Vladavina i politika

VIII predavanje
 Osnovni pojmovi
Vladavina-sprovođenje politike, donošenje odluka od
državnog značaja od strane političkog aparata
Moć-sposobnost ostvarivanja svoje volje
(pojedinačne ili grupne) čak i uprkos protivljenju
drugih

Dva shvatanja pojma politika:

Politika kao borba interesa, grupa i pojedinaca-
borba za vlast (politics)
Politika kao pravac usklađivanja delatnosti od opšteg
značaja u različitim oblastima države i društva
(socijalna, obrazovna, ekonomska...-policy)
 Tipovi političke vlasti

Monarhija
Republika (res publica-javna stvar)
Demokratija (demos-narod, kratos-
vladavina)
Participativna demokratija – neposredna
Predstavnička demokratija - posredna
 Širenje demokratije
Sredinom sedamdesetih godina XX
veka većina zemalja nije imala
predstavničko - demokratski sistem
vladavine
Danas 2/3 zemalja ima ovakav sistem
vladavine
Pad komunizma otvara vrata uvođenju
predstavničko-demokratskog sistema
Najmanje loš sistem vladavine
 Političke partije
Političke partije su dobrovoljne, relativno
trajne političke organizacije, čiji je cilj
preuzimanje i vršenje državne vlasti, ili bar
učešće u njoj ili stalan uticaj na nju.
U tom smislu, partije:
1. Su posebne i samostalne organizacije
2. Okupljaju ljude sličnih političkih uverenja
3. Prevashodno teže osvajanju i održavanju na
vlasti
4. Osvajanje vlasti je u funkciji ostvarivanja
određene zamisli o razvoju društva
 Struktura partija

1. Glasači i simpatizeri
2. Osnovno partijsko članstvo
3. Partijski centralni aparat
4. Partijsko rukovodstvo u širem smislu
5. Uže partijsko rukovodstvo
6. Predsednik
 Funkcije partija
1. Formiranje političkih stavova, mišljenja i
zahteva
2. Politizacija društva
3. Demokratizacija
4. Učešće u parlamentarnom sistemu odlučivanja
5. Određivanje i usmeravanje državne politike
društva od strane partije na vlasti
6. Učvršćivanje postojećeg državnog sistema
učestvovanjem u parlamentarnoj vlasti
 Levica i desnica
• Odnos prema etnicitetu
• Odnos prema ekomomiji
• Odnos prema crkvi
• Odnos prema promenama
 Partijski sistemi
Jednopartijski sistemi
Fašizam i komunizam
Višepartijski sistemi
1. Dominacija dve partije
2. Dominacija više partija

Izborni sistemi
1. Većinski
2. Proporcionalni
 Alternativni društveni pokreti
Alternativni društveni pokreti nastaju kao reakcija na
preterano politiziranje društva od strane političkih partija
Nastaju kroz samoorganizovanje grupa i pojedinaca na
planu raznovrsnih problema savremenog života
Cilje je rešavanje problema van tradicionalnih političkih
oblika i državne vlasti
Antiglobalizacijski pokreti, ekološki pokreti, pokreti nove
seksulanosti su neki od najpoznatijih