Bloque de materias troncais

Historia de España
Introdución
O estudo da historia de España é esencial para o coñecemento e comprensión non só do noso pasado senón tamén do mundo actual. Non menos
importante é o carácter formativo da materia de Historia de España, xa que desenvolve capacidades e técnicas intelectuais propias do pensamento
abstracto e formal, tales como a observación, a análise, a interpretación, a capacidade de comprensión e o sentido crítico. Por outra banda, a histo-
ria contribúe decisivamente á formación de cidadáns e cidadás responsables, conscientes dos seus dereitos e das súas obrigas, así como da
herdanza recibida e do seu compromiso coas xeracións futuras.
Historia de España de segundo curso de bacharelato pretende ofrecer unha visión de conxunto dos procesos históricos fundamentais dos territorios
que configuran o actual Estado español, prestando, cando cumpra, unha especial atención a Galicia, pero sen esquecer por iso a súa pluralidade
interna e a súa pertenza a outros ámbitos máis amplos, coma o europeo e o iberoamericano. Neste sentido, a materia recolle, na análise dos pro-
cesos históricos, tanto os aspectos compartidos como os diferenciais.
Concibida como materia común para todas as modalidades de bacharelato, ofrécelles aos alumnos e ás alumnas que chegan á vida adulta a posi-
bilidade de coñeceren a historia de España de xeito continuo e sistemático. Na distribución cronolóxica dos contidos outórgaselle unha maior im-
portancia ao coñecemento da historia contemporánea, sen renunciar por iso aos referidos ás etapas anteriores, pois en grande medida a pluralidade
da España actual só é comprensible se nos remontamos a procesos e feitos que teñen a súa orixe nun pasado remoto. Deste xeito, dedícase un
primeiro bloque aos comezos da nosa historia, desde os primeiros humanos á monarquía visigoda; o segundo refírese á Idade Media, desde a con-
quista musulmá da Península; os dous seguintes estudan a Idade Moderna, ata as vésperas da Revolución Francesa; e os oito restantes a Idade
Contemporánea.
A través do estudo da Historia de España, o alumnado deberá adquirir determinados valores e hábitos de comportamento, como a actitude crítica
cara ás fontes, o recoñecemento da diversidade de España ou a valoración do patrimonio cultural e histórico recibido. Así mesmo, tal estudo deberá
contribuír a fomentar unha especial sensibilidade cara á sociedade do presente e a súa problemática, que anime a adoptar unha actitude re-
sponsable e solidaria coa defensa da liberdade, a igualdade de entre homes e mulleres, os dereitos humanos, a non-discriminación e os valores
democráticos.
A materia é rica en achegas ao coñecemento competencial. As competencias clave sociais e cívicas, e de conciencia e expresións culturais reciben
un tratamento moi específico relacionado cos contidos que son propios da historia de España. Ademais, as competencias lingüística, dixital e de
aprender a aprender están presentes de maneira constante na súa vertente máis instrumental, e deben impregnar todo o que sexa posible o desen-
volvemento curricular da materia. O traballo competencial matemático e en ciencias e tecnoloxía trátase de xeito puntual. A competencia clave de
sentido de iniciativa e espírito emprendedor debe estar moi presente nas vertentes máis actitudinais e competenciais da materia.
O tratamento metodolóxico da materia débese axustar ao nivel competencial inicial do alumnado, respectando os ritmos e os estilos de aprendizaxe,
e tendo en conta a atención á diversidade. A materia de Historia de España permite desenvolver metodoloxías activas, nas que o traballo individual e
cooperativo estean permanentemente presentes, con elaboración de diferentes tipos de materiais, integrando de xeito especial as tecnoloxías da
información e da comunicación.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

Bloque 0: Como se escribe a Historia. Criterios comúns

▪ d ▪ B0.1. Método histórico. Fontes e ▪ B0.1. Localizar fontes primarias (histó- ▪ HEB0.1.1. Procura información de in- ▪ CCL
▪ e perspectivas. ricas) e secundarias (historiográficas) en terese (en libros e internet) sobre a im- ▪ CD
▪ g bibliotecas, internet, etc., e extraer infor- portancia cultural e artística dun per- ▪ CAA
▪ h mación salientable sobre o tratado, val- sonaxe historicamente salientable, un ▪ CSC
▪ i orando criticamente a súa fiabilidade. feito ou un proceso histórico, e elabora ▪ CSIEE
▪ l unha breve exposición. ▪ CCEC
▪ m

▪ d ▪ B0.2. Análise e comentario de fon- ▪ B0.2. Elaborar mapas e liñas de tempo, ▪ HEB0.2.1. Representa unha liña do ▪ CCL
▪ e tes. localizando as fontes adecuadas, utili- tempo situando nunha ringleira os prin- ▪ CAA
▪ h zando os datos proporcionados ou cipais acontecementos relativos a de- ▪ CSC
▪ i servíndose dos coñecementos xa adquir- terminados feitos ou procesos histó-
▪ l idos. ricos.

▪h ▪ B0.3. Utilidade das fontes. ▪ B0.3. Comentar e interpretar fontes pri- ▪ HEB0.3.1. Responde a cuestións ▪ CMCCT
▪i marias (históricas) e secundarias (histo- propostas a partir de fontes históricas e ▪ CAA
▪l riográficas), relacionando a súa infor- historiográficas. ▪ CSC
mación cos coñecementos previos.

▪ d ▪ B0.4. Mapas e liñas do tempo. ▪ B0.4. Recoñecer a utilidade das fontes ▪ HEB0.4.1. Distingue o carácter das ▪ CMCCT
▪ e para o/a historiador/a, á parte da súa fia- fontes históricas non só como infor- ▪ CAA
▪ h bilidade. mación, senón tamén como proba para ▪ CSC
▪ i responder ás preguntas que se formulan
▪ l os/as historiadores/as.
 Historia de España. 2º de bacharelato
Obx- Contidos
ectivos
Bloque 1. A Península Ibérica desde os primeiros humanos ata a desaparición da monarquía Visigoda (711)
▪ d ▪ B1.1. Da prehistoria á monarquía
▪ e visigoda: prehistoria (evolución do
▪ h Paleolítico ao Neolítico; pintura
▪ i cantábrica e levantina; importancia
▪ l da metalurxia); configuración das
▪ n áreas celta e ibérica (Tartesos, in-
▪ p doeuropeos e colonizadores orien-
tais; cultura castrexa); Hispania
romana (conquista e romanización
da Península; legado cultural ro-
mano; exemplo galego); monarquía
visigoda (ruralización da economía;
poder da Igrexa e a nobreza).
Criterios de avaliación
▪ B1.1. Explicar as características dos
principais feitos e procesos históricos da
Península Ibérica desde a prehistoria ata
a desaparición da monarquía visigoda, e
identificar as súas causas e consecuen-
cias.
Estándares de aprendizaxe Compe-
tencias
clave
▪ HEB1.1.1. Explica as diferenzas entre ▪ CCL
a economía e a organización social do ▪ CCS
Paleolítico e do Neolítico, e as causas
do cambio.
▪ HEB1.1.2. Identifica as diferenzas en- ▪ CCEC
tre unha imaxe de pintura cantábrica e
outra de pintura levantina.
▪ HEB1.1.3. Describe os avances no ▪ CCL
coñecemento das técnicas metalúrxicas ▪ CMCCT
e explica as súas repercusións. ▪ CSC
▪ HEB1.1.4. Resume as características ▪ CCL
principais do reino de Tartesos e cita as ▪ CAA
fontes históricas para o seu coñece- ▪ CSC
mento.
▪ HEB1.1.5. Explica o diferente nivel de ▪ CCL
desenvolvemento das áreas celta e ibé- ▪ CSC
rica en vésperas da conquista romana ▪ CCEC
en relación coa influencia recibida dos
indoeuropeos, o reino de Tartesos e os
colonizadores fenicios e gregos.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ HEB1.1.6. Debuxa un mapa esquemát- ▪ CAA

ico da Península Ibérica e delimita nel ▪ CSC
as áreas ibérica e celta.

▪ HEB1.1.7. Define o concepto de ro- ▪ CCL

manización e describe os medios em- ▪ CSC
pregados para levala a cabo. ▪ CCEC

▪ HEB1.1.8. Compara o ritmo e grao de ▪ CCL

romanización dos territorios peninsula- ▪ CSC
res. ▪ CCEC

▪ HEB1.1.9. Resume as características ▪ CCL

da monarquía visigoda e explica por ▪ CSC
que alcanzou tanto poder a igrexa e a
nobreza.

▪ HEB1.1.10. Procura información de in- ▪ CCL

terese (en libros e internet) sobre o ▪ CD
mantemento cultural e artístico do ▪ CAA
legado romano na España actual, e ▪ CSIEE
elabora unha breve exposición. ▪ CCEC

▪ HEB1.1.11. Representa unha liña do ▪ CMCCT

tempo desde 250 a.C. ata 711 d.C., e ▪ CAA
sitúa nela os principais acontecementos ▪ CSC
históricos.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ HEB1.1.12. Partindo de fontes histori- ▪ CCL

ográficas, responde a cuestións ou situ- ▪ CSC
acións.

Bloque 2. A Idade Media: tres culturas e un mapa político en constante cambio (711-1474)

▪ d ▪ B2.1. Al-Andalus: conquista ▪ B2.1. Explicar a evolución dos territo- ▪ HEB2.1.1. Explica as causas da inva- ▪ CCL
▪ e musulmá da Península; evolución rios musulmáns na Península, de- sión musulmá e da súa rápida ocu- ▪ CSC
▪ h política de Al-Andalus; revitaliza- scribindo as súas etapas políticas e os pación da Península.
▪ i ción económica e urbana; estrutura cambios económicos, sociais e culturais
▪ n social; relixión, cultura e arte. que introduciron. ▪ HEB2.1.2. Representa unha liña do ▪ CMCCT
tempo desde 711 ata 1474 e sitúa ▪ CAA
nunha ringleira os principais acon- ▪ CSC
tecementos relativos a Al-Andalus e
noutra os relativos aos reinos cristiáns.

▪ HEB2.1.3. Describe a evolución polí- ▪ CCL

tica de Al-Andalus. ▪ CSC

▪ HEB2.1.4. Resume os cambios ▪ CCL

económicos, sociais e culturais intro- ▪ CSC
ducidos polos musulmáns en Al-Anda- ▪ CCEC
lus.

▪d ▪ B2.2. Os reinos cristiáns do século ▪ B2.2. Explicar a evolución e configura- ▪ HEB2.2.1. Describe as grandes etapas ▪ CCL
▪e XIII ao XV: evolución política; ción política dos reinos cristiáns, en rela- e as causas xerais que conducen ao ▪ CSC
▪h nacemento das Cortes. Os reinos ción co proceso de reconquista e o con- mapa político da Península Ibérica ao
cristiáns na baixa Idade Media cepto patrimonial da monarquía. remate da Idade Media.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪i (séculos XIV e XV): diferente evo- ▪ HEB2.2.2. Explica a orixe das Cortes ▪ CCL
▪p lución e organización política das nos reinos cristiáns e as súas principais ▪ CSC
coroas de Castela, Aragón e Na- funcións.
varra. Proceso de reconquista e re-
poboación. ▪ HEB2.2.3. Compara a organización ▪ CCL
política da coroa de Castela, a de ▪ CAA
Aragón e o reino de Navarra ao remate ▪ CSC
da Idade Media.

▪ HEB2.2.4. Comenta o ámbito territo- ▪ CCL

rial e as características de cada sistema ▪ CAA
de repoboación, así como as súas ▪ CSC
causas e as súas consecuencias.

▪ d ▪ B2.3. Os reinos cristiáns na Idade ▪ B2.3. Diferenciar as tres grandes fases ▪ HEB2.3.1. Describe as grandes fases ▪ CCL
▪ e Media: réxime señorial e sociedade da evolución económica dos reinos cris- da evolución económica dos territorios ▪ CSC
▪ h estamental. Tensións sociais. tiáns durante toda a Idade Media (estan- cristiáns durante a Idade Media.
▪ i camento, expansión e crise), e sinalar os
▪ p seus factores e as súas características.

▪ d ▪ B2.4. Os reinos cristiáns na Idade ▪ B2.4. Analizar a estrutura social dos ▪ HEB2.4.1. Explica a orixe e as carac- ▪ CCL
▪ e Media: do estancamento á expan- reinos cristiáns e describir o réxime se- terísticas do réxime señorial e a socie- ▪ CMCCT
▪ h sión económica. Crises agraria e ñorial e as características da sociedade dade estamental no ámbito cristián. ▪ CSC
▪ i demográfica. estamental.
▪ p
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ d ▪ B2.5. O Camiño de Santiago. Unha ▪ B2.5. Describir as relacións culturais de ▪ HEB2.5.1. Describe o labor dos cen- ▪ CCL
▪ e cultura plural: cristiáns, musulmáns cristiáns, musulmáns e xudeus, e es- tros de tradución. ▪ CSC
▪ g e xudeus. Manifestacións artísticas. pecificar as súas colaboracións e as in- ▪ CCEC
▪ h fluencias mutuas.
▪ m ▪ HEB2.5.2. Procura información de in- ▪ CCL
▪ n terese (en libros e internet) sobre a im- ▪ CD
▪ p portancia cultural e artística do Camiño ▪ CAA
de Santiago, e elabora unha breve ex- ▪ CSIEE
posición. ▪ CCEC

Bloque 3. A formación da monarquía hispánica e a súa expansión mundial (1474-1700)

▪ d ▪ B3.1. Os Reis Católicos: unión ▪ B3.1. Analizar o reinado dos Reis ▪ HEB3.1.1. Define o concepto de unión ▪ CCL
▪ e dinástica de Castela e Aragón; reor- Católicos como unha etapa de transición dinástica aplicado a Castela e Aragón ▪ CSC
▪ h ganización do Estado; política entre a Idade Media e a Idade Moderna, en tempos dos Reis Católicos e de-
▪ i relixiosa; conquista de Granada; e identificar as reminiscencias medievais scribe as características do novo Es-
▪ p descuberta de América; incorpo- e os feitos salientables que abren o tado.
ración de Navarra; relacións con camiño á modernidade.
Portugal. ▪ HEB3.1.2. Explica as causas e as con- ▪ CCL
secuencias dos feitos máis relevantes ▪ CSC
de 1492.

▪ HEB3.1.3. Analiza as relacións dos ▪ CCL

Reis Católicos con Portugal e os obx- ▪ CAA
ectivos que perseguían. ▪ CSC
 Historia de España. 2º de bacharelato
Obx- Contidos
ectivos
▪ d ▪ B3.2. Auxe do Imperio no século
▪ e XVI: dominios de Carlos I e de Fil-
▪ h ipe II; modelo político dos Aus-
▪ i trias; conflitos internos; conflitos
relixiosos no seo do Imperio; con-
flitos exteriores; exploración e col-
onización de América e do Pací-
fico; política económica respecto a
América; a revolución dos prezos e
o custo do Imperio.
▪ d ▪ B3.3. Crise e decadencia do Im-
▪ e perio no século XVII: os validos;
▪ h expulsión dos mouriscos; proxectos
▪ i de reforma de Olivares; guerra dos
Trinta Anos e perda da hexemonía
en Europa en favor de Francia;
rebelións de Cataluña e Portugal en
1640; Carlos II e o problema suce-
sorio; crise demográfica e
económica.
Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-
tencias
clave
▪ B3.2. Explicar a evolución e a expansión ▪ HEB3.2.1. Compara os imperios terri- ▪ CCL
da monarquía hispánica durante o século toriais de Carlos I e de Filipe II, e ex- ▪ CAA
XVI, diferenciando os reinados de Car- plica os problemas que provocaron. ▪ CSC
los I e Filipe II.
▪ HEB3.2.2. Explica a expansión colo- ▪ CCL
nial en América e no Pacífico durante o ▪ CSC
século XVI.
▪ HEB3.2.3. Analiza a política respecto a ▪ CCL
América no século XVI e as súas con- ▪ CAA
secuencias para España, Europa e a ▪ CSC
poboación americana.
▪ B3.3. Explicar as causas e as consecuen- ▪ HEB3.3.1. Describe a práctica do vale- ▪ CCL
cias da decadencia da monarquía his- mento e os seus efectos na crise da ▪ CSC
pánica no século XVII, relacionando os monarquía.
problemas internos, a política exterior e
a crise económica e demográfica. ▪ HEB3.3.2. Explica os principais prox- ▪ CCL
ectos de reforma do Conde Duque de ▪ CSC
Olivares.
▪ HEB3.3.3. Analiza as causas da guerra ▪ CCL
dos Trinta Anos e as súas consecuen- ▪ CSC
cias para a monarquía hispánica e para ▪ CAA
Europa.
▪ HEB3.3.4. Compara e comenta as ▪ CCL
rebelións de Cataluña e Portugal de ▪ CSC
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

1640. ▪ CAA

▪ HEB3.3.5. Explica os principais fac- ▪ CCL

tores da crise demográfica e económica ▪ CSC
do século XVII, e as súas consecuen-
cias.

▪ HEB3.3.6. Representa unha liña do ▪ CMCCT

tempo desde 1474 ata 1700, e sitúa ▪ CAA
nela os principais acontecementos his- ▪ CSC
tóricos.

▪ d ▪ B3.4. Século de Ouro español: do ▪ B3.4. Recoñecer as grandes achegas cul- ▪ HEB3.4.1. Procura información de in- ▪ CCL
▪ e Humanismo á Contrarreforma; Re- turais e artísticas do Século de Ouro es- terese (en libros e internet) e elabora ▪ CD
▪ g nacemento e Barroco na literatura e pañol, extraendo información de interese unha breve exposición sobre os se- ▪ CAA
▪ h na arte. en fontes primarias e secundarias (en guintes pintores do Século de Ouro es- ▪ CSC
▪ i bibliotecas, internet, etc.). pañol: El Greco, Ribera, Zurbarán, Ve- ▪ CCEC
▪ m lázquez e Murillo.
▪ n
▪ p

Bloque 4. España na órbita francesa: o reformismo dos primeiros Borbóns (1700-1788)

▪d ▪ B4.1. Cambio dinástico e Guerra de ▪ B4.1. Analizar a Guerra de Sucesión es- ▪ HEB4.1.1. Explica as causas da Guerra ▪ CCL
▪e Sucesión: unha contenda civil e eu- pañola como contenda civil e europea, e de Sucesión Española e a composición ▪ CSC
ropea; a Paz de Utrecht e o novo explicar as súas consecuencias para a dos bandos en conflito.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪h equilibrio europeo; os pactos de fa- política exterior española e a nova orde ▪ HEB4.1.2. Representa unha liña do ▪ CMCCT
▪i milia con Francia. internacional. tempo desde 1700 ata 1788, e sitúa ▪ CAA
nela os principais acontecementos his- ▪ CSC
tóricos.

▪ HEB4.1.3. Detalla as características da ▪ CCL

nova orde europea xurdida da Paz de ▪ CSC
Utrecht e o papel de España nela.

▪ d ▪ B4.2. Reformas institucionais: novo ▪ B4.2. Describir as características do ▪ HEB4.2.1. Define os decretos de nova ▪ CCL
▪ e modelo de Estado; Administración novo modelo de Estado, especificando o planta e explica a súa importancia na ▪ CSC
▪ h en América; Facenda Real; rela- alcance das reformas promovidas polos configuración do novo Estado
▪ i cións Igrexa-Estado. primeiros monarcas da dinastía borbónico.
▪ p borbónica.
▪ HEB4.2.2. Elabora un esquema com- ▪ CCL
parativo do modelo político dos Aus- ▪ CSC
trias e dos Borbóns. ▪ CAA

▪ HEB4.2.3. Explica as medidas que ▪ CCL

adoptaron ou proxectaron os primeiros ▪ CSC
Borbóns para sanear a Facenda Real.

▪ HEB4.2.4. Describe as relacións ▪ CCL

Igrexa-Estado e as causas da expulsión ▪ CSC
dos xesuítas.

▪d ▪ B4.3. Economía e política ▪ B4.3. Comentar a situación inicial dos ▪ HEB4.3.1. Compara a evolución de- ▪ CCL
▪e ▪ CSC
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ h económica: recuperación de- sectores económicos, detallando os cam- mográfica do século XVIII coa da cen- ▪ CAA
▪ i mográfica; problemas da agricul- bios introducidos e os obxectivos da turia anterior.
▪ m tura, a industria e o comercio; liber- nova política económica.
▪ p alización do comercio con América. ▪ HEB4.3.2. Desenvolve os principais ▪ CCL
problemas da agricultura e as medidas ▪ CSC
impulsadas por Carlos III neste sector.

▪ HEB4.3.3. Explica a política industrial ▪ CCL

da monarquía e as medidas adoptadas ▪ CSC
respecto ao comercio con América.

▪ d ▪ B4.4. Engalaxe económica de Cata- ▪ B4.4. Explicar a engalaxe económica de ▪ HEB4.4.1. Especifica as causas da en- ▪ CCL
▪ e luña. Estancamento económico de Cataluña, en comparación coa evolución galaxe económica de Cataluña no ▪ CSC
▪ h Galicia. económica do resto de España. século XVIII.
▪ i
▪ m
▪ p

▪ d ▪ B4.5. A Ilustración en España e Ga- ▪ B4.5. Expor os conceptos fundamentais ▪ HEB4.5.1. Comenta as ideas funda- ▪ CCL
▪ e licia: proxectistas, anovadores e do pensamento ilustrado, identificando mentais da Ilustración e define o con- ▪ CAA
▪ h ilustrados; despotismo ilustrado; as súas vías de difusión. cepto de despotismo ilustrado. ▪ CSC
▪ i novo concepto de educación; Socie- ▪ CCEC
▪ p dades Económicas de Amigos do
País; prensa periódica. ▪ HEB4.5.2. Razoa a importancia das ▪ CCL
Sociedades Económicas de Amigos do ▪ CSC
País e da prensa periódica na difusión ▪ CCEC
dos valores da Ilustración.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

Bloque 5. A crise do Antigo Réxime (1788-1833): Liberalismo fronte a Absolutismo

▪ d ▪ B5.1. Impacto da Revolución ▪ B5.1. Analizar as relacións entre España ▪ HEB5.1.1. Resume os cambios que ex- ▪ CCL
▪ e Francesa: relacións entre España e e Francia desde a Revolución Francesa perimentan as relacións entre España e ▪ CSC
▪ h Francia; Guerra da Independencia. ata a Guerra da Independencia, e es- Francia desde a Revolución Francesa
▪ i pecificar en cada fase os principais ac- ata o comezo da Guerra de Independ-
▪ p ontecementos e as súas repercusións encia.
para España.
▪ HEB5.1.2. Describe a Guerra da Inde- ▪ CCL
pendencia: as súas causas, a com- ▪ CSC
posición dos bandos en conflito e o
desenvolvemento dos acontecementos.

▪ a ▪ B5.2. Primeiro intento de revolu- ▪ B5.2. Comentar o labor lexislador das ▪ HEB5.2.1. Compara as Cortes de Cá- ▪ CCL
▪ d ción liberal, Cortes de Cádiz e Con- Cortes de Cádiz, en relación co ideario diz coas estamentais do Antigo Réx- ▪ CSC
▪ e stitución de 1812. do liberalismo. ime. ▪ CAA
▪ h
▪ i ▪ HEB5.2.2. Comenta as características ▪ CCL
▪ p esenciais da Constitución de 1812. ▪ CSC
▪ CAA

▪ d ▪ B5.3. Reinado de Fernando VII: ▪ B5.3. Describir as fases do reinado de ▪ HEB5.3.1. Detalla as fases do conflito ▪ CCL
▪ e restauración do absolutismo; trienio Fernando VII, e explicar os principais entre liberais e absolutistas durante o ▪ CSC
▪ h liberal; reacción absolutista. feitos de cada unha. reinado de Fernando VII.
▪ i
▪ p ▪ HEB5.3.2. Define o carlismo e resume ▪ CCL
a súa orixe e os apoios con que contaba ▪ CSC
inicialmente.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ HEB5.3.3. Representa unha liña do ▪ CMCCT

tempo desde 1788 ata 1833 e sitúa nela ▪ CAA
os principais acontecementos histó- ▪ CSC
ricos.

▪ HEB5.3.4. Representa nun esquema as ▪ CCL

diferenzas, en canto a sistema político ▪ CAA
e estrutura social, entre o Antigo Réx- ▪ CSC
ime e o réxime liberal burgués.

▪ d ▪ B5.4. Emancipación da América es- ▪ B5.4. Explicar o proceso de independen- ▪ HEB5.4.1. Explica as causas e o desen- ▪ CCL
▪ e pañola: protagonismo crioulo; fases cia das colonias americanas, diferen- volvemento do proceso de independen- ▪ CSC
▪ h do proceso; repercusións para Es- ciando as súas causas e as súas fases, así cia das colonias americanas.
▪ i paña. como as repercusións económicas para
España. ▪ HEB5.4.2. Especifica as repercusións ▪ CCL
económicas para España da independ- ▪ CSC
encia das colonias americanas.

▪ d ▪ B5.5. A obra de Goya como ▪ B5.5. Relacionar as pinturas e os grava- ▪ HEB5.5.1. Procura información de in- ▪ CCL
▪ e testemuño da época. dos de Goya cos acontecementos deste terese (en libros e internet) sobre Goya ▪ CD
▪ g período, e identificar nelas o reflexo da e elabora unha breve exposición sobre ▪ CSC
▪ h situación e os feitos contemporáneos. a súa visión da guerra. ▪ CCEC
▪ i
▪ l
▪ m
▪ n

Bloque 6. A conflitiva construción do Estado liberal (1833-1874)

 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ d ▪ B6.1. O carlismo como derradeiro ▪ B6.1. Describir o fenómeno do carlismo ▪ HEB6.1.1. Identifica o ámbito xe- ▪ CAA
▪ e bastión absolutista: ideario e apoios como resistencia absolutista fronte á ográfico do carlismo e explica o seu ▪ CSC
▪ h sociais; as dúas primeiras guerras revolución liberal, analizando os seus ideario e os seus apoios sociais.
▪ i carlistas. compoñentes ideolóxicos, as súas bases
▪ p sociais, a súa evolución no tempo e as ▪ HEB6.1.2. Especifica as causas e con- ▪ CCL
súas consecuencias. secuencias das dúas primeiras guerras ▪ CSC
carlistas.

▪ HEB6.1.3. Representa unha liña do ▪ CMCCT

tempo desde 1833 ata 1874 e sitúa nela ▪ CAA
os principais acontecementos histó- ▪ CSC
ricos.

▪ d ▪ B6.2. Triunfo e consolidación do ▪ B6.2. Analizar a transición definitiva do ▪ HEB6.2.1. Describe as características ▪ CCL
▪ e liberalismo no reinado de Isabel II: Antigo Réxime ao réxime liberal bur- dos partidos políticos que xurdiron du- ▪ CSC
▪ h primeiros partidos políticos; protag- gués durante o reinado de Isabel II, ex- rante o reinado de Isabel II.
▪ i onismo político dos militares; lex- plicar o protagonismo dos militares e es-
▪ p islación económica de signo liberal; pecificando os cambios políticos, ▪ HEB6.2.2. Resume as etapas da evolu- ▪ CCL
nova sociedade de clases. económicos e sociais. ción política do reinado de Isabel II ▪ CSC
desde a súa minoría de idade, e explica
o papel dos militares.

▪ HEB6.2.3. Explica as medidas de liber- ▪ CCL

alización do mercado da terra levadas a ▪ CAA
cabo durante o reinado de Isabel II. ▪ CSC

▪ HEB6.2.4. Compara as desamor- ▪ CCL

▪ CAA
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

tizacións de Mendizábal e Madoz, e es- ▪ CSC

pecifica os obxectivos dunha e outra.

▪ HEB6.2.5. Especifica as características ▪ CCL

da nova sociedade de clases e ▪ CSC
compáraa coa sociedade estamental do ▪ CCEC
Antigo Réxime.

▪ d ▪ B6.3. Proceso constitucional. ▪ B6.3. Explicar o proceso constitucional ▪ HEB6.3.1. Compara o Estatuto Real de ▪ CCL
▪ e durante o reinado de Isabel II, en rela- 1834 e as Constitucións de 1837 e ▪ CAA
▪ h ción coas correntes ideolóxicas dentro 1845. ▪ CSC
▪ i do liberalismo e a súa loita polo poder.

▪ d ▪ B6.4. Sexenio Democrático: revo- ▪ B6.4. Explicar o Sexenio Democrático ▪ HEB6.4.1. Explica as etapas políticas ▪ CCL
▪ e lución de 1868 e caída da como período de procura de alternativas do Sexenio Democrático. ▪ CSC
▪ h monarquía isabelina; procura de al- democráticas á monarquía isabelina, es-
▪ i ternativas políticas e monarquía de pecificando os grandes conflitos internos ▪ HEB6.4.2. Describe as características ▪ CCL
▪ p Amadeo I; primeira República; e externos que desestabilizaron o país. esenciais da Constitución democrática ▪ CSC
guerra de Cuba, terceira guerra car- de 1869.
lista e insurrección cantonal.
▪ HEB6.4.3. Identifica os grandes con- ▪ CAA
flitos do sexenio e explica as súas con- ▪ CSC
secuencias políticas.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ c ▪ B6.5. Inicios do movemento ▪ B6.5. Describir as condicións de vida ▪ HEB6.5.1. Relaciona a evolución do ▪ CCL
▪ d obreiro español: condicións de vida das clases traballadoras e os inicios do movemento obreiro español durante o ▪ CAA
▪ e da poboación obreira e labrega; a movemento obreiro en España, en rela- Sexenio Democrático coa do move- ▪ CSC
▪ h Asociación Internacional de Trabal- ción co desenvolvemento do movemento mento obreiro internacional.
▪ i ladores e o xurdimento das cor- obreiro internacional.
▪ p rentes anarquista e socialista.

Bloque 7. A Restauración Borbónica: implantación e afianzamento dun novo sistema político (1874-1902)

▪ d ▪ B7.1. Teoría e realidade do sistema ▪ B7.1. Explicar o sistema político da Res- ▪ HEB7.1.1. Explica os elementos funda- ▪ CCL
▪ e canovista: inspiración no modelo tauración, distinguindo a súa teoría e o mentais do sistema político ideado por ▪ CAA
▪ h inglés; a Constitución de 1876 e o seu funcionamento real. Cánovas. ▪ CSC
▪ i bipartidismo; quenda de partidos,
▪ p caciquismo e fraude electoral. ▪ HEB7.1.2. Especifica as características ▪ CCL
esenciais da Constitución de 1876. ▪ CSC

▪ HEB7.1.3. Describe o funcionamento ▪ CCL

real do sistema político da Restaura- ▪ CSC
ción.

▪ HEB7.1.4. Representa unha liña do ▪ CMCCT

tempo desde 1874 ata 1902 e sitúa nela ▪ CAA
os principais acontecementos histó- ▪ CSC
ricos.

▪d ▪ B7.2. Oposición ao sistema: cata- ▪ B7.2. Analizar os movementos políticos ▪ HEB7.2.1. Resume a orixe e a evolu- ▪ CCL
▪e ción do catalanismo, o nacionalismo ▪ CSC
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪h lanismo, nacionalismo vasco, rex- e sociais excluídos do sistema, especifi- vasco e o rexionalismo galego. ▪ CCEC
▪i ionalismo galego e movemento cando a súa evolución durante o período
▪p obreiro. estudado.
▪ HEB7.2.2. Analiza as correntes ideo- ▪ CCL
lóxicas do movemento obreiro e ▪ CAA
labrego español, así como a súa evolu- ▪ CSC
ción durante o derradeiro cuarto do ▪ CCEC
século XIX.

▪ d ▪ B7.3. Éxitos políticos: estabilidade ▪ B7.3. Describir os principais logros do ▪ HEB7.3.1. Compara o papel político ▪ CCL
▪ e e consolidación do poder civil; liq- reinado de Afonso XII e a rexencia de dos militares no reinado de Afonso XII ▪ CAA
▪ h uidación do problema carlista; solu- María Cristina, inferindo as súas reper- co das etapas precedentes do século ▪ CSC
▪ i ción temporal do problema de cusións na consolidación do novo XIX.
Cuba. sistema político.
▪ HEB7.3.2. Describe a orixe, o desen- ▪ CCL
volvemento e as repercusións da ter- ▪ CSC
ceira guerra carlista.

▪ d ▪ B7.4. Perda das derradeiras colo- ▪ B7.4. Explicar o desastre colonial e a ▪ HEB7.4.1. Explica a política española ▪ CCL
▪ e nias e crise de 1898: guerra de crise do 98, identificando as súas causas respecto ao problema de Cuba. ▪ CSC
▪ h Cuba e con Estados Unidos; Trat- e as súas consecuencias.
▪ i ado de París; rexeneracionismo. ▪ HEB7.4.2. Sinala os principais feitos ▪ CCL
do desastre colonial de 1898 e as con- ▪ CSC
secuencias territoriais do Tratado de
París.

▪ HEB7.4.3. Especifica as consecuencias ▪ CCL

para España da crise do 98 nos ámbitos ▪ CSC
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

económico, político e ideolóxico. ▪ CCEC

Bloque 8. Continuidade e transformacións económicas no século XIX: un desenvolvemento insuficiente

▪ d ▪ B8.1. Lento crecemento da ▪ B8.1. Explicar a evolución demográfica ▪ HEB8.1.1. Identifica os factores do ▪ CCL
▪ e poboación: mantemento dun réxime de España ao longo do século XIX, lento crecemento demográfico español ▪ CSC
▪ h demográfico antigo; excepción de comparando o crecemento da poboación no século XIX.
▪ i Cataluña. española no seu conxunto co de Cata-
▪ l luña e o dos países máis avanzados de ▪ HEB8.1.2. Compara a evolución de- ▪ CCL
▪ p Europa. mográfica de Cataluña coa do resto de ▪ CAA
España no século XIX. ▪ CSC

▪ d ▪ B8.2. Economía española no XIX: ▪ B8.2. Analizar os sectores económicos e ▪ HEB8.2.1. Explica os efectos económi- ▪ CCL
▪ e agricultura protexida e estancada especificar a situación herdada, as trans- cos das desamortizacións de ▪ CSC
▪ h (efectos das desamortizacións; formacións de signo liberal e as con- Mendizábal e Madoz.
▪ i baixos rendementos); deficiente in- secuencias que se derivan delas.
▪ l dustrialización (industria téxtil ▪ HEB8.2.2. Especifica as causas dos ▪ CCL
▪ p catalá, siderurxia e a minaría); difi- baixos rendementos da agricultura es- ▪ CSC
pañola do século XIX.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

cultades dos transportes (condi- ▪ HEB8.2.3. Describe a evolución da in- ▪ CCL

cionamentos xeográficos; rede de dustria téxtil catalá, a siderurxia e a ▪ CSC
ferrocarrís); comercio (proteccio- minaría ao longo do século XIX.
nismo fronte a librecambismo); fi-
nanzas (a peseta como unidade ▪ HEB8.2.4. Compara a revolución in- ▪ CCL
monetaria; desenvolvemento da dustrial española coa dos países máis ▪ CAA
banca moderna; problemas da avanzados de Europa. ▪ CSC
Facenda; investimentos estranxei-
ros. O caso galego. ▪ HEB8.2.5. Relaciona as dificultades do ▪ CCL
transporte e o comercio interior cos ▪ CAA
condicionamentos xeográficos. ▪ CSC

▪ HEB8.2.6. Explica os obxectivos da ▪ CCL

rede ferroviaria e as consecuencias da ▪ CSC
lei xeral de ferrocarrís de 1855.

▪ HEB8.2.7. Compara os apoios, os ar- ▪ CCL

gumentos e as actuacións de protec- ▪ CAA
cionistas e librecambistas ao longo do ▪ CSC
século XIX.

▪ HEB8.2.8. Explica o proceso que con- ▪ CCL

duciu á unidade monetaria e á banca ▪ CSC
moderna.

▪ HEB8.2.9. Explica a reforma Mon- ▪ CCL

Santillán da Facenda pública e os seus ▪ CSC
efectos.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ HEB8.2.10. Especifica como os inves- ▪ CCL

timentos en España de Francia e de In- ▪ CSC
glaterra afectaron o modelo de desen-
volvemento económico español du-
rante o século XIX.

Bloque 9. A crise do sistema da Restauración e a caída da monarquía (1902-1931)

▪ d ▪ B9.1. Intentos de modernización do ▪ B9.1. Relacionar o rexeneracionismo ▪ HEB9.1.1. Define en que consistiu o ▪ CCL
▪ e sistema: revisionismo político dos xurdido da crise do 98 co revisionismo revisionismo político inicial do reinado ▪ CSC
▪ h primeiros gobernos de Afonso XIII; político dos primeiros gobernos, e es- de Afonso XIII, e as principais me-
▪ i oposición de republicanos e nacion- pecificar as súas actuacións máis im- didas adoptadas.
▪ p alistas cataláns, vascos, galegos e portantes.
andaluces. ▪ HEB9.1.2. Representa unha liña do ▪ CMCCT
tempo desde 1902 ata 1931, e sitúa ▪ CAA
nela os principais acontecementos his- ▪ CSC
tóricos.

▪ HEB9.1.3. Elabora un esquema cos ▪ CCL

factores internos e externos da quebra ▪ CAA
do sistema político da Restauración. ▪ CSC

▪d ▪ B9.2. Analizar as causas da quebra do ▪ HEB9.2.1. Especifica a evolución das ▪ CCL

forzas políticas de oposición ao
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪e ▪ B9.2. Quebra do sistema: impacto
▪h dos acontecementos exteriores (in-
▪i tervención en Marrocos; I Guerra
Mundial; Revolución Rusa); cre-
cente axitación social (Semana
Tráxica de Barcelona; crise xeral de
1917; "trienio bolchevique" en An-
dalucía).
sistema político da Restauración e iden- sistema: republicanos e nacionalistas. ▪ CSC
tificar os factores internos e os externos.
▪ HEB9.2.2. Explica as repercusións da I ▪ CCL
Guerra Mundial e da Revolución Rusa ▪ CSC
en España.
▪ HEB9.2.3. Analiza as causas, os princi- ▪ CCL
pais feitos e as consecuencias da inter- ▪ CSC
vención de España en Marrocos entre
1904 e 1927.

▪ HEB9.2.4. Analiza a crise xeral de ▪ CCL

1917: as súas causas, manifestacións e ▪ CSC
consecuencias.

▪ d ▪ B9.3. Ditadura de Primo de Rivera: ▪ B9.3. Explicar a ditadura de Primo de ▪ HEB9.3.1. Especifica as causas do ▪ CCL
▪ e directorio militar e directorio civil; Rivera como solución autoritaria á crise golpe de estado de Primo de Rivera e ▪ CSC
▪ h remate da guerra de Marrocos; do sistema, e describir as súas carac- os apoios con que contou inicialmente.
▪ i caída da ditadura; afundimento da terísticas, etapas e actuacións.
monarquía. ▪ HEB9.3.2. Describe a evolución da dit- ▪ CCL
adura de Primo de Rivera, desde o di- ▪ CSC
rectorio militar ao directorio civil e o
seu remate.

▪ HEB9.3.3. Explica as causas da caída ▪ CCL

da monarquía. ▪ CSC
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ d ▪ B9.4. Crecemento económico e
▪ e cambios demográficos no primeiro
▪ h terzo do século: efectos da Guerra
▪ i Mundial na economía española; in-
▪ p tervencionismo estatal da ditadura;
transición ao réxime demográfico
moderno; movementos migratorios;
transvasamento de poboación da
agricultura á industria.
▪ B9.4. Explicar a evolución económica e ▪ HEB9.4.1. Analiza os efectos da I ▪ CCL
demográfica no primeiro terzo do século Guerra Mundial sobre a economía es- ▪ CSC
XX, en relación coa situación herdada pañola.
do século XIX.
▪ HEB9.4.2. Describe a política ▪ CCL
económica da ditadura de Primo de Ri- ▪ CSC
vera.
▪ HEB9.4.3. Explica os factores da evo- ▪ CCL
lución demográfica de España no ▪ CSC
primeiro terzo do século XX.

Bloque 10. A II República. A Guerra Civil nun contexto de crise internacional (1931-1939)

▪ d ▪ B10.1. A II República como solu- ▪ B10.1. Explicar a II República como ▪ HEB10.1.1. Explica as causas que le- ▪ CCL
▪ e ción democrática ao afundimento solución democrática ao afundimento do varon á proclamación da II República e ▪ CAA
▪ h do sistema da Restauración. sistema político da Restauración, relaciona as súas dificultades coa crise ▪ CSC
▪ i enmarcándoa no contexto internacional económica mundial dos anos 30.
de crise económica e conflitividade so-
cial. ▪ HEB10.1.2. Diferencia as forzas de ▪ CCL
apoio e oposición á República nos seus ▪ CAA
comezos, e describe as súas razóns e as ▪ CSC
principais actuacións.

▪a ▪ B10.2. Evolución política durante a ▪ B10.2. Diferenciar as etapas da ▪ HEB10.2.1. Resume as reformas im- ▪ CCL
▪b II República: bienio reformista República ata o comezo da Guerra Civil, pulsadas durante o bienio reformista da ▪ CSC
(Constitución de 1931; política de especificando os feitos e as actuacións República.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ d reformas; Estatuto de Cataluña; for- principais en cada unha. ▪ HEB10.2.2. Especifica as carac- ▪ CCL
▪ e zas de oposición á República); terísticas esenciais da Constitución de ▪ CSC
▪ h bienio radical-cedista (política res- 1931.
▪ i tauradora e radicalización popular;
▪ p revolución de Asturias); Fronte ▪ HEB10.2.3. Analiza o proxecto de ▪ CCL
Popular (primeiras actuacións do reforma agraria: as súas razóns, o seu ▪ CSC
Goberno; preparación do golpe mil- desenvolvemento e os seus efectos.
itar).
▪ HEB10.2.4. Compara as actuacións do ▪ CCL
bienio radical-cedista coas do bienio ▪ CSC
anterior. ▪ CAA

▪ HEB10.2.5. Describe as causas, o ▪ CCL

desenvolvemento e as consecuencias ▪ CSC
da Revolución de Asturias de 1934.

▪ HEB10.2.6. Explica as causas da for- ▪ CCL

mación da Fronte Popular e as actu- ▪ CSC
acións tras o seu triunfo electoral, ata o
comezo da guerra.

▪ b ▪ B10.3. Guerra Civil: sublevación e ▪ B10.3. Analizar a Guerra Civil, identifi- ▪ HEB10.3.1. Especifica os antecedentes ▪ CCL
▪ d desenvolvemento da guerra; di- cando as súas causas e as consecuencias, da Guerra Civil. ▪ CSC
▪ e mensión internacional do conflito; a intervención internacional e o curso
▪ h evolución das dúas zonas; con- dos acontecementos nas dúas zonas. ▪ HEB10.3.2. Relaciona a Guerra Civil ▪ CCL
▪ i secuencias da guerra. española co contexto internacional. ▪ CAA
▪ p ▪ CSC
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ HEB10.3.3. Compara a evolución polí- ▪ CCL

tica e a situación económica dos dous ▪ CAA
bandos durante a guerra. ▪ CSC

▪ HEB10.3.4. Especifica os custos hu- ▪ CCL

manos e as consecuencias económicas ▪ CSC
e sociais da guerra.

▪ HEB10.3.5. Sintetiza nun esquema as ▪ CCL

grandes fases da guerra, desde o punto ▪ CSC
de vista militar.

▪ HEB10.3.6. Representa unha liña do ▪ CMCCT

tempo desde 1931 ata 1939, e sitúa ▪ CAA
nela os principais acontecementos his- ▪ CSC
tóricos.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ d ▪ B10.4. Idade de Prata da cultura es- ▪ B10.4. Valorar a importancia da Idade ▪ HEB10.4.1. Procura información de in- ▪ CCL
▪ e pañola: da xeración do 98 á do 36. de Prata da cultura española, e expor as terese (en libros e internet) e elabora ▪ CD
▪ g achegas das xeracións e das figuras máis unha breve exposición sobre a Idade de ▪ CAA
▪ h representativas. Prata da cultura española. ▪ CSC
▪ i ▪ CSIEE
▪ m ▪ CCEC
▪ n
▪ p

Bloque 11. A ditadura franquista (1939-1975)

▪ b ▪ B11.1. Características e evolución ▪ B11.1. Analizar as características do ▪ HEB11.1.1. Elabora un esquema cos ▪ CCL
▪ c do franquismo: postguerra (grupos franquismo e a súa evolución no tempo e grupos ideolóxicos e os apoios sociais ▪ CAA
▪ d ideolóxicos e apoios sociais do especificar as transformacións políticas, do franquismo na súa etapa inicial. ▪ CSC
▪ e franquismo; oscilantes relacións co económicas e sociais que se produciron,
▪ h exterior; configuración política do en relación coa cambiante situación in- ▪ HEB11.1.2. Diferencia etapas na evo- ▪ CCL
▪ i novo Estado; represión política; au- ternacional. lución de España durante o fran- ▪ CAA
▪ tarquía económica); anos do quismo, e resume os trazos esenciais de
p ▪ CSC
"desenvolvemento" (plans de cada unha.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

desenvolvemento e o crecemento ▪ HEB11.1.3. Explica a organización ▪ CCL

económico; transformacións so- política do Estado franquista. ▪ CSC
ciais; reafirmación política do réx-
ime; política exterior; crecente ▪ HEB11.1.4. Explica as relacións exteri- ▪ CCL
oposición ao franquismo); fin do ores, a evolución política e a situación ▪ CSC
franquismo (inestabilidade política; económica de España desde o remate
dificultades exteriores; efectos da da Guerra Civil ata 1959.
crise económica internacional de
1973). ▪ HEB11.1.5. Explica as relacións exteri- ▪ CCL
ores, a evolución política e as transfor- ▪ CSC
macións económicas e sociais de Es-
paña desde 1959 ata 1973.

▪ HEB11.1.6. Especifica as causas da ▪ CCL

crise final do franquismo desde 1973. ▪ CSC

▪ HEB11.1.7. Relaciona a evolución pol- ▪ CCL

ítica do réxime cos cambios que se pro- ▪ CSC
ducen no contexto internacional. ▪ CAA

▪ HEB11.1.8. Explica a política ▪ CCL

económica do franquismo nas súas ▪ CSC
etapas e a evolución económica do
país.

▪ HEB11.1.9. Describe as transfor- ▪ CCL

macións que experimenta a sociedade ▪ CSC
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

española durante os anos do fran-

quismo, así como as súas causas.

▪ HEB11.1.10. Especifica os grupos de ▪ CCL

oposición política ao réxime franquista ▪ CSC
e comenta a súa evolución no tempo.

▪ HEB11.1.11. Representa unha liña do ▪ CMCCT

tempo desde 1939 ata 1975, e sitúa ▪ CAA
nela os principais acontecementos his- ▪ CSC
tóricos.

▪ b ▪ B11.2. Cultura española durante o ▪ B11.2. Describir a diversidade cultural ▪ HEB11.2.1. Procura información de in- ▪ CCL
▪ d franquismo: cultura oficial; cultura do período, distinguindo as súas mani- terese (en libros e internet) e elabora CD
▪ e do exilio; cultura interior á marxe festacións. unha breve exposición sobre a cultura ▪ CSIEE
▪ g do sistema. do exilio durante o franquismo. CCEC
▪ h
▪ i
▪ m
▪ p

Bloque 12. Normalización democrática de España e integración en Europa (desde 1975)

▪a ▪ B12.1. Transición á democracia: ▪ B12.1. Describir as dificultades da ▪ HEB12.1.1. Explica as alternativas pol- ▪ CCL
▪b crise económica mundial; alternati- transición á democracia desde o fran- íticas que se propuñan tras a morte de ▪ CSC
quismo nun contexto de crise Franco, e quen defendía cada unha.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ d vas políticas ao franquismo, con- económica, e explicar as medidas que ▪ HEB12.1.2. Describe o papel desempe- ▪ CCL
▪ e tinuísmo, reforma ou ruptura; o permitiron a celebración das primeiras ñado polo Rei durante a transición. ▪ CSC
▪ h papel do Rei; a lei para a reforma eleccións democráticas.
▪ i política; primeiras eleccións ▪ HEB12.1.3. Describe as actuacións im- ▪ CCL
▪ p democráticas. pulsadas polo presidente de Goberno ▪ CSC
Adolfo Suárez para a reforma política
do réxime franquista: lei para a
reforma política de 1976, lei de am-
nistía de 1977, etc.

▪ HEB12.1.4. Explica as causas e os ▪ CCL

obxectivos dos Pactos da Moncloa. ▪ CSC

▪ a ▪ B12.2. Período constituínte: Pactos ▪ B12.2. Caracterizar o novo modelo de ▪ HEB12.2.1. Explica o proceso de ▪ CCL
▪ b da Moncloa; preautonomías de Ca- Estado democrático establecido na Con- elaboración e aprobación da Constitu- ▪ CSC
▪ c taluña e o País Vasco; Constitución stitución de 1978, especificando as actu- ción de 1978 e as súas características
▪ d de 1978 e Estado das autonomías. acións previas encamiñadas a alcanzar o esenciais.
▪ e O caso de Galicia. máis amplo acordo social e político.
▪ h ▪ HEB12.2.2. Describe como se estable- ▪ CCL
▪ i ceron as preautonomías de Cataluña e ▪ CSC
▪ p o País Vasco.

▪ a ▪ B12.3. Gobernos constitucionais: ▪ B12.3. Analizar a evolución económica, ▪ HEB12.3.1. Elabora un esquema coas ▪ CCL
▪ b problema do terrorismo; golpe de social e política de España desde o etapas políticas desde 1979 ata a actu- ▪ CAA
▪ c Estado frustrado de 1981; ingreso primeiro Goberno constitucional de alidade, segundo o partido no poder, e ▪ CSC
▪ d na OTAN; plena integración en Eu- 1979 ata a aguda crise económica ini- sinala os principais acontecementos de
ropa. ciada en 2008, sinalando as ameazas cada unha delas.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪e máis salientables ás que se enfronta e os ▪ HEB12.3.2. Comenta os feitos máis sa- ▪ CCL
▪h efectos da plena integración en Europa. lientables do proceso de integración en ▪ CAA
▪i Europa e as consecuencias para España ▪ CSC
desta integración.

▪ HEB12.3.3. Analiza a evolución ▪ CCL

económica e social de España desde a ▪ CSC
segunda crise do petróleo en 1979 ata o
comezo da crise financeira mundial de
2008.

▪ HEB12.3.4. Analiza o impacto da ▪ CCL

ameaza terrorista sobre a normaliza- ▪ CSC
ción democrática de España, describe a
xénese e evolución das organizacións
terroristas que actuaron desde a
transición democrática ata os nosos
días (ETA, GRAPO, etc.) e reflexiona
sobre outros temas relacionados: a
cidadanía ameazada, os movementos
asociativos de vítimas, a mediación en
conflitos, etc.

▪ HEB12.3.5. Representa unha liña do ▪ CMCCT

tempo desde 1975 ata os nosos días, e ▪ CAA
sitúa nela os principais acontecementos ▪ CSC
históricos.
 Historia de España. 2º de bacharelato

Obx- Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Compe-

ectivos tencias
clave

▪ a ▪ B12.4. Papel de España no mundo ▪ B12.4. Resumir o papel de España no ▪ HEB12.4.1. Explica a posición e o ▪ CCL
▪ b actual. mundo actual, especificando a súa papel da España actual na Unión Eu- ▪ CSC
▪ d posición na Unión Europea e as súas rel- ropea e no mundo.
▪ e acións con outros ámbitos xeopolíticos.
▪ h