n lc ph n phi ph v nhng hng ro hn

ch bn thn. Bn c th tin xa hn c nhng iu m

bn m n.
Bn s sng to hiu qu hn nu bn va ch tm
hon thin nhng vic lm va tng tng ra ci
mi.
Christiane Northrup, M.D

Li gii thiu

Trc ht, hy nh rng tt c thy c u ch l

nhng bc m trn chng ng trng thnh
ca bn. Ti cng th. Ti khng phi ngi hn gn vt
thng; ti khng cha lnh cho ai c. Ti y gip
bn dnh quyn cho bn thn bng vic chia s quan
im vi bn. Ti mong bn c tht nhiu sch v hc
hi t nhiu thy c, bi khng c nhn v khng h
thng n l no l hon thin. Cuc sng ny qu rng
ln chng ta c th hiu c tt c, t bn thn n
lun lun pht trin, m rng v ngy cng vt xa
chnh n. V vy hy rt ra cho mnh iu tt p nht khi
c cun sch ny. Ngm n, vn dng n v trao i n
vi cc thy c; khng ngng m rng v lm su sc
hn nhng hiu bit ca mnh v Cuc sng bn nh!
Tt c ph n, trong c ti v bn, u tng b
b bng v b trch mng t khi u th. Chng ta b cha
m v x hi lp trnh suy ngh v c x theo mt
chun mc nht nh; tr thnh ngi ph n vi tt
c nhng lut l, quy tc v nhng tht bi tn ti gn
lin vi ph n. Mt vi ngi trong chng ta hi lng
vi vai tr . Nhng nhiu ngi li khng nh th.

Cuc sng l nhng ln sng phong tro, nhng

kinh nghim hc hi v nhng giai on tin ha. Chng
ta ang trong mt giai on pht trin tuyt vi. Trong
sut thi gian di, ph n phi hon ton ph thuc vo
h tn ngng v tnh kh bt thng ca nam gii.
Chng ta phi nht nht tun theo mnh lnh ca h:
c lm g, khi no lm v lm nh th no. Khi cn l
mt c nhc, ti nh l ti c dy phi i sau nam
gii hai bc, ngc ln nhn h v ni Ti phi ngh g
, ti phi lm g ? Thc ra khng ai bo ti lm nh
th, nhng ti quan st m ti, v l nhng g b
lm nn cng l cch ng x ti hc c. Bi
cnh sng dy b phi th hin s phc tng hon
ton i vi nam gii, v th b chp nhn s ngc i
nh mt iu bnh thng v ti cng vy. y l mt
dn chng hon ho v vic chng ta hc theo kiu mu
chp nhn v lp li hnh vi, tn ngng t cha m
chng ta.
Phi mt mt thi gian di ti mi c th nhn ra
rng li ng x tht khng bnh thng v n cng
khng phi dnh cho mt ngi ph n nh ti. Khi
ti dn dn thay i h tn ngng thc ca mnh
ti bt u to dng c gi tr bn thn v lng t

trng. Cng vo lc , th gii bn ngoi i thay, v ti

khng cn hp dn i vi nhng ngi n ng thch
thng tr v ngc i na. Gi tr ni ti ca bn thn
v lng t trng l nhng iu quan trng nht m mt
ngi ph n c c. Nu khng c nhng phm cht
ny th chng ta cn phi pht trin n. Khi thc v gi
tr bn thn mnh m, chng ta s khng bao gi chp
nhn nhng v tr thp km v mnh b ngc i.
Chng ta ch nhng b s thng tr t ngi khc khi
chp nhn v tin rng mnh v tch s hay v gi tr.
Hm nay ti mun tp trung vo cng vic gip ph
n pht huy ht kh nng ca mnh v thc s tm c
mt v tr bnh ng trong x hi. Ti mun gip mi
ngi nhn thy tt c ph n u bit yu thng bn
thn, c nhng gi tr ring, lng t trng v c a v
quyn lc trong x hi ny. Vic lm ny hon ton khng
nhm mc ch h thp nam gii m ng hn l c
c s bnh ng gii, iu s mang li li ch cho
tt c mi ngi.
Khi bn tip tc c v thc hnh vi cun sch ny,
hy nh rng vic thay i nim tin v thi ca bn
cn phi c thi gian. Vy phi mt bao lu? Bn c th
hi: Chng ta c th nm bt v tip nhn nhng quan

nim mi m ny nhanh nh th no? Mi ngi mi

khc. V vy, ng p t gii hn v thi hn trong qu
trnh thc hnh ca mnh; c lm ht sc c th, v V
tr vi ngun kin thc v bin s hng bn vo con
ng ng. Tng bc mt, tng giy pht, tng ngy
tri qua, thc hnh s gip chng ta n c ni m
chng ta mong mun.

Chng 1

Chng ta c rt nhiu vic lm v nhiu iu

hc
Ti mun ch cho bn mt dn chng hon ho v
vic ngi ph n trc y b lp trnh nh th no.
Thc ra, y l mt on trch m ti tnh c c c
t quyn gio trnh kinh t gia nh ca mt trng trung
hc nhng nm 1950.
1. Chun b ba ti sn sng: Ln sn k hoch,
thm ch t ti hm trc cho mt ba n ngon ming v
ng gi. y l cch cho chng bn bit bn lun ngh v
chng v bn quan tm ti nhng nhu cu ca chng. Hu
ht cc ng chng u i bng khi tr v nh, v hnh
nh mt ba cm ngon lnh l mt phn li cho mng
nng nhit m h cn.
2. Chm sc bn thn trc khi chng v: Hy dnh
15 pht ngh ngi v nh th bn s ti tn tr li khi
chng v n nh. T im li khun mt, ci mt chic
n vo tc v th l trng bn ti mi tr li. Chng

 phi tip xc vi qu nhiu ngi mt mi v cng

vic. Bn hy vui ti mt cht v t ra mnh th v hn
mt cht. M t ngy bun chn ca chng cn s gii ta.
3. Hy dn sch m hn n: Hy kim tra ln cui
khng gian chnh ca ngi nh ngay trc khi chng bn
v, dn gn gng sch v, chi, giy t sau sp
xp li khn tri bn. Chng bn s cm thy mnh c
quay tr v thin ng ca s th thi v ngn np,
iu cng gip bn gii ta na y!
4. Sa son cho cc con: Hy dnh vi pht ra
chn tay, mt mi cho bn tr (nu chng cn nh), chi
tc, v nu cn hy thay qun o cho chng. Chng l
nhng kho bu nh xinh v chng s mun thy chng
qu ng nh th.
5. Gim ht mc mi ting n: Lc chng v, bn hy
tt tt c nhng th c th gy n nh: my git, my
si, my ra bt, hay my ht bi. C gng d bn tr
tht trt t. Hy t ra tht hnh phc khi nhn thy
chng. Cho n chng vi mt n ci m p v yu
thng.

6. Nhng iu khng nn: ng n chng bng

nhng rc ri hay li phn nn. ng cn nhn nu chng
v tr. Hy coi ch l iu nh nht so vi nhng g m
chng c l phi tri qua c ngy nay. Hy chng
c thoi mi. Gip chng ng lng vo chic gh d
chu hoc gi chng vo phng ngh ngi mt cht. Hy
chun b sn sng cho chng mt ly nc. K gi v ci
giy gip chng. Hy ni vi ging tht m p, mm
mng, nh nhng v ti vui. Hy chng c ngh
ngi v th gin.
7. Hy lng nghe chng: Bn c rt nhiu chuyn
k cho chng, nhng ng bt u vo thi im chng
va tr v nh. Hy chng ni trc.
8. Bin bui ti thnh ca chng: ng bao gi than
vn nu chng khng a bn ra ngoi n ti hay ti
nhng ni vui chi gii tr khc. Thay vo , hy c hiu
cho th gii cng thng v y p lc ca chng, chng
cn c th gin v ngh ngi.
Nhng iu trn khng c g l sai NU l iu
bn thc s mun lm. Nhng phi nhn thy rng hu
ht ph n tr ca thi u b lp trnh theo hng
hon ton ph nhn bn thn mnh lm hi lng cc

c ng chng. l cch m mt ngi ph n ngoan

phi c x. iu tht tuyt vi i vi nam gii,
nhng khng tuyt cht no i vi ngi ph n. Ph
n ngy nay phi bit ngh cho cuc sng ca mnh.
Chng ta c th t i mi bn thn mnh bng vic hc
cch t cu hi vi tt c mi th, thm ch c nhng
th dng nh thnh thi quen hng ngy nh nu
nng, git gi, chm con, chy vic lt vt, li xe. Tt c
mi vic m chng ta t ng lm nh mt ci my
trong sut bao lu nay cn phi c xem xt li. Chng
ta c mun sng phn i cn li nh tng sng trc
y, vi vi qung i b mt i theo dng tri ca thi
gian hay khng?
Xy dng v th ca ngi ph n khng c ngha l
h thp nam gii. C nh mnh vo ngi n ng cng
t nh vic quy ry ph n. Chng ta khng mun nh
vy. Cch c x khin tt c u b b tc v ti cm
thy chng ta cng b tc ri. li cho bn thn,
cho ngi n ng hay cho x hi v nhng iu bt hnh
trong cuc i mnh s chng ch g trong vic xoa du tnh
trng ny m ch khin chng ta cng mt i sc mnh
ca mnh. li lun l hnh ng bt lc nht. iu tt
nht m chng ta c th lm cho n ng l thi khng
lm nn nhn na v cng nhau hnh ng. Ai cng tn
trng ngi c lng t trng.

Ti c mt nim cm thng su sc i vi nam gii

v nhng kh khn m h phi i mt trong sut cuc
i. H cng b tc trong vai tr ca mnh v phi mang
trn vai nhiu gnh nng to ln cng nh nhng p lc
nng n.
Ngay t nh, b trai c dy rng khng c
khc hay th hin cm xc. Chng c dy phi km
nn cm xc ca mnh. Theo ti, l mt hnh thc p
bc v hnh h tr con. Khng c g l l khi trng
thnh, nhng a tr thng th hin rt nhiu s tc
gin. Ngoi ra, hu ht nam gii u hi tic rng
khng c c mi quan h tt p vi cha mnh. Nu
bn mun nhn thy mt ngi n ng khc, hy cho
anh y mt khng gian an ton v gip anh y ni v cha
mnh. Thng l ni bun a v khi ngi n ng th l
nhng iu m cha con h cha ni ra vi nhau bao gi v
h c gi m tui th ca h khc i. H ao c c
nghe nhng li ni yu thng v n nhn s nng niu
t chnh cha mnh.
Ph n nh mt nn vn ha b ty no, tng rng
mun lm ngi tt th cn phi t nhu cu ca ngi
khc ln trn nhu cu ca bn thn. Rt nhiu ngi trong

chng ta sng cuc i ch hon thnh nhng i

hi ca ci m chng ta nn hn l sng thc s l chnh
mnh. C rt nhiu ph n lun qun trong s bt mn
su sc v h cm thy vic b buc phi phc v mt s
ngi khng phi l bn phn ca h. Tht d hiu khi c
rt nhiu ph n b kit sc. Phn ln cc b m thng
phi lm hai cng vic ton thi gian cng mt lc mt
vn phng v mt l khi v n nh chm sc gia
nh. Vic hy sinh bn thn git cht chnh ngi hy sinh.
Chng ta khng cn phi m c ngh ngi cht
t. Ti ngh nhiu cn bnh ph n l do cch h ngh
ngi. m l l do duy nht nhiu ph n cho php
bn thn mnh c ngh ngi. H ch ni khng khi m
lit ging.
Ph n chng ta nn bit thc s nn bit rng
chng ta khng phi l cng dn hng hai. l mt iu
hoang ng c tn ti nh nhng mng x hi nht
nh, v n tht v ngha! Tm hn khng c cp bc
thp cao, tm hn cng khng phn bit gii tnh. Chng
ta phi hc cch trn trng cuc sng v kh nng ca
chnh mnh nhiu nh nhng g chng ta c dy phi
trn trng ngi khc vy. Ti bit rng khi xu hng
bnh ng gii mi xut hin, ph n tc gin v s bt

cng p t ln h n ni h buc ti n ng v mi
th. Nht thi iu chp nhn c. Ph n cn phi
thot khi tm trng tht vng ca mnh trong mt
khong thi gian no nh mt liu php tm l vy.
Khi tm n bc s tr liu, bn s phi gii by tt c cc
cm xc ca mnh trc khi c th cha lnh vt thng.
Tuy nhin, trong khi chng ta c thi gian gii by
nhng cm xc th con lc li dao ng quanh mt
im cn bng hn. chnh l iu ang xy ra i vi
ph n ngy nay. n lc chng ta phi thot ra khi
cm gic tc gin v on trch, thot ra khi tnh trng
lm nn nhn v bt lc. Ph n hin i phi bit thc
v khng nh c sc mnh, lm ch c suy ngh ca
mnh v bt u to dng th gii ca s cng bng m
chng ta ni l chng ta mun.
Khi ph n hc cch chm sc bn thn mnh theo
hng tch cc, bit t trng v thc v gi tr bn
thn, cuc sng ca c nhn loi, trong c nam gii, s
c c mt bc t ph theo ng hng. Nam gii v
ph n s yu thng, trn trng nhau, s sung tc s
n vi mi ngi v chng ta c th gip nhau hnh
phc, thnh cng. Ti tin rng chng ta c th to nn
mt th gii an bnh yu thng ln nhau ni m tt
c u hnh phc v bnh an v s.

T lu, ph n mun c quyn quyt nh cuc

i ca chnh mnh hn na. V gi y chng ta ang c
c hi th hin tt c nhng kh nng ca mnh. Ph
n chng ta c mt sc mnh tp th to ln khi cng
ng sau mt vn . Chng ta cn c nhc nh v sc
mnh ny, sc mnh tp th ca ph n. Nng lng tch
ly ca ph n c hi t trong mt s nghip chung s
tr nn rt tuyt. Cch y 75 nm, ph n vn ng
ginh quyn c tham gia bu c. Ngy nay, chng ta
c th tranh c. Ti ng h vic ph n tranh c. Chng
ta c ch ng trong chnh trng s l mt lnh vc
m i vi ph n. S khng c bt c gii hn no trong
th gii hp nht c. Nu mun nh hng li lut
php chng c th h tr cho ph n mt cch cng
bng th chng ta phi tham gia vo lnh vc . Hy bt
u t mc c bn nht. Chng ta khng cn phi hc
c i mi c th tham gia chnh tr. Ph n hon ton c
kh nng tham gia vo lnh vc ny.
Bn c bit rng nm 1935 Eleanor Roosevelt[1]
a mt d lut ra trc Quc hi M v sau n tr
thnh mt iu lut, l mi cn nh xy mi u phi
c phng tm khp kn? Rt nhiu thnh vin nam gii
trong Quc hi M phn i bng cu: Lm sao
chng ta c th phn bit c ngi giu k ngho nu
mi ngi u c phng tm?! Ngy nay chuyn phng

tm khp kn trong nh c coi l iu ng nhin n

ni chng ta khng rng chnh mt ngi ph n
quyn lc u tranh li vi Quc hi t c s
thay i . Khi tt c ph n chng ta cng n lc,
chng ta c th di non lp bin, v th gii s l mt ni
tt p hn sng.
[1] Eleanor Roosevelt (1884-1662): nht phu
nhn danh ting nht nc M , v Cu tng thng
Frankin Roosevelt.
Chng ta i qua mt chng ng di v khng
mun mt du n. Vo thi thuc a, ngi n ng
ng nhin l ng vua ca c gia nh v bt k v, con
hay k hu ngi h no khng vng li u s b trng
pht bng roi vt. Vo nhng nm 1850, khng mt
ngi ph n ng knh no dm cho php bn thn
c tn hng cuc sng tnh dc. Vng, chng ta qua
thi lu ri v ch ang mi bt u mt giai on tin
ha mi. C rt nhiu vic lm v nhiu iu hc.
Ph n ngy nay c mt ranh gii mi ca s t do, v
chng ta cn nhng gii php sng to mi cho tt c ph
n, bao gm c nhng ngi sng mt mnh.

Chng 2

Qung co: nh vo s t tin ca ph n

Gii qung co nhm vo ph n bng cch li
dng vic thiu t tin vo bn thn khin chng ta
phi mua sn phm ca h. Dng cui cng ca hu ht
cc mc qung co u l: Bn cha tt p v bn
ch c th khc phc bn thn mnh nu mua sn phm
ca chng ti. Chng ta cc nh qung co nhm
vo mnh ch v tin rng mnh c khim khuyt g cn
phi sa cha. Hy ngng mua sn phm ca nhng
ngi lun c lm cho chng ta cm thy mnh km
ci.
M t lnh vc m cc nh qung co a thch l c
th chng ta. Do lun c ci nhn tiu cc vi c th mnh
v b tc ng ca li qung co bn khng tt p
nhm vo ph n nn hu nh lc no chng ta cng
thy chn ght c th mnh. Chng ta lun gp kh khn
c chp nhn ci mi hay ci hng ca mnh. Ti t
hi khng hiu n tui no ph n mi c th cn bng
gia gi tr ni ti vi v b ngoi ca mnh. Bn tr
khng bao gi cm thy chng khng tt p bi ci

vng hng ca chng! Do la tui d b tn thng nn

cc c b thiu nin thng b tn cng dn dp bi loi
qung co c lm h thp cm gic t tin ca chng khin
chng cm thy mnh cn sn phm tr nn hp
dn hn hay n gin l c ngi khc chp nhn.
chnh l nguyn nhn v sao trong x hi chng ta hin
nay, cc b gi tui thiu nin tr thnh nhm
thiu t tin nht. iu ny lm gim i ngha ca s
t tin v trong nhiu trng hp n tip tc nh hng
ti tui trng thnh ca chng ta. Cc cng ty thuc l
khi qung co rt thch nhm vo i tng l cc c b
thanh thiu nin bi h hiu r nu chn nhm ngi
thiu t tin v lm cho h nghin thuc l ca mnh th h
s c c hi to ra nhm khch hng lu nm. Lm sao
chng ta c th cho php h lm vy vi nhng a tr
ch? Ti tng nghe mt c b ba tui ni: Con khng
mun mc ci vy ny, n khin con trng bo lm.
Nhng c b 10 tui th n king. Hi chng chn n
hoc n ung v b ang honh hnh trong cc trng
hc. Chng ta s phi lm g cho bn tr y? Nu bn l
cha m, hy ch cho con bn bit nhng qung co
ang li dng chng nh th no. Hy cng nhau phn
tch. Hy cho bn tr ni cho bn bit iu g khin
cc mc qung co li li cun chng n vy. Hy
dy cho con nhn bit c t sm, v truyn cho chng
sc mnh sng cuc sng ca chnh mnh thng qua

nhng s la chn thng minh, bit hnh ng hn l

phn ng.
Bn c bao gi rng c bao nhiu loi tp ch a
ra ch n king V thc n cho ba trng ming lm
tng cn cng mt lc cha? Bn c bit h ang a n
cho chng ta thng tin g khng? V bo, lm thon, v
bo, lm thon. D thy l rt nhiu ch em ang lao vo
nhng ch n king thiu khoa hc tng cn ri
gim cn n chng mt. Bn s khng th chy theo tt
c cc mc qung co v nhng thng tin truyn thng
xut hin lin tc c. Ln ti nu xem mt mc qung
co no trn tp ch hay truyn hnh, bn hy xem n
vi thi ph bnh nh. Thng ip thc s cc nh
qung co ang gi n bn l g vy? C phi h ang c
gng khin bn thy bn thn mnh km ci v khng
tt p khng? C phi h ang hng bn n mt gic
m khng th t ti c? Bt u bng vic ci vo
cc mc qung co m mnh bt gp s khin chng khng
cn sc nh hng g n bn na. Cc loi qung co
lm dng l mt phng tin na kim sot v chi
phi ngi ph n. Chng ta mun lm tt c nhng g
c th ly li quyn lc ca mnh.
Ti mong c nhn thy mt chin dch bt u mi

lc chng ta thy mt mc qung co c ni dung xc

phm tr thng minh ca ngi ph n, thay v nhn li
bn thn v ni: Gi m ci hng ca mnh c nh c
y hay nhng cu tng t nh vy th chng ta hy
ngi xung v vit ngay mt bu thip gi ti cng ty
ni rng: Lm sao cc v dm li dng ti nh! Ti s
khng bao gi mua sn phm ca cc v na! Nu ch em
chng ta gi nhng tm thip nh th cho cc nh qung
co tiu cc, c tnh mnh khe v ch mua nhng sn
phm ca cc cng ty lun ng h ph n trong qung
co ca mnh th qung co s bt u thay i. Chng ta
mua rt nhiu th ch v cm thy i nu mnh c n,
mnh s n lm. V lc chng ta li quay tr li vi
nim tin c M nh cha tt p. M nh cha tt p.
Chng ta cn phi bit, thc s bit rng ph n lun
tt p khi chng ta l CHNH M NH.
Hy tp trung mt nhm bn b li cng nhau ngi
xem mt cun tp ch ph n no . Xem xt cc bi
bo v mc qung co. Hy cn nhc xem nhng g bn
ang nhn thy v nhng thng ip c ngm a ra
y l g. Ch em chng ta cn phi m rng tm mt v
lng tai nghe. iu g ang thc s c a ra? iu g
ang thc s c ni n? Nhng nh qung co ang
c gng kim sot chng ta nh th no?

Hy thc s suy ngh v vn ny!

Chng 3

La chn ngh v nim tin tch cc

Nh nhiu ngi trong cc bn cng bit, ti c mt
nim tin l ngh ngn t v nim tin ca chng ta c
quyn lc rt mnh m. Chng nh hnh kinh nghim v
cuc i mi ngi. N nh th mi lc chng ta ngh
mt iu g hay ni mt t no th c v tr ang lng
nghe v p li li chng ta vy. V th, nu khng thch
iu g trong cuc sng, chng ta c quyn thay i
n. Chng ta c quyn quyt nh suy ngh v ngn t
ca mnh. Khi thay i suy ngh hay ngn t, kinh
nghim ca chng ta cng thay i theo. Bt lun bn n
t u, bt lun tui th ca bn kh khn nh th
no th hm nay bn vn c th thay i mt cch tch
cc. y l quan nim tht mnh m v t do v khi
chng ta tin vo n, n s tr thnh hin thc. Vi ti,
trc ht l cch chng ta xc nh tt c cc vn .
u tin hy to nn nhng thay i ngay trong suy ngh
ca mnh, v theo cuc i s p li chng ta.
iu con ngi lun lm l sng cho qu kh. Cuc
sng m chng ta ang sng l ci c to ra t

nhng suy ngh v nim tin trong qu kh. V th, nu c

iu g ang din ra m bn khng thch, bn c mt la
chn l ti to li kinh nghim sng ca mnh trong tng
lai. Khi bt u thay i cch ngh chng ta c th khng
thy ngay c kt qu, nhng nu tip tc duy tr li
suy ngh mi chng ta s nhn ra rng ngy mai tht
khc bit. Nu mun ngy mai ti sng hn th chng ta
phi thay i cch ngh ca mnh t hm nay. Cch ngh
ca ngy hm nay to nn kinh nghim sng cho ngy
mai. Nhiu ngi hi ti: Lm sao ti c th suy ngh
lc quan khi m xung quanh ti ton nhng ngi bi
quan? Khi ti sng gia nhng ngi hay ni iu tiu
cc, ti thng t nh vi bn thn rng: iu c th
ng vi bn nhng khng ng vi ti. i khi ti cn
ni to ln iu na. Quan im ny cho php ngi
khc mun bi quan hay tiu cc th no th ti vn gi
c nim tin lc quan ca mnh. Ti ht sc trnh
nhng ngi bi quan nh vy. Bn c th t hi bn thn
xem ti sao mnh li lun gn nhng ngi bi quan .
Hy nh rng bn khng th thay i ngi khc c.
Bn ch c th thay i chnh mnh m thi. Khi bn thay
i t trong bn thn mnh th nhng ngi khc s b tc
ng bi thay i . iu quan trng nht m bn c th
lm l thay i li suy ngh ca mnh. Ti khng quan
tm n vic bn bn bu nh th no v bn lm vic
gian kh ra sao nhng bn vn ang suy ngh v khng ai

c th xen vo dng suy ngh ca bn.

Ti mun tt c hy ghi nh t peptit[1] thn kinh
vo vn t vng ca mnh. T ny c to ra bi
Candace Pert trong nghin cu v chc nng no b,
cp n nhng thng ip ha hc chy khp c th
bt c khi no chng ta ngh hay ni. Khi tc gin, ch
trch, ph phn, nhng cht ha hc s lm suy gim
h min dch ca chng ta. Khi chng ta ngh v lng yu
thng, v tinh thn ginh ly sc mnh, v s lc quan,
thng ip s to ra nhng cht ha hc khc nng
cao h min dch. Cui cng th khoa hc cng phi
ng mt iu m rt nhiu ngi bit t lu, l
gia c th v suy ngh lun c mt s lin kt. M i lin
kt ny khng bao gi ng. Tr c ca bn ang lin tc
truyn tip suy ngh vo cc t bo trong c th bn.
[1] Peptit: Hp cht thin nhin hay tng hp c
cha mt s gc axt amin, cc gc ny lin kt vi nhau
bng cc lin kt Peptit.
V vy, chng ta lun c hoc v la chn nhng
ngh gip cho c th mnh khe mnh hay au yu. Bn
thn mi ngh khng c nhiu nh hng n con
ngi. Tuy nhin, mi ngy chng ta ngh tt c hn

60.000 ngh v s nh hng t nhng ngh mang

tnh tch ly. ngh c tnh c hi s hy hoi c th.
Khoa hc ngy nay ang khng nh rng con ngi
khng c php bn thn mnh chm trong dng suy
ngh tiu cc. N s khin chng ta m yu v git cht
chng ta. Trong mt thi gian di, ti khng hiu c
cu ni: Chng ta l mt; chng ta c sinh ra mt
cch bnh ng. N khng h c ngha g ht. Ti
tng ngh rng c ngi giu v ngi ngho, ngi p
v ngi xu, thng minh v ngu ngc, mi ngi mi
mu da, mi chng tc vi nhng tn gio v cch nhn
khng gii hn i vi cuc sng. Dng nh c qu
nhiu s khc bit. Lm sao li ni rng tt c chng ta
c sinh ra mt cch bnh ng?
Cui cng, suy ngh ca ti cng trng thnh v
ti hiu c cu ni c ngha g. Ti cng nhn tc
gi Caroline M yss mang n nhn thc mt tm cao
mi. Bn thy y, ngh v ngn t nh hng ti c
th ca tt c chng ta nh nhau. Peptit thn kinh, nhng
thng ip ha hc chy xuyn sut c th mi khi chng
ta ngh hay ni, nh hng ti tt c chng ta theo cng
mt cch. ngh tiu cc l cht c i vi c th mt
ngi M cng nh vi c th mt ngi Trung Quc
hay mt ngi . S tc gin l cht c i vi ngi
Thin Cha cng nh ngi Do Thi hay ngi Hi

Gio. Nam gii, n gii, ngi ng tnh, ngi lng

tnh, tr em, ngi gi tt c u b tc ng ging nhau
bi peptit thn kinh sn sinh ra trong qu trnh chng ta
suy ngh. Lng v tha v tnh yu thng lun hn gn
vt thng cho tt c d chng ta sng t nc no.
M i ngi sng trn hnh tinh ny, ai cng cn c hn
gn tm hn trc khi c xoa du ni au th xc.
Chng ta y cng nhau hc cch tha th v thng
yu chnh bn thn mnh. Khng mt ai, bt k sng
ni u, c th b qua nhng bi hc ny. Bn khng
ng vi ti v nhng quan im trn? Hay bn ang
sn sng tha th cho ngi khc v cho chnh mnh? Bn
c ang sn sng yu thng bn thn mnh v n nhn
s giu c, y ca Cuc sng? chnh l nhng bi
hc ca Cuc sng v chng nh hng ti tt c chng
ta. Chng ta l mt. Chng ta c sinh ra bnh ng.
TNH YU S HN GN TT C CHNG TA! (Vi
nhng ai chun b nghin cu cung bc su hn v tm
hn, ti khuyn cc bn hy c Gii phu tm hn: By
bc c c sc mnh v hn gn vt thng
(Atanomy of the Spirit: The Seven Stages of Power and
Healing) ca Tin s trit hc Caroline M yss. Nhng
thng tin m b a ra thc s mang tnh hin tng.)
Vy by gi bn ang c kiu suy ngh no? Loi
peptit thn kinh no ang chy xuyn c th bn? Suy

ngh ca bn ang lm bn m yu hay khe mnh?

C qu nhiu ngi ang sng trong nh t ca s
phn n v on gin do chnh h t to ra v lun t cho
l mnh ng. Ci m h cha hiu c l li buc ti
lm tn thng ngi ni nhiu hn l cho ngi nghe.
Peptit thn kinh mang nhng ngh trch mc y xuyn
sut c th v dn dn hy hoi cc t bo ca h.
Hy bn thn mnh hiu r hn rng ci ti t n
lun mun bt bn tr thnh n l v bt hnh. Ci ti l
ting ni bn trong, ting ni lun bo bn: Hy n mt
ming na, ung mt cc na, ht thm mt mu na,
lm thm ln na. Nhng bn khng phi l c th,
khng phi l nhng ngh v cng khng phi l bn ng
ca mnh. Bn s hu tt c nhng th . Khi thc v
gi tr bn thn v lng t trng ca mnh mnh m, bn
s khng bao gi nhng b ting ni t ci ti. Bn c
nhiu kh nng hn bn ngh rt nhiu.
Ngay by gi, ti mun bn hy ng dy. M ang
theo mnh cun sch ny v tm mt chic gng. Hy
nhn vo mt mnh v ni to ln vi chnh mnh rng:
Ti yu bn v ti s bt u thc hin nhng thay i
tch cc trong cuc i mnh ngay hm nay. Ngy ngy

ti s nng cao cht lng cuc sng ca mnh. s l

ni an bnh ti thy hnh phc v mn nguyn. Nhc
li iu ny ba hoc bn ln. Ht th gia mi ln. Hy
ch n nhng ngh ang chy vt ln trong tm tr
ca mnh mi khi bn thc hin vic khng nh tch cc
ny. c th ch l nhng li ni nhm c k. Hy ni
vi nhng li y rng: Cm n v s chia s. Bn c
th nhn thy ngh tiu cc m khng cho n c c
sc mnh. T nay, mi lc soi gng, ti mun bn hy
nhn vo mt mnh v ni iu g tch cc vi chnh
mnh. Nu bn ang vi, ch cn ni Ti yu bn. Bi
luyn tp n gin ny s mang li hiu qu ln trong
cuc sng ca bn. Nu khng tin ti, bn hy th lm
xem.
Cu tr li nm trong chnh chng ta
iu ct yu l chng ta cn thc c rng nhng
iu mnh ngh v ni s tr thnh kinh nghim ca chng
ta. Khi , chng ta s ch n li suy ngh v pht
ngn ca mnh t c th nh hnh trc cuc sng
ng nh mnh m c. C th chng ta thng ni mt
cch tic nui rng i, gi m mnh c hoc s c hay
mnh l hoc s l, nhng khng s dng nhng t
ng hay ngh c th bin nhng iu c y thnh hin

thc. Thay vo , chng ta li mng tng ra ci xu

nht, ngh n nhng iu tiu cc v sau t hi ti
sao mnh li khng c mt cuc sng ging nh mnh
mong mun. Chng ta mun i tm Ngun Ni Lc v
M i Lin Kt Vn Nng l Khi Ngun Trung Tm V
i ca c cuc sng. Chng ta mun tm ra v s dng
iu Ct Li Ni Ti trong bn thn mnh. Ai cng c
mt kho bu ca s thng thi, ha bnh, tnh yu v
nim vui bn trong mnh. V ch l mt hi th tht
su, ti l tt c nhng g chng ta phi lm n
c ni l nhm mt li, th mt hi tht su, ri ni
vi chnh mnh rng: By gi mnh s i n ni su
thm trong con ngi mnh, ni c ngun thng thi v
tn; nhng cu tr li mnh ang tm kim u nm trong
bn thn mnh.
Tt c nhng cu tr li cho mi cu hi m chng ta
c th hi u c sn trong con ngi chng ta m ch cn
c thi gian lin kt m thi. l gi tr v tm quan
trng ca vic suy ngm. N gip chng ta lng li c
th thy c s thng thi bn trong bn thn mnh. S
thng thi ni ti l mi lin kt tuyt nht vi cuc sng
chng ta c c. Chng ta khng cn phi ui theo
nhng mn qu ca S Thng Thi Ni Ti. Chng ta
ch cn to c hi cho chng n vi mnh thi. V phi
lm vic nh th no y? Chng ta s dnh thi gian

 ngi yn lng, hng vo trong bn thn mnh, v tm

kim s thanh bnh, su thm v tnh lng nh h
trn ni. Chng ta c th thy c nim vui trong suy
ngm, c th lin kt vi sui ngun yu thng v tn.
Tt c u nm bn trong mi ngi. V khng ai ly i
kho bu ny ca chng ta.
Hy kim tm nhng su mi bn trong ni tm
mnh v a ra quyt nh v vic chng ta mun sng
nh th no. Ph n b lp trnh sn chp nhn
nhng gii hn la chn. Nhiu ph n sau khi kt hn
cm thy v cng c n bi h thy mnh mt ht
quyn chn la. H b tc mt quyn lc. H lm
nhng vic m ti tng lm tm kim cu hi t n
ng thay v tm ngay trong con ngi mnh. thay
i, trc ht chng ra cn phi c nhng s la chn
mi ny ngay t trong t tng, thay i suy ngh ca
chnh mnh v ri th gii bn ngoi s tc ng n
chng ta theo cch khc i.
V vy, ti ang yu cu cc bn hy i vo ni tm
v sn lng thay i li suy ngh ca mnh. Lin kt vi
kho bu bn trong bn v s dng chng. Khi lm nh
vy chng ta s dng hin cho cuc i phn lng ly
nht ca con ngi mnh. Hy kt ni vi kho bu ca

mnh mi ngy bn nh.

Vic chng ta dnh thi gian lng nghe s thng
thi bn trong bn thn mnh l v cng cn thit. Khng
ai c th gi mi lin kt vi khi tr thc ni ti phong
ph nu khng dnh thi gian mi ngy suy ngm.
Ngi yn lng l mt trong nhng vic c gi tr nht m
chng ta c th lm. Khng ai bit v cuc sng ca
chng ta cng nh iu g l tt p nht cho chng ta
hn chnh bn thn ta ngay ni su kn ny. Hy lng
nghe ting ni ca chnh mnh. N s lun hng bn
theo con ng tt nht c th trong hnh trnh cuc i!
Hy tt c nhng iu to nn mt khng gian
ni tm phong ph. suy ngh tr thnh ngi bn tt
nht ca bn. Hu ht mi ngi suy ngh i suy ngh li
cng mt iu. Bn hy nh, chng ta suy ngh trung
bnh khong 60.000 ngh mi ngy, v hu ht chng
u l nhng ngh ca ngy hm qua v ngy hm kia.
Suy ngh ca chng ta c th tr thnh ng mn cho
nhng iu tiu cc hoc l nn tng cho mt cuc i
mi. M i ngy hy ngh nhng ngh mi. Ngh nhng
ngh sng to. Ngh cch mi thc hin nhng cng
vic c. thc ca chng ta nh mt khu vn. Cho d
l khu vn nh quanh nh hay trong tm tr chng ta th

bc u tin quan trng nht vn l bi p cho phn

t trng. Bn hy bt u bng vic nh m c di, thu
dn ng v gch vn m bn nhn thy. Bn hy bn
phn m, xi trn ci thin cht lng ca t trng.
Nh th khi bn trng cy, cy ci s ln nhanh v ti
p hn. Tm tr chng ta cng vy. Nu bn mun
quyt tm ca mnh ln nhanh th hy bt u bng vic
xa b ngh v nim tin tiu cc bn tm thy. Ri bn
gieo vo nhng nim tin tt, suy ngh thc s tt v
tch cc, quyt nh iu g s tt cho cuc i mnh v
s chng c g c th ngn cn bn c. Khu vn ca
nhng ngh tt p s pht trin phong ph.
Vt qua ni s hi
V ph n c nui dy tr thnh ngi chm
sc v ngi phc v, t nhu cu ca ngi khc ln
trn nhu cu ca bn thn nn hu ht ph n khng c
lng t trng v gi tr bn thn. Chng ta v cng s
b b ri, b lc v khng c bo v. Chng ta khng
c dy tin rng mnh hon ton c th t chm sc
bn thn m ch c dy chm lo cho ngi khc.
Khi ly hn, ph n thy rt lo s. Nu h c con nh th
ni s cn ln gp bi. H t hi i hi li rng:
M nh lm sao c th t xoay s c y? Chng ta

phi sng cng vi cng vic v cuc hn nhn ti t bi

ni s hi phi sng theo mnh. Rt nhiu ph n
khng tin rng h c kh nng, rng h c th chm lo
cho chnh mnh. Th nhng h c th.
i vi nhiu ph n, thnh cng cng khin h s
hi. H khng tin rng h xng ng c cm thy tt
hay thnh cng. Khi bn lun t bn xung hng th cp
th bn kh c th cm thy mnh xng ng. Nhiu ph
n thy hong s khi mnh thnh cng hn hay kim
nhiu tin hn cha mnh.
Vy lm th no vt qua c ni s b b ri
hay s thnh cng? l hai mt ca mt vn . N
nm vic phi hc cch tin tng vo chnh dng chy
ca Cuc sng. Cuc sng ny lun khuyn khch, dn
ng ch li cho chng ta nu chng ta cho php n lm
vy. Nu chng ta c nui nng trong ti li v s thao
tng th s lun cm thy khng gii. Nu c dy
bo tin rng cuc sng rt kh khn v ng s th
chng ta s khng bit lm th no sng thoi mi v
Cuc sng chm sc mnh. Thng tin v nhng v n
y p trn bo ch v truyn hnh khin chng ta lun c
cm gic cuc sng ny ch trc tm ly mnh thi.
Nhng tt c chng ta u sng di nguyn tc thuc v

 thc ca chnh mnh v nh th: nhng g chng ta

tin tng s tr thnh s thc i vi chng ta. M t iu
c th ng vi ngi ny cha chc ng vi ngi
khc. Nu ch mang trong mnh nim tin tiu cc ca x
hi th chng ta s phi tri qua cuc sng y tiu cc.
Tuy nhin, khi chng ta bit yu thng bn thn, thay
i cch ngh, xy dng lng t trng v gi tr bn thn
cng l lc chng ta bt u cho php Cuc sng em n
cho mnh nhng iu tt p m n c. iu ny nghe c
v n gin thi qu, nhng ng l th. N cng l s
tht na. Khi chng ta th lng tm hn v cho php bn
thn tin rng: Cuc sng tn ti chm sc cho mnh
v mnh ang an ton th chng ta bt u xui theo
dng i. Hy bt u ch n nhng iu xy ra ng
thi trong cuc sng ca bn. Khi bn gp n xanh hay
tm c ni xe thun tin, khi ai em n cho bn
ng th m bn cn, khi nghe thy mu thng tin m
bn ang mun nghe, hy ni CM N! V tr yu
nhng ngi c lng bit n. Khi bn ni: Cm n,
cuc sng s thy vui sng v c gng lm bn cm kch
nghe c nhiu li cm n hn na. Ti thc s
tin rng mnh c Thn Thnh ph h, cuc sng ca
ti ch ton nhng iu tt p v rng ti an lnh. Ti
bit rng mnh gii v ti xng ng vi nhng iu tt
lnh. Ti phi mt nhiu nm v sau nhiu nghin cu
mi c th t c nim tin ny. Ti c v khi nhng

iu tiu cc vt b. T mt ngi y cay ng, s

hi, ngho hn, bi quan ti bin thnh mt ph n t tin,
chia s vi mi ngi nhng iu tuyt diu trong Cuc
i. Nu ti c th lm c iu th bn cng c th nu bn sn lng thay i suy ngh ca mnh th y!
Gi m tt c chng ta u bit l trong mi ngi u c
hai thin thn. H y gip v ch ng cho
chng ta, nhng chng ta phi thnh cu s gip ny.
H rt yu chng ta v lun ch chng ta mi gi. Hc
cch lin lc vi nhng thin thn ca mnh v bn s
khng bao gi cn thy c n na. C ngi c th nhn
thy thin thn ca mnh, c ngi c th cm nhn c
h, c ngi nghe thy ting h ni, c ngi nhn bit
c tn ca h. Ti gi hai thin thn ca ti l Cc
Bn. Ti nhn thy h l mt i. Khi gp vn khng
bit nn gii quyt th no, ti giao n cho h. Cc bn
ca ti hy gii quyt vic ny cho ti vi. Ti khng
bit phi lm th no na. Khi nhng iu tt lnh n,
khi c nhng vic ng thi xy ra trong cuc sng, ngay
lp tc ti ni: Cm n cc bn, tht tuyt, ln ny cc
bn gii quyt cng vic thc s tt p. Ti rt cm
kch v iu . Nhng thin thn cng vy, h thch
lng bit n v s cm kch. Hy tn dng s gip ca
h - l l do v sao h bn bn. Cc thin thn thch
tr nn c ch!

 bt u lin lc vi nhng thin thn ca c nhn

mnh, hy ngi yn lng, nhm mt li, th vi nhp tht
su v c gng cm nhn s hin din ca h ngay sau i
vai mnh, mi thin thn mt bn. Cm nhn tnh yu v
hi m ca h. Xin h hy hin ra. Cho php bn thn
c tri nghim s che ch ca h. Xin h gip bn vic
g hay tr li thc mc ca bn. C th bn s cm
nhn mi lin lc ngay lp tc hoc c th bn cn
mt lc thc hin. Nhng hy ti c m bo
vi bn rng: h v h yu bn. Khng c g phi s
hi bn .
Nhn thc r v nim tin ca mnh
By gi, hy xem chng ta c th lm th no
thot khi hoc thay i nim tin tiu cc ca mnh.
Trc ht phi nhn dng chng. Hu ht chng ta u
khng bit mnh thc s tin tng vo ci g. Khi nhn ra
mt nim tin tiu cc no , chng ta s quyt nh liu
mnh c mun nim tin ny tip tc to ra hon cnh
sng ca mnh na hay khng.
Cch nhanh nht khm ph ra nhng nim tin ca
mnh l lp danh sch. Hy bt u vi vi mnh giy
ln. u mi mnh giy hy TI TIN VO: (n

ng, cng vic, tin bc, hn nhn, tnh yu, sc khe,

tui gi, ci cht) Hy lp danh sch cho bt c yu t
no c ngha trong cuc sng ca bn. M i yu t vit
vo mt mnh giy ring. Sau lit k nhng suy ngh
xut hin khi bn vit cc yu t ny ra. Bn s khng th
thc hin bi tp ny trong vng 2 pht. N cn thi
gian. Hy thc hin n vi pht mi ngy. Hy vit bt
k suy ngh no cht xut hin, cho d n c th rt ngc
nghch. Hy c vit ra. Nhng nim tin ny l nguyn
tc ni tm v thuc v tim thc m bn sng cuc sng
ca mnh da theo . Bn khng th c c s thay
i tch cc trong cuc sng cho n khi bn nhn ra
nhng nim tin tiu cc m bn ang gi. Bng vic hiu
c chnh mnh, bn c th xem xt li bn thn bt c
lc no v tr thnh con ngi m bn mun cng nh
c sng cuc sng m bn lun m c.
Khi danh sch t nhiu c hon chnh, bn hy
c ht mt lt. Dng du sao nh du nhng nim tin
m bn thy chng lun bi dng v khch l bn. l
nhng nim tin m bn mun gi v cng c. S dng
mt mu mc khc nh du nim tin no tiu cc v
gy bt li cho vic t n mc tiu ca bn. y l
nhng nim tin cn tr bn pht huy c ht nng lc
ca mnh. l nhng nim tin m bn mun xa b v
lp trnh li. Hy nhn vo tng nim tin tiu cc v t

hi: M nh c mun nim tin ny tip tc iu khin

cuc i mnh khng? M nh c sn lng b n i
khng? Nu bn sn lng thay i, hy lp mt danh
sch khc. Chuyn ton b nhn nh tiu cc (mi nim
tin l mt nhn nh) thnh tuyn ngn lc quan cho cuc
sng ca mnh. V d: M i quan h ca ti vi nam gii
ng l thm ha c th chuyn thnh: n ng yu v
tn trng ti; Ti chng l g ht thnh: Ti l mt
ngi ph n t tin v ti nng; Ti khng bit lm th
no kim c mt cng vic tt thnh: Cuc sng
em n cho ti mt cng vic hon ho hay: Ti mc
ht bnh ny n bnh khc s l: Ti l mt ph n
mnh m v khe khon. Nhng v d ny l kinh
nghim ca chnh bn thn ti. Bn cng c th chuyn
nhng nim tin tiu cc thnh mt nguyn tc c nhn
mi cho ring mnh. To ra nhng nguyn tc m bn
mun c trong cuc i mnh. Bin chng t tiu cc
sang tch cc. Hy c to danh sch lc quan ny cho bn
thn nghe mi ngy. Thc hin vic ny trc mt tm
gng chng s tr thnh s thc nhanh chng hn.
Gng l mt vt thn k a ra nhn nh.
Khng nh: Cho ta hng i mi trong cuc
sng

Khng nh lun phi chia th hin ti. Hy ni

Ti c hoc Ti l thay v Ti s c hoc Ti
mun l. Khi khng nh c ni th tng lai th kt
qu s nm ni no ngoi tm vi ca chng ta.
V lun bn rn m chng ta thng khng dnh thi
gian lm vic vi bn thn mnh. Cch tt nht l hy
cng lm vi mt hay mt vi ngi bn to thnh
mt nhm hc nh. M i tun c th dnh ra mt bui
cho vic ny. Cng nhau lp danh sch ca mnh. Gip
nhau tm ra nhng khng nh ring cho bn thn. C
th tho lun phn cn li ca cun sch ny. M t vi
tun cng nhau khm ph nhng kin c th to ra k
tch y bn . Cc bn s hc hi ln nhau. Nng lc tp
th v cng mnh m. Tt c nhng g bn cn l mt
quyn s, mt tm gng, mt hp khn giy ln v mt
tri tim yu thng rng m. Ti m bo rng cho d
nhm hc ca cc bn ln nh th no th mi ngi
trong cc bn u s thc hn v vic mnh l ai v s
ci thin c cht lng cuc sng ca mnh.
Hy t hi bn thn vi cu hi. Nhng cu tr li
chn thc c th cho chng ta mt hng i mi trong
cuc sng:

 Bng cch no ln ny mnh lm cho cuc i

mnh tr nn tt p nht c th? M nh mun g mt
ngi bn?
M nh cn nhn c g t mt ngi bn?
M nh c th lm g nhn c nhng iu ?
(Bn ng mong ngi bn y lm mi th cho mnh.
thc s l mt gnh nng qu sc vi anh y hay c y.)
iu g s lm mnh tha mn? V lm th no mnh
gip bn thn t c iu ?
Nu khng bao gi c c mt ngi bn trong
cuc i ny na, liu mnh c hy hoi bn thn v s
thiu vng ? Hay mnh s to nn mt cuc sng tuyt
vi v tr thnh cy n tn hiu ta sng mt ngi ch
ng cho nhng ngi ph n khc? M nh hc c
n u? M nh dy c n u? Lm th no
mnh c th hp tc vi Cuc i?
n lc tt c chng ta trin khai trit l sng ca
ring mnh v to ra nhng nguyn tc c nhn cho bn
thn mnh tuyn b m chng ta c th da vo
sng, nim tin nui dng v khch l chng ta. y l

tp hp nhng nguyn tc m ti trin khai cho chnh

mnh trong mt thi gian: Ti lun bnh an v c
Thnh Thn ph h.
M i iu m ti cn bit u r rng vi ti.
M i th ti cn u n vi ti theo trnh t thi
gian/khng gian hon ho.
Cuc sng lun trn y yu thng.
Ti ang yu v c yu.
Ti mnh m trn y sc sng.
Ti thnh cng mi bc ngot.
Ti sn lng thay i v trng thnh.
M i th u tt p trong th gii ca ti.
Ti thng nhc i nhc li nhng cu trn. Ti

thng bt u v kt thc mi ngy vi chng. Ti s

ni i ni li nu c bt c iu g khng n xy ra. V
d, nu ti thy khng khe, ti s nhc i nhc li cu:
Ti mnh m v trn y sc sng cho n khi ti thy
kh hn. Nu i trong khu vc ti, ti s lin tc khng
nh: Ti lun lun bnh an v c Thnh Thn ph
h. Nhng nim tin ny l mt phn gn lin vi ti n
ni ti c th hng v chng ngay lp tc. Ti khuyn
bn nn lp mt danh sch m n th hin trit l sng
ca bn ngay hm nay. Bn c th lun thay i hay b
sung vo . Ngay by gi bn hy to cho mnh nhng
nguyn tc c nhn mi. To mt th gii an ton cho
chnh mnh. Sc mnh duy nht c th lm hi c th hay
khng gian ca bn l suy ngh v nim tin ca bn.
Nhng nim tin v suy ngh ny c th thay i c.
Ging nh tt c mi ngi, ti cng c nhng vn
v khng hong trong cuc sng. y l cch ti hc
c kim sot chng. M i khi rc ri xut hin, ti
ni ngay tc th:
Tt c u n. Mi th ang din ra s mang n
iu tt lnh nht cho mnh. Qua lc ny s ch cn li
nhng iu tt p thi. Mnh bnh an m.

Hoc:
Tt c u n. Mi th ang din ra s mang n
iu tt lnh nht cho mi ngi. Qua lc ny s ch cn
li nhng iu tt p thi. Chng ta bnh an m.
Ti s thin bin vn ha nhng cu ni v nhc i
nhc li, c th lin tc trong 20 pht. Trong mt khong
thi gian ngn, hoc l tm tr ti s sng sut hn v ti
s nhn nhn hon cnh khc i, hoc ti s c c
cch gii quyt, hoc in thoi s rung ln v iu g
thay i. Thnh thong khi tri qua ni s hi trong
mt tnh hung no , chng ta c th thy s thay i
thc s tt hn iu d tnh ban u. C lc vic c gng
kim sot tnh hnh li khng phi cch tt nht cho
chng ta.
Hin ti vic s dng thi v nhng khng nh
ny lun c hiu qu vi ti. Ti ko mnh ra khi rc ri
v khng nh s tht v bn thn v v cuc i ca
mnh. Ti loi b tm tr lo lng ca mnh, nh th V
tr c th tm thy cch gii quyt. Ti s dng cch
khi b tc ng, sn bay, trong cc mi quan h, vi
cc vn v sc khe v trong cng vic. y l cch
hc ha nhp vi Cuc sng, hn l u tranh li vi

mi thay i theo d tnh. Hy iu ny tr thnh

cch phn ng mi ca bn i vi cc vn v nhn
chng bin mt.
Hc v trng thnh l ton b phn tin ha ca tm
hn chng ta. M i khi hc c mt iu g mi, s hiu
bit ca chng ta v Cuc sng li su sc hn. Cn qu
nhiu iu v Cuc sng m chng ta cha hc c. Vn
cn khong 90% tr tu chng ta khm ph v s
dng. Ti tin rng y l khong thi gian th v nht
sng. M i sng thc dy ti u dnh 5 n 10 pht
cm n cuc sng bi ti c mt y v tri
nghim tt c mi iu. u tin l cm n chic ging
cho ti mt gic ng ngon. Ti th hin lng bit n
i vi c th mnh, vi ngi nh, vi th nui ca ti,
vi bn b ti, vi nhng ti sn m ti ang c, vi tt c
nhng tri nghim m ti bit rng ti s c trong sut
mt ngy. Ti lun kt thc mi ngy bng vic xin Cuc
sng hy cho ti nhiu kin thc hn na m rng tm
hiu bit ca mnh, nh th ti c th lin tc nhn thy
bc tranh ln hn na. Bi v khi chng ta nhn v hiu
nhiu hn, Cuc sng s tr nn n gin hn. Ti tin
tng vo mt tng lai tt p. Hy nh: Khng nh l
nhng cu ni lc quan vi ch lp li h t tng ca
bn bn chp nhn cch sng mi. Chn nhng li
nhn nh trao quyn cho bn vi t cch l mt ngi

ph n. M i ngy, khng nh t nht mt vi iu sau:

Li khng nh dnh cho ph n
Mnh khng nh quyn lc ph n ca mnh t lc
ny.
Mnh ang khm ph ra rng mnh tuyt vi lm sao.
Mnh nhn thy mt con ngi rt tuyt bn trong
bn thn mnh.
Mnh thng minh v xinh p. Mnh yu nhng g
mnh nhn thy mnh. Mnh chn cch yu thng bn
thn v tn hng cuc sng.
Mnh l ngi ph n ca chnh mnh. Mnh chu
trch nhim v cuc i mnh. Mnh m rng kh nng
ca mnh. Mnh t do pht huy ht nhng ni lc ca
mnh.
Mnh c mt cuc sng rt tuyt.

Cuc sng ca mnh trn y tnh yu. Tnh yu cuc

sng bt u t mnh. Mnh c quyn quyt nh cuc i
mnh. Mnh l ngi ph n quyn lc. Mnh ng c
yu thng v tn trng. Mnh khng thuc v ai; mnh
t do. Mnh sn lng hc nhng cch sng mi. Mnh
ng trn i chn mnh. Mnh chp nhn v s dng
sc mnh ca mnh. Mnh sng trong yn bnh khi mnh
ch c mt mnh. Mnh vui v tn hng ni mnh .
Mnh yu thch bn thn. Mnh yu thng, ng h ph
n trong cuc sng. Mnh c tha mn mi th trong
cuc sng. Mnh khm ph mi cch yu thng. Mnh
thch c l ph n.
Mnh thch v mnh ang sng ti giy pht v v tr
ny. Mnh sng trn vn cuc sng ny bng tnh yu
thng. Mnh chp nhn mn qu m giy pht c n
mang n. Mnh cm thy hon ton vin mn v bnh
an v s. Mnh tng bn thn nhng g mnh cn. Mnh
an ton trng thnh. Mnh bnh yn v mi th u
tt p trong th gii ca mnh.
Suy ngm cha lnh vt thng
Mnh lun sn lng nhn thy bn thn lng ly. By
gi mnh chn cch loi b mi ngh tiu cc, hy hoi

v lm cho mnh s hi, ngn cn mnh tr nn lng ly.

By gi mnh ng trn i chn ca chnh mnh, nng
v bit ngh cho bn thn. Mnh cho mnh nhng g
mnh cn. Mnh bnh yn trng thnh hn. Mnh tha
mn bn thn mnh bao nhiu, ngi khc s yu thng
mnh by nhiu. Mnh s tham gia vo hng ng nhng
ngi ph n bit gip ln nhau. Mnh l iu phc
lnh ca cuc i. Tng lai ca mnh tht ti sng v
tt p.
V n l th !
Hy nh: S thay i tch cc nh nht trong suy
ngh ca bn c th bt u tho g vic rc ri nht.
Khi bn hi nhng cu hi chun xc v Cuc sng, Cuc
sng s tr li bn.
C rt nhiu cch chng ta thay i. Chng ta cng
c th bt u bng vic nhn vo nhng thiu st ca
mnh KHNG phi bng cch xem xem c g khng n
ang xy ra vi mnh m l nhn ra nhng ro cn m
chng ta ang dng ln ngn cn bn thn mnh tr
thnh con ngi mnh mun. Khng cn phi t nh vo
mnh, chng ta cng c th loi b nhng ro cn v
thay i. Vng, rt nhiu trong s nhng ro cn l

nhng iu chng ta hc c t thi th u. Nhng iu

cha bao gi l tht i vi chng ta. n thun l
chng ta chp nhn h thng nim tin ca ngi khc.
Nu hc nhng suy ngh th by gi chng ta c th
gt b n. Chng ta phi thc rng mnh ang quyt
tm hc cch yu thng bn thn. V sau chng ta s
thc hin mt vi nguyn tc:
Ngng ch trch
Ch trch l mt hnh ng v dng nht, n khng
th a n cho chng ta iu g kh quan. ng ch trch
bn thn; hy nhc gnh nng ra khi lng mnh. Cng
ng ch trch ngi khc, bi sai st tm c ngi
khc n thun ch l s phn chiu iu m mnh khng
thch bn thn. Ngh tiu cc v ngi khc l mt
trong nhng nguyn nhn ch yu dn n nhng gii
hn trong cuc sng ca chnh chng ta. Ch c chng ta
mi phn xt mnh, khng phi Cuc i, khng phi
Cha, khng phi Th gii ny.
Mnh yu v chp nhn bn thn mnh.
ng lm bn thn s hi

Tt c chng ta u mun dng vic ny li. Chng ta

thng xuyn lm bn thn khip s bng suy ngh ca
chnh mnh. M i ngi ch c th ngh mt iu vo mt
thi im. Vy hy ngh v nhng khng nh kh quan.
Bng cch ny, suy ngh s thay i cuc sng ca chng
ta theo hng tt p hn. Nu bn cn bt gp mnh
ang t lm mnh lo s, hy ni ngay rng:
Mnh t b vic lm bn thn s hi. Mnh l mt
hin thn thing ling v lng ly ca cuc sng v mnh
s sng ht sc mnh t giy pht ny tr i.
Hy tn tm vi mi quan h gia bn vi bn
thn mnh
Chng ta qu tn tm i vi nhng mi quan h khc
nhng li khng h quan tm n bn thn mnh. T gi
pht ny hy thc s ch n mnh, xem mnh l ai.
Hy tn tm yu thng bn thn, chm sc cho tri tim
v tm hn mnh.
Mnh sng i bn thn.

Hy i x vi bn thn nh bn c yu
Tn trng v yu thng bn thn. Khi bn yu
chnh mnh, bn s nhn c tnh yu thng rng m
t ngi khc. Lut Yu Thng i hi rng bn phi
ch tm vo iu bn mun lm, hn l nhng iu bn
khng mun lm. Ch tm yu thng bn thn mnh.
Mnh ton tm ton yu thng bn thn t giy
pht ny.
Chm sc c th
C th bn l mt thnh ng cao qu. Nu bn
mun sng mt cuc sng di lu v vin mn th hy
chm sc bn thn ngay t by gi. Bn mun mnh
trng xinh p v quan trng hn ht l cm thy khe
mnh, trn y nng lng. Dinh dng v tp luyn l
nhng yu t quan trng. Bn mun c th bn do dai
v nng ng n giy pht cui cng ca cuc i ny.
Mnh khe mnh, hnh phc v bnh an v s.

Gio dc bn thn
Chng ta rt hay phn nn rng mnh khng bit ci
ny, khng hay ci kia v mnh khng bit lm ci g.
Nhng chng ta sng d v thng minh, chng ta c th
hc hi. Khp mi ni u c sch, cc lp hc v bng
a. Nu ti chnh hn hp, bn hy s dng th vin.
Tm cho mnh mt nhm cng gip nhau. Ti bit
mnh s hc cho n giy pht cui i.
Mnh lun lun hc hi v trng thnh.
Tch ly ti chnh cho tng lai
M i ph n u c quyn c tin bc ca ring mnh.
y l mt nim tin c ngha ng chng ta tip
nhn. N l mt phn gi tr bn thn. Chng ta c th
bt u t mt khon nho nh. iu quan trng l chng
ta phi tit kim. Lc ny nhng li khng nh nn c
p dng.
Mnh ang khng ngng lm tng thu nhp.

Mnh thnh cng mi bc ngot.

Hon thin kh nng sng to ca mnh
S sng to l bt c hot ng no hon thin bn
thn, t vic nng bnh ti thit k mt ta nh. Hy
dnh cho chnh mnh cht t thi gian sng to. Nu
bn bn con ci hay thi gian c hn, hy nh bn b
trng con gip bn v ngc li. C hai ngi u c th
tranh th thi gian cho bn thn mnh. Cc bn xng ng
vi iu .
Hy quyt tm:
Mnh lun dnh thi gian sng to.
Hy bin nim vui v hnh phc thnh trung tm
th gii ca bn
Nim vui v hnh phc lun bn trong bn. Hy
chc chn rng bn thng xuyn lin kt vi phn ny
bn trong tm hn mnh. Hy to nn cuc i mnh xung
quanh nim vui ny. Khi bn hnh phc, chng ta c th

sng to, chng ta s khng phi lo lng v nhng iu

khng u na v tng mi s xut hin. M t li
khng nh ng n c th dng l:
Mnh ngp trn nim vui v hnh phc.
Trc sau nh mt lun lun gi li
gi danh d v tn trng bn thn mnh, bn phi
gi ch tn. Hc cch gi li. ng ha iu m bn s
khng lm - d l ha vi bn thn. ng ha vi mnh
rng ngy mai s bt u n king hay tp th dc mi
ngy tr khi bn bit chc mnh c th thc hin c.
Bn cn c kh nng tin tng bn thn mnh.
Pht huy mi lin kt tm hn lnh mnh vi cuc
sng
M i lin kt ny c th c hoc khng lin quan n
tn ngng m chng ta ln ln trong . Khi cn b,
chng ta khng c s la chn. By gi ln, chng ta
c th la chn cho mnh con ng v nim tin tm linh.
Lc c n mt mnh l mt trong nhng thi khc c
bit ca cuc i mi ngi. M i quan h vi ni tm bn

trong bn thn mnh l iu quan trng nht. Hy cho

mnh c c nhng gi pht mt mnh lin kt vi
phn dn o bn trong chng ta.
Nim tin tm linh nng v gip mnh sng ng l
mnh.
Chng ta nn nhn ly nhng tng ny v khng
nh li chng cho n khi chng chc chn nm trong
thc h v tr thnh mt phn cuc sng ca bn!

Chng 4

Mi quan h vi bn thn
Trong phn ny, thay v tp trung vo vic lm th
no bn hon thin cc mi quan h hin ti ca mnh
hay cch tm mt ngi bn hon ho (l nhng ch
c cp trong hng t sch bo), ti mun tp trung
vo mi quan h quan trng nht trong cuc i bn
l mi quan h m bn c vi chnh mnh.
Nhiu ph n b mc kt vi cu hi: Lm th no
mnh c th hon thin bn thn m khng c mt
ngi bn? y c th l mt quan nim lm cho h s
hi. Chng ta phi thc c nhng ni s hi ca bn
thn vt qua chng. Lp mt danh sch nhng iu
lm cho bn s hi (IU M M NH S L), xem
xt chng tht k cng v ri bt u gii quyt chng.
Bn khng cn phi chin u li vi nhng ni s v
nh th bn s tip thm cho chng qu nhiu sc mnh.
Hy ngi li suy ngm v tng ni s hi ri sau th
n xung dng nc, thc s xa tan n v n tri
xui theo dng nc y. Tip theo hy chuyn tng ni
s thnh li khng nh tch cc. M nh lo s khng

c ai yu mnh c th thnh: M nh l ai , mnh yu

bn thn su sc v chn thnh. Nu bn khng th dnh
cho chnh mnh th tnh yu m bn mong mun th cng
ng trng i vo vic tm thy n t th gii bn ngoi.
ng nn ph thi gian cho nhng iu khng tn ti
trong cuc sng hin ti ca mnh. Hy bt u bng s
du dng v tnh yu thng dnh cho chnh bn thn.
Hy c th v tri tim bn c cm nhn tnh yu l
th no. i x vi bn thn mnh theo cch m bn
mun ngi yu thng i x vi mnh.
Hu ht ph n u sng c n trong mt giai on
no ca cuc i mnh c th l thi thiu n, sau
khi ly hn hay khi tr thnh ga ph. Ti ngh TT C
ph n, c nhng ngi hin ti ang sng trong mi
quan h tt p, u cn t hi bn thn mnh: M nh
sn sng sng mt mnh cha? Sng m hon ton
ph thuc vo ngi khc, ngi khc chm lo cho
mnh tc l cha gi mi lin kt vi ngun sng ni ti.
Cho d ang sng trong mt mi quan h no , chng
ta vn cn c thi gian mt mnh thi gian khm ph
xem mnh l ai ng thi ngh v cc mc tiu v s thay
i m chng ta mun dnh cho bn thn mnh. Khong
thi gian mt mnh cng tuyt diu nh lc chng ta
bn mi ngi c bit nu chng ta coi ngh ca
mnh l ngi bn thn nht.

Ngy nay, mt ngi ph n c thn c th c c

mt th gii ti sng pha trc. C y c th vn cao
bng chnh nng lc v nim tin vo bn thn. C y c
th ngao du thin h, la chn ngh nghip, kim tht
nhiu tin, c nhiu bn b v to dng lng t trng cao
qu. C y thm ch c th c bn tnh v nhng mi
quan h yu ng m c y mun, c th la chn vic
c con m khng cn ly chng v vn c x hi chp
nhn, nh rt nhiu n din vin ni ting v nhng
ngi ca cng chng ang lm. Ph n ngy nay c th
to ra phong cch sng cho ring mnh.
i vi rt nhiu ph n trn th gii, c th s
khng bao gi c mt mi quan h bn cht vi mt
ngi n ng. H sn sng sng c thn sut phn i
cn li. Hin ti, M c khong 122 triu nam gii v
129 triu n gii. S chnh lch v gii ny thm ch cn
cao hn mt vi nc khc, bao gm c Php. T l
ngi sng c thn ang gia tng mnh m hn bao gi
ht. Chng ta khng nn nhn nhng s liu nh l
mt bi kch. Hy xem n l mt c hi cho s pht trin
ca ph n. Bn c thy rng nhiu khi nu bn khng
thay i nhng iu m bn cn phi lm th cuc sng s
ra tay v buc bn phi thay i? V d, bn khng mun

b cng vic m bn chn ght, th cu chuyn s kt thc

bng vic bn b sa thi. Cuc sng cho bn c hi m bn
khng t cho bn thn c. Ph n cha to ra nhng
thay i cn thit, tch cc mt cch c thc c
c cuc sng vin mn v mnh m, by gi cuc sng
s gip mt tay.
Tt c chng ta u c Tnh yu trong con ngi
mnh
Nhiu ph n c mi than khc khi thiu vng mt
ngi n ng bn cnh. Chng ta khng cn phi cm
thy mnh dang d nu khng lp gia nh hay cha c
c mt mi quan h no . Khi chng ta tm kim
tnh yu l chng ta ang ni mnh khng c tnh yu.
Nhng tt c chng ta ai cng c mt tnh yu bn trong
con ngi mnh. Khng ai c th cho ta th tnh yu m
ta dnh cho bn thn mnh c v cng khng ai c th
ly n i khi chng ta. Hy thi tm kim tnh yu
khng ng ch. M mi kim tm mt ngi yu cng
hi sc khe nh vng vo mt mi quan h m mn v
khc thng. Nu ta mi m tm kim mt ngi yu
th s m mn ch phn chiu cm gic thiu vng
m thi. N cng nguy him nh bt c s nghin ngp
no. N l mt cch khc hi: C chuyn g vi mnh

vy?
C nhiu ni s xung quanh vic m mi i tm
ngi yu v rt nhiu cm gic mnh khng tt
p. Chng ta t qu nhiu p lc vo bn thn mnh
tm kim mt ngi trong khi nhiu ph n an
phn ch mong thot khi nhng mi quan h khng my
tt p. Chng ta khng cn phi lm th vi bn thn.
khng phi l hnh ng bit t yu thng bn thn.
Chng ta khng cn to ra nhng ni au n v kh s
cho chnh mnh cng nh khng cn phi cm thy c
n v bt hnh thi qu. Tt c u l s la chn v
chng ta c th c nhng s la chn mi nng v
tha mn bn thn mnh. C cho l chng ta tng b
lp trnh chp nhn nhng s la chn c hn. Nhng
l qu kh ri bn . Chng ta hy nh rng by gi l
ngy mi ri, v nh im ca sc mnh th lun nm
thi im hin ti. iu chng ta la chn tin v chp
nhn ngy hm nay s to nn tng lai. Chng ta hon
ton c th thay i suy ngh v nim tin ca mnh. Ngay
by gi, ngay ti khonh khc ny, ta c th bt u to
dng cho bn thn mt tm nhn mi. Hy coi nhng
khong lng mt mnh l mt mn qu bn nh! C mt
cu tc ng c: Ph n chng na bu tri. n
lc chng ta bin iu thnh s tht. Chng ta s
khng hc cch lm th no d bng vic than vn, tc

gin hay bin mnh thnh nn nhn, hoc lm mt sc

mnh ca chnh mnh vo tay nam gii. Ngi n ng
trong cuc sng ca chng ta l tm gng phn chiu
nhng iu chng ta tin tng vo bn thn mnh. Rt
thng xuyn chng ta nhn vo ngi khc thy mnh
c yu thng v kt ni trong khi tt c nhng g h
c th lm l phn chiu mi quan h ca chng vi chnh
bn thn mnh. Chng ta thc s cn tng cng mi
quan h c vi bn thn c th tin v pha trc. Ti
mun tp trung hu ht cng vic ca bn thn vo vic
gip ph n chp nhn v s dng sc mnh ca
chnh mnh theo nhng cch kh quan nht.
Nu bn cha tm c mi quan h no th cng
ng ngh rng s phn mnh tht bi t khi phi sng c
n. Hy ngh l c hi bn to cho mnh mt cuc
sng m bn cha bao gi m n tr thnh hin thc. Khi
cn l mt b gi cho n khi trng thnh, ti cng cha
bao gi c th mng tng c cuc sng m ti c
ngy hm nay. Hy yu bn thn mnh v cuc sng
dn bn ti nhng ni m bn cn n. Tt c mi ro cn
u b h ri. Chng ta c th bay cao bay xa nh chng
ta mun.

Chng 5

Con ci, cha m v lng t trng

Khi bn khng c con
in ng mnh b cun vo nim tin rng mt ngi
ph n khng c con l khng hon ho. iu ny c th
ng vi hu ht ph n nhng khng phi tt c. X hi
nht nht cho rng ph n l phi sinh con, iu s
gip ph n gi c vai tr ca mnh. Ti lun tin rng
mi th u c nguyn nhn ca n. Nu bn khng th
c con th c l bn sinh ra lm nhng vic khc trong
cuc i ny. Nu bn mong mun c con v thc s cm
thy n l mt mt mt th bn s au lng v iu .
Vy hy ng ln. ng ngi mi trong ni au kh .
Hy kin quyt vi bn thn rng:
M nh bit mi th ang xy ra trong cuc sng u
l v iu tt p nht cho mnh. M nh hon ton mn
nguyn.
Ngy nay c rt nhiu a b b b ri. Nu bn thc

s mun thc hin bn nng ca ngi m th vic cu

gip v nhn nui tr em l mt s la chn tt p.
Chng ta c th tr thnh m ca nhng ph n khc.
Chng ta c th che ch cho mt ph n lc li bng cnh
tay ca mnh v gip cho h tip tc sng. Chng ta c
th cu gip nhng con th. Ti c bn ch ch v hai
con th con. Tt c chng u c ti cu khi ang
ch n nu. M i con u mang theo n mt cu chuyn
v vic b ngc i. Ti hc c rng yu thng c
th to ra nhng iu k diu cho tt c chng ta, k c
nhng con th nui. Chng ta c th th hin bng nhiu
cch lm cho th gii ny tt p hn.
Khi bn c con
C rt nhiu b m c thn ang c gng nui dy
con mt mnh. l mt cng vic rt kh khn. Nhng
ngi ph n ny thc s bit mt mi l nh th no.
Vi t l ly hn nh by gi, mt cu hi m mi c du
cn t hi bn thn mnh trc khi c con l: M nh
sn sng v c kh nng nui dy con ci mt mnh
cha? Nui dy mt a tr l cng vic ln hn rt
nhiu so vi nhng g cc c du mi c th lng trc
c. Nui con mt mnh cn vt qua nhiu ln na.
Trong x hi, cho rng vic chm sc con ci y l

bn phn ca ph n. Ph n chng ta phi gip sc to

ra mt s iu lut bo v cho ph n v tr em.
L mt ngi m, chng ta khng cn phi lm mt
n siu nhn v chng ta cng khng cn phi tr
thnh nhng ng b b m hon ho. Nu bn mun
hc mt s k nng mi th hy c nhng cun sch
tuyt hay c bit dnh cho nhng ngi lm cha m,
nh cun iu g bn thc s mun dnh cho con
mnh? (What Do You Really Want for Your Children?)
ca Wayne Dyer. Nu bn l nhng cha m bit yu
thng, con ci ca bn s c c hi tuyt vi tr
thnh tup ngi m bn mun coi l nhng ngi bn
ca mnh. Chng s l nhng con ngi bit t tha mn
v thnh cng. Bit t hi lng s em n s yn bnh
cho tm hn. Ti ngh cch tt nht chng ta c th lm
cho bn tr l hc cch yu thng bn thn mnh bn
tr ly lm tm gng noi theo. Bn s nng cao cht
lng cuc sng ca mnh v chng cng th. Lng t
trng m bn to dng cho bn thn cng s em li lng
t trng cho c gia nh bn.
Lm cha m c thn cng c nhng mt tch cc ca
n. Ngy nay ph n c c hi nui dy nhng cu
con trai ca mnh tr thnh ngi n ng m h mun.

Ph n phn nn kh nhiu v li hnh x v thi ca

n ng, th nhng ph n li l ngi nui dy nhng
cu con trai y. Nu chng ta mun ngi n ng ca
mnh lun t t, yu thng v lun th hin s du dng,
vy th hy nui dy con trai ca mnh theo hng .
Bn mun iu g n ng, mt ngi chng? Ti
khuyn bn hy vit nhng iu ra giy v vit tht r
rng nhng g bn thc s mun. Ri dy cho con bn
theo nhng iu . Sau ny v chng s yu qu bn v
vic ny, bn v con trai cng s c mt mi quan h tt
p mi mi. Xin nh mt iu, nu bn l mt b m c
thn th xin ng bao gi bi nh chng c ca mnh. Vic
s ch dy cho cc con bn rng hn nhn l chin
tranh, v khi chng ln ln, hn nhn ca chng cng s l
mt trn chin m thi. M lun l ngi c nh hng
nhiu hn ai ht n cc con ca mnh. Cc b m hy
lin hip li. Khi ph n cng nhau hnh ng, chng ta
s c c mu ngi n ng m chng ta mun ch
trong mt th h.
Ti mong c thy lng t trng v thc v gi tr
bn thn c dy ngay trong cc trng hc nh mt
mn hc hng ngy. Truyn sc mnh cho a tr v ri
chng ta s c nhng ngi ln mnh m. Ti thng
xuyn nhn c th t cc thy c gio ang dy cc
trng hc v h chia s rng phng php ang cho

nhng kt qu tuyt vi. Tht vui khi thy nhng iu

m h lm c vi l tr. Thng h ch dy bn tr
c mt nm. Nhng d vy, h vn c th gip tng
a tr thm nhun nhng quan im tch cc . Khi b
gi hc cch nng cao sc mnh bn thn, bng mi cch
chng s khng mnh b ngc i hay b coi nh. V
cc cu con trai ca chng ta s hc c s tn trng i
vi ngi khc, trong c tt c nhng ngi ph n
trong cuc i ca chng. Khi mi sinh ra, b trai vn
khng phi l k ngc i v b gi cng khng phi l
nn nhn v thiu gi tr bn thn. Ngc i ngi khc
v thiu thc v gi tr bn thn l nhng hnh vi c
hc t ngi khc. Tr con c dy v bo lc v bit
chp nhn lm nn nhn. Nu ngi ln mun sng cng
nhau trong x hi vi s tn trng ln nhau th chng ta
hy dy d bn tr ngay t nh phi c x nh nhng v
lun c lng t trng. Ch c cch ny mi c th gip
cho hai gii thc s tn trng ln nhau.
Nu bn l cha m, bn chc chn c c hi tr
thnh tm gng cho con ci mnh noi theo. Bn c th
dy cho bn tr bit v nhng cu khng nh quyt tm
v thc hnh trc gng. Bn tr rt thch ng trc
gng. Bn hy cng con lm vic ny. Cng nhau thc
hin nhng li khng nh y. Gip ln nhau to ra
nhng tri nghim tch cc. Gia nh cng quyt tm

thc hin mi vic s to ra mt cuc sng tuyt vi.

Hy cho bn tr bit suy ngh ca chng quan trng nh
th no. Bn tr s nhanh chng nhn ra rng chng c
phn no trch nhim cho chnh nhng tri nghim ca
bn thn; chng l ngi ng kin to cuc sng ny
iu s gip chng c sc mnh thc hin thay i
cho mnh. Cha m thng c xu hng km nn cm xc
ca mnh. Trong hn nhn, v chng thng c nhiu vn
khng c ni ra hoc khng c chia s cho nn
vn s khng c gii quyt. Bn tr khi bit c xu
hng ny, chng s li ti din li. chnh l nhng
iu kinh khng xy ra khi bn tr hc tp kiu km nn
cm xc ca cha m chng. Tui thiu nin l giai on
pht trin ca xu hng ny. Cha m thng trch mc
con ci thay v t gii quyt rc ri ca mnh. Khi bn b
qua s tc gin v tha th cho mnh v nhng vn ,
bn s thy bn tr thay i mt cch k diu cho nhng
iu tt p hn.
Trong cuc sng, chng ta thng nhm ln gia s
gi v thng ip ri mt lun bi hc ca mnh. Khi
bn tr hay ai lm nhng iu khin mnh kh chu,
chng ta thng tc gin v trch ti h. C mt iu
chng ta thng khng nhn ra l nhng ngi ny ch
ang lm ng vai tr ca mnh m thi. H ang l tm
gng phn chiu nim tin li sng hay nhng vn dn

nn trong chnh chng ta. H ang cho chng ta thy iu

m n gi chng ta mi c c hi gii ta. Nu ln ti
bn v cng tc gin vi ai , bn hy dng li t hi
bn thn rng: M nh cn hc iu g y? Rc ri ny
ang nhc nh mnh v iu g t tui th ca mnh?
M nh ang tm kim li i no? M nh c sn lng tha th
cho bn thn v cho nhng ai lin quan n rc ri ny
khng?
Con ci v bn b thng cho chng ta thy nhng
iu v bn thn chng ta m chng ta thc s khng
mun thy hoc khng mun i mt. Chng ta thch
chy trn khi nhng bi hc ca mnh.

Chng 6

To cho mnh mt c th khe mnh

Ph n cn cp nht nhng phng php khc nhau
rn luyn c th ca mnh. Chng ta khng th ch n
gin ph thuc vo cc nh sn xut thuc. Chng trnh
qung co trn truyn hnh khng bao gi cung cp thng
tin m chng ta cn. Thuc bn khng cn n c th lm
mt triu chng nhng chng thc s khng c tc dng
cha bnh tn gc. Nu c gi mi nim tin c v v tr
ca ngi ph n v tip tc s dng phng php c
gii quyt vn v sc khe th chng ta s thy v
cng kh khn tr nn mnh m.
n lc ph n phi ly li quyn lc ca mnh t
ngnh cng nghip y hc v dc hc khng phi ph
thuc qu nhiu vo nn y hc cng ngh cao tn km v
thng hy hoi sc khe ca chng ta na. n lc
tt c chng ta phi hc cch t kim sot c th mnh v
to cho mnh mt sc khe tt, t chng ta s cu
sng hng triu mng sng v tit kim hng t la. Khi
mi ngi thc s hiu c mi lin kt gia c th v
tinh thn th hu ht nhng vn v sc khe s bin

mt.
Ti cc ca hng thc phm chc nng lun c nhng
n phm hng dn bn cch gi cho c th mnh lun
lun khe mnh. M i th bn hc c v bn thn mnh
v v cuc sng u gip bn tr nn mnh m v quyn
lc hn. Ti trn trng gii thiu cun sch C th ca,
ph n, Tr tu ca ph n (Womens Bodies, Womens
Wisdom) ca bc s y khoa Christiane Northrup, mt nh
vt l tng hp ni ting, tr thnh mt trong s
nhng ngi thy thng thi ca ti. Ti cng khuyn
bn nn tr thnh thnh vin ca M ng li Sc khe Tr
tu cho Ph n ca b. Hng thng b cho xut bn
nhng n phm cung cp cho bn phng php bn
cha lnh cc triu trng mt cch t nhin nht v lun
cp nht nhng thng tin mi nht v vn sc khe
ca ch em.
Tm quan trng ca ch n ung
Dinh dng ng vai tr v cng quan trng i vi
sc khe v i sng ca chng ta. Theo nhiu cch,
chng ta n g th chng ta cng ging nh thc n .
Trit l c bn ca ti v thc n l: n nhng g c th
ny mm; nu khng ny mm th khng n. Tri cy,

rau, cc loi ht v ng cc u c th sinh si ny n.

Twinkles v Coca Cola th khng th ny mm c. Ti
tin rng cc ca hng bn n nhanh ang hy hoi sc
khe ca ngi dn. Bn c bit 5 loi n nhanh bn
chy nht ti cc siu th l Coca Cola, Pepsi Cola, sp
Campbell, pho mt qua ch bin v bia? Nhng loi
n ny khng c gi tr dinh dng, chng ch cha y
ng, mui v gp phn lm cho cc chng bnh lan
nhanh. Hy tm hiu v dinh dng. l vic bt buc
phi lm v sc khe ca mnh. Nhng thc phm qua
ch bin khng h tt cho sc khe cho d cc nh sn
xut c thit k v ngoi vi hnh nh p mt th no i
na.
Ph n ngy cng sng lu do chng ta c rt
nhiu vic cn lm xy dng ln mt th gii tt p
v ng sng hn cho nhng ngi ph n khc. Chng
ta cn phi mnh m, do dai v khe khon hon
thnh cng vic . Khi bn nhn thy nhng b lo gi
yu, m au v bt lc chnh l lc bn nhn thy khong
thi gian sng vi ch dinh dng khng y , thiu
tp luyn v chng cht suy ngh cng nh nim tin tiu
cc. Chng ta khng cn phi sng nh vy. Ph n cn
phi hc cch chm sc v nng niu c th cao qu ca
mnh v nh th chng ta mi c th cp bn tui gi vi
mt c th hon ho. Ln i khm sc khe gn y, v

bc s ni vi ti rng tui nh ti m c mt th trng

tt nh vy th tht qu tuyt vi. iu lm ti thy
phin bi v bc s y ngh rng mt ph n tui 70 l
phi m yu ri!
Cc t bo trong c th bn ang sng v nh th
chng cn c thc n pht trin v ti sinh sn. Thc
phm ti rt cn thit cho c th. Cuc sng cung
cp cho chng ta tt c nhng g chng ta cn nui
sng bn thn mnh v gi cho c th khe mnh.
Chng ta n ung cng n gin th c th chng ta cng
khe mnh hn. M i ngi cn phi t quan tm n sc
khe ca bn thn bng cch lu n nhng g chng ta
n v phng nga dch bnh bng vic sng c thc.
Nu mt gi sau khi n tra, bn cm thy bun ng th
thc n m bn va dng l tc nhn gy d ng. Hy
quan tm n thc phm m mnh n. Hy la chn
nhng loi thc n cung cp cho bn tht nhiu nng
lng.
Nn c gng n cng nhiu tri cy v rau xanh hu c
cng tt. Bn ng nghe theo li cho mi ca cc sn
phm sa v tht. Cc nh sn xut khng h quan tm
n sc khe ca bn, h ch chy theo li nhun m
thi! n qu nhiu tht v cc sn phm t sa khng

h tt cho sc khe ca ph n. Ch cn bn loi b

nhng thc phm ny ra khi ch n ca mnh cng c
th gip bn thot khi hi chng trc k kinh v gim
triu chng mn kinh ri. Cafein v ng l hai th
phm khc gy ra hu ht cc vn sc khe ph n.
Nn hc cch n ung lnh mnh. C th s bit n nu
bn thng xuyn cung cp cho chng nng lng
phc hi. Hy ly li sc mnh ca mnh. Tm hiu v c
th chnh mnh. Khi bn n v sc khe ca mnh, bn s
khng cn phi n king na.
Li ch ca vic tp luyn
sng khe bn cn tp luyn. Xng ca chng ta
cn nhng bi tp c th chc khe do nu khng
bao gi luyn tp th chng s suy yu dn i. Chng ta
s sng lu hn na v lun mun c th chy, nhy ma
v di chuyn d dng cho n giy pht cui i. Hy
chn cho mnh hot ng no m bn thch tp luyn.
Tp luyn l yu thng chnh mnh, chnh l cha
kha thnh cng mi mt ca i sng.
Bi tp luyn mt pht rt hiu qu l nhy ln
nhy xung 100 ln. Cch ny nhanh chng, d thc hin
v em li cho bn cm gic thoi mi. Bn hy th nhy

ma theo ting nhc hoc chy mt vng quanh khu nh

mnh ang xem th no bn nh!
Bn cng c th mua cho mnh mt ci bt l xo loi
nh thi v hy th bt nhy trn , lc u bn nn
tp nh nhng . y l mt bi tp th dc rt vui v
mi ln bn bt nhy, n s gip bn thanh lc h bch
huyt ng thi lm tim v xng chc khe hn. Cha
ca chic bt l xo nay bc vo tui 80 v vn
ang truyn ti nhng tin vui v rn luyn c th cng
tui tc. V bn ng bao gi c suy ngh rng mnh
khng th tp luyn c na v qu gi.
i iu suy ngm v vic ht thuc
Khng ht thuc l vic lm tt nht m bn c th
lm c cho sc khe ca mnh. Khi bn ht thuc, d
bn khng nm trong s 400.000 ngi t vong v cc
bnh lin quan n thuc l mi nm th bn vn ang
gp phn gy ra rc ri cho sc khe ca mnh. Thuc l
lm tng nguy c mc cc chng bnh v bung trng,
ung th phi, bnh tim v long xng. Nhng b m
mang thai cng cn cai thuc v thuc l c nh hng
trc tip ti sc khe ca h v thai nhi. Ngoi tr
nhng l do ph phim ra th mt ngi ph n lun c

th tm thy cho mnh mt l do chnh ng t b

thuc l. Ht thuc s lm to l chn lng, to ra cc np
nhn xung quanh ming v lm da sm b lo ha. N
cng khin cho h c mi ging nh mt chic gt tn hi
hm. Nu bn quyt nh cai thuc, bn s tm thy rt
nhiu s tr gip c sn. Ca hng bn thc phm chc
nng c rt nhiu sn phm bn ly li cn bng cho c
th. Chm cu, thi min v cc bi thuc Trung Hoa c
truyn u c th gip bn cai thuc l. C th s yu
thng bn nu bn bit tn trng n. Loi b nhng cht
c hi ra khi c th mnh chnh l hnh ng ca tnh
yu thng bn thn.
Mn kinh: Rt bnh thng v t nhin
Ti tin rng mn kinh l mt qu trnh ht sc t
nhin v bnh thng trong vng i ca chng ta. N
khng phi l mt cn bnh. M i thng trong chu k kinh
nguyt, c th chng ta o thi ra mng vt cht c vai
tr trong vic to thnh bo thai nhng khng c th
thai. cng l giai on c th chng ta thi rt nhiu
c t ra ngoi. Nu chng ta n vt hay thm ch n theo
ch chun v thc n ch bin ca Hoa K - vi t l
20% ng v 30% cht bo th lc no chng ta cng
vn ang lm tng lng c t trong c th, c l nhiu

hn c lng m chng ta c th o thi.

Nu c th mang qu nhiu c t khi chng ta bc
vo thi k mn kinh th giai on s tr nn kh chu
hn. V th, nu mi ngy bn chm sc bn thn mnh
tt bao nhiu th giai on mn kinh ca bn s d chu
by nhiu. Giai on mn kinh din ra d chu hay kh
chu u bt u bng vic chng ta cm thy c th mnh
th no v chm sc bn thn mnh ra sao ngay t tui
dy th. Nhng ph n c thi k mn kinh kh khn
thng l nhng ngi c ch n ung ngho nn dinh
dng sut thi gian di v c nhng nim km ci v
bn thn.
Vo nhng nm 1900, qung i ca chng ta ch ko
di khong 49 nm. Thi k , mn kinh khng phi l
iu g qu gh gm. Khi bc vo tui mn kinh cng c
ngha l bn i gn ht cuc i mnh ri. Ngy nay,
tui th ca chng ta ko di khong 80 nm v s sm
thnh 90 nm th hin tng mn kinh l iu cn gii
quyt. Ngy cng c nhiu ph n chn cch sng ch
ng v trch nhim i vi sc khe ca mnh, h tr
nn ha hp vi c th mnh hn v nhng giai on
chuyn bin nh mn kinh n mt cch tht t nhin
vi t s kh chu nht hay tht t kh nng b suy gim.

Ph n Anh ing[1] c xa M khng h tri qua

giai on mn kinh; h c kinh nguyt cho n lc cht.
Vng kinh c ph n Anh ing coi nh mt du hiu
ca sc khe. Ph n Bc Baja ngy nay, nhng ngi
sng lc hu 100 nm so vi chng ta vn tip tc c kinh
cho n gi. H khng hiu g v khi nim mn kinh.
Vng kinh l thi k ca s thng thi v tr tu ca
ngi ph n Anh ing c nh gi theo . Ngy
xa, vic c con tui 60 i vi ngi ph n Anh
ing l rt bnh thng. ng nhin, vo thi hin i
th vic t ph bin hn do nhp sng nhanh v
ch n ngho nn Ti tin rng nu nghin cu nhiu
hn na v cc nn vn ha bn x khc trn th gii,
chng ta s tm thy nhiu cch t nhin hn kim
sot chu k kinh mt cch tht bnh thng. Ti tng
nghe ni v nguyn nhn v sao ngi ph n Nht Bn
truyn thng khng c nhng cn nng bng l bi v h
n rt nhiu cc sn phm t u tng.
[1] Cch c phin m t Indians ca ngi Vit.
Khi Christopher Columbus t chn ln chu M gp
nhng ngi th dn, ng tng rng t chn n n
nn gi h l ngi Indian. Sau ny bit khng
phi l t n th h i thnh Indians.

Liu php Estrogen[2] thc s lm ti thy e s. Hu

ht thng tin m chng ta c c u t cc cng ty
dc phm v vi mc ch bn c tht nhiu sn
phm m thi. Ti ng l i vi mt s ph n l
phng php kh quan. Tuy nhin, ti thc s khng tin
rng liu php Estrogen tt cho tt c cc ph n, t
tui dy th n khi mt i nh mt vi v bc s khuyn
dng, l mt kin hay. Premarin[3] ngy nay tr nn
kh ph bin thc cht c chit xut t nc tiu ca
nga ci ang mang thai. Lm sao cht c th tr gip
cho c th ca ph n c? T nhin vi tt c s
thng thi ca mnh gip cho c th chng ta c th
thc hin chc nng ca mnh mt cch hon ho cho n
cui cuc i, t hn gn vt thng v sng lu sng
khe. Chng ta phi tin vo kin thc ny cng nh tr
tu bn trong chng ta hn l nghe theo nhng nhm
ngi mun lm chng ta tin rng c th con ngi s b
hy hoi v bnh tt khi bc vo giai on mn kinh.
[2] Estrogen l mt loi hoc-mn do c quan sinh
dc n tit ra lm tng lng mu n t cung, gip gim
bt nhng vn kh chu ph n tin mn kinh v
mn kinh nh bc ha, mt mi, lo u, cu gt.

[3] Premarin c sn xut di dng thuc dng

iu tr cc triu chng bt li ca thi k mn kinh nh
bc ha, kh m o, phnh to m o.
Ti lun mun xem xt nhng nghin cu tin hnh
trn nhng ngi ph n khe mnh nhng ngi
bc vo tui mn kinh m khng c rc ri no. Khi ti
bc vo tui mn kinh, ti ch c mt cn nng bng
duy nht. Ti tin hnh phng php cha vi lng
ng cn[4] v ti khng c thm bt c cn nng bng
no na.
[4] Phng php y hc c truyn c ngun gc lu
i phng Ty, da trn quy lut tng ng, iu tr
cho bnh nhn da trn cc biu hin v tinh thn, tnh
cm, th cht.
Chng ta c bit rng liu php progesterone[5]
thng c li hn l liu php estrogen. Nhiu khi chng
ta ngh rng mnh ang thiu estrogen nhng s thc th
chng ta ang thiu ht progesterone. Progesterone thin
nhin l mt cht c trong khoai lang cng kch thch s
hnh thnh xng. N kch thch cc t bo to xng
chuyn ha thnh xng mi. Progesterone t nhin di
dng kem c th mua cc ca hng thc phm bi

dng cho sc khe. Loi kem ny c bi vo cc m

mm bn trong c th ni d thm thu nht. N khng
c tc dng ph nh estrogen nhn to. N cng c ch
cho vic lm du nh hi chng tin kinh nguyt cng nh
lm gim rt nhiu triu chng mn kinh.
[5] Progesterone l mt trong nhng loi hoc-mn
kch thch v iu ha nhiu chc nng ca c th, c vai
tr trong vic duy tr thai k.
Ti khng c cho rng khng ph n no c tr
gip bi liu php thay th hoc-mn (HRT[6]). Tuy
nhin, rt nhiu ngi trong gii y hc a ra nhng
cu khng nh rng tt c ph n cn phi s dng liu
php t giai on mn kinh cho n khi mt i, l
s ch trch v coi thng ph n trung nin. V c bn,
iu ti mun a ra l s c gng ha hp v cn bng
gia c th v tr tu ca bn thn s lm suy gim ng
k nhng
[6] L bin php b sung ni tit t estrogen vo c
th vi liu lng thp cn thit gip gim bt nhng vn
kh chu ph n tin mn kinh v mn kinh. Nu
dng lu di s c thm tc dng chng long xng v
cc bnh v tim mch. liu php s dng thuc gy ra

qu nhiu tc dng ph, khin chng tr nn khng cn

thit na.
Cng nh mi iu khc trong cuc sng, tt c chng
ta u c thin nhng mc khc nhau. Vi nhiu
ngi trong chng ta, mc trch nhim v cam kt cn
c tr tu v c th ha hp vi nhau trong cc vn
su kn l qu ln. Chng ta cn s gip t y hc v
cc ngun khc cho n khi cm thy mnh sn sng v
an ton i mt vi cc vn ang tc ng n
sc khe ca mnh, nh nim tin vo gi tr bn thn. C
mt nim tin tr nn qu ph bin trong x hi gia
trng ca chng ta l ph n c t hoc khng c
cht gi tr no nu khng c kh nng sinh sn. V liu
c phi l l do v sao ph n s hoc khng c li s
mn kinh? Liu php estrogen khng h nhm vo cc
vn loi ny. Ch c tri tim v tr no ca chng ta
mi c th cha lnh nhng nhn thc m thi.
Ti xin nhc li: M n kinh khng phi l bnh. l
mt qu trnh bnh thng v t nhin ca cuc sng.
Tuy nhin, thng mi ha hin tng mn kinh ang tr
thnh mt ngnh kinh doanh bo b, vi hu ht cc
thng tin chng ta bit c u t cc cng ty dc
phm. iu i hi ph n chng ta phi t dy cho

bn thn bit la chn thc s ca mnh l g. Bn hy

c v chia s vi bn b cun sch Ngnh cng nghip
mn kinh: Gii y hc khai thc ph n nh th no (The
M enopause Industry: How the M edical Establishment
Exploits Women) ca Sandra Coney. Cun sch ch ra
rng cho n tn nhng nm 1960, gii bc s vn khng
my quan tm n hin tng mn kinh. Ph n c ni
rng hin tng ch c trong u h m thi. Ngi ta
cng ni: Khng c kha cnh no minh chng cho s
phn bit gii tnh c hu trong y hc mt cch su sc
nh hin tng mn kinh. Quan im mi cho rng mn
kinh l mt cn bnh ang c kim sot bi x hi. Y
hc hin i khng th gip cho ph n mnh m hn v
kim sot cuc sng ca bn thn mnh. N ch bin
nhng ph n khe mnh thnh con bnh.
C rt nhiu loi tho dc c cc nh nghin cu
dinh dng hc s dng v nhiu phng php cha vi
lng ng cn rt c ch cho bn trong giai on ny.
Cng c rt nhiu cht t nhin c th thay th estrogen.
Hy trao i vi nh t vn dinh dng ca bn v vn
ny. Bn hy nh ph n ngy nay l nhng ngi
tin phong trong vic thay i nhng khun mu nim tin
c h v tiu cc, t i con gi h ri chu gi h
s khng phi chu ng giai on mn kinh na. Chng
ta c th hc cch ln k hoch cho giai on mn kinh

ca mnh theo cch m by gi chng ta k hoch sinh

n vy.
M i ngy trong thi gian suy ngh mt mnh, hy
chc chn l bn gi n mi phn ca c th tnh yu
thng, c bit l c quan sinh dc/sinh sn ca mnh.
Hy ni vi chng rng bn s lm mi vic c th gi
cho chng c khe mnh. Hy m rng tnh yu
thng vi chng. S trn trng c th mnh s gip cho
nhng c quan ny mnh m hn. Hi xem t cung hay
bung trng cn mnh lm g. ng thi, ln k hoch
qu trnh mn kinh l thi gian chuyn ha n thun
thoi mi cho cc b phn c th v thoi mi trong chnh
cm xc ca mnh. Tnh yu c kh nng cha lnh v
yu thng bn thn chnh l cch gip to nn cuc sng
khe mnh.
Phu thut thm m: Ch thc hin v nhng l
do chnh ng
Phu thut thm m s khng c g l sai lm nu c
l do hp l thc hin. Chng ta cn phi hiu rng
phu thut thm m s khng th cha tr nhng vn
v cm xc, khng tho g c s ght b bn thn cng
nh khng c tc dng cu vn hn nhn. Ngi ta phu

thut thm m thng xuyn qu l bi h cm thy c

th mnh cha c p. Nhng chng ta cng khng th
cm thy mnh p hn khi ch nh vo phu thut
thm m. Phu thut khng cha tr c nim tin. Khi
ti nhn vo s pht trin mnh m ca vic qung co
phu thut thm m, ti thy n nh mt ngnh cng
nghip sng da vo nhng ngi ph n thiu gi tr
bn thn.
Ti thy nhng ph n lun ght b chnh mnh
i phu thut thm m bi h ngh n s gip h xinh
p hn. Do s min cng i vi bn thn h chn
vic phu thut sai lm, v th by gi trng h cn t
hn trc. Ti nh c mt c gi n rt xinh xn nhng
hon ton khng bit n gi tr bn thn cng nh yu
thng chnh mnh. C b thy gi m chic mi khc i
mt cht th s tuyt hn. C y nng nc i phu thut
thm m vi l do hon ton sai lm y ri nhn c
mt ci mi khng khc g mi heo. Vn ca c b y
khng h lin quan g n chic mi ca mnh c.
Bn khng th dng phu thut thm m tng gi
tr bn thn c. iu khng bao gi xy ra. Bn c
th tm thi thy n tin trin tt hn. Nhng cm gic
khng c gi tr s sm quay li v bn s li bt u ngh

nu mnh xa np nhn ny i th v c th khng

bao gi ngng. C ngi ni vi ti v vic phu thut
khuu tay s gii quyt c vn khuu tay s b
chy x khi ta v gi. Ti t ni vi mnh rng: i ly
Cha! Chng ta c th i n u? Vic khng phi
gip chng ta mc mt ci o c tay di hn cht xu mt
cch d dng hn y ch ? M t ln na cc phng
tin thng tin i chng li lp trnh chng ta qu nhiu.
Theo cc nh qung co thng mi, tt c chng ta u
s l nhng c b tui thanh thiu nin bing n, nh
nhn, hon ho khng h c np nhn hay lp m chy
x. Song, chng ta khng th ht li ln cc nh qung
co c v chng ta chnh l nhng ngi la chn sn
phm ca h. Ti ngh khi ph n nng cao gi tr bn
thn v lng t trng ca mnh th h s khng phi quan
tm n vic cc tp ch cp n iu g v ri cc
chng trnh qung co s thay i.
Bn ng bao gi cc bc s th nghim trn c th
mnh. Khi chng ta s dng phng php phi t nhin
p buc c th mnh phi lm g hoc tip nhn th
g m n khng h mun, chng ta ang t tm n rc
ri. ng a gin vi M T nhin. Hy nhn vo hu
qu m rt nhiu ph n ang gnh chu t vic nng
ngc. Nu ngc nh, bn hy hc cch vui v vi iu .
Hy yu thng b ngc vn c ca mnh v bng nhng

li khng nh lc quan bn c th lm tng kch c ngc

ca mnh. Cch tt nht l hy yu thng c th mnh
bi chng cn c yu thng. Ti cng tin rng c th
ny ca bn chnh xc l nhng g bn chn c ti
sinh li trong kip ny. Hy vui v c l chnh mnh.
Trn tt c, khng nn thay i bn thn mnh ch va
ngi khc. Nu ai khng yu chnh con ngi bn
th h cng s chng bao gi yu bn hn cht no sau
khi bn hy sinh c th mnh cho h.
V vy, nu bn quyt nh thc hin vic ct xn hay
gt da cht t g th hy suy ngh tht r rng rng ti
sao mnh phi lm nh vy. Hy dnh tht nhiu s yu
thng cho c th mnh c trc, trong v sau khi phu
thut. Ti s nhc mnh bng li ni kiu nh:
Mnh c mt bc s nhn i lm cng vic p .
Qu trnh s nhanh chng, d dng v mi th ri s
hon ho. Bc s vui mng v mnh hi phc nhanh.
Mnh hi lng vi kt qu t c. Tt c u tt p v
mnh bnh an.
Ung th v: Ni ln iu g?

C mt hnh mu vng chc m ti nhn thy

hu ht nhng ph n mc bnh ung th v. Nhng ph
n ny thng hon ton bt lc ni khng. Bu v
ca ngi ph n l biu tng ca s nui dng v
nhng ngi b ung th v dng nh ch bit nui
dng tt c mi ngi khc ngoi tr bn thn h. H
thy tht kh khn ni khng. H c cha m
nui dy bng cch s dng cm gic ti li v roi vt cho
vic k lut. By gi th h tr thnh nhng ngi ln
bit lm vui lng ngi khc, xung quanh h lun l
nhng ngi khng ngng yu cu h lm nhiu hn
nhng g h c th lm mt cch thoi mi. Nhng ph
n ny tip tc vt kit sc mnh v ngi khc v tun
theo nhng yu cu m mnh thc s khng mun. H
c cho v cho n khi khng cn g nui dng chnh
bn thn mnh.
Hc cch ni khng lc u c th s rt kh bi
nhng ngi thng xuyn tip xc vi bn quen vi
vic bn tun lnh h. V khi bn ni khng ln u tin,
h s ni gin. Bn c th lng trc thi . Bt c
ai hc cch ni khng u phi chu ng s gin d
trong mt thi gian. Ln u ni khng l kh khn nht.
Khi hc cch ni khng, mt iu rt quan trng l bn
khng c xin li, bi nu bn lm vy, h s li thng
tr bn. Nhng ngi khc c th s ngn bn thc hin

nh ca mnh. Bn ch cn ni n gin rng: Khng, ti

khng th lm c, Khng c na, Khng, ti s
khng lm na u. Bt c li ni ngn gn no a ra
thng ip khng mt cch dt khot cng u thnh
cng. Ngi khc hin nhin s ni gin v ri bn phi
hiu rng khng phi l vn ca mnh. l vn
ca h. Hy nh nhc mnh rng: KHI TI NI
KHNG VI BN L TI ANG NI C VI
CHNH TI. Nhc li iu khng nh vi bn thn
v bn s cm thy tt hn. Khi bn ni khng c ba
ln vi ai , ngi y s thi khng i hi bn v s
nhn ra rng bn tr thnh mt con ngi khc. Bn
thay i t trong chnh con ngi mnh.
S rt kh khn cho nhng ngi lun ch bit lm vui
lng ngi khc ni khng ln u tin. Ti vn nh l
mnh lo lng v m hi khi ln u tin ng ln v bn
thn mnh. Lc ti ngh th gii ca mnh s kt
thc v mnh s mt tt c. Nhng th gii ca ti khng
h sp ; n thay i v ti th c nhiu lng t
trng hn. V vy, bn cn phi nhn thc rng y ch l
mt qu trnh m mnh phi i qua. Ngi khc gin d
bi bn khng cn cho h hoc cho qu nhiu v h thm
ch cn cho rng bn tht ch k. Nhng iu m h thc
s ni l bn ang khng lm ci m h mun bn lm.
mi l vn . Hy nh khi bn ni khng vi h l

bn ang ni c vi chnh mnh ng thi thot ra khi

trng thi on gin bn thn na.
Ti bit mt ngi va mi ri xa chng mt thi
gian, c th ch l tm thi thi nhng by gi chng b
khng cn ai ti v nhng vic rc ri na.
khng th l li ca b bi b u c . ng chng y
ang hc cch nhn cuc sng theo mt hng khc. Hai
con trai trng thnh ca h cng knh trng m mnh
hn bi b ng ln u tranh v chnh mnh, v b
ang lm nhng g m mnh mun lm. Tht th v khi
thy c gia nh h thay i. tht kh khn b c
th t c bc tin nhng b lm c v c
cuc sng ca b r hng. n lc mi ph n nn
hi bn thn rng: u l iu tt nht dnh cho mnh?
c th l mt cu hi mi i vi ph n chng ta.
Ann Landers khuyn nhng ph n ang tm thi sng
ly thn hoc ly hn ri hy t hi xem: Ri b hay
li s tt vi mnh hn?
Chng ta cn chm sc tri tim mnh
So vi 4% ph n cht v ung th v th c n 36%
ph n t vong v bnh tim. Chng ta nghe ni rt nhiu
v s nguy him ca bnh ung th v nhng li bit rt t

v ph n v nhng nguy c ca bnh tim, song bnh tim

li l nguyn nhn hng u gy t vong ph n. Ph
n cng c nhiu nguy c t vong bi nhng bin chng
ca vic phu thut bt cu mch vnh[7] hn nam gii.
[7] L mt phng php iu tr ngoi khoa t
mt chic cu, pha trn ch b tc, gia ng mch ch
v ng mch vnh, mang li cho c tim mu c oxi
ha, pha trn ch ng mch vnh b bt, trnh hu qu
ca thng tn ng mch vnh ln chc nng ca tim.
cng con ngi m ch c chnh con ngi tn cng tri
tim ca mnh m thi.
Chm sc tri tim l mt vic rt quan trng i vi
ph n. Ch n nhiu m khng tt cho bt k ai
trong chng ta. V mt th cht, ch n nhiu m,
khng tp luyn, ht thuc u gp phn gy ra bnh tim
mch. y l nhng iu khin chng ta phi lm g .
Tri tim khng bao gi tn
V mt tinh thn, tri tim v dng mu m n bm l
hin thn ca tnh yu v nim vui, n cng chnh l mi
lin kt u tin ca chng ta i vi gia nh mnh. Ph
n c vn v tim thng b nhng rc ri trong gia
nh ly i nim vui v tnh yu ra khi cuc sng ca h.

Nhng rc ri ny cng ngn cn tnh yu v nim tin tm

n h bi bn thn h e s khng cho tnh yu n.
ng ca tri tim i vi tnh yu chng khc no dp tt
mi ngun sng ti tri tim mnh.
Vn v lng v tha cng dn n nhiu cn bnh
tip tc quay li vi chng ta. Bi hc tm hn v s tha
th tht kh i vi tt c chng ta nhng li l mt
bi hc m ai cng u phi hc nu thc s mun c
hn gn vt thng lng. M i ngi u tri nghim
s mt mt, b phn bi hay lm dng theo hnh thc no
. Tha th cho vic lm cng nh nhng ai lin quan
n vic chnh l mt phn ca s trng thnh trong
tm hn. Vic g xy ra th cng xy ra, qua ri v s
khng th thay i c na. n tri i s gii thot
cho chng ta khi m chm trong qu kh. l hnh
ng ri b qu kh v cho mnh c sng t do vi
hin ti. Chng ta s khng th hnh phc, khe mnh,
thnh vng v t do mt khi vn cn mc kt trong qu
kh v khng th tha th. l nhng vn to ln nht
i vi tt c v bi hc tm hn ln nht chnh l bit
tha th, yu thng bn thn v bit sng cho hin ti.
N s hn gn tri tim ta.
Hm no bn hy ngi tnh lng ri t tay ln tri

tim mnh. Trao cho n tnh yu thng v cho php bn

thn c cm nhn tnh yu thng m tri tim dnh
tng cho bn. Tri tim p tng nhp v bn t trc
khi bn cho i v s tip tc lm vic v bn nu bn
chn cuc sng. Hy nhn vo tim mnh xem c cn cht
cay ng hay s cm ght no ri rt li khng. Nu cn
hy nh nhng n tri i bng lng v tha v thu hiu.
Nu bn c th nhn su rng hn bn s hiu bi hc
ny. Gi gm tnh yu thng n mi thnh vin trong
gia nh mnh v tha th cho h. Cm nhn tri tim mnh
thanh thn v bnh yn. Tri tim l tnh yu v huyt
mch chnh l nim vui. Tri tim bn lc ny ang truyn
dn nim vui i khp c th bn. M i th u tt cn
bn th bnh an.

Chng 7

Khm ph i sng tnh dc

Ti mun c tho lun ngn gn mt vi quan im
ca ti v tnh dc, mc d chng c th khng ph bin
v vn c nhng thay i ang din ra. Chng ta cng cn
iu chnh suy ngh ca mnh trong kha cnh ny. Trong
x hi c rt nhiu nim tin ng b ln n v tnh dc.
Hy nh: cho d nh hng tnh dc ca bn l g th n
vn hon ho vi bn. Khi chng ta nhc n cc mi
quan h th n c p dng cho tt c mi ngi, cho d
mi quan h ca bn l khc gii hay ng gii. Thm ch
khoa hc ngy nay nhn nh rng nh hng tnh
dc l bm sinh v chng ta khng th la chn. Nu bn
l ngi c quan h khc gii, bn hy th tng tng
xem mnh s cm thy th no nu b bt buc phi tr
thnh mt ngi ng tnh. iu gn nh l khng
th. Cng ging nh bn yu cu mt ngi ng tnh tr
thnh ngi c quan h khc gii. Ti thy chng ta cn
phi xin li nhng ch em ng tnh bi nhng cch ln n
khng khip m chng ta dnh cho h. N chng khc
no s k th chng tc mc ti t nht c. Chng ta
khng c php coi thng ai ch v nhng th n

gin v t nhin nh tnh dc. Ci nh kin x hi c

bit ny ngn cn chng ta ha nhp vo bc tranh rng
ln hn ca cuc sng. Hy yu bn thn mnh bi mnh
l mnh. Cha tri khng bao gi mc sai lm c.
Nhiu ngi c th khng rng thi N hong
Victoria[1], s phn bit gii (trong kinh doanh, chnh tr,
lm cha m) khin cho mi quan h gia nam v n
tr nn v cng cng thng, n dn n vic ph n
thng tm kim mi quan h mt thit nht ngi ph
n khc. Nht k ca ph n thi c th ht trang
ny n trang khc k v mt ngi bn gi v sau ni
rt ngn gn rng Ti qua, mnh nhn li cu hn ca
ngi S. Nhng mi quan h lng mn cng tr nn ph
bin hn nam gii tr tng lp trung lu. Khng ai lc
cho rng l mi quan h ng gii. Thc t, khi
nim ny cha c tm ra cho n cui th k 19.
cng l lc m nn mi dm giai on pht trin mnh
m nht ca n: mt gi im thnh ph New York
phc v 64 n ng v Savannah, Georgia t l l 1-39.
[1] N hong Victoria (1819-1901): N hong Vng
quc Lin hip Anh v Ailen t 1831 n 1876, n
vng n u tin ca ch Anh t 1876 n
1901.

V vy, quan im ca ti l: Tnh yu chnh ni ta

tm kim n. Hnh thc yu thay i t nc ny n
nc khc, t th k ny qua th k khc. Chng ta c
nhng th c gi l quy phm vo lc ny nhng ri
chng cng s thay i trong tng lai. Hy tin rng
chng ta c quyn la chn trong tnh dc bi tnh yu
trong tri tim v bi chng ta mun iu tt nht dnh
cho mi ngi xung quanh mnh. M t vi ngi trong
chng ta thm ch s chn hnh thc v tnh v l iu
bnh thng. Hy b qua s ch trch v tn hng tnh
yu khi chng ta thy n. Khi ta cho v nhn tnh yu
thng, ta ang nui dng tm hn mnh v ta ra
ngun nng lng mnh m.

Chng 8

Quy ri tnh dc v ln ting

bao ln bn b lm nhc hay tn cng tnh dc m
khng ni g? bao ln bn li cho chnh mnh khi
mt ngi n ng hnh ng v php vi bn? Rng:
i, l li ca mnh. C l mnh ch ngh qu ln thi.
i, vic vn nm trong tm kim sot m. Ci vn
khng t bng nhng g mnh tng i mt.
Khng c mt ngi ph n no ang c cun sch
ny cha tng b lm nhc bng cu ni hoc chim ot,
cu vo hay mn trn bi ai khng c php ng
chm vo chng ta. Th nhng chng ta vn gi im lng,
khng ni g ht. n lc phi hc cch ni ra s tht
v ng ln v bn thn mnh. Nu khng chng ta s
khng bao gi ngn chn c nhng hnh ng by b
ny.
Ti va mi gp mt s c ngay trong nh ca ti,
lin quan n cp v chng ngi Anh rt tuyt chm
sc ti v trng nom ngi nh cng nh vt nui ca ti

gn bn nm nay. Tt c t khi bt u u rt tt, nhng

dn dn nhng chuyn nh nht bt u xy ra v ch
yu t g chng. Chng thc s l nhng iu nh nht
v lc ti b qua. ng l mt sai lm ln. Hn tr
nn ngy cng li v v lm n hai phn ba cng
vic. Hn bt u qun mt rng ti mi l ch v hnh
ng nh th y l nh hn vy. Hn tr nn qu thn
mt nh kiu hn l mt ngi bn ca ti vy. Tt c
nhng iu t t tng dn ln thnh nhng hnh ng
khng thch hp cht no. By gi ti mi nhn thy ti
khng nhn ra cc du hiu mt cch ng n v
ti khng gi vng ranh gii thch ng vi hn. Ti
nhn thy mnh khng coi trng nhng cm xc nh b
ci ni ln rng c iu g khng ng ang din
ra. Ti bt u thn trng khng mt lng hn,
hn cm thy thoi mi.
Sau ba tic sinh nht th 70 ca mnh mt s kin
tuyt vi ti khm ph ra vic hn r rm v chim
ot rt nhiu b bn ca ti. Khi ti ni vi mt vi
ngi trong s h, ti mi thy rng chuyn ny tip
din hn mt nm ri v di nhiu hnh thc khc nhau.
Nhng khng ai ni cho ti bit. Khi bc mn c vn
ln, hng lot thng tin t n vi ti. Hn tng va
chm vi vi ngi gip vic ca ti, thm ch sm s h.
C th k ring ca ti b tn cng ngay trong nh ti

khi ti i vng. Ti thy tht kinh hong. M t vic nh

th xy ra vi bn v ngi lm ca Louise L. Hay!
Nhng ti sao h li khng ni vi ti? H khip s, h
xu h - h c rt nhiu l do khc nhau. C th bn bit
vi l do bi bn cng tng dng chng. Ti ngh v
khong thi gian trong qu kh khi ti phi chu ng
nhng hnh thc lm dng tnh dc khc nhau v ti
mun trn thot khi hon cnh nh th no. Nhng
ti thc s ni ra hoc rung chung cnh bo c bao
nhiu ln?
Ti cng pht hin ra g n ng ny cn bo hnh v
hn v thn th b y thng xuyn b thm tm. Ti
ngh: Hy nhn vo nhng b mt m chng ta giu kn
trong lng; hy xem chng ta nhng g n ng
thot ti bo hnh khng gian v danh d ca chng ta
nh th no. Ni s hi khin chng ta phc tng mi
mc . Tri tim ti b nng khi nghe c nhng cu
chuyn ny. V c l cng mi ch l b ni ca tng
bng m thi. Ti gi li xin li tt c nhng ph n
c mt trong ba tic sinh nht ca ti bi bt c hnh
ng v php no c th xy ra vi h.
M t trong nhng ngi bn rt gn gi ca ti
ngi lun chia s vi ti rt nhiu iu lun coi mnh

l ngi sng sut vi thc cao v gi tr bn thn cng

khng ni ra. Khi i mt vi vn lm dng, phn
ng u tin ca b y l gi im lng v trnh sng gi.
D nh th no th lc ny ti cng c vic phi gii
quyt bi ngi n ng i qu xa. Ti lp mt i
tr gip bi khng l no ti phi i din vi hn v v
hn. M c d vy, nu ti m khng thc s tin tng vo
nhng thng tin ti tm hiu c th ti b dn dt bi
s din kch tuyt k chi bay chi bin ca hn. Khi
hn nhn ra khng th la gt c ti, hn tr nn hn
hc v him c v cng. Tuy nhin, ti khng ch c i
tr gip m vi chic in thoi trong tay, ti ngh s
d dng hn nu bm 911. Ti ni rng ti mun hn
bin khi nh ti v trnh xa khi khu t ca ti vo
ngy mai. Lng bn tay ti mt m hi, bng ti au
nhi v ti thy mt sc mnh dng tro. Tht khng d
dng cho ti khi phi i din vi mt g cao to su feet
ri ang ni gin. D rng ti rt thng v hn, ti
cng nhn ra rng b ta l mt k tip tay, v cch duy
nht b y c th lm l hon ton ph nhn v vy
cho nhng ngi b hn sm s. Thng khi chng m
quan h lng nhng hoc l k lm dng th v ph nhn
bng cch bin nhng ph n kia thnh ngi sai. Nh
th c hai v chng s thot ti, thnh ngi v ti hoc
b hi. Cho nn c hai u phi gi ghm c v ra khi

nh ti trong vng ba ting ri ng h.

Ngy hm sau b bn ca ti gi in ni vi ti rng
b y ang thc s bn khon: L no ti tng
tng ra chuyn ? Liu ti c ang phm sai lm
khng? C phi v ti ni ra m ngi n ng mt
vic khng? Ph n chng ta hay c chiu hng vic
tri qua. Cng c th chng ta tng tng ra. Nhng
chng ta cng thng tin vo s ph nhn ca g n ng
. Khng gian v danh d ca chng ta c a ra
nghi vn v ri li ni ca chng ta lm n tng ln gp
i. Li suy ngh c trong tm tr khin chng ta cng lm
mt i sc mnh ca ngi ph n. S chi ti c th
din ra. Nhng ngi ph n b kim sot bi s s
hi vnh vin. Ta iu xy ra trong rt nhiu
qung i bi ni s hi, nhng ch l s bin h.
Ngy xa, vic ni ln s tht c th khin chng ta mt
mng. Thm ch ngy nay Afghanistan, chnh ph
ng thi khi phc li hnh pht nm n cht
dnh cho ti ngoi tnh. Nhng d nhin ch nm
git cht ph n ch khng bao gi dnh cho ngi n
ng.
Ngay lc ti nhn r nhng g ang xy ra trong nh
mnh, ti c nhng hnh ng thch hp kt thc

s vic. Ti cng gi cho bc s tr liu v t lch hn.

M c d trc ti tng tin hnh tr liu nhiu ln
nhng ti vn thc r rng mnh cng c mt phn
trch nhim khi xy ra nhng hnh vi v s ch p
din ra ngay trong cn nh ca ti. Ti s lm bt c
vic g c th xa sch nhng hnh nh ra khi tm
tr mnh.
Bc s tr liu hi ti v s gin d ca ti i vi
ngi cha dng ngc i khi ti cn b. Ti khng th
nh c s gin d no ngoi ni s, ti p.
C y hi: Th c bao gi b ni gin hoc hn xc
li vi ng ta khng? Ti hiu ngay rng c y cha tng
l mt a tr b ngc i. Ti b nh p mi ngy
tr thnh mt a b ngoan nht c th. iu g trn
tri t ny s xy ra vi ti nu ti h xc lo li
vi ng ta? Khng, ti khng h nh mnh tc gin, m
ch nh v ni s v s khip hi.
Khi chng ta b nh phi khut phc qu thng
xuyn, chng ta s mt tt c hy vng c th lm iu
g thay i hon cnh ri ln ln thnh ngi ph
n vn b thng tr bi nhng hnh ng ca mt c b
bn trong con ngi chng ta. iu ny c th xy ra

mi mi nh. Vic ch p b gi lan trn qu xa.

Chng ta cn dy cc b gi khi chng cn rt tr
trng c s v thm ch c th sm hn rng chng
cn phi ln ting nu c ai ngc i chng vi bt k
hnh thc no. Nu mun th gii ny tr thnh ni bnh
yn cho ph n th chng ta phi thay i cch phn ng
ca mnh cho d n v cng kh khn. Sa thi g n ng
chnh l cch ti ng ln chng li cha dng ca
mnh iu m ti khng th lm c khi cn l mt
a tr.
Ti to c s ha hp ln ni lm vic. M i
ngi u ni tht tuyt khi c lm vic vi Hay
House. Ti c nhng ngi th hnh phc. Gn y
ngi t chc cng on c ca ti ni vi ti rng ng
y cha bao gi thy mt i ng nh xng no hnh
phc nh th. Nhng ngay trong chnh ngi nh ca
mnh, ti tn ti mt s ngc i bi ti khng
nhn nhn ng cc du hiu, v v l do ny l do khc
ti khng mun lm sng gi ni ln.
Theo cch no , th s vic cng c ci may mn
bi by gi ti s ni ht ra v tt c ph n, vi mi ph
n. Ti s ni bi nu bn thn mnh khng lm c
iu th sao c th mong i nhng ngi khc ln

ting c y? Chng ta coi nam gii l nhn vt quyn

lc cn ph n mnh l nn nhn. l cch chng ta
c nui dy, ngh rng mnh c c cng khng th
chin thng. C rt nhiu cch thc ngm ngm coi
thng, lm nhc v tc quyn ca ph n. Chng ta
chin u cho gi tr ca bn thn v vn thy kh khn
hoc khng th ln ting. S hun luyn m ngi ph n
quen vng li nhn c mnh m n ni chng ta
phi bit cn trng i vi c s xm phm nh nht. Ta
c dy vn chuyn v mang vc nhng gnh nng
cho ngi n ng u tin l cha chng ta sau l bn
trai, sp v chng. Chng ta lm vic qu lu n
ni ta ngh rng l chuyn bnh thng. n lc
phi bit ln ting cnh bo. Chnh ni s b bng v bo
hnh lm chng ta cm lng. C bao nhiu ph n sng
trong khng kh ca chin trng v bao nhiu tr em
c nui dy trong mi trng ? Ph n phi lm th
no ngn chn vic ? Bng hiu bit. Bng cch ln
ting. Ph n cho php n xy ra th chnh ph n l
ngi ngn chn c n. L ra vic khng th din
ra lu di nh th ny nu khng c s cho php ca ph
n, d ni hay khng. Chng ta phi thi cho php vic
lm xu xa tip din.
Nu chng ta sn sng ch ni khng, chng ta
s hnh thnh thi quen ni khng. Ri ta c th thay i

ton b tnh hung ngc i xung quanh. Im lng s gy

hi cho chnh ph n chng ta v cho ton x hi. 25
nm k t ngy phong tro gii phng ph n n ra vy
m hnh vi ny nhng li ni lng m v bo hnh tnh
dc vn ang lan trn. C v nh li c x l rt
bnh thng hu ht cc vn phng v ni lm vic.
l iu m ph n vn ang phi chu ng. Cho nn
n lc chng ta ng ln bo v bn thn trc s ngc
i ca chnh mnh hay ngi khc. Hy ni ra s tht,
hy ni ra nhng b mt c giu trong lng. Ci m s
ngn chn c hnh vi. Nu n ng khng th thot ti
th h s phi dng ngay hnh ng li. ng ng la
vi h - n lm mt danh d ca chnh mnh v ca tt c
ph n. By gi chng ta khng cn phi chu bt c
hnh thc ngc i no na nu sn sng ng ln v ni
ra. M i ngi trong chng ta ln ting s to cho
nhng ngi khc ni ra s tht.
Chng ta cn bit a ra nhng ranh gii thch hp
tn trng bn thn mnh. Vy ph n cn c nhng ranh
gii no m bo mnh lun c tn trng? Trc
ht, ta hy bt u t ni ta tin rng ph n xng ng
c tn trng. Chng ta thng khng nm bt c
nhng tn hiu nguy him, rng c iu g khng n,
sau khi c chuyn xy ra, n s l s bo hnh v c
sc. Lm dng l mt trn u v quyn lc. N kim

sot v thao tng chng ta. Chng ta gi im lng bi

chng ta s mt vic, s nhng tc ng di ngc li c
th ny sinh. Chng ta thm ch cn gi im lng khi
chun b lm tnh vi mt ngi n ng trong khi anh ta
khng chu dng bao cao su. Chng ta mun qut to ln
Ti tn trng bn thn v ti khng cho php anh gy
hi g n ti ht. Hy mang bao cao su vo hoc bung
ti ra! Nhng chng ta c lm khng? Thng l khng
bi v s, ngng ngng v xu h.
Khi gi im lng, im lng nh nhng ch cu non th
chng ta b a i lm tht. Chng ta qu ngng
ngng ln ting. Chng ta nh n phn ng m mnh
nhn c khi lm nh th. H ci nho chng ta, h
ngh n nh l mt tr a. H coi thng chng ta v
lm ta cm thy mnh nh k gy ri vy. C th n tr
thnh l l chng ta khng chia s v khng ni. Gi ha
bnh; khng gy sng gi. chnh l cch s ngc
i tip din khng ngng.
Ph n mnh nht nh phi gi c thng bng cn
cn quyn lc. Bo hnh v lm dng tnh dc l hai lnh
vc nhy cm nht i vi ph n. Ta phi hc cch x
l tt c nhng s c vi thi dt khot, phi rt thc
t, u ra y thay v b tn thng. Chng ta khng

cn phi l nhng con m lng l t ra gin d go tht

vo mt mi g n ng, m hy l nhng ngi ph n
trn y tnh yu v lng trc n nhng lun hnh ng
vi s cng rn ca mt qu m thp.
Chng ta phi to dng gi tr bn thn c th ni
khng. Nht thit phi m rng tm mt v trc quan ca
mnh i vi nhng cch thc ngm ngm m theo s
vic ang leo thang. K li cu chuyn t u n cui.
cp n nhng chi tit nh nht. Gt b ngay thi
chu ng km ci. Tm kim s gip . Ngn chn hnh
vi xu xa ngay lp tc. M t khi n ng cm thy h c
th ln ti, h s ln thm mt cht, ri nhiu nhiu na.
Chng ta phi ngn chn bt c hnh vi lm dng no
ngay t u khi n cn nh nht n ni kh c th ni
ln iu g. Ci g l du hiu u tin ca lm dng? Hy
nhc nh g n ng tc th. Ta cng nn chun b tinh
thn rng hn s chi bay chi bin. n ng s dng
chiu qu lu ri. Kiu nh: Ti l ai ch? Ti khng
bao gi lm th! i ti cha bao gi c x nh vy!
M t vi g cn t ra rt nhanh nhy, mm ming ngt
xt, rt thun thc v chuyn nghip na. Khi chp nhn
li xin li ca h l chng ta ang thng ng vi h. Ph
n s tr thnh ngi b hi. Chng ta s tr thnh mt
phn ca th lc ph hy x hi bt c khi no ta che
giu b mt cho ring mnh. Th nn ta thc s cn phi

nhn vo nhng b mt m mnh ang ct gi. Ph n

gi ha kh, tha hip vi nhng k lm dng nn v tnh
gp phn nui dng chng. n lc chng ta bt u
nui dng chnh bn thn mnh.
Ti khng c tt c cc cu tr li nhng ti c ci
ming rng. Ti s ln ting ni v vn ny mi khi
ni chuyn nhng ni cng cng. Ti s khch l ph
n mi ni h t gio dc mnh v nhng hnh ng
nh ln ting, ng ln, thm ch lm k gy ri nu cn
thit. Lin kt li, chng ta c th thay i vic ny ch
trong mt th h. Chng ta c th cu nhng a con gi
ca mnh khi nhng iu m chng ta tng phi chu
ng.
Ta cng cn phi bt u cc lp hc dy ph n
cch trn trng chnh mnh. Chng ta cn chun b cho
bn thn nhng quyn la chn khi b bo hnh hay sp
b bo hnh. N cng ging nh tham gia lp tp hun
bo ng chy lun sn sng v mnh m mi lc. Nng
cao gi tr bn thn, tnh yu bn thn v lng t trng l
rt cn thit, hoc chng ta s chng bao gi tin rng mnh
xng ng c trn trng v bo v. Hy hc cch to
dng cho mnh hng ro nng lng nh mt tm chn
bo v nng lc tr tu c th lm cho bn thn thy mnh

ang c bo v. C mt cch l hy hnh dung bn thn

mnh c c sc mnh trong mi ni, mi hon cnh -
nh, cng s, trong cc s kin x hi. Xem xt nhng
kha cnh ca cuc sng ni m bn khng trn trng
hoc khng nm quyn lc cho bn thn. Hy th l s
khng lm nh th na. Bt u to cho mnh mt quyn
lc t trong tm tr. Hnh dung xem mnh mun c i
x nh th no trong mi tnh hung. a ra quyt tm
ginh c sc mnh. Vic ny s bt u qu trnh hn
gn v khi lnh vt thng, ta s t ng dy d con gi
ca mnh.
Bng cch c sch v t gio dc, chng ta c th
nhn thc c rng mnh c nhiu s la chn khc
nhau hn l ch tip tc. Dnh thi gian nhc i nhc
li xem bn mun nm quyn kim sot nh th no
trong mi tnh hung c th lm nhc bn. Khi bn thc
s c mt cch thc phn ng c suy ngh thu o
theo k hoch hon ho, bn dnh c quyn lc.
iu quan trng l chng ta pht huy v thc s thu
hiu gi tr ca bn thn mnh v nhn thc rng mnh
khng phi chu ng bt c iu g bn thn cm thy
khng n.
Ta cn phi dy nhng ngi xung quanh mnh cch

i x vi mnh hy ni khng khi cm thy b lm

nhc. Hy ni vi n ng rng Anh phi trn trng
chng ti nu nh cn mun bn chng ti. H phi
hiu ra rng thn thin khng c ngha l li mi gi tnh
dc. Khi ch r qua m vi bn hoc ch em gi ca c
du m trc m ci th l hnh ng lm nhc tt
c mi ngi. l tr chi quyn lc, vi phm cam kt,
coi mnh l ng hong.
Ph n phi thi lm n l cho nhng k trng hoa.
Hy tr nn thng minh hn. K lng nhng l k li
dng, lm nhc ph n. Cho d h giu c hay p m
th no th h cng l k phn bi. Ph n tht ln: i
anh y tht d thng. Th th khng trnh c hnh
vi thiu quyn lc. Ta cn phi dng ngay vic cho
u c quay cung theo nhng g n ng ca cc b cc
c, h ch l nhng g trng hoa m thi. Ta thng dnh
cho h s ngng m nhng h vn ly i danh d ca
chng ta. Chng ta mun tn trng nt ch kh tt p
ngi n ng thc s ch khng phi k bi nh
chng ta. Ngi n ng no t ra rt th v c th s
khng bn chm sc l tr m bn sinh ra cho anh ta.
Bn ng bao gi quan h hoc ci mt anh chng
ght b m mnh bi trong tng lai anh ta s chuc n

ln u bn. Nu anh ta sn sng i tr liu th tnh hnh

c th thay i; nu khng, anh ta s ght ph n sut
i. M t khi ph n cn im lng, chng ta cn s
ngc i tip din. N s tr thnh bo hnh i vi bn
thn, vi gia nh, ni lm vic v vi ton x hi, lm
suy yu sc mnh ca th gii v tng lai ca chng ta.
Bn nn c cun sch ca Jennifer Coburn c ta
Ly li quyn lc: Ph n cng s phn ng li s quy
ri tnh dc (Take Your Power Back: A Working
Womans Response to Sexual Harassment) hay cun Nn
ri b, ng li: Tng bc hng dn bn quyt nh
nn li hay bc ra khi mt mi quan h (Too Good
to Leave, Too Bad to Stay: A Step-by-Step Guide to
Help You Decide Whether to Stay in or Get out of Your
Relationship) ca M ira Kirshenbaum. C hai cun u l
nhng quyn sch c tc ng mnh m th c th gip
bn c nhiu cch to dng c sc mnh ca bn
thn. Nh ti ni t trc, ti c lng trc n ln lao
i vi nam gii v nhng gnh nng m h phi mang.
Nhng iu khng c ngha l ti s cam chu s
ngc i. Ti s khng bao gi gi im lng v vn ny
na. l iu nh nht ti c th lm cho ph n chng
ta.

Nhng cu khng nh t trn trng bn thn

Mnh l mt con ngi c gi tr.
Mnh lun c tn trng.
Mnh mnh m.
Mnh ng h nhng ph n khc.
Mnh d dng ln ting v bn thn.
Mnh xng ng c nhng ranh gii.
Ranh gii ca mnh lun c bo v.
Mnh c th ni sng gi bt c khi no cn.
Mnh c mt i tr gip tt. Mnh chnh trc.
Mnh ci m bao nhiu, mnh an ton by nhiu.

Gi tr bn thn mnh rt mnh m.

Mnh l ngi ph n hn gn vt thng cho nhng
ph n khc.
Mnh c mt hng ro nng lng mnh m.
Ngi n ng trong cuc i mnh lun trn trng
ph n.
Mnh ly li quyn lc.
Mnh yu v trn trng bn thn.

Chng 9

Tui gi: Nng cao cht lng cuc sng

Vn ha tui tr c nhn mnh qu ri! Gi
l lc chng ta gip nhng ph n lo nin c th hin
tt c kh nng ca mnh v thc s c trn trng
trong th gii ny. Ti mun gip mi ngi thy c
rng tt c ph n s bit yu thng, trn trng gi tr
bn thn, c lng t trng v mt v tr quyn lc trong
x hi khi h bc vo tui gi. iu ny khng phi
h thp th h tr m c s cng bng thc s gia
cc th h theo cch kh quan nht.
Khi ti quan st nhm lo nin hin nay, ti thy ch
ton nhng ni lo s, sc khe yu km, ti sn ngho
nn, s c n v mt cm gic bung xui nh sp
xung dc. Ti bit rng tui gi u c phi din ra
nh vy. Con ngi hin nay n nhn tui gi n theo
cch thc lp trnh sn cho mnh v n thun chp
nhn n. Ngoi tr vi trng hp, vi x hi hin nay
mi ngi u tin rng mnh s i theo ng tin trnh t
gi i, au m, suy kit, yu ui v cht. iu ny
khng cn l s tht vi mi chng ta na. ng l ai

cng s phi cht nhng chng ta c th la chn xem c

au m, suy kit v yu ui hay khng v chng ta
khng nht thit phi tri qua nhng giai on ny.
n lc chng ta khng th chp nhn nhng ni s hi
na. Tt c chng ta u phi thay i phn tiu cc
ca tui gi. Ti tin rng na sau ca cuc i chng ta
thm ch c th cn tuyt vi hn c na u na kia.
Nu sn lng thay i suy ngh v tip nhn nhng nim
tin mi m, chng ta c th khin giai on ny tr thnh
nhng nm qu bu ca mnh. Nu mun bc vo
tui gi mt cch thnh cng th chng ta phi a ra mt
la chn tnh to thc hin n. Chng ta khng phi
ch mun tng tui th ca mnh. Ta mong ch pha
trc l nhng nm thng sung tc v vin mn. Nhng
nm di thm l mt tm bng trng v iu g c
vit ln s lm nn s khc bit.
Lch s cho thy rng vng i ca con ngi tng
rt ngn, u tin l ch n gia tui thanh thiu nin,
sau l tui 30 ri 40. Thm ch cho n u th k
ny, tui th cng ch l 50 m thi. Vo nm 1900, tui
th trung bnh l 47. By gi chng ta ang coi 80 tui l
mt vng i bnh thng. Vy ti sao chng ta khng
to ra mt bc nhy vt v con s mt cch c thc
v to ta mt ct mc mi c ghi nhn l 120 hay
150 tui nh?

N khng phi l iu vt ngoi tm vi ca con

ngi. Ti nhn thy sng lu hn tr nn bnh
thng v t nhin i vi hu ht chng ta trong mt
n hai th h ny. Ti tin rng con s 75 s tr thnh
tui trung nin mi. Vi nm trc y, nghin cu v
tui tc ca mt trng i hc khm ph ra rng bt
c tui no m bn tin l tui trung nin th c th
bn bt u giai on lo ha. Bn thy khng, c th bn
tip nhn nhng iu m tr no ca bn a ra. V vy,
thay v chp nhn tui 45 hay 50 l tui trung nin,
chng ta c th d dng quyt nh n phi l 75.
C th cng s sn sng tip nhn iu . Chng ta
c th iu chnh li cch nhn cc giai on khc nhau
ca cuc i.
Trung tm Nghin cu Nhn khu hc Durham, Bc
Carolina kt lun rng nu biu tui gi c tip tc
nh t nm 1960 n nay th hn tui theo l thuyt s
vt qua ngng 130 nm. Nh nm 1960, ch c khong
3.500 ngi sng trm tui. n nm 1995, c 54.000
ngi. l nhm tui tng nhanh nht. Nghin cu
cng cho thy rng khng c bt c minh chng no v
vic ngi gi nht trong qu kh sng n bao nhiu

tui. H cng tin rng phn ln trong s nhng ngi gi

nht s l ph n.
Qua nhiu th h, chng ta nhng con s ng
vi s nm ta tn ti trn th gian ny quyt nh cm
gic v hnh vi ca mnh. Cng nh tt c cc mt khc
ca i sng, ta chp nhn v tin tng iu g v tui tc
th iu s tr thnh s thc. n lc chng ta
thay i nim tin ca mnh. Ti tin rng bng vic tip
nhn nhng khi nim mi, chng ta c th khin cho qu
trnh lo ha tr thnh mt s tri nghim tch cc, sng
sut v khe mnh.
Ti by gi tui 70 v ti l mt ph n to ln,
mnh m v khe mnh. nhiu kha cnh, ti thy tr
hn lc ti 30, 40 tui bi ti khng cn thy p lc phi
thch nghi vi nhng tiu chun nht nh ca x hi na.
Ti t do lm nhng g mnh mun. Ti khng cn mong
c s ng hay quan tm n nhng iu mi ngi
ni v mnh na. Ti i hin ngang hn bi ti khng cn
nhng gnh nng trn vai, v ti thy mnh t lm mnh
vui nhiu hn trc rt nhiu. p lc v cp bc hon
ton khng cn quan trng. Ni cch khc, ln u tin
trong i, ti t bn thn ln trn ht. V cm gic
tht tuyt!

Khi ti ni v vic cuc sng s di hn, nhiu ph

n cm thy: i! Ti khng mun m yu v ngho kh
trong nhng nm . Tht ng kinh ngc rng khi m ra
kin mi v kh nng mi, tr c li lp tc mun ngh
n nhng gii hn. Chng ta khng cn phi t nhng
nm thng cui i ngang vi s ngho kh, m au, c
n v ci cht trong bnh vin. Nu l nhng g m
chng ta thng nhn thy xung quanh mnh lc ny th
l bi chng c to ra t h thng nhng nim tin
trong qu kh ca ta. Chng ta lun lun c th thay i
nim tin y. Nhng g chng ta tin tng v to ra, ngy
hm nay s to ra ngy mai ca chnh chng ta. Con
ngi tng tin rng tri t bng phng. Gi n
khng cn ng i vi chng ta na.
Nh ti ni t trc, cuc sng n t nhng ln
sng phong tro, kinh nghim hc hi v cc giai on
tin ha. Chng ta ang trong giai on tin ha mi.
Th h Baby Boom (nhng ngi sinh t nm 1946 n
1964) ng u trong s chuyn bin su sc v thc.
Ngi tui 50 by gi ang bc vo nhng nm
cn li vi trng thi tt hn bao gi ht. a s nhng
ngi thuc th h ny u c th d dng t n tui
90. Dng nh chng ta ang c hai tui trng thnh

vy. V chng ta ang thy rng c l khng c gii hn

no v vic chng ta s sng bao lu tt c u ph
thuc vo chnh chng ta v vo cch ta nm bt, tip
nhn nhng quan im mi v tui tc nhanh nh th
no.
Ti ng rng khi tui th c ko di th chng
ta phi chnh n li ton b cch thc t chc x hi,
ch hu tr, bo him v ch chm sc sc khe.
Nhng l iu c th thc hin c. Vng, y l giai
on cho nhng thay i to ln vi tt c chng ta.
Chng ta khng th tip tc sng nh trc kia v vn
lun mong mun cht lng cuc sng c ci thin.
Suy ngh mi, quan im mi v cch thc mi thc
hin sn sng.
Kt cu nh hin ti ca chng ta khng lin quan
n phm cht v s gn b gia con ngi vi nhau. Bi
vy, ti tin l chng ta cng cn c li sng v kin trc
khc. Nhng cn h v lng hu tr vi tt c lut l v
nguyn tc ca mnh ang tch ngi gi ra khi cuc
sng. Con chu ca h u? Nim vui ting ci u?
Ti ngh chng ta cn mt cuc sng cng ng hn na.
Ta cn nhiu hn nhng ngi nh kp hai gia nh c
quan h h hng sng ring nhng lin k nhau. Ta c th

s dng hng lot nhng ngi nh bn tng - hai gia nh

sng tng trn v cho thu hai tng di c thm thu
nhp. iu s gip a ngi gi v con chu li gn
nhau hn. Con ci gip ng b cha m mnh tr li v
ngi gi tip thm s thng thi v ngha sng cho con
ci mnh. l vic lm c ch cho x hi quay li i
sng i gia nh vi nhiu th h sng chung hoc sng
gn nhau.
M t vi nm trc, khi bt u c tui, ti nhn
c rt nhiu bc th cho mi n sng nhng cng
ng hu tr khc nhau v Nhng ngi nh dnh cho
ngi cao nin nng ng c ch. Hu ht nhng ni ny
u nhn mnh vic h c trung tm y t khp kn hoc
lin k nh mt tin ch c sc hp dn. H s dng
nhng cm t nh C s iu dng c kinh nghim
lin k, M i li ch t dch v tr gip cuc sng,
Dch v y t cp cu 24 gi v Gim st cp pht
thuc. l nhng cu rt hiu qu ni ln rng
KHI bn m, chng ti lun c mt kp thi gip
bn. Ti tin li suy ngh gp phn to cho ngi gi
nim tin rng h S tr nn m au bnh tt.
Ti mong mun c ai xy dng mt cng ng
hu tr trong c c mt trung tm sc khe tng hp.

Thay v tm n bc s v y t nh truyn thng, bn nn

i bm huyt, chm cu, vi lng ng cn, cc phng
thuc, ch dinh dng v tho dc Trung Hoa, xoa
bp, tp yoga, tham gia cu lc b sc khe s l
ni mi ngi u c th ginh na cui cuc i ca
mnh sng trong khe mnh v thnh thi. Ti chc rng
mt c s vt cht nh vy l iu c mong i t
trc n gi. Nhng cng ng hu tr chnh l iu
ti mong ch c thy trong tng lai.
Vn ha tn th tui tr m ta to ra gp phn vo
s lo lng mi khi ni n c th mnh, l cha cp
n ni s hi do nhng vt nhn gy ra. Chng ta nhn
nhng thay i trn c th v khun mt mnh nh mt
th g ng b khinh th. qu l mt cch kinh
khng cm nhn v bn thn mnh. Nhng ch l
suy ngh m suy ngh th c th b thay i. Cch nhn
thc v bn thn v c th l mt khi nim chng ta cn
hc hi. Ti mong mi ngi hy gt b nhng quan
nim sai lm ny v bt u bng tnh yu v s trn
trng bn thn cao qu ca mnh, t trong ra ngoi.
C gi tr cm thy mnh khng tt thng xuyn tm
xem ti sao c ta ght c th v tin rng khim khuyt
nm . Chnh bi p lc mnh m m gii qung co

gy ra nn chng ta thng tin rng c th mnh c vn

. Gi m ta mnh mai hn, tc vng hn, cao hn, ri
gi mi mnh to hn hay nh hn, nu mnh c n ci
ta sng hn... cc danh sch c di ra mi.
Khi ta gi i, ta tip tc mang theo nhng cm gic v
s thp km ny. Chng ta tm thy nhiu cch, nh tc
gi Doreen Virtue ni: So snh gia cm nhn bn trong
ca mnh vi v b ngoi ca ngi khc. Nhng cm
nhn ch quan rng mnh khng tt p s khng bao
gi c xoa du bi qun o hay trang im hoc nhng
th thin cn khc. Hy quyt tm thay i nhng
suy ngh tiu cc d v tnh hay c ca mnh thnh
nhng cu ni yu thng bn thn nh: Ti p theo
cch ca ti v: Ti yu dng v ca mnh. iu ny
s gip chng ta t c nhng thay i lu di.
iu ct li c cuc sng hnh phc, khe mnh
l hy khng ngng yu thng v trn trng bn
thn. Nu c phn no trn c th lm mnh khng vui
th bn hy dnh trn mt thng t tnh yu vo .
Ni tng li yu thng vi phn c th . Thm ch
bn c th ni xin li v tng ght b n. Vic thc
hnh nghe c v n gin nhng n thc s hiu qu. Yu
c th mnh c vai tr rt quan trng mi giai on ca

cuc i v n l s sng cn khi chng ta v gi.

Carol Hansen, trong cun bng ghi m truyn cm
hng c tn Ta sng (Lighten up), yu cu ph n
chng ta dnh nm pht mi ngy xoa bp c th vi
nc thm, ni vi tng phn trn c th rng bn yu
n nh th no v cm n v n phc v bn. Bc s
Deepak Chopra (tc gi cun C th tr mi, tr tu
khng gi (Ageless Body, Timeless M ind)) khuyn chng
ta hy xoa bp t u n chn bng du vng trc khi
tm. M i c nhn, mi ni hay mi vt c yu thng
s tng tc li bng vic sng ht mnh. Tnh yu m
bn dnh cho bn thn mnh s li vi bn cho n ht
i. Chng ta tng hc ght b bn thn th gi ta cng
c th hc cch yu thng mnh. Vic ch cn s
sn lng v mt cht tp luyn.
i khi tip nhn suy ngh v quan nim mi,
chng ta cn loi b tt c suy ngh tiu cc trong tm tr,
nh kiu chng ta vt b nh k m ph liu trong cuc
sng ca mnh. Rt nhiu ngi gi c thi tr tr
tch t v lu gi nhng iu m h khng cn cn na.
Nu xung quanh nh bn c nhng mn lt vt khng
cn gip ch g cho bn na th hy dn sch chng i.
Hy em chng cho nhng ngi v gia c hoc nhng ai

thc s cn chng. Bn cng c th em bn ng

trong kho y i. Hy dn gn gng cuc sng ca mnh v
cho bn thn mt s khi u hon ton mi trnh xa
m bng bong v k nim qua. Bc ra ha mnh
vo cuc i.
Tng lai bn lun ti sng
Chng ta c quyn la chn cho mnh mt tng lai
ti sng. Ti chn cho cuc i mnh nhng hng i
khc nhau nhng tt c u tt nh nhau. C nhng iu
by gi thm ch cn tt p hn c khi ti cn tr.
Nhng nm thng tui tr ca ti b ba vy bi ni lo
s; ngy hm nay ca ti ngp trn s t tin.
Ti thc s tin tng rng nhiu ni lo s ca chng
ta l khng cn thit. l iu chng ta c dy. N
c lp trnh cho chng ta. N ch l li suy ngh c
lp trnh v ta c th thay i n. Suy ngh tiu cc ang
lan trn trong th gii ca ph n vo nhng nm cui
cuc i h v kt qu l h sng mt cuc sng trong s
bt mn.
Ti mun gip bn to cho mnh mt t tng sng

sut v nhng nm sau ca cuc i bn nhn ra rng

c th tr thnh nhng nm ng sng nht ca bn.
Phi bit rng tng lai lun ti sng bt chp tui tc.
Hy nhng nm cui tr thnh nhng nm qu gi.
Bn c th tr thnh mt lo nin u t, ngi bit r
mnh c th mt phn khe mnh, nng ng v thit yu
ca x hi cho d mnh bao nhiu tui.
Khi bn ngi yn lng, hy hng s ch vo trong.
Ngh v nhng thi gian bn vui v v cho c th bn
cm nhn c nim vui y. Nh li tt c khonh khc
bn l ngi chin thng, nhng khi bn t ho v mnh
lm g , cho d l nh b. Hy gi nhng cm gic
tht gn vi bn, nim vui v lng tin ny. By gi hy
nhn v bn 10 nm sau. Bn thy mnh ang lm g v
sng nh th no? Trng bn s ra sao? Bn cm thy th
no? Bn ang mang theo nim vui bn mnh ch? Cn
by gi bn hy xui theo con ng ti 20 nm na.
Bn nhn thy g no? Bn vn ang sng, hot bt v
thch th vi cuc sng ch? Xung quanh bn l nhng
ngi yu thng bn ch? Bn c ang lm vic tha
mn chnh mnh khng? Bn ang cng hin iu g cho
cuc sng? Lc ny chnh l lc bn hnh dung v to
dng tng lai ca mnh. Hy cho n c khe
mnh, ti sng v vui v nh bn c th. l cuc
sng ca bn v bn chnh l ngi s sng n.

ng bao gi ngh l qu tr hoc bn qu gi

m c v t mc tiu cho cuc i mnh. c m v
mc ch khin ta tr hn v quan tm n cuc sng
hn. Hy sng trn vn cho ngy hm nay v hy qun
i qu kh qua.
Cuc i ti thc s bt u c ngha t khi ti
gia tui 40. Bc sang tui 50, ti bt u khi nghip
cng ty xut bn ca mnh vi quy m rt nh. Nm u
ti thu c 42 la tin li. Khi 55 tui, ti nh liu
bc vo th gii my tnh. N lm ti thy e s nhng
ti tham gia cc lp hc v vt qua ni s hi. By gi
ti c ba chic my tnh v lun mang theo my tnh c
nhn bn mnh. tui 60, ti c mt khu vn ca
ring mnh. Cng lc , ti ng k vo mt lp hc v
cho tr con v bt u v. Hin ti ti 70, mi nm qua
i, ti li cng sng to hn v cuc sng ca ti giu c,
vin mn hn. Ti vit, ging dy. Ti vn ang khng
ngng c v nghin cu. Ti s hu mt cng ty xut
bn rt thnh cng. Ti l mt ngi lm vn c chuyn
mn. Hu ht thc n ca ti u do ti trng. Ti yu
con ngi v tic tng. Ti c rt nhiu bn b. Ti i du
lch khp ni. Ti cng ti cc lp hc ngh thut mt
tun mt ln. Cuc i ca ti thc s tr thnh chic

rng qu gi cha y nhng tri nghim.

Rt nhiu ngi trong cc bn, cng nh ti, ang
bc vo lp ngi cao tui v y l lc nhn cuc
i theo mt cch khc. Bn khng cn phi sng nhng
nm sau cui theo cch m cha m mnh sng. Bn v
ti c th to ra mt cch sng mi c th thay i mi
quy lut. Khi chng ta hng v tng lai vi s hiu
bit v vn dng nhng iu tch ly c th ch c s
tt p tri ra trc mt chng ta m thi. Chng ta hiu
v khng nh rng mi th xy ra u v li ch cao nht
v nim vui ln nht ca mnh, hy vng tin rng iu
khng h sai.
Thay v bc vo tui gi, t b ri cht, hy hc
cch to ra s ng gp to ln cho x hi. Chng ta c
thi gian, c tri thc v chng ta c s uyn bc bc
vo th gii vi tnh yu v sc mnh. C rt nhiu vn
kh khn vi thin nhin ton cu ang cn s quan
tm ca ta. Hy xem mnh c th dnh nng lng ca
mnh vo cu gip hnh tinh ny hay khng. Phi
c l do mnh sng lu hn. Chng ta nh lm g vi
qung thi gian c thm no? Nu ch nh chi tr
chi th n s nhanh chng tr nn nhm chn m thi.

Khi gp g bn b hay h hng, thay v ni v cn

bnh ca mnh, hy ni v vic nn lin kt vi nhau nh
th no ci thin gc x hi ny ca cc bn. Bn c
th lm g cuc sng ny tt p hn vi tt c mi
ngi? S ng gp d l rt nh cng c ngha. Nu
tt c mi ngi gi u ng gp mt th g th chng
ta c th ci thin c cuc sng trn t nc mnh.
Bng vic thc y bn thn tham gia tt c cc mt
x hi, chng ta s thy s hiu bit ca mnh chy vo
mi tng lp, ri bin i t nc ny thnh chn
thn i bao la. Ti mun bn: Hy bc v pha trc,
ln ting, bc vo th gii v SNG! l c hi
bn ly li sc mnh v to ra ti sn m bn thc s
thy t ho khi truyn cho con chu mnh.
Bn tr trng lun c hi: Ln ln con mun
lm g? Chng c dy ln k hoch cho tng lai.
Chng ta cn phi c mt thi nh vy v ln k
hoch cho nhng nm cn li ca mnh. Chng ta mun
tr nn nh th no khi tui gi n? Ti mun tr thnh
mt lo nin u t, ng gp cho x hi bng mi cch c
th. M aggie Kuhn, trng nhm hot ng x hi Nhng
con bo xm (The Gray Panthers), thng ni: Ti
mun cht khi ang sn bay vi cp ti liu trong tay

v va mi hon thnh tt mt cng vic.

Cho d 14, 40 hay 80 tui th chng ta cng u ang
xui theo hnh trnh ca thi gian v tin v thi khc
chng ta gi t th gii ny. M i iu chng ta lm, ni
v ngh u l s chun b cho bc tip theo. Hy
mnh gi i vi thc v hy mnh ra i cng thc.
M t cu hi rt hay chng ta t hi bn thn l:
M nh mun tui gi n nh th no? Hy nhn xung
quanh. Nhn nhng ph n ang sng cuc sng kinh
khng ca tui gi v nhng ph n ang c mt giai
on ta sng. Hai nhm ngi ny lm nhng vic khc
nhau ra sao? Bn c sn sng c gng c sng khe
mnh, hnh phc v vin mn trong nhng nm cui i
khng?
V cu hi tip theo s l: M nh mun cht ra sao?
Chng ta thng dnh nhiu suy ngh cho mi kha cnh
ca cuc sng nhng li rt him khi ngh n ci cht ca
chnh mnh, tr cm gic s hi. Cho d cha m ta mt
nh th no th s ra i ca ta cng c th l mt s tri
nghim tch cc. Bn ang chun b cho s ra i ca mnh
ra sao? Bn c mun nm th ht ra, khng th cu cha
c trn chic ging bnh vin vi chng cht nhng
ng dn xung quanh? Hay khi thi khc phi ra i n,

bn s c mt ba tic chiu vi bn b ri i ngh v s

khng thc dy na? Ti thc s thch c mt ba tic
hn v ti ang ln k hoch s ra i ca ti s n
theo cch . Nu hnh nh v ci cht ca mnh ang rt
tiu cc, bn c th thay i n. Tt c chng ta u c
th bin ci cht thnh mt tri nghim yn bnh v vui
v.
Vic xoa du hnh tinh ny l hi p cho nhn thc
rng ci m chng ta ang tri qua th gii bn ngoi
chnh l tm gng phn chiu sinh lc trong ta. M t
phn quan trng ca qu trnh xoa du l hiu bit v
mi lin kt v s ng gp ca chng ta vi cuc sng
v bt u qu trnh phn pht sinh lc hn gn tch cc
ra ngoi th gii. y l ni m rt nhiu ngi b b tc
vi chnh sinh lc ca mnh, khng thc v sc mnh
hn gn ca s cho i v chia s. Hn gn l mt qu trnh
lin tc v nu chng ta i n khi c cha lnh
mi bt u chia s tnh yu thng th c l chng ta s
khng bao gi c c c hi lm iu .
Cu ni: i mnh qu gi lm vic ny vic kia
s tr nn hon ton c l khi ta c thy ngi gi
thc hin tt c nhng vic m ta ni h khng th.
nim qu gi c l l iu ch xy ra ngay trc ci cht

m thi. Chng ta hon ton c th sng trn vn cuc

sng ny cho n nhng ngy cui cng.
C mt nhm ph n Dallas, tui t 62 n 80,
thng xuyn tp karate v tr thnh nhm biu din
vi tn gi Hoa M c Lan Steele. H i khp cc trung
tm chng minh rng karate c th tr thnh mn th
thao cho ngi cao tui. ng thi, nhng ph n ny s
d dng t v trong trng hp h b tn cng.
Cng c nhiu nhm ph n cao tui tp hp
nhau li v u t vo th trng chng khon. M t vi
nhm rt thnh cng. M t nhm Illinois xut bn
cun sch Cm nang hng dn chung v u t thng
minh ca Qu b BeardStown (The BeardStown Ladies
Common Sense Investment Guide). Cun sch bn
c hn 300.000 bn.
M t nghin cu gn y Pennsylvania cho thy
nhng ngi gi tui t 80 n 90 khi tham gia chng
trnh luyn tp mn c t c th em li sc sng mi
cho c th ca h. H c th iu khin c cc phn c
bp thi hot ng t nhiu nm. S tn ph thng
n cng tui gi thc ra l kt qu ca vic nhiu nm
khng vn ng. Cc hun luyn vin thy rng ngi

gi c th nng cao sc khe ln gp ba ln trong cha

y hai thng. Tp luyn cng c tc dng kch thch
hot ng v tr no.
Chng ta ang khm ph ra rng no khng b tn t
v cht tr khi ta ngng s dng n. M t khi chng ta
kch thch bn thn vi nhng bi luyn tp tr no v
theo di hot ng ca n, mt khi chng ta mi yu
thch cuc i th tr no ca chng ta lun tnh to. Cuc
sng tr nn thc s n n v bun chn nu ta khng
th thch tr no ca mnh. Cuc sng ca nhng con
ngi khng bao gi tp luyn v ch than vn v bnh
tt ca mnh tht nh b v hn hp bit bao.
Hu ht nhng nghin cu v ngi gi u c
thc hin bi ngnh cng nghip dc phm, no l v
bnh tt, cc vn ca tui gi ri cn loi thuc no.
Chng ta cn nghin cu chuyn su vo nhng ngi gi
khe mnh, hnh phc, vin mn v ang tn hng cuc
sng ca mnh. Chng ta cng nghin cu v nhng ci
ng vi ngi gi th s cng bit mnh cn phi lm g
sng mt cuc sng khe mnh. Tht khng may, cc
cng ty dc phm khng kim tin t ngi khe mnh
nn h khng bao gi ti tr cho nhng nghin cu nh
th. Bt k ang tui no v gp phi vn g

chng ta u c th bt u to ra nhng thay i tch

cc t hm nay. Ch cn ta bt u vi lng quyt tm
yu thng v nng niu bn thn, chng ta s bit yu
thng. Nu mi ngy ta yu bn thn hn mt cht, ta
s m rng lng mnh hn yu thng ngi khc na.
Quy lut Tnh yu i hi chng ta tp trung vo iu
m mnh mun hn l nhng iu ta khng mun. Hy
tp trung vo tnh yu bn thn. Nhc nh mnh bng
cu: Ti yu chnh mnh ngay giy pht ny.
Nu mun c tn knh v trn trng khi v gi, th
chng ta phi to nn tng ngay t by gi bng vic tn
knh v trn trng nhng ngi gi ta gp g. Hm nay ta
i x vi ngi gi nh th no th sau ny ta v gi
cng s c i x ng nh th. Chng ta khng ch
cn lng nghe nhng ngi gi m cn phi nghe theo
ting ni mi m t h. C rt nhiu iu m chng ta c
th hc hi h. Nhng ph n ny ang bng sng vi
ngun sinh lc, s khn ngoan v hiu bit; thay v gi i
h ch l ang tip tc trng thnh m thi.
Ti nh gi cao cun Hnh trnh mi: Sp xp cuc
i bn vt qua thi gian (New Passages: M apping
Your Life Across Time) ca Gail Sheehy. Nhn thc su
sc ca b trong s cuc i ca ngi trng thnh

v kh nng thay i ang tri ra trc mt chm vo

tri tim ti khin ti mun gip tt c chng ta tr
thnh nhng lo nin u t trong tng lai. D bn cn
tr, bn c th sng rt lu v by gi hy chun b cho
nhng nm sau vui v, vin mn.
to ra nhng thay i tch cc bn hy s dng
cc cu khng nh. V tt c suy ngh v li ni u l
nhng li khng nh, l s quyt tm nn khi chng ta
ni v thc hin quyt tm ngha l chng ta ang to
ta nhng cu ni tch cc sng sut lp trnh li tr no
ca mnh nhm tip nhn cch sng mi. Hy chn
nhng cu khng nh gip bn c sc mnh ca mt
ngi gi mt lo nin u t. M i ngy khng nh mt
trong nhng iu sau y, ln u vo bui sng v ln
cui trc khi i ng. Hy bt u v kt thc mi ngy
ca mnh vi li nhc tch cc.
Quyt tm tr thnh mt lo nin u t
Mnh c c cuc i pha trc.
Mnh tr trung, xinh p d tui no.

Mnh ng gp cho x hi theo nhiu cch trn vn

v phong ph.
Mnh c trch nhim v kinh t, sc khe v tng
lai ca chnh mnh.
Mnh c tn trng bi bt c ai mnh tip xc.
Mnh trn trng v tn trng nhng a b v gii
tr trong cuc sng ca mnh.
Mnh cho ngy mi vi sinh lc v nim vui.
Mnh sng trn vn nht cho mi ngy.
Mnh ng ngon mi m.
Mnh lun ngh nhng suy ngh mi m v khc l
mi ngy.
Cuc i mnh l mt cuc phiu lu th v.

Mnh lun rng m tri nghim mi th m cuc

i mang n.
Gia nh l nim ng vin vi mnh v mnh l
ngun khch l ca h.
Mnh khng b gii hn.
Mnh ln ting, ting ni ca mnh c ngi khc
lng nghe.
Mnh dnh thi gian chi vi a tr trong mnh.
Mnh ngi thin, i li tht nh nhng v tn hng
thin nhin; mnh thch dnh thi gian mt mnh.
Ting ci l mt phn quan trng trong cuc sng
ca mnh; mnh khng gi li g ht.
Mnh ngh cch cha lnh th gii v mnh s thc
hin n.

Mnh gp phn vo s ha hp ca cuc sng.

Mnh c ton b thi gian trong th gii ny.
Na cui cuc i l nhng nm thng qu gi ca
mnh.
Thin nh cha lnh vt thng
Mnh tn hng mi nm qua i. Kho bu tri thc
ca mnh ln dn v mnh lun kt ni vi tr tu ca
mnh. Mnh cm nhn nhng thin thn ang hng dn
mnh i tng bc mt trn con ng ca mnh. Mnh
bit phi sng th no. Mnh bit phi gi cho bn thn
tr trung v mnh khe ra sao. C th mnh c lm
mi li mi giy pht. Mnh trn y sc sng, si ni,
mnh khe, sng v ng gp trn vn cho n ngy
cui cng. Mnh sng ha hp vi tui tc. Mnh to ra
cc mi quan h mnh mun c. Mnh to ra ti sn m
mnh cn. Mnh bit lm th no chin thng. Nhng
nm na cui cuc i l nhng nm qu bu ca mnh.
Lc ny mnh dng xy cuc sng bng nhiu cch, lun
bit rng mnh yu thng, vui v, yn bnh v sng sut
v hn, by gi v mi mi.

V s l nh vy!

Chng 10

Xy dng mt tng lai c m bo v ti chnh

Ph n lun cn c bo v bi nhng ngi n
ng trong cuc i h. n ng thng cho rng ph n
khng cn phi lm bn nhng ci u nh b, xinh p
ca mnh v nhng vn kinh t. B v chng s l
nhng ngi lo chu tt. iu khin cho ph n
khng chun b c g khi ly hn hoc ga ba. Nhng
chic u nh xinh ca chng ta cn c th lm nhiu hn
c vic hc cch qun l tin bc. Trong cc trng c s
v trung hc, n sinh hu nh lun dn trc cc nam
sinh trong mn ton.
Ngy nay, ph n hc hi nhiu hn v lnh vc
ngn hng v u t. Chng ta hon ton c quyn lm
vic . M i ph n u cn c lp v ti chnh nhng
chng ta him khi c dy bo v tin bc nh cng
nh trng. Chng ta khng h c dy v th gii
kinh t. Trong gia nh truyn thng, ngi n ng lo
chuyn tin bc cn ph n chm lo con ci v git gi.
Rt nhiu ph n c kh nng x l chuyn tin bc tt
hn nam gii v mt s nam gii li gii vic ni tr hn.

Ni ti chnh thuc v th gii ca n ng ch l cch

gi ph n ngi nguyn ch ca mnh m thi.
Nhiu ph n s t ti chnh bi l mt ch
mi m vi h. Ti ngh chng ta phi thot khi ci suy
ngh c rng ph n khng hiu. C nhng iu ta khng
bit nhng ta sng sut hn ta tng v ta c th hc hi.
Ta cn tham gia cc lp hc, nghe bng a, c sch v
lp cc nhm hc tp. Khi hc nhiu v tin bc v th
gii ti chnh, chng ta s khng cn s n na.
Ti San Diego, c nhng t chc phi li nhun nh
Hc vin o to Ti chnh dnh cho ph n (Womans
Institude for Finance Education), v Hng dn vin Tn
dng Chi tiu (Comsumers Credit CounSelors) l nhng
ni m cc kha hc min ph. Hu ht cc trng cao
ng v i hc m cc kha hc thng qua chng trnh
gio dc thng xuyn vo cc bui ti hoc cui tun.
Nhng lp hc ny gip ph n tr nn thoi mi hn
trong vic qun l tin bc v u t, nh h s thy
t tin hn. Ti chc rng bn cng s tm thy m hnh
lp hc nh th khu mnh sng. Hy tm kim bn nh!
Tt c ph n u cn hiu v tin, ti chnh v u
t. Cho d bn l mt ph n c hn nhn hnh phc,

bn mun l ngi ni tr, bn yu con ci mnh th bn

cng phi bit v nhng vn ny. M i chuyn s th
no nu chng may chng bn mt hoc chng ly d bn
v bn phi i mt vi vic nui con mt mnh? l
lc ngi ph n ri vo rc ri do cha c o to.
Hy hc v nhng mn ny khi bn c th. Nu bn thc
hin n trc khi bn cn n th c l bn s chng bao
gi phi s dng n c. Tri thc lun l sc mnh.
Thm ch khi bn bt u tch cp t mt khon tin
nh, bn cng ang hng v s giu sang. Nhn thy
khon tit kim ca mnh tng ln l mt nim vui. T
tit kim chng ta tin n u t. Th ri tin lm vic
cho bn ch khng phi bn lm vic v tin. By gi i
khi ti vn dng cu: THU NHP CA M NH
KHNG NGNG TNG V M NH PHT T
TRONG M I BC NGOT. Ti t n lm
nguyn tc c nhn ca mnh v bn cng c th lm vy.
N s gip bn thay i thc v tin bc. Ti ni bng
kinh nghim ca mnh bi ti xut pht t ci ngho, rt
ngho. Sut mt thi gian di, ti khng c cht tin
no. Ti khng h c mt cht thc no v s thnh
vng. V ti tr nn giu c nh ngy nay l nh
thc ng n ca mnh. Vy nn ti mun nhn mnh
vi bn rng suy ngh ca ti v bn thn, cuc sng v
tin bc thay i. Khi suy ngh thay i, thc v th

gii ca ti cng thay i.

Ti tng l mt a tr phin mun. Hu nh
khng bao gi c tin. Chng ti khng c nc nng v
phi nu bng bp ci. T lnh l mt khi nim xa x m
chng ti khng bao gi dm m n. Khi ti cn nh,
cha ti lm vic cho chng trnh h tr vic lm ca
chnh ph (WPA ) v kim c cht tin nhng khng
nhiu. Ti vn nh mnh sng run ln v cui cng
cng tm c vic trong mt ca hng bn r tin.
Nhng l khi thc ca ti ang m rng vo nhng
ngy . Ti lm vic trong mt kho hng v mt qun
n; ti lm loi cng vic nh ngi hu, y t bi
lc thc ca ti tin rng ti xng ng vi nhng
iu y. Phi mt mt thi gian di ti mi c th ph b
c nim tin . Khi s hiu bit ca ti trng thnh
hn, ti c th nhn ra rng s ph qu c tn ti trn
trn gian ny. S giu sang dnh cho tt c chng ta
nhng ngi sn lng m rng tm hiu bit ca mnh.V
tr ny rt thch c cho tng. Chng ta l nhng ngi
thy kh khn trong vic nhn. Ta s mi sng trong cnh
thiu thn cho n khi c th m mang s hiu bit ca
mnh tip nhn quan im mi, l ta c php
sung tc, ta xng ng c sung tc v ta c th sung
tc. Ch lc chng ta mi v tr trao tng cho
mnh.

Hu ht ph n u ni rng: Ti mun tin, Ti

cn tin. Nhng chng ta ang lm mi th c th
xy tng xung quanh mnh khin cho tin khng th
chy vo. iu kh nht ta c th dy cho ngi khc l
vn v s giu c. Con ngi s v cng gin d nu
nim tin vo s giu sang ca mnh b th thch. V
ngi ph n no ang cn tin nht th li thng c
mt nim tin mnh m vo s ngho i. H cng l
nhng ngi s ni gin nht khi nhng nim tin b
th thch. Ai cng c th thay i c nim tin hn hp
ca mnh. C iu thay i cng nhiu th qu trnh thay
i s cng kh khn v bn s tr nn s hi hn,
phng hn.
Hy m bo bn s lp mt danh sch v ch :
NHNG IU TI TIN TIN BC. Lit k tt c
nhng iu bn tin, mi nhn xt m bn nghe c t
thu nh v tin, cng vic, kim sng v ti sn. Bn
cng hy vit ra nhng cm nhn ca mnh v tin. Bn
c ght tin khng? N c bn thu khng? Bn c v nt
n khi n n vi bn khng? Bn bao gi by t tnh
yu vi t tin 10 cha? Bn c tn th nhng t tin
n vi bn khng? Bn c cm n nhng cng ty in
thoi cung cp dch v cho mnh v tin tng bn s

thanh ton ha n cho h khng? Bn thy thoi mi

khi kim c tin hay lun phn nn rng n khng ?
Hy thc s nhn vo thi ca bn i vi tin bc.
Bn c th s ngc nhin bi nhng g mnh pht hin ra
y!
Ln u khi ti bt u kim c tin trn mc sng
ca mnh, ti thng cm thy rt rt ti li. Ti c
gng cho i hoc tiu xi vo nhng th v b mnh li
b rng ti. C thm cht tin thc s qu tri ngc vi
nim tin lc trc ca ti n ni trong tim thc ti phi
chy trn khi n. Ti mt mt thi gian di thay
i suy ngh , c th thy rng mnh xng ng
kim tin, tiu tin v tch cp tin.
Ph n cn hiu rng khng c g t n vi chng ta
cho n khi ta to ra n trong thc ca mnh v nh th
ta kim c n kim c bng s hiu bit ng
n. Chng ta a nhng ng gp v mt tinh thn
(nhng cu quyt tm) vo ngn hng khng l ca mnh.
Khi ta gi , n s quay tr li vi ta di dng ti sn.
ng cm thy ti li khi mang iu tt p vo cuc
sng ca mnh. Bn kim ra n! Bn lm vic v
bn khng phi tr gi v n. l l do n y vi
bn.

Khi thu nhp ca bn bt u tng, khi cng vic ca

bn tt ln, khi tin bc bt u vo l bn kim
tin mt cch c thc. Giai on mi ny l ca bn,
bn tn hng. V th mt cu khng nh nn c dng
y l M NH KIM RA TIN. M NH XNG
NG VI N. M NH LM C. Ri hy
cm n v bit n. Nh ti tng ni, v tr yu
thng nhng ngi bit mang n.
ng lng ph thi gian t hi ti sao bn c th giu
c trong khi nhng ph n khc li khng. Chng ta lun
hnh ng theo quy lut thc ca chnh mnh. M i
ngi u c kh nng to ra nhng iu tt p cho
cuc i ca mnh ngay khi h m rng s hiu bit bng
nhng quan im mi. S thc tnh trong tm hn lun
y v chng ta, n ph thuc vo vic ta c sn lng tip
nhn n hay khng thi. C hi lun c, nm bt c
hay khng l chng ta. Khi hc sinh sn sng, gio vin
mi xut hin khng nhanh hn v cng khng chm
hn.
Hy dnh ra mt khon nh trong tng thu nhp
ca bn cho bn thn mnh. l mt vic c sc mnh
v cng. cng l cch bn ni vi th gii rng:

Ti gi tr, ti xng ng v ti nhn. Ti khuyn ch

em ph n hy trch ra 10 n 20% khon tin mnh
kim c cho mc ch ny. Ly mc thu nhp cao
nht ca mnh. Khon tin ny khng dng cho chi
tiu hng ngy. N tch ly v ch s dng cho nhng
k hoch mua sm ln nh nh ca hay vic kinh doanh.
Vic s khin bn khng tiu xi hoang ph nhng g
kim c. D khi im ch l mt khon nh th cng
hy bt u ct tin i. Sau mt thi gian, bn s thc s
bt ng v s tin mnh tit kim c. Tch ly l mt
hnh ng yu thng chnh mnh v gip to ra gi tr
ca bn thn.
V ng bao gi cho rng mnh s tch ly nu kim
c nhiu hn. Vi suy ngh km ci , bn s khng
bao gi kim tin c th tch ly c. Bn phi thc
hin ngay vic thay i nim tin ca mnh v trch khon
tin ra trc khi bn c c n trong tay tiu. Sau
bn c th lp ngn sch vi khon tin cn li. Bn s
rt ngc nhin trc nhng iu tt p m bi tp ny
mang n cho cuc sng ca bn. Tch gp cho bn thn
cng ging nh to ra sc ht ca tin bc vy.

Chng 11

Ph n h tr ln nhau
M t nhm h tr Nhng ngi ph n quyn lc
to ra c hi ph n xc nh c nhng nim tin hn
hp ca mnh thng qua vic thc hnh nhiu bi tp
khc nhau, s dng cch khng nh thay i nim tin
c, tn hng nhng thay i tuyt vi trong cuc sng
ca mnh v chia s phng php y vi ngi khc.
Hot ng theo nhm s to ra mt sinh kh k diu h
tr cho s chuyn bin.
Bn khng cn phi qu hon ho t chc mt
nhm Nhng ngi ph n quyn lc. Tuy nhin, bn
thc s cn phi s dng nhng quan im v nguyn tc
trong cuc sng ca chnh bn phi c khao kht chia s
nhng thng tin ny vi ngi khc cng vi mt tri tim
rng m v lun sn lng lng nghe. Lnh o mt nhm
l mt qu trnh trng thnh i vi ngi ng u
cng nh ngi tham gia, vy hy mong rng mt vi
chuyn v vn ca mnh s xy ra. S tht tuyt bi
hon ton l c hi tip tc qu trnh cha lnh v
trng thnh. Hy nh rng yu thng bn thn v yu

thng ngi khc l nhim v quan trng nht ca chng

ta trn hnh tinh ny.
Nhm h tr Nhng ngi ph n quyn lc c
th l cuc gp g bnh thng ca vi ngi bn gi, c
th trn c s hng tun. M t bui hp nhm c th da
vo cc chng trong cun sch ny. M i tun cc bn c
th tho lun mt chng khc nhau. Cc ngun khc bn
c th tm trong cun sch ca ti , bao gm Cha lnh
ni auI (You Can Heal Your Life) v Cuc sng! Nhng
hnh nh phn chiu trn hnh trnh ca bn (Life!
Reflections on Your Journey).
ng s dng nhm h tr ny nh mt l do
ngi tm tm li bun chuyn. Thay vo , hy coi
nhm nh mt bc m cho s trng thnh ca bn.
N khng c tc dng h tr li sng c v xem xt xem
ai c cuc sng t nht trong tun. Hy s dng nhm
h tr nhng thay i tch cc.
Ch dn chung
M t trong nhng bi tp u tin v quan trng nht
l tm ra iu m mnh tin tng. c th l mt ngi

gip ta m rng tm nhn. Hy t vi t giy trong

quyn s tay v dn nhn trn u mi t IU TI
TIN V... ngi bn gi, c th trn c s hng tun.
M t bui hp nhm c th da vo cc chng trong cc
cun sch ny. M i tun cc bn c th tho lun mt
chng khc nhau. Cc ngun khc bn c th tm thy
trong cun sch ca ti, bao gm Cha lnh ni au (You
Can Heal Your Life) v Cuc sng! Nhng hnh nh phn
chiu trn hnh trnh ca bn (Life! Reflections on Your
Journey).
ng s dng nhm h tr ny nh mt l
Nam gii
N gii
Bn thn
Cc mi quan h
Cam kt

 Hn nhn
Gia nh
Con ci
Cng vic
Tin bc
Ph qu
u t
Sc khe
Tui tc
Ci cht
Nhng nim tin ny l quy tc trong ni tm v tim

thc m bn da vo sng cuc sng ca mnh. Bn

khng th to nn s thay i tch cc cho n khi no
bn nhn thc c nhng nim tin tiu cc m bn ang
mang theo.
Khi tt c cc danh sch t nhiu hon thnh xong,
bn hy c ton b t u n cui.
Dng biu tng ngi sao nh du mi nim tin
ang nui dng v h tr bn. Nhng nim tin y l th
m bn cn phi gi gn v tng cng hn na.
Dng du tch () nh du mi nim tin chng li
hoc gy hi cho mc tiu ca bn. l nhng nim tin
s cn tr bn pht huy ht kh nng thc s ca mnh.
Bn cn phi xa b v lp trnh li.
Bn c th mun thm vi ch na. M i tun tho
lun mt ch , mi ngi u c thi gian tho lun
v danh sch ca mnh.
Sau y l mt vi gi cho nhng ai mun bt u
mt nhm tr gip:

1. To ra mt khng gian an ton c th chia s su

sc. Cch thc hin bao gm: yu cu mi ngi cam kt
tin tng ln nhau, chia s mt vi cch thc ca mnh,
phi hiu r nhm l ni g b chic mt n vn
thng eo hng ngy. Khng ai phi c mt cuc sng
hon ho c. Nhm ang hc tp phng php mi
gii quyt cc vn cn tn ti ca cuc sng. Ni hp
nhm c th l phng khch nh bn, phng hp hoc
nh th.
2. Gi thi n nhn v khng phn xt. ng ni
vi mi ngi nhng cu kiu nh bn nn. Hy a
ra gi v cch thay di suy ngh v quan im ca
mnh. Khi cm thy b phn xt, h s ngay lp tc c
mun phn khng.
3. bn thn tht tp trung trc mi bui hp
nhm. S dng nhng cu quyt tm nh: Tm hn dn
ng cho suy ngh, li ni v hnh ng ca ti trong
sut bui hp, v Ti tin vo tr tu thing ling trong
ti khi dn dt nhm. Nu c th thch no xy n
trong nhm hp, bn hy th tht su v ngh n mt
cu quyt tm tch cc no .
4. Khi bt u hp nhm, bn c th a ra nhng

kin sau:
n ng gi!
Cam kt tham gia mi bui hp. S chuyn cn l
rt quan trng.
Chm ch lng nghe v tn trng s s chia ca mi
ngi ph n.
KHNG ni chen vo khi ai ang ni.
Yu cu mi ngi cam kt gi b mt i vi
nhng iu c chia s trong nhm. iu quan trng l
nhng ngi tham gia cm thy an ton khi chia s.
Tp trung ng gp vo vn , ng lan man
thnh c cu chuyn.
S dng ch ng Ti trong cc cu nh: Ti
cm thy thay v: Chng khin ti

 Hy tn trng nguyn tc thi gian bi cn dnh c

hi cho nhng ngi khc na.
5. Trong sut bui hp, iu quan trng l mi ngi
u c chia s. Nu nhm ng qu, bn c th tch
thnh cc nhm nh khong 5 hoc 6 ngi thc hnh
bi tp hoc s chia.
6. i khi s c ai ni nhiu hoc ph bnh theo
cch no . Hy nhn nhn rng khi mt ngi c gng
chi phi nhm l lc h ang s hi l mnh khng tt
hoc khng c ch nhiu. Cch tt nht l nn ni
chuyn vi ngi ph n sau bui hp, mt cuc ni
chuyn mang tnh cht c nhn. Bn c th ni tht tru
mn: Ti nh gi cao vic bn c rt nhiu iu chia
s vi nhm. Nhng ti lo rng nhng ngi khc khng
quyt on c s tr nn rt r. Tun ti, bn c th
nhng ngi khc ni v h tm s trc c
khng? Cm n bn nhiu lm. Tm vic g m ngi
ny c th tr gip cho bn cng l cch hiu qu.
7. Cng vic da vo kinh nghim l phng php
quan trng nht nhn bit. Trong mi bui hp nhm
nn a ra cc bi tp luyn kinh nghim nh thc hnh
vi gng, suy tng v a tr con bn trong mi ngi,

cc bi tp nn,.
8. Hy linh hot. Trong qu trnh hp nhm, bn
khng nht thit phi thc hin ht mi iu theo k
hoch. Bi hnh ng ng n lun xy ra, hy hc cch
tin tng vo din bin v n s tri chy thi.
9. Thng xuyn iu chnh bn thn v hnh ng
ca mnh. Nu bn bt u cm thy lo lng hoc khng
tha ng, hy ht th tht su, th gin v nhm mt cu
quyt tm tch cc.
10. ng tranh ci vi nhng ngi c v nh khng
mun thot khi b tc. C gng ng bn thn bun
phin theo bi kch ca ngi khc. L mt trng nhm,
bn phi hc cch gi vng kh nng nhn nhn rng vic
cha lnh l dnh cho tt c mi ngi bt chp ngoi
cnh ra sao. S tht l tm hn lun mnh m hn bnh
tt, thch thc v ti chnh hay nhng vn t cc mi
quan h!
11. Pht huy khiu hi hc! N ci l mt phng
php k diu t c mt vin cnh khc.

12. Ph n trong nhm s thng xuyn c nhng

cm xc qu su sc cn c th hin v gii ta. Quan
trng l bn c kh nng kim sot vic th hin nhng
cm xc nh tc gin, au kh v ni cn thnh n ca h
nu bn mun gip h gii ta chng. Nu bn cm thy
mnh s hi nhng cm xc qu su sc y, c l bn nn
tm mt nh tr liu ng tin tng gip bn tm hiu
ni s y.
13. Sau mi bui hp nhm, hy ng trc gng
v t ni vi mnh rng mnh ang lm tt nh th no
c bit nu bn mi bt u cng vic lnh o nhm.
14. Bt u v kt thc hp nhm bng vic thin
nh hoc tnh tm. N c th n gin l yu cu mi
ngi nhm mt li, ht th mt vi pht. Ti thch cch
mi ngi nm tay nhau. Ti yu cu mi ngi cm
nhn ngun nng lng trong i bn tay ca ngi ngi
cnh. V ti nhc mi ngi nh rng bt c ai trong cn
phng ny u mong mun cng mt iu m h mun.
M i ngi ph n u mun c khe mnh, cho v
nhn tnh yu thng v mun th hin mnh mt cch
sng to tha mn bn thn. Trong khi thin, ti nhc
nh mi ngi rng trong mi ngi y, bao gm c ti
u hc c mt iu g nng cao cht

lng cuc sng ca mnh. M i th u tt p v chng

ta bnh an.
15. M i nhm u c s khc bit v mi bui hp
nhm cng s khc nhau. Hc cch tri cng vi ngun
sinh lc ca nhm v bui hp hin ti.
16. Cho mi bui hp nhm, bn s cn:
M t chic ct st pht nhng cun bng thin
nh hoc chi nhc
M t chic gng cm tay hoc ton thn
Giy v bt
Vi hp khn giy
Nn hoc hng trm (khng bt buc) to
khng kh thing ling
17. Yu cu cc thnh vin mang theo s nht k

vit v mt chic gng nh cho mi bui hp. H cng

c th mang theo chic gi ngi hoc s dng trong
qu trnh ngi thin v c nhng con th nhi bng m
p!

Li kt

Tt c chng ta u ngh rng mnh c qu nhiu rc

ri. Nhng tt c nhng rc ri u thuc v bn
phm tr ca cuc sng: tnh yu, sc khe, ph qu v
s th hin bn thn. Nh vy, thc ra ch c bn phm
tr m ta phi sa cha m thi. V tnh yu l quan
trng hn ht. Khi ta yu bn thn mnh, ta s d yu
thng ngi khc v ngi khc yu thng ta hn.
iu cn ci thin mi quan h v iu kin lm vic
ca chng ta na. Yu thng chnh mnh l yu t then
cht c sc khe tt. Tnh yu bn thn v cuc sng
gip chng ta kt ni vi th gii. Yu thng mnh thc
y vic th hin bn thn v cho php chng ta sng to
theo nhng cch hon ho v su sc nht.
Tt c chng ta u l nhng ngi tin phong!
C nhn ti cm thy mi ngi ph n ngy nay l
mt ngi tin phong. Nhng ph n tin phong u tin
chiu sng nhng con ng mn. H dn thn. H
ng u vi s c n v ni s hi. H sng mt cuc
i ngho kh v khn kh. H phi t dng ln ni
tr ng v t tm kim thc n. Thm ch nu lp gia

nh v chng ca h thng xuyn i xa trong mt thi

gian di th ph n chnh l ngi lo toan mi th cho
bn thn v con ci. H phi t tm kim ngun sng cho
mnh. V h t nn mng dng xy nn mnh.
Ph n tin phong ngy nay l cc bn v ti. Chng
ta c nhng c hi l thng tha mn bn thn v
em n s cng bng cho hai gii. Chng ta mun n r
ni m chng ta c vun trng v mun to mt cuc
sng tt p cho tt c ph n. Nu cuc sng a ph
n n mt thnh tu v t do mi th chc hn phi c
l do. Chng ta phi tm cch tn dng nhng li th
ca chu trnh ny. Chng ta cn nhng ng li mi cho
cuc sng. X hi ang tin v ngun nc cha c
thm d. Chng ta mi ch bt u hc bit mnh c
th lm c nhng loi cng vic no. Th nn hy cm
ly chic la bn v i y . Tt c chng ta u c rt
nhiu th hc v nhiu iu cho i. Tt c chng ta
u c th l nhng ngi i u cho d ta thuc thnh
phn no trong x hi i na.
Chng ta sinh ra mt mnh v cht mt mnh. Chng
ta la chn cch lp y qung thi gian gia hai iu
. Khng c gii hn no cho s sng to v kh nng
ca con ngi. Chng ta mun tm thy nim vui trong

kh nng ca mnh. Rt nhiu ngi c nui dy tin

rng mnh khng th chm sc ni bn thn. Tht tuyt
khi ta bit c rng ta hon ton c th. Ta cn thng
xuyn ni vi chnh mnh rng: Cho d iu g xy ra,
mnh bit chc rng mnh gii quyt c.
T chn trong cm xc, ph n ang nh cao
trong s tin ha ca mnh. Chng ta ang sng tt hn
bao gi ht. Th nn y l thi gian hon ho nht
sp t s phn ca mnh. Nhng thnh tu m ta t
c hm nay s to nn mt tiu chun mi cho ph n
khp ni. C rt nhiu kh nng trong cuc sng nm
ngoi suy ngh v kinh nghim vn c ca con ngi.
Hin ti chng ta c nhng thi c m ph n trc y
khng bao gi c th c. n lc lin hip vi nhng
ph n khc ci thin cuc sng. cng l cch ci
thin cuc sng ca nam gii. Khi ph n tha mn, hon
thin v hnh phc, h s l nhng ngi ng hnh,
ng s hon ho lm vic cng v sng cng. V
nam gii chc chn s cm thy hi lng vi s bnh ng
.
Chng ta phi thc hin vic tng cng si dy lin
kt gia ph n vi nhau, cng h tr nhau trn con
ng trng thnh. Chng ta khng c thi gian ngi

chi nhng tr chi tranh ginh c bi mt ngi n ng

nh trc na. Ph n ang thc s l chnh h. Chng
ta mun hc hi tt c nhng iu c th sau ny
truyn li cho i con i chu chng ta. Nh th ph n
s khng bao gi cn phi tri qua s khinh khi v bc i
m chng ta tng chu ng, m m ta, b ta v nhng
ngi m ca h tng chu ng. Chng ta ch c th
thc hin c iu ny vi s t do v hiu bit mi m
bng vic cng nhau a ph n tr thnh chnh h!
Hy yu thng mnh v cuc sng ca mnh!
Trong con ngi bn l mt ph n thng minh,
quyn lc, nng ng, c kh nng, t tin, sng ng,
tnh to, thn thi.
Hy ngi ph n bc ra v thc hin vai tr
ca mnh.
Th gii ang i bn.