Professional Documents
Culture Documents
Nezih Baflgelen
Arkeolog / Editr
Midas
Archaeologist / Editor
Kybele
121
Mitolojide
Midas ykleri
Tarihin babas Halikarnassoslu
(Bodrum) Herodot, Kral Midastan
ilka dnyasnn efsanevi bir simas
olarak bahsetmektedir. Herodota
gre Midas, Phrygiann ilk kral ve
baflkentleri Gordionun kurucusu
saylan Gordiasn oludur. Gordiasn,
Friglerin Ana Tanras Kybele ile
birleflmesinden doduu sylenen
Midas, byynce de Kybelenin
baflrahibi olmufltur. Tanra adna
Sivrihisar yaknlarnda bugnk
Balahisar kynde kalntlar yer alan
Pessinustaki byk tapna
kurmufltur. Gc ve akl almaz
zenginlii ile Yunan dnyasn
bylemifltir. Grkemli fildifli tahtn,
ilkan en nl kehanet merkezi
Delphoi Apollon Tapnana hediye
ettii zaman Eski Yunanllarn flaflkna
dndklerini belirten Herodot bu
fildifli taht Delphoi Korint hazine
binasnda bizzat grdn de
anlatr. Bu tahttan gnmze birfley
kalmamfltr. Bugn Ankara Anadolu
Medeniyetleri Mzesinde Midasn
mezar odasnda ele geen
olaanst ahflap ifliliine sahip
dier eserleri grenler bu tahtn
grkemini de rahatlkla hayal
edebilirler.
Dionysos efsanelerinin bir blm
olan Midas ykleri, ilk kez Atina
Satyrlerinin nefleli brlesklerinde
canlandrlmfl, gnmze ise daha
ok, Romal flair Ovidiusun
Metamorphoses (Deiflimler) adl
eserindeki anlatmlar erevesinde
ulaflmfltr.
Efsanelerden birine gre Midas,
Dionysosun arkadafl Satyr Silenosu
tutsak alr ve ona iyi davrand iin
Dionysos tarafndan dllendirilir.
Buna karfllk tanrdan bir dilek
dileyecektir. Dokunduu her fleyin
altna dnflmesini dileyen Midas,
dokunduu yiyeceklerin de altna
dnflmesi sonucu alktan lme
tehlikesiyle karfl karflya kalnca
yapt hatann farkna varr. Bunun
zerine Dionysos, onu bugnk
Salihli ilesi yaknlarndaki Lidyallarn
baflkenti Sart harabelerinin iinden
akan Paktolos aynda ykayarak
kurtarr. Lidya Krallnn dillere
destan zenginliinin rman
sularndaki, Midasn ykanmasndan
sonra kalan altndan geldiine
inanlmfltr.
Midas Tales
in Mythology
Father of History, Herodotus of
Halikarnassos (Bodrum), talks of King Midas
as a legendary figure of the world of antique
age. According to Heredotus, Midas is the
son of Gordias, the first king of Phrygia and
founder of capital, Gordion. Midas, who is
purported to be born from union of Gordias
with mother goddess of the Phrygians,
Kybele, became the chief priest of Kybeles.
He founded the big temple in Pessinus,
remnants of which are near the village of
Balahisar near Sivrihisar today, in the name
of the goddess. He charmed the Greek
world with his power and incredible wealth.
Herodotus, who tells that when he donated
his magnificent ivory throne to the most
famous soothsaying center Delphoi Apollon
Temple, ancient Greeks became astonished,
says that he saw this ivory throne in the
treasury building of the Korint treasury
building of Delphoi. Those who see the other
works with extraordinary wood
122
Tarihi Kaynaklarda
Kral Midas
Midas hakkndaki tarihi bilgileri, Assur
yllklarndan, Antik Yunan
edebiyatndan arkeolojik buluntulardan ve devrin yaztlarndan renmekteyiz. zellikle Eusebios tarafndan
yazlmfl olan Kronolojide, Midasn
M.. 738-686 tarihleri arasnda
hkm srd belirtilmektedir.
Julius Africanus ise Midasn lmn
M.. 676 olarak vermektedir. Bunun
yannda Midasn ad, nl Assur kral
2. Sargonun (M.. 721-705) yllklar
ve mektuplar arasnda da
gemektedir. Mektuplarda, Midasdan
Muflki Kral Mita olarak
bahsedilmektedir. Anadoluda Assura
bal, yerel bir kral olan Midasn,
kendi dfl politikasn ynlendirebilecek
kadar egemen bir kral olduu da bu
mektuplardan anlafllmaktadr.
Bunun yan sra, M.. 709a tarihlenen
bir yaztta, kendinden; benden nceki
krallara boyun emeyen Mita
fleklinde bahsedecek flekilde gl
bir devlet adam ve Friglere altn an
yaflatmfl nc bir liderdir. Herodot
nl tarihinde, Midasn Delphideki
tapnaa adaklar yollayan ilk Barbar
olduunu belirtmifltir. Midasn, Bat
Anadoludaki Aeolis blgesindeki
Kyme (Bugnk Aliaa Namurt
Liman) flehri Kral Agamemnonun
kz Hermodike ile evlendii ve ilk
sikke basmnn bu olay ile balantl
olduu konusunda bilgiler
bulunmaktadr.
King Midas in
Historical Sources
We learn the historical information
on Midas from Assyrian almanacs,
the Ancient Greek literature,
archaeological artifacts and the
inscriptions of the age. Specifically in
the Chronology written by Eusebios,
it is stated that Midas reigned 738686 B.C. Julius Africanus cites Midass
death year as 676 B.C. Midass name
is also cited in the almanacs and
letters of the famed Assyrian King
Sargon II (721-705 B.C.). In the letters
Midas is referred to as Mushki King
Mita. It is deduced from these letters
that Midas, who was a local king
reporting to Assyrians in Anatolia,
123
124
Frig Sanat
ve Uygarl
Bugne kadar ele geen Frig seramik
rneklerinde iki ana stil dikkati
ekmektedir. Genellikle douda
Konya ovasndan Toros dalarna
kadar olan kesimde, zerinde
geometrik hayvanlar ve bezemeler
bulunan, ok renkli ve Aliflar IV stili
olarak tanmlanan seramik rnekleri,
Eskiflehir, Afyon ve Ankaray
kapsayan bat blgesinde ise daha
ok gri ya da krmz, tek renkli
seramikler grlmektedir. Bunun
yannda Gordionda eflitli desenlere
sahip ok renkli kaplar da
grlmektedir.
Friglerin Anadoluya Troya VIIIann
tahribinden sonra, M.. 11. yzyln
ortalarnda geldikleri kabul edilmekle
beraber, bugne kadar onlarn
Anadoludaki varln M.. 750den
nce kantlayacak bulgulara henz
rastlanmamfltr.
Phrygian Art
and Civilization
Two main styles draw attention in the
Phrygian ceramic specimens
discovered so far. In general, in the
area from the Konya planes in the
east up to the Toros Mountains,
ceramic specimens with geometrical
animals and decorations that are
multi-colored, known as Aliflar IV style
and in the western region covering
Eskiflehir, Afyon and Ankara, mostly
gray or red, single-colored ceramics
were found. There are also multicolored vessels with various designs
in Gordion.
125
126
127