UNIVERZITET U TUZLI

MAINSKI FAKULTET
Odsijek: Energetsko mainstvo
Predmet: Toplotni aparati i ureaji

Projektni zadatak
br.2

Br.indeksa: I-305/09

Hadi Adisa
Tuzla, 2012

POSTAVKA ZADATKA

Za potrebe procesne industrije potrebno je uraditi mainski projekat niskotlanog izmjenjivaa toplote para
voda prikazanog na slici.
Parametri fluida su :
Primarni fluid vodena para:
-Radni pritisak p1 = 400kPa
-Ulazna temperatura t 1ul = 175 C
-Izlazna temperatura t 1iz = t zas
Sekundarni fluid voda koja se grije :
-Protona masa M = 44 kg / s
-Radni pritisak p2 = 1,7 MPa
-Ulazna temperatura t 2 ul = 20C
-Izlazna temperatura t 2 iz = 80C
Gubitak toplote doveden parom iznosi 1,5 % , radne pritiske usvojiti kao projektne to takoer odnosi i na
temperature.
Projektno rijeenje treba da sadri:
-toplotni proraun izmjenjivaa toplote,
-proraun pada pritiska,
-proraun vrstoe osnovnih elemenata(prirubnice, dance, omota, cijevi itd.)
-proraun zavarenih spojeva,
-specifikacija materijala sa orijentacionim cijenama,
-sklopni crte rezervoara sa detaljima veza i karakteristinih dijelova,
-popis koritenih propisa pri izradi projekta.

TEHNIKI PODACI

Najveci dozvoljeni radni pritisak

Radni medij
Najveca i najmanja radna temperature

19
voda,para
150, 20

[C]

Karakteristika radnog medija

Zapremina

neutralan
1,3

[m ]
3

[ kg ]

Masa prazne posude

Zapremina
Debljina zida
Masa
Radni pritisak
Radna temperature
Agregatno stanje radne materije
Osnovni oblik
Izvedba

505

Materijal
Tehnologija izrade i spajanja

Mala
Srednja
Mala
Visok
Visoka
Teno i gasovito
Cilindrian
Stabilna,horizontalna,zatvorena,s jednostrukim
zidom,pod pritiskom
Ugljenini elik
Oblikovanje u hladnom stanju

Namjena

Za teh. procesna postrojenja-izmjenjiva toplote

ODREIVANJE KLASE POSUDE

R.B
1.
2

Faktor

Pritisak p
Zapremina V

[ m3 ]

3.
Temperatura t [C]
4.
Djelovanje radne materije na okolinu
5.
Rizik za ljude
6.
Ekonomski rizik
7.
Ekoloski rizik
8.
Lokacijski faktor
Ukupan broj bodova
Klasa posude

Iznos/opis
19

Broj bodova
2

1,3

150
neutralan
Bez rizika
Bez rizika
Bez rizika
Bez lok. faktora

3
0
0
0
0
0
5
IV

1. TOPLOTNI PRORAUN
1.1Toplotni bilans
Koliinu toplote koja se preda vodi, odreujem prema izrazu:

( i ' ' 2i ' 2 )=52 ( 335,1585,4 )=12987 KW

Q v = M
gdje je:
- entalpija vode na izlazu iz izmenjivaa pri p2=19 bar i t2ul=20C: i2=85,4 [kJ/kg]
- entalpija vode na ulazu u izmjenjiva pri p2=19 bar i t2izl =70C: i2=335,15 [kJ/kg]
Koliina toplote koju predaje para rauna se na osnovu izraza:

Q 12987
Q p= v =
=13184,77 KW
p 0,985
gdje je:
- p=11,5%=10,015 = 0,985
Protona masa ogrijevne pare je:

M p=

p
Q

(i

'
1

''

13184,77
kg
=6,16
2744604,7
s

gdje je:
-

entalpija pare na ulazu u izmjenjiva za p1=4 bar i t1ul=175C: i1=2744 [kJ/kg]

entalpija kondenzata na izlazu iz izmjenjivaa za p 1=4 bar i t1ul=tzas=143,62C: i1=604,7 [kJ/kg]

1.2 Komora za obaranje predgrijanja

Predgrijanje pare raunam kao:

T p=t 1ul t zas =15012 3,62=26 , 38 C >5 C

Potrebna je komora za obaranje predgrijanja.

1.3 Srednje temperaturne razlike

Srednja logaritamska temperaturana razlika rauna se na osnovu izraza:

T log =

T v T m 123,6263,62
=
=90,36 K
Tv
123,62
ln
ln
63,62
Tm

gdje je:
-

T m=t zas t 2 i=123,6280=4 3,62 C

T v =t zas t 2 u=123,6220=10 3,62 C

Srednja temperatura vode:

t 2 =t zas T log =123,6290,36=33,26 C

1.4 Koeficijent prenosa toplote

1.4.1 Ukupni koeficijent prenosa toplote
Ukupni koeficijent prenosa toplote odreuje se na osnovu izraza:

K=

1
1
1
+ +
1
2

gdje je:
-

1,2=
R1
R2

1
R 1,2

koeficijent prelaza toplote sa zasiene vodene pare na vanjsku povrinu

otpor prelaza toplote na strani zasiene pare
toplotni otpor na strani vode
debljina zida cijevi
koeficijent provoenja toplote za materijal cijevi

Dati izraz se usvaja u sluaju da je zid cijevi ravna ploa. Ogrijevnu povrinu moemo raunati prema vanjskom,
unutranjem ili srednjem preniku.
Za referentne ogrijevne povrine, uzimaju se sledei principi:
- ako je cijev s jedne strane orebrena, onda se za referentnu povrinu bira glatka
- ako je koeficijent prelaza toplote priblino isti za obje strane, onda se za referentnu povrinu uzima
srednja povrina

ako je velika razlika izmeu koeficijenata prelaza toplote, za referentnu povrinu uzima se ona sa ije
strane je manji koeficijent prelaza toplote

Treba naglastiti i to da slojevi kamenca ili drugih naslaga mogu biti sa obje strane cijevi, prema tome za sluaj
kada je vanjska povrina referentna koristi se formula:

K=

1
v dv
u d v 1 dv
1
+ +
+ +
v
v d sre
u d u u d u

U sluaju da je unutranja povrina referentna, koristi se izraz:

K=

1
d d
1
1 du
+ v u + v + u
v dv
v d v d sre
u u

(1)

U naem sluaju manji je koeficijent prelaza toplote na strani vode. Zbog toga uzimamo unutranju povrinu kao
referentnu. Dati izraz (1) moemo pisati kao:

R=R 1+ R c + R k + R 2
gdje je:
-

R
R1

R1=

Rc

Rk

ukupni toplotni otpor sveden na unutranju povrinu cijevi

toplotni otpor na strani kondenzata pare, i raunamo ga kao:

1
1 du

v d v
toplotni otpor provoenja kroz cijevi:

d
Rc = v
d sre
toplotni otpor kroz slojeve sa obje strane cijevi:

R k =
-

R2

v d u u
+
v d v u

toplotni otpor na strani vode:

1
R 2=
2

1.4.2Koeficijent prelaza toplote na strani vode

Za proraun koeficijenta prelaza toplote sa unutranje strani cijevi na hladnu vodu koristim izraz za Nusseltov
broj za okrugle cijevi:
0,8

Nu=0,023 R c Pr

0,4

Dati izraz ima ogranienja, te vrijedi za Reynoldsov broj vei od 10 4 (Re>104) i Prandtlov broj u rasponu od
1200 (1 < Pr < 200).
Reynoldsov broj raunamo:

du w
0,03 1,5
4
=
=76660,9> 10 uslov zadovoljen
6

0,587 10

gdje je:
-

du
w

prenik cijevi
brzina strujanja fluida kroz cijev
kinematska viskoznost fluida za srednju temperaturu vode (t 2=53,26)

Prema preporukama, usvajam cijev narednih karakteristika: 30x2, iz ega slijedi:

dv = 30mm

du=26mm

=2mm

sa kvadratnim rasporedom cijevi i korakom:

t=(1,251,30)dv = 1,2530 = 37,5mm
Vrijednost brzine strujanja prema preporukama za dati fluid iznosi:
w=(1,53) [m/s] = 1,5m/s
Koeficijent prelaza toplote na strani vode tada odreujemo:

2 =

2
d w
N u =0,023 2 u
du
du
2

0,8

( )

Pr 0,4 =7791,8

W
m2 K

Pri pritisku od p2=18 bar i temperaturi od 46,44C, fizika svojstva vode imaju idue vrijednosti:
-

2 = 0,639 W/mK
2 = 0,587 10-6 m/s2
Pr2=3,798

koeficijent provoenja toplote

kinematska viskoznost za vodu
Prandtlov broj

Iz dobivenih podataka vidimo da Prandtlov broj ispunjava uslov. (1<Pr 2<200)

2

R 2=

1
m K
=1,2834 104
2
W

1.4.3Toplotni otpori kroz stjenku cijevi

Toplotni otpor kroz stjenku cijevi odreujemo prema izrazu:

Rc =

d sre 0,002 0,028

m2 K

=0,468 104
c d u
46 0,026
W

gdje je:
-

= 2 mm debljina stjenke cijevi

c = 46 W/mK koeficijent provoenja toplote za materijal cijevi, u naem sluaju elik

Kod odreivanja koeficijenta provoenja toplote, uzeta je vrijednost koja odgovara kotlovskoj cijevi, a
zanemaren je uticaj temperature.

1.4.4Toplotni otpori naslaga kamenca i drugih neistoa

Usvajam vodu kotlovskog kvaliteta, pa je:
1) toplotni otpor unutranjeg sloja naslaga i kamenca za w=1,5 m/s i t 2=53,26C

Ru=0,9 104

m2 K
W

2) toplotni otpor na cijevima kod kondenzacije pare

Rv =R u

2
dv
0,03
m K
=0,9 104
=1,038 104
du
0,026
W

1.4.5Ukupni otpor provoenja toplote

Na osnovu svih parcijalnih podataka, ukupni otpor provoenja toplote raunam kao:

Rs =R u + Rv + Rc + R2=3,689 104

m K
W

1.4.6 Toplotni otpor na strani vodene pare

S obzirom da mi nije poznata temperaturana razlika u sloju kondenzata T 1, a koja se pojavljuje u izrazima za
odreivanje toplotnog otpora na strani pare, onda u ovaj otpor odrediti metodom pribliavanja.
Kao orijentacione podatke koristit u sljedee vrijednost za sluaj kondenzacije vodene pare:

Izvor I : =2000 4250

2
W
4 m K
(
)
odnosno
u
obliku
izraza
R=
2,353
5,0
10
w
m2 K

Izvor II : =1700 3400

2
W
4 m K
(
)
odnosno
u
obliku
izraza
R=
2,941

5,882

10
w
m2 K

Vrijednost ukupnog toplotnog otpora treba da bude u okviru navedenih granica, a da pri tome bude i vei od R s
(R01> RS).
Na osnovu preporuka izvora II pretpostavljam ukupnu vrijednost toplotnog otpora.
Za odreivanje broja cijevi po vertikali na osnovu koje definiem kakvo je stanje kondenzata, prepostavljamo da
je ukupna orijentaciona vrijednost toplotnog otpora (pri emu zadovoljavam da odabrana vrijednost bude unutar
granica izvora):

R01=4 104

m2 K
>R S
w

Orijentaciona vrijednost ogrijevne povrine (povrine razmjene topline) A0 raunam kao:

A 0=

v R 01 10989 103 4 104

Q
=
=48,64 m2 49 m2
T log
90,36

Broj cijevi u jednom vodenom putu, tj.pri jednom prolazu vode:

2

= d u n1 w 2 2 ; 2 = 1
M
4
2

n1 =

2
4M
2

du w2

4 44 1,01 103
2

( 26 103 ) 1,5

=55,8 2 56 cijevi

gdje je:
-

2 =1,0110-3 m3/kg

- specifina zapremina pri p=19bar i t 2=tsr=53,26C

Za sluaj jedno vodenog puta (jednog prolaza vode):

A 0=d u n1 L0 L0 =

A0
49
=
=1 0,71 m
du n1 0,026 56

Prema preporukama gdje stoji da duina cijevnog registra treba da bude 25m, kao i zbog ogranienja duine
izmjenjivaa topline, za broj vodenih puteva usvajam n=2, budui da prema preporukama, broj vodenih puteva
treba da bude paran, osim ako se to drugaije ne zahtijeva.
Duina cijevi u tom sluaju iznosi:

L4=

L0 10,71
=
=5,35 m
2
2

U tom sluaju na cijevnoj ploi imamo:

ncp =n n1=4 56=224 cijevi

Prenik plata na osnovu usvojenog rasporeda
t = 37,5 mm
dv = 30 mm
r = 8 * 30 + 37,5/2r = 258,7 mm usvajam r=260
ru = 2 dv + r + 38,1
ru = 60 + 260 + 38,1
ru = 358,1 mm usvajam ru=360 mm
Du = 2 ruDu = 2 * 360;Du = 720 mm
Broj cijevi po vertikali i = 10
Red cijevi na kojem poinje turbulentni tok fluida kondenzata odreujemo na osnovu izraza:

kr =0,16

B 4
d T 101
A v

gdje je:
-

A i B izvedeni koeficijent fizikih osobina kondenzata

T1 temperaturni pad u sloju kondenzata

Orijentacioni specifini tok za prvo pribliavanje:

10

T log 90,36
W
=
=225900 2
4
R 01
4 10
m

q 01=

Toplotni otpor provoenja toplote kod kondenzacije pare:

R101 =R01Rs =4 104 3,689 104=0,311 104

m2 K
W

Toplotni pad u sloju kondenzata:

T 101=q01 R101 =225900 0,311 104 =7,02 K

Orijentaciona temperatura u sloju kondenzata kod prvog pribliavanja iznosi:

t 101 =t zas 0,5 T 101=143,620,5 7,02=140,11 C

Za temperaturu t101 iz priloenih tablica odreujem koeficijente fizikih osobina kondenzata:
A=13037,16 ; B=43845,24

kr =0,16

B 4
43845,24 4
d v T 101=0,16
0,03 7,02=0,364
A
13037,16

Prema dijagramu iz priloenih tablica, na osnovu kr ikr = 5, tj. na petoj cijevi po vertikali s gornje strane
poinje turbulentni tok u stanju kondenzata. Kako je ikr< i=10 imam turbulentni tok u sloju kondenzata.
Za sluaj turbulentnog strujanja koristi se idui izrazi za proraun koeficijenta prelaza toplote:

11= i

i kr 0,72 A
i
W
4
+0,16 1 kr B=7110,2 2
i d v T 101
i
m K

Sa dijagrama:

( )

i =0,52 - koeficijent koji zavisi od vertikalnih redova za i=10

Specifini toplotni otpor na strani pare sveden na unutranju povrinu cijevi iznosi:

R11 =

2
1 dv
1
0,03
m K
=

=1,61 104
11 d u 7110,2 0,026
W

Specifini toplotni tok u prvom koraku kod prvog pribliavanja iznosi:

q11 =

T 101
7,02
W
=
=43602,48 2
4
R11
1,61 10
m

11

Kod drugog pribliavanja uzimam da je ukupni toplotni otpor:

R02=4,1 104

m2 K
W

Koritenjem iste procedure kao i u prvom koraku dolazim do iduih podataka:

q 02=

T log
90,36
W
=
=220390,24 2
4
R 02
4,1 10
m

R102 =R02Rs =4,1 1043,689 104=0,411 104

m2 K
W

T 102=q02 R102 =220390,24 0,411 104=9,05 K

t 102 =t zas 0,5 T 102=143,620,5 9,05=139,09 C
Interpolacijom dobijam koeficijente fizikih osobina kondenzata:
A=12852,35; B=43284,62

kr =0,16

B 4
43284,62 4
d v T 102=0,16
0,03 9,05=0,388
A
12852,35

Sa dijagrama ikr=5. Ponovno usvajamo izraz za turbulentno strujanje:

12= i

i kr 0,72 A
i
W
4
+ 0,16 1 kr B=5868,7 2
i d v T 10 2
i
m K

Sa dijagrama:

i =0,52 - koeficijent koji zavisi od vertikalnih redova za i=10

2
1 dv
1
0,03
4 m K
R12=
=

=1,966 10
12 du 5868,7 0,026
W

q12=

T 102
9,05
W
=
=46032,5 2
4
R12
1,966 10
m

Stvarni toplotni tok je:

12

q=

q01 q 12q11 q 02
W
=99395,54 2
( q01 +q 12) ( q 11 +q 02)
m

Ukupni stvarni toplotni otpor:

2
T log
90,36
4 m K
R=
=
=9,09 10
q
99395,54
W

Stvarni toplotni otpor na strani kondenzata:

R1=RRs =9,09 104 3,689 104=5,4 104

m2 K
W

Toplotni pad u sloju kondenzata je:

4

T 1=q R1=99395,54 5,4 10 =53,67 K

Ogrijevna povrina iznosi:

A=

Q v
10989
=
=110,5 m2
q 99395,54

Stvarna duina cijevi u cijevnom registru:

L=

A
110,5
=
=7,04 m
d u n cp 0,026 192

1.5 Odreivanje dimenzija prikljuaka

1.5.1 Prikljuak za odvod i dovod vode

v
4 M
4 44 1,01 103
D u=
=
=0,194 m
w
1,5
gdje je:
-

v =1,0110-3

specifina zapremina fluida za uslove od p2=17bar i t2=53,26C.

Usvajam elinu beavnu cijev sa prirubnicom, materijal .1214 i nazivnog prenika NO200, sa debljinom
stjenke od =5,9mm. Spoljni prenik iznosi Dv=219,1mm, a unutranji Du=207,3mm.
1.5.2 Prikljuak za dovod pare

13

D u=

v
4 M
4 5,13 0,50305
=
=0,286 m
w
40

gdje je:
- v=0,50305
- w=40 m/s

specifina zapremina fluida za uslove p1=4 bar i t1u=175C.

- brzina za vodenu paru, usvojena prema prilogu

Usvajam elinu beavnu cijev sa prirubnicom, materijal .1214 i nazivnog prenika NO300, sa debljinom
stjenke od =7,1mm. Spoljni prenik iznosi Dv=323,9mm, a unutranji Du=309,7mm.

1.5.3 Prikljuak za odvod kondenzata

D u=

v
4 M
4 5,13 0,50305
=
=0,122m
w
0,7

gdje je:
-

v=0,17187
w=0,7 m/s

specifina zapremina fluida za uslove p1=4 bar i tzas=143,6C.

- brzina za vodenu paru, usvojena prema prilogu

Usvajam elinu beavnu cijev sa prirubnicom, materijal .1214 i nazivnog prenika NO125, sa debljinom
stjenke od =4mm. Spoljni prenik iznosi Dv=133mm, a unutranji Du=125mm.

2. PRORAUN PADA PRITISKA NA VODENOJ STRANI

Hidrauliki otpori pri prolazu vode kroz izmjenjiva topline raunaju se kao:

P=

z l
w2
+ =30 840,5 Pa<[50 kPa]
du
2

gdje je:
-

=0,03
z=2
l=2,67m
=15,5
w=1,5 m/s
=985,4 kg/m2

koeficijent trenja za eline cijevi

broj vodnih puteva
duina cijevnog registra
suma lokalnih otpora
brzina strujanja vode kroz izmjenjiva
gustina vode pri uslovima od p2=17bara i t2=53,26C

14

 =1 + 2 + 3 + 4 + 5=15,5
gdje je:
-

1= 2 2,5 = 5
2= 2 1,5 = 3
3= 1
4= 1,5

promjena usljed promjene smijera kretanja kroz pregrade

udar i promjena smijera na ulaznoj i izlaznoj komori
izlazak iz cijevnog registra
promjena smijera iz jednog u drugi vodeni tok za 180

3. PRORAUN VRSTOE OSNOVNIH ELEMENATA

Projektna temperatura i korozione naslage dozvoljavaju koritenje ugljeninih elika kotlovskog kvaliteta. Za
sledee parametere, biram mehanike osobine materijala:
t1max = 175C
p1
=4 bar
t2max = 80C
p2 =
17bar

3.1 Proraun omotaa

3.1.1 Proraun omotaa parnog dijela
Ds=2s+Du

DS p
c1 c2
K
20 p
S
s=
Za usvojeni materijal (ugljenini elik za kotlovske limove .1202 str.374 STROJARSKI PRIRUNIK-KRAUT)
K=205,5N/mm2-granica plastinosti za radnu temp. pare

0,8
S=1,5-stepen sigurnosti; c1=0,5-dozvoljeno neg.odstupanje debljine lima ; c2=1-dod.na koroziju ;
Ds=28+700=716

15

Du=700 mm- unutrasnji precnik

Ds=716 mm- spoljasnji precnik
s'=2,21mm
usvojeno s=8mm
Debljina stjenke omotaa parnog dijela je s=8 mm

3.1.2 Proraun omotaa vodene komore

Obino se usvaja isti vanjski prenik omotaa i za vodenu komoru i za parni dio isti materijal .1202
Ds=716 mm
p=17 bar
K=205,5N/mm2 - granica plastinosti za radnu temp. vode

DS p
c1 c2
K
20 p
S
s=

716 17
0,5 1
180
20
0,9 17
1,5
s=

s=7,09mm

usvajam s=8mm

3.2 Proraun cijevi

-Usvojeni materijal za sve prikljuke je ugljenini elik
.1214 sa granicom plastinosti
Kv=205 N/mm2

16

Dv p
c1 c 2
K
20 p
S
s=

3.2.1 Proraun cijevi u cijevnom registru

-Usvojena cijev
Dv=30 mm
p=17 bar
= 2 mm
s=1,67mm
s<-zadovoljava

3.2.2 Proraun prikljuka za dovod i odvod vode

-Usvojena cijev je
=8

Dv=250 mm

mm

200 17
0,5 1
205
20
1 17
1,5
s=
s=1,23mm
s<-zadovoljava

3.2.3 Proraun prikljuaka za dovod pare

Usvojena cijev Dv=350 mm
p=4 bar
=5 mm

17

350 2,2
0,5 1
205
20
1 2,2
1,5
s=
s=1,78mm
s<-zadovoljava

3.2.4.Proraun prikljuka za odvod kondenzata

Usvojena cijev je Dv=100 mm
p=2,2bar
= 2

mm

90 5
0,5 1
205
20
1 5
1,5
s=
s=1mm

3.3.Proraun neankerisanih okruglih ploa

a)

Neankerisana okrugla ploa bez dodatnih momenata

C D1

p S
10 K

s=
-

p=17 bar
K=205,5 N/mm2
S=1,5
C=0,35
D1=716 mm

0,35 716

18 1,5
28,7
10 205,5

s=

mm

usvojeno sR=30 mm

18

3.4.Proraun vijaka i prirubnice

-Dimenzije su :
1.za prirubnicu i brtvu
du=700 mm; h0=22 mm; SE=10 mm; a1=52 mm; S1=17 mm;
dD=726 mm; aD=34,5 mm; dt=770.5 mm;

ds=790 mm;

hD=3 mm; bD=40 mm

3.4.1.Proraun vijaka

Minimalna sila u vijku za radno stanje

FSB=FRB+FFB+FDB
Sila od unutranjeg pritiska po preniku du

p d u2
4
FRB=
p=0,3N/mm2

p=1,7 N/mm2

du=700 mm

du=700 mm

mm
dD=726
FRB1=88535,69N
FRB2=643895,93N
Sila od unutranjeg pritiska od sredine zaptivaa do unutranjeg prenika

p ( d D2 d U2 )
4
FFB=
FFB1=6403 N
FFB2=45667N
FDB-sila zaptivanja u radnim uvjetima

p a D S D k1
10
FDB=

k1=1,3bD =52 -za paru,aD=34.5

19

SD=1,2

FDB1=1135
FDB2=0

N
N

FSB1= 96073,69N

FSB FRB FFB FDB

FSB2=689562 N
Najmanja sila u vijku ,koja je potrebna za ugradno stanje je:

d D k0 k D
FDV=

K 0 K D 200

bD
42
200
748.3
hD
3

K 0 K D 15 bD 15 42 630
FDV1=1705854,6N
FDV2=1244683,4N
Kako je: FDV1>FSB1 slijedi

FSB FDV
F

*
DV

=0,2 FDV +0,8

F*DV1=665035,3N
Kako je FDV2>FSB2 slijedi da je korekcija sile
F*DV2=990086,6N
FSB =max (FSB1, FSB2) = 689562 N
FDV =max (F*DV1 , F*DV2 )=990086,6 N
-Proraun vijka za radno stanje:

FSB
689562
C 5 1.51
k n
210 36

dKR=
dKR=18,42 mm
C5=3 mm
dKR=20 mm

n=36

20

K=210-granica razvlaenja
Z=1.51
Usvojeni vijak je M20-Bojan Kraut
-Proraun vijka za ugradno stanje:

FSB
C5
k n

dKU=
z=1,29
K=210 N/mm
dKU=16,32 mm
dKU=18

mm

usvajam vijak: M18

dk= max (d KR, d ku) =20 mm
Usvijenivojak je M20 ija je duina l=130 mm,broj vijaka je n=36.

3.4.2.Proraun prirubnice
a)

radno stanje

FSB S
336645 1.5
a
52 233851,46
K
230
W rad=

mm3

b) ugradno stanje:

FDV S
681589 1.1
aD
34.5 150295,14
K
250
W20=

mm3

W =max (W rad ,W20)=233851,46 mm3

1,27 W Z
1.27 233851,46 288000

b
152
hF=
z=(du + sF) sF2=288000 mm3
SF=20

21

hF=7,69 mm
hF=10 mm
b =ds -du-2 d*L
b=790-700-2*14
b=62mm
d*L=0,5 dL=0,5*28 mm
Usvaja se prirubnica od materijala .0516

4. PRORAUN DANCETA
Usvojeno duboko dance za koje vrijedi:
h1=0,255 * Ds 0,635 se - visina sfercinog dijela danceta
h1=178,07mm
R 0,8 D S 0,8 716 572,8 mm

0,001

s e c1 c 2
0,1
Ds
Pri emu moraju biti ispunjeni uslovi:

R -unutranji polumjer danceta

r 0,154 D S 110 mm

r-unutranji polumjer trusnog dijela danca

D p
s S
c1 c 2 2.39 mm
K
40
S

Preporuka za

debljinu danceta:

Proraunska vrijednost prema dijagramu

S Usvajam 6(mm)

Mora biti zadovoljeno :

Ds
716
1,2
=1.002 1,2
Du
700

Provjera danceta na elastino udubljenje:

s e c1 c 2
0,0118
Ds
U zavisnosti od
c1 = 0,3 [mm] - dodatak za dozvoljeno odstupanje dimenzija materijala
c2 = 1,0 [mm] - dodatak zbog smanjena debljine danca usljed koroz. i habanja

22

pb
105 4
E

N
2
mm

E 2,075 105

pB
,

-pritisak potreban da deformie dance.

p B 4 E 10 5 8.3 bar 1,5 p 2 3,3 bar

p B 1,5 p 2
-zadovoljava

5. PRORAUN ZAVARA
Raunska debljina zavara:

a=0,7 s=0,7 6=4,2 [ mm ]

gdje je:
- s = 6 mm

- debljina stjenke danceta

Raunska povrina zavara:

A=2 Dv a=2 716 4,2=18885,2[mm 2]

Dozvoljeno naprezanje zavara:

z ,doz =

v e
N
=106,2
S
mm2

gdje je:
-

e=177 N/mm2
v = 0,9
S=1,5

vlana vrstoa
koeficijent valjanosti zavarenog spoja
stepen sigurnosti za valjani i kovani elik

Provjera zavara:

Dv
716
N
N
< z ,doz 3,3
=98,45
< 106,2
2
4s
46
mm
mm2

]
23

Zavar izvren s debljinom od a=4,2 mm prema proraunu zadovoljava.

Proraun uzdunog zavara plata

Raunska debljina zavara:

a=0,7 s=0,7 6=4,2 [ mm ]

gdje je:
-

s = 6mm

debljina stjenke plata

Raunska povrina zavara:

A= ( L2 a ) a= ( 38502 4,2 ) 4,2=32308[mm2 ]

gdje je:
-

L = 7700,8mm

duina plata

Zatezna sila F u zavaru iznosi:

F=

p Dv L 1,7 716 7700,8

=
=4686706 N
2
2

Kontrolni proraun zavara:

zav=

F
4686706
N
N
z , doz
=103,7
< 106,2
2
2
A zav
32308
mm
mm

Zavar izvren s debljinom od a=4,2 mm prema proraunu zadovoljava.

24

6. SPECIFIKACIJA MATERIJALA SA ORIJENTACIONIM CIJENAMA

Naziv komada
Kotlovski lim od ugljenicnog elika .1202
Vijci
Prirubnica
Cijevi
Ostali troskovi projekovanja i obrade
Prikljuci za odovod i odvod pare i vode
Ukupno

kolicina
500 kg
36
2
160
4

Cijena (KM)
750
110
53
765
600
100
2378

7. KORITENI PROPISI STANDARDI

Stavka
BAS CEN/TS
1591
BAS EN 12952
BAS CEN/TR
13445
BAS CEN/EN
10207
BAS CEN/TS 764
BAS EN 10319
BAS EN 14219
BAS EN 1515
BAS EN 20225
BAS EN 10216

Opis
Prirubnice i njihovi spojevi - Pravila za konstrukciju zaptivne veze krunom prirubnicom
Vodocijevni kotlovi i pomodne instalacije
Posude pod pritiskom koje nisu direktno izloene dejstvu plamena
elici za jednostavne posude pod pritiskom - Tehniki uslovi isporuke za limove, trake i
ipke
Oprema pod pritiskom
Metalni materijali - Relaksacija napona pri ispitivanju zatezanjem
Vijci sa esterostranom glavom sa vijencem i sitnim metrikim navojem
Prirubnice i njihovi spojevi - Spajanje vijcima
Elementi za spajanje - Vijci i navrtke
Beavne eline cijevi za rad pod pritiskom

25

SADRAJ
POSTAVKA ZADATKA............................................................................................................ 2
TEHNIKI PODACI................................................................................................................ 3
ODREIVANJE KLASE POSUDE............................................................................................. 3
1. TOPLOTNI PRORAUN..................................................................................................... 4
1.1Toplotni bilans............................................................................................................ 4
1.2 Komora za obaranje predgrijanja............................................................................... 4
1.3 Srednje temperaturne razlike..................................................................................... 4
1.4 Koeficijent prenosa toplote......................................................................................... 5
1.4.1 Ukupni koeficijent prenosa toplote.......................................................................5
1.4.2 Koeficijent prelaza toplote na strani vode............................................................6
1.4.3 Toplotni otpori kroz stjenku cijevi.........................................................................7
1.4.4 Toplotni otpori naslaga kamenca i drugih neistoa............................................8
1.4.5 Ukupni otpor provoenja toplote..........................................................................8
1.4.6 Toplotni otpor na strani vodene pare...................................................................8
1.5 Odreivanje dimenzija prikljuaka...........................................................................12
1.5.1 Prikljuak za odvod i dovod vode.......................................................................12
1.5.2 Prikljuak za dovod pare.................................................................................... 12
1.5.3 Prikljuak za odvod kondenzata.........................................................................13
2. PRORAUN PADA PRITISKA NA VODENOJ STRANI..........................................................13
3. PRORAUN VRSTOE OSNOVNIH ELEMENATA............................................................14
3.1 Proraun omotaa.................................................................................................... 14
3.1.1 Proraun omotaa parnog dijela .......................................................................14
3.1.2 Proraun omotaa vodene komore....................................................................15
3.2 Proraun cijevi.......................................................................................................... 15
3.2.1 Proraun cijevi u cijevnom registru....................................................................15
3.2.2 Proraun prikljuka za dovod i odvod vode........................................................16
3.2.3 Proraun prikljuaka za dovod pare...................................................................16
3.2.4.Proraun prikljuka za odvod kondenzata..........................................................16
3.3.Proraun neankerisanih okruglih ploa....................................................................17
3.4.Proraun vijaka i prirubnice...................................................................................... 17

26

3.4.1.Proraun vijaka.................................................................................................. 17
3.4.2.Proraun prirubnice............................................................................................ 19
4. PRORAUN DANCETA.................................................................................................... 20
5. PRORAUN ZAVARA...................................................................................................... 21
Proraun uzdunog zavara plata............................................................................................. 22
6. SPECIFIKACIJA MATERIJALA SA ORIJENTACIONIM CIJENAMA...........................................23
7. KORITENI PROPISI STANDARDI..................................................................................23

27

28