Popis slika:

Slika 1: ema termoelektrane ....................................................................................................................... 7

Slika 2: raspored elemenata u kotlu ............................................................................................................. 9
Slika 3: meupregrija pare ........................................................................................................................ 11
Slika 4: akcione i reakcione turbine ............................................................................................................ 12
Slika 5: kondenzator .................................................................................................................................... 13
Slika 6: turbogenerator ............................................................................................................................... 13
Slika 7: elektrofilter ..................................................................................................................................... 14
Slika 8: ema toplotnog potroaa .............................................................................................................. 17
Slika 9: ema meupregrijaa ..................................................................................................................... 18
Slika 10: ema kondenzatora ...................................................................................................................... 19
Slika 11: ema zagrijaa .............................................................................................................................. 20

Popis tabela:
Tabela1: Pad na viskotlanoj turbini ........................................................................................................... 15
Tabela2: Pad na niskotlanoj turbini........................................................................................................... 16

Sadraj
1. Elektrane i njihova podjela........................................................................................................................ 4
1.1. Osnovne energetske znaice elektrana ............................................................................................. 6
2. Termoelektrane......................................................................................................................................... 7
2.1. Glavna podjela termoelektrana ......................................................................................................... 8
2.2. Izbor lokacije termoelektrane ............................................................................................................ 8
2.3. Osnovne tehnoloke cjeline termoelektrana ..................................................................................... 9
2.3.1. Kotlovski dio .................................................................................................................................... 9
2.3.2. Napojni dio: ................................................................................................................................... 10
2.3.3. Pregrija i Meupregrija .............................................................................................................. 11
2.3.4. Turbinski dio.................................................................................................................................. 12
2.3.5. Kondenzacioni dio ......................................................................................................................... 13
2.3.6. Elektroenergetski dio .................................................................................................................... 13
2.4. Uticaj TE na prirodnu sredinu .......................................................................................................... 14
3. Izrada projektnog zadatka....................................................................................................................... 15
3.1. Bilans toplotnog potroaa .............................................................................................................. 17
3.2. Bilans meupregrijaa ..................................................................................................................... 18
3.3. Bilans kondenzatora......................................................................................................................... 19
3.4. Bilans zagrijaa ................................................................................................................................. 20
3.5. Visokotlana turbina ........................................................................................................................ 21
3

Niskotlana turbina ......................................................................................................................... 23

3.7. Izbor osnovnih elemenata postrojenja ............................................................................................ 24

4. Literatura................................................................................................................................................. 25

1. Elektrane i njihova podjela

Elektrane su postrojenja u kojima se oblici unutranje energije (nuklearna,
hemijska, unutranja kalorijska, kinetika i potencijalna) ili energija Suneva zraenja
pretvaraju u elektrinu energiju.
Pretvorba primarnih oblika energije

Klasini, konvencionalni

Unutranja energija: nafta, ugalj, plin;

Potencijalna energija: vodne snage,

Nuklearna energija: fisija

Alternativni, nekonvencionalni

Unutranja energija: uljni kriljci, bituminozni pijesak, biomasa, bioplin;

Potencijalna energija: plima i oseka, valovi;

Kinetika energija: vjetar,

Toplotna energija: vrele stijene u unutranjosti Zemlje, vreli izvori, more

Nuklearna energija: fuzija lakih atoma,

Zraenje: Sunce

Za pogon generatora kao izvora el.energije predviene su u svakoj elektrani pogonske

maine (vodne turbine, parne turbine, plinske turbine, motori s unutranjim
sagorijevanjem, elisa za pogon vjetrom).
Osim pogonskih maina postoje i svi ostali ureaji i naprave neophodni za pogon tih
maina; za regulaciju, kontrolu, upravljanje i druge namjene.
Osnovni zadatak elektrana je proizvesti potrebnu koliinu elektrine energije u asu
kada je potroa trai.
El.energija se ne moe akumulirati (pohraniti), te proizvodnja el.energije mora u
svakom trenutku biti jednaka potranji (potronji).
Elektrane se rijetko grade kao izolovana postrojenja za napajanje samo odreenih
potroaa, npr. neke industrije locirane daleko od postojeih elektrinih mrea;
4

Elektrane su uglavnom dio elektroenergetskog sistema (EES)koji, osim veeg broja

elektrana obuhvata i:

rasklopna postrojenja za razvod i transformaciju,

vodove za prijenos i razdiobu elektrine energije i postrojenja,

ureaje i aparate u kojima se el. energija kod potroaa pretvara u onaj oblik
energije (korisni oblici energije) koji mu je potreban (toplotu, mehaniku energiju,
hemijsku energiju, svjetlo).

Rad pojedinih elektrana u EES-u ovisi o radu drugih elektrana i potronji u sistemu.
Stoga se elektrana ne moe posmatrati nezavisno od sistema ve je nain njezine
izgradnje kao i dimenzionisanje njenih ureaj i izbor njihovih pogonskih
karakteristika zavisi od uticaja elektro-energetskog sistema.
Prema pogonskoj maini ili energiji, koja se u elektrani pretvara u elektrinu
energiju, razlikuju se:

termoelektrane (u koje se mogu ubrojiti i nuklearne i geotermalne elektrane),

hidroelektrane,

vjetroelektrane i

solarne elektrane.

1.1. Osnovne energetske znaice elektrana

Osnovna znaica svake elektrane je njena instalirana snaga Sei , koja se dobije kao
aritmetika suma naznaenih prividnih snaga s natpisnih ploica generatora Sgn u
[MVA], ili nazivnih snaga primarnih pogonskih strojeva
Pgn u [MW].

Instalisana snaga je istovremeno i nazivna snaga elektrane.

Maksimalna snaga elektrane je ona najvea snaga (PEM PEi) koju elektrana kao
cjelina moe dati, uz pretpostavku da su svi dijelovi elektrane sposobni za pogon.
Pri tome se u sluaju hidroelektrana pretpostavlja da su protok i pad optimalni.
U sluaju parne termoelektrane pretpostavlja se da je na raspolaganju dovoljna
koliina goriva propisane kvalitete te da je osigurana dovoljna koliina tehnoloke
vode normalne temperature i istoe za napajanje generatora pare kao i hlaenje
kondenzata.

Raspoloiva snaga je najvea snaga koju elektrana moe proizvesti u nekom

trenutku, uvaavajui stvarno stanje pomonih pogona u elektrani i vanjske
(vremenske i dr.) uslove, uz pretpostavku da nema ogranienja zbog zahtijevane
proizvodnje jalove snage.
Prilikom odreivanja raspoloive snage hidroelektrana, potrebno je uzeti u obzir
raspoloivi dotok vode i trenutni pad
U sluaju termoelektrana na paru, u obzir je potrebno uzeti kvalitetu goriva, kao i
koliinu i temperaturu tehnoloke vode, odnosno vrstu i kvalitetu goriva,
nadmorsku visinu i temperaturu okolnog zraka u sluaju plinskih termoelektrana.

Vlastita potronja je snaga koja je potrebna za rad pomonih pogona elektrane:

raznih pumpi, ventilatora, mlinova, sistemaza dopremu uglja, otpremu ljake i
pepela u sluaju termoelektrana na paru, kompresora i ventilatora u sluaju
plinskih termoelektrana, a pumpi i ventilatora u sluaju hidroelektrana.

Udio vlastite potronje znatno je vei u sluaju termoelektrana na paru (612 %

nazivne snage), nego u sluaju hidroelektrana i plinskih termoelektrana (0,52 %
nazivne snage).

2. Termoelektrane
Termoelektrane su energetska postrojenja koje energiju dobivaju sagorijevanjem
goriva, a glavna primjena i svrha termoenergetskih postrojenja je proizvodnja pare koja
e pokretati turbinu, a potom i generator elektrine energije. Osnovna namjena im je
proizvodnja i transformacija primarnih oblika energije u koristan rad, koji se kasnije u
obliku mehanike energije dalje iskoritava za proizvodnju elektrine energije.
Mehanika energija je proizvedena uz pomo toplinskog stroja koji transformira
toplinsku energiju. Imamo pretvaranje hemijske energije u toplinsku koja se pak
razliitim procesima predaje nekom radnom mediju. Radni medij slui kao prijenosnik te
energije, esto izgaranjem goriva, u energiju vrtnje. Termoelektranama se nazivaju
postrojenja u kojima se toplina pretvara u mehaniku energiju, a ova u elektrinu, bez
obzira na to da li se koristi toplina dobivena izgaranjem fosilnih i drugih goriva, toplina
geotermikih izvora ili toplina dobivena nuklearnom fisijom.
U parnoj termoelktrani proces zapoinje dovoenjem vode u pumpu, koja die njen
pritisak na eljenu vrijednost. Zatim se dovodi toplota tako da voda u cijevima
postrojenja poinje da kljua, i najzad potpuno isparava, ime se dobija suhozasiena
para. Ako se nakon toga para jo zagrjava, kae se da turbina radi sa pregrijanom parom.
Para se zatim uvodi u turbinu i tu predaje dio svoje energije rotoru turbine, pri
emu joj pada pritisak i iri se odnosno vri se koristan mehaniki rad, koji se vratilom
prenosi do generatora koji proizvodi struju.

Slika 1: ema termoelektrane

2.1. Glavna podjela termoelektrana

Glavna podjela termoelektrana izvrena je prema:
Vrsta proizvodnje energije: Razlikuju se termoelektrane koje odaju samo
elektrinu energiju ( kondenzacione TE ) i termoelektrane-toplane (TE-TO ) koje
pored elektrine energije odaju I toplotnu energiju putem nosilaca topline.
Vrsta koritenog goriva: Razlikujemo TE na vrsto gorivo ( ugalj ), teno
( nafta i naftni derivati ) i TE na gasovito gorivo ili kombinaciju goriva.
Tip osnovne turbine: razlikujemo TE sa parnim ili gasnim turbinama.
Vrsta hlaenja: Protono i povratno hlaenje. Kod protonog hlaenja voda se
uzima iz okoline ( rijeke, jezera ) proputa kroz kondenzator i vraa natrag u
okolinu. Kad ne postoji prirodni izvor vode za hlaenje, odreena koliina se vode
proputa kroz kondenzator zatim se hladi te ponovo alje na kondenzator. Kod
ovakvog hlaenja neophodno je posjedovati postrojenja za hlaenje vode;
rashladne tornjeve.

2.2. Izbor lokacije termoelektrane

Dostupnost potroaima ( cilj je smanjiti gubitke usljed transporta )
cijena zemljita
koliina raspoloive vode
blizina rudnika uglja
trokovi graevinskih radova
blizina industrije
mogunost proirivanja postrojenja
ekologija
estetika
vojno-odbrambene mogunosti

2.3. Osnovne tehnoloke cjeline termoelektrana

2.3.1. Kotlovski dio
Da bi se obavilo sagorijevanje, gorivo treba pripremiti, dovesti do temperature paljenja i
uz dovoenje kiseonika izvriti njegovo sagorijevanje.

Slika 2: raspored elemenata u kotlu

Prema veliini pritiska u kotlu kotlove dijelimo na:

Kotlovi niskog pritiska, do 16 bar
Kotlovi srednjeg pritiska, 16 do 25 bar
Kotlovi visokog pritiska, 25 do 60 bar
Kotlovi vrlo visokog pritiska , iznad 60 bar
Prema nainu strujanja produkata sagorijevanja kroz kotao:
Plamenocijevni kotlovi
Vodocijevni kotlovi
Vatrocijevni kotlovi
9

Prema nainu cirkulacije vode u kotlu:

Kotlovi prirodne cirkulacije
Kotlovi prinudne cirkulacije
Protoni parni kotlovi
Prema nainu sagorijevanja vrstog goriva:
Kotlovi sa sagorijevanjem u letu
Kotlovi sa sagorijevanjem u sloju
Prednosti sagorijevanja goriva u prostoru u odnosu na sagorijevanje na reetci:
- mogu se izraivati loita velikih snaga
- istovremeno se mogu koristiti goriva razliitih snaga
- postie se vei stepen iskoritenja loita ( jer nema propadanja
goriva kroz reetke ).
Nedostaci:
- velika potronja energije za mljevenje i za dopremu takvog uglja
- veliko troenje obrtnih dijelova
- opasnost od samozapaljenja ugljene praine
- tea mogunost rada kotla s manjim optereenjima ( minimalno 30-50% )

2.3.2. Napojni dio:

Voda koja se koristi za napajanje kotlova mora se prethodno pripremiti, jer sirova voda
sadri tetne primjese.Rastvorene i nerastvorene tetne primjese moraju se iz vode
odstraniti da ne bi dolo do njihovog taloenja na zidovima parnog kotla ili unutar cijevi.
Sirova voda se priprema mehanikim i hemisjkim bistrenjem i filtriranjem.

10

2.3.3. Pregrija i Meupregrija

Kako bismo poveali stepen iskoristivosti itavog procesa koristimo pregrija
pare. To ima utjecaj i na samu tehnologiju izrade s obzirom da para nema kapljica vode u
sebi pa je manje korozivna i erozivna. Kod dananjih termoelektrana pregrijana para je
imperativ zbog strogo odreenih zahtjeva za parametre pare na ulazu u turbinu. Prijelaz
topline moe biti konventivan ili putem zraenja. U praksi se uvijek koristi mjeavina ova
dva navedena.

Slika 3: meupregrija pare

Kod ugradnje meupregrijaa moramo imati na raspolaganju i turbinu podijeljenu

na visokotlani i niskotlani dio. Para ekspandira u visokotlanom dijelu turbine do
pritiska meupregrijanja te se nakon toga vraa u generator pare. U generatoru pare se jo
jednom zagrijava, najee ponovno na temperaturu svjee pare, te se odvodi u
niskotlani dio turbine. Tu para ponovno ekspandira stvarajui koristan rad. Kao i kod
pregrijaa, kod ugradnje meupregrijaa poveava se ukupan stepen iskoristivosti
postrojenja. Smanjujemo vlanost pare to je izuzetno bitno za dugovjenost turbine.
Smanjujemo veliinu kondenzatora, gorionika i samog generatora pare. Negativna strana
je poveanje cijene turbine, ali i poveanje ukupnih investicijskih trokova.

11

2.3.4. Turbinski dio

Para iz kotla se odvodi na pregrija pare te se pregrijava, nakon toga preko parnog voda
visokog pritiska na turbinski dio.Turbine su toplotni motori sa posrednim pretvaranjem
toplotne energije u mehaniki rad.
Prema principu rada razlikujemo:
- akcijske
- reakcijske
- kombinovane turbine.

Slika 4: akcione i reakcione turbine

Kod akcijskih turbima para neposredno djelujui na lopatice izaziva silu akcijskog
dejstva, a ona koristan mehaniki rad.
Kod reakcijskih turbina prvo se produenom ekspanzijom u sprovodnom dijelu i radnom
kolu potencijalna energija pare pretvara u kinetiku,te zatim zbog ubrzanja mlaza pare na
lopaticama radnog kola nastaje sila reakcijskog dejstva.
Prema pravcu strujanja mlaza radnog medija turbine se dijele na :
aksijalne i radijalne.
Prema broju stepeni turbine mogu biti:
jednostepene i viestepene.

12

2.3.5. Kondenzacioni dio

Kondenzovanjem pare pomou vode za hlaenje smanjuje se pritisak i temperatura
izlazne pare, ime se termiki i opti stepen iskoritenja poveava. Kondenzovana voda
( Kondenzat ) je zapravo destilovana voda koja se kondenzacionim pumpama vraa u
kotao.Upotrebom kondenzatora praktino se dobija jedan zatvoren sistem cirkulacije u
kojem se nadoknauje samo izgubljena voda ili para ( 3- 10% vode i pare u kruenju).

Slika 5: kondenzator

2.3.6. Elektroenergetski dio

Elektroenergetski dio TE se sastoji od Turboagregata ( turbine + generator ),
odnosno od blokova generator-transformator, koji se nezavisno povezuju na prenosnu
mreu.

Slika 6: turbogenerator

Transformatori slue za podizanje napona na nivo napona prenosne mree.

Potrebno je obezbijediti pouzdano napajanje sopstvene potronje elektrane .

13

2.4. Uticaj TE na prirodnu sredinu

Termoelektrane na ugalj i mazut, produktima sagorijevanja najvie zagauju
atmosferu, vodu, tlo i ivotnu sredinu uopte. Potrebno je ugraditi odgovarajue sisteme i
poduzeti sve potrebne mjere kako bi se nepovoljni uticaji ublaili, odnosno drali u
zakonom predvienim granicama. U tom cilju se produkti sagorijevanja prije isputanja u
okolinu iste kroz elektrofiltersko postrojenje.

Slika 7: elektrofilter

Dimni gasovi u sebi sadre dosta ai, praine i sumpora. Najopasnija je emisija
Sumpordioksida ( SO2 ), jer ugalj i nafta sadre Sumpor.
Osim zagaenja okoline gasovima iz dimnjaka, veliku ulogu treba posvetiti i odlaganju
pepela i ljake, koji ostaju nakon sagorijevanja uglja u kotlovima.

14

3. Izrada projektnog zadatka

Poetni parametri:
P1 = 150 bar pritisak pare na ulazu u viskotlanu turbinu
t1 = 535 C - temperatura pare na ulazu u viskotlanu turbinu
h1 = 3410

kJ
entalpija pare sa parametrima stanja 1
kg

mp = 180,56

kg
ukupni maseni proptok pare
s

Entalpija
Entalpija
Pritisak
na izlazu iz na izlazu iz
Redni broj na izlazu Temperatura Temperatura
radnog
radnog
radnog
iz
na ulazu u
na izlazu iz
kola za
kola za
kola
radnog
radno kolo radnog kola adijabatsku politropsku
kola
promjenu
promjenu
VT
stanja
stanja
Turbina
[bar]
[C]
[C]
[kJ/kg]
[kJ/kg]
I akciona
105
535
472
3290
3305
II akciona
70
472
404
3170
3185
III akciona
43
404
335
3050
3085
IV akciona
24
335
260
2930
2957
V akciona
15
260
205
2810
2828
Tabela1: Pad na viskotlanoj turbini

Za visokotlanu turbinu usvajamo pad po jednom stepenu turbine 120

stepeni od pet. Ukupan pad na viskotlanoj turbini iznosi 600

kJ
sa brojem
kg

kJ
.
kg

Pritisak na izlazu iz viskotlane turbine predstavlja ujedno i pritisak na ulazu u

niskotlanu turbinu P2 = 15 bar.

15

Redni broj
radnog
kola

I akciona
II akciona
III akciona
NT
Turbina IV akciona
V
reakciona
VI
reakciona
VII
reakciona
VIII
reakciona
IX
reakciona
X
reakciona
XI
reakciona

Entalpija
Entalpija
Pritisak
na izlazu iz na izlazu iz
na
Temperatura Temperatura
radnog
radnog
izlazu iz na ulazu u
na izlazu iz
kola za
kola za
radnog
radno kolo radnog kola adijabatsku politropsku
kola
promjenu
promjenu
stanja
stanja
[bar]
[C]
[C]
[kJ/kg]
[kJ/kg]
9
360
310
2830
2835
4,7
310
270
2710
2714
2,3
270
220
2590
2595
1,1
220
170
2470
2476
0,75

170

120

2411,1

2416

0,5

120

90

2352,2

2360

0,33

89,97

89,97

2293,3

2298

0,21

75,88

75,88

2234,4

2239

0,13

60,08

60,08

2175,5

2187

0,08

2116,6

2124

0,05

2057,7

2082

Tabela2: Pad na niskotlanoj turbini

Za ekspanziju na niskotlanoj turbini usvajamo pad od 120

ukupnim padom 480
padom od 58,9

kJ
sa etiri stepena, odnosno
kg

kJ
za akcioni dio turbine i ekspanziju na niskotlanom dijelu sa
kg

kJ
kJ
sa sedam stepeni, odnosno sa ukupnim padom od 412 .
kg
kg

16

3.1. Bilans toplotnog potroaa

Koliina toplote koja se preda grijnom fluidu jedaka je koliini toplote koja se odvodi od
pare.
Poznati podaci:
Potrebna koliina toplote Q = 3MW
Temperaturna razlika grijanog medija T = 80C - 50C
Entalpija na ulazu h2 = 2810

kJ
kg

Entalpija na izlazu h2' = 844,6

kJ
kg

Ukupni protok pare muk = 180,56

kg
s

Slika 8: ema toplotnog potroaa

Qdov = mw cw T
Qodv = m1 ( h2 h2' )
Q = Qdov = Qodv = 3MW
Q = m1 h2 m1 h2'
m1 = 1,53

m1 =

Q
kg
= 1,53
,
s
h2 - h 2

kg
para koja se odvodi za potrebe toplotnog potroaa.
s

m = m1 + m2 m2 = m m1 = 179,03

kg
s

m2 para koja ide u meupregrija te dalje na niskotlanu turbinu.

17

3.2. Bilans meupregrijaa

Da bi pari poveali parametre uvodimo je u meupregrija pare kroz koji prolazi maseni
protok pare m2 .
Poznati podaci:
kg
s
kJ
Entalpija na ulazu h2 = 2810
kg
kJ
Entalpija na izlazu h3 = 2950
kg

Masa na ulazu m2 = 179,03

Slika 9: ema meupregrijaa

Dovedena koliina meupregrijavanjem iznosi

QMP = m2 (h3 h2 ) = 25,06 MW

18

3.3. Bilans kondenzatora

Nakon ekspanzije na niskotlanoj turbini paru kondenzujemo u kondenzatoru, u ovom
sluaju imamo dva.
Poznati podaci:
kg
s
kJ
Entalpija na ulazu h4 = 2057,7
kg
kJ
Entalpija na izlazu h5 = 137,83
kg

Maseni protok pare m2 = 179,03

Temperaturna razlika rashladne vode T = 25C - 10C

Slika 10: ema kondenzatora

m2 h4 - m2 h5 = cw mw1,2 T

mw1,2 =

m2 h4 - m2 h5
kg
= 5455,8
cw T
s

Dobijeni protok rashladne vode se dijeli na dva kondenzatora, tako da imamo protok kroz
jedan kondenzator:
kg
mw = 2727,9
s
Koliina toplote koja je odvedena kondenzacijom iznosi:
kJ
QKOND = h4 h 4 = 1919,87 kg
'

19

3.4. Bilans zagrijaa

Poznati podaci:
Entalpija pare iz toplotnog potroaa h2' = 844,6
Entalpija pare iz kondenzatora h5 = 137,83

kJ
kg

Maseni protok iz toplotnog potroaa m1 = 1,53

Maseni protok iz kondenzatora m2 = 179,03
m1 h2'+ m2 h5 = m h6 h6 =

kJ
kg

kg
s

kg
s

m1 h , 2 + m 2 h 5
kJ
= 143,82
kg
mUK

Slika 11: ema zagrijaa

Entropija za stanje 3 je jednaka kao i u stanju 4:

S3 = S4 = 6,75

kJ
kgK

S4' = 0,4761

kJ
kJ
S4'' = 8,393
kgK
kgK

Iz ega raunamo vlanost pare na izlazu iz NT turbine:

x=

S4 S ,4
=0,79
S ,4 S ,4

tako da sada moemo izraunati analitiki entalpiju za stanje 4:

h4 = h4'+ x ( h4'' h4' ) = 2057,7

kJ
kg

20

Usvojit emo da nam kondenz pumpa P1 poveava pritisak kondenzata sa p =0,05

[bar] na 5 [bar] i alje kondenzat u spremnik napojne vode. U spremniku napojne vode
vlada pritisak p = 5 [bar] i odatle voda ulazi u napojnu pumpu odakle joj se pritisak
podie na p=155[bar], to je za 5 bari vie od pritiska u dobou kotla, radi savlaivanja
otpora u cijevovodu kotla (gubitci). Temperatura na koju se zagrijava napojna voda u
ZW1 iznosi t = 150 [C], to je neznatno manje od temperature zasienja tz= 151 ,84
[C] za dati pritisak od p = 5 [bar]. U kotlu su postavljen ekonomajzer gdje se voda
dogrijava sa sa t = 150 [C] na temperaturu 10 [C] nioj od temperature zasienja za
pritisak od p = 150 [bar] , koja iznosi t = 340 [C] tj temperatura je t = 330
[C].Zagrijana napojna voda dolazi u dobo ( spremnik napojne vode) u kome vlada
pritisak od p = 150 [bar] i temperature t = 330 [C]

3.5. Visokotlana turbina

Podaci:
-

pritisak svjee pare na ulazu u VTT:

p = 150 bar
temperatura svjee pare na ulazu u VTT: t = 535 C
pritisak na izlazu iz VTT:
p = 15 bar
temperatura na izlazu iz VTT:
t = 205 C
broj radnih kola:
N=5
tip radnih kola:
akciona turbina
toplotni pad po jednom stepenu:
120 kJ/kg
stepen iskoritenja VTT:
iVT = 0,748
snaga VTT:
N = 144,84 MW
mehaniki gubici u turbini:
m =0,98

Proraun VTT
-

stepen iskoritenja:
8

snaga VTT pri politropskoj ekspanziji:

NVT = muk ( h1 h2 ) = 108,34 MW
21

adijabatska snaga turbine:

koliina toplote dovedena kotlu:

potronja goriva:

Poznate vrijednosti:
-

QMP = 140 kJ/kg

h12 = 1542,57kJ/kg
t=340C
h1 = 3290 kJ/kg
t=590C
Hd = 17000 kJ/kg
k =0,9

koliina toplote dovedena u meupregrijau

entalpija na ulazu u kotao, tj. entalpija pri p= 155 bar i
entalpija na ulazu u turbinu, tj. entalpija pri p= 150 bar i
donja toplotna mo uglja
stepen iskoritenja kotla

22

Niskotlana turbina

Podaci:
-

pritisak svjee pare na ulazu u NTT:

temperatura svjee pare na ulazu u NTT
pritisak na izlazu iz NTT:
temperatura na izlazu iz NTT:
broj radnih kola:
tip radnih kola:

toplotni pad po jednom stepenu:

stepen iskoritenja NTT:

snaga NTT:
mehaniki gubici u turbini:

p = 15 bar
t = 260 C
p = 0,05 bar
t = 33 C
N = 11
4x akcioni
7x reakcioni
120 kJ/kg akcioni
58,9 KJ/kg reakcioni
iNT = 0, 824
N = 163,6 MW
m =0,98

Proraun: NTT:
-

stepen iskoritenja:

snaga NTT pri politropskoj ekspanziji:

adijabatska snaga turbine:

termiki stepen iskoritenja

ukupan stepen iskoritenja

23

3.7. Izbor osnovnih elemenata postrojenja

Napojna pumpa:
t = 150:C - temperature na ulazu u pumpu
p = 5bar pritisak na ulazu u pumpu
p = 155bar pritisak na izlazu iz pumpe
Usvajamo pumpu Boiler Feed pump PE 780 185
m = 780

m3
h

N = 8300kW
Tmax = 165 :C
n = 4500

1
min

Kondenzaciona pumpa:
t = 32,88:C - temperature na ulazu u pumpu
p = 0,05bar pritisak na ulazu u pumpu
p = 5bar pritisak na izlazu iz pumpe
Usvajamo pumpu Condensate pump KsV 1150 - 90
m3
m = 1150
h

N = 500kW
Tmax = 70 :C
n = 1480

1
min

24

4. Literatura
Matija Tuma,Mihael Sekavnik:Energetski sistemi,Ljubljana 2004.g.
Bijedi, M., Delali, S.: Termodinamika i termotehnika, Planjax, Teanj, 2004.
Poar H.: Osnove energetike I i II, Zagreb, 1978.
http://hr.wikipedia.org/wiki/Termoelektrane

25