Metodologia wiatowego Indeksu Przeladowa

Jednym z gwnych narzdzi Open Doors do okrelenia rozmiaru przeladowa chrzecijan w rnych
krajach i dokumentowania tego zjawiska dla Kocioa, spoeczestwa, politykw oraz mediw, jest
wiatowy Indeks Przeladowa. Open Doors monitoruje rozwj sytuacji na caym wiecie ju od 1970 roku.
W latach 1980-1990 metodologia Indeksu bya stale rozwijana. W roku 2012 przeprowadzono gruntown
zmian, aby zapewni moliwie najwyszy poziom niezawodnoci, przejrzystoci, obiektywnoci oraz
naukowej rzetelnoci. W 2013 i 2015 roku nastpiy dalsze udoskonalenia. Oto krtki przegld
najistotniejszych elementw.

Kontrola z niezalenej strony

wiatowy Indeks Przeladowa 2016 to narzdzie zweryfikowane ze strony niezalenych ekspertw.
Waciwa komisja sprawdzajca: Midzynarodowy Instytut Wolnoci Religijnej (International Institute for
Religious Freedom) jest jedyn instytucj na wiecie, w ktrej naukowcy sami pracuj nad tematem
religijnej wolnoci chrzecijan. Cao metodologii jest sprawdzana. To znacznie zwiksza wiarygodno
naszych bada i mamy nadziej, e prowadzi do szerszego uycia, jako pewnego i rekomendowanego
rda. Ze wzgldu na znacznie rozszerzone narzdzia badawcze mamy do dyspozycji duo wiksz ilo
informacji, ktre bdziemy publikowa systematycznie w cigu roku nie tylko w jednym dniu z okazji
rozpoczcia nowego roku.

Schemat przeladowa
Sytuacj, w ktrych dochodzi do przeladowa konfrontujemy ze zoon rzeczywistoci. Nie zawsze jest
jasne, czy (tak postrzegany) ucisk chrzecijan lub konkretna przemoc przeciwko nim s wynikaj z ich wiary.
Czasami sam fakt, e yj w spoeczestwach w stanie anomii, prowadzi zarwno chrzecijan jak i niechrzecijan do duego cierpienia. W innych sytuacjach przyczyny cierpienia wierzcych le w niechci,
nienawici, a take w ich podwjnym zagroeniu wrd ju i tak problematycznego otoczenia; w tym
przypadku mwimy o przeladowaniu. Te ostatnie sytuacje maj by obserwowane i klasyfikowane przy
pomocy wiatowego Indeksu Przeladowa.

Open Doors Polska

www.opendoors.pl
info@opendoors.pl

Przeladowanie wystpuje tam, gdzie chrzecijanie

jako wsplnota lub jako poszczeglne osoby s
naraeni na specyficzny ucisk lub konkretn
przemoc. Tak dzieje si w spoeczestwach
podzielonych konfliktami, gdzie chrzecijanie s
przeladowani i zmuszani by dopasowa si do
przeladowcw. Metodologia wiatowego Indeksu
Przeladowa wyrnia trzy podstawowe motywy
przeladowania. Mona im przypisa osiem si
napdowych, ktre przez poszczeglne osoby lub
grupy doprowadzaj do aktw przemocy.
Grafika
przedstawia
zaleno
pomidzy
rozdarciem, podstawowymi motywami oraz
wyrastajcymi siami napdowymi, a do de do
wadzy absolutnej.
Rozwinite przez World Watch Research

Ponisza tabela przedstawia rne motywy przewodnie i wynikajce z nich siy napdowe:
Podstawowe
motywy

Siy napdowe przeladowania

Ekstremizm islamski
Wykluczenie

Inna, religijnie motywowana agresja

Sposb mylenia charakterystyczny dla okrelonego plemienia
Klerykalne mylenie roszczeniowe
Ucisk komunistyczny

wieckie ideologie

Agresywny sekularyzm (wiecko)

Paranoja totalitaryzmu

Wyzysk

Regularna korupcja

Open Doors Polska

www.opendoors.pl
info@opendoors.pl

Wystpujce w roli przeladowcw osoby lub grupy znajduj si pod wpywem jednej lub wielu
z wymienionych si napdowych i swoim postpowaniem ucieleniaj podstawowe motywy. Metodologia
wiatowego Indeksu Przeladowa, przy pomocy odpowiednich narzdzi, za kadym razem bada dotknity
kraj, rwnie pod wzgldem wystpujcych w nim przeladowcw. Wyrnia si nastpujce podmioty:
Podmiot przeladujcy
Rzd

Wadze rzdowe od szczebla lokalnego do midzynarodowego

Przywdcy grup etnicznych
Nie-chrzecijascy przywdcy na szczeblu lokalnym i krajowym

Spoeczestwo

Religijni przywdcy innych kociow na szczeblu lokalnym i krajowym

Ruchy fanatyczne
Zwykli obywatele (porodku spoeczestwa), szajki
Czonkowie rodziny w szerszym znaczeniu
Partie polityczne, od lokalnych po midzynarodowe
Powstacze lub parlamentarne grupy
Zorganizowane grupy przestpcze, kartele
Wielostronne organizacje

Czsto zaangaowany jest wicej ni jeden podmiot, gdy oddziauje jedna lub wicej si napdowych.

Stay ucisk (squeeze) i brutalne ataki (smash)

Grupa badawcza World Watch (World Watch Research, WWR) wyrnia dwa gwne przejawy
przeladowania: squeeze (stay ucisk, w ktrym znajduj si chrzecijanie we wszystkich dziedzinach
ycia) oraz smash (brutalne ataki). Chocia na pierwszy rzut oka smash wydaje si by najbardziej
powszechn i niszczycielsk form przeladowania, to jednak squeeze przy bliszej obserwacji okazuje si
by bardziej rozprzestrzenione i niszczycielskie.
Dlatego metodologia wiatowego Indeksu Przeladowa obala przekonanie, e najwikszy wymiar
przeladowa panuje tam, gdzie najczciej dochodzi do przemocy przeciwko chrzecijanom. Dziki
3

Open Doors Polska

www.opendoors.pl
info@opendoors.pl

zaoeniom metodologii zakwestionowany zosta jeszcze jeden powszechny pogld, a mianowicie to, e
najbardziej brutalni przeladowcy Kocioa s automatycznie ich gwnymi przeladowcami.
Podczas gdy smash da si zmierzy i jest stosunkowo dobrze wykrywalny przez rejestrowanie aktw
przemocy, to rozmiar squeeze da si okreli nieco innym sposobem. Kluczowe znaczenie w tej obserwacji
ma okrelenie w jakim wymiarze tumione jest praktykowanie i wiadczenie chrzecijaskiego ycia
w rnych obszarach.
World Watch Research rozwin koncepcj piciu
obszarw ycia, aby okreli przejawy i nastpstwa
przeladowania tak dokadnie, jak to moliwe. Dziki
indywidualnej analizie kadej z tych dziedzin moliwe
jest dokonanie bardzo zrnicowanej oceny panujcego
ucisku (squeeze).
Szsty element analizy przenika potencjalnie wszystkie
pi obszarw ycia.

Narzdzia do obserwacji wrogoci wobec chrzecijan

World Watch Research rozwin system celowej obserwacji wszystkich istotnych incydentw,
nacechowanych wrogoci wobec chrzecijan.
Poszczeglne elementy tego systemu to: narzdzia szybkiej oceny (RAPT / 1), ktre sumuj informacje
z zewntrznych rde i z Internetu. Wynika z tego wysoka liczba punktw, tzn. wynik RAPT. Nastpnie
badania przeprowadza World Watch (2). Alternatyw dla tej analizy jest narzdzie do identyfikacji
zagroenia (VAT / 3). Dalsze badania s przeprowadzane przy pomocy kwestionariusza wiatowego Indeksu
Przeladowa. (4)

Diagram prezentuje poszczeglne etapy obserwacji wrogoci wobec chrzecijan:

Open Doors Polska

www.opendoors.pl
info@opendoors.pl

Sporzdzone przez World Watch Research

Przyznawanie punktw i klasyfikacja poszczeglnych krajw w wiatowym Indeksie

Przeladowa
Aby mc przydzieli poszczeglnym krajom konkretn liczb punktw, opracowano specjalny system
punktowy. Schemat oceniania obejmuje cztery kategorie, w ktrych jako odpowied mona wybra jeden
z czterech stopni tak lub nie:
Nie
0 pkt
Nie wystpuje

(1)Udzia
chrzecijan
rnych grup
dotknitych
przeladowaniem 1
(2)Udzia
Nie wystpuje
na terenach
zamieszkaych
(3)Intensywno
Nie wystpuje
(4)Czstotliwo
Nie wystpuje
1

Tak, niewiele Tak, niewiele

lub wcale
1 pkt
2 pkt

Tak, w duej Tak, w peni

mierze
odczuwalny
3 pkt
4 pkt

Do 1/4

>1/4 - 2/4

>2/4 3/4

>3/4 1

Do 1/4

>1/4 - 2/4

>2/4 3/4

>3/4 1

Niska
Sporadycznie

rednia
Regularnie

Wysoka
Czsto

Bardzo wysoka
Permanentnie

Dla lepszego uporzdkowania wyrniamy cztery kategorie chrzecijan:

1) Wsplnoty skadajce si z zagranicznych chrzecijan oraz imigrantw
2) Kocioy rozwijajce si w przecigu historii i/lub kontrolowane przez rzd

Open Doors Polska

www.opendoors.pl
info@opendoors.pl

3) Wsplnoty konwertytw, ktrzy wywodz si z grup przeladowczych (w wikszoci na tle religii, ideologii,
religia tradycyjna, mafia, itp.). Mog to by rwnie chrzecijanie innych kategorii. Czasem zamykaj kocioy,
ale spotykaj si jednak jako grupy domowe lub wsplnoty podziemne.
4) Nietradycyjne wsplnoty protestanckie (np. chrzecijanie ewangelikalni, zielonowitkowcy) i/lub inne grupy
chrzecijaskie, ktre nie s ujte w trzech pierwszych kategoriach. One rwnie mog zgromadza si jako
grupy domowe lub podziemne wsplnoty.

Odpowiedzi na poszczeglne pytania w obszarach 1-5 tworz redni, ktra skada si czterech
wymienionych elementw:
1)
2)
3)
4)

Udzia chrzecijan z rnych grup dotknitych przeladowaniem

Udzia na terenach zamieszkaych
Intensywno przeladowania
Czstotliwo przeladowania

W trakcie procesu wiatowego Indeksu Przeladowa, kady kraj otrzymuje kocow liczb punktw. Ten
kocowy wynik suy jako podstawa do umieszczenia krajw na 50 miejscach rankingu, w corocznym
wiatowym Indeksie Przeladowa.
Metodologia wiatowego Indeksu Przeladowa nie posiada liczb absolutnych. Dzieje si tak dlatego, e
World Watch Research nie rozwino jeszcze adnych standaryzowanych norm i metod pomiaru do
okrelania specyficznych sytuacji.
Obliczony stopie przeladowania zostaje ujty w punktowej skali 0 100 i bazuje bezporednio na
katalogu 96 pyta dotyczcych piciu obszarw ycia i wystpowaniu brutalnych aktw przemocy.
Najwaniejszym powodem tworzenia listy rankingowej pastw jest udostpnienie opinii publicznej
kompleksowej oceny przeladowa. Waciwym sposobem na ukazanie tego, jest wanie wiatowy Indeks
Przeladowa razem z profilami przeladowa w danym kraju, w ktrych zostaj dokadniej wyjanione
okolicznoci i powody panujcego tam ucisku chrzecijan.
Ranking umoliwia rwnie porwnanie midzy wystpujcymi w nim krajami. Niedozwolone jest jednak
porwnywanie miejsc w IP z poprzednich lat. Wynika to z faktu, e pozycje s za kadym razem okrelane
w odniesieniu do siebie nawzajem, liczba punktw jednak zmienia si z roku na rok.
Przykadowo kraj mg spa w rankingu, chocia jego punktacja jest wysza ni przed rokiem. W tym
przypadku inne kraje otrzymay jeszcze wicej punktw, dlatego s wyej sklasyfikowane w wiatowym
Indeksie Przeladowa.
Przy porwnaniu poszczeglnych pozycji w wiatowym Indeksie Przeladowa naley zauway, e
niekiedy bardzo niewielka rnica w punktacji moe mie decydujce znaczenie w klasyfikacji kocowej.
6

Open Doors Polska

www.opendoors.pl
info@opendoors.pl

Rne pozycje krajw, znajdujcych si na podobnych miejscach maj wic zatem ograniczon warto.
Oglnie rzecz biorc, musi by brana pod uwag take statystyczna czstotliwo bdu, ktrego nie mona
wykluczy w takich wyliczeniach.

rda informacji wiatowego Indeksu Przeladowa

World Watch Research wyrnia dwie kategorie ankiet:
a) Kwestionariusze z tak zwanych rde terenowych, ktre s wypeniane przez terenowych
pracownikw Open Doors i / lub miejscowych cznikw.
b) Kwestionariusze z tak zwanych rde zewntrznych, ktre s wypeniane przez ekspertw
z zewntrz.
Przy analizie brane s pod uwag najpierw osobne kategorie kwestionariuszy, a dopiero potem
nastpuje wsplna ocena obu rde.
Gdy dostp do tych rde jest niemoliwy, informacji moe dostarczy badanie World Watch lub
inne przekazy ustne. W takim przypadku analityk wiatowego Indeksu Przeladowa moe
wykorzysta posiadane informacje, aby wypeni ankiet ze swojej strony i w ten sposb zastpi
brakujce rdo.

Ramy czasowe procesu tworzenia wiatowego Indeksu Przeladowa

Ramy czasowe wiatowego Indeksu Przeladowa rozcigaj si od pocztku czerwca a do grudnia.
Chronologiczny przebieg opracowywania wiatowego Indeksu Przeladowa
Wysanie kwestionariuszy w teren i pierwsze odpowiedzi
Wysanie kwestionariuszy lub badania World Watch do
zewntrznych ekspertw i pierwsze odpowiedzi
Pierwszy przegld World Watch Research
Zakoczenie zbierania informacji przez pracownikw terenowych
i zewntrznych ekspertw, sprawdzenie przez World Watch
Research
Generalny przegld & poprawki World Watch Research
Kocowe opracowywanie wiatowego Indeksu Przeladowa
(liczba punktw i kolejno w rankingu)
Kocowe opracowywanie pozostaej dokumentacji publikowanej
razem z Indeksem

1 czerwca 31 sierpnia
1 sierpnia 31 sierpnia
1 wrzenia 31 padziernika
15 padziernika 22 listopada
22 listopada 30 listopada
1 grudnia 7 grudnia
1 grudnia 15 grudnia

Open Doors Polska

www.opendoors.pl
info@opendoors.pl