Tabacco leaves dying

Dry tabacco leaves for making a cigarette

PORFOLIO
Araling Grade
Panlipunan
–V-Opal - V to:
Submitted
Lyra T. Templonuevo
Submitted by: in
 Mrs. Michelle Enalan

Apolinario de la Cruz

(22 Hulyo 1814-4 Nobyembre 1841)

Kilalá si Apolinario de la Cruz (A∙po∙li∙nár∙yo de la Krus) sa bansag na “Hermano Pule” bilang
pinunò at tagapagtatag ng Cofradia de San José. Pinamununan niya ang isang pag-aaklas laban
sa mga Espanyol na nakabatay sa kalayaang panrelihiyon at pagkakapantay-pantay ng mga
Espanyol at Indio sa kaparian.

Isinilang siya noong 22 Hulyo 1814 sa Barrio Pandac sa bayan ng Lucban, Tayabas (ngayon ay
lalawigan ng Quezon) kina Pablo de la Cruz at Juana Andres, pawang mula sa pamilyang maykaya
at debotong Katoliko. Pinangarap niyang magpari, at sa edad na 15 ay sumubok sumali sa orden
ng mga Dominiko sa Maynila. Ngunit hindi pa noon tumatanggap ng mga Indio ang mga ordeng
Romano Katoliko, kung kaya naging donado na lamang muna siya sa Ospital ng San Juan de Dios
at nagtrabaho sa Cofradia de San Juan de Dios. Sa panahong ito pinag-aralan ni de la Cruz ang
Bibliya at iba pang banal na kasulatan.

Nagbalik siya sa Lucban noong 1832 at itinatag ang Cofradia de San José, isang kapatirang
binubuo lamang ng mga Indio. Hindi pinahihintulutang sumapi ang mga Espanyol at mestiso nang
walang pagsang-ayon ni de la Cruz, na siya namang tinawag ng kaniyang mga tagasunod bilang
“Hermano Pule” (o “Hermano Puli”). Ninais niyang maging legal ang Cofradia dahil sa paglaki ng
kasapian ngunit binatikos ito ng mga paring Espanyol, sa pangunguna ni Arsobispo Jose Segui.
Naghinala ang pamahalaan ni Gobernador-Heneral Marcelino Oraa na isang samahang
mapanghimagsik ang Cofradia. Sinalakay ng mga sundalo ang kampo ng Cofradia sa Majayjay,
Laguna noong19 Oktubre 1840. Nagkataóng nasa Maynila noon si Hermano Pule kaya nakaligtas.

Nagsimulang mamuhay na parang rebelde ang mga kasapi ng Cofradia. Sa isang malaking
labanan sa Alitao, isang lugar na malapit sa Tayabas, ganap na nalansag ang hukbo ni Hermano
Pule. Nakatakas siya ngunit nasundan at nadakip. Madalian siyang nilitis at binitay sa bayan ng
Tayabas noong 4 Nobyembre 1841. Pinagputol-putol ang kaniyang katawan. Tinuhog ang kaniyang
ulo at itinanghal sa daan patungong Majayjay upang huwag sundan ng taumbayan ang tinawag
nilang “Hari ng mga Tagalog.” (PKJ) (ed VSA)