Professional Documents
Culture Documents
SEMPOZYUM SYMPOSIUM
BLDRLER PROCEEDINGS
Editrler / Editors
Kayhan DRTLK
Dr. Tarkan KAHYA
Remziye BOYRAZ SEYHAN
Tuba ERTEKN
AYRIBASIM/OFFPRINT
Editrler / Editors
Kayhan DRTLK
Dr. Tarkan KAHYA
Remziye BOYRAZ SEYHAN
Tuba ERTEKN
ISBN 978-605-4018-15-4
All rights reserved. No part of this book may be used or reproduced in any manner without
written permission from the AKMED and the authors. All responsibility rising from the content
of the papers published here rests upon their authors.
Bask / Printed by
MAS Matbaaclk A..
Hamidiye Mah. Souksu Cad. No. 3 Kathane - stanbul / Trkiye
Tel: +90 (212) 294 10 00 Fax: +90 (212) 294 90 80
info@masmat.com.tr
Sertifika/Certificate No: 12055
Yapm / Production
Zero Prodksiyon Ltd.
indekiler / Contents
Suna nan Kra Akdeniz Medeniyetleri Aratrma Enstits siz deerli gen bilim insanlar-
n Uluslararas Gen Bilimciler Bulumas I: Anadolu Akdenizi Sempozyumunda biraraya getirip
byle bir gelenee nclk yapm olmaktan kvan ve mutluluk duymaktadr.
Bu sempozyum ile Anadolu Akdenizinde bir dier ifadeyle antik Lykia, Pamphylia, Pisidia ve
Kilikia blgelerinde yksek lisans ve doktora projelerini gerekletiren yerli - yabanc gen bilim-
cilerin sesini Antalya zerinden bilim dnyasna ulatrmay amalamaktayz.
Bata Sempozyum eref bakanlarmz ve Bilim Danma Kurulu yelerimiz olmak zere
Sempozyumu bildirileriyle onurlandran gen bilimcilere ve bu bulumada emei olanlara ne
kadar teekkr etsek azdr.
Antalyaya Hogeldiniz!
Welcome!
Suna & nan Kra Research Institute on Mediterranean Civilizations is pleased and proud to
bring together and host you, the invaluable young scholars, at the International Young Scholars
Conference I: Mediterranean Anatolia and to have pioneered such a tradition.
We aim to make the voices of the Turkish and foreign young scholars, who continue their
masters and PhD studies on the Mediterranean Anatolia, that is the geography encompassing
ancient Lycia, Pamphylia, Pisidia and Cilicia, heard across the world academia through Antalya.
We would like to thank, above all our Honorary Presidents and all the members of the Academic
Advisory Board of this symposium, and the young scholars as well as those who have contributed
to this union.
Welcome to Antalya!
Pisidia, Kilikia ve Lykaonia Blgelerindeki
Roma Koloni Kentleri Sikke Tipolojisi
Hacer SANCAKTAR *
Bu almada Roma mparatorluk Dneminde Anadoluda kurulan koloni kentlerinin darp ettikleri
sikkeler zerindeki tiplerin saptanmas ve bu sikkelerin tipolojilerinin oluturulmas amalanmtr.
Roma mparatorluk Dneminde Anadoluda kurulan koloni kentlerinin darp ettikleri sikkeler zerin-
deki tipler tek tek irdelenerek tipolojik bir snflandrma yaplmtr.
Romann ehir devletinden byk bir imparatorlua dnmesinde, dzenli ve tekilatl kurul-
mu koloniler nemli bir rol oynamaktadr1. Kuzeybat Anadoludaki ilk Roma koloni kentleri Caesar
dneminde2 kurulurken, Orta ve Gney Anadoludaki ilk Roma koloni kentleri ise Augustus dne-
minde kurulmutur3. Kolonide genellikle yeni kentler kurmak yerine mevcut olan kentlere kolonistler
yerletirilerek Roma ehir dzeni oluturulmaya allmtr4. Koloni kentlerinde resmi dil Latin-
cedir. Fakat M.S. III. yy.da Severus Alexanderin politikas sonucunda imparator kolonilerinde art
olmas nedeniyle Latincenin yannda Yunancann kullanmna da izin verilmitir ve bu durum koloni
sikkelerine de yansmtr5.
Roma mparatorluunda tip koloni yer almaktadr6. Bunlar; Roma Vatanda Kolonileri, La-
tin Kolonileri ve Roma Asker Kolonileridir. Anadoluda kurulan Roma kolonileri, asker kolonileridir.
Asker kolonileri, Caesar ve Augustus tarafndan grev sreleri biten askerlerin yerletirilmesi ile bu
askerlerin ihtiyalarn karlamak iin kurulmutur7.
* Hacer Sancaktar, Akdeniz niversitesi, Edebiyat Fakltesi, Arkeoloji Anabilim Dal, Kampus, Antalya.
E-posta: hacersancaktar@yahoo.com
Pisidia, Kilikia ve Lykaonia Blgelerindeki Koloni Kentleri Sikke Tipolojisi konulu bildiri, Ankara niversitesi Klasik Arkeoloji
Anabilim Dalnda Do. Dr. Z. izmeli n danmanlnda hazrlam olduum Anadoludaki Roma Koloni Kentleri Sikke
Tipolojisi konulu yksek lisans tezimin bir blmn kapsamaktadr. Bu konuyu almama olanak salayan, yardmlarn ve
desteini benden esirgemeyen sayn Hocama teekkrlerimi sunarm.
1 Levick 1970, 1; zsait 1999, 124.
1. Koloni Kentleri
Roma kolonileri kural gerei, ele geirilmi ya da Roma mparatorluuna balanm topraklar zerin-
de, Roma vatandalarnn, grev sresini tamamlam askerlerin ya da Latin mttefiklerin yerletiril-
mesi ile ortaya kan devlete ait yerleme alanlardr8. Bu alanlarn seiminde ise, Roma mparatorlu-
u kendi hkimiyetini kabul ettirmek ve devam ettirmek iin zellikle denize kys olan ya da nemli
gei noktalarnda yer alan stratejik noktalardaki kentler tercih edilmitir.
Anadoluda kurulan koloniler kuzey ve kuzeybatda denize kys olan kentler ile gneyde stratejik
adan nemli olan kentlerdir. Bu almada koloni kentlerinin kurulduu blgelerden Pisidia, Kilikia
ve Lykaonia blgelerine yer verilmitir. Pisidia Blgesindeki koloni kentleri9 Antiochia, Comama,
Cremna, Olbasa ve Parlais, Kilikia Blgesindeki koloni kentleri; Mallos ve Ninica Claudiopolis, Lyka-
onia Blgesindeki koloni kentleri; Iconium ve Lystradr10. Anadoludaki Roma koloni kentlerine bir
nevi bakentlik yapm olan Pisidia Blgesindeki Antiochia kentine, yaklak M.. 25 ylnda Roma
mparatoru Augustus tarafndan koloni kenti stats verilmitir11. Bu dneme kadar n plana kma-
yan kente koloni stats verilmesi ile birlikte V. ve VII. Lejyonlarda bulunan Romal emekli askerler
yerletirilmitir12. mparator Septimius Severus tarafndan Antiochia kentine verilen Socia Romano-
rum unvan dnemin kent sikkeleri zerinde SR eklinde monogram olarak karmza kmaktadr13.
Bu terim Antiochia Birliinin statsn bamsz bir ehir olarak gstermektedir. Pisidia Antiochia
kentinin koloni sikkeleri mparator Gallienus dneminde youn bir ekilde darp edilmitir. Fakat m-
parator Claudius Gothicus ile koloni sikkelerinin darp edilmesi kesintiye uramtr14. Comama15 ve
Olbasa16 kentlerine, emekli askerlerin yerletirilmesi ile Augustus tarafndan koloni kenti stats ve-
rilmitir. Comama kenti koloni sikkeleri, mparator Antoninus Pius dneminden mparator Traianus
Decius dnemine kadar darp edilmitir. Cremna kentine, M.. 25 - M.S. 6 yllar arasnda Roma m-
paratoru Augustus tarafndan koloni stats verilmitir17. Parlais, Pisidia Blgesindeki Augustusun
kurduu ve Augustusun egemenlii altndaki koloni kentlerinden biridir18. Kitabelerin ve sikkelerin
belirttii gibi dier koloni kentlerinden en k ve en nemsizi bu kenttir. Kilikia Blgesindeki
Ninica Claudiopolis kentine Caesar tarafndan19, Mallos kentine de mparator Traianus Decius20 ta-
rafndan koloni kenti stats verilmitir. Lykaonia Blgesindeki Lystra kenti, Augustus tarafndan
10 E. Kornemanna gre imparatorlukta 381 koloni kenti tespit edilmitir (Bk.: Kornemann 1900, 510-588). Fakat asl konumuzun
sikke tipolojisi olmas nedeniyle, sikke kataloglarnn taranmas ile sadece Roma koloni sikkesi olan kentler bu almaya dhil
edilmitir. Koloni kentlerinin adlar, Roma koloni kentlerinde resmi dilin Latince olmas ve sikkeler zerinde de lejantlarn Latin-
ce yazlmasndan dolay, bu almada da kent isimleri Latince yazmlar ile verilmitir.
11 Antiochia kenti koloni tarihi iin bk.: Akurgal 1995, 57-60; Anderson 1913, 267-300; FITA, 238, 249-251; Hardie 1912, 111-150;
Krzyzanowska 1970; Levick 1958, 74-78; Levick 1966, 47-59; Levick 1967a, 130-144; Levick 1970, 37-50; Milne 1947, 1; Mitchell
1998; Calder 1912, 78-109; Ramsay 1916, 83-134; Ramsay 1918, 107-145; Ramsay 1924, 172-205.
12 V. ve VII. Lejyonlar iin bk.: Levick 1967b, 200-202.
14 Milne 1947, 1.
16 Olbasa kenti koloni tarihi iin bk.: 1877; Levick 1970, 49-51.
17 Cremna kenti koloni tarihi iin bk.: Levick 1970, 46-49; Mitchell 1987, 37-47; Mitchell 1995; Poulter 1997, 315-316.
20 Fakat Mallos Kentinin Colonia lejant ilk defa Severus Alexander (222-235) dneminde darp edilen sikkeler zerinde grl
mektedir.
H. Sancaktar / Pisidia, Kilikia ve Lykaonia Blgelerindeki Roma Koloni Kentleri Sikke Tipolojisi 373
kurulan koloni kentlerinden biridir21. Iconium kentine ise mparator Hadrianus dneminde kolonist
yerletirilmeden Colonia nvan verilmitir22.
2. Tipolojik Snflandrma
Roma koloni sikkelerinin n yzlerinde, genellikle imparator ve imparatorie bstleri, imparator
bstsz darp edilenlerde ise, tanr23 ve tanra bstleri tasvir edilmitir24. n yzde tasvir edilen im-
parator balarndaki elenkler de daha ok Roma imparatorlar tarafndan propaganda amac ile kul-
lanlmtr. Bilindii kadar ile ilk olarak mparator Augustus ile ortaya kan ve corona civica olarak
adlandrlan defne dalndan rlm elenkler, genellikle Roma imparatorlar tarafndan propaganda
amac ile kullanlmtr. Corona civica ikonografik adan hem birlikte bulunan kiinin imparator
olduuna iaret etmekte, hem de o imparatorun halk iin ne kadar iyi, hogrl ve yardmsever bir
insan olduunu gstermektedir25. zellikle imparatorlar, yeni kurumsallatrmaya altklar mo-
nariyi ynetimleri altnda bulunan vatandalarna sevdirmek amacyla, bu elengi balarnda tam
olmaldrlar. Ovidiusun rivayetine gre corona civica ayn zamanda dinsel bir anlam tamakta ve
ikonografik adan ba tanrla iaret etmektedir26.
lk olarak Septimius Severus dneminde darp edilen sikkelerde kullanlan S R harfleri, bu sik-
kelerin Roma Senatosu tarafndan kontrol edildiini gstermektedir27.
Anadoludaki Roma koloni kentlerinde darp edilen koloni sikkelerinin arka yz tiplerine gre ya-
plan snflandrma, ana balk altnda incelenmitir. I. Ana bal oluturan imparatorluk tipleri
kendi iinde alt balklara ayrlmtr28. Bunlar; 1. Mitolojik Tipler, 2. mparator ve mparatorie ile
Balantl Tipler, 3. Roma Lejyon Tipleri, 4. Propaganda Amal Tipler, 5. Simgeler, 6. Yazdr. II. Ana
bal oluturan Yerel Tipler de kendi iinde alt balklara ayrlmtr. Bunlar; 1. Mitolojik Tipler, 2.
Polisle (kentle) Balantl Tiplerdir. III. Ana bal oluturan Kolonist Tipleri; ift sren Augustus,
ift rahip ya da ift kolonistler olarak snflandrlmtr29.
23 Krzyzanowska XXI/90; SNG France III, 1072-1074, 1230-1232; SNG Tb. VI, 4388.
24 Bu almada asl konunun arka yz tipleri olmas nedeniyle, sikkelerin n yzndeki resimler verilmemitir. n yz resimleri
iin bk.: Sancaktar 2009, Lev. XIV-XXIV.
25 ahin 2005, 423.
28 Bu alt balklarda kendi ilerinde Tip 1, Tip 2, Tip 3 gibi alt balklara ayrlmtr. rnein mparatorluk Tipleri ana bal altnda
ki Mitolojik Tip alt balnda Fortuna tipi, sikkeler zerinde ki tasvirlerine gre Tip 1, Tip 2 gibi snflandrlmtr.
29 ana balk altnda yaplan snflandrma ek. 1, 2 ve 3de verilmitir.
alt bal oluturan mitolojik tiplerde Fortuna, ehirlerdeki mutluluu, zenginlii ve huzuru semboli-
ze etmektedir. Bu nedenle sikkeler zerinde de ok youn tasvir edilen bir tiptir (Tab. 1). Fortuna tas-
virinde iki nemli tip grlmektedir. Birincisi tanrann genel bir huzur iinde olan tipi (Lev. I Res.
4, 10- 12), ikincisi kadn eklinde bir elinde bereket boynuzu ve dier elinde dmen ile tasvir edilmi
tipidir (Lev. I Res. 5- 9). Fortuna bu dmenle insanln kaderini ynetmektedir. Bu tip, Anadolunun
birok kentinde Roma mparatorluu Dnemi boyunca grlmektedir. Ama ayn zamanda bu kent-
lerde baz sikkeler zerinde kent ile badatrlarak yerel bir tanra gibi tasvir edilmitir31. Kullandk-
lar bu yerel tip, kadn eklinde ve kentin yerel atribleri ile tasvir edilmitir. Bu betimlerde Fortuna,
genellikle yerel bir tanrann heykelini ya da atribsn tutmaktadr32. Sur tal betimlenen Fortuna,
yerel tiplerde genellikle Kalathoslu tasvir edilmitir. Antiochia kentinde Fortuna betimleri ilk defa
Antoninus Pius dneminde tasvir edilmeye balanmtr33. III. Gordianus dneminde darp edilen
sikkelerde de Fortuna betimi grlmektedir. Fakat Fortuna betimi kk bir tapnak iinde tasvir
edilmitir. Bir elinde bereket boynuzu ile sunu yapan tipi ise, Roma Dneminde darp edilen sikke-
lerde bereket boynuzundan bir ey dkmek Liberalitas ya da Abundantia (bolluk, bereket) olarak
bilinmektedir. ki eli ile Cornucopia tutan betimi, tapnaksz tasvir edilmitir. Bu betimin Antoninler
dneminde ortaya k, imparatorlukla Fortuna kltnn dorudan birbirine bal olduunu gster-
mektedir34. Fortuna dnda ikinci nemli tasvir Geniusdur. Romaya ait bir kavram olan Genius35 ise
sikkeler zerinde, kadn Genius ve erkek Genius olarak iki farkl tipte tasvir edilmitir. Krzyzanoskaya
gre erkek Genius, Roma mparatorluunun kulland bir tip (Lev. I Res. 14- 16; Tab. 1), kadn Ge-
nius ise kentlerin ve kiilerin kulland yerel bir tip olarak snflandrlmaktadr36(Lev. I Res. 13; Tab.
1). Kadn Genius, Helenistik kkenli ve Roma koloni kentlerinin koruyucusu olarak betimlenmitir37.
Romann simgesi olan ikizler ve dii kurt betimi de Roma Mitolojik Tipleri arasnda yer almaktadr
ve koloni kentlerinde darp edilen sikkeler zerinde youn bir ekilde tasvir edildii grlmektedir38
(Lev. I Res. 20- 22; Tab. 1).
kinci alt bal oluturan mparator ve mparatorie ile Balantl Tiplerde, dnemin impara-
tor ve imparatorielerinin tasvirleri grlmektedir. mparator betimlerinde 22 farkl tip (Lev. I Res.
41- 49; Tab. 1), imparatorie tiplerinde ise 11 farkl tip grlmektedir (Lev. I Res. 50- 53; Tab. 1).
mparator betimleri iinde zellikle mparator Getann daha ok tasvir edildii grlmektedir39. m-
paratorie tiplerinde, imparatorieler genellikle tapnak iinde ya da tanra gibi tasvir edilmilerdir40.
Bir alt bal Lejyon Tiplerinde, koloni kentinin kuruluunda nemli bir yeri olan ve koloniye yer-
letirilen askerlerin standartlar tasvir edilmitir41(Lev. I-II Res. 54- 56; Tab. 1). Dier alt balk olan
Propaganda Amal Tiplerde kartal betimlenmitir (Lev. II Res. 57- 60; Tab. 1). Kartal, Hellenistik
Dnemde olduu gibi, Roma Dneminde de gc simgeleyen bir tasvirdir. Roma imparatorlarnn
38 Burada tipler tek tek anlatlamamtr. Sadece birka nemli tip zerinde durulmutur. Bk.: Sancaktar 2009.
40 mparatorieler ldkten sonra tanralatrldklar iin sikkeler zerinde de baz tasvirlerinde tanra olarak betimlenmilerdir.
koloni sikkelerinde de bu tipi kullanma amalar, kendi glerini ve mutlak hkimiyetlerini koloni
kentlerinde yaayanlara gstermektir. Beinci alt bal oluturan Simgelerde cornucopiae42 ve klt
objeleri betimlenmitir (Lev. II Res. 61- 62; Tab. 1). Altnc alt bal oluturan Yaz tipinde ise sikke-
ler zerinde genellikle elenk iinde kent isimleri ve koloni nvanlar yer almtr (Lev. II Res. 63- 64;
Tab. 1).
42 FITA, 250.
43 Levick 1913, 267-300; Levick 1970, 37-50; Karamut 1989; Anderson 1913, 267-300; Hardie 1912, 111-150.
45 rnein Fortuna ve Genius gibi. Fakat bu tiplerin k noktas Roma mitolojisi olmasndan dolay Roma imparatorluk tipleri
adaltnda snflandrld. Yerel tipler de snflandrlmad.
46 Kolonist tiplerinde ift srenler bk.: FITA, 250.
hatrlatlmtr48. Koloni kentinin kuruluunu simgeleyen ift srenler tasviri sadece koloni sikkeleri
zerinde betimlenmitir ve koloni sikkeleri dnda darp edilen sikkeler zerinde tasvir edilmemitir.
Ius Italicumun49 simgesi olan tanr Marsyas, koloni kentleri iin ok nemli bir tiptir. Koloni
kentleri kurulduktan sonra, kent merkezlerine Marsyasn heykeli dikilmektedir. Bu durum koloni
kentlerinde darp edilen sikkeler zerinde de tasvir edilmitir (Lev. II Res. 90; Tab. 3).
Tab. 1 Tiplerin kentlere gre kendi ilerinde Tip 1, Tip 2 olarak dalm50.
2. Yerel Tipler
Antiochia Comama Cremna Olbasa Parlais Mallos Ninica Iconum Lystra
Claudiopols
Anthios 1
Apollon Propylaeus 1
Artemis Ephesia 1
Kybele / Mida 1 1
Maron / Silenos 1
Men 6 1 1
Boa 1
Horoz 1
Amphilochos 2
Antiochia 2
Kentin Bst 1
Agon 1
Altar 1
Tapnak 2 2 2 2 1
Toplam 15 2 7 3 1 2 2
Tab. 2 Tiplerin kentlere gre kendi ilerinde Tip 1, Tip 2 olarak dalm.
3. Kolonist Tipleri
Antiochia Comama Cremna Olbasa Parlais Mallos Ninica Iconum Lystra
Claudiopols
ift Sren Augustus 1
ift Sren Rahip 3 1 3 1
ift Sren Kolonist 1 1 1 1
Marsyas 1 1
Toplam 5 1 3 2 3 1
Tab. 3 Tiplerin kentlere gre kendi ilerinde Tip 1, Tip 2 olarak dalm
3. Deerlendirme
Yaplm olan tipolojik snflandrmaya gre Roma mparatorluu sikke tiplerine yansd grlmek-
tedir ve bu tiplerin seimindeki etkenlerin Romallatrma politikas olduu belirlenmitir51. Koloni
kentlerinde kullanlan dil Latincedir ve sikkeler zerine de yansmtr. Tipolojide ikinci bal olu-
turan yerel tipler bal altndaki Mitolojik yerel tiplerin koloni sikkeleri zerinde betimlenmesi ise,
Hellenistik kltr geleneinin ve kentin kendi yerel geleneinin devam ettiinin bir gstergesidir.
Roma mparatorluu hkimiyeti altnda Hellenistik kltr geleneini zellikle Alexandria Tro-
as kenti srdrmtr. Pisidia Antiochia kenti ise ok gl bir Roma merkezidir ve Romallatr-
ma politikas iin nemli bir rol oynamtr. Dier koloni kentlerinin darp etmi olduklar sikkeler
zerindeki betimlere dayanarak, Romallatrma politikasnn dier koloni kentleri zerinde de etkili
olduu saptanmtr. Koloni kentleri ierisinde Alexandria Troas kentinde, geleneklerine ok bal
Yunan ehirlerinin geleneini Roma deitirememitir ve kent bu deiimi de kabul etmemitir. As-
lnda Romann bu kentler zerinde belirli bir politikas yoktur ve her koloni kentine gre farkl bir
politika izlemitir. Her koloni kenti farkl bir ekilde ynetilmitir. Bu nedenle ticari bir meta olan
para zerinde de her koloni kenti genellikle farkl tipler tasvir etmilerdir.
Ksaltmalar ve Kaynaka
Akurgal v.d. 1995 E. Akurgal R. Merkelbach S. ahin H. Vetters, Parlais Eine Rmische Kolonie in Pisidien,
EA24, 1995, 57-60.
Anderson 1913 J. G. C. Anderson, Festivals of Men Askaenos in the Roman Colonia at Antioch of Pisidia, JRS vol. 3,
Part 2, 1913, 267-300.
Calder 1912 W. M. Calder, Colonia Caesareia Antiocheia JRS, vol. II, 1912, 78-109. 1877 .
, La Colonie Romaine DOlbasa En Pisidie, BCH, 1877, 78-109.
FITA M. Grant, From Imperium To Auctoritas, cilt XVII (1969).
Franke 2007 P. R. Franke, Roma Dneminde Kkasya. N. Baydur B. T. Baydur (ev.) (2007).
Hardie 1912 M. M. Hardie, The Shrine of Men Askaenos at Pisidian Antioch, JHS 32, 1912, 111-150.
Karamut 1989 . Karamut, Pisidia Antiocheias Yaknnda Bulunan Men Kutsal Alan, TrkAD XXVIII, 1989,
177-188.
Kornemann 1900 E. Kornemann, Colonia, RE IV/1 (1900) 510-588.
Krzyzanowska 1970 A. Krzyzanowska, Monnaies Coloniales DAntioche De Pisidie (1970).
Levick 1913 B. M. Levick, Festivals of Men Askaenos in the Roman Colonia at Antioch of Pisidia, JRS vol. 3 Part 2,
1913, 267-300.
Levick 1958 B. M. Levick, Two Pisidian Colonial Families, JRS vol. 48 No. , 1958, 74-78.
Levick 1966 B. M. Levick, The Coinage of Pisidian Antioch in the 3rd Century A.D., NC7 6, 1966, 47-59.
Levick 1967a B. M. Levick, Roman Colonies in Southern Asia Minor (1967).
Levick 1967b B. Levick, Unpublished Inscriptions from Pisidian Antioch, AnatSt 17, 1967, 101-121.
Levick 1970 B. Levick, Dedications to Mn Askaenos, AnatSt 20, 1970, 37-50.
Martin 2008 K. Martin, Genius Coloniae Lokalpatriotismus auf Mnzen rmischer Kolonien in Griechenland
und Kleinasien, bk.: E. Winter (hrsg.), Vom Euphrat bis zum Bosporus. Kleinasien in der Antike.
Festschrift fr Elmar Schwertheim zum 65. Geburtstag, AsiaMS 65 (2008) 431-449.
Milne 1947 J. G. Milne, The Coinage of Antioch in Pisidia after A.D. 250, NC ser. IV vol. VII, 1947, 1-97.
Mitchell 1987 S. Mitchell, Sagalassus and Cremna, AnatSt 37, 1987, 37-47.
Mitchell 1995 S. Mitchell, Cremna in Pisidia, An Ancient City in Peace and in War (1995).
Mitchell 1998 S. Mitchell, M. Waelkens, Pisidian Antioch the Site and its Monuments (1998).
zsait 1999 M. zsait, Kk Asyada Roma Kolonileri, bk.: N. Bagelen v.d. (ed.), Zafer Talklolu Armaan
Anadolu ve Trakya almalar vol. I (1999) 123-132.
Pilhofer 2001 S. Pilhofer, Konya/Ixo, Vom Orontes zum Hellespont (2001) 27-34.
Poulter 1997 A. Poulter, Cremna in Pisidia, an Ancient City in Peace and in War, JRS 87, 1997, 315-316.
Ramsay 1916 W. M. Ramsay, Colonia Caesarea (Pisidian Antioch) in the Augustan Age, JRS 6, 1916, 83-134.
Ramsay 1918 W. M. Ramsay, Studies in the Roman Province Galatia: II. Dedications at the Sanctuary of Colonia
Caesarea, JRS 8, 1918, 107-145.
Ramsay 1918 W. M. Ramsay, Studies in the Roman Province Galatia: VI. Some Inscriptions of Colonia Caesarea
Antiochea, JRS 24, 1924, 172- 205.
Sancaktar 2009 H. Sancaktar, Anadoludaki Roma Koloni Kentleri Sikke Tipolojisi (Ankara niversitesi, Yaynlanma-
m Yksek Lisans Tezi Ankara 2009).
ahin 2005 M. ahin, Pisidia Antiocheiasndan Yaynlanmam Bir Mark Aurel Portresi, bk.: Ramazan zgana
Armaan (2005) 423-431.
BMC Lycaonia G. F. Hill, Catalogue of the, Greek Coins of Lycaonia, Isauria and Cilicia. A. Forni (ed.) (1964).
BMC Pisidia G. F. Hill, Catalogue of the, Greek Coins of Lycia, Pamphylia and Pisidia. A. Forni (ed.) (1964).
RPC II A. Burnett, M. Amandry, I. Carradice, Roman Provincial Coinage, Volume II, from Vespasian to
Domititan (AD 69-96) (1999).
H. Sancaktar / Pisidia, Kilikia ve Lykaonia Blgelerindeki Roma Koloni Kentleri Sikke Tipolojisi 379
SNG Cop. Lycaonia Sylloge Nummorum Graecorum, The Royal Collection of Coins and Medals, Danish National Museum,
Lycaonia-Cilicia (1956).
SNG Cop. Pisidia Sylloge Nummorum Graecorum, The Royal Collection of Coins and Medals, Danish National Museum,
Pisidia (1956).
SNG France III E. Levante, Sylloge Nummorum Graecorum, France III, Cabinet Des Mdailles, Pamphylie, Pisidie,
Lycaonie, Galatie (1994).
SNG Tb. VI Sylloge Nummorum Graecorum, Deutschland. Mnzsammlung der Universitt Tbingen, 6. Heft:
Phrygien Kappadokien (1998).
380 Uluslararas Gen Bilimciler Bulumas I / International Young Scholars Conference I
Lev. I
H. Sancaktar / Pisidia, Kilikia ve Lykaonia Blgelerindeki Roma Koloni Kentleri Sikke Tipolojisi 381
Lev. II
382 Uluslararas Gen Bilimciler Bulumas I / International Young Scholars Conference I
I. mparatorluk Tipleri
Resim No Kent Tip Referans
Levha I- Res. 1 Olbasa Asklepios ve Hygeia SNG France III, 1643
Levha I- Res. 2 Cremna Bacchus SNG France III, 1514
Levha I- Res. 3 Cremna Diana SNG France III, 1492
Levha I- Res. 4 Antiochia Fortuna SNG France III, 1073
Levha I- Res. 5 Antiochia Fortuna SNG France III, 1140
Levha I- Res. 6 Antiochia Fortuna SNG France III, 1285
Levha I- Res. 7 Cremna Fortuna SNG France III, 1527
Levha I- Res. 8 Olbasa Fortuna SNG France III, 1634
Levha I- Res. 9 Parlais Fortuna SNG Cop. Lycaonia, No. 12
Levha I- Res. 10 Iconium Fortuna SNG Tb. VI, 4521
Levha I- Res. 11 Lystra Fortuna BMC Lycaonia, s. 10, No. 1
Levha I- Res. 12 Mallos Fortuna BMC Lycaonia, s. 101, No. 30
Levha I- Res. 13 Antiochia Genius SNG France III, 1127
Levha I- Res. 14 Cremna Genius SNG Tb. VI, 4451
Levha I- Res. 15 Cremna Genius SNG France III, 1519
Levha I- Res. 16 Olbasa Genius SNG France III, 1646
Levha I- Res. 17 Olbasa Hercules SNG France III, 1640
Levha I- Res. 18 Antiochia Helios SNG France III, 1230
Levha I- Res. 19 Cremna Harpokrates SNG France III, 1510
Levha I- Res. 20 Antiochia Kurt ve kizler SNG France III, 1144
Levha I- Res. 21 Cremna Kurt ve kizler SNG France III, 1518
Levha I- Res. 22 Lycaonia Kurt ve kizler SNG Cop., No. 185
Levha I- Res. 23 Antiochia Mercurius SNG France III, 1072
Levha I- Res. 24 Antiochia Minerva SNG France III, 1298
Levha I- Res. 25 Olbasa Minerva SNG France III, 1638
Levha I- Res. 26 Iconium Minerva BMC Lycaonia, s. 6, No. 12
Levha I- Res. 27 Iconium Minerva SNG Tb. VI, 4518
Levha I- Res. 28 Lystra Minerva RPC II, s. 232, No. 1606
Levha I- Res. 29 Comama Nemesis SNG France III, 1442
Levha I- Res. 30 Antiochia Pax SNG France III, 1298
Levha I- Res. 31 Iconium Perseus RPC II, s. 233, No. 1611
Levha I- Res. 32 Cremna Pluton SNG France III, 1509
Levha I- Res. 33 Antiochia Roma SNG Cop. Pisidia, No. 89
Levha I- Res. 34 Iconium Roma SNG Tb. VI, 4522
Levha I- Res. 35 Cremna Silvanus SNG France III, 1516
Levha I- Res. 36 Antiochia Vens BMC Pisidia, s. 189, No. 78
Levha I- Res. 37 Antiochia Victoria SNG France III, 1162
Levha I- Res. 38 Antiochia Victoria SNG France III, 1125
Levha I- Res. 39 Antiochia Victoria SNG Cop. Pisidia, 68
Levha I- Res. 40 Olbasa Zeus SNG France III, 1633
Levha I- Res. 41 Antiochia mparator SNG France III, 1145
Levha I- Res. 42 Antiochia mparator SNG France III, 1202
Levha I- Res. 43 Antiochia mparator SNG France III, 1234
Levha I- Res. 44 Antiochia mparator SNG France III, 1138
Levha I- Res. 45 Antiochia mparator SNG France III, 1238
Levha I- Res. 46 Antiochia mparator SNG France III, 1206
Levha I- Res. 47 Antiochia mparator SNG France III, 1250
Levha I- Res. 48 Cremna mparator SNG France III, 1496
H. Sancaktar / Pisidia, Kilikia ve Lykaonia Blgelerindeki Roma Koloni Kentleri Sikke Tipolojisi 383
Tipolojik Snflandrma
ek. 1
ek. 2
ek. 3