APPLETON-JONES - Initium, A First Latin Course On de Direct Methode PDF

^^mimmimimte^r^m
LIBRARY OF CONGRESS
DDDD3blDfim
Class.
Book . A(;fe
M
INITIUM
CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS
C. F. CLAY, Manager
3Lont{0n: FETTER LANE, E.C.
!EtimiJutgfj : loo PRINCES STREET
^t^ Iforjfe: G. P. PUTNAM'S SONS

iSombag, CfDalcutta anl3 Patiras: MACMILLAN AND CO., Ltd.
tKoxanta: J. M. DENT AND SONS, Ltd.
SToitso: THE MARUZEN-KABUSHIKI-KAISHA
A /I rights reserved
INITIUM
A FIRST LATIN COURSE ON
THE DIRECT METHOD
BY
R. B. APPLETON
AND
W. H. S. JONES
Non invlsa feres pueris munuscula parvis

Horace
Cambridge :
at the University Press
1916
o%1
-^h^
<2âmbrt!jgr:
PRINTED BY JOHN CLAY, M,A.

AT THE UNIVERSITY PRESS
I
PREFACE
f^
rriHIS book is intended for Latin beginners who have
spent a fortnight on purely oral work without seeing
any text-book. How the preliminary lessons are conducted
will be found in the "Teachers Companion to Initmm"
published along with this volume.
The sections mark stages in the work, not separate

lessons. The division into lessons must be made by the
teacher himself so as to suit the peculiar needs of his class.
R. B. A.
W. H. S. J.
1 January 1916
u
lULII EXITIUM
Personae : Itilius Caesar, Brutus, Cassius, Metellus, alii.
lulius. Quis non adest ?
Cassius. Cuncti adsumus.

lulius, Amici, cuncti adestis. Quid debemus agere ?
Nonne mihi dare libellum ?

volt Metellus
Brutus. Ita, clarissime. Scis populos valid5s vincere,
bella feliciter gerere potes, bellorum pericula
nunc Romani non timent; itaque benevolum
erga amic5s te praesta.
Ivlius, Veni ad me, Metelle. Quid vis ?
Metellus. Specta libellum meum, Caesar. Publius meus
in exilio est. Revoca Publium ab exilio, et
sine ad amicos ûos redire. Veniam, claris-
sime, da.
lulius. Sed ctir me ita rogas ? Nonne merito in exilid
est ? Num iniustis viris veniam dare debeo ?
Quis culpas et flagitia aequo anim5 tolerare
potest? Non debeo Publium ab exilio re-
vocare.
Metellus. Noli nimis severus esse. Veniam Publio da
amicorum tu5rum causa. Merita arnicorum
noli neglegere. Si Publius est iniustus, amici
tui sunt iusti.
J. & A.
.
2 INITIUM
lulius, Non debeo initistus esse. Nolo Publium revo-
care.
Cassias. Adiuvate nos, Romani. lulius volt esse tyrannus
Romanorum. Beneficia Romanis praebere
nonvolt. Nolite esse ignavi. Debemus lu-
lium necare. Mecum necate tyrannum sae-
vum. [lulium gladio petit]
lulius. [Se defendit'] Ctir te iniustum et impium prae-
stas, Cassi ?
Brutus, saeve tyranne, nec5 te, quia iniustum te

praestas et amicos nonvis adiuvare. [lulium
volnerat.]
lulius. Et tu, Brute ? Si amici me volnerant, cur in
vita manere debeo ? [Gadit]
Brutus et Cassius. Tyrannus est mortuus, amici. Roma est
libera. Romani sunt liberi et beati. Gaudete
nobiscum.
EXERCITATIO
1. Qui sunt amici Itilii?
2. Quales populos vincere scit Caesar ?
3. Qu5runi pericula nunc Romani non timent ?
4. Qualis homo est Publius Metellus ?

5. Qualem se praestat Cassius ?
Adde partes vocdbulorum omissas.
6. Benevol — erga amicos te praesta.

7. Revoca Publi — ab exili — et sine ad amic — suos
redire.
8. Veniam Publi — da amicorum tu — causa.
9. Neco te quia iniust — te praestas et amic — nonvis
adiuvare.
10. Roma est liber — , Romani sunt liber — et beat —
lULII EXITIUM
Ars Grammatica
Singuldriter. M. F. N.
Nom. parvus parva parvum
Voc. parve parva parvum
Acc, parvum parvam parvum
Gen. parvi parvae parvi
Bat parv5 parvae parv5
Abl parv5 parva parvo
Plurdliter.
Nom. parvi parvae parva

Voc. parvi parvae parva
Acc. parvos parvas parva
Gen. parvorum parvarum parvorum
Dat parvis parvis parvis
All. parvis parvis parvis
Singuldriter.
Nom. libellus fenestra verbum

Voc. libelle fenestra verbum
Acc. libellum fenestram verbum
Gen. libelli fenestrae verbi
Dat libello fenestrae verbs
Abl. libello fenestra verb5
Plurdliter.
N.V libelli fenestrae verba

Acc. libellos fenestras verba
Gen. libellarum fenestrarum verborum
Dat libellis fenestris verbis
Abl. libellis fenestris verbis
Cassius, voc. Cassi, gen. Cassi vel Cassii
Modus Imperatwus
I II III IV
Sing. pulsa sede surge aperi
Plur. pulsate sedete surgite aperite
1—2
INITIUM
II
DIALOGUS
M. = Magister. D. = Discipulus.
M, Quae sunt membra corporis ?
Z). Digitus, oculus, nasus sunt membra corporis.

M, Bene respondes. Quid nas5 facimus ?
D. Olfacimus naso.
M. Quo instrumentd olfacimus ?
D. Naso olfacimus.
M, Quid naso olfacimus ?
D. Odorem naso olfacimus.

if. Qualem odorem nas5 olfacimus ?
D. Bonum odorem et malum naso olfacimus.

M. Quot habes oculos ?
D. Duos habe5 oculos.

M. Quid oculis facis ?
D. Video oculis.
ilif. Quibus instrtimentis vides ?
D. Oculis video.
M. Quid oculis vides ?
D. Discipulos et magistrum oculis vide5.

if. Quot discipul5s et quot magistros oculis vides ?
i). Multos discipulos et tinum magistrum oculis video.
if. Quot digitos habes ?
D. Decem digitos habeo, quinque a sinistra et quinque
a dextra.
M, Quid facis digitis ?
D. Stilum et libellum digitis teneo.
if. Quibus instrtimentis stilum et libellum tenes ?
D. Digitis stilum et libellum teneo.

DIALOGUS 5
if. Aur€s et pes et os sunt alia corporis membra. Quae

sunt alia corporis membra ?
D, Aures et pes et os sunt alia corporis membra.
M. Quot habes aures ?
J5. Duas habeo aures.
M. Quid facis auribus ?
D. Audio auribus.
if. Quibus instrumentis audis ?
D. Auribus audio.
if. Quid auribus audis ?
jD. Sonum auribus audio.
M, Quot habes pedes ?
i). Duos habeo pedes.
M, Quid facis pedibus ?
D. Ambulo pedibus.
if. Quibus instrumentis ambulas ?
D. Pedibus ambulo.
M, Et quid ore facimus ?
D. Edimus ore.
M. Quid in ore est?
D. In ore est lingua, et dentes.
if. Quid lingua facimus ?
jD. Respondemus lingua.

if. Quo instrumentd respondemus ?
D. Lingua respondemus.
if. Quid dentibus facimus?
D. Mordemus dentibus.
M. Quibus instrumentis mordemus ?
D. Dentibus mordemus.
if. Quid dentibus mordemus ?
D. Cibum dentibus mordemus.
if. Nunc libros claudite et sine libris respondete.
.
6 INITIUM
EXERCITATIONES
1. Qu5 instrumento olfacimus ?
2. Quibus instrumentis videmus ?

3. Quot digitos habes ?
4. Quibus instrumentis audimus ?
5. Quid facimus pedibus ?
6. Qu5 instruments respondemus ?
7. Quibus instrumentis mordemus ?
8. Quot pedes habes ?

9. Quot aures habes ?
10. Quot capita habes ?
J.c?c?e partes vocdhulbrum omissas.
1. Digit— ocul— nas — sunt membra

, , corporis.
2. Od5r— naso olfacimus.
3. Bon — odor— mal — naso olfacimus.
et
4. Du — habed ocul5s.
5. Ambulo ped —
6. In or— lingua,
est dentes. et
7. Cibum dent— mordemus.
8. Aur— audimus.
9. Mult — discipulos un— magistrum ocul —
et video.
10. Ben — respondes.
Ars Grammatica
Declmatio Tertia
pes, pedis {m.). corpus, corpori

innn In^vitPT
pes corpus
Ace. pedem corpus
Gen, pedis corporis
Dat pedi corpori
Ahl pede corpore
;
MAGISTER EST IS QUI DOCET

Plurdliter.
N.V. pedes corpora

Ace. pedes corpora
Gen. pedum corporum
Dat pedibus corporibus
AM. pedibus corporibus
III
MAGISTER EST IS QUI DOCET.

Magister, Hodie artem grammaticam vos doceo.
Titus, O magister, cur semper me excrucias ? Semper
enim grammaticam doces, et eam non am5.
Magister. Quid mirum Magni enim est momenti. Sed
?
noli grammaticam doces, et eam

dicere, "
non amo''; die potius, "grammaticam doces,

quam non amo." Tu, Tite, es puer qui gram-
maticam ignoras. Audi has quoque sen-
tentias : discipulus est is qui discit ; Itisor
est is qui Itidit ; victor is est qui vincit

serva est ea quae servit ; ego, qui doceo, sum
doctor; v5s, qui discitis, estis discipuli; partes
quibus scribimus, sunt digiti; mem-
corporis,
brum, qu5 olfacimus, est nasus. Nunc scri-
bite. Ego enim exercitationes iam recito.
EXERCITATIONES
Verte '' et eum'' et cetera in relatwa.
1. Libellum habeo et eum magister mihi dedit.

2. Titus est puer et is artem grammaticam non amat.
3. Fenestram specto et ea aperta est.
4. Aperta est fenestra et eam specto.
8 INITIUM
5. Apertae sunt fenestrae et eas specto.
6. Specto fenestras et eae sunt apertae.
7. Duos habe5 oculos et eis vide5.
8. Duo mihi sunt libelli et e5s mecum habeo.
9. Marcus est discipulus et eius caput puls5.
10. Marcus est discipulus et ei libellum do.
Adde vocdbulum omissum.

1. Lectus est id in dormimus.
2. Puer praemium d5 bene respondet.
3. Puer specto est Marcus.
4. Discipuli libell5s teneo sunt Marcus et Sextus.
5. Discipuli do sunt Marcus et Sextus.
libell5s
6. Puer caput pulso est Decimus.
7. Puer hoc mihi dedit est Ptiblius.
8. Pueri praemia do sunt boni discipuli.
9. Puellas vide5 non amo.
10. Membrum olfacimus est nasus.
Goniunge has bmas sententias,
1. Librum teneo ; liber est ruber.

2. Titus est puer ; Titus artem grammaticam non amat.
3. Fenestras spectamus; fenestrae sunt apertae.
4. Marcus est discipulus: praemium ei d5.
5. Orbilius est magister ; Titus est discipulus Orbili.

6. Cassius et Brutus sunt Romani ; edrum linguam
discimus.
7. Scutum et gladius sunt arma ea fert miles. ;
8. Homines spect5 ei sunt milites.

;
9. Vos boni estis discipuli; vobis libr5s do.

10. N5s magister docet sapientes sumus.
;
MAGISTER EST IS QUI DOCET
x^RS Grammatica
M. F. N. M. F. N.
Singuldriter. Flurdliter.
Nom, is ea id ei (ii) eae ea

Ace. eum earn id eos eas ea
Oen, eius eius eius eorum earum eorum
Bat. ei ei ei eis (iis) eis eis
Ahl eo ea eo eis (iis) eis eis
Singuldriter, Flurdliter.
Nom, hie haec hoc hi hae haec

Ace. hunc hanc hoc hos has haec
(t^ti. huius huius huius horum harum horum
Bat huic huic huic his his his
J.6Z. hoc hac hoc his his his
Nom. ille ilia illud illi illae ilia
J.CC. ilium illam illud illos illas ilia
Gen. illius illius illius illorum illarum illorum

i)a^. illi illi illi illis illis illis
4feZ. iUo ilia illo illis illis illis
Nom. qui quae quod qui quae quae

j-cc. quern quam quod quos quas quae
Gen. cuius cuius cuius quorum quarum quorum
Da^. cui cui cui quibus vel quis
AbL quo qua quo quibus vel quis
Nom. ipse ipsa ipsum ipsi ipsae ipsa

4cc. ipsum ipsam ipsum ipsos ipsas ipsa
(ren. ipsius ipsius ipsius ipsorum ipsarum ipsorum L
Da^. ipsi ipsi ipsi ipsis ipsis ipsis

Abl. ipso ipsa ipso ipsis ipsis ipsis
10 INITIUM
Singuldriter. Plurdliter.
Nom. alius alia aliud alii aliae alia

Acc. alium aliam aliud alios alias alia
Oen, (alius alius alius) aliorum aliarum aliorum
Dat alii alii alii aliis aliis aliis
Ahl alio alia alio aliis aliis aliis
Singuldriter. Plurdliter.
Nom, alter altera alterum alteri alterae altera

Acc. alterum alteram alterum alteros alt eras altera
Oen, alterius alterius alterius alter- alter- alter-
[orum [arum L [orum
Dat alter! alteri alteri alteris alteris alteris
Ahl altero altera altero alteris alteris alteris

Singuldriter. Plurdliter,
Nom, idem eadem idem eidem eaedem eadem

Acc. eundem eandem idem eosdem easdem eadem
Gen. eiusdem eiusdem eiusderr eorun- I earun- eorun-
[dem [dem [dem
Dat eidem eidem eidem eisdem vel isdem
Ahl eodem eadem eodem eisdem vel isdem
IV
DE DISCIPULIS
Marcus. Pater meus est miles ;
ptignat et patriam contra
hostes defendit; fortior est tuo patre.
Sextus, Sed sapientior est pater meus, et frater mihi
est audacior patre tuo.
Manlius, Avunculus meus omnium est audacissimus.
Decimus, Sed sapientior est patruus meus Graecam linguam
;
intellegit.
Qulntus. Quid enim de necessariis ? Alius alio prudentior

vel audacior ;
quis itidicare potest ? Sed de
;
DE DISCIPULIS 11
nobis ipsis facile est iudicare. Quin compa-

ramus Uter procerior est
? ? [Alter alterl
staturam suam comparat]
Marcus. Procerior sum Quinto.
Manlius. Sed ego procerior quam Marcus.
Seootus. Ego autem Manlio procerior sum.
Deaimus, Et ego te procerior sum, Sexte.
Seoctus. Ita enim vero. Non equidem invideo. Sapientior
saltem sum mens corpori praestat. Aenigmata
;
audite, et solvere temptate. Primum audite

aenigma.
"Seu mea membra legis dextrorsum, callide lector,
sive sinistrorsum, semper habes eadem.
maxima sum navi spes et fortuna coloni,
de me dum cresco supplicat ille deo."
Potesne solvere, Manli ?
Manlius. Minime. Marcum roga. Ille me est sapientior.

Marcus. Manlio fortasse sapientior sum, sed non possum
hoc conicere. Quintum roga ; ille multo sapien-
tior est quam ego.
Quintus. Non difficile est conicere. Est SEGES.
Sextus. Macte virttite! Omnium sapientissimus es, Quinte.
Quintus. Sumne sapientior quam tu, Sexte ?
Sextus. Ego nescio. Aenigma nobis die.
Quintus. Audite igitur.

" Sum magno qui caelum umeris molimine porto
vertis me, sum forma iubens intrare choreas."
Sextus. Difficilius est meo aenigmate. Solvere non possum.
Omnes. Die nobis responsum, Quinte. Sapientior es Sexto.
Quintus. Non ita difficile est. ATLAS est responsum.
Sextus. Ego non intellego.
Marcus. O pudor Stultior es nobis, Sexte. Nonne Atlas
!
caelum umeris portat ? et si ATLAS vertis fit

verbum SALTA.
. ..
12 INITIUM
EXERCITATIO
1. Quomodo pater Marci fortior est Sexti patre ?

2. Quomodo patruus Decimi sapientior est aliis ?
3. Quis procerior est Marco ?
4. Quis sapientior est Manlio ?
5. Cuius aenigma difficilius est quam Sexti aenigma?
Adde partes vocdbulorum omissds,
6. Stultior es no — , Sexte.
7. Tu sapientior es Sext —
8. Difficilius est me — — aenigmat
9. Alius — prudentior vel audac—
ali est.
10. Magister omnium sapient —

est
Ars Grammatica
Gradus Compardtionis
Gradus positivus, Gradus compardtivus. Gradus superldtivus.
altus altior altissimus
fortis fortior fortissimus
audax audacior audacissimus
sapiens sapientior sapientissimus
diflficilis difficilior difficillimus
Singuldriter, Plurdliter.
M.F, N, M.F, N.
KV. omnis omne omnes omnia
Ace. omnem omne omnes omnia
Gen, omnis omnium
D.AbL omni omnibus
M,F, N, M.F, N,
KV, sapiens sapiens sapientes sapientia

Ace, sapientem sapiens sapientes sapientia
Gen, sapientis sapientium
D.AbL sapienti sapientibus
DE DISCIPULIS 13
Singuldriter, Plurdliter.
MJF, N, M.F, N,
KV. altior altius altiores altiora
Ace. altiorem altius altiores altiora
Oen. altioris altiorum
Dot. altiori altioribus
Abl. altiore altioribus
possum
potes
potest
possumus
potestis
possunt
14 INITIUM
MILES ET CIVIS
Miles, Ego sum miles.
Glvis, Et ego sum civis.
Miles. Armatus sum, arma habeo.
Cwis, Togatus sum, togam habeo.
Miles, Ego contra hostes Romanorum pugno.
Glvis, Ego de negotiis Romanorum consulo.
Miles. Arma mihi sunt galea, lorica, scutum, pilum, gladius,
bracae, caligae.
Clvis. Mihi sunt tunica, toga, calcei.
Miles. Galea caput mihi tegit, lorica pectus, bracae crtira,
caligae pedes. Scuto a corpore volnera arceo,

pilo et gladio hostes volnero et interficio.
C%vis. Tunica et toga corpus mihi tegunt, calcei pedes.
Miles. XJtilis ego sum, quia patriam defendo.
Clvis. Ego quoque sum iitilis, quia patriae consulo.
EXERCITATIO
1. Cur togatum nominamus civem ?

2. Cur armatum nominamus militem ?
3. Quid facit miles ?

4. Quid civis?
5. Quae sunt arma militi ?
6. Quid caput militi tegit ?
7. Quid sciito facit ?
8. Cur titilis est miles ?
9. Ctir titilis est civis ?
10. Uter utro titilior est ?

;
16 INITIUM
VI
SALUTATOR
Salutdtor, [Fores pulsat] Num dormiunt omnes? Aperi
ianuam !
lanitor. Quis tarn vehementer fores pulsat ? Num

ardemus ?
Salutdtor, Salutator sum. Licetne mihi patronum saltitare?
lanitor. Cur ita mane ades ? Prima modo est hora
audi ! gallus cantat.
Salutdtor. Erras; tardus est gallus, namque secunda iam
est hora. Ecce, alii adsunt clientes.
Glientes alii. Adestne patronus ? Licetne nobis intrare ?
Idnitor. Intrate omnes. Dominus adest, sed eum videre

nonvoltis. Saltitant clientes patronum, sed re
vera petunt sportulas.
Clientes. Sportulas nobis da, pessime ; necesse est sine
mora abire. [Idnitor clientes per vestihulum
in dtrium ducit]
Idnitor. Ecce, in mensa sunt sportulae. Accipite atque
abite. [Glientes sportulds capiunt et abeunt]
Salutdtor primus. Patronum non video ; patronum salutare
volo.
Idnitor. In tablino epistulas scribit. Sed, ecce, iam ad

nos venit.
Salutdtor. Salve, optime. Te laetus saltito. Valesne ?
Patronus. Gratias tibi ago; satis bene valeo. Tu bonus

es cliens; non modo sportulam accipere, sed
efciam me saltitare vis. Sportulam bonam
tibi do.
Salutator. Gratias tibi ago, optime patrone. Vale. [Spor-

tulam accipity et per vestihulum exit: dum
: !!
SALUTATOR 17
in via stat sportulam mspicit] Multum inest.
Ecce, caulem video, duo ova, aliquantulum

panis. Cauli fortasse non ita viridis est color;
lapidosus est panis Sed carnem olfacio.
[Buhulam extrahit] O nasum meum [Ndsum !
digitis Odor abominandus est

compjîmit.']
Abominandus patronus, ianitor abominandus

[Idnitorein vocat} Heus tu iterum pande !
fores.
Ianitor, Quid, malum, clamas ? Domino meo, bono civi,
patrono optimo maledicis ?
Salutdtor, Bubulam specta, vel nasum potius adhibe.

Ianitor, {Bubulam olfacit) Bene olet caro. Nasi, non
carnis, est culpa.
Salutdtor. Si ita tibi placet, tibi licet habere. Tu, qui
ostium pandis, pande os et admitte biibulam.
Nonne bene olet ? Nonne bene sapit ? Es
totam. Quid ita respuis ? Admitte iterum.
Dominus tuus, bonus civis, optimus patronus,
optimam liabet biibulam. Sed tii disce pro-
verbium
"Magna est Veritas et prae valet." Vale.
EXERCITATIONES
1. Quid saliitator facere volt?
2. Quid re vera petunt saliitatores ?
3. Ubi epistulas scribit patronus ?

4. Quota hora adest saliitator?
5. Ubi sunt sportulae ?
6. Ciir patronus gratias agit saliitatori ?
7. Quid continet sportula ?

8. Quid in sportula olfacit saliitator?
9. Qualis panis in sportula est ?
10. Ciir biibulam respuit ianitor ?
J. & A.
•
2
. . .
18 INITIUM
Adde partes vocdbulorum omissds.
1. Licetne no — intrare ?
2. lanitor client — per vestibulum in atri — dticit.
3. Caul— fortasse non — ita virid est color.

4. Caul— video, duo ova, aliquantulum pan—
5. Nas — — comprimit.
digit
6. Domino me — bono civ— maledicis ?
7. Magn — Veritas et praeval —

est
8. Bene car—
olet
9. Patronus optim — optim — habet bubulam.
10. Salutator dum in — sportul —
vi stat inspicit.
VII
LtJDUS
[Magister intrat]
DiscipuU. Salve, magister.
Magister, Salvete, discipuli. Habetisne libros et libellos
et stilos ?
Marcus {manum tollit), Libellum non habeo, magister.

Lucius. Stilum non habeo, magister.
Dedmus, Librum non habeo, magister.
Magister. pueros abominandos Oportet v5s omnia
!
semper vobiscum adferre.

Marcus, Novum libellum, sis, mihi da, magister.
Magister, Tii, Sexte, novum libellum Marco da. {^Sextvs
libellum Marco dat]

Marcus, Gratias tibi ago.
Magister. Et tu, Quinte, stilum Lucio da. [Quvntus
stilum Lucid dat]
Lucius, Gratias tibi ago.
Magister. Et tu, Antoni, librum Decimo da. [Antonius
librum Decimo dat]
Bedmus, Gratias tibi ago.
LUDUS 19
Magister. Nunc oportet nos recitare. Aperite libros.
[Marcus ludit] pessime, abominande,

sceleratissime, Itidis.Cape caput tu, et,
tti, pedes tene. Nunc in umeros eum tollite,
dum ego virgis caedo.

Marcus, O magister, parce, parce ! tergum meum,
quantum dolet ! 1 01
Magister, Nunc sede, et noli iterum Itidere dum ego doceo.
Marcus. Nonne audi» sonum, magister? lanuam pulsat
advena.
Magister, Audio. lanuam aperi, Marce.
\_Mdrcus idnuam aperit Physiogndmon intrati

Physidgndmon. Salve, magister. Salvete, discipuli. Ego sum
physiognomon.
Magister. Salve, tti quoque, o physiognomon. Sed cur
ad nos venis ?
Physiogndmon, Licetne mihi capita puerorum pertractare et

mores naturamque cuiusque exponere?
Magister, Licet tibi hoc facere, si potes. Surgite, pueri,
et ad physiSgnomonem venite.
[Physidgndmon Dedmi caput pertractat]
Physiognomon. Tumorem magnum sentio. Tu es puer sa-
piens, immo vero sapientissimus.
Decimus (Marco in aurem dlcit). Pater mihi hunc tumorem

calceo suo fecit.
Physiogndmon. Nunc tti veni. [Digitd Mdrcum demdnstrat]

Quid est tibi nomen ?
Marcus. Marcus est mihi nomen.

[Physidgndmdn caput Mdrcl pertractat.']
Physidgndmdn. Tres habes magnos tumores tinum a dextra, ;
a sinistra duos. Omnium sapientissimus es.

Marcus {suhmlssd vdce), Tumores in capite sunt, quia heri
ad terram cecidi.
2—2
!
20 INITIUM
Lucius, physiognomon, et magistri, sis, caput per-
tracta.
Physidgnomon, Licetne mihi caput tuum pertractare, domine?
Magister. Ego non recuso. [Physidgndmon caput magi-
str% pertractat.]
Physidgndmon. tJnus, duo, tres, quattuor, quinque, sex, sep-
tem, octo, novem, decern! Tumores tuos
numerare n5n possum Totum caput ple-
!
num est tumoribus. Immo vero non caput,

sed tumores, habes. Omnium stultissimus,
crudelissimus
Magister- (interpellat). Tace, insanissime ! [Ferulam suam
capity et physidgnomonis caput pulsat]
Nunc, accipe tu quoque capitis tumorem.
tJnum, duos, tres, quattuor, quinque, sex,
septem, octo, novem, decem
[Physidgndmonem e lUdd expellit'\
Ars Grammatica
Tempus Perfectum
I II III IV
pulsavi sedi surrexi aperui
pulsavisti sedisti surrexisti aperuisti
pulsavit sedit surrexit aperuit
pulsavimus sedimus surreximus aperuimus
pulsavistis sedistis surrexistis aperuistis
pulsaverunt sederunt surrexerunt aperuerunt
fui
fuisti
fuit )
fuimus
fuistis
fuerunt
21
VIII
DE LUDO
Hodie in ludo discimus; stilo et ceris incumbimus; omnes
dolemus. Heri tamen risimus; nam physiognomon venit, qui
capita omnium pertractavit. Tumorem magnum in capite
Decimi invenit etiam magistri caput pertractavit, et decem
;
tumores invenit Immo vero tumores magistri enumerare

!
non potuit. Nos discipuli iterum atque iterum risimus, sed

magister ferulam suam rapuit, qua physiognomonem pulsavit
atque omnino e ludo depulit. Heri felices fuimus hodie ;
miseri sumus, stilo et ceris incumbimus, non ridemus. Non

tamen semper miseri sumus in ludo. Nonnunquam magister
fabulas nobis narrat. Optimam olim narravit fabulam, quam
ego nunc vobis narro. Non omnia possumus omnes, ut dicit
Vergilius poeta, neque ego sum magister, sed narrare tempto.
Fabula de rege quodam.

Rex quidam animi causa olim secundum oceani litus
ambulat, cui tinus ex assentatoribus, " O rex omni-
potens," inquit, ''
qui homines, qui mare, qui terram regis !
Quid non potes facere ? Tibi terra, caelum, oceanus denique

paret." At rex talia audiens hominis vanam assentationem
reprehendit, et, " Nugas," inquit, " narras.
Specta enim."
Simul atque haec dixit, alium quondam itissit sellam prope
mare apponere, et postquam ille sellam apposuit, rex consedit,
et crura sua tisque ad undas extendit. Simul undas propius
accedere vetuit. Aestus tamen nihilominus se incitavit, et
mox pedes regis madefecit ;
qui statim eidem assentatori,
" Specta," inquit, " quem ntiper omnipotentem vocavisti
regem, cui hae saltem undae non parent. Ut tti omnipo-
tentem regem me nuper vocavisti, ita ego te stultissimum
assentatorem nunc voco/'
22 INITIUM
EXERCITATIONES
Verte in tempus praesens,
1. Magister pueros docuit.

2. Sextus libellum Marco dedit.
3. Physiognomon caput magistri pertractavit.
4. Marcus in terrain cecidit.
5. Physiognom5n tumores magistri enumerare non potuit.
Verte in tempus perfectum,
6. Rex secundum oceani litus ambulat.

7. Rex assentatorem reprehendit.
8. Ntigas narras.
9. Te stultissimum voco.
10. Stilo et ceris incumbimus.
II
1. Cur magister virgis caedit Marcum ?

2. Quid facere volt physiognomon ?
3. Cur Decimus in capite habet tumorem ?
4. Cur Marcus in capite habet tumores ?
6. Quomodo Itidi magister capitis tumorem physiognomon!
fecit ?
Adde partes vocdbulorum omlssds.
6. Tu, Sexte, novum libell — Marc — da.

7. Licetne mihi capit — puer — pertractare ?
8. Tres magnos tumor — habes, un — a dextr— , a

sinistr — duos.
9. Tumores tu numer— —
non possum.
10. Physiognomon —
magister e lud depellit. —
23
IX
PROMISSOR
Ltidum nostrum frequentat discipulus qui semper multa
promittit, nunquam tamen ea facit quae promittit. Itaque
appellamus eum "Promissorem." Si pater iubet eum surgere,
"Surgam," inquit, non tamen surgit. Si mater iubet ad
ludum festinare, " Festinabo/' inquit, sed lente ambulat. Si
magister rogat, " Poterisne pensum facere ?
" ille, " Potero,"
respondet, non tamen facit. Heri magister nos iussit scribere,
et, "Scribemus," respondimus omnes. Statim scribere incepi-

mus, ille tamen immotus mansit. Quid faciemus tam ignavo
puero ? Pater debet dicere, " Donum tibi dabo/' dare tamen
nihil.
EXERCITATIO
Verte in tempus futHrum»
1. Ludum nostrum multi discipuli frequentant.
2. Pater discipulum iubet surgere.
3. Domum abimus.
4. Magister nos virgis caedit.
5. Physiognomon capita puerorum pertractat.
6. Titus artem grammaticam non amat.
7. Vos luditis.
8. Discipulus immotus manet.

9. Omnes scribere incipiunt.
10. Bene possumus respondere.
Ars Grammatica
Tempus Futurum
I II III IV
pulsabo sedebo surgam aperiam
pulsabis sedebis surges aperies
pulsabit sedebit surget aperiet
pulsabimus sedebimus surgemus aperiemus
pulsabitis sedebitis surgetis aperietis
pulsabunt sedebunt surgent aperient
—
24 INITIUM
ero
eris
erit
erimus
eritis
erunt
NOVERCA ET PEIVIGNUS
Olim erat initista noverca, cui privignus rex. Hunc regem
interficere constituit, nam f ilium suum regem creare cupiebat.
Dili occasionem frtistra exspectabat, sed tandem ei sic pros-
pere cessit c5nsilium. Villa novercae prope silvam stabat,

ubi cottidie rex privignus cum comitibus suis feras captabat.
Per banc silvam rex quondam, ut mos, equitabat; undique
erumpebant ferae, quae se in fugam statimdabant; venatores
quisque suum equum incitabant; omnes feras urgebant.
Subito autem equus regis claudicare incepit alios aequare ;
non iam poterat. Ceteri igitur regem superaverunt, qui solus,

ab omnibus destitiitus, ad villam novercae, quae in proximo
erat, se contulit. Simul atque noverca privignum suum
appropinquantem vidit, servo cuidam fideli pugionem dedit,
eumque itissit regem impriidentem a tergo percutere. Ipsa
regi obviam iit, cui statim ille sitiens, "Salve," inquit, "caris-
sima. Ut sitio Sol medio caelo ardet.
! Ut dicit Vergilius
noster :
Nunc etiam pecudes umbras et frigora captant.

Potesne mihi potum dare ?
" Itaque noverca privigno po-
culum reverenter quod rex equo insidens statim
dedit,
hauriebat. At servus a tergo appropinquavit, regemque
bibentem pugione percussit.
NOVERCA ET PRIVIGNUS 25
Vivebat quondam, specta, matrona senilis,
cui fuit,baud multo itinior ipse, canis.

OS dare ieitino catulomatrona senilis
constituit; properat promere larga penum.
sed fuit omnino vacua ilia penaria cella
victti: ieiunus sic caret osse canis.
EXERCITATIO
Verte in tempus imperfectum.
1. Privignus novercae est rex.
2. Tu cum comitibus tuis per silvam equitas.
4. Equus claudicat.
5. Domum redimus.
: :
26 INITIUM
6. Vos omnes clamatis.
7. Servus regem pugione percussit.
8. Omnes effugiunt.
9. Matrona senilis os dare ieitino cani properat.
10. Canis osse caret.
Ars Grammatica
Tempus Imperfectum
I II m IV
eram pulsabam sedebam surgebam aperiebam
eras pulsabas sedebas surgebas aperiebas
erat pulsabat sedebat surgebat aperiebat
eramus pulsabamus sedebamus surgebamus aperiebamus
eratis pulsabatis sedebatis surgebati s aperiebatis
erant pulsabant sedebant surgebant aperiebant
XI
DE PUERO QUI AEGROTAT
Puer qui aegrotat mane e lecto non surgit, neque
vestes induit, neque per scalas descendit. Mater ad puerum
venit, cui, " Cur/' inquit, "e lecto non surrexisti ? Cur vestes
non induisti ?
" Cui puer, " O mater/' inquit, " aegroto. Ex
capite, ex ventre laboro." Deinde mater medicum quaerit
medicus venit et puero, " Linguam/' inquit, " mihi monstra/'
Puer linguam extendit, et medicus, "0 te miserum," exclamat,
" pessima est lingua; oportet te medicamentum bibere. Medi-
camentum tibi mittam/' Deinde puer dormit, namque nox
advenit. Ut Vergilius poeta dicit
Et iam summa procul villarum culmina fumant,
maioresque cadunt altis de montibus umbrae.
: : ;
27
INSULA INCOGNITA
Specta tabulam pictam. Terra, quam vides, est insula
ita enim nominamus terram quam totam mare cingit. For-
tasse rogabis, Ubi est haec insula ? "
''
Facile est rogare, sed
respondere difficile, immo vero difficillimum. Equidem vero
nescio ; immo vero omnes nesciunt. Quam ob rem insulam
incognitam nomino, namque incognitum est id quod omnes
nesciunt. Sed quamquam incognita, pulcherrima est insula.
In aere volant aves; in mari sunt pisces. Videsne quoque
magna monstra quae in mari natantia litori appropin-
ilia
quant ? balaenas, quae dum natant aquam

Haec nominamus
in aera eiciunt. Nonnulli homines quoque in mari natare
temptant. Ipsa in terra multae et pulcherrimae crescunt
arbores. Quid enim arbore pulchrius esse potest ? N5nne
Vergilius poeta dicit
Fraxinus in silvis pulcherrima, pinus in hortis,

populus in fluviis, abies in montibus altis ?
Alia quoque verba eiusdem poetae bene describunt in-

sulam nostram. Dicit enim
Et nunc omnis ager, nunc omnis parturit arbos;
nunc frondent silvae, nunc formosissimus annus.
Hanc insulam habitat saga quaedam. Saga est femina
quae magicam artem scit. Non omnia possumus omnes, dicit
Vergilius, sed saga quidlibet facere potest. Magicis suis arti-
bus potest vel lunam caelo dedticere, nee non animas ex imis
sepulchris excire. Et nunc, ut in tabula picta vides, scopis
insidens per aera perinde ac avis volat. Volat enim ad casam
suam, quae prope mare in litore stat. Haud procul ab hac
casa est promunturium, in quo est magna spelunca vel
caverna. Hie habitat monstrum terribile, quod videre non
potes, nam sub mare balaenas ad litus fugat. Sed adest certe,
quamquam in praesenti non apparet. Quod balaenae bene
: ;
28 INITIUM
sciunt ; itaque celeriter effugiunt. Namque monstrum quam
maxime timent. Et iure timent. Tria enim habet capita
cuique capiti sunt terna ora, oculi deni, et pro crinibus
angues, qui Unguis vibrantibus ora sibila lambunt. Sed alia
de hoc monstro non narrabS; non enim te terrere volo, ut
monstrum balaenas terret. Ad insulam redibimus.
In media insula altissimus stat mons ; in summo monte

stat cervus. E monte fluit rivulus, nunc quidem non ita
magnus. Sed nonnumquam postquam pluit, vel ut dicit
Vergilius
luppiter et laeto descendit plurimus imbri,
iam fluvius vehementer ruit
et rapidus montano fltimine torrens
sternit agros, sternit sata laeta boumque labores
praecipitesque trahit silvas.
Trans fluvium fert pons, prope quern est piscator qui
niillos tamen pisces capit; omnes enim, ut vides, in alia maris
CURSUS MARITIMUS 29
parte natant. Sed satis, ut put5, iam narravi. Vos, discipuli,

mihi respondete de insula roganti. Ubi est casa sagae ? Tu,
Sexte, responde. Incipe, parve puer.
Magister multa interrogat
XII
CURSUS MARITIMUS
Pater, Tite, Tite, surge. Sex iam dies cubas.
Titus, At, mi pater, surgere non possum. Prim5 huius
cursus die aegrotavi, et secundo, et tertio, et
quarto, et quinto, et sexto; adhuc nausea laboro.
Pater. Nugas Minus iam tumidis aestuat mare fluctibus,
!
et portui cuidam appropinquamus.

Titus. Non nugas, sed vera dico. Ecce, tremunt mantis,
tremunt genua. Stare non possum.
Pater. Itane ? Nonne me fallis ? Fortasse vera dicis, nam
pallidus es visti, et voltus tui species mihi displi-
cet. Sed si in lectulo quiesces, noli tempus

perdere. Orbilius ipse banc navem heri ascendit,
qui te res aliquot grammaticas docebit. Ego eum
iam vocabo. Nondum enim didicisti:
portum rem
portus rei
portui rei
portti re
portus res
portus res
portuum rerum
portibus rebus
portibus rebus
30 INITIUM
Titus. O parce mihi, mi pater. Etsi displicet mihi nausea,
magis displicent res grammaticae. Abi, abi, nau-
sea, sine me surgere et ambulare. Rebus gram-
maticis studere omnino non possum. Ecce, pater,
sto.
Pater, O rem mirabilem ! Quam celeriter convaluisti !
Non modo magister sapiens est Orbilius, sed

etiam callidissimus medicus.
Ars Grammatica
Decllnatio Qudrta
Singuldriter
N.V. manus cornu

Ace. manum cornu
Gen. mantis corniis
Dat manui comui vel cornti
Abi manu cornti
Plurdliter
KV. mantis cornua

Ace. mantis cornua
Gen. manuum cornuum
Dat. manibus cornibus
Abi manibus comibus
DecUnatio Qmnta
Singuldriter Plurdliter
N.r. dies dies

Ace. diem dies
Gen. diei dierum
Dai. diei diebus
Abi. die diebus
31
XIII
AEDES lACCHI
I
^k^ ^mw^.
Aspicis hie aedes quas aedificavit lacchus.
*'*- .* »
Frumentumque videre licet; nam copia magna

intra aedes posita est quas aedificavit lacchus.
Frigora mus fugiens, in easdem irrepserat aedes,

qui sibi frumenti solus consumpsit acervum
intra aedes positum quas aedificavit lacchus.
32 INITIUM
Occidit feles miseruin saevissima mtirem,

frigora qui fugiens, in easdem irrepserat aedes,
et sibi frumenti solus consumpsit acervum
At felem canis hie infesto dente momordit,

quae misere occidit parvum saevissima murem,
Haec tamen est ingens tibi bos, cui cornua torta,
quae pascebatur prato, cornuque petivit

AEDES lACCHI 33
infestum catulum, felem qui dente momordit,

quae misere occidit parvum saevissima mtirem,
Haec erat, aerumnis confecta, miserrima virgo,

mulgebatque bovem magnam, cui cornua torta,
quae pascebatur prato, comiique petivit
et sibi jfrtimenti solus consumpsit acervum
Sordidus hie iuvenis, cui tam pannosus amictus,

assidue cupiens hanc importtinus amabat
quae fuit, aerumnis confecta, miserrima virgo,

J. & A. 3
34 INITIUM

et sibi fmmenti s5lus constimpsit acervum
AEDES lACCHI 35
Hie tamen, ecce, caput rasus tonsusque sacerdos,

qui iuveni maestam dedit banc miseramque puellam,
huic sponsam iuveni, cui tarn pannosus amictus,
qui semper cupiens banc importtinus amabat
quae pascebatur prato, corntique petivit
et sibi frtimenti solus consumpsit acervum
intra aedes positum quas aedificavit laccbus.
Hie gallus ;
qui sub Iticem cantare solebat
improbus, atque saeerdotis perrumpere somnos,
qui, pius atque caput rasus tonsusque rotundum,
maerentem iuveni dedit banc miseramque puellam,
huie sponsam iuveni, cui tam pannosus amictus,
qui semper cupiens bane importtinus amabat
quae pascebatur prato, corntique petivit
3—2
36 INITIUM
et sibi frumenti solus constimpsit acervum
Agricola hie prudens mandaverat hordea sulcis,
unde cibum gallo poterat praestare canenti,

huic gallo qui sub lucem cantare solebat
improbus, atque sacerdotis perrumpere somnos,
huic sponsam iuveni, cui tarn pannosus amictus,
qui semper cupiens banc importunus amabat
quae pascebatur prato, corniique petivit
et sibi frumenti solus constimpsit acervum
AEDES lACCHI 37
Agricolae spectas cornu, canem, equumque superbum,

grandia qui prtidens mandaverat hordea sulcis,
unde cibum gallo poterat praestare canenti,

huic gallo qui sub Iticem cantare solebat
improbus, atque sacerdotis perrumpere somnos,
huic sponsam iuveni, cui tarn paimosus amictus,
qui semper cupiens banc importunus amabat

et sibi frtimenti solus consumpsit acervum
EXERCITATIO
Verte in tempus plusquam perfectum.

1. lacchus aedes aedificavit.
3. Haec non bene intellego.
4. Fecistine pensum tuum ?
38 INITIUM
5. Mtis frumenti acervum consumpsit.
6. Marcus et Quintus a ludo se abstinuerunt.
7. Vos erratis.
8. Gallus sacerdotem excitavit.
9. Discipuli rident.
10. Et iam summa procul villarum culmina fumant.
Ars Grammatica
Tempus Plusquam perfectum

I II III IV
pulsaveram sederam surrexeram aperueram
pulsaveras sederas surrexeras aperueras
pulsaverat sederat surrexerat aperuerat
pulsaveramus sederamus surrexeramus aperueramus
pulsaveratis sederatis surrexeratis aperueratis
pulsaverant sederant surrexerant aperuerant
XIV
DOLUS
Olim milites oppidum obsidebant, quod vi et armis nullo
modo expugnare poterant. Dolum igitur huiusmodi excSgi-
taverunt. Oppidanum quemdam casu domum noctti red-
euntem ceperunt, quern sic statim admonuerunt " Ad :
portam statim accede, et cum custodes excitaveris haec

verba eis die, Adsunt mecum mercatores quidam itinere
'
;
iam fessi sunt. Si igitur portas aperueritis, hi ad deversorium

se recipient, multumque pecuniae vobis dabunt/" Hoc tamen
oppidanus, qui nihil patria antiquius habebat, facere recusavit.
Milites igitur cruciatti ac supplicio eum torquere inceperunt,
PRAEFECTUS AERARIO 39
et, " Nisi," exclamaverunt, " itissa sine mora feceris, te trucida-
bimus." Oppidanus igitur custodes excitavit, quibus, " Ad-
sunt," inquit, " mecum mercatores quidam itinere iam fessi ;
sunt. Si igitur portas aperueritis, hi ad deversorium se

recipient, multumque pecuniae vobis dabunt." Itaque cus-
todes portas pandunt ; milites eas occupaverunt, custodes
obtruncaverunt, oppidum intraverunt, omnia diripuerunt.
Frigida vix caelo noctis decesserat umbra

cum ros in tenera pecori gratissimus herba.
PRAEFECTUS AERARIO
dim erant duo homines, quorum uterque praefectus
aerario fieri cupiebat. Ambo igitur ad regem se contulerunt;
deinde alter, " rex,'' inquit, " si me aerario praefeceris, ego
tibi multum pectiniae dabo." Rex autem alteri, " Et quid
tu,'' inquit, "mihi dabis, si ego tepraefecero?" Cuirespondit
"Ego tibi, o rex, si me aerario praefeceris, nihil pectiniae
alter,
quidem dabo, sed animo fideli aerarium curabo/' Eum igitur

rex aerario praefecit.
EXERCITATIO
Adde verba,
1. Cum custodes (excitare) haec verba die.

2. Si igitur portae (aperire) mercatores ad deversorium
se recipient.
3. Nisi itissa (facere) vos trucidabo.
4. Si te aerarid (praeficere) quid mihi dabis ?
5. Si rex me aerario (praeficere) ei pectiniam dab5.

40 INITIUM
Ars Grammatica
Tempus Futurum et perfectum

I II Ill IV
pulsavero sedero surrexero aperuero
pulsaveris etc. etc. etc.
pulsaverit
pulsaverimus
pulsaveritis
pulsaverint
XV
ITER AERIUM
Daedalus. Ecce, pennas perfeci binas. Tti, fili, apta meas
meis umeris, et ego tuis tuas aptabo.
Icarus. Sed ubi est cera ?
Daedalus. Humi est, prope ipsas pennas.

Icarus. Sed sine igni ceram liquefacere non potero.
Daedalus. me immemorem Domi ignem reliqui. Re-
!
domum et afFerte ignem.

dite, servi,
Icarus. Affixae sunt pennae. Nunc sum volattirus.

Daedalus. Noli, Icare, soli appropinquare. Si altius vola-
veris, cera fortasse liquescet, et tii cades. Vola
ad orientem.
Icarus. Ut gratum est volare ! Quae est urbs ilia, mi
pater ?
Daedalus. Ephesus est. Ephesi est templum Dianae. Ephe-

sum iam advenimus. Nunc Epheso abimus et
Miletum procedimus. Mileti habitant philo-
sophi. Nunc vola ad occidentem.
42 INITIUM
Icarus. pater, pater, quam pulchra urbs ! Die mihi
nomen.
Daedalus. Corinthus est. Corinthi homines fabricant aera.
Non longe abest Sparta. Spartae sunt fortissimi
milites. Nunc multa milia passuum volabi-
mus ad occidentem. Hie vides Tarentum.
Tarentinemo magni momenti habitat. Nunc
Brundisium imus. Neque Brundisii habitant
clarissimi. Sed portus est celeberrimus. Ite-
rum ad occidentem te verte.
Icarus. Ecce, pater, urbs maxima. Roma est. Romae
habitat Titus, qui artem grammaticam non
amat. Fortasse nunc de casu locativo recitat
— Ephesi, Corinthi, Tarenti, Brundisii, Romae,
humi, domi. puerum miserrimum ! Doleo
quod iter aerium nobiscum non facit. pater
carissime, nonne licet descendere et Titum
quaerere ? Ut gaudebit nobiscum volans !
Daedalus. Sed nuUas habet pennas volare non poterit.

;
Icarus. Quid autem ad rem ? Est enim ei magna aquila

quam mansuefecit. Aquilae insidens cursum
nostrum aequare poterit.
Daedalus. Descendemus igitur, et Titus nobiscum volabit.
[VUlae Titi appropinquant]
Icarus [per fenestram vocdns\ Tite, Tite Hue, hue veni. !
Artem grammaticam iam relinque Inside !
aquilae quam mansuefecisti ; aquila te per

auras portabit dum nos volamus.
Titus. Quis vocat ? Num somnio ?
Icarus. Non est somnium, Tite. Statim te para. No-

biscum volabis.
Titus [aquilae msidens]. Euge, euge Ego veniam. Cae-
!
lum ascende, aquila, et vola cum Icaro

Daedaloque.
;
SPECIES 43
Daedalus. Collum aquilae diligenter retine, Tite; celeriter

volattiri sumus. lam Romam relinquimus.
Recto cursti ad meridiem contendimus. Ecce!
Carthago nobis patet.
Titus. Quam pulchra est urbs ! Quis hie habitat ?
Daedalus. Carthagini habitabat Dido regina, quae hospitio

excepit Aenean, qui Troia effugit. Gades ta-
men nunc oportet nos contendere.

Icarus, Quid Gadibus est, mi pater, quod oportet nos
videre ?
Daedalus. Gadibus stant colunmae Herculis est quoque ;
hortus Hesperidum, ubi serpens aurea poma

custodit.
Titus. O Daedale, quam maxime cupio Athenas videre
Athenis sunt templa magnifica. Nonne licet
ad occidentem redire ? non longum est iter

volantibus. Noli, sodes, recusare.
Daedalus. Non recusabo. Verte te ad occidentem, Icare.
Titus volt Athenas videre.
XVI
SPECIES
Puer. Quis tu es, species superba ?
Species prior. Forma quaedam sum verborum.

Puer, Et quis tu, species miserabilis ?
Species altera. Forma quaedam sum verborum.

Puer. Sed quomodo inter vos discrepatis ?
Species I. Ego sum Vox Activa. Activa sum quia omnia
ago vel facio — voco, teneo, claudo, audio.
Species II. Ego sum Vox Passiva. Passiva appellor quia
non ago omnia sed patior vocor, teneor, —
! ! ! ! :
44 INITIUM
claudor, audior. Vox Activa est domina,
ego sum serva ; ilia me increpat, ego ab
ilia increpor ; ilia me verberat, ego ab ilia
verberor.
Puer, Neu-
Altera vestrum est stulta, altera iniusta.
tra maiorem habet potestatem. Utrique
est eadem potestas. Utraque eandem rem
significare potest. Nihil discrepat inter
Eomani Caesarem necant
et
Caesar a Romanis necatur.
Species I. Nihil discrepat O scelestum puerum Ver-
berabo te !
Species II. Tu ab ilia verberaberis.

Species I. Caedam te
Species II. Tu ab ilia caederis.
Species I. Posces auxilium. Omnes te audienfc.
Species II. Tu ab omnibus audieris.

Species I. Lacero te
Species II. Ab ilia laceraris.
Puer {expergiscitur). Quale somnium ! Nimis heri gram-

maticae studebam. Ad multam noctem vigi-
lavi. Hinc illae species ! Nunc surgam, et
dum surgo pensum iterabo.
Vooo Passwa
Tempus Praesens Tempus Futurum

.
vocor tangor vocabor tangar

vocaris tangeris vocaberis tangeris
vocatur tangitur vocabitur tangetur
vocamur tangimur vocabimur tangemur
vocamini tangimini vocabimini tangemini
vocantur tanguntur vocabuntur tangentur
: :
SPECIES 45
Tempus Imperfectum
vocabar tangebar
vocabaris tangebaris
vocabatur tangebatur
vocabamur tangebamur
vocabamini tangebamini
vocabantur tangebantur
Ars Grammatica
Vox Passlva
Tempus praesens, et tempus futtirum, et tempus imperfec-
turn passivae vocis hunc in modum a voce activa facile duces
Singuldriter Vox Actlva Vox Passiva
Prima persona -6 vel -m -r
Secunda „ -st -risf
Tertia „ -t -tur
Flurdliter
Prima persona -mus -mur

Secunda „ -tis -mini
Tertia „ -nt -ntur
t -is in tempore futuro coniugationis primae et secundae et in
tempore praesenti tertiae coniugationis fit -eris in voce passiva.
Exempli causa
Tempus Praesens Tempus Futurum Tempus Imperfectum
pulsor docebor aperiebar
pulsaris doceberis aperiebaris
pulsatur docebltur aperiebatur
pulsamur docebimur aperiebamur
pulsamini docebimini aperiebamini
pulsantur docebuntur aperiebantur
Similiter
audior regar pulsabar
audiris regeris pulsabaris
etc. etc. etc.
:
46 INITIUM
XVII
MERCURIUS
Mercurius. Ubi sunt illi manes, quos ad inferos ducere
debeo ?
Servus. lam collect! sunt omnes. Vestes illis ademptae

sunt. Ornamenta quoque ablata sunt. Mihi
spolia erunt.
Mercurius. Sed ubi sunt ? Nondum a me spectati sunt.
Servus, Ecce, in tenebris stant.
Mercurius. Exi tti, qui a tergo lates. Quis fuisti ?
Umbra. Caesar fui. Interfectus sum a Bruto, quamquam

nondum rex factus eram.
Mercurius. Nunc tti progredere, puer. Cur volneratus es
et caesus ?
Titus. Ego verberatus sum. Eram olim Titus.

Mercurius. Verberatus es ?
Servus. Ita; verberatus est ab Orbilio, quia ars gram-

matica neglecta erat. Itaque se occidit.
Mercurius. O puerum miserum ! O crude! em Orbilium !
Ubi est ille ? Vivitne adhuc ?
Servus. Non vivit. Insanus factus est et furiosus quia

Titus se occidit, itaque ipse quoque se occidit.
Cito a te spectatus erit. Ego ilium ducam ad
te. Non veniet etsi a te vocatus erit.
Mercurius. O rem mirabilem ! Ecce venit magister Orbilius.

Canit furiosus grammaticas aliquot nugas.
Orbilius. O ? Quando a me
Tite, Tite, ubi es videberis ?
Grammaticam artem a me ipso doceberis.

Nunquam iterum Voce Passiva territus eris.
Ecce, ipse recito

: :
MERCURIUS 47
Futurum et perfecium
Perfec turn Tempus Plmquam perfectum Tempus Tempus
territiis sum territus eram territus ero
territus es territus eras territus ens
territus est territus erat territus erit
territi sumus territi eramus territi erimus
territi estis territi eratis territi eritis
territi sunt territi erant territi erunt

Mercurius Ego poenas non stimam. Satis poenarum dat.
Ars Grammatica
Vox Passlva
Tempus perfectum, et tempus futurum et perfectum, et
tempus pltisquam perfectum vocis passivae facile dtices, si
participio perfecto cuiusque verbi addideris praesens aut
futurum aut imperfectum tempus verbi sum. Exempli
causa
Tempus Futurum et
Tempus Perfectum perfectum Tempus Plus quam perfectum
pulsatus sum doctus ero apertus eram
es eris „ eras
est „ erit „ erat
Similiter
doctus sum interfectus ero morsus eram
etc. etc. etc.
Modus Imperatwus
Forma modi imperativi vocis passivae est singulariter
eadem quae forma infinitivi praesentis in voce activa. Ex-
empli causa
I II III IV
InflnUlvus praesens , _ -, _
-^
jT- - ^-' pulsare
^ docere regêre
& apenre
r
Vocis activae
Imperatwus modus
-\r- •
Vocis passivae
-
,
pulsare
^
_
Secunda persona pluraliter est idem quod secunda per-

-,
docere
_
or
regêre apenre
sona praesentis temporis indicativi e.g. :
pulsamini docemini regimini aperimini

48 INITIUM
Tabula temporum
vocare monere claudere audire
Prima persona VII nil II I

Singularis
numerus
Secunda persona XI VIII V III
Tertia persona XV XII Villi VI
Prima persona XVIIII XVI XIII X

Pluralis
Secunda persona XXII XX XVII XIIII
numerus
Tertia persona XXIIII XXIII XXI XVIII
Numeri indicant formas verborum. Exempli causa: si
vox est activa, tempus futurum, quid indicat numerus duo-

decimus ? Responsum est " monebit."
EXERCITATIO
A. Vox Actlva
1. Quid indicat numerus secundus ? (praesens tempus.)

2. „ „ „ sextus ? (imperfectum tempus.)
3. „ „ „ decimus ? (perfectum tempus.)
4. „ „ „ quintus decimus ?
(futtirum tempus.)
5. „ „ „ vicesimus quartus ?
(praesens tempus.)
6. „ „ „ vicesimus ?
(plusquam perfectum tempus.)
7. „ „ „ quintus ?
(futurum et perfectum tempus.)

MERCURIUS 49
8. Quid indicat numerus undecimus ?
(imperfectum tempus.)
9. „ „ „ Septimus decimus ?
(futtirum tempus.)
10. „ „ „ duodecimus? (perfectum tempus.)
B. Vox Passiva
Quid indicant eidem numeri in voce passiva ?
Tempus Futurum Imperfectum

Per- Plusquam Fut. et
praesens fectum perf. perf.
XVI XI VII nil II I
XXII XVII XII VIII V III
XXVII XXIII XVIII XIII Villi VI
XXXI XXVIII XXIIII XVIIII XIIII X

XXXIIII XXXII XXVIIII XXV XX XV
XXXVI XXXV XXXIII XXX XXVI XXI
ExempluTYi
Si vox est passiva, verbum " monere/' quid indicat

numerus vicesimus ? Responsum " moniti eratis."
EXERCITATIO
1. Si vox est passiva, verbum " audire/' quid indicat

numerus primus, tertius, decimus, vicesimus primus, tri-
cesimus ?
2. Si vox est activa, verbum "claudere,'' quid indicat

numerus secundus, quartus, duodecimus, duodevicesimus,
tricesimus tertius?
J. & A. 4
50 INITIUM
EXERCITATIO
Servus me vocdvit (active).
Ego d servo vocdtus sum (passive).
Verte passive:
1. Orbilius Titum verberat.
2. Orbilius Titum verberabit.
3. Orbilius Titum verberavit.
4. Titus res grammaticas non amat.
5. Titus res grammaticas non amabat.
6. Titus res grammaticas non amaverat.
7. Mercurius manes ad inferos diicit.
8. Mercurius manes ad inferos dtixerit.
Verte dctive:
1. Omnes a servo coUecti sunt.
2. Omnes a servo coUiguntur.
3. Omnes a servo colligebantur.
4. Magister a nobis n5n amatur.
5. Magister a me non amabatur.
6. Caesar a vobis interfectus est.
7. Ego a vobis rex factus sum.
8. Orbilius a te spectatus erit.

;
51
XVIII
MANCIPIORUM AUCTIO
Mango, Tti mancipia dispone, et quemque suo in
ordine colloca ;
pedesque gypso obline
sic venales esse videbuntur, emptoresque
quam pltirimos allicient. Nunc praeco-
nium fac, et iube emptores iam adesse ad
forum.
Praeco. Hue, hue advenite emptores Optimi ve- !
neunt servi. Quis licebitur ? Si quis

praesentem peciiniam numerare non po-
test, pignus dare et proximo anno solvere
licet.
Mango, Multi conveniunt ; itaque nihil cunctandum

est. Vendemus ergo.
Piâeco, Quem primum producemus ?
Mango, Comatum hunc Itidi magistrum; etenim

honestus videtur esse.
Praeco, Heus tti, doctissime, catastam ascende; oculis

omnium te monstra.
Mango, lam fac praeconium.
Praeco. Optimum mancipiumvenumdo,doctissimum;
quis emet ? quis sapientissimus post ho-
minum memoriam fieri volt ? quis omnia
nosse et doctum se praebere ?
Emptor quidam. Specie quidem videtur foedissima! Ostende

mihi titulum, qui vitia eius, si quae habet,
describit. Deos immortales ! octo dentes
desunt, alterd oculo captus, altero lippus,
altero pede claudus, gibber, distortis cru-
ribus, varus...
4—2
52 INITIUM
Praeco (interpelldns). Quid tamen ad rem membrorum
debilitas ? mentis vero acie si quis alius
praeditus est.
Emptor, Non placet mihi ;

proverbii memini, " mens
Sana in corpore sano." Sed quid potis-
simum novit ?
Praeco. Arithmeticam, astronomiam, geometriam,

musicam, omnes auctores et historias,
ntitricem Anchisae, nomen et patriam
novercae Anchemoli, omnia de longa vita
Acestae, de numero urnarum vini quas
Evander Phrygibus donavit...
Emptor. Satis ntigarum ! Licetne interrogare ho-
minem ?
Praeco. Interroga. Doctissimum invenies.
Emptor. Ctiias es ?
Lvdl magister. Samius.

Emptor. Ubi instittitus es ?
Ludi magister. In Aegypto, apud sapientes qui ibi sunt.
Emptor. Age, si te emero, quid me docebis ?
Llldl magister. Equidem docebo te nihil, sed in memoriam

tibi revocabo.
Emptor. Quomodo ?
Lud% magister. Purgabo prius animam, et sordes illius
eluam.
Emptor. Sed quomodo in memoriam revocabis ?
Ludl magister. Primum quidem opus erit longa quiete et
silentio et quinque integris annis nihil
quidquam loqui.
Emptor. Ego tamen loquax esse volo, non statua.
Sed quid post silentium et post quin-
quennium fiet?
Lvd% magister. Postea vero, hospes, scies de terra, et aere,
et aqua, et igni, et formis eorum...
MANCIPIORUM AUCTIO 53
Emptor, Formam igitur habet ignis, et aer, et aqua ?

Ludl Et maxime quidem manifestam, neque enim
magister.
sine forma possunt se movere.
Emptor. Mira praedicis.
Lnd% magister. Praeter ea quae dicta sunt, etiam ipsum te,
qui unus videris, alium oculis, alium re
vera cognosces.
Emptor, Quid ais ? Alius ego sum, non ille ipse qui
nunc tecum loquor ?
Ludi magister. lam quidem hie es; olim vero in alio corpore
et sub nomine alio apparebas; mox rursus
in aliud corpus et in aliud nomen transibis.
Emptor. Lepide narras Egone immortalis er5 ? Sed
!
de his satis; quod ad victum autem,

qualis es ?
Ludi magister. Animantibus me abstineo, sed omnia reliqua

edo, nisi fabas.
Emptor, Ciir a fabis abhorres ?
Llldi magister. Non abhorreo, sed sacrae sunt et mira earum

nattira.
Emptor. Ut mira narras Quanti ilium vendis ?
!
Praeco, Decem minis.

Emptor, Mens est, tanti emptus.
Praeco, Heus tti nunc tibi quoque ascendendum est.
!
Nonne vere sapiens videtur esse ?

Emptor, Turpissimo saltem est aspectii, ut decet sapi-
entem. Sed quid scis facere ? Quas artes
edoctus es ?
Medicus, Morbos sanare scio.

Emptor. Quales morbos ?
Medicus, Febres, podagram, coryzam, dolores capitis,
dentium, ventris.
Em/ptor. Quorum nullum patior, neqrrenrfift^tî^Lm^pas-
sus sum.
54 INITIUM
Medicus. Itaque frueris in corpore sano mente insana.
Praeco. Tace, tace, nisi vis verberari. Descende, et
tti, qui a tergo lates, furcifer, ascende.
Emptor, Itippiter, ut celeriter ascendit ! Di immor-
quam artem tu
tales, edoctus es ?
Funambulus. Ego sum funambulus; per funem quamvis

tenuem ambulare possum.
Emptor. Sed quid ad rem ? Quid utile facere
potes ?
Funambulus. Graeco more saltare possum docere liberos

tuos et trocho Itidere.
Emptor. Bene, optime ! Ego te emam. Liberi enim
mei tempus mihi semper terunt iubentes
me secum Itidere. Nunc non diutius tem-
pus nequiquam constimam. Dabo tibi,
praeco, mille denarios. Num satis ?
Praeco. Satis. Accipe, sed iitere eo benigne.
XYIIII
PUER QUI A LUDO SE ABSTINUIT
Personae
Sextus Medicus
Quintus fratres Ltidi magister
Marcus Alii discipuli
Pater
Mater
ScAENA PRIMA. In vUla Marcl patris.
[Mater et pater ientdculum edunt]

Pater. Ubi sunt Quintus, et Sextus, et Marcus ?
Mater. Omnes excitavi. Venient mox ; immo vero iam

veniunt.
[Qiiintus et Sextus intiânt]
PUER QUI A LUDO SE ABSTINUIT 55
Qulntus, Salve, mater! Salve, pater! \_Sextus calceos suds

quaerit,]
Mater, Patrem salvere iube, Sexte.
Sextiis, Salve ! Calceos meos invenire n5n possum.
Mater, O pessime, neglegens es. Veni hue. O puer
abominande Collum non lavisti, comas non
!
pexisti. Abi iterum ad cubiculum tuum et

collum lava, comasque pecte.
[Eadt Sextus.]
[Omnes ientaculum edunt, Qulntus multum edit^ et
multum bibit]
Qulntus Da mihi, sis, mater, aliquantulum porcinae.
Mater, Nonne satis iam edisti, mi Quinte? Non oportet
te nimis edere. Si nimis edes, ex ventre
laborabis.
Qulntus. Nondum satis edi ; etiam nunc esurio.
Pater, Satis non edisti, sceleratissime ! Iam tria ova
et multum panis edisti. Non licet tibi plus
edere. [Sextus iterum intrat,]
Sextus. Marcus e lecto surgere nonvolt. In lecto iacet,
neque ad ludum ire volt.
Pater, Sed oportet eum statim surgere. Ctir nondum
surrexit ?
Sextus, Quia aegrotat, mi pater. Ex ventre, ex capite

labdrat.
Qulntus, Nimis edit Marcus ; nunc ex ventre laborat. Ego
nimis non edam.
Mater, Tti, tamen, festina, Sexte. Ientaculum non
edisti, et mox ad liidum ire te oportebit. Ac-
cipe aliquantulum porcinae.
[Sextus porclnam edit]
Qulntus, Ctir Sexto porcinam das, mater? mihi non dedisti.
Pater, Tace ! omnium avidissimus es. Tti iam tria ova
edisti et nunc porcinam edere vis.
! !
56 INITIUM
Mater. Festinate iam oportet vos ad
! ludum ire. Valete
ego ad Marcum ibo.
^ _ / [ Vale, mater ! Vale, pater. Nos ad Itidum imus.
ScAENA SECUNDA. In cuhiculo Mavcl.
Mater, Cur nondum e lecto surrexisti, Marce ?
Marcus. O mater, aegroto ! Ex capite, ex ventre laboro.

Mater, Linguam mihi monstra. [Marcus linguam suam
extendit.'] Sed rubra est lingua. Satis bene
vales, non aegrotas. Oportet te ad ludum ire.
Marcus. Non satis valeo, mea mater; vehementer ex ventre

laboro. ventrem meum Ad ludum ire !
non possum.
Mater, Medicum igitur quaeram. [Mater exlre incipit]
Marcus. O mater, redi, mea mater
Mater. Quid vis ?
Marcus. leitinus sum, mea mater, neque ientaculum edi.
Licetne mihi ientaculum in lecto edere ?
Mater. Si ex ventre laboras, non oportet te edere. Sed

quid vis ?
Marcus. Ova, sis, et aliquantulum porcinae.

Mater. Babae ! Porcinam tibi non dabo. Pultem ad-
feram. [Exit mater.]
Marcus [submissa voce]. me miserum pultem non amo. !
Sed necesse est edere. Ad Itidum hodie non

ibo, quia pensum meum non feci. Ego in
lecto iaceo ; Sextus et Quintus in ludo sunt.
Illi scribunt et recitant, iterum recitant, iterum
scribunt. Ego in lecto iaceo et dormio.
[Mater redit quae pultern adfert.]
Mater, Nunc, Marce, pultem adfero. Medicum arcessivi,
qui mox veniet. Accipe pultem.
[Marcus pultem capit, et edere incipit]
Marcus. Hoc mihi non placet, mater. Nonne licet mihi

ovum edere ?
Mater, Minime. Nihil nisi pultem tibi dabo.
[Idnuam pulsat medicus.']
Intra !
Medicus. Salve, matrona Quis aegrotat ?

!
Mater. Salve tii quoque Hie mihi filius ex ventre

!
laborat.
Medicus. Pueri semper ex ventre laborant. Nimis edunt,
deinde ex ventre laborant. Manum mihi da,
puerule; pulsum sentiam. XJnus, duo, tres,
quattuor, quinque, sex, septem, octo, novem,
decem, tindecim, duodecim, tredecim, quattuor-
decim, quindecim, sedecim, septemdecim, duo-
deviginti, undeviginti, viginti. Nunc linguam
mihi monstra. aurem dwit.~\ Satis
\^Matr% in
bene valet puer; non aegr5tat. Sed ad ludum
ire ndnvolt, itaque aegrum simulat. Amaris-
simum medicamentum ei dabo. [Clara vdceJi
Vehementer aegrotat, sed bonum medicamen-
tum ei dabo.
Marcus. Licetne mihi ova edere ?
Medicus. Minime vero. Nihil nisi pultem et medica-

mentum tibi dabo.
[Mater et medicus exeunt.^^
Marcus. Ego medicamentum non bibam. Per fenestram

effugiam.
[Celeriter e lecto surgit, vestes induit, per fenes-
tram exit.']
SCAENA TERTIA. In ludo.
[Discipull in sellls sedent: intrat magister.]
Discipull. Salve, magister 1
Magister. Salvete discipuli ! Adsuntne omnes ?

! !
58 INITIUM
Qulntus. Marcus, qui aegrotat, abest. Ex ventre labOrat.
Magister, Ille —
semper aegrotat, vel aegrum simulat. Is
qui semper abest nihil potest discere. Tti,
Quinte, multo eris sapientior quam frater tuus.
Nunc animum attendite omnes, et libros
aperite ! [Sextiis per fenestram spectat] Quem
oportet recitare ?
Decimus. Licetne mihi, magister ?
Qulntus (interpelldns). Tti heri recitavisti. Hodie me oportet

recitare.
Magister. Puero qui interpellat recitare non licet. Tti,
Manli, incipe recitare.

Sextus. O magister...
Magister. Noli interpellare, Sexte ! Manlius recitare incipit.
[Sextus iterum per fenestram spectat.]

Manlius (e lihro recitdns). Olim homo quidam in horto suo
sedebat...
Sextus {interpelldns). In horto tuo...
Magister. Tace, Sexte ! Non est ''
in horto tuo.'' Specta
librum ! Est " in horto suo."
Manlius {pergens), qui vinum bibebat, cibumque edebat...
Sextus {interpelldns). Nunc edit...
Magister {severd voce). Non nunc edit. Olim edebat. Tti
animum non attendis, sed per fenestram spectas.
Librum specta, et noli iterum interpellare. Si
iterum interpellabis, te virgis caedam. Perge
recitare, Manli
Manlius. In mensa erant ova, panis...
Magister. Desiste Sextus animum non attendit.
!
Sextus. Sed, magister...

Magister. Tace, improbissime ! Vocem tuam audire non
volo. Animum attende. Perge, Manli
[Sextus char tarn capit et scrlbit]
Manlius. In mensa erant ova, panis, tivae...
!
M agister. Satis I Improbissimus ille Sextus scribit. Da

mihi, Sexte, id quod scripsisti.
[^Sextiis chartam magistro dat^
Magister {recitdns), "Magister mala stis est." O puerum
abominandum, improbissimum, sceleratissi-
mum...
Sextus, Sed hoc non scripsi, magister.
Magister, Omnium mendacissimus es ! Meis ipse oculis te
scribentem vidi.
Sextus, Ita, magister. Scribebam; sed non "mala" scrips!,
sed "mala." Et verbum "est" breviter scrips!

pro " edit." Nihil mihi dicere licebat, et per
fenestram porcum vidi mala tua edentem.
[Omnes ad fenestras ruunt.^
Magister. Sedete omnes ! [Oinnes iterum sedent, et Sextus
dicere pergit]
Sextus. Temptavi tibi dicere, sed tu semper, "Noli inter-
pellare," exclamabas. Scripsi igitur, quia loqui
mihi non licuit.
Magister, Num re vera in horto porcus poma mea edit ?
Sextus, Immo vero omnia iam edit.

Magister, Cur non antea mihi dixisti, stulte ? O me
miserum Plus docere hodie non possum.
!
Licet vobis abire. Hodie discere non necesse

est. Ego porcum comprehendere temptabo.
[Exit]
[Puerl exlre incipiunt]
Sextus. O beatum me ! Hodie non discam, sed liidam.
Marcus in lecto iacet ego curro, ego salto
; !
Qumtus, Me quoque beatum Marcus pultem edet, ego

!
crtistula edam.
Sextus, O miserrimum Marcum Ille medicamentum

!
bibit; nos porcum vidimus mala magistri

edentem
60 INITIUM
Qumtus. Medicus linguam Marci spectat.
Manlius, Nos triumphum spectabimus.
Decimus. Quern triumphum dicis ?
Manlius. Nomie audivisti ? Post meridiem Britannos in
triumpho dticet Itilius Caesar. Britannos vicit,
et hodie erit triumphus.

Omnes. Euge ! Euge ! Ad triumphum ibimus.
[Êxeunt omnes.']
ScAENA QUARTA. In Via Sacra.
[Spectdtores pompam spectant.]
Sextus. Ut multi sunt milites ! lo triumphe !
Qumtus. Specta gladios ! Specta pila !
[Tubicines " taratantara ''

dlcunt'\
Decimus. Tubicines audio. lo triumphe !
Spectdtores, lo triumphe ! lo triumphe !
Qumtus, Optima est pompa. Ecce! videsne animalia ista?

Manlius. Elephant! sunt. Elephantos antea non vidi.
O beatum me ! lo triumphe !
Sextus. Et signa militum specta ! Videsne tti, Quinte ?
Non vides. Spectatores spectas; noli illos
spectare; pompam specta! Cur spectatores

spectas ?
Qumtus. Quia Marcum video.

Sextus. Marcum non vides. Ille in lecto iacet.
Qumtus. Video eum. Ecce ! nonne tu vides ?
Sextus. Ubi est ?
Qumtus. Specta ! In summo muro sedet.

Manlius. A ludo se abstinuit. Non aegrotabat. Magister
eum virgis caedet.
Sextus. Eum video. (Cldmdns) Marce, veni hue!
Marcus, Minime vero. Ad me venite ! Optimus est locus.
Bene videre possum.
[Omnes ad Mdrcum eunt.]
Sextus. Quomodo hue venisti ?

! ! !
Qulntus, Non aegrotavisti. Aegrum simulavisti, et te a

liido abstinuisti.
Mdrcus, Ita vero. Ad Ifidum ire nolui, quia pensum

meum non feceram. Sed pessimus ille medicus
malum medicamentum mihi dedit, quod bibere

nolebam. Itaque per fenestram efftigi.
Qumtus, Magister te virgis caedet.
Mdrcus. Nihil euro. Pompam spectate.

Decimus, Videtisne Britannos ?
Manlius, Abominandi sunt omnes !
Mdrcus. Ecce ! ova putida habeo. In Britannos iaciam.

Qumtus, \
Sextus. \ Da mihi ! Da mihi

Manlius, J [Omnes in Britannos ova iaciunt.]
Manlius. Bene Caput Britanni ctiiusdam percussi.
!
Marcus, Macte virtute Ovo meo oculum dextrum Bri-

!
tannici ducis percussi. Habet Habet !
Spectdtores. lo triumphe lo triumphe ! !
Sextus. Cave, Marce Ltidi magistrum video.

!
Marcus, O me miserum Ego etfugiam. !
[De muro descendit, sed magister eum videt,]
Magister. Te video, Marce! [Mdrcum compre-

Veni htic!
hendit magister.] Abominande puerule A !
Itido te hodie abstinuisti. Nunc autem ad

Itidum redibimus, et virgis te caedam.
Marcus, parce, magister, parce mihi !
Spectdtores. lo triumphe ! lo triumphe !
[Magister Mdrcum abducit]

Marcus, O magister, videsne porcum istum ? Ut magnus
est!
Magister. Porcum dicis ? Ubi est ? [Grunnit porcus.]
Mdrcus, Ecce ! Specta
62 INITIUM
Magister. Video eum. Curre, Marce, celeriter. Porcum
comprehendere tempta. Si porcum compre-
hendere poteris, tibi parcara. [^Mdrcus celeriter
currit, et porcum comprehendit quern ad magis-
trwm ducit]
Marcus. Ecce magister.
! Porcum comprehend!. Nunc
oportet te mihi parcere, ut promisisti.
[Grunnit porcus.]
Magister. Porcum mihi da
Tibi parcam, optime. \
[Magister porcum abducit; Marcus ad pompam redit.~\
Spectdtores. lo triumphe ! lo triumphe !
Finis.
PeRSONAE HtJIUS LIBRi
Miles loquitur.
Miles in arma feror; pueri teneraeque puellae
vivite felices, me mala bella vocant.
Givis loquitur.
Cedunt arma togae. sum civis intitilis armis,

pace tamen facio mtinera digna viro.
Caesar loquitur.
Insignis victor Gallorum lulius adsum,
cui miserae mortis gloria causa fuit.
Brutus loquitur.
Caesaris advenio victoris Briitus amicus.

ciir nex ista ? rogas ? ille tyrannus erat.
Titus loquitur.
Adsum grammaticam qui stultus abominor artem.
quis sine grammatica reddere pensa potest ?
; !
63
Hie meus liber, o puer

qui studes sapientiae,
si placet tibi, dum docet,
si docet, tibi dum placet,
mtinus omne peregit.
scripta pagina fabulas,

picta pagina imagines,
pagina omnis habet iocos;
mixta seria cum iocis
taedium grave toUunt.
disce grammaticam, puer;

civis, indue te toga ;
Caesarem gladio neca,

Brute, cum sociis tuis
tu renascere, Roma
Roma militibus potens,

Roma legibus utilis,
Roma Vergilii parens,

virtu fcis pueris dedit,
dat, dabit documentum.
64 INITIUM
ARS GRAMMATICA
M, F. N.
Singuldriter
Nom. parvus parva parvum

Voc. parve parva parvum
Ace. parvuir L parvam parvum
Gen. parvi parvae parvi
Dat parvo parvae parvo
Ahl parvo parva parvo
Plurdliter
Nom. parvi parvae parva

Voc. parvi parvae parva
Acc. parvos parvas parva
Gen. parvorum parvarum parvorum
Bat parvis parvis parvis
Ahl. parvis parvis parvis
Declinatio Secunda
M. M.
N.V. puer magister
Acc. puerum magistrum
Gen. pueri magistri
RAbi r
puero magistro
N.V. pueri magistri .
Acc. pueros magistros

Gen. puerorum magistrdrum
RAbiI puerig 5 magistris
ARS GRAMMATICA 65
Jf. M. M.
Nom, filius vir deus
Voc, fill vir deus
Ace. filium virum deum
Oen. filii vel fili viri dei
D.Ahl filio viro deo
N.V, filii viri di (dei)

^cc. filios vires deos
Gen, filiorum virorum vel virum deorum vel c
D.Ahl filiis viris dis (deis)
Singuldriter M. F. N.
Nom. miser misera miserum
Voc. miser misera miserum
Ace. miserum miseram miserum
Gen. miseri miserae miseri
Dat misero miserae misero
Abl. misero misera misero
Plurdliter
Nom. miseri miserae misera

Voc. miseri miserae misera
Ace. miseros miseras misera
Gen. miserorum miserarum miser5rum
Dat. miseris miseris miseris
Abl. miseris miseris miseris
Adjectiva Secundae Declinationis

Nom. pulcher pulehra pulchrum

Voc. pulcher pulchra pulchrum
Ace. pulchrum pulchram pulchrum
Gen. pulchri pulchrae pulchri
etc. etc. etc.
J, & A.
66 INITIUM
Declinatio Tertia
miles, militis (m.)

N.V. miles milites

Ace, militem milites
Gen, militis militum
Dat, militi militibus
Ahl. milite militibus
opus, operis {n,)
N.V. opus opera

Ace. opus opera
Gen. operis operum
Dat. operi operibus
Abl. opere operibus
civis civis (m.)

,
nubes, ntibis (/)

pons pontis (m.)
,
mare, maris (n. )

Singuldriter
N.V. civis ntibes pons mare

Ace. civem ntibem pontem mare \
Gen. civis ntibis pontis maris

Dat. civi ntibi ponti mart
Abl. cive niibe ponte mart
Plurdliter
N.V. cives ntibes pontes maria

Ace, cives ntibes pontes maria
Oen, civium ntibium pontium marium
Dat, civibus ntibibus pontibus maribus
Abl civibus ntibibus pontibus maribus
/
AES GRAMMATICA 67
Declinatio Quarta
portus (m.) cornu (n.)
Singuldriter
N.V. portus comti

Ace. portum cornu
Gen. portus comus
Dat portui (portu) comti
AM. portu cornu
Plurdliter
KV. portus cornua

Ace. portus comua
Gen. portuum comuum
Dat. portibus comibus
Abl. portibus comibus
Declinatio Quinta
Dies (m. velf.)
Singuldriter Pluraliter
N.V. dies dies

Ace. diem dies
Gen. diei dierum
Dat. diei diebus
Abl. die diebus
Adjectiva Tertiae Declinationis

melior, melioris
Singuldriter M.F. N.
KV. melior melius
Ace. meliorem melius
Gen. melioris melioris
Dat. meliori meliori
Abl. meliore meliore
5—2
a
68 INITIUM
Plurdliter M.F. N.
N.V. meliores meli5ra

Ace. meli5res meliora
Gm. meliorum meliorum
Dat. melioribus melioribus
AM. melioribus melioribus
tristis, tristis
Singuldriter M.F. N.
N.V. tristis triste

Ace. tristem triste
Gen. tristis tristis
Dat. tristi tristi
Ahl. tristi tristi
Plurdliter
N.V. tristes tristi
Ace. tristes tristia
Gen. tristium tristium

Dat. tristibus tristibus
Ahl. tristibus tristibus
acer, aoris
N.V. acer acris acre
Ace. acrem acrem acre
Gen. acris acris acris
Dat acri acri acri
Ahl acri acri acri
Plurdliter
N.V. acres acres acria

Ace. acres acres acria
Gen. acrium acrium acrium
Dat. acribus acribus acribus
Ahl acribus acribus acribus
ARS GRAMMATICA 69
aud&x, audacis
Singuldriter M.F, N.
N.V. audax audax

Ace. audacem audax
Gen. audacis audacis
Dat. audaci audaci
All. audaci audaci
Plurdliter
KV. audaces audacia

Ace. audaces audacia
Gen. audacium audacium
Dat. audacibus audacibus
Abl. audacibus audacibus
PEONOMINA
Singuldriter
Nom. ego tti
ACG. me te
Oen. mei tui
Dat mihi tibi
AbL me te
Plurdliter
Nom, nos vos

Acc. nos vos
Oen. nostri, nostrum vestri, vestrum
Dat nobis vobis
Abl nobis vobis
Singuldriter et Plurdliter
Acc. se
Gen. sui
Dat sibi
Abl. se
70 INITIUM
Singuldriter
M. F. N, M, F,
Nom, hie haec hoc ille ilia illud

Ace, hunc hanc hoc ilium illam illud
Gen, hiiius htiius htiius illius illius illius
Dat huic huic huic illi illi illi
Ahl, hoc hac hoc illo ilia illo
Plurdliter
Nom, hi hae haec illi illae ilia
Ace, hos has haec illos illas ilia
(t6?i. horum harum horum illorum illarum illorum

Dat, his his his illis illis illis
^6Z. his his his illis illis illis
Singuldriter
Nom, iste ista istud ipse ipsa ipsum

^cc. istum istam istud ipsum ipsam ipsum
Gen. istius istius istius ipsius ipsius ipsius
i)a^. isti isti isti ipsi ipsi ipsi
J.6Z. isto ista isto ipso ipsa ipso
Plurdliter
Nom, isti istae ista ipsi ipsae ipsa

Ace. istos istas ista ipsos ipsas ipsa
Gen, istorum istarum istorum ipsorum ipsarum ipsorum
Dat, istis istis istis ipsis ipsis ipsis
Ahl. istis istis istis ipsis ipsis ipsis
Singuldriter
Nom. is ea id idem eadem idem

Ace, eum eam id eundem eandem idem
Gen, eius eius eius eiusdem eiusdem eiusdem
Dat, ei ei ei eidem eidem eidem
Ahl, eo ea eo eodem eadem eodem
ARS GRAMMATICA 71
Plurdliter
F. N. M. F. N.
N,V, ei eae eidem

ea eaedem eadem
Ace. eos eas ea eosdem easdem eadem
Gen. eorum earum eorum eorundem earundem eorundem
Bat. eis eis eis eisdem eisdem eisdem
Abl. eis eis eis eisdem eisdem eisdem
Singulariter
Nom. qui quae quod quis quid

AcG. quem quam quod quem quid
Gen. cliius cuius CUIUS ctiius cuius
Dat cui cui cui cui cui
Ahl. quo qua quo quo quo
Flurdliter
Nom. qui quae quae qui quae quae

Ace. quos quas quae quos quas quae
Gen. quorum quarum quorum quorum quarum quorum
Dat. quibus quibus quibus quibus quibus quibus
Ahl. quibus quibus quibus quibus quibus quibus
Singulariter M. F. N.
Nom. nuUus nulla nullum

Acc. ntillum nuUam nullum
Gen. nullius nullius nullius
Dat nulli nulli nulli
Abl ntillo ntilla ntillo
Plurdliter
Nom. niilli ntillae ntilla
Acc. ntillos nullas ntilla

Gen. niillorum nuUarum ntillorum
Dat. nullis ntillis ntillis
Ahl. nullis nullis ntillis

:
72 INITIUM
Similiter alius
alter, -a, -um (alterius)
neuter, neutra, neutrum
solus (solius)
totus (totius)
ullus (tillius)
GRADUS COMPARATIONIS
A. Adiectiva
Positlvus Compardtwus Superldtwus
(a) longus longior longissimus
crudelis crtidelior crudelissimus
audax audacior audacissimus
prudens prtidentior prudentissimus
(6) pulcher pulchrior puleherrimus
acer acrior acerrimus
celer celerior celerrimus
(c) similis similior simillimus
{d) bonus melior optimus
magnus maior maximus
malus peior pessimus
parvus minor minimus
B. Adverbia
Positwus Compardtwus Superldtwus
longe longius longissime
crudeliter crudelius crudelissime
audacter audacius audacissime
pulchre pulchrius pulcherrime
acriter acrius acerrime
bene melius optime
magnopere magis maxime
male peius pessimg
minus minime
multum plus plurimum
ARS GRAMMATICA 73
M. F. N.
Nom. unus una unum
Ace. unum unam tinum
Oen. unius
Dat uni
Abl. tino una uno
JV"om. duo duae duo
Ace. duos duas duo
Gen. duorum duarum duorum
Dat. duobus duabus duobus
Abl. duobus 3 duabus duobus
Similiter : ambo
M.F N.
Norn. tres tria
Ace. tres tria
Gen. trium trium

Dat tribus tribus
Abl. tribus tribus
unus, -a, -um primus, -a, -um

duo, -ae, -o secundus
tres, tria tertius
quattuor quartus
quinque quintus
sex sextus
septem Septimus
octo octavus
novem nonus
decern decimus
undecim undecimus
duodecim duodecimus
tredecim tertius decimus
quattuordecim quartus decimus
4 INITIUM
quindecim quintus decimus
sedecim sextus decimus
septendecim Septimus decimus
duodeviginti duodevicesimus
tindeviginti undevicesimus
viginti vicesimus
viginti tinus vicesimus primus
viginti duo vicesimus secundus
viginti tres vicesimus tertius
triginta tricesimus
quadraginta quadragesimus
quinquaginta quinquagesimus
sexaginta sexagesimus
septuaginta septuagesimus
octoginta octogesimus
nonaginta nonagesimus
centum centesimus
mille millesimus
VERBA
Vox ACTiVA
IMPERATiVUS MODUS
voca mone claude (cape) audi
vocate monete claudite (capite) audite
INDICATiVUS MODUS
Tempus Praesens
voco moneo claudo facio audio
vocas mones claudis facis audis
vocat monet claudit facit audit
vocamus monemus claudimus facimus audimus
vocatis monetis clauditis facitis auditis
vocant monent claudunt faciunt audiunt
ARS GRAMMATICA 75
Tempus Imper/ectum,
vocabam monebam claudebam faciebam audiebam
vocabas monebas claudebas faciebas audiebas
etc. etc. etc. etc. etc.
Tempus Futurum
vocabo monebo claudam faciam audiam
vocabis monebis claudes facies audies
vocabunt monebunt
Tempus Perfectum
vocavi monui clausi feci audivi
vocavisti monuisti clausisti etc. etc.
vocavit monuit clausit

vocavimus monuimus clausimus
vocavistis monuistis clausistis
vocaverunt monuerunt clauserunt
(-ere) (-ere) (-ere)

vocaveram monueram clauseram feceram audiveram

vocavero monuero clausero fecero aiidivero
vocaveris etc. etc. etc. etc.
etc.
vocaverint
PARTICIPIA
Tempus Praesens
vocans monens claudens faciens audiens
Tempus Futurum
vocattirus monittirus clausurus facturus auditurus
76 INITIUM
INFINiTiVUS MODUS
Tempus Praesens
vocare monere claudere facere audire
Tempus Perfectum
vocavisse monuisse clausisse fecisse audivisse
Tempus Futurum
vocaturus monittirus clausurus facturus audittirus
esse esse esse esse esse
Vox Passiva
IMPERATiVUS MODUS
vocare monere claudere audire
vocamini moneraini claudimini audimini
INDICATiVUS MODUS
Tempus Praesens
vocor moneor claudor audior
vocaris moneris clauderis audiris
vocatur monetur clauditur auditur
vocamur monemur claudimur audimur
vocamini monemini claudimini audimini
vocantur monentur clauduntur audiuntur
Tempus Imperfectum
vocabar monebar claudebar audiebar
vocabaris etc. etc. etc.
vocabatur
vocabamur
vocabamini
vocabantur
ARS GRAMMATICA 77
Tempus Futururn
vocabor monebor claudar audiar
vocaberis moneberis clauderis audieris
vocabitur monebitur claudetur audietur
vocabimur etc. etc. etc.
Tempus Perfectum
ôcatus sum monitus sum clausus sum auditus
etc. etc. etc. etc.

vocatus eram monitus eram clausus eram auditus eram
etc. etc. etc. etc.
vocatus ero monitus ero clausus ero auditus ero

etc. etc. etc. etc.
PARTICIPIA
Tempus Perfectum
vocatus monitus clausus auditus
INFINITiVUS MODUS
Tempus Praesens
vocari moneri claudi audiri
Tempus Perfectum
vocatus esse monitus esse clausus esse auditus esse
Tempus Futurum
vocatum iri monitum iri clausum iri auditum iri
INITIUM
esse
Praesens Imperf. Perfect

sum eram fui
es eras fuisti
est erat fuit
sumus eramus fuimus
estis eratis faistis
sunt erant fuerunt (-ere)
Usquam per/. Futurum Fut et per/.
fueram ero fuero

fueras eris fueris
faerat erit faerit
fueramus erimus fuerimus
fueratis eritis fueritis
fuerant erunt fuerint
INFINITiVUS MODUS
Praesens: esse Perfectiim: fuisse
posse
Praesens Imperf. Perfect
possum poteram potui

potes etc. etc.
potest
possumus
potestis
possunt
Plnsquam per/. Futurum Fut et pei
potueram potero potuero

etc. etc. etc.
ARS GRAMMATICA 79
INFINITiVUS MODUS
Praesens: posse Perfectum: potuisse
eo, ire, ivi (ii), itum
Praesens FutHrum Imperfectum

eo ibo ibam
is ibis ibas
it ibit ibat
imus ibimus ibamus
itis ibitis ibatis
eunt ibunt ibant
Imperdtlvus Participium praesens

i iens, euntis
ite
vol5, velle, volui

n51o, nolle, nolui
malo, malle, malui
Praesens tempus indicatlvl modi
volo nolo malo

vis nonvis mavis
volt nonvolt mavolt
volumus nolumus malumus
voltis nonvoltis mavoltis
volunt nolunt malunt
80 INITIUM
fero, ferre, tuli, latum
Praesens
fero
fers
fert
ferimus
fertis
ferunt
fi6, fieri, factus sum
INDICATiVUS MODUS
Tempus Tempus Tempus Tempus
Praesens Futurum Imperfectum Perfectum
fio fiam fiebam factus sum

fis fies fiebas
fit fiet fiebat
fiemus fiebamus
fietis fiebatis
fiunt fient fiebant
INFINITIVUS MODUS
Tempus Praesens fieri
Perfectum factus esse

Futurum factum iri
PARTICIPIUM
Perfectum factus
;;
INDEX VOCABULORUM
The words in the vocabulary fall into three classes :
(1) those to which English equivalents are added;

(2) those which are paraphrased in Latin ;
(3) those to which no explanation at all is added.

The
third class can be readily explained by a gesture, a little dramatic
action, a picture, or a sketch on tlie blackboard.
For the sake of completeness, supines are given, although they are
not used in the text.
S., ab; (cum abl.). adnuttS, -ere, -misi, -missum ; sino

abdticO, -ere, -duxi, -ductum ; ex intrare.
aliquo loco duco. admoneS, -ere, -ui, -itum ; warn.
abeO, -ire, -ivi vel -ii, -itum eo ab. ; adolSsco, -ere, adolevi, adultum
abhorreS, -ere, -ui; refugio, abstineo. cresco. Puer adolescit atque ita
abies, abietis (/.) ; fir. lit adolescens, deinde adolescens
abSminandus, -a, -um pessimus. ;
fit iuvenis. luvenis mox fit senex,
abominor, -ari non amo, odi. ; postremo moritur.
abstineo, -ere, -tinui, -tentum me ; adsum, -esse, -iui ; contrarium est
ab aliqua re abstineo si earn non absum.
tango. A ludo me abstineo = ad advena, -ae (m. /.); stranger.
liidum non eo. advenio, -ire, -veni, -ventum; venio ad.
absum, abesse, afui. adverbium, -i (n.).
accedS, -ere, -cessi, -cessum; cedoad, aedes, -ium (/.). Specta paginam
venio ad, eo ad. tricesimam primam.
accipio, -ere, -cepi, -ceptum ; capio. aedifico, -are aedes facio, exstruo.
;
acervus, -i (m.) cumulus. ;

aegr5t5, -are; non valeo, morbo
AcestSs, -ae (m.). affectus sum ; doleo.
aciSs, -ei (/. ) ; sharpness. Aegyptus, -i (/.).
activus, -a, -um. Aeneas, -ae (m.).
ad ;
(cum ace). aenigma (pi. aenigmata) n., est
adds, -ere, -didi, -ditum. G-raecum nomen.
adferS. Vide affero. aequQ, -are keep up with.
;
adMbeo, -ere, -ui, -itum prope aequus, -a, -um equal aequo animo
; ;
;
teneo. est sine ird.

adhtic ; usque ad hoc tempus. aer, aeris (?7i.).
adiectivum, -i (71.). aerSlrium, -i {n.) locus in quo pe-

;
adimQ, -ere, -emi, -emptum. cuniam servamus.

adiuvo, -are, -uvi, -iitum auxilium ;
aerius, -a, -um adiectivum est
;
fero ; help. nomen est der.
J. & A 6
. ;
82 INDEX VOCABULORUM
aerumna, -ae (/. ) ; cura, miseria. aqua, -ae (/.) ; water.
aes, aeris (n.) ; bronze ; pi. statues of aquila, -ae (/.) avis magna. ;
bronze. arbor, -oris {/.).

aestuo, -are; mare aestuat. arceo, -ere, -ui; ward off
aestus, -us (m.) ; tide. arcesso, -ere, -ivi, -itum send for. ;
afifero, -ferre, attuli, allatum; fero ardeo, -ere, arsi ; be on fire.

ad. aritbmetica, -ae (/.); ars numero-
affigo, -ere, -fixi, -fixum; apto. rum.
ager, agri (m.)\ field. arma, -orum {n.pl.)\ scutum, galea,
ago, -ere, egi, actum; do, drive, act', gladius, pilum, arma sunt. Specta
ago gratias thank. paginam tertiam decimam.
agricola, -ae (m.) ; is qui agros colit. armatus, -a, -um is armatus ; est
aio, ais, ait; dico. qui arma fert.
albus, -a, -um. aro, -are ; plough,
aliquantulum ;
pars parva. ars, artis (/.) ; discimus artes et
aliquis, aliquid. exercemus.
aliquot ; a few. ascendo, -ere, ascendi, ascensum.
alius, -a, -ud. aspectus, -us (m.) species, visus. ;
-lectum; entice.
alliciS, -ere, -lexi, aspicio, -ere, aspexi, aspectum
alter, -tera, -terum. video.
altus, -a, -um. assentatio, -onis (/.); flattery.
amarus, -a, -um; contrarium est assentator, -oris (m. ) is qui semper ;
dulcis. dicit, **Ita, ita vera dicis, recta ;
ambo, ambae, ambo; both. facis. Optimus es et iustissimus."

ambulo, -are. assidue semper. ;
amictus, -us (m.); vestis, habitus; astronomia, -ae (/.) astronomy. ;
clothes. Atbenae, -arum (/.).

amicus, -i (m.); amici nos amant et Atlas, -antis (/« .) deus qui caelum ;
amicos amamus. portat.

amo, mater filios et
-are; pater ©t atque ; et.
filiasamant; filii et filiae patrem atrium, -i (n.) hall, court. ;
et matrem amare debent. attends, -ere, -tendi, -tentum ; ani-

Ancbemolus, -i (m.). mum attendo = I attend.
Ancbises, -ae (m.). auctio, -onis (/.); sale.
anguis, -is (m. /.); serpens. auctor, -oris (m.) ; is qui scribit.
anima, -ae (/.) ; soul. audax, -acis is qui pericula; non
animal, -alis (n.) ; idem quod Anglice. timet est audax.
animSlns, -antis; animam habens, audio, -ire auribus audimus.
;
vivens. aufero, -ferre, abstuli, ablatum.

animl causS, voluptatis caupa.
; aura, -ae (/.) aer qui se movet.;
animus, -i (m.) animo intellegimus.

; aureus, -a, -um ex auro f actus. ;
annus, -i (m.); year. auris, -is (/.).
ante (cum ace),

;
aurum, -i (n.) ;
gold,
antes., autem etvel ; sed.
antiquius babe5 ; antepono, h5c est auxilium, -i (n.) ; help,
pono ante. avidus, -a, -um ; avarus, qui nimis
Antonius, -i (m.). volt edere.
aperio, aperui, apertum.
-ire, avis, -is (/.).
appareo, -ere, -ui, -itum appear. ; avunculus, -i (m.) ; matris frater.
appelld, -are; nomino.
app6n6, -ere, -posui, -positum; pono babae est exclamatio.
ad. balaena, -ae (/.).
appropinquS, -are; accedo, eo ad. barba, -ae (/.); capillus qui crescit in
apto, -are ; fit. mento iuvenis.
;; )
INDEX VOCABULORUM 83
be&tus, -a, -um beatus multa bona ; carus, -a, -um ; id carum est quod
habet. Felix. amo.
beUum, -i (n.) bellum ; est inter nos casa, -ae (/.) parva domus.
;
et Germanos. Cassius, -i (m.).

bene ; contrarium est fiiale. castl ; forte.
beneficium, -i (n.) ; bene factum casus, -us (m.).
donum. Boni beneficia amicis catasta, -ae (/.) ; pulpitum in quo
praebent. venales stant servi.
benevolus, -a, -um ; bonus. catulus, -i (in.) canis. ;
benignS ; kindly. caulis, -is [m.) ; cabbage.

bib6, -ere, bibi. causa, -ae (/.) cause, sake.
;
bini, -ae, -a. caveo, -ere, cavi, cautum ;

pueri
bonus, -a, -um ;
good. cum magistrum vident cave ex-
b6s, bovis, g. pi. boum (m. /.); ox, clamant. Cave canem.
cow. cavema, -ae (/.).
bracae, -arum (/.). ced5, -ere, cessi, cessum eo, happen^ ;
brevis, -e ; contrarium est longus. turn oat, yield.

breviter ; brevi tempore paucis ver- ;
celeber, -bris, -bre ; clarus.
bis. celeriter.
Bnindisinm, -i (n.). cella, -ae (/.).
Brtttus, -i (m.). celo, -are.
bUbula, -ae (/.) ; caro boum. Cera, -ae (/. ) ivax {which was ;
spread on writing tablets).

cadd, -ere, cecidi, casum ; liber cadit cerae, -arum (/.) tabulae in quibus ;
nisi teneo. scribimus.

caed5, -ere, cecidi, caesum. cervus, -i (m.) ; animal quoddam,
caelum, -i (n.) ; locus in quo est sol, ceteri, -ae, -a ; omnes alii.
luna, astra. charta, -ae (/.).
Caesar, -aris (m.). chorea, -ae (/.) ; saltdre est verbum,
calamus, -i (m.). chorea nomen.
calceus, -i (m.). cibus, -i [m. ; id quod edimus.
caliga, -ae (/.). cingo, -ere, cinxi, cinctum.
callidus, -a, -um ; is qui sapit cito ; mox.
aciitus. civis, -is (m. ) ; specta paginam
canis, -is (m. /. ) ;
animal quod au quintam decimam.
au latrat. clam; secretly.
cano, -ere, cecini, cantum carmina ; ciamo, -are ; magna voce aliquid
voce canimus. dico.
cantQ, -are ; cano, sono ; gallus clarissimus, -a, -um; most famous.
cantat. claudico, -are.
capillus, -i (m.). claudo, -ere, clausi, clausum.
capio, -ere, cepi, captum. claudus, -a, -um.
captS, -are ; capere tempto. cliens, -ntis (m.) vide pair onus. ;
captus, -a, -um

participium a capio
; c6gnosc6, -ere, -novi, -nitum ; in-
ductum. Is altero oculo captus venio, nosco, scio.
est qui iino tantum oculo videre cogo, -ere, coegi, coactum compel. ;
potest. colligo, -ere, -legi, -iectum.

caput, -itis (n.). colloco, -are ;
pono.
careo, -ere, -ui, -itum ; non habeo. collum, -i {n.).
carmen, -inis (n.) ; id quod poeta colo, -ere, colui, cultum ; I till.
scribit; est carmen in pagina colonus, -i (m.) ; agricola.
sexagesima tertia. color, -oris (m.).
cars, carnis (/.) ;
jleshy meat, columna, -ae (/.) ;
pillar.
Carthag5, -ginis (/.). coma, -ae (/.).
6—2
; ;
comatus, -a, -um ; is qui longum cubo, -are, cubui, cubitum ; in lectulo
habet capillum. iaceo.
comes, -itis (m. /.) ; amicus, socius, ctlias, -atis ; ex qua patria?
isqui tecum it. culmen, -inis (v.)-, tectum.
comparatio, -onis (/.). culpa, -ae (/.) nomen est verbum ; ;
compare, -are ; dico "hoc est maius est culpdre vel reprehendere. Si
(minus, altius, difficilius, etc.) reprehendo, dico, " malus es,
quam illud." iniustus es." Saepe significat
compretieiidO, -ere, -bendi, -hensum; mendum.
capio, teueo. cum ;
(a) with (abl.) ;
(b) wh^n,
comprimo, -ere, -pressi, -pressum ;
cumulus, [m.) a heap.
-i ;
cum et premo. ctlnctor, -ari; tempus perdo.

cCnfectus ; vide verbum conjicid. cftnctus, -a, -um ; all.
c6nfer6, -ferre, -tuli, -latum ; me cupie, -ere, -ivi, -itum volo. ;
confero slgnificat eo. cilr ; cur rogat, quia respondet.

cSnflcio, -ere, -feci, -fectum. Con- cilro, -are look after care.
; y
=
fectus vehementer affectus ; do- currS, -ere, cucurri, cursum.
lore affectus sum = doleo. cursus, -us (m.); iter.
c6nici6, -ere, conieci, coniectum cUstodiS, -ire ciistos sum. ;
tempto solvere. ctistos, -odis [m.) ; miles patriae

coniungo, -ere, -iunxi, -iunctum. est ciistos, quia patriam defendit.
eSnsidS, -ere, -sedi, -sessum.
consilium, -i (n.) ; jplan, Daedalus, -i (m.).
c5nstituo, -ere, -tui, -tutum resolve. ; de; (cum abl.).
cSnsulo, -ere, -ui, -tum ; take dgbeS, -ere, -bui, -bitum ; owe, ought.
counsel. debilitas, -atis (/.); weakness.
c5nstlm6, -ere, -mpsi, -mptum ; edo, decedo, -ere, -cessi, -cessum abeo. ;
perdo, tero. decern numerus.

;
contends, -ere, -di, -tum eo.

; Decimus, -i (m.).
contineQ, -ere, -tinui, -tentum ; I dedtico, -ere, -duxi, -ductum; ducode.
contain. d§fend6, -ere, -di, -fensum; miles
contra. defendit patriam.
convalesce, -ere, -valui ; get well. demonstro, -are.
convenio, -ire, -veni, -ventum denarius, -i (m.) ; nummus.
in tinum locum cum aiiis venio. deni, -ae, -a.
c6pia, -ae(/.); multum alicuius rei. denique finally.
;
Corlnthus, -i (/.). dens, dentis (m.).

comtl, -us (n.) cervus cornua ; depellS, -ere, -puli, -pulsum.
habet. descends, -ere, descend!, descensum.
corpus, -oris (n.) ; habes corpus et describe, -ere, -scrips!, -scriptum
animam. scribo de.
coryza, -ae (/.) ; nasi fauciumque desists, -ere, -stiti, -stitum.
morbus. destituo, -ere, -ui, -iitum relinquo. ;
cottldie ;Qno quoque die. desum, -esse, -fui ; absum.

creQ, -are ; facio. deus, -i (m.); dei in caelo vivunt,
cresco, -ere, crevi, cretum; maiorfio. hominesque regunt.
crSta, -ae (/.). deversSrium, -i (n.); inn.
crinis, -is (m.) capillus. ; dexter, -tra, -trum.
cruciatus, -lis (m.); torture. dextra, -ae (/.).
crQdelis, -e criLel.
; dextrorsum ; a sinistra ad dextram.
crfts, cruris (n.) membrum corporis.
; dialogus, -i (m.) ; si duo inter se
crtlstulum, -i (?i.); sweetmeat. loquuntur est dialogus.
cubiculmn, -i (n.) cella ubi dor- ; dic5, -ere. dixi, dictum.
mimus. Dido, -ouis (/.).
; )
di§s, -ei (m. /.); day. Contrarium emittS, -ere, emisi, emissum ; mitto
est nox. ex.
difficilis, -e ; facilis et difficiUs sunt emptor, -6ris (vi. ; is qui emit.
contraria. enlm fere idem quod nam.
:
digitus, -i (m.). enim vero = sine dubio.

dignus, -a, -um ;
(cum abl.) worthy, §numer6, -are.
diligenter ; summa cum cura. eo, ire, ivi vel ii, itum.
diripi5, -ere, -ripui, -reptum ; sack. Ephesus, -i (/.).
discipulus, -i (m. ); is qui discit. epistula, -ae (/.); scribimus epis-

discQ, -ere, diclici; in ludo discunt tulas ad absentes amicos.
pueri. equidem ; ego quidem. Particula
discrep9, -are ; non idem sum. quidem- confirmat.
displiceQ, -ere, pla- -ui, -itum; non equito, -are ride. ;
ceo. equus, -i (m.).

disp6n6, -ere, -posui, -positum; ordine erga.
p6n5. erg6 itaque. ;
distorbus, -a, -um. erro, -are. Si non recte respondes,

distribuo, -ere, -tribui, -tributum. err as.
ditl ;
(adverbium) longum tempus. erump6, -ere, -rupi, -ruptum ; celeri-
ditltius comparativus gradus ad-
; ter exeo.
verbii diu. gs idem quod edis.
;
d6, dare, dedi, datum. est = edit.

doceS, -ere, -ui, -ctum magister docet ; esurio, -ire ; edere volo ; ieiunus sum.
pueros, pueri discunt. et.
doctor, -oris (m.) is qui docet ; etenim; in fact.
magister. etiam; also.
doctus, -a, -um; sapiens. euge exclamatio gaudii est.
documentum, -i [n.)\ id quod docet. Evander, -dri (m.).
dole5, -ere, -ui, -itum contrarium ; ex (cum abl.).
;
verbi gaudeo ; dolorem sentio. exciO, -ire, -ivi vel -ii, -itum vel
dolus, -i (m.) ; guile. -itum ; voco ex.
domi at home. ; excipio, -ere, -cepi, -ceptum; receive.
domina, -ae (/.) ; mistress. excito, -are; mater te excitat si fores
dominus, -i (m.); is qui domum pulsans surge exclamat.
habet. exclamo, -are ; clamo.
domus, -us (/.) ; home. excogito, -are; devise.
d6n5, -are; do. excrucio, -are; dolore magno aliquem
dOnum, -i (n.) ; id quod das. afficio. Morbi et volnera nos ex-
dormio, -ire ; noctii in lectulis dor- cruciant.
mimus cum oculos claudimus. exemplum, -i (n.).
dtlc6, -ere, duxi, ductum. exeS, -ire, -ivi vel -ii, -itum; e6 ex.
dum ; while. exercitatiS, -onis (/.); exercise.
duo, -ae, -o ; numerus. exilium, -i (n.) ; exile.
exitium, -i [n.) ; death.
e = ex. expelie, -ere, -puli, -pulsum.
ecce exclamatio vide, spectd.
; ; expono, -ere, -posui, -positum; ex-
edo, -ere, edi, esum. plain.
gdootus, -a, -um; doctus. expGgno, -are ; vi capio.
efiTugiS, -ere, -fugi, -fugitum ex ; ali- exspecto, -are wait for. ;
quo loco fugio. extends, -ere, -di, -turn,

§ici6, -ere, eieci, eiectum iacio ex. ; extraho, -ere, -traxi, -tractum; traho
elephantus, -i (m.) animal quoddam
; ex.
ingens.
û6, -ere, -ui, -utum ;
purge. faba, -ae (/.) ; hean.
)
fabrica, -are ; facio. frlge5, -ere ; frigidus sum.
fabula, -ae (/.) story. ; frigidus, -a, -um contrarium est ;
facilis, -e ; easy. calidus; hieme sumus frigidi,calidi

facio, -ere, feci, factum. aestate.
factum, -i [n.) ; deed, act. frigus, -oris (n.) ; frigus est hieme,
fallo, -ere, fefelli, falsum ; cheat. ubi manus et pedes nobis frigent,
febris, -is morbus qui corpus
(/.) ; immo vero totum corpus frigidum
nunc calidum nunc frigidum fit. Nomen est/riî^s, adiectivum
reddit. frigidus.
f§l§s, -is (/.) ; specta paginam tricesi- frondeS, -ere frondes emittere.;
mam secundam. frons, frondis (/.).

feliciter, bene adverbium ab ad- ; frtlmentum, -i (n.); corn.
iecfcivo fellx ductum. fruor, frui, fructus sum ; verbum
ffclix, -icis beatus is qui gaudet
; ; deponens (cum ablativo), enjoy.
e«t felix. frClstra; in vain.
f^mina, -ae (/.) ; ivoman. fuga, -ae (/.) nomen ; est, verbum
fenestra, -ae (/.). est fugio.
fera, -ae ( /.) animal saevum ; quod fugio, -ere, fugi, fugitum ; I fly ; I
in silvis vel in desertis locis run aioay from.
habitat. fugo, -are ;
pursue.
latum; nonnunquam
fero, ferre, tuli, filmo, -are ; fumum emitto.
significat Anglice I lead. ftLnambulus, -i (m. ; is qui per
ferula, -ae (/.). fdnem ambulare potest.
fessus, -a, -um. ftlnis, -is (m.) rope. ;
festino, -are celeriter eo. ; furcifer, -i (m.) ; rascal.

fidelis, -e ; faithful. furiosus, -a, -um ; insanus et sae-
filia, -ae (/.) ; daughter, vus.
fllius, -i (m.) ; son. futHrus, -a, -um.
finis, -is (m.).
flo, fieri, factus sum ; passiva vox Gadgs, -ium (/.).
verbi facio. galea, -ae (/.).
fla^tium, -i {n.) ; culpa magna, gallus, -i (???.) ; specta paginam
facinus. tricesimam quintam.
fluctus, -us [m.): unda. gaudeo, -ere, gavisus sum laetus ;
fltinien, -inis (n.) ; river. sum. Contrarium est doled. Si

fluS, -ere, fluxi, fluxum, flow. pater tibi pecuniam dat, gaudes.
fluvius, -i (m.) flumen. ; genCL, -lis {n.).
foedus, -a, -um contrarium ; est geometria, -ae (/.).

pulcher. gero, -ere, gessi, gestum; bellum
fores, -um (/.) ; ianua quae duas contra Germanos gerimus fero. ;
habet partes aliter valvae. ; gibber, -a, -um is gibber est cui ;
fOrma, -ae (/.) form \e\ formula. ;

tumidum est tergum.
formSsus, -a, -um pulcher. ;
gladius, -i (m.) miles habet ;
fortasse ; perhaps. gladium.

forte by chance.
; gloria, -ae (/.) glory ambition. ;
^
fortis, -e is qui ; nihil timet est gradus, -iis («?.).

fortis. grammaticus, -a, -um ad litteras ;
fortdna, -ae (/.) ;

fortune, good pertinens. Artem grammaticam
fortune. discimus si discimus surgo, surgis,
forum, -T market-place.
(/?.) ; surgit, parvus, parve^ parvum^ etc.
frangO, -ere, fregi, fractum. grandis, -e magnus. ;
frater, -tris (m.) ; brother. gratias ag6 I thank, ;
fraxinus, -i (/.) ; arbor quaedam. gratus, -a, -um ; id gratum est quod
frequents, -are ; saepe eo ad. placet nobis.
;
gravis, -e. ignSro, -are ; ngscio, non scio, non

grunniS, -ire ;
porous grunnit. inteilego.
gypsum, -i (n.) ; creta. ille, ilia, illud.
imagS, -ginis (/.).
habeo, habui, habitum.
-ere, imber, imbris (m.) ;
pluvia.
habito, -are ; vivo in. immemor, -oris ; forgetful.
baud; non. immortaiis, -e ; is immortalis est qui
baurio, -ire, hausi, haustum ; celeri- nunquam moritur.
ter bibo. immotus, -a, -um; quigtus; is qui
herba, -ae (/.) ; id quod equi, boves, movet immotus est.
se noil
alia animalia in agris edunt. Immo vero nay rather, indeed.
;
Hercules, -is (m.). imperfectus, -a, -um.

herl yesterday.
;
impius, -a, -um; malus; contrarium
Hesperides, -um (/.) ; Hesperi filiae. adiectivi^ms. Erga patrem, ma-
beus exclamatio vocantis.
; trem, deos, patriam pii esse de-
hie, haec, hoc. bemus.
Mc; in hoc loco. importtlnus, -a, -um; importunus
hiemps, -emis (/.); quattuor sunt est qui nos irritat quia semper
—
partes anni ver, aestas, auctum- rogat.
nus, hiemps. improbissimus, -a, -um; pessimus.
Mnc; ab h5c ioco de hac causa. ; improbus, -a, -um; malus, pessi-
historia, -ae (/.) ; fabula, narratio. mus.
hodie, today. imprtldens, -ntis ; unaware.
homo, hominis (m.) nos homines ; imus, -a, -um.
sumus; canes, equi, aves non sunt in praepositio, cum (a) ace, (b) abl.
;
:
homines. in praesenti ; nunc.

honestus, -a, -um; honourahle. incipio, -ere, -cepi, -ceptum.
bora, -ae (/.) duodecim horas habet
; incite, -are ; moveo urge on. ;
dies. incognitus, -a, -um non notus, quern ;
bordeum, barley.
-i [n.) , ignoramus.
bortus, -ijarden.
(m.) ; increpo, -are, -ui, -itum; reprehendo.
bospes, -itis {m.)\ stranger. incumbo, -ere, -cubui, -cubitum
bospitium, -i (n.); lodging. operam do, animum attendo.
bostis, -is (m.)\ Angli hostes sunt indicQ, -are; mark.
Germanorum. induo, -ere, -ui, -utum; induo me
bUc; ad hunc locim. vel induo vestem.
btliusmodl ; of this hind. inferl, -orum (m.) ; lower world.
bumi. Infestus, -a, -um ; saevus, crudelis,
hostilis.
iaciS, -ere, ieci, i^ctum. ingens, -entis; magnus.
iam; now, by this time. initium, -i {n.) ; contrarium eat finis.
ianitor, -oris (m. is qui ; ianuam initlstus, -a, -um; contrarium ad-
custodit, ianuaecustos. iectivi iustus. Iniustus mala facit.
ianua, -ae (/.). Insanus, -a, -um mad. ;
ibi ; in eo loco. insideo, -ere, -sedi, -sessum sedeo ;
Icarus, -i (m.). in.

Idem, eadem, idem. insignis, -e; clarus.
ieitlnus, -a, -um ; i, qui nihil edit et inspicio, -ere, -spexi, -spectum spec- ;
edere volt. to in.

ientaculum, -i (n.); breakfast. instituo, -ere, -ui, -utum educo, ;
igitur therefore.
; doceo.
IgnSLvus, -a, -um; ignavi pugnare Instrtlmentum, -i {n.).
noiunt ;
piger. Insula, -ae (/.).
Ignis, -is (m.); fire Insum, -esse, -fui ; esse in.
;;
;
integer, -gra, -grum ; ferg idem signi- lapidSsus, -a, -um ; lapidibus parvis
ficat quod totus. plenus.
intellegS, -ere, -exi, -ctum; under- lapis, -idis (m.).
stand. largus, -a, -um ; liberal.
inter; (cum ace). lateO, -ere, -ui celo me. ;
interficiO, -ere, -feci, -fectum; neco. Iav6, -are, lavi, lavatum (lotum)
interpellO, -are ; si dum alius dicit manus aqua lavamus. I wash.
ego quoque incipio dicere ego ISctor, -oris (m.) ; is qui legit,
interpello. lectulus, -i (m.) ; in lectulo dormio.
interrogS, -are; rogo. lectus, -i (m.) ; id in quo dormimus.
intro, -are. lente.
intltilis, -e ; non utilis. lepide ; cleverly ^ wittily,
inveniS, -ire, -veni, -ventum find, ;
lex, legis (/.); law.
invideS, -ere, -di, -sum {cum dat.) ; libellus, -i(m.)\ nonnunquam signi-
si doleo quod tu beatus es, invideo ficat Anglice a petition.
tibi. liber, -bri (m.) ; libellus.
iO exclamatio est. Uber, -a, -um ; contrarium nominis
iocus, -i (m.) joke, fun. ;
servus.
ipse, ipsa, ipsum. llberl, -orum (m.) ; filiiet filiae.
Ira, -ae(/.); nomenest; adiectivum llceor, -eri, licitus sum , bid.
est irdtus. Si pueri ludunt, magis- licet.
ter fit iratus. lingua, -ae (/.).
irrepO, -ere, -repsi, -reptum ; in ali- lippus, -a, -um ; iveak{of eyes),
quem locum repo clam intro. ; liquefaciO, -ere, -feci, -factum; I melt.
irrlto, -are; Orbilius Titum irritat UquescO, -ere, licui ; nelt.
quem res grammaticas semper volt lltus, -toris [n.) ; marg5velora maris.
docere. locus, -i (m.) ; a place.
is, ea, id. longe.
iste, ista, istud. longus, -a, -um.
ita ;
(a) contrarium adverbiiminme; loquax, -acis is qu: multa loquitur
;
- (b) so. loquax est.

itaque ; igitur, therefore. loquor, loqui, locutus sum ; verbum
iter, itineris (n.); journey. deponens quod dico significat.
iters, -are; iterum atque iterum ISrlca, -ae (/.).
dico. Ldcius, -i (rn.).
iterum. IMo, lusim.

-ere, liisi,
iube5, -ere, iussl, iussum ; dic5 venl, Ifldus, -i (m.);
(a) locus in quo
redi, scribitey tacete^ etc. discunt pueri (b) play. ;
ItldicO, -are; si dico, "Pater meus Iflna, -ae (/.) moo%. ;
est sapiens," iiidico de patre meo. Itlsor, -oris (m.) is qui ludit. ;
Itllius, -i (m.). Itlx, liicis (/.) sol nobis lucem ;
itlnior; younger. praebet die esl lux, nocte non

;
itlre; rightly, naturally. est. Sub /wcem = paulo antequam

itlssum, -i(^.); order. sol oritur.
iuvenis, -is (w.) ; homo adultus qui
nondum est senex, neque nunc macte virtute ; exclamatio est
adolescit sed iam est adultus. significat bene, bene, laudo te.
madefacio, -ere, -feci, -factum

labor, -oris [m.) ; opus. madidum reddo.
labOrS, -are doleo. ; madidus, -a, -um madida vestis est
lacerO, -are tear. ; vestis aqua plena. Contrarium
laetus, -a, -um ; si laetus sum est siccus.
gaudeo, si tristis, doleo. maereo, -ere : maestus sum.
lambO, -ere, Iambi, lambitum ; lick. maestus, -a, -um ; miser, tristis.
;
magicus, -a, -um; magic. mgnsa, -ae (/.).

magister, -tri (7n.). mentum, -i (n.).
magnificus, -a, -um ; splendid, mercator, -oris (m.) ; merchant.
magnus, -a, -um. Mercurius, -i (m.) ; deus quidam.
iu§.ior, vide paginam septua-
-us ; merldies, -ei {m.); regi5 caeli; medius
gesimam secundam. dies.
male contrarium est bene.
; merits ; iure si quis debet in exilio
;
maledlcS, -ere, -dixi, -dictum ; male- esse, merito est in exilio non ;
dico alicui si eum pessimum, sine iusta causa.

impium, iniustum voco, meritum, -i (n.) ; bene factum.
malum, -i (n.) ;
pomum. Metellus, -i {m.).
malus, -a, -um contrarium
; est bonus, mens, mea, meum.
mancipium, -i {n.) ; servus. miles, -itis (m.) specta paginam ;
mandS, -are impono. ; do, tertiam decimam.

mane adverbium, early.
; Miletus, -i (/.).
maneS, -ere, mansi, mansum ; sto, militia, -ae (/.) ; warfare.
non abeo, non pergo. mUle vide numeros.
;
manes, -ium (m.) ;

ghosts. mille passfts ; mile.
mango, is qui servos emit
-onis (m.) ; mina, -ae (/.) peciiniae aliquan- ;
et maiore pretio vendit. tum.

manifestus, -a, -um ; clarus. minime vide paginam
; septua-
Manlius, -i (m.). gesimam secundam.
mansuefacio, -ere, -feci, -factum minus; less.
tame. mirabilis, -e ; wonderful.
manus, -us (/.). mirus, -a, -um mirabilis. ;
Marcus, -i (m.). misceo, -ere, -ui, -xtum; mix.

mare, maris (n.). miser, -a, -um contrarium est felix.;
margo, -ginis (m.). miserabilis, -e ;

piteous.
maritimus, -a, -um ; cursus mari- miserg adverbium est, adiectivum
timus — sea-voyage. est miser.
marltus, -i {m..); pater tuus est miseria, -ae (/.) est nomen, adiec- ;
maritus matris tuae. tivum est miser. Quid est ad-

mater, -tris (/.) mother. ; verbium ?
matrim5nium, -i (n.) pater tuus ; mitts, -ere, misi, missum.
matrem in matrimouium duxit. modo ; only.
matrdna, -ae (/.) femina, mulier. ; modus, -i {m.) ; way ; viood (in gram-
maxims ; vide paginam septua- mar) .
gesimam secundam. mQmentum, -i (n.) id quod grave ;
maximus, -a, -um gradus super- ;

est habet momentum vel pondus.
lativus adiectivi magnus. Gravis est contrarium adiectivi
mecum ; cum me. levis.
medicamentum, quod medi- -i (n.) ; mSns, montis (m.) specta paginam ;
cus nobis dat pueris non placet. ;

vicesimam octavam.
medicus, -i (771.) is qui morbos ; mSnstrS, -are.
sanat. monstrum, -i (n.) magnum atque ;
medius, -a, -um. terribile animal.

membrum, -i (n.) ; digitus, oculi, montanus, -a, -um ; ad montem
aures sunt membra. pertinens.
memini, -isse ; I remember. mora, -ae (/.) delay. ;
memoria, -ae (/.); memory. morbus, -i (771.) is morbo captus ; est

mendax, -acis is est mendax qui ; qui aegrotat.
non vera dicit. mordeS, -ere, momordi, morsum.
mens, mentis (/.) id quo intelle- ; morior, mori, mortuus sum ; con-
gimus. trarium est vivo.
mors, mortis (/.) exitium. ; nOnndlll, -ae, -a.
mortuus, -a, -um contrarium ad- ; nonnunquam; aliquandS.
iectivi vivus ; mortuus non vivit. n6s ego pluraliter.
;
m6s, moris (m.) ; manner pluraliter ;

noscO, -ere, novi, nStum; scio, intel-
character. lego.
mox post aliquid temporis.
; nSsse = novisse.
mulgeo, -ere, mulsi, mulsum; I milk. noster, nostra, nostrum,
multus, -a, -um. novem ; numerus.
mundus, -i {m. omne quod est. )
; noverca, -ae {/.) ; step-mother,
mUnus, -eris (n.) id quod oportet ; novus, -a, -um neiv. ;
facere, officium. nox, noctis (/. ) contrarium est dies. ;
mtlrus, -i (m.). nUgae, -arum {/.) ; nonsense.

mtls, muris (m.) ; specta paginam ntlllus, -a, -um.
trJcesimam primam. num; num rogat, si minime debet
mtlsica, -ae (/.). esse responsum.
numero, -are.
nam ; namque. numerus, -i (m.).
namque ; for. nunc.
narro, -are; dico. nunquam; never.
nasus, -i (m.). ntlper; lately.
nato, -are. nUtrlx, -icis (/.) ; nurse.
natdra, -ae (/.) nature, disposition. ;
nausea, -ae (/.) ; morbus quem maris 6 ; exclamatio.

aestus facit. ob ;
(cum ace).
navis, -is (/.) ; navi trans mare iter oblino, -ere, -levi, -litum.
facimus. obsideo, -ere, -sedi, -sessum ; besiege,
-ne -ne interrogat.
; obtrunco, -are neco. ;
nee neque.
; obviam eo meet. ;
necessarlus, -i (m.) relative. ; occasio, -onis (/.) opportunity, ;
necesse est ; it is necessanj. occidens, -ntis (m.) regio caeli. ;
neco, -are ; Brutus lulium gladio occldo, -ere, -di, -sum ; neco.
necat. occupo, -are capio. ;
neglego, -ere, -lexi, -lectum ; non oceanus, -i (m.).

euro operam non do. ; octo numerus. ;
negStium, -i (n.) affair. ; oculus, -i (m.),

nemo. odor, odoris (m.) odorem olfacimus.
;
neque; neither^ nor. oleo, -ere, -ui ; odorem emitto.

ngqulquam to no purpose. ; olfacio, -ere, -feci, -factum.
nescio, -ire ignoro. ; 61im once upon a time.
;
nescioquis aliquis quem nescio. ; omitto, -ere, -misi, -missum; leaveout,

neuter, neutra, neutrum. omnino; altogether^ completely.
nex, necis (/.) ; mors vi facta, omnipotens, -entis qui omnia ;
nihil. potest.
nihilominus ; nevertheless. omnis, -e ; fere idem quod cunctus.
nimis plQs : quam satis. opera, -ae ( f.) ; care.
nisi ; unless. oportet, -ere.
nodus, -i (m.). oppidanus, -i (m.) ; is qui oppidum
n516, nolle, nolui ; non volo. habitat, civis.
nOmen, -inis (n.). oppidum, -i (n.) ; toivn.
nomino, -are; nomen do. optimus, -a, -um superlativus gra- ;
non. dus adiectivi bonus contrarium ;
nOn modo...sed etiam ; not only... est pessimus.

but also. opus est; cum abl. = oportet habere
nCndum; not yet. vel facere aliquid.
) ;
6ra, -ae (/.). penarius, -a, -um ; ad penum vel

Orbilius, -I (m.); nomen magistri cibum pertinens.
clarissimi. penna, -ae (/.) ; wing.
5rd5, -inis (r?i.) a line, ; pensum, -i {n.); opus quod domi facis.
oriens, orientis (m.) caeli regio. ; penus, -us vel -i {m. /.) provisions. ;
orior, -iri, ortus sum ; surgo. per (cum ace).

;
6m§,mentum, -i (n.) ; ornament. perago, -ere, -egi, -actum facio. ;
68, oris in.) ; corporis pars. percutio, -ere, -cussi, -cussum pulso ;
OS, ossis (n.). ferio.

ostendS, -ere, -di, -turn ; monstro. perdo, -ere, perdidi, perditum; lose,
Sstiuin, -i (n.) ; ianua. destroy.
6vum, -i (n.) ; egg. perfectus, -a, -um.
perficio, -ere, -feci, -fectum ; finish.
pagina, -ae (/.). pergo, -ere, perrexi, perrectum.
paliidus, -a, -um pale. ;
periculum, -i (n.) ; danger.
pand5, -ere, -di, passum vel pansum ; perinde ac just as. ;
aperio, extendo. perrumpo, -ere, -rupi, -ruptum quasi ;
panis, -is (m.) ; bread. rum.po per aliquid somnum tuum ;
pannosus, -a, -nm ; rag perrumpo si te e somno excito.

parco, -ere, peperci, parsam veniam ; persona, -aeBrutus, Titus,
(/.) ;
do. Parco alicui n5n aliquem. Orbilius sunt in hoc libro personae.
parens, -ntis (m. pater vel mater. f. ; pertracto, -are.
p3,re5, -itum
-ere, si facis id
-ui, ; pes, pedis (m.) membrum corporis,
;
quod magister iubet, pares magis- pessimus, -a, -um superiativus ;
tro. gradus adiectivi malus.

par5, -are get ready.; peto, -ere, petii vel petivi, petitum ;
pars, partis (/.) ; part. (a) quaero ; (b) magister malos

participium, -i (n.). pueros ferula petit.
parturio, -ire, -ivi vel -ii to he about ; philosoplius, -i (m.) ; sapiens.
to bring forth. Phryx, Pbrygis (?7?.) ; Phrygian.
parvus, -a, -um. physiognomon, -onis (77i.); specta
pasco, -ere, pavi, pastum ; cibum do paginam iindevicesimam. Phy-
animalibus in prato ; animalia siognomon naturam hominis ex-
pascuntur vel cibum edunt in ponere potest si caput pertractat.
prato. pictus, -a, -um
painted, drawn. ;
passlvus, -a, -um. pignus, -oris [n.) pledge. ;
passus, -lis (771.) sêp, pace. ; pUum, -i (n.).
pateo, -ere, -ui ; be open. pinus, -i if.) ; arbor quaedam.

pater, -tris (m.) father, ; piscator, -oris (m.) ; is qui pisces
patior, pati, passus sum; verbum captat.
deponens, suffer. piscis, -is {m.); animal quod in
patria, -ae (/.) ; nostra patria est mari natat.
Anglia. plus, -a, -um
; bonus, contrarium est
patronus, patronus habet
-i (m.) ;
inipius. Sacerdos est pius.
clientes, quos adiuvat et defendit. placeo, -ere, -ui, -itum ; si quid mihi
Clientes debent mane patronum placet, gaudeo.
saliitare. plenus, -a, -um ; contrarium est
patruus, -i {m.) ;
patris f rater. vacuus vel indnis.
paulo ; non multo. pluit ; it rains.
pecto, -ere, pexi, pexum ; I comb. pltlraliter.
pectus, -oris (rz.) pars corporis. ;
pltlrimus, -a, -um.
pecdnia, -ae (/.). pltls.
pecus, -coris (n.) cattle. ; poculum, -i (71.).
pecus, -udis (/.) ; beast. podagra, -ae (/.) ; pedum morbus.
;;
poena, -ae (/.) punishment; poenas ;
prius before.
;
sumo = punio poenas do = punior. ; privlgnus, -i (m.) step-son. ;
po§ta, -ae (m.). prScedS, -ere, -cessi, -cessum.

pompa, -ae (/.) ; longus 5rdo homi- prCcgrus, -a, -um; altus.
num. procul.
pOmum, -i (n.); apple. prOdflcO, -ere, -duxi, -ductum ; di5c6
p5n5, -ere, posui, positum. pro.
pOns, pontis (m.). prOgredior, -gredi, -gressus sum
pQpulus, -i (/.) poplar. ;
procedo.
populus, -i {m.) Galli, Germani, ; prSmlssor, -oris (m.) is qui pro- ;
Britanni sunt populi. mittit.

porclna, -ae (/.); porci caro. prSmltto, -ere, -misi, -missum dico ;
porous, -i (m.) animal quod grunnit.

; faciam, faciam.
porta, -ae (/.). prOmS, -ere, prompsi, promptum
ports, -are. capio.
portus, -us (m.) harbour. ; promunturium, -i (n.).
posc6, -ere, poposci rogo. ; prQnSmen, -minis \n.).
possum, posse, potui. prope; praepositio (cum ace.) et
post; praepositio, cum accusStivo. adverbium near. ;
posted; adverbium, post ea, post propers, -are festino. ;
eas res. propius eomparativus gradus ad-

;
postquam ; after that. verbii prope.

potens, -ntis ; is potens est qui naulta prSspere bene. ;
potest. prOverbium, -i (n.) sententia brevis. ;
potestas, -atis power.

(/.) ; provides, -ere, -vidi, -visum id ;
potissimum ; most of all, best of all. quod futiirum est provideo; caveo,
potius rather.
; proximum, -i (n.) ; neighbourhood.
potus, -us (tti.) id quod bibimus. ; proximus, -a, -um.
praebeO, -ere, -ui, -itum ; do. Me prtldens, -eutis ; is qui providet est
praebeo = sum, prMens cautus. Contrariura est
;
praeceps, -cipitis ; headlong. imprUdens.

praecS, -onis (m.) ; herald, crier. Ptlblius, -i (m.).
praecQnium, -i (n.) ; id quod praeco pudor, -oris (m.); shame.
clamat. pueUa, -ae (/.) ;
girl.
praedicQ, -ere, -dixi, -dictum ; dico puer, -eri (m.).
ante. puerulus, -i (m.) puer parvus. ;
praeditus, -a, -um is praeditus est ; pugiO, -onis (m.) gladius parvus. ;
sapientia qui sapiens est. pilgnS, -are ; miles piignat.

praefectus, -i (m.) head official. ; pulcher, -chra, -chrum beautiful. ;
praeficiO, -ere, -feci, -fectum ; facio pulpitum, -i (n.).
praefectum. puis, pultis (/.) ;

porridge.
praemium, -i (n.) ; bonis discipulis pulsS, -are.
praemia dat magister. pulsus, -us (m.) ;
puUe.
pra5sens, -ntis. purgo, -are.
praestS, -are, praestiti si mens ; pfltidus, -a, -um ; mains ; cibus qui
corpori praestat, mens melior non bene olet est piitidus.
(nobilior) est quam corpus. Do. puts, -are ; think.
Praesto me = sum.
praeter; praepositio, cum accusa- quaerS, -ere, quaesivi, quaesitum ;
tivo ; besides. fetch.

praevaleO, -ere, -ui victor sum. ; quSiis, -e; qualis rogat; bonus, ma-
pratum, -i (n.) ager ubi nihil nisi ; ins, ruber, altus, mdgnus, parvus
herba crescit. sunt responsa.
primus, -a, -um. quam ;
(a) how ;
(b) than.
;
quamquam ; although, rgglna, -ae (/.) ; queen.

quamvis; however. regio, -onis (/.) quarter, region.;
quandS ; when ?] regS, -ere, rexi, rectum ; rex vel

quanti quo ;
pretio ? tyrannus homines regit.
quantum. reiatlvus, -a, -um.
quartus, -a, -um numerus. ; relinquS, -ere, -liqui, -lictum.
quattuor numerus. ; reliquus, -a, -um; reliqui = ceteri.
quattuordecim numerus. ; renascor, -i, renatus sum; iterum
qui, quae, quod; pronomen relativum. nascor vel f io.
quia cur rogat, quia respondet.
; rSp6, -ere, repsi, reptum; serpo.
quidam, quaedam, quiddam (prond- reprehends, -ere, -di, -nsum ; culpo.
men) vel quoddam (adiectivum). res, rei (/.); thing.
quidem. respondeo, -ere, -ndi, -nsum.
quiSs, quietis (/.) ; rest. respSnsum, -i (n.).
quiSscS, -ere, -evi, -etum; quietus respuS, -ere, -ui ; ex ore emitto,
sum, taceo, me non moveo. eicio.
quilibet, quaelibet, quodlibet {adiec- retineo, -ere, -tinui, -tentum ; teneo.
tivum), quidlibet {jpronomen) ; any- re v5rS.; really.
one you like. reverenter ; respectfully .
quin = cur non ? revocS, -are; dico re di.
quin; quin amhuldtis? significat rex, regis (m.); king.
ambulate ! rideS, -ere, risi, risum.
quindecim numerus. ; rivulus, -i (m.).
quinque numerus. ; rogo, -are rogo si dico ubiest creta
; ?
quinquennium, -i (n.); quinque an- quid facis ? estne idnua clausa ?

norum spatium. R6ma, -ae (/.).
quintus, -a, -um numerus. ; Romanus, -a, -um; civis Eomae
Quintus, -i (m.). Eomanus est.
quis, quid ; loho ? r6s, roris (w.) dew. ;
quisquam, quaequam, quidquam. rotundus, -um.

-a,
quisque,quaeque, quidque (pronomen) ruber, -bra, -brum.
vel quodque (adiectivum) each. ; riimpS, -ere, rupi, ruptum ; frango.
quivis, quaevis, quidvis (quodvis) ru6, -ere, rui ; celeriter fluo vel
=:quilibet. cado.
quQmodo = quo modo ? rtlrsus ; again.
quondam; olim.
quoque ; fere idem quod et. sacer, -era, -crum; holy.
quot. sacerdos, -otis (m.) priest. ;
quotus, -a, -um. saevus, -a, -um; crudelis. German!

saevi sunt.
rS.do,-ere, rasi, rasum si barbam ; saga, -ae (/.).
non habes, aut puer modo, nondum saltem ; at least.
iuvenis, es, aut cottidie te radis. salts, -are; dance.
rapidus, -a, -um. salHtator, -oris (m.); is qui salvere
rapio, -ere, -pui, -ptum. iubet; is qui saZ^'e dicit.
recipiS, -ere, -cepi, -ceptum; me saltltS, -are dico salve.
;
recipio est eo. salve, salvete.

recito, -are. Samius, -a, -um; belonging to Samos.
rectus, -a, -um. san6, -are; medicus morbos sanat.
. recdso, -are; dico nan faci am. sanus, -a, -um ; contrarium est aeger.
reddo, -ere, reddidi, redditum ; facio, sapiens, -ntis; magisterest sapiens;
do id quod debeo. is qui discit sapiens fit.
redeo, -ire, -ii (-ivi), -itum; eo ad sapientia, -ae (/.); nomen ab adiec-
ianuam, deinde redeo. tivo sapiens ductum.
)
sapi5, -ere ; id quod bene sapit placet signifies, -are ; mean.
mihi cum ed5. signum, standard.
-i (n.) ;
sata, -orum (n.); crops. silentium, -i (n.); contrarium est

satis; enough. sonitus vel clamor.
scaena, -ae (/.) scene. ; silva, -ae (/.) locus in quo crescunt
;
scaia, -ae (/.) ; per scalas descendo. arbores.

sceleratissimus, -a, -um; pessimus. similis, -e ; like.
sceleratus, -a, -um ; impius is qui
; similiter in a similar way,
;
pessima facit. simul at the same time.

;
scelestus, malus. -a, -um ; simul atque as soon as. ;
sci6, -ire, scivi, scitum; intellego. simulo, -are; simulo canem si latro.
scopae, -arum (/.); broom. Aegrum simulo si re vera non
scribo, -ere, scrips!, scriptum. aegroto, sed in lecto maneo.
scutum, -i {n.) miles babet scutum, ; sine ; praepositio, cum abl. ; contra-
se reflexive pronoun.
; rium est cum.
seco, -are, secui, sectum. singulariter.
secundum; praepositio (cum acciisa- sinistra, -ae (/.).
tivo) ; along. sinistrorsum ; a dextraad sinistram.
secundus, -a, -um. sino, -ere, sivi, situm permitto, ;
sed but. ; dico licet.

sedecim numerus. ; sis ; si vis, nisi nonvis.
sedeo, -ere, sedi, sessum. sitiens, -ntis ;
praesens participium
seges, segetis (/.) ; crop. verbi sitio, hoc est, bibere cupio.
sella, -ae (/.). sive...slve; iohether...or.
semper, always. socius, -i (m.) ; amicus, comes.
senilis, -e qui multos annos vixit.
; is sodes ; si vis, si tibi placet.
sententia, -ae (/.) Puerl discunt est ; sol, solis (m.) ; sun.
sententia. Subiectum habet et soleo, -ere, solitus sum ; mos est
verbum. mihi. Magister solet docere, dis-
sentio, -ire, sensi, sensum ; feel. cipulus discere. Soleo facere id
septem numerus. ; quod cottidie facio.
septemdecim numerus. ; solus, -a, -um ; sine aliis unus. ;
Septimus, -a, -um numerus. ; solvo, -ere, solvi, solutum; solvimus

sepulcrum, -i [n.) ; locus in quem nodos, fores, peciiniam, aenigmata.
ponimus mortuos. somnio, -are ; dream.
serius, -a, -um ioci ; et seria inter se somnium, -i [n.) ; dream.
sunt coutraria. somnus, -i {m.) ; somnum capio si
serpo, -ere, serpsi, serptum; serpens dormio. Somnus est nomen, ver-
serpit, non potest ambulare, quia bum dormio.
nullos habet pedes. sono, -are, sonui, sonitum ; sonum
serva, -ae (/.) female slave. ;
facio.
servio, -ire servus sum. ; sonus, -i (m.) ; audimus auribus
servus, -i (m. dominus servos ; sonos.
habet. In America olim erant sordes, -is (/.) filth. ;
nigri servi. Hi nunc sunt liberi. sordidus, -a, -um si sordidae sunt ;
seu = sive. manus oportet lavare.

severus, -a, -um ; severus veniam Sparta, -ae (/.).
non dat. spatium, -i (n.).
sex; numerus. species, -ei (/.); appearance, ghost.

sextus, -a, -um ; numerus. spectator, -oris (vi.) is qui spectat. ;
Sextus, -i (m.). specto, -are.

si; if. spelunca, -ae (/.) ; locus cavus.
sibilus, -a, -um. spes, -ei (/.); hope.
sic; thus. spolia, -Oram (n.) spoils. ;
;
sponded, -ere, spopondi, sponsum teneo, -ere, -ui, -turn.

puellam alicui in matrimonium tener, -a, -um tender, young.
;
do. tenuis, -e.

sp6nsa, -ae (/.) ; bride. tergum, -i (n.).
sporta, -ae (/.). temi, -ae, -a.
sportula, -ae (/.); sporta parva, tero, -ere, trivi, tritum tempus ;
cibiim continens. tero = tempus per do.

statim sine mora,
; terra, -ae (/.),
statua, -ae (/.). terreo, -ere, -ui, -itum ; frighten.
stattlra, -ae (/.); magnitudo corporis. terribilis, -e ; awful.
stems, -ere, stravi, stratum ; level, tertius, -a, -um numerus. ;
strike flat. timeo, -ere ; pericula timemus.

stilus, -i (m.). titulus, -i (m.) ; tabula scripta.
sto, -are, steti. Titus, -i (m.).
studeo, -ere, -ui; operamdo; euro. toga, -ae (/.); vestis exterior. Specta
stultus, -a, -um; contrarium est paginam quintam decimam.
sapiens. togatus, -a, -um is togatus est qui ;
sub ;
(cum abl. et cum ace). toga vestitus est. Specta paginam
subitS ; suddenly. quintam decimam.
submlssus, -a, -um ; submissa voce, tolero, -are ; fero.
non magna voce. sublatum pueri
tollo, -ere, sustuli, ;
sulcus, -i (m.) ; dum agricola agros dextram tollunt si respondere vo-

arat sulcos in terra facit. lunt. Saepe significat perdo.
sum, esse, fui. tondeo, -ere, totondi, tonsum ; ca-
summus, -a,-um. pillum seco.
stlmo, -ere, sumpsi, sumptum. torqueo, -ere, torsi, tortum ; twist,
superbus, -a, -um ;
proud. torture.
superlativus, -a, -um. torrens, torrentis (m.) ; rapidum
supero, -are ; outstrip. flumen.
supplicium, -i (n.); severe punish- totus, -a, -um whole. ;
ment. traho, -ere, traxi, tractum.

supplico, -are; vota facio deo sup- ; trans ; (cum ace).
plicamus. transeo, -ire, -ivi vel -ii, -itum ; eo
surgo, -ere, surrexi, surrectum. trans,
sUs, suis (m.f.)', porcus. tredecim numerus.
;
suus, sua, suum. tremo, -ere, -ui.

tres, tria numerus.
;
tabllnum, -i (n.) ;
pars aedium. tricesimus, -a, -um ; numerus.
tabula, -ae (/.). triumpbus, -i (m.) ; a triumph.
taceo, -ere, -ui, -itum. trocbus, -i (m.) hoop. ;
taedium, -i (n.) ;weariness. Troia, -ae (/.).

talis, -e ; such. trucldo, -are ; neco.
tarn; so. ttl.
tamen ; fere idem quod sed. tuba, -ae (/.); trumpet.
tandem ; at length. tubicen, -cinis (m.) qui tuba cantat. ;
tango, -ere, tetigi, tactum. tumidus, -a, -um is qui tumet vel ;
tanti ; illo pretio. tumorem habet est tumidus.

tardus, -a, -um ; slow^ late. tumor, -oris (m.).
Tarentum, -i (n.). tunica, -ae (/.) ; vestis quae sub
tego, -ere, texi, tectum. ceteris est vestibus.
templum, -i {n.) ; temple. turpis, -e ; coutrarium est pulcher.
tempto, -are try. ; tuus, tua, tuum.
tempus, -oris (n.); (1) time; (2) tense. tyrannus, -i (m.); rex. Eex Britan-
tenebrae, -arum (/.) darkness. ; niae est Georgius.
;
ubi ; lohere ? verto, -ere, -ti, -sum ; verte Rovia fit
umbra, -ae (/.); shadow. amor.
umerus, -i (m.); membrum cor- verus, -a, -um ; true, real.
poris : infra collum sunt tibi duo vester, vestra, vestrum.
umeri. vestibulum, -i (n.) ;
pars aedium
umquam ; ever. in atrium fert.
unda, -ae (/.) fluctus. ; vestio, -ire.
unde ex quo. ; vestis, -is (/.).
Tlndeciiii numerus. ; vestrum gen. pi. pronominis tH.
;
tlndgvlgintl numerus. ; veto, -are, -ui, -itum non sino, ;
undique ab omnibus partibus.

; dico 7idn licet,
"Qnus, -a, -um ; numerus. via, -ae (/.) ; road.
urbs, urbis (/.) Boma, Corinthus, ; vibrans, -ntis ; quivering.
Sparta sunt urbes. vicesimus, -a, -um ; numerus.
urge5, -ere ; ago, drive. victor, -oris (?/i.) ; is qui vincit vel
urna, -ae (/.) ; jar. vicit.
Usque ad. victus, -us (m.) penus, cibus. ;
ut. video, -ere, vidi, visum ; oculis video.

uter, utra, utrum. Passive — I seem.
uterque, utraque, utrumque ; each vigils, -are ; non dormio.
(of two). viginti ; numerus.
Utilis, -e ; useful. villa, -ae (/.); country house.
Utor, uti, usus sum ; verbum depo- vinc6, -ere, vici, victum ; conquer.
nens (cum ablativo), use. vInum, -i (n.); wine.
vinum ex uvis facimus.
tlva, -ae {/.) ; vir, -i pater tuus est vir, mater
(m.) ;
tua est femina.

vacuus, -a, -um; contrarium est virga, -ae (/.); pars arboris virgis ;
plenum. magister pueros caedit.

valeS, -ere, -ui; non aegroto, sanus Virgo, -inis (/.) puella cui non est ;
sum. YsklG= farewell. maritus.

validus, -a, -um ; Hercules erat viridis, -e caulis debet viridi esse
;
validus. col5re.
vanus, -a, -um ; vacuus, inanis, virtUs, -litis (/.) ; virtue, excellence.
stuitus, vis,vim, vi, pi. vires, virium, viri-
varus, -a, -um ; introrsus curvus. bus force,
;
(pi.) strength.
vehementer multa cum ; vi, maxime. visus, -us (m.) appearance. ;
vel; (a) or ;
(b) even. vita, -ae (/.); contrarium est mors,
venalis, -e ; for sale. Verbum est vivere. Georgius Bex
vgnator, -oris (m.) ; is qui feras vivit, Eduardus non vivit.
capiat. vitium, -i (n.) ;
fault, defect.
vends, -ere, vendidi, venditum ; sell. vlv6, -ere, vixi, victum ; live.
veneO, -ire ; he for sale. vocabulum, -i {n.).
venia, -ae (/.) ; veniam do est siuo. voco, -are.

veniS, -ire, veni, ventum. volnerS, -are ; volnus do.
venter, -tris (m.) pars corporis, in ;
volnus, -eris (n.) ; wound.
quam descendit cibus. volo, -are.
venumdS, -are, -dedi, -datum; vendo. vol6, velle, volui ; si librum volo,
verberO, -are. dico "da mihi librum, da mihi
verbum, -i (n.) ;
(a) word ;
(b) verb. librum."
Vergllius, -i (m.) poeta clarissimus. ;
voltus, -us (?/i.).
Veritas, -atis (/.); id quod verum voluptas, -atis (/.) ; fere idem quod
est. gaudium.
ver6 ; in truth. v6x, vocis (/.) ; voice.
CAMBKIDGli: PKINrKD BY JOHN CLAY. M.A. AT THE UNIVERSITY PRE8S

\

APPLETON-JONES - Initium, A First Latin Course On de Direct Methode PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

APPLETON-JONES - Initium, A First Latin Course On de Direct Methode PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

^^mimmimimte^r^m

!EtimiJutgfj : loo PRINCES STREET

^t^ Iforjfe: G. P. PUTNAM'S SONS

Non invlsa feres pueris munuscula parvis

at the University Press

PRINTED BY JOHN CLAY, M,A.

The sections mark stages in the work, not separate

lulius. Quis non adest ?

Cassius. Cuncti adsumus.

Nonne mihi dare libellum ?

Brutus, saeve tyranne, nec5 te, quia iniustum te

1. Qui sunt amici Itilii?

2. Quales populos vincere scit Caesar ?

3. Qu5runi pericula nunc Romani non timent ?

4. Qualis homo est Publius Metellus ?

Adde partes vocdbulorum omissas.

6. Benevol — erga amicos te praesta.

Nom. parvi parvae parva

Nom. libellus fenestra verbum

N.V libelli fenestrae verba

M, Quae sunt membra corporis ?

Z). Digitus, oculus, nasus sunt membra corporis.

D. Odorem naso olfacimus.

D. Bonum odorem et malum naso olfacimus.

D. Duos habe5 oculos.

ilif. Quibus instrtimentis vides ?

D. Discipulos et magistrum oculis vide5.

D. Digitis stilum et libellum teneo.

if. Aur€s et pes et os sunt alia corporis membra. Quae

jD. Respondemus lingua.

1. Qu5 instrumento olfacimus ?

2. Quibus instrumentis videmus ?

8. Quot pedes habes ?

J.c?c?e partes vocdhulbrum omissas.

1. Digit— ocul— nas — sunt membra

pes, pedis {m.). corpus, corpori

MAGISTER EST IS QUI DOCET

N.V. pedes corpora

MAGISTER EST IS QUI DOCET.

noli grammaticam doces, et eam

non amo''; die potius, "grammaticam doces,

est is qui Itidit ; victor is est qui vincit

Verte '' et eum'' et cetera in relatwa.

1. Libellum habeo et eum magister mihi dedit.

Adde vocdbulum omissum.

Goniunge has bmas sententias,

1. Librum teneo ; liber est ruber.

5. Orbilius est magister ; Titus est discipulus Orbili.

8. Homines spect5 ei sunt milites.

9. Vos boni estis discipuli; vobis libr5s do.

Nom, is ea id ei (ii) eae ea

Ahl eo ea eo eis (iis) eis eis

Nom, hie haec hoc hi hae haec

Nom. ille ilia illud illi illae ilia

J.CC. ilium illam illud illos illas ilia

Gen. illius illius illius illorum illarum illorum

4feZ. iUo ilia illo illis illis illis

Nom. qui quae quod qui quae quae

Nom. ipse ipsa ipsum ipsi ipsae ipsa

Da^. ipsi ipsi ipsi ipsis ipsis ipsis

Nom. alius alia aliud alii aliae alia

Ahl alio alia alio aliis aliis aliis

Nom, alter altera alterum alteri alterae altera