Professional Documents
Culture Documents
i Shakespeare,
Model i
analizs s
veprs
#MesueseAur
ela
Ese
Dhe Projekte
Per Studentet
Fusha: Gjuht dhe komunikimi Lnda: Letrsi Shkalla: V Klasa: X
Tematika: Situata e t nxnit:
Rilindja dhe Humanizmi Evropian 5 or Nxnsi kupton se si prvojat letrare
ndikojn duke ndrtuar prvoja
personale, vlera dhe qndrime q
Tema msimore: vlejn m von n perceptimin e bots.
Analiz Hamleti (ora 3)
Figurs s Hamletit dhe mesazhit q prcjell vepra i jan kushtuar gati 25.000
studime kritiko- letrare
Personaliteti i shquar shqiptar, Fan Noli, ka pohuar: Hamleti sht piktura m e pasur
dhe m e thell q ka dal nga penda e Shekspirit, i cili n fytyrn e tij ka pikturuar
vetveten... Hamleti sht dushku m i lart dhe m i bukur i pyllit shekspirian, po nuk e
shohim ve pasi u coptua
prej rrufes. Si ka qen para katastrofs mund ta imagjinojm nga grmadhat e tij madhshtore,
misterioze dhe tragjike.
Nj pyetje shum prgjigje pr t ngacmuar imagjinatn e nxnsve
Pse veprat e Shekspirit prgjithsisht kan si tituj emrat e personazheve ky t tyre? Prpiquni
t kujtoni disa prej ktyre veprave.
a. Ndrtimi i njohurive t reja (metoda e bashkbisedimit, e Kllasterit, ritregimi, lexim i
drejtuar, harta e koncepteve)
N kt moment t msimit iu krkohet nxnsve q kan lexuar tragjedin t ritregojn
ngjarjen duke ndrtuar subjektin dhe fabuln e saj.
Tragjedia Hamleti i prket periudhs s tret t krijimtaris s Shekspirit dhe mendohet t
jet shkruar rreth viteve 1602-1610. Kjo periudh kur Shekspiri krijoi dhe tragjedit e tij m t
famshme, njihet dhe me emrin vitet e pesimizmit. Hamleti shquhet pr madhshtin e motiveve
t mdha. Konflikti ngrihet mbi dy situata kryesore:
Krimi i antagonistit
Hakmarrja e protagonistit
N vepr rrfehet pr:
tradhtin
(inestin)
spiunimin
Subjekti i veprs
Klaudi ka vrar n gjum vllan e tij, mbretin Hamlet t Danimarks dhe sht
martuar me gruan e tij, duke ia rrmbyer fronin princit Hamlet. Ky i fundit
ndrpret studimet dhe kthehet n shtpi plot pikllim dhe dyshime pr vdekjen e
t atit. Atij i sht shfaqur si vegim fantazma e babait t vdekur, q i tregon t
vrtetn pr helmimin e tij. Hamleti zbulon an t atilla t jets, q deri m
ather nuk i kishte menduar kurr: xhaxhai vrass i babait, nna e
paqndrueshme, e cila hidhet n kraht e tij dhe degjenerimi i gjith oborrit
danez. Edhe e dashura e tij Ofelia ndonse ka nj dashuri t sinqert dhe t
pastr pr t sht moralisht e pafuqishme pr ta ndihmuar, pasi beson gjithka i
thot babai i saj intrigant. Pas gjith ktyre situatave, Hamleti arrin ta kuptoj
vrassin e vrtet t t atit, por pr ta vrtetuar t gjith kt dyshim vendos t
shfaq nj dram me subjekt t ngjashm me rrfimin e fantazms. Pasi vrteton
t gjith t vrtetn e dhimbshme shtiret si i mendur.
Fal gjith dinakris dhe intelektit, kurtheve dhe intrigave, tmerreve dhe
tragjedive, tradhtive dhe pabesive, Hamleti arrin ta vras Klaudin dhe m pas vret
edhe veten.
Msuesi/ja mund t paraqes tek nxnsit nprmjet nj diagrame hallkat e
subjektit. M posht po paraqesim nj model.
N vazhdim t msimit mes tekniks s leximit t drejtuar nxitim nxnsit t
lexojn informacionin e dhn n tekstin e nxnsit n lidhje me kompleksitetin e
personazhit t Hamletit.
Natyr me shum fytyra brenda t cilit gjejm njeriun antik, mesjetar dhe
modern.
Hamleti sht njkohsisht i dobt dhe i fort, plot besim dhe njkohsisht
dyshues, plot dije dhe njkohsisht i verbr, kontradiktor, i zhgnjyer, i
dshpruar, plot ankth .....
M posht sht prezantuar nj model se si mund ta shohim Hamletin kt figur
komplekse
Personazhi kompleks
intelektual
hakmarrs dhe
i patundur n vendimet e tij Hamleti cinik (kur e
koncepton jetn si nj detyr)
antik
mesjetar
modern
i matur dhe
dyshues
gjakftoht
hipokrit dhe i
impulsiv dhe
shtirur (kur do t arrij qllimet)
gjaknxeht
Hamletizmi
Kritika ka prkufizuar me termin hamletizm ato veti t karakterit e t
temperamentit q lidhen ngusht me emrin e Hamletit dhe q shprehin esencn e
prpjekjeve t mundimshme t heroit shekspirian pr t gjetur nj prgjigje t
arsyeshme pr pyetjet kaotike q ia brejn shpirtin dhe q e bjn t dyshoj, t
hetoj, t shoshit e t gjej prova, prpara se t vendos t hidhet n veprim.
Tani kuptohet m mir vlersimi i Fan Nolit, kur thot se Hamleti sht vepra
teatrale m popullore dhe m e thell q luhet n sken, po edhe pohimi i
shekspirologut Antoni Brxhes, i cili shkruan se roli i Hamletit sht m i larti e
m madhshtori nga t gjitha rolet kryesore q jan sajuar deri m sot.
Mundet q vet Shekspiri kt rol ta ket preferuar mbi gjith t tjert,
prderisa Hamletit i ka vn, me fare pak ndryshim, emrin e t birit Hamnet,
t vdekur para kohe.
Vlersimi :