Professional Documents
Culture Documents
Aphatapixa mä sarawiwa taqi ayllunakana, ukjamaraki taqi markanakana. Apthapixa, “apthapiña ” sañ
muni. Ukaxa achunaka, achu phayatanaka apthapiña, jani ukasti manq’a achunaka apthapiña. Aka
sarawisti nayra achachilanakatpachpunwa jutatayna. Jichhurunakansa uka pachpawa sarayataski.
Apthapi sarawixa uñt’atawa aka aymara sarawinakana.
Pata markanakan jakasirinakaxa kuna achunaktixa achuyapki ukanakwa apthapipxi. Ukjamaraki, kuna
uywanaktixa uywapki uka chichinakrakwa apthapipxi. Taqiwjansa uka manq’anakaxa mayj mayjawa,
kunatixa mawjanxa achki uka manq’anakpunwa apanipxi. Ukjamatwa, aka pata thaya uraqinakanxa,
akniri manq’anakwa jumaxa maqt’asma: jawas phusphu jan ukasti jawas mut’i, kanka, ch’uñu phuti,
qhati, jallpa wayk’a, kaya, tunta, qarwa kanka, k’awna phuti, k’awna thixita, kisu, juk’ampinaka. Kunay
mayninxa utjchi ukpun apthapirux apanipxi.
Kunawsatixa apthapix utjkixa, ukanxa maynita maynikama aruskipt’añaw utji. Taqi lup’iwinakas maynit
maynikam aruskipt’atawa. Taqi jilir kullakanakas jilanakas,waynanakas, tawaqunakas walpun aruskipapxi.
Ukjamaraka, jisk’a lalanakas nayraqatpunwa manq’a irtasirixa sarantapxi, ukjamarus jupanakaxa taqi aka
sarawinakxa yatintasipkarakiwa chikachasisaxa.