YAHYA KEMAL

Rubıiiler

Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyiş'lerle

1968
Rubailer
 Bu kitap, Yahya Kemal varisleri Rc�at Beyatlı
Adile Güreralp, Narin özbalkao ve Çetin Şene�
ile 1sı. Fetih Cemiyeti arasında yapılan mukavele
gcrel;ince, Cemiyetin Yahya Kemal Enstitüsü tara­
fından yayınlanmıştır. İçindeki şiirlerin her türlü
basım ve yayım hakkı mahfuzdur.
 YAHYA KEMAL

Rııbıiiler

1963
 Yahya Kemal Külliyatı: 3
(Yahya Kemal Külliyatı'mn üçüncü ki·
tabı olan bu eser, Yahya Kemal Enstitüsü
yayıınlarınm 6. ve İstanbul Fetilı Cemiyeti
neşriyaıının 50. kitabıdır.)
RUBAİLER

·s serimiz
Farkında de",;'ı·klik göğe ermı,
. .
Şirndcngerü gu··ıa·ı suh an'clir vcrımız
,
.
Gıtm.ış . habcr-i zneşvcsı
,· . Hayyam'a
, kadar
. .
Haz vcrrnı.ş a1ıı.bba'},� rubailerıroız
Y. K.
 ISMAIL DEDE

Ta'tina giriftar olarak Mina'da

Can verdi cehennem gibi bir hummada
Fanı ise öz bestelerin hallakı
Doğmak yaşamak nafiledir dünyada

7
 RUBA 1

Ahbabını ister iyi ister kötü seç

İclbara düşersen seçilirler er geç
Birçokları küsmüş gibi 'bıganeleşir
Onlar sana küsmeden sen onlardan geç

8
 NiHAD SAMI BANARLl'YA

İhramı serenler bu baharabade

Dünya ile ukbayı getirmez yade
İşrette keder bahsini açmaz bir rind
İçmez b.eşerin zehri katılmış bade

9
 HALOK ŞEHSUVAROGLU'NA

Çık tayy-ı zaman et açılır her perde

Bir devr geçir istediğin her yerde
Be.n hicret .edip zamanımızdan yaşadım
1stanbul'u fethettiğimiz günlerde

10
 FUAD ÖMER'E

Eslaf kapıldıkça güzelden güzele

Fer vermiş o neşve'yle gazelden gazele
Sönmez seher-ı haşre kadar şi'r-i kadım
Bir meş'aledir devredilir elden ele

11
 MERARET

Dil-besteyiz ahbabe . esiriz yare

Onlardır açan gönülde binbir yare
Bıganelerin kahrını görmüş değiliz
Ta'nettiğimiz nafiledir ağyare

12
 RUBAİ

Hayyam'ı alıp tercüme et derlerse

Öğrenmek içün talih isen bir derse
Derdim ki rubaisini nazmetmelisin
Hayyam onu türkıde nasıl söylerse

13.
 RUBAİ

NemrOd eder işkence ve bilmez de neye

MahkOmu sokar mengeneden mengeneye
MahpOsunu ıtlaak edemez zevkinden
MahkOm eder amma bilemez kaç seneye

14
 IHSAN' A ı.

Cem mezhebi vaktinde şu dünya ne'ydi

Cftşişle akan hayat rindane'ydi
Günler geceler her biri bir türlü şerab
Nef'ı sagar Nedım meyhane'ydi

l - İhsan Kongar'a 15
 TEGAAFÜL

Bilmem nedir enfüsı nedir afakı

Kimdir fanı cihanda kimdir bakı
Dünyayı saran boşluğu hissetmiy.elim
Peymaneyi boş bırakma doldur sakı

16
 HAYAL ABAD

Şehzadeyi hapseyledi zalim pederi

Bir kasra ki gözler göremez gökle yen
Aksetti · o kasrın der ü dıvarından
Her saniye Binbir Gece efsaneleri

17
 CEMAL YEŞIL'E

Hatırlatır erbab-ı dil'in sıneleri

Yekdığcre akseyleyen ayıneleri
Rahşan görünür her birinin ka'rından
Nadıdc mücevherat gencıneleri
 Dr. ADNAN'A

Bir alem açan zaferlerin en genışı

İstanbul fethi Tanrının kutlu işi
Gün doğmadan evvel 6 güzel saatte
On bin yiğidin :E3üyük Gedik'den girişi

19
 ŞEKIP TUNÇ'A

İyman bir şevk olan zamanlar geçti

Peygamberlerle kahramanlar geçti
Dağ silsilesinde bir geçit bulmak içim
Dağdan dağa seslenen çobanlar geçti

20
 SALİM'E

Sevdaya bila hudud meydan verdik

Dünya gibi bir saha-i cevlan verdik
Kam almak içün sabah-ı mahşerde bile
Rindan ile peymaneye peyman verdik

21
 RUBA t

- Ihsan Şükrü'yc -

Bilmeni· kime y_ ahud Jieye uyduk gittik

Gahl meye· gahı riey'e uyduk gittik
Erbab-ı zeka riyayı mezhep bildi
Bizler dil-i dıvane'ye uyduk gittik

22
 RUBAİ

Çepçevre bahar içinde bir yer gördük

Ferhad ile ŞMn'i beraber gördük
Baktık geceden fecre kadar ellerde
Yıldızlara yükselen kadehler gördük

23
 ItUBAl

Beyhude meraretleri kalbinden sil

İstanbul'un etrafı geniştir bunu bil
Nefrette isen bu beylerin halinden
Beylerbeyi sahilinde mazıye çekil

24
 IHSAN Ş0KR0'YE

Yokmuş o hayal ettiğimiz aleme yol

Artık ne açıl ey gül-i ·ümmıd ne sol
Ey ruy-i zemin bu ye'simizden sonra
İster vıra.o ol ister abadan ol

25
 DEVRAN

Bir Kaadir-i Mutlak eylemişken tanzım

Devran görünür her kula bir türlü sakım
Her kul verebilseydi meramınca nizam
Her devrini eylerdi cahım içre cahım,

26
 FUAD BAYRAMOGLU'NA

İksıri içenler ezeH sagar'den

Mestı-i melametle geçerler ser'den
Bir kerre enelhak diyen erbab-ı dil'e
Hallaak-ı · avalim görünür her yerden

27
 HAYYAM

Hayyam ki her bahsi açar sagarden

Bahsetmedi cennette akan Kevser'den
Gül sevdi şerab içti gülüp .eğlendi
Zevk aldı tıraşıde rubaılerden
 DöNOŞ

Mersa-yı fenada intizar eylerken

Gahı geç �ser · o bad gahı erken
İklım-i ilahı'ye rücu etmek içün
Ervah açılır engine yelken yelken

29
 SER.AZAD

Her sahib-i hal kendi zevkinde yaşar

Dünyanın güft ü gusu fevkinde yaşar
Bir zirveye konmayan hümadır ki · gönül
Azadeliğin heva-yı şevkinde yaşar

30
 RUBAİ

Hikmet sayılır bunca rubaımiz var

Sokrat'ca Felatun'ca rubaımiz var
Hikmetten fazla şi'ri andırır bir de
Üstad Şekip Tunç'a rubaımiz var

31
 VAHDET-1 VtlCUD

Bir zümre odur Halık-ı Mutlak dediler

Bir benzeri yoktur bu muhakkak dediler
Bir kerre görenlerse o Rabb-ı Ezel'i
Dilmesti-i rü'yetle enelhak_ dediler

32
 SES

Yarab ne müsavatı ne hürriyeti ver

Hatta ne o yoldan gelecek şöhreti ver
Hep neşve veren aşkı terennüm dilerim
Yarab bana bir ses yaratan kudreti ver

33
 ŞEVK

Seyreylediğin sema'-1 Mevlana'dır

Devreyliyen ecram-ı cihan-aradır
Sağ elden uzattıkları peymanelere
Gülrenk sebulardan akan. sahbadır

34
 HAZAN

Ahir ne bu c11şiş ne bu eyyam kalır

Hatırda ne canan ne serencam kalır
Son faslımızın şam-ı garıbanında
Gül devrini hatırlatacak cam kalır

35
 VEHBl'YE

Her rind bu bezmin nedir encamı bilir

Dünyamızı nagah zalam örtebilir
Bir bitmiyecek şevk verirken beste
Bir tel kopar ahe.nk ebediyyen kesilir

36
 RUBA I

Eyyam geçer şanı da sürmez şeb olur

Aşk ehli. hıredmend ise Cem-mezheb olur
Derk etmemek isterse günün geçtiğini
Hem cam ile hem yar ile leb-ber-leb olur

37
 RUBAİ

İkbale geçen hayli taraftan öğülür

ldbare düşen de her taraftan söğülür
Ahir öğülen öğen söğen birlikte
Hep aynı değirme.nele karışmış döğülür

38
 öMUR

Bir merhaleden gün.eşle derya gorunur

Bir merhaleden her iki dünya görünür
Son merhale bir fasl-ı hazarıdır ki sürer
Geçmiş gelecek cümlesi rü'ya görünür

39
 R U B Al

Hayyam'a muzaf olan rubaılerde

Bir hayli külaahlar karışmış görünür
Kaailleri gahı cücedir gahı dev
Cinlerle ilahlar karışmış görünür

40
 TEVFIK'E

Bir meclis'e vardık ki sebu-yı mey boş

Susmuş nefes erbabı derun-ı ney boş
İşret'de arar rilh muvafık hemdem
Tevfik refik olmayıcak her şey boş

41
 PASCAL'IN FiKRiNi TAZMİN

Bomboş sonu yok daire her yer merkez

Hallak ne canibdedir insan bilemez
İdrakini yorma zevke dal gülşende
Gülrenk lebinden öpülür duhter-i rez

42
 RUBAİ NEŞVESI

Farkında değildik goge ermiş serimiz

Şimdengerü gü'lzar-ı suhan'dir yenmız
Gitmiş haber-ı neşvesi Hayyam'3: kadar
Haz v.ermiş ahibba'ya rubaılerimiz

43
 TERCİH

Di.i'nyada ne ikbal ne servet dileriz

Hatta ne de ukbada saadet dileriz
Aşkın gül açan bülbül öten vaktinde
Yaranla tarab yar ile vuslat dileriz
 .LAEDRİ'DEN

Biz aşka tapanlanz müselman başka

Bıçare kanncayız Süleyman başka
Bizlerde soluk came sararmış yüz ara
Som sırma satan küçük bezistan başka

45
 URFİ ŞİRAZİ'DEN

Urfi iki dünya dahi hep najcş-ber-ab

Amma o � ab ab değil belki serab
Hatta ne serab o belki mevhume-i hab
Ol hab ne hab hab-ı mestan-ı h�rab

46
 ISFAHAN'DA MEZAR KIT.ABESİ

Efsus ki şimdi ruhsuzdur bedenim

Ancak bir köhne pırehendir kefenim
Yaran-1 azızan beni yad eyleyiniz
Zira ki dönülmez seferimdir bu benim

47
Hayyam Rubailerini
Türkçe Söyleyiş
 Bu kitap, Yahya Kemal vArisleri Reşat Beyatlı,
Adile Giireralp, Ndrin Özbalkan ve Çetin Şencaıı
ile 1st. Fetih Cemiyeti :ırasında yapılan mukavele
gerejpnce, Cemiyetin Yabyn lCcmaı EnslltüsU tara­
fından yayınlanmıştır. İçindeki · şiirlerin her türlü
basım ve yayım hakkı mabfı.tzdur.
 YAHYA KEMAL

'Jlaygam Kııbdilerini

'Türkçe Süylegiş

i 9 68
 Yahya Kemal Külliyatı : 4
(Yahya Kemal Külliyatı'nın dördüncü k i ­
tabı olan bu eser, Yahya Kemal Enstitüsü
yayımlanoın 7. ve İstaııbul Fetih Cemiyeti
neşriyatının 5l. kitabıdır.)
HAYYAM RUBAILERINI
AA • •

TÜRKÇE SÖYLEYİŞ

Hayyam'ı alıp tercüme et derlerse

Öğrenmek içün talib isen bir derse
Derdim ki rtıbaısiııi nazmetmelisin
Hayyam onu türkide nasıl söylerse
Y. K.
Gül faslı çemendeyiz kenar-ı cuda
Bizlerle beraber iki üç ahu da
Mey sun ki sabah erken içenler o meyı
Mescidle kenısaden olur asude

7
 Zühre'yle kamer gökte olaldan peyda
Meyden iyi ş.ey görmedi bir kimse daha
Ben mey satanın aklına cidden şaşarım
Bir şey alamaz sattığı şeyden ala

8
Hallaak ki hilkatleri eyler terkıb
Mahkum-ı zeval etmesi gaayctle garıb
Hilkatler eğer güzelse tahrtb neden
Çirkinse bu işten kim edilsin ta'yıb
 Dünyada _nedir hisse-i en'amım hıç
Ömrümde felekten alınan kamım hiç
Ben ş111e-i şevkim sönüversem hıçim
Ben cam-ı Cem'im kırılsam encamını hıç

10
Yem koydu tuzak kurdu o Halık sayyad
Saydetti şikare koydu adem diye ad
Hem kendi yapar cihandl her nık ü bed'i
Hem çare bulur herkese eyler isnad

11
 ..
. 4 l'/-
�

.
; :. I 1 � 1- L· ı
...
...4--' ı.-,.' ' ' � �

. . . .
A'·;;.__. ıy/) '� l-'�
/

Onlar ki erüp fezail ü adabe

Fanus idiler e.ncümen-ı ahbabe
Yol bulmadılar harice muzlim geceden
Hep daldılar efsane okurken habe

12
 f
ı[J � � J� ::, ;·�
{; Wc>o�..;.:_;, , -:,ıı,
1

:jL.�)t_:,1}(_,,
{5�ı�,.ı�d

Yakuut-leb ol la'l-i ··Bedahşan nerede

Hoşbuy şerab o rahat-ı can nerede
. peder �ey( lslam. haraq1 . et!Iliştir
-
İç. : ğam yeme İslam'a o iy,'?an n�rede
 Devretse muradınca cihanın sonu ne
Hatmetsen eğer o dastanın sonu ne
Yüz yıl emelince geçse mes'Od / olsan
Yüz yıl dahi zammolsa zamanın sonu ne

14
Sevketti iradem olmadan dünyaye
Günden güne oldu hayretim b ıgaaye
-
Geldik kaldık ve gittik amma ne içün
Kerhen göçüverdik ermeden manaye

15
 Hatif·.inerek seherde meyhanemize: .
'. Sesktıdi harabaÜ-i:: . dıvanemize·· .· · ....
. Peyma'ne-i· -"ömr qolmadan bidar:. ol .
.
Biz dolduralım �et�h peymanemıze

16
. Madam ki kaldı. şevkin ancak namı
En pişkin dost bil şerab-ı hamı
Bir böyle zamanda meyden el çekme ·sakın
En sadık dest-gırimiz say camı
 -=yı�,��J�;,G:
..::.--, ( � 'ı-:-"'J �ç,:,;
���u�,Jf�
�! I
(fi.��rf
.. J�
..�·;

Bir bender-i kölınedir cihandır namı

. Gerdune metaf olmada subh u şamı
Bir bezm ki ermiş nice bin Cemşıd'e
Bir kasr ki görmüş nice bin Behram'ı

18
Kalk et hele terk-i came-hab ey sakı
Doldur doldur şerab-ı nah ey sakı
Ahir bir testi olmadan kase-i ser
Dök kaseye testiden şerab ey sakı

19
 . . .. .. . .
�Jt;���·�,,�.ı,;J
I
'-"'
:ı�,.; _0J; iı;[
• � fııı .. '-,) •

�J{p�u,�ı))

Seyret şu dönen . kubbe-i bed · ef'ali

.
Ahbab giddde.n beri he'r yer halı.
Bir an .dahi fevt eylemeden zevkine bak
Ferdayı unut sen: gözet ancak. hafi '..

20
�J�ı,:�(�,_j,
;:,Jc:-�.,C:.ı�ı:/C��!.
r
:-p '1, c.ç,.Jl,;0I
�L:-,:�--f\' f)

Efs-Os ki mevsim-i civanı geçti

Kış geldi bahar-ı şadmanı geçti
Eyvah şebabet denilen mürg-i tarab
Biz farkına varmadık pek anı geçti

2.1
 J�J,;u�,��fı( �
J�J;�fıi .. -��,��
�J;,d."-v:/ r-=..-;(.;� �•
J_ıJj�f.�j;rJ,

Hayyam olduns,a mest sen zevkine bak

Bir taze güzelle neşvelen zevkine bak
Madam ki yokluktur işin akıbeti
Yoksun farzet de var · iken zevkine bak

22
J.Jf/Vv'''L-·�,;
J.�(c :. -J,(��;f.
�;�t:;,/i�U �

İstersen .esas-ı ömrü muhkem kılmak

Birkaç günlük hayatı b ıgam
- kılmak
Ömründe mey-ı safdan ayrılma sakın .
İstersen eğer zevki demadem kılmak

2:ı
 ;;;��),;�t-G {ı
;��r:_,1;, �fJ; (!;::;T

;;:�r�J;J_�;,1f
. :. . . .
���r�( ,,.,,,,,,,,
� '-:"'IF.,,

Onlar ki gelüp bu dehre pür-cuş olarak

Ezvaka sarıldılar kadeh-nüş olarak
İçtikleri badelerle medhOş olarak ·
Son uykuya daldılar hem-aguş olarak

24
Biz kuklalarız oynatan üstad felek
Zannetme mecazdır bu hakıkat gerçek
Varlık sahnında oynadık bir müddet
Sanduk-ı aderp. ka'rına indik tek tek

25
 iv���itvf..'
;�.:Jf(.;) �-: J)J '-::-....;;

..:ı;/ J :.
,,. �.Cı... ---.::), .:..-/·.
� �\.�;- '/.

;v....0(;��J�J-{�c

Bir gün bizi mahvetmeyi isterdi felek

Bir kasdı var ihlak ile ifnamıza dek
Mekseyle çemenzarda çek cam-ı meyi
Ergeç o çemen toprağımızdan bitecek

20
 . !;�,�{
�),�
����?.. -� J�IJJ�J
i""';C:ı;.,ı:-::-0:!k,-/ 1
,

� .. t:t_�_}t;. (
- �

Yaş döktü bulut çayır çemenden geçerek

Mümkün mü kızıl şerabı nuş eylememek
Gerçek bu çemende şimdi biz gezmedeyiz
Bizden bitecek çemende kimler gezecek

27
 Bir dem toy idik talib-i üstad olduk
Bir dem de biz üstad olarak şad olduk
Fehmeyle sözün sonunda encamımızı
Biz ab idik evvel giderek bad olduk

28
Devrettiği müddetce. felekten kam al
Taht-ı tarab üzre meyle leb-ber-leb kal
Müstağnidir _günah ü taatden Hak
Sen cananınla durmadan zevkine dal

29
 . .
��L�;;,:.�''LJ/J, . .

Yaran-ı vefakarı zebun etti ecel

Bir bir çekiverdiler bu dünyadan el
Ömrün bezminde aynı mey'ken meyimiz
Mest oldular eyvah iki üç devr evvel

so
Cennet ne cehennem ne göre.n yok a gönül
Bir avdet edüp haber veren yok a gönül
Ümmıd ile korkumuz o şeylerden ki.
Bir nam ü nişane gösteren yok a gönül

31
 Mey nuş etmek ve neşvedir ayın.im
Azade-i küfr ü dın oluştur dınim
Sordum mihrin nedir arus-ı dehre
Neşyen dedi yüzgörümlüğüm kahinim

32
 ;.::u(:) ��u;.{
i,u(:) ����!�J
d(;(AV'5�)'�
;.&-(:) ���

Hak üzre uyur beni-beşer görmedeyim

Hak içre de saklı kimseler görmedeyim
Sahra-yı adem s.emtine her baktıkça
Yok bir gelen ensali gider görmedeyim

33
 �r,ı.4:-J::ıXi,
H-;�t;t0J'(�'
�f:JlP�����
�J:,..�/o/:J:J/

Çömlel<.çiye uğradım düiı akşam bir an

Gördüm iki bin testi konuşkan susağan
Bir , testi bu söylenişle c-Oşetti · heınan
Hey . testi . yap�n testi alan tçsti satan'

34
 " ... . ..
��<..f L�/,;J.

risı.�J ıy�,0-
�J·�,_:;;>��(p

Sa.kiyle mey olmadıkça boştur bu cihan

Gelme:z:se İraak neylerinden elhan
Ahval-i cihanı seyredip görmedeyi.m
İşrettir kar-ı ömr .· bakısi ·yalan
 �00/�l!?{&{d..ı
�'v'c.;) · o;ı�
t: / f,ı� ı/ •
U''/J
·��J:;�J/)

�,C;f;;��/)'���

Güya bir tas-ı ser-nigundur devran

· Altında ezilmektedir ehl-ı iz'an
Bak şışe vü sagarin mahabbetleri.ne
Leb-ber-leb iken areye düşmüştür kan

, 36
İç bade adın silinmeden alemden
Bir mest gönülde toz bulunmaz gamden
Bir bir kopup ayrılmadan ecza-yı tenin
Bir bir tel ·ayır !atıf bir perçemden

37
 ••
�; J L;-.---1-' ! ; 1/ J 1.ı y
•
J ı

,.��·�c..._,�;;��7d.�
\,,;./ '

;&'<J,c;;(,�t4 t--

Esrar-ı ezel ki saklı senden benden

Bir bilmecedir ne ben habırim .ne d.e sen
Biz perdenin arkasında söylenmedeyiz
Vakdki iner ne sen kalırsın ne de ben

S8
 :->ı ,,.�,,..,(Cj;��cr·
.. '-"·· v'--7 •

��<�-J�ı��
.::..J;,,, İ. � J ı.,,,,:t;�
�JJ���L/�

Gül der ki yÜ'züm k�dar güzel ·yüz yokken

Taktır edenin ettiği işkence neden
Bülbül de içinden ona der bak var mı
Bir gün Se'!inip. de bir yıl ah eyiemeyen

39
 ��t_;.f�
�.a:,Ja�.�,.c;
��� t:.bif.!Ji
'ij���J--LJU,

Hayyam ki dikti haymeler hikmetten

Nagah tutuştu ateş-ı mihnetten
Mikraz-ı ecel tınab-ı ömrün kesti
Dellal-i actil de sattı dun kıymetten

40
Sen kendini endişeye kaptırma sakın
EndOh-ı muhal etmey.e hulyana akın
Toprak seni defnetmeden evvel içine
Meks et su kenarında çemenzara yakın

41
 �'-') L,:�;�;&.:.:
r;;tu)(u����,)
if��-:(�jt,;,�

r
i;;ruj?f�(;)

Varmış bizden çok önce bir' leyl ·ü nehar

Gerdun da muradınca olurmuş devvar
Bazan ezilir bir güzelin gözbebeği
Sen toprağa bastıkça yavaş bas her bar

42
Pek çoktan olunmuş olacaklar derkar
Takdir ise nık ü bedi yazmış her bar
Bahşetti ezelden O ne lazımsa bize
Pek nafiledir uğraşıp olmak gamhar

43
 Esvabı benefşe.nin ne dem renge dalar
Daman-ı güle bad-ı saba pençe salar
Akl ehli odur ki yar-ı simin-tenle
Mey nt1ş eyler ve kasesin taşa çalar

44
,:; ı,:.'ı.;1..' (.;) c.re .ç� 1

�y_,�, ;;·._, l-r ,/ . .

1

•:

JJtJ;:,,yr�---t
�,,���t�� •

Ecram . ki asmanda rahşandırlar

Hayretbahşa-yı e h li- iz'andırlar
Onlar çevirir bu çarhı zannetme sakın
Onlar da bu kainata hayrandırlar

45
 .. . .
i;;/u� 1�·��d�l/��.:
/

ı/ ...
�,�,flf/r;-,.. ı• • '
jll-/�//

J:u,ı.:,ı,k�·-:-:'
.;,;, fu-, �.;) ,.,(,�,

Vaktiyle bu testi ben kadar aşık-ı zar

Olmuş zendr-bend-i giysö-yı nigar
Boynunda bugün şu ·gördüğün. kulp o zaman
Bir koldu ki sarmaştığı yer gerden-i yat

46.
Hayyam günah içün · şu matem neyedir
Gam faide bahşederse bilmem neyedir
Gufran · .gelmez günahkar · olmayana
Madam o günah içün gelir gam neyedir

47
 Ey çarlı bu tahrıb eser-ı kınendir
Bıdad senin adet-i dırınendir
Ey hak yarılsan görünür ibretle
Kıymetli güherler dolu yer sınendir

�8
Yezdan bizi balçıktan ederken tahmır
Bizden çıkacak fi'li de etmiş takdır
Ben hükmüne ma'kus günah işlemedim
Duzahde niçün yakmağı kılsun ted�ır

49
 � 1;[!;..::.,.;, /;(· .r;f'd
.. .. :.
-:;'ıu/J,.\;)�J.L--ı.
.............

Sen mey nuş et ki rahat-ı ruhundur

Asayiş-i can ü dil-i mecruhundur
Etrafını ger sararsa gam tufanı
Sen cama sığın ki keşti-ı Nfilı'undur

50
 �ıJ/d�,��

�.:.ti-;'
..::..--:. ,, ' ı,J
ı:,rC:..v:�,/ J �t:,
�/ .. /- . ı . .
.. ,�)·ı/J�f'J"7

Hemşehr-i mey ol ki milk-i Mahmud budur

Avaze-i çengi dinle Davt1d budur
Geçmiş ve gelen günleri tezkar etme
Zevk et ki hayattan da maksud budur

51
 .. •
..
.
.,... •• I
'�,) �J.ı yç;· ..-,;(./ y

..
ı·· • "I
A, ••

J ""-"" ! Ld, ,,· J) ::,

.ı (=--
.J.._ · �- , 'j
__ � J

Bir zümreye laf olmada badı-i gurOr

Bir zümrenin istekleri firdevs ile hur
Vaktaki iner perdeler anlarlar ki
Semtinden dOr imişler amma pek dur

52
Bir kuş gördüm makaaını bir kulle-i Tus
Durmakta önünde kelle-ı Keykavus
Her lahza diyor kelleye efsus efsus
Şahım hani gülbang-i ceres nale-i kus

53
 Madam hakikat ve yakın cümlesi boş
Şekk-üzre bütün ömr ise geçmez pek hoş
Mey nuş edelim ki h ıhaber
- kaldıkça
İster ayık olsun kişi ister sarhoş

54
 ;f
,:;.Jt (..,�ı,�

-:_:.Jf}JJ �)�

ô)�0
fv( L-: ��/,;
\

..
ı
i
� __;__)
�ı:: ) � _, �,j;,
""
�;
""""

Esdikçe saba damen-i gül çak olmuş

Bülbül güle bakdıkça tarabnak olmuş
lç badeyi çünki bad elinden nice gül
Kopmuş da dalından dökülüp hak olmuş

55
 �ı,�if�.l:7/t.ı''
,)
.;_)ı,< � -�/(�'
ı;-::-
'-' � �· ..-' y• � ,.)�./ -'/ I
- �,:)·/ •

�!}ı,;�u-,.ı,i>J(;

RQh anlasa hak.kıyle nedir sırr-ı hayat

Anlardı eğer varsa hafaya-yı memat
Aklınla bu gün bilmediğin manayı
Kabrinde mi idrak. edeceksin heyhat

66
Ecza-yı kadeh ki artık olmuş peyvest
Kıymaz ona kırmak istemez bir bed-mest
Azasını hangi sevgi birleştirdi
Ahir bu vücOdu hangi kın etti · şikest

57
 i.

P.'u'�J�.J,,�
f�J�G·��J:)/_

��;·(.;-!��.(
.';{�J,)JL-.,-
• •• v,/ • ı�

Al deste piyaleyle sebu ey dilcô

Çık gez ara bir taze çemen bir leb-i cu
Devran nice mehrfüarın · endamından
Yüz kerre piyale yaptı yfrz kerre sebu

58
 �);if&����-(
;c;;:_ •• .k·, t.;�V, ,_c)/
,.
!;;G�tC{f..,
llı)J�:>.

Bir kasr idi çekmiş göğe bürc ü ban.1

Şehler -yere yüz sürdüğü bir kasr idi bu
Bir kumru cilıannüm.ası üstünde durup
Her an ötüyor diyordu ku ku ku ku

59
 Ta perde-i esrara kadar rah olamaz
Bir tabiyedir bu kimse agah. olamaz
Topraktan başka ilticagah olamaz
GOş et bu uzun hikaye ktıtah olamaz

60
 İÇİNDEKİLER

nubailer
Sahlfe
İsmilll Dede (T1\'Cına giriftllr olarak Mlnil'da) -7- -
llııbiU (AhbAbını ister iyi ister kötü seç) . . . 8
Nlhad Samı Banarlı'ya (İhramı serenler bu baharabflde) 9
Jlalftk Şehsuvaroğlıı'na (Çık tayy-1 zamıın et açılır her perde) 10
Fuad Ömer'e (Eslaf kapıldıkça güzelden güzele) 11
J\ferfil'et (Dil-besteyiz ahbabe esiriz yaı·e) . . 12
Rubai (Hayyam'ı alıp tercüme et derlerse) . . 13
Rubııt · (Nemrud eder işkence ve bilmez de neye) 14
İlısan'a (Cem mezhebi vaktinde şu dünyA ne'ydi) 15
Tegaafül (Bilmem nedir enfüsi nediı- Afak!) 16
HayalllbAd (Şehzadeyi. hapseyledi ;ı:lilim pederi) 17
Cemal Yeşll'e (Hatırlatır erbab.ı dil'in sineleri) . 18
Dr. Adnan'a (Bir aleın açan zaferlerin en genişi) 19
Sekip Tunç'a (İyman bir şevk olan zamanlar geçti) 20
Sılliın'e (Sevdaya bilA hudüd meydan verdik) . 21
RubM (Bilmem kime yll.hud neye uyduk gittik) 22
Rubai (Çepçevre bah!lr içinde bir yer gördük) . 28
RubM (Beyhude mera.retleri kalbinden sil) . . . . 2A
İhsan Sükrü'ye (Yokmuş o haydi ettiğimiz aleme ·yol) 25
Devran (Bir Kaadir · i Mutlak eyleınişken tanzlm) 26
Fuad Bayramoğlu'na (İksiri içenler ezeli s!\g:ır'dcn) T{
 Rııyyam (HayyAm ki ber bahsi açar sagarden) 28
Dönüş (Mersll-yı fen!lda intizar eylerken) . . 29
Serhad (Her sAhib-i hal kendi zevkinde yaşar) 30
Bubat (Hikmet sayılır bunca rubAlmiz var) • • • 31
Vabdet,.l Vücud (Bir zümre odur H!llık-ı Mutlak dediler} 32
Ses (Yarab ne müsavatı ne hürriyyeti vet') 33
Sevk (Seyreylcdiğin Seml\'-ı MevlAnll'dır} 34
liazan (Ahir ne bu cuşiş ne bu eyyAm kalır} 35
Vcbbl'ye (Her rind bu bezınin nedir cncAmı bilir} 36
BubAt (Eyyam geçer şB.m da sürmez şeb olur) 37
Itubat (İkbAle geçen bayi! taraftan ölıülür) 38
Ümilr (Bir merhaleden güneşle deryll görünür) 39
Rubilt (Hayylm'a mıızAf olan rub!\l!erde} . . 40
TevUk'e (Bir mt.-clis·e vardık ki sebO-yt mey boş) • . . . 41
:Pascal'm Fikrini Tamıtn (Bomboş sonu yok dfüre her yer merkez) 42
_Jtubut Neşvesl (Farkında değildik göğe ermiş serimiz) 43
\•erclh (Dünytıda ne ikbAI ne servet dileriz) . . . . . 44
Luedri'den (Diz aşka tapanlarız müselman başka) 45
Urtt Ştrazt'den (Urfi iki dünya dahi hep nakş-ber-Ab} 46
lsfahan'da Me-ıar KIUll>ul (Efsus ki şimdi ruhsuzdur bedenim) 47

Hayyam Rubailerini
Türkçe Söyleyiş
Sahife
Gül faslı çemendeyiz kenAr·t cüda 7
Zübre'yle kamer gökte olaldan peydt, . 8
HalHlak ki hilkatleri eyler tcrklb . 9
Dünyllda nedir hisse-i en'Amım hiç 10
Yem koydu tuzak kurdu o HAiık sayyAd 11
Onlar ki erüp fmil ü lldAbe . 12
Ytıkuut-leb ol 111'1-i Bedahşan nerede . 13
Devretse muradınca cilıllnm sonu ne 14
Sevketti iradem olmadan dünyllye . 15
HAtif inerek seherde meyhllnemize . 16
MAdllcı ki kaldı şevkin ancak namı 17
Bir bender·i köhned.ir cihandır n1imı 18
Kalk et bele terk-i cllme-Mb ey s11kt 19
Seyret şu dönen kubbc-i bed ef'ali . 20
EfsOs ki mevsim-! civAnt geçti . . 21
HayyA.m oldunsa mest sen zevkine bak 22
İstersen esas-ı ömrü muhkem kılmak 23
On.lar ki gelilp bu debre pür-cuş olarak 24
Biz kuklalarız oynatan Ust(ld felek . . • 25
Bir gün bizi mahvetmeyi isterdi felek 26
Yaş döktü bulut çayır çemenden geçerek 27
 Bir dem toy idik tAlib - i" üstAd olduk 28
Devrettiği müddetce felekten kAm al . 29
Y!lran-ı vefakll.rı zebün etti ecel . . 30
Cennet ne cehennem ne gören yok a gönül 31
Mey nüş etmek ve neşvedir Aylninı . 32
Hak üzre uyur beni-beşer görmedeyim 33
Cömlekçiye uğradım dün akşam bir an . 34
Sakiyle mey olmadıkça boştur bu ciban 35
GüyA bir tas-ı ser-nigO.ndur devran 36
İç bade adın silinmeden Alemden . 37
Esrar-ı ezel ki saklı senden benden • 38
Gül der ki yüzüm kadar güzel yüz yokken ;39
Hayyam ki dikti haynıeler hikmetten 40
Sen kendini endişeye kaptırma sakın 41
Varmış biıden çok önce bir leyi ü neh§r 42
Pek çoktan olunmuş olacaklar derkar . 43
Esvabı benefşenin ne dem renge dalar 44
Ecram ki asmancla rnhşandırlar . 45
Vaktiyle bu testi ben kadar aşık·ı z!lr 46.
Hayyam günah içün şu mAtem neyedir 47
Ey çarh bu tahrlb eser-I k1nendir 48
Yezdan bizi balçıktan ederken tahmlr 49
Sen mey n\lş et ki rahat-1 ruhundur • 50
Hemşehr-i mey ol ki milk-i Mahmüd budur . 51
Bir zümreye laf olmada badLi gurür 52
.Bir kuş gördüm makaamı bir kulle-i Tus 53
Madam hakikat ve yakin cümlesi boş 54
Esdikçe saba damen-i gül çak olmuş 55
Ruh anlasa hakkıyle nedir sırr-ı hayll.t 56
Eczii-yı kadeh ki artık olmuş peyvest 57
Al deste piyaleyle sebü ey dilcu . 58
Bir kasr idi çekmiş göğe bürc ü bArü 59
'ra perde-i esrara kadar rah olamaz . 60

Not: 1
Yahya Kemal'in Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyiş'­
lerinden birini burada kendi el yazısıyle veriyoruz :

c::İ k ,;,..;,._ �� ıJ"cJ;. \ ., �--'1

er-;.,.,. (� � .f;. (!.A.,., ""::--:°
J #J ,.;.ı., >-
. ..
i.,-... ıı.ı ,: c.t-..ıv ı; c:.i- ; _;... • ,,.:1f;;;
p ....:__ ..::, .-, 4 .) ..;' /

Bu rubıl.i'nin farsçası ve tiiı-kçe söylenişi S. 38 dedir.

 Hayyam Rubailerini Türkçe Söyleyiş kitabının 8. sa­
hifesindeki rubai'nin ilk iki mısraı bazı nüshalarda :
..ıı...v � � J·I ,/� .ir. �...ı.� ..ı.:.:1.t--,T .!. ,ı,.J .,�j l·
şeklinde yazılıdır. Yahya Kemal, ilk iki mısraı, rubfünin
bu söylenişinden türkçeleştirmiştir. 8. sahifede farsçası ya­
zılı rubainin ilk iki mısraı ise şu manadadır:
Yaşlı olduğum halde senin aşkın beni tuzağa düşürdü;
Cismimde can bulundukça şaraptan ayrılmıyacağım.
Not: 2
R u b a i 1 e r kitabının 7. sahifesind,eki hallakı ke­
limesi, halla.akı uzunluğunda okunmalıdır. S. -17 deki diva­
rından kelimesinin de divarından okunması doğrudur.
S. 33 deki hürriyeti kelimesinin doğrusu iki y ile hür­
riyyeti'dir. Nihayet, S. 40 daki ilahlar kelimesi ilaahlar
sesiyle okunacaktır.
Yahya Kemal EnstltUsU
 '.'ıatı 15 Lira.

BAHA M:ATBAASI tsTANBUL, 1963