op de Factsheet). perspectief. Allemaal punten die een krant
voor de een aantrekkelijk en voor de ander
In een artikel zet Carl KönigelV uiteen dat afstotelijk maken.
kranten vooral hun informatie moeten delen en
niet moeten vervallen in een “archaïsche Een goed artikel is als een goed boek of een
territoriumdrift” (waarbij hij verwijst naar een goede scène in een film: het zijn niet alleen de
artikel waarin wordt gemeld dat De Telegraaf dialogen, het zijn ook de acteurs, de
geld wil voor het bezoeken van hun website, achtergrond, de belichting, de timing, de
betaalde content dus). muziek eronder en de onderlinge samenhang
Hoe meer men deelt, zo stelt hij, hoe meer tussen al dit. Dat is wat een goede scène het
men ook zal ontvangen: “Al deze media juiste gevoel op laat roepen. Als een krant in
functioneren in een netwerk met legio staat is om hetzelfde te bereiken met een
mogelijkheden om elkaar te versterken. artikel, heb je ‘een’ toverdrank te pakken.
Sommige partijen in dit netwerk zullen het
nieuws betaald produceren zodat het door Boeien, dan binden
anderen weer zonder te betalen wordt 3 Voor iedere dienstverlener of producent
(her)gebruikt. Zo gebeurt het nu al maar het geldt uiteindelijk dezelfde basisregel: de klant
zal in de toekomst alleen maar toenemen. (…) moet centraal staan. Vraag aan de klant wat
Pagina | 3
Nieuws is niets méér voor een krant Internet&
u aangeboden door
1 maart 2010|Steven van Roon|Internet&Kranten
die wil. Doe hetgeen wat op basisniveau het mogelijk. Toch is het een tijdrovende
beste aan de vraag voldoet. methodiek die alleen bij zeer grote omvang
Eerst zal de klant geboeid moeten worden, dan representatief zal zijn.
pas kan die aan je gebonden worden.
Emotionele binding is bij producten Een dergelijke manier van verspreiding is
eenvoudiger dan bij diensten. Een krant is recent wel dichterbij gekomen door het
eigenlijk beide. Hier kan men van profiteren. Is initiatief van 5 grote uitgevers in de Verenigde
de krant iets moois? Is het een statussymbool Staten. Zij gaan tijdschriften aanbieden via een
in het openbaar vervoer? En als het dit niet is, ‘iTunes model’VII, maar zien het ook als
hoe kunnen we dan proberen in te spelen op mogelijkheid voor kranten. Helaas blijven ze
de emotionele binding? Men is bereid om te nog wel vastzitten in het advertentiedenken,
betalen voor status en design, kijk maar naar want naast het idee om het aanbieden van
Apple producten of designerkleding. Het lijkt content geschikt voor een e-reader of telefoon,
zo af en toe wel een ‘way of living’ te worden. zou men dan eenvoudig de klant tal van
En…men is bereid om meer te betalen voor keuzes kunnen bieden: Een los artikel kopen,
tastbare productenVI. een artikel met of zonder advertenties kopen
(waarbij de prijs natuurlijk verschilt), alleen
Gebruiken, niet weggooien
4 Zoals onder punt 1 al gesteld, moet een
tekst of ook illustraties, etc..
krant zich niet bezig houden met Het probleem dat in de eerste alinea van dit
nieuwsvoorziening. Aanvullingen op andere punt opkwam bij het bepalen van een
nieuws- en informatiebronnen kan generieke prijs is ook op te lossen: laat de
daarentegen zeer waardevol zijn. In plaats van klant betalen wat hij vindt dat het waard is. Er
een blogpost van een ietwat simpele ziel zijn al hotels die dit doenVIII. Zelfs een heel
wegwuiven als onnadenkende rommel, zou vakantiedorp dat – in combinatie met een
men het ook juist als uitgangspunt kunnen enquête – zo kan bepalen of men voldoet aan
gebruiken, als tip. Ga achter het verhaal aan de kwaliteit van service en waardoor men in
als journalist en maak er een goed verhaal van staat is de prijsstrategie voor te toekomst te
– daar is een journalist immers voor opgeleid: bepalenIX.
brononderzoek en stukken schrijven. Beloon
de eenzame blogger in plaats van hem, of Inhoud in plaats van kanaal
haar, af te serveren. 6 Professionele journalisten blijven aan de
basis staan van het succes van een krant,
Let niet op organisatiekosten, maar hoeveel ‘burgerjournalistiek’ er ook bij komt.
5 op klantopbrengsten Als we nu eens de term ‘burgerjournalistiek’
Vaak denkt men aan het minimaal houden van vervangen voor ‘lezersbijdragen’. Redelijk wat
de kosten van een uitgave om zo de mensen vinden het leuk om stukjes te
abonnementskosten te kunnen beperken. Wie schrijven, om iets te delen met de
zegt dat een klant altijd het goedkoopste wil? buitenwereld. Het gaat om de manier waarop
Het gaat erom wat de klant wil betalen voor men hier op inspeelt, er gebruik van maakt en
wat hem geboden wordt. De klant vragen wat zich er aan aanpast.
hij wil betalen is niet zo handig. Ten eerste zal
men een sterke reflex hebben om ‘niets’ te Er wordt teveel gedacht in content toegespitst
antwoorden op een dergelijke vraag. op een kanaal. Een redactie maakt artikelen
Anderzijds kan het meespelen dat men zich voor de krant of een magazine, de omroep
niets kan voorstellen bij een abstract idee en maakt een TV-documentaire, een
er dus geen waarde aan toe kán kennen. Een webredacteur een (blog)post voor op zijn
methode zou kunnen zijn dat men iets in website. Enkelvoudige creatie voor meervoudig
handen krijgt en gevraagd wordt of ze het gebruik zit er weinig in. En dan bedoel ik niet
voor € 2,95 willen kopen, een andere groep het lukraak samenvoegen van redacties om
vragen of ze het voor € 4,95 willen kopen, kosten te besparen. Er zijn voorbeelden waar
etc.. Bij een redelijke groepsgrootte kun je zo gebruik wordt gemaakt van dezelfde basis om
bepalen wat de prijs zou kunnen zijn. En denk op meerdere – aanvullende – manieren
hierbij ook aan die eenheidsworst die je niet content te gebruiken. Met name de VPRO lijkt
wilt voorschotelen; als men € 2,95 wil betalen hierin te grossieren – en in mijn ogen goed te
voor minder content, is er misschien slagen – met projecten als “In Europa” en
differentiatie in aanbod – en dus prijs – “Beagle”. Dit zou veel vaker kunnen. Een
Pagina | 4
Nieuws is niets méér voor een krant Internet&
u aangeboden door
1 maart 2010|Steven van Roon|Internet&Kranten
Pagina | 5