2012,2014 COLLEGIUM VOCALE BYDGOSZCZ

CVB 006
Pyta wydana z okazji
Jubileuszu 20-lecia dziaalnoci artystycznej
Collegium Vocale Bydgoszcz
objtego

Honorowym Patronatem Prezydenta Bydgoszczy

SAWOMIR PISAREK
realizator dzwieku / sound engineer

JANUSZ CABAA
producent / producer

HANNA BARTOSZEWICZ, MICHA MADALISKI

tumaczenia / translations

MICHA GACKA
fotografia na okadce / front cover photo

www.collegiumvocale.bydgoszcz.pl

 01. PRAELUDIUM 1:23

02.

NOW, O NOW I NEEDS MUST PART
4:12
03.

WHO EVER THINKS OR HOPES OF LOVE
2:45
04.

LADY LAITONS ALMAIN
1:42
05. IF MY COMPLAINTS

3:48
06.

LADY HUNSDONS ALMAIN
1:29
07.

FINE KNACKS FOR LADIES
2:23
08.

COME AWAY, COME SWEET LOVE
2:53
09.

HIS GOLDEN LOCKS
4:31
10. TARLETONS JIG

0:58
11. DEAR, IF YOU CHANGE

4:05
12.

MR. DOWLANDS MIDNIGHT
1:16
13. COME AGAIN: SWEET LOVE DOTH NOW INVITE 5:17

COLLEGIUM VOCALE BYDGOSZCZ

PATRYCJA CYWISKA-GACKA cantus
JANUSZ CABAA altus
MICHA ZIELISKI tenor, artistic director
UKASZ HERMANOWICZ bassus
MAGDALENA TOMSISKA lute
MARCIN ZALEWSKI viola da gamba
Nagrano w kociele pw. w. Kazimierza Krlewicza w Kruszynie k. Bydgoszczy, na pocztku lata 2012 roku
Recorded in the St Kazimierz Krlewicz Church in Kruszyn near Bydgoszcz, in the beginning of summer 2012

A przeomie XVI i XVII wieku w Londynie mia miejsce nadzwyczajny rozkwit amatorskiego muzykowania i wzrost zainteresowania tzw. muzyk wysok w szerokich krgach arystokracji i wczesnego mieszczastwa. W epoce, w ktrej nie byo radia, telewizji, Internetu
ani odtwarzaczy mp3, domowe muzykowanie stanowio jedn z najbardziej
popularnych rozrywek. Nauczyciele muzyki nie narzekali na brak pracy,
a wydawcy nut przecigali si w wymylaniu coraz to nowych hase reklamowych w rodzaju: never before published (nigdy wczeniej nie publikowane) albo newest and best songs sung at Court and at the Public
Theatre (najnowsze i najlepsze pieni piewane na dworze krlewskim
i w teatrze), majcych przycign melomanw do ich publikacji, wyrni je w powodzi podobnych antologii.
Jednym z pierwszych twrcw, ktrzy w znaczcy sposb przyczynili si
do tego boomu by John Dowland. Momentem przeomowym okazao si
opublikowanie The First Booke of Songes or Ayres w 1597 roku. Ten zbir
21 polifonicznych pieni opatrzonych lutniowym akompaniamentem bardzo szybko zyska niezwyk popularno, o czym wiadczy choby to, i
w krtkim czasie doczeka si a piciu wznowie (1600, 1603, 1606, 1608,
1613), przynoszc midzynarodow saw swemu twrcy. Komercyjny sukces
utwierdziy dwa kolejne tomy: The Second Booke of Songs or Ayres (1600) oraz
The Third and Last Booke of Songs or Ayres (1603). W 1612 roku, za panowania Jakuba I, owa popularno pozwolia kompozytorowi uzyska wreszcie
upragnione stanowisko nadwornego lutnisty krlewskiego, o ktre w przeszoci bezskutecznie si ubiega, dwukrotnie spotykajc si z odmow

Elbiety I (w 1594 i 1597 roku), co w efekcie zmusio go do poszukiwania

pracy na kontynencie i przyjcia analogicznej posady na dworze krla duskiego Christiana IV (w latach 15981606). Rozgoryczenie kompozytora
z powodu braku naleytego uznania dla jego dokona twrczych w ojczystym kraju przeziera z przedmowy do pierwszego wydania The First Booke
of Songes or Ayres.
Muzykolodzy zgodnie przyznaj, e to wanie Dowland odegra kluczow rol w wyksztaceniu gatunku tzw. lute-song (angielskiej odmiany pieni
z towarzyszeniem lutni), dokonujc udanej syntezy wybranych cech madrygau, ballady, consort song i tanecznej muzyki instrumentalnej. Jego
utwory, przewanie o tematyce miosnej, przesycone s duym adunkiem
emocji, a jednoczenie emanuj liryzmem i nieukojon tsknot za utraconym obiektem westchnie.
Pierwsza ksiga pieni Dowlanda jest niezwykle istotna rwnie ze wzgldu na oryginalny sposb graficznej prezentacji nut. Na jednym arkuszu papieru wydrukowano bowiem wszystkie cztery partie (cantus, altus, tenor,
bassus), kad z nich umieszczajc pod innym ktem, a pod wiodc parti
sopranow ulokowano tabulatur lutniow. Taki ukad umoliwia czterem osobom usytuowanym wok stou piewanie tych utworw z jednego
egzemplarza nut, co wyranie wskazuje na zmian adresata z muzykw
profesjonalnych na amatorw. Inwestujc w zakup jednej tylko kopii do
kosztownego wwczas wydawnictwa mogli oni w domowym zaciszu cieszy si wspkreowaniem piknych harmonii, towarzyszcych przebojowym melodiom. Najstarszym zachowanym rdem wykorzystujcym tzw.

table-book format jest zbir Le parangon des chansons z 1538 roku, opublikowany w oficynie lyoskiego drukarza Jacquesa Modernea. Zastosowanie
tego ukadu w odniesieniu do pieni Dowlanda przyczynio si do spopularyzowania go na wyspach i do poowy XVII wieku w tej wanie graficznej
formie wydawano tam wikszo antologii pieni lutniowych.
Na stronie tytuowej kompozytor zasugerowa wykonawcom maksimum
swobody w zakresie doboru obsady piszc, i pieni s tak uczynione, by
wszystkie partie naraz lub kada z osobna mogy by zapiewane z lutni,
orpharionem, bd viol da gamba. Wspczeni wykonawcy wykorzystuj t swobod na wszelkie moliwe sposoby prezentujc utwory Dowlanda
w wersji solowej z lutni lub consortem viol, w duetach z towarzyszeniem instrumentalnym, czy wreszcie w penym ukadzie 4-gosowym a cappella
lub z towarzyszeniem instrumentw. Jednak kiedy zapoznamy si z szeregiem nagra skonstatujemy, e zdyy utrwali si pewne preferencje
i w odniesieniu do niektrych pieni, zwaszcza tych utrzymanych w wolniejszych tempach, bardziej melancholijnych (jak np. Dear, if you change),
przewaa obsada solowa, natomiast przy realizacji wawszych pieni o fakturze akordowej (np. Fine knacks for ladies) czciej siga si po obsad
4-gosow.
Zesp Collegium Vocale ju na pocztku swojej artystycznej drogi (1992)
wczy do repertuaru pieni Dowlanda i przez lata wykonywa je w rnych konfiguracjach obsady. Kilka prezentacji solowych i w duetach mona usysze na pycie Bonjour, mon cur z 2006 roku. Idea nagrania
niniejszej pyty monograficznej opiera si na konsekwentnym zastosowaniu

obsady 4-gosowej. Dlaczego? Chcielimy przekona si, jak zabrzmi

w penej obsadzie wokalnej niektre utwory znane nam w solowych interpretacjach m.in. Emmy Kirkby, Barbary Bonney, Anne Sophie von Otter,
Michaela Chancea, Nigela Rogersa, Andreasa Scholla i Stinga. Czy strac
przez to na swej lekkoci, powabie i uroku, czy te odsoni nowe niuanse,
nowe warstwy wyrazowe, neutralizowane w pozbawionych sw akompaniamentach instrumentalnych? Oczywicie, ocen efektu pozostawiamy
w gestii suchaczy.
Zapraszamy do wysuchania wyboru najbardziej popularnych pieni Johna
Dowlanda, przeplatanych zgrabnymi tanecznymi miniaturami lutniowymi
w interpretacjach Magdy Tomsiskiej. Jednoczenie chcielibymy zachci do czynnego uprawiania tej muzyki przez wszystkich, ktrzy znaj nuty
i cho troch potrafi piewa. Wierzymy, e te wdziczne liryki miosne
take dzisiejszym melomanom mog dostarczy wiele przyjemnoci i satysfakcji, a naprawd warto by byo wskrzesi wspania XVII-wieczn tradycj domowego muzykowania.
MICHA ZIELINSKI

T the turn of the sixteenth and seventeenth century London was

a place of extraordinary flowering of amateur music-making and
high interest in sophisticated music in wide circles of the aristocracy and the middle class. In an age where there was no radio, television,
Internet, or mp3 players, home music-making was one of the most popular
pastimes. Music teachers did not complain about the lack of work, and publishers competed in inventing ever new advertising slogans such as never
before published or the newest and best songs sung at Court and at the
Public Theatre, aimed to get the attention of music lovers in a flood of
similar anthologies.
One of the first artists who have significantly contributed to that boom was
John Dowland. The turning point was the publication of The First Booke
of Songes or Ayres in 1597. This collection of 21 polyphonic songs with lute
accompaniment quickly gained immense popularity, as evidenced by even
the fact that in a short time it had as many as five editions (1600, 1603, 1606,
1608, 1613), bringing international fame to the composer. The commercial
success confirmed two more volumes: The Second Booke of Songs or Ayres
(1600) and The Third and Last Booke of Songs or Ayres (1603). In 1612, during
the reign of James I, gained popularity enabled the composer to get the coveted position of lutenist to the royal court; the position he unsuccessfully
applied for in the past, and twice met with a refusal of Elizabeth I (in 1594
and 1597), which ultimately forced him to seek employment on the continent and to adopt similar post at the court of Danish King Christian IV
(from 1598 to 1606). Preface to the first edition of The First Booke of Songes

or Ayres betrays a tinge of authors bitterness, caused evidently by the lack of

due recognition in the homeland.
Scholars agree that it is Dowland who played a key role in developing a new
kind of music genrelute-song, which was a successful synthesis of different features of madrigal, ballad, consort song and dance instrumental
music. Dowlands works (theme being mostly love) are filled with great
emotion, and exude lyricism and inconsolable longing for a love lost.
The first book of Dowlands songs is very important because of a graphical
presentation of the original scores. All four parts (Cantus, Altus, Tenor, Bassus) were printed on one sheet of paper, each part at each of four sheet edges,
with lute tablature printed under the leading soprano part. This arrangement allowed four people sitting around the table to sing those songs from
only one copy of the score, which clearly indicates that the publisher had a
particular audience in mind: not professionals, but amateurs. One must
remember, that at the time, the printed publications were rather expensive, so this solution enabled amateurs at home to enjoy the co-creation
of beautiful harmonies of these hit melodies. The oldest known source
using this table-book format is a collection of Le parangon des chansons
of 1538 year, published in the printing house of Jacques Moderne. The use
of this system for Dowland songs contributed to the popularization of
it on the British Isles. In consequence, by the middle of the seventeenth
century this graphic form where the most used for printing lute-songs
anthologies.

Composer suggested on the title page maximum flexibility for the performer in the selection of the cast; he wrote that the pieces are so made that
all the partes together, or either of them seuerally may be song to the Lute,
Orpherian or Viol de gamba. Modern performers use this freedom in every
possible way, by presenting Dowlands works sung solo with lute, played by
viol consort, sung in duets with instrumental accompaniment, and finally
sung in a full four-voice vocal ensemblea cappella or with instrumental
accompaniment. Listening to existing recordings we noted that there are
some preferences: songs in a slower tempo and more melancholic (such as
Dear, if you change), are more frequently performed solo with accompaniment, while more lively songs (eg, Fine knacks for ladies) are often sung by
a 4-voice vocal ensemble.
Collegium Vocale consort from the very beginning of its artistic path (1992)
have incorporated Dowlands songs in its repertoire, and performed them
for many years in various configurations. Several presentations of solo performances and duets can be heard on the album Bonjour, mon cur of
2006. The idea of recording

the present CD is based on the consistent use

of four-voice vocal ensemble. Why? We wanted to see, how songs, which
are familiar to us in solo interpretations of Emma Kirkby, Barbara Bonney,
Anne Sophie von Otter, Michael Chance, Nigel Rogers, Andreas Scholl and...
Sting (among others), would sound in full 4-parts vocal performance. Do
they lose its lightness, appeal and charm, orin the contrarythe listener
would discover more nuances, new layers of expression, hard to find in
instrumental interpretations lacking words? Of course, we leave the evaluation of the effect to the audience.

We invite to listen to a selection of most popular songs of John Dowland,

interspersed with graceful instrumental miniatures performed on lute by
Magda Tomsiska.
We would like to encourage all vocal amateurs to actively perform this kind
of music. We believe that the music lovers of today can appreciate it and get
much pleasure and satisfaction from performing it, and it is really worth
it to resurrect the great seventeenth-century tradition of home musicmaking.
MICHA ZIELINSKI
tum. MICHA MADALINSKI

02. NOW, O NOW I NEEDS MUST PART*

Now o now I needs must part,
Parting though I obsent mourne,
Absence can no ioye empart,
Ioye once fled cannot returne.
While I liue I needs must loue,
Loue liues not when hope is gone,
Now at last despayre doth proue,
Loue deuided loueth none:
Sad dispaire doth driue me hence,
This dispaire vnkindnes sends,
If that parting be ofence,
It is she which then offendes.
Deare when I from thee am gone,
Gone are all my ioyes at once,
I loued thee and thee alone
In whose loue I ioyed once:
And although your sight I leaue,
Sight wherein my ioyes doo lye
Till that death do sence bereaue,
Neuer shall affection dye.
Sad dispaire...

Teraz, o teraz, musz Ci opuci.

Rozstaj si cho osamotniony szlocham.
Oddalenie nie sprzyja radoci,
Ktra ulotnia si i nie moe powrci.
Dopki yj musz jednak kocha,
Mio zamiera, gdy odchodzi nadzieja.
W kocu moja rozpacz jest dowodem,
I mio nie rozdziela kochankw.
Rozpacz bierze si std,
e desperacja nieyczliwo niesie.
Jeli to rozstanie jest przykre,
Wanie ona to sprawia.
Luba, kiedy jestem daleko od ciebie
Natychmiast uleciay wszystkie me radoci.
Kochaem ci, ciebie jedyn,
Z tej mioci czerpaem rado.
I cho porzucam twoje oblicze,
Oblicze, w ktrym ulokowaem me radoci,
Dopki mier zmysw nie odbierze,
Moje uczucie nigdy nie umrze.
Rozpacz...

* Teksty pieni Dowlanda zostay zaprezentowane w oryginalnej staroangielskiej pisowni, natomiast dokonane
przeze mnie polskie tumaczenia (poza Come again...) pozbawione s walorw poetyckich [Micha Zieliski].

Deare if I doe not returne,

Loue and I shall die togither,
For my absence neuer mourne
Whom you might haue ioyed euer:
Part we must though now I dye,
Die I doe to part with you,
Him despayre doth cause to lie,
Who both liued and dieth true.
Sad dispaire...

Kochanie, jeli nie wrc,

Mio i ja umrzemy razem
Lecz nigdy nie opakuj odejcia tego,
Z ktrym moga by na zawsze szczliwa.
Musimy si rozsta, cho teraz umieram
Cierpi rozstajc si z tob.
Tego rozpacz zmusia do kamstwa,
Kto y i umar w prawdzie.
Rozpacz...

03. WHO EVER THINKS OR HOPES OF LOVE

Who euer thinks or hopes of loue for loue,
Or who beloud in Cupids lawes doth glorie,
Who ioyes in vowes or vowes not to remoue,
Who by this light-god hath not ben made sorry:
Let him see me ecclipsed from my sun
With darke clowdes of an earth quite ouer runne.

Who thinks that sorrowes felte, desires hidden,

Or humble faith in constant honor armd,
Can keepe loue from the friut that is forbidden,
Who thinks that change is by entreatie charmd
Looking on me let him know loues delights
Are treasures hid in caves, but kept by sprites.
FULKE (GREVILLE), LORD BROOKE

Ktokolwiek myli lub marzy o mioci dla mioci

Lub kto wielbiony w Kupidyna prawach zaywa chway,
Kto cieszy si yjc w zakonie lub lubw zrzuci nie moe,
Kto przez tego wietlistego boka nie cierpi smutku,
Niechaj spojrzy na mnie odgrodzonego od mego soca
Ciemnymi chmurami spowijajcymi ziemi.
Kto sdzi, e cierpienia odczuwane, pragnienia skrywane
Lub pokorna wiara na stae w honor zbrojne
Kto potrafi utrzyma mio z dala od zakazanego owocu,
Kto wierzy, e zmiana bagaln prob urzeczona
Niech spojrzy na mnie i wie, e rozkosze mioci
S skarbami ukrytymi w jaskiniach, strzeonych przez chochliki.

05. IF MY COMPLAINTS
If my complaints could passions move,
Or make loue see wherein I suffer wrong:
My passions weare enough to prooue,
that my despayrs had gouernd me to long,
O loue I liue and dye in thee
Thy griefe in my deepe sighes still speakes,
Thy wounds do freshly bleed in mee
My hart for thy vnkindnes breakes,
Yet thou doest hope when I despaire,
And when I hope thou makst me hope in vaine.
Thou saist thou canst my harmes repaire,
Yet for redresse thou letst me still complaine.
Can loue be ritch and yet I want,
Is loue my iudge and yet am I condemnd?
Thou plenty hast, yet me dost scant,
Thou made a god, and yet thy power contemnd.
That I do liue it is thy power,
That I desire it is thy worth,
If loue doth make mens liues too soure
Let me not loue, nor liue henceforth:
Did shall my hopes, but not my faith,
That you that of my fall may hearers be
May here despaire, which truly saith
I was more true to loue, then loue to me.

Gdyby moje ale mogy namitno rozbudzi

Lub okaza ukochanej ogrom mych cierpie.
Moje uczucia wystarcz by dowie
I rozpacz rzdzia mn zbyt dugo.
Mioci! Ja yj i umieram w tobie,
Twj smutek z mych gbokich westchnie przemawia
Twoje wiee rany nadal krwawi we mnie,
Moje serce przez tw nieprzychylno pka.
Kiedy ty masz jeszcze nadziej, ja rozpaczam,
Gdy zaczynam si udzi, ty pozbawiasz mnie nadziei.
Twierdzisz, e nie moesz moich krzywd naprawi
Lecz w ramach rekompensaty, pozwalasz mi uskara si.
Czy ukochana jest majtna i dlatego jej podam?
Czy jest moim sdzi i dlatego jestem potpiony?
Tak wiele posiadasz a jednak mi skpisz,
Stworzy ci Bg, lecz tw moc zlekceway.
To e yj jest twoj si
To e podam jest twoj wartoci
Skoro mio czyni ycie ludzkie tak gorzkim
Pozwl mi nie kocha i nie y ju wicej.
Niech umr moje nadzieje, lecz nie moja wiara
e ty, ktra o moim upadku moesz usysze
Ualisz si nad tym, co prawdziwie mwi,
Byem bardziej wierny ukochanej nili ona mi.

07. FINE KNACKS FOR LADIES

Fine knacks for ladies,
cheape, choice, braue and new
Good penni worths
but mony can-not moue
I keepe a faier but for the faier to view,
a begger may bee liberall of loue.
Though all my wares bee trash
the hart is true.

liczne bibeloty dla dam,

niedrogie, luksusowe, wytworne i modne
Warte kadego pensa
lecz pienidze szczcia nie daj
Oferuj, lecz to pikno jedynie do ogldania,
ebrak take moe by wolnym w mioci.
Cho wszystkie me towary s tandetne,
serce mam szczere.

Great gifts are guiles

and looke for gifts againe,
My trifles come,
as treasures from my minde,
It is a precious Iewell to bee plaine,
Sometimes in shell
thorienst pearles we finde,
Of others take a sheafe, of me a graine.

Drogie prezenty s podstpne,

gdy chciwo rozbudzaj.
Moje drobiazgi
s niczym skarby umysu.
Cenny klejnot winien by prosty.
Niekiedy w zwykej muszli
orientalne pery znajdziemy.
Ziarnko ode mnie, jak od innych korzec.

Within this packe

pinnes points laces & gloues,
And diuers toies fitting a country faier,
But in my hart
where duety serues and loues,
Turtels & twins, courts brood,
a heauenly paier,
Happy the hart that thincks of no remoues.

Cho przytoczony tumokiem penym

szpilek, trzewikw, koronek i rkawiczek
I zabawek godnych wiejskiego jarmarku
W moim sercu
gdzie powinno i mio su,
Turkawki i gobie, dworskie potomstwo,
niebiaski duet.
Szczliwe serce, ktre za nic ma posiadanie.

08. COME AWAY, COME SWEET LOVE

Come away, come sweet loue,
The goulden morning breakes
All the earth, all the ayre
Of loue and pleasure speakes,
Teach thine armes then to embrace,
And sweet rosie lips to kisse,
And mixe our soules in mutuall blisse.
Eies were made for beauties grace,
Vewing ruing
Loue long pains,
Procurd by beauties rude disdaine.

Przybd sodka mioci!

Zoty wit si budzi
Caa ziemia, cae powietrze
O mioci i rozkoszy mwi.
Naucz wic swe ramiona obejmowania
A sodkie rane usta caowania,
I pocz nasze dusze we wzajemnej bogoci.
Oczy zostay stworzone dla piknoci wdziku
Podziwiania, opakiwania,
Dugotrwaych miosnych cierpie,
Wywoanych piknoci gwatown wzgard.

Come awaie come sweet loue,

The goulden morning wasts,
While the son from his sphere,
His fierie arrows casts:
Making all the shadowes flie,
Playing, staying in the groue,
To entertaine the stealth of loue,
Thither sweet loue let vs hie,
Flying, dying, in desire,
Wingd with sweet hopes
And heaunly fire.

Przybd sodka mioci!

Zoty poranek znika,
Podczas gdy soce ze swej kuli,
Ogniste strzay wysya:
Rozpraszajc wszelkie cienie
Plsajce w zagajnikach,
Aby odsoni tajemnice mioci.
Tamtdy sodka mioci! Popieszmy si!
Lecc, umierajc, w podaniu,
Uskrzydleni sodkimi nadziejami
I niebiaskim ogniem.

Come away, come sweet loue,

Doe not in vaine adorne,
Beauties grace that should rise,
Like to the naked morne:
Lillies on the riuers side,
And faire Cyprian flowers new blowne,
Desire no beauties but their owne,
Ornament is nurce of pride,
Pleasure, measure, loues delight,
Hast then sweet loue
Our wished flight.

Przybd sodka mioci!

Nie ozdabiaj daremnie
Piknoci wdziku, ktry i tak rozbynie
Jak w nagim poranku
Lilie na brzegu rzeki
I pikne cypryjskie kwiaty wieo rozkwite.
Nie podaj pikna innego ni wasne.
Ornament jest poywk prnoci.
Przyjemno, umiar, miosny zachwyt,
Przypiesz wic, sodka mioci,
nasz wymarzony lot.

09. HIS GOLDEN LOCKS

His golden locks time hath to siluer turnde,
O time too swift, O swiftnes neuer ceasing,
His youth gainst time & age hath euer spurnd,
But spurnd in vaine, youth waneth by encreasing:
Beautie, strength, youth are flowers but fading seene,
Duty, Faith, Loue are roots and euer greene.

His helmet now shall make a hiue for bees,

And louers sonets turne to holy psalmes:
A man at armes must now serue on his knees,
And feed on prayers which are ages almes,
But though from court to cotage he departe
His saint is sure of his vnspotted hart.
And when he saddest sits in homely Cell,
Hele teach his swaines this Caroll for a songe,
Blest be the harts that wish my soueraigne well,
Curst be the soule that thinke her any wrong:
Goddes allow this aged man his right,
To be your beadsman now y was your knight.
GEORGE PEELE

Jego zote loki czas w srebrne obrci.

O, czasie zbyt prdki! O, przemijanie nigdy nie ustajce!
Jego modo przeciwko czasowi i wiekowi zawsze si zwracaa
Lecz zwracaa si na prno; modo ulega przemijaniu.
Pikno, sia, modo s jak kwiaty, ktre kiedy zwidn:
Suba, wiara, mio s korzeniami, ktre zawsze zielone pozostan.
Jego hem suy teraz za schronienie dla pszcz,
A miosne sonety zamieni na zbone psalmy:
Dawny wojownik teraz na kolanach suy musi,
I karmi si modlitwami, ktre wieku s jamun:

Lecz cho dwr na wiejsk chat zamieni

wity patron jest pewien jego nieskazitelnego serca.
I gdy zasmucony zasidzie w domowej celi
Nauczy swych wieniakw tej pogodnej pieni,
Bogosawione niech bd serca, ktre dobrze ycz mej Pani,
Przeklte niech bd dusze, ktre myl o niej co zego.
Bogini, przywr temu wiekowemu mczynie jego prawo,
Aby mg wznosi mody do ciebie, jak niegdy twym rycerzem by.

11. DEAR, IF YOU CHANGE

Deare if you change ile neuer chuse againe,
Sweete if you shrinke Ile neuer thinke of loue,
Fayre if you faile, ile iudge all beauty vaine,
Wise if to weake moe wits ile neuer proue.
Deare, sweete, faire, wise, change shrinke nor be not weake,
And on my faith, my faith shall neuer breake.
Earth with her flowers shall sooner heaun adorne,
Heauen her bright stars through earths dim globe shall moue,
Fire heate shall loose and frosts of flames be borne,
Ayre made to shine as blacke as hell shall proue:
Earth, heauen, fire, ayre, the world transformd shall vew,
Ere I proue false to faith, or strange to you.

Mia, jeli si zmienisz, nigdy nie wybior ponownie.

Sodka, jeli si wzbronisz, nigdy nie pomyl o mioci.
liczna, jeli zawiedziesz, cae pikno osdz daremnym.
Mdra, jeli zbyt saba, wikszej mdroci nie dowiod.
Mia, sodka, liczna, mdra zmie si, wzbraniaj, nie bd saba:
Przyrzekam, e ma wiara nigdy si nie zamie.
Prdzej ziemia swymi kwiatami niebo przyozdobi,
Niebo swe gwiazdy przez ziemi zamglony glob poruszy,
Ogie utraci swj ar i narodz si mrone pomienie,
Przejrzyste powietrze sczernieje niczym pieko:
Ziemia, niebo, ogie, powietrze prdzej cay wiat si odmieni,
Nili ja utrac wiar albo stan si obcy dla ciebie.

13. COME AGAIN: SWEET LOVE DOTH NOW INVITE

Come againe: sweet loue doth now enuite,
Thy graces that refraine,
To do me due delight,
To see, to heare, to touch, to kisse, to die,
With thee againe in sweetest simphathy.

Come againe that I may cease to mourne,

Through thy vnkind disdaine,
For now left and forlorne:
I sit, I sigh, I weepe, I faind, I die,
In deadly paine, and endles miserie.
All the day the sun that lends me shine,
By frownes do cause me pine,
And feeds me with delay:
Her smiles, my springs, that makes my ioies to grow,
Her frownes the winters of my woe:
All the night, my sleepes are full of dreames,
My eies are full of streames,
My hart takes no delight:
To see the fruits and ioies that some do find,
And marke the stormes are me asignd,
Out alas, my faith is euer true,
Yet will she neuer rue,
Nor yeeld me any grace:
Her eies of fire, her hart of flint is made,
Whom teares nor truth may once inuade.
Gentle loue draw forth thy wounding dart,
Thou canst not pearce her hart,
For I that do approue:
By sighs and teares more hote then are thy shafts:
Did tempt while she for triumps laughs.

Wr!
Sodka mio prosi
By wdziki, ktrych mi wzbraniasz
Day mi nalen rozkosz.
Widzie, sysze, dotyka, caowa, umiera
Z Tob znw w najsodszym wspodczuwaniu!
Wr,
Bym mg przesta cierpie
Z powodu twej wzgardy
Bo teraz porzucony i opuszczony
Siedz, wzdycham, pacz, mdlej, umieram
W miertelnym blu i nieskoczonej udrce.
Dniem
Soce, ktre uycza mi blasku
Dsa si na mnie
I karmi odmow usycham;
Jej umiech wiosn mej radoci
Jej dsy zim mej zgryzoty.
Noc
Mam sny pene marze,
Z mych oczu tryskaj strumienie.
A moje serce nie rozkoszuje si
Owocami i radoci, jakie znajduj inni
I odnotowuje przeznaczone mi gromy.

Lecz, niestety,
Jam wierny na wieki,
Choby nigdy nie miaa dla mnie litoci
Ani nie uyczya mi adnego ze swych wdzikw;
Jej oczy z pomienia, jej serce z kamienia
Ktrego nie skrusz ani zy ani wierno.
Szlachetna mioci,
Choby wypucia sw strza
Nie przebijesz jej serca;
Wszak moje zy i westchnienia
Gortsze ni twj promienny grot
Budz w niej tylko miech niskiego triumfu.
tum. HANNA BARTOSZEWICZ*

* Tumaczenie pieni Come again: sweet love doth now invite opublikowano za uprzejm zgod Autorki.

Zesp Muzyki Dawnej COLLEGIUM VOCALE powsta w 1992 roku w Bydgoszczy.

Jego repertuar obejmuje cykle mszalne, motety, pieni religijne oraz madrygay i pieni wieckie kompozytorw europejskich (XIII-XVII w.). Zesp wystpi midzy innymi na festiwalach
muzyki dawnej w Krakowie, Warszawie, Wrocawiu, Poznaniu, Toruniu, Zielonej Grze, Brzegu
Dolnym, Lublinie, Sandomierzu, Bytomiu, Katowicach, Supsku i Bydgoszczy oraz za granic
w Niemczech, Danii, Szwecji, we Woszech i na Biaorusi. Collegium Vocale wsppracuje
z lutnistami Henrykiem Kasperczakiem i Magdalen Tomsisk, Kwartetem Pomorskim oraz
zespoami instrumentalnymi: Capella Bydgostiensis, Trombastic i Ars Nova, z ktrymi wsplnie koncertuje w repertuarze dzie redniowiecza i renesansu (m.in. Missa Notre Dame Guillaumea de Machaut, Cantigas de Santa Maria Alfonso el Sabio, Rondeaux Adama de la Halle,
staropolskie koldy, polskie pieni pasyjne, madrygay i chansons kompozytorw europejskich). Zesp ma w swoim dorobku liczne nagrania dla Polskiego Radia, jak rwnie dla
Telewizji Polskiej.

Ensemble of Early Music COLLEGIUM VOCALE was founded in 1992, in Bydgoszcz.

Its repertoire includes polyphonic mass settings, motets, religious songs, madrigals and secular
songs of European 13th to 17th century composers. The ensemble participated in early music festivals in Poland, in Krakw, Warsaw, Wrocaw, Pozna, Toru, Zielona Gra, Brzeg Dolny, Lublin,
Sandomierz, Bytom, Katowice, Supsk, Bydgoszcz, as well as abroad: in Germany, Denmark,
Sweden, Italy and Belarus. Collegium Vocale cooperates with the lute-players Henryk Kasperczak
and Magdalena Tomsiska and instrumental ensembles, Capella Bydgostiensis, The Pomeranian
String Quartet, Trombastic & Ars Nova, with whom it performs Medival and Renaissance music: Missa Notre Dame by Guillaume de Machaut, Cantigas de Santa Maria by Alfonso el Sabio,
Rondeaux by Adam de la Halle Old-Polish Christmas carols, Polish Passion music, madrigals and
chansons by European composers. The ensemble made numerous recordings both for the Polish
Radio and the Polish Television.

MAGDALENA TOMSINSKA urodzia si w Bydgoszczy, gdzie w Akademii Muzycznej im.

F. Nowowiejskiego studiowaa w klasie gitary Andrzeja Wendlanda. Po uzyskaniu dyplomu magistra kontynuowaa nauk w krakowskiej Akademii Muzycznej w klasie lutni Antoniego Pilcha.
W 1992 roku wyemigrowaa do Kanady, gdzie prowadzi oywion dziaalno artystyczn (koncertujc na obu instrumentach) oraz pedagogiczn (naucza gry na gitarze w the Beckett School
of Music w Kitchener oraz w Conrad Grebel University College przy University of Waterloo).
Od 1996 roku jest czonkiem zespou muzyki dawnej Greensleaves, z ktrym nagraa trzy pyty. Ostatnia pyta powicona jest w caoci muzyce polskiej. Braa udzia w Midzynarodowym
Festiwalu Gitarowym w Volos (Grecja), Seminarium Lutniowym w Cleveland (Ohio) oraz wielu
mistrzowskich kursach, doskonalc swoje umiejtnoci pod opiek Paula ODette, Hopkinsona
Smitha, Jorge Morela, Jorge Cardoso i Costasa Cotsiolisa. Wsppracuje z zespoami muzyki
dawnej (m.in. Tactus Vocal Ensemble, Nota Bene Period Orchestra, czy Toronto Continuo Collective), a take z solistami (m.in. Stephanie Kramer i Jennifer Enns-Modolo).

MAGDALENA TOMSINSKA was born in Poland, where she majored in classical guitar at
the Nowowiejski Academy of Music in Bydgoszcz under Andrzej Wendland. After receiving her
Master of Music degree she studied lute at the Penderecki University in Cracow with Antoni Pilch.
She has performed throughout Poland on both instruments. She moved to Canada in 1992, where
she now plays professionally and teaches guitar in the Beckett School of Music in Kitchener and at
Conrad Grebel University College at the University of Waterloo. Since 1996 Magdalena has been
a member of the early music consort Greensleaves. With this consort she recorded three CDs, the
latest one being dedicated to Polish 17th century music. She has participated in the International
Guitar Festival in Volos, Greece, the Lute Seminar in Cleveland, Ohio, and other courses, having
taken lessons with Paul ODette, Hopkinson Smith, Jorge Morel, Jorge Cardoso and Costas Cotsiolis. Magdalena has performed with various groups including Tactus Vocal Ensemble, Nota Bene
Period Orchestra, and Toronto Continuo Collective along with soloists such as Stephanie Kramer
and Jennifer Enns-Modolo.

MARCIN ZALEWSKI gitarzysta, lutnista, gambista, pedagog.

Studiowa gr na gitarze klasycznej w PWSM w odzi w klasie prof. Aleksandra Kowalczyka
(dyplom z wyrnieniem w 1976 roku) oraz gr na violi da gamba w Dresdner Akademie fr
Alte Musik w klasie Jaapa ter Lindena i Jonathana Mansona. Jest kierownikiem artystycznym
zespou muzyki dawnej Canor Anticus (rok za. 1970) oraz czonkiem zespow Ars Nova
i Il Tempo. Wzi udzia w nagraniu 4 pyt analogowych i 43 pyt kompaktowych, z ktrych 13
byo nominowanych, a cztery otrzymay nagrody fonograficzne Fryderyk. Marcin Zalewski
jest profesorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, od roku 1976
prowadzi tam klas gitary klasycznej.

MARCIN ZALEWSKI guitarist, lutenist, gambist, teacher.

He obtained his Master of Music with honors in guitar performance from the Academy of
Music in d in 1976. In the Akademie fr Alte Musik of Dresden he studied viola da gamba
with Jaap ter Linden and Jonathan Manson. Marcin Zalewski is an artistic director of the
early music ensemble Canor Anticus (est. in 1970) and he is a member of the Ars Nova and
Il Tempo ensembles. Marcin Zalewski took part in 4 LP and 43 CD recordings, 13 of which
were nominated for the prestigious phonographic Fryderyk prize. His CD If Lute Could
Talk received a Fryderyk in 2000. Marcin Zalewski is a professor at the Fryderyk Chopin
University of Music in Warsaw where he has been teaching guitar since 1976.

DOMINIKA GRABIEC
Ruch Muzyczny
Rok LVI Nr 23
11 listopada 2012

Muzyka Johna Dowlanda przywouje wiele skojarze, gdy jego kompozycje w cigu ostatnich kilkunastu lat wykonywao i zarejestrowao na
pytach wielu znanych i mniej znanych artystw. Bywaj one grywane
i piewane rwnie w szkoach, s wic znane szerszym krgom. Pomys
nagrania jeszcze jednej pyty z muzyk tego angielskiego lutnisty jest
zatem do odwany. piewacy Collegium Vocale Bydgoszcz wybrali t
muzyk na krek wydany z okazji 20-lecia swojej dziaalnoci artystycznej. Moe nie przypadkowo wybr pad na Dowlanda i jego pieni pene
sentymentalnej tsknoty, zadumy, ale te nadziei i optymizmu, jakie niesie ze sob mio...
Na pycie... znalazo si osiem pieni, przeplatanych lutniowymi miniaturami. Mamy tu m.in. harmonijnie zagran i zapiewan pikn soczyst
barw His golden locks pie o przemijaniu, o tym, e suba, wiara
i mio pozostan wiee nawet, gdy miosny piew zastpi psalmy
i modlitwy, a take jeden z najbardziej znanych utworw Dowlanda
Come again: sweet love doth now invite, czyli woanie, by ukochana wrcia do odrzuconego, ktry cierpi, by pozwolia mu cieszy si sw obecnoci, a cho jej kamiennego serca nie przebije adna strzaa mioci,
kochanek obiecuje wierno tej mioci na wieki...
Dziki przemieszaniu kompozycji wokalnych, instrumentalnych i wokalno-instrumentalnych moemy dostrzec rnice brzmienia wynikajce
z wybranej obsady. Wikszo kompozycji piewana jest w wersji czterogosowej bez akompaniamentu, jak choby tytuowa, wykonana radonie
i ywo Fine knacks for ladies (liczne bibeloty dla dam), mwica o tym,
e drogie prezenty wzbudzaj jedynie chciwo, s tylko powierzchownym piknem dla oczu i mog przesoni samego dawc, dlatego szczliwe serce, ktre za nic ma posiadanie...
Przyzna trzeba, e od muzyki przeznaczonej do wykonywania w domowym zaciszu, najczciej przez amatorw, trudno oczekiwa wielkich
emocji. Ma umila jesienno-zimowe wieczory, przywoa wspomnienia
i pomc przetrwa, z kubkiem ciepej herbaty w rkach, do nastpnej
wiosny i penych nadziei westchnie zakochanych.