Doanh Nghip VN Vi Cng ng Kinh T ASEAN

Cng ng Kinh t ASEAN (AEC):

C hi v thch thc i vi
cc doanh nghip Vit Nam
Trn Vn Hng & L Th Mai Hng
MBA Nguyn L Anh

C
ng ng Kinh t ASEAN (AEC) d kin c thnh lp vo cui
nm 2015 v c nh gi l mt bc ngot nh du s ha
nhp ton din ca cc nn kinh t khu vc ng Nam . Trc
nhng din bin ca nn kinh t th gii trong thi gian va qua m ra nhiu
c hi ln thch thc cho cc nc thuc khu vc ny, trong c VN vi vai
tr l thnh vin ca t chc. Bi vit s dng ngun s liu th cp thu thp t
cc c quan trong v ngoi nc nhm tp trung nghin cu v Cng ng Kinh
t ASEAN (AEC) khi c thnh lp v ch ra nhng c hi, thch thc i vi
cc doanh nghip VN, trn c s xut mt s gii php khuyn ngh gp
phn thc y hot ng ca cc doanh nghip VN khi t chc kinh t ny c
thnh lp.
T kha: Cng ng Kinh t ASEAN, c hi, doanh nghip, gii php,
thch thc.

1. M u nhn 2020 v AEC l mt trong ba 2. S hnh thnh v mc tiu

Hip hi cc quc gia ng
Nam c thnh lp vo ngy
8/8/1967 gm 10 quc gia, trong
c VN vi mc tiu nhm
thit lp mt lin minh chnh tr,
kinh t, vn ha v x hi ca cc
nc trong khu vc. Sau 47 nm
tn ti v pht trin, tri qua nhiu
bi cnh thng trm ca th gii
v khu vc, ASEAN t c
nhiu thnh tu ng k, tr thnh
mt t chc hp tc khu vc trn
tt c cc lnh vc; trong lnh
vc kinh t lun c ch trng
v t ln hng u. Hin nay,
ASEAN ang chuyn sang giai
on thc hin mc tiu cui cng
ca hi nhp kinh t ASEAN tm
tr ct quan trng ca Cng ng ca AEC
ASEAN nhm thc hin cc mc p ng yu cu pht trin
tiu ra, ASEAN ang chuyn v lin kt cc quc gia trong khu
sang giai on pht trin vi mc vc thnh mt khi thng nht,
tiu bao trm l hnh thnh cng vo thng 10 nm 2003 Lnh o
ng ASEAN vo nm 2015 v cc nc ASEAN k tuyn b
hot ng da trn c s php l ha hp ASEAN II (hay cn gi
v hin chng ASEAN. Trong l tuyn b Bali II) thng nht
bi cnh quc t mi v tc ng ra mc tiu hnh thnh Cng ng
ca AEC i vi VN th vic nhn ASEAN vo nm 2020 vi ba tr
din nhng c hi v thch thc ct chnh: Cng ng An ninh
i vi cc doanh nghip VN l (ASC), Cng ng Kinh t (AEC)
cn thit, gp phn nh hng v Cng ng Vn ha X hi
nhng li ch v nhng kh khn (ASCC) trn c s gi vng cc
m AEC s mang li cho nn kinh nguyn tc c bn ca ASEAN:
t VN cng nh cc doanh nghip c lp, ch quyn, khng can
ni ring trong bi cnh hi nhp thip vo cng vic ni b, ng
su rng vo mt th trng chung thun v gii quyt ha bnh mi
v thng nht. bt ng, tranh chp ng thi

S 20 (30) - Thng 01-02/2015 PHT TRIN & HI NHP 3

 Doanh Nghip VN Vi Cng ng Kinh T ASEAN
khng nh ASEAN s tip tc y va hng ha va dch v l y t - a ASEAN tr thnh mt c
mnh v m rng quan h hp tc v cng ngh thng tin. Thng 12 s sn xut v th trng chung
vi cc i tc bn ngoi v mc nm 2006, ti Hi ngh B trng - Pht trin cn bng gia cc
ch chung l ha bnh, n nh v kinh t ASEAN, cc b trng nc thnh vin, khc phc khong
hp tc cng c li. Theo d nh quyt nh a thm ngnh hu cch pht trin gia cc nc trong
ca cc nh lnh o ASEAN, cn vo danh mc ngnh u tin khu vc.
AEC s c thnh lp vo nm hi nhp. Nh vy, tng cng c 12 - Nng cao nng lc cnh tranh
2015. Tuyn b Ha hp ASEAN ngnh u tin hi nhp (nng sn, v mt kinh t ca khu vc.
II nhn mnh: Cng ng Kinh t t, in t, ngh c, cc sn phm - a kinh t ASEAN hi nhp
ASEAN l vic thc hin mc tiu t cao su, dt may, cc sn phm t su sc hn vo nn kinh t ton
cui cng ca hi nhp kinh t g, hng khng, thng mi in cu.
trong Tm nhn ASEAN 2020. t ASEAN, du lch, chm sc sc - Cc bin php chnh m
Nu c thnh lp, AEC s l mt khe v logistic). Cc ngnh ni ASEAN s cn thc hin xy
th trng chung c quy m ln vi trn c la chn trn c s li dng mt th trng ASEAN
hn 600 triu dn, ng th t v th so snh v ti nguyn thin thng nht bao gm: Hi ha ha
dn s th gii v tng GDP hng nhin, k nng lao ng, mc cc tiu chun sn phm (hp
nm vo khong 2.000 t USD v cnh tranh v chi ph, v mc ng chun) v quy ch, gii quyt
l mt trong nhng khu vc tng gp v gi tr gia tng i vi nn nhanh chng hn cc th tc
trng nhanh nht th gii (Theo kinh t ASEAN. hi quan v thng mi v hon
bo co ca Ngn hng Pht trin Cng ng Kinh t ASEAN chnh cc quy tc v xut x cc
Chu tng GDP ca khu vc (AEC) nhm hnh thnh mt khu bin php xy dng mt c
ASEAN t 2.310 t USD nm vc kinh t ASEAN n nh, thnh s sn xut ASEAN thng nht
2012 v d bo tc tng trng vng v c kh nng cnh tranh s bao gm: Cng c mng li
kinh t nm 2014 t 5,3%. cao trong hng ha, dch v, sn xut khu vc thng qua nng
Hot ng ln u tin ca u t s c chu chuyn t do cp c s h tng, c bit l
ASEAN trin khai cc bin v vn c lu chuyn t do hn, trong cc lnh vc nng lng,
php c th trn chnh l vic cc kinh t pht trin ng u, i giao thng vn ti, cng ngh
nh lnh o cc nc thnh vin ngho v chnh lch kinh t-x hi thng tin v vin thng, v pht
k Hip nh Khung ASEAN v c gim bt vo nm 2020. K trin cc k nng thch hp. Cc
Hi nhp cc ngnh u tin. C hoch trung hn 6 nm ln th hai bin php ni trn u v
th coi y l mt k hoch hnh ca ASEAN (2004-2010)- Chng ang c cc nc thnh vin
ng trung hn u tin ca AEC. trnh hnh ng Vientian- xc ASEAN trin khai trong khun
ASEAN hy vng hi nhp nhanh nh r hn mc ch ca AEC l: kh cc tha thun v hip nh
cc ngnh u tin ny s to thnh Tng cng nng lc cnh tranh ca ASEAN. Nh vy, AEC
bc t ph, to v to ra hiu thng qua hi nhp nhanh hn, chnh l s y mnh nhng c
ng lan ta sang cc ngnh khc. nhm thc y tng trng v ch lin kt hin c ca ASEAN,
Ti Hip nh ny, cc nc thnh pht trin kinh t ca ASEAN. nh Hip nh khu vc mu dch
vin cam kt loi b thu quan Li ch m cc thnh vin c c t do ASEAN (AFTA), Hip
sm hn 3 nm so vi cam kt khi AEC c hnh thnh l nh khung ASEAN v Dch v
theo Chng trnh thu quan u tng trng kinh t nhanh hn, to (AFAS), Khu vc u t ASEAN
i c hiu lc chung ca AFTA ra nhiu vic lm hn, thu ht u (AIA), Hip nh khung v hp
(CEPT/AFTA). Cc ngnh u tin t trc tip nc ngoi mnh m tc cng nghip ASEAN (AICO),
hi nhp gm: 7 ngnh sn xut hn, phn b ngun lc t hn, L trnh hi nhp ti chnh v
hng ha l nng sn, thy sn, tng cng nng lc sn xut v tin t ASEAN, v.v., xy dng
sn phm cao su, sn phm g, dt tnh cnh tranh, ch trng thu hp ASEAN thnh mt th trng
may, in t, t; 2 ngnh dch v khong cch pht trin gia cc v c s sn xut thng nht.
l hng khng v e- ASEAN (hay nc. Nhn chung mc tiu ca Ni cch khc, AEC l m hnh
thng mi in t); v, 2 ngnh AEC nhm: lin kt kinh t khu vc da trn

4 PHT TRIN & HI NHP S 20 (30) - Thng 01-02/2015

 Doanh Nghip VN Vi Cng ng Kinh T ASEAN
v nng cao nhng c ch lin Hnh 1: Cn cn thng mi ASEAN giai on 1998-2012(vt: t USD)
kt kinh t hin c ca ASEAN
b sung thm hai ni dung mi
l t do di chuyn lao ng v di
chuyn vn t do hn.
3. Thc trng kinh t ni khi
ASEAN
Thng 11/1975 Hi ngh B
trng kinh t ASEAN c t
chc ln th nht. y l du
mc quan trng cho s hp tc
kinh t gia cc nc trong khu
vc. Cc nc thuc khu vc
ASEAN c nhiu hp tc nht
Ngun: ASEAN Statistics
nh trn cc lnh vc kinh t, x
hi, vn ha, an ninh quc phng
v lun hng ti mc tiu nhm Cc nc d kin hng ti xa thc phm, nng sn, ph tng,
thc hin mt cng ng ASEAN b ht nhng hng ro phi thu linh kin v thit b in t, vt
da trn ba tr ct v an ninh, quan vo nm 2015. Nh vy, liu xy dng, my mc, hng
kinh t v vn ha x hi. Trn khng ging nh nhng khu vc thi trang v du lch. Cc mt
c s , k t ngy 1/1/2010 khc vi trng tm hi nhp l hng trao i ni khi vn l cc
cc nc ASEAN-6 (Brunei, gia tng kim ngch thng mi sn phm th c gi tr thp lm
Indonesia, Malaysia, Singapore, v u t trong khu vc, trong cho kh nng cnh tranh ca cc
Philipinnes, Thi Lan) thc khi tp trung ca ASEAN l da nc thp so vi cc khu vc
hin mc tiu xa b thu quan trn vic gim cc ro cn thng khc.
i vi 99,65% s dng thu, mi v u t trong khu vc Thng mi ni khi tng
ASEAN-4 (Campuchia, Lo, cnh tranh hiu qu hn. ng ngha vi vic xut khu
Myanma, VN) a 98,86% V hot ng thng mi ca v nhp khu tng, cc dch v
dng thu tham gia chng ASEAN tng ng k vi tng tng s ngy cng to ra nhiu li
trnh u i thu quan c hiu kim ngch nm 1998 t 576 t nhun. Tuy nhin, mc tng
lc chung xy dng khu USD ln n 2.476 t USD vo gia cc nc khng ng u v
vc thng mi t do ASEAN nm 2012. Cc mt hng, dch v khng n nh gia cc nm. Mc
(CEPT AFTA) v mc 0-5%. giao thng ni khi ch yu l d thng mi ni khi ASEAN
duy tr mc 24,3% tng
Bng 1: Thu nhp bnh qun u ngi ca cc nc ASEAN khi lng thng mi ton khu
giai on 2000 2013 VT: USD/nm
vc nhng nu so vi trao i
Quc gia 2000 2005 2010 2011 2012 2013 thng mi ca khu vc EU l
Singgpore 23,413.7 29,403.39 45,639.35 51,241.7 52.051.8 52,917.9 70% th mc hi nhp v
Brunei 18,476 26,586 31,981 42,435 42,402.9 40,804 lin kt ni khi ASEAN vn
Malaysia 3,991.9 5421.34 8658.67 9,979.39 10,344.87 10,428.57 cn thp. Ngoi ra mc chnh
Thailand 1,983.3 2,707.5 4740.3 5,114.7 5,390.4 5,878.7 lch pht trin, chnh lch v
Indonesia 800 1290.7 2985.77 3510.59 3593.67 3498.51 thu nhp gia cc quc gia l
Philippines 1,055 1,208.93 2,155.4 2,378.93 2,611.5 2,792.3 kh cao, y c coi l yu t
VN 401.56 699.68 1,297.8 1,532 1,752.6 1,895.58 chnh cn tr s lin kt kinh
Lo 304 470.69 1,071.7 1,251.6 1,379.9 1,490.3 t khu vc.
Campuchia 288 455 752.6 853.49 925.5 1,015.28 T Bng 1, ta thy mc
Myanma 204 249.7 811 899.9 868 914.9 chnh lch v thu nhp bnh
qun u ngi gia cc nc
Ngun: Thng k ca IMF

S 20 (30) - Thng 01-02/2015 PHT TRIN & HI NHP 5

 Doanh Nghip VN Vi Cng ng Kinh T ASEAN
ASEAN l kh cao, nc cao Hnh 2: GDP v tc tng GDP ca cc nc ASEAN qua cc nm
nht l Siangapore nm 2013 thu
nhp bnh qun u ngi t
52,917.9 USD cao gp 58 ln so
vi quc gia c mc thu nhp
bnh qun u ngi thp nht
khu vc l Myanma vi 914.9
USD, trong khi t l ny cc
nc EU ch khong 1:8. Ngoi
ra, cc quc gia trong khu vc
cn c s chnh lch v trnh
cng ngh, c s h tng, dch v
y t, gio dc, v.v..
Nhn chung cc nc thuc
khu vc ASEAN mc d tin
hnh cng nghip ha hin i
ha t nc nhng nng nghip
vn chim t trng cao, cha c Ngun: Thng k ti chnh quc t ca IMF v tnh ton ca tc gi

chnh sch kinh t ph hp, lao

ng c trnh thp, ph thuc
qu nhiu vo ngun ti chnh
nc ngoi dn n nn kinh t
cc nc cha pht trin ng
u v vng chc.
Trong khi Trung Quc c mc
tng trng 8% n 9.3% trong sut
ba thp nin t 1991 tr li y th
Nht cng c mc tng trng rt
cao, t 7.3% cho n 9.8% trong
sut thi k t 1955 cho n 1970,
trc khi gim mc tng trng
t 1971 cho n nay. Hn Quc duy
tr mc tng trng t 5.7% cho
n 7.5% t nhng nm 1961 cho
n 2000. Trong khi , mc tng
trng ca cc nc ng Nam
thp hn nhiu v c xu hng
chm li. V d, Phillippines c
mc tng trng cao nht ch
mc 3.4% t nm 1945 cho n
nay, Indonesia l 5.4% trong thi
k t 1971 n 1980. VN sau hai
thp nin t 1991 n 2010 c mc
tng trng l 5.9% th c xu
hng chm li v gim xung ch
cn 4.4% t nm 2011 tr li. S
tng trng ca cc kinh t khu
vc ny khng bn vng l do
nhiu nguyn nhn c th k n
nh do nguyn nhn lch s cc
nc ng Nam u l cc nc
thuc a, c t kinh nghim v vic
t tr, cc nc kh cnh tranh
vi cc nn kinh t ln trn th
gii, khng c kinh nghim vt
qua cc cuc khng hong, chnh
ph cha c ng li kinh t
ph hp, thiu kinh nghim trong
vic kinh doanh thng mi vi
cc nn kinh t ln.
4. Thc trng giao thng ca
VN i vi ni khi ASEAN
Trong 10 nm qua, kim ngch
xut nhp khu gia VN v
ASEAN tng ng k, t 9 t USD
nm 2003 ln gn 17,08 t USD
nm 2012. Cc sn phm xut
khu ch yu ca nc ta qua th
trng ny ch yu l nng sn
nh go, du th, st thp, in
thoi cc loi v linh kin, my
mc thit b dng c v ph tng,
xng du cc loi, my vi tnh sn
phm in t v linh kin. Kim
ngch xut khu sang th trng
ASEAN nm qua tng mnh l do
tr gi xut khu ca mt s nhm
hng tng cao nh: my vi tnh
sn phm in t & linh kin, tng
844 triu USD; in thoi cc loi
v linh kin, tng 750 triu USD;
cao su tng 339 triu USD, st thp
cc loi tng 243 triu USD, c ph
tng 224 triu USD. Ch tnh ring
5 nhm hng ny ng gp gn
2,4 t USD, chim ti 81% trong
tng s tng thm ca kim ngch
xut khu sang ASEAN nm 2012.
Ring nm 2013, kim ngch xut
khu ca VN i vi th trng
ASEAN l 18,47 t USD (tng
6,7% so vi nm 2012), kim ngch
nhp khu t 21,3 t USD (tng
2,8%). ASEAN tr thnh th
trng xut khu ln th ba ca
VN sau M v EU, ng thi l th
trng quan trng vi nhiu tim
nng bi tnh nng ng v v tr
chin lc trong khu vc cng nh
trn th gii.
Trong s cc i tc ca VN
ti th trng ASEAN, nm 2012
Singapore tip tc l i tc
thng mi ln nht, t 9,03 t
USD, chim 23,9% trong tng

6 PHT TRIN & HI NHP S 20 (30) - Thng 01-02/2015

 Doanh Nghip VN Vi Cng ng Kinh T ASEAN
kim ngch xut nhp khu ca Hnh 3: Kim ngch hng ha xut khu, nhp khu v cn cn thng mi
gia VN v ASEAN giai on 2005-2012
VN vi c khi ASEAN. ng
th 2 l Thi Lan t 8,41 t
USD (chim t trng 22,2%),
Malaysia t 7,91 t USD
(20,9%), Indonesia t 4,61 t
USD (12,2%), Campuchia t
3,32 t USD (8,8%), Philippines
t 2,84 t USD (7,5%), Lo t
866 triu USD (2,3%), Brunei t
627 triu USD (1,7%), Myanmar
t 227 triu USD (0,6%).
Malaysia l th trng ng u
v nhp khu hng VN trong khi
Ngun: Tng cc Hi quan
ASEAN, chim t trng 26,3%
trong tng kim ngch xut khu Hnh 4 : Tc tng xut khu, nhp khu ca VN vi
ca VN sang ASEAN, tip theo cc nc ASEAN giai on 2005-2013 (%)
l Campuchia (16,6%), Thi Lan
(15,3%), Indonesia (13,8%).
Kim ngch thng mi gia
VN vi cc i tc trong khu vc
ASEAN giai on 2003 - 2012
tng trng u qua cc nm, tc
tng trng trung bnh t 17%,
v tng trng m 15% duy nht
vo nm 2009 do tc ng ca
cuc khng hong kinh t ton
cu bt u t cui nm 2008 n
2010. Tuy nhin mc tng trng
cn cha n nh qua cc nm
(2010 v 2011 tng tng ng
19,1% v 28,7% trong khi cc Ngun: ASEAN Statistics
nm 2012 tng trng thp 10,4%. cao v n nh. VN v cc nc nhp khu t th trng ny l my
Nm th trng xut khu ln nht ASEAN khc cng gia nhp cc vi tnh sn phm in t & linh
ca VN trong nm 2012 ln lt l: cu lc b cc nc xut khu ln kin, trong nm 2013 gi tr nhp
Malaysia, Thi Lan, Campuchia, nht trn th gii v go, cao su, c khu t 3,74 t USD, tng 49,1%;
Singapore v Indonesia. C cu ph, ht iu, hng dt may. xng du cc loi: 2,72 t USD,
xut khu ca VN sang ASEAN Tc tng xut nhp khu ca gim 39,2%; my mc thit b
ngy mt chuyn bin theo chiu VN vi ASEAN qua cc nm l: dng c & ph tng: 1,46 t USD,
hng tch cc, c nng cao c 2,41% nm 2005 v 19,4% nm tng 11,8%; cht do nguyn liu:
v cht lng v gi tr. T nhng 2010; 28,8% nm 2011; 9,4% nm 1,14 t USD, tng 2,5% so vi nm
mt hng nng sn s ch v nguyn 2012 th n nm 2013 ch cn l 2012.
nhin liu nh go, c ph, cao su, 3,5%. Trong , xut khu sang Cc nhm hng xut khu ch
du th c hm lng ch tc thp, th trng ny nm 2013 l 18,47 yu: Trong nm qua, VN ch yu
VN xut khu nhiu mt hng t USD, tng 4,4% v nhp khu xut sang ASEAN cc nhm hng
tiu dng, hng cng nghip nh l 21,64 t USD, tng 2,7% so vi ch lc nh: go, du th, st thp,
linh kin my tnh, dt may, nng nm 2012. V hng ha nhp khu in thoi cc loi & linh kin, my
sn ch bin, m phm vi gi tr t ASEAN: Cc mt hng chnh mc thit b dng c & ph tng,

S 20 (30) - Thng 01-02/2015 PHT TRIN & HI NHP 7

 Doanh Nghip VN Vi Cng ng Kinh T ASEAN
Bng 2:Kim ngch, t trng xut khu mt s nhm mt hng chnh xng du cc loi, my vi tnh sn
ca VN sang ASEAN nm 2012
phm in t & linh kin
Tc
Hin nay, ASEAN ang l mt
Kim ngch T trng T trng trong nhng i tc quan trng
Stt Mt hng tng/gim
(Triu SD) 1 (%) 2 (%)
(%) hng u v thng mi v u t
1 Du th 1.577 9,8 9,2 19,2 ca VN. ASEAN cng l i tc
2
in thoi cc loi
1.505 99,4 8,8 11,8 thng mi cung cp ngun hng
& linh kin
ho ln th hai cho cc doanh
My vi tnh sn phm in
3
t & linh kin
1.495 129,4 8,8 19,1 nghip VN, ng sau Trung Quc.
4 Go 1.480 -25,9 8,7 40,3 Trong nhng nm qua quan h
5 St thp cc loi 1.373 21,5 8,0 83,6 thng mi hng ha song phng
6 Xng du cc loi 1.094 -0,5 6,4 59,9 gia VN v cc nc thnh vin
7 C ph 925 31,9 5,4 25,2 ASEAN ngy cng pht trin v
My mc thit b dng c & t c nhiu thnh tu kh quan.
8 922 23,0 5,4 16,7
ph tng Cc thnh vin ASEAN lun l i
9 Cao su 602 129,0 3,5 21,1 tc thng mi hng ho ln nht
10
Thy tinh & cc sn phm
371 94,7 2,2 68,9 ca VN vi tr gi hng ho bun
thy tinh
bn hai chiu t mc tng trng
11 Sn phm t cht do 359 28,1 2,1 22,5
kh cao. Tuy nhin, kim ngch
12 Hng dt may 346 6,6 2,0 2,3
xut nhp khu ca VN sang th
13 Hng ha khc 5.027 25,6 29,4 10,2
trng ASEAN trong nhng nm
Tng cng 17.075 25,7 100,0 14,9
qua cha tng xng vi tim
Ngun: Tng cc Hi quan nng ca th trng ny, 50% kim
Ghi ch: ngch xut khu ca VN sang khi
1. Tc tng/gim l tc tng/gim nhm hng nm 2012 so vi nm 2011
2. T trng 1 l t trng kim ngch xut khu ca tng mt hng trong tng kim ngch
ny ph thuc vo du th v go,
xut khu ca VN sang ASEAN ngay c vi nhng mt hng ch
3. T trng 2 l t trng tr gi xut khu nhm hng ca VN sang ASEAN so vi kim lc xut khu khc c cho l c
ngch xut khu nhm hng ca c nc sang tt c cc th trng.
hm lng cng ngh cao hn nh
Bng 3: Kim ngch, tc tng/gim kim ngch xut khu, nhp khu ca VN cc linh kin in t, vi tnh hu
sang cc chu lc v theo nc/khi nc nm 2013 ht u c VN v cc nc a
vo danh mc gim thu ngay
Xut khu Nhp khu Xut nhp khu thc hin CETP/AFTA t kh sm
Th trng Tr gi So vi Tr gi So vi nhng kim ngch xut khu sang
Tr gi So vi
(T 2012 (T 2012
(T USD) 2012 (%) cc nc ASEAN khng n nh,
USD) (%) USD) (%)
km theo l gi tr gia tng thp,
Chu 68,57 11,5 108,20 17,8 176,77 15,3
hm lng cng ngh khng cao.
- ASEAN 18,47 4,4 21,64 2,7 40,10 3,5
Ngoi ra, kim ngch xut khu
- Trung Quc 13,26 7,0 36,95 28,4 50,21 22,0
sang cc nc khng n nh, cha
- Nht 13,65 4,5 11,61 0,1 25,26 2,4 c mt hng no tng kim ngch
- Hn Quc 6,63 18,8 20,70 33,2 27,33 29,4 lin tc, li thng trc nguy c b
Chu M 28,85 22,4 8,98 10,6 37,84 19,4 kin chng bn ph gi. iu ny
- M 23,87 21,4 5,23 8,4 29,10 18,8 cho thy c hi v thc t ca vic
Chu u 28,11 19,2 11,43 7,9 39,55 15,7 tham gia cc hip nh thng mi
- EU (27) 24,33 19,8 9,45 7,5 33,78 16,1 lun c mt khong cch xa.
Chu Phi 2,87 16,0 1,42 37,7 4,29 22,4
5. C hi v thch thc ca cc
Chu i
3,73 9,9 2,09 -5,3 5,82 3,9 doanh nghip VN khi gia nhp
Dng
AEC
Ngun: Tng cc Hi quan Khi AEC c thnh lp s

8 PHT TRIN & HI NHP S 20 (30) - Thng 01-02/2015

 Doanh Nghip VN Vi Cng ng Kinh T ASEAN
mang li nhiu li ch cho cc
doanh nghip khu vc ASEAN ni
chung v cc doanh nghip VN
ni ring. y l mt mi trng
kinh t n nh, thnh vng, c
kh nng cnh tranh cao. Cc
doanh nghip s c bnh ng
nh nhau, c c hi m rng trao
i thng mi mt th
trng rng ln v nhiu
tim nng thu ht u t
da trn li th khng
gian ca mt th trng
m. Cc ro cn thu
quan, phi thu quan c
tho g bng cch hu ht
cc mt hng nhp khu
trong ni khi ASEAN
s c hng u i
thu quan, mi trng
u t thun li s gip
cc doanh nghip VN y
mnh xut khu, ct gim
chi ph nhp khu, h gi
thnh sn phm. Ngoi ra,
cc doanh nghip cn c
c hi tip cn th trng
rng ln hn vi cc i tc nh l sc p t hng ha nhp khu,
Trung Quc, Nht, Hn Quc, n
, Australia, New Zealand thng
qua cc hip nh thng mi t
do ring gia ASEAN vi cc i
tc kinh t ln cng nh n lc xy
dng Hip nh i tc kinh t ton
din khu vc (RCEP), t doanh
nghip VN c th tham gia su hn
vo chui sn xut v cung ng
khu vc. in hnh t sau 31-12-
2015, hu ht cc mt hng nhp
khu trong ni khi ASEAN s
c hng u i thu quan 0% dt may, da giy, my vi tnh mi
thng qua cc FTA+1 gia ASEAN
vi cc i tc. Cc mt hng xut hng. iu ng ch l thu quan
khu ca VN cng c hng u ca nhiu mt hng c ct gim
i thu quan 0% khi xut khu
sang cc th trng Trung Quc,
Nht, Hn Quc, n , Australia
v New Zealand. Mi trng u
t thun li s y mnh dng FDI php phng v thng mi. Trong
t cc i tc vo ASEAN trong , quy tc xut x c vai tr c
c VN. bit quan trng. Quy tc xut x
Tuy nhin, bn cnh nhng yu cu t nht 40% hm lng sn
thun li c c t khi AEC c phm lm ra phi xut x t khu
hiu lc th cc doanh nghip cng vc ASEAN th mi c hng
s phi i mt vi thch thc thu sut 0%, nu nhp qu nhiu
khng nh. Trong c th k n nguyn liu t ngoi khu vc th
thu sut 0% cng tr nn
v ngha. Mt s trng
hp quy tc xut x tr
thnh mt bin php k
thut thay cho thu quan.
Trc vic m ca hi
nhp kinh t nh hin
nay, nhiu doanh nghip
VN s kh p ng c
nhng quy nh ngun
gc nguyn liu. Bi v
hin nay ch khong 20%
hng ha ca VN t tiu
chun v nguyn tc xut
x trong khi cc nc
khc t l ny nm mc
90% tr ln.
Nh vy, khi VN gia
nhp AEC th thch thc
v kh khn i vi cc doanh
cnh tranh v dch v u t ca nghip kh ln, bi khi mc
cc nc ASEAN dn n mt s cnh tranh v hng tiu dng, dch
ngnh, mt s sn phm phi thu v, thu ht u t s ngy cng tng
hp sn xut, thm ch rt khi th cao, li th cnh tranh v sn xut
trng. gi r cng s gim i. Do , cc
Xut khu ca VN ch yu l doanh nghip VN cn phi chun
sn phm th. Mt s mt hng tin b sn sng ch ng hi nhp.
b hn khi to c gi tr gia tng 6. Mt s khuyn ngh
nhng khng cao. Nhm hng cng
nghip c gi tr gia tng thp trong 6.1 .i vi Nh nc
khi sn lng cao vn nm trong Nh nc cn c nhng h tr
nhm hng gia cng l chnh nh v thng tin qua cc cuc hi tho,
o to gii thiu v th trng
ch dng gia cng, lp rp nhm cc nc trong ASEAN, gii thiu
nhng u i v thun li m doanh
nghip VN c hng cng nh
nhng ro cn thng mi c th nhng kh khn m doanh nghip
b sit cht hn, sau cc hip nh c th gp phi nhm gip cho
t do thng mi chc chn pht doanh nghip nh hng chin
sinh cc ro cn thng mi, bin lc pht trin sn phm ti cc th
trng ny.
S 20 (30) - Thng 01-02/2015 PHT TRIN & HI NHP 9
 Doanh Nghip VN Vi Cng ng Kinh T ASEAN
Chnh ph cn giao cho cc Th hai, doanh nghip phi ch snh, tham gia sn xut kinh doanh
b ngnh lin quan xy dng ng nng cao sc cnh tranh, sn theo phn khc, theo mng, cm,
c ch qun l nn kinh t th sng hi nhp v i mt vi xu th chui. c bit cc doanh nghip
trng theo nh hng XHCN, mi nh t do ha u t, thng phi chuyn dn t cch thc cnh
phng n c ch to lp mi mi, gim v xa b thu quan, tranh bng gi sang ch trng cnh
trng kinh doanh bnh ng, n gin ha th tc, hnh thnh tranh phi gi gn vi tiu chun,
tin hnh iu tra, phn loi, tiu chun hng ha chungCc mu m giao dch.
nh gi kh nng cnh tranh ca doanh nghip cn lin tc ci cch Th su, cc doanh nghip cn
tng sn phm, tng ngnh hng, quy tc xut x, a ra nhng iu ng ng hnh vi Chnh ph
tng dch v, tng doanh nghip, chnh cn thit thch ng vi nm thng tin v hi nhp, hiu
tng a phng xy dng k nhng thay i trong quy trnh sn bit c s php l v c ch gii
hoch, bin php thit thc nhm xut ton cu, hng ha phi p quyt tranh chp, tranh lun v
nng cao hiu qu v tng cng ng c nhng tiu ch, quy nh thc thi nhm m bo hp ng
kh nng cnh tranh.nghin cu v xut x mi c hng u i Kinh doanh v quyn li ca doanh
sc cnh tranh ca mt s hng v thu quan. nghipl
ho v dch v nhm thc hin Th ba, khi Cng ng Kinh t TI LIU THAM KHO
cc cam kt quc t ca VN; xc ASEAN c thnh lp vo nm
Adriana Roldn1-Camilo Prez-Asia Pacific
tin vic m rng th trng xut 2015, ng ngha vi vic doanh
Studies Centre - Universidad EAFIT,
khu hng ho v dch v ca nghip s c nhiu c hi cnh Colombia.
VN. tranh vi cc nc trong khu vc. Kreinin, M. E and Plummer, M. G.(2000)
Chinh ph giao cac b, ngnh Tuy nhin, tn dng c iu Anticipatory Effects of Regional
qun l cac ngnh sn xut xy ny, cc doanh nghip phi t n Integration: The Case ofASEAN
dng chin lc pht trin mng lc i mi cng ngh, nng Global Economy Quarterly. Vol. 1 No.1,
pp 97-112
li tiu th sn phm bo m cao cht lng sn phm, xc nh
Nelson Perera and Mokhtar M.
lu thng trong nc v gi c hi th trng, u t my mc Metwally,Long-term relationship
vng th trng ni a cho hng thit b nng cao nng lc cnh between intra-trade and total trade of
ho ca mnh. tranh. member countries of ASEAN, University
6.2. i vi cc doanh nghip Th t, cc doanh nghip of Wollongong-2006
Th nht, nm bt c hi VN cn trang b cho mnh nhng Sharma. S.C. and Chua, S.Y.(2000),
cng nh tng trng mt cch phng thc hiu qu trong qun ASEAN: Economic integration and
intra-regional trade, Applied Economic
bn vng ti th trng ASEAN th l ri ro nh hiu v s dng cc
Letters, 7, 165-169
cc doanh nghip VN cn linh hot cng c phng chng ri ro bin The Importance of Intra-Industry Trade
nhy bn, sm nhn din v nm ng, nhn thc v m bo yu between ASEAN-7 and the Pacific
bt c hi tng trng xut khu, cu tiu chun, hng ro k thut Alliance: A Mechanism to Strengthen
nhanh chng tn dng nhng li cng nh vn v n nh kinh t Economic-Integration and Expanding
th v u i xc tin xut khu v m, thay i chnh sch. Trade Across the Pacific.
Vu Ba Phu, Vietnam in ASEAN, Vietnam
sang th trng cc nc ASEAN Th nm, cc doanh nghip cn
Embassy in Belgium and EU.
nh Thi Lan, Indonesia, Malaysia. tng cng nng lc cp nht thng
Trc mt, cc doanh nghip trong tin v x l hiu qu, tham gia vo
nc cn n lc hn na y mnh chui cung ng ton cu, nhng
xut khu sang th trng cc nc lnh vc tim nng v mi nh
trong khu vc ny trong mt vi u t pht trin kt cu h tng,
nm ti cc doanh nghip VN s tng trng xanh. Bn cnh , cc
va tng th phn va gim nhp doanh nghip cn nhn thc v m
siu v tin ti tng bc cn bng bo cc tiu chun, cc hng ro k
cn cn thng mi trong bun thut nht l ti cc th trng pht
bn vi cc quc gia thnh vin trin, m rng th trng xut khu
ASEAN. da trn cc cam kt v li th so

10 PHT TRIN & HI NHP S 20 (30) - Thng 01-02/2015