Heldin van het lesbische leven HOME Jann Ruyters ~ 28 juni 2010 Jarenlang zocht ze haar weg slingerend tussen bars en boeken. Uiteindelijk trok ze zich als een kluizenaar terug in de studeerkamer. In de fotoroman ‘Haar liefde stond op het spet' heeft Syivia Bodnér een hoofdrol als de adelljke Marga van Laarhoven, hel slachtoffer van een weddenschap tussen motormeisje (Guusje on haar vriendinnen, Zou Guusje de mooiste dame van hot dorp kunnen versioron? Na de bij het gonre horende hobbe's van bedrog, borouw en vergeving eindigt de fotoroman in een innige kus: 'Niets staat hun geluk nu in de weg!’ De fotoroman werd opgenomen in het ‘Lesbisch Prachtboek’ (1979) diende als tegenwicht tegen de kommer en kwel die het lesbische leven in de jaren zeventig omringde. De fotostrip moest, naast plechtigere arlikelen aver androgynio en godin, het fivolo hoogtepunt van het book zn. De mooie hakdin word gomakkolik gevonden in eigan Kring) Sylvia Bodnars Marga was elegant, bedeesd, melancholiek, vrijmoedia, doortastend: net alls Sylvia zelf Het Lesbisch Prachtboek maakte van de Nederlands-Hongaarse Syivia Bodnéir begin jaron tachtig een boroomdheid in eigan kring, iols wal 20 door haar verschjning toch al ‘90n beetje was. In 1975 had Bodnar samen met haar toonmalige goliofde Dorelios Kraakman de allereerste vrouwenboekhandel annex café in Nederland opgericht de Heksenkelder en Heksenketel, aan de Oude Gracht in Utrecht Als Sylvia ‘de Heks’ binnenkwar, wal ze viijwel dagelifts deed op zoek naar vertier, wijn fon baoken, was hat alsof de reincamatia van Virginia Woolf binnonschroed. Sylvia had riots op met de hobbezakkorige tuinbrookenmode die in feministische kringen populair was, Haar androgyne kledingstil herinnerde meer aan Dietrich en Garbo: maatpakken met Lillopende broekspipen en korte getailleerde jasjes. Ze had iets melancholicks, met die zachle meladieuze stem, die rustige, bedachizame aanwerigheld, Haar woemoodige uitstraling iat zich makkoljk rmen met haar romantischo nicl Nodoriandse achtorgrond. Sylvia Bodnar word in 1946 in Hengolo geboron als kind van Hongaarse immigranten. Haar ouders waren allabei als Kleuters na de Eerste Wereldooriog per trein uit Hongarije naar Nederland gebracht. De Balkan was, Liteengevallen, er heerste hongersnood en vanuit Nederland kwam hulp vie ‘Het Centraal Comité voor Hongaarsche vakantiokinderen’ dat de ultgemergolde kindaron naar Nedoriand haalde om aan te sterken. Nederlandse gezinnon kregen een toesiag als 76 deze kinderen opnamen Sylvie’s moeder Erzibet kwam op een boorderij in Brabant terecht. Ze moest er hard werken en ging alleen naar de lagere school Sylvie's vader, Frits, had meer geluk. Hij groeide op bij 68n rike boerentamilie in Hengelo. Hj was een arlistiak golalentecrde Jongen, word fotograat on kroeg van zijn ouders eon oigen fotozaak . Ze ontmostton olkaar toen ze allebe’ in de twintig waren. Zij had al van hem gehoord als de Hongaarse jongen in Hengelo die 20 mooi kon vioolspelen. Ze trouwden en kregen vier kinderen. Sylvia was het akomerije, geboren in de nadagen van de relate, loen Frits’ hang naar mooie vrowen hot huwolkfataal word, De Bodnars scheidden in de jaron vijtig waama Syivia's mooder ‘00n huis kraakte on haar vier kindoron verder alison opvoodde Hoewel hier geboren en hear hele leven in Nederland wonend, voelde Sylvia zich nooit echt Nederlands. Ze moest huilen toen ze als jongvalwassene voor het eerst op Hongaarse bodem landde. Ze voelde zich thuis in het lteraire Kimaat in Boedapest, ze herkende de leeshonger on de melancholio van de Hongaren, Na de middelbare school ging ze in Utrecht Hongaarse lettorkunde stucoron; dio studie bestond nog nist, maar ze Vindt een professor die haar wil helpen de studie op poten te zetten Sylvia is lesbisch, als vanzelfsprekend, nooit nadrukkelik maar wel openiijk. Toch sprak ze cer niet over met haar moeder Ze nam wel vriendinnen mee naar huis, maar ze inlroduceards hen niet als geliefden. Haar vriendinnen pikte ze soms op in nachiclubs en bars, toch zi ze niet van de straat Nog voor ze ging studeren leerde Bodnér professor Dessaur kennen, de scheifster Andreas Burnier, een van haar eerste liefdes, die het korte verhaal Tot volgend jaar in Jeruzalem’ aan har wide. Eind jaren zestig had Sylvia els 23-jarige een verhouding met do Griokse Molina, eigenaresse van ‘Homolulu’, eon van de eerste lesbische nachtclubs in ‘Amsterdam. In dio jaren was 26 ook veo! te vindon in het COG aan het Leidseploin waar ze bevriend raakte met de Engelse zangeres Dusty Springfield die in haar lost years’ begin jaren zeventig een tid samen met haar twee poezen bij Sylvia in huis woonde, in het slatige herenhuis aan de Tolsteagsingel in Utrecht Midden in de jaron zeventig start Syivia Bodnar mot haar toenmalige geliotde Dorelios Kraakman vrouwenbookhandel on vrouwencaté de Hoksenkelder annex Heksenketol in Utrecht, een gebeurtenis die nationaal en international de aandacht trok. .We widen ‘meer mogelitheden voor vrouwwen om zich te orienteren op de samenleving vanuit feministisch perspectief’, vertelde ze onlangs in een terugblik in een Utrechts tijdscit Eind jaren zeventig begon ze de lteraire uilgevery Vrouw Holle. Sylvia had een buitengewone nous voor teksten van bizondore, tot dan toe onbokende schnifstors. Vrouw Holle gaf onder meer de poezie uit van Adrienne Rich, en teksten van Marina Tsvetajeva en Anna Achmatova As uilgeefster, boekhandelaarster en vertaalsterliet Bodnar zich inspireren door de \vrouwen van de linkeroever die in de jaren twintig de literaire salons van Pans beroamd maakten. Met haar erudite, iteraire smaak, voorkomen en stil paste Sylvia ook beter tussen de chique literaire heldinnen van de jaren twintig zoals Sylvia Beach, Nathalie Barney en Djuna Bames, dan tussen de Dolle Mina's en Anja Meulenbelts van de jaren zeventig. In de jaren tachtig stapte Sylvia vanutt het utgeversvak over naar de KRO-radio Eerst resentesrde 28 hat lteraire programma 'Lezen voor de ljst. Later raakte 72 geinteresseerd in spirituaiitit en new age en maakte ze samen mel Frits Bloemink het radioprogramma Ararat, waarin ze mensen interviewde over ‘alles wat raakt aan het wonderbaarljke! van boeddhisme tot graancirke's, van ufo's tot klankschalen. Sylvia benaderde alles ornstig Haar turbulente listdesleven kwam tot rust toen ze rond haar veertigste de wijn en hat nachtleven eraan gaf. Ze ontmoette journaliste Rémi van der Elzen, de eerste vrouw mat \wie ze ook samen ging wanen, tot einde jaren negentig Sylvia paste met haar nauwgezetheid en geduld niet in de tijd wasnn alles snelier en {itsencor moot. Toen Ararat, ondanks hoge juistercfers eind jaren negentig moest verdwijnen, trok Sylvia zich terug in haar werkkamer. De laatste jaren woonde ze alleen en zag weinig mensen meer. Dat kluizenaarsleven zat er ald al in, zeggen vriendinnen nu, Aven toe rullde ze Utrecht in voor Rome waar 2e zich ook met boeken omringde. Ze werkle aan een biografie van Giordano Bruno, de Italiaanse flosoaf, kosmoloog en \njdonkor die in 1600 door de Katholioke kork vaniwoge zijn kelterse opvattingen op do brandstapel werd gebracht. Sylvia was getroffen door Bruno's onconventionele denken en Zin volharding, Ze werkte lang aan de biografe, het boek moest perfect ziin voordat ze ermee naar bulten wilde treden, Hot manuscript aver Bruno was bijna klar toon Sylvia getroffen word doar eon hersenbloeding. Een paar dagen ster! ze. Op de herdenkingsbijeenkomst in Slot Zullen kwamen haar vriendinnen en verwanten bijeen. ‘Als een wijs mens ster, sterft een hele bibliotheek’, memoreert een van hen,