ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭР ЭРХЛЭГЧДИЙН

САНХҮҮЖИЛТ АВАХАД ЗЭЭЛИЙН БАТЛАН

ДААЛТААР ДЭМЖИХ БОЛОМЖИЙГ
НЭМЭГДҮҮЛЭХ НЬ

ДЭД ЗАХИРАЛ Г.ПҮРЭВСҮРЭН

УЛААНБААТАР ХОТ
2018.10.26
ГОЛ ТҮҮХЭН ҮЙЛ ЯВДАЛ

ЗЭЭЛИЙН БАТЛАН САНГИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ

ОН ЦАГИЙН ТОВЧООН
2012.02.10 Монгол Улсын Их Хурлаас ЗБДС-ийн тухай хуулийг батлав

2012.10.29 ЗБДСанг үүсгэн байгуулах Санамж бичгийг үзэглэв

2012.11.06 ЗБДС-ийг улсын бүртгэлд бүртгэж, Удирдах зөвлөлийн анхны хурал хуралдав

2012.12.28 Монгол Улсын Засгийн Газраас ЗБДСангийн эхлэлтийн хөрөнгөд зориулж 5 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг олгов

ЗБДС-ийн Удирдах зөвлөлийн хурлаар хуульд заасан Сангийн үйл ажиллагааны журмуудыг батлаж Зээлийн батлан
2013.03.14 даалтын хороог байгуулав

2013.03.22 Зээлийн батлан даалт гаргах чиглэлээр хамтран ажиллах анхны гэрээг Төрийн банктай байгуулав

2013.04.11 ЗБДС-ийн үйл ажиллагааг албан ёсоор нээв

2013.05.31 ЗБДС-ийн анхны батлан даалтыг гаргав

2015.11.17 Азийн зээлийн дэмжлэг үзүүлэгч байгууллагуудын холбоо /ACSIC/-ийн гишүүнээр элсэв

2016.02.19 ЗБДСанд АХБ-наас хэрэгжүүлэх төслийн гэрээг МУ-ын Их Хурлаас соёрхон батлав

АХБ-тай “Зээлийн батлан даалтын тогтолцоог дэмжих замаар эдийн засгийг төрөлжүүлж, ажил эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх
2016.03.07 нь” төслийн гэрээг үзэглэв

2016.12.28 Төслийн эхний санхүүжилт 6 сая ам.доллар орж ирэв

2017.09.28 ЗБДС-ийн Удирдах зөвлөлийн 17 тоот тогтоолын дагуу АХБ-ны шалгуур хангасан арилжааны банкнуудтай гэрээ
байгуулж 2017.10.18 анхны эх үүсвэрт батлан даалтыг гаргав.
www.lgf.mn, 77002033 2 2
www.lgf.mn
 ЗЭЭЛИЙН БАТЛАН ДААЛТЫН САНГИЙН БҮТЭЦ
(ЗБДС-гийн тухай хуулийн 7.1; 7.2), (УЗ-ийн 2016.04.29 #07 тогтоол)

УДИРДАХ
ЗӨВЛӨЛ

ХЯНАЛТЫН
ЗӨВЛӨЛ
ЗЭЭЛИЙН БАТЛАН ГҮЙЦЭТГЭХ
ДААЛТЫН ХОРОО ЗАХИРАЛ

ДЭД ЗАХИРАЛ

Батлан даалтын газар Захиргааны газар

Ээрсдэлийн газар Төсөл, бизнес

хөгжлийн газар

Батлан даалтын хяналт,

өрийн удирдлагын газар
 ЗЭЭЛИЙН БАТЛАН ДААЛТЫН СИСТЕМ,
БАТЛАН ДААЛТ ГАРГАХ ҮЕ ШАТ

Жижиг дунд Арилжааны

үйлдвэр эрхлэгч банк

Зээлийн батлан
даалтын судалгаа 2 Зээлийн шийдвэр

3 Батлан даалтын
4 шийдвэр

5
7

Зээл олголт
6
Давхар батлан Давхар батлан
даалтын хүсэлт даалтын шийдвэр

Жижиг, дунд үйлдвэрийг

хөгжүүлэх сан

1 Зээл, батлан даалтын хүсэлт

www.lgf.mn 4
ЗЭЭЛИЙН БАТЛАН ДААЛТЫН
ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

• Зээлийн батлан
даалт
ЗЭЭЛИЙН • Өрийн бичгийн
БАТЛАН
ДААЛТ батлан даалт
• Зөвлөх үйлчилгээ

ЭХ • Хугацаа урт
ҮҮСВЭР, • Хүү бага
САНХҮҮ • Тохирсон
ЖИЛТ нөхцөлтэй

www.lgf.mn, 77002033 5
 “Зээлийн батлан даалтын тогтолцоог дэмжих
замаар эдийн засгийг төрөлжүүлэх, ажил
эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх нь”
төслийн танилцуулга

Зориулалт, Зээлийн эх
Санхүүжилт Хугацаа
зарцуулалт үүсвэр

Батлан
66.6 сая$ даалт Төслийн
(АХБ- Төсөл-5 эх үүсвэр
90%, жил, (=)
(+)
ЗБДС- зээл-18 Урт Банкны
10%) жил хугацаат эхсүүсвэр
хадгаламж

www.lgf.mn, 77002033 6
 ТӨСЛИЙН ЗОРИЛГО, ҮР ДҮН
Банкны илүү урт хугацаатай хадгаламжийн
зах зээлийг бий болгох.
Хадгаламжид итгэх илгэл сайжрах,
хадгаламж болон зээлийн хугацааны зөрүүг багасгах.

ЖДҮЭ-ийг дэмжих урт хугацаатай, батлан даалттай

санхүүжилтийн эх үүсвэрийг бий болгох.
~ 432.0 сая ам.долларын зээл,
85% 5 дээш 15% 5 доош жилийн хугацаатай.

ЗБД-ын тогтолцоог бэхжүүлэх, эдийн засгийг төрөлжүүлэх,

ажил эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх.
ЗБДС-ийн хууль, эрх зүйн орчин, санхүүгийн чадавхи,
~15,000 ЖДҮЭ-ийн төсөл, ~13,200 ажлын байр.

www.lgf.mn, 77002033 7
 ҮНДСЭН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ НӨХЦӨЛ

Дэд зээл: Онцлог:

Зээлийн хэмжээ: Нэг тэрбум Цэвэр алдагдал ЗБДС 60%

төгрөг. илүүгүй, Банк 40% багагүй.

Үүрэг гүйцэтгэл: Хугацаа

Батлан даалтын хэмжээ: 30-60%.
Зээлийн хугацаа: 10 жилээс
хэтрэхгүй.
хэтэрсэн 91-дээш хоног – 50%,
барьцаа зарагдснаар үлдэгдэл
дүнг шилжүүлэх.

Чөлөөлөгдөх хугацаа: 24 сараас

хэтрэхгүй.

Батлан даалтын шимтгэл: Жилийн

1%, жил бүр.

Зээлийн хүү: Жилийн хүү 12%

(12-15%)
8
 ЗЭЭЛИЙН ХҮҮНИЙ ТООЦООЛОЛ

≠Батлан даалттай хэсгийн зээлийн хүү - жилийн 8%, банкны

эх үүсвэртэй зээлийн хүү жилийн 18%-иас хэтрэхгүй.
≠Зээлийн хүүг банкны эх үүсвэртэй уялдуулан жигнэсэн
дундажаар тогтооно. Жилийн дундаж хүү 15%-с хэтрэхгүй.

ЖДҮЭ-д очих зээлийн хүүний дээд, доод дүвшин Зээлийн жигнэсэн дундаж хүүг бууруулах боломж

Батлан даалтын хэмжээ Батлан даалтын хэмжээ Батлан даалтын хэмжээг Банкны эх үүсвэртэй хэсгийн
60% бол 30% бол нэмэгдүүлэх 70% бол зээлийн хүүг бууруулах

ЗБДС 60% x Int.8.0% = 4.8% ЗБДС 30% x Int. 8.0% = 2.4% ЗБДС 70% x Int. 8.0% = 5.6% ЗБДС 60% x Int. 8.0% = 4.8%

ОСБ 40% x Int.18.0% = 7.2% ОСБ 70% x Int. 18.0% = 12.6% ОСБ 30% x Int. 18.0% = 5.4% ОСБ 40% x Int. 15.0% = 6.0%

Хүү 4.8% +7.2% =12% Хүү 2.4% +12.6% =15% Хүү 5.6% +5.4% =11% Хүү 4.8% +6.0% =10.8%

www.lgf.mn, 77002033
 ЖИЖИГ ДУНД ҮЙЛДВЭР ЭРХЛЭГЧДЭД
ТАВИГДАХ ШААРДЛАГА

≠Төсөл (энгийн, ойлгомжтой)

≠Жижиг дунд үйлдвэр эрхлэгч (гэрчилгээ, тодорхойлолт).
≠Хугацаа хэтэрсэн, чанаргүй өр зээлийн үлдэгдэл үүсээгүй
байх (сүүлийн 6 сар)
≠1-ээс дээш жил үйл ажиллагаа явуулсан, орлоготой. (хууль
тогтоомжид нийцсэн).
≠Барьцаа хөрөнгө хүрэлцээгүй байх.
≠Хууль тогтоомжид нийцсэн үйл ажиллагаа эрхэлдэг байх

www.lgf.mn, 77002033 10
 Батлан даалт гаргах процесс

Зээлийн 3
судалгаа, зээл
олгох шийдвэр

Батлан даалтын,
эрсдэлийн,
хууль, байгаль
4 орчин, нийгэм
жендерийн
судалгаа,
дүгнэлт

Батлан даалттай Зээлийн гэрээ БД гаргах

зээл авах 6 байгуулах, 5 шийдвэр, БД-ын
зээл олгох гэрээ байгуулах

Үүрэг Үүрэг гүйцэтгэх

гүйцэтгүүлэх шийдвэр, төлбөр
www.lgf.mn, 77002033 7 11
нэхэмжлэх шилжүүлэх
 ХОРИГЛОХ БИЗНЕС, ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

≠Уул уурхай, ашигт малтмал хайгуул, олборлолт

≠Барилга угсралт, дэд бүтэц
≠Санхүүгийн үйл ажиллагаа, бооцоот болон хонжворт,
мөрийтэй тоглоом
≠Архи, тамхины үйлдвэрлэл, худалдаа
≠Зээл, өр төлөх үйл ажиллагаа
≠Байгаль орчинд сөрөг нөлөө үзүүлэх үйл ажиллагаа
≠Нийгмийн хамгааллын бодлогод үл нийцэх үйл ажиллагаа

www.lgf.mn, 77002033 12
 ИРЭЭДҮЙД ГАРГАХ БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ
ТӨЛӨВЛӨЛТ

 Жилд 3-5, 5 жилд 15-20 бүтээгдэхүүн:

≠ Эмэгтэйчүүдэд зориулсан
≠ Гарааны бизнес эрхлэгчид зориулсан
≠ Орон нутгийн бизнес эрхлэгчид зориулсан
≠ Эко бизнест зориулсан
≠ Гэр хороололд чиглэсэн бизнест зориулсан
≠ Багцын батлан даалт
≠ Экспортын бүтээгдэхүүнд зориулсан
 БАТЛАН ДААЛТЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНД

НИЙТ БАТЛАН ДААЛТЫН ТОО, ХЭМЖЭЭ /сая төгрөгөөр, өссөн дүнгээр/

50,000.00 45,093.20
39,366.11
45,000.00
40,000.00
35,000.00
30,000.00 22,499.99 25,203.60
23,407.30
25,000.00 19,273.10
17,221.16
20,000.00
10,367.10 11,515.90
15,000.00 8,819.86 8,008.34
10,000.00 3,702.79
5,000.00 56 261 86 36 61 134
0.00
2013 он 2014 он 2015 он 2016 он 2017 он 2018 он

БД-тай зээл БД-ын хэмжээ БД-ын тоо

ТӨСЛИЙН ХҮРЭЭНД ГАРГАСАН БАТЛАН ДААЛТЫН ХАРЬЦУУЛСАН ҮЗҮҮЛЭЛТ

Үзүүлэлт Төслийн нийт
2017 он 2018.8.31
2013 он 2014 он 2015 он 2016 он Нийт БД-д эзлэх
Төсөл Төсөл
хувь
Зээлийн хэмжээ 160,006.8
10,367.1 39,366.11 22,500.0 19,273.1 11,692.4 42,039.3 33.6%
/үлдэгдэл (53,731.7)
БД-ын хэмжээ 23,735.2 74,471.7
3,702.8 17,221.16 8,819.8 8,008.3 6,775.6 40.9%
/үлдэгдэл (3) (30,510.8)
БД-ын тоо 125 634
56 261 86 36 31 24.6%
/үлдэгдэл (3.5) (156) 14
www.lgf.mn
 БАТЛАН ДААЛТЫН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА

ГАРГАСАН БАТЛАН ДААЛТ /үйл ажиллагааны салбараар/

МАА,Газар
тариалан
7.4%

Үйлчилгээ Үйлдвэрлэл
24.8% 49.3%

Худалдаа
18.5%

УЛААНБААТАР ХОТ, ОРОН НУТГААР ГАРГАСАН БАТЛАН ДААЛТ /сая төгрөгөөр/

Улаанбаатар хот, Батлан Зээлийн Батлан Батлан даалтын Төслийн батлан даалтын
орон нутаг даалтын тоо хэмжээ даалтын хэмжээ дүнгийн эзлэх хувь дүнд эзлэх хувь
24,943.5
Улаанбаатар 422 131,060.9 59,430.2 79.8%
(81.8%)
5,567.3
Орон нутаг 212 28,945.9 15,041.6 20.2%
(18.2%)
Нийн дүн 634 160,006.8 74,471.7 100.0% 30,510.8

15
 САНГИЙН САНХҮҮГИЙН ЧАДАВХ 2

САНГИЙН ОРЛОГО, ЗАРДАЛ, ҮР ДҮН /өссөн дүнгээр, сая төгрөг/

2,800.0 2,764.4

2,400.0

2,000.0

1,600.0 1,485.0
1,165.8
1,200.0 1,118.6
1,026.6
1,279.4
692.9
800.0 639.3 865.7
769.8
380.8
400.0
479.3
312.1 256.8 300.1
-
2013 он 2014 он 2015 он 2016 он 2017 он
Сангийн орлого Сангийн зардал Зарлагаас давсан орлого

ЭРСДЭЛЭЭС ХАМГААЛАХ НӨӨЦ САНГИЙН БҮРДҮҮЛЭЛТ /оноор/

Сая төгрөгөөр
Үзүүлэлт/огноо 2013 он 2014 он 2015 он 2016 он 2017 он Нийт

Нөөцийн сангийн орлого - 420.0 148.3 218.5 650 1,436.8

1,249.3
Нөөц сангийн үлдэгдэл 420.0 568.3 768.4 1,249.3
(1,541.3)
5,040.0
Өөрийн хөрөнгө 5,000.0 5,040.0 5,040.0 5,040.0 5,040.0
(5622.0)
www.lgf.mn 16
 ЖИЖИГ, ДУНД ҮЙЛДВЭРИЙН ХӨГЖИЛД
ОРУУЛСАН ХУВЬ НЭМЭР

ШИЛЖҮҮЛСЭН ЭХ ҮҮСВЭР /сая төгрөг/

Батлан даалтын дундаж

Улаанбаатар хот, орон нутаг/ эх Зээлдэгчийн Шилжүүлсэн эх
хэмжээ,
үүсвэрийн тоо, хэмжээ тоо үүсвэр
дундаж хугацаа
Улаанбаатар хот 112 24,943.5 ~ 57.7%, ~ 7.3 жил
Орон нутаг 44 5,567.3 ~ 55.7%, ~ 7.5 жил

Нийт 156 30,510.8 ~ 56.7%, ~ 7.4 жил

НЭМЭГДСЭН, ХАДГАЛАГДСАН АЖЛЫН БАЙРНЫ ТОО

Үүнээс:
Үзүүлэлт Нийт
төслийн хүрээнд
Нэмэгдсэн ажлын байрны тоо 2800 971
Хадгалагдсан ажлын байны тоо 6055 1642

www.lgf.mn 17
Анхаарал хандуулж сонссонд
баярлалаа

Хаяг: Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, 26-р хороо,

Нийслэл хүрээ өргөн чөлөө, Парксайд центр,
А корпус, 4 давхар

Утас: 7700-2037, 7700-2033

Факс: 7700-2035
Цахим хуудас: www.lgf.mn

18