You are on page 1of 65

TRNG I HC KINH T TPHCM

HNG DN THC HNH


STATA 12
PHN C BN
TRN TH TUN ANH

14
HNG DN THC HNH STATA 12 2014

TRN TH TUN ANH - UEH 2


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

LI M U

Stata l phn mm x l s liu rt mnh, c s dng ph bin trong


o to v nghin cu v Kinh t lng.

Ti liu Hng dn thc hnh Stata 12 c son ra phc v cho


sinh vin, hc vin cao hc, nghin cu sinh, cc nh nghin cu mun
tm hiu thc hnh cc kin thc Kinh t lng trn phn mm Stata

S liu thc hnh c s dng trong ti liu ny c th c tm thy


ti trang web http://sites.google.com/site/anhttt - mc s liu thc
hnh.

y l ti liu c son tho ln u tin nn cn rt nhiu thiu st.


Mi gp gip ci thin ti liu xin gi v a ch mail
anhttt@gmail.com. Tc gi xin trn trng mi kin ng gp.

Trn Th Tun Anh

TRN TH TUN ANH - UEH 3


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

TRN TH TUN ANH - UEH 4


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

MC LC

CHNG 1 : GII THIU PHN MM STATA 12 .................................................. 8


1.1. GII THIU GIAO DIN CA STATA 12....................................................... 8
1.1.1. Khi ng phn mm Stata ........................................................................... 8
1.2. THAO TC NHP S LIU VO PHN MM STATA ................................ 9
1.2.1. Nhp liu trc tip t bn phm ..................................................................... 9
1.2.4. M mt tp tin s liu c sn ca Stata ....................................................... 13
1.3. LU D LIU V KT QU TRN STATA ................................................ 14
1.3.1. Lu d liu .................................................................................................. 14
1.3.2. Lu kt qu x l s liu ............................................................................. 14
a. Sao chp v ct dn ..................................................................................... 14
b. S dng file log ........................................................................................... 15
1.4. TO V QUN L BIN (VARIABLE ) TRONG STATA .......................... 17
1.4.1. Xa bin trong Stata .................................................................................... 17
1.4.2. i tn bin trong Stata ............................................................................... 18
1.4.3. To bin mi t nhng bin c ............................................................... 19
1.5. THOT KHI PHN MM STATA ............................................................... 21
CHNG 2 : HI QUY TUYN TNH VI STATA ............................................... 22
2.1. M T S LIU ............................................................................................... 22
2.1.1. M t tp tin s liu ..................................................................................... 22
2.1.2. Thc hin m t tm tt s liu ................................................................... 22
2.1.3. V th phn tn ........................................................................................ 24
2.2. M HNH HI QUY TUYN TNH - PHNG PHP OLS ...................... 25
2.2.1. c lng m hnh hi quy tuyn tnh bng phng php OLS ................ 26
2.2.2. H s xc nh v kim nh h s xc nh ............................................... 27
2.2.3. Khong tin cy ca h s hi quy ................................................................ 28

TRN TH TUN ANH - UEH 5


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

2.2.4. Kim nh gi thuyt v h s hi quy ........................................................ 29


a. Kim nh gi thuyt hai pha...................................................................... 29
b. Kim nh gi thuyt pha phi.................................................................... 30
c. Kim nh gi thuyt pha tri ..................................................................... 31
d. Kim nh gi thuyt ng thi lin quan n t hp tuyn tnh cc h s
hi quy .................................................................................................................. 31
2.3. PHN D CA M HNH HI QUY ......................................................... 32
2.3.1. V biu histogram ca phn d .............................................................. 33
2.3.2. Kim nh tnh chun ca phn d .............................................................. 33
2.4. XUT NHIU KT QU HI QUY DI DNG BNG ........................... 34
CHNG 3 : M RNG HI QUY TUYN TNH ................................................. 36
3.1. HI QUY TUYN TNH QUA GC TA ............................................... 36
3.2. DNG HM LOG LOG; DNG HM LOG LIN; DNG HM LIN
LOG ............................................................................................................................ 36
3.2.1. Dng hm log log ..................................................................................... 36
3.2.2. Dng hm log lin ...................................................................................... 37
3.2.3. Dng hm lin log ...................................................................................... 38
3.3. DNG HM BC HAI (QUADRATIC MODEL) .......................................... 39
CHNG 4 : HI QUY VI BIN GI ................................................................... 40
4.1. GII THIU BIN GI .................................................................................... 40
4.2. HI QUY VI BIN GI ................................................................................. 40
4.3. HI QUY VI BIN TNG TC ................................................................ 41
4.4. To bin gi t bin nh tnh ............................................................................ 43
4.4.1. To bng lnh tabulate ................................................................................. 43
4.4.2. Dng bin factor .......................................................................................... 44
4.5. TNG TC GIA 2 BIN NH GI - PHNG PHP DIFFERENCE
IN DIFFERENCE ......................................................................................................... 45
4.6. C LNG HM HI QUY THEO TNG NHM................................... 45

TRN TH TUN ANH - UEH 6


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

CHNG 5 : A CNG TUYN .............................................................................. 48


5.1. PHT HIN A CNG TUYN ..................................................................... 48
5.1.1. H s tng quan ......................................................................................... 48
5.1.2. Nhn t phng i phng sai (vif) ............................................................ 49
5.2 PHT HIN I DU DO A CNG TUYN .............................................49

CHNG 6 : PHNG SAI THAY I .................................................................. 51


6.1. PHT HIN PHNG SAI THAY I ......................................................... 52
6.1.1. th phn d ............................................................................................. 52
6.1.2. Kim nh Breusch Pagan ........................................................................ 52
6.1.3. Kim nh White ......................................................................................... 53
6.2. X L PHNG SAI THAY I .................................................................. 55
6.2.1. c lng vng ca ma trn hip phng sai ............................................ 55
6.2.2. Phng php bnh phng nh nht tng qut (GLS) ............................... 56
CHNG 7 : T TNG QUAN ............................................................................. 58
7.1. KIM NH T TNG QUAN .................................................................... 59
7.1.1. th phn d ............................................................................................. 59
7.1.2. Biu t tng quan ( ACF - Autocorrelation Function) ......................... 60
7.1.3. Kim nh Durbin Watson ........................................................................ 60
7.1.4. Kim nh Breusch Godfrey ..................................................................... 61
7.2. X L T TNG QUAN ............................................................................. 62
7.2.1. Ma trn c lng hip phng sai Newey - West..................................... 62
7.2.2. Khc phc t tng quan bng GLS th tc Prais - Winsten .................. 63
TI LIU THAM KHO ............................................................................................ 65

TRN TH TUN ANH - UEH 7


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

CHNG 1 : GII THIU PHN MM STATA 12

1.1. GII THIU GIAO DIN CA STATA 12

1.1.1. Khi ng phn mm Stata

Tn gi Stata c vit tt t Statistics v data. Vic khi ng Stata c th c thc


hin bng nhiu cch:

Cch 1 : Khi ng bng cch nhp chut kp (double - click) vo biu


tng phn mm trn mn hnh chnh (Desktop) ca h iu hnh.

- Cch 2 : Khi ng bng cch nhp chut kp vi nhng tp tin s liu


c phn m rng l dta. y l nhng tp tin s liu c Stata. Khi nhp chut kp
vo nhng tp tin ny, h iu hnh s t ng khi ng phn mm Stata c
tp tin loi ny.

Lu : trong mt vi trng hp, h iu hnh cha nhn dng c tp tin *.dta l


tp tin ca Stata, m tp tin cn nhp chut phi trn tp tin .dta cn m, chn
Open with v chn Choose default program. Sau nht nt lnh Browse trn
ca s hin ra v ch ng dn n ni ci t Stata hoc ch ng dn n mn
hnh chnh c biu tng Stata .

Giao din ca phn mm Stata 12 sau khi khi ng s gm c 4 ca s chnh

Command : ca s lnh, l ni nhp cc cu lnh cn thc hin


Results : ca s kt qu, hin th kt qu thc thi cc cu lnh
Review : ca s xem li, ni lit k tt c cc cu lnh s dng t
khi Stata c khi ng
Variables : ca s tn bin, lit k danh sch cc bin ang c s
dng

TRN TH TUN ANH - UEH 8


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Pha trn bn tri ca mn hnh Stata l h thng thc n chnh (main menus)

Pha di h thng thc n chnh l thanh cng c hin th cc nt lnh ng vi cc


chc nng thng c s dng ca Stata

1.2. THAO TC NHP S LIU VO PHN MM STATA

1.2.1. Nhp liu trc tip t bn phm

Nu mun nhp liu trc tip vo Stata, ngi dng cn s dng mn hnh nhp liu
(Data editor window) ca Stata bng cch nhp chut vo nt lnh edit trn thanh
cng c

Hoc dng lnh

TRN TH TUN ANH - UEH 9


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Khi , ca s nhp liu s hin th.

1.2.2. Sao chp v ct dn t Excel

Thay v g s liu trc tip, ta c th sao chp s liu t Excel v dn vo Stata. u


tin, m tp tin Excel c cha d liu, nh du khi nhng d liu cn sao chp (k
c dng tn bin trn cng); sau nhn Ctrl+C thc hin sao chp. Sau ,
chuyn qua ca s nhp liu ca Stata, nhn Ctrl + V dn s liu. V dng u tin
l tn bin nn ch chn mc Treat first row as variable name trong hp hi thoi
hin ra sau khi dn d liu.

S liu sau khi dn s c dng sau:

TRN TH TUN ANH - UEH 10


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

D liu sau khi chuyn sang Stata nh trn sn sng cho vic x l.

1.2.3. Nhng mt file s liu t Excel

vic nhp liu c thun tin, Stata cn cho php nhng (import) mt tp tin d
liu c sn nhng nh dng khc (nh txt, csv, xls, SAS). Tuy nhin, nh dng
thng gp nht l xls hoc xlsx ca Excel.

Chc nng ny c thc hin bng cch chn mc import trong thc n File ca
h thng thc n chnh hoc dng lnh import ca Stata.

Lnh import c nhp theo v d sau.

Hoc dng h thng thc n ca Stata : File/Import/Excel spreadsheet

TRN TH TUN ANH - UEH 11


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Sau khi chn chc nng t h thng thc n, ca s nhng tp tin s hin ra. Ta phi
ch ng dn n tp tin, chn sheet c s liu, chn vng c s liu trn sheet
chn. Nu dng u tin ca tp tin l tn bin th chn vo import first row as
variable name v sau nhn OK

Cc bin sau khi c nhp trc tip hoc nhng vo Stata s hin th ra trong ca s

TRN TH TUN ANH - UEH 12


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

bin s bn phi ca mn hnh Stata

1.2.4. M mt tp tin s liu c sn ca Stata

Nu c sn tp tin s liu ca Stata trn my tnh, c th m trc tip tp tin ny


bng lnh use

Hoc chn t h thng thc n File/Open v ch r ng dn n tp tin cn m


trong ca s hin ra

Hoc s dng nt lnh Open trn thanh cng c

TRN TH TUN ANH - UEH 13


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

1.3. LU D LIU V KT QU TRN STATA

1.3.1. Lu d liu

Mun lu d liu nhp vo Stata, s dng lnh save

Hoc dng thc n File/Save hoc File/Save as

Hoc s dng nt lnh save t thanh cng c

1.3.2. Lu kt qu x l s liu

Sau khi x l s liu, kt qu x l s liu c lu bng nhiu cch.

a. Sao chp v ct dn

Nu mun sao chp v xut kt qu x l s liu ra Word hoc Excel, c th dng cc


chc nng copy c Stata h tr. Trc ht, chn mng kt qu cn sao chp trn
ca s Result, nhp chut phi v chn mt trong s cc chc nng copy trn thc
n hin ra.

TRN TH TUN ANH - UEH 14


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Mi chc nng copy ca Stata c mt nh dng khc nhau. Do , nn la chn


chc nng ph hp nht vi yu cu. Tuy nhin, la chn thng dng nht l copy
table sao chp s liu v nh dng ny gi nguyn hng ct ca kt qu cn sao
chp, ng thi cho php k khung hoc trang tr li cch trnh by. La chn copy as
picture s xut kt qu dng nh nn khng th trang tr li theo yu cu.

b. S dng file log

Nhng kt qu thc hin lnh c hin th ra trn ca s kt qu results khng th


lu c bng lnh save. Nu mun lu nhng kt qu ny, cn s dng tp tin log.
Tp tin log ca Stata c hai nh dng : dng tp tin .txt v dng tp tim .smcl . Tuy
nhin, dng .smcl thng c s dng v n gi nguyn nh dng kt qu m Stata
xut ra.

to mt tp tin .smcl, dng lnh. Pha sau t kha using l ng dn v tn ca


tp tin log s c to

Hoc c th dng h thng thc n File/Log/Begin

TRN TH TUN ANH - UEH 15


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Sau cc thao tc trn, ca s kt qu s hin th cc thng tin cho bit tp tin log
c to

V thanh trng thi cui ca s kt qu s c dng ch

K t lc ny tr i, cc cu lnh cng nh kt qu thc hin cu lnh s c


Stata lu li trong tp tin log. Sau khi kt thc cc thao tc, nu mun dng lu v
ng tp tin log th dng lnh

Hoc chn t thc n chnh File /Log/ Close

TRN TH TUN ANH - UEH 16


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Lu : nhng kt qu thc hin ch c lu khi tp tin log c to, c du hiu


log on cui ca s lnh. Nhng kt qu thc hin lnh trc khi to tp tin log hoc
sau khi tp tin log c ng u khng c lu li.

1.4. TO V QUN L BIN (VARIABLE ) TRONG STATA

1.4.1. Xa bin trong Stata

xa bt mt hay nhiu bin trong s cc bin to c th dng lnh drop. Pha


sau tn lnh l danh sch cc bin cn xa, mi tn bin cch nhau mt khong trng.

Nu mun xa tt c cc bin trong tp tin s liu, dng lnh

Nu mun xa nhng bin c cng nhng k t u trong tn ging nhau, v v nh


var01, var02, var03; dng lnh

Thay v dng lnh drop, ta chn mt hoc nhiu bin cn xa ca s tn bin, nhp

TRN TH TUN ANH - UEH 17


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

chuc phi v chn mc Drop Selected Variables t thc n hin ra.

1.4.2. i tn bin trong Stata

Tn bin c i bng lnh rename

V d, i tn bin DT thnh tn bin doanhthu

Nu khng dng lnh, c th dng chc nng ca Stata. Trc ht , cn hin th li s


liu ca cc bin c bng lnh

Hoc c th chn nt lnh browse trn thanh cng c

Sau khi thc hin lnh Browse, ca s s liu s hin ra

TRN TH TUN ANH - UEH 18


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Gc trn bn phi ca ca s ny l danh sch bin, gc di l cc tnh cht tng


ng ca bin c chn trn danh sch bin nh tn, kiu s liu Do vy, i tn
bin, cn chn bin cn i tn danh sch bin v g tn mi vo Name phn
properties bn di.

Lu : V Stata phn bit ch hoa v ch thng rt r rng nn phi cn thn vn


ch hoa ch thng trong tn bin. ng thi tn bin khng c c khong trng
hoc cc k t c bit nh -, *, {, +, %.% # @ ^ .

1.4.3. To bin mi t nhng bin c

Dng lnh generate hoc vit gn l gen

V d to bin lnDoanhThu bng logarit c s t nhin ca bin DoanhThu c

TRN TH TUN ANH - UEH 19


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Tn ca bin mi sau khi c to s c thm vo ca s danh sch bin gc phi


mn hnh chnh

Hoc to bin DoanhThu2 bng bnh phng ca bin DoanhThu

Lu : Mt s ton t v hm s thng dng trong Stata khi to bin hoc x l s


liu

Du cng + Ph nh ~

Du tr - Nh hn <

Du nhn * Nh hn hoc bng <=

Du chia / Ln hn >

Du ly tha ^ Ln hn hoc bng >=

Ton t v & Hm ex :
exp()

Ton t hoc | Hm log nepe : ln()

So snh bng ==

So snh khc != hoc ~=

TRN TH TUN ANH - UEH 20


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

1.5. THOT KHI PHN MM STATA

kt thc s dng phn mm Stata, c th thot khi phn mm bng cch g lnh exit
vo ca s lnh v nhn phm Enter.

Hoc chn mc Exit trong thc n con ca mc File trong thc n chnh

TRN TH TUN ANH - UEH 21


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

CHNG 2 : HI QUY TUYN TNH VI STATA

2.1. M T S LIU

Trc khi tin hnh hi quy, s liu c th c m t kim tra xem liu s liu c
ph hp vi yu cu nghin cu.

2.1.1. M t tp tin s liu

Dng lnh describe m t cc thng tin chung nht v tp tin s liu nh s quan st,
s bin, kch thc tp tin, tn cc bin, kiu s liu ca tng bin, v nhn ca bin (nu
c)

Kt qu m t tp tin nh sau

2.1.2. Thc hin m t tm tt s liu

Dng lnh summarize vi c php c bn nh sau

TRN TH TUN ANH - UEH 22


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

summarize [varlist] [if] [, options]


V d

Lu :

Nu sau lnh summarize m khng lit k tn bin, phn mm s hin th thng


tin ca tt c cc bin hin c trong tp tin s liu.
Nu mun m t chi tit, c th ty chn detail vo cui lnh summarize sau khi
thm du phy

TRN TH TUN ANH - UEH 23


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

2.1.3. V th phn tn
Stata v c rt nhiu loi th nhng th phn tn l dng th thng dng nht
khi phn tch h quy. Ngi dng v th phn tn ca hai bin bng lnh scatter

scatter [varlist] [if] [, options]


scatter thng c dng v th gia hai bin.Trong varlist, bin u tin c
lit k l bin trc tung, bin tip theo s l bin trc honh.

Kt qu thc hin cu lnh :

v th t gc ta hoc thm tiu , cn thm cc ty chn nh trong cu lnh


sau:

TRN TH TUN ANH - UEH 24


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Kt qu thc hin lnh :

lu th, dng lnh

Hoc c th nhn nt lu trn thanh cng c ca ca s th. Sau chn ng dn v


t tn cho th cn lu. Phn m rng trong tn th ca Stata l .gph
2.2. M HNH HI QUY TUYN TNH - PHNG PHP OLS

Trong Stata, ngoi vic c lng m hnh, phn mm cn h tr rt nhiu cc kim nh


nh gi v la chn m hnh

TRN TH TUN ANH - UEH 25


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

2.2.1. c lng m hnh hi quy tuyn tnh bng phng php OLS

Hm hi quy tuyn tnh k bin c dng nh sau

Y 1 2 X 2 3 X 3 ... k X k U

Hm hi quy mu tng ng Y 1 2 X 2 3 X 3 ... k X k e

Vic c lng m hnh hi quy tuyn tnh mu bng phng php OLS trn Stata c
thc hin bng lnh regress vi c php nh sau:

regress depvar [indepvars] [if] [, options]


Bin c nhp sau tn lnh regress l bin ph thuc. Tt c cc tn bin c lit k
sau bin ph thuc l bin c lp. Ty chn [if] c dng gii hn s liu cn a
vo hi quy.

V d sau s dng s liu ca tp tin doanhthu.dta hi quy tuyn tnh theo hm hi


quy

DoanhThu 1 2ChaoHang 3QuangCao U

Trong :

DoanhThu th hin doanh thu ca doanh nghip, n v tnh l triu ng/thng.


ChaoHang l bin th hin chi ph cho hng (triu ng/thng)
QuangCao l chi ph qung co ca doanh nghip (triu ng/thng)

hi quy theo v d trn, trc ht, m tp tin doanhthu.dta bng Stata. Sau , hi
quy bng lnh:

Hoc c th gi chc nng hi quy ny t h thng thc n chnh Statistics/Linear


models and related/ Linear regression

TRN TH TUN ANH - UEH 26


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Khi nhp hm hi quy, ta khng cn nhp h s t do v Stata mc nh thm h s t


do vo hm hi quy. Kt qu hi quy thu c nh sau :

T kt qu trn, hm hi quy c lng c t mu s liu bng phng php OLS l

DoanhThu 78,915 4, 472ChaoHang 2, 298QuangCao e

2.2.2. H s xc nh v kim nh h s xc nh

H s xc nh R2 gip nh gi s ph hp ca m hnh vi mu nghin cu. N cho


bit mc gii thch ca cc bin c lp vi s bin ng (quanh gi tr trung bnh)
ca bin ph thuc. Ngoi R2, Stata cng tnh h s xc nh hiu chnh (Adjusted R2) v
hin th c hai trn bng kt qu hi quy.

TRN TH TUN ANH - UEH 27


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

2.2.3. Khong tin cy ca h s hi quy

Xt hm hi quy tng th Y 1 2 X 2 3 X 3 ... k X k U

V hm hi quy mu tng ng Y 1 2 X 2 3 X 3 ... k X k e

Khong tin cy ca j ,( j 1, k ) vi tin cy (1 ) c tnh bng cng thc

t
j
2
se( j ), j t se( j )
2

Trong :

t l gi tr c c khi tra bng t-Student, mc ngha 2 , bc t do n k


2

Gi tr ny c th tra c bng hm TINV ca Excel hoc hm invtail ca Stata

se( j ) l sai s chun ca j , c phn mm Stata tnh sn

Tuy nhin, Stata lun tnh sn khong tin cy ca h s hi quy vi tin cy 95%.

TRN TH TUN ANH - UEH 28


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Nu mun thay i tin cy, v d 99%, dng ty chn level(99) sau lnh regress

2.2.4. Kim nh gi thuyt v h s hi quy


a. Kim nh gi thuyt hai pha
H0 : j 0
Gi s cn kim nh gi thuyt hai pha vi tin cy (1 )
H1 : j 0

C 3 cch kim nh

Dng khong tin cy


Dng thng k t
Dng p-value

Kt qu hin th trn Stata h tr c ba cch kim nh ny

TRN TH TUN ANH - UEH 29


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

H 0 : j 0
Gi s cn kim nh gi thuyt hai pha vi tin cy (1 ) v 0 l
H1 : j 0

mt s thc bt k.

H 0 : ChaoHang 7
V d cn kim nh vi tin cy 95%
H1 : ChaoHang 7

Dng lnh test ca Stata

Kt qu kim nh nh sau

b. Kim nh gi thuyt pha phi


H0 : j 0
Gi s cn kim nh gi thuyt pha phi vi tin cy (1 )
H1 : j 0

Dng thng k t ca kim nh hai pha m Stata tnh sn, so snh vi


gi tr t c c khi tra bng t-Student vi mc ngha bc t do n k

H 0 : j 0
Gi s cn kim nh gi thuyt pha phi vi tin cy (1 )
H1 : j 0

H 0 : ChaoHang 7
V d, kim nh vi tin cy (1 ) , s dng lnh lincom nh sau :
H1 : ChaoHang 7

Kt qu sau khi thc hin lnh

TRN TH TUN ANH - UEH 30


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Dng t c c t kt qu trn so snh vi gi tr t c c khi tra bng t-Student


vi mc ngha bc t do n k

tnh p-value ca kim nh ny, sau khi chy lnh lincom, c th ln lt thc hin
cc lnh sau

Lnh ttail() tnh p-value ca kim nh mt pha dng phn phi t-Student

Kt qu thc thi cclnh trn nh sau

c. Kim nh gi thuyt pha tri

Tng t nh kim nh pha phi nhng so snh vi gi tr t

d. Kim nh gi thuyt ng thi lin quan n t hp tuyn tnh cc h s hi quy


H 0 : ChaoHang QuangCao
Gi s cn kim nh gi thuyt vi tin cy (1 )
H1 : ChaoHang QuangCao

Dng lnh test ca Stata

Kt qu thc hin lnh

TRN TH TUN ANH - UEH 31


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

H 0 : ChaoHang 2QuangCao
Gi s cn kim nh gi thuyt vi tin cy (1 )
H1 : ChaoHang 2QuangCao

Dng lnh test ca Stata

Kt qu kim nh

H 0 : ChaoHang QuangCao 10
Gi s cn kim nh gi thuyt vi tin cy (1 )
H1 : ChaoHang QuangCao 10

Dng lnh test ca Stata

Kt qu

2.3. PHN D CA M HNH HI QUY

TRN TH TUN ANH - UEH 32


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Phn d ca m hnh hi quy c ly bng lnh

2.3.1. V biu histogram ca phn d

Dng lnh histogram v biu histogram ca phn d

Kt qu thc hin lnh

2.3.2. Kim nh tnh chun ca phn d

Dng lnh sktest kim nh tnh chun ca sai s. Lnh ny i hi phi c t nht 8

TRN TH TUN ANH - UEH 33


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

quan st trong mu s liu.

Kt qu hin th

2.4. XUT NHIU KT QU HI QUY DI DNG BNG

xut nhiu kt qu hi quy ra trn cng mt bng vi mi phng trnh l mt cng


trong bng, ngi dng c th dng lnh esttab vi v d minh ha nh sau

Kt qu xut ra dng bng nh sau

TRN TH TUN ANH - UEH 34


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Lu : nu lnh esttab cha c sn trong Stata, c th ci t bng cch dng :

TRN TH TUN ANH - UEH 35


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

CHNG 3 : M RNG HI QUY TUYN TNH

3.1. HI QUY TUYN TNH QUA GC TA

Hm hi quy tuyn tnh i qua gc ta khi h s t do bng 0. Khi , hi quy tng


th c dng Y 2 X 2 3 X 3 ... k X k U

c lng hm hi quy qua gc ta bng lnh regress vi ty chn noconstant

Kt qu hi quy

3.2. DNG HM LOG LOG; DNG HM LOG LIN; DNG HM LIN LOG
3.2.1. Dng hm log log

Dng hm log log c dng ln(Y ) 1 2 ln( X ) U

V d : cn c lng dng hm ln( DoanhThu ) 1 2 ln(ChaoHang ) U .

TRN TH TUN ANH - UEH 36


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Cc bc cn thc hin nh sau :

Kt qu

3.2.2. Dng hm log lin

Dng hm log lin c dng ln(Y ) 1 2 X U

V d : cn c lng dng hm ln( DoanhThu ) 1 2ChaoHang U .

Cc bc cn thc hin nh sau :

Kt qu

TRN TH TUN ANH - UEH 37


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Lu : Nu bin lnDoanhThu c sn th khng cn to li bng lnh generate

3.2.3. Dng hm lin log

Dng hm log lin c dng Y 1 2 ln( X ) U

V d : cn c lng dng hm DoanhThu 1 2 ln(ChaoHang ) U .

Kt qu

Lu : Nu bin lnChaoHang c sn th khng cn to li bng lnh generate

TRN TH TUN ANH - UEH 38


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

3.3. DNG HM BC HAI (QUADRATIC MODEL)

Hm hi quy dng bc hai c phng trnh Y 1 2 X 3 X 2 U

Gi s cn c lng hm hi quy DoanhThu 1 2ChaoHang 3ChaoHang 2 U

Cc bc thc hin

Kt qu thc hin

TRN TH TUN ANH - UEH 39


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

CHNG 4 : HI QUY VI BIN GI

4.1. GII THIU BIN GI

Bin nh tnh l nhng bin s kinh t m gi tr khng th hin bng nhng con s m
bng cc tnh cht m bng cc la chn. a bin nh tnh vo hi quy, ngi ta s
dng bin gi (Dummy variable). Bin Dummy l nhng bin ch nhn gi tr 0 v 1. Bin
ny cn c gi l bin nh phn (Binary variable) hay l bin ch mc (indicator
variable)

4.2. HI QUY VI BIN GI

S dng tp tin s liu ThuNhapTPHCM.dta, tin hnh m t s liu

Trong tp tin ny c cc bin gi NgoaiNgu, DNNN, HoKhau, GioiTinh. Vic hi quy vi


cc bin gi ny khng c g khc vi hi quy cc bin nh lng thng thng. Tuy
nhin, vic gii thch h s hi quy ca bin gi rt khc vi bin nh lng.

TRN TH TUN ANH - UEH 40


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Gi s cn hi quy hm tin lng c dng

lnThuNhap 1 2 KinhNghiem 4GioiTinh 5 NgoaiNgu 6 HoKhau U

Vic hi quy c thc hin bng cu lnh sau

Kt qu hi quy

4.3. HI QUY VI BIN TNG TC

Gi s cn tng tc gia bin KinhNghiem v GioiTinh xem bin GioiTinh c lm


thay i tc ng bin ca KinhNghiem n bin lnThuNhap hay khng. Dng hm hi
quy vi bin tng tc nh sau :

lnThuNhap 1 2 KinhNghiem 3 KinhNghiem GioiTinh 4 NgoaiNgu 5 HoKhau U

To bin tng tc

TRN TH TUN ANH - UEH 41


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Thc hin hi quy

Kt qu hi quy

Lu : thay v dng hai lnh to ra bin tng tc ri hi quy nh trn, kt qu tng


ng c th c to ra bng cch dng mt lnh duy nht

Kt qu thc hin lnh

TRN TH TUN ANH - UEH 42


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

4.4. To bin gi t bin nh tnh


4.4.1. To bng lnh tabulate

Trong s liu ca tp tin ThuNhap_TPHCM c bin BangCap l bin nh tnh vi cc


la chn PTCS(Ph thng c s), PTTH (ph thng trung hc), CD (Cao ng), DH (i
hc), THS (Thc s) v KH(Khc)

to cc bin gi ng vi cc la chn ca bin bng cp, dng lnh :

Kt qu, Stata s to ra 6 bin gi t BangCap1 n BangCap6 ng vi 6 la chn,


c m t nh sau

TRN TH TUN ANH - UEH 43


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

4.4.2. Dng bin factor

Nhng bin nh tnh c nhp vo theo kiu s liu numeric, thay v to bin gi bng
lnh tabulate, c th dng bin factor a vo m hnh

Stata s t ng thm bin gi vo hm hi quy. S bin gi thm vo s bng s la


chn ca bin BangCap tr i 1

TRN TH TUN ANH - UEH 44


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

4.5. TNG TC GIA 2 BIN NH GI - PHNG PHP DIFFERENCE IN


DIFFERENCE

Tng tc gia hai bin gi c gi l phng php D-I-D trong kinh t lng. V d
sau tng tc gia hai bin gi GioiTinh v HoKhau

Kt qu thc hin lnh

4.6. C LNG HM HI QUY THEO TNG NHM

Gi s mun c lng mt hi quy thu nhp cho Nam gii v N gii ring bit. Cu lnh c
th dng trong trng hp ny nh sau

TRN TH TUN ANH - UEH 45


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Kt qu l s c hai hm hi quy c c lng

Lu : thay v dng ty chn by hoc bysort, ta c th dng iu kin if sau lnh


regress

TRN TH TUN ANH - UEH 46


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Kt qu hi quy cho n gii

Kt qu hi quy cho nam gii

Kt qu cng vn ging vi dng lnh bysort trn.

TRN TH TUN ANH - UEH 47


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

CHNG 5 : A CNG TUYN

5.1. PHT HIN A CNG TUYN

a cng tuyn l hin tng cc bin c lp trong m hnh c mi quan h vi nhau. a


cng tuyn hon ho lm cho m hnh khng c lng c. a cng tuyn khng hon
ho c th lm cho cc bin c lp cng tuyn mt i ngha trong m hnh hoc c th
b sai du ca h s hi quy.

Tip tc s dng tp tin s liu ThuNhapTPHCM.dta hi quy hm thu nhp nh sau

lnThuNhap 1 2 KinhNghiem 3GioiTinh 4 NgoaiNgu 5 HoKhau U

M hnh c lng c

5.1.1. H s tng quan

H s tng quan gia cc bin c lp trong m hnh c tnh bng lnh correlate

TRN TH TUN ANH - UEH 48


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Ma trn h s tng quan gia cc bin c lp nh sau

5.1.2. Nhn t phng i phng sai (vif)

Mi bin c lp trong m hnh s c mt h s phng i phng sai. tm vif, phi


m bo hm hi quy va chy gn nht trc l hm hi quy cn kim nh a cng
tuyn. Sau dng lnh vif.

Kt qu

5.2. PHT HIN I DU DO A CNG TUYN

Vic pht hin sai du do a cng tuyn c th thc hin bng cc so snh du ca h s
tng quan gia bin ph thuc v cc bin c lp vi du ca h s hi quy thu c
bng lnh regress. Nu hai du ny khc nhau, l th hin ca sai du cho cc bin

TRN TH TUN ANH - UEH 49


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

c lp c tng quan vi nhau.

TRN TH TUN ANH - UEH 50


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

CHNG 6 : PHNG SAI THAY I

Gi s xt hm hi quy tuyn tnh Y 2 X 2 3 X 3 ... k X k U

M hnh hi quy tuyn tnh c in gi nh rng :


E (U i ) 0 Var (Ui ) 2 const , i 1, n Cov(Ui ,U j ) 0, i j

Khi gi thit v s khng i ca phng sai sai s b vi phm s dn n hin tng


phng sai thay i. Khi ,
E (U i ) 0 Var (Ui ) i2 , i 1, n Cov(Ui ,U j ) 0, i j

Vy lm sao pht hin m hnh hi quy b phng sai thay i ? X l phng sai
thay i nh th no? Phn thc hnh chng 6 s s dng tp tin s liu
Heteroskesdaticity.dta thc hin cc kim nh v x l khi c phng sai thay i.

Gi s hm hi quy cn c lng :

Y 1 2 X 2 3 X 3 4 X 4 5 X 5 U

Kt qu hi quy

TRN TH TUN ANH - UEH 51


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

6.1. PHT HIN PHNG SAI THAY I


6.1.1. th phn d

Mt trong nhng du hin ban u cho thy c s hin din ca phng sai thay i l
sai s phn b khng ng u xung quanh gi tr trung bnh ca n.

th thu c nh sau:

Ty chn yline(0) v trc tung ca th. Qua th cho thy phn d ca m hnh c
phn b khng u quanh gi tr trung bnh ca n. y l du hiu ca phng sai thay
i.

6.1.2. Kim nh Breusch Pagan

TRN TH TUN ANH - UEH 52


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Gi thuyt H0 ca kim nh Breusch Pagan l m hnh c phng sai thun nht, gi


thuyt i H1 l phng sai ca sai s ph thuc vo cc yu t z2i ,..., zki :

H 0 : i2 2
H1 : i2 2 h( 2 z2i ... m zmi )

Sau khi hi quy bng OLS, Stata h tr thc hin kim nh Breusch Pagan bng lnh:

Kt qu kim nh ca m hnh trong v d trn l

Mt cch dng khc ca kim nh Breusch Pagan

Kt qu

6.1.3. Kim nh White

H 0 : i2 2
Gi thuyt H0 ca kim nh White
H1 : i, j : i2 2j

TRN TH TUN ANH - UEH 53


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Kim nh phng sai thay i bng kim nh White trn Stata c thc hin bng
lnh :

Kt qu thc hin lnh

Lu : Trong mt s trng hp, nu phn mm khng h tr kim nh phng sai thay


i bng gi cc cu lnh c xy dng sn, ta c th hi quy phn d kim tra
phng sai thay i ca sai s.

Kt qu nh sau :

TRN TH TUN ANH - UEH 54


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

6.2. X L PHNG SAI THAY I

Khi b phng sai thay i, c lng tnh c bng phng php OLS khng cn l
c lng hiu qu na. ng thi cc kim nh v h s hi quy c tnh ton da
trn gi nh var(U i ) 2 khng cn ng tin cy. Vic x l hin tng phng sai
thay i c th tnh li gi tr cc kim nh kim nh ng tin cy hn (bng cch
dng ma trn c lng vng ca hip phng sai) hoc tm c lng hiu qu hn
bng GLS.

6.2.1. c lng vng ca ma trn hip phng sai

S dng c lng vng ca ma trn hip phng sai sai s do White(1980) xut
tnh ton li cc gi tr kim nh khi c phng sai thay i. Trn Stata, vic ny c
thc hin bng cch thm ty chn robust hoc vce(robust) sau cu lnh regress

Kt qu

TRN TH TUN ANH - UEH 55


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Lu rng sau khi dng ty chn robust, gi tr cc h s hi quy khng h thay i. Ch


c cc sai s chun thay i dn n thng k t v p-value ca kim nh cc h s hi
quy thay i.

6.2.2. Phng php bnh phng nh nht tng qut (GLS)

Phng php GLS tm c lng hiu qu trong trng hp phng sai thay i
c thc hin bng cch tm trng s cho sai s; sau khi hi quy vi trng s,
phng sai ca m hnh tr nn khng i. Do vy , GLS trong trng hp phng sai
thay i cn c gi l WLS (Weighted Least Squares Bnh phng nh nht c trng
s)

Trong v d trn, trng s c th tm c nh sau :

TRN TH TUN ANH - UEH 56


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Kt qu sau khi hi quy vi trng s

Ngoi ra, mt s cu lnh c vit bi cc nh nghin cu cng cho php thc hin
WLS trn Stata nh wls0, vwls

TRN TH TUN ANH - UEH 57


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

CHNG 7 : T TNG QUAN

Hin tng t tng quan thng c xt i vi s liu theo thi gian, khi gi thit v
s khng tng quan gia cc sai s b vi phm.

Gi s xt hm hi quy Yt 1 2 X t U t

Chng 7 s dng s liu ca tp tin GiaXangDau.dta thc hin cc kim nh v x


l t tng quan. M t tp tin s liu nh sau:

Gi s hm hi quy cn thc hin:

giaxangvietnamt 1 2 giaxangthegioit U t

Stata nhn dng s liu theo thi gian, cn dng lnh tsset

Bin quarter l bin dng ch nh thi gian trong tp tin s liu ny. Hi quy m6 hnh

TRN TH TUN ANH - UEH 58


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

vi phng php OLS, kt qu c lng ban u nh sau :

7.1. KIM NH T TNG QUAN


7.1.1. th phn d

Cc cu lnh thc hin v th phn d :

th biu din phn d thu c nh sau:

TRN TH TUN ANH - UEH 59


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

7.1.2. Biu t tng quan ( ACF - Autocorrelation Function)

Biu t tng quan biu din h s t tng quan t bc 1 n bc k ca mt i


lng ngu nhin ln cng mt th. biu din biu t tng quan t bc 1 n
bc 12 ca bin phandu, cu lnh c s dng nh sau

Biu hin ra nh sau

7.1.3. Kim nh Durbin Watson

Sau khi c lng hm hi quy, tnh gi tr thng k d theo kim nh Durbin


Watson, cn thc thi cu lnh:

Kt qu

TRN TH TUN ANH - UEH 60


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Vi gi tr thng k d tnh c, ta tra bng Durbin-Watson, tm ra gi tr dL v dU, k


thang kim nh Durbin Watson v kt lun v t tng quan bc nht. Ngoi ra, Stata h
tr vic kim nh t tng quan bc nht bng Durbin Watson thng qua vic tnh sn
gi tr p-value cho kim nh ny.

Kt qu p-value c hin th ra nh sau :

7.1.4. Kim nh Breusch Godfrey

Kim nh BG trn Stata c h tr bng cu lnh estat bgodfrey. Khi kim nh


BG trn Stata cn ch r bc t tng quan cn kim nh. Nu khng ch r bc t
tng quan, phn mm s mc nh kim nh t tng quan bc 1.

V d, kim nh t tng quan t bc 1 n bc 4

Kt qu kim nh tng ng

TRN TH TUN ANH - UEH 61


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Nu ch cn kim nh t tng quan bc 1 v bc 4 (ngha l khng kim nh t


tng quan bc 2 v 3), cu lnh c dng s l:

Kt qu thc hin lnh

7.2. X L T TNG QUAN

Cng ging nh trng hp phng sai thay i, hin tng t tng quan cng lm cho
c lng OLS khng cn l c lng hiu qu nht v cc kim nh v h s hi quy
cng khng cn ng tin cy. Do , vic khc phc c th theo hai hng. Mt l, lm
cho kim nh h s hi quy ng tin cy hn bng ma trn c lng hip phng sai
ca Newey West. Hai l, tm c lng hiu qu bng GLS.

7.2.1. Ma trn c lng hip phng sai Newey - West

s dng ma trn c lng hip phng sai, cn ch nh r bandwidth c s dng

TRN TH TUN ANH - UEH 62


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

tnh ton ma trn c lng hip phng sai. Bandwidth c th c tnh ton bng


1 2
cng thc B 0.75T hoc B 4 T 100
9
3
. Stata khng dng bandwidth mc nh nh

mt s phn mm khc nn ngi dng thng phi ch nh con s ny.

tnh ton bandwidth, ta \c th dng cc cu lnh sau

Kt qu bandwidth c chn s l

Vi bandwidth = 3, m hnh hi quy c thc hin vi ma trn c lng hip phng


sai ca Newey West nh sau :

Kt qu thc hin cu lnh trn

7.2.2. Khc phc t tng quan bng GLS th tc Prais - Winsten

TRN TH TUN ANH - UEH 63


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

Mt th tc ph bin ca GLS x l trong trng hp t tng quan bc nht c


xut bi Prais Winsten(1954). Stata thc hin th tc ny bng lnh prais. C php
lnh ny rt ging lnh regress

Kt qu thc hin

Lnh prais c cc ty chn tnh h s t tng quan rho khc nhau (g help prais
xem tr gip ca Stata v cc ty chn ny).

TRN TH TUN ANH - UEH 64


HNG DN THC HNH STATA 12 2014

TI LIU THAM KHO


Lee C. Adkins & R. Carter Hill (2011), Using Stata for Principles of Econometrics, 4th
edition, Wiley Publisher.

White, H. (1980), A Heteroscedasticity-Consistent Covariance Matrix Es timator and a


Direct Test for Heteroscedasticity. Econometrica 48, 817-838.

Prais, S. J. and Winsten D. B., (1954), Trend Estimators and Serial Correlation
Cowles Commission, Discussion Paper No. 383, University of Chicago.

TRN TH TUN ANH - UEH 65

You might also like