ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ

ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ
ΣΤΟ ΟΝΕΙΡΟ
Μ Ε Λ Ε Ν Ε
Ν Α Ζ Λ Ι

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης με
αφορμή τα 70 Χρόνια από την Οικουμενι-
κή Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Αν-
θρώπου συμμετέχει ενεργά με μια σειρά δρά-
σεων στον εορτασμό αυτό και στην εκστρατεία
«standup4humanrights». Στο πλαίσιο αυτό
κινούμενο ανέπτυξε συνεργασία με το Περιφε-
ρειακό Κέντρο Πληροφοριών του ΟΗΕ στις
Βρυξέλλες (UN.RIC.) και τον Υπεύθυνο Επικοι-
νωνίας για Ελλάδα και Κύπρο, κ. Δημήτριο Φα-
τούρο, με το Ελληνικό Ινστιτούτο για τον
ΟΗΕ και την Πρόεδρό του, κα Παρούλα Περ-
ράκη-Νάσκου, η οποία έχει την επιστημονική
καθοδήγηση των δράσεων, καθώς και με τον
Όμιλο για την UNESCO Νέων Θεσσαλονίκης
και τον Διευθυντή του, κ.Στέφανο Κατσούλη.
Τον συντονισμό των δράσεων έχουν οι καθηγη-
τές του Ελληνικού Κολλεγίου: Ιωάννης Αλέκο-
γλου, Ιωάννα Φουντά-Κόντου και Αναστα-
σία Ψαλλίδα.
2 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο
Κ Δ Ο Σ Η Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η
H ανά χείρας λογοτεχνική έκδοση αποτελεί
δημιουργία της μαθήτριας του Ελληνικού Κολλε-
γίου Θεσσαλονίκης, Μαριάννας Πέιου, η οποία
συνέγραψε διήγημα και ποίημα, και εντάσσεται
στο πλαίσιο της κινητοποίησης του σχολείου
μας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. To εν λόγω
διήγημα «Με λένε Ναζλί» αξίζει να σημειωθεί
ότι απέσπασε το Γ’ Βραβείο 2017 στον Λο-
στην αραβική γλώσσα
γοτεχνικό Διαγωνισμό Καίτη Λαζαρίδου, ενώ το
ποίημα «Ελπίδα σωτηρίας» μελοποιήθηκε από
ομάδα μαθητών του Ελληνικού Κολλεγίου.
σημαίνει
Αγάπη
Το παρόν πόνημα υλοποιήθηκε με την
ηθική και υλική στήριξη της κας Ιωάννας
Φουντά, Διευθύντριας του Ελληνικού Κολ-
λεγίου Θεσσαλονίκης, την οποία ευχαρι-
στούμε θερμά.
Το Δικαίωμα στο Όνειρο Ι 3
Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η

ΠΡΟ
* * Πρόσφυγας  ονομάζεται, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951, όπως
αναθεωρήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης του 19671, κάθε άνθρωπος που
βρίσκεται εκτός της χώρας καταγωγής του ή του τόπου κατοικίας του, έχει δικαιολογη-

ΣΦΥ
μένο φόβο δίωξης για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητάς, συμμετοχής σε ορισμένη
κοινωνική ομάδα ή λόγω πολιτικών πεποιθήσεων και εξαιτίας αυτού του φόβου δίωξης
αδυνατεί ή δεν επιθυμεί να απολαμβάνει την προστασία αυτής της χώρας ή την επιστροφή
σ’ αυτήν. Από τη στιγμή που ένας άνθρωπος χαρακτηρίζεται πρόσφυγας, τότε δικαι-
ούται αμέσως ένα ειδικό διαβατήριο, με το οποίο έχει δικαίωμα να ταξιδέψει ελεύθερα
και νόμιμα σε κάθε μια από τις χώρες που έχουν υπογράψει τη Σύμβαση2. Μέχρι να του

ΓΑΣ
αναγνωρισθεί νομικά η ιδιότητα του πρόσφυγα από μία χώρα, ένας άνθρωπος μπορεί να
βρίσκεται υπό το καθεστώς του «αιτούντος άσυλο». 

1
http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/CEDAW/Pages/Introduction.aspx
2
Π. Νάσκου Περράκη και άλλοι, «Πρόσφυγες και αιτούντες άσυλου»,
Εκδόσεις Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 2017

4 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο Το Δικαίωμα στο Όνειρο Ι 5

Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Κανένας δεν αφήνει την

πατρίδα του…
Εκτός αν η πατρίδα του είναι ο τόπος της φρί-
κης και του τρόμου. Όλοι μας, μικροί μεγάλοι
τρέχουμε προς την Πύλη εξόδου για να γλυτώ-
σουμε. Βιώνουμε τον ίδιο δυσβάστακτο αγώνα.
Παλεύουμε για την επιβίωσή μας παίρνοντας το
ρίσκο να μπούμε μέσα σε μικρές, σάπιες βάρκες.
Η θάλασσα βουίζει, αισθανόμαστε μικροσκοπικοί
ανάμεσα στα πελώρια κύματα που μοιάζουν με
θηρία και είναι έτοιμα να μας καταβροχθίσουν…
Την ώρα που η θάλασσα είναι βουρδουλιασμένη
και εμείς πλέουμε προς το άπειρο και το άγνωστο
έχοντας ο καθένας το δικό του βαλάντωμα, νιώ-
θω σαν να βρίσκομαι ξανά στην εμπόλεμη ζώνη
και ο εχθρός είναι έτοιμος να εκτοξεύσει πυρ ενα-
ντίον μου. Νιώθω άπραγη λόγω της ελάχιστης
δύναμης που έχω ως άμαχη και το μόνο που έχω
να κάνω είναι να προσευχηθώ έχοντας την ανά-
σα μου ματωμένη… Η νύχτα είναι αφέγγαρη, το
σκοτάδι πυκνό, μια βάρκα πλέει μονάχη και στον
μαύρο ουρανό ένα αστέρι φέγγει χλωμό …
Η συγκεκριμένη βιοπάλη δεν τελειώνει, συνε-
χίζεται… Ώσπου επανέρχομαι στην πραγματικότη-
τα.
΄΄Ναζλί΄΄ ακούω μια φωνή στο βάθος.
Ήταν της δημοσιογράφου που προσπαθούσε η
άμοιρη να με κάνει να συγκεντρωθώ για τις ανά-
γκες του ντοκιμαντέρ. Με ρώτησε αν είμαι έτοιμη
να ξεκινήσουμε.
Απάντησα ΄΄Ναι.΄΄
1,2,3 Λήψη πρώτη, είπε ο καμεραμάν, και
πάμε!
Με λένε Ναζλί και αυτή είναι η ιστορία
μου, είπα.

6 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο Το Δικαίωμα στο Όνειρο Ι 7

Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Το τέλος της ανέμελης παιδικής

ηλικίας & η αρχή της βιοπάλης
Ξέραμε ότι τα πράγματα στην Συρία μεταξύ
κυβερνήσεως και λαού δεν πήγαιναν καλά. Όλα
ξεκίνησαν την περίοδο της Αραβικής άνοιξης
στην πρωτεύουσα. Αρχικά, είχαν προκηρυχθεί
ειρηνικές διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος της
κυβέρνησης, αλλά αργότερα οι διαδηλώσεις έγι-
ναν πολλαπλές και άλλαξαν τροπή σε διαμαρτυρί-
ες. Φυσικά, η βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων
έφερε αντιδράσεις. Η δική μου οικογένεια δεν
είχε συγκεκριμένη θέση σε όλα αυτά. Ούτε φα-
νατισμένη με τις απόψεις του λαού ήταν, ούτε με
την κυβέρνηση αλλά ούτε με την αντιπολίτευση.
Ίσως, όπως έλεγε ο πολυαγαπημένος μου πατέ-
ρας, επειδή σκεπτόμασταν διπλωματικά.
Κανείς δεν πίστευε ότι το Χαλέπι, αυτή η
όμορφη και ακμάζουσα πόλη της Συρίας θα γι-
8 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο
νόταν ένα από τα μεγαλύτερα πεδία μάχης από
το 2011, δηλαδή το φρικαλέο έτος όπου πολίτες
και λιποτάκτες του στρατού σχημάτισαν μάχιμες
μονάδες, οι οποίες ξεκίνησαν ένοπλες επιθέσεις
κατά του συριακού στρατού. Οι αντάρτες ενοποι-
ήθηκαν αμέσως φυσικά. Ένα διάστημα η κατάστα-
ση είχε ομαλοποιηθεί αλλά στις αρχές του 2012
επανήλθε σε ακόμα πιο δύσκολη και εμπόλεμη. Η
μητέρα μου ήταν αρκετά φοβισμένη, ενώ ο πατέ-
ρας μου προσπαθούσε να κρύψει την ανησυχία
του. Εγώ ήθελα πολύ να τον πιστέψω, όμως η βα-
ριά σκιά του πολέμου ολοένα πλησίαζε περισσό-
τερο και σκοτείνιαζε τα όνειρα της παιδικής μου Μη φοβάσαι!
ηλικίας. Τα πράγματα θα
γίνουν καλύτερα.
Μέρα με την μέρα οι φήμες οργίαζαν… Στο υπόσχομαι...
Ο εχθρός βρισκόταν παντού. Οι επιθέσεις συνέ- Θα σας πάρω από
εδώ. Θα πάμε σε
έναν καλύτερο
τόπο όπου θα
είστε ασφαλείς.
Το Δικαίωμα στο Όνειρο Ι 9
Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Λ
Οι νύχτες ήταν το χειρό-
τερο, γιατί ο φόβος μας
δυνάμωνε. Κάποια βρά-
δια άκουγα τη μητέρα
μου να κλαίει και κάποια
άλλα καθόταν ξύπνια ως
αργά, μ’ έσφιγγε στην
αγκαλιά της και προ-
σευχόταν πάνω από το
κεφάλι μου.
10 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο
Ο Γ Ο
βαιναν από το πουθενά. Τη μια μέρα καταστρεφό-
ταν ένα σπίτι, την επόμενη ένα μαγαζί, μια γέφυ-
ρα, ένα σχολείο. Ακόμα και το βιβλιοπωλείο της
μητέρας μου είχε καεί άπειρες φορές. Κανένα μέ-
ρος δεν ήταν ασφαλές. Κανείς δεν ήταν ασφαλής.
Η οικογένειά μου προσπαθούσε να συ-
νεχίσει τη ζωή της, αλλά ήμασταν συνεχώς
αγχωμένοι. Οι νύχτες ήταν το χειρότερο, γιατί
ο φόβος μας δυνάμωνε. Κάποια βράδια άκουγα
τη μητέρα μου να κλαίει και κάποια άλλα καθό-
ταν ξύπνια ως αργά, μ’ έσφιγγε στην αγκαλιά της
και προσευχόταν πάνω από το κεφάλι μου. Κατα-
λάβαινα ότι το θάρρος του πατέρα μου είχε αρ-
χίσει να εξασθενεί. Είχε μια εξαιρετική θέση ως
διερμηνέας στην Αμερικάνικη Πρεσβεία και το
τελευταίο διάστημα δεχόταν απειλές λόγω της
δουλειάς του.
Ένα βράδυ μια λευκή λάμψη άστραψε στον
ουρανό. Η γη κουνήθηκε συθέμελα. Νόμιζα πως
θ’ άνοιγε στα δύο και θα μας κατάπινε όλους. Το
ρεύμα κόπηκε, έπιπλα έτρεμαν, παράθυρα έτρι-
ζαν, πράγματα έσπασαν. Μ΄έπιασε πανικός. Έτρε-
μα σύγκορμη. Χώθηκα στην αγκαλιά του πατέρα
μου. Δεν θυμάμαι πόση ώρα κράτησε ο χαλα-
σμός. Δεν ήθελα να κοιμηθώ, τα μάτια μου όμως
γλάρωναν και μ’ έπαιρνε ο ύπνος. Την ίδια στιγμή
το κορμί μου σπαρταρούσε και άνοιγα τα μάτια
μου τρομαγμένη. Τα δόντια μου χτυπούσαν λες
και είχα πυρετό… Βούλωσα τα αυτιά μου και ψέλ-
λιζα προσευχές… Φανταζόμουν ότι οι προσευχές
μου θ’ ανέβαιναν στον ουρανό και θ’ άγγιζαν τον
Θεό. Το επόμενο πρωί θαρρείς και ο αέρας ήταν
ασάλευτος. Ξύπνησα σαν να έβγαινα από ένα ατε-
λείωτο και ανήσυχο όνειρο. Ο πατέρας μου βγήκε
να δει τι είχε συμβεί. Γκρεμισμένα κτήρια, σωροί
από ερείπια, καμένα αυτοκίνητα, θρήνος και μοι-
Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η
ρολόι για τους νεκρούς… Γύρισε σπίτι με βουρ-
κωμένα μάτια. Με κοίταξε βαθιά στα μάτια και μου
είπε ΄΄ Μη φοβάσαι! Τα πράγματα θα γίνουν κα-
λύτερα. Στο υπόσχομαι... Θα σας πάρω από εδώ.
Θα πάμε σε έναν καλύτερο τόπο όπου θα είστε
ασφαλείς .΄΄
Δεκάδες ερωτήματα και σκέψεις βομβάρδιζαν
ανελέητα το μυαλό μου. Αισθανόμουν το κεφά-
λι μου βαρύ, έτοιμο να εκραγεί και τα συναισθή-
ματά μου τόσο μπερδεμένα, σχεδόν μου έκοβαν
την ανάσα. Δεν ήξερα αν έπρεπε να χαρώ ή να
κλάψω. Ήξερα μόνο ότι ο πατέρας μου ήταν ο
βράχος μας. Χάρη σ’ αυτόν κρατούσαμε γερά τα
πόδια μας στην γη, πιστεύαμε στην ελπίδα. Εκεί-
νο όμως το πρωινό ήταν η τελευταία φορά που
τον είδα να διαβαίνει την πόρτα στο κατώφλι του
σπιτιού. Λίγες ώρες αργότερα μας τηλεφώνησαν
από το κρατικό νοσοκομείο για να μας πουν ότι
παρά τις προσπάθειες των γιατρών ο πατέρας
μου δεν έπασχε πλέον από το σύνδρομο της
ζωής. «Έκρηξη βόμβας, μας είπαν, λίγα μέτρα
από το σημείο όπου βρισκόταν.» Ο δικός μου άν-
θρωπος, ο πατέρας μου, που έρανε τη ζωή μου
με αγάπη, που μου χάριζε απλόχερα δύναμη και
κουράγιο να συνεχίζω να χαμογελώ και να ελπί-
ζω… δεν υπήρχε πια στο πλάι μου. Ένα αγκάθι
ένιωσα στην καρδιά. Χάθηκε το φως… Ξε-
μάκρυνε η χαρά και σύννεφα βαριά έφεραν
στη ζωή μου μοναξιά..
Δάκρυα κυλούσαν και από τα μάτια της μητέ-
ρας μου και μούσκευαν τα μάγουλά της. Ένα κλά-
μα σιωπηλό που μου σπάραζε την καρδιά. Ήμουν
μουδιασμένη. Ήθελα να κλάψω, να βγάλω όλη
την πίκρα, τον πανικό και την απελπισία που είχαν
στριμωχτεί μέσα μου. Χώθηκα βαθιά στην αγκα-
λιά της και χόρτασα κλάμα…
Το Δικαίωμα στο Όνειρο Ι 11
Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Η σκληρή πραγματικότητα & το
εισιτήριο για μια καλύτερη ζωή
O θάνατος του πατέρα μου ήταν η αρχή μιας
οδυνηρής περιπέτειας που κράτησε πάνω από
δύο χρόνια. Η ζωή κυλούσε βασανιστικά… Δύο
χρόνια μετά το θάνατό του τα πράγματα χειρο-
τέρευαν και ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία είχε
ενταχθεί στα μεγαλύτερα κοσμοϊστορικά γεγονό-
τα. Πλέον οι εμπλεκόμενοι ήταν περισσότεροι. Τα
θύματα ήταν χιλιάδες, ανάμεσά τους αθώα παι-
διά. Αγόρια και κορίτσια που μεγάλωσαν νωρίς…
εξαιτίας των καταστάσεων. Όμως αυτή ήταν πλέ-
ον η ζωή μας. Ποτισμένη με πίκρα, θλίψη, φόβο,
καταστροφή και θάνατο. Τι άδικος κόσμος…
Κατά καιρούς η μητέρα μου κι εγώ μετακινού-
μασταν από πόλη σε πόλη σε κάθε καταφύγιο
που βρίσκαμε. Δεν είχαμε εγκαταλείψει τον αρ-
χικό στόχο που είχαμε δυο χρόνια πριν, δηλαδή
12 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο
Κ Δ Ο Σ Η Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η
τη ‘μετανάστευση’ σε χώρα του εξωτερικού, κυ-
ρίως στη Γερμανία όπου είχαμε και συγγενείς. Η
μετανάστευση όμως για μια χήρα, νέα γυναίκα
και ένα παιδί ήταν κάτι δύσκολο και άκρως επι-
κίνδυνο. Υπήρχαν βραδιές στο κρεβάτι μου που
χωμένη στα μουσκεμένα από τα δάκρυα σεντόνια
ξαναζούσα τις τελευταίες στιγμές ευτυχίας στο
σπιτικό μας… και άλλες πάλι ένιωθα ότι το μυαλό
μου είχε αδειάσει εντελώς και οποιαδήποτε σκέ-
ψη μου προκαλούσε πόνο ή νοσταλγία έβρισκε
τις πύλες του κλειδαμπαρωμένες. Ήταν η άμυνά
μου…
Δύο ολόκληρα χρόνια μόνο πληγές προλάβαι-
ναν να χαραχτούν στην παιδική μου ψυχή. Ανα-
σφάλεια και απειλή από κάτι που δεν μπορείς να
αναμετρηθείς μαζί του. Ήταν σωστή κόλαση. Μέ-
Το Δικαίωμα στο Όνειρο Ι 13
ρες και νύχτες άγριες, αλλόκοτες, γεμάτες ένταση.
Ο φόβος είχε φωλιάσει βαθιά μέσα μας και δεν
έλεγε να μας αφήσει. Η κάθε μέρα ήταν τυλιγμένη
με μαύρα σύννεφα πένθους…. Τοπία φρίκης και
καταστροφής. Οι βόμβες έπεφταν ολόγυρά μας,
ο ουρανός σκοτείνιαζε, η γη κουνιόταν συθέμελα
και ανάμεσα στο βουητό και τις εκρήξεις μάνες
καλούσαν τα παιδιά τους, γυναικόπαιδα έσκου-
ζαν, χαντάκια γεμάτα από ανθρώπινα κορμιά.
Σκεφτόμουν ότι όσα χρόνια κι αν ζήσω δεν θα
ξεχνούσα ποτέ την εφιαλτική σκιά του θανάτου
που ορμούσε καθημερινά, επιθετικά πάνω μας.
Κάποτε τελικά καταφέραμε να φτάσουμε στην
Αντιόχεια… Στο σημείο συνεύρεσης συναντήσα-
με μαζί με κάποιους άλλους ανθρώπους τον λε-
γόμενο ‘καθοδηγητή’, ο οποίος θα μας έλεγε την
ασφαλέστερη και τη γρηγορότερη διαδρομή για
τα σύνορα της Τουρκίας, με το αζημίωτο φυσικά.
Η προσμονή είχε γίνει αγωνία. Η δυσκολία του
ξεκινήματος οδηγούσε στην ανυπομονησία για το
επόμενο βήμα. Η αβεβαιότητα που γεννιόταν κα-
τέκαιγε τα σωθικά και την καρδιά μας. Η διαδρο-
μή ήταν κουραστική. Έπρεπε να διασχίσουμε
πολλά χιλιόμετρα μέσα από δύσβατα μονο-
πάτια του βουνού, κουβαλώντας τα λιγοστά
μας υπάρχοντα. Φοβισμένοι, πεινασμένοι,
14 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο
βρώμικοι ξεκινούσαμε για καινούργιες πε-
ριπέτειες. Πολλά μικρά παιδιά δεν άντεχαν
το περπάτημα και κατέρρεαν, άλλα έκλαι-
γαν, γιατί δεν τους έφτανε το λιγοστό νερό,
γέροι βογκούσαν, γυναίκες έγκυες έσερ-
ναν τα πληγιασμένα πόδια τους με κόπο…
Εικόνες βασανιστικές ανθρώπων που άφησαν
πίσω τους τα σπίτια τους, το βιος τους, τους δι-
κούς τους ανθρώπους και με τον χάρο μπροστά
στα μάτια τους σήκωσαν από ένα μπογαλάκι για
να ξημερώσουν αύριο σε άλλη γη, σε άλλη πόλη,
σε άλλη χώρα. Κι εγώ έσφιγγα τα δόντια μου και
προχωρούσα. Κατάλαβα τελικά ότι και τα παιδιά
έχουν μέσα τους δυνατές άμυνες και στην πιο
μαύρη δυστυχία βρίσκουν τρόπους να επιβιώ-
νουν. Οι δυσκολίες κάνουν τον άνθρωπο δυνατό,
γενναίο, αγωνιστή, νικητή της ζωής, όπως έλεγε
και ο πατέρας μου.
Ώσπου φτάσαμε στα Σύνορα. Εκεί ήμασταν
στην κόψη του ξυραφιού λίγο πριν μας πιάσουν
οι Τούρκοι στρατιώτες. Ευτυχώς καταφέραμε να
περάσουμε. Μπήκαμε στο βαν το όποιο θα μας
οδηγούσε στη Σμύρνη. Η διαδρομή ήταν πολύω-
ρη. Φτάσαμε ξημερώματα και από εκεί πήραμε
αριθμό προτεραιότητας από τους δουλεμπόρους
δίνοντάς τους τη μισή μας περιουσία. Αργά το
απόγευμα οδηγηθήκαμε με ένα παράνομο ταξί,
στο Ασούκ. Από εκεί θα επιβιβαζόμασταν σε βάρ-
κα για τη Μυτιλήνη.
Ο καιρός φθινοπωρινός με τα σύννεφα να
κρέμονται απειλητικά πάνω από τα κεφάλια μας.
Ήταν βράδυ, αρχές Οκτωβρίου. Η θάλασσα μο-
νότονη και κρύα. Πολλοί δεν ήθελαν να ταξιδέ-
ψουν νύχτα, μα οι Τούρκοι δουλέμποροι τους
έβαζαν το μαχαίρι στο λαιμό και τους ζητούσαν
τα τριπλά, αν ταξίδευαν την άλλη μέρα. Σαράντα
τρεις ψυχές στριμώχτηκαν μέσα στη βάρκα. Στην
πραγματικότητα η βάρκα χωρούσε είκοσι τρεις.
Φοβόμουν, έτρεμα… Κοίταξα τη μητέρα μου και
εκείνη κρατώντας σφιχτά τα μουδιασμένα μου χέ-
ρια, μου είπε ‘Κανένας γονιός δεν βάζει το παιδί
του σε μια τέτοια βάρκα εκτός αν το νερό είναι
ασφαλέστερο από την ξηρά’. Μ’ έσφιξε στο στή-
θος της επάνω και ακουμπισμένη στο μέρος της
καρδιάς της την ένιωθα να πάλλεται έντονα, με
σπαραγμό. Έστρεψα τα μάτια μου στον ουρανό
και είδα να πέφτει ένα αστέρι! Βιαστικά στο χάος
που επικρατούσε έκλεισα τα μάτια μου σφιχτά και
πρόλαβα να κάνω μια ευχή, ολόδική μου. Γύρω
μου πρόσωπα θολά, βλέμματα παγωμένα, προ-
σεύχονταν με κομμένη την ανάσα. Ξαφνικά, ο
αέρας άρχισε να ουρλιάζει μανιασμένα. Το πέλα-
γος ολοένα και αντάριαζε, φούσκωνε και άσπριζε
που νόμιζες πως θα ξεσπάσει την οργή του πάνω
μας. Μια εικόνα εφιαλτική… Νόμιζα πως ένα πα-
γωμένο κύμα σηκώθηκε από τη θάλασσα και κύ-
λησε στη ραχοκοκαλιά μου. Αυτό είναι το τέλος
σκέφτηκα και περίμενα ν’ ακούσω τις ριπές που
θα μας έστελναν στον άλλο κόσμο. Έκλεισα τα
μάτια μου σφιχτά και θυμάμαι ότι ούρλιαζα μαζί
με άλλα παιδιά… μήπως και μας ακούσει κανείς.
Και πράγματι… Κάποιοι άνθρωποι σαν από μη-
χανής θεοί εμφανίστηκαν και μας ανέβασαν στο
σκάφος τους. Ήταν Έλληνες λιμενικοί. Μας μετέ-
φεραν στη βόρεια πλευρά του νησιού, στην ακτή
της Συκαμιάς. Μη κυβερνητικές οργανώσεις και
ντόπιοι έσπευσαν να μας προσφέρουν νερό και
κουβέρτες. Ήμασταν πρόσφυγες. Ήμασταν κιόλας
ξένοι . Όλοι μας μάρτυρες και θύματα μιας άθλιας
πραγματικότητας.
Από τη Συρία ελάχιστα άτομα είχαν καταγω-
γή. Εμάς μας πίστεψαν, καθώς τους δείξαμε τα
έγγραφα που φυλούσαμε σαν θησαυρό καθ’ όλη
την διάρκεια του ταξιδιού. Έπειτα, μας οδήγησαν
στον καταυλισμό Καρά Τεπέ, «Μόνο για Σύρι-
ους», είπαν. Το Καρά Τεπέ για εμένα φάνταζε η
απόλυτη τραγωδία… Η σημασία του ‘Μαύρος Λό-
φος’ στα Αραβικά. Θα φεύγαμε από εκεί, αμέσως
μόλις εκδίδονταν τα έγγραφα που χρειαζόμασταν
για την συνέχεια του ταξιδιού μας. Όλο το βρά-
δυ με τα μάτια στυλωμένα στο κενό, κοκαλωμένη
σκεφτόμουν την πορεία της ζωής μου, τα άλλοτε
όνειρά μου που έμειναν κλεισμένα στο συρτάρι.
Τύλιξα γύρω μου το χρωματιστό κιλίμι και χωνό-
μουν όλο και πιο βαθιά στην αγκαλιά της μητέρας
μου για να ζεσταθεί η ψυχή μου, ν’ αναθαρρήσει,
να χαλαρώσει και ν’ ανασυντάξει τις δυνάμεις
της ύστερα απ όσα είχε περάσει. Ξημερώνοντας,
πήραμε όλα τα υπάρχοντά μας και οδηγηθήκαμε
προς το λιμάνι σαλπάροντας για Πειραιά. Από
εκεί όλα θα ήταν σχετικά εύκολα πια. Θα μετακι-
νούμασταν με τρένο ή λεωφορείο μέχρι τα ΠΓΔΜ
και μετά θα παίρναμε το τρένο για Ουγγαρία όπου
θα μας περίμεναν οι συγγενείς μας. Τελευταίος
προορισμός το Μόναχο της Γερμανίας. Εκεί θα
τέλειωνε η μακρόχρονη «Οδύσσειά» μας.
Κι επιτέλους, ήρθε εκείνη η μέρα που η τε-
λευταία πράξη έλαβε τέλος. Μια ημέρα απλά
συνηθισμένη για τόσους άλλους ανθρώπους. Ο
ουρανός θυμάμαι είχε μια άκομψη και άχρωμη πι-
νελιά, αλλά σ’ εμένα φάνταζε μια μέρα που μου
χαμογελούσε επιτέλους ζεστά και ζωγράφιζε με
όμορφα, φωτεινά χρώματα την ελπίδα. Ήξερα
ότι το βλέμμα μου δεν έφτανε πια ν’ αγκαλιάσει
τα αγαπημένα χώματα της πατρίδας μου. Ήξερα
όμως ότι κατάφερα να βγω ζωντανή από τη λαί-
λαπα του πολέμου… με σκόρπιες τις αναμνήσεις
μου, αλλά με αισιοδοξία και καινούργια όνειρα.
Το Δικαίωμα στο Όνειρο Ι 15
Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Το τέλος της βιοπάλης &
ο καινούργιος αυτός τόπος
‘ ‘Σ’ ευχαριστώ για το χρόνο σου’’, μου
είπε η δημοσιογράφος. Η ιστορία σου θα
προβληθεί σύντομα στον τηλεοπτικό σταθ-
μό μας. Και συνεχίζει...΄΄ Και η προσαρμογή
σου;΄΄
Μας πήρε λίγο καιρό μέχρι να μας δώσουν
άσυλο. Θυμάμαι στην αρχή πάλευα να ζεστάνω
την καρδιά μου με τις πιο γλυκές μου αναμνήσεις
κρατώντας πάντα στα χέρια μου μια εικόνα μα-
κρινή, φωτογραφία παλιά, ξεθωριασμένη από την
ξέγνοιαστη εποχή. Έκλεινα τα μάτια μου και έβλε-
πα μπροστά μου το παλιό μου δωμάτιο. Άκουγα
τη βροντερή φωνή του πατέρα μου, το καρκαρι-
16 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο
Κ Δ Ο Σ Η Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η
στό γέλιο της μητέρας μου, τις φωνές και τα γέλια
των παιδιών που έπαιζαν στην αλάνα της γειτο-
νιάς. Εικόνες χαραγμένες βαθιά στην καρδιά και
στον νου με ανεξίτηλα χρώματα… Ενθύμια ζωής
μοναδικά… Τώρα στο καινούργιο σπίτι κανένας
θόρυβος δεν ταράζει την ησυχία της γειτονιάς.
Τάξη, γαλήνη, ησυχία… Μια εντελώς καινούργια
ζωή, όπου αλήθεια νομίζω έχω προσαρμοστεί με
τη βοήθεια της μητέρας μου και των συγγενών
μου. Έχω ένα δωμάτιο στη σοφίτα και μαθαίνω
Γερμανικά. Λησμονώ τον τόπο μου, νοσταλγώ τη
λατρεμένη μου χώρα, αλλά αμέσως επανέρχομαι
στην πραγματικότητα και ευχαριστώ μέσα από την
καρδιά μου τον Θεό για ό,τι μου προσέφερε.

Δύο μήνες μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ δέχτηκα
άπειρα τηλεφωνήματα από διεθνείς τηλεοπτικούς σταθ-
μούς. Έτσι λοιπόν είχα την ευκαιρία να μοιραστώ τη δική
μου ‘Οδύσσεια’ με ακόμη περισσότερους ανθρώπους. Μά-
λιστα, στον ελεύθερο χρόνο μου επισκεπτόμουν κέντρα
προσφύγων και συζητούσα μαζί τους προσφέροντάς τους
ό,τι χρειάζονταν. Επίσης, έκανα μια καινούργια φίλη, συμπα-
τριώτισσά μου, τη Φατίμα, με την οποία γίναμε αχώριστες
και επιστήθιες.
Είμαι η Ναζλί, μια δεκατριάχρονη κοπέλα που δεν
έπαψα ποτέ να ελπίζω στο δικαίωμα μιας καλύτερης
και ασφαλέστερης ζωής και στάθηκα δυνατή, όπως πολ-
λοί άλλοι συμπατριώτες μου απέναντι στις δυσκολίες που
αντιμετώπισα. Εύχομαι αυτός ο δύσμοιρος πόλεμος που
στοίχισε τη ζωή σε πολλές αθώες ψυχές να σταματήσει και
ας είναι αργά.
Το μόνο που θέλει ένας πρόσφυγας είναι ηρεμία
και γαλήνη για να διάγει μια κανονική ζωή όπως εκα-
τομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.
#PrayforSyria
18 Ι Το Δικαίωμα στο Όνειρο
ελπίδα σωτηρίας
Ένα ταξίδι είναι η ζωή
που δεν το ζήσαμε γιατί…
Σκόρπιες εικόνες, πολέμου τραγικές...
Σήμερα…πάντα…και στο χθες
Ατέλειωτη θλίψη, συντριβή
χλώμιασε η άδεια μου ψυχή.
Σε ένα τοπίο φρίκης και καταστροφής
βούλιαξε, έσβησε το όνειρο νωρίς…
Κρυστάλλωσε το δάκρυ στην άδεια μου καρδιά,
σκλήρυνε και μοιάζει πέτρα η καρδιά.
Άδεια η ψυχή, απάντηση αναζητά σε αμέτρητα
‘πώς και γιατί’.
Γιατί να μοιάζει η ζωή με της Πανδώρας το κουτί
που κρύβει μοναδικά όλα του κόσμου τα δεινά;
Μα αν ζούσαμε σε άλλη γη…
Μια γη να μας δεχτεί, με μια αγκαλιά ανοιχτή...
να βρούμε μέσα θαλπωρή.
Άπιαστο όνειρο… που ποιος ξέρει τελικά πόσοι
θα προκάμουν.
Αφέγγαρη νύχτα, σκοτάδι πυκνό
Μια βάρκα μόνη, ένα αστέρι χλωμό.
Στο βάθος η πόλη κοιμάται, μοιάζει νεκρή
λιγοστά τα φώτα, θαμπά στην αχλή.
Κάνει κρύο κι η ομίχλη πνιγηρή
Τριγύρω μου πρόσωπα θολά, βλέμματα παγωμέ-
να.
Αμφιβολίες πλημμυρίζουν και αγωνία την ψυχή
πως θα΄ ναι τάχα το αύριο;
Φοβάμαι μόνη, τρέμω… λένε υπάρχει τρόπος να
σωθώ…
Υπάρχει μια αχτίδα που απαλά σαν μαγικά γεννάει
την ελπίδα!
Να ζωντανέψουν τα όνειρα ξανά…
Κραυγές, λυγμοί, θάνατος, φρίκη, ανατριχίλα
Να σβήσουν από τα μάτια μου παντοτινά
Μια μέρα ονειρεύομαι κι εγώ να ζήσω…
και το ταξίδι της ψυχής να ξαναρχίσω…
Το Δικαίωμα στο Όνειρο Ι 19
 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Δροσιά Θέρμης - Τ.Θ.60034, Τ.Κ. 570 01 Θέρμη, Θεσσαλονίκη

Γυμνάσιο - Λύκειο
Τ: 2310 473 830, 2310 473 885, 2310 475 723, F: 2310 475 724
Νηπιαγωγείο - Δημοτικό
T: 2310 473 112, 2310 473 134, 2310 473 156, F: 2310 475 727
Παιδικός Σταθμός - International Baby College
T: 2310 476 572, 2310 476 573, F: 2310 476 560
E: hel-col@otenet.gr www.hellenic-college.gr