Professional Documents
Culture Documents
P RACTICA
Operaciones con polinomios
[ 2
a) 20 3x (x + 5) – (2x + 1) + (x – 4)(x + 4) =
5 4 2 ]
= 12x 2 + 60x – 5(4x 2 + 4x + 1) + 10(x 2 – 16) =
= 12x 2 + 60x – 20x 2 – 20x – 5 + 10x 2 – 160 = 2x 2 + 40x – 165
b) 3(8x 4 + 15x 2 – 2) – 2(9x 4 + 12x 2 + 4) + 5(4x 2 – 9) =
= 24x 4 + 45x 2 – 6 – 18x 4 – 24x 2 – 8 + 20x 2 – 45 = 6x 4 + 41x 2 – 59
b) 2x 3 – 7x 2 + 5x – 3 x 2 – 2x
–2x 3 + 4x 2 2x – 3
–3x 2
3x 2 – 6x COCIENTE: 2x – 3
–x – 3 RESTO = –x – 3
c) x 3 – 5x 2 + 2x + 4 x2 – x + 1
–x 3 + x 2 – x x–4
– 4x 2 + x
4x 2 – 4x + 4 COCIENTE: x–4
–3x + 8 RESTO: –3x + 8
a) 3x 5 – 2x 3 + 4x – 1 x 3 – 2x + 1
5 3
–3x + 6x – 3x 2 3x 2 + 4
4x 3 – 3x 2
– 4x 3 + 8x – 4 COCIENTE: 3x 2 + 4
2
–3x + 12x – 5 RESTO: –3x 2 + 12x – 5
b) x 4 – 5x 3 + 3x – 2 x2 + 1
–x 4 –x 2 x 2 – 5x – 1
–5x – x 2
3
5x 3 + 5x
2
–x + 8x
x2 +1 COCIENTE: x 2 – 5x – 1
8x – 1 RESTO: 8x – 1
b) x 4 – 4x 2 + 12x – 9 x 2 – 2x + 3
–x 4 + 2x 3 – 3x 2 x 2 + 2x – 3
2x 3 – 7x 2
–2x 3 + 4x 2 – 6x
–3x 2 + 6x
3x 2 – 6x + 9
0
x 4 – 4x 2 + 12x – 9 = (x 2 – 2x + 3)(x 2 + 2x – 3)
a) 5 –3 1 –2 COCIENTE: 5x 2 + 7x + 15
2 10 14 30 RESTO: 28
5 7 15 | 28
b) 1 –5 0 7 3 COCIENTE: x 3 – 6x 2 + 6x + 1
–1 –1 6 – 6 –1 RESTO: 2
1 –6 6 1 | 2
c) –10 4 0 COCIENTE: –x 2 – 3x – 5
3 –3 –9 –15 RESTO: –15
–1 –3 –5 | –15
d) 1 –3 0 0 5 COCIENTE: x 3 – 5x 2 + 10x – 20
–2 –2 10 –20 40 RESTO: 45
1 –5 10 –20 | 45
12 Utiliza la regla de Ruffini para calcular P (3), P (–5) y P (7) en los si-
guientes casos:
a) P (x) = 2x 3 – 5x 2 + 7x + 3 b) P (x) = x 4 – 3x 2 + 7
a) 2 –5 7 3
3 6 3 30
P (3) = 33
2 1 10 | 33
2 –5 7 3
–5 –10 75 – 410
P (–5) = –407
2 –15 82 | – 407
2 –5 7 3
7 14 63 490
P(7) = 493
2 9 70 | 493
b) 1 0 –3 0 7
3 3 9 18 54
P(3) = 61
1 3 6 18 | 61
1 0 –3 0 7
–5 –5 25 –110 550
P(–5) = 557
1 –5 22 –110 | 557
13 Averigua cuáles de los números 1, –1, 2, –2, 3, –3 son raíces de los poli-
nomios siguientes:
a) P (x) = x 3 – 2x 2 – 5x + 6 b) Q (x) = x 3 – 3x 2 + x – 3
☞ Recuerda que a es raíz de P (x) si P (a) = 0.
a) 1 –2 –5 6 1 –2 –5 6 1 –2 –5 6
1 1 –1 –6 –1 –1 3 2 2 2 0 –10
1 –1 –6 | 0 1 –3 –2 | 8 ? 0 1 0 –5 | –4 ? 0
1 –2 –5 6 1 –2 –5 6 1 –2 –5 6
–2 –2 8 –6 3 3 3 –6 –3 –3 15 –30
1 –4 3 | 0 1 1 –2 | 0 1 –5 10 | –24 ? 0
b) 1 –3 1 –3 1 –3 1 –3
1 1 –2 –1 –1 –1 4 –5
1 –2 –1 | – 4 ? 0 1 –4 5 | –8 ? 0
1 –3 1 –3 1 –3 1 –3
3 3 0 3 –3 –3 18 –57
1 0 1 |0 1 –6 19 | –60 ? 0
3 es una raíz de Q(x) (no probamos con 2 y –2 porque no son divisores de –3).
P1 es divisible por x – 3.
P2 es divisible por x – 3.
–1 0 3 –16 6
–3 3 –9 18 –6
–1 3 –6 2 | 0
Es divisible por x + 3.
20 Saca factor común y utiliza las identidades notables para factorizar los si-
guientes polinomios:
a) 3x 3 – 12x b) 4x 3 – 24x 2 + 36x
c) 45x 2 – 5x 4 d) x 4 + x 2 + 2x 3
e) x 6 – 16x 2 f ) 16x 4 – 9
a) 3x 3 – 12x = 3x(x 2 – 4) = 3x(x + 2)(x – 2)
b) 4x 3 – 24x 2 + 36x = 4x(x 2 – 6x + 9) = 4x(x – 3)2
c) 45x 2 – 5x 4 = 5x 2(9 – x 2) = 5x 2(3 + x)(3 – x)
d) x 4 + x 2 + 2x 3 = x 2(x 2 + 1 + 2x) = x 2(x + 1)2
e) x 6 – 16x 2 = x 2(x 4 – 16) = x 2(x 2 + 4)(x 2 – 4) = x 2(x 2 + 4)(x + 2)(x – 2)
f ) 16x 4 – 9 = (4x 2 + 3)(4x 2 – 3) = (4x 2 + 3)(2x + √3 )(2x – √3 )
c) 1 –9 15 –7 x 3 – 9x 2 + 15x – 7 = (x – 1)2(x – 7)
1 1 –8 7 Sus raíces son 1 y 7.
1 –8 7 | 0
1 1 –7
1 –7 | 0
d) x 4 – 13x 2 + 36 = 0 8 x = 2; x = –2; x = 3; x = –3
x 4 – 13x 2 + 36 = (x – 2)(x + 2)(x – 3)(x + 3)
Sus raíces son 2, –2, 3 y –3.
a) 1 –2 –2 –3 x 3 – 2x 2 – 2x – 3 = (x – 3)(x 2 + x + 1)
3 3 3 3 Raíz: 3
1 1 1 |0
c) 1 0 –1 –6 x 3 – x – 6 = (x – 2)(x 2 + 2x + 3)
2 2 4 6 Raíz: 2
1 2 3 |0
Fracciones algebraicas
x2 – 9
a) = (x – 3)(x + 3) = x – 3
(x + 3)2 (x + 3)(x + 3) x + 3
b) x2+ 2 = x+2 = 1
x – 4 (x + 2)(x – 2) x – 2
x 2 + 25 – 10x (x – 5)2 = x – 5
c) =
x 2 – 25 (x + 5)(x – 5) x + 5
x 2 + xy
d) 2 2
= x(x + y)2 = x
x + 2xy + y (x + y) x+y
e) x–2 = x–2 = 1
x2 +x–6 (x – 2)(x + 3) x+3
2 2
f ) x y – 3xy
2
= xy (x – 23y) = x – 3y
2xy 2xy 2y
c) 1 –1 d) 2 + 2
x–1 x x–2 x+2
a) 1 – 1 + 1 = 2 – 1 + 4 = 5
2x 4x x 4x 4x
b) 22 – 1 + 1 = 6 – x +2 3x = 2x +26
x 3x x 3x 3x
c) 1 – 1 = x – x + 1 = 2 1
x – 1 x x(x – 1) x – x
d) 2 + 2 = 2x + 4 + 2x – 4 = 24x
x – 2 x + 2 (x – 2)(x + 2) x –4
27 Efectúa.
a) x + 3 – 1 b) 22 – x + 1
2 x x 3x
c) x –3 d) x – 3 – x
x–3 x x+1 x+3
2
a) x + 3 – 1 = x + 6 – 2x
2 x 2x
6 – x2 – x
b) 22 – x + 1 = 6 – x(x2+ 1) =
x 3x 3x 3x 2
2 x 2 – 3x + 9
c) x – 3 = x – 3(x – 3) =
x–3 x x(x – 3) x 2 – 3x
28 Opera.
a) x · 2x + 1 b) 2 · x
3 x–1 x–1 x+1
c) 1 : x+1 d) 2x : x + 1
x–1 3x 2x – 3 2x + 3
2 2 · x = 2x
a) x · 2x + 1 = 2x + x b)
3 x–1 3x – 3 x – 1 x + 1 x2 – 1
1 : x + 1 = 3x 4x 2 + 6x
c) d) 2x : x + 1 = 2
x–1 3x x2 – 1 2x – 3 2x + 3 2x – x – 3
( )
a) 1 : 1 · x
x x+1 2
b) ( 2 – 2 ) : x – 2
x x+2 x
a) ( 1 : 1 ) · x = x + 1 · x = (x + 1)x = x + 1
x x+1 2 x 2 2x 2
b) ( 2 – 2 ) : x – 2 = ( 2x + 4 – 2x ) : x – 2 = 4x = 4 2
x x+2 x x(x + 2) x x(x + 2)(x – 2) x – 4
a) x 2 – 2x 2
b) x –3 3x –2 4
x2– 5x + 6 x +x
3 2 2
c) x –2 3x + 2x d) x 2 – x – 42
3x – 9x + 6 x – 8x + 7
a) x 2 – 2x = x(x – 2) = x
x 2 – 5x + 6 (x – 3)(x – 2) x – 3
2
b) x –3 3x –2 4 = (x +21)(x – 4) = x –24
x +x x (x + 1) x
3 2 x(x 2 – 3x + 2) x
c) x –2 3x + 2x = =
3x – 9x + 6 3(x 2 – 3x + 2) 3
2
d) x 2 – x – 42 = (x + 6)(x – 7) = x + 6
x – 8x + 7 (x – 1)(x – 7) x – 1
P I E N S A Y R E S U E LV E
c) x = … d) 2 = 2 …
x – 3 x2 – 9 x + 2 x + 4x + 4
2 x2
a) x 2 – x = x b) x =
x –1 x+1 2x + 1 x(2x + 1)
c) x = x(x + 3) d) 2 = 22(x + 2)
x–3 x2 – 9 x + 2 x + 4x + 4
a) x 2 ° 2 2 2
2 § máx.c.d. [x , x – x, x – 1] = 1
x – x = x(x – 1) ¢ 2 2 2 2
§ mín.c.m. [x , x – x, x – 1] = x (x – 1)(x + 1)
x 2 – 1 = (x + 1)(x – 1) £
b) x – 3 °
máx.c.d. [x – 3, x 2 – 9, x 2 – 6x + 9] = x – 3
x 2 – 9 = (x + 3)(x – 3) §¢
mín.c.m. [x – 3, x 2 – 9, x 2 – 6x + 9] = (x – 3)2(x + 3)
x 2 – 6x + 9 = (x – 3)2 §£
c) x + 2 ° 2
3x + 6 = 3(x + 2) § máx.c.d. [x + 2, 3x + 6, x + x – 2] = x + 2
¢
mín.c.m. [x + 2, 3x + 6, x 2 + x – 2] = 3(x + 2)(x – 1)
x 2 + x – 2 = (x + 2)(x – 1) §£
d) 2x ° 2
2x + 1 § máx.c.d. [2x, 2x + 1, 4x – 1] = 1
¢
mín.c.m. [2x, 2x + 1, 4x 2 – 1] = 2x(4x 2 – 1)
4x 2 – 1 = (2x + 1)(2x – 1) §£
34 Opera y simplifica.
( )( )
a) 3 – x : 1 + 1
x 3 x 3
b) x + 1 · x – 1
(x – 1) x 2
2
c) [(x + 1 ) : (x – 1 )] · (x – 1) d) 2 · ( 1 : 1 )
x x x x x–1
a) ( 3 – x ) : ( 1 + 1 ) = 9 – x : 3 + x = 9 – x = (3 – x)(3 + x) = 3 – x
2 2
x 3 x 3 3x 3x 3x 3+x
2 2
b) x + 1 2 · x – 1 = (x + 1)(x + 21)(x – 1) = (x + 1)
(x – 1) x (x – 1) · x x(x – 1)
[( ) ( )] · (x – 1) = ( x x+ 1 : x x– 1) · (x – 1) =
c) x + 1 : x – 1
x x
2 2
x2 + 1 x2 + 1
= · (x – 1) =
x2 – 1 x+1
(
x x x–1 x )
d) 2 · 1 : 1 = 2 · x – 1 = 2(x –2 1)
x x
a) x –22 + x2+ 2 – 2 1
x x –x x –1
b) 2x – 5 – x–4
x2 + x – 2 x + 2 3x + 6
c) x + 2 – 22 + x+1
2x + 1 4x – 1 2x
a) x –22 + x2+ 2 – 2 1 =
x x –x x –1
x2
= (x –22)(x – 1)(x + 1) + (x2 + 2)(x + 1)x – 2 =
x (x – 1)(x + 1) x (x – 1)(x + 1) x (x – 1)(x + 1)
(x – 2)(x 2 – 1) + (x + 2)(x 2 + x) – x 2
= =
x 2(x 2 – 1)
x 3 – 2x 2 – x + 2 + x 3 + 2x 2 + x 2 + 2x – x 2
= =
x 2(x 2 – 1)
2x 3 + x + 2 2x 3 + x + 2
= =
x 2(x 2 – 1) x4 – x2
b) 2x – 5 – x–4 =
x2 + x – 2 x + 2 3x + 6
= 6x – 15(x – 1) – (x – 4)(x – 1) =
3(x + 2)(x – 1) 3(x + 2)(x – 1) 3(x + 2)(x – 1)
2 2
= 6x – 15x + 15 – x + 5x – 4 = –x – 4x + 11
3(x + 2)(x – 1) 3(x + 2)(x – 1)
c) x + 2 – 22 +x+1=
2x + 1 4x – 1 2x
( )
2
a) 1 – x – 1 x – 1
x x+3
b) ( 1 – 1 ) : 3 2
x x+3 x
c) 4 – 1 ( 2 – 1 ) 2
2x – 1 x x
a) (1 – x – 1) x – 1 = ( x – x + 1 ) · x – 1 = x
2 2 2
–1=
x x+3 x x+3 x(x + 3)
2 2 2
= x – x(x + 3) = x – x – 3x = –3x = –3
x(x + 3) x(x + 3) x(x + 3) x + 3
(
x x+3 x )
b) 1 – 1 : 32 = x + 3 – x : 32 =
x(x + 3) x
3 : 32 = x
x(x + 3) x
2
= x
x(x + 3) x + 3
c) 4 – 1 ( 2 – 1 ) = 4 – 1 · 2x – 1 = 4 – 1 =
4x – 1 2
2x – 1 x x 2
2x – 1 x x x 2 2 2
37 Efectúa.
a) x + 1 + 3 – x2– 2
x–1 x+1 x –1
b) x2 + 2x + 3 – 3
2
x – 2x + 1 x – 1
c) 2x2 – 3 – x + 1 – x + 2
x –9 x–3 x+3
(x + 1)2 3(x – 1) x – 2
a) x + 1 + 3 – x2– 2 = 2 + 2 – 2 =
x–1 x+1 x –1 x –1 x –1 x –1
x 2 + 2x + 1 + 3x – 3 – x + 2 x 2 + 4x
= = 2
x2 – 1 x –1
x2 x2 3(x – 1)2
b) + 2x + 3 – 3 = 2
+ (2x + 3)(x 2– 1) – =
x2 – 2x + 1 x – 1 (x – 1) (x – 1) (x – 1)2
x 2 + 2x 2 + 3x – 2x – 3 – 3(x 2 – 2x + 1) 7x – 6
= =
(x – 1)2 (x – 1)2
b) P(x) = (x – 5)2 °
No hay relación de divisibilidad.
Q (x) = x(x – 5) ¢£
a) 2x b) x – 1 c) 1 + 1 d) 1 + 1
2x + 2 x x 2x x x–1
x–2
x+4
x
x+1
x+2
[ ]
Área lateral = 4 (x + 2 + x) · (x + 1) = 4(x + 1)2
2
Área de las bases = x + (x + 2)2
2
√( ) ( ) x 2 y 2
El lado del rombo es l = — + — = 1 √x 2 + y 2
2 2 2
(2 )
Perímetro = 4 1 √x + y = 2 √x + y
2 2 2 2
t= 60
2v + 3
B B' C
C'
A'
A D' D
[ ]
APARALELOGRAMO = 15 – 2 · x(5 – x) + 2 · x(3 – x) = 15 – [x(5 – x) + x(3 – x)] =
2 2
= 15 – (–2x 2 + 8x) = 2x 2 – 8x + 15
B P H Q C
10 cm
x 2 + (a + b)x + ab = (x + a)(x + b)
1 –3 –2 6
3 3 0 –6
1 0 –2 | 0 El divisor es x 2 – 2.
Inversa = 2x + 1
3–x
El producto de ambas debe ser igual a 1:
3 – x · 2x + 1 = 1
2x + 1 3 – x
P ROFUNDIZA
64 Saca factor común en las siguientes expresiones:
a) 3x (x – 3) – (x + 1)(x – 3)
b) (x + 5)(2x – 1) + (x – 5)(2x – 1)
c) (3 – y)(a + b) – (a – b)(3 – y)
☞ El factor común es un binomio.
a) (x – 3)[3x – (x + 1)] = (x – 3)(2x – 1)
b) (2x – 1)[(x + 5) + (x – 5)] = (2x – 1)(2x)
c) (3 – y)[(a + b) – (a – b)] = (3 – y)(2b)
65 Descompón en factores x 3 – a 3 y x 3 + a 3.
☞ Prueba si son divisibles por x – a o por x + a.
1 0 0 –a3 0 0 a3
1
a a a2 a3 –a –a a2 –a3
1 a a2 | 0 1 –a a2 | 0
68 Efectúa y simplifica.
a) 2x
2
+y
(
3x – 1
x – xy 2x + y )
2 2
b) a – ab2 : ab2 – b
ab + b a + ab
2
c) 1 + a – 1 + (a + b) + b
ab b ab a
a) 2x
2
+y
(
3x – 1 = 2x + y
x – xy 2x + y )
x 2 – xy ( 3x2x– 2x+ y– y ) = x(x(2x –+ y)(2x
y)(x – y ) = 1
+ y) x
2 2 (a2 – ab)(a2 + ab) a4 – a2b 2 a2(a2 – b2) a2
b) a – ab2 : ab2 – b = = = =
ab + b a + ab (ab + b 2)(ab – b 2) a2b 2 – b 4 b2(a2 – b 2) b 2
2 2 2 2
c) 1 + a – 1 + (a + b) + b = 1 + a – 1 – (a + b) + b =
ab b ab a ab
2 2 2 2
= a + b – a – b – 2ab = –2ab = –2
ab ab
a) 2a – 3b – a2 + 3ab + 18b 2
a – 3b a + 3b a2 – 9b 2
2
b) bx – b + 3bx + 3bx + bx2+ 2b
x+1 x–1 1–x
( 2
)
c) x + y – x – y x – y
x–y x+y 2xy
2
d) (1 – x – y ) : ( x – y – x + y )
x+y x+y x–y
a) 2a – 3b – a2 + 3ab + 18b 2 =
a – 3b a + 3b a2 – 9b 2
2a(a + 3b) – 3b(a – 3b) – (a2 + 3ab + 18b 2 )
= =
a2 – 9b 2
2a2 + 6ab – 3ab + 9b 2 – a2 – 3ab – 18b 2 a2 – 9b 2
= = 2 =1
a2 – 9b 2 a – 9b 2
2
b) bx – b + 3bx + 3bx + bx2+ 2b =
x+1 x–1 1–x
2
= b(x – 1)(x – 1) + 3bx(x2 + 1) – (3bx + bx + 2b) =
x –1
2 2 2
= b(x – 2x + 1) + 3bx 2 + 3bx – 3bx – bx – 2b =
x –1
2 2 2
= bx – 2bx +2 b + 2bx – 2b = bx2 – b = b(x2 – 1) = b
x –1 x –1 x –1
(
c) x + y – x – y
x–y x+y ) x 2xy– y = [(x + y)x –– (xy – y) ] · x 2xy– y
2 2 2
2 2
2 2 2
=
2 2 2 2 2 2
= x + 2xy + y 2 – x 2 + 2xy – y · x – y = 4xy = 2
x –y 2xy 2xy
( )(
x+y x–y x+y ) ( 2
)[
(x + y)(x – y)
2
d) 1 – x – y : x – y – x + y = x + y – x + y : (x – y) – (x + y) =
x+y ]
2
[ 2 2 2
= 2y : x – 2xy + y – x – 2xy – y = 2y :
x+y (x + y)(x – y) ]
–4xy
x + y (x + y)(x – y)
=
= 2y (x + y)(x – y) = – x – y = y – x
– 4xy (x + y ) 2x 2x