You are on page 1of 17

Dvlt qeydiyyatna alnmdr

Azrbaycan Respublikas

Azrbaycan Respublikas

Mrkzi Bank dar Heytinin

dliyy Nazirliyi

11 noyabr 2002-ci il

Qeydiyyat 2941

tarixli qrar il tsdiq


edilmidir

18 noyabr 2002-ci il

Protokol 26

Nazir

dar Heytinin sdri

_____________F.F.Mmmdov

____________E.S.Rstmov

AZRBAYCAN RESPUBLKASINDA FALYYT


GSTRN BANKLAR ARASINDA
HESABLAMALARIN APARILMASI

QAYDALARI

(15.04.2010-cu il tarixli dyiikliklrl)

Bak 2002-ci il

1. MUM MDDALAR
1.1. Bu Qaydalar "Azrbaycan Respublikasnn Mrkzi Bank haqqnda",
"Banklar

haqqnda"

Respublikasnn

Azrbaycan

Mlki

Respublikas

Mcllsin,

qanunlarna,

Azrbaycan

Azrbaycan

Respublikasnn

digr

qanunvericilik aktlarna, habel Azrbaycan Respublikas Mrkzi Banknn


(bundan

sonra

Mrkzi

Bank)

Azrbaycan

Respublikasnda

nadsz

hesablamalar v pul krmlri haqqnda Tlimatna, digr normativ aktlarna


mvafiq olaraq hazrlanmdr v Azrbaycan Respublikasnda faliyyt gstrn
banklar arasnda milli valyutada hesablamalar tnzimlyir.
1.2. Bu Qaydalarn mqsdlri n aadak sas anlaylardan istifad
olunur:
1.2.1. AZIPS Real Vaxt Rejimind Banklararas Milli Hesablamalar
Sistemidir.
1.2.2. SWIFT mumdnya Banklararas Maliyy Telekommunikasiya
Sistemidir.
1.2.3. XHKS Xrda dnilr zr Hesablama Klirinq Sistemidir.
1.2.4. BMS Mrkzi Bankn Ba Mhasibatlq Sistemidir.
1.2.5. tirak AZIPS v/v ya XHKS- dair Kollektiv Sazi qoulmu
(mvafiq sistem mnasibtd) bankdr (mstsna hallarda digr hquqi xsdir).
1.2.6. Autsayder AZIPS v/v ya XHKS-in tiraks olmayan
(mvafiq sistem mnasibtd) bankdr (mstsna hallarda digr hquqi xsdir).
1.2.7. Emitent tirak vsaiti gndrn tirakdr.
1.2.8. Benefisiar tirak vsaiti alan tirakdr.
1.2.9. Valyutalama tarixi dni sndinin icra olunma tarixidir.
1.2.10. Kod banka (mstsna hallarda digr hquqi xs) Mrkzi Bank
trfindn verilmi alt rqmli identifikasiya nmrsidir.
2

1.2.11. SWIFT BK-i banka (mstsna hallarda digr hquqi xs)


SWIFT trfindn verilmi identifikasiya nmrsidir.
1.2.12. Paket dnilri XHKS-d tiraklar trfindn qrupladrlan
dni taprqlardr.
1.2.13. Klirinq hesab tirakya XHKS-d alm hesabdr.
1.2.14. Klirinq sessiyas XHKS-d gn rzind tiraklarn Paket
dnilrinin qbul edilmsi, icra olunmas v nticd hesablamalar zr xalis
mvqelrin (Klirinq hesabna daxil olan dnilrin cmi il Klirinq hesabndan
silinn dnilrin cmi arasndak frq) myynldirilmsi dvrdr.
1.2.15. Klirinq XHKS-d Klirinq sessiyas rzind tiraklarn xalis
mvqelrinin myynldirilmsi prosesidir.
1.2.16. Mxbir subhesab tiraknn XHKS-d mliyyatlar aparmaq
mqsdi il BMS-d alm subhesabdr.
1.2.17. mumi fayl (MT150) Paket dnilri sasnda tirak
trfindn yaradlan v XHKS- gndriln fayldr.
1.3. Banklar arasnda milli valyutada hesablamalar Mrkzi Bankda alm
Mxbir hesab vasitsi il hyata keirilir.
1.4. Mrkzi Bank aadak tlblr riayt olunduqda dni taprn
qbul edrk icra edir:
- bankn Mxbir hesab zr mliyyatlar Azrbaycan Respublikasnn
mvafiq normativ hquqi aktlarna uyun olaraq dayandrlmadqda;
- dni tapr Azrbaycan Respublikasnn mvafiq normativ hquqi
aktlarnn tlblrin cavab verdikd;
- dni taprnn icras n bankn hesabnda kifayt qdr vsait
olduqda.
3

1.5. Bank (mstsna hallarda digr hquqi xs) trfindn gndriln


dni tapr onun geri arlmayan v rtsiz taprdr.
1.6. Mrkzi Bank onun dar Heyti trfindn tsdiqlnmi tariflr uyun
olaraq aparlm mliyyatlara gr xidmt haqq tutur.
1.7. Bankn (mstsna hallarda digr hquqi xsin) mvafiq hesabndan
xar v digr mlumatlar ona Mrkzi Bank trfindn elektron v ya kaz
dayclarda tqdim edilir.
1.8. Mrkzi Bank AZIPS v XHKS-in texniki xsusiyytlrini myyn
edir.
1.9. Mrkzi Bank banklarla aparlan mliyyatlara dair bank hesab
mqavilsi balayr.
2. AZIPS-D HESABLAMALAR
2.1. AZIPS tiraklar arasnda real vaxt rejimind hesablamalarn
aparlmas n istifad olunur.
2.2.

AZIPS-d

hesablamalar

Azrbaycan Respublikasnn

mvafiq

normativ hquqi aktlarnn v SWIFT-in tlblrin cavab vermlidir.


2.3. AZIPS-in tiraks aadak tlblr cavab vermlidir:
- SWIFT-d qeydiyyata alnmal;
- SWIFT-in AZM qrupunun zv olmal;
- SWIFT-in Y-Copy rejimind ilmli;
- AZIPS- dair Kollektiv Saziin tiraks olmaldr.
2.4. AZIPS-d hesablamalar Mrkzi Bankda yerldirilmi Mrkzi
Hesablamalar Sistemi vasitsi il hyata keirilir.

2.5. tirak aadak dni taprqlarn SWIFT vasitsi il AZIPS-


gndr bilr:
- MT100, MT103 mtri dnilri;
- MT205 bank dnilri.
2.6. tirak dni taprn Valyutalama tarixindn vvl 10 (on)
tqvim gn tarx il AZIPS- gndr bilr. Bu halda hmin dni tapr
haqqnda mlumat AZIPS-d saxlanlr v Valyutalama tarixind icra olunur.
2.7. tiraknn Valyutalama tarixind gndrdiyi dni tapr AZIPS
trfindn aadak qaydada qbul edilir:
- mtri dnilri n saat 1000-dan 1630-dk;
- bank dnilri n saat 1000-dan 1700-dk.
2.8. Hesablamalarn aparlmas n tiraknn hesabnda kifayt qdr
vsait olmadqda ona hmin gn Valyutalama tarixi olan icra olunmayan mtri
dnilrinin icras mqsdi il 30 dqiq rzind (saat 1630-dan 1700-dk) vsait
tapmaq imkan verilir.
tirak vsait tapmaq n aadak mnblrdn istifad ed bilr:
- Azrbaycan Respublikas qanunvericiliyin, o cmldn Mrkzi Bankn
normativ aktlarna uyun olaraq banklararas kreditlrdn;
- Azrbaycan Respublikas qanunvericiliyin, o cmldn Mrkzi Bankn
normativ aktlarna zidd olmayan digr mnblrdn.
tirak vsait tapmadqda onun Valyutalama tarixi hmin gn olan icra
olunmayan dni taprqlar lv olunur v bu bard AZIPS trfindn
tirakya MT019 gndrilir.

2.9. Mrkzi Bank tiraknn apard mliyyatlara gr saat 1700-dan


1720-dk onun Mxbir hesabndan xidmt haqq tutur v bu bard AZIPS
trfindn tirakya MT900 gndrilir.
2.10. Mstsna hallarda Mrkzi Bank tiraklara rsmi xbrdarlq
etmkl bu Qaydalarn 2.7-2.9-cu bndlri il myyn edilmi vaxtlar dyi
bilr.
2.11. AZIPS-d hesablamalar baa atdqda AZIPS trfindn tirakya
Hesabdan xar MT950 gndrilir.
2.12. tirak AZIPS- gndrdiyi dni taprnn Balq hisssinin
(Message Header) 103-c sahsind (FIN Copy Service) AZM semlidir.
2.13. Benefisiar tirak AZIPS-dn ald dni taprnn Balq
hisssinin 103-c sahsind AZM v Tamamlama hisssind (Message Trailer)
PAC qeydinin olduunu yoxlamaldr. Knarlama olduqda Benefisiar tirak
dnis taprn icra etmmli, bu bard Mrkzi Banka v Emitent tirakya
drhal rsmi mlumat (elektron v ya kaz dayclarda) vermlidir.
2.14. AZIPS-dn istifad il bal texniki problem yarandqda tirak
Mrkzi Banka rsmi mracit (elektron v ya kaz dayclarda) etmlidir. Bu
halda Mrkzi Bank hmin tiraknn AZIPS-d itirakn mvqqti dayandrr
v bu bard AZIPS trfindn digr stiraklara MT298 SMT700 gndrilir.
Hmin tiraknn hesablamalar bu Qaydalarn 4-c bndin uyun olaraq
hyata keirilir.
2.15. Problem aradan qaldrldqda tirak Mrkzi Banka rsmi mlumat
verir, Mrkzi Bank onun AZIPS-d itirakn brpa edir v bu bard AZIPS
trfindn digr tiraklara MT298 SMT700 gndrilir.
2.16. Vsaiti alan AZIPS-in tiraks olmadqda Emitent tirak dni
taprn Mrkzi Bankn SWIFT nvanna (SWIFT BK-in) gndrir.

2.17. Emitent tirak trfindn gndrilmi dni taprnn aadak


rekvizitlri AZIPS-d saxlanlr:
- nmrsi;
- mbli;
- valyuta kodu;
- gndrilm tarixi;
- Valyutalama tarixi;
- vsaiti gndrnin SWIFT BK-i;
- vsaiti alann SWIFT BK-i;
- dniin nv (mtri v ya bank).
2.18. SWIFT trfindn AZIPS- dni taprnn qbul edilmsi
haqqnda MT096 gndrilir v AZIPS dni taprn icraya qbul edrk
aadaklar yoxlayr:
- dni taprnn nmrsinin tkrarlanmamasn;
- Valyutalama tarixinin gnn tarixin uyunluunu.
Knarlama olduqda dni taprnn icras imtina olunur v Emitent
tirakya sbbi gstrilmkl SWIFT trfindn MT019, AZIPS trfindn is
MT298 SMT701 gndrilir.
Knarlama olmadqda:
- Emitent tiraknn hesab debetldirilir v Benefisiar tiraknn hesab
kreditldirilir;
- AZIPS trfindn SWIFT- dniin icra olunmas haqqnda MT097
gndrilir;
7

- SWIFT trfindn dniin icra olunmas haqqnda Emitent tirakya


onun tlbindn asl olaraq MT012, Benefisiar tirakya is dni tapr
gndrilir.
2.19. dnilrin nvbliyini gstrmk mqsdi il Emitent tirak
dni taprqlarnn Balq hisssind onlarn icra olunma ardclln ks etdirn
1-dn 99-dk Prioritet nmrsini qeyd ed bilr. Emitent tirak trfindn
gndriln dni taprnda Prioritet nmrsi qeyd olunmadqda AZIPS onun
Prioritet nmrsini 98 kimi qbul edir.
2.20. Emitent tirak trfindn gndriln v hmin gn Valyutalama
tarixi olan dni tapr aadak hallarda icra olunmadan Gzlm rejimind
saxlanlr:
- Emitent v ya Benefisiar tiraknn hesab zr mliyyatlar mvqqti
dayandrldqda;
- Emitent tiraknn hesabnda kifayt qdr vsait olmadqda;
- AZIPS mvqqti dayandrldqda;
- Azrbaycan

Respublikas

qanunvericiliyind nzrd tutulmu digr

hallarda.
Bu halda AZIPS trfindn Emitent tirakya MT298 SMT700 gndrilir.
2.21. Emitent tirak Gzlm rejimind olan dni taprnn Prioritet
nmrsini dyi bilr. Bu halda Emitent tirak trfindn AZIPS- MT298
SMT202 gndrilir.
2.22. Prioritet nmrsini hr hans sbbdn dyimk mmkn deyils,
AZIPS trfindn tirakya sbbi gstrilmkl MT298 SMT252 gndrilir.
2.23. Emitent tirak Gzlm rejimind olan dni taprn lv ed
bilr. Bu halda Emitent tirak trfindn AZIPS- MT298 SMT200 gndrilir.
8

2.24. dni taprnn hr hans sbbdn lv edilmsi mmkn deyils,


AZIPS trfindn tirakya sbbi gstrilmkl MT298 SMT250 gndrilir.
2.25. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq qanunvericiliyin uyun olaraq
tiraknn

hesab Mrkzi Bank trfindn debetldirildiyi halda AZIPS

trfindn tirakya MT900, kreditldirildiyi halda is MT910 gndrilir.


2.26. tirak hesab haqqnda mumi mlumat (hesab zr debet v kredit
mliyyatlarnn mumi mbli v hesabn qal) almaq n AZIPS- MT920
gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq AZIPS trfindn tirakya MT941
gndrilir.
2.27. tirak hesab zr Aralq xar almaq n AZIPS- MT920
gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq AZIPS trfindn tirakya MT942
gndrilir.
2.28. tirak hesaba daxil olan, hesabdan silinn, habel daxil olmas v
silinmsi gzlniln dni taprqlar haqqnda mlumat almaq n AZIPS-
MT298 SMT800 gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq AZIPS trfindn
tirakya MT298 SMT850 gndrilir.
2.29. tirak Gzlm rejimind olan dni taprqlar v Mxbir
hesabnn vziyyti haqqnda mumi mlumat almaq n AZIPS- MT298
SMT801 gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq AZIPS trfindn tirakya
MT298 SMT851 gndrilir.
2.30. tirak Gzlm rejimind olan

dni taprqlar haqqnda

tfrratl mlumat almaq n AZIPS- MT298 SMT804 gndr bilr. Bu


soruya cavab olaraq AZIPS trfindn tirakya MT298 SMT854 gndrilir.
2.31. tiraknn sorular dzgn doldurulmadqda AZIPS trfindn
tirakya sbbi gstrilmkl MT298 SMT900 gndrilir.

2.32. Mrkzi Bank v diqr tiraklar AZIPS-d hesablamalarn


aparlmasna

dair

mlumatlar

Azrbaycan

Respublikasnn

mvafiq

qanunvericiliyin uyun olaraq arxivldirir.


3. XHKS-D HESABLAMALAR
3.1. XHKS tiraklarn Paket dnilrinin Klirinqi n istifad olunur.
3.2. XHKS-d hesablamalar Azrbaycan Respublikasnn mvafiq
normativ hquqi aktlarnn tlblrin cavab vermlidir.
3.3.

XHKS-in tiraks aadak tlblr cavab vermlidir:

- Mrkzi Bank trfindn myyn ediln provayderl ayrlm xttin


verilmsi haqqnda mqavilni balamal;
- XHKS zr tlb olunan mliyyatnn i yeri, Aar meneceri,
Paket yoxlaycs v Fayl adapteri modullarndan ibart olan proqram
tminatlarna malik olmal;
- Mrkzi Bankn XHKS- dair informasiya thlksizliyi tlblrin
cavab vermli;
- XHKS- dair Kollektiv Saziin tiraks olamaldr.
3.4. Mrkzi Bank XHKS-d gn rzind Klirinq sessiyalarnn sayn v
vaxtn, habel XHKS-d qbul ediln bir dni taprnn maksimal
mblini myyn edir.
3.5. XHKS-dn istifad il bal texniki problem yarandqda tirak
Mrkzi Banka rsmi mracit (elektron v ya kaz dayclarda) etmlidir. Bu
halda hmin tirak Mrkzi Bankda ayrlm xsusi i yeri vasitsi il XHKSd itirakn tmin edir.
3.6. Problem aradan qaldrldqda tirak Mrkzi Banka rsmi mlumat
(elektron v ya kaz dayclarda) verir.
10

3.7. XHKS-d hesablamalar Klirinq hesab vasitsi il hyata keirilir.


3.8. tirak MT205-dn istifad edrk AZIPS vasitsi il Mxbir
hesabndan Mxbir subhesabna vsait krmkl Klirinq hesabnn debet limitini
myyn ed bilr. tirak Klirinq hesabnn debet limitini gn rzind dyi
bilr:
- Klirinq hesabnn debet limitini artrdqda tirak Mxbir hesabndan
Mxbir subhesabna vsait krr. Bu halda XHKS trfindn tirakya
MTn99 gndrilir;
- Klirinq hesabnn debet limitini azaltdqda tirak trfindn XHKS-
MTn99 gndrilir. Bu halda tiraknn hmin vaxta olan Klirinq hesabnn
mvqeyi XHKS trfindn onun yeni myyn ediln debet limiti il mqayis
edilir:
- tiraknn hmin vaxta olan Klirinq hesabnn mvqeyi yeni myyn
ediln debet limitindn azdrsa, XHKS trfindn tirakya debet limitinin
azaldlmas zr prosesin balanmas haqqnda MTn99 gndrilir. tiraknn
Klirinq hesabnn debet limiti azaldqda AZIPS vasitsi il tirakya MT910
gndrilir;
- tiraknn hmin vaxta olan Klirinq hesabnn mvqeyi yeni myyn
ediln debet limitindn artqdrsa, XHKS trfindn Klirinq hesabnn debet
limitinin dyimsi imtina olunur v bu bard tirakya MTn96 gndrilir.
3.9. tirak dn taprqlar sasnda Paket dnilrini aadak
qaydada yarada bilr:
- mliyyatnn i yeri modulu vasitsi il;
- Paket yoxlaycs modulu il tiraknn Mhasibatlq Sistemi arasnda
laq interfeysi olduqda Mhasibatlq Sistemi vasitsi il.

11

3.10. tirak Paket yoxlaycs modulu vasitsi il mumi fayl yaradr v


hmin faylda Valyutalama tarixindn vvl 10 (on) tqvim gn tarixi il
istniln sayda Paket dnilrini yerldirrk XHKS- gndr bilr. Bu halda
hmin Paket dnilri XHKS-d saxlanlr v Valyutalama tarixind icra
olunur.
3.11. XHKS mumi fayl qbul edrk aadaklar yoxlayr:
- mumi faylda v Paket dnilrind Mrkzi Bankn XHKS- dair
informasiya thlksizliyi tlblrin uyun imzalarn dzgnlyn;
- mumi fayln v Paket dnilrinin mcburi sahlrinin doldurulmasnn
dzgnlyn;
- Paket dnilrini tkil edn hr bir dn taprnn mblinin
XHKS-d qbul ediln bir dni taprnn maksimal mblini amamasn.
3.12. Knarlama olduqda, yni:
- mumi fayln imzalanmasnda v mcburi sahlrin doldurulmasnda
knarlama olduqda mumi fayl XHKS trfindn geri qaytarlr v tirakya
sbbi qstrilmkl MT158 gndrilir;
- Paket dnilrinin imzalanmasnda v mcburi sahlrin doldurulmasnda
knarlama olduqda Paket dnilri XHKS trfindn geri qaytarlr v
tirakya sbbi gstrilmkl shv Paket dnilrnn siyahsn ks etdirn
MT158 gndrilir;
- Paket dnilrini tkil edn bir dni taprnn mbli XHKS-d
qbul ediln bir dni taprnn maksimal mblini adqda hmin dni
tapr XHKS trfindn geri qaytarlr v tirakya sbbi gstrilmkl
MT158 gndrilir.
3.13. Knarlama olmadqda:

12

- XHKS trfindn tirakya mumi fayln icraya qbul edilmsi


haqqnda MT196 gndrilir;
- Paket dnilrini tkil edn dni taprqlar gndrilm ardcll il
icra edilir.
3.14. Emitent tirak trfindn gndriln v hmin gn Valyutalama
tarixi olan Paket dnilri aadak hallarda icra olunmadan Gzlm
rejimind saxlanlr:
- Emitent tiraknn hesabnda kifayt qdr vsait olmadqda;
- Emitent v ya Benefisiar tiraknn hesab zr mliyyatlar mvqqti
dayandrldqda;
- XHKS mvqqti dayandrldqda;
- Azrbaycan Respublikas qanunvericiliyind nzrd tutulmu digr
hallarda.
Bu halda XHKS trfindn tirakya MT196 gndrilir.
3.15. Emitent tirak Gzlm rejimind olan Paket dnilrini v ya
Paket dnilrini tkil edn dni taprn lv ed bilr. Bu halda Emitent
tirak trfindn XHKS- MT192 gndrilir. Paket dnilri v ya Paket
dnilrini tkil edn dni tapr lv olunduqda XHKS trfindn
tirakya MT196 gndrilir.
3.16. Emitent tirak Gzlm rejimind olan Paket dnilrini v Paket
dnilrini tkil edn dni taprn lv ed bilr. Bu halda Emitent tirak
trfindn XHKS- MT198/192 gndrilir. Paket dnilri v Paket dnilrini
tkil edn dni tapr lv olunduqda XHKS trfindn tirakya MT198
gndrilir.

13

3.17. Paket dnilrini v ya Paket dnilrini tkil edn dni


taprnn hr hans sbbdn lv edilmsi mmkn deyils, XHKS trfindn
tirakya sbbi gstrilmkl MT196 gndrilir.
3.18. XHKS-d Klirinq sessiyalar aadak dvrlr blnr:
- Sndlrl mbadil ;
- Klirinqqaba ;
- Klirinq.
3.19. Klirinq sessiyas aldqda XHKS trfindn tiraklara MTn99
gndrilir. Bu andan etibarn Sndlrl mbadil dvr balanlr v bu dvrd
tirak mumi fayllar XHKS- gndr bilr.
3.20.

Sndlrl

mbadil

dvr

qurtardqda

XHKS

trfindn

tirakclara cari Klirinq sessiyasna mumi fayllarn qbulunun dayandrlmas


haqqnda MTn99 gndrilir. Bu andan etibarn Klirinqqaba dvr balanlr v
tirak trfindn bu dvrd XHKS- gndriln mumi fayllar gnn nvbti
Klirinq sessiyasna saxlanlr.
3.21. Klirinqqaba dvrd XHKS trfindn hr bir tiraknn Klirinq
hesab zr ilkin xalis mvqeyi hesablanlr v tirakcya icra olunan v icra
olunmayan dni taprqlarn, habel dni taprqlarnn icra edilmsi n
atmayan mbli ks etdirn MT986/INBP gndrilir. tiraknn Klirinq
hesabnda kifayt qdr vsaiti olmadqda hmin gn Valyutalama tarixi olan
icra olunmayan dni taprqlarnn icras mqsdi il Klirinq hesabnn debet
limitinin artrlmas imkan verilir.
3.22. Klirinqqaba dvr qurtardqda XHKS trfindn tiraklara
MTn99 gndrilir. Bu andan etibarn Klirinq dvr balanlr v bu dvrd
tiraklarn cari Klirinq sessiyasnda Klirinq hesablar zr xalis mvqelri
myyn edilir v tirakya:

14

- Klirinq hesabnn debet v ya kredt edilmsini tsdiq edn MT900 v ya


MT910;
- cari Klirinq sessiyasnda icra olunan v icra olunmayan dni
taprqlarn ks etdirn MT970;
- cari Klirinq sessiyasnda Klirinq hesab zr xalis mvqeyini ks etdirn
MT971 gndrilr.
3.23. XHKS-d cari Klirinq sessiyasnda hmin gn Valyutalama tarixi
olan icra olunmayan Paket dnilri hmin gnn nvbti Klirinq sessiyasna
keirilir. Nvbti Klirinq sessiyas nzrd tutulmadqda icra olunmayan
Paket dnilri lv edilir. Bu halda XHKS trfindn tirakya MT158
gndrilir.
3.24. Klirinq sessiyas qurtardqda XHKS trfindn tiraklara MTn99
gndrilir.
3.25. Klirinq sessiyasnn sonunda tiraknn Klirinq hesab zr
mliyyatlar tiraklarn Mxbir subhesabnda ks olunur. Gnn sonunda
tiraknn Mxbir subhesabnn qal AZIPS vasitsi il Mxbir hesabna
krlr.
3.26. tirak Klirinq hesab haqqnda mumi mlumat (hesab zr debet v
kredit mliyyatlarnn mumi mbli v hesabn qal) almaq n XHKS-
MT920 gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq XHKS trfindn tirakya
MT941 gndrilir.
3.27. tirak Klirinq hesab zr Aralq xar almaq n XHKS-
MT920 gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq XHKS trfindn tirakya
MT942 gndrilir.
3.28. tirak gndrdiyi mumi fayln, mumi fayl tkil edn bir
Paket

dnilrinin

ya

Paket

dnilrini tkil edn bir

dni
15

taprnn icras haqqnda mlumat almaq cn XHKS- MT195/STAT


gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq XHKS trfindn tirakya MT196
/STAT gndrilir.
3.29. tirak gndrdiyi mumi fayln, mumi fayl tkil edn
Paket dnilrinin v Paket dnilrini tkil edn bir dni taprnn icras
haqqnda mlumat almaq cn XHKS- MT198/195/STAT gndr bilr.
Bu soruya cavab olaraq XHKS trfindn tirakya MT198 gndrilir.
3.30.

tirak

gndrdiyi

mumi

fayl

tkil

edn

bir

ne Paket dnilrinin icras haqqnda mlumat almaq n XHKS-


MT195/LST gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq XHKS trfindn
tirakya MT158 gndrilir.
3.31. tirak gndrdiyi Paket dnilrini tkil edn bir ne dni
taprnn icras haqqnda mlumat almaq n XHKS- MT195/LIST gndr
bilr. Bu soruya cavab olaraq XHKS trfindn tirakya MT198 gndrilir.
3.32. tirak mumi fayln surtini almaq n XHKS- MT195/COPY
gndr bilr. Bu soruya cavab olaraq XHKS trfindn MT156 gndrilir.
3.33. tirak Paket dnilrinin v ya

Paket

dnilrini tkil

edn dni taprnn surtini almaq n XHKS- MT195/COPY gndr


bilr. Bu

soruya

cavab olaraq XHKS trfindn tirakya

MT196

gndrilir.
3.34. tirak Paket dnilrinin v Paket dnilrini tkil edn dni
taprnn surtini almaq n XHKS- MT198/195/COPY gndr bilr.
Bu soruya cavab olaraq XHKS trfindn tirakya MT198 gndrilir.
3.35. Mrkzi Bank v diqr tiraklar XHKS-d hesablamalarn
aparlmasna

dair

mlumatlar

Azrbaycan

Respublikasnn

mvafiq

qanunvericiliyin uyun olaraq arxivldirir.

16

4. KAIZ DAIYICILARDA HESABLAMALAR


4.1. Banklar dni taprqn Mrkzi Banka kaz dayclarda tqdim
ed bilrlr.
4.2. Mrkzi Bank kaz dayclarda tqdim olunmu dni taprnn
icrasn aadak sistemlr vasitsil hyata keirir:
- vsait alan bank AZPS-in tiraks olduqda AZPS vasitsi il;
- vsait alan bank AZPS-in Autsayderi olduqda BMS vasitsi il.
4.3. Mrkzi Bank tqdim olunmu dni taprn bu Qaydalarn 1.4-c
bndin uyun olaraq yoxlayr. Knarlama olduqda dni tapr icra
olunmadan geri qaytarlr.
Knarlama olmadqda Mrkzi Bank:
- dni tapr sasnda vsaiti gndrn bankn hesabn debetldirir v
vsait alan bankn hesabn kreditldirir;
- dni taprnn bir nsxsind icra haqqnda qeyd apararaq vsaiti
gndrn banka tqdim edir;
- vsaiti alan bank AZPS-in Autsayderi olduqda dni taprn iki nsxd
Hesabdan xarla birlikd vsaiti alan banka tqdim edir.
4.4. Mrkzi Bank v digr tiraklar kaz dayclarda hesablamalarn
aparlmasna

dair

mlumatlar

Azrbaycan

Respublikasnn

mvafiq

qanunvericiliyin uyun olaraq arxivldirir.


5. YEKUN MDDALAR
Bu Qaydalar 2002-ci il 01 dekabr tarixindn qvvy minir.

17

You might also like