You are on page 1of 109

f/CRETSZ SLAM E-KTAP NDR -1

f/CRETSZ SLAM E-KTAP NDR-2


http:/CRETSZ SLAM E-KTAP NDR-3
islamiekitap.blogspot.com.tr

De ki : Rabbim ilmimi arttr.


[Taha Suresi.114]
konev
Hadis

Muvatta Hadisleri
(mam Malik b. Enes)

MUVATTA
HADSLER konev

1. Bask
(mam Malik b. Enes) Kasm 2009
Konya

Genel Yayn Ynetmeni


Ramazan SNMEZ

Hazrlayan
Ahmet ELK Hazrlayan
Ahmet ELK
celikahmet66@hotmail.com

Dzen
H. brahim CEYLAN
Konya
2009/1431
Bask

konev
ifte merdiven Mh. Ahmet zdemir Sk.
No:17 Karatay Konya
0 332 353 85 36
NKAH.................................................................................. 129
NDEKLER ST EMME............................................................................ 132
ALI VER ........................................................................ 133
NSZ ...................................................................................... 7 BAHE VE AA ORTAKLII ............................................ 143
TEMZLK ................................................................................ 9 UF'A (KOMULUK HAKKI) ................................................ 144
NAMAZ VAKTLER ...............................................................................17 YARGILAMA......................................................................... 145
SEHV SECDES...................................................................... 29 VASIYET............................................................................... 149
CUMA NAMAZI ...................................................................... 30 CEZALAR ............................................................................. 150
GECE NAMAZLARI................................................................ 33 ECEKLER VE KLER..................................................... 155
CEMAATLE NAMAZ .............................................................. 38 DYETLER ............................................................................ 157
BAYRAMLAR .......................................................................... 56 KASAME ............................................................................... 159
KORKU NAMAZI ................................................................... 57 MUHTELF KONULAR......................................................... 160
GNE TUTULMASI NAMAZI ............................................... 58 KADER ................................................................................. 166
YAMUR DUASI..................................................................... 61 GZEL AHLAK .................................................................... 168
KIBLE ..................................................................................... 62 GYM-KUAM ..................................................................... 171
KUR'AN-I KERM ................................................................... 65 HZ. PEYGAMBER (SAV)N NTELKLER........................... 175
CENAZELER .......................................................................... 75 GZ DEMES/NAZAR ...................................................... 183
ZEKAT.................................................................................... 85 SA VE SAKAL ..................................................................... 188
ORU...................................................................................... 88 RYA .................................................................................... 192
TKAF.................................................................................... 95 SELAM .................................................................................. 194
HACC ...................................................................................... 97 ZN STEME ........................................................................ 195
CHAD .................................................................................. 114 BEYAT ................................................................................. 204
ADAKLAR VE YEMNLER ................................................... 122 KONUMAK ......................................................................... 205
KURBANLAR ........................................................................ 124 CEHENNEM ......................................................................... 209
HAYVAN KESME ................................................................. 127 SADAKA ............................................................................... 210
AV......................................................................................... 128 HZ. PEYGAMBERN SMLER............................................. 214
KAYNAKLAR........................................................................ 215
AIKLAMALAR
bt.: Binti, kz
b.: Bin, oul
(sav): Sallallahu aleyhi ve sellem
(ra): Radyallahu anh: Allah ondan raz olsun
(r.anha): Radyallahu anha; Allah ondan raz olsun
8 MUVATTA

Muvatta, mam Malikin Hicaz blgesi limlerinin ittifak-


NSZ
la kabul ettikleri hadisleri, ortak olarak benimsedikleri g-
rleri toplayarak hazrlad eserin addr. Muvatta, 61 b-
mam Malik b. Enes, Hicri 93de Medinede dnyaya gel- lm ve 1.720 rivayetten olumaktadr. Rivayetlerin 600
di. Kk yata Kuran- Kerimi hfzetti. Abdurrahman b. msned-merfu, 222i mrsel, 613 mevkuf, 285i maktu
Hrmz, Rabiatu'r-Rey, Nafi, bni ihab ez-Zhri, Cafer-i tabii szdr. Muvatta'nn bir ok ravisi vardr. Muvattann
Sadktan ders ald. Hocalar sa iken ders vermeye balad. en mehur ravisi Yahya b. Yahya'dr.
mam Malik derslerini Mescid-i Nebi'de yapar, Hz. mer'in mam Malik 14 Rebilevvel 179/ 7 Haziran 795 tarihinde
oturduu yere otururdu.. Ayrca Medine'de Abdullah b. Medine'de vefat etti ve Baki kabristanna defnedildi.
Mesud'un oturduu evde ikamet ederdi. O Ashabn yaad
manevi havay yaamaya alrd. Son derece heybetli bir Bu almamz mam Malikin Muvattasnda geen ha-
ahst. Derslerinde ilim, edeb ve ahlak hkimdi, rencile- dis-i erifleri zerine kurulmutur. almamzda sahabe,
riyle tartmazd. mam Malik kendilerinden hadis naklettii tabiin ve tebe-i tabiin ile mam Malikin fetva ve deerlen-
kiilerin sika (gvenilir), zhd ve takva sahibi olmalarna dirmelerini yer vermedik. Yine almamz esnasnda Yahya
dikkat ederdi. b. Yahya el-Leysi nshasn esas aldk. mam Malikin
Muvattasnn Trke evirilerinden de istifade ettik. Hadis-
mam Malikin hadis ve fkh dersleri olmak zere iki e- lerin tahricinde ise Muhammed Fuad Abdlbakinin hazr-
it dersi vard. mam Malik b. Enes, kapsna gelenlere, ne lam olduu Muvatta nshasna yapt tahric almasn
istediklerini sorar; "Fkh okumaya geldik" derlerse, hemen esas aldk.1 Ayrca Muvatta ile ilgili kaynaklarda kaynak-
kabul eder ve ne halde ise, ylece derslerini okutur ve gn- lar blmnde gsterildi.
derirdi. Yok, eer, "Hadis okumaya geldik" derlerse; bekletir,
gider, ykanr, gzel kokular srnr, temiz elbiseler giyer, Bu almann mam Malik ve Muvattasnn tantmna
gzel kokularla oday ttsler, sonra rencileri kabul eder, katkda bulanacan mid etmekteyiz. Bu almamz sra-
oturur, ders sonuna kadar da hi hareket etmeden yerini snda yardmc olan dostlarmza da teekr ederiz.
muhafaza ederdi. Rasulullahn szlerini, bir devlet bakan
karlyormuasna sayg gsterirdi. Kendisine fetva soru-
lunca cevapta acele etmez: "Sen git, ben bir aratraym!"
derdi. Msr, am, Irak, Kuzey Afrika ve Endlsten ilim 2009
renmek isteyenler mam Malik'e gelmitir. mam Malik ile Meram- KONYA
Eb Hanife bir araya gelip grmlerdir. Eb Hanife'nin Ahmet ELK
rencilerinden mam Muhammed, yl mam Malik'den
hadis tahsil etmitir. mam Malikten ders alan mam afi,
ondan "stadm" diye bahsederdi.
Mdevvenetu'l-Kbra, Kitabu'l-Menasik gibi eserleri de
olan mam Malikin en nemli almas Muvattadr. 1
el-Muvatta, Malik b. Enes, Tahric: Muhammed Fuad Abdlbaki, Kahire,
1426/2005, Darul-Hadis
MUVATTA 9 10 MUVATTA

bilemez. buyurdu 5
TEMZLK
***

1. Yahya el-Maziniden; 5. Eb Hreyre (ra)den:


Rasulullahn ashabndan babas Abdullah b. Zeyd b. Bir adam Rasulullah (sav)'n huzuruna gelerek: Ya
Asm (ra)a: Rasulullahn nasl abdest aldn bana gste- Rasulallah! Biz denizde sefere kyoruz, yanmza biraz su
rebilir misin? deyince Abdullah: Evet, dedi ve su isteye- alyoruz. Onunla abdest alsak imeye kalmyor. Deniz suyu
rek elinin zerine dkt ve burnuna er defa su verdikten ile abdest alabilir miyiz? dedi. Rasulullah (sav): Denizin
sonra kere yzn ykad. Daha sonra dirseklerine kadar suyu temiz, ls helaldir. buyurdu.6
er defa kollarn ykad. Daha sonra da slak ellerini al-
***
nndan arkaya doru arkadan da alnna doru srerek ba-
n meshetti. Sonra da topuklarna kadar ayaklarn ykad.2 6. Kebe bt. Kabdan:
*** Kaynpederim Eb Katade bize geldi, ona abdest suyu
dkyordum. O srada bir kedi geldi, sudan imek istedi.
2. Eb Hreyre (ra)den: Eb Katade kedi sudan iinceye kadar kab ona edi. Kendi-
Rasulullah (sav): Sizden biri abdest aldnda burnuna sine baktm grnce: Hayret mi ediyorsun yeenim?
su vererek burnunu iyice temizlesin. Ta ile taharetlenen dedi. Ben de: Evet dedim. Bunun zerine: Rasulullah
kulland ta tek kullansn buyurdu 3 (sav): Kedi pis deildir. Evinizde serbest dolar buyurdu,
dedi.7
***
***
3. Hz. Aie (r.anha)dan:
Sad b. Ebi Vakkas ld gn Eb Bekr'in olu 7. Abdurrahman b. Avf olu brahim'in mm veledi8:
Abdurrahman, Hz. Aie (r.anha)nin yanna girdi. Abdest al- Rasulullah (sav)'n ei mm Selemeye: Ben, elbisesi-
mak iin su isteyince Hz. Aie Abdurrahman! Abdest azala- nin etekleri uzun olan bir kadnm ve pis yerlerden geiyo-
rn iyice yka. nk Rasulullah' (sav): Abdest alrken kuru rum dediimde, mm Seleme yle cevap verdi:
kalan topuklar atete yanacaktr. derken iittim. dedi. 4 Rasulullah (sav): Kuru ve temiz yerler, pis yerlere srnp
kirlenen etekleri temizler.9
***
4. Eb Hreyre (ra)den: 5
Muvatta, Taharet, 9; Buhar, Vud, 26; Mslim, Taharet, 26/87, 88
6
Muvatta, Taharet, 12; Ebu Davud, Taharet, 41; Tirmiz, Taharet, 52; bn
Rasulullah (sav): Biriniz uykudan uyand zaman, elle- Mace. Taharet, 38
rini ykasn. nk uykuda ellerinin nereye dokunduunu 7
Muvatta, Taharet, 13: Ebu Davud, Taharet, 38; Tirmiz, Taharet, 69; bn
Mace, Taharet, 32
8
mm Veled (ocuun anas); sahibinden ocuk dnyaya getiren cari-
2
Muvatta, Taharet, 1; Buhari, Vud, 38; Mslim, Taharet, 7/18. 19 ye/kadn kle anlamnda bir terimdir.
3 9
Muvatta, Taharet, 2; Buhari, Vud, 26; Mslim, Taharet, 8/20 Muvatta, Taharet, 16; Ebu Davud, Taharet, 137; Tirmiz, Taharet, l09; bn
4
Muvatta, Taharet, 5; Mslim, Taharet, 9/20 Mace, Taharet, 79
MUVATTA 11 12 MUVATTA

8. Sveyd b. Numan'dan: lar, Kyamet gnnde dnyada iken aldklar abdestlerden


Hayber Sava senesinde Rasulullah (sav) ile beraber dolay alnlar nur gibi parlayarak gelirler. Ben daha nce-
kmtm. Hayber'e yakn Sahba denilen yere varnca den gidip kendilerini Havz'n banda bekleyeceim. O kim-
Rasulullah (sav) devesinden indi, ikindi namazn kldrd. seler Havz'mdan sahipsiz develer gibi kovulmazlar. Onlar-
Daha sonra azklar istedi, yalnz kavut10 getirdiler. Emretti, dan bir ksmna: Hey! Gelin, gelin, gelin! diye seslenirim.
kavutu orba yaptlar. Rasulullah (sav) yedi, biz de yedik. O srada: Bunlar senden sonra dinlerinde ok ey deitir-
Daha sonra da akam namazna kalkt, azn alkalayp y- diler. denilir. Ben de; yleyse benden uzak olsunlar! Uzak
kad, biz de azmz alkalayp ykadk, sonra da abdestini olsunlar! Uzak olsunlarl. derim buyurdu.13
tazelemeden namaz kldrd.11 ***
*** 11. Hz. Osman'n azatls Hmrandan:
9. Muhammed b. el-Munkedir'den: Osman b. Affan sekide oturuyordu. O srada mezzin ge-
Rasulullah (sav) yemee davet edilmiti. Kendisine et ve lip, kindi namaznn vaktinin geldiini haber verince, he-
ekmek getirildi. Bunlardan yedikten sonra abdest ald, na- men su istedi, abdest ald. Sonra: Vallahi size bir hadis
maz kld. Daha sonra yemein kalan ksmn getirdiler, on- syleyeceim, eer Allah'n kitabndaki (ilmin gizlenmemesi
dan yedikten sonra yeniden abdest almadan namaz kld.12 ile ilgili ayet) olmasa14 onu sylemezdim. dedi. Daha sonra
yle devam etti: Rasulullah (sav)' iittim buyurdular ki:
*** Her kim azalarn iyice ykayarak abdest alr, namaz klar-
10. Eb Hreyre (ra)den: sa, o namaz ile sonraki klaca namaz arasnda iledii
gnahlar mutlaka affolunur. mam Malik der ki: Hz. Os-
Rasulullah (sav) mezarla gittiinde Esselam aleykm
man'n kasdettii ayet udur sanrm: Gnn iki tarafnda
ey mezarlkta yatan m'minler! Allah dilerse biz de sizlere
ve gecenin ilk saatlerinde namaz hakkyle kln. phesiz
kavuacaz. dedi ve devamla: Kardelerimizi grmeyi ok
iyilikler ktlkleri giderir. Bu dnenlere bir ttr.
isterdim dedi. Oradakiler: Ya Rasulallah! Biz kardelerin
(Hud, 114).15
deil miyiz? dediler. Rasulullah: Hayr, sizler ayn za-
manda ashabmsnz. Kardelerim henz gelmediler. Ben ***
onlar (ahirette) Havz'n ban bekliyeceim. buyurdu.
Ashab- Kiram: Ya Rasulallah! mmetinden senden sonra 12. Abdullah el-Sunabihi'den:
gelecekleri nasl tanyacaksn? deyince: Syleyin! Bir Rasulullah (sav) yle buyurdu: M'min bir kimse ab-
adamn siyah atlar arasnda aln ve yan beyaz bir at ol- dest alrken mazmaza edince (azn ykaynca) azndan
sa onu tanmaz m? dedi. Onlar: Evet, tanr Ya
Rasulallah! diye cevap verdiler. Rasulullah (sav): te on- 13
Muvatta, Taharet, 28; Mslim, Taharet, 12/39
14
Hz. Osmannn kasdettii ayetin meali udur: ndirdiimiz apak delilleri
10
Kavut: Kavrulmu ve dvlm tahl ununa tatl yemi katlarak yaplan ve hidayeti Kitapta aklamamzdan sonra onlar gizleyenler var ya, ite on-
yiyecekdir. lara hem Allah lanet eder, hem de btn lanet etme konumunda olanlar la-
11
Muvatta, Taharet, 20 net eder. Bakara, 159
12 15
Muvatta, Taharet, 25 ; Eb Davud Taharet, 74; Tirmiz, Taharet, 59 Muvatta, Taharet, 29; Buhar, Vud, 24; Mslim, Taharet, 4/6
MUVATTA 13 14 MUVATTA

gnahlar kar. Burnunu ykaynca da burnundan gnahla- 15. Eb Hreyre (ra)den:


r kar. Yzn ykaynca, yznden ve hatta gzkapakla- Rasulullah (sav): Kpek herhangi birinizin kabndan su
rnn altndan gnahlar kar. Ellerini ykad vakit elle- ier veya bir ey yerse, o kab yedi kez ykayn buyurdu.19
rinden gnahlar dklr. Ban mesh edince bandan,
hatta kulaklarndan gnahlar kar. Ayaklarn ykaynca ***
da ayaklarndan, hatta ayak trnaklarnn altndan gnahla- 16. mam Malik'e rivayet edildiine gre:
r kar. Daha sonra mescide gidip namaz kl ecrini ve g- Rasulullah (sav): Doru ve drst yaayn. Her eyi ya-
nahlarn affn arttrr.16 pamazsnz. yi ve yararl ameller ileyin. Amellerinizin en
*** hayrls namazdr. Abdesti ancak kamil m'min muhafaza
edebilir. buyurdu.20
13. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Bir mslman -yahut ***
bir m'min- abdest alrken yzn ykaynca yznden 17. Mugire b. ube (ra)den:
akan su ile beraber (veya suyun son damlas ile) gzleri ile Tebuk Savanda Rasulullah (sav) abdest bozmak iin
iledii (haram eylere bakt) btn gnahlar dklr. El- gitti. Ben de abdest suyunu hazrladm. Gelince ellerine su
lerini ykad zaman, elleri ile ilemi olduu gnahlar su dktm, yzn ykad. Kollarn ykamak iin cbbesinin
ile beraber (dier bir rivayette suyun son damlas ile) elle- kollarn svamak istedi. Dar olduu iin kollarn svayama-
rinden dklr. Ayaklarn ykaynca, ayaklar ile giderek i- ynca, ellerini cbbenin kollarndan kard. Kollarn dirsek-
ledii gnahlar su ile beraber veya suyun son damlas ile lerine kadar ykad. Sonra bana ve ayandaki mestlerin
kar. Bylece btn gnahlarndan temizlenmi olur. 17 zerine mesh etti. Rasulullah (sav) namaz klmaya geldi-
*** inde, Abdurrahman b. Avf cemaate imam olmu, namazn
bir rek'atini kldrmt. Rasulullah (sav) kalan bir rek'atini
14. Enes b. Malik (ra)den: cemaatle kld. Abdurrahman selam verince, cemaat tela-
Bir gn ikindi namaz yaklamt, insanlar abdest almak land. Rasulullah (sav) namaz bitirdikten sonra ashabna
iin su aryorlar, bulamyorlard. O srada Rasulullaha bir dnerek: yi yaptnz. dedi.21
kapta su getirdiler. Rasulullah (sav) elini kabn iine koydu,
sonra ashabna o kaptan abdest almalarn emretti. Suyu ***
gryordum, Rasulullah (sav)n parmaklarnn arasndan 18. Urve b. Zbeyr'den:
kaynyordu. Btn insanlar ondan abdest aldlar.18 Mervan b. el-Hakem'in yanna girdim. Onunla abdesti
*** bozan eyleri konutuk. Bu arada Mervan: Cinsel organna
dokunann abdesti bozulur deyince: Bunu bilmiyorum

16 19
Muvatta, Taharet, 30; Tirmizi, Taharet, 85; bni Mace, Taharet, 6 Muvatta, Taharet, 35; Buhari, Vudu 33; Mslim, Taharet, 27/90
17 20
Muvatta, Taharet, 31: Mslim, Taharet, 11/32 Muvatta, Taharet, 36; bni Mace, Taharet, 4
18 21
Muvatta, Taharet, 32; Buhar, Vud, 32; Mslim, Fedil, 3/5 Muvatta, Taharet, 41; Buhari, Meazi, 81; Mslim, Salat, 22/105
MUVATTA 15 16 MUVATTA

dedim. Mervan: Bunu bana Bsre bt. Safvan syledi. O da, man) ocuk anasna nasl benziyor? buyurdu.25
Rasulullah (sav)'n: Herhangi biriniz cinel organna doku-
***
nursa abdest alsn, buyururken duymu, dedi.22
* 22. Hz. Aie (r.anha)dan:
Aklama: Maliki, afii ve Hanbeli mezheplerine gre cin- Rasulullah (sav) ile beraber bir sefere kmtk. Beyda'ya
sel organna dokunmak abdesti bozar. Hanefi mezhebine yahut Zatl-Cey'e varnca kolyem koptu, dt. Rasulullah
gre cinsel organna dokunmaktan dolay abdest bozulmaz. (sav) kolyemi aramak iin orada konaklad, ashab da onun-
la konaklad. Orada su yoktu. Yanlarnda da su yoktu. As-
*** hap, Eb Bekir es-Sddk'a gelerek: Aie (r.anha)nin yapt-
19. Hz. Aie (r.anha)dan: n gryor musun? Susuz yerde Rasulullah' ve ashab
Rasulullah (sav) cnplkten dolay gusul ederken, nce durdurdu, yanlarnda su da yok, dediler. Hz. Aie der ki:
ellerini ykar, namaz abdesti gibi abdest aldktan sonra Rasulullah ban dizime koymu uyumutu, o srada Eb
parmaklan ile salarnn kkne suyu iyice yedirirdi. Daha Bekir gelerek: Rasulullah' ve ashab susuz yerde durdur-
sonra bana defa su dker, sonra da su dkerek btn dun. Yanlarnda su da yok, diye darld ve bana kt,
vcudunu ykard. 23 eliyle brme vurmaya balad. Rasulullah'n ba dizimde
olduu iin kmldayamadm. Susuz yerde Rasulullah saba-
*** ha kadar uyudu. Bu srada Allahu Teala teyemmm ayetini
indirdi. Bunun zerine seyd ibn Hudayr: Bu ilk bereketi-
20. Abdullah b. mer (ra)den:
niz (iyilie yol anz) deil, ey Eb Bekir ailesi! dedi.
Babam mer b. el-Hattab (ra), Rasulullah (sav)a gece
Bindiim deveyi kaldrdmda kolyeyi altnda bulduk.26
cnp olduunu syledi. O da: Cinsi uzvunu ykayp ab-
dest aldktan sonra uyu. buyurdu.24 ***
*** 23. Hz. Aie (r.anha)dan:
Rasulullah (sav)'n kucana bir bebek verdiler. Elbisesi-
21. Urve b. Zbeyr'den:
ne idrarn yapt. Rasulullah (sav) su istedi ve suyu idrardan
mm Sleym, Rasulullah (sav)'a: Kadnlar da erkekler
slanan yere serpti.27
gibi ryalarnda ihtilam olduklarn gryorlar, gusletmeleri
gerekir mi? deyince, Rasulullah (sav): Evet, gusletsin bu- ***
yurdu. Bunun zerine Hz. Aie, mm Sleym'e: Ne diyor-
sun, kadn hi onu (menisini) grebilir mi? dedi. 24. mm Kays bt. Mihsandan:
Rasulullah (sav) da Hz. Aie'ye: Allah hayrn versin (o za- Henz yemek yemeyen ocuumu Rasulullah (sav)'a g-
trdm. Kucana oturttu. O da elbisesine idrarn yapt.

22
Muvatta, Taharet, 58; Ebu Davud, Taharet 69; Tirmizi, Taharet, 61; Nesai,
25
Taharet, 118; bni Mace, Taharet, 33 Muvatta, Taharet, 84; Mslim, Hayz, 7/30
23 26
Muvatta, Taharet, 67; Buhari, Gusul 1; Mslim, Hayz, 9/25 Muvatta, Taharet, 89; Buhari, Teyemmm 1; Mslim, Hayz, 27/108
24 27
Muvatta, Taharet, 76; Buhari, Gusl, 27; Mslim, Hayz, 6/25 Muvatta, Taharet, 109; Buhari, Vuzu, 59; Mslim, Taharet, 31/101
MUVATTA 17 18 MUVATTA

Bunun zerine Rasulullah (sav) su istedi, slak yere suyu namaznn vaktini sordu. Rasulullah (sav) cevap vermedi.
serpti. Fakat ovalayarak ykamad.28 Ertesi gn sabah namazn afak atnca kld; Bir gn sonra
da, ortalk aarnca kld. Daha sonra da: (Sabah) namaz-
*** nn vaktini soran nerede? buyurdu. Adam: Benim Ya
25. bn's-Sebbak'dan: Rasulallah! deyince; (Sabah namaznn vakti) bu iki vak-
tin arasndaki zamandr. buyurdu.32
Rasulullah (sav)' bir cuma gn: Ey cemaati mslimin!
Allah bu gn bayram kld. O halde Cuma gn gusledin. ***
Yannda koku olan kimsenin, onu srnmesinde saknca 29. Hz. Aie (r.anha)dan:
yoktur. Misvak kullanmay ihmal etmeyin buyurdu.29
Rasulullah (sav) sabah namazn kldrdktan sonra ka-
*** dnlar, rtlerine brnm olarak evlerine dnerlerken he-
nz karanlktan tannmyorlard.33
26. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): mmetime zorluk vereceimden kork- ***
masaydm, mutlaka misvak kullanmalarn emrederdim. 30. Eb Hreyre (ra)den:
buyurdu.30
Rasulullah (sav): Gne domadan sabah namaznn bir
rek'atna yetiebilen kimse, sabah namazn kendi vaktinde
klm olur. Gne batmadan da ikindi namaznn bir rekat-
na yetiebilen ikindiyi kendi vaktinde klm olur. buyur-
du.34

NAMAZ VAKTLER 31. Eb Hreyre (ra)den:


Rasulullah (sav): (Cemaatle Klnan) Namazn bir
27. Hz. Aie (r.anha)dan: rek'atna yetien, cemaata yetimi olur. buyurdu.35
Rasulullah (sav) ikindi namazn, gne henz odamn
(iindeki) duvarda ykselmeden (gnein saramadan) ***
klard.31 32. Abdullah b. mer (ra)den:
*** Rasulullah (sav): ikindi namazn karan kimse, ailesi-
ni ve maln kaybetmi gibidir. buyurdu.36
28. Ata b. Yesardan:
Bir adam Rasulullah (sav)'n huzuruna gelerek, sabah ***

32
Muvatta, Mevakit 3; Nesai, Ezan, 12
28 33
Muvatta, Taharet, 110; Buhari, Vuzu, 59; Mslim, Taharet, 31/103 Muvatta, Mevakit 4; Buhari, Mevakitu's-Salat, 27; Mslim, Mesacid, 40/232
29 34
Muvatta, Taharet, 113; bni Mace ikamets-salat, 83 Muvatta, Mevakit 5; Buhari, Mevakitu's-Salt, 28; Mslim, Mesacid, 30/163
30 35
Muvatta, Taharet, 114; Buhari, Cuma 8; Mslim, Taharet, 10/42 Muvatta, Mevakit 15; Buhari, Mevakitu's-Salt, 29; Mslim, Mesacid, 30/161
31 36
Muvatta, Mevakit 2; Buhari, Mevakitu's-Salat, 1; Mslim, Mesacid, 21/167 Muvatta, Mevakit, 21; Buhari, Mevakitu's-Salat, 14; Mslim, Mesacid, 35/200
MUVATTA 19 20 MUVATTA

33. Said b. el-Museyyebden: ze baka bir zamanda iade ederdi. Bizi daha erken uyand-
Rasulullah (sav), Hayberin fethinden dnnde gece rrd. Sizden kim uyuyakalr, yahut unutur da namaz kla-
yola devam etti. Gece yars geince biraz uyuyup dinlenmek mazsa uyannca, namazn vaktinde kld gibi klsn de-
iin konaklad. Bilal'e: Uyuma, bizi sabah namazna kaldr dikten sonra, Eb Bekir'e dnerek: Bilal namaz klyordu,
buyurdu ve uyudu. Ashab da uyudu. Bilal bir sre bekledik- eytan geldi onu yatrd, Ninni ile uyutulan ocuk gibi onu
ten sonra sabaha kar devesine dayand, gzleri uyku- uyuttu. dedi. Daha sonra Rasulullah (sav) Bilal'i ard.
ya dald. Gne doup yzlerine vuruncaya kadar ne Bilal, Rasulullah (sav)n (daha nceden) Eb Bekir'e haber
Rasulullah (sav), ne Bilal, ne de Ashab uyand. Rasulullah verdii eylerin aynsn kendisine anlatnca, Eb Bekir (ra)
(sav) birden heyecanla uyannca, Bilal: Ya Rasulallah; Seni Gerekten senin Allah'n Resul olduuna ahadet ederim
uyutan (Allah) beni de uyuttu. dedi. Bunun zerine dedi. 39
Rasulullah (sav) hareket emri verdi. Savalar develerini ***
kaldrp yola dtler. Biraz gittikten sonra Rasulullah (sav)
Bilal'e emretti. Bilal kmet etti. Rasulullah (sav) cemaate 35. Ata b. Yesardan:
sabah namazn kldrd. Namazdan sonra da: Namaz unu- Rasulullah (sav): Scan iddeti, cehennemin nefesin-
tup klamayan onu hatrlaynca klsn. nk Allah Teala dendir. Scak iddetlenince namaz (biraz geciktirip) hava bi-
kitabnda Beni anmak iin dosdoru namaz kl37 buyurur raz serinleyince kln dedi ve devam etti: Cehennem Rab-
dedi. 38 bine ikayet ederek: Yarabbi! Ateim birbirini yedi, dedi.
Rabbi de ona senede iki nefes alma izni verdi. Bir nefes ya-
***
zn, bir nefes kn. buyurdu 40
34. Zeyd b. Eslemden: ***
Rasulullah (sav) bir gece Mekke yolunda konaklad. Ken-
36. Eb Hreyre (ra)den:
dilerini namaza kaldrmas iin de Bilal'i vazifelendirdi ve
uyudu. Ashab da uyudu. (Bir sre sonra) Bilal da uyudu. Rasulullah (sav) Scak iddetli olunca (le) namazn
Ancak gne dounca uyanabildiler. Uyanp telaa dnce biraz geciktirin; serin vakte brakn, zira scan iddeti, ce-
Rasulullah (sav) hemen bineklerine binmelerini, o vadiden hennemin nefesindendir.buyurdu. Sonra da: Cehennem,
kmalarn emretti, ve: Bu vadide eytan vardr buyurdu. Rabbine ikayette bulundu. O da, senede iki nefes izin verdi:
(Develerine ve atlarna) bindiler. Vadiyi getikten sonra, Bir nefes kn, bir nefes de yazn. buyurdu 41
Rasulullah (sav) inmelerini ve abdest almalarn emretti. Bi- ***
lal'a da ezan okumasn veya kamet getirmesini syledi.
Rasulullah (sav) namaz kldrd, cemaate dnd. Korku ve 37. Eb Hreyre (ra)den:
heyecanlarn grnce onlara: Ey insanlar! phesiz ruhu- Rasulullah (sav): ok scakta namaz biraz te'hir edin. Zi-
muzu Allah ald (Bizi Allah uyuttu). Dileseydi ruhumuzu bi-
39
Muvatta, Mevakit, 26
40
Muvatta, Mevakit, 27
37 41
Taha 14 Muvatta, Mevakit, 28; Buhari, Mevakitu's-Salat, 9; Mslim, Mesacid,
38
Muvatta, Mevakit, 25; Mslim, Mesacid, 35/309 32/180, 185
MUVATTA 21 22 MUVATTA

ra scakln iddeti, cehennemin nefesindendir buyurdu. 42 40. Eb Said el-Hudri (ra)den:


Rasulullah (sav): Ezan iitince mezzinin dediklerini
***
siz de aynen syleyin buyurdu.45
38. Said b. el-Mseyyebden:
***
Rasulullah (sav) u bitkiden (sarmsaktan) yiyen mes-
citlerimize girip bizi sarmsak kokusuyla rahatsz etmesin 41. Eb Hreyre (ra)den:
buyurdu. 43 Rasulullah (sav) yle buyurdu: nsanlar ezandaki ve
birinci saftaki fazileti bilselerdi, ezan okumak ve ilk safta
bulunmak iin kura ekmekten baka mkan da olmasayd,
mutlaka kura ekerlerdi. Eer namaza erken gelmenin fazi-
letini bilselerdi erken gelmek iin yarrlard. Yats ve sabah
namazlarnn ecir ve sevabn bilselerdi srnerek de ol-
sa onlara gelirlerdi.46
***
42. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kmet edilince koarak
namaza gelmeyin, ona ar ar gelin, yetiebildiiniz rekatlar
NAMAZ imamla kln, yetiemediinizi kendiniz tamamlayn. nk siz
namaza yneldiiniz srece namazda saylrsnz. 47

39. Yahya b. Said'den: ***


Rasulullah (sav), cemaatin namaza toplanmas iin iki 43. Abdurrahman b. Abdullah b. Abdurrahman b. Ebi
tahta alp birbirine vurulmasn istemiti. O gnlerde Abdul- Sa'saa el-Ensari babas Abdullah'tan:
lah b. Zeyd el-Ensari, ryasnda iki tahta grnce -bunlar Eb Said el-Hudri bana yle syledi: Gryorum ki ko-
Rasulullah (sav)'n istedii tahtalara benziyor, dedi. Kendi- yunu ve krlar ok seviyorsun. Krda koyunlarnn yannda
sine: Namaz iin ezan okumaz msnz? denildi. Uyannca olduun vakit, namaz iin yksek sesle ezan oku. Zira
Rasulullah (sav)'a gelip ryasn anlattnda, Rasulullah Rasulullah (sav)'dan iittim, yle buyurdu: Mezzinin se-
(sav) ezan okunmasn emretti.44 sini iiten cin, insan ve her ey kyamet gn ona ahitlik
*** eder.48

45
Muvatta, Salat 2; Buhari, Ezan, 7; Mslim, Salat, 7/10
42 46
Muvatta, Mevakit, 29; Buhari, Mevakitu's-Salat, 9; Mslim, Mesacid, 32/180 Muvatta, Salat, 3; Buhari, Ezan, 9; Mslim, Salat, 28/129
43 47
Muvatta, Mevakit, 30; Mslim, Mesacid, 17/71 Muvatta, Salat, 4; Buhari, Ezan, 21; Mslim, Mesacid, 28/151, 155
44 48
Muvatta, Salat, 1; Ebu Davud, Salat, 28; Tirmizi, Salat 28; bni Mace, Ezan, 1 Muvatta, Salat, 5; Buhari, Ezan, 5
MUVATTA 23 24 MUVATTA

44. Eb Hreyre (ra)den: 48. Ali b. Hz. Hseyin' den


Rasulullah (sav) yle buyurdu: Ezan okunurken eytan Rasulullah (sav), namazda rku ve secdeye eilirken ve
yellene yellene ezan iitemeyecei yere kadar kaar. Ezan secdeden kalkarken tekbir alrd. Allah'n rahmetine kavu-
bitince geri gelir. Kaamet getirilirken yine kaar, bitince tek- uncaya kadar namaz hep byle kld. 53
rar dner. Hatta namaz klann kalbine kadar girip filan
***
eyi hatrla, filan eyi hatrla diyerek ona akla gelmedik
eyleri hatrlatarak ka rek'at kldn unutturacak derecede 49. Eb Seleme b. Abdurrahman b. Avfdan:
onu artr.49 Eb Hreyre bize namaz kldrr, eilirken ve dorulur-
*** ken tekbir alrd. Namazdan sonra: Vallahi namaz,
Rasulullah 'n namazna en ok benzeyen benim dedi 54
45. Abdullah b. mer (ra)den:
***
Rzgarl ve souk bir gecede ezan okuyarak: Namazn-
z yknzn yannda kln. diye seslendi. Daha sonra: 50. Cbeyr b. Mut'imden:
Rasulullah (sav), mezzine: Souk ve yamurlu gecelerde, Rasulullah (sav)'n akam namaznda Tr suresini oku-
namaznz yklerinizin yannda kln! diye seslenmesini duunu iittim dedi.55
emrederdi, dedi. 50
***
46. Salim b. Abdullahdan:
Rasulullah (sav): Bilal ezan erken okuyor. bni mmi 51. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
Mektum ezan okuyuncaya kadar sahur yemeini yeyin ve Vel Murselati Urfen (Murselat) suresini okuyordum.
iin buyurdu. bni mmi Mektum ama idi, ona: afak sk- Bunu iiten annem -mml Fadl bt. Haris-: Olum! Bu su-
t denilmeden ezan okumazd. buyurdu. 51 reyi okumakla bana Rasulullah'n akam namaznda oku-
duunu son iittiim sureyi hatrlattn! dedi.56
***
***
47. Abdullah b. mer (ra)den:
Rasulullah (sav) namaza dururken ellerini omuzlarnn
hizasna kadar kaldrrd. Ban rukudan kaldrnca da elle- 52. Bera b. Azib (ra)den
rini kaldrr ve Semiallahu limen hamiden, rabbena lekel- Rasulullah (sav) ile beraber yats namazm kldm, na-
hamd derdi. Secdeye varrken ve secdeden kalkarken elleri- mazda Tin suresini okudu.57
ni kaldrmazd.52
***
***
53
Muvatta, Salat, 17
49 54
Muvatta, Salat, 6; Buhari, Ezan, 4; Mslim, Salat, 5/19 Muvatta. Salat, 19; Buhar, Ezan, 110; Mslim, Salat, 4/27
50 55
Muvatta, Salat, 10 Muvatta, Salat, 23; Buhari, Ezan, 99; Mslim, Salat, 35/174
51 56
Muvatta, Salat 15; Buhari, Ezan 11; Mslim, Savm, 8/36, 37, 38 Muvatta, Salat, 24; Buhari, Ezan, 98; Mslim, Salat, 35/173
52 57
Muvatta, Salat, 16 Muvatta, Salat, 27; Buhari, Ezan, 100; Mslim, Salat, 36/175
MUVATTA 25 26 MUVATTA

53. Ali b. Ebi Talib (ra)den Fatiha okumazsa, o namaz eksiktir, o namaz eksiktir, o na-
Rasulullah (sav) (erkeklere) ipek elbise giymeyi, altn y- maz eksiktir, tamam deildir. buyurdu.
zk taknmay ve rkuda Kur'an okumay yasak etti. 58 Eb's-Saib der ki: Bunu iitince Eb Hreyre'ye: Ya Eb
Hreyre! Bazen imamn arkasnda namaz klyorum, o za-
*** man da Fatiha okuyacak mym? deyince Eb Hreyre ko-
54. el-Beyadiden: lumu skt, sonra yle dedi: Ey ranl! O zaman da Fatiha'-
Ashaptan bazlar yksek sesle okuyarak namaz klyor- y sessiz okursun. nk ben Rasulullah (sav) yle derken
lard. Yanlarna gelen Rasulullah (sav): Namaz klan kimse iittim: Yce Allah yle buyurur: Namaz (Fatihay) ku-
Rabbine niyaz etmekte ve Rabbinin huzurundadr. Kur'an' lumla aramda ikiye paylatrdm. Yars benim, yars kulu-
yksek sesle okuyarak birbirinizin huzurunu bozmayn. mundur. Kuluma istedii verilecektir. Rasulullah (sav) (Fa-
buyurdu .59 tiha'y) okuyun dedi ve yle devam etti: Kul: Elhamdlil-
lah deyince Allah: Kulum beni vd, bana sena etti der.
*** Kul: Maliki yevmiddin deyince, Allah: Kulum beni vd
ve bana tazim etti der. Kul; yyake nabd ve iyyake
55. Amir b. Kureyzin azatls Eb Saidden:
nestain deyince Allah: Bu ayet kulumla benim aramdadr.
Rasulullah (sav), namaz klan Ubey b. Ka'ba seslendi,
Kuluma istedii verilecektir der. Kul hdinas-sratel-
Ubey b. Kabn namaz bitirince camiden kmak zere olan
mstakim. Sratallezine en'amte aleyhim gayri'l-madubi
Resul Ekrem'e yetiti. Rasulullah (sav), bey'in elini tuttu
aleyhim veladdllin deyince Allah: Bu ayetler kuluma ait-
ve: Allah'n ne Tevrat'ta, ne ncilde, ne de Kur*an'da benze-
tir. Kuluma istedii verilecektir. der.61
rini indirmedii surenin nemini renmeden mescidden
kmaman istiyorum. buyurdu. ***
bey der ki: Bunu iitince onu renmem iin admla-
57. Eb Hreyre (ra)den:
rm yavalattktan sonra: Ya Rasulallah! Bana va'dettiin
Rasulullah (sav) kraati aktan yapt bir namaz kl-
sureyi ret! dedim. Rasulullah: Namaza balaynca ne
drdktan sonra cemaate dnerek: Namazda benimle bera-
okursun? buyurdu. Ben de: Elhamd lillah'i Rabbil ale-
ber sizden Kuran okuyan oldu mu? dedi. Cemaatten biri:
min... diye balayp Fatiha'y sonuna kadar okudum. Biti-
Ben okudum, Ya Rasulallah! deyince: Ben de neden
rince, Rasulullah (sav): te bana verilen Kur'an Azim'in
Kuran okurken huzursuz ediliyorum, diyordum buyurdu.
en yce suresi budur. Bu sure yedi ayettir buyurdu.60
Bu ihtar zerine ashap, Rasulullah'n sesli okuduu namaz-
*** larda Kur'an okumaya son verdiler.62
56. Eb Hreyre (ra)den: ***
Rasulullah (sav): Bir kimse namaz klar da, namazda

58
Muvatta, Salat, 28; Mslim, Libas, 4/29
59 61
Muvatta, Salat, 29; Ebu Davud. Salat, 25 Muvatta, Salat, 39; Mslim, Salat, 11/38
60 62
Muvatta, Salat, 37; Buhari, Tefsir, 1 Muvatta, Salat, 44; Nesai, ftitah, 28
MUVATTA 27 28 MUVATTA

58. Eb Hreyre (ra)den: mu syledi? dedi. Ashab da: Evet deyince Rasulullah
Rasulullah (sav): mam (Fatiha okurken) Gayril (sav) kalkt, kalan iki rekat kld, selam verdikten sonra
madubi aleyhim veleddallin deyince amin deyin. nk oturduu yerde iki sehiv secdesi yapt.66
kimin amin demesi meleklerin amin demesine rastlarsa ***
gemi gnahlar affolunur. buyurdu. 63
62. Ata b. Yesardan:
***
Rasulullah: Hanginiz namazda m, drt m? ka rekat
59. Eb Hreyre (ra)den: kld hususunda phelenirse, bir rekat daha klsn, oturarak
Rasulullah (sav): mam Semiallahu limen hamiden selam vermeden nce iki secde yapsn. ayet son kld beinci
(Allah kendini ven kiiyi duyar) deyince, Allahmme Rab- rekat olursa, sehiv secdesi onu ift (yani alt rekat) yapar. Yok
bena lekel-hamd (Allahmz! Rabbimiz! Hamd, sana aittir.) eer drt rekat olmu ise, sehiv secdesi (namazda vesvese
deyin. Kimin bu sz meleklerinkine rastlarsa gemi g- vermek isteyen) eytan atlatr.67 buyurdu.
nahlar affolunur. buyurdu. 64 ***
*** 63. Abdullah b. Bceyne (ra)den:
60. Abdurrahman olu Ali el-Muaviden: Rasulullah (sav) bize namaz kldrrken iki rekat klnca,
Namazda akl talaryla oynuyordum. Bunu gren Ab- tahiyyata oturmadan kalkt, cemaat de kalkt. Namazn bi-
dullah b. mer: (Namazda) Rasulullah'n yapt gibi yap, tirince selam vermeden oturduu yerde tekbir alarak sehiv
dedi. Rasulullah (sav) nasl yapard? dedim Rasulullah secdesi yaptktan sonra selam verdi.68
namazda tahiyyata oturunca, sa elini sa uyluunun ze- ***
rine koyar, parmaklarn yumar, ehadet parma ile iaret
eder. Sol elini de sol uyluunun zerine koyard, dedi.65 64. Abdullah b. Bceyne (ra)den:
Rasulullah (sav) bize le namazn kldryordu. ki re-
***
kat klnca oturmadan kalkt. Namaz bitirince sehiv secdesi
61. Eb Hreyre (ra)den: yaptktan sonra selam verdi.69
Rasulullah (sav) ikindi namazn klarken iki rekatta se- ***
lam verdi. Bunun zerine Zl-yedeyn kalkt: Ya Rasu-
lallah! Namaz m ksald, yoksa unuttun da m iki rekatta 65. Hz. Aie (r.anha)dan:
selam verdin? deyince: Bunlarn hi biri olmad. demesi- Eb Cehm b. Huzeyfe, Rasulullah (sav)'a ilemeli ssl
nin zerine: Ya Rasulallah! Mutlaka biri olmutur, deyin- bir elbise hediye etti. O elbise ile namaz kld, namaz biti-
ce Rasulullah (sav) cemaate dnerek: Zl-yedeyn doru
66
Muvatta, Salat, 59; Mslim, Mesacid 19/99
63 67
Muvatta, Salat, 45; Buhari, Ezan, 113; Mslim, Salat, 18/76 Muvatta, Salat, 62
64 68
Muvatta, Salat 47; Buhari, Ezan, 125; Mslim, Salat, 18/71 Muvatta, Salat, 65; Buhari, Sehv 1; Mslim, Mesacid, 19/85
65 69
Muvatta, Salat, 48; Mslim, Mesacid, 21/116 Muvatta, Salat 66; Buhari, Sehv 1; Mslim, Mesacid, 19/87
MUVATTA 29 30 MUVATTA

rince: Bu elbiseyi Eb Cehm'e geri ver, namazda gzm na-


klarna takld. Neredeyse namazda huzurumu ka-
CUMA NAMAZI
racakt. buyurdu. 70
***
68. Eb Hreyre (ra)den:
66. Abdullah b. Eb Bekirden: Rasulullah (sav): Kim cuma gn cnplkten gusul
Eb Talha el-Ensari bahesinde namaz kld bir srada eder gibi gusul eder, ilk saatte de (erken) namaza giderse,
karsnda bir gvercin utu. Hayvan, arm gibi kaacak bir deve kurban etmi gibi olur. kinci saatte giderse, bir
bir yer aryordu. Bu hal Eb Talha'nn houna giderek bir inek kurban etmi gibi olur. nc saatte giden, bir boy-
sre gzyle kuu takip etti. Daha sonra kendine geldi ama, nuzlu ko kurban etmi gibi olur. Drdnc saatte giden, bir
ka rekat kldn bilemedi. Bunun zerine Eb Talha: Bu tavuk sadaka etmi gibi olur. Beinci saatte giden, bir yu-
bahemde huzurum bozuldu, diyerek, Rasulullah'n yanna murta sadaka etmi gibi olur. mam minbere knca, me-
geldi ve: Ya Rasulallah! Bahem Allah iin sadaka (vakf) lekler gelip hutbeyi dinlerler. buyurdu. 73
olsun, onu istediin gibi kullan dedi.71
***
69. Salim b. Abdullahdan:
Cuma gn Hz. mer hutbe okurken ashabdan bir adam
mescide girdi. Bunu gren mer: Bu hangi saattir? dedi.
Adam: Ey m'minlerin emiri! Pazardan dndm, ezan du-
yunca hemen abdest alp geldim, deyince, mer: Demek
abdest alp geldin. Halbuki Rasulullah'n Cuma iin gusul
etmeyi emrettiini biliyordun, dedi.74
SEHV SECDES
***

67. Eb Hreyre (ra)den: 70. Eb Said el-Hudri (ra)den:


Rasulullah yle buyurdu: Sizden biri namaza durunca Rasulullah (sav): Cuma gn gusul etmek, bulua eren
eytan yanna gelir, onu artr. Ka rekat kldn bilemez. her mslmana vaciptir buyurdu.75
Hanginiz byle olursa, oturduu yerde iki kere (sehiv) sec- ***
desi etsin.72
71. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Cuma gn imam hutbe okurken, ya-

70 73
Muvatta, Salat, 67; Buhari, Salat 14; Mslim, Mesacid, 15/63 Muvatta, Cuma, 1; Buhari, Cuma 4; Mslim, Cuma 1/10
71 74
Muvatta, Salat, 69 Muvatta, Cuma, 3; Buhari, Cuma, 2; Mslim, Cuma 1/3
72 75
Muvatta, Sehv, 1; Buhari, Sehv 7; Mslim, Mesacid, 19/82 Muvatta, Cuma, 4; Buhari, Ezan, 161; Mslim, 10/5
MUVATTA 31 32 MUVATTA

nnda (konuan) arkadana; sus! desen bile, bo konu-


mu olursun. buyurdu. 76
RAMAZANDA NAMAZ
***
72. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav) Cuma gnnn faziletini anlatarak y- 76. Hz. Aie (r.anha)dan:
le buyurdu: Cuma gn yle bir vakit var ki mslman bir Bir gece Rasulullah teravih namazn kldrd. Cemaat de
kimse o vakitte namaz klar, Allah'tan bir ey isterse Allah beraberinde kld, ikinci gece yine kldrd, o gece cemaat o-
mutlaka istedii eyi ona verir. Rasulullah (sav) eliyle o ald. Daha sonra nc veya drdnc gece cemaat top-
vaktin ksa bir sre olduuna iaret etti.77 land, fakat Rasulullah (teravihi kldrmak iin) gitmedi. Sa-
bah olunca; Gece toplanldn grdm, ama teravih na-
***
maznn size farz klnmasndan korktuum iin, kp size
73. Yahya b. Saidden: teravih namaz kldrmadm. buyurdu. Bu olay Ramazanda
Rasulullah (sav): Sizler, biri cuma gnleri, dieri de olmutu.81
baka gnler giymek zere iki elbise edinseniz ne olur?78 ***
buyurdu.
77. Eb Hreyre(ra)den:
74. Utbe b. Mes'ud'un torunu Ubeydullah'tan
Rasulullah (sav) kesin emir vermeksizin Ramazanda te-
Dahhak b. Kays, Numan b. Beire, Rasulullahn Cuma ravih namazna tevik ederek: Kim inanarak ve Allah'n r-
gn Cuma Suresini bitirdikten sonra hangi sureyi okudu- zasn dnerek Ramazan ihya ederse gemi gnahlar
unu sordu. O da: Hel etake hadisul gaiyeh suresini affolunur buyurdu. ibn ihab der ki: Rasulullah'n vefatna
okurdu, dedi.79 kadar teravih namaz cemaatle klnmad. Hz. Eb Bekir'in
*** hilafetinde ve Hz. mer'in hilafetinin ilk zamanlarnda tera-
75. Cafer b. Muhammed babas Muhammedden: vih namaz cemeatle klnmad.82
Rasulullah (sav) Cuma gn iki hutbe okudu ve ikisinin
arasnda oturdu.80

76
Muvatta, Cuma, 6; Buhari, Cuma, 36; Mslim, Cuma, 1/12
77
Muvatta, Cuma, 15; Buhari, Cuma, 37; Mslim, Cuma, 4/13
78
Muvatta, Cuma, 17; Ebu Davud, Salat 212; Hz. Aie'den rivayet edildi: bni
81
Mace, kamets-salat 83 Muvatta, Salat fi Ramazan, 1; Mslim Salat'l-misafirin, 25/178
79 82
Muvatta, Cuma, 19; Mslim, Cuma, 16/63 Muvatta, Salat fi ramazan, 2; Buhari, Salat'l-teravih 1; Mslim, Salatl-
80
Muvatta, Cuma, 21: Buhari, Cuma, 27; Mslim, Cuma, 10/33 misafirin, 25/174
MUVATTA 33 34 MUVATTA

Siz ibadetten usanp ayrlmadka, Allah Teala ecir ve se-


vabnz kesmez. Kendinizi yorup usandrmadan devam ede-
GECE NAMAZLARI bileceiniz ekilde amel edin. buyurdu 86
***
78. Hz. Aie (r.anha)dan:
Rasulullah (sav): Gece namaz klmay adet edinen kim- 82. Hz. Aie (r.anha)dan:
se uyuyakalr da teheccd namazna kalkamazsa, Allah ona Rasulullah (sav) gece onbir rekat namaz klard, birini
teheccd sevabn yazar, uykusu da sadaka saylr. buyur- tek klard. Namaz bitirince sa tarafna yatard.87
du. 83
***
***
83. Eb Seleme b. Abdurrahman b. Avfdan:
79. Hz. Aie (r.anha)dan: Rasulullah'n hanm Hz. Aie'ye: Ramazan'da Rasu-
Rasulullah (sav) geceleri teheccd namaz kldnda, lullah'n namaz nasld? diye sordum, o da: Rasulullah
nnde yatyordum, ayaklarm secde yerine uzanrd. Secde (sav), ne Ramazanda ne de baka zaman (gece namaznda)
yaparken eliyle bana dokunur ayam eker, secdeden kal- onbir rekattan fazla klmazd, drt rekat klar, gzelliini ve
knca uzatrdm. O zamanlar evlerde kandil yanmazd.84 uzunluunu sorma. Sonra drt rekat klar, gzelliinin
uzunluunu sorma. Daha sonra rekat (vitir namaz) k-
*** lard. diye cevap verdi. Aie der ki: Rasulullah (sav)'a: Ya
80. Hz. Aie (r.anha)dan: Rasulallah! Vitiri klmadan m uyuyorsun? dedim.
Rasulullah (sav): Namazda uyuklayannz yatsn uyku- Rasulullah (sav): Ya Aie! Gzlerim uyur, ama kalbim
sunu aldktan sonra namazn klsn. Zira uyuklayarak na- uyumaz. buyurdu88
maz klan belki de farknda olmadan istifar edecei yerde ***
kendine kfreder.85 buyurdu.
84. Hz. Aie (r.anha)dan:
*** Rasulullah (sav) gece on rekat namaz klard. Daha
81. smail b. Ebi Hakime ulatna gre: sonra sabah namaz ezann duyunca kyamlarnda ksa
Rasulullah (sav) gece namaz klan bir kadn iitince: okuyarak ik rekat (sabah namaznn snnetini) klard.89
Bu kimdir? dedi. Ona: Havle bt. Tveyt'dr. Geceleri uyu- ***
maz. dediler. Rasulullah (sav) btn gece namaz klmasn
ho grmedi. Hatta kzd yznden okundu. Daha sonra:
86
Muvatta, Salatl-leyl, 4; Buhari, man 32; Mslim, Salatl-misafirin,
30/220
83 87
Muvatta, Salatl-leyl, 1; Ebu Davud, Tatavvu, 20; Nesai, Kyaml-leyl, 61 Muvatta, Salatl-leyl, 8; Mslim, Salatl-misafirin, 17/121
84 88
Muvatta, Salatl-leyl, 2; Buhari, Salat, 22; Mslim, Salat, 51/272 Muvatta, Salatl-leyl, 9; Buhari, Salatl-teravih, 1; Mslim, Salatl-
85
Muvatta, Salatl-leyl, 3; Buhari, Vuzu, 53; Mslim, Salatl-misafirin, misafirin, 17/125
89
31/222 Muvatta, Salatl-leyl, 10; Mslim, Salatl-misafirin, 17/123
MUVATTA 35 36 MUVATTA

85. Abdullah b. Abbas (ra)dan: tuunuz vakit vitri tek rekat olarak klarsnz buyurdu.92
Bir gece Rasulullahn hanm teyzem Meymune'nin ya- ***
nnda kaldm, bam Rasulullahn yastnn kenarna ko-
yarak yattm. Rasulullah (sav) uyudu, Gece yars olunca 88. bn Muhayrizdan:
veya biraz nce yahut biraz sonra uyanp oturdu. Eliyle gz- Kinane oullarndan Muhdeci adnda bir adam am'da
lerini sildikten sonra l-i mran suresinin son on ayetini Eb Muhammed knyesiyle tannan birinin Vitir namaz
okudu. Daha sonra kalkt, asl krbadaki su ile abdest ald. vaciptir. dediini duydu. Muhdeci der ki: Bunun zerine
yle gzel abdest ald ki! Sonra (teheccd) namazn kld. Ubade b. Samit'e gittim. Ona mescide giderken rastladm.
bni Abbas der ki: Ben de kalktm, onun yapt gibi yap- Eb Muhammed'in (vitir namaz vaciptir) dediini anlattm.
tm. Sonra gidip yanna durdum. Rasulullah (sav) sa elini Ubade: Eb Muhammed yalan sylemi. Rasulullah (sav)
bama koydu, sa kulam ovdu. iki rekat namaz kld. yle buyurdu: Kim be vakit namaz kmsemeksizin
Sonra iki rekat, sonra iki rekat, sonra iki rekat, sonra iki re- hakkn vererek klp Allahn huzuruna varrsa Allahn o
kat, sonra yine iki rekat kld. Daha sonra bir rekat kld ve kimseyi cennetine koymas kendi zerine verdii bir szdr.
yatt. Mezzin gelince kalkp kyamnda ksa okuyarak iki Kim de be vakit namaz klmadan Allahn huzuruna varr-
rekat (sabah namaznn snnetini) kldktan sonra kt, sa- sa onlar iin Allahn cennetine koyma sz yoktur. Allah di-
bah namazn kldrd.90 lerse o kimseye azap eder, dilerse cennetine koyar.93
*** ***
86. Zeyd b. Halid el-Cheniden: 89. Said b. Yesardan:
Bir gece Rasulullah (sav)n (teheccd) namazn gzet- Mekke yolunda Abdullah b. mer'le beraber gidiyordum.
lemek iin gittim. Kapsnn eiine dayandm. Rasulullah afak yaklanca indim, vitir namazn kldm. Abdullah'a
(sav) (gece yars) kalkt, uzun uzun okuyarak iki rekat na- ulanca bana: Neredeydin? dedi. Ben de: afak atmasn-
maz kld. Sonra onlardan biraz daha ksa iki rekat kld, dan korktum, indim, vitir namazn kldm. dedim. Bunun
sonra biraz daha az okuyarak iki rekat kld, sonra biraz zerine Abdullah: Rasulullah'a uymak istemez misin? de-
daha az okuyarak iki rekat kld, sonra biraz daha az okuya- di. Ben: Evet, vallahi uymak isterim, dedim. Abdullah:
rak iki rekat kld, sonra biraz daha az okuyarak iki rekat Rasulullah (sav) vitir namazn (yolculukta) devenin ze-
kld, daha sonra bir rekat kld. Tamam, on rekattr.91 rinde klard. dedi.94
*** ***
87. Abdullah b. mer (ra)den: 90. mam Malike ulatna gre:
Rasulullah (sav) kendisinden gece namazn soran bir ada- Bir adam Abdullah b. mer'e: Vitir namaz vacip midir?
ma: Gece namaz ikier ikier klnr. afak atmasndan kork-
92
Muvatta, Salatl-leyl, 13; Buhari, Vitr, 1; Mslim, Salatl-misafirin, 20/145
93
Muvatta, Salatl-leyl, 14; Ebu Davud, Vitr, 2; Nesai, Salat 6; bni Mace,
90
Muvatta, Salatl-leyl, 11 Buhari, Vuzu, 36; Mslim, Salatl-misafirin, 26/182 kamet 194
91 94
Muvatta, Salatl-leyl, 12; Mslim, Salatl-misafirin, 26 Muvatta, Salatl-leyl, 15; Buhari, Vitr 5; Mslim, Salatl-misafirin, 4/36
MUVATTA 37 38 MUVATTA

diye sorunca Abdullah: phesiz Rasulullah (sav) ve


mslmanlar vitir namazn kldlar, dedi. Adam ayn soru-
CEMAATLE NAMAZ
yu tekrar tekrar sordu, Abdullah b. mer (ra) de her soru-
sunda Rasulullah (sav) ve mslmanlar vitri kldlar diye
cevap verdi.95
*** 94. Abdullah b. mer (ra)den:
Rasulullah (sav): Cemaatle klnan namaz, yalnz kl-
91. Hz. Hafsa (r.anha)dan: nandan yirmi yedi derece stndr. buyurdu.99
Rasulullah (sav), mezzin sabah namaz ezann oku- ***
yunca kaamet edilmeden nce ksa okuyarak iki rekat sn-
net klard.96 95. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Cemaatle klnan namaz, yalnz kld-
*** nz namazdan yirmi be derece stndr. buyurdu. 100
92. Hz Aie (r.anha)dan: ***
Rasulullah (sav) sabah namaznn snnetini o kadar ha-
fif klard ki kendi kendime acaba Fatihay okudu mu, yoksa 96. Eb Hreyre (ra)den:
okumad m, derdim.97 Rasulullah (sav): Kudret ve iradesiyle yaadm Allah'a
yemin ederim. imden yle geiyor ki odun toplataym, na-
*** maz iin ezan okunmasn ve birinin cemaate mam olmas-
93. Eb Seleme b. Abdurrahmandan: n emredeyim, sonra, cemaate gelmeyenlerin evlerini bala-
Bir sabah namaznda kameti iiten cemaatten bir ksm rna yakaym. Kudret ve iradesiyle yaadm Allah'a yemin
snnet klmaya kalktlar, o srada Rasulullah (sav) ka gel- ederim ki, yats namazna gitmeniz, yal bir et yemeye git-
di. Bunlar grnce: ki namaz birden mi klnyor, iki na- menizden daha nemlidir. buyurdu 101
maz birden mi klnyor? buyurdu. Bu, sabahtan nceki iki ***
rekat sabah namazndayd. 98
97. Said b. el-Mseyyebden:
Rasulullah (sav): Bizimle mnafklar arasndaki fark
yats ile sabah namaznda bulunmamzdr. Onlar bu iki vak-
te gelemezler buyurdu ya da buna benzer bir ey syledi.102

95 ***
Muvatta, Salatl-leyl, 17
96
Muvatta, Salatl-leyl, 29; Buhari, Ezan, 12; Mslim, Salatl-misafirin,
99
4/87 Muvatta, Salatl-cemaat, 1; Buhari, Ezan, 30; Mslim, Mesacid, 42/249
97 100
Muvatta, Salatl-leyl, 30; Buhari, Teheccd, 28; Mslim, Salatl-misafirin, Muvatta, Salatl-cemaat, 2; Buhari, Ezan, 31; Mslim, Mesacid, 42/245
101
14/92, 93 Muvatta, Salatl-cemaat, 3; Buhari, Ezan, 29; Mslim, Mesacid, 42/246
98 102
Muvatta, Salatl-leyl, 31 Muvatta, Salatl-cemaat, 5
MUVATTA 39 40 MUVATTA

98. Eb Hreyre (ra)den: 101. Enes b. Malik (ra)den:


Rasulullah (sav): Bir adam yolda giderken dikenli bir Rasulullah (sav) atla giderken dt, sa yan incindi.
dal grp att. Allah onun bu amelinden honut oldu ve (Namaz vakti gelince) namaz oturarak kldrd, biz de arka-
onun gnahlarn affetti. buyurdu. Sonra Rasulullah (sav): snda oturarak kldk. Namaz bitirince: mam kendisine
lenlerden be kimse ehittir: Veba hastalndan, karn uyulmas iin imam klnd. Onun iin imam ayakta klarsa
arsndan lenler, suda boulanlar, ykk altnda kalanlar siz de ayakta kln. Rk edince rk edin. Ban kaldrnca
ve Allah'n dini urunda ehit olanlar. buyurdu. Yine siz de kaldrn Semiallahu limen hamideh deyince, siz
Rasulullah (sav): Eer insanlar ezann ve birinci safn rabbena ve lekel hamd deyin. Oturarak kld vakit hepi-
nem ve sevabn bilseler ezan okumak ve birinci safta bu- niz oturarak kln. buyurdu.106
lunmak iin cemaatle klnan yats ve sabah namaznn
***
nemini bilseler srnerek de olsa gelirler. buyurdu.103
102. Hz. Aie (r.anha)dan:
***
Rasulullah (sav) rahatszd, namaz oturarak kld. Arka-
99. Mihcen (ra)den: sndaki cemaat ayakta kld. Bunun zerine Rasulullah on-
Rasulullah'n meclisindeydim. Namaza kamet edildi. lara oturun diye iaret etti. Namaz bitirince: mam kendi-
Rasulullah (sav) kalkt, namaz kldktan sonra yanma gel- sine uyulmas iin imam klnd. mam rkuya varnca rku
di. Ben onunla namaza kalkmamtm. Bana: Cemaatle ni- yapn. Ban kaldrnca siz de kaldrn. Oturarak namaz kl-
in namaz klmadn, mslman deil misin? deyince: Evet d vakit siz de oturarak kln. buyurdu.107
ya Rasulallah! Mslmanm. Fakat ben evde namaz klm-
***
tm dedim. Bunun zerine Rasulullah: Namaz klm da
olsan, cemaate gelince tekrar kl.104 103. Urveden:
*** Rasulullah (sav) hastalandnda mescide geldi. Eb Be-
kir (ra) ayakta cemaate namaz kldryordu. Rasulullah
100. Eb Hreyre (ra)den (sav)'n geldiini farkeden Eb Bekir geri ekilmek istedi.
Rasulullah (sav) Sizden biri cemaate namaz kldrd Bunun zerine Rasulullah (sav), olduun yerde kal, diye
vakit namaz uzatmasn. nk cemaatte zayf, hasta ve iaret ederek Eb Bekir'in yanna oturdu. Eb Bekir oturarak
yallar olabilir. Kendi kendine kldnzda, dilediiniz ka- klan Rasulullah (sav)'a uyarak, cemaat de Eb Bekir'e uya-
dar uzatsn. buyurdu. 105 rak namaz klyorlard108
*** ***

103 106
Muvatta, Salatl-cemaat, 6; Mslim, Mesacid, 26/164 Muvatta, Salatl-cemaat, 16; Buhari, Ezan, 51; Mslim, Salat,19/77
104 107
Muvatta, Salatl-cemaat, 8; Nesai, mamet, 53 Muvatta, Salatl-cemaat, 17; Buhari, Ezan, 51; Mslim, Salat, 19/82
105 108
Muvatta, Salatl-cemaat, 13; Buhari, Ezan, 62; Mslim, Salat, 27/183 Muvatta, Salatl-cemaat, 18; Buhari, Ezan, 47; Mslim, Salat, 21/97
MUVATTA 41 42 MUVATTA

104. Abdullah b. Amr (ra)den: 108. Hz. Aie (r.anha)nin azatls Eb Yunusdan:
Medine'ye gelince salgn hastala yakalandk. Rasu- Hz. Aie kendisine mushaf (Kur'an) yazmam emrettikten
lullah cemaatin yanna gitti, oturarak nafile namaz kldkla- sonra: Hafizuu alessalevati vessalatil vustaa ve kumu
rn grnce: Oturarak klnan namaz, ayakta klnan na- lillahi kaanitin (Bakara, 228)113 ayetine gelince bana haber
mazn yars gibidir. 109 buyurdu. ver, dedi. Bu ayete geldiimi kendisine bildirince bana yle
yazdrd: Hafizu alessalevati ves-saletil vusta ve salatil-
*** asr (orta namaz ikindi namazdr) ve kumu lillahi
105. Hz. Hafsa (r.anha)dan: kaanitin Hz. Aie: Rasulullah'tan byle iittim, dedi.114
Rasulullah (sav) vefatndan bir yl ncesine kadar nafile ***
namazn oturarak kldn grmedim. Son zamanlarnda
nafile namazn oturarak klyor, sreyi ar ar okuyordu. 109. mer b. Ebi Selemeden:
Ar okumasndan uzun sureler daha da uzuyordu.110 Rasulullah' mm Seleme'nin evinde, tek bir elbiseye
brnm, iki ucunu omuzlarna atm olarak namaz klar-
*** ken grdm.115
106. Hz. Aie (r.anha)dan: ***
Rasulullah' yalanncaya kadar gece namazn oturarak
klarken hi grmedim. Yalannca kraati oturarak okuyor, 110. Eb Hreyre (ra)den:
rk etmek isteyince kalkyor, otuz-krk ayet kadar okuduk- Biri Rasulullah (sav)a tek bir paradan oluan elbiseyle
tan sonra rk ediyordu 111 namaz klnp klnmayacan sordu. Rasulullah (sav) da:
Hangimizin iki elbisesi var ki diye cevap verdi.116
***
***
107. Hz. Aie (r.anha)dan:
Rasulullah (sav) oturarak namaz klyor, oturarak oku- 111. Cabir b. Abdullah (ra)den:
yor, kraatinden otuz-krk ayet kadar kalnca, kalkp ayakta Rasulullah (sav): ki paradan oluan elbisesi olmayan,
okuyor, sonra rkuya varyor ve secde yapyordu. Daha son- tek bir elbiseye sarlarak namaz klsn. Eer elbise ksa ise,
ra ikinci rekat da yle klyordu.112 bunu belden altna giysin. buyurdu 117
***

113
Meali: Namazlara ve orta namaza devam edin. Allaha sayg ve ballk
109
Muvatta, Salatl-cemaat, 20 iinde namaz kln.
110 114
Muvatta, Salatl-cemaat, 21; Mslim, Salatl-misafirin, 16/118 Muvatta, Salatl-cemaat, 25; Mslim, Mesacid, 36/207
111 115
Muvatta, Salatl-cemaat, 22; Buhari, Taksirus-salat, 20; Mslim, Salatl- Muvatta, Salatl-cemaat, 29; Buhari, Salat, 4; Mslim, Salat, 52/278
116
misafirin, 16/111 Muvatta, Salatl-cemaat, 30; Buhari, Salat, 4; Mslim, Salat, 52/275
112 117
Muvatta, Salatl-cemaat, 23; Buhari, Taksirus-salat, 20; Mslim, Salatl- Muvatta, Salatl-cemaat, 34; Buhari, Salat, 6; Mslim, Zhd ve rekaik,
misafirin, 16/112 18/74
MUVATTA 43 44 MUVATTA

114. Abdullah b. Abbas (ra)dan:


Bir defasnda Rasulullah (sav) korkulacak bir durum olma-
NAMAZLARI KISALTMA d ve yolcu da olmad halde le ile ikindiyi, akamla da
yatsy birletirerek kld. mam Malik bu konuda yle der:
Rasulullah'n (sav) bu ekilde namazlar birletirmesinin sebe-
112. Muaz b. Cebel (ra)den: bi, havann yamurlu olmasndan dolay zannediyorum.120
Rasulullah (sav) ile beraber Tebk seferine kmtk.
Rasulullah (sav) le ile ikindiyi, akamla da yatsy birle- ***
tiriyordu. Bir gn namaz geciktirdi. Bunun zerine le ile 115. mam Malike ulatna gre Ali b. Hseynden:
ikindiyi beraberce kldktan sonra adrna girdi. Sonra kp Rasulullah (sav), yolculua kaca gn le namaz ile
akamla yatsy kld, daha sonra da yle buyurdu: Yarn ikindiyi, gece yolculua kaca zaman da o gecenin aka-
inaallah Tebk Pnar banda olacaksnz. Ancak kuluk myla yatsy birletirerek klard.121
vaktinden nce orada olmayn. Oraya kim nce varrsa, ben
gelmeden suya hi dokunmasn! Biz pnarn bana vard- ***
mzda iki kiinin bizden daha nce oraya gelmi olduunu
116. Halid b. Esid ailesinden bir adamdan:
grdk. Su bulanmt. Bunun zerine Rasulullah (sav) o iki
Abdullah b. mer (ra)e: Eb Abdurrahman, Kur'an'da
kiiye: Suya dokundunuz mu? diye sordu. Onlar da:
korku namaz ve hazarda (kendi yerinde ve evinde) klaca-
Evet cevabn verdiler. Bu cevap zerine Rasulullah (sav)
mz namaz hakknda ayetler buluyoruz, fakat seferde iken
onlara kzd ve biraz sylendi. Daha sonra da orada bulu-
namazn nasl klnaca hakknda ayet bulamyoruz, ni-
nanlar pnardan avularyla azar azar alp bir kapta biriktir-
in? diye sordum. O da: Yeenim! Aziz ve Celil olan Allah,
diler. Rasulullah (sav) bu suyla yzn, ellerini ykayp onu
Muhammed (sav)'i bize, bizler hibir ey bilmezken gnder-
tekrar pnara dkt. Bunun zerine pnardaki su oald.
di. Onun iin Rasulullah (sav)'n nasl yaptn gryorsak,
Halk su ihtiyacn tamamen giderdikten sonra Rasulullah
biz de aynsn yapyoruz. cevabn verdi.122
(sav): Ey Muaz! Eer mrn olursa buralarn yemyeil,
balk bahelik olduunu greceksin! buyurdu.118 ***
*** 117. Hz. Aie (r.anha)dan:
113. Abdullah b. mer (ra)den: Evindeki olsun seferi olsun, balangta btn namazlar
ikier rekat olarak farz klnd. Sonralar seferi namazlar ol-
Rasulullah (sav), acele etmesi gerektii bir yolculukta
duu gibi iki rekat olarak kald, fakat ikamet halindeki na-
akamla yatsy birletirip yats vaktinde geiktirerek klar-
mazlarn rekatlar artrld.123
d.119
120
Muvatta, Kasrus-salat, 4; Mslim, Salatl-misafirin, 6/49
121
Muvatta, Kasrus-salat, 6
118 122
Muvatta, Kasrus-salat, 2; Mslim, Fedail, 3/10 Muvatta, Kasrus-salat, 7; Nesai, Taksirus-salat, 1; bni Mace, kamets-
119
Muvatta, Kasrus-salat, 3; Mslim, Salatl-misafirin, 5/42; Buhari, salat, 73
123
Taksirus-salat, 6; Mslim, salatl-misafirin, 5/44 Muvatta, Kasrus-salat, 8; Buhari, Salat, 1; Mslim, Salatl-misafirin, 1/1
MUVATTA 45 46 MUVATTA

118. Abdullah b. mer (ra)den: 122. Hz. Aie (r.anha)den:


Rasulullah' (sav), bir merkeb zerinde yolculuk yapar- Rasulullah (sav)'n kuluk namaz kldn grmedim,
ken Hayber'e ynelik namaz kldn grdm.124 fakat ben klyorum. Rasulullah (sav) bazen yapmak istedii
nafile ibadetleri insanlar devaml yapar da onlara farz kl-
*** nr korkusundan terkederdi.128
119. Abdullah b. mer (ra)den: ***
Rasulullah (sav) yolculukta iken deve/binek zerinde git-
tii yne doru namazn klard.125 123. Enes b. Malik (ra)den:
Ninem Mleyke, Rasulullah' (sav) yemee davet etmiti.
*** Yemekten sonra Rasulullah (sav): Haydi, size namaz kld-
120. mm Hani bt. Eb Talib(r.anha)den: raym buyurdu. Kalktm, ok eski olduu iin kararm ha-
Rasulullah (sav) Mekke'nin fethedildii sene bir kuma srmz alarak suyla sildim. Bunun zerine Rasulullah (sav)
parasndan oluan bir elbiseye sarnarak sekiz rekat kuluk da ayaa kalkt. Ben ve bir yetim cocuk arkasna, ninem de
namaz kld.126 daha geriye saf yaptk, Rasulullah (sav) bize iki rekat na-
maz kldrp ayrld.129
***
***
121. mm Hani bt. Eb Talib (r.anha)den:
124. Eb Said el-Hudri (ra)den:
Mekke'nin fethedildii seneydi. Rasulullah (sav)n yanna
gittim. Ykanyordu (guslediyordu). Hz. Fatma da bakalarnn Rasulullah (sav) Herhangi biriniz namaz klarken
grmemesi iin nne perde tutuyordu. Selam verdim. Gelen nnden baka birini gemesine elinden geldii kadar engel
kim? diye sordu. Ben: Eb Talib'in kz mm Hani! diye olsun. Eer gemekte srar ederse gemesini engellesin,
cevap verdim. Bunun zerine: Merhaba (ho geldin!), mm nk o eytandr.130
Hani! dedi. Daha sonra da ykanmas bitince bir para kuma- ***
tan oluan bir elbiseye sarnarak sekiz rekat kuluk namaz k-
lp dnd. Ben: Ya Rasulallah (sav)! Kardeim Ali, eman ver- 125. Bsr b. Saidden:
diim Hbeyre olu filan ldreceini sylyor, ne yapalm? Zeyd b. Halid el-Cheni beni Eb Cheym'e gndererek:
dedim. Rasulullah (sav): mm Hani! Senin eman verdiine, Namaz klan kimsenin nnden geenin durumuyla ilgili
biz de eman veririz! buyurdu. Anlattm bu olayn cereyan et- Rasulullah (sav)'dan ne duyduunu sordu. Eb Cheym,
tii vakit tam kuluk vaktiydi.127 Rasulullahn (sav) yle buyurduunu nakletti: Eer na-
maz klann nnden geen bunun vebalini bilmi olsayd
124
Muvatta, Kasrus-salat, 25; Mslim, Salatl-misafirin, 4/35
125
Buhar, Kasru's-salt, 26; Buhari, Kasrus-salat, 8; Mslim, Salatl-misafirin,
128
4/37 Muvatta, Kasrus-salat, 29; Buhari, Teheccd, 5; Mslim, Salatl-misafirin,
126
Muvatta, Kasrus-salat, 27; Buhari, Salat, 4; Mslim, Salatl-misafirin, 13/82, 83 13/77
127 129
Muvatta, Kasrus-salat, 28; Buhari, Salat, 4; Mslim, Salatl-misafirin, Muvatta, Kasrus-salat, 31; Buhari, Ezan, 161; Mslim, Mesacid, 48/266
130
13/82, 83 Muvatta, Kasrus-salat, 33; Buhari, Salat, 100; Mslim, Salat, 48/258, 259
MUVATTA 47 48 MUVATTA

krk (gn) (Ravi Eb'n-Nadr demitir ki: bu hadisi bana nak- 129. Eb Hreyre (ra)den:
ledenin krk gn m, krk ay m, yoksa krk yl m dediini
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Herhangi biriniz ab-
hatrlamyorum) olduu yerde beklemesinin kendisi iin da-
destli olarak namaz kld yerde bekledii srece melekler
ha hayrl olduunu anlard.131
ona yle dua ederler: Allahm, onu affet! Allahm, ona
*** merhamet et!135
126. Abdullah b. Abbas (ra)dan: ***
Bir dii merkebe binerek geldim. O gnlerde bulu ana 130. Eb Hreyre (ra)den:
yaklamtm. Rasulullah (sav), Mina'da cemaata namaz
Rasulullah (sav): Herhangi biriniz namaz kldktan
kldryordu. Ben hemen birka safn nnden getim. Mer-
sonra evine dnmesine dier vakti beklemekten baka bir
kebimden indim. Otlamas iin hayvan salverdim. Hemen
engel olmad halde evine gitmeyip camide namaz bekler-
saflardan birine girdim. Bu hareketimden dolay hi kimse
se, bekledii srece o namazda saylr.136
bana bir ey demedi.132
***
***
131. Eb Hreyre (ra)den:
127. Abdlkerim b. Ebi Muharikl-Basridan:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Size Allahu Teala'nn
u szler ilk peygamberlerden beri gelen szlerdendir:
kendisiyle hatalar mahvedip dereceleri ykseltecei eyi
Utanma duygusunu kaybettiysen istediin her eyi yap.
haber vereyim mi? Souk gnlerde abdest almak, uzak yer-
Ayrca Namazda ellerden birini dieri zerine koymak.
lerden cemaata gitmek, namaz kldktan sonra dier vakti
mam Malik dedi ki: Sa eli sol el zerine koymak, iftar vak-
gzetmektir. te gerek ballk budur! te gerek ballk
ti geldiinde hi beklemeden hemen iftar etmek, sahur vakti
budur! 137
yemei ge yemek.133
***
***
132. Eb Katade el-Ensari (ra)den:
128. Hiam b. Urve babasndan:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Herhangi biriniz mesci-
Abdullah b. Erkam arkadalarna namaz kldrrd. Gn-
de girdii zaman oturmadan nce iki rekat namaz
lerden bir gn yine bir namaz vakti idi. Abdullah tuvalete
(tahiyyetl-mescid) klsn.138
gitti, dnnce Rasulullah (sav)n: Sizden biri tuvalete git-
mek ihtiyacnda ise, namazdan nce ihtiyacn gidersin. ***
buyurduunu nakletti .134

131 135
Muvatta, Kasrus-salat, 34; Buhari, Salat, 101; Mslim, Salat, 48/261 Muvatta, Kasrus-salat, 51; Buhari, Ezan, 36; Mslim, Mesacid, 49/274
132 136
Muvatta, Kasrus-salat, 38; Buhari, Salat, 90; Mslim, Salat, 48/254 Muvatta, Kasrus-salat, 52; Buhari, Ezan, 36; Mslim, Mesacid, 49/275
133 137
Muvatta, Kasrus-salat, 46; Buhari, Enbiya, 54 Muvatta, Kasrus-salat, 55; Mslim, Taharet, 14/41
134 138
Muvatta, Kasrus-salat, 49; Ebu Davud, Taharet, 43; Tirmizi, Taharet, 108; Muvatta, Kasrus-salat, 57; Buhari, Salat, 60; Mslim, Salatl-misafirin,
Nesai, mamet, 51 bni Mace, Taharet, 14 11/70
MUVATTA 49 50 MUVATTA

133. Selh b. Sa'd es-Saidi (ra)den: 135. Eb Mes'ud el-Ensari (ra)den:


Rasulullah (sav) Amr b. Avf oullarnn aralarn bulmak Sa'd b. Ubade'nin meclisinde bulunuyorduk. Rasulullah
iin gitmiti. Namaz vakti yaklanca mezzin, Hz. Eb Be- (sav) geldi. Beir b. Sa'd kendisine: Ya Rasulullah! Allah
kir'e: mam olur musun, kamet edeyim mi? diye sordu, O sana salavat getirmemizi emrediyor, nasl salavat getire-
da: Evet, dedi. Hz. Eb Bekir ne getiinde, cemaat na- lim? diye sordu. Rasulullah (sav) cevap vermiyerek sustu.
mazda iken Rasulullah (sav) geldi, cemaate yetiip bir safta Bunun zerine biz keke sormasayd diye iimizden geir-
durdu. Bunun zerine cemaat (Rasulullah (sav)'n geldiini dik. Daha sonra Rasulullah (sav) yle buyurdu: Allahm,
anlatmak iin) el rpyordu. Fakat Hz. Eb Bekir ban e- brahim'e rahmet ettiin gibi Muhammed'e ve onun ailesine
virdi ve Rasulullah (sav) grd. Bunun zerine Rasulullah de rahmet et Dnyada brahim'in ailesine hayr ve bereket
(sav) kendisine devam et eklinde iaret etti. Eb Bekir, verdiin gibi Muhammed'in ailesine de hayr ve bereket ver.
hi aldrmyordu. Cemaatin el rpmas oalnca Eb Bekir Muhakkak ki sen vlmeye layk ve en erefli olansn, deyi-
ellerini kaldrarak, Rasulullah'n kendisine devam et, diye niz. Selam vermek de bildiiniz gibidir.141
emrediinden dolay, Allah'a hamdettikten sonra geri geri
***
ekilerek arkadaki safa girdi. Bu sefer Rasulullah (sav) ne
geti, namaz kldrp bitirdi. Namazdan sonra: Eb Bekir! 136. Abdullah b. mer (ra)den:
Devam et dediim halde niin geri ekildin? buyurdu. Eb Rasulullah (sav), evinde lenin farzndan nce ve sonra
Bekir: Rasulullahn (sav) nnde Eb Kuhafe'nin olunun ikier, akamn farzndan sonra evinde iki rekat snnet k-
namaz kldrmas doru olmaz! cevabn verince Rasulullah lard. Yats namaznn farzndan sonra da iki rekat snnet
(sav): Bir ounuzun namazda el rptn grdm. Bu gibi klard. Cuma namaznn farzndan sonra mescitte hi sn-
durumlarda Sbhanallah deyiniz. Bu ekilde anlatmak is- net klmazd. Odasna dner, orada iki rekatl bir namaz k-
tediinizi namazdakine anlatm olursunuz. Namazda el lard.142
rpmak kadnlara ait bir harekettir, buyurdu.139
***
***
137. Eb Hreyre (ra)den:
134. Eb Humeyd es-Saididen: Rasulullah (sav) yle buyurdu: Siz namazda sadece
Rasulullah (sav)'a: Ya Rasulallah! Sana nasl salavat ge- kble tarafn m grdm zannediyorsunuz? Allaha ye-
tirelim? diye sordular. yle buyurdu: Allahm! brahim min ederim ki sizin ne huunuz ne de rkunuz bana gizli
(a.s.) ailesine rahmet ettiin gibi Muhammed'e (a.s.), hanm- deildir. Geride ne yaptnz da kesinlikle gryorum.143
larna ve zrriyetine de rahmet et. brahim (a.s.) ailesine ha-
yr ve bereket verdiin gibi, Muhammed'e (a.s.), hanmlarna ***
ve Onun zrriyetine de hayr ve bereket ver. Muhakkak ki
sen vlmeye en layk ve en ok erefli olansn deyiniz.140
141
Muvatta, Kasrus-salat, 67; Mslim, Salat, 17/65
142
Muvatta, Kasrus-salat, 69; Buhari, Cuma, 39; Mslim, Salatl-misafirin,
139
Muvatta, Kasrus-salat, 61; Buhari, Salat, 48; Mslim, Salat, 22/102 15/104
140 143
Muvatta, Kasrus-salat, 66; Buhari, Enbiya, 10; Mslim, Salat, 17/69 Muvatta, Kasrus-salat, 70; Buhari, Salat, 40; Mslim, Salat, 24/109
MUVATTA 51 52 MUVATTA

138. Abdullah b. mer (ra)den: 142. Eb Hreyre (ra)den:


Rasulullah (sav) Kuba mescidine bazan yryerek, bazan Rasulullah (sav) yle buyurdu: Meleklerden bir grup
da binekli olarak giderdi.144 gece, bir grup da gndz sizin aranzda bulunurlar. Her iki
grup ikindi ve sabah namazlarnda birbirlerine grev teslimi
*** yaparlar. Sonra gece grev yapanlar dndklerinde Allahu
139. Numan b. Mrreden: Teala -kendisi ok iyi bildii halde- onlara: Kullarm, siz
Rasulullah (sav), iki ien ve hrszlk yapanlar hakknda gelirken ne yapyorlard? diye sorar. Onlar da: Biz gelirken
ayetler nazil olmadan nce: ki ien, hrszlk yapan ve zi- namaz klyorlard. Vardmzda yine namaz klyorlard.
na eden hakkndaki grnz nedir? diye sordu. Ashab cevabn verirler.148
da: Allah ve Resul daha iyi bilir. diye karlk verdi. Bu- ***
nun zerine yle buyurdu: Hepsi de gnahtr, hepsinin de
cezas vardr. Hrszln en kts namazdan alann hr- 143. Hz. Aie (r.anha)dan:
szldr. Bu sz zerine ashap: nsan namazdan nasl a- Rasulullah (sav) (hastal arlanca): Eb Bekir'e ha-
lar, ya Rasulallah? diye sordu. Rasulullah (sav): Rku ve ber verin, cemaate namaz kldrsn buyurdu. Bunun zeri-
scudda tadil-i erkana uymayarak, rku ve scudu acele ne ben: Ya Rasulallah, Eb Bekir sizin yerinize getii za-
yaparak cevabn verdi.145 man alamaktan sesini cemaate duyuramyor. Onun iin bu
grevi Hz. mer'e verin, o kldrsn. dedim. Rasulullah
*** (sav), tekrar: Eb Bekir'e syleyin, cemaate namaz kldr-
140. Hiam, babas Urveden sn. buyurdu. Bu sefer ben Hafsa'dan: Rasulullah (sav)a:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Namazlarnzdan baz- Eb Bekir sizin makamnza geince alamaktan sesini du-
sn (nafile namazlar) evlerinizde kln.146 yuramyor. Syleyin cemaate, namaz mer kldrsn diye
sylemesini istedim, dedim. Hafsa bunu syleyince
*** Rasulullah (sav): Siz kadnlar Yusufa bile neler yaptnz.
Eb Bekir'e syleyin cemaate namaz kldrsn! buyurdu.
141. Eb Katade el-Ensari (ra)den:
Hafsa iittii bu azar zerine bana: Hep senin yznden
Rasulullah (sav), kz Zeyneb'in, Rebia b. Abdiems'in o-
oldu! diye kt.149
lu Eb'l-As'dan olan kz mame'yi namaz klarken
omuzuna alr, secde yaparken onu yere brakr, kyama kal- ***
karken tekrar alrd.147
144. Ubeydullah b. Adiy b. Hyardan:
*** Rasulullah (sav) bir grup cemaatin arasnda oturuyordu.
Bir adam gelerek kendisine gizlice bir eyler syledi, fakat
144
Muvatta, Kasrus-salat, 71; Buhari, Salat, 4; Mslim, Hac, 97/517
Rasulullah (sav) bu sylenenleri bize syleyinceye kadar
145
Muvatta, Kasrus-salat, 72;
146 148
Muvatta, Kasrus-salat, 73; Buhari, Salat, 52; Mslim, Salatl-misafirin, Muvatta, Kasrus-salat, 82; Buhari, Mevakits-salat 16; Mslim, Mesacid,
29/208 37/210
147 149
Muvatta, Kasrus-salat, 81; Buhari, Salat, 106; Mslim, Mesacid, 9/41 Muvatta, Kasrus-salat, 83; Buhari, Ezan, 46
MUVATTA 53 54 MUVATTA

adamn ne dediini iitmemitik. Bir de rendik ki adam 147. Abbad b. Temim amcasndan:
mnafklardan birinin ldrlmesine msaade istiyormu. Ben Rasulullah (sav)' mescidde srtst yatm, ayakla-
Bunun zerine Rasulullah (sav), aktan aa adama: O, l- rn da ayak ayak zerine atm bir vaziyette yatarken gr-
drmek istediin adam Allah'tan baka ilah olmadna ve dm.153
Muhammed'in onun kulu ve Resul olduuna ehadet ediyor
mu? diye sordu. Adam: Evet ediyor, fakat o bunu samimi- ***
yetle sylemiyor. dedi. Rasulullah (sav) tekrar: Namaz kl- 148. Hz. Aie (r.anha)dan:
yor mu? diye sordu. Adam: Evet, fakat samimi deil ceva- Rasulullah (sav)n en ok houna giden amel, devaml
bn verdi. Bunun zerine Rasulullah (sav): Byle kimselerin yaplan ameldi.154
ldrlmesini Allah Teala yasaklad. buyurdu.150
***
***
149. Amir, babas Sa'd b. Ebi Vakkasdan:
145. Ata b. Yesardan:
ki karde vard, bunlardan biri dierinden krk gn nce
Rasulullah (sav) yle dua etti: Allah'm, kabrimi ibadet vefat etti. Bir defasnda Rasulullah (sav)n huzurunda bu
yeri yaptrma! Peygamberlerinin kabrini mescid haline geti- kardelerden ilk lenin meziyetleri anlatlyordu. Rasulullah
ren mmete Allah'n gazab iddetli olur.151 (sav): Sonraki len mslman deil miydi? diye sordu.
*** Kendisine: Mslmand, ya Rasulallah! Fena adam da de-
ildi. diye cevap verildi. Bunun zerine: Namaznn ona
146. Mahmud b. Rebi' el-Ensari (ra)den: ne dereceler kazandrdn biliyor musunuz? Namaz kap-
tban b. Malik ama idi ve kendi kavmine namaz kldr- nzn nnden akan byk ve suyu tatl bir nehir gibidir.
yordu. Bir gn Rasulullah (sav)a gelerek: Zaman oluyor Kii gnde be defa bu nehre girip ykansa onda kir kalr m,
gece zifiri karanlk oluyor, zaman oluyor yamur yayor, ne dersiniz? phesiz ki namaznn ona ne dereceler kazan-
seller akyor. Ben ama bir kimseyim. Ya Rasulullah! Evime drdn sizler bilemezsiniz. buyurdu.155
gel teberrken bir yerde namaz kl da ben oray namazgah
yapaym! diye ricada bulundu. Bunun zerine Rasulullah ***
(sav) tban b. Malikin evine gelerek: Nerede namaz klma- 150. Talha b. Ubeydullah (ra)dan:
m istersin? diye sordu. tban evin bir kesini gsterdi, Necid ahalisinden sa ba dank bir adam Rasulullah
Rasulullah (sav) da orada namaz kld.152 (sav)'a geldi. ok yksek sesle konuuyor, fakat ne dediini
*** anlayamyorduk. Yaklanca anladk ki slamn artlarnn
ne olduunu soruyormu. Rasulullah (sav): Gnde be vakit

153
Muvatta, Kasrus-salat, 87; Buhari, Salat, 85; Mslim, Libas, 22/75
150 154
Muvatta, Kasrus-salat, 84 Muvatta, Kasrus-salat, 90; Buhari, Rikak, 18
151 155
Muvatta, Kasrus-salat, 85 Muvatta, Kasrus-salat, 91; Buhari, Mevakits-salat, 6; Mslim, Mesacid,
152
Muvatta, Kasrus-salat, 86; Buhari, Salat, 46; Mslim, Mesacid, 47/263 5/273
MUVATTA 55 56 MUVATTA

namaz! buyurdu. Adam: Onlardan baka klmam gereken


namaz var m? diye sordu. Peygamberimiz: Farz olan bu,
BAYRAMLAR
istersen nafile de klabilirsin. dedi. Daha sonra Rasulullah
(sav): Ramazanda oru tutmak. buyurdu. Adam: zerime
farz olan baka oru var m? deyince Peygamberimiz: Ha- 152. bn ihabdan:
yr, istersen nafile de tutabilirsin. buyurdu.Rasulullah (sav): Rasulullah (sav), Kurban ve Ramazan bayram namazla-
Bir de zekat var. dedi. Adam: zerime zekattan baka farz rn hutbeden nce klard. 158
olarak vermem gereken birey var m? diye sorunca Pey-
gamberimiz: Hayr, ancak eer istersen sadaka verebilirsin ***
buyurdu. Bunun zerine adam dnp giderken yle diyordu:
153. mam Malikden:
Vallahi bu sylediklerinden ne fazla ne de eksik yaparm.
Duyduuma gre Hz. Eb Bekir de Hz. mer de
Rasulullah (sav) adamn bu szn duyunca: Sznde du-
Rasulullah (sav) gibi bayram namazlarn hutbeden nce k-
rursa kurtulua erer. buyurdu.156
larlarm.159
***
***
151. Eb Hreyre (ra)den:
154. bn Ezher'in azatls Eb Ubeyd'den:
Rasulullah (sav): Sizden biri uyuduu zaman eytan
mer b. Hattab'la beraber bir bayram namaznda bulun-
onun zerine dm atar ve her dm de btn gece
dum. Bayram namazn kldktan sonra cemaate hutbe oku-
derin bir uyku uyumasna sebep olur. Eer gece uyanr da
du ve yle dedi: Rasulullah (sav) senede iki gn oru tut-
Allah' zikrederse, dmlerden biri zlr, kalkar abdest
manz yasaklad. Bunlardan biri Ramazan bayram gn,
alrsa, ikincisi zlr, namaz da klarsa, nc dm
dieri de Kurban bayramnn ilk gndr.160
zlr din ve huzurlu olur. ayet ne uyanp Allah' zikre-
der, ne abdest alr, ne de namaz klarsa, tembel ve bitkin bir ***
vaziyette sabahlar buyurdu. 157
155. Utbe b. Mes'ud'un torunu Ubeydullah b. Abdul-
lahdan:
mer b. Hattab, Eb Vakid el-Leysi'ye Rasulullah (sav)n
Ramazan ve Kurban bayram namazlarnda hangi sureleri
okuduunu sordu. O da: Kaf ve'l-Kur'anil-Mecid ile
kterebetis-saat ven-akkal-kamer (ayetleriyle balayan)
sureleri okurdu. cevabn verdi.161

158
Muvatta, ydeyn, 3; Buhari, Iydeyn, 7; Mslim, Iydeyn, 8/8
156 159
Muvatta, Kasrus-salat, 94; Buhari, man, 34; Mslim, man, 3/8 Muvatta, iydeyn, 4; Buhari, Iydeyn, 8; Mslim, Iydeyn, 1/1
157 160
Muvatta, Kasrus-salat, 95; Buhari, Teheccd 12; Mslim, Salatl- Muvatta, iydeyn, 5; Buhari, savm, 22; Mslim, Syam, 22/138
161
misafirin, 28/207 Muvatta, iydeyn, 8; Mslim, Iydeyn, 3/14
MUVATTA 57 58 MUVATTA

(sav)dan grdnden eminim.163


KORKU NAMAZI ***
158. Said b. Mseyyebden:
156. Salih b. Havvatdan: Rasulullah (sav) Hendek savanda ikindi ve le namaz-
Zat'r-rika' Gazvesinde Rasulullah'la (sav) beraber korku larn gne batmaynca klmad.164
namaz klan bir zattan naklen anlatyor: nce bir grup ge-
lip Rasulullah'n (sav) ardnda saf yapt, dier grup ise d-
man karsnda kald. Saf yapanlara peygamberimiz bir re-
kat kldrdktan sonra kendisi kyamda bekledi, safta bulu-
nanlar kendi kendilerine namazlarn tamamlayp ayrldlar.
Bu defa dman karsnda bekleyen grup geldi, peygambe-
rimizin ardnda saf yapt, namazlarn bitirenler ise dman
karsna gittiler. kinci gruba da kalan bir rekat kldrdk- GNE TUTULMASI NAMAZI
tan sonra tehiyyatta, oturdu. Cemaat klmadklar rekat ta- 159. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
mamladktan sonra hep beraber selam verdiler.162 Gne tutulmutu, bunu gren Rasulullah (sav) namaza
*** durdu, onunla beraber oradakiler de durdular. Namazda k-
yam Bakara suresini okuyacak kadar uzatt, rkuyu da ay-
157. Nafiden: n ekilde uzatt. Sonra ban kaldrp kyam yine ok uzat-
Abdullah b. mer'e korku namaznn nasl klnd so- t fakat birincisi kadar deildi sonra rkua vard. Rkuda da
rulduunda yle anlatt: mam ne geerek ikiye ayrlan uzun kald, fakat o da birinci rku kadar uzun deildi. Daha
gruptan birine bir rekat kldrr. Dier grup dman karsn- sonra secde ederek (ikinci rekata) kalkt. Kyam uzun sr-
da bekler. Birinci grup bir rekat kldktan sonra selam ver- d. Fakat birinci kyamdan ksa idi. Sonra rkua vard. R-
meden dman karsnda bekleyenlerle yer deiirler. kinci kuu da uzun srd. Fakat birinci rkudan ksa idi. Sonra bi-
grup da mamla beraber bir rekat kldktan sonra, mam iki rinci kyamdan daha ksa olarak kyamda bulundu. Sonra
rekatl namaz bitirir. Bu defa her iki grup da ayr ayr gele- uzunca bir rku yapt. Bu, birinci rkudan ksa idi. Sonra
rek birer rekat daha klarlar. Bylece imamdan sonra kldk- secde etti. Selam verdii zaman gne almt, yle bu-
lar bu rekatla ikier rekat klm olurlar. ayet dman teh- yurdu: Gne ve Ay, Allah Teala'nn kuvvet ve kudretinin
likesi ok bykse ayakta, binek zerinde kbleye dnerek delillerinden iki tanesidir. Tutulmalar ne bir kimsenin l-
veya dnmeden klarlar. mam Malik, Nafi'nin bu rivayetle m yzndendir, ne de bir kimsenin doumu sebebiyledir.
ilgili olarak yle dediini nakletmitir: Abdullah b. mer- Onun iin tutulduklarn grdnz zaman Allah' zikredi-
'in naklettii korku namaznn bu eklini Rasulullah
163
Muvatta, Salatl-havf, 3; Buhari, Tefsir, 2 (Bakara 239)
162 164
Muvatta, Salatl-havf, 1; Buhari, Megazi, 31; Mslim, Salatl-misafirin, Muvatta, Salatl-havf, 4; Buhari, Mevakits-salat, 36; Mslim, Mesacid,
310/310 36/209
MUVATTA 59 60 MUVATTA

niz. Bunun zerie cemaat: Ya Rasulallah! Senin yerinde kaldrp secdeye vard. Namaz bitirince Allah Teala'nn sy-
bir eyi tutar gibi yaptn, sonra da ekindiini grdk, ne lemesini emrettii eyleri sylyordu. Cemaate kabir aza-
oldu? diye sordu. Peygamberimiz u cevab verdi: Cenneti bndan Allah'a snmalarn emretti.166
grdm, ondan salkm almaya altm. Eer tutup alsaydm
***
dnya durduu mddete ondan yerdiniz. Cehennemi de
grdm, bugn grdm korkun manzara kadarn daha 161. Esma bt. Eb Bekir (r.anha)dan:
grmemitim. Cehennemdekilerin ekserisi kadnlard. Ni- Gne tutulduu zaman Peygamberimizin hanm Hz.
in ya Rasulallah? diye sorulduu zaman: Nankrlkle- Aie'ye gitmitim. Bir de baktm ki herkes namaz klyor, o
rinden dolay! buyurdu. Allah'a m nankrlk ediyorlar? da klyordu: Bunlara ne oldu? dedim. Hz. Aie eliyle g
dendii zaman: Kocalarna kar nankrlklerinden ve on- iaret ederek: Sbhanallah! dedi. (Allah'n kudretini gs-
larn iyiliklerini inkarlarndan dolay. Birine mr boyu iyi- teren) bir iaret mi? dedim. Bayla evet anlamnda bir
lik yapsan, senden tek bir ktlk grse, hi iyilik mi gr- iaret yapt. Kalktnda gne almt. Ben bamdan su
dm zaten, der. buyurdu.165 dkmeye balamtm. Rasulullah, Allah'a hamd senadan
*** sonra yle buyurdu: Bu grdm, daha nce hi gr-
memitim! Cenneti ve cehennemi grdm. Bana vahye-
160. Hz. Aie (r.anha)dan: dildiine gre sizler kabirde Deccalin imtihan gibi imtihan
edileceksiniz: Siz getirilir Bu adam hakknda neler biliyor-
Bir yahudi kadn gelerek: Allah seni kabir azabndan
sun? diye sorulursunuz. Getirilen eer m'minse O, Allah-
korusun! diye dua ederek bir eyler istedi. Bunun zerine
'n Rasul Muhammed'dir, bize apak deliller ve hidayet ge-
ben Rasulullah (sav)a: Kabirde azap m var? diye sordum.
tirdi biz de ona uyup iman ettik, ona tabi olduk der. Bunun
Rasulullah (sav) hemen kabir azabndan Allah'a sndn
zerine kendisine: Rahata uyu, biz zaten senin m'min
syledi... Gnlerden bir sabah binee binmiti ki gne tu-
olduunu biliyorduk denir. Getirilen kimse ayet mnafk-
tuldu. Gittii yerden kuluk vakti dnd. Dnnce (hanmla-
sa bu soruya: Bilmiyorum, halk onun hakknda bir eyler
rnn kald) odalarn arkasna (mescide) urayarak namaz
syler, ben de onlar gibi derdim cevabn verir.167
kld, onu gren mslmanlar da arkasnda namaza durdu-
lar. Namazda kyam ve rkuyu bir hayli uzatt. Rkudan
ban kaldrnca yine kyam uzatt, fakat bu, birinci k-
yamdan ksa idi. Sonra yine rkua vard. Fakat bu, ilk r-
kudan ksa idi. Rkudan ban kaldrdktan sonra secdeye
vard. kinci rekata kalkt zaman yine uzatt, fakat birinci
rekat kadar uzun deildi. Sonra rkua vard. Onu da uzatt.
Fakat ilk rkudan ksa idi. Ban kaldrd. ilk kyamdan k-
sa olarak kyamda bulundu. Sonra yine Rukua vard. Birinci
rkudan biraz ksa olarak rkuda bulundu. Sonra ban
166
Muvatta, Kusuf, 3; Buhari, Kusuf, 7; Mslim, Kusuf, 2/8
165 167
Muvatta, Kusuf, 2; Buhari, Kusuf, 9; Mslim, Kusuf, 3/17 Muvatta, Kusuf, 4; Buhari, Vuzu, 37; Mslim, Kusuf, 3/11
MUVATTA 61 62 MUVATTA

165. Zeyd b. Halid el-Cheni (ra)den:


Rasulullah (sav), Hudeybiye'de yamurun akabinde gk-
YAMUR DUASI
te bir ksm iaretler varken bize sabah namazn kldrd.
Namazdan sonra cemaate dnerek: Rabbiniz ne dedi, bili-
162. Abdullah b. Zeyd el-Mazini den: yor musunuz? diye sordu. Cemaat: Allah ve Resul daha
Rasulullah (sav) musallaya karak yamur yamas iin iyi bilir! diye mukabelede bulununca Allah'n yle buyur-
dua etti. Kbleye dnd zaman cbbesini ters evirmiti. 168 duunu nakletti: Kullarmdan bir ksm bana iman ederek,
bir ksm da beni inkar ederek sabahladlar. Allah'n ltuf ve
*** rahmetiyle bize yamur yad diyenler, bana inanan ve yl-
dzlarn kudretini inkar edenlerdir. Falan falan yldz bize
163. Amr b. uaybden:
yamur yadrd diyenler ise, beni inkar edip yldza inanan-
Rasulullah (sav), yamur duasna kt zaman yle
lardr.171
dua ederdi: Allah'm, kullarna ve hayvanlara yamur ver.
Rahmetini etrafa sa, l topraklarn dirilt.169 ***
*** 166. mam Malikden:
Duyduuma gre Rasulullah (sav): Deniz tarafndan bu-
164. Enes b. Malik (ra)den:
lut belirir de am tarafna doru yol alrsa yamuru ok bol
Adamn biri Rasulullah (sav)a gelerek: Ya Rasulallah!
olur. buyururmu 172
Hayvanlar alktan mahvoluyorlar, yollardan ku umaz
kervan gemez oldu. Dua edin de artk yamur yasn! diye
ricada bulundu. Bunun zerine peygamberimiz dua etti,
teki cumaya kadar yamur yad. Ertesi cuma tekrar bir
adam gelerek Rasulullah (sav)a: Ya Rasulallah! Yamur-
dan evler ykld, yollar yrnmez hale geldi, hayvanlar ot- KIBLE
lua gidemedikleri iin alktan helak oluyorlar! dedi. Bu
durum zerine Rasulullah (sav): Allahm, yamuru dala-
rn, tepelerin zerlerine, vadilerin ilerine ve ormanlk yerle- 167. Eb Eyyb el-Ensari (ra)den:
re sevket diye dua etti. Yamur, elbisenin stten karl Eb Eyyb el-Ensari Msr'da iken yle derdi: nann ki
gibi derhal Medine'den ekildi, gitti.170 u tuvaletleri ne yapacam bilmiyorum! nk Rasulullah
(sav) yle buyurmutu: Sizden biri byk veya kk su
***
dkmeye gittii zaman nn veya arkasn kbleye kar
dndrmesin.173

168 171
Muvatta, stiska, 1 Muvatta, stiska, 4; Buhari, Ezan, 156; Mslim, man, 30/125
169 172
Muvatta, stiska, 2 Ebu Davud, stiska, 2 Muvatta, stiska, 5
170 173
Muvatta, stiska, 3; Buhari, stiska, 6; Mslim, stiska, 2/8 Muvatta, Kble, 1; Buhari, Vuzu, 11; Mslim, Taharet, 17/59
MUVATTA 63 64 MUVATTA

168. Nafi, Ensardan bir adamdan: larken Allah Teala'nn huzurunda saylrsnz. buyurdu. 177
Rasulullah, (sav) byk ya da kk su dkerken kbleye ***
kar dnmeyi yasaklamtr.174
171. Abdullah b. mer (ra)den:
*** Halk sabah namaznda Kuba mescidinde iken biri gele-
rek: Bu gece Rasulullah (sav)a bir ayet gelmi, bundan
169. Abdullah b. mer (ra)den:
sonra Kabe'ye dnmesi emredilmi, siz de oraya ynelin
nsankar diyorlar ki: Def-i hacete oturduunuz zaman dedi. O srada am'a (Kuds'e) ynelmilerdir. Bunun zeri-
kbleye ve Beytl-makdise 175 kar dnmeyiniz. Ben bir ne hemen ynlerini Kabe'ye doru dndler.178
defasnda evimin damna kmtm, Rasulullah'n (sav) iki
kerpi zerine ktn ve Beytlmakdis'e kar da dnm ***
olarak def-i hacet yaptn grdm. Daha sonra insanlar
172. Said b. Mseyyebden:
bana: Her halde sen de uyluklar zerine yatarak namaz k-
lanlardansn. dediler. Ben de: Vallahi bilemiyorum. diye Rasulullah (sav), Medine'ye hicret ettikten sonra on alt
karlk verdim. ay kadar namaz Beyt'l-Makdis'e (Kuds'e) doru dnerek
kld. Daha sonra Bedir harbinden iki ay kadar nce kble
mam Malik der ki: Uyluklar zerinde namaz klmak
Ka'beye evrildi. 179
demek secde yaparken uyluklar yerden ayrlmakszn yere
bitiik ekilde namaz klmaktr.176 ***
*
173. Eb Hreyre (ra)'den:
Aklama: Kudsteki Mescid-i Aksa Mslmanlarn ilk
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Benim bu mescidimde
ve Mekkedeki Kabe ise sonraki kbleleri olmutur. Bundan
klnan bir rekat namaz, Mescid-i Haram hari dier btn
dolay ak arazide bu ynlere dnk olarak tuvalet ihtiya-
mescitlerde klnan bin rekat namazdan daha efdaldir. 180
cn gidermek yasaktr. Zaruret durumunda ve kapal me-
kanlarda bu ynlere dnmeye ruhsat vardr. Fakat tuvalet ***
mekanlarnn kble ynelik ekilde yaplmamasna dikkat
edilmelidir. 174. Eb Hreyre (ra) veya Eb Said el-Hudri (ra)den
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Evimle minberim aras
*** cennet bahelerinden bir bahedir. Minberim ise Havz'mn
170. Abdullah b. mer (ra)den: zerindedir. 181
Rasulullah (sav) kble tarafndaki duvarda tkrk gr- ***
mt, hemen onu kazd. Sonra da cemaate dnerek: Na-
maz klarken kble tarafna tkrmeyiniz. nk namaz k-
177
Muvatta, Kble, 4; Buhari, Salat, 33; Mslim, Mesacid, 13/50
178
Muvatta, Kble, 6; Buhari, Salat, 32; Mslim, Mesacid, 2/13
174 179
Muvatta, Kble, 2 Muvatta, Kble, 7; Buhari, Salat, 31; Mslim, Mesacid, 2/12
175 180
Beytl-Makdis, Mslmanlarn ilk kblesi olan Kuds'teki Mescid-i Aksa'dr. Muvatta, Kble, 9; Buhari, Salat, 1; Mslim, Hac, 94/505
176 181
Muvatta, Kble, 3; Buhari, Vuzu, 12; Mslim, Taharet, 12/61 Muvatta, Kble, 10; Buhari, Salat 5; Mslim, Hac, 92
MUVATTA 65 66 MUVATTA

175. Abdullah b. mer (ra)den: okumadn grdm. Neredeyse bu yzden ona kacaktm.
Rasulullah (sav): Allah'n kadn kullarnn Allah'n mes- Namazdan kncaya kadar bekledim. Sonra cbbesinden tuta-
citlerine gitmelerine engel olmaynz.182 rak onu Rasulullah (sav)a kadar gtrdm. Rasulullah
(sav)a: Ya Rasulallah! Bu, Furkan suresini senin bize okudu-
*** un gibi okumuyor. dedim. Rasulullah (sav): Onu brak!
176. Amre bt. Abdurrahmandan: dedi ve Hiam'a: Oku bakaym Hiam! buyurdu. Hiam bil-
dii gibi okudu. Bunun zerine Rasulullah (sav): Byle nazil
Rasulullah (sav)n hanm Hz. Aie: Eer Rasulullah
oldu. buyurdu. Daha sonra bana: Sen de oku! dedi. Oku-
(sav) kadnlarn gzel kokular srnp mescide gittiklerini
dum. Bunun zerine Rasulullah (sav): Byle de nazil oldu. Bu
bilse srail oullar kadnlarnn mescide gitmekten men
Kur'an yedi harf (lehe) zerine nazil oldu. Onun iin kolayn-
olunduklar gibi o da onlara engel olurdu, dedi. Hadisin
za gelen ekilde okuyunuz. buyurdu.185
ravisi Yahya b. Said der ki: Amre'ye; srail oullan kadnla-
r mescidlerden menedilmiler midir? diye sordum. Evet. ***
dedi. 183
179. Abdullah b. mer (ra)den:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kur'an' renen kimse ba-
l devenin sahibi gibidir. Eer devesine gz kulak olursa ona sa-
hip olur, ayet onu serbest brakrsa devesi eker gider.186
***
180. Hz. Aie (r.anha)dan:
KUR'AN-I KERM Haris b. Hiam, Rasulullah (sav)a kendisine vahyin na-
sl geldiini sordu. Rasulullah (sav) da: Bazen an sesi ek-
linde gelir. Bana en ar geleni de budur. Ses kesildii za-
177. Abdullah b. Ebi Bekir b. Hazmdan: man ben vahyedilen eyi iyice renmi olurdum. Bazen de
Rasulullah'n (sav) Amr b. Hazm'a yazd mektupta y- melek insan ekline girerek bana vahyi getirir; bu durumda
le denilmekte idi: Kur'an- Kerim'e (cnplkten) temiz melek (Cebrail), benimle konuur ve ben sylediklerini iyice
olanlarn dnda hi kimse el sremez. 184 renirdim. cevabn verdi. Souk bir gecede Rasulullah
*** (sav)a vahiy geldiini grdm. Vahyi almas bitince baktm
ki aln damar atlam gibi ter akyordu. 187
178. mer b. Hattab (ra)dan:
***
Hzam'n torunu Hiam b. Hakim'in Furkan suresini
Rasulullah'n (sav) bana rettii ve benim okuduum gibi
185
Muvatta, Kuran, 5; Buhari, Husumat, 4; Mslim, Salatl-misafirin, 48/38
182 186
Muvatta, Kble, 12; Buhari, Cuma 13; Mslim, Salat, 30/136 Muvatta, Kuran, 6; Buhari, Fedaill-Kuran 23; Mslim, Salatl-misafirin,
183
Muvatta, Kble, 15 Buhari, Ezan 163; Mslim, Salat, 30/144 33/226
184 187
Muvatta, Kuran, 1 Muvatta, Kuran, 7; Buhari, Bedl vahy 2; Mslim, Fedail, 23/87
MUVATTA 67 68 MUVATTA

181. Hiam b. Urve babasndan: deerlidir. buyurarak Fetih suresini okudu.189


Abese ve tevella' suresi Abdullah b. mmi Mektum'la il- 183. Eb Said (ra)den:
gili olarak nazil olmutur. Bu olay yle cereyan etti: Abdul-
Rasulullah'n (sav) yle buyurduunu duydum: Ara-
lah, Rasulullah (sav)a geldi ve: Ya Muhammed! Yanna
nzdan yle bir grup kacak ki onlarn namazlar yannda
gelebilir miyim? dedi. O srada Rasulullah'n (sav) yannda
siz kendi kldnz namazlar, onlarn orular yannda
mriklerin ileri gelenlerinden biri vard. Bunun zerine
kendi orularnz, amelleri yannda da kendi amellerinizi az
Peygamberimiz, Abdullah' duymazdan gelerek kafasn br
greceksiniz. Onlar Kur'an okuyacaklar fakat kalpten oku-
tarafa evirdi ve yanndakine hitaben: Falann babas! Sy-
madklar iin boazlarndan aa inmeyecek; okun yaydan
lediklerimi kabul etmekte zorluk mu gryorsun? buyurdu.
kt gibi onlar da dinden kacaklar. Ok demirine bakar-
Adam: Tanrlara aktlan kanlar hakk iin sylediklerini
sn, kan izi gremezsin, okun gvdesine bakarsn bir ey
kabul etmekte bir zorluk grmyorum... diye karlk verdi.
gremezsin. Okun yelesine (tyne) bakarsn, orada da bir
Bunun zerine Yanna ama biri geldi diye peygamber y-
iz bulamazsn. Bylece okun ucuna kan bulap bulama-
zn asp evirdi.,. mealinde balayarak devam eden Abese
dn da phe edersin.190
suresi nazil oldu.188
***
***
184. Eb Seleme b. Abdurrahmandan:
182. Zeyd b. Eslem babasndan:
Eb Hreyre (ra) bize nikak suresini okudu ve tilavet
Rasulullah (sav) Hudeybiye seferine kt zaman mer
secdesi yapt. Secdeden sonra cemaata Rasulullah'n (sav)
b. Hattab da kendisiyle beraber yryordu. mer herhangi
da burada tilavet secdesi yaptn nakletti.191
bir meseleyle ilgili bir ey sordu. Peygamberimiz cevap ver-
medi. Sonra mer tekrar sordu. Yine cevap vermedi. nc ***
defa yine sordu, bu sefer de cevap vermeyince mer kendi
kendine: Anan yokluuna yansn ey mer! Rasulullah 185. Eb Said el-Hudri (ra)den:
(sav)a tam sefer soru sordun, hi birinde sana cevap Bir kiinin Kul huvallah ehad suresini tekrar tekrar
vermedi. diye sylendi. Daha sonrasn Hz. mer yle an- okuduunu grdm. Hemen ertesi gn Rasulullah (sav)a
latyor: Bunun zerine devemi srerek halkn ta nne ka- giderek durumu anlattm. nk adam okuduunu adeta
dar ilerledim. Bu olayla ilgili hakkmda uyaran herhangi bir azmsyordu. Bunun zerine Rasulullah (sav) yle buyur-
ayet inmesinden de korktum. ok gemeden bana baran du: Kuvvet ve iradesi sayesinde yaadm Allah'a yemin
bir ses duydum. Korktuum bama geldi diyerek hemen ederim ki bu sure fazilet bakmndan Kur'an'n te birine
Rasulullah'n (sav) yanna vardm. Selam verdim. denktir.192
Rasulullah (sav): Bu gece bana bir sure nazil oldu. (Benim ***
iin zerine gnein doduu her eyden (dnyadan) daha
189
Muvatta, Kuran, 9; Buhari, Megazi, 35
190
Muvatta, Kuran, 10; Buhari, Fedaill-Kuran 36; Mslim, Zekat 47/148
191
Muvatta, Kuran, 12; Buhari, Sucudul-kuran, 7; Mslim, Mesacid, 30/107
188 192
Muvatta, Kuran, 8; Tirmizi, Tefsir (Abese Suresi), 80 Muvatta, Kuran, 17; Buhari, Fedaill-Kuran 13
MUVATTA 69 70 MUVATTA

186. Eb Hreyre (ra)den: onu syleyen kimdi? diye sordu. Adam: Benim ya
Rasulullah (sav)'la beraber yryordum. Bir ara Rasulullah! dedi. Bunun zerine Rasulullah (sav) yle bu-
Rasulullah (sav) Kul huvallah Ehad suresini okuyan bir yurdu: Otuz ksur melek grdm, hepsi de bunu nce ya-
ses duydu ve Farz oldu buyurdu. Ben: Ne farz oldu ya zabilmek iin kouuyorlard.195
Rasulallah? diye sorunca: Cennet buyurdu. Bunun zeri- ***
ne ben gidip okuyan adama mjdeyi vermek istedim, fakat
Rasulullah (sav)'la beraber yemek yeme frsatn karaca- 189. Eb Hreyre (ra)den:
mdan korktum. Onun iin Rasulullah (sav)le yemek ye- Rasulullah (sav) yle buyurdu: Her peygamberin ettii
meyi tercih ettim. Daha sonra adam aradm, fakat onu bu- mstecab bir dua vardr. Ben de duam br dnyada
lamadm, gitmiti.193 mmetime efaat etmem iin ahirete brakmak istiyo-
rum.196
***
***
187. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kim gnde yz defa, 190. Yahya b. Saidden:
L ilhe illallhu vahdehu l erke leh lehl mlk Duyduuna gre Rasulullah (sav) yle dua ederdi:
velehl-hamd ve hve al klli eyin kadr Allah'tan Allahmme flikalisbhi ve cilel-leyli sekenen ve-emsi
baka ilah yoktur, onun ei ve benzeri de yoktur. Mlk vel-kameri hsbanen. Akzi annid-deyne ve anini minel-
onundur, hamd ona mahsustur. O her eye kadirdir, derse fakri ve emtini bi semi ve basari ve kuvveti fi sebilike. Ey
on tane kle azat etmi kadar sevap alr, defterine yz iyilik sabahlar yaratan, geceyi uyumak iin tahsis eden, gnei ve
yazlr, yz tane de ktl silinir. Bu dua kyamet gn ay belli bir hesaba gre idare eden Allahm! Borcumu ifa et-
onu eytanlardan koruyan bir snak olur. Bu duay gnde me imkan ver. Beni fakirlie duar klma, kulam, gcm
o kiiden daha fazla okuyanlar hari hikimse bundan daha ve kuvvetimi senin yolunda gitmekten hissedar eyle.197
stn bir amelle kyamet yerine gelemez. 194
***
***
191. Eb Hreyre (ra)den:
188. Rifaa b. Rafi (ra)den: Rasulullah (sav) yle buyurdu: Dua ettiiniz zaman;
Rasulullah (sav)'n ardnda namaz klyorduk. Rasulullah Allahm dilersen beni affet, Allahm dilersen bana merha-
(sav) rkudan kalknca Semiallah limen hamideh dedi. met et demeyin. nk Cenab Allah dilediini yapmakta
Arkadan baka bir adam da: Rabbena ve lekel-hamd, serbesttir, kimse onu zorlayamaz.198
hamden kesiren, tayyiben, mbareken fihi /Ey bizim rabbi-
miz bol bol, riyadan arnm ve mbarek hamd sana mah- ***
sustur dedi. Namazdan sonra Rasulullah (sav): Biraz nce
195
Muvatta, Kuran, 25; Buhari, Ezan, 126
196
Muvatta, Kuran, 26; Buhari, Deavat, 1; Mslim, man, 84/334
193 197
Muvatta, Kuran, 18; Tirmizi, Sevabl-kuran, 11 Muvatta, Kuran, 27,
194 198
Muvatta, Kuran, 20; Buhari, Bedl-halk, 11; Mslim, Zikr, 10/28 Muvatta, Kuran, 28; Buhari, Deavat, 21; Mslim, Zikr, 3/9
MUVATTA 71 72 MUVATTA

192. Eb Hreyre (ra)den: 196. Abdullah b. Abbas (ra)dan:


Rasulullah (sav) yle buyurdu: Sizden biri, dua ettim u duay Rasulullah (sav) ashabna Kur'an'dan bir sure
de kabul olmad, diyerek acele etmedii srece duas kabul retir gibi retirdi: Allahmme inn ez bike min azabi
olur. 199 cehennem ve ez bike min azabil kabr ve ez bike min
fitneti mesihid-deccal ve ez bike min fitnetil-mahy vel-
*** memt. Allahm, cehennemin azabndan, kabir azabndan,
193. Eb Hreyre (ra)den: Deccal'in fitnesinden, dnya ve kabir fitnesinden sana s-
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Rabbimiz her gece, ge- nrm. 203
cenin son te birinde rahmetiyle dnyaya tecelli ederek: ***
Yok mu dua eden, hemen kabul edeyim, yok mu bir istekte
bulunan hemen vereyim, yok mu af dileyen hemen onu af- 197. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
fedeyim buyurur.200 Rasulullah (sav) gece yars namaza kalkt zaman yle
dua ederdi: Allahmme lekel-hamd ente nurus-semavati
*** vel-arz ve lekel-hamd ente kayyms-semavti vel arz.
194. Hz. Aie (r.anha)dan: lekel hamd ente rabbs-semavati vel arz ve men fihinne.
Rasulullah'n (sav) yannda uyuyordum. Gece bir ara ya- Ente hakkun ve kavluke hakkun ve vaduke hakkun ve
takta olmadn hissettim, elimle yle bir yokladm, elim likuke hakkun vel-cennet hakkun ven-nru hakkun
ayaklarna dedi. Secdede idi ve yle dua ediyordu: f- vessat hakkun. Allahmme leke eslemt ve bike ament
kenden rzana, cezandan affna snrm. Senden yine sana ve aleyke tevekklt ve ileyke enebt ve bike hasamt ve
snrm. Ben seni hakkyla vmekten acizim, sen kendini ileyke hakemt fafirl m kaddemt ve ahhart ve esrart
nasl bir vgye layk gryorsan ylesin.201 ve alent ente ilahi la ilahe illa ente. Allahm hamd sana
mahsustur. Sen yerlerin ve gklerin nurusun. Hamd sana
*** mahsustur. Yeri, g idare eden sensin, hamd sana mah-
sustur. Sen yerlerin, gklerin ve her ikisinde bulunanlarn
195. Talha b. Ubeydillah b. Kerizden:
rabbisin, sen haksin, szn haktr, va'din haktr, sana ka-
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Dualarn en stn
vumak da (lmden sonra dirilmek) haktr. Cennet haktr,
Arafat'ta yaplandr. Benim ve benden nceki peygamberle-
Cehennem haktr, Kyamet haktr; mutlaka olacaktr.
rin yapt en faziletli dua da udur: La ilahe illallahu
Allahm sana teslim oldum, sana iman ettim, sana g-
vahdehu la erike leh Allah'tan baka ilah yoktur, o her
vendim, sana balandm, senin verdiin bilgiyle dma-
bakmdan tektir, orta ve benzeri yoktur. 202
nmla mcadele ettim ve senin emirlerine gre hkmettim.
*** Gizli ve ak yaptm ve yapacam gnahlarm affet. Sen
benim Allahmsn, senden baka hibir ilah yoktur.204
199
Muvatta, Kuran, 29; Buhari, Deavat, 22; Mslim, Zikr, 25/90
200 203
Muvatta, Kuran, 30; Buhari, Tevhid, 35; Mslim, Salatl-misafirin, 24/168 Muvatta, Kuran, 33; Mslim, Mesacid, 25/134
201 204
Muvatta, Kuran, 31; Mslim, Salat, 42/222 Muvatta, Kuran, 34; Buhari, Teheccd, 1; Mslim, Salatl-misafirin,
202
Muvatta, Kuran, 32; Tirmizi, Deavat, 122 26/199
MUVATTA 73 74 MUVATTA

198. Cabir b. Atik'in torunu Abdullah b. Abdullah: onlarn gnahlarndan hibir ey eksiltmez. 207
Abdullah b. mer, Medine kylerinden birinde Muaviye ***
oullar yurduna urad. Onlara: Rasulullah (sav) bu mes-
cidinizde nerede namaz kld biliyor musunuz? diye sordu. 201. Abdullah es-Sunabihiden:
Ben kendisine: Evet biliyorum. diyerek bir keyi gster- Rasulullah (sav) yle buyurdu: Gne doarken eytan
dim. Bu sefer: Orada yapt duann ne olduunu biliyor da onunla beraberdir. Gne ykselince eytan ondan ayr-
musun? dedi. Ben: Evet, deyince: Peki syle yleyse, lr. Sonra gne tam tepeye geldii zaman eytan tekrar g-
dedi. Ben: Dmanlarn kendilerine kar galip gelmemesi, nele beraber olur. Gne tam tepeden ayrlnca eytan da
Cenab Allahn ktlk ve alkla terbiye etmemesi, hususunda ondan ayrlr. Gne bataca zaman eytan onunla tekrar
dua etti. Bu ikisi verildi. Aralarnda nifak sokup birbirlerine birleir, batnca da ayrlr. ite bunun iin Rasulullah (sav)
dmemeleri iin dua etti, fakat bu, kabul edilmedi deyin- bu vakitte nafile namaz klmay yasaklamtr.208
ce: Doru syledin, diye mukabele etti. Abdullah bn
mer: Fakat adam ldrme m'minler arasnda kyamete ***
kadar asla son bulmayacaktr. dedi.205 202. Hiam b. Urve babasndan:
*** Rasulullah (sav) yle buyurdu: Gne doarken iyice
douncaya kadar klacanz namaz erteleyin. Batmaya
199. mam Malikden: balaynca da tamamen batncaya kadar namaznz ertele-
Duyduuma gre Rasulullah (sav) yle dua edermi; yin. 209
Allahmme inn eselke filel-hayrti ve terkel-mnkerti
ve hubbel meskni ve iza eradte fin-nsi fitneten fakbizn ***
ileyke ayre meftnin Allah'm! Senden hayrl iler yap- 203. Ala b. Abdurrahmandan:
may, ktlkleri terk etmeyi, dknleri sevmeyi dilerim. leden sonra Enes b. Malik'in yanna gitmitik. Enes biz
nsanlar arasnda fitne kmasn murat ettiin zaman fit- varnca hemen kalkarak ikindi namazn kld. Namazn bi-
neye karmadan benim ruhumu kendine kavutur206 tirince erken kldn kendisine syledik. O da niin byle
*** erken kldn anlatarak yle dedi: Rasulullah'n (sav) y-
le buyurduunu duydum: O, mnafklarn namazdr! Otu-
200. mam Malikden: rurlar, otururlar tam gne batarken; eytan gnele bera-
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Her kim insanlar hi- berken kalkar alel acele, abucak drt rekat namaz klarlar.
dayete (doru yola) arrsa, ona tabi olanlarn ecri kadar Vakit dar olduu iin de tesbihleri yerine getiremezler.210
ecir alr. Kendisine verilen bu sevap, tekilerin sevabndan
hibir ey eksiltmez. Herkim de bir sapkla arrsa, buna
tabi olanlarn gnah kadar kendisine de gnah verilir. Bu, 207
Muvatta, Kuran, 41; Mslim, lim, 6/16
208
Muvatta, Kuran, 44; Nesai, Mevakit, 31; bni Mace, kamets-Salat, 148
209
Muvatta, Kuran, 45; Buhari, Mevakits-Salat 148; Mslim, Salatl-
205
Muvatta, Kuran, 35; Mslim, Fiten, 5/20 misafirin, 5/291
206 210
Muvatta, Kuran, 40; Tirmizi, Tefsir, 44 Muvatta, Kuran, 46; Mslim, Mesacid, 34/195
MUVATTA 75 76 MUVATTA

204. Abdullah b. mer (ra)den: da bol miktarda veya biraz kafur srnz. iniz bitince bana
Rasulullah'n (sav) yle buyurdu: Sabah namazn kl- haber verin. buyurdu. imizi bitirince kendisine haber ver-
mak iin gnein domasn, ikindiyi klmak iin de batmas- dik, bunun zerine bize (belden aa giyilen) izarn vererek:
n beklemeyin.211 Bunu sarnz. buyurdu.214

*** ***

205. Eb Hreyre (ra)den: 208. Hz. Aie (r.anha)dan


Rasulullah (sav), ikindinin farzndan sonra gne batn- Rasulullah (sav) pamuktan dokunmu, ince, beyaz,
caya kadar, sabahn farzndan sonra da gne douncaya kat bezle kefenlendi. Ayrca zerinde gmlek ve sark da
kadar nafile namaz klmay yasaklamtr.212 yoktu.215
***
209. Yahya b. Saidden:
Duyduuma gre Hz. Eb Bekir hastaland zaman Hz.
Aie 'ye, Rasulullahn (sav) ka kat kefene sarldn sordu.
O da: Pamuktan dokunmu, ince, beyaz kat kefenle sa-
rld. diye cevap verdi. Bunun zerine Hz. Eb Bekir zeri-
ne (krmz amur veya zaferan srlm), elbiseyi iaret
CENAZELER ederek: Aln bunu ykayn, iki kat daha bularak beni bu-
nunla kefenleyin. dedi. Hz. Aie: Bu eski elbiseyle mi?
diye sorunca, Hz. Eb Bekir: Yaayanlar yeniye llerden
206. Cafer b. Muhammed babasndan: daha ok muhtatrlar. Nasl olsa ryp gidecek onun iin
Rasulullah (sav)'n cenazesi gmlei zerinden karl- yeni olmas gerekmez.216
madan ykand.213
***
***
210. bni ihabdan:
207. mm Atyye (r.anha)dan: Rasulullah (sav), Hz. Eb Bekir ve Hz. mer cenazenin
Kz vefat ettii zaman, Rasulullah (sav) bize gelerek: nnde yrrlerdi. Sonra gelen halifeler ve Abdullah b.
Onun suyuna (ho kokulu bir bitki olan) sidr otu koyun, mer (ra)de ayn ekilde cenazenin nnde yrrlerdi.217
defa, veya be defa yahut daha fazla ykaynz. Son ykayta

214
Muvatta, Cenaiz, 2; Buhari, Cenaiz, 7; Mslim, Cenaiz, 12/36
211 215
Muvatta, Kuran, 47; Buhari, Mevakits-Salat, 31; Mslim, Salatl-misafirin, Muvatta, Cenaiz, 5; Buhari, Cenaiz, 19; Mslim, Cenaiz, 13/45
216
51/289 Muvatta, Cenaiz, 6; Buhari, Cenaiz, 94
212 217
Muvatta, Kuran, 48; Mslim, Salatl-misafirin, 10/285 Muvatta, Cenaiz, 8 Ebu Davud, Cenaiz, 44; Tirmizi, Cenaiz, 26; Nesai,
213
Muvatta, Cenaiz, 1 Cenaiz, 56; bni Mace, Cenaiz, 23
MUVATTA 77 78 MUVATTA

211. Eb Hreyre (ra)den: 214. mam Malikden:


Rasulullah (sav), Habe kral Eshame'nin (Habe Rasulullah (sav) pazartesi gn vefat etti. Sal gn def-
Necaisinin) vefat ettii gn durumu ashabna bildirdi. He- nedildi. Ashap namazn cemaatsiz olarak teker teker kld-
men namazgaha giderek saf oldular. Rasulullah (sav) drt lar. Hibir kimse onlara mam olmad. Ashaptan bir ksm
tekbirle Eshame'nin namazn kldrd.218 minberin yanna, bir ksm da Baki kabristanna defnedelim,
dediler. Tam bu srada Eb Bekir es-Sddik geldi. Ben
*** Rasulullah (sav)n: Hibir peygamber yoktur ki ruhunu
212. Eb Umame b. Sehl b. Huneyfden: teslim ettii yere defnedilmesin. buyurduunu duydum,
Yoksul bir kadn hastalanmt, durum hemen Rasulullah dedi. Bunun zerine derhal oraya bir mezar kazld.
(sav)a haber verildi. Rasulullah (sav) dknleri ziyaret Rasulullah (sav)'n ykanmas esnasnda zerindeki gmlei
eder, onlarn hal ve hatrlarn sorard. Bu sefer: Ruhunu de karmak istediler, Gmlei karmayn! diye bir ses
teslim edince bana haber verin. buyurdu. Cenazeyi gece ha- duydular. Bylece cenaze, zerindeki gmlekle ykand.221
zrladlar, fakat o saatte Rasulullah (sav) rahatsz etmeyi ***
uygun bulmayarak sabah beklediler. Sabah olunca, onlar
Rasulullah (sav)a bildirildi. Rasulullah (sav): Bana haber 215. Hiam b. Urve, babasndan:
verin demedim mi? diye knca ashab: Ya Rasulullah! Medine'de iki adam vard. Bunlardan biri kazd mezar-
Seni uyandrp geceleyin cenazeye gtrmeyi uygun bulma- lara lahd yapar, dieri yapmazd. Rasulullah (sav) vefat edin-
dk. diye karlk verdiler. Bunun zerine saf yaptlar, drt ce Ashap: Hangisi nce gelirse Rasulullah (sav)'n mezarn
tekbirle namaz cemaat halinde kldlar.219 o kazsn. dediler. nce, kazd mezarlara lahd yapan geldi.
Bylece Rasulullah (sav)n mezar da lahdli oldu.222
***
***
213. mer b. Ubeydullah'n azatls Nadrden:
Hz. Aie, Sa'd b. Eb Vakkas vefat ettii zaman dua et- 216. mm Seleme (r.anha)dan:
mesi iin cenazesini mescide; kendi yanna getirmelerini is- (Kabir iin) kazma seslerini duyuncaya kadar,
tedi. Ashaba cenazenin mescide gtrlmesi pek ho gelme- Rasulullah (sav)'n vefat ettiine inanamadm.223
di. Bunun zerine Hz. Aie: nsanlar ne abuk deiiyorlar!
***
Rasulullah (sav), Sheyl b. Beyda'nn namazn mescidden
baka bir yerde mi kld sanki! dedi.220 217. Yahya b. Saidden:
*** Hz. Aie: Ryamda odama tane ay dtn gr-
dm. Bunun zerine ryam hemen Hz. Eb Bekir'e anlat-
tm. Rasulullah (sav) vefat edince benim odama defnedildi.

218 221
Muvatta, Cenaiz, 14; Buhari, Cenaiz, 4; Mslim, Cenaiz, 22/62 Muvatta, Cenaiz, 27
219 222
Muvatta, Cenaiz, 15; Buhari, Salat, 72; Mslim, Cenaiz, 23/71 Muvatta, Cenaiz, 28; bni Mace, Cenaiz, 40
220 223
Muvatta, Cenaiz, 22 ; Mslim, Cenaiz, 34/99 Muvatta, Cenaiz, 29
MUVATTA 79 80 MUVATTA

Hz. Eb Bekir bana: Ryanda grdn aylarn biri ve en 220. Amre bt. Abdurrahmandan:
hayrls! dedi. 224 Hz. Aie'ye, Abdullah b. mer'in: Yaayanlarn alamas
yznden lye azap edilir. dedii nakledilince Hz. Aie:
***
Eb Abdurrahman' Allah affetsin, o yalan sylemez, fakat
218. Hz.Ali b. Ebi Talib (ra)den: ya unuttu, ya da hata ediyor. Bir defa Rasulullah (sav) bir
Rasulullah (sav), cenaze geerken ayaa kalkar, geince Yahudi ailesine urad, onlar len bir aile fertleri iin al-
de otururdu.225 yorlard. Bunun zerine Rasulullah (sav): Siz ona alyor-
sunuz, fakat u anda ona kabrinde azap ediliyor. buyur-
*** du.227
219. Cabir b. Atik (ra)den: ***
Rasulullah (sav), Abdullah b. Sabiti ziyarete gelmiti,
onu baygn bir vaziyette buldu. Seslendi, fakat cevap ala- 221. Eb Hreyre (ra)den:
mad. Bunun zerine: nna lillahi ve inna ileyhi raciun/Biz Rasulullah (sav): ocuu len bir mslmana cehen-
Allah iin ve onun rzasn kazanmak iin yayoruz, mutla- nem azab dokunmaz. Ancak Allah'n and gerei (ya oradan
ka yine onun huzuruna varacaz. buyurdu ve: Eb Rebi geerken ya da cehennemde az bir mddet kalarak) azab
sana yetiemedik diye ilave etti. Durumu gren kadnlar, hisseder. 228 buyurdu.
derhal barp alamaya baladlar. Cabir de onlar sustur- ***
maya alyordu. Rasulullah (sav): Dokunma onlara. Yal-
nz rahatlaynca alamasnlar buyurdu. Orada bulunanlar; 222. Eb Nadr es-Selemiden:
Rahatlamak ne demektir, ya Rasulallah? diye sorunca Rasulullah (sav): ocuu len her mslman eer
Rasulullah (sav): Ruhunu teslim ettii zaman diye cevap olanlara srf Allah rzas iin sabretmise bu ocuklar, ce-
verdi. Abdullah b. Sabit'in kz: Mutlaka ehit olman ister- henneme kar birer kalkan olarak onu korurlar. Bunu du-
dim, nk sefer hazrlklarn tamamlamtn. deyince yan oradaki bir kadn: iki ocuu len kimseye de ayn ey
Rasulullah (sav): Allah herkese niyetine gre verir, Siz olur mu, ya Rasulallah? deyince Rasulullah (sav): ki ocu-
kimleri ehit kabul ediyorsunuz? buyurdu. Oradakiler: Al- u lene de olur buyurdu.229
lah yolunda lenler! diye cevap verdiler. Rasulullah (sav)
onlara yle mukabelede bulundu: Allah yolunda lenlerin ***
dnda yedi trl ehit vardr: Taun hastalndan len e- 223. Eb Hreyre (ra)den:
hittir, suda boulan ehittir, zatu'l-cenb (zatrre) hastaln- Rasulullah (sav): M'min, oluk ocuuna ve akrabala-
dan len ehittir. Karn arsndan len ehittir, yangnda rna gelen felaketlere lnceye kadar sabrederse, onun hi-
len ehittir, ykk altnda len ehittir, doumda len kadn
ehittir.226

224 227
Muvatta, Cenaiz, 30 Muvatta, Cenaiz, 37; Buhari, Cenaiz, 33; Mslim, Cenaiz, 9/25
225 228
Muvatta, Cenaiz, 33; Mslim, Cenaiz, 25/82 Muvatta, Cenaiz, 38; Buhari, Cenaiz, 6; Mslim, Bir ve sla, 7/150
226 229
Muvatta, Cenaiz, 36; Ebu Davud, Cenaiz, 10; Nesai, Cenaiz, 9 Muvatta, Cenaiz, 39
MUVATTA 81 82 MUVATTA

bir gnah kalmaz.230 buyurdu. 227. Hz. Aie (r.anha)dan:


Rasulullah (sav) vefatndan nce gsme yasland, ku-
***
lak verdim yle dua ediyordu: Allahm, beni affet, bana
224. Abdurrahman b. Kasmdan: ac ve beni yce makama kavutur. 234
Rasulullah (sav): Mslmanlar benim bama gelen ***
musibetlere bakarak, kendi karlatklar musibetlere kar
g bulsunlar.231 buyurdu. 228. Hz. Aie (r.anha)dan:
Rasulullah (sav): Hibir peygamber lp lmemek ko-
***
nusunda muhayyer braklmam deildir. buyurdu. Onun
225. mm Seleme (r.anha)dan: bu sznden sonra: Allahm beni yce makama kavutur
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kimin bana bir musi- diye dua ettiini duyunca artk vefat edeceini anladm. 235
bet gelir de Allah Teala'nn emrettii gibi: Allah ve onun r- ***
zasn kazanmak iin yayoruz. Mutlaka yine onun huzu-
runa varacaz. Allahm bu musibetin ecrini bana ver, bana 229. Abdullah b. mer (ra)den:
kaybettiimden daha hayrlsn ver! diye dua ederse Allah Rasulullah (sav)n: Sizden biri vefat ettii zaman sabah,
mutlaka onun duasn kabul eder. mm Seleme anlatma- akam makam kendisine gsterilir. Eer cennetlikse cennet
ya devam ederek yle dedi: Kocam Eb Seleme vefat edin- ehli olarak, cehennemlikse cehennem ehli olarak... yle denir:
ce, ben de bu ekilde dua ettim. Sonra da kendi kendime: te kyamete kadar kalacan yerin.236 buyurdu.
Eb Selemeden: daha hayrls kim olabilir ki? diye umut-
suzluumu dile getirdim. Demek ki varm. Cenab Allah, ***
Eb Seleme vefat edince benim Rasulullahla (sav) evlen- 230. Eb Hreyre (ra)den:
memi nasip etti.232 Rasulullah (sav): Ademolunun kuyruk sokumu hari b-
*** tn bedeni toprakta rr. nk Ademolu kuyruk sokumun-
dan meydana geldi, yine oradan vcut bulacak.237 buyurdu.
226. Amre bt. Abdurrahmandan:
Rasulullah (sav), mezar soygunculuu yapan kadn ve ***
erkee lanet etmitir.233 231. Ka'b b. Malik (ra)den:
Rasulullah (sav): M'minin ruhu ku gibidir. ldkten
***
sonra tekrar dirilecei gne kadar cennetteki aalardan
yer, ier.238 buyurdu.

234
Muvatta, Cenaiz, 46; Buhari, Megazi, 83; Mslim, Fedails-sahabe, 13/85
230 235
Muvatta, Cenaiz, 40 Muvatta, Cenaiz, 46; Buhari, Megazi, 83; Mslim, Fedails-sahabe, 13/87
231 236
Muvatta, Cenaiz, 41 Muvatta, Cenaiz, 47; Buhari, Cenaiz, 90; Mslim, Cennet, 17/65
232 237
Muvatta, Cenaiz, 42; Mslim, Cenaiz, 2/4 Muvatta, Cenaiz, 48; Mslim, Fiten, 27/142
233 238
Muvatta, Cenaiz, 44 Muvatta, Cenaiz, 49; Nesai, Cenaiz, 117 bni Mace, Zhd, 32
MUVATTA 83 84 MUVATTA

232. Eb Hreyre (ra)den: 235. Eb Hreyre (ra)den:


Rasulullah (sav) yle buyurdu: Cenab Allah yle bu- Rasulullah (sav) yle buyurdu: nsanlar birilerin kabri-
yurmaktadr: Kulum bana kavumaktan holanrsa ben de ne urayp *Keke bu lnn yerinde ben olsaydm deme-
ona kavumaktan holanrm, kulum bana kavumay iste- dike kyamet kopmayacak242
mezse ben de ona kavumay istemem.239
***
***
236. Eb Katade b. Ribi (ra)den:
233. Eb Hreyre (ra)den: Rasulullahn (sav) yanndan bir cenaze geiyordu: Hem
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Hayatnda hibir iyilik kurtuldu, hem de kendisinden kurtulundu. buyurdu. Ya-
yapmam olan adamn biri, ailesine kendisi ldkten sonra nndakiler: Bu ne demek ya Rasulallah? diye sorunca,
bedeninin yaklp kllerinin yarsn karaya, yarsn da de- Rasulullah (sav) yle buyurdu: M'min bir kimse ise dn-
nize savrulmasn vasiyet etti. Allah'a yemin ederim ki, eer yann eza ve meakkatinden kurtularak Allah'n rahmetine
onu ele geirmeye kadir olursa, ona alemlerden hibirine kavumutur. Gnahkar bir kimse ise, dnyada kalanlar,
etmedii bir ekilde azab edecektir. Adam lnce ailesi vasi- memleketler, aalar ve hayvanlar ondan kurtulmutur.243
yetini tuttu. Bunun zerine Cenab- Allah karalara emretti,
***
adamn klleri derhal topland, ayn ekilde denizlere de
emretti, denizde bulunanlar da topland. Sonra da adama: 237. mer b. Ubeydullah'n azatls Eb Nadrden:
Bunu niin yaptn? diye sordu. Adam: Sen daha iyi bilir- Osman b. Maz'un vefat ettii zaman Rasulullah (sav) ce-
sin, ama senden korkumdan yaptm! diye cevap verince nazesine katlarak: Dnyada hibir ktle bulamadan
adam affetti.240 gittin buyurdu.244
*** ***
234. Eb Hreyre (ra)den: 238. Hz. Aie (r.anha)dan:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Herkes tpk deve yav- Rasulullah (sav) bir gece kalkt, elbiselerini giydi ve da-
rusunun anasndan eksiksiz doduu gibi slam ftrat zere r kt. Hemen cariyem Berire'ye takip etmesini syledim.
doar. Sonradan ailesi onu yahudi veya hristiyan yapar. Baki mezarlna kadar gitmi, oraya hayli yakn bir yerde
Yeni doan deve yavrusunda bir eksiklik grmek mmkn bir sre durduktan sonra dnp geldi. Berire ondan nce ge-
m? Orada bulunanlar, Rasulullah (sav)a: Henz sabi lerek durumu bana haber verdi. Sabaha kadar kendisine
iken len ocuk hakknda ne buyurursunuz? diye sordular. birey sylemedim. Daha sonra olanlar hatrlatnca: Baki
Peygamberimiz: Allah onlarn yaptklarn en iyi bilendir! mezarlnda medfun bulunanlara dua etmek iin gnderil-
diye kark verdi.241 dim. buyurdu 245

242
Muvatta, Cenaiz, 53; Buhari, Fiten, 22; Mslim, Fiten, 18/53
239 243
Muvatta, Cenaiz, 50; Buhari, Tevhid, 35 Muvatta, Cenaiz, 54; Buhari, Rikak, 42; Mslim, Cenaiz, 21/61
240 244
Muvatta, Cenaiz, 51; Buhari, Tevhid 35; Mslim, Tevbe, 19/24 Muvatta, Cenaiz, 54
241 245
Muvatta, Cenaiz, 52; Buhari, Kader, 3; Mslim, Kader, 6/24 Muvatta, Cenaiz, 55; Nesai, Cenaiz, 103
MUVATTA 85 86 MUVATTA

243. Ata b. Yesardan:


Rasulullah (sav) yle buyurdu: Zenginlerin zekat al-
ZEKAT
mas helal deildir. Ancak u be grup insan bunun dn-
dadr: Allah yolunda savaanlar. Zekat toplamakla grevli
239. Eb Said el-Hudri (ra)den: memurlar. Borlular. Zekat verilen eyay paras ile satn
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Beten az deveye zekat alanlar. Bir dknn kendisine verilen zekat hediye ettii
dmez. ki yz dirhem (595 gr.) tutmayan gme zekat zengin komusu.250
dmez. yz sa'dan (bir sa 2.176 gr'dr) daha az olan ta- ***
hla r dmez.246
244. Bsr b. Said (ra)den:
*** Rasulullah (sav) yle buyurdu: Yamurla, kaynak su
240. Eb Said el-Hudri (ra)den: ile ve tarladan kan bir suyla sulanan araziden elde edilen
Rasulullah (sav) yle buyurdu: yz sa'dan az hur- mahsuln zekat onda bir; aletle tanan suyla sulanan ara-
mann r yoktur. ki yz dirheme ulamayan gme zekat zinin zekat ise yirmide birdir.251
dmez. Be deveden az saydaki deveye zekat dmez. 247 ***
*** 245. Cafer b. Muhammed b. Ali babasndan:
241. Rabia b. Ebi Abdurrahmandan: mer b. Hattab, sz mecusilere getirerek: Onlar hak-
Rasulullah (sav), Nahle ile Medine arasndaki Far' civa- knda ne yapacam bilmiyorum. dedi. Bunun zerine
rnda bulunan ve Medine'ye be gnlk bir mesafede olan Abdurrahman b. Avf: Ben Rasulullah (sav)n: Onlara ehl-i
Kabeliyye madenlerinin iletme hakkn Bilal b. Haris el- kitap gibi uygulama yapn dediini bizzat, duydum, de-
Mzeni'ye vermiti. O gn bugn hala bu madenlerden ze- di.252
kattan baka bir ey alnmaz,248 246. Hz. mer b. Hattab (ra)den:
*** yi bir at alp Allah rzas iin birine verdim. Adam ata iyi
bakmyordu. Onun iin at satn almak istedim. Zanneder-
242. Eb Hreyre (ra)den: sem ucuz da alabilecektim. Durumu Rasulullah (sav)'a sor-
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Definelerin zekat bete dum. Rasulullah (sav) yle buyurdu: Bir dirheme de verse
birdir.249 alma. nk verdii sadakadan dnen kustuunu yiyen k-
pek gibidir253
***
***

246 250
Muvatta, Zekat, 1; Buhari, Zekat, 32; Mslim, Zekat, 1/1 Muvatta, Zekat, 29; Ebu Davud, Zekat, 25; bni Mace, Zekat, 27
247 251
Muvatta, Zekat, 2; Buhari, Zekat, 42 Muvatta, Zekat, 33; Buhari, Zekat, 55
248 252
Muvatta, Zekat, 8 Muvatta, Zekat, 42
249 253
Muvatta, Zekat, 9 Muvatta, Zekat, 49; Buhari, Zekat, 59; Mslim, Hibat, 1/
MUVATTA 87 88 MUVATTA

247. Abdullah b. mer (ra)den:


mer b. Hattab, Allah rzas iin bir at balad. Sonra
da onu satn almak istedi. Rasulullah (sav)a durumu arz ORU
edince peygamberimiz yle buyurdu: Onu ne satn al, ne
de sadakandan geri dn.254
250. Abdullah b. mer (ra)den:
*** Rasulullah (sav), sz Ramazana getirerek: Hilali gr-
248. Abdullah b. mer (ra)den: meden oruca balamayn, yine hilali grmeden bayram
yapmayn. ayet hava bulutlu olursa ay otuz gne tamam-
Rasulullah (sav) Ramazanda fitreyi, kadn, erkek, hr ve
layn. buyurdu.257
kle her mslmana bir sa' hurma veya bir sa' arpa olarak
takdir etti.255 ***
*** 251. Abdullah b. mer (ra)den:
249. Eb Said el-Hudri (ra)den: Rasulullah (sav) yle buyurdu: Ay yirmi dokuz ekebi-
lir, hilali grmeden oruca balamayn, hilali grmeden bay-
Biz fitreyi bir sa' yemek, bir sa' arpa, bir sa' hurma, bir sa'
ram da yapmayn. ayet Ramazann son gn hava bulutlu
ke (ke peyniri, kuru yourt) veya bir sa' kuru zmden ve-
olursa ay otuz gne tamamlayn.258
rirdik. Bu sa', Rasulullah'n (sav) tesbit ettii l idi.256
***
252. Sehl b. Sa'd es-Saidi (ra)den:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Mslmanlar iftarda
acele ettikleri srece hayr zere olurlar.259
***
253. Hz. Aie (r.anha)dan:
Bir adam kapda durarak Rasulullah (sav)a: Ya
Rasulallah! Cnp olmuum, halbuki oru tutmak isti-
yordum! dedi. Ben konumalarn duyuyordum. Bunun
zerine Rasulullah (sav): Ben de cnp olmuum, ben de
oru tutmak istiyordum. Ykanp orucumu tutacam. dedi.
Adam Peygamberimize: Ya Rasulallah! Sen bizim gibi de-

254 257
Muvatta, Zekat, 50; Buhari, Zekat, 59; Mslim, Hibat, 1/3 Muvatta, Syam, 1; Buhari, Savm, 11; Mslim, Siyam, 2/3
255 258
Muvatta, Zekat, 52; Buhari, Zekat, 70; Mslim, Zekat, 1/12 Muvatta, Syam, 2; Buhari, Savm, 11; Mslim, Siyam, 2/9
256 259
Muvatta, Zekat, 53; Buhari, Zekat, 73; Mslim, Zekat, 4/17 Muvatta, Syam, 6; Buhari, Savm, 45; Mslim, Siyam, 9/48
MUVATTA 89 90 MUVATTA

ilsin. Allah senin yaptn ve yapacan btn gnahlar sylediyse aynsn syledi. Oradan da kp Mervan'a gel-
affetti deyince Rasulullah (sav) kzd ve yle buyurdu: dik. Abdurrahman, Rasulullah (sav)n hanmlarnn syle-
Allaha yemin ederim ki sizin Allah'tan en ok korkannz ve diklerini kendisine nakletti. Bunun zerine Mervan: Eb
hangi hususlardan saknacam en iyi bileniniz olmay iste- Muhammed, binein kapda, Eb Hreyre'ye de git, o imdi
rim. 260 Akik'deki tarlasndadr. Durumu ona anlat dedi. Abdur-
rahman'la binerek gittik. Eb Hreyre'nin yanna vardk.
*** Abdurrahman konutu ve bunu ona anlatt. Eb Hreyre:
254. Hz. Aie ve Hz. Umm Seleme (r.anhma)dan: Ben bunu bilmiyorum. Bana biri (Fadl b. Abbas) sylemi-
Rasulullah (sav), Ramazanda ihtilam olmadan, cinsi ti dedi.262
mnasebetten dolay cnp olarak sabahlar ve sonra sabah- ***
leyin (ykanp) orucunu tutard.261
256. Ata b. Yesardan:
*** Adamn biri Ramazan'da orulu iken hanmn pt. Bu-
255. Haris b. Hiam'n torunu Eb Bekir b. Abdurrah- nun zerine son derece zld. Hemen durumu sormas iin
mandan: hanmn gnderdi. Kadn Rasulullahn (sav) hanm mm
Ben babamla Mervan b. Hakem'in yannda idim. O zaman Seleme (r.anha)nin yanna geldi. Olanlar anlatt. mm
Medine valisi idi. Kendisine Eb Hreyre'nin: Cnp olarak Seleme: Rasulullah (sav) da orulu iken pyor! dedi. Ka-
olarak sabahlayan o gn oru tutamaz. dedii nakledildi. dn dnd, mm Seleme'nin szn kocasna anlatt.
Bunun zerine Mervan srarla: Abdurrahman! M'minlerin Adamn kzgnl daha da artt: Biz Rasulullah gibi dei-
annesi Aie ile mm Seleme'ye git, byle bir rivayetin olup liz! Allah onun her istediini helal kld diye kt. Kadn
olmadn sor. dedi. Abdurrahman'la ben yola ktk, Hz. tekrar mm Seleme'ye geldi. Yannda Rasulullah (sav) da
Aie (r.anha)nin huzuruna varp selam verdikten sonra: vard. Rasulullah (sav): Bu kadnn ne ii var? diye sordu.
M'minlerin annesi! Biz Mervan'n yannda idik, kendisine mm Seleme durumu arzedince Peygamberimiz: Benim de
Eb Hreyre'nin cnp olarak olarak sabahlayan o gn oru ptm sylemedin mi? mm Seleme: Syledim. de-
tutamaz, dedii nakledildi. Sen ne dersin? diye sorduk. Hz. yince, kadn tekrar kocasna dnd, durumu anlatt. Adamn
Aie: Eb Hreyre'nin dedii gibi deil. Ey Abdurrahman, fkesi yine artt ve: Biz Rasulullah (sav) gibi deiliz. Allah
Rasulullah'n (sav) yaptndan dar kmak ister misin? ona her istediini helal kld! dedi. Bunu duyan Rasulullah
dedi. Abdurrahman: Hayr, asla! deyince Hz. Aie: Ben (sav) kzd ve yle buyurdu: Allah'a yemin ederim ki sizin
kesinlikle ehadet ederim ki Rasulullah (sav) ihtilam olma- Allah'tan en ok korkannz ve hangi hususlarda snr
dan, cinsi mnasebet dolaysyle cnp olarak sabahlar, amyacan en iyi bileninizim.263
sonra da (ykanp) o gn orucunu tutard. dedi. Oradan - ***
kp mm Seleme'ye uradk. Ona da sorduk. Hz. Aie ne

260 262
Muvatta, Syam, 9; Mslim, Siyam, 13/79 Muvatta, Syam, 11; Buhari, Savm, 22; Mslim, Siyam, 13/75
261 263
Muvatta, Syam, 10; Buhari, Savm, 25; Mslim, Siyam, 13/78 Muvatta, Syam, 13
MUVATTA 91 92 MUVATTA

257. Hz. Aie (r.anha)dan: 261. Enes b. Malik (ra)den:


Rasulullah (sav), orulu iken hanmlarndan bazlarn Rasulullah'la (sav) beraber Ramazanda bir yolculua
perdi. Hz. Aie bunu anlatt ve gld.264 kmtk. Oru tutanlar tutmayanlar, tutmayanlar da tu-
tanlar hi ayplamadlar.268
***
***
258. Hz. Aie (r.anha)dan:
Rasulullah (sav) orulu iken hanmlarn perdi. dedik- 262. Hiam, babas Urveden:
ten sonra: Hanginiz Rasulullah'tan (sav) daha ok nefsine Hamza b. Amr el-Eslemi, Hz. Peygambere: "Ya
hakimdir? derdi.265 Rasulallah! Ben oru tutan biriyim, seferde de tutabilir mi-
yim? diye sordu. Rasulullah (sav): stersen tut, istemez-
*** sen tutma. buyurdu.269
259. Abdullah b. Abbas (ra)dan: ***
Rasulullah (sav) Mekke'nin fethedildii yl Ramazanda
Mekke'ye gitmek zere yola kt. Medine'ye yedi, Mekke'ye 263. Eb Hreyre (ra)den:
konak mesafedeki Kedid'e gelince orucunu bozdu. Bunun ze- Adamn biri Ramazanda orucunu bozmutu. Rasulullah
rine seferdeki btn mslmanlar orularn bozdular. nk (sav) ona ya bir kle azat ederek, ya iki ay devaml oru tu-
ashap Rasulullah (sav)'n her emrini yerine getiriyorlard.266 tarak, ya da altm fakiri doyurarak keffaret vermesini em-
retti. Adam: Bulamam. deyince Rasulullah (sav)a bir sele
*** hurma getirilmiti: Al bunu tasadduk et. buyurdu. Adam:
260. Eb Bekir b. Abdurrahmandan: Ya Rasulallah! Buna benden daha muhta bir kimse yok.
Ashaptan bazlar yle dedi: Rasulullah (sav) Mekkenin deyince Rasulullah (sav) yan dileri grlecek ekilde gld
fethi senesi yolculukta mslmanlara, orularn bozmalar- ve: Onu ye! buyurdu. 270
n syleyerek: Dmanlarnza kar kuvvetlenin buyurdu. ***
Kendisi oruca devam etti. Eb Bekir'den: Bana anlatan yle
dedi: Rasulullahn (sav) alk, susuzluktan veya scaktan 264. Eb Hreyre (ra)den:
dolay bana su dktn grdm. Kendisine; Ya Rasulullah (sav), Ramazan ve Kurban bayramlarnda
Rasulullah baz kiilerle birlikte biz oru tutmaya devam oru tutmay yasaklad.271
ediyoruz dendi, Rasulullah (sav) da Kedide gelince bir kap
***
istedi ve su iti. Bunun zerine herkes orucunu bozdu.267
***

264 268
Muvatta, Syam, 14; Buhari, Savm, 24; Mslim, Siyam, 12/62 Muvatta, Syam, 23; Buhari, Savm, 38; Mslim, Siyam, 15/99
265 269
Muvatta, Syam, 18; Buhari, Savm, 22; Mslim, Siyam, 12/65 Muvatta, Syam, 24; Buhari, Savm, 33; Mslim, Siyam, 17/104
266 270
Muvatta, Syam, 21; Buhari, Savm, 34; Mslim, Siyam, 15/88 Muvatta, Syam, 28; Buhari, Savm, 30; Mslim, Siyam, 14/81
267 271
Muvatta, Syam, 22; Mslim, Syam, 15/90 Muvatta, Syam, 36; Mslim, Siyam, 22/139
MUVATTA 93 94 MUVATTA

265. Abdullah b. mer (ra)den: baka hibir ayn tamamn orulu geirdiini grmedim.
Rasulullah (sav) birka gn hi iftar etmeden oru tut- aban aynda tuttuundan daha fazla da hibir ayda oru
may yasaklad. Bunun zerine Ashap: Ya Rasulallah! Siz tuttuunu grmedim.275
de yapyorsunuz? deyince Rasulullah (sav) yle buyurdu: ***
Ben sizin gibi deilim, bana yediriliyor da, iiriliyor. 272
269. Eb Hreyre (ra)den:
***
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Oru kalkandr, onun
266. Eb Hreyre (ra)den: iin orulu, kt bir sz sylemesin, cahillik yapmasn. a-
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Bir ka gn hi iftar yet birisi ona elle veya szle satarsa Ben oruluyum! Ben
etmeden oru tutmayn! Bir ka gn hi iftar etmeden oru oruluyum! desin.276
tutmayn! Bunun zerine Ashap: Sen yle tutuyorsun ya ***
Rasulallah diye itirazda bulununca Rasulullah (sav): Ben
sizin gibi deilim. Ben, Rabbim bana yedirdii ve iirdii 270. Eb Hreyre (ra)den:
halde geceyi geiririm.273 buyurdu. Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kuvvet ve iradesiyle
yaadm Allah'a yemin ederim ki, orulunun az kokusu
***
Allah katnda miskten daha gzeldir. Bunun iin Allah yle
267. bn ihabdan: buyurur: Kulum yemesini, imesini ve her trl arzusunu
Hz. Aie ve Hz. Hafsa sabahleyin orulu olarak kalktlar. benim iin terk ediyor. Oru ise benim rzam iindir, onun
Kendilerine yemek getirilmiti, onu yiyerek orularn boz- mkafatn ancak ben veririm. Yaplan her iyiliin mkafat
dular. Bu srada yanlarna Rasulullah (sav) geldi. Hz. Hafsa on katndan yedi yz katna kadardr, fakat oru benim
hemen Hz. Aie (r.anha)den nce sze balayarak: Ya iindir, onun mkafatn sadece ben verebilirim.277
Rasulallah! Aie ile ben sahurda nafile oru tutmaya niyet ***
etmitik, fakat bize birinin yiyecek hediye getirdiini grn-
ce orucumuzu bozduk! dedi. Rasulullah (sav): yleyse, ye- 271. Eb Hreyre (ra):
rine baka bir gn kaza tutarsnz, buyurdu274 Ramazan ay geldii zaman Cennetin kaplar alr, ce-
hennem kaplar kapanr, eytanlar da balanr.278 Dedi.
***
268. Hz. Aie (r.anha)dan:
Rasulullah (sav), hi orusuz gn geirmiyor diyemiye-
ceimiz kadar oru tutar, devaml oru tutuyor demiyece-
imiz kadar da orusuz gn geirirdi. Ramazan ayndan
275
Muvatta, Syam, 56; Buhari, Savm, 52; Mslim, Siyam, 175/175
272 276
Muvatta, Syam, 38; Buhari, Savm, 20; Mslim, Siyam, 11/56 Muvatta, Syam, 57; Buhari, Savm, 2; Mslim, Siyam, 30/163
273 277
Muvatta, Syam, 39; Buhari, Savm, 49; Mslim, Siyam, 11/58 Muvatta, Syam, 58; Buhari, Savm, 2; Mslim, Siyam, 30/163
274 278
Muvatta, Syam, 50; Ebu Davud, Savm, 73; Tirmizi, Savm, 63 Muvatta, Syam, 59; Mslim, Siyam, 1/1
MUVATTA 95 96 MUVATTA

ce yamur yam, onun iin mescidin dam akmt. Bizzat


gzlerimle Ramazann yirmi birinci sabah Rasulullah'n
TKAF (sav) alnnda, burnunda yalk ve amur izleriyle dnd-
n grdm.281
272. Hz. Aie (r.anha)dan: ***
Rasulullah (sav) itikafa girdii zaman pencereden ban
bana uzatr, ben de ban ykar ve tarardm. tikafta bulun- 275. Hiam'n babas Urveden:
duu yerden sadece byk ve kk abdest bozmak iin - Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kadir gecesini Rama-
kard.279 zann son on gecesinde araynz.282

*** ***

273. Hz. Aie (r.anha)dan: 276. Abdullah b. mer (ra)den:


Rasulullah (sav) itikafa girmek istemiti. tikafa girecei Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kadir gecesini Rama-
yere varnca bakt ki Hz. Aie (r.anha)nin, Hafsa'nn ve zann son yedi gecesinde arayn. 283
Zeyneb'in adrlar orada kurulu. Onlar grnce Bu adrla-
***
rn kimin adrlar olduunu sordu. Kendisine: Aie
(r.anha)nin, Hafsa'nn ve Zeyneb'in adrlardr! denildi. 277. mer b. Ubeydullah'n azatls Eb Nadrden:
Bunun zerine Rasulullah (sav): yilik mi yaptk sanyor- Abdullah b. neys el-Cheni, Rasulullah (sav)a: Ya
sunuz? buyurdu. Daha sonra da itikafa girmeden dnp Rasulallah! Ben evi uzak bir kimseyim, bana bir gece syle-
gitti. Bunun yerine evval aynda on gn itikaf yapt.280 yin de o gece geleyim! dedi. Rasulullah (sav) da: Ramaza-
nn yirmi nc gecesi gel! buyurdu.284
***
***
274. Eb Said el-Hudri (ra)den:
Rasulullah (sav), bir sene Ramazann ikinci on gnnde 278. Enes b. Malik (ra)den:
itikafa girdi. Ramazann yirmibirinci gecesi olunca sabahle- Ramazanda Rasulullah (sav) yanma gelerek: Ramaza-
yin itikaftan kt ve: Kim benimle itikafa girerse son on nn bu gecesinde bana Kadir gecesi gsterildi. Bu arada iki
gnde girsin. nk ben Kadir gecesini grdm, fakat son- kii tartmaya tutumutu, ben onlara daldm... O geceyi
radan bana unutturuldu. O sabah kendimi yanlarmdan su Ramazann yirmibe, yirmiyedi ve yirmidokuzuncu gecele-
akarken amurlar iine secde yapar buldum. Onun iin Kadir rinde arayn. buyurdu. 285
gecesini Ramazann son on gnnde ve tek gecelerde ara-
yn. buyurdu.
Eb Said bu olayla ilgili olarak unlar naklediyor: O ge- 281
Muvatta, tikaf, 9; Buhari, tikaf, 1; Mslim, Siyam, 40/213
282
Muvatta, tikaf, 10; Buhari, Leyletl-kadr, 3; Mslim, Siyam, 40/219
283
Muvatta, tikaf, 11; Mslim, Siyam, 40/218
279 284
Muvatta, tikaf, 1 Buhari, tikaf, 3; Mslim, Hayz, 3/6 Muvatta, tikaf, Mslim, Siyam, 40/218
280 285
Muvatta, tikaf, 7; Buhari, itikaf, 7; Mslim, tikaf, 2/6 Muvatta, tikaf, 13; Buhari, Leyletl-kadr, 4
MUVATTA 97 98 MUVATTA

279. Abdullah b. mer (ra)den: 282. brahim, babas Abdullah b, Huneynden:


Ashabtan bazlarna ryalarnda Kadir gecesi, Rama- Abdullah b. Abbas'la Misver b. Mahreme, Ebva'da anla-
zann yirmiyedinci gecesi olarak gsterildi. Bunun zerine mazla dtler. Abdullah: hraml bulunan kimse ban
Rasulullah (sav): Yirmi yedinci gece grdnz ryay ykayabilir. derken, Misver: hramda bulunan bir kimse
ben de grdm. Kadir gecesini arayan Ramazann yirmi ye- ban ykayamaz diyordu. Bunun zerine Abdullah b. Ab-
dinci gecesinde arasn. buyurdu.286 bas, beni Eb Eyyb el-Ensari'ye gnderdi. ki direk arasna
gerilmi bir ipe asl perdeler arkasnda ykanyordu. Selam
*** verdim. (Bana su dken adama) Bu kim? diye sordu.
280. mam Malikden: Ben:Huneyn'in olu Abdullahm. Beni sana Abdullah b.
Gvenilir alimlerden duyduuma gre, Rasulullah (sav)a Abbas (ra) bir ey sormam iin gnderdi. Rasulullah (sav)
nceden insanlarn mrleri veya bundan Allah'n istedii ihramda iken ban nasl ykard? dedim. Eliyle ipe gerili
kadar gsterildi. Bundan dolay baka mmetlerin uzun olan perdeyi hafif indirerek, ban benim greceim ekilde
mrleri iinde yapamayacaklar amelleri, mmet ksa mr elleriyle ovmaya balad ve su dken zata da Bama su
iinde yapsnlar diye Allah Ona bin geceden daha hayrl dk! dedi. Elleriyle ban ovuturduktan sonra:
olan Kadir gecesini verdi.287 Rasulullah (sav)n byle yaptn grdm. dedi.289
***
283. Abdullah b. mer (ra)den:
Adamn biri Rasulullah (sav)'a: Ihraml hangi elbiseleri
giyemez? diye sordu. Rasulullah (sav): Gmlek giymeyin,
sark sarmayn, alvar, bornoz ve mest giymeyiniz. Ancak,
terlik bulamayanlar mestlerin yan taraflarn kesmek sure-
HACC tiyle giyebilirler. Zaferan veya vers kokular srlm hibir
elbiseyi de giymeyiniz. buyurdu.290
281. Abdurrahman, babas Kasmdan: ***
(Hz. Eb Bekirin hanm) Esma bt. Umeys, Beyda deni-
284. Ata b. Ebi Rebahdan:
len yerde Muhammed b. Ebi Bekir'i dnyaya getirdi. Hz.
Rasulullah (sav) Huneyn'de iken kendisine bir Arap geldi.
Eb Bekir durumu Rasulullah (sav)a bildirince, Peygambe-
zerindeki gmlekte sar boya izi vard. Ya Rasulallah! Ben
rimiz: Syle ona gusletsin, ondan sonra ihrama girsin. bu-
umre iin ihrama girdim, neleri yapmam emrediyorsunuz?
yurdu.288
dedi. Rasulullah (sav): Gmleini kar, u sar lekeyi te-
*** mizle, ondan sonra da hacda ne yaparsan umrede de onu
286
Muvatta, tikaf, 14; Buhari, Leyletl-kadr, 2; Mslim, Siyam, 40/205
287 289
Muvatta, tikaf, 15 Muvatta, Hac, 4; Buhari, Cezaus-sayd, 14; Mslim, Hac, 13/91
288 290
Muvatta, Hac, 1; Buhari, Hac, 16 Muvatta, Hac, 8; Buhari, Hac, 21; Mslim, Hac, 1/1
MUVATTA 99 100 MUVATTA

yap. buyurdu. 291 288. Hiam, babas Urveden:


Rasulullah (sav) Zulhleyfe mescidinde iki rekat namaz
***
klar, sonra devesine binip deve ayaa kalknca ihrama gi-
285. Abdullah b. mer (ra)den rerdi.295
Rasulullah (sav): Medineliler Zlhuleyfe'den, amllar ***
Cuhfe'den, Necidliler de Karn'dan ihrama girerler. Duyduu-
ma gre, ayrca Rasulullah (sav): Yemenliler, Yelemlem'den 289. Ubeyd b. Greyeden:
ihrama girerler. buyurdu. 292 Abdullah b. mer'e: Eb Abdurrahman! Arkadalarn-
dan hi kimsede grmediim drt eyi yapyorsun. dedim.
***
Onlar nedir, ey Creyc? dedi. Hacerl-Esved'in sadece
286. mam Malikden: Yemen kelerini istilam ediyorsun (selamlyorsun). Bakyo-
Bana ulaan rivayetlere gre Rasulullah (sav) Umre ya- rum zeri ak terlik ve sar renkli elbise giyiyorsun. Mek-
parken Ci'rane'de ihrama girdi.293 ke'de olduu zaman herkes hilali grr grmez ihrama giri-
yor sen ise Zilhicce'nin sekizinde giriyorsun. diye srala-
*** dm. Abdullah b. mer (ra)de yle cevap verdi: Yemen k-
287. Abdullah b. mer (ra)den: elerini istilam etmemin sebebi, Rasulullah (sav)'n hep bu-
ralar istilam ettiini grdm iindir. zeri ak terlik
Rasulullah (sav) yle telbiyede bulunurdu: Lebbeyk.
giymeme gelince, Rasulullah (sav)n deriden yaplm terlik
Allahmme lebbeyk. L erke leke lebbeyk. nnel-hamde
giydiini onunla abdest aldn grdm, onun iin ben de o
ven-nimete vel mlk. L erke lek. Emrine amadeyim
tip terlik giymeyi tercih ediyorum. Sar renge gelince,
Allahm, emret! Emret, senin ortan yoktur, emret! Hamd
Rasulullah (sav)n bu renkte giyindiini grdm, ben de o
sanadr, nimetler sendendir, Otorite/mlk de senindir. Senin
renkte elbiseler giyiyorum. Hilali grnce ihrama girmeyip
hibir bakmdan ortan yoktur. Abdullah b. mer (ra) y-
beklememin sebebi ise, Rasulullah (sav)'n binei yola ko-
le devam etti: (Rasulullah) buna unu da ilave ederdi: Leb-
yulmadka ihrama girdiini hi grmediimdendir.296
beyk, lebbeyk, lebbeyk ve sadeyk vel-hayr bi-yedeyk ve
rab ileyke vel-amel Emrine amadeyim, emret! Emret, ***
seni honut etmeye hazrz. Btn hayrlar sendendir, em-
ret! Yalnz Senin emirlerine rabet edilir ve kulluk ancak 290. Hallad, babas Saib el-Ensariden:
sana yaplr. 294 Rasulullah (sav): Bana Cebrail gelerek ashabma ve ya-
nmdakilere telbiye veya tehlil getirirken seslerini ykselt-
*** melerini emretmemi syledi. Telbiye veya tehlilden sadece
birini kastediyor. buyurdu. 297

291 295
Muvatta, Hac, 20; Buhari, Hac, 17; Mslim, Hac, 1/6 Muvatta, Hac, 31; Buhari, Hac, 2; Mslim, Hac, 5/29
292 296
Muvatta, Hac, 24; Buhari, Hac, 8; Mslim, Hac, 3/13 Muvatta, Hac, 33; Buhari, Vuzu, 30; Mslim, Hac, 5/25
293 297
Muvatta, Hac, 29; Ebu Davud, Hac, 80; Tirmizi, Hac, 92; Nesai, Menasik, 104 Muvatta, Hac, 36; Ebu Davud, Hac, 26; Tirmizi, Hac, 15; Nesai, Menasik,
294
Muvatta, Hac, 30; Buhari, Hac, 26; Mslim, Hac, 3/19 55; bni Mace, Menasik, 16
MUVATTA 101 102 MUVATTA

291. Hz. Aie (r.anha)dan: yaptnda Harem'e girince telbiyeyi de terk ederdi.301
Veda haccnda Rasulullah (sav) ile yola ktmzda ba- ***
zmz umre iin, bazmz hacc ve umre iin, bazmz da sa-
dece hacc iin ihrama girmiti. Rasulullah (sav) da sadece 295. Amre bt. Abdurrahmandan:
hacc iin ihrama girmiti. Umre iin ihrama girenler ihram- Ziyad b. Ebi Sfyan, Hz. Aie'ye bir mektup yazarak:
dan kt, fakat yalnzca hac iin ve hacla-umre iin ihrama Abdullah b. Abbas, kurbanlk hayvann gnderen kimseye,
girmi bulunanlar bayramn birinci gnne kadar ihramdan kurban kesilinceye kadar hac yapanlara haram olanlar ha-
kmadlar. 298 ramdr, dedi. Ben de kurbanlm gnderdim. Bana emrini
yaz veya kurbann sahibine bildir. dedi. Hz. Aie de ona u
***
cevab verdi: Abdullah b. Abbas'n dedii gibi deildir. Ben
292. mam Malik'ten: Rasulullahn (sav) kurbanlnn niann kendi ellerimle
Veda haccnda ashap umre iin ihrama girmiti. bktm, sonra da Rasulullah (sav) onu kendi eliyle hayvana
Rasulullah (sav) onlara: Yannda kurbanl olan hacla be- takarak babamla gnderdi. Bu arada Rasulullah (sav), kur-
raber umre iin de ihrama girsin. Sonra her ikisini bitirme- ban kesilinceye kadar Allah Teala'nn kendisine helal kld
den de ihramdan kmasn. buyurdu 299 hi bir eyden mahrum kalmad.302

*** ***

293. Muhammed b. Ebi Bekir Es-Sakafiden: 296. mam Malike ulatna gre:
Mina'dan Arafata giderken Enes b. Malik'e: Rasu- Rasulullah (sav) defa umre yapmtr: Hudeybiye se-
lullah'la (sav) beraberken bu gn nasl yapyordunuz? diye nesi, Kadyye senesi ve Ci'rane senesi.303
sordum. Enes b. Malik: steyen bir ksmmz telbiyede bu- ***
lunur, bir ksmmz da tekbir getirirdi. Hi kimse kimseyi
yadrgamazd. dedi.300 297. Hiam, babas Urveden:
Rasulullah (sav) sadece umre yapt: Biri evval, ikisi
***
de Zilkade aynda.304
294. Nafiden:
***
Abdullah b. mer, Harem'e varnca Kabe'yi tavaf edinceye
ve Safa ile Merve arasnda da sa'yini yapncaya kadar 298. Eb Hreyre (ra)den:
telbiyeye ara verir, sonra Mina'dan Arafat'a gidinceye kadar Rasulullah (sav): ki umre arasnda ilenen gnahlara
tekrar balard. Ertesi gn telbiyeyi artk brakrd. Umre umreler keffaret olur. Makbul olan haccn karl ise cen-

298 301
Muvatta, Hac, 38; Buhari, Hac, 34; Mslim, Hac, 17/118 Muvatta, Hac, 48; Buhari, Hac, 38; Mslim, Hac, 38/227
299 302
Muvatta, Hac, 44; Buhari, Muhsar,1; Mslim, Hac, 26/180; Buhari, Hac, 31; Muvatta, Hac, 54; Buhari, Hac, 109; Mslim, Hac, 64/369
303
Mslim, Hac, 17/111 Muvatta, Hac, 58
300 304
Muvatta, Hac, 45; Buhari, Hac, 86; Mslim, Hac, 16/274 Muvatta, Hac, 59
MUVATTA 103 104 MUVATTA

netten baka bir yer deildir. buyurdu.305 rak arkadalardan kamm istedim, vermediler. Okumu is-
tedim, onu da vermediler. Sonunda kendim okumu alarak
*** yaban eeini vurdum. Etinden baz ashap yedi, bazs ye-
299. Eb Bekir b. Abdurrahmandan: medi. Rasulullah (sav)a yetiince durumu sordular, pey-
Rasulullah (sav)'a bir kadn gelerek: Hac iin hazrlan- gamberimiz u cevab verdi: O, bir eit rzktr, onu size
mtm, bir engel kt! dedi. Rasulullah (sav) ona: Rama- Allah yedirdi.309
zan'da umre yap, nk o da hac gibidir buyurdu.306 ***
*** 303. Abdullah b. mer (ra)den:
300. Abduddar oullarnn kardei Nbeyh b. Vehbden: Rasulullah (sav) yle buyurdu: Be cins hayvan vardr
Eban b. Osman'n hac emiri olduu zaman, mer b. ki ihramlnn onlar ldrmesinde hi bir gnah yoktur:
Ubeydullah ona bir haber gndererek: eybe b. Cbeyr'in Karga, aylak, akrep, fare, saldrgan kpek.310
kzn Talha b. mer'e nikahlamak istiyorum, onun iin se- ***
nin de orada bulunman istiyorum dedi. O srada mer de
Eban da ihraml idiler. Bunun zerine Eban yle dedi: 304. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
Ben, (babam) Osman b. Affan'dan Rasulullah (sav)n: h- Fadl b. Abbas, Rasulullah'n (sav) bineinin arkasnda
raml bulunan bir kimse bakas ile nikahlanamaz, bakas idi. Bu srada peygamberimize Has'am kabilesinden bir ka-
iin nikah kyamaz ve kz isteyemez dediini duydum.307 dn gelerek birey sormak istedi. Fadl ile kadn birbirlerine
bakmaya baladlar. Bunu gren peygamberimiz Fadl'n
*** ban br tarafa evirdi. Kadn: Ya Rasulallah! Yal ba-
301. Sleyman b. Yesardan: bama hacca gitmek farz oldu, fakat o binek zerinde dura-
Rasulullah (sav) ihraml iken, Lahyey Cemel denilen yer- maz. Yerine hacca ben gidebilir miyim? diye sordu.
de bandan kan aldrd. Lahyey Cemel: Mekke yolunda Me- Rasulullah (sav): Evet. buyurdu. Bu olay, veda hacc sra-
dine'ye daha yakn olan bir yerin addr.308 snda meydana gelmiti.311

*** ***

302. Eb Katade (ra)den: 305. Hz. Aie (r.anha)dan:


Mekke'ye giderken Rasulullahla (sav) beraberdim. Ben Rasulullah (sav) yle buyurdu: Grmedin mi kavmin
ihramszdm, ihraml baz arkadalarla onlardan ayrldk. Kabe'yi ina ettikleri zaman brahim'in (a.s.) temellerinden
Bu arada bir yaban eei grdm. Atmn zerinde dorula- daha dar yapmlar! Bunun zerine ben: Ya Rasulallah!
Onu Hz. brahim'in temeli zerine yapmay dnmyor
305
Muvatta, Hac, 68; Buhari, Umre, 1; Mslim, Hac, 79/437
306
Muvatta, Hac, 69; Ebu Davud, Hac, 79; Tirmizi, Hac, 95; Nesai, Syam bni
309
Mace, Hac, 45 Muvatta, Hac, 79; Buhari, Cihad, 88; Mslim, Hac, 8/57
307 310
Muvatta, Hac, 73 Muvatta, Hac, 91; Buhari, Cezas-sayd, 7; Mslim, Hac, 9/76
308 311
Muvatta, Hac, 77; Buhari, Cezas-sayd, 11; Mslim, Hac, 11/88 Muvatta, Hac, 100; Buhari, Hac, 1; Mslim, Hac, 71/408
MUVATTA 105 106 MUVATTA

musun? dedim. Rasulullah (sav): Eer kavmin kfrden iin yle derdi: Sen sadece bir tasn. Eer Rasulullah
yeni km olmasayd, mutlaka yapardm buyurdu. Abdul- (sav)'n seni ptn grmeseydim ben de seni pmez-
lah b. mer (ra): ayet Hz. Aie, Rasulullah'n (sav) byle dim. Hz. mer daha sonra da onu perdi.316
sylediini duymusa bile, onun Hicr tarafndaki iki keyi
***
istilam etmeden (selamlamadan) braktn zan-
netmiyorum. nk Beytullah' tavaf ancak o zaman tamam 310. Hz. mm Seleme (r.anha)dan:
olur. dedi.312 Rasulullah (sav)'a hasta olduumu syledim: yleyse
*** cemaatin arkasndan bir binek zerinde tavafn yap bu-
yurdu. Ben de deveme binerek tavafm yaptm. O srada
306. Cabir b. Abdullah (ra)dan: Rasulullah (sav) Beytullah'n bir kesinde namaz klyor ve
Rasulullah (sav)'n avt Haceri Esved'den Haceri Es- namazda da vet-Tur ve kitabin mestur suresini okuyor-
ved'e kadar remel (sert adml yry) yaptn grdm. 313 du.317
*** ***
307. mam Malike ulatna gre: 311. Cabir b. Abdullah (ra)dan:
Rasulullah (sav) Beytullah' tavaf ettikten sonra iki rekat Rasulullahn (sav) mescitten kp Safa'ya gitmek istedi-
namaz klar, Safa ve Merve'ye kmak istedii zaman da i zaman: Allah'n Kur'an'da nce zikrettiiyle balayalm
kmadan nce Haceri Esved'i istilam ederdi (selamlard).314 dedi ve Saya Safa'dan balad.318
*** ***
308. Hiam, babas Urve'den: 312. Cabir b. Abdullah (ra)dan:
Rasulullah (sav) Abdurrahman b. Avfa: Hacer'l Esved'i Rasulullah (sav) Safa'da durduu zaman defa tekbir
nasl istilam ettin ey Eb Muhammed? diye sordu. getirerek, defa da: Allah'tan baka ilah yoktur. Onun hi
Abdurrahman da: Gcm yettii kadar istilam ettim, yoru- bir ekilde benzeri de yoktur. Mlk Onundur, hamd ona
lunca braktm cevabn verdi. Bunun zerine Rasulullah mahsustur. O her eye kadirdir der ve dua ederdi. Daha
(sav): Doru yapmsn. buyurdu. 315 sonra bunun aynn Merve'de de yapard.319
*** ***
309. Hiam, babas Urveden: 313. Urveden:
mer b. Hattab, Beytullah' tavaf ederken Haceri Esved Ben henz gentim, M'minlerin annesi Hz. Aie'ye sor-

312 316
Muvatta, Hac, 107; Buhari, Tefsir (Bakara), 10; Mslim, Hac, 69/399 Muvatta, Hac, 118; Buhari, Hac 50; Mslim, Hac, 41/248
313 317
Muvatta, Hac, 110; Mslim, Hac, 39/330 Muvatta, Hac, 126; Buhari, Salat, 78
314 318
Muvatta, Hac, 115; Mslim, Hac, 19/147 Muvatta, Hac, 129; Mslim, Hac, 19/147
315 319
Muvatta, Hac, 116 Muvatta, Hac, 130; Mslim, Hac 19/147
MUVATTA 107 108 MUVATTA

dum: Allah Teala: phesiz ki Safa ile Merve, Allah'n ni- 316. Eb Hreyre (ra)den:
anelerindendir. Kim Kabe'yi hacceder veya umre yaparsa, Rasulullah (sav), Ramazan ve Kurban bayramlarnda
bu ikisini de tavaf (sa'y) etmesinde bir saknca yoktur, (Ba- oru tutmay yasaklamtr.323
kara, 2/158) buyurduuna gre, Safa ile Merve'yi tavaf et-
***
meyene bir ey lazm gelmez. dedim. Bunun zerine Hz.
Aie: Asla! ayet senin dediin gibi olsayd, ayet, bu ikisini 317. Abdullah b. Amr (ra)dan:
de tavaf etmemesinde bir beis yoktur, eklinde olurdu. Bu Babam Amr b. As'n yanna vardm, yemek yiyordu. Beni
ayet, Ensarla ilgili olarak nazil olmutur. Cahiliyye devrinde de ard. Oruluyum dedim. Bunun zerine bana: Bu
onlar Kudeyd hizasndaki Menat putu iin ihrama giriyorlar, gnler Rasulullah (sav)'n bize oru tutmay yasaklayp,
Safa ile Merve tepelerini de Sa'y etmiyorlard. Ne zaman ki orusuz geirmemizi emrettii gnlerdir karln verdi.324
slam geldi, Rasulullah (sav)a bu durumu sordular. Allah
***
Teala da: Safa ile Merve Allahn nianelerindendir. Kim
Kabe'yi hacceder veya umre yaparsa Safa ve Merve arasnda 318. Eb Hreyre (ra)den:
tavaf (sa'y) etmesinde bir saknca yoktur. ayetini indirdi.320 Rasulullah (sav) bir adamn Kabe'ye kurbanlk deve gn-
derdiini grd. Adama: Ona bin! buyurdu. Adam: Ya
***
Rasulallah! O Kabe iin kurbanlktr karln verince Ra-
314. Cabir b. Abdullah (ra)dan: sulullah (sav), iki defa: Bin diyorum sana! buyurdu. 325
Rasulullah (sav), Safa'dan indii zaman normal admlar- ***
la yrr, vadiye iner inmez kncaya kadar hzl hzl y-
319. Hiam, babas Urve'den:
rrd. 321
same b. Zeyd'e Rasulullah (sav)'n Veda haccnda Ara-
*** fat'tan inerken nasl yrd soruldu. Ben de yannda
idim, u cevab verdi: Normal admlarla yryordu, ancak
315. mml-Fadl bt. Haris (r.anha)dan:
dz bir alana gelince hzlanyordu.326
Kurban bayramnn arefe gn ashap benim yanmda
Rasulullah (sav)n orulu olup olmad konusunda ihtilafa ***
dtler. Bazlar: orulu dedi. Bazlar da: deil dediler. 320. mam Malikden:
Bunun zerine ben Rasulullah (sav)a bir bardak st gn- Rasulullah (sav), Mina'da: Mina'nn her tarafnda kurban
derdim, devesinin yannda dikilirken onu iti.322 kesilebilir buyurduktan sonra: Merve'de de dedi. Daha son-
*** ra: Mekke'nin btn sokak ve yollarnda kurban kesilebilir
buyurdu.327

323
Muvatta, Hac, 139; Mslim, Siyam, 22/139; Mslim, Siyam, 12/36
324
Muvatta, Hac, 141; Ebu Davud, Savm, 50
320 325
Muvatta, Hac, 132; Buhari, Hac, 79; Mslim, Hac, 43/259, 260, 261 Muvatta, Hac, 142; Buhari, Hac; 103; Mslim, Hac, 65/371
321 326
Muvatta, Hac, 134; Mslim, Hac 19/147 Muvatta, Hac, 179; Buhari, Hac; 92; Mslim, Hac, 47/283, 284
322 327
Muvatta, Hac, 135; Buhari, Hac, 88; Mslim, Hac, 18/110 Muvatta, Hac, 181; Ebu Davud, Hac, 64; bni Mace, Menasik, 73
MUVATTA 109 110 MUVATTA

321. Amre bt. Abdurrahmandan: Rasulallah! deyince Rasulullah (sav) onlarn dediklerini de
Hz. Aie (r.anha)nin unlar anlattn duydum: Zilka- ilave ederek: Allahm, salarn kesenlere ve ksaltanlara
de'nin bitimine be gn kala Rasulullah ile birlikte yola k- merhamet et diye dua etti.331
tk. Sadece hac yapacamz zannediyorduk. Mekke'ye yak- ***
lanca Rasulullah (sav) yannda kurbanl olmayanlarn
tavaf ve sa'y'den sonra ihramdan kmalarn emretti. Bay- 325. Abdullah b. mer (ra)den:
ram gn bize biraz sr eti getirildi. Bu nedir? diye sor- Rasulullah (sav) Beytullah'a girdi. same b. Zeyd, Bilal
dum. Rasulullah (sav), hanmlar iin kurban kesti dedi- b. Rebah ve Osman b. Talha el-Hacebi de yannda idiler. e-
ler.328 ri girince kapy kapayp bir sre orada kaldlar. ktktan
sonra Bilal'a Rasulullah (sav)n ne yaptn sordum: S-
***
tunlardan birini sana ald, ikisini soluna ald, n de
322. Hz. Hafsa (r.anha)dan: arkasna alarak namaz kld. dedi. O zamanlar Beytullah'n
Rasulullah (sav)a: Herkese ne oluyor da ihramdan - alt stunu vard.332
kyorlar? Halbuki sen daha umreden kmadn dedim. ***
Rasulullah (sav): Ben salarm (dalmasn toplansn diye
zamk gibi bir ey srerek) keeledim, kurbanlma nianm 326. Abdullah b. mer (ra)den:
taktm, onun iin kurban kesinceye kadar ihramdan ka- Rasulullah (sav) akamla yatsy (birletirerek yats vak-
mam. buyurdu.329 ti) Mzdelife'de beraber kld.333
*** ***
323. Hz. Ali (ra)den: 327. same b. Zeyd (ra)den:
Rasulullah (sav) kurbanlklarndan bir ksmn kendisi Rasulullah (sav) Arafat'tan inerken Mzdelife'ye gelme-
bizzat keser, bir ksmn da bakalar keserdi.330 den bir dar yolda durdu, kk abdestini yapp derhal ab-
dest ald. Cemaate abdest almalar iin vakit de vermedi.
***
Bunun zerine ben: Namaz m klacaz ya Rasulallah?
324. Abdullah b. mer (ra)den: dedim. Namaz ileride buyurdu. Bineine binerek Mzde-
Rasulullah (sav): Allahm, (haccda ihramdan kmak life'ye kadar geldi. Orada inip abdest ald, abdest almalar
iin) salarn tra edenlere merhamet et! diye dua edince iin cemaate de sre tand. Sonra kamet getirilip akam
oradakiler: Ksaltanlara da ya Rasulullah diye ilave ettiler. namazn kld. Herkes devesi yannda km dururken, bu
Rasulullah (sav) tekrar: Allahm, salarn tra edenlere sefer yats iin kamet getirildi, onu da kldlar. Akamla yat-
merhamet et! deyince oradakiler tekrar: Ksaltanlara da ya s arasnda baka hi bir namaz klnmad.334

331
Muvatta, Hac, 187; Buhari, Hac; 137; Mslim, Hac, 55/317
328 332
Muvatta, Hac, 182; Buhari, Hac; 115; Mslim, Hac, 17/125 Muvatta, Hac, 196; Buhari, Salat, 96; Mslim, Hac, 68/388
329 333
Muvatta, Hac, 183; Buhari, Hac; 34; Mslim, Hac, 25/176 Muvatta, Hac, 199; Buhari, Hac, 96; Mslim, Hac, 47/276
330 334
Muvatta, Hac, 184; Mslim, Hac 19/147 Muvatta, Hac, 200; Buhari, Vuzu, 6; Mslim, Hac, 47/276
MUVATTA 111 112 MUVATTA

328. Eb Eyyb el-Ensari (ra)den: muhtelif sorular soruyorlard. Bu arada adamn biri gelerek:
Ben Veda hacc esnasnda Mzdelife'de Rasulullah (sav)'la Ya Rasulallah! Kurban kesmeden nce bilmediim iin tra
beraber akamla yatsy (birletirerek) yats vaktinde kldm.335 oldum dedi. Rasulullah (sav): Kurbann kes, nemli de-
il. buyurdu. Daha sonra baka bir kimse daha gelerek: Ya
*** Rasulallah! Cemreleri talamadan nce bilmediim iin kur-
329. Hz. Aie (r.anha)dan: ban kestim. dedi. Buna da cevaben peygamberimiz: Tan
at nemli deil buyurdu. Rasulullah (sav)a burada ne so-
Mekke'ye geldiimde hayzl idim. Onun iin ne tavaf, ne
rulduysa hepsine de cevab: Yap, nemli deil oldu.339
de sa'y ettim. Durumdan Rasulullah (sav)a ikayette bu-
lundum. Bana: Temizleninceye kadar tavaf ve sa'y dnda ***
hac adaylarnn yaptklar her eyi yap. buyurdu.336
333. Abdullah b. mer (ra)den:
*** Rasulullah (sav) bir savatan, hacdan veya bir umreden
330. Hz. Aie (r.anha)dan: dnerken her yksek yerden geerken defa tekbir getirir-
di. Sonra da: L ilhe illallhu vahdehu l erke leh.
Safiye bt. Huyey ayba oldu. Durumu Rasulullah (sav)a
Lehl-mlk ve lehl-hamd ve hve ala klli eyin kadr.
bildirdim: Bizi burada bekletecek mi? diye sordu. Kendisi-
yibne, tibne, bidne, scidn. Li rabbin hmidn.
ne: Ziyaret tavafn yapt. denildi. O zaman: Peki yleyse
Sadakallhu vadehu ve nasara abdehu ve hezemel-ahzbe
(beklemeyiz). buyurdu. 337
vahdeh Tek olan Allah'tan baka ilah yoktur. Onun hi bir
*** ekilde orta da yoktur. Mlk onundur, hamd da ona mah-
sustur. O her eye kadirdir. Dnenler, tvbe edenler, ibadet
331. Kab b. Ucre (ra)den:
ve secde edenler, rabbimize hamdedenler, Allah vaadinde
hraml vaziyette Rasulullah (sav) ile birlikteydim. Ba- sadktr. Kuluna yardm eder, Allah dman gruplar o tek
mdaki haereler bana eziyet vermeye balamlard. Bu- bana hezimete uratr diye dua ederdi.340
nun zerine Rasulullah (sav) tra olmam emrederek: Ya
gn oru tut, ya adam bana iki md olmak zere alt ***
fakiri doyur, ya da bir koyun kurban kes. Bunlardan hangi-
334. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
sini yaparsan, fidyeni demi olursun buyurdu.338
Rasulullah (sav) devesinin hevdecinde (adrnda) duran
*** bir kadnn yanndan geiyordu. Kadna: Bu Allah'n resu-
ldr! denildi. Bunun zerine kadn yanndaki ocuun
332. Abdullah b. Amr (ra)dan:
yanlarndan tutup kaldrarak: Bu hac edebilir mi ya
Rasulullah (sav) Mina'da durdu, mslmanlar kendisine Rasulallah? diye sordu. Rasulullah (sav): Evet, ayrca sa-
na da sevap vardr buyurdu.341
335
Muvatta, Hac, 201; Buhari, Hac, 69; Mslim, Hac, 47/275
336 339
Muvatta, Hac, 227 Muvatta, Hac, 245; Buhari, Hac, 131; Mslim, Hac, 57/327
337 340
Muvatta, Hac, 228; Buhari, Hac, 145 Muvatta, Hac, 246; Buhari, Umre, 12; Mslim, Hac, 76/428
338 341
Muvatta, Hac, 240; Buhari, Muhsar, 6; Mslim, Hac, 10/82 Muvatta, Hac, 247; Mslim, Hac, 72/409
MUVATTA 113 114 MUVATTA

335. Talha b. Ubeydullah b. Kerizden:


Rasulullah (sav): eytan arefe gn grldnden da- CHAD
ha kk, daha hakir, daha zelil ve daha fkeli hi bir za-
man grlmedi. Bunun sebebi de rahmetin indiriliini, Al-
lah'n byk gnahlar affediini grmesidir. Bir de arefe 338. Eb Hreyre (ra)den:
gnnden de daha kk, daha zelil, daha fkeli grld Rasulullah (sav): Allah yolunda cihada kan kimse, ge-
bir gn vardr ki o da Bedir savann olduu gndr. Bu ri dnnceye kadar, hi usanmadan, ylmadan nafile oru
sz zerine Rasulullah (sav)a: Bedir'de eytan ne grd ya tutan ve nafile namaz klan kimse gibidir. buyurdu. 345
Rasulallah? diye sorulunca yle buyurdu: Cebrail'in sa-
vamak iin melekleri saf saf dizdiini grd. buyurdu.342 ***

*** 339. Eb Hreyre (ra)den:


Rasulullah (sav): Allah Teala sadece ve sadece kendi yo-
336. Talha b. Ubeydullah b. Kerizden: lunda cihad ve kendi emirlerinin tasdiki iin evinden kar-
Rasulullah (sav): Dualarn en stn arefe gn yap- d kimseyi (ehit olursa) cennete sokmay yahut sevap ve-
landr. Benim ve benden nceki peygamberlerin syledikle- ya ganimetlerle tekrar evine dndrmeyi zerine almtr.
rinin en stn de: Tek olan Allah'tan baka ilah yoktur, buyurdu. 346
onun hi bir ekilde orta yoktur szdr. buyurdu.343
***
***
340. Eb Hreyre (ra)den:
337. Muhammed b. mran el-Ensari, babasndan: Rasulullah (sav): At baz kimseler iin sevap, bazlar
Ben Mekke yolu zerindeki Serha'nn altnda dururken iin siper, bazlar iin de vebaldir. Atn, sevaba vesile oldu-
Abdullah b. mer (ra) geldi. Neden bu aacn altndasn? u kimsenin durumu yledir:
dedi. Glgesinde oturmak iin. dedim. Baka sebebi var Adam atn Allah yolunda hazrlamtr. Onu bir bo sa-
m? dedi. Hayr, sadece glgesi iin dedim. Bunun zeri- haya veya bir otlaa balad zaman bu saha veya otlaa
ne Abdullah b. mer (ra) eliyle dou tarafn iaret ederek atn ipi srndke her ey adam iin sevap olur. ayet at
Rasulullahn (sav) yle buyurduunu nakletti: Mina'daki ipini koparr da bir iki tur koarsa, bast ve gbreledii
iki kk da arasna varnca orada Srer denilen bir vadide yerler dolaysiyle yine adam iin sevap yazlr. Eer bir ne-
bir aa vardr. O aacn altnda yetmi bin Peygamber ya- hirden geerken, adamn atn sulamak maksad olmad
amtr.344 halde at buradan su ierse yine adam adna sevap yazlr.
Yine bir adam vardr ki atn bakalarna yk olmamak,
onlara muhta olmamak iin hazrlar. Onu elinde tutarken
olsun, binince olsun Allah'n hakkn da unutmaz. te byle
342
Muvatta, Hac, 248
343 345
Muvatta, Hac, 249 Muvatta, Cihad, 1; Buhari, Cihad, 1; Mslim, maret, 29/110
344 346
Muvatta, Hac, 252; Nesai, Hac, 189 Muvatta, Cihad, 2; Buhari, Cihad, 2; Mslim, maret, 28/104
MUVATTA 115 116 MUVATTA

kimse iin de at siperdir. 343. Abdullah b. mer (ra)den:


Baka bir adam da vardr ki, bakalarna kar vnmek, Rasulullah (sav) Kur'an- Kerimle dman topraklarnda
gsteri yapmak ve mslmanlara kar dmanlk iin at- sefere kmay yasaklamtr. mam Malik der ki: Bu yasak,
n hazrlamtr. te byle kimse iin de at vebaldir, yk- dmann Kur'an- Kerim'i eline geirmesi (ve Kur'an'a bir
tr. buyurdu. Rasulullah (sav)'a eeklerle ilgili bir soru so- zarar vermesi) korkusundandr. 350
ruldu. yle cevap verdi: Gnah ve sevabn her eidini
***
aka belirten u ayet-i kerimeden baka bu konuda bana
bir ey nazil olmad: Her kim ki zerre miktar hayr ilerse 344. Abdullah b. mer (ra)den
karln grr, yine her kim ki zerre kadar fenalk yaparsa Rasulullah (sav), savalardan birinde kadn cesetleri
o da karln grr.(Zilzal, 2) 347 grd. Bundan holanmad. Bunun zerine kadn ve ocuk-
*** larn ldrlmelerini yasaklad. 351

341. Ata b. Yesardan: ***


Rasulullah (sav): Size insanlarn mertebece en hayrl 345. mam Malikden:
olann syleyeyim mi? Atnn yularndan tutup Allah yo- mer b. Abdlaziz valilerinden birine: Bize ulatna
lunda cihat edendir. Bundan sonra, insanlarn mertebece en gre Rasulullah (sav) bir askeri birlik gnderdii zaman on-
hayrl olann haber vereyim mi? Birka koyun alarak (fitne lara; Allah yolunda Allah'n adyla savan. Sizler Allah'
zamanlarnda) bir kenara ekilen, namaz klp, oru tutan ve inkar edenlerle savayorsunuz. Ganimetlere ihanet etmeyi-
Allah'a hi bir eyi ortak komadan ona ibadet eden kimse- niz, zulmetmeyiniz, insanlarn organlarn kesmeyiniz, o-
dir. buyurdu.348 cuklar ldrmeyiniz derdi. Sen de orduna ve ktalarna
*** bunlarn aynn syle. Selamlar. diye yazd. 352

342. Ubade b. Velid, dedesi Ubade b. Samitden: ***


Rasulullah (sav)'a Akabe gecesi biz kendisinden duyduk- 346. Amr b. uaybden:
larmz kabul edeceimize, sylediklerini yapacamza, Rasulullah (sav), Huneyn'den kt zaman Cirane'ye
bollukta ve darlkta, beenilen ve beenilmeyen durumlarda gitmek istiyordu. Orada bulunanlar da ganimetlerin taksi-
kendisine yardmc olacamza, bir ii ehlinin elinden al- mini istiyorlard. Tam bu srada Rasulullah (sav)'n devesi
mak iin aba sarfetmeyeceimize, nerede olursak olalm bir aaca yaklat, ridas aaca taklnca srtndan kt.
daima hakk syleyip, hak yolda olacamza ve Allah'n di- Rasulullah (sav): Ridam getirin! buyurdu. Daha sonra ise
nine yardm hususunda hi kimsenin knamasndan kork- unlar syledi: Allah'n size ganimet olarak verdiklerini
mayacamza dair biat ettik. 349 taksim etmeyeceimden mi korkuyorsunuz? Kuvvet ve ira-

347 350
Muvatta, Cihad, 3; Buhari, Cihad, 48; Mslim, Zekat, 6/24 Muvatta, Cihad, 7; Buhari, Cihad, 129; Mslim, maret, 24/93
348 351
Muvatta, Cihad, 4; Tirmizi, Fedaill-Cihad,18; Nesai, Zekat, 74 Muvatta, Cihad, 9; Buhari, Cihad, 148; Mslim, Cihad, 8/24, 25
349 352
Muvatta, Cihad, 5; Buhari, Ahkam, 43; Mslim, maret, 8/41 Muvatta, Cihad, 11; Mslim, Cihad, 2/2
MUVATTA 117 118 MUVATTA

desi sayesinde yaadm Allah'a yemin ederim ki, eer Al- 349. Eb Hreyre (ra)den:
lah size Tihame'deki aalar kadar nimet verse, yine aranz- Rasulullah (sav)'la beraber Huneyn savann yapld
da bltrrdm. Siz beni ne cimri, ne korkak, ne de ya- sene yola ktk. Bu savata ganimet olarak mal, elbise ve
lanc olarak gremezsiniz buyurdu. Bir yerde konaklad eyadan baka ne altn ne de gm elde edilmiti. Rifaa b.
zaman ordunun arasnda ayaa kalkarak: neden iplie Zeyd, Rasulullah (sav)a siyah bir kle hediye etti. Bu kle-
ne varsa getirin. nk ganimete hyanet, kyamet gnnde ye Mid'am derlerdi. Rasulullah (sav) Vadil-Kura'ya doru
bunu yapanlar iin bir ayp, ate ve byk kusurdur bu- yneldi, oraya varnca Mid'am, Rasulullah (sav)'n binein-
yurdu. Daha sonra da yerden bir deve ty alarak (veya den eyalar indiriyordu. Birden nerden geldii belli olma-
baka bir ey): Beni kuvvet ve iradesi ile yaatan Allah'a yan bir ok ona isabet etti ve onu ldrd. Halk: Cennet ona
yemin ederim ki, Allah'n size ganimet olarak verdiinin mbarek olsun deyince Rasulullah (sav): Asla, kuvvet ve
bete birinden u kadar fazlas bile bana ait deildir. Bu iradesi ile yaadm Allah'a yemin ederim ki Hayber sava-
bete bir de yine size harcanr buyurdu.353 nda ganimetler taksim edilmeden bir elbise almt, bu onu
cehenneme atacaktr buyurdu. Oradakiler bu szleri du-
***
yunca, adamn biri Rasulullah (sav)a bir veya iki terlik ka-
347. Zeyd b. Halid el-Cheni (ra)den: y getirdi. Bunun zerine Rasulullah (sav): alnan mal
Bir kii Huneyn savanda vefat etmiti. (Namazn kldr- bir veya iki terlik kay da olsa, cehennemden bir paradr
mas iin) durumu Rasulullah (sav)a bildirdiler. Rasulullah buyurdu.356
(sav): Arkadanzn namazn klnz buyurdu (ve kendisi ***
kldrmak istemedi). Bunun zerine oradakilerin yz ifadeleri
deiti. Rasulullah (sav): Arkadanz ganimete hyanet et- 350. Eb Hreyre (ra)den:
mitir. buyurdu. Derhal eyalarn ap baktk, eyalar ara- Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kuvvet ve iradesi saye-
snda iki dirhem kymetinde yahudi kolyeleri vard.354 sinde yaadm Allah'a yemin ederim ki, O'nun yolunda sa-
vap ldrlmeyi, sonra diriltilip tekrar ldrlmeyi, sonra
***
tekrar diriltilip ldrlmeyi ne kadar isterdim. buyurdu.
348. Abdullah b. Mugire b. Ebi Brde el-Kinani'den: Eb Hreyre (ra) defa: Allah ahidim olsun ki byle sy-
Rasulullah (sav) bir kabileye urayarak onlara dua etti. Bu ledi357
esnada kabilelerden birine de dua etmedi. Yaplan aratrmada
***
Rasulullah (sav)n dua etmedii kabile mensuplarndan bir
adamn eeri altnda alnm bir ganimet eyas olan kolye 351. Eb Hreyre (ra)den:
bulundu. Onlar bunu Rasulullah (sav)'a getirdiklerinde, Rasulullah (sav) yle buyurdu: Allah (u durumdaki)
Rasulullah (sav) lye tekbir getirir gibi tekbir getirdi.355 iki kiiye gler: Biri dierini ldrr, her ikisi de cennete gi-
rer. Bu yle olur: Bunlardan biri Allah yolunda savar ve
353
Muvatta, Cihad, 22; Nesai, Ksmul-fey, 7
354
Muvatta, Cihad, 23; Ebu Davud, Cihad, 133; Nesai, Cenaiz, 66; bni Mace,
356
Cihad, 34 Muvatta, Cihad, 25; Buhari, Eyman, 33; Mslim, Eyman, 46/183
355 357
Muvatta, Cihad, 24 Muvatta, Cihad, 27; Buhari, Temenni, 1; Mslim, maret, 28/106
MUVATTA 119 120 MUVATTA

bu esnada ldrlr, ehid olur. br yaptna piman ettik dedi. Bunun zerine Rasulullah (sav): Evet yaptnz
olur ve mslman olur sonra o da Allah yolunda savar ama, benden sonra ne yapacanz bilmiyorum buyurdu.
ehid olur. Bylece o da cennete girer. 358 Bu sz zerine Hz. Eb Bekir alad, sonra da:Senden son-
ra biz yle mi olacaz? dedi.361
***
***
352. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Beni kuvvet ve iradesi 355. Yahya b. Saidden:
ile yaatan Allah'a yemin ederim ki, Allah yolunda yarala- Rasulullah (sav), Medine'de otururken yannda da bir me-
nan hi kimse yoktur ki Geri kimin Allah yolunda yara- zar kazlyordu. Adamn biri bu kabre bakarak: Bir m'min
landn Allah bilir ya, kyamet gn yarasndan kanlar iin ne kadar fena bir yer dedi. Bunun zerine Rasulullah
fkrarak, rengi kan renginde ve kokusu misk gibi kokarak (sav): yi demedin buyurdu. Adam: Mezar kasdetmedim
gelir.359 (Medine'de vefat etmeyi kastettim) ya Rasulallah! Allah yo-
lunda ehit olmann burada yatmaktan daha iyi olacan
*** kasdetmitim. diye szn dzeltti. Rasulullah (sav) da
353. Abdullah b. Ebi Katade babasndan defa: Allah yolunda ehitliin benzeri yoktur. Yeryznde
Bir adam Rasulullah (sav)a gelerek: Ya Rasulullah! Al- kabrimin olmasn en ok istediim baka bir yer yoktur. di-
lah yolunda sabrla, karln sadece sondan bekleyerek, yerek Medine'yi vd.362
asla geri dnmeden savasam, Allah benim hatalarm rter ***
mi? diye sordu. Rasulullah (sav): Evet, buyurdu. Adam
dnp gidince Rasulullah (sav) onu ard. Ona: Ne demi- 356. Eb Hreyre (ra)den:
tin? diye sordu. Adam biraz nce sylediklerini tekrarlad. Rasulullah (sav) yle buyurdu: Eer mmetime zorluk
Bunun zerine Rasulullah (sav): Evet, btn hatalarn af- yklemi olmasaydm Allah yolunda hi bir askeri birlikten
feder, ancak (kul kakk) borcunu affetmez. Cebrail bana by- geri kalmazdm. Fakat onlar bindirecek binek bulamadm,
le syledi buyurdu.360 onlar da bundan sonra binecek vasta bulamaz. Benden son-
ra benim gibi her sefere kamamak onlara ar gelir. Hal-
*** buki Allah yolunda savap ldrlmeyi, sonra diriltilip tek-
354. mer b. Ubeydullah'n azatls Eb Nadrden: rar ldrlmeyi, sonra diriltilip tekrar ldrlmeyi ne kadar
ok isterdim.363
Rasulullah (sav) Uhud ehitleri iin: Bunlarn imanla
amel ettiklerine ben ahidim buyurunca Hz. Eb Bekir: ***
Biz onlarn arkadalar deil miyiz ya Rasulallah? Onlar
357. Yahya b. Said'den:
gibi biz de mslman olduk, onlarn cihat ettii gibi biz de
Uhud savanda Rasulullah (sav): Sa'd b. Rebi el-

358 361
Muvatta, Cihad, 28; Buhari, Cihad, 28; Mslim, maret, 35/127 Muvatta, Cihad, 32
359 362
Muvatta, Cihad, 29; Buhari, Cihad, 10; Mslim, maret, 28/105 Muvatta, Cihad, 33
360 363
Muvatta, Cihad, 31; Mslim, maret, 32/117 Muvatta, Cihad, 40; Buhari, Cihad, 119; Mslim, maret, 28/103, 106
MUVATTA 121 122 MUVATTA

Ensari'den kim haber getirecek? diye sordu. Adamn biri: Ben 360. Eb Hreyre (ra)den:
ya Rasulallah! dedi ve sonra sava meydannda dolamaya Rasulullah (sav): Kim Allah yolunda iki ey verirse, ona
balad. Adam gren Sa'd b. Rebi: Ne var? diye sordu. Adam cennetten: Ey Allah'n kulu buras senin iin daha hayrl-
ona: Senden bir haber getirmem iin beni Rasulullah (sav) dr. diye nida edilir. Namaza dkn olanlar namaz ka-
gnderdi. dedi. Bunun zerine Sa'd: Git, Peygamberimize psndan, cihada dkn olanlar cihat kapsndan, sadakaya
benden selam syle, on iki tane yara aldm kendisine bildir. dkn olanlar sadaka kapasndan, oruca dkn olanlar
Yaralarn hepsi de tam can alc yerlerimde. Kavmine syle, Reyyan kapsndan arlrlar. buyurdu. Bunu duyan Hz.
Rasulullah (sav)'a bir ey olursa onlardan bir kii bile kalsa Al- Eb Bekir: Ya Rasulallah, Bir kimsenin bu kaplardan sa-
lah'n dininde mazeretleri geersiz saylr. dedi. 364 dece birinden arlmas zaruri midir? Bu kaplarn hepsin-
den birden arlacak kimse var m? diye sordu. Rasulullah
***
(sav): Evet olacak, umarm ki, sen de onlardan birisindir
358. Yahya b. Saidden: diye karlkta bulundu.367
Rasulullah (sav) cihada tevik ederek cennetten bahsetti.
Ensardan bir zat da bu srada elindeki hurmalardan yiyor-
du. Bunun zerine: Eer bunlar bitinceye kadar oturursam,
ben yaama hrsyla dolu bir insanm demektir. dedi ve
elindeki hurmalar atarak klcn kuanp ehit oluncaya
kadar savat.365
***
359. Enes b. Malik (ra)den:
ADAKLAR VE YEMNLER
Rasulullah (sav) Haybere gitmek iin yola kt. Gece
oraya vard. Bir kabileye saldraca zaman sabaha kadar
hi hcuma gemezdi. Burada da sabah olunca yahudiler 361. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
apa ve sepetlerini alarak evlerinden ktlar. Rasulullah Sa'd b. Ubade, Rasulullah (sav)'tan fetva isteyerek; An-
(sav) grnce: Muhammed! Vallahi o! Muhammed ve or- nem adak borcu varken vefat etti, adan yerine geti-
dusu diye telalandlar. Bunun zerine Hz. Peygamber: remedi. dedi. Rasulullah (sav) da: yleyse onun yerine
Allah ekber, harab oldu Hayber. Biz bir kabilenin nne adan sen yerine getir buyurdu. 368
konakladmz zaman, azabla korkutulanlarn sabah ne
kt oluyor buyurdu.366 ***

*** 362. Humeyd b. Kays ve Sevr b. Zeyd ed-Diliden:


Rasulullah (sav) adamn birini gnein altnda ayakta

364
Muvatta, Cihad, 41
365 367
Muvatta, Cihad, 42; Buhari, Megazi, 17; Mslim, maret, 41/143 Muvatta, Cihad, 49; Buhari, Savm, 4; Mslim, Zekat, 27/85, 86
366 368
Muvatta, Cihad, 48; Buhari, Cihad, 102; Mslim, Cihad, 43/120, 120 Muvatta, Nuzur Ve Eyman, 1; Buhari, Vasaya, 19; Mslim, Nezr, 1/1
MUVATTA 123 124 MUVATTA

dururken grd: Bu adam da ne yapyor? diye sordu. Ora- 367. bn ihabdan:


dakiler: Konumamay, gnein altnda durmay, oturma- Bana gelen rivayetlere gre (Tebk Savana katlmayp
may ve oru tutmay adak olarak adad dediler. Bunun Medinede kalan) Eb Lbabe b. Abdulmnzir'in tevbesini
zerine Hz, Peygamber yle buyurdu: Syleyin ona ko- Cenab- Allah kabul ettii zaman Rasulullah (sav)a gele-
nusun, glgeye ekilsin, ayakta durmayp otursun, ancak rek: Ya Rasulallah! Gnaha duar olduum kabilemin lke-
orucunu tamamlasn.369 sinden hicret ediyorum, sana komu olacam. Allah ve Re-
sul uruna mallarmn hepsini tasadduk ederek onlardan
***
vazgeiyorum dedi. Bunun zerine Rasulullah (sav) ona:
363. Hz. Aie (r.anha)dan: Hepsini deil de te birini tasadduk etmen yeterlidir bu-
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kim Allah'a itaat etme- yurdu.374
ye adarsa ona itaat etsin, kim de Allah'a isyan etneyi adak
olarak adarsa adan bozsun, Allah'a asi olmasn. 370
***
364. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Kim bir yemin eder, sonra da bunun
aksini yapmann daha hayrl olacan grrse yemininin
kefaretini versin, hayrl bulduu ii yapsn. 371 buyurdu.
KURBANLAR
***
365. Abdullah b. mer (ra)den:
368. Bera b. Azib (ra)den:
Rasulullah (sav), mer b. Hattab'a bir binek zerinde ba-
bas adna yemin ederken yetiti. Babalarnz adna yemin Rasulullah (sav)'a: Kurbanlk hayvan seiminde neler-
etmenizi Allah yasaklad. Kim yemin ederse Allah adna ye- den kanmaldr? diye soruldu. Rasulullah (sav) eliyle ia-
min etsin, ya da sussun buyurdu. 372 ret ederek: Drt eyden! buyurdu. Daha sonra Rasulullah
(sav)n szne yle devam etti: ok belirgin bir ekilde
*** topal olmayacak, gzlerinden biri kr olmayacak, ilk bakta
anlalacak ekilde ar hasta olmayacak ve kendisini topar-
366. mam Malik ulatna gre:
layamayacak ekilde zayf da olmayacak.375
Rasulullah (sav): Hayr! Kalbleri deitiren Allah'a ye-
min ederim. diye yemin etti. 373 ***

369
Muvatta, Nuzur ve Eyman, 6; Buhari, Eyman, 31
370
Muvatta, Nuzur ve Eyman, 8; Buhari, Eyman, 28
371
Muvatta, Nuzur ve Eyman, 11; Mslim, Eyman, 3/12
372 374
Muvatta, Nuzur ve Eyman, 14; Buhari, Eyman, 4; Mslim, Eyman, 1/3 Muvatta, Nuzur Ve Eyman, 16
373 375
Muvatta, Nuzur Ve Eyman, 15; Buhari, Eyman, 2 Muvatta, Dahaya, 1
MUVATTA 125 126 MUVATTA

369. Beyr b. Yesarden: tasadduk ediniz ve saklaynz. buyurdu. 378


Eb Brde b. Niyar, Rasulullah (sav) bayram gn na- Aklama: Toplumda genel bir alk varsa kurban etleri-
mazdan dnmeden nce kurbann kesmiti. Rasulullah nin gnden fazla saklanmas doru deildir.
(sav) ona tekrar bir kurban daha kesmesini emretmitir.
***
Bunun zerine Eb Brde: Bir yan bitirmi bir kei yav-
rusu var, baka bir ey bulamadm, ya Rasulallah! deyince 372. Eb Said el-Hudri (ra)den:
Peygamberimiz: Bakasn bulamazsan onu kes! buyur- Bir seferden dnmtm, ailem bana et getirdi: Bakn,
du.376 sakn kurban eti olmasn dedim. Kurban eti dediler. Bu-
*** nun zerine ben: Rasulullah (sav) gnden fazla onun
muhafaza edilmiyeceini sylememi miydi? dedim. Evet
370. Abbad b. Temim'den ama, senden sonra da, muhafaza edebileceimizi syledi
Uveymir b. Ekar, bayram sabah bayram namazndan dediler. Hemen evden kp durumu soruturdum. Bana
dnlmeden nce kurbann kesmiti. Rasulullah (sav)'a du- Rasulullah (sav)n yle buyurduunu haber verdiler: Size
rumu sordu. Rasulullah (sav) ona baka bir kurban daha kurban etini gnden fazla muhafaza etmemenizi emret-
kesmesini emretti.377 mitim. imdi ise yiyiniz, tasadduk ediniz ve ondan bir ks-
mn muhafaza ederek kullannz. ki yapmak iin kullan-
*** dnz kaplar kullanmamanz da emretmitim. imdi kul-
371. Abdullah b. Vakidden: lanabilirsiniz. ra yapmn yasaklamtm, artk yapabilir-
Rasulullah (sav) kurban etlerinin gnden fazla muha- siniz. Sizlerin kabir ziyareti yapmanz da yasaklamtm,
faza edilmemesini emretmiti. Abdullah b. Eb Bekir hemen artk oralar ziyaret edebilirsiniz. Yalnz oralarda yatanlar
giderek bu durumu Abdurrahman'n kz Amre'ye sordu. hakknda fena szler sylemeyiniz. 379
Amre: Doru. Rasulullah (sav)'n hanm Hz. Aie (r.anha) ***
dan duymutum. O yle diyordu: Bayram vakti lden bir
grup fakir insan Rasulullah (sav)'a geldi. Rasulullah (sav) on- 373. Cabir b. Abdullah (ra)den:
lara: Kurban etlerini sadece gn muhafaza edebilirsiniz, Hudeybiye anlamasnn olduu sene Rasulullah (sav) ile
fazlasn tasadduk ediniz dedi. Bundan bir mddet sonra beraber yedi kii adna bir kii deve, yedi kii adna da bir
Rasulullah (sav)a, mslmanlar kurbanlarndan faydalan- sr kestik.380
yorlar, onlarn yalarn eritiyor, bunlarla yemekler yapyor- ***
lard, dediler. Rasulullah (sav): Hayrola bir durum mu var?
dedi. Gelen mslmanlar: Kurban etlerinin gnden fazla 374. Ibni ihabden:
muhafazasn yasaklamtnz, dediler. Rasulullah (sav): u Rasulullah (sav) ne kendi adna, ne de ailesi adna deve-
gelen heyet iin yasaklamtm. imdi ise siz onlar yiyiniz,
378
Muvatta, Dahaya, 7; Mslim, Edahi, 5/28
376 379
Muvatta, Dahaya, 4; Buhari, ydeyn, 5; Mslim, Edahi, 1/ 4-9 Muvatta, Dahaya, 8; Buhari, Megazi, 12, Fedaill-kuran, 13
377 380
Muvatta, Dahaya, 5; bni Mace, Edahi, 12 Muvatta, Dahaya, 9; Mslim, Hac, 62/35
MUVATTA 127 128 MUVATTA

den (veya bir srdan) baka birey kesmemitir.381 yetierek bir tala koyunu kesti. Sonra da durumu
Rasulullah (sav)'a sordular: Bir sakncas yok, etini yiyi-
niz. buyurdu.384

AV
HAYVAN KESME

378. Eb Sa'lebe el-Hueniden:


375. Hiam, Babas Urveden: Rasulullah (sav): Yrtc hayvanlardan kpek dii olan-
Rasulullah (sav)'a: Ya Rasulallah! Bedevilerden bazlar lar yemek haramdr.385 buyurdu.
et getiriyor, fakat biz bunlar keserken besmele ekip ek-
mediklerini bilmiyoruz. dediler. Rasulullah (sav): Allahn ***
adn ann, sonra da onlar yiyin. buyurdu.382
379. Eb Hreyre (ra)den:
*** Rasulullah (sav): Kpek dii olan yrtc hayvanlarn eti
yenmez. buyurdu. mam Malik der ki: Biz Medineliler ara-
376. Ata b. Yesardan: snda da durum ayndr.386
Harisoullarndan, Ensardan bir adam Uhud'da samal
devesini otlatyordu. Hayvan aniden dt, lmek zereydi. ***
Sahibi hemen kenar keskin bir aala bu hayvan kesti.
380. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
Daha sonra durum Rasulullah (sav)'a bildirildi. O da: Bir
Rasulullah (sav) lm bir koyuna rastlad. Koyunu ha-
sakncas yok, etini yiyiniz. buyurdu.383
nm Meymune'nin azatlsna vermiti. Oradakilere: Deri-
*** sinden faydalanmyor musunuz? diye sordu. Oradakiler:
Ya Reslallah! O murdar lm dediler. Bunun zerine
377. Muaz b. Sa'd veya Sa'd b. Muazdan: Rasulullah (sav): Sadece eti yenmez buyurdu.387
Kab b. Malik'in cariyesi Sel danda koyunlarn otlat-
yordu. Koyunlardan bir tanesi rahatszland, cariyesi hemen ***

384
Muvatta, Zebh, 4; Buhari, Zebaih, 19
381 385
Muvatta, Dahaya, 11 Muvatta, Sayd, 13; Buhari, Zebaih, 29; Mslim, Sayd, 3/14
382 386
Muvatta, Zebh, 1; Buhari, Tevhid, 19 Muvatta, Sayd, 14; Mslim, Sayd, 3/15
383 387
Muvatta, Zebh, 3, Muvatta, Sayd, 16; Buhari, Zekat, 61; Mslim, Hayz, 27/101
MUVATTA 129 130 MUVATTA

381. Abdullah b. Abbas (ra)dan: 385. Abdurrahman olu Eb Bekir el-Mahzumiden:


Rasulullah (sav): Hayvan derisi tabaklannca temiz Rasulullah (sav) mm Seleme ile evlendiinde ona:
olur. buyurdu.388 Yanmda her zaman kymetli olacaksn. stersen senin ya-
nnda yedi gece kalaym, yedi gece de dier zevcelerimin ya-
*** nnda kalaym, istersen gece senin yannda kaldktan
382. Hz. Aie (r.anha)dan: sonra brlerinin yanna gideyim, gn sonra tekrar gele-
Rasulullah (sav), murdar olarak lm hayvann derisin- yim. deyince mm Seleme: gece kal dedi.392
den tabaklanarak faydalanlmasn emretmitir.389 ***
386. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Bir kadn bir adamn nikah altnda
halasyla veya teyzesiyle bir arada bulunamaz. buyurdu.393
***
387. Abdullah b. mer (ra)den:
Rasulullah (sav) iar usul nikah yasaklad. iar:
NKAH Karlkl mehir vermeden, iki kiinin birbirlerinin kzlar ile
evlenmeleridir.394
***
383. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Hibiriniz, (mslman) kardeinin ev- 388. Hansa bt. Hdam el-Ensari (r.anha)dan:
lilik teklif ettii kadna evlilik teklif etmesin buyurdu. 390 Duldum. stemediim halde babam beni biriyle nikahlad.
Rasulullah (sav)a gidip bunu anlatnca Rasulullah (sav) ni-
***
kah bozdu.395
384. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
***
Rasulullah (sav) (Evlenme hususunda): Dul kadnn rza
ve msadesi, velisinin izninden daha nemlidir. Bakire kzla- 389. Ibn ihabden:
rn da izni alnr, onlarn susmas ise izin saylr buyurdu.391 Haris b. Hiam'n kz mm Hakim, Eb Cehil olu
krime'nin hanm idi, Mekke'nin fethi gn mslman oldu.
***
Kocas krime mslman olmadan, kap Yemen'e gitti. Pe-
388
Muvatta, Sayd, 17; Mslim, Hayz, 27/105
389 392
Muvatta, Sayd, 18; Ebu Davud, Libas, 38; Tirmizi, Libas, 7; Nesai, Fer ve Muvatta, Nikah, 14; Mslim, Rada, 12/41-44
393
Atire, 6; bni Mace, Libas, 25 Muvatta, Nikah, 20; Buhari, Nikah, 27; Mslim, Nikah, 3/33
390 394
Muvatta, Nikah, 1; Buhari, Nikah, 45 Muvatta, Nikah, 24; Buhari, Nikah, 27; Mslim, Nikah, 6/57
391 395
Muvatta, Nikah, 4; Mslim, Nikah, 8/66 Muvatta, Nikah, 25; Buhari, Nikah; 42
MUVATTA 131 132 MUVATTA

inden kars mm Hakim, Yemen'e kadar giderek onu s- se, Allah'a ve Resulne asi olmu olur. buyurdu. 400
lama davet etti. O da slam kabul etti. Fetih senesi Medi-
***
ne'ye geldiler. Huzura girdiinde Rasulullah onu grnce
sevinerek kalkt, onu karlad. Ikrime de Rasulullaha biat 394. Enes b. Malik (ra)den:
etti. (mrnn sonuna kadar slam urunda alp ve cihad Bir terzi Rasulullah (sav)', hazrlad bir yemee davet
edeceine sz verdi.) Bundan sonra hanmyla eski nikahla- etti. Ben de beraber gittim. Ev sahibi arpa ekmei ve kabak
ryla yaadlar.396 orbas kard. Yerken Rasulullah (sav)n orbadaki kabak-
*** lar topladn grdm. O gnden sonra kaba sevmeye
baladm.401
390. Enes b. Malik (ra)den:
Abdurrahman b. Avf, Rasulullah (sav)n huzuruna geldi,
zerinde evlilik belirtisi vard. Rasulullah (sav) sorunca ev-
lendiini syledi. Rasulullah (sav) ne kadar mehir verdiini
sordu, o da: Bir hurma ekirdei arlnda altn verdim
dedi. Bunun zerine Rasulullah (sav): Bir koyun da olsa
kes (dn yemei/velime yedir) ve dn yap. buyurdu.
397

391. Yahya b. Saidden: ST EMME


Bana nakledildiine gre Rasulullah (sav) dne ge-
lenlere (dn yemei olarak) et ve ekmek ikram ederdi. 398 395. Amre bt. Abdurrahman'dan:
*** Bana m'minlerin annesi Hz. Aie dedi ki: Rasulullah
(sav) yanmda idi. Ben Hafsa'nn evine girmek iin izin iste-
392. Abdullah b. mer (ra)den: yen bir adamn sesini iittim ve: Ey Allah'n elisi! u adam
Rasulullah: Herhangi biriniz (meru bir) dne davet evinize girmek iin izin istiyor dedim. Rasulullah (sav): O
edilirse, gitsin. buyurdu. 399 adamn, Hafsa'nn st amcas falan olduunu sanyorum
*** dedi. Ben: Ya Rasulallah st amcam falan sa olsayd be-
nim yanma serbest girebilir miydi? dedim. Rasulullah
393. Eb Hreyre (ra): (sav): Evet girebilirdi, nk doumun (nesebin) haram
En kt sofra fakirlerin arlmayp sadece zenginlerin kld her eyi st emme de haram klar. buyurdu.402
davet edildii dn yemeidir. Kim davet edilir de gitmez-
***
396
Muvatta, Nikah, 46
397 400
Muvatta, Nikah, 47; Buhari, Nikah, 54; Mslim, Nikah, 12/79-83 Muvatta, Nikah, 50; Buhari, Nikah, 72; Mslim, Nikah, 15/107
398 401
Muvatta, Nikah, 48; bni Mace, Nikah, 24 Muvatta, Nikah, 51; Buhari, Etime, 4; Mslim, Eribe, 21/144
399 402
Muvatta, Nikah, 49; Buhari, Nikah, 71; Mslim, Nikah, 15/96 Muvatta, Raza, 1; Buhari, ehadat, 8; Mslim, Rada, 1/1
MUVATTA 133 134 MUVATTA

396. Hz. Aie (r.anha)dan: Aklama: Mal sipari edilmi ancak parann tamam ve-
St amcam gelerek yanma girmek iin izin istedi. Ben de rilmemise pein verilen para kaparo hkmndedir. Belli bir
Rasulallah 'a soruncaya kadar ona izin vermekten ekindim. sre ierisinde sat gereklemedii takdirde kaparo satc-
Rasulullah (sav) gelince bunu sordum. O da: O senin am- ya ait olmak zere yaplan satm akdi Hanefilere gre geer-
candr, yanna girmesine izin ver dedi. Hz. Aie: Ya sizdir. Hanbeliler ise geerli saymlardr.
Rasulallah beni kadn emzirdi, erkek emzirmedi deyince: ***
O senin amcandr, yanna girsin buyurdu. Hz. Aie: Bu
hadise, rtnme ayeti indikten sonra oldu dedi. Hz. Aie 399. Abdullah b. mer (ra)den:
der ki: Doum (neseb) dolassiyle haram olan ey, emme Rasulullah: Her kim dii ieklerine erkek iei alan-
sebebiyle de haram olur.403 m bir hurmalk satarsa bunun meyvesi satana aittir. Fa-
kat meyvesi mteriye ait olmak zere satlmsa meyve
***
mterinin olur. buyurdu. 406
397. Urve b. Zbeyrden:
***
Hz. Aie: rtnme ayeti indikten sonra st amcam Eb
Kuays'in erkek kardei Eflah gelerek yanma (odama) gir- 400. Abdullah b. mer (ra)den:
mek iin izin istedi. Ben izin vermekten kandm. Rasulullah olgunlamas belirinceye kadar, aa zerindeki
Rasulullah gelince yaptm eyi kendisine haber verdim. meyvenin alm satmn alcya da satcya da yasaklad. 407
Bunun zerine st amcam Eflahn yanma girmesine izin
***
vermemi emretti. 404
401. Enes b. Malik (ra)den:
Rasulullah dalndaki hurmann satn olgunluk belirti-
leri grlnceye kadar yasaklad. Kendisine: Ya Rasulullah
olgunluk belirtisi nasl olur? diye sorulunca: Kzarnca
cevabn verdi ve: Syleyin bakalm, Allah bu meyveyi afete
uratrsa herhangi biriniz, m'min kardeinizin parasn, ne
karlnda alacak? buyurdu.408
ALI VER
***

398. Amr b. uayb dedesinden: 402. Amre bt. Abdurrahman'dan:


Rasulullah (sav) kapora ile al verii yasaklad. demi- Rasulullah zamannda bir adam bir bahedeki meyveyi
tir. 405 satn ald, bakmn yapt. Meyve noksan knca, bahe sa-

403 406
Muvatta, Raza, 2; Buhari, Nikah, 117; Mslim, Rada, 2/7 Muvatta, Byu, 9; Buhari, Byu, 90; Mslim, Byu, 15/77
404 407
Muvatta, Raza, 3; Buhari, Nikah, 22; Mslim, Rada, 2/3 Muvatta, Byu, l0; Buhari, Byu, 85; Mslim, Byu, 13/49
405 408
Muvatta, Byu, 1; Ebu Davud, Byu, 37; bni Mace, Ticarat, 22 Muvatta, Byu, 11; Buhari, Zekat, 58, Byu, 87; Mslim, Musakat, 3/15
MUVATTA 135 136 MUVATTA

hibinden ya fiat drmesini, ya da anlamay bozmasn 405. Zeyd Eb Ayya'dan:


istedi. Mal sahibi de bunu yapmyacana yemin edince, Ben Sa'd b. Ebi Vakkas'a selt412 karlnda arpann (sa-
mterinin anas Rasulullah'a giderek durumu anlatt. tn alnmasnn hkmn) sordum. Sa'd: lekte hangisi
Rasulullah da: Hayr yapmayacana yemin mi etti? dedi. daha oktur? dedi. Ben: Arpa deyince, Sa'd beni bundan
Bunu iiten bahe sahibi, Rasulullah'a gelerek: Ya Rasu- men etti ve dedi ki: Rasulullah' (sav) iittim, Kendisine ya
lullah, onun olsun, bir ey istemiyorum dedi 409 hurma karlnda kuru hurma satn alnmasnn hkm
sorulduunda: Ya hurma kuruyunca eksilir mi? buyur-
***
mu, onlar da: evet eksilir deyince buna msaade etme-
403. Ata b. Yesar'dan: miti. 413
Rasulullah (sav): Hurma hurma ile eit olarak (misli mis- ***
line) satlr buyurunca, kendisine: Ya Rasulullah, senin
Hayber'deki zekat memurun bir lek hurmay iki lek hurma
karlnda alyor denildi. Bunun zerine Rasulullah: Onu
406. Said b. Mseyyebden:
bana arn buyurdu. ardlar, huzura gelince Rasulullah
(sav): ki lek hurma karlnda bir lek hurma m, alyor- Rasulullah (sav) Mzabene ve Muhakaleyi yasaklad.
sun? dedi. Memur: Ya Resullallah, bana iyi cins hurmay k- Mzabene: Kuru hurma vererek aataki ya hurmay al-
t cins hurmayla deiirken eit olarak vermiyorlar deyince, mak, Mhakale ise yerdeki buday karlnda baaktaki
Rasulullah (sav): O halde kt cins hurmay para ile sat, son- buday almak ve buday vererek arazi kiralamaktr. 414
ra bu para ile iyi cinsini al. buyurdu. 410 ***
*** 407. Yahya b. Saidden:
404. Eb Said el-Hudri ve Eb Hreyre (ra)den: Rasulullah (sav) Sa'd b. Ebi Vakkas ile Sa'd b. Ubade'ye
Rasulullah (sav) birini Hayber'e zekat memuru tayin etti. Hayber ganimetinden kendi hisselerine den altn veya
Memur kaliteli hurmalarla dnnce Rasulullah: Hayber'in gm kaplar satmalarn emretti. Onlar da her dinar
btn hurmalar byle mi? diye sordu. Memur da: Hayr arlndaki kab sikke halinde drt dinara (4.009 gr. altn)
vallahi Ya Rasulullah, biz topladmz kalitesiz zekat hur- veya drt dinar arlndaki her kab sikke halinde dina-
malarnn iki leini bir lek kaliteli hurma ile ve l- ra sattklarnda Rasulullah: Al veriinize faiz girdi buyu-
eini iki lei ile deitiriyoruz, deyince Rasulullah: runca aldklarn geri verdiler. 415
Byle yapma. Kalitesiz hurmay para ile satarak yerine ka- Aklama: Cins ve miktar bir olan iki ey biri dieriyle
litelisini al buyurdu.411 deitirildiinde bir taraf iin kabul edilen maln fazlasna
***
412
Buday ile arpa arasnda hububat trnden bir bitkidir.
413
Muvatta, Byu, 23; Ebu Davud, Byu, 18; Tirmizi, Byu, 14; Nesai, Byu,
409
Muvatta, Byu, 16; Buhari, Sulh, 10; Mslim, Musakat, 4/19 36; bni Mace, Ticarat, 53
410 414
Muvatta, Byu, 21 Muvatta, Byu, 26,
411 415
Muvatta, Byu, 22; Buhari, Byu, 89; Mslim, Musakat, 18/95 Muvatta, Byu, 29,
MUVATTA 137 138 MUVATTA

riba veya faiz denir. Ayarlar ayn olan 100 gr. altn, pein tnla, gm ve gmle eit olarak deitirilir buyurdu. 418
veya vadeli 120 gr. altnla mbadele etmek gibi.
***
Riba/faiz iki eittir: 1-Fazl Ribas: Ayn cins iki mal pe-
in olarak biri dierinden fazla olmas artyla deitirmek- 409. Eb Said el-Hudri (ra)den:
tir. 1 miskal altn 1,5 miskalle pein olarak deitirmek gi- Rasulullah (sav): Altn altnla ancak eit olarak satnz.
bi. 2-Nesie Ribas; Ayn snfa dahil iki ayr veya ayn cins Bunlardan bir ksmn dierine kar fazla saymaynz. G-
mal veresiye olarak mbadele etmektir. 1 miskal altn ve- m de gmle ancak eit olarak satnz. Bunlardan bir
resiye olarak 1 miskal altn veya 10 dirhem gmle dei- ksmn dierine kar fazla saymaynz. Bir de bunlardan
tirmek gibi. birini pein, dierini veresiye satmaynz buyurdu. 419

Hz. Peygamber: "Altn altnla, gm gmle, buday ***


budayla, arpa arpayla, hurma hurmayla ve tuz tuzla misli 410. Osman b. Affan (ra)den:
misline, birbirine eit ve pein olarak trampa edilirler. Ama
Rasulullah (sav) bana: Bir dinar iki dinara, bir dirhemi
bunlarn cinsleri ayr olursa pein olmak artyla, istediiniz
de iki dirheme satma. buyurdu.420
gibi sat yapnz416. Bu hadisin u ilavesi de vardr: "Her
kim bu ekil mbdelede fazla verir veya alrsa phesiz ***
rib yapm olur"417 slm hukukularnn ounluu bu ha-
diste saylan alt maddeyi "rnek kabilinden" saymlardr. 411. Ata b. Yesarden:
Muaviye b. Ebi Sfyan altn veya gmten yaplm su
Hanefi hukukularna gre; misl mallarda cins ve miktar kabn kendi arlndan daha fazlas ile satnca Eb'd-
birliidir. l ile alnp satlan eylerde cins ve l birlii, Derda: Ben Rasulullah (sav)'dan iittim, o byle yaplmas-
tart ile alnp satlan eylerde ise cins ve tart birlii ortak n yasaklad. Ancak misli misline satlmasna (izin verdi)
niteliktir. Nese ribasnn illeti ise vadedir. Misl olan eyle- dedi. Bunun zerine Muaviye: Bunda bir saknca olduunu
rin ayn cinsle veya deiik cinsteki eylerle vadeli mbde- sanmyorum deyince, Eb'd-Derda: Bunun yaptn kna-
lesinde bu eit riba gerekleir. yp beni destekliyecek yok mu? Ben ona Rasulullah (sav)n
fi hukukularna gre; altn ve gmte rib illeti pa- sylediini naklediyorum, o ise bana kendi grn syl-
ra olma zellii, dier drt maddede ise illet yiyecek madde- yor. Ben senin bulunduun yerde kalamam dedi. Sonra
si olmalardr. mer b. Hattabn yanna gitti. Olup bitenleri anlatt. Bunun
zerine mer b. Hattab, Muaviye'ye: Bunu misli misline,
*** eit arlkta satmasn yazd.421
408. Eb Hreyre (ra)den: ***
Rasulullah (sav): Aralarnda fazlalk olmakszn altn al-
418
Muvatta, Byu, 30; Mslim, Musakat, 15/85
419
Muvatta, Byu, 31; Buhari, Byu, 78; Mslim, Musakat, 14/75
416 420
Mslim, Mskat, 81; Eb Davud, Byu',18; Ahmed b. Hanbel, V, 314, 320 Muvatta, Byu, 33
417 421
Tirmiz, Byu', 23 Muvatta, Byu, 34
MUVATTA 139 140 MUVATTA

412. Malik b. Evs b. Hadesan en-Nasriden: 416. Abdullah b. mer (ra)den:


Yz dinar bozdurmak istedim. Talha b. Ubeydullah bunla- Rasulullah (sav) hamile devenin karnndaki yavrunun
r almak iin beni yanna ard. Uzun sren pazarlktan yavrusunu satmay yasaklad. Cahiliye devrinde ykl de-
sonra benden yz dinar ald, elinde evirdi evirdi ve Vezne- venin karnndaki yavruyu satmak adetti. Yine o devirde bir
darm Gabe422'den gelinceye kadar bana msaade et dedi. deveyi, karl, devenin karnndaki dii yavru byyp do-
Bunu iiten mer b. Hattab: Vallahi onun yanndan karl- urunca teslim etmek zere alp satyorlard. 427
n alncaya kadar ayrlma dedi, Rasulullah (sav): Altn Aklama: Bu al veri devenin dourmamas veya do-
gmle deitirmek faizdir. Ancak her ikisi de pein olursa urmadan nce lmesi gibi zararlar ierdiinden yasaklan-
faiz olmaz. Buday budayla deitirmek faiz olur. Ancak mtr.
pein olursa faiz olmaz. Hurmay hurma ile deitirmek faiz
olur. Ancak pein olursa olmaz. Arpay arpa ile deitirmek ***
faiz olur. Ancak pein olursa olmaz, buyurdu. dedi.423 417. Eb Mes'ud el-Ensari (ra)den:
*** Rasulullah (sav) kpek parasn, fahie kadnn kazanc-
n ve kehanet cretini yasaklad. Fahie kadnn kazanc,
413. Abdullah b. mer (ra)den: zina karl kendisine verilen eydir. Kehanet creti de ka-
Rasulullah (sav): Kim herhangi bir gda maddesi satn hine verilen rvet ve kahinlik yapmas iin ald maldr.428
alrsa, bunu teslim almadan bakasna satmasn. buyurdu.424
***
***
418. mam Malike ulatna gre:
414. Abdullah b. mer (ra)den: Rasulullah (sav)n, mal sonra teslim edilmek zere pe-
Rasulullah (sav): Herhangi bir yiyecek maddesi satn in para deyerek yaplan al verii (selem'i) yasaklad ri-
alan kimse bunu teslim almadan bakasna satmasn bu- vayet edildi.429
yurdu.425
***
***
419. mam Malike ulatna gre:
415. Abdullah b. mer (ra)den: Rasulullah (sav)n bir pazarlkta iki eit sat yasakla-
Biz Rasulullah (sav) zamannda yiyecek maddeleri satn d rivayet edildi.430
alrdk. Bunu satmadan nce, Rasulullah (sav) bize aldmz
yerden baka yere nakletmemizi emreden birini gnderirdi.426 ***
***
427
Muvatta, Byu, 64; Buhari, Byu, 61; Mslim, Byu, 3/5, 6
422 428
Medineye yakn bir yer Muvatta, Byu, 70; Buhari, Byu, 113; Mslim, Musakat, 9/39
423 429
Muvatta, Byu, 40; Buhari, Byu, 76; Mslim, Musakat, 15/79 Muvatta, Byu, 71; Ebu Davud, Byu, 68; Tirmizi, Byu, 19; Nesai, Byu,
424
Muvatta, Byu, 42; Buhari, Byu, 51; Mslim, Byu, 8/32 60
425 430
Muvatta, Byu, 43; Mslim, Byu, 8/36 Muvatta, Byu, 74; Ebu Hreyreden de rivayet edildi: Tirmizi, Byu, 18;
426
Muvatta, Byu, 44; Mslim, Byu, 8/33 Nesai, Byu, 73
MUVATTA 141 142 MUVATTA

420. Said b. Mseyyebden: 425. Rasulullah (sav)n azatl klesi Eb Rafiden:


Rasulullah (sav)n sonucu belli olmayan al verii (Bey'i Rasulullah (sav) gen bir deve bor ald. Nihayet kendi-
gareri) yasaklad rivayet edildi.431 sine zekat malndan bir sr deve geldi. Rasulullah (sav)
bana, O adama gen devesini vermemi emretti. Ben de: De-
*** veler arasnda yedi yanda iyi bir deveden baka bir deve
421. Abdullah b. mer (ra)den: bulamadm dedim. Bunun zerine Rasulullah (sav): Onu o
Rasulullah (sav): Alc ve satcdan her biri dierine kar- adama ver. nk insanlarn en hayrls, verirken en ok
, birbirlerinden (sat meclisinden) ayrlncaya kadar ser- ihsan edendir. buyurdu.436
besttirler. Ancak muhayyer alp zerinde anlatklar sreye ***
kadar muhayyerlikleri devam eder.432
426. Abdullah b. mer (ra)den:
422. Abdullah b. Mes'ud (ra)'dan: Rasulullah (sav) yle buyurdu: inizden hi kimse
Rasulullah (sav): Her ne zaman iki kii al veri yapar- bakasnn sat zerine sat yapmasn437
larsa, sz satcnn sz olur. Yahut da bu al veriten vaz
geerler. buyurdu.433 ***

*** 427. Eb Hureyre (ra)den:


Rasulullah (sav) yle buyurdu: Sat iin pazara mal
423. Eb Hreyre (ra)den: getiren kimseleri yolda (pazara varp piyasay renmeden
Rasulullah (sav): Zengin kimsenin borcunu sebepsiz ye- mallarn almak iin) karlamaynz. inizden hi kimse
re geciktirmesi zulmdr. Herhangi biriniz (alacann bakasnn sat zerine sat yapmasn. Bir mal satn al-
denmesi iin) zengin birisine havale edildiinde bunu ka- mak istemediiniz halde, mteri kztrmak iin fiyat
bul etsin. buyurdu.434 artrmaymz. ehirde oturan bir kimse bir bedevi (kyde otu-
*** ran) adna sat yapmasn. Develerin ve koyunlarn meme-
sinde (mterinin ok zannetmesi iin) st salacak ekil-
424. Eb Bekir b. Abdurrahman b. Haris b. Hiam'dan: de hazr brakmaynz. Bir kimse bu ekilde bir hayvan alsa,
Rasulullah (sav): Herhangi bir kimse bir mal satar, o onu sap durumu anladktan sonra iki eyden birini seebi-
mal satn alan kimse iflas eder ve mal satan onun bedelin- lir: Ya olduu gibi kabul eder, yahut da bir sa' hurma ile bir-
den hi bir ey almam olur da o mal aynen bulursa alabi- likte geri verir.438
lir. Eer mal satn alan kimse lrse burada mal sahibi di-
***
er alacakllar gibidir. buyurdu.435

431
Muvatta, Byu, 77; Mslim, Byu, 2/4
432
Muvatta, Byu, 81; Buhari, Byu, 44; Mslim, Byu, 10/43
433 436
Muvatta, Byu, 82; Tirmizi, Byu, 43 Muvatta, Byu, 91; Mslim, Musakat, 22
434 437
Muvatta, Byu, 86; Buhari, Havalat, 1; Mslim, Musakat, 7/33 Muvatta, Byu, 97; Buhari, Byu, 58; Mslim, Byu, 4/7
435 438
Muvatta, Byu, 89 Muvatta, Byu, 98; Buhari, Byu, 64; Mslim, Byu, 4/11
MUVATTA 143 144 MUVATTA

428. Abdullah b. mer (ra)den: 431. Sleyman b. Yesarden:


Rasulullah (sav) alc olmad halde alc gibi davrana- Rasulullah (sav), Abdullah b. Revahay Hayber'e gnde-
rak maln fiyatn ykseltmeyi (necei) yasaklad.439 rirdi. O da yahudilerle aralarndaki ya hurmann rekoltesini
tahmin ederdi. Onlar kadnlarnn ss eyalarndan onun
*** iin biraz ss eyas topladlar ve: Bunu al, taksim esna-
429. Abdullah b. mer (ra)den: snda bize gz yum ve bizim lehimize davran dediler. Ab-
Bir adam (Habban b. Mnkiz (ra)) Rasulullah (sav)a al dullah b. Revaha da: Ey yahudi topluluu! Allah'a yemin
verite aldatldn anlatnca, Rasulullah (sav): Al veri ederim ki, siz bana gre Allah'n en ok fkelendii yaratk-
yaptn zaman: Aldatmaca yok, de buyurdu. mam Malik der larsnz. Ama bu (davrannz) beni size kar zulm ve
ki: Bu adam al veri yaparken: Aldatmaca yok derdi.440 hakszlk yapmaya sevk etmeyecektir. Bana vermek istedi-
iniz rvet ise kesin olarak haramdr. Biz onu yemeyiz.
dedi. Bunun zerine onlar da: Yer ve gkler ite bylece
ayakta durur. dediler.442

BAHE VE AA ORTAKLII

430. Said b. Mseyyebden:


Rasulullah (sav) Hayber'i fethettii gn Hayber
yahudilerine: Aziz ve celil olan Allah'n sizi burada ikamet UF'A (KOMULUK HAKKI)
ettirdii gibi, bahelerinizin mahsul olan meyveler (hurma-
lar) sizinle aramzda ortak olmak zere ben de sizi burada
432. Eb Seleme b. Abdurrahman b. Avfdan:
yerinizde brakyorum. buyurdu. Rasulullah (sav), Abdul-
Rasulullah (sav) ortaklar arasnda taksim edilebilen or-
lah b. Revaha (ra)'y gnderirdi. O da aalardaki ya hur-
tak mallarda ufa hakk olduuna hkmetti. Ortaklar ara-
mann miktarn tahmin eder, sonra onlara: sterseniz size
snda snrn bulunduu yerlerde ufa hakk yoktur.443
kalsn (bize den hissenin parasn verirseniz), isterseniz
(bize deni) hurma olarak alrm. derdi. Onlar da o hurma-
lar alrlard.441
***

439
Muvatta, Byu, 99; Buhari, Byu, 60; Mslim, Byu, 4/13
440 442
Muvatta, Byu, 100; Buhari, Byu, 46; Mslim, Byu, 12/48 Muvatta, Musakat, 2
441 443
Muvatta, Musakat, 1 Muvatta, ufa, 1
MUVATTA 145 146 MUVATTA

ubuk da olsa, Erak aacndan bir ubuk da olsa, Erak aa-


cndan bir ubuk da olsa buyurdu. Bu szn defa tek-
YARGILAMA rar etti.447
***
433. Hz. mm Seleme (r.anha)dan: 437. Zeyd b. Eslemden:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Ben de bir insanm (ya- Rasulullah (sav) yle buyurdu: (slama girdikten son-
nlabilirim). Huzurumda muhakeme olursunuz da olur ki bir ra) Dinini deitirenin boynunu vurunuz..448
ksmnz dierlerinden daha iyi delilini dile getirir. Ben de
***
ondan duyduuma gre, lehinde hkmederim. Dolaysyla
kardeinin hakkndan herhangi bir eyi lehine hkmettiim 438. Hiam babas Urveden:
kimse, onu kardeinden kesinlikle almasn. Zira ben ona Rasulullah (sav): Bo arazi onu slah edenindir. Orada
(cehennem) ateinden bir para kesmiimdir444 haksz yere eken, diken ve bina yapann hi bir hakk yok-
*** tur. buyurdu.449

434. Zeyd b. Halid el-Cheni (ra)den: ***


Rasulullah (sav) yle buyurdu: Size en hayrl ahidi 439. Amr b. Hazm'n torunu, Eb Bekir b. Muhammed'in
bildireyim mi? O, ahidlii kendinden daha istenmeden olu Abdullah'dan :
(doru bir ekilde) ahidlik yapan, yahud kendisine sorul- Rasulullah (sav) Mezhur ve Mzeynib adl derelerden
madan ahid olduunu bildiren kiidir.445 akan su hakknda: Yukardakiler, bahe ve ekinlerini ta-
*** mamen sulayncaya kadar suyu tutarlar, sonra aadakile-
re salverirler buyurdu.450
435. Cabir b. Abdullah (ra)dan:
***
Rasulullah (sav): Minberimin yannda yalan yere yemin
eden, cehennemdeki yerini hazrlam olur. buyurdu.446 440. Eb Hreyre (ra)den:
*** Rasulullah (sav): Otlarn korunmas iin, suyun fazlas
esirgenmez buyurdu.451
436. Eb Umame (ra)den:
***
Rasulullah (sav): Yalan yeminiyle mslman bir kiinin
hakkn alan kimseye Allah cenneti haram eder ve cehen-
nemi farz klar. buyurdu. Az bir ey olsa da m ya
Rasulallah? dediler. Rasulullah (sav): Erak aacndan bir 447
Muvatta, Akdiye, 11; Mslim, Eyman, 59/218
448
Muvatta, Akdiye, 15; Buhari, Cihad, 149
444 449
Muvatta, Akdiye, 1; Buhari, ehadat, 27; Mslim, Akdiye, 3/4 Muvatta, Akdiye, 26
445 450
Muvatta, Akdiye, 3; Mslim, Akdiye, 9/19 Muvatta, Akdiye, 28; Ebu Davud, Akdiye, 31; bni Mace, Rehun, 20
446 451
Muvatta, Akdiye, 10; Ebu Davud, 2; bni Mace, Ahkam, 9 Muvatta, Akdiye, 29; Buhari, urb ve Musakat, 2; Mslim, Musakat, 8/36
MUVATTA 147 148 MUVATTA

441. Amre bt. Abdurrahman'dan: 446. Nu'man b. Beir (ra)den:


Rasulullah (sav) Kuyunun suyu (su almaya gelenlerden) Babam Beir, beni Rasulullah (sav)'a gtrd ve: Ben u
esirgenmez buyurdu.452 oluma klemi balamak istiyorum dedi. Bunun zerine
Rasulullah (sav): Her ocuuna bunun gibi bir hibe verdin
***
mi? buyurdu. Beir: Hayr diye cevap verdi. Rasulullah
442. Amr'n babas Yahya el-Maziniden: (sav) da: Bundan vazge buyurdu.457
Rasulullah (sav): Bir kimseye zarar vermek olmad gi-
bi, zarar grd birine ayn ekilde zararla karlk vermek ***
de yoktur. buyurdu.453 447. Zeyd b. Halid el-Cheni (ra)den:
*** Bir adam, Rasulullah (sav)'a buluntu eyin hkmn
sordu. Rasulullah (sav) da: Onun kabn ve ban tan,
443. Eb Hreyre (ra)den:
sonra onu bir yl halka duyur. Sahibi gelirse ona verirsin.
Rasulullah (sav) Sizden biri duvarna komusunun kiri
Gelmezse onu harcayabilirsin. Adam: Ya Rasulallah! Bu-
koymasna engel olmasn buyurdu. Sonra Eb Hreyre (ra):
lunan koyun ise? dedi. Rasulullah (sav): O senindir veya
Sizin bu iten ekinmenize ayorum. Vallahi o kirii
baka bir din kardeinin ya da (vahi bir) kurdundur. ceva-
omuzlarnza koyarm dedi.454
bn verdi. Adam: Kaybolan devenin hkm nedir? dedi.
*** Rasulullah (sav): Ondan sana ne? Bol su alan karn, sa-
444. Sevr b. Zeyd ed-Deylemiden: lam ayaklar var. Sahibi gelinceye kadar, aa yapraklarn-
dan karnn doyurur, suya gidebilir buyurdu. 458
Rasulullah (sav): Cahiliye devrinde taksim edilmi olan
herhangi bir ev ya da arazi, o devirde taksim edildii ekilde ***
kalr. slam geldii zaman taksim edilmemi ev ve arazi ise,
slam esaslarna gre taksim edilir. buyurdu.455 448. urahbil b. Saidden:
Sa'd b. Ubade, Rasulullah (sav) ile birlikte bir savaa ka-
***
tlmt. Annesi, Medine'de lmek zereydi. Annesine: Vasi-
445. Said b. Muhayyisa'nn olu Haram'dan: yette bulun denildi. O da: Neyi vasiyet edeyim? Mal,
Bera b. Azib'in devesi bir adamn bahesine girdi ve ona za- Sa'd'indir dedi ve Sa'd gelmeden ld. Sa'd gelince, durum
rar verdi. Bunun zerine Rasulullah (sav): Bahe sahipleri kendisine anlatld. Sa'd: Ya Rasulallah, anamn yerine sa-
gndzleri bahelerini koruyacaklardr. Geceleri hayvanlarn daka versem, ona faydas olur mu? diye sordu. Rasulullah
zarar verdikleri eyler hayvan sahipleri tarafndan denecek- (sav): Evet diye cevap verdi. Bunun zerine Sa'd adlarn
tir. buyurdu.456 syleyerek: u, u bahe annemin adna sadakadr dedi. 459
***
452
Muvatta, Akdiye, 30
453
Muvatta, Akdiye, 31; bni Mace, Ahkam, 17
454 457
Muvatta, Akdiye, 32; Buhari, Mezalim, 20; Mslim, Musakat, 29/136 Muvatta, Akdiye, 39; Buhari, Hibe, 12; Mslim, Hibat, 3/9
455 458
Muvatta, Akdiye, 35 Muvatta, Akdiye, 46; Buhari, Lukata, 4; Mslim, Lukata, 1/1
456 459
Muvatta, Akdiye, 37; Ebu Davud, Byu, 90 Muvatta, Akdiye, 52; Nesai, Vasaya, 7
MUVATTA 149 150 MUVATTA

449. Hz. Aie (r.anha)'dan: 452. Sa'd b. Ebi Vakkas (ra)dan:


Bir adam Rasulullah (sav)'a: Annem aniden ld. San- Veda hacc senesi hastalmn artmas zerine Rasu-
yorum ki konuabilseydi, tasaddukta bulunacakt. Onun lullah (sav) beni ziyarete gelince ona: Ya Rasulallah! Gr-
adna sadaka verebilir miyim? dedi. Rasulullah (sav): dn gibi hastalm ok iddetlendi. Ben mal sahibiyim.
Evet buyurdu. 460 Bir kzmdan baka da mirascm yok. Malmn te ikisini
sadaka olarak verebilir miyim? dedim. Rasulullah (sav):
*** Hayr, veremezsin buyurdu. Yarsn sadaka olarak ve-
450. mam Malikulatna gre: rebilir miyim? dedim. Hayr, buyurdu. Sonra Rasulullah
Haris b. Hazrec oullarndan olan Ensardan bir adam, (sav): te birini sadaka olarak verebilirsin, te bir az de-
anne ve babasna maddi yardmda bulundu ve ikisi de ln- ildir. Varislerini zengin brakman bakalarna el aan fakir-
ce, bu adama onlara vermi olduu maldan bir hurmalk ler olarak brakmandan daha iyidir. Allah'n rzasn kazan-
dt. Konuyu Rasulullah (sav)'a sordu. Rasulullah (sav) mak iin verecein her nafaka, hatta hanmnn azna koy-
da: Sadakann sevab sana verildi. Onu miras olarak al duun her lokma, sevap kazanmana vesile olur buyurdu.
buyurdu.461 Ya Rasulallah, arkadalarm seninle Medine'ye gidecekler.
Ben, Mekke'de lecek miyim dedim. Rasulullah (sav) yle
buyurdu: (Hayr) sen Mekke'de lmeyeceksin, daha salih
ameller ileyeceksin, derecen ykselecektir. Mslmanlar
senden yararlanncaya, mrikler de senden zarar grnce-
ye kadar yayacaksn. Allah'm! Ashabmn hicretini ta-
mamla, onlar gerisin geri evirme Fakat bu gmenler
iinde Sa'd b. Havle ne kadar zavalldr, (sonradan Mekke'ye
dnmek zorunda kald ve orada vefat etti). Rasulullah (sav)
Sa'd'n Mekke'de vefatna zld 463
VASIYET

451. Abdullah b. mer (ra)den:


Rasulullah (sav): Vasiyet edilebilecek bir mala sahip
olan mslman bir kiinin yannda vasiyeti yazl olmadan
iki gece yatmas doru deildir. buyurdu.462
***

460
Muvatta, Akdiye, 53; Buhari, Vasaya, 19; Mslim, Zekat, 15/51, Vasaya,
2/12, 13
461
Muvatta, Akdiye, 54
462 463
Muvatta, Vasiyet, 1; Buhari, Vasaya, 1; Mslim, Vasaya, 25/1, 2, 3 Muvatta, Vasiyet, 4; Buhari, Cenaiz, 37; Mslim, Vasaya, 5/5
MUVATTA 151 152 MUVATTA

(cevap vermeyerek) ondan defa yzn evirdi. (Adam


her defasnda Rasulullah (sav)n yzn evirdii tarafa
CEZALAR gelerek ayn eyi tekrar ediyor), Rasulullah da her defasnda
ondan yzn eviriyordu. Adam daha fazla srar edince
453. Abdullah b. mer (ra)den: Rasulullah (sav) evine haber gnderip: Bunun bir hastal
m var, yoksa deli mi? diye sordu. Onlar da: Hayr akl ve
Yahudiler Rasulullah (sav)a gelerek kendilerinden bir
sal yerindedir dediler. Bunun zerine Rasulullah (sav):
erkekle bir kadnn zina ettiini haber verdiler. Bunun ze-
Bekar m, evli mi? diye sordu. Onlar da: Evli ya
rine Rasulullah (sav) kendilerine: Tevratta zina karln-
Rasulullah! dediklerinde, Rasulullah (sav) emir buyurdu,
da, ceza olarak ne var? diye sorunca: Zina edenlere mey-
adam recmedildi.465
dan daya atlarak onlar rezil ederiz dediler. Bunu iiten
Abdullah b. Selam: Yalan sylyorsunuz, Tevrat'ta recm ***
cezas vardr dedi. Hemen Tevrat getirip atlar. Biri elini
recm ayetinin zerine koyarak, nn ve sonunu okumaya 455. bn ihabdan:
balaynca, Abdullah b. Selam ona: Elini kaldr dedi. Elini Bir adam Peygamber Efendimiz (sav)'in zamannda zina
kaldrnca, recm ayeti gzkt, Bunun zerine Yahudiler: ettiini itiraf etti ve kendi aleyhine drt defa ehadette bu-
Doru ya Muhammed! Tevratta recm ayeti vardr dedikle- lundu. Bunun zerine Rasulullah (sav) recmedilmesini em-
rinde, Rasulullah (sav) zina edenlerin recm edilmelerini em- retti. Hkm infaz edildi.466
retti, recmolundular. bn mer der ki: Recm edilen adam ***
grdm, atlan talardan korumak iin kadnn zerine ei-
liyordu.464 456. Abdullah b. Ebi Mleykeden:
Hamile bir kadn Rasulullah (sav)a gelerek zina yapt-
***
n itiraf etti. Rasululiah (sav): Doum yapncaya kadar
454. Said b. Mseyyebden: git buyurdu. Kadn doum yapp Rasulullah (sav)'a gelince:
Eslem kabilesinden bir adam Eb Bekir'e gelip: (Kendini Git (stten kesinceye kadar) ocuu emzir buyurdu. Kadn
kasdederek) bu rezil herif zina iledi deyince Eb Bekir: da ocuu stten kesip yine Rasulullah (sav)'a gelince: Git
Bunu benden bakasna syledin mi dedi. Adam da: Ha- ocuu bakp gzetecek birinin yanna brak dedi. Kadn
yr deyince Eb Bekir: Allah'a tevbe et ve Onun rts ile ocuu birinin yanma brakp gelince, Rasulullah recmedil-
rtn (suunu bakalarna aklama). nk Allah kullar- mesine hkm verdi, kadn da talanarak ldrld.467
nn tevbesini kabul eder. dedi. Adamn vicdan kendisine ***
rahat vermedi de, mer b. Hattab'a gelip Eb Bekire syle-
diini ona da syledi. mer de Eb Bekir gibi cevap verince,
yine vicdan kendisine rahat vermeyip Rasulullah (sav)a
geldi ve: Bu hakir kul zina etti dedi. Rasulullah (sav) da
465
Muvatta, Hudud, 2; Buhari, Hudud, 22; Mslim, Hudud, 5/16
466
Muvatta, Hudud, 4 Buhari, Hudud, 22; Mslim, Hudud, 1/23
464 467
Muvatta, Hudud, 1; Buhari, Hudud, 37; Mslim, Hudud, 6/36 Muvatta, Hudud, 5; Mslim, Hudud, 5/23
MUVATTA 153 154 MUVATTA

457. Eb Hreyre (ra) ve Zeyd b. Halid el-Cheni (ra)den: reken eyi aa karrsa, biz de Allah'n kitabn (hkm-
ki adam davalarn Rasulullah (sav)'a arzettiler. Onlar- n) kendisine tatbik ederiz buyurdu. 469
dan biri: Ya Rasulullah! Aramzda Allah'n kitabyla hk- ***
met, dedi. Ondan daha anlayl olan dieri: Evet ya
Rasulallah! Aramzda Allah'n kitabyla hkmet ve konu- 459. Abdullah b. mer (ra)den:
mam iin bana msaade buyur dedi. Rasulullah (sav): Rasulullah (sav) dirhem deerindeki kalkan alan
Konu deyince, adam unlar anlatt: Olum bunun ya- hrszn elini kesti. 470
nnda ii idi. Karsyla zina etti. Bu hasmm olumun ceza-
snn talanarak ldrlme olduunu bana haber verince, ***
ben yz koyun ve bir cariye vererek olumu kurtardm. Son- 460. Eb Hseynin olu Abdurrahman olu Abdullah el-
ra bunu bilenlere sordum. Onlar: Olunun cezas yz kr- Mekkiden:
bala bir yl srgndr. Bu adamn karsnn cezas da Rasulullah (sav): Aataki meyvenin ve dadaki otlayan
recmdir diye fetva verdiler. Bunun zerine Rasulullah (sav): hayvann alnmasndan dolay el kesilmez. Ancak aldaki
Kudret ve iradesiyle yaadm Allah'a yemin ederim ki, hayvan ve kurutulmak zere sergi yerine serilmi meyve a-
aranzda elbette Allah'n hkmyle hkmedeceim: Cariyen- lnr da deeri kalkann fiatna ( dirhem) ularsa o zaman
le koyunlarn sana iade olunacak, oluna da yz krbala bir el kesilir. buyurdu. 471
yl srgn cezas verilecektir buyurdu. Oluna yz krbala
bir yl srgn cezas verdi. neys'e de dier adamn karsna ***
gitmesini, ayet suunu itiraf ederse recmetmesini emretti.
461. Safvan olu Abdullah olu Safvanden:
Kadn suunu itiraf edince onu recmetti. 468
Safvan b. Umeyyeye Hicret etmeyen kurtulua eremez
*** denilince, Medine'ye hicret edip abasn yastk edinip
mescidde uyudu. Bir hrsz gelip abasn ald. Safvan da hr-
458. Zeyd b. Eslemden:
sz yakalayp Rasulullah (sav)'a gtrnce Rasulullah
Rasulullah (sav) zamannda bir adam zina yaptn iti- (sav): Bunun abasn sen mi aldn? dedi. Hrsz: Evet
raf edince, Rasulullah bir krba istedi. Hemen kendisine k- deyince Rasulullah (sav) elinin kesilmesini emredince
rk bir krba getirilince: Daha salamn getirin buyurdu. Safvan: Elinin kesilmesini istemedim bu ona sadaka ol-
Bu defa budaklar kesilmemi yeni bir sopa getirilince: Bi- sun deyince Rasulullah (sav): Keke bunu hrsz, bana
raz kn getirin buyurdu. Bu defa da budaklar kesil- getirmeden nce yapsaydn buyurdu.472
mi dzgn ve eilebilen bir krba getirilince Rasulullah
(sav) emretti, adam krbaland. Sonra Rasulullah (sav): Ey ***
insanlar! Allah'n takdir ettii cezalardan uzaklama zaman
geldi. u irkin eylerden birini kim ilerse aa vurmasn,
tevbe ve Allah'n affyla gizli kalsn. Zira kim gizlenmesi ge- 469
Muvatta, Hudud, 12
470
Muvatta, Hudud, 21; Buhari, Hudud, 12; Mslim, Hudud, 1/6
471
Muvatta, Hudud, 22; Nesai, Katt-sark, 11
468 472
Muvatta, Hudud, 6; Buhari, Eyman, 3; Mslim, Hudud, 5/25 Muvatta, Hudud, 28 Nesai, Katt-sark, 13; bni Mace, Hudud, 28
MUVATTA 155 156 MUVATTA

462. Habban olu Yahya olu Muhammedden: ne syledi diye sorduumda (daha nce arap imalat iin
Bir kle bir adamn bahesinden bir hurma fidan alarak kullanlan) kabak ve ziftli kab ierisinde ra braklmasn
efendisinin bahesine dikti. Fidan sahibi hurma fidann yasaklad, denildi.474
aramaya kt. Bulunca kleyi Mervan b. Hakem'e ikayet et- ***
ti. Mervan da onu hapsederek elini kesmek isteyince klenin
efendisi Rafi b.Hadic'e giderek bunun hkmn sordu. Rafi: 464. Ata b. Yesar'dan:
Rasulullah (sav)'nAataki meyve ve hurma gbeinin a- Rasulullah (sav) koruk hurma ile olgunlam taze hur-
lnmasndan dolay el kesme gerekmez. buyurduunu iit- mann ve kuru hurma ile kuru zmn ayn kabda ra ya-
tim deyince, adam: Mervan b, Hakem klemi hapsetti, eli- plmasn yasaklad.475
ni kesmek istiyor. Benimle bareber gidelim de Rasulullah
(sav)dan iittiin hadisi ona haber ver dedi. Rafi, adamla ***
beraber Mervan b. Hakem'e gidip: Bu adamn klesini mi 465. Hz. Aie (r.anha)'dan:
yakaladn? dedi. Mervan: Evet deyince Raf: Peki ona ne Rasulullah (sav)a bal erbetinin hkm sorulunca:
yapacaksn? dedi. Mervan: Elini kesmek istiyorum deyince Sarho edici her iki haramdr buyurdu.476
Rafi ona; Rasulullahn aataki meyve ve hurma gbei-
nin alnmasndan el kesilmez buyurduunu iittim dedi. ***
Bunun zerine Mervan emretti, kle serbest brakld.473
466. Abdullah b. mer (ra)den:
Rasulullah (sav): Kim bu dnyada arap ier de tevbe
etmezse, ahirette cennet arabndan mahrum olur. buyur-
du. 477
***
467. bni Vale el-Msriden:
Abdullah b. Abbas (ra)dan zm rasnn hkmn
sorduumda unlar anlatt. Bir adam Rasulullah (sav)a
ECEKLER VE KLER ii arap dolu bir krba hediye edince, Rasulullah (sav):
Bunu Allah'n haram kldn bilmiyor musun? buyurdu.
463. Abdullah b. mer (ra)den: Adam: Hayr deyince, yannda bulunan biri ona gizlice bir
ey syledi. Rasulullah (sav): Onunla gizlice ne konutun?
Rasulullah (sav), gazvelerinin birinde insanlara hitabede
buyurdu. Adam: arab satmasn syledim dedi. Bunun
bulundu. Ben de sratle kendisine doru gittim. Fakat ben
yanna varmadan hutbesini bitirdi. Oradakilere peygamber
474
Muvatta, Eribe, 5; Mslim, Eribe, 6/48
475
Muvatta, Eribe, 7; Buhari, Eribe, 11; Mslim, Eribe, 6/16-19
473 476
Muvatta, Hudud, 32; Ebu Davud, Hudud, 13; Tirmizi, Hudud, 19; Nesai, Muvatta, Eribe, 9; Buhari, Eribe, 4; Mslim, Eribe, 7 /67, 68
477
Katt-sark, 13; bni Mace, Hudud, 281 Muvatta, Eribe, 11; Buhari, Eribe, 1; Mslim, Eribe, 8/76
MUVATTA 157 158 MUVATTA

zerine Rasulullah (sav) ona: ilmesini haram klan Allah, ve bir ayak iin ellier deve, el ve ayaklardaki her parmak
satlmasn da haram kld buyurunca, adam arap dolu iki iin on deve, di iin be deve ve kemie kadar varan yara-
krbann azn at, ilerindeki arabn hepsi akt gitti.478 lamada be deve diyet vardr.480
*** ***
470. Eb Hreyre (ra)den:
468. Enes b. Malik (ra)den: Hzeyl kabilesinden iki kadn (dvtler). Bunlardan
Eb Ubeyde b. el-Cerrah'a, Eb Talha el-Ensari'ye ve biri dierine bir ta atp vurdu. O da karnndaki ocou d-
bey b. Kabe hurma koruu ile kuru hurmadan yaplm rd. Rasulullah (sav), bu ocuun diyeti hakknda, bir k-
iki datyordum. O srada biri gelip: arap haram klnd le veya cariye verilmesine hkmetti.481
deyince, Eb Talha: Ey Enes! Kalk u arap testisini kr ***
dedi. Hemen kalktm, sopay aldm, arap testisine vurdum.
Testi param para oldu.479 471. Said b. Mseyyebden:
Rasulullah (sav) anasnn karnnda ldrlen ceninin di-
yeti olarak bir kle veya cariye verilmesine hkmedince,
aleyhinde hkm verilen kimse: Yiyip imeyen, konuup
doduu zaman ses karmayan ceninin diyetini nasl de-
rim. Byle hkmler batldr dedi. Bunun zerine Rasulullah
(sav): Bu adam kahinlere benziyor buyurdu. 482
***
472. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Hayvan yaralamasnda diyet yoktur.
DYETLER Kuyu kazmada meydana gelen cinayette diyet yoktur. Ma-
den ocanda meydana gelen zararda diyet yoktur. Define
469. Hazm olu Amr olu Muhammed olu Eb Be- mallarnda bede bir orannda vergi vardr. buyurdu.483
kirden:
Rasulullah (s.av.)n Hazm olu Amr' (Necran'a gnde-
rirken) diyetlerle ilgili yazd mektupta u bilgiler vard:
Adam ldrmede yz deve, burnun tamamen kesilmesinde
yz deve, beyne kadar varan ba yarmada ve karn boluu-
na kadar ulaan yaralamada diyetin te biri; bir gz, bir el 480
Muvatta, Ukul, 1
481
Muvatta, Ukul, 5; Buhari, Tb, 44; Mslim, Kasame, 11/34
478 482
Muvatta, Eribe, 12; Mslim, Musakat, 12/68 Muvatta, Ukul, 6; Buhari, Tb, 46; Mslim, Kasame, 11/31
479 483
Muvatta, Eribe, 13; Buhari, Eribe, 3; Mslim, Eribe, 1/9 Muvatta, Ukul, 12; Buhari, Zekat, 66; Mslim, Hudud, 11/45
MUVATTA 159 160 MUVATTA

KASAME MUHTELF KONULAR

473. Sehl b. Eb Hamseden: 474. Enes b. Malik (ra)den:


Abdullah b. Sehl ile Muhayyisa, maruz kaldklar fakir- Rasulullah (sav), Medine halk iin: Allahm! Onlarn l-
likten dolay (hurma satn almak iin) Hayber'e gittiler. Ora- eklerini bereketlendir. Sa' ve mdlerini (lek ve tartlarn)
da Muhayysa'ya gelinerek Abdullah b. Sehl'in ldrlp bir bereketli kl. diye dua etti 485
kuyuya atld haber verildi. O da Yahudiler'e gidip: Valla-
***
hi onu siz ldrdnz dedi. Onlar da: Vallahi onu biz l-
drmedik dediler. Bunun zerine Muhayysa geri dnd. 475. Eb Hreyre (ra)den:
(Medine'ye) kavminin yanna gelerek durumu onlara haber nsanlar turfanda meyveyi grdklerinde Rasulullah
verdi. Sonra Muhayysa, byk kardei Huveyysa ve (mak- (sav)a getirirler, Rasulullah (sav) meyveyi eline alnca: Al-
tuln kardei) Abdurrahman, Rasulullah (sav)'a geldiler. lah'm! Meyvelerimizi bize bereketlendir, Medine'mizde bize
Hayber'den gelen Muhayysa konumak isteyince, Rasu- bolluk ver, sa ve mddmzde bize bereketler ihsan eyle,
lullah (sav) yal aabeyi kasdederek: Sz hakkn bye Allah'm! phesiz ki brahim senin kulun, halil'in (dostun)
ver, byn konusun dedi. Bunun zerine nce Huvey- ve peygamberindir. Ben de senin kulun ve peygamberinim. O
ysa, sonra da Muhayysa konutu. Daha sonra Rasulullah Mekke iin sana dua etti. Ben de Medine iin sana dua edi-
(sav): (Yahudiler) ya maktuln diyetini derler ya da bize yorum. Onun Mekke iin senden talep ettiinin benzerini ve
harp ilan etmi olurlar dedi. ve Hayber Yahudilerine bu hu- bir misli fazlasn senden Medine iin talep ediyorum diye
susu yazyla bildirdi. Onlar da: Vallahi onu biz ldrme- dua eder ve sonra grd en kk ocuu ararak, bu
dik diye cevap yaznca, Rasulullah (sav) Huveyysa, meyveyi ona verirdi.486
Muhayysa ve Abdurrahman'a: Adamnzn kan bedeline
hak kazanmak iin (onu Yahudilerden birinin ldrdne) ***
yemin eder misiniz? dedi. Onlar; Hayr deyince, 476. Zbeyr b. Avvam'n azadl klesi Yuhannesden:
Rasulullah (sav): Yahudiler sizin iddianz red iin yemin
Fitne (karklk) zamannda Abdullah b. mer (ra)'n ya-
etsinler mi? dedi. Onlar da: Yahudiler mslman deil ki
nnda oturuyordum. Azat ettii bir cariye gelerek ona selam
(yeminlerine inanalm) deyince, Rasulullah (sav) maktuln
verdi ve: Ya Eba Abdurrahman! Ben Medine'den kmak is-
diyetini kendi yanndan vermeyi kabullendi ve yz dii deve
tiyorum. Alk sknts ekiyoruz. deyince: Otur ey aklsz!
gnderdi. Hatta develer onlarn evine kadar gtrld. Sehl
phesiz ki ben Rasulullah (sav)n yle buyurduunu iit-
der ki: Bunlardan krmz bir dii deve beni tepti484
tim: Medine'nin mihnet ve skntsna sabreden kimseye,
kukusuz kyamet gnnde efaati veya ahid olurum.487

485
Muvatta, Cami, 1; Buhari, Byu, 53; Mslim, Hac, 85/465
486
Muvatta, Cami, 2; Mslim, Hac, 85/473
484 487
Muvatta, Kaseme, 1; Buhari, Ahkam, 38; Mslim, Kasame, 1/6 Muvatta, Cami, 3; Mslim, Hac, 85/482
MUVATTA 161 162 MUVATTA

477. Cabir b. Abdullah (ra)dan: Medine'lilerden bir grup ailelerini ve kendilerine tabi olanla-
Bir bedevi Rasulullah (sav)a mslman olmak zere bi- r alp Yemen'e geceklerdir. Halbuki bilseler Medine
at etti. Daha sonra Medine'de stma hastalna yakalannca kendileri iin daha hayrldr. am da fethedilecektir. O za-
Rasulullah (sav)a gelip: Ya Rasulallah! Biatimi boz. (Me- man Medine'lilerden bir grup ailelerini ve kendilerine uyan-
dine'den ayrlmama izin ver ) dedi. Rasulullah (sav) kabul lar alp am'a geceklerdir. Halbuki bilseler Medine
etmedi. Daha sonra tekrar gelip: Biatimi boz dedi. kendileri iin daha hayrldr. Irak da fethedilecektir. O za-
Rasulullah (sav) yine kabul etmeyince bedevi tekrar gelip: man da Medine halkndan bir grup ailelerini ve kendilerine
Benim biatimi boz dedi. Bu defa da Rasulullah (sav) is- uyanlar alp Irak'a g edeceklerdir. Bilseler Medine kendi-
teini kabul etmeyince, bedevi kp gitti. Bunun zerine leri iin daha hayrldr.491
Rasulullah (sav): phesiz ki Medine ehri demirci kr ***
gibidir. (Nasl ki krk demir zerindeki kir ve pas giderir-
se) Medine ehri de ktleri atar. yiler orada kalr buyur- 481. Eb Hreyre (ra)den:
du.488 Rasulullah (sav): Medine u en gzel haliyle terkedilecek.
Hatta kpek ve kurt mescide girip, mescidin bir ksm direkle-
***
rine veya minbere ieyecek. buyurunca: Ya Rasulallah o
478. Eb Hreyre (ra)den: zaman meyveler kimin olacak? dediler. Rzklarn arayan
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Rabbim bana yle bir ku ve yrtc hayvanlarn olacak. buyurdu. 492
ehre hicret etmemi emretti ki bu dier btn ehirlere galip ***
gelip hkmeder. nsanlar ona Yesrib diyorlar, onun ismi
Medine'dir. Krn demirin pasn giderdii gibi Medine de 482. Enes b. Malik (ra)den:
kt insanlar yok eder, dar atar.489 Rasulullah (sav), Uhud da grnnce: Bu yle bir
dadr ki biz onu severiz, o da bizi sever. Allahm! brahim,
***
Mekke'yi harem (kutsal) kld gibi, ben de iki kara taln
479. Urveden: arasndaki Medine'yi harem klyorum. buyurdu.493
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Medine'den holanma- ***
yarak sevabn istemeyerek kan birinin yerine Allah daha
hayrl kimseleri getirir490 483. Eb Hreyre (ra)den:
Ben Medine'de ceylanlar otlar halde grsem onlar r-
***
ktmem. nk Rasulullah (sav) ki kara taln arasn-
480. Sfyan b. Eb Zheyrden: daki Medine haremdir (kutsaldr.) buyurdu.494
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Yemen fethedilecektir.
491
Muvatta, Cami, 7; Buhari, Fedaill-Medine, 5; Mslim, Hac, 90/497
488 492
Muvatta, Cami, 4; Buhari, Ahkam, 47; Mslim, Hac, 88/489 Muvatta, Cami, 8; Buhari, Fedaill-Medine, 5; Mslim, Hac, 91/499
489 493
Muvatta, Cami, 5; Buhari, Fedaill-Medine, 2; Mslim, Hac, 88/488 Muvatta, Cami, 10; Buhari, Enbiya, 10; Mslim, Hac, 85/462
490 494
Muvatta, Cami, 6 Muvatta, Cami, 11; Buhari, Fedaill-Medine, 4; Mslim, Hac, 85/481
MUVATTA 163 164 MUVATTA

484. Hz. Aie (r.anha)'dan: 487. bn ihabdan:


Rasulullah (sav), Medine'ye gelince Eb Bekir ve Bilal Rasulullah (sav) Arab yarmadasnda iki din bir arada
stma hastalna yakalandlar. Ben kendilerini ziyaret edip: bulunmayacak buyurdu. Ibn ihab der ki: mer b. Hattab
Babacm! Kendini nasl hissediyorsun? Ey Bilal! Kendini bu hadisi aratrd. Rasulullah (sav)n: Arab yarmadasn-
nasl buluyorsun? dedim. Eb Bekir' stma hummas tu- da iki din bir arada bulunmayacak buyruunu kesin olarak
tunca (u beyti) sylerdi: Herkes evinde mutludur.lm anlaynca, Hayber'den yahudileri karp srd.498
ona ayakkab kayndan daha yakndr. Bilal-i Habei de
***
stma nbeti geince yksek sesle yle derdi: Bir bilebil-
seydim, Mekke vadisinde gzel kokulu yumuak otlarn ara- 488. mam Malikden:
snda geceleyebilecek miyim? Bir gn Mecenne sularna va- mer b. Hattab, Necran ve Fedek'den yahudileri kard.
rabilecek miyim? Mekke'nin ame ve Tafil dalarn grebi- Hayber yahudilerine gelince, bunlar hurma ve arazilerini b-
lecek miyim? Hz. Aie der ki: Rasulullah (sav)a gelip bu- rakarak Hayber'i terketmilerdir. Fedek yahudilerinin hurma
nu haber verdiimde yle niyaz etti: Ya Rab! Bize Medi- ve arazilerinin yars kendilerine aitti. nk Rasulullah
ne'yi Mekke'den daha ok sevdir. Onu vebadan kurtar. l- (sav), onlarla arazi ve hurmalarnn yars kendilerine kal-
eklerini (lekle satlan eylerini) bize bereketlendir. Medi- mak zere anlama yapmt. Hz. mer, onlarn arazi ve
ne'nin stma hastaln da Cuhfe'ye gtr.495 bahelerinin bedelini altn, gm, deve, urgan ve semer
*** olarak verip onlar Fedekten srd.499

485. Eb Hreyre (ra)den: ***


Rasulullah (sav): Medinenin kaplarnda melekler var- 489. Hiam babas Urveden:
dr. Oraya veba salgn ve Deccal giremez. buyurdu 496 Rasulullah (sav)a Uhud dan grnce: Bu, bizi seven,
*** bizim de onu sevdiimiz bir dadr. buyurdu. 500

486. smail b. Eb Hakimden: ***


mer b. Abdulaziz: Rasulullah (sav)n (vefatndan n- 490. Abdullah b. Abbas (ra)dan:
ce) son sz u oldu: Allah yahudileri ve hristiyanlan kah- mer b. Hattab am'a gitti. Serg'e varnca kendisini ordu
retsin. Onlar Peygamberlerinin mezarlarn mescidler edindi- komutanlar Eb Ubeyde b. Cerrah ve arkadalar karlad-
ler. Arap diyarnda iki din bir arada kalmayacaktr dedi.497 lar ve am blgesinde veba salgnnn ba gsterdiini ha-
*** ber verdiler. Bunun zerine Hz. mer: Bana ilk muhacirleri
ar dedi. Ben de ardm. Hz. mer onlara veba hastal-
nn meydana geldiini haber vererek, istiarede bulundu.

495 498
Muvatta, Cami, 14; Buhari, Menakibl-ensar, 46; Mslim, Hac, 86/480 Muvatta, Cami, 18; Buhari, Cenaiz, 6; Mslim, Vasiyyet, 25/20
496 499
Muvatta, Cami, 16; Buhari, Fedaill-Medine, 9; Mslim, Hac, 87/485 Muvatta, Cami, 19
497 500
Muvatta, Cami, 17; Buhari, Cenaiz, 62; Mslim, Mesacid, 3/19 Muvatta, Cami, 20
MUVATTA 165 166 MUVATTA

Aralarnda ihtilaf kt. Bunlardan bir ksm: Sen bir grev 491. Amir babas Sa'd b. Ebi Vakkasdan:
iin ktn. Bundan geri dnmeni uygun grmyoruz dedi- same b. Zeyd'e: Veba hastal hakknda Rasulullah
ler. Bir ksm da: nsanlarn geri kalan ve Rasulullah (sav)dan ne iittin? diye sorduumda, Rasulullah (sav):
(sav)n ashab seninle beraberdirler, onlar vebaya atman Veba, yahudilerden bir gruba veya sizden nce yaayan bir
doru grmyoruz deyince, Hz. mer: Yanmdan uzakla- mmete gnderilmi bir azabdr. Siz bir yerde bu hastaln
n, deyip, sonra Bana Ensar arn buyurdu. Ben de ktn duyarsanz oraya girmeyiniz. Sizin bulunduunuz
onlar ardm. Hz. mer onlarla da istiarede bulundu. On- bir yerde de bu hastalk karsa hastalktan kaarak oradan
lar da muhacirlerin dediklerini syleyip ihtilaf ettiler. Hz. kmaynz. buyurdu. dedi.502
mer onlara da: Benden uzaklan dedi, sonra: Bana bu-
rada bulunan Mekke fethi muhacirlerini, Kurey byklerini
arn dedi. Ben de onlar ardm. Onlardan hi biri ihti-
laf etmedi ve: Adamlarla beraber geri dnmen ve onlar ve-
ba tehlikesine atmaman kanaatindeyiz dediler. Bunun ze-
rine Hz. mer, insanlara yle seslendi: Ben sabahleyin
hayvanma binerek Medine'ye geri dneceim. Siz de buna
gre hazrlann. deyince, Eb Ubeyde: Allah'n kaderinden
mi kayorsun? dedi. Hz. mer yle cevap verdi: Ey Eb
Ubeyde, keke bunu senden bakas syleseydi! Evet Allah-
'n kaderinden yine Allah'n kaderine kayoruz. Bana syle
bakalm, senin develerin olsa, iki yamal bir vadiye inseler.
Bu yamalardan biri otlu dieri orak, otsuz olsa, sen de- KADER
veleri bol otlu yerde otlatsan, Allah'n kaderiyle otlatm ol-
maz msn? orak yerde de otlatsan yine Allah'n kaderiyle 492. Eb Hreyre (ra)den:
otlatm olmaz msn? Bu srada, daha nce bir ii iin ara-
Rasulullah (sav): Adem (as) ile Musa (as) aralarnda
larndan ayrlm olan Abdurrahman b. Avf gelip: Bu hu-
tartt da Adem (as), Musa'ya stn geldi. Musa (as) Adem
susta benim bilgim var. Rasulullah (sav)'n yle buyurdu-
(as)'e: Sen insanlar azdran ve cennetten karan Adem
unu iittim: Bir yerde veba hastaln iitirseniz oraya
misin? dedi. Adem de ona: Sen Allah'n her eyin ilmini
gitmeyiniz. Bir yerde de veba hastal kar da siz orada bu-
kendisine verdii ve risaletiyle insanlar zerine setii Musa
lunursanz vebadan kaarak oradan kmaynz Bunun
msn? dedi. Musa: Evet. deyince, Adem: Ben yaratlma-
zerine Hz. mer, Allaha hamdedip Medine'ye dnd.501
dan nce bana takdir edilen ey dolaysyla m beni aypl-
*** yorsun? dedi.503
***

502
Muvatta, Cami, 23; Buhari, Tb, 54; Mslim, Selam, 32/92
501 503
Muvatta, Cami, 22; Buhari, Tb, 30; Mslim, Selam, 32/98 Muvatta, Kader, 1; Mslim, Kader, 2/14
MUVATTA 167 168 MUVATTA

493. mam Malike ulatna gre:


Rasulullah (sav): Size iki ey brakyorum. Bunlara sm- GZEL AHLAK
sk balandnz srece, asla doru yoldan sapmayacaks-
nz. Bunlar, Allah'n kitab ve Peygamberinin snnetidir.
buyurmutur.504 497. mam Malikden:
*** Muaz b. Cebel: (Yemene vali olarak giderken) Ayam
zengiye koyduum zaman Rasulullah (sav)n bana son
494. Tavus el-Yemaniden: tavsiyesi u oldu: Ey Muaz b. Cebel! nsanlar iin ahlakn
Rasulullah (sav)n ashabndan bir takm insanlara yeti- gzelletir. 508
tim. Onlar: Her ey kader iledir. diyorlard. Abdullah b.
***
mer (ra)in yle dediini iittim: Rasulullah (sav) dedi ki:
Her ey kader iledir. Hatta acizlik ile zeka bile. 505 498. Hz. Aie (r.anha)'dan:
*** Rasulullah (sav), iki ey arasnda serbest braklnca, g-
nah olmad mddete, bunun en kolayn alrd. ayet g-
495. Eb Hreyre (ra)den: nah ise, insanlarn en fazla ondan uzaklaan olurdu.
Rasulullah (sav): Bir kadn, kendisi evlenmek iin Rasulullah (sav), kendi ahs iin kimseden intikam almaz-
kzkardeinin boanmasn istemesin. nk kendisi iin d. Ancak, Allah'n mukaddes kld eyler inenmise, o
takdir edilen ne ise o olur. buyurdu. 506 zaman Allah iin onlarn intikamn alrd.509
*** ***
496. Muhammed b. Kab el-Kuraziden: 499. Ali b. Hseyin b. Ali b. Ebi Talibden:
Muaviye b. Ebi Sfyan minberden yle konutu: Ey in- Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kiinin kendisini ilgi-
sanlar! Allah'n verdiine hi bir ey engel olamaz. Allah'n lendirmeyen eyleri terketmesi, mslmanlnn gzelliin-
vermediini de hi kimse veremez. Gl kimseye, Allah'n dendir
gc karsnda hi kimsenin gc fayda vermez. Allah,
***
hakknda hayr diledii kimseyi dinde derin anlayl klar.
sonra Muaviye: Ben bu kelimeleri bu minber zerinde 500. Hz. Aie (r.anha)'dan:
Rasulullah (sav)dan duydum dedi.507 Ben Rasulullah (sav) ile beraber iken, bir adam huzuruna
girmek iin izin istedi. Rasulullah (sav): O, kabilenin en k-
t oludur dedi. Sonra ona izin verdi. Aradan fazla zaman
gemeden Rasulullah (sav)n onunla beraber gldn
504
iittim. Adam knca: Ya Rasulallah! Biraz nce sen o
Muvatta, Kader, 3
505
Muvatta, Kader, 4; Mslim, Kader, 4/18
506 508
Muvatta, Kader, 7; Buhari, Kader, 4 Muvatta, Hsnl-huluk, 1
507 509
Muvatta, Kader, 8 Muvatta, Hsnl-huluk, 2; Buhari, Menakib, 23; Mslim, Fedail, 20/77
MUVATTA 169 170 MUVATTA

adam hakknda syleyeceini syledin. Sonra aradan zaman 505. Eb Hreyre (ra)den:
gemeden onunla beraber gldn dediimde, Rasulullah Rasulullah (sav): Pehlivan (gre meydanlarnda baka-
(sav): nsanlarn en kts, errinden dolay insanlarn larn) yenen deildir. Asl pehlivan kzgnlk annda nefsine
kendisinden korunduu kimsedir buyurdu.510 hakim olan kimsedir buyurdu.515
*** ***
501. mam Malikden: 506. Eb Eyyub el-Ensari (ra)den:
Rasulullah (sav)n: Ben gzel ahlak tamamlamak iin Rasulullah (sav): Hi bir mslmana, din kardeini
gnderildim buyurduu rivayet edildi.511 gnden fazla terkedip ks durmas helal olmaz. Onlar kar-
latklarnda biri yzn bir tarafa, dieri de dier tarafa
***
evirir. Onlarn en hayrls, nce selam vererek barandr.
502. Zeyd b. Talha b. Rukaneden: buyurdu.516
Rasulullah (sav): Her dinin bir ahlak vardr. slam'n ***
ahlak da hayadr. buyurdu. 512
507. Enes b. Malik (ra)den:
***
Rasulullah (sav): Birbirinize buzetmeyiniz, birbirinize
503. Abdullah b. mer (ra)den: hased etmeyiniz ve birbirinize srt evirmeyiniz. Ey Allah'n
Rasulullah (sav), utangalndan dolay din kardeini kullar! Birbirinizle karde olunuz. Hi bir mslmana, din
ayplayan bir adamn yanna varnca: Onu rahat brak. kardeini gnden fazla terkedip ks durmas helal ol-
nk haya imandandr.buyurdu.513 maz. buyurdu. 517

*** ***

504. Hmeyd b. Abdurrahman b. Avfden: 508. Eb Hreyre (ra)den:


Bir adam, Rasulullah (sav)a gelip: Ya Rasulullah! Bana Rasulullah (sav): Kt zandan saknnz. Zira kt zan,
hayatma uygulayacam bir ka kelime ret. Unutacam szlerin en yalandr. Birbirinizin gizli hal ve kusurunu
ok ey syleme deyince, Rasulullah (sav): Hi bir eye aratrmayn. Ktlkte yarmayn, birbirinizi kskanma-
fkelenme. buyurdu. 514 yn, birbirinize buzetmeyin, birbirinize arka evirmeyin. Ey
Allah'n kullar! Karde olunuz.518 buyurdu.
***
***

510
Muvatta, Hsnl-huluk, 4; Buhari, Edeb, 8; Mslim, Edeb, 22 /73
511 515
Muvatta, Hsnl-huluk, 8 Muvatta, Hsnl-huluk, 12; Buhari, Edeb, 76; Mslim, Bir ve sla, 30/107
512 516
Muvatta, Hsnl-huluk, 9, Muvatta, Hsnl-huluk, 13; Buhari, Edeb, 62; Mslim, Bir ve sla, 8/25
513 517
Muvatta, Hsnl-huluk, 10; Buhari, man, 16; Mslim, man,12/59 Muvatta, Hsnl-huluk, 14; Buhari, Edeb, 62; Mslim, Bir ve sla, 7/23
514 518
Muvatta, Hsnl-huluk, 11; Buhari, Edeb, 76 Muvatta, Hsnl-huluk, 15; Buhari, Edeb, 58; Mslim, Bir ve sla, 45/28
MUVATTA 171 172 MUVATTA

509. Ata b. Eb Mslim el-Horasaniden: otlatmaya gitmesi iin hazrladmz bir arkadamz vard.
Rasulullah (sav): Birbirinizle tokalanz aranzdaki kin Onun hazrln yaptm. zerinde eskimi iki hrkasyle
gider. Birbirinizle hediyein ki, birbirinize sevginiz artar ve hayvanlar gtmeye gitti. Rasulullah (sav) ona bakp: Bu
aranzdaki dmanlklar gider. buyurdu.519 adamn bunlardan baka elbiseleri yok mu? dedi. Ben:
Var, heybede yedek elbiseleri var, ya Rasulallah! dedim.
*** Rasulullah (sav): O halde onu ar, ona syle iyi elbisele-
510. Eb Hreyre (ra)den: rini giysin buyurdu. Ben de onu ardm. Elbiselerini giy-
di, sonra dnp gitti. Bunun zerine Rasulullah (sav): Al-
Rasulullah (sav): Cennetin kaplar, pazartesi ve perem-
lah boynuna vurascaya ne oluyor (da eskileri giyiyor). Bu
be gn alr. Allah'a hi bir eyi e komayan her
kendisi iin daha hayrl deil midir? dedi. Hayvan otlat-
mslman kul affedilir. Ancak kendisiyle kardei arasnda
maya giden adam bunu iitip: Ya Rasulallah! Allah yoluna
dmanlk olan affedilmez. Bu iki kiiyi anlancaya kadar
savada da m? deyince, Rasulullah (sav): Savada da
bekletiniz, barncaya kadar bekletiniz, denilir. buyurdu. 520
buyurdu. O kimse savata ehid dt.521
***
512. bn ihab'dan:
Rasulullah (sav) bir gece kalkp ufuklara bakarak: Bu
gece nice hazineler ald, ne kadar fitneler meydana geldi.
Dnyada nice giyinik kadnlar var ki ahirette plaktrlar.
Hanmlar namaza kaldrnz. buyurdu.522
***
GYM-KUAM 513. Abdullah b. mer (ra)den:
Rasulullah (sav): Kibirlenerek elbisesini yerde srkle-
yen kimseye Allah Teala kyamet gnnde (rahmet naza-
511. Cabir b. Abdullah el-Ensari (ra)den:
ryla) bakmaz. buyurdu. 523
Rasulullah (sav) ile Beni Enmar gazvesine ktk. Ben bir
aacn altnda konaklamtm. O srada Rasulullah (sav) ***
geldi: Ya Rasulullah! Glgeye buyur! dedim. O da geldi.
514. Al, babas Abdurrahmandan:
uvalmza bakp (yiyecek) bir ey aradm. Orada kk bir
Eb Said el-Hudri'ye etekleri ne kadar uzatmal diye sor-
salatalk buldum. Dorayp Rasulullah (sav)a sunduum-
duumda: Sana bildiim doru cevab vereceim.
da: Bunu nereden aldnz? buyurdu. Medine'den getirdik,
ya Rasulallah! dedim. O srada yanmzda hayvanlarmz
521
Muvatta, Libas, 1
519 522
Muvatta, Hsnl-huluk, 16 Muvatta, Libas, 8; Buhari, lim, 40
520 523
Muvatta, Hsnl-huluk, 17; Mslim, Bir ve sla, 11/34 Muvatta, Libas, 9
MUVATTA 173 174 MUVATTA

Rasulullah (sav)': M'min erkein etekleri bacaklarnn 518. Eb Hreyre (ra)den:


yarsna kadar inmelidir. Topuklarna kadar uzannca da Rasulullah (sav) iki eit elbise giyme ile iki eit sat
ona gnah yoktur. Topuklardan aada olan ey cehen- yasaklad. (Bunlar) mnabeze ve mlamese yoluyla satla,
nemdedir. Allah Teala kyamet gnnde eteini byklk kilot giymeksizin bir entari giyip dizlerini dikerek oturup av-
taslayarak yerde srkleyen kimseye (rahmet gzyle) ret mahallerinin gzkmesi ve vcudunun bir tarafn kapa-
bakmaz. buyururken iittim. dedi. 524 tp dier tarafm ak brakan elbise giymesidir.528
*** ***
515. Safiyye bt. Eb Ubeydeden: 519. Abdullah b. mer (ra)den:
Peygamber efendimiz (sav)'in hanm mm Seleme elbi- Babam mer b. Hattab mescidin kapsnda satlk ipek
seden sz edilince: Ya Rasulullah! Kadn elbisesini ne ka- kumatan kaftan grnce: Ya Rasulullah! Bu kaftan alsan
dar uzatacak? dedi. Rasulullah (sav): Bir kar fazla uza- da cuma gnleri ve yanna eliler geldii zaman giysen.
tr. buyurdu. mm Seleme: O zaman (kadnn) bacaklar dedi. Rasulullah (sav) da: Bunu ancak ahiretten nasibi ol-
gzkr dedi. Bunun zerine Rasulullah (sav): yleyse bir mayan giyer. buyurdu. Daha sonra Rasulullah (sav)a ipek
zira (yaklak 50 cm) uzatr, daha fazlasna gerek yok. bu- kaftanlardan gelince, mer b. Hattabe ondan bir kaftan
yurdu.525 verdi. Hz. mer de: Ya Rasulullah! Onu bana rn verdin?
Halbuki sen Utarid'in elbisesi hakknda neler sylemitin
***
deyince Rasulullah (sav): Onu sana giymen iin verme-
516. Eb Hreyre (ra)den: dim. buyurdu. Hz. mer de bu elbiseyi Mekke'deki mrik
Rasulullah (sav): Sizden biri tek ayakkab ile yrme- kardeine verdi.529
sin, ya ikisini birden giysin veya her ikisini de karsn, ya-
lnayak gezsin. buyurdu.526
***
517. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Sizden biri ayakkab giyerken nce
sa ayan giysin, karrken de nce sol ayakkabsn -
karsn. ilk giyilen sa ayakkab ve ilk karlan da sol ayak-
kab olsun. buyurdu.527
***

524
Muvatta, Libas, 12; Ebu Davud, Libas, 27; bni Mace, Libas, 32
525
Muvatta, Libas, 13; Ebu Davud, Libas, 37
526 528
Muvatta, Libas, 14; Buhari, Libas, 40; Mslim, Libas, 19/68 Muvatta, Libas, 17; Buhari, Libas, 21
527 529
Muvatta, Libas, 15; Buhari, Libas, 39 Muvatta, Libas, 18; Buhari, Cuma, 7; Mslim, Libas, 2/6
MUVATTA 175 176 MUVATTA

523. Cabir b. Abdullah (ra)den:


HZ. PEYGAMBER (SAV)N NTELKLER Rasulullah (sav), bir kiinin sol elle yemek yemesini veya
bir tek ayakkab giyerek yrmesini, bir omuzu kapatan, di-
er omuzu ak brakan ve kolunu kartacak yeri olmayan
520. Enes b. Malik (ra)den: bir elbise giymesini ve uyluklar zerine ayaklarn dikerek
Rasulullah (sav)'n boyu ne fazla uzun, ne de fazla ksa oturup zerine bir para elbise rtmesini yasak etti.533
idi. Teninin rengi, ne ok beyaz, ne de fazla esmerdi. Salar
ne ok kvrckl, ne de ok dzd. Krk yan doldurunca ***
Allah O'nu Peygamber olarak gnderdi. On sene Mekke'de,
524. Abdullah b. mer (ra)den:
on sene de Medine'de ikamet etti. Sandaki ve sakalnda ki
Rasulullah (sav): Sizden biri yemek yediinde sa eliyle
beyaz kllar yirmiye ulamadan ve altm yan tamamla-
yesin, bir ey ierken sa eliyle isin. nki eytan sol eliyle
ynca Allah (c.c), Rasulullah (sav)'n ruhunu ald.530
yer ve sol eliyle ier.534
***
***
521. Abdullah b. mer (ra)den
Rasulullah (sav): Bu gece (ryamda) Ka'be'de idim. Ora- 525. Eb Hreyre (ra)den:
da bir esmer adam grdm. Sanki grdm, esmer adam- Rasulullah (sav): nsanlar dolap kendisine bir-iki lok-
larn en gzeli idi. Omuzlarna kadar inen salar vard. ma veya bir-iki hurma verilen bu gezgin, yoksul deildir.
Sanki bu salar grdm omuzlara sarkm salarn en g- buyurdu. Bunun zerine: Asl yoksul kimdir ya
zeli idi. Taram olduu salarndan su damlyordu. ki Rasulallah? dediler. Rasulullah (sav) yle cevap verdi:
adama ve iki adamn omuzlarna dayanarak Ka'be'yi tavaf Gerek yoksul, ihtiyacn karlayacak kadar geliri olmayan
ediyordu. Bu kim? diye sordum. Bu Meryem'in olu Isa ve insanlar onu tanmad iin kendisine sadaka verilme-
diye cevap verildi. Sonra aniden salar ok kvrckl ve yen ve kalkp insanlardan dilenmeyen kimsedir.535
(zm tanesi gibi) sa gz dar frlam bir adamla kar-
***
latm. Bu kim? diye sordum. Bana: Mesih Deccal'dr di-
ye cevap verildi.531 526. bn Bceyd el-Ensari el-Harisi, ninesinden:
*** Rasulullah (sav): Kzartlm koyun ve sr trna bile
olsa yoksula veriniz. buyurdu.536
522. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah: nsani be zellik vardr: Trnaklar kesmek, ***
by ksaltmak, koltuk altndaki kllar yolmak, edep yerini
tra etmek ve snnet olmak. Bunlar yaratln gerei olup
nceki peygamberler tarafndan yaplagelmitir.532
533
Muvatta, Sfatn-nebi, 5; Mslim, Libas, 20/70
530 534
Muvatta, Sfatn-nebi, 1; Buhari, Menakib, 23; Mslim, Fedail, 31/113 Muvatta, Sfatn-nebi, 6; Mslim, Eribe, 13/105
531 535
Muvatta, Sfatn-nebi, 2; Buhari, Libas 68; Mslim, man, 73/273 Muvatta, Sfatn-nebi, 7; Buhari, 53; Mslim, Zekat, 34
532 536
Muvatta, Sfatn-nebi, 3; Buhari, Libas 63; Mslim, Taharet, 16/49 Muvatta, Sfatn-nebi, 8; Nesai, Zekat, 70
MUVATTA 177 178 MUVATTA

527. Eb Hreyre (ra)den: Eb Said ona: Evet diye cevap verdi. Bir adam Rasulullah
Rasulullah (sav): Mslman, bir midesini doyurmak (sav)'a: Ya Rasulullah, ben bir nefeste iemiyorum deyince
iin yer. Kafir ise yedi barsan doldurmak iin yer. bu- Rasulullah (sav) ona: Barda azndan uzaklatr, sonra
yurdu 537 nefes al. buyurdu. Adam dedi ki: (Bardan) iinde p
benzeri bir ey grrsem (ne yapaym)? Rasulullah (sav):
*** Onu akt buyurdu.540
528. Eb Hreyre (ra)den: ***
Rasulullah (sav)'a bir kafir, misafir oldu. Rasulullah
(sav) onun iin bir koyun (nun salmasn) emretti. Koyun 531. Enes b. Malik (ra)den:
sald; kafir misafir, onun stn iti. Sonra Rasulullah Rasulullah (sav)'a iine kuyu suyu kartrlm st geti-
(sav) baka bir koyunun salmasn emretti. Misafir onun rildi. Sanda bir bedevi, solunda Eb Bekir oturuyordu. S-
stn de iti. Sonra baka bir koyunun. Bylece yedi koyu- t iti sonra bedeviye verdi ve yle buyurdu: Sanza ve-
nun stn iti. Sonra sabah oldu ve kafir mslman oldu. rin, sadan devam edin.541
Rasulullah (sav) da onun iin bir koyun (salarak stnn ***
getirilmesini) emretti. O koyunun stn iti. Sonra ikinci
bir koyunun (stnn) getirilmesini emretti. Bu koyunun 532. Sehl b. Sad el-Ensari (ra)den:
stn bitiremedi. Bunun zerine Rasulullah (sav): Rasulullah (sav)'a bir iecek getirildi ve onu iti. Sanda
M'min bir midesini doyurmak iin ier. Kafir yedi barsa- bir ocuk, solunda da yallar bulunuyordu. Rasulullah o-
n doldurmak iin ier. buyurdu.538 cua: u yal kiilere nce vermeme izin verir misin? diye
sordu. ocuk da: Hayr! Vallahi (izin veremem) ya
***
Rasulullah! ecein senden bana verilmesi hakkm kimse-
529. Hz. mm Seleme (r.anha)'dan: ye vermem, deyince Rasulullah (sav) da iecei onun eline
Rasulullah (sav): Gm kaptan bir ey ien, cehennem verdi.542
ateini karnna doldurmu olur. buyurdu.539 ***
Aklama: Gm kaplar kullanmak kibir alameti oldu-
u iin yasaklanmtr. 533. Enes b. Malik (ra)den:
*** Eb Talha, mm Sleym'e: Rasulullah (sav)n sesinin
ok zayf ktn iittim. Bundan onun a olduu anlamn -
530. Eb el-Msenna el-Cheniden: karyorum. Yannda yiyecek bir ey var m? dedi. mm
Ben Mervan b. Hakem'in yannda idim. Mervann yanna Sleym: Evet diye cevap verdi. Bunun zerine arpa ekmein-
Eb Said el-Hudri girince, Mervan O'na: Rasulullah (sav)'n den paralar kard. Sonra kendi bartsn alarak bir tara-
iecee frmeyi yasak ettiini duydun mu? diye sordu.
537 540
Muvatta, Sfatn-nebi, 9; Buhari, Etime, 12; Mslim, Eribe, 34/185 Muvatta, Sfatn-nebi, 12; Tirmizi, Eribe, 15
538 541
Muvatta, Sfatn-nebi, 10; Mslim, Eribe, 34/186 Muvatta, Sfatn-nebi, 17; Buhari, Eribe, 18; Mslim, Eribe, 17/124
539 542
Muvatta, Sfatn-nebi, 11; Buhari, Eribe, 28; Mslim, Libas, 1/1 Muvatta, Sfatn-nebi, 18; Buhari, Eribe, 19; Mslim, Eribe, 17/127
MUVATTA 179 180 MUVATTA

fyla ekmei sard, ekmei kolumun altna gizledi ve bart- 534. Eb Hreyre (ra)den:
snn bir ksmn da benim zerime gmlek gibi rtt. Sonra Rasulullah (sav): ki kiinin yiyecei, kiiye; kii-
beni Rasulullah (sav)'a gnderdi. Rasulullah (sav)'a mm nin yiyecei de drt kiiye yeter. buyurdu. 544
Sleym'in gnderdii ekmei gtrdm. O'nu ashabyla birlikte
mescitte otururken buldum ve yanlarna dikildim. Bunun ze- ***
rine Rasulullah (sav): Seni Eb Talha m gnderdi? diye sor- 535. Cabir b. Abdurrahmanden:
du. Ben de: Evet diye cevap verdim. Yemek iin mi? diye Rasulullah (sav): Geceleyin kaplar kilitleyin, su tulum-
sorunca: Evet diye cevap verdim.Bunun zerine Rasulullah larnn azn balayn, kaplarnzn azn kapatn, yatar-
(sav) yanndaki ashabna: Kalkn diye emir buyurdu. Asha- ken lambay sndrn. nk eytan kilitli kapy aamaz,
byla Rasulullah (sav), aralarnda da ben, Eb Talha'nn yan- ipi zemez, kapal kaplar aamaz. Fare insanlarn evlerini
na gelinceye kadar yrdk. Ben Eb Talha'ya haber verince, ok abuk yakar. buyurdu. 545
Eb Talha: Ya mm Sleym. Rasulullah (sav) ashabn ge-
tirdi. Yanmzda onlara yetecek kadar yiyecek yok (ne yapaca- ***
z?) dedi. mm Sleym: Allah ve Rasulu iyi bilir. cevabn
536. Eb reyh el-Ka'biden:
verdi. Eb Talha, Rasulullah (sav) karlamaya gitti.
Rasulullah (sav), beraberinde Eb Talha ile geldi ve eve girdi- Rasulullah (sav): Allah'a ve ahiret gnne inanan kii,
ler. Rasulullah (sav): Yannda olan getir, Ey mm Sleym ya hayr konusun ya da sussun. Kim Allah (c.c.)'a ve ahiret
deyince mm Sleym de o ekmei getirdi. Bunun zerine gnne inanyorsa, komusuna iyi davransn. Kim Allah
Rasulullah (sav) ekmein doranmasn emretti ve ekmek do- (cc)'a ve ahiret gnne inanyorsa, misafirine ikram etsin.
rand. mm Sleym ekmein zerine, iinde ya ve bal bulu- Bir gn bir gece ona gereken nemi vererek misafir olarak
nan tulumu skarak ekmee katk yapt. Sonra Rasulullah arlar. gn ise normal olarak yediklerinden yedirmek
(sav), Allah (cc)'n sylemesini istedii szleri syleyerek dua suretiyle misafir eder. gn sonra vermi olduu eyler
etti. Sonra yle dedi: On kiinin girmesine izin ver. bunun sadaka olur. Misafirin ev sahibini skntya drecek kadar
zerine Eb Talha, on kiiye izin verdi. Onlar doyuncaya kadar uzun sre kalmas helal olmaz. buyurdu. 546
(ondan yediler), sonra ktlar. Sonra Rasulullah (sav): On ki- ***
iye daha izin ver diye emretti. Eb Talha on kiiye izin verdi.
Onlar da doyuncaya kadar yediler ve ktlar. Sonra Rasulullah 537. Eb Hreyre (ra)den:
(sav): On kiiye izin ver buyurdu. Eb Talha, o on kiiye de Rasulullah (sav): Bir zaman adamn biri yolda yrrken
izin verdi, onlar da doyuncaya kadar yediler ve ktlar. Sonra ok susad ve bir kuyu buldu. Kuyuya indi, suyu iti ve da-
Rasulullah (sav): On kiiye daha izin ver buyurdu. O da on r kt. kar ykmaz dilini hararetten karm iddetli ne-
kiiye daha izin verdi, onlar da doyuncaya kadar yediler ve k- fes alan ve susuzluktan nemli topra yalayan bir kpekle
tlar. Sonra Rasulullah (sav), cemaatn hepsi yiyip doyuncaya karlat. Adam: Benim bama gelen susuzluk bu kpein
kadar. Onar kii ieri al. buyurdu. Cemaat, yetmi ya da sek-
sen kii kadard.543 544
Muvatta, Sfatn-nebi, 20; Buhari, Eribe, 11; Mslim, Eribe, 33
545
Muvatta, Sfatn-nebi, 21; Mslim, Eribe, 12/96
543 546
Muvatta, Sfatn-nebi, 19; Buhari, Eribe, 6; Mslim, Eribe, 20/142 Muvatta, Sfatn-nebi, 22; Buhari, Edeb, 31; Mslim, Lukata, 3/153
MUVATTA 181 182 MUVATTA

bana da gelmi diyerek, kuyuya indi ve ayakkabsnn bi- 539. Amr b. Sa'd b. Muaz ninesinden:
risini (karp) su doldurdu. Sonra suyla dolu ayakkaby Rasulullah (sav): Ey m'min hanmlar! Sizden biri k-
azyla tutarak kuyudan dar kt ve kpei sulad. Bun- zartlm koyun paas dahi olsa komusu olan kadnn ver-
dan dolay Allah adamn bu amelini kabul etti ye gnahlar- dii hediyeyi kmsemesin. buyurdu. 549
n balad. buyurdu. Ashab: Hayvanlara yaplan iyilik-
lerde de bizim iin sevap var m Ya Rasulallah? diye sorun- ***
ca Rasulullah (sav): Her canl hayvana yaplan iyilikte 540. Abdullah b. Eb Bekirden:
sevab vardr. buyurdu.547 Rasulullah (sav): Allah (cc) yahudileri helak etsin, i
*** yann yenilmesini yasak ediyorlar, onu satp parasn yi-
yorlar buyurdu. 550
538. Cabir b. Abdullah (ra)den:
Rasulullah (sav) deniz kenarna bir askeri birlik gnder- ***
di. Eb Ubeyde b. Cerrah' onlara komutan tayin etti. Ordu 541. mam Malikden:
yz kiiden ibaretti. Ben de ilerinde bulunuyordum. Yola
Rasulullah (sav) mescide girdi, orada Eb Bekir es-Sddk
ktk, yolun bir ksmnda yiyeceimiz tkenmeye yz tuttu.
ile mer b. Hattab' buldu ve onlara (neden mescidde bulun-
Bunun zerine Eb Ubeyde btn askeri birliin azklarnn
duklarnn sebebini) sordu. Onlar da; Bizi alk (dar) -
toplanmasn emretti ve hepsi topland. Tamam iki azk tor-
kard. Diye cevap verdiler. Bunun zerine Rasulullah (sav):
bas kadar hurma idi. Eb Ubeyde bize onu her gn azar
Beni de alk dar kard. buyurdu. Birlikte Ebl-
azar yediriyordu. Bitinceye kadar byle devam etti.
Heysem b. et-Teyyihan el-Ensari'nin evine gittiler. O da evde
Herbirimize birer hurma dyordu. Bunun zerine Vehb b.
yaplm arpa ekmeinin onlara getirilmesini emretti ve mi-
Keysan, Cabire 'Bir hurma al giderir mi? demesi zeri-
safirleri iin bir koyun kesmeye kalknca Rasulullah (sav):
ne Cabir: Tkenince yokluu bize daha ok tesir edecek.
Stl koyunu kesme buyurdu ve bir koyun kesti. Onlara
dedi. Sonra deniz sahiline ulatk. Ular ulamaz da kk
tatl su getirdi ve bir hurma aacnn meyveli daln krp ge-
bir da gibi bir balkla karlatk. Bu askeri birlik bu bal
tirdi. Sonra bu yiyecei getirdiler ve ondan yediler ve bu su-
on sekiz gn yedi. Sonra Eb Ubeyde baln iki kaburga
dan itiler. Bunun zerine Rasulullah (sav): Bu gn yedii-
kemiinin dikilmesini emretti. Kemiklerin kpr eklinde a-
niz bu nimetten mutlaka sorulursunuz, yediinizin krn
tlmasn syledi. Sonra (bu atl iki kemiin altndan ge-
eda edin buyurdu.551
mesi iin) bir deve srlmesini emretti. Deve srld. Sonra
deve bu iki kaburga kemiinin altndan demeden geti.548 ***
*** 542. Vehb b. Keysanden:
Rasulullah (sav)'a bir yemek getirildi. Rasulullah (sav)'n

549
Muvatta, Sfatn-nebi, 25; Buhari, Hibe, 1; Mslim, Zekat, 29/90
547 550
Muvatta, Sfatn-nebi, 23; Buhari, urb ve Musakat, 9; Mslim, Selam, 41 Muvatta, Sfatn-nebi, 26; Buhari, Byu, 103; Mslim, Musakat, 12/73
548 551
Muvatta, Sfatn-nebi, 24; Buhari, irket, 1; Mslim, Sayd ve zebaih, 4/17-21 Muvatta, Sfatn-nebi, 28; Mslim, Eribe, 20/140
MUVATTA 183 184 MUVATTA

yannda hanm (mm Seleme)'nin olu mer b. Seleme diklerini anlatt. Rasulullah (sav) de (Amire hitaben): Siz-
vard. Rasulullah (sav) ona: Besmele ek ve nnden ye. den biri kardeini neden ldryor? Allah mbarek klsn
buyurdu.552 demeliydin! Gz demesi gerektir; onun iin (yani Sehl
iin) abdest al. dedi. Amir de onun (iyilemesi) iin abdest
*** ald. (Alnan abdest suyu Sehle dkld ve Sehl de iyileti).
543. Abdullah b. mer (ra)den: Bylece Sehl de Rasulullah (sav) ile beraber gitti, hibir i-
Rasulullah (sav), altn yzk takard. Sonra Rasulullah kayeti kalmad, rahatlad.554
(sav) ayaa kalkt ve o yz att ve: Onu hi takmayaca- ***
m. buyurdu. Btn ashab da altn yzklerini kard-
lar.553 545. Humeyd b. Kays Mu'daldan:
Cafer b. Ebi Talib'in iki olu Rasulullah'n (sav) huzuruna
getirildiinde onlarn dadlarna: Bunlar zayf gryorum,
neden? diye sordu. O da: Ya Rasulullah, onlara gz dei-
yor. Uygun grp grmyeceini bilmediimiz iin onlar
okutmadk. deyince Rasulullah (sav): Onlar okutunuz,
nk eer kaderin nne birey geecek olsayd bu, nazar
olurdu. buyurdu.555
***
GZ DEMES/NAZAR
546. Urve b. Zbeyrden:
Rasulullah (sav) hanm mm Seleme'nin evine girdi.
544. Sehl b. Huneyfin torunu Muhammed b. Eb Orada bir ocuk alyordu. Ona gz dediini sylediklerin-
mame'den: de Rasulullah (sav): Ona gz demesinden (korunmak) iin
Babamn yle dediini duydum: Babam, Sehl b. okutsaydnz ya. diye buyurdu.556
Huneyf, (Medine civarnda bir yer olan) Harrar'da gusl yap-
***
t. zerindeki cbbesini karmt. Amir b. Rebia da bak-
yordu. Sehl, cildi gzel, beyaz bir adamd. Eb mame de- 547. Ata b. Yesarden:
vamla: Amir b. Rebia ona: Bakirelerin cildi bile bugn gr- Rasulullah (sav): Kul hastaland zaman Allah Teala
dm gibi deildir. deyince Sehl olduu yere ykld, elem ona iki melek gnderir ve der ki: Baknz, ziyaretilerine ne
ve aclar artt. Rasulullah (sav)a: Sehl rahatszland, se- sylyor? Eer hasta, ziyaretiler geldiinde Allah'a hamd
ninle gidemiyecek. dediler. Bunun zerine Rasulullah (sav) ve sena ediyorsa melekler bunu her eyi iyi bilen aziz ve ce-
Sehl'in yanna gidince ona Amirin kendine bakn ve de-

554
Muvatta, Ayn, 1; Buhari, Tb, 36; Mslim, Selam, 16/41
552 555
Muvatta, Sfatn-nebi, 32; Buhari, Etime, 3 Muvatta, Ayn, 3; Tirmizi, Tb, 17; bni Mace, Tb, 33
553 556
Muvatta, Sfatn-nebi, 37; Buhari, Libas, 47 Muvatta, Ayn, 4; Buhari, Tb, 35; Mslim, Selam, 21/59
MUVATTA 185 186 MUVATTA

lil olan Allah'a ulatrrlar. Bunun zerine Allah da yle den Allah Teala'nn kudret ve azametine snyorum diye-
buyurur: Eer o kulumu ldrrsem cennete koyarm. ifa rek aryan yeri yedi kere svazla buyurdu. Ben de byle
verir iyiletirirsem ona hastalndan dolay zayi ettii etin- yaptm. Allah hastalm giderdi. O gnden beri aileme ve
den ve kanndan daha hayrlsn halk ederim, gnahlarn bakalarna yle (yapmalarn) tavsiye ediyorum.561
da balarm. buyurdu. 557
***
***
552. Hz. Aie (r.anha)'dan:
548. Hz. Aie (r.anha)'dan: Rasulullah (sav) hastaland zaman kendi kendisine
Rasulullah (sav): Bir diken batmas bile olsa m'min u- muavvizeteyn -felak ve nas surelerini- okur ve flerdi. Ars
rad btn musibetlerin mkafaatn grr, yahut da iddetlendii zaman da ona ben okur, bereketini umarak
karlat skntlar hatalarna keffaret olur. buyurdu.558 kendisinin sa eliyle arnn zerine meshederdim.562
*** ***
549. Eb Hreyre (ra)den: 553. Zeyd b. Eslemden:
Rasulullah (sav): Allah kimin hayrl olmasn isterse, Rasulullah (sav) zamannda bir kii yaraland ve ok kan
onu bir felakete uratr. buyurdu 559 kaybetti. Bu adam, Emmar oullarndan kendisine bakacak
iki kii ard. Bunlarn anlattna gre, Rasulullah (sav)
*** kendilerine: Tbb hanginiz daha iyi biliyor? diye sordu-
550. Yahya b. Saidden: unda onlar da: Tbda bir fayda var m, ya Rasulallah?
Rasulullah (sav) zamannda len bir kii hakknda birisi: dediler. (Bunun zerine) Zeyd'in ifadesine gre, Rasulullah
Ne mutlu ona! Bir hastala tutulmadan ld. denildi- (sav): Hastalklar indiren, deva ve arelerini de indirmi-
inde, Rasulullah (sav): Vah yazk! Bilmiyorsun ki eer Al- tir. buyurdu.563
lah onu bir hastala mptela klsayd, onu gnahlarna ***
keffaret klard. (Bununla gnahlarn balard) buyur-
du.560 554. Yahya b. Saidden:
Bana Rasulullah (sav) zamannda, Es'ad b. Zrare'nin
*** boazndaki iltihab (bademciklerini) dalamasndan dolay
551. Osman b. Eb'l-As (ra)den: ld rivayet edildi.564
Rasulullah (sav)a geldim. Armdan kvranyordum. Bu ***
halimi gren Rasulullah (sav): Duyduum arnn errin-

557 561
Muvatta, Ayn, 5 Muvatta, Ayn, 9
558 562
Muvatta, Ayn, 6; Mslim, Bir ve sla, 14/50 Muvatta, Ayn, 10; Buhari, Fedaill-Kuran, 14; Mslim, Selam, 20/51
559 563
Muvatta, Ayn, 7; Buhari, Mezra,1 Muvatta, Ayn, 12; Buhari, Tb, 1; Mslim, Eribe, 20/39
560 564
Muvatta, Ayn, 8; Ebu Davud, Tb, 19; Tirmizi, Tb, 29 Muvatta, Ayn, 13; bni Mace, Tb, 24
MUVATTA 187 188 MUVATTA

555. Fatma bt. Mnzirden:


Eb Bekir'in kz Esma'ya stmaya yakalanp aresini SA VE SAKAL
arayan bir kadn getirildiinde, biraz su alr, boynundan
gsne doru dker ve: Rasulullah (sav) bize stmann
ateini, suyla drmemizi emrederdi. derdi.565 559. Abdullah b. mer (ra)den:
*** Rasulullah (sav) byklar ksaltp sakallar uzatmay em-
retti.569
556. Urve, babasndan:
***
Rasulullah (sav): Humma (yksek ateli hastalk), ce-
hennemin iddetli ateinden bir paradr. Siz onu su ile 560. Abdurrahman b. Avf in olu Humeyd:
sndrnz. buyurdu.566 Muaviye b. Ebi Sfyann hac ettii yl minberin zerin-
*** deyken korumalarndan birinin elindeki bir blk sa ala-
rak yle dediini duydum: Ey Medineliler! Bilginleriniz
557. Cabir b. Abdullah (ra)den: nerede? Rasulullah (sav)n byle eyleri yasakladn ve s-
Rasulullah (sav): Bir kimse, hasta ziyaretine gidince, rail oullan ancak kadnlar bunu adet edindii zaman he-
ilahi rahmetin iine dalm olur. Hastann yannda oturunca lak oldular, buyurduunu duydum dedi.570
da onun hakknda rahmet ahit olur buyurdu.567
***
***
561. bn ihabdan:
558. Ibn Atiye (r.anha)'dan Rasulullah (sav) salarn alnna doru tarad, sonra da
Rasulullah (sav); Baz hastalarn hastal dierlerine ortasndan iki yana ayrd.571
gemez. Bayku uursuz saylmaz, karnda ylan olmaz (ve-
***
ya safer ay haram aylardan saylmaz). Hastalkl hayvanlar
salam hayvanlarn arasna karmasn. Salam hayvanlar 562. Safvan b. Sleymdan:
ise istedii yerde dolap otlayabilir. buyurdu. Bu neden Rasulullah (sav): Kendisinin ya da bakasnn yetimine
byle oluyor ya Rasulallah? diye sorduklarnda, Rasulullah bakp ilerini yrten kimse, hakszlktan saknd takdir-
(sav): nk hastalar salamlarna kartrmak, zarar ge- de, cennette benimle yle (yan yana)dr. dedi ve iaret
tirir. buyurdu.568 parma ile orta parman gsterdi.572
***

565 569
Muvatta, Ayn, 15; Buhari, Tb, 28; Mslim, Selam, 26/82 Muvatta, ar, 1
566 570
Muvatta, Ayn, 16; Buhari, Tb, 28; Mslim, Selam, 26/81 Muvatta, ar, 2; Buhari, Enbiya, 54; Mslim, Libas, 33/122
567 571
Muvatta, Ayn, 17 Muvatta, ar, 3; Buhari, Libas, 70; Mslim, Fedail, 24/90
568 572
Muvatta, Ayn, 18 Muvatta, ar, 5; Buhari, Edeb, 24; Mslim, Zhd, 2/42
MUVATTA 189 190 MUVATTA

563. Yahya b. Saidden: 566. Yahya b. Saidden:


Eb Katade el-Ensari Rasulullah (sav)a: Benim sala- Rasulullah (sav) geceleyin gtrld bir yerde ateten
rm omuzlarma kadar uzanyor. Onlar tarayaym m? diye bir mealeyle kendisini arayan bir cin grd. Nereye dnse
sorduunda, Rasulullah (sav): Evet, ayn zamanda onlara onu aryordu. Cebrail kendisine: Sana, okuduun zaman
iyi bak diye cevap verdi. Rasulullah (sav) kendisine: Onla- ateini sndrecek ve onu yz st drecek bir ka keli-
ra iyi bak dedii iin Eb Katade bazan salarn gnde iki me reteyim mi? dediinde Rasulullah (sav): Evet, ret
defa yalard.573 deyince Cebrail: unlar oku dedi: Ezu bi-vechillahil-
kerm. Ve bi-kelimtillhit-tmmetillti la ycvizihnne
*** berrun ve la fcirun. Ve min erri ma yenzil mines-semi
564. Ata b. Yesardan: ve erri ma yaric fih ve erri m zeree fil-arz. Ve erri m
Rasulullah (sav) mescidde idi. eri sa sakal dank yahrucu minh ve min fitenil-leyli ven-nehr ve min
bir adam girdi. Rasulullah (sav) eliyle ona: k diye iaret tavrikil-leyli ill trikan yatruk bi-hayrin y Rahmn
etti. Sanki san ve sakaln dzeltmesini kast ediyordu. Gkten inen azabndan, yerden ykselen ktlklerin er-
Adam da san sakaln dzelttikten sonra gelince, rinden, Allah'n, yerin altnda ve stnde yaratt mahluk-
Rasulullah (sav) (onu gstererek): Herhangi birinizin ey- larn errinden, gece ve gndzn fitnelerinden, gece ve
tan gibi sa ba dank bir halde gelmesinden byle gel- gndz meydana gelen hayrl eylerin dndaki felaketler-
mesi daha iyi deil mi? buyurdu.574 den Allah'a ve onun noksanlktan uzak, hi bir iyinin ve k-
tnn ulaamayaca kelimelerine snrm.576
***
***
565. Yahya b. Saidden:
567. Eb Hreyre (ra)den:
Halid b. Velid, Rasulullah (sav)a: Ryamda korkuyo-
rum. dedi. Rasulullah (sav)'de: unlar oku buyurdu: Ezu Eslem kabilesinden bir adam: Ben bu gece uyumadm.
bi kelimtillhit-tmmeti min gazabihi ve ikbihi ve erri dedi. Rasulullah (sav): Neden? diye sorunca: Beni bir ak-
ibdihi ve min hemezti-eytni ve en yahzurn Allah'n rep soktu. dedi. Bunun zerine Rasulullah (sav): Eer ak-
gazabndan, azabndan, kullarnn ktlklerinden, eytan- amleyin: Ezu bi kelimtillhit-tmmeti min m haleka
larn vesvesesinden ve benimle beraber bulunup bana zarar lem tezurrake Yaratt eylerin errinden, Allah'n noksan-
vermelerinden Allah'n noksanlktan uzak, tam ve stn ke- lktan uzak, tam ve stn kelimelerine snrm deseydin
limelerine snrm.575 sana zarar veremezdi. buyurdu.577

*** ***
568. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Allah Teala kyamet gn yle buyu-
573
Muvatta, ar, 6
574 576
Muvatta, ar, 7, Muvatta, ar, 10,
575 577
Muvatta, ar, 9 Muvatta, ar, 11; Mslim, Zikir ve Deavat, 16/55
MUVATTA 191 192 MUVATTA

rur: Nerede benim rzam iin birbirini sevenler? Benim gl- hakknda ihtilaf edince ona mracaat ediyorlar ve onun s-
gemden baka hibir glgenin bulunmad bu gnde onlar zn kabul ediyorlard. Onun kim olduunu sordum: Bu,
kendi glgemde glgelendireceim.578 Muaz b. Cebel dediler. Ertesi gn erkenden (mescide) git-
tim. Onu buldum. Benden daha erken gelmi namaz kl-
*** yordu. Namazn bitirinceye kadar onu bekledim. Sonra hu-
569. Eb Hreyre (ra)den: zuruna gittim, selam verdim ve dedim ki: Vallahi ben seni
Rasulullah (sav): Kendi glgesinden baka hi bir glgenin Allah rzas iin seviyorum. Vallahi mi? dedi. Vallahi!
bulunmad gnde (kyamet gnnde) Allah yedi kiiyi ken- dedim. Tekrar: Vallahi mi? dedi. Vallahi! dedim Yine:
di glgesinde glgelendirir: 1) Adaletli devlet bakan, 2) Al- Vallahi mi? dedi. Vallahi! dedim. Bunun zerine elbi-
lah'a ibadetle yetien gen, 3) Mescidden kt zaman tekrar semden tuttu, beni yanna ekti ve dedi ki: Sana mjdeler
dnnceye kadar kalbi oraya bal olan kimse, 4) Allah yo- olsun: Ben Rasulullah (sav)n: Allah Teala buyuruyor ki:
lunda biribirini seven, bu sevgiyle birleen ve bu sevgiyle ay- Benim rzam iin birbirini seven, benim rzam iin bir ara-
rlan iki kii, 5) Allah Teala'y yalnz bir yerde zikredip gzle- da oturan, benim rzam iin birbirini ziyaret eden ve kendi-
rinden ya aktarak alayan adam. 6) Gzel, soylu bir kadn lerini benim rzama adayan kimselere benim sevgim vacip-
kendisini zinaya davet ettiinde: Ben Allah'tan korkarm tir. buyurduunu duydum.581
diyen kimse 7) Sadaka verdiinde sa elinin verdiini sol eli
bilmeyecek ekilde gizleyen kimse.579 buyurdu.
***
570. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav): Allah bir kulunu sevdii zaman, Cebra-
ile: Ben filan kimseyi sevdim, onu sen de sev. buyurur.
Onu Cebrail de sever, sonra gk halkna seslenerek: Allah fi-
lan kimseyi sevdi siz de seviniz. der. Onu gk halk da sever.
Sonra onun sevgisi yeryznde halk arasnda da yaylr.580
RYA
buyurdu.
***
572. Enes b. Malik (ra)den:
571. Eb idris el-Havlaniden: Rasulullah (sav) Salih bir kimsenin grd doru ve
Dmak camiine girdim, bir de baktm ki dileri parlak, sevindirici rya peygamberliin krk altda biridir. buyur-
gzel yzl bir gen ve etrafnda insanlar toplanm, bir ey du.582
Aklama: Rasulullah (sav) peygamberlik ncesi alt ay
578
Muvatta, ar, 13; Mslim, Bir ve Sla, 12/37
579 581
Muvatta, ar, 14; Buhari, Hudud, 19; Mslim, Zekat, 30/91 Muvatta, ar, 16
580 582
Muvatta, ar, 15; Buhari, Tevhid, 33; Mslim, Bir ve Sla, 48/157 Muvatta, Rya, 1; Buhari, Tabir, 2
MUVATTA 193 194 MUVATTA

sadk rya grd. Yirmi yl peygamberlik grevinde bu- 576. Eb Musa el-Eari (ra)den:
lundu.Buna greyirmi yln krk alt da biri alt ay yapar. Rasulullah (sav): Tavla oynayan kimse Allah'a ve Resu-
lne asi olmu olur. buyurdu. 586
***
573. Eb Hreyre (ra)den:
Rasulullah (sav) sabah namazn klp cemaate dnnce:
inizde bu gece rya gren var m? diye sorar ve: Ben-
den sonra peygamberlik kalmayacak, ancak doru ryalar
kalacak. buyururdu.583
***
574. Ata b. Yesar'dan: SELAM
Rasulullah (sav): Benden sonra Nbvvetten, mjdele-
yicilerden baka bir ey kalmayacak. buyurduunda, ora-
dakiler: Mjdeleyiciler nedir ya Rasulallah? diye sordular, 577. Zeyd b. Eslemden:
o da: Salih kimsenin grd, yahut da bakasnn onun Rasulullah (sav) Binekli olan yaya yryene selam ve-
iin grd doru ryalardr. O ryalar, peygamberliin rir. Bir topluluktan birisi selam verince dierlerine de kafi
krk altda biridir. buyurdu.584 gelir. buyurdu.587

*** ***

575. Eb Katade b. Rib'iden: 578. Abdullah b. mer (ra)den:


Rasulullah (sav): Gzel rya Allah'tan, kt rya da Rasulullah (sav) Yahudilerden biri size selam verdiin-
eytandandr. Herhangi biriniz holanmad bir ey grr- de: Essam aleykm=lm sizin zerinize olsun. der. Siz
se, uyand zaman sol tarafna defa flesin ve o kt de: Aleyke=senin zerine olsun diye karlk veriniz.588
ryann errinden Allah'a snsn. Bylece o rya, kendisine buyurdu.
zarar veremez. Eb Seleme: Bana dalardan daha ar ge- ***
lecek bir rya grseydim, bu hadisi duyunca artk ona ald-
r etmezdim. dedi.585 579. Eb Vakid el-Leysiden:
Rasulullah (sav) mescidde ashabyla otururken kii
***
geldi. kisi Rasulullah'a doru yneldi, birisi de kp gitti.
Bu iki kii, Rasulullah (sav)'n meclisinde durup selam ver-

583 586
Muvatta, Rya, 2 Muvatta, Rya, 6; Ebu Davud, Edeb, 56
584 587
Muvatta, Rya, 3; Buhari, Rya, 5 Muvatta, Selam, 1,
585 588
Muvatta, Rya, 4; Buhari, Tb, 39; Mslim, Rya, 2/2 Muvatta, Selam, 3; Buhari, stizan, 22; Mslim, Selam, 4/8
MUVATTA 195 196 MUVATTA

diler. Onlardan biri mecliste bir bo yer grd ve oraya otur- 581. Eb Musa el-Eari (ra)den:
du. Dieri de oradakilerin arkasna oturdu. ncye gelin- Rasulullah (sav): (Birinin evine girmek iin) defa izin
ce dnp gitti. Rasulullah (sav) szn bitirince: u ki- iste. Eer izin veriliyorsa, gir, yoksa geri dn buyurdu.591
inin durumunu size haber vereyim. Onlardan biri Allah'a
snd (meclise girdi), Allah da onu himayesine ald. Dieri ***
ekindi (sknt vermek istemedi), Allah da ona azab etmek- 582. Eb Abdurrahman olu Rebiaden:
ten ekindi (affetti), br ise (Rasulullah'n (sav) meclisin- Eb Musa el-Eari, Hz. mer b. Hattab'n huzuruna gir-
den) yz evirdi. Allah da ondan (gazap ederek) yz evir- mek iin izin istedi ve defa izin isteini tekrarlad, (ses
di. buyurdu 589 gelmeyince) geri dnd. Hz. mer, peinden adam gndere-
rek (att ve): Niin girmedin? diye sordu. Eb Musa:
Rasulullah (sav)n defa izin istenir. Eer sana izin ve-
rilirse girersin yoksa dnersin, buyurduunu iittim. dedi.
Hz. mer: Bunu baka kim biliyor? Eer bana bunu bilen
birisini getirmezsen, sana yle yle yaparm. dedi Eb
Musa kt ve mesciddeki Ensar meclisi denilen bir meclise
geldi ve: Ben mer b. Hattaba Rasulullah (sav)dan, izin
isteme tr, yoksa dnersin buyurduunu duyduumu ha-
ber verdim. O da: Eer bana bunu bilen baka birisini getir-
ZN STEME mezsen sana yle yle cezalandrrm dedi. Eer aranzda
bunu duyan varsa benimle gelsin. deyince oradakilerin ara-
larnda genleri olan Eb Said el-Hudri'ye: Kalk, onunla
580. Ata b. Yesarden: git. dediler. O da gidip Hz. mer'e ayn hadisi syleyince
Bir adam ResululIah (sav)a: Ya Rasulallah! Annemin Hz. mer, Eb Musaya: Ben seni itham etmiyorum. Fakat
odasna girmek iin izin isteyecek miyim? diye sordu. O da: insanlarn Rasulullah adna (sav) yalan uydurmalarndan
Evet buyurdu. Adam: Ben evde onunla beraber oturuyo- korktum. dedi.592
rum. deyince ResululIah (sav): Ondan izin iste dedi.
***
Adam: Ona ben hizmet ediyorum. dediinde Rasulullah
(sav) yine: Ondan izin iste, onu plak olarak grmek ister 583. Abdullah b. Eb Bekir (ra)den:
misin? dedi. Adam: Hayr dedi. Rasulullah (sav): O hal- Rasulullah (sav): Eer biri aksrrsa ona yerhamkellah
de, izin almadan yanna girme buyurdu.590 Allah sana rahmet eylesin diye hayr ve bereketle dua et,
*** sonra yine aksrrsa aynn syle. Tekrar aksrrsa yine ay-
nen karlk ver. Bundan sonra yine aksrrsa: Sen nezle

589 591
Muvatta, Selam, 4; Buhari, lim, 8; Mslim, Selam, 20/26 Muvatta, stizan, 2
590 592
Muvatta, stizan, 1, Muvatta, stizan, 3; Buhari, Byu, 9; Mslim, Adab, 7/36
MUVATTA 197 198 MUVATTA

olmusun de. buyurdu. Abdullah b. Eb Bekr, yalnz bu- dnyorum. Ne su iledim ki? diye sordu. Rasulullah (sav):
nun ncden sonra m, yoksa drdncden sonra m ol- Bu resimli yastk ne oluyor? dedi. Hz. Aie de: Onu senin
duunu bilmiyorum, demitir.593 iin aldm. zerine oturur ve ona yaslanrsn. deyince
Rasulullah (sav): Bu resimleri yapanlar kyamet gn azab
*** ekecekler. Onlara: Yaptnz bu resimlere can veriniz, deni-
584. Abdullah b. Eb Talha'nn olu shak'dan: lecek, buyurdu. Sonra da devamla: erisinde resim bulu-
ifa'nn azatl klesi Rafi b. shak bana yle dedi: Ab- nan eve rahmet melekleri girmez. buyurdu.596
dullah b. Eb Talha ile beraber Eb Said el-Hudriyi hastal- ***
nda ziyarete gittik. Eb Said bize dedi ki: Rasulullah
(sav): erisinde heykel veya resim bulunan bir eve rahmet 587. Halid b. Velid (ra)den:
melekleri girmez. buyurdu.594 Rasulullah (sav) ile beraber hanm Meymunenin evine
girdiimizde ieriye kzartlm keler getirildi. Rasulullah
*** (sav) ona elini uzatnca Meymune'nin evinde bulunan baz
585. Utbe b. Mesud'un torunu Ubeydullah b. Abdullah kadnlar, yle dediler: Rasulullah (sav)n yemek istedii
Ubeydullahdan: eyin ne olduunu ona bildirin. Bunun zerine: O kelerdir
Eb Talha el-Ensari'yi hastalnda ziyarete gitti. Yanna ya Rasulallah! denilince Rasulullah (sav) elini ekti. Ben
vardnda Sehl b. Huneyf de orada idi. Eb Talha bir adam de: Yoksa bu haram m ya Rasulullah? diye sordum. Bu-
ard, altndaki sergiyi karttrd. Sehl b. Huneyf kendisi- nun zerine Rasulullah (sav): Hayr, fakat o benim kavmi-
ne: Onu neden kartyorsun? diye sordu. O da: nk min topraklarnda bulunmaz, bu yzden onu canm ekme-
onda resimler var. Onlar hakknda da Rasulullah (sav)n ne di buyurdu. Halid der ki: Onu nme ektim ve Rasulullah
sylediini biliyorsun dedi. Sehl de: Rasulullah (sav) ku- (sav)n gz nnde yedim.597
malardaki nak ve sslemeler hari dememi miydi? de- ***
yince Eb Talha: Evet. demiti ama kartmak kalbime da-
ha ho geldi. diye cevap verdi.595 588. Abdullah b. mer (ra)den
Bir zat Rasulullah (sav)a seslenerek: Ya Rasulallah!
*** Keler hakknda ne buyurursun? diye sordu. Rasulullah
586. Hz. Aie (r.anha)'dan: (sav) de: Onu ne yer, ne de haram ederim. buyurdu.598
O, zerinde hayvan resimleri bulunan bir kk yastk sa- ***
tn ald. Rasulullah (sav) onu grnce kapnn nnde durdu,
ieri girmedi. Hz. Aie onun yzndeki honutsuzluu anlad 589. Abdullah b. mer (ra)den:
ve: Ya Rasulullah, (hatamdan) Allah'a ve Onun Resulne Rasulullah (sav): Av kpei veya davar kpei dnda

593 596
Muvatta, stizan, 4; Ebu Davud, Edeb, 92 Muvatta, stizan, 8; Buhari, Byu, 40; Mslim, Libas, 26/96
594 597
Muvatta, stizan, 6 Muvatta, stizan, 10; Buhari, Zebaih, 7; Mslim, Sayd, 7/43
595 598
Muvatta, stizan, 7 Muvatta, stizan, 11; Tirmizi, Etime, 3
MUVATTA 199 200 MUVATTA

kpek besleyen kimsenin amelini bu kpek her gn iki krat 594. mam Malikden:
eksiltir.599 buyurdu. Rasulullah (sav): Koyun gtmemi hi bir peygamber
yoktur. buyurdu. Sen de mi? Ya Rasulallah! denilince:
***
Evet, Ben de buyurdu.604
590. Abdullah b. mer (ra)den:
***
Rasulullah (sav) (babo) kpeklerin ldrlmesini em-
retti.600 595. Hz. Meymune (r.anha)'dan:
Rasulullah (sav)a ya ierisine den farenin durumu
***
sorulunca: Fareyi ve etrafnda bulunan ya kartp at-
591. Eb Hreyre (ra)den: nz. buyurdu.605
Rasulullah (sav); Kfrn ba dou taraflarndadr. Byk- ***
lk iddias ve bakasn kk grmek deve ve at sahiplerinde-
dir. Vakar ve alakgnlllk koyun sahiplerindedir. 601 bu- 596. Abdullah b. mer (ra)den:
yurdu. Rasulullah (sav): nsanlar evde, kadnda ve atta
*** uursuzlk grrler. buyurdu.606

592. Eb Said el-Hudri (ra)den: ***


Rasulullah (sav): Mslmann en hayrl mal, da ba- 597. Yahya b. Saidden:
larnda ve vadilerde arkasnda dolat koyunlar olacak. O
Bir kadn Rasulullah (sav)a gelip: Ya Rasulullah!
dinine ball sebebiyle fitnelerden kaar. buyurdu.602
Oturduumuz bir evimiz var. Evimiz kalabalk, malmz ok-
*** tu. imdi nfusumuz azald, mal yok oldu deyince,
593. Abdullah b. mer (ra)den: Rasulullah (sav): O evi uursuz sayarak terkediniz. bu-
yurdu.607
Rasulullah (sav): Hi bir kimse dierinin davarn izni
olmakszn samasn. Sizden biri odasnn kendine verilme- ***
sini ve deposunun krlp yiyeceinin alnmasn ister mi?
Bunun gibi davarlarnn memeleri de onlarn yiyeceklerini 598. Yahya b. Saidden:
depo eder. O halde, hi bir kimse dierinin davarn izni ol- Rasulullah (sav)n salr bir deve hakknda: Bunu kim
makszn samasn.603 saacak? diye sormas zerine, bir zat kalkt. Rasulullah
da ona: Adn ne? diye sordu. Adam Rasulullah (sav)a:
*** Mrre (Ac) diye cevap verince, Rasulullah (sav): Otur
599
Muvatta, stizan, 13; Buhari, Zebh ve Sayd, 6; Mslim, Musakat, 10/50
600 604
Muvatta, stizan, 14; Buhari, Bedl-halk, 17; Mslim, Musakat, 10/43 Muvatta, stizan, 18; Buhari, care, 2
601 605
Muvatta, stizan, 15; Buhari, Bedl-halk, 15; Mslim, man, 21/85 Muvatta, stizan, 20; Buhari, Zebaih, 72
602 606
Muvatta, stizan, 16; Buhari, Bedl-halk, 15 Muvatta, stizan, 22; Buhari, Nikah, 17; Mslim, Selam, 34/115
603 607
Muvatta, stizan, 17; Buhari, Lukata, 8; Mslim, Lukata, 2/13 Muvatta, stizan, 23; Ebu Davud, Tb, 24
MUVATTA 201 202 MUVATTA

dedi. Sonra: Bunu kim saacak? diye sorunca, baka bir 602. Eb Lbabe (ra)den:
zat kalkt. Rasulullah (sav) Ona da: Adn ne? dedi. Adam: Rasulullah (sav) yuvalarndaki ylanlar ldrmeyi ya-
Harb (Sava) diye cevap verdi. Bunun zerine Rasulullah saklad.612
(sav) Ona da: Otur dedi. Sonra yine: Bunu kim saacak?
diye sordu. Bu kez baka bir zat kalkt. Rasulullah (sav) ***
onada: Adn ne? diye sordu. Adam da: Yai (Yaar) diye 603. Hz. Aiein azatl cariyesi Saibeden:
cevap verdi. Bunun zerine Rasulullah (sav) ona: Sen sa Rasulullah (sav) evlerdeki kk ylanlar ldrmeyi ya-
buyurdu.608 saklad. Ancak kuyruu ksa ve srtnda iki beyaz izgisi
*** olanlar hari. nk bu iki eit ylan, gzn nurunu alr ve
599. Enes b. Malik (ra)den: kadnlarn (korkudan) ocuk drmesine sebep olurlar.613
Rasulullah (sav) kan aldrd, kann (kle olan) Eb ***
Taybe ald. Rasulullah (sav) da ona bir sa' hurma ve- mam Malike ulatna gre:
rilmesini ve memurlarna da onun haracn (vergisini) hafif- Rasulullah (sav) yolculua kmak maksadyla ayan
letmelerini emretti.609 zengiye koyunca yle derdi: Bismillh. Allhmme ente
*** sahib fis-sefer. Vel-halifet fil-ehl. Allahmmezvilenel-
arza ve hevvin aleynes sefere. Allahmme inn ezu bike
600. mam Malike ulatna gre min vasis-sefer ve min kebetil-mnkalebe ve min sil-
Rasulullah (sav): Bir ila hastal tedavi ederse, kan manzari fil-mli vel-ehl. Allah'n adyla! Allahm, yolcu-
almak da onu yle tedavi eder. buyurdu.610 lukta sahip sensin, ailem hakknda vekilim sensin. Allahm,
yeryzn bizim iin dr ve yolculuu bize kolaylatr.
***
Allahm, yolculuun iddet ve eziyetlerinden, yolculukta
601. Harise oullarndan biri olan Ensar'dan bn znt verici bir eye uramaktan, mal ve oluk/ocukda
Muhayyiseden: kt bir durmla karlamaktan sana snrm. 614
Kan alan bir adam cretle altrmak iin Rasulullah ***
(sav)dan izin istedi. Rasulullah (sav) ona izin vermedi.
Adam, Rasulullah (sav)'a Onu (creti) klelerine yedir. de- 604. Hakimin kz Havle'den:
yinceye kadar izin istemeye devam etti.611 Rasulullah (s.av.): Bir yerde konaklayan bir kimse yle
desin, buyurdu: Ezu bi kelimtillhit-tmmeti min erri m
***
haleka Yaratt eylerin errinden Allah'n tam ve noksan-
sz kelimelerine snrn, Eer yle derse oradan ayrlnca-

608
Muvatta, stizan, 24
609 612
Muvatta, stizan, 26; Buhari, Byu, 39 Muvatta, stizan, 31
610 613
Muvatta, stizan, 27 Muvatta, stizan, 32; Buhari, Bedl-halk, 15; Mslim, Selam, 37/128-143
611 614
Muvatta, stizan, 28; Tirmizi, Byu, 47; bni Mace, Ticarat, 10 Muvatta, stizan, 34; Mslim, Hac, 75/425
MUVATTA 203 204 MUVATTA

ya kadar ona hi birey zarar veremez.615


*** BEYAT
605. Amr b. uayb dedesinden:
Rasulullah (sav): Bir yolcu eytandr. ki yolcu iki ey- 608. Abdullah b. mer (ra)den:
tandr. tanesi ise bir cemaattir. buyurdu.616 Biz Rasulullah (sav)a duyduumuza ve itaat edeceimi-
*** ze dair bey'at/kesin sz verdiimizde bize: Gcnzn yet-
tii hususlarda! diye buyurdu.619
606. Eb Hreyre (ra)den:
Reslullah (sav): Allah'a ve ahiret gnne inanan bir ***
kadn iin, yannda mahremi olmadan bir gn bir gecelik 609. meyme bt. Rukayka (r.anha)'dan:
mesafeye yolculuk yapmas helal olmaz. buyurdu.617 slam zere Rasulullah (sav)'a bey'at eden kadnlar ara-
*** snda ben de geldim. Onlar yle dediler: Ya Rasulullah, Al-
lah'a hi bir ortak komayacamza, hrszlk yapmayaca-
607. Eb Hreyre (ra)den: mza, zina etmeyeceimize, ocuklarmz ldrmeyecei-
Rasuullah (sav): Yolculuk azabdan bir paradr. Sizden mize, kendi tarafmzdan yaplm bir iftirada bulun-
birinin uyumasna, yemesine ve imesine engel olur. Her- mayacamza, iyiliklerde sana kar gelmeyeceimize dair
hangi biriniz ihtiyacn giderince (iini grnce), ailesine sana sz veriyoruz. Bunun zerine Rasulullah (sav): G-
dnme konusunda acele etsin. buyurdu.618 cnzn yettii hususlarda buyurdu. Onlar: Allah ve Re-
sul bize, bizden daha merhametlidir. Ya Rasulallah, gel
sana bey'at edelim dediklerinde Rasulullah (sav): Ben ka-
dnlarla tokalamam, benim yz kadna sylediim sz, bir
kadna sylediim sz gibidir. buyurdu.620

615
Muvatta, stizan, 34
616
Muvatta, stizan, 35; Ebu Davud, Cihad, 79; Tirmizi, Cihad, 34
617 619
Muvatta, stizan, 37; Buhari, Taksirus-salat, 4; Mslim, Hac, 74/421 Muvatta, Biat, 1; Buhari, Ahkam, 43; Mslim, maret, 18/90
618 620
Muvatta, stizan, 39; Buhari, Umre, 19; Mslim, maret, 55/179 Muvatta, Biat, 2; Tirmizi, Siyer, 37; Nesai, Biat, 18
MUVATTA 205 206 MUVATTA

614. Abdullah b. mer (ra)den:


Doudan iki kii gelerek hitabede bulundular. Aklama-
KONUMAK
lar halkn houna gidince Rasulullah (sav): Beyanda/szde
sihir vardr veya Baz beyanlar/szler sihirdir buyurdu.625
610. Abdullah b. mer (ra)den: ***
Rasulullah (sav): Bir kimse, mslman kardeine: Ey
kafir derse ikisinden birisi bu sze uygun olur. bu- 615. Mahzum kabilesinden Abdullah b. Hattab'n olu
yurdu.621 Muttalibden:
Bir kii Rasulullah (sav)a: Gybet nedir? diye sorunca
*** Rasulullah (sav): Bir kiinin duyduu zaman holanmaya-
611. Eb Hreyre (ra)den: ca eyleri gyabnda anlatmandr. buyurdu. Adam: Ya
Rasulullah (sav) Bir kiinin nsanlar kahrolsun dedi- Rasulallah! Bu anlatlanlar gerek olsa da m? diye sordu.
ini iittiinde (bil ki) o kii onlardan en abuk yok olmaya Rasulullah (sav): Aslsz bir ey sylersen bu iftira olur.
urayan olur. buyurdu:622 buyurdu.626

*** ***

612. Eb Hreyre (ra)den: 616. Ata b. Yesardan:


Rasulullah (sav) Sizden hi kimse: Ya haybetet-dehr/ Rasulullah (sav): Allah bir kimseyi iki eyin errinden
Ey zamann ktl demesin. Zira zamana nisbet edilen korursa, o kii cennete girer. Bunun zerine bir kimse: Ya
eyi yapan Allah'tr. buyurdu.623 Rasulallah! Bunlar bize syleme deyince Rasulullah (sav)
da sustu. Sonra dnerek, birinci szn aynen tekrar etti.
*** Adam yine ona: (Onlar) bize haber verme ya Rasulallah!
dedi. Rasulullah (sav) yine sustu. Sonra ayn szn tekrar-
613. Bilal b. Haris el-Mzeniden:
lad. Bunun zerine adam: (Onlar) bize haber verme ya
Rasulullah (sav): Bir adam Allah'n raz olaca bir sz
Rasulallah! dedi. Sonra Rasulullah (sav) yine ayn szn
syler, o szn ulaaca yere ulamadn zanneder. Allah
tekrarlad. Adam da ilk szn syleme cihetine gidince.
kyamet gnne kadar bu sz sebebiyle ondan raz olduu-
yanndaki bir kimse onu susturdu. Rasulullah (sav) bunun
nu yazar. Bir kimse de, Allah'n gazabn ekecek bir sz
zerine yle buyurdu: Allah bir kimseyi iki eyin errin-
syler, o szn ulaaca yere ulamadn zanneder. Bu
den korursa, o kii cennete girer: Dilinin ve cinsi organlar-
sz sebebiyle, kyamet gnne kadar Allah o kiiye gazab
nn! Dilinin ve cinsi organlarnn!627
ettiini yazar. buyurdu 624
***
621
Muvatta, Kelam, 1; Buhari, Edeb, 73
622 625
Muvatta, Kelam, 2; Mslim, Bir ve Sla, 41/139 Muvatta, Kelam, 7; Buhari, Tb, 51
623 626
Muvatta, Kelam, 3; Buhari, Edeb, 101; Mslim, Elfaz, 1/4 Muvatta, Kelam, 10
624 627
Muvatta, Kelam, 5; Buhari, Rikak, 23; Mslim, Zhd ve Rekaik, 6/94, 50 Muvatta, Kelam, 11; Buhari, Rikak, 23
MUVATTA 207 208 MUVATTA

617. Abdullah b. Dinardan: 621. Eb Hreyre (ra)den:


Ben ve Abdullah b. mer, Halid b. Utbenin ardaki Rasulullah (sav) yle buyurdu: Allah sizden hususta
evinde idik. Bir kii gelerek Abdullah ile gizli konumak is- raz olur ve hususta da size gazap eder. Sizin kendisine
tedi. Orada Abdullah ile gizli konumak isteyen adamdan ve ibadet edip ona hibir ortak komamanzdan; toptan Kuran-
benden baka kimse yoktu. Abdullah drt kii olmamz iin Kerim'e yapmanzdan ve Allah'n banza geirdii kii-
bir adam daha ard. Bana ve ard adama yle dedi: lere itaat etmenizden honut olur. Dedikodu yapmanza,
Biraz bekleyin. Ben Rasulullah (sav) yle derken iittim: malnz gereksiz yerlere harcamanza ve luzumsuz yere ok
Bir kiinin yannda, iki kii gizli konumasn.628 soru sormanza da kzar.632
***
***
622. Eb Hreyre (ra)den:
618. Abdullah b. mer (ra)den:
Rasulullah (sav): nsanlarn en kts, unlara bir y-
Rasulullah (sav) yle buyurdu: kii birarada bulun-
zn, bunlara da baka bir yzn gsteren iki yzl kim-
duunda ikisi kendi arasnda gizli konumasn.629
selerdir. buyurdu.633
*** ***
619. Safvan b. Sleymden: 623. mam Malikten:
Bir zat Rasulullah (sav)a: Hanmma yalan syleyebilir Rasulullah (sav)n hanm mm Seleme: imizde
miyim ya Rasulallah?diye sordu. Rasulullah (sav): Yalan- salih kimseler varken biz helak olur muyuz ya Rasulallah!
da hayr yoktur. buyurdu. O zat: Ona bir takm vaadlerde dediinde, Rasulullah (sav): Evet, ktlk oalnca helak
bulunup kendisine syleyebilir miyim? diye sorunca, olursunuz. diye cevap verdi.634
Rasulullah (sav): Bunda bir gnah yoktur. buyurdu.630
***
***
624. Hz. Aie (r.anha)'dan:
620. Safvan b. Sleymden: Rasulullah (sav) vefat edince, hanmlar Osman b. Affan',
Rasulullah (sav)a: M'min korkak olur mu? diye so- Eb Bekir'e gnderip Rasulullah (sav)'dan kendilerine den
rulduunda: Evet diye cevap verdi. M'min yalanc olur miras ondan istemesini sylediler. Bunun zerine Hz. Aie
mu? diye sorulunca da: Hayr buyurdu.631 onlara; Rasulullah (sav): Biz miras brakmayz; bizim brak-
tmz sadakadr. buyurmam myd? dedi.635
***
***

632
Muvatta, Kelam, 20; Mslim, Akdiye, 5/10
628 633
Muvatta, Kelam, 13 Muvatta, Kelam, 21; Buhari, Ahkam, 27; Mslim, Bir ve Sla, 26/98; Buhari,
629
Muvatta, Kelam, 14; Buhari, stizan, 45; Mslim, Selam, 15/36 Ahkam, 27; Mslim, Bir ve Sla, 26/99
630 634
Muvatta, Kelam, 15 Muvatta, Kelam, 22; Buhari, Enbiya, 7; Mslim, Fiten, 1/1
631 635
Muvatta, Kelam, 19 Muvatta, Kelam, 27; Buhari, Feraiz, 3; Mslim, Cihad ve Siyer, 16/51
MUVATTA 209 210 MUVATTA

625. Eb Hreyre (ra)den


Rasulullah (sav): Benim varislerim altn paralar bl-
mez. Hanmlarmn nafakasndan ve iimin masrafndan SADAKA
baka braktklarm sadakadr. buyurdu 636
627. Eb Hubab Said b. Yesarden:
Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kim helal kazancndan
bir sadaka verirse zaten Allah ancak helal olan kabul
eder onu Allah'n kudret eline koyar. Allah da onu da gi-
bi oluncaya kadar, sizden birinin at veya deve yavrusunu
bytt gibi bytr.638
***
628. Enes b. Malik (ra)den:
Eb Talha, Medine'de Ensar'dan en zengin hurmala sa-
hip olanyd. Kendisince en deerli mal da, Mescid-i Nebe-
CEHENNEM
vi'nin karsndaki Beyruha adndaki hurmal idi.
Rasulullah (sav) oraya girip tatl suyundan ierdi. Sevdii-
626. Eb Hreyre (ra)den: niz eylerden infak etmedike iyilii elde edemezsiniz.639
Rasulullah (sav) nsanlarn yakm olduu ate, cehen- ayeti inince, Eb Talha, Rasulullah (sav)'n huzuruna kp:
nem ateinin yetmi parasndan bir paradr. buyurdu. Ya Rasulallah! Allah Teala: Sevdiiniz eylerden infak
Ashab: Ya Rasulallah! Dnya atei yeterliydi. dediler. etmedike iyilii elde edemezsiniz buyuruyor. Bence malla-
Rasulullah (sav) da: Cehennem atei dnya ateinden alt- rmn en deerlisi, Beyruha'dr. O Allah rzas iin sadakadr.
m dokuz derece daha iddetli klnd. buyurdu.637 Allah katnda onun hayr ve azm olmasn umuyorum. s-
tediin yere onu harca ya Rasulallah! deyince, Rasulallah
(sav): Bu ne karl maldr, bu ne karl maldr. Onun hakkn-
da sylediini iittim. Onu yaknlarna vermeni uygun g-
ryorum. buyurdu. Bunun zerine Eb Talha: Yapacam
ya Rasulallah dedi. Sonra hurmal akrabalarna ve amca-
snn oullarna taksim etti.640
***

638
Muvatta, Sadaka, 1; Buhari, Tevhid, 23; Mslim, Zekat, 19/63
636 639
Muvatta, Kelam, 28; Buhari, Feraiz, 3; Mslim, Cihad ve Siyer, 16/55 li mran, 92
637 640
Muvatta, Sfat cehennem, 1; Buhari, Bedl-Halk, 10; Mslim, Cennet, 12/30 Muvatta, Sadaka, 2; Buhari, Zekat, 44; Mslim, Zekat, 14/42
MUVATTA 211 212 MUVATTA

629. Zeyd b. Eslemden: lah'a yemin ederim ki, hibir kimseden bir ey istemiyeceim.
Rasulullah (sav): Dilenci at zerinde de gelse ona ve- istemeksizin bana gelen bir eyi de alrm. dedi.644
riniz buyurdu.641 ***
*** 633. Eb Hreyre (ra)den:
630. Eb Said el-Hudri (ra)den: Rasulullah (sav) yle buyurdu: Kuvvet ve iradesiyle
Ensar'dan bir ksm insanlar Rasulullah (sav)'dan yardm yaadm Allah'a yemin ederim ki, sizden birinin ipini alp
istediler, Rasulullah onlara verdi. Sonra yine istediler, yine srtyla odun tamas, Allah'n zengin kld bir adama ge-
verdi. Sonunda elindeki mal tkenince: Yanmda olan mal lip dilenmesinden ki bu adam ona versin veya vermesin
sizden saklamam. Kim dilencilikten saknrsa, Allah da onu daha hayrldr.645
iffetli ve erefli klar. Kim zengin grnrse, Allah kendisini ***
zengin klar. Her kim de sabrederse, Allah kendisine sabr
verir. Kiiye sabrdan daha hayrl ve daha geni hi bir ni- 634. Esed oullarndan bir adamdan:
met verilmemitir. buyurdu.642 Ben ve ailem Bakil-Garkad'a indik. Ailem bana: Rasu-
lullah (sav)'a git, bizim iin yiyecek bir ey iste. dediler ve ih-
*** tiyalarn sylemeye baladlar. Rasulullah (sav)'a gittiim-
631. Abdullah b. mer (ra)den: de, yannda kendisinden yardm isteyen bir adam buldum.
Rasulullah (sav) minber zerinde sadaka'dan ve dilenci- Rasulullah (sav) ona: Sana verecek bir ey bulamyorum
likten saknmaktan bahsederken: stteki el alttaki elden diyordu. Adam kzgn bir halde: Yemin ederim ki sen istedi-
hayrldr. stteki el yardm eden, alttaki el dilenendir. bu- ine veriyorsun. diyerek Rasulullah (sav)dan ayrlp gitti.
yurdu.643 Bunun zerine Rasulullah (sav): Bu adam, kendisine vere-
cek bir ey bulamyorum diye bana kzyor. Sizden kim bir
*** ukiyye veya dengi mal olduu halde dilenirse, srarla dilen-
632. Ata b. Yesarden: mi olur buyurdu. Esedi: Bize gre bir deve bir ukiyyeden
Rasulullah (sav), mer b. Hattab'a bir hediye gnderdi. daha iyidir dedi.
Hz. mer onu geri verince Rasulullah (sav), mer'e: Niin mam Malik der ki: Bir ukiyye krk dirhemdir.
hediyeyi geri verdin? buyurdu. Hz. mer: Ya Rasulallah! Esedi der ki; Ben de Rasulullah (sav)dan birey istemedim
Bizden biri iin en hayrl olann, hi bir kimseden birey al- geri dndm. Daha sonra Rasulullah (sav)a arpa ve kuru
mamas olduunu sen bize haber vermedin mi? dedi. zm getirilince, Allah bizi zengin klncaya kadar onlardan
Rasulullah (sav): Bu dilenmek suretiyledir. Ama dilenmeksi- bize taksim etti.646
zin olursa, o Allah'n sana verdii bir rzktr. buyurdu. Bu-
***
nun zerine mer (r.a ): Kudret ve iradesiyle yaadm Al-

641 644
Muvatta, Sadaka, 3 Muvatta, Sadaka, 9; Buhari, Ahkam, 17; Mslim, Zekat, 12/110-112
642 645
Muvatta, Sadaka, 7; Buhari, Zekat, 5; Mslim, Zekat, 42/124 Muvatta, Sadaka, 10; Buhari, Zekat, 50; Mslim, Zekat, 35/106
643 646
Muvatta, Sadaka, 8; Buhari, Zekat, 18; Mslim, Zekat, 32/94 Muvatta, Sadaka, 11; Nesai, Zekat, 90
MUVATTA 213 214 MUVATTA

635. mam Malikden:


Rasulullah (sav) yle buyurdu: Muhammed ailesine HZ. PEYGAMBERN SMLER
sadaka helal deildir. nk sadaka insanlarn kirleri-
dir.647
637. Muhammed. b. Mutm b. Cbeyrden:
***
Rasulullah (sav) Benim be ismim vardr. Ben Muham-
636. Abdullah b. Eb Bekir (ra)den: metim. Ben Ahmed'im. Ben Mahi'yim. Allah kfr benimle
Rasulullah (sav) Abdul-Ehel oullarndan bir adam ze- mahvedip, benimle yok edecektir. Ben Hairim: nsanlar
kat toplamaya memur tayin etti. Adam zekat toplayp gelin- benim ayam zerinde peim sra harolunacaktr. Ben
ce Rasulullah (sav)'dan zekat mallarndan bir deve istedi. Akb'm! Peygamberlerin sonuncusuyum. buyurdu.649
Bunun zerine Rasulullah (sav) kzd. Hatta kzgnl y-
znde belirdi. Yzndeki kzgnlk gzlerinin kzarmasyla
bilinirdi. Sonra yle buyurdu: Adam ne kendisi ve ne de
benim iin uygun olmayan eyi istiyor. Ona vermesem ver-
memeyi kt gryorum, versem ne kendisi ve ne de benim
iin uygun olmayan eyi vermi olurum. Adam: Ya
Rasulallah! O zekat mallarndan artk ebedi olarak senden
hi bir ey istemiyecein dedi.648

647
Muvatta, Sadaka, 13; Mslim, Zekat, 51/167
648 649
Muvatta, Sadaka, 14 Muvatta, Esman-nebi, 1
MUVATTA 215

KAYNAKLAR

Abdlgani ed-Dakr, el-mam Malik b. Enes, Dmk,


1410/1990
Cevheri, Msnedl-Muvatta, (Tahkik: Lutfi b. Muham-
med es-Sair ve Taha b. Ali Busri) Beyrut, 1997, Darul-
Garbil-slami
Eb Musab, Muvatta, (Tahkik: Beir Avvad Maruf -
M.Muhammed), I-II, Beyrut, 1992, Messesetr-Risale
el-Baci, el-Mnteka, Beyrut, Tarihsiz. I-XII. Darul-
Ktbil Arabi
bn Asakir, Kefl-Muatta fi Fadlil-Muvatta, Msr,
1946, (Nereden: Muhammed Zahid el-Kevseri)
Kanebi, Muvatta (Tahkik: Abdulhafiz Mansur) tarihsiz,
Salmyah/ Kuveyt
mam Malik, Muvatta, stanbul 1994, (Tercme: Vecdi
Akyz, Durak Pusmaz, A. Muhtar Byknar, Ahmet Arpa,
Abdullah Ycel), I-IV cild
Malik b. Enes, el-Muvatta, (Tahric-talik: Muhammed
Fuad Abdlbaki), Kahire, 1426/2005, Darul-Hadis
Muhammed Eb Zehra, mam Malik, (Tercme: Osman
Keskiolu) Ankara, 1984
Muhammed Fuad Abdlbaki, Muvatta, stanbul, 1981
Nezir Hamdan, Muvattaat, Beyrut, 1996
Zrkani, erhul-Muvatta, Kahire, 1810, I-IV

You might also like