You are on page 1of 466

)/9).:0!

070')2)
;,,/)<)99- 

#05)=)70')2)

8102)70#

!/-;,,/09:8) 
8-):5:-85):065)36;5+030!070')2)

#639
)5.262!/)03)5,
Table of Contents

Introduction
Preface : Benediction by H.H. the Supreme Patriarch of Thailand .............................. i

Introduction : The Importance of the Tipiṭaka in Buddhasāsana ............................. vii

Pāḷi Tipiṭaka

Table of Content of Pāḷi Tipiṭaka .............................................................................. [1]

Pāḷi Text in Roman Script .....................................................................................1-316

Tipiṭaka Studies Reference


Word Index ............................................................................................................ (317)

Variant Readings & Reference ............................................................................... (407)

Quick Guide
Quick Guide to the Pāḷi Tipiṭaka & Tipiṭaka Studies Reference ................................. 1

40-Volume Set of the Pāḷi Tipiṭaka (Visual Details) ................................................... 4

Volume Titles of the Pāḷi Tipiṭaka .............................................................................. 5

Reference & Index System (Example of First Page).................................................... 6

Reference to the Pāḷi Tipiṭaka Editions in Various Scripts ......................................... 7

Comparative Tipiṭaka Volumes in Various Scripts ...................................................... 9

Guide to Pāḷi Pronunciation (33 Consonants) ................................................................15

The Project
The World Tipiṭaka in Roman Script .........................................................................17
(i)

BENEDICTION
by
is iness S det P ra ā asa ara
The Supreme Patriarch of Thailand*

Patron of
T e r d Tipiṭaka Pr ect
The M.L. Maniratana Bunnag Dhamma Society Fund

a or Suradha Bunnag my ordainee saddhivihārika ho as ordained as a


Buddhist monk under royal patronage and ho is the Chancellor of the aniratana
Bunnag Dhamma Society Fund under the Patronage of is oliness the Supreme Patriarch
of Thailand has informed me that he ill pu lish the complete Pāḷi-language Tipiṭaka of
the Great International Council Buddhist Era 00 ( ) in Roman script for the rst
time in Thailand This Pāḷi Tipiṭaka has een meticulously edited y 00 Buddhist
monks of the highest scholastic repute in the Theravāda tradition from around the orld
The Romanised script edition of the Pāḷi Tipiṭaka comprising 000 complete sets each
containing 40 volumes ill e presented as gifts of Dhamma to ma or international
institutions all over the orld

* is oliness Prince rom uang Va ira ānasa vara the th


Supreme Patriarch of Thailand

This Roman-Script Tipiṭaka Edition as transliterated into Tai-Script Tipiṭaka Edition in 0


The Sa hāya Phonetic Edition here the Tai-Script are printed in parallel corpus
ith various sets of Pāḷi Phonetic lpha ets is also availa le in ookform and digital edition
(ii)

I there y designate this commemorative Pāḷi Tipiṭaka edition


in Pāḷi :
a āsa ti Tipiṭaka udd a asse

and in English :
T e udd ist ra Great nternati na unci Pāḷi Tipiṭaka

The Pāḷi Tipiṭaka is the oly Teachings of the Buddha the Teacher of man and
divine eings The Pāḷi Tipiṭaka falls into three divisions namely Vinayapiṭaka the Book
on the Disciplines Suttantapiṭaka the Book on the Discourses and hidhammapiṭaka
the Book on the ltimate Realities It comprises 4 000 Dhammakhandhas or Dhamma
sections

s e approached Parini āna the Buddha uttered:

...
484
ānanda a ād a ca ina ca desit
pa att s a acca ena satt ā

a āsa ti Tipiṭaka udd a asse

7D :4 4 BY - NC - ND

nanda the Dhamma (Doctrine) hich I have expounded and the


Vinaya (Discipline) hich I have esta lished for you all the Dhamma
and the Vinaya ill e your Teacher after I am gone

Translation from The World Tipiṭaka diti n 7D :4 43

In the World Tipiṭaka Edition the entire Pāḷi Tipiṭaka is divided into Pāḷi sections according to
Pāḷi Titles of the Buddhist Era 00 ( ) Great International Council Pāḷi Tipiṭaka See Quick Guide

See D ghanikāya Vol Book Division o of the ahāsa g ti Tipiṭaka Edition of the Buddhist
Era 00 Great International Council Pāḷi Tipiṭaka pu lished y the Dhamma Society in Roman script
in B E 4 and is referred in the ne system of Tipiṭaka Studies Reference in this edition as 00:
D the Paragraph um er 4 4 is used instead of the Book Division um er
3
See footnote
(iii)

Conse uently ve hundred rahanta Elders ho ere all led y Venera le


ahākassapa rahanta held the First Great Council for compilation of the Buddha s
ords in the Tipiṭaka at the city of Rā agaha in ancient India The gathering of the
arahantas at the First Great Council is called in Pāḷi as Paṭhamamahāsa g ti Thereafter
there ere Great Councils ith a vie to perpetuate the Teachings of the Buddha
Buddhists all over the orld regard the Pāḷi Tipiṭaka as the Buddha imself ence
the compilation of the Buddha s ords and the propagation of the Pāḷi Tipiṭaka are
profound meritorious acts

Thailand s friendly Buddhist countries including Sri anka yanmar Cam odia
and aos hich profess Theravāda Buddhasāsana held during Buddhist Era 4 - 4
( 3- ) in angon the Great Council of the Buddha s Teaching The Buddhist
monks ho ere ell-versed in the Pāḷi Tipiṭaka ere invited from all over the orld
to edit and verify the Pāḷi Tipiṭaka

With the approval of the Ecclesiastical Council under the auspices of the Royal
Thai Government a group of Buddhist monks from Thailand including myself took part
in this Great Council Their a esties the ing and Queen of Thailand made a State
Visit to angon yanmar in Buddhist Era 03 ( 0) and o ered their royal support
to the Great International Council along ith the eads of State of other countries In
Their a esties o cial suite as included Thanphuying aniratana Bunnag
er a esty the Queen s ady-in-Waiting

With the completion of the Romani ation of the Buddhist Era 00 Great
International Council Pāḷi Tipiṭaka Edition Thanphuying aniratana Bunnag
expressed her deepest appreciation and acted as leader in organi ing the Romanised
edition to e pu lished and propagated all over the orld in commemoration on the
auspicious nd Royal nniversary Birth of is a esty the ing the Buddhist Sovereign
onarch of the Thai ation in Buddhist Era 4 ( )
(iv)

I ould therefore like to o er commendation for this profound meritorious act


ay happiness and peace pervade the hole universe through the omnipotent po er
of the Buddha the Dhamma and the Sa gha through the omnipotent po er of the
Pāḷi Tipiṭaka ith 4 000 Dhammakhandhas through the omnipotent po er of Phra
Syāmadevādhirā a the Guardian Deity of Siam and through the omnipotent po er of
the highest god rahma and deities of the hole universe ay Their a esties ing
Bhumi ol dulyade the Great Dhamma Protector and Queen Sirikit of Thailand ho
are oth endo ed ith enevolent and excellent ualities and ever- rmly devoted to
Buddhasāsana and all the mem ers of royal lineage e lessed ith longevity happiness
and peace

ay the highest rahma gods and deities as ell as human and all eings
oyously cele rate and less those ho have piously donated money and kind to ard this
profound meritorious act of preparation the complete Pāḷi Tipiṭaka Edition in Roman
Script4 pu lished in the ingdom of Thailand the rst of its kind in the orld for their
happiness and prosperity no and al ays

is iness S det P ra ā asa ara


The Supreme Patriarch of Thailand

0 cto er Buddhist Era 4 ( )


amended anuary Buddhist Era 4 ( 00 )
Bovornives Vihāra Bangkok

4
The rst three inaugural sets ere graciously presented as gifts of Dhamma in 00 y er Royal ighness
Princess Galyani Vadhana rom uang aradhi as Ra anagarindra the Royal atriarch of Thailand
to the President of the Democratic Socialist Repu lic of Sri anka in Colom o Vice Chancellor of
ppsala niversity in ppsala ingdom of S eden and President of the Constitutional Court of the
ingdom of Thailand in Bangkok

See Royal essage of the Tipiṭaka Presentation in Tipiṭaka Studies Reference 00


(vii)

DHAMMA SOCIETY
The aniratana Bunnag Dhamma Society Fund
nder the Patronage of is oliness Somdet Phra ā asa vara
The Supreme Patriarch of Thailand

INTRODUCTION

T e p rtance f t e Tipiṭaka in udd asāsana


by
enera e P ra a apiṭaka
(P. A. Payutto)

The term Buddhasāsana or Buddhism is generally used to convey a ide variety


of meanings ranging from the Dhamma the Sa gha their organi ations and activities to
all religious sites and o ects o ever if e examine the term to penetrate to its core
the meaning of Buddhasāsana is straightfor ard its literal reading the Teachings of
the Buddha hich is the essence of Buddhasāsana everything else is an extension or
out gro th of is Teachings

In the World Tipiṭaka Edition the entire Pāḷi Tipiṭaka is devided into sections of Pāḷi according to
the Pāḷi Titles of the Buddhist Era Great International Council Pāḷi Tipiṭaka See Quick Guide

* is oliness Prince rom uang Va ira ānasa vara the th


Supreme Patriarch of Thailand

This Roman-Script Tipiṭaka Edition as transliterated into Tai-Script Tipiṭaka Edition in 0


The Sa hāya Phonetic Edition here the Tai-Script are printed in parallel corpus
ith various sets of Pāḷi Phonetic lpha ets is also availa le in ookform and digital edition
(viii)

nce e have grasped the true meaning of the term e ill reali e that the
continuation of Buddhasāsana means the existence of the Buddha s Teachings Were
they to ecome vague or disappear no matter ho numerous are devotees and activities
or ho imposing religious institutions and o ects are it could not e said that
Buddhasāsana exists n the contrary should those extraneous tangi les disintegrate
hile the Teachings of the Buddha remain people can still have an opportunity to
kno Buddhasāsana Conse uently Buddhasāsana can truly e upheld through the
preservation of the Buddha s Teachings

Dhamma and Vinaya : Embodiment and Abode of the Buddha

Buddhasāsana or the Teachings of the Buddha refer to the ords of the Buddha or
is speech Therefore the preservation of Buddhasāsana is essentially the preservation of
the ords that the Buddha uttered in is sermons and the Discipline e laid do n

ll Buddhists are ell a are that the Dhamma and the Vinaya represent the
Buddha for the Buddha imself said:

...
484
ānanda a ād a ca ina ca desit
pa att s a acca ena satt ā

a āsa ti Tipiṭaka udd a asse

7D :4 4 BY - NC - ND

nanda the Dhamma (Doctrine) hich I have expounded and the


Vinaya (Discipline) hich I have esta lished for you all the Dhamma
and the Vinaya ill e your Teacher after I am gone

Translation from The World Tipiṭaka diti n 7D :4 4

See D ghanikāya Vol Book Division o of the ahāsa g ti Tipiṭaka Edition of the Buddhist
Era 00 Great International Council Pāḷi Tipiṭaka pu lished y the Dhamma Society in Roman script
since B E 4 and is referred in the ne system of Tipiṭaka Reference in this edition as 00:
7D the Paragraph um er 4 4 is used instead of the Book Division um er
(ix)

Buddha s ords are therefore oth the em odiment and a ode of the Teacher
as they uphold and proclaim the Dhamma and the Vinaya for im

Thus it is most vital to preserve the Buddha s ords the key to the continuation
of Buddhasāsana ttempts to preserve them have een made since the Buddha s lifetime
hile the Teacher as still alive

Sa ti : Preser ati n f t e udd a s rds

The procedure is to collect all the ords that the Buddha had uttered in the
course of is teaching and divide them into sections for easy recollection Those ho
took part ould go over them thoroughly ith uestions and ans ers for the purpose of
clari cation until they reached full agreement Participants ould then chant the ords
together to vouchsafe their ackno ledgement and esta lish the ords thus gathered
as the standard of reference to e committed to memory and handed do n to future
generations This method is called Sa g ti hich literally means chanting together

This manner of Sa g ti or chanting together as set as a precedent in the


Buddha s lifetime y Venera le Sāriputta the chief disciple of the Buddha Before
the Buddha and the gathering of monks Venera le Sāriputta collected the ords of
the Teacher together and arranged them on the asis of the num er of items in their
composition into groups of one to groups of ten as they no appear in the Sa g tisutta
When the disciple nished his recitation the Buddha gave an exclamation of approval

T e irst Great Tipiṭaka unci ft e udd ist ra

ater almost immediately after the Buddha passed into Parini āna3, the greatest
and most important Sa g ti took place4 Seven days after the death of the Teacher
the Venera le ahākassapa asked the monks to assem le for a Sa g ti When they all
agreed preparations ere made and the First Sa g ti as held at Rā agaha only three
months after the Passing ay of the Teacher

3
The Passing ay of the Buddha the year of hich the Buddhist Era as rst esta lished
4
C ḷavagga Vinayapiṭaka ahāsa g ti Tipiṭaka Buddhavasse 00 Vol 4 o 43 00: 4V4 43
(x)

The gathering of the Buddha s ords at this great assem ly as done in this
manner The ve hundred rahants ho had come in time to attend the last sermon
of the Buddha met together and chose those ho could recall accurately the Buddha s
ords in each area The Venera le pāli as chosen for the Discipline the Venera le
nanda for the Teachings Then those ho ere ell versed in the area ould recite the
ords of the Teacher to the assem ly The Venera le ahākassapa ho presided over
the meeting laid do n the rules for presentation y grouping and se uencing uestions
to e asked that is it as done systematically

ad the recitation of the Buddha s ords together ith their context taken
place in the Buddha s lifetime e ould have endorsed them imself o ever since
the First Sa g ti took place after the Teacher had passed a ay the urden fell on the
rahants ho had arrived in time to see the Teacher and listen to is nal sermon to
ensure their accuracy y means of catechism When consensus as reached the assem ly
chanted the ords together and committed them to memory to e passed on Thus the
tradition as esta lished

The First Sa g ti is the most important as the Teacher s ords that ere compiled
and memori ed then ere to e the standard What remains to e done is to keep the
collection of the Buddha s ords the results of the First Sa g ti intact in its entirety
Conse uently since then emphasis has een put on recitation as a means of preserving
the Buddha s ords and the monks ho ere entrusted ith their preservation ere
allotted sections to memori e

This implies that the First Sa g ti is the only one true to the meaning of Sa g ti
-- the sense of compiling and chanting together the ords of the Buddha Su se uent
Sa g tis ere only meetings here monks ho had committed the Buddha s ords to
memory convened to cross-examine one another to ensure that the collection of the
Teacher s ords from the First Sa g ti as still intact and free from any interpolation

C ḷavagga Vinayapiṭaka ahāsa g ti Tipiṭaka Buddhavasse 00 Vol 4 o 43 00: 4V4 43

C ḷavagga Vinayapiṭaka ahāsa g ti Tipiṭaka Buddhavasse 00 Vol 4 o 440 00: 4V4 440
(xi)

Sa ti and Tipiṭaka : Princip es f T era āda udd asāsana

The ords of the Buddha and their context preserved through memori ation ere
arranged and classi ed into hat is called the Tipiṭaka comprising the Vinayapiṭaka7
(Book of Discipline) the Suttantapiṭaka (Book of Sermons) and the hidhammapiṭaka
(Book of the igher Teaching)

ater on the preservation of the Buddha s ords meant taking on the urden
of excluding interpolations of extraneous teachings and practices It therefore had
the additional task of maintaining the Buddha s ords as the standard against hich
instructions and practices ere examined The term Sa g ti has thus extended its meaning
to cover the purging of extraneous instructions and practices

oreover after some time certain people took the extended meaning as central
to the Sa g ti to the extent that its true meaning fell into o livion t present some
people have gone so far as to mistakenly elieve that participants of the Sa g ti have
assem led to examine the Teachings in the Tipiṭaka regarding right and rong vie s or
concepts This amounts to ruling that the teachings of the Buddha here and there are
right or rong and to setting a out to rectify them hile the real import of Sa g ti is
to verify that the ords of the Teacher have een preserved intact in their entirety It
is therefore imperative in this present age to place emphasis on the true meaning of
the term Sa g ti so that it can e distinguished from other meanings that have accrued

The history of Sa g ti in its true though extended meaning of an assem ly to go


over the ords of the Buddha and cross-examine them to ensure that they have remained
pure unaltered and intact can e divided into t o periods In the rst the ork as
done orally kno n as mukhapāṭha in the second it as put do n in riting kno n
as potthakāropana

7
See in this 40-Volume ahāsa g ti Tipiṭaka Buddhavasse 00 The World Tipiṭaka Edition or The
World Tipiṭaka Volume - or 00 Vol -

00 Vol -

00 Vol -40
(xii)

uk apāṭ a : irst Peri d f Tipiṭaka Trans issi n ef re

This period lasted for a out 4 0 years from the Buddha s lifetime The monks
memori ed the Teacher s ords through recitation called mukhapāṭha hich simply
means y ord of mouth that is study-memori e-impart orally This method meant
that preservation as entrusted to individuals What is good a out this is that the
Sa gha reali ed ho vital it as to preserve the Buddha s ords They therefore
could not a ord to e remiss and thus carefully committed the ords to memory in
their entirety To them preservation of the Buddha s ords as of utmost importance
in upholding Buddhasāsana

Preservation y mukhapāṭha as carried out through recitation hich could


e classi ed into four levels:

The responsi ility fell on the ma ority of monks ho follo ed along the lines
of teachers of old called cariyaparamparā or Therava sa 0 esta lished y
senior monks ho ere present at the First Sa g ti For instance the Venera le
pāli ho excelled in the Discipline had undertaken the task of preserving and
explaining the ords of the Buddha in that section and of handing them do n

The study of the Buddha s ords as the main activity in the life of a monk
for it served as a asis for right practices hich led to insight Speciali ation
ho ever depended on individual dispositions Therefore there ere groups of
monks ho ere experts in di erent sections of the Pāḷi Tipiṭaka For example
some speciali ed in D ghanikāya the Collection of ong Discourses as ell as
its commentary or ṭṭhakathā and ere called D gha hā aka or chanters of
ong Discourses ike ise there ere a hima hā aka chanters of iddle-
length Discourses Sa yutta hā aka chanters of Connected Discourses
guttara hā aka chanters of the Collection of umerical Sayings and
huddaka hā aka chanters of the Various Collections

0
cariyava sa cariyavāda 00: Mi 3
cariyaparamparā Theraparamparā Va saparamparā 00: V 4

See for example D ghanikāya Suttantapiṭaka ahāsa g ti Tipiṭaka Vol - 00: D D D3

See also the commentary


(xiii)

3 It as a routine in a temple for each group to meet and recite the Buddha s
ords in unison (This practice may have given rise to the routine of morning-
evening chanting of today )

4 It as the practice of a monk as stated in an ṭṭhakathā or Commentary that


hoever as free from other activities should sit reciting the Buddha s ords
This meant that reciting the ords of the Teacher as part of his religious
practice

Sa a and Tisikk ā : udd ist nks and Tipiṭaka Studies

s Buddhist monks lived in a community called Sa gha regulated y the


Discipline to proceed along the course of Tisikkhā or threefold learning and practice 3,
every one of them fully reali ed that the Buddha s ords in the Tipiṭaka ere the
essence of Buddhasāsana and had to e kept hole and pure The recitation to preserve
them the studious atmosphere in imparting and seeking kno ledge and the uestion
and ans er sessions for clari cation that ould lead to proper practice all ensured that
revision and veri cation ere carried out normally continuously

That this method has preserved the Buddha s ords intact in their entirety has
een fully attested Words on the same topic repeated four or ve times under di erent
headings or sections that ere entrusted to di erent groups of experts are generally
identical in expression This also proves ho accurately monks in the past memori ed
the Buddha s ords oreover the num er of ords each committed to memory as
astronomical Instances of this can still e found at present In yanmar several monks
ho have een appointed Tipiṭakadhara or earer of the Tipiṭaka are a le to recite
the entire Pāḷi Tipiṭaka (This totaled to 0 0 ords in Pāḷi or 0 0 04 letters
in Roman script)

3
Tisso sikkhā a his lasikkhā adhicittasikkhā adhipa āsikkhā 00: V 4 Three fold learning
and practice namely learning and practice in higher morality learning and practice in higher mentality
learning and practice in higher isdom
(xiv)

P tt akār pana : Sec nd Peri d f Tipiṭaka Trans issi n after

This refers to the period hen all of the Buddha s ords and their context in
the Pāḷi Tipiṭaka ere put do n in riting in other ords they ere preserved ith
external o ects It egan a out 4 0 B E ( 3 B C ) hen the Fourth Sa g ti as held
at luvihare in old Sri anka 4

The Fourth Sa g ti took place ecause of concern over political and environmental
changes at that time There ere misgivings that they ould a ect the task of committing
the Buddha s ords to memory and handing them do n It as also foreseen that future
generations ould regress in terms of concentration and intelligence For instance their
ill and faith ould e so eakened that they ould e una le to preserve the Buddha s
ords y ord of mouth It as therefore decided to inscri e the Pāḷi Tipiṭaka on ola
leaves

In one ay preservation in riting seems to assure sta ility and permanency


that is to say the text ould remain as it is until the material used rots a ay or is
destroyed o ever this method has a eakness It makes people overcon dent resting
assured that the Pāḷi Tipiṭaka is in ola leaves or ooks They then ecome slack in their
attention to the recitation revision and study of the text and perhaps reaching the
point of negligence

Furthermore the riting of texts in the old days depended on scri es Whenever
texts ere copied errors and omissions ere ound to occur Thus not only letters
may have een omitted from ords ut hole ords or lines may have disappeared
Sometimes those ho ere to preserve the text themselves ere not skillful in inscription
and so had to have the ork done y other scri es Some of these men might have een
inept in Pāḷi and the Buddha s ords or ignorant of oth If that as the case chances
of their making mistakes ere even greater Slips of this type ere common kno ledge
in Thai society in the old days regarding the copying of medicinal formulas Thus e
have a common saying: taking medicine from the third copy means death

4
The ahāva sa section 33
(xv)

Conse uently hen preservation of the Pāḷi Tipiṭaka relies on outside materials
not individuals it is crucial to have a common authoritative volume that has een
carefully ritten and edited This volume should e kept at a center some here to serve
as the pillar for the Sa gha and for the country

It so happens that in an age hen the Buddha s ords have een preserved in
riting Buddhasāsana has ourished and ecome a national faith of several countries
Each has esta lished its o n copy of the Pāḷi Tipiṭaka that is the pillar of the country
easures have een taken to assure that the text remains intact and free from impurities
For example in this region a Sa g ti as convened y ing Tilakarā a of anna and
another one as held in the reign of ing Buddha od Fah the Great of the Ratanakosin
period

Though more than a thousand years have elapsed comparison of the Pāḷi
Tipiṭaka of Buddhist countries has revealed that they agree on the hole ith some
di erences in script Considering the length of the text the discrepancies are negligi le
This sho s that the text has een accurately maintained ith full understanding of its
great import

aṭṭ asa ti : The Buddhist Era Great nternati na unci

When Buddhasāsana reached the t enty- fth century of the Buddhist Era
Theravāda Buddhist countries all prepared grand cele rations The First International
Sa g ti as convened in yanmar from B E 4 to 00 (C E - ) Buddhist
monks and scholars from every country that em races the Theravāda tradition of
Buddhasāsana and countries here Buddhasāsana is taught assem led in yanmar to
go over the text of the Pāḷi Tipiṭaka prepared y the Burmese together ith versions in
di erent scripts from other countries This convocation is referred to as Chaṭṭhasa g ti
the Sixth Sa g ti and recogni ed y all Buddhist countries

BE 0 0( 4 ) Present-day anna is in orthern Thailand

BE 33 ( ) Founder of Bangkok and the Present Royal ouse of Chakri


(xvi)

o ever soon after the Chaṭṭhasa g ti as over there occurred turmoil and
political changes in yanmar This may have een the reason hy the preservation
and printing of the Pāḷi Tipiṭaka of the Chaṭṭhasa g ti had not proceeded smoothly
causing confusion et een the Burmese version that had een used as a draft and the
resolution version that as the outcome of the Sa g ti

a āsa ti Tipiṭaka :T e rd diti n in R an Script

o the aniratana Bunnag Dhamma Society Fund under the patronage


of is oliness Somdet Phra ā asa vara the Supreme Patriarch of Thailand is a out
to pu lish in Roman script the Chaṭṭhasa g ti Pāḷi Tipiṭaka the version that has een
revised and edited y international monks of the Theravāda Buddhist tradition The
Pāḷi Tipiṭaka is thus made accessi le to the international community

With patience determination and carefully laid-out procedures there is a report


that the orking committee has discovered the Chaṭṭhasa g ti Pāḷi Tipiṭaka that as
printed at di erent times and has distinguished et een the rst edition and an edited
version that as printed oreover portions of later printed versions have een noted
for hat they truly are The committee has orked hard to get the version that is most
accurate This has then een rechecked against the Pāḷi Tipiṭaka ritten in various
scripts from several countries It seems that the goal of the Chaṭṭhasa g ti has nally
een reali ed

Furthermore the committee has made full use of the latest technological advances
It is a le to set out an e cient system of reference and has a data ase that can e
used for further studies and research on the Tipiṭaka such as electronic data storing in
CD-R ith an easy search program

See the 0 cto er B E 4 Benediction y is oliness the Supreme Patriarch of Thailand for the
ahāsa g ti Tipiṭaka Buddhavasse 00 (The Buddhist Era 00 Great International Council Pāḷi
Tipiṭaka Edition) pu lished y the Dhamma Society in Roman Script in B E 4 ( st edition) B E
4 ( nd edition)

See Preface to the Pu lication of the ahāsa g ti Tipiṭaka 00 Edition


(xvii)

evertheless the ultimate goal of the task is to keep the Buddha s ords that
have come to us in the form of the Pāḷi Tipiṭaka intact free from interpolations It
must e true to the collection that came out of the First Sa g ti This ill ena le the
reader to have access to the original ords of the Buddha ith no interference from the
vie s of others Even opinions of Dhammasa gāhakācariya or the compiling teachers
of the Dhamma if they occurred are to e marked and distinguished They are open
for intellectual study to the full

s it has een pointed out earlier as long as the Pāḷi Tipiṭaka exists Buddhasāsana
ill remain in its true and original form Therefore as long as the Pāḷi Tipiṭaka exists
people still have an opportunity to learn and ene t from Buddhasāsana

Tipiṭaka in t e dern rd

lthough man has made great progress in the past thousands of years in terms
of civili ation and reached hat is no kno n as the ge of Glo ali ation he has not
een a le to free himself or overcome su ering oppression and even ar an expects
that ethics arising from various religious eliefs ill help solve these pro lems o ever
most eliefs provide only commandments or orders that man has to o serve ith faith
By em racing such a elief man rises a ove pro lems ithin himself and those ith
his fello men and put his faith in the re ards and punishments meted out y a po er
elieved to e supernatural

In this respect Buddhasāsana as em odied in the ords of the Pāḷi Tipiṭaka is


distinctively di erent It teaches the morality and ethics of self-development that ill
release man of all pro lems e ill thus attain full freedom extricating himself from
dictates of external forces
(xviii)

an at present has advanced to a stage that can e considered the peak of


civili ation t this point progress entails pro lems that ring a out su ering on all
sides ranging from lifestyles to social and environmental issues

It is evident that civili ation at this height has rought man the hole range of
su ering ut is una le to lead him out of it

ore and more people are eginning to reali e that Buddhasāsana as expressed
in the Pāḷi Tipiṭaka is the ans er that can rid mankind of all su ering

t the core of this is the pro lem of life hich is the most deeply felt The
su ering in man s mind even the most rudimentary such as stress has ecome a eighty
pro lem of mankind today Buddhasāsana incorporates the teaching that is deemed most
pro cient in ridding the ultimate pro lem of life mental su ering It penetrates natural
truth y means of intelligence and eradicates the seed of su ering from the mind Thus
the mind is free clear and untarnished and su ering ill never recur

Tipiṭaka as p rtant S urce f r isd and r d Peace

ut of the self and into a ider circle man is faced ith social pro lems Su ering
comes from erroneous relations hich turn into violence and exploitation of fello men
t this level Buddhasāsana is prominent as a religion that spreads ithout the use of
s ords Religious ars have never een fought in its name and none of its precepts can
ever e used to ustify invasions or ars Throughout its history Buddhasāsana has
truly advocated peace and loving-kindness to all Thus sages have ackno ledged that it
is the rst and truly paci stic movement of the orld The Pāḷi Tipiṭaka is therefore
the most important source from hich peace-loving people can study principles and
procedures that could secure peace for mankind
(xix)

The outermost circle surrounding man and his society is the environment
especially the ecological system hich is in serious trou le threatening the survival of
mankind

o it is generally accepted that these environmental pro lems stem from an


erroneous concept hich is at the ase of present-day civili ation the elief that
man is separate from nature Because of this man has a negative attitude to ards his
environment e is intent on gaining po er to overcome nature so that he can manipulate
it to his advantage To solve this pro lem man needs a ne concept to form a ne
ase

The Middle Way

n this matter Buddhasāsana teaches the iddle Way to kno things as


they really are ature is a system of relations et een all things including man hich
are components that are interdependent

an is a special component in this system as he can e trained and developed


When man improves himself and ac uires admira le ualities he ill e re ned physically
and mentally inclined to render assistance to others and think creatively Furthermore
training ill develop his intellect ena ling him to gain insight into the system of relations
hich are interdependent and reali e that it must proceed smoothly When man has
developed these ne attri utes he ill kno ho to live his life and see to it that all
things in nature that are systematically interrelated proceed in harmony This is the
ay that ill lead man to a happy orld free from exploitation

a himā paṭipadā
(xx)

In short Buddhasāsana o ers a ase for ne concepts that ill shift the trend
in human development from man as an opponent attempting to overcome nature to a
component assisting in coexistence of all in nature

When Buddhasāsana is seen as useful in solving this crucial pro lem the Tipiṭaka
ill e a rich source for research and study to such end

Tipiṭaka as āna : a Gift f a a fr T ai and

It is hoped that the World Tipiṭaka Edition the Buddhist Era 00 Great
International Council Pāḷi Tipiṭaka pu lished y the aniratana Bunnag Dhamma
Society Fund under the patronage of is oliness Somdet Phra ā asa vara the Supreme
Patriarch in honour of Their a esties the ing and Queen of Thailand to e presented
as a Gift of Dhamma orld ide ill serve as a earer of the Buddha s teachings that
travels great distances This messenger has the mission to deliver the Teacher s ords
hich are eautiful at the eginning eautiful in the middle and eautiful at the end 0,
as uttered y the Buddha hen e directed the rst group of disciples to proclaim is
message for the ene t of all mankind

enera e P ra a apiṭaka
(P. A. Payutto)

cto er BE 4 ( 00 )

0
Desetha hikkhave dhamma ādikalyā a ma hekalyā a pariyosānakalyā a 00: 3V3 3

Phra Bhrama huna arana


VINAYAPITAKA
˙
[1]

MAHĀSAṄGĪTI TIPITAKA
˙
BUDDHAVASSE 2500
(World Tipitaka Edition)
˙

KITTANAPATTA
(Table of Contents)

Vinayapitaka
˙
1V Pārājikapāli
˙

1 Mahāvibhaṅga 1
Verañjakanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
˙˙
1.1 Pārājikakanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
˙˙
1.2 Saṁghādisesakanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121
˙˙
1.3 Aniyatakanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
˙˙
1.4 Nissaggiyakanda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
˙˙
1.4.1 Cı̄varavagga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242
1.4.2 Kosiyavagga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271
1.4.3 Pattavagga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291

Padānukkamanikā 317
(Word Index)

Nānāpātha 407
˙
(Variant Readings & Reference)

Dhamma
Society 2562
VINAYAPITAKA
˙
1

VINAYAPITAKA
˙

PĀRĀJIKAPĀLI
˙

1. MAHĀVIBHAṄGA

1
namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa.

5 VERAÑJAKANDA
˙ ˙

1.
2
tena| samayena buddho bhagavā verañjāyaṁ viharati 1B2, 1C1, 1Ch1 1,
1Ch2 1, 1D1,
nalerupucimandamūle mahatā bhikkhusaṁghena saddhiṁ pañcamattehi
˙ 1Kh1, 1L1, 1Mc1,
bhikkhusatehi. assosi kho verañjo br
< āhm
< an˙o— “saman˙o khalu bho gotamo 1N3, 3P1 1, 1S1,
87V1
sakyaputto sakyakulā pabbajito verañjāyaṁ viharati nalerupucimandamūle
< < ˙
10 mahatā bhikkhusaṁghena saddhiṁ pañcamattehi bhikkhusatehi. taṁ kho
pana bhavantaṁ gotamaṁ evaṁ kalyāno kittisaddo abbhuggato— ‘itipi so
< ˙
bhagavā arahaṁ sammāsambuddho vijjācaranasampanno| sugato| lokavidū 1L2; 1Kh2
˙
anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṁ buddho bhagavā1 ’,
so imaṁ lokaṁ sadevakaṁ samārakaṁ sabr < akaṁ sassaman˙abr
< ahm < āhm
< an˙iṁ
15 pajaṁ sadevamanussaṁ sayaṁ abhiññā sacchikatv
< ā pavedeti, so dhammaṁ
deseti ādikalyānaṁ majjhekalyānaṁ pariyosānakalyānaṁ| sātthaṁ 87V2
< ˙ < ˙ < ˙
sabyañjanaṁ; kevalaparipunnaṁ parisuddhaṁ br < < acariyaṁ pakāseti;
ahm
< ˙˙
sādhu kho pana tathārūpānaṁ arahataṁ dassanaṁ hotı̄”ti.
2 atha|
kho verañjo| br
< āhm
< an˙o yena bhagavā tenupasaṅkami;
2. 1B4, 1Mc2, 1S2;
3
1C2
20 upasaṅkamitv
< ā bhagavatā saddhiṁ sammodi. sammodanı̄yaṁ kathaṁ| 1L3
sāranı̄yaṁ3 vı̄tisāretv
< ā| ekamantaṁ nisı̄di|. ekamantaṁ nisinno kho verañjo 1Kh3; 3P1 2
˙
br
< āhm
< an˙o bhagavantaṁ etadavoca— “sutaṁ metaṁ, bho gotama— ‘na
samano gotamo| br < āhm
< an˙e| jin˙n˙e vud˙d˙he mahallake addhagate 1Ch1 2, 1Ch2 2;
˙ 1D2
vayoanuppatte abhivādeti vā paccuttheti vā āsanena vā nimantetı̄’ti|. 1N4
˙˙
25 tayidaṁ, bho gotama, tatheva? na hi bhavaṁ gotamo br < āhm
< an˙e jin˙n˙e
vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuttheti vā
˙˙ ˙˙
āsanena vā nimanteti? tayidaṁ, bho gotama, na sampannamevā”ti.

4
“nāhaṁ taṁ, br
< āhm
< an˙a, passāmi sadevake loke samārake
sabr
< ahm
< ake sassaman˙abr< āhm
< an˙iyā| pajāya| sadevamanussāya yamahaṁ 1Kh4; 1L4

30 abhivādeyyaṁ vā paccuttheyyaṁ vā āsanena vā nimanteyyaṁ. yañh < i,


˙˙
br
< āhm
< an˙a, tathāgato abhivādeyya vā paccut˙t˙heyya vā āsanena vā
nimanteyya, muddhāpi tassa vipateyyā”ti.

Dhamma
Society 2562
2 VINAYAPITAKA
˙

3.
5
“arasarūpo bhavaṁ gotamo”ti? “atthi khv
< esa, br
< āhm
< an˙a,
pariyāyo yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘arasarūpo
samano gotamo’ti. ye te, br < āhm
< an˙a, rūparasā saddarasā gandharasā
˙
rasarasā photthabbarasā, te tathāgatassa pahı̄nā ucchinnamūlā
˙˙
tālāvatthukatā anabhāvaṁkatā4 āyatiṁ anuppādadhammā. ayaṁ kho, 5

1C3; 1S3 br
< āhm< an˙a, pariyāyo| yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya|—
1Kh5, 1L5 ‘arasarūpo samano gotamo’ti, no| ca kho yaṁ tv < aṁ sandhāya vadesı̄”ti.
˙
4.
6
“nibbhogo bhavaṁ gotamo”ti? “atthi khv < esa, br
< āhm
< an˙a, pariyāyo
yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘nibbhogo samano
˙
gotamo’ti. ye te, br āhm
< < ˙ ana, rūpabhogā saddabhogā gandhabhogā 10

rasabhogā photthabbabhogā, te tathāgatassa pahı̄nā ucchinnamūlā


˙˙
tālāvatthukatā anabhāvaṁkatā āyatiṁ anuppādadhammā. ayaṁ kho,
br
< āhm
< an˙a, pariyāyo yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya—
1Mc3; 1D3 ‘nibbhogo samano| gotamo’ti, no| ca kho yaṁ tv< aṁ sandhāya vadesı̄”ti.
˙
1B6, 87V3; 1Kh6 5.
7
“akiriyavādo| bhavaṁ gotamo”ti? “atthi| khv
< esa, br
< āhm
< an˙a, 15

pariyāyo yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘akiriyavādo


1L6; 1Ch1 3, < i|, br
samano gotamo’ti. ahañh
˙ < āhm
< an˙a, akiriyaṁ vadāmi kāyaduccaritassa|
1Ch2 3 vacı̄duccaritassa manoduccaritassa. anekavihitānaṁ pāpakānaṁ
akusalānaṁ dhammānaṁ akiriyaṁ vadāmi. ayaṁ kho, br < āhm
< an˙a, pariyāyo
yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘akiriyavādo samano 20
˙
gotamo’ti, no ca kho yaṁ tv
< aṁ sandhāya vadesı̄”ti.
6.
8
“ucchedavādo bhavaṁ gotamo”ti? “atthi khv < esa, br
< āhm
< an˙a,
1N5 pariyāyo| yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘ucchedavādo

< i, br
samano gotamo’ti. ahañh
˙ < āhm
< an˙a, ucchedaṁ vadāmi rāgassa dosassa
1Kh7 mohassa. anekavihitānaṁ pāpakānaṁ akusalānaṁ dhammānaṁ ucchedaṁ| 25

1C4 vadāmi. ayaṁ kho, br< āhm


< an˙a, pariyāyo yena maṁ pariyāyena| sammā
1L7, 1S4; 3P1 3 vadamāno| vadeyya— ‘ucchedavādo samano gotamo’ti, no| ca kho yaṁ tv < aṁ
˙
sandhāya vadesı̄”ti.
7. “jegucchı̄ bhavaṁ gotamo”ti? “atthi khv
9 < esa, br
< āhm
< an˙a, pariyāyo
yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘jegucchı̄ samano 30
˙
< i, br
gotamo’ti. ahañh < āhm
< an˙a, jigucchāmi kāyaduccaritena vacı̄duccaritena
manoduccaritena. anekavihitānaṁ pāpakānaṁ akusalānaṁ dhammānaṁ
samāpattiyā jigucchāmi. ayaṁ kho, br
< āhm
< an˙a, pariyāyo yena maṁ
pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘jegucchı̄ samano gotamo’ti, no ca
˙
kho yaṁ tv
< aṁ sandhāya vadesı̄”ti. 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 3

8. “venayiko| bhavaṁ gotamo”ti? “atthi khv


10 < esa, br
< āhm
< an˙a, pariyāyo 1D4

yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘venayiko samano


˙
< i, br
gotamo’ti. ahañh < an˙a, vinayāya| dhammaṁ desemi rāgassa dosassa
< āhm 1L8

mohassa. anekavihitānaṁ| pāpakānaṁ akusalānaṁ dhammānaṁ vinayāya 1Kh8

5 dhammaṁ desemi. ayaṁ kho, br < āhm


< an˙a, pariyāyo yena maṁ| pariyāyena 1Mc4

sammā vadamāno vadeyya— ‘venayiko samano gotamo’ti, no ca kho yaṁ


˙
tv
< aṁ sandhāya vadesı̄”ti.
9.
11
“tapassı̄| bhavaṁ gotamo”ti? “atthi khv < esa, br
< āhm
< an˙a, pariyāyo 1B8

yena maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘tapassı̄ samano


˙
10 gotamo’ti|. tapanı̄yāhaṁ, br āhm
< < ˙ an a, pāpake akusale dhamme vadāmi, 1Ch1 4, 1Ch2 4

kāyaduccaritaṁ vacı̄duccaritaṁ manoduccaritaṁ. yassa kho, br < āhm


< an˙a|, 87V4

tapanı̄yā pāpakā akusalā dhammā pahı̄nā ucchinnamūlā tālāvatthukatā


anabhāvaṁkatā| āyatiṁ anuppādadhammā tamahaṁ tapassı̄ti vadāmi. 1C5, 1S5

tathāgatassa kho, br< āhm


< an˙a, tapanı̄yā pāpakā akusalā dhammā| pahı̄nā 1L9

15 ucchinnamūlā tālāvatthukatā| anabhāvaṁkatā āyatiṁ anuppādadhammā. 1Kh9

ayaṁ kho, br
< āhm
< an˙a, pariyāyo yena maṁ pariyāyena| sammā vadamāno 1D5

vadeyya— ‘tapassı̄ samano gotamo’ti, no ca kho yaṁ tv < aṁ sandhāya


˙
vadesı̄”ti.
10. “apagabbho bhavaṁ gotamo”ti? “atthi khv
12 < esa, br
< āhm
< an˙a,
20 pariyāyo yena| maṁ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya— ‘apagabbho 1N6

samano gotamo’ti. yassa kho, br< āhm


< an˙a, āyatiṁ gabbhaseyyā
˙
punabbhavābhinibbatti pahı̄nā ucchinnamūlā tālāvatthukatā
anabhāvaṁkatā āyatiṁ anuppādadhammā tamahaṁ apagabbhoti vadāmi.
tathāgatassa kho, br
< āhm
< an˙a, āyatiṁ gabbhaseyyā punabbhavābhinibbatti
25 pahı̄nā ucchinnamūlā tālāvatthukatā| anabhāvaṁkatā āyatiṁ 1Kh10

anuppādadhammā. ayaṁ kho, br < āhm


< an˙a, pariyāyo yena maṁ pariyāyena
sammā| vadamāno vadeyya— ‘apagabbho samano gotamo’ti, no ca kho yaṁ 1L10
˙
tv
< aṁ sandhāya vadesi.
11.
13
seyyathāpi, br
< āhm
< an˙a, kukkut˙iyā an˙d˙āni at˙t˙ha vā dasa vā dv
< ādasa
30 vā. tānassu kukkutiyā sammā adhisayitāni sammā pariseditāni sammā
˙
paribhāvitāni. yo nu kho tesaṁ kukkutacchāpakānaṁ pathamataraṁ
˙ ˙
pādanakhasikhāya vā mukhatundakena vā andakosaṁ padāletv < ā sotthinā
˙˙ ˙˙
abhinibbhijjeyya, kinti sv < āssa vacanı̄yo— ‘jet˙t˙ho| vā| kanit˙t˙ho vā”’ti? 1S6; 1Mc5

“jetthotissa, bho gotama, vacanı̄yo. so hi nesaṁ jettho hotı̄”ti. “evameva


˙˙ ˙˙
35 kho ahaṁ, br < āhm
< an˙a, avijjāgatāya| pajāya an˙d˙abhūtāya pariyonaddhāya| 1C6; 3P1 4
avijjandakosaṁ| padāletv < ā ekova loke anuttaraṁ sammāsambodhiṁ| 1Kh11; 1L11
˙˙
abhisambuddho. sv < āhaṁ, br
< āhm
< an˙a, jet˙t˙ho set˙t˙ho lokassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
4 VINAYAPITAKA
˙

āraddhaṁ| kho pana me, br 5


1B10
14 < āhm
< an˙a, vı̄riyaṁ ahosi asallı̄naṁ,
upatthitā sati asammutthā6 , passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṁ cittaṁ
˙˙ ˙˙
1Ch1 5, 1Ch2 5 ekaggaṁ. so| kho ahaṁ, br
< āhm
< an˙a, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi
dhammehi savitakkaṁ savicāraṁ vivekajaṁ pı̄tisukhaṁ pathamaṁ jhānaṁ
˙
upasampajja vihāsiṁ. vitakkavicārānaṁ vūpasamā ajjhattaṁ 5

sampasādanaṁ cetaso ekodibhāvaṁ avitakkaṁ avicāraṁ samādhijaṁ


pı̄tisukhaṁ dutiyaṁ jhānaṁ upasampajja vihāsiṁ. pı̄tiyā ca virāgā
upekkhako ca vihāsiṁ sato ca sampajāno, sukhañca kāyena
87V5; 1Kh12 patisaṁvedesiṁ|, yaṁ taṁ ariyā ācikkhanti— ‘upekkhako satimā|
˙
1L12 sukhavihārı̄’ti tatiyaṁ jhānaṁ upasampajja| vihāsiṁ. sukhassa ca pahānā 10

dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṁ atthaṅgamā


adukkhamasukhaṁ upekkhāsatipārisuddhiṁ catutthaṁ jhānaṁ
upasampajja vihāsiṁ.
1D6 12. so| evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgane
15
˙
1N7 vigatūpakkilese| mudubhūte kammaniye thite āneñjappatte 15
˙
pubbenivāsānussatiñānāya cittaṁ abhininnāmesiṁ. so anekavihitaṁ
˙
1S7 pubbenivāsaṁ anussarāmi|, seyyathidaṁ— ekampi jātiṁ dv < epi jātiyo tissopi
1C7 jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vı̄sampi jātiyo| tiṁsampi
jātiyo cattālı̄sampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi
1L13 jātisatasahassampi, anekepi| saṁvattakappe anekepi vivattakappe anekepi 20
˙˙ ˙˙
saṁvattavivattakappe— ‘amutr < āsiṁ evaṁnāmo evaṁgotto evaṁvanno
˙˙ ˙˙ ˙˙
evamāhāro evaṁsukhadukkhappatisaṁvedı̄ evamāyupariyanto; so tato cuto
˙
1Kh13; 1Mc6 amutr <a| udapādiṁ; tatr
<āpāsiṁ evaṁnāmo| evaṁgotto evaṁvan˙n˙o evamāhāro
evaṁsukhadukkhappatisaṁvedı̄ evamāyupariyanto; so tato cuto
˙
idhūpapanno’ti. iti sākāraṁ sauddesaṁ anekavihitaṁ pubbenivāsaṁ 25

anussarāmi. ayaṁ kho me, br < āhm


< an˙a, rattiyā pat˙hame yāme pat˙hamā vijjā
adhigatā, avijjā vihatā, vijjā uppannā, tamo vihato, āloko uppanno— yathā
taṁ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. ayaṁ kho me, br < āhm
< an˙a,
1L14 pathamābhinibbhidā ahosi kukkutacchāpakasseva| andakosamh < ā.
˙ ˙ ˙˙
1B12 13. so| evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgane 30
16
˙
vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye thite āneñjappatte sattānaṁ
˙
3P1 5; 1Kh14 cutūpapātañānāya cittaṁ abhininnāmesiṁ|. so| dibbena cakkhunā
˙
visuddhena atikkantamānusakena7 satte passāmi cavamāne upapajjamāne
1Ch1 6, 1Ch2 6 hı̄ne panı̄te| suvanne dubbanne sugate duggate, yathākammūpage satte
˙ ˙˙ ˙˙
1S8 pajānāmi— ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena| samannāgatā 35

1D7 vacı̄duccaritena samannāgatā| manoduccaritena samannāgatā ariyānaṁ


upavādakā micchāditthikā micchāditthikammasamādānā; te kāyassa bhedā
˙˙ ˙˙
1C8 paraṁ maranā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ nirayaṁ upapannā. ime| vā
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 5

pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacı̄sucaritena


samannāgatā| manosucaritena samannāgatā ariyānaṁ anupavādakā 1L15

sammāditthikā sammāditthikammasamādānā; te kāyassa bhedā paraṁ


˙˙ ˙˙
maranā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ upapannā’ti. iti dibbena cakkhunā
˙
5 visuddhena atikkantamānusakena satte passāmi cavamāne upapajjamāne| 87V6

hı̄ne panı̄te suvanne| dubbanne sugate duggate, yathākammūpage satte 1Kh15


˙ ˙˙ ˙˙
pajānāmi. ayaṁ| kho me, br < āhm< an˙a, rattiyā majjhime yāme dutiyā vijjā 1N8

adhigatā, avijjā vihatā, vijjā uppannā, tamo vihato, āloko uppanno— yathā
taṁ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. ayaṁ kho me, br < āhm
< an˙a,
10 dutiyābhinibbhidā ahosi kukkutacchāpakasseva andakosamh < ā.
˙ ˙˙
14. so evaṁ samāhite citte parisuddhe pariyodāte| anaṅgane 1L16
17
˙
vigatūpakkilese mudubhūte| kammaniye thite āneñjappatte āsavānaṁ 1Mc7
˙
khayañānāya cittaṁ abhininnāmesiṁ. so ‘idaṁ dukkhan’ti yathābhūtaṁ
˙
abbhaññāsiṁ, ‘ayaṁ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṁ abbhaññāsiṁ, ‘ayaṁ
15 dukkhanirodho’ti yathābhūtaṁ abbhaññāsiṁ, ‘ayaṁ dukkhanirodhagāminı̄
patipadā’ti yathābhūtaṁ| abbhaññāsiṁ; ‘ime| āsavā’ti yathābhūtaṁ 1S9; 1Kh16
˙
abbhaññāsiṁ, ‘ayaṁ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṁ abbhaññāsiṁ, ‘ayaṁ
āsavanirodho’ti yathābhūtaṁ abbhaññāsiṁ, ‘ayaṁ āsavanirodhagāminı̄
patipadā’ti yathābhūtaṁ abbhaññāsiṁ. tassa me evaṁ jānato evaṁ
˙
20 passato| kāmāsavāpi cittaṁ vimuccittha bhavāsavāpi cittaṁ vimuccittha 1C9

avijjāsavāpi cittaṁ vimuccittha. vimuttasm < iṁ| vimuttamiti ñān˙aṁ ahosi|. 1L17; 1D8

‘khı̄nā jāti, vusitaṁ br < acariyaṁ, kataṁ karan˙ı̄yaṁ, nāparaṁ


< ahm
˙
itthattāyā’ti abbhaññāsiṁ. ayaṁ kho me, br < āhm< an˙a, rattiyā pacchime
yāme tatiyā vijjā adhigatā, avijjā vihatā, vijjā uppannā, tamo vihato, āloko
25 uppanno— yathā taṁ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. ayaṁ
kho me, br< āhm
< an˙a, tatiyābhinibbhidā| ahosi— kukkut˙acchāpakasseva 3P1 6

andakosamh < ā”ti.


˙˙
15.
18
evaṁ| vutte, verañjo br
< āhm
< an˙o bhagavantaṁ etadavoca— “jet˙t˙ho 1B14, 1Ch1 7,
1Ch2 7, 1Kh17
bhavaṁ gotamo, settho bhavaṁ gotamo. abhikkantaṁ, bho gotama,
˙˙
30 abhikkantaṁ, bho gotama. seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṁ vā
ukkujjeyya, paticchannaṁ vā vivareyya, mūlhassa vā maggaṁ ācikkheyya,
˙ ˙<
andhakāre vā telapajjotaṁ| dhāreyya— ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantı̄’ti; 1L18

evamevaṁ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito|. esāhaṁ 1S10

bhavantaṁ gotamaṁ saranaṁ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṁghañca.


˙
35 upāsakaṁ maṁ bhavaṁ gotamo dhāretu ajjatagge pānupetaṁ saranaṁ
˙ ˙
gataṁ. adhivāsetu ca me bhavaṁ gotamo verañjāyaṁ vassāvāsaṁ saddhiṁ
bhikkhusaṁghenā”ti. adhivāsesi bhagavā tunhı̄bhāvena. atha kho| verañjo 1Kh18
˙<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
6 VINAYAPITAKA
˙

1N9; 1C10 br
< āhm
< an˙o| bhagavato adhivāsanaṁ| viditv
< ā ut˙t˙hāyāsanā bhagavantaṁ
abhivādetv< ā padakkhin˙aṁ katv
< ā pakkāmi.
87V7 16.
19
tena| kho pana samayena verañjā dubbhikkhā hoti dv < ı̄hitikā
1Mc8 setatthikā salākāvuttā| na sukarā uñchena paggahena yāpetuṁ. tena kho
˙˙
1L19 pana samayena uttarāpathakā assavānijā8 pañcamattehi| assasatehi 5
˙
verañjaṁ vassāvāsaṁ upagatā honti. tehi assamandalikāsu bhikkhūnaṁ
˙˙
patthapatthapulakaṁ9 paññattaṁ hoti. bhikkhū pubbanhasamayaṁ
˙<
1D9 nivāsetv
< ā pattacı̄varamādāya| verañjaṁ pindāya pavisitvā pindaṁ
<
˙˙ ˙˙
alabhamānā assamandalikāsu pindāya caritv < ā patthapatthapulaka ṁ
˙˙ ˙˙
1Kh19 ārāmaṁ āharitv
< ā udukkhale| kot˙t˙etv
< ā kot˙t˙etv
< ā paribhuñjanti. āyasm
< ā 10

panānando patthapulakaṁ silāyaṁ pisitv < ā bhagavato upanāmeti. taṁ


bhagavā paribhuñjati.

20
assosi kho bhagavā udukkhalasaddaṁ. jānantāpi tathāgatā
pucchanti, jānantāpi na pucchanti; kālaṁ viditv
< ā pucchanti, kālaṁ viditv
< ā
1S11 na pucchanti; atthasaṁhitaṁ| tathāgatā pucchanti, no anatthasaṁhitaṁ. 15

1L20 anatthasaṁhite setughāto tathāgatānaṁ|. dv


< ı̄hi ākārehi buddhā bhagavanto
bhikkhū patipucchanti— dhammaṁ vā desessāma, sāvakānaṁ vā
˙
sikkhāpadaṁ paññapessāmāti10 .
1C11
21 < antaṁ ānandaṁ āmantesi|— “kiṁ nu kho
atha kho bhagavā āyasm
so, ānanda, udukkhalasaddo”ti? atha kho āyasm < ā ānando bhagavato 20

3P1 7; 1Kh20 etamatthaṁ ārocesi|. “sādhu| sādhu, ānanda. tumh


< ehi, ānanda, sappurisehi
vijitaṁ. pacchimā janatā sālimaṁsodanaṁ atimaññissatı̄”ti.
atha| kho āyasm 11
< ā mahāmoggallāno yena bhagavā tenupasaṅkami;
1B16, 1Ch1 8, 17.
22
1Ch2 8
upasaṅkamitv
< ā bhagavantaṁ abhivādetv
< ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ
nisinno kho āyasm< ā mahāmoggallāno bhagavantaṁ etadavoca— “etarahi, 25

bhante, verañjā dubbhikkhā dv


< ı̄hitikā setat˙t˙hikā salākāvuttā. na sukarā
1L21 uñchena| paggahena yāpetuṁ. imissā, bhante, mahāpathaviyā
hetthimatalaṁ sampannaṁ— seyyathāpi khuddamadhuṁ anı̄lakaṁ;
˙˙
evamassādaṁ. sādhāhaṁ, bhante, pathaviṁ parivatteyyaṁ. bhikkhū
1Kh21, 1Mc9 pappatakojaṁ paribhuñjissantı̄”ti. “ye| pana te, moggallāna, pathavinissitā 30
˙
1D10 pānā te kathaṁ karissası̄”ti? “ekāhaṁ|, bhante, pāniṁ abhinimminissāmi—
˙ ˙
1N10 seyyathāpi| mahāpathavı̄. ye pathavinissitā pānā te tattha saṅkāmessāmi.
˙
1S12 ekena hatthena pathaviṁ parivattessāmı̄”ti. “alaṁ, moggallāna, mā| te
rucci pathaviṁ parivattetuṁ. vipallāsampi sattā patilabheyyun”ti. “sādhu,
˙
1C12, 1L22 bhante, sabbo bhikkhusaṁgho uttarakuruṁ pindāya gaccheyyā”ti. “alaṁ|, 35
˙˙
moggallāna, mā te rucci sabbassa bhikkhusaṁghassa uttarakuruṁ pindāya
˙˙
gamanan”ti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 7

18. atha| kho āyasm


23 < ato sāriputtassa rahogatassa pat˙isallı̄nassa evaṁ 1Kh22, 87V8

cetaso parivitakko udapādi— “katamesānaṁ kho buddhānaṁ


bhagavantānaṁ br
< ahm< acariyaṁ na cirat˙t˙hitikaṁ ahosi; katamesānaṁ
buddhānaṁ bhagavantānaṁ br < acariyaṁ cirat˙t˙hitikaṁ ahosı̄”ti?
< ahm
atha kho āyasm 12
5
24 < asamayaṁ pat˙isallānā vut˙t˙hito
< ā sāriputto sāyanh
yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā bhagavantaṁ abhivādetv < ā
ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinno kho āyasm < ā sāriputto bhagavantaṁ
etadavoca— “idha mayhaṁ, bhante, rahogatassa patisallı̄nassa evaṁ cetaso
< ˙
parivitakko udapādi— ‘katamesānaṁ| kho buddhānaṁ bhagavantānaṁ 1L23

10 br < acariyaṁ na cirat˙t˙hitikaṁ ahosi, katamesānaṁ buddhānaṁ


< ahm
bhagavantānaṁ br < acariyaṁ cirat˙t˙hitikaṁ ahosı̄’ti. katamesānaṁ nu
< ahm
kho, bhante, buddhānaṁ bhagavantānaṁ br < acariyaṁ na cirat˙t˙hitikaṁ
< ahm
ahosi, katamesānaṁ buddhānaṁ bhagavantānaṁ br < ahm < acariyaṁ
ciratthitikaṁ ahosı̄”ti?
˙˙
15
25
“bhagavato ca, sāriputta, vipassissa bhagavato ca sikhissa
bhagavato| ca vessabhussa br < acariyaṁ na cirat˙t˙hitikaṁ ahosi.
< ahm 1Kh23

bhagavato ca, sāriputta, kakusandhassa| bhagavato ca konāgamanassa 1D11


˙
bhagavato ca kassapassa br ahm
< < acariyaṁ| ciratthitikaṁ ahosı̄”ti. 3P1 8
˙˙
19.
26
“ko| nu kho|, bhante, hetu ko paccayo, yena bhagavato ca| 1B18, 1Ch1 9,
vipassissa bhagavato ca sikhissa bhagavato ca vessabhussa br 1Ch2 9; 1S13;
20
< acariyaṁ
< ahm 1Mc10
na ciratthitikaṁ ahosı̄”ti? “bhagavā ca, sāriputta, vipassı̄ bhagavā ca sikhı̄
˙˙
bhagavā ca vessabhū kilāsuno ahesuṁ sāvakānaṁ vitthārena dhammaṁ
desetuṁ. appakañca nesaṁ| ahosi suttaṁ geyyaṁ veyyākaranaṁ gāthā 1L24
˙
udānaṁ| itivuttakaṁ jātakaṁ abbhutadhammaṁ vedallaṁ. apaññattaṁ 1C13

25 sāvakānaṁ sikkhāpadaṁ. anudditthaṁ pātimokkhaṁ. tesaṁ buddhānaṁ


˙˙
bhagavantānaṁ antaradhānena buddhānubuddhānaṁ| sāvakānaṁ 1Kh24

antaradhānena| ye te pacchimā sāvakā nānānāmā nānāgottā nānājaccā 1L25

nānākulā pabbajitā| te taṁ br < acariyaṁ khippaññeva antaradhāpesuṁ.


< ahm 1N11

seyyathāpi, sāriputta, nānāpupphāni phalake nikkhittāni suttena


30 asaṅgahitāni tāni vāto vikirati vidhamati viddhaṁseti. taṁ kissa hetu?
yathā taṁ suttena asaṅgahitattā. evameva kho, sāriputta, tesaṁ
buddhānaṁ bhagavantānaṁ antaradhānena buddhānubuddhānaṁ
sāvakānaṁ antaradhānena ye te pacchimā sāvakā nānānāmā nānāgottā
nānājaccā nānākulā pabbajitā te taṁ br < acariyaṁ khippaññeva
< ahm
35 antaradhāpesuṁ.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
8 VINAYAPITAKA
˙

27
akilāsuno13 ca te bhagavanto ahesuṁ sāvake cetasā ceto paricca
87V9; 1Kh25 ovadituṁ. bhūtapubbaṁ|, sāriputta, vessabhū| bhagavā arahaṁ
14
sammāsambuddho aññatarasm < iṁ bhiṁsanake vanasan˙d˙e sahassaṁ
1S14 bhikkhusaṁghaṁ cetasā| ceto paricca ovadati anusāsati— ‘evaṁ vitakketha,
1D12 mā evaṁ vitakkayittha; evaṁ manasikarotha|, mā evaṁ manasākattha15 ; 5

idaṁ pajahatha, idaṁ upasampajja viharathā’ti. atha kho, sāriputta, tassa


1C14 bhikkhusahassassa vessabhunā bhagavatā arahatā sammāsambuddhena|
1L26 evaṁ ovadiyamānānaṁ evaṁ anusāsiyamānānaṁ anupādāya āsavehi| cittāni
vimucciṁsu. tatr
<a sudaṁ, sāriputta, bhiṁsanakassa vanasan˙d˙assa
bhiṁsanakatasm
< iṁ hoti— yo koci avı̄tarāgo taṁ vanasan˙d˙aṁ pavisati, 10

yebhuyyena lomāni haṁsanti. ayaṁ kho, sāriputta, hetu ayaṁ paccayo


yena bhagavato ca vipassissa bhagavato ca sikhissa bhagavato ca
vessabhussa br < acariyaṁ na cirat˙t˙hitikaṁ ahosı̄”ti.
< ahm
1B20, 1Ch1 10, 20.
28
“ko| pana, bhante, hetu ko paccayo yena bhagavato ca
1Ch2 10
kakusandhassa| bhagavato ca konāgamanassa| bhagavato ca kassapassa 15
1Kh26; 1Mc11 ˙
3P1 9 br < acariyaṁ cirat˙t˙hitikaṁ ahosı̄”ti? “bhagavā| ca, sāriputta, kakusandho
< ahm
bhagavā ca konāgamano bhagavā ca kassapo akilāsuno ahesuṁ sāvakānaṁ
˙
1L27 vitthārena dhammaṁ desetuṁ. bahuñca nesaṁ ahosi suttaṁ geyyaṁ|
veyyākaranaṁ gāthā udānaṁ itivuttakaṁ jātakaṁ abbhutadhammaṁ
˙
vedallaṁ, paññattaṁ sāvakānaṁ sikkhāpadaṁ, udditthaṁ pātimokkhaṁ. 20
˙˙
tesaṁ buddhānaṁ bhagavantānaṁ antaradhānena buddhānubuddhānaṁ
sāvakānaṁ antaradhānena ye te pacchimā sāvakā nānānāmā nānāgottā
1S15 nānājaccā nānākulā pabbajitā te taṁ br < acariyaṁ ciraṁ|
< ahm
dı̄ghamaddhānaṁ thapesuṁ. seyyathāpi, sāriputta, nānāpupphāni phalake
˙
nikkhittāni suttena susaṅgahitāni, tāni vāto na vikirati na vidhamati na 25

1Kh27 viddhaṁseti. taṁ| kissa hetu? yathā taṁ suttena susaṅgahitattā. evameva
kho, sāriputta, tesaṁ buddhānaṁ bhagavantānaṁ antaradhānena
1C15; 1N12 buddhānubuddhānaṁ| sāvakānaṁ| antaradhānena ye te pacchimā sāvakā
1D13 nānānāmā nānāgottā nānājaccā| nānākulā pabbajitā te taṁ br < ahm< acariyaṁ
1L28 ciraṁ dı̄ghamaddhānaṁ thapesuṁ|. ayaṁ kho, sāriputta, hetu ayaṁ 30
˙
paccayo yena bhagavato ca kakusandhassa bhagavato ca konāgamanassa
˙
bhagavato ca kassapassa br < <ahm acariya ṁ cirat t hitika ṁ ahosı̄”ti.
˙˙
1B22 21. atha| kho āyasmā sāriputto utthāyāsanā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ
29 < ˙˙
karitv
< ā yena bhagavā tenañjali ṁ panāmetv < ā bhagavantaṁ etadavoca—
˙
“etassa, bhagavā, kālo. etassa, sugata, kālo. yaṁ bhagavā sāvakānaṁ 35

sikkhāpadaṁ paññapeyya16 , uddiseyya pātimokkhaṁ, yathayidaṁ


br
< ahm< acariyaṁ addhaniyaṁ assa cirat˙t˙hitikan”ti. “āgamehi tv < aṁ,
87V10; 1Kh28 sāriputta|. āgamehi| tv
< aṁ, sāriputta. tathāgatova tattha kālaṁ jānissati. na

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 9

tāva, sāriputta, satthā sāvakānaṁ sikkhāpadaṁ paññapeti uddisati17


pātimokkhaṁ yāva| na idhekacce āsavatthānı̄yā dhammā saṁghe 1L29
˙˙
pātubhavanti. yato ca kho, sāriputta, idhekacce āsavatthānı̄yā dhammā
˙˙
saṁghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṁ sikkhāpadaṁ| paññapeti 1S16

5 uddisati pātimokkhaṁ tesaṁyeva āsavatthānı̄yānaṁ dhammānaṁ


˙˙
patighātāya.
˙
na tāva, sāriputta, idhekacce āsavatthānı̄yā| dhammā saṁghe 1Ch1 11, 1Ch2 11
30
˙˙
pātubhavanti yāva na saṁgho rattaññumahattaṁ patto hoti. yato ca kho,
sāriputta, saṁgho rattaññumahattaṁ patto hoti| atha idhekacce 1C16, 1Mc12

10 āsavatthānı̄yā dhammā saṁghe pātubhavanti|, atha satthā sāvakānaṁ 1D14


˙˙
sikkhāpadaṁ paññapeti| uddisati pātimokkhaṁ tesaṁyeva 3P1 10

āsavatthānı̄yānaṁ dhammānaṁ patighātāya.


˙˙ ˙
na| tāva, sāriputta, idhekacce āsavatthānı̄yā dhammā| saṁghe 1Kh29; 1L30
31
˙˙
pātubhavanti, yāva na saṁgho vepullamahattaṁ patto hoti. yato ca kho,
15 sāriputta, saṁgho vepullamahattaṁ patto hoti, atha idhekacce
āsavatthānı̄yā dhammā saṁghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṁ
˙˙
sikkhāpadaṁ paññapeti uddisati pātimokkhaṁ tesaṁyeva
āsavatthānı̄yānaṁ dhammānaṁ patighātāya.
˙˙ ˙
na tāva, sāriputta, idhekacce āsavatthānı̄yā dhammā saṁghe
32
˙˙
20 pātubhavanti, yāva na saṁgho lābhaggamahattaṁ patto hoti. yato ca kho,
sāriputta, saṁgho lābhaggamahattaṁ patto hoti, atha idhekacce
āsavatthānı̄yā dhammā saṁghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṁ
˙˙
sikkhāpadaṁ paññapeti uddisati pātimokkhaṁ tesaṁyeva
āsavatthānı̄yānaṁ dhammānaṁ patighātāya.
˙˙ ˙
25 na tāva, sāriputta, idhekacce āsavatthānı̄yā dhammā saṁghe
33
˙˙
pātubhavanti, yāva na saṁgho bāhusaccamahattaṁ| patto hoti. yato ca 1N13

kho, sāriputta, saṁgho bāhusaccamahattaṁ patto hoti, atha idhekacce


āsavatthānı̄yā dhammā saṁghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṁ
˙˙
sikkhāpadaṁ paññapeti uddisati pātimokkhaṁ tesaṁyeva
30 āsavatthānı̄yānaṁ dhammānaṁ patighātāya|. 1L31
˙˙ ˙
nirabbudo hi, sāriputta, bhikkhusa ṁgho nirādı̄navo| apagatakālako 1Kh30
34
˙
suddho sāre patitthito. imesañh < i, sāriputta, pañcannaṁ bhikkhusatānaṁ yo
˙˙
pacchimako bhikkhu| so sotāpanno avinipātadhammo niyato 1S17

sambodhiparāyano”ti.
˙
35 22. atha| kho bhagavā āyasmantaṁ ānandaṁ āmantesi— “ācinnaṁ 1B24
35 < ˙˙
kho panetaṁ, ānanda, tathāgatānaṁ yehi nimantitā vassaṁ vasanti, na te

< ā janapadacārikaṁ pakkamanti. āyāmānanda, verañjaṁ


anapaloketv

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
10 VINAYAPITAKA
˙

1C17 br
< āhm
< an˙aṁ apalokessāmā”ti. “evaṁ|, bhante”ti kho āyasm
< ā ānando
bhagavato paccassosi.
1Kh31
36
atha kho bhagavā nivāsetv < ā pattacı̄varamādāya āyasm< atā|
1L32 ānandena pacchāsamanena yena| verañjassa br < āhm
< an˙assa nivesanaṁ
˙
1Ch1 12, 1Ch2 12 tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā paññatte āsane nisı̄di. atha kho verañjo| 5

1Mc13, 87V11 br < an˙o yena bhagavā tenupasaṅkami|; upasaṅkamitv


< āhm < ā bhagavantaṁ
1D15
< ā ekamantaṁ| nisı̄di. ekamantaṁ nisinnaṁ kho verañjaṁ
abhivādetv
3P1 11 br
< āhm
< an˙aṁ bhagavā etadavoca— “nimantitamh < a tayā, br
< āhm
< an˙a|,
18
vassaṁvutthā , apalokema taṁ, icchāma mayaṁ janapadacārikaṁ
˙˙
pakkamitun”ti. “saccaṁ, bho gotama, nimantitattha mayā vassaṁvutthā; 10
˙˙
api ca yo deyyadhammo so na dinno. tañca kho no asantaṁ, nopi
adātukamyatā, taṁ kutettha labbhā bahukiccā gharāvāsā bahukaranı̄yā.
< ˙
adhivāsetu me bhavaṁ gotamo sv< ātanāya bhattaṁ saddhiṁ
1L33; 1Kh32 bhikkhusaṁghenā”ti. adhivāsesi bhagavā| tunhı̄bhāvena. atha kho| bhagavā
˙<
verañjaṁ br āhm
< < ˙ anaṁ dhammiyā kathāya sandassetv< ā samādapetv
< ā 15

1S18 samuttejetv < ā sampahaṁsetv< ā ut˙t˙hāyāsanā| pakkāmi.


37
atha kho verañjo br< āhm
< an˙o tassā rattiyā accayena sake nivesane
panı̄taṁ khādanı̄yaṁ bhojanı̄yaṁ patiyādāpetv < ā bhagavato kālaṁ
˙ ˙
ārocāpesi— “kālo, bho gotama, nitthitaṁ bhattan”ti.
˙˙
1B26 23. atha | kho bhagavā pubbanhasamayaṁ nivāsetvā 20
38
˙< <
1C18 pattacı̄varamādāya yena| verañjassa br āhm
< < ˙ an assa nivesana ṁ
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā paññatte āsane nisı̄di saddhiṁ
bhikkhusaṁghena. atha kho verañjo br < āhm
< an˙o buddhappamukhaṁ
1N14 bhikkhusaṁghaṁ| panı̄tena khādanı̄yena bhojanı̄yena sahatthā santappetv< ā
˙ 19
1L34 sampavāretv< ā bhagavantaṁ bhuttāviṁ onı̄tapattapān˙iṁ| ticı̄varena 25

1Kh33 acchādesi, ekamekañca| bhikkhuṁ ekamekena dussayugena acchādesi. atha


kho bhagavā verañjaṁ br
< āhm
< an˙aṁ dhammiyā kathāya sandassetv < ā
samādapetv< ā samuttejetv
< ā sampahaṁsetv
< ā ut˙t˙hāyāsanā pakkāmi.
39
atha kho bhagavā verañjāyaṁ yathābhirantaṁ viharitv < ā
anupagamma soreyyaṁ saṅkassaṁ kannakujjaṁ yena payāgapatitthānaṁ 30
˙˙ ˙˙
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā payāgapatit˙t˙hāne gaṅgaṁ nadiṁ uttaritv
< ā
yena bārānası̄ tadavasari. atha kho bhagavā bārānasiyaṁ yathābhirantaṁ
˙ ˙
1D16
< ā yena vesālı̄ tena cārikaṁ pakkāmi. anupubbena cārikaṁ|
viharitv
1L35 caramāno yena vesālı̄ tadavasari. tatr <a sudaṁ bhagavā vesāliyaṁ viharati|
mahāvane kūtāgārasālāyanti. 35
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 11

40
verañjabhānavāro nitthito.
˙ ˙˙

1.1. PĀRĀJIKAKANDA
˙ ˙
1.1.1. PATHAMAPĀRĀJIKASIKKHĀPADA
˙
1.1.1.1. SUDINNABHĀNAVĀRA
˙

5 24.
41
tena| kho pana samayena vesāliyā avidūre kalandagāmo nāma 1B28, 1C19,
1Ch1 13, 1Ch2 13,
atthi20 .
tattha sudinno nāma kalandaputto setthiputto hoti. atha kho 1D17, 1Kh35,
˙˙
sudinno kalandaputto sambahulehi sahāyakehi saddhiṁ vesāliṁ agamāsi 1L36, 1Mc14,
1N15, 1S19, 87V12
kenacideva karanı̄yena|. tena kho pana samayena bhagavā mahatiyā 3P1 12
˙
parisāya parivuto dhammaṁ desento nisinno hoti. addasa kho sudinno
10 kalandaputto bhagavantaṁ mahatiyā parisāya parivutaṁ dhammaṁ
desentaṁ nisinnaṁ. disv
< ānassa etadahosi— “yannūnāhampi dhammaṁ
suneyyan”ti. atha kho sudinno kalandaputto yena sā parisā tenupasaṅkami|; 1L37
˙
upasaṅkamitv
< ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinnassa kho sudinnassa
kalandaputtassa etadahosi— “yathā yathā kho ahaṁ bhagavatā dhammaṁ
15 desitaṁ ājānāmi, nayidaṁ sukaraṁ agāraṁ ajjhāvasatā ekantaparipunnaṁ
˙˙
ekantaparisuddhaṁ saṅkhalikhitaṁ| br < acariyaṁ carituṁ; yannūnāhaṁ
< ahm 1Kh36

kesamassuṁ ohāretv < ā kāsāyāni vatthāni acchādetv


< ā agārasm
< ā anagāriyaṁ
pabbajeyyan”ti. atha kho sā parisā bhagavatā dhammiyā kathāya
sandassitā samādapitā samuttejitā sampahaṁsitā| utthāyāsanā 1C20
˙˙
20 bhagavantaṁ abhivādetv < ā padakkhin˙aṁ katv
< ā pakkāmi.
25. atha| kho sudinno kalandaputto aciravutthitāya parisāya yena 1S20
42
˙˙
bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā bhagavanta ṁ abhivādetv
< ā
ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinno kho sudinno kalandaputto
bhagavantaṁ| etadavoca— “yathā yathāhaṁ|, bhante, bhagavatā dhammaṁ 1L38; 1D18

25 desitaṁ ājānāmi|, nayidaṁ sukaraṁ agāraṁ ajjhāvasatā ekantaparipunnaṁ 87V13


˙˙
ekantaparisuddhaṁ saṅkhalikhitaṁ br < ahm< acariyaṁ carituṁ; icchāmahaṁ,
bhante, kesamassuṁ ohāretv < ā kāsāyāni vatthāni acchādetv
< ā agārasm
< ā
anagāriyaṁ| pabbajituṁ. pabbājetu maṁ bhagavā”ti. “anuññātosi pana 1Kh37

tv
< aṁ, sudinna, mātāpitūhi agārasm
< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti|? “na kho 1Mc15

30 ahaṁ, bhante, anuññāto| mātāpitūhi agārasm


< ā anagāriyaṁ| pabbajjāyā”ti. 1N16; 1Ch1 14,
“na kho, sudinna, tathāgatā ananuññātaṁ mātāpitūhi puttaṁ 1Ch2 14

pabbājentı̄”ti. “sohaṁ, bhante, tathā karissāmi yathā maṁ mātāpitaro


anujānissanti agārasm< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti.
26. atha| kho| sudinno kalandaputto vesāliyaṁ taṁ karanı̄yaṁ tı̄retv
< ā 1L39; 1B30
43
˙
35 yena kalandagāmo yena mātāpitaro tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā
mātāpitaro etadavoca— “ammatātā21 , yathā yathāhaṁ bhagavatā

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
12 VINAYAPITAKA
˙

1C21 dhammaṁ desitaṁ ājānāmi, nayidaṁ sukaraṁ agāraṁ ajjhāvasatā|


1S21 ekantaparipunnaṁ ekantaparisuddhaṁ| saṅkhalikhitaṁ br < acariyaṁ
< ahm
˙˙
1Kh38 carituṁ; icchāmahaṁ| kesamassuṁ ohāretv
< ā kāsāyāni vatthāni acchādetv
< ā
3P1 13
< ā anagāriyaṁ| pabbajituṁ. anujānātha maṁ agārasm
agārasm < ā anagāriyaṁ
pabbajjāyā”ti. evaṁ vutte, sudinnassa kalandaputtassa mātāpitaro 5

sudinnaṁ kalandaputtaṁ etadavocuṁ— “tv< aṁ khosi, tāta sudinna,


1L40
< ākaṁ ekaputtako piyo manāpo sukhedhito sukhaparihato. na| tv
amh < aṁ,
tāta sudinna, kiñci dukkhassa jānāsi. maranenapi mayaṁ te akāmakā vinā
˙
bhavissāma, kiṁ pana mayaṁ taṁ jı̄vantaṁ anujānissāma agārasm
< ā
anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti. 10

1D19
44
dutiyampi kho sudinno kalandaputto mātāpitaro etadavoca|—
“ammatātā, yathā yathāhaṁ bhagavatā dhammaṁ desitaṁ ājānāmi,
nayidaṁ sukaraṁ agāraṁ ajjhāvasatā ekantaparipunnaṁ
˙˙
ekantaparisuddhaṁ saṅkhalikhitaṁ br < ahm< acariyaṁ carituṁ; icchāmahaṁ
1Kh39 kesamassuṁ ohāretv
< ā kāsāyāni vatthāni acchādetv
< ā agārasm
< ā| anagāriyaṁ 15

pabbajituṁ. anujānātha maṁ agārasm


< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti.
dutiyampi kho sudinnassa kalandaputtassa mātāpitaro sudinnaṁ
kalandaputtaṁ etadavocuṁ— “tv
< aṁ khosi, tāta sudinna, amh
< ākaṁ
ekaputtako piyo manāpo sukhedhito sukhaparihato. na tv< aṁ, tāta sudinna,
1L41 kiñci dukkhassa jānāsi|. maranenapi mayaṁ te akāmakā vinā bhavissāma, 20
˙
kiṁ pana mayaṁ taṁ jı̄vantaṁ anujānissāma agārasm
< ā anagāriyaṁ
pabbajjāyā”ti.
1Mc16; 1C22 45
tatiyampi| kho sudinno kalandaputto| mātāpitaro etadavoca—
1S22 “ammatātā|, yathā yathāhaṁ bhagavatā dhammaṁ desitaṁ ājānāmi,
nayidaṁ sukaraṁ agāraṁ ajjhāvasatā ekantaparipunnaṁ 25
˙˙
ekantaparisuddhaṁ saṅkhalikhitaṁ br < <ahm acariyaṁ carituṁ; icchāmahaṁ
kesamassuṁ ohāretv
< ā kāsāyāni vatthāni acchādetv
< ā agārasm
< ā anagāriyaṁ
87V14 pabbajituṁ|. anujānātha maṁ agārasm
< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti.
1Ch1 15 , 1Ch2 15 tatiyampi| kho sudinnassa kalandaputtassa mātāpitaro sudinnaṁ
1Kh40; 1N17 kalandaputtaṁ etadavocuṁ— “tv < ākaṁ
< aṁ| khosi|, tāta sudinna, amh 30

1L42 ekaputtako piyo manāpo sukhedhito sukhaparihato. na tv < aṁ, tāta sudinna|,
kiñci dukkhassa jānāsi. maranenapi mayaṁ te akāmakā vinā bhavissāma,
˙
kiṁ pana mayaṁ taṁ jı̄vantaṁ anujānissāma agārasm
< ā anagāriyaṁ
pabbajjāyā”ti.
27.
46
atha kho sudinno kalandaputto— “na maṁ mātāpitaro anujānanti 35

< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti, tattheva anantarahitāya bhūmiyā


agārasm
nipajji— “idheva me maranaṁ bhavissati pabbajjā vā”ti. atha kho sudinno
˙
1D20 kalandaputto ekampi bhattaṁ na bhuñji, dv < epi bhattāni na bhuñji, tı̄n˙ipi|

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 13

bhattāni na bhuñji, cattāripi bhattāni na bhuñji, pañcapi bhattāni na


bhuñji, chapi bhattāni na bhuñji, sattapi bhattāni na bhuñji.
28.
47
atha| kho sudinnassa kalandaputtassa mātāpitaro sudinnaṁ 1B32

kalandaputtaṁ etadavocuṁ— “tv < ākaṁ


< aṁ| khosi, tāta sudinna, amh 1L43

5 ekaputtako| piyo manāpo sukhedhito sukhaparihato. na tv < aṁ, tāta sudinna, 1C23, 1S23

kiñci dukkhassa jānāsi. maranenapi mayaṁ te akāmakā vinā bhavissāma,


˙
kiṁ| pana mayaṁ taṁ jı̄vantaṁ anujānissāma agārasm
< ā anagāriyaṁ 1Kh41

pabbajjāya? utthehi, tāta sudinna, bhuñja ca piva ca paricārehi ca,


˙˙
bhuñjanto pivanto paricārento kāme paribhuñjanto puññāni karonto
10 abhiramassu. na taṁ mayaṁ anujānāma agārasm < ā anagāriyaṁ
pabbajjāyā”ti. evaṁ vutte, sudinno kalandaputto tunhı̄ ahosi.
˙<
48
dutiyampi kho. . . pe. . . tatiyampi kho sudinnassa kalandaputtassa
mātāpitaro sudinnaṁ kalandaputtaṁ etadavocuṁ— “tv< aṁ khosi, tāta
sudinna, amh< ākaṁ ekaputtako piyo manāpo sukhedhito sukhaparihato. na| 1L44

15 tv
< aṁ, tāta sudinna, kiñci dukkhassa jānāsi. maran˙enapi mayaṁ| te 1Mc17

akāmakā vinā bhavissāma, kiṁ pana mayaṁ taṁ jı̄vantaṁ anujānissāma

< ā anagāriyaṁ pabbajjāya. ut˙t˙hehi, tāta sudinna, bhuñja ca piva ca


agārasm
paricārehi ca, bhuñjanto pivanto paricārento kāme paribhuñjanto puññāni
karonto abhiramassu. na taṁ mayaṁ anujānāma agārasm < ā anagāriyaṁ
20 pabbajjāyā”ti. tatiyampi kho sudinno kalandaputto tunhı̄ ahosi.
˙<
49
atha kho| sudinnassa kalandaputtassa sahāyakā yena sudinno 1Kh42

kalandaputto tenupasaṅkamiṁsu; upasaṅkamitv


< ā| sudinnaṁ kalandaputtaṁ 87V15

etadavocuṁ|— “tv < aṁ khosi, samma sudinna, mātāpitūnaṁ| ekaputtako| piyo 1Ch1 16, 1Ch2 16;
manāpo| sukhedhito sukhaparihato. na tv 3P1 14; 1C24
< aṁ, samma sudinna, kiñci|
1S24; 1L45
25 dukkhassa jānāsi. maranenapi te| mātāpitaro akāmakā vinā bhavissanti, 1N18
˙
kiṁ pana taṁ jı̄vantaṁ| anujānissanti agārasm
< ā anagāriyaṁ pabbajāya. 1D21

utthehi, samma sudinna, bhuñja ca piva ca paricārehi ca, bhuñjanto


˙˙
pivanto paricārento kāme paribhuñjanto puññāni karonto abhiramassu, na
taṁ mātāpitaro anujānissanti agārasm
< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti. evaṁ
30 vutte, sudinno kalandaputto tunhı̄ ahosi. dutiyampi kho. . . pe. . . tatiyampi
˙<
kho sudinnassa kalandaputtassa sahāyakā sudinnaṁ kalandaputtaṁ
etadavocuṁ— “tv < aṁ| khosi, samma sudinna. . . pe. . . tatiyampi kho 1Kh43

sudinno kalandaputto tunhı̄ ahosi.


˙<
29.
50
atha| kho sudinnassa kalandaputtassa sahāyakā yena sudinnassa 1B34

35 kalandaputtassa mātāpitaro tenupasaṅkamiṁsu; upasaṅkamitv


< ā sudinnassa| 1L46

kalandaputtassa mātāpitaro etadavocuṁ— “ammatātā, eso sudinno


anantarahitāya bhūmiyā nipanno— ‘idheva me maranaṁ bhavissati
˙
< e sudinnaṁ nānujānissatha agārasm
pabbajjā vā’ti. sace tumh < ā anagāriyaṁ

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
14 VINAYAPITAKA
˙

pabbajjāya, tattheva maranaṁ āgamissati. sace pana tumh < e sudinnaṁ


˙
< ā anagāriyaṁ pabbajjāya, pabbajitampi naṁ
anujānissatha agārasm
1Mc18 dakkhissatha. sace sudinno nābhiramissati| agārasm < ā anagāriyaṁ
pabbajjāya, kā tassa aññā gati bhavissati, idheva paccāgamissati.
1C25; 1S25 anujānātha sudinnaṁ| agārasm
< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti. “anujānāma|, 5

1Kh44 tātā, sudinnaṁ agārasm


< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti. atha| kho sudinnassa
1L47 kalandaputtassa sahāyakā yena sudinno kalandaputto tenupasaṅkamiṁsu|;
upasaṅkamitv< ā sudinnaṁ kalandaputtaṁ etadavocuṁ— “ut˙t˙hehi, samma
< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti.
sudinna, anuññātosi mātāpitūhi agārasm
1D22 30.
51
atha| kho sudinno kalandaputto— “anuññātomh < i kira mātāpitūhi 10

< ā anagāriyaṁ pabbajjāyā”ti, hat˙t˙ho udaggo pān˙inā gattāni


agārasm
paripuñchanto vutthāsi. atha kho sudinno kalandaputto katipāhaṁ balaṁ
˙˙
< ā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
gāhetv < ā bhagavantaṁ
< ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinno kho sudinno
abhivādetv
1Ch1 17, 1Ch2 17 kalandaputto| bhagavantaṁ etadavoca— “anuññāto22 ahaṁ, bhante, 15

1L48; 3P1 15 < ā anagāriyaṁ pabbajjāya. pabbājetu| maṁ bhagavā”ti|.


mātāpitūhi agārasm
1N19 alattha kho sudinno kalandaputto bhagavato| santike pabbajjaṁ, alattha
1Kh45 upasampadaṁ. acirūpasampanno| ca panāyasm < ā sudinno evarūpe
87V16 dhutagune samādāya vattati, āraññiko| hoti pindapātiko paṁsukūliko
˙ ˙˙
sapadānacāriko, aññataraṁ vajjigāmaṁ upanissāya viharati. 20

1C26
52
tena kho pana samayena vajjı̄ dubbhikkhā hoti dv< ı̄hitikā| setat˙t˙hikā
salākāvuttā, na sukarā uñchena paggahena yāpetuṁ. atha kho āyasm < ato
1S26 sudinnassa etadahosi— “etarahi kho vajjı̄ dubbhikkhā| dv < ı̄hitikā setat˙t˙hikā
1Kh46 salākāvuttā, na sukarā uñchena paggahena yāpetuṁ. bahū| kho pana me
1L49 vesāliyaṁ ñātı̄ addhā mahaddhanā mahābhogā pahūtajātarūparajatā| 25
˙˙
pahūtavittūpakaranā pahūtadhanadhaññā. yannūnāhaṁ ñātı̄ upanissāya
˙
vihareyyaṁ. ñātı̄ maṁ23 nissāya dānāni dassanti puññāni karissanti,
bhikkhū ca lābhaṁ lacchanti, ahañca pindakena na kilamissāmı̄”ti.
˙˙
1B36, 1Mc19 atha| kho āyasmā sudinno senāsanaṁ saṁsāmetvā
53 < <
pattacı̄varamādāya yena vesālı̄ tena pakkāmi. anupubbena yena vesālı̄ 30

1D23 tadavasari. tatr <a sudaṁ āyasm


< ā sudinno vesāliyaṁ viharati| mahāvane
kūtāgārasālāyaṁ. assosuṁ kho āyasm
< ato sudinnassa ñātakā— “sudinno
˙
kira kalandaputto vesāliṁ anuppatto”ti. te āyasm < ato sudinnassa
1L50 satthimatte thālipāke bhattābhihāraṁ abhihariṁsu. atha kho āyasm
< ā|
˙˙
sudinno te satthimatte thālipāke bhikkhūnaṁ vissajjetv< ā 35
˙˙
1Kh47 pubbanhasamayaṁ nivāsetv < ā pattacı̄varamādāya| kalandagāmaṁ pin˙d˙āya
˙<
pāvisi. kalandagāme sapadānaṁ pindāya caramāno yena sakapitu
˙˙
1C27 nivesanaṁ tenupasaṅkami|.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 15

31.
54
tena kho pana samayena āyasm < ato sudinnassa ñātidāsı̄
ābhidosikaṁ kummāsaṁ chaddetukāmā24 hoti. atha kho āyasm < ā sudinno
˙˙
taṁ ñātidāsiṁ etadavoca— “sace taṁ, bhagini, chaddanı̄yadhammaṁ|, idha 1S27
˙˙
me patte ākirā”ti. atha kho āyasm< ato sudinnassa ñātidāsı̄ taṁ ābhidosikaṁ| 1Ch1 18, 1Ch2 18

5 kummāsaṁ āyasm < ato sudinnassa patte ākirantı̄ hatthānañca pādānañca


sarassa ca nimittaṁ aggahesi. atha kho āyasm
< ato sudinnassa ñātidāsı̄
< ato sudinnassa mātā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
yenāyasm < ā āyasm
< ato| 1L51

sudinnassa mātaraṁ etadavoca— “yaggheyye, jāneyyāsi, ayyaputto sudinno


anuppatto”ti. “sace, je, tv
< aṁ saccaṁ bhan˙asi, adāsiṁ taṁ karomı̄”ti.
10 32.
55
tena| kho pana samayena āyasm< ā sudinno taṁ ābhidosikaṁ 1N20

kummāsaṁ aññataraṁ kuttamūlaṁ25 nissāya paribhuñjati. pitāpi kho


˙˙
āyasm
< ato| sudinnassa kammantā āgacchanto addasa| āyasmantaṁ sudinnaṁ
< 3P1 16; 1Kh48
taṁ ābhidosikaṁ kummāsaṁ aññataraṁ kuttamūlaṁ nissāya
˙˙
paribhuñjantaṁ|. disv < āna yenāyasm
< ā sudinno tenupasaṅkami; 87V17

15 upasaṅkamitv < ā āyasm


< antaṁ sudinnaṁ etadavoca— “atthi nāma, tāta
sudinna, ābhidosikaṁ kummāsaṁ paribhuñjissasi. nanu nāma, tāta
sudinna, sakaṁ gehaṁ gantabban”ti? “agamimh 26
< a kho te, gahapati,
gehaṁ. tatāyaṁ ābhidosiko| kummāso”ti|. atha kho āyasm
< ato sudinnassa| 1C28, 1L52; 1D24;
pitā āyasm 1Mc20
< ato sudinnassa bāhāyaṁ gahetv
< ā āyasm
< antaṁ sudinnaṁ
20 etadavoca— “ehi, tāta sudinna, gharaṁ gamissāmā”ti. atha kho āyasm < ā
sudinno yena sakapitu nivesanaṁ tenupasaṅkami|; upasaṅkamitv
< ā paññatte 1S28

āsane nisı̄di. atha kho āyasm


< ato sudinnassa pitā āyasm
< antaṁ sudinnaṁ
etadavoca— “bhuñja, tāta sudinnā”ti. “alaṁ, gahapati, kataṁ me ajja
bhattakiccan”ti. “adhivāsehi, tāta sudinna, sv < ātanāya bhattan”ti.
25 adhivāsesi kho āyasm< ā sudinno tun˙<hı̄bhāvena. atha kho āyasm
< ā sudinno
utthāyāsanā pakkāmi.
˙˙
33.
56
atha| kho āyasm
< ato sudinnassa mātā tassā rattiyā accayena 1B38, 1Kh49

haritena gomayena pathaviṁ| opuñjāpetv 27


< ā dv < e puñje kārāpesi— ekaṁ 1L53

hiraññassa, ekaṁ suvannassa. tāva mahantā puñjā ahesuṁ, orato thito


˙˙ ˙
30 puriso pārato thitaṁ purisaṁ na passati; pārato thito puriso orato thitaṁ
˙ ˙ ˙
purisaṁ na passati. te puñje kilañjehi paticchādāpetv < ā majjhe āsanaṁ
˙
< ā tirokaran˙ı̄yaṁ parikkhipitv
paññāpetv < ā āyasm
< ato| sudinnassa 1Ch1 19, 1Ch2 19

purānadutiyikaṁ āmantesi— “tena hi, vadhu, yena alaṅkārena alaṅkatā


˙
puttassa me sudinnassa piyā ahosi manāpā tena alaṅkārena alaṅkarā”ti.
35 “evaṁ, ayye”ti|, kho āyasm
< ato sudinnassa purān˙adutiyikā āyasm
< ato 1C29

sudinnassa mātuyā paccassosi.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
16 VINAYAPITAKA
˙

34.
57
atha kho āyasm
< ā sudinno pubban˙<hasamayaṁ nivāsetv
< ā
1L54 pattacı̄varamādāya yena sakapitu nivesanaṁ| tenupasaṅkami;
1N21; 1S29 upasaṅkamitv< ā paññatte āsane nisı̄di|. atha kho āyasm
< ato sudinnassa| pitā
1D25
< ā sudinno tenupasaṅkami|; upasaṅkamitv
yenāyasm < ā te puñje vivarāpetv
< ā
1Kh50 āyasm
< antaṁ| sudinnaṁ etadavoca— “idaṁ te, tāta sudinna, mātu mattikaṁ 5

itthikāya itthidhanaṁ, aññaṁ pettikaṁ aññaṁ pitāmahaṁ. labbhā, tāta

< ā bhogā ca bhuñjituṁ puññāni ca kātuṁ. ehi tv


sudinna, hı̄nāyāvattitv < aṁ,
3P1 17
< ā bhoge ca bhuñjassu puññāni ca karohı̄”ti|.
tāta sudinna, hı̄nāyāvattitv
“tāta, na ussahāmi na visahāmi, abhirato ahaṁ br < acariyaṁ carāmı̄”ti.
< ahm
dutiyampi kho. . . pe. . . tatiyampi kho āyasm
< ato sudinnassa pitā 10

1Mc21 āyasm
< antaṁ sudinnaṁ etadavoca— “idaṁ te, tāta sudinna|, mātu
1L55; 87V18 mattikaṁ, itthikāya itthidhanaṁ|, aññaṁ pettikaṁ|, aññaṁ pitāmahaṁ.

< ā bhogā ca bhuñjituṁ puññāni ca


labbhā, tāta sudinna, hı̄nāyāvattitv
kātuṁ. ehi tv
< aṁ, tāta sudinna, hı̄nāyāvattitv
< ā bhoge ca bhuñjassu puññāni
ca karohı̄”ti. “vadeyyāma kho taṁ, gahapati, sace tv< aṁ nātikad˙d˙heyyāsı̄”ti. 15

1Kh51 “vadehi, tāta sudinnā”ti. “tena hi tv


< aṁ, gahapati, mahante| mahante
< ā hiraññasuvan˙n˙assa pūrāpetv
sānipasibbake kārāpetv
˙ < ā sakat˙ehi
28
1C30
< ā majjhe| gaṅgāya sote opātehi . taṁ kissa hetu? yañh
nibbāhāpetv < i te,
gahapati, bhavissati tatonidānaṁ bhayaṁ vā chambhitattaṁ vā lomahaṁso
vā ārakkho vā so te na bhavissatı̄”ti. evaṁ vutte, āyasm
< ato sudinnassa pitā 20

1L56, 1S30 anattamano| ahosi— “kathañh < i nāma putto sudinno evaṁ vakkhatı̄”ti.
35.
58
atha kho āyasm
< ato sudinnassa pitā āyasm< ato sudinnassa
purānadutiyikaṁ āmantesi— “tena hi, vadhu, tv 29
˙ < aṁ piyā ca manāpā ca .
1Ch1 20, 1Ch2 20 appeva| nāma putto sudinno tuyhampi vacanaṁ kareyyā”ti. atha kho
<
āyasm
< ato sudinnassa purān adutiyikā āyasm
< ato sudinnassa pādesu gahetv< ā 25
˙
āyasm
< antaṁ sudinnaṁ etadavoca— “kı̄disā nāma tā, ayyaputta, accharāyo
1D26; 1Kh52 yāsaṁ| tv
< aṁ hetu br < acariyaṁ carası̄”ti? “na| kho ahaṁ, bhagini,
< ahm
1B40 accharānaṁ hetu br < acariyaṁ carāmı̄”ti. atha| kho āyasm
< ahm < ato sudinnassa
purānadutiyikā— “ajjatagge maṁ ayyaputto sudinno bhaginivādena
˙
samudācaratı̄”ti, tattheva mucchitā papatā. 30

1L57 atha kho āyasm


59 < ā sudinno pitaraṁ etadavoca|— “sace, gahapati,
bhojanaṁ dātabbaṁ detha, mā no vihethayitthā”ti. “bhuñja, tāta
˙
sudinnā”ti. atha kho āyasm< ato sudinnassa mātā ca pitā ca āyasm
< antaṁ
1N22 sudinnaṁ panı̄tena| khādanı̄yena bhojanı̄yena sahatthā santappesuṁ
˙
sampavāresuṁ. atha kho āyasm < ato sudinnassa mātā āyasm
< antaṁ sudinnaṁ 35

1C31 bhuttāviṁ onı̄tapattapāniṁ etadavoca|— “idaṁ, tāta sudinna, kulaṁ


˙
addhaṁ mahaddhanaṁ mahābhogaṁ pahūtajātarūparajataṁ
˙˙
pahūtavittūpakaranaṁ pahūtadhanadhaññaṁ. labbhā, tāta sudinna,
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 17

< ā bhogā ca bhuñjituṁ puññāni ca kātuṁ. ehi tv


hı̄nāyāvattitv < aṁ, tāta
< ā| bhoge ca bhuñjassu puññāni ca karohı̄”ti. “amma|,
sudinna, hı̄nāyāvattitv 1Mc22; 1Kh53

na ussahāmi na visahāmi|, abhirato| ahaṁ br < acariyaṁ| carāmı̄”ti.


< ahm 3P1 18; 1S31; 1L58

60
dutiyampi kho. . . pe. . . tatiyampi kho āyasm
< ato sudinnassa mātā
5 āyasm
< antaṁ sudinnaṁ etadavoca— “idaṁ, tāta sudinna, kulaṁ ad˙d˙haṁ
mahaddhanaṁ mahābhogaṁ pahūtajātarūparajataṁ
pahūtavittūpakaranaṁ pahūtadhanadhaññaṁ30 . tena hi, tāta sudinna,
˙
bı̄jakampi dehi— mā no aputtakaṁ sāpateyyaṁ licchavayo atiharāpesun”ti.
“etaṁ kho me, amma, sakkā| kātun”ti. “kahaṁ pana, tāta sudinna, etarahi 87V19

10 viharası̄”ti? “mahāvane, ammā”ti. atha kho āyasm


< ā sudinno ut˙t˙hāyāsanā
pakkāmi.
36. atha kho āyasm
61 < ato sudinnassa mātā āyasm< ato sudinnassa
purānadutiyikaṁ āmantesi— “tena hi, vadhu, yadā utunı̄ ahosi|, pupphaṁ 1L59
˙
te uppannaṁ| hoti, atha me āroceyyāsı̄”ti. “evaṁ, ayye”ti kho āyasm
< ato 1D27

15 sudinnassa purānadutiyikā āyasm


< ato sudinnassa mātuyā paccassosi. atha| 1Kh54
˙
kho āyasm
< ato sudinnassa purān˙adutiyikā nacirasseva| utunı̄ ahosi, 1Ch1 21, 1Ch2 21

pupphaṁsā uppajji. atha kho āyasm< ato sudinnassa purān˙adutiyikā


< ato sudinnassa| mātaraṁ etadavoca— “utunı̄mh
āyasm < i, ayye, pupphaṁ me 1C32

uppannan”ti. “tena hi, vadhu, yena alaṅkārena alaṅkatā puttassa


20 sudinnassa piyā ahosi manāpā tena alaṅkārena alaṅkarā”ti. “evaṁ, ayye”ti
kho āyasm
< ato sudinnassa purān˙adutiyikā āyasm
< ato sudinnassa mātuyā
paccassosi. atha kho āyasm
< ato| sudinnassa mātā āyasm
< ato sudinnassa 1S32

purānadutiyikaṁ| ādāya yena mahāvanaṁ yenāyasm < ā sudinno 1L60


˙
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ sudinnaṁ etadavoca— “idaṁ,
25 tāta sudinna, kulaṁ addhaṁ mahaddhanaṁ mahābhogaṁ
˙˙
pahūtajātarūparajataṁ pahūtavittūpakaranaṁ pahūtadhanadhaññaṁ.
˙
< ā bhogā ca bhuñjituṁ puññāni ca
labbhā, tāta sudinna, hı̄nāyāvattitv
kātuṁ. ehi tv
< aṁ, tāta sudinna, hı̄nāyāvattitv
< ā bhoge ca bhuñjassu puññāni| 1Kh55, 1N23

ca karohı̄”ti. “amma, na ussahāmi na visahāmi, abhirato ahaṁ


30 br
< ahm< acariyaṁ carāmı̄”ti.
62
dutiyampi kho. . . pe. . . tatiyampi kho āyasm
< ato sudinnassa mātā
āyasm
< antaṁ sudinnaṁ etadavoca— “idaṁ, tāta sudinna, kulaṁ ad˙d˙haṁ
mahaddhanaṁ mahābhogaṁ pahūtajātarūparajataṁ
pahūtavittūpakaranaṁ pahūtadhanadhaññaṁ|. tena hi, tāta| sudinna, 1Mc23; 1L61
˙
35 bı̄jakampi dehi— mā no aputtakaṁ sāpateyyaṁ licchavayo atiharāpesun”ti.
“etaṁ| kho me, amma, sakkā kātun”ti, purānadutiyikāya bāhāyaṁ gahetv
< ā 1B42
˙
mahāvanaṁ ajjhogāhetv
< ā apaññatte sikkhāpade anādı̄navadasso

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
18 VINAYAPITAKA
˙

purānadutiyikāya tikkhattuṁ methunaṁ dhammaṁ abhiviññāpesi. sā tena


˙
gabbhaṁ ganhi.
˙<
1C33 bhummā | devā saddamanussāvesuṁ— “nirabbudo vata bho
63

bhikkhusaṁgho nirādı̄navo; sudinnena kalandaputtena abbudaṁ


1D28; 1Kh56 uppāditaṁ, ādı̄navo uppādito”ti|. bhummānaṁ| devānaṁ saddaṁ sutv < ā 5

31
cātumahārājikā devā saddamanussāvesuṁ. . . pe. . . tāvatiṁsā devā. . .
1S33; 3P1 19 yāmā devā|. . . tusitā devā. . . nimmānaratı̄ devā. . . paranimmitavasavattı̄|
1L62 devā. . . br < akāyikā| devā saddamanussāvesuṁ— “nirabbudo vata bho
< ahm
87V20 bhikkhusaṁgho nirādı̄navo; sudinnena kalandaputtena abbudaṁ|
uppāditaṁ, ādı̄navo uppādito”ti. itiha tena khanena tena muhuttena yāva 10
˙
br
< ahm
< alokā saddo abbhuggacchi.
1Ch1 22, 1Ch2 22
64
atha| kho āyasm
< ato sudinnassa purān˙adutiyikā tassa gabbhassa
paripākamanv < āya puttaṁ vijāyi. atha kho āyasm
< ato sudinnassa sahāyakā
tassa dārakassa bı̄jakoti nāmaṁ akaṁsu. āyasm< ato sudinnassa
purānadutiyikāya bı̄jakamātāti nāmaṁ akaṁsu. āyasm
< ato sudinnassa 15
˙
bı̄jakapitāti nāmaṁ akaṁsu. te aparena samayena ubho agārasm < ā
anagāriyaṁ pabbajitv < ā arahattaṁ sacchākaṁsu.
1Kh57, 1L63 37.
65
atha| kho āyasm
< ato sudinnassa ahudeva kukkuccaṁ, ahu
vippatisāro— “alābhā vata me, na vata me lābhā; dulladdhaṁ vata me, na
˙
vata me suladdhaṁ; yohaṁ evaṁ sv< ākkhāte dhammavinaye pabbajitv < ā 20

nāsakkhiṁ yāvajı̄vaṁ paripunnaṁ parisuddhaṁ br < acariyaṁ caritun”ti.


< ahm
˙˙
so teneva kukkuccena tena vippatisārena kiso ahosi lūkho dubbanno
˙ ˙˙
uppanduppandukajāto dhamanisanthatagatto antomano lı̄namano dukkhı̄
˙˙ ˙˙
dummano vippatisārı̄ pajjhāyi.
˙
1C34 38.
66
atha kho āyasm
< ato sudinnassa sahāyakā| bhikkhū āyasm
< antaṁ 25

1N24 sudinnaṁ| etadavocuṁ— “pubbe kho tv < aṁ, āvuso sudinna, van˙n˙avā ahosi
1Mc24; 1L64 pı̄nindriyo pasannamukhavanno vippasannachavivanno|; so| dāni tv < aṁ
˙ < ˙˙ ˙˙
1S34 etarahi kiso| lūkho dubbanno uppanduppandukajāto dhamanisanthatagatto
˙˙ ˙˙ ˙˙
1D29, 1Kh58 antomano| lı̄namano dukkhı̄ dummano vippatisārı̄ pajjhāyasi. kacci no
˙
tv
< aṁ, āvuso sudinna, anabhirato br < acariyaṁ carası̄”ti?
< ahm 30

67
“na kho ahaṁ, āvuso, anabhirato br
< ahm< acariyaṁ carāmi. atthi me
pāpakammaṁ kataṁ; purānadutiyikāya methuno dhammo patisevito; tassa
˙ ˙
mayhaṁ, āvuso, ahudeva kukkuccaṁ ahu vippatisāro— ‘alābhā vata me, na
< ˙
vata me lābhā; dulladdhaṁ vata me, na vata me suladdhaṁ; yohaṁ evaṁ
sv
< ākkhāte dhammavinaye pabbajitv < ā nāsakkhiṁ yāvajı̄vaṁ paripun˙n˙aṁ 35

parisuddhaṁ br < acariyaṁ caritun”’ti.


< ahm

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 19

68 < i| te, āvuso sudinna, kukkuccāya alaṁ vippat˙isārāya yaṁ


“alañh 1B44

tv
< aṁ evaṁ sv
< ākkhāte| dhammavinaye pabbajitv < ā na sakkhissasi yāvajı̄vaṁ 1L65

paripunnaṁ parisuddhaṁ br < acariyaṁ carituṁ. nanu|, āvuso, bhagavatā


< ahm 1Kh59
˙˙
anekapariyāyena virāgāya dhammo desito, no sarāgāya; visaṁyogāya
5 dhammo desito, no saṁyogāya; anupādānāya dhammo desito, no
saupādānāya. tattha| nāma tv< aṁ, āvuso, bhagavatā| virāgāya dhamme 87V21; 1Ch1 23,
desite sarāgāya cetessasi, visaṁyogāya dhamme desite| saṁyogāya cetessasi, 1Ch2 23
3P1 20
anupādānāya dhamme desite saupādānāya cetessasi. nanu, āvuso,
bhagavatā anekapariyāyena rāgavirāgāya| dhammo desito, 1C35

10 madanimmadanāya pipāsavinayāya| ālayasamugghātāya vattupacchedāya 1Kh60


˙˙
tanhākkhayāya| virāgāya nirodhāya nibbānāya dhammo desito. nanu|, 1S35; 1L66
˙<
āvuso, bhagavatā anekapariyāyena kāmānaṁ pahānaṁ akkhātaṁ,
kāmasaññānaṁ pariññā akkhātā, kāmapipāsānaṁ pativinayo akkhāto,
˙
kāmavitakkānaṁ samugghāto akkhāto, kāmaparilāhānaṁ vūpasamo
˙
15 akkhāto. netaṁ, āvuso, appasannānaṁ vā pasādāya, pasannānaṁ vā
bhiyyobhāvāya. atha khv
< etaṁ, āvuso, appasannānañceva appasādāya
pasannānañca ekaccānaṁ aññathattāyā”ti|. 1D30

39. atha kho te bhikkhū āyasm


69 < antaṁ sudinnaṁ anekapariyāyena
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha| kho bhagavā etasm
vigarahitv < iṁ 1Kh61

20 nidāne etasm< iṁ pakaran˙e bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv


< ā| āyasm
< antaṁ 1N25

sudinnaṁ patipucchi— “saccaṁ kira tv < aṁ, sudinna|, purān˙adutiyikāya 1L67


˙
methunaṁ| dhammaṁ patisevı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. 1Mc25
˙
70
vigarahi buddho bhagavā— “ananucchavikaṁ|32 , moghapurisa, 1B46

ananulomikaṁ appatirūpaṁ assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ.


˙ ˙ ˙
25 kathañh< i nāma tv
< aṁ, moghapurisa, eva ṁ sv
< ākkhāte dhammavinaye
pabbajitv < ā na sakkhissasi yāvajı̄va ṁ paripun naṁ parisuddhaṁ
˙˙
br
< ahm< acariyaṁ carituṁ. nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena
virāgāya dhammo desito, no sarāgāya; visaṁyogāya dhammo desito, no
saṁyogāya; anupādānāya dhammo desito, no saupādānāya. tattha nāma| 1C36

30 tv
< aṁ, moghapurisa, mayā virāgāya dhamme desite sarāgāya cetessasi|, 1S36

visaṁyogāya dhamme desite saṁyogāya| cetessasi, anupādānāya dhamme 1Kh62, 1L68

desite saupādānāya cetessasi. nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena


rāgavirāgāya dhammo desito. madanimmadanāya pipāsavinayāya
ālayasamugghātāya vattupacchedāya tanhākkhayāya virāgāya nirodhāya
˙˙ ˙<
35 nibbānāya dhammo desito. nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena
kāmānaṁ| pahānaṁ akkhātaṁ, kāmasaññānaṁ pariññā akkhātā, 1Ch1 24, 1Ch2 24

kāmapipāsānaṁ pativinayo akkhāto, kāmavitakkānaṁ samugghāto


˙
akkhāto, kāmaparilāhānaṁ vūpasamo akkhāto. varaṁ te, moghapurisa,
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
20 VINAYAPITAKA
˙

āsivisassa33 ghoravisassa mukhe aṅgajātaṁ pakkhittaṁ, na tv< eva


1Kh63 mātugāmassa aṅgajāte aṅgajātaṁ pakkhittaṁ. varaṁ| te, moghapurisa,
1L69 kanhasappassa| mukhe aṅgajātaṁ pakkhittaṁ, na tv < eva mātugāmassa
˙<
1D31 aṅgajāte aṅgajātaṁ pakkhittaṁ. varaṁ te, moghapurisa|, aṅgārakāsuyā
87V22 ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya aṅgajātaṁ| pakkhittaṁ, na tv
< eva 5

mātugāmassa aṅgajāte aṅgajātaṁ pakkhittaṁ. taṁ kissa hetu?

< i, moghapurisa, maran˙aṁ vā nigaccheyya maran˙amattaṁ vā


tatonidānañh
dukkhaṁ, na tv< eva tappaccayā kāyassa bhedā paraṁ maran˙ā apāyaṁ
duggatiṁ vinipātaṁ nirayaṁ upapajjeyya. itonidānañca kho, moghapurisa,
3P1 21 kāyassa bhedā paraṁ maranā apāyaṁ duggatiṁ| vinipātaṁ nirayaṁ 10
˙
1C37; 1B48 upapajjeyya|. tattha| nāma tv
< aṁ, moghapurisa, yaṁ tv< aṁ asaddhammaṁ
1S37; 1L70 gāmadhammaṁ| vasaladhammaṁ dutthullaṁ| odakantikaṁ rahassaṁ
˙˙
1Kh64 dv
< ayaṁdvayasamāpattiṁ samāpajjissasi, bahūnaṁ kho| tv< aṁ, moghapurisa,
akusalānaṁ dhammānaṁ ādikattā pubbaṅgamo. netaṁ, moghapurisa,
1N26 appasannānaṁ| vā pasādāya, pasannānaṁ vā bhiyyobhāvāya; atha 15

khv
< etaṁ, moghapurisa, appasannānañceva appasādāya, pasannānañca
ekaccānaṁ aññathattāyā”ti.
1Mc26
71
atha| kho bhagavā āyasm< antaṁ sudinnaṁ anekapariyāyena
34
< ā dubbharatāya dupposatāya mahicchatāya asantut˙t˙hitāya
vigarahitv
saṅganikāya kosajjassa avannaṁ bhāsitv
< ā anekapariyāyena subharatāya 20
˙ ˙˙
suposatāya appicchassa santutthassa sallekhassa dhutassa pāsādikassa
˙˙
1L71 apacayassa| vı̄riyārambhassa35 vannaṁ bhāsitv
< ā bhikkhūnaṁ
˙˙
tadanucchavikaṁ tadanulomikaṁ dhammiṁ kathaṁ katv < ā bhikkhū
āmantesi— “tena hi, bhikkhave, bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññapessāmi36
1Kh65 dasa atthavase paticca— saṁghasutthutāya|, saṁghaphāsutāya, 25
˙ ˙˙
dummaṅkūnaṁ puggalānaṁ niggahāya, pesalānaṁ bhikkhūnaṁ
phāsuvihārāya, ditthadhammikānaṁ āsavānaṁ saṁvarāya,
˙˙
samparāyikānaṁ āsavānaṁ patighātāya, appasannānaṁ pasādāya,
˙
pasannānaṁ bhiyyobhāvāya, saddhammatthitiyā, vinayānuggahāya. evañca
˙˙
pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha— 30

1Ch1 25, 1Ch2 25,


72
“yo| pana bhikkhu methunaṁ dhammaṁ patiseveyya,
1D32 ˙
pārājiko hoti asaṁvāso”ti.
1L72
73
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ| sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.

sudinnabhānavāro nitthito.
74
˙ ˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 21

1.1.1.2. MAKKATĪVATTHU
˙

40.
75
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu vesāliyaṁ mahāvane 1B50, 1C38, 1L73,
1Mc27, 1S38
makkatiṁ āmisena upalāpetv < ā tassā methunaṁ dhammaṁ pat˙isevati. atha
˙
kho so bhikkhu pubbanhasamayaṁ nivāsetv < ā pattacı̄varaṁ| ādāya vesāliṁ 87V23
˙<
5 pindāya pāvisi. tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū
˙˙
senāsanacārikaṁ āhindantā yena tassa bhikkhuno vihāro
˙˙
tenupasaṅkamiṁsu. addasa| kho sā makkatı̄ te bhikkhū dūratova 1Kh66
˙
āgacchante. disv
< āna yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā tesaṁ
bhikkhūnaṁ purato katimpi cālesi cheppampi cālesi, katimpi| oddi, 3P1 22
˙ ˙ ˙˙
10 nimittampi akāsi. atha kho tesaṁ bhikkhūnaṁ| etadahosi— “nissaṁsayaṁ 1N27

kho so| bhikkhu imissā makkatiyā methunaṁ dhammaṁ patisevatı̄”ti. 1L74


˙ ˙
ekamantaṁ nilı̄yiṁsu. atha kho so bhikkhu vesāliyaṁ pindāya caritv < ā
˙˙
pindapātaṁ ādāya patikkami.
˙˙ ˙
41. atha kho sā makkat ı̄ yena so bhikkhu tenupasaṅkami. atha kho so
76
˙
15 bhikkhu taṁ pindapātaṁ ekadesaṁ bhuñjitv < ā ekadesaṁ tassā makkat˙iyā
˙˙
adāsi. atha kho sā makkatı̄ taṁ pindapātaṁ bhuñjitv
< ā tassa bhikkhuno
˙ ˙˙
katiṁ oddi. atha kho so bhikkhu tassā makkatiyā methunaṁ dhammaṁ
˙ ˙˙ ˙
patisevati.
˙
77
atha kho te bhikkhū taṁ bhikkhuṁ etadavocuṁ— “nanu, āvuso,
20 bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ; kissa tv
< aṁ, āvuso, makkat˙iyā| 1D33

methunaṁ dhammaṁ patisevası̄”ti? “saccaṁ, āvuso, bhagavatā


˙
sikkhāpadaṁ paññattaṁ|; tañca| kho| manussitthiyā|, no 1Kh67; 1C39;
tiracchānagatāyā”ti. “nanu, āvuso, tatheva taṁ hoti. ananucchavikaṁ, 1S39; 1Ch1 26,
1Ch2 26, 1L75
āvuso, ananulomikaṁ appatirūpaṁ assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ.
˙ ˙ ˙
25
< i nāma tv
kathañh < aṁ, āvuso, evaṁ sv
< ākkhāte dhammavinaye pabbajitv < ā na
sakkhissasi yāvajı̄vaṁ paripunnaṁ parisuddhaṁ br < acariyaṁ carituṁ.
< ahm
˙˙
nanu, āvuso, bhagavatā anekapariyāyena virāgāya dhammo desito, no
sarāgāya. . . pe. . . kāmaparilāhānaṁ vūpasamo akkhāto. netaṁ, āvuso,
˙
appasannānaṁ vā pasādāya pasannānaṁ vā bhiyyobhāvāya. atha khv < etaṁ,
30 āvuso, appasannānañceva appasādāya, pasannānañca ekaccānaṁ
aññathattāyā”ti. atha kho te bhikkhū taṁ bhikkhuṁ anekapariyāyena

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ.


vigarahitv

< iṁ nidāne etasm


atha| kho bhagavā etasm < iṁ pakaran˙e 1B52, 1Kh68,
42.
78
1L76, 1Mc28
bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv < ā taṁ bhikkhuṁ pat˙ipucchi— “saccaṁ kira
35 tv
< aṁ, bhikkhu, makkat˙iyā methunaṁ dhammaṁ pat˙isevı̄”ti? “saccaṁ,
bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā— “ananucchavikaṁ, moghapurisa,
ananulomikaṁ appatirūpaṁ assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ.
˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
22 VINAYAPITAKA
˙

kathañh< i nāma tv
< aṁ, moghapurisa, evaṁ sv < ākkhāte dhammavinaye
1N28 pabbajitv< ā na sakkhissasi yāvajı̄vaṁ| paripun˙n˙aṁ parisuddhaṁ
br
< ahm< acariyaṁ carituṁ. nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena
87V24 virāgāya dhammo desito, no sarāgāya|. . . pe. . . kāmaparilāhānaṁ vūpasamo
˙
akkhāto. varaṁ te, moghapurisa, āsivisassa ghoravisassa mukhe aṅgajātaṁ 5

pakkhittaṁ, na tv < eva makkat˙iyā aṅgajāte aṅgajātaṁ pakkhittaṁ. varaṁ


1C40; 1L77 te, moghapurisa|, kanhasappassa| mukhe aṅgajātaṁ pakkhittaṁ, na tv < eva
˙<
1S40 makkatiyā aṅgajāte aṅgajātaṁ pakkhittaṁ. varaṁ| te, moghapurisa,
˙
aṅgārakāsuyā ādittāya sampajjalitāya sajotibhūtāya aṅgajātaṁ
1Kh69 pakkhittaṁ, na| tv
< eva makkat˙iyā aṅgajāte aṅgajātaṁ pakkhittaṁ. taṁ 10

1D34
< i, moghapurisa, maran˙aṁ vā nigaccheyya|
kissa hetu? tatonidānañh
maranamattaṁ vā dukkhaṁ; na tv < eva tappaccayā kāyassa bhedā paraṁ
˙
maranā apāyaṁ duggatiṁ vinipātaṁ nirayaṁ upapajjeyya. itonidānañca
˙
kho, moghapurisa, kāyassa bhedā paraṁ maranā apāyaṁ duggatiṁ
˙
vinipātaṁ nirayaṁ upapajjeyya. tattha nāma tv < aṁ, moghapurisa, yaṁ 15

tv
< aṁ asaddhammaṁ gāmadhammaṁ vasaladhammaṁ dut˙t˙hullaṁ
odakantikaṁ rahassaṁ dv< ayaṁdvayasamāpattiṁ samāpajjissasi. netaṁ,
1B54; 1L78 moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . | evañca| pana, bhikkhave,
imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
1Ch1 27, 1Ch2 27 “yo| pana bhikkhu methunaṁ dhammaṁ patiseveyya
79
20
˙
1Kh70 antamaso| tiracchānagatāyapi, pārājiko hoti asaṁvāso”ti.

80
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.
makkatı̄vatthu nitthitaṁ.
81
˙ ˙˙

1.1.1.3. SANTHATABHĀNAVĀRA
˙

1Mc29, 3P1 23 43.


82
tena| kho pana samayena sambahulā vesālikā vajjiputtakā bhikkhū 25

yāvadatthaṁ bhuñjiṁsu, yāvadatthaṁ supiṁsu, yāvadatthaṁ nh


< āyiṁsu.
yāvadatthaṁ bhuñjitv
< ā yāvadatthaṁ supitv
< ā yāvadatthaṁ nh
< āyitv
< ā
< ā sikkhaṁ apaccakkhāya dubbaly
ayoniso manasi karitv
<
aṁ anāvikatv
< ā
1S41 methunaṁ| dhammaṁ patiseviṁsu. te aparena samayena ñātibyasanenapi
˙ <
1C41; 1L79 phutthā| bhogabyasanenapi phutthā rogabyasanenapi| phutthā āyasm
< antaṁ 30
˙˙ < ˙˙ < ˙˙
ānandaṁ upasaṅkamitv
< ā evaṁ vadanti— “na mayaṁ, bhante ānanda,
buddhagarahino na dhammagarahino na saṁghagarahino; attagarahino
1N29; 1Kh71 mayaṁ, bhante ānanda, anaññagarahino|. mayamevamh< ā| alakkhikā mayaṁ
appapuññā, ye mayaṁ evaṁ sv
< ākkhāte dhammavinaye pabbajitv< ā
nāsakkhimh< ā yāvajı̄vaṁ paripun˙n˙aṁ parisuddhaṁ br < acariyaṁ carituṁ.
< ahm 35

87V25; 1D35 idāni cepi|37 mayaṁ|, bhante ānanda, labheyyāma bhagavato santike

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 23

pabbajjaṁ labheyyāma upasampadaṁ, idānipi mayaṁ vipassakā


kusalānaṁ dhammānaṁ pubbarattāpararattaṁ bodhipakkhikānaṁ
dhammānaṁ bhāvanānuyogamanuyuttā vihareyyāma. sādhu, bhante
ānanda, bhagavato etamatthaṁ ārocehı̄”ti. “evamāvuso”ti kho| āyasm
< ā 1L80

5 ānando vesālikānaṁ vajjiputtakānaṁ patissunitv ā yena bhagavā


˙ ˙ <
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā bhagavato etamatthaṁ ārocesi.
“atthānametaṁ|, ānanda, anavakāso yaṁ tathāgato vajjı̄naṁ| vā 1B56; 1Kh72
83
˙˙
vajjiputtakānaṁ vā kāranā sāvakānaṁ pārājikaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ
˙
samūhaneyyā”ti.
10
84 < iṁ nidāne etasm
atha| kho bhagavā etasm < iṁ pakaran˙e dhammiṁ 1Ch1 28, 1Ch2 28

kathaṁ katv 38
< ā bhikkhū āmantesi— “yo, bhikkhave , sikkhaṁ apaccakkhāya
dubbalyaṁ anāvikatv
< ā methunaṁ dhammaṁ pat˙isevati so āgato na
<
upasampādetabbo|. yo ca kho, bhikkhave39 , sikkhaṁ| paccakkhāya 1S42; 1C42

dubbalyaṁ āvikatv
< ā methunaṁ dhammaṁ pat˙isevati| so āgato 1L81
<
15 upasampādetabbo. evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ
uddiseyyātha—
44.
85
“yo| pana bhikkhu bhikkhūnaṁ sikkhāsājı̄vasamāpanno 1Mc30

sikkhaṁ apaccakkhāya40
dubbalyaṁ anāvikatv
< ā methunaṁ
<
dhammaṁ patiseveyya, antamaso tiracchānagatāyapi, pārājiko
˙
20 hoti asaṁvāso”ti. (1:1)
45.
86
yo| panāti yo yādiso yathāyutto yathājacco yathānāmo 1Kh73

yathāgotto| yathāsı̄lo yathāvihārı̄ yathāgocaro thero vā navo vā majjhimo 3P1 24

vā. eso vuccati “yo panā”ti.


41 bhikkhūti| bhikkhakoti bhikkhu, bhikkhācariyaṁ ajjhupagatoti 1D36
87

25 bhikkhu, bhinnapatadharoti bhikkhu, samaññāya bhikkhu, patiññāya


˙ ˙
bhikkhu|, ehi bhikkhūti bhikkhu, tı̄hi saranagamanehi upasampannoti| 1N30; 1L82
˙
bhikkhu, bhadr < o bhikkhu, sāro bhikkhu, sekho bhikkhu, asekho bhikkhu,
samaggena saṁghena ñatticatutthena kammena akuppena thānārahena
˙
upasampannoti bhikkhu. tatr <a| yv
<
āyaṁ bhikkhu samaggena saṁghena 1Kh74

30 ñatticatutthena kammena akuppena thānārahena upasampanno, ayaṁ


˙
imasm< iṁ atthe adhippeto bhikkhūti.
42 sikkhāti| tisso sikkhā— adhisı̄lasikkhā, adhicittasikkhā, 87V26
88

<a yāyaṁ adhisı̄lasikkhā, ayaṁ imasm


adhipaññāsikkhā|. tatr < iṁ atthe 1S43

adhippetā sikkhāti.
35
89
sājı̄vaṁ nāma yaṁ bhagavatā paññattaṁ sikkhāpadaṁ, etaṁ

< iṁ sikkhati, tena| vuccati sājı̄vasamāpannoti.


sājı̄vaṁ nāma|. tasm 1C43; 1L83

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
24 VINAYAPITAKA
˙

1B58, 1Ch1 29, sikkhaṁ| apaccakkhāya dubbalyaṁ anāvikatv < āti atthi,
90 <
1Ch2 29
bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca apaccakkhātā; atthi,
<
1Kh75 bhikkhave, dubbalyāvikammañceva| hoti sikkhā ca paccakkhātā.
<
kathañca, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca
91 <
apaccakkhātā. idha, bhikkhave, bhikkhu ukkanthito anabhirato sāmaññā 5
˙˙
cavitukāmo bhikkhubhāvaṁ attı̄yamāno harāyamāno jigucchamāno
˙˙
gihibhāvaṁ patthayamāno upāsakabhāvaṁ patthayamāno ārāmikabhāvaṁ
1Mc31 patthayamāno| sāmanerabhāvaṁ patthayamāno titthiyabhāvaṁ
˙
1D37, 1L84 patthayamāno titthiyasāvakabhāvaṁ patthayamāno assamanabhāvaṁ|
˙
patthayamāno asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno— “yannūnāhaṁ 10
<
buddhaṁ paccakkheyyan”ti vadati viññāpeti. evampi, bhikkhave,
dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca apaccakkhātā.
<
atha vā pana ukkanthito anabhirato sāmaññā cavitukāmo
92
˙˙
bhikkhubhāvaṁ attı̄yamāno harāyamāno jigucchamāno gihibhāvaṁ
˙˙
patthayamāno. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno— 15
<
1Kh76 “yannūnāhaṁ| dhammaṁ paccakkheyyan”ti vadati viññāpeti. . . pe. . .
1S44 “yannūnāhaṁ saṁghaṁ. . . yannūnāhaṁ sikkhaṁ. . . yannūnāhaṁ|
1L85 vinayaṁ. . . yannūnāhaṁ pātimokkhaṁ. . . yannūnāhaṁ uddesaṁ|. . .
3P1 25; 1C44 yannūnāhaṁ| upajjhāyaṁ. . . yannūnāhaṁ ācariyaṁ. . . | yannūnāhaṁ
saddhivihārikaṁ. . . yannūnāhaṁ antevāsikaṁ. . . yannūnāhaṁ 20

samānupajjhāyakaṁ. . . yannūnāhaṁ samānācariyakaṁ. . . yannūnāhaṁ


sabr < acāriṁ paccakkheyyan”ti vadati viññāpeti. “yannūnāhaṁ gihı̄
< ahm
1Kh77 assan”ti vadati viññāpeti. “yannūnāhaṁ| upāsako assan”ti. . .
1N31 “yannūnāhaṁ ārāmiko assan”ti|. . . “yannūnāhaṁ sāmanero assan”ti. . .
˙
1L86 “yannūnāhaṁ titthiyo assan”ti. . . “yannūnāhaṁ titthiyasāvako assan”ti|. . . 25

“yannūnāhaṁ assamano assan”ti. . . “yannūnāhaṁ asakyaputtiyo assan”ti


˙ <
vadati viññāpeti. evampi, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā
<
ca apaccakkhātā.
1B60, 1D38, 46. atha| vā pana ukkanthito anabhirato sāmaññā cavitukāmo
87V27
93
˙˙
bhikkhubhāvaṁ attı̄yamāno harāyamāno jigucchamāno gihibhāvaṁ 30
˙˙
patthayamāno. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno— “yadi
<
1Ch1 30, 1Ch2 30 panāhaṁ buddhaṁ paccakkheyyan”ti vadati| viññāpeti. . . pe. . . “yadi
1Mc32; 1S45 panāhaṁ| asakyaputtiyo assan”ti| vadati viññāpeti. . . pe. . . “apāhaṁ
<
1Kh78 buddhaṁ paccakkheyyan”ti vadati viññāpeti. . . pe. . . “apāhaṁ|
1C45 asakyaputtiyo assan”ti vadati viññāpeti|. . . pe. . . “handāhaṁ buddhaṁ 35
<
1L87 paccakkheyyan”ti vadati viññāpeti|. . . pe. . . “handāhaṁ asakyaputtiyo
<
assan”ti vadati viññāpeti. . . pe. . . “hoti me buddhaṁ paccakkheyyan”ti

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 25

vadati viññāpeti. . . pe. . . “hoti me asakyaputtiyo assan”ti vadati viññāpeti.


<
evampi, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca apaccakkhātā.
<
47. atha vā pana ukkanthito anabhirato sāmaññā cavitukāmo
94
˙˙
bhikkhubhāvaṁ attı̄yamāno harāyamāno jigucchamāno gihibhāvaṁ
˙˙
5 patthayamāno. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno “mātaraṁ
<
sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “pitaraṁ sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . .
“bhātaraṁ sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “bhaginiṁ sarāmı̄”ti vadati
viññāpeti. . . “puttaṁ sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “dhı̄taraṁ sarāmı̄”ti
vadati| viññāpeti. . . “pajāpatiṁ sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “ñātake 1L88

10 sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “mitte| sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . 1Kh79

“gāmaṁ sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “nigamaṁ sarāmı̄”ti vadati


viññāpeti. . . “khettaṁ sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “vatthuṁ sarāmı̄”ti
vadati viññāpeti. . . “hiraññaṁ sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “suvannaṁ
˙˙
sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “sippaṁ| sarāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . 1D39

15 “pubbe hasitaṁ lapitaṁ kı̄litaṁ samanussarāmı̄”ti| vadati viññāpeti. 1S46


˙
evampi, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva| hoti sikkhā ca apaccakkhātā. 3P1 26
<
48. atha vā pana ukkan thito anabhirato sāmaññā cavitukāmo
95
˙˙
bhikkhubhāvaṁ| attı̄yamāno| harāyamāno jigucchamāno gihibhāvaṁ 1N32; 1C46
˙˙
patthayamāno. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno|— “mātā me 1L89
<
20 atthi, sā mayā posetabbā”ti vadati viññāpeti. . . “pitā me atthi, so mayā
posetabbo”ti vadati viññāpeti. . . “bhātā me atthi, so mayā posetabbo”ti
vadati viññāpeti. . . “bhaginı̄ me atthi, sā| mayā posetabbā”ti vadati| 1Kh80; 1Mc33

viññāpeti. . . “putto me atthi, so mayā posetabbo”ti vadati viññāpeti. . .


“dhı̄tā me atthi, sā mayā posetabbā”ti vadati viññāpeti. . . “pajāpati me
25 atthi, sā mayā posetabbā”ti| vadati viññāpeti|. . . “ñātakā me atthi, te mayā 87V28; 1Ch1 31,
posetabbā”ti vadati viññāpeti. . . “mittā me atthi, te mayā posetabbā”ti 1Ch2 31

vadati viññāpeti. evampi, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā| 1L90


<
ca apaccakkhātā.
49. atha| vā pana ukkanthito anabhirato sāmaññā cavitukāmo 1B62
96
˙˙
30 bhikkhubhāvaṁ attı̄yamāno harāyamāno jigucchamāno gihibhāvaṁ
˙˙
patthayamāno. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno— “mātā me
<
atthi, sā maṁ posessatı̄”ti vadati viññāpeti. . . “pitā me atthi, so maṁ
posessatı̄”ti vadati viññāpeti. . . “bhātā me atthi, so maṁ posessatı̄”ti
vadati viññāpeti. . . “bhaginı̄ me atthi, sā maṁ posessatı̄”ti| vadati 1S47

35 viññāpeti. . . “putto| me atthi, so maṁ posessatı̄”ti vadati viññāpeti. . . 1Kh81

“dhı̄tā me atthi, sā maṁ posessatı̄”ti| vadati viññāpeti. . . “pajāpati me 1C47, 1D40

atthi, sā maṁ posessatı̄”ti vadati viññāpeti. . . “ñātakā me atthi, te maṁ


posessantı̄”ti vadati viññāpeti. . . “mittā| me atthi, te maṁ posessantı̄”ti 1L91

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
26 VINAYAPITAKA
˙

vadati viññāpeti. . . “gāmo me atthi, tenāhaṁ jı̄vissāmı̄”ti vadati


viññāpeti. . . “nigamo me atthi, tenāhaṁ jı̄vissāmı̄”ti vadati viññāpeti. . .
“khettaṁ me atthi, tenāhaṁ jı̄vissāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “vatthu me
atthi, tenāhaṁ jı̄vissāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “hiraññaṁ me atthi,
tenāhaṁ jı̄vissāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “suvannaṁ me atthi, tenāhaṁ 5
˙˙
jı̄vissāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “sippaṁ me atthi, tenāhaṁ jı̄vissāmı̄”ti
1Kh82 vadati viññāpeti. evampi, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā|
<
ca apaccakkhātā.
50. atha vā pana ukkanthito anabhirato sāmaññā cavitukāmo
97
˙˙
1N33; 1L92 bhikkhubhāvaṁ| attı̄yamāno| harāyamāno jigucchamāno gihibhāvaṁ 10
˙˙
patthayamāno. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno “dukkaran”ti
<
1Mc34 vadati viññāpeti. . . “na sukaran”ti vadati viññāpeti. . . “duccaran”ti| vadati
viññāpeti. . . “na sucaran”ti vadati viññāpeti. . . “na ussahāmı̄”ti vadati
1S48 viññāpeti. . . “na visahāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “na ramāmı̄”ti vadati|
viññāpeti. . . “nābhiramāmı̄”ti vadati viññāpeti. evampi kho, bhikkhave, 15

dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca apaccakkhātā.


<
1C48, 1Ch1 32, 51. kathañca|, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca
98 <
1Ch2 32
paccakkhātā? idha|, bhikkhave, bhikkhu ukkanthito| anabhirato sāmaññā
87V29; 1Kh83 ˙˙
1L93 cavitukāmo bhikkhubhāvaṁ attı̄yamāno harāyamāno| jigucchamāno
˙˙
1D41 gihibhāvaṁ patthayamāno|. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno— 20
<
“buddhaṁ paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. evampi, bhikkhave,
dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca paccakkhātā.
<
1B64 atha| vā pana ukkanthito anabhirato sāmaññā cavitukāmo
99
˙˙
bhikkhubhāvaṁ attı̄yamāno harāyamāno jigucchamāno gihibhāvaṁ
˙˙
patthayamāno. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno— “dhammaṁ 25
<
3P1 27 paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “saṁghaṁ| paccakkhāmı̄”ti vadati
viññāpeti. . . “sikkhaṁ paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “vinayaṁ
paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “pātimokkhaṁ paccakkhāmı̄”ti vadati
viññāpeti. . . “uddesaṁ paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “upajjhāyaṁ
1L94 paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “ācariyaṁ paccakkhāmı̄”ti| vadati 30

viññāpeti. . . “saddhivihārikaṁ paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . .


1Kh84 “antevāsikaṁ| paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “samānupajjhāyakaṁ
paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . . “samānācariyakaṁ paccakkhāmı̄”ti
vadati viññāpeti. . . “sabr < acāriṁ paccakkhāmı̄”ti vadati viññāpeti. . .
< ahm
1S49 “gihı̄ti maṁ dhārehı̄”ti vadati viññāpeti. . . “upāsakoti maṁ dhārehı̄”ti| 35

vadati viññāpeti. . . “ārāmikoti maṁ dhārehı̄”ti vadati viññāpeti. . .


“sāmaneroti maṁ dhārehı̄”ti vadati viññāpeti. . . “titthiyoti maṁ
˙
1C49 dhārehı̄”ti vadati viññāpeti. . . “titthiyasāvakoti maṁ dhārehı̄”ti vadati|

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 27

viññāpeti. . . “assamanoti maṁ dhārehı̄”ti vadati viññāpeti. . .


˙
“asakyaputtiyoti maṁ dhārehı̄”ti vadati viññāpeti|. evampi, bhikkhave, 1N34
<
dubbalyāvikammañceva| hoti sikkhā ca paccakkhātā. 1L95
<
52. atha vā pana ukkanthito anabhirato sāmaññā cavitukāmo
100
˙˙
5 bhikkhubhāvaṁ attı̄yamāno| harāyamāno jigucchamāno gihibhāvaṁ 1Mc35
˙˙
patthayamāno. . . pe. . . asakyaputtiyabhāvaṁ patthayamāno— “alaṁ| me 1Kh85
<
buddhenā”ti vadati viññāpeti|. . . pe. . . “alaṁ me sabr < ahm< acārı̄hı̄”ti vadati 1D42

viññāpeti. evampi. . . pe. . . atha vā pana. . . pe. . . “kiṁ nu me buddhenā”ti


vadati viññāpeti. . . pe. . . “kiṁ nu me sabr
< ahm
< acārı̄hı̄”ti vadati viññāpeti. . .
10 “na mamattho buddhenā”ti vadati viññāpeti. . . pe. . . “na mamattho
sabr
< ahm< acārı̄hı̄”ti vadati viññāpeti. . . “sumuttāhaṁ buddhenā”ti| vadati| 1Ch1 33, 1Ch2 33;
1L96
viññāpeti. . . pe. . . “sumuttāhaṁ sabr< ahm< acārı̄hı̄”ti vadati viññāpeti.
evampi, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca paccakkhātā.
<
53.
101
yāni| vā panaññānipi atthi buddhavevacanāni vā 87V30

15 dhammavevacanāni vā saṁghavevacanāni vā sikkhāvevacanāni vā


vinayavevacanāni| vā pātimokkhavevacanāni vā uddesavevacanāni vā 1Kh86

upajjhāyavevacanāni vā| ācariyavevacanāni vā saddhivihārikavevacanāni vā 1S50

antevāsikavevacanāni vā samānupajjhāyakavevacanāni vā


samānācariyakavevacanāni vā sabr< ahm
< acārivevacanāni vā gihivevacanāni vā
20 upāsakavevacanāni vā ārāmikavevacanāni vā sāmaneravevacanāni vā
˙
titthiyavevacanāni vā titthiyasāvakavevacanāni vā assamanavevacanāni| vā 1C50, 1L97
˙
asakyaputtiyavevacanāni vā, tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi vadati
<
viññāpeti. evaṁ kho, bhikkhave, dubbalyāvikammañceva hoti sikkhā ca
<
paccakkhātā.
25 54.
102
kathañca|, bhikkhave, apaccakkhātā hoti sikkhā? idha, bhikkhave, 1B66, 1Kh87

yehi ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi sikkhā paccakkhātā hoti tehi ākārehi
tehi liṅgehi tehi nimittehi ummattako sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā
hoti sikkhā. ummattakassa santike| sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā 1D43

hoti sikkhā. khittacitto sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā hoti sikkhā.


30 khittacittassa santike sikkhaṁ paccakkhāti|, apaccakkhātā hoti sikkhā. 1L98

vedanātto sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā| hoti sikkhā. vedanāttassa 1Mc36, 1N35


˙˙ ˙˙
santike sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā hoti sikkhā. devatāya santike
sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā hoti sikkhā. tiracchānagatassa santike
sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā| hoti sikkhā. ariyakena milakkhassa43 1S51

35 santike sikkhaṁ paccakkhāti, so ca na pativijānāti, apaccakkhātā hoti


˙
sikkhā. milakkhakena| ariyassa santike sikkhaṁ| paccakkhāti, so ca na 1Kh88; 1C51

pativijānāti, apaccakkhātā hoti sikkhā. ariyakena ariyassa santike sikkhaṁ


˙
paccakkhāti, so ca na pativijānāti|, apaccakkhātā hoti sikkhā. milakkhakena 1Ch1 34, 1Ch2 34
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
28 VINAYAPITAKA
˙

3P1 28 milakkhassa| santike sikkhaṁ paccakkhāti, so ca na pativijānāti,


˙
1L99 apaccakkhātā| hoti sikkhā. davāya sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā hoti
sikkhā. ravāya sikkhaṁ paccakkhāti, apaccakkhātā hoti sikkhā.
asāvetukāmo sāveti, apaccakkhātā hoti sikkhā. sāvetukāmo na sāveti,
apaccakkhātā hoti sikkhā. aviññussa sāveti, apaccakkhātā hoti sikkhā. 5

1Kh89; 87V31 viññussa na sāveti, apaccakkhātā| hoti sikkhā. sabbaso| vā pana na sāveti,
apaccakkhātā hoti sikkhā. evaṁ kho, bhikkhave, apaccakkhātā hoti sikkhā.
55. 44 methunadhammo nāma yo so asaddhammo gāmadhammo
103

1L100 vasaladhammo dutthullaṁ odakantikaṁ| rahassaṁ dv


< ayaṁdvayasamāpatti,
˙˙
eso methunadhammo nāma. 10

1D44 patisevati| nāma yo nimittena nimittaṁ aṅgajātena aṅgajātaṁ


104
˙
antamaso tilaphalamattampi paveseti, eso patisevati nāma.
˙
1S52
105
antamaso | tiracchānagatāyapı̄ti tiracchānagatitthiyāpi

methunaṁ dhammaṁ patisevitv < ā assaman˙o hoti asakyaputtiyo, pageva


˙ <
manussitthiyā. tena vuccati— “antamaso tiracchānagatāyapı̄”ti. 15

1B68, 1Kh90
106
pārājiko| hotı̄ti seyyathāpi nāma puriso sı̄sacchinno abhabbo tena
sarı̄rabandhanena jı̄vituṁ; evameva bhikkhu methunaṁ dhammaṁ

˙ < ā assaman˙o hoti asaky


patisevitv
<
aputtiyo. tena vuccati— “pārājiko hotı̄”ti.
1L101, 1Mc37
107
asaṁvāsoti| saṁvāso nāma ekakammaṁ ekuddeso samasikkhatā—
1C52 eso| saṁvāso nāma. so tena saddhiṁ natthi. tena vuccati— “asaṁvāso”ti. 20

1N36 56.
108
tisso| itthiyo— manussitthı̄, amanussitthı̄, tiracchānagatitthı̄. tayo
ubhatobyañjanakā— manussubhatobyañjanako,
< <
amanussubhatobyañjanako, tiracchānagatubhatobyañjanako. tayo
< <
1Ch1 35, 1Ch2 35 pandakā— manussapandako, amanussapandako|, tiracchānagatapandako.
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
tayo purisā— manussapuriso, amanussapuriso, tiracchānagatapuriso. 25

manussitthiyā tayo magge methunaṁ dhammaṁ patisevantassa45


109
˙
1Kh91; 1L102 āpatti| pārājikassa— vaccamagge, passāvamagge|, mukhe. amanussitthiyā
. . . pe. . . tiracchānagatitthiyā tayo magge methunaṁ dhammaṁ
patisevantassa āpatti pārājikassa— vaccamagge, passāvamagge, mukhe.
˙
manussubhatobyañjanakassa. . . amanussubhatobyañjanakassa. . . 30
< <
1S53 tiracchānagatubhatobyañjanakassa tayo| magge methunaṁ dhammaṁ
<
1D45 patisevantassa āpatti pārājikassa— vaccamagge, passāvamagge|, mukhe.
˙
87V32 manussapandakassa dv < e magge| methunaṁ dhammaṁ pat˙isevantassa āpatti
˙˙
pārājikassa— vaccamagge, mukhe. amanussapandakassa. . .
˙˙
tiracchānagatapandakassa. . . manussapurisassa. . . amanussapurisassa. . . 35
˙˙
tiracchānagatapurisassa dv < e magge methunaṁ dhammaṁ pat˙isevantassa
āpatti pārājikassa— vaccamagge, mukhe.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 29

57. bhikkhussa| sevanacittaṁ upatthite manussitthiyā vaccamaggaṁ 1L103, 3P1 29


110
˙˙
aṅgajātaṁ pavesentassa āpatti pārājikassa. bhikkhussa sevanacittaṁ
upatthite manussitthiyā| passāvamaggaṁ. . . mukhaṁ aṅgajātaṁ 1Kh92
˙˙
pavesentassa āpatti pārājikassa. bhikkhussa| sevanacittaṁ upatthite 1C53
˙˙
5 amanussitthiyā. . . tiracchānagatitthiyā. . . manussubhatobyañjanakassa. . .
<
amanussubhatobyañjanakassa. . . tiracchānagatubhatobyañjanakassa. . .
< <
vaccamaggaṁ passāvamaggaṁ mukhaṁ aṅgajātaṁ pavesentassa āpatti
pārājikassa. bhikkhussa sevanacittaṁ upatthite| manussapandakassa| 1Mc38; 1L104
˙˙ ˙˙
vaccamaggaṁ mukhaṁ aṅgajātaṁ pavesentassa āpatti pārājikassa.
10 bhikkhussa sevanacittaṁ upatthite amanussapandakassa. . .
˙˙ ˙˙
tiracchānagatapandakassa. . . manussapurisassa. . . amanussapurisassa. . .
˙˙
tiracchānagatapurisassa vaccamaggaṁ mukhaṁ aṅgajātaṁ pavesentassa
āpatti pārājikassa.
58. bhikkhupaccatthikā| manussitthiṁ bhikkhussa santike ānetv
111 < ā 1B70

15 vaccamaggena| aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ sādiyati46 , 1S54

pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti


˙˙ ˙ ˙
pārājikassa. bhikkhupaccatthikā manussitthiṁ bhikkhussa santike ānetv < ā
vaccamaggena| aṅgajātaṁ| abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ na sādiyati, 1Kh93; 1D46,
1N37
pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati|, uddharanaṁ sādiyati, āpatti 1L105
˙˙ ˙ ˙
20 pārājikassa. bhikkhupaccatthikā manussitthiṁ bhikkhussa santike| ānetv
< ā 1Ch1 36, 1Ch2 36

vaccamaggena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ na sādiyati,


pavitthaṁ na sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti
˙˙ ˙ ˙
pārājikassa. bhikkhupaccatthikā manussitthiṁ bhikkhussa santike ānetv < ā
vaccamaggena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ na sādiyati,
25 pavitthaṁ na sādiyati, thitaṁ na sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti
˙˙ ˙ ˙
pārājikassa. bhikkhupaccatthikā| manussitthiṁ bhikkhussa santike ānetv < ā 1C54

vaccamaggena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so| ce pavesanaṁ na sādiyati, 1Kh94

pavitthaṁ na sādiyati, thitaṁ na sādiyati, uddharanaṁ na sādiyati,


˙˙ ˙ ˙
anāpatti.
30 bhikkhupaccatthikā manussitthiṁ| bhikkhussa santike ānetv
112 < ā 1L106

passāvamaggena. . . mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ


sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti
˙˙ ˙ ˙
pārājikassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.
59.
113
bhikkhupaccatthikā| manussitthiṁ jāgarantiṁ. . . suttaṁ. . . 87V33

35 mattaṁ. . . ummattaṁ. . . pamattaṁ. . . mataṁ akkhāyitaṁ. . . mataṁ


yebhuyyena akkhāyitaṁ. . . pe. . . āpatti pārājikassa. mataṁ yebhuyyena
khāyitaṁ bhikkhussa santike| ānetv
< ā vaccamaggena. . . passāvamaggena|. . . 1S55; 1Kh95

mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ| sādiyati, pavitthaṁ 3P1 30


˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
30 VINAYAPITAKA
˙

sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti thullaccayassa


˙ ˙
. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.
1D47, 1Mc39; 114
bhikkhupaccatthikā| amanussitthiṁ. . . tiracchānagatitthiṁ|. . .
1L107
manussubhatobyañjanakaṁ. . . amanussubhatobyañjanakaṁ. . .
< <
tiracchānagatubhatobyañjanakaṁ bhikkhussa santike ānetv
< ā 5
<
vaccamaggena. . . passāvamaggena. . . mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti.
so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ
˙˙ ˙ ˙
sādiyati, āpatti pārājikassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.
bhikkhupaccatthikā tiracchānagatubhatobyañjanakaṁ
115 <
jāgarantaṁ. . . suttaṁ. . . mattaṁ. . . ummattaṁ. . . pamattaṁ. . . mataṁ 10

akkhāyitaṁ. . . mataṁ yebhuyyena akkhāyitaṁ. . . pe. . . āpatti pārājikassa.


1Kh96; 1C55; mataṁ| yebhuyyena khāyitaṁ| bhikkhussa santike ānetv
< ā| vaccamaggena. . .
1N38 passāvamaggena. . . mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ
1Ch1 37, 1Ch2 37; sādiyati|, pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ| sādiyati, āpatti
1L108
˙˙ ˙ ˙
1B72
thullaccayassa. . . pe. . . | na sādiyati, anāpatti. 15

bhikkhupaccatthikā manussapandakaṁ. . . amanussapandakaṁ. . .


116
˙˙ ˙˙
tiracchānagatapandakaṁ bhikkhussa santike ānetv < ā vaccamaggena. . .
˙˙
mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ
˙˙
sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti pārājikassa. . . pe. . .
˙ ˙
na sādiyati, anāpatti. 20

bhikkhupaccatthikā tiracchānagatapandakaṁ jāgarantaṁ. . .


117
˙˙
1Kh97; 1S56 suttaṁ|. . . mattaṁ. . . ummattaṁ. . . pamattaṁ. . . mataṁ akkhāyitaṁ|. . .
mataṁ yebhuyyena akkhāyitaṁ. . . pe. . . āpatti pārājikassa. mataṁ
87V34 yebhuyyena| khāyitaṁ bhikkhussa santike ānetv < ā vaccamaggena. . .
mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ 25
˙˙
1L109 sādiyati, thitaṁ| sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti thullaccayassa
˙ ˙
. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.
1D48 60.
118
bhikkhupaccatthikā| manussapurisaṁ. . . amanussapurisaṁ. . .
tiracchānagatapurisaṁ bhikkhussa santike ānetv < ā vaccamaggena. . .
mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ 30
˙˙
sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti pārājikassa. . . pe. . .
˙ ˙
1Kh98 na| sādiyati, anāpatti.
1Mc40
119
bhikkhupaccatthikā| tiracchānagatapurisaṁ jāgarantaṁ. . .
suttaṁ. . . mattaṁ. . . ummattaṁ. . . pamattaṁ. . . mataṁ akkhāyitaṁ. . .
1C56 mataṁ yebhuyyena akkhāyitaṁ. . . pe. . . āpatti pārājikassa|. mataṁ 35

yebhuyyena khāyitaṁ bhikkhussa santike ānetv< ā vaccamaggena. . .


mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 31

sādiyati, thitaṁ sādiyati|, uddharanaṁ sādiyati, āpatti thullaccayassa 1L110


˙ ˙
. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.
61. bhikkhupaccatthikā manussitthiṁ bhikkhussa| santike ānetv
120 < ā 3P1 31

vaccamaggena. . . passāvamaggena. . . mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti


5 santhatāya asanthatassa, asanthatāya santhatassa, santhatāya| santhatassa, 1Kh99

asanthatāya asanthatassa. so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati,


˙˙
thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti pārājikassa. . . pe. . . na
˙ ˙
sādiyati, anāpatti|. 1S57

121
bhikkhupaccatthikā| manussitthiṁ jāgarantiṁ. . . suttaṁ. . . 1B74, 1Ch1 38,
1Ch2 38
10 mattaṁ. . . ummattaṁ. . . pamattaṁ. . . mataṁ akkhāyitaṁ. . . mataṁ
yebhuyyena akkhāyitaṁ. . . pe. . . āpatti pārājikassa. mataṁ yebhuyyena
khāyitaṁ bhikkhussa santike ānetv
< ā vaccamaggena|. . . passāvamaggena. . . 1N39

mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti|, santhatāya asanthatassa, asanthatāya 1L111

santhatassa, santhatāya| santhatassa, asanthatāya asanthatassa. so| ce 1Kh100; 1D49

15 pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ


˙˙ ˙ ˙
sādiyati, āpatti thullaccayassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.

122
bhikkhupaccatthikā amanussitthiṁ. . . tiracchānagatitthiṁ. . .
manussubhatobyañjanakaṁ. . . amanussubhatobyañjanakaṁ|. . . 87V35
< <
tiracchānagatubhatobyañjanakaṁ bhikkhussa santike ānetv
< ā
<
20 vaccamaggena. . . passāvamaggena. . . mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti| 1C57

santhatassa asanthatassa, asanthatassa santhatassa, santhatassa


santhatassa, asanthatassa asanthatassa. so ce pavesanaṁ| sādiyati, 1Kh101

pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti


˙˙ ˙ ˙
pārājikassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti|. 1L112

25 bhikkhupaccatthikā| tiracchānagatubhatobyañjanakaṁ 1D50


123 <
jāgarantaṁ. . . suttaṁ. . . mattaṁ. . . ummattaṁ. . . pamattaṁ. . . mataṁ
akkhāyitaṁ. . . mataṁ yebhuyyena akkhāyitaṁ. . . pe. . . āpatti pārājikassa.
mataṁ| yebhuyyena khāyitaṁ bhikkhussa santike ānetv< ā vaccamaggena. . . 1Mc41

passāvamaggena. . . mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti, santhatassa


30 asanthatassa, asanthatassa santhatassa, santhatassa santhatassa,
asanthatassa| asanthatassa. so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, 1Kh102
˙˙
thitaṁ sādiyati|, uddharanaṁ sādiyati, āpatti thullaccayassa. . . pe. . . na 1S58
˙ ˙
sādiyati, anāpatti.
62. bhikkhupaccatthikā| manussapandakaṁ. . . amanussapandakaṁ. . . 1B76
124
˙˙ ˙˙
35 tiracchānagatapandakaṁ. . . manussapurisaṁ. . . amanussapurisaṁ. . .
˙˙
tiracchānagatapurisaṁ bhikkhussa santike ānetv
< ā vaccamaggena. . . | 1L113

mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti santhatassa asanthatassa, asanthatassa


santhatassa, santhatassa santhatassa, asanthatassa asanthatassa. so ce

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
32 VINAYAPITAKA
˙

pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ


˙˙ ˙ ˙
1Kh103 sādiyati, āpatti| pārājikassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.
1Ch1 39, 1Ch2 39
125
bhikkhupaccatthikā| tiracchānagatapurisaṁ jāgarantaṁ. . .
suttaṁ. . . mattaṁ. . . ummattaṁ. . . pamattaṁ. . . mataṁ akkhāyitaṁ. . .
mataṁ yebhuyyena akkhāyitaṁ. . . pe. . . āpatti pārājikassa. mataṁ 5

1C58 yebhuyyena khāyitaṁ bhikkhussa santike ānetv< ā vaccamaggena|. . .


mukhena aṅgajātaṁ abhinisı̄denti, santhatassa asanthatassa, asanthatassa
1N40 santhatassa, santhatassa santhatassa, asanthatassa asanthatassa. so ce|
1L114; 1Kh104 pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ| sādiyati, uddharanaṁ|
˙˙ ˙ ˙
3P1 32 sādiyati|, āpatti thullaccayassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti. 10

63.
126
bhikkhupaccatthikā bhikkhuṁ manussitthiyā santike ānetv
< ā
aṅgajātena vaccamaggaṁ. . . passāvamaggaṁ. . . mukhaṁ abhinisı̄denti. so
87V36 ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati|, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ
˙˙ ˙ ˙
sādiyati, āpatti pārājikassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.

127
bhikkhupaccatthikā bhikkhuṁ manussitthiyā jāgarantiyā. . . 15

1S59 suttāya. . . mattāya. . . ummattāya. . . pamattāya|. . . matāya


akkhāyitāya. . . matāya yebhuyyena akkhāyitāya. . . pe. . . āpatti
1Kh105 pārājikassa. matāya yebhuyyena khāyitāya santike ānetv
< ā aṅgajātena|
vaccamaggaṁ. . . passāvamaggaṁ. . . mukhaṁ abhinisı̄denti. so ce
1Mc42; 1L115 pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati|, thitaṁ sādiyati|, uddharanaṁ 20
˙˙ ˙ ˙
sādiyati, āpatti thullaccayassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.

128
bhikkhupaccatthikā bhikkhuṁ amanussitthiyā. . .
tiracchānagatitthiyā. . . manussubhatobyañjanakassa. . .
<
amanussubhatobyañjanakassa. . . tiracchānagatubhatobyañjanakassa. . .
< <
manussapandakassa. . . amanussapandakassa. . . 25
˙˙ ˙˙
tiracchānagatapandakassa. . . manussapurisassa. . . amanussapurisassa. . .
˙˙
tiracchānagatapurisassa santike ānetv
< ā aṅgajātena vaccamaggaṁ. . .
1D51 mukhaṁ abhinisı̄denti. so ce pavesanaṁ| sādiyati, pavitthaṁ sādiyati,
˙˙
1C59 thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti| pārājikassa. . . pe. . . na
˙ ˙
sādiyati, anāpatti. 30

129
bhikkhupaccatthikā bhikkhuṁ tiracchānagatapurisassa
jāgarantassa. . . suttassa. . . mattassa. . . ummattassa. . . pamattassa. . .
1Kh106; 1L116 matassa akkhāyitassa. . . matassa yebhuyyena| akkhāyitassa|. . . pe. . . āpatti
pārājikassa. matassa yebhuyyena khāyitassa santike ānetv
< ā aṅgajātena
1Ch1 40, 1Ch2 40 vaccamaggaṁ. . . mukhaṁ abhinisı̄denti. so| ce pavesanaṁ sādiyati, 35

pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti


˙˙ ˙ ˙
thullaccayassa. . . pe. . . na sādiyati, anāpatti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 33

64. bhikkhupaccatthikā bhikkhuṁ manussitthiyā santike ānetv


130 < ā
aṅgajātena| vaccamaggaṁ. . . passāvamaggaṁ. . . mukhaṁ abhinisı̄denti 1S60

santhatassa asanthatāya, asanthatassa santhatāya, santhatassa santhatāya,


asanthatassa| asanthatāya. so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, 1Kh107
˙˙
5 thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ| sādiyati, āpatti pārājikassa. . . pe. . . na 1N41
˙ ˙
sādiyati, anāpatti.

131
bhikkhupaccatthikā| bhikkhuṁ manussitthiyā jāgarantiyā|. . . 1B78, 87V37;
1L117
suttāya. . . mattāya. . . ummattāya. . . pamattāya. . . matāya
akkhāyitāya. . . matāya yebhuyyena akkhāyitāya. . . pe. . . āpatti
10 pārājikassa. matāya yebhuyyena khāyitāya santike ānetv
< ā aṅgajātena| 3P1 33

vaccamaggaṁ. . . passāvamaggaṁ. . . mukhaṁ abhinisı̄denti santhatassa


asanthatāya, asanthatassa santhatāya, santhatassa santhatāya,
asanthatassa asanthatāya. so ce pavesanaṁ| sādiyati, pavitthaṁ| sādiyati, 1Kh108; 1Mc43
˙˙
thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti thullaccayassa. . . pe. . . na
˙ ˙
15 sādiyati, anāpatti.

132
bhikkhupaccatthikā| bhikkhuṁ amanussitthiyā|. . . 1D52; 1C60

tiracchānagatitthiyā. . . manussubhatobyañjanakassa. . .
<
amanussubhatobyañjanakassa. . . tiracchānagatubhatobyañjanakassa. . .
< <
manussapandakassa. . . amanussapandakassa. . .
˙˙ ˙˙
20 tiracchānagatapandakassa|. . . manussapurisassa. . . amanussapurisassa. . . 1L118
˙˙
tiracchānagatapurisassa santike ānetv
< ā aṅgajātena vaccamaggaṁ. . .
mukhaṁ abhinisı̄denti santhatassa asanthatassa, asanthatassa santhatassa,
santhatassa santhatassa, asanthatassa asanthatassa. so ce pavesanaṁ
sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti
˙˙ ˙ ˙
25 pārājikassa. . . pe. . . na| sādiyati, anāpatti. 1Kh109

65.
133
bhikkhupaccatthikā| bhikkhuṁ tiracchānagatapurisassa 1S61

jāgarantassa. . . suttassa. . . mattassa. . . ummattassa. . . pamattassa. . .


matassa akkhāyitassa. . . matassa yebhuyyena akkhāyitassa. . . pe. . . āpatti
pārājikassa. matassa yebhuyyena khāyitassa santike ānetv
< ā aṅgajātena
30 vaccamaggaṁ. . . mukhaṁ abhinisı̄denti santhatassa asanthatassa,
asanthatassa| santhatassa, santhatassa| santhatassa, asanthatassa 1L119; 1Ch1 41,
asanthatassa. so ce pavesanaṁ sādiyati, pavitthaṁ sādiyati, thitaṁ 1Ch2 41
˙˙ ˙
sādiyati, uddharanaṁ sādiyati, āpatti thullaccayassa. . . pe. . . na sādiyati,
˙
anāpatti.
35
134
yathā| bhikkhupaccatthikā vitthāritā, evaṁ vitthāretabbā. 1Kh110

135
rājapaccatthikā. . . corapaccatthikā. . . dhuttapaccatthikā. . .
uppalagandhapaccatthikā. saṁkhittaṁ.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
34 VINAYAPITAKA
˙

1D53 66.
136
maggena maggaṁ paveseti, āpatti pārājikassa. maggena amaggaṁ|
87V38 paveseti, āpatti pārājikassa. amaggena maggaṁ paveseti, āpatti|
1N42 pārājikassa|. amaggena amaggaṁ paveseti, āpatti thullaccayassa.
1B80, 1Mc44; 137
bhikkhu| suttabhikkhumh < i vippat˙ipajjati; pat˙ibuddho sādiyati|,
1L120
1C61 ubho nāsetabbā|. patibuddho na sādiyati, dūsako nāsetabbo. bhikkhu 5
˙
1Kh111 suttasāmaneramh < i vippatipajjati; patibuddho sādiyati|, ubho nāsetabbā.
˙ ˙ ˙
patibuddho na sādiyati, dūsako nāsetabbo. sāmanero suttabhikkhumh <i
˙ ˙
vippatipajjati; patibuddho sādiyati, ubho nāsetabbā. patibuddho na
˙ ˙ ˙
sādiyati, dūsako nāsetabbo. sāmanero suttasāmaneramh < i vippatipajjati;
˙ ˙ ˙
1S62 patibuddho sādiyati, ubho nāsetabbā|. patibuddho na sādiyati, dūsako 10
˙ ˙
nāsetabbo.

138
anāpatti— ajānantassa, asādiyantassa, ummattakassa,
khittacittassa, vedanāttassa, ādikammikassāti.
˙˙
santhatabhānavāro nitthito.
139
˙ ˙˙

1.1.1.4. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ 15

1L121 66. makkatı̄| vajjiputtā ca, gihı̄ naggo ca titthiyā;


140
˙
1Kh112 dārikuppalavannā| ca, byañjanehipare duve.
˙˙ <

1Ch1 42, 1Ch2 42 141 mātā| dhı̄tā bhaginı̄ ca, jāyā ca mudu lambinā; 20

3P1 34
< e| van˙ā lepacittañca,
dv dārudhı̄talikāya ca.

142 sundarena saha pañca, pañca sivathikatthikā;


˙˙
nāgı̄ yakkhı̄ ca petı̄ ca, pandakopahato chupe.
˙˙
1D54 143 bhaddiye| arahaṁ sutto, sāvatthiyā caturo pare; 25

vesāliyā tayo mālā, supine bhārukacchako.

87V39 144 supabbā| saddhā bhikkhunı̄,


sikkhamānā sāmanerı̄ ca; 30
˙
vesiyā pandako gihı̄,
˙˙
aññamaññaṁ vuddhapabbajito migoti.
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 35

1.1.1.5. VINĪTAVATTHU

67. tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu makkatiyā methunaṁ 1Mc45
145
˙
dhammaṁ patisevi. tassa kukkuccaṁ ahosi— “bhagavatā| sikkhāpadaṁ| 1Kh113; 1C62
˙
paññattaṁ, kacci| nu kho ahaṁ pārājikaṁ āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato 1L122, 1N43

5 etamatthaṁ ārocesi. “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (1)
146
tena| kho pana samayena sambahulā vesālikā vajjiputtakā bhikkhū 1S63

sikkhaṁ apaccakkhāya dubbalyaṁ anāvikatv < ā methunaṁ dhammaṁ


<
patiseviṁsu. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ
˙
paññattaṁ, kacci nu kho mayaṁ pārājikaṁ āpattiṁ āpannā”ti? bhagavato
10 etamatthaṁ ārocesuṁ. “āpattiṁ tumh
< e, bhikkhave, āpannā pārājikan”ti.
(2)

147
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu— “evaṁ me anāpatti 1B82

bhavissatı̄”ti— gihiliṅgena methunaṁ dhammaṁ patisevi. tassa kukkuccaṁ


˙
ahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ, kacci nu kho ahaṁ pārājikaṁ
15 āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesi. “āpattiṁ tv
< aṁ,
bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (3)

148
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu— “evaṁ me anāpatti 1Kh114, 1L123

bhavissatı̄”ti— naggo hutv < ā methunaṁ dhammaṁ pat˙isevi. tassa


kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
20 (4)

149
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu— “evaṁ me anāpatti 1Ch1 43, 1Ch2 43,
1D55
bhavissatı̄”ti— kusacı̄raṁ nivāsetv< ā. . . vākacı̄raṁ nivāsetv< ā. . .
phalakacı̄raṁ nivāsetv
< ā. . . kesakambalaṁ nivāsetv < ā. . . vālakambalaṁ
< ā. . . ulūkapakkhikaṁ nivāsetv
nivāsetv < ā. . . ajinakkhipaṁ nivāsetv
< ā
25 methunaṁ dhammaṁ patisevi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ
˙
tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (511)
tena| kho pana samayena aññataro pindacāriko bhikkhu pı̄thake 87V40
150
˙˙ ˙
nipannaṁ dārikaṁ passitv < ā| sāratto aṅgutthaṁ| aṅgajātaṁ pavesesi. sā 1L124; 1C63
˙˙
kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu, 1S64

30 pārājikassa. āpatti saṁghādisesassā”ti. (12)


68. tena| kho pana samayena aññataro mānavako uppalavannāya 1Kh115, 1Mc46,
151
˙ ˙˙ 3P1 35
bhikkhuniyā patibaddhacitto hoti. atha kho so mānavako uppalavannāya
˙ ˙ ˙˙
bhikkhuniyā gāmaṁ pindāya pavitthāya kutikaṁ pavisitv < ā nilı̄no acchi.
˙˙ ˙˙ ˙
uppalavannā bhikkhunı̄ pacchābhattaṁ pindapātapatikkantā pāde
˙˙ ˙˙ ˙
35
< ā kut˙ikaṁ pavisitv
pakkhāletv < ā mañcake nisı̄di. atha kho so mān˙avako
uppalavannaṁ| bhikkhuniṁ uggahetv < ā dūsesi. uppalavan˙n˙ā bhikkhunı̄ 1N44
˙˙
bhikkhunı̄naṁ etamatthaṁ ārocesi. bhikkhuniyo bhikkhūnaṁ etamatthaṁ

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
36 VINAYAPITAKA
˙

1L125 ārocesuṁ. bhikkhū bhagavato etamatthaṁ| ārocesuṁ. “anāpatti,


bhikkhave, asādiyantiyā”ti. (13)
69.
152
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno itthiliṅgaṁ
pātubhūtaṁ hoti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “anujānāmi,
bhikkhave, taññeva upajjhaṁ tameva upasampadaṁ tāniyeva47 vassāni 5

1Kh116 bhikkhunı̄hi saṅgamituṁ48 . yā| āpattiyo bhikkhūnaṁ bhikkhunı̄hi


1D56 sādhāranā tā āpattiyo bhikkhunı̄naṁ santike| vutthātuṁ. yā āpattiyo
˙ ˙˙
bhikkhūnaṁ bhikkhunı̄hi asādhāranā tāhi āpattı̄hi anāpattı̄”ti. (14)
˙
153
tena kho pana samayena aññatarissā bhikkhuniyā purisaliṅgaṁ
pātubhūtaṁ hoti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “anujānāmi, 10

bhikkhave, taññeva upajjhaṁ tameva upasampadaṁ tāniyeva49 vassāni


1Ch1 44, 1Ch2 44, bhikkhūhi saṅgamituṁ50 . yā āpattiyo| bhikkhunı̄naṁ bhikkhūhi sādhāranā
1L126 ˙
tā āpattiyo bhikkhūnaṁ santike vutthātuṁ. yā āpattiyo bhikkhunı̄naṁ
˙˙
1S65; 1C64 bhikkhūhi asādhāranā| tāhi| āpattı̄hi anāpattı̄”ti. (15)
˙
1B84 70. tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu— “evaṁ me anāpatti 15
154

bhavissatı̄”ti— mātuyā methunaṁ dhammaṁ patisevi. . . dhı̄tuyā


˙
1Kh117 methunaṁ dhammaṁ patisevi. . . bhaginiyā| methunaṁ dhammaṁ
˙
patisevi. . . tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu,
˙
āpanno pārājikan”ti. (1618)
87V41 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu purānadutiyikāya 20
155
˙
methunaṁ dhammaṁ patisevi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ
˙
tv
< a ṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (19)
1Mc47; 1L127 71. tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu| mudupitthiko hoti. so
156
˙˙
anabhiratiyā pı̄lito attano aṅgajātaṁ mukhena aggahesi. tassa kukkuccaṁ
˙
ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (20) 25

157
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu lambı̄ hoti. so
anabhiratiyā pı̄lito attano aṅgajātaṁ attano vaccamaggaṁ pavesesi. tassa
˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(21)
1D57, 1Kh118,
158
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu matasarı̄raṁ passi. 30
1N45, 3P1 36
< iñca sarı̄re aṅgajātasāmantā van˙o hoti. so— “evaṁ me anāpatti
tasm
bhavissatı̄”ti— aṅgajāte aṅgajātaṁ pavesetv < ā van˙ena nı̄hari. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(22)
1L128
159
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu| matasarı̄raṁ passi. 35

1C65; 1S66 < iñca sarı̄re aṅgajātasāmantā van˙o hoti. so|— “evaṁ| me anāpatti
tasm
bhavissatı̄”ti— vane aṅgajātaṁ pavesetv < ā aṅgajātena nı̄hari. tassa
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 37

kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(23)

160
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto lepacittassa
nimittaṁ aṅgajātena chupi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
5 bhikkhu, pārājikassa. āpatti dukkatassā”ti. (24)
˙
161
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto 1Ch1 45, 1Ch2 45

dārudhı̄talikāya nimittaṁ aṅgajātena chupi. tassa| kukkuccaṁ ahosi 1Kh119

. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. āpatti dukkatassā”ti. (25)


˙
72.
162
tena| kho pana samayena sundaro nāma bhikkhu rājagahā| 87V42; 1L129

10 pabbajito rathikāya51 gacchati. aññatarā itthı̄— “muhuttaṁ52 , bhante,


āgamehi, vandissāmı̄”ti| sā vandantı̄ antaravāsakaṁ ukkhipitv< ā mukhena 1Mc48

aṅgajātaṁ aggahesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “sādiyi tv


< aṁ,
bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, sādiyin”ti. “anāpatti, bhikkhu,
asādiyantassā”ti. (26)
15 tena kho pana samayena aññatarā itthı̄ bhikkhuṁ passitv
163 < ā
etadavoca— “ehi, bhante, methunaṁ dhammaṁ patisevā”ti. “alaṁ,
˙
bhagini, netaṁ kappatı̄”ti|. “ehi, bhante, ahaṁ vāyamissāmi, tv< aṁ mā 1D58

vāyami, evaṁ te anāpatti bhavissatı̄”ti. so bhikkhu| tathā akāsi. tassa| 1C66; 1Kh120

kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. 1S67

20 (27)
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ bhikkhuṁ passitv
164 < ā 1B86

etadavoca— “ehi, bhante, methunaṁ dhammaṁ patisevā”ti. “alaṁ|, 1L130


˙
bhagini, netaṁ kappatı̄”ti. “ehi, bhante, tv
< a ṁ vāyama, ahaṁ na
vāyamissāmi, evaṁ te anāpatti bhavissatı̄”ti. so bhikkhu tathā akāsi. tassa
25 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(28)
tena kho pana samayena aññatarā itthı̄ bhikkhuṁ passitv
165 < ā| 1N46

etadavoca— “ehi, bhante, methunaṁ dhammaṁ patisevā”ti. “alaṁ,


˙
bhagini, netaṁ kappatı̄”ti. “ehi, bhante, abbhantaraṁ ghattetv ā bahi
˙˙ <
30 mocehi. . . pe. . . bahi ghattetvā abbhantaraṁ mocehi, evaṁ te anāpatti
˙˙ <
bhavissatı̄”ti. so| bhikkhu tathā akāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . 1Kh121

“āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (2930)
73.
166
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sivathikaṁ gantv < ā
akkhāyitaṁ sarı̄raṁ passitv
< ā| tasm
< iṁ methunaṁ dhammaṁ| pat˙isevi. tassa 1L131; 3P1 37
35 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(31)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
38 VINAYAPITAKA
˙

1Ch1 46, 1Ch2 46 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu sivathikaṁ gantv
167 < ā
87V43 yebhuyyena akkhāyitaṁ sarı̄raṁ| passitv
< ā tasm
< iṁ methunaṁ dhammaṁ
1C67 patisevi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . | “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno
˙
pārājikan”ti. (32)
1Mc49 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu sivathikaṁ gantv
168 < ā 5

1S68 yebhuyyena khāyitaṁ| sarı̄raṁ passitv


< ā tasm
< iṁ methunaṁ dhammaṁ
patisevi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa.
˙
1D59 āpatti thullaccayassā”ti|. (33)

169
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sivathikaṁ gantv < ā
1Kh122 chinnası̄saṁ passitv< ā vat˙t˙akate| mukhe chupantaṁ aṅgajātaṁ pavesesi. 10

1L132 tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ|, bhikkhu, āpanno
pārājikan”ti. (34)

170
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sivathikaṁ gantv < ā
chinnası̄saṁ passitv
< ā vat˙t˙akate mukhe acchupantaṁ aṅgajātaṁ pavesesi.
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. āpatti 15

dukkatassā”ti. (35)
˙
171
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu aññatarissā itthiyā
patibaddhacitto hoti. sā kālaṅkatā53 susāne chadditā. atthikāni
˙ ˙˙ ˙˙
vippakinnāni honti. atha kho so bhikkhu sivathikaṁ gantv < ā at˙t˙hikāni
˙˙
saṅkaddhitv ā nimitte aṅgajātaṁ patipādesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . 20
˙˙ < ˙
“anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. āpatti dukkatassā”ti. (36)
˙
1C68, 1Kh123; tena | kho pana samayena aññataro bhikkhu nāgiyā methunaṁ|
172
1N47
dhammaṁ patisevi. . . yakkhiniyā methunaṁ dhammaṁ patisevi. . . petiyā
˙ ˙
1S69 methunaṁ dhammaṁ patisevi|. . . pandakassa methunaṁ dhammaṁ
˙ ˙˙
1L133 patisevi. tassa kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno 25
˙
pārājikan”ti. (3740)
1B88 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu upahatindr
173 < iyo hoti.
1Mc50 54
so— “nāhaṁ vediyāmi| sukhaṁ vā dukkhaṁ vā, anāpatti me
bhavissatı̄”ti— methunaṁ dhammaṁ patisevi. . . . pe. . . bhagavato
˙
1D60 etamatthaṁ ārocesuṁ. “vediyi vā so|, bhikkhave, moghapuriso na vā vediyi, 30

āpatti pārājikassā”ti. (41)

1Ch1 47, 1Ch2 47, 174


tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu— “itthiyā| methunaṁ
1Kh124, 87V44;
dhammaṁ patisevissāmı̄”ti— chupitamatte vippatisārı̄ ahosi. tassa
1L134 ˙ ˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. āpatti
saṁghādisesassā”ti. (42) 35

74.
175
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu bhaddiye jātiyāvane
divāvihāragato nipanno hoti. tassa aṅgamaṅgāni vātūpatthaddhāni honti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 39

< ā aṅgajāte abhinisı̄ditv


aññatarā itthı̄ passitv < ā yāvadatthaṁ katv
< ā pakkāmi.
bhikkhū kilinnaṁ passitv < ā| bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “pañcahi|, 1C69; 3P1 38
bhikkhave, ākārehi aṅgajātaṁ kammaniyaṁ hoti— rāgena, vaccena,
passāvena, vātena, uccāliṅgapānakadatthena. imehi kho, bhikkhave,
˙ ˙˙
5 pañcahākārehi| aṅgajātaṁ kammaniyaṁ hoti|. atthānametaṁ|, bhikkhave, 1L135; 1S70;
˙˙ 1Kh125
anavakāso yaṁ tassa bhikkhuno rāgena aṅgajātaṁ kammaniyaṁ assa.
arahaṁ so, bhikkhave, bhikkhu. anāpatti, bhikkhave, tassa bhikkhuno”ti.
(43)

176
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāvatthiyā andhavane
10
< ā aṅgajāte
divāvihāragato nipanno hoti. aññatarā gopālikā passitv
abhinisı̄di. so bhikkhu pavesanaṁ sādiyi, pavitthaṁ sādiyi, thitaṁ sādiyi,
˙˙ ˙
uddharanaṁ sādiyi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv< aṁ,
˙
bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (44)

177
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāvatthiyā andhavane
15 divāvihāragato nipanno hoti. aññatarā ajapālikā passitv< ā. . . aññatarā| 1D61

katthahārikā passitv
< ā|. . . aññatarā gomayahārikā passitv
< ā| aṅgajāte 1L136; 1N48
˙˙
abhinisı̄di. so bhikkhu| pavesanaṁ sādiyi, pavitthaṁ sādiyi, thitaṁ| sādiyi, 1Mc51; 1Kh126
˙˙ ˙
uddharanaṁ sādiyi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv < aṁ,
˙
bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (4547)
20 75.
178
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu vesāliyaṁ mahāvane 1C70

< ā aṅgajāte abhinisı̄ditv


divāvihāragato nipanno hoti. aññatarā itthı̄ passitv < ā
yāvadatthaṁ katv
< ā sāmantā hasamānā t˙hitā hoti|. so bhikkhu pat˙ibujjhitv < ā 1Ch1 48, 1Ch2 48

taṁ itthiṁ etadavoca— “tuyhidaṁ kamman”ti? “āma, mayhaṁ


< <
kamman”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “sādiyi tv < a ṁ, bhikkhū”ti?
25 “nāhaṁ, bhagavā, jānāmı̄”ti. 55 “anāpatti, bhikkhu|, ajānantassā”ti. (48) 1L137

76.
179
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu vesāliyaṁ mahāvane 1S71, 87V45

divāvihāragato rukkhaṁ apassāya nipanno hoti. aññatarā itthı̄ passitv < ā


aṅgajāte abhinisı̄di. so bhikkhu sahasā vutthāsi. tassa| kukkuccaṁ ahosi 1Kh127
˙˙
. . . pe. . . “sādiyi tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “nāha ṁ, bhagavā, sādiyin”ti.
30 “anāpatti, bhikkhu, asādiyantassā”ti. (49)

180
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu vesāliyaṁ mahāvane 1B90

divāvihāragato rukkhaṁ apassāya nipanno hoti. aññatarā itthı̄ passitv


< ā
aṅgajāte abhinisı̄di. so bhikkhu akkamitv 56
< ā pavattesi . tassa kukkuccaṁ
ahosi. . . pe. . . “sādiyi tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, sādiyin”ti.
35 “anāpatti, bhikkhu, asādiyantassā”ti. (50)
77.
181
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu vesāliyaṁ mahāvane 1L138

kūtāgārasālāyaṁ divāvihāragato dv
< āraṁ vivaritv
< ā nipanno| hoti. tassa 1C71
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
40 VINAYAPITAKA
˙

1D62 aṅgamaṅgāni| vātūpatthaddhāni honti. tena kho pana samayena sambahulā


3P1 39 itthiyo gandhañca mālañca| ādāya ārāmaṁ āgamaṁsu vihārapekkhikāyo.
atha kho tā itthiyo taṁ bhikkhuṁ passitv < ā aṅgajāte abhinisı̄ditv
< ā
1Kh128
< ā, purisūsabho vatāyanti vatv
yāvadatthaṁ| katv < ā gandhañca mālañca
āropetv
< ā pakkamiṁsu. bhikkhū kilinnaṁ passitv < ā bhagavato etamatthaṁ 5

1Mc52 ārocesuṁ. “pañcahi|, bhikkhave, ākārehi aṅgajātaṁ kammaniyaṁ hoti—


1N49; 1S72 rāgena, vaccena, passāvena, vātena|, uccāliṅgapānakadatthena. imehi| kho,
˙ ˙˙
1L139 bhikkhave|, pañcahākārehi aṅgajātaṁ kammaniyaṁ hoti. atthānametaṁ,
˙˙
bhikkhave, anavakāso, yaṁ tassa bhikkhuno rāgena aṅgajātaṁ
kammaniyaṁ assa. arahaṁ so, bhikkhave, bhikkhu. anāpatti, bhikkhave, 10

tassa bhikkhuno. anujānāmi, bhikkhave, divā patisallı̄yantena dv


< āraṁ
˙
saṁvaritv
< ā pat˙isallı̄yitun”ti. (51)
1Ch1 49, 1Ch2 49 78.
182
tena| kho pana samayena aññataro bhārukacchako bhikkhu
supinante57 purānadutiyikāya methunaṁ dhammaṁ patisevitv < ā—
˙ ˙
1Kh129 “assamano ahaṁ, vibbhamissāmı̄”ti, bhārukacchaṁ gacchanto antarāmagge| 15
˙
āyasm
< antaṁ upāliṁ passitv
< ā etamatthaṁ ārocesi. āyasm
< ā upāli evamāha—
“anāpatti, āvuso, supinantenā”ti. (52)

183
tena kho pana samayena rājagahe supabbā nāma upāsikā
1L140; 1C72 mudhappasannā58 hoti. sā| evaṁditthikā hoti— “yā| methunaṁ dhammaṁ
˙˙
1S73; 87V46 < ā etadavoca|— “ehi, bhante,
deti sā aggadānaṁ detı̄”ti. sā bhikkhuṁ| passitv 20

methunaṁ dhammaṁ patisevā”ti. “alaṁ, bhagini, netaṁ kappatı̄”ti. “ehi,


˙
1D63; 1B92 bhante, ūruntarikāya|59 ghattehi, evaṁ te anāpatti bhavissatı̄”ti. . . pe. . . |
˙˙
1Kh130 ehi|, bhante, nābhiyaṁ ghattehi. . . ehi, bhante, udaravattiyaṁ ghattehi. . .
˙˙ ˙˙ ˙˙
ehi, bhante, upakacchake ghattehi. . . ehi, bhante, gı̄vāyaṁ ghattehi. . . ehi,
˙˙ ˙˙
bhante, kannacchidde ghattehi. . . ehi, bhante, kesavattiyaṁ ghattehi. . . 25
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
ehi, bhante, aṅgulantarikāya ghattehi. . . “ehi, bhante, hatthena
˙˙
1C73; 1Mc53 upakkamitv < ā| mocessāmi, evaṁ te anāpatti bhavissatı̄”ti. so| bhikkhu tathā
1L141 akāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . | “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa.
āpatti saṁghādisesassā”ti. (5361)
1Kh131 79.
184
tena| kho pana samayena sāvatthiyaṁ saddhā nāma upāsikā 30

1S74 mudhappasannā| hoti. sā evaṁditthikā hoti— “yā methunaṁ dhammaṁ


˙˙
1L142 deti sā| aggadānaṁ detı̄”ti. sā bhikkhuṁ passitv
< ā etadavoca— “ehi, bhante,
methunaṁ dhammaṁ patisevā”ti. “alaṁ, bhagini, netaṁ kappatı̄”ti. “ehi,
˙
1D64, 1L143 bhante, ūruntarikāya ghattehi. . . pe. . . | ehi, bhante, hatthena upakkamitv
< ā
˙˙
1C74 mocessāmi, evaṁ te anāpatti bhavissatı̄”ti. so bhikkhu| tathā akāsi. tassa 35

1N50 kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. āpatti


saṁghādisesassā”ti. (6270)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 41

80.
185
tena| kho pana samayena vesāliyaṁ licchavikumārakā bhikkhuṁ 1Kh132

gahetv< ā bhikkhuniyā vippat˙ipādesuṁ|. . . sikkhamānāya| vippat˙ipādesuṁ. . . 1Mc54; 1L144

sāmaneriyā vippatipādesuṁ. ubho| sādiyiṁsu. ubho nāsetabbā. ubho na 3P1 40


˙ ˙
sādiyiṁsu. ubhinnaṁ anāpatti. (7176)
5 81.
186
tena| kho pana samayena vesāliyaṁ licchavikumārakā bhikkhuṁ 1Ch1 50, 1Ch2 50,
1Kh133
< ā vesiyā vippat˙ipādesuṁ. . . pan˙d˙ake vippat˙ipādesuṁ. . . gihiniyā|
gahetv 1S75
vippatipādesuṁ. bhikkhu sādiyi. bhikkhu nāsetabbo. bhikkhu na sādiyi.
˙
bhikkhussa anāpatti. (7782)

187
tena kho pana samayena vesāliyaṁ licchavikumārakā bhikkhū
10
< ā aññamaññaṁ vippat˙ipādesuṁ. ubho sādiyiṁsu. ubho nāsetabbā.
gahetv
ubho na sādiyiṁsu. ubhinnaṁ anāpatti. (8384)
82. tena| kho pana samayena aññataro vuddhapabbajito bhikkhu 1B94, 1D65
188
˙˙
purānadutiyikāya dassanaṁ agamāsi|. sā|— “ehi, bhante, vibbhamā”ti 1L145; 1Kh134
˙ 60
aggahesi. so bhikkhu patikkamanto uttāno paripati. sā ubbhajitv
˙ < ā
15 aṅgajāte abhinisı̄di. tassa kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . “sādiyi tv
< aṁ, 87V47

bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, sādiyin”ti. “anāpatti, bhikkhu,


asādiyantassā”ti. (85)
83.
189
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu araññe viharati. 1C75

migapotako tassa passāvatthānaṁ āgantv< ā passāvaṁ pivanto mukhena


˙˙
20 aṅgajātaṁ aggahesi. so bhikkhu sādiyi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
“āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (86)
pathamapārājikaṁ samattaṁ.
190
˙

1.1.2. DUTIYAPĀRĀJIKASIKKHĀPADA

84. tena| samayena buddho bhagavā rājagahe viharati gijjhakūte 1C76, 1Kh135,
191
˙ 1L146, 1Mc55,
25 pabbate. tena kho pana samayena sambahulā sanditthā sambhattā bhikkhū 1N51, 3P1 41, 1S76
˙˙
isigilipasse tinakutiyo karitv < ā vassaṁ upagacchiṁsu. āyasm
< āpi dhaniyo
˙ ˙
kumbhakāraputto tinakutikaṁ karitv < ā vassaṁ upagacchi. atha kho te| 1Ch1 51, 1Ch2 51
˙ ˙
bhikkhū vassaṁvutthā temāsaccayena tinakutiyo bhinditv < ā tin˙añca
˙˙ ˙ ˙
katthañca patisāmetv< ā janapadacārikaṁ pakkamiṁsu. āyasm < ā pana
˙˙ ˙
30 dhaniyo kumbhakāraputto tattheva vassaṁ vasi, tattha hemantaṁ, tattha

< aṁ. atha kho āyasm


gimh < ato dhaniyassa| kumbhakāraputtassa gāmaṁ 1D66

pindāya pavitthassa tinahāriyo katthahāriyo tinakutikaṁ bhinditv


< ā| tin˙añca 1L147
˙˙ ˙˙ ˙ ˙˙ ˙ ˙
katthañca ādāya agamaṁsu. dutiyampi kho āyasm < ā dhaniyo
˙˙
kumbhakāraputto tinañca katthañca saṅkaddhitv ā tinakutikaṁ akāsi.
˙ ˙˙ ˙˙ < ˙ ˙
35 dutiyampi| kho āyasm< ato dhaniyassa kumbhakāraputtassa gāmaṁ pin˙d˙āya 1Kh136

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
42 VINAYAPITAKA
˙

pavitthassa tinahāriyo katthahāriyo tinakutikaṁ bhinditv< ā tin˙añca


˙˙ ˙ ˙˙ ˙ ˙
katthañca ādāya agamaṁsu. tatiyampi kho āyasm < ā dhaniyo
˙˙
kumbhakāraputto tinañca katthañca saṅkaddhitv ā tinakutikaṁ akāsi.
˙ ˙˙ ˙˙ < ˙ ˙
tatiyampi kho āyasm < ato dhaniyassa kumbhakāraputtassa gāmaṁ pindāya
˙˙
1C77 pavitthassa tinahāriyo| katthahāriyo tinakutikaṁ bhinditv< ā tinañca 5
˙˙ ˙ ˙˙ ˙ ˙ ˙
katthañca ādāya agamaṁsu.
˙˙
1B96; 1S77; 1L148 192
atha| kho āyasm< ato dhaniyassa kumbhakāraputtassa| etadahosi|—
“yāvatatiyakaṁ kho me gāmaṁ pindāya pavitthassa tinahāriyo
˙˙ ˙˙ ˙
katthahāriyo tinakutikaṁ bhinditv
< ā tinañca katthañca ādāya agamaṁsu.
˙˙ ˙ ˙ ˙ ˙˙
ahaṁ kho pana susikkhito anavayo sake ācariyake kumbhakārakamme 10

87V48 pariyodātasippo|. yannūnāhaṁ sāmaṁ cikkhallaṁ madditv


< ā
sabbamattikāmayaṁ kutikaṁ kareyyan”ti.
˙
1Kh137
193
atha kho āyasm
< ā| dhaniyo kumbhakāraputto sāmaṁ cikkhallaṁ
3P1 42
< ā sabbamattikāmayaṁ| kut˙ikaṁ karitv
madditv < ā tin˙añca kat˙t˙hañca
gomayañca saṅkaddhitv ā taṁ kutikaṁ paci. sā ahosi kutikā abhirūpā 15
˙˙ < ˙ ˙
dassanı̄yā pāsādikā lohitikā61 , seyyathāpi indagopako. seyyathāpi nāma
1L149 kiṅkanikasaddo|62 ; evamevaṁ tassā kutikāya saddo ahosi.
˙ ˙
1Mc56, 1N52 85. atha| kho bhagavā sambahulehi bhikkhūhi saddhiṁ gijjhakūtā
194
˙
pabbatā orohanto addasa taṁ kutikaṁ abhirūpaṁ dassanı̄yaṁ pāsādikaṁ
˙
lohitikaṁ. disv< āna bhikkhū āmantesi— “kiṁ etaṁ, bhikkhave, abhirūpaṁ 20

1D67 dassanı̄yaṁ pāsādikaṁ lohitikaṁ|, seyyathāpi indagopako”ti? atha kho te


bhikkhū bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. vigarahi buddho bhagavā—
“ananucchavikaṁ, bhikkhave, tassa moghapurisassa ananulomikaṁ
1Ch1 52, 1Ch2 52; appatirūpaṁ assāmanakaṁ| akappiyaṁ| akaranı̄yaṁ. kathañh < i nāma so,
1Kh138
˙ ˙
1L150
bhikkhave, moghapuriso| sabbamattikāmayaṁ kutikaṁ karissati. na hi 25
˙
1C78 nāma, bhikkhave, tassa moghapurisassa| pānesu anuddayā anukampā
˙
1S78 avihesā bhavissati. gacchathetaṁ, bhikkhave, kutikaṁ| bhindatha. mā
˙
pacchimā janatā pānesu pātabyataṁ āpajji. na ca, bhikkhave,
˙ <
sabbamattikāmayā kutikā kātabbā. yo kareyya, āpatti dukkatassā”ti.
˙ ˙
“evaṁ, bhante”ti, kho te bhikkhū bhagavato patissunitv < ā yena sā kutikā 30
˙ ˙ ˙
tenupasaṅkamiṁsu; upasaṅkamitv < ā taṁ kut ika ṁ bhindi ṁsu. atha kho
˙
āyasm
< ā dhaniyo kumbhakāraputto te bhikkhū etadavoca— “kissa me
tumh< e, āvuso, kut˙ikaṁ bhindathā”ti? “bhagavā, āvuso, bhedāpetı̄”ti.
“bhindathāvuso, sace dhammassāmı̄ bhedāpetı̄”ti.
1Kh139, 1L151 86.
195
atha| kho āyasm
< ato dhaniyassa kumbhakāraputtassa etadahosi— 35

“yāvatatiyakaṁ kho me gāmaṁ pindāya pavitthassa tinahāriyo


˙˙ ˙˙ ˙
katthahāriyo tinakutikaṁ bhinditv
< ā tin añca kat t hañca ādāya agamaṁsu.
˙˙ ˙ ˙ ˙ ˙˙
yāpi mayā sabbamattikāmayā kutikā katā sāpi bhagavatā bhedāpitā. atthi
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 43

ca me dārugahe ganako sandittho. yannūnāhaṁ dārugahe ganakaṁ dārūni


˙ ˙˙ ˙
yācitv
< ā dārukut ikaṁ kareyyan”ti.
˙
atha| kho āyasmā dhaniyo kumbhakāraputto yena dārugahe 1B98
196 <
ganako tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā dārugahe gan˙akaṁ etadavoca—
˙
5 “yāvatatiyakaṁ kho me, āvuso, gāmaṁ pindāya pavitthassa tinahāriyo
˙˙ ˙˙ ˙
katthahāriyo tinakutikaṁ bhinditv < ā tinañca katthañca| ādāya agamaṁsu. 1L152
˙˙ ˙ ˙ ˙ ˙˙
yāpi mayā sabbamattikāmayā kutikā katā sāpi bhagavatā| bhedāpitā|. dehi| 1Kh140; 87V49;
˙
me, āvuso, dārūni. icchāmi| dārukutikaṁ63 kātun”ti. “natthi, bhante, 1D68
˙ 1C79
tādisāni dārūni yānāhaṁ| ayyassa dadeyyaṁ. atthi|, bhante, 1S79; 3P1 43
10 devagahadārūni| nagarapatisaṅkhārikāni āpadatthāya nikkhittāni. sace tāni 1N53
˙
dārūni rājā dāpeti harāpetha|, bhante”ti. “dinnāni, āvuso, raññā”ti. 1Mc57

atha kho dārugahe ganakassa etadahosi— “ime kho samanā


197
˙ ˙
sakyaputtiyā dhammacārino samacārino64 br ahm
< < acārino saccavādino
<
sı̄lavanto kalyānadhammā. rājāpimesaṁ abhippasanno. nārahati adinnaṁ| 1L153
< ˙
15 dinnanti vattun”ti. atha kho dārugahe| ganako āyasm< antaṁ dhaniyaṁ 1Ch1 53, 1Ch2 53
˙
kumbhakāraputtaṁ etadavoca— “harāpetha, bhante”ti. atha kho āyasm < ā
dhaniyo kumbhakāraputto tāni dārūni khandākhandikaṁ chedāpetv < ā
˙˙ ˙˙
sakatehi nibbāhāpetv
˙ < ā dārukut˙ikaṁ akāsi.
87.
198
atha| kho vassakāro br < āhm
< an˙o magadhamahāmatto rājagahe 1Kh141

20 kammante anusaññāyamāno yena dārugahe ganako tenupasaṅkami;


˙
upasaṅkamitv < ā dārugahe gan aka ṁ etadavoca— “yāni tāni, bhane,
˙ ˙
devagahadārūni nagarapatisaṅkhārikāni āpadatthāya nikkhittāni kahaṁ
˙
tāni dārūnı̄”ti? “tāni, sāmi, dārūni devena ayyassa dhaniyassa| 1C80

kumbhakāraputtassa dinnānı̄”ti|. 1L154

25 atha kho vassakāro br


199 < āhm
< an˙o magadhamahāmatto| anattamano 1S80

ahosi— “kathañh< i nāma devo devagahadārūni nagarapat˙isaṅkhārikāni


āpadatthāya nikkhittāni dhaniyassa kumbhakāraputtassa dassatı̄”ti. atha
kho vassakāro br
< āhm
< an˙o magadhamahāmatto yena rājā māgadho seniyo
bimbisāro tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā rājānaṁ māgadhaṁ seniyaṁ
30 bimbisāraṁ etadavoca— “saccaṁ kira devena65 devagahadārūni
nagarapatisaṅkhārikāni āpadatthāya nikkhittāni| dhaniyassa 1D69
˙
kumbhakāraputtassa dinnānı̄”ti? “ko evamāhā”ti? “dārugahe| ganako, 1Kh142
˙
devā”ti. “tena hi, br< āhm
< an˙a, dārugahe gan˙akaṁ ān˙āpehı̄”ti. atha kho
vassakāro br 66
< an˙o magadhamahāmatto| dārugahe gan˙akaṁ bandhaṁ
< āhm 1L155

35 ānāpesi.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
44 VINAYAPITAKA
˙

addasa kho āyasm


200 < ā dhaniyo kumbhakāraputto dārugahe gan˙akaṁ
bandhaṁ niyyamānaṁ. disv< āna dārugahe gan˙akaṁ etadavoca— “kissa
tv
< aṁ, āvuso, bandho niyyāsı̄”ti? “tesaṁ, bhante, dārūnaṁ kiccā”ti.
“gacchāvuso, ahampi āgacchāmı̄”ti. “eyyāsi, bhante, purāhaṁ haññāmı̄”ti.
1B100, 1Mc58, 88. atha| kho āyasm
201 < ā dhaniyo kumbhakāraputto yena rañño 5
1N54
māgadhassa seniyassa bimbisārassa nivesanaṁ tenupasaṅkami;
1C81; 87V50 upasaṅkamitv
< ā paññatte āsane nisı̄di|. atha kho rājā māgadho| seniyo
1L156; 3P1 44 bimbisāro yenāyasm < ā| dhaniyo kumbhakāraputto| tenupasaṅkami;
1Kh143; 1S81 upasaṅkamitv
< ā| āyasm
< antaṁ| dhaniyaṁ kumbhakāraputtaṁ abhivādetv
< ā
ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinno kho rājā māgadho seniyo bimbisāro 10

1Ch1 54 , 1Ch2 54
< antaṁ dhaniyaṁ kumbhakāraputtaṁ| etadavoca— “saccaṁ kira
āyasm
mayā, bhante, devagahadārūni nagarapatisaṅkhārikāni āpadatthāya
˙
nikkhittāni ayyassa dinnānı̄”ti? “evaṁ, mahārājā”ti. “mayaṁ kho, bhante,
rājāno nāma bahukiccā bahukaranı̄yā, datv
< āpi na sareyyāma; iṅgha,
˙
bhante, sarāpehı̄”ti. “sarasi tv
< aṁ, mahārāja, pat˙hamābhisitto evarūpiṁ 15

vācaṁ bhāsitā— ‘dinnaññeva samanabr āhmanānaṁ tinakatthodakaṁ


˙ < < ˙ ˙ ˙˙
1L157 paribhuñjantū”’ti. “sarāmahaṁ, bhante. santi|, bhante, samanabr āhmanā
˙ < < ˙
lajjino kukkuccakā sikkhākāmā. tesaṁ appamattakepi kukkuccaṁ
1Kh144 uppajjati. tesaṁ| mayā sandhāya bhāsitaṁ, tañca kho araññe
1D70 apariggahitaṁ. so tv
< aṁ, bhante, tena lesena dārūni adinnaṁ harituṁ| 20

< i nāma mādiso saman˙aṁ vā br


maññasi. kathañh < āhm
< an˙aṁ vā vijite
vasantaṁ haneyya vā bandheyya vā pabbājeyya vā. gaccha, bhante, lomena
tv
< aṁ muttosi. māssu punapi evarūpaṁ akāsı̄”ti.
manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “alajjino ime samanā
202
˙
1C82, 1S82; 1L158 sakyaputtiyā dussı̄lā musāvādino. ime hi nāma dhammacārino| samacārino| 25
<
br āhm
< < acārino saccavādino sı̄lavanto kaly ānadhammā patijānissanti. natthi
< ˙ ˙
imesaṁ sāmaññaṁ, natthi imesaṁ br < ahm < aññaṁ. nat˙t˙haṁ imesaṁ
sāmaññaṁ, natthaṁ imesaṁ br < ahm< aññaṁ. kuto imesaṁ sāmaññaṁ, kuto
˙˙
1Kh145 imesaṁ br < aññaṁ. apagatā| ime sāmaññā, apagatā ime br
< ahm < ahm
< aññā.
rājānampi ime vañcenti, kiṁ panaññe manusse”ti. 30

203
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā santutthā lajjino
˙˙
1Mc59 kukkuccakā sikkhākāmā te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti|— “kathañh
<i
1L159 nāma āyasm
< ā dhaniyo kumbhakāraputto rañño dārūni| adinnaṁ
ādiyissatı̄”ti. 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 45

atha kho te bhikkhū āyasm


204 < antaṁ dhaniyaṁ kumbhakāraputtaṁ
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ|. atha| kho
anekapariyāyena vigarahitv 1N55; 1B102

bhagavā etasm< iṁ nidāne etasm


< iṁ pakaran˙e bhikkhusaṁghaṁ
< ā āyasm
sannipātāpetv < antaṁ dhaniyaṁ kumbhakāraputtaṁ pat˙ipucchi—
5 “saccaṁ kira tv
< aṁ, dhaniya, rañño dārūni adinnaṁ ādiyı̄”ti? “saccaṁ,
bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā— “ananucchavikaṁ, moghapurisa,
ananulomikaṁ appatirūpaṁ assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ.
˙ ˙
< i| nāma tv
kathañh < aṁ, moghapurisa|, rañño dārūni adinnaṁ ādiyissasi. 1Kh146; 3P1 45
netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya| pasannānaṁ vā 1D71

10 bhiyyobhāvāya; atha khv


< etaṁ, moghapurisa, appasannānañceva
appasādāya pasannānañca ekaccānaṁ aññathattāyā”ti.
tena| kho pana samayena aññataro purānavohāriko| mahāmatto 1Ch1 55, 1Ch2 55,
205
˙ 1L160, 87V51;
bhikkhūsu pabbajito| bhagavato avidūre nisinno hoti. atha kho bhagavā
1S83
taṁ bhikkhuṁ etadavoca— “kittakena kho, bhikkhu, rājā māgadho seniyo 1C83

15 bimbisāro coraṁ gahetv < ā hanati vā bandhati vā pabbājeti vā”ti? “pādena
vā, bhagavā, pādārahena vā”ti67 . tena kho pana samayena rājagahe
pañcamāsako pādo hoti. atha kho bhagavā āyasm
< antaṁ dhaniyaṁ
kumbhakāraputtaṁ anekapariyāyena vigarahitv < ā dubbharatāya|. . . pe. . . 1Kh147

evañca| pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha— 1L161

20 89.
206
“yo pana bhikkhu adinnaṁ theyyasaṅkhātaṁ ādiyeyya,
yathārūpe adinnādāne rājāno coraṁ gahetv
< ā haneyyuṁ vā
bandheyyuṁ vā pabbājeyyuṁ vā— ‘corosi bālosi mūlhosi
˙<
thenosı̄’ti, tathārūpaṁ bhikkhu adinnaṁ ādiyamāno ayampi
pārājiko hoti asaṁvāso”ti.
25
207
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.
90. tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū rajakattharanaṁ
208
˙
gantv
< ā rajakabhan dikaṁ avaharitv
< ā| ārāmaṁ haritvā bhājesuṁ. bhikkhū
< 1Mc60
˙˙
evamāhaṁsu— “mahāpuññattha| tumh < e, āvuso. bahu ṁ tumh
< ākaṁ cı̄varaṁ 1Kh148

uppannan”ti. “kuto, āvuso, amh < ākaṁ puññaṁ, idāni mayaṁ


30 rajakattharanaṁ gantv < ā| rajakabhan˙d˙ikaṁ avaharimh < ā”ti. “nanu, āvuso, 1L162
˙
bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ. kissa| tumh < e|, āvuso, rajakabhan˙d˙ikaṁ 1D72; 1N56

avaharitthā”ti|? “saccaṁ, āvuso, bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ. tañca 1C84, 1S84

kho gāme, no araññe”ti. “nanu, āvuso, tathevetaṁ hoti. ananucchavikaṁ,


āvuso, ananulomikaṁ appatirūpaṁ assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ.
˙ ˙
35 kathañh < e, āvuso, rajakabhan˙d˙ikaṁ avaharissatha. netaṁ,
< i nāma tumh
āvuso, appasannānaṁ vā pasādāya pasannānaṁ vā bhiyyobhāvāya; atha

< etaṁ|, āvuso, appasannānañceva appasādāya pasannānañca ekaccānaṁ


khv 1Kh149

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
46 VINAYAPITAKA
˙

1B104 aññathattāyā”ti. atha| kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū


3P1 46; 1L163 anekapariyāyena vigarahitv< ā| bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ|.
1Ch1 56, 1Ch2 56
209
atha| kho bhagavā etasm< iṁ nidāne etasm
< iṁ pakaran˙e
bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv < ā chabbaggiye bhikkhū pat˙ipucchi—
“saccaṁ kira tumh< e, bhikkhave, rajakattharan˙aṁ gantv < ā rajakabhan˙d˙ikaṁ 5

avaharitthā”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā—


“ananucchavikaṁ, moghapurisā, ananulomikaṁ appatirūpaṁ assāmanakaṁ
˙ ˙
akappiyaṁ akaranı̄yaṁ. kathañh
< i nāma tumh
< e, moghapurisā,
˙
87V52 rajakabhandikaṁ| avaharissatha. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā
˙˙
pasādāya pasannānaṁ vā bhiyyobhāvāya; atha khv
< etaṁ, moghapurisā, 10

1Kh150 appasannānañceva appasādāya pasannānañca ekaccānaṁ aññathattāyā”ti|.


atha kho bhagavā chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena vigarahitv < ā
dubbharatāya. . . pe. . . vı̄riyārambhassa vannaṁ bhāsitv
< ā bhikkhūnaṁ
˙˙
tadanucchavikaṁ tadanulomikaṁ dhammiṁ kathaṁ katv < ā bhikkhū
1L164 āmantesi. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave|, imaṁ sikkhāpadaṁ 15

uddiseyyātha—
91.
210
“yo pana bhikkhu gāmā vā araññā vā adinnaṁ
1C85, 1S85 theyyasaṅkhātaṁ ādiyeyya, yathārūpe adinnādāne| rājāno coraṁ
gahetv< ā haneyyuṁ vā bandheyyuṁ vā pabbājeyyuṁ vā— ‘corosi
bālosi mūlhosi thenosı̄’ti, tathārūpaṁ bhikkhu adinnaṁ 20
˙<
ādiyamāno ayampi pārājiko hoti asaṁvāso”ti. (2:2)
1D73, 1Kh151; 92. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . | ayaṁ imasm
211 < iṁ
1Mc61
atthe adhippeto bhikkhūti.
gāmo nāma ekakutikopi gāmo, dv < ikut˙ikopi gāmo, tikut˙ikopi gāmo,
212
˙
1N57 catukutikopi gāmo, samanussopi gāmo, amanussopi gāmo, parikkhittopi| 25
˙
1L165 gāmo, aparikkhittopi gāmo, gonisādinivitthopi| gāmo, yopi sattho
˙˙
atirekacatumāsanivittho sopi vuccati gāmo.
˙˙
gāmūpacāro nāma parikkhittassa gāmassa indakhı̄le68 thitassa
213
˙
majjhimassa purisassa leddupāto, aparikkhittassa gāmassa gharūpacāre
˙˙
thitassa majjhimassa purisassa leddupāto. 30
˙ ˙˙
1Ch1 57, 1Ch2 57 arañña ṁ| nāma thapetvā gāmañca gāmūpacārañca avasesaṁ
214
˙ <
araññaṁ nāma.
adinnaṁ nāma yaṁ adinnaṁ anissatthaṁ apariccattaṁ
215
˙˙
1Kh152 rakkhitaṁ gopitaṁ mamāyitaṁ| parapariggahitaṁ. etaṁ adinnaṁ nāma.
theyyasaṅkhātanti theyyacitto avaharanacitto. 35
216
˙
87V53; 1L166 ādiyeyyāti| ādiyeyya| hareyya avahareyya iriyāpathaṁ vikopeyya
217

thānā cāveyya saṅketaṁ vı̄tināmeyya.


˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 47

218
yathārūpaṁ nāma pādaṁ vā pādārahaṁ vā atirekapādaṁ vā.
rājāno| nāma pathabyārājā padesarājā mandalikā antarabhogikā| 1B106, 3P1 47;
219 < ˙˙ 1S86
akkhadassā| mahāmattā, ye vā pana chejjabhejjaṁ karontā anusāsanti. ete 1C86
rājāno nāma.
5
220
coro nāma yo pañcamāsakaṁ vā atirekapañcamāsakaṁ vā
agghanakaṁ adinnaṁ theyyasaṅkhātaṁ ādiyati. eso coro nāma.

221
haneyyuṁ| vāti hatthena| vā pādena vā kasāya vā vettena vā 1D74, 1Mc62;
1Kh153
addhadandakena vā chejjāya vā haneyyuṁ.
˙˙ ˙˙
222
bandheyyuṁ vāti rajjubandhanena vā andubandhanena vā
10 saṅkhalikabandhanena| vā gharabandhanena vā nagarabandhanena vā 1L167

gāmabandhanena vā nigamabandhanena vā bandheyyuṁ, purisaguttiṁ vā


kareyyuṁ.

223
pabbājeyyuṁ vāti gāmā vā nigamā vā nagarā vā janapadā vā
janapadapadesā vā pabbājeyyuṁ.
15
224
corosi bālosi mūlhosi thenosı̄ti paribhāso eso.
˙<
225
tathārūpa ṁ nāma pādaṁ vā pādārahaṁ vā atirekapādaṁ vā.

226
ādiyamānoti| ādiyamāno haramāno avaharamāno iriyāpathaṁ 1N58

vikopayamāno thānā cāvayamāno saṅketaṁ vı̄tināmayamāno.


˙
ayampı̄ti| purimaṁ upādāya vuccati. 1Ch1 58, 1Ch2 58,
227
1Kh154
20 pārājiko| hotı̄ti seyyathāpi nāma pandupalāso| bandhanā 87V54; 1L168
228
˙˙
pavutto69 abhabbo haritatthāya70 ; evameva bhikkhu pādaṁ vā pādārahaṁ
vā atirekapādaṁ vā adinnaṁ theyyasaṅkhātaṁ ādiyitv
< ā assaman˙o hoti
asakyaputtiyo. tena vuccati— “pārājiko hotı̄”ti.
<
229
asaṁvāsoti saṁvāso nāma ekakammaṁ ekuddeso| samasikkhatā. 1S87

25 eso saṁvāso nāma. so tena saddhiṁ natthi. tena vuccati— “asaṁvāso”ti.


93. bhūmatthaṁ thalatthaṁ ākāsatthaṁ vehāsatthaṁ udakatthaṁ
230
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
nāvatthaṁ yānatthaṁ bhāratthaṁ ārāmatthaṁ vihāratthaṁ khettatthaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
vatthutthaṁ gāmatthaṁ| araññatthaṁ udakaṁ dantaponaṁ|71 vanappati72 1C87; 1Mc63
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙
haranakaṁ| upanidhi suṅkaghātaṁ pāno apadaṁ dv < ipadaṁ catuppadaṁ 1Kh155
˙ ˙
30 bahuppadaṁ| ocarako onirakkho saṁvidāvahāro| saṅketakammaṁ 1L169; 1D75
˙
nimittakammanti.
94. bhūmatthaṁ| nāma bhandaṁ bhūmiyaṁ nikkhittaṁ hoti 1B108
231
˙˙ ˙˙
nikhātaṁ paticchannaṁ. bhūmatthaṁ bhandaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto
˙ ˙˙ ˙˙
dutiyaṁ vā pariyesati kudālaṁ vā pitakaṁ vā pariyesati gacchati vā, āpatti
˙
35 dukkatassa. tattha| jātakaṁ katthaṁ vā lataṁ vā chindati, āpatti 3P1 48
˙ ˙˙
dukkatassa. tattha paṁsuṁ khanati vā byūhati73 vā uddharati vā, āpatti
˙ ˙ <

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
48 VINAYAPITAKA
˙

dukkatassa. kumbhiṁ āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti


˙ ˙
thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa. attano bhājanaṁ
˙
1L170 pavesetv< ā pañcamāsakaṁ| vā atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ
theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa.
˙
attano bhājanagataṁ vā karoti mutthiṁ vā chindati, āpatti pārājikassa. 5
˙˙
1S88 suttārulhaṁ bhandaṁ pāmaṅgaṁ vā kanthasuttakaṁ| vā katisuttakaṁ vā
˙< ˙˙ ˙˙ ˙
1Kh156 sātakaṁ vā vethanaṁ| vā theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa.
˙ ˙ ˙
1C88 phandāpeti|, āpatti thullaccayassa. kotiyaṁ gahetv < ā uccāreti, āpatti
˙
1Ch1 59, 1Ch2 59; thullaccayassa. ghaṁsanto nı̄harati, āpatti| thullaccayassa|. antamaso
1N59
kesaggamattampi kumbhimukhā moceti, āpatti pārājikassa. sappiṁ vā 10

1L171 telaṁ vā madhuṁ vā phānitaṁ| vā pañcamāsakaṁ vā


˙
atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ theyyacitto ekena payogena pivati,
āpatti pārājikassa. tattheva bhindati vā chaddeti vā jhāpeti vā
˙˙
aparibhogaṁ vā karoti, āpatti dukkatassa.
˙
95. thalat t ha ṁ nāma bhan d aṁ thale nikkhittaṁ hoti. thalatthaṁ 15
232
˙˙ ˙˙ ˙˙
87V55 bhandaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto| dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā,
˙˙
1D76 āpatti dukkatassa|. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti
˙ ˙
thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa.
˙
1Mc64 96. ākāsat thaṁ| nāma bhandaṁ ākāsagataṁ hoti. moro vā kapiñjaro
233
˙˙ ˙˙
1L172 vā tittiro vā vattako| vā, sātakaṁ vā vethanaṁ vā hiraññaṁ vā suvannaṁ 20
˙˙ ˙ ˙ ˙˙
1Kh157 vā chijjamānaṁ patati. ākāsatthaṁ| bhandaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto
˙˙ ˙˙
1S89 dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā, āpatti dukkatassa|. gamanaṁ
˙
upacchindati, āpatti dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti,
˙ ˙
āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa.
˙
97. vehāsat t ha ṁ nāma bhandaṁ vehāsagataṁ hoti. mañce vā pı̄the 25
234
˙˙ ˙˙ ˙
vā cı̄varavaṁse vā cı̄vararajjuyā vā bhittikhile vā nāgadante vā rukkhe vā
1C89 laggitaṁ hoti, antamaso pattādhārakepi|. vehāsatthaṁ bhandaṁ
˙˙ ˙˙
avaharissāmı̄ti theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā, āpatti
1L173 dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa|. phandāpeti, āpatti thullaccayassa.
˙ ˙
thānā cāveti, āpatti pārājikassa. 30
˙
1B110, 3P1 49 98. udakatthaṁ| nāma bhandaṁ udake nikkhittaṁ hoti. udakatthaṁ
235
˙˙ ˙˙ ˙˙
bhandaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā,
˙˙
1Kh158 āpatti| dukkatassa. nimujjati vā ummujjati vā, āpatti dukkatassa. āmasati,
˙ ˙
āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti
˙ ˙
pārājikassa. tattha jātakaṁ uppalaṁ vā padumaṁ vā pundarı̄kaṁ vā 35
˙˙
bhisaṁ vā macchaṁ vā kacchapaṁ vā pañcamāsakaṁ vā
atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ theyyacitto āmasati, āpatti

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 49

dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti


˙ ˙
pārājikassa.
99. nāvā| nāma yāya tarati. nāvatthaṁ nāma bhandaṁ nāvāya 1Ch1 60, 1Ch2 60,
236
˙˙ ˙˙ 1D77, 1L174, 1N60
nikkhittaṁ hoti. “nāvatthaṁ bhandaṁ avaharissāmı̄”ti theyyacitto
˙˙ ˙˙
5 dutiyaṁ| vā pariyesati gacchati vā, āpatti dukkatassa. āmasati, āpatti 1S90
˙
dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti
˙ ˙
pārājikassa. nāvaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto dutiyaṁ vā| pariyesati 1Mc65

gacchati vā, āpatti| dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, 1Kh159


˙ ˙
āpatti| thullaccayassa. bandhanaṁ moceti, āpatti dukkatassa. bandhanaṁ 87V56
˙
10 mocetv< ā āmasati, āpatti dukkat assa. phandāpeti, āpatti| thullaccayassa. 1C90
˙
uddhaṁ vā adho vā tiriyaṁ vā antamaso kesaggamattampi saṅkāmeti,
āpatti pārājikassa.
100. yānaṁ| nāma vayhaṁ ratho sakataṁ sandamānikā. yānatthaṁ 1L175
237 < ˙ ˙˙
nāma bhandaṁ yāne nikkhittaṁ hoti. yānatthaṁ bhandaṁ avaharissāmı̄ti
˙˙ ˙˙ ˙˙
15 theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā, āpatti dukkatassa. āmasati,
˙
āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti
˙ ˙
pārājikassa. yānaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati
gacchati vā, āpatti dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti,
˙ ˙
āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa.
˙
20 101. bhāro| nāma sı̄sabhāro khandhabhāro katibhāro olambako. sı̄se 1Kh160
238
˙
bhāraṁ theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti|, āpatti 1L176
˙
thullaccayassa. khandhaṁ oropeti, āpatti pārājikassa. khandhe| bhāraṁ 1S91

theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa.


˙
katiṁ oropeti, āpatti pārājikassa. katiyā bhāraṁ theyyacitto āmasati,
˙ ˙
25 āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. hatthena ganhāti,
˙ ˙<
āpatti| pārājikassa. hatthe bhāraṁ theyyacitto bhūmiyaṁ nikkhipati, āpatti 1D78

pārājikassa. theyyacitto bhūmito ganhāti, āpatti pārājikassa.


˙<
102. ārāmo| nāma pupphārāmo phalārāmo. ārāmatthaṁ nāma 1B112
239
˙˙
bhandaṁ ārāme catūhi thānehi nikkhittaṁ hoti— bhūmatthaṁ
˙˙ ˙ ˙˙
30 thalatthaṁ, ākāsatthaṁ, vehāsatthaṁ. ārāmatthaṁ bhandaṁ| 1L177
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
avaharissāmı̄ti| theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati| gacchati vā, āpatti 3P1 50; 1Ch1 61,
dukkatassa. āmasati|, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. 1Ch2 61
˙ ˙ 1C91, 1Kh161
thānā| cāveti, āpatti pārājikassa. tattha jātakaṁ mūlaṁ vā tacaṁ vā 1Mc66
˙
pattaṁ vā pupphaṁ vā phalaṁ vā pañcamāsakaṁ vā
35 atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ| theyyacitto āmasati, āpatti 1N61

dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti


˙ ˙
pārājikassa. ārāmaṁ abhiyuñjati, āpatti dukkatassa. sāmikassa vimatiṁ
˙
uppādeti, āpatti thullaccayassa. sāmiko na mayhaṁ bhavissatı̄ti dhuraṁ
<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
50 VINAYAPITAKA
˙

nikkhipati, āpatti pārājikassa. dhammaṁ caranto sāmikaṁ parājeti, āpatti


1L178 pārājikassa. dhammaṁ caranto parajjati|, āpatti thullaccayassa.
1S92, 87V57 103. vihāratthaṁ| nāma bhandaṁ vihāre catūhi thānehi nikkhittaṁ
240
˙˙ ˙˙ ˙
1Kh162 hoti— bhūmatthaṁ, thalatthaṁ, ākāsatthaṁ, vehāsatthaṁ. vihāratthaṁ|
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
bhandaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā, 5
˙˙
āpatti dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti
˙ ˙
thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa. vihāraṁ abhiyuñjati,
˙
āpatti dukkatassa. sāmikassa vimatiṁ uppādeti, āpatti thullaccayassa.
˙
sāmiko na mayhaṁ bhavissatı̄ti dhuraṁ nikkhipati, āpatti pārājikassa.
<
dhammaṁ caranto sāmikaṁ parājeti, āpatti pārājikassa. dhammaṁ caranto 10

parajjati, āpatti thullaccayassa.


1D79, 1L179 104. khettaṁ| nāma yattha pubbannaṁ vā aparannaṁ vā jāyati.
241
˙˙ ˙˙
khettatthaṁ nāma bhandaṁ khette catūhi thānehi nikkhittaṁ hoti—
˙˙ ˙˙ ˙
1C92 bhūmatthaṁ, thalatthaṁ|, ākāsatthaṁ, vehāsatthaṁ. khettatthaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
bhandaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā, 15
˙˙
1Kh163 āpatti|, dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti
˙ ˙
thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa. tattha jātakaṁ
˙
pubbannaṁ vā aparannaṁ vā pañcamāsakaṁ vā atirekapañcamāsakaṁ vā
˙˙ ˙˙
agghanakaṁ theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti
˙
thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa. khettaṁ abhiyuñjati, 20
˙
1L180; 1Mc67 āpatti dukkatassa. sāmikassa vimatiṁ uppādeti|, āpatti| thullaccayassa.
˙
1S93 sāmiko na| mayhaṁ bhavissatı̄ti dhuraṁ nikkhipati, āpatti pārājikassa.
<
dhammaṁ caranto sāmikaṁ parājeti, āpatti pārājikassa. dhammaṁ caranto
1Ch1 62, 1Ch2 62 parajjati, āpatti thullaccayassa. khı̄laṁ vā rajjuṁ| vā vatiṁ vā mariyādaṁ
vā saṅkāmeti, āpatti dukkatassa. ekaṁ payogaṁ anāgate, āpatti 25
˙
thullaccayassa. tasm < i ṁ payoge āgate, āpatti pārājikassa.
1B114, 1Kh164 105.
242
vatthu| nāma ārāmavatthu vihāravatthu. vatthutthaṁ nāma
˙˙
bhandaṁ vatthusm < iṁ catūhi thānehi nikkhittaṁ hoti— bhūmatthaṁ,
˙˙ ˙ ˙˙
1N62 thalatthaṁ, ākāsatthaṁ, vehāsatthaṁ|. vatthutthaṁ bhandaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
avaharissāmı̄ti theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā, āpatti 30

1L181 dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa|. phandāpeti, āpatti thullaccayassa.


˙ ˙
thānā cāveti, āpatti pārājikassa. vatthuṁ abhiyuñjati, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
1C93 sāmikassa vimatiṁ uppādeti, āpatti thullaccayassa|. sāmiko na mayhaṁ
<
bhavissatı̄ti dhuraṁ nikkhipati, āpatti pārājikassa. dhammaṁ caranto
sāmikaṁ parājeti, āpatti pārājikassa. dhammaṁ caranto parajjati, āpatti 35

87V58; 1Kh165 thullaccayassa. khı̄laṁ| vā rajjuṁ vā vatiṁ| vā pākāraṁ vā saṅkāmeti,
1D80 āpatti dukkatassa. ekaṁ payogaṁ anāgate āpatti| thullaccayassa. tasm
< iṁ
˙
payoge āgate āpatti pārājikassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 51

106. gāmatthaṁ nāma bhandaṁ gāme catūhi thānehi nikkhittaṁ


243
˙˙ ˙˙ ˙
hoti|— bhūmatthaṁ, thalatthaṁ, ākāsatthaṁ, vehāsatthaṁ. gāmatthaṁ 1S94
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
bhandaṁ avaharissāmı̄ti| theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā, 1L182
˙˙
āpatti dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti
˙ ˙
5 thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa.
˙
107.
244
arañña ṁ| nāma yaṁ manussānaṁ pariggahitaṁ hoti, taṁ 3P1 51

araññaṁ. araññatthaṁ nāma bhandaṁ araññe| catūhi thānehi nikkhittaṁ 1Kh166


˙˙ ˙˙ ˙
hoti— bhūmatthaṁ, thalatthaṁ, ākāsatthaṁ, vehāsatthaṁ. araññatthaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
bhandaṁ avaharissāmı̄ti theyyacitto dutiyaṁ vā pariyesati gacchati vā,
˙˙
10 āpatti dukkatassa. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti| 1Mc68
˙ ˙
thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa. tattha| jātakaṁ katthaṁ vā 1L183
˙ ˙˙
lataṁ vā tinaṁ vā pañcamāsakaṁ vā atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ
˙
theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa.
˙
thānā| cāveti, āpatti pārājikassa. 1C94
˙
15 108. udakaṁ| nāma bhājanagataṁ vā hoti pokkharaniyā vā talāke vā. 1Ch1 63, 1Ch2 63
245
˙ ˙
theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa.
˙
thānā cāveti, āpatti pārājikassa|. attano bhājanaṁ pavesetv< ā 1S95
˙
pañcamāsakaṁ vā atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ udakaṁ
theyyacitto āmasati, āpatti| dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. 1Kh167
˙
20 attano bhājanagataṁ karoti, āpatti pārājikassa. mariyādaṁ| bhindati, 1L184

āpatti dukkatassa. mariyādaṁ bhinditv


< ā pañcamāsakaṁ vā
˙
atirekapañcamāsakaṁ| vā agghanakaṁ udakaṁ nikkhāmeti, āpatti 1D81

pārājikassa. atirekamāsakaṁ vā ūnapañcamāsakaṁ vā| agghanakaṁ 1N63

udakaṁ nikkhāmeti, āpatti thullaccayassa. māsakaṁ vā ūnamāsakaṁ vā


25 agghanakaṁ udakaṁ nikkhāmeti, āpatti dukkatassa.
˙
109. dantapon a ṁ| nāma chinnaṁ vā acchinnaṁ vā. pañcamāsakaṁ vā 1B116
246
˙
atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ theyyacitto āmasati, āpatti
dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti
˙ ˙
pārājikassa.
30 110.
247
vanappati| nāma yo manussānaṁ pariggahito| hoti rukkho 87V59; 1L185

paribhogo. theyyacitto chindati, pahāre pahāre āpatti dukkatassa. ekaṁ


˙
pahāraṁ anāgate, āpatti thullaccayassa. tasm
< i ṁ| pahāre āgate, āpatti 1C95

pārājikassa.
111. haranakaṁ| nāma aññassa haranakaṁ bhandaṁ. theyyacitto 1Kh168
248
˙ ˙ ˙˙
35 āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā
˙ ˙
cāveti, āpatti pārājikassa. sahabhandahārakaṁ| padasā nessāmı̄ti| 1Mc69; 1S96
˙˙
pathamaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti thullaccayassa. dutiyaṁ pādaṁ
˙
saṅkāmeti, āpatti pārājikassa. patitaṁ bhandaṁ gahessāmı̄ti pātāpeti,
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
52 VINAYAPITAKA
˙

āpatti dukkatassa. patitaṁ bhandaṁ pañcamāsakaṁ vā


˙ ˙˙
1L186 atirekapañcamāsakaṁ| vā agghanakaṁ theyyacitto āmasati, āpatti
dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti
˙ ˙
pārājikassa.
112. upanidhi nāma upanikkhittaṁ bhandaṁ. dehi me bhandanti 5
249
˙˙ ˙˙
vuccamāno nāhaṁ ganhāmı̄ti bhanati, āpatti dukkatassa. sāmikassa
˙< ˙ ˙
1D82; 1Ch1 64,
vimatiṁ| uppādeti|, āpatti thullaccayassa|. sāmiko na mayhaṁ dassatı̄ti
<
1Ch2 64; 3P1 52 dhuraṁ nikkhipati, āpatti pārājikassa. dhammaṁ caranto sāmikaṁ|
1Kh169
parājeti, āpatti pārājikassa. dhammaṁ caranto parajjati, āpatti
thullaccayassa. 10

113. suṅkaghātaṁ nāma raññā thapitaṁ hoti pabbatakhande vā


250
˙ ˙˙
nadı̄titthe vā gāmadv < āre vā— “atr
<a pavit˙t˙hassa suṅkaṁ gan˙<hantū”ti. tatr
<a
74
1L187
< ā| rājaggaṁ bhan˙d˙aṁ pañcamāsakaṁ vā atirekapañcamāsakaṁ vā
pavisitv
agghanakaṁ theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti
˙
thullaccayassa. pathamaṁ pādaṁ suṅkaghātaṁ atikkāmeti, āpatti 15
˙
1C96 thullaccayassa. dutiyaṁ pādaṁ atikkāmeti, āpatti| pārājikassa.
antosuṅkaghāte thito bahisuṅkaghātaṁ pāteti, āpatti pārājikassa. suṅkaṁ
˙
pariharati, āpatti dukkatassa.
˙
1N64, 1S97 114. pān o| nāma manussapāno vuccati. theyyacitto āmasati, āpatti
251
˙ ˙
1Kh170 dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā| cāveti, āpatti 20
˙ ˙
pārājikassa. padasā nessāmı̄ti pathamaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti
˙
thullaccayassa. dutiyaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti pārājikassa.
87V60
252
apadaṁ| nāma ahi macchā. pañcamāsakaṁ vā
1Mc70 atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ theyyacitto| āmasati, āpatti
1L188 dukkatassa. phandāpeti, āpatti| thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti 25
˙ ˙
pārājikassa.

< ipadaṁ| nāma manussā, pakkhajātā. theyyacitto āmasati,


dv
1B118 115.
253

āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti


˙ ˙
pārājikassa. padasā nessāmı̄ti pathamaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti
˙
thullaccayassa. dutiyaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti pārājikassa. 30

1D83; 1L189 116. catuppadaṁ| nāma— hatthı̄ assā otthā gonā| gadr < abhā pasukā.
254
˙˙ ˙
theyyacitto āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa.
˙
1Kh171 thānā cāveti, āpatti pārājikassa. padasā| nessāmı̄ti pathamaṁ pādaṁ
˙ ˙
1Ch1 65, 1Ch2 65 saṅkāmeti, āpatti thullaccayassa. dutiyaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti|
thullaccayassa. tatiyaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti thullaccayassa. 35

1S98 catutthaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti| pārājikassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 53

117. bahuppadaṁ| nāma— vicchikā satapadı̄ uccāliṅgapānakā. 1C97


255
˙
pañcamāsakaṁ vā atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ theyyacitto
āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā
˙ ˙
cāveti, āpatti pārājikassa. padasā nessāmı̄ti saṅkāmeti|, pade pade āpatti 1L190

5 thullaccayassa. pacchimaṁ pādaṁ saṅkāmeti, āpatti pārājikassa.


118. ocarako nāma bhandaṁ ocaritv < ā ācikkhati— “itthannāmaṁ
256
˙˙
bhandaṁ avaharā”ti, āpatti dukkatassa. so taṁ bhandaṁ avaharati, āpatti
˙˙ ˙ ˙˙
ubhinnaṁ pārājikassa.
onirakkho| nāma āhataṁ bhandaṁ gopento pañcamāsakaṁ vā 1Kh172, 3P1 53
257
˙ ˙ ˙˙
10 atirekapañcamāsakaṁ vā agghanakaṁ theyyacitto āmasati, āpatti
dukkatassa. phandāpeti, āpatti thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti
˙ ˙
pārājikassa.
saṁvidāvahāro| nāma sambahulā saṁvidahitv
258 < ā eko bhan˙d˙aṁ 1Mc71

avaharati, āpatti| sabbesaṁ| pārājikassa. 1N65; 1L191

15 119.
259
saṅketakammaṁ| nāma saṅketaṁ karoti— “purebhattaṁ vā 87V61

pacchābhattaṁ vā rattiṁ vā divā vā tena saṅketena taṁ bhandaṁ
˙˙
avaharā”ti, āpatti dukkatassa. tena saṅketena taṁ bhandaṁ avaharati,
˙ ˙˙
āpatti| ubhinnaṁ pārājikassa. taṁ saṅketaṁ pure vā pacchā| vā taṁ 1D84; 1S99

bhandaṁ avaharati, mūlatthassa anāpatti. avahārakassa āpatti pārājikassa.


˙˙ ˙˙
20

120.
260
nimittakammaṁ| nāma nimittaṁ karoti. akkhiṁ vā 1Kh173

nikhanissāmi| bhamukaṁ vā ukkhipissāmi sı̄saṁ vā ukkhipissāmi, tena 1C98


˙
nimittena taṁ bhandaṁ avaharāti, āpatti dukkatassa. tena nimittena taṁ
˙˙ ˙
bhandaṁ avaharati, āpatti ubhinnaṁ pārājikassa|. taṁ nimittaṁ pure vā 1L192
˙˙
25 pacchā vā taṁ bhandaṁ avaharati, mūlatthassa anāpatti. avahārakassa
˙˙ ˙˙
āpatti pārājikassa.
121. bhikkhu| bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ bhandaṁ avaharā”ti, 1B120, 1Ch1 66,
261
˙ ˙˙ 1Ch2 66
āpatti dukkatassa. so taṁ maññamāno taṁ avaharati, āpatti ubhinnaṁ
˙
pārājikassa.
30 bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ bhandaṁ avaharā”ti,
262
˙ ˙˙
āpatti dukkatassa. so taṁ maññamāno aññaṁ avaharati, mūlatthassa
˙ ˙˙
anāpatti. avahārakassa āpatti pārājikassa.
bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ bhandaṁ avaharā”ti,
263
˙ ˙˙
āpatti dukkatassa. so aññaṁ maññamāno taṁ| avaharati, āpatti ubhinnaṁ 1Kh174
˙
35 pārājikassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
54 VINAYAPITAKA
˙

bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ bhandaṁ avaharā”ti,


264
˙ ˙˙
1L193 āpatti dukkatassa. so| aññaṁ maññamāno aññaṁ avaharati, mūlatthassa
˙ ˙˙
anāpatti. avahārakassa āpatti pārājikassa.
1Mc72 bhikkhu| bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmassa pāvada—
265
˙
1S100 ‘itthannāmo itthannāmassa pāvadatu— itthannāmo itthannāmaṁ| 5

bhandaṁ avaharatū”’ti, āpatti dukkatassa. so itarassa āroceti, āpatti


˙˙ ˙
dukkatassa. avahārako patigganhāti, mūlatthassa āpatti thullaccayassa. so
˙ ˙ ˙< ˙˙
1C99 taṁ bhandaṁ avaharati, āpatti sabbesaṁ| pārājikassa.
˙˙
1D85, 87V62 bhikkhu| bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmassa pāvada—
266
˙
‘itthannāmo itthannāmassa pāvadatu— itthannāmo itthannāmaṁ bhandaṁ 10
˙˙
1N66 avaharatū”’ti, āpatti dukkatassa|. so aññaṁ ānāpeti, āpatti dukkatassa.
˙ ˙ ˙
1Kh175; 1L194 avahārako| patigganhāti, āpatti dukkatassa. so taṁ bhandaṁ avaharati|,
˙ ˙< ˙ ˙˙
mūlatthassa anāpatti. ānāpakassa ca avahārakassa ca āpatti pārājikassa.
˙˙ ˙
3P1 54 bhikkhu bhikkhu ṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ| bhandaṁ avaharā”ti,
267
˙ ˙˙
āpatti dukkatassa. so gantv < ā puna paccāgacchati— “nāhaṁ sakkomi taṁ 15
˙
bhandaṁ avaharitun”ti. so puna ānāpeti— “yadā sakkosi tadā taṁ
˙˙ ˙
bhandaṁ avaharā”ti, āpatti dukkatassa. so taṁ bhandaṁ avaharati, āpatti
˙˙ ˙ ˙˙
ubhinnaṁ pārājikassa.
1Ch1 67, 1Ch2 67 bhikkhu| bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ bhandaṁ avaharā”ti,
268
˙ ˙˙
1Kh176 āpatti dukkatassa. so ānāpetv < ā vippat isārı̄ na sāveti|— “mā avaharı̄”ti. so 20
˙ ˙ ˙
taṁ bhandaṁ avaharati, āpatti ubhinnaṁ pārājikassa.
˙˙
bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ bhandaṁ avaharā”ti,
269
˙ ˙˙
1L195 āpatti| dukkatassa. so ānāpetv< ā vippat isārı̄ sāveti— “mā avaharı̄”ti. so
˙ ˙ ˙
“ānatto ahaṁ tayā”ti, taṁ bhandaṁ avaharati, mūlatthassa anāpatti.
˙ ˙˙ ˙˙
1S101 avahārakassa| āpatti pārājikassa. 25

1B122 bhikkhu| bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ bhandaṁ avaharā”ti,


270
˙ ˙˙
āpatti dukkatassa. so ānāpetv
< ā vippatisārı̄ sāveti— “mā avaharı̄”ti. so
˙ ˙ ˙
1C100 “sādhū”ti75 ? oramati, ubhinnaṁ| anāpatti.
1Mc73 122.
271
pañcahi| ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti pārājikassa—
parapariggahitañca hoti, parapariggahitasaññı̄ ca, garuko ca hoti 30

parikkhāro, pañcamāsako vā atirekapañcamāsako vā, theyyacittañca


1D86, 1L196 paccupatthitaṁ hoti. āmasati|, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti
˙˙ ˙
thullaccayassa. thānā cāveti, āpatti pārājikassa.
˙
123.
272
pañcahi ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti thullaccayassa—
1Kh177 parapariggahitañca hoti|, parapariggahitasaññı̄ ca, lahuko ca hoti 35

87V63 parikkhāro, atirekamāsako| vā ūnapañcamāsako vā, theyyacittañca

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 55

paccupatthitaṁ hoti. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti


˙˙ ˙
dukkatassa. thānā cāveti, āpatti thullaccayassa.
˙ ˙
124. pañcahi ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti dukkatassa.
273
˙
parapariggahitañca| hoti, parapariggahitasaññı̄ ca, lahuko ca hoti 1N67

5 parikkhāro, māsako vā ūnamāsako vā, theyyacittañca paccupatthitaṁ hoti.


˙˙
āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti dukkatassa|. thānā cāveti, 1L197
˙ ˙ ˙
āpatti dukkatassa.
˙
125.
274
chahi ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti pārājikassa. na| ca 1S102

sakasaññı̄, na ca vissāsaggāhı̄, na ca tāvakālikaṁ, garuko ca hoti| 1Ch1 68, 1Ch2 68

10 parikkhāro, pañcamāsako vā atirekapañcamāsako vā, theyyacittañca


paccupatthitaṁ| hoti. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti 1Kh178
˙˙ ˙
thullaccayassa. thānā| cāveti, āpatti pārājikassa. 1C101
˙
126.
275
chahi ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti thullaccayassa. na ca
sakasaññı̄, na ca vissāsaggāhı̄, na ca tāvakālikaṁ, lahuko ca hoti parikkhāro
15 atirekamāsako| vā ūnapañcamāsako vā, theyyacittañca paccupatthitaṁ| 3P1 55; 1L198
˙˙
hoti. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti dukkatassa. thānā
˙ ˙ ˙
cāveti, āpatti thullaccayassa.
127. chahi ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti dukkatassa. na ca
276
˙
sakasaññı̄, na ca vissāsaggāhı̄, na ca tāvakālikaṁ, lahuko ca hoti parikkhāro,
20 māsako vā ūnamāsako vā, theyyacittañca paccupatthitaṁ hoti. āmasati|, 1D87
˙˙
āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti dukkatassa. thānā cāveti, āpatti
˙ ˙ ˙
dukkatassa.
˙
128. pañcahi| ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti dukkatassa. na ca 1B124, 1Kh179,
277
˙ 1Mc74
parapariggahitaṁ hoti, parapariggahitasaññı̄ ca, garuko ca hoti parikkhāro,
25 pañcamāsako vā atirekapañcamāsako vā, theyyacittañca paccupatthitaṁ| 1L199
˙˙
hoti. āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti dukkatassa. thānā
˙ ˙ ˙
cāveti, āpatti dukkatassa.
˙
129. pañcahi| ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti dukkatassa. na| ca 87V64; 1S103
278
˙
parapariggahitaṁ hoti, parapariggahitasaññı̄ ca, lahuko ca hoti parikkhāro,
30 atirekamāsako vā ūnapañcamāsako vā, theyyacittañca paccupatthitaṁ hoti.
˙˙
āmasati, āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti dukkatassa. thānā cāveti,
˙ ˙ ˙
āpatti dukkatassa.
˙
130. pañcahi ākārehi adinnaṁ ādiyantassa āpatti dukkatassa|. na| ca 1C102; 1N68
279
˙
parapariggahitaṁ hoti, parapariggahitasaññı̄ ca, lahuko ca hoti parikkhāro,
35 māsako vā ūnamāsako vā, theyyacittañca paccupatthitaṁ hoti|. āmasati|, 1L200; 1Kh180
˙˙
āpatti dukkatassa. phandāpeti, āpatti dukkatassa. thānā cāveti, āpatti
˙ ˙ ˙
dukkatassa.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
56 VINAYAPITAKA
˙

1Ch1 69, 1Ch2 69 131.


280
anāpatti|— sasaññissa76 , vissāsaggāhe, tāvakālike, petapariggahe,
tiracchānagatapariggahe, paṁsukūlasaññissa, ummattakassa,
77.. khittacittassa vedanāttassa..78 ādikammikassāti.
˙˙
281 < i pat˙hamabhān˙avāro nit˙t˙hito.
adinnādānamh

1.1.2.1. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ 5

1B126, 1D88 131. rajakehi| pañca akkhātā, caturo attharanehi ca;


282
˙
andhakārena ve pañca, pañca hāranakena ca.
˙

283 niruttiyā pañca akkhātā, vātehi apare duve; 10

1Kh181, 1L201 asambhinne| kusāpāto, jantaggena79 sahā dasa.

1Mc75 284 vighāsehi| pañca akkhātā, pañca ceva amūlakā;


dubbhikkhe kuramaṁsañca80 , pūvasakkhalimodakā.

1S104 285 chaparikkhārathavikā|81 , bhisivaṁsā na nikkhame; 15

khādanı̄yañca vissāsaṁ, sasaññāyapare duve.

87V65 286 satta| nāvaharāmāti, satta ceva avāharuṁ;


1C103 saṁghassa| avaharuṁ satta, pupphehi apare duve. 20

1Kh182 287 tayo| ca vuttavādino, mani tı̄ni atikkame;


˙ ˙
sūkarā ca migā macchā, yānañcāpi pavattayi.

288 duve pesı̄ duve dārū, paṁsukūlaṁ duve dakā; 25

3P1 56 anupubbavidhānena|, tadañño na paripūrayi.

1Ch1 70, 1Ch2 70 289 sāvatthiyā| caturo mutthı̄, dv


< e vighāsā duve tin˙ā;
˙˙
saṁghassa bhājayuṁ satta, satta ceva assāmikā.

1Kh183, 1L202, 290 dārudakā|82 mattikā dv


< e tin˙āni,
30

1N69
saṁghassa satta avahāsi seyyaṁ83 ;
1D89 sassāmikaṁ| na cāpi nı̄hareyya,
hareyya sassāmikaṁ tāvakālikaṁ.

291 campā rājagahe ceva, vesāliyā ca ajjuko; 35

bārānası̄ ca kosambı̄, sāgalā dalhikena cāti.


˙ ˙<

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 57

1.1.2.2. VINĪTAVATTHU

132. tena| kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū rajakattharanaṁ 1Mc76


292
˙
< ā rajakabhan˙d˙ikaṁ avahariṁsu. tesaṁ| kukkuccaṁ ahosi—
gantv 1Kh184

“bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ. kacci nu kho mayaṁ pārājikaṁ


5 āpattiṁ āpannā”ti|. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “āpattiṁ tumh
< e, 1S105

bhikkhave, āpannā pārājikan”ti. (1)


tena kho pana samayena aññataro bhikkhu rajakattharanaṁ| 1L203
293
˙
gantv
< ā mahaggha ṁ dussa ṁ passitv
< ā theyyacittaṁ uppādesi. tassa
kukkuccaṁ ahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ, kacci nu kho| 87V66

10 ahaṁ pārājikaṁ āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesi.


“anāpatti, bhikkhu, cittuppāde”ti. (2)
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu| rajakattharanaṁ 1B128; 1C104
294
˙
gantv
< ā mahaggha ṁ dussa ṁ passitv
< ā theyyacitto āmasi. tassa kukkucca ṁ
ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. āpatti dukkatassā”ti. (3)
˙
15 tena kho pana samayena aññataro bhikkhu rajakattharan aṁ
295
˙
< ā mahagghaṁ dussaṁ passitv
gantv < ā theyyacitto phandāpesi. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu, pārājikassa. āpatti 1Kh185

thullaccayassā”ti. (4)
tena| kho pana samayena| aññataro bhikkhu rajakattharanaṁ 1Ch1 71, 1Ch2 71;
296
˙ 1L204
20 gantv
< ā mahaggha ṁ dussa ṁ passitv
< ā theyyacitto t hānā cāvesi. tassa
˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(5)
133. tena| kho pana samayena aññataro pindacāriko bhikkhu 1D90
297
˙˙
mahagghaṁ uttarattharanaṁ passitv < ā theyyacittaṁ uppādesi. . . pe. . .
˙
25 theyyacitto āmasi. . . pe. . . | theyyacitto phandāpesi. . . pe. . . theyyacitto| 1Mc77, 1S106;
1Kh186
thānā cāvesi|. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, 1N70
˙
āpanno pārājikan”ti. (69)
134. tena kho pana samayena aññataro bhikkhu divā bhandaṁ passitv < ā
298
˙˙
nimittaṁ akāsi— “rattiṁ avaharissāmı̄”ti. so taṁ maññamāno| taṁ avahari 1C105

30 . . . pe. . . taṁ maññamāno aññaṁ avahari. . . pe. . . aññaṁ| maññamāno taṁ 1L205

avahari. . . pe. . . aññaṁ maññamāno aññaṁ avahari. tassa kukkuccaṁ


ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti|. (1013) 3P1 57

tena kho pana samayena aññataro bhikkhu divā bhandaṁ passitv < ā
299
˙˙
nimittaṁ akāsi— “rattiṁ avaharissāmı̄”ti. so taṁ maññamāno attano| 1Kh187

35 bhandaṁ avahari. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,


˙˙
pārājikassa. āpatti dukkatassā”ti. (14)
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
58 VINAYAPITAKA
˙

87V67 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu aññassa bhandaṁ


300
˙˙
haranto sı̄se bhāraṁ theyyacitto āmasi. . . pe. . . theyyacitto phandāpesi
1D91; 1S107 . . . pe. . . | theyyacitto khandhaṁ oropesi. . . pe. . . | khandhe bhāraṁ
theyyacitto āmasi. . . pe. . . theyyacitto phandāpesi. . . pe. . . theyyacitto
1L206 katiṁ oropesi. . . pe. . . katiyā bhāraṁ theyyacitto| āmasi. . . pe. . . 5
˙ ˙
1Kh188 theyyacitto| phandāpesi. . . pe. . . theyyacitto hatthena aggahesi. . . pe. . .
1C106 hatthe bhāraṁ theyyacitto bhūmiyaṁ nikkhipi|. . . pe. . . theyyacitto
bhūmito aggahesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ,
bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (1525)
135.
301
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu ajjhokāse cı̄varaṁ 10

pattharitv< ā vihāraṁ pāvisi. aññataro bhikkhu— “māyidaṁ cı̄varaṁ


1Mc78 nassı̄”ti, patisāmesi. so nikkhamitv
˙ < ā taṁ| bhikkhuṁ pucchi— “āvuso,
1Ch1 72, 1Ch2 72 mayhaṁ cı̄varaṁ kena avahatan”ti|? so evamāha— “mayā avahatan”ti. “so
< ˙ ˙
taṁ ādiyi, assamanosi tv < an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . . bhagavato
˙
etamatthaṁ ārocesi. “kiṁcitto tv < aṁ, bhikkhū”ti? “niruttipatho ahaṁ, 15

1L207 bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, niruttipathe”ti|. (26)


1B130, 1Kh189 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu pı̄the cı̄varaṁ
302
˙
1N71 nikkhipitv
< ā |. pı̄the nisı̄danaṁ nikkhipitvā. . . hetthāpı̄the pattaṁ
<
˙ ˙˙ ˙
nikkhipitv
< ā vihāraṁ pāvisi. aññataro bhikkhu— “māyaṁ patto nassı̄”ti
patisāmesi. so nikkhamitv
˙ < ā taṁ bhikkhuṁ pucchi— “āvuso, mayh <
aṁ patto 20

kena avahato”ti? so evamāha— “mayā avahato”ti. so taṁ ādiyi,


˙ ˙
“assamanosi tv< an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
˙
niruttipathe”ti. (2729)

303
tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunı̄ vatiyā cı̄varaṁ
1S108 pattharitv< ā vihāraṁ pāvisi. aññatarā bhikkhunı̄— “māyidaṁ| cı̄varaṁ 25

nassı̄”ti patisāmesi. sā nikkhamitv


˙ < ā taṁ bhikkhuniṁ pucchi— “ayye,
1D92; 1L208 mayhaṁ cı̄varaṁ kena avahatan”ti? sā| evamāha— “mayā avahatan”ti|. “sā
< ˙ ˙
1Kh190 taṁ ādiyi, assamanı̄si tv
< an”ti. tassā| kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . . atha kho sā
˙
1C107 bhikkhunı̄ bhikkhunı̄naṁ etamatthaṁ ārocesi|. bhikkhuniyo bhikkhūnaṁ
etamatthaṁ ārocesuṁ. bhikkhū bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . 30

“anāpatti, bhikkhave, niruttipathe”ti. (30)


3P1 58, 87V68 136. tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu vātamandalikāya
304
˙˙
ukkhittaṁ sātakaṁ passitv
< ā sāmikānaṁ dassāmı̄ti, aggahesi. sāmikā taṁ
˙
bhikkhuṁ codesuṁ— “assamanosi tv < an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
˙
“kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “atheyyacitto ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, 35

bhikkhu, atheyyacittassā”ti. (31)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 59

tena kho pana samayena aññataro bhikkhu vātamandalikāya


305
˙˙
ukkhittaṁ vethanaṁ passitv < ā— “pure sāmikā passantı̄”ti theyyacitto
˙
aggahesi. sāmikā| taṁ bhikkhuṁ codesuṁ— “assamanosi| tv < an”ti. tassa 1L209; 1Kh191
˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
5 (32)
137. tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu susānaṁ gantv
306 < ā 1Mc79

abhinne sarı̄re paṁsukūlaṁ aggahesi. tasm


< iñca sarı̄re peto adhivattho hoti|. 1Ch1 73, 1Ch2 73

atha kho so peto taṁ bhikkhuṁ etadavoca— “mā, bhante, mayhaṁ


<
sātakaṁ aggahesı̄”ti. so bhikkhu anādiyanto agamāsi|. atha kho taṁ 1S109
˙
10 sarı̄raṁ utthahitv
< ā tassa bhikkhuno pit˙t˙hito pit˙t˙hito anubandhi. atha kho
˙˙
so bhikkhu vihāraṁ pavisitv< ā dv
< āraṁ thakesi. atha kho taṁ sarı̄raṁ| 1N72

tattheva paripati. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu|, 1L210

pārājikassa. na ca, bhikkhave|, abhinne sarı̄re paṁsukūlaṁ gahetabbaṁ. yo 1C108

ganheyya, āpatti dukkatassā”ti|. (33) 1Kh192


˙< ˙
15 138. tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa cı̄vare 1D93
307

bhājı̄yamāne theyyacitto kusaṁ saṅkāmetv


< ā cı̄varaṁ aggahesi. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(34)
139. tena| kho pana samayena āyasm
308 < ā ānando jantāghare aññatarassa 1B132

20 bhikkhuno antaravāsakaṁ attano maññamāno nivāsesi. atha kho so


bhikkhu āyasm
< antaṁ ānandaṁ etadavoca— “kissa me tv < aṁ, āvuso ānanda,
antaravāsakaṁ nivāsesı̄”ti? “sakasaññı̄ ahaṁ, āvuso”ti. bhagavato
etamatthaṁ ārocesuṁ. “anāpatti|, bhikkhave, sakasaññissā”ti. (35) 1L211

140. tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū gijjhakūtā pabbatā


309
˙
25 orohantā sı̄havighāsaṁ| passitv
< ā pacāpetv
< ā paribhuñjiṁsu. tesaṁ 87V69

kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, sı̄havighāse”ti. (36)


tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū gijjhakūtā pabbatā
310
˙
orohantā byagghavighāsaṁ| passitv< ā. . . dı̄pivighāsaṁ | passitvā. . .
< 1Kh193; 1S110
<
taracchavighāsaṁ passitv
< ā. . . kokavighāsa ṁ passitv
< ā < ā
pacāpetv
30 paribhuñjiṁsu. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave,
tiracchānagatapariggahe”ti. (3740)
141.
311
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa odane 1Mc80, 3P1 59

bhājı̄yamāne— “aparassa bhāgaṁ| dehı̄”ti amūlakaṁ aggahesi. tassa 1L212

kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. āpatti 1C109

35 sampajānamusāvāde pācittiyassā”ti. (41)

312
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa khādanı̄ye 1Ch1 74, 1Ch2 74

bhājı̄yamāne. . . saṁghassa pūve bhājı̄yamāne. . . saṁghassa ucchumh


<i

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
60 VINAYAPITAKA
˙

bhājı̄yamāne. . . saṁghassa timbarūsake bhājı̄yamāne— “aparassa bhāgaṁ


1D94; 1Kh194 dehı̄”ti| amūlakaṁ aggahesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . . “anāpatti|,
bhikkhu, pārājikassa. āpatti sampajānamusāvāde pācittiyassā”ti. (4245)
1N73 142.
313
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu dubbhikkhe
odanı̄yagharaṁ pavisitv
< ā pattapūraṁ odanaṁ theyyacitto avahari. tassa 5

1L213 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu, āpanno| pārājikan”ti.
(46)

314
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu dubbhikkhe
sūnagharaṁ84 pavisitv
< ā pattapūraṁ maṁsaṁ theyyacitto avahari. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. 10

(47)

315
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu dubbhikkhe
pūvagharaṁ pavisitv
< ā pattapūraṁ pūvaṁ theyyacitto avahari. . . pe. . .
1S111 pattapūrā sakkhaliyo theyyacitto avahari. . . pe. . . pattapūre| modake
theyyacitto avahari. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, 15

bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (4850)


1B134, 1Kh195, 143.
316
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu divā parikkhāraṁ
87V70
< ā nimittaṁ akāsi— “rattiṁ avaharissāmı̄”ti. so taṁ maññamāno
passitv
1C110, 1L214 taṁ avahari. . . pe. . . taṁ maññamāno aññaṁ avahari|. . . pe. . . aññaṁ
maññamāno taṁ avahari. . . pe. . . aññaṁ maññamāno aññaṁ avahari. tassa 20

kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(5154)
1Mc81
317
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu divā parikkhāraṁ

< ā nimittaṁ akāsi— “rattiṁ avaharissāmı̄”ti. so taṁ maññamāno


passitv
attano parikkhāraṁ avahari. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 25

bhikkhu, pārājikassa. āpatti dukkatassā”ti. (55)


˙
1D95 144. tena | kho pana samayena aññataro bhikkhu pı̄the thavikaṁ
318
˙
passitv
< ā— “ito gan hanto pārājiko bhavissāmı̄”ti saha pı̄t hakena
˙< ˙
1Ch1 75, 1Ch2 75 saṅkāmetv< ā| aggahesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ,
1Kh196 bhikkhu, āpanno pārājikan”ti|. (56) 30

1L215
319
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa bhisiṁ
theyyacitto avahari. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ,
bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (57)
1N74, 3P1 60 145.
320
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu cı̄varavaṁse cı̄varaṁ|
1S112 theyyacitto| avahari. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, 35

bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (58)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 61

321
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu vihāre cı̄varaṁ
avaharitv < ā— “ito nikkhamanto pārājiko bhavissāmı̄”ti vihārā na| nikkhami 1C111

. . . pe. . . bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “nikkhami85 vā so, bhikkhave,


moghapuriso na vā nikkhami86 , āpatti pārājikassā”ti. (59)
5 146.
322
tena| kho pana samayena dv < e bhikkhū sahāyakā honti. eko 1L216

bhikkhu gāmaṁ pindāya pāvisi. dutiyo bhikkhu saṁghassa khādanı̄ye


˙˙
bhājı̄yamāne sahāyakassa bhāgaṁ gahetv < ā tassa| vissasanto paribhuñji. so 1Kh197, 87V71

< ā taṁ codesi— “assaman˙osi tv


jānitv < an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
“kiṁcitto tv< aṁ, bhikkhū”ti? “vissāsaggāho ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti,
10 bhikkhu, vissāsaggāhe”ti. (60)
147.
323
tena| kho pana samayena sambahulā bhikkhū cı̄varakammaṁ 1D96, 1Mc82

karonti. saṁghassa khādanı̄ye bhājı̄yamāne sabbesaṁ pativisā āharitv


< ā
˙
upanikkhittā honti. aññataro bhikkhu aññatarassa bhikkhuno pativisaṁ
˙
< ā taṁ codesi— “assaman˙osi
attano maññamāno paribhuñji|. so jānitv 1L217

15 tv
< an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti?
“sakasaññı̄ ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, sakasaññissā”ti. (61)

324
tena| kho pana samayena sambahulā bhikkhū cı̄varakammaṁ| 1B136; 1S113

karonti. saṁghassa khādanı̄ye bhājı̄yamāne aññatarassa bhikkhuno pattena


aññatarassa| bhikkhuno| pativiso āharitv
< ā upanikkhitto hoti. pattasāmiko 1Kh198; 1Ch1 76,
˙
1Ch2 76
20 bhikkhu attano maññamāno paribhuñji. so jānitv< ā taṁ codesi—
“assamanosi| tv < an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, 1C112
˙
sakasaññissā”ti. (62)
148. tena kho pana samayena ambacorakā ambaṁ pātetv
325 < ā bhan˙d˙ikaṁ
ādāya agamaṁsu. sāmikā| te corake anubandhiṁsu. corakā sāmike passitv< ā 1L218

25 bhandikaṁ pātetv< ā palāyiṁsu. bhikkhū paṁsukūlasaññino pat˙iggahāpetv


< ā
˙˙
paribhuñjiṁsu|. sāmikā te bhikkhū codesuṁ— “assamanāttha tumh < e”ti. 1N75
˙
tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ.
“kiṁcittā tumh
< e, bhikkhave”ti? “paṁsukūlasaññino mayaṁ, bhagavā”ti.
“anāpatti|, bhikkhave, paṁsukūlasaññissā”ti. (63) 1Kh199

30
326
tena kho pana samayena jambucorakā. . . labujacorakā. . .
panasacorakā. . . tālapakkacorakā. . . ucchucorakā. . . timbarūsakacorakā
timbarūsake| uccinitv < ā bhan˙d˙ikaṁ ādāya agamaṁsu. sāmikā te| corake 3P1 61; 1D97
anubandhiṁsu. corakā sāmike| passitv < ā bhan˙d˙ikaṁ pātetv
< ā palāyiṁsu. 1L219

bhikkhū paṁsukūlasaññino patiggahāpetv < ā paribhuñjiṁsu. sāmikā te| 1Kh200


˙
35 bhikkhū codesuṁ— “assamanāttha tumh < e”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi
˙
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, paṁsukūlasaññissā”ti. (6469)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
62 VINAYAPITAKA
˙

87V72; 1S114 327


tena| kho pana samayena ambacorakā ambaṁ pātetv < ā bhan˙d˙ikaṁ|
1Mc83 ādāya agamaṁsu. sāmikā| te corake anubandhiṁsu. corakā sāmike passitv< ā
bhandikaṁ pātetv < ā palāyiṁsu. bhikkhū— “pure sāmikā passantı̄”ti,
˙˙
1C113 theyyacittā paribhuñjiṁsu. sāmikā| te bhikkhū codesuṁ— “assamanāttha
˙
< e”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tumh
tumh < e, bhikkhave, 5

āpannā pārājikan”ti. (70)


1L220
328
tena kho pana samayena jambucorakā|. . . labujacorakā. . .
panasacorakā. . . tālapakkacorakā. . . ucchucorakā. . . timbarūsakacorakā

< ā bhan˙d˙ikaṁ ādāya agamaṁsu. sāmikā te corake


timbarūsake uccinitv
1Ch1 77, 1Ch2 77 anubandhiṁsu. corakā sāmike passitv < ā| palāyiṁsu.
< ā bhan˙d˙ikaṁ pātetv 10

bhikkhū— “pure sāmikā passantı̄”ti, theyyacittā paribhuñjiṁsu. sāmikā te


bhikkhū codesuṁ— “assamanāttha tumh < e”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi
˙
. . . pe. . . “āpattiṁ tumh
< e, bhikkhave, āpannā pārājikan”ti. (7176)
329
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa ambaṁ
1Kh201 theyyacitto avahari. . . saṁghassa jambuṁ. . . saṁghassa| labujaṁ. . . 15

1L221 saṁghassa panasaṁ. . . saṁghassa tālapakkaṁ|. . . saṁghassa ucchuṁ. . .


saṁghassa timbarūsakaṁ theyyacitto avahari. tassa kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (7783)
1B138; 1N76 149.
330
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu pupphārāmaṁ gantv
< ā|
ocitaṁ pupphaṁ pañcamāsagghanakaṁ theyyacitto avahari. tassa 20

1D98 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . | “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(84)
1S115; 1C114 tena kho| pana samayena aññataro| bhikkhu pupphārāmaṁ gantv
331 < ā
pupphaṁ ocinitv
< ā pañcamāsagghanakaṁ theyyacitto avahari. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. 25

(85)
150.
332
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gāmakaṁ gacchanto
1L222 aññataraṁ bhikkhuṁ etadavoca— “āvuso|, tuyhaṁ upatthākakulaṁ vutto
< ˙˙
1Mc84; 1Kh202 vajjemı̄”ti. so gantv< ā eka ṁ| sātakaṁ āharāpetvā attanā| paribhuñji. so
<
˙
87V73 jānitv
< ā taṁ codesi— “assaman osi tv
< an”ti. tassa kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . 30
˙
“anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. na ca, bhikkhave, vutto vajjemı̄ti
vattabbo. yo vadeyya, āpatti dukkatassā”ti. (86)
˙
333
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gāmakaṁ gacchati.
aññataro bhikkhu taṁ bhikkhuṁ etadavoca— “āvuso, mayhaṁ
<
upatthākakulaṁ vutto vajjehı̄”ti. so gantv
< ā yugasātakaṁ āharāpetv
< ā ekaṁ 35
˙˙ ˙
attanā paribhuñji, ekaṁ tassa bhikkhuno adāsi. so jānitv
< ā taṁ codesi—
“assamanosi tv
< an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 63

pārājikassa|. na ca, bhikkhave, vutto vajjehı̄ti vattabbo. yo vadeyya, āpatti 1L223

dukkatassā”ti. (87)
˙
334
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gāmakaṁ gacchanto| 1Ch1 78, 1Ch2 78;
aññataraṁ bhikkhuṁ etadavoca— “āvuso, tuyhaṁ upatthākakulaṁ vutto 3P1 62
< ˙˙
5 vajjemı̄”ti. sopi| evamāha— “vutto vajjehı̄”ti. so gantv < āl˙<
ā hakaṁ sappiṁ 1Kh203

tulaṁ gulaṁ donaṁ tandulaṁ āharāpetv < ā attanā paribhuñji. so jānitv


< ā
˙ ˙ ˙˙
taṁ codesi|— “assamanosi tv < an”ti. tassa kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . 1S116; 1C115
˙
“anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. na ca, bhikkhave, vutto vajjemı̄ti vattabbo,
na ca vutto vajjehı̄ti vattabbo. yo vadeyya, āpatti dukkatassā”ti. (88)
˙
10 151. tena| kho pana samayena aññataro puriso| mahagghaṁ maniṁ 1D99; 1L224
335
˙
ādāya aññatarena bhikkhunā saddhiṁ addhānamaggappatipanno hoti.
˙
atha| kho so puriso suṅkatthānaṁ passitv < ā tassa bhikkhuno ajānantassa 1N77
˙˙
thavikāya maniṁ pakkhipitv < ā suṅkat˙t˙hānaṁ atikkamitv< ā aggahesi. tassa
˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto tv < aṁ, bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā,
15 jānāmı̄”ti|. “anāpatti, bhikkhu, ajānantassā”ti. (89) 1Kh204

tena| kho pana samayena aññataro puriso mahagghaṁ maniṁ 1B140


336
˙
ādāya aññatarena bhikkhunā saddhiṁ addhānamaggappatipanno hoti. atha
˙
kho so puriso suṅkatthānaṁ passitv< ā gilānālayaṁ karitv
< ā attano
˙˙
bhandikaṁ tassa bhikkhuno adāsi. atha kho so puriso suṅkatthānaṁ
˙˙ ˙˙
20 atikkamitv < ā taṁ bhikkhuṁ| etadavoca— “āhara me, bhante, bhan˙d˙ikaṁ; 1L225

nāhaṁ akallako”ti|. “kissa pana tv< aṁ, āvuso, evarūpaṁ akāsı̄”ti? atha kho 1Mc85

so puriso tassa bhikkhuno etamatthaṁ| ārocesi. tassa kukkuccaṁ ahosi 87V74

. . . pe. . . “kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, jānāmı̄”ti.
“anāpatti, bhikkhu, ajānantassā”ti. (90)
25 152.
337
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu satthena saddhiṁ
addhānamaggappatipanno hoti. aññataro puriso| taṁ bhikkhuṁ āmisena 1S117
˙
upalāpetv < ā su ṅkat t hānaṁ passitv
< ā mahagghaṁ man˙iṁ tassa bhikkhuno
˙˙
adāsi— “imaṁ, bhante, maniṁ suṅkatthānaṁ atikkāmehı̄”ti|. atha| kho so 1C116; 1Kh205
˙ ˙˙
bhikkhu taṁ maniṁ suṅkatthānaṁ atikkāmesi. tassa kukkuccaṁ ahosi
˙ ˙˙
30 . . . pe. . . “āpattiṁ tv < aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (91)
153.
338
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu pāse bandhaṁ 1Ch1 79, 1Ch2 79,
1L226
sūkaraṁ kāruññena muñci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto
tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “kāruññādhippāyo ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti,
bhikkhu, kāruññādhippāyassā”ti|. (92) 1D100

35
339
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu pāse bandhaṁ
sūkaraṁ— “pure sāmikā passantı̄”ti, theyyacitto muñci. tassa kukkuccaṁ
ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (93)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
64 VINAYAPITAKA
˙

340
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu pāse bandhaṁ migaṁ
kāruññena muñci. . . pāse bandhaṁ migaṁ— “pure sāmikā passantı̄”ti,
3P1 63; 1Kh206 theyyacitto muñci|. . . kumine| bandhe macche kāruññena muñci. . . kumine
1L227 bandhe macche— “pure sāmikā passantı̄”ti theyyacitto| muñci. tassa
1N78 kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. 5

(9497)
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu yāne bhandaṁ
341
˙˙ 87
< ā— “ito gan˙<hanto pārājiko bhavissāmı̄”ti, atikkamitv
passitv < ā pavat˙t˙etv
< ā
1Mc86; 1S118 aggahesi. tassa kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ|, bhikkhu, āpanno
pārājikan”ti. (98) 10

1C117
342
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu kulalena ukkhittaṁ|
maṁsapesiṁ— “sāmikānaṁ dassāmı̄”ti aggahesi. sāmikā taṁ bhikkhuṁ
codesuṁ— “assamanosi tv < an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
˙
bhikkhu, atheyyacittassā”ti. (99)
1Kh207, 87V75
343
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu kulalena ukkhittaṁ 15

1L228 maṁsapesiṁ— “pure sāmikā passantı̄”ti, theyyacitto aggahesi. sāmikā| taṁ


bhikkhuṁ codesuṁ— “assamanosi tv < an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
˙
“āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (100)
1B142 154. tena| kho pana samayena manussā ulumpaṁ bandhitv < ā aciravatiyā
344
˙
1D101 nadiyā osārenti88 . bandhane chinne katthāni vippakinnāni agamaṁsu|. 20
˙˙ ˙˙
bhikkhū paṁsukūlasaññino uttāresuṁ. sāmikā te bhikkhū codesuṁ—
1Ch1 80, 1Ch2 80 “assamanāttha| tumh
< e”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
˙
bhikkhave, paṁsukūlasaññissā”ti. (101)
tena kho pana samayena manussā ulumpaṁ bandhitv < ā aciravatiyā
345
˙
nadiyā osārenti. bandhane chinne katthāni vippakinnāni agamaṁsu. 25
˙˙ ˙˙
bhikkhū— “pure sāmikā passantı̄”ti, theyyacittā uttāresuṁ. sāmikā te
1L229 bhikkhū codesuṁ— “assamanāttha| tumh < e”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi
˙
1Kh208
< e, bhikkhave, āpannā pārājikan”ti. (102)
. . . pe. . . “āpattiṁ| tumh
tena kho pana samayena aññataro gopālako rukkhe sātakaṁ
346
˙
1S119 ālaggetv < ā uccāraṁ agamāsi. aññataro bhikkhu paṁsukūlasaññı̄ aggahesi|. 30

atha kho so gopālako taṁ bhikkhuṁ codesi— “assamanosi tv < an”ti. tassa
˙
1C118 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . | “anāpatti, bhikkhu, paṁsukūlasaññissā”ti. (103)
1N79
347
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno nadiṁ tarantassa|
1Mc87 rajakānaṁ hatthato muttaṁ| sātakaṁ pāde laggaṁ hoti. so bhikkhu—
˙
“sāmikānaṁ dassāmı̄”ti aggahesi. sāmikā taṁ bhikkhuṁ codesuṁ— 35

1L230
< an”ti. tassa| kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
“assamanosi tv
˙
atheyyacittassā”ti. (104)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 65

348
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno nadiṁ tarantassa
rajakānaṁ hatthato muttaṁ sātakaṁ pāde| laggaṁ hoti|. so bhikkhu— 1Kh209; 3P1 64
˙
“pure sāmikā passantı̄”ti, theyyacitto aggahesi. sāmikā taṁ bhikkhuṁ
codesuṁ— “assamanosi tv < an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ
˙
5 tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (105)
155.
349
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu sappikumbhiṁ 87V76

< ā thokaṁ thokaṁ paribhuñji. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .


passitv
“anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti dukkatassā”ti. (106)
˙
tena| kho pana samayena sambahulā bhikkhū saṁvidahitvā 1D102
350 <
10 agamaṁsu— “bhandaṁ avaharissāmā”ti. eko| bhandaṁ avahari. te 1L231
˙˙ ˙˙
evamāhaṁsu— “na| mayaṁ pārājikā. yo avahato so pārājiko”ti. bhagavato 1Ch1 81, 1Ch2 81
˙
etamatthaṁ ārocesuṁ. . . “āpattiṁ tumh
< e, bhikkhave, āpannā pārājikan”ti.
(107)

351
tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū saṁvidahitv
< ā
15 bhandaṁ avaharitv< ā bhājesuṁ|. tehi bhājı̄yamāne ekamekassa| pat˙iviso na 1S120; 1Kh210
˙˙
pañcamāsako pūri. te evamāhaṁsu— “na mayaṁ pārājikā”ti. bhagavato
etamatthaṁ ārocesuṁ|. “āpattiṁ tumh
< e, bhikkhave, āpannā pārājikan”ti. 1C119

(108)

352
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu sāvatthiyaṁ 1B144

20 dubbhikkhe āpanikassa tandulamutthiṁ theyyacitto avahari. tassa


˙ ˙˙ ˙˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(109)

353
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāvatthiyaṁ| 1L232

dubbhikkhe āpanikassa muggamutthiṁ|. . . māsamutthiṁ. . . tilamutthiṁ 1Mc88


˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
25 theyyacitto avahari. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ,
bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (110112)

354
tena kho pana samayena sāvatthiyaṁ andhavane corakā gāviṁ

< ā maṁsaṁ khāditv


hantv < ā sesakaṁ pat˙isāmetv
< ā agamaṁsu. bhikkhū
paṁsukūlasaññino| patiggahāpetv 89
˙ < ā paribhuñjiṁsu. corakā te bhikkhū 1N80

30 codesuṁ— “assamanāttha| tumh < e”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . 1Kh211
˙
“anāpatti, bhikkhave, paṁsukūlasaññissā”ti. (113)

355
tena kho pana samayena sāvatthiyaṁ andhavane corakā sūkaraṁ

< ā maṁsaṁ khāditv


hantv < ā sesakaṁ pat˙isāmetv
< ā agamaṁsu. bhikkhū
paṁsukūlasaññino patiggahāpetv < ā paribhuñjiṁsu. corakā te| bhikkhū 87V77
˙
35 codesuṁ|— “assamanāttha tumh < e”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . 1L233
˙
“anāpatti, bhikkhave, paṁsukūlasaññissā”ti. (114)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
66 VINAYAPITAKA
˙

1D103 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu tinakkhettaṁ gantv < ā
356
˙
lūtaṁ tinaṁ pañcamāsagghanakaṁ theyyacitto avahari. tassa kukkuccaṁ
˙
1S121 ahosi|. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (115)
1C120, 1Ch1 82, tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu tinakkhettaṁ gantv < ā
1Ch2 82
357
˙
tinaṁ lāyitv < ā pañcamāsagghanakaṁ theyyacitto avahari. tassa kukkuccaṁ 5
˙
ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (116)
1Kh212, 3P1 65 156.
358
tena| kho pana samayena āgantukā bhikkhū saṁghassa ambaṁ
1L234
< ā paribhuñjiṁsu. āvāsikā| bhikkhū te bhikkhū codesuṁ—
bhājāpetv
“assamanāttha tumh < e”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . bhagavato
˙ 90
etamatthaṁ ārocesuṁ. “kiṁcittā tumh < e, bhikkhave”ti? “paribhogatthāya 10

mayaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhave, paribhogatthāyā”ti. (117)

359
tena kho pana samayena āgantukā bhikkhū saṁghassa jambuṁ. . .
1Mc89 saṁghassa labujaṁ. . . saṁghassa| panasaṁ. . . saṁghassa tālapakkaṁ. . .
saṁghassa ucchuṁ. . . saṁghassa timbarūsakaṁ bhājāpetv
< ā paribhuñjiṁsu.
āvāsikā bhikkhū te bhikkhū codesuṁ— “assamanāttha tumh < e”ti. tesaṁ 15
˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, paribhogatthāyā”ti.
(118123)
1Kh213
360
tena| kho pana samayena ambapālakā bhikkhūnaṁ ambaphalaṁ
1L235 denti. bhikkhū— “gopetuṁ ime issarā|, nayime dātun”ti, kukkuccāyantā na
patigganhanti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “anāpatti, bhikkhave, 20
˙ ˙<
gopakassa dāne”ti. (124)
1B146, 1N81
361
tena| kho pana samayena jambupālakā. . . labujapālakā. . .
1C121, 1D104 panasapālakā. . . tālapakkapālakā. . . ucchupālakā. . . timbarūsakapālakā|
1S122 bhikkhūnaṁ timbarūsakaṁ denti. bhikkhū|— “gopetuṁ ime issarā, nayime
dātun”ti, kukkuccāyantā na patigganhanti. bhagavato etamatthaṁ 25
˙ ˙<
ārocesuṁ. “anāpatti, bhikkhave, gopakassa dāne”ti. (125130)
87V78
362
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa dāruṁ
1Kh214 tāvakālikaṁ haritv
< ā attano vihārassa kut˙t˙aṁ upatthambhesi. bhikkhū taṁ|
1L236 bhikkhuṁ codesuṁ|— “assamanosi tv < an”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi.
˙
bhagavato etamatthaṁ ārocesi. “kiṁcitto tv < aṁ, bhikkhū”ti? “tāvakāliko 30

ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, tāvakālike”ti. (131)


1Ch1 83, 1Ch2 83
363
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa udakaṁ
theyyacitto avahari. . . saṁghassa mattikaṁ theyyacitto avahari. . .
saṁghassa puñjakitaṁ tinaṁ theyyacitto avahari. . . tassa kukkuccaṁ ahosi
˙
. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (132134) 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 67

364
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa puñjakitaṁ
tinaṁ theyyacitto jhāpesi|. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 1Mc90
˙
bhikkhu, pārājikassa. āpatti dukkatassā”ti. (135)
˙
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa mañcaṁ 1L237
365

5 theyyacitto avahari. . . tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . | “āpattiṁ tv


< aṁ, 1Kh215

bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (136)


tena kho pana samayena aññataro bhikkhu saṁghassa pı̄thaṁ. . .
366
˙
saṁghassa bhisiṁ. . . saṁghassa bibbohanaṁ91 . . . saṁghassa| kavātaṁ. . . 1S123
˙
saṁghassa ālokasandhiṁ. . . saṁghassa gopānasiṁ| theyyacitto avahari|. . . 1C122; 1D105

10 tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu, āpanno
pārājikan”ti. (137142)
157. 92 tena kho pana samayena bhikkhū aññatarassa upāsakassa
367

vihāraparibhogaṁ| senāsanaṁ aññatr


<a paribhuñjanti. atha kho so upāsako| 3P1 66; 1L238
ujjhāyati khiyyati vipāceti— “kathañh
< i nāma bhadantā aññatr
<a
15 paribhogaṁ aññatr
<a paribhuñjissantı̄”ti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ.
“na, bhikkhave, aññatr
<a paribhogo aññatr<a paribhuñjitabbo. yo
paribhuñjeyya, āpatti| dukkatassā”ti. (143) 1N82
˙
93 tena kho pana samayena bhikkhū uposathaggampi sannisajjampi
368

harituṁ kukkuccāyantā chamāyaṁ nisı̄danti. gattānipi cı̄varānipi


20 paṁsukitāni honti. bhagavato| etamatthaṁ ārocesuṁ. “anujānāmi, 1Kh216

bhikkhave, tāvakālikaṁ haritun”ti. (144)

369
tena| kho pana samayena campāyaṁ thullanandāya bhikkhuniyā 1B148, 87V79

antevāsinı̄ bhikkhunı̄ thullanandāya bhikkhuniyā upatthākakulaṁ gantv < ā—


˙˙
“ayyā| icchati| tekatulayāguṁ pātun”ti, pacāpetv< ā haritv
< ā attanā 1L239; 1Ch1 84,
˙
1Ch2 84
25 paribhuñji. sā jānitv< ā taṁ codesi— “assaman˙ı̄si tv
< an”ti. tassā kukkuccaṁ
ahosi. . . pe. . . . atha kho sā bhikkhunı̄ bhikkhunı̄naṁ etamatthaṁ ārocesi.
bhikkhuniyo bhikkhūnaṁ etamatthaṁ ārocesuṁ. bhikkhū bhagavato
etamatthaṁ ārocesuṁ. “anāpatti, bhikkhave|, pārājikassa; āpatti 1Mc91

sampajānamusāvāde| pācittiyassā”ti. (145) 1S124

30
370
tena kho pana samayena rājagahe thullanandāya bhikkhuniyā
antevāsinı̄ bhikkhunı̄ thullanandāya| bhikkhuniyā upatthākakulaṁ gantv < ā— 1C123
˙˙
“ayyā icchati| madhugolakaṁ khāditun”ti, pacāpetv < ā haritv
< ā attanā 1Kh217
˙
< ā taṁ codesi— “assaman˙ı̄si tv
paribhuñji. sā jānitv < an”ti. tassā| kukkuccaṁ| 1L240; 1D106

ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, pārājikassa; āpatti


35 sampajānamusāvāde pācittiyassā”ti. (146)
158. tena kho pana samayena vesāliyaṁ āyasm
371 < ato ajjukassa
upatthākassa gahapatino dv
< e dārakā honti— putto ca bhāgineyyo ca. atha
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
68 VINAYAPITAKA
˙

kho so gahapati āyasm


< antaṁ ajjukaṁ etadavoca— “imaṁ, bhante, okāsaṁ
yo imesaṁ dv
< innaṁ dārakānaṁ saddho hoti pasanno tassa
ācikkheyyāsı̄”ti94 . tena kho pana samayena tassa gahapatino bhāgineyyo
1Kh218; 1L241 saddho hoti pasanno. atha kho āyasm< ā ajjuko taṁ okāsaṁ tassa| dārakassa|
ācikkhi. so tena sāpateyyena kutumbañca santhapesi dānañca patthapesi. 5
˙ ˙˙ ˙˙
atha kho tassa gahapatino putto āyasm
< antaṁ ānandaṁ etadavoca— “ko nu
kho, bhante ānanda, pituno dāyajjo— putto vā bhāgineyyo vā”ti? “putto
kho, āvuso, pituno dāyajjo”ti. “ayaṁ, bhante, ayyo ajjuko amh < ākaṁ
1S125 sāpateyyaṁ| amh
< ākaṁ methunakassa ācikkhı̄”ti. “assaman˙o, āvuso, āyasm
< ā
1N83; 1C124 ajjuko”ti. atha kho āyasm< ā| ajjuko| āyasm
< antaṁ ānandaṁ etadavoca— 10

3P1 67 “dehi me, āvuso ānanda, vinicchayan”ti. tena kho| pana samayena āyasm < ā
upāli āyasm
< ato ajjukassa pakkho hoti. atha kho āyasm
< ā upāli āyasm
< antaṁ
1Ch1 85, 1Ch2 85; ānandaṁ etadavoca— “yo| nu kho, āvuso| ānanda, sāmikena ‘imaṁ okāsaṁ
1L242
itthannāmassa ācikkheyyāsı̄’ti vutto tassa ācikkhati, kiṁ so āpajjatı̄”ti?
1Kh219 “na|, bhante, kiñci āpajjati, antamaso dukkatamattampı̄”ti. “ayaṁ, āvuso, 15
˙
87V80; 1Mc92 āyasm
< ā ajjuko| sāmikena|— ‘imaṁ okāsaṁ itthannāmassa ācikkhā’ti vutto
tassa ācikkhati; anāpatti, āvuso, āyasm
< ato ajjukassā”ti. (147)
1B150, 1D107 159. tena| kho pana samayena bārānasiyaṁ āyasm < ato pilindavacchassa
372
˙
upatthākakulaṁ corehi upaddutaṁ hoti. dv < e ca dārakā nı̄tā honti. atha
˙˙
kho āyasm
< ā pilindavaccho te dārake iddhiyā ānetv
< ā pāsāde t˙hapesi. 20

1L243
< ā— “ayyassāyaṁ pilindavacchassa
manussā| te dārake passitv
iddhānubhāvo”ti, āyasm
< ante pilindavacche abhippası̄diṁsu. bhikkhū
ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma āyasm
< ā pilindavaccho
1Kh220 corehi nı̄te dārake ānessatı̄”ti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “anāpatti|,
bhikkhave, iddhimassa95 iddhivisaye”ti. (148) 25

1S126 160. tena| kho pana samayena dv


373 < e bhikkhū sahāyakā honti— pan˙d˙uko
1C125 ca kapilo ca. eko gāmake viharati, eko kosambiyaṁ|. atha kho tassa
bhikkhuno gāmakā kosambiṁ gacchantassa antarāmagge nadiṁ tarantassa
sūkarikānaṁ hatthato muttā medavatti pāde laggā hoti. so bhikkhu—
˙˙
1L244 “sāmikānaṁ dassāmı̄”ti aggahesi. sāmikā| taṁ bhikkhuṁ codesuṁ— 30

“assamanosi tv 96
˙ < ā etadavoca— “ehi,
< an”ti. taṁ uttin˙n˙aṁ gopālikā passitv
bhante, methunaṁ dhammaṁ patisevā”ti. so— “pakatiyāpāhaṁ
˙
assamano”ti tassā methunaṁ dhammaṁ patisevitv < ā kosambiṁ gantv
< ā
˙ ˙
bhikkhūnaṁ etamatthaṁ ārocesi. bhikkhū bhagavato etamatthaṁ
1Kh221 ārocesuṁ. “anāpatti|, bhikkhave, adinnādāne pārājikassa; āpatti 35

methunadhammasamāyoge pārājikassā”ti. (149)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 69

161. tena| kho pana samayena sāgalāyaṁ āyasm


374
hikassa
< ato dal˙< 1N84

saddhivihāriko bhikkhu anabhiratiyā pı̄lito āpanikassa vethanaṁ avaharitv


< ā| 1Ch1 86, 1Ch2 86
˙ ˙ ˙
āyasm hikaṁ etadavoca— “assamano| ahaṁ, bhante,
< antaṁ dal˙< 1L245
˙
vibbhamissāmı̄”ti. “kiṁ| tayā, āvuso, katan”ti? so tamatthaṁ ārocesi. 1D108

5 āharāpetv
< ā| agghāpesi. taṁ agghāpentaṁ na pañcamāsake agghati|. 1Mc93; 1S127

“anāpatti, āvuso, pārājikassā”ti. dhammakathaṁ akāsi. so bhikkhu


abhiramatı̄ti97 . (150)

375
dutiyapārājikaṁ samattaṁ.

1.1.3. TATIYAPĀRĀJIKASIKKHĀPADA

10 162. 98 tena| samayena buddho bhagavā vesāliyaṁ viharati mahāvane 1B152, 1C126,
376
1Kh222, 1L246,
kūtāgārasālāyaṁ. tena kho pana samayena bhagavā bhikkhūnaṁ 3P1 68, 1S128,
˙
anekapariyāyena asubhakathaṁ katheti, asubhāya vannaṁ bhāsati, 87V81
˙˙
asubhabhāvanāya vannaṁ bhāsati, ādissa ādissa asubhasamāpattiyā
˙˙
vannaṁ bhāsati.
˙˙
15
377
atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi— “icchāmahaṁ, bhikkhave,
addhamāsaṁ patisallı̄yituṁ. namh< i kenaci upasaṅkamitabbo, aññatr
<a
˙
ekena pindapātanı̄hārakenā”ti. “evaṁ, bhante”ti, kho te bhikkhū bhagavato
˙ ˙ 99
patissunitv ā nāssudha| koci bhagavantaṁ upasaṅkamati, aññatr
<a ekena 1Kh223
˙ ˙ <
pindapātanı̄hārakena.
˙˙
20
378
bhikkhū— “bhagavā kho anekapariyāyena asubhakathaṁ katheti,
asubhāya vannaṁ| bhāsati, asubhabhāvanāya vannaṁ bhāsati, ādissa ādissa 1L247
˙˙ ˙˙
asubhasamāpattiyā vannaṁ bhāsatı̄”ti, te100 anekākāravokāraṁ
˙˙
asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. te sakena kāyena attı̄yanti
˙˙
harāyanti jigucchanti. seyyathāpi nāma itthı̄ vā puriso vā daharo yuvā
25 mandanakajātiko sı̄saṁnhāto ahikunapena vā kukkurakunapena vā
˙˙ ˙ ˙
manussakunapena vā kanthe āsattena| attı̄yeyya harāyeyya jiguccheyya; 1C127
˙ ˙˙ ˙˙
evameva| te| bhikkhū sakena kāyena attı̄yantā harāyantā jigucchantā 1D109; 1N85
˙˙
attanāpi attānaṁ jı̄vitā voropenti, aññamaññampi jı̄vitā voropenti,
migalandikampi| samanakuttakaṁ upasaṅkamitv < ā evaṁ vadanti— “sādhu| 1L248, 1S129;
˙˙ ˙ 1Kh224
30 no, āvuso, jı̄vitā voropehi|. idaṁ te pattacı̄varaṁ bhavissatı̄”ti. atha kho 1Ch1 87, 1Ch2 87
migalandiko samanakuttako pattacı̄varehi| bhato sambahule bhikkhū jı̄vitā 1Mc94
˙˙ ˙ 101 ˙
< ā lohitakaṁ
voropetv asiṁ ādāya yena vaggumudā nadı̄ tenupasaṅkami.
163. atha kho migalandikassa samanakuttakassa lohitakaṁ taṁ asiṁ
379
˙˙ ˙
dhovantassa ahudeva kukkuccaṁ ahu vippatisāro— “alābhā vata me, na
˙
35 vata me lābhā; dulladdhaṁ vata me, na vata me suladdhaṁ|. bahuṁ vata 3P1 69

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d
” d ” p ph b bH m j r ”l
”H n V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
70 VINAYAPITAKA
˙

mayā apuññaṁ pasutaṁ, yohaṁ bhikkhū sı̄lavante kalyānadhamme jı̄vitā


< ˙
voropesin”ti. atha kho aññatarā mārakāyikā devatā abhijjamāne udake
1L249
< ā migalan˙d˙ikaṁ| saman˙akuttakaṁ etadavoca— “sādhu sādhu,
āgantv
sappurisa, lābhā te, sappurisa, suladdhaṁ te, sappurisa. bahuṁ tayā,
sappurisa, puññaṁ pasutaṁ, yaṁ tv < aṁ atin˙n˙e tāresı̄”ti. 5

1B154; 1Kh225 atha| kho migalandiko| samanakuttako— “lābhā kira me,


380
˙˙ ˙
1C128; 87V82 suladdhaṁ kira me|, bahuṁ| kira mayā puññaṁ pasutaṁ, atinne kirāhaṁ
˙˙
tāremı̄”ti, tinhaṁ asiṁ ādāya vihārena vihāraṁ parivenena parivenaṁ
˙< ˙ ˙
upasaṅkamitv < ā evaṁ vadeti— “ko atin˙n˙o, kaṁ tāremı̄”ti? tattha ye te
bhikkhū avı̄tarāgā tesaṁ tasm< iṁ samaye hotiyeva bhayaṁ hoti 10

chambhitattaṁ hoti lomahaṁso. ye pana te bhikkhū vı̄tarāgā tesaṁ tasm


< iṁ
1S130; 1L250 samaye na hoti| bhayaṁ na hoti chambhitattaṁ na hoti lomahaṁso|.
atha kho migalandiko samanakuttako ekampi bhikkhuṁ ekāhena
381
˙˙ ˙
jı̄vitā voropesi, dv
< epi bhikkhū ekāhena jı̄vitā voropesi, tayopi bhikkhū
1D110 ekāhena jı̄vitā voropesi, cattāropi bhikkhū ekāhena jı̄vitā| voropesi, pañcapi 15

bhikkhū ekāhena jı̄vitā voropesi, dasapi bhikkhū ekāhena jı̄vitā voropesi,


1Kh226 vı̄sampi bhikkhū ekāhena jı̄vitā voropesi, tiṁsampi| bhikkhū ekāhena jı̄vitā
voropesi, cattālı̄sampi bhikkhū ekāhena jı̄vitā voropesi, paññāsampi
bhikkhū ekāhena jı̄vitā voropesi, satthimpi bhikkhū ekāhena jı̄vitā voropesi.
˙˙
20

1L251 164. atha| kho bhagavā tassa addhamāsassa accayena patisallānā


382
˙
1N86; 1Mc95 vutthito| āyasm
< antaṁ| ānandaṁ āmantesi— “kiṁ nu kho, ānanda,
˙˙
tanubhūto viya bhikkhusaṁgho”ti? “tathā hi pana, bhante, bhagavā
1C129; 1Ch1 88, bhikkhūnaṁ| anekapariyāyena| asubhakathaṁ katheti, asubhāya vannaṁ
˙˙
1Ch2 88 bhāsati, asubhabhāvanāya vannaṁ bhāsati, ādissa ādissa 25
˙˙
asubhasamāpattiyā vannaṁ bhāsati. te ca, bhante, bhikkhū— ‘bhagavā
˙˙
kho anekapariyāyena asubhakathaṁ katheti, asubhāya vannaṁ bhāsati,
˙˙
asubhabhāvanāya vannaṁ bhāsati, ādissa ādissa asubhasamāpattiyā
˙˙
1Kh227 vannaṁ bhāsatı̄’ti, te anekākāravokāraṁ asubhabhāvanānuyogamanuyuttā|
˙˙
1L252 viharanti. te sakena kāyena attı̄yanti harāyanti| jigucchanti. seyyathāpi 30
˙˙
1S131 nāma itthı̄ vā puriso vā daharo yuvā mandanakajātiko| sı̄saṁnhāto
˙˙
ahikunapena vā kukkurakunapena vā manussakunapena vā kanthe āsattena
˙ ˙ ˙ ˙˙
attı̄yeyya harāyeyya jiguccheyya; evameva te bhikkhū sakena kāyena
˙˙
3P1 70 attı̄yantā| harāyantā jigucchantā attanāpi attānaṁ jı̄vitā voropenti,
˙˙
aññamaññampi jı̄vitā voropenti, migalandikampi samanakuttakaṁ 35
˙˙ ˙
upasaṅkamitv < ā eva ṁ vadanti— ‘sādhu no, āvuso, jı̄vitā voropehi. idaṁ te
pattacı̄varaṁ bhavissatı̄’ti. atha kho, bhante, migalandiko samanakuttako
˙˙ ˙
pattacı̄varehi bhato ekampi bhikkhuṁ ekāhena jı̄vitā voropesi. . . pe. . .
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 71

satthimpi bhikkhū ekāhena jı̄vitā| voropesi. sādhu, bhante, bhagavā aññaṁ 1D111, 1L253
˙˙
pariyāyaṁ ācikkhatu yathāyaṁ bhikkhusaṁgho aññāya santhaheyyā”ti.
˙˙
“tenahānanda, yāvatikā| bhikkhū vesāliṁ upanissāya viharanti te sabbe 1Kh228

upatthānasālāyaṁ sannipātehı̄”ti|. “evaṁ, bhante”ti, kho āyasm < ā ānando 87V83


˙˙
5 bhagavato patissunitv ā yāvatikā bhikkhū| vesāliṁ upanissāya viharanti te 1C130
˙ ˙ <
sabbe upatthānasālāyaṁ sannipātetv < ā yena bhagavā tenupasaṅkami;
˙˙
upasaṅkamitv< ā bhagavantaṁ etadavoca— “sannipatito, bhante,
bhikkhusaṁgho; yassadāni, bhante, bhagavā kālaṁ maññatı̄”ti.
165. atha| kho bhagavā yena upatthānasālā tenupasaṅkami; 1B156, 1L254
383
˙˙
10 upasaṅkamitv
< ā paññatte āsane nisı̄di. nisajja kho bhagavā bhikkhū
āmantesi—

384
“ayampi kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulı̄kato
santo ceva panı̄to ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne| ca 1S132
˙
pāpake akusale dhamme thānaso| antaradhāpeti vūpasameti|. seyyathāpi, 1Kh229; 1Mc96
˙
15 bhikkhave, gimh āna ṁ| pacchime māse uhataṁ102 rajojallaṁ tamenaṁ| 1N87; 1Ch1 89,
<
mahāakālamegho thānaso antaradhāpeti vūpasameti; evameva kho, 1Ch2 89
˙
bhikkhave, ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulı̄kato santo ceva panı̄to ca
˙
asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme
thānaso antaradhāpeti vūpasameti|. 1L255
˙
20
103 kathaṁ bhāvito ca, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi kathaṁ
385

bahulı̄kato santo ceva panı̄to ca asecanako ca sukho ca vihāro


˙
uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme thānaso antaradhāpeti
˙
vūpasameti? idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā
suññāgāragato vā nisı̄dati pallaṅkaṁ ābhujitv
< ā ujuṁ kāyaṁ pan˙idhāya
25 parimukhaṁ satiṁ upatthapetv < ā. so| satova assasati sato passasati. 1Kh230
˙˙
386
dı̄ghaṁ vā assasanto dı̄ghaṁ assasāmı̄ti| pajānāti, dı̄ghaṁ vā 1D112

passasanto| dı̄ghaṁ passasāmı̄ti pajānāti. rassaṁ vā assasanto rassaṁ 1C131

assasāmı̄ti pajānāti, rassaṁ vā passasanto rassaṁ passasāmı̄ti pajānāti.


sabbakāyappatisaṁvedı̄ assasissāmı̄ti sikkhati. sabbakāyappatisaṁvedı̄| 1L256, 3P1 71
˙ ˙
30 passasissāmı̄ti sikkhati. passambhayaṁ kāyasaṅkhāraṁ assasissāmı̄ti
sikkhati. passambhayaṁ kāyasaṅkhāraṁ passasissāmı̄ti sikkhati.
pı̄tippatisaṁvedı̄ assasissāmı̄ti sikkhati. pı̄tippatisaṁvedı̄
387
˙ ˙
passasissāmı̄ti sikkhati. sukhappatisaṁvedı̄ assasissāmı̄ti sikkhati.
˙
sukhappatisaṁvedı̄ passasissāmı̄ti sikkhati. cittasaṅkhārappatisaṁvedı̄| 1S133
˙ ˙
35 assasissāmı̄ti sikkhati. cittasaṅkhārappatisaṁvedı̄ passasissāmı̄ti sikkhati|. 1Kh231
˙
passambhayaṁ cittasaṅkhāraṁ assasissāmı̄ti sikkhati. passambhayaṁ
cittasaṅkhāraṁ passasissāmı̄ti sikkhati. cittappatisaṁvedı̄ assasissāmı̄ti
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
72 VINAYAPITAKA
˙

1L257 sikkhati. cittappatisaṁvedı̄ passasissāmı̄ti sikkhati. abhippamodayaṁ|


˙
cittaṁ. . . pe. . . samādahaṁ cittaṁ. . . pe. . . vimocayaṁ cittaṁ. . . pe. . .

388
aniccānupassı̄. . . pe. . . virāgānupassı̄. . . pe. . . nirodhānupassı̄
87V84; 1Kh232, . . . pe. . . patinissaggānupassı̄| assasissāmı̄ti sikkhati. patinissaggānupassı̄|
1Mc97 ˙ ˙
passasissāmı̄ti sikkhati. 5

1C132
389
evaṁ| bhāvito kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi evaṁ
bahulı̄kato santo ceva panı̄to ca asecanako ca sukho ca vihāro
˙
uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme thānaso antaradhāpeti
˙
vūpasametı̄”ti.
1B158, 1N88 atha| kho bhagavā etasm< iṁ nidāne etasm < iṁ pakaran˙e
166. 10
390

bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv
< ā bhikkhū pat˙ipucchi— “saccaṁ kira,
bhikkhave, bhikkhū attanāpi attānaṁ jı̄vitā voropenti, aññamaññampi
1Ch1 90, 1Ch2 90, jı̄vitā voropenti migalandikampi| samanakuttakaṁ upasaṅkamitv < ā| evaṁ
1D113; 1L258
˙ ˙ ˙
vadanti104 — ‘sādhu no, āvuso|, jı̄vitā voropehi, idaṁ te pattacı̄varaṁ
1S134
bhavissatı̄”’ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā— 15

1Kh233 “ananucchavikaṁ|, bhikkhave, tesaṁ bhikkhūnaṁ ananulomikaṁ


appatirūpaṁ assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ. kathañh < i nāma te,
˙ ˙ ˙
bhikkhave, bhikkhū attanāpi attānaṁ jı̄vitā voropessanti, aññamaññampi
jı̄vitā voropessanti, migalandikampi samanakuttakaṁ upasaṅkamitv < ā evaṁ
˙˙ ˙
vakkhanti— ‘sādhu no, āvuso, jı̄vitā voropehi, idaṁ te pattacı̄varaṁ 20

bhavissatı̄’ti. netaṁ, bhikkhave, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . .


evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
167.
391
“yo pana bhikkhu sañcicca manussaviggahaṁ jı̄vitā
1L259 voropeyya satthahārakaṁ vāssa| pariyeseyya, ayampi pārājiko hoti
asaṁvāso”ti. 25

392
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.
1C133 168.
393
tena kho pana samayena aññataro upāsako gilāno hoti|. tassa
pajāpati abhirūpā hoti dassanı̄yā pāsādikā. chabbaggiyā bhikkhū tassā
1Kh234 itthiyā patibaddhacittā honti. atha kho| chabbaggiyānaṁ bhikkhūnaṁ
˙
3P1 72 etadahosi— “sace kho so, āvuso|, upāsako jı̄vissati na mayaṁ taṁ itthiṁ 30

labhissāma. handa mayaṁ, āvuso, tassa upāsakassa maranavannaṁ


˙ ˙˙
saṁvannemā”ti. atha kho chabbaggiyā bhikkhū yena so upāsako
˙˙
tenupasaṅkamiṁsu; upasaṅkamitv < ā taṁ upāsakaṁ etadavocuṁ— “tv < aṁ
1L260, 1Mc98 khosi, upāsaka, katakalyāno| katakusalo katabhı̄ruttāno akatapāpo
< ˙ ˙
1S135; 87V85 akataluddo akatakibbiso. kataṁ tayā kalyānaṁ, akataṁ tayā| pāpaṁ|. kiṁ 35
< ˙
tuyhiminā pāpakena dujjı̄vitena. mataṁ te jı̄vitā seyyo. ito tv
< aṁ kālaṅkato
<

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 73

kāyassa bhedā paraṁ maranā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ upapajjissasi. tattha


˙
dibbehi pañcahi| kāmagunehi samappito samaṅgı̄bhūto paricāressası̄”ti. 1D114, 1N89
˙
169. atha kho so| upāsako— “saccaṁ kho ayyā āhaṁsu. ahañhi 1Kh235
394 <
katakalyāno katakusalo katabhı̄ruttāno akatapāpo akataluddo akatakibbiso.
< ˙ ˙
5 kataṁ mayā kalyānaṁ, akataṁ mayā pāpaṁ|. kiṁ mayhiminā pāpakena 1Ch1 91, 1Ch2 91
< ˙ <
dujjı̄vitena. mataṁ me jı̄vitā seyyo. ito ahaṁ| kālaṅkato kāyassa bhedā 1L261

paraṁ maranā sugatiṁ saggaṁ lokaṁ upapajjissāmi. tattha dibbehi


˙
pañcahi kāmagunehi samappito samaṅgı̄bhūto paricāressāmı̄”ti, so
˙
asappāyāni ceva bhojanāni bhuñji asappāyāni ca khādanı̄yāni khādi
10 asappāyāni ca sāyanı̄yāni sāyi asappāyāni ca pānāni pivi. tassa| asappāyāni 1C134

ceva bhojanāni bhuñjato asappāyāni ca khādanı̄yāni khādato asappāyāni| ca 1Kh236

sāyanı̄yāni sāyato asappāyāni ca pānāni pivato kharo ābādho uppajji. so


teneva ābādhena kālamakāsi. tassa| pajāpati ujjhāyati khiyyati vipāceti— 1B160

“alajjino ime samanā sakyaputtiyā dussı̄lā musāvādino. ime hi nāma


˙ <
15 dhammacārino samacārino| br
< ahm
< acārino saccavādino sı̄lavanto 1L262

kalyānadhammā patijānissanti. natthi imesaṁ sāmaññaṁ natthi imesaṁ


< ˙ ˙
br
< <ahm aññaṁ, nat tha ṁ imesaṁ sāmaññaṁ natthaṁ imesaṁ br < aññaṁ,
< ahm
˙˙ ˙˙
kuto imesaṁ sāmaññaṁ| kuto imesaṁ br < aññaṁ, apagatā ime sāmaññā
< ahm 1S136

apagatā ime br < aññā. ime me sāmikassa maran˙avan˙n˙aṁ saṁvan˙n˙esuṁ.


< ahm
20 imehi me sāmiko mārito”ti. aññepi manussā ujjhāyanti khiyyanti
vipācenti— “alajjino| ime samanā sakyaputtiyā dussı̄lā musāvādino. ime hi 1Kh237
˙ <
nāma dhammacārino samacārino br< < acārino saccavādino sı̄lavanto
ahm
kalyānadhammā patijānissanti. natthi imesaṁ sāmaññaṁ natthi imesaṁ
< ˙ ˙
br < aññaṁ, nat˙t˙haṁ imesaṁ sāmaññaṁ nat˙t˙haṁ imesaṁ| br
< ahm < aññaṁ,
< ahm 1Mc99

25 kuto imesaṁ sāmaññaṁ kuto imesaṁ| br < aññaṁ, apagatā| ime sāmaññā
< ahm 1L263; 1D115

apagatā ime br < aññā. ime upāsakassa maran˙avan˙n˙aṁ saṁvan˙n˙esuṁ.


< ahm
imehi upāsako mārito”ti.

395
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . | te ujjhāyanti 1C135

30 khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma chabbaggiyā bhikkhū upāsakassa


maranavannaṁ saṁvannissantı̄”ti.
˙ ˙˙ ˙˙
170.
396
atha| kho| te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena 1N90; 3P1 73

< ā bhagavato| etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ| kira tumh


vigarahitv < e, 87V86; 1Kh238

bhikkhave, upāsakassa maranavannaṁ| saṁvannethā”ti? “saccaṁ, 1L264


˙ ˙˙ ˙˙
35 bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā— “ananucchavikaṁ, moghapurisā,
ananulomikaṁ appatirūpaṁ assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ.
˙ ˙ ˙
kathañh < e, moghapurisā, upāsakassa| maran˙avan˙n˙aṁ
< i nāma tumh 1Ch1 92, 1Ch2 92

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
74 VINAYAPITAKA
˙

saṁvannissatha. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . .


˙˙
1S137 evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha|—
171.
397
“yo pana bhikkhu sañcicca manussaviggahaṁ jı̄vitā
voropeyya satthahārakaṁ vāssa pariyeseyya maranavannaṁ vā
˙ ˙˙
saṁvanneyya maranāya vā samādapeyya— ‘ambho purisa, kiṁ 5
˙˙ ˙
tuyhiminā pāpakena dujjı̄vitena, mataṁ te105 jı̄vitā seyyo’ti, iti
<
1Kh239 cittamano cittasaṅkappo anekapariyāyena| maranavannaṁ vā
˙ ˙˙
saṁvanneyya, maranāya vā samādapeyya, ayampi pārājiko hoti
˙˙ ˙
asaṁvāso”ti. (3:3)
172. yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
398 < iṁ 10

atthe adhippeto bhikkhūti.


1L265
399 < ā vı̄tikkamo.
sañciccāti| jānanto sañjānanto cecca abhivitaritv
1B162, 1Mc100
400
manussaviggaho| nāma yaṁ mātukucchism < iṁ pat˙hamaṁ cittaṁ
uppannaṁ pathamaṁ viññānaṁ pātubhūtaṁ, yāva maranakālā etthantare
˙ ˙ ˙
eso manussaviggaho nāma. 15

1D116; 1C136 401 < iyaṁ upacchindati| uparodheti


jı̄vitā| voropeyyāti jı̄vitindr
santatiṁ vikopeti.

402
satthahārakaṁ vāssa pariyeseyyāti asiṁ vā sattiṁ vā
bhendiṁ vā106 lagulaṁ vā107 pāsānaṁ vā satthaṁ vā visaṁ vā rajjuṁ vā.
˙˙ ˙ ˙
403
maran avan na ṁ vā sa ṁvan neyyāti jı̄vite ādı̄navaṁ dasseti, 20
˙ ˙˙ ˙˙
marane vannaṁ bhanati.
˙ ˙˙ ˙
1Kh240 maran āya| vā samādapeyyāti satthaṁ vā āhara, visaṁ vā
404
˙
khāda, rajjuyā vā ubbandhitv < ā kālaṁ karohı̄ti.
1Ch1 93, 1Ch2 93,
405
ambho| purisāti ālapanādhivacanametaṁ.
1L266, 1N91,
87V87 kiṁ| tuyhiminā pāpakena dujjı̄vitenāti pāpakaṁ nāma jı̄vitaṁ 25
1S138
406 <
addhānaṁ jı̄vitaṁ upādāya daliddānaṁ jı̄vitaṁ pāpakaṁ lāmakaṁ,
˙˙
sadhanānaṁ jı̄vitaṁ upādāya adhanānaṁ jı̄vitaṁ pāpakaṁ, devānaṁ
3P1 74 jı̄vitaṁ upādāya manussānaṁ jı̄vitaṁ pāpakaṁ|.

407
dujjı̄vitaṁ nāma hatthacchinnassa pādacchinnassa
hatthapādacchinnassa kannacchinnassa nāsacchinnassa 30
˙˙
kannanāsacchinnassa, iminā ca pāpakena iminā ca dujjı̄vitena mataṁ te
˙˙
1Kh241 jı̄vitā| seyyoti.

408
iti cittamanoti yaṁ cittaṁ taṁ mano, yaṁ mano taṁ cittaṁ.
cittasaṅkappoti maranasaññı̄ maranacetano maranādhippāyo.
409
˙ ˙ ˙
1L267 anekapariyāyenāti uccāvacehi | ākārehi. 35
410

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 75

411
maranavannaṁ| vā saṁvanneyyāti jı̄vite ādı̄navaṁ dasseti, 1Mc101
˙ ˙˙ ˙˙
marane vannaṁ bhanati— “ito| tv < aṁ kālaṅkato kāyassa bhedā paraṁ 1C137
˙ ˙˙ ˙
maranā sugatiṁ saggaṁ| lokaṁ upapajjissasi, tattha dibbehi pañcahi 1D117
˙
kāmagunehi samappito samaṅgı̄bhūto paricāressası̄”ti.
˙
5
412
maranāya vā samādapeyyāti satthaṁ vā āhara, visaṁ vā
˙
< ā kālaṁ karohi, sobbhe vā narake vā papāte
khāda, rajjuyā vā ubbandhitv
vā papatāti.

413
ayampı̄ti purime upādāya vuccati.
pārājiko hotı̄ti seyyathāpi| nāma puthusilā dv 108
414 < idhā bhinnā 1Kh242

10 appatisandhikā hoti, evameva| bhikkhu sañcicca manussaviggahaṁ jı̄vitā 1L268


˙
< ā assaman˙o hoti asaky
voropetv
<
aputtiyo. tena vuccati— “pārājiko hotı̄”ti.

415
asaṁvāsoti| saṁvāso| nāma ekakammaṁ ekuddeso 1B164, 1Ch1 94,
samasikkhatā— eso saṁvāso nāma. so tena saddhiṁ natthi, tena vuccati 1Ch2 94, 87V88;
1S139
asaṁvāsoti.
15 173. sāmaṁ, adhitthāya, dūtena, dūtaparamparāya, visakkiyena
416
˙˙
dūtena, gatapaccāgatena dūtena, araho rahosaññı̄, raho arahosaññı̄, araho
arahosaññı̄, raho rahosaññı̄ kāyena saṁvanneti, vācāya saṁvanneti, kāyena
˙˙ ˙˙
vācāya saṁvanneti, dūtena saṁvanneti, lekhāya saṁvanneti, opātaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙
apassenaṁ|, upanikkhipanaṁ, bhesajjaṁ, rūpūpahāro, saddūpahāro|, 1L269, 1N92;
1Kh243
20 gandhūpahāro, rasūpahāro, photthabbūpahāro, dhammūpahāro, ācikkhanā,
˙˙
anusāsanı̄, saṅketakammaṁ, nimittakammanti.
174. sāmanti| sayaṁ hanati kāyena vā kāyapatibaddhena vā 1C138
417
˙
nissaggiyena vā.
adhitthāyāti adhitthahitv
< ā ān˙āpeti— “evaṁ vijjha, evaṁ pahara,
418
˙˙ ˙˙
25 evaṁ ghātehı̄”ti.
bhikkhu| bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ jı̄vitā voropehı̄”ti, 1D118, 1Mc102,
419
˙ 3P1 75
āpatti dukkatassa. so taṁ maññamāno taṁ jı̄vitā voropeti, āpatti
˙
ubhinnaṁ pārājikassa.
bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ jı̄vitā voropehı̄”ti,
420
˙
30 āpatti dukkatassa. so taṁ maññamāno aññaṁ jı̄vitā voropeti, mūlatthassa
˙ ˙˙
anāpatti. vadhakassa| āpatti pārājikassa. 1L270

bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ| jı̄vitā voropehı̄”ti, 1Kh244


421
˙
āpatti dukkatassa. so aññaṁ maññamāno taṁ jı̄vitā voropeti, āpatti
˙
ubhinnaṁ pārājikassa.
35 bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti|— “itthannāmaṁ jı̄vitā voropehı̄”ti, 1S140
422
˙
āpatti dukkatassa. so aññaṁ maññamāno aññaṁ jı̄vitā voropeti;
˙
mūlatthassa anāpatti, vadhakassa āpatti pārājikassa.
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
76 VINAYAPITAKA
˙

1Ch1 95, 1Ch2 95 bhikkhu| bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmassa pāvada—


423
˙
87V89 ‘itthannāmo itthannāmassa pāvadatu|— itthannāmo itthannāmaṁ jı̄vitā
voropetū”’ti, āpatti dukkatassa. so itarassa āroceti, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
1L271 vadhako patigganhāti, mūlatthassa āpatti thullaccayassa. so taṁ jı̄vitā|
˙ ˙< ˙˙
voropeti, āpatti sabbesaṁ pārājikassa. 5

1B166; 1Kh245 bhikkhu| bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmassa| pāvada—


424
˙
1C139 ‘itthannāmo itthannāmassa pāvadatu— itthannāmo itthannāmaṁ| jı̄vitā
voropetū”’ti, āpatti dukkatassa. so aññaṁ ānāpeti, āpatti dukkatassa.
˙ ˙ ˙
vadhako patigganhāti, āpatti dukkatassa. so taṁ jı̄vitā voropeti,
˙ ˙< ˙
mūlatthassa anāpatti; ānāpakassa ca vadhakassa ca āpatti pārājikassa. 10
˙˙ ˙
bhikkhu bhikkhu ṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ jı̄vitā voropehı̄”ti,
425
˙
1N93 āpatti| dukkatassa. so gantv < ā puna paccāgacchati— “nāhaṁ sakkomi taṁ
˙
1D119; 1Mc103 jı̄vitā| voropetun”ti. so puna| ānāpeti— “yadā sakkosi tadā taṁ jı̄vitā
˙
1L272 voropehı̄”ti, āpatti dukkatassa. so taṁ jı̄vitā voropeti|, āpatti ubhinnaṁ
˙
pārājikassa. 15

bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ jı̄vitā voropehı̄”ti,


426
˙
1S141 āpatti| dukkatassa. so ānāpetv < ā vippatisārı̄ na sāveti— “mā ghātehı̄”ti. so
˙ ˙ ˙
1Kh246 taṁ| jı̄vitā voropeti, āpatti ubhinnaṁ pārājikassa.
bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ jı̄vitā voropehı̄”ti,
427
˙
āpatti dukkatassa. so ānāpetv
< ā vippat˙isārı̄ sāveti— “mā ghātehı̄”ti. so— 20
˙ ˙
“ānatto ahaṁ tayā”ti taṁ jı̄vitā voropeti, mūlatthassa anāpatti.
˙ ˙˙
vadhakassa āpatti pārājikassa.
bhikkhu bhikkhuṁ ānāpeti— “itthannāmaṁ jı̄vitā voropehı̄”ti,
428
˙
1L273 āpatti dukkatassa. so ānāpetv
< ā vippatisārı̄ sāveti— “mā| ghātehı̄”ti. so
˙ ˙ ˙
sādhūti oramati, ubhinnaṁ anāpatti. 25

175.
429
araho rahosaññı̄ ullapati— “aho itthannāmo hato assā”ti, āpatti
1C140; 1Ch1 96, dukkatassa. raho arahosaññı̄ ullapati— “aho| itthannāmo| hato assā”ti,
˙
1Ch2 96 āpatti dukkatassa. araho arahosaññı̄ ullapati— “aho| itthannāmo hato
3P1 76 ˙
1Kh247; 87V90 assā”ti, āpatti| dukkatassa|. raho rahosaññı̄ ullapati— “aho itthannāmo
˙
hato assā”ti, āpatti dukkatassa. 30
˙
430
kāyena saṁvan neti nāma kāyena vikāraṁ karoti— “yo evaṁ
˙˙
marati so dhanaṁ vā labhati yasaṁ vā labhati saggaṁ vā gacchatı̄”ti,
1D120 āpatti| dukkatassa. tāya saṁvannanāya marissāmı̄ti dukkhaṁ vedanaṁ
˙ ˙˙
1L274 uppādeti, āpatti thullaccayassa|. marati, āpatti pārājikassa.
vācāya saṁvanneti nāma vācāya bhanati— “yo evaṁ marati so 35
431
˙˙ ˙
1S142; 1Mc104 dhanaṁ| vā labhati| yasaṁ vā labhati saggaṁ vā gacchatı̄”ti, āpatti

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 77

dukkatassa. tāya saṁvannanāya marissāmı̄ti dukkhaṁ vedanaṁ uppādeti,


˙ ˙˙
āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
kāyena| vācāya saṁvanneti nāma kāyena ca vikāraṁ karoti,
432
1B168
˙˙
vācāya ca bhanati— “yo| evaṁ marati so dhanaṁ vā labhati yasaṁ vā 1Kh248
˙
5 labhati saggaṁ vā gacchatı̄”ti, āpatti dukkatassa. tāya saṁvannanāya
˙ ˙˙
marissāmı̄ti dukkhaṁ vedanaṁ uppādeti|, āpatti thullaccayassa. marati, 1N94

āpatti pārājikassa.
dūtena saṁvanneti nāma dūtassa sāsanaṁ āroceti|— “yo evaṁ
433
1L275
˙˙
marati so dhanaṁ vā labhati yasaṁ vā labhati saggaṁ vā gacchatı̄”ti,
10 āpatti dukkatassa. dūtassa sāsanaṁ sutv
< ā marissāmı̄ti dukkhaṁ vedanaṁ
˙
uppādeti, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
176. lekhāya| saṁvanneti nāma lekhaṁ chindati— “yo evaṁ marati
434
1C141
˙˙
so dhanaṁ vā labhati yasaṁ vā labhati saggaṁ vā gacchatı̄”ti,
akkharakkharāya āpatti dukkatassa. lekhaṁ passitv< ā marissāmı̄ti dukkhaṁ
˙
15 vedanaṁ uppādeti, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
opātaṁ| nāma manussaṁ uddissa opātaṁ khanati— “papatitv
435 < ā 1Kh249

marissatı̄”ti, āpatti dukkatassa. papatite dukkhā vedanā uppajjati, āpatti| 1S143


˙
thullaccayassa|. marati, āpatti pārājikassa. anodissa opātaṁ khanati— “yo| 1L276; 1D121

< ā| marissatı̄”ti, āpatti dukkat˙assa. manusso tasm


koci papatitv < iṁ papatati, 1Ch1 97, 1Ch2 97

20 āpatti dukkatassa. papatite dukkhā vedanā uppajjati|, āpatti 87V91


˙
thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa. yakkho vā peto vā
tiracchānagatamanussaviggaho vā tasm < iṁ papatati, āpatti dukkat˙assa.
papatite dukkhā vedanā uppajjati, āpatti dukkatassa. marati, āpatti
˙
thullaccayassa. tiracchānagato tasm
< i ṁ papatati, āpatti dukkatassa.
˙
25 papatite dukkhā vedanā uppajjati, āpatti dukkatassa. marati, āpatti
˙
pācittiyassa.
177. apassenaṁ| nāma apassene satthaṁ vā thapeti visena vā 1Kh250, 1Mc105
436
˙
makkheti dubbalaṁ vā karoti sobbhe| vā narake vā papāte vā thapeti— 1L277
˙
< ā marissatı̄”ti, āpatti dukkat˙assa|. satthena vā visena vā
“papatitv 1C142

30 papatitena vā dukkhā vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. marati|, 3P1 77

āpatti pārājikassa.
upanikkhipanaṁ nāma asiṁ vā sattiṁ vā bhendiṁ vā lagulaṁ
437
˙˙ ˙
vā pāsānaṁ vā satthaṁ vā visaṁ vā rajjuṁ vā upanikkhipati— “iminā
˙
marissatı̄”ti, āpatti dukkatassa. “tena marissāmı̄”ti| dukkhaṁ vedanaṁ 1S144
˙
35 uppādeti, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.

438
bhesajjaṁ nāma sappiṁ vā navanı̄taṁ vā telaṁ vā madhuṁ vā
phānitaṁ vā| deti— “imaṁ sāyitv
< ā marissatı̄”ti|, āpatti dukkat˙assa. taṁ 1N95; 1Kh251
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
78 VINAYAPITAKA
˙

1L278 sāyite dukkhā vedanā| uppajjati, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti


pārājikassa.
178.
439
rūpūpahāro nāma amanāpikaṁ rūpaṁ upasaṁharati
bhayānakaṁ bheravaṁ— “imaṁ passitv < ā uttasitv
< ā marissatı̄”ti, āpatti
1D122
< ā uttasati, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti
dukkatassa. taṁ| passitv 5
˙
pārājikassa. manāpikaṁ rūpaṁ upasaṁharati109 — “imaṁ passitv < ā
< ā marissatı̄”ti, āpatti dukkat˙assa. taṁ passitv
alābhakena sussitv < ā
alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
1B170
440
saddūpahāro| nāma amanāpikaṁ saddaṁ upasaṁharati
1Kh252; 1L279 bhayānakaṁ bheravaṁ— “imaṁ| sutv < ā uttasitv
< ā marissatı̄”ti, āpatti| 10

1Ch1 98, 1Ch2 98; dukkatassa. taṁ sutv< ā uttasati|, āpatti| thullaccayassa. marati, āpatti
1C143
˙
pārājikassa. manāpikaṁ saddaṁ upasaṁharati pemanı̄yaṁ
87V92 hadayaṅgamaṁ— “imaṁ sutv < ā marissatı̄”ti, āpatti
< ā alābhakena| sussitv
1S145 dukkatassa. taṁ sutv < ā alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. marati|,
˙
āpatti pārājikassa. 15

1Mc106
441
gandhūpahāro| nāma amanāpikaṁ gandhaṁ upasaṁharati
jegucchaṁ pātikulyaṁ110 — “imaṁ ghāyitv < ā jegucchatā pāt˙ikulyatā
˙ < <
marissatı̄”ti, āpatti dukkatassa. taṁ ghāyite jegucchatā pātikulyatā dukkhā
˙ ˙ <
vedanā uppajjati, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
1L280 manāpikaṁ gandhaṁ upasaṁharati— “imaṁ ghāyitv < ā alābhakena sussitv
< ā| 20

marissatı̄”ti, āpatti dukkatassa. taṁ ghāyitv


< ā alābhakena sussati, āpatti
˙
thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
1Kh253
442
rasūpahāro nāma amanāpikaṁ| rasaṁ upasaṁharati jegucchaṁ
pātikulyaṁ111 — “imaṁ sāyitv
< ā jegucchatā pāt˙ikulyatā marissatı̄”ti, āpatti
˙ < <
dukkatassa. taṁ sāyite jegucchatā pātikulyatā dukkhā vedanā uppajjati, 25
˙ ˙ <
āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa. manāpikaṁ rasaṁ
upasaṁharati— “imaṁ sāyitv < ā alābhakena sussitv
< ā marissatı̄”ti, āpatti
dukkatassa. taṁ sāyitv
< ā alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. marati,
˙
āpatti pārājikassa.
1D123, 1N96; photthabbūpahāro| nāma amanāpikaṁ| photthabbaṁ 30

3P1 78
443
˙˙ ˙˙
1L281
upasaṁharati dukkhasamphassaṁ kharasamphassaṁ|— “iminā phuttho
˙˙
1C144 marissatı̄”ti, āpatti dukkatassa. tena phutthassa| dukkhā vedanā uppajjati,
˙ ˙˙
āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa. manāpikaṁ photthabbaṁ
˙˙
1Kh254 upasaṁharati sukhasamphassaṁ mudusamphassaṁ|— “iminā phuttho
˙˙
1S146 alābhakena sussitv< ā marissatı̄”ti, āpatti dukkat assa. tena phut t ho| 35
˙ ˙˙
alābhakena sussati, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 79

444
dhammūpahāro nāma nerayikassa nirayakathaṁ katheti—
“imaṁ sutv< ā uttasitv
< ā marissatı̄”ti, āpatti dukkat˙assa. taṁ sutv
< ā uttasati,
āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa. kalyānakammassa
< ˙
saggakathaṁ katheti— “imaṁ sutv < ā adhimutto marissatı̄”ti, āpatti
5 dukkatassa. taṁ sutv < ā| adhimutto| marissāmı̄ti dukkhaṁ vedanaṁ 1Ch1 99, 1Ch2 99;
˙ 1L282
uppādeti, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
179. ācikkhanā| nāma puttho bhanati— “evaṁ marassu. yo evaṁ| 87V93; 1Kh255
445
˙˙ ˙
marati so| dhanaṁ vā labhati yasaṁ vā labhati saggaṁ vā gacchatı̄”ti, 1Mc107

āpatti dukkatassa. tāya ācikkhanāya marissāmı̄ti dukkhaṁ vedanaṁ


˙
10 uppādeti, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
anusāsanı̄ nāma aputtho bhanati— “evaṁ marassu. yo evaṁ
446
˙˙ ˙
marati so dhanaṁ vā labhati yasaṁ vā labhati saggaṁ vā gacchatı̄”ti,
āpatti dukkatassa. tāya anusāsaniyā marissāmı̄ti dukkhaṁ vedanaṁ
˙
uppādeti, āpatti thullaccayassa. marati, āpatti pārājikassa.
15
447
saṅketakammaṁ| nāma saṅketaṁ karoti purebhattaṁ vā 1B172, 1L283

pacchābhattaṁ| vā rattiṁ vā divā vā— “tena saṅketena taṁ jı̄vitā 1C145

voropehı̄”ti, āpatti dukkatassa. tena saṅketena taṁ jı̄vitā voropeti, āpatti


˙
ubhinnaṁ| pārājikassa. taṁ saṅketaṁ| pure vā pacchā| vā taṁ jı̄vitā 1D124; 1Kh256;
voropeti, mūlatthassa anāpatti, vadhakassa āpatti pārājikassa. 1S147
˙˙
20
448
nimittakamma ṁ nāma nimittaṁ karoti— “akkhiṁ vā
nikhanissāmi bhamukaṁ vā ukkhipissāmi sı̄saṁ vā ukkhipissāmi, tena
˙
nimittena taṁ jı̄vitā voropehı̄”ti, āpatti dukkatassa. tena nimittena taṁ
˙
jı̄vitā voropeti, āpatti ubhinnaṁ pārājikassa. taṁ nimittaṁ pure vā pacchā
vā taṁ jı̄vitā voropeti, mūlatthassa anāpatti, vadhakassa āpatti
˙˙
25 pārājikassa|. 1L284

anāpatti|— asañcicca ajānantassa namaranādhippāyassa 1N97


449
˙
ummattakassa112 ādikammikassāti.

450 < i pat˙hamabhān˙avāro nit˙t˙hito.


manussaviggahapārājikamh

1.1.3.1. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ

30 179. saṁvannanā| nisı̄danto, musalodukkhalena ca; 1B174, 1Ch1 100,


451
˙˙ 1Ch2 100, 1Kh257,
vuddhapabbajitābhisanno113 , aggavı̄maṁsanāvisaṁ.
˙˙ 1Mc108, 3P1 79

452 tayo| ca vatthukammehi, itthakāhipare tayo; 87V94


˙˙
35 vāsı̄ gopānası̄ ceva, attakotaranaṁ pati.
˙˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
80 VINAYAPITAKA
˙

453 sedaṁ natthuñca sambāho, nh


< āpanabbhañjanena ca;
1C146 utthāpento| nipātento, annapānena māranaṁ.
˙˙ ˙
1D125, 1L285 454 jāragabbho| sapattı̄ ca, mātā puttaṁ ubho vadhi; 5

1S148 ubho| na miyyare maddā, tāpaṁ vañjhā vijāyinı̄.

455 patodaṁ niggahe yakkho, vālayakkhañca pāhini;


˙ ˙
taṁ maññamāno pahari, saggañca nirayaṁ bhane.
˙

456 ālaviyā tayo rukkhā, dāyehi apare tayo; 10


˙
mā kilamesi na tuyhaṁ, takkaṁ sovı̄rakena cāti.
<

1.1.3.2. VINĪTAVATTHU

180.
457
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. tassa
1Kh258 bhikkhū kāruññena maranavannaṁ| saṁvannesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi. 15
˙ ˙˙ ˙˙
tesaṁ kukkuccaṁ ahosi “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ, kacci nu kho
mayaṁ pārājikaṁ āpattiṁ āpannā”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ.
1L286
< e, bhikkhave|, āpannā pārājikan”ti. (1)
“āpattiṁ tumh
tena kho pana samayena aññataro pindacāriko bhikkhu pı̄thake
458
˙˙ ˙
pilotikāya paticchannaṁ dārakaṁ nisı̄danto ottharitv < ā māresi. tassa 20
˙
1Mc109 kukkuccaṁ ahosi “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ, kacci nu| kho ahaṁ
pārājikaṁ āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesi. “anāpatti,
bhikkhu, pārājikassa. na ca, bhikkhave, appativekkhitv
˙ < ā āsane
1N98 nisı̄ditabbaṁ; yo nisı̄deyya|, āpatti dukkatassā”ti. (2)
˙
1C147
459
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu bhattagge antaraghare| 25

87V95; 1L287 āsanaṁ paññapento musale ussite| ekaṁ musalaṁ aggahesi. dutiyo| musalo
1Ch1 101,
< ā aññatarassa dārakassa matthake avatthāsi. so| kālamakāsi.
paripatitv
1Ch2 101, 1D126, tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto tv
1Kh259, 1S149 < aṁ, bhikkhū”ti? “asañcicca
ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, asañciccā”ti. (3)

460
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu bhattagge antaraghare 30

āsanaṁ paññapento udukkhalabhandikaṁ akkamitv < ā pavat˙t˙esi. aññataraṁ


˙˙
dārakaṁ ottharitv
< ā māresi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, asañciccā”ti. (4)
1B176
461
tena| kho pana samayena pitāputtā bhikkhūsu pabbajitā honti.
kāle ārocite putto pitaraṁ etadavoca— “gaccha, bhante, saṁgho taṁ 35

1L288 patimānetı̄”ti pitthiyaṁ gahetv < ā kālamakāsi. tassa


< ā pan˙āmesi. so| papatitv
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 81

kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto| tv


< aṁ, bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, 3P1 80

maranādhippāyo”ti. “anāpatti, bhikkhu, namaranādhippāyassā”ti|. (5) 1Kh260


˙ ˙
462
tena kho pana samayena pitāputtā bhikkhūsu pabbajitā honti.
kāle ārocite putto pitaraṁ etadavoca— “gaccha, bhante, saṁgho taṁ
5 patimānetı̄”ti maranādhippāyo pitthiyaṁ gahetv < ā pan˙āmesi. so papatitv
< ā
˙ ˙˙
kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu,
āpanno pārājikan”ti. (6)

463
tena kho pana samayena pitāputtā bhikkhūsu pabbajitā honti.
kāle ārocite putto pitaraṁ etadavoca— “gaccha, bhante, saṁgho taṁ| 1C148

10 patimānetı̄”ti maranādhippāyo pitthiyaṁ gahetv < ā pan˙āmesi. so| papatitv


< ā 1L289
˙ ˙˙
na kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
pārājikassa|; āpatti thullaccayassā”ti. (7) 1S150

181.
464
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno bhuñjantassa 1Mc110

maṁsaṁ kanthe vilaggaṁ hoti. aññataro bhikkhu tassa bhikkhuno gı̄vāyaṁ


˙˙
15 pahāraṁ| adāsi. salohitaṁ| maṁsaṁ pati. so bhikkhu kālamakāsi. tassa 1D127; 1Kh261

kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, namaranādhippāyassā”ti.


˙
(8)

465
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno bhuñjantassa 1N99

maṁsaṁ kanthe vilaggaṁ hoti. aññataro| bhikkhu maranādhippāyo tassa 87V96


˙˙ ˙
20 bhikkhuno gı̄vāyaṁ pahāraṁ adāsi. salohitaṁ maṁsaṁ pati. so bhikkhu
kālamakāsi|. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ|, bhikkhu, 1Ch1 102,
āpanno pārājikan”ti. (9) 1Ch2 102 ; 1L290

466
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno bhuñjantassa
maṁsaṁ kanthe vilaggaṁ hoti. aññataro bhikkhu maranādhippāyo tassa
˙˙ ˙
25 bhikkhuno gı̄vāyaṁ pahāraṁ adāsi. salohitaṁ maṁsaṁ pati. so bhikkhu
na kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (10)
tena| kho pana samayena aññataro pindacāriko bhikkhu visagataṁ 1Kh262
467
˙˙
pindapātaṁ labhitv
< ā patikkamanaṁ haritv
< ā bhikkhūnaṁ aggakārikaṁ
˙˙ ˙
30 adāsi. te bhikkhū kālamakaṁsu. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto
tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, jānāmı̄”ti|. “anāpatti, bhikkhu, 1C149

ajānantassā”ti. (11)

468
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu vı̄maṁsādhippāyo| 1S151

aññatarassa bhikkhuno visaṁ adāsi. so bhikkhu kālamakāsi. tassa


35 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “vı̄maṁsādhippāyo| 1L291

ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti


thullaccayassā”ti. (12)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
82 VINAYAPITAKA
˙

1B178 182. tena| kho pana samayena ālavakā114 bhikkhū vihāravatthuṁ


469
˙
3P1 81 karonti|. aññataro bhikkhu hetthā hutv
< ā silaṁ uccāresi. uparimena
˙˙
1Kh263 bhikkhunā duggahitā silā hetthimassa bhikkhuno matthake avatthāsi. so|
˙˙
1D128; 1Mc111 bhikkhu| kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu,
asañciccā”ti. (13) 5

tena kho pana samayena ālavakā bhikkhū vihāravatthuṁ karonti.


470
˙
aññataro bhikkhu hetthā hutv < ā silaṁ uccāresi. uparimo bhikkhu
˙˙
1L292 maranādhippāyo| hetthimassa bhikkhuno matthake silaṁ muñci. so bhikkhu
˙ ˙˙
kālamakāsi. . . pe. . . so bhikkhu na kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (1415) 10

1Ch1 103, tena| kho| pana samayena ālavakā bhikkhū vihārassa kuttaṁ
471
˙ ˙˙
1Ch2 103, 1N100, utthāpenti. aññataro bhikkhu| hetthā hutv ā itthakaṁ uccāresi. uparimena|
87V97; 1C150 ˙˙ ˙˙ < ˙˙
1S152; 1Kh264 bhikkhunā duggahitā itthakā hetthimassa bhikkhuno matthake avatthāsi.
˙˙ ˙˙
so bhikkhu kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, asañciccā”ti. (16) 15

tena kho pana samayena ālavakā bhikkhū vihārassa kuttaṁ


472
˙ ˙˙
utthāpenti. aññataro bhikkhu hetthā hutv < ā itthakaṁ uccāresi. uparimo
˙˙ ˙˙ ˙˙
bhikkhu maranādhippāyo hetthimassa bhikkhuno matthake itthakaṁ
˙ ˙˙ ˙˙
1L293 muñci. so| bhikkhu kālamakāsi. . . pe. . . so bhikkhu na kālamakāsi. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti 20

thullaccayassā”ti. (1718)
1D129 183. tena| kho pana samayena ālavakā bhikkhū navakammaṁ karonti.
473
˙
aññataro bhikkhu hetthā hutv
< ā vāsiṁ uccāresi. uparimena bhikkhunā
˙˙
duggahitā vāsı̄ hetthimassa bhikkhuno matthake avatthāsi. so bhikkhu
˙˙
kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, 25

asañciccā”ti. (19)
tena kho pana samayena ālavakā bhikkhū navakammaṁ karonti.
474
˙
1Mc112; 1Kh265 aññataro bhikkhu hetthā| hutv < ā vāsi ṁ uccāresi. uparimo| bhikkhu
˙˙
maranādhippāyo hetthimassa bhikkhuno matthake vāsiṁ muñci. so
˙ ˙˙
1L294 bhikkhu kālamakāsi. . . pe. . . so| bhikkhu na kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ 30

ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti.


(2021)
tena kho pana samayena ālavakā bhikkhū navakammaṁ karonti.
475
˙
1C151; 1S153 aññataro bhikkhu| hetthā| hutv
< ā gopānasiṁ uccāresi. uparimena bhikkhunā
˙˙
duggahitā gopānası̄ hetthimassa bhikkhuno matthake avatthāsi. so bhikkhu 35
˙˙
kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
asañciccā”ti. (22)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 83

tena| kho pana samayena ālavakā bhikkhū navakammaṁ karonti. 1B180


476
˙
aññataro bhikkhu hetthā hutv < ā gopānasi ṁ uccāresi. uparimo bhikkhu
˙˙
maranādhippāyo hetthimassa bhikkhuno matthake gopānasiṁ muñci. so| 1Ch1 104, 1Ch2 104
˙ ˙˙
bhikkhu| kālamakāsi. . . pe. . . so bhikkhu na kālamakāsi|. tassa kukkuccaṁ 1N101; 1L295

5 ahosi. . . pe. . . | “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. 1Kh266

(2324)
tena| kho pana samayena ālavakā bhikkhū navakammaṁ karontā 87V98
477
˙
attakaṁ bandhanti. aññataro bhikkhu aññataraṁ bhikkhuṁ etadavoca—
˙˙
<at˙t˙hito bandhāhı̄”ti. so tatr
“āvuso, atr <at˙t˙hito bandhanto paripatitv< ā
10 kālamakāsi|. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti? 3P1 82

“nāhaṁ, bhagavā, maranādhippāyo”ti. “anāpatti, bhikkhu,


˙
namaranādhippāyassā”ti. (25)
˙
tena| kho pana samayena ālavakā bhikkhū navakammaṁ karontā 1D130
478
˙
attakaṁ bandhanti. aññataro bhikkhu maranādhippāyo aññataraṁ
˙˙ ˙
15 bhikkhuṁ etadavoca— “āvuso, atr at
< ˙˙ thito bandhāhı̄”ti. <at˙t˙hito
so| tatr 1L296

bandhanto paripatitv < ā kālamakāsi. . . pe. . . paripatitv


< ā na kālamakāsi.
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti
thullaccayassā”ti. (2627)
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu vihāraṁ chādetv
479 < ā| 1Kh267, 1Mc113;
1C152
20 otarati|. aññataro bhikkhu taṁ bhikkhuṁ etadavoca— “āvuso, ito 1S154
otarāhı̄”ti. so tena otaranto paripatitv< ā kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, namaranādhippāyassā”ti. (28)
˙
480
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu vihāraṁ chādetv
< ā
otarati. aññataro bhikkhu maranādhippāyo taṁ bhikkhuṁ etadavoca—
˙
25
< ā kālamakāsi|. . . pe. . .
“āvuso, ito otarāhı̄”ti. so tena otaranto paripatitv 1L297

< ā na kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,


paripatitv
bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (2930)
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu anabhiratiyā pı̄lito
481
˙
gijjhakūtaṁ pabbataṁ abhiruhitv < ā papāte papatanto aññataraṁ
˙
30 vilı̄vakāraṁ ottharitv
< ā māresi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, pārājikassa. na ca, bhikkhave, attānaṁ| pātetabbaṁ. yo pāteyya, 1Kh268

āpatti dukkatassā”ti. (31)


˙
tena| kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū gijjhakūtaṁ 1Ch1 105, 1Ch2 105
482
˙
pabbataṁ| abhiruhitv < ā davāya silaṁ pavijjhiṁsu. sā aññataraṁ gopālakaṁ 1N102

35 ottharitv< ā māresi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhave, 87V99; 1L298

pārājikassa. na| ca, bhikkhave, davāya silā pavijjhitabbā. yo pavijjheyya, 1D131

āpatti dukkatassā”ti. (32)


˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
84 VINAYAPITAKA
˙

1C153; 1S155 184.


483
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti|. taṁ
bhikkhū sedesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
“anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (33)
˙
1B182 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
484

bhikkhū maranādhippāyā sedesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi. . . . pe. . . so 5


˙
1Kh269 bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (3435)

1Mc114; 3P1 83 485


tena| kho pana samayena| aññatarassa bhikkhuno sı̄sābhitāpo hoti.
1L299 tassa bhikkhū natthuṁ adaṁsu. so| bhikkhu kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ
ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (36) 10
˙
486
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno sı̄sābhitāpo hoti.
tassa bhikkhū maranādhippāyā natthuṁ adaṁsu. so bhikkhu kālamakāsi
˙
. . . pe. . . so bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
“anāpatti, bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (3738)

487
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ 15

bhikkhū sambāhesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi


. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (39)
˙
488
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
1Kh270; 1L300 bhikkhū maranādhippāyā sambāhesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi|. . . pe. . . so|
˙
bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 20

bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (4041)

1D132; 1C154; 489


tena| kho| pana samayena aññataro| bhikkhu gilāno hoti. taṁ
1S156 bhikkhū nh
87V100 < āpesuṁ. so bhikkhu| kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (42)
˙
1Ch1 106, tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ| 25
490
1Ch2 106; 1N103 bhikkhū maranādhippāyā nh
˙ < āpesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi. . . pe. . . so
bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (4344)

491
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
bhikkhū telena abbhañjiṁsu. so bhikkhu kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ 30

1L301 ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti|. (45)


˙
1Kh271, 1Mc115 tena | kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
492

bhikkhū maranādhippāyā telena abbhañjiṁsu. so bhikkhu kālamakāsi


˙
. . . pe. . . so bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
“anāpatti, bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (4647) 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 85

185.
493
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
bhikkhū utthāpesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi
˙˙
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (48)
˙
494
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
5 bhikkhū maranādhippāyā utthāpesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi. . . pe. . . so
˙ ˙˙
bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti|. (4950) 1L302, 1S157

495
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu| gilāno hoti. taṁ 1B184; 1C155

bhikkhū nipātesuṁ. so| bhikkhu kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi 1Kh272

10 . . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (51)


˙
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ 1D133
496

bhikkhū maranādhippāyā| nipātesuṁ. so bhikkhu kālamakāsi. . . pe. . . so 87V101


˙
bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (5253)
15
497
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. tassa
bhikkhū annaṁ adaṁsu. so bhikkhu kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (54)
˙
498
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. tassa| 1Ch1 107,
bhikkhū maranādhippāyā annaṁ adaṁsu. so bhikkhu kālamakāsi. . . pe. . . 1Ch2 107 ; 1L303
˙
20 so bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (5556)

499
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. tassa 1Kh273, 1N104

bhikkhu pānaṁ adaṁsu. so bhikkhu kālamakāsi. tesaṁ| kukkuccaṁ ahosi 1Mc116

. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (57)


˙
25
500
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. tassa
bhikkhū maranādhippāyā pānaṁ adaṁsu. so bhikkhu kālamakāsi. . . pe. . .
˙
so bhikkhu na kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhave|, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (5859) 1S158

186.
501
tena kho pana samayena aññatarā itthı̄ pavutthapatikā| jārena| 1L304; 1C156

30 gabbhinı̄ hoti. sā kulūpakaṁ bhikkhuṁ etadavoca— “iṅghāyya,


gabbhapātanaṁ jānāhı̄”ti. “sutthu, bhaginı̄”ti tassā gabbhapātanaṁ adāsi.
˙˙
dārako kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ| tv
< aṁ, 1Kh274

bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (60)


tena| kho pana samayena aññatarassa purisassa dv
502 < e pajāpatiyo 1D134

35 honti— ekā vañjhā, ekā vijāyinı̄. vañjhā itthı̄ kulūpakaṁ bhikkhuṁ


etadavoca— “sace sā, bhante, vijāyissati sabbassa kutumbassa issarā
˙
bhavissati. iṅghāyya, tassā gabbhapātanaṁ jānāhı̄”ti|. “sutthu, bhaginı̄”ti 87V102
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
86 VINAYAPITAKA
˙

tassā gabbhapātanaṁ adāsi. dārako kālamakāsi, mātā na kālamakāsi. tassa


kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(61)
1L305 tena kho pana samayena aññatarassa| purisassa dv
503 < e pajāpatiyo
honti— ekā vañjhā, ekā vijāyinı̄. vañjhā itthı̄ kulūpakaṁ bhikkhuṁ 5

etadavoca— “sace sā, bhante, vijāyissati sabbassa kutumbassa issarā


˙
bhavissati. iṅghāyya, tassā gabbhapātanaṁ jānāhı̄”ti. “sutthu, bhaginı̄”ti
˙˙
1Mc117 tassā gabbhapātanaṁ adāsi. mātā kālamakāsi, dārako| na kālamakāsi. tassa
3P1 84; 1Kh275 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa|; āpatti|
thullaccayassā”ti. (62) 10

1B186, 1Ch1 108, tena| kho pana samayena aññatarassa purisassa dv


504 < e pajāpatiyo
1Ch2 108
1S159
honti— ekā vañjhā|, ekā vijāyinı̄. vañjhā itthı̄ kulūpakaṁ bhikkhuṁ
etadavoca— “sace sā, bhante, vijāyissati sabbassa kutumbassa issarā
˙
1N105 bhavissati. iṅghāyya, tassā gabbhapātanaṁ jānāhı̄”ti. “sutthu, bhaginı̄”ti|
˙˙
1L306; 1C157 tassā| gabbhapātanaṁ adāsi. ubho kālamakaṁsu. . . pe. . . | ubho na 15

kālamakaṁsu. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,


pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (6364)
187.
505
tena kho pana samayena aññatarā gabbhinı̄ itthı̄ kulūpakaṁ
bhikkhuṁ etadavoca— “iṅghāyya, gabbhapātanaṁ jānāhı̄”ti. “tena hi,
bhagini, maddassū”ti. sā maddāpetv < ā gabbhaṁ pātesi. tassa kukkuccaṁ 20

1D135 ahosi. . . pe. . . | “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (65)
1L307
506
tena| kho pana samayena aññatarā gabbhinı̄ itthı̄ kulūpakaṁ
1Kh276 bhikkhuṁ etadavoca— “iṅghāyya, gabbhapātanaṁ jānāhı̄”ti. “tena| hi,
bhagini, tāpehı̄”ti. sā tāpetv< ā gabbhaṁ pātesi. tassa kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (66) 25

507
tena kho pana samayena aññatarā vañjhā itthı̄ kulūpakaṁ
bhikkhuṁ etadavoca— “iṅghāyya, bhesajjaṁ jānāhi yenāhaṁ
87V103 vijāyeyyan”ti. “sutthu, bhaginı̄”ti tassā bhesajjaṁ adāsi|. sā kālamakāsi.
˙˙
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti
dukkatassā”ti. (67) 30
˙
508
tena kho pana samayena aññatarā vijāyinı̄ itthı̄ kulūpakaṁ
bhikkhuṁ etadavoca— “iṅghāyya, bhesajjaṁ jānāhi yenāhaṁ na
vijāyeyyan”ti. “sutthu, bhaginı̄”ti tassā bhesajjaṁ adāsi. sā kālamakāsi.
˙˙
1S160 tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu, pārājikassa; āpatti
dukkatassā”ti. (68) 35
˙
1Kh277, 1Mc118
509
tena| kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū sattarasavaggiyaṁ
1L308; 1C158 bhikkhuṁ aṅgulipatodakena hāsesuṁ|. so bhikkhu uttanto115 anassāsako|

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 87

kālamakāsi. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave,


pārājikassā”ti116 . (69)

510
tena| kho pana samayena sattarasavaggiyā bhikkhū chabbaggiyaṁ 1Ch1 109, 1Ch2 109

bhikkhuṁ kammaṁ karissāmāti ottharitv < ā māresuṁ. tesaṁ kukkuccaṁ


5 ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, pārājikassā”ti. (70)

511
tena kho pana samayena aññataro bhūtavejjako bhikkhu yakkhaṁ| 1N106

jı̄vitā voropesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,


pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (71)

512
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu aññataraṁ bhikkhuṁ 1D136, 1L309

10 vālayakkhavihāraṁ pāhesi. taṁ yakkhā jı̄vitā voropesuṁ. tassa| kukkuccaṁ 1Kh278


˙
ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, namaranādhippāyassā”ti. (72)
˙
tena | kho pana samayena aññataro bhikkhu maranādhippāyo 1B188
513
˙
aññataraṁ bhikkhuṁ vālayakkhavihāraṁ pāhesi. taṁ yakkhā jı̄vitā
˙
voropesuṁ. . . pe. . . taṁ yakkhā jı̄vitā na voropesuṁ. tassa kukkuccaṁ
15 ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti|. 3P1 85

(7374)

514
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu aññataraṁ bhikkhuṁ 87V104

vālakantāraṁ pāhesi|. taṁ vālā jı̄vitā voropesuṁ. tassa kukkuccaṁ ahosi 1S161
˙ ˙
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, namaranādhippāyassā”ti. (75)
˙
20 tena kho pana samayena aññataro bhikkhu maranādhippāyo
515
˙
aññataraṁ| bhikkhuṁ vālakantāraṁ pāhesi. taṁ vālā jı̄vitā voropesuṁ 1C159
˙ ˙
. . . pe. . . taṁ vālā jı̄vitā na voropesuṁ|. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . 1Mc119
˙
“anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti|. (7677) 1L310

516
tena kho pana samayena aññataro| bhikkhu aññataraṁ bhikkhuṁ 1Kh279

25 corakantāraṁ pāhesi. taṁ corā jı̄vitā voropesuṁ. tassa kukkuccaṁ ahosi


. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, namaranādhippāyassā”ti. (78)
˙
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu maranādhippāyo
517
˙
aññataraṁ bhikkhuṁ corakantāraṁ pāhesi. taṁ corā jı̄vitā voropesuṁ
. . . pe. . . taṁ corā jı̄vitā na voropesuṁ. tassa kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . 1L311

30 “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (7980)


188.
518
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu taṁ maññamāno taṁ
jı̄vitā voropesi. . . pe. . . taṁ maññamāno aññaṁ jı̄vitā voropesi. . . pe. . .
aññaṁ| maññamāno taṁ jı̄vitā voropesi. . . pe. . . aññaṁ maññamāno 1Ch1 110, 1Ch2 110

aññaṁ| jı̄vitā voropesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ, 1D137

35 bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (8184)

519
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu amanussena gahito| 1Kh280; 1N107

hoti. aññataro bhikkhu tassa bhikkhuno pahāraṁ adāsi. so bhikkhu

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
88 VINAYAPITAKA
˙

1S162 kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu|,


namaranādhippāyassā”ti. (85)
˙
1L312
520
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu amanussena| gahito
hoti. aññataro bhikkhu maranādhippāyo tassa bhikkhuno pahāraṁ adāsi.
˙
1C160 so bhikkhu| kālamakāsi. . . pe. . . so bhikkhu na kālamakāsi. tassa 5

kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti


thullaccayassā”ti. (8687)
87V105 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu kalyānakammassa
521 < ˙
saggakathaṁ kathesi. so adhimutto kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, namaranādhippāyassā”ti. (88) 10
˙
1Mc120; 1Kh281 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu maranādhippāyo|
522
˙
kalyānakammassa saggakathaṁ kathesi. so adhimutto kālamakāsi. . . pe. . .
< ˙
so adhimutto na kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
1L313 bhikkhu|, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (8990)
1B190
523
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu nerayikassa 15

nirayakathaṁ kathesi. so uttasitv < ā kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi


. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, namaranādhippāyassā”ti. (91)
˙
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu maranādhippāyo
524
˙
nerayikassa nirayakathaṁ kathesi. so uttasitv < ā kālamakāsi. . . pe. . . so
uttasitv < ā na kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 20

bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (9293)


1D138 189. tena| kho pana samayena ālavakā bhikkhū navakammaṁ karontā
525
˙
1S163 rukkhaṁ chindanti. aññataro bhikkhu aññataraṁ bhikkhuṁ etadavoca|—
1Kh282; 1L314 <at˙t˙hito chindāhı̄”ti. taṁ tatr
“āvuso|, atr <at˙t˙hitaṁ chindantaṁ rukkho|
1Ch1 111, < ā māresi|. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . | “anāpatti, bhikkhu,
ottharitv 25

1Ch2 111 ; 1C161 namaranādhippāyassā”ti. (94)


˙
tena kho pana samayena ālavakā bhikkhū navakammaṁ karontā
526
˙
rukkhaṁ chindanti. aññataro bhikkhu maranādhippāyo aññataraṁ
˙
bhikkhuṁ etadavoca— “āvuso, atr at
< ˙˙ thito chindāhı̄”ti. taṁ tatr
<at˙t˙hitaṁ
1N108
< ā māresi. . . pe. . . rukkho ottharitv
chindantaṁ| rukkho ottharitv < ā na māresi. 30

tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti


thullaccayassā”ti. (9596)
1L315 190.
527
tena| kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū dāyaṁ
87V106 ālimpesuṁ117 ; manussā daddhā kālamakaṁsu|. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi
˙˙
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhave, namaranādhippāyassā”ti. (97) 35
˙
tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū maranādhippāyā
528
˙
1Mc121; 1Kh283 dāyaṁ ālimpesuṁ. manussā| daddhā kālamakaṁsu. . . pe. . . manussā|
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 89

daddhā na kālamakaṁsu. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,


˙˙
bhikkhave, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (9899)
191. tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu āghātanaṁ gantv
529 < ā 3P1 86

coraghātaṁ etadavoca— “āvuso, māyimaṁ kilamesi. ekena pahārena jı̄vitā


5 voropehı̄”ti. “sutthu, bhante”ti ekena pahārena jı̄vitā voropesi. tassa
˙˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti.
(100)
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu āghātanaṁ gantv
530 < ā
coraghātaṁ etadavoca|— “āvuso, māyimaṁ kilamesi|. ekena pahārena jı̄vitā 1L316; 1S164

10 voropehı̄”ti. so— “nāhaṁ tuyhaṁ vacanaṁ karissāmı̄”ti taṁ| jı̄vitā 1C162


<
voropesi. tassa| kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; 1D139

āpatti dukkatassā”ti. (101)


˙
192.
531
tena kho pana samayena aññataro puriso ñātighare
hatthapādacchinno ñātakehi samparikinno hoti. aññataro bhikkhu te
˙˙
15 manusse etadavoca— “āvuso|, icchatha imassa maranan”ti? “āma, bhante, 1Kh284
˙
icchāmā”ti. “tena hi takkaṁ pāyethā”ti. te taṁ takkaṁ pāyesuṁ. so| 1Ch1 112, 1Ch2 112

kālamakāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ, bhikkhu,
āpanno pārājikan”ti|. (102) 1L317

532
tena| kho pana samayena aññataro puriso kulaghare 1B192

20 hatthapādacchinno ñātakehi samparikinno hoti. aññatarā bhikkhunı̄ te


˙˙
manusse etadavoca— “āvuso, icchatha imassa maranan”ti? “āmāyye,
˙
icchāmā”ti|. “tena hi lonasovı̄rakaṁ pāyethā”ti. te taṁ lonasovı̄rakaṁ 1N109
˙ ˙
pāyesuṁ. so kālamakāsi. tassā kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . . atha kho sā
bhikkhunı̄ bhikkhunı̄naṁ etamatthaṁ ārocesi. bhikkhuniyo bhikkhūnaṁ
25 etamatthaṁ ārocesuṁ. bhikkhū| bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. 87V107

“āpattiṁ sā, bhikkhave, bhikkhunı̄ āpannā pārājikan”ti. (103)

533
tatiyapārājikaṁ samattaṁ.

1.1.4. CATUTTHAPĀRĀJIKASIKKHĀPADA

193. 118 tena| samayena buddho bhagavā vesāliyaṁ viharati mahāvane 1C163, 1Kh285,
534
1L318, 1Mc122,
30 kūtāgārasālāyaṁ. tena kho pana samayena sambahulā sanditthā sambhattā 3P1 87, 1S165
˙ ˙˙
bhikkhū vaggumudāya nadiyā tı̄re vassaṁ upagacchiṁsu. tena kho pana
samayena vajjı̄ dubbhikkhā hoti dv
< ı̄hitikā setat˙t˙hikā salākāvuttā, na sukarā
uñchena paggahena yāpetuṁ. atha kho tesaṁ bhikkhūnaṁ etadahosi—
“etarahi kho| vajjı̄ dubbhikkhā dv
< ı̄hitikā setat˙t˙hikā salākāvuttā, na sukarā 1D140

35 uñchena paggahena yāpetuṁ. kena nu kho mayaṁ upāyena samaggā| 1Kh286

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
90 VINAYAPITAKA
˙

sammodamānā avivadamānā phāsukaṁ vassaṁ vaseyyāma, na ca


pindakena kilameyyāmā”ti?
˙˙
535
ekacce evamāhaṁsu— “handa mayaṁ, āvuso, gihı̄naṁ
1L319
< ākaṁ dātuṁ maññissanti. evaṁ
kammantaṁ adhitthema, evaṁ| te amh
˙˙
mayaṁ samaggā sammodamānā avivadamānā phāsukaṁ vassaṁ vasissāma, 5

na ca pindakena kilamissāmā”ti.
˙˙
536
ekacce evamāhaṁsu— “alaṁ, āvuso, kiṁ gihı̄naṁ kammantaṁ
1C164 adhitthitena. handa mayaṁ, āvuso, gihı̄naṁ dūteyyaṁ harāma|, evaṁ te
˙˙
< ākaṁ dātuṁ maññissanti. evaṁ mayaṁ samaggā sammodamānā
amh
avivadamānā phāsukaṁ vassaṁ vasissāma, na ca pindakena kilamissāmā”ti. 10
˙˙

1Ch1 113, 1Ch2 113


537
ekacce evamāhaṁsu— “alaṁ, āvuso, kiṁ gihı̄naṁ| kammantaṁ
1S166 adhitthitena. kiṁ gihı̄naṁ dūteyyaṁ hatena. handa mayaṁ|, āvuso,
˙˙ ˙
gihı̄naṁ aññamaññassa uttarimanussadhammassa vannaṁ bhāsissāma119 —
˙˙
1Kh287; 1L320 ‘asuko bhikkhu| pathamassa jhānassa lābhı̄, asuko| bhikkhu dutiyassa 15
˙
jhānassa lābhı̄, asuko bhikkhu tatiyassa jhānassa lābhı̄, asuko bhikkhu
catutthassa jhānassa lābhı̄, asuko bhikkhu sotāpanno, asuko bhikkhu
1N110 sakadāgāmı̄, asuko bhikkhu anāgāmı̄|, asuko bhikkhu arahā, asuko bhikkhu
tevijjo, asuko bhikkhu chalabhiñño’ti. evaṁ te amh
< ākaṁ dātuṁ
˙
3P1 88 maññissanti. evaṁ mayaṁ samaggā sammodamānā| avivadamānā 20

phāsukaṁ vassaṁ vasissāma, na ca pindakena kilamissāmā”ti. “esoyeva


˙˙
kho, āvuso, seyyo yo amh< ākaṁ gihı̄naṁ aññamaññassa
uttarimanussadhammassa vanno bhāsito”ti.
˙˙
1B194, 87V108 194. atha| kho te bhikkhū gihı̄naṁ aññamaññassa
538

1Mc123 uttarimanussadhammassa vannaṁ bhāsiṁsu|— “asuko bhikkhu pathamassa 25


˙˙ ˙
1L321; 1D141 jhānassa lābhı̄. . . pe. . . asuko| bhikkhu chalabhiñño”ti. atha| kho te
˙
1Kh288 manussā— “lābhā vata no, suladdhaṁ| vata no, yesaṁ no120 evarūpā
1C165 bhikkhū vassaṁ upagatā; na vata no ito| pubbe evarūpā bhikkhū vassaṁ
upagatā yathayime bhikkhū sı̄lavanto kalyānadhammā”ti, te na tādisāni
< ˙
bhojanāni attanā paribhuñjanti mātāpitūnaṁ denti puttadārassa denti 30

dāsakammakaraporisassa denti mittāmaccānaṁ denti ñātisālohitānaṁ


1S167 denti, yādisāni bhikkhūnaṁ| denti. te na tādisāni khādanı̄yāni sāyanı̄yāni
pānāni attanā khādanti sāyanti pivanti mātāpitūnaṁ denti puttadārassa
1Kh289, 1L322 denti dāsakammakaraporisassa denti mittāmaccānaṁ denti ñātisālohitānaṁ|
denti, yādisāni bhikkhūnaṁ denti. atha kho te bhikkhū vannavā ahesuṁ 35
˙˙
pı̄nindr
< iyā pasannamukhavannā vippasannachavivannā.
˙ ˙˙ ˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 91

ācinnaṁ kho panetaṁ vassaṁvutthānaṁ bhikkhūnaṁ


539
˙˙ ˙˙
bhagavantaṁ dassanāya upasaṅkamituṁ. atha kho te bhikkhū
vassaṁvutthā temāsaccayena senāsanaṁ saṁsāmetv
< ā pattacı̄varaṁ ādāya
˙˙
yena vesālı̄ tena pakkamiṁsu. anupubbena yena vesālı̄ mahāvanaṁ
5 kūtāgārasālā yena bhagavā tenupasaṅkamiṁsu; upasaṅkamitv
< ā| 1C166
˙
bhagavantaṁ abhivādetv < ā ekamantaṁ nisı̄diṁsu.
tena| kho pana samayena disāsu vassaṁvutthā| bhikkhū kisā honti 1Ch1 114,
540
˙˙
lūkhā dubbannā uppanduppandukajātā dhamanisanthatagattā; 1Ch2 114 ; 1L323
˙˙ ˙˙ ˙˙
vaggumudātı̄riyā| pana bhikkhū vannavā honti| pı̄nindriyā 1D142; 1Mc124
˙˙ ˙ <
10 pasannamukhavannā| vippasannachavivannā. ācinnaṁ kho panetaṁ 1S168
˙˙ ˙˙ ˙˙
buddhānaṁ| bhagavantānaṁ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṁ 1Kh290

patisammodituṁ. atha kho bhagavā vaggumudātı̄riye bhikkhū etadavoca|— 1N111


˙
“kacci, bhikkhave, khamanı̄yaṁ kacci yāpanı̄yaṁ kacci samaggā
sammodamānā avivadamānā phāsukaṁ vassaṁ vasittha, na ca pindakena
˙˙
15 kilamitthā”ti? “khamanı̄yaṁ, bhagavā, yāpanı̄yaṁ, bhagavā. samaggā ca
mayaṁ, bhante, sammodamānā avivadamānā phāsukaṁ vassaṁ vasimh < ā,
na ca pindakena kilamimh < ā”ti. jānantāpi tathāgatā pucchanti, jānantāpi| 3P1 89
˙˙
na| pucchanti. . . pe. . . dv
< ı̄hākārehi| buddhā bhagavanto bhikkhū 1L324; 1B196,
1Kh291
patipucchanti— “dhammaṁ vā desessāma, sāvakānaṁ vā sikkhāpadaṁ
˙
20 paññapessāmā”ti.

541
atha kho bhagavā vaggumudātı̄riye bhikkhū etadavoca— “yathā
kathaṁ pana tumh< e, bhikkhave, samaggā sammodamānā avivadamānā
phāsukaṁ vassaṁ vasittha na ca pindakena kilamitthā”ti? atha kho te
˙˙
bhikkhū bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ|. “kacci pana vo, bhikkhave, 87V109

25 bhūtan”ti? “abhūtaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā—


“ananucchavikaṁ, moghapurisā|, ananulomikaṁ appatirūpaṁ| assāmanakaṁ 1L325; 1C167
˙
akappiyaṁ akaranı̄yaṁ|. kathañh < i nāma tumh < e, moghapurisā, udarassa 1Kh292
˙
kāranā gihı̄naṁ aññamaññassa uttarimanussadhammassa vannaṁ
˙ ˙˙ 121
bhāsissatha. varaṁ tumh < ehi, moghapurisā, tin˙<hena govikantanena| 1S169

30 kucchi parikanto, na tv < eva udarassa kāran˙ā gihı̄naṁ aññamaññassa


uttarimanussadhammassa vanno bhāsito. taṁ kissa hetu? tatonidānañh < i,
˙˙
moghapurisā, maranaṁ vā nigaccheyya maranamattaṁ vā dukkhaṁ, na
˙ ˙
tv
< eva tappaccayā | kāyassa bhedā paraṁ maranā apāyaṁ duggatiṁ 1D143
˙
vinipātaṁ nirayaṁ upapajjeyya. itonidānañca kho, moghapurisā, kāyassa
35 bhedā paraṁ maranā apāyaṁ| duggatiṁ vinipātaṁ nirayaṁ upapajjeyya. 1L326
˙
netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . vigarahitv
< ā
dhammiṁ kathaṁ katv
< ā bhikkhū āmantesi—

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
92 VINAYAPITAKA
˙

1Kh293 195. “pañcime|, bhikkhave, mahācorā santo saṁvijjamānā lokasm


542 < iṁ.
1Mc125 katame pañca|? idha, bhikkhave, ekaccassa mahācorassa evaṁ hoti—
‘kudāssu nāmāhaṁ satena vā sahassena vā parivuto
1Ch1 115, 1Ch2 115 gāmanigamarājadhānı̄su| āhindissāmi hananto ghātento chindanto
˙˙
chedāpento pacanto pācento’ti. so aparena samayena satena vā sahassena 5

1L327 vā parivuto gāmanigamarājadhānı̄su āhindati| hananto ghātento chindanto


˙˙
chedāpento pacanto pācento. evameva kho, bhikkhave, idhekaccassa
1N112; 1Kh294 pāpabhikkhuno evaṁ hoti— ‘kudāssu nāmāhaṁ satena vā| sahassena| vā
parivuto gāmanigamarājadhānı̄su cārikaṁ carissāmi sakkato garukato
1C168 mānito| pūjito apacito gahatthānañceva pabbajitānañca, lābhı̄ cı̄vara- 10
˙˙
1S170 pindapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānan’ti|. so aparena
˙˙
samayena satena vā sahassena vā parivuto gāmanigamarājadhānı̄su cārikaṁ
3P1 90 carati sakkato garukato mānito pūjito apacito| gahatthānañceva
˙˙
pabbajitānañca, lābhı̄ cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajja-
˙˙
1L328 parikkhārānaṁ. ayaṁ|, bhikkhave, pathamo mahācoro santo saṁvijjamāno 15
˙
< iṁ. (1)
lokasm

543
puna caparaṁ, bhikkhave, idhekacco pāpabhikkhu
tathāgatappaveditaṁ dhammavinayaṁ pariyāpunitv ā attano dahati. ayaṁ,
˙ <
bhikkhave, dutiyo mahācoro santo saṁvijjamāno lokasm< iṁ. (2)
544
puna caparaṁ, bhikkhave, idhekacco pāpabhikkhu suddhaṁ 20

87V110 br < acāriṁ parisuddhaṁ br


< ahm < acariyaṁ carantaṁ| amūlakena
< ahm
1D144; 1Kh295 abr < acariyena anuddhaṁseti. ayaṁ, bhikkhave, tatiyo| mahācoro santo|
< ahm
saṁvijjamāno lokasm< iṁ. (3)
1B198
545
puna| caparaṁ, bhikkhave, idhekacco pāpabhikkhu yāni tāni
saṁghassa garubhandāni garuparikkhārāni, seyyathidaṁ— ārāmo 25
˙˙
1L329 ārāmavatthu vihāro vihāravatthu mañco pı̄thaṁ bhisi bibbohanaṁ|122
˙
lohakumbhı̄ lohabhānakaṁ lohavārako lohakatāhaṁ vāsi parasu123 kuthārı̄
˙ ˙ ˙
kudālo nikhādanaṁ valli velu muñjaṁ pabbajaṁ tinaṁ mattikā
˙ ˙
dārubhandaṁ mattikābhandaṁ, tehi gihiṁ saṅganhāti upalāpeti. ayaṁ,
˙˙ ˙˙ ˙<
bhikkhave, catuttho mahācoro santo saṁvijjamāno lokasm < iṁ. (4) 30

1Mc126
546
sadevake|, bhikkhave, loke samārake sabr
< ahm< ake
1C169 sassamanabr āhmaniyā| pajāya sadevamanussāya ayaṁ aggo mahācoro yo
˙ < < ˙
1S171; 1Kh296 asantaṁ abhūtaṁ uttarimanussadhammaṁ| ullapati. taṁ| kissa hetu?
theyyāya vo, bhikkhave, ratthapindo bhutto”ti. (5)
˙˙ ˙˙
124 aññathā| santamattānaṁ, aññathā yo pavedaye;
1Ch1 116, 1Ch2 116 547
35

nikacca kitavasseva, bhuttaṁ theyyena tassa taṁ.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 93

125 kāsāvakanthā|
bahavo, pāpadhammā asaññatā; 1L330, 1N113
548
˙˙
pāpā pāpehi kammehi, nirayaṁ te upapajjare.

5 549 seyyo ayogulo bhutto, tatto aggisikhūpamo;


˙
yañce bhuñjeyya dussı̄lo, ratthapindaṁ asaññatoti.
˙˙ ˙˙

550
atha kho bhagavā126 vaggumudātı̄riye bhikkhū anekapariyāyena

< ā dubbharatāya dupposatāya. . . pe. . . | evañca pana, bhikkhave,


vigarahitv 1Kh297

imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—


10
551
“yo pana bhikkhu anabhijānaṁ uttarimanussadhammaṁ
attupanāyikaṁ alamariyañānadassanaṁ samudācareyya— ‘iti
˙
jānāmi iti passāmı̄’ti, tato aparena samayena samanuggāhı̄yamāno
vā asamanuggāhı̄yamāno vā āpanno visuddhāpekkho| evaṁ 1D145

vadeyya— ‘ajānamevaṁ, āvuso, avacaṁ jānāmi|, apassaṁ passāmi. 1L331, 3P1 91,
87V111
15 tucchaṁ musā vilapin’ti, ayampi pārājiko hoti asaṁvāso”ti.

552
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.
196. tena| kho pana samayena sambahulā bhikkhū aditthe 1B200
553
˙˙
ditthasaññino| apatte pattasaññino anadhigate adhigatasaññino asacchikate 1C170
˙˙
sacchikatasaññino| adhimānena aññaṁ byākariṁsu. tesaṁ| aparena 1S172; 1Kh298
<
20 samayena rāgāyapi cittaṁ namati dosāyapi cittaṁ namati mohāyapi cittaṁ
namati. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ.

< a adit˙t˙he dit˙t˙hasaññino apatte pattasaññino anadhigate


mayañcamh
adhigatasaññino| asacchikate sacchikatasaññino|, adhimānena aññaṁ 1Mc127; 1L332

byākarimh< ā. kacci nu kho mayaṁ pārājikaṁ āpattiṁ āpannā”ti? te


<
25 āyasm< ato ānandassa etamatthaṁ ārocesuṁ. āyasm< ā ānando bhagavato
etamatthaṁ ārocesi. “honti ye te, ānanda127 , bhikkhū aditthe
˙˙
ditthasaññino apatte pattasaññino anadhigate adhigatasaññino asacchikate
˙˙
sacchikatasaññino adhimānena aññaṁ byākaronti. tañca kho etaṁ
<
abbohārikan”ti.
30
554
“evañca| pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha— 1Kh299, 1N114

197.
555
“yo| pana bhikkhu anabhijānaṁ uttarimanussadhammaṁ 1Ch1 117, 1Ch2 117

attupanāyikaṁ128 alamariyañānadassanaṁ samudācareyya— ‘iti


˙
jānāmi iti passāmı̄’ti, tato aparena samayena| 1L333

samanuggāhı̄yamāno129 vā asamanuggāhı̄yamāno130 vā āpanno


35 visuddhāpekkho evaṁ vadeyya— ‘ajānamevaṁ, āvuso, avacaṁ
jānāmi, apassaṁ passāmi|. tucchaṁ musā vilapin’ti, aññatr
<a| 1D146; 1C171

adhimānā, ayampi pārājiko hoti asaṁvāso”ti. (4:4)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
94 VINAYAPITAKA
˙

1S173 198. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
556 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.
1Kh300
557
anabhijānanti asantaṁ abhūtaṁ asaṁvijjamānaṁ ajānanto|
apassanto attani kusalaṁ dhammaṁ— atthi me kusalo dhammoti.
87V112 131 uttarimanussadhammo| nāma jhānaṁ vimokkho132 samādhi 5
558

samāpatti ñānadassanaṁ maggabhāvanā phalasacchikiriyā kilesappahānaṁ


˙
1L334 vinı̄varanatā| cittassa suññāgāre abhirati.
˙
559
attupanāyikanti te vā kusale dhamme attani upaneti attānaṁ vā
tesu kusalesu dhammesu upaneti.
ñānanti tisso vijjā. dassananti yaṁ ñānaṁ taṁ dassanaṁ, yaṁ 10
560
˙ ˙
dassanaṁ taṁ ñānaṁ.
˙
1Mc128, 3P1 92 samudācareyyāti | āroceyya itthiyā vā purisassa vā gahatthassa
561
˙˙
vā pabbajitassa vā.
1B202; 1Kh301 562
iti| jānāmi iti passāmı̄ti jānāmahaṁ ete dhamme, passāmahaṁ|
ete dhamme atthi ca ete dhammā mayi, ahañca etesu dhammesu 15

sandissāmı̄ti.

563
tato aparena samayenāti yasm < iṁ khan˙e samudācin˙n˙aṁ hoti
taṁ khanaṁ taṁ layaṁ taṁ muhuttaṁ vı̄tivatte.
˙
1L335 samanuggāhı̄yamānoti yaṁ| vatthu patiññātaṁ hoti tasm< iṁ
564
˙
1N115 vatthusm< iṁ samanuggāhı̄yamāno|— “kinte adhigataṁ, kinti te adhigataṁ, 20

1D147 kadā te adhigataṁ|, kattha te adhigataṁ, katame te kilesā pahı̄nā,


katamesaṁ tv
< aṁ dhammānaṁ lābhı̄”ti.
1Ch1 118, 1Ch2 118
565
asamanuggāhı̄yamānoti| na kenaci vuccamāno.
1S174
566
āpannoti pāpiccho icchāpakato| asantaṁ abhūtaṁ
1C172 uttarimanussadhammaṁ ullapitv
< ā| pārājikaṁ āpattiṁ āpanno hoti. 25

567
visuddhāpekkhoti gihı̄ vā hotukāmo upāsako vā hotukāmo
ārāmiko vā hotukāmo sāmanero vā hotukāmo.
˙
1Kh302, 87V113
568
ajānamevaṁ|, āvuso, avacaṁ— jānāmi, apassaṁ passāmı̄ti
1L336 nāhaṁ ete dhamme jānāmi, nāhaṁ ete dhamme passāmi, natthi| ca ete
dhammā mayi, na cāhaṁ etesu dhammesu sandissāmı̄ti. 30

tucchaṁ musā vilapinti tucchakaṁ mayā bhanitaṁ, musā mayā


569
˙
bhanitaṁ, abhūtaṁ mayā bhanitaṁ, ajānantena mayā bhanitaṁ.
˙ ˙ ˙
aññatr
< a adhimānāti t hapetv
< ā adhimāna ṁ.
570
˙
571
ayampı̄ti purime upādāya vuccati.
1Mc129
572
pārājiko| hotı̄ti seyyathāpi nāma tālo matthakacchinno abhabbo 35

puna virūlhiyā; evameva bhikkhu pāpiccho icchāpakato asantaṁ abhūtaṁ


˙<

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 95

uttarimanussadhammaṁ ullapitv < ā assaman˙o hoti asakyaputtiyo. tena


<
vuccati— “pārājiko hotı̄”ti.

573
asaṁvāsoti saṁvāso nāma ekakammaṁ ekuddeso samasikkhatā—
eso saṁvāso nāma. so| tena saddhiṁ natthi. tena vuccati— “asaṁvāso”ti. 1Kh303

5 199.
574
uttarimanussadhammo| nāma jhānaṁ vimokkho samādhi 1L337

samāpatti ñānadassanaṁ maggabhāvanā phalasacchikiriyā kilesappahānaṁ


˙
vinı̄varanatā| cittassa suññāgāre abhirati. 1D148
˙
133 jhānanti pathamaṁ jhānaṁ dutiyaṁ jhānaṁ| tatiyaṁ jhānaṁ 1S175
575
˙
catutthaṁ jhānaṁ.
10
134 vimokkhoti| suññato vimokkho animitto vimokkho appanihito 1B204
576
˙
vimokkho.
135 samādhı̄ti| suññato samādhi animitto samādhi appanihito 1C173, 3P1 93
577
˙
samādhi.
136 samāpattı̄ti| suññatā samāpatti animittā samāpatti appanihitā 1Ch1 119,
578
˙ 1Ch2 119 , 1N116
15 samāpatti.
137 ñānadassananti
tisso vijjā.
579
˙
138 maggabhāvanāti| cattāro satipatthānā, cattāro 87V114
580
˙˙
sammappadhānā, cattāro iddhipādā, pañcindr
< iyāni, pañca balāni, satta
bojjhaṅgā, ariyo atthaṅgiko maggo.
˙˙
20
139 phalasacchikiriyāti| sotāpattiphalassa sacchikiriyā, 1L338
581

sakadāgāmiphalassa sacchikiriyā, anāgāmiphalassa sacchikiriyā,


arahattassa140 sacchikiriyā.
141 kilesappahānanti| rāgassa pahānaṁ dosassa pahānaṁ mohassa 1Kh304
582

pahānaṁ.
25
142 vinı̄varanatā cittassāti rāgā cittaṁ vinı̄varanatā, dosā cittaṁ
583
˙ ˙
vinı̄varanatā, mohā cittaṁ vinı̄varanatā.
˙ ˙
143 suññāgāre| abhiratı̄ti pathamena jhānena suññāgāre abhirati, 1Mc130
584
˙
dutiyena jhānena suññāgāre abhirati, tatiyena jhānena suññāgāre abhirati,
catutthena jhānena suññāgāre abhirati.
30 200. tı̄hākārehi pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā
585
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti| musā mayā bhanitanti. 1L339
˙ ˙ ˙ ˙
catūhākārehi pat hamaṁ jhāna ṁ samāpajjinti sampajānamusā
586
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
35 bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa| hoti musā mayā bhanitanti, 1S176
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ|. 1D149
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
96 VINAYAPITAKA
˙

1Kh305 pañcahākārehi| pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā


587
˙
1C174 bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti|,
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ vinidhāya khantiṁ.
˙˙
1Ch1 120, 1Ch2 120 chahākārehi| pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā 5
588
˙
87V115 bhanantassa āpatti pārājikassa|— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
1L340 bhanantassa| hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ.
˙˙
1B206 sattahākārehi| pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā
589
˙
1N117 bhanantassa āpatti| pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti, 10
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.
˙˙

1Kh306 201. tı̄hākārehi| pathamaṁ jhānaṁ samāpajjāmı̄ti sampajānamusā


590
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti, 15
˙ ˙
1L341 bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti|.
˙ ˙ ˙ ˙
1Mc131 catūhākārehi | pathamaṁ jhānaṁ samāpajjāmı̄ti sampajānamusā
591
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ. 20
˙˙
1S177 pañcahākārehi | pathamaṁ jhānaṁ samāpajjāmı̄ti sampajānamusā
592
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
1D150 bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti|,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ.
˙˙
1C175 chahākārehi pathamaṁ jhānaṁ samāpajjāmı̄ti| sampajānamusā 25
593
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
1Kh307; 1L342 bhanantassa| hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa| hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ.
˙˙
sattahākārehi pathamaṁ jhānaṁ samāpajjāmı̄ti sampajānamusā
594
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti, 30
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.
˙˙

1Ch1 121, 202. tı̄hākārehi| pathamaṁ jhānaṁ samāpannoti sampajānamusā|


595
˙
1Ch2 121 , 87V116; bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti, 35
1L343 ˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti.
˙ ˙ ˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 97

catūhākārehi pathamaṁ jhānaṁ samāpannoti sampajānamusā


596
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa| hoti musā mayā bhanitanti, 1Kh308
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ.
˙˙
5 pañcahākārehi pathamaṁ jhānaṁ samāpannoti sampajānamusā
597
˙
bhanantassa āpatti| pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti, 1S178
˙ ˙
bhanantassa hoti musā| bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti, 1N118
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ.
˙˙
chahākārehi | pathamaṁ jhānaṁ samāpannoti sampajānamusā 1B208, 1Mc132
598
˙
10 bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti|, 1C176
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ|, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ. 1L344
˙˙
sattahākārehi | pathamaṁ jhānaṁ samāpannoti sampajānamusā 1D151
599
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
15 bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.
˙˙

tı̄hākārehi| pathamassa jhānassa lābhimh < ı̄ti sampajānamusā


203. 1Kh309
600
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
20 bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti.
˙ ˙ ˙ ˙
catūhākārehi pat hamassa jhānassa lābhimh
< ı̄ti sampajānamusā
601
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa|— pubbevassa hoti musā bhanissanti, 1L345
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ.
˙˙
25 pañcahākārehi | pathamassa jhānassa lābhimhı̄ti sampajānamusā 1Ch1 122,
602
˙ <
1Ch2 122, 87V117
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti|,
˙ ˙ 1S179
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ.
˙˙
603
chahākārehi pathamassa jhānassa lābhimh
˙ < ı̄ti sampajānamusā
30 bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti|, 1Kh310
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ.
˙˙
sattahākārehi | pathamassa jhānassa lābhimhı̄ti| sampajānamusā 1L346; 1C177
604
˙ <
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
35 bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti|, bhanitassa hoti musā mayā| bhanitanti, 1Mc133; 1D152
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
98 VINAYAPITAKA
˙

tı̄hākārehi pathamassa jhānassa vasimh < ı̄ti sampajānamusā


204.
605
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
1N119 bhanantassa| hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti.
˙ ˙ ˙ ˙
catūhākārehi pat hamassa jhānassa vasimh
< ı̄ti sampajānamusā
606
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti, 5
˙ ˙
1Kh311, 1L347 bhanantassa| hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ.
˙˙
1B210 pañcahākārehi | pathamassa jhānassa vasimhı̄ti sampajānamusā
607
˙ <
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti, 10
˙ ˙ ˙ ˙
1S180 vinidhāya| ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ.
˙˙
608
chahākārehi pathamassa jhānassa vasimh
˙ < ı̄ti sampajānamusā
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ. 15
˙˙
1Ch1 123, 1Ch2 123 sattahākārehi | pathamassa jhānassa vasimhı̄ti sampajānamusā
609
˙ <
1L348 bhanantassa āpatti| pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
1Kh312; 1C178 bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa| hoti musā| mayā bhanitanti,
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.
˙˙
20

1D153, 3P1 94, 205. tı̄hākārehi| pathamaṁ jhānaṁ sacchikataṁ mayāti sampajānamusā
87V118
610
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti.
˙ ˙ ˙ ˙
1Mc134 catūhākārehi | pathamaṁ jhānaṁ sacchikataṁ mayāti
611
˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā 25
˙
bhanissanti, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā
˙ ˙ ˙ ˙
1L349 bhanitanti, vinidhāya| ditthiṁ.
˙ ˙˙
pañcahākārehi pat hamaṁ jhānaṁ sacchikataṁ mayāti
612
˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā
˙
bhanissanti, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā 30
˙ ˙ ˙ ˙
bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ.
˙ ˙˙
1Kh313; 1S181 chahākārehi | pathamaṁ jhānaṁ| sacchikataṁ mayāti
613
˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā
˙
bhanissanti, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā
˙ ˙ ˙ ˙
bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ. 35
˙ ˙˙
sattahākārehi pat hamaṁ jhānaṁ sacchikataṁ mayāti
614
˙
1N120; 1L350 sampajānamusā bhanantassa| āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti| musā
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 99

bhanissanti, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā


˙ ˙ ˙ ˙
bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ,
˙ ˙˙
vinidhāya bhāvaṁ.
yathā idaṁ pathamaṁ jhānaṁ vitthāritaṁ| evaṁ sabbampi 1C179
615
˙
5 vitthāretabbaṁ.
206.
616
tı̄hākārehi. . . pe. . . sattahākārehi dutiyaṁ jhānaṁ. . . pe. . .
tatiyaṁ jhānaṁ. . . pe. . . catutthaṁ| jhānaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . 87V119

samāpanno. . . catutthassa| jhānassa| lābhimh < i. . . catutthaṁ


< i. . . vasimh 1Ch1 124,
jhānaṁ sacchikataṁ mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti 1Ch2 124 , 1Kh314;
˙ 1D154
10 pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti, bhanantassa hoti musā
˙ ˙
bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ,
˙ ˙ ˙ ˙˙
vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ|, vinidhāya bhāvaṁ. 1L351

207.
617
tı̄hākārehi| suññataṁ vimokkhaṁ. . . animittaṁ vimokkhaṁ. . . 1B212

appanihitaṁ vimokkhaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . .


˙
15 appanihitassa vimokkhassa lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . appan˙ihito vimokkho
˙
sacchikato mayāti sampajānamusā| bhanantassa āpatti pārājikassa. . . pe. . . . 1S182
˙
tı̄hākārehi| suññataṁ samādhiṁ. . . animittaṁ samādhiṁ. . . 1Kh315, 1Mc135
618

appanihitaṁ samādhiṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . .


˙
appanihitassa samādhissa lābhimh < i. . . vasimh < i. . . appan˙ihito samādhi
˙
20 sacchikato mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
619
tı̄hākārehi suññataṁ samāpatti ṁ. . . animittaṁ samāpattiṁ|. . . 1L352

appanihitaṁ samāpattiṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . .


˙
appanihitāya samāpattiyā lābhimh < i. . . vasimh < i. . . appan˙ihitā samāpatti| 1C180
˙
sacchikatā mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
25
620
tı̄hākārehi tisso vijjā samāpajji ṁ. . . samāpajjāmi. . .
samāpanno. . . tissannaṁ vijjānaṁ lābhimh < i. . . vasimh< i. . . tisso vijjā
sacchikatā mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
tı̄hākārehi| cattāro satipatthāne. . . cattāro sammappadhāne. . . 1D155, 1Kh316
621
˙˙
cattāro iddhipāde samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . catunnaṁ
30 iddhipādānaṁ lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . cattāro iddhipādā sacchikatā| mayāti 1L353

sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.


˙
tı̄hākārehi| pañcindriyāni. . . pañca balāni samāpajjiṁ. . . 1N121
622 <
samāpajjāmi. . . samāpanno| . . . pañcannaṁ balānaṁ lābhimh
< i. . . 87V120

vasimh
< i. . . pañcabalāni sacchikatāni mayāti sampajānamusā bhan˙antassa
35 āpatti pārājikassa.

623
tı̄hākārehi| satta bojjhaṅge samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . 1S183

samāpanno. . . sattannaṁ bojjhaṅgānaṁ lābhimh


< i. . . vasimh
< i. . . satta

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d
” d ” p ph b bH m j r ”l
”H n V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
100 VINAYAPITAKA
˙

bojjhaṅgā sacchikatā mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti


˙
pārājikassa.
1Ch1 125, tı̄hākārehi| ariyaṁ atthaṅgikaṁ maggaṁ samāpajjiṁ. . .
1Ch2 125, 1Kh317
624
˙˙
samāpajjāmi. . . samāpanno. . . ariyassa atthaṅgikassa maggassa
˙˙
1L354 lābhimh i. . . vasimh i. . . ariyo| atthaṅgiko maggo sacchikato mayāti 5
< < ˙˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
1Mc136 tı̄hākārehi| sotāpattiphalaṁ. . . sakadāgāmiphalaṁ. . .
625

anāgāmiphalaṁ. . . arahattaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . .


samāpanno. . . arahattassa lābhimh < i vasimh < i arahattaṁ sacchikataṁ mayāti
1C181; 3P1 95 sampajānamusā bhanantassa āpatti| pārājikassa|. 10
˙
1D156 tı̄hākārehi| rāgo me catto vanto mutto pahı̄no patinissattho
626
˙ ˙˙
ukkhetito samukkhetitoti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙ ˙ ˙
1B214; 1Kh318 tı̄hākārehi| doso me catto vanto mutto pahı̄no| patinissattho
627
˙ ˙˙
ukkhetito samukkhetitoti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙ ˙ ˙
1L355 tı̄hākārehi| moho me catto vanto mutto pahı̄no patinissattho 15
628
˙ ˙˙
ukkhetito samukkhetitoti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙ ˙ ˙
tı̄hākārehi rāgā me citta ṁ vinı̄varan anti sampajānamusā
629
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
tı̄hākārehi dosā me cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā
630
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa. 20
˙
87V121 tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi mohā me cittaṁ vinı̄varananti
631
˙
1S184 sampajānamusā bhanantassa āpatti| pārājikassa— pubbevassa hoti musā
˙
bhanissanti, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā
˙ ˙ ˙ ˙
bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ,
˙ ˙˙
vinidhāya bhāvaṁ. 25

suddhikaṁ nitthitaṁ.
632
˙˙
1Ch1 126, 208. tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ dutiyañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . .
1Ch2 126 , 1Mc137,
633
˙
samāpajjāmi. . . samāpanno. . . pathamassa| ca jhānassa dutiyassa ca
1N122 ˙
1L356 jhānassa lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . pat hamañca jhānaṁ dutiyañca jhānaṁ
˙
sacchikataṁ mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa 30
˙
. . . pe. . . .
1Kh319 tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ tatiyañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . .
634
˙
samāpajjāmi. . . samāpanno. . . pathamassa ca jhānassa tatiyassa ca
˙
jhānassa lābhimh < i. . . pat˙hamañca jhānaṁ tatiyañca jhānaṁ
< i. . . vasimh
1C182 sacchikataṁ| mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa. 35
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 101

tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ catutthañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . . 1D157


635
˙
samāpajjāmi. . . samāpanno. . . pathamassa ca jhānassa catutthassa ca
˙
jhānassa lābhimh < i. . . vasimh < i. . . pat˙hamañca jhānaṁ catutthañca jhānaṁ
sacchikataṁ mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
5 tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ suññatañca vimokkhaṁ. . . 1B216
636
˙
pathamañca jhānaṁ animittañca vimokkhaṁ. . . pathamañca jhānaṁ
˙ ˙
appanihitañca vimokkhaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . .
˙
pathamassa ca jhānassa appanihitassa ca vimokkhassa lābhimh < i. . .
˙ ˙
vasimh< i. . . pat˙hamañca jhānaṁ appan˙ihito| ca vimokkho sacchikato mayāti 1S185

10 sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.


˙
tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ suññatañca samādhiṁ. . . 1Kh320
637
˙
pathamañca jhānaṁ animittañca samādhiṁ. . . pathamañca jhānaṁ
˙ ˙
appanihitañca samādhiṁ| samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno 1L357
˙
pathamassa| ca jhānassa appanihitassa ca samādhissa lābhimh < i. . . 87V122
˙ ˙
15 vasimh< i. . . pat˙hamañca jhānaṁ appan˙ihito ca samādhi sacchikato mayāti
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
tı̄hākārehi pat hamañca jhānaṁ suññatañca samāpattiṁ. . .
638
˙
pathamañca jhānaṁ animittañca samāpattiṁ. . . pathamañca jhānaṁ
˙ ˙
appanihitañca samāpattiṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno
˙
20 pathamassa ca jhānassa appanihitāya ca samāpattiyā lābhimh < i. . .
˙ ˙
vasimh< i. . . pat˙hamañca jhānaṁ appan˙ihitā ca samāpatti| sacchikatā mayāti 1C183

sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.


˙
tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ tisso ca vijjā samāpajjiṁ. . . 1D158, 1Kh321,
639
˙ 1Mc138
samāpajjāmi. . . samāpanno. . . pathamassa| ca jhānassa tissannañca 1L358
˙
25 vijjānaṁ lābhimh < i. . . vasimh< i. . . pat˙hamañca jhānaṁ tisso ca vijjā
sacchikatā mayāti sampajānamusā| bhanantassa āpatti pārājikassa. 1N123
˙
tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ cattāro ca satipatthāne. . . 1Ch1 127, 1Ch2 127
640
˙ ˙˙
pathamañca jhānaṁ cattāro ca sammappadhāne. . . pathamañca jhānaṁ
˙ ˙
cattāro ca iddhipāde samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . .
30 pathamassa ca jhānassa| catunnañca iddhipādānaṁ lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . 1S186
˙
pathamañca jhānaṁ cattāro ca iddhipādā sacchikatā mayāti
˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
tı̄hākārehi pat hamañca jhānaṁ pañca ca indr
< iyāni. . . pat˙hamañca
641
˙
jhānaṁ pañca ca balāni| samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . 3P1 96

35 pathamassa ca jhānassa pañcannañca| balānaṁ lābhimh


< i. . . vasimh
< i. . . 1Kh322
˙
pathamañca jhānaṁ| pañca ca balāni sacchikatāni mayāti sampajānamusā 1L359
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
102 VINAYAPITAKA
˙

209. tı̄hākārehi pathamañca jhānaṁ satta ca bojjhaṅge samāpajjiṁ. . .


642
˙
samāpajjāmi. . . samāpanno. . . pathamassa ca jhānassa sattannañca
˙
bojjhaṅgānaṁ lābhimh < i. . . pat˙hamañca jhānaṁ satta ca
< i. . . vasimh
bojjhaṅgā sacchikatā mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti
˙
pārājikassa. 5

87V123 tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ ariyañca atthaṅgikaṁ maggaṁ


643
˙ ˙˙
1C184 samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno|. . . pathamassa ca jhānassa
˙
1D159 ariyassa| ca atthaṅgikassa maggassa lābhimh < i. . . vasimh < i. . . pat˙hamañca
˙˙
jhānaṁ ariyo ca atthaṅgiko maggo sacchikato mayāti sampajānamusā
˙˙
bhanantassa āpatti pārājikassa. 10
˙
1B218, 1Kh323, tı̄hākārehi| pathamañca jhānaṁ sotāpattiphalañca. . . pathamañca
1L360
644
˙ ˙
jhānaṁ sakadāgāmiphalañca. . . pathamañca jhānaṁ anāgāmiphalañca. . .
˙
1S187 pathamañca jhānaṁ| arahattañca samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . .
˙
samāpanno. . . pathamassa ca jhānassa arahattassa ca lābhimh < i. . .
˙
1Mc139 vasimh < i. . . pat˙hamañca jhānaṁ| arahattañca sacchikataṁ mayāti 15

sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.


˙
tı̄hākārehi pat hamañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . .
645
˙
samāpanno. . . pathamassa ca jhānassa lābhimh < i. . . vasimh < i. . .
˙
pathamañca jhānaṁ sacchikataṁ mayā, rāgo ca me catto. . . doso ca me
˙
catto. . . moho ca me catto vanto mutto pahı̄no patinissattho ukkhetito 20
˙ ˙˙ ˙
samukkhetitoti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙ ˙
1Kh324, 1N124 tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi pathamañca jhānaṁ
646
˙
samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . pathamassa ca jhānassa
˙
lābhimh< i. . . vasimh
< i. . . pat hamañca jhāna ṁ sacchikata ṁ mayā, rāgā ca me
˙
1Ch1 128, 1Ch2 128 cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . dosā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . mohā| ca me 25
˙ ˙
1L361 cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā| bhanantassa āpatti pārājikassa—
˙ ˙
1C185 pubbevassa hoti musā bhanissanti, bhanantassa| hoti musā bhanāmı̄ti,
˙ ˙ ˙
bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya
˙ ˙ ˙˙
khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.

khandacakkaṁ nitthitaṁ. 30
647
˙˙ ˙˙
1D160, 1S188 210.
648
tı̄hākārehi| dutiyañca jhānaṁ tatiyañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . .
samāpajjāmi. . . samāpanno. . . dutiyassa ca jhānassa tatiyassa ca jhānassa
lābhimh < i. . . dutiyañca jhānaṁ tatiyañca jhānaṁ sacchikataṁ
< i. . . vasimh
mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 103

649
tı̄hākārehi| dutiyañca jhānaṁ catutthañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . . 87V124

samāpajjāmi. . . samāpanno. . . dutiyassa ca jhānassa catutthassa ca


jhānassa lābhimh < i. . . dutiyañca| jhānaṁ catutthañca jhānaṁ
< i. . . vasimh 1Kh325

sacchikataṁ mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.


˙
5
650
tı̄hākārehi dutiyañca jhāna ṁ suññatañca vimokkhaṁ. . .
animittañca vimokkhaṁ. . . appanihitañca vimokkhaṁ. . . suññatañca
˙
samādhiṁ. . . animittañca samādhiṁ. . . appanihitañca samādhiṁ. . . | 1Mc140
˙
suññatañca samāpattiṁ|. . . animittañca samāpattiṁ. . . appanihitañca 1L362
˙
samāpattiṁ. . . tisso ca vijjā. . . cattāro ca satipatthāne. . . cattāro ca
˙˙
10 sammappadhāne. . . cattāro ca iddhipāde. . . pañca ca indr < iyāni|. . . pañca 1C186

ca balāni. . . satta ca bojjhaṅge. . . ariyañca atthaṅgikaṁ maggaṁ. . .


˙˙
sotāpattiphalañca. . . sakadāgāmiphalañca|. . . anāgāmiphalañca. . . 1Kh326

arahattañca samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . dutiyassa ca


jhānassa arahattassa ca lābhimh < i. . . dutiyañca jhānaṁ
< i. . . vasimh
15 arahattañca sacchikataṁ mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti
˙
pārājikassa.

651
tı̄hākārehi| dutiyañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . 1B220

samāpanno. . . dutiyassa ca jhānassa lābhimh


< i. . . vasimh
< i. . . dutiyañca
jhānaṁ sacchikataṁ mayā, rāgo ca| me catto. . . doso ca me catto. . . moho 1S189

20 ca me catto vanto mutto pahı̄no patinissattho ukkhetito samukkhetito. rāgā| 1D161


˙ ˙˙ ˙ ˙
ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ|. . . dosā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . mohā ca 1N125
˙ ˙
me cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙ ˙
tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi dutiyañca jhānaṁ| pathamañca 1Ch1 129,
652
˙
jhānaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . dutiyassa ca 1Ch2 129 ; 1L363
25 jhānassa pathamassa ca jhānassa lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . dutiyañca
˙
jhānaṁ pathamañca jhānaṁ sacchikataṁ mayāti sampajānamusā
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa. . . pe. . . vinidhāya bhāvaṁ.
˙
653
baddhacakkaṁ.

210.
654
evaṁ ekekaṁ mūlaṁ kātuna baddhacakkaṁ parivattakaṁ
30 kattabbaṁ.

655
idaṁ saṁkhittaṁ.

211.
656
tı̄hākārehi| tatiyañca jhānaṁ catutthañca jhānaṁ. . . pe. . . 1Mc141, 87V125

tatiyañca jhānaṁ arahattañca samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . .


samāpanno. . . tatiyassa ca jhānassa arahattassa ca lābhimh
< i. . . vasimh
< i. . .
35 tatiyañca jhānaṁ arahattañca sacchikataṁ mayāti sampajānamusā
bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
104 VINAYAPITAKA
˙

657
tı̄hākārehi tatiyañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . .
samāpanno. . . tatiyassa ca jhānassa lābhimh
< i. . . vasimh
< i. . . tatiyañca
jhānaṁ sacchikataṁ mayā, rāgo ca me catto. . . doso ca me catto. . . moho
ca me catto vanto mutto pahı̄no patinissattho ukkhetito samukkhetito. rāgā
˙ ˙˙ ˙ ˙
ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . dosā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . mohā ca 5
˙ ˙
me cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙ ˙
1D162; 1L364 tı̄hākārehi| tatiyañca jhānaṁ pathamañca jhānaṁ|. . . tatiyañca
658
˙
jhānaṁ dutiyañca jhānaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . .
tatiyassa ca jhānassa dutiyassa ca jhānassa lābhimh
< i. . . vasimh
< i. . .
tatiyañca jhānaṁ dutiyañca jhānaṁ sacchikataṁ mayāti sampajānamusā 10

bhanantassa āpatti pārājikassa.


˙
1Kh327 tı̄hākārehi| mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ pathamañca jhānaṁ
659
˙ ˙
1C187; 1N126; . . . pe. . . | dutiyañca| jhānaṁ. . . tatiyañca jhānaṁ. . . catutthañca jhānaṁ|
1S190 samāpajjiṁ samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ
vinı̄varanaṁ catutthassa ca jhānassa lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . mohā ca me 15
˙
cittaṁ vinı̄varanaṁ catutthañca jhānaṁ sacchikataṁ mayāti
˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
1B222; 3P1 97 212. tı̄hākārehi| mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ suññatañca|
660
˙
vimokkhaṁ. . . animittañca vimokkhaṁ. . . appanihitañca vimokkhaṁ
˙
samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ 20

1Ch1 130, 1Ch2 130 vinı̄varanaṁ appanihitassa ca vimokkhassa| lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . mohā
˙ ˙
ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ appanihito ca vimokkho sacchikato mayāti
˙ ˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
tı̄hākārehi mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ suññatañca
661
˙
1Mc142; 87V126 samādhiṁ. . . animittañca samādhiṁ|. . . | appanihitañca samādhiṁ 25
˙
samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ
vinı̄varanaṁ appanihitassa ca samādhissa lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . mohā ca
˙ ˙
me cittaṁ vinı̄varanaṁ appanihito ca samādhi sacchikato mayāti
˙ ˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
tı̄hākārehi mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ suññatañca 30
662
˙
1N127 samāpattiṁ. . . animittañca| samāpattiṁ. . . appanihitañca samāpattiṁ
˙
samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ
vinı̄varanaṁ appanihitāya ca samāpattiyā lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . mohā ca
˙ ˙
me cittaṁ vinı̄varanaṁ appanihitā ca samāpatti sacchikatā mayāti
˙ ˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa. 35
˙
tı̄hākārehi mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ tisso ca vijjā
663
˙
samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 105

vinı̄varanaṁ tissannañca vijjānaṁ lābhimh < i. . . vasimh


< i. . . mohā ca me
˙
cittaṁ vinı̄varanaṁ tisso ca vijjā sacchikatā mayāti sampajānamusā
˙
bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
tı̄hākārehi mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ cattāro ca
664
˙
5 satipatthāne. . . cattāro ca sammappadhāne. . . cattāro ca iddhipāde
˙˙
samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ
vinı̄varanaṁ catunnañca iddhipādānaṁ lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . mohā ca
˙
me cittaṁ vinı̄varanaṁ cattāro ca iddhipādā sacchikatā mayāti
˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
10 213. tı̄hākārehi| mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ pañca| ca indriyāni. . . 1N128; 1Kh328
665
˙ <
pañca ca balāni samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me
cittaṁ vinı̄varanaṁ pañcannañca balānaṁ lābhimh < i. . . vasimh
< i. . . mohā ca
˙
me cittaṁ vinı̄varanaṁ pañca ca balāni sacchikatāni mayāti
˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
15 tı̄hākārehi| mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ satta ca bojjhaṅge 1Ch1 131, 1Ch2 131
666
˙
samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ
vinı̄varanaṁ sattannañca bojjhaṅgānaṁ lābhimh < i|. . . vasimh
< i. . . mohā ca 1Mc143, 87V127
˙
me cittaṁ vinı̄varanaṁ satta ca bojjhaṅgā sacchikatā mayāti
˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
20 tı̄hākārehi| mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ ariyañca atthaṅgikaṁ 1B224
667
˙ ˙˙
maggaṁ samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ
vinı̄varanaṁ ariyassa ca atthaṅgikassa maggassa lābhimh < i. . . vasimh
< i. . .
˙ ˙˙
mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ ariyo ca atthaṅgiko maggo sacchikato
˙ ˙˙
mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙
25 tı̄hākārehi mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ sotāpattiphalañca. . .
668
˙
sakadāgāmiphalañca|. . . anāgāmiphalañca. . . arahattañca samāpajjiṁ. . . 1D163, 1N129

samāpajjāmi. . . samāpanno. . . mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ


˙
arahattassa ca lābhimh
< i. . . vasimh
< i. . . mohā ca me cittaṁ vinı̄varan aṁ
˙
arahattañca sacchikataṁ mayāti sampajānamusā bhanantassa āpatti
˙
30 pārājikassa.
tı̄hākārehi mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ, rāgo ca me catto. . .
669
˙
doso ca me catto. . . moho ca me catto vanto mutto pahı̄no patinissattho
˙ ˙˙
ukkhetito samukkhetitoti sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa.
˙ ˙ ˙
tı̄hākārehi. . . pe. . . sattahākārehi mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ
670
˙
35 rāgā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . dosā ca me cittaṁ vinı̄varananti
˙ ˙
sampajānamusā bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā
˙
bhanissanti|, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā 1N130
˙ ˙ ˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
106 VINAYAPITAKA
˙

bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ,


˙ ˙˙
vinidhāya bhāvaṁ.

ekamūlakaṁ nitthitaṁ144 .
671
˙˙
213.
672
yathā ekamūlakaṁ vitthāritaṁ evameva dumūlakādipi
vitthāretabbaṁ. 5

673
idaṁ sabbamūlakaṁ

1Ch1 132, 214. tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi pathamañca jhānaṁ dutiyañca|


674
˙
1Ch2 132, 1Kh329, jhānaṁ tatiyañca| jhānaṁ catutthañca jhānaṁ suññatañca vimokkhaṁ|
1L365, 1Mc144;
1C188 animittañca vimokkhaṁ appanihitañca vimokkhaṁ suññatañca samādhiṁ
87V128; 1S191 ˙
animittañca samādhiṁ appanihitañca samādhiṁ suññatañca samāpattiṁ 10
˙
animittañca samāpattiṁ appanihitañca samāpattiṁ tisso ca vijjā cattāro ca
˙
satipatthāne cattāro ca sammappadhāne cattāro ca iddhipāde pañca ca
˙˙
indr
< iyāni pañca ca balāni satta ca bojjhaṅge ariyañca atthaṅgikaṁ maggaṁ
˙˙
sotāpattiphalañca sakadāgāmiphalañca anāgāmiphalañca arahattañca
samāpajjiṁ. . . samāpajjāmi. . . samāpanno. . . pe. . . rāgo ca me catto, doso 15

1D164, 1L366 ca me catto, moho| ca me catto vanto mutto pahı̄no patinissattho ukkhetito
˙ ˙˙ ˙
samukkhetito. rāgā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ, dosā ca me cittaṁ
˙ ˙
1Kh330 vinı̄varanaṁ, mohā ca me cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā|
˙ ˙
bhanantassa āpatti pārājikassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙
1N131 bhanantassa hoti| musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti, 20
˙ ˙ ˙ ˙
vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.
˙˙

sabbamūlakaṁ nitthitaṁ.
675
˙˙
suddhikavārakathā nitthitā.
˙˙
1B226, 1S192; 215. tı̄hākārehi| pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti vattukāmo| dutiyaṁ 25

1L367
676
˙
1C189 jhānaṁ| samāpajjinti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti
˙ ˙
pārājikassa; na pativijānantassa āpatti thullaccayassa.
˙
tı̄hākārehi pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti vattukāmo tatiyaṁ
677
˙
jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti
˙ ˙
pārājikassa; na pativijānantassa āpatti thullaccayassa. 30
˙
1Kh331 tı̄hākārehi pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti| vattukāmo catutthaṁ
678
˙
jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti
˙ ˙
pārājikassa; na pativijānantassa āpatti thullaccayassa.
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 107

tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti 1Ch1 133,


679
˙ 1Ch2 133, 1Mc145
vattukāmo suññataṁ| vimokkhaṁ. . . animittaṁ vimokkhaṁ. . .
87V129
appanihitaṁ vimokkhaṁ. . . suññataṁ samādhiṁ. . . animittaṁ
˙
samādhiṁ. . . appanihitaṁ| samādhiṁ. . . suññataṁ samāpattiṁ. . . 1D165
˙
5 animittaṁ samāpattiṁ. . . appanihitaṁ samāpattiṁ. . . tisso vijjā. . .
˙
cattāro satipatthāne. . . cattāro sammappadhāne. . . cattāro iddhipāde. . .
˙˙
pañcindr
< iyāni. . . pañca balāni. . . satta bojjhaṅge. . . ariyaṁ atthaṅgikaṁ
˙˙
maggaṁ. . . sotāpattiphalaṁ. . . sakadāgāmiphalaṁ. . . anāgāmiphalaṁ. . .
arahattaṁ| samāpajjiṁ. . . pe. . . rāgo me catto. . . doso| me catto. . . moho 1L368; 1Kh332

10 me catto vanto mutto pahı̄no patinissattho ukkhetito samukkhetito. rāgā| 1C190, 1S193
˙ ˙˙ ˙ ˙
me cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . dosā me cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . mohā me cittaṁ
˙ ˙
vinı̄varananti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti
˙ ˙ ˙
pārājikassa; na pativijānantassa āpatti thullaccayassa— pubbevassa hoti
˙
musā bhanissanti, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā
˙ ˙ ˙ ˙
15 mayā bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ,
˙ ˙˙
vinidhāya bhāvaṁ.
vatthuvisārakassa145 ekamūlakassa khandacakkaṁ nitthitaṁ.
680
˙˙ ˙˙
216. tı̄hākārehi| dutiyaṁ jhānaṁ samāpajjinti vattukāmo| tatiyaṁ 1Kh333, 1N132,
681
3P1 98; 1L369
jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti|
˙ ˙ 1D166
20 pārājikassa; na pativijānantassa āpatti thullaccayassa.
˙
682
tı̄hākārehi dutiyaṁ jhānaṁ samāpajjinti vattukāmo catutthaṁ
jhānaṁ samāpajjinti. . . pe. . . mohā me cittaṁ vinı̄varananti
˙
sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti pārājikassa; na
˙ ˙
pativijānantassa āpatti thullaccayassa.
˙
25
683
tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi dutiyaṁ jhānaṁ samāpajjinti 1B228, 1Mc146

vattukāmo pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā bhanantassa


˙ ˙
pativijānantassa āpatti pārājikassa|; na pativijānantassa āpatti 1S194
˙ ˙
thullaccayassa. . . pe. . . vinidhāya bhāvaṁ.

684
vatthuvisārakassa| ekamūlakassa baddhacakkaṁ. 1C191

30 mūlaṁ saṁkhittaṁ.
217. tı̄hākārehi| mohā me cittaṁ vinı̄varananti vattukāmo pathamaṁ 1Ch1 134,
685
˙ ˙ 1Ch2 134, 1Kh334,
jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti
˙ ˙ 1L370, 87V130
pārājikassa; na pativijānantassa āpatti thullaccayassa.
˙
tı̄hākārehi. . . pe. . . sattahākārehi mohā me cittaṁ vinı̄varananti
686
˙
35 vattukāmo dosā me cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā bhanantassa
˙ ˙
pativijānantassa āpatti pārājikassa; na pativijānantassa āpatti
˙ ˙
thullaccayassa. . . pe. . . vinidhāya bhāvaṁ.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
108 VINAYAPITAKA
˙

1D167 vatthuvisārakassa| ekamūlakaṁ nitthitaṁ.


687
˙˙
1C192 yathā| ekamūlakaṁ vitthāritaṁ evameva dumūlakādipi vitthāretabbaṁ.
1C193, 1Mc147, idaṁ| sabbamūlakaṁ
1S196
1D168, 1Kh338, 218. tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi pathamañca jhānaṁ dutiyañca
1L371
688
˙
jhānaṁ tatiyañca jhānaṁ catutthañca jhānaṁ suññatañca vimokkhaṁ 5

animittañca vimokkhaṁ appanihitañca vimokkhaṁ suññatañca samādhiṁ


˙
1Mc148 animittañca samādhiṁ appanihitañca samādhiṁ| suññatañca samāpattiṁ
˙
1N133 animittañca samāpattiṁ appanihitañca samāpattiṁ tisso ca vijjā| cattāro ca
˙
satipatthāne cattāro ca sammappadhāne cattāro ca iddhipāde pañca ca
˙˙
indr
< iyāni pañca ca balāni satta ca bojjhaṅge ariyañca atthaṅgikaṁ maggaṁ 10
˙˙
sotāpattiphalañca sakadāgāmiphalañca anāgāmiphalañca arahattañca
1L372 samāpajjiṁ. . . pe. . . rāgo ca me catto. . . doso ca me catto. . . moho ca| me
1S197; 1Kh339 catto| vanto mutto pahı̄no patinissattho ukkhetito samukkhetito, rāgā| ca
˙ ˙˙ ˙ ˙
me cittaṁ vinı̄varanaṁ dosā ca me cittaṁ vinı̄varananti vattukāmo mohā
˙ ˙
me cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa 15
˙ ˙ ˙
āpatti pārājikassa; na pativijānantassa āpatti thullaccayassa.
˙
1B230 219. 146.. tı̄hākārehi| dutiyañca jhānaṁ tatiyañca jhānaṁ catutthañca
689

jhānaṁ suññatañca vimokkhaṁ animittañca vimokkhaṁ appanihitañca


˙
vimokkhaṁ suññatañca samādhiṁ animittañca samādhiṁ appanihitañca
˙
samādhiṁ suññatañca samāpattiṁ animittañca samāpattiṁ appanihitañca 20
˙
samāpattiṁ tisso ca vijjā cattāro ca satipatthāne cattāro ca
˙˙
1L373; 1Ch1 135, sammappadhāne cattāro| ca iddhipāde pañca| ca indr < iyāni pañca ca balāni
1Ch2 135 satta ca bojjhaṅge ariyañca atthaṅgikaṁ maggaṁ| sotāpattiphalañca
87V131 ˙˙
sakadāgāmiphalañca anāgāmiphalañca arahattañca samāpajjiṁ. . . pe. . .
rāgo ca me catto. . . doso ca me catto. . . moho ca me catto vanto mutto 25

1D169 pahı̄no patinissattho ukkhetito samukkhetito|, rāgā ca me cittaṁ


˙ ˙˙ ˙ ˙
vinı̄varanaṁ dosā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ mohā ca me cittaṁ
˙ ˙
vinı̄varananti vattukāmo pathamaṁ jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā
˙ ˙
bhanantassa pativijānantassa āpatti pārājikassa; na pativijānantassa āpatti
˙ ˙ ˙
thullaccayassa. 30

690
tı̄hākārehi tatiyañca jhānaṁ catutthañca jhānaṁ. . . pe. . . mohā ca
me cittaṁ vinı̄varanaṁ pathamañca jhānaṁ samāpajjinti vattukāmo
˙ ˙
dutiyaṁ jhānaṁ samāpajjinti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa
˙ ˙
1D170 āpatti pārājikassa; na pativijānantassa āpatti| thullaccayassa.
˙
1Mc149 tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi mohā ca me cittaṁ vinı̄varanaṁ 35
691
˙
pathamañca jhānaṁ dutiyañca jhānaṁ tatiyañca jhānaṁ catutthañca
˙
1C194 jhānaṁ. . . pe. . . rāgā ca me| cittaṁ vinı̄varananti vattukāmo dosā me
˙
cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti
˙ ˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 109

pārājikassa; na pativijānantassa āpatti thullaccayassa|..147 — pubbevassa 1N134


˙
hoti musā bhanissanti, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa| hoti 1L374
˙ ˙ ˙ ˙
musā mayā bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya
˙ ˙˙
ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.

5 vatthuvisārakassa sabbamūlakaṁ nitthitaṁ.


692
˙˙
vatthuvisārakassa cakkapeyyālaṁ nitthitaṁ.
˙˙
vatthukāmavārakathā nitthitā.
˙˙
220. tı̄hākārehi| yo te vihāre vasi so bhikkhu pathamaṁ jhānaṁ 3P1 99
693
˙
samāpajji. . . samāpajjati. . . samāpanno. . . so bhikkhu pathamassa
˙
10 jhānassa lābhı̄. . . vası̄. . . tena bhikkhunā pathamaṁ jhānaṁ sacchikatanti
˙
sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti thullaccayassa|; na 1Kh340
˙ ˙
pativijānantassa āpatti dukkatassa— 148.. pubbevassa hoti musā bhanissanti,
˙ ˙ ˙
bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā
˙ ˙ ˙
bhanitanti..149 .
˙
15
694
catūhākārehi|. . . pañcahākārehi. . . chahākārehi. . . sattahākārehi 1B232, 1Ch1 136,
1Ch2 136, 1L375
yo te vihāre vasi so| bhikkhu pathamaṁ jhānaṁ samāpajji. . .
˙ 87V132
samāpajjati. . . samāpanno. . . so bhikkhu pathamassa jhānassa| lābhı̄. . . 1D171
˙
vası̄. . . tena bhikkhunā pathamaṁ jhānaṁ sacchikatanti sampajānamusā
˙
bhanantassa pativijānantassa| āpatti thullaccayassa; na pativijānantassa 1S198
˙ ˙ ˙
20 āpatti dukkatassa— pubbevassa| hoti musā bhanissanti, bhanantassa hoti 1C195
˙ ˙ ˙
musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā mayā bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ,
˙ ˙ ˙ ˙˙
vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.

695
tı̄hākārehi yo te vihāre vasi so bhikkhu dutiyaṁ jhānaṁ. . .
tatiyaṁ jhānaṁ. . . catutthaṁ| jhānaṁ. . . suññataṁ vimokkhaṁ. . . 1Mc150

25 animittaṁ vimokkhaṁ. . . appanihitaṁ| vimokkhaṁ. . . suññataṁ 1Kh341, 1L376


˙
samādhiṁ. . . animittaṁ samādhiṁ. . . appanihitaṁ samādhiṁ. . .
˙
suññataṁ samāpattiṁ. . . animittaṁ samāpattiṁ. . . appanihitaṁ
˙
samāpattiṁ. . . tisso vijjā. . . cattāro satipatthāne. . . cattāro
˙˙
sammappadhāne. . . cattāro iddhipāde. . . pañca indr < iyāni. . . pañca
30 balāni. . . satta bojjhaṅge. . . ariyaṁ atthaṅgikaṁ maggaṁ. . .
˙˙
sotāpattiphalaṁ. . . sakadāgāmiphalaṁ. . . anāgāmiphalaṁ. . . arahattaṁ
samāpajji. . . samāpajjati|. . . samāpanno. . . so bhikkhu arahattassa 1N135

lābhı̄. . . vası̄. . . tena bhikkhunā arahattaṁ sacchikatanti sampajānamusā


bhanantassa pativijānantassa āpatti thullaccayassa; na pativijānantassa
˙ ˙ ˙
35 āpatti dukkatassa.
˙
696
tı̄hākārehi yo te vihāre vasi, tassa bhikkhuno rāgo catto. . . | doso 1L377

catto. . . moho catto vanto mutto pahı̄no patinissattho ukkhetito


˙ ˙˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
110 VINAYAPITAKA
˙

samukkhetitoti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti


˙ ˙ ˙
thullaccayassa; na pativijānantassa āpatti dukkatassa.
˙ ˙
1Kh342
697
tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi yo te vihāre vasi, tassa
1D172 bhikkhuno rāgā cittaṁ| vinı̄varanaṁ. . . dosā cittaṁ vinı̄varanaṁ. . . mohā
˙ ˙
1S199 cittaṁ vinı̄varananti sampajānamusā| bhanantassa pativijānantassa āpatti 5
˙ ˙ ˙
thullaccayassa; na pativijānantassa āpatti dukkatassa— pubbevassa hoti
˙ ˙
1C196 musā| bhanissanti, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā
˙ ˙ ˙ ˙
mayā bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ,
˙ ˙˙
vinidhāya bhāvaṁ.
1L378
698
tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi yo te vihāre vasi so bhikkhu 10

suññāgāre pathamaṁ jhānaṁ. . . dutiyaṁ jhānaṁ. . . tatiyaṁ jhānaṁ. . .


˙
1Ch1 137, 1Ch2 137 catutthaṁ jhānaṁ samāpajji|. . . samāpajjati. . . samāpanno. . . so bhikkhu
87V133 suññāgāre catutthassa jhānassa lābhı̄. . . vası̄. . . tena bhikkhunā suññāgāre|
catutthaṁ jhānaṁ sacchikatanti sampajānamusā bhanantassa
˙
pativijānantassa āpatti thullaccayassa; na pativijānantassa āpatti 15
˙ ˙
1Kh343 dukkatassa— pubbevassa hoti musā bhanissanti, bhanantassa hoti| musā
˙ ˙ ˙
bhanāmı̄ti bhanitassa hoti, musā mayā bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ,
˙ ˙ ˙ ˙˙
vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ, vinidhāya bhāvaṁ.
1Mc151
699
yathā| idaṁ vitthāritaṁ evameva sesānipi vitthāretabbāni.
1B234, 1S200; 221.
700
tı̄hākārehi|. . . pe. . . sattahākārehi yo te cı̄varaṁ paribhuñji. . . yo| 20

1L379
te pindapātaṁ paribhuñji. . . yo te senāsanaṁ paribhuñji. . . yo te
˙˙
gilānappaccayabhesajjaparikkhāraṁ paribhuñji so bhikkhu suññāgāre
catutthaṁ jhānaṁ samāpajji. . . samāpajjati. . . samāpanno. . . so bhikkhu
1N136 suññāgāre catutthassa jhānassa lābhı̄. . . vası̄. . . tena bhikkhunā suññāgāre|
catutthaṁ jhānaṁ sacchikatanti sampajānamusā bhanantassa 25
˙
pativijānantassa āpatti thullaccayassa; na pativijānantassa āpatti
˙ ˙
dukkatassa. . . pe. . . vinidhāya bhāvaṁ.
˙
1C197
701
tı̄hākārehi. . . pe. . . sattahākārehi yena te vihāro paribhutto|. . .
yena te cı̄varaṁ paribhuttaṁ. . . yena te pindapāto paribhutto. . . yena te
˙˙
1D173 senāsanaṁ paribhuttaṁ. . . yena| te gilānappaccayabhesajjaparikkhāro 30

paribhutto. . . so bhikkhu suññāgāre catutthaṁ jhānaṁ samāpajji. . .


samāpajjati. . . samāpanno. . . so bhikkhu suññāgāre catutthassa jhānassa
lābhı̄. . . vası̄. . . tena bhikkhunā suññāgāre catutthaṁ jhānaṁ sacchikatanti
sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti thullaccayassa; na
˙ ˙
pativijānantassa āpatti dukkatassa. . . pe. . . vinidhāya bhāvaṁ. 35
˙ ˙
702
tı̄hākārehi. . . pe. . . sattahākārehi yaṁ tv
< aṁ āgamma vihāraṁ
adāsi. . . cı̄varaṁ adāsi. . . pindapātaṁ adāsi. . . senāsanaṁ adāsi. . .
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 111

gilānappaccayabhesajjaparikkhāraṁ adāsi so bhikkhu suññāgāre| catutthaṁ 1Kh344

jhānaṁ samāpajji. . . samāpajjati. . . samāpanno. . . so bhikkhu suññāgāre


catutthassa jhānassa lābhı̄. . . vası̄. . . tena bhikkhunā suññāgāre catutthaṁ
jhānaṁ sacchikatanti sampajānamusā bhanantassa pativijānantassa āpatti| 1L380
˙ ˙
5 thullaccayassa; na pativijānantassa āpatti| dukkatassa— pubbevassa hoti| 3P1 100; 87V134
˙ ˙
musā bhanissanti|, bhanantassa hoti musā bhanāmı̄ti, bhanitassa hoti musā 1Ch1 138, 1Ch2 138
˙ ˙ ˙ ˙
mayā bhanitanti, vinidhāya ditthiṁ, vinidhāya khantiṁ, vinidhāya ruciṁ,
˙ ˙˙
vinidhāya bhāvaṁ.

peyyālapannarasakaṁ nitthitaṁ.
703
˙˙
10 paccayappatisaṁyuttavārakathā nitthitā.
˙ ˙˙
uttarimanussadhammacakkapeyyālaṁ nitthitaṁ.
˙˙
222.
704
anāpatti|— adhimānena, anullapanādhippāyassa, ummattakassa, 1N137

khittacittassa, vedanāttassa, ādikammikassāti.


˙˙

1.1.4.1. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ

15
705 adhimāne|150 araññamh
< i, pindopajjhāriyāpatho; 1B236, 1Kh345,
˙˙ 1S201
saṁyojanā| rahodhammā, vihāro paccupatthito. 1L381
˙˙

706 na| dukkaraṁ viriyamathopi maccuno, 1C198, 1D174,


1Mc152
20 bhāyāvuso vippatisāri sammā;
˙
viriyena yogena ārādhanāya,
atha vedanāya adhivāsanā duve.

707 br
< āhm
< an˙e pañca vatthūni, aññaṁ byākaranā tayo;
< ˙
25 agārāvaranā kāmā, rati cāpi apakkami.
˙

708 atthi pesi ubho gāvaghātakā,


˙˙
pindo sākuniko nicchavi orabbhi;
˙˙ ˙
asi| ca sūkariko satti māgavi, 1Kh346

30 usu ca kāraniko sūci sārathi.


˙
709 yo ca sibbı̄yati sūcako hi so,
andabhāri ahu gāmakūtako;
˙˙ ˙
kūpe nimuggo hi so pāradāriko,
35 gūthakhādı̄| ahu dutthabr āhmano. 1L382
˙˙ < < ˙
710 nicchavitthı̄| aticārinı̄ ahu, 1Ch1 139,

maṅgulitthı̄ ahu ikkhanitthikā; 1Ch2 139 , 87V135


˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
112 VINAYAPITAKA
˙

1N138, 1S202 okilinı̄| hi sapattaṅgārokiri,


sı̄sacchinno ahu coraghātako.

711 bhikkhu bhikkhunı̄ sikkhamānā,


sāmanero atha sāmanerikā; 5
˙ ˙
< ṁ pabbajaṁ,
kassapassa vinayasm i
pāpakammamakariṁsu tāvade.

1D175, 1Mc153 712 tapodā| rājagahe yuddhaṁ, nāgānogāhanena ca;


sobhito arahaṁ bhikkhu, pañcakappasataṁ sareti. 10

1.1.4.2. VINĪTAVATTHU

1Kh347 223.
713
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu adhimānena aññaṁ
1L383 byākāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi|— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ.
<
kacci nu kho ahaṁ pārājikaṁ āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ
ārocesi. “anāpatti, bhikkhu, adhimānenā”ti. (1) 15

3P1 101 tena kho pana samayena aññataro bhikkhu panidhāya araññe|
714
˙
1C199 viharati— “evaṁ maṁ jano sambhāvessatı̄”ti. taṁ jano sambhāvesi|. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa. na ca,
bhikkhave, panidhāya araññe vatthabbaṁ. yo vaseyya, āpatti
˙
dukkatassā”ti. (2) 20
˙
1B238 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu panidhāya pindāya
715
˙ ˙˙
1L384 carati— “evaṁ maṁ jano sambhāvessatı̄”ti|. taṁ jano sambhāvesi. tassa
1Kh348 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu, pārājikassa. na ca,
bhikkhave, panidhāya pindāya caritabbaṁ. yo careyya, āpatti
˙ ˙˙
dukkatassā”ti. (3) 25
˙
1S203, 87V136
716
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu aññataraṁ bhikkhuṁ
etadavoca— “ye, āvuso, amh
< ākaṁ upajjhāyassa saddhivihārikā sabbeva
arahanto”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti?
1Ch1 140, 1Ch2 140 “ullapanādhippāyo| ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa;
āpatti thullaccayassā”ti. (4) 30

1D176
717
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu aññataraṁ bhikkhuṁ
etadavoca— “ye, āvuso, amh< ākaṁ upajjhāyassa antevāsikā sabbeva
1L385; 1N139 mahiddhikā| mahānubhāvā”ti|. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto
tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “ullapanādhippāyo ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti,
bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (5) 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 113

tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu panidhāya 1Kh349, 1Mc154


718
˙
caṅkamati. . . panidhāya titthati. . . panidhāya nisı̄dati. . . panidhāya
˙ ˙˙ ˙ ˙
seyyaṁ kappeti— “evaṁ maṁ jano sambhāvessatı̄”ti. taṁ jano
sambhāvesi. tassa| kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, 1C200, 1S204

5 pārājikassa. na ca, bhikkhave, panidhāya seyyā kappetabbā. yo kappeyya,


˙
āpatti dukkatassā”ti. (69)
˙
719
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu aññatarassa bhikkhuno 1Kh350

uttarimanussadhammaṁ ullapati. sopi| evamāha— “mayhampi, āvuso, 1L386


<
saṁyojanā pahı̄nā”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ,
10 bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (10)
224.
720
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu rahogato 1D177

uttarimanussadhammaṁ ullapati. paracittavidū bhikkhu taṁ bhikkhuṁ


apasādesi— “mā, āvuso, evarūpaṁ abhani. nattheso tuyhan”ti. tassa
˙ <
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti
15 dukkatassā”ti. (11)
˙
721
tena kho pana samayena aññataro| bhikkhu rahogato 3P1 102

uttarimanussadhammaṁ ullapati. devatā| taṁ bhikkhuṁ apasādesi|— “mā, 1C201; 1Kh351

bhante, evarūpaṁ abhani. nattheso tuyhan”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi


˙ <
. . . pe. . . | “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti dukkatassā”ti. (12) 1L387
˙
20
722
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu aññataraṁ upāsakaṁ
etadavoca— “yo, āvuso|, tuyhaṁ vihāre vasati so bhikkhu arahā”ti|. so ca 1Mc155, 87V137;
< 1S205
tassa vihāre vasati. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto tv
< aṁ,
bhikkhū”ti? “ullapanādhippāyo ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu,
pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti. (13)
25
723
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu aññataraṁ upāsakaṁ 1B240, 1Ch1 141,
1Ch2 141
etadavoca— “yaṁ tv< aṁ, āvuso, upat˙t˙hesi cı̄varapin˙d˙apātasenāsana-
gilānappaccayabhesajjaparikkhārena so| bhikkhu arahā”ti. so ca taṁ 1L388

upattheti cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena|. 1N140


˙˙ ˙˙
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . | “kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti? 1Kh352

30 “ullapanādhippāyo ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa;


āpatti thullaccayassā”ti. (14)
225.
724
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ 1D178

bhikkhū etadavocuṁ— “atthāyasm < ato uttarimanussadhammo”ti? “nāvuso,


dukkaraṁ aññaṁ byākātun”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi— “ye kho te
<
35 bhagavato sāvakā| te evaṁ vadeyyuṁ. ahañcamh < i na bhagavato sāvako. 1C202

kacci nu kho ahaṁ pārājikaṁ| āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ 1L389

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
114 VINAYAPITAKA
˙

ārocesi. “kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “anullapanādhippāyo ahaṁ,
1S206 bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti|. (15)
1Kh353
725
tena kho pana| samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
bhikkhū etadavocuṁ— “atthāyasm < ato uttarimanussadhammo”ti?
1Mc156 “ārādhanı̄yo kho, āvuso, dhammo āraddhavı̄riyenā”ti|. tassa kukkuccaṁ 5

ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti. (16)

726
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
bhikkhū etadavocuṁ— “mā kho, āvuso, bhāyı̄”ti. “nāhaṁ, āvuso, maccuno
bhāyāmı̄”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
anullapanādhippāyassā”ti. (17) 10

3P1 103; 1L390 727


tena kho pana samayena| aññataro bhikkhu| gilāno hoti. taṁ
bhikkhū etadavocuṁ— “mā kho, āvuso, bhāyı̄”ti. “yo nūnāvuso,
vippatisārı̄ assa so bhāyeyyā”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
˙
1C203 bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti|. (18)
1D179, 87V138; 728
tena| kho pana samayena aññataro| bhikkhu gilāno hoti. taṁ 15

1Kh354
bhikkhū etadavocuṁ— “atthāyasm < ato uttarimanussadhammo”ti?
“ārādhanı̄yo kho, āvuso, dhammo sammāpayuttenā”ti. tassa kukkuccaṁ
ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti. (19)

1Ch1 142, 729


tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu| gilāno hoti. taṁ
1Ch2 142 ; 1S207 bhikkhū etadavocuṁ— “atthāyasm < ato uttarimanussadhammo”ti? 20

“ārādhanı̄yo kho, āvuso, dhammo āraddhavı̄riyenā”ti. tassa kukkuccaṁ


1L391 ahosi. . . pe. . . | “anāpatti, bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti. (20)
1B242, 1N141
730
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
bhikkhū etadavocuṁ— “atthāyasm < ato uttarimanussadhammo”ti?
“ārādhanı̄yo kho, āvuso, dhammo yuttayogenā”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi 25

. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti. (21)


1Kh355
731
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
bhikkhū etadavocuṁ— “kaccāvuso, khamanı̄yaṁ, kacci yāpanı̄yan”ti?
“nāvuso, sakkā yena vā tena vā adhivāsetun”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti. (22) 30

1Mc157
732
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. taṁ
1L392 bhikkhū etadavocuṁ— “kaccāvuso, khamanı̄yaṁ|, kacci yāpanı̄yan”ti?
“nāvuso, sakkā puthujjanena adhivāsetun”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi
. . . pe. . . “kiṁcitto tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “ullapanādhippāyo ahaṁ,
1C204 bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, pārājikassa; āpatti thullaccayassā”ti|. (23) 35

226. tena kho pana samayena aññataro br


733 < āhm < ā
< an˙o bhikkhū nimantetv
etadavoca— “āyantu bhonto arahanto”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi—

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 115

151
< a| na arahanto . ayañca br
“mayañcamh < āhm
< an˙o amh
< e| arahantavādena 1D180, 1Kh356;
1S208
samudācarati. kathaṁ nu kho amh< ehi pat˙ipajjitabban”ti? bhagavato
etamatthaṁ ārocesuṁ. “anāpatti, bhikkhave, pasādabhaññe”ti. (24)
tena| kho pana samayena aññataro br
734 < āhm < ā
< an˙o bhikkhū nimantetv 87V139

5 etadavoca— “nisı̄dantu| bhonto arahanto”ti. . . “bhuñjantu bhonto 1L393

arahanto”ti. . . “tappentu bhonto arahanto”ti. . . “gacchantu, bhonto


arahanto”ti. tesaṁ kukkuccaṁ ahosi— “mayañcamh < a na arahanto|. ayañca 1Ch1 143, 1Ch2 143

br
< āhm < e arahantavādena samudācarati. kathaṁ nu kho amh
< an˙o amh < ehi
patipajjitabban”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “anāpatti,
˙
10 bhikkhave, pasādabhaññe”ti. (2528)

735
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu aññatarassa bhikkhuno
uttarimanussadhammaṁ ullapati. sopi evamāha— “mayhampi, āvuso,
<
āsavā pahı̄nā”ti. tassa| kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, 1Kh357

āpanno pārājikan”ti. (29)


15
736
tena| kho| pana samayena aññataro bhikkhu aññatarassa 1N142; 3P1 104
bhikkhuno uttarimanussadhammaṁ| ullapati. sopi evamāha— “mayhampi, 1L394
<
āvuso, ete dhammā| saṁvijjantı̄”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . 1C205

“āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (30)
737
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu aññatarassa bhikkhuno 1Mc158

20 uttarimanussadhammaṁ ullapati. sopi evamāha— “ahampāvuso, tesu


dhammesu sandissāmı̄”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ|, 1S209

bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (31)

738
tena| kho pana samayena aññataraṁ bhikkhuṁ ñātakā 1B244, 1D181

etadavocuṁ— “ehi, bhante, agāraṁ ajjhāvasā”ti. “abhabbo kho, āvuso,


25 mādiso agāraṁ ajjhāvasitun”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . | “anāpatti, 1L395; 1Kh358

bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti. (32)


227.
739
tena kho pana samayena aññataraṁ bhikkhuṁ ñātakā
etadavocuṁ— “ehi, bhante, kāme paribhuñjā”ti. “āvatā me, āvuso,
˙
kāmā”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
30 anullapanādhippāyassā”ti. (33)

740
tena kho pana samayena aññataraṁ bhikkhuṁ ñātakā
etadavocuṁ— “abhiramasi, bhante”ti? “abhirato ahaṁ, āvuso, paramāya
abhiratiyā”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. “ye kho te| bhagavato sāvakā te 1Kh359

evaṁ vadeyyuṁ. ahañcamh < i na bhagavato sāvako. kacci| nu kho| ahaṁ 87V140; 1L396

35 pārājikaṁ āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesi. “kiṁcitto


tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “anullapanādhippāyo ahaṁ, bhagavā”ti. “anāpatti|, 1C206

bhikkhu, anullapanādhippāyassā”ti. (34)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
116 VINAYAPITAKA
˙

1Ch1 144, 1Ch2 144


741
tena| kho pana samayena sambahulā bhikkhū katikaṁ katv < ā
< iṁ āvāse vassaṁ upagacchiṁsu— “yo imamh
aññatarasm < ā āvāsā pat˙hamaṁ
1S210 pakkamissati taṁ mayaṁ arahāti jānissāmā”ti. aññataro bhikkhu|— “maṁ
arahāti jānantū”ti, tamh < ā āvāsā pat˙hamaṁ pakkāmi. tassa kukkuccaṁ
1D182 ahosi. . . pe. . . | “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno pārājikan”ti. (35) 5

1Mc159 228. 152 tena|


samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane
742
˙
1L397 kalandakanivāpe. tena kho pana samayena āyasm < ā ca lakkhan o āyasm
< ā ca|
˙
1N143; 1Kh360 mahāmoggallāno| gijjhakūte pabbate viharanti. atha| kho āyasm < ā
˙
mahāmoggallāno pubbanhasamayaṁ nivāsetv < ā pattacı̄varaṁ ādāya
˙<
< ā lakkhan˙o tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
yenāyasm < ā āyasm< antaṁ 10

lakkhanaṁ etadavoca— “āyāmāvuso lakkhana, rājagahaṁ pindāya


˙ ˙ ˙˙
pavisissāmā”ti. “evamāvuso”ti kho āyasm
< ā lakkhan o āyasm
< ato
˙
mahāmoggallānassa paccassosi.
3P1 105
743
atha kho āyasm< ā mahāmoggallāno gijjhakūt˙ā pabbatā| orohanto
aññatarasm< iṁ padese sitaṁ pātv< ākāsi. atha kho āyasm
< ā lakkhan˙o 15

āyasm
< antaṁ mahāmoggallānaṁ etadavoca— “ko nu kho, āvuso moggallāna,
1C207; 1L398 hetu ko paccayo sitassa pātukammāyā”ti? “akālo kho|, āvuso| lakkhana,
153 . bhagavato maṁ santike etaṁ pañhaṁ pucchā”ti.
˙
etassa pañh < assa <
1B246; 1S211 744
atha| kho āyasm
< ā ca lakkhan˙o āyasm < ā ca mahāmoggallāno|
rājagahe pindāya caritv < ā pacchābhattaṁ pin˙d˙apātapat˙ikkantā yena 20
˙˙
1Kh361 bhagavā tenupasaṅkamiṁsu; upasaṅkamitv < ā
< ā bhagavantaṁ| abhivādetv
ekamantaṁ nisı̄diṁsu. ekamantaṁ nisinno kho āyasm
< ā lakkhan˙o
āyasm
< antaṁ mahāmoggallānaṁ etadavoca— “idhāyasm< ā mahāmoggallāno
gijjhakūtā pabbatā orohanto aññatarasm
< iṁ padese sitaṁ pātv
< ākāsi. ko nu
˙
kho, āvuso moggallāna, hetu ko paccayo sitassa pātukammāyā”ti? 25

1L399; 1D183 “idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto| addasaṁ|


˙
atthikasaṅkhalikaṁ vehāsaṁ gacchantiṁ. tamenaṁ gijjhāpi kākāpi kulalāpi
˙˙ 154
< ā anupatitv
anupatitv < ā phāsul˙antarikāhi vitud˙enti . sā sudaṁ at˙t˙assaraṁ
karoti. tassa mayhaṁ, āvuso, etadahosi— ‘acchariyaṁ vata bho, abbhutaṁ
<
87V141; 1Ch1 145, vata bho, evarūpopi nāma satto bhavissati. evarūpopi| nāma| yakkho 30

1Ch2 145 bhavissati|. evarūpopi nāma attabhāvappatilābho bhavissatı̄”’ti. bhikkhū


1C208 ˙
1Kh362 ujjhāyanti khiyyanti vipācenti|— “uttarimanussadhammaṁ āyasm < ā
1Mc160 mahāmoggallāno ullapatı̄”ti|.
1S212
745
atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi|— “cakkhubhūtā vata,
1L400 bhikkhave, sāvakā viharanti. ñānabhūtā| vata, bhikkhave, sāvakā viharanti. 35
˙
<a hi nāma sāvako evarūpaṁ ñassati vā dakkhati vā sakkhiṁ vā
yatr
1N144 karissati. pubbeva me so, bhikkhave, satto dittho ahosi|. api cāhaṁ na
˙˙
byākāsiṁ. ahañcetaṁ byākareyyaṁ pare ca me na saddaheyyuṁ. ye me na
< <

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 117

saddaheyyuṁ tesaṁ taṁ assa dı̄gharattaṁ ahitāya dukkhāya. eso,

< iṁyeva rājagahe goghātako ahosi. so tassa


bhikkhave, satto imasm
kammassa vipākena bahūni vassāni bahūni vassasatāni bahūni

< ā tasseva kammassa


vassasahassāni bahūni vassasatasahassāni niraye paccitv
5 vipākāvasesena evarūpaṁ attabhāvappatilābhaṁ patisaṁvedeti. saccaṁ,
˙ ˙
bhikkhave|, moggallāno āha. anāpatti, bhikkhave, moggallānassā”ti. (36) 1L401

229. 155 “idhāhaṁ|,


āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ 1Kh363
746
˙
maṁsapesiṁ vehāsaṁ gacchantiṁ. tamenaṁ gijjhāpi kākāpi kulalāpi
156
anupatitv < ā| anupatitv < ā vitacchenti vibhajjenti . sā sudaṁ| at˙t˙assaraṁ| 1D184; 1C209;
3P1 106
10 karoti. . . pe. . . eso, bhikkhave, satto imasm < iṁyeva rājagahe goghātako
ahosi. . . pe. . . . (37)
“idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ
747
˙
maṁsapindaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ. tamenaṁ gijjhāpi kākāpi kulalāpi
˙˙
anupatitv < ā anupatitv< ā vitacchenti vibhajjenti. so sudaṁ at˙t˙assaraṁ karoti| 1S213

15 . . . pe. . . eso, bhikkhave, satto imasm < iṁyeva rājagahe sākun˙iko ahosi
. . . pe. . . . (38)
“idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā| pabbatā orohanto addasaṁ nicchaviṁ 1L402
748
˙
purisaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ. tamenaṁ gijjhāpi kākāpi kulalāpi
anupatitv < ā anupatitv< ā vitacchenti vibhajjenti. so sudaṁ at˙t˙assaraṁ karoti
20 . . . pe. . . | eso, bhikkhave, satto| imasm< iṁyeva rājagahe orabbhiko ahosi 1Ch1 146,
. . . pe. . . . (39) 1Ch2 146 ; 1Kh364

“idhāhaṁ|, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ asilomaṁ 1B248


749
˙
purisaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ|. tassa te ası̄ uppatitv< ā uppatitv
< ā tasseva 87V142

kāye nipatanti. so sudaṁ attassaraṁ| karoti. . . pe. . . eso, bhikkhave, satto 1Mc161
˙˙
25 imasm < iṁyeva rājagahe sūkariko ahosi. . . pe. . . . (40)
“idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ
750
˙
sattilomaṁ purisaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ. tassa tā sattiyo uppatitv < ā
uppatitv< ā tasseva kāye nipatanti. so sudaṁ| at˙t˙assaraṁ karoti. . . pe. . . eso, 1L403

bhikkhave, satto imasm < iṁyeva rājagahe māgaviko ahosi. . . pe. . . . (41)
30 “idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ usulomaṁ
751
˙
purisaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ|. tassa te usū| uppatitv < ā uppatitv
< ā tasseva 1Kh365, 1N145;
1C210
kāye| nipatanti. so sudaṁ attassaraṁ karoti. . . pe. . . eso, bhikkhave, satto 1D185
˙˙
imasm < i ṁyeva rājagahe kāran iko ahosi. . . pe. . . . (42)
˙
“idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ
752
˙
35 sūcilomaṁ purisaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ. tassa tā sūciyo uppatitv < ā
uppatitv< ā tasseva| kāye nipatanti. so sudaṁ at˙t˙assaraṁ karoti. . . pe. . . eso, 1S214

bhikkhave, satto imasm < iṁyeva rājagahe sārathiko ahosi. . . pe. . . . (43)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
118 VINAYAPITAKA
˙

1L404 “idhāhaṁ|, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ


753
˙
sūcilomaṁ purisaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ. tassa tā sūciyo sı̄se pavisitv
< ā
1Kh366 mukhato nikkhamanti; mukhe pavisitv < ā urato nikkhamanti; ure| pavisitv< ā
< ā ūrūhi nikkhamanti; ūrūsu pavisitv
udarato nikkhamanti; udare pavisitv < ā
jaṅghāhi nikkhamanti; jaṅghāsu pavisitv< ā pādehi nikkhamanti. so sudaṁ 5

attassaraṁ karoti. . . pe. . . eso, bhikkhave, satto imasm< iṁyeva rājagahe


˙˙
sūcako ahosi. . . pe. . . . (44)
“idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ
754
˙
kumbhandaṁ purisaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ. so gacchantopi teva ande
˙˙ ˙˙
1Mc162; 1L405 khandhe āropetv < ā gacchati, nisı̄dantopi tesv
< eva| andesu nisı̄dati|. tamenaṁ 10
˙˙
1Ch1 147 , 1Ch2 147 gijjhāpi kākāpi| kulalāpi anupatitv< ā < ā vitacchenti vibhajjenti. so
anupatitv
1C211 sudaṁ attassaraṁ karoti. . . pe. . . | eso, bhikkhave, satto imasm
< iṁyeva
˙˙
rājagahe gāmakūto ahosi. . . pe. . . . (45)
˙
“idhāha ṁ, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ purisaṁ
755
˙
1Kh367 gūthakūpe sası̄sakaṁ nimuggaṁ. . . pe. . . eso|, bhikkhave, satto 15

imasm< iṁyeva rājagahe pāradāriko ahosi. . . pe. . . . (46)


1D186, 87V143; “idhāhaṁ|, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ| purisaṁ
3P1 107
756
˙
gūthakūpe sası̄sakaṁ nimuggaṁ ubhohi hatthehi gūthaṁ khādantaṁ
1S215
< iṁyeva rājagahe dut˙t˙habr
. . . pe. . . eso, bhikkhave, satto imasm < āhm
< an˙o|
1L406 ahosi. so kassapassa sammāsambuddhassa pāvacane| bhikkhusaṁghaṁ 20

< ā
bhattena nimantetv doniyo157 < ā kālaṁ ārocāpetv
gūthassa pūrāpetv < ā
˙
1N146 etadavoca— ‘ato158 , bhonto, yāvadatthaṁ bhuñjantu ceva| harantu cā”’ti
. . . pe. . . . (47)
1B250; 1Kh368 230. “idhāhaṁ|, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ nicchaviṁ|
757
˙
itthiṁ vehāsaṁ gacchantiṁ. tamenaṁ gijjhāpi kākāpi kulalāpi anupatitv < ā 25

anupatitv < ā vitacchenti vibhajjenti. sā sudaṁ at˙t˙assaraṁ karoti. . . pe. . .


esā, bhikkhave, itthı̄ imasm < iṁyeva rājagahe aticārinı̄ ahosi. . . pe. . . . (48)
1C212 “idhāhaṁ|, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ itthiṁ
758
˙
duggandhaṁ maṅguliṁ vehāsaṁ gacchantiṁ. tamenaṁ gijjhāpi kākāpi
1L407 kulalāpi anupatitv < ā anupatitv
< ā vitacchenti vibhajjenti. sā sudaṁ| 30

attassaraṁ karoti. . . pe. . . esā, bhikkhave, itthı̄ imasm < iṁyeva rājagahe
˙˙
ikkhanikā ahosi. . . pe. . . . (49)
˙
1Mc163 “idhāhaṁ|, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ itthiṁ
759
˙
uppakkaṁ okiliniṁ okiriniṁ vehāsaṁ gacchantiṁ. sā sudaṁ attassaraṁ
˙˙
1D187; 1S216; karoti|. . . pe. . . esā, bhikkhave|, itthı̄ kāliṅgassa| rañño aggamahesı̄ ahosi. sā 35

1Kh369 issāpakatā sapattiṁ aṅgārakatāhena okiri. . . pe. . . . (50)


˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 119

“idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ ası̄sakaṁ


760
˙
kabandhaṁ vehāsaṁ gacchantaṁ. tassa ure akkhı̄ni ceva honti mukhañca.
tamenaṁ gijjhāpi kākāpi kulalāpi anupatitv < ā anupatitv
< ā vitacchenti
vibhajjenti|. so| sudaṁ attassaraṁ karoti. . . pe. . . eso, bhikkhave, satto 1L408; 1Ch1 148,
˙˙
1Ch2 148
5
< iṁyeva rājagahe hāriko nāma coraghātako ahosi. . . pe. . . . (51)
imasm
“idhāhaṁ|, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto addasaṁ bhikkhuṁ 87V144
761
˙
vehāsaṁ gacchantaṁ. tassa saṅghātipi ādittā sampajjalitā sajotibhūtā,
˙
pattopi āditto sampajjalito sajotibhūto, kāyabandhanampi ādittaṁ
sampajjalitaṁ sajotibhūtaṁ, kāyopi āditto sampajjalito| sajotibhūto. so 1C213

10 sudaṁ attassaraṁ karoti. . . pe. . . eso, bhikkhave, bhikkhu kassapassa


˙˙
sammāsambuddhassa pāvacane pāpabhikkhu ahosi. . . pe. . . . (52)
“idhāhaṁ|, āvuso, gijjhakūtā pabbatā orohanto| addasaṁ 1Kh370; 1L409
762
˙
bhikkhuniṁ. . . addasaṁ sikkhamānaṁ. . . addasaṁ sāmaneraṁ. . .
˙
addasaṁ sāmaneriṁ vehāsaṁ| gacchantiṁ. tassā saṅghātipi ādittā 1N147
˙ ˙
15 sampajjalitā sajotibhūtā, pattopi āditto sampajjalito sajotibhūto,
kāyabandhanampi ādittaṁ sampajjalitaṁ sajotibhūtaṁ, kāyopi āditto| 1S217

sampajjalito sajotibhūto. sā sudaṁ attassaraṁ karoti. tassa mayhaṁ,


˙˙ <
āvuso, etadahosi— ‘acchariyaṁ vata bho, abbhutaṁ vata bho, evarūpopi
nāma| satto bhavissati. evarūpopi nāma yakkho bhavissati. evarūpopi nāma 1D188

20 attabhāvappatilābho bhavissatı̄”’ti. bhikkhū| ujjhāyanti khiyyanti 1Mc164


˙
vipācenti— “uttarimanussadhammaṁ āyasm < ā mahāmoggallāno ullapatı̄”ti.
763
atha| kho bhagavā bhikkhū āmantesi|— “cakkhubhūtā vata, 1B252; 1L410

bhikkhave, sāvakā viharanti|. ñānabhūtā vata|, bhikkhave, sāvakā viharanti. 1Kh371; 3P1 108
˙
yatr
< a hi nāma sāvako evarūpa ṁ ñassati vā dakkhati vā sakkhiṁ vā
25 karissati. pubbeva me sā, bhikkhave, sāmanerı̄ ditthā ahosi. api cāhaṁ na
˙ ˙˙
byākāsiṁ. ahañcetaṁ byākareyyaṁ pare ca me na saddaheyyuṁ. ye me na
< <
saddaheyyuṁ tesaṁ| taṁ assa dı̄gharattaṁ ahitāya dukkhāya. esā, 1C214

bhikkhave, sāmanerı̄ kassapassa sammāsambuddhassa pāvacane


˙
pāpasāmanerı̄ ahosi. sā tassa kammassa vipākena bahūni vassāni bahūni
˙
30 vassasatāni bahūni vassasahassāni bahūni vassasatasahassāni niraye

< ā tasseva kammassa vipākāvasesena evarūpaṁ


paccitv
attabhāvappatilābhaṁ patisaṁvedeti|. saccaṁ, bhikkhave, moggallāno āha. 1L411
˙ ˙
anāpatti, bhikkhave, moggallānassā”ti. (5356)
231. atha| kho āyasm
764 < ā mahāmoggallāno bhikkhū āmantesi— “yatāyaṁ, 1Ch1 149,

35 āvuso, tapodā sandati so daho acchodako sı̄todako sātodako setako 1Ch2 149 , 1Kh372
suppatittho ramanı̄yo pahūtamacchakacchapo cakkamattāni| ca padumāni 1S218
˙
pupphantı̄”ti. bhikkhū ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh
< i nāma
āyasm
< ā mahāmoggallāno evaṁ vakkhati— ‘yatāyaṁ, āvuso|, tapodā sandati 87V145

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
120 VINAYAPITAKA
˙

1D189 so daho| acchodako sı̄todako sātodako setako suppatittho ramanı̄yo


˙
1L412 pahūtamacchakacchapo cakkamattāni ca padumāni pupphantı̄’ti|. atha ca
panāyaṁ tapodā kuthitā159 sandati. uttarimanussadhammaṁ āyasm< ā
mahāmoggallāno ullapatı̄”ti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “yatāyaṁ,
1N148 bhikkhave|, tapodā sandati so daho acchodako sı̄todako sātodako setako 5

suppatittho ramanı̄yo pahūtamacchakacchapo cakkamattāni ca padumāni


˙
1Kh373 pupphanti|. api cāyaṁ, bhikkhave, tapodā dv
< innaṁ mahānirayānaṁ
1C215; 1Mc165 antarikāya āgacchati. tenāyaṁ tapodā kuthitā sandati|. saccaṁ|, bhikkhave,
moggallāno āha. anāpatti, bhikkhave, moggallānassā”ti. (57)

765
tena kho pana samayena rājā māgadho seniyo bimbisāro licchavı̄hi 10

1L413 saddhiṁ saṅgāmento pabhaggo ahosi160 . atha rājā pacchā| senaṁ


saṅkaddhitv ā licchavayo parājesi. saṅgāme ca nandı̄ carati— “raññā
˙˙ <
licchavı̄ pabhaggā”ti. atha kho āyasm< ā mahāmoggallāno bhikkhū
āmantesi— “rājā, āvuso, licchavı̄hi pabhaggo”ti. bhikkhū ujjhāyanti
khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma āyasm
< ā mahāmoggallāno evaṁ 15

1S219 vakkhati— ‘rājā|, āvuso, licchavı̄hi pabhaggo’ti. saṅgāme ca nandı̄ carati—


1Kh374 ‘raññā licchavı̄ pabhaggā’ti|. uttarimanussadhammaṁ āyasm
< ā
mahāmoggallāno ullapatı̄”ti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ.
3P1 109 “pathamaṁ, bhikkhave, rājā licchavı̄hi pabhaggo. atha| rājā pacchā senaṁ
˙
1D190; 1L414 saṅkaddhitv ā licchavayo parājesi|. saccaṁ, bhikkhave, moggallāno āha|. 20
˙˙ <
anāpatti, bhikkhave, moggallānassā”ti. (58)
1B254 232.
766
atha| kho āyasm
< ā mahāmoggallāno bhikkhū āmantesi— “idhāhaṁ,
āvuso, sappinikāya nadiyā tı̄re āneñjaṁ samādhiṁ samāpanno nāgānaṁ
1C216; 1Ch1 150, ogayha uttarantānaṁ koñcaṁ karontānaṁ saddaṁ| assosin”ti. bhikkhū|
<
1Ch2 150, 1Kh375
< i nāma āyasm
ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā mahāmoggallāno 25

āneñjaṁ samādhiṁ samāpanno saddaṁ sossati. uttarimanussadhammaṁ


1N149 āyasm
< ā mahāmoggallāno ullapatı̄”ti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ|.
“attheso, bhikkhave, samādhi so ca kho aparisuddho. saccaṁ, bhikkhave,
moggallāno āha. anāpatti, bhikkhave, moggallānassā”ti. (59)
1L415 atha| kho āyasm
767 < ā sobhito bhikkhū āmantesi— “ahaṁ, āvuso, 30

87V146 pañca kappasatāni| anussarāmı̄”ti. bhikkhū ujjhāyanti khiyyanti vipācenti—


1S220
< i nāma āyasm
“kathañh < ā sobhito evaṁ vakkhati— ‘ahaṁ, āvuso|, pañca
1Mc166 kappasatāni anussarāmı̄’ti. uttarimanussadhammaṁ āyasm< ā| sobhito
1Kh376 ullapatı̄”ti. bhagavato| etamatthaṁ ārocesuṁ. “atthesā, bhikkhave,
sobhitassa. sā ca kho ekāyeva jāti. saccaṁ, bhikkhave, sobhito āha. 35

anāpatti, bhikkhave, sobhitassā”ti. (60)

768
catutthapārājikaṁ samattaṁ.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 121

233. udditthā| kho āyasm< anto cattāro pārājikā dhammā, yesaṁ bhikkhu 1C217, 1D191
769
˙˙
aññataraṁ vā aññataraṁ vā āpajjitv
< ā na labhati bhikkhūhi saddhiṁ
saṁvāsaṁ, yathā pure tathā pacchā, pārājiko hoti asaṁvāso.
tatthāyasm
< ante pucchāmi— “kaccittha parisuddhā”? dutiyampi
5 pucchāmi— “kaccittha| parisuddhā”? tatiyampi pucchāmi— “kaccittha 1Kh377

parisuddhā”? parisuddhetthāyasm < ā tun˙<hı̄, evametaṁ


< anto, tasm
dhārayāmı̄ti.

pārājikaṁ nitthitaṁ.
770
˙˙

771
tassuddānaṁ

10 233. methunādinnādānañca, manussaviggahuttari;


772

pārājikāni cattāri, chejjavatthū asaṁsayāti.

773
pārājikakandaṁ nitthitaṁ.
˙˙ ˙˙

1.2. SAṀGHĀDISESAKANDA
˙ ˙
15 1.2.1. SUKKAVISSATTHISIKKHĀPADA
˙ ˙

774 < anto terasa saṁghādisesā


ime| kho panāyasm 1B256, 1C218,
1Ch1 151,
dhammā uddesaṁ āgacchanti.
, 1D192,
1Ch2 151
2Kh1, 1Mc167,
234.
775
tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1N150, 3P1 110,
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm 1S221, 87V147
˙˙ < ā seyyasako
20 anabhirato br < acariyaṁ carati. so tena kiso hoti lūkho dubban˙n˙o
< ahm
uppanduppandukajāto dhamanisanthatagatto. addasa kho āyasm < ā udāyı̄
˙˙ ˙˙
āyasm
< antaṁ seyyasakaṁ kisaṁ lūkhaṁ dubban˙n˙aṁ
uppanduppandukajātaṁ dhamanisanthatagattaṁ. disv < āna āyasm
< antaṁ
˙˙ ˙˙
seyyasakaṁ etadavoca— “kissa tv < aṁ, āvuso seyyasaka, kiso lūkho
25 dubbanno uppanduppandukajāto dhamanisanthatagatto? kacci no tv < aṁ,
˙˙ ˙˙ ˙˙
āvuso seyyasaka, anabhirato| br < acariyaṁ carası̄”ti? “evamāvuso”ti.
< ahm 2Kh2

“tena hi tv
< aṁ, āvuso seyyasaka, yāvadatthaṁ bhuñja yāvadatthaṁ supa
yāvadatthaṁ nh
< āya. yāvadatthaṁ bhuñjitv
< ā yāvadatthaṁ supitv
< ā
yāvadatthaṁ nh
< āyitv
< ā yadā te anabhirati uppajjati rāgo cittaṁ
30 anuddhaṁseti tadā hatthena upakkamitv < ā asuciṁ mocehı̄”ti. “kiṁ nu kho,
āvuso, kappati evarūpaṁ kātun”ti? “āma, āvuso. ahampi evaṁ karomı̄”ti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
122 VINAYAPITAKA
˙

atha kho āyasm


776 < ā seyyasako yāvadatthaṁ bhuñji yāvadatthaṁ supi
1C219 yāvadatthaṁ nh
< āyi. yāvadatthaṁ bhuñjitv
< ā| yāvadatthaṁ supitv
< ā
87V148 yāvadatthaṁ nh < ā yadā anabhirati uppajjati rāgo cittaṁ| anuddhaṁseti
< āyitv
1S222 tadā hatthena upakkamitv < ā asuciṁ mocesi|. atha kho āyasm
< ā seyyasako
aparena samayena vannavā ahosi pı̄nindr iyo pasannamukhavanno 5
˙˙ ˙ < ˙˙
1B258 vippasannachavivanno. atha| kho āyasm < ato seyyasakassa sahāyakā bhikkhū
˙˙
1D193 āyasm
< antaṁ| seyyasakaṁ etadavocuṁ— “pubbe kho tvaṁ, āvuso
<
2Kh3 seyyasaka, kiso ahosi lūkho dubbanno uppanduppandukajāto|
˙˙ ˙˙ ˙˙
dhamanisanthatagatto. so dāni tv < aṁ etarahi vann avā pı̄nindriyo
˙˙ ˙ <
1N151, 3P1 111; pasannamukhavanno| vippasannachavivanno. kiṁ nu kho tv < aṁ|, āvuso 10

1Mc168
˙˙ ˙˙
seyyasaka, bhesajjaṁ karosı̄”ti? “na kho ahaṁ, āvuso, bhesajjaṁ karomi|.
1Ch1 152, 1Ch2 152
api cāhaṁ yāvadatthaṁ bhuñjāmi yāvadatthaṁ supāmi yāvadatthaṁ
nh
< āyāmi. yāvadatthaṁ bhuñjitv
< ā yāvadatthaṁ supitv
< ā yāvadatthaṁ
nh
< āyitv
< ā yadā me anabhirati uppajjati rāgo cittaṁ anuddhaṁseti tadā
hatthena upakkamitv< ā asuciṁ mocemı̄”ti. “kiṁ pana tv
< aṁ, āvuso 15

seyyasaka, yeneva hatthena saddhādeyyaṁ bhuñjasi teneva hatthena


upakkamitv < ā asuciṁ mocesı̄”ti? “evamāvuso”ti. ye te bhikkhū appicchā
< i nāma āyasm
. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā
seyyasako hatthena upakkamitv < ā asuciṁ mocessatı̄”ti.
777
atha kho te bhikkhū āyasm
< antaṁ seyyasakaṁ anekapariyāyena 20

1C220
< ā| bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm
vigarahitv < iṁ
2Kh4 nidāne etasm< iṁ| pakaran˙e bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv
< ā āyasm
< antaṁ
seyyasakaṁ patipucchi— “saccaṁ kira tv < aṁ, seyyasaka, hatthena
˙
1S223 upakkamitv< ā asuciṁ mocesı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti|. vigarahi buddho
bhagavā— “ananucchavikaṁ, moghapurisa, ananulomikaṁ appatirūpaṁ 25

assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ. kathañh


< i nāma tv
< aṁ, moghapurisa,
˙ ˙
hatthena upakkamitv< ā asuciṁ mocessasi. nanu mayā, moghapurisa,
anekapariyāyena virāgāya dhammo desito no sarāgāya, visaññogāya
dhammo desito no saññogāya, anupādānāya dhammo desito no
saupādānāya. tattha nāma tv< aṁ, moghapurisa, mayā virāgāya dhamme 30

1D194 desite sarāgāya cetessasi, visaññogāya dhamme desite saññogāya cetessasi|,


2Kh5 anupādānāya dhamme desite saupādānāya| cetessasi. nanu mayā,
moghapurisa, anekapariyāyena rāgavirāgāya dhammo desito,
madanimmadanāya pipāsavinayāya ālayasamugghātāya vattupacchedāya
˙˙
tanhākkhayāya virāgāya nirodhāya nibbānāya dhammo desito? nanu mayā, 35
˙<
moghapurisa, anekapariyāyena kāmānaṁ pahānaṁ akkhātaṁ,
kāmasaññānaṁ pariññā akkhātā, kāmapipāsānaṁ pativinayo akkhāto,
˙
1N152 kāmavitakkānaṁ samugghāto akkhāto, kāmaparilāhānaṁ vūpasamo|
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 123

akkhāto? netaṁ|, moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya, pasannānaṁ 1Mc169

vā bhiyyobhāvāya|. atha khv


< etaṁ, moghapurisa, appasannānañceva 87V149

appasādāya, pasannānañca| ekaccānaṁ aññathattāyā”ti. atha| kho bhagavā| 2Kh6; 1B260;


āyasm 1C221
< ā dubbharatāya
< antaṁ seyyasakaṁ| anekapariyāyena| vigarahitv 3P1 112; 1Ch1 153,
5 . . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha— 1Ch2 153

778
“sañcetanikā sukkavissatthi161 saṁghādiseso”ti.
˙˙
779
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūna ṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.
235. tena| kho pana samayena bhikkhū panı̄tabhojanāni bhuñjitv
< ā 1S224
780
˙
mutthassatı̄ asampajānā niddaṁ okkamanti. tesaṁ mutthassatı̄naṁ
˙˙ ˙˙
10 asampajānānaṁ niddaṁ okkamantānaṁ supinantena asuci muccati. tesaṁ
kukkuccaṁ ahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ— ‘sañcetanikā
sukkavissatthi saṁghādiseso’ti. amh
< ākañca supinantena asuci muccati.
˙˙
atthi cettha cetanā labbhati. kacci nu kho mayaṁ saṁghādisesaṁ āpattiṁ
āpannā”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “atthesā|, bhikkhave, cetanā; 2Kh7

15 sā ca kho abbohārikāti|. evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ 1D195

uddiseyyātha—
236. “sañcetanikā sukkavissatthi162 aññatr
781 <a supinantā
˙˙
saṁghādiseso”ti. (1:5)

< ā vı̄tikkamo.
sañcetanikāti jānanto sañjānanto cecca abhivitaritv
237.
782

20
783
sukkanti dasa sukkāni— nı̄laṁ pı̄takaṁ lohitakaṁ odātaṁ
takkavannaṁ dakavannaṁ telavannaṁ khı̄ravannaṁ dadhivannaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
sappivannaṁ.
˙˙
vissatthı̄ti| thānato cāvanā vuccati vissatthı̄ti. 1C222
784
˙˙ ˙ ˙˙
aññatr
< a supinantāti t hapetv
< ā supinanta ṁ.
785
˙
25
786
saṁghādisesoti| saṁghova tassā āpattiyā parivāsaṁ deti, mūlāya 2Kh8

patikassati, mānattaṁ| deti|, abbheti; na sambahulā, na ekapuggalo. tena 1Mc170; 87V150


˙
vuccati— “saṁghādiseso”ti. tasseva āpattinikāyassa nāmakammaṁ
adhivacanaṁ|. tenapi vuccati— “saṁghādiseso”ti. 1N153

787
ajjhattarūpe| moceti, bahiddhārūpe moceti, ajjhattabahiddhārūpe 1S225

30 moceti, ākāse katiṁ kampento moceti; rāgūpatthambhe moceti,


˙
vaccūpatthambhe moceti, passāvūpatthambhe moceti, vātūpatthambhe
moceti|, uccāliṅgapānakadatthūpatthambhe moceti; ārogyatthāya moceti, 1Ch1 154, 1Ch2 154
˙ ˙˙ <
sukhatthāya moceti, bhesajjatthāya| moceti, dānatthāya moceti, 2Kh9

puññatthāya| moceti, yaññatthāya moceti, saggatthāya moceti, bı̄jatthāya 3P1 113

35 moceti, vı̄maṁsatthāya| moceti, davatthāya moceti; nı̄laṁ moceti, pı̄takaṁ 1D196

moceti, lohitakaṁ moceti, odātaṁ moceti, takkavannaṁ moceti,


˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
124 VINAYAPITAKA
˙

dakavannaṁ moceti, telavannaṁ moceti, khı̄ravannaṁ moceti,


˙˙ ˙˙ ˙˙
dadhivannaṁ moceti, sappivannaṁ moceti.
˙˙ ˙˙
1B262 238. ajjhattarūpeti| ajjhattaṁ upādinne163 rūpe.
788

789
bahiddhārūpeti bahiddhā upādinne vā anupādinne vā.
2Kh10
790
ajjhattabahiddhārūpeti| tadubhaye. 5

ākāse katiṁ kampentoti ākāse vāyamantassa aṅgajātaṁ


791
˙
kammaniyaṁ hoti.
rāgūpatthambheti rāgena pı̄litassa aṅgajātaṁ kammaniyaṁ
792
˙
hoti.
1C223 vaccūpatthambheti vaccena pı̄litassa aṅgajātaṁ kammaniyaṁ| 10
793
˙
hoti.
passāvūpatthambheti passāvena pı̄litassa aṅgajātaṁ
794
˙
kammaniyaṁ hoti.
vātūpatthambheti vātena pı̄litassa aṅgajātaṁ kammaniyaṁ
795
˙
hoti. 15

796
uccāliṅgapānakadatthūpatthambheti
˙ ˙˙
uccāliṅgapānakadatthena aṅgajātaṁ kammaniyaṁ hoti.
˙ ˙˙
87V151 239. ārogy atthāyāti| arogo bhavissāmi.
797 <
1Mc171
798
sukhatthāyāti| sukhaṁ vedanaṁ uppādessāmi.
2Kh11
799
bhesajjatthāyāti bhesajjaṁ| bhavissati. 20

1S226
800
dānatthāyāti| dānaṁ dassāmi.

801
puññatthāyāti puññaṁ bhavissati.

802
yaññatthāyāti yaññaṁ yajissāmi.

803
saggatthāyāti saggaṁ gamissāmi.

804
bı̄jatthāyāti bı̄jaṁ bhavissati. 25

1Ch1 155,
805
vı̄maṁsatthāyāti| nı̄laṁ bhavissati, pı̄takaṁ bhavissati,
1Ch2 155, 1D197
lohitakaṁ bhavissati, odātaṁ bhavissati, takkavannaṁ bhavissati,
˙˙
dakavannaṁ bhavissati, telavannaṁ bhavissati, khı̄ravannaṁ bhavissati,
˙˙ ˙˙ ˙˙
dadhivannaṁ bhavissati, sappivannaṁ bhavissatı̄ti.
˙˙ ˙˙
1N154 davatthāyāti | khiddādhippāyo. 30
806
˙˙
240.
807
ajjhattarūpe ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

808
bahiddhārūpe ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
2Kh12
809
ajjhattabahiddhārūpe ceteti upakkamati muccati, āpatti|
saṁghādisesassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 125

ākāse katiṁ kampento ceteti upakkamati muccati, āpatti


810
˙
saṁghādisesassa.

811
rāgūpatthambhe| ceteti upakkamati muccati, āpatti 87V152

saṁghādisesassa.
5
812
vaccūpatthambhe| ceteti upakkamati muccati, āpatti 1B264

saṁghādisesassa.

813
passāvūpatthambhe ceteti upakkamati muccati, āpatti
saṁghādisesassa.

814
vātūpatthambhe ceteti upakkamati muccati, āpatti
10 saṁghādisesassa.
uccāliṅgapānakadatthūpatthambhe ceteti upakkamati muccati|, 1C224
815
˙ ˙˙
āpatti saṁghādisesassa.
ārogyatthāya ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
816 <
817
sukhatthāya |. . . pe. . . bhesajjatthāya. . . dānatthāya. . . 1Mc172

15 puññatthāya. . . yaññatthāya. . . saggatthāya. . . bı̄jatthāya. . .


vı̄maṁsatthāya. . . davatthāya ceteti upakkamati muccati, āpatti| 2Kh13

saṁghādisesassa.

818
nı̄laṁ ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa|. 1S227

pı̄takaṁ. . . lohitakaṁ. . . odātaṁ. . . takkavannaṁ. . .


819
˙˙
20 dakavannaṁ. . . telavannaṁ. . . khı̄ravannaṁ. . . dadhivannaṁ. . .
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
sappivannaṁ ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙
suddhikaṁ nitthitaṁ.
820
˙˙
240. ārogyatthañca| sukhatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti 1Ch1 156,
821 <
saṁghādisesassa. 1Ch2 156 , 1D198,
3P1 114
25 ārogyatthañca bhesajjatthañca. . . pe. . . ārogyatthañca
822 < <
dānatthañca. . . ārogyatthañca puññatthañca. . . ārogyatthañca
< <
yaññatthañca. . . ārogyatthañca saggatthañca. . . ārogyatthañca
< <
bı̄jatthañca. . . ārogyatthañca vı̄maṁsatthañca. . . ārogyatthañca
< <
davatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

30 ekamūlakassa khandacakkaṁ nitthitaṁ.


823
˙˙ ˙˙
241.
824
sukhatthañca| bhesajjatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti 1B266, 2Kh14,
87V153
saṁghādisesassa|. 1N155

825
sukhatthañca dānatthañca. . . pe. . . sukhatthañca puññatthañca. . .
sukhatthañca yaññatthañca. . . sukhatthañca saggatthañca. . .
35 sukhatthañca bı̄jatthañca. . . sukhatthañca vı̄maṁsatthañca. . .

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
126 VINAYAPITAKA
˙

1C225 sukhatthañca davatthañca ceteti| upakkamati muccati, āpatti


saṁghādisesassa.
sukhatthañca ārogyatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti
826 <
saṁghādisesassa.
1S228 242.
827
bhesajjatthañca| dānatthañca. . . pe. . . bhesajjatthañca 5

puññatthañca. . . bhesajjatthañca yaññatthañca. . . bhesajjatthañca


1Mc173 saggatthañca|. . . bhesajjatthañca bı̄jatthañca. . . bhesajjatthañca
vı̄maṁsatthañca. . . bhesajjatthañca davatthañca ceteti upakkamati
muccati, āpatti saṁghādisesassa.
bhesajjatthañca ārogyatthañca. . . pe. . . bhesajjatthañca 10
828 <
sukhatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
2Kh15
829
dānatthañca| puññatthañca. . . pe. . . dānatthañca yaññatthañca. . .
dānatthañca saggatthañca. . . dānatthañca bı̄jatthañca. . . dānatthañca
1D199 vı̄maṁsatthañca. . . dānatthañca davatthañca| ceteti upakkamati muccati,
āpatti saṁghādisesassa. 15

dānatthañca ārogyatthañca. . . pe. . . dānatthañca sukhatthañca. . .


830 <
dānatthañca bhesajjatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti
saṁghādisesassa.

831
puññatthañca yaññatthañca. . . pe. . . puññatthañca
saggatthañca. . . puññatthañca bı̄jatthañca. . . puññatthañca 20

vı̄maṁsatthañca. . . puññatthañca davatthañca ceteti upakkamati muccati,


āpatti saṁghādisesassa.
1Ch1 157, 1Ch2 157 puññatthañca| ārogyatthañca. . . pe. . . puññatthañca
832 <
sukhatthañca. . . puññatthañca bhesajjatthañca. . . puññatthañca
dānatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa. 25

87V154; 1C226 833


yaññatthañca| saggatthañca. . . pe. . . | yaññatthañca bı̄jatthañca. . .
1S229 yaññatthañca vı̄maṁsatthañca|. . . yaññatthañca davatthañca ceteti
upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
2Kh16 yaññatthañca| ārogyatthañca. . . pe. . . yaññatthañca
834 <
sukhatthañca. . . yaññatthañca bhesajjatthañca. . . yaññatthañca 30

dānatthañca. . . yaññatthañca puññatthañca ceteti upakkamati muccati,


āpatti saṁghādisesassa.
1Mc174
835
saggatthañca| bı̄jatthañca. . . pe. . . saggatthañca
vı̄maṁsatthañca. . . saggatthañca davatthañca ceteti upakkamati muccati,
āpatti saṁghādisesassa. 35

1N156 saggatthañca| ārogyatthañca. . . pe. . . saggatthañca


836 <
sukhatthañca. . . saggatthañca bhesajjatthañca. . . saggatthañca

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 127

dānatthañca. . . saggatthañca puññatthañca. . . saggatthañca yaññatthañca


ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

837
bı̄jatthañca| vı̄maṁsatthañca. . . pe. . . bı̄jatthañca davatthañca 1B268

ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.


5 bı̄jatthañca ārogyatthañca. . . pe. . . bı̄jatthañca sukhatthañca. . .
838 <
bı̄jatthañca bhesajjatthañca. . . bı̄jatthañca| dānatthañca. . . bı̄jatthañca 2Kh17

puññatthañca. . . bı̄jatthañca| yaññatthañca. . . bı̄jatthañca saggatthañca 1D200

ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

839
vı̄maṁsatthañca davatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti
10 saṁghādisesassa.
vı̄maṁsatthañca ārogyatthañca. . . pe. . . vı̄maṁsatthañca
840 <
sukhatthañca. . . vı̄maṁsatthañca bhesajjatthañca. . . vı̄maṁsatthañca
dānatthañca. . . vı̄maṁsatthañca puññatthañca. . . vı̄maṁsatthañca
yaññatthañca. . . vı̄maṁsatthañca saggatthañca. . . vı̄maṁsatthañca
15 bı̄jatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
davatthañca ārogyatthañca. . . pe. . . | davatthañca sukhatthañca. . . 1S230
841 <
davatthañca bhesajjatthañca. . . davatthañca dānatthañca. . . davatthañca
puññatthañca. . . davatthañca yaññatthañca|. . . davatthañca 1C227

saggatthañca. . . davatthañca| bı̄jatthañca. . . davatthañca vı̄maṁsatthañca 2Kh18

20 ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

ekamūlakassa baddhacakkaṁ nitthitaṁ.


842
˙˙
242. ārogyatthañca| sukhatthañca bhesajjatthañca ceteti upakkamati 1Ch1 158,
843 <
muccati, āpatti saṁghādisesassa. . . pe. . . ārogyatthañca sukhatthañca 1Ch2 158 , 1Mc175,
< 87V155
davatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

25 dumūlakassa khandacakkaṁ.
844
˙˙
242.
845
sukhatthañca bhesajjatthañca dānatthañca ceteti upakkamati
muccati, āpatti saṁghādisesassa. . . pe. . . sukhatthañca bhesajjatthañca
davatthañca. . . pe. . . sukhatthañca| bhesajjatthañca ārogyatthañca ceteti 1N157
<
upakkamati muccati|, āpatti saṁghādisesassa. 1D201

30
846
dumūlakassa baddhacakkaṁ, saṁkhittaṁ.

242. vı̄maṁsatthañca| davatthañca ārogyatthañca ceteti upakkamati| 1B270; 2Kh19


847 <
muccati, āpatti saṁghādisesassa. . . pe. . . vı̄maṁsatthañca davatthañca
bı̄jatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

dumūlakaṁ nitthitaṁ.
848
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
128 VINAYAPITAKA
˙

1S231 242.
849
timūlakampi| catumūlakampi pañcamūlakampi chamūlakampi
sattamūlakampi atthamūlakampi navamūlakampi evameva vitthāretabbaṁ.
˙˙

1C228
850
idaṁ| sabbamūlakaṁ.

243. ārogyatthañca sukhatthañca bhesajjatthañca dānatthañca 5


851 <
puññatthañca yaññatthañca saggatthañca bı̄jatthañca vı̄maṁsatthañca
davatthañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

sabbamūlakaṁ nitthitaṁ.
852
˙˙
87V156 244.
853
nı̄lañca| pı̄takañca ceteti upakkamati muccati, āpatti
saṁghādisesassa. 10

854
nı̄lañca lohitakañca. . . pe. . . nı̄lañca odātañca. . . nı̄lañca
2Kh20 takkavannañca. . . nı̄lañca dakavannañca|. . . nı̄lañca telavannañca. . .
˙˙ ˙˙ ˙˙
1Mc176 nı̄lañca khı̄ravannañca|. . . nı̄lañca dadhivannañca. . . nı̄lañca sappivannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙
ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

ekamūlakassa khandacakkaṁ nitthitaṁ. 15


855
˙˙ ˙˙
1Ch1 159, 1Ch2 159 245.
856
pı̄takañca| lohitakañca ceteti upakkamati muccati, āpatti
saṁghādisesassa.
pı̄takañca odātañca. . . pe. . . pı̄takañca takkavannañca. . .
857
˙˙
1D202 pı̄takañca| dakavannañca. . . pı̄takañca telavannañca. . . pı̄takañca
˙˙ ˙˙
khı̄ravannañca. . . pı̄takañca dadhivannañca. . . pı̄takañca sappivannañca 20
˙˙ ˙˙ ˙˙
ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
1S232
858
pı̄takañca nı̄lañca ceteti upakkamati muccati, āpatti|
saṁghādisesassa.

859
ekamūlakassa baddhacakkaṁ.

1B272; 1N158 246.


860
lohitakañca| odātañca ceteti upakkamati muccati, āpatti| 25

saṁghādisesassa.
lohitakañca takkavannañca. . . pe. . . lohitakañca dakavannañca. . .
861
˙˙ ˙˙
2Kh21 lohitakañca telavannañca. . . lohitakañca khı̄ravannañca. . . lohitakañca|
˙˙ ˙˙
dadhivannañca. . . lohitakañca sappivannañca ceteti upakkamati muccati,
˙˙ ˙˙
āpatti saṁghādisesassa. 30

862
lohitakañca nı̄lañca. . . pe. . . lohitakañca pı̄takañca ceteti
1C229 upakkamati muccati, āpatti| saṁghādisesassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 129

odātañca| takkavannañca. . . pe. . . odātañca dakavannañca. . . 87V157


863
˙˙ ˙˙
odātañca telavannañca. . . odātañca khı̄ravannañca. . . odātañca
˙˙ ˙˙
dadhivannañca. . . odātañca sappivannañca ceteti upakkamati muccati,
˙˙ ˙˙
āpatti saṁghādisesassa.
5
864
odātañca nı̄lañca. . . pe. . . odātañca pı̄takañca. . . odātañca
lohitakañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
takkavannañca| dakavannañca. . . pe. . . takkavannañca 1Mc177
865
˙˙ ˙˙ ˙˙
telavannañca. . . takkavannañca khı̄ravannañca. . . takkavannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
dadhivannañca. . . takkavannañca sappivannañca ceteti upakkamati
˙˙ ˙˙ ˙˙
10 muccati, āpatti saṁghādisesassa.
takkavannañca nı̄lañca. . . pe. . . takkavannañca pı̄takañca. . .
866
˙˙ ˙˙
takkavannañca lohitakañca. . . takkavannañca odātañca ceteti upakkamati
˙˙ ˙˙
muccati, āpatti| saṁghādisesassa. 2Kh22

dakavannañca| telavannañca. . . pe. . . dakavannañca 1Ch1 160, 1Ch2 160


867
˙˙ ˙˙ ˙˙
15 khı̄ravannañca. . . dakavannañca dadhivannañca. . . dakavannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
sappivannañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙
dakavannañca nı̄lañca. . . pe. . . dakavannañca pı̄takañca. . .
868
˙˙ ˙˙
dakavannañca lohitakañca. . . dakavannañca odātañca. . . dakavannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙
takkavannañca ceteti upakkamati muccati|, āpatti saṁghādisesassa. 1S233
˙˙
20 telavannañca| khı̄ravannañca. . . pe. . . telavannañca 1D203
869
˙˙ ˙˙ ˙˙
dadhivannañca. . . telavannañca sappivannañca ceteti upakkamati muccati,
˙˙ ˙˙ ˙˙
āpatti saṁghādisesassa.
telavannañca nı̄lañca. . . pe. . . telavannañca pı̄takañca. . .
870
˙˙ ˙˙
telavannañca lohitakañca. . . telavannañca odātañca. . . telavannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙
25 takkavannañca. . . telavannañca dakavannañca ceteti upakkamati muccati,
˙˙ ˙˙ ˙˙
āpatti saṁghādisesassa.
khı̄ravannañca| dadhivannañca. . . pe. . . khı̄ravannañca 87V158
871
˙˙ ˙˙ ˙˙
sappivannañca ceteti| upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa. 1N159
˙˙
khı̄ravannañca nı̄lañca. . . pe. . . khı̄ravannañca pı̄takañca|. . . 2Kh23
872
˙˙ ˙˙
30 khı̄ravannañca lohitakañca. . . khı̄ravannañca odātañca. . . khı̄ravannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙
takkavannañca. . . khı̄ravannañca dakavannañca. . . khı̄ravannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
telavannañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa|. 1C230
˙˙
dadhivannañca| sappivannañca ceteti upakkamati muccati, āpatti 1B274
873
˙˙ ˙˙
saṁghādisesassa.
35 dadhivannañca| nı̄lañca. . . pe. . . dadhivannañca pı̄takañca. . . 1Mc178
874
˙˙ ˙˙
dadhivannañca lohitakañca. . . dadhivannañca odātañca. . . dadhivannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙
takkavannañca. . . dadhivannañca dakavannañca. . . dadhivannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
130 VINAYAPITAKA
˙

telavannañca. . . dadhivannañca khı̄ravannañca ceteti upakkamati muccati,


˙˙ ˙˙ ˙˙
āpatti saṁghādisesassa.
sappivannañca nı̄lañca ceteti upakkamati muccati, āpatti
875
˙˙
saṁghādisesassa.
sappivannañca pı̄takañca. . . pe. . . sappivannañca lohitakañca. . . 5
876
˙˙ ˙˙
sappivannañca odātañca. . . sappivannañca takkavannañca. . .
˙˙ ˙˙ ˙˙
2Kh24 sappivannañca dakavannañca. . . sappivannañca telavannañca|. . .
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
1S234 sappivannañca khı̄ravannañca|. . . sappivannañca dadhivannañca ceteti
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

ekamūlakassa baddhacakkaṁ nitthitaṁ. 10


877
˙˙
1Ch1 161, 246.
878
nı̄lañca| pı̄takañca lohitakañca ceteti upakkamati muccati, āpatti
1Ch2 161 , 1D204 saṁghādisesassa. . . pe. . . nı̄lañca pı̄takañca sappivannañca ceteti
˙˙
upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

dumūlakassa khandacakkaṁ.
879
˙˙
87V159 246.
880
pı̄takañca| lohitakañca odātañca ceteti upakkamati muccati, āpatti 15

saṁghādisesassa. . . pe. . . pı̄takañca lohitakañca sappivannañca. . . pe. . .


˙˙
2Kh25 pı̄takañca lohitakañca nı̄lañca ceteti upakkamati| muccati, āpatti
saṁghādisesassa.

881
dumūlakassa baddhacakkaṁ, saṁkhittaṁ.

246. dadhivannañca sappivannañca nı̄lañca ceteti upakkamati muccati, 20


882
˙˙ ˙˙
1C231 āpatti saṁghādisesassa|. . . pe. . . dadhivannañca sappivannañca
˙˙ ˙˙
1N160 khı̄ravannañca ceteti| upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙
dumūlakaṁ nitthitaṁ.
883
˙˙
1Mc179 246.
884
timūlakampi| catumūlakampi pañcamūlakampi chamūlakampi
sattamūlakampi atthamūlakampi navamūlakampi evameva vitthāretabbaṁ. 25
˙˙

885
idaṁ sabbamūlakaṁ.

1B276, 1S235 247. nı̄lañca| pı̄takañca lohitakañca odātañca takkavannañca


886
˙˙
dakavannañca telavannañca khı̄ravannañca dadhivannañca sappivannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa. 30

sabbamūlakaṁ nitthitaṁ.
887
˙˙
1D205, 2Kh26 248. ārogyatthañca| nı̄lañca164 ceteti upakkamati muccati, āpatti
888 <
saṁghādisesassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 131

ārogyatthañca sukhatthañca nı̄lañca pı̄takañca ceteti upakkamati


889 <
muccati, āpatti saṁghādisesassa.
ārogyatthañca| sukhatthañca bhesajjatthañca nı̄lañca pı̄takañca 1Ch1 162, 1Ch2 162
890 <
lohitakañca ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa|. 1D206

5
165.. (ubhatovaddhakaṁ| evameva vaddhetabbaṁ166 .)..167 87V160
891
˙˙ ˙˙
248. ārogyatthañca| sukhatthañca bhesajjatthañca dānatthañca 1C232, 2Kh28,
892 < 1Mc180, 3P1 115,
puññatthañca yaññatthañca saggatthañca bı̄jatthañca vı̄maṁsatthañca 1S236
davatthañca nı̄lañca pı̄takañca lohitakañca odātañca takkavannañca
˙˙
dakavannañca telavannañca khı̄ravannañca dadhivannañca sappivannañca
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
10 ceteti upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa.

missakacakkaṁ168 nitthitaṁ.
893
˙˙
249.
894
nı̄laṁ mocessāmı̄ti ceteti upakkamati pı̄takaṁ muccati, āpatti
saṁghādisesassa.

895
nı̄laṁ mocessāmı̄ti ceteti upakkamati lohitakaṁ. . . pe. . . | 1C233

15 odātaṁ. . . | takkavannaṁ. . . dakavannaṁ|. . . telavannaṁ|. . . 1S237; 2Kh29;


˙˙ ˙˙ ˙˙ 1D207
khı̄ravannaṁ|. . . dadhivannaṁ. . . sappivannaṁ muccati, āpatti
˙˙ ˙˙ ˙˙ 1Mc181
saṁghādisesassa.

khandacakkaṁ nitthitaṁ.
896
˙˙ ˙˙
250.
897
pı̄takaṁ mocessāmı̄ti ceteti upakkamati lohitakaṁ muccati, āpatti
20 saṁghādisesassa.

898
pı̄takaṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati odātaṁ|. . . pe. . . 1N161; 1D208

takkavannaṁ. . . dakavannaṁ|. . . telavannaṁ. . . khı̄ravannaṁ. . . 2Kh30


˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
dadhivannaṁ. . . sappivannaṁ. . . nı̄laṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙ ˙˙
899
baddhacakkamūlaṁ saṁkhittaṁ.

25 251. ( )|169 sappivannaṁ| mocessāmı̄ti| ceteti upakkamati nı̄laṁ muccati, 1S238; 1B278,
900
˙˙ 1Mc182; 1C234
āpatti saṁghādisesassa.
sappivannaṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati pı̄takaṁ. . . pe. . . | 87V161; 2Kh31
901
˙˙
lohitakaṁ. . . odātaṁ. . . takkavannaṁ. . . dakavannaṁ. . . telavannaṁ. . .
˙˙ ˙˙ ˙˙
khı̄ravannaṁ. . . dadhivannaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙ ˙˙
30 kucchicakkaṁ nitthitaṁ.
902
˙˙
252.
903
pı̄takaṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati nı̄laṁ muccati, āpatti 1Ch1 163, 1Ch2 163

saṁghādisesassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
132 VINAYAPITAKA
˙

2Kh32 lohitakaṁ. . . pe. . . odātaṁ. . . takkavannaṁ|. . . dakavannaṁ. . .


904
˙˙ ˙˙
telavannaṁ. . . khı̄ravannaṁ. . . dadhivannaṁ. . . sappivannaṁ mocessāmı̄ti
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
ceteti upakkamati nı̄laṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.

pitthicakkassa pathamaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.


905
˙˙ ˙ ˙˙
253.
906
lohitakaṁ mocessāmı̄ti ceteti upakkamati pı̄takaṁ muccati, āpatti 5

saṁghādisesassa.
1D209 odātaṁ. . . pe. . . takkavannaṁ. . . dakavannaṁ. . . telavannaṁ|. . .
907
˙˙ ˙˙ ˙˙
1S239; 2Kh33 khı̄ravannaṁ|. . . dadhivannaṁ. . . sappivannaṁ. . . nı̄laṁ| mocessāmı̄ti
˙˙ ˙˙ ˙˙
ceteti upakkamati pı̄takaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.

pitthicakkassa dutiyaṁ gamanaṁ nitthitaṁ. 10


908
˙˙ ˙˙
1C235, 1Mc183 254.
909
odātaṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati lohitakaṁ muccati, āpatti
saṁghādisesassa.
takkavannaṁ. . . pe. . . dakavannaṁ. . . telavannaṁ. . .
910
˙˙ ˙˙ ˙˙
87V162 khı̄ravannaṁ. . . dadhivannaṁ. . . sappivannaṁ. . . nı̄laṁ|. . . pı̄takaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙
mocessāmı̄ti ceteti upakkamati lohitakaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa. 15

pitthicakkassa tatiyaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.


911
˙˙ ˙˙
1N162 255. takkavannaṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati odātaṁ muccati,
912
˙˙
āpatti saṁghādisesassa.
dakavannaṁ. . . pe. . . telavannaṁ. . . khı̄ravannaṁ. . .
913
˙˙ ˙˙ ˙˙
dadhivannaṁ. . . sappivannaṁ. . . nı̄laṁ. . . pı̄takaṁ. . . lohitakaṁ 20
˙˙ ˙˙
mocessāmı̄ti ceteti upakkamati odātaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.

pitthicakkassa catutthaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.


914
˙˙ ˙˙
1B280, 2Kh34 256. dakavannaṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati takkavannaṁ
915
˙˙ ˙˙
muccati, āpatti saṁghādisesassa.
1Ch1 164, 1Ch2 164 telavannaṁ|. . . pe. . . khı̄ravannaṁ. . . dadhivannaṁ. . . 25
916
˙˙ ˙˙ ˙˙
sappivannaṁ. . . nı̄laṁ. . . pı̄takaṁ. . . lohitakaṁ. . . odātaṁ mocessāmı̄ti
˙˙
ceteti upakkamati takkavannaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙
pitthicakkassa pañcamaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.
917
˙˙ ˙˙
257. telavannaṁ mocessāmı̄ti ceteti upakkamati dakavannaṁ muccati,
918
˙˙ ˙˙
āpatti saṁghādisesassa. 30

1D210; 1S240 khı̄ravannaṁ. . . pe. . . dadhivannaṁ. . . sappivannaṁ|. . . nı̄laṁ|. . .


919
˙˙ ˙˙ ˙˙
pı̄takaṁ. . . lohitakaṁ. . . odātaṁ. . . takkavannaṁ mocessāmı̄ti ceteti
˙˙
upakkamati dakavannaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 133

pitthicakkassa chatthaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.


920
˙˙ ˙˙ ˙˙
258. khı̄ravannaṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati telavannaṁ muccati, 2Kh35, 87V163
921
˙˙ ˙˙
āpatti| saṁghādisesassa. 1C236

dadhivannaṁ|. . . pe. . . sappivannaṁ. . . nı̄laṁ. . . pı̄takaṁ. . . 1Mc184


922
˙˙ ˙˙
5 lohitakaṁ. . . odātaṁ. . . takkavannaṁ. . . dakavannaṁ mocessāmı̄ti ceteti
˙˙ ˙˙
upakkamati telavannaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙
pitthicakkassa sattamaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.
923
˙˙ ˙˙
259. dadhivannaṁ mocessāmı̄ti ceteti upakkamati khı̄ravannaṁ
924
˙˙ ˙˙
muccati, āpatti saṁghādisesassa.
10 sappivannaṁ. . . pe. . . nı̄laṁ. . . pı̄takaṁ. . . lohitakaṁ. . .
925
˙˙
odātaṁ. . . takkavannaṁ. . . dakavannaṁ. . . telavannaṁ mocessāmı̄ti ceteti
˙˙ ˙˙ ˙˙
upakkamati khı̄ravannaṁ muccati|, āpatti saṁghādisesassa. 1N163
˙˙
pitthicakkassa atthamaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.
926
˙˙ ˙˙ ˙˙
260. sappivannaṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati dadhivannaṁ 2Kh36
927
˙˙ ˙˙
15 muccati, āpatti saṁghādisesassa.

928
nı̄laṁ. . . pe. . . pı̄takaṁ. . . lohitakaṁ. . . odātaṁ. . .
takkavannaṁ. . . dakavannaṁ. . . telavannaṁ. . . khı̄ravannaṁ mocessāmı̄ti
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
ceteti upakkamati dadhivannaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙
pitthicakkassa navamaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.
929
˙˙ ˙˙
20 261. nı̄laṁ| mocessāmı̄ti ceteti upakkamati sappivannaṁ muccati, āpatti 1B282, 1Ch1 165,
930
˙˙ 1Ch2 165
saṁghādisesassa.
pı̄takaṁ|. . . pe. . . lohitakaṁ. . . odātaṁ|. . . takkavannaṁ. . . 87V164; 1D211
931
˙˙
dakavannaṁ|. . . telavannaṁ. . . khı̄ravannaṁ. . . dadhivannaṁ mocessāmı̄ti 1S241
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
ceteti upakkamati sappivannaṁ muccati, āpatti saṁghādisesassa.
˙˙
25 pitthicakkassa dasamaṁ gamanaṁ nitthitaṁ.
932
˙˙ ˙˙
pitthicakkaṁ nitthitaṁ.
˙˙ ˙˙
262.
933
ceteti| upakkamati muccati, āpatti saṁghādisesassa. 1C237, 2Kh37,
3P1 116
934
ceteti| upakkamati na muccati, āpatti thullaccayassa. 1Mc185

935
ceteti na upakkamati muccati, anāpatti.
30
936
ceteti na upakkamati na muccati, anāpatti.

937
na ceteti upakkamati muccati, anāpatti.

938
na ceteti upakkamati na muccati, anāpatti.

939
na ceteti na upakkamati muccati, anāpatti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
134 VINAYAPITAKA
˙

940
na ceteti na upakkamati na muccati, anāpatti.

941
anāpatti— supinantena, namocanādhippāyassa, ummattakassa,
khittacittassa, vedanāttassa, ādikammikassāti.
˙˙

1.2.1.1. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ

2Kh38, 87V165 942 supinoccārapassāvo|, vitakkunhodakena ca; 5


˙<
bhesajjaṁ kanduvaṁ maggo, vatthi jantāgharupakkamo170 .
˙˙

943 sāmanero ca sutto ca, ūru mutthinā pı̄layi;


˙ ˙˙ ˙
ākāse thambhaṁ nijjhāyi, chiddaṁ katthena ghattayi. 10
˙˙ ˙˙
1D212, 1N164, 944 soto| udañjalaṁ dhāvaṁ, pupphāvaliyaṁ pokkharaṁ;
1S242
vālikā kaddamusseko171 , sayanaṅgutthakena cāti.
˙˙

1.2.1.2. VINĪTAVATTHU

1Ch1 166, 263.


945
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno supinantena asuci 15

1Ch2 166, 2Kh39


mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ,
1C238; 1Mc186 kacci nu kho ahaṁ saṁghādisesaṁ| āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato|
etamatthaṁ ārocesi. “anāpatti, bhikkhu, supinantenā”ti. (1)
1B284
946
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno uccāraṁ
karontassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto tv
< aṁ, 20

bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, mocanādhippāyo”ti. “anāpatti, bhikkhu,


namocanādhippāyassā”ti. (2)

947
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno passāvaṁ
karontassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (3) 25

2Kh40
948
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno kāmavitakkaṁ
vitakkentassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, vitakkentassā”ti. (4)
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno unhodakena
949
˙<
87V166; 1S243 < āyantassa asuci mucci. tassa| kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “kiṁcitto| tv
nh < aṁ, 30

bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, mocanādhippāyo”ti. “anāpatti, bhikkhu,


namocanādhippāyassā”ti. (5)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 135

950
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 1D213

mocanādhippāyassa unhodakena nh < āyantassa asuci mucci. tassa


˙<
kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno 3P1 117

saṁghādisesan”ti. (6)
5
951
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa unhodakena nh < āyantassa| asuci na mucci. tassa| 1C239; 2Kh41
˙<
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti
thullaccayassā”ti. (7)
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno aṅgajāte vano 1N165
952
˙
10 hoti. bhesajjena172 ālimpentassa| asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi 1Mc187

. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (8)


tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno aṅgajāte vano 1Ch1 167, 1Ch2 167
953
˙
hoti. mocanādhippāyassa173 bhesajjena ālimpentassa asuci mucci. . . pe. . .
asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
15 saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (910)
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno andaṁ
954
˙˙
kanduvantassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, 1S244
˙˙
bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti|. (11) 2Kh42

955
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
20 mocanādhippāyassa andaṁ kanduvantassa174 asuci mucci. . . pe. . . asuci na
˙˙ ˙˙
mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (1213)
264.
956
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno maggaṁ 1D214

gacchantassa| asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 1C240

25 bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (14)

957
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 1B286, 87V167

mocanādhippāyassa maggaṁ gacchantassa asuci mucci. . . pe. . . asuci na


mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (1516)
30 tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno vatthiṁ gahetv
958 < ā
passāvaṁ karontassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
“anāpatti, bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti|. (17) 2Kh43

959
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa vatthiṁ gahetv < ā passāvaṁ| karontassa asuci mucci 1Mc188

35 . . . pe. . . asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,


bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (1819)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
136 VINAYAPITAKA
˙

960
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno jantāghare
udaravattiṁ tāpentassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
˙˙
1N166 “anāpatti|, bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (20)

1Ch1 168, 961


tena| kho pana| samayena aññatarassa bhikkhuno
1Ch2 168 ; 1S245 mocanādhippāyassa jantāghare udaravattiṁ tāpentassa asuci mucci. . . pe. . . 5
˙˙
asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (2122)

962
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno jantāghare
upajjhāyassa pitthiparikammaṁ karontassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ
˙˙
2Kh44 ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (23) 10

1C241, 1D215
963
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa jantāghare upajjhāyassa pitthiparikammaṁ karontassa
˙˙
asuci mucci. . . pe. . . asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
“anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (2425)
265.
964
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno ūruṁ 15

ghattāpentassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,


˙˙
bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (26)
87V168
965
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa ūruṁ ghattāpentassa asuci mucci. . . pe. . . asuci na
˙˙
mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, 20

saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (2728)


2Kh45
966
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu mocanādhippāyo
aññataraṁ sāmaneraṁ etadavoca— “ehi me tv < aṁ, āvuso sāman˙era,
˙
1S246 aṅgajātaṁ ganhāhı̄”ti. so tassa aṅgajātaṁ aggahesi. tasseva asuci| mucci.
˙<
1Mc189 tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ|, bhikkhu, āpanno 25

saṁghādisesan”ti. (29)
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu suttassa sāmanerassa
967
˙
3P1 118 aṅgajātaṁ aggahesi. tasseva asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . .
“anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (30)
˙
1B288 266.
968
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 30

1C242; 2Kh46 mocanādhippāyassa ūrūhi aṅgajātaṁ pı̄lentassa| asuci| mucci. . . pe. . . asuci
˙
1D216 na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu,
1N167 saṁghādisesassa|; āpatti thullaccayassā”ti. (3132)
1Ch1 169, 1Ch2 169
969
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa mutthinā aṅgajātaṁ pı̄lentassa asuci mucci. . . pe. . . 35
˙˙ ˙
asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (3334)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 137

970
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa ākāse katiṁ kampentassa asuci mucci. . . pe. . . asuci na| 1S247
˙
mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (3536)
5
971
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno kāyaṁ 2Kh47

thambhentassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,


bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (37)

972
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 1Mc190

mocanādhippāyassa kāyaṁ thambhentassa asuci| mucci. . . pe. . . asuci na 87V169

10 mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu, 1C243

saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (3839)

973
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto mātugāmassa 1D217

aṅgajātaṁ upanijjhāyi. tassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .


“anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa. na ca, bhikkhave, sārattena
15 mātugāmassa aṅgajātaṁ upanijjhāyitabbaṁ. yo upanijjhāyeyya, āpatti
dukkatassā”ti. (40)
˙
267.
974
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa| tālacchiddaṁ aṅgajātaṁ pavesentassa asuci mucci 1N168
˙
. . . pe. . . asuci| na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 2Kh48

20 bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (4142)

975
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa katthena aṅgajātaṁ ghattentassa asuci mucci. . . pe. . .
˙˙ ˙˙
asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa|; āpatti thullaccayassā”ti. (4344) 1S248

25 tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno patisote 1Ch1 170, 1Ch2 170
976
˙
nh
< āyantassa asuci mucci. tassa kukkucca ṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (45)

977
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa patisote nh
< āyantassa asuci mucci. . . pe. . . asuci na
˙
30 mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (4647)

978
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno udañjalaṁ 1B290, 2Kh49

kı̄lantassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|, bhikkhu, 1C244
˙
namocanādhippāyassā”ti. (48)
35
979
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 1D218

mocanādhippāyassa udañjalaṁ kı̄lantassa| asuci mucci. . . pe. . . asuci na 1Mc191


˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d
” d ” p ph b bH m j r ”l
”H n V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
138 VINAYAPITAKA
˙

mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,


saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (4950)
87V170
980
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno udake
dhāvantassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (51) 5

981
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa udake dhāvantassa asuci mucci. . . pe. . . asuci na mucci.
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa;
āpatti thullaccayassā”ti. (5253)
2Kh50
982
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 10

1N169, 1S249 pupphāvaliyaṁ175 kı̄lantassa| asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
˙
“anāpatti, bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (54)

983
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa pupphāvaliyaṁ kı̄lantassa asuci mucci. . . pe. . . asuci na
˙
mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, 15

saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (5556)


1Ch1 171, 1Ch2 171 268.
984
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno pokkharavane
dhāvantassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (57)

985
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 20

1C245 mocanādhippāyassa| pokkharavane dhāvantassa asuci mucci. . . pe. . . asuci


1D219 na mucci. tassa kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (5859)

986
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa vālikaṁ aṅgajātaṁ pavesentassa asuci mucci. . . pe. . . 25

2Kh51 asuci| na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,


saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (6061)

987
tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
mocanādhippāyassa kaddamaṁ aṅgajātaṁ pavesentassa asuci mucci
3P1 119; 1Mc192 . . . pe. . . asuci na mucci|. tassa kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . “anāpatti, 30

bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (6263)


87V171
988
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno udakena
1S250 aṅgajātaṁ| osiñcantassa asuci mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
“anāpatti, bhikkhu, namocanādhippāyassā”ti. (64)
1B292
989
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 35

mocanādhippāyassa udakena aṅgajātaṁ osiñcantassa asuci mucci. . . pe. . .

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 139

asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,


saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (6566)

990
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 2Kh52

mocanādhippāyassa sayane aṅgajātaṁ ghattentassa asuci mucci. . . pe. . .


˙˙
5 asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi|. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, 1D220

saṁghādisesassa; āpatti| thullaccayassā”ti. (6768) 1N170

991
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno 1C246

mocanādhippāyassa aṅgutthena aṅgajātaṁ ghattentassa asuci mucci


˙˙ ˙˙
. . . pe. . . asuci na mucci. tassa kukkuccaṁ ahosi|— “bhagavatā 1Ch1 172, 1Ch2 172

10 sikkhāpadaṁ paññattaṁ, kacci nu kho ahaṁ saṁghādisesaṁ āpattiṁ


āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesi. “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (6970)

sukkavissatthisikkhāpadaṁ nitthitaṁ pathamaṁ.


992
˙˙ ˙˙ ˙

1.2.2. KĀYASAṀSAGGASIKKHĀPADA

15 269.
993
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1C247, 2Kh53,
1S251
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm < ā udāyı̄ araññe
˙˙
< ato vihāro| abhirūpo hoti dassanı̄yo pāsādiko,
viharati. tassāyasm 1Mc193

majjhegabbho, samantāpariyāgāro, supaññattaṁ mañcapı̄thaṁ


˙
bhisibibbohanaṁ, pānı̄yaṁ paribhojanı̄yaṁ sūpatthitaṁ, parivenaṁ
˙˙ ˙
20 susammatthaṁ. bahū manussā āyasm < ato udāyissa vihārapekkhakā
˙˙
āgacchanti.

994
aññataropi br< āhm
< an˙o sapajāpatiko yenāyasm < ā udāyı̄
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ udāyiṁ etadavoca— “icchāma
mayaṁ bhoto udāyissa| vihāraṁ pekkhitun”ti. “tena hi, br < āhm
< an˙a, 87V172

25 pekkhassū”ti, avāpuranaṁ 176 ādāya ghatikaṁ ugghātetv ā kavātaṁ


˙ ˙ ˙ < ˙
panāmetv < ā vihāraṁ pāvisi. sopi kho brāhm
< < ˙ an o āyasm< ato udāyissa pitthito
˙ ˙˙
pāvisi. sāpi kho br< āhm
< an˙ı̄ tassa br< āhm
< an˙assa pit˙t˙hito pāvisi. atha kho
āyasm
< ā udāyı̄| ekacce vātapāne vivaranto ekacce| vātapāne thakento 1D221; 2Kh54

gabbhaṁ anuparigantv < ā pit˙t˙hito āgantv


< ā tassā br
< āhm
< an˙iyā aṅgamaṅgāni
30 parāmasi. atha kho so br < āhm< an˙o āyasm < atā udāyinā saddhiṁ
patisammoditv
˙ < ā agamāsi. atha kho so br < āhm
< an˙o attamano attamanavācaṁ
nicchāresi— “ulārā| ime samanā sakyaputtiyā ye ime| evarūpe araññe 1C248; 1S252
˙ ˙ <
viharanti. bhavampi udāyı̄ ulāro yo evarūpe araññe viharatı̄”ti.
˙
995
evaṁ vutte, sā br
< < an˙ı̄ taṁ br
āhm < āhm
< an˙aṁ etadavoca|— “kuto 3P1 120

35 tassa ulārattatā. yatheva me tv < aṁ aṅgamaṅgāni parāmasi evameva me


˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
140 VINAYAPITAKA
˙

1N171; 1B294 samano udāyı̄| aṅgamaṅgāni parāması̄”ti. atha| kho so br


< āhm
< an˙o ujjhāyati
˙
khiyyati vipāceti— “alajjino ime samanā sakyaputtiyā dussı̄lā musāvādino.
˙ <
1Ch1 173, 1Ch2 173 ime hi nāma dhammacārino samacārino br < < acārino saccavādino|
ahm
2Kh55 sı̄lavanto kalyānadhammā patijānissanti. natthi imesaṁ sāmaññaṁ natthi|
< ˙ ˙
imesaṁ br< < aññaṁ, nat˙t˙haṁ imesaṁ sāmaññaṁ nat˙t˙haṁ imesaṁ
ahm 5

br
< ahm < aññaṁ, kuto imesaṁ sāmaññaṁ kuto imesaṁ br
< ahm < aññaṁ, apagatā
ime sāmaññā apagatā ime br
< ahm
< aññā. kathañh
< i nāma saman˙o udāyı̄ mama
bhariyāya aṅgamaṅgāni parāmasissati. na hi sakkā kulitthı̄hi kuladhı̄tāhi
1Mc194 kulakumārı̄hi kulasunhāhi kuladāsı̄hi ārāmaṁ| vā vihāraṁ vā gantuṁ.
˙<
sace177 kulitthiyo kuladhı̄taro178 kulakumāriyo kulasunhāyo kuladāsiyo 10
˙<
ārāmaṁ vā vihāraṁ vā gaccheyyuṁ, tāpi samanā sakyaputtiyā
˙ <
dūseyyun”ti.
assosuṁ kho bhikkhu tassa br
996 < āhm
< an˙assa ujjhāyantassa
1D222 khiyyantassa vipācentassa. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . | te ujjhāyanti
2Kh56
< i nāma āyasm
khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā udāyı̄ mātugāmena| saddhiṁ 15

kāyasaṁsaggaṁ samāpajjissatı̄”ti.
1C249 atha| kho te bhikkhū āyasm
997 < antaṁ udāyiṁ anekapariyāyena
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm
vigarahitv < iṁ
1S253
< iṁ| pakaran˙e bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv
nidāne etasm < ā āyasm
< antaṁ
udāyiṁ patipucchi— “saccaṁ kira tv< aṁ, udāyi, mātugāmena saddhiṁ 20
˙
kāyasaṁsaggaṁ samāpajjası̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho
bhagavā— “ananucchavikaṁ, moghapurisa, ananulomikaṁ appatirūpaṁ
assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ. kathañh
< i nāma tv
< aṁ, moghapurisa,
˙ ˙
87V173 mātugāmena saddhiṁ| kāyasaṁsaggaṁ samāpajjissasi. nanu mayā,
moghapurisa, anekapariyāyena virāgāya dhammo desito no sarāgāya 25

. . . pe. . . kāmaparilāhānaṁ vūpasamo akkhāto. netaṁ, moghapurisa,


˙
appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ
sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
270. “yo pana bhikkhu otinno viparinatena cittena
998
˙˙ ˙
2Kh57 mātugāmena saddhiṁ kāyasaṁsaggaṁ| samāpajjeyya 30

hatthaggāhaṁ179 vā veniggāhaṁ180 vā aññatarassa vā


˙
aññatarassa vā aṅgassa parāmasanaṁ, saṁghādiseso”ti. (2:6)
1N172 271. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
999 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.
1Ch1 174, otinno| nāma sāratto apekkhavā patibaddhacitto. 35

1Ch2 174, 3P1 121


1000
˙˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 141

viparinatanti| rattampi cittaṁ viparinataṁ. dutthampi cittaṁ 1B296


1001
˙ ˙ ˙˙
viparinataṁ. mūlhampi cittaṁ viparinataṁ|. api ca rattaṁ cittaṁ 1Mc195
˙ ˙< ˙
< iṁ atthe adhippetaṁ viparin˙atanti.
imasm

1002
mātugāmo nāma manussitthı̄, na yakkhı̄ na petı̄, na
5 tiracchānagatā|. antamaso tadahujātāpi dārikā, pageva mahattarı̄. 1D223

1003
saddhinti ekato.

1004
kāyasaṁsaggaṁ| samāpajjeyyāti ajjhācāro vuccati. 1C250, 1S254

1005
hattho nāma kapparaṁ upādāya yāva agganakhā.

1006
venı̄| nāma suddhakesā vā, suttamissā vā, mālāmissā vā, 2Kh58
˙
10 hiraññamissā vā, suvannamissā vā, muttāmissā vā, manimissā vā.
˙˙ ˙
a ṅga ṁ nāma hatthañca ven iñca t hapetv
< ā avasesaṁ aṅgaṁ nāma.
1007
˙ ˙
272.
1008
āmasanā|, parāmasanā, omasanā, ummasanā, olaṅghanā, 87V174

ullaṅghanā, ākaddhanā, patikaddhanā, abhinigganhanā, abhinippı̄lanā,


˙˙ ˙˙ ˙< ˙
gahanaṁ, chupanaṁ.
˙
15 āmasanā nāma āmatthamattā.
1009
˙˙
1010
parāmasanā nāma itocito ca sañcopanā.
omasanā nāma hetthā oropanā.
1011
˙˙
ummasanā nāma uddha ṁ uccāranā.
1012
˙
ola ṅghanā nāma het t hā onamanā.
1013
˙˙
20 ulla ṅghanā nāma uddha ṁ uccāranā.
1014
˙
ākad d hanā nāma āviñchanā 181 .
1015
˙˙
patikad dhanā nāma patippanāmanā.
1016
˙˙ ˙
1017
abhiniggan hanā nāma a ṅgaṁ < ā nippı̄l˙anā.
gahetv
˙<
abhinippı̄lanā nāma kenaci saha nippı̄lanā.
1018
˙ ˙
25
1019
gahan a ṁ nāma gahitamatta ṁ.
˙
chupana ṁ| nāma phutthamattaṁ. 1Mc196, 1N173
1020
˙˙
sa ṁghādisesoti |. . . pe. . . tenapi vuccati “saṁghādiseso”ti. 1D224, 2Kh59
1021

273.
1022
itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca bhikkhu ca. naṁ itthiyā kāyena 1B298, 1Ch1 175,
1Ch2 175, 87V175
kāyaṁ āmasati parāmasati omasati ummasati olaṅgheti ullaṅgheti|
1S255
30 ākaddhati patikaddhati abhinigganhāti abhinippı̄leti ganhāti chupati, āpatti
˙˙ ˙˙ ˙< ˙ ˙<
saṁghādisesassa.

1023
itthı̄ ca hoti| vematiko sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā kāyena 1C251

kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti thullaccayassa.


˙<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
142 VINAYAPITAKA
˙

itthı̄ ca hoti pandakasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā


1024
˙˙
kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti
˙<
thullaccayassa.

1025
itthı̄ ca hoti purisasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā kāyena
2Kh60 kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti| chupati, āpatti thullaccayassa. 5
˙<
1026
itthı̄ ca hoti tiracchānagatasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ
itthiyā kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti
˙<
thullaccayassa.
pandako ca hoti pandakasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ
1027
˙˙ ˙˙
3P1 122 pandakassa| kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, 10
˙˙ ˙<
āpatti thullaccayassa.
pandako ca hoti vematiko sāratto ca. bhikkhu ca naṁ pandakassa
1028
˙˙ ˙˙
kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti
˙<
dukkatassa.
˙
pandako ca hoti purisasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ 15
1029
˙˙
1D225 pandakassa kāyena| kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,
˙˙ ˙<
āpatti dukkatassa.
˙
pan d ako ca hoti tiracchānagatasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ
1030
˙˙
1S256 pandakassa kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati|,
˙˙ ˙<
āpatti dukkatassa. 20
˙
1Ch1 176, pan d ako| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ pandakassa
1Ch2 176, 2Kh61,
1031
˙˙ ˙˙
kāyena kāyaṁ| āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti| chupati, āpatti
87V176 ˙<
1Mc197; 1C252 dukkatassa.
˙
1N174
1032
puriso| ca hoti purisasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ purisassa
kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti 25
˙<
dukkatassa.
˙
1033
puriso ca hoti vematiko. . . pe. . . puriso ca hoti
tiracchānagatasaññı̄. . . puriso ca hoti itthisaññı̄. . . puriso ca hoti
pandakasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ purisassa kāyena kāyaṁ āmasati
˙˙
2Kh62; 1D226 parāmasati. . . pe. . . ganhāti| chupati, āpatti| dukkatassa. 30
˙< ˙
1B300
1034
tiracchānagato | ca hoti tiracchānagatasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca

naṁ tiracchānagatassa kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti


˙<
chupati, āpatti dukkatassa.
˙
1035
tiracchānagato ca hoti vematiko. . . pe. . . tiracchānagato ca hoti
1S257; 1C253 itthisaññı̄. . . | tiracchānagato ca hoti pandakasaññı̄. . . | tiracchānagato ca 35
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 143

hoti. purisasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ tiracchānagatassa kāyena


kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti dukkatassa.
˙< ˙
ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1036
˙˙
274.
1037< e| itthiyo dv
dv < innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 2Kh63, 1Mc198

5 naṁ dv
< innaṁ itthı̄naṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . gan˙<hāti
chupati, āpatti dv< innaṁ saṁghādisesānaṁ.
dve itthiyo dv
1038 < < innaṁ itthı̄naṁ vematiko sāratto ca. bhikkhu ca
naṁ dv
< innaṁ itthı̄naṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . gan˙<hāti
chupati, āpatti dv
< innaṁ thullaccayānaṁ.
10
1039
dv
< e itthiyo dv
< innaṁ itthı̄naṁ pan˙d˙akasaññı̄. . . pe. . .
purisasaññı̄. . . tiracchānagatasaññı̄ sāratto| ca. bhikkhu ca naṁ dv < innaṁ 87V177

itthı̄naṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,


˙<
āpatti dv < inna ṁ thullaccayāna ṁ.
dve| pandakā| dv
1040 < < innaṁ pan˙d˙akānaṁ pan˙d˙akasaññı̄ sāratto ca 1Ch1 177,
˙˙
bhikkhu ca naṁ dv 1Ch2 177; 1D227
15
< innaṁ pan˙d˙akānaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati
. . . pe. . . ganhāti| chupati, āpatti dv
< innaṁ thullaccayānaṁ. 1S258
˙<
dve pandakā dv
1041 < < innaṁ| pan˙d˙akānaṁ vematiko. . . pe. . . 2Kh64
˙˙
purisasaññı̄. . . tiracchānagatasaññı̄. . . | itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 1C254

naṁ dv
< innaṁ pan˙d˙akānaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . .
20 ganhāti chupati, āpatti dv< innaṁ dukkat˙ānaṁ.
˙<
dve| purisā dv
1042 < < innaṁ purisānaṁ purisasaññı̄ sāratto ca bhikkhu ca 1B302

naṁ dv
< innaṁ purisānaṁ| kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . 1N175

ganhāti chupati, āpatti dv


< innaṁ dukkat˙ānaṁ.
˙<
dve purisā dv
1043 < < innaṁ purisānaṁ vematiko. . . pe. . .
25 tiracchānagatasaññı̄. . . itthisaññı̄. . . pandakasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
˙˙
< innaṁ purisānaṁ kāyena| kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . .
naṁ dv 1Mc199

ganhāti chupati, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ.


˙<
dve tiracchānagatā dv
1044 < < innaṁ tiracchānagatānaṁ
tiracchānagatasaññı̄ sāratto| ca. bhikkhu ca naṁ dv
< innaṁ 2Kh65

30 tiracchānagatānaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti


˙<
chupati, āpatti dv< inna ṁ dukkat āna ṁ.
˙
dv
1045 <
e tiracchānagatā dv
< innaṁ tiracchānagatānaṁ vematiko. . . pe. . .
itthisaññı̄. . . pandakasaññı̄. . . | purisasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ 1S259
˙˙
dv
< inna ṁ tiracchānagatāna ṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . .
35 ganhāti chupati, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ.
˙<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
144 VINAYAPITAKA
˙

1D228; 1C255, 275. itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu| ca
3P1 123
1046
˙˙
naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,
˙<
āpatti saṁghādisesena dukkatassa.
˙
87V178 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ vematiko sāratto ca. bhikkhu ca
1047
˙˙
naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, 5
˙<
āpatti thullaccayena dukkatassa.
˙
2Kh66 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ pandakasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu
1048
˙˙ ˙˙
ca naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti
˙<
chupati, āpatti dv < innaṁ thullaccayānaṁ.
1Ch1 178, 1Ch2 178 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ purisasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 10
1049
˙˙
naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,
˙<
āpatti thullaccayena dukkatassa.
˙
itthı̄ ca pan d ako ca ubhinnaṁ tiracchānagatasaññı̄ sāratto ca.
1050
˙˙
1Mc200 bhikkhu ca naṁ ubhinnaṁ| kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . .
ganhāti chupati, āpatti thullaccayena dukkatassa. 15
˙< ˙
1B304 | ca puriso ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ
itthı̄
1051

ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,


˙<
āpatti saṁghādisesena dukkatassa.
˙
1N176, 1S260; itthı̄| ca puriso ca ubhinnaṁ vematiko. . . pe. . . pandakasaññı̄|. . .
2Kh67
1052
˙˙
1D229; 1C256
purisasaññı̄|. . . | tiracchānagatasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ ubhinnaṁ 20

kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti


˙<
thullaccayena dukkatassa.
˙
1053
itthı̄ ca tiracchānagato ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu
ca naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti
˙<
chupati, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. 25
˙
1Mc201 | ca tiracchānagato ca ubhinnaṁ vematiko. . . pe. . .
itthı̄
1054

2Kh68; 1S261 pandakasaññı̄|. . . purisasaññı̄. . . | tiracchānagatasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu


˙˙
ca naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti
˙<
chupati, āpatti thullaccayena dukkatassa.
˙
87V179 pan dako | ca puriso ca ubhinnaṁ pandakasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu 30
1055
˙˙ ˙˙
ca naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti
˙<
1C257 chupati, āpatti thullaccayena| dukkatassa.
˙
pan dako ca puriso ca ubhinna ṁ vematiko. . . pe. . . purisasaññı̄. . .
1056
˙˙
2Kh69 tiracchānagatasaññı̄|. . . itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ ubhinnaṁ
kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti 35
˙<
1D230 dv
< inna ṁ| dukkatānaṁ.
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 145

pandako ca tiracchānagato ca ubhinnaṁ pandakasaññı̄ sāratto ca.


1057
˙˙ ˙˙
bhikkhu ca naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . .
ganhāti chupati, āpatti thullaccayena dukkatassa.
˙< ˙
pan d ako| ca tiracchānagato ca ubhinnaṁ vematiko. . . pe. . . 1Ch1 179, 1Ch2 179
1058
˙˙
5 purisasaññı̄. . . tiracchānagatasaññı̄. . . | itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 1Mc202

naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,


˙<
āpatti| dv
< inna ṁ dukkat ānaṁ. 1S262
˙
puriso| ca tiracchānagato ca ubhinnaṁ purisasaññı̄ sāratto ca|. 1B306; 2Kh70
1059

bhikkhu ca naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . .


10 ganhāti chupati, āpatti dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ.
˙<
1060
puriso ca tiracchānagato ca ubhinnaṁ vematiko. . . pe. . .
tiracchānagatasaññı̄. . . itthisaññı̄. . . pandakasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
˙˙
naṁ ubhinnaṁ| kāyena kāyaṁ āmasati parāmasati|. . . pe. . . ganhāti 1N177; 1C258
˙<
chupati, āpatti dv
< inna ṁ dukkat āna ṁ.
˙
15 dumūlakaṁ nitthitaṁ.
1061
˙˙
276.
1062
itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā kāyena 1D231

kāyapatibaddhaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti


˙ ˙<
thullaccayassa. . . pe. . . .

1063
dv
< e itthiyo dv < innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
20 naṁ dv < innaṁ itthı̄naṁ kāyena kāyapat˙ibaddhaṁ| āmasati parāmasati 87V180

. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti dv < innaṁ thullaccayānaṁ|. . . pe. . . . 3P1 124
˙<
itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 2Kh71
1064
˙˙
naṁ ubhinnaṁ kāyena kāyapatibaddhaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . .
˙
ganhāti chupati, āpatti thullaccayena dukkatassa. . . pe. . . .
˙< ˙
25
1065
itthı̄ ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā
kāyapatibaddhena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,
˙ ˙<
āpatti| thullaccayassa. . . pe. . . . 1S263

1066
dv
< e itthiyo dv< innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
naṁ dv < innaṁ itthı̄naṁ| kāyapat˙ibaddhena kāyaṁ āmasati parāmasati 1Mc203

30 . . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti dv < innaṁ thullaccayānaṁ. . . pe. . . .


˙<
itthı̄ ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1067
˙˙
naṁ ubhinnaṁ kāyapatibaddhena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . .
˙
ganhāti chupati, āpatti thullaccayena dukkatassa. . . pe. . . .
˙< ˙
itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā 1Ch1 180, 1Ch2 180
1068

35 kāyapatibaddhena kāyapatibaddhaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti


˙ ˙ ˙<
chupati, āpatti| dukkatassa. . . pe. . . . 2Kh72, 1N178
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
146 VINAYAPITAKA
˙

1B308
1069 < e| itthiyo dv
dv < innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1C259 naṁ dv < innaṁ itthı̄naṁ kāyapat˙ibaddhena| kāyapat˙ibaddhaṁ āmasati
parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . .
˙<
1D232 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1070
˙˙
naṁ ubhinnaṁ kāyapatibaddhena kāyapatibaddhaṁ āmasati parāmasati 5
˙ ˙
. . . pe. . . ganhāti chupati, āpatti dv < innaṁ dukkatānaṁ. . . pe. . . .
˙< ˙
87V181 itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā
1071

nissaggiyena kāyaṁ āmasati āpatti dukkatassa. . . pe. . . .


˙
dv
1072 <
e itthiyo dv
< inna ṁ itthı̄na ṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1S264 naṁ dv < innaṁ itthı̄naṁ nissaggiyena kāyaṁ āmasati, āpatti dv < innaṁ| 10

dukkatānaṁ. . . pe. . . .
˙
itthı̄ ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1073
˙˙
naṁ ubhinnaṁ nissaggiyena kāyaṁ āmasati, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ
. . . pe. . . .
2Kh73
1074
itthı̄ ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu| ca naṁ itthiyā 15

nissaggiyena kāyapatibaddhaṁ āmasati, āpatti dukkatassa. . . pe. . . .


˙ ˙
1Mc204 dv
1075 <
e| itthiyo dvinnaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
<
naṁ dv
< innaṁ itthı̄naṁ nissaggiyena kāyapat˙ibaddhaṁ āmasati, āpatti
dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . .
itthı̄ ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 20
1076
˙˙
naṁ ubhinnaṁ nissaggiyena kāyapatibaddhaṁ āmasati, āpatti dv < innaṁ
˙
dukkatānaṁ. . . pe. . . .
˙
1C260
1077
itthı̄ ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca| naṁ itthiyā
nissaggiyena nissaggiyaṁ āmasati, āpatti dukkatassa. . . pe. . . .
˙
dv
1078 <
e itthiyo dv
< inna ṁ itthı̄na ṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 25

naṁ dv
< innaṁ itthı̄naṁ nissaggiyena nissaggiyaṁ āmasati, āpatti dv < innaṁ
dukkatānaṁ. . . pe. . . .
˙
1D233 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1079
˙˙
naṁ ubhinnaṁ nissaggiyena nissaggiyaṁ āmasati, āpatti dv < innaṁ
dukkatānaṁ. . . pe. . . . 30
˙
bhikkhupeyyālo nitthito.
1080
˙˙
1B310, 1Ch1 181, 277.
1081
itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. itthı̄ ca naṁ bhikkhussa kāyena|
1Ch2 181, 2Kh74, kāyaṁ āmasati parāmasati omasati ummasati olaṅgheti ullaṅgheti
87V182; 1N179
1S265 ākaddhati patikaddhati abhinigganhāti abhinippı̄leti| ganhāti chupati,
˙˙ ˙˙ ˙< ˙ ˙<
sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, āpatti 35
˙
saṁghādisesassa. . . pe. . . .

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 147

dv
< e itthiyo dv
1082 < innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. itthiyo ca naṁ
bhikkhussa kāyena kāyaṁ āmasanti parāmasanti omasanti ummasanti
olaṅghenti ullaṅghenti ākaddhanti patikaddhanti abhinigganhanti
˙˙ ˙˙ ˙<
abhinippı̄lenti ganhanti chupanti, sevanādhippāyo kāyena vāyamati
˙ ˙<
5 phassaṁ pativijānāti, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesānaṁ. . . pe. . . .
˙
itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. ubho ca naṁ 3P1 125
1083
˙˙
bhikkhussa kāyena| kāyaṁ āmasanti parāmasanti. . . pe. . . ganhanti 1Mc205
˙<
chupanti, sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, āpatti
˙
saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . .
˙
10 itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. itthı̄ ca naṁ bhikkhussa kāyena 1C261, 2Kh75
1084

kāyapatibaddhaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,


˙ ˙<
sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, āpatti
˙
thullaccayassa. . . pe. . . .

1085
dv
< e itthiyo dv
< innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. itthiyo ca naṁ
15 bhikkhussa kāyena kāyapatibaddhaṁ āmasanti parāmasanti. . . pe. . .
˙
ganhanti chupanti, sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti,
˙< ˙
āpatti| dv
< innaṁ thullaccayānaṁ. . . pe. . . . 1D234

itthı̄ ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. ubho ca naṁ


1086
˙˙
bhikkhussa kāyena kāyapatibaddhaṁ āmasanti parāmasanti. . . pe. . .
˙
20 ganhanti chupanti, sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti,
˙< ˙
āpatti thullaccayena dukkatassa. . . pe. . . .
˙
| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. itthı̄ ca naṁ bhikkhussa
itthı̄ 1S266
1087

kāyapatibaddhena kāyaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti chupati,


˙ ˙<
sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, āpatti
˙
25 thullaccayassa. . . pe. . . .

1088 < e| itthiyo dv


dv < innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. itthiyo ca naṁ 1Ch1 182,

bhikkhussa kāyapatibaddhena kāyaṁ āmasanti parāmasanti. . . pe. . . 1Ch2 182 , 2Kh76,


˙ 87V183
ganhanti chupanti|, sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, 1N180
˙< ˙
āpatti dv
< innaṁ thullaccayānaṁ. . . pe. . . .
30 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. ubho ca naṁ 1B312
1089
˙˙
bhikkhussa kāyapatibaddhena kāyaṁ āmasanti parāmasanti. . . pe. . .
˙
ganhanti chupanti, sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti,
˙< ˙
āpatti thullaccayena dukkatassa|. . . pe. . . . 1C262
˙
278.
1090
itthı̄ ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. itthı̄ ca naṁ bhikkhussa
35 kāyapatibaddhena kāyapatibaddhaṁ āmasati parāmasati. . . pe. . . ganhāti
˙ ˙ ˙<
chupati, sevanādhippāyo| kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, āpatti 1Mc206
˙
dukkatassa. . . pe. . . .
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
148 VINAYAPITAKA
˙

1091
dv
< e itthiyo dv< innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. itthiyo ca naṁ
bhikkhussa kāyapatibaddhena kāyapatibaddhaṁ āmasanti parāmasanti
˙ ˙
2Kh77 . . . pe. . . ganhanti chupanti, sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ|
˙<
pativijānāti, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . .
˙
itthı̄ ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. ubho ca naṁ 5
1092
˙˙
bhikkhussa kāyapatibaddhena kāyapatibaddhaṁ āmasanti parāmasanti
˙ ˙
1D235 . . . pe. . . ganhanti| chupanti, sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ
˙<
1S267 pativijānāti, āpatti| dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . .
˙
1093
itthı̄ ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. itthı̄ ca naṁ bhikkhussa
nissaggiyena kāyaṁ āmasati. sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ 10

pativijānāti, āpatti dukkatassa. . . pe. . . .


˙ ˙
dv
1094 <
e itthiyo dv
< inna ṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. itthiyo ca naṁ
bhikkhussa nissaggiyena kāyaṁ āmasanti. sevanādhippāyo kāyena vāyamati
phassaṁ pativijānāti, āpatti dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . .
˙
itthı̄ ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. ubho ca naṁ 15
1095
˙˙
87V184 bhikkhussa nissaggiyena| kāyaṁ āmasanti. sevanādhippāyo kāyena
2Kh78 vāyamati phassaṁ| pativijānāti, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . .
˙
1Ch1 183, 1Ch2 183
1096
itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. itthı̄ ca naṁ bhikkhussa
1C263 nissaggiyena kāyapatibaddhaṁ| āmasati. sevanādhippāyo kāyena vāyamati
˙
phassaṁ pativijānāti, āpatti dukkatassa. . . pe. . . . 20
˙ ˙
1B314, 1N181 dv
1097 <
e| itthiyo dvinnaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. itthiyo ca naṁ
<
1Mc207 bhikkhussa nissaggiyena| kāyapatibaddhaṁ āmasanti. sevanādhippāyo
˙
kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, āpatti dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ
˙
. . . pe. . . .
itthı̄ ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. ubho ca naṁ 25
1098
˙˙
bhikkhussa nissaggiyena kāyapatibaddhaṁ āmasanti. sevanādhippāyo
˙
kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ
˙
. . . pe. . . .

1099
itthı̄ ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. itthı̄ ca naṁ bhikkhussa
1S268 nissaggiyena nissaggiyaṁ āmasati. sevanādhippāyo| kāyena vāyamati, na ca 30

phassaṁ pativijānāti, āpatti dukkatassa. . . pe. . . .


˙ ˙
1D236, 2Kh79 dv
1100 <
e| itthiyo dvinnaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. itthiyo ca naṁ
<
bhikkhussa nissaggiyena nissaggiyaṁ āmasanti. sevanādhippāyo kāyena
vāyamati, na ca phassaṁ pativijānāti, āpatti dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ
˙
. . . pe. . . . 35

itthı̄ ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. ubho ca naṁ


1101
˙˙
bhikkhussa nissaggiyena nissaggiyaṁ āmasanti. sevanādhippāyo kāyena

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 149

vāyamati, na ca phassaṁ pativijānāti, āpatti dv


< innaṁ dukkat˙ānaṁ
˙
. . . pe. . . .
279. sevanādhippāyo kāyena vāyamati phassaṁ pativijānāti, āpatti
1102
˙
saṁghādisesassa.
5 sevanādhippāyo| kāyena vāyamati, na ca phassaṁ pativijānāti, 87V185
1103
˙
āpatti dukkatassa.
˙
sevanādhippāyo na ca kāyena vāyamati, phassaṁ pativijānāti,
1104
˙
anāpatti.

1105
sevanādhippāyo na ca kāyena| vāyamati, na ca phassaṁ 1C264

10 pativijānāti, anāpatti.
˙
mokkhādhippāyo kāyena vāyamati, phassaṁ pativijānāti,
1106
˙
anāpatti.
mokkhādhippāyo| kāyena vāyamati, na ca phassaṁ pativijānāti|, 1Ch1 184,
1107
˙
anāpatti. 1Ch2 184 , 2Kh80;
3P1 126
15 mokkhādhippāyo| na ca kāyena vāyamati, phassaṁ pativijānāti, 1Mc208
1108
˙
anāpatti.

1109
mokkhādhippāyo na ca kāyena vāyamati, na ca phassaṁ
pativijānāti|, anāpatti. 1N182
˙
280.
1110
anāpatti— asañcicca, asatiyā, ajānantassa, asādiyantassa,
20 ummattakassa, khittacittassa, vedanāttassa182 , ādikammikassāti.
˙˙

1.2.2.1. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ

1111 mātā| dhı̄tā bhaginı̄ ca, jāyā yakkhı̄ ca pandako; 1B316, 1D237,
˙˙ 1S269
suttā matā tiracchānā, dārudhı̄talikāya ca.

25
1112 sampı̄le saṅkamo maggo, rukkho nāvā ca rajju ca;
˙
dando pattaṁ panāmesi, vande vāyami nacchupeti.
˙˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
150 VINAYAPITAKA
˙

1.2.2.2. VINĪTAVATTHU

2Kh81 281.
1113
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu mātuyā mātupemena
āmasi. tassa kukkuccaṁ ahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ, kacci
87V186 nu kho ahaṁ saṁghādisesaṁ āpattiṁ| āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ
ārocesi. “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (1) 5
˙
1114
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu dhı̄tuyā dhı̄tupemena
āmasi. . . pe. . . bhaginiyā bhaginipemena āmasi. tassa kukkuccaṁ ahosi
1C265 . . . pe. . . | “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (23)
˙
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu purān adutiyikāya
1115
˙
1Mc209 kāyasaṁsaggaṁ samāpajji. tassa| kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv < aṁ, 10

bhikkhu, āpanno saṁghādisesan”ti. (4)

1116
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu yakkhiniyā
kāyasaṁsaggaṁ samāpajji. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (5)
1Ch1 185, tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu pandakassa 15

1Ch2 185, 2Kh82


1117
˙˙
kāyasaṁsaggaṁ samāpajji. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti|,
1S270
1D238 bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti| thullaccayassā”ti. (6)

1118
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu suttitthiyā
kāyasaṁsaggaṁ samāpajji. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ,
bhikkhu, āpanno saṁghādisesan”ti. (7) 20

1N183
1119
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu matitthiyā
kāyasaṁsaggaṁ samāpajji. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (8)

1120
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu tiracchānagatitthiyā
kāyasaṁsaggaṁ samāpajji. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 25

bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (9)


˙
1121
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu dārudhı̄talikāya
kāyasaṁsaggaṁ samāpajji. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (10)
˙
1B318, 2Kh83, 282. tena| kho pana samayena sambahulā itthiyo aññataraṁ bhikkhuṁ 30
1122
87V187
1C266 sampı̄letv ā| bāhāparamparāya ānesuṁ183 . tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . .
˙ <
“sādiyi tv
< aṁ, bhikkhū”ti? “nāhaṁ, bhagavā, sādiyin”ti. “anāpatti,
bhikkhu, asādiyantassā”ti. (11)
1Mc210, 3P1 127 tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu itthiyā abhirūlhaṁ
1123
˙<
saṅkamaṁ sāratto sañcālesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 35

bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (12)


˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 151

tena kho pana samayena aññataro bhikkhu itthiṁ patipathe


1124
˙
passitv < ā| sāratto aṁsakūtena pahāraṁ adāsi. tassa kukkuccaṁ ahosi 1S271
˙
. . . pe. . . “āpattiṁ tv< aṁ, bhikkhu, āpanno saṁghādisesan”ti. (13)
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu itthiyā abhirūlhaṁ 1D239
1125
˙<
5 rukkhaṁ sāratto sañcālesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (14)
˙
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu itthiyā abhirūlhaṁ 1Ch1 186,
1126
˙< 1Ch2 186, 2Kh84
nāvaṁ sāratto sañcālesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti,
bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (15)
˙
10
1127
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu itthiyā gahitaṁ rajjuṁ
sāratto āviñchi184 . tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (16)

1128
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu itthiyā gahitaṁ
dandaṁ| sāratto āviñchi185 . tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, 1N184
˙˙
15 bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (17)

1129
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto itthiṁ pattena| 87V188; 1C267

panāmesi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,


˙
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (18)

1130
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu itthiyā vandantiyā 2Kh85, 1Mc211

20 sāratto pādaṁ uccāresi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv


< aṁ,
bhikkhu, āpanno saṁghādisesan”ti. (19)

1131
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu| itthiṁ gahessāmı̄ti 1S272

< ā na chupi. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,


vāyamitv
saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (20)
˙
25 kāyasa ṁsaggasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dutiyaṁ186 .
1132
˙˙

1.2.3. DUTTHULLAVĀCĀSIKKHĀPADA
˙ ˙

283.
1133
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1B320, 1C268,
1D240, 2Kh86,
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm < ā udāyı̄ araññe 1S273
˙˙
viharati. tassāyasm
< ato vihāro abhirūpo hoti dassanı̄yo pāsādiko. tena kho
30 pana samayena sambahulā itthiyo ārāmaṁ āgamaṁsu vihārapekkhikāyo.

< ā udāyı̄ tenupasaṅkamiṁsu; upasaṅkamitv


atha kho tā itthiyo| yenāyasm < ā 1Ch1 187, 1Ch2 187

āyasm
< antaṁ udāyiṁ etadavocuṁ— “icchāma mayaṁ, bhante, ayyassa
vihāraṁ pekkhitun”ti. atha kho āyasm
< ā udāyı̄ tā itthiyo vihāraṁ
< ā tāsaṁ itthı̄naṁ vaccamaggaṁ passāvamaggaṁ ādissa
pekkhāpetv
35 vannampi bhanati avannampi bhanati yācatipi āyācatipi pucchatipi
˙˙ ˙ ˙˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
152 VINAYAPITAKA
˙

3P1 128 patipucchatipi ācikkhatipi anusāsatipi akkosatipi. yā tā itthiyo| chinnikā
˙
2Kh87 dhuttikā| ahirikāyo tā āyasm
< atā udāyinā saddhiṁ uhasantipi ullapantipi
ujjagghantipi uppandentipi. yā pana tā itthiyo hirimanā tā nikkhamitv
< ā
˙˙
bhikkhū ujjhāpenti— “idaṁ, bhante, nacchannaṁ nappatirūpaṁ.
1N185; 1C269 sāmikenapi mayaṁ evaṁ vuttā| na iccheyyāma, kiṁ panāyyena udāyinā”ti|. 5

1Mc212; 1S274 ye| te bhikkhū appicchā. . . pe. . . | te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti—

< i nāma āyasm


“kathañh < ā udāyı̄ mātugāmaṁ dut˙t˙hullāhi vācāhi
obhāsissatı̄”ti.
atha kho te bhikkhū āyasm
1134 < antaṁ udāyiṁ anekapariyāyena
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm
vigarahitv < iṁ 10

87V189
< iṁ pakaran˙e bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv
nidāne etasm < ā| āyasm
< antaṁ
udāyiṁ patipucchi— “saccaṁ kira tv < aṁ, udāyi, mātugāmaṁ dut˙t˙hullāhi
˙
vācāhi obhāsası̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā—
1D241; 2Kh88 “ananucchavikaṁ, moghapurisa, ananulomikaṁ appatirūpaṁ| assāmanakaṁ|
˙
akappiyaṁ akaranı̄yaṁ. kathañh < i nāma tv
< aṁ, moghapurisa, mātugāma ṁ 15
˙
dutthullāhi vācāhi obhāsissasi. nanu mayā, moghapurisa, anekapariyāyena
˙˙
virāgāya dhammo desito no sarāgāya. . . pe. . . kāmaparilāhānaṁ vūpasamo
˙
akkhāto. netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca
pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
284. “yo pana bhikkhu otinno viparinatena cittena
1135
20
˙˙ ˙
mātugāmaṁ dutthullāhi vācāhi obhāseyya yathā taṁ187 yuvā
˙˙
yuvatiṁ methunupasaṁhitāhi188 , saṁghādiseso”ti. (3:7)
285. yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
1136 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.
otinno nāma sāratto apekkhavā patibaddhacitto. 25
1137
˙˙ ˙
1B322, 1Ch1 188, viparin atanti| rattampi cittaṁ viparinataṁ, dutthampi cittaṁ
1Ch2 188
1138
˙ ˙ ˙˙
2Kh89
viparinataṁ mūlhampi cittaṁ viparinataṁ. api ca| rattaṁ cittaṁ imasm
< iṁ
˙ ˙< ˙
atthe adhippetaṁ viparinatanti.
˙
1139
mātugāmo nāma manussitthı̄, na yakkhı̄, na petı̄, na
1C270; 1S275 tiracchānagatā. viññū patibalā| subhāsitadubbhāsitaṁ dutthullādutthullaṁ| 30
˙ ˙˙ ˙˙
ājānituṁ.
1Mc213 dutthullā| nāma vācā
1140
˙˙
vaccamaggapassāvamaggamethunadhammappatisaṁyuttā vācā.
˙
1141
obhāseyyāti ajjhācāro vuccati.
yathā taṁ yuvā yuvatinti daharo dahariṁ, taruno taruniṁ, 35
1142
˙ ˙
1N186 kāmabhogı̄ kāmabhoginiṁ|.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 153

methunupasaṁhitāhı̄ti| methunadhammappatisaṁyuttāhi. 3P1 129


1143
˙
sa ṁghādisesoti|. . . pe. . . tenapi vuccati saṁghādisesoti. 87V190
1144

1145
dv
< e| magge ādissa van˙n˙ampi bhan˙ati, avan˙n˙ampi bhan˙ati, yācatipi, 1D242

āyācatipi, pucchatipi, patipucchatipi, ācikkhatipi, anusāsatipi, akkosatipi.


˙
5
1146
van n a ṁ bhan ati nāma dv
< e magge thometi van˙n˙eti pasaṁsati.
˙˙ ˙
1147
avannaṁ bhanati nāma dv < e magge khuṁseti vambheti garahati.
˙˙ ˙

1148
yācati nāma dehi me, arahasi| me dātunti. 2Kh90

1149
āyācati nāma kadā te mātā pası̄dissati, kadā te pitā pası̄dissati,
10 kadā te devatāyo pası̄dissanti, kadā189 sukhano sulayo sumuhutto
˙
bhavissati, kadā te methunaṁ dhammaṁ labhissāmı̄ti.

1150
pucchati nāma kathaṁ tv
< aṁ sāmikassa desi, kathaṁ jārassa
desı̄ti?

1151
patipucchati nāma evaṁ kira tv
< aṁ sāmikassa desi, evaṁ jārassa
˙
15 desı̄ti.
ācikkhati nāma puttho bhanati— “evaṁ dehi. evaṁ dentā190
1152
˙˙ ˙
sāmikassa piyā bhavissati manāpā cā”ti.
anusāsati nāma aputtho bhanati— “evaṁ dehi. evaṁ dentā191
1153
˙˙ ˙
sāmikassa piyā bhavissati manāpā cā”ti.
20
1154
akkosati| nāma animittāsi|, nimittamattāsi, alohitāsi, 1Ch1 189,
dhuvalohitāsi|, dhuvacolāsi|, paggharantı̄si, sikharanı̄si, itthipandakāsi|, 1Ch2 189; 2Kh91
˙ ˙ ˙˙ 1S276; 1Mc214;
vepurisikāsi, sambhinnāsi, ubhatobyañjanāsı̄ti. 1C271
<
286.
1155
itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā 1B324, 87V191

vaccamaggaṁ passāvamaggaṁ ādissa vannampi bhanati avannampi bhanati| 1D243


˙˙ ˙ ˙˙ ˙
25 yācatipi āyācatipi pucchatipi patipucchatipi ācikkhatipi anusāsatipi
˙
akkosatipi, āpatti saṁghādisesassa. . . pe. . . |. 2Kh92, 1S277

dv
< e| itthiyo dv
1156 < innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 1C272, 1Mc215

naṁ dv
< innaṁ itthı̄naṁ vaccamaggaṁ passāvamaggaṁ ādissa van˙n˙ampi
bhanati avannampi| bhanati. . . pe. . . akkosatipi, āpatti dv < innaṁ 1N187
˙ ˙˙ ˙
30 saṁghādisesānaṁ. . . pe. . . |. 1D244, 2Kh93,
1S278
itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 1C273, 2Kh94
1157
˙˙
naṁ ubhinnaṁ vaccamaggaṁ passāvamaggaṁ ādissa vannampi bhanati| 1D245
˙˙ ˙
avannampi bhanati. . . pe. . . akkosatipi, āpatti saṁghādisesena dukkatassa
˙˙ ˙ ˙
. . . pe. . . |. 1C274, 1D246,
2Kh96, 1S280
35
1158
itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā 1C275, 2Kh97

vaccamaggaṁ passāvamaggaṁ thapetv


< ā adhakkhakaṁ
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
154 VINAYAPITAKA
˙

3P1 130 ubbhajānumandalaṁ ādissa vannampi bhanati avannampi bhanati. . . pe. . . |


˙ ˙˙ ˙˙ ˙ ˙˙ ˙
akkosatipi, āpatti thullaccayassa. . . pe. . . .

1159
dv
< e itthiyo dv< innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
naṁ dv
< innaṁ itthı̄naṁ vaccamaggaṁ passāvamaggaṁ t˙hapetv < ā
1D247; 1Mc216 adhakkhakaṁ ubbhajānumandalaṁ| ādissa vannampi bhanati avannampi| 5
˙ ˙˙ ˙˙ ˙ ˙˙
bhanati. . . pe. . . akkosatipi, āpatti dv < innaṁ thullaccayānaṁ. . . pe. . . .
˙
1Mc217 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1160
˙˙
2Kh98 naṁ ubhinnaṁ| vaccamaggaṁ passāvamaggaṁ thapetv < ā adhakkhakaṁ
˙
ubbhajānumandalaṁ ādissa vannampi bhanati avannampi bhanati. . . pe. . .
˙ ˙˙ ˙˙ ˙ ˙˙ ˙
akkosatipi, āpatti thullaccayena dukkatassa. . . pe. . . . 10
˙
1Mc218; 1S281 itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ| itthiyā
1161

ubbhakkhakaṁ adhojānumandalaṁ ādissa vannampi bhanati avannampi


˙ ˙˙ ˙˙ ˙ ˙˙
1C276 bhanati. . . pe. . . akkosatipi, āpatti dukkatassa. . . pe. . . |.
˙ ˙
87V192 dv
1162 <
e| itthiyo dvinnaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
<
naṁ dv
< innaṁ itthı̄naṁ ubbhakkhakaṁ adhojān˙uman˙d˙alaṁ ādissa 15

vannampi bhanati avannampi bhanati. . . pe. . . akkosatipi, āpatti dv < innaṁ


˙˙ ˙ ˙˙ ˙
dukkatānaṁ. . . pe. . . .
˙
1Ch1 190, 1Ch2 190 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1163
˙˙
naṁ ubhinnaṁ ubbhakkhakaṁ adhojānumandalaṁ ādissa vannampi
˙ ˙˙ ˙˙
2Kh99 bhanati| avannampi bhanati. . . pe. . . akkosatipi, āpatti dv < inna ṁ 20
˙ ˙˙ ˙
dukkatānaṁ. . . pe. . . .
˙
1164
itthı̄ ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā
kāyapatibaddhaṁ ādissa vannampi bhanati avannampi bhanati. . . pe. . .
˙ ˙˙ ˙ ˙˙ ˙
akkosatipi, āpatti dukkatassa. . . pe. . . .
˙
1B326, 1Mc219, dv
1165 <
e| itthiyo dvinnaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
< 25
1N188
naṁ dv < innaṁ itthı̄naṁ kāyapat˙ibaddhaṁ ādissa van˙n˙ampi bhan˙ati
avannampi bhanati. . . pe. . . akkosatipi, āpatti dv< innaṁ dukkat˙ānaṁ
˙˙ ˙
. . . pe. . . .
1D248 itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
1166
˙˙
naṁ ubhinnaṁ kāyapatibaddhaṁ ādissa vannampi bhanati avannampi 30
˙ ˙˙ ˙ ˙˙
1S282 bhanati. . . pe. . . akkosatipi, āpatti| dv
< innaṁ dukkatānaṁ. . . pe. . . .
˙ ˙
287.
1167
anāpatti— atthapurekkhārassa, dhammapurekkhārassa,
1C277 anusāsanipurekkhārassa|, ummattakassa, ādikammikassāti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 155

1.2.3.1. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ

1168 lohitaṁ| kakkasākinnaṁ, kharaṁ dı̄ghañca vāpitaṁ; 2Kh100


˙˙
kacci saṁsı̄dati maggo, saddhā dānena kammunāti.

5 1.2.3.2. VINĪTAVATTHU

288.
1169
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ navarattaṁ kambalaṁ 87V193

pārutā hoti. aññataro bhikkhu sāratto taṁ itthiṁ etadavoca— “lohitaṁ


kho te, bhaginı̄”ti. sā na pativijāni. “āmāyya, navaratto kambalo”ti. tassa
˙
kukkuccaṁ ahosi “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ, kacci nu kho ahaṁ
10 saṁghādisesaṁ āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ ārocesi.
“anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (1)
˙
1170
tena kho pana samayena aññatarā itthı̄ kharakambalaṁ pārutā
hoti. aññataro bhikkhu sāratto taṁ itthiṁ etadavoca— “kakkasalomaṁ
kho te, bhaginı̄”ti. sā na pativijāni. “āmāyya|, kharakambalo192 ”ti. tassa 2Kh101
˙
15 kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti 1Ch1 191, 1Ch2 191

dukkatassā”ti. (2)
˙
1171
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ navāvutaṁ kambalaṁ 1D249, 1Mc220

pārutā hoti. aññataro bhikkhu sāratto taṁ itthiṁ etadavoca—


“ākinnalomaṁ kho te, bhaginı̄”ti. sā na pativijāni. “āmāyya, navāvuto
˙˙ ˙
20 kambalo”ti. tassa kukkuccaṁ| ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, 1S283

saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (3)


˙
1172
tena kho pana samayena aññatarā itthı̄ kharakambalakaṁ pārutā
hoti|. aññataro bhikkhu sāratto taṁ| itthiṁ etadavoca— “kharalomaṁ kho 1N189; 1C278

te, bhaginı̄”ti. sā na pativijāni. “āmāyya, kharakambalako193 ”ti. tassa


˙
25 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti
dukkatassā”ti. (4)
˙
1173
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ pāvāraṁ194 pārutā hoti. 1B328, 2Kh102

aññataro bhikkhu sāratto taṁ itthiṁ etadavoca— “dı̄ghalomaṁ kho te,


bhaginı̄”ti. sā na pativijāni. “āmāyya, pāvāro195 ”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi
˙
30 . . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (5)
˙
289. tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ khettaṁ vapāpetvā 3P1 131
1174 <
āgacchati. aññataro| bhikkhu sāratto taṁ itthiṁ etadavoca— “vāpitaṁ kho 87V194

te, bhaginı̄”ti? sā na pativijāni. “āmāyya, no ca kho pativuttan”ti. tassa


˙ ˙
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti
35 dukkatassā”ti. (6)
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
156 VINAYAPITAKA
˙

1D250
1175
tena| kho pana samayena aññataro bhikkhu paribbājikaṁ

< ā sāratto taṁ paribbājikaṁ etadavoca— “kacci, bhagini,


patipathe passitv
˙
2Kh103, 1S284 maggo saṁsı̄datı̄”ti? sā na pativijāni. “āma, bhikkhu, patipajjissası̄”ti|.
˙ ˙
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa;
āpatti thullaccayassā”ti. (7) 5

1176
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto aññataraṁ
1Mc221 itthiṁ etadavoca— “saddhāsi| tv < aṁ, bhagini. api ca yaṁ sāmikassa desi
1Ch1 192, < ākaṁ desı̄”ti|. “kiṁ, bhante”ti? “methunadhamman”ti. tassa|
taṁ nāmh
1Ch2 192; 1C279 kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno
saṁghādisesan”ti. (8) 10

1177
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāratto aññataraṁ
itthiṁ etadavoca— “saddhāsi tv < aṁ, bhagini. api ca yaṁ aggadānaṁ taṁ
< ākaṁ desı̄”ti. “kiṁ, bhante, aggadānan”ti? “methunadhamman”ti.
nāmh
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno
saṁghādisesan”ti. (9) 15

2Kh104
1178
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ kammaṁ karoti. aññataro
1S285 bhikkhu sāratto| taṁ itthiṁ etadavoca— “tittha, bhagini, ahaṁ
˙˙
1N190 karissāmı̄”ti|. . . pe. . . nisı̄da, bhagini, ahaṁ karissāmı̄”ti. . . pe. . . nipajja,
1D251 bhagini, ahaṁ karissāmı̄”ti. sā| na pativijāni. tassa kukkuccaṁ ahosi
˙
. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (1012) 20
˙

dutthullavācāsikkhāpadaṁ nitthitaṁ tatiyaṁ.


1179
˙˙ ˙˙

1.2.4. ATTAKĀMAPĀRICARIYASIKKHĀPADA

1B330, 1C280, 290.


1180
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
2Kh105, 1S286,
87V195
anāthapindikassa ārāme|. tena kho pana samayena āyasm < ā udāyı̄ 25

1Mc222
˙˙
sāvatthiyaṁ kulūpako hoti, bahukāni kulāni upasaṅkamati. tena kho pana
samayena aññatarā itthı̄ matapatikā abhirūpā hoti dassanı̄yā pāsādikā.
atha kho āyasm< ā udāyı̄ pubban˙<hasamayaṁ nivāsetv
< ā pattacı̄varamādāya
3P1 132 yena tassā itthiyā nivesanaṁ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā| paññatte
āsane nisı̄di. atha kho sā itthı̄ yenāyasm
< ā udāyı̄ tenupasaṅkami; 30

upasaṅkamitv < ā āyasm


< antaṁ udāyiṁ abhivādetv
< ā ekamantaṁ nisı̄di.
ekamantaṁ nisinnaṁ kho taṁ itthiṁ āyasm
< ā udāyı̄ dhammiyā kathāya
sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṁsesi. atha kho sā itthı̄
āyasm
< atā udāyinā dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā
2Kh106 sampahaṁsitā āyasm < antaṁ udāyiṁ etadavoca— “vadeyyātha|, bhante, 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 157

yena attho. patibalā mayaṁ ayyassa dātuṁ yadidaṁ


˙
cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāran”ti.
˙˙
1181 < ākaṁ dullabhā yadidaṁ cı̄varapin˙d˙apāta-
“na| kho te, bhagini, amh 1Ch1 193, 1Ch2 193

senāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā. api ca| yo amh< ākaṁ dullabho 1C281

5 taṁ dehı̄”ti. “kiṁ, bhante”ti? “methunadhamman”ti. “attho|, bhante”ti? 1S287

“attho, bhaginı̄”ti. “ehi, bhante”ti, ovarakaṁ pavisitv < ā sāt˙akaṁ nikkhipitv


< ā
mañcake uttānā nipajji. atha| kho āyasm
< ā udāyı̄ yena sā itthı̄ 1D252

tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā— “ko imaṁ vasalaṁ duggandhaṁ
āmasissatı̄”ti, nitthubhitv 196 pakkāmi.
˙˙ < ā
10
1182
atha kho sā itthı̄ ujjhāyati khiyyati vipāceti— “alajjino ime
samanā sakyaputtiyā dussı̄lā musāvādino. ime hi nāma dhammacārino| 2Kh107
˙ <
samacārino br < ahm
< acārino saccavādino| sı̄lavanto kalyānadhammā 1N191
< ˙
patijānissanti. natthi imesaṁ sāmaññaṁ natthi imesaṁ br < aññaṁ,
< ahm
˙
natthaṁ imesaṁ sāmaññaṁ natthaṁ imesaṁ br < aññaṁ, kuto imesaṁ
< ahm
˙˙ ˙˙
15 sāmaññaṁ kuto imesaṁ br < aññaṁ, apagatā ime sāmaññā apagatā ime
< ahm
br
< ahm < i nāma saman˙o udāyı̄ maṁ sāmaṁ methunadhammaṁ
< aññā. kathañh
< ā, ‘ko imaṁ vasalaṁ duggandhaṁ āmasissatı̄’ti nit˙t˙hubhitv
yācitv < ā
pakkamissati. kiṁ me pāpakaṁ kiṁ me duggandhaṁ, kassāhaṁ kena
hāyāmı̄”ti?
20
1183
aññāpi itthiyo ujjhāyanti khiyyanti vipācenti|— “alajjino ime 1Mc223

samanā| sakyaputtiyā dussı̄lā musāvādino. . . pe. . . | kathañh


< i| nāma saman˙o 87V196; 1C282;
˙ <
udāyı̄ imissā sāmaṁ methunadhammaṁ| yācitv 2Kh108
< ā, ‘ko imaṁ vasalaṁ 1S288
duggandhaṁ āmasissatı̄’ti nitthubhitv
< ā pakkamissati. kiṁ imissā pāpakaṁ
˙˙
kiṁ imissā duggandhaṁ, kassāyaṁ kena hāyatı̄”ti?
25
1184
assosuṁ kho bhikkhū tāsaṁ itthı̄naṁ ujjhāyantı̄naṁ khiyyantı̄naṁ
vipācentı̄naṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti
vipācenti— “kathañh < i nāma āyasm
< ā udāyı̄ mātugāmassa santike
attakāmapāricariyāya vannaṁ bhāsissatı̄”ti.
˙˙
197.. atha| kho te bhikkhū āyasmantaṁ udāyiṁ anekapariyāyena 1B332, 1D253
1185 <
30
< ā
vigarahitv bhagavato..198
etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho bhagavā

< iṁ nidāne etasm


etasm < iṁ pakaran˙e bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv < ā| 3P1 133

āyasm
< antaṁ udāyiṁ pat˙ipucchi— “saccaṁ kira tv< aṁ, udāyi, mātugāmassa
santike attakāmapāricariyāya vannaṁ bhāsası̄”ti? “saccaṁ|, bhagavā”ti. 2Kh109
˙˙
vigarahi buddho bhagavā— “ananucchavikaṁ, moghapurisa, ananulomikaṁ
35 appatirūpaṁ assāmanakaṁ akappiyaṁ akaranı̄yaṁ. kathañh
< i nāma tv
< aṁ,
˙ ˙
moghapurisa, mātugāmassa santike attakāmapāricariyāya vannaṁ
˙˙
bhāsissasi. nanu mayā|, moghapurisa, anekapariyāyena virāgāya dhammo 1Ch1 194, 1Ch2 194

desito no sarāgāya. . . pe. . . kāmaparilāhānaṁ vūpasamo akkhāto? netaṁ,


˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
158 VINAYAPITAKA
˙

moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave,


imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
291. “yo pana bhikkhu otinno viparinatena cittena
1186
˙˙ ˙
mātugāmassa santike attakāmapāricariyāya vannaṁ bhāseyya—
˙˙
1N192 ‘etadaggaṁ, bhagini, pāricariyānaṁ| yā mādisaṁ sı̄lavantaṁ 5

1C283 kalyānadhammaṁ br
< ahm< acāriṁ| etena dhammena paricareyyāti
< ˙
1Mc224 methunupasaṁhitena|’, saṁghādiseso”ti. (4:8)
2Kh110, 1S289 292. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
1187 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.
otinno nāma sāratto apekkhavā patibaddhacitto. 10
1188
˙˙ ˙
viparin atanti rattampi citta ṁ viparin ataṁ, dutthampi cittaṁ
1189
˙ ˙ ˙˙
viparinataṁ, mūlhampi cittaṁ viparinataṁ. api ca rattaṁ cittaṁ imasm < iṁ
˙ ˙< ˙
atthe adhippetaṁ viparinatanti.
˙
87V197
1190
mātugāmo | nāma manussitthı̄, na yakkhı̄, na petı̄, na

tiracchānagatā. viññū patibalā subhāsitadubbhāsitaṁ dutthullādutthullaṁ 15


˙ ˙˙ ˙˙
ājānituṁ.

1191
mātugāmassa santiketi mātugāmassa sāmantā, mātugāmassa
avidūre.
1D254
1192
attakāmanti| attano kāmaṁ attano hetuṁ attano adhippāyaṁ
attano pāricariyaṁ. 20

etadagganti etaṁ aggaṁ etaṁ setthaṁ etaṁ mokkhaṁ etaṁ


1193
˙˙
uttamaṁ etaṁ pavaraṁ.

1194
yāti khattiyı̄199 vā br
< āhm
< an˙ı̄ vā vessı̄ vā suddı̄ vā.
2Kh111
1195
mādisanti| khattiyaṁ vā br < āhm
< an˙aṁ vā vessaṁ vā suddaṁ vā.
1B334 sı̄lavantanti| pānātipātā pativirataṁ, adinnādānā pativirataṁ, 25
1196
˙ ˙ ˙
musāvādā pativirataṁ.
˙
br
1197 < < acārinti methunadhammā pat˙ivirataṁ.
ahm
kalyānadhammo nāma tena ca sı̄lena tena ca br < ahm
< acariyena
1198 < ˙
kalyānadhammo hoti.
< ˙
1Ch1 195, 1Ch2 195
1199
etena| dhammenāti methunadhammena. 30

1200
paricareyyāti abhirameyya.
methunupasaṁhitenāti methunadhammappatisaṁyuttena.
1201
˙
1202
sa ṁghādisesoti. . . pe. . . tenapi vuccati “saṁghādiseso”ti.

1Mc225, 3P1 134; 293.


1203
itthı̄| ca hoti itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā| santike
1C284
1S290
attakāmapāricariyāya vannaṁ bhāsati, āpatti saṁghādisesassa|. 35
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 159

itthı̄| ca hoti vematiko. . . pe. . . pandakasaññı̄. . . purisasaññı̄. . . 87V198


1204
˙˙
tiracchānagatasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ itthiyā santike
attakāmapāricariyāya| vannaṁ bhāsati, āpatti thullaccayassa. 1N193
˙˙
pan d ako ca hoti pandakasaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ
1205
˙˙ ˙˙
5 pandakassa santike attakāmapāricariyāya| vannaṁ bhāsati, āpatti 2Kh112
˙˙ ˙˙
thullaccayassa.
pandako| ca hoti vematiko. . . pe. . . purisasaññı̄. . . 1D255
1206
˙˙
tiracchānagatasaññı̄. . . itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca naṁ pandakassa
˙˙
santike attakāmapāricariyāya vannaṁ bhāsati, āpatti dukkatassa.
˙˙ ˙
10
1207
puriso ca hoti. . . pe. . . tiracchānagato ca hoti tiracchānagatasaññı̄
. . . pe. . . vematiko itthisaññı̄. . . pandakasaññı̄. . . purisasaññı̄ sāratto ca.
˙˙
bhikkhu ca naṁ tiracchānagatassa santike attakāmapāricariyāya vannaṁ
˙˙
bhāsati, āpatti dukkatassa.
˙
dv
1208 <
e itthiyo dv
< innaṁ itthı̄naṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca
15 naṁ dv
< innaṁ itthı̄naṁ santike attakāmapāricariyāya van˙n˙aṁ bhāsati,
āpatti dv
< innaṁ saṁghādisesānaṁ. . . pe. . . |. 1C285, 1D256,
2Kh113, 1S291
itthı̄| ca pandako ca ubhinnaṁ itthisaññı̄ sāratto ca. bhikkhu ca 1Mc226
1209
˙˙
naṁ ubhinnaṁ santike attakāmapāricariyāya vannaṁ bhāsati|, āpatti 2Kh114
˙˙
saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . |. 1C286, 1D257,
˙ 2Kh116, 1S292
20 294. anāpatti |— “cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajja- 1B336, 1C287,
1210
˙˙ 1Mc227, 1S293
parikkhārena upatthahā”ti bhanati, ummattakassa ādikammikassāti.
˙˙ ˙

1.2.4.1. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ

25 1211 kathaṁ| vañjhā labhe puttaṁ, 1Ch1 196, 1Ch2 196

piyā ca subhagā siyaṁ;


kiṁ| dajjaṁ kenupattheyyaṁ, 1D258
˙˙
kathaṁ gaccheyyaṁ suggatinti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
160 VINAYAPITAKA
˙

1.2.4.2. VINĪTAVATTHU

1Mc228, 87V199 295.


1212
tena| kho pana samayena aññatarā vañjhā itthı̄ kulūpakaṁ
bhikkhuṁ etadavoca— “kathāhaṁ, bhante, vijāyeyyan”ti? “tena hi,
2Kh117 bhagini, aggadānaṁ| dehı̄”ti. “kiṁ, bhante, aggadānan”ti?
“methunadhamman”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, 5

bhikkhu, āpanno saṁghādisesan”ti. (1)

1213
tena kho pana samayena aññatarā vijāyinı̄ itthı̄ kulūpakaṁ
bhikkhuṁ etadavoca— “kathāhaṁ, bhante, puttaṁ labheyyan”ti? “tena hi,
bhagini, aggadānaṁ dehı̄”ti. “kiṁ, bhante, aggadānan”ti?
1N194 “methunadhamman”ti. tassa| kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, 10

bhikkhu, āpanno saṁghādisesan”ti. (2)

1214
tena kho pana samayena aññatarā itthı̄ kulūpakaṁ bhikkhuṁ
etadavoca— “kathāhaṁ, bhante, sāmikassa piyā assan”ti? “tena hi,
bhagini, aggadānaṁ dehı̄”ti. “kiṁ, bhante, aggadānan”ti?
“methunadhamman”ti. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, 15

bhikkhu, āpanno saṁghādisesan”ti. (3)


2Kh118
1215
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ kulūpakaṁ bhikkhuṁ
1C288; 1S294 etadavoca— “kathāhaṁ|, bhante, subhagā assan”ti? “tena hi|, bhagini,
aggadānaṁ dehı̄”ti. “kiṁ, bhante, aggadānan”ti? “methunadhamman”ti.
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno 20

saṁghādisesan”ti. (4)

1216
tena kho pana samayena aññatarā itthı̄ kulūpakaṁ bhikkhuṁ
etadavoca— “kyāhaṁ, bhante, ayyassa dajjāmı̄”ti? “aggadānaṁ,
<
bhaginı̄”ti. “kiṁ, bhante, aggadānan”ti? “methunadhamman”ti. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno 25

saṁghādisesan”ti. (5)
1D259
1217
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ kulūpakaṁ bhikkhuṁ
etadavoca— “kenāhaṁ, bhante, ayyaṁ upatthemı̄”ti? “aggadānena,
˙˙
2Kh119, 1Mc229 bhaginı̄”ti. “kiṁ, bhante, aggadānan”ti? “methunadhamman”ti|. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno 30

saṁghādisesan”ti. (6)
1B338, 1Ch1 197,
1218
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ kulūpakaṁ bhikkhuṁ
1Ch2 197, 87V200
etadavoca— “kathāhaṁ, bhante, sugatiṁ gaccheyyan”ti? “tena hi, bhagini,
aggadānaṁ dehı̄”ti. “kiṁ, bhante, aggadānan”ti? “methunadhamman”ti.
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “āpattiṁ tv
< aṁ, bhikkhu, āpanno 35

saṁghādisesan”ti. (7)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 161

attakāmapāricariyasikkhāpadaṁ nitthitaṁ catutthaṁ.


1219
˙˙

1.2.5. SAÑCARITTASIKKHĀPADA

296.
1220
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1C289, 2Kh120,
3P1 135, 1S295
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm < ā udāyı̄
˙˙
5 sāvatthiyaṁ| kulūpako hoti. bahukāni kulāni upasaṅkamati. yattha passati 1N195

kumārakaṁ vā apajāpatikaṁ, kumārikaṁ vā apatikaṁ, kumārakassa


mātāpitūnaṁ santike kumārikāya vannaṁ bhanati— “amukassa kulassa
˙˙ ˙
kumārikā abhirūpā dassanı̄yā pāsādikā panditā byattā medhāvinı̄ dakkhā
˙˙ <
analasā. channā sā kumārikā imassa kumārakassā”ti. te evaṁ vadanti—
10 “ete kho, bhante, amh
< e na jānanti— ‘ke vā ime kassa vā’ti. sace, bhante,
ayyo dāpeyya āneyyāma mayaṁ taṁ kumārikaṁ imassa kumārakassā”ti.
kumārikāya mātāpitūnaṁ santike kumārakassa vannaṁ bhanati—
˙˙ ˙
“amukassa kulassa| kumārako abhirūpo dassanı̄yo pāsādiko| pandito byatto 1D260; 2Kh121
˙˙ <
medhāvı̄ dakkho analaso. channāyaṁ kumārikā tassa kumārakassā”ti200 . te
15 evaṁ vadanti— “ete kho, bhante, amh < e na jānanti— ‘ke| vā ime| kassa vā’ti, 1Mc230; 1C290

< iṁ viya kumārikāya vattuṁ. sace, bhante, ayyo yācāpeyya dajjeyyāma
kism
mayaṁ imaṁ kumārikaṁ tassa kumārakassā”ti. eteneva upāyena āvāhānipi
kārāpeti|, vivāhānipi kārāpeti, vāreyyānipi kārāpeti. 1S296

297. tena kho pana samayena aññatarissā purānaganakiyā dhı̄tā


1221
˙ ˙
20 abhirūpā hoti dassanı̄yā pāsādikā. tirogāmakā ājı̄vakasāvakā āgantv
< ā taṁ
ganakiṁ etadavocuṁ— “dehāyye, imaṁ kumārikaṁ amh < ākaṁ
˙ 201
kumārakassā”ti. sā evamāha— “ahaṁ khv < ayyo , tumh < e| na jānāmi— ‘ke 1Ch1 198, 1Ch2 198

vā ime kassa vā’ti. ayañca me ekadhı̄tikā, tirogāmo ca gantabbo, nāhaṁ| 2Kh122

dassāmı̄”ti. manussā te ājı̄vakasāvake etadavocuṁ— “kissa tumh < e, ayyo|, 87V201

25 āgatatthā”ti? “idha mayaṁ, ayyo, amukaṁ nāma ganakiṁ dhı̄taraṁ


˙
< ā amh
yācimh < ākaṁ kumārakassa. sā evamāha— ‘ahaṁ khv < ayyo, tumh< e na
jānāmi— ke vā ime kassa vā’ti. ayañca me ekadhı̄tikā, tirogāmo ca
gantabbo, nāhaṁ dassāmı̄”ti. “kissa tumh
< e, ayyo, taṁ gan˙akiṁ dhı̄taraṁ
yācittha? nanu ayyo udāyı̄ vattabbo. ayyo udāyı̄ dāpessatı̄”ti.
30
1222
atha| kho te ājı̄vakasāvakā| yenāyasm
< ā udāyı̄ tenupasaṅkamiṁsu; 1D261; 3P1 136
upasaṅkamitv
< ā āyasm
< antaṁ udāyiṁ etadavocuṁ— “idha mayaṁ, bhante,
amukaṁ nāma ganakiṁ dhı̄taraṁ yācimh < ā amh
< ākaṁ kumārakassa. sā
˙
evamāha— ‘ahaṁ khv < e na| jānāmi— ke vā ime kassa vāti.
< ayyo, tumh 1N196

ayañca me ekadhı̄tikā, tirogāmo ca gantabbo, nāhaṁ dassāmı̄’ti. sādhu|, 1C291

35 bhante, ayyo| taṁ ganakiṁ dhı̄taraṁ dāpetu amh


< ākaṁ kumārakassā”ti. 2Kh123
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
162 VINAYAPITAKA
˙

1B340
1223
atha| kho āyasm
< ā udāyı̄ yena sā gan˙akı̄ tenupasaṅkami;
1S297 upasaṅkamitv< ā taṁ gan˙akiṁ etadavoca— “kissimesaṁ dhı̄taraṁ na|
desı̄”ti? “ahaṁ khv
< ayya, ime na jānāmi— ‘ke vā ime kassa vā’ti. ayañca
me ekadhı̄tikā, tirogāmo ca gantabbo, nāhaṁ dassāmı̄”ti. “dehimesaṁ.
ahaṁ ime jānāmı̄”ti. “sace, bhante, ayyo jānāti, dassāmı̄”ti. atha kho sā 5

1Mc231 ganakı̄ tesaṁ ājı̄vakasāvakānaṁ dhı̄taraṁ adāsi. atha kho te ājı̄vakasāvakā|


˙
taṁ kumārikaṁ netv < ā māsaṁyeva sun˙isabhogena bhuñjiṁsu. tato aparena
dāsibhogena bhuñjanti.

1224
atha kho sā kumārikā mātuyā santike dūtaṁ pāhesi— “ahañh
<i
duggatā dukkhitā, na sukhaṁ labhāmi. māsaṁyeva maṁ sunisabhogena 10
˙
2Kh124 bhuñjiṁsu|. tato aparena dāsibhogena bhuñjanti. āgacchatu me, mātā,
maṁ nessatū”ti. atha kho sā ganakı̄ yena te ājı̄vakasāvakā tenupasaṅkami;
˙
upasaṅkamitv
< ā te ājı̄vakasāvake etadavoca— “māyyo, imaṁ kumārikaṁ
dāsibhogena bhuñjittha. sunisabhogena imaṁ kumārikaṁ bhuñjathā”ti. te
˙
evamāhaṁsu— “natthamh < ākaṁ tayā saddhiṁ āhārūpahāro, samanena 15
˙
1Ch1 199 , 1Ch2 199 saddhiṁ amh
< ākaṁ āhārūpahāro|, gaccha tv< aṁ, na mayaṁ taṁ jānāmā”ti.
atha kho sā ganakı̄ tehi ājı̄vakasāvakehi apasāditā punadeva sāvatthiṁ
˙
paccāgañchi.
1D262; 1C292 1225
dutiyampi| kho sā kumārikā mātuyā| santike dūtaṁ pāhesi—

< i duggatā dukkhitā, na sukhaṁ labhāmi. māsaṁyeva maṁ


“ahañh 20

sunisabhogena bhuñjiṁsu. tato aparena dāsibhogena bhuñjanti. āgacchatu


˙
2Kh125, 1S298 me, mātā, maṁ nessatū”ti. atha kho sā ganakı̄ yenāyasm < ā| udāyı̄
˙
87V202 tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ udāyiṁ| etadavoca— “sā kira,
bhante, kumārikā duggatā dukkhitā, na sukhaṁ labhati. māsaṁyeva naṁ
sunisabhogena bhuñjiṁsu. tato aparena dāsibhogena bhuñjanti. 25
˙
vadeyyātha, bhante— ‘māyyo, imaṁ kumārikaṁ dāsibhogena bhuñjittha.
sunisabhogena imaṁ kumārikaṁ bhuñjathā”’ti.
˙
1226
atha kho āyasm
< ā udāyı̄ yena te ājı̄vakasāvakā tenupasaṅkami;
upasaṅkamitv
< ā te ājı̄vakasāvake etadavoca— “māyyo, imaṁ kumārikaṁ
dāsibhogena bhujjittha. sunisabhogena imaṁ kumārikaṁ bhuñjathā”ti. te 30
˙
1N197 evamāhaṁsu|— “natthamh < ākaṁ tayā saddhiṁ āhārūpahāro, ganakiyā
˙
saddhiṁ amh < ākaṁ āhārūpahāro. saman˙ena bhavitabbaṁ aby āvatena.
< ˙
3P1 137 samano| assa susamano, gaccha tv < aṁ, na mayaṁ taṁ jānāmā”ti. atha kho
˙ ˙
2Kh126 āyasm
< ā udāyı̄ tehi ājı̄vakasāvakehi apasādito punadeva| sāvatthiṁ
paccāgañchi. 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 163

1227
tatiyampi kho sā kumārikā mātuyā santike dūtaṁ pāhesi—

< i duggatā dukkhitā, na sukhaṁ labhāmi. māsaṁyeva maṁ


“ahañh
sunisabhogena bhuñjiṁsu. tato aparena dāsibhogena bhuñjanti|. āgacchatu 1Mc232
˙
me, mātā, maṁ nessatū”ti. dutiyampi kho sā ganakı̄ yenāyasm< ā udāyı̄
˙
5 tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ udāyiṁ etadavoca— “sā kira,
bhante, kumārikā duggatā| dukkhitā, na sukhaṁ labhati. māsaṁyeva naṁ 1C293

sunisabhogena bhuñjiṁsu. tato aparena dāsibhogena bhuñjanti.


˙
vadeyyātha, bhante— ‘māyyo, imaṁ kumārikaṁ dāsibhogena bhuñjittha,
sunisabhogena imaṁ| kumārikaṁ bhuñjathā”’ti. “pathamampāhaṁ tehi 1S299
˙ ˙
10 ājı̄vakasāvakehi apasādito, gaccha tv
< aṁ, nāhaṁ gamissāmı̄”ti.
298. atha| kho sā ganakı̄ ujjhāyati khiyyati vipāceti— “evaṁ duggato 1B342, 1D263,
1228
˙ 2Kh127
hotu ayyo udāyı̄, evaṁ dukkhito hotu ayyo udāyı̄, evaṁ| mā sukhaṁ 1Ch1 200, 1Ch2 200
labhatu ayyo udāyı̄, yathā me kumārikā duggatā dukkhitā na sukhaṁ
labhati pāpikāya sassuyā pāpakena sasurena pāpakena sāmikenā”ti.
15
1229
sāpi kho kumārikā ujjhāyati khiyyati vipāceti— “evaṁ duggato
hotu ayyo udāyı̄, evaṁ dukkhito hotu ayyo udāyı̄, evaṁ mā sukhaṁ
labhatu ayyo udāyı̄, yathāhaṁ duggatā dukkhitā na sukhaṁ labhāmi
pāpikāya sassuyā pāpakena sasurena pāpakena sāmikenā”ti.
aññāpi itthiyo asantutthā sassūhi vā sasurehi vā sāmikehi vā, tā
1230
˙˙
20 evaṁ oyācanti— “evaṁ duggato hotu ayyo udāyı̄, evaṁ dukkhito hotu ayyo
udāyı̄, evaṁ mā sukhaṁ labhatu ayyo udāyı̄, yathā mayaṁ duggatā
dukkhitā na| sukhaṁ labhāma pāpikāhi sassūhi pāpakehi| sasurehi pāpakehi 87V203; 2Kh128

sāmikehı̄”ti.
yā pana tā itthiyo santutthā sassūhi vā sasurehi vā sāmikehi vā tā
1231
˙˙
25 evaṁ āyācanti— “evaṁ sukhito hotu ayyo udāyı̄, evaṁ sajjito hotu ayyo
udāyı̄, evaṁ| sukhamedho hotu202 ayyo udāyı̄, yathā mayaṁ sukhitā sajjitā 1C294

sukhamedhā bhaddikāhi sassūhi bhaddakehi sasurehi bhaddakehi


sāmikehı̄”ti.

1232
assosuṁ| kho bhikkhū ekaccānaṁ itthı̄naṁ oyācantı̄naṁ 1N198, 1S300

30 ekaccānaṁ itthı̄naṁ āyācantı̄naṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te

< i nāma āyasm


ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā udāyı̄ sañcarittaṁ
samāpajjissatı̄”ti.
atha kho te| bhikkhū āyasm
1233 < antaṁ udāyiṁ anekapariyāyena 1Mc233

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm


vigarahitv < iṁ
35
< iṁ pakaran˙e| bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv
nidāne etasm < ā āyasm
< antaṁ 1D264

udāyiṁ patipucchi— “saccaṁ kira tv < aṁ, udāyi, sañcarittaṁ


˙
samāpajjası̄”ti? “saccaṁ|, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . 2Kh129

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
164 VINAYAPITAKA
˙

< i nāma tv
kathañh < aṁ, moghapurisa, sañcarittaṁ samāpajjissasi. netaṁ,
moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave,
imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
3P1 138 299.
1234
“yo| pana bhikkhu sañcarittaṁ samāpajjeyya, itthiyā vā
purisamatiṁ purisassa vā itthimatiṁ, jāyattane vā jārattane vā, 5

saṁghādiseso”ti.
1Ch1 201, 1Ch2 201
1235
evañcidaṁ| bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.
1B344 300.
1236
tena| kho pana samayena sambahulā dhuttā uyyāne paricārentā
aññatarissā203 vesiyā santike dūtaṁ pāhesuṁ— “āgacchatu uyyāne
paricāressāmā”ti. sā evamāha— “ahaṁ khv 204
< ayyo , tumh < e na jānāmi— ‘ke 10

2Kh130 vā ime kassa vā’ti. ahañcamh< i bahubhan˙d˙ā| bahuparikkhārā, bahinagarañca


gantabbaṁ. nāhaṁ gamissāmı̄”ti.
1C295
1237
atha kho so dūto tesaṁ dhuttānaṁ etamatthaṁ ārocesi. evaṁ|
1S301 vutte, aññataro puriso| te dhutte etadavoca— “kissa tumh < e, ayyo, etaṁ
vesiṁ yācittha? nanu ayyo udāyı̄ vattabbo. ayyo udāyı̄ uyyojessatı̄”ti. evaṁ 15

vutte, aññataro upāsako taṁ purisaṁ etadavoca— “māyyo, evaṁ avaca. na


kappati samanānaṁ sakyaputtiyānaṁ evarūpaṁ kātuṁ. nāyyo udāyı̄ evaṁ
˙ <
karissatı̄”ti. evaṁ vutte, “karissati na karissatı̄”ti abbhutamakaṁsu.
87V204 atha kho te dhuttā yenāyasm
1238 < ā| udāyı̄ tenupasaṅkamiṁsu;
1D265 upasaṅkamitv
< ā| āyasm
< antaṁ udāyiṁ etadavocuṁ— “idha mayaṁ, bhante, 20

1N199 uyyāne paricārentā| asukāya nāma vesiyā santike dūtaṁ pahinimhā—


˙ <
2Kh131 ‘āgacchatu uyyāne paricāressāmā’ti. sā evamāha— ‘ahaṁ| khv
< ayyo, tumh
<e
1Mc234
< i| bahubhan˙d˙ā bahuparikkhārā,
na jānāmi— ke vā ime kassa vāti, ahañcamh
bahinagarañca gantabbaṁ. nāhaṁ gamissāmı̄’ti. sādhu, bhante, ayyo taṁ
vesiṁ uyyojetū”ti. 25

atha kho āyasm


1239 < ā udāyı̄ yena sā vesı̄ tenupasaṅkami;
upasaṅkamitv
< ā taṁ vesiṁ etadavoca— “kissimesaṁ na gacchası̄”ti? “ahaṁ
khv < i bahubhan˙d˙ā
< ayya, ime na jānāmi— ‘ke vā ime kassa vā’ti. ahañcamh
bahuparikkhārā, bahinagarañca gantabbaṁ. nāhaṁ gamissāmı̄”ti.
“gacchimesaṁ. ahaṁ ime jānāmı̄”ti. “sace, bhante, ayyo jānāti ahaṁ 30

gamissāmı̄”ti. atha kho te dhuttā taṁ vesiṁ ādāya uyyānaṁ agamaṁsu.


atha kho so upāsako ujjhāyati khiyyati vipāceti— “kathañh < i nāma ayyo
2Kh132 udāyı̄ taṅkhanikaṁ| sañcarittaṁ samāpajjissatı̄”ti.
˙
1S302
1240
assosu ṁ kho bhikkhū tassa upāsakassa ujjhāyantassa khiyyantassa|
1C296 vipācentassa|. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti 35

vipācenti— “kathañh< i nāma āyasm


< ā udāyı̄ taṅkhan˙ikaṁ sañcarittaṁ
samāpajjissatı̄”ti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 165

1241 < antaṁ| udāyiṁ anekapariyāyena


atha kho te bhikkhū āyasm 1Ch1 202, 1Ch2 202

< ā bhagavato| etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tv


vigarahitv < aṁ, 3P1 139

udāyi, taṅkhanikaṁ sañcarittaṁ samāpajjası̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti.


˙
< i nāma tv
vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < aṁ, moghapurisa,
5 taṅkhanikaṁ sañcarittaṁ| samāpajjissasi? netaṁ, moghapurisa, 1D266
˙
appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ
sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
301.
1242
“yo pana bhikkhu sañcarittaṁ samāpajjeyya|, itthiyā vā 2Kh133

purisamatiṁ purisassa vā itthimatiṁ205 , jāyattane vā jārattane


10 vā, antamaso taṅkhanikāyapi, saṁghādiseso”ti. (5:9)
˙
302. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasmiṁ 1B346
1243 <
atthe adhippeto bhikkhūti.

1244
sañcarittaṁ| samāpajjeyyāti itthiyā vā pahito purisassa santike 1Mc235

gacchati|, purisena vā pahito itthiyā santike gacchati. 1N200

15
1245
itthiyā| vā purisamatinti purisassa matiṁ itthiyā āroceti. 87V205

1246
purisassa vā itthimatinti itthiyā matiṁ purisassa āroceti.

1247
jāyattane vāti jāyā bhavissasi.

1248
jārattane vāti jārı̄ bhavissasi.

1249
antamaso taṅkhanikāyapı̄ti muhuttikā bhavissasi|. 1S303
˙
20
1250
sa ṁghādisesoti. . . pe. . . tenapi vuccati “saṁghādiseso”ti.
303.
1251
dasa| itthiyo— māturakkhitā piturakkhitā mātāpiturakkhitā 1C297, 2Kh134

bhāturakkhitā bhaginirakkhitā ñātirakkhitā gottarakkhitā dhammarakkhitā


sārakkhā saparidandā.
˙˙
dasa bhariyāyo— dhanakkı̄tā chandavāsinı̄ bhogavāsinı̄ patavāsinı̄
1252
˙
25 odapattakinı̄ obhatacumbatā dāsı̄ ca bhariyā ca kammakārı̄ ca bhariyā ca
˙ ˙
dhajāhatā muhuttikā.
˙
304.
1253
māturakkhitā| nāma mātā rakkhati gopeti issariyaṁ kāreti 1D267

vasaṁ vatteti.

1254
piturakkhitā| nāma pitā rakkhati gopeti issariyaṁ kāreti vasaṁ 1Ch1 203, 1Ch2 203

30 vatteti.

1255
mātāpiturakkhitā nāma mātāpitaro rakkhanti gopenti issariyaṁ
kārenti vasaṁ vattenti.

1256
bhāturakkhitā nāma bhātā rakkhati gopeti issariyaṁ kāreti
vasaṁ vatteti.
35
1257
bhaginirakkhitā nāma bhaginı̄ rakkhati gopeti issariyaṁ kāreti
vasaṁ vatteti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
166 VINAYAPITAKA
˙

87V206
1258
ñātirakkhitā| nāma ñātakā rakkhanti gopenti issariyaṁ kārenti
vasaṁ vattenti.

1259
gottarakkhitā nāma sagottā rakkhanti gopenti issariyaṁ kārenti
vasaṁ vattenti.
1B348, 1Mc236; 1260
dhammarakkhitā| nāma sahadhammikā rakkhanti| gopenti 5

2Kh135
issariyaṁ kārenti vasaṁ vattenti.
1N201 sārakkhā| nāma gabbhepi pariggahitā hoti— mayhaṁ esāti.
1261 <
antamaso mālāgulaparikkhittāpi.
˙
saparidan dā nāma kehici dando thapito hoti— yo itthannāmaṁ
1262
˙˙ ˙˙ ˙
itthiṁ gacchati ettako dandoti. 10
˙˙
1D268, 3P1 140, dhanakkı̄tā | nāma dhanena kinitvā vāseti.
1S304
1263
˙ <
1264
chandavāsinı̄ nāma piyo piyaṁ vāseti.
1C298
1265
bhogavāsinı̄ nāma bhogaṁ datv< ā vāseti|.
patavāsinı̄ nāma pataṁ datv
< ā vāseti.
1266
˙ ˙
1267
odapattakinı̄ nāma udakapattaṁ āmasitv < ā vāseti. 15

obhatacumbatā206 nāma cumbataṁ oropetv < ā vāseti.


1268
˙ ˙ ˙
1269
dāsı̄ nāma dāsı̄ ceva hoti bhariyā ca.

1270
kammakārı̄ nāma kammakārı̄ ceva hoti bhariyā ca.

1271
dhajāhatā nāma karamarānı̄tā vuccati.
˙
87V207 muhuttikā | nāma taṅkhanikā vuccati. 20
1272
˙
1Ch1 204, 305. puriso| bhikkhuṁ pahinati207 — “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1Ch2 204, 2Kh136
1273
˙
māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā”’ti.
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1274
˙
piturakkhitaṁ br < ūhi. . . pe. . . mātāpiturakkhitaṁ br < ūhi. . . bhāturakkhitaṁ 25

1Mc237 br
< ūhi. . . bhaginirakkhitaṁ br < ūhi. . . ñātirakkhitaṁ| br
< ūhi. . .
gottarakkhitaṁ br< ūhi. . . dhammarakkhitaṁ br< ūhi. . . sārakkhaṁ br
< ūhi. . .
saparidandaṁ br< ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā”’ti.
˙˙
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
1275
nikkhepapadāni. 30

1B350, 2Kh137 306. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1276
˙
māturakkhitañca piturakkhitañca br< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa
1S305 bhariyāyo| dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 167

puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1D269


1277
˙
māturakkhitañca mātāpiturakkhitañca. . . pe. . . māturakkhitañca
bhāturakkhitañca. . . māturakkhitañca| bhaginirakkhitañca. . . 1N202

māturakkhitañca ñātirakkhitañca. . . māturakkhitañca gottarakkhitañca. . .


5 māturakkhitañca dhammarakkhitañca|. . . māturakkhitañca sārakkhañca. . . 1C299

māturakkhitañca saparidandañca br< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa


˙˙
bhariyāyo dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
khandacakkaṁ.
˙˙
1278

10 307. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 2Kh138


1279
˙
piturakkhitañca mātāpiturakkhitañca br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa
bhariyāyo dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 87V208
1280
˙
15 piturakkhitañca bhāturakkhitañca. . . pe. . . piturakkhitañca
bhaginirakkhitañca. . . piturakkhitañca ñātirakkhitañca. . . piturakkhitañca
gottarakkhitañca. . . piturakkhitañca dhammarakkhitañca. . .
piturakkhitañca sārakkhañca. . . piturakkhitañca saparidandañca br
< ūhi—
˙˙
‘hotha kira itthannāmassa bhariyāyo dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti
˙ ˙<
20 vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1Ch1 205,
1281
˙ 1Ch2 205 , 1Mc238
piturakkhitañca māturakkhitañca br< ūhi|— ‘hotha kira itthannāmassa 2Kh139
bhariyāyo| dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 1S306
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
25
1282
baddhacakkaṁ mūlaṁ saṁkhittaṁ.
308. ( )|208 puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1S309; 1D270
1283
˙
saparidandañca māturakkhitañca br< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa
˙˙
bhariyāyo dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
30 puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1284
˙
saparidandañca piturakkhitañca. . . pe. . . | saparidandañca| 1D271, 1Mc240;
˙˙ ˙˙ 1D272
mātāpiturakkhitañca. . . saparidandañca bhāturakkhitañca. . .
˙˙
saparidandañca bhaginirakkhitañca. . . saparidandañca ñātirakkhitañca. . .
˙˙ ˙˙
saparidandañca gottarakkhitañca. . . saparidandañca
˙˙ ˙˙
35 dhammarakkhitañca. . . saparidandañca sārakkhañca br < ūhi— ‘hotha kira
˙˙
itthannāmassa bhariyāyo dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati| 1D273
˙ ˙<
paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
168 VINAYAPITAKA
˙

ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1285
˙˙
1B352, 1C300; 308.
1286
evaṁ| dumūlakampi| timūlakampi| yāva navamūlakaṁ kātabbaṁ.
1C301, 1Mc241;
1C302
1287
idaṁ| dasamūlakaṁ—
1C303

2Kh146, 1S310 309. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1288
˙
1N203; 87V209 māturakkhitañca| piturakkhitañca| mātāpiturakkhitañca bhāturakkhitañca 5

bhaginirakkhitañca ñātirakkhitañca gottarakkhitañca dhammarakkhitañca


sārakkhañca saparidandañca br< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa bhariyāyo
˙˙
dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

dhanakkı̄tācakkaṁ nitthitaṁ. 10
1289
˙˙
310. puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1290
˙
māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄
. . . pe. . . bhogavāsinı̄. . . patavāsinı̄. . . odapattakinı̄. . . obhatacumbatā. . .
˙ ˙ ˙
dāsı̄ ca bhariyā ca. . . kammakārı̄ ca bhariyā ca. . . dhajāhatā. . .
˙
1C304; 2Kh147 muhuttikā”’ti|. patigganhāti| vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 15
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
1Ch1 206, 1Ch2 206 puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1291
˙
piturakkhitaṁ br < ūhi. . . pe. . . mātāpiturakkhita ṁ br
< ūhi. . . bhāturakkhitaṁ
br
< ūhi. . . bhaginirakkhitaṁ br < ūhi. . . ñātirakkhitaṁ br
< ūhi. . .
gottarakkhitaṁ br< ūhi. . . dhammarakkhitaṁ br< ūhi. . . sārakkhaṁ br
< ūhi. . . 20

1D274 saparidandaṁ| br< ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā muhuttikā”’ti.


˙˙
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
1292
nikkhepapadāni.

311. puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1293
˙
1Mc242 māturakkhitañca piturakkhitañca| br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa 25

bhariyāyo muhuttikā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti


˙ ˙<
saṁghādisesassa.
2Kh148; 1S311 puriso| bhikkhuṁ| pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1294
˙
māturakkhitañca mātāpiturakkhitañca. . . pe. . . māturakkhitañca
saparidandañca br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa bhariyāyo 30
˙˙
muhuttikā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

khandacakkaṁ.
1295
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 169

312. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 87V210


1296
˙
piturakkhitañca mātāpiturakkhitañca br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa
bhariyāyo| muhuttikā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 1C305
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
5 puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1B354, 2Kh149
1297
˙
piturakkhitañca bhāturakkhitañca|. . . pe. . . piturakkhitañca saparidandañca 1N204
˙˙
br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa bhariyāyo muhuttikā”’ti. pat iggan hāti
˙ ˙<
vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1298
˙
10 piturakkhitañca māturakkhitañca br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa| 1D275

bhariyāyo muhuttikā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti


˙ ˙<
saṁghādisesassa.

1299
baddhacakkaṁ mūlaṁ saṁkhittaṁ.

313. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1S312


1300
˙
15 saparidandañca māturakkhitañca| br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa 1Mc243
˙˙
bhariyāyo muhuttikā”’ti|. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati|, āpatti 1Ch1 207,
˙ ˙<
saṁghādisesassa. 1Ch2 207; 2Kh150

puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1301
˙
saparidandañca piturakkhitañca. . . pe. . . saparidandañca sārakkhañca
˙˙ ˙˙
20 br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa bhariyāyo muhuttikā”’ti. pat˙iggan˙<hāti
vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.

ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1302
˙˙
313.
1303
dumūlakādı̄nipi evameva kātabbāni.

1304
idaṁ| dasamūlakaṁ— 1C306

25 314. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 2Kh151


1305
˙
māturakkhitañca| piturakkhitañca mātāpiturakkhitañca bhāturakkhitañca 3P1 141

bhaginirakkhitañca ñātirakkhitañca gottarakkhitañca| dhammarakkhitañca 87V211

sārakkhañca saparidandañca| br
< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa bhariyāyo 1D276
˙˙
muhuttikā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
30 saṁghādisesassa.

muhuttikācakkaṁ nitthitaṁ.
1306
˙˙
315. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1B356, 1S313
1307
˙
māturakkhitaṁ br< ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā”’ti.
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
170 VINAYAPITAKA
˙

1Mc244 puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1308
˙
2Kh152 māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi| kira itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄
1N205 . . . pe. . . bhogavāsinı̄|. . . patavāsinı̄. . . odapattakinı̄. . . obhatacumbatā. . .
˙ ˙ ˙
dāsı̄ ca bhariyā ca. . . kammakārı̄ ca bhariyā ca. . . dhajāhatā. . .
˙
muhuttikā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 5
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

1309
nikkhepapadāni.

316. puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1310
˙
māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca
chandavāsinı̄ cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 10
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
1Ch1 208, 1Ch2 208 puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1311
˙
māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca
1C307 bhogavāsinı̄| ca. . . pe. . . dhanakkı̄tā ca patavāsinı̄ ca. . . dhanakkı̄tā ca
˙
odapattakinı̄ ca. . . dhanakkı̄tā ca obhatacumbatā ca. . . dhanakkı̄tā ca dāsı̄ 15
˙ ˙
2Kh153 ca bhariyā ca. . . dhanakkı̄tā ca kammakārı̄| ca bhariyā ca. . . dhanakkı̄tā ca
dhajāhatā ca. . . dhanakkı̄tā ca muhuttikā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati
˙ ˙ ˙<
paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.

khandacakkaṁ.
1312
˙˙
1D277, 87V212 317. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 20
1313
˙
māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄ ca
1S314 bhogavāsinı̄ ca. . . pe. . . | chandavāsinı̄ ca muhuttikā ca. . . chandavāsinı̄ ca
dhanakkı̄tā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

1314
baddhacakkaṁ mūlaṁ saṁkhittaṁ. 25

318. puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1315
˙
māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā muhuttikā ca
2Kh154; 1Mc245 dhanakkı̄tā ca. . . pe. . . muhuttikā| ca chandavāsinı̄| ca. . . pe. . . muhuttikā
ca dhajāhatā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙ ˙<
saṁghādisesassa. 30

ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1316
˙˙
318.
1317
dumūlakādı̄nipi evameva kātabbāni.

1318
idaṁ dasamūlakaṁ—

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 171

319. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1B358


1319
˙
māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca
chandavāsinı̄| ca bhogavāsinı̄ ca patavāsinı̄ ca odapattakinı̄ ca 1C308
˙
obhatacumbatā ca dāsı̄ ca| bhariyā ca kammakārı̄ ca bhariyā ca dhajāhatā 1N206
˙ ˙ ˙
5 ca muhuttikā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

māturakkhitācakkaṁ nitthitaṁ.
1320
˙˙
319. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 2Kh155
1321
˙
piturakkhitaṁ. . . pe. . . mātāpiturakkhitaṁ. . . bhāturakkhitaṁ. . .
10 bhaginirakkhitaṁ|. . . ñātirakkhitaṁ. . . gottarakkhitaṁ. . . 1S315

dhammarakkhitaṁ|. . . sārakkhaṁ. . . saparidandaṁ br< ūhi— ‘hohi kira 1Ch1 209,


˙˙ 1Ch2 209 , 1D278,
itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati
˙ ˙< 87V213
paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1322
˙
15 saparidandaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄
˙˙
. . . pe. . . bhogavāsinı̄. . . patavāsinı̄. . . odapattakinı̄. . . obhatacumbatā. . .
˙ ˙ ˙
dāsı̄ ca bhariyā ca. . . kammakārı̄ ca bhariyā ca. . . dhajāhatā. . .
˙
muhuttikā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

20
1323
nikkhepapadāni.

320. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 2Kh156, 1Mc246


1324
˙
saparidandaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca
˙˙
chandavāsinı̄ cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
25 puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1325
˙
saparidandaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca
˙˙
bhogavāsinı̄ ca. . . pe. . . | dhanakkı̄tā ca muhuttikā cā”’ti. patigganhāti 1C309
˙ ˙<
vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.

khandacakkaṁ.
1326
˙˙
30 320. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1S316
1327
˙
saparidandaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā| chandavāsinı̄ ca 2Kh157
˙˙
bhogavāsinı̄ ca. . . pe. . . | chandavāsinı̄ ca muhuttikā ca. . . chandavāsinı̄ ca 1D279

dhanakkı̄tā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti


˙ ˙<
saṁghādisesassa.

35
1328
baddhacakkaṁ mūlaṁ saṁkhittaṁ.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
172 VINAYAPITAKA
˙

1B360 320. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1329
˙
saparidandaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā muhuttikā ca
˙˙
87V214 dhanakkı̄tā ca. . . pe. . . muhuttikā ca chandavāsinı̄ ca. . . pe. . . muhuttikā| ca
1N207 dhajāhatā cā”’ti. patigganhāti| vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙ ˙<
saṁghādisesassa. 5

ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1330
˙˙
320.
1331
dumūlakampi timūlakampi yāva navamūlakaṁ evameva kātabbaṁ.

1332
idaṁ dasamūlakaṁ—

1Ch1 210, 321. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 10

1Ch2 210 , 2Kh158,


1333
˙
saparidandaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca
1Mc247 ˙˙
chandavāsinı̄ ca bhogavāsinı̄ ca patavāsinı̄ ca odapattakinı̄ ca
˙
1C310 obhatacumbatā| ca dāsı̄ ca bhariyā ca kammakārı̄ ca bhariyā ca dhajāhatā
˙ ˙ ˙
ca muhuttikā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa. 15

saparidandācakkaṁ nitthitaṁ.
1334
˙˙ ˙˙
1S317 321. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1335
˙
māturakkhitaṁ br < ūhi— ‘hohi kira itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā”’ti.
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
1D280 puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 20
1336
˙
māturakkhitañca piturakkhitañca br < ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa
bhariyāyo dhanakkı̄tā ca chandavāsinı̄ cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati
˙ ˙<
paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
2Kh159 puriso bhikkhuṁ pahinati— “gaccha|, bhante, itthannāmaṁ
1337
˙
māturakkhitañca piturakkhitañca mātāpiturakkhitañca br
< ūhi— ‘hotha kira 25

itthannāmassa bhariyāyo dhanakkı̄tā ca chandavāsinı̄ ca bhogavāsinı̄ cā”’ti.


patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
evaṁ ubhatovaddhakaṁ209 kātabbaṁ.
1338
˙˙
87V215 321. puriso| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1339
˙
māturakkhitañca piturakkhitañca mātāpiturakkhitañca bhāturakkhitañca 30

bhaginirakkhitañca ñātirakkhitañca gottarakkhitañca dhammarakkhitañca


sārakkhañca saparidandañca br< ūhi— ‘hotha kira itthannāmassa bhariyāyo
˙˙
dhanakkı̄tā ca chandavāsinı̄ ca bhogavāsinı̄ ca patavāsinı̄ ca odapattakinı̄ ca
˙
1C311; 2Kh160 obhatacumbatā ca dāsı̄ ca bhariyā ca kammakārı̄| ca bhariyā| ca dhajāhatā
˙ ˙ ˙
1Mc248 ca muhuttikā cā”’ti. patigganhāti| vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 35
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 173

ubhatovaddhakaṁ nitthitaṁ.
1340
˙˙ ˙˙
321. purisassa| mātā bhikkhuṁ pahinati. . . pe. . . purisassa pitā 1B362, 1N208,
1341
˙ 1S318
bhikkhuṁ pahinati. . . pe. . . purisassa mātāpitaro bhikkhuṁ pahinanti
˙ ˙
. . . pe. . . purisassa bhātā bhikkhuṁ pahinati. . . pe. . . purisassa bhaginı̄
˙
5 bhikkhuṁ pahinati. . . pe. . . purisassa ñātakā| bhikkhuṁ pahinanti. . . pe. . . 1Ch1 211, 1Ch2 211
˙ ˙
purisassa gottā bhikkhuṁ| pahinanti. . . pe. . . purisassa sahadhammikā 3P1 142
˙
bhikkhuṁ pahinanti. . . pe. . . .
˙
1342
purisassa| peyyālo vitthāretabbo. 1D281

321. ubhatovaddhakaṁ yathā purimanayo tatheva vitthāretabbaṁ.


1343
˙˙
10 322. māturakkhitāya | mātā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, 2Kh161
1344
˙
itthannāmaṁ br < ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā”’ti.
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
māturakkhitāya mātā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante,
1345
˙
itthannāmaṁ br < ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄. . . pe. . .
15 bhogavāsinı̄. . . patavāsinı̄. . . odapattakinı̄. . . obhatacumbatā. . . dāsı̄ ca
˙ ˙ ˙
bhariyā ca. . . kammakārı̄ ca bhariyā ca. . . dhajāhatā. . . muhuttikā”’ti.
˙
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
1346
nikkhepapadāni.

323. māturakkhitāya| mātā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, 87V216


1347
˙
20 itthannāmaṁ br< ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca
chandavāsinı̄ ca. . . pe. . . | dhanakkı̄tā ca bhogavāsinı̄ ca. . . pe. . . dhanakkı̄tā 1C312

ca| muhuttikā| cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti| 1S319; 1Mc249;


˙ ˙< 2Kh162
saṁghādisesassa.

khandacakkaṁ.
1348
˙˙
25 324. māturakkhitāya| mātā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, 1D282
1349
˙
itthannāmaṁ br< ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄ ca
bhogavāsinı̄ ca. . . pe. . . chandavāsinı̄ ca muhuttikā ca. . . chandavāsinı̄| ca 2Kh163

dhanakkı̄tā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti


˙ ˙<
saṁghādisesassa.

30
1350
baddhacakkaṁ mūlaṁ saṁkhittaṁ.

325. māturakkhitāya mātā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante,


1351
˙
itthannāmaṁ br< ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā muhuttikā ca
dhanakkı̄tā ca. . . pe. . . muhuttikā ca chandavāsinı̄ ca. . . pe. . . muhuttikā ca
dhajāhatā cā”’ti|. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 1N209
˙ ˙ ˙<
35 saṁghādisesassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
174 VINAYAPITAKA
˙

ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1352
˙˙
325.
1353
dumūlakampi timūlakampi yāva navamūlakaṁ evameva kātabbaṁ.

1354
idaṁ dasamūlakaṁ—

1B364, 1Ch1 212, 326. māturakkhitāya| mātā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, 5

1Ch2 212 , 1S320


1355
˙
itthannāmaṁ br < ūhi|— ‘hotu itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca
1C313
2Kh164 chandavāsinı̄ ca bhogavāsinı̄ ca patavāsinı̄| ca odapattakinı̄ ca
˙
obhatacumbatā ca dāsı̄ ca bhariyā ca kammakārı̄ ca bhariyā ca dhajāhatā
˙ ˙ ˙
ca muhuttikā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa. 10

mātucakkaṁ nitthitaṁ.
1356
˙˙
1Mc250, 87V217 326. piturakkhitāya| pitā bhikkhuṁ pahinati. . . pe. . .
1357
˙
mātāpiturakkhitāya mātāpitaro bhikkhuṁ pahinanti. . . bhāturakkhitāya
˙
bhātā bhikkhuṁ pahinati. . . bhaginirakkhitāya bhaginı̄ bhikkhuṁ
˙
pahinati. . . ñātirakkhitāya ñātakā bhikkhuṁ pahinanti. . . gottarakkhitāya 15
˙ ˙
1D283 gottā210 bhikkhuṁ pahinanti. . . dhammarakkhitāya| sahadhammikā
˙
bhikkhuṁ pahinanti. . . sārakkhāya yena pariggahitā hoti so bhikkhuṁ
˙
pahinati. . . saparidandāya yena dando thapito hoti so bhikkhuṁ
˙ ˙˙ ˙˙ ˙
pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ br < ūhi— ‘hotu itthannāmassa
˙
bhariyā dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 20
˙ ˙<
saṁghādisesassa.
2Kh165 saparidandāya yena dando thapito| hoti so bhikkhuṁ pahinati—
1358
˙˙ ˙˙ ˙ ˙
“gaccha, bhante, itthannāmaṁ br
< ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā
chandavāsinı̄. . . pe. . . bhogavāsinı̄. . . patavāsinı̄. . . odapattakinı̄. . .
˙
obhatacumbatā. . . dāsı̄ ca bhariyā ca. . . kammakārı̄ ca bhariyā ca. . . 25
˙ ˙
dhajāhatā. . . muhuttikā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙ ˙<
saṁghādisesassa.

1359
nikkhepapadāni.

1S321 327. saparidandāya| yena dando thapito hoti so bhikkhuṁ pahinati—


1360
˙˙ ˙˙ ˙ ˙
“gaccha, bhante, itthannāmaṁ br
< ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā 30

dhanakkı̄tā ca chandavāsinı̄ ca. . . pe. . . dhanakkı̄tā ca bhogavāsinı̄ ca


1N210; 1C314 . . . pe. . . dhanakkı̄tā ca muhuttikā| cā”’ti. patigganhāti| vı̄maṁsati
˙ ˙<
paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.

khandacakkaṁ.
1361
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 175

328. saparidandāya| yena dando thapito hoti so bhikkhuṁ pahinati— 1Ch1 213,
1362
˙˙ ˙˙ ˙ ˙ 1Ch2 213, 2Kh166
“gaccha, bhante, itthannāmaṁ br
< ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā
chandavāsinı̄ ca bhogavāsinı̄ ca. . . pe. . . chandavāsinı̄ ca muhuttikā ca. . .
chandavāsinı̄ ca dhanakkı̄tā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati
˙ ˙<
5 āpatti saṁghādisesassa.

1363
baddhacakkaṁ mūlaṁ saṁkhittaṁ.

329. saparidandāya| yena dando, thapito hoti so bhikkhuṁ pahinati— 1B366, 1D284,
1364
˙˙ ˙˙ ˙ ˙ 1Mc251, 87V218
“gaccha, bhante, itthannāmaṁ br
< ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā
muhuttikā ca dhanakkı̄tā ca. . . pe. . . muhuttikā ca chandavāsinı̄ ca. . . pe. . .
10 muhuttikā ca dhajāhatā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙ ˙<
saṁghādisesassa.

ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1365
˙˙
329.
1366
dumūlakampi timūlakampi yāva navamūlakaṁ evameva kātabbaṁ.

15
1367
idaṁ dasamūlakaṁ—

330. saparidandāya| yena dando thapito hoti so bhikkhuṁ pahinati— 2Kh167, 1S322
1368
˙˙ ˙˙ ˙ ˙
“gaccha, bhante, itthannāmaṁ br
< ūhi— ‘hotu itthannāmassa bhariyā
dhanakkı̄tā ca chandavāsinı̄ ca bhogavāsinı̄ ca patavāsinı̄ ca odapattakinı̄ ca
˙
obhatacumbatā ca dāsı̄ ca bhariyā ca kammakārı̄ ca bhariyā ca dhajāhatā
˙ ˙ ˙
20 ca muhuttikā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

dandathapitacakkaṁ nitthitaṁ.
˙˙ ˙
1369
˙˙
330. māturakkhitā| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, 1C315
1370
˙
itthannāmaṁ br < ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā”’ti.
25 patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
māturakkhitā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante,
1371
˙
itthannāmaṁ br < ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄. . . pe. . .
bhogavāsinı̄. . . patavāsinı̄. . . odapattakinı̄. . . obhatacumbatā. . . dāsı̄ ca
˙ ˙ ˙
bhariyā ca. . . kammakārı̄ ca bhariyā| ca. . . dhajāhatā. . . muhuttikā”’ti. 2Kh168
˙
30 patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati|, āpatti saṁghādisesassa. 1N211
˙ ˙<
1372
nikkhepapadāni.

331. māturakkhitā| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, 1Ch1 214,


1373
˙ 1Ch2 214, 1D285
itthannāmaṁ br< ūhi— ‘homi itthannāmassa| bhariyā dhanakkı̄tā ca
1Mc252, 87V219
chandavāsinı̄ cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
35 saṁghādisesassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
176 VINAYAPITAKA
˙

māturakkhitā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1374
˙
br
< ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca bhogavāsinı̄ ca. . . pe. . .
dhanakkı̄tā ca patavāsinı̄ ca. . . pe. . . dhanakkı̄tā ca muhuttikā cā”’ti.
˙
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
khandacakkaṁ. 5
1375
˙˙
2Kh169, 1S323 332. māturakkhitā| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante,
1376
˙
itthannāmaṁ br< ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄ ca
bhogavāsinı̄ ca. . . pe. . . chandavāsinı̄ ca muhuttikā ca. . . chandavāsinı̄ ca
dhanakkı̄tā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa. 10

1377
baddhacakkaṁ mūlaṁ saṁkhittaṁ.

1B368 332. māturakkhitā| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante,


1378
˙
itthannāmaṁ br< ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā muhuttikā ca
dhanakkı̄tā ca. . . pe. . . muhuttikā ca chandavāsinı̄ ca. . . pe. . . muhuttikā ca
1C316 dhajāhatā| cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti 15
˙ ˙ ˙<
saṁghādisesassa.

ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1379
˙˙
332.
1380
dumūlakādı̄nipi evameva kātabbāni.

1381
idaṁ dasamūlakaṁ—

333. māturakkhitā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 20


1382
˙
br
< ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca chandavāsinı̄ ca
bhogavāsinı̄ ca patavāsinı̄ ca odapattakinı̄ ca obhatacumbatā ca dāsı̄ ca
˙ ˙ ˙
1D286 bhariyā ca kammakārı̄| ca bhariyā ca dhajāhatā ca muhuttikā cā”’ti.
˙
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
aparaṁ māturakkhitācakkaṁ nitthitaṁ. 25
1383
˙˙
2Kh170, 1Mc253, 333. piturakkhitā| bhikkhuṁ pahinati. . . pe. . . mātāpiturakkhitā
87V220
1384
˙
1N212 bhikkhuṁ| pahinati. . . bhāturakkhitā bhikkhuṁ pahinati. . .
˙ ˙
1Ch1 215, bhaginirakkhitā bhikkhuṁ pahinati. . . ñātirakkhitā| bhikkhuṁ pahinati. . .
1Ch2 215, 1S324
˙ ˙
gottarakkhitā bhikkhuṁ pahinati. . . dhammarakkhitā bhikkhuṁ
˙
pahinati. . . sārakkhā bhikkhuṁ pahinati. . . saparidandā bhikkhuṁ 30
˙ ˙ ˙˙
pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ br < ūhi— ‘homi itthannāmassa
˙
bhariyā dhanakkı̄tā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti
˙ ˙<
saṁghādisesassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 177

saparidandā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ


1385
˙˙ ˙
br
< ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄. . . pe. . . bhogavāsinı̄. . .
patavāsinı̄. . . odapattakinı̄. . . obhatacumbatā. . . dāsı̄ ca bhariyā ca. . .
˙ ˙ ˙
kammakārı̄ ca bhariyā ca. . . dhajāhatā. . . muhuttikā”’ti. patigganhāti
˙ ˙ ˙<
5 vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.

1386
nikkhepapadāni.

334. saparidandā| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 2Kh171


1387
˙˙ ˙
br
< ūhi|— ‘homi itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca chandavāsinı̄ ca 1C317

. . . pe. . . dhanakkı̄tā ca muhuttikā cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati


˙ ˙<
10 paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.

khandacakkaṁ.
1388
˙˙
335. saparidandā bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ
1389
˙˙ ˙
br
< ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā chandavāsinı̄ ca bhogavāsinı̄ ca
. . . pe. . . chandavāsinı̄| ca muhuttikā ca. . . chandavāsinı̄ ca dhanakkı̄tā 1D287

15 cā”’ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.


˙ ˙<
1390
baddhacakkaṁ, mūlaṁ saṁkhittaṁ.

336. saparidandā| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1B370, 1S325


1391
˙˙ ˙
br
< ūhi— ‘homi itthannāmassa bhariyā muhuttikā ca dhanakkı̄tā| ca. . . pe. . . 87V221

muhuttikā ca chandavāsinı̄ ca. . . pe. . . muhuttikā ca dhajāhatā| cā”’ti|. 2Kh172; 1Mc254


˙
20 patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
ekamūlakaṁ nitthitaṁ.
1392
˙˙
336.
1393
dumūlakādı̄nipi evameva kātabbāni.

1394
idaṁ dasamūlakaṁ—

337. saparidandā| bhikkhuṁ pahinati— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ 1Ch1 216, 1Ch2 216
1395
˙˙ ˙
25 br
< ūhi|— ‘homi itthannāmassa bhariyā dhanakkı̄tā ca chandavāsinı̄ ca 1N213

bhogavāsinı̄ ca patavāsinı̄ ca odapattakinı̄ ca obhatacumbatā ca dāsı̄ ca


˙ ˙ ˙
bhariyā ca kammakārı̄ ca bhariyā ca dhajāhatā ca muhuttikā cā”’ti.
˙
patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
aparaṁ saparidandācakkaṁ nitthitaṁ.
1396
˙˙ ˙˙
30 sabbaṁ cakkapeyyālaṁ nitthitaṁ.
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
178 VINAYAPITAKA
˙

1C318 338. patigganhāti| vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.


1397
˙ ˙<
3P1 143; 2Kh173 patigganhāti| vı̄maṁsati na paccāharati, āpatti| thullaccayassa. patigganhāti
˙ ˙< ˙ ˙<
1D288 na| vı̄maṁsati paccāharati, āpatti thullaccayassa. patigganhāti na
˙ ˙<
vı̄maṁsati na paccāharati, āpatti dukkatassa. na patigganhāti vı̄maṁsati
˙ ˙ ˙<
1S326 paccāharati, āpatti thullaccayassa. na| patigganhāti vı̄maṁsati na 5
˙ ˙<
paccāharati, āpatti dukkatassa. na patigganhāti na vı̄maṁsati paccāharati,
˙ ˙ ˙<
āpatti dukkatassa. na patigganhāti na vı̄maṁsati na paccāharati, anāpatti.
˙ ˙ ˙<
puriso sambahule bhikkhū ānāpeti— “gacchatha, bhante,
1398
˙
itthannāmaṁ itthiṁ vı̄maṁsathā”ti. sabbe patigganhanti sabbe
˙ ˙<
vı̄maṁsanti sabbe paccāharanti, āpatti sabbesaṁ saṁghādisesassa. 10

1Mc255 puriso| sambahule bhikkhū ānāpeti— “gacchatha, bhante,


1399
˙
2Kh174 itthannāmaṁ itthiṁ vı̄maṁsathā”ti. sabbe patigganhanti| sabbe
˙ ˙<
vı̄maṁsanti ekaṁ paccāharāpenti, āpatti sabbesaṁ saṁghādisesassa.
87V222 puriso| sambahule bhikkhū ānāpeti— “gacchatha, bhante,
1400
˙
itthannāmaṁ itthiṁ vı̄maṁsathā”ti. sabbe patigganhanti ekaṁ 15
˙ ˙<
vı̄maṁsāpetv
< ā sabbe paccāharanti, āpatti sabbesaṁ saṁghādisesassa.
1B372 puriso| sambahule bhikkhū ānāpeti— “gacchatha, bhante,
1401
˙
itthannāmaṁ itthiṁ vı̄maṁsathā”ti. sabbe patigganhanti ekaṁ
˙ ˙<
vı̄maṁsāpetv
< ā ekaṁ paccāharāpenti, āpatti sabbesa ṁ saṁghādisesassa.

1Ch1 217, puriso| bhikkhuṁ ānāpeti— “gaccha|, bhante, itthannāmaṁ itthiṁ 20


1402
˙
1Ch2 217 ; 1C319 vı̄maṁsā”ti. patigganhāti vı̄maṁsati paccāharati, āpatti saṁghādisesassa.
˙ ˙<
puriso bhikkhu ṁ ānāpeti— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ itthiṁ
1403
˙
vı̄maṁsā”ti. patigganhāti vı̄maṁsati antevāsiṁ paccāharāpeti, āpatti
˙ ˙<
1N214 saṁghādisesassa|.
1D289; 2Kh175 puriso| bhikkhuṁ| ānāpeti— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ itthiṁ 25
1404
˙
vı̄maṁsā”ti. patigganhāti antevāsiṁ vı̄maṁsāpetv
< ā attanā paccāharati,
˙ ˙<
āpatti saṁghādisesassa.
1S327 puriso bhikkhuṁ ānāpeti|— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ itthiṁ
1405
˙
vimaṁsā”ti. patigganhāti antevāsiṁ vı̄maṁsāpeti antevāsı̄ vı̄maṁsitv
< ā
˙ ˙<
bahiddhā paccāharati, āpatti ubhinnaṁ thullaccayassa. 30

339.
1406
gacchanto sampādeti, āgacchanto visaṁvādeti, āpatti
thullaccayassa.

1407
gacchanto visaṁvādeti, āgacchanto sampādeti, āpatti
thullaccayassa.

1408
gacchanto sampādeti, āgacchanto sampādeti, āpatti 35

saṁghādisesassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 179

1409
gacchanto visaṁvādeti, āgacchanto visaṁvādeti, anāpatti.
340. anāpatti|— saṁghassa vā cetiyassa vā gilānassa vā karanı̄yena 2Kh176, 1Mc256
1410
˙
gacchati, ummattakassa, ādikammikassāti.

1.2.5.1. VINĪTAVATTHUUDDĀNAGĀTHĀ

5
1411 suttā| matā ca nikkhantā, anitthı̄ itthipandakā; 87V223
˙˙
kalahaṁ katv
< āna sammodi, sañcarittañca pandaketi.
˙˙

1.2.5.2. VINĪTAVATTHU

341.
1412
tena kho pana samayena aññataro puriso aññataraṁ bhikkhuṁ| 3P1 144

10 ānāpesi211 — “gaccha, bhante, itthannāmaṁ itthiṁ vı̄maṁsā”ti. so gantv


< ā
˙
manusse pucchi— “kahaṁ itthannāmā”ti? “suttā, bhante”ti|. tassa 1C320

kukkuccaṁ| ahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ, kacci nu kho 1Ch1 218, 1Ch2 218

ahaṁ saṁghādisesaṁ āpattiṁ āpanno”ti? bhagavato etamatthaṁ| ārocesi— 1D290

“anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa; āpatti dukkatassā”ti. (1)


˙
15 tena| kho pana samayena aññataro puriso aññataraṁ bhikkhuṁ 1B374, 2Kh177
1413

ānāpesi— “gaccha, bhante, itthannāmaṁ itthiṁ vı̄maṁsā”ti. so gantv


< ā
˙
manusse pucchi— “kahaṁ itthannāmā”ti? “matā, bhante”ti. . . pe. . . | 1S328

“nikkhantā, bhante”ti. . . “anitthı̄, bhante”ti. . . “itthipandakā, bhante”ti|. 1N215


˙˙
tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu, saṁghādisesassa;
20 āpatti dukkatassā”ti. (25)
˙
tena| kho pana samayena aññatarā itthı̄ sāmikena saha bhanditvā 2Kh178
1414
˙˙ <
mātugharaṁ agamāsi. kulūpako bhikkhu sammodanı̄yaṁ akāsi. tassa
kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “alaṁvacanı̄yā|, bhikkhū”ti? “nālaṁvacanı̄yā, 1Mc257

bhagavā”ti. “anāpatti, bhikkhu, nālaṁvacanı̄yāyā”ti. (6)


25 tena kho pana samayena aññataro bhikkhu pandake sañcarittaṁ
1415
˙˙
samāpajji. tassa kukkuccaṁ ahosi. . . pe. . . “anāpatti, bhikkhu,
saṁghādisesassa; āpatti thullaccayassā”ti. (7)

sañcarittasikkhāpadaṁ nitthitaṁ pañcamaṁ.


1416
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
180 VINAYAPITAKA
˙

1.2.6. KUTIKĀRASIKKHĀPADA
˙

1C321, 2Kh179, 342. tena| samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane
1S329, 87V224
1417
˙
kalandakanivāpe. tena kho pana samayena ālavakā bhikkhū saññācikāyo
˙
1D291 kutiyo| kārāpenti assāmikāyo attuddesikāyo appamānikāyo. tāyo na
˙ ˙
nitthānaṁ gacchanti. te yācanabahulā viññattibahulā viharanti— “purisaṁ 5
˙˙
detha, purisatthakaraṁ detha, gonaṁ detha, sakataṁ detha, vāsiṁ detha,
˙ ˙
parasuṁ detha, kuthāriṁ detha, kudālaṁ detha, nikhādanaṁ detha, valliṁ
˙
detha, veluṁ detha, muñjaṁ detha, pabbajaṁ detha, tinaṁ detha,
˙ ˙
mattikaṁ dethā”ti. manussā upaddutā yācanāya upaddutā viññattiyā

< ā ubbijjantipi uttasantipi palāyantipi aññenapi gacchanti


bhikkhū disv 10

aññenapi mukhaṁ karonti dv < ārampi thakenti, gāvimpi disv< ā palāyanti


3P1 145 bhikkhūti| maññamānā.
1Ch1 219, atha| kho āyasm
1418 < ā mahākassapo rājagahe vassaṁvut˙t˙ho yena āl˙avı̄
1Ch2 219, 2Kh180
tena pakkāmi. anupubbena yena ālavı̄ tadavasari. tatr <a sudaṁ āyasm < ā
˙
1C322 mahākassapo ālaviyaṁ| viharati aggālave cetiye. atha kho āyasm < ā 15
˙ ˙
mahākassapo pubbanhasamayaṁ nivāsetv < ā pattacı̄varamādāya āl˙aviṁ
˙<
1N216, 1S330 pindāya pāvisi. manussā| āyasm
< antaṁ mahākassapaṁ passitv< ā ubbijjantipi
˙˙
1Mc258 uttasantipi palāyantipi aññenapi gacchanti| aññenapi mukhaṁ karonti
dv
< ārampi thakenti. atha kho āyasm < ā mahākassapo āl˙aviyaṁ pin˙d˙āya
< ā pacchābhattaṁ pin˙d˙apātapat˙ikkanto bhikkhū āmantesi—
caritv 20

1B376 “pubbāyaṁ|, āvuso, ālavı̄ subhikkhā ahosi sulabhapindā sukarā uñchena


˙ ˙˙
paggahena yāpetuṁ; etarahi panāyaṁ ālavı̄ dubbhikkhā dullabhapindā, na
˙ ˙˙
2Kh181 sukarā uñchena paggahena yāpetuṁ. ko nu kho, āvuso, hetu| ko paccayo,
yenāyaṁ ālavı̄ dubbhikkhā dullabhapindā, na sukarā uñchena paggahena
˙ ˙˙
yāpetun”ti? atha kho te bhikkhū āyasm< ato mahākassapassa etamatthaṁ 25

ārocesuṁ.
1D292 343. atha| kho bhagavā rājagahe yathābhirantaṁ viharitv
1419 < ā yena āl˙avı̄
tena cārikaṁ pakkāmi. anupubbena cārikaṁ caramāno yena ālavı̄
˙
<a sudaṁ bhagavā āl˙aviyaṁ viharati aggāl˙ave cetiye. atha
tadavasari. tatr
kho āyasm
< ā mahākassapo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā 30

bhagavantaṁ abhivādetv < ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinno kho


87V225
< ā mahākassapo| bhagavato etamatthaṁ ārocesi.
āyasm
atha kho bhagavā etasm
1420 < iṁ nidāne etasm < iṁ pakaran˙e
1C323 bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv < ā āl˙avake bhikkhū pat˙ipucchi— “saccaṁ|
kira tumh
< e, bhikkhave, saññācikāyo kut˙iyo kārāpetha assāmikāyo 35

1S331; 2Kh182 attuddesikāyo appamānikāyo|. tāyo| na nitthānaṁ gacchanti. te tumh <e


˙ ˙˙
yācanabahulā viññattibahulā viharatha— ‘purisaṁ detha purisatthakaraṁ

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 181

detha. . . pe. . . tinaṁ detha mattikaṁ dethā’ti. manussā upaddutā yācanāya


˙
< ā ubbijjantipi uttasantipi palāyantipi
upaddutā viññattiyā bhikkhū disv
aññenapi gacchanti aññenapi mukhaṁ karonti dv < ārampi thakenti, gāvimpi
< ā palāyanti bhikkhūti maññamānā”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi
disv
5 buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < e, moghapurisā, saṁyācikāyo
< i nāma tumh
kutiyo kārāpessatha assāmikāyo attuddesikāyo appamānikāyo. tāyo na| 1Ch1 220, 1Ch2 220
˙ ˙
nitthānaṁ gacchanti. te tumh
< e yācanabahulā viññattibahulā viharissatha|— 1Mc259
˙˙
“purisaṁ detha purisatthakaraṁ detha. . . pe. . . | tinaṁ detha mattikaṁ 2Kh183
˙
dethā”ti. netaṁ moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . | 1D293

10
< ā dhammiṁ kathaṁ katv
vigarahitv < ā bhikkhū| āmantesi— 1C324

344.
1421
“bhūtapubbaṁ|, bhikkhave, dv
< e bhātaro isayo gaṅgaṁ nadiṁ 1B378, 1S332

upanissāya vihariṁsu|. atha kho, bhikkhave, manikantho| nāgarājā gaṅgaṁ 1N217; 3P1 146
˙ ˙˙
nadiṁ uttaritv
< ā yena kanit˙t˙ho isi tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā kanit˙t˙haṁ
isiṁ sattakkhattuṁ bhogehi parikkhipitv < ā uparimuddhani mahantaṁ
15 phanaṁ karitv< ā at˙t˙hāsi. atha kho, bhikkhave, kanit˙t˙ho isi tassa nāgassa
˙
bhayā kiso ahosi lūkho dubbanno uppanduppandukajāto
˙˙ ˙˙ ˙˙
dhamanisanthatagatto. addasa| kho, bhikkhave, jettho isi kanitthaṁ isiṁ 2Kh184
˙˙ ˙˙
kisaṁ lūkhaṁ dubbannaṁ uppanduppandukajātaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙
dhamanisanthatagattaṁ. disv < āna kanit˙t˙haṁ isiṁ etadavoca— ‘kissa tv
< aṁ,
20 bho, kiso lūkho dubbanno uppanduppandukajāto dhamanisanthatagatto’ti?
˙˙ ˙˙ ˙˙
‘idha, bho, manikantho nāgarājā gaṅgaṁ nadiṁ uttaritv < ā yenāhaṁ
˙ ˙˙
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā maṁ sattakkhattuṁ bhogehi parikkhipitv < ā
uparimuddhani mahantaṁ phanaṁ karitv < ā at˙t˙hāsi. tassāhaṁ, bho, nāgassa
212
˙
bhayā kiso lūkho dubbanno uppanduppandukajāto
˙˙ ˙˙ ˙˙
25 dhamanisanthatagatto’ti. ‘icchasi pana tv
< a ṁ, bho, tassa nāgassa
anāgamanan’ti? ‘icchāmahaṁ, bho, tassa nāgassa anāgamanan’ti. ‘api pana
tv 213
< aṁ, bho, tassa nāgassa kiñci passası̄’ti? ‘passāmahaṁ, bho, man˙imassa
kanthe pilandhanan’ti. ‘tena hi tv < aṁ, bho, taṁ nāgaṁ man˙iṁ yāca—
˙˙
“maniṁ me, bho|, dehi; maninā me attho”’ti. 1C325
˙ ˙
30 atha kho, bhikkhave, manikantho nāgarājā| gaṅgaṁ nadiṁ 2Kh185
1422
˙ ˙˙
uttaritv < ā yena kanit˙t˙ho isi tenupasaṅkami|; upasaṅkamitv < ā ekamantaṁ| 87V226; 1S333

atthāsi. ekamantaṁ| thitaṁ kho, bhikkhave, manikanthaṁ| nāgarājānaṁ 1D294; 1Mc260


˙˙ ˙ ˙ ˙˙
kanittho isi etadavoca— ‘maniṁ me, bho, dehi; maninā me attho’ti. atha
˙˙ ˙ ˙
kho, bhikkhave, manikantho nāgarājā— ‘bhikkhu maniṁ yācati, bhikkhussa
˙ ˙˙ ˙
35 maninā attho’ti khippaññeva agamāsi.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
182 VINAYAPITAKA
˙

dutiyampi kho, bhikkhave, manikantho nāgarājā gaṅgaṁ nadiṁ


1423
˙ ˙˙
1Ch1 221, 1Ch2 221 uttaritv
< ā yena kanit t ho isi tenupasa ṅkami. addasa | kho, bhikkhave, kanittho
˙˙ ˙˙
isi manikanthaṁ nāgarājānaṁ dūratova āgacchantaṁ. disv < āna
˙ ˙˙
manikanthaṁ nāgarājānaṁ etadavoca— ‘maniṁ me, bho, dehi; maninā me
˙ ˙˙ ˙ ˙
attho’ti. atha kho, bhikkhave, manikantho nāgarājā— ‘bhikkhu maniṁ 5
˙ ˙˙ ˙
yācati, bhikkhussa maninā attho’ti tatova patinivatti.
˙ ˙
tatiyampi kho, bhikkhave, man ikant ho nāgarājā gaṅgaṁ nadiṁ
1424
˙ ˙˙
2Kh186 uttarati. addasa kho, bhikkhave, kanittho isi manikanthaṁ| nāgarājānaṁ
˙˙ ˙ ˙˙
1N218 gaṅgaṁ nadiṁ| uttarantaṁ. disv < āna man˙ikan˙t˙haṁ nāgarājānaṁ
etadavoca— ‘maniṁ me, bho, dehi; maninā me attho’ti. atha kho, 10
˙ ˙
bhikkhave, manikantho nāgarājā kanitthaṁ isiṁ gāthāhi ajjhabhāsi—
˙ ˙˙ ˙˙
214 ‘mamannapānaṁ| vipulaṁ ulāraṁ,
3P1 147 1425
˙
uppajjatı̄massa manissa hetu;
˙
taṁ te na dassaṁ atiyācakosi, 15

na cāpi te assamamāgamissaṁ.

1426 susū yathā sakkharadhotapānı̄,


˙
1S334 tāsesi| maṁ selamāyācamāno;
taṁ te na dassaṁ atiyācakosi, 20

na cāpi te assamamāgamissan’ti.

1B380, 1C326, atha| kho, bhikkhave, manikantho nāgarājā— ‘bhikkhu maniṁ


1D295, 2Kh187
1427
˙ ˙˙ ˙
yācati, bhikkhussa maninā attho’ti pakkāmi. tathā pakkantova215 ahosi, na
˙
puna paccāgañchi. atha kho, bhikkhave, kanittho isi tassa nāgassa
˙˙
dassanı̄yassa adassanena bhiyyoso mattāya kiso ahosi lūkho dubbanno, 25
˙˙
uppanduppandukajāto dhamanisanthatagatto. addasa kho, bhikkhave,
˙˙ ˙˙
jettho isi kanitthaṁ isiṁ bhiyyoso mattāya kisaṁ lūkhaṁ dubbannaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙
1Mc261 uppanduppandukajātaṁ| dhamanisanthatagattaṁ. disv < āna kanitthaṁ isiṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙
87V227 etadavoca— ‘kissa tv < aṁ, bho, bhiyyoso mattāya kiso lūkho dubban no|
˙˙
uppanduppandukajāto dhamanisanthatagatto’ti? ‘tassāhaṁ, bho, nāgassa 30
˙˙ ˙˙
dassanı̄yassa adassanena bhiyyoso mattāya kiso lūkho dubbanno
˙˙
uppanduppandukajāto dhamanisanthatagatto’ti. atha kho, bhikkhave,
˙˙ ˙˙
jettho isi kanitthaṁ isiṁ gāthāya ajjhabhāsi—
˙˙ ˙˙
216 ‘na| taṁ yāce yassapiyaṁ jigı̄se217 ,
1Ch1 222, 1428 35

1Ch2 222, 2Kh188


videsso218 hoti atiyācanāya;
1S335 nāgo| maniṁ yācito br
< āhm
< an˙ena,
˙
adassanaññeva tadajjhagamā’ti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 183

< i nāma, bhikkhave, tiracchānagatānaṁ pān˙ānaṁ amanāpā


tesañh
1429

bhavissati yācanā amanāpā viññatti. kimaṅgaṁ219 pana


manussabhūtānaṁ.
345.
1430
bhūtapubbaṁ, bhikkhave, aññataro bhikkhu himavantapasse
5
< iṁ| vanasan˙d˙e. tassa kho, bhikkhave, vanasan˙d˙assa
viharati aññatarasm 1N219

avidūre mahantaṁ ninnaṁ pallalaṁ. atha kho, bhikkhave,


mahāsakunasaṅgho tasm< iṁ| pallale divasaṁ gocaraṁ caritv
< ā sāyaṁ taṁ 1C327
˙
vanasandaṁ vāsāya upagacchati|. atha kho, bhikkhave, so bhikkhu tassa 1D296
˙˙
sakunasaṅghassa saddena ubbālho yenāhaṁ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā
˙ ˙<
10 maṁ abhivādetv
< ā ekamantaṁ| nisı̄di. ekamantaṁ nisinnaṁ kho ahaṁ, 2Kh189

bhikkhave, taṁ bhikkhuṁ etadavoca|— ‘kacci, bhikkhu, khamanı̄yaṁ kacci 3P1 148

yāpanı̄yaṁ kaccisi appakilamathena addhānaṁ āgato? kuto ca tv < aṁ,


bhikkhu, āgacchası̄’ti? ‘khamanı̄yaṁ, bhagavā, yāpanı̄yaṁ, bhagavā.
appakilamathena cāhaṁ, bhante, addhānaṁ āgato. atthi, bhante,
15 himavantapasse mahāvanasando. tassa kho pana, bhante, vanasandassa
˙˙ ˙˙
avidūre mahantaṁ ninnaṁ pallalaṁ. atha kho, bhante, mahāsakunasaṅgho
˙
tasm
< i ṁ pallale divasa ṁ gocara ṁ caritv
< ā sāya ṁ taṁ vanasan d aṁ vāsāya
˙˙
upagacchati. tato ahaṁ, bhagavā, āgacchāmi— tassa sakunasaṅghassa
˙
saddena ubbālho’ti. ‘icchasi pana tv < aṁ|, bhikkhu, tassa sakunasaṅghassa 1Mc262
˙< ˙
20 anāgamanan’ti|? ‘icchāmahaṁ, bhagavā, tassa sakunasaṅghassa 1S336
˙
anāgamanan’ti. ‘tena| hi tv < aṁ, bhikkhu, tattha gantv < ā taṁ vanasan˙d˙aṁ 2Kh190

< ā rattiyā pat˙hamaṁ yāmaṁ tikkhattuṁ saddamanussāvehi—


ajjhogāhetv
sunantu me, bhonto sakunā, yāvatikā imasm < iṁ vanasan˙d˙e vāsaṁ upagatā,
˙ ˙
pattena me attho. ekekaṁ me, bhonto, pattaṁ dadantū’ti. rattiyā
25 majjhimaṁ yāmaṁ. . . rattiyā pacchimaṁ yāmaṁ tikkhattuṁ
saddamanussāvehi— ‘sunantu| me, bhonto sakunā, yāvatikā imasm
< iṁ 87V228
˙ ˙
vanasande vāsaṁ upagatā, pattena me attho. ekekaṁ me, bhonto, pattaṁ
˙˙
dadantū’ti.
atha| kho, bhikkhave, so bhikkhu tattha gantv
1431 < ā taṁ vanasan˙d˙aṁ| 1B382, 1Ch1 223,
1Ch2 223; 1C328
30
< ā rattiyā pat˙hamaṁ yāmaṁ tikkhattuṁ saddamanussāvesi—
ajjhogāhetv
‘sunantu me, bhonto sakunā, yāvatikā imasm < iṁ vanasan˙d˙e vāsaṁ upagatā,
˙ ˙
pattena me attho. ekekaṁ me, bhonto, pattaṁ dadantū’ti. rattiyā
majjhimaṁ| yāmaṁ. . . rattiyā| pacchimaṁ yāmaṁ tikkhattuṁ 1D297; 2Kh191

saddamanussāvesi— ‘sunantu me, bhonto sakunā, yāvatikā imasm < iṁ


˙ ˙
35 vanasande vāsaṁ upagatā, pattena me attho. ekekaṁ me, bhonto, pattaṁ
˙˙
dadantū’ti. atha kho, bhikkhave, so sakunasaṅgho— ‘bhikkhu pattaṁ
˙
< ā vanasan˙d˙ā pakkāmi. tathā
yācati bhikkhussa pattena attho’ti tamh
pakkantova ahosi na puna paccāgañchi. tesañh
< i nāma, bhikkhave,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
184 VINAYAPITAKA
˙

1N220 tiracchānagatānaṁ| pānānaṁ amanāpā bhavissati yācanā amanāpā


˙
viññatti. kimaṅgaṁ pana manussabhūtānaṁ.
346. bhūtapubbaṁ, bhikkhave, ratthapālassa kulaputtassa pitā
1432
˙˙
1S337 ratthapālaṁ kulaputtaṁ| gāthāya ajjhabhāsi—
˙˙
1433 ‘apāhaṁ te na jānāmi, ratthapāla bahū janā; 5

220 te maṁ saṅgamma yācanti,


˙˙
< ā maṁ tv
kasm < aṁ na yācası̄’ti.

2Kh192 221 ‘yācako| appiyo hoti, yācaṁ adadamappiyo;


1434

< āhaṁ taṁ na yācāmi,


tasm mā me videssanā222 ahū’ti. 10

1Mc263 so| hi nāma, bhikkhave, ratthapālo kulaputto sakaṁ pitaraṁ evaṁ


1435
˙˙
vakkhati. kimaṅgaṁ pana jano janaṁ.
1C329 347.
1436
gihı̄naṁ|, bhikkhave, dussaṁharāni bhogāni sambhatānipi
3P1 149
< e, moghapurisā, evaṁ dussaṁharesu
durakkhiyāni|. tattha nāma tumh
bhogesu sambhatesupi durakkhiyesu yācanabahulā viññattibahulā 15

viharissatha— ‘purisaṁ detha, purisatthakaraṁ detha, gonaṁ detha,


˙
sakataṁ detha, vāsiṁ detha, parasuṁ223 detha, kuthāriṁ detha, kudālaṁ
˙ ˙
1D298; 87V229 detha, nikhādanaṁ detha, valliṁ detha, veluṁ| detha, muñjaṁ detha|,
˙
pabbajaṁ detha, tinaṁ detha, mattikaṁ dethā’ti. netaṁ, moghapurisā,
˙
2Kh193 appasannānaṁ| vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ 20

sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
348. “saññācikāya pana bhikkhunā kutiṁ kārayamānena
1437
˙
assāmikaṁ attuddesaṁ pamānikā kāretabbā. tatr <idaṁ
˙
1Ch1 224, 1Ch2 224 pamānaṁ— dı̄ghaso dv < ādasa| vidatthiyo, sugatavidatthiyā;
˙
tiriyaṁ sattantarā. bhikkhū abhinetabbā vatthudesanāya. tehi 25

1S338 bhikkhūhi vatthu224 desetabbaṁ|— anārambhaṁ225


saparikkamanaṁ. sārambhe226 ce bhikkhu vatthusm < iṁ
aparikkamane saññācikāya kutiṁ kāreyya, bhikkhū vā
˙
anabhineyya vatthudesanāya, pamānaṁ vā atikkāmeyya,
˙
saṁghādiseso”ti. (6:10) 30

1D299 349. saññācikā| nāma sayaṁ yācitv


1438 < ā purisampi purisatthakarampi
gonampi sakatampi vāsimpi parasumpi kuthārimpi kudālampi
˙ ˙ ˙
1N221 nikhādanampi| vallimpi velumpi muñjampi pabbajampi tinampi
˙ ˙
mattikampi.
1C330
1439
kuti nāma ullittā vā hoti avalittā vā ullittāvalittā| vā. 35
˙
1440
kārayamānenāti karonto vā kārāpento vā.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 185

1441
assāmikanti| na añño koci sāmiko hoti, itthı̄ vā puriso vā 1B384, 2Kh194,
1Mc264
gahattho vā pabbajito vā.
˙˙
1442
attuddesanti attano atthāya.
pamānikā kāretabbā. tatr
1443 <idaṁ pamān˙aṁ— dı̄ghaso
˙
5
< ādasa vidatthiyo, sugatavidatthiyāti bāhirimena mānena.
dv

1444
tiriyaṁ sattantarāti abbhantarimena mānena.
bhikkhū abhinetabbā vatthudesanāyāti tena kutikārakena
1445
˙
bhikkhunā kutivatthuṁ sodhetv < ā saṁghaṁ upasaṅkamitv
< ā ekaṁsaṁ
˙
uttarāsaṅgaṁ karitv < ā vud˙d˙hānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv
< ā ukkut˙ikaṁ
10
< ā| añjaliṁ paggahetv
nisı̄ditv < ā evamassa vacanı̄yo— “ahaṁ, bhante, 87V230

saññācikāya kutiṁ kattukāmo assāmikaṁ attuddesaṁ. sohaṁ, bhante,


˙
saṁghaṁ kutivatthuolokanaṁ yācāmı̄”ti. dutiyampi yācitabbā. tatiyampi| 3P1 150
˙
yācitabbā. sace| sabbo saṁgho ussahati kutivatthuṁ oloketuṁ, sabbena 1S339
˙
saṁghena oloketabbaṁ. no ce sabbo saṁgho ussahati kutivatthuṁ| 2Kh195
˙
15 oloketuṁ, ye tattha honti bhikkhū byattā patibalā sārambhaṁ
< ˙
anārambhaṁ saparikkamanaṁ aparikkamanaṁ jānituṁ te yācitv < ā
sammannitabbā. “evañca pana, bhikkhave, sammannitabbā. byattena
<
bhikkhunā patibalena saṁgho ñāpetabbo—
˙
350. ‘sun ātu | me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu 1Ch1 225, 1Ch2 225
1446
˙
20 saññācikāya kutiṁ kattukāmo assāmikaṁ attuddesaṁ. so saṁghaṁ
˙
kutivatthuolokanaṁ yācati. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho
˙
itthannāmañca itthannāmañca bhikkhū sammanneyya itthannāmassa
bhikkhuno| kutivatthuṁ oloketuṁ. esā ñatti. 1C331
˙
sun ātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu
1447
˙
25 saññācikāya kutiṁ kattukāmo assāmikaṁ attuddesaṁ. so saṁghaṁ
˙
kutivatthuolokanaṁ yācati. saṁgho itthannāmañca itthannāmañca
˙
bhikkhū sammannati itthannāmassa bhikkhuno kutivatthuṁ oloketuṁ.
˙
yassāyasm ato | khamati itthannāmassa ca itthannāmassa ca bhikkhūnaṁ 2Kh196
<
sammuti227 itthannāmassa bhikkhuno| kutivatthuṁ| oloketuṁ, so tunhassa; 1Mc265; 1D300
˙ ˙<
30 yassa nakkhamati, so bhāseyya.

1448
sammatā saṁghena itthannāmo ca itthannāmo ca bhikkhū
itthannāmassa bhikkhuno| kutivatthuṁ oloketuṁ. khamati saṁghassa, 1N222
˙
tasm< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti.
< ā kut˙ivatthu oloketabbaṁ,
tehi| sammatehi bhikkhūhi tattha gantv
351. 1B386
1449

35 sārambhaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ aparikkamanaṁ jānitabbaṁ.


sace sārambhaṁ hoti| aparikkamanaṁ, “mā idha karı̄”ti vattabbo. sace 1S340

anārambhaṁ hoti saparikkamanaṁ, saṁghassa ārocetabbaṁ—

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
186 VINAYAPITAKA
˙

“anārambhaṁ saparikkamanan”ti. tena kutikārakena bhikkhunā saṁghaṁ


˙
upasaṅkamitv < ā ekaṁsa ṁ uttarāsaṅga ṁ karitv < ā vud˙d˙hānaṁ bhikkhūnaṁ
pāde vanditv < ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv < ā añjaliṁ paggahetv < ā evamassa
vacanı̄yo— “ahaṁ, bhante, saññācikāya kutiṁ kattukāmo assāmikaṁ
˙
87V231; 2Kh197 attuddesaṁ|. sohaṁ|, bhante, saṁghaṁ kutivatthudesanaṁ yācāmı̄”ti. 5
˙
dutiyampi yācitabbā. tatiyampi yācitabbā. “byattena bhikkhunā
<
patibalena saṁgho ñāpetabbo—
˙
352. ‘sunātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu
1450
˙
saññācikāya kutiṁ kattukāmo assāmikaṁ attuddesaṁ. so saṁghaṁ
˙
1C332 kutivatthudesanaṁ yācati. yadi saṁghassa| pattakallaṁ, saṁgho 10
˙
itthannāmassa bhikkhuno kutivatthuṁ deseyya. esā ñatti.
˙
1Ch1 226, 1Ch2 226 sun ātu | me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu
1451
˙
saññācikāya kutiṁ kattukāmo assāmikaṁ attuddesaṁ. so saṁghaṁ
˙
3P1 151 kutivatthudesanaṁ yācati. saṁgho| itthannāmassa bhikkhuno kutivatthuṁ
˙ ˙
deseti. yassāyasm < ato khamati itthannāmassa bhikkhuno kut ivatthussa 15
˙
desanā, so tunhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
˙<
1D301 desita ṁ| saṁghena itthannāmassa bhikkhuno kutivatthu. khamati
1452
˙
saṁghassa, tasm < ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti.
2Kh198 353.
1453
sārambhaṁ| nāma kipillikānaṁ vā āsayo hoti, upacikānaṁ vā
āsayo hoti, undūrānaṁ228 vā āsayo hoti, ahı̄naṁ vā āsayo hoti, vicchikānaṁ 20

1Mc266; 1S341 vā āsayo| hoti, satapadı̄naṁ vā āsayo hoti, hatthı̄naṁ| vā āsayo hoti,
assānaṁ vā āsayo hoti, sı̄hānaṁ vā āsayo hoti, byagghānaṁ vā āsayo hoti,
<
dı̄pı̄naṁ vā āsayo hoti, acchānaṁ vā āsayo hoti, taracchānaṁ vā āsayo hoti,
yesaṁ kesañci tiracchānagatānaṁ pānānaṁ āsayo hoti, pubbannanissitaṁ
˙ ˙˙
vā hoti, aparannanissitaṁ vā hoti, abbhāghātanissitaṁ vā hoti, 25
˙˙
1N223 āghātananissitaṁ vā hoti, susānanissitaṁ vā hoti|, uyyānanissitaṁ vā hoti,
rājavatthunissitaṁ vā hoti, hatthisālānissitaṁ vā hoti, assasālānissitaṁ vā
hoti, bandhanāgāranissitaṁ vā hoti, pānāgāranissitaṁ vā hoti, sūnanissitaṁ
2Kh199 vā hoti, racchānissitaṁ vā hoti, caccaranissitaṁ| vā hoti, sabhānissitaṁ vā
1C333 hoti, saṁsarananissitaṁ vā229 hoti|. etaṁ sārambhaṁ nāma. 30
˙
aparikkamana ṁ nāma na sakkā hoti yathāyuttena sakatena
1454
˙
anuparigantuṁ samantā nisseniyā anuparigantuṁ. etaṁ aparikkamanaṁ
˙
nāma.
1B388, 87V232
1455
anārambhaṁ| nāma na kipillikānaṁ vā āsayo hoti, na
upacikānaṁ vā āsayo hoti, na undūrānaṁ230 vā āsayo hoti, na ahı̄naṁ vā 35

āsayo hoti, na vicchikānaṁ vā āsayo hoti, na satapadı̄naṁ vā āsayo hoti
. . . pe. . . na saṁsarananissitaṁ vā hoti. etaṁ anārambhaṁ nāma.
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 187

saparikkamanaṁ| nāma sakkā hoti yathāyuttena sakatena 1Ch1 227,


1456
˙ 1Ch2 227, 1D302
anuparigantuṁ, samantā nisseniyā anuparigantuṁ. etaṁ saparikkamanaṁ
˙
nāma.

1457
saññācikā nāma sayaṁ yācitv
< ā purisampi purisatthakarampi
5 . . . pe. . . | mattikampi. 1S342

1458
kuti| nāma ullittā vā hoti avalittā vā ullittāvalittā vā. 2Kh200
˙
1459
kāreyyāti karoti vā kārāpeti vā.
bhikkhū vā anabhineyya, vatthudesanāya pamānaṁ vā
1460
˙
atikkāmeyyāti ñattidutiyena| kammena kutivatthuṁ na desāpetv < ā, 1Mc267
˙
10 āyāmato vā vitthārato vā antamaso kesaggamattampi atikkāmetv
< ā karoti
vā kārāpeti vā, payoge231 dukkataṁ. ekaṁ pindaṁ anāgate āpatti
˙ ˙˙
thullaccayassa. tasm < i ṁ pin d e āgate āpatti saṁghādisesassa.
˙˙
1461
sa ṁghādisesoti. . . pe. . . tenapi vuccati “saṁghādiseso”ti.
354. bhikkhu| kutiṁ karoti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ 3P1 152
1462
˙
15 aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. bhikkhu
kutiṁ karoti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti
˙
saṁghādisesena dukkatassa|. bhikkhu kutiṁ karoti adesitavatthukaṁ 1C334
˙ ˙
anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. bhikkhu| 2Kh201
˙
kutiṁ karoti adesitavatthukaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti
˙
20 saṁghādisesassa.
355. bhikkhu kutiṁ karoti desitavatthukaṁ sārambhaṁ
1463
˙
aparikkamanaṁ, āpatti| dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. bhikkhu kut˙iṁ karoti 1N224

desitavatthukaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti| dukkatassa. bhikkhu| 1D303; 87V233


˙
kutiṁ karoti desitavatthukaṁ anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti
˙
25 dukkatassa. bhikkhu kutiṁ karoti desitavatthukaṁ anārambhaṁ
˙ ˙
saparikkamanaṁ, anāpatti.
bhikkhu| kutiṁ karoti pamānātikkantaṁ sārambhaṁ 1S343
1464
˙ ˙
aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. bhikkhu| 1B390

kutiṁ karoti pamānātikkantaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti


˙ ˙
30 saṁghādisesena dukkatassa. bhikkhu kutiṁ karoti pamānātikkantaṁ
˙ ˙ ˙
anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. bhikkhu
˙
kutiṁ karoti pamānātikkantaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti
˙ ˙
saṁghādisesassa.
bhikkhu| kutiṁ karoti pamānikaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, 1Ch1 228, 1Ch2 228
1465
˙ ˙
35 āpatti dv
< inna ṁ dukkat āna ṁ. bhikkhu | kutiṁ karoti| pamānikaṁ 2Kh202; 1Mc268
˙ ˙ ˙
sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. bhikkhu kutiṁ karoti
˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
188 VINAYAPITAKA
˙

pamānikaṁ anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. bhikkhu


˙ ˙
kutiṁ karoti pamānikaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.
˙ ˙
bhikkhu kut iṁ karoti adesitavatthukaṁ pamānātikkantaṁ
1466
˙ ˙
sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesena dv < innaṁ
1C335 dukkatānaṁ. bhikkhu| kutiṁ karoti adesitavatthukaṁ pamānātikkantaṁ 5
˙ ˙ ˙
sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesena dukkat˙assa.
bhikkhu kutiṁ karoti adesitavatthukaṁ pamānātikkantaṁ anārambhaṁ
˙ ˙
aparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesena dukkat˙assa. bhikkhu
kutiṁ karoti adesitavatthukaṁ pamānātikkantaṁ anārambhaṁ
˙ ˙
saparikkamanaṁ, āpatti dv < inna ṁ sa ṁghādisesāna ṁ. 10

2Kh203, 3P1 153, bhikkhu| kutiṁ karoti desitavatthukaṁ pamānikaṁ sārambhaṁ


1S344
1467
˙ ˙
aparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. bhikkhu kut˙iṁ karoti
desitavatthukaṁ pamānikaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti
˙
dukkatassa. bhikkhu kutiṁ karoti desitavatthukaṁ pamānikaṁ
˙ ˙ ˙
1D304 anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. bhikkhu| kutiṁ karoti 15
˙ ˙
desitavatthukaṁ pamānikaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.
˙
1B392 356. bhikkhu| samādisati— “kutiṁ me karothā”ti. tassa kutiṁ karonti
1468
˙ ˙
adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena
87V234
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ|, āpatti
dv
saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti 20
˙
1N225 saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ| saparikkamanaṁ, āpatti
˙
saṁghādisesassa.
bhikkhu samādisati— “kutiṁ me karothā”ti. tassa kutiṁ karonti
1469
˙ ˙
2Kh204 desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti| dv < inna ṁ dukkatānaṁ
˙
. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . . 25
˙
anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
saparikkamanaṁ, anāpatti.
1C336 bhikkhu samādisati— “kutiṁ me karothā”ti. tassa kutiṁ karonti|
1470
˙ ˙
pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena
˙
dv
< inna ṁ dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti 30
˙
1Ch1 229, 1Ch2 229 saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ| aparikkamanaṁ, āpatti
˙
saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti
˙
saṁghādisesassa.
1Mc269, 1S345 bhikkhu| samādisati— “kutiṁ me karothā”ti. tassa kutiṁ karonti
1471
˙ ˙
pamānikaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ dukkatānaṁ 35
˙ ˙
. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . .
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 189

anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ


˙
saparikkamanaṁ, anāpatti.
bhikkhu samādisati— “kutiṁ me karothā”ti. tassa kutiṁ karonti
1472
˙ ˙
adesitavatthukaṁ pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti| 2Kh205
˙
5 dv
< inna ṁ saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesena dukkat˙assa. . . pe. . .
anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti| dv < innaṁ saṁghādisesena dukkat˙assa 1D305

. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesānaṁ.

10 bhikkhu samādisati— “kutiṁ me karothā”ti. tassa kutiṁ karonti


1473
˙ ˙
desitavatthukaṁ pamānikaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ
˙
dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa
˙ ˙
. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . .
˙
anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.

< ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. na ca


bhikkhu| samādisitv
15 357. 87V235
1474

samādisati— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti.


tassa| kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti 1C337
˙
saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ| 2Kh206
˙
20 aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
saparikkamanaṁ, āpatti| saṁghādisesassa. 1N226, 1S346

1475 < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. na ca


bhikkhu| samādisitv 1B394

samādisati— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti.


tassa kutiṁ karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti
˙
25 dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti
dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa
˙ ˙
. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.

1476 < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. na ca


bhikkhu| samādisitv 1Ch1 230,

samādisati— “pamānikā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti. tassa 1Ch2 230 , 1Mc270
˙
30 kutiṁ karonti pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti
˙ ˙
saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena| dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ 1D306
˙
aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ| 2Kh207
˙
saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesassa.
35
1477 < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. na ca
bhikkhu samādisitv
samādisati— “pamānikā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti. tassa
˙
kutiṁ karonti pamānikaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dv
< innaṁ
˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
190 VINAYAPITAKA
˙

dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa


˙ ˙
. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . .
˙
anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.
1C338
1478 < ā pakkamati|— “kut˙iṁ me karothā”ti. na ca
bhikkhu samādisitv
samādisati— “desitavatthukā ca hotu pamānikā ca anārambhā ca 5
˙
saparikkamanā cā”ti. tassa kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ
˙
1S347 pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ|, āpatti dv < innaṁ
˙
saṁghādisesena dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesena dukkat˙assa. . . pe. . .
87V236 anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesena dukkat˙assa| 10

2Kh208 . . . pe. . . anārambhaṁ| saparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ


saṁghādisesānaṁ.

< ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. na ca


bhikkhu samādisitv
1479

samādisati— “desitavatthukā ca hotu pamānikā ca anārambhā ca


˙
saparikkamanā cā”ti. tassa kutiṁ karonti desitavatthukaṁ pamānikaṁ 15
˙ ˙
sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dv< inna ṁ dukkat ānaṁ. . . pe. . .
˙
sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ,
˙
anāpatti.

< ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti.


bhikkhu| samādisitv
1N227 358. 20
1480

samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā


cā”ti. tassa kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ.
˙
1D307; 1Mc271 so sunāti— “kuti| kira me kayirati adesitavatthukā sārambhā|
˙ ˙
aparikkamanā”ti. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā
2Kh209; 3P1 154 pāhetabbo— “desitavatthukā| ca hotu| anārambhā ca saparikkamanā cā”ti. 25

no ce sāmaṁ vā gaccheyya dūtaṁ vā pahineyya, āpatti dukkatassa.


˙ ˙
1B396, 1Ch1 231, bhikkhu| samādisitvā pakkamati— “kutiṁ me karothā”ti.
1481 < ˙
1Ch2 231
samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā
1C339 cā”ti. tassa| kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ.
˙
1S348 so sunāti— “kuti| kira me kayirati adesitavatthukā sārambhā 30
˙ ˙
saparikkamanā”ti. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā
pāhetabbo— “desitavatthukā ca hotu anārambhā cā”ti. no ce sāmaṁ vā
gaccheyya dūtaṁ vā pahineyya, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
bhikkhu samādisitv
< ā pakkamati— “kut iṁ me karothā”ti.
1482
˙
samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā 35

cā”ti. tassa kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ anārambhaṁ aparikkamanaṁ.


˙
so sunāti— “kuti kira me kayirati adesitavatthukā anārambhā
˙ ˙
2Kh210 aparikkamanā”ti|. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 191

pāhetabbo— “desitavatthukā ca hotu saparikkamanā cā”ti. no ce sāmaṁ


vā gaccheyya dūtaṁ vā pahineyya, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
bhikkhu| samādisitvā pakkamati— “kutiṁ me karothā”ti. 87V237
1483 < ˙
samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā
5 cā”ti. tassa kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ anārambhaṁ
˙
saparikkamanaṁ. so sunāti— “kuti kira me kayirati adesitavatthukā
˙ ˙
anārambhā saparikkamanā”ti. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto
vā pāhetabbo— “desitavatthukā hotū”ti. no ce sāmaṁ vā gaccheyya dūtaṁ
vā pahineyya, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
10
1484
bhikkhu < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti.
samādisitv
samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā
cā”ti. tassa kutiṁ| karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so 1D308
˙
sunāti— “kuti| kira me kayirati desitavatthukā| sārambhā| aparikkamanā”ti|. 2Kh211; 1S349;
˙ ˙
tena bhikkhunā sāmaṁ| vā gantabbaṁ dūto vā pāhetabbo— “anārambhā 1C340; 1Mc272
1N228
15 ca hotu saparikkamanā cā”ti. no ce sāmaṁ vā gaccheyya dūtaṁ vā
pahineyya, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
1485
bhikkhu < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti.
samādisitv
samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā
cā”ti. tassa kutiṁ karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ.
˙
20 so sunāti— “kuti| kira me kayirati desitavatthukā sārambhā 1Ch1 232, 1Ch2 232
˙ ˙
saparikkamanā”ti. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā
pāhetabbo— “anārambhā hotū”ti. no ce sāmaṁ vā gaccheyya dūtaṁ vā
pahineyya, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
1486
bhikkhu < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti.
samādisitv
25 samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā
cā”ti. tassa kutiṁ karonti desitavatthukaṁ anārambhaṁ| aparikkamanaṁ. 2Kh212
˙
so sunāti— “kuti kira me kayirati desitavatthukā anārambhā
˙ ˙
aparikkamanā”ti. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā
pāhetabbo— “saparikkamanā hotū”ti. no ce sāmaṁ vā gaccheyya dūtaṁ
30 vā pahineyya, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
1487
bhikkhu < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti.
samādisitv
samādisati ca— “desitavatthukā| ca hotu anārambhā ca saparikkamanā 87V238

cā”ti. tassa kutiṁ karonti desitavatthukaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ,


˙
anāpatti.

< ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti.


bhikkhu| samādisitv
35 359. 1B398
1488

samādisati ca|— “pamānikā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti. 1S350


˙
tassa kutiṁ karonti| pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so 1C341
˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
192 VINAYAPITAKA
˙

1D309 sunāti|— “kuti kira me kayirati pamānātikkantā sārambhā


˙ ˙ ˙
aparikkamanā”ti. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā
pāhetabbo— “pamānikā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti
˙
1Mc273; 2Kh213 . . . pe. . . | “pamānikā| ca hotu anārambhā cā”ti. . . pe. . . “pamānikā ca hotu
˙ ˙
saparikkamanā cā”ti. . . pe. . . “pamānikā hotū”ti. no ce sāmaṁ vā 5
˙
gaccheyya dūtaṁ vā pahineyya, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
bhikkhu samādisitv< ā pakkamati— “kut iṁ me karothā”ti.
1489
˙
samādisati ca— “pamānikā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti.
˙
tassa kutiṁ karonti pamānikaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so sunāti—
˙ ˙ ˙
“kuti kira me kayirati pamānikā sārambhā aparikkamanā”ti. tena 10
˙ ˙
bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā pāhetabbo— “anārambhā ca
1N229 hotu saparikkamanā cā”ti|. . . pe. . . “anārambhā hotū”ti. . . pe. . .
“saparikkamanā hotū”ti. . . pe. . . anāpatti.

< ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti.


bhikkhu| samādisitv
1Ch1 233, 1Ch2 233 360.
1490

samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu pamānikā ca anārambhā ca 15


˙
saparikkamanā cā”ti. tassa kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ
˙
2Kh214 pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so| sunāti— “kuti kira me
˙ ˙ ˙
kayirati adesitavatthukā pamānātikkantā sārambhā aparikkamanā”ti. tena
˙
bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā pāhetabbo— “desitavatthukā ca
1S351 hotu pamānikā ca anārambhā ca| saparikkamanā cā”ti. . . pe. . . 20
˙
“desitavatthukā ca hotu pamānikā ca anārambhā cā”ti. . . pe. . .
˙
1C342 “desitavatthukā ca hotu| pamānikā ca saparikkamanā cā”ti. . . pe. . .
˙
“desitavatthukā ca hotu pamānikā cā”ti. no ce sāmaṁ vā gaccheyya dūtaṁ
˙
vā pahineyya, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
1D310 bhikkhu| samādisitvā pakkamati— “kutiṁ me karothā”ti. 25
1491 < ˙
87V239 samādisati ca— “desitavatthukā| ca hotu pamānikā ca anārambhā ca
˙
saparikkamanā cā”ti. tassa kutiṁ karonti desitavatthukaṁ pamānikaṁ
˙ ˙
sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so sunāti— “kuti kira me kayirati
˙ ˙
desitavatthukā pamānikā sārambhā aparikkamanā”ti. tena bhikkhunā
˙
2Kh215 sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto| vā pāhetabbo— “anārambhā ca hotu 30

saparikkamanā cā”ti. . . pe. . . “anārambhā hotū”ti. . . pe. . . “saparikkamanā


hotū”ti. . . pe. . . anāpatti.
1Mc274
1492 < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti.
bhikkhu| samādisitv
samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā
cā”ti. tassa kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, 35
˙
āpatti kārukānaṁ tinnaṁ dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
˙˙ ˙
saparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dv< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . .

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 193

anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ


. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dukkatassa.
˙
bhikkhu| samādisitvā pakkamati— “kutiṁ me karothā”ti. 1B400
1493 < ˙
samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā| 1S352

5 cā”ti. tassa kutiṁ karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ,


˙
āpatti kārukānaṁ dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti| kārukānaṁ dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ| 1N230; 2Kh216
˙
aparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ| dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ 1C343
˙
saparikkamanaṁ, anāpatti.
10
1494
bhikkhu| samādisitv < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. 1Ch1 234, 1Ch2 234

samādisati ca— “pamānikā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti.


˙
tassa kutiṁ karonti pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti
˙ ˙
kārukānaṁ tinnaṁ dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ,
˙˙ ˙
āpatti kārukānaṁ dv < innaṁ| dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . anārambhaṁ 1D311

15 aparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . .


anārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dukkatassa.
˙
bhikkhu samādisitv < ā pakkamati— “kut i ṁ me karothā”ti.
1495
˙
samādisati ca— “pamānikā ca hotu anārambhā ca saparikkamanā cā”ti.
˙
tassa kutiṁ karonti pamānikaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti
˙ ˙
20 kārukānaṁ dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ,
āpatti| kārukānaṁ dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti 87V240
˙
kārukānaṁ dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.
˙
bhikkhu | samādisitvā pakkamati— “kutiṁ me karothā”ti. 2Kh217
1496 < ˙
samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu pamānikā ca anārambhā ca
˙
25 saparikkamanā cā”ti. tassa kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ| 1Mc275
˙
pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ
˙
catunnaṁ| dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti 1S353
˙
kārukānaṁ tinnaṁ dukkatānaṁ. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ,
˙˙ ˙
āpatti kārukānaṁ tinnaṁ dukkatānaṁ. . . pe. . . anārambhaṁ
˙˙ ˙
30 saparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ.
1497
bhikkhu| samādisitv < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. 1C344

samādisati ca— “desitavatthukā ca hotu pamānikā ca anārambhā ca


˙
saparikkamanā cā”ti. tassa kutiṁ karonti desitavatthukaṁ pamānikaṁ
˙ ˙
sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ
35 . . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dukkatassa
˙
. . . pe. . . anārambhaṁ| aparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dukkatassa 3P1 155
˙
. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
194 VINAYAPITAKA
˙

1B402, 2Kh218 bhikkhu| samādisitv< ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. tassa


361.
1498

kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so ce


˙
1D312 vippakate āgacchati, tena bhikkhunā sā kuti aññassa vā dātabbā bhinditv
< ā|
˙
1N231
< ā vā puna kāreyya,
vā puna kātabbā|. no ce aññassa vā dadeyya bhinditv
āpatti saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. 5

1Ch1 235, 1Ch2 235


1499 < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. tassa
bhikkhu| samādisitv
kutiṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ. so ce
˙
vippakate āgacchati, tena bhikkhunā sā kuti aññassa vā dātabbā bhinditv
< ā
˙
< ā vā puna kāreyya,
vā puna kātabbā. no ce aññassa vā dadeyya bhinditv
1S354 āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ| aparikkamanaṁ 10
˙
. . . pe. . . āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
saparikkamanaṁ. . . pe. . . āpatti saṁghādisesassa.
2Kh219 bhikkhu samādisitv
1500 < ā pakkamati|— “kut˙iṁ me karothā”ti. tassa
87V241 kutiṁ karonti desitavatthukaṁ| sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so ce
˙
vippakate āgacchati, tena bhikkhunā sā kuti aññassa vā dātabbā bhinditv
< ā 15
˙
< ā vā puna kāreyya,
vā puna kātabbā. no ce aññassa vā dadeyya bhinditv
1C345; 1Mc276 āpatti| dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ|, āpatti
dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa
˙ ˙
. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.

< ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. tassa


bhikkhu samādisitv
362. 20
1501

kutiṁ karonti pamānātikkantaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so ce


˙ ˙
vippakate āgacchati, tena bhikkhunā sā kuti aññassa vā dātabbā bhinditv< ā
˙
vā puna kātabbā. no ce aññassa vā dadeyya bhinditv < ā vā puna kāreyya,
āpatti saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
2Kh220 saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ| 25
˙
aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesassa.
1D313
1502
bhikkhu| samādisitv< ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. tassa
kutiṁ karonti pamānikaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so ce vippakate
˙ ˙
āgacchati, tena bhikkhunā sā kuti aññassa vā dātabbā bhinditv
< ā vā puna 30
˙
1S355
< ā vā puna kāreyya, āpatti
kātabbā|. no ce aññassa vā dadeyya bhinditv
dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti
dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa
˙ ˙
. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.
bhikkhu samādisitv
1503 < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. tassa 35

1N232 kutiṁ| karonti adesitavatthukaṁ pamānātikkantaṁ sārambhaṁ


˙ ˙
1Ch1 236, 1Ch2 236 aparikkamanaṁ. so ce| vippakate āgacchati, tena bhikkhunā sā kuti aññassa
˙
1C346; 2Kh221 vā dātabbā bhinditv
< ā vā puna | kātabbā. no| ce aññassa vā dadeyya

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 195

< ā vā puna kāreyya, āpatti dv


bhinditv < innaṁ saṁghādisesena dv < innaṁ
dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ
˙
saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti
˙
dv
< inna ṁ saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
5 saparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ saṁghādisesānaṁ.
1504 < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. tassa
bhikkhu| samādisitv 1B404

kutiṁ karonti desitavatthukaṁ| pamānikaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so 87V242


˙ ˙
ce vippakate āgacchati, tena bhikkhunā| sā kuti aññassa vā dātabbā 1Mc277
˙
bhinditv< ā vā puna kātabbā. no ce aññassa vā dadeyya bhinditv
< ā vā puna
10 kāreyya, āpatti dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ,
˙
āpatti dukkatassa.
˙
1505
bhikkhu < ā pakkamati— “kut˙iṁ me karothā”ti. tassa
samādisitv
kutiṁ karonti desitavatthukaṁ pamānikaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ,
˙ ˙
15 anāpatti.
363.
1506
attanā| vippakataṁ attanā pariyosāpeti, āpatti saṁghādisesassa. 2Kh222, 1S356

1507
attanā| vippakataṁ parehi pariyosāpeti232 , āpatti saṁghādisesassa. 1D314

1508
parehi vippakataṁ attanā pariyosāpeti, āpatti saṁghādisesassa.
20
1509
parehi vippakataṁ parehi pariyosāpeti233 , āpatti saṁghādisesassa.
364. anāpatti— lene guhāya tinakutikāya aññassatthāya vāsāgāraṁ
1510
˙ ˙ ˙
thapetv
< ā sabbattha, anāpatti ummattakassa ādikammikassāti.
˙
kutikārasikkhāpadaṁ nitthitaṁ chatthaṁ.
1511
˙ ˙˙ ˙˙

1.2.7. VIHĀRAKĀRASIKKHĀPADA

25 365.
1512
tena| samayena buddho bhagavā kosambiyaṁ viharati ghositārāme. 1C347, 1Ch1 237,
1Ch2 237, 2Kh223,
tena kho pana samayena āyasm< ato channassa upat˙t˙hāko gahapati 1S357
āyasm
< antaṁ channaṁ etadavoca— “vihāravatthuṁ, bhante, jānāhi ayyassa
vihāraṁ kārāpessāmı̄”ti. atha kho āyasm
< ā channo vihāravatthuṁ sodhento
aññataraṁ cetiyarukkhaṁ chedāpesi gāmapūjitaṁ| nigamapūjitaṁ 1N233

30 nagarapūjitaṁ janapadapūjitaṁ ratthapūjitaṁ. manussā ujjhāyanti


˙˙
khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma samanā sakyaputtiyā cetiyarukkhaṁ| 87V243
˙ <
chedāpessanti gāmapūjitaṁ| nigamapūjitaṁ nagarapūjitaṁ| 3P1 156; 1Mc278
janapadapūjitaṁ ratthapūjitaṁ. ekindr
< iyaṁ saman˙ā saky aputtiyā jı̄vaṁ
˙ ˙ <
vihethentı̄234 ”ti.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
196 VINAYAPITAKA
˙

1513
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
2Kh224 khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye| te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti
khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma āyasm< ā channo cetiyarukkhaṁ
chedāpessati gāmapūjitaṁ. . . pe. . . ratthapūjitan”ti.
˙˙
1B406 atha| kho te bhikkhū āyasmantaṁ channaṁ anekapariyāyena 5
1514 <
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tv
vigarahitv < aṁ,
channa, cetiyarukkhaṁ chedāpesi gāmapūjitaṁ. . . pe. . . ratthapūjitan”ti?
˙˙
“saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma
tv
< aṁ, moghapurisa, cetiyarukkhaṁ chedāpessasi gāmapūjitaṁ
1D315; 1C348 nigamapūjitaṁ nagarapūjitaṁ| janapadapūjitaṁ ratthapūjitaṁ|. jı̄vasaññino 10
˙˙
1S358 hi, moghapurisa, manussā rukkhasm < iṁ. netaṁ, moghapurisa|,
appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ
sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
366.
1515
“mahallakaṁ pana bhikkhunā vihāraṁ kārayamānena
2Kh225 sassāmikaṁ attuddesaṁ bhikkhū| abhinetabbā vatthudesanāya. 15

tehi bhikkhūhi vatthu desetabbaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ.


sārambhe ce bhikkhu vatthusm < iṁ aparikkamane mahallakaṁ
vihāraṁ kāreyya bhikkhū vā anabhineyya vatthudesanāya,
saṁghādiseso”ti. (7:11)
367.
1516
mahallako nāma vihāro sassāmiko vuccati. 20

1517
vihāro nāma ullitto vā hoti avalitto vā ullittāvalitto vā.
1Ch1 238, 1Ch2 238
1518
kārayamānenāti| karonto vā kārāpento vā.
sassāmikanti añño koci sāmiko hoti itthı̄ vā puriso vā gahattho
1519
˙˙
vā pabbajito vā.

1520
attuddesanti attano atthāya. 25

1N234
1521
bhikkhū| abhinetabbā vatthudesanāyāti tena vihārakārakena
87V244 bhikkhunā vihāravatthuṁ sodhetv < ā saṁghaṁ| upasaṅkamitv
< ā ekaṁsaṁ
1Mc279 uttarāsaṅgaṁ karitv < ā vud˙d˙hānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv< ā| ukkut˙ikaṁ
< ā añjaliṁ paggahetv
nisı̄ditv < ā evamassa vacanı̄yo— “ahaṁ, bhante,
mahallakaṁ vihāraṁ kattukāmo sassāmikaṁ attuddesaṁ. sohaṁ, bhante, 30

2Kh226 saṁghaṁ vihāravatthuolokanaṁ yācāmı̄”ti. dutiyampi| yācitabbā.


tatiyampi yācitabbā. sace sabbo saṁgho ussahati vihāravatthuṁ oloketuṁ
sabbena saṁghena oloketabbaṁ. no ce sabbo saṁgho ussahati
vihāravatthuṁ oloketuṁ, ye tattha honti bhikkhū byattā patibalā
< ˙
1S359 sārambhaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ| aparikkamanaṁ jānituṁ te 35

1C349
< ā sammannitabbā. “evañca| pana, bhikkhave, sammannitabbā.
yācitv
byattena bhikkhunā patibalena saṁgho ñāpetabbo—
< ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 197

368. ‘sunātu| me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu 1D316


1522
˙
mahallakaṁ vihāraṁ kattukāmo sassāmikaṁ attuddesaṁ. so saṁghaṁ
vihāravatthuolokanaṁ yācati. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho
itthannāmañca itthannāmañca bhikkhū sammanneyya itthannāmassa
5 bhikkhuno vihāravatthuṁ oloketuṁ. esā ñatti.
sunātu| me, bhante, saṁgho|. ayaṁ itthannāmo bhikkhu 1B408; 2Kh227
˙
1523

mahallakaṁ vihāraṁ kattukāmo sassāmikaṁ attuddesaṁ. so saṁghaṁ


vihāravatthuolokanaṁ yācati. saṁgho itthannāmañca itthannāmañca
bhikkhū sammannati itthannāmassa bhikkhuno vihāravatthuṁ oloketuṁ.
10
< ato khamati itthannāmassa ca itthannāmassa ca bhikkhūnaṁ
yassāyasm
sammuti itthannāmassa bhikkhuno vihāravatthuṁ oloketuṁ, so tunhassa;
˙<
yassa nakkhamati, so bhāseyya.

1524
sammatā saṁghena itthannāmo ca itthannāmo ca bhikkhū
itthannāmassa bhikkhuno vihāravatthuṁ oloketuṁ. khamati saṁghassa,
15
< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti.
tasm

< ā vihāravatthu
tehi| sammatehi bhikkhūhi tattha gantv
369. 1Ch1 239, 1Ch2 239
1525

oloketabbaṁ; sārambhaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ aparikkamanaṁ


jānitabbaṁ. sace sārambhaṁ hoti aparikkamanaṁ, “māyidha karı̄”ti
vattabbo. sace anārambhaṁ hoti saparikkamanaṁ, saṁghassa
20 ārocetabbaṁ— “anārambhaṁ| saparikkamanan”ti|. tena vihārakārakena 2Kh228; 1S360

bhikkhunā saṁghaṁ upasaṅkamitv< ā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ karitv < ā


vuddhānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv< ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
< ā añjaliṁ
˙˙
< ā| evamassa| vacanı̄yo— “ahaṁ, bhante, mahallakaṁ vihāraṁ
paggahetv 1Mc280; 1C350

kattukāmo sassāmikaṁ attuddesaṁ|. sohaṁ, bhante, saṁghaṁ| 87V245; 1N235

25 vihāravatthudesanaṁ yācāmı̄”ti|. dutiyampi yācitabbā. tatiyampi 1D317

yācitabbā. byattena bhikkhunā patibalena saṁgho ñāpetabbo—


< ˙
370. “sun ātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu
1526
˙
mahallakaṁ vihāraṁ kattukāmo sassāmikaṁ attuddesaṁ. so saṁghaṁ
vihāravatthudesanaṁ yācati. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho
30 itthannāmassa bhikkhuno vihāravatthuṁ deseyya. esā ñatti.
sunātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu
˙
1527

mahallakaṁ vihāraṁ kattukāmo sassāmikaṁ attuddesaṁ. so saṁghaṁ


vihāravatthudesanaṁ yācati. saṁgho itthannāmassa bhikkhuno
vihāravatthuṁ deseti. yassāyasm < ato| khamati itthannāmassa bhikkhuno 2Kh229

35 vihāravatthussa desanā, so tunhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.


˙<
1528
desita ṁ saṁghena itthannāmassa bhikkhuno vihāravatthu.
khamati saṁghassa, tasm
< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”ti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
198 VINAYAPITAKA
˙

371.
1529
sārambhaṁ nāma kipillikānaṁ vā āsayo hoti, upacikānaṁ vā
āsayo hoti, undūrānaṁ vā. . . pe. . . ahı̄naṁ vā. . . vicchikānaṁ vā. . .
satapadı̄naṁ vā. . . hatthı̄naṁ vā. . . assānaṁ vā. . . sı̄hānaṁ vā. . .
1S361 byagghānaṁ vā. . . | dı̄pı̄naṁ vā. . . acchānaṁ vā. . . taracchānaṁ vā āsayo
<
hoti, yesaṁ kesañci tiracchānagatānaṁ pānānaṁ āsayo hoti, 5
˙
1C351 pubbannanissitaṁ vā hoti, aparannanissitaṁ vā hoti|, abbhāghātanissitaṁ
˙˙ ˙˙
2Kh230 vā hoti, āghātananissitaṁ vā hoti, susānanissitaṁ vā hoti, uyyānanissitaṁ|
vā hoti, rājavatthunissitaṁ vā hoti, hatthisālānissitaṁ vā hoti,
1Ch1 240, 1Ch2 240 assasālānissitaṁ vā hoti, bandhanāgāranissitaṁ vā hoti, pānāgāranissitaṁ|
vā hoti, sūnanissitaṁ vā hoti, racchānissitaṁ vā hoti, caccaranissitaṁ vā 10

hoti, sabhānissitaṁ vā hoti, saṁsarananissitaṁ vā hoti. etaṁ sārambhaṁ


˙
nāma.
1B410, 1D318, aparikkamanaṁ| nāma na sakkā hoti yathāyuttena sakatena
1Mc281
1530
˙
anuparigantuṁ, samantā nisseniyā anuparigantuṁ. etaṁ aparikkamanaṁ
˙
nāma. 15

87V246
1531
anārambhaṁ| nāma na kipillikānaṁ vā āsayo hoti. . . pe. . . na
saṁsarananissitaṁ vā hoti. etaṁ anārambhaṁ nāma.
˙
saparikkamanaṁ nāma sakkā hoti yathāyuttena sakatena
1532
˙
anuparigantuṁ, samantā nisseniyā anuparigantuṁ. etaṁ saparikkamanaṁ
˙
nāma. 20

2Kh231
1533
mahallako| nāma vihāro sassāmiko vuccati.
1N236
1534
vihāro| nāma ullitto vā hoti avalitto vā ullittāvalitto vā.

1535
kāreyyāti karoti vā kārāpeti vā.

1536
bhikkhū vā anabhineyya vatthudesanāyāti ñattidutiyena
3P1 157 kammena vihāravatthuṁ na desāpetv< ā karoti vā kārāpeti vā, payoge| 25

1S362 dukkataṁ. ekaṁ pindaṁ anāgate, āpatti thullaccayassa|. tasm < iṁ pin˙d˙e
˙ ˙˙
āgate, āpatti saṁghādisesassa.

1537
saṁghādisesoti. . . pe. . . tenapi vuccati— “saṁghādiseso”ti.
372.
1538
bhikkhu vihāraṁ karoti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ
1C352 aparikkamanaṁ, āpatti| saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. bhikkhu 30

vihāraṁ karoti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti


saṁghādisesena dukkatassa. bhikkhu vihāraṁ karoti adesitavatthukaṁ
˙
anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. bhikkhu
˙
vihāraṁ karoti adesitavatthukaṁ anārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti
saṁghādisesassa. 35

2Kh232
1539
bhikkhu| vihāraṁ karoti desitavatthukaṁ sārambhaṁ
aparikkamanaṁ, āpatti dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. bhikkhu vihāraṁ karoti

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 199

desitavatthukaṁ sārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti| dukkatassa. bhikkhu 1D319


˙
vihāraṁ karoti desitavatthukaṁ anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti
dukkatassa. bhikkhu vihāraṁ karoti desitavatthukaṁ anārambhaṁ
˙
saparikkamanaṁ, anāpatti.
5 373.
1540
bhikkhu| samādisati— “vihāraṁ me karothā”ti. tassa vihāraṁ 1Ch1 241,

karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti 1Ch2 241 , 1Mc282,


87V247
saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
10 saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesassa.

1541
bhikkhu| samādisati— “vihāraṁ me karothā”ti. tassa vihāraṁ 1B412

karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dv < innaṁ


dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ| saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa 2Kh233, 1S363
˙ ˙
. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . .
˙
15 anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.

< ā pakkamati— “vihāraṁ me karothā”ti. na ca


bhikkhu samādisitv
374.
1542

samādisati— “desitavatthuko ca hotu anārambho ca saparikkamano cā”ti|. 1N237

tassa| vihāraṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, 1C353

āpatti saṁghādisesena dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
20 saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesassa.

< ā pakkamati— “vihāraṁ me karothā”ti. na ca


bhikkhu samādisitv
1543

samādisati— “desitavatthuko ca hotu anārambho ca saparikkamano cā”ti.


25 tassa vihāraṁ karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti
dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ| saparikkamanaṁ, āpatti 2Kh234

dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa


˙ ˙
. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ|, anāpatti. 1D320

< ā pakkamati— “vihāraṁ me karothā”ti.


bhikkhu samādisitv
375.
1544

30 samādisati ca— “desitavatthuko ca hotu anārambho ca saparikkamano


cā”ti. tassa vihāraṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ.
so sunāti— “vihāro kira me kayirati adesitavatthuko sārambho
˙
aparikkamano”ti. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā
pāhetabbo— “desitavatthuko ca hotu anārambho ca saparikkamano cā”ti| 1S364

35 . . . pe. . . | “desitavatthuko ca hotu anārambho cā”ti. . . pe. . . “desitavatthuko 1Mc283

ca hotu saparikkamano cā”ti|. . . pe. . . “desitavatthuko hotū”ti. no| ce 1Ch1 242,


sāmaṁ vā gaccheyya dūtaṁ vā pahineyya, āpatti dukkatassa|. 1Ch2 242, 87V248;
˙ ˙ 2Kh235
1C354

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
200 VINAYAPITAKA
˙

< ā pakkamati— “vihāraṁ me karothā”ti.


bhikkhu samādisitv
1545

samādisati ca— “desitavatthuko ca hotu anārambho ca saparikkamano


cā”ti. tassa vihāraṁ karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ.
so sunāti— “vihāro kira me kayirati desitavatthuko sārambho
˙
aparikkamano”ti. tena bhikkhunā sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā 5

pāhetabbo— “anārambho ca hotu saparikkamano cā”ti. . . pe. . .


“anārambho hotū”ti. “saparikkamano hotū”ti235 , anāpatti.

< ā pakkamati— “vihāraṁ me karothā”ti.


bhikkhu| samādisitv
1B414 376.
1546

samādisati ca— “desitavatthuko ca hotu anārambho ca saparikkamano


cā”ti. tassa vihāraṁ karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ, 10

āpatti kārukānaṁ tinnaṁ dukkatānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ


˙˙ ˙
2Kh236; 1N238 saparikkamanaṁ|, āpatti kārukānaṁ| dv< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . .
anārambhaṁ aparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ
1D321 . . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ| dukkatassa.
˙
1547
bhikkhu samādisitv
< ā pakkamati— “vihāra ṁ me karothā”ti. 15

samādisati ca— “desitavatthuko ca hotu anārambho ca saparikkamano


1S365 cā”ti. tassa vihāraṁ karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ|,
āpatti kārukānaṁ dv
< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
aparikkamanaṁ, āpatti kārukānaṁ dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ 20
˙
saparikkamanaṁ, anāpatti.

< ā pakkamati— “vihāraṁ me karothā”ti. tassa


bhikkhu samādisitv
377.
1548

1C355 vihāraṁ| karonti adesitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so ce


1Mc284 vippakate āgacchati, tena bhikkhunā| so vihāro aññassa vā dātabbo
2Kh237
< ā vā puna kātabbo. no ce aññassa vā dadeyya| bhinditv
bhinditv < ā vā puna 25

kāreyya, āpatti saṁghādisesena dv


< innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
aparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesena dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ
˙
saparikkamanaṁ, āpatti saṁghādisesassa.
1Ch1 243,
1549 < ā pakkamati— “vihāraṁ me karothā”ti. tassa
bhikkhu| samādisitv 30

1Ch2 243, 87V249


vihāraṁ karonti desitavatthukaṁ sārambhaṁ aparikkamanaṁ. so ce
vippakate āgacchati, tena bhikkhunā so vihāro aññassa vā dātabbo
bhinditv< ā vā puna kātabbo. no ce aññassa vā dadeyya bhinditv < ā vā puna
kāreyya, āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. . . pe. . . sārambhaṁ
saparikkamanaṁ, āpatti dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ aparikkamanaṁ, 35
˙
āpatti dukkatassa. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ, anāpatti.
˙
2Kh238; 1S366 378. attanā| vippakataṁ attanā pariyosāpeti, āpatti saṁghādisesassa|.
1550

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 201

1551
attanā| vippakataṁ parehi pariyosāpeti, āpatti saṁghādisesassa. 1D322

1552
parehi vippakataṁ attanā pariyosāpeti, āpatti saṁghādisesassa.

1553
parehi vippakataṁ parehi pariyosāpeti, āpatti saṁghādisesassa.
379. anāpatti— lene guhāya tinakutikāya aññassatthāya vāsāgāraṁ| 1N239
1554
˙ ˙ ˙
5 thapetv
< ā sabbattha. anāpatti ummattakassa, ādikammikassāti.
˙
vihārakārasikkhāpadaṁ nitthitaṁ sattamaṁ.
1555
˙˙

1.2.8. DUTTHADOSASIKKHĀPADA
˙ ˙

380. 236 tena|


samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane 1B416, 1C356,
1556
˙ 2Kh239, 3P1 158,
kalandakanivāpe. tena kho pana samayena āyasm < atā dabbena mallaputtena 1S367
10 jātiyā sattavassena arahattaṁ sacchikataṁ| hoti. yaṁ kiñci237 sāvakena 1Mc285

pattabbaṁ sabbaṁ tena anuppattaṁ hoti. natthi cassa kiñci uttari


karanı̄yaṁ, katassa vā paticayo. atha kho āyasm
< ato dabbassa mallaputtassa
˙
rahogatassa patisallı̄nassa evaṁ cetaso parivitakko udapādi— “mayā kho
˙
jātiyā sattavassena arahattaṁ sacchikataṁ. yaṁ kiñci sāvakena pattabbaṁ
15 sabbaṁ mayā anuppattaṁ. natthi ca me kiñci| uttari karanı̄yaṁ, katassa vā 87V250
˙
paticayo. kiṁ nu kho ahaṁ saṁghassa veyyāvaccaṁ kareyyan”ti?
atha kho āyasm
1557 < ato| dabbassa mallaputtassa etadahosi— 2Kh240

“yannūnāhaṁ saṁghassa senāsanañca paññapeyyaṁ bhattāni ca


uddiseyyan”ti. atha kho āyasm < asamayaṁ
< ā| dabbo mallaputto sāyanh 1Ch1 244, 1Ch2 244

20 patisallānā vutthito yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā


˙ ˙˙
bhagavantaṁ abhivādetv < ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinno kho
āyasm
< ā dabbo mallaputto bhagavantaṁ etadavoca— “idha| mayh aṁ, 1D323
<
bhante, rahogatassa patisallı̄nassa evaṁ cetaso parivitakko udapādi mayā
˙
kho jātiyā sattavassena arahattaṁ sacchikataṁ, yaṁ kiñci| sāvakena 1C357

25 pattabbaṁ, sabbaṁ mayā anupattaṁ, natthi| ca me kiñci uttari karanı̄yaṁ, 1S368


˙
katassa vā paticayo, kiṁ nu kho ahaṁ saṁghassa veyyāvaccaṁ kareyyanti.
tassa mayhaṁ, bhante, etadahosi— ‘yannūnāhaṁ saṁghassa senāsanañca
<
paññapeyyaṁ bhattāni ca uddiseyyan’ti. icchāmahaṁ, bhante, saṁghassa
senāsanañca paññapetuṁ| bhattāni ca uddisitun”ti. “sādhu sādhu, dabba. 2Kh241

30 tena hi tv
< aṁ, dabba, saṁghassa senāsanañca paññapehi bhattāni ca
uddisā”ti. “evaṁ, bhante”ti kho āyasm
< ā dabbo mallaputto bhagavato
paccassosi.
atha kho bhagavā etasm
1558 < iṁ nidāne etasm
< iṁ pakaran˙e dhammiṁ
kathaṁ katv
< ā bhikkhū āmantesi— “tena hi, bhikkhave, saṁgho dabbaṁ
35 mallaputtaṁ senāsanapaññāpakañca bhattuddesakañca sammannatu.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
202 VINAYAPITAKA
˙

evañca pana, bhikkhave, sammannitabbo. pathamaṁ dabbo mallaputto


˙
1N240 yācitabbo. yācitv ā
< < by attena bhikkhunā| patibalena saṁgho ñāpetabbo—
˙
381. ‘sun ātu me, bhante, saṁgho. yadi saṁghassa pattakallaṁ saṁgho
1559
˙
āyasm
< antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ senāsanapaññāpakañca
3P1 159 bhattuddesakañca| sammanneyya. esā ñatti. 5

1B418, 1Mc286 sunātu| me, bhante, saṁgho. saṁgho āyasm


< antaṁ dabbaṁ
1560
˙
mallaputtaṁ senāsanapaññāpakañca bhattuddesakañca sammannati.

< ato khamati āyasm


yassāyasm < ato dabbassa mallaputtassa
2Kh242 senāsanapaññāpakassa| ca bhattuddesakassa ca sammuti, so tunhassa; yassa
˙<
nakkhamati, so bhāseyya. 10

1D324 sammato| saṁghena āyasm


1561 < ā dabbo mallaputto senāsanapaññāpako
1S369 ca bhattuddesako ca. khamati saṁghassa, tasm< ā tun˙<hı̄|, evametaṁ
dhārayāmı̄”’ti.
1C358, 87V251 sammato| ca panāyasm< ā dabbo mallaputto sabhāgānaṁ
382.
1562

bhikkhūnaṁ ekajjhaṁ senāsanaṁ paññapeti. ye te bhikkhū suttantikā 15

1Ch1 245, 1Ch2 245 tesaṁ ekajjhaṁ senāsanaṁ| paññapeti— “te aññamaññaṁ suttantaṁ
saṅgāyissantı̄”ti. ye te bhikkhū vinayadharā tesaṁ ekajjhaṁ senāsanaṁ
paññapeti— “te aññamaññaṁ vinayaṁ vinicchinissantı̄”ti238 . ye te bhikkhū
dhammakathikā tesaṁ ekajjhaṁ senāsanaṁ paññapeti— “te aññamaññaṁ
2Kh243 dhammaṁ sākacchissantı̄”ti. ye te bhikkhū jhāyino| tesaṁ ekajjhaṁ 20

senāsanaṁ paññapeti— “te aññamaññaṁ na byābādhissantı̄”ti239 .


ye te
<
bhikkhū tiracchānakathikā kāyadalhibahulā240 viharanti tesampi ekajjhaṁ
˙<
senāsanaṁ paññapeti— “imāyapime āyasm< anto ratiyā acchissantı̄”ti. yepi
te bhikkhū vikāle āgacchanti tesampi tejodhātuṁ samāpajjitv
< ā teneva
ālokena senāsanaṁ paññapeti. apisu bhikkhū sañcicca vikāle āgacchanti— 25

“mayaṁ āyasm
< ato dabbassa mallaputtassa iddhipāt˙ihāriyaṁ passissāmā”ti.

te āyasm
1563 < antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ upasaṅkamitv < ā evaṁ
vadanti— “amh < ākaṁ, āvuso dabba, senāsanaṁ paññapehı̄”ti. te āyasm
< ā
1S370 dabbo mallaputto evaṁ vadeti— “katthāyasm < antā| icchanti, kattha 30

1C359; 2Kh244 < ākaṁ|, āvuso dabba,


paññapemı̄”ti? te sañcicca dūre| apadisanti— “amh
1Mc287 gijjhakūte pabbate senāsanaṁ paññapehi. amh < ākaṁ, āvuso, corapapāte|
˙
1D325; 1N241 senāsanaṁ paññapehi|. amh
< ākaṁ, āvuso, isigilipasse| kāl˙asilāyaṁ senāsanaṁ
< ākaṁ, āvuso, vebhārapasse sattapan˙n˙iguhāyaṁ senāsanaṁ
paññapehi. amh

< ākaṁ, āvuso, sı̄tavane sappason˙d˙ikapabbhāre senāsanaṁ


paññapehi. amh 35

< ākaṁ, āvuso, gotamakakandarāyaṁ senāsanaṁ paññapehi.


paññapehi. amh

< ākaṁ, āvuso, tindukakandarāyaṁ senāsanaṁ paññapehi. amh


amh < ākaṁ,
āvuso, tapodakandarāyaṁ senāsanaṁ paññapehi. amh
< ākaṁ, āvuso,

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 203

tapodārāme senāsanaṁ paññapehi. amh


< ākaṁ, āvuso, jı̄vakambavane| 3P1 160

senāsanaṁ paññapehi. amh


< ākaṁ, āvuso, maddakucchism < iṁ migadāye
senāsanaṁ paññapehı̄”ti.

1564
tesaṁ āyasm
< ā dabbo mallaputto tejodhātuṁ samāpajjitv
< ā
5 aṅguliyā| jalamānāya purato purato gacchati. tepi teneva ālokena āyasm
< ato 2Kh245

dabbassa mallaputtassa pitthito pitthito gacchanti. tesaṁ āyasm < ā dabbo


˙˙ ˙˙
mallaputto evaṁ senāsanaṁ paññapeti— “ayaṁ mañco, idaṁ pı̄thaṁ,
˙
ayaṁ bhisi, idaṁ bibbohanaṁ, idaṁ vaccatthānaṁ, idaṁ passāvatthānaṁ|, 1Ch1 246, 1Ch2 246
˙˙ ˙˙
idaṁ pānı̄yaṁ, idaṁ paribhojanı̄yaṁ, ayaṁ| kattaradando, idaṁ saṁghassa 1S371
˙˙
10 katikasanthānaṁ, imaṁ kālaṁ pavisitabbaṁ|, imaṁ kālaṁ| 1C360; 87V252
˙˙
nikkhamitabban”ti. tesaṁ āyasm < ā dabbo mallaputto evaṁ senāsanaṁ
paññapetv< ā punadeva vel˙uvanaṁ paccāgacchati.
383.
1565
tena| kho pana samayena mettiyabhūmajakā241 bhikkhū navakā 1B420

ceva honti appapuññā ca. yāni saṁghassa lāmakāni senāsanāni tāni tesaṁ
15 pāpunanti lāmakāni ca bhattāni. tena kho pana samayena rājagahe| 2Kh246
˙
manussā icchanti therānaṁ bhikkhūnaṁ abhisaṅkhārikaṁ pindapātaṁ
˙˙
dātuṁ sappimpi telampi| uttaribhaṅgampi. mettiyabhūmajakānaṁ pana 1D326

bhikkhūnaṁ pākatikaṁ denti yathārandhaṁ kanājakaṁ bilaṅgadutiyaṁ. te


˙
pacchābhattaṁ pindapātapatikkantā there bhikkhū pucchanti—
˙˙ ˙
20 “tumh
< ākaṁ, āvuso, bhattagge < ākaṁ, āvuso, bhattagge kiṁ
kiṁ| ahosi? tumh 1Mc288

ahosı̄”ti? ekacce therā evaṁ vadanti— “amh < ākaṁ, āvuso, sappi ahosi telaṁ
ahosi uttaribhaṅgaṁ ahosı̄”ti. mettiyabhūmajakā pana bhikkhū evaṁ
vadanti— “amh < ākaṁ, āvuso, na kiñci ahosi, pākatikaṁ yathārandhaṁ
kanājakaṁ bilaṅgadutiyan”ti.
˙
25 tena kho pana samayena kalyānabhattiko gahapati saṁghassa
1566 < ˙
catukkabhattaṁ deti niccabhattaṁ. so| bhattagge saputtadāro upatitthitv ā 2Kh247
˙˙ <
parivisati|. aññe| odanena pucchanti, aññe sūpena pucchanti, aññe telena 1C361, 1S372;
1N242
pucchanti, aññe uttaribhaṅgena pucchanti. tena kho pana samayena
kalyānabhattikassa gahapatino bhattaṁ sv < ātanāya mettiyabhūmajakānaṁ
< ˙
30 bhikkhūnaṁ udditthaṁ hoti. atha kho kalyānabhattiko gahapati ārāmaṁ
˙˙ < ˙
agamāsi kenacideva karanı̄yena. so yenāyasm< ā dabbo mallaputto
˙
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv< ā āyasm
< antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ
< ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinnaṁ kho
abhivādetv
kalyānabhattikaṁ gahapatiṁ| āyasm
< ā dabbo mallaputto dhammiyā kathāya 3P1 161
< ˙
35 sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṁsesi. atha kho
kalyānabhattiko gahapati āyasm
< atā dabbena mallaputtena dhammiyā
< ˙
kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṁsito āyasm
< antaṁ
dabbaṁ mallaputtaṁ etadavoca— “kassa, bhante, amh
< ākaṁ ghare

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
204 VINAYAPITAKA
˙

sv
< ātanāya bhattaṁ uddit˙t˙han”ti? “mettiyabhūmajakānaṁ kho, gahapati,
1Ch1 247, bhikkhūnaṁ tumh < ākaṁ| ghare sv
< ātanāya| bhattaṁ uddit˙t˙han”ti. atha kho
1Ch2 247; 2Kh248 kalyānabhattiko gahapati anattamano ahosi— “kathañh
1D327 < ˙ < i| nāma
pāpabhikkhū amh < ākaṁ ghare bhuñjissantı̄”ti. gharaṁ gantv < ā dāsiṁ
ānāpesi— “ye, je, sv< e bhattikā āgacchanti te kot˙t˙hake āsanaṁ paññapetv
< ā 5
˙
kanājakena bilaṅgadutiyena parivisā”ti. “evaṁ, ayyā”ti kho sā dāsı̄
˙
kalyānabhattikassa gahapatino paccassosi.
< ˙
87V253
1567
atha| kho mettiyabhūmajakā bhikkhū— “hiyyo kho, āvuso,
1S373; 1C362 < ākaṁ kaly
amh ānabhattikassa gahapatino bhattaṁ| udditthaṁ, sv
< ˙ ˙˙ < e| amh<e
1Mc289 kalyānabhattiko gahapati saputtadāro upatitthitv ā| parivisissati; aññe 10
< ˙ ˙˙ <
odanena pucchissanti, aññe sūpena pucchissanti, aññe telena pucchissanti,
aññe uttaribhaṅgena pucchissantı̄”ti. te teneva somanassena na cittarūpaṁ
rattiyā supiṁsu.
1B422 atha| kho mettiyabhūmajakā bhikkhū pubbanhasamayaṁ
1568
˙<
nivāsetv
< ā pattacı̄varaṁ ādāya yena kalyānabhattikassa gahapatino 15
< ˙
2Kh249 nivesanaṁ| tenupasaṅkamiṁsu. addasā kho sā dāsı̄ mettiyabhūmajake
bhikkhū dūratova āgacchante. disv
< āna kot˙t˙hake āsanaṁ paññapetv
< ā
mettiyabhūmajake bhikkhū etadavoca— “nisı̄datha, bhante”ti. atha kho
mettiyabhūmajakānaṁ bhikkhūnaṁ etadahosi— “nissaṁsayaṁ kho na tāva
bhattaṁ siddhaṁ bhavissati. yathā242 mayaṁ kotthake nisı̄deyyāmā”ti243 . 20
˙˙
1N243 atha kho sā dāsı̄ kanājakena bilaṅgadutiyena| upagacchi— “bhuñjatha,
˙
bhante”ti. “mayaṁ kho, bhagini, niccabhattikā”ti. “jānāmi, ayyā,
niccabhattikāti244 . api cāhaṁ hiyyova gahapatinā ānattā— ‘ye, je, sv
<e
˙
bhattikā āgacchanti te kotthake āsanaṁ paññapetv
< ā kan˙ājakena
˙˙
bilaṅgadutiyena parivisā’ti. bhuñjatha, bhante”ti. atha kho 25

mettiyabhūmajakā bhikkhū— “hiyyo kho, āvuso, kalyānabhattiko gahapati


< ˙
2Kh250 ārāmaṁ agamāsi dabbassa mallaputtassa santike. nissaṁsayaṁ| kho mayaṁ
1D328 dabbena mallaputtena gahapatino antare|245 paribhinnā”ti. te teneva
1S374 domanassena| na cittarūpaṁ bhuñjiṁsu. atha kho mettiyabhūmajakā
1C363, 3P1 162 bhikkhū pacchābhattaṁ| pindapātapatikkantā ārāmaṁ gantv < ā pattacı̄varaṁ 30
˙˙ ˙
patisāmetv
˙ < ā bahārāmakot˙t˙hake saṅghāt˙ipallatthikāya nisı̄diṁsu tun˙<hı̄bhūtā
maṅkubhūtā pattakkhandhā adhomukhā pajjhāyantā appatibhānā.
˙
1Ch1 248, 1Ch2 248
1569
atha | kho mettiyā bhikkhunı̄ yena mettiyabhūmajakā bhikkhū

tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā mettiyabhūmajake bhikkhū etadavoca—
“vandāmi, ayyā”ti. evaṁ vutte, mettiyabhūmajakā bhikkhū nālapiṁsu. 35

dutiyampi kho. . . pe. . . tatiyampi kho mettiyā bhikkhunı̄


mettiyabhūmajake bhikkhū etadavoca— “vandāmi, ayyā”ti. tatiyampi kho
mettiyabhūmajakā bhikkhū nālapiṁsu. “kyāhaṁ ayyānaṁ aparajjhāmi?
<

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 205

kissa maṁ ayyā nālapantı̄”ti|? “tathā hi pana tv


< aṁ, bhagini, amh
< e dabbena 1Mc290

mallaputtena vihethı̄yamāne ajjhupekkhası̄”ti? “kyāhaṁ|, ayyā, karomı̄”ti? 2Kh251


˙ <
“sace kho tv< a ṁ, bhagini, iccheyyāsi ajjeva bhagavā dabbaṁ mallaputtaṁ
nāsāpeyyā”ti. “kyāhaṁ, ayyā, karomi, kiṁ mayā sakkā kātun”ti? “ehi
<
5 tv
< aṁ, bhagini, yena bhagavā tenupasaṅkama; upasaṅkamitv < ā bhagavantaṁ
evaṁ vadehi— ‘idaṁ, bhante, nacchannaṁ nappatirūpaṁ|. yāyaṁ, bhante, 87V254

disā abhayā anı̄tikā anupaddavā sāyaṁ disā sabhayā saı̄tikā saupaddavā.


yato nivātaṁ tato savātaṁ246 . udakaṁ maññe ādittaṁ. ayyenamh
<i
dabbena mallaputtena dūsitā”’ti. “evaṁ, ayyā”ti kho mettiyā bhikkhunı̄
10 mettiyabhūmajakānaṁ bhikkhūnaṁ patissutv < ā yena bhagavā
˙
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā bhagavantaṁ abhivādetv< ā| ekamantaṁ 1S375

atthāsi. ekamantaṁ| thitā kho sā mettiyā bhikkhunı̄ bhagavantaṁ 2Kh252


˙˙ ˙
etadavoca— “idaṁ, bhante, nacchannaṁ nappatirūpaṁ|. yāyaṁ, bhante, 1C364

disā abhayā anı̄tikā anupaddavā sāyaṁ disā| sabhayā| saı̄tikā saupaddavā. 1N244; 1D329

15 yato nivātaṁ tato savātaṁ. udakaṁ maññe ādittaṁ. ayyenamh


< i dabbena
mallaputtena dūsitā”ti.

< iṁ nidāne etasm


atha| kho bhagavā etasm < iṁ pakaran˙e
384. 1B424
1570

bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv
< ā āyasm
< antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ
patipucchi— “sarasi tv < aṁ, dabba, evarūpaṁ kattā yathāyaṁ bhikkhunı̄
˙
20 āhā”ti? “yathā maṁ, bhante, bhagavā jānātı̄”ti. dutiyampi kho bhagavā
. . . pe. . . tatiyampi kho bhagavā āyasm
< antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ
etadavoca— “sarasi tv < aṁ, dabba, evarūpaṁ kattā yathāyaṁ bhikkhunı̄
āhā”ti? “yathā maṁ, bhante, bhagavā jānātı̄”ti. “na| kho, dabba, dabbā 2Kh253

evaṁ nibbethenti. sace tayā kataṁ katanti vadehi, sace tayā akataṁ
˙
25 akatanti vadehı̄”ti. “yato ahaṁ, bhante, jāto nābhijānāmi supinantenapi
methunaṁ dhammaṁ patisevitā, pageva jāgaro”ti. atha| kho bhagavā 1Ch1 249, 1Ch2 249
˙
bhikkhū āmantesi— “tena hi, bhikkhave, mettiyaṁ bhikkhuniṁ nāsetha|. 3P1 163

ime ca bhikkhū anuyuñjathā”ti. idaṁ vatv


< ā bhagavā ut˙t˙hāyāsanā vihāraṁ
pāvisi.
30
1571
atha kho te bhikkhū mettiyaṁ bhikkhuniṁ nāsesuṁ. atha kho
mettiyabhūmajakā bhikkhū te| bhikkhū etadavocuṁ— “māvuso, mettiyaṁ 1Mc291

bhikkhuniṁ nāsetha. na sā kiñci aparajjhati. amh


< ehi sā ussāhitā kupitehi
anattamanehi cāvanādhippāyehı̄”ti. “kiṁ| pana tumh
< e, āvuso, āyasm< antaṁ 1S376

dabbaṁ mallaputtaṁ amūlakena| pārājikena dhammena anuddhaṁsethā”ti? 2Kh254

35 “evamāvuso”ti. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti

< i nāma| mettiyabhūmajakā bhikkhū āyasm


vipācenti— “kathañh < antaṁ 1C365

dabbaṁ mallaputtaṁ amūlakena pārājikena dhammena


anuddhaṁsessantı̄”ti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
206 VINAYAPITAKA
˙

1572
atha kho te bhikkhū mettiyabhūmajake bhikkhū anekapariyāyena
1D330
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . | “saccaṁ kira tumh
vigarahitv < e,
bhikkhave, dabbaṁ mallaputtaṁ amūlakena pārājikena dhammena
87V255 anuddhaṁsethā”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho| bhagavā
. . . pe. . . “kathañh < e, moghapurisā, dabbaṁ mallaputtaṁ
< i nāma tumh 5

amūlakena pārājikena dhammena anuddhaṁsessatha. netaṁ, moghapurisā,


appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ
sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
1N245; 2Kh255 385. “yo| pana bhikkhu bhikkhuṁ duttho doso| appatı̄to
1573
˙˙
amūlakena pārājikena dhammena anuddhaṁseyya— ‘appeva 10

nāma247
naṁ imamh < ahm
< ā br < acariyā cāveyyan’ti, tato aparena
samayena samanuggāhı̄yamāno vā asamanuggāhı̄yamāno vā
amūlakañceva taṁ adhikaranaṁ hoti bhikkhu ca dosaṁ
˙
patitthāti, saṁghādiseso”ti. (8:12)
˙˙
386.
1574
yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
< iṁ 15

atthe adhippeto bhikkhūti.

1575
bhikkhunti aññaṁ bhikkhuṁ.
duttho dosoti kupito anattamano anabhiraddho āhatacitto
1576
˙˙
khilajāto.
1B426, 1S377
1577
appatı̄toti| tena ca kopena tena ca dosena tāya ca 20

anattamanatāya tāya ca anabhiraddhiyā appatı̄to hoti.


1Ch1 250, amūlakaṁ| nāma aditthaṁ asutaṁ aparisaṅkitaṁ.
1Ch2 250, 1Mc292
1578
˙˙
1579
pārājikena dhammenāti catunnaṁ aññatarena.

1580
anuddhaṁseyyāti codeti vā codāpeti vā.
1C366
1581
appeva nāma| naṁ imamh < ahm
< ā br < acariyā cāveyyanti 25

3P1 164 bhikkhubhāvā| cāveyyaṁ, samanadhammā cāveyyaṁ, sı̄lakkhandhā


˙
cāveyyaṁ, tapogunā cāveyyaṁ.
˙
1D331, 2Kh256, tato| aparena samayenāti yasmiṁ khane anuddhaṁsito hoti
1582 < ˙
87V256
taṁ khanaṁ taṁ layaṁ taṁ muhuttaṁ vı̄tivatte.
˙
1583
samanuggāhı̄yamānoti yena vatthunā anuddhaṁsito hoti 30

< iṁ vatthusm


tasm < iṁ samanuggāhı̄yamāno.
1584
asamanuggāhı̄yamānoti na kenaci vuccamāno.
adhikaranaṁ nāma cattāri adhikaranāni— vivādādhikaranaṁ,
1585
˙ ˙ ˙
anuvādādhikaranaṁ, āpattādhikaranaṁ, kiccādhikaranaṁ.
˙ ˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 207

bhikkhu ca dosaṁ patitthātı̄ti tucchakaṁ mayā bhanitaṁ,


1586
˙˙ ˙
musā mayā bhanitaṁ, abhūtaṁ mayā bhanitaṁ, ajānantena mayā
˙ ˙
bhanitaṁ.
˙
1587
saṁghādisesoti. . . pe. . . tenapi vuccati saṁghādisesoti.
5 387. aditthassa hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce codeti—
1588
˙˙
“dittho mayā, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi,
˙˙ ˙
asakyaputtiyosi|, natthi tayā saddhiṁ uposatho vā pavāranā vā 1N246
< ˙
saṁghakammaṁ vā”ti, āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.

1589
asutassa| hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce 2Kh257

10 codeti— “suto mayā, pārājikaṁ| dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi, 1S378


˙
asakyaputtiyosi, natthi tayā saddhiṁ uposatho vā pavāranā vā
< ˙
saṁghakammaṁ vā”ti, āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.

1590
aparisaṅkitassa| hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce 1Mc293

codeti— “parisaṅkito mayā, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi,


15 assamanosi, asakyaputtiyosi, natthi tayā saddhiṁ uposatho vā pavāranā vā
˙ < ˙
saṁghakammaṁ vā”ti, āpatti vācāya|, vācāya saṁghādisesassa. 1C367

aditthassa| hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce 1B428, 1Ch1 251,


1591
˙˙ 1Ch2 251, 1D332,
codeti— “dittho mayā suto ca, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi,
˙˙ 87V257
assamanosi. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
˙
20 aditthassa hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce codeti—
1592
˙˙
“dittho mayā parisaṅkito| ca, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, 2Kh258
˙˙
assamanosi. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
˙
aditthassa hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce codeti—
1593
˙˙
“dittho mayā suto ca parisaṅkito ca, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi,
˙˙
25 assamanosi. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
˙
1594
asutassa hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce
codeti— “suto mayā parisaṅkito ca. . . pe. . . suto mayā dittho ca. . . pe. . . | 1S379
˙˙
suto mayā parisaṅkito ca dittho ca, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi,
˙˙
assamanosi. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
˙
30
1595
aparisaṅkitassa| hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce 2Kh259, 1Mc294

codeti— “parisaṅkito mayā dittho ca. . . pe. . . | parisaṅkito mayā suto ca 1C368
˙˙
. . . pe. . . | parisaṅkito mayā dittho ca suto ca, pārājikaṁ dhammaṁ 1D333
˙˙
ajjhāpannosi, assamanosi. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
˙
dit thassa| hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce codeti— 3P1 165
1596
˙˙
35 “suto mayā pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi. . . pe. . . āpatti
˙
vācāya, vācāya saṁghādisesassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
208 VINAYAPITAKA
˙

1N247 ditthassa| hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce codeti—


1597
˙˙
“parisaṅkito mayā, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi. . . pe. . . suto mayā
2Kh260 parisaṅkito| ca, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi. . . pe. . .
˙
āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
87V258
1598
sutassa| hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce 5

1S380 codeti— “parisaṅkito mayā, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi. . . pe. . . |


dittho mayā, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi. . . pe. . . parisaṅkito mayā
˙˙
dittho ca, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi. . . pe. . . āpatti
˙˙ ˙
vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
1Ch1 252, 1Ch2 252
1599
parisaṅkitassa| hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce 10

codeti— “dittho mayā, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi. . . pe. . . suto


˙˙
mayā, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi. . . pe. . . dittho mayā suto ca,
˙˙
1C369 pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi|, asakyaputtiyosi. . . pe. . .
˙ <
āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
1B430, 2Kh261, ditthassa| hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. ditthe 15
1Mc295
1600
˙˙ ˙˙
vematiko ditthaṁ no kappeti ditthaṁ nassarati ditthaṁ pamuttho hoti
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
1D334 . . . pe. . . | sute vematiko sutaṁ no kappeti sutaṁ nassarati sutaṁ
1S381 pamuttho248 hoti. . . pe. . . parisaṅkite vematiko parisaṅkitaṁ no| kappeti
˙˙
parisaṅkitaṁ nassarati parisaṅkitaṁ pamuttho hoti. tañce codeti—
˙˙
2Kh262 “parisaṅkito| mayā dittho ca. . . pe. . . parisaṅkito mayā suto ca. . . pe. . . 20
˙˙
parisaṅkito mayā dittho ca suto ca, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi,
˙˙
assamanosi, asakyaputtiyosi, natthi tayā saddhiṁ uposatho vā pavāranā vā
˙ < ˙
saṁghakammaṁ vā”ti, āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
1C370 388. aditthassa| hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce
1601
˙˙
codāpeti— “ditthosi, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi, 25
˙˙ ˙
asakyaputtiyosi, natthi tayā saddhiṁ uposatho vā pavāranā vā
< ˙
saṁghakammaṁ vā”ti, āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.

1602
asutassa hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. . . pe. . .
aparisaṅkitassa hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce
codāpeti— “parisaṅkitosi, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi. . . pe. . . 30

1N248 āpatti| vācāya, vācāya saṁghādisesassa.


1D335, 2Kh263 aditthassa| hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce
1603
˙˙
1Mc296 codāpeti— “ditthosi sutosi|. . . pe. . . ditthosi parisaṅkitosi. . . pe. . . ditthosi
˙˙ ˙˙ ˙˙
87V259 sutosi parisaṅkitosi, pārājikaṁ dhammaṁ| ajjhāpannosi. . . pe. . . asutassa
1S382 hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. . . pe. . . | aparisaṅkitassa hoti— 35

“pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce codāpeti— “parisaṅkitosi,


2Kh264 ditthosi. . . pe. . . parisaṅkitosi, sutosi. . . pe. . . | parisaṅkitosi, ditthosi, sutosi,
˙˙ ˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 209

pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi. . . pe. . . āpatti vācāya,


˙
vācāya saṁghādisesassa.
ditthassa| hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. tañce 1C371, 1Ch1 253,
1604
˙˙ 1Ch2 253
codāpeti— “sutosi. . . pe. . . tañce codāpeti— “parisaṅkitosi. . . pe. . . tañce
5 codāpeti— “sutosi, parisaṅkitosi, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi,
assamanosi. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
˙
1605
sutassa hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. . . pe. . .
parisaṅkitassa hoti— “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpanno”ti. tañce
codāpeti— “ditthosi. . . pe. . . tañce| codāpeti— “sutosi. . . pe. . . tañce 2Kh265
˙˙
10 codāpeti— “ditthosi, sutosi, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi
˙˙ ˙
. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
ditthassa| hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. ditthe 1B432, 1D336
1606
˙˙ ˙˙
vematiko ditthaṁ no kappeti ditthaṁ nassarati ditthaṁ pamuttho hoti
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
. . . pe. . . | sute vematiko sutaṁ no kappeti sutaṁ nassarati sutaṁ pamuttho 1S383
˙˙
15 hoti. . . pe. . . parisaṅkite vematiko parisaṅkitaṁ no| kappeti parisaṅkitaṁ 1Mc297

nassarati parisaṅkitaṁ pamuttho hoti. tañce codāpeti— “parisaṅkitosi,


˙˙
ditthosi. . . pe. . . parisaṅkitaṁ pamuttho hoti, tañce codāpeti—
˙˙ ˙˙
“parisaṅkitosi sutosi. . . pe. . . parisaṅkitaṁ pamuttho hoti, tañce codāpeti—
˙˙
“parisaṅkitosi, ditthosi, sutosi, pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi,
˙˙
20 assamanosi, asakyaputtiyosi|, natthi tayā saddhiṁ uposatho vā pavāranā vā 1C372, 2Kh266
˙ < ˙
saṁghakammaṁ vā”ti, āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
389. asuddhe| suddhaditthi, suddhe asuddhaditthi, asuddhe 3P1 166
1607
˙˙ ˙˙
asuddhaditthi, suddhe suddhaditthi.
˙˙ ˙˙
1608
asuddho hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
25 ajjhāpanno. tañce| suddhaditthi samāno anokāsaṁ kārāpetv < ā 1N249
˙˙
cāvanādhippāyo vadeti, āpatti saṁghādisesena dukkatassa.
˙
asuddho| hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ 87V260
1609

ajjhāpanno. tañce suddhaditthi samāno okāsaṁ kārāpetv


< ā cāvanādhippāyo
˙˙
vadeti|, āpatti saṁghādisesassa. 2Kh267

30
1610
asuddho| hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ 1Ch1 254, 1Ch2 254

ajjhāpanno. tañce suddhaditthi samāno anokāsaṁ kārāpetv < ā


˙˙
akkosādhippāyo vadeti, āpatti omasavādena dukkatassa.
˙
1611
asuddho hoti puggalo aññataraṁ pārājika ṁ dhammaṁ
ajjhāpanno. tañce suddhaditthi samāno okāsaṁ kārāpetv
< ā akkosādhippāyo
˙˙
35 vadeti, āpatti omasavādassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
210 VINAYAPITAKA
˙

1D337, 1S384
1612
suddho| hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
anajjhāpanno. tañce asuddhaditthi samāno anokāsaṁ kārāpetv < ā
˙˙
cāvanādhippāyo vadeti, āpatti dukkatassa.
˙
1613
suddho hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
anajjhāpanno. tañce asuddhaditthi samāno okāsaṁ kārāpetv
< ā 5
˙˙
cāvanādhippāyo vadeti, anāpatti.
2Kh268, 1Mc298
1614
suddho| hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
1C373 anajjhāpanno. tañce asuddhaditthi samāno anokāsaṁ| kārāpetv< ā
˙˙
akkosādhippāyo vadeti, āpatti omasavādena dukkatassa.
˙
1615
suddho hoti puggalo aññataraṁ pārājika ṁ dhammaṁ 10

anajjhāpanno. tañce asuddhaditthi samāno okāsaṁ kārāpetv


< ā
˙˙
akkosādhippāyo vadeti, āpatti omasavādassa.
1B434
1616
asuddho| hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
ajjhāpanno. tañce asuddhaditthi samāno anokāsaṁ kārāpetv < ā
˙˙
cāvanādhippāyo vadeti, āpatti dukkatassa. 15
˙
1617
asuddho hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
ajjhāpanno. tañce asuddhaditthi samāno okāsaṁ kārāpetv
< ā
˙˙
cāvanādhippāyo vadeti, anāpatti.
2Kh269
1618
asuddho hoti puggalo| aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
ajjhāpanno. tañce asuddhaditthi samāno anokāsaṁ kārāpetv < ā 20
˙˙
1N250 akkosādhippāyo vadeti, āpatti| omasavādena dukkatassa.
˙
87V261 asuddho| hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
1619

1S385 ajjhāpanno. tañce asuddhaditthi samāno okāsaṁ kārāpetv


< ā|
˙˙
akkosādhippāyo vadeti, āpatti omasavādassa.
1Ch1 255,
1620
suddho| hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ 25

1Ch2 255, 1D338


anajjhāpanno. tañce suddhaditthi samāno anokāsaṁ kārāpetv < ā
˙˙
cāvanādhippāyo vadeti, āpatti saṁghādisesena dukkatassa.
˙
1621
suddho hoti puggalo aññataraṁ pārājika ṁ dhammaṁ
anajjhāpanno. tañce suddhaditthi samāno okāsaṁ kārāpetv
< ā
˙˙
cāvanādhippāyo vadeti, āpatti saṁghādisesassa. 30

1Mc299
1622
suddho| hoti puggalo aññataraṁ pārājikaṁ dhammaṁ
1C374; 2Kh270 anajjhāpanno|. tañce suddhaditthi samāno| anokāsaṁ kārāpetv
< ā
˙˙
akkosādhippāyo vadeti, āpatti omasavādena dukkatassa.
˙
1623
suddho hoti puggalo aññataraṁ pārājika ṁ dhammaṁ
anajjhāpanno tañce suddhaditthi samāno okāsaṁ kārāpetv
< ā 35
˙˙
akkosādhippāyo vadeti, āpatti omasavādassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 211

390. anāpatti— suddhe asuddhaditthissa, asuddhe asuddhaditthissa,


1624
˙˙ ˙˙
ummattakassa, ādikammikassāti.
amūlakasikkhāpadaṁ nitthitaṁ atthamaṁ.
1625
˙˙ ˙˙

1.2.9. DUTIYADUTTHADOSASIKKHĀPADA
˙ ˙

5 391. tena| samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane 2Kh271, 1S386
1626
˙
kalandakanivāpe. tena kho pana samayena mettiyabhūmajakā bhikkhū
gijjhakūtā pabbatā orohantā addasaṁsu chagalakaṁ250 ajikāya
˙
vippatipajjantaṁ. disv< āna| evamāhaṁsu— “handa mayaṁ, āvuso, imaṁ 3P1 167
˙
chagalakaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ nāma karoma. imaṁ ajikaṁ mettiyaṁ
10 nāma bhikkhuniṁ karoma. evaṁ mayaṁ voharissāma. pubbe| mayaṁ, 1D339

āvuso, dabbaṁ mallaputtaṁ sutena avocumh< ā. idāni pana amh


< ehi sāmaṁ
dittho mettiyāya bhikkhuniyā vippatipajjanto”ti. te| taṁ chagalakaṁ 2Kh272
˙˙ ˙
dabbaṁ mallaputtaṁ nāma| akaṁsu. taṁ ajikaṁ mettiyaṁ nāma 87V262

bhikkhuniṁ akaṁsu|. te bhikkhūnaṁ ārocesuṁ— “pubbe mayaṁ, āvuso, 1N251

15 dabbaṁ mallaputtaṁ sutena avocumh < ā. idāni| pana amh


< ehi sāmaṁ dit˙t˙ho 1C375

mettiyāya bhikkhuniyā vippatipajjanto”ti. bhikkhū evamāhaṁsu—


˙
“māvuso, evaṁ avacuttha. nāyasm < ā dabbo mallaputto evaṁ karissatı̄”ti.
1627
atha| kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho 1B436, 1Ch1 256,
1Ch2 256, 1Mc300
bhagavā etasm< iṁ nidāne etasm
< iṁ pakaran˙e bhikkhusaṁghaṁ
20
< ā āyasm
sannipātāpetv < antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ pat˙ipucchi— “sarasi
tv
< aṁ, dabba, evarūpaṁ kattā yathayime bhikkhū āhaṁsū”ti? “yathā maṁ,
bhante, bhagavā jānātı̄”ti. dutiyampi| kho bhagavā. . . pe. . . tatiyampi kho 2Kh273

bhagavā āyasm
< antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ| etadavoca— “sarasi tv < aṁ, 1S387

dabba, evarūpaṁ kattā yathayime bhikkhū āhaṁsū”ti? “yathā maṁ,


25 bhante, bhagavā jānātı̄”ti. “na kho, dabba, dabbā evaṁ nibbethenti. sace
˙
tayā kataṁ katanti vadehi, sace tayā akataṁ akatanti vadehı̄”ti. “yato
ahaṁ, bhante, jāto nābhijānāmi supinantenapi methunadhammaṁ
patisevitā, pageva jāgaro”ti. atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi— “tena
˙
hi, bhikkhave, ime bhikkhū anuyuñjathā”ti. idaṁ vatv
< ā bhagavā
30 utthāyāsanā vihāraṁ pāvisi.
˙˙
1628
atha kho te bhikkhū mettiyabhūmajake bhikkhū anuyuñjiṁsu. te
bhikkhūhi anuyuñjı̄yamānā bhikkhūnaṁ etamatthaṁ ārocesuṁ— “kiṁ

< e|, āvuso, āyasm


pana tumh < antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ aññabhāgiyassa 2Kh274

adhikaranassa kiñci desaṁ lesamattaṁ upādāya pārājikena dhammena


˙
35 anuddhaṁsethā”ti? “evamāvuso”ti. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te
ujjhāyanti khiyyanti| vipācenti— “kathañh
< i nāma| mettiyabhūmajakā 1D340; 1C376

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
212 VINAYAPITAKA
˙

bhikkhū āyasm
< antaṁ dabbaṁ mallaputtaṁ aññabhāgiyassa adhikaran˙assa
kiñci desaṁ lesamattaṁ upādāya pārājikena dhammena
anuddhaṁsessantı̄”ti.

1629
atha kho te bhikkhū mettiyabhūmajake bhikkhū anekapariyāyena

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh


vigarahitv < e, 5

bhikkhave, dabbaṁ mallaputtaṁ aññabhāgiyassa adhikaranassa kiñci


˙
1N252 desaṁ lesamattaṁ upādāya| pārājikena dhammena anuddhaṁsethā”ti?
“saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . “kathañh
< i nāma
tumh< e, moghapurisā, dabbaṁ mallaputtaṁ aññabhāgiyassa adhikaran˙assa
1S388 kiñci desaṁ| lesamattaṁ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṁsessatha. 10

netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana,


2Kh275 bhikkhave, imaṁ| sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
1Mc301, 87V263 392. “yo| pana bhikkhu bhikkhuṁ duttho doso appatı̄to
1630
˙˙
3P1 168 aññabhāgiyassa| adhikaranassa kiñci desaṁ lesamattaṁ upādāya
˙
pārājikena dhammena anuddhaṁseyya— ‘appeva nāma naṁ 15

1Ch1 257, 1Ch2 257 imamh < ahm


< ā br < acariyā cāveyyan’ti. tato| aparena samayena
samanuggāhı̄yamāno vā asamanuggāhı̄yamāno vā
aññabhāgiyañceva taṁ adhikaranaṁ hoti koci deso lesamatto
˙
upādinno, bhikkhu ca dosaṁ patitthāti, saṁghādiseso”ti. (9:13)
˙˙
393.
1631
yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
< iṁ 20

atthe adhippeto bhikkhūti.

1632
bhikkhunti aññaṁ bhikkhuṁ.
duttho dosoti kupito anattamano anabhiraddho āhatacitto
1633
˙˙
khilajāto.
1B438; 1C377 1634
appatı̄toti| tena| ca kopena, tena ca dosena, tāya ca 25

anattamanatāya, tāya ca anabhiraddhiyā appatı̄to hoti.


1D341, 2Kh276
1635
aññabhāgiyassa| adhikaranassāti āpattaññabhāgiyaṁ vā hoti
˙
adhikaranaññabhāgiyaṁ vā. kathaṁ adhikaranaṁ adhikaranassa
˙ ˙ ˙
aññabhāgiyaṁ? vivādādhikaranaṁ anuvādādhikaranassa
˙ ˙
āpattādhikaranassa kiccādhikaranassa aññabhāgiyaṁ. anuvādādhikaranaṁ 30
˙ ˙ ˙
āpattādhikaranassa kiccādhikaranassa vivādādhikaranassa aññabhāgiyaṁ.
˙ ˙ ˙
āpattādhikaranaṁ kiccādhikaranassa vivādādhikaranassa
˙ ˙ ˙
anuvādādhikaranassa aññabhāgiyaṁ. kiccādhikaranaṁ vivādādhikaranassa
˙ ˙ ˙
1S389 anuvādādhikaranassa| āpattādhikaranassa aññabhāgiyaṁ. evaṁ
˙ ˙
adhikaranaṁ adhikaranassa aññabhāgiyaṁ. 35
˙ ˙
katha ṁ adhikaran aṁ adhikaranassa tabbhāgiyaṁ?
1636
˙ ˙
vivādādhikaranaṁ vivādādhikaranassa tabbhāgiyaṁ. anuvādādhikaranaṁ
˙ ˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 213

anuvādādhikaranassa tabbhāgiyaṁ. āpattādhikaranaṁ āpattādhikaranassa| 2Kh277


˙ ˙ ˙
siyā tabbhāgiyaṁ siyā| aññabhāgiyaṁ. 1N253

kathaṁ āpattādhikaranaṁ āpattādhikaranassa aññabhāgiyaṁ?


1637
˙ ˙
methunadhammapārājikāpatti adinnādānapārājikāpattiyā| 1Mc302, 87V264

5 manussaviggahapārājikāpattiyā uttarimanussadhammapārājikāpattiyā
aññabhāgiyā. adinnādānapārājikāpatti manussaviggahapārājikāpattiyā
uttarimanussadhammapārājikāpattiyā methunadhammapārājikāpattiyā
aññabhāgiyā|. manussaviggahapārājikāpatti uttarimanussadhamma- 1C378

pārājikāpattiyā methunadhammapārājikāpattiyā
10 adinnādānapārājikāpattiyā| aññabhāgiyā. uttarimanussadhamma- 1Ch1 258, 1Ch2 258

pārājikāpatti methunadhammapārājikāpattiyā adinnādānapārājikāpattiyā


manussaviggahapārājikāpattiyā aññabhāgiyā. evaṁ āpattādhikaranaṁ
˙
āpattādhikaranassa aññabhāgiyaṁ.
˙
kathaṁ| āpattādhikaranaṁ āpattādhikaranassa tabbhāgiyaṁ? 1D342
1638
˙ ˙
15 methunadhammapārājikāpatti| methunadhammapārājikāpattiyā 2Kh278

tabbhāgiyā. adinnādānapārājikāpatti adinnādānapārājikāpattiyā


tabbhāgiyā. manussaviggahapārājikāpatti manussaviggahapārājikāpattiyā
tabbhāgiyā. uttarimanussadhammapārājikāpatti uttarimanussadhamma-
pārājikāpattiyā| tabbhāgiyā. evaṁ āpattādhikaranaṁ āpattādhikaranassa 1S390
˙ ˙
20 tabbhāgiyaṁ.
kiccādhikaranaṁ kiccādhikaranassa tabbhāgiyaṁ. evaṁ
1639
˙ ˙
adhikaranaṁ adhikaranassa tabbhāgiyaṁ.
˙ ˙
394.
1640
kiñci desa ṁ lesamattaṁ upādāyāti leso nāma dasa lesā—
jātileso|, nāmaleso, gottaleso, liṅgaleso, āpattileso, pattaleso, cı̄varaleso, 3P1 169

25 upajjhāyaleso, ācariyaleso, senāsanaleso.


395. jātileso| nāma khattiyo dittho hoti pārājikaṁ dhammaṁ 1B440
1641
˙˙
ajjhāpajjanto. aññaṁ khattiyaṁ passitv < ā codeti— “khattiyo mayā
dittho251 . pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi|, assamanosi, asakyaputtiyosi, 2Kh279
˙˙ ˙ <
natthi tayā saddhiṁ uposatho vā pavāranā vā saṁghakammaṁ| vā”ti, 1C379
˙
30 āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
br
< āhm
1642 < an˙o dit˙t˙ho hoti. . . pe. . . vesso dit˙t˙ho hoti. . . pe. . . suddo
dittho hoti pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. aññaṁ suddaṁ passitv < ā
˙˙
codeti— “suddo mayā| dittho. pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi|, 1Mc303; 87V265
˙˙
assamanosi, asakyaputtiyosi|. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya 1N254
˙ <
35 saṁghādisesassa.
396. nāmaleso nāma buddharakkhito dittho hoti. . . pe. . .
1643
˙˙
dhammarakkhito dittho hoti. . . pe. . . saṁgharakkhito dittho hoti pārājikaṁ
˙˙ ˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
214 VINAYAPITAKA
˙

1D343; 1Ch1 259, dhammaṁ| ajjhāpajjanto|. aññaṁ saṁgharakkhitaṁ passitv < ā codeti—
1Ch2 259 “saṁgharakkhito mayā dittho. pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi,
˙˙
assamanosi, asakyaputtiyosi. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya
˙ <
saṁghādisesassa.
2Kh280 397. gottaleso| nāma gotamo dittho hoti. . . pe. . . moggallāno dittho 5
1644
˙˙ ˙˙
hoti. . . pe. . . kaccāyano dittho hoti. . . pe. . . vāsittho dittho hoti pārājikaṁ
˙˙ ˙˙ ˙˙
dhammaṁ ajjhāpajjanto. aññaṁ vāsitthaṁ passitv < ā codeti— “vāsittho
˙˙ ˙˙
mayā dittho. pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi,
˙˙ ˙
1S391 asakyaputtiyosi . . . pe. . . | āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
<
398. liṅgaleso nāma dı̄gho dittho hoti. . . pe. . . rasso dittho hoti 10
1645
˙˙ ˙˙
1C380 . . . pe. . . kanho dittho hoti. . . pe. . . odāto dittho hoti| pārājikaṁ dhammaṁ
˙< ˙˙ ˙˙
ajjhāpajjanto. aññaṁ odātaṁ passitv < ā codeti— “odāto mayā dit˙t˙ho.
pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi, asakyaputtiyosi. . . pe. . .
˙ <
āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
2Kh281 399. āpattileso| nāma lahukaṁ āpattiṁ āpajjanto dittho hoti. tañce 15
1646
˙˙
pārājikena codeti— “assamanosi, asakyaputtiyosi. . . pe. . . āpatti vācāya,
˙ <
vācāya saṁghādisesassa.
1Mc304 400. pattaleso| nāma lohapattadharo dittho hoti. . . pe. . .
1647
˙˙
1D344, 1S392 sātakapattadharo dittho hoti. . . pe. . . | sumbhakapattadharo dittho hoti
˙ ˙˙ ˙˙
pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. aññaṁ sumbhakapattadharaṁ 20

< ā codeti— “sumbhakapattadharo mayā dit˙t˙ho. pārājikaṁ dhammaṁ


passitv
ajjhāpannosi, assamanosi, asakyaputtiyosi. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya
˙ <
saṁghādisesassa.
1B442, 2Kh282 401. cı̄varaleso| nāma paṁsukūliko dittho hoti. . . pe. . .
1648
˙˙
87V266 gahapaticı̄varadharo dittho hoti| pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. 25
˙˙
aññaṁ gahapaticı̄varadharaṁ passitv < ā codeti— “gahapaticı̄varadharo mayā
1C381 dittho. pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi, asakyaputtiyosi|
˙˙ ˙ <
. . . pe. . . āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
1Ch1 260, 402. upajjhāyaleso| nāma itthannāmassa saddhivihāriko dittho hoti
1Ch2 260, 1N255
1649
˙˙
pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. aññaṁ itthannāmassa saddhivihārikaṁ 30

< ā codeti— “itthannāmassa saddhivihāriko mayā dit˙t˙ho. pārājikaṁ


passitv
dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi, asakyaputtiyosi. . . pe. . . āpatti
˙ <
vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
403. ācariyaleso nāma itthannāmassa antevāsiko dittho hoti
1650
˙˙
pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto. aññaṁ itthannāmassa antevāsikaṁ 35

2Kh283
< ā codeti|— “itthannāmassa antevāsiko mayā dit˙t˙ho. pārājikaṁ
passitv

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 215

dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi, asakyaputtiyosi. . . pe. . . āpatti


˙ <
vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
404. senāsanaleso nāma itthannāmasenāsanavāsiko dittho hoti| 1S393
1651
˙˙
pārājikaṁ| dhammaṁ ajjhāpajjanto. aññaṁ itthannāmasenāsanavāsikaṁ 3P1 170

5
< ā codeti— “itthannāmasenāsanavāsiko mayā dit˙t˙ho. pārājikaṁ
passitv
dhammaṁ ajjhāpannosi, assamanosi, asakyaputtiyosi, natthi tayā| saddhiṁ 1D345
˙ <
uposatho vā pavāranā vā saṁghakammaṁ vā”ti, āpatti vācāya, vācāya
˙
saṁghādisesassa.
405.
1652
pārājikena| dhammenāti catunnaṁ aññatarena. 1C382, 1Mc305

10
1653
anuddhaṁseyyāti codeti vā codāpeti vā.

1654
appeva nāma naṁ imamh < ahm
< ā br < acariyā cāveyyanti
bhikkhubhāvā cāveyyaṁ, samanadhammā cāveyyaṁ, sı̄lakkhandhā
˙
cāveyyaṁ, tapogunā cāveyyaṁ.
˙
tato| aparena samayenāti yasmiṁ khane anuddhaṁsito hoti, 2Kh284
1655 < ˙
15 taṁ khanaṁ taṁ layaṁ taṁ muhuttaṁ vı̄tivatte.
˙
1656
samanuggāhı̄yamānoti| yena vatthunā anuddhaṁsito hoti 87V267

< iṁ vatthusm


tasm < iṁ samanuggāhı̄yamāno.
1657
asamanuggāhı̄yamānoti na kenaci vuccamāno.
adhikaranaṁ nāma cattāri adhikaranāni— vivādādhikaranaṁ,
1658
˙ ˙ ˙
20 anuvādādhikaranaṁ, āpattādhikaranaṁ, kiccādhikaranaṁ.
˙ ˙ ˙
koci| deso lesamatto upādinnoti tesaṁ lesānaṁ252 aññataro 1Ch1 261, 1Ch2 261
1659

leso upādinno hoti.


bhikkhu| ca dosaṁ patitthātı̄ti tucchakaṁ mayā bhanitaṁ, 1B444
1660
˙˙ ˙
musā mayā bhanitaṁ|, abhūtaṁ mayā bhanitaṁ, ajānantena mayā 1N256
˙ ˙
25 bhanitaṁ.
˙
1661
saṁghādisesoti|. . . pe. . . tenapi vuccati “saṁghādiseso”ti. 1S394

406. bhikkhu| saṁghādisesaṁ ajjhāpajjanto dittho hoti, saṁghādisese 2Kh285


1662
˙˙
saṁghādisesaditthi hoti. tañce pārājikena codeti— “assamanosi,
˙˙ ˙
asakyaputtiyosi, natthi tayā saddhiṁ uposatho vā pavāranā| vā 1D346
< ˙
30 saṁghakammaṁ vā”ti, evampi āpattaññabhāgiyaṁ hoti leso ca upādinno|, 1C383

āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.


bhikkhu| saṁghādisesaṁ ajjhāpajjanto dittho hoti, saṁghādisese 1Mc306
1663
˙˙
thullaccayaditthi hoti. . . pe. . . pācittiyaditthi hoti. . . | pātidesanı̄yaditthi 2Kh286
˙˙ ˙˙ ˙ ˙˙
hoti. . . dukkataditthi hoti. . . dubbhāsitaditthi hoti. tañce pārājikena
˙ ˙˙ ˙˙
35 codeti— “assamanosi. . . pe. . . evampi āpattaññabhāgiyaṁ hoti leso ca
˙
upādinno, āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
216 VINAYAPITAKA
˙

bhikkhu thullaccayaṁ ajjhāpajjanto dittho hoti thullaccaye


1664
˙˙
thullaccayaditthi hoti. . . pe. . . thullaccaye pācittiyaditthi hoti. . .
˙˙ ˙˙
1S395 pātidesanı̄yaditthi| hoti. . . dukkataditthi hoti. . . dubbhāsitaditthi hoti. . .
˙ ˙˙ ˙ ˙˙ ˙˙
2Kh287; 1C384; saṁghādisesaditthi hoti. tañce pārājikena| codeti|— “assamanosi|. . . pe. . .
87V268
˙˙ ˙
evampi āpattaññabhāgiyaṁ hoti leso ca upādinno, āpatti vācāya, vācāya 5

saṁghādisesassa.
bhikkhu pācittiyaṁ. . . pe. . . pātidesanı̄yaṁ. . . dukkataṁ. . .
1665
˙ ˙
1D347 dubbhāsitaṁ ajjhāpajjanto dittho| hoti, dubbhāsite dubbhāsitaditthi hoti
˙˙ ˙˙
. . . pe. . . dubbhāsite saṁghādisesaditthi hoti. . . thullaccayaditthi hoti. . .
˙˙ ˙˙
pācittiyaditthi hoti. . . pātidesanı̄yaditthi hoti. . . dukkataditthi hoti. tañce 10
˙˙ ˙ ˙˙ ˙ ˙˙
pārājikena codeti— “assamanosi, asakyaputtiyosi, natthi tayā saddhiṁ
˙ <
1Mc307 uposatho vā pavāranā vā saṁghakammaṁ| vā”ti, evampi
˙
āpattaññabhāgiyaṁ hoti leso ca upādinno, āpatti vācāya, vācāya
saṁghādisesassa.

1666
ekekaṁ mūlaṁ kātuna cakkaṁ bandhitabbaṁ. 15

1Ch1 262, 407. bhikkhu| saṁghādisesaṁ ajjhāpajjanto dittho hoti saṁghādisese


1Ch2 262, 2Kh288,
1667
˙˙
saṁghādisesaditthi hoti. tañce pārājikena codāpeti— “assamanosi. . . pe. . .
1N257 ˙˙ ˙
evampi āpattaññabhāgiyaṁ hoti leso ca upādinno, āpatti vācāya, vācāya
saṁghādisesassa.
1B446 bhikkhu| saṁghādisesaṁ ajjhāpajjanto dittho hoti, saṁghādisese 20
1668
˙˙
1S396; 1C385 thullaccayaditthi| hoti. . . pe. . . pācittiyaditthi hoti. . . pātidesanı̄yaditthi|
˙˙ ˙˙ ˙ ˙˙
hoti. . . dukkataditthi hoti. . . dubbhāsitaditthi hoti. tañce pārājikena
˙ ˙˙ ˙˙
codāpeti— “assamanosi. . . pe. . . evampi āpattaññabhāgiyaṁ hoti leso ca
˙
upādinno, āpatti vācāya, vācāya saṁghādisesassa.
2Kh289 bhikkhu| thullaccayaṁ ajjhāpajjanto dittho hoti thullaccaye 25
1669
˙˙
thullaccayaditthi hoti. . . pe. . . thullaccaye pācittiyaditthi hoti. . .
˙˙ ˙˙
pātidesanı̄yaditthi hoti. . . dukkataditthi hoti. . . dubbhāsitaditthi hoti. . .
˙ ˙˙ ˙ ˙˙ ˙˙
saṁghādisesaditthi hoti. tañce pārājikena codāpeti— “assamanosi. . . pe. . .
˙˙ ˙
evampi āpattaññabhāgiyaṁ hoti leso ca upādinno, āpatti vācāya, vācāya
saṁghādisesassa. 30

1D348 bhikkhu| pācittiyaṁ. . . pe. . . pātidesanı̄yaṁ. . . dukkataṁ. . .


1670
˙ ˙
dubbhāsitaṁ ajjhāpajjanto dittho hoti dubbhāsite dubbhāsitaditthi hoti
˙˙ ˙˙
87V269; 2Kh290 . . . pe. . . dubbhāsite saṁghādisesaditthi hoti. . . thullaccayaditthi| hoti. . . |
˙˙ ˙˙
1C386 pācittiyaditthi hoti. . . pātidesanı̄yaditthi hoti. . . dukkataditthi hoti|. tañce
˙˙ ˙ ˙˙ ˙ ˙˙
1Mc308, 1S397 pārājikena codāpeti— “assamanosi|, asakyaputtiyosi, natthi tayā saddhiṁ 35
˙ <
uposatho vā pavāranā vā saṁghakammaṁ vā”ti, evampi
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 217

āpattaññabhāgiyaṁ hoti leso ca upādinno, āpatti vācāya, vācāya


saṁghādisesassa.
408.
1671
anāpatti— tathāsaññı̄ codeti vā codāpeti vā, ummattakassa,
ādikammikassāti.
5 (aññabhāgiya) kiñcilesasikkhāpadaṁ nitthitaṁ navamaṁ.
1672
˙˙

1.2.10. SAṀGHABHEDASIKKHĀPADA

409. tena| samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane 1B448, 1C387,
1673
˙ 1Ch1 263,
kalandakanivāpe. 253 atha kho devadatto yena kokāliko
1Ch2 263, 2Kh291,
katamodakatissako254 khandadeviyā putto samuddadatto tenupasaṅkami; 1N258, 3P1 171,
˙ ˙˙ 1S398
10 upasaṅkamitv
< ā kokālikaṁ katamodakatissakaṁ khandadeviyā puttaṁ
˙ ˙˙
samuddadattaṁ etadavoca— “etha mayaṁ, āvuso, samanassa gotamassa
˙
saṁghabhedaṁ karissāma cakkabhedan”ti. evaṁ vutte, kokāliko
devadattaṁ etadavoca— “samano kho, āvuso, gotamo mahiddhiko
˙
mahānubhāvo. kathaṁ mayaṁ samanassa gotamassa saṁghabhedaṁ
˙
15 karissāma cakkabhedan”ti? “etha mayaṁ, āvuso, samanaṁ gotamaṁ
˙
upasaṅkamitv < ā pañca vatthūni| yācissāma— ‘bhagavā, bhante, 1D349

anekapariyāyena appicchassa santutthassa sallekhassa dhutassa pāsādikassa


˙˙
apacayassa vı̄riyārambhassa|255 vannavādı̄. imāni, bhante, pañca vatthūni 2Kh292
˙˙
anekapariyāyena appicchatāya santutthiyā sallekhāya dhutatāya
˙˙
20 pāsādikatāya apacayāya vı̄riyārambhāya saṁvattanti. sādhu, bhante,
bhikkhū yāvajı̄vaṁ āraññikā assu; yo gāmantaṁ osareyya, vajjaṁ naṁ
phuseyya. yāvajı̄vaṁ pindapātikā assu; yo nimantanaṁ sādiyeyya, vajjaṁ
˙˙
naṁ phuseyya. yāvajı̄vaṁ paṁsukūlikā assu; yo gahapaticı̄varaṁ
sādiyeyya|, vajjaṁ naṁ phuseyya. yāvajı̄vaṁ| rukkhamūlikā assu; yo 1C388; 1Mc309

25 channaṁ upagaccheyya, vajjaṁ naṁ phuseyya. yāvajı̄vaṁ macchamaṁsaṁ| 1S399

na khādeyyuṁ; yo macchamaṁsaṁ khādeyya, vajjaṁ naṁ phuseyyā’ti.


imāni samano gotamo nānujānissati. te mayaṁ imehi pañcahi| vatthūhi 87V270
˙
janaṁ saññāpessāmāti. sakkā kho, āvuso, imehi pañcahi vatthūhi
samanassa gotamassa saṁghabhedo kātuṁ cakkabhedo. lūkhapasannā256
˙
30 hi, āvuso, manussā”ti.

1674
atha| kho devadatto sapariso yena bhagavā tenupasaṅkami; 2Kh293

upasaṅkamitv
< ā bhagavantaṁ abhivādetv
< ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ
nisinno kho devadatto bhagavantaṁ etadavoca— “bhagavā, bhante,
anekapariyāyena appicchassa. . . pe. . . vı̄riyārambhassa| vannavādı̄. imāni, 1N259
˙˙
35 bhante, pañca vatthūni anekapariyāyena appicchatāya. . . pe. . .
vı̄riyārambhāya saṁvattanti. sādhu|, bhante, bhikkhū| yāvajı̄vaṁ āraññikā 1B450; 1Ch1 264,
1Ch2 264

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
218 VINAYAPITAKA
˙

1D350 assu; yo gāmantaṁ osareyya vajjaṁ naṁ phuseyya. . . pe. . . | yāvajı̄vaṁ


1C389; 2Kh294 macchamaṁsaṁ na| khādeyyuṁ, yo| macchamaṁsaṁ khādeyya vajjaṁ naṁ
phuseyyā”ti. “alaṁ, devadatta, yo icchati āraññiko hotu, yo icchati
3P1 172; 1S400 gāmante viharatu; yo icchati pindapātiko| hotu, yo| icchati nimantanaṁ
˙˙
sādiyatu; yo icchati paṁsukūliko hotu, yo icchati gahapaticı̄varaṁ sādiyatu. 5

atthamāse kho mayā, devadatta, rukkhamūlasenāsanaṁ anuññātaṁ,


˙˙
tikotiparisuddhaṁ macchamaṁsaṁ— aditthaṁ asutaṁ aparisaṅkitan”ti.
˙ ˙˙
atha kho devadatto— “na bhagavā imāni pañca vatthūni anujānātı̄”ti
hattho udaggo sapariso utthāyāsanā bhagavantaṁ abhivādetv< ā
˙˙ ˙˙
padakkhinaṁ katv< ā pakkāmi. 10
˙
410.
1675
atha kho devadatto sapariso rājagahaṁ pavisitv
< ā pañcahi vatthūhi
janaṁ saññāpesi— “mayaṁ, āvuso, samanaṁ gotamaṁ upasaṅkamitv < ā
˙
1Mc310; 2Kh295 < ā— ‘bhagavā|, bhante, anekapariyāyena appicchassa|
pañca vatthūni yācimh
santutthassa sallekhassa dhutassa pāsādikassa apacayassa vı̄riyārambhassa
˙˙
vannavādı̄. imāni, bhante, pañca vatthūni anekapariyāyena appicchatāya 15
˙˙
santutthiyā sallekhāya dhutatāya pāsādikatāya apacayāya vı̄riyārambhāya
˙˙
saṁvattanti. sādhu, bhante, bhikkhū yāvajı̄vaṁ āraññikā assu; yo
gāmantaṁ osareyya, vajjaṁ naṁ phuseyya. yāvajı̄vaṁ pindapātikā assu; yo
˙˙
nimantanaṁ sādiyeyya, vajjaṁ naṁ phuseyya. yāvajı̄vaṁ paṁsukūlikā
1C390 assu; yo gahapaticı̄varaṁ| sādiyeyya, vajjaṁ naṁ phuseyya. yāvajı̄vaṁ 20

rukkhamūlikā assu; yo channaṁ upagaccheyya, vajjaṁ naṁ phuseyya.


yāvajı̄vaṁ macchamaṁsaṁ na khādeyyuṁ; yo macchamaṁsaṁ khādeyya,
1D351, 1S401 vajjaṁ naṁ phuseyyā’ti. imāni samano gotamo nānujānāti|. te mayaṁ
˙
imehi pañcahi vatthūhi samādāya vattāmā”ti.
2Kh296
1676
tattha| ye te manussā assaddhā appasannā dubbuddhino te 25

evamāhaṁsu— “ime kho samanā sakyaputtiyā dhutā sallekhavuttino,


˙ <
87V271 samano pana gotamo bāhulliko bāhullāya cetetı̄”ti. ye| pana te manussā
˙
saddhā pasannā panditā byattā buddhimanto te ujjhāyanti khiyyanti
˙˙ <
vipācenti— “kathañh
< i nāma devadatto bhagavato saṁghabhedāya
parakkamissati cakkabhedāyā”ti. 30

1N260
1677
assosuṁ kho bhikkhū| tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti
1Ch1 265, 1Ch2 265
< i nāma devadatto saṁghabhedāya
khiyyanti vipācenti|— “kathañh
parakkamissati cakkabhedāyā”ti.
atha kho te bhikkhū devadattaṁ anekapariyāyena vigarahitv
1678 < ā 35

bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tv


< aṁ, devadatta,
saṁghabhedāya parakkamasi cakkabhedāyā”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti.
2Kh297
< i nāma tv
vigarahi| buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < aṁ, moghapurisa,

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 219

saṁghabhedāya parakkamissasi cakkabhedāya. netaṁ, moghapurisa,


appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana|, bhikkhave, imaṁ 1C391

sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
411.
1679
“yo| pana bhikkhu samaggassa saṁghassa bhedāya 1B452

5 parakkameyya, bhedanasaṁvattanikaṁ| vā adhikaranaṁ samādāya 1Mc311


˙
paggayha tittheyya, so bhikkhu bhikkhūhi evamassa vacanı̄yo—
< ˙˙
‘māyasm ā257 samaggassa saṁghassa bhedāya parakkami,
<
bhedanasaṁvattanikaṁ vā| adhikaranaṁ samādāya paggayha 1S402
˙ <
atthāsi. sametāyasm
< ā saṁghena. samaggo hi saṁgho
˙˙
10 sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsu viharatı̄’ti. evañca
so bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno tatheva pagganheyya|, so 3P1 173
˙<
bhikkhu bhikkhūhi yāvatatiyaṁ samanubhāsitabbo tassa
patinissaggāya|. yāvatatiyañce samanubhāsiyamāno| taṁ 1D352; 2Kh298
˙
patinissajjeyya258 , iccetaṁ kusalaṁ; no ce patinissajjeyya,
˙ ˙
15 saṁghādiseso”ti. (10:14)
412. yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
1680 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.

1681
samaggo nāma saṁgho samānasaṁvāsako samānası̄māyaṁ
thito.
˙
20
1682
bhedāya parakkameyyāti— “kathaṁ ime nānā assu, vinā assu,
vaggā assū”ti pakkhaṁ pariyesati, ganaṁ bandhati.
˙
1683
bhedanasa ṁvattanika ṁ vā adhikarananti
˙
atthārasabhedakaravatthūni.
˙˙
1684
samādāyāti| ādāya. 87V272

25 paggayhāti dı̄peyya.
1685 <
tit t heyyāti na patinissajjeyya.
1686
˙˙ ˙
so| bhikkhūti yo so saṁghabhedako bhikkhu. 2Kh299, 1N261
1687

1688
bhikkhūhı̄ti aññehi bhikkhūhi.
ye| passanti, ye sunanti, tehi vattabbo— “māyasm
1689
˙ < ā samaggassa 1Ch1 266, 1Ch2 266

30 saṁghassa bhedāya parakkami, bhedanasaṁvattanikaṁ vā adhikaranaṁ


˙
samādāya paggayha atthāsi. sametāyasm< ā saṁghena. samaggo hi saṁgho| 1C392
< ˙˙
sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsu viharatı̄”ti|. dutiyampi 1Mc312

vattabbo. tatiyampi vattabbo. sace patinissajjati, iccetaṁ kusalaṁ; no ce


˙
patinissajjati, āpatti dukkatassa. sutvā
< na vadanti|, āpatti dukkat˙assa. so| 1S403; 1B454
˙ ˙
35 bhikkhu saṁghamajjhampi| ākaddhitv ā vattabbo— “māyasm
< ā samaggassa 2Kh300
˙˙ <
saṁghassa bhedāya parakkami, bhedanasaṁvattanikaṁ vā adhikaranaṁ
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
220 VINAYAPITAKA
˙

samādāya paggayha atthāsi. sametāyasm


< ā saṁghena. samaggo hi saṁgho
< ˙˙
sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsu viharatı̄”ti. dutiyampi
vattabbo. tatiyampi vattabbo. sace patinissajjati, iccetaṁ kusalaṁ; no ce
˙
1D353 patinissajjati, āpatti| dukkatassa. so bhikkhu259 samanubhāsitabbo—
˙ ˙
“evañca pana, bhikkhave, samanubhāsitabbo. byattena bhikkhunā 5
<
patibalena saṁgho ñāpetabbo—
˙
413. ‘sunātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu
1690
˙
samaggassa saṁghassa bhedāya parakkamati. so taṁ vatthuṁ na
patinissajjati. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho itthannāmaṁ
˙
2Kh301 bhikkhuṁ samanubhāseyya| tassa vatthussa patinissaggāya. esā ñatti. 10
˙
sun ātu me, bhante, saṁgho. aya ṁ itthannāmo bhikkhu
1691
˙
samaggassa saṁghassa bhedāya parakkamati. so taṁ vatthuṁ na
3P1 174 patinissajjati. saṁgho itthannāmaṁ| bhikkhuṁ samanubhāsati tassa
˙
87V273 vatthussa| patinissaggāya. yassāyasm
< ato khamati itthannāmassa bhikkhuno
˙
samanubhāsanā tassa vatthussa patinissaggāya, so tunhassa; yassa 15
˙ ˙<
nakkhamati, so bhāseyya.

1692
dutiyampi etamatthaṁ vadāmi. . . pe. . . tatiyampi etamatthaṁ
1C393 vadāmi— sunātu| me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu
˙
samaggassa saṁghassa bhedāya parakkamati. so taṁ vatthuṁ na
patinissajjati. saṁgho itthannāmaṁ bhikkhuṁ samanubhāsati tassa 20
˙
1S404
< ato| khamati itthannāmassa bhikkhuno
vatthussa patinissaggāya. yassāyasm
˙
samanubhāsanā tassa vatthussa patinissaggāya, so tunhassa; yassa
˙ ˙<
2Kh302 nakkhamati|, so bhāseyya.
1N262 samanubhattho| saṁghena itthannāmo bhikkhu tassa vatthussa
1693
˙˙
patinissaggāya. khamati saṁghassa, tasm
< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti. 25
˙

1Ch1 267, 414. ñattiyā| dukkataṁ, dv


< ı̄hi kammavācāhi thullaccayā,
1Ch2 267, 1Mc313
1694
˙
kammavācāpariyosāne āpatti saṁghādisesassa. saṁghādisesaṁ
ajjhāpajjantassa ñattiyā dukkataṁ, dv < ı̄hi kammavācāhi thullaccayā
˙
patippassambhanti. 30
˙
1695
saṁghādisesoti. . . pe. . . tenapi vuccati saṁghādisesoti.
1D354 415. dhammakamme| dhammakammasaññı̄ na patinissajjati, āpatti
1696
˙
saṁghādisesassa.
2Kh303 dhammakamme vematiko na| patinissajjati, āpatti
1697
˙
saṁghādisesassa. 35

dhammakamme adhammakammasaññı̄ na patinissajjati, āpatti


1698
˙
saṁghādisesassa.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 221

adhammakamme dhammakammasaññı̄, āpatti dukkatassa.


1699
˙
adhammakamme vematiko, āpatti dukkat assa.
1700
˙
adhammakamme adhammakammasaññı̄, āpatti dukkatassa.
1701
˙
416. anāpatti|— asamanubhāsantassa, patinissajjantassa, 1C394, 87V274
1702
˙
5 ummattakassa, khittacittassa, vedanāttassa, ādikammikassāti.
˙˙
saṁghabhedasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dasamaṁ.
1703
˙˙

1.2.11. BHEDĀNUVATTAKASIKKHĀPADA

417. tena| samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane 1B456, 2Kh304,
1704
˙ 1S405
kalandakanivāpe. tena kho pana samayena devadatto saṁghabhedāya
10 parakkamati cakkabhedāya. bhikkhū evamāhaṁsu— “adhammavādı̄
devadatto, avinayavādı̄ devadatto. kathañh
< i nāma devadatto
saṁghabhedāya parakkamissati cakkabhedāyā”ti. evaṁ vutte, kokāliko260
katamodakatissako khandadeviyā putto samuddadatto261 te bhikkhū
˙ ˙˙
etadavocuṁ— “māyasm < anto evaṁ avacuttha. dhammavādı̄| devadatto, 3P1 175

15
< ākañca devadatto chandañca ruciñca| ādāya
vinayavādı̄ devadatto. amh 1Mc314

voharati jānāti no bhāsati amh < ākampetaṁ khamatı̄”ti. ye te bhikkhū


appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti| vipācenti— “kathañh
< i nāma 1D355

bhikkhū devadattassa| saṁghabhedāya parakkamantassa| anuvattakā 1Ch1 268,


bhavissanti vaggavādakā”ti. 1Ch2 268 ; 1N263

20
1705
atha| kho te bhikkhū te anuvattake bhikkhū anekapariyāyena 2Kh305

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira,


vigarahitv
bhikkhave, bhikkhū devadattassa saṁghabhedāya parakkamantassa
anuvattakā| honti vaggavādakā”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho 1C395

bhagavā. . . pe. . . kathañh


< i nāma te, bhikkhave, moghapurisā devadattassa
25 saṁghabhedāya parakkamantassa anuvattakā bhavissanti vaggavādakā|. 1S406

netaṁ, bhikkhave, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana,


bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
418.
1706
“tasseva kho pana bhikkhussa bhikkhū honti anuvattakā
vaggavādakā eko vā dv
< e vā tayo vā. te evaṁ vadeyyuṁ—
30 ‘māyasm
< anto etaṁ bhikkhuṁ kiñci avacuttha. dhammavādı̄ ceso
bhikkhu, vinayavādı̄| ceso bhikkhu. amh < ākañceso bhikkhu 2Kh306

chandañca ruciñca ādāya voharati jānāti no bhāsati


amh
< ākampetaṁ khamatı̄’ti, te bhikkhū bhikkhūhi evamassu
vacanı̄yā— ‘māyasm 262 evaṁ avacuttha, na ceso bhikkhu
< anto
dhammavādı̄, na ceso bhikkhu vinayavādı̄, māyasm 263
35
< antānampi

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
222 VINAYAPITAKA
˙

saṁghabhedo ruccittha, sametāyasm


< antānaṁ saṁghena, samaggo
87V275 hi saṁgho sammodamāno| avivadamāno ekuddeso phāsu
viharatı̄’ti. evañca te bhikkhū bhikkhūhi vuccamānā tatheva
pagganheyyuṁ, te bhikkhū bhikkhūhi yāvatatiyaṁ
˙<
samanubhāsitabbā tassa patinissaggāya. yāvatatiyañce 5
˙
samanubhāsiyamānā taṁ patinissajjeyyuṁ, iccetaṁ kusalaṁ, no
˙
ce patinissajjeyyuṁ, saṁghādiseso”ti. (11:15)
˙
1D356, 2Kh307 419.
1707
tasseva| kho panāti tassa saṁghabhedakassa bhikkhuno.

1708
bhikkhū hontı̄ti aññe bhikkhū honti.
1B458, 1C396; anuvattakāti| yaṁditthiko so hoti yaṁkhantiko| yaṁruciko tepi 10

1Mc315
1709
˙˙
taṁditthikā honti taṁkhantikā taṁrucikā.
˙˙
vaggavādakāti tassa vannāya pakkhāya thitā honti.
1710
˙˙ ˙
1711
eko vā dv
< e vā tayo vāti eko vā hoti dv
< vā tayo vā. te evaṁ
e
vadeyyuṁ— “māyasm < anto etaṁ bhikkhuṁ kiñci avacuttha, dhammavādı̄
1Ch1 269, < ākañceso bhikkhu chandañca
ceso| bhikkhu|, vinayavādı̄ ceso bhikkhu, amh 15

1Ch2 269 , 1S407; ruciñca ādāya voharati| jānāti no bhāsati amh


1N264 < ākampetaṁ khamatı̄”ti.
3P1 176 te bhikkhūti ye te anuvattakā bhikkhū.
1712

1713
bhikkhūhı̄ti aññehi bhikkhūhi.

1714
˙ < anto evaṁ
ye passanti ye sunanti tehi vattabbā— “māyasm
2Kh308 avacuttha. na| ceso bhikkhu dhammavādı̄, na ceso bhikkhu vinayavādı̄. 20

< antānampi saṁghabhedo ruccittha. sametāyasm


māyasm < antānaṁ
saṁghena. samaggo hi saṁgho sammodamāno avivadamāno ekuddeso
phāsu viharatı̄”ti. dutiyampi vattabbā. tatiyampi vattabbā. sace
patinissajjanti, iccetaṁ kusalaṁ; no ce patinissajjanti, āpatti dukkatassa.
˙ ˙ ˙
sutv
< ā na vadanti, āpatti dukkat assa. te bhikkhū saṁghamajjhampi 25
˙
87V276 ākaddhitv
< ā vattabbā— “māyasm< anto evaṁ avacuttha. na ceso| bhikkhu
˙˙
dhammavādı̄, na ceso bhikkhu vinayavādı̄. māyasm < antānampi
saṁghabhedo ruccittha. sametāyasm
< antānaṁ saṁghena. samaggo hi
saṁgho sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsu viharatı̄”ti.
1C397 dutiyampi vattabbā. tatiyampi vattabbā. sace patinissajjanti, iccetaṁ| 30
˙
1D357, 2Kh309 kusalaṁ; no ce patinissajjanti, āpatti dukkatassa. te| bhikkhū
˙ ˙
samanubhāsitabbā. “evañca pana, bhikkhave, samanubhāsitabbā. byattena
<
bhikkhunā patibalena saṁgho ñāpetabbo—
˙
420. ‘sun ātu me, bhante, saṁgho. itthannāmo ca itthanāmo ca bhikkhū
1715
˙
1Mc316 itthannāmassa| bhikkhuno saṁghabhedāya parakkamantassa anuvattakā 35

1S408 vaggavādakā|. te taṁ vatthuṁ na patinissajjanti. yadi saṁghassa


˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 223

pattakallaṁ, saṁgho itthannāmañca itthannāmañca bhikkhū


samanubhāseyya tassa vatthussa patinissaggāya. esā ñatti.
˙
sun ātu me, bhante, saṁgho. itthannāmo ca itthannāmo ca
1716
˙
bhikkhū itthannāmassa bhikkhuno saṁghabhedāya parakkamantassa
5 anuvattakā vaggavādakā. te taṁ vatthuṁ na patinissajjanti. saṁgho
˙
itthannāmañca itthannāmañca bhikkhū samanubhāsati tassa vatthussa
patinissaggāya. yassāyasm
< ato khamati itthannāmassa ca itthannāmassa ca
˙
bhikkhūnaṁ samanubhāsanā tassa vatthussa| patinissaggāya, so| tunhassa; 1Ch1 270,
˙ ˙<
yassa nakkhamati, so bhāseyya. 1Ch2 270; 2Kh310

10
1717
dutiyampi etamatthaṁ vadāmi. . . pe. . . tatiyampi etamatthaṁ
vadāmi|— sunātu me, bhante, saṁgho. itthannāmo ca itthannāmo ca 1N265
˙
bhikkhū itthannāmassa bhikkhuno saṁghabhedāya parakkamantassa
anuvattakā vaggavādakā. te taṁ vatthuṁ na patinissajjanti. saṁgho
˙
itthannāmañca itthannāmañca bhikkhū samanubhāsati tassa vatthussa
15 patinissaggāya. yassāyasm
< ato khamati itthannāmassa ca itthannāmassa ca
˙
bhikkhūnaṁ samanubhāsanā tassa vatthussa patinissaggāya, so tunhassa;
˙ ˙<
yassa| nakkhamati, so bhāseyya. 1C398

samanubhatthā| saṁghena itthannāmo ca itthannāmo ca bhikkhū 1B460


1718
˙˙
tassa vatthussa patinissaggāya. khamati saṁghassa, tasm
< ā tun˙<hı̄,
˙
20 evametaṁ dhārayāmı̄”’ti.
421. ñattiyā| dukkataṁ, dv
< ı̄hi kammavācāhi thullaccayā, 1D358, 2Kh311
1719
˙
kammavācāpariyosāne| āpatti saṁghādisesassa. saṁghādisesaṁ 1S409

ajjhāpajjantānaṁ ñattiyā dukkataṁ, dv


< ı̄hi kammavācāhi thullaccayā| 87V277
˙
patippassambhanti. dv < e tayo ekato samanubhāsitabbā, taduttari na
˙
25 samanubhāsitabbā.

1720
saṁghādisesoti. . . pe. . . tenapi vuccati “saṁghādiseso”ti.
422. dhammakamme| dhammakammasaññı̄264 na patinissajjanti, āpatti 3P1 177
1721
˙
saṁghādisesassa.
dhammakamme vematikā na patinissajjanti, āpatti
1722
˙
30 saṁghādisesassa.
dhammakamme| adhammakammasaññı̄| na patinissajjanti, āpatti 1Mc317; 2Kh312
1723
˙
saṁghādisesassa.
adhammakamme dhammakammasaññı̄, āpatti dukkatassa.
1724
˙
adhammakamme vematikā, āpatti dukkat assa.
1725
˙
35 adhammakamme adhammakammasaññı̄, āpatti dukkatassa.
1726
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
224 VINAYAPITAKA
˙

423. anāpatti— asamanubhāsantānaṁ, patinissajjantānaṁ,


1727
˙
ummattakānaṁ, khittacittānaṁ, vedanāttānaṁ, ādikammikānanti.
˙˙
bhedānuvattakasikkhāpada ṁ nitthitaṁ ekādasamaṁ.
1728
˙˙

1.2.12. DUBBACASIKKHĀPADA

1B462, 1C399, 424.


1729
tena| samayena buddho bhagavā kosambiyaṁ viharati ghositārāme. 5
1Ch1 271,
tena kho pana samayena āyasm
< ā channo anācāraṁ ācarati. bhikkhū
1Ch2 271, 2Kh313,
1S410 evamāhaṁsu— “māvuso| channa, evarūpaṁ akāsi. netaṁ kappatı̄”ti. so|
1N266; 1D359
evaṁ vadeti— “kiṁ nu kho nāma tumh
< e, āvuso, maṁ vattabbaṁ
maññatha? ahaṁ kho nāma tumh
< e vadeyyaṁ. amh< ākaṁ buddho amh
< ākaṁ
87V278 dhammo amh < ākaṁ ayyaputtena| dhammo abhisamito. seyyathāpi nāma 10

mahāvāto vāyanto tinakatthapannasataṁ265 ekato ussāreyya, seyyathā vā


˙ ˙˙ ˙˙ ˙
pana nadı̄ pabbateyyā saṅkhasevālapanakaṁ ekato ussāreyya266 ; evameva
˙
tumh
< e nānānāmā nānāgottā nānājaccā nānākulā pabbajitā ekato ussāritā.
kiṁ nu kho nāma tumh < e, āvuso, maṁ vattabbaṁ maññatha? ahaṁ kho
2Kh314
< e| vadeyyaṁ. amh
nāma tumh < ākaṁ buddho amh
< ākaṁ dhammo amh < ākaṁ 15

ayyaputtena dhammo abhisamito”ti. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te

< i nāma āyasm


ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā channo bhikkhūhi
1Mc318 sahadhammikaṁ vuccamāno attānaṁ| avacanı̄yaṁ karissatı̄”ti.
atha kho te bhikkhū āyasm
1730 < antaṁ channaṁ anekapariyāyena
1C400, 1S411
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . | “saccaṁ kira tv
vigarahitv < aṁ, 20

channa, bhikkhūhi sahadhammikaṁ vuccamāno attānaṁ avacanı̄yaṁ


karosı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
<i
nāma tv< aṁ, moghapurisa, bhikkhūhi sahadhammikaṁ vuccamāno attānaṁ
3P1 178 avacanı̄yaṁ karissasi. netaṁ, moghapurisa|, appasannānaṁ vā pasādāya
2Kh315 . . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ| sikkhāpadaṁ uddiseyyātha— 25

425.
1731
“bhikkhu paneva dubbacajātiko hoti
uddesapariyāpannesu sikkhāpadesu bhikkhūhi sahadhammikaṁ
vuccamāno attānaṁ avacanı̄yaṁ karoti— ‘mā maṁ āyasm < anto
1D360 kiñci avacuttha kalyānaṁ vā pāpakaṁ vā, ahampāyasm
< ante na|
< ˙
kiñci vakkhāmi kalyānaṁ vā pāpakaṁ vā, viramathāyasm
< anto 30
< ˙
mama vacanāyā’ti, so bhikkhu bhikkhūhi evamassa vacanı̄yo—
‘māyasm 267
< ā attānaṁ avacanı̄yaṁ akāsi, vacanı̄yamevāyasm
< ā
attānaṁ karotu, āyasm
< āpi bhikkhū vadetu sahadhammena,
bhikkhūpi āyasm
< antaṁ vakkhanti sahadhammena. evaṁ
saṁvaddhā 268 hi tassa bhagavato parisā yadidaṁ 35

1Ch1 272, 1Ch2 272 aññamaññavacanena| aññamaññavutthāpanenā’ti. evañca so


˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 225

bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno tatheva pagganheyya, so bhikkhu


˙<
bhikkhūhi| yāvatatiyaṁ samanubhāsitabbo tassa patinissaggāya. 1N267
˙
yāvatatiyañce| samanubhāsiyamāno269 taṁ patinissajjeyya, 2Kh316
˙
iccetaṁ kusalaṁ; no ce patinissajjeyya, saṁghādiseso”ti. (12:16)
˙
5 426.
1732
bhikkhū| paneva dubbacajātiko hotı̄ti dubbaco hoti 1B464

dovacassakaranehi| dhammehi| samannāgato akkhamo appadakkhinaggāhı̄ 1S412; 1C401


˙ ˙
anusāsaniṁ.

1733
uddesapariyāpannesu sikkhāpadesūti
pātimokkhapariyāpannesu sikkhāpadesu.
10
1734
bhikkhūhı̄ti| aññehi bhikkhūhi. 87V279

1735
sahadhammikaṁ nāma yaṁ bhagavatā paññattaṁ
sikkhāpadaṁ, etaṁ sahadhammikaṁ nāma.

1736
tena| vuccamāno attānaṁ avacanı̄yaṁ karoti— “mā maṁ 1Mc319

āyasm
< anto kiñci avacuttha kaly ānaṁ vā pāpakaṁ vā, ahampāyasm
< ante na
< ˙
15 kiñci vakkhāmi kalyānaṁ vā pāpakaṁ vā. viramathāyasm < anto mama
< ˙
vacanāyā”ti.

1737
so| bhikkhūti yo so dubbacajātiko bhikkhu. 2Kh317

bhikkhūhı̄ti aññehi bhikkhūhi. ye passanti ye sunanti tehi


1738
˙
vattabbo— “māyasm < ā attāna ṁ avacanı̄ya ṁ akāsi. vacanı̄yameva āyasm
< ā
20 attānaṁ karotu. āyasm
< āpi bhikkhū vadetu sahadhammena, bhikkhūpi
āyasm
< antaṁ vakkhanti sahadhammena. evaṁ saṁvaddhā hi tassa
bhagavato parisā yadidaṁ aññamaññavacanena
aññamaññavutthāpanenā”ti. dutiyampi| vattabbo. tatiyampi vattabbo. 1D361
˙˙
sace patinissajjati|, iccetaṁ kusalaṁ; no ce patinissajjati, āpatti dukkatassa. 3P1 179
˙ ˙ ˙
25
< ā na vadanti, āpatti dukkat˙assa. so bhikkhu saṁghamajjhampi
sutv
ākaddhitv ā vattabbo— “māyasm < ā attānaṁ avacanı̄yaṁ akāsi. . . pe. . . | 1C402, 2Kh318,
˙˙ < 1S413
aññamaññavutthāpanenā”ti. dutiyampi vattabbo. tatiyampi vattabbo. sace
˙˙
patinissajjati, iccetaṁ kusalaṁ; no ce patinissajjati, āpatti dukkatassa. so
˙ ˙ ˙
bhikkhu samanubhāsitabbo. “evañca pana, bhikkhave, samanubhāsitabbo.
30 byattena bhikkhunā patibalena saṁgho ñāpetabbo—
< ˙
427. ‘sun ātu| me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu bhikkhūhi 1Ch1 273, 1Ch2 273
1739
˙
sahadhammikaṁ vuccamāno attānaṁ avacanı̄yaṁ karoti. so taṁ vatthuṁ
na patinissajjati|. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho itthannāmaṁ 1N268
˙
bhikkhuṁ samanubhāseyya tassa| vatthussa patinissaggāya. esā ñatti. 2Kh319
˙
35 sun ātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu bhikkhūhi
1740
˙
sahadhammikaṁ vuccamāno attānaṁ avacanı̄yaṁ karoti. so taṁ vatthuṁ
na patinissajjati. saṁgho itthannāmaṁ bhikkhuṁ samanubhāsati| tassa 1Mc320, 87V280
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
226 VINAYAPITAKA
˙

vatthussa patinissaggāya. yassāyasm


< ato khamati itthannāmassa bhikkhuno
˙
samanubhāsanā tassa vatthussa patinissaggāya, so tunhassa; yassa
˙ ˙<
nakkhamati, so bhāseyya.
1B466
1741
dutiyampi| etamatthaṁ vadāmi. . . pe. . . tatiyampi etamatthaṁ
vadāmi— sunātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu 5
˙
bhikkhūhi sahadhammikaṁ vuccamāno attānaṁ avacanı̄yaṁ karoti. so taṁ
vatthuṁ na patinissajjati. saṁgho itthannāmaṁ bhikkhuṁ samanubhāsati
˙
tassa vatthussa patinissaggāya. yassāyasm
< ato khamati itthannāmassa
˙
2Kh320; 1S414 bhikkhuno samanubhāsanā tassa| vatthussa patinissaggāya, so| tunhassa;
˙ ˙<
yassa nakkhamati, so bhāseyya. 10

1D362; 1C403 samanubhattho| saṁghena itthannāmo| bhikkhu tassa vatthussa


1742
˙˙
patinissaggāya. khamati saṁghassa, tasm
< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti.
˙

428. ñattiyā dukkataṁ, dv


< ı̄hi kammavācāhi thullaccayā,
1743
˙
kammavācāpariyosāne āpatti saṁghādisesassa. saṁghādisesaṁ 15

ajjhāpajjantassa ñattiyā dukkataṁ, dv < ı̄hi kammavācāhi thullaccayā


˙
patippassambhanti.
˙
1744
saṁghādisesoti. . . pe. . . tenapi vuccati “saṁghādiseso”ti.
429. dhammakamme dhammakammasaññı̄ na patinissajjati, āpatti
1745
˙
saṁghādisesassa. 20

2Kh321 dhammakamme vematiko na| patinissajjati, āpatti


1746
˙
saṁghādisesassa.
dhammakamme adhammakammasaññı̄ na patinissajjati, āpatti
1747
˙
saṁghādisesassa.
adhammakamme dhammakammasaññı̄, āpatti dukkatassa. 25
1748
˙
adhammakamme vematiko, āpatti dukkat assa.
1749
˙
adhammakamme adhammakammasaññı̄, āpatti dukkatassa.
1750
˙
1Ch1 274, 430. anāpatti|— asamanubhāsantassa, patinissajjantassa,
1Ch2 274, 87V281
1751
˙
ummattakassa, ādikammikassāti.

dubbacasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dv
< ādasamaṁ. 30
1752
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 227

1.2.13. KULADŪSAKASIKKHĀPADA

431.
1753
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1C404, 2Kh322,
1Mc321, 1N269,
anāthapindikassa ārāme. 270 tena kho pana samayena assajipunabbasukā 1S415
˙˙
nāma|271 kı̄tāgirism
< iṁ āvāsikā honti alajjino pāpabhikkhū. te evarūpaṁ 1D363
˙
5 anācāraṁ ācaranti— mālāvacchaṁ ropentipi ropāpentipi, siñcantipi| 3P1 180

siñcāpentipi, ocinantipi ocināpentipi, ganthentipi ganthāpentipi,


ekatovantikamālaṁ karontipi kārāpentipi, ubhatovantikamālaṁ karontipi
˙˙ ˙˙
kārāpentipi, mañjarikaṁ karontipi kārāpentipi, vidhūtikaṁ karontipi
kārāpentipi, vataṁsakaṁ karontipi kārāpentipi, āvelaṁ karontipi
˙ ˙
10 kārāpentipi, uracchadaṁ karontipi kārāpentipi. te| kulitthı̄naṁ 2Kh323

kuladhı̄tānaṁ kulakumārı̄naṁ kulasunhānaṁ kuladāsı̄naṁ


˙<
ekatovantikamālaṁ harantipi harāpentipi, ubhatovantikamālaṁ harantipi
˙˙ ˙˙
harāpentipi, mañjarikaṁ harantipi harāpentipi, vidhūtikaṁ harantipi
harāpentipi, vataṁsakaṁ harantipi harāpentipi, āvelaṁ harantipi
˙ ˙
15 harāpentipi, uracchadaṁ harantipi harāpentipi. te kulitthı̄hi kuladhı̄tāhi
kulakumārı̄hi kulasunhāhi kuladāsı̄hi saddhiṁ ekabhājanepi bhuñjanti,
˙<
ekathālakepi| pivanti, ekāsanepi nisı̄danti, ekamañcepi tuvattenti, 1B468
˙˙
ekattharanāpi tuvattenti, ekapāvuranāpi tuvattenti, ekattharanapāvuranāpi
˙ ˙˙ ˙ ˙˙ ˙ ˙
tuvattenti, vikālepi bhuñjanti, majjampi pivanti, mālāgandhavilepanampi
˙˙
20 dhārenti, naccantipi gāyantipi vādentipi| lāsentipi, naccantiyāpi naccanti, 1C405, 2Kh324,
1S416
naccantiyāpi gāyanti, naccantiyāpi vādenti, naccantiyāpi lāsenti,
gāyantiyāpi naccanti, gāyantiyāpi gāyanti, gāyantiyāpi vādenti, gāyantiyāpi
lāsenti, vādentiyāpi naccanti, vādentiyāpi gāyanti, vādentiyāpi vādenti,
vādentiyāpi lāsenti, lāsentiyāpi naccanti, lāsentiyāpi gāyanti, lāsentiyāpi
vādenti, lāsentiyāpi| lāsenti; 272 atthapadepi
kı̄lanti, dasapadepi kı̄lanti,
25 1Ch1 275, 1Ch2 275
˙˙ ˙ ˙
ākāsepi kı̄lanti, parihārapathepi kı̄lanti, santikāyapi kı̄lanti, khalikāyapi
˙ ˙ ˙
kı̄lanti, ghatikāyapi| kı̄lanti, salākahatthenapi| kı̄lanti|, akkhenapi kı̄lanti, 87V282; 1D364;
˙ ˙ ˙ ˙ ˙ 1N270
paṅgacı̄renapi kı̄lanti, vaṅkakenapi kı̄lanti, mokkhacikāyapi kı̄lanti,
˙ ˙ ˙
ciṅgulakenapi kı̄lanti, pattālhakenapi kı̄lanti, rathakenapi| kı̄lanti, 2Kh325
˙ ˙< ˙ ˙
30 dhanukenapi kı̄lanti, akkharikāyapi kı̄lanti, manesikāyapi kı̄lanti,
˙ ˙ ˙
yathāvajjenapi kı̄lanti. hatthism < impi sikkhanti|, assasm < impi sikkhanti, 1Mc322
˙
rathasm< impi sikkhanti, dhanusm < impi sikkhanti, tharusm < impi sikkhanti,
hatthissapi purato dhāvanti, assassapi purato dhāvanti, rathassapi
purato273 dhāvantipi ādhāvantipi, usselentipi, apphotentipi, nibbujjhantipi,
˙ ˙ 274
35 mutthı̄hipi| yujjhanti, raṅgamajjhepi saṅghātiṁ pattharitv
< ā naccakiṁ 1C406
˙˙ ˙
evaṁ vadanti— “idha, bhagini, naccassū”ti, nalātikampi denti, vividhampi
˙
anācāraṁ ācaranti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
228 VINAYAPITAKA
˙

432. tena kho pana samayena aññataro bhikkhu kāsı̄su vassaṁvuttho


1754
˙˙
1S417; 3P1 181 sāvatthiṁ| gacchanto bhagavantaṁ dassanāya, yena kı̄tāgiri| tadavasari.
˙
atha kho so bhikkhu pubbanhasamayaṁ nivāsetv < ā pattacı̄varamādāya
˙<
kı̄tāgiriṁ pindāya pāvisi pāsādikena abhikkantena patikkantena ālokitena
˙ ˙˙ ˙
vilokitena samiñjitena pasāritena okkhittacakkhu iriyāpathasampanno. 5

2Kh326 manussā taṁ| bhikkhuṁ passitv < ā evamāhaṁsu— “kv < āyaṁ abalabalo viya
mandamando viya bhākutikabhākutiko viya? ko imassa upagatassa
˙ ˙
pindakaṁ dassati? amh < ākaṁ pana ayyā assajipunabbasukā sanhā sakhilā
˙˙ ˙<
sukhasambhāsā mihitapubbaṅgamā ehisv < āgatavādino abbhākut ikā
˙
uttānamukhā pubbabhāsino. tesaṁ kho nāma pindo dātabbo”ti. 10
˙˙
addasā kho aññataro upāsako taṁ bhikkhu ṁ kı̄tāgirism
< iṁ pin˙d˙āya
1755
˙
carantaṁ. disv< āna yena so bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā taṁ
1D365 bhikkhuṁ abhivādetv < ā| etadavoca— “api, bhante, pin˙d˙o labbhatı̄”ti? “na
1B470 kho, āvuso, pindo labbhatı̄”ti. “ehi, bhante, gharaṁ gamissāmā”ti. atha|
˙˙
1C407 kho so upāsako taṁ bhikkhuṁ gharaṁ| netv < ā bhojetv
< ā etadavoca— 15

“kahaṁ, bhante, ayyo gamissatı̄”ti? “sāvatthiṁ kho ahaṁ, āvuso,


gamissāmi bhagavantaṁ dassanāyā”ti. “tena hi, bhante, mama vacanena
1Ch1 276, bhagavato| pāde sirasā vanda, evañca vadehi— ‘duttho|, bhante,
˙˙
1Ch2 276; 2Kh327 kı̄tāgirism iṁ āvāso. assajipunabbasukā nāma| kı̄tāgirism
1N271 ˙ < ˙ < iṁ āvāsikā alajjino
pāpabhikkhū. te evarūpaṁ anācāraṁ ācaranti— mālāvacchaṁ ropentipi 20

1Mc323, 1S418 ropāpentipi, siñcantipi siñcāpentipi. . . pe. . . | vividhampi anācāraṁ ācaranti.


87V283 yepi| te, bhante, manussā pubbe saddhā ahesuṁ pasannā tepi etarahi
assaddhā appasannā. yānipi tāni saṁghassa pubbe dānapathāni tānipi
etarahi upacchinnāni. riñcanti pesalā bhikkhū, nivasanti pāpabhikkhū.
sādhu, bhante, bhagavā kı̄tāgiriṁ bhikkhū pahineyya yathāyaṁ 25
˙ ˙
kı̄tāgirism
< iṁ āvāso santhaheyyā”’ti.
˙ ˙˙
1756
“evamāvuso”ti < ā yena
kho so bhikkhu tassa upāsakassa patissutv
˙
2Kh328 sāvatthi tena| pakkāmi. anupubbena yena sāvatthi jetavanaṁ
anāthapindikassa ārāmo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā
˙˙
bhagavantaṁ abhivādetv< ā ekamantaṁ nisı̄di. ācin˙n˙aṁ kho panetaṁ 30

buddhānaṁ bhagavantānaṁ āgantukehi bhikkhūhi saddhiṁ


patisammodituṁ. atha kho bhagavā taṁ bhikkhuṁ etadavoca— “kacci,
˙
1C408 bhikkhu|, khamanı̄yaṁ kacci yāpanı̄yaṁ, kaccisi appakilamathena
1D366 addhānaṁ āgato|, kuto ca tv
< aṁ, bhikkhu, āgacchası̄”ti? “khamanı̄yaṁ,
bhagavā, yāpanı̄yaṁ, bhagavā. appakilamathena cāhaṁ, bhante, 35

3P1 182 addhānaṁ| āgato. idhāhaṁ, bhante, kāsı̄su vassaṁvuttho sāvatthiṁ


˙˙
āgacchanto bhagavantaṁ dassanāya yena kı̄tāgiri tadavasariṁ. atha
˙
khv
< āha ṁ, bhante, pubban h asamaya ṁ nivāsetv< ā pattacı̄varamādāya
˙<

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 229

kı̄tāgiriṁ pindāya pāvisiṁ. addasā| kho maṁ, bhante, aññataro| upāsako 2Kh329; 1S419
˙ ˙˙
kı̄tāgirism
< i ṁ pindāya carantaṁ. disv
< āna yenāhaṁ tenupasaṅkami;
˙ ˙˙
upasaṅkamitv < ā maṁ abhivādetv
< ā etadavoca— ‘api, bhante, pin˙d˙o
labbhatı̄’ti? ‘na kho, āvuso, pindo labbhatı̄’ti. ‘ehi, bhante, gharaṁ
˙˙
5 gamissāmā’ti. atha kho, bhante, so upāsako maṁ gharaṁ netv < ā bhojetv
< ā
etadavoca— ‘kahaṁ, bhante, ayyo gamissatı̄’ti? ‘sāvatthiṁ kho ahaṁ,
āvuso, gamissāmi bhagavantaṁ dassanāyā’ti. tena hi, bhante, mama
vacanena bhagavato pāde sirasā vanda, evañca vadehi— ‘duttho, bhante,
˙˙
kı̄tāgirism
< i ṁ āvāso, assajipunabbasukā nāma kı̄t āgirism
< i ṁ āvāsikā alajjino
˙ ˙
10 pāpabhikkhū. te evarūpaṁ anācāraṁ ācaranti— mālāvacchaṁ ropentipi
ropāpentipi, siñcantipi siñcāpentipi. . . pe. . . vividhampi anācāraṁ ācaranti.
yepi| te, bhante, manussā pubbe saddhā ahesuṁ| pasannā tepi etarahi 2Kh330; 1Ch1 277,
assaddhā appasannā, yānipi tāni saṁghassa| pubbe dānapathāni tānipi 1Ch2 277
1N272
etarahi upacchinnāni, riñcanti pesalā bhikkhū| nivasanti pāpabhikkhū. 1Mc324

15 sādhu, bhante|, bhagavā kı̄tāgiriṁ bhikkhū pahineyya yathāyaṁ 1C409


˙ ˙
kı̄tāgirism
< iṁ āvāso santhaheyyā’ti. tato ahaṁ, bhagavā, āgacchāmı̄”ti.
˙ ˙˙
433. atha | kho bhagavā etasmiṁ nidāne etasmiṁ pakarane 1B472
1757 < < ˙
bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv < ā bhikkhū| patipucchi— “saccaṁ kira, 87V284
˙
bhikkhave, assajipunabbasukā nāma kı̄tāgirism < iṁ āvāsikā alajjino
˙
20 pāpabhikkhū te| evarūpaṁ anācāraṁ ācaranti— mālāvacchaṁ ropentipi 1D367

ropāpentipi, siñcantipi siñcāpentipi|. . . pe. . . | vividhampi anācāraṁ ācaranti, 1S420; 2Kh331

yepi te, bhikkhave, manussā pubbe saddhā ahesuṁ pasannā tepi etarahi
assaddhā appasannā; yānipi tāni saṁghassa pubbe dānapathāni tānipi
etarahi upacchinnāni; riñcanti pesalā bhikkhū nivasanti pāpabhikkhū”ti?
25 “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma te,
bhikkhave, moghapurisā evarūpaṁ anācāraṁ ācarissanti— mālāvacchaṁ
ropessantipi ropāpessantipi|, sañcissantipi siñcāpessantipi, ocinissantipi 1C410

ocināpessantipi, ganthissantipi| ganthāpessantipi, ekatovantikamālaṁ 2Kh332


˙˙
karissantipi kārāpessantipi, ubhatovantikamālaṁ karissantipi
˙˙
30 kārāpessantipi, mañjarikaṁ karissantipi kārāpessantipi, vidhūtikaṁ
karissantipi kārāpessantipi, vataṁsakaṁ karissantipi kārāpessantipi, āvelaṁ
˙ ˙
karissantipi kārāpessantipi, uracchadaṁ karissantipi kārāpessantipi. te
kulitthı̄naṁ kuladhı̄tānaṁ kulakumārı̄naṁ kulasunhānaṁ kuladāsı̄naṁ
˙<
ekatovantikamālaṁ harissantipi hārāpessantipi, ubhatovantikamālaṁ
˙˙ ˙˙
35 harissantipi hārāpessantipi, mañjarikaṁ harissantipi hārāpessantipi|, 1S421

vidhūtikaṁ harissantipi hārāpessantipi, vataṁsakaṁ harissantipi


˙
hārāpessantipi, āvelaṁ harissantipi hārāpessantipi, uracchadaṁ harissantipi
˙
hārāpessantipi. te kulitthı̄hi kuladhı̄tāhi kulakumārı̄hi kulasunhāhi
˙<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
230 VINAYAPITAKA
˙

1D368 kuladāsı̄hi saddhiṁ ekabhājanepi bhuñjissanti, ekathālakepi pivissanti|,


2Kh333 ekāsanepi| nisı̄dissanti, ekamañcepi tuvattissanti, ekattharanāpi
˙˙ ˙
1Mc325 tuvattissanti, ekapāvuranāpi tuvattissanti, ekattharanapāvuranāpi|
˙˙ ˙ ˙˙ ˙ ˙
tuvattissanti, vikālepi bhuñjissanti, majjampi pivissanti,
˙˙
1Ch1 278, 1Ch2 278 mālāgandhavilepanampi dhārissanti, naccissantipi gāyissantipi| vādessantipi 5

lāsessantipi, naccantiyāpi naccissanti naccantiyāpi gāyissanti naccantiyāpi


1C411 vādessanti| naccantiyāpi lāsessanti, gāyantiyāpi naccissanti gāyantiyāpi
gāyissanti gāyantiyāpi vādessanti gāyantiyāpi lāsessanti, vādentiyāpi
naccissanti vādentiyāpi gāyissanti vādentiyāpi vādessanti vādentiyāpi
lāsessanti, lāsentiyāpi naccissanti lāsentiyāpi gāyissanti lāsentiyāpi 10

vādessanti lāsentiyāpi lāsessanti, atthapadepi kı̄lissanti dasapadepi


˙˙ ˙
kı̄lissanti, ākāsepi kı̄lissanti, parihārapathepi kı̄lissanti, santikāyapi
˙ ˙ ˙
kı̄lissanti, khalikāyapi kı̄lissanti, ghatikāyapi kı̄lissanti, salākahatthenapi
˙ ˙ ˙ ˙
2Kh334 kı̄lissanti, akkhenapi| kı̄lissanti, paṅgacı̄renapi kı̄lissanti, vaṅkakenapi
˙ ˙ ˙
87V285 kı̄lissanti, mokkhacikāyapi| kı̄lissanti, ciṅgulakenapi kı̄lissanti, 15
˙ ˙ ˙
pattālhakenapi kı̄lissanti, rathakenapi kı̄lissanti, dhanukenapi kı̄lissanti,
˙< ˙ ˙ ˙
1S422 akkharikāyapi kı̄lissanti|, manesikāyapi kı̄lissanti, yathāvajjenapi kı̄lissanti,
˙ ˙ ˙
hatthism < impi sikkhissanti, assasm < impi sikkhissanti, rathasm < impi
sikkhissanti, dhanusm < impi sikkhissanti, tharusm < impi sikkhissanti,
hatthissapi purato dhāvissanti, assassapi purato dhāvissanti, rathassapi 20

purato dhāvissantipi275
ādhāvissantipi, usselessantipi, apphotessantipi,
˙ ˙
nibbujjhissantipi, mutthı̄hipi yujjhissanti, raṅgamajjhepi saṅghātiṁ
˙˙ ˙
1C412; 1D369 < ā naccakiṁ evaṁ vakkhanti “idha|, bhagini, naccassū”ti|
pattharitv
1B474 nalātikampi dassanti, vividhampi anācāraṁ ācarissanti. netaṁ|, bhikkhave,
˙
appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . vigarahitv
< ā dhammiṁ kathaṁ katv
< ā 25

2Kh335 sāriputtamoggallāne| āmantesi— “gacchatha tumh < e, sāriputtā, kı̄t˙āgiriṁ


gantv< ā assajipunabbasukānaṁ bhikkhūnaṁ kı̄t˙āgirism
< ā
pabbājanı̄yakammaṁ karotha. tumh < ākaṁ ete saddhivihārikā”ti.
3P1 183
1758
“kathaṁ mayaṁ, bhante, assajipunabbasukānaṁ bhikkhūnaṁ|
kı̄tāgirism
< ā pabbājanı̄yakammaṁ karoma? can˙d˙ā te bhikkhū pharusā”ti. 30
˙
1Mc326 “tena hi tumh < e, sāriputtā, bahukehi| bhikkhūhi saddhiṁ gacchathā”ti.
“evaṁ, bhante”ti kho sāriputtamoggallānā bhagavato paccassosuṁ.
“evañca pana, bhikkhave, kātabbaṁ. pathamaṁ assajipunabbasukā
˙ 276 ropetabbā|.
1S423 bhikkhū codetabbā. codetv < ā sāretabbā. sāretv
< ā āpattiṁ
āpattiṁ ropetv
< ā by attena bhikkhunā patibalena saṁgho ñāpetabbo— 35
< ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 231

434. ‘sunātu| me, bhante, saṁgho. ime assajipunabbasukā bhikkhū| 1Ch1 279,
1759
˙
kuladūsakā pāpasamācārā. imesaṁ pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti 1Ch2 279 ; 2Kh336
ca. kulāni ca imehi dutthāni dissanti ceva suyyanti ca. yadi saṁghassa
˙˙
pattakallaṁ, saṁgho assajipunabbasukānaṁ bhikkhūnaṁ kı̄tāgirism
< ā| 1N273
˙
5 pabbājanı̄yakammaṁ kareyya— “na assajipunabbasukehi bhikkhūhi
kı̄tāgirism
< iṁ vatthabban”ti|. esā ñatti. 1C413
˙
sunātu me, bhante, saṁgho. ime assajipunabbasukā bhikkhū
1760
˙
kuladūsakā pāpasamācārā. imesaṁ pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti
ca. kulāni ca imehi dutthāni dissanti ceva suyyanti ca. saṁgho
˙˙
10 assajipunabbasukānaṁ bhikkhūnaṁ kı̄tāgirism < ā pabbājanı̄yakammaṁ
˙
karoti— “na assajipunabbasukehi| bhikkhūhi kı̄tāgirism < iṁ vatthabban”ti. 1D370
˙
yassāyasm < ato| khamati assajipunabbasukānaṁ bhikkhūnaṁ kı̄t˙āgirism < ā 87V286

pabbājanı̄yakammassa karanaṁ— “na assajipunabbasukehi bhikkhūhi


˙
kı̄tāgirism
< iṁ vatthabban”ti, so| tunhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya. 2Kh337
˙ ˙<
15
1761
dutiyampi etamattha ṁ vadāmi. . . pe. . . tatiyampi etamatthaṁ
vadāmi— sunātu me, bhante, saṁgho. . . pe. . . so bhāseyya.
˙
kata ṁ saṁghena assajipunabbasukānaṁ bhikkhūnaṁ kı̄tāgirism < ā
1762
˙
pabbājanı̄yakammaṁ— “na assajipunabbasukehi bhikkhūhi kı̄tāgirism < iṁ
˙
vatthabban”ti. khamati saṁghassa, tasm < ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti.
20 435. atha| kho sāriputtamoggallānappamukho bhikkhusaṁgho kı̄tāgiriṁ 1B476, 1S424
1763
277
˙
< ā assajipunabbasukānaṁ bhikkhūnaṁ kı̄t˙āgirism
gantv < ā
pabbājanı̄yakammaṁ akāsi— “na assajipunabbasukehi bhikkhūhi| 1Mc327

kı̄tāgirism
< iṁ vatthabban”ti. te saṁghena pabbājanı̄yakammakatā na
˙
sammā vattanti, na lomaṁ pātenti, na netthāraṁ vattanti, na bhikkhū
25 khamāpenti, akkosanti paribhāsanti chandagāmitā dosagāmitā mohagāmitā
bhayagāmitā pāpenti, pakkamantipi, vibbhamantipi. ye| te bhikkhū 2Kh338

appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti| vipācenti— “kathañh


< i nāma 1C414

assajipunabbasukā bhikkhū saṁghena pabbājanı̄yakammakatā na sammā


vattissanti, na lomaṁ pātessanti, na netthāraṁ vattissanti, na bhikkhū
30 khamāpessanti|, akkosissanti paribhāsissanti, chandagāmitā dosagāmitā 3P1 184

mohagāmitā bhayagāmitā pāpessanti pakkamissantipi vibbhamissantipı̄”ti|. 1Ch1 280,


1Ch2 280, 1D371
1764
atha kho te bhikkhū assajipunabbasuke bhikkhū anekapariyāyena

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . | “saccaṁ kira,


vigarahitv 1N274

bhikkhave, assajipunabbasukā bhikkhū saṁghena pabbājanı̄yakammakatā


35 na sammā vattanti. . . pe. . . vibbhamantipı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti.
vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . | evañca pana, bhikkhave, imaṁ 2Kh339, 1S425

sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
232 VINAYAPITAKA
˙

436.
1765
“bhikkhu paneva aññataraṁ gāmaṁ vā nigamaṁ vā
upanissāya viharati kuladūsako pāpasamācāro. tassa kho pāpakā
samācārā dissanti ceva suyyanti ca, kulāni ca tena dutthāni
˙˙
dissanti ceva suyyanti ca. so bhikkhu bhikkhūhi evamassa
87V287 vacanı̄yo— ‘āyasm< ā kho kuladūsako| pāpasamācāro, āyasm
< ato kho 5

pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca, kulāni cāyasm


< atā
dutthāni dissanti ceva suyyanti ca. pakkamatāyasm < ā imamh
< ā
˙˙ 278
1C415 āvāsā. alaṁ te| idha vāsenā’ti. evañca so bhikkhu bhikkhūhi
vuccamāno te bhikkhū evaṁ vadeyya— ‘chandagāmino ca
bhikkhū dosagāmino ca bhikkhū mohagāmino ca bhikkhū 10

2Kh340 bhayagāmino ca bhikkhū tādisikāya| āpattiyā ekaccaṁ pabbājenti


ekaccaṁ na pabbājentı̄’ti, so bhikkhu bhikkhūhi evamassa
1Mc328 vacanı̄yo|— ‘māyasm
< ā evaṁ avaca. na ca bhikkhū chandagāmino.
na ca bhikkhū dosagāmino. na ca bhikkhū mohagāmino. na ca
bhikkhū bhayagāmino. āyasm< ā kho kuladūsako pāpasamācāro. 15

< ato kho pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca. kulāni
āyasm
cāyasm
< atā dut˙t˙hāni dissanti ceva suyyanti ca. pakkamatāyasm< ā
imamh< ā āvāsā. alaṁ te idha vāsenā’ti. evañca so bhikkhu
bhikkhūhi vuccamāno tatheva pagganheyya, so bhikkhu
˙<
bhikkhūhi yāvatatiyaṁ samanubhāsitabbo tassa patinissaggāya. 20
˙
1S426 yāvatatiyañce samanubhāsiyamāno taṁ patinissajjeyya|, iccetaṁ
˙
kusalaṁ; no ce patinissajjeyya, saṁghādiseso”ti. (13:17)
˙
1B478, 1D372, 437.
1766
bhikkhu| paneva aññataraṁ gāmaṁ vā nigamaṁ vāti
2Kh341
gāmopi nigamopi nagarampi gāmo ceva nigamo ca.
upanissāya viharatı̄ti tattha patibaddhā honti 25
1767
˙
cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā.
˙˙
1Ch1 281, 1768
kulaṁ| nāma cattāri kulāni— khattiyakulaṁ, br
< āhm
< an˙akulaṁ|,
1Ch2 281; 3P1 185 vessakulaṁ, suddakulaṁ.
kuladūsakoti kulāni dūseti pupphena vā phalena vā cunnena vā
1769
˙˙
1N275; 1C416 mattikāya| vā dantakatthena vā veluyā vā279 vejjikāya vā jaṅghapesanikena| 30
˙˙ ˙
vā.

1770
pāpasamācāroti mālāvacchaṁ ropetipi ropāpetipi, siñcatipi
siñcāpetipi, ocinātipi ocināpetipi, ganthetipi ganthāpetipi.

1771
dissanti ceva suyyanti cāti ye saṁmukhā te passanti, ye
tirokkhā te sunanti. 35
˙
87V288 kulāni| ca tena dutthānı̄ti pubbe saddhā hutvā taṁ āgamma
1772
˙˙ <
2Kh342 assaddhā honti|, pasannā hutv
< ā appasannā honti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 233

1773
dissanti| ceva suyyanti cāti ye saṁmukhā te passanti, ye 1Mc329

tirokkhā te sunanti.
˙
1774
so bhikkhūti yo so kuladūsako bhikkhu.
bhikkhūhı̄ti aññehi bhikkhūhi. ye passanti ye sunanti. tehi
1775
˙
5 vattabbo— “āyasm < ā kho kuladūsako pāpasamācāro. āyasm < ato kho pāpakā
samācārā dissanti ceva suyyanti ca. kulāni cāyasm< atā dut˙t˙hāni dissanti| 1S427

ceva suyyanti ca. pakkamatāyasm < ā imamh


< ā āvāsā. alaṁ te idha vāsenā”ti.
1776
evañca| so bhikkhu bhikkhūhi vuccamāno te bhikkhū evaṁ 1D373

vadeyya— “chandagāmino ca bhikkhū, dosagāmino ca bhikkhū,


10 mohagāmino ca bhikkhū, bhayagāmino ca bhikkhū. tādisikāya āpattiyā
ekaccaṁ pabbājenti ekaccaṁ na pabbājentı̄”ti.

1777
so| bhikkhūti yo so kammakato bhikkhu. 2Kh343

1778
bhikkhūhı̄ti| aññehi bhikkhūhi. 1B480

ye passanti ye sunanti tehi vattabbo— “māyasm


1779
˙ < ā evaṁ avaca. na
15 ca bhikkhū chandagāmino, na ca bhikkhū dosagāmino, na ca bhikkhū
mohagāmino, na ca bhikkhū bhayagāmino. āyasm < ā| kho kuladūsako 1C417, 1Ch1 282,
1Ch2 282
pāpasamācāro. āyasm
< ato kho pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca.
< atā dut˙t˙hāni dissanti ceva suyyanti ca. pakkamatāyasm
kulāni cāyasm < ā
imamh< ā āvāsā. alaṁ te idha vāsenā”ti. dutiyampi vattabbo. tatiyampi
20 vattabbo.
sace patinissajjati, iccetaṁ kusalaṁ. no ce patinissajjati, āpatti
1780
˙ ˙
dukkatassa. sutv
< ā na vadanti, āpatti dukkat assa. so bhikkhu
˙ ˙
saṁghamajjhampi| ākaddhitv < ā vattabbo— “māyasm < ā evaṁ avaca. na ca 1N276
˙˙
bhikkhū chandagāmino, na| ca bhikkhū dosagāmino, na ca bhikkhū 2Kh344

25 mohagāmino, na ca bhikkhū bhayagāmino. āyasm < ā kho kuladūsako


pāpasamācāro. āyasm
< ato| kho pāpakā samācārā dissanti ceva suyyanti ca. 87V289

< atā dut˙t˙hāni dissanti ceva suyyanti ca. pakkamatāyasm


kulāni cāyasm < ā| 1S428

imamh< ā āvāsā. alaṁ te idha vāsenā”ti. dutiyampi vattabbo. tatiyampi


vattabbo. sace patinissajjati, iccetaṁ kusalaṁ|. no ce patinissajjati, āpatti 1Mc330
˙ ˙
30 dukkatassa. so bhikkhu samanubhāsitabbo.
˙
“evañca pana, bhikkhave, samanubhāsitabbo. byattena bhikkhunā
1781 <
patibalena saṁgho ñāpetabbo—
˙
438. ‘sunātu| me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu saṁghena 1D374
1782
˙
pabbājanı̄yakammakato bhikkhū chandagāmitā dosagāmitā mohagāmitā
35 bhayagāmitā pāpeti. so taṁ| vatthuṁ na patinissajjati. yadi saṁghassa 2Kh345
˙
pattakallaṁ, saṁgho itthannāmaṁ bhikkhuṁ| samanubhāseyya tassa 1C418

vatthussa patinissaggāya. esā ñatti.


˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
234 VINAYAPITAKA
˙

sunātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu saṁghena


1783
˙
pabbājanı̄yakammakato bhikkhū chandagāmitā dosagāmitā mohagāmitā
bhayagāmitā pāpeti. so taṁ vatthuṁ na patinissajjati. saṁgho
˙
itthannāmaṁ bhikkhuṁ samanubhāsati tassa vatthussa patinissaggāya.
˙
yassāyasm< ato khamati itthannāmassa bhikkhuno samanubhāsanā tassa 5

vatthussa patinissaggāya, so tunhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.


˙ ˙<
1784
dutiyampi etamattha ṁ vadāmi. . . pe. . . tatiyampi etamatthaṁ
vadāmi. . . pe. . . .
2Kh346 samanubhattho saṁghena itthannāmo bhikkhu tassa| vatthussa
1785
˙˙
patinissaggāya. khamati saṁghassa, tasm
< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti. 10
˙

1Ch1 283, 1Ch2 283 439. ñattiyā| dukkataṁ, dv


< ı̄hi kammavācāhi thullaccayā,
1786
˙
1S429 kammavācāpariyosāne| āpatti saṁghādisesassa. saṁghādisesaṁ
ajjhāpajjantassa ñattiyā dukkataṁ, dv
< ı̄hi kammavācāhi thullaccayā
˙
patippassambhanti. 15
˙
1B482
1787
saṁghādisesoti| saṁghova tassā āpattiyā parivāsaṁ deti, mūlāya
3P1 186 patikassati, mānattaṁ deti, abbheti; na sambahulā, na ekapuggalo|. tena
˙
vuccati— “saṁghādiseso”ti, tasseva āpattinikāyassa nāmakammaṁ
adhivacanaṁ. tenapi vuccati “saṁghādiseso”ti.
2Kh347, 1N277, 440. dhammakamme| dhammakammasaññı̄ na patinissajjati, āpatti 20
87V290
1788
˙
saṁghādisesassa.
1D375 dhammakamme| vematiko na patinissajjati, āpatti
1789
˙
saṁghādisesassa.
1C419 dhammakamme adhammakammasaññı̄ na patinissajjati, āpatti|
1790
˙
saṁghādisesassa. 25

1Mc331 adhammakamme| dhammakammasaññı̄, āpatti dukkatassa.


1791
˙
adhammakamme vematiko, āpatti dukkat assa.
1792
˙
adhammakamme adhammakammasaññı̄, āpatti dukkatassa.
1793
˙
441. anāpatti— asamanubhāsantassa, pat inissajjantassa,
1794
˙
ummattakassa, ādikammikassāti. 30

kuladūsakasikkhāpadaṁ nitthitaṁ terasamaṁ.


1795
˙˙
442. “udditthā kho, āyasm < anto, terasa saṁghādisesā dhammā, nava
1796
˙˙
2Kh348 pathamāpattikā, cattāro yāvatatiyakā. yesaṁ| bhikkhu aññataraṁ vā
˙
aññataraṁ vā āpajjitv
< ā yāvatı̄haṁ jānaṁ pat˙icchādeti tāvatı̄haṁ tena
1S430 bhikkhunā| akāmā parivattabbaṁ. parivutthaparivāsena bhikkhunā uttari 35

chārattaṁ bhikkhumānattāya patipajjitabbaṁ. cinnamānatto bhikkhu


˙ ˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 235

yattha siyā vı̄satigano bhikkhusaṁgho tattha so bhikkhu abbhetabbo.


˙
ekenapi ce ūno vı̄satigano bhikkhusaṁgho taṁ bhikkhuṁ abbheyya, so ca
˙
bhikkhu anabbhito, te ca bhikkhū gārayhā, ayaṁ tattha sāmı̄ci.
<
tatthāyasm
< ante pucchāmi— ‘kaccittha parisuddhā’ ? dutiyampi pucchāmi—
5 ‘kaccittha parisuddhā’ ? tatiyampi pucchāmi— ‘kaccittha parisuddhā’ ?
parisuddhetthāyasm
< anto. tasm< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”ti.
terasakaṁ nitthitaṁ.
1797
˙˙

1798
tassuddānaṁ

10
442. vissatthi| kāyasaṁsaggaṁ, dutthullaṁ attakāmañca; 1C420, 1Ch1 284,
1799
˙˙ ˙˙ 1Ch2 284, 1D376,
sañcarittaṁ kutı̄ ceva, vihāro ca amūlakaṁ.
˙ 2Kh349, 87V291

1800 kiñcilesañca bhedo ca, tasseva anuvattakā;


dubbacaṁ kuladūsañca, saṁghādisesā terasāti.

15
1801
saṁghādisesakandaṁ nitthitaṁ.
˙˙ ˙˙

1.3. ANIYATAKANDA
˙ ˙
1.3.1. PATHAMAANIYATASIKKHĀPADA
˙

1802 < anto dv


ime| kho panāyasm < e aniyatā dhammā 1B484, 1C421,
1Ch1 285,
uddesaṁ āgacchanti.
1Ch2 285, 1D377,
2Kh350, 1Mc332,
20 443. tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
1803 1N278, 3P1 187,
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm < ā udāyı̄ 1S431, 87V292
˙˙
sāvatthiyaṁ kulūpako hoti, bahukāni kulāni upasaṅkamati. tena kho pana
samayena āyasm
< ato udāyissa upat˙t˙hākakulassa kumārikā aññatarassa
kulassa kumārakassa dinnā hoti. atha kho āyasm< ā udāyı̄
25 pubbanhasamayaṁ nivāsetv
< ā pattacı̄varamādāya yena taṁ kulaṁ
˙<
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā manusse pucchi— “kahaṁ itthannāmā”ti?
te evamāhaṁsu— “dinnā, bhante, amukassa kulassa kumārakassā”ti. tampi

< ato| udāyissa upat˙t˙hākaṁ hoti. atha kho āyasm


kho kulaṁ āyasm < ā udāyı̄ 2Kh351

yena taṁ kulaṁ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā manusse pucchi— “kahaṁ


30 itthannāmā”ti? te evamāhaṁsu— “esāyya, ovarake nisinnā”ti. atha kho
āyasm
< ā udāyı̄ yena sā kumārikā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā tassā
kumārikāya saddhiṁ eko ekāya raho paticchanne āsane alaṁkammaniye
˙
nisajjaṁ kappesi kālayuttaṁ samullapanto kālayuttaṁ dhammaṁ
bhananto.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
236 VINAYAPITAKA
˙

1804
tena kho pana samayena visākhā migāramātā bahuputtā hoti
1S432 bahunattā arogaputtā aroganattā abhimaṅgalasammatā. manussā| yaññesu
2Kh352; 1C422; chanesu| ussavesu| visākhaṁ migāramātaraṁ pathamaṁ| bhojenti. atha kho
87V293
˙ ˙
visākhā migāramātā nimantitā taṁ kulaṁ agamāsi. addasā kho visākhā
1D378 migāramātā| āyasm
< antaṁ udāyiṁ tassā kumārikāya saddhiṁ ekaṁ ekāya 5

raho paticchanne āsane alaṁkammaniye nisinnaṁ. disv


< āna āyasm
< antaṁ
˙
udāyiṁ etadavoca— “idaṁ, bhante, nacchannaṁ nappatirūpaṁ yaṁ ayyo
1Ch1 286, 1Ch2 286 mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho paticchanne āsane| alaṁkammaniye
˙
3P1 188; 1N279 nisajjaṁ| kappeti. kiñcāpi, bhante, ayyo anatthiko| tena dhammena, api ca
dussaddhāpayā appasannā manussā”ti. evampi kho āyasm < ā udāyı̄ 10

1Mc333 visākhāya migāramātuyā vuccamāno nādiyi. atha| kho visākhā migāramātā


nikkhamitv < ā bhikkhūnaṁ etamatthaṁ ārocesi. ye te bhikkhū appicchā
< i nāma āyasm
. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā udāyı̄
mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho paticchanne āsane alaṁkammaniye
˙
nisajjaṁ kappessatı̄”ti. 15

1B486 atha| kho te bhikkhū āyasm


1805 < antaṁ udāyiṁ anekapariyāyena
2Kh353
< ā bhagavato etamatthaṁ| ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tv
vigarahitv < aṁ,
udāyi, mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho paticchanne āsane
˙
alaṁkammaniye nisajjaṁ kappesı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi

< i nāma tv
buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < aṁ, moghapurisa, mātugāmena 20

saddhiṁ eko ekāya raho paticchanne āsane alaṁkammaniye nisajjaṁ


˙
1C423 kappessasi. netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya|. . . pe. . .
1S433 evañca pana, bhikkhave|, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
444.
1806
“yo pana bhikkhu mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho
paticchanne āsane alaṁkammaniye nisajjaṁ kappeyya, tamenaṁ 25
˙
saddheyyavacasā upāsikā disv
< ā tin˙n˙aṁ dhammānaṁ aññatarena
vadeyya— pārājikena vā saṁghādisesena vā pācittiyena vā,
1D379 nisajjaṁ bhikkhu patijānamāno| tinnaṁ dhammānaṁ aññatarena
˙ ˙˙
2Kh354 kāretabbo— pārājikena vā saṁghādisesena| vā pācittiyena vā,
yena vā sā saddheyyavacasā upāsikā vadeyya, tena so bhikkhu 30

kāretabbo. ayaṁ dhammo aniyato”ti. (1:18)


445. yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
1807 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.

1808
mātugāmo nāma manussitthı̄, na yakkhı̄ na petı̄ na
tiracchānagatā. antamaso tadahujātāpi dārikā, pageva mahattarı̄. 35

87V294
1809
saddhinti| ekato.
1Mc334
1810
eko| ekāyāti bhikkhu ceva hoti mātugāmo ca.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 237

280 raho| nāma cakkhussa raho, sotassa raho. cakkhussa raho 1Ch1 287, 1Ch2 287
1811

nāma na sakkā| hoti akkhiṁ vā nikhanı̄yamāne bhamukaṁ vā 1N280


˙
ukkhipı̄yamāne sı̄saṁ vā ukkhipı̄yamāne passituṁ. sotassa raho nāma na
sakkā hoti pakatikathā sotuṁ.
5
281 paticchannaṁ nāma āsanaṁ kuttena vā282 kavātena vā
1812
˙ ˙˙ ˙
kilañjena| vā sānipākārena vā rukkhena vā thambhena| vā kotthaliyā vā 3P1 189; 2Kh355
˙ ˙
yena kenaci paticchannaṁ hoti.
˙
ala ṁkammaniyeti sakkā hoti methunaṁ dhammaṁ patisevituṁ.
1813
˙

10
1814
nisajjaṁ| kappeyyāti mātugāme| nisinne bhikkhu upanisinno vā 1S434; 1C424

hoti upanipanno vā. bhikkhu nisinne mātugāmo upanisinno vā hoti


upanipanno vā. ubho vā nisinnā honti ubho vā nipannā.

1815
saddheyyavacasā nāma āgataphalā abhisametāvinı̄
viññātasāsanā.
15 upāsikā| nāma buddhaṁ saranaṁ gatā, dhammaṁ saranaṁ gatā, 1B488, 1D380
1816
˙ ˙
saṁghaṁ saranaṁ gatā.
˙
1817
disv
< āti < ā.
passitv
tinnaṁ dhammānaṁ aññatarena vadeyya— pārājikena vā
1818
˙˙
saṁghādisesena vā pācittiyena vā. nisajjaṁ bhikkhu patijānamāno tinnaṁ
˙ ˙˙
20 dhammānaṁ aññatarena kāretabbo— pārājikena vā saṁghādisesena vā
pācittiyena vā. yena vā sā saddheyyavacasā upāsikā vadeyya tena so
bhikkhu kāretabbo.
446. sā| ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho nisinno mātugāmassa 2Kh356, 87V295
1819
˙˙
methunaṁ dhammaṁ patisevanto”ti, so ca taṁ patijānāti, āpattiyā
˙ ˙
25 kāretabbo. sā ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho nisinno mātugāmassa
˙˙
methunaṁ dhammaṁ patisevanto”ti, so ce evaṁ vadeyya— “saccāhaṁ
˙
nisinno, no ca kho methunaṁ dhammaṁ patisevin”ti, nisajjāya kāretabbo.
˙
sā ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho nisinno| mātugāmassa methunaṁ 1Ch1 288, 1Ch2 288
˙˙
dhammaṁ patisevanto”ti, so ce evaṁ vadeyya— “nāhaṁ nisinno, api ca| 1C425
˙
30 kho nipanno”ti, nipajjāya kāretabbo|. sā ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā 1S435

dittho nisinno mātugāmassa methunaṁ dhammaṁ patisevanto”ti, so ce


˙˙ ˙
evaṁ vadeyya— “nāhaṁ nisinno, api ca kho thito”ti, na kāretabbo.
˙
447. sā ce eva ṁ vadeyya— “ayyo mayā dit tho nipanno mātugāmassa
1820
˙˙
methunaṁ dhammaṁ patisevanto”ti, so ca taṁ patijānāti, āpattiyā
˙ ˙
35 kāretabbo. sā| ce evaṁ| vadeyya— “ayyo mayā dittho nipanno| mātugāmassa 1N281; 2Kh357;
˙˙ 1D381
methunaṁ dhammaṁ patisevanto”ti|, so ce evaṁ vadeyya— “saccāhaṁ
˙ 1Mc335
nipanno, no ca kho methunaṁ dhammaṁ patisevin”ti, nipajjāya kāretabbo.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
238 VINAYAPITAKA
˙

sā ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho nipanno mātugāmassa methunaṁ


˙˙
dhammaṁ patisevanto”ti, so ce evaṁ vadeyya— “nāhaṁ nipanno, api ca
˙
kho nisinno”ti, nisajjāya kāretabbo. sā ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā
3P1 190 dittho nipanno mātugāmassa methunaṁ dhammaṁ patisevanto”ti|, so ce
˙˙ ˙
evaṁ vadeyya— “nāhaṁ nipanno, api ca kho thito”ti, na kāretabbo. 5
˙
448. sā ce eva ṁ vadeyya— “ayyo mayā dit tho nisinno mātugāmena
1821
˙˙
saddhiṁ kāyasaṁsaggaṁ samāpajjanto”ti, so ca taṁ patijānāti, āpattiyā
˙
1C426, 2Kh358 kāretabbo. . . pe. . . | “saccāhaṁ nisinno no ca kho kāyasaṁsaggaṁ
samāpajjin”ti, nisajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nisinno, api ca kho
1S436 nipanno”ti, nipajjāya| kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nisinno, api ca kho 10

thito”ti, na kāretabbo.
˙
sā ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho nipanno mātugāmena
1822
˙˙
saddhiṁ kāyasaṁsaggaṁ samāpajjanto”ti, so ca taṁ patijānāti, āpattiyā
˙
kāretabbo. . . pe. . . “saccāhaṁ nipanno, no ca kho kāyasaṁsaggaṁ
1Mc336; 87V296 samāpajjin”ti|, nipajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nipanno, api ca kho| 15

nisinno”ti, nisajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nipanno, api ca kho


1D382 thito”ti, na| kāretabbo.
˙
1B490 449. sā| ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho mātugāmena saddhiṁ
1823
˙˙
1Ch1 289, 1Ch2 289 eko ekāya raho paticchanne āsane alaṁkammaniye nisinno”ti|, so ca taṁ
˙
2Kh359 patijānāti, nisajjāya| kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nisinno, api ca kho 20
˙
nipanno”ti, nipajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nisinno, api ca kho
thito”ti, na kāretabbo.
˙
1C427 450. sā| ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho mātugāmena saddhiṁ
1824
˙˙
eko ekāya raho paticchanne āsane alaṁkammaniye nipanno”ti, so ca taṁ
˙
patijānāti, nipajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nipanno, api ca kho 25
˙
nisinno”ti, nisajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nipanno, api ca kho
thito”ti, na kāretabbo.
˙
1N282, 1S437
1825
aniyatoti| na niyato, pārājikaṁ vā saṁghādiseso vā pācittiyaṁ vā.

451. gamanaṁ patijānāti, nisajjaṁ patijānāti, āpattiṁ patijānāti, 30


1826
˙ ˙ ˙
āpattiyā kāretabbo. gamanaṁ patijānāti, nisajjaṁ na patijānāti, āpattiṁ
˙ ˙
patijānāti, āpattiyā kāretabbo. gamanaṁ patijānāti, nisajjaṁ patijānāti,
˙ ˙ ˙
āpattiṁ na patijānāti, nisajjāya kāretabbo. gamanaṁ patijānāti, nisajjaṁ
˙ ˙
2Kh360 na patijānāti, āpattiṁ na| patijānāti, na kāretabbo.
˙ ˙
gamana ṁ na pat ijānāti, nisajjaṁ patijānāti, āpattiṁ patijānāti, 35
1827
˙ ˙ ˙
āpattiyā kāretabbo. gamanaṁ na patijānāti, nisajjaṁ na patijānāti,
˙ ˙
3P1 191 āpattiṁ| patijānāti, āpattiyā kāretabbo. gamanaṁ na patijānāti, nisajjaṁ
˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 239

patijānāti, āpattiṁ na patijānāti, nisajjāya kāretabbo. gamanaṁ| na 1D383


˙ ˙
patijānāti, nisajjaṁ na patijānāti, āpattiṁ na patijānāti, na kāretabboti.
˙ ˙ ˙
pathamo aniyato nitthito.
1828
˙ ˙˙

1.3.2. DUTIYAANIYATASIKKHĀPADA

5 452.
1829
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1C428, 2Kh361,
1Mc337, 1S438,
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm
< ā udāyı̄— 87V297
˙˙
“bhagavatā patikkhittaṁ mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho paticchanne
˙ ˙
āsane alaṁkammaniye nisajjaṁ kappetun”ti tassāyeva kumārikāya| saddhiṁ 1Ch1 290, 1Ch2 290

eko ekāya raho nisajjaṁ kappesi kālayuttaṁ samullapanto kālayuttaṁ


10 dhammaṁ bhananto. dutiyampi kho visākhā migāramātā nimantitā taṁ
˙
kulaṁ agamāsi. addasā kho visākhā migāramātā āyasm
< antaṁ udāyiṁ
tassāyeva kumārikāya saddhiṁ ekaṁ ekāya raho nisinnaṁ. disv
< āna
āyasm
< antaṁ udāyiṁ etadavoca— “idaṁ, bhante, nacchannaṁ
nappatirūpaṁ yaṁ ayyo mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho nisajjaṁ
15 kappeti. kiñcāpi|, bhante, ayyo anatthiko tena dhammena, api ca 2Kh362

dussaddhāpayā appasannā manussā”ti. evampi kho āyasm < ā udāyı̄


visākhāya migāramātuyā vuccamāno nādiyi. atha| kho visākhā migāramātā 1B492, 1N283

nikkhamitv < ā bhikkhūnaṁ etamatthaṁ ārocesi. ye te bhikkhū appicchā


< i nāma āyasm
. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā udāyı̄
20 mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho nisajjaṁ kappessatı̄”ti.
atha kho te bhikkhū āyasm
1830 < antaṁ udāyiṁ anekapariyāyena
< ā bhagavato| etamatthaṁ| ārocesuṁ|. . . pe. . . “saccaṁ kira tv
vigarahitv < aṁ, 1C429; 1D384;
udāyi, mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho nisajjaṁ kappesı̄”ti? “saccaṁ, 1S439

< i nāma tv
bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < aṁ,
25 moghapurisa, mātugāmena saddhiṁ eko ekāya raho nisajjaṁ kappessasi.
netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana,
bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
453. “na heva kho pana paticchannaṁ āsanaṁ hoti
1831
˙
nālaṅkammaniyaṁ, alañca kho hoti mātugāmaṁ| dutthullāhi 2Kh363
˙˙
30 vācāhi obhāsituṁ. yo pana bhikkhu tathārūpe āsane mātugāmena
saddhiṁ eko ekāya raho nisajjaṁ kappeyya, tamenaṁ
saddheyyavacasā upāsikā disv < innaṁ dhammānaṁ aññatarena
< ā dv
vadeyya— saṁghādisesena vā pācittiyena vā. nisajjaṁ bhikkhu

< innaṁ dhammānaṁ| aññatarena kāretabbo—


patijānamāno dv 1Mc338
˙
35 saṁghādisesena vā pācittiyena vā. yena vā sā| saddheyyavacasā 3P1 192

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
240 VINAYAPITAKA
˙

upāsikā vadeyya tena so bhikkhu kāretabbo. ayampi dhammo


aniyato”ti. (2:19)
87V298 454. na heva| kho pana paticchannaṁ āsanaṁ hotı̄ti
1832
˙
appaticchannaṁ hoti kuttena vā kavātena vā kilañjena vā sānipākārena vā
˙ ˙˙ ˙ ˙
rukkhena vā thambhena vā kotthaliyā vā yena kenaci appaticchannaṁ hoti. 5
˙ ˙

1Ch1 291, 1Ch2 291


1833
nālaṅkammaniyanti| na sakkā hoti methunaṁ dhammaṁ
patisevituṁ.
˙
1C430
1834
alañca kho hoti mātugāmaṁ dutthullāhi vācāhi|
˙˙
obhāsitunti sakkā hoti mātugāmaṁ dutthullāhi vācāhi obhāsituṁ. 10
˙˙
2Kh364, 1S440 yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasmiṁ
1835 <
atthe adhippeto bhikkhūti.
1D385, 1N284
1836
tathārūpe| āsaneti evarūpe āsane.

1837
mātugāmo nāma manussitthı̄, na yakkhı̄ na petı̄ na
tiracchānagatā, viññū patibalā subhāsitadubbhāsitaṁ dutthullādutthullaṁ 15
˙ ˙˙ ˙˙
ājānituṁ.

1838
saddhinti ekato.

1839
eko ekāyāti bhikkhu ceva hoti mātugāmo ca.
283 raho nāma cakkhussa raho, sotassa raho. cakkhussa raho
1840

nāma na sakkā hoti akkhiṁ vā nikhanı̄yamāne bhamukaṁ vā 20


˙
ukkhipı̄yamāne sı̄saṁ vā ukkhipı̄yamāne passituṁ. sotassa raho nāma na
sakkā hoti pakatikathā sotuṁ.
1B494
1841
nisajjaṁ| kappeyyāti mātugāme nisinne bhikkhu upanisinno vā
hoti upanipanno vā. bhikkhu nisinne mātugāmo upanisinno vā hoti
upanipanno vā. ubho vā nisinnā honti ubho vā nipannā. 25

2Kh365, 1Mc339,
1842
saddheyyavacasā| nāma āgataphalā abhisametāvinı̄
87V299
viññātasāsanā.
upāsikā nāma buddhaṁ saranaṁ gatā, dhammaṁ saranaṁ gatā,
1843
˙ ˙
saṁghaṁ saranaṁ gatā.
˙
1844
disv
< āti < ā.
passitv 30

< innaṁ dhammānaṁ aññatarena vadeyya


dv
1845

saṁghādisesena vā pācittiyena vā. nisajjaṁ bhikkhu patijānamāno


˙
dv
< innaṁ dhammānaṁ aññatarena kāretabbo— saṁghādisesena vā
1C431 pācittiyena vā. yena| vā sā saddheyyavacasā upāsikā vadeyya, tena so
bhikkhu kāretabbo. 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 241

455. sā| ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho nisinno mātugāmena 1S441
1846
˙˙
saddhiṁ kāyasaṁsaggaṁ samāpajjanto”ti, so ca taṁ patijānāti, āpattiyā| 1D386
˙
kāretabbo. sā ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā| dittho nisinno mātugāmena 1Ch1 292, 1Ch2 292
˙˙
saddhiṁ kāyasaṁsaggaṁ samāpajjanto”ti, so ce evaṁ vadeyya—
5 “saccāhaṁ nisinno, no ca kho kāyasaṁsaggaṁ samāpajjin”ti, nisajjāya
kāretabbo. . . pe. . . | “nāhaṁ nisinno, api ca kho nipanno”ti, nipajjāya 2Kh366

kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nisinno, api ca kho thito”ti, na kāretabbo.


˙
sā ce eva ṁ vadeyya— “ayyo mayā ditt ho nipanno mātugāmena
1847
˙˙
saddhiṁ kāyasaṁsaggaṁ samāpajjanto”ti, so ca taṁ patijānāti, āpattiyā
˙
10 kāretabbo. . . pe. . . “saccāhaṁ nipanno, no ca kho kāyasaṁsaggaṁ
samāpajjin”ti, nipajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nipanno, api ca kho
nisinno”ti, nisajjāya kāretabbo|. . . pe. . . “nāhaṁ nipanno, api ca kho 1C432, 3P1 193

thito”ti, na| kāretabbo. 1N285


˙
1848
sā| ce evaṁ vadeyya— “ayyassa mayā sutaṁ nisinnassa 87V300

15 mātugāmaṁ dutthullāhi vācāhi obhāsantassā”ti, so ca taṁ patijānāti,


˙˙ ˙
āpattiyā| kāretabbo. sā| ce| evaṁ vadeyya— “ayyassa mayā sutaṁ nisinnassa 1S442; 2Kh367;
mātugāmaṁ dutthullāhi vācāhi obhāsantassā”ti, so ce evaṁ vadeyya— 1Mc340
˙˙
“saccāhaṁ nisinno, no ca kho dutthullāhi vācāhi obhāsin”ti|, nisajjāya 1D387
˙˙
kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nisinno, api ca kho nipanno”ti, nipajjāya
20 kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nisinno, api ca kho thito”ti, na kāretabbo.
˙
sā| ce evaṁ vadeyya— “ayyassa mayā sutaṁ nipannassa 1B496
1849

mātugāmaṁ dutthullāhi vācāhi obhāsantassā”ti, so ca taṁ patijānāti,


˙˙ ˙
āpattiyā kāretabbo. . . pe. . . saccāhaṁ nipanno, no ca kho dutthullāhi
˙˙
vācāhi obhāsinti, nipajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nipanno, api ca kho
25 nisinno”ti, nisajjāya kāretabbo. . . pe. . . “nāhaṁ nipanno, api ca kho
thito”ti, na kāretabbo.
˙
456. sā| ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho mātugāmena saddhiṁ 2Kh368
1850
˙˙
eko ekāya raho nisinno”ti, so ca taṁ patijānāti, nisajjāya kāretabbo. . . pe. . .
˙
“nāhaṁ nisinno, api ca kho nipanno”ti|, nipajjāya kāretabbo. . . pe. . . 1C433

30 “nāhaṁ nisinno, api ca kho thito”ti, na kāretabbo.


˙
sā| ce evaṁ vadeyya— “ayyo mayā dittho mātugāmena saddhiṁ 1Ch1 293, 1Ch2 293
1851
˙˙
eko ekāya raho nipanno”ti, so ca taṁ patijānāti, nipajjāya kāretabbo
˙
. . . pe. . . nāhaṁ nipanno, api ca kho nisinnoti, nisajjāya| kāretabbo. . . pe. . . 1S443

nāhaṁ nipanno, api ca kho thitoti, na kāretabbo.


˙
35
1852
ayampı̄ti purimaṁ upādāya vuccati.

1853
aniyatoti na niyato, saṁghādiseso vā pācittiyaṁ vā.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
242 VINAYAPITAKA
˙

1D388, 2Kh369 457. gamanaṁ| patijānāti nisajjaṁ patijānāti āpattiṁ patijānāti,


1854
˙ ˙ ˙
āpattiyā kāretabbo. gamanaṁ patijānāti nisajjaṁ na patijānāti āpattiṁ
˙ ˙
patijānāti, āpattiyā kāretabbo. gamanaṁ patijānāti nisajjaṁ patijānāti
˙ ˙ ˙
1Mc341 āpattiṁ na patijānāti|, nisajjāya kāretabbo. gamanaṁ patijānāti nisajjaṁ
˙ ˙
na patijānāti āpattiṁ na patijānāti, na kāretabbo. 5
˙ ˙
gamana ṁ na pat ijānāti nisajjaṁ patijānāti āpattiṁ patijānāti,
1855
˙ ˙ ˙
1N286 āpattiyā| kāretabbo. gamanaṁ na patijānāti nisajjaṁ na patijānāti āpattiṁ
˙ ˙
patijānāti, āpattiyā kāretabbo. gamanaṁ na patijānāti nisajjaṁ patijānāti
˙ ˙ ˙
87V301 āpattiṁ na patijānāti|, nisajjāya kāretabbo. gamanaṁ na patijānāti
˙ ˙
nisajjaṁ na patijānāti āpattiṁ na patijānāti, na kāretabboti. 10
˙ ˙
dutiyo aniyato nitthito.
1856
˙˙
1C434, 2Kh370, 458. udditthā| kho āyasm
< anto dv
< e aniyatā dhammā. tatthāyasm
< ante
3P1 194, 1S444
1857
˙˙
pucchāmi— “kaccittha parisuddhā”? dutiyampi pucchāmi— “kaccittha
parisuddhā”? tatiyampi pucchāmi— “kaccittha parisuddhā”?
parisuddhetthāyasm < ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄ti.
< anto; tasm 15

1858
tassuddānaṁ

458. alaṁ kammaniyañceva, tatheva ca naheva kho;


1859

aniyatā supaññattā, buddhasetthena tādināti.


˙˙

1860
aniyatakandaṁ nitthitaṁ. 20
˙˙ ˙˙

1.4. NISSAGGIYAKANDA
˙ ˙
1.4.1. CĪVARAVAGGA
1.4.1.1. KATHINASIKKHĀPADA

1B498, 2C1,
1861 < anto tiṁsa nissaggiyā pācittiyā
ime| kho panāyasm
1Ch1 294,
dhammā uddesaṁ āgacchanti. 25
1Ch2 294, 2D1,
3Kh1, 2Mc1,
1N287, 3P1 195,
459.
1862
tena samayena buddho bhagavā vesāliyaṁ viharati gotamake
2S1, 87V302 cetiye. tena kho pana samayena bhagavatā bhikkhūnaṁ ticı̄varaṁ
anuññātaṁ hoti. chabbaggiyā bhikkhū— “bhagavatā ticı̄varaṁ
anuññātan”ti aññeneva ticı̄varena gāmaṁ pavisanti, aññena ticı̄varena
3Kh2 ārāme acchanti, aññena| ticı̄varena nahānaṁ otaranti. ye te bhikkhū 30

appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh


< i nāma
chabbaggiyā bhikkhū atirekacı̄varaṁ dhāressantı̄”ti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 243

1863
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira| tumh


vigarahitv < e, 2D2

bhikkhave, atirekacı̄varaṁ dhārethā”ti|? “saccaṁ, bhagavā”ti|. vigarahi 2S2; 2Mc2

buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh


< i nāma tumh
< e, moghapurisā,
5 atirekacı̄varaṁ dhāressatha. netaṁ, moghapurisā|, appasannānaṁ vā 2C2

pasādāya. . . pe. . . | evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ 3Kh3

uddiseyyātha—
460.
1864
“yo pana bhikkhu atirekacı̄varaṁ dhāreyya, nissaggiyaṁ
pācittiyan”ti.
10
1865
evañcidaṁ| bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti. 87V303

285 tena
kho pana samayena āyasm < ato ānandassa atirekacı̄varaṁ
461.
1866

uppannaṁ hoti. āyasm


< ā ca ānando taṁ cı̄varaṁ āyasm
< ato sāriputtassa
dātukāmo hoti. āyasm
< ā ca sāriputto sākete viharati. atha kho āyasm
< ato| 1N288

ānandassa etadahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ— ‘na


15 atirekacı̄varaṁ dhāretabban’ti. idañca me atirekacı̄varaṁ uppannaṁ.
ahañcimaṁ cı̄varaṁ āyasm
< ato sāriputtassa dātukāmo. āyasm
< ā ca| sāriputto 3P1 196

sākete viharati. kathaṁ nu kho mayā patipajjitabban”ti? atha kho āyasm < ā
˙
ānando bhagavato etamatthaṁ| ārocesi. “kı̄vaciraṁ panānanda, sāriputto 1Ch1 295, 1Ch2 295

āgacchissatı̄”ti? “navamaṁ vā, bhagavā, divasaṁ dasamaṁ vā”ti. atha| kho 3Kh4

20
< iṁ nidāne etasm
bhagavā etasm < iṁ pakaran˙e dhammiṁ kathaṁ katv
< ā
bhikkhū āmantesi— “anujānāmi, bhikkhave, dasāhaparamaṁ
atirekacı̄varaṁ dhāretuṁ. evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ
uddiseyyātha—
462. “nitthitacı̄varasm
1867 < iṁ| bhikkhunā ubbhatasm
< iṁ| kathine286 1B500; 2S3
˙˙
25 dasāhaparamaṁ atirekacı̄varaṁ dhāretabbaṁ. taṁ atikkāmayato
nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (1:20)

< inti| bhikkhuno cı̄varaṁ kataṁ vā hoti nat˙t˙haṁ


nitthitacı̄varasm
463. 2D3
1868
˙˙
vā vinatthaṁ vā daddhaṁ vā cı̄varāsā vā upacchinnā.
˙˙ ˙˙
1869
ubbhatasm< iṁ| kathineti at˙t˙hannaṁ mātikānaṁ aññatarāya 2Mc3

30 mātikāya ubbhataṁ hoti, saṁghena| vā antarā ubbhataṁ hoti. 2C3

1870
dasāhaparamanti dasāhaparamatā287 dhāretabbaṁ.
atirekacı̄varaṁ nāma anadhitthitaṁ avikappitaṁ.
1871
˙˙
cı̄varaṁ| nāma channaṁ cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varaṁ, 3Kh5
1872

vikappanupagaṁ pacchimaṁ.
35
1873
taṁ atikkāmayato nissaggiyaṁ hotı̄ti288 ekādase
arunuggamane nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ| saṁghassa vā ganassa vā 87V304
˙ ˙
puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. tena bhikkhunā

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d
” d ” p ph b bH m j r ”l
”H n V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
244 VINAYAPITAKA
˙

saṁghaṁ upasaṅkamitv
< ā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ karitv < ā vud˙d˙hānaṁ
bhikkhūnaṁ pāde vanditv
< ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
< ā añjaliṁ paggahetv < ā
evamassa vacanı̄yo— “idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ dasāhātikkantaṁ
1N289
< ā| āpatti desetabbā.
nissaggiyaṁ, imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. nissajjitv
2S4 byattena bhikkhunā patibalena āpatti| patiggahetabbā. nissatthacı̄varaṁ 5
< ˙ ˙ ˙˙
dātabbaṁ—
464. “sunātu me, bhante, saṁgho. idaṁ cı̄varaṁ itthannāmassa
1874
˙
bhikkhuno nissaggiyaṁ saṁghassa nissatthaṁ. yadi saṁghassa
˙˙
pattakallaṁ, saṁgho imaṁ cı̄varaṁ itthannāmassa bhikkhuno dadeyyā”ti.
1Ch1 296, 465.
1875
tena| bhikkhunā sambahule bhikkhū upasaṅkamitv
< ā ekaṁsaṁ 10

1Ch2 296 , 3Kh6 uttarāsaṅgaṁ karitv < ā vud˙d˙hānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv
< ā ukkut˙ikaṁ
2C4
< ā añjaliṁ paggahetv
nisı̄ditv < ā evamassu vacanı̄yā— “idaṁ me|, bhante,
2D4; 3P1 197 cı̄varaṁ| dasāhātikkantaṁ| nissaggiyaṁ. imāhaṁ āyasm < antānaṁ
< ā āpatti desetabbā. by
nissajjāmı̄”ti. nissajjitv
<
attena bhikkhunā patibalena
˙
āpatti patiggahetabbā. nissatthacı̄varaṁ dātabbaṁ— 15
˙ ˙˙
466. “sun antu me āyasm< antā. idaṁ cı̄varaṁ itthannāmassa bhikkhuno
1876
˙
2Mc4 nissaggiyaṁ āyasm < antānaṁ| nissat˙t˙haṁ. yadāyasm< antānaṁ pattakallaṁ,
āyasm
< antā imaṁ cı̄varaṁ itthannāmassa bhikkhuno dadeyyun”ti.
467.
1877
tena bhikkhunā ekaṁ bhikkhuṁ upasaṅkamitv
< ā ekaṁsaṁ
uttarāsaṅgaṁ karitv
< ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
< ā añjaliṁ paggahetv
< ā evamassa 20

vacanı̄yo— “idaṁ me, āvuso, cı̄varaṁ dasāhātikkantaṁ nissaggiyaṁ.


3Kh7 imāhaṁ āyasm < ā āpatti desetabbā. tena
< ato nissajjāmı̄”ti|. nissajjitv
bhikkhunā āpatti patiggahetabbā. nissatthacı̄varaṁ dātabbaṁ— “imaṁ
˙ ˙˙
cı̄varaṁ āyasm
< ato dammı̄”ti.
1B502 468. dasāhātikkante| atikkantasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 25
1878

2S5 dasāhātikkante| vematiko, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. dasāhātikkante


87V305 anatikkantasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. anadhitthite adhitthitasaññı̄,
˙˙ ˙˙
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. avikappite vikappitasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
avissajjite vissajjitasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. anatthe natthasaññı̄,
˙˙ ˙˙
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. avinatthe vinatthasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 30
˙˙ ˙˙
3Kh8 adaddhe daddhasaññı̄, nissaggiyaṁ| pācittiyaṁ. avilutte viluttasaññı̄,
˙˙ ˙˙
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
nissaggiyaṁ cı̄varaṁ anissajjitv
1879 < ā paribhuñjati, āpatti dukkat˙assa.
2C5, 1N290 dasāhānatikkante atikkantasaññı̄, āpatti dukkatassa. dasāhānatikkante|
˙
vematiko, āpatti dukkatassa. dasāhānatikkante anatikkantasaññı̄, anāpatti. 35
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 245

469. anāpatti|— antodasāhaṁ adhittheti, vikappeti, vissajjeti, nassati, 2D5


1880
˙˙
vinassati, dayhati, acchinditv
< ā ganh anti, vissāsaṁ ganhanti, ummattakassa,
˙ < ˙< ˙<
ādikammikassāti.
470. tena| kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū nissatthacı̄varaṁ 1Ch1 297, 1Ch2 297
1881
˙˙
5 na denti. bhagavato| etamatthaṁ ārocesuṁ. ( )289 “na|, bhikkhave, 3Kh9; 2Mc5, 2S6

nissatthacı̄varaṁ na dātabbaṁ. yo na dadeyya, āpatti dukkatassā”ti.


˙˙ ˙
kathinasikkhāpadaṁ nitthitaṁ pathamaṁ.
1882
˙˙ ˙

1.4.1.2. UDOSITA(DUTIYAKATHINA)SIKKHĀPADA

471.
1883
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 3Kh10, 3P1 198,
2S7
10 anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena bhikkhū bhikkhūnaṁ
˙˙
hatthe cı̄varaṁ nikkhipitv < ā santaruttarena janapadacārikaṁ pakkamanti.
tāni cı̄varāni ciraṁ nikkhittāni kannakitāni honti. tāni bhikkhū otāpenti|. 2C6
˙˙
addasā kho āyasm < ā ānando senāsanacārikaṁ āhin˙d˙anto te bhikkhū tāni
cı̄varāni otāpente. disv< āna yena te bhikkhū tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā
15 te bhikkhū etadavoca— “kassimāni, āvuso|, cı̄varāni kannakitānı̄”ti? atha 2D6
˙˙
kho te bhikkhū āyasm
< ato| ānandassa etamatthaṁ ārocesuṁ. āyasm< ā ānando 87V306

< i nāma bhikkhū bhikkhūnaṁ hatthe


ujjhāyati khiyyati vipāceti— “kathañh
cı̄varaṁ nikkhipitv
< ā santaruttarena janapadacārikaṁ pakkamissantı̄”ti.
1884
atha kho āyasm
< ā ānando te bhikkhū anekapariyāyena vigarahitv
< ā
20 bhagavato etamatthaṁ ārocesi. . . pe. . . “saccaṁ| kira, bhikkhave, bhikkhū 3Kh11

bhikkhūnaṁ hatthe cı̄varaṁ nikkhipitv


< ā santaruttarena janapadacārikaṁ
pakkamantı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . .

< i nāma te, bhikkhave, moghapurisā bhikkhūnaṁ hatthe cı̄varaṁ


kathañh

< ā santaruttarena janapadacārikaṁ| pakkamissanti|. netaṁ,


nikkhipitv 1N291; 2S8

25 bhikkhave, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave,


imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
472.
1885 < iṁ| bhikkhunā ubbhatasm
“nitthitacı̄varasm < iṁ kathine 1B504, 2Mc6
˙˙
ekarattampi ce bhikkhu ticı̄varena vippavaseyya, nissaggiyaṁ
pācittiyan”ti.
30
1886
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.
473.
1887
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu kosambiyaṁ gilāno
hoti. ñātakā tassa bhikkhuno santike dūtaṁ pāhesuṁ— “āgacchatu
bhadanto, mayaṁ, upatthahissāmā”ti. bhikkhūpi evamāhaṁsu—
˙˙
“gacchāvuso|, ñātakā| taṁ upatthahissantı̄”ti. so evamāha— 1Ch1 298,
˙˙
35 “bhagavatāvuso|, sikkhāpadaṁ paññattaṁ— ‘na ticı̄varena 1Ch2 298 ; 3Kh12
2C7

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d
” d ” p ph b bH m j r ”l
”H n V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
246 VINAYAPITAKA
˙

< i gilāno. na sakkomi ticı̄varaṁ ādāya


vippavasitabban’ti. ahañcamh
3P1 199 pakkamituṁ. nāhaṁ gamissāmı̄”ti|. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha
2D7
< iṁ nidāne etasm
kho bhagavā etasm < ā
< iṁ pakaran˙e dhammiṁ kathaṁ| katv
bhikkhū āmantesi— “anujānāmi, bhikkhave, gilānassa bhikkhuno ticı̄varena
avippavāsasammutiṁ dātuṁ. evañca pana, bhikkhave, dātabbā. tena 5

gilānena bhikkhunā saṁghaṁ upasaṅkamitv


< ā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ
< ā vud˙d˙hānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv
karitv < ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
< ā
añjaliṁ paggahetv < ā evamassa vacanı̄yo— ‘ahaṁ, bhante, gilāno. na
sakkomi ticı̄varaṁ ādāya pakkamituṁ. sohaṁ, bhante, saṁghaṁ ticı̄varena
avippavāsasammutiṁ yācāmı̄’ti. dutiyampi yācitabbā. tatiyampi yācitabbā. 10

2S9 byattena bhikkhunā patibalena saṁgho| ñāpetabbo—


< ˙
3Kh13 474. ‘sun ātu me, bhante, saṁgho|. ayaṁ itthannāmo bhikkhu gilāno. na
1888
˙
87V307 sakkoti ticı̄varaṁ| ādāya pakkamituṁ. so saṁghaṁ ticı̄varena
avippavāsasammutiṁ yācati. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho
itthannāmassa bhikkhuno ticı̄varena avippavāsasammutiṁ dadeyya. esā 15

ñatti.
sunātu me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu gilāno. na
˙
1889

sakkoti ticı̄varaṁ ādāya pakkamituṁ. so saṁghaṁ ticı̄varena


avippavāsasammutiṁ yācati. saṁgho itthannāmassa bhikkhuno ticı̄varena
1N292 avippavāsasammutiṁ| deti. yassāyasm
< ato khamati itthannāmassa 20

bhikkhuno ticı̄varena avippavāsasammutiyā dānaṁ, so tunhassa; yassa


˙<
nakkhamati, so bhāseyya.
2Mc7; 2C8 1890
dinnā| saṁghena itthannāmassa bhikkhuno| ticı̄varena
avippavāsasammuti. khamati saṁghassa, tasm
< ā tun˙<hı̄, evametaṁ
dhārayāmı̄’ti. 25

3Kh14
1891
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha|—
475. “nitthitacı̄varasm
1892 < iṁ bhikkhunā ubbhatasm
< iṁ kathine
˙˙
ekarattampi ce bhikkhu ticı̄varena vippavaseyya, aññatr
<a
bhikkhusammutiyā290 , nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (2:21)

< inti| bhikkhuno cı̄varaṁ kataṁ vā hoti nat˙t˙haṁ


nitthitacı̄varasm
2D8 476. 30
1893
˙˙
vā vinatthaṁ vā daddhaṁ vā cı̄varāsā vā upacchinnā.
˙˙ ˙˙
1B506, 1Ch1 299,
1894
ubbhatasm< iṁ| kathineti at˙t˙hannaṁ mātikānaṁ aññatarāya
1Ch2 299
mātikāya ubbhataṁ hoti, saṁghena vā antarā ubbhataṁ hoti.

1895
ekarattampi ce bhikkhu ticı̄varena vippavaseyyāti
2S10 saṅghātiyā vā uttarāsaṅgena vā antaravāsakena| vā. 35
˙
1896 <a bhikkhusammutiyāti t˙hapetv
aññatr < ā bhikkhusammutiṁ.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 247

nissaggiyaṁ hotı̄ti saha arunuggamanā291 nissaggiyaṁ hoti.


1897
˙
nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa| vā puggalassa vā. evañca pana, 87V308
˙
bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . “idaṁ| me, bhante|, cı̄varaṁ 3Kh15; 3P1 200
rattivippavutthaṁ292 aññatr<a bhikkhusammutiyā nissaggiyaṁ, imāhaṁ
5 saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . .
āyasm
< ato dammı̄ti.
477.
1898
gāmo ekūpacāro nānūpacāro. nivesanaṁ ekūpacāraṁ
nānūpacāraṁ. udosito293 ekūpacāro nānūpacāro. atto ekūpacāro
˙˙
nānūpacāro|. mālo ekūpacāro nānūpacāro. pāsādo| ekūpacāro nānūpacāro. 2C9; 2Mc8
˙
10 hammiyaṁ ekūpacāraṁ nānūpacāraṁ. nāvā ekūpacārā nānūpacārā. sattho
ekūpacāro nānūpacāro. khettaṁ ekūpacāraṁ nānūpacāraṁ.
dhaññakaranaṁ ekūpacāraṁ nānūpacāraṁ. ārāmo ekūpacāro nānūpacāro.
˙
vihāro ekūpacāro nānūpacāro. rukkhamūlaṁ ekūpacāraṁ nānūpacāraṁ.
ajjhokāso ekūpacāro nānūpacāro.
15 478.
1899
gāmo| ekūpacāro nāma ekakulassa gāmo hoti parikkhitto ca|. 2D9, 3Kh16,
1N293; 2S11
antogāme cı̄varaṁ nikkhipitv
< ā antogāme vatthabbaṁ. aparikkhitto hoti,
< iṁ ghare cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm
yasm < iṁ ghare vatthabbaṁ,
hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ.

< iṁ ghare cı̄varaṁ


nānākulassa gāmo hoti parikkhitto ca. yasm
479.
1900

20 nikkhittaṁ hoti tasm


< iṁ ghare vatthabbaṁ sabhāye vā dv
< āramūle vā,
hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ. sabhāyaṁ gacchantena hatthapāse cı̄varaṁ

< ā sabhāye vā vatthabbaṁ dv


nikkhipitv < āramūle vā, hatthapāsā vā na
vijahitabbaṁ. sabhāye cı̄varaṁ nikkhipitv
< ā sabhāye vā vatthabbaṁ
dv
< āramūle vā, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ. aparikkhitto hoti, yasm
< iṁ
25 ghare cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm < iṁ ghare vatthabbaṁ, hatthapāsā vā
na vijahitabbaṁ.
480.
1901
ekakulassa| nivesanaṁ hoti parikkhittañca, nānāgabbhā 1Ch1 300,

nānāovarakā. antonivesane cı̄varaṁ nikkhipitv , 2D10


1Ch2 300
< ā antonivesane| vatthabbaṁ. 3Kh17
aparikkhittaṁ hoti, yasm< iṁ gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti| tasm
< iṁ 2C10

30 gabbhe vatthabbaṁ, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ.


481.
1902
nānākulassa nivesanaṁ hoti parikkhittañca, nānāgabbhā
nānāovarakā. yasm< iṁ gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm< iṁ gabbhe
vatthabbaṁ dv < āramūle vā, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ|. aparikkhittaṁ 87V309

< iṁ gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm


hoti, yasm < iṁ gabbhe vatthabbaṁ,
35 hatthapāsā vā| na vijahitabbaṁ. 2S12

482.
1903
ekakulassa| udosito294 hoti parikkhitto ca, nānāgabbhā 1B508

nānāovarakā|. antoudosite| cı̄varaṁ nikkhipitv


< ā antoudosite vatthabbaṁ. 3P1 201; 2Mc9

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
248 VINAYAPITAKA
˙

< iṁ gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm


aparikkhitto hoti, yasm < iṁ gabbhe
vatthabbaṁ, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ.
483.
1904
nānākulassa udosito hoti parikkhitto ca, nānāgabbhā nānāovarakā.

< iṁ gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm


yasm < iṁ gabbhe vatthabbaṁ
dv
< āramūle vā, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ. aparikkhitto hoti, yasm
< iṁ 5

gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm


< iṁ gabbhe vatthabbaṁ, hatthapāsā
vā na vijahitabbaṁ.
3Kh18 484. ekakulassa| atto hoti, antoatte cı̄varaṁ nikkhipitv
< ā antoat˙t˙e
1905
˙˙ ˙˙
vatthabbaṁ. nānākulassa atto hoti, nānāgabbhā nānāovarakā. yasm< iṁ
˙˙
gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm
< iṁ gabbhe vatthabbaṁ dv < āramūle vā, 10

hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ.


485. ekakulassa mālo hoti, antomāle cı̄varaṁ nikkhipitv
< ā antomāl˙e
1906
˙ ˙
1N294 vatthabbaṁ. nānākulassa mālo hoti nānāgabbhā nānāovarakā, yasm
< iṁ|
˙
2C11
< iṁ gabbhe| vatthabbaṁ dv
gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm < āramūle vā,
hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ. 15

486. ekakulassa pāsādo hoti, antopāsāde cı̄varaṁ nikkhipitv


1907 < ā
1Ch1 301, antopāsāde vatthabbaṁ. nānākulassa pāsādo hoti, nānāgabbhā|
1Ch2 301, 2S13
nānāovarakā. yasm< iṁ gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm< iṁ gabbhe
vatthabbaṁ dv < āramūle vā, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ.
487. ekakulassa hammiyaṁ hoti. antohammiye cı̄varaṁ nikkhipitv
1908 < ā 20

3Kh19 antohammiye vatthabbaṁ. nānākulassa| hammiyaṁ hoti, nānāgabbhā

< iṁ gabbhe cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm


nānāovarakā. yasm < iṁ gabbhe
2D11 vatthabbaṁ| dv< āramūle vā, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ.
2Mc10 488. ekakulassa| nāvā hoti. antonāvāya cı̄varaṁ nikkhipitv
1909 < ā antonāvāya
87V310 vatthabbaṁ|. nānākulassa nāvā hoti nānāgabbhā nānāovarakā. yasm
< iṁ 25

ovarake cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm


< iṁ ovarake vatthabbaṁ, hatthapāsā
vā na vijahitabbaṁ.
489. ekakulassa sattho hoti. satthe cı̄varaṁ nikkhipitv
1910 < ā purato vā
pacchato vā sattabbhantarā na vijahitabbā, passato abbhantaraṁ na
vijahitabbaṁ. nānākulassa sattho hoti, satthe cı̄varaṁ nikkhipitv
< ā 30

hatthapāsā na vijahitabbaṁ.
490.
1911
ekakulassa khettaṁ hoti parikkhittañca. antokhette cı̄varaṁ

< ā antokhette vatthabbaṁ. aparikkhittaṁ hoti, hatthapāsā na


nikkhipitv
3Kh20 vijahitabbaṁ. nānākulassa| khettaṁ hoti parikkhittañca. antokhette
2C12; 2S14 cı̄varaṁ nikkhipitv
< ā| dv
< āramūle vā vatthabbaṁ, hatthapāsā| vā na 35

vijahitabbaṁ. aparikkhittaṁ hoti, hatthapāsā na vijahitabbaṁ.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 249

491. ekakulassa| dhaññakaranaṁ hoti parikkhittañca. 1B510


1912
˙
antodhaññakarane cı̄varaṁ nikkhipitv
< ā antodhaññakaran˙e vatthabbaṁ.
˙
aparikkhittaṁ hoti, hatthapāsā na vijahitabbaṁ. nānākulassa
dhaññakaranaṁ hoti parikkhittañca. antodhaññakarane cı̄varaṁ
˙ ˙
5
< ā dv
nikkhipitv < āramūle vā vatthabbaṁ, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ.
aparikkhittaṁ hoti, hatthapāsā na vijahitabbaṁ.
492.
1913
ekakulassa ārāmo hoti parikkhitto ca. antoārāme cı̄varaṁ

< ā antoārāme vatthabbaṁ. aparikkhitto hoti, hatthapāsā na


nikkhipitv
vijahitabbaṁ|. nānākulassa ārāmo hoti parikkhitto ca. antoārāme cı̄varaṁ 2D12

10
< ā dv
nikkhipitv < āramūle vā vatthabbaṁ, hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ.
aparikkhitto hoti, hatthapāsā na vijahitabbaṁ.
493.
1914
ekakulassa| vihāro hoti parikkhitto ca. antovihāre cı̄varaṁ 1Ch1 302,
1Ch2 302, 3Kh21,
nikkhipitv< ā antovihāre vatthabbaṁ. aparikkhitto hoti, yasm
< iṁ vihāre 1N295, 3P1 202
< iṁ vihāre vatthabbaṁ, hatthapāsā vā na
cı̄varaṁ nikkhittaṁ| hoti tasm 2Mc11

15 vijahitabbaṁ. nānākulassa vihāro hoti parikkhitto ca. yasm


< iṁ vihāre
cı̄varaṁ nikkhittaṁ hoti tasm
< iṁ vihāre vatthabbaṁ dv
< āramūle vā,
< iṁ vihāre cı̄varaṁ
hatthapāsā vā na vijahitabbaṁ. aparikkhitto hoti|, yasm 2S15

nikkhittaṁ hoti tasm< iṁ vihāre vatthabbaṁ, hatthapāsā vā na


vijahitabbaṁ.
20 494. ekakulassa| rukkhamūlaṁ hoti, yaṁ majjhanh
1915 < ike kāle samantā 2C13, 87V311

chāyā pharati, antochāyāya cı̄varaṁ nikkhipitv


< ā antochāyāya vatthabbaṁ.
nānākulassa rukkhamūlaṁ hoti, hatthapāsā na vijahitabbaṁ.

1916
ajjhokāso ekūpacāro nāma agāmake araññe samantā
sattabbhantarā ekūpacāro, tato paraṁ nānūpacāro.
25 495. vippavutthe| vippavutthasaññı̄ aññatr
1917 <a bhikkhusammutiyā, 3Kh22

nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. vippavutthe vematiko, aññatr


<a
bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. vippavutthe
avippavutthasaññı̄, aññatr<a bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
appaccuddhate paccuddhatasaññı̄. . . pe. . . avissajjite vissajjitasaññı̄. . .
˙ ˙
30 anatthe natthasaññı̄. . . avinatthe vinatthasaññı̄|. . . adaddhe daddhasaññı̄ 2D13
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
<a bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
avilutte viluttasaññı̄, aññatr

1918
nissaggiyaṁ| cı̄varaṁ anissajjitv < ā paribhuñjati, āpatti dukkat˙assa|. 3Kh23; 2S16

avippavutthe vippavutthasaññı̄, āpatti dukkatassa. avippavutthe vematiko,


˙
āpatti dukkatassa. avippavutthe avippavutthasaññı̄, anāpatti.
˙
35 496. anāpatti— antoarune paccuddharati, vissajjeti, nassati, vinassati,
1919
˙
dayhati|, acchinditv < ā gan hanti, vissāsaṁ ganhanti, bhikkhusammutiyā, 2C14, 2Mc12
˙ < ˙< ˙<
ummattakassa, ādikammikassāti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
250 VINAYAPITAKA
˙

udosita(dutiyakathina)sikkhāpadaṁ nitthitaṁ dutiyaṁ.


1920
˙˙

1.4.1.3. TATIYAKATHINASIKKHĀPADA

1B512, 1Ch1 303, 497.


1921
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
1Ch2 303 , 3Kh24, anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno
2S17 ˙˙
1N296; 87V312 akālacı̄varaṁ| uppannaṁ hoti. tassa taṁ| cı̄varaṁ kayiramānaṁ nappahoti. 5

3P1 203 atha kho| so bhikkhu taṁ cı̄varaṁ ussāpetv


< ā punappunaṁ vimajjati.
addasā kho bhagavā senāsanacārikaṁ āhindanto taṁ bhikkhuṁ taṁ
˙˙
cı̄varaṁ ussāpetv
< ā punappuna ṁ vimajjanta ṁ. disv
< āna yena so bhikkhu
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv< ā taṁ bhikkhuṁ etadavoca— “kissa tv < aṁ,
bhikkhu, imaṁ cı̄varaṁ ussāpetv
< ā punappunaṁ vimajjası̄”ti? “idaṁ me, 10

3Kh25 bhante, akālacı̄varaṁ uppannaṁ. kayiramānaṁ nappahoti. tenāhaṁ| imaṁ


cı̄varaṁ ussāpetv
< ā punappunaṁ vimajjāmı̄”ti. “atthi pana te, bhikkhu,
< iṁ nidāne
cı̄varapaccāsā”ti? “atthi, bhagavā”ti. atha kho bhagavā etasm

< iṁ pakaran˙e dhammiṁ kathaṁ katv


etasm < ā, bhikkhū āmantesi—
2D14 “anujānāmi, bhikkhave|, akālacı̄varaṁ patiggahetv
< ā cı̄varapaccāsā 15
˙
nikkhipitun”ti.
498.
1922
tena kho pana samayena bhikkhū— “bhagavatā anuññātaṁ
2C15 akālacı̄varaṁ| patiggahetv< ā cı̄varapaccāsā nikkhipitun”ti akālacı̄varāni
˙
2S18 patiggahetv
˙ < ā| atirekamāsaṁ nikkhipanti. tāni cı̄varāni cı̄varavaṁse
bhandikābaddhāni titthanti. addasā kho āyasm < ā ānando senāsanacārikaṁ 20
˙˙ ˙˙
2Mc13 āhindanto tāni cı̄varāni cı̄varavaṁse bhandikābaddhāni titthante|. disv < āna
˙˙ ˙˙ ˙˙
bhikkhū āmantesi— “kassimāni, āvuso, cı̄varāni cı̄varavaṁse
bhandikābaddhāni titthantı̄”ti? “amh < ākaṁ, āvuso, akālacı̄varāni
˙˙ ˙˙
3Kh26 cı̄varapaccāsā| nikkhittānı̄”ti. “kı̄vaciraṁ panāvuso, imāni cı̄varāni
nikkhittānı̄”ti? “atirekamāsaṁ, āvuso”ti. āyasm
< ā ānando ujjhāyati khiyyati 25

vipāceti— “kathañh< i nāma bhikkhū akālacı̄varaṁ pat˙iggahetv


< ā
atirekamāsaṁ nikkhipissantı̄”ti.
atha kho āyasm
1923 < ā ānando te bhikkhū anekapariyāyena vigarahitv < ā
bhagavato etamatthaṁ ārocesi. . . pe. . . “saccaṁ kira, bhikkhave, bhikkhū
akālacı̄varaṁ patiggahetv
< ā atirekamāsaṁ nikkhipantı̄”ti? “saccaṁ, 30
˙
bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma te,
bhikkhave, moghapurisā akālacı̄varaṁ patiggahetv
< ā atirekamāsaṁ
˙
1N297 nikkhipissanti. netaṁ, bhikkhave|, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . .
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
1Ch1 304, 1Ch2 304 499.
1924 < iṁ| bhikkhunā ubbhatasm
“nitthitacı̄varasm < iṁ kathine 35
˙˙
3Kh27 bhikkhuno paneva| akālacı̄varaṁ uppajjeyya, ākaṅkhamānena

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 251

bhikkhunā| patiggahetabbaṁ. patiggahetv < ā khippameva 2C16


˙ ˙
kāretabbaṁ. no cassa pāripūri, māsaparamaṁ tena296 bhikkhunā| 2D15, 2S19

taṁ cı̄varaṁ nikkhipitabbaṁ ūnassa pāripūriyā satiyā paccāsāya.


tato ce uttari297 nikkhipeyya, satiyāpi paccāsāya, nissaggiyaṁ
5 pācittiyan”ti. (3:22)

< inti| bhikkhuno cı̄varaṁ kataṁ vā hoti nat˙t˙haṁ


nitthitacı̄varasm
500. 3P1 204, 87V313
1925
˙˙
vā vinatthaṁ vā daddhaṁ vā cı̄varāsā vā upacchinnā.
˙˙ ˙˙
1926
ubbhatasm< iṁ| kathineti at˙t˙hannaṁ mātikānaṁ aññatarāya 1B514

mātikāya ubbhataṁ hoti, saṁghena vā antarā ubbhataṁ hoti.


10
1927
akālacı̄varaṁ nāma anatthate kathine ekādasamāse uppannaṁ,
atthate kathine sattamāse uppannaṁ, kālepi ādissa dinnaṁ, etaṁ
akālacı̄varaṁ nāma.
uppajjeyyāti| uppajjeyya saṁghato vā ganato vā ñātito vā 3Kh28, 2Mc14
1928
˙
mittato vā paṁsukūlaṁ vā attano vā dhanena.
15 ākaṅkhamānenāti icchamānena patiggahetabbaṁ.
1929
˙
1930
pat iggahetv
< ā khippameva kāretabbanti dasāhā kāretabbaṁ.
˙
1931
no cassa pāripūrı̄ti kayiramānaṁ nappahoti.

1932
māsaparamaṁ tena bhikkhunā taṁ cı̄varaṁ
nikkhipitabbanti māsaparamatā nikkhipitabbaṁ.
20
1933
ūnassa pāripūriyāti ūnassa pāripūratthāya.
satiyā paccāsāyāti paccāsā hoti saṁghato vā ganato vā ñātito vā
1934
˙
mittato vā paṁsukūlaṁ vā attano vā dhanena.

1935
tato ce uttari nikkhipeyya satiyāpi paccāsāyāti
tadahuppanne| mūlacı̄vare paccāsācı̄varaṁ uppajjati, dasāhā| kāretabbaṁ. 2C17, 2S20; 3Kh29

25 dv
< ı̄huppanne mūlacı̄vare paccāsācı̄varaṁ uppajjati, dasāhā kāretabbaṁ.
tı̄huppanne mūlacı̄vare. . . pe. . . catūhuppanne. . . pañcāhuppanne. . .
chāhuppanne. . . sattāhuppanne|. . . atthāhuppanne|. . . navāhuppanne|. . . 1N298; 1Ch1 305,
˙˙
dasāhuppanne mūlacı̄vare paccāsācı̄varaṁ uppajjati, dasāhā kāretabbaṁ|. 1Ch2 305; 2D16
87V314
ekādase uppanne. . . pe. . . dv
< ādase uppanne. . . terase uppanne. . . cuddase
30 uppanne. . . pannarase uppanne. . . solase uppanne. . . sattarase uppanne. . .
˙
atthārase uppanne. . . ekūnavı̄se uppanne. . . vı̄se uppanne mūlacı̄vare
˙˙
paccāsācı̄varaṁ uppajjati, dasāhā kāretabbaṁ. ekavı̄se uppanne mūlacı̄vare
paccāsācı̄varaṁ uppajjati, navāhā kāretabbaṁ. dv
< āvı̄se uppanne. . . pe. . .
tevı̄se uppanne. . . catuvı̄se| uppanne. . . pañcavı̄se uppanne. . . chabbı̄se 3Kh30

35 uppanne. . . sattavı̄se uppanne. . . atthavı̄se uppanne. . . ekūnatiṁse| 2Mc15


˙˙
uppanne mūlacı̄vare paccāsācı̄varaṁ uppajjati, ekāhaṁ kāretabbaṁ. . .
tiṁse uppanne mūlacı̄vare paccāsācı̄varaṁ uppajjati|, tadaheva 2S21

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
252 VINAYAPITAKA
˙

2C18 adhitthātabbaṁ vikappetabbaṁ vissajjetabbaṁ|. no ce adhittheyya vā


˙˙ ˙˙
1B516 vikappeyya vā vissajjeyya vā, ekatiṁse| arunuggamane nissaggiyaṁ hoti.
˙
3P1 205 nissajjitabbaṁ| saṁghassa vā ganassa vā puggalassa vā. evañca pana,
˙
bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . idaṁ me, bhante, akālacı̄varaṁ
3Kh31 māsātikkantaṁ nissaggiyaṁ|, imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄ti. . . pe. . . 5

dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm


< ato dammı̄ti.
1936
visabhāge uppanne mūlacı̄vare paccāsācı̄varaṁ uppajjati, rattiyo
ca sesā honti, na akāmā kāretabbaṁ.
2D17 501.
1937
māsātikkante| atikkantasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
māsātikkante vematiko nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. māsātikkante 10

anatikkantasaññı̄ nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. anadhitthite adhitthitasaññı̄


˙˙ ˙˙
. . . pe. . . avikappite vikappitasaññı̄. . . avissajjite vissajjitasaññı̄. . . anatthe
˙˙
natthasaññı̄. . . avinatthe vinatthasaññı̄. . . adaddhe daddhasaññı̄. . .
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
avilutte viluttasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
3Kh32
1938
nissaggiyaṁ| cı̄varaṁ anissajjitv
< ā paribhuñjati, āpatti dukkat˙assa. 15

māsānatikkante atikkantasaññı̄, āpatti dukkatassa. māsānatikkante


˙
vematiko, āpatti dukkatassa. māsānatikkante anatikkantasaññı̄, anāpatti.
˙
2S22 502. anāpatti— antomāse adhittheti, vikappeti, vissajjeti, nassati|,
1939
˙˙
vinassati, dayhati, acchinditv < ā gan hanti, vissāsaṁ ganhanti, ummattakassa,
˙ < ˙< ˙<
ādikammikassāti. 20

tatiyakathinasikkhāpadaṁ nitthitaṁ tatiyaṁ.


1940
˙˙

1.4.1.4. PURĀNACĪVARASIKKHĀPADA
˙

2C19, 1Ch1 306, 503.


1941
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
1Ch2 306, 3Kh33,
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm < ato udāyissa
2Mc16, 1N299, ˙˙
2S23, 87V315 purānadutiyikā bhikkhunı̄su pabbajitā hoti. sā āyasm
< ato udāyissa santike 25
˙
abhikkhanaṁ āgacchati. āyasm
< āpi udāyı̄ tassā bhikkhuniyā santike
˙
abhikkhanaṁ gacchati. tena kho pana samayena āyasm < ā udāyı̄ tassā
˙
bhikkhuniyā santike bhattavissaggaṁ karoti.
2D18 atha kho āyasm
1942 < ā udāyı̄| pubban˙<hasamayaṁ nivāsetv
< ā
pattacı̄varamādāya yena sā bhikkhunı̄ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā tassā 30

bhikkhuniyā purato aṅgajātaṁ vivaritv


< ā āsane nisı̄di. sāpi kho bhikkhunı̄
āyasm
< ato udāyissa purato aṅgajātaṁ vivaritv
< ā āsane nisı̄di. atha kho
3Kh34
< ā udāyı̄ sāratto tassā| bhikkhuniyā aṅgajātaṁ upanijjhāyi. tassa asuci
āyasm
1B518 mucci. atha| kho āyasm < ā udāyı̄ taṁ bhikkhuniṁ etadavoca— “gaccha,
3P1 206 bhagini, udakaṁ āhara, antaravāsakaṁ dhovissāmı̄”ti. “āharayya|, ahameva 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 253

dhovissāmı̄”ti taṁ asuciṁ ekadesaṁ mukhena aggahesi ekadesaṁ aṅgajāte


pakkhipi. sā| tena gabbhaṁ ganhi. bhikkhuniyo| evamāhaṁsu— 2C20; 2S24
˙<
“abr < acārinı̄ ayaṁ bhikkhunı̄, gabbhinı̄”ti. “nāhaṁ, ayye,
< ahm
abr < acārinı̄”ti bhikkhunı̄naṁ etamatthaṁ ārocesi. bhikkhuniyo
< ahm
5 ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh< i nāma ayyo udāyı̄ bhikkhuniyā
purānacı̄varaṁ dhovāpessatı̄”ti. atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṁ
˙
etamatthaṁ ārocesuṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti
khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma āyasm
< ā udāyı̄ bhikkhuniyā
purānacı̄varaṁ dhovāpessatı̄”ti.
˙
10
1943
atha| kho te bhikkhū āyasm
< antaṁ udāyiṁ anekapariyāyena 3Kh35

vigarahitv < ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tv < aṁ,
udāyi, bhikkhuniyā| purānacı̄varaṁ dhovāpesı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. 1N300
˙
“ñātikā te, udāyi, aññātikā”ti? “aññātikā, bhagavā”ti|. “aññātako, 2D19

moghapurisa, aññātikāya na jānāti patirūpaṁ vā appatirūpaṁ vā


15 pāsādikaṁ vā apāsādikaṁ vā. tattha nāma tv
< aṁ, moghapurisa, aññātikāya
bhikkhuniyā purānacı̄varaṁ dhovāpessasi|. netaṁ, moghapurisa, 2Mc17
˙
appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ
sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
504. “yo| pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā purānacı̄varaṁ
1944
1Ch1 307,
˙ 1Ch2 307 , 87V316
20 dhovāpeyya vā rajāpeyya vā ākotāpeyya vā, nissaggiyaṁ
˙
pācittiyan”ti. (4:23)
505. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
1945 < iṁ| 3Kh36, 2S25; 2C21

atthe adhippeto bhikkhūti.

1946
aññātikā nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā
25 asambaddhā.

1947
bhikkhunı̄ nāma ubhatosaṁghe upasampannā.

1948
purānacı̄varaṁ nāma sakiṁ nivatthampi sakiṁ pārutampi.
˙
dhovāti ānāpeti, āpatti dukkatassa. dhotaṁ nissaggiyaṁ hoti.
1949
˙ ˙
rajāti ānāpeti, āpatti dukkatassa. rattaṁ nissaggiyaṁ hoti. ākotehı̄ti
˙ ˙ ˙
30 ānāpeti, āpatti dukkatassa. sakiṁ pānippahāraṁ vā muggarappahāraṁ vā
˙ ˙ ˙
dinne nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā
˙
puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . idaṁ me,
bhante, purānacı̄varaṁ aññātikāya| bhikkhuniyā dhovāpitaṁ nissaggiyaṁ. 3Kh37
˙
imāhaṁ| saṁghassa nissajjāmı̄ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti 2D20

35 . . . pe. . . āyasm< ato dammı̄ti.


506. aññātikāya| aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ dhovāpeti, nissaggiyaṁ 1B520, 3P1 207
1950
˙
pācittiyaṁ. aññātikāya aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ dhovāpeti rajāpeti,
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
254 VINAYAPITAKA
˙

2S26 nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya| aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ


˙ ˙
dhovāpeti ākotāpeti, nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya
˙ ˙
2C22 aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ dhovāpeti| rajāpeti ākotāpeti, nissaggiyena
˙ ˙
āpatti dv< inna ṁ dukkat āna ṁ.
˙
1N301 aññātikāya| aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ rajāpeti, nissaggiyaṁ 5
1951
˙
2Mc18 pācittiyaṁ. aññātikāya| aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ rajāpeti ākotāpeti,
˙ ˙
nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ
˙ ˙
3Kh38; 87V317 rajāpeti dhovāpeti|, nissaggiyena āpatti| dukkatassa. aññātikāya
˙
aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ rajāpeti ākotāpeti dhovāpeti, nissaggiyena
˙ ˙
āpatti dv< inna ṁ dukkat āna ṁ. 10
˙
1Ch1 308, 1Ch2 308 aññātikāya| aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ ākotāpeti, nissaggiyaṁ
1952
˙ ˙
pācittiyaṁ. aññātikāya aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ ākotāpeti dhovāpeti,
˙ ˙
nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ
˙ ˙
ākotāpeti rajāpeti, nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya
˙ ˙
aññātikasaññı̄ purānacı̄varaṁ ākotāpeti dhovāpeti rajāpeti, nissaggiyena 15
˙ ˙
āpatti dv< inna ṁ dukkat āna ṁ.
˙
1953
aññātikāya vematiko. . . pe. . . aññātikāya ñātikasaññı̄. . . pe. . .
aññassa purānacı̄varaṁ dhovāpeti, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
nisı̄danapaccattharanaṁ dhovāpeti, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
3Kh39 ekatoupasampannāya dhovāpeti|, āpatti dukkatassa. ñātikāya 20
˙
2S27; 2D21 aññātikasaññı̄, āpatti dukkatassa|. ñātikāya vematiko, āpatti| dukkatassa.
˙ ˙
ñātikāya ñātikasaññı̄, anāpatti.
507.
1954
anāpatti— ñātikāya dhovantiyā aññātikā dutiyā hoti, avuttā
dhovati, aparibhuttaṁ dhovāpeti, cı̄varaṁ thapetv
< ā aññaṁ parikkhāraṁ
˙
dhovāpeti, sikkhamānāya, sāmaneriyā, ummattakassa, ādikammikassāti. 25
˙
purānacı̄varasikkhāpadaṁ nitthitaṁ catutthaṁ.
1955
˙ ˙˙

1.4.1.5. CĪVARAPATIGGAHANASIKKHĀPADA
˙ ˙

1B522, 2C23, 508. tena| samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane
3Kh40, 2S28
1956
˙
kalandakanivāpe. tena kho pana samayena uppalavannā bhikkhunı̄
˙˙
2Mc19 sāvatthiyaṁ viharati. atha kho uppalavannā bhikkhunı̄| pubbanhasamayaṁ 30
˙˙ ˙<
3P1 208
< ā pattacı̄varamādāya| sāvatthiṁ pin˙d˙āya pāvisi. sāvatthiyaṁ
nivāsetv
1N302 pindāya caritv
< ā pacchābhattaṁ pin˙d˙apātapat˙ikkantā| yena andhavanaṁ
˙˙
tenupasaṅkami divāvihārāya. andhavanaṁ ajjhogāhetv < ā aññatarasm
< iṁ
87V318 rukkhamūle divāvihāraṁ nisı̄di. tena kho pana samayena corā| katakammā
gāviṁ vadhitv
< ā maṁsaṁ gahetv
< ā andhavanaṁ pavisiṁsu. addasā kho 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 255

coragāmaniko uppalavannaṁ bhikkhuniṁ aññatarasm < iṁ rukkhamūle


˙ ˙˙
divāvihāraṁ| nisinnaṁ. disv
< ānassa etadahosi— “sace me puttabhātukā 1Ch1 309, 1Ch2 309

passissanti vihethissanti imaṁ bhikkhunin”ti aññena maggena agamāsi.


˙
atha| kho so coragāmaniko maṁse pakke varamaṁsāni gahetv < ā 3Kh41
˙
5 pannaputaṁ298 bandhitv < ā uppalavan˙n˙āya bhikkhuniyā avidūre rukkhe
˙˙ ˙
ālaggetv < ā— “yo passati saman˙o vā br < āhm< an˙o vā dinnaṁyeva haratū”ti,
vatv< ā pakkāmi. assosi kho uppalavan˙n˙ā bhikkhunı̄ samādhimh < ā
vutthahitv < ā tassa coragāman˙ikassa imaṁ vācaṁ bhāsamānassa. atha| kho 2C24
˙˙
uppalavannā| bhikkhunı̄ taṁ maṁsaṁ gahetv < ā upassayaṁ agamāsi. atha| 2S29; 2D22
˙˙
10 kho uppalavannā bhikkhunı̄ tassā rattiyā accayena taṁ maṁsaṁ
˙˙
sampādetv < ā uttarāsaṅgena bhan˙d˙ikaṁ bandhitv < ā vehāsaṁ abbhuggantv< ā
veluvane paccutthāsi299 .
˙ ˙˙
tena kho pana samayena bhagavā gāmaṁ pindāya pavittho hoti.
1957
˙˙ ˙˙
āyasm< ā udāyı̄ ohiyyako hoti vihārapālo. atha kho uppalavan˙n˙ā bhikkhunı̄
15 yenāyasm < ā udāyı̄ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ udāyiṁ
etadavoca— “kahaṁ, bhante, bhagavā”ti? “pavittho, bhagini, bhagavā
˙˙
gāmaṁ pindāyā”ti. “imaṁ|, bhante, maṁsaṁ bhagavato dehı̄”ti. 3Kh42
˙˙
“santappito tayā, bhagini, bhagavā maṁsena. sace me tv
< aṁ antaravāsakaṁ
dadeyyāsi, evaṁ ahampi santappito bhaveyyaṁ antaravāsakenā”ti. “mayaṁ
20 kho, bhante, mātugāmā nāma kicchalābhā. idañca me antimaṁ pañcamaṁ
cı̄varaṁ. nāhaṁ dassāmı̄”ti. “seyyathāpi, bhagini, puriso hatthiṁ datv
< ā
300
kacche sajjeyya ; evameva kho tv < aṁ, bhagini, bhagavato maṁsaṁ datv < ā
mayi antaravāsake sajjası̄”ti301 . atha kho uppalavannā bhikkhunı̄ āyasm
< atā
˙˙
udāyinā nippı̄liyamānā antaravāsakaṁ datv
< ā upassayaṁ agamāsi.
˙
25 bhikkhuniyo uppalavannāya| bhikkhuniyā pattacı̄varaṁ| patigganhantiyo 2Mc20; 2S30
˙˙ ˙ ˙<
uppalavannaṁ bhikkhuniṁ etadavocuṁ— “kahaṁ| te|, ayye, 2C25; 1N303
˙˙
antaravāsako”ti? uppalavannā bhikkhunı̄ bhikkhunı̄naṁ etamatthaṁ
˙˙
ārocesi. bhikkhuniyo ujjhāyanti khiyyanti vipācenti|— “kathañh
< i nāma ayyo 3Kh43, 3P1 209

udāyı̄ bhikkhuniyā cı̄varaṁ patiggahessati kicchalābho mātugāmo”ti. atha


˙
30 kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṁ etamatthaṁ ārocesuṁ. ye| te bhikkhū 1B524

appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti|— “kathañh


< i nāma 2D23

āyasm
< ā udāyı̄ bhikkhuniyā cı̄varaṁ pat˙iggahessatı̄”ti.
1958
atha| kho te bhikkhū āyasm < antaṁ udāyiṁ anekapariyāyena 1Ch1 310, 1Ch2 310

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tv


vigarahitv < aṁ,
35 udāyi, bhikkhuniyā cı̄varaṁ patiggahesı̄”ti? “saccaṁ|, bhagavā”ti. “ñātikā 87V319
˙
te, udāyi, aññātikā”ti? “aññātikā, bhagavā”ti. “aññātako, moghapurisa,
aññātikāya na jānāti patirūpaṁ vā appatirūpaṁ vā santaṁ vā asantaṁ vā.
tattha nāma tv
< aṁ, moghapurisa, aññātikāya bhikkhuniyā hatthato cı̄varaṁ

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
256 VINAYAPITAKA
˙

3Kh44 patiggahessasi. netaṁ moghapurisa, appasannānaṁ vā| pasādāya. . . pe. . .


˙
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
509.
1959
“yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā hatthato
cı̄varaṁ patigganheyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti.
˙ ˙<
1960
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti. 5

2C26 510.
1961
tena| kho pana samayena bhikkhū kukkuccāyantā bhikkhunı̄naṁ
2S31 pārivattakacı̄varaṁ| na patigganhanti. bhikkhuniyo ujjhāyanti khiyyanti
˙ ˙<
vipācenti— “kathañh < ākaṁ pārivattakacı̄varaṁ na
< i nāma ayyā amh
patiggahessantı̄”ti.
˙
1962
assosuṁ kho bhikkhū tāsaṁ bhikkhunı̄naṁ ujjhāyantı̄naṁ 10

khiyyantı̄naṁ vipācentı̄naṁ. atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṁ


ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm< iṁ nidāne etasm
< iṁ pakaran˙e dhammiṁ
kathaṁ katv< ā bhikkhū āmantesi— “anujānāmi, bhikkhave, pañcannaṁ
pārivattakaṁ patiggahetuṁ— bhikkhussa, bhikkhuniyā, sikkhamānāya,
˙
3Kh45 sāmanerassa, sāmaneriyā|. anujānāmi, bhikkhave, imesaṁ pañcannaṁ 15
˙ ˙
1N304 pārivattakaṁ patiggahetuṁ|. evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ
˙
uddiseyyātha—
2D24, 2Mc21 511.
1963
“yo| pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā hatthato
cı̄varaṁ patigganheyya, aññatr 302
˙ ˙< <a pārivattakā , nissaggiyaṁ
pācittiyan”ti. (5:24) 20

512. yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm


1964 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.

1965
aññātikā nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā
asambaddhā.

1966
bhikkhunı̄ nāma ubhatosaṁghe upasampannā. 25

1Ch1 311, 1967


cı̄varaṁ| nāma channaṁ cı̄varānaṁ aññataraṁ| cı̄varaṁ
1Ch2 311, 3P1 210, vikappanupagaṁ pacchimaṁ.
87V320; 2S32
2C27
1968 <a pārivattakāti t˙hapetv
aññatr < ā pārivattakaṁ|.
1B526 patigganhāti, payoge| dukkataṁ. patilābhena nissaggiyaṁ hoti.
1969
˙ ˙< ˙ ˙
nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, 30
˙
3Kh46 bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ| aññātikāya
bhikkhuniyā hatthato patiggahitaṁ, aññatr <a pārivattakā, nissaggiyaṁ.
˙
imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti
. . . pe. . . āyasm< ato dammı̄ti.
513. aññātikāya aññātikasaññı̄ cı̄varaṁ patigganhāti, aññatr
<a 35
1970
˙ ˙<
pārivattakā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātikāya vematiko cı̄varaṁ

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 257

patigganhāti, aññatr <a pārivattakā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātikāya


˙ ˙<
ñātikasaññı̄ cı̄varaṁ patigganhāti, aññatr
<a pārivattakā, nissaggiyaṁ
˙ ˙<
pācittiyaṁ.
ekatoupasampannāya hatthato cı̄varaṁ patigganhāti, aññatr <a
1971
˙ ˙<
5 pārivattakā, āpatti dukkatassa. ñātikāya aññātikasaññı̄, āpatti dukkatassa|. 2D25
˙ ˙
ñātikāya vematiko, āpatti dukkatassa. ñātikāya ñātikasaññı̄, anāpatti.
˙
514. anāpatti|— ñātikāya, pārivattakaṁ parittena vā vipulaṁ, vipulena 3Kh47
1972

vā parittaṁ|, bhikkhu vissāsaṁ ganhāti, tāvakālikaṁ ganhāti|, cı̄varaṁ 2Mc22; 2S33
˙< ˙<
thapetv
< ā aññaṁ parikkhāraṁ ganhāti, sikkhamānāya, sāmaneriyā,
˙ ˙< ˙
10 ummattakassa, ādikammikassāti.

cı̄varapatiggahanasikkhāpadaṁ nitthitaṁ pañcamaṁ.


1973
˙ ˙ ˙˙

1.4.1.6. AÑÑĀTAKAVIÑÑATTISIKKHĀPADA

515.
1974
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 2C28, 3Kh48,
1N305, 2S34
anāthapindikassa ārāme|. tena kho pana samayena āyasm < ā upanando 87V321
˙˙ 303
15 sakyaputto patto hoti dhammiṁ kathaṁ kātuṁ. atha kho aññataro
< ˙˙
setthiputto yenāyasm < ā upanando saky aputto tenupasaṅkami|; 1Ch1 312, 1Ch2 312
˙˙ <
upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ abhivādetv
< ā
<
ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinnaṁ kho taṁ setthiputtaṁ āyasm < ā
˙˙
upanando sakyaputto dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi
<
20 samuttejesi sampahaṁsesi. atha kho so setthiputto āyasm < atā upanandena
˙˙
sakyaputtena dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito
<
sampahaṁsito āyasm < antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ etadavoca—
<
“vadeyyātha, bhante, yena attho. patibalā mayaṁ ayyassa| dātuṁ yadidaṁ 3P1 211
˙
cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāran”ti|. “sace me 3Kh49
˙˙
25 tv
< aṁ, āvuso, dātukāmosi, ito ekaṁ sātakaṁ dehı̄”ti. “amh< ākaṁ| kho, 1B528
˙
bhante, kulaputtānaṁ kism < iṁ viya ekasāt˙akaṁ gantuṁ. āgamehi, bhante,
yāva gharaṁ gacchāmi. gharaṁ gato ito vā ekaṁ sātakaṁ pahinissāmi| ito| 2S35; 2C29
˙ ˙
vā sundarataran”ti|. 2D26

dutiyampi kho āyasm


< ā upanando saky aputto taṁ setthiputtaṁ
1975 < ˙˙
30 etadavoca— “sace me tv < aṁ, āvuso, dātukāmosi ito ekaṁ sāt˙akaṁ dehı̄”ti.
amh< ākaṁ kho bhante kulaputtānaṁ kism < iṁ viya ekasāt˙akaṁ gantuṁ,
āgamehi, bhante yāva gharaṁ gacchāmi, gharaṁ gato ito vā ekaṁ sātakaṁ
˙
pahinissāmi ito vā sundarataranti.
˙
tatiyampi kho āyasm
< ā upanando| saky aputto taṁ setthiputtaṁ 3Kh50
1976 < ˙˙
35 etadavoca— “sace| me tv < aṁ, āvuso, dātukāmosi, ito ekaṁ sāt˙akaṁ dehı̄”ti. 2Mc23

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
258 VINAYAPITAKA
˙

amh< ākaṁ kho, bhante, kulaputtānaṁ kism < iṁ viya ekasāt˙akaṁ gantuṁ,
āgamehi, bhante yāva gharaṁ gacchāmi, gharaṁ gato ito vā ekaṁ sātakaṁ
˙
pahinissāmi ito vā sundarataranti. “kiṁ pana tayā, āvuso, adātukāmena
˙
pavāritena yaṁ tv < aṁ pavāretv
< ā na desı̄”ti.
atha kho so setthiputto āyasm < atā upanandena saky aputtena 5
1977
˙˙ <
nippı̄liyamāno ekaṁ sātakaṁ datv < ā agamāsi. manussā taṁ set˙t˙hiputtaṁ
˙ ˙
etadavocuṁ— “kissa tv < aṁ, ayyo, ekasāt˙ako āgacchası̄”ti? atha kho so
setthiputto tesaṁ manussānaṁ etamatthaṁ ārocesi. manussā ujjhāyanti
˙˙
khiyyanti vipācenti— “mahicchā ime samanā sakyaputtiyā asantutthā.
˙ < ˙˙
3Kh51 nayimesaṁ| sukarā dhammanimantanāpi kātuṁ304 . kathañh < i nāma 10

2S36; 2C30 setthiputtena dhammanimantanāya kayiramānāya| sātakaṁ| gahessantı̄”ti.


˙˙ ˙
1Ch1 313, 1Ch2 313
1978
assosu ṁ| kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
1N306 khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . | te ujjhāyanti
khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma āyasm
< ā upanando saky <
aputto
setthiputtaṁ cı̄varaṁ viññāpessatı̄”ti. 15
˙˙
atha kho te bhikkhū āyasm< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ
1979 <
87V322; 2D27 anekapariyāyena vigarahitv < ā| bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . |
“saccaṁ kira tv< aṁ, upananda, set˙t˙hiputtaṁ cı̄varaṁ viññāpesı̄”ti?
“saccaṁ, bhagavā”ti. “ñātako te, upananda, aññātako”ti? “aññātako,
bhagavā”ti. “aññātako, moghapurisa, aññātakassa na jānāti patirūpaṁ vā 20

appatirūpaṁ vā santaṁ vā asantaṁ vā. tattha nāma tv < aṁ, moghapurisa,
aññātakaṁ setthiputtaṁ cı̄varaṁ viññāpessasi. netaṁ, moghapurisa,
˙˙
3Kh52 appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ|
sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
516.
1980
“yo pana bhikkhu aññātakaṁ gahapatiṁ vā gahapatāniṁ 25

vā cı̄varaṁ viññāpeyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti.

1981
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.

2Mc24; 3P1 212 517.


1982
tena| kho pana samayena sambahulā bhikkhū sāketā sāvatthiṁ|
addhānamaggappatipannā honti. antarāmagge corā nikkhamitv
˙ < ā te
bhikkhū acchindiṁsu. atha kho te bhikkhū— “bhagavatā patikkhittaṁ 30
˙
aññātakaṁ gahapatiṁ vā gahapatāniṁ vā cı̄varaṁ viññāpetun”ti,
2C31, 2S37 kukkuccāyantā| na viññāpesuṁ. yathānaggāva sāvatthiṁ gantv
< ā bhikkhū
abhivādenti. bhikkhū evamāhaṁsu— “sundarā kho ime, āvuso, ājı̄vakā ye
ime bhikkhūsu abhivādentı̄”ti. te evamāhaṁsu— “na mayaṁ, āvuso,
ājı̄vakā, bhikkhū mayan”ti. bhikkhū āyasm< antaṁ upāliṁ etadavocuṁ— 35

“iṅghāvuso upāli, ime anuyuñjāhı̄”ti. atha kho āyasm


< atā upālinā
1B530, 3Kh53 anuyuñjiyamānā te bhikkhū etamatthaṁ ārocesuṁ. atha| kho āyasm
< ā upāli

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 259

te bhikkhū anuyuñjitv < ā bhikkhū etadavoca— “bhikkhū ime, āvuso. detha


nesaṁ cı̄varānı̄”ti. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti
vipācenti— “kathañh < i nāma| bhikkhū| naggā āgacchissanti. nanu nāma 1N307; 2D28

tinena vā pannena vā paticchādetv < ā āgantabban”ti.


˙ ˙˙ ˙
5
1983
atha kho te bhikkhū te anekapariyāyena vigarahitv < ā bhagavato
etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm < iṁ nidāne etasm < iṁ
pakarane dhammiṁ kathaṁ katv < ā bhikkhū| āmantesi— “anujānāmi, 1Ch1 314, 1Ch2 314
˙
bhikkhave, acchinnacı̄varassa vā natthacı̄varassa vā aññātakaṁ gahapatiṁ
˙˙
vā gahapatāniṁ vā cı̄varaṁ viññāpetuṁ. yaṁ āvāsaṁ pathamaṁ
˙
10 upagacchati, sace tattha hoti saṁghassa vihāracı̄varaṁ vā uttarattharanaṁ
˙
vā bhūmattharanaṁ vā bhisicchavi vā, taṁ gahetv < ā pārupituṁ ‘labhitv
< ā
˙
odahissāmı̄’ti|. no ce hoti saṁghassa vihāracı̄varaṁ vā uttarattharanaṁ vā 3Kh54, 87V323
˙
bhūmattharanaṁ| vā| bhisicchavi vā tinena vā pannena vā paticchādetv < ā 2C32; 2S38
˙ ˙ ˙˙ ˙
āgantabbaṁ; na tv < eva naggena āgantabbaṁ. yo āgaccheyya, āpatti
15 dukkatassa. evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
˙
518.
1984
“yo pana bhikkhu aññātakaṁ gahapatiṁ vā gahapatāniṁ
vā cı̄varaṁ viññāpeyya, aññatr
<a samayā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
tatthāyaṁ samayo— acchinnacı̄varo vā hoti bhikkhu natthacı̄varo
˙˙
vā. ayaṁ tattha samayo”ti. (6:25)
20 519. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
1985 < iṁ 2Mc25

atthe adhippeto bhikkhūti.

1986
aññātako nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā
asambaddho.

1987
gahapati nāma yo koci agāraṁ ajjhāvasati.
25
1988
gahapatānı̄ nāma yā kāci agāraṁ ajjhāvasati.

1989
cı̄varaṁ| nāma channaṁ cı̄varānaṁ| aññataraṁ cı̄varaṁ 2D29, 3P1 213;
3Kh55
vikappanupagaṁ pacchimaṁ.

1990 <a samayāti t˙hapetv


aññatr < ā samayaṁ.
1991
acchinnacı̄varo nāma bhikkhussa cı̄varaṁ acchinnaṁ hoti rājūhi
30 vā corehi vā dhuttehi vā, yehi kehici vā acchinnaṁ hoti.
natthacı̄varo nāma bhikkhussa cı̄varaṁ agginā vā daddhaṁ hoti,
1992
˙˙ ˙˙
udakena vā vūlhaṁ hoti, undūrehi vā upacikāhi vā khāyitaṁ hoti,
˙<
paribhogajinnaṁ vā hoti.
˙˙
1993 <a| samayā viññāpeti, payoge dukkat˙aṁ. pat˙ilābhena
aññatr 1N308

35 nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ| saṁghassa| vā ganassa vā| puggalassa vā. 87V324; 2C33;
˙ 2S39
evañca pana, bhikkhave|, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ
1Ch1 315, 1Ch2 315
aññātakaṁ gahapatikaṁ, aññatr
<a samayā viññāpitaṁ, nissaggiyaṁ.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
260 VINAYAPITAKA
˙

imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti


. . . pe. . . āyasm< ato dammı̄ti.
1B532, 3Kh56
<a samayā cı̄varaṁ viññāpeti,
aññātake| aññātakasaññı̄ aññatr
520.
1994

nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātake vematiko aññatr <a samayā cı̄varaṁ


viññāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātake ñātakasaññı̄ aññatr
<a samayā 5

cı̄varaṁ viññāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.


2Mc26 ñātake| aññātakasaññı̄, āpatti dukkatassa. ñātake vematiko, āpatti
1995
˙
dukkatassa. ñātake ñātakasaññı̄, anāpatti.
˙
521.
1996
anāpatti— samaye, ñātakānaṁ, pavāritānaṁ, aññassatthāya,
attano dhanena, ummattakassa, ādikammikassāti. 10

aññātakaviññattisikkhāpadaṁ nitthitaṁ chatthaṁ.


1997
˙˙ ˙˙

1.4.1.7. TATUTTARISIKKHĀPADA

2D30, 3Kh57, 522.


1998
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
2S40
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū
˙˙
acchinnacı̄varake bhikkhū upasaṅkamitv
< ā evaṁ vadanti— “bhagavatā, 15

2C34 āvuso, anuññātaṁ— ‘acchinnacı̄varassa| vā natthacı̄varassa vā aññātakaṁ


˙˙
gahapatiṁ vā gahapatāniṁ vā cı̄varaṁ viññāpetuṁ’; viññāpetha, āvuso,
cı̄varan”ti. “alaṁ, āvuso, laddhaṁ amh < ehi cı̄varan”ti. “mayaṁ
āyasm
< antānaṁ viññāpemā”ti. “viññāpetha, āvuso”ti. atha kho
chabbaggiyā bhikkhū gahapatike upasaṅkamitv
< ā etadavocuṁ— 20

“acchinnacı̄varakā, āvuso, bhikkhū āgatā. detha nesaṁ cı̄varānı̄”ti, bahuṁ


cı̄varaṁ viññāpesuṁ.

87V325; 3P1 214; 1999


tena| kho pana| samayena aññataro| puriso sabhāyaṁ nisinno
3Kh58 aññataraṁ purisaṁ etadavoca— “acchinnacı̄varakā ayyo bhikkhū āgatā.
1N309 tesaṁ| mayā cı̄varaṁ dinnan”ti. sopi evamāha— “mayāpi dinnan”ti. 25

2S41 aparopi evamāha— “mayāpi dinnan”ti. te ujjhāyanti| khiyyanti vipācenti—


“kathañh< i nāma saman˙ā saky<
aputtiyā na mattaṁ jānitv
< ā bahuṁ cı̄varaṁ
1Ch1 316, 1Ch2 316 viññāpessanti, dussavānijjaṁ| vā samanā sakyaputtiyā karissanti,
˙ ˙ <
2Mc27 paggāhikasālaṁ|305 vā pasāressantı̄”ti.

2000
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ 30

khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti


khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma chabbaggiyā bhikkhū na mattaṁ
< ā bahuṁ cı̄varaṁ viññāpessantı̄”ti.
jānitv
2C35
2001
atha kho te bhikkhū| chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena
1B534
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ| kira tumh
vigarahitv < e, 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 261

bhikkhave, na mattaṁ jānitv


< ā bahuṁ cı̄varaṁ viññāpethā”ti|? “saccaṁ, 2D31

bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh


< i nāma| tumh< e, 3Kh59

moghapurisā, na mattaṁ jānitv


< ā bahuṁ cı̄varaṁ viññāpessatha. netaṁ,
moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave,
5 imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
523.
2002
“tañce aññātako gahapati vā gahapatānı̄ vā bahūhi
cı̄varehi abhihatthuṁ pavāreyya santaruttaraparamaṁ tena306
˙˙
bhikkhunā tato cı̄varaṁ sāditabbaṁ. tato ce uttari307 sādiyeyya,
nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (7:26)
10 524.
2003
tañceti acchinnacı̄varakaṁ bhikkhuṁ.

2004
aññātako nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā
asambaddho.

2005
gahapati nāma yo koci agāraṁ ajjhāvasati.

2006
gahapatānı̄ nāma yā kāci agāraṁ ajjhāvasati.
15
2007
bahūhi cı̄varehı̄ti bahukehi cı̄varehi.

2008
abhihatthuṁ| pavāreyyāti| yāvatakaṁ icchasi tāvatakaṁ 3Kh60; 2S42
˙˙
ganhāhı̄ti.
˙<
2009
santaruttaraparamaṁ| tena bhikkhunā tato cı̄varaṁ 1N310, 87V326

sāditabbanti sace tı̄ni natthāni honti dv


< e sāditabbāni, dv
< e nat˙t˙hāni ekaṁ
˙ ˙˙
20 sāditabbaṁ, ekaṁ natthaṁ na kiñci sāditabbaṁ.
˙˙
2010
tato ce uttari sādiyeyyāti tatuttari viññāpeti, payoge
dukkataṁ. patilābhena nissaggiyaṁ| hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā 2Mc28
˙ ˙
ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ|. . . pe. . . 2C36
˙
“idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ aññātakaṁ| gahapatikaṁ upasaṅkamitv
< ā 1Ch1 317, 1Ch2 317

25 tatuttari viññāpitaṁ| nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . 3P1 215

dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm


< ato dammı̄ti.
525.
2011
aññātake| aññātakasaññı̄ tatuttari cı̄varaṁ viññāpeti, nissaggiyaṁ 2D32, 3Kh61

pācittiyaṁ. aññātake vematiko tatuttari cı̄varaṁ viññāpeti, nissaggiyaṁ


pācittiyaṁ. aññātake ñātakasaññı̄ tatuttari cı̄varaṁ viññāpeti, nissaggiyaṁ
30 pācittiyaṁ.
ñātake aññātakasaññı̄, āpatti dukkatassa. ñātake vematiko, āpatti
2012
˙
dukkatassa. ñātake ñātakasaññı̄, anāpatti.
˙
526.
2013
anāpatti— “sesakaṁ āharissāmı̄”ti haranto gacchati, “sesakaṁ
tuyheva hotū”ti denti, na acchinnakāranā denti, na natthakāranā| denti, 2S43
< ˙ ˙˙ ˙
35 ñātakānaṁ, pavāritānaṁ, attano dhanena, ummattakassa,
ādikammikassāti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
262 VINAYAPITAKA
˙

tatuttarisikkhāpadaṁ nitthitaṁ sattamaṁ.


2014
˙˙

1.4.1.8. UPAKKHATASIKKHĀPADA
˙

1B536, 3Kh62, 527.


2015
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
2S44
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena aññataro puriso
˙˙
pajāpatiṁ etadavoca— “ayyaṁ upanandaṁ cı̄varena acchādessāmı̄”ti. 5

assosi kho aññataro pindacāriko bhikkhu tassa purisassa imaṁ vācaṁ


˙˙
2C37 bhāsamānassa. atha| kho so bhikkhu yenāyasm < ā upanando saky
<
aputto
87V327 tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā| āyasm
< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ
<
2Mc29 etadavoca— “mahāpuññosi| tv< aṁ, āvuso upananda. amukasm < iṁ okāse
1N311 aññataro puriso pajāpatiṁ etadavoca|— ‘ayyaṁ upanandaṁ cı̄varena 10

acchādessāmı̄”’ti. “atthāvuso, maṁ so upatthāko”ti.


˙˙
atha kho āyasm
< ā upanando saky aputto yena so puriso
2016 <
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā taṁ purisaṁ etadavoca— “saccaṁ kira
maṁ tv 308
3Kh63
< aṁ, āvuso, cı̄varena acchādetukāmosı̄”ti? “api| meyya , evaṁ
hoti— ‘ayyaṁ upanandaṁ cı̄varena acchādessāmı̄”’ti. “sace kho maṁ 15

2D33 tv
< aṁ, āvuso, cı̄varena| acchādetukāmosi, evarūpena cı̄varena acchādehi.
1Ch1 318, 1Ch2 318 kyāhaṁ tena acchannopi karissāmi yāhaṁ na paribhuñjissāmı̄”ti. atha| kho
<
so puriso ujjhāyati khiyyati vipāceti— “mahicchā ime samanā sakyaputtiyā
˙ <
2S45 asantutthā. nayime sukarā cı̄varena acchādetuṁ. kathañh < i| nāma ayyo
˙˙
upanando mayā pubbe appavārito maṁ upasaṅkamitv < cı̄vare vikappaṁ
ā 20

āpajjissatı̄”ti.

2017
assosuṁ kho bhikkhū tassa purisassa ujjhāyantassa khiyyantassa
vipācentassa. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti

< i nāma āyasm


vipācenti— “kathañh < ā upanando saky <
aputto pubbe
2C38 appavārito gahapatikaṁ upasaṅkamitv < ā| cı̄vare vikappaṁ āpajjissatı̄”ti. 25

atha kho te bhikkhū āyasm


< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ
2018 <
3P1 216
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ|. . . pe. . .
anekapariyāyena vigarahitv
“saccaṁ kira tv
< aṁ, upananda, pubbe appavārito gahapatikaṁ
3Kh64
< ā| cı̄vare vikappaṁ āpajjası̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. “ñātako
upasaṅkamitv
te, upananda, aññātako”ti? “aññātako, bhagavā”ti. “aññātako, 30

moghapurisa, aññātakassa na jānāti patirūpaṁ vā appatirūpaṁ vā santaṁ


vā asantaṁ vā. tattha nāma tv
< aṁ, moghapurisa, pubbe appavārito
aññātakaṁ gahapatikaṁ 309 upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjissasi.
netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana,
bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha— 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 263

528.
2019
“bhikkhuṁ paneva uddissa aññātakassa gahapatissa vā
gahapatāniyā vā cı̄varacetāpannaṁ310 upakkhataṁ hoti— ‘iminā| 2S46
˙
cı̄varacetāpannena cı̄varaṁ| cetāpetv
< ā itthannāmaṁ| bhikkhuṁ 2D34; 2Mc30

cı̄varena acchādessāmı̄’ti; tatr


<a ce so bhikkhu pubbe| appavārito 3Kh65

5 upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjeyya— ‘sādhu vata maṁ
< ā| iminā cı̄varacetāpannena evarūpaṁ vā evarūpaṁ vā
āyasm 1N312

cı̄varaṁ cetāpetv< ā acchādehı̄’ti, kalyānakamyataṁ upādāya,


< ˙ <
nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (8:27)
529.
2020
bhikkhuṁ| paneva uddissāti bhikkhussatthāya, bhikkhuṁ 1B538, 2C39,
87V328
10 ārammanaṁ karitv < ā, bhikkhuṁ acchādetukāmo.
˙
2021
aññātako nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā
asambaddho.

2022
gahapati| nāma yo koci agāraṁ ajjhāvasati. 1Ch1 319, 1Ch2 319

2023
gahapatānı̄ nāma yā kāci agāraṁ ajjhāvasati.
15 cı̄varacetāpannaṁ nāma hiraññaṁ vā suvannaṁ vā muttā vā
2024
˙˙
mani vā pavālo vā phaliko vā patako vā suttaṁ vā kappāso vā.
˙ ˙ ˙
iminā | cı̄varacetāpannenāti paccupatthitena. 2Mc31
2025
˙˙
2026
cetāpetv< āti parivattetv
< ā.

2027
acchādessāmı̄ti dassāmi.
20
2028 <a ce so bhikkhūti yaṁ bhikkhuṁ uddissa cı̄varacetāpannaṁ
tatr
upakkhataṁ| hoti so bhikkhu. 3Kh66
˙
2029
pubbe appavāritoti pubbe avutto hoti— “kı̄disena te, bhante,
cı̄varena attho, kı̄disaṁ te cı̄varaṁ cetāpemı̄”ti?

2030 < āti gharaṁ gantv


upasaṅkamitv < ā yattha katthaci upasaṅkamitv
< ā|. 2S47

25

2031
cı̄vare| vikappaṁ āpajjeyyāti āyataṁ vā hotu vitthataṁ vā 2D35

appitaṁ vā sanhaṁ vā.


˙<
iminā| cı̄varacetāpannenāti paccupatthitena. 3P1 217
2032
˙˙
evarūpa ṁ| vā evarūpaṁ vāti. āyataṁ vā vitthataṁ vā appitaṁ 87V329
2033

30 vā sanhaṁ vā.


˙<
2034
cetāpetv < ā.
< āti parivattetv
2035
acchādehı̄ti dajjehi.
kalyānakamyataṁ upādāyāti sādhatthiko|311 mahagghatthiko. 2C40
2036 < ˙ <
tassa vacanena āyataṁ vā vitthataṁ vā appitaṁ vā sanhaṁ vā cetāpeti,
˙<
35 payoge dukkataṁ. patilābhena nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa
˙ ˙
vā ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
264 VINAYAPITAKA
˙

. . . pe. . . “idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ pubbe appavārito aññātakaṁ


1N313 gahapatikaṁ upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ| āpannaṁ nissaggiyaṁ,
imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti
. . . pe. . . āyasm< ato dammı̄ti.
1B540, 1Ch1 320, 530.
2037
aññātake| aññātakasaññı̄ pubbe appavārito gahapatikaṁ 5

1Ch2 320, 3Kh67


upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātake
vematiko pubbe appavārito gahapatikaṁ upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ
āpajjati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātake ñātakasaññı̄ pubbe appavārito
gahapatikaṁ upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjati, nissaggiyaṁ
pācittiyaṁ. 10

ñātake aññātakasaññı̄, āpatti dukkatassa. ñātake vematiko, āpatti


2038
˙
dukkatassa. ñātake ñātakasaññı̄, anāpatti.
˙
2S48 531.
2039
anāpatti|— ñātakānaṁ, pavāritānaṁ, aññassatthāya, attano
2D36 dhanena|, mahagghaṁ cetāpetukāmassa appagghaṁ cetāpeti,
ummattakassa, ādikammikassāti. 15

upakkhatasikkhāpadaṁ nitthitaṁ atthamaṁ.


2040
˙ ˙˙ ˙˙

1.4.1.9. DUTIYAUPAKKHATASIKKHĀPADA
˙

2C41, 3Kh68, 532.


2041
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
2Mc32, 2S49,
87V330
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena aññataro puriso
˙˙
aññataraṁ purisaṁ etadavoca— “ayyaṁ312 upanandaṁ cı̄varena 20

acchādessāmı̄”ti. sopi evamāha— “ahampi ayyaṁ upanandaṁ cı̄varena


acchādessāmı̄”ti. assosi kho aññataro pindacāriko bhikkhu tesaṁ purisānaṁ
˙˙
imaṁ kathāsallāpaṁ. atha kho so bhikkhu yenāyasm < ā upanando
sakyaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ upanandaṁ
<
sakyaputtaṁ etadavoca— “mahāpuññosi tv < aṁ, āvuso upananda. 25
<
3P1 218 amukasm< iṁ okāse| aññataro puriso aññataraṁ purisaṁ etadavoca— ‘ayyaṁ
upanandaṁ cı̄varena acchādessāmı̄’ti. sopi evamāha— ‘ahampi ayyaṁ
upanandaṁ cı̄varena acchādessāmı̄”’ti. “atthāvuso, maṁ te upatthākā”ti.
˙˙
atha kho āyasm
< ā upanando saky aputto yena te purisā
2042 <
3Kh69 tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā| te purise etadavoca— “saccaṁ kira maṁ 30

1N314 tumh
< e, āvuso, cı̄varehi acchādetukāmātthā”ti |? “api nayya, evaṁ hoti—

1Ch1 321, 1Ch2 321 ‘ayyaṁ upanandaṁ cı̄varehi acchādessāmā”’ti. “sace kho maṁ tumh < e|,
āvuso, cı̄varehi acchādetukāmāttha, evarūpena cı̄varena acchādetha,
2C42; 2S50 kyāhaṁ tehi acchannopi| karissāmi, yānāhaṁ na paribhuñjissāmı̄”ti|. atha
<
kho te purisā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “mahicchā ime samanā 35
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 265

sakyaputtiyā asantutthā|. nayime sukarā cı̄varehi acchādetuṁ. kathañh<i 2D37


< ˙˙
nāma ayyo upanando amh < ehi pubbe appavārito upasaṅkamitv < ā cı̄vare
vikappaṁ āpajjissatı̄”ti.

2043
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ purisānaṁ ujjhāyantānaṁ
5 khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti

< i nāma āyasm


khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā upanando saky <
aputto pubbe
appavārito gahapatike upasaṅkamitv< ā cı̄vare| vikappaṁ āpajjissatı̄”ti. 3Kh70

atha| kho te bhikkhū āyasm


< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ 1B542
2044 <
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . .
anekapariyāyena vigarahitv
10 “saccaṁ kira tv
< aṁ, upananda, pubbe appavārito gahapatike upasaṅkamitv < ā
cı̄vare vikappaṁ āpajjası̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti|. “ñātakā| te, upananda, 2Mc33; 87V331

aññātakā”ti? “aññātakā, bhagavā”ti. “aññātako, moghapurisa,


aññātakānaṁ na jānāti patirūpaṁ vā appatirūpaṁ vā santaṁ vā asantaṁ
vā. tattha nāma tv
< aṁ, moghapurisa, pubbe appavārito aññātake
15 gahapatike upasaṅkamitv < ā cı̄vare vikappaṁ āpajjissasi. netaṁ,
moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave,
imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
533.
2045
“bhikkhuṁ paneva uddissa ubhinnaṁ aññātakānaṁ
gahapatı̄naṁ vā gahapatānı̄naṁ vā paccekacı̄varacetāpannāni
20 upakkhatāni313 honti— ‘imehi mayaṁ paccekacı̄varacetāpannehi
˙
paccekacı̄varāni| cetāpetv
< ā itthannāmaṁ bhikkhuṁ cı̄varehi| 2C43; 3Kh71

acchādessāmā’ti|; tatr
<a ce so bhikkhu pubbe appavārito 2S51

upasaṅkamitv< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjeyya— ‘sādhu vata maṁ


< anto imehi paccekacı̄varacetāpannehi evarūpaṁ vā
āyasm
25 evarūpaṁ vā cı̄varaṁ cetāpetv
< ā acchādetha, ubhova santā
ekenā’ti, kalyānakamyataṁ upādāya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti|. 2D38
< ˙ <
(9:28)
534.
2046
bhikkhuṁ| paneva uddissāti bhikkhussatthāya, bhikkhuṁ 1N315, 3P1 219

ārammanaṁ karitv
< ā, bhikkhuṁ acchādetukāmā.
˙
30
2047
ubhinnanti| dv
< innaṁ. 1Ch1 322, 1Ch2 322

2048
aññātakā nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā
asambaddhā.

2049
gahapatı̄ nāma ye keci agāraṁ ajjhāvasanti.

2050
gahapatāniyo nāma yā kāci agāraṁ ajjhāvasanti.
35 cı̄varacetāpannāni nāma hiraññā vā suvannā vā muttā vā manı̄
2051
˙˙ ˙
vā pavālā vā phalikā vā patakā vā suttā vā kappāsā vā.
˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
266 VINAYAPITAKA
˙

3Kh72, 2Mc34 imehi| paccekacı̄varacetāpannehı̄ti paccupatthitehi.


2052
˙˙
2D39, 87V332 cetāpetv āti| parivattetvā.
2053 < <
2054
acchādessāmāti dassāma.

2055 <a ce so bhikkhūti yaṁ bhikkhuṁ uddissa cı̄varacetāpannāni


tatr
upakkhatāni honti so bhikkhu. 5
˙
2C44
2056
pubbe appavāritoti| pubbe avutto hoti— “kı̄disena te, bhante,
2S52 cı̄varena attho, kı̄disaṁ te| cı̄varaṁ cetāpemā”ti.

2057 < āti gharaṁ gantv


upasaṅkamitv < ā yattha katthaci upasaṅkamitv
< ā.

1B544
2058
cı̄vare| vikappaṁ āpajjeyyāti āyataṁ vā hotu vitthataṁ vā 10

appitaṁ vā sanhaṁ vā.


˙<
imehi paccekacı̄varacetāpannehı̄ti paccupatthitehi.
2059
˙˙
2060
evarūpa ṁ vā evarūpa ṁ vāti āyataṁ vā vitthataṁ vā appitaṁ
vā sanhaṁ vā.
˙<
2061
cetāpetv < ā.
< āti parivattetv 15

2062
acchādethāti dajjetha.

2063
ubhova santā ekenāti dv < epi janā ekena.
kalyānakamyataṁ upādāyāti sādhatthiko mahagghatthiko.
2064 < ˙ <
3Kh73 tassa| vacanena āyataṁ vā vitthataṁ vā appitaṁ vā sanhaṁ vā
2065
˙<
cetāpenti, payoge dukkataṁ. patilābhena nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ 20
˙ ˙
1N316 saṁghassa| vā ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave,
˙
87V333 nissajjitabbaṁ. . . pe. . . “idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ pubbe appavārito|
2Mc35 aññātake| gahapatike upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpannaṁ
1Ch1 323, 1Ch2 323 nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa| nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . .
dadeyyunti. . . pe. . . āyasm< ato dammı̄ti. 25

535.
2066
aññātake aññātakasaññı̄ pubbe appavārito gahapatike
upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātake
vematiko pubbe appavārito gahapatike upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ
2C45 āpajjati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātake ñātakasaññı̄| pubbe appavārito
2S53
< ā cı̄vare vikappaṁ| āpajjati, nissaggiyaṁ
gahapatike upasaṅkamitv 30

pācittiyaṁ.
3Kh74 ñātake| aññātakasaññı̄, āpatti dukkatassa. ñātake vematiko, āpatti
2067
˙
dukkatassa. ñātake ñātakasaññı̄, anāpatti.
˙
536.
2068
anāpatti— ñātakānaṁ, pavāritānaṁ, aññassatthāya, attano
dhanena, mahagghaṁ cetāpetukāmānaṁ appagghaṁ cetāpeti, 35

ummattakassa, ādikammikassāti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 267

dutiyaupakkhatasikkhāpadaṁ nitthitaṁ navamaṁ.


2069
˙ ˙˙

1.4.1.10. RĀJASIKKHĀPADA

537.
2070
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1B546, 2D40,
3Kh75, 2S54
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm < ato upanandassa
˙˙
5 sakyaputtassa upatthāko mahāmatto āyasm < ato upanandassa saky aputtassa
< ˙˙ <
dūtena cı̄varacetāpannaṁ pāhesi— “iminā cı̄varacetāpannena cı̄varaṁ

< ā ayyaṁ upanandaṁ cı̄varena acchādehı̄”ti. atha kho so dūto


cetāpetv
yenāyasm< ā upanando saky <
aputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā
āyasm
< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ etadavoca— “idaṁ kho, bhante,
<
10 āyasm
< antaṁ uddissa cı̄varacetāpannaṁ ābhataṁ. pat˙iggan˙<hātu āyasm
< ā
cı̄varacetāpannan”ti. evaṁ vutte| āyasm< ā upanando saky aputto| taṁ dūtaṁ 3P1 220; 2Mc36
<
etadavoca— “na kho mayaṁ, āvuso, cı̄varacetāpannaṁ patigganhāma,
˙ ˙<
cı̄varañca kho mayaṁ patigganhāma kālena kappiyan”ti. evaṁ vutte, so
˙ ˙<
dūto āyasm
< anta ṁ| upanandaṁ sakyaputtaṁ etadavoca|— “atthi 2C46; 3Kh76,
< 1N317
15 panāyasm< ato| koci veyyāvaccakaro”ti|? tena kho pana samayena aññataro
87V334; 1Ch1 324,
upāsako ārāmaṁ agamāsi kenacideva karanı̄yena. atha kho āyasm < ā 1Ch2 324
˙
upanando sakyaputto taṁ dūtaṁ etadavoca— “eso kho, āvuso, upāsako
<
bhikkhūnaṁ veyyāvaccakaro”ti. atha kho so dūto taṁ upāsakaṁ

< ā yenāyasm
saññāpetv < ā upanando saky <
aputto tenupasaṅkami|; 2S55

20 upasaṅkamitv < ā āyasm


< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ etadavoca— “yaṁ
<
kho, bhante, āyasm < ā veyyāvaccakaraṁ niddisi saññatto so mayā.
upasaṅkamatu āyasm < ā kālena, cı̄varena taṁ acchādessatı̄”ti.
tena kho pana samayena so mahāmatto āyasm
2071 < ato upanandassa
sakyaputtassa santike dūtaṁ pāhesi— “paribhuñjatu ayyo taṁ cı̄varaṁ,
<
25 icchāma mayaṁ ayyena taṁ cı̄varaṁ paribhuttan”ti. atha kho āyasm < ā
upanando sakyaputto taṁ upāsakaṁ na kiñci avacāsi. dutiyampi kho so
<
mahāmatto āyasm< ato upanandassa| saky aputtassa santike dūtaṁ pāhesi— 2D41
<
“paribhuñjatu| ayyo taṁ cı̄varaṁ, icchāma mayaṁ ayyena taṁ cı̄varaṁ 3Kh77

paribhuttan”ti. dutiyampi kho āyasm < ā upanando sakyaputto taṁ


<
30 upāsakaṁ na kiñci avacāsi. tatiyampi kho so mahāmatto āyasm
< ato
upanandassa sakyaputtassa santike| dūtaṁ pāhesi— “paribhuñjatu ayyo 2C47
<
taṁ cı̄varaṁ, icchāma mayaṁ ayyena taṁ cı̄varaṁ paribhuttan”ti.

2072
tena kho pana samayena negamassa samayo hoti. negamena ca
katikā katā hoti— “yo pacchā āgacchati paññāsaṁ baddho”ti. atha kho
35 āyasm
< ā upanando saky aputto yena so upāsako tenupasaṅkami;
<
upasaṅkamitv< ā taṁ upāsakaṁ etadavoca— “attho| me, āvuso, cı̄varenā”ti. 1B548

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
268 VINAYAPITAKA
˙

2S56 “ajjanho, bhante|, āgamehi, ajja negamassa samayo. negamena ca katikā


˙<
katā hoti— ‘yo pacchā āgacchati paññāsaṁ baddho”’ti. “ajjeva me, āvuso,
cı̄varaṁ dehı̄”ti ovattikāya parāmasi. atha kho so upāsako āyasm < atā
˙˙
3Kh78 upanandena sakyaputtena| nippı̄liyamāno āyasm < ato upanandassa
< ˙
2Mc37 sakyaputtassa cı̄varaṁ cetāpetv < ā| pacchā agamāsi. manussā taṁ upāsakaṁ 5
<
etadavocuṁ— “kissa tv < aṁ, ayyo, pacchā āgato, paññāsaṁ jı̄nosı̄”ti.
2073
atha kho so upāsako tesaṁ manussānaṁ etamatthaṁ ārocesi.
manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “mahicchā ime samanā
˙
1Ch1 325, sakyaputtiyā asantutthā|. nayimesaṁ| sukaraṁ veyyāvaccampi kātuṁ.
< ˙˙
1Ch2 325, 1N318; kathañhi| nāma āyasmā upanando upāsakena— ‘ajjanho, bhante, āgamehı̄’ti| 10
3P1 221
< < ˙<
2D42; 87V335 vuccamāno nāgamessatı̄”ti.

2074
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
2C48 khiyyantānaṁ| vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti
khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma āyasm
< ā upanando saky
<
aputto
upāsakena— ‘ajjanho, bhante, āgamehı̄’ti vuccamāno nāgamessatı̄”ti. 15
˙<
atha kho te bhikkhū āyasm
< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ
2075 <
anekapariyāyena vigarahitv < ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . .
3Kh79 “saccaṁ kira tv< aṁ, upananda, upāsakena|— ‘ajjan˙<ho, bhante, āgamehı̄’ti
2S57 vuccamāno nāgamesı̄”ti|? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā

< i nāma tv
. . . pe. . . kathañh < aṁ, moghapurisa, upāsakena— ‘ajjan˙<ho, bhante, 20

āgamehı̄’ti vuccamāno nāgamessasi. netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ


vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ
uddiseyyātha—
538.
2076
“bhikkhuṁ paneva uddissa rājā vā rājabhoggo vā
br < an˙o vā gahapatiko vā dūtena cı̄varacetāpannaṁ
< āhm 25

pahineyya— ‘iminā cı̄varacetāpannena cı̄varaṁ cetāpetv < ā


˙
itthannāmaṁ bhikkhuṁ cı̄varena acchādehı̄’ti. so ce dūto taṁ
bhikkhuṁ upasaṅkamitv
< ā evaṁ vadeyya— ‘idaṁ kho, bhante,
< antaṁ uddissa cı̄varacetāpannaṁ ābhataṁ, pat˙iggan˙<hātu
āyasm

< ā cı̄varacetāpannan’ti, tena bhikkhunā so dūto evamassa


āyasm 30

vacanı̄yo— ‘na kho mayaṁ, āvuso, cı̄varacetāpannaṁ


patigganhāma. cı̄varañca kho mayaṁ patigganhāma, kālena
˙ ˙< ˙ ˙<
kappiyan’ti. so ce dūto taṁ bhikkhuṁ evaṁ vadeyya— ‘atthi
3Kh80
< ato| koci veyyāvaccakaro’ti, cı̄varatthikena, bhikkhave,
panāyasm
2C49, 2D43 bhikkhunā veyyāvaccakaro| niddisitabbo ārāmiko vā upāsako vā— 35

2Mc38 ‘eso kho, āvuso|, bhikkhūnaṁ veyyāvaccakaro’ti. so ce dūto taṁ


veyyāvaccakaraṁ saññāpetv
< ā taṁ bhikkhuṁ upasaṅkamitv< ā evaṁ
vadeyya— ‘yaṁ kho, bhante, āyasm < ā veyyāvaccakaraṁ niddisi

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 269

saññatto so mayā, upasaṅkamatu āyasm < ā kālena, cı̄varena taṁ


acchādessatı̄’ti, cı̄varatthikena, bhikkhave|, bhikkhunā 1N319

veyyāvaccakaro upasaṅkamitv
< ā < dvattikkhattuṁ314
codetabbo| 2S58

sāretabbo— ‘attho me, āvuso, cı̄varenā’ti. dv


< attikkhattuṁ| 1B550

5 codayamāno sārayamāno taṁ cı̄varaṁ abhinipphādeyya, iccetaṁ


kusalaṁ; no ce abhinipphādeyya, catukkhattuṁ| pañcakkhattuṁ 1Ch1 326, 1Ch2 326

chakkhattuparamaṁ315 tunhı̄bhūtena| uddissa thātabbaṁ. 3Kh81


˙< ˙
catukkhattuṁ pañcakkhattuṁ chakkhattuparamaṁ tunhı̄bhūto
˙<
uddissa titthamāno| taṁ cı̄varaṁ abhinipphādeyya, iccetaṁ 3P1 222
˙˙
316.. kusalaṁ; tato|..317 ce uttari318 vāyamamāno taṁ cı̄varaṁ
10 2C50

abhinipphādeyya, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. no ce


abhinipphādeyya, yatassa cı̄varacetāpannaṁ ābhataṁ, tattha
sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā pāhetabbo— ‘yaṁ kho tumh <e
< anto bhikkhuṁ| uddissa cı̄varacetāpannaṁ pahin˙ittha, na
āyasm 87V336

15 taṁ tassa bhikkhuno kiñci atthaṁ anubhoti, yuñjantāyasm < anto


sakaṁ, mā vo sakaṁ vinassā’ti, ayaṁ tattha sāmı̄cı̄”ti. (10:29)
539.
2077
bhikkhuṁ paneva uddissāti bhikkhussatthāya, bhikkhuṁ
ārammanaṁ karitv < ā|, bhikkhuṁ acchādetukāmo. 2S59
˙
2078
rājā| nāma yo koci rajjaṁ kāreti. 2D44

20
2079
rājabhoggo nāma yo koci rañño bhattavetanāhāro.

2080
br < an˙o nāma jātiyā br
< āhm < āhm
< an˙o.
gahapatiko nāma thapetv < ā rājaṁ rājabhoggaṁ br
< āhm
< an˙aṁ
2081
˙
avaseso gahapatiko| nāma. 3Kh82

cı̄varacetāpannaṁ nāma hiraññaṁ vā suvannaṁ vā muttā vā


2082
˙˙
25 mani vā.
˙
iminā| cı̄varacetāpannenāti paccupatthitena. 2Mc39
2083
˙˙
2084
cetāpetv
< āti parivattetv
< ā.

2085
acchādehı̄ti dajjehi.

2086
so ce dūto taṁ bhikkhuṁ upasaṅkamitv
< ā evaṁ vadeyya— “idaṁ
30 kho, bhante, āyasm
< antaṁ uddissa cı̄varacetāpannaṁ ābhataṁ.
patigganhātu āyasm
< ā cı̄varacetāpannan”ti, tena bhikkhunā so dūto
˙ ˙<
evamassa vacanı̄yo— “na kho mayaṁ, āvuso, cı̄varacetāpannaṁ
patigganhāma|. cı̄varañca kho mayaṁ patigganhāma, kālena kappiyan”ti. 2C51
˙ ˙< ˙ ˙<
so ce dūto taṁ bhikkhuṁ evaṁ vadeyya— “atthi panāyasm < ato koci
35 veyyāvaccakaro”ti? cı̄varatthikena, bhikkhave, bhikkhunā| veyyāvaccakaro 1N320

niddisitabbo ārāmiko vā upāsako vā— “eso kho, āvuso|, bhikkhūnaṁ 87V337

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
270 VINAYAPITAKA
˙

veyyāvaccakaro”ti. na vattabbo— “tassa dehı̄ti vā, so vā nikkhipissati, so


vā parivattessati, so vā cetāpessatı̄”ti.

1Ch1 327, 2087


so| ce dūto taṁ| veyyāvaccakaraṁ| saññāpetv
< ā taṁ bhikkhuṁ
1Ch2 327 ; 3Kh83; upasaṅkamitv
< ā evaṁ vadeyya— “yaṁ kho, bhante, āyasm < ā
2S60
2D45 veyyāvaccakaraṁ| niddisi saññatto so mayā. upasaṅkamatu āyasm
< ā kālena, 5

cı̄varena taṁ acchādessatı̄”ti. cı̄varatthikena, bhikkhave, bhikkhunā


veyyāvaccakaro upasaṅkamitv < ā dv
< attikkhattuṁ codetabbo sāretabbo—
“attho me, āvuso, cı̄varenā”ti. na vattabbo— “dehi me cı̄varaṁ, āhara me
cı̄varaṁ, parivattehi me cı̄varaṁ, cetāpehi me cı̄varan”ti.

2088
dutiyampi vattabbo. tatiyampi vattabbo. sace abhinipphādeti, 10

1B552 iccetaṁ kusalaṁ; no| ce abhinipphādeti, tattha gantv < ā tun˙<hı̄bhūtena


uddissa thātabbaṁ. na āsane nisı̄ditabbaṁ. na āmisaṁ patiggahetabbaṁ.
˙ ˙
na dhammo bhāsitabbo. “kiṁ kāranā āgatosı̄”ti pucchiyamāno “jānāhi,
˙
3P1 223; 2C52 āvuso”ti vattabbo. sace āsane vā nisı̄dati|, āmisaṁ vā patigganhāti|,
˙ ˙<
dhammaṁ vā bhāsati, thānaṁ bhañjati. 15
˙
dutiyampi t hātabbaṁ. tatiyampi thātabbaṁ. catukkhattuṁ
2089
˙ ˙
< ā catukkhattuṁ t˙hātabbaṁ. pañcakkhattuṁ codetv
codetv < ā dv< ikkhattuṁ
3Kh84 thātabbaṁ. chakkhattuṁ codetv < ā| na t˙hātabbaṁ. tato ce uttari
˙
vāyamamāno taṁ cı̄varaṁ abhinipphādeti, payoge dukkataṁ. patilābhena
˙ ˙
nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā puggalassa vā. 20
˙
2Mc40; 2S61 evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . “idaṁ| me|, bhante,
cı̄varaṁ atirekatikkhattuṁ codanāya atirekachakkhattuṁ thānena
˙
abhinipphāditaṁ nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . .
dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti.
2090
no ce abhinipphādeyya, yatassa cı̄varacetāpannaṁ ābhataṁ tattha 25

sāmaṁ vā gantabbaṁ dūto vā pāhetabbo— “yaṁ kho tumh < e, āyasm
< anto,
bhikkhuṁ uddissa cı̄varacetāpannaṁ pahinittha na taṁ tassa bhikkhuno
˙
kiñci atthaṁ anubhoti. yuñjantāyasm< anto sakaṁ, mā vo sakaṁ vinassā”ti.
2091
ayaṁ tattha sāmı̄cı̄ti ayaṁ tattha anudhammatā.
2D46 540. atirekatikkhattuṁ| codanāya atirekachakkhattuṁ thānena 30
2092
˙
1N321; 3Kh85 atirekasaññı̄ abhinipphādeti|, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. atirekatikkhattuṁ
87V338 codanāya atirekachakkhattuṁ thānena vematiko| abhinipphādeti,
˙
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. atirekatikkhattuṁ codanāya atirekachakkhattuṁ
2C53 thānena ūnakasaññı̄ abhinipphādeti|, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
˙
1Ch1 328, 1Ch2 328 ūnakatikkhattuṁ| codanāya ūnakachakkhattuṁ thānena 35
2093
˙
atirekasaññı̄, āpatti dukkatassa. ūnakatikkhattuṁ codanāya
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 271

ūnakachakkhattuṁ thānena vematiko, āpatti dukkatassa. ūnakatikkhattuṁ


˙ ˙
codanāya ūnakachakkhattuṁ thānena ūnakasaññı̄ anāpatti.
˙
541. anāpatti— tikkhattu ṁ codanāya, chakkhattuṁ thānena,
2094
˙
ūnakatikkhattuṁ codanāya, ūnakachakkhattuṁ thānena, acodiyamāno deti,
˙
5 sāmikā| codetv
< ā denti, ummattakassa, ādikammikassāti. 2S62

rājasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dasamaṁ.


2095
˙˙
kathinavaggo pathamo.
˙

2096
tassuddānaṁ

10
541. ubbhataṁ| kathinaṁ tı̄ni, dhovanañca patiggaho; 3Kh86, 2Mc41
2097
˙ ˙
aññātakāni tı̄neva, ubhinnaṁ dūtakena cāti.
˙

1.4.2. KOSIYAVAGGA
1.4.2.1. KOSIYASIKKHĀPADA

542. tena| samayena buddho bhagavā ālaviyaṁ viharati aggālave cetiye. 1B554, 2C54,
2098
˙ ˙ 2D47, 3Kh87,
15 tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū kosiyakārake upasaṅkamitv < ā 3P1 224, 2S63,
evaṁ vadanti— “bahū, āvuso, kosakārake pacatha, amh
< ākampi dassatha,
87V339

mayampi icchāma kosiyamissakaṁ santhataṁ kātun”ti. te ujjhāyanti

< i nāma saman˙ā saky


khiyyanti vipācenti— “kathañh
<
aputtiyā amh
<e
upasaṅkamitv
< ā evaṁ vakkhanti— ‘bahū, āvuso, kosakārake pacatha,
20
< ākampi dassatha, mayampi icchāma kosiyamissakaṁ santhataṁ
amh

< ākampi alābhā, amh


kātun’ti. amh < ākampi dulladdhaṁ, ye mayaṁ ājı̄vassa
hetu puttadārassa kāranā bahū khuddake pāne319 saṅghātaṁ| āpādemā”ti. 1N322
˙ ˙
2099
assosu ṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti
25 khiyyanti vipācenti— “kathañh
< i| nāma chabbaggiyā bhikkhū kosiyakārake 3Kh88

upasaṅkamitv
< ā evaṁ vakkhanti— ‘bahū, āvuso, kosakārake pacatha,
< ākampi dassatha, mayampi icchāma kosiyamissakaṁ| santhataṁ
amh 1Ch1 329, 1Ch2 329

kātun”’ti.

2100
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena
30
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh
vigarahitv < e,
bhikkhave, kosiyakārake upasaṅkamitv
< ā evaṁ vadetha— ‘bahū, āvuso,
< ākampi dassatha, mayampi icchāma
kosakārake pacatha, amh
kosiyamissakaṁ santhataṁ| kātun”’ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi 2S64

buddho bhagavā|. . . pe. . . kathañh


< i nāma tumh
< e, moghapurisā, 2C55

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
272 VINAYAPITAKA
˙

kosiyakārake upasaṅkamitv
< ā evaṁ vakkhatha— ‘bahū, āvuso, kosakārake
< ākampi dassatha, mayampi icchāma kosiyamissakaṁ
pacatha, amh
87V340; 2D48 santhataṁ kātun’ti. netaṁ|, moghapurisā|, appasannānaṁ vā pasādāya
3Kh89 . . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ| sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
2Mc42 543.
2101
“yo| pana bhikkhu kosiyamissakaṁ santhataṁ kārāpeyya, 5

nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (11:30)


544. yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2102 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.

2103
santhataṁ nāma santharitv < ā kataṁ hoti avāyimaṁ.
2104
kārāpeyyāti ekenapi kosiyaṁsunā missitv
< ā karoti vā kārāpeti vā, 10

payoge dukkataṁ. patilābhena nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa


˙ ˙
vā ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ
˙
. . . pe. . . idaṁ me, bhante, kosiyamissakaṁ santhataṁ kārāpitaṁ
nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . .
dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti. 15

1B556, 3Kh90, 545.


2105
attanā| vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
3P1 225
attanā vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. parehi
1N323 vippakataṁ| attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. parehi
vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
2S65 aññassatthāya karoti vā kārāpeti vā, āpatti dukkatassa|. aññena 20
2106
˙
kataṁ patilabhitv < ā paribhuñjati, āpatti dukkat assa.
˙ ˙
2C56, 1Ch1 330, 546. anāpatti|— vitānaṁ vā bhūmattharanaṁ vā sānipākāraṁ vā
1Ch2 330
2107
˙ ˙
bhisiṁ vā bibbohanaṁ vā karoti, ummattakassa, ādikammikassāti.
kosiyasikkhāpadaṁ nitthitaṁ pathamaṁ.
2108
˙˙ ˙

1.4.2.2. SUDDHAKĀLAKASIKKHĀPADA 25
˙

2D49, 3Kh91, 547.


2109
tena| samayena buddho bhagavā vesāliyaṁ viharati mahāvane
2Mc43, 2S66,
87V341
kūtāgārasālāyaṁ. tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū
˙
suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ santhataṁ kārāpenti. manussā
˙ ˙
vihāracārikaṁ āhindantā passitv
< ā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti—
˙˙
“kathañh< i nāma saman˙ā saky
<
aputtiyā suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ
˙ ˙
30

santhataṁ kārāpessanti, seyyathāpi gihı̄ kāmabhogino”ti.

2110
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti
khiyyanti vipācenti— “kathañh
< i nāma chabbaggiyā bhikkhū
suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ santhataṁ kārāpessantı̄”ti. 35
˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 273

2111
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh


vigarahitv < e,
bhikkhave, suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ santhataṁ kārāpethā”ti?
˙ ˙
“saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi| buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma 3Kh92

5 tumh< e, moghapurisā, suddhakāl˙akānaṁ el˙akalomānaṁ santhataṁ


kārāpessatha. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . .
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha|— 2C57

548. “yo pana bhikkhu suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ


2112
˙ ˙
santhataṁ kārāpeyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (12:31)
10 549. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2113 < iṁ| 1N324; 2S67

atthe adhippeto bhikkhūti.

2114
kālakaṁ nāma dv
< e kāl˙akāni— jātiyā kāl˙akaṁ vā rajanakāl˙akaṁ
˙
vā.

2115
santhataṁ| nāma santharitv < ā kataṁ hoti avāyimaṁ. 2D50

15 kārāpeyyāti| karoti vā kārāpeti vā, payoge dukkataṁ. 1B558, 3P1 226
2116
˙
patilābhena nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā
˙ ˙
puggalassa| vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ|. . . pe. . . “idaṁ me, 1Ch1 331,
bhante, suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ| santhataṁ kārāpitaṁ 1Ch2 331 ; 87V342
˙ ˙ 3Kh93
nissaggiyaṁ|. imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . 2Mc44

20 dadeyyunti. . . pe. . . āyasm


< ato dammı̄ti.
550.
2117
attanā vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
attanā vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. parehi
vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. parehi
vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
25 aññassatthāya karoti vā kārāpeti vā, āpatti dukkatassa. aññena
2118
˙
kataṁ patilabhitv < ā paribhuñjati, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
551. anāpatti— vitāna ṁ vā bhūmattharan aṁ vā sānipākāraṁ vā
2119
˙ ˙
bhisiṁ vā bibbohanaṁ vā karoti, ummattakassa, ādikammikassāti.
suddhakālakasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dutiyaṁ.
2120
˙ ˙˙

30 1.4.2.3. D
<VEBHĀGASIKKHĀPADA

552.
2121
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 2C58, 3Kh94, 2S68

anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū—


˙˙
“bhagavatā patikkhittaṁ suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ santhataṁ
˙ ˙ ˙
kārāpetun”ti, te thokaññeva odātaṁ ante ādiyitv
< ā tatheva
35 suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ| santhataṁ kārāpenti. ye te bhikkhū 2D51
˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
274 VINAYAPITAKA
˙

appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh


< i nāma
1N325 chabbaggiyā bhikkhū thokaññeva odātaṁ| ante ādiyitv < ā tatheva
suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ santhataṁ kārāpessantı̄”ti.
˙ ˙
2122
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena
vigarahitv< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh
< e, 5

2Mc45 bhikkhave, thokaññeva odātaṁ ante ādiyitv< ā tatheva| suddhakāl˙akānaṁ


elakalomānaṁ santhataṁ kārāpethā”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi
˙
3Kh95, 87V343; < i| nāma tumh
buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < e, moghapurisā, thokaññeva|
1Ch1 332, 1Ch2 332
odātaṁ ante ādiyitv
< ā tatheva suddhakāl˙akānaṁ el˙akalomānaṁ santhataṁ
kārāpessatha. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . 10

evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—


1B560 553. “navaṁ| pana bhikkhunā santhataṁ kārayamānena dv
2123 <e
bhāgā suddhakālakānaṁ elakalomānaṁ ādātabbā tatiyaṁ
˙ ˙
2S69 odātānaṁ catutthaṁ gocariyānaṁ|. anādā ce bhikkhu dv
< e bhāge
2C59 suddhakālakānaṁ| elakalomānaṁ tatiyaṁ odātānaṁ catutthaṁ 15
˙ ˙
gocariyānaṁ navaṁ santhataṁ kārāpeyya, nissaggiyaṁ
pācittiyan”ti. (13:32)
554. navaṁ nāma karanaṁ upādāya vuccati.
2124
˙
2125
santhata ṁ nāma < ā kataṁ hoti avāyimaṁ.
santharitv

2126
kārayamānenāti karonto vā kārāpento vā. 20

< e bhāgā suddhakāl˙akānaṁ el˙akalomānaṁ ādātabbāti


dv
2127

< ā dv
dhārayitv < e tulā ādātabbā.
2D52; 3Kh96 2128
tatiyaṁ| odātānanti tulaṁ odātānaṁ|.

2129
catutthaṁ gocariyānanti tulaṁ gocariyānaṁ.
3P1 227 anādā| ce bhikkhu dv
2130 < e bhāge suddhakāl˙akānaṁ 25

elakalomānaṁ tatiyaṁ odātānaṁ catutthaṁ gocariyānanti.


˙
< ā dv
anādiyitv < e tule suddhakāl˙akānaṁ el˙akalomānaṁ tulaṁ odātānaṁ
tulaṁ gocariyānaṁ navaṁ santhataṁ karoti vā kārāpeti vā payoge
dukkataṁ, patilābhena nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā
˙ ˙
ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . 30
˙
2Mc46 “idaṁ me, bhante, santhataṁ anādiyitv < e| tule suddhakāl˙akānaṁ
< ā dv
elakalomānaṁ tulaṁ odātānaṁ tulaṁ gocariyānaṁ kārāpitaṁ nissaggiyaṁ.
˙
1N326 imāhaṁ| saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti
. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti.
87V344 555.
2131
attanā| vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 35

attanā vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. parehi

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 275

vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. parehi 2S70

vippakataṁ parehi| pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 3Kh97

aññassatthāya| karoti vā kārāpeti vā, āpatti dukkatassa. aññena 2C60, 1Ch1 333,
2132
˙ 1Ch2 333
kataṁ patilabhitv < ā paribhuñjati, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
5 556.
2133
anāpatti— tula ṁ odātāna ṁ tulaṁ gocariyāna ṁ ādiyitv
< ā karoti,
bahutaraṁ odātānaṁ bahutaraṁ gocariyānaṁ ādiyitv < ā karoti, suddhaṁ
odātānaṁ suddhaṁ gocariyānaṁ ādiyitv
< ā karoti, vitānaṁ vā
bhūmattharanaṁ vā sānipākāraṁ vā bhisiṁ vā bibbohanaṁ vā karoti,
˙ ˙
ummattakassa, ādikammikassāti.

10
2134
dv
< ebhāgasikkhāpadaṁ nit˙t˙hitaṁ tatiyaṁ.

1.4.2.4. CHABBASSASIKKHĀPADA

557.
2135
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1B562, 2D53,
3Kh98, 2S71
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena bhikkhū anuvassaṁ
˙˙
santhataṁ kārāpenti. te yācanabahulā viññattibahulā viharanti—
15 “elakalomāni detha. elakalomehi attho”ti. manussā ujjhāyanti khiyyanti
˙ ˙
vipācenti— “kathañh < i nāma saman˙ā saky
<
aputtiyā anuvassaṁ santhataṁ
kārāpessanti, yācanabahulā viññattibahulā viharissanti— ‘elakalomāni
˙
detha, elakalomehi| attho’ti. amh < ākaṁ pana saki ṁ katāni santhatāni 2Mc47
˙
pañcapi chapi vassāni honti, yesaṁ no dārakā uhadantipi ummihantipi
20 undūrehipi khajjanti. ime pana samanā sakyaputtiyā anuvassaṁ santhataṁ
˙ <
kārāpenti, yācanabahulā viññattibahulā viharanti— ‘elakalomāni detha,
˙
elakalomehi attho”’ti.
˙
2136
assosuṁ kho bhikkhū| tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ| 2C61; 3Kh99

khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū| appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti 87V345

25 khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma bhikkhū anuvassaṁ santhataṁ


kārāpessanti, yācanabahulā viññattibahulā viharissanti— ‘elakalomāni
˙
detha, elakalomehi attho”’ti.
˙
2137
atha kho te bhikkhū te anekapariyāyena vigarahitv< ā bhagavato
etamatthaṁ ārocesuṁ|. . . pe. . . “saccaṁ| kira, bhikkhave, bhikkhū 1N327; 3P1 228
30 anuvassaṁ santhataṁ kārāpenti, yācanabahulā viññattibahulā viharanti—
‘elakalomāni detha, elakalomehi| attho”’ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi 2S72
˙ ˙
buddho| bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma te, bhikkhave, moghapurisā 1Ch1 334, 1Ch2 334

anuvassaṁ santhataṁ kārāpessanti, yācanabahulā viññattibahulā


viharissanti— ‘elakalomāni detha, elakalomehi attho’ti. netaṁ, bhikkhave,
˙ ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
276 VINAYAPITAKA
˙

appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ


sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
2D54, 3Kh100 558. “navaṁ| pana bhikkhunā santhataṁ kārāpetv
2138 < ā
chabbassāni dhāretabbaṁ. orena ce channaṁ vassānaṁ taṁ
santhataṁ vissajjetv
< ā vā avissajjetv
< ā vā aññaṁ navaṁ santhataṁ 5

kārāpeyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti.

2139
evañcidaṁ bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti.
559.
2140
tena kho pana samayena aññataro bhikkhu kosambiyaṁ gilāno
hoti. ñātakā tassa bhikkhuno santike dūtaṁ pāhesuṁ— “āgacchatu
bhadanto mayaṁ upatthahissāmā”ti. bhikkhūpi evamāhaṁsu— 10
˙˙
2C62 “gacchāvuso, ñātakā| taṁ upatthahissantı̄”ti. so evamāha— “bhagavatā,
˙˙
āvuso, sikkhāpadaṁ paññattaṁ— ‘navaṁ pana bhikkhunā santhataṁ
2Mc48
< ā| chabbassāni dhāretabban’ti. ahañcamh
kārāpetv < i gilāno, na sakkomi
santhataṁ ādāya pakkamituṁ. mayhañca vinā santhatā na phāsu hoti.
<
nāhaṁ gamissāmı̄”ti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. 15

1B564 atha| kho bhagavā etasm


2141 < iṁ nidāne etasm
< iṁ pakaran˙e dhammiṁ
3Kh101 kathaṁ katv
< ā bhikkhū āmantesi— “anujānāmi|, bhikkhave, gilānassa
2S73 bhikkhuno santhatasammutiṁ dātuṁ. evañca pana|, bhikkhave, dātabbā.
tena gilānena bhikkhunā saṁghaṁ upasaṅkamitv
< ā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ
< ā vud˙d˙hānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv
karitv < ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
< ā 20

añjaliṁ paggahetv < ā evamassa vacanı̄yo— ‘ahaṁ, bhante, gilāno na sakkomi


santhataṁ ādāya pakkamituṁ. sohaṁ, bhante, saṁghaṁ
1N328 santhatasammutiṁ yācāmı̄’ti. dutiyampi yācitabbā. tatiyampi yācitabbā|.
byattena bhikkhunā patibalena saṁgho ñāpetabbo—
< ˙
87V346; 2D55 560. ‘sun ātu| me, bhante, saṁgho. ayaṁ itthannāmo bhikkhu gilāno| na 25
2142
˙
sakkoti santhataṁ ādāya pakkamituṁ. so saṁghaṁ santhatasammutiṁ
yācati. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho itthannāmassa bhikkhuno
santhatasammutiṁ dadeyya. esā ñatti.

1Ch1 335, sunātu| me, bhante, saṁgho|. ayaṁ itthannāmo bhikkhu gilāno na
2143
˙
1Ch2 335; 3P1 229 sakkoti santhataṁ ādāya pakkamituṁ. so saṁghaṁ santhatasammutiṁ 30

3Kh102 yācati. saṁgho| itthannāmassa bhikkhuno santhatasammutiṁ deti.


2C63 yassāyasm< ato khamati itthannāmassa| bhikkhuno santhatasammutiyā
dānaṁ, so tunhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
˙<
2144
dinnā saṁghena itthannāmassa bhikkhuno santhatasammuti.
khamati saṁghassa, tasm< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄’ti. 35

2145
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 277

561. “navaṁ pana bhikkhunā santhataṁ kārāpetv


2146 < ā
chabbassāni dhāretabbaṁ. orena ce channaṁ vassānaṁ taṁ
santhataṁ vissajjetv < ā vā avissajjetv
< ā vā aññaṁ navaṁ santhataṁ
<a bhikkhusammutiyā|, nissaggiyaṁ
kārāpeyya, aññatr 2S74

5 pācittiyan”ti. (14:33)
562. navaṁ nāma karanaṁ upādāya vuccati.
2147
˙
santhata ṁ| nāma santharitvā kataṁ hoti avāyimaṁ. 2Mc49
2148 <
2149
kārāpetv < ā vā kārāpetv
< āti karitv < ā vā.
2150
chabbassāni dhāretabbanti chabbassaparamatā dhāretabbaṁ.
10
2151
orena ce channaṁ vassānanti ūnakachabbassāni.

2152
taṁ santhataṁ vissajjetv < ā.
< āti aññesaṁ| datv 3Kh103

2153
avissajjetv < ā.
< āti| na kassaci datv 87V347

2154 <a bhikkhusammutiyāti t˙hapetv


aññatr < ā bhikkhusammutiṁ
aññaṁ| navaṁ santhataṁ karoti vā kārāpeti vā, payoge dukkataṁ. 1B566
˙
15 patilābhena nissaggiyaṁ hoti|. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā 2D56
˙ ˙
puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . “idaṁ me,
bhante, santhataṁ ūnakachabbassāni kārāpitaṁ, aññatr
<a
bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti|. . . pe. . . 1N329

dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm


< ato dammı̄ti.
20 563.
2155
attanā| vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 2C64

attanā vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. parehi 1Ch1 336, 1Ch2 336

vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. parehi


vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
564.
2156
anāpatti|— chabbassāni karoti, atirekachabbassāni karoti, 3Kh104

25 aññassatthāya karoti vā kārāpeti vā, aññena kataṁ patilabhitv


< ā
˙
paribhuñjati|, vitānaṁ vā bhūmattharanaṁ vā sānipākāraṁ vā bhisiṁ vā 2S75
˙ ˙
bibbohanaṁ vā karoti, bhikkhusammutiyā, ummattakassa,
ādikammikassāti.

chabbassasikkhāpadaṁ nitthitaṁ catutthaṁ.


2157
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
278 VINAYAPITAKA
˙

1.4.2.5. NISĪDANASANTHATASIKKHĀPADA

3Kh105, 2Mc50, 565.


2158
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
3P1 230, 2S76
anāthapindikassa ārāme. atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi—
˙˙
“icchāmahaṁ, bhikkhave, temāsaṁ patisallı̄yituṁ. namh < i kenaci
˙
upasaṅkamitabbo, aññatr
<a ekena pin˙d˙apātanı̄hārakenā”ti. “evaṁ, 5

bhante”ti kho te bhikkhū bhagavato patissunitv ā nāssudha koci


˙ ˙ <
bhagavantaṁ upasaṅkamati, aññatr
<a ekena pin˙d˙apātanı̄hārakena. tena kho
pana samayena sāvatthiyā saṁghena katikā katā hoti— “icchatāvuso,
2D57, 87V348 bhagavā temāsaṁ patisallı̄yituṁ. na bhagavā kenaci upasaṅkamitabbo|,
˙
2C65 aññatr
< a ekena pin d apātanı̄hārakena. yo| bhagavantaṁ upasaṅkamati so 10
˙˙
pācittiyaṁ desāpetabbo”ti.
320 atha
kho āyasm
2159 < ā upaseno vaṅgantaputto, sapariso yena
3Kh106 bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā bhagavantaṁ| abhivādetv
< ā
ekamantaṁ nisı̄di. ācinnaṁ kho panetaṁ buddhānaṁ bhagavantānaṁ
˙˙
āgantukehi bhikkhūhi saddhiṁ patisammodituṁ. atha kho bhagavā 15
˙
āyasm
< antaṁ upasenaṁ vaṅgantaputtaṁ etadavoca— “kacci vo, upasena,
khamanı̄yaṁ kacci yāpanı̄yaṁ, kaccittha appakilamathena addhānaṁ
2S77; 1N330 āgatā”ti? “khamanı̄yaṁ|, bhagavā|, yāpanı̄yaṁ, bhagavā. appakilamathena
ca mayaṁ, bhante, addhānaṁ āgatā”ti.
1B568 tena| kho pana samayena āyasm
2160 < ato upasenassa vaṅgantaputtassa 20

1Ch1 337, 1Ch2 337 saddhivihāriko bhikkhu bhagavato avidūre nisinno hoti. atha kho bhagavā|
taṁ bhikkhuṁ etadavoca— “manāpāni te, bhikkhu, paṁsukūlānı̄”ti? “na
kho me, bhante, manāpāni paṁsukūlānı̄”ti. “kissa pana tv
< aṁ, bhikkhu,
3Kh107 paṁsukūliko”ti? “upajjhāyo me, bhante, paṁsukūliko. evaṁ| ahampi
paṁsukūliko”ti. atha kho bhagavā āyasm
< antaṁ upasenaṁ vaṅgantaputtaṁ 25

etadavoca— “pāsādikā kho tyāyaṁ, upasena, parisā. kathaṁ tv


< aṁ,
<
2C66 upasena, parisaṁ vinesı̄”ti? “yo maṁ, bhante, upasampadaṁ yācati|
tamahaṁ321 evaṁ vadāmi— ‘ahaṁ kho, āvuso, āraññiko pindapātiko
˙˙
paṁsukūliko. sace tv < ampi āraññiko bhavissasi pin˙d˙apātiko paṁsukūliko,
evāhaṁ taṁ upasampādessāmı̄’ti. sace me patissunāti upasampādemi, no 30
˙ ˙
3P1 231 ce me patissunāti na upasampādemi. yo| maṁ nissayaṁ yācati tamahaṁ322
˙ ˙
evaṁ vadāmi— ‘ahaṁ kho, āvuso, āraññiko pindapātiko paṁsukūliko. sace
˙˙
2Mc51 tv
< ampi āraññiko bhavissasi pin d apātiko paṁsukūliko|, evāhaṁ te nissayaṁ
˙˙
2D58 dassāmı̄’ti. sace| me patissunāti nissayaṁ demi, no ce me patissunāti na
˙ ˙ ˙ ˙
3Kh108 nissayaṁ demi. evaṁ kho ahaṁ, bhante, parisaṁ| vinemı̄”ti. 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 279

2161
“sādhu sādhu, upasena. sādhu kho tv< aṁ, upasena, parisaṁ vinesi|. 2S78

jānāsi pana tv
< aṁ, upasena, sāvatthiyā saṁghassa katikan”ti? “na kho
ahaṁ, bhante, jānāmi sāvatthiyā saṁghassa katikan”ti. “sāvatthiyā kho,
upasena, saṁghena katikā katā— ‘icchatāvuso, bhagavā temāsaṁ
5 patisallı̄yituṁ. na bhagavā kenaci upasaṅkamitabbo, aññatr<a ekena
˙
pindapātanı̄hārakena. yo bhagavantaṁ upasaṅkamati so pācittiyaṁ
˙˙
desāpetabbo”’ti. “paññāyissati, bhante, sāvatthiyā saṁgho sakāya
katikāya, na mayaṁ apaññattaṁ paññapessāma paññattaṁ vā na| 2C67

samucchindissāma, yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vattissāmā”ti.


10 “sādhu| sādhu, upasena, apaññattaṁ na paññapetabbaṁ, paññattaṁ vā na 87V349

samucchinditabbaṁ, yathāpaññattesu| sikkhāpadesu samādāya 3Kh109

vattitabbaṁ. anujānāmi, upasena, ye te bhikkhū āraññikā pindapātikā


˙˙
paṁsukūlikā yathāsukhaṁ maṁ dassanāya| upasaṅkamantū”ti . 1N331

tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bahidv < ārakot˙t˙hake


566.
2162

15 thitā honti— “mayaṁ āyasm < antaṁ upasenaṁ vaṅgantaputtaṁ pācittiyaṁ


˙
desāpessāmā”ti|. atha kho āyasm
< ā upaseno vaṅgantaputto sapariso 1Ch1 338, 1Ch2 338

utthāyāsanā bhagavantaṁ abhivādetv < ā padakkhin˙aṁ katv


< ā pakkāmi. atha
˙˙
kho te bhikkhū āyasm < antaṁ upasenaṁ vaṅgantaputtaṁ etadavocuṁ—
“jānāsi tv
< aṁ, āvuso upasena, sāvatthiyā saṁghassa katikan”ti. “bhagavāpi
20 maṁ, āvuso, evamāha— ‘jānāsi pana tv
< aṁ, upasena, sāvatthiyā saṁghassa| 2S79

katikan’ti? ‘na kho ahaṁ, bhante, jānāmi sāvatthiyā saṁghassa katikan’ti.


‘sāvatthiyā kho, upasena, saṁghena katikā katā— icchatāvuso, bhagavā
temāsaṁ patisallı̄yituṁ. na bhagavā kenaci upasaṅkamitabbo, aññatr <a
˙
ekena pindapātanı̄hārakena|. yo| bhagavantaṁ upasaṅkamati so pācittiyaṁ 3Kh110; 2D59
˙˙
25 desāpetabbo’ti. ‘paññāyissati, bhante, sāvatthiyā saṁgho sakāya katikāya,
na mayaṁ apaññattaṁ paññapessāma paññattaṁ vā na samucchindissāma,
yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vattissāmā’ti. anuññātāvuso,
bhagavatā— ‘ye| te bhikkhū āraññikā| pindapātikā paṁsukūlikā 2C68; 2Mc52
˙˙
yathāsukhaṁ maṁ dassanāya upasaṅkamantū”’ti.
30 atha| kho te bhikkhū— “saccaṁ kho āyasm
2163 < ā upaseno āha— ‘na 1B570

apaññattaṁ paññapetabbaṁ, paññattaṁ vā na samucchinditabbaṁ,


yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vattitabban”’ti. assosuṁ kho
bhikkhū— “anuññātā kira bhagavatā— ‘ye te bhikkhū āraññikā
pindapātikā paṁsukūlikā yathāsukhaṁ maṁ dassanāya upasaṅkamantū”’ti.
˙˙
35 te| bhagavantaṁ dassanaṁ pihentā323 santhatāni ujjhitv
< ā āraññikaṅgaṁ 3Kh111

pindapātikaṅgaṁ| paṁsukūlikaṅgaṁ samādiyiṁsu. atha kho bhagavā 3P1 232


˙˙
sambahulehi bhikkhūhi saddhiṁ senāsanacārikaṁ āhindanto addasa
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
280 VINAYAPITAKA
˙

2S80 santhatāni tahaṁ tahaṁ ujjhitāni. passitv


< ā bhikkhū| āmantesi—
“kassimāni, bhikkhave, santhatāni tahaṁ tahaṁ ujjhitānı̄”ti?

2164
atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho

< iṁ nidāne etasm


bhagavā etasm < iṁ pakaran˙e dhammiṁ kathaṁ katv
< ā
bhikkhū āmantesi— “tena hi, bhikkhave, bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ 5

1N332; 87V350 paññapessāmi| dasa atthavase paticca|— saṁghasutthutāya,


˙ ˙˙
2C69, 3Kh112; saṁghaphāsutāya. . . pe. . . | evañca| pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ
2D60
uddiseyyātha—
1Ch1 339, 1Ch2 339 567.
2165
“nisı̄danasanthataṁ| pana bhikkhunā kārayamānena
purānasanthatassa sāmantā sugatavidatthi ādātabbā 10
˙
dubbannakaranāya, anādā ce bhikkhu purānasanthatassa sāmantā
˙˙ ˙ ˙
sugatavidatthiṁ navaṁ nisı̄danasanthataṁ kārāpeyya,
nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (15:34)
568.
2166
nisı̄danaṁ nāma sadasaṁ vuccati.

2167 < ā kataṁ hoti avāyimaṁ.


santhataṁ nāma santharitv 15

2168
kārayamānenāti karonto vā kārāpento vā.
2Mc53
2169
purānasanthataṁ| nāma sakiṁ nivatthampi sakiṁ pārutampi.
˙
2170
sāmantā sugatavidatthi ādātabbā dubbannakaranāyāti
˙˙ ˙
thirabhāvāya vattaṁ vā caturassaṁ vā chinditv < ā ekadese vā
˙˙
santharitabbaṁ vijatetv ā vā santharitabba ṁ. 20
˙ <
3Kh113
2171
anādā ce| bhikkhu purānasanthatassa sāmantā
˙
sugatavidatthinti anādiyitv < ā purān asanthatassa sāmantā sugatavidatthiṁ
˙
2S81 navaṁ| nisı̄danasanthataṁ karoti vā kārāpeti vā, payoge dukkataṁ,
˙
patilābhena nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā
˙ ˙
puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . “idaṁ me, 25

bhante, nisı̄danasanthataṁ anādiyitv


< ā purān˙asanthatassa sāmantā
sugatavidatthiṁ kārāpitaṁ nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti
. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti.
2C70 569.
2172
attanā| vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
attanā vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. parehi 30

vippakataṁ attanā pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. parehi


vippakataṁ parehi pariyosāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
87V351 aññassatthāya| karoti vā kārāpeti vā, āpatti dukkatassa.
2173
˙
1B572, 2D61, 570. anāpatti|— purānasanthatassa sāmantā sugatavidatthiṁ ādiyitvā|
2174
˙ <
3Kh114; 3P1 233
karoti, alabhanto thokataraṁ ādiyitv < ā karoti, alabhanto anādiyitv
< ā karoti, 35

1N333 aññena kataṁ patilabhitv < ā paribhuñjati, vitāna ṁ vā bhūmattharan aṁ| vā
˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 281

sānipākāraṁ vā bhisiṁ vā bibbohanaṁ vā karoti, ummattakassa


˙
ādikammikassāti.

nisı̄danasanthatasikkhāpadaṁ nitthitaṁ pañcamaṁ.


2175
˙˙

1.4.2.6. ELAKALOMASIKKHĀPADA
˙

5 571.
2176
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1Ch1 340,

anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno , 3Kh115,


1Ch2 340
˙˙ 2Mc54, 2S82
kosalesu janapade sāvatthiṁ gacchantassa antarāmagge elakalomāni
˙
uppajjiṁsu. atha kho so bhikkhu tāni elakalomāni uttarāsaṅgena
˙
bhandikaṁ bandhitv < ā agamāsi. manussā taṁ bhikkhuṁ passitv < ā
˙˙
10 uppandesuṁ— “kittakena te, bhante, kı̄tāni? kittako udayo bhavissatı̄”ti?
˙˙
so bhikkhu tehi manussehi uppandiyamāno maṅku ahosi. atha kho so
˙˙
bhikkhu sāvatthiṁ gantv < ā tāni el akalomāni thitakova āsumbhi. bhikkhū
˙ ˙
taṁ| bhikkhuṁ etadavocuṁ— “kissa tv < a ṁ, āvuso, imāni elakalomāni 2C71
˙
thitakova āsumbhası̄”ti? “tathā hi panāhaṁ, āvuso, imesaṁ elakalomānaṁ| 3Kh116
˙ ˙
15 kāranā manussehi uppandito”ti. “kı̄va dūrato pana tv < aṁ, āvuso, imāni
˙ ˙˙
elakalomāni āharı̄”ti? “atirekatiyojanaṁ, āvuso”ti. ye te bhikkhū appicchā
˙
. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma bhikkhu
atirekatiyojanaṁ elakalomāni āharissatı̄”ti.
˙
2177
atha kho te bhikkhū taṁ bhikkhuṁ anekapariyāyena vigarahitv < ā
20 bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tv< aṁ, bhikkhu,
atirekatiyojanaṁ elakalomāni āharı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti|. vigarahi 2D62
˙
< i nāma| tv
buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < aṁ, moghapurisa, 2S83

atirekatiyojanaṁ elakalomāni āharissasi. netaṁ moghapurisa,


˙
appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ
25 sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
572. “bhikkhuno| paneva addhānamaggappatipannassa324
2178
87V352
˙
elakalomāni uppajjeyyuṁ|. ākaṅkhamānena bhikkhunā 1N334
˙
patiggahetabbāni. patiggahetv < ā tiyojanaparamaṁ sahatthā
˙ ˙
haritabbāni|325 , asante hārake. tato ce uttari326 hareyya, asantepi 3Kh117

30 hārake, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (16:35)


573. bhikkhuno| paneva addhānamaggappatipannassāti panthaṁ
2179
3P1 234
˙
gacchantassa.
elakalomāni| uppajjeyyunti uppajjeyyuṁ saṁghato vā ganato 1B574, 2Mc55
2180
˙ ˙
vā ñātito vā mittato vā paṁsukūlaṁ vā attano vā dhanena.
35 ākaṅkhamānenāti| icchamānena patiggahetabbāni. 1Ch1 341, 1Ch2 341
2181
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
282 VINAYAPITAKA
˙

2C72 patiggahetv
2182 < ā tiyojanaparamaṁ| sahatthā haritabbānı̄ti
˙
tiyojanaparamatā sahatthā haritabbāni.

2183
asante hāraketi nāñño koci hārako hoti itthı̄ vā puriso vā
gahattho vā pabbajito vā.
˙˙
tato ce uttari hareyya, asantepi hāraketi pathamaṁ pādaṁ 5
2184
˙
tiyojanaṁ atikkāmeti, āpatti dukkatassa. dutiyaṁ pādaṁ atikkāmeti,
˙
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ327 . antotiyojane thito bahitiyojanaṁ pāteti,
˙
3Kh118 nissaggiyaṁ pācittiyaṁ328 . aññassa yāne vā bhande vā ajānantassa|
˙˙
2D63 pakkhipitv < ā tiyojanaṁ| atikkāmeti, nissaggiyāni honti. nissajjitabbāni
2S84 saṁghassa vā ganassa| vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, 10
˙
nissajjitabbāni. . . pe. . . “imāni me, bhante, elakalomāni tiyojanaṁ
˙
atikkāmitāni nissaggiyāni. imānāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . .
dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti.
574.
2185
atirekatiyojane atirekasaññı̄ atikkāmeti329 , nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
atirekatiyojane vematiko atikkāmeti330 , nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 15

atirekatiyojane ūnakasaññı̄ atikkāmeti331 , nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.


87V353 ūnakatiyojane| atirekasaññı̄, āpatti dukkatassa. ūnakatiyojane
2186
˙
vematiko, āpatti dukkatassa. ūnakatiyojane ūnakasaññı̄, anāpatti.
˙
2C73, 3Kh119, 575. anāpatti|— tiyojanaṁ harati, ūnakatiyojanaṁ harati, tiyojanaṁ
2187
2Mc56, 1N335
haratipi, paccāharatipi, tiyojanaṁ vāsādhippāyo gantv < ā tato paraṁ harati, 20

acchinnaṁ patilabhitv
< ā harati, nissat˙t˙haṁ pat˙ilabhitv
< ā harati, aññaṁ
˙
harāpeti katabhandaṁ, ummattakassa, ādikammikassāti.
˙˙
elakalomasikkhāpadaṁ nitthitaṁ chatthaṁ.
2188
˙ ˙˙ ˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 283

1.4.2.7. ELAKALOMADHOVĀPANASIKKHĀPADA
˙

576.
2189
tena| samayena buddho bhagavā sakkesu viharati 1B576, 1Ch1 342,
1Ch2 342, 3Kh120,
< iṁ nigr
kapilavatthusm
<
odhārāme. tena kho pana samayena chabbaggiyā
2S85
bhikkhū bhikkhunı̄hi elakalomāni dhovāpentipi| rajāpentipi vijatāpentipi. 3P1 235
˙ ˙
5 bhikkhuniyo elakalomāni dhovantiyo rajantiyo vijatentiyo riñcanti uddesaṁ
˙ ˙
paripucchaṁ adhisı̄laṁ adhicittaṁ adhipaññaṁ. atha kho mahāpajāpati
gotamı̄ yena bhagavā| tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā bhagavantaṁ 2D64

< ā ekamantaṁ at˙t˙hāsi. ekamantaṁ t˙hitaṁ kho mahāpajāpatiṁ


abhivādetv
gotamiṁ bhagavā etadavoca— “kacci, gotami, bhikkhuniyo appamattā
10 ātāpiniyo pahitattā viharantı̄”ti? “kuto, bhante, bhikkhunı̄naṁ appamādo.
ayyā chabbaggiyā bhikkhunı̄hi elakalomāni dhovāpentipi rajāpentipi
˙
vijatāpentipi. bhikkhuniyo| elakalomāni dhovantiyo rajantiyo vijatentiyo 3Kh121
˙ ˙ ˙
riñcanti uddesaṁ paripucchaṁ adhisı̄laṁ adhicittaṁ adhipaññan”ti.

2190
atha kho bhagavā| mahāpajāpatiṁ gotamiṁ dhammiyā kathāya 2C74

15 sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṁsesi. atha kho mahāpajāpati


gotamı̄ bhagavatā dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā
sampahaṁsitā bhagavantaṁ abhivādetv < ā padakkhin˙aṁ katv
< ā pakkāmi.
2191
atha kho bhagavā etasm< iṁ| nidāne etasm< iṁ pakaran˙e 2S86

bhikkhusaṁghaṁ sannipātāpetv < ā| chabbaggiye bhikkhū pat˙ipucchi— 2Mc57

20 “saccaṁ kira tumh < e, bhikkhave, bhikkhunı̄hi el˙akalomāni dhovāpethapi


rajāpethapi vijatāpethapı̄”ti|? “saccaṁ, bhagavā”ti. “ñātikāyo tumh < ākaṁ, 87V354
˙
bhikkhave, aññātikāyo”ti|? “aññātikāyo, bhagavā”ti. “aññātakā, 1N336

moghapurisā, aññātikānaṁ na jānanti patirūpaṁ vā appatirūpaṁ| vā 3Kh122

pāsādikaṁ vā apāsādikaṁ vā. tattha nāma tumh


< e, moghapurisā,
25 aññātikāhi bhikkhunı̄hi elakalomāni dhovāpessathapi rajāpessathapi
˙
vijatāpessathapi. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . .
˙
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
577. “yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā elakalomāni
2192
˙
dhovāpeyya vā rajāpeyya vā vijatāpeyya vā, nissaggiyaṁ
˙
30 pācittiyan”ti. (17:36)
578. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2193 < iṁ 1Ch1 343,
1Ch2 343, 2D65
atthe adhippeto bhikkhūti.

2194
aññātikā nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā
asambaddhā.
35
2195
bhikkhunı̄ nāma ubhatosaṁghe upasampannā.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
284 VINAYAPITAKA
˙

1B578; 2C75 dhovāti| ānāpeti, āpatti dukkatassa. dhotāni| nissaggiyāni honti.


2196
˙ ˙
3Kh123 rajāti| ānāpeti, āpatti dukkatassa. rattāni nissaggiyāni honti. vijatehı̄ti
˙ ˙ ˙
3P1 236 ānāpeti, āpatti dukkatassa. vijatitāni nissaggiyāni| honti. nissajjitabbāni
˙ ˙ ˙
2S87 saṁghassa vā ganassa vā puggalassa vā. evañca| pana, bhikkhave,
˙
nissajjitabbāni. . . pe. . . “imāni me, bhante, elakalomāni aññātikāya 5
˙
bhikkhuniyā dhovāpitāni nissaggiyāni. imānāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti
. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm < ato dammı̄ti.
579. aññātikāya aññātikasaññı̄ elakalomāni dhovāpeti, nissaggiyaṁ
2197
˙
pācittiyaṁ. aññātikāya aññātikasaññı̄ elakalomāni dhovāpeti rajāpeti,
˙
2Mc58 nissaggiyena| āpatti dukkatassa. aññātikāya aññātikasaññı̄ elakalomāni 10
˙ ˙
dhovāpeti vijatāpeti, nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya
˙ ˙
3Kh124 aññātikasaññı̄ elakalomāni dhovāpeti rajāpeti| vijatāpeti, nissaggiyena
˙ ˙
āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ.
87V355 aññātikāya| aññātikasaññı̄ elakalomāni rajāpeti, nissaggiyaṁ
2198
˙
1N337 pācittiyaṁ. aññātikāya aññātikasaññı̄ elakalomāni rajāpeti vijatāpeti|, 15
˙ ˙
nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya aññātikasaññı̄ elakalomāni
˙ ˙
rajāpeti dhovāpeti, nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya
˙
2D66 aññātikasaññı̄| elakalomāni rajāpeti vijatāpeti dhovāpeti, nissaggiyena
˙ ˙
2C76 āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ|.
aññātikāya aññātikasaññı̄ elakalomāni vijatāpeti, nissaggiyaṁ 20
2199
˙ ˙
pācittiyaṁ. aññātikāya aññātikasaññı̄ elakalomāni vijatāpeti dhovāpeti,
˙ ˙
nissaggiyena āpatti dukkatassa. aññātikāya aññātikasaññı̄ elakalomāni
˙ ˙
2S88; 1Ch1 344, vijatāpeti rajāpeti, nissaggiyena āpatti| dukkatassa|. aññātikāya
˙ ˙
1Ch2 344 aññātikasaññı̄ elakalomāni vijatāpeti dhovāpeti rajāpeti, nissaggiyena|
3Kh125 ˙ ˙
āpatti dv < innaṁ dukkat˙ānaṁ. 25

580.
2200
aññātikāya vematiko. . . pe. . . aññātikāya ñātikasaññı̄. . . pe. . .
aññassa elakalomāni dhovāpeti, āpatti dukkatassa. ekato upasampannāya
˙ ˙
dhovāpeti, āpatti dukkatassa. ñātikāya aññātikasaññı̄, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
ñātikāya vematiko, āpatti dukkatassa. ñātikāya ñātikasaññı̄, anāpatti.
˙
581.
2201
anāpatti— ñātikāya dhovantiyā aññātikā dutiyā hoti, avuttā 30

dhovati, aparibhuttaṁ katabhandaṁ dhovāpeti, sikkhamānāya sāmaneriyā


˙˙ ˙
ummattakassa ādikammikassāti.

elakalomadhovāpanasikkhāpadaṁ nitthitaṁ sattamaṁ.


2202
˙ ˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 285

1.4.2.8. RŪPIYASIKKHĀPADA

582. 332 tena|


samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane 1B580, 2D67,
2203
˙ 3Kh126, 2Mc59,
kalandakanivāpe. tena kho pana samayena āyasm < ā| upanando saky aputto 2S89
<
aññatarassa kulassa kulūpako hoti niccabhattiko. yaṁ tasm 3P1 237
< iṁ kule
5 uppajjati khādanı̄yaṁ vā bhojanı̄yaṁ vā tato āyasm
< ato upanandassa
sakyaputtassa| pativiso thapiyyati. tena kho pana samayena sāyaṁ tasm < iṁ 2C77
< ˙ ˙
kule maṁsaṁ| uppannaṁ hoti. tato āyasm < ato upanandassa saky aputtassa 87V356
<
pativiso333 thapito| hoti. tassa kulassa dārako rattiyā paccūsasamayaṁ 1N338
˙ ˙
paccutthāya rodati— “maṁsaṁ me dethā”ti. atha kho so puriso pajāpatiṁ
˙˙
10 etadavoca— “ayyassa pativisaṁ dārakassa dehi. aññaṁ cetāpetv < ā ayyassa
˙
dassāmā”ti.
atha kho āyasm< ā upanando saky aputto pubbanhasamayaṁ
2204 < ˙<
nivāsetv
< ā pattacı̄varaṁ ādāya yena| taṁ kulaṁ tenupasaṅkami; 3Kh127

upasaṅkamitv
< ā paññatte āsane nisı̄di. atha kho so puriso yenāyasm< ā
15 upanando sakyaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ
<
upanandaṁ sakyaputtaṁ abhivādetv < ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ
<
nisinno kho so puriso āyasm < antaṁ| upanandaṁ saky aputtaṁ etadavoca— 1Ch1 345, 1Ch2 345
<
“hiyyo kho, bhante, sāyaṁ maṁsaṁ uppannaṁ ahosi. tato ayyassa pativiso
˙
thapito. ayaṁ|, bhante, dārako rattiyā paccūsasamayaṁ paccutthāya 2S90
˙ ˙˙
20 rodati— ‘maṁsaṁ me dethā’ti. ayyassa pativiso dārakassa dinno.
˙
kahāpanena, bhante, kiṁ āhariyyatū”ti? “pariccatto me, āvuso,
˙
kahāpano”ti? “āma, bhante, pariccatto”ti. “taññeva me, āvuso, kahāpanaṁ
˙ ˙
dehı̄”ti.
atha| kho so puriso āyasm< ato upanandassa saky aputtassa 2D68
2205 <
25 kahāpanaṁ datv< ā ujjhāyati khiyyati vipāceti— “yatheva mayaṁ rūpiyaṁ
˙
patigganhāma evamevime| samanā sakyaputtiyā| rūpiyaṁ patigganhantı̄”ti. 2C78; 3Kh128
˙ ˙< ˙ < ˙ ˙<
assosuṁ kho bhikkhū tassa purisassa ujjhāyantassa khiyyantassa
vipācentassa. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti
vipācenti— “kathañh < i nāma āyasm< ā upanando saky
<
aputto rūpiyaṁ
30 patiggahessatı̄”ti.
˙
atha kho te bhikkhū āyasm < antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ
2206 <
anekapariyāyena vigarahitv < ā| bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . 2Mc60

“saccaṁ kira tv 334


< aṁ, upananda, rūpiyaṁ pat˙iggahesı̄”ti ? “saccaṁ,
bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < i nāma tv
< aṁ,
35 moghapurisa, rūpiyaṁ patiggahessasi. netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ
˙
vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ
uddiseyyātha—

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
286 VINAYAPITAKA
˙

1N339 583. “yo| pana bhikkhu jātarūparajataṁ ugganheyya vā


2207
˙<
ugganhāpeyya vā upanikkhittaṁ vā sādiyeyya, nissaggiyaṁ
˙<
pācittiyan”ti. (18:37)
3Kh129, 3P1 238, 584. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2208 < iṁ
87V357
atthe adhippeto bhikkhūti. 5

1B582; 2S91 jātarūpaṁ| nāma satthuvanno vuccati|.


2209
˙˙
rajata ṁ nāma kahāpan o lohamāsako dārumāsako jatumāsako ye
2210
˙
vohāraṁ gacchanti.
ugganheyyāti sayaṁ ganhāti nissaggiyaṁ pācittiyaṁ335 .
2211
˙< ˙<
2212
ugganhāpeyyāti aññaṁ gāhāpeti nissaggiyaṁ pācittiyaṁ336 . 10
˙<
1Ch1 346, 1Ch2 346
2213
upanikkhittaṁ| vā sādiyeyyāti idaṁ ayyassa hotūti
2C79 upanikkhittaṁ sādiyati|, nissaggiyaṁ hoti. saṁghamajjhe nissajjitabbaṁ.
2D69 evañca pana|, bhikkhave, nissajjitabbaṁ— tena bhikkhunā saṁghaṁ
upasaṅkamitv< ā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ karitv < ā vud˙d˙hānaṁ bhikkhūnaṁ
< ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
pāde vanditv < ā añjaliṁ paggahetv < ā evamassa 15

vacanı̄yo— “ahaṁ, bhante, rūpiyaṁ patiggahesiṁ. idaṁ me nissaggiyaṁ.


˙
3Kh130 imāhaṁ| saṁghassa nissajjāmı̄”ti. nissajjitv < ā āpatti desetabbā. by attena
<
bhikkhunā patibalena āpatti patiggahetabbā. sace tattha āgacchati ārāmiko
˙ ˙
2Mc61 vā upāsako vā so vattabbo— “āvuso, imaṁ jānāhı̄”ti|. sace so bhanati—
˙
“iminā kiṁ āhariyyatū”ti, na vattabbo— “imaṁ vā imaṁ vā āharā”ti. 20

kappiyaṁ ācikkhitabbaṁ— sappi vā telaṁ vā madhu vā phānitaṁ vā. sace
˙
< ā kappiyaṁ āharati rūpiyappat˙iggāhakaṁ t˙hapetv
so tena parivattetv < ā
sabbeheva paribhuñjitabbaṁ. evañcetaṁ labhetha, iccetaṁ kusalaṁ; no ce
labhetha, so vattabbo— “āvuso, imaṁ chaddehı̄”ti. sace so chaddeti,
˙˙ ˙˙
2S92 iccetaṁ kusalaṁ; no ce chaddeti, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu| 25
˙˙
rūpiyachaddako sammannitabbo— yo na chandāgatiṁ gaccheyya, na
˙˙
dosāgatiṁ gaccheyya, na mohāgatiṁ gaccheyya, na bhayāgatiṁ gaccheyya,
3Kh131 chadditāchadditañca jāneyya. “evañca| pana, bhikkhave, sammannitabbo.
˙˙ ˙˙
pathamaṁ bhikkhu yācitabbo. yācitv< ā by attena bhikkhunā patibalena
˙ < ˙
saṁgho ñāpetabbo— 30

1N340; 2C80 585. ‘sunātu| me, bhante, saṁgho. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho|
2214
˙
itthannāmaṁ bhikkhuṁ rūpiyachaddakaṁ sammanneyya. esā ñatti.
˙˙
87V358 sun ātu| me, bhante, saṁgho. saṁgho itthannāmaṁ bhikkhuṁ
2215
˙
rūpiyachaddakaṁ sammannati. yassāyasm < ato khamati itthannāmassa
˙˙
bhikkhuno rūpiyachaddakassa sammuti, so tunhassa; yassa nakkhamati, so 35
˙˙ ˙<
bhāseyya.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 287

sammato| saṁghena itthannāmo bhikkhu rūpiyachaddako. 2D70


2216
˙˙
khamati saṁghassa, tasm
< ā tun hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti.
˙<
tena| sammatena bhikkhunā animittaṁ katvā pātetabbaṁ. sace 1B584
2217 <
nimittaṁ katv < ā pāteti, āpatti dukkat˙assa.
5 586. rūpiye| rūpiyasaññı̄ rūpiyaṁ patigganhāti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 3P1 239
2218
˙ ˙<
rūpiye vematiko rūpiyaṁ patigganhāti|, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. rūpiye 3Kh132
˙ ˙<
arūpiyasaññı̄ rūpiyaṁ patigganhāti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
˙ ˙<
arūpiye | rūpiyasaññı̄, āpatti dukkatassa. arūpiye vematiko, āpatti 1Ch1 347, 1Ch2 347
2219
˙
dukkatassa. arūpiye| arūpiyasaññı̄, anāpatti. 2Mc62
˙
10
2220
anāpatti— ajjhārāme vā ajjhāvasathe vā uggahetv < ā vā| 2S93

< ā vā nikkhipati— yassa bhavissati so harissatı̄ti, ummattakassa,


uggahāpetv
ādikammikassāti.
rūpiyasikkhāpadaṁ337 nitthitaṁ atthamaṁ.
2221
˙˙ ˙˙

1.4.2.9. RŪPIYASAṀVOHĀRASIKKHĀPADA

15 587.
2222
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 3Kh133, 2S94

anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū


˙˙
nānappakārakaṁ rūpiyasaṁvohāraṁ samāpajjanti. manussā ujjhāyanti

< i nāma| saman˙ā saky


khiyyanti vipācenti— “kathañh
<
aputtiyā 2C81

nānappakārakaṁ rūpiyasaṁvohāraṁ samāpajjissanti, seyyathāpi gihı̄


20 kāmabhogino”ti|. 87V359

2223
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti
khiyyanti vipācenti— “kathañh
< i nāma chabbaggiyā bhikkhū
nānappakārakaṁ rūpiyasaṁvohāraṁ samāpajjissantı̄”ti.
25
2224
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ|. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh


vigarahitv < e, 2D71, 1N341

bhikkhave, nānappakārakaṁ rūpiyasaṁvohāraṁ samāpajjathā”ti? “saccaṁ,


bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma tumh
< e,
moghapurisā, nānappakārakaṁ| rūpiyasaṁvohāraṁ samāpajjissatha. 3Kh134

30 netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana,


bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
588.
2225
“yo pana bhikkhu nānappakārakaṁ rūpiyasaṁvohāraṁ
samāpajjeyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (19:38)
589. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2226 < iṁ 2Mc63

35 atthe adhippeto bhikkhūti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d
” d ” p ph b bH m j r ”l
”H n V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
288 VINAYAPITAKA
˙

1Ch1 348, 2227


nānappakārakaṁ| nāma katampi akatampi| katākatampi. kataṁ
1Ch2 348 ; 2S95 nāma sı̄sūpagaṁ gı̄vūpagaṁ hatthūpagaṁ pādūpagaṁ katūpagaṁ. akataṁ
˙
nāma ghanakataṁ vuccati. katākataṁ nāma tadubhayaṁ.
1B586, 3P1 240 rūpiyaṁ| nāma satthuvanno kahāpano, lohamāsako, dārumāsako,
2228
˙˙ ˙
jatumāsako ye vohāraṁ gacchanti. 5

2C82, 3Kh135
2229
samāpajjeyyāti katena kataṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ|
pācittiyaṁ338 . katena akataṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. katena
katākataṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. akatena kataṁ cetāpeti,
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. akatena akataṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
akatena katākataṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. katākatena kataṁ 10

cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. katākatena akataṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ


pācittiyaṁ. katākatena katākataṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
3Kh136 saṁghamajjhe nissajjitabbaṁ. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ|.
tena bhikkhunā saṁghaṁ upasaṅkamitv < ā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ karitv < ā
2D72 vuddhānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv < ā| ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
< ā añjaliṁ 15
˙˙
87V360 paggahetv< ā evamassa vacanı̄yo|— “ahaṁ, bhante, nānappakārakaṁ
rūpiyasaṁvohāraṁ samāpajjiṁ. idaṁ me nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa

< ā āpatti desetabbā. by


nissajjāmı̄”ti. nissajjitv
<
attena bhikkhunā patibalena
˙
āpatti patiggahetabbā. sace tattha āgacchati ārāmiko vā upāsako vā so
˙
1N342 vattabbo— “āvuso|, imaṁ jānāhı̄”ti. sace so bhanati— “iminā kiṁ 20
˙
2S96 āhariyyatū”ti, na vattabbo— “imaṁ| vā imaṁ vā āharā”ti. kappiyaṁ
ācikkhitabbaṁ— sappi vā telaṁ vā madhu vā phānitaṁ vā. sace so tena
˙
parivattetv
< ā kappiyaṁ āharati, rūpiyacetāpakaṁ t < ā, sabbeheva
hapetv
˙
paribhuñjitabbaṁ. evañcetaṁ labhetha, iccetaṁ kusalaṁ; no ce labhetha,
2C83 so vattabbo— “āvuso, imaṁ chaddehı̄”ti. sace so chaddeti, iccetaṁ| 25
˙˙ ˙˙
3Kh137 kusalaṁ; no ce chaddeti|, pañcahaṅgehi samannāgato bhikkhu
˙˙
rūpiyachaddako sammannitabbo— yo na chandāgatiṁ gaccheyya, na
˙˙
2Mc64 dosāgatiṁ| gaccheyya, na mohāgatiṁ gaccheyya, na bhayāgatiṁ gaccheyya,
chadditāchadditañca jāneyya. “evañca pana, bhikkhave, sammannitabbo.
˙˙ ˙˙
pathamaṁ bhikkhu yācitabbo. yācitv< ā by attena bhikkhunā patibalena 30
˙ < ˙
saṁgho ñāpetabbo—
1Ch1 349, 1Ch2 349 590. ‘sunātu| me, bhante, saṁgho. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho
2230
˙
itthannāmaṁ bhikkhuṁ rūpiyachaddakaṁ sammanneyya. esā ñatti.
˙˙
sun ātu me, bhante, saṁgho. saṁgho itthannāmaṁ bhikkhuṁ
2231
˙
rūpiyachaddakaṁ sammannati. yassāyasm < ato khamati itthannāmassa 35
˙˙
bhikkhuno rūpiyachaddakassa sammuti, so tunhassa; yassa nakkhamati, so
˙˙ ˙<
bhāseyya.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 289

sammato saṁghena itthannāmo bhikkhu rūpiyachaddako. khamati


2232
˙˙
saṁghassa, tasm < ā tun h ı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti.
˙<
tena| sammatena bhikkhunā animittaṁ katvā pātetabbaṁ. sace 2D73, 3Kh138
2233 <
nimittaṁ katv < ā pāteti, āpatti dukkat˙assa.
5 591.
2234
rūpiye| rūpiyasaññı̄ rūpiyaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 1B588

rūpiye| vematiko rūpiyaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. rūpiye 2S97

arūpiyasaññı̄ rūpiyaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. arūpiye


rūpiyasaññı̄ rūpiyaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. arūpiye vematiko 87V361

rūpiyaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. arūpiye arūpiyasaññı̄ rūpiyaṁ


10 cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
arūpiye rūpiyasaññı̄, āpatti dukkatassa|. arūpiye vematiko, āpatti 2C84
2235
˙
dukkatassa. arūpiye arūpiyasaññı̄, anāpatti.
˙
592.
2236
anāpatti— ummattakassa, ādikammikassāti.

rūpiyasaṁvohārasikkhāpadaṁ nitthitaṁ navamaṁ.


2237
˙˙

15 1.4.2.10. KAYAVIKKAYASIKKHĀPADA

593.
2238
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 3Kh139, 2Mc65,
1N343, 2S98
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm < ā upanando
˙˙
sakyaputto patto hoti cı̄varakammaṁ kātuṁ. so patapilotikānaṁ
< ˙˙ ˙
saṅghātiṁ karitv
< ā suratta ṁ suparikammakata ṁ < ā pārupi. atha kho
katv
˙
20 aññataro paribbājako mahagghaṁ pataṁ pārupitv < ā yenāyasm< ā upanando
˙
sakyaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ upanandaṁ
<
sakyaputtaṁ| etadavoca— “sundarā| kho tyāyaṁ, āvuso, saṅghāti; dehi me 1Ch1 350,
< < ˙
patenā”ti. “jānāhi, āvuso”ti. “āmāvuso, jānāmı̄”ti. “handāvuso”ti, adāsi. 1Ch2 350 ; 3P1 241
˙
atha kho so paribbājako taṁ saṅghātiṁ pārupitv < ā paribbājakārāmaṁ
˙
25 agamāsi. paribbājakā| taṁ paribbājakaṁ etadavocuṁ— “sundarā kho 2D74

tyāyaṁ, āvuso, saṅghāti|; kuto tayā laddhā”ti? “tena me, āvuso, patena 3Kh140
< ˙ ˙
parivattitā”ti. “katihipi tyāyaṁ, āvuso, saṅghāti bhavissati, soyeva te pato
< ˙ ˙
varo”ti.

2239
atha kho so paribbājako— “saccaṁ kho paribbājakā āhaṁsu—
30 ‘katihipi myāyaṁ saṅghāti| bhavissati. soyeva me pato varo”’ti yenāyasm < ā 2C85
< ˙ ˙
upanando sakyaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ
<
upanandaṁ sakyaputtaṁ etadavoca— “handa te, āvuso, saṅghāti339 ; dehi
< ˙
me patan”ti. “nanu tv < aṁ, āvuso, mayā vutto— ‘jānāhi, āvuso’ti|. nāhaṁ 2S99
˙
dassāmı̄”ti. atha| kho so paribbājako ujjhāyati khiyyati vipāceti— “gihı̄pi 1B590

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
290 VINAYAPITAKA
˙

87V362 naṁ gihissa| vippatisārissa denti, kiṁ pana pabbajito pabbajitassa na


˙
dassatı̄”ti.

2240
assosuṁ kho bhikkhū tassa paribbājakassa ujjhāyantassa
3Kh141 khiyyantassa vipācentassa. ye te bhikkhū appicchā|. . . pe. . . te ujjhāyanti

< i nāma āyasm


khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā upanando saky
<
aputto 5

paribbājakena saddhiṁ kayavikkayaṁ samāpajjissatı̄”ti.


atha kho te bhikkhū āyasm
< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ
2241 <
1N344
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . |
anekapariyāyena vigarahitv
“saccaṁ kira tv
< aṁ, upananda, paribbājakena saddhiṁ kayavikkayaṁ
samāpajjası̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . 10

< i nāma tv
kathañh < aṁ, moghapurisa, paribbājakena saddhiṁ kayavikkayaṁ
samāpajjissasi. netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . .
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
2D75, 2Mc66 594.
2242
“yo| pana bhikkhu nānappakārakaṁ kayavikkayaṁ
samāpajjeyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (20:39) 15

2C86 595. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2243 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.
1Ch1 351, 1Ch2 351 nānappakārakaṁ| nāma cı̄varapindapātasenāsana-
2244
˙˙
3Kh142 gilānappaccayabhesajjaparikkhārā, antamaso cunnapindopi| dantakatthampi
˙˙ ˙˙ ˙˙
dasikasuttampi. 20

2S100
2245
kayavikkayaṁ samāpajjeyyāti iminā| imaṁ dehi, iminā imaṁ
āhara, iminā imaṁ parivattehi, iminā imaṁ cetāpehı̄ti. ajjhācarati, āpatti
dukkatassa. yato kayitañca hoti vikkayitañca attano bhandaṁ
˙ ˙˙
parahatthagataṁ parabhandaṁ attano hatthagataṁ, nissaggiyaṁ hoti.
˙˙
3P1 242 nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā puggalassa| vā. evañca pana, 25
˙
bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . “ahaṁ, bhante, nānappakārakaṁ
kayavikkayaṁ samāpajjiṁ. idaṁ me nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa
nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato
dammı̄ti.
596.
2246
kayavikkaye kayavikkayasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 30

87V363; 3Kh143 kayavikkaye vematiko|, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. kayavikkaye


nakayavikkayasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
nakayavikkaye kayavikkayasaññı̄, āpatti dukkatassa. nakayavikkaye
2247
˙
vematiko, āpatti dukkatassa. nakayavikkaye nakayavikkayasaññı̄, anāpatti.
˙
2C87, 2D76; 597. anāpatti|— agghaṁ pucchati, kappiyakārakassa ācikkhati, “idaṁ| 35
2248
1N345
< ākaṁ atthi, amh
amh < ākañca iminā ca iminā ca attho”ti bhan˙ati,
ummattakassa, ādikammikassāti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 291

kayavikkayasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dasamaṁ.


2249
˙˙
kosiyavaggo dutiyo.

2250
tassuddānaṁ

597. kosiyā| suddhadv chabbassāni nisı̄danaṁ;


5 2251 < ebhāgā, 3Kh144, 2Mc67,
2S101
dv
< e ca lomāni uggan˙<he, ubho nānappakārakāti.

1.4.3. PATTAVAGGA
1.4.3.1. PATTASIKKHĀPADA

598.
2252
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1B592, 2C88,
1Ch1 352,
10 anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū
˙˙ , 2D77,
1Ch2 352
bahū patte sannicayaṁ karonti. manussā vihāracārikaṁ āhindantā passitv< ā 3Kh145, 2S102,
˙˙ 87V364
ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma saman˙ā saky
<
aputtiyā
bahū patte sannicayaṁ karissanti, pattavānijjaṁ vā samanā sakyaputtiyā
˙ ˙ <
karissanti āmattikāpanaṁ vā pasāressantı̄”ti.
˙
15
2253
assosu ṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti

< i nāma chabbaggiyā bhikkhū atirekapattaṁ


khiyyanti vipācenti— “kathañh
dhāressantı̄”ti.

2254
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena
20
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh
vigarahitv < e,
bhikkhave, atirekapattaṁ dhārethā”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi| 3Kh146

buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh


< i nāma tumh
< e, moghapurisā,
atirekapattaṁ dhāressatha. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā
pasādāya|. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ 3P1 243

25 uddiseyyātha—
599.
2255
“yo pana bhikkhu atirekapattaṁ dhāreyya, nissaggiyaṁ
pācittiyan”ti.

2256
evañcidaṁ| bhagavatā bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññattaṁ hoti. 1N346

600. tena kho pana samayena āyasm


2257 < ato ānandassa atirekapatto
30 uppanno| hoti. āyasm
< ā| ca ānando taṁ pattaṁ āyasm
< ato| sāriputtassa| 2S103; 87V365;
dātukāmo hoti. āyasm 2D78; 2C89
< ā| ca sāriputto sākete viharati. atha kho āyasm
< ato 2Mc68
ānandassa etadahosi— “bhagavatā sikkhāpadaṁ paññattaṁ— ‘na
atirekapatto dhāretabbo’ti. ayañca me atirekapatto uppanno. ahañcimaṁ
pattaṁ āyasm
< ato sāriputtassa dātukāmo. āyasm
< ā ca sāriputto sākete

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
292 VINAYAPITAKA
˙

3Kh147 viharati. kathaṁ nu kho mayā patipajjitabban”ti? bhagavato| etamatthaṁ


˙
1B594 ārocesi. “kı̄vaciraṁ| panānanda, sāriputto āgacchissatı̄”ti? “navamaṁ vā,
bhagavā, divasaṁ dasamaṁ vā”ti. atha kho bhagavā etasm< iṁ nidāne
< iṁ pakaran˙e dhammiṁ kathaṁ katv
etasm < ā bhikkhū āmantesi—
1Ch1 353, 1Ch2 353 “anujānāmi, bhikkhave|, dasāhaparamaṁ atirekapattaṁ dhāretuṁ. evañca 5

pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—


601.
2258
“dasāhaparamaṁ atirekapatto dhāretabbo. taṁ
atikkāmayato nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (21:40)
602.
2259
dasāhaparamanti dasāhaparamatā dhāretabbo.
atirekapatto nāma anadhitthito avikappito. 10
2260
˙˙
2261
patto nāma dv
< e pattā ayopatto mattikāpattoti.
tayo pattassa vannā ukkattho patto majjhimo patto omako patto.
2262
˙˙ ˙˙
ukkattho nāma patto addhālhakodanaṁ ganhāti catubhāgaṁ khādanaṁ
˙˙ ˙ ˙ ˙< ˙<
3Kh148 tadupiyaṁ byañjanaṁ. majjhimo| nāma patto nālikodanaṁ ganhāti
< ˙ ˙<
2C90, 2S104 catubhāgaṁ khādanaṁ tadupiyaṁ| byañjanaṁ. omako nāma patto 15
<
patthodanaṁ ganhāti catubhāgaṁ khādanaṁ tadupiyaṁ byañjanaṁ. tato
˙< <
2D79 ukkattho apatto, omako| apatto.
˙˙
taṁ atikkāmayato nissaggiyo hotı̄ti ekādase arunuggamane
2263
˙
nissaggiyo hoti. nissajjitabbo saṁghassa vā ganassa vā puggalassa vā.
˙
evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbo. tena bhikkhunā saṁghaṁ 20

1N347; 2Mc69 < ā| ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ karitv


upasaṅkamitv < ā vud˙d˙hānaṁ| bhikkhūnaṁ
< ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
pāde vanditv < ā añjaliṁ paggahetv < ā evamassa
3P1 244 vacanı̄yo— “ayaṁ me, bhante, patto dasāhātikkanto| nissaggiyo. imāhaṁ
87V366 saṁghassa nissajjāmı̄”ti. nissajjitv
< ā| āpatti desetabbā. by attena bhikkhunā
<
3Kh149 patibalena āpatti patiggahetabbā, nissatthapatto| dātabbo— 25
˙ ˙ ˙˙
603. “sun ātu me, bhante, saṁgho. aya ṁ patto itthannāmassa
2264
˙
bhikkhuno nissaggiyo saṁghassa nissattho. yadi saṁghassa pattakallaṁ,
˙˙
saṁgho imaṁ pattaṁ itthannāmassa bhikkhuno dadeyyā”ti.
604.
2265
tena bhikkhunā sambahule bhikkhū upasaṅkamitv
< ā ekaṁsaṁ
uttarāsaṅgaṁ karitv < ā vud˙d˙hānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv
< ā ukkut˙ikaṁ 30

2S105; 2C91 < ā| añjaliṁ| paggahetv


nisı̄ditv < ā evamassu vacanı̄yā— “ayaṁ me, bhante,
patto dasāhātikkanto nissaggiyo. imāhaṁ āyasm < antānaṁ nissajjāmı̄”ti.
1Ch1 354, 1Ch2 354
< ā| āpatti desetabbā. by
nissajjitv
<
attena bhikkhunā patibalena āpatti
˙
patiggahetabbā, nissatthapatto dātabbo—
˙ ˙˙
605. “sun antu me āyasm
< antā. ayaṁ patto itthannāmassa bhikkhuno 35
2266
˙
nissaggiyo āyasm < antānaṁ nissat˙t˙ho. yadāyasm
< antānaṁ pattakallaṁ,
āyasm
< antā imaṁ pattaṁ itthannāmassa bhikkhuno dadeyyun”ti.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 293

606.
2267
tena| bhikkhunā ekaṁ bhikkhuṁ upasaṅkamitv
< ā ekaṁsaṁ 1B596, 2D80,
3Kh150
uttarāsaṅgaṁ karitv
< ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv
< ā añjaliṁ paggahetv
< ā evamassa
vacanı̄yo— “ayaṁ me, āvuso, patto dasāhātikkanto nissaggiyo. imāhaṁ
āyasm < ā āpatti desetabbā. tena bhikkhunā āpatti
< ato nissajjāmı̄”ti. nissajjitv
5 patiggahetabbā, nissatthapatto dātabbo— “imaṁ pattaṁ āyasm < ato
˙ ˙˙
dammı̄”ti.
607.
2268
dasāhātikkante atikkantasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
dasāhātikkante vematiko, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. dasāhātikkante
anatikkantasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. anadhitthite adhitthitasaññı̄,
˙˙ ˙˙
10 nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. avikappite vikappitasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. 2Mc70

avissajjite vissajjitasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. anatthe natthasaññı̄


˙˙ ˙˙
nissaggiyaṁ| pācittiyaṁ. avinatthe vinatthasaññı̄, nissaggiyaṁ| pācittiyaṁ|. 3Kh151; 2S106;
˙˙ ˙˙ 87V367
abhinne| bhinnasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. avilutte| viluttasaññı̄,
1N348; 2C92
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
15
2269
nissaggiyaṁ pattaṁ anissajjitv< ā paribhuñjati, āpatti dukkat˙assa.
dasāhānatikkante atikkantasaññı̄, āpatti dukkatassa. dasāhānatikkante
˙
vematiko, āpatti dukkatassa. dasāhānatikkante anatikkantasaññı̄, anāpatti.
˙
608. anāpatti— antodasāha ṁ adhittheti340 , vikappeti, vissajjeti,
2270
˙˙
nassati, vinassati, bhijjati, acchinditv< gan˙<hanti, vissāsaṁ gan˙<hanti,

20 ummattakassa, ādikammikassāti.
tena| kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū nissatthapattaṁ na 3Kh152
2271
˙˙
denti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. “na, bhikkhave, nissatthapatto na
˙˙
dātabbo. yo na dadeyya, āpatti dukkatassā”ti.
˙
pattasikkhāpadaṁ nitthitaṁ pathamaṁ.
2272
˙˙ ˙

25 1.4.3.2. ŪNAPAÑCABANDHANASIKKHĀPADA

609.
2273
tena| samayena buddho bhagavā sakkesu viharati 1Ch1 355,
1Ch2 355, 2D81,
< iṁ nigr
kapilavatthusm
<
odhārāme. tena kho pana samayena aññatarena
3Kh153, 2S107
kumbhakārena bhikkhū pavāritā honti— “yesaṁ ayyānaṁ pattena attho
ahaṁ pattenā”ti. tena kho pana samayena bhikkhū na mattaṁ jānitv< ā
30 bahū patte viññāpenti. yesaṁ khuddakā pattā te mahante patte| 2C93

viññāpenti. yesaṁ mahantā pattā te khuddake patte viññāpenti. atha kho


so kumbhakāro bhikkhūnaṁ bahū patte karonto na sakkoti aññaṁ
vikkāyikaṁ bhandaṁ kātuṁ, attanāpi| na yāpeti, puttadārāpissa kilamanti. 2Mc71
˙˙
manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma saman˙ā
35 sakyaputtiyā na mattaṁ jānitv
< ā bahū patte viññāpessanti. ayaṁ| imesaṁ 1B598
<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
294 VINAYAPITAKA
˙

3P1 245 bahū patte karonto na| sakkoti aññaṁ vikkāyikaṁ bhandaṁ kātuṁ,
˙˙
3Kh154 attanāpi na yāpeti, puttadārāpissa| kilamantı̄”ti.
87V368
2274
assosuṁ| kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti

< i nāma bhikkhū na mattaṁ jānitv


khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā bahū 5

patte viññāpessantı̄”ti.
1N349 atha kho te bhikkhū te anekapariyāyena vigarahitv
2275 < ā bhagavato|
etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . saccaṁ kira, bhikkhave, bhikkhū na mattaṁ
2S108
< ā bahū| patte viññāpentı̄ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho
jānitv

< i nāma te, bhikkhave, moghapurisā na mattaṁ


bhagavā. . . pe. . . kathañh 10

< ā bahū patte viññāpessanti. netaṁ, bhikkhave, appasannānaṁ vā


jānitv

< ā dhammiṁ kathaṁ katv


pasādāya. . . pe. . . vigarahitv < ā bhikkhū āmantesi—
“na, bhikkhave, patto viññāpetabbo. yo viññāpeyya, āpatti dukkatassā”ti.
˙
2D82, 3Kh155 610.
2276
tena| kho pana samayena aññatarassa bhikkhuno patto bhinno
2C94 hoti|. atha kho so bhikkhu— “bhagavatā patikkhittaṁ pattaṁ 15
˙
viññāpetun”ti kukkuccāyanto na viññāpeti. hatthesu pindāya carati.
˙˙
manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma saman˙ā
sakyaputtiyā hatthesu pindāya carissanti, seyyathāpi titthiyā”ti.
< ˙˙
2277
assosu ṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṁ 20

1Ch1 356, 1Ch2 356 ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm< iṁ nidāne| etasm
< iṁ pakaran˙e dhammiṁ
kathaṁ katv< ā bhikkhū āmantesi— “anujānāmi, bhikkhave, nat˙t˙hapattassa
vā bhinnapattassa vā pattaṁ viññāpetun”ti.
611.
2278
tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū— “bhagavatā
anuññātaṁ natthapattassa vā bhinnapattassa vā pattaṁ viññāpetun”ti 25
˙˙
3Kh156 appamattakenapi bhinnena appamattakenapi khandena vilikhitamattenapi|
˙˙
2S109; 2Mc72 bahū patte viññāpenti|. atha| kho so kumbhakāro bhikkhūnaṁ tatheva bahū
patte karonto na sakkoti aññaṁ vikkāyikaṁ bhandaṁ kātuṁ, attanāpi na
˙˙
yāpeti, puttadārāpissa kilamanti. manussā tatheva ujjhāyanti khiyyanti
vipācenti— “kathañh< i nāma saman˙ā saky
<
aputtiyā na mattaṁ jānitv
< ā bahū 30

2C95 patte viññāpessanti. ayaṁ| imesaṁ bahū patte karonto na sakkoti aññaṁ
vikkāyikaṁ bhandaṁ kātuṁ, attanāpi na yāpeti, puttadārāpissa
˙˙
kilamantı̄”ti.

2279
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
87V369; 2D83 khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū| appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti| 35

khiyyanti vipācenti— “kathañh


< i nāma chabbaggiyā bhikkhū

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 295

appamattakenapi bhinnena| appamattakenapi khandena vilikhitamattenapi 3P1 246


˙˙
bahū patte viññāpessantı̄”ti|. 3Kh157

2280
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena

< ā| bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh


vigarahitv < e, 1N350

5 bhikkhave, appamattakenapi bhinnena appamattakenapi khandena


˙˙
vilikhitamattenapi bahū patte viññāpethā”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti.
vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma tumh
< e, moghapurisā,
appamattakenapi bhinnena appamattakenapi khandena vilikhitamattenapi
˙˙
bahū| patte viññāpessatha. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā 2S110

10 pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ


uddiseyyātha—
612.
2281
“yo| pana bhikkhu ūnapañcabandhanena pattena aññaṁ 1B600

navaṁ pattaṁ cetāpeyya, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. tena


bhikkhunā so patto bhikkhuparisāya nissajjitabbo. yo ca tassā
15 bhikkhuparisāya pattapariyanto so341 tassa| bhikkhuno 3Kh158

padātabbo|— ‘ayaṁ te342 , bhikkhu, patto yāva bhedanāya 2C96

dhāretabbo’ti. ayaṁ tattha sāmı̄cı̄”ti. (22:41)


613. yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2282 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.
20
2283
ūnapañcabandhano| nāma patto abandhano vā ekabandhano vā 1Ch1 357,

dv 1Ch2 357 , 2Mc73


< ibandhano vā tibandhano vā catubandhano vā. abandhanokāso nāma
patto yassa dv
< aṅgulā rāji na hoti. bandhanokāso nāma patto| yassa 2D84

dv
< aṅgulā rāji hoti. navo nāma patto viññattiṁ upādāya vuccati.
cetāpeyyāti viññāpeti, payoge dukkataṁ. patilābhena nissaggiyo
2284
˙ ˙
25 hoti. saṁghamajjhe nissajjitabbo. sabbeheva adhitthitapattaṁ gahetv < ā
˙˙
sannipatitabbaṁ. na lāmako patto adhitthātabbo— “mahagghaṁ pattaṁ
˙˙
gahessāmı̄”ti. sace lāmakaṁ pattaṁ adhittheti— “mahagghaṁ pattaṁ
˙˙
gahessāmı̄”ti, āpatti dukkatassa. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbo.
˙
tena| bhikkhunā saṁghaṁ upasaṅkamitv < ā ekaṁsaṁ uttarāsaṅgaṁ karitv < ā 3Kh159, 2S111

30 vuddhānaṁ bhikkhūnaṁ pāde vanditv < ā ukkut˙ikaṁ nisı̄ditv


< ā añjaliṁ
˙˙
paggahetv < ā evamassa vacanı̄yo— “ayaṁ me, bhante, patto
ūnapañcabandhanena pattena cetāpito nissaggiyo. imāhaṁ saṁghassa

< ā| āpatti desetabbā. by


nissajjāmı̄”ti|. nissajjitv
<
attena bhikkhunā patibalena
˙
1N351; 87V370

āpatti patiggahetabbā. pañcahaṅgehi samannāgato| bhikkhu 2C97


˙
35 pattaggāhāpako sammannitabbo— yo na chandāgatiṁ gaccheyya, na
dosāgatiṁ gaccheyya, na mohāgatiṁ gaccheyya, na bhayāgatiṁ gaccheyya,
gāhitāgāhitañca jāneyya|. “evañca pana, bhikkhave, sammannitabbo. 3P1 247

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
296 VINAYAPITAKA
˙

pathamaṁ bhikkhu yācitabbo. yācitv


< ā by attena bhikkhunā patibalena
˙ < ˙
saṁgho ñāpetabbo—
614. ‘sunātu me, bhante, saṁgho. yadi saṁghassa pattakallaṁ, saṁgho
2285
˙
itthannāmaṁ bhikkhuṁ pattaggāhāpakaṁ sammanneyya. esā ñatti.
3Kh160 sunātu me, bhante, saṁgho. saṁgho itthannāmaṁ| bhikkhuṁ 5
2286
˙
pattaggāhāpakaṁ sammannati. yassāyasm
< ato khamati itthannāmassa
2D85 bhikkhuno pattaggāhāpakassa sammuti|, so tunhassa; yassa nakkhamati, so
˙<
bhāseyya.

2287
sammato saṁghena itthannāmo bhikkhu pattaggāhāpako.
khamati saṁghassa, tasm
< ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”’ti. 10

1B602, 2Mc74 615.


2288
tena| sammatena bhikkhunā patto gāhetabbo. thero vattabbo—
1Ch1 358, 1Ch2 358 “ganhātu, bhante, thero pattan”ti. sace thero ganhāti, therassa| patto
˙< ˙<
2S112 dutiyassa gāhetabbo. na ca tassa anuddayatāya na| gahetabbo. yo na
ganheyya, āpatti dukkatassa. apattakassa na gāhetabbo. eteneva upāyena
˙< ˙
yāva saṁghanavakā gāhetabbo. yo ca tassā bhikkhuparisāya 15

pattapariyanto, so tassa bhikkhuno padātabbo— “ayaṁ te, bhikkhu, patto


yāva bhedanāya dhāretabbo”ti.
2C98
2289
tena bhikkhunā so patto na adese| nikkhipitabbo, na abhogena
3Kh161 bhuñjitabbo|, na vissajjetabbo— “kathāyaṁ patto nasseyya vā vinasseyya
vā bhijjeyya vā”ti? sace adese vā nikkhipati abhogena vā bhuñjati vissajjeti 20

vā, āpatti dukkatassa.


˙
2290
aya ṁ tattha sāmı̄cı̄ti ayaṁ tattha anudhammatā.
87V371 616.
2291
abandhanena| pattena abandhanaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ
pācittiyaṁ. abandhanena pattena ekabandhanaṁ pattaṁ cetāpeti,
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. abandhanena pattena dv< ibandhanaṁ pattaṁ 25

cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. abandhanena pattena tibandhanaṁ


pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. abandhanena pattena
catubandhanaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
2D86, 1N352
2292
ekabandhanena| pattena abandhanaṁ pattaṁ cetāpeti,
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. ekabandhanena pattena ekabandhanaṁ pattaṁ 30

cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. ekabandhanena pattena dv


< ibandhanaṁ
3Kh162 pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. ekabandhanena| pattena
tibandhanaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. ekabandhanena
2S113 pattena catubandhanaṁ pattaṁ| cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
dv
2293< ibandhanena pattena abandhanaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ 35

pācittiyaṁ. dv
< ibandhanena pattena ekabandhanaṁ pattaṁ. . . pe. . .

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 297

dv
< ibandhanaṁ pattaṁ|. . . tibandhanaṁ pattaṁ. . . | catubandhanaṁ 2C99; 2Mc75

pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

2294
tibandhanena pattena abandhanaṁ pattaṁ. . . pe. . .
ekabandhanaṁ pattaṁ dv
< ibandhanaṁ pattaṁ. . . tibandhanaṁ pattaṁ. . .
5 catubandhanaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

2295
catubandhanena pattena abandhanaṁ pattaṁ. . . pe. . . | 3Kh163

ekabandhanaṁ pattaṁ. . . dv
< ibandhanaṁ pattaṁ. . . tibandhanaṁ
pattaṁ. . . catubandhanaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

2296
abandhanena| pattena abandhanokāsaṁ pattaṁ cetāpeti, 2D87

10 nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. abandhanena pattena ekabandhanokāsaṁ pattaṁ

< ibandhanokāsaṁ pattaṁ|. . . tibandhanokāsaṁ pattaṁ. . .


. . . pe. . . dv 1Ch1 359, 1Ch2 359

catubandhanokāsaṁ| pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 2S114

2297
ekabandhanena pattena abandhanokāsaṁ pattaṁ. . . pe. . .
ekabandhanokāsaṁ pattaṁ. . . dv
< ibandhanokāsaṁ pattaṁ. . .
15 tibandhanokāsaṁ pattaṁ. . . catubandhanokāsaṁ pattaṁ| cetāpeti, 2C100

nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

< ibandhanena| pattena abandhanokāsaṁ pattaṁ. . . pe. . . |


dv
2298
1B604; 3Kh164

catubandhanokāsaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

2299
tibandhanena| pattena abandhanokāsaṁ pattaṁ. . . pe. . . 87V372

20 catubandhanokāsaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

2300
catubandhanena| pattena abandhanokāsaṁ pattaṁ. . . pe. . . 2Mc76

ekabandhanokāsaṁ pattaṁ. . . dv
< ibandhanokāsaṁ pattaṁ. . .
tibandhanokāsaṁ pattaṁ. . . catubandhanokāsaṁ pattaṁ cetāpeti,
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
25
2301
abandhanokāsena| pattena abandhanaṁ pattaṁ cetāpeti, 3P1 248

nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. abandhanokāsena pattena ekabandhanaṁ pattaṁ


. . . pe. . . dv
< ibandhanaṁ pattaṁ. . . tibandhanaṁ pattaṁ. . .
catubandhanaṁ| pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 2D88

2302
catubandhanokāsena| pattena abandhanaṁ| pattaṁ cetāpeti, 3Kh165; 2C101

30 nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. catubandhanokāsena| pattena ekabandhanaṁ| 1N353; 2S115

pattaṁ. . . pe. . . dv
< ibandhanaṁ pattaṁ. . . tibandhanaṁ pattaṁ. . .
catubandhanaṁ pattaṁ cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

2303
abandhanokāsena pattena abandhanokāsaṁ pattaṁ. . . pe. . .
ekabandhanokāsaṁ pattaṁ. . . dv
< ibandhanokāsaṁ pattaṁ. . .
35 tibandhanokāsaṁ pattaṁ. . . catubandhanokāsaṁ pattaṁ cetāpeti,
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
298 VINAYAPITAKA
˙

3Kh166, 2Mc77
2304
catubandhanokāsena| pattena abandhanokāsaṁ pattaṁ. . . pe. . .
ekabandhanokāsaṁ pattaṁ. . . dv
< ibandhanokāsaṁ pattaṁ. . .
tibandhanokāsaṁ pattaṁ. . . catubandhanokāsaṁ pattaṁ cetāpeti,
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
2S116 617. anāpatti|— natthapattassa, bhinnapattassa, ñātakānaṁ 5
2305
˙˙
pavāritānaṁ, aññassatthāya, attano dhanena, ummattakassa,
ādikammikassāti.
ūnapañcabandhanasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dutiyaṁ.
2306
˙˙

1.4.3.3. BHESAJJASIKKHĀPADA

1B606, 2C102, 618. 343 tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 10
2307
1Ch1 360,
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm < ā pilindavaccho
1Ch2 360, 2D89, ˙˙
3Kh167, 2S117, rājagahe pabbhāraṁ sodhāpeti lenaṁ kattukāmo. atha kho rājā māgadho
87V373 ˙
< ā pilindavaccho tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
seniyo bimbisāro yenāyasm < ā
āyasm
< antaṁ pilindavacchaṁ abhivādetv
< ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ
nisinno kho rājā māgadho seniyo bimbisāro āyasm
< antaṁ pilindavacchaṁ 15

etadavoca— “kiṁ, bhante, thero kārāpetı̄”ti? “pabbhāraṁ, mahārāja,


2Mc78 sodhāpemi lenaṁ kattukāmo”ti|. “attho, bhante, ayyassa ārāmikenā”ti?
˙
3Kh168 “na kho, mahārāja, bhagavatā ārāmiko anuññāto”ti|. “tena hi, bhante,
bhagavantaṁ patipucchitv < ā mama āroceyyāthā”ti. “evaṁ, mahārājā”ti kho
˙
āyasm
< ā pilindavaccho rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa paccassosi. 20

atha kho āyasm < ā pilindavaccho rājānaṁ māgadhaṁ seniyaṁ bimbisāraṁ


dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṁsesi. atha
kho rājā māgadho seniyo bimbisāro āyasm < atā pilindavacchena dhammiyā
kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṁsito utthāyāsanā
˙˙
āyasm
< anta ṁ pilindavaccha ṁ abhivādetv
< ā padakkhin aṁ < ā pakkāmi.
katv 25
˙
1N354 619.
2308
atha| kho āyasm
< ā pilindavaccho bhagavato santike dūtaṁ pāhesi—
2S118; 2C103 “rājā, bhante|, māgadho seniyo| bimbisāro ārāmikaṁ dātukāmo. kathaṁ nu
kho, bhante, mayā patipajjitabban”ti? atha kho bhagavā etasm
˙ < iṁ nidāne
< iṁ pakaran˙e dhammiṁ kathaṁ katv
etasm < ā bhikkhū āmantesi—
2D90; 3P1 249 “anujānāmi, bhikkhave, ārāmikan”ti. dutiyampi kho rājā māgadho| seniyo| 30

3Kh169
< ā pilindavaccho tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
bimbisāro| yenāyasm < ā
āyasm
< antaṁ pilindavacchaṁ abhivādetv
< ā ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ
nisinno kho rājā māgadho seniyo bimbisāro āyasm
< antaṁ pilindavacchaṁ
etadavoca— “anuññāto, bhante, bhagavatā ārāmiko”ti? “evaṁ,
mahārājā”ti. “tena hi, bhante, ayyassa ārāmikaṁ dammı̄”ti. atha kho rājā 35

1Ch1 361, 1Ch2 361 māgadho seniyo bimbisāro āyasm


< ato pilindavacchassa ārāmikaṁ|

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 299

patissunitv ā vissaritv
< ā cirena satiṁ pat˙ilabhitv
< ā aññataraṁ sabbatthakaṁ
˙ ˙ <
mahāmattaṁ āmantesi|— “yo mayā, bhane, ayyassa ārāmiko patissuto, 87V374
˙ ˙
dinno so ārāmiko”ti? “na kho, deva, ayyassa ārāmiko dinno”ti. “kı̄vaciraṁ
nu kho, bhane, ito hi taṁ hotı̄”ti? atha kho so mahāmatto rattiyo
˙
5 ganetv
< ā344 rājānaṁ māgadhaṁ seniyaṁ bimbisāraṁ etadavoca— “pañca|, 3Kh170
˙
deva, rattisatānı̄”ti. “tena hi, bhane, ayyassa pañca ārāmikasatāni dehı̄”ti.
˙
“evaṁ, devā”ti kho so mahāmatto rañño māgadhassa seniyassa
bimbisārassa patissunitv < ato pilindavacchassa| pañca ārāmikasatāni|
ā āyasm 2C104; 2S119
345
˙ ˙ <
pādāsi| , pātiyekko gāmo nivisi. ārāmikagāmakotipi naṁ āhaṁsu, 2Mc79
˙
10 pilindagāmakotipi naṁ āhaṁsu.
620. tena| kho pana samayena āyasm
2309 < ā pilindavaccho tasm< iṁ gāmake 1B608

kulūpako hoti. atha kho āyasm < ā pilindavaccho pubban˙<hasamayaṁ


< ā pattacı̄varaṁ ādāya pilindagāmakaṁ pin˙d˙āya pāvisi. tena kho
nivāsetv
pana samayena tasm < iṁ gāmake ussavo hoti. dārakā alaṅkatā mālākitā
15 kı̄lanti|. atha kho āyasm
< ā pilindavaccho pilindagāmake sapadānaṁ pin˙d˙āya 2D91
˙
caramāno yena aññatarassa ārāmikassa nivesanaṁ tenupasaṅkami;
upasaṅkamitv
< ā| paññatte āsane nisı̄di. tena kho pana samayena tassā 3Kh171

ārāmikiniyā dhı̄tā aññe dārake| alaṅkate mālākite passitv


< ā rodati— “mālaṁ 1N355

me detha, alaṅkāraṁ me dethā”ti. atha kho āyasm < ā pilindavaccho taṁ


20 ārāmikiniṁ etadavoca— “kissāyaṁ dārikā rodatı̄”ti? “ayaṁ, bhante, dārikā
aññe dārake alaṅkate mālākite passitv
< ā rodati— ‘mālaṁ me detha,
alaṅkāraṁ me dethā’ti. kuto amh < ākaṁ duggatānaṁ mālā kuto,
alaṅkāro”ti? atha kho āyasm < ā pilindavaccho aññataraṁ tin˙an˙d˙upakaṁ
gahetv< ā taṁ ārāmikiniṁ etadavoca— “handimaṁ tin˙an˙d˙upakaṁ tassā
25 dārikāya sı̄se patimuñcā”ti. atha kho sā| ārāmikinı̄ taṁ tinandupakaṁ| 2S120; 2C105
˙ ˙ ˙˙
gahetv< ā tassā dārikāya sı̄se pat˙imuñci. sā ahosi suvan˙n˙amālā abhirūpā
dassanı̄yā| pāsādikā. natthi tādisā raññopi antepure suvannamālā. manussā 3P1 250
˙˙
rañño māgadhassa seniyassa| bimbisārassa ārocesuṁ|— “amukassa, deva, 3Kh172; 1Ch1 362,
ārāmikassa ghare suvannamālā abhirūpā dassanı̄yā pāsādikā. natthi tādisā 1Ch2 362
˙˙
30 devassāpi antepure suvannamālā. kuto tassa duggatassa. nissaṁsayaṁ
˙˙
corikāya ābhatā”ti. atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro taṁ
ārāmikakulaṁ bandhāpesi. dutiyampi kho āyasm < ā pilindavaccho
pubbanhasamayaṁ nivāsetv < ā pattacı̄varaṁ ādāya pilindagāmakaṁ pin˙d˙āya
˙<
pāvisi. pilindagāmake sapadānaṁ pindāya caramāno| yena tassa ārāmikassa| 2D92; 87V375
˙˙
35 nivesanaṁ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā pat˙ivissake pucchi— “kahaṁ
imaṁ ārāmikakulaṁ gatan”ti? “etissā, bhante, suvannamālāya kāranā
˙˙ ˙
raññā bandhāpitan”ti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
300 VINAYAPITAKA
˙

2Mc80 621. atha| kho āyasm


2310 < ā pilindavaccho yena rañño māgadhassa seniyassa
bimbisārassa nivesanaṁ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā paññatte āsane
3Kh173
< ā pilindavaccho|
nisı̄di. atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro yenāyasm
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm
< antaṁ pilindavacchaṁ abhivādetv
< ā
ekamantaṁ nisı̄di. ekamantaṁ nisinnaṁ kho rājānaṁ māgadhaṁ seniyaṁ 5

2C106 bimbisāraṁ āyasm


< ā pilindavaccho etadavoca— “kissa, mahārāja|,
2S121 ārāmikakulaṁ| bandhāpitan”ti? “tassa, bhante, ārāmikassa ghare
suvannamālā abhirūpā dassanı̄yā pāsādikā. natthi tādisā amh
< ākampi
˙˙
antepure suvannamālā. kuto tassa duggatassa. nissaṁsayaṁ corikāya
˙˙
ābhatā”ti. atha kho āyasm
< ā pilindavaccho rañño māgadhassa seniyassa 10

1N356 bimbisārassa pāsādaṁ suvannanti| adhimucci. so ahosi sabbasovannamayo.


˙˙ ˙˙
“idaṁ pana te, mahārāja, tāva bahuṁ suvannaṁ kuto”ti? “aññātaṁ,
˙˙
bhante, ayyasseveso iddhānubhāvo”ti. taṁ ārāmikakulaṁ muñcāpesi.
1B610, 3Kh174
2311
manussā|— “ayyena kira pilindavacchena sarājikāya parisāya
uttarimanussadhammaṁ346 iddhipātihāriyaṁ dassitan”ti, attamanā 15
˙
abhippasannā āyasm< ato pilindavacchassa pañca bhesajjāni abhihariṁsu,
seyyathidaṁ— sappi navanı̄taṁ telaṁ madhu phānitaṁ. pakatiyāpi ca
˙
āyasm
< ā pilindavaccho lābhı̄ hoti pañcannaṁ bhesajjānaṁ. laddhaṁ
laddhaṁ parisāya vissajjeti. parisā cassa hoti bāhullikā. laddhaṁ laddhaṁ
2D93 kolambepi ghatepi| pūretv
˙ < ā pat˙isāmeti, parissāvanānipi thavikāyopi pūretv < ā 20

1Ch1 363 , 1Ch2 363 vātapānesu laggeti. tāni olı̄navilı̄nāni titthanti. undūrehipi| vihārā
˙˙
3P1 251 okinnavikinnā| honti. manussā vihāracārikaṁ āhindantā passitv < ā ujjhāyanti
˙˙ ˙˙ ˙˙
khiyyanti vipācenti— “antokotthāgārikā ime samanā sakyaputtiyā,
˙˙ ˙ <
2C107, 2S122 seyyathāpi rājā māgadho seniyo bimbisāro”ti|.
3Kh175
2312
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ| 25

khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti


khiyyanti vipācenti— “kathañh
< i nāma bhikkhū evarūpāya bāhullāya
cetessantı̄”ti.
atha kho te bhikkhū te anekapariyāyena vigarahitv
2313 < ā bhagavato
etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira, bhikkhave, bhikkhū 30

evarūpāya bāhullāya cetentı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho


bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma te, bhikkhave, moghapurisā evarūpāya
bāhullāya cetessanti. netaṁ, bhikkhave, appasannānaṁ vā pasādāya
. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
2Mc81, 87V376 622.
2314
“yāni| kho pana tāni gilānānaṁ bhikkhūnaṁ 35

patisāyanı̄yāni bhesajjāni, seyyathidaṁ— sappi navanı̄taṁ telaṁ


˙
madhu phānitaṁ, tāni patiggahetv < ā sattāhaparamaṁ
˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 301

sannidhikārakaṁ paribhuñjitabbāni. taṁ atikkāmayato


nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (23:42)
623. yāni| kho pana tāni gilānānaṁ bhikkhūnaṁ patisāyanı̄yāni
2315
3Kh176, 1N357
˙
bhesajjānı̄ti sappi nāma gosappi vā ajikāsappi vā mahiṁsasappi347 vā
5 yesaṁ maṁsaṁ kappati tesaṁ sappi. navanı̄taṁ nāma tesaṁyeva
navanı̄taṁ. telaṁ nāma tilatelaṁ sāsapatelaṁ madhukatelaṁ erandatelaṁ
˙˙
vasātelaṁ. madhu nāma| makkhikāmadhu. phānitaṁ nāma ucchumh < ā 2D94
˙
nibbattaṁ.
tāni patiggahetv
2316 < ā sattāhaparamaṁ sannidhikārakaṁ
˙
10 paribhuñjitabbānı̄ti sattāhaparamatā paribhuñjitabbāni.
taṁ atikkāmayato nissaggiyaṁ| hotı̄ti atthame arunuggamane 2C108, 2S123
2317
˙˙ ˙
nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā puggalassa vā.
˙
evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . idaṁ me, bhante,
bhesajjaṁ sattāhātikkantaṁ nissaggiyaṁ, imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄ti
15 . . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti.
624.
2318
sattāhātikkante| atikkantasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 1B612, 1Ch1 364,
1Ch2 364, 3Kh177
sattāhātikkante vematiko, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. sattāhātikkante
anatikkantasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. anadhitthite adhitthitasaññı̄,
˙˙ ˙˙
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. avissajjite vissajjitasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
20 anatthe natthasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. avinatthe vinatthasaññı̄,
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
nissaggiyaṁ| pācittiyaṁ. adaddhe daddhasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 3P1 252
˙˙ ˙˙
avilutte viluttasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
nissatthaṁ patilabhitv
< ā na kāyikena paribhogena
2319
˙˙ ˙
paribhuñjitabbaṁ, na ajjhoharitabbaṁ, padı̄pe| vā kālavanne| vā 2Mc82; 3Kh178
˙ ˙˙
25 upanetabbaṁ, aññena bhikkhunā kāyikena paribhogena paribhuñjitabbaṁ,
na ajjhoharitabbaṁ.
sattāhānatikkante| atikkantasaññı̄, āpatti dukkatassa|. 87V377; 2C109
2320
˙
sattāhānatikkante vematiko, āpatti dukkatassa. sattāhānatikkante
˙
anatikkantasaññı̄, anāpatti.
30 625. anāpatti|— antosattāhaṁ adhittheti, vissajjeti, nassati, vinassati, 2D95, 2S124
2321
˙˙
dayhati, acchinditv
< ā ganh anti, vissāsaṁ ganhanti, anupasampannassa| 1N358
˙ < ˙< ˙<
cattena vantena muttena anapekkho datv ā < ā paribhuñjati,
< pat˙ilabhitv
ummattakassa, ādikammikassāti.

bhesajjasikkhāpadaṁ nitthitaṁ tatiyaṁ.


2322
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
302 VINAYAPITAKA
˙

1.4.3.4. VASSIKASĀTIKASIKKHĀPADA
˙

3Kh179, 2S125 626.


2323
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena bhagavatā bhikkhūnaṁ
˙˙
vassikasātikā anuññātā hoti. chabbaggiyā bhikkhū— “bhagavatā
˙
vassikasātikā anuññātā”ti, patikacceva348 vassikasātikacı̄varaṁ pariyesanti, 5
˙ ˙ ˙
patikacceva katv < ā nivāsenti, jinnāya vassikasātikāya naggā kāyaṁ
˙ ˙˙ ˙
ovassāpenti. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti
vipācenti— “kathañh < i nāma chabbaggiyā bhikkhū pat˙ikacceva
1Ch1 365, 1Ch2 365 vassikasātikacı̄varaṁ pariyesissanti, patikacceva katv
< ā nivāsessanti, jin˙n˙āya|
˙ ˙
vassikasātikāya naggā kāyaṁ ovassāpessantı̄”ti. 10
˙
2324
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh


vigarahitv < e,
2C110; 3Kh180 bhikkhave, patikacceva vassikasātikacı̄varaṁ pariyesatha|? patikacceva|
˙ ˙ ˙
2Mc83
< ā nivāsetha? jin˙n˙āya vassikasāt˙ikāya| naggā kāyaṁ ovassāpethā”ti?
katv
“saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh < i nāma 15

< e moghapurisā, pat˙ikacceva vassikasāt˙ikacı̄varaṁ pariyesissatha,


tumh

< ā nivāsessatha, jin˙n˙āya vassikasāt˙ikāya naggā kāyaṁ


patikacceva katv
˙
2D96 ovassāpessatha. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ| vā pasādāya. . . pe. . .
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—
1B614 627. “‘māso| seso gimh
2325 < ānan’ti bhikkhunā vassikasāt˙ikacı̄varaṁ 20

2S126; 87V378 pariyesitabbaṁ|; ‘addhamāso|349 seso gimh


< ānan’ti katv
< ā
3P1 253 nivāsetabbaṁ|. ‘orena ce māso seso gimh < ānan’ti
vassikasātikacı̄varaṁ pariyeseyya, ‘orenaddhamāso350 seso
˙
gimh
< ānan’ti katv < ā nivāseyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (24:43)
3Kh181, 1N359 628.
2326
“māso| seso gimh < ānan”ti bhikkhunā vassikasāt˙ikacı̄varaṁ 25

pariyesitabbanti. ye manussā pubbepi vassikasātikacı̄varaṁ denti te


˙
upasaṅkamitv < ā evamassu vacanı̄yā— “kālo vassikasāt ikāya, samayo
˙
vassikasātikāya, aññepi manussā vassikasātikacı̄varaṁ dentı̄”ti. na
˙ ˙
vattabbā— “detha me vassikasātikacı̄varaṁ, āharatha me
˙
vassikasātikacı̄varaṁ, parivattetha me vassikasātikacı̄varaṁ, cetāpetha me 30
˙ ˙
vassikasātikacı̄varan”ti.
˙
2327
“addhamāso seso gimh< ānan”ti katv < ā nivāsetabbanti.
addhamāse sese gimh < āne katv
< ā nivāsetabbaṁ.
2C111
2328
“orena ce māso seso gimh < āne
< ānan”ti atirekamāse| sese gimh
vassikasātikacı̄varaṁ pariyesati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 35
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 303

“orenaddhamāso seso gimh


2329 < ānan”ti atirekaddhamāse sese
< āne katv
gimh < ā nivāseti, nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ| saṁghassa vā 3Kh182

ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . .


˙
“idaṁ me, bhante|, vassikasātikacı̄varaṁ atirekamāse sese gimh < āne| 1Ch1 366,
˙
pariyitthaṁ atirekaddhamāse| sese gimh 1Ch2 366 ; 2D97
5
˙˙ < āne katv< ā paridahitaṁ nissaggiyaṁ|. 2S127; 2Mc84
imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti
. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti.
< āne atirekasaññı̄ vassikasāt˙ikacı̄varaṁ
atirekamāse sese gimh
629.
2330

pariyesati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. atirekamāse sese gimh < āne vematiko


10 vassikasātikacı̄varaṁ pariyesati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. atirekamāse sese
˙
gimh < āne ūnakasaññı̄ vassikasāt˙ikacı̄varaṁ pariyesati, nissaggiyaṁ
pācittiyaṁ.
atirekaddhamāse sese gimh
2331 < āne atirekasaññı̄ katv
< ā nivāseti,
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. atirekaddhamāse sese gimh
< āne vematiko katv < ā
15 nivāseti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. atirekaddhamāse sese| gimh
< āne 87V379; 3Kh183

ūnakasaññı̄ katv
< ā nivāseti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
satiyā vassikasātikāya naggo kāyaṁ ovassāpeti, āpatti dukkatassa.
2332
˙ ˙
ūnakamāse sese gimh < āne atirekasaññı̄, āpatti dukkat˙assa. ūnakamāse sese
< āne vematiko|, āpatti dukkat˙assa. ūnakamāse sese gimh
gimh < āne ūnakasaññı̄, 2C112

20 anāpatti.

2333
ūnakaddhamāse| sese gimh < āne atirekasaññı̄, āpatti dukkat˙assa. 1N360

ūnakaddhamāse sese gimh < āne vematiko|, āpatti dukkat˙assa. ūnakaddhamāse 3P1 254

sese gimh< āne ūnakasaññı̄, anāpatti.


anāpatti|— “māso seso gimh < ānan”ti vassikasāt˙ikacı̄varaṁ
630. 1B616
2334

25 pariyesati|, “addhamāso seso gimh < ānan”ti katv < ā nivāseti, “ūnakamāso seso 2S128

< ānan”ti vassikasāt˙ikacı̄varaṁ pariyesati, “ūnakaddhamāso seso


gimh

< ānan”ti katv


gimh < ā nivāseti, pariyit˙t˙hāya vassikasāt˙ikāya vassaṁ
ukkaddhiyyati, nivatthāya vassikasātikāya| vassaṁ ukkaddhiyyati, dhovitv < ā| 3Kh184; 2Mc85
˙˙ ˙ ˙˙
nikkhipitabbaṁ|; samaye nivāsetabbaṁ, acchinnacı̄varassa, natthacı̄varassa, 2D98
˙˙
30 āpadāsu, ummattakassa, ādikammikassāti.

vassikasātikasikkhāpadaṁ nitthitaṁ catutthaṁ.


2335
˙ ˙˙

1.4.3.5. CĪVARAACCHINDANASIKKHĀPADA

631.
2336
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 1Ch1 367,

anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena āyasm 1Ch2 367 , 3Kh185,
˙˙ < ā upanando 2S129
35 sakyaputto bhātuno saddhivihārikaṁ bhikkhuṁ etadavoca— “ehāvuso,
<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d
” d ” p ph b bH m j r ”l
”H n V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
304 VINAYAPITAKA
˙

janapadacārikaṁ pakkamissāmā”ti. “nāhaṁ, bhante, gamissāmi;


dubbalacı̄varomh< ı̄”ti. “ehāvuso, ahaṁ te cı̄varaṁ dassāmı̄”ti tassa cı̄varaṁ
adāsi. assosi kho so bhikkhu— “bhagavā kira janapadacārikaṁ
pakkamissatı̄”ti. atha kho tassa bhikkhuno etadahosi— “na dānāhaṁ
2C113, 87V380 āyasm
< atā upanandena sakyaputtena saddhiṁ janapadacārikaṁ| 5
<
pakkamissāmi, bhagavatā saddhiṁ janapadacārikaṁ pakkamissāmı̄”ti. atha
kho āyasm
< ā upanando saky aputto taṁ bhikkhuṁ etadavoca— “ehi dāni,
<
āvuso, janapadacārikaṁ pakkamissāmā”ti. “nāhaṁ, bhante, tayā saddhiṁ
3Kh186 janapadacārikaṁ pakkamissāmi|, bhagavatā saddhiṁ janapadacārikaṁ
pakkamissāmı̄”ti. “yampi tyāhaṁ, āvuso, cı̄varaṁ adāsiṁ, mayā saddhiṁ 10
<
janapadacārikaṁ pakkamissatı̄”ti, kupito anattamano acchindi. atha kho so
bhikkhu bhikkhūnaṁ etamatthaṁ ārocesi. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . .

< i nāma āyasm


te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < ā upanando
2D99
< ā kupito anattamano
sakyaputto bhikkhussa sāmaṁ cı̄varaṁ| datv
<
1N361 acchindissatı̄”ti|. 15

atha kho te bhikkhū āyasm


< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ
2337 <
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . .
anekapariyāyena vigarahitv
2S130 “saccaṁ| kira tv
< aṁ, upananda, bhikkhussa sāmaṁ cı̄varaṁ datv
< ā kupito
anattamano acchindı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā
2Mc86; 3P1 255 < i| nāma tv
. . . pe. . . kathañh < aṁ, moghapurisa|, bhikkhussa sāmaṁ cı̄varaṁ 20

datv < ā kupito anattamano acchindissasi. netaṁ, moghapurisa,


appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave, imaṁ
3Kh187 sikkhāpadaṁ| uddiseyyātha—
1B618 632. “yo| pana bhikkhu bhikkhussa sāmaṁ cı̄varaṁ datv
2338 < ā
kupito anattamano acchindeyya vā acchindāpeyya vā, 25

nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (25:44)


2C114 633. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2339 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.
1Ch1 368, 1Ch2 368
2340
bhikkhussāti| aññassa bhikkhussa.

2341
sāmanti sayaṁ datv
< ā. 30

2342
cı̄varaṁ nāma channaṁ cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varaṁ,
vikappanupagaṁ pacchimaṁ.
87V381
2343
kupito| anattamanoti anabhiraddho āhatacitto khilajāto.

2344
acchindeyyāti sayaṁ acchindati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ351 .
acchindāpeyyāti aññaṁ ānāpeti, āpatti dukkatassa. sakiṁ 35
2345
˙ ˙
ānatto bahukampi acchindati, nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa
˙
vā ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 305

. . . pe. . . “idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ bhikkhussa| sāmaṁ datv < ā acchinnaṁ 3Kh188

nissaggiyaṁ imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . | dadeyyāti. . . pe. . . 2S131

dadeyyunti. . . pe. . . āyasm


< ato dammı̄ti.
634.
2346
upasampanne| upasampannasaññı̄ cı̄varaṁ datv
< ā kupito 2D100

5 anattamano acchindati vā acchindāpeti vā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.


upasampanne vematiko cı̄varaṁ datv < ā kupito anattamano acchindati vā
acchindāpeti vā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. upasampanne 2Mc87

anupasampannasaññı̄ cı̄varaṁ datv< ā kupito| anattamano acchindati vā 1N362

acchindāpeti vā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.


10
2347
aññaṁ parikkhāraṁ datv< ā kupito anattamano acchindati vā
acchindāpeti| vā, āpatti dukkatassa. anupasampannassa cı̄varaṁ| vā aññaṁ 2C115; 3Kh189
˙
vā parikkhāraṁ datv < ā kupito anattamano acchindati vā acchindāpeti vā,
āpatti dukkatassa. anupasampanne upasampannasaññı̄, āpatti dukkatassa.
˙ ˙
anupasampanne vematiko, āpatti dukkatassa. anupasampanne
˙
15 anupasampannasaññı̄, āpatti dukkatassa.
˙
635. anāpatti— so vā deti, tassa vā vissasanto ganhāti, ummattakassa,
2348
˙<
ādikammikassāti.

cı̄varaacchindanasikkhāpadaṁ nitthitaṁ pañcamaṁ.


2349
˙˙

1.4.3.6. SUTTAVIÑÑATTISIKKHĀPADA

20 636. tena| samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veluvane 1B620, 3Kh190,
2350
˙ 3P1 256, 2S132,
kalandakanivāpe. tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū 87V382
cı̄varakārasamaye| bahuṁ suttaṁ viññāpesuṁ. katepi cı̄vare bahuṁ suttaṁ 1Ch1 369, 1Ch2 369

avasitthaṁ hoti. atha kho chabbaggiyānaṁ bhikkhūnaṁ etadahosi—


˙˙
“handa mayaṁ, āvuso, aññampi suttaṁ viññāpetv
< ā tantavāyehi cı̄varaṁ
25 vāyāpemā”ti. atha| kho chabbaggiyā bhikkhū aññampi suttaṁ viññāpetv < ā 2D101

tantavāyehi cı̄varaṁ vāyāpesuṁ. vı̄tepi cı̄vare bahuṁ suttaṁ 352 avasitthaṁ


˙˙
hoti. dutiyampi kho chabbaggiyā bhikkhū aññampi suttaṁ viññāpetv < ā
tantavāyehi cı̄varaṁ vāyāpesuṁ. vı̄tepi cı̄vare bahuṁ suttaṁ avasitthaṁ
˙˙
hoti. tatiyampi kho chabbaggiyā bhikkhū aññampi suttaṁ viññāpetv < ā
30 tantavāyehi cı̄varaṁ vāyāpesuṁ. manussā ujjhāyanti khiyyanti| vipācenti— 2C116

< i nāma saman˙ā| saky


“kathañh
<
aputtiyā sāmaṁ| suttaṁ viññāpetv
< ā 2Mc88; 3Kh191

tantavāyehi cı̄varaṁ vāyāpessantı̄”ti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
306 VINAYAPITAKA
˙

2351
assosuṁ kho bhikkhū tesaṁ manussānaṁ ujjhāyantānaṁ
khiyyantānaṁ vipācentānaṁ. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti
khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma chabbaggiyā bhikkhū sāmaṁ suttaṁ
< ā tantavāyehi cı̄varaṁ vāyāpessantı̄”ti.
viññāpetv
1N363
2352
atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena| 5

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh


vigarahitv < e,
2S133 bhikkhave|, sāmaṁ suttaṁ viññāpetv
< ā tantavāyehi cı̄varaṁ vāyāpethā”ti?
“saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma
< e, moghapurisā, sāmaṁ suttaṁ viññāpetv
tumh < ā tantavāyehi cı̄varaṁ
vāyāpessatha. netaṁ, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . 10

evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—


637. “yo pana bhikkhu sāmaṁ suttaṁ viññāpetv
2353 < ā tantavāyehi
cı̄varaṁ vāyāpeyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (26:45)
3Kh192 638. yo| panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
2354 < iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti. 15

87V383
2355
sāmanti| sayaṁ viññāpetv
< ā.
2D102
2356
suttaṁ| nāma cha suttāni— khomaṁ kappāsikaṁ koseyyaṁ
kambalaṁ sānaṁ bhaṅgaṁ.
˙
1Ch1 370, 1Ch2 370 tantavāyehı̄ti| pesakārehi vāyāpeti, payoge payoge dukkataṁ353 .
2357
˙
patilābhena nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā 20
˙ ˙
3P1 257; 2C117 puggalassa vā. evañca| pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . “idaṁ me|,
bhante, cı̄varaṁ sāmaṁ suttaṁ viññāpetv
< ā tantavāyehi vāyāpitaṁ
nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . .
dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti.
1B622 639.
2358
vāyāpite| vāyāpitasaññı̄, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. vāyāpite 25

3Kh193 vematiko, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ|. vāyāpite avāyāpitasaññı̄, nissaggiyaṁ


pācittiyaṁ.
2Mc89 avāyāpite| vāyāpitasaññı̄, āpatti dukkatassa. avāyāpite vematiko,
2359
˙
2S134 āpatti dukkatassa. avāyāpite| avāyāpitasaññı̄, anāpatti.
˙
640.
2360
anāpatti— cı̄varaṁ sibbetuṁ, āyoge, kāyabandhane, 30

aṁsabaddhake354 , pattatthavikāya, parissāvane, ñātakānaṁ, pavāritānaṁ,


aññassatthāya, attano dhanena, ummattakassa, ādikammikassāti.

suttaviññattisikkhāpadaṁ nitthitaṁ chatthaṁ.


2361
˙˙ ˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 307

1.4.3.7. MAHĀPESAKĀRASIKKHĀPADA

641.
2362
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane 3Kh194, 1N364,
2S135
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena aññataro puriso| 2D103
˙˙
pavāsaṁ gacchanto pajāpatiṁ etadavoca— “suttaṁ dhārayitv
< ā amukassa
5 tantavāyassa dehi, cı̄varaṁ vāyāpetv
< ā nikkhipa, āgato ayyaṁ upanandaṁ
cı̄varena acchādessāmı̄”ti. assosi kho aññataro pindacāriko bhikkhu tassa
˙˙
purisassa| imaṁ vācaṁ bhāsamānassa. atha kho so bhikkhu yenāyasm < ā| 87V384; 2C118

upanando sakyaputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā āyasm


< antaṁ
<
upanandaṁ sakyaputtaṁ etadavoca— “mahāpuññosi tv < aṁ, āvuso
<
10 upananda, amukasm < iṁ okāse aññataro puriso pavāsaṁ gacchanto| 1Ch1 371, 1Ch2 371

pajāpatiṁ etadavoca— ‘suttaṁ dhārayitv < ā amukassa tantavāyassa dehi,


cı̄varaṁ vāyāpetv
< ā nikkhipa, āgato ayyaṁ upanandaṁ cı̄varena
acchādessāmı̄”’ti. “atthāvuso, maṁ| so upatthāko”ti. sopi kho tantavāyo 3Kh195
˙˙
āyasm
< ato upanandassa saky aputtassa upat thāko hoti.
< ˙˙
15 atha kho āyasm
< ā upanando saky aputto yena so tantavāyo
2363 <
tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā taṁ tantavāyaṁ etadavoca— “idaṁ kho,
āvuso, cı̄varaṁ maṁ uddissa viyyati; āyatañca karohi vitthatañca|. 2Mc90

appitañca suvı̄tañca suppavāyitañca suvilekhitañca| suvitacchitañca 2S136

karohı̄”ti. “ete kho me, bhante, suttaṁ dhārayitv < ā adaṁsu; iminā suttena
20 cı̄varaṁ vināhı̄”ti. “na, bhante, sakkā āyataṁ vā vitthataṁ vā appitaṁ vā
kātuṁ. sakkā| ca kho, bhante, suvı̄tañca suppavāyitañca suvilekhitañca 3P1 258

suvitacchitañca kātun”ti. “iṅgha tv


< aṁ, āvuso, āyatañca karohi vitthatañca
appitañca. na tena suttena patibaddhaṁ bhavissatı̄”ti.
˙
atha| kho so tantavāyo yathābhataṁ suttaṁ tante upanetvā yena 1B624
2364 <
25 sā itthı̄ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv
< ā taṁ itthiṁ etadavoca— “suttena,
ayye, attho”ti|. “nanu tv 355
< aṁ ayyo| mayā| vutto— ‘iminā suttena cı̄varaṁ 2D104; 3Kh196;
vināhı̄”’ti. “saccāhaṁ, ayye, tayā vutto— ‘iminā suttena cı̄varaṁ vināhı̄’ti. 2C119

api ca maṁ ayyo upanando evamāha— ‘iṅgha tv < aṁ, āvuso, āyatañca karohi
vitthatañca appitañca, na tena suttena patibaddhaṁ bhavissatı̄”’ti. atha| 1N365
˙
30 kho sā itthı̄ yattakaṁyeva suttaṁ pathamaṁ adāsi tattakaṁ pacchā adāsi.
˙
assosi kho āyasm< ā upanando sakyaputto— “so kira puriso pavāsato
<
āgato”ti. atha kho āyasm < ā upanando saky aputto yena tassa purisassa
<
nivesanaṁ tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā paññatte āsane nisı̄di. atha kho
< ā upanando saky
so puriso yenāyasm
<
aputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitv < ā
35 āyasm
< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ abhivādetv
< ā ekamantaṁ nisı̄di.
<
ekamantaṁ nisinno| kho so puriso pajāpatiṁ etadavoca— “vı̄taṁ taṁ 2S137

cı̄varan”ti? “āmāyya, vı̄taṁ taṁ cı̄varan”ti. “āhara, ayyaṁ upanandaṁ

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
308 VINAYAPITAKA
˙

3Kh197 cı̄varena| acchādessāmı̄”ti. atha kho sā itthı̄ taṁ cı̄varaṁ nı̄haritv
< ā
sāmikassa datv< ā etamatthaṁ ārocesi. atha kho so puriso āyasm < ato
1Ch1 372, 1Ch2 372 upanandassa sakyaputtassa| cı̄varaṁ datv < ā ujjhāyati khiyyati vipāceti—
<
87V385 “mahicchā ime samanā| sakyaputtiyā asantutthā. nayime sukarā cı̄varena
˙ < ˙˙
2C120 acchādetuṁ. kathañh
< i nāma ayyo upanando mayā pubbe appavārito| 5

tantavāye356 upasaṅkamitv < ā cı̄vare vikappaṁ āpajjissatı̄”ti.


2365
assosuṁ kho bhikkhū tassa purisassa ujjhāyantassa khiyyantassa
2Mc91 vipācentassa. ye te| bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti
2D105
< i nāma āyasm
vipācenti— “kathañh < ā upanando saky
<
aputto| pubbe
appavārito gahapatikassa tantavāye upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ 10

āpajjissatı̄”ti.
atha kho te bhikkhū āyasm
< antaṁ upanandaṁ saky aputtaṁ
2366 <
< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . .
anekapariyāyena vigarahitv
“saccaṁ kira tv
< aṁ, upananda, pubbe appavārito gahapatikassa tantavāye
3Kh198 upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjı̄”ti|? “saccaṁ, bhagavā”ti. “ñātako 15

te, upananda, aññātako”ti? “aññātako, bhagavā”ti. “aññātako,


moghapurisa, aññātakassa na jānāti patirūpaṁ vā appatirūpaṁ vā santaṁ
2S138 vā asantaṁ vā. tattha nāma tv
< aṁ, moghapurisa, pubbe appavārito|
3P1 259 aññātakassa gahapatikassa| tantavāye upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ
1N366 āpajjissasi. netaṁ, moghapurisa, appasannānaṁ| vā pasādāya. . . pe. . . 20

evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—


642.
2367
“bhikkhuṁ paneva uddissa aññātako gahapati vā
gahapatānı̄ vā tantavāyehi cı̄varaṁ vāyāpeyya, tatr
<a ce so
bhikkhu pubbe appavārito tantavāye upasaṅkamitv < ā cı̄vare
3Kh199 vikappaṁ āpajjeyya— ‘idaṁ| kho, āvuso, cı̄varaṁ maṁ uddissa 25

2C121 viyyati357 . āyatañca| karotha vitthatañca. appitañca suvı̄tañca


suppavāyitañca suvilekhitañca suvitacchitañca karotha. appeva
nāma mayampi āyasm< antānaṁ kiñcimattaṁ anupadajjeyyāmā’ti.
evañca so bhikkhu vatv
< ā kiñcimattaṁ anupadajjeyya antamaso
pindapātamattampi, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (27:46) 30
˙˙
1B626 643.
2368
bhikkhuṁ| paneva uddissāti bhikkhussatthāya bhikkhuṁ
ārammanaṁ karitv < ā bhikkhuṁ acchādetukāmo.
˙
2369
aññātako nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā
asambaddho.
1Ch1 373,
2370
gahapati| nāma yo koci agāraṁ ajjhāvasati. 35

1Ch2 373, 2D106,


87V386 2371
gahapatānı̄| nāma yā kāci agāraṁ ajjhāvasati.
2Mc92
2372
tantavāyehı̄ti pesakārehi.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 309

2373
cı̄varaṁ nāma channaṁ cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varaṁ
vikappanupagaṁ pacchimaṁ.

2374
vāyāpeyyāti vināpeti.

2375 <a| ce so bhikkhūti yaṁ bhikkhuṁ uddissa cı̄varaṁ viyyati so|


tatr 3Kh200; 2S139

5 bhikkhu.

2376
pubbe appavāritoti pubbe avutto hoti— “kı̄disena te, bhante,
cı̄varena attho, kı̄disaṁ te cı̄varaṁ vāyāpemı̄”ti?

< āti gharaṁ gantv


tantavāye upasaṅkamitv
2377 < ā yattha katthaci
upasaṅkamitv
< ā.
10
2378
cı̄vare vikappaṁ āpajjeyyāti— “idaṁ kho, āvuso, cı̄varaṁ
maṁ uddissa viyyati, āyatañca karotha vitthatañca. appitañca suvı̄tañca
suppavāyitañca suvilekhitañca suvitacchitañca karotha. appeva nāma
mayampi āyasm
< antānaṁ kiñcimattaṁ anupadajjeyyāmā”ti.
2379
evañca so| bhikkhu vatv < ā kiñcimattaṁ anupadajjeyya 2C122

15 antamaso pindapātamattampı̄ti|. pindapāto nāma yāgupi bhattampi 1N367


˙˙ ˙˙
khādanı̄yampi| cunnapindopi dantakatthampi dasikasuttampi, antamaso 3P1 260
˙˙ ˙˙ ˙˙
dhammampi bhanati.
˙
2380
tassa vacanena āyataṁ vā vitthataṁ vā appitaṁ vā karoti, payoge
dukkataṁ. patilābhena| nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā 3Kh201
˙ ˙
20 ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . .
˙
“idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ pubbe appavārito aññātakassa| gahapatikassa 87V387

tantavāye upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpannaṁ nissaggiyaṁ. imāhaṁ
saṁghassa nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . .
āyasm
< ato dammı̄ti.
25 644.
2381
aññātake| aññātakasaññı̄ pubbe appavārito gahapatikassa 1B628, 2D107,
2Mc93
tantavāye upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjati, nissaggiyaṁ
pācittiyaṁ. aññātake vematiko pubbe appavārito gahapatikassa tantavāye| 2S140

upasaṅkamitv
< ā cı̄vare vikappaṁ āpajjati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. aññātake
ñātakasaññı̄ pubbe appavārito gahapatikassa| tantavāye upasaṅkamitv
< ā 3Kh202

30 cı̄vare vikappaṁ āpajjati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.


ñātake| añātakasaññı̄, āpatti dukkatassa. ñātake vematiko, āpatti 1Ch1 374, 1Ch2 374
2382
˙
dukkatassa. ñātake ñātakasaññı̄, anāpatti.
˙
645.
2383
anāpatti|— ñātakānaṁ, pavāritānaṁ, aññassatthāya, attano 2C123

dhanena, mahagghaṁ vāyāpetukāmassa appagghaṁ vāyāpeti,


35 ummattakassa, ādikammikassāti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
310 VINAYAPITAKA
˙

mahāpesakārasikkhāpadaṁ nitthitaṁ sattamaṁ.


2384
˙˙

1.4.3.8. ACCEKACĪVARASIKKHĀPADA

3Kh203, 2S141 646.


2385
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena aññataro mahāmatto
˙˙
pavāsaṁ gacchanto bhikkhūnaṁ santike dūtaṁ pāhesi— “āgacchantu 5

bhadantā vassāvāsikaṁ dassāmı̄”ti. bhikkhū— “vassaṁvutthānaṁ


˙˙
bhagavatā vassāvāsikaṁ anuññātan”ti, kukkuccāyantā nāgamaṁsu. atha
kho so mahāmatto ujjhāyati khiyyati vipāceti— “kathañh < i nāma bhadantā
2D108
< i senāya gacchāmi. dujjānaṁ|
mayā dūte pahite nāgacchissanti. ahañh
jı̄vitaṁ dujjānaṁ maranan”ti. 10
˙
1N368
2386
assosu ṁ| kho bhikkhū tassa mahāmattassa ujjhāyantassa
87V388 khiyyantassa vipācentassa. atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṁ|
ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm< iṁ nidāne etasm
< iṁ pakaran˙e dhammiṁ
3Kh204 kathaṁ katv< ā bhikkhū āmantesi— “anujānāmi|, bhikkhave, accekacı̄varaṁ
patiggahetv
˙ < ā nikkhipitun”ti. 15

2Mc94 647.
2387
tena| kho pana samayena bhikkhū— “bhagavatā anuññātaṁ
3P1 261 accekacı̄varaṁ patiggahetv
< ā nikkhipitun”ti|, accekacı̄varāni pat˙iggahetv
< ā
˙
cı̄varakālasamayaṁ atikkāmenti. tāni cı̄varāni cı̄varavaṁse
2C124 bhandikābaddhāni| titthanti. addasa358 kho āyasm < ā ānando
˙˙ ˙˙
senāsanacārikaṁ āhindanto tāni cı̄varāni cı̄varavaṁse bhandikābaddhāni 20
˙˙ ˙˙
2S142 titthante disv
< ā bhikkhū etadavoca|— “kassimāni, āvuso, cı̄varāni
˙˙
cı̄varavaṁse bhandikābaddhāni titthantı̄”ti? “amh < ākaṁ, āvuso,
˙˙ ˙˙
accekacı̄varānı̄”ti. “kı̄vaciraṁ panāvuso, imāni cı̄varāni nikkhittānı̄”ti? atha
1Ch1 375, 1Ch2 375
< ato| ānandassa yathānikkhittaṁ ārocesuṁ. āyasm
kho te bhikkhū āyasm < ā
ānando ujjhāyati khiyyati vipāceti— “kathañh
< i nāma bhikkhū 25

accekacı̄varaṁ patiggahetv< ā cı̄varakālasamayaṁ atikkāmessantı̄”ti.


˙
2388
atha kho āyasm
< ā ānando te bhikkhū anekapariyāyena vigarahitv
< ā
1B630 bhagavato etamatthaṁ ārocesi. . . pe. . . — “saccaṁ| kira, bhikkhave,
3Kh205 bhikkhū| accekacı̄varaṁ patiggahetv
< ā cı̄varakālasamayaṁ atikkāmentı̄”ti?
˙
“saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma te, 30

bhikkhave, moghapurisā accekacı̄varaṁ patiggahetv


< ā cı̄varakālasamayaṁ
˙
atikkāmessanti. netaṁ, bhikkhave, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . .
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha—

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 311

648. “dasāhānāgataṁ| kattikatemāsikapunnamaṁ359 bhikkhuno


2389
2D109
˙˙
paneva accekacı̄varaṁ uppajjeyya, accekaṁ maññamānena
bhikkhunā patiggahetabbaṁ, patiggahetv < ā yāva
˙ 360
˙
cı̄varakālasamayaṁ nikkhipitabbaṁ. tato ce uttari361
5 nikkhipeyya|, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (28:47) 1N369

649. dasāhānāgatanti| dasāhānāgatāya pavāranāya. 2C125, 3Kh206


2390
˙
kattikatemāsikapun n amanti pavāran ā kattikā vuccati.
2391
˙˙ ˙
2392
accekacı̄varaṁ nāma senāya vā gantukāmo hoti, pavāsaṁ vā
gantukāmo hoti, gilāno| vā hoti, gabbhinı̄ vā hoti, assaddhassa vā saddhā 2S143

10 uppannā hoti, appasannassa vā| pasādo uppanno hoti, so ce bhikkhūnaṁ 87V389

santike dūtaṁ pahineyya— “āgacchantu bhadantā vassāvāsikaṁ


˙
dassāmı̄”ti, etaṁ accekacı̄varaṁ nāma.

2393
accekaṁ| maññamānena bhikkhunā patiggahetabbaṁ 2Mc95
˙
patiggahetv < ā yāva cı̄varakālasamaya ṁ nikkhipitabbanti saññānaṁ
˙ ˙
15 katv
< ā nikkhipitabba ṁ— “idaṁ accekacı̄varan”ti.

2394
cı̄varakālasamayo nāma anatthate kathine vassānassa pacchimo
māso, atthate kathine| pañcamāsā. 3Kh207

2395
tato| ce uttari nikkhipeyyāti anatthate kathine vassānassa 3P1 262

pacchimaṁ divasaṁ atikkāmeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ362 . atthate kathine


20 kathinuddhāradivasaṁ| atikkāmeti, nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ 1Ch1 376, 1Ch2 376

saṁghassa vā ganassa vā puggalassa vā. evañca pana, bhikkhave,


˙
nissajjitabbaṁ. . . pe. . . idaṁ me, bhante, accekacı̄varaṁ
cı̄varakālasamayaṁ atikkāmitaṁ nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa
nissajjāmı̄ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato
25 dammı̄ti.
650.
2396
accekacı̄vare| accekacı̄varasaññı̄ cı̄varakālasamayaṁ atikkāmeti, 2D110

nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. accekacı̄vare vematiko cı̄varakālasamayaṁ


atikkāmeti, nissaggiyaṁ| pācittiyaṁ. accekacı̄vare anaccekacı̄varasaññı̄ 2C126

cı̄varakālasamayaṁ atikkāmeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. anadhitthite


˙˙
30 adhitthitasaññı̄|. . . pe. . . avikappite vikappitasaññı̄|. . . avissajjite 2S144; 3Kh208
˙˙
vissajjitasaññı̄. . . anatthe natthasaññı̄. . . avinatthe vinatthasaññı̄. . .
˙˙ ˙˙ ˙˙ ˙˙
adaddhe daddhasaññı̄. . . avilutte viluttasaññı̄ cı̄varakālasamayaṁ
˙˙ ˙˙
atikkāmeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.
nissaggiyaṁ| cı̄varaṁ anissajjitv
2397 < ā paribhuñjati, āpatti dukkat˙assa. 1B632

35 anaccekacı̄vare| accekacı̄varasaññı̄, āpatti dukkatassa. anaccekacı̄vare 1N370


˙
vematiko, āpatti dukkatassa. anaccekacı̄vare anaccekacı̄varasaññı̄, anāpatti.
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
312 VINAYAPITAKA
˙

651. anāpatti— antosamaye363 adhittheti, vikappeti, vissajjeti, nassati,


2398
˙˙
2Mc96, 87V390 vinassati|, dayhati, acchinditv
< ā ganh anti, vissāsaṁ ganhanti, ummattakassa,
˙ < ˙< ˙<
ādikammikassāti.
accekacı̄varasikkhāpadaṁ nitthitaṁ atthamaṁ.
2399
˙˙ ˙˙

1.4.3.9. SĀSAṄKASIKKHĀPADA 5

3Kh209, 2S145 652.


2400
tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena bhikkhū vutthavassā
˙˙
āraññakesu senāsanesu viharanti. kattikacorakā bhikkhū— “laddhalābhā”ti
paripātenti. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. atha kho bhagavā etasm < iṁ
2D111 nidāne etasm< iṁ pakaran˙e dhammiṁ kathaṁ katv < ā bhikkhū āmantesi|— 10

2C127 “anujānāmi, bhikkhave, āraññakesu| senāsanesu viharantena tinnaṁ


˙˙
cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varaṁ antaraghare nikkhipitun”ti.
1Ch1 377, 1Ch2 377
2401
tena| kho pana samayena bhikkhū— “bhagavatā anuññātaṁ
3P1 263 āraññakesu senāsanesu viharantena tinnaṁ cı̄varānaṁ| aññataraṁ cı̄varaṁ
˙˙
antaraghare nikkhipitun”ti tinnaṁ cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varaṁ 15
˙˙
antaraghare nikkhipitv < ā atirekachārattaṁ vippavasanti. tāni cı̄varāni
3Kh210 nassantipi vinassantipi| dayhantipi undūrehipi khajjanti. bhikkhū duccolā
˙ < ˙
honti lūkhacı̄varā. bhikkhū evamāhaṁsu— “kissa tumh < e, āvuso, duccol˙ā
lūkhacı̄varā”ti? atha kho te bhikkhū bhikkhūnaṁ etamatthaṁ ārocesuṁ.
ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— 20

< i nāma bhikkhū tin˙n˙aṁ cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varaṁ


“kathañh

< ā atirekachārattaṁ vippavasissantı̄”ti.


antaraghare nikkhipitv
1N371
2402
atha| kho te bhikkhū te anekapariyāyena vigarahitv < ā bhagavato
2S146 etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira, bhikkhave|, bhikkhū tinnaṁ
˙˙
cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varaṁ antaraghare nikkhipitv
< ā atirekachārattaṁ 25

vippavasantı̄”ti? “saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . .

< i nāma te, bhikkhave, moghapurisā tin˙n˙aṁ cı̄varānaṁ aññataraṁ


kathañh
2Mc97 cı̄varaṁ antaraghare nikkhipitv
< ā atirekachārattaṁ vippavasissanti. netaṁ|,
bhikkhave, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . . evañca pana, bhikkhave,
3Kh211 imaṁ| sikkhāpadaṁ uddiseyyātha— 30

1B634, 87V391 653. “upavassaṁ| kho pana kattikapunnamaṁ yāni kho pana
2403
˙˙
2C128 tāni āraññakāni senāsanāni sāsaṅkasammatāni sappatibhayāni|
˙
2D112 tathārūpesu bhikkhu senāsanesu| viharanto ākaṅkhamāno tinnaṁ
˙˙
cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varaṁ antaraghare nikkhipeyya, siyā ca
tassa bhikkhuno kocideva paccayo tena cı̄varena vippavāsāya. 35

chārattaparamaṁ tena bhikkhunā tena cı̄varena vippavasitabbaṁ.

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 313

tato ce uttari vippavaseyya, aññatr<a bhikkhusammutiyā,


nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (29:48)
654. upavassaṁ kho panāti vutthavassānaṁ.
2404
˙˙
2405
kattikapun n amanti kattikacātumāsinı̄ vuccati.
˙˙
5
364 yāni kho pana tāni āraññakāni senāsanānı̄ti āraññakaṁ
2406

nāma senāsanaṁ pañcadhanusatikaṁ pacchimaṁ.


365 sāsaṅkaṁ
nāma ārāme ārāmūpacāre corānaṁ nivitthokāso
2407
˙˙
dissati, bhuttokāso dissati, thitokāso dissati, nisinnokāso dissati,
˙
nipannokāso dissati.
366 sappatibhayaṁ| nāma ārāme ārāmūpacāre corehi manussā
10 1Ch1 378,
2408
˙ 1Ch2 378 , 3Kh212
hatā dissanti, viluttā dissanti, ākotitā dissanti|.
˙ 2S147
367 tathārūpesu bhikkhu senāsanesu viharantoti evarūpesu
2409

bhikkhu senāsanesu viharanto.

2410
ākaṅkhamānoti| icchamāno. 3P1 264

15 tinnaṁ| cı̄varānaṁ aññataraṁ cı̄varanti saṅghātiṁ vā 1N372


2411
˙˙ ˙
uttarāsaṅgaṁ vā antaravāsakaṁ vā.

2412
antaraghare nikkhipeyyāti samantā gocaragāme nikkhipeyya.

2413
siyā| ca tassa bhikkhuno kocideva paccayo tena cı̄varena 2Mc98

vippavāsāyāti siyā paccayo siyā karanı̄yaṁ.


˙
20
2414
chārattaparama ṁ| tena bhikkhunā tena cı̄varena 2D113, 87V392

vippavasitabbanti chārattaparamatā vippavasitabbaṁ.

2415 <a bhikkhusammutiyāti t˙hapetv


aññatr < ā bhikkhusammutiṁ.
tato ce uttari vippavaseyyāti| sattame arunuggamane 2C129
2416
˙
nissaggiyaṁ hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā puggalassa vā.
˙
25 evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . idaṁ me, bhante, cı̄varaṁ
atirekachārattaṁ| vippavutthaṁ368 , aññatr
<a bhikkhusammutiyā, 3Kh213

nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa nissajjāmı̄ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . .


dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato dammı̄ti.
655.
2417
atirekachāratte| atirekasaññı̄ vippavasati, aññatr
<a 1B636

30 bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. atirekachāratte vematiko

<a bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.


vippavasati, aññatr
atirekachāratte ūnakasaññı̄ vippavasati, aññatr
<a bhikkhusammutiyā,
nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. appaccuddhate paccuddhatasaññı̄. . . pe. . .
˙ ˙
avissajjite vissajjitasaññı̄. . . anatthe natthasaññı̄. . . avinatthe
˙˙ ˙˙ ˙˙
35 vinatthasaññı̄. . . adaddhe daddhasaññı̄|. . . avilutte viluttasaññı̄ 2S148
˙˙ ˙˙ ˙˙
vippavasati, aññatr <a bhikkhusammutiyā, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
314 VINAYAPITAKA
˙

3Kh214
2418 < ā| paribhuñjati, āpatti dukkat˙assa.
nissaggiyaṁ cı̄varaṁ anissajjitv
ūnakachāratte atirekasaññı̄, āpatti dukkatassa. ūnakachāratte vematiko,
˙
āpatti dukkatassa. ūnakachāratte ūnakasaññı̄, anāpatti.
˙
1Ch1 379, 1Ch2 379 656. anāpatti|— chārattaṁ vippavasati, ūnakachārattaṁ vippavasati,
2419

chārattaṁ vippavasitv
< ā puna gāması̄maṁ okkamitv < ā vasitv
< ā pakkamati, 5

2C130; 2Mc99 antochārattaṁ| paccuddharati, vissajjeti|, nassati, vinassati, dayhati,


˙ <
2D114 acchinditv
< ā| ganhanti, vissāsaṁ ganhanti, bhikkhusammutiyā,
˙< ˙<
ummattakassa, ādikammikassāti.

sāsaṅkasikkhāpadaṁ nitthitaṁ navamaṁ.


2420
˙˙

1.4.3.10. PARINATASIKKHĀPADA 10
˙

3Kh215, 1N373, 657. 369 tena| samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṁ viharati jetavane
2421
3P1 265 , 2S149, anāthapindikassa ārāme. tena kho pana samayena sāvatthiyaṁ aññatarassa
87V393 ˙˙
pūgassa saṁghassa sacı̄varabhattaṁ patiyattaṁ hoti— “bhojetv< ā cı̄varena
˙
acchādessāmā”ti. atha kho chabbaggiyā bhikkhū yena so pūgo
tenupasaṅkamiṁsu; upasaṅkamitv
< ā taṁ pūgaṁ etadavocuṁ— “dethāvuso, 15

< ākaṁ imāni cı̄varānı̄”ti. “na mayaṁ, bhante, dassāma. amh


amh < ākaṁ
saṁghassa anuvassaṁ sacı̄varabhikkhā paññattā”ti. “bahū, āvuso,
saṁghassa dāyakā, bahū saṁghassa bhattā370 . mayaṁ tumh
< e nissāya
tumh
< e sampassantā idha viharāma. tumh< e ce amh < ākaṁ na dassatha, atha
ko carahi amh < ākaṁ dassati? dethāvuso, amh
< ākaṁ imāni cı̄varānı̄”ti. atha 20

3Kh216 kho so pūgo chabbaggiyehi bhikkhūhi nippı̄liyamāno yathāpatiyattaṁ|


˙ ˙
cı̄varaṁ chabbaggiyānaṁ bhikkhūnaṁ datv < ā saṁghaṁ bhattena parivisi.
ye te bhikkhū jānanti saṁghassa sacı̄varabhattaṁ patiyattaṁ, na ca jānanti
˙
1B638 chabbaggiyānaṁ bhikkhūnaṁ dinnanti, te evamāhaṁsu— “onojethāvuso|,
˙
2C131 saṁghassa cı̄varan”ti. “natthi|, bhante. yathāpatiyattaṁ cı̄varaṁ ayyā 25
˙
chabbaggiyā attano parināmesun”ti. ye te bhikkhū appicchā. . . pe. . . te
˙
ujjhāyanti khiyyanti vipācenti— “kathañh < i nāma chabbaggiyā bhikkhū
2S150 jānaṁ saṁghikaṁ lābhaṁ parinataṁ attano parināmessantı̄”ti|.
˙ ˙
2D115
2422
atha| kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena

< ā bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ. . . pe. . . “saccaṁ kira tumh


vigarahitv < e, 30

bhikkhave, jānaṁ saṁghikaṁ lābhaṁ parinataṁ attano parināmethā”ti?


˙ ˙
“saccaṁ, bhagavā”ti. vigarahi buddho bhagavā. . . pe. . . kathañh
< i nāma
1Ch1 380, 1Ch2 380
< e, moghapurisā, jānaṁ saṁghikaṁ lābhaṁ parin˙ataṁ attano|
tumh
3Kh217, 2Mc100 parināmessatha. netaṁ|, moghapurisā, appasannānaṁ vā pasādāya. . . pe. . .
˙
evañca pana, bhikkhave, imaṁ sikkhāpadaṁ uddiseyyātha— 35

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PĀRĀJIKAPĀLI
˙
1 MAHĀVIBHAṄGA 315

658. “yo| pana bhikkhu jānaṁ saṁghikaṁ lābhaṁ parinataṁ


2423
1N374
˙
attano parināmeyya, nissaggiyaṁ pācittiyan”ti. (30:49)
˙
659.
2424
yo panāti yo yādiso. . . pe. . . bhikkhūti. . . pe. . . ayaṁ imasm
< iṁ
atthe adhippeto bhikkhūti.
5
371 jānāti| nāma sāmaṁ vā jānāti aññe vā tassa ārocenti so vā 87V394
2425

āroceti.
372 saṁghikaṁ| nāma saṁghassa dinnaṁ hoti pariccattaṁ. 3P1 266
2426
373 lābho
nāma cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajja-
2427
˙˙
parikkhārā. antamaso cunnapindopi, dantakatthampi, dasikasuttampi.
˙˙ ˙˙ ˙˙
10

374 parinataṁ
nāma dassāma karissāmāti vācā bhinnā hoti.
2428
˙
attano parināmeti, payoge dukkataṁ. patilābhena nissaggiyaṁ
2429
˙ ˙ ˙
hoti. nissajjitabbaṁ saṁghassa vā ganassa vā puggalassa| vā. evañca pana|, 3Kh218; 2C132
˙
bhikkhave, nissajjitabbaṁ. . . pe. . . “idaṁ me, bhante, jānaṁ saṁghikaṁ
15 lābhaṁ parinataṁ attano parināmitaṁ nissaggiyaṁ. imāhaṁ saṁghassa
˙ ˙
nissajjāmı̄”ti. . . pe. . . dadeyyāti. . . pe. . . dadeyyunti. . . pe. . . āyasm
< ato
dammı̄ti.
660. parinate| parinatasaññı̄ attano parināmeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ. 2D116, 2S151
2430
˙ ˙ ˙

20 parinate vematiko attano parināmeti, āpatti dukkatassa. parinate


2431
˙ ˙ ˙ ˙
aparinatasaññı̄ attano parināmeti, anāpatti. saṁghassa parinataṁ
˙ ˙ ˙
aññasaṁghassa vā cetiyassa vā parināmeti, āpatti dukkatassa. cetiyassa
˙ ˙
parinataṁ aññacetiyassa vā saṁghassa vā puggalassa| vā parināmeti, āpatti 2Mc101
˙ ˙
dukkatassa. puggalassa parinataṁ aññapuggalassa vā saṁghassa vā
˙ ˙
25 cetiyassa vā parināmeti, āpatti| dukkatassa. aparinate parinatasaññı̄, āpatti 3Kh219
˙ ˙ ˙ ˙
dukkatassa. aparinate vematiko, āpatti dukkatassa. aparinate
˙ ˙ ˙ ˙
aparinatasaññı̄, anāpatti.
˙
anāpatti|— kattha demāti pucchiyamāno yattha tumh < ākaṁ
661. 1B640, 1Ch1 381,
2432
1Ch2 381
deyyadhammo paribhogaṁ vā labheyya patisaṅkhāraṁ vā labheyya
˙
30 ciratthitiko vā assa yattha| vā pana tumh
< ākaṁ cittaṁ pası̄dati tattha 1N375
˙˙
dethāti bhanati, ummattakassa, ādikammikassāti.
˙
parinatasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dasamaṁ.
2433
˙ ˙˙
pattavaggo tatiyo.

2434
tassuddānaṁ

661. dv
< e| ca pattāni bhesajjaṁ, vassikā dānapañcamaṁ; 2C133, 3Kh220,
35
2435
87V395
sāmaṁ vāyāpanacceko, sāsaṅkaṁ saṁghikena cāti.

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
316 VINAYAPITAKA
˙

2D117, 2S152 662. “udditthā| kho, āyasm


< anto, tiṁsa nissaggiyā pācittiyā dhammā.
2436
˙˙
tatthāyasm
< ante pucchāmi— ‘kaccittha parisuddhā’ ? dutiyampi pucchāmi—
‘kaccittha parisuddhā’ ? tatiyampi pucchāmi— ‘kaccittha parisuddhā’ ?
parisuddhetthāyasm < ā tun˙<hı̄, evametaṁ dhārayāmı̄”ti.
< anto, tasm

2437
nissaggiyakandaṁ nitthitaṁ. 5
˙˙ ˙˙

2438
pārājikapāli nitthitā.
˙ ˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(317)

TIPITAKA SIKKHĀ
˙
(Tipitaka Studies)
˙

PADĀNUKKAMANIKĀ
(Word Index)

1V Pārājikapāli
˙
[a] a akkosatipi [akko:s”at”ipi] 14 1133, agāraṁ [aga:raN̊] 17 41-45, 738 2 ,
1145, 1155-1166 1987-1988, 2005-2006, 2022-2023,
akatakibbiso [akat”akibbis”o:] 2 akkosanti [akko:s”an ””ti] 1 1763 2049-2050, 2370-2371
393-394
akkosādhippāyo [akko:s”a:d ” H ippa:jo:] agārāvaranā [aga:ra:Varana:] 1 707
akatanti [akat”an ””ti] 2 1570, 1627 8 1610-1611, 1614-1615, 1618-1619, aggakārika˙ṁ [aggaka:rikaN̊] 1 467
akatapāpo [akat”apa:po:] 2 393-394 1622-1623 aggadānanti [aggad ” a:n
” an””ti] 8 1177,
akatampi [akat”ampi] 1 2227 akkosissanti [akko:s”is””san ””ti] 1 1763 1212-1218
akataluddo [akat”al”ud ”d” o:] 2 393-394 akkhadassā [akkh ad ” as””sa:] 1 219 aggadānaṁ [aggad ” a:n” aN̊] 9 183-184,
akataṁ [akat”aN̊] 8 393-394, 1570, 1627, akkhamo [akkh amo:] 1 1732 1177, 1212-1216, 1218
2227, 2229 3
akkharakkharāya [akkh arakkh ara:ja] aggadānena [aggad ” a:n
” e:n” a] 1 1217
akatena [akat”e:n ” a] 3 2229 3 1 434 agganakhā [aggan ” akh a:] 1 1005
akappiyaṁ [akappijaN̊] 14 70, 77-78, akkharikāyapi [akkh arika:japi] 2 aggamahesı̄ [aggamaHe:s”i:] 1 759
194, 204, 208-209, 390, 396, 541, 777, 997, 1753, 1757 aggavı̄maṁsanāvisaṁ
1134, 1185
akkhātaṁ [akkh a:t”aN̊] 3 68, 70, 777 [aggaVi:maN̊s”an” a:Vis”aN̊] 1 451
akaranı̄yaṁ [akarani:jaN̊] 14 70, akkhātā [akkh a:t”a:] 6 68, 70, 282-284, aggahesi [aggaHe:s”i] 26 54, 156, 162,
77-78,˙ 194, 204, 208-209, 390, 396, 541,
777 188-189, 300 2 , 304-307, 311-312, 318,
777, 997, 1134, 1185
akkhāto [akkh a:t”o:] 14 68 3 , 70 3 , 335, 341-343, 346-348, 373, 459, 966-967,
akallakoti [akal”l”ako:t”i] 1 336 77-78, 777 3 , 997, 1134, 1185 1942
akaṁsu [akaN̊s”u] 5 64 3 , 1626 2 akkhāyitassa [akkh a:jit”as””sa] 4 129 aggahesı̄ti [aggaHe:s”i:t”i] 1 306
akāmakā [aka:maka:] 6 43-45, 47-49 2 , 133 2 aggaṁ [aggaN̊] 1 1193
akāmā [aka:ma:] 2 1796, 1936 akkhāyitaṁ [akkh a:jit”aN̊] 16 113 2 , aggālave [agga:laVe:] 3 1418-1419,
akālacı̄varaṁ [aka:l”aci:VaraN̊] 11 115 2 , 117 2 , 119 2 , 121 2 , 123 2 , 125 2098˙
1921 3 , 1922 2 , 1923 2 , 1924, 1927 2 , 2 , 166-167 agginā [aggin
” a:] 1 1992
1935 akkhāyitāya [akkh a:jit”a:ja] 4 127 2 , aggisikhūpamo [aggis”ikh u:pamo:] 1
akālacı̄varāni [aka:l”aci:Vara:n ” i] 2 131 2 549
1922 2 akkhiṁ [akkh iN̊] 4 260, 448, 1811, 1840 aggo [aggo:] 1 546
akālo [aka:l”o:] 1 743 akkhı̄ni [akkh i:n ” i] 1 760 agghati [aggH at”i] 1 374
akāsi [aka:s”i] 20 75, 163-165, 183-184, akkhenapi [akkh e:n ” api] 2 1753, 1757 agghanakaṁ [aggH an ” akaN̊] 17 220,
191 2 , 197, 298-299, 316-317, 374, 1414,
agamaṁsu [agamaN̊s”u] 16 191 3 , 231 2 , 235, 239, 241, 244, 245 4 , 246,
1729, 1731, 1738 2 , 1763
192, 195-196, 325-328, 344-345, 350, 248, 250, 252, 255, 257
akāsı̄ti [aka:s”i:t”i] 2 201, 336 354-355, 1239 agghaṁ [aggH aN̊] 1 2248
akiriyavādo [akirijaVa:d ” o:] 3 7 3 agamāsi [agama:s”i] 19 41, 188, 306, agghāpentaṁ [aggH a:pe;n ””taN̊] 1 374
akiriyaṁ [akirijaN̊] 2 7 2 346, 994, 1414, 1422, 1566, 1568, 1804, agghāpesi [aggH a:pe:s”i] 1 374
akilāsuno [akil”a:s”un ”o:] 2 27-28 1829, 1956 2 , 1957, 1977, 2070, 2072, aṅgajātasāmantā
akuppena [akuppe:n ” a] 2 87 2 2176, 2238
[aNgaéa:t”as”a:man ””ta:] 2 158-159
akusalā [akus”al”a:] 2 11 2 agamimh < a [agami-mH < a] 1 55 aṅgajātaṁ [aNgaéa:t”aN̊] 77 70 6 , 78
akusalānaṁ [akus”al”a:n ” aN̊] 5 7-10, 70 agāmake [aga:make:] 1 1916 6 , 104, 110 5 , 111 5 , 112-125, 150,
akusale [akus”al”e:] 5 11, 384 2 , 385, 156-159, 162, 169-171, 175 3 , 181 3 , 189,
< ā [aga:ra-s”<
agārasm ma:] 30 41, 42 4 ,
389 43 3 , 44 3 , 45 3 , 46, 47 2 , 48 2 , 49 2 , 791-796, 966 2 , 967-969, 973 2 , 974-975,
akusalehi [akus”al”e:Hi] 1 14 50 6 , 51 2 , 64 986-991, 1942 3
aṅgajāte [aNgaéa:t”e:] 18 70 3 , 78 3 ,
akkamitv < ā [akkami-t”<Va:] 2 180, 460
158, 175-181, 188, 952-953, 1942
akkosati [akko:s”at”i] 1 1154

Dhamma
Society 2562
(318) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

aṅgajātena [aNgaéa:t”e:n
” a] 12 104, acchādethāti [acch a:d ” e:t”h a:t”i] 1 2062 ajjanho [aééa-nH
< o:] 5 2072-2074, 2075
126-133, 159-161 h
acchādesi [acc a:d ” e:s”i] 2 38 2 ˙<
2
aṅgamaṅgāni [aNgamaNga:n ” i] 6 175, acchādessatı̄ti [acch a:d ” e;s””sat”i:t”i] 3 ajjatagge [aééat”agge:] 2 18, 58
181, 994, 995 3 2070, 2076, 2087 ajjukassa [aééukas””sa] 2 371 2
aṅgassa [aNgas””sa] 1 998 acchādessāmāti [acch a:d ” e;s””sa:ma:t”i] ajjukassāti [aééukas””sa:t”i] 1 371
aṅgaṁ [aNgaN̊] 3 1007 2 , 1017 4 2042, 2045, 2054, 2421
ajjukaṁ [aééukaN̊] 1 371
aṅgārakatāhena [aNga:rakata:He:n ” a] acchādessāmı̄ti [acch a:d ” e;s””sa:mi:t”i] ajjuko [aééuko:] 5 291, 371 4
1 759 ˙ 12 2015 2 , 2016, 2019, 2027, 2041 4 ,
ajjukoti [aééuko:t”i] 1 371
aṅgārakāsuyā [aNga:raka:s”uja:] 2 2362 2 , 2364
ajjeva [aéée:Va] 2 1569, 2072
70, 78 acchādehi [acch a:d ” e:Hi] 1 2016
ajjhattabahiddhārūpe
aṅgutthaṁ [aNgutth aN̊] 1 150 acchādehı̄ti [acch a:d ” e:Hi:t”i] 5 2019,
˙˙ [aééH at””tabaHid
”d”H a:ru:pe:] 2 787, 809
aṅgutthena [aNgutth e:n ” a] 1 991 2035, 2070, 2076, 2085
˙˙ ajjhattabahiddhārūpeti
aṅgulantarikāya [aNgul”an
””tarika:ja] acchānaṁ [acch a:n ” aN̊] 2 1453, 1529
[aééH at””tabaHid
”d”H a:ru:pe:t”i] 1 790
1 183 acchi [acch i] 1 151
ajjhattarūpe [aééH at””taru:pe:] 2 787,
aṅgulipatodakena acchindati [acch in ”d”at”i] 7 2344-2345, 807
[aNgul”ipat”o:d
” ake:n
” a] 1 509 2346 3 , 2347 2
ajjhattarūpeti [aééH at””taru:pe:t”i] 1
aṅguliyā [aNgul”ija:] 1 1564 acchindāpeti [acch in ”d” a:pe:t”i] 5 2346 788
aciravatiyā [aciraVat”ija:] 2 344-345 3 , 2347 2
ajjhattaṁ [aééH at””taN̊] 2 14, 788
aciravutthitāya [aciraVutth it”a:ja] 1 acchindāpeyya [acch in ”d
”a:pe;jja] 1
˙˙ ajjhabhāsiapāhaṁ
42 2338
[aééH abH a:s”i-apa:HaN̊] 1 1433
acirūpasampanno acchindāpeyyāti [acch in
”d” a:pe;jja:t”i]
ajjhabhāsina [aééH abH a:s”in ” a] 1 1428
[aciru:pas”ampan
”n” o:] 1 51 1 2345
ajjhabhāsimamannapānaṁ
acodiyamāno [aco:d ” ijama:n
” o:] 1 acchindi [acch in ”d
”i] 1 2336
h in [aééH abH a:s”imaman ”n” apa:n
” aN̊] 1 1425
2094 acchinditv ā [acc ”d” i-t”Va:] 7 1880,
< < ajjhācarati [aééH a:carat”i] 1 2245
accayena [accaje:n
” a] 4 37, 56, 382, 1919, 1939, 2270, 2321, 2398, 2419
ajjhācāro [aééH a:ca:ro:] 2 1004, 1141
1956 acchindissatı̄ti [acch in ”d ” is””sat”i:t”i] 1
ajjhāpajjantassa [aééH a:paééan ””tas””sa]
accekacı̄varanti [acce:kaci:Varan
””ti] 1 2336
3 1694, 1743, 1786
2393 acchindissasi [acch in ”d ” is””sas”i] 1 2337
ajjhāpajjantānaṁ
accekacı̄varasaññı̄ acchindiṁsu [acch in ”d ” iN̊s”u] 1 1982 [aééH a:paééan ””ta:n
” aN̊] 1 1719
[acce:kaci:Varas”aññi:] 2 2396-2397 acchindı̄ti [acch in
”d”i:t”i] 1 2337 ajjhāpajjanto [aééH a:paééan ””to:] 29
accekacı̄varasikkhāpada acchindeyya [acch in ”d ” e;jja] 1 2338 1588, 1591-1593, 1596-1597, 1600-1601,
[acce:kaci:Varas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.3.8) acchindeyyāti [acch in ”d ”e;jja:t”i] 1 1603-1604, 1606, 1641-1645, 1647-1651,
accekacı̄varasikkhāpadaṁ 2344 1662-1665, 1667-1670
[acce:kaci:Varas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2399 acchinnakāranā [acch in ”n” aka:rana:] ajjhāpanno [aééH a:pan ”n
” o:] 8
accekacı̄varaṁ [acce:kaci:VaraN̊] 9 1 2013 ˙
1608-1611, 1616-1619
2386, 2387 2 , 2388 2 , 2389, 2392 2 , 2395 acchinnacı̄varakaṁ
ajjhāpannoti [aééH a:pan ”n
”o:t”i] 12
accekacı̄varāni [acce:kaci:Vara:n ” i] 1 [acch in”n
” aci:VarakaN̊] 1 2003 1589-1590, 1594-1595, 1598-1599, 1602 2 ,
2387 acchinnacı̄varakā 1603 2 , 1605 2
accekacı̄varānı̄ti [acce:kaci:Vara:n ” i:t”i] [acch in ” aci:Varaka:] 2 1998-1999
”n ajjhāpannosi [aééH a:pan ”n
”o:s”i] 35
1 2387 acchinnacı̄varake 1588-1596, 1597 2 , 1598 3 , 1599 3 ,
accekacı̄vare [acce:kaci:Vare:] 3 2396 [acch in ”n
” aci:Varake:] 1 1998 1600-1602, 1603 2 , 1604-1606, 1641-1645,
3 acchinnacı̄varassa 1647-1651
accekaṁ [acce:kaN̊] 2 2389, 2393 [acch in ” aci:Varas””sa] 3 1983, 1998, 2334
”n ajjhārāme [aééH a:ra:me:] 1 2220
acchanti [acch an ””ti] 1 1862 acchinnacı̄varo [acch in ”n” aci:Varo:] 2 ajjhāvasatā [aééH a:Vas”at”a:] 5 41-45
acchannopi [acch an ”n” o:pi] 2 2016, 1984, 1991 ajjhāvasati [aééH a:Vas”at”i] 8 1987-1988,
2042 acchinnaṁ [acch in ”n”aN̊] 5 246, 1991 2005-2006, 2022-2023, 2370-2371
accharānaṁ [acch ara:n ” aN̊] 1 58 2 , 2187, 2345 ajjhāvasathe [aééH a:Vas”at”h e:] 1 2220
accharāyo [acch ara:jo:] 1 58 acchissantı̄ti [acch is””san ””ti:t”i] 1 1562 ajjhāvasanti [aééH a:Vas”an ””ti] 2
acchariyaṁ [acch arijaN̊] 2 744, 762 acchupantaṁ [acch upan ””taN̊] 1 170 2049-2050
acchādetukāmā [acch a:d ” e:t”uka:ma:] acchodako [acch o:d ” ako:] 3 764 3 ajjhāvasāti [aééH a:Vas”a:t”i] 1 738
1 2046 ajapālikā [aéapa:l”ika:] 1 177 ajjhāvasitunti [aééH a:Vas”it”un ””ti] 1 738
acchādetukāmāttha ajānantassa [aéa:n ” an””tas””sa] 5 138, ajjhupagatoti [aééH upagat”o:t”i] 1 87
[acch a:d
” e:t”uka:ma;t””th a] 1 2042 335, 449, 1110, 2184 ajjhupekkhası̄ti [aééH upe;kkh as”i:t”i]
acchādetukāmātthāti ajānantassāti [aéa:n ” an””tas””sa:t”i] 4 1 1569
[acch a:d
” e:t”uka:ma;t””th a:t”i] 1 2042 178, 335-336, 467 ajjhokāse [aééH o:ka:s”e:] 1 301
acchādetukāmo [acch a:d ” e:t”uka:mo:] ajānantena [aéa:n ” an””te:n” a] 3 569, ajjhokāso [aééH o:ka:s”o:] 2 1898, 1916
3 2020, 2077, 2368 1586, 1660 H
acchādetukāmosi
ajjhogāhetv< ā [aéé o:ga:He:-t”<Va:] 4
ajānanto [aéa:n ” an””to:] 1 557 62, 1430-1431, 1956
[acch a:d
” e:t”uka:mo:s”i] 1 2016 ajānamevaṁ [aéa:n ” ame:VaN̊] 3 551, ajjhoharitabbaṁ [aééH o:Harit”abbaN̊]
acchādetukāmosı̄ti 555, 568
h 2 2319 2
[acc a:d” e:t”uka:mo:s”i:t”i] 1 2016 ajikaṁ [aéikaN̊] 2 1626 2 añātakasaññı̄ [aña:t”akas”aññi:] 1
acchādetuṁ [acch a:d ” e:t”uN̊] 3 2016, ajikāya [aéika:ja] 1 1626 2382
2042, 2364
ajikāsappi [aéika:s”appi] 1 2315 añjaliṁ [añéal”iN̊] 15 1445, 1449, 1521,
h ” e:-t
acchādetv< ā [acc a:d ”Va:] 5 41-45 ajinakkhipaṁ [aéin
< ” akkh ipaN̊] 1 149 1525, 1873, 1875, 1877, 1887, 2141, 2213,
acchādetha [acch a:d ” e:t”h a] 2 2042, ajja [aééa] 2 55, 2072 2229, 2263, 2265, 2267, 2284
2045

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(319)

aññacetiyassa [aññace:t”ijas””sa] 1 aññamaññavutthāpanenāti aññātikāhi [añña:t”ika:Hi] 1 2191


˙˙
2431 [aññamaññaVutth a:pan ” e:n” a:t”i] 3 aññāpi [añña:pi] 2 1183, 1230
aññatarasm < iṁ [aññat ”ara-s”m iN̊] 7 1731, 1738 2 aññāya [añña:ja] 1 382
<
27, 741, 743-744, 1430, 1956 2 aññamaññassa [aññamaññas””sa] 5 aññe [aññe:] 12 1566 4 , 1567 4 , 1708,
aññatarassa [aññat”aras””sa] 75 152, 537 2 , 538, 541 2 2309 2 , 2425
308, 323, 324 2 , 347-348, 367, 459, aññamaññaṁ [aññamaññaN̊] 6 144, aññena [aññe:n ” a] 9 1862 2 , 1956,
464-466, 468, 485-486, 502-504, 719, 187, 1562 4 2106, 2118, 2132, 2156, 2174, 2319
735-737, 945-965, 968-972, 974-991, 998 2 , aññampi [aññampi] 4 2350 4 aññenapi [aññe:n ” api] 6 1417 2 , 1418
1803, 1921, 2176, 2203, 2276, 2309, 2421 aññasaṁghassa [aññas”aN̊gH as””sa] 1 2 , 1420 2
aññataraṁ [aññat”araN̊] 72 51, 55 2 , 2431 aññeneva [aññe:n ” e:Va] 1 1862
332, 334, 460, 477-478, 481-482, 512-517, aññassa [aññas””sa] 24 248, 300, 1498 aññepi [aññe:pi] 2 394, 2326
525-526, 716-717, 722-723, 738-740, 769 2 , 2 , 1499 2 , 1500 2 , 1501 2 , 1502 2 , 1503 aññesaṁ [aññe:s”aN̊] 1 2152
966, 1122, 1176-1177, 1412-1413, 1512, 2 , 1504 2 , 1548 2 , 1549 2 , 1953, 2184, aññehi [aññe:Hi] 6 1688, 1713, 1734,
1608-1623, 1765-1766, 1796 2 , 1872, 1967, 2200, 2340 1738, 1775, 1778
1989, 1999, 2041 2 , 2308-2309, 2342, 2373, aññassatthāya [aññas ””sat””th a:ja] 13 añño [añño:] 2 1441, 1519
2400, 2401 3 , 2402 2 , 2403, 2411 1510, 1554, 1996, 2039, 2068, 2106, 2118,
attakaṁ [attakaN̊] 2 477-478
aññatarā [aññat”ara:] 37 162-165, 2132, 2156, 2173, 2305, 2360, 2383
at˙ t˙ akotaranaṁ [attako:t”aranaN̊] 1
175-176, 177 3 , 178-180, 303 2 , 379, 501, aññaṁ [aññaN̊] 61 57 4 , 262-263, 264 ˙452
˙ ˙
505-508, 532, 1169-1174, 1178, 1180, 2 , 266, 298 4 , 316 4 , 382, 420-421, 422
1212-1218, 1414
attassaraṁ [attas””saraN̊] 16 744,
2 , 424, 518 4 , 553 3 , 707, 713, 724, 1575, ˙746
˙ -754, 757-762
aññatarāya [aññat”ara:ja] 3 1869, 1632, 1641-1645, 1647-1651, 1954, 1972,
1894, 1926 2138, 2146, 2154, 2187, 2203, 2212, 2273
attı̄yantā [atti:jan ””ta:] 2 378, 382
aññatarissā [aññat”aris””sa:] 4 153, 2 , 2278 2 , 2281, 2345, 2347 2 at˙ t˙ ı̄yanti [atti:jan
””ti] 2 378, 382
171, 1221, 1236 aññā [añña:] 1 50 at˙ t˙ ı̄yamāno [atti:jama:n ” o:] 10 91-100
aññatarena [aññat”are:n ” a] 13 335-336, aññātakaviññattisikkhāpada at˙ t˙ ı̄yeyya [atti:je;jja] 2 378, 382
1579, 1652, 1806 2 , 1818 2 , 1831 2 , 1845 [añña:t”akaViññat””tis”ikkh a:pad ” a] 1 at˙ t˙ o [atto:] 3 1898, 1905 2
2 , 2273
˙˙
(1.4.1.6) attha [atth a] 1 13
aññataro [aññat”aro:] 239 75, 145, aññātakaviññattisikkhāpa... 1 1 ˙˙
atthaṅgikassa [atth aNgikas””sa] 3 624,
147-151, 154-161, 166-182, 188-189, 205, 1997 ˙643
˙ , 667
293-300, 301 2 , 302 2 , 304-307, 311-321, aññātakasaññı̄ [añña:t”akas”aññi:] 9 atthaṅgikaṁ [atth aNgikaN̊] 9 624,
323, 329-332, 333 2 , 334-336, 337 2 , 1994-1995, 2011-2012, 2037-2038, ˙643
˙ , 650, 667, 674, 679, 688-689, 695
338-343, 346 2 , 349, 352-353, 356-357, 2066-2067, 2381 atthaṅgiko [atth aNgiko:] 4 580, 624,
362-366, 393, 457-460, 464-478, 479 2 , 480 aññātakassa [añña:t ”akas””sa] 6 1979, ˙643
˙ , 667
2 , 481, 483-484, 487-500, 511-518, 519 2 , 2018-2019, 2366 2 , 2380 atthannaṁ [atth an ”n” aN̊] 3 1869, 1894,
520 2 , 521-526, 529-530, 531 2 , 532, ˙1926
˙
aññātakaṁ [añña:t”akaN̊] 10
713-737, 741, 966-967, 973, 1113-1121,
1979-1980, 1982-1984, 1993, 1998, 2010, atthapadepi [atth apad
” e:pi] 2 1753,
1123-1131, 1169-1178, 1237 2 , 1412-1413,
2018, 2036 ˙1757
˙
1415, 1430, 1659, 1754-1756, 1887, 1974,
aññātakā [añña:t”aka:] 3 2044, 2048, atthamaṁ [atth amaN̊] 5 926, 1625,
1999, 2015 3 , 2041 3 , 2070, 2140, 2238,
2191 ˙2040
˙ , 2221, 2399
2362 3 , 2385
aññātakāti [añña:t”aka:t”i] 1 2044 atthamāse [atth ama:s”e:] 1 1674
aññataropi [aññat”aro:pi] 1 994
aññātakānaṁ [añña:t”aka:n ” aN̊] 2 ˙˙
atthamūlakampi [atth amu:l”akampi]
<a [añña-t”<ra] 47 367 5 , 377 2 ,
aññatr
2044-2045 ˙2˙ 849, 884
555, 570, 781, 785, 1892, 1896-1897, 1917
aññātakāni [añña:t”aka:n ” i] 1 2097 atthame [atth ame:] 1 2317
4 , 1963, 1968-1969, 1970 3 , 1971, 1984,
aññātake [añña:t”ake:] 17 1994 3 , ˙˙
1990, 1993 2 , 1994 3 , 2146, 2154 2 , 2158 atthavı̄se [atth aVi:s”e:] 1 1935
2011 3 , 2037 3 , 2044, 2065, 2066 3 , 2381 ˙˙
3 , 2161-2162, 2403, 2415-2416, 2417 4
3 atthānametaṁ [atth a:n ” ame:t”aN̊] 3
h
aññathattāyāti [aññat” at””ta:ja:t”i] 7 ˙83˙ , 175, 181
aññātako [añña:t”ako:] 15 1943, 1958,
68, 70, 77, 204, 208-209, 777 atthārasabhedakaravatthūni
1979 2 , 1986, 2002, 2004, 2018 2 , 2021,
aññathā [aññat”h a:] 2 547 2 ˙˙ h
[att a:ras”abH e:d
” akaraVat””th u:n
” i] 1
2044, 2366 2 , 2367, 2369
aññapuggalassa [aññapuggal”as””sa] 1 1683
aññātakoti [añña:t”ako:t”i] 3 1979,
2431
2018, 2366 atthārase [atth a:ras”e:] 1 1935
aññabhāgiya [aññabH a:gija] 1 1672 ˙˙
aññātaṁ [añña:t”aN̊] 1 2310 atthāsi [atth a:s”i] 8 1421 2 , 1422, 1569,
aññabhāgiyañceva ˙1679
˙ , 1689 2 , 2189
aññātikasaññı̄ [añña:t”ikas”aññi:] 28
[aññabH a:gijañce:Va] 1 1630
H
1950 4 , 1951 4 , 1952 4 , 1953, 1970-1971, atthāhuppanne [atth a:Huppan ”n
” e:]
aññabhāgiyassa [aññab a:gijas””sa] 6 2197 4 , 2198 4 , 2199 4 , 2200 ˙1˙ 1935
1628 2 , 1629 2 , 1630, 1635
H
aññātikā [añña:t”ika:] 7 1943, 1946, atthi [atth i] 1 708
aññabhāgiyaṁ [aññab a:gijaN̊] 9 1954, 1958, 1965, 2194, 2201 at˙ t˙ hikasaṅkhalikaṁ
1635 6 , 1636, 1637 2 ˙˙ h
H
aññātikāti [añña:t”ika:t”i] 2 1943, 1958 [att ikas”aNkh al”ikaN̊] 1 744
aññabhāgiyā [aññab a:gija:] 4 1637
aññātikānaṁ [añña:t”ika:n ” aN̊] 1 2191 atthikāni [atth ika:n ” i] 2 171 2
4 ˙˙
aññātikāya [añña:t”ika:ja] 42 1943 2 , addhadandakena [addH ad ” andake:n
” a]
aññamaññampi [aññamaññampi] 4 ˙1 ˙ 221 ˙ ˙
1944, 1949, 1950 4 , 1951 4 , 1952 4 , 1953
378, 382, 390 2
2 , 1958 2 , 1959, 1963, 1969, 1970 3 ,
aññamaññavacanena addhaṁ [addH aN̊] 4 59-62
2192, 2196, 2197 4 , 2198 4 , 2199 4 , 2200 ˙˙
[aññamaññaVacan ” a] 2 1731, 1738
” e:n 2
addhā [addH a:] 1 52
˙˙
aññātikāyo [añña:t”ika:jo:] 1 2191 addhānaṁ [addH a:n
” aN̊] 1 406
˙˙
aññātikāyoti [añña:t”ika:jo:t”i] 1 2191

1.
aññātakaviññattisikkhāpadaṁ

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(320) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

addhālhakodanaṁ atirekatikkhattuṁ attamanā [at””taman ” a:] 1 2311


˙ ˙ ˙< [at”ire:kat”ikkh at””tuN̊] 4 2089, 2092 3 attamano [at””taman ” o:] 1 994
[addH a:-lH
<ako:d ” an
” aN̊] 1 2262
atirekatiyojanaṁ [at”ire:kat”ijo:éan ” aN̊] attānaṁ [at””ta:n ” aN̊] 19 378, 382, 390
andakosamh < ā [andako:s”a-mH
< a:] 2 4 2176 2 , 2177 2
˙ ˙-16 2 , 481, 559, 1729, 1730 2 , 1731 3 , 1736,
15
atirekatiyojane [at”ire:kat”ijo:éan ” e:] 1738 3 , 1739-1741
andakosamh
˙1 ˙ 17 < āti [andako:s”a-mH < a:t”i] 3 2185 3 attuddesanti [at””tud ”d” e:s”an ””ti] 2 1442,
atirekaddhamāse 1520
andakosaṁ [andako:s”aN̊] 1 13 [at”ire:kad”d” H ama:s”e:] 5 2329 2 , 2331 3 attuddesaṁ [at””tud
˙˙ ”d” e:s”aN̊] 14 1437,
andabhāri [andabH a:ri] 1 709 atirekapañcamāsakaṁ 1445-1447, 1449-1451, 1515, 1521-1523,
˙˙
andabhūtāya [andabH u:t”a:ja] 1 13 [at”ire:kapañcama:s”akaN̊] 15 220, 231 1525-1527
˙d˙ aṁ [andaN̊] 2 954-955 2 , 235, 239, 241, 244, 245 2 , 246, 248,
an attuddesikāyo [at””tud ”d” e:s”ika:jo:] 3
˙
and˙ āni [anda:n
” i] 1 13 250, 252, 255, 257 1417, 1420 2
˙d
an ˙ e [ande:] 1 754 atirekapañcamāsako attupanāyikanti [at””tupan ”a:jikan””ti]
˙d
an ˙ esu [ande:s”u] 1 754 [at”ire:kapañcama:s”ako:] 3 271, 274, 1 559
˙ ˙
atikkantamānusakena 277 attupanāyikaṁ [at””tupan ” a:jikaN̊] 2
[at”ikkan
””tama:n
” us”ake:n
” a] 2 16 2 atirekapattaṁ [at”ire:kapat””taN̊] 5 551, 555
2253, 2254 2 , 2255, 2257 atthaṅgamā [at””th aNgama:] 1 14
atikkantasaññı̄ [at”ikkan ””tas”aññi:] 8
1878-1879, 1937-1938, 2268-2269, 2318, atirekapatto [at”ire:kapat””to:] 5 2257 atthate [at””th at”e:] 3 1927, 2394-2395
3 , 2258, 2260
2320 atthapurekkhārassa
atirekapādaṁ [at”ire:kapa:d ” aN̊] 3 [at””th apure;kkh a:ras””sa] 1 1167
atikkamitv < ā [at”ikkami-t”<Va:] 3 218, 225, 228
335-336, 341 attharanehi [at””th arane:Hi] 1 282
atirekamāsakaṁ [at”ire:kama:s”akaN̊] ˙
atikkame [at”ikkame:] 1 287 atthavase [at””th aVas”e:] 2 71, 2164
1 245
atikkāmayato [at”ikka:majat”o:] 6 atthasaṁhitaṁ [at””th as”aN̊Hit”aN̊] 1 20
atirekamāsako [at”ire:kama:s”ako:] 3
1867, 1873, 2258, 2263, 2314, 2317 atthaṁ [at””th aN̊] 2 2076, 2090
272, 275, 278
atikkāmitaṁ [at”ikka:mit”aN̊] 1 2395 atthāya [at””th a:ja] 2 1442, 1520
atirekamāsaṁ [at”ire:kama:s”aN̊] 5 h
atikkāmitāni [at”ikka:mit”a:n ” i] 1 2184
1922 3 , 1923 2
atthāyasm < ato [at””t a:ja-s”< mat”o:] 5
atikkāmeti [at”ikka:me:t”i] 14 250 2 , 724-725, 728-730
atirekamāse [at”ire:kama:s”e:] 5
2184 3 , 2185 3 , 2395 2 , 2396 4 atthāvuso [at””th a:Vus”o:] 3 2015, 2041,
2328-2329, 2330 3
atikkāmetv< ā [at”ikka:me:-t”<Va:] 1 atirekasaññı̄ [at”ire:kas”aññi:] 10 2362
1460
2092-2093, 2185-2186, 2330-2333, atthi [at””th i] 51 5-12, 41, 55, 67, 90 2 ,
atikkāmenti [at”ikka:me;n ””ti] 1 2387 2417-2418 95 9 , 96 16 , 101, 195-196, 557, 562, 780,
atikkāmentı̄ti [at”ikka:me;n ””ti:t”i] 1 1430, 1921 2 , 2070, 2076, 2086, 2248
atiharāpesunti [at”iHara:pe:s”un ””ti] 2
2388 60, 62 atthe [at””th e:] 30 87-88, 211, 398, 556,
atikkāmeyya [at”ikka:me;jja] 1 1437 ato [at”o:] 1 756 999, 1001, 1136, 1138, 1187, 1189, 1243,
atikkāmeyyāti [at”ikka:me;jja:t”i] 1 1574, 1631, 1680, 1807, 1835, 1945, 1964,
attakāmañca [at””taka:mañca] 1 1799
1460 1985, 2102, 2113, 2193, 2208, 2226, 2243,
attakāmanti [at””taka:man ””ti] 1 1192
2282, 2339, 2354, 2424
atikkāmesi [at”ikka:me:s”i] 1 337 attakāmapāricariyasikkhā... 2 1
atikkāmessanti [at”ikka:me;s””san ””ti] 1 atthesā [at””th e:s”a:] 2 767, 780
(1.2.4)
2388 attheso [at””th e:s”o:] 1 766
attakāmapāricariyasikkhā... 3 1
atikkāmessantı̄ti [at”ikka:me;s””san ””ti:t”i] 1219 attho [at””th o:] 16 1180, 1181 2 , 1430
1 2387 2 , 1431 2 , 1974, 2029, 2056, 2072, 2076,
attakāmapāricariyāya
2087, 2273, 2307, 2376
atikkāmehı̄ti [at”ikka:me:Hi:t”i] 1 337 [at””taka:mapa:ricarija:ja] 11 1184, 1185
aticārinı̄ [at”ica:rin” i:] 2 710, 757 atthoti [at””th o:t”i] 16 1421, 1422 2 , 1423
2 , 1186, 1203-1209
2 , 1424, 1427, 1431, 2135 3 , 2136, 2137
atinne [at”inne:] 2 379-380 attagarahino [at””tagaraHin ” o:] 1 82
˙ ˙ 2 , 2248, 2364
atinno [at”inno:] 1 380 attanā [at””tan” a:] 36 332-334, 369-370,
˙ ˙ atr
< a [a-t”ra] 1 250
atimaññissatı̄ti [at”imaññis””sat”i:t”i] 1 538 2 , 1404, 1506 2 , 1507-1508, 1550 2 , <
21 1551-1552, 2105 4 , 2117 4 , 2131 4 , 2155 atratthito [a-t
< ˙˙ ”ratth it”o:] 4 477-478,
, <
atiyācakosi [at”ija:cako:s”i] 2 1425-1426 4 2172 4 525-526
atiyācanāya [at”ija:can ” a:ja] 1 1428 attanāpi [at””tan ” a:pi] 8 378, 382, 390 atha [at”h a] 444 3, 18, 21 2 , 22-24, 27,
atirekacatumāsanivittho 2 , 2273 2 , 2278 2 29 2 , 30 2 , 31 2 , 32 2 , 33 2 , 35, 36 3 ,
˙˙ attani [at””tan ” i] 2 557, 559 37, 38 3 , 39 2 , 41 3 , 42-43, 46 2 , 47, 49,
[at”ire:kacat”uma:s”an ” iVitth o:] 1 212
atirekacı̄varaṁ [at”ire:kaci:VaraN̊] 10 attano [at””tan ” o:] 43 156, 157 2 , 231 2 , 50 2 , 51 2 , 52, 53 2 , 54 3 , 55 4 , 56, 57
1862, 1863 2 , 1864, 1866 4 , 1867, 1871 245 2 , 299, 308, 317, 323-324, 336, 362, 2 , 58 3 , 59 3 , 60, 61 5 , 64 2 , 65-66, 68,
543, 1192 4 , 1442, 1520, 1928, 1934, 1996, 69 2 , 70-71, 75 3 , 76 4 , 77 3 , 78, 84,
atirekachakkhattuṁ
2013, 2039, 2068, 2180, 2245 2 , 2305, 92-97, 99, 100 2 , 151 2 , 171, 181, 191 2 ,
[at”ire:kach akkh at””tuN̊] 4 2089, 2092 3
2360, 2383, 2421 2 , 2422 2 , 2423, 2429 2 , 192-193, 194 3 , 195-196, 197 3 , 198, 199
atirekachabbassāni
2430, 2431 2 3 , 201 2 , 204 3 , 205 2 , 208 2 , 209 3 ,
[at”ire:kach abbas””sa:n ” i] 1 2156
attabhāvappatilābhaṁ 303, 306 4 , 308, 335, 336 3 , 337, 346,
atirekachārattaṁ ˙
[at””tabH a:Vappatil”a:bH aN̊] 2 745, 763 367, 369, 371 5 , 372-373, 377-378, 379 2 ,
[at”ire:kach a:rat””taN̊] 5 2401 2 , 2402 2 ,
380-381, 382 2 , 383, 390, 393 2 , 394, 396,
2416 attabhāvappat ilābho
H ˙ H 532, 534, 538 3 , 539-540, 541 2 , 550, 706,
atirekachāratte [at”ire:kach a:rat””te:] [at””tab a:Vappatil”a:b o:] 2 744, 762
711, 742, 743 2 , 744-745, 763, 764 2 , 765
3 2417 3 attamanavāca ṁ [at
””t aman
” aVa:caN̊] 3 , 766-767, 776 3 , 777 4 , 994 3 , 995,
1 994
997 2 , 1133 2 , 1134 2 , 1180 3 ,

2.
attakāmapāricariyasikkhāpada
3.
attakāmapāricariyasikkhāpadaṁ

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(321)

1181-1182, 1185 2 , 1222, 1223 3 , 1224 3 , 1468, 1472, 1474, 1478, 1480-1483, 1490, ” H icit””taN̊] 2 2189
adhicittaṁ [ad 2
1225, 1226 2 , 1228, 1233 2 , 1237-1238, 1492, 1496, 1498-1499, 1503, 1538 4 , 1540, adhitthahitvā [ad
< ” H itth aHi-t”Va:] 1
1239 3 , 1241, 1418 4 , 1419 2 , 1420, 1421 1542, 1544, 1546, 1548 ˙˙ <
418
2 , 1422 2 , 1423-1424, 1427 3 , 1430 3 , ” e:s”it”aVat””th uka:]
adesitavatthukā [ad ”H itth a:t”abbaN̊]
adhitthātabbaṁ [ad
1431 2 , 1512, 1514, 1556, 1557 2 , 1558, 5 1480-1483, 1490 ˙˙
1 1935
1566 3 , 1567, 1568 5 , 1569, 1570 2 , 1571 adesitavatthuko [ad” e:s”it”aVat””th uko:] ”H itth a:t”abbo:]
adhitthātabbo [ad 1
2 , 1572, 1627 3 , 1628-1629, 1673, 1674 2 , 1 1544 2284˙ ˙
1675, 1678, 1705, 1730, 1754-1755, 1756 3 , adese [ad ” e:s”e:] 2 2289 2 adhitthāya [ad” H itth a:ja] 1 416
1757, 1763-1764, 1803 3 , 1804 2 , 1805, ˙˙
addasa [ad ”d ” as”a] 12 41, 55, 75, 194, adhitthāyāti [ad”H itth a:ja:t”i] 1 418
1829-1830, 1863, 1866 3 , 1883-1884, 1887,
200, 775, 1421, 1423-1424, 1427, 2163, 2387 ˙˙
1921 2 , 1923, 1942 4 , 1943, 1956 4 , 1957 adhitthitapattaṁ [ad ” H itth it”apat””taN̊]
addasaṁ [ad ”d” as”aN̊] 21 744, 746-761, ˙˙
3 , 1958, 1962 2 , 1974 2 , 1977 2 , 1979, 1 2284
762 4
1982 3 , 1983 2 , 1998, 2001, 2015, 2016 2 , adhitthitasaññı̄ [ad ”H itth it”as”aññi:] 5
addasaṁsu [ad ”d” as”aN̊s”u] 1 1626
2018, 2041, 2042 2 , 2044, 2070 3 , 2071, 1878˙, ˙1937, 2268, 2318, 2396
2072 2 , 2073, 2075, 2100, 2111, 2122, addasā [ad ” as”a:] 9 1568, 1755-1756,
”d
adhitthitena [ad ” H itth it”e:n
” a] 2
1804, 1829, 1883, 1921-1922, 1956
2137, 2141, 2158, 2159 2 , 2160 2 , 2162 2 , 536-˙537
˙
2163 2 , 2164 2 , 2176 2 , 2177, 2189, 2190 addhagate [ad ”d”H agat”e:] 2 3 2
adhittheti [ad ” H itth e:t”i] 6 1880, 1939,
2 , 2191, 2203, 2204 2 , 2205-2206, 2224, addhaniyaṁ [ad ”d”H an ” ijaN̊] 1 29 2270˙, ˙2284, 2321, 2398
2238 2 , 2239 2 , 2241, 2254, 2257 2 , 2273, addhamāsassa [ad ”d”H ama:s”as””sa] 1 adhitthema [ad ”H itth e:ma] 1 535
2275-2276, 2277 2 , 2278, 2280, 2307 3 , 382 ˙˙
2308 4 , 2309 6 , 2310 3 , 2313, 2324, 2336 addhamāsaṁ [ad
adhittheyya [ad ” H itth e;jja] 1 1935
”d”H ama:s”aN̊] 1 377 ˙˙
3 , 2337, 2350 2 , 2352, 2362-2363, 2364 6 , addhamāse [ad ”d H
” ama:s”e:] 1 2327 adhipaññanti [ad ” H ipaññan ””ti] 1 2189
2366, 2385, 2386 2 , 2387-2388, 2400-2402,
addhamāso [ad ”d”H ama:s”o:] 3 2325, adhipaññaṁ [ad ”H ipaññaN̊] 1 2189
2421 3 , 2422
2327, 2334 adhipaññāsikkhā [ad ” H ipañña:s”ikkh a:]
atheyyacittassāti [at”h e;jjacit””tas””sa:t”i] addhānamaggappatipannassa 1 88
3 304, 342, 347
[ad”d”H a:n
” amaggappatipan
˙
”n”as””sa] 1 adhippāyaṁ [ad ” H ippa:jaN̊] 1 1192
atheyyacitto [at”h e;jjacit””to:] 1 304 2178 adhippetaṁ [ad ” H ippe:t”aN̊] 3 1001,
adaddhe [ad H
” add e:] 6 1878, 1917, 1138, 1189
˙ ,˙ 2318, 2396, 2417 addhānamaggappatipannass... 4 1
1937
2179 ˙ adhippetā [ad ” H ippe:t”a:] 1 88
adadamappiyo [ad ” ad
” amappijo:] 1 addhānamaggappatipannā adhippeto [ad ”H ippe:t”o:] 26 87, 211,
1434 ˙ 398, 556, 999, 1136, 1187, 1243, 1574,
[ad”d”H a:n
” amaggappatipan ”n”a:] 1 1982
adassanaññeva [ad ” as””san” aññe:Va] 1 1631, 1680, 1807, 1835, 1945, 1964, 1985,
addhānamaggappatipanno
1428 ˙ 2102, 2113, 2193, 2208, 2226, 2243, 2282,
[ad”d”H a:n
” amaggappatipan ”n”o:] 3 2339, 2354, 2424
adassanena [ad ” as””san” e:n” a] 2 1427 2
335-337
adaṁsu [ad ” aN̊s”u] 7 485-486, 497-500, adhimānaṁ [ad ” H ima:n ” aN̊] 1 570
addhānaṁ [ad ”d”H a:n ” aN̊] 6 1430 2 , H
2363 adhimānā [ad ” ima:n ” a:] 1 555
1756 2 , 2159 2
adātukamyatā [ad ” a:t”uka-mjat”a:] 1 adhimānāti [ad ” H ima:n ” a:t”i] 1 570
< < adhakkhakaṁ [ad ” H akkh akaN̊] 3
36 adhimāne [ad ”H ima:n ” e:] 1 705
1158-1160
adātukāmena [ad ” a:t”uka:me:n ” a] 1 adhimānena [ad ”H ima:n ” a] 5 553 3 ,
” e:n
adhanānaṁ [ad ” H an” a:n” aN̊] 1 406
1976 704, 713
adhammakammasaññı̄
adāsi [ad ” a:s”i] 28 76, 333, 336-337, adhimānenāti [ad ” H ima:n ” e:n
” a:t”i] 1
[ad” H ammakammas”aññi:] 8 1698, 1701,
464-468, 501-504, 507-508, 519-520, 702 5 , 713
1723, 1726, 1747, 1750, 1790, 1793
1124, 1223, 2238, 2336, 2364 2 ” H imucci] 1 2310
adhimucci [ad
adhammakamme [ad ” H ammakamme:]
adāsiṁ [ad ” a:s”iN̊] 2 54, 2336 ”H imut””to:] 5 444
adhimutto [ad 2,
12 1699 - 1701 , 1724 - 1726 , 1748-1750,
aditthassa [ad ” itth as””sa] 6 1588, 521, 522 2
˙ ˙ 1791-1793
1591-1593, 1601, 1603 adhivacanaṁ [ad ” H iVacan
” aN̊] 2 786,
adhammavādı̄ [ad ”H ammaVa:d ” i:] 1
aditthaṁ [ad ” itth aN̊] 2 1578, 1674 1787
˙˙ 1704
aditthe [ad h
” itt e:] 3 553 3 adhikaranaññabhāgiyaṁ adhivattho [ad ” H iVat””th o:] 1 306
˙ ˙ ṁ [ad
adinna ” in
”n”aN̊] 23 197, 201, 203, ˙ adhivāsanaṁ [ad ” H iVa:s”an ” aN̊] 1 18
[ad” H ikaranaññabH a:gijaN̊] 1 1635
204 2 , 206 2 , 210 2 , 215 3 , 220, 228,
adhikarananti [ad ”H ikaranan ””ti] 1 adhivāsanā [ad” H iVa:s”an ” a:] 1 706
271-279 ˙ adhivāsetu [ad” H iVa:s”e:t”u] 2 18, 36
1683
adinnādānapārājikāpatti adhivāsetunti [ad ”H iVa:s”e:t”un ””ti] 2
adhikaranassa [ad ”H ikaranas””sa] 9
[ad” in”n ”a:d” a:n” apa:ra:éika:pat””ti] 2 ˙ 731-732
1628 2 , 1629 2 , 1630, 1635 2 , 1636, 1639
1637-1638 ”H iVa:s”e:s”i] 3 18, 36, 55
adhivāsesi [ad
adhikaranassāti [ad ” H ikaranas””sa:t”i] 1
adinnādānapārājikāpattiyā ˙ adhivāsehi [ad”H iVa:s”e:Hi] 1 55
1635
[ad” in”n ”a:d” a:n” apa:ra:éika:pat””tija:] 4 adhisayitāni [ad” H is”ajit”a:n
adhikaranaṁ [ad ”H ikaranaN̊] 12 1573, ” i] 1 13
1637 3 , 1638
1585, 1630˙, 1635 2 , 1636, 1639, 1658, 1679 adhisı̄lasikkhā [ad ” H is”i:l”as”ikkh a:] 2
adinnādānamh < i [ad ” in”n” a:d
” a:n
” a-mH
< i] 2 , 1689 2 88 2
1 281
adhikaranāni [ad ”H ikarana:n ” i] 2 1585, adhisı̄laṁ [ad ”H is”i:l”aN̊] 2 2189 2
adinnādānā [ad ” in
”n” a:d” a:n” a:] 1 1196 ˙
1658 adho [ad ”H o:] 1 236
adinnādāne [ad ” in”n” a:d” a:n” e:] 3 206,
adhigatasaññino [ad ” H igat”as”aññin ” o:] adhojānumandalaṁ
210, 373 ˙ ˙˙
3 553 3 [ad”H o:éa:numandal”aN̊] 3 1161-1163
adukkhamasukhaṁ
adhigataṁ [ad ” H igat”aN̊] 4 564 4 adhomukhā [ad ” H o:mukh a:] 1 1568
[ad” ukkh amas”ukh aN̊] 1 14
adhigatā [ad ” H igat”a:] 3 15-17 anagāriyaṁ [an ” aga:rijaN̊] 30 41, 42
adesitavatthukaṁ
adhicittasikkhā [ad ” H icit””tas”ikkh a:] 1 4 , 43 3 , 44 3 , 45 3 , 46, 47 2 , 48 2 , 49
[ad” e:s”it”aVat””th ukaN̊] 31 1462 4 , 1466 4 ,
88 2 , 50 6 , 51 2 , 64

4.
addhānamaggappatipannassāti
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(322) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

anaṅgane [an ” aNgane:] 3 15-17 anavakāso [an


” aVaka:s”o:] 3 83, 175, 1538 2 , 1539 2 , 1540 2 , 1541 2 , 1542 2 ,
˙
anaccekacı̄varasaññı̄ 181 1543 2 , 1546 2 , 1547 2 , 1548 2 , 1549 2
[an
” acce:kaci:Varas”aññi:] 2 2396-2397 anavayo [an ” aVajo:] 1 192 anārambhā [an ” a:rambH a:] 39
anaccekacı̄vare [an ” acce:kaci:Vare:] anassāsako [an ” as””sa:s”ako:] 1 509 1474-1479, 1480 2 , 1481 2 , 1482 2 , 1483
3 2397 3 anāgate [an ” a:gat”e:] 5 241-242, 247, 2 , 1484 2 , 1485 2 , 1486 2 , 1487, 1488 3 ,
anajjhāpanno [an ” aééH a:pan ”n”o:] 8 1460, 1536 1489 3 , 1490 3 , 1491 3 , 1492-1497
1612-1615, 1620-1623 anāgamananti [an ” a:gaman ” an
””ti] 4 anārambho [an ” a:rambH o:] 10
anaññagarahino [an ” aññagaraHin ” o:] 1421 2 , 1430 2 1542-1543, 1544 3 , 1545 3 , 1546-1547
1 82 anāgāmiphalañca anāvikatv< ā [an ” a:Vika-t”Va:] 4 82,
<
anatthe [an ” atth e:] 7 1878, 1917, 1937, [an ” a:ga:miph al”añca] 6 644, 650, 668, 84-85, 146
˙ ˙, 2318, 2396, 2417 674, 688-689
2268 anāvikatv< āti [an ” a:Vika-t”Va:t”i] 1 90
<
anatikkantasaññı̄ anāgāmiphalassa h
anitthı̄ [an” it””t i:] 2 1411, 1413
[an
” at”ikkan ””tas”aññi:] 8 1878-1879, [an” a:ga:miph al”as””sa] 1 581
animittañca [an ” imit””tañca] 18
1937-1938, 2268-2269, 2318, 2320 anāgāmiphalaṁ [an ” a:ga:miph al”aN̊]
636-638, 650 3 , 660-662, 674 3 , 688 3 ,
anattamanatāya [an ” at””taman ” at”a:ja] 3 625, 679, 695
689 3
2 1577, 1634 anāgāmı̄ [an ” a:ga:mi:] 1 537
animittaṁ [an ” imit””taN̊] 11 617-619,
anattamanehi [an ” at””taman ” e:Hi] 1 anācāraṁ [an ” a:ca:raN̊] 11 1729, 1753 679 3 , 695 3 , 2217, 2233
1571 2 , 1755 2 , 1756 2 , 1757 4
animittā [an ” imit””ta:] 1 578
anattamano [an ” at””taman ” o:] 15 57, anāthapindikassa
199, 1566, 1576, 1633, 2336 2 , 2337 2 , ˙˙ animittāsi [an ” imit””ta:s”i] 1 1154
[an” a:t”h apindikas””sa] 31 775, 993, 1133,
2338, 2346 3 , 2347 2 animitto [an ” imit””to:] 2 576-577
1180, 1220, 1753, 1756, 1803, 1829, 1883,
anattamanoti [an ” at””taman ” o:t”i] 1 1921, 1941, 1974, 1998, 2015, 2041, 2070,
aniyatakanda [an ” ijat”akanda] 1 (1.3)
aniyatakan ˙d
˙ aṁ [an ” ijat”akandaN̊] 1
2343 2121, 2135, 2158, 2176, 2222, 2238, 2252,
1860 ˙˙
anatthate [an ” at””th at”e:] 3 1927, 2307, 2323, 2336, 2362, 2385, 2400, 2421
2394-2395 anādā [an ” a:] 4 2123, 2130, 2165,
” a:d aniyatā [an ” ijat”a:] 3 1802, 1857, 1859
anatthasaṁhitaṁ [an ” at””th as”aN̊Hit”aN̊] 2171 aniyato [an ” ijat”o:] 2 1828, 1856
1 20 anādiyanto [an ” a:d ” ijan””to:] 1 306 aniyatoti [an ” ijat”o:t”i] 4 1806, 1825,
anatthasaṁhite [an ” at””th as”aN̊Hit”e:] 1 anādiyitvā [an ” a:d ” iji-t
” Va:] 5 2130 2 , 1831, 1853
< <
20
2171 2 , 2174
anissajjitv < ā [an ” is””saééi-t”Va:] 6 1879,
<
anatthiko [an ” at””th iko:] 2 1804, 1829 anādı̄navadasso [an ” a:d” i:n
” aVad” as””so:]
1918, 1938, 2269, 2397, 2418
h
anadhigate [an ” ad ”H igat”e:] 3 553 3 1 62
anissatthaṁ [an ” is””satt aN̊] 1 215
anadhitthitaṁ [an ” ad”H itth it”aN̊] 1 anāpatti [an ” a:pat””ti] 397 111-133, 138, anı̄tikā˙ ˙ [an
” i:t”ika:] 2 1569 2
1871 ˙ ˙ 147-151, 154, 158-165, 168, 170-171, anı̄lakaṁ [an ” i:l”akaN̊] 1 22
anadhitthite [an ” ad”H itth it”e:] 5 1878, 173-175, 178-182, 183 3 , 184 2 , 185-188, anukampā [an ” ukampa:] 1 194
˙ ˙ , 2318, 2396
1937, 2268 259-260, 262, 264, 266, 269-270, 280, anujānanti [an ” uéa:n ”an ””ti] 1 46
anadhitthito [an ” ad”H itth it”o:] 1 2260 293-295, 299, 301-304, 306, 308-312, 317, anujānātı̄ti [an ” uéa:n ” a:t”i:t”i] 1 1674
˙˙ 322-326, 332-336, 338, 342, 344, 346-347,
ananucchavikaṁ [an ” an” ucch aVikaN̊] anujānātha [an ” uéa:n ” a:t”h a] 4 43-45, 50
14 70, 77-78, 194, 204, 208-209, 390, 396, 349, 354-355, 358-362, 364, 369-374, 420, anujānāma [an ” uéa:n ” a:ma] 3 47-48, 50
541, 777, 997, 1134, 1185 422, 424, 427-428, 447-449, 458-461,
anujānāmi [an ” uéa:n ” a:mi] 17 152-153,
ananuññātaṁ [an ” an” uñña:t”aN̊] 1 42 463-464, 466-500, 503-504, 507-517,
181, 368, 1866, 1887, 1921, 1962 2 , 1983,
519-528, 530, 704, 713-718, 720-734,
ananulomikaṁ [an ” an” ul”o:mikaN̊] 14 2141, 2161, 2257, 2277, 2308, 2386, 2400
738-740, 745, 763-767, 935-941, 945-949,
70, 77-78, 194, 204, 208-209, 390, 396, anujānissatha [an ” uéa:n ” is””sat”h a] 1 50
951-965, 967-991, 1104-1110, 1113-1114,
541, 777, 997, 1134, 1185 anujānissanti [an ” uéa:n ” is””san””ti] 3 42,
1116-1117, 1119-1123, 1125-1129, 1131,
anantarahitāya [an ” an””taraHit”a:ja] 2 49 2
1167, 1169-1175, 1178, 1210, 1397,
46, 50 anujānissāma [an ” uéa:n
” is””sa:ma] 5
1409-1410, 1412-1415, 1463, 1465, 1467,
anapaloketv < ā [an ” apal”o:ke:-t”Va:] 1
< 1469, 1471, 1473, 1475, 1477, 1479, 1487, 43-45, 47-48
35 1489, 1491, 1493, 1495, 1497, 1500, 1502, anuññātanti [an
” uñña:t”an ””ti] 2 1862,
anapekkho [an h
” ape;kk o:] 1 2321 2385
1505, 1510 2 , 1539, 1541, 1543, 1545,
anabbhito [an ” abbH it”o:] 1 1796 1547, 1549, 1554 2 , 1613, 1617, 1624, anuññātaṁ [an ” uñña:t”aN̊] 7 1674,
anabhāvaṁkatā [an ” abH a:VaN̊kat”a:] 1671, 1702, 1727, 1751, 1794, 1879-1880, 1862, 1922, 1998, 2278, 2387, 2401
6 5-6, 11 2 , 12 2 1918-1919, 1938-1939, 1953-1954, anuññātā [an
” uñña:t”a:] 2 2163, 2323
anabhijānanti [an ” abH iéa:n ” an””ti] 1 557 1971-1972, 1995-1996, 2012-2013, anuññātāti [an
” uñña:t”a:t”i] 1 2323
anabhijānaṁ [an ” abH iéa:n ” aN̊] 2 551, 2038-2039, 2067-2068, 2093-2094, 2107, anuññātāvuso [an ” uñña:t”a:Vus”o:] 1
555 2119, 2133, 2156, 2174, 2186-2187, 2162
2200-2201, 2219-2220, 2235-2236,
anabhineyya [an ” abH in ” e;jja] 4 1437, anuññāto [an” uñña:t”o:] 3 42, 51, 2308
2247-2248, 2269-2270, 2305, 2320-2321,
1460, 1515, 1536 anuññātoti [an ” uñña:t”o:t”i] 1 2307
H 2332-2334, 2348, 2359-2360, 2382-2383,
anabhirati [an ” ab irat”i] 3 775, 776 2
2397-2398, 2418-2419, 2431 2 , 2432 < [an
anuññātomh i ” uñña:t”o:-mH< i] 1 51
anabhiratiyā [an ” abH irat”ija:] 4 anuññātosi [an ” uñña:t”o:s”i] 2 42, 50
anāpattı̄ti [an ” a:pat””ti:t”i] 2 152-153
156-157, 374, 481
anārambhaṁ [an ” a:rambH aN̊] 98 anuttaraṁ [an ” ut””taraN̊] 1 13
anabhirato [an ” abH irat”o:] 14 66-67, anuttaro [an ” ut””taro:] 1 2
1437, 1445, 1449 3 , 1455 2 , 1462 2 , 1463
91-100, 775 2
2 , 1464 2 , 1465 2 , 1466 2 , 1467 2 , 1468 anuddayatāya [an ” ud
”d” ajat”a:ja] 1
anabhiraddhiyā [an ” abH irad ”d”H ija:] 2
2 , 1469 2 , 1470 2 , 1471 2 , 1472 2 , 1473 2288
1577, 1634
2 , 1474 2 , 1475 2 , 1476 2 , 1477 2 , 1478 anuddayā [an ” ud
”d” aja:] 1 194
anabhiraddho [an ” abH irad ”d ”H o:] 3 2 , 1479 2 , 1482-1483, 1486-1487, 1492 2 , anudditthaṁ [an ” ud ” itth aN̊] 1
”d 26
1576, 1633, 2343 ˙˙
1493 2 , 1494 2 , 1495 2 , 1496 2 , 1497 2 ,
anuddhaṁsito [an ” ud
”d”H aN̊s”it”o:] 4
analasā [an ” al”as”a:] 1 1220 1499 2 , 1500 2 , 1501 2 , 1502 2 , 1503 2 ,
1582-1583, 1655-1656
analaso [an ” al”as”o:] 1 1220 1504-1505, 1515, 1521, 1525 3 , 1531 2 ,

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(323)

anuddhaṁseti [an ” ud”d”H aN̊s”e:t”i] 4 anullapanādhippāyassāti ””tarabH o:gika:]


antarabhogikā [an 1
544, 775, 776 2 [an
” ul”l”apan ”H ippa:jas””sa:t”i] 11
” a:d 219
anuddhaṁsethāti 724-731, 738-740 antaravāsakaṁ [an ””taraVa:s”akaN̊] 7
[an” ud
”d”H aN̊s”e:t”h a:t”i] 4 1571-1572, anullapanādhippāyo 162, 308 2 , 1942, 1957 2 , 2411
1628-1629 [an
” ul”l”apan ”H ippa:jo:] 2 724, 740
” a:d antaravāsake [an ””taraVa:s”ake:] 1
anuddhaṁseyya [an ” ud”d”H aN̊s”e;jja] 2 anuvattakā [an ” uVat””taka:] 9 1704, 1957
1573, 1630 1705 2 , 1706, 1712, 1715-1717, 1800 antaravāsakena [an
””taraVa:s”ake:n
” a]
anuddhaṁseyyāti [an ” ud
”d”H aN̊s”e;jja:t”i] anuvattakāti [an ” uVat””taka:t”i] 1 1709 1 1895
2 1580, 1653 anuvattake [an ” uVat””take:] 1 1705 antaravāsakenāti
anuddhaṁsessatha anuvassaṁ [an ” uVas””saN̊] 7 2135 3 , [an
””taraVa:s”ake:n
” a:t”i] 1 1957
[an” ud
”d”H aN̊s”e;s””sat”h a] 2 1572, 1629 2136, 2137 2 , 2421 antaravāsakoti [an ””taraVa:s”ako:t”i] 1
anuddhaṁsessantı̄ti anuvādādhikaranassa 1957
[an” ud
”d”H aN̊s”e;s””san””ti:t”i] 2 1571, 1628 ˙ antarā [an ””tara:] 3 1869, 1894, 1926
[an
” uVa:d ”H ikaranas””sa] 4 1635 3 ,
” a:d
anudhammatā [an ” ud ”H ammat”a:] 2 1636 antarāmagge [an ””tara:magge:] 4 182,
2091, 2290 anuvādādhikaranaṁ 373, 1982, 2176
anupagamma [an ” upagamma] 1 39 ˙ antarikāya [an
[an
” uVa:d ” a:d”H ikaranaN̊] 4 1585, ””tarika:ja] 1 764
anupatitv < ā [an ” upat ”i-t”Va:] 16 744 2 , 1635-1636, 1658 antare [an ””tare:] 1 1568
<
746 2 , 747 2 , 748 2 , 754 2 , 757 2 , 758 anusaññāyamāno antimaṁ [an ””timaN̊] 1 1957
2 , 760 2 [an
” us”añña:jama:n ” o:] 1 198 ante [an ””te:] 4 2121 2 , 2122 2
anupattaṁ [an ” upat””taN̊] 1 1557 anusāsati [an ” us”a:s”at”i] 2 27, 1153 antepure [an ””te:pure:] 3 2309 2 , 2310
anupadajjeyya [an ” upad ”aéée;jja] 2 anusāsatipi [an ” us”a:s”at”ipi] 3 1133, antevāsikavevacanāni
2367, 2379 1145, 1155 [an
””te:Va:s”ikaVe:Vacan ” a:n
” i] 1 101
anupadajjeyyāmāti anusāsanipurekkhārassa antevāsikaṁ [an ””te:Va:s”ikaN̊] 3 92, 99,
[an” upad”aéée;jja:ma:t”i] 2 2367, 2378 [an
” us”a:s”an” ipure;kkh a:ras””sa] 1 1167 1650
anupaddavā [an ” upad ”d” aVa:] 2 1569 anusāsaniyā [an ” us”a:s”an” ija:] 1 446 antevāsikā [an ””te:Va:s”ika:] 1 717
2 anusāsaniṁ [an ” us”a:s”an ” iN̊] 1 1732 antevāsiko [an ””te:Va:s”iko:] 2 1650 2
anuparigantuṁ [an ” uparigan ””tuN̊] 8 anusāsanı̄ [an ” us”a:s”an” i:] 2 416, 446 antevāsinı̄ [an ””te:Va:s”in ” i:] 2 369-370
1454 2 , 1456 2 , 1530 2 , 1532 2 anusāsanti [an ” us”a:s”an””ti] 1 219 antevāsiṁ [an ””te:Va:s”iN̊] 3 1403-1405
anuparigantv < ā [an ” uparigan ” -t”Va:] 1
<
anusāsiyamānānaṁ antevāsı̄ [an ””te:Va:s”i:] 1 1405
994 [an
” us”a:s”ijama:n ” a:n
” aN̊] 1 27 antoatte [an ””to:-att] 2 1905 2
anupavādakā [an ” upaVa:d ” aka:] 1 16 anussarāmi [an ” us””sara:mi] 2 15 2 antoarun˙ ˙ e [an ””to:-arun] 1 1919
anupasampannasaññı̄ anussarāmı̄ti [an ” us””sara:mi:t”i] 2 767 antoārāme ˙ [an””to:-a:ra:m] 3 1913 3
[an” upas”ampan ”n” as”aññi:] 2 2346-2347 2 antoudosite [an ””to:-ud ” o:s”it”] 2 1903 2
anupasampannassa anekapariyāyena [an ” e:kaparija:je:n ” a] antokotthāgārikā
[an” upas”ampan ”n” as””sa] 2 2321, 2347 82 18, 68 3 , 69, 70 3 , 71 2 , 77 2 , 78, ˙˙
[an””to:ko;tth a:ga:rika:] 1 2311
anupasampanne [an ” upas”ampan ”n” e:] 204-205, 208-209, 376, 378, 382 2 ,
antokhette [an ””to:kh e;t””te:] 3 1911 3
3 2347 3 396-397, 550, 777 5 , 997 2 , 1134 2 , 1185
2 , 1233, 1241, 1514, 1572, 1629, 1673 2 ,
antogāme [an ””t o:ga:me:] 2 1899 2
anupādānāya [an ” upa:d ” a:n” a:ja] 6 68
, , , , , , antochāyāya [an ””to:ch a:ja:ja] 2 1915
2 , 70 2 , 777 2 1674 2 1675 2 1678 1705 1730 1764
1805, 1830, 1863, 1884, 1923, 1943, 1958, 2
anupādāya [an ” upa:d ” a:ja] 1 27
1979, 1983, 2001, 2018, 2044, 2075, 2100, antochārattaṁ [an ””to:ch a:rat””taN̊] 1
anupādinne [an ” upa:d ” in
”n”e:] 1 789
2111, 2122, 2137, 2177, 2206, 2224, 2241, 2419
anupubbavidhānena
2254, 2275, 2280, 2313, 2324, 2337, 2352, antotiyojane [an ””to:t”ijo:éan ” e:] 1 2184
[an” upubbaVid ”H a:n ” e:n
” a] 1 288
2366, 2388, 2402, 2422 antodasāhaṁ [an ””to:d” as”a:HaN̊] 2
anupubbena [an ” upubbe:n ”a] 6 39, 53,
anekapariyāyenāti 1880, 2270
539, 1418-1419, 1756
[an” e:kaparija:je:n ” a:t”i] 1 410 antodhaññakarane
anuppattaṁ [an ” uppat””taN̊] 2 1556 2 ˙
anekavihitaṁ [an ” e:kaViHit”aN̊] 2 15 2 [an ” H aññakarane:] 3 1912 3
””to:d
anuppattoti [an ” uppat””to:t”i] 2 53-54
anekavihitānaṁ [an ” e:kaViHit”a:n ” aN̊] antonāvāya [an ””to:n ” a:Va:ja] 2 1909 2
anuppādadhammā
4 7-10 antonivesane [an ””to:n ” iVe:s”an ” e:] 2
[an” uppa:d ”ad” H amma:] 6 5-6, 11 2 , 12
anekākāravokāraṁ 1901 2
2
[an” e:ka:ka:raVo:ka:raN̊] 2 378, 382 antopāsāde [an ””to:pa:s”a:d ” e:] 2 1907
anubandhi [an ” uban ”d”H i] 1 306
H anekepi [an ” e:ke:pi] 3 15 3 2
anubandhiṁsu [an ” uban ”d” iN̊s”u] 4
anokāsaṁ [an ” o:ka:s”aN̊] 8 1608, 1610, antomano [an ””to:man ” o:] 2 65-66
325-328
H 1612, 1614, 1616, 1618, 1620, 1622 antomāse [an” ”
t o:ma:s ”e:] 1 1939
anubhoti [an ” ub o:t”i] 2 2076, 2090
anodissa [an ” o:d” is””sa] 1 435 antomāle [an ””to:ma:le:] 2 1906 2
anuyuñjathāti [an ” ujuñéat”h a:t”i] 2 ˙
antamaso [an ””tamas”o:] 20 79, 85, 104, antovihāre [an””to:ViHa:re:] 2 1914 2
1570, 1627
105 2 , 231, 234, 236, 371, 1002, 1242, antosattāhaṁ [an ””to:s”at””ta:HaN̊] 1
anuyuñjāhı̄ti [an ” ujuñéa:Hi:t”i] 1 1982
1249, 1261, 1460, 1808, 2244, 2367, 2379 2321
anuyuñjitv < ā [an” ujuñéi-t ” Va:] 1 1982 2 , 2427
< antosamaye [an ””to:s”amaje:] 1 2398
anuyuñjiyamānā [an ” ujuñéijama:n ”a:] antaraghare [an ””taragH are:] 10 antosuṅkaghāte [an ””to:s”uNkagH a:t”e:]
1 1982 459-460, 2400, 2401 3 , 2402 2 , 2403, 2412
1 250
anuyuñjiṁsu [an ” ujuñéiN̊s”u] 1 1628 antaradhānena [an ””tarad ”H a:n” e:n” a] 8 antohammiye [an ””to:Hammije:] 2
anuyuñjı̄yamānā [an ” ujuñéi:jama:n ” a:] 26 4 , 28 4
1908 2
1 1628 antaradhāpeti [an ””tarad ”H a:pe:t”i] 5 andubandhanena [an ”d” uban ”d”H an
” e:n
” a]
anullapanādhippāyassa 384 3 , 385, 389
1 222
[an” ul”l”apan
” a:d”H ippa:jas””sa] 1 704 antaradhāpesuṁ [an ””tarad ” H a:pe:s”uN̊] andhakāre [an ”d ”H aka:re:] 1 18
2 26 2
andhakārena [an
”d”H aka:re:n
” a] 1 282

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(324) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

andhavanaṁ [an ”d”H aVan” aN̊] 3 1956 3 aparinate [aparinat”e:] 3 2431 3 appanihitaṁ [appaniHit”aN̊] 9
andhavane [an H ” e:] 4 176-177, ˙ ˙ , 679 3 , 695 3
617-619
”d” aVan aparibhuttaṁ [aparibH ut””taN̊] 2
354-355 1954, 2201 appanihitā [appaniHit”a:] 4 578, 619,
annapānena [an ˙
638, 662
”n
” apa:n ” e:n
” a] 1 453 aparibhogaṁ [aparibH o:gaN̊] 1 231
annaṁ [an
”n”aN̊] 2 497-498 aparisaṅkitanti [aparis”aNkit”an
””ti] 1 appanihitāya [appaniHit”a:ja] 3 619,
˙
638, 662
apakkami [apakkami] 1 707 1674
apagatakālako [apagat”aka:lako:] 1 aparisaṅkitassa [aparis”aNkit”as””sa] 4 appanihito [appaniHit”o:] 8 576-577,
˙ ˙ , 636-637, 660-661
617-618
34 1590, 1595, 1602-1603
apagatā [apagat”a:] 10 202 2 , 394 4 , aparisaṅkitaṁ [aparis”aNkit”aN̊] 1 appatirūpaṁ [appat”iru:paN̊] 16 78,
995 2 , 1182 2 1578 194, 204, 208, 541, 777, 997, 1134, 1185,

apagabbho [apagabbH o:] 3 12 3 1943, 1958, 1979, 2018, 2044, 2191, 2366
aparisuddho [aparis”ud ”H o:] 1 766
”d
apagabbhoti [apagabbH o:t”i] 1 12 apare [apare:] 3 283, 286, 456 appatı̄to [appat”i:t”o:] 4 1573, 1577,
1630, 1634
apacayassa [apacajas””sa] 3 71, 1673, aparena [apare:n ” a] 19 64, 82, 542 2 ,
1675 551, 553, 555, 563, 776, 1223-1224, 1225
appatı̄toti [appat”i:t”o:t”i] 2 1577, 1634
apacayāya [apacaja:ja] 2 1673, 1675 2 , 1227 2 , 1573, 1582, 1630, 1655 appadakkhinaggāhı̄
˙
apacito [apacit”o:] 2 542 2 aparopi [aparo:pi] 1 1999 [appad ” akkh inagga:Hi:] 1 1732
apaccakkhātā [apaccakkh a:t”a:] 30 apalokema [apal”o:ke:ma] 1 36 appapuññā [appapuñña:] 2 82, 1565
90, 91 2 , 92-97, 102 21 apalokessāmāti [apal”o:ke;s””sa:ma:t”i] appamattakenapi
apaccakkhāya [apaccakkh a:ja] 5 82, 1 35 [appamat””take:n ” api] 8 2278 2 , 2279 2 ,
84-85, 90, 146 apasāditā [apas”a:d
” it”a:] 1 1224 2280 4

apajāpatikaṁ [apaéa:pat”ikaN̊] 1 1220 apasādito [apas”a:d” it”o:] 2 1226-1227 appamattakepi [appamat””take:pi] 1


201
apaññattaṁ [apaññat””taN̊] 5 26, 2161 apasādesi [apas”a:d” e:s”i] 2 720-721
2 , 2162-2163 appamattassa [appamat””tas””sa] 3
apassanto [apas””san ””to:] 1 557
15-17
apaññatte [apaññat””te:] 1 62 apassaṁ [apas””saN̊] 3 551, 555, 568
apatikaṁ [apat”ikaN̊] 1 1220 appamattā [appamat””ta:] 1 2189
apassāya [apas””sa:ja] 2 179-180
apattakassa [apat””takas””sa] 1 2288 appamānikāyo [appama:nika:jo:] 3
apassenaṁ [apas””se:n ” aN̊] 2 416, 436 ˙ 2
1417, 1420
apatte [apat””te:] 3 553 3 apassene [apas””se:n” e:] 1 436
appamādo [appama:d ” o:] 1 2189
apatto [apat””to:] 2 2262 2 apāyaṁ [apa:jaN̊] 7 16, 70 2 , 78 2 ,
appavārito [appaVa:rit”o:] 27
apadaṁ [apad ” aN̊] 2 230, 252 541 2
2016-2017, 2018 2 , 2019, 2036, 2037 3 ,
apadisanti [apad ” is”an
””ti] 1 1563 apāsādikaṁ [apa:s”a:d
” ikaN̊] 2 1943,
2042-2043, 2044 2 , 2045, 2065, 2066 3 ,
aparajjhati [aparaééH at”i] 1 1571 2191
2364-2365, 2366 2 , 2367, 2380, 2381 3
aparajjhāmi [aparaééH a:mi] 1 1569 apāhaṁ [apa:HaN̊] 2 93 2 appavāritoti [appaVa:rit”o:t”i] 3 2029,
aparannanissitaṁ [aparannan ” is””sit”aN̊] api [api] 44 36, 745, 763-764, 776, 1001, 2056, 2376
2 1453˙ ,˙ 1529 1138, 1176-1177, 1181, 1189, 1421, 1568,
appasannassa [appas”an ”n” as””sa] 1 2392
aparannaṁ [aparannaN̊] 2 241 2 1755-1756, 1804, 1819 2 , 1820 2 , 1821 2 ,
˙ ˙ [aparas””sa] 2 311-312 appasannā [appas”an ” a:] 7 1676,
”n
aparassa 1822 2 , 1823 2 , 1824 2 , 1829, 1846 2 ,
1755-1757, 1772, 1804, 1829
1847 2 , 1848 2 , 1849 2 , 1850 2 , 1851 2 ,
aparaṁ [aparaN̊] 2 1383, 1396 appasannānañceva
2016, 2042, 2364
aparikkamanaṁ [aparikkaman ” aN̊] [appas”an”n ” añce:Va] 7 68, 70, 77,
” a:n
100 1445, 1449 2 , 1454 2 , 1462 2 , 1463
apisu [apis”u] 1 1562
204, 208-209, 777
2 , 1464 2 , 1465 2 , 1466 2 , 1467 2 , 1468 apuññaṁ [apuññaN̊] 1 379
appasannānaṁ [appas”an ”n” a:n” aN̊] 58
2 , 1469 2 , 1470 2 , 1471 2 , 1472 2 , 1473 aputtho [aputth o:] 2 446, 1153 68, 70-71, 77-78, 204, 208-209, 390, 396,
˙˙
aputtaka ṁ [aput””takaN̊] 2 60, 62
2 , 1474 2 , 1475 2 , 1476 2 , 1477 2 , 1478 541, 777, 997, 1134, 1185, 1233, 1241,
2 , 1479 2 , 1480, 1482, 1484, 1486, apekkhavā [ape;kkh aVa:] 3 1000, 1420, 1436, 1514, 1572, 1629, 1678, 1705,
1488-1491, 1492 2 , 1493 2 , 1494 2 , 1495 1137, 1188 1730, 1757, 1805, 1830, 1863, 1884, 1923,
2 , 1496 2 , 1497 2 , 1498-1499, 1500 2 , appakañca [appakañca] 1 26 1943, 1958, 1979, 2001, 2018, 2044, 2075,
1501 2 , 1502 2 , 1503 2 , 1504 2 , 1521, appakilamathena 2100, 2111, 2122, 2137, 2177, 2191, 2206,
1525 2 , 1530 2 , 1538 2 , 1539 2 , 1540 2 , [appakil”amat”h e:n
” a] 6 1430 2 , 1756 2 , 2224, 2241, 2254, 2275, 2280, 2313, 2324,
1541 2 , 1542 2 , 1543 2 , 1544-1545, 1546 2159 2 2337, 2352, 2366, 2388, 2402, 2422
2 , 1547 2 , 1548 2 , 1549 2
appagghaṁ [appaggH aN̊] 3 2039, appasādāya [appas”a:d ” a:ja] 7 68, 70,
aparikkamanāti [aparikkaman ” a:t”i] 2068, 2383 77, 204, 208-209, 777
8 1480, 1482, 1484, 1486, 1488-1491 appicchatāya [appicch at”a:ja] 3
appaccuddhate [appaccud ” H ate:]
”d 2
aparikkamane [aparikkaman ” e:] 2 1917, 2417 ˙ 1673-1675
1437, 1515 appicchassa [appicch as””sa] 4 71,
appaticchannaṁ [appaticch an ”n”aN̊]
aparikkamanoti [aparikkaman ” o:t”i] ˙ 2
2 1832 1673-1675
2 1544-1545 appicchā [appicch a:] 44 203, 395, 776,
appatibhānā [appatibH a:n ” a:] 1 1568
aparikkhittassa [aparikkh it””tas””sa] 1 appat˙ irūpaṁ [appatiru:paN̊] 5 70, 996, 1133, 1184, 1232, 1240, 1513, 1571,
213 ˙ , 390, 396
77, 209 1628, 1677, 1704, 1729, 1763, 1804, 1829,
aparikkhittaṁ [aparikkh it””taN̊] 6 h 1862, 1942, 1957, 1978, 1982, 2000, 2017,
1901-1902, 1911 2 , 1912 2
appativekkhitv
˙ < ā [appatiVe;kk i-t”<Va:] 2043, 2074, 2099, 2110, 2121, 2136, 2176,
1 458
aparikkhitto [aparikkh it””to:] 8 2205, 2223, 2240, 2253, 2274, 2279, 2312,
1899-1900, 1903-1904, 1913 2 , 1914 2
appatisandhikā [appatis”an
”d”H ika:] 1
2323, 2336, 2351, 2365, 2401, 2421
414 ˙
aparikkhittopi [aparikkh it””to:pi] 1 appitañca [appit”añca] 5 2363 2 ,
212
appanihitañca [appaniHit”añca] 18 2364, 2367, 2378
˙ , 650 3 , 660-662, 674 3 , 688 3 ,
636-638
apariggahitaṁ [apariggaHit”aN̊] 1 201 appitaṁ [appit”aN̊] 8 2031, 2033, 2036,
689 3
apariccattaṁ [apariccat””taN̊] 1 215 2058, 2060, 2065, 2363, 2380
appanihitassa [appaniHit”as””sa] 6
aparinatasaññı̄ [aparinat”as”aññi:] 2 ˙ , 636-637, 660-661 appiyo [appijo:] 1 1434
˙ 617-618
2431 2

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(325)

appeva [appe:Va] 7 58, 1573, 1581, abhinigganhāti [abH in ” igga-nH< a:t”i] 2 abhivādeyya [abH iVa:d ” e;jja] 1 4
1630, 1654, 2367, 2378 ˙< abhivādeyyaṁ [abH iVa:d ” e;jjaN̊] 1 4
1022, 1081
apphotentipi [apph o:te;n ””tipi] 1 1753 abhininnāmesiṁ [abH in ” in
”n”a:me:s”iN̊] abhiviññāpesi [abH iViñña:pe:s”i] 1 62
˙ H
apphotessantipi [apph o:te;s””san ””tipi] 3 15-17 abhivitaritv< ā [ab iVit”ari-t”<Va:] 2
˙ abhinippı̄lanā [abH in
” ippi:lan ” a:] 2
1 1757 399, 782
abandhanaṁ [aban ”d”H an
” aN̊] 7 1008, 1018˙ abhisaṅkhārikaṁ [abH is”aNkh a:rikaN̊]
2291-2295, 2301-2302 abhinippı̄leti [abH in
” ippi:le:t”i] 2 1022, 1 1565
abandhanena [aban ”H an ˙
”d ” e:n
” a] 7 2291 1081 abhisamito [abH is”amit”o:] 1 1729
5 , 2296 2 abhinippı̄lenti [abH in
” ippi:le;n
””ti] 1 abhisamitoti [abH is”amit”o:t”i] 1 1729
abandhano [aban ”d”H an
” o:] 1 2283 1082 ˙
abhisametāvinı̄ [abH is”ame:t”a:Vin
” i:]
abandhanokāsaṁ abhinipphāditaṁ [abH in
” ipph a:d
” it”aN̊] 2 1815, 1842
[aban ”d”H an
” o:ka:s”aN̊] 7 2296-2300, 1 2089 abhisambuddho [abH is”ambud ”H o:]
”d
2303-2304 abhinipphādeti [abH in ” ipph a:d ” e:t”i] 6 1 13
abandhanokāsena 2088 2 , 2089, 2092 3 abhihatthuṁ [abH iHatth uN̊] 2 2002,
[aban ”d”H an ” a] 3 2301 2 , 2303
” o:ka:s”e:n abhinipphādeyya [abH in ” ipph a:d ” e;jja] 2008 ˙ ˙
abandhanokāso [aban ”d”H an
” o:ka:s”o:] 6 2076 5 , 2090 abhihariṁsu [abH iHariN̊s”u] 2 53, 2311
1 2283 abhinibbhijjeyya [abH in ” ibbH iéée;jja] abhūtaṁ [abH u:t”aN̊] 8 541, 546, 557,
abalabalo [abal”abal”o:] 1 1754 1 13 566, 569, 572, 1586, 1660
abbudaṁ [abbud ” aN̊] 2 63 2 abhinimminissāmi abhogena [abH o:ge:n ” a] 2 2289 2
abbohārikanti [abbo:Ha:rikan ””ti] 1 [abH in” immin” is””sa:mi] 1 22 amaggaṁ [amaggaN̊] 2 136 2
553 abhinisı̄di [abH in ” i] 5 176-177,
” is”i:d amaggena [amagge:n ” a] 2 136 2
abbohārikāti [abbo:Ha:rika:t”i] 1 780 179-180, 188
H ” is
amanāpā [aman ” a:pa:] 4 1429 2 , 1431
abbhañjiṁsu [abbH añéiN̊s”u] 2 491-492 abhinisı̄ditv < ā [ab in ”i:d” i-t”Va:] 3
< 2
abbhaññāsiṁ [abbH añña:s”iN̊] 9 17 9 175, 178, 181
amanāpikaṁ [aman ” a:pikaN̊] 5
abbhantaraṁ [abbH an ””taraN̊] 3 165 abhinisı̄denti [abH in ” is”i:d” e;n””ti] 27 111 439-443
2 , 1910 5 , 112-133
amanussapandakassa
abbhantarimena [abbH an ””tarime:n
” a] abhinetabbā [abH in ” e:t”abba:] 4 1437, [aman ˙˙
” us””sapandakas ””sa] 4 109-110, 128,
1 1444 1445, 1515, 1521 132
abbhākutikā [abbH a:kutika:] 1 1754 abhinne [abH in ” e:] 3 306 2 , 2268
”n amanussapandakaṁ
˙ abhippamodayaṁ ˙˙
abbhāghātanissita ṁ [aman ” us””sapandakaN̊] 2 116, 124
[abbH a:gH a:t”an
” is””sit”aN̊] 2 1453, 1529 [abH ippamo:d ” ajaN̊] 1 387 amanussapandako
abbhuggacchi [abbH uggacch i] 1 63 abhippasannā [abH ippas”an ”n”a:] 1 [aman ˙˙
” us””sapandako:] 1 108
abbhuggato [abbH uggat”o:] 1 2 2311 amanussapurisassa
H abhippasanno [abH ippas”an ”n
” o:] 1 [aman ” us””sapuris”as””sa] 4 109-110, 128,
abbhuggantv < ā [abb uggan ” -t”Va:] 1
< 197
1956 132

abbhutadhammaṁ abhippası̄diṁsu [abH ippas”i:d ” iN̊s”u] 1 amanussapurisaṁ


[abbH ut”ad
” H ammaN̊] 2 26, 28 372 [aman
” us””sapuris”aN̊] 2 118, 124
abbhutamakaṁsu [abbH ut”amakaN̊s”u] abhima ṅgalasammatā amanussapuriso [aman ” us””sapuris”o:]
1 1237
[abH imaNgal”as”ammat”a:] 1 1804 1 108

abbhutaṁ [abbH ut”aN̊] 2 744, 762 abhiyuñjati [abH ijuñéat”i] 4 239-242 amanussitthiyā [aman ” us””sit””th ija:] 4
H
abbhetabbo [abb e:t”abbo:] 1 1796 abhirati [abH irat”i] 6 558, 574, 584 4 109-110, 128, 132

abbheti [abbH e:t”i] 2 786, 1787 abhiratiyāti [abH irat”ija:t”i] 1 740 amanussitthiṁ [aman ” us””sit””th iN̊] 2
H
abbheyya [abb e;jja] 1 1796 abhiratı̄ti [abH irat”i:t”i] 1 584 114, 122
abhirato [abH irat”o:] 4 57, 59, 61, 740 amanussitthı̄ [aman ” us””sit””th i:] 1 108
abyāvatena [a-bja:Vate:n ” a] 1 1226
< ˙ < abhiramatı̄ti [abH iramat”i:t”i] 1 374 amanussubhatobyañjanakassa
abr <
< ahm< acariyena abhiramasi [abH iramas”i] 1 740 [aman ” us””subH at”o:-bjañéan ” akas””sa] 4
[a-br
< a-Hm< acarije:n” a] 1 544 <
abhiramassu [abH iramas””su] 3 47-49 109-110, 128, 132
abr
< ahm< acārinı̄ [a-br < a-Hm
< aca:rin ” i:] abhirameyya [abH irame;jja] 1 1200 amanussubhatobyañjanakaṁ
1 1942 H <
abhiruhitv < ā [ab iruHi-t”<Va:] 2 [aman ” us””subH at”o:-bjañéan ” akaN̊] 2 114,
abr
< ahm< acārinı̄ti [a-br < a-Hm< aca:rin ” i:t”i]
481-482 122
<
1 1942
abhirūpaṁ [abH iru:paN̊] 2 194 2 amanussubhatobyañjanako
abhani [abH ani] 2 720-721 <
˙ abhirūpā [abH iru:pa:] 8 193, 393,
abhabbo [abH abbo:] 4 106, 228, 572, [aman” us””subH at”o:-bjañéan ” ak] 1 108
1180, 1220-1221, 2309 2 , 2310 <
738 amanussena [aman ” a] 2 519-520
” us””se:n
H
abhirūpo [abH iru:po:] 3 993, 1133,
abhayā [ab aja:] 2 1569 2 1220 amanussopi [aman ” us””so:pi] 1 212
abhikkantaṁ [abH ikkan ””taN̊] 2 18 2 abhirūlhaṁ [abH iru:-lH <aN̊] 3 1123,
amukasm < iṁ [amuka-s”< miN̊] 3 2015,
abhikkantena [abH ikkan ””te:n
” a] 1 1754 ˙< 2041, 2362
1125-1126
H h
abhikkhanaṁ [ab ikk anaN̊] 2 1941
˙ abhivādeti [abH iVa:d ” e:t”i] 2 3 2 amukassa [amukas””sa] 6 1220 2 , 1803,
2
abhivādetv ā [ab H iVa:d” e:-t”Va:] 32 18, 2309, 2362 2
H
abhijjamāne [ab iééama:n ” e:] 1 379 < <
22, 24, 36, 41-42, 51, 201, 539, 744, 1180, amukaṁ [amukaN̊] 2 1221-1222
H
abhiññā [ab iñña:] 1 2
abhinigganhanā [abH in ” igga-nH
1419, 1430, 1557, 1566, 1569, 1674 2 , <a [amu-t”<ra] 1 15
amutr
< an
” a:] 1755, 1756 2 , 1974, 2159, 2162, 2189-2190,
˙<
2 1008, 1017 2204, 2307 2 , 2308, 2310, 2364 <āsiṁ [amu-t”<ra:s”iN̊] 1 15
amutr

abhinigganhanti [abH in ” igga-nH an” ”


t i] abhivādenti [abH iVa:d ” e;n””ti] 1 1982 amūlakañceva [amu:l”akañce:Va] 1
˙< < 1573
1 1082 abhivādentı̄ti [abH iVa:d ” e;n””ti:t”i] 1
1982 amūlakasikkhāpadaṁ
[amu:l”akas”ikkh a:pad
” aN̊] 1 1625

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(326) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

amūlakaṁ [amu:l”akaN̊] 4 311-312, ayye [ajje:] 6 61, 303, 1942, 1957, 2364 alaṅkarāti [al”aNkara:t”i] 2 56, 61
1578, 1799 2 alaṅkāraṁ [al”aNka:raN̊] 2 2309 2
amūlakā [amu:l”aka:] 1 284 ayyeti [ajje:t”i] 3 56, 61 2 alaṅkārena [al”aNka:re:n ” a] 4 56 2 , 61
amūlakena [amu:l”ake:n” a] 6 544, 1571 ayyena [ajje:n ” a] 4 2071 3 , 2311 2
2 , 1572 2 , 1573 ayyenamh < i [ajje:n ” a-mH
< i] 2 1569 2 alaṅkāroti [al”aNka:ro:t”i] 1 2309
ambacorakā [ambaco:raka:] 2 325, ayyo [ajjo:] 64 371, 1220 2 , 1221 5 , alajjino [al”aééin ”o:] 10 202, 394 2 , 995,
327 1222-1223, 1228 3 , 1229 3 , 1230 3 , 1231 1182-1183, 1753, 1755-1757
ambapālakā [ambapa:l”aka:] 1 360 3 , 1237 3 , 1238, 1239 2 , 1755-1756, 1804 alañca [al”añca] 2 1831, 1834
ambaphalaṁ [ambaph al”aN̊] 1 360 2 , 1819 4 , 1820 4 , 1821-1824, 1829 2 ,
< i [al”a-ñH
alañh
<
i] 1 68
ambaṁ [ambaN̊] 4 325, 327, 329, 358 1846 2 , 1847, 1850-1851, 1942, 1957, 1977,
1999, 2016, 2042, 2071 3 , 2072, 2364 3
alattha [al”at””th a] 2 51 2
ambho [ambH o:] 2 397, 405
araññagato [araññagat”o:] 1 385 alabhanto [al”abH an ””to:] 2 2174 2
amma [amma] 4 59-62
araññatthaṁ [araññatth aN̊] 3 230, alabhamānā [al”abH ama:n ” a:] 1 19
ammatātā [ammat”a:t”a:] 4 43-45, 50
244 2 ˙ ˙ alamariyañānadassanaṁ
ammāti [amma:t”i] 1 60 ˙ ” as””san
[al”amarijaña:nad ” aN̊] 2 551, 555
< ākañca [a-mH
amh < a:kañca] 3 780,
araññamh< i [arañña-mH < i] 1 705 alaṁ [al”aN̊] 21 22 2 , 55, 68, 100 2 ,
1704, 2248 araññaṁ [araññaN̊] 4 214 2 , 244 2
163-165, 183-184, 536-537, 1674, 1765 2 ,
araññā [arañña:] 1 210
< ākañceso [a-mH
amh < a:kañce:s”o:] 2 1775, 1779-1780, 1859, 1998
1706, 1711 araññe [araññe:] 10 189, 201, 244, 714 alaṁkammaniye [al”aN̊kamman ” ije:]
2 , 993, 994 2 , 1133, 1916
< ākampi [a-mH
amh < a:kampi] 8 2098 4 , 10 1803, 1804 3 , 1805 2 , 1806,
2099, 2100 2 , 2310 araññeti [araññe:t”i] 1 208 1823-1824, 1829
< ākampetaṁ [a-mH
amh < a:kampe:t”aN̊] arasarūpo [aras”aru:po:] 3 5 3 alaṁkammaniyeti
3 1704, 1706, 1711 arahataṁ [araHat”aN̊] 1 2 [al”aN̊kamman ” ije:t”i] 1 1813
< ākaṁ [a-mH
amh < a:kaN̊] 60 43-45, arahatā [araHat”a:] 1 27 alaṁvacanı̄yā [al”aN̊Vacan ” i:ja:] 1
47-48, 208, 371 2 , 535-536, 537 2 , arahato [araHat”o:] 1 1 1414
716-717, 1181 2 , 1221 2 , 1222 2 , 1224,
arahattañca [araHat””tañca] 11 644 2 , alābhakena [al”a:bH ake:n ” a] 10 439 2 ,
1226, 1563 12 , 1565 2 , 1566 2 , 1567,
650 2 , 656 2 , 668 2 , 674, 688-689 440 2 , 441 2 , 442 2 , 443 2
1729 6 , 1754, 1922, 1961, 1974-1976, 2135,
arahattassa [araHat””tas””sa] 7 581, 625, alābhā [al”a:bH a:] 4 65, 67, 379, 2098
2248, 2309, 2387, 2421 5
644, 650, 656, 668, 695 alohitāsi [al”o:Hit”a:s”i] 1 1154
< e [a-mH
amh < e:] 7 733-734, 1220 2 , arahattaṁ [araHat””taN̊] 9 64, 625 2 , avaca [aVaca] 4 1237, 1765, 1779-1780
1567, 1569, 2098
679, 695 2 , 1556 2 , 1557 avacanı̄yaṁ [aVacan ” i:jaN̊] 11 1729,
< ehi [a-mH
amh < e:Hi] 7 733-734, 1571, arahantavādena [araHan ””taVa:d
” e:n
” a] 1730 2 , 1731 2 , 1736, 1738 2 , 1739-1741
1626 2 , 1998, 2042
2 733-734 avacaṁ [aVacaN̊] 3 551, 555, 568
ayañca [ajañca] 7 733-734, 1221 2 ,
arahanto [araHan ””to:] 2 733-734 avacāsi [aVaca:s”i] 2 2071 2
1222-1223, 2257
arahantoti [araHan ””to:t”i] 6 716, 733, avacuttha [aVacut””th a] 9 1626, 1704,
ayampi [ajampi] 7 206, 210, 391, 397,
734 4 1706 2 , 1711, 1714 2 , 1731, 1736
551, 555, 1831
arahasi [araHas”i] 1 1148 avannampi [aVannampi] 14 1133,
ayampı̄ti [ajampi:t”i] 4 227, 413, 571, ˙ ,˙ 1155-1166
arahaṁ [araHaN̊] 6 2, 27, 143, 175, 1145
1852
181, 712 avannaṁ [aVannaN̊] 2 71, 1147
ayaṁ [ajaN̊] 103 5-12, 15 2 , 16 2 , 17 ˙˙
arahā [araHa:] 1 537 avatthāsi [aVat””th a:s”i] 5 459, 469, 471,
8 , 27 2 , 28 2 , 87-88, 211, 371 2 , 398,
542-546, 556, 999, 1136, 1187, 1243,
arahāti [araHa:t”i] 4 722-723, 741 2 473, 475
1446-1447, 1450-1451, 1522-1523, araho [araHo:] 4 416 2 , 429 2 avalittā [aVal”it””ta:] 2 1439, 1458
1526-1527, 1564 3 , 1574, 1631, 1680, arahosaññı̄ [araHo:s”aññi:] 4 416 2 , avalitto [aVal”it””to:] 2 1517, 1534
1690-1692, 1739-1741, 1782-1783, 1796, 429 2
avasitthaṁ [aVas”itth aN̊] 3 2350 3
1806-1807, 1835, 1888-1889, 1942, 1945, ariyakena [arijake:n ” a] 2 102 2 avasesa ˙ ˙ ṁ [aVas”e:s”aN̊] 2 214, 1007
1964, 1984-1985, 2076, 2091 2 , 2102, 2113, ariyañca [arijañca] 6 643, 650, 667, avaseso [aVas”e:s”o:] 1 2081
2142-2143, 2193, 2204, 2208, 2226, 2243, 674, 688-689
avahatanti [aVaHatan ””ti] 4 301 2 , 303
2263-2267, 2273, 2278, 2281 2 , 2282, 2284, ariyassa [arijas””sa] 5 102 2 , 624, 643, ˙
2
2288, 2290 2 , 2309, 2339, 2354, 2424 667
avahato [aVaHato:] 1 350
ayogulo [ajo:gulo:] 1 549 ariyaṁ [arijaN̊] 3 624, 679, 695
˙ [ajo:n avahat˙ oti [aVaHato:t”i] 2 302 2
ayoniso ” is”o:] 1 82 ariyā [arija:] 1 14 ˙ acitto [aVaHaranacit””to:]
avaharan 1
ayopatto [ajo:pat””to:] 1 2261 ariyānaṁ [arija:n
” aN̊] 2 16 2 ˙
216
ayyaputta [ajjaput””ta] 1 58 ariyo [arijo:] 4 580, 624, 643, 667 avaharati [aVaHarat”i] 15 256, 258, 259
ayyaputtena [ajjaput””te:n ” a] 2 1729 2 arunuggamanā [arunuggaman ”a:] 1 2 , 260 2 , 261-269
ayyaputto [ajjaput””to:] 2 54, 58 ˙
1897
avaharatūti [aVaHarat”u:t”i] 2 265-266
ayyassa [ajjas””sa] 21 196, 198, 201, arunuggamane [arunuggaman ” e:] 5
˙ , 1935, 2263, 2317, 2416 avaharamāno [aVaHarama:n ” o:] 1
1133, 1180, 1216, 1512, 1848 2 , 1849, 1873
226
1974, 2203 2 , 2204 2 , 2213, 2307, 2308 4 arūpiyasaññı̄ [aru:pijas”aññi:] 5 avaharāti [aVaHara:t”i] 12 256,
ayyassāyaṁ [ajjas””sa:jaN̊] 1 372 2218-2219, 2234 2 , 2235
259-264, 267 2 , 268-270
ayyasseveso [ajjas””se:Ve:s”o:] 1 2310 arūpiye [aru:pije:] 9 2219 3 , 2234 3,
avahari [aVaHari] 31 298 4 , 299,
ayyaṁ [ajjaN̊] 13 1217, 2015 2 , 2016, 2235 3
313-314, 315 3 , 316 4 , 317, 319-320, 329
2041 4 , 2042, 2070, 2362 2 , 2364 aroganattā [aro:gan ” at””ta:] 1 1804 2 , 330-331, 350, 352-353, 356-357, 363 3 ,
ayyā [ajja:] 11 369-370, 394, 1568, 1569 arogaputtā [aro:gaput””ta:] 1 1804 365-366
3 , 1754, 1961, 2189, 2421 arogo [aro:go:] 1 797 avaharitunti [aVaHarit”un ””ti] 1 267
ayyāti [ajja:t”i] 4 1566, 1569 3 alakkhikā [al”akkh ika:] 1 82 avaharitthāti [aVaHarit””th a:t”i] 2
ayyānaṁ [ajja:n ” aN̊] 2 1569, 2273 alaṅkatā [al”aNkat”a:] 3 56, 61, 2309 208-209
alaṅkate [al”aNkat”e:] 2 2309 2

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(327)

avaharitv < ā [aVaHari-t”<Va:] 4 208, 321, avissajjetv < ā [aVis””saéée:-t”<Va:] 2 2138, asambaddho [as”ambad ”H o:] 4 1986,
”d
351, 374 2146 2004, 2021, 2369
asambhinne [as”ambH in ”n
” e:] 1 283
avaharimh < āti [aVaHari-mH < a:t”i] 1 208 avissajjetv < āti [aVis””saéée:-t”<Va:t”i] 1
avaharissatha [aVaHaris””sat”h a] 2 2153 asammutthā [as”ammutth a:] 1 14
asallı̄naṁ˙ ˙ [as”al”l”i:n
” aN̊] 1 14
208-209 avihesā [aViHe:s”a:] 1 194
avaharissāmāti [aVaHaris””sa:ma:t”i] 1 avı̄tarāgā [aVi:t”ara:ga:] 1 380 asaṁvāso [as”aN̊Va:s”o:] 1 769
350 avı̄tarāgo [aVi:t”ara:go:] 1 27 asaṁvāsoti [as”aN̊Va:s”o:t”i] 17 72, 79,
avaharissāmı̄ti [aVaHaris””sa:mi:t”i] 19 avuttā [aVut””ta:] 2 1954, 2201 85, 107 2 , 206, 210, 229 2 , 391, 397, 415

231-235, 236 2 , 237 2 , 239-244, 298-299, 2 , 551, 555, 573 2


avutto [aVut””to:] 3 2029, 2056, 2376
316-317 asaṁvijjamānaṁ [as”aN̊Viééama:n ” aN̊]
avocumh < ā [aVo:cu-mH < a:] 2 1626 2 1 557
avahariṁsu [aVaHariN̊s”u] 1 292 asakyaputtiyabhāvaṁ
avaharı̄ti [aVaHari:t”i] 3 268-270 < asaṁsayāti [as”aN̊s”aja:t”i] 1 772
[as”a-kjaput””tijabH a:VaN̊] 10 91-100 asādiyantassa [as”a:d ” ijan””tas””sa] 2 138,
avaharuṁ [aVaHaruN̊] 1 286 <
avahareyya [aVaHare;jja] 1 217 asakyaputtiyavevacanāni 1110
<
avahārakassa [aVaHa:rakas””sa] 6 [as”a-kjaput””tijaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101 asādiyantassāti [as”a:d ” ijan””tas””sa:t”i] 5
< 162, 179-180, 188, 1122
259-260, 262, 264, 266, 269 asakyaputtiyo [as”a-kjaput””tijo:] 10
avahārako [aVaHa:rako:] 2 265-266 < < asādiyantiyāti [as”a:d” ijan””tija:t”i] 1
92, 93 4 , 105-106, 228, 414, 572
151
avahāsi [aVaHa:s”i] 1 290 asakyaputtiyoti [as”a-kjaput””tijo:t”i] 1
< < ”H a:rana:] 2
asādhāranā [as”a:d
avāpuranaṁ [aVa:puranaN̊] 1 994
152-153 ˙
99
˙
avāyāpitasaññı̄ [aVa:ja:pit”as”aññi:] asakyaputtiyosi [as”a-kjaput””tijo:s”i] asāraddho [as”a:rad ”H o:] 1 14
”d
2 2358-2359 < <
21 1588-1590, 1599-1601, 1606, 1641-1651, asāvetukāmo [as”a:Ve:t”uka:mo:] 1
avāyāpite [aVa:ja:pit”e:] 3 2359 3 1662, 1665, 1670 102
avāyimaṁ [aVa:jimaN̊] 5 2103, 2115, asaṅgahitattā [as”aNgaHit”at””ta:] 1 26
asi [as”i] 1 708
2125, 2148, 2167
asaṅgahitāni [as”aNgaHit”a:n ” i] 1 26 asilomaṁ [as”il”o:maN̊] 1 749
avāharuṁ [aVa:HaruN̊] 1 286
asacchikate [as”acch ikat”e:] 3 553 3 asiṁ [as”iN̊] 5 378-380, 402, 437
avikappitaṁ [aVikappit”aN̊] 1 1871
asañcicca [as”añcicca] 3 449, 459, 1110 ası̄ [as”i:] 1 749
avikappite [aVikappit”e:] 4 1878, 1937,
asañciccāti [as”añcicca:t”i] 6 459-460, ası̄sakaṁ [as”i:s”akaN̊] 1 760
2268, 2396
469, 471, 473, 475 asukāya [as”uka:ja] 1 1238
avikappito [aVikappit”o:] 1 2260
asaññatā [as”aññat”a:] 1 548 asuko [as”uko:] 12 537 10 , 538 2
avicāraṁ [aVica:raN̊] 1 14
asaññatoti [as”aññat”o:t”i] 1 549 asuci [as”uci] 73 780 2 , 945-952, 953 2 ,
avijjandakosaṁ [aViééandako:s”aN̊] 1
˙ ˙ asatiyā [as”at”ija:] 1 1110 954, 955 2 , 956, 957 2 , 958, 959 2 , 960,
13
asaddhammaṁ [as”ad ”d ”H ammaN̊] 2 961 2 , 962, 963 2 , 964, 965 2 , 966-967,
avijjā [aViééa:] 3 15-17
70, 78 968 2 , 969 2 , 970 2 , 971, 972 2 , 973, 974
avijjāgatāya [aViééa:gat”a:ja] 1 13
asaddhammo [as”ad ”d”H ammo:] 1 103 2 , 975 2 , 976, 977 2 , 978, 979 2 , 980,
avijjāsavāpi [aViééa:s”aVa:pi] 1 17 981 2 , 982, 983 2 , 984, 985 2 , 986 2 , 987
asantaṁ [as”an ””taN̊] 10 36, 546, 557,
aviññussa [aViññus””sa] 1 102 566, 572, 1958, 1979, 2018, 2044, 2366 2 , 988, 989 2 , 990 2 , 991 2 , 1942
avitakkaṁ [aVit”akkaN̊] 1 14 asantutthā [as”an ””tutth a:] 6 1230, asuciṁ [as”uciN̊] 8 775, 776 4 , 777 2 ,
avidūre [aVid ” u:re:] 7 41, 205, 1191, ˙ ˙ , 2042, 2073, 2364
1977, 2016 1942
1430 2 , 1956, 2160
asantutthitāya [as”an ””tutth it”a:ja] 1 71 asutassa [as”ut”as””sa] 4 1589, 1594,
avinatthe [aVin ” atth e:] 7 1878, 1917, asante ˙ ˙[as”an ” ”
t e:] 2 2178, 2183 1602-1603
1937, ˙2268
˙ , 2318, 2396, 2417
asutaṁ [as”ut”aN̊] 2 1578, 1674
asantepi [as”an ””te:pi] 2 2178, 2184
avinayavādı̄ [aVin ” ajaVa:d” i:] 1 1704 asuddhaditthi [as”ud ”H ad
”d ” itth i] 10
asanthatassa [as”an ””th at”as””sa] 32 120
avinipātadhammo ˙ ˙-1619
1607 2 , 1612
2 , 121 2 , 122 4 , 123 4 , 124 4 , 125 4 ,
[aVin ”H ammo:] 1 34
” ipa:t”ad 130 2 , 131 2 , 132 4 , 133 4 asuddhaditthissa [as”ud ”d”H ad” itth is””sa]
avippavāsasammuti asanthatāya [as”an ””th at”a:ja] 8 120 2 , 2 1624 2 ˙ ˙
[aVippaVa:s”as”ammut”i] 1 1890 121 2 , 130 2 , 131 2 asuddhe [as”ud ”H e:] 3 1607 2 , 1624
”d
avippavāsasammutiyā asappāyāni [as”appa:ja:n ” i] 8 394 8 asuddho [as”ud ”H o:] 8 1608-1611,
”d
[aVippaVa:s”as”ammut”ija:] 1 1889 1616-1619
asamanuggāhı̄yamāno
avippavāsasammutiṁ [as”aman ” ugga:Hi:jama:n ” o:] 4 551, 555, asubhakathaṁ [as”ubH akat”h aN̊] 4
[aVippaVa:s”as”ammut”iN̊] 6 1887 2 , 1888 1573, 1630 376, 378, 382 2
2 , 1889 2 asubhabhāvanānuyogamanuyu... 5
asamanuggāhı̄yamānoti
avippavutthasaññı̄ [as”aman ” ugga:Hi:jama:n ” o:t”i] 3 565, 2 378, 382
h
[aVippaVut””t as”aññi:] 2 1917-1918 1584, 1657 asubhabhāvanāya
avippavutthe [aVippaVut””th e:] 3 asamanubhāsantassa [as”ubH abH a:Van
” a:ja] 4 376, 378, 382 2
1918 3
[as”aman ” ubH a:s”an ””tas””sa] 3 1702, 1751, asubhasamāpattiyā
avilutte [aVil”ut””te:] 7 1878, 1917, 1937, 1794 [as”ubH as”ama:pat””tija:] 4 376, 378, 382
2268, 2318, 2396, 2417
asamanubhāsantānaṁ 2
avivadamānā [aViVad ” ama:n ” a:] 7 [as”aman ” ubH a:s”an ””ta:n” aN̊] 1 1727 asubhāya [as”ubH a:ja] 4 376, 378, 382
534-537, 540 2 , 541
asampajānā [as”ampaéa:n ” a:] 1 780 2
avivadamāno [aViVad ” ama:n ” o:] 6 asampajānānaṁ [as”ampaéa:n ” a:n
” aN̊] asekho [as”e:kh o:] 1 87
1679, 1689 2 , 1706, 1714 2 asecanako [as”e:can ” ako:] 4 384 2 ,
1 780
avissajjite [aVis””saééit”e:] 7 1878, 1917, asambaddhā [as”ambad ”d”H a:] 4 1946, 385, 389
1937, 2268, 2318, 2396, 2417 assa [as””sa] 8 29, 175, 181, 727, 745, 763,
1965, 2048, 2194
1226, 2432

5.
asubhabhāvanānuyogamanuyuttā

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(328) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

assajipunabbasukā assosuṁ [as””so:s”uN̊] 30 53, 203, 395, ākaddhati [a:kaddH at”i] 2 1022, 1081
[as””saéipun” abbas”uka:] 10 1753-1760, 996, 1184, 1232, 1240, 1513, 1677, 1962, ˙˙
ākaddhanā [a:kaddH an” a:] 2 1008,
1763-1764 1978, 2000, 2017, 2043, 2074, 2099, 2110, ˙˙
1015
assajipunabbasukānaṁ 2136, 2163, 2205, 2223, 2240, 2253, 2274,
ākaddhanti [a:kaddH an ””ti] 1 1082
[as””saéipun” abbas”uka:n” aN̊] 7 1757-1759, 2277, 2279, 2312, 2351, 2365, 2386 ˙˙ H i-t
ākaddhitv ā [a:kadd ”Va:] 4 1689,
1760 2 , 1762-1763 ahañca [aHañca] 2 52, 562 ˙˙ < <
1714, 1738, 1780
assajipunabbasuke ahañcamh < i [aHañca-mH < i] 7 724, 740, ākārehi [a:ka:re:Hi] 16 20, 101, 102 2 ,
[as””saéipun” abbas”uke:] 1 1764 1236, 1238-1239, 1887, 2140
175, 181, 271-279, 410
assajipunabbasukehi ahañcimaṁ [aHañcimaN̊] 2 1866, 2257
[as””saéipun” abbas”uke:Hi] 5 1759, 1760 ākāsagataṁ [a:ka:s”agat”aN̊] 1 233
ahañcetaṁ [aHañce:t”aN̊] 2 745, 763
2 , 1762-1763 ākāsatthaṁ [a:ka:s”atth aN̊] 9 230, 233
ahañh < i [aHa-ñH <
i] 9 7-10, 394,
2 , 239˙ ˙-244
assaddhassa [as””sad ”d”H as””sa] 1 2392 1224-1225, 1227, 2385
assaddhā [as””sad ”H a:] 5 1676,
”d ākāse [a:ka:s”e:] 6 787, 791 2 , 810, 943,
ahameva [aHame:Va] 1 1942
970
1755-1757, 1772 ahampāyasm < ante ākāsepi [a:ka:s”e:pi] 2 1753, 1757
assanti [as””san ””ti] 14 92 8 , 93 4 , [aHampa:ja-s”man ””te:] 2 1731, 1736
1214-1215 < ākinnalomaṁ [a:kinnal”o:maN̊] 1
ahampāvuso [aHampa:Vus”o:] 1 737 ˙˙
1171
assamanabhāvaṁ [as””samanabH a:VaN̊]
1 91 ˙ ahampi [aHampi] 6 200, 775, 1957, ākirantı̄ [a:kiran ””ti:] 1 54
2041 2 , 2160 ākirāti [a:kira:t”i] 1 54
assamanavevacanāni
˙
[as””samanaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101 ahaṁ [aHaN̊] 90 13-14, 41-42, 51, 57-59, ākotāpeti [a:ko:ta:pe:t”i] 8 1950 2 ,
61, 67, 145, 147, 163-164, 182, 192, 269, ˙ 2 , 1952 4
1951
assamanāttha [as””samana;t””th a] 10
293, 301, 304, 308, 322-323, 338, 362, 374,
325-328,˙ 344-345, 354-355, 358-359 ākotāpeyya [a:ko:ta:pe;jja] 1 1944
assamanı̄si [as””samani:s”i] 3 303,
394, 427, 458-459, 468, 713, 716-717,
ākot˙ itā [a:ko:tit”a:] 1 2408
722-723, 724 2 , 732, 740 3 , 767 2 , 776,
369-370 ˙ ākot˙ ehı̄ti [a:ko:te:Hi:t”i] 1 1949
945, 991, 1113, 1169, 1178 3 , 1221 2 , ˙
assamano [as””samano:] 9 92, 105-106, 1222, 1223 2 , 1236, 1238, 1239 3 , 1412,
āgacchati [a:gacch at”i] 16 764, 1174,
˙
182, 228, 371, 374, 414, 572 1498-1504, 1548-1549, 1941, 2072 2 , 2213,
1430 2 , 1445, 1449, 1521, 1525, 1556-1557,
assamanoti [as””samano:t”i] 2 99, 373 1570, 1627, 1729 2 , 1755, 1756 2 , 1887,
2229
˙
assamanosi [as””samano:s”i] 54 301-302, 2141, 2160 3 , 2161-2162, 2213, 2229, 2245, āgacchatu [a:gacch at”u] 7 1224-1225,
304-305,˙ 322-324, 332-334, 342-343, 2273, 2336 1227, 1236, 1238, 1887, 2140
346-348, 362, 373, 1588-1601, 1603-1606, ahi [aHi] 1 252 āgacchantaṁ [a:gacch an ””taN̊] 1 1423
1641-1651, 1662-1665, 1667-1670 āgacchanti [a:gacch an ””ti] 8 774, 993,
ahikunapena [aHikunape:n ” a] 2 378,
assamandalikāsu [as””samandal”ika:s”u] 382 ˙ 1562 2 , 1566, 1568, 1802, 1861
2 19 2 ˙ ˙ āgacchantu [a:gacch an ””tu] 2 2385,
ahitāya [aHit”a:ja] 2 745, 763
assamamāgamissanti ahirikāyo [aHirika:jo:] 1 1133 2392
[as””samama:gamis””san ””ti] 1 1426 āgacchante [a:gacch an ””te:] 2 75, 1568
ahı̄naṁ [aHi:n ” aN̊] 3 1453, 1455, 1529
assamamāgamissaṁ
ahu [aHu] 8 65, 67, 379, 709 2 , 710 3 āgacchanto [a:gacch an ””to:] 6 55,
[as””samama:gamis””saN̊] 1 1425 1406-1409, 1756
ahudeva [aHud ” e:Va] 3 65, 67, 379
assavānijā [as””saVa:niéa:] 1 19 āgacchası̄ti [a:gacch as”i:t”i] 3 1430,
˙ ahūti [aHu:t”i] 1 1434
assasati [as””sas”at”i] 1 385 1756, 1977
ahesuṁ [aHe:s”uN̊] 8 26-28, 56, 538,
assasatehi [as””sas”at”e:Hi] 1 19 āgacchāmi [a:gacch a:mi] 1 1430
1755-1757
assasanto [as””sas”an ””to:] 2 386 2 āgacchāmı̄ti [a:gacch a:mi:t”i] 2 200,
aho [aHo:] 4 429 4
assasāmı̄ti [as””sas”a:mi:t”i] 2 386 2 1756
ahosi [aHo:s”i] 363 14-16, 17 2 , 23, 24
assasālānissitaṁ [as””sas”a:l”a:n ” is””sit”aN̊] āgacchissatı̄ti [a:gacch is””sat”i:t”i] 2
2 , 25-26, 28, 47-48, 49 2 , 56-57, 61 3 ,
2 1453, 1529 1866, 2257
65-66, 145-150, 154-172, 174 2 , 176-180,
assasissāmı̄ti [as””sas”is””sa:mi:t”i] 8 386 183-184, 188-189, 193 2 , 199, 292-307,
āgacchissanti [a:gacch is””san ””ti] 1 1982
2 , 387 5 , 388 309-320, 322-349, 352-359, 362-366, āgaccheyya [a:gacch e;jja] 1 1983
assasm < impi [as””sa-s”< mimpi] 2 1753, 369-370, 457-532, 553, 713-741, 745 2 , āgatatthāti [a:gat”at””th a:t”i] 1 1221
1757 746-761, 763 2 , 765, 776 2 , 780, 945-991, āgataphalā [a:gat”aph al”a:] 2 1815,
assassapi [as””sas””sapi] 2 1753, 1757 1113-1131, 1169-1178, 1212-1218, 1842
assā [as””sa:] 1 254 1412-1415, 1418, 1421, 1427 2 , 1431, 1565 āgatā [a:gat”a:] 2 1998-1999
assāti [as””sa:t”i] 4 429 4 4 , 1566, 2176, 2204, 2309-2310 āgatāti [a:gat”a:t”i] 2 2159 2
assānaṁ [as””sa:n ” aN̊] 2 1453, 1529 ahosı̄ti [aHo:s”i:t”i] 10 23, 24 2 , 25-27, āgate [a:gat”e:] 5 241-242, 247, 1460,
assāmanakaṁ [as””sa:manakaN̊] 14 70, 28 2 , 1565 2 1536
77-78, 194˙ , 204, 208-209, 390, 396, 541, aṁsakūtena [aN̊s”aku:te:n ” a] 1 1124 āgato [a:gat”o:] 9 84 2 , 1430 2 , 1756
˙
777, 997, 1134, 1185 a ṁsabaddhake [aN̊s”abad” ” H ake:] 1
d 2 , 2072, 2362 2
assāmikanti [as””sa:mikan ””ti] 1 1441 2360 āgatoti [a:gat”o:t”i] 1 2364
assāmikaṁ [as””sa:mikaN̊] 7 1437, āgatosı̄ti [a:gat”o:s”i:t”i] 1 2088
1445-1447, 1449-1451 āgantabbanti [a:gan ””tabban
””ti] 1 1982
assāmikā [as””sa:mika:] 1 289 [a;/a:] ā āgantabbaṁ [a:gan ””tabbaN̊] 2 1983 2
assāmikāyo [as””sa:mika:jo:] 3 1417, āgantukā [a:gan ””tuka:] 2 358-359
ākaṅkhamānena [a:kaNkh ama:n ” e:n” a]
1420 2
2 1924, 2178
āgantukehi [a:gan ””tuke:Hi] 3 540,
assu [as””su] 11 1673 4 , 1674, 1675 4 , 1756, 2159
ākaṅkhamānenāti
āgantv< ā [a:gan
” -t”Va:] 4 189, 379, 994,
1682 2
[a:kaNkh ama:n ” a:t”i] 2 1929, 2181
” e:n <
assūti [as””su:t”i] 1 1682 1221
ākaṅkhamāno [a:kaNkh ama:n ” o:] 1
assosi [as””so:s”i] 8 2, 20, 1956, 2015, 2403 āgamaṁsu [a:gamaN̊s”u] 2 181, 1133
2041, 2336, 2362, 2364 āgamissati [a:gamis””sat”i]
ākaṅkhamānoti [a:kaNkh ama:n ” o:t”i] 1 50
assosinti [as””so:s”in ””ti] 1 766 1 2410

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(329)

āgamehi [a:game:Hi] 7 29 2 , 162, ādāya [a:d ” a:ja] 38 61, 75 2 , 181, 191 āpajjası̄ti [a:paééas”i:t”i] 2 2018, 2044
1974-1976, 2072 3 , 192, 195-196, 325-328, 335-336, 378, āpajji [a:paééi] 1 194
āgamehı̄ti [a:game:Hi:t”i] 4 2073-2074, 380, 539, 742, 994, 1239, 1568, 1684, 1704,
1706, 1711, 1887 2 , 1888-1889, 2140-2143,
< ā [a:paééi-t”<Va:] 2 769, 1796
āpajjitv
2075 2
2204, 2309 2
āpajjissatı̄ti [a:paééis””sat”i:t”i] 6
āgamma [a:gamma] 2 702, 1772
2016-2017, 2042-2043, 2364-2365
āghātananissitaṁ ādikattā [a:d ” ikat””ta:] 1 70
āpajjissasi [a:paééis””sas”i] 3 2018, 2044,
[a:gH a:t”an ” is””sit”aN̊] 2 1453, 1529
” an ādikammikassāti [a:d ” ikammikas””sa:t”i]
2366
āghātanaṁ [a:gH a:t”an ” aN̊] 2 529-530 46 138, 280, 449, 704, 941, 1110, 1167,
1210, 1410, 1510, 1554, 1624, 1671, 1702,
āpajjı̄ti [a:paééi:t”i] 1 2366
ācarati [a:carat”i] 1 1729
āpajjeyya [a:paéée;jja] 3 2019, 2045,
ācaranti [a:caran ””ti] 8 1753 2 , 1755 2 , 1751, 1794, 1880, 1919, 1939, 1954, 1972, 2367
1996, 2013, 2039, 2068, 2094, 2107, 2119,
1756 2 , 1757 2
2133, 2156, 2174, 2187, 2201, 2220, 2236, āpajjeyyāti [a:paéée;jja:t”i] 3 2031,
ācariyake [a:carijake:] 1 192 2058, 2378
2248, 2270, 2305, 2321, 2334, 2348, 2360,
ācariyaleso [a:carijal”e:s”o:] 2 1640, 2383, 2398, 2419, 2432 āpanikassa [a:panikas””sa] 3 352-353,
374˙
1650
ādikammikānanti
ācariyavevacanāni [a:d” ikammika:n ” an””ti] 1 1727 āpattaññabhāgiyaṁ
[a:carijaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101 [a:pat””taññabH a:gijaN̊] 9 1635,
ādikalyānaṁ [a:d ” ika-l”ja:naN̊] 1 2
ācariyaṁ [a:carijaN̊] 2 92, 99 < ˙ < 1662-1665, 1667-1670
ācarissanti [a:caris””san ””ti] 2 1757 2 ādittaṁ [a:d ” it””taN̊] 4 761-762, 1569 2
āpattādhikaranassa
ācikkhati [a:cikkh at”i] 5 256, 371 2 , ādittā [a:d ” it””ta:] 2 761-762 ˙
” H ikaranas””sa] 8 1635 3 , 1636,
[a:pat””ta:d
1152, 2248 ādittāya [a:d ” it””ta:ja] 2 70, 78
1637 2 , 1638 2
ācikkhatipi [a:cikkh at”ipi] 3 1133, āditto [a:d ” it””to:] 4 761 2 , 762 2
āpattādhikaranaṁ
1145, 1155 ādiyati [a:d ” ijat”i] 1 220 ˙
” H ikaranaN̊] 8 1585,
[a:pat””ta:d
ācikkhatu [a:cikkh at”u] 1 382 ādiyantassa [a:d ” ijan ””tas””sa] 9 271-279 1635-1636, 1637 2 , 1638 2 , 1658
ācikkhanā [a:cikkh an ” a:] 2 416, 445 ādiyamāno [a:d ” ijama:n ” o:] 3 206, 210, āpatti [a:pat””ti] 1337 109 5 , 110 5 , 111
ācikkhanāya [a:cikkh an ” a:ja] 1 445 226
4 , 112, 113 2 , 114, 115 2 , 116, 117 2 ,
ācikkhanti [a:cikkh an ””ti] 1 14 ādiyamānoti [a:d ” ijama:n ” o:t”i] 1 226 118, 119 2 , 120, 121 2 , 122, 123 2 , 124,
ācikkhāti [a:cikkh a:t”i] 1 371 ādiyi [a:d ” iji] 3 301-303 125 2 , 126, 127 2 , 128, 129 2 , 130, 131
ācikkhi [a:cikkh i] 1 371 ādiyitv < ā [a:d ” iji-t”Va:] 10 228, 2121 2 ,
<
2 , 132, 133 2 , 136 4 , 150, 160-161, 168,
ācikkhitabbaṁ [a:cikkh it”abbaN̊] 2 2122 2 , 2133 3 , 2174 2 170-171, 173-174, 183-184, 194, 231 16 ,
2213, 2229 232 4 , 233 5 , 234 4 , 235 8 , 236 11 , 237
ādiyissatı̄ti [a:d ” ijis””sat”i:t”i] 1 203
8 , 238 11 , 239 12 , 240 9 , 241 15 , 242
ācikkhı̄ti [a:cikkh i:t”i] 1 371 ādiyissasi [a:d ” ijis””sas”i] 1 204
12 , 243 4 , 244 7 , 245 10 , 246 3 , 247 3 ,
ācikkheyya [a:cikkh e;jja] 1 18 ādiyı̄ti [a:d ” iji:t”i] 1 204
248 9 , 249 5 , 250 6 , 251 5 , 252 3 , 253
ācikkheyyāsı̄ti [a:cikkh e;jja:s”i:t”i] 2 ādiyeyya [a:d ” ije;jja] 3 206, 210, 217 5 , 254 7 , 255 5 , 256 2 , 257 3 , 258, 259
371 2 ādiyeyyāti [a:d ” ije;jja:t”i] 1 217 3 , 260 3 , 261 2 , 262 2 , 263 2 , 264 2 ,
ācinnaṁ [a:cinnaN̊] 5 35, 539-540, ādissa [a:d ” is””sa] 23 376 2 , 378 2 , 382 265 4 , 266 4 , 267 3 , 268 2 , 269 2 , 270,
˙ ˙
1756, 2159 4 , 1133, 1145, 1155-1166, 1927 271 4 , 272 4 , 273 4 , 274 4 , 275 4 , 276
ājānāmi [a:éa:n ” a:mi] 5 41-45 ādı̄navaṁ [a:d ” i:n” aVaN̊] 2 403, 411 4 , 277 4 , 278 4 , 279 4 , 294-295, 299,
ājānituṁ [a:éa:n ” it”uN̊] 3 1139, 1190, ādı̄navo [a:d ” i:n ” aVo:] 2 63 2 306, 311-312, 317, 321, 332-334, 349, 364,
1837 ādhāvantipi [a:d ” H a:Van ””tipi] 1 1753 367, 369-370, 373, 419 2 , 420 2 , 421 2 ,
ājı̄vakasāvakā [a:éi:Vakas”a:Vaka:] 5 ādhāvissantipi [a:d ” H a:Vis””san ””tipi] 1 422 2 , 423 4 , 424 4 , 425 3 , 426 2 , 427
1221-1224, 1226 1757 2 , 428, 429 4 , 430 3 , 431 3 , 432 3 , 433
ājı̄vakasāvakānaṁ 3 , 434 3 , 435 13 , 436 3 , 437 3 , 438 3 ,
ānanda [a:n ” an ”d ”a] 15 21 3 , 35, 82 4 ,
[a:éi:Vakas”a:Vaka:n ” aN̊] 1 1223 439 6 , 440 6 , 441 6 , 442 6 , 443 6 , 444
83, 308, 371 3 , 382, 553
ājı̄vakasāvake [a:éi:Vakas”a:Vake:] 3 6 , 445 3 , 446 3 , 447 3 , 448 3 , 458, 463,
ānandassa [a:n ” an ”d”as””sa] 7 553, 1866
1221, 1224, 1226 466, 468, 470, 472, 474, 476, 478, 480-482,
2 , 1883, 2257 2 , 2387
ājı̄vakasāvakehi [a:éi:Vakas”a:Vake:Hi] ānandaṁ [a:n 484, 486, 488, 490, 492, 494, 496, 498, 500,
” an ”d ”aN̊] 8 21, 35, 82, 503-504, 507-508, 511, 513, 515, 517, 520,
3 1224, 1226-1227 308, 371 3 , 382
522, 524, 526, 528, 530, 585-614, 616-631,
ājı̄vakā [a:éi:Vaka:] 2 1982 2 ānandena [a:n ” an”d ” e:n” a] 1 36 633-646, 648-652, 656-670, 674, 676 2 , 677
ājı̄vassa [a:éi:Vas””sa] 1 2098 ānando [a:n ” an ”d ”o:] 18 21, 35, 82, 308, 2 , 678 2 , 679 2 , 681 2 , 682 2 , 683 2 ,
ānattā [a:nat””ta:] 1 1568 382, 553, 1866 2 , 1883 2 , 1884, 1922 2 , 685 2 , 686 2 , 688 2 , 689 2 , 690 2 , 691
ān˙ atto [a:nat””to:] 3 269, 427, 2345
1923, 2257, 2387 2 , 2388 2 , 693 2 , 694 2 , 695 2 , 696 2 , 697 2 ,
ān˙ āpakassa [a:na:pakas””sa] 2 266, 424
ānāpānassatisamādhi 698 2 , 700 2 , 701 2 , 702 2 , 714-718,
ān˙ āpeti [a:na:pe:t”i] 40 261-265, 266 2 , [a:n ” a:pa:n” as””sat”is”ama:d ”H i] 4 384 2 , 720-723, 732, 807-819, 821-822, 824-841,
˙267 2 , 268-270, 418-423, 424 2 , 425 2 , 385, 389 843 2 , 845 2 , 847 2 , 851, 853-854,
426-428, 1398-1405, 1949 3 , 2196 3 , 2345 āneñjappatte [a:n ” e;ñéappat””te:] 3 856-858, 860-876, 878 2 , 880 2 , 882 2 ,
ānāpetv ā [a:na:pe:-t”Va:] 6 268-270, 15-17 886, 888-890, 892, 894-895, 897-898,
˙ < <
426-428 āneñjaṁ [a:n ” e;ñéaN̊] 2 766 2 900-901, 903-904, 906-907, 909-910,

ānāpesi [a:na:pe:s”i] 4 199, 1412-1413, ānetv ā [a:n” e:-t ”Va:] 28 111 5 , 112-133, 912-913, 915-916, 918-919, 921-922,
˙ < < 924-925, 927-928, 930-931, 933-934, 951,
1566 372
953, 955, 957, 959, 961, 963, 965, 967-970,
ānāpehı̄ti [a:na:pe:Hi:t”i] 1 199 āneyyāma [a:n ” e;jja:ma] 1 1220
˙ 972-975, 977, 979, 981, 983, 985-987,
ātāpiniyo [a:t”a:pin ” ijo:] 1 2189 ānesuṁ [a:n ” e:s”uN̊] 1 1122
989-991, 1022-1035, 1037-1060, 1062-1079,
ātāpino [a:t”a:pin” o:] 3 15-17 ānessatı̄ti [a:n” e;s””sat”i:t”i] 1 372 1081-1103, 1113-1114, 1116-1117,
ādātabbā [a:d ” a:t”abba:] 4 2123, 2127, āpajjati [a:paééat”i] 10 371, 2037 3, 1119-1121, 1123, 1125-1129, 1131,
2165, 2170 2066 3 , 2381 3 1155-1166, 1169-1175, 1178, 1203-1209,
ādātabbāti [a:d ” a:t”abba:t”i] 1 2127 āpajjatı̄ti [a:paééat”i:t”i] 1 371 1273-1274, 1276-1277, 1279-1281,
āpajjanto [a:paééan ””to:] 1 1646 1283-1284, 1288, 1290-1291, 1293-1294,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(330) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

1296-1298, 1300-1301, 1305, 1307-1308, 735-737, 741, 950, 966, 1115, 1118, 1124, 1562, 1564, 1765 2 , 1775, 1779-1780, 1803
1310-1311, 1313, 1315, 1319, 1321-1322, 1130, 1176-1177, 1212-1218 2 , 1866 4 , 1877 2 , 1883, 1897, 1935, 1941
1324-1325, 1327, 1329, 1333, 1335-1337, āpannoti [a:pan ”n ” o:t”i] 13 145, 147, 2 , 1942, 1949, 1969, 1993, 2010, 2036,
1339, 1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355, 293, 458, 566, 713, 724, 740, 945, 991, 2065, 2070 2 , 2071 3 , 2072, 2089, 2104,
1357-1358, 1360, 1362, 1364, 1368, 1113, 1169, 1412 2116, 2130, 2154, 2160, 2171, 2184, 2196,
1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378, 1382, āpādemāti [a:pa:d ” e:ma:t”i] 1 2098 2203 2 , 2205, 2245, 2257 4 , 2267 2 , 2308
1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395, 1397 7 , ābādhena [a:ba:d ” H e:n” a] 1 394 2 , 2311, 2317, 2329, 2345, 2357, 2362,
1398-1408, 1412-1413, 1415, 1460 2 , 1462 2364, 2380, 2387, 2395, 2416, 2429
ābādho [a:ba:d ” H o:] 1 394
4 , 1463 3 , 1464 4 , 1465 3 , 1466 4 , 1467
ābhataṁ [a:bH at”aN̊] 5 2070, 2076 2 ,
āyasm< antaṁ [a:ja-s”< man ””taN̊] 122 21,
3 , 1468 4 , 1469 3 , 1470 4 , 1471 3 , 1472
2086, 2090 35, 55 4 , 57 2 , 58, 59 2 , 60-62, 66, 69 2 ,
4 , 1473 3 , 1474 4 , 1475 3 , 1476 4 , 1477
ābhatāti [a:bH at”a:t”i] 2 2309-2310 71, 82, 182, 197, 201 2 , 204 2 , 205, 308,
3 , 1478 4 , 1479 3 , 1480-1486, 1488, 1490,
H ” o:s 371 4 , 374, 382, 742-744, 775 2 , 776, 777
1492 4 , 1493 3 , 1494 4 , 1495 3 , 1496 4 , ābhidosikaṁ [a:b id ”ikaN̊] 5 54 2 ,
3 , 994, 997 2 , 1133, 1134 2 , 1180 2 ,
1497 3 , 1498, 1499 3 , 1500 3 , 1501 4 , 55 3
H ” o:s 1185 2 , 1222, 1225, 1227, 1233 2 , 1238,
1502 3 , 1503 4 , 1504 3 , 1506-1509, 1536 ābhidosiko [a:b id ”iko:] 1 55
H 1241, 1418, 1512, 1514, 1559-1560, 1563,
2 , 1538 4 , 1539 3 , 1540 4 , 1541 3 , 1542 ābhujitvā [a:b uéi-t ”Va:] 1 385
< < 1566 2 , 1570 2 , 1571 2 , 1627 2 , 1628 2 ,
4 , 1543 3 , 1544, 1546 4 , 1547 3 , 1548 4 ,
āma [a:ma] 5 178, 531, 775, 1175, 2204 1730-1731, 1738, 1804 2 , 1805, 1829 2 ,
1549 3 , 1550-1553, 1588-1606, 1608-1612,
āmatthamattā [a:matth amat””ta:] 1 1830, 1943, 1957-1958, 1974 2 , 1979, 1982,
1614-1616, 1618-1623, 1641-1651,
1009˙ ˙ 2015, 2018, 2041, 2044, 2070 4 , 2075-2076,
1662-1665, 1667-1670, 1689 3 , 1694,
āmattikāpanaṁ [a:mat””tika:panaN̊] 2086, 2159-2160, 2162 2 , 2204 2 , 2206,
1696-1701, 1714 3 , 1719, 1721-1726, 1738
1 2252 ˙ 2238-2239, 2241, 2307 3 , 2308 2 , 2310,
3 , 1743, 1745-1750, 1780 3 , 1786,
2337, 2362, 2364, 2366
1788-1793, 1873 2 , 1875 2 , 1877 2 , 1879 āmantesi [a:man ””te:s”i] 39 21, 35, 56,
3 , 1881, 1918 3 , 1938 3 , 1949 3 , 1950 3 , 58, 61, 71, 84, 194, 209, 377, 382, 745, āyasm< antā [a:ja-s”< man””ta:] 4 1876 2 ,
1951 3 , 1952 3 , 1953 5 , 1971 3 , 1983, 763-767, 1418, 1558, 1570, 1627, 1757, 2266 2
1866, 1887, 1921-1922, 1962, 1983, 2141,
1995 2 , 2012 2 , 2038 2 , 2067 2 , 2093 2 , āyasm< antānaṁ [a:ja-s”< man””ta:n
” aN̊] 7
2106 2 , 2118 2 , 2132 2 , 2173, 2184, 2186 2158, 2163-2164, 2257, 2275, 2277, 2308 2 , 1875-1876, 1998, 2265-2266, 2367, 2378
2 , 2196 3 , 2197 3 , 2198 3 , 2199 3 , 2200 2386, 2400
āmantesiayampi [a:man ””te:s”i-ajampi]
āyasm< ante [a:ja-s”< man””te:] 1 372
4 , 2213 2 , 2217, 2219 2 , 2229 2 , 2233,
2235 2 , 2245, 2247 2 , 2263 2 , 2265 2 , 1 384 āyasm< anto [a:ja-s”< man””to:] 10 769,
2267 2 , 2269 3 , 2271, 2275, 2284 3 , āmantesipañcime 1562, 1731, 1736, 1796, 1857, 2045, 2076,

2288-2289, 2320 2 , 2332 3 , 2333 2 , 2345, [a:man ””te:s”ipañcime:] 1 542 2090, 2436

2347 5 , 2359 2 , 2382 2 , 2397 3 , 2418 3 , āmantesibhūtapubbaṁ āyasm< ā [a:ja-s”<


ma:] 201 19, 21, 22 2 ,
2431 6 [a:man ””te:s”ibH u:t”apubbaN̊] 1 1421 24 2 , 29, 35, 53 3 , 54, 55 4 , 57, 59-60,
āpattinikāyassa [a:pat””tin ” ika:jas””sa] 2 āmasati [a:mas”at”i] 109 231 3 , 82, 182, 191 3 , 193-194, 196-197, 200-201,
786, 1787 232-234, 235 2 , 236 3 , 237 2 , 238 3 , 239 203, 308, 371 6 , 372 2 , 382, 553, 742 4 ,
āpattiyā [a:pat””tija:] 20 786, 1765, 2 , 240, 241 2 , 242-243, 244 2 , 245 2 , 743 2 , 744 4 , 762, 764 3 , 765 3 , 766 3 ,
1776, 1787, 1819-1822, 1826 2 , 1827 2 , 246, 248 2 , 250-255, 257, 271-279, 767 3 , 775 2 , 776 3 , 993-994, 996, 1133
1846-1849, 1854 2 , 1855 2 1022-1035, 1037-1060, 1062-1079, 1081, 3 , 1180 3 , 1181, 1184, 1220, 1223, 1226
āpattiyo [a:pat””tijo:] 6 152 3 , 153 3 1084, 1087, 1090, 1093, 1096, 1099 2 , 1232, 1239-1240, 1418 4 , 1419 2 ,
1512-1513, 1557 3 , 1561, 1563, 1564 3 ,
āpattileso [a:pat””til”e:s”o:] 2 1640, 1646 āmasanā [a:mas”an ” a:] 2 1008-1009
1566, 1729 2 , 1738, 1765 2 , 1775,
āpattiṁ [a:pat””tiN̊] 124 145 2 , 146 2 , āmasanti [a:mas”an ””ti] 14 1082-1083,
1085-1086, 1088-1089, 1091-1092, 1779-1780, 1803 4 , 1804 2 , 1829 3 , 1866
147 2 , 148-149, 154-159, 163-167, 169,
1094-1095, 1097-1098, 1100-1101 4 , 1883 2 , 1884, 1922 2 , 1923, 1941, 1942
172, 176-177, 189, 292 2 , 293, 296-298,
4 , 1957 2 , 1974 2 , 1975-1976, 1978, 1982,
300, 305, 307, 313-316, 318-320, 327-331, āmasi [a:mas”i] 8 294, 297, 300 3 , 1113,
2016-2017, 2019, 2042-2043, 2070 5 , 2071
337, 339-341, 343, 345, 348, 350-353, 1114 2
2 , 2072-2074, 2076 3 , 2086, 2087 2 , 2159,
356-357, 363, 365-366, 457 2 , 458, 462, āmasitv < ā [a:mas”i-t”<Va:] 1 1267 2162-2163, 2203-2205, 2238, 2240, 2257 3 ,
465, 501-502, 505-506, 518, 529, 531-532,
āmasissatı̄ti [a:mas”is””sat”i:t”i] 3 2307 3 , 2308, 2309 6 , 2310 3 , 2311, 2336
553, 566, 713, 719, 724, 735-737, 740-741,
1181-1183 3 , 2363, 2364 2 , 2365, 2387 2 , 2388
780, 945, 950, 966, 991, 1113, 1115, 1118,
1124, 1130, 1169, 1176-1177, 1212-1218,
āmāyya [a:ma;jja] 7 1169-1174, 2364 āyasm< āpi [a:ja-s”<
ma:pi] 4 191, 1731,
1412, 1646, 1758 2 , 1826 4 , 1827 4 , 1854 āmāyye [a:ma;jje:] 1 532 1738, 1941
4 , 1855 4 āmāvuso [a:ma:Vus”o:] 1 2238 āyācati [a:ja:cat”i] 1 1149
āpattı̄hi [a:pat””ti:Hi] 2 152-153 āmisaṁ [a:mis”aN̊] 2 2088 2 āyācatipi [a:ja:cat”ipi] 3 1133, 1145,
āpadatthāya [a:pad ” at””th a:ja] 5 196, āmisena [a:mis”e:n ” a] 2 75, 337 1155
198, 199 2 , 201 āyatañca [a:jat”añca] 5 2363 2 , 2364, āyācanti [a:ja:can””ti] 1 1231
āpadāsu [a:pad ” a:s”u] 1 2334 2367, 2378 āyācantı̄naṁ [a:ja:can ””ti:n
” aN̊] 1 1232
āpannaṁ [a:pan ”n” aN̊] 3 2036, 2065, āyataṁ [a:jat”aN̊] 8 2031, 2033, 2036, āyāmato [a:ja:mat”o:] 1 1460
2380 2058, 2060, 2065, 2363, 2380 āyāmānanda [a:ja:ma:n ” an”d
”a] 1 35
āpannā [a:pan ”n” a:] 9 146, 292, āyatiṁ [a:jat”iN̊] 8 5-6, 11 2 , 12 4 āyāmāvuso [a:ja:ma:Vus”o:] 1 742
327-328, 345, 350-351, 457, 532 āyantu [a:jan ””tu] 1 733 āyoge [a:jo:ge:] 1 2360
āpannāti [a:pan ”n”a:t”i] 5 146, 292, 457, āyasm < atā [a:ja-s”< mat”a:] 13 36, 994, ārakkho [a:rakkh o:] 1 57
553, 780 1133, 1180, 1556, 1566, 1957, 1974, 1977, āraññakaṁ [a:raññakaN̊] 1 2406
āpanno [a:pan ” o:] 81 145, 147-149,
”n 1982, 2072, 2307, 2336 āraññakāni [a:raññaka:n ” i] 2 2403,
154-159, 163-167, 169, 172, 176-177, 189, āyasm < ato [a:ja-s”< mat”o:] 132 23, 52, 53 2406
296-298, 300, 305, 307, 313-316, 318-320, āraññakesu [a:raññake:s”u] 3 2400 2 ,
2 , 54 5 , 55 4 , 56 4 , 57 3 , 58 5 , 59 2 ,
329-331, 337, 339-341, 343, 348, 352-353,
60, 61 11 , 62, 64 4 , 65-66, 191 3 , 192, 2401
356-357, 363, 365-366, 462, 465, 501-502,
195, 371 3 , 372, 374, 553, 742, 776, āraññikaṅgaṁ [a:raññikaNgaN̊] 1
505-506, 518, 529, 531, 551, 555, 566, 719,
993-994, 1418, 1512, 1556-1557, 1560, 2163

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(331)

āraññikā [a:raññika:] 6 1673-1675, āroceyyāthāti [a:ro:ce;jja:t”h a:t”i] 1 4 , 2239 2 , 2267, 2336 2 , 2350, 2362, 2363
2161-2163 2307 2 , 2364, 2367, 2378, 2387 2 , 2401, 2421
āraññiko [a:raññiko:] 6 51, 1674, 2160 āroceyyāsı̄ti [a:ro:ce;jja:s”i:t”i] 1 61 āvusoti [a:Vus”o:t”i] 7 308, 1922, 1998,
4 ārocesi [a:ro:ce:s”i] 40 21, 82, 145, 147, 2088, 2176, 2238-2239
āraddhavı̄riyenāti 151, 182, 293, 301, 303, 336, 362, 369, āvelaṁ [a:Ve:laN̊] 4 1753 2 , 1757 2
[a:rad
”d”H aVi:rije:n” a:t”i] 2 725, 729 373-374, 458, 532, 553, 713, 724, 740, 945, ˙
āsattena [a:s”at””te:n” a] 2 378, 382
āraddhaṁ [a:rad ”d”H aN̊] 1 14 991, 1113, 1169, 1237, 1412, 1419, 1804, āsanaṁ [a:s”an ” aN̊] 9 56, 459-460, 1566,
ārammanaṁ [a:rammanaN̊] 4 2020, 1829, 1866, 1884, 1923, 1942, 1957, 1977, 1568 2 , 1812, 1831-1832
2046, 2077 ˙ , 2368 2073, 2257, 2336, 2364, 2388 āsane [a:s”an ” e:] 28 36, 38, 55, 57, 201,
ārādhanāya [a:ra:d ” H an” a:ja] 1 706 ārocesuṁ [a:ro:ce:s”uN̊] 105 69, 77, 383, 458, 1180, 1803, 1804 3 , 1805 2 ,
ārādhanı̄yo [a:ra:d ” H an” i:jo:] 4 725, 146, 151 2 , 152-153, 173, 175, 181, 194, 1806, 1823-1824, 1829, 1831, 1836, 1942 2 ,
728-730 204, 208, 292, 303 2 , 308, 321, 325, 2088 2 , 2204, 2309-2310, 2364
350-351, 358, 360-361, 367-368, 369 2 ,
ārāmatthaṁ [a:ra:matth aN̊] 3 230, āsaneti [a:s”an ” e:t”i] 1 1836
˙ ˙ 372-373, 396, 457, 532 2 , 541, 553,
239 2 āsanena [a:s”an ” e:n” a] 4 3 2 , 4 2
733-734, 764-767, 777, 780, 997, 1134,
ārāmavatthu [a:ra:maVat””th u] 2 242, āsayo [a:s”ajo:] 25 1453 14 , 1455 6 ,
1185, 1233, 1241, 1418, 1514, 1572,
545 1529 4 , 1531
1626-1629, 1678, 1705, 1730, 1764, 1805,
ārāmaṁ [a:ra:maN̊] 11 19, 181, 208, 1830, 1863, 1881, 1883, 1887, 1942-1943,
āsavatthānı̄yā [a:s”aVatth a:n ” i:ja:] 10
239, 995 2 , 1133, 1566, 1568 2 , 2070 29 2 ,˙ ˙30 2 , 31 2 , 32 2 , 33 2
1957-1958, 1962, 1979, 1982-1983, 2001,
ārāmikakulaṁ [a:ra:mikakul”aN̊] 4 2018, 2044, 2075, 2100, 2111, 2122, 2137, āsavatthānı̄yānaṁ
2309 2 , 2310 2 ˙˙
2140, 2164, 2177, 2206, 2224, 2241, 2254, [a:s”aVatth a:n ” i:ja:n ” aN̊] 5 29-33
ārāmikagāmakotipi 2271, 2275, 2277, 2280, 2309, 2313, 2324, āsavanirodhagāminı̄
[a:ra:mikaga:mako:t”ipi] 1 2308 2337, 2352, 2366, 2386-2387, 2400-2402, [a:s”aVan ”H aga:min
” iro:d ” i:] 1 17
ārāmikanti [a:ra:mikan ””ti] 1 2308 2422 āsavanirodhoti [a:s”aVan ”H o:t”i] 1
” iro:d
ārāmikabhāvaṁ [a:ra:mikabH a:VaN̊] ārocehı̄ti [a:ro:ce:Hi:t”i] 1 82 17
1 91 āropetv < ā [a:ro:pe:-t”<Va:] 2 181, 754 āsavasamudayoti [a:s”aVas”amud
” ajo:t”i]
ārāmikavevacanāni 1 17
[a:ra:mikaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101
ālaggetv < ā [a:l”agge:-t”<Va:] 2 346, 1956 āsavā [a:s”aVa:] 1 735
ārāmikasatāni [a:ra:mikas”at”a:n ” i] 2 ālapanādhivacanameta ṁ āsavāti [a:s”aVa:t”i] 1 17
2308 2 [a:l”apan ”H iVacan
” a:d ” ame:t”aN̊] 1 405 āsavānaṁ [a:s”aVa:n ” aN̊] 3 17, 71 2
ārāmikassa [a:ra:mikas””sa] 4 2309 3 , ālayasamugghātāya āsavehi [a:s”aVe:Hi] 1 27
2310 [a:l”ajas”amuggH a:t”a:ja] 3 68, 70, 777
āsivisassa [a:s”iVis”as””sa] 2 70, 78
ārāmikaṁ [a:ra:mikaN̊] 3 2308 3 ālimpentassa [a:l”impe;n ””tas””sa] 2
āsumbhası̄ti [a:s”umbH as”i:t”i] 1 2176
ārāmikiniyā [a:ra:mikin ” ija:] 1 2309 952-953
āsumbhi [a:s”umbH i] 1 2176
ārāmikiniṁ [a:ra:mikin ” iN̊] 2 2309 2 ālimpesuṁ [a:l”impe:s”uN̊] 2 527-528 āha [a:Ha] 7 745, 763-767, 2163
ārāmikinı̄ [a:ra:mikin ” i:] 1 2309 ālokasandhiṁ [a:l”o:kas”an ”H iN̊] 1 366
”d
āhataṁ [a:HataN̊] 1 257
ārāmikenāti [a:ra:mike:n ” a:t”i] 1 2307 ālokitena [a:l”o:kit”e:n ” a] 1 1754 ˙
āhatacitto [a:Hat”acit””to:] 3 1576,
ārāmiko [a:ra:miko:] 9 92, 567, 2076, ālokena [a:l”o:ke:n ” a] 2 1562, 1564
1633, 2343
2086, 2213, 2229, 2307, 2308 2 āloko [a:l”o:ko:] 3 15-17
āhara [a:Hara] 7 336, 404, 412, 1942,
ārāmikoti [a:ra:miko:t”i] 3 99, 2308 2 āvatā [a:Vata:] 1 739 2087, 2245, 2364
˙ ṁ [a:Va:s”aN̊] 1 1983
āvāsa
ārāmūpacāre [a:ra:mu:paca:re:] 2 āharati [a:Harat”i] 2 2213, 2229
2407-2408 āvāsā [a:Va:s”a:] 7 741 2 , 1765 2 , āharatha [a:Harat”h a] 1 2326
ārāme [a:ra:me:] 34 239, 775, 993, 1775, 1779-1780
āharayya [a:Harajja] 1 1942
1133, 1180, 1220, 1753, 1803, 1829, 1862, āvāsikā [a:Va:s”ika:] 6 358-359, 1753,
āharāti [a:Hara:t”i] 2 2213, 2229
1883, 1921, 1941, 1974, 1998, 2015, 2041, 1755-1757
2070, 2121, 2135, 2158, 2176, 2222, 2238, āvāse [a:Va:s”e:] 1 741
āharāpetv < ā [a:Hara:pe:-t”<Va:] 4
332-334, 374
2252, 2307, 2323, 2336, 2362, 2385, 2400, āvāso [a:Va:s”o:] 4 1755 2 , 1756 2
2407-2408, 2421 āvāhānipi [a:Va:Ha:n ” ipi] 1 1220
āharitv < ā [a:Hari-t”<Va:] 3 19, 323-324
ārāmo [a:ra:mo:] 6 239, 545, 1756, āvikatv ā [a:Vika-t”Va:] 1 84 āhariyyatūti [a:Harijjat”u:t”i] 3 2204,
1898, 1913 2
< < 2213, 2229
h ” a:]
ārogyatthañca [a:ro:-gjat””th añca] 27 āviñchanā [a:Viñc an 1 1015
āharissatı̄ti [a:Haris””sat”i:t”i] 1 2176
< < āviñchi [a:Viñc h i] 2 1127-1128
821, 822 8 , 826, 828, 830, 832, 834, 836, āharissasi [a:Haris””sas”i] 1 2177
838, 840-841, 843 2 , 845, 847, 851, āvuso [a:Vus”o:] 242 66 2 , 67 2 , 68 7 ,
āharissāmı̄ti [a:Haris””sa:mi:t”i] 1 2013
888-890, 892 77 9 , 182, 194 2 , 196 3 , 200, 208 10 ,
āharı̄ti [a:Hari:t”i] 2 2176-2177
301-302, 308, 332-334, 336, 371 6 , 374 2 ,
ārogyatthāya [a:ro:-gjat””th a:ja] 2 āhaṁsu [a:HaN̊s”u] 4 394, 2239, 2308 2
< < 378, 382, 390 2 , 393 2 , 477-480, 525-526,
787, 816
529-532, 535, 536 2 , 537 3 , 551, 555, 568, āhaṁsūti [a:HaN̊s”u:t”i] 2 1627 2
ārogyatthāyāti [a:ro:-gjat””th a:ja:t”i] āhāti [a:Ha:t”i] 2 1570 2
< < 716-717, 719-720, 722-723, 725, 726 2 ,
1 797 727-730, 735-736, 738-740, 743 2 , 744 3 , āhārūpahāro [a:Ha:ru:paHa:ro:] 4
ārocāpetv < ā [a:ro:ca:pe:-t”<Va:] 1 756 746-761, 762 2 , 764 2 , 765 2 , 766, 767 1224 2 , 1226 2

ārocāpesi [a:ro:ca:pe:s”i] 1 37 2 , 775 5 , 776 4 , 966, 1418 2 , 1563 12 , āhindati [a:Hindat”i] 1 542
1565 4 , 1567-1568, 1571, 1626 3 , 1628, āhin˙d ˙ antā [a:Hindan ””ta:] 4 75, 2109,
ārocite [a:ro:cit”e:] 3 461-463
1673 5 , 1675, 1729 2 , 1755 2 , 1756 2 , ˙ ˙, 2311
2252
ārocetabbaṁ [a:ro:ce:t”abbaN̊] 2
1877, 1883, 1922 2 , 1974-1975, 1976 2 , āhindanto [a:Hindan ””to:] 5 1883,
1449, 1525
1982 3 , 1998 4 , 2015, 2016 2 , 2041, 2042 ˙ ˙-1922, 2163, 2387
1921
āroceti [a:ro:ce:t”i] 6 265, 423, 433, 2 , 2070 2 , 2072 2 , 2076 3 , 2086 2 , 2087,
1245-1246, 2425 āhindissāmi [a:Hindis””sa:mi] 1 542
2098 2 , 2099, 2100 2 , 2140, 2160 2 , 2162 ˙˙
ārocenti [a:ro:ce;n ””ti] 1 2425 ālavakā [a:laVaka:] 13 469-478,
2 , 2176 3 , 2204 2 , 2213 2 , 2229 2 , 2238 ˙525-526, 1417
āroceyya [a:ro:ce;jja] 1 561
ālavake [a:laVake:] 1 1420
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(332) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

ālaviyaṁ [a:laVijaN̊] 4 1418 2 , 1419, 1273-1274, 1276-1277, 1279-1281, 1081 2 , 1083, 1084 2 , 1086, 1087 2 , 1089,
˙2098 1283-1284, 1288, 1290-1291, 1293-1294, 1090 2 , 1092, 1093 2 , 1095, 1096 2 , 1098,
ālaviyā [a:laVija:] 1 456 1296-1298, 1300-1301, 1305, 1307-1308, 1099 2 , 1101, 1155, 1157-1158, 1160-1161,
āl˙aviṁ [a:laViN̊] 1 1418 1310-1311, 1313, 1315, 1319, 1321-1322, 1163-1164, 1166, 1169-1174, 1178, 1180 3 ,

āl˙avı̄ [a:laVi:] 7 1418 5 , 1419 2 1324-1325, 1327, 1329, 1333, 1335-1337, 1181-1182, 1203-1204, 1209, 1212-1218,
1339, 1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355, 1414, 1441, 1519, 2183, 2364 3
āl˙hakaṁ [a:-lH < akaN̊] 1 334
˙< 1357-1358, 1360, 1362, 1364, 1368, itthı̄naṁ [it””th i:n” aN̊] 39 1037 2 , 1038
1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378, 1382, 2 , 1039 2 , 1063 2 , 1066 2 , 1069 2 , 1072
1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395, 1446, 2 , 1075 2 , 1078 2 , 1082, 1085, 1088,
[i] i 1447 4 , 1448, 1450, 1451 2 , 1452, 1522, 1091, 1094, 1097, 1100, 1133, 1156 2 , 1159
1523 4 , 1524, 1526, 1527 2 , 1528, 1649 3 , 2 , 1162 2 , 1165 2 , 1184, 1208 2 , 1232 2
ikkhanikā [ikkh anika:] 1 758 1650 3 , 1691-1692, 1715, 1716 3 , 1717 3 , idañca [id ” añca] 2 1866, 1957
˙ 1740-1741, 1783, 1874 2 , 1876 2 , 1888,
ikkhanitthikā [ikkh anit””th ika:] 1 710 idaṁ [id ” aN̊] 83 17, 27 2 , 57 2 , 59-62,
˙ 1889 2 , 1890, 2142, 2143 2 , 2144, 2215, 378, 382, 390 2 , 615, 655, 673, 687, 699,
iṅgha [iNgH a] 3 201, 2363-2364
2231, 2264 2 , 2266 2 , 2286 850, 885, 1133, 1287, 1304, 1318, 1332,
H
iṅghāyya [iNg a;jja] 8 501-508
itthannāma ṁ [it””th an
”n” a:maN̊] 112 1354, 1367, 1381, 1394, 1564 7 , 1569 2 ,
iṅghāvuso [iNgH a:Vus”o:] 1 1982 256, 261-270, 419-428, 1262, 1273-1274, 1570, 1627, 1804, 1829, 1873-1877, 1897,
iccetaṁ [icce:t”aN̊] 19 1679, 1689 2 , 1276-1277, 1279-1281, 1283-1284, 1288, 1921, 1935, 1949, 1969, 1993, 2010, 2036,
1706, 1714 2 , 1731, 1738 2 , 1765, 1780 2 , 1290-1291, 1293-1294, 1296-1298, 2065, 2070, 2076, 2086, 2089, 2104, 2116,
2076 2 , 2088, 2213 2 , 2229 2 1300-1301, 1305, 1307-1308, 1310-1311, 2130, 2154, 2171, 2213 2 , 2229, 2245,
icchatāvuso [icch at”a:Vus”o:] 3 2158, 1313, 1315, 1319, 1321-1322, 1324-1325, 2248, 2310, 2317, 2329, 2345, 2357, 2363,
2161-2162 1327, 1329, 1333, 1335-1337, 1339, 2367, 2378, 2380, 2393, 2395, 2416, 2429
icchati [icch at”i] 8 369-370, 1674 6 1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355, idāni [id ” i] 4 82, 208, 1626 2
” a:n
icchatha [icch at”h a] 2 531-532 1357-1358, 1360, 1362, 1364, 1368,
idānipi [id ” a:n” ipi] 1 82
icchanti [icch an ””ti] 2 1563, 1565 1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378, 1382,
iddhānubhāvoti [id ”d”H a:n” ubH a:Vo:t”i]
icchamānena [icch ama:n ” e:n
” a] 2 1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395,
2 372, 2310
1929, 2181 1398-1405, 1412-1413, 1690-1692,
1739-1741, 1782-1783, 2019, 2045, 2076,
iddhipātihāriyaṁ [id ”d”H ipa:tiHa:rijaN̊]
icchamāno [icch ama:n ” o:] 1 2410 2 1562, ˙2311
h 2214-2215, 2230-2231, 2285-2286
icchasi [icc as”i] 3 1421, 1430, 2008 iddhipādā [id ”d ”H ipa:d” a:] 4 580, 621,
h itthannāmāti [it””th an ”n
” a:ma:t”i] 4
icchāpakato [icc a:pakat”o:] 2 566, 640, 664
1412-1413, 1803 2
572
itthannāmo [it””th an ”n” a:mo:] 49 265 iddhipādānaṁ [id ”H ipa:d
”d ” a:n
” aN̊] 3
icchāma [icch a:ma] 11 36, 994, 1133, 621, 640, 664
2 , 266 2 , 423 2 , 424 2 , 429 4 ,
2071 3 , 2098 2 , 2099, 2100 2 iddhipāde [id ”d ”H ipa:d” e:] 9 621, 640,
1446-1447, 1448 2 , 1450-1451, 1522-1523,
icchāmahaṁ [icch a:maHaN̊] 9 42-45, 1524 2 , 1526-1527, 1690-1693, 1715, 1716 650, 664, 674, 679, 688-689, 695
377, 1421, 1430, 1557, 2158 iddhimassa [id ”H imas””sa] 1 372
”d
2 , 1717 2 , 1718 2 , 1739-1742, 1782-1783,
icchāmāti [icch a:ma:t”i] 2 531-532 1785, 1888-1889, 2142-2143, 2216, 2232, iddhiyā [id ”d”H ija:] 1 372
h
icchāmi [icc a:mi] 1 196 2287 iddhivisayeti [id ”d”H iVis”aje:t”i] 1 372
iccheyyāma [icch e;jja:ma] 1 1133 itthikāya [it””th ika:ja] 2 57 2 idha [id ”H a] 21 24, 54, 91, 98, 102, 385,
iccheyyāsi [icch e;jja:s”i] 1 1569 itthidhanaṁ [it””th id ”H an
” aN̊] 2 57 2 542, 1221-1222, 1238, 1421, 1449, 1557,
itthakaṁ [itth akaN̊] 3 471, 472 2 itthipandakā [it””th ipandaka:] 2 1411, 1753, 1757, 1765 2 , 1775, 1779-1780, 2421
˙˙ ˙˙
itthakā [itth aka:] 1 471 1413 idhāyasm < ā [id ”H a:ja-s”ma:] 1 744
˙˙ <
h
itthakāhipare [itt aka:Hipare:] 1 itthipan dakāsi [it””th ipandaka:s”i] 1 idhāhaṁ [id ”H a:HaN̊] 20 744, 746-762,
˙˙ 1154 ˙˙
452 766, 1756
itarassa [it”aras””sa] 2 265, 423 itthimatinti [it””th imat”in ””ti] 1 1246 idhūpapannoti [id ” H u:papan ”n”o:t”i] 1
iti [it”i] 10 15-16, 397, 408, 551 2 , 555 2 , itthimatiṁ [it””th imat”iN̊] 2 1234, 1242 15
562 2 itthiyā [it””th ija:] 35 171, 174, 393, 561, idhekaccassa [id ”H e:kaccas””sa] 1 542
itipi [it”ipi] 1 2 1022-1026, 1062, 1065, 1068, 1071, 1074,
idhekacce [id ” H e:kacce:] 10 29 2 , 30
itivuttakaṁ [it”iVut””takaN̊] 2 26, 28 1077, 1123, 1125-1128, 1130, 1155, 1158,
2 , 31 2 , 32 2 , 33 2
1161, 1164, 1180, 1203-1204, 1234, 1242,
itiha [it”iHa] 1 63 idhekacco [id ”H e:kacco:] 3 543-545
1244 2 , 1245 2 , 1246
ito [it”o:] 19 318, 321, 341, 393-394, 411, idheva [id ” H e:Va] 3 46, 50 2
479-480, 538, 1974 3 , 1975 3 , 1976 3 ,
itthiyo [it””th ijo:] 41 108, 181 2 ,
1037-1039, 1063, 1066, 1069, 1072, 1075,
indakhı̄le [in ”d” akh i:l”e:] 1 213
2308
1078, 1082 2 , 1085 2 , 1088 2 , 1091 2 , indagopako [in ”d” ago:pako:] 1 193
itocito [it”o:cit”o:] 1 1010 indagopakoti [in ”d
” ago:pako:t”i] 1 194
1094 2 , 1097 2 , 1100 2 , 1122, 1133 5 ,
itonidānañca [it”o:n ” id ” añca] 3 70,
” a:n 1156, 1159, 1162, 1165, 1183, 1208, indr iyāni [in” -d
” rija:n” i] 7 641, 650, 665,
78, 541 < <
1230-1231, 1251 674, 688-689, 695
h
itthattāyāti [it””t at””ta:ja:t”i] 1 17 itthili ṅgaṁ [it””th il”iNgaN̊] 1 152
itthanāmo [it””th an ” a:mo:] 1 1715
imamh < ā [ima-mH < a:] 10 741, 1573,
itthisaññı̄ [it””th is”aññi:] 70 1022, 1031, 1581, 1630, 1654, 1765 2 , 1775, 1779-1780
itthannāmañca [it””th an ”n
”a:mañca] 14 1033, 1035, 1037, 1041, 1043, 1045-1046,
1446 2 , 1447 2 , 1522 2 , 1523 2 , 1715 2 ,
imasm < iṁ [ima-s”< miN̊] 34 87-88, 211,
1051, 1053, 1056, 1058, 1060, 1062-1079, 398, 556, 999, 1001, 1136, 1138, 1187,
1716 2 , 1717 2 1081-1101, 1155-1166, 1203, 1206-1209 1189, 1243, 1430 2 , 1431 2 , 1574, 1631,
itthannāmasenāsanavāsikaṁ itthiṁ [it””th iN̊] 30 178, 393, 757-759, 1680, 1807, 1835, 1945, 1964, 1985, 2102,
h
[it””t an”n” a:mas”e:n
” a:s”an ” aVa:s”ikaN̊] 1 1124, 1129, 1131, 1169-1174, 1176-1178, 2113, 2193, 2208, 2226, 2243, 2282, 2339,
1651 1180, 1262, 1398-1405, 1412-1413, 2364 2354, 2424
itthannāmasenāsanavāsiko itthı̄ [it””th i:] 105 162-165, 175, 178-180,
[it””th an
”n” a:mas”e:n
” a:s”an ” aVa:s”iko:] 2
imasm < iṁyeva [ima-s”< miN̊je:Va] 15
378, 382, 501-508, 757-759, 1022-1026, 745-758, 760
1651 2 1046-1054, 1062, 1064-1065, 1067-1068,
imassa [imas””sa] 5 531-532, 1220 2 ,
itthannāmassa [it””th an ”n”a:mas””sa] 130 1070-1071, 1073-1074, 1076-1077, 1079,
1754
265 2 , 266 2 , 371 2 , 423 2 , 424 2 ,

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(333)

imaṁ [imaN̊] 122 2, 71, 78, 84, 205, ukkutikaṁ [ukkutikaN̊] 15 1445, 1449, ujjhāyantānaṁ [uééH a:jan ””ta:n
” aN̊] 18
209, 337, 371 3 , 390, 396, 438, 439 2 , 440 1521,˙ 1525, 1873, 1875, 1877, 1887, 2141, 203, 395, 1513, 1677, 1978, 2000, 2043,
2 , 441 2 , 442 2 , 444 2 , 550, 554, 777, 2213, 2229, 2263, 2265, 2267, 2284 2074, 2099, 2110, 2136, 2223, 2253, 2274,
780, 997, 1134, 1181-1183, 1185, ukkhittaṁ [ukkh it””taN̊] 4 304-305, 2277, 2279, 2312, 2351
1220-1221, 1224 2 , 1225 2 , 1226 2 , 1227 342-343 ujjhāyanti [uééH a:jan ””ti] 73 202-203,
2 , 1233, 1241, 1436, 1514, 1564 2 , 1572, h 372, 394-395, 744, 762, 764-767, 776, 996,
1626 2 , 1629, 1678, 1705, 1730, 1764,
ukkhipitv < ā [ukk ipi-t”<Va:] 1 162
1133, 1183-1184, 1232, 1240, 1512-1513,
1805, 1830, 1863, 1866, 1874, 1876-1877, ukkhipissāmi [ukkh ipis””sa:mi] 4 260 1571, 1628, 1676-1677, 1704, 1729, 1763,
1884, 1891, 1921 2 , 1923, 1943, 1956 2 , 2 , 448 2
1804, 1829, 1862, 1942 2 , 1957 2 , 1961,
1957-1958, 1962, 1979, 1983, 2001, 2015, ukkhipı̄yamāne [ukkh ipi:jama:n ” e:] 1977-1978, 1982, 1999-2000, 2017,
2018, 2041, 2044, 2075, 2100, 2111, 2122, 4 1811 2 , 1840 2 2042-2043, 2073-2074, 2098-2099,
2137, 2145, 2164, 2177, 2191, 2206, 2213 ukkhetito [ukkh e:tit”o:] 12 626-628, 2109-2110, 2121, 2135-2136, 2176, 2205,
4 , 2224, 2229 4 , 2241, 2245 4 , 2254, 645, 651˙ , 657, 669, 674, 679, 688-689, 696 2222-2223, 2240, 2252-2253, 2273-2274,
2257, 2264, 2266-2267, 2280, 2309, 2313, ugganhāpeyya [ugga-nH a:pe;jja] 1 2276, 2278-2279, 2311-2312, 2323, 2336,
˙< <
2324, 2337, 2352, 2362, 2366, 2388, 2402, 2207 2350-2351, 2365, 2401, 2421
2422
ugganhāpeyyāti [ugga-nH a:pe;jja:t” i] ujjhāyantı̄naṁ [uééH a:jan ””ti:n
” aN̊] 2
imānāhaṁ [ima:n ” a:HaN̊] 2 2184, 2196 ˙< <
1184, 1962
1 2212
imāni [ima:n ” i] 14 1673 2 , 1674 2 , 1675 ujjhitāni [uééH it”a:n ” i] 1 2163
2 , 1922, 2176 2 , 2184, 2196, 2387, 2421 2
ugganhe [ugga-nH < e:] 1 2251
˙< ujjhitānı̄ti [uééH it”a:n ” i:t”i] 1 2163
imāyapime [ima:japime:] 1 1562 ugganheyya [ugga-nH < e;jja] 1 2207 ujjhitv ā [uééH i-t”Va:] 1 2163
˙< < <
imāhaṁ [ima:HaN̊] 32 1873, 1875, ugganheyyāti [ugga-nH
1877, 1897, 1935, 1949, 1969, 1993, 2010, ˙< < e;jja:t”i] 1 uñchena [uñch e:n ” a] 9 19, 22, 52 2 ,
2211 534 2 , 1418 3
2036, 2065, 2089, 2104, 2116, 2130, 2154,
h
2171, 2213, 2229, 2245, 2263, 2265, 2267, uggahāpetv < ā [uggaHa:pe:-t”<Va:] 1 utthahitv
˙ ˙ < ā [utt aHi-t”<Va:] 1 306
2284, 2317, 2329, 2345, 2357, 2380, 2395, 2220
utthāpenti [utth a:pe;n ””ti] 2 471-472
2416, 2429 uggahetv < ā [uggaHe:-t”<Va:] 2 151, 2220 ut˙ t˙ hāpento [utth a:pe;n ””to:] 1 453
iminā [imin ” a:] 23 407 2 , 437, 443 2 , ugghātetvā [uggH a:te:-t”Va:] 1 994 ˙˙ h a:pe:s
2019 2 , 2025, 2032, 2070, 2076, 2083, ˙ < < ut t hāpesu ṁ [utt ”uN̊] 2 493-494
˙˙
2213, 2229, 2245 4 , 2248 2 , 2363, 2364 2 uccāranā [ucca:rana:] 2 1012, 1014 utthāyāsanā [utth a:ja:s”an ” a:] 12 18,
uccāraṁ ˙ [ucca:raN̊] 2 346, 946 ˙ ˙ , 36, 38, 41, 55, 60, 1570, 1627, 1674,
29
imissā [imis””sa:] 5 22, 75, 1183 3
ime [ime:] 65 16 2 , 17, 197, 202 5 , uccāreti [ucca:re:t”i] 1 231 2162, 2307

360-361, 394 10 , 774, 994 2 , 995 4 , 1182 uccāresi [ucca:re:s ”i] 9 469-476, 1130 utthehi [utth e:Hi] 4 47-50
˙ ˙hodakena [u-nHo:d
4 , 1183, 1220 2 , 1221 2 , 1222, 1223 3 , uccāliṅgapānakadatthūpat... 6 2 un < ” ake:n ” a] 3
1236, 1238, 1239 3 , 1570, 1627, 1676, ˙ ˙˙ ˙<
787, 815 949-951
1682, 1759-1760, 1802, 1861, 1977, 1982 4 , uccāliṅgapānakadatthūpat... 7 1 utunı̄ [ut”un ” i:] 2 61 2
2016, 2042, 2073, 2135, 2311, 2364 ˙ ˙˙
796 utunı̄mh < i [ut”un ” i:-mH
< i] 1 61
imesañh < i [ime:s”a-ñH <
i] 1 34 uccāliṅgapānakadatthena uttanto [ut””tan ””to:] 1 509
˙ ˙˙ h
imesaṁ [ime:s”aN̊] 37 202 6 , 371, 394 [ucca:l”iNgapa:nakad ” att e:n ” a] 3 175, uttamaṁ [ut””tamaN̊] 1 1193
12 , 995 6 , 1182 6 , 1759-1760, 1962, 2176, 181, 796
uttarakuruṁ [ut””tarakuruN̊] 2 22 2
2273, 2278 uccāliṅgapānakā [ucca:l”iNgapa:naka:] uttarati [ut””tarat”i] 1 1424
imehi [ime:Hi] 13 175, 181, 394 2 , 1673 1 255 ˙
uttarattharanaṁ [ut””tarat””th aranaN̊]
2 , 1675, 1759-1760, 2045 2 , 2052, 2059 uccāvacehi [ucca:Vace:Hi] 1 410 3 297, 1983 2 ˙
iriyāpathasampanno uccinitv < ā [uccin” i-t”Va:] 2 326, 328 uttaranta ṁ [ut””taran ””taN̊] 1 1424
[irija:pat”h as”ampan ”n
”o:] 1 1754 <
h ucchinnamūlā [ucch in ”n” amu:l”a:] 6 uttarantānaṁ [ut””taran ””ta:n” aN̊] 1 766
iriyāpathaṁ [irija:pat” aN̊] 2 217, 226
5-6, 11 2 , 12 2 uttarāpathakā [ut””tara:pat”h aka:] 1
isayo [is”ajo:] 1 1421
ucchucorakā [ucch uco:raka:] 2 326, 19
isi [is”i] 11 1421 3 , 1422 2 , 1423 2 , 328 uttarāsaṅgaṁ [ut””tara:s”aNgaN̊] 17 29,
1424, 1427 3
ucchupālakā [ucch upa:l”aka:] 1 361 1445, 1449, 1521, 1525, 1873, 1875, 1877,
isigilipasse [is”igil”ipas””se:] 2 191, 1563 h u-mHa:] 1887, 2141, 2213, 2229, 2263, 2265, 2267,
ucchumh < ā [ucc < 1 2315
isiṁ [is”iN̊] 7 1421 3 , 1424, 1427 3 2284, 2411
h
issarā [is””sara:] 5 360-361, 502-504 ucchumh < i [ucc u-mH < i] 1 312 uttarāsaṅgena [ut””tara:s”aNge:n ” a] 3
issariyaṁ [is””sarijaN̊] 8 1253-1260 ucchuṁ [ucch uN̊] 2 329, 359 1895, 1956, 2176
issāpakatā [is””sa:pakat”a:] 1 759 ucchedavādo [ucch e:d ” aVa:d ” o:] 3 8 3 uttari [ut””tari] 16 1556 2 , 1557, 1796,
ucchedaṁ [ucch e:d ” aN̊] 2 8 2 1924, 1935, 2002, 2010, 2076, 2089, 2178,
ujuṁ [uéuN̊] 1 385 2184, 2389, 2395, 2403, 2416
ujjagghantipi [uééaggH an ””tipi] 1 1133 uttaritv < ā [ut””tari-t”<Va:] 5 39, 1421 2 ,
[u] u ujjhāpenti [uééH a:pe;n ””ti] 1 1133 1422-1423
ujjhāyati [uééH a:jat”i] 15 367, 394, 995, uttaribhaṅgampi [ut””taribH aNgampi]
ukkattho [ukkatth o:] 3 2262 3 1182, 1228-1229, 1239, 1883, 1922, 2016, 1 1565
˙˙
ukkaddhiyyati [ukkaddH ijjat”i] 2 2205, 2239, 2364, 2385, 2387 uttaribhaṅgaṁ [ut””taribH aNgaN̊] 1
2334 ˙2˙ ujjhāyantassa [uééH a:jan ””tas””sa] 7 996, 1565
ukkanthito [ukkanth it”o:] 10 91-100 1240, 2017, 2205, 2240, 2365, 2386
˙˙
ukkujjeyya [ukkuéée;jja] 1 18
6.
uccāliṅgapānakadatthūpatthambhe
7.
uccāliṅgapān˙ akadat˙ t˙ hūpatthambheti
8. ˙ ˙˙
uttarimanussadhammacakkapeyyāla ṁ
9.
uttarimanussadhammapārājikāpatti

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(334) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

uttaribhaṅgena [ut””taribH aNge:n


” a] 2udāyı̄ [ud ” a:ji:] 69 775, 993, 994 3 , 995 uddiseyyāthayo [ud ”d” is”e;jja:t”h ajo:]
1566-1567 2 , 996, 1133 4 , 1180 4 , 1181-1184, 1220, 35 72, 79, 85, 206, 210, 391, 397, 551,
uttarimanussadhammacakka... 8 1221 2 , 1222-1223, 1225, 1226 2 , 1227, 555, 998, 1135, 1186, 1234, 1242, 1573,
1 703 1228 3 , 1229 3 , 1230 3 , 1231 3 , 1232, 1630, 1679, 1806, 1864, 1944, 1959, 1963,
uttarimanussadhammapārāj... 9 2 1237 3 , 1238, 1239 2 , 1240, 1803 4 , 1804 1980, 1984, 2101, 2112, 2192, 2207, 2225,
1637-1638 2 , 1829 3 , 1941 2 , 1942 5 , 1957 4 2242, 2255, 2281, 2338, 2353, 2423

uttarimanussadhammapārāj... 10 udukkhalabhandikaṁ uddiseyyāthasañcetanikā


˙˙ [ud ”is”e;jja:t”h as”añce:t”an
” ika:] 2 778,
4 1637 3 , 1638 [ud ” ukkh al”abH andikaN̊] 1 460 ”d
uttarimanussadhammassa udukkhalasaddaṁ 781

[ut””tariman ” us””sad”H ammas””sa] 5 537 2 , [ud ” ukkh al”as”ad ”d ” aN̊] 1 20 uddiseyyāthasaññācikāya


538, 541 2 udukkhalasaddoti [ud ”is”e;jja:t”h as”añña:cika:ja] 1 1437
”d
uttarimanussadhammaṁ [ud ” ukkh al”as”ad ”d ” o:t”i] 1 21 uddissa [ud ”d ” is””sa] 19 435, 2019, 2028,
[ut””tariman ” us””sad”H ammaN̊] 18 546, 551, udukkhale [ud ” ukkh al”e:] 1 19 2045, 2055, 2070, 2076 5 , 2086, 2088,
555, 566, 572, 719-721, 735-737, 744, 762, udosita [ud 2090, 2363, 2367 2 , 2375, 2378
” o:s”it”a] 1 1920
764-767, 2311 udositadutiyakathinasikkh... 11 1 uddissāti [ud ”d”is””sa:t”i] 4 2020, 2046,
uttarimanussadhammo 2077, 2368
(1.4.1.2)
[ut””tariman ” us””sad”H ammo:] 2 558, 574 udosito [ud ” o:s”it”o:] 3 1898, 1903-1904 uddesapariyāpannesu
uttarimanussadhammoti [ud ”d
”e:s”aparija:pan ”n” e:s”u] 2 1731, 1733
udditthanti [ud ”d” itth an””ti] 2 1566 2
[ut””tariman ” us””sad”H ammo:t”i] 5 724-725, ˙˙ uddesavevacanāni
udditthaṁ [ud ”d ”itth aN̊] 3 28,
728-730 [ud ”d
”e:s”aVe:Vacan ” a:n” i] 1 101
1566˙-1567
˙
uttasati [ut””tas”at”i] 3 439-440, 444 uddesaṁ [ud ”d” e:s”aN̊] 7 92, 99, 774,
udditthā [ud ”d”itth a:] 4 769, 1796,
uttasantipi [ut””tas”an ””tipi] 3 1417-1418, 1857˙, ˙2436 1802, 1861, 2189 2
1420 uddharanaṁ [ud ”d”H aranaN̊] 29 111 5 ,
uddisati [ud ”d” is”at”i] 6 29 2 , 30-33 ˙ -177
112-133, 176
uttasitv < ā [ut””tas”i-t”<Va:] 6 439-440, 444, uddisāti [ud ”d” is”a:t”i] 1 1557
523, 524 2
uddharati [ud ”d ”H arat”i] 1 231
uddisitunti [ud ”d” is”it”un
””ti] 1 1557
uttānamukhā [ut””ta:n ” amukh a:] 1 uddhaṁ [ud ”H aN̊] 3 236, 1012, 1014
”d
uddiseyya [ud ”d” is”e;jja] 1 29
1754 undūrānaṁ [un ”d” u:ra:n ” aN̊] 3 1453,
uddiseyyanti [ud ”d”is”e;jjan ””ti] 2 1557 2 1455, 1529
uttānā [ut””ta:n ” a:] 1 1181 uddiseyyāthaupavassaṁ
uttāno [ut””ta:n ” o:] 1 188 undūrehi [un ”d ”u:re:Hi] 1 1992
[ud ”d” is”e;jja:t”h a-upaVas””saN̊] 1 2403
uttāresuṁ [ut””ta:re:s”uN̊] 2 344-345 undūrehipi [un ”d”u:re:Hipi] 3 2135,
uddiseyyāthatañce 2311, 2401
uttinnaṁ [ut””tinnaN̊] 1 373 [ud ”d” is”e;jja:t”h at”añce:] 1 2002
˙˙ upakacchake [upakacch ake:] 1 183
udakatthaṁ [ud ” akatth aN̊] 3 230, 235 uddiseyyāthatasseva
˙˙ upakkamati [upakkamat”i] 107
2 [ud ”d” is”e;jja:t”h at”as””se:Va] 1 1706
807-819, 821-822, 824-841, 843 2 , 845 2 ,
udakapattaṁ [ud ”akapat””taN̊] 1 1267 uddiseyyāthadasāhaparamaṁ 847 2 , 851, 853-854, 856-858, 860-876, 878
udakaṁ [ud ” akaN̊] 10 230, 245 5 , 363, [ud ”d” is”e;jja:t”h ad” as”a:HaparamaN̊] 1 2 , 880 2 , 882 2 , 886, 888-890, 892,
1569 2 , 1942 2258
894-895, 897-898, 900-901, 903-904,
udake [ud ” ake:] 4 235, 379, 980-981 uddiseyyāthadasāhānāgataṁ 906-907, 909-910, 912-913, 915-916,
udakena [ud ” ake:n ” a] 3 988-989, 1992 [ud ”d” is”e;jja:t”h ad” as”a:Ha:n ” a:gat”aN̊] 1 918-919, 921-922, 924-925, 927-928,
udaggo [ud ” aggo:] 2 51, 1674 2389 930-931, 933-940
” añéal”aN̊] 3 944, 978-979 uddiseyyāthana [ud ” is”e;jja:t”h an
”d ” a] 1
udañjalaṁ [ud upakkamitv < ā [upakkami-t”<Va:] 9
udapādi [ud ” apa:d ” i] 4 23-24, 1556-1557 1831 183-184, 775, 776 4 , 777 2
udapādiṁ [ud ” apa:d ” iN̊] 1 15 uddiseyyāthanavaṁ
upakkhatasikkhāpada
[ud ”d” is”e;jja:t”h an” aVaN̊] 3 2123, 2138, ˙
udayo [ud ” ajo:] 1 2176 [upakkh atas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.1.8)
2146
udarato [ud ” arat”o:] 1 753 upakkhatasikkhāpadaṁ
uddiseyyāthanitthitacı̄var... 12 4 ˙
udaravattiyaṁ [ud ” araVattijaN̊] 1 183 ˙˙ [upakkh atas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2040
1867, 1885, 1892, 1924
udaravat˙ t˙ iṁ [ud ” araVattiN̊] 2 960-961 upakkhataṁ [upakkh ataN̊] 2 2019,
uddiseyyāthanisı̄danasanth... 13 1
udarassa˙ ˙ [ud ”aras””sa] 2 541 2 2165 2028 ˙
udare [ud ” are:] 1 753 uddiseyyāthabhikkhu upakkhatāni [upakkh ata:n
” i] 2 2045,
udānaṁ [ud ” a:n” aN̊] 2 26, 28 ˙
[ud ”d” is”e;jja:t”h abH ikkh u] 2 1731, 1765 2055
udāyi [ud ”a:ji] 11 997, 1134, 1185, 1233, uddiseyyāthabhikkhuno upagacchati [upagacch at”i] 3 1430 2 ,
1241, 1805, 1830, 1943 2 , 1958 2 [ud ”d” is”e;jja:t”h abH ikkh un ”o:] 1 2178 1983
udāyinā [ud ”a:jin ” a:] 4 994, 1133, 1180, uddiseyyāthabhikkhuṁ upagacchi [upagacch i] 2 191, 1568
1957 [ud ”d” is”e;jja:t”h abH ikkh uN̊] 4 2019, 2045, upagacchiṁsu [upagacch iN̊s”u] 3 191,
udāyināti [ud ” a:jin” a:t”i] 1 1133 2076, 2367 534, 741
udāyissa [ud ” a:jis””sa] 8 993, 994 2 , uddiseyyāthamahallakaṁ upagaccheyya [upagacch e;jja] 2
1803 2 , 1941 2 , 1942 [ud ”d” is”e;jja:t”h amaHal”l”akaN̊] 1 1515 1673, 1675
udāyiṁ [ud ”a:jiN̊] 26 994, 997 2 , 1133, uddiseyyāthamāso upagatassa [upagat”as””sa] 1 1754
1134 2 , 1180 2 , 1185 2 , 1222, 1225, 1227, [ud ”d” is”e;jja:t”h ama:s”o:] 1 2325 upagatā [upagat”a:] 7 19, 538 2 , 1430
1233 2 , 1238, 1241, 1804 2 , 1805, 1829 2 , uddiseyyāthayāni 2 , 1431 2
1830, 1943, 1957-1958 [ud ”d” is”e;jja:t”h aja:n ” i] 1 2314 upacikānaṁ [upacika:n ” aN̊] 3 1453,
1455, 1529

10.
uttarimanussadhammapārājikāpattiyā
11.
udosita(dutiyakathina)sikkhāpada
12.
uddiseyyāthanitthitacı̄varasm
< iṁ
13. ˙˙
uddiseyyāthanisı̄danasanthataṁ

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(335)

upacikāhi [upacika:Hi] 1 1992 2203, 2204 2 , 2205, 2238 2 , 2239-2240, 1875, 1877, 1883, 1887, 1921, 1942, 1957,
upacchindati [upacch in”d
” at”i] 2 233, 2336 3 , 2362-2363, 2364 5 , 2365 1974, 1998 2 , 2010, 2015, 2016 2 , 2017,
401 upanāmeti [upan ” a:me:t”i] 1 19 2018 2 , 2019, 2030, 2036, 2037 3 , 2041,
upacchinnā [upacch in ”n”a:] 3 1868, upanikkhittaṁ [upan ” ikkh it””taN̊] 4 2042 2 , 2043, 2044 2 , 2045, 2057, 2065,
1893, 1925 249, 2207, 2213 2 2066 3 , 2070 2 , 2072, 2076 3 , 2086, 2087
2 , 2098 2 , 2099, 2100 2 , 2141, 2159,
upacchinnāni [upacch in ”n” a:n” i] 3 upanikkhittā [upan ” ikkh it””ta:] 1 323
2189, 2204 2 , 2213, 2229, 2238-2239, 2263,
1755-1757 upanikkhitto [upan ” ikkh it””to:] 1 324
2265, 2267, 2284, 2307-2308, 2309 2 , 2310
upajjhaṁ [upaééH aN̊] 2 152-153 upanikkhipati [upan ” ikkh ipat”i] 1 437
2 , 2326, 2362-2363, 2364 4 , 2365, 2366 2 ,
upajjhāyaleso [upaééH a:jal”e:s”o:] 2 upanikkhipanaṁ [upan h
” ikk ipan ” aN̊] 2367, 2377, 2380, 2381 3 , 2421
1640, 1649 2 416, 437
upajjhāyavevacanāni upanijjhāyi [upan ” iééH a:ji] 2 973, 1942
upasaṅkamitv < āti [upas”aNkami-t”<Va:t”i]
H
[upaéé a:jaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101 3 2030 , 2057 , 2377
upanijjhāyitabbaṁ
upajjhāyassa [upaééH a:jas””sa] 4 [upan H
” iéé a:jit”abbaN̊] 1 973 upasampajja [upas”ampaééa] 5 14 4 ,
716-717, 962-963 27
upanijjhāyeyya [upan ” iééH a:je;jja] 1
upajjhāyaṁ [upaééH a:jaN̊] 2 92, 99 973
upasampadaṁ [upas”ampad ” aN̊] 5 51,
82, 152-153, 2160
upajjhāyo [upaééH a:jo:] 1 2160 upanidhi [upan ” id”H i] 2 230, 249
h upasampannasaññı̄
upatthapetv
˙˙ < ā [upatt ape:-t”<Va:] 1 upanipanno [upan ” ipan ”n ” o:] 4 1814
[upas”ampan ”n”as”aññi:] 2 2346-2347
385 2 , 1841 2
h upasampannā [upas”ampan ”n”a:] 3
upatthahāti [upatt aHa:t”i] 1 1210 upanisinno [upan ” is”in”n” o:] 4 1814 2 ,
˙˙ 1947, 1966, 2195
upatthahissantı̄ti [upatt aHis””san h ””ti:t”i] 1841 2
˙ ˙ , 2140 upasampannāya [upas”ampan ”n” a:ja]
2 1887 upanissāya [upan ” is””sa:ja] 7 51-52, 382
1 2200
upatthahissāmāti 2 , 1421 , 1765 , 1767
˙˙ upasampanne [upas”ampan ”n
” e:] 3
[upatth aHis””sa:ma:t”i] 2 1887, 2140 upanetabbaṁ [upan ” e:t”abbaN̊] 1 2319
2346 3
upatthākakulassa upaneti [upan ” e:t”i] 2 559 2
˙˙ upasampanno [upas”ampan ”n”o:] 1 87
[upatth a:kakul”as””sa] 1 1803 upanetv < ā [upan ” e:-t”Va:] 1 2364
< upasampannoti [upas”ampan ”n
”o:t”i] 2
upatthākakulaṁ [upatth a:kakul”aN̊] upapajjamāne [upapaééama:n ” e:] 2 87 2
˙ ˙ -334, 369-370, 372
6 332 16 2 upasampādetabbo
upatthākassa [upatth a:kas””sa] 1 371 upapajjare [upapaééare:] 1 548 [upas”ampa:d ” e:t”abbo:] 2 84 2
˙˙
upatthākaṁ [upatth a:kaN̊] 1 1803 upapajjissasi [upapaééis””sas”i] 2 393, upasampādemi [upas”ampa:d ” e:mi] 2
˙˙ 411
upatthākāti [upatth a:ka:t”i] 1 2041 2160 2
˙˙ upapajjissāmi [upapaééis””sa:mi] 1 394 upasampādessāmı̄ti
upatthāko [upatth a:ko:] 3 1512,
2070 ˙ ˙, 2362 upapajjeyya [upapaéée;jja] 6 70 2 , [upas”ampa:d ” e;s””sa:mi:t”i] 1 2160
78 2 , 541 2 upasaṁharati [upas”aN̊Harat”i] 10 439
upatthākoti [upatth a:ko:t”i] 2 2015,
˙˙ upapannā [upapan ”n ” a:] 1 16 2 , 440 2 , 441 2 , 442 2 , 443 2
2362
upatthānasālā [upatth a:n ” as”a:l”a:] 1 upapannāti [upapan ”n ” a:t”i] 1 16 upasena [upas”e:n ” a] 12 2159, 2160 2 ,
383˙ ˙ uparimuddhani [uparimud ”d”H an” i] 2 2161 6 , 2162 3

upatthānasālāyaṁ 1421 2 upasenassa [upas”e:n ” as””sa] 1 2160


˙˙ h uparimena [uparime:n ” a] 4 469, 471, upasena ṁ [upas ”e:n” aN̊] 4 2159-2160,
[upatt a:n ” as”a:l”a:jaN̊] 2 382 2
473, 475 2162 2
upatthitā [upatth it”a:] 1 14
˙˙ uparimo [uparimo:] 4 470, 472, 474, upaseno [upas”e:n ” o:] 3 2159, 2162-2163
upatthite [upatth it”e:] 5 110 5
˙˙ h
476 upassayaṁ [upas””sajaN̊] 2 1956-1957
upattheti [upatt e:t”i] 1 723 uparodheti [uparo:d ” H e:t”i] 1 401
˙˙ upahatindr < iyo [upaHat”in ” -d
” rijo:] 1
<
upatthemı̄ti [upatth e:mi:t”i] 1 1217 upalāpeti [upal”a:pe:t”i] 1 545 173
˙˙ h
upatthesi [upatt e:s”i] 1 723
˙˙
upalāpetv < ā [upal”a:pe:-t”<Va:] 2 75, 337 upādāya [upa:d ” a:ja] 18 227, 406 3 ,
upatitthitv ā [upat ” itt h i-t
” V a:] 2 413, 571, 1005, 1628 2 , 1629 2 , 1630,
˙˙ < < upavassaṁ [upaVas””saN̊] 1 2404
1566-1567 1852, 2019, 2045, 2124, 2147, 2283
upavādakā [upaVa:d ” aka:] 1 16
upatthambhesi [upat””t amb e:s”i] 1 upasaṅkamati [upas”aNkamat”i] 8 377, upādāyāti [upa:d
h H ” a:ja:t”i] 3 1640, 2036,
362 2064
1180, 1220, 1803, 2158 2 , 2161-2162
upaddutaṁ [upad ”d” ut”aN̊] 1 372 upādinne [upa:d ” in”n” e:] 2 788-789
upasaṅkamatu [upas”aNkamat”u] 3
upaddutā [upad ” ut”a:] 4 1417 2 ,
”d 2070, 2076, 2087
upādinno [upa:d ” in
”n” o:] 10 1630, 1659,
1420 2 1662-1665, 1667-1670
upasaṅkamantūti
upananda [upan ” an”d”a] 15 1979 2 , [upas”aNkaman ””tu:t”i] 3 2161-2163 upādinnoti [upa:d ” in
”n” o:t”i] 1 1659
2015, 2018 2 , 2041, 2044 2 , 2075, 2206, upasaṅkamitabbo upāyena [upa:je:n ” a] 3 534, 1220, 2288
2241, 2337, 2362, 2366 2 [upas”aNkamit”abbo:] 5 377, 2158 2 , upāli [upa:l”i] 5 182, 371 2 , 1982 2
upanandassa [upan ” an ”d” as””sa] 11 2070 2161-2162 upālinā [upa:l”in ” a:] 1 1982
2 , 2071 3 , 2072, 2203 2 , 2205, 2362, 2364 upasaṅkamituṁ [upas ”aNkamit”uN̊] 1 upāliṁ [upa:l”iN̊] 2 182, 1982
upanandaṁ [upan ” an”d”aN̊] 33 1974 2 , 539 upāsaka [upa:s”aka] 1 393
1979, 2015 3 , 2016, 2018, 2041 5 , 2042, upasaṅkamitv ā [upas ” aNkami-t ” Va:] upāsakabhāvaṁ [upa:s”akabH a:VaN̊]
2044, 2070 4 , 2075, 2204 2 , 2206,
< < 1 91
164 3, 22, 24, 36 2 , 38-39, 41-43, 49, 50
2238-2239, 2241, 2337, 2362 3 , 2364 2 ,
2 , 51, 54, 55 2 , 57 2 , 61, 75, 82 2 , 194, upāsakavevacanāni
2366
196, 198-199, 201 2 , 378, 380, 382 2 , 383, [upa:s”akaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101
upanandena [upan ” an ”d
” e:n” a] 4 1974,
390 2 , 393, 539, 742, 744, 994, 1133, 1180 upāsakassa [upa:s ”akas””sa] 8 367,
1977, 2072, 2336
2 , 1181, 1222-1227, 1238-1239, 1419, 1421 393-395, 396 2 , 1240, 1756
upanando [upan ” an”d”o:] 42 1974 3 , 2 , 1422, 1430, 1445, 1449, 1521, 1525, upāsakaṁ [upa:s”akaN̊] 9 18, 393,
1975-1976, 1978, 2015, 2016 2 , 2017, 2041,
1557, 1563, 1566, 1569 3 , 1673 2 , 722-723, 2070, 2071 2 , 2072 2
2042 2 , 2043, 2070 4 , 2071 2 , 2072-2074,
1674-1675, 1755, 1756 2 , 1803 3 , 1873,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(336) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

upāsakena [upa:s”ake:n
” a] 4 2073-2074, uppādeti [uppa:d ” e:t”i] 14 239-242, 249, ummasanā [ummas”an
” a:] 2 1008,
2075 2 430-434, 437, 444-446 1012
upāsako [upa:s”ako:] 23 92, 367, 393 uppādesi [uppa:d ” e:s”i] 2 293, 297 ummasanti [ummas”an ””ti] 1 1082
3 , 394 2 , 567, 1237, 1239, 1755 2 , 1756 uppādessāmi [uppa:d ” e;s””sa:mi] 1 798 ummihantipi [ummiHan ””tipi] 1 2135
2 , 2070 2 , 2072 2 , 2073, 2076, 2086, ”H i-t”Va:] 2 404,
2213, 2229
ubbandhitv < ā [ubban ”d
<
ummujjati [ummuééat”i] 1 235
412 uyyānanissitaṁ [ujja:n ” an” is””sit”aN̊] 2
upāsakoti [upa:s”ako:t”i] 1 99 ubbālho [ubba:-lH 1453, 1529
upāsikā [upa:s”ika:] 10 183-184, 1806 ˙< <o:] 1 1430
uyyānaṁ [ujja:n
” aN̊] 1 1239
2 , 1816, 1818, 1831 2 , 1843, 1845 ubbālhoti [ubba:-lH < o:t”i] 1 1430
˙< uyyāne [ujja:n
”e:] 4 1236 2 , 1238 2
upekkhako [upe;kkh ako:] 2 14 2 ubbijjantipi [ubbiééan ””tipi] 3 uyyojetūti [ujjo:ée:t”u:t”i] 1 1238
upekkhāsatipārisuddhiṁ 1417-1418, 1420 uyyojessatı̄ti [ujjo:ée;s””sat”i:t”i] 1 1237
[upe;kkh a:s”at”ipa:ris”ud
”d”H iN̊] 1 14 ubbhakkhakaṁ [ubbH akkh akaN̊] 3 uracchadaṁ [uracch ad ” aN̊] 4 1753 2 ,
uposathaggampi [upo:s”at”h aggampi] 1161-1163 1757 2
1 368 ubbhajānumandalaṁ urato [urat”o:] 1 753
uposatho [upo:s”at”h o:] 11 1588-1590, ˙ ˙˙
[ubbH aéa:numandal”aN̊] 3 1158-1160 ure [ure:] 2 753, 760
1600-1601, 1606, 1641, 1651, 1662, 1665, H
1670
ubbhajitv < ā [ubb aéi-t”<Va:] 1 188 ulūkapakkhikaṁ [ul”u:kapakkh ikaN̊]
H 1 149
uppakkaṁ [uppakkaN̊] 1 759 ubbhatasm < iṁ [ubb at”a-s”< miN̊] 7
ullaṅghanā [ul”l”aNgH an
” a:] 2 1008,
uppajjati [uppaééat”i] 22 201, 435 4 , 1867, 1869, 1885, 1892, 1894, 1924, 1926
1014
436, 438, 441-443, 775, 776 2 , 1935 7 , ubbhataṁ [ubbH at”aN̊] 7 1869 2 , 1894
2 , 1926 2 , 2097
ullaṅgheti [ul”l”aNgH e:t”i] 2 1022, 1081
1936, 2203
ullaṅghenti [ul”l”aNgH e;n ””ti] 1 1082
uppajjatı̄massa [uppaééat”i:mas””sa] 1 ubhatobyañjanakā
< ullapati [ul”l”apat”i] 11 429 4 , 546,
1425 [ubH at”o:-bjañéan ” aka:] 1 108 719-721, 735-737
uppajji [uppaééi] 2 61, 394 <
ubhatobyañjanāsı̄ti ullapatı̄ti [ul”l”apat”i:t”i] 6 744, 762,
uppajjiṁsu [uppaééiN̊s”u] 1 2176 <
H 764-767
uppajjeyya [uppaéée;jja] 3 1924, 1928, [ub at”o:-bj <
añéan” a:s”i:t”i] 1 1154
ullapanādhippāyo
2389 ubhatovaddhakaṁ
˙˙ [ul”l”apan
” a:d” H ippa:jo:] 5 716-717,
uppajjeyyāti [uppaéée;jja:t”i] 1 1928 [ubH at”o:VaddH akaN̊] 4 891, 1338, 1340, 722-723, 732
uppajjeyyunti [uppaéée;jjun ””ti] 1 1343
ullapantipi [ul”l”apan ””tipi] 1 1133
2180 ubhatovantikamālaṁ
˙˙ ullapitv < ā [ul ”l
”api-t
” Va:] 2 566, 572
uppajjeyyuṁ [uppaéée;jjuN̊] 2 2178, [ubH at”o:Vantikama:l”aN̊] 4 1753 2 , 1757 <
2180 2 ullittā [ul”l”it””ta:] 2 1439, 1458
uppanditoti [uppandit”o:t”i] 1 2176 ubhatosaṁghe [ubH at”o:s”aN̊gH e:] 3 ullittāvalittā [ul”l”it””ta:Val”it””ta:] 2
uppan˙d˙ iyamāno [uppandijama:n” o:] 1947, 1966, 2195 1439, 1458
˙˙
1 2176 ubhinnanti [ubH in ”n
”an ””ti] 1 2047 ullittāvalitto [ul”l”it””ta:Val”it””to:] 2
uppanduppandukajātaṁ ubhinnaṁ [ubH in ” aN̊] 79 185, 187,
”n 1517, 1534
˙˙ ˙˙
[uppanduppandukaéa:t ”aN̊] 3 775, 1421, 256, 259-261, 263, 267-268, 270, 419, 421, ullitto [ul”l”it””to:] 2 1517, 1534
1427 425-426, 428, 447-448, 1046 2 , 1047 2 , usu [us”u] 1 708
uppanduppandukajātā 1048 2 , 1049 2 , 1050 2 , 1051 2 , 1052 2 , usulomaṁ [us”ul”o:maN̊] 1 751
˙˙ ˙˙
[uppanduppandukaéa:t ”a:] 1 540 1053 2 , 1054 2 , 1055 2 , 1056 2 , 1057 2 , usū [us”u:] 1 751
uppanduppandukajāto 1058 2 , 1059 2 , 1060 2 , 1064 2 , 1067 2 , ussavesu [us””saVe:s”u] 1 1804
˙˙ ˙˙
[uppanduppandukaéa:t ”o:] 11 65-66, 1070 2 , 1073 2 , 1076 2 , 1079 2 , 1083,
ussavo [us””saVo:] 1 2309
775 2 , 776, 1421 3 , 1427 3 1086, 1089, 1092, 1095, 1098, 1101, 1157
ussahati [us””saHat”i] 4 1445 2 , 1521 2
uppandentipi [uppande;n ””tipi] 1 1133 2 , 1160 2 , 1163 2 , 1166 2 , 1209 2 , 1405, ussahāmi [us””saHa:mi] 3 57, 59, 61
uppan ˙d˙ esuṁ [uppande:s”uN̊] 1 2176 2045, 2097
ussahāmı̄ti [us””saHa:mi:t”i] 1 97
˙ ˙ ubho [ubH o:] 28 64, 137 4 , 185 3 , 187
uppatitv < ā [uppat”i-t”<Va:] 8 749 2 , 750 3 , 454 2 , 504 2 , 708, 1083, 1086, 1089,
ussāpetv < ā [us””sa:pe:-t”<Va:] 4 1921 4
2 , 751 2 , 752 2
1092, 1095, 1098, 1101, 1814 2 , 1841 2 , ussāritā [us””sa:rit”a:] 1 1729
uppannanti [uppan ”n”an””ti] 2 61, 208 2251 ussāreyya [us””sa:re;jja] 2 1729 2
uppannaṁ [uppan ”n” aN̊] 10 61, 400, ubhova [ubH o:Va] 2 2045, 2063 ussāhitā [us””sa:Hit”a:] 1 1571
1866 2 , 1921 2 , 1927 2 , 2203-2204
ubhohi [ubH o:Hi] 1 756 ussite [us””sit”e:] 1 459
uppannā [uppan ” a:] 4 15-17, 2392
”n ummattakassa [ummat””takas””sa] 47 usselentipi [us””se:le;n ””tipi] 1 1753
uppannuppanne [uppan ”n” uppan ”n
” e:]
4 384 2 , 385, 389
102, 138, 280, 449, 704, 941, 1110, 1167,
ussel˙essantipi [us””se:le;s””san ””tipi] 1
1210, 1410, 1510, 1554, 1624, 1671, 1702,
1757˙
uppanne [uppan ”e:] 21 1935 20 , 1936 1751, 1794, 1880, 1919, 1939, 1954, 1972,
”n
uhataṁ [uHat”aN̊] 1 384
uppanno [uppan ” o:] 6 15-17, 2257 2 , 1996, 2013, 2039, 2068, 2094, 2107, 2119,
”n
uhadantipi [uHad ” an
””tipi] 1 2135
2392 2133, 2156, 2174, 2187, 2201, 2220, 2236,
uppalagandhapaccatthikā 2248, 2270, 2305, 2321, 2334, 2348, 2360,
uhasantipi [uHas”an ””tipi] 1 1133
[uppal”agan ”d”H apaccat””th ika:] 1 135 2383, 2398, 2419, 2432 ulārattatā [ula:rat””tat”a:] 1 995
uppalavannaṁ [uppal”aVannaN̊] 3 ummattakānaṁ [ummat””taka:n ” aN̊] 1 ul˙āraṁ [ula:raN̊] 1 1425
151, 1956-˙1957
˙ 1727 ul˙ārā [ula:ra:] 1 994
uppalavannā [uppal”aVanna:] 10 151 ummattako [ummat””tako:] 1 102 ul˙āro [ula:ro:] 1 994
2 , 1956 5˙, ˙1957 3 ummattassa [ummat””tas””sa] 2 129, 133 ul˙umpaṁ [ulumpaN̊] 2 344-345
˙
uppalavannāya [uppal”aVanna:ja] 4 ummattaṁ [ummat””taN̊] 7 113, 115,
˙ ˙-1957
151 2 , 1956 117, 119, 121, 123, 125
uppalaṁ [uppal”aN̊] 1 235 ummattāya [ummat””ta:ja] 2 127, 131
uppāditaṁ [uppa:d ” it”aN̊] 2 63 2 ummasati [ummas”at”i] 2 1022, 1081
uppāditoti [uppa:d ” it”o:t”i] 2 63 2

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(337)

[u:] ū ekatiṁse [e:kat”iN̊s”e:] 1 1935 ekaṁsaṁ [e:kaN̊s”aN̊] 16 29, 1445, 1449,


ekato [e:kat”o:] 8 1003, 1719, 1729 3 , 1521, 1525, 1873, 1875, 1877, 1887, 2141,
ūnakachakkhattuṁ 1809, 1838, 2200 2213, 2229, 2263, 2265, 2267, 2284
” akach akkh at””tuN̊] 4 2093 3 , 2094
[u:n ekatoupasampannāya ekā [e:ka:] 6 502 2 , 503 2 , 504 2
ūnakachabbassāni [e:kat”o:-upas”ampan ” a:ja] 2 1953, 1971
”n ekādasamaṁ [e:ka:d ” as”amaN̊] 1 1728
” akach abbas””sa:n
[u:n ” i] 2 2151, 2154 ekatovantikamālaṁ ekādasamāse [e:ka:d ” as”ama:s”e:] 1
ūnakachārattaṁ [u:n ” akach a:rat””taN̊] ˙˙
[e:kat”o:Vantikama:l ”aN̊] 4 1753 2 , 1757 1927
1 2419 2 ekādase [e:ka:d
” as”e:] 3 1873, 1935,
” akach a:rat””te:]
ūnakachāratte [u:n 3 ekattharanapāvuranāpi 2263
˙ ˙
2418 3 [e:kat””th aranapa:Vurana:pi] 2 1753, ekāya [e:ka:ja] 19 1803, 1804 3 , 1805
ūnakatikkhattuṁ [u:n ” akat”ikkh at””tuN̊] 1757 2 , 1806, 1823-1824, 1829 5 , 1830 2 , 1831,
4 2093 3 , 2094 ekattharanāpi [e:kat””th arana:pi] 2 1850-1851
ūnakatiyojanaṁ [u:n ” akat”ijo:éan” aN̊] 1753, 1757 ˙ ekāyāti [e:ka:ja:t”i] 2 1810, 1839
1 2187 ekathālakepi [e:kat”h a:l”ake:pi] 2 1753, ekāyeva [e:ka:je:Va] 1 767
ūnakatiyojane [u:n ” akat”ijo:éan ” e:] 3 1757 ekāsanepi [e:ka:s”an ” e:pi] 2 1753, 1757
2186 3 ekadesaṁ [e:kad ” e:s”aN̊] 4 76 2 , 1942 2 ekāhaṁ [e:ka:HaN̊] 2 22, 1935
ūnakaddhamāse [u:n ” akad ”H ama:s”e:] ekadese [e:kad
”d ” e:s”e:] 1 2170 ekāhena [e:ka:He:n ” a] 13 381 11 , 382 2
3 2333 3 ekadhı̄tikā [e:kad ” H i:t”ika:] 4 1221 2 ,
ūnakaddhamāso [u:n ” akad”d”H ama:s”o:]
ekindr< iyaṁ [e:kin ” -d”rijaN̊] 1 1512
<
1222-1223
1 2334 ekuddeso [e:kud ”d ”e:s”o:] 10 107, 229,
ekantaparipunnaṁ
˙˙ 415, 573, 1679, 1689 2 , 1706, 1714 2
ūnakamāse [u:n ” akama:s”e:] 3 2332 3 [e:kan
””taparipunnaN̊] 5 41-45
ūnakamāso [u:n ” akama:s”o:] 1 2334 ekūnatiṁse [e:ku:n ” at”iN̊s”e:] 1 1935
ekantaparisuddhaṁ
ekūnavı̄se [e:ku:n ” aVi:s”e:] 1 1935
ūnakasaññı̄ [u:n ” akas”aññi:] 10 [e:kan
””taparis”ud
”d” H aN̊] 5 41-45
2092-2093, 2185-2186, 2330-2333, ekūpacāraṁ [e:ku:paca:raN̊] 5 1898
ekapāvuranāpi [e:kapa:Vurana:pi] 2
5
2417-2418 1753, 1757 ˙
ūnapañcabandhanasikkhāpada ekūpacārā [e:ku:paca:ra:] 1 1898
ekapuggalo [e:kapuggal”o:] 2 786,
[u:n
” apañcaban ”d” H an
” as”ikkh a:pad ” a] 1 1787
ekūpacāro [e:ku:paca:ro:] 12 1898 9 ,
(1.4.3.2) 1899, 1916 2
ekaputtako [e:kaput””tako:] 6 43-45,
ūnapañcabandhanasikkhāpadaṁ 47-49
ekekaṁ [e:ke:kaN̊] 6 654, 1430 2 , 1431
[u:n
” apañcaban ”d” H an
” as”ikkh a:pad
” aN̊] 1 ekabandhanaṁ [e:kaban 2 , 1666
”d” H an
” aN̊] 7
2306 2291-2295, 2301-2302
ekena [e:ke:n ” a] 13 22, 231, 377 2 , 529
ūnapañcabandhanena H 2 , 530, 2063, 2158 3 , 2161-2162
ekabandhanena [e:kaban ”d
” an ” e:n” a]
[u:n
” apañcaban ”d” H an
” e:n” a] 2 2281, 2284 6 2292 5 , 2297
ekenapi [e:ke:n ” api] 2 1796, 2104
ūnapañcabandhano ekabandhano [e:kaban ”d H
” an ” o:] 1 ekenāti [e:ke:n
” a:t”i] 2 2045, 2063
[u:n
” apañcaban ”d” H an
” o:] 1 2283 2283 eko [e:ko:] 27 258, 322, 350, 373 2 ,
ūnapañcamāsakaṁ 1706, 1711 2 , 1803, 1804 2 , 1805 2 , 1806,
ekabandhanokāsaṁ
[u:n
” apañcama:s”akaN̊] 1 245 1810, 1823-1824, 1829 4 , 1830 2 , 1831,
[e:kaban ” H an
”d ” o:ka:s”aN̊] 5 2296-2297,
ūnapañcamāsako 1839, 1850-1851
2300, 2303-2304
[u:n
” apañcama:s”ako:] 3 272, 275, 278 ekabhājanepi [e:kabH a:éan ” e:pi] 2 ekodibhāvaṁ [e:ko:d ” ibH a:VaN̊] 1 14
ūnamāsakaṁ [u:n ” ama:s”akaN̊] 1 245 1753, 1757 ekova [e:ko:Va] 1 13
ūnamāsako [u:n ” ama:s”ako:] 3 273, ekamañcepi [e:kamañce:pi] 2 1753, etadagganti [e:t”ad ” aggan ””ti] 1 1193
276, 279 1757 etadaggaṁ [e:t”ad ” aggaN̊] 1 1186
ūnassa [u:n ” as””sa] 3 1924, 1933 2 ekamantaṁ [e:kaman ””taN̊] 52 3 2 , 22 etadavoca [e:t”ad ” aVo:ca] 187 3, 18, 22,
ūno [u:n ” o:] 1 1796 2 , 24 2 , 36 2 , 41 2 , 42 2 , 51 2 , 75, 201 24, 29, 36, 42-45, 51, 54 2 , 55 3 , 57 2 ,
ūru [u:ru] 1 943 2 , 539, 744 2 , 1180 2 , 1419 2 , 1422 2 , 58, 59 2 , 60, 61 2 , 62, 163-165, 178,

ūruntarikāya [u:run ””tarika:ja] 2 1430 2 , 1557 2 , 1566 2 , 1569 2 , 1674 2 , 183-184, 194, 196-201, 205, 306, 308,

183-184 1756, 1974 2 , 2159, 2189 2 , 2204 2 , 2307 332-334, 336, 371 4 , 373-374, 379, 382,
2 , 2308 2 , 2310 2 , 2364 2 461-463, 477-480, 501-508, 525-526,
ūruṁ [u:ruN̊] 2 964-965
ekamūlakassa [e:kamu:l”akas””sa] 7 529-532, 540-541, 716-717, 722-723,
ūrūsu [u:ru:s”u] 1 753
680, 684, 823, 842, 855, 859, 877 733-734, 742-744, 756, 775, 966, 994-995,
ūrūhi [u:ru:Hi] 2 753, 968 1169-1178, 1180, 1212-1218, 1223-1227,
ekamūlakaṁ [e:kamu:l”akaN̊] 13
1237 2 , 1239, 1421-1424, 1427, 1430, 1512,
671-672, 687 2 , 1036, 1285, 1302, 1316,
1557, 1566, 1568, 1569 3 , 1570, 1627, 1673
1330, 1352, 1365, 1379, 1392
[e;/e:] e ekamekañca [e:kame:kañca] 1 38
2 , 1674, 1755 2 , 1756 3 , 1804, 1829,
1883, 1921, 1942, 1957, 1974-1976, 1982,
ekamekassa [e:kame:kas””sa] 1 351
1999, 2015 3 , 2016, 2041 3 , 2042, 2070 5 ,
ekakammaṁ [e:kakammaN̊] 4 107, ekamekena [e:kame:ke:n ” a] 1 38 2072, 2159, 2160 2 , 2189, 2203-2204,
229, 415, 573
ekampi [e:kampi] 4 15, 46, 381-382 2238-2239, 2307, 2308 2 , 2309 2 , 2310,
ekakutikopi [e:kakutiko:pi] 1 212
˙ ekarattampi [e:karat””tampi] 3 1885, 2336 2 , 2362 3 , 2363, 2364 2 , 2387
ekakulassa [e:kakul”as””sa] 14 1899, 1892, 1895 etadavocuṁ [e:t”ad ” aVo:cuN̊] 41 43-45,
1901, 1903, 1905-1915
ekavı̄se [e:kaVi:s”e:] 1 1935 47-48, 49 2 , 50 2 , 66, 77, 393, 724-732,
ekaggaṁ [e:kaggaN̊] 1 14
ekasātakaṁ [e:kas”a:takaN̊] 3 738-740, 776, 1133, 1221 2 , 1222, 1238,
ekaccassa [e:kaccas””sa] 1 542 ˙
1974-1976 1571, 1704, 1957, 1977, 1982, 1998, 2072,
ekaccaṁ [e:kaccaN̊] 4 1765 2 , 1776 2 ekasātako [e:kas”a:tako:] 1 1977 2162, 2176, 2238, 2421
ekaccānaṁ [e:kacca:n ” aN̊] 9 68, 70, 77, ekaṁ ˙ [e:kaN̊] 28 56 2 , 241-242, 247, etadahosi [e:t”ad ” aHo:s”i] 19 41 2 , 52,
204, 208-209, 777, 1232 2 75, 192, 195, 197, 393, 534, 744, 762, 1557
332, 333 2 , 459, 1399-1400, 1401 2 , 1460,
ekacce [e:kacce:] 6 535-537, 994 2 , 1536, 1804, 1829, 1877, 1974 2 , 1975 2 , 2 , 1568, 1866, 1956, 2257, 2336, 2350
1565 1976 2 , 1977, 2009 2 , 2267
ekajjhaṁ [e:kaééH aN̊] 6 1562 6

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(338) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

etamatthaṁ [e:t”amat””th aN̊] 152 21, evamassa [e:Vamas””sa] 19 1445, 1449, 2076 3 , 2086 2 , 2087, 2098 2 , 2099, 2100
69, 77, 82 2 , 145-147, 151 3 , 152-153, 1521, 1525, 1679, 1731, 1765 2 , 1873, 2 , 2158, 2160 4 , 2307, 2308 2
173, 175, 181-182, 194, 204, 208, 292-293, 1877, 1887, 2076, 2086, 2141, 2213, 2229, evaṁgotto [e:VaN̊go;t””to:] 2 15 2
301, 303 3 , 308, 321, 325, 336, 350-351, 2263, 2267, 2284 evaṁditthikā [e:VaN̊d ” itth ika:] 2
358, 360-362, 367-368, 369 3 , 372, 373 2 , evamassādaṁ [e:Vamas””sa:d ” aN̊] 1 22 183-184 ˙ ˙
396, 457-458, 532 3 , 541, 553 2 , 713, 724, evamassu [e:Vamas””su] 4 1706, 1875, evaṁnāmo [e:VaN̊n ”a:mo:] 2 15 2
733-734, 740, 764-767, 777, 780, 945, 991, 2265, 2326 evaṁvanno [e:VaN̊Vanno:] 2 15 2
997, 1113, 1134, 1169, 1185, 1233, 1237, evamāyupariyanto ˙˙
evaṁsukhadukkhappat isaṁvedı̄
1241, 1412, 1418-1419, 1514, 1572, [e:Vama:juparijan ””to:] 2 15 2 ˙
1627-1629, 1678, 1692 2 , 1705, 1717 2 ,
[e:VaN̊s”ukh ad
” ukkh appatis”aN̊Ve:d ” i:] 2
evamāvusoti [e:Vama:Vus”o:t”i] 7 82, 15 2
1730, 1741 2 , 1761 2 , 1764, 1784 2 ,
742, 775-776, 1571, 1628, 1756
1804-1805, 1829-1830, 1863, 1866, 1881, evāhaṁ [e:Va:HaN̊] 2 2160 2
evamāha [e:Vama:Ha] 22 182, 301-303, esā [e:s”a:] 19 757-759, 763, 1446, 1450,
1883-1884, 1887, 1923, 1942 2 , 1943, 1957
334, 719, 735-737, 1221 2 , 1222, 1236,
2 , 1958, 1962, 1977, 1979, 1982-1983, 1522, 1526, 1559, 1690, 1715, 1739, 1759,
1238, 1887, 1999 2 , 2041 2 , 2140, 2162,
2001, 2018, 2044, 2073, 2075, 2100, 2111, 1782, 1888, 2142, 2214, 2230, 2285
2364
2122, 2137, 2140, 2164, 2177, 2206, 2224, esāti [e:s”a:t”i] 1 1261
2241, 2254, 2257, 2271, 2275, 2277, 2280,
evamāhaṁsu [e:Vama:HaN̊s”u] 23 208,
esāyya [e:s”a;jja] 1 1803
350-351, 535-537, 1224, 1226, 1626 2 ,
2313, 2324, 2336-2337, 2352, 2364, 2366, esāhaṁ [e:s”a:HaN̊] 1 18
1676, 1704, 1729, 1754, 1803 2 , 1887,
2386, 2388, 2400-2402, 2422 eso [e:s”o:] 28 50, 86, 103-104, 107, 220,
1942, 1982 2 , 2140, 2401, 2421
etarahi [e:t”araHi] 13 22, 52, 60, 66, 224, 229, 400, 415, 573, 745-756, 760-761,
534, 776, 1418, 1755 2 , 1756 2 , 1757 2
evamāhāti [e:Vama:Ha:t”i] 1 199
2070, 2076, 2086
evamāhāro [e:Vama:Ha:ro:] 2 15 2
etasm< iṁ [e:t”a-s”<
miN̊] 58 69 2 , 78 2 ,
evametaṁ [e:Vame:t”aN̊] 19 769, 1448,
esoyeva [e:s”o:je:Va] 1 537
84 2 , 204 2 , 209 2 , 390 2 , 777 2 , 997 2 , ehāvuso [e:Ha:Vus”o:] 2 2336 2
1452, 1524, 1528, 1561, 1693, 1718, 1742,
1134 2 , 1185 2 , 1233 2 , 1420 2 , 1558 2 , ehi [e:Hi] 35 55, 57 2 , 59, 61, 87, 163 2 ,
1762, 1785, 1796, 1857, 1890, 2144, 2216,
1570 2 , 1627 2 , 1757 2 , 1866 2 , 1887 2 , 164 2 , 165 2 , 183 10 , 184 3 , 188, 373,
2232, 2287, 2436
1921 2 , 1962 2 , 1983 2 , 2141 2 , 2164 2 , 738-739, 966, 1181, 1569, 1755-1756, 2336
evameva [e:Vame:Va] 27 13, 26, 28,
2191 2 , 2257 2 , 2277 2 , 2308 2 , 2386 2 , ehisv
2400 2
106, 228, 378, 382, 384, 414, 542, 572, 672, < āgatavādino
687, 699, 849, 884, 891, 995, 1303, 1317, [e:Hi-s
”Va:gat”aVa:d” in
” o:] 1 1754
etassa [e:t”as””sa] 3 29 2 , 743 <
1331, 1353, 1366, 1380, 1393, 1729, 1957 elakalomadhovāpanasikkhāp... 14
etaṁ [e:t”aN̊] 26 60, 62, 89, 194, 215, ˙1 (1.4.2.7)
evamevaṁ [e:Vame:VaN̊] 2 18, 193
553, 743, 1193 5 , 1237, 1453-1456,
evamevime [e:Vame:Vime:] 1 2205 elakalomadhovāpanasikkhāp... 15
1529-1532, 1706, 1711, 1735, 1927, 2392
evampi [e:Vampi] 21 91-99, 100 2 , ˙1 2202
etissā [e:t”is””sa:] 1 2309
1662-1665, 1667-1670, 1804, 1829 elakalomasikkhāpada
ete [e:t”e:] 12 219, 562 3 , 568 3 , 736, ˙
evarūpaṁ [e:Varu:paN̊] 28 201, 336, [e:lakal”o:mas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.2.6)
1220 2 , 1757, 2363
720-721, 745 2 , 763 2 , 775, 1237, 1570 2 ,
etena [e:t”e:n ” a] 2 1186, 1199 elakalomasikkhāpadaṁ
1627 2 , 1729, 1753, 1755-1756, 1757 2 , ˙
eteneva [e:t”e:n ” e:Va] 2 1220, 2288 [e:lakal”o:mas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2188
2019 2 , 2033 2 , 2045 2 , 2060 2
etesu [e:t”e:s”u] 2 562, 568 elakalomānaṁ [e:lakal”o:ma:n ” aN̊] 19
evarūpā [e:Varu:pa:] 2 538 2 ˙2109 2 , 2110, 2111 2 , 2112, 2116, 2121 3 ,
ettako [e;t””tako:] 1 1262 evarūpāya [e:Varu:pa:ja] 3 2312, 2313 2122 2 , 2123 2 , 2127, 2130 3 , 2176
etthantare [e;t””th an ””tare:] 1 400 2
etha [e:t”h a] 2 1673 2 elakalomāni [e:lakal”o:ma:n ” i] 38 2135
evarūpiṁ [e:Varu:piN̊] 1 201 ˙3 , 2136, 2137 2 , 2176 6 , 2177 2 , 2178,
eyyāsi [e;jja:s”i] 1 200 evarūpe [e:Varu:pe:] 4 51, 994 2 , 1836 2180, 2184, 2189 4 , 2191 2 , 2192, 2196,
erandatelaṁ [e:randat”e:l”aN̊] 1 2315 evarūpena [e:Varu:pe:n ” a] 2 2016, 2042 2197 4 , 2198 4 , 2199 4 , 2200
˙ ˙ [e:Vañca] 115 71, 78, 84, 205,
evañca evarūpesu [e:Varu:pe:s”u] 1 2409 elakalomehi [e:lakal”o:me:Hi] 6 2135
209, 390, 396, 550, 554, 777, 780, 997,
evarūpopi [e:Varu:po:pi] 6 744 3 , 762 ˙3 , 2136, 2137 2
1134, 1185, 1233, 1241, 1436, 1445, 1514,
3
1521, 1558, 1572, 1629, 1678-1679, 1689,
evaṁ [e:VaN̊] 218 2, 15-16, 17 3 , 18,
1705-1706, 1714, 1730-1731, 1738,
23-24, 27 6 , 35, 43, 47, 49, 56, 57 2 , 61
1755-1756, 1758, 1764, 1765 2 , 1776, 1781,
2 , 65, 67-68, 70, 77-78, 82 2 , 101-102,
[o;/o:] o
1805, 1830, 1863, 1866, 1873, 1884, 1887,
134, 147-149, 154, 158-159, 163-165, 183
1891, 1897, 1923, 1935, 1943, 1949, 1958, okāsaṁ [o:ka:s”aN̊] 12 371 4 , 1609,
2 , 184, 194, 201, 377-378, 380, 382 2 , 389
1962, 1969, 1979, 1983, 1993, 2001, 2010, 1611, 1613, 1615, 1617, 1619, 1621, 1623
2 , 390 2 , 418 3 , 430-434, 445 2 , 446 2 ,
2018, 2036, 2044, 2065, 2075, 2089, 2100, okāse [o:ka:s”e:] 3 2015, 2041, 2362
535 2 , 536 2 , 537 2 , 542 2 , 551, 555,
2104, 2111, 2116, 2122, 2130, 2137, 2141, okinnavikinnā [o:kinnaVikinna:] 1
615, 654, 714-715, 718, 724, 740, 764-765, ˙˙ ˙˙
2145, 2154, 2164, 2171, 2177, 2184, 2191, 2311
767, 775, 995, 1133, 1151 2 , 1152 2 , 1153
2196, 2206, 2213 2 , 2224, 2229 2 , 2241, okiri [o:kiri] 1 759
2 , 1220 2 , 1228 3 , 1229 3 , 1230 4 , 1231
2245, 2254, 2257, 2263, 2280, 2284 2 , okiriniṁ [o:kirin ” iN̊] 1 759
4 , 1237 5 , 1286, 1338, 1435-1436, 1556,
2313, 2317, 2324, 2329, 2337, 2345, 2352, okiliniṁ [o:kil”in ” iN̊] 1 759
1557 2 , 1563 2 , 1564 2 , 1565 2 , 1566,
2357, 2366-2367, 2379-2380, 2388, 2395,
1569 3 , 1570, 1626 3 , 1627, 1635, okilinı̄ [o:kil”in
” i:] 1 710
2402, 2416, 2422, 2429
1637-1639, 1673, 1704 2 , 1706 2 , 1711, okkamantānaṁ [o;kkaman ””ta:n
” aN̊] 1
evañcidaṁ [e:Vañcid ” aN̊] 13 73, 80, 1714 2 , 1729, 1731, 1738, 1753, 1757-1758, 780
207, 392, 552, 779, 1235, 1865, 1886, 1960,
1765 2 , 1776, 1779-1780, 1819 7 , 1820 7 , okkamanti [o;kkaman ””ti] 1 780
1981, 2139, 2256
1821-1824, 1846 3 , 1847, 1848 3 , okkamitv ā [o;kkami-t
”Va:] 1 2419
evañcetaṁ [e:Vañce:t”aN̊] 2 2213, 2229 1849-1851, 1957, 1998, 2016, 2042, 2070 2 , < <
okkhittacakkhu [o;kkh it””tacakkh u] 1
1754

14.
elakalomadhovāpanasikkhāpada
15.
el˙akalomadhovāpanasikkhāpadaṁ
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(339)

ogayha [o:ga-jHa] 1 766


< <
obhāsituṁ [o:bH a:s”it”uN̊] 2 1831, 1834 [k] k
ocarako [o:carako:] 2 230, 256 obhāsinti [o:bH a:s”in””ti] 2 1848-1849
obhāsissatı̄ti [o:bH a:s”is””sat”i:t”i] 1 1133 ”H as””sa]
< ā [o:cari-t”<Va:] 1 256
ocaritv kakusandhassa [kakus”an”d 3
obhāsissasi [o:bH a:s”is””sas”i] 1 1134 25, 28 2
ocitaṁ [o:cit”aN̊] 1 330
obhāseyya [o:bH a:s”e;jja] 1 1135 kakusandho [kakus”an
”d”H o:] 1 28
ocinantipi [o:cin ” an””tipi] 1 1753
obhāseyyāti [o:bH a:s”e;jja:t”i] 1 1141 kakkasalomaṁ [kakkas”al”o:maN̊] 1
ocinātipi [o:cin
” a:t”ipi] 1 1770
omako [o:mako:] 3 2262 3 1170
ocināpetipi [o:cin ” a:pe:t”ipi] 1 1770
omasati [o:mas”at”i] 2 1022, 1081 kakkasākinnaṁ [kakkas”a:kinnaN̊] 1
ocināpentipi [o:cin ” a:pe;n””tipi] 1 1753 ˙˙
omasanā [o:mas”an ” a:] 2 1008, 1011 1168
ocināpessantipi [o:cin ” a:pe;s””san
””tipi]
omasanti [o:mas”an ””ti] 1 1082 kaccāyano [kacca:jan ” o:] 1 1644
1 1757
omasavādassa [o:mas”aVa:d ” as””sa] 4 kaccāvuso [kacca:Vus”o:] 2 731-732
ocinitv < ā [o:cin ” i-t”Va:] 1 331
< 1611, 1615, 1619, 1623 kacci [kacci] 34 66, 145-147, 292-293,
ocinissantipi [o:cin ” is””san””tipi] 1 1757 omasavādena [o:mas”aVa:d ” e:n
” a] 4 457-458, 540 3 , 541, 553, 713, 724,
otthā [o;tth a:] 1 254 1610, 1614, 1618, 1622 731-732, 740, 775, 780, 945, 991, 1113,
˙ ˙di [o;ddi] 2 75-76
od oyācanti [o:ja:can ””ti] 1 1230 1168-1169, 1175, 1412, 1430 2 , 1756 2 ,
˙˙ oyācantı̄naṁ [o:ja:can 2159 2 , 2189
onirakkho [o:nirakkh o:] 2 230, 257 ””ti:n
” aN̊] 1 1232
˙
onojethāvuso [o:no:ée:t”h a:Vus”o:] 1 orato [o:rat”o:] 2 56 2 kaccittha [kaccit””th a] 13 769 3 , 1796
˙ orabbhi [o:rabbH i] 1 708 3 , 1857 3 , 2159, 2436 3
2421
otarati [o:t”arat”i] 2 479-480 orabbhiko [o:rabbH iko:] 1 748 kaccisi [kaccis”i] 2 1430, 1756
otaranti [o:t”aran ””ti] 1 1862 oramati [o:ramat”i] 2 270, 428 kacchapaṁ [kacch apaN̊] 1 235
otaranto [o:t”aran ””to:] 2 479-480 orena [o:re:n ” a] 5 2138, 2146, 2151, kacche [kacch e:] 1 1957
otarāhı̄ti [o:t”ara:Hi:t”i] 2 479-480 2325, 2328 katamodakatissakaṁ
˙
[katamo:d ” akat”is””sakaN̊] 1 1673
otāpenti [o:t”a:pe;n ””ti] 1 1883 orenaddhamāso [o:re:n ” ad”d”H ama:s”o:]
2 2325, 2329 katamodakatissako
otāpente [o:t”a:pe;n ””te:] 1 1883 ˙
oropanā [o:ro:pan ” a:] 1 1011 [katamo:d ” akat”is””sako:] 2 1673, 1704
otinno [o:t”inno:] 6 998, 1000, 1135,
˙ ˙ oropeti [o:ro:pe:t”i] 2 238 2 katibhāro [katibH a:ro:] 1 238
1137, 1186, 1188
kat˙ impi [katimpi] 2 75 2
ottharitv h
< ā [o;t””t ari-t”<Va:] 8 458, 460,
oropetv< ā [o:ro:pe:-t”<Va:] 1 1268
kat˙ iyā [katija:] 2 238, 300
481-482, 510, 525, 526 2 oropesi [o:ro:pe:s”i] 2 300 2
kat˙ isuttakaṁ [katis”ut””takaN̊] 1 231
odakantikaṁ [o:d ” akan ””tikaN̊] 3 70, orohantā [o:ro:Han ””ta:] 3 309-310,
kat˙ iṁ [katiN̊] 7 76, 238, 300, 787, 791,
78, 103 1626 ˙ , 970
810
odanaṁ [o:d ” an ” aN̊] 1 313 orohanto [o:ro:Han ””to:] 21 194, 743,
kat ūpagaṁ [katu:pagaN̊] 1 2227
odanı̄yagharaṁ [o:d ” an ” i:jagH araN̊] 1 744 2 , 746-762 ˙
olaṅghanā [o:l”aNgH an ” a:] 2 1008, 1013 kat thañca [katth añca] 10 191 6 ,
313 ˙ ˙-193, 195-196
H 192
odane [o:d ” an” e:] 1 311 olaṅgheti [o:l”aNg e:t”i] 2 1022, 1081
katthahārikā [katth aHa:rika:] 1 177
odanena [o:d ” an” e:n” a] 2 1566-1567 olaṅghenti [o:l”aNgH e;n ””ti] 1 1082 ˙˙
olambako [o:l”ambako:] 1 238 katthahāriyo [katth aHa:rijo:] 6 191
odapattakinı̄ [o:d ” apat””takin ” i:] 17
3˙,˙ 192, 195-196
1252, 1267, 1290, 1308, 1311, 1319, 1322, olı̄navilı̄nāni [o:l”i:n ” aVil”i:n
” a:n ” i] 1 2311
1333, 1339, 1345, 1355, 1358, 1368, 1371,
kat thaṁ [katth aN̊] 2 231, 244
oloketabbaṁ [o:l”o:ke:t”abbaN̊] 4 1445, ˙˙
1382, 1385, 1395 1449, 1521, 1525 kat thāni [katth a:n ” i] 2 344-345
˙˙
odahissāmı̄ti [o:d ” aHis””sa:mi:t”i] 1 1983 oloketuṁ [o:l”o:ke:t”uN̊] 12 1445 2 , katthena [katth e:n ” a] 2 943, 975
odātañca [o:d ” a:t”añca] 21 854, 857, ˙˙
1446, 1447 2 , 1448, 1521 2 , 1522, 1523 2 , kanājakaṁ [kana:éakaN̊] 2 1565 2
860, 863 6 , 864 3 , 866, 868, 870, 872, 1524 kan ˙ ājakena [kana:éake:n ” a] 3 1566,
874, 876, 880, 886, 892 ovattikāya [o:Vattika:ja] 1 2072 ˙ 2
1568
odātaṁ [o:d ” a:t”aN̊] 23 783, 787, 805, ˙˙
ovadati [o:Vad
” at”i] 1 27 kanthasuttakaṁ [kanth as”ut””takaN̊] 1
819, 895, 898, 901, 904, 907, 909, 912-913, ovadituṁ [o:Vad ˙˙
” it”uN̊] 1 27 231
916, 919, 922, 925, 928, 931, 1645, 2121 2 , kan the [kanth e:] 6 378, 382, 464-466,
ovadiyamānānaṁ
2122 2 ˙˙
[o:Vad ” ijama:n” a:n
” aN̊] 1 27 1421
odātānanti [o:d ” a:t”a:n ” an””ti] 1 2128 ovarakaṁ [o:VarakaN̊] 1 1181 kanduvantassa [kanduVan ””tas””sa] 2
odātānaṁ [o:d ” a:t”a:n ” aN̊] 9 2123 2 , 954˙ ˙-955
ovarake [o:Varake:] 3 1803, 1909 2
2128, 2130 3 , 2133 3 kanduvaṁ [kanduVaN̊] 1 942
ovassāpeti [o:Vas””sa:pe:t”i] 1 2332
odāto [o:d ” a:t”o:] 2 1645 2 kan ˙n ˙ akitāni [kannakit”a:n ” i] 1 1883
ovassāpethāti [o:Vas””sa:pe:t”h a:t”i] 1
onamanā [o:n ” aman ” a:] 1 1013 kan ˙n ˙ akitānı̄ti [kannakit”a:n ” i:t”i] 1
2324
onı̄tapattapāniṁ [o:n ” i:t”apat””tapa:niN̊] ovassāpenti [o:Vas””sa:pe;n ˙˙
1883
˙ ””t i] 1 2323
2 38, 59
ovassāpessatha [o:Vas””sa:pe;s””sat”h a] 1 kannakujjaṁ [kannakuééaN̊] 1 39
opātaṁ [o:pa:t”aN̊] 4 416, 435 3 ˙˙
2324 kannacchidde [kannacch id ”d”e:] 1 183
opātehi [o:pa:t”e:Hi] 1 57 ovassāpessantı̄ti [o:Vas””sa:pe;s””san ˙˙
””ti:t”i] kan nacchinnassa [kannacch in ”n
” as””sa]
opuñjāpetv < ā [o:puñéa:pe:-t”<Va:] 1 56 1 2323 1˙ 407
˙
obhatacumbatā [o:bH atacumbata:] osareyya [o:s”are;jja] 3 1673-1675 kannanāsacchinnassa
˙ , 1268, ˙1290, 1308, 1311, 1319, osārenti [o:s”a:re;n ””ti] 2 344-345 ˙˙
17 1252 [kannan ” a:s”acch in”n” as””sa] 1 407
1322, 1333, 1339, 1345, 1355, 1358, 1368, osiñcantassa [o:s”iñcan ””tas””sa] 2 kanhasappassa [ka-nH
˙< < as”appas””sa] 2
1371, 1382, 1385, 1395 988-989
70, 78
obhāsantassāti [o:bH a:s”an ””tas””sa:t”i] 3 ohāretv< ā [o:Ha:re:-t”<Va:] 5 41-45 kanho [ka-nH
1848 2 , 1849 ˙< < o:] 1 1645
H
ohiyyako [o:Hijjako:] 1 1957 katakammā [kat”akamma:] 1 1956
obhāsası̄ti [o:b a:s”as”i:t”i] 1 1134
H
obhāsitunti [o:b a:s”it”un ””ti] 1 1834 katakaly ān o [kat”aka-l”ja:no:] 2
< ˙ <
393-394

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(340) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

katakusalo [kat”akus”al”o:] 2 393-394 < āna [ka-t”<Va:n


katv ” a] 1 1411 kappiyakārakassa [kappijaka:rakas””sa]
katanti [kat”an ””ti] 3 374, 1570, 1627 h 1 2248
kathañca [kat” añca] 3 91, 98, 102
katabhandaṁ [kat”abH andaN̊] 2 2187, h kappiyanti [kappijan
””ti] 3 2070, 2076,
2201 ˙ ˙ kathañh < i [kat” a-ñH <
i] 132 57, 70, 77-78,
2086
194, 199, 201, 203-204, 208-209, 367, 372,
katabhı̄ruttāno [kat”abH i:rut””ta:no:] 390, 395-396, 541, 764-767, 776-777,
kappiyaṁ [kappijaN̊] 4 2213 2 , 2229
2 393-394 ˙ 2
995-997, 1133-1134, 1182-1185, 1232-1233,
katame [kat”ame:] 2 542, 564 1239-1241, 1420, 1512-1514, 1566,
kappetabbā [kappe:t”abba:] 1 718
katamesaṁ [kat”ame:s”aN̊] 1 564 1571-1572, 1628-1629, 1676-1678, 1704 2 , kappeti [kappe:t”i] 9 718, 1600 3 , 1606
katamesānaṁ [kat”ame:s”a:n ” aN̊] 6 23 1705, 1729-1730, 1757, 1763, 1804-1805, 3 , 1804, 1829
2 , 24 4 1829-1830, 1862-1863, 1883-1884, kappetunti [kappe:t”un””ti] 1 1829
katampi [kat”ampi] 1 2227 1922-1923, 1942 2 , 1957 2 , 1961, kappeyya [kappe;jja] 3 718, 1806,
katassa [kat”as””sa] 3 1556 2 , 1557 1977-1978, 1982, 1999-2001, 2016-2017, 1831

kataṁ [kat”aN̊] 25 17, 55, 67, 393-394, 2042-2043, 2073-2075, 2098-2100, kappeyyāti [kappe;jja:t”i] 2 1814, 1841
1570, 1627, 1762, 1868, 1893, 1925, 2103, 2109-2111, 2121-2122, 2135-2137, kappesi [kappe:s”i] 2 1803, 1829
2106, 2115, 2118, 2125, 2132, 2148, 2156, 2176-2177, 2205-2206, 2222-2224, kappesı̄ti [kappe:s”i:t”i] 2 1805, 1830
2167, 2174, 2227, 2229 3 2240-2241, 2252-2254, 2273-2276,
kappessatı̄ti [kappe;s””sat”i:t”i] 2 1804,
2278-2280, 2312-2313, 2323-2324,
katā [kat”a:] 7 195-196, 2072 2 , 2158, 1829
2336-2337, 2350-2352, 2364-2365, 2385,
2161-2162 kappessasi [kappe;s””sas”i] 2 1805, 1830
2387-2388, 2401-2402, 2421-2422
katākatampi [kat”a:kat”ampi] 1 2227 kabandhaṁ [kaban”d ” H aN̊] 1 760
kathaṁ [kat”h aN̊] 43 3, 22, 71, 84, 209,
katākataṁ [kat”a:kat”aN̊] 4 2227, 2229 kampentassa [kampe;n ””tas””sa] 1 970
385 2 , 541 2 , 733-734, 1150 2 , 1211 2 ,
3 kampento [kampe;n ””to:] 2 787, 810
1420, 1558, 1635-1638, 1673, 1682,
katākatena [kat”a:kat”e:n ” a] 3 2229 3 1757-1758, 1866 2 , 1887, 1921, 1962, 1974, kampentoti [kampe;n ””to:t”i] 1 791
katāni [kat”a:n ” i] 1 2135 1983, 2141, 2160, 2164, 2257 2 , 2275, kambalaṁ [kambal”aN̊] 3 1169, 1171,
katikanti [kat”ikan ””ti] 5 2161 2 , 2162 3 2277, 2308 2 , 2386, 2400 2356
katikasanthānaṁ [kat”ikas”anth a:n ” aN̊] kathāya [kat”h a:ja] 13 36, 38, 41, 1180 kambaloti [kambal”o:t”i] 2 1169, 1171
1 1564 ˙ ˙ 2 , 1566 2 , 1974 2 , 2190 2 , 2307 2 kammakato [kammakat”o:] 1 1777
katikaṁ [kat”ikaN̊] 1 741 kathāyaṁ [kat”h a:jaN̊] 1 2289 kammakārı̄ [kammaka:ri:] 18 1252,
katikā [kat”ika:] 5 2072 2 , 2158, kathāsallāpaṁ [kat”h a:s”al”l”a:paN̊] 1 1270 2 , 1290, 1308, 1311, 1319, 1322,
2161-2162 2041 1333, 1339, 1345, 1355, 1358, 1368, 1371,
katikāya [kat”ika:ja] 2 2161-2162 kathāhaṁ [kat”h a:HaN̊] 5 1212-1215, 1382, 1385, 1395
katipāhaṁ [kat”ipa:HaN̊] 1 51 1218 kammaniyañceva [kamman ” ijañce:Va]
katihipi [kat”iHipi] 2 2238-2239 kathinavaggo [kat”h in ” aVaggo:] 1 2095 1 1859
katena [kat”e:n ” a] 3 2229 3 kathinasikkhāpada kammaniyaṁ [kamman ” ijaN̊] 12 175
katepi [kat”e:pi] 1 2350 [kat”h in
” as”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.1.1) 3 , 181 3 , 791-796

kattabbaṁ [kat””tabbaN̊] 1 654 kathinasikkhāpadaṁ kammaniye [kamman ” ije:] 3 15-17


kattaradando [kat””tarad ” ando:] 1 [kat”h in
” as”ikkh a:pad ” aN̊] 1 1882 kammantaṁ [kamman ””taN̊] 3 535-537
1564 ˙ ˙ kathinaṁ [kat”h in ” aN̊] 1 2097 kammantā [kamman ””ta:] 1 55
kattā [kat””ta:] 4 1570 2 , 1627 2 kathinuddhāradivasaṁ kammanti [kamman ””ti] 2 178 2
kattikacātumāsinı̄ [kat”h in
” ud”d”H a:rad” iVas”aN̊] 1 2395 kammante [kamman ””te:] 1 198
[kat””tikaca:t”uma:s”in ” i:] 1 2405 kathine [kat”h in ” e:] 10 1867, 1885, 1892, kammavācāpariyosāne
kattikacorakā [kat””tikaco:raka:] 1 1924, 1927 2 , 2394 2 , 2395 2 [kammaVa:ca:parijo:s”a:n ” e:] 4 1694,
2400 kathineti [kat”h in ” e:t”i] 3 1869, 1894, 1719, 1743, 1786
kattikatemāsikapunnamanti 1926 kammavācāhi [kammaVa:ca:Hi] 8
˙˙
[kat””tikat”e:ma:s”ikapunnaman ””ti] 1 2391 katheti [kat”h e:t”i] 6 376, 378, 382 2 , 1694 2 , 1719 2 , 1743 2 , 1786 2
kattikatemāsikapunnamaṁ 444 2 kammassa [kammas””sa] 4 745 2 , 763
˙˙
[kat””tikat”e:ma:s”ikapunnamaN̊] 1 2389 kathesi [kat”h e:s”i] 4 521-524 2
kattikapunnamanti kadā [kad ” a:] 6 564, 1149 5 kammaṁ [kammaN̊] 2 510, 1178
˙˙
[kat””tikapunnaman ””ti] 1 2405 kaddamaṁ [kad ”d” amaN̊] 1 987 kammunāti [kammun” a:t”i] 1 1168
kattikapunnamaṁ kaddamusseko [kad ”d” amus””se:ko:] 1 kammena [kamme:n” a] 4 87 2 , 1460,
˙˙
[kat””tikapunnamaN̊] 1 2403 944 1536
kattikā [kat””tika:] 1 2391 kanitthaṁ [kan ” itth aN̊] 7 1421 3 , kammehi [kamme:Hi] 1 548
kattukāmo [kat””tuka:mo:] 13 1424˙,˙ 1427 3 kayavikkayasaññı̄ [kajaVikkajas”aññi:]
1445-1447, 1449-1451, 1521-1523, kanittho [kan ” itth o:] 9 13, 1421 2 , 2 2246-2247
1525-1527, 2307 1422˙ ˙2 , 1423 2 , 1424, 1427 kayavikkayasikkhāpada
kattukāmoti [kat””tuka:mo:t”i] 1 2307 kapiñjaro [kapiñéaro:] 1 233 [kajaVikkajas”ikkh a:pad
” a] 1 (1.4.2.10)
kattha [kat””th a] 3 564, 1563, 2432 kapilavatthusm kayavikkayasikkhāpadaṁ
< iṁ
katthaci [kat””th aci] 3 2030, 2057, 2377 [kapil”aVat””th u-s”miN̊] 2 2189, 2273 [kajaVikkajas”ikkh a:pad
” aN̊] 1 2249
h < kayavikkayaṁ [kajaVikkajaN̊] 6 2240,
< antā [kat””t a:ja-s”<
katthāyasm man””ta:]
kapilo [kapil”o:] 1 373 2241 2 , 2242, 2245 2
1 1563
kappati [kappat”i] 3 775, 1237, 2315 kayavikkaye [kajaVikkaje:] 3 2246 3
< ā [ka-t”<Va:] 51 18, 41, 71, 84, 175,
katv kappatı̄ti [kappat”i:t”i] 6 163-165, kayitañca [kajit”añca] 1 2245
178, 181, 209, 541, 741, 1420, 1558, 1674, 183-184, 1729
1757, 1866, 1887, 1921, 1962, 1983, 2141,
kayirati [kajirat”i] 13 1480-1486,
kapparaṁ [kapparaN̊] 1 1005 1488-1491, 1544-1545
2162, 2164, 2190, 2217 2 , 2233 2 , 2238,
kappasatāni [kappas”at”a:n ” i] 2 767 2 kayiramānaṁ [kajirama:n ” aN̊] 3 1921
2257, 2275, 2277, 2307-2308, 2323 2 , 2324
kappāsā [kappa:s”a:] 1 2051 2 , 1931
2 , 2325 2 , 2327 2 , 2329 2 , 2331 3 , 2334
2 , 2386, 2393, 2400
kappāsikaṁ [kappa:s”ikaN̊] 1 2356
kappāso [kappa:s”o:] 1 2024

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(341)

kayiramānāya [kajirama:n
” a:ja] 1 kalandakanivāpe [kal”an ”d”akan
” iVa:pe:] kahāpano [kaHa:pano:] 2 2210, 2228
1977 9 742, 1417, 1556, 1626, 1673, 1704, 1956, kahāpan ˙ oti [kaHa:pano:t”i] 1 2204
karanaṁ [karanaN̊] 3 1760, 2124, 2147 2203, 2350 ˙
kaṁ [kaN̊] 1 380
karan ˙ ı̄yaṁ [karani:jaN̊] 6 17, 43, 1556 kalandagāmaṁ [kal”an ”d” aga:maN̊] 1 kā [ka:] 1 50
˙ , 2413
2 , 1557 53 kākāpi [ka:ka:pi] 8 744, 746-748, 754,
karanı̄yena [karani:je:n ” a] 4 41, 1410, kalandagāme [kal”an ”d” aga:me:] 1 53 757-758, 760
1566˙, 2070 kalandagāmo [kal”an ”d” aga:mo:] 2 41, kāci [ka:ci] 5 1988, 2006, 2023, 2050,
karamarānı̄tā [karamara:n ” i:t”a:] 1 43 2371
1271 kalandaputtassa [kal”an ”d
”aput””tas””sa] kātabbaṁ [ka:t”abbaN̊] 6 1286, 1331,
karitv ā [kari-t
” V a:] 29 29, 82, 191 2 , 12 41, 43-45, 47-48, 49 2 , 50 4 1338, 1353, 1366, 1758
< <
193, 336, 1421 2 , 1445, 1449, 1521, 1525, kalandaputtaṁ [kal”an ”d”aput””taN̊] 8 kātabbā [ka:t”abba:] 8 194, 1498-1504
1873, 1875, 1877, 1887, 2020, 2046, 2077, 43-45, 47-48, 49 2 , 50 kātabbāni [ka:t”abba:n ” i] 4 1303, 1317,
2141, 2149, 2213, 2229, 2238, 2263, 2265, kalandaputtena [kal”an ”d
” aput””te:n
” a] 2 1380, 1393
2267, 2284, 2368 63 2 kātabbo [ka:t”abbo:] 2 1548-1549
karissati [karis””sat”i] 4 194, 745, 763, kalandaputto [kal”an ”d
”aput””to:] 22 41 kātuna [ka:t”un ”a] 2 654, 1666
1237 4 , 42 2 , 43-45, 46 2 , 47-48, 49 3 , 50, 51
kātunti [ka:t”un””ti] 11 60, 62, 196, 775,
karissatı̄ti [karis””sat”i:t”i] 4 1237 2 , 4 , 53
1569, 2098 2 , 2099, 2100 2 , 2363
1626, 1729 kalahaṁ [kal”aHaN̊] 1 1411 kātuṁ [ka:t”uN̊] 15 57 2 , 59, 61, 1237,
karissanti [karis””san ””ti] 4 52, 1999, 2252 kaly< ˙
ānakammassa 1673, 1974, 1977, 2073, 2238, 2273 2 , 2278
2 [ka-l”ja:nakammas””sa] 3 444, 521-522 2 , 2363
karissantipi [karis””san ””tipi] 7 1757 7 <
kalyānakamyataṁ kāmagunehi [ka:magune:Hi] 3
karissasi [karis””sas”i] 1 1730 < ˙ < 393-394, ˙411
[ka-l”ja:naka-mjat”aN̊] 4 2019, 2036,
karissası̄ti [karis””sas”i:t”i] 1 22 < < kāmaparilāhānaṁ
2045, 2064 ˙
karissāma [karis””sa:ma] 2 1673 2 [ka:maparila:Ha:n ” aN̊] 8 68, 70, 77-78,
kalyānadhammaṁ 777, 997, 1134, 1185
karissāmāti [karis””sa:ma:t”i] 2 510, < ˙
2428 [ka-l”ja:nad ” H ammaN̊] 1 1186 kāmapipāsānaṁ [ka:mapipa:s”a:n ” aN̊]
< 3 68, 70, 777
karissāmi [karis””sa:mi] 3 42, 2016, 2042 kalyānadhammā [ka-l”ja:nad ” H amma:]
karissāmı̄ti [karis””sa:mi:t”i] 4 530, 1178 < ˙ < kāmabhoginiṁ [ka:mabH o:gin ” iN̊] 1
6 197, 202, 394 2 , 995, 1182 1142
3
karı̄ti [kari:t”i] 2 1449, 1525 kalyānadhammāti kāmabhoginoti [ka:mabH o:gin” o:t”i] 2
< ˙
kareyya [kare;jja] 2 194, 1759 [ka-l”ja:nad ” H amma:t”i] 1 538 2109, 2222
< kāmabhogı̄ [ka:mabH o:gi:] 1 1142
kareyyanti [kare;jjan ””ti] 4 192, 195, kalyānadhamme [ka-l”ja:nad ”H amme:]
1556-1557 < ˙ < kāmavitakkaṁ [ka:maVit”akkaN̊] 1
1 379 948
kareyyāti [kare;jja:t”i] 1 58
kalyānadhammo [ka-l”ja:nad ” H ammo:] kāmavitakkānaṁ [ka:maVit”akka:n ” aN̊]
kareyyuṁ [kare;jjuN̊] 1 222 < ˙ <
2 1198 2 3 68, 70, 777
karoti [karo:t”i] 94 231 2 , 245, 259-260,
430, 432, 436, 447-448, 744, 746-754, kalyānabhattikassa kāmasaññānaṁ [ka:mas”añña:n ” aN̊] 3
< ˙ 68, 70, 777
757-762, 1178, 1459-1460, 1462 4 , 1463 4 , [ka-l”ja:nabH at””tikas””sa] 4 1566 2 ,
1464 4 , 1465 4 , 1466 4 , 1467 4 , < kāmaṁ [ka:maN̊] 1 1192
1567-1568
1535-1536, 1538 4 , 1539 4 , 1731, 1736, kāmā [ka:ma:] 1 707
kalyānabhattikaṁ
1739-1741, 1760, 1941, 2104, 2106-2107, < ˙ kāmāti [ka:ma:t”i] 1 739
2116, 2118-2119, 2130, 2132, 2133 4 , 2154, [ka-l”ja:nabH at””tikaN̊] 1 1566 kāmānaṁ [ka:ma:n ” aN̊] 3 68, 70, 777
<
2156 4 , 2171, 2173, 2174 4 , 2380 kāmāsavāpi [ka:ma:s”aVa:pi] 1 17
kalyānabhattiko [ka-l”ja:nabH at””tiko:]
karotu [karo:t”u] 2 1731, 1738 < ˙ < kāme [ka:me:] 4 47-49, 739
6 1566 4 , 1567-1568
karotha [karo:t”h a] 5 1757, 2367 2 , kāmehi [ka:me:Hi] 1 14
2378 2
kalyānaṁ [ka-l”ja:naN̊] 6 393-394, 1731
< ˙ < kāyadalhibahulā [ka:jad ” a-lH
h
karothāti [karo:t” a:t”i] 48 1468-1505, 2 , 1736 2 ˙< <ibaHul”a:]
kalyāno [ka-l”ja:no:] 1 2 1 1562
1540-1549
< ˙ < kāyaduccaritassa [ka:jad
” uccarit”as””sa]
karontassa [karo;n ””tas””sa] 6 946-947, kavātaṁ [kaVa:taN̊] 2 366, 994 1 7
958-959, 962-963
kavāt˙ ena [kaVa:te:n ” a] 2 1812, 1832 kāyaduccaritaṁ [ka:jad
” uccarit”aN̊] 1
karontā [karo;n ””ta:] 5 219, 477-478, kasāya˙ [kas”a:ja] 1 221
11
525-526
karontānaṁ [karo;n ””ta:n ” aN̊] 1 766
kasm< ā [ka-s”< ma:] 1 1433 kāyaduccaritena [ka:jad ” uccarit”e:n” a]
2 9, 16
karonti [karo;n ””ti] 60 323-324, 469-470, kassa [kas””sa] 10 1220 2 , 1221 2 ,
473-476, 1417-1418, 1420, 1468-1505, 1222-1223, 1236, 1238-1239, 1566 kāyapatibaddhaṁ
˙
1540-1549, 2252 kassaci [kas””saci] 1 2153 [ka:japatibad ”H aN̊] 21 1062-1064,
”d
kassapassa [kas””sapas””sa] 7 25, 28 2 , 1068-1070, 1074-1076, 1084-1086,
karontipi [karo;n ””tipi] 7 1753 7
711, 756, 761, 763 1090-1092, 1096-1098, 1164-1166
karonto [karo;n ””to:] 11 47-49, 1440,
1518, 2126, 2168, 2273 2 , 2278 2 kassapo [kas””sapo:] 1 28 kāyapatibaddhena
˙
karoma [karo:ma] 3 1626 2 , 1758 kassāyaṁ [kas””sa:jaN̊] 1 1183 [ka:japatibad ”H e:n
”d ” a] 13 417,
kassāhaṁ [kas””sa:HaN̊] 1 1182 1065-1070, 1087-1092
karomi [karo:mi] 2 776, 1569
kassimāni [kas””sima:n ” i] 4 1883, 1922, kāyabandhanampi
karomı̄ti [karo:mi:t”i] 3 54, 775, 1569
2163, 2387 [ka:jaban ” H an
”d ” ampi] 2 761-762
karosı̄ti [karo:s”i:t”i] 2 776, 1730
kahaṁ [kaHaN̊] 11 60, 198, 1412-1413, kāyabandhane [ka:jaban ”d” H an
” e:] 1
karohi [karo:Hi] 4 412, 2363 2 , 2364
1755-1756, 1803 2 , 1957 2 , 2309 2360
karohı̄ti [karo:Hi:t”i] 6 57 2 , 59, 61, kāyasaṅkhāraṁ [ka:jas”aNkh a:raN̊] 2
404, 2363 kahāpan aṁ [kaHa:panaN̊] 2 2204-2205
kahāpan ˙ ena [kaHa:pane:n ” a] 1 2204 386 2
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(342) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

kāyasaṁsaggasikkhāpada kāruññādhippāyassāti 2 , 1630, 1640, 1706, 1711, 1731 2 , 1736


[ka:jas”aN̊s”aggas”ikkh a:pad
” a] 1 (1.2.2) [ka:ruñña:d” H ippa:jas””sa:t”i] 1 338 2 , 2009, 2071 2 , 2076, 2090
kāyasaṁsaggasikkhāpadaṁ kāruññādhippāyo kiñcimattaṁ [kiñcimat””taN̊] 4 2367
[ka:jas”aN̊s”aggas”ikkh a:pad
” aN̊] 1 1132 [ka:ruñña:d” H ippa:jo:] 1 338 2 , 2378-2379
kāyasaṁsaggaṁ [ka:jas”aN̊s”aggaN̊] kāruññena [ka:ruññe:n ”a] 4 338, 340 kiñcilesañca [kiñcil”e:s”añca] 1 1800
22 996, 997 2 , 998, 1004, 1115-1121, 2 , 457 kiñcilesasikkhāpadaṁ
1799, 1821 2 , 1822 2 , 1846 3 , 1847 2 kāretabbanti [ka:re:t”abban ””ti] 1 1930 [kiñcil”e:s”as”ikkh a:pad” aN̊] 1 1672
kāyasucaritena [ka:jas”ucarit”e:n ” a] 1 kāretabbaṁ [ka:re:t”abbaN̊] 9 1924, kinitv ā [kini-t”V a:] 1 1263
16 1930, 1935 6 , 1936 ˙ < <
kitavasseva [kit”aVas””se:Va] 1 547
kāyassa [ka:jas””sa] 11 16 2 , 70 2 , 78 kāretabbā [ka:re:t”abba:] 2 1437, 1443
kittakena [kit””take:n ” a] 2 205, 2176
2 , 393-394, 411, 541 2 kāretabbo [ka:re:t”abbo:] 66 1806 2 ,
kittako [kit””tako:] 1 2176
kāyaṁ [ka:jaN̊] 61 385, 971-972, 1818 2 , 1819 4 , 1820 4 , 1821 4 , 1822 4 ,
1022-1035, 1037-1060, 1065-1067,
kittisaddo [kit””tis”ad ”d
”o:] 1 2
1823 3 , 1824 3 , 1826 4 , 1827 3 , 1831 2 ,
1071-1073, 1081-1083, 1087-1089, 1845 2 , 1846 4 , 1847 4 , 1848 4 , 1849 4 ,
kinti [kin ””ti] 2 13, 564
1093-1095, 2323 2 , 2324 2 , 2332 1850 3 , 1851 3 , 1854 4 , 1855 3 kinte [kin ””te:] 1 564
kāyikena [ka:jike:n ” a] 2 2319 2 kāretabboti [ka:re:t”abbo:t”i] 2 1827, kipillikānaṁ [kipil”l”ika:n ” aN̊] 4 1453,
kāye [ka:je:] 4 749-752 1855 1455, 1529, 1531

kāyena [ka:je:n ” a] 88 14, 378 2 , 382 2 , kāreti [ka:re:t”i] 5 1253-1254, 1256-1257, kimaṅgaṁ [kimaNgaN̊] 3 1429, 1431,
416 2 , 417, 430 2 , 432 2 , 1022-1035, 2078 1435
1037-1060, 1062-1064, 1081 2 , 1082 2 , kārenti [ka:re;n ””ti] 4 1255, 1258-1260 kira [kira] 120 51, 53, 69, 78, 199, 201,
1083 2 , 1084 2 , 1085 2 , 1086 2 , kāreyya [ka:re;jja] 11 1437, 1498-1504, 204, 209, 380 3 , 390, 396, 777, 997, 1134,
1087-1109 1151, 1185, 1225, 1227, 1233, 1241,
1515, 1548-1549
kāyo [ka:jo:] 1 14 1273-1274, 1276-1277, 1279-1281,
kāreyyāti [ka:re;jja:t”i] 2 1459, 1535
1283-1284, 1288, 1290-1291, 1293-1294,
kāyopi [ka:jo:pi] 2 761-762 kālaṅkatā [ka:l”aNkat”a:] 1 171
1296-1298, 1300-1301, 1305, 1307-1308,
kāranā [ka:rana:] 7 83, 541 2 , 2088, kālaṅkato [ka:l”aNkat”o:] 3 393-394, 1310-1311, 1313, 1315, 1319, 1321-1322,
2098˙, 2176, 2309 411
1324-1325, 1327, 1329, 1333, 1335-1337,
kāraniko [ka:raniko:] 2 708, 751 kālamakaṁsu [ka:l”amakaN̊s”u] 6 467,
˙ 1339, 1420, 1480-1486, 1488-1491, 1514,
kārayamānena [ka:rajama:n ” e:n
” a] 4 504 2 , 527, 528 2 1544-1545, 1572, 1629, 1678, 1705, 1730,
1437, 1515, 2123, 2165 kālamakāsi [ka:l”amaka:s”i] 75 150, 1757, 1764, 1805, 1830, 1863, 1884, 1923,
kārayamānenāti [ka:rajama:n ” e:n
” a:t”i] 394, 457, 459, 461-466, 468-469, 470 2 , 1943, 1958, 1979, 2001, 2016, 2018, 2042,
4 1440, 1518, 2126, 2168 471, 472 2 , 473, 474 2 , 475, 476 2 , 477, 2044, 2075, 2100, 2111, 2122, 2137, 2163,
kārāpitaṁ [ka:ra:pit”aN̊] 5 2104, 2116, 478 2 , 479, 480 2 , 483, 484 2 , 485, 486 2177, 2191, 2206, 2224, 2241, 2254, 2275,
2130, 2154, 2171 2 , 487, 488 2 , 489, 490 2 , 491, 492 2 , 2280, 2311, 2313, 2324, 2336-2337, 2352,
kārāpeti [ka:ra:pe:t”i] 17 1220 3 , 493, 494 2 , 495, 496 2 , 497, 498 2 , 499, 2364, 2366, 2388, 2402, 2422
1459-1460, 1535-1536, 2104, 2106, 2116, 500 2 , 501, 502 2 , 503 2 , 507-509, 519, kirāhaṁ [kira:HaN̊] 1 380
2118, 2130, 2132, 2154, 2156, 2171, 2173 520 2 , 521, 522 2 , 523, 524 2 , 531-532
kilañjena [kil”añée:n ” a] 2 1812, 1832
kārāpetı̄ti [ka:ra:pe:t”i:t”i] 1 2307 kālayuttaṁ [ka:l”ajut””taN̊] 4 1803 2 , kilañjehi [kil”añée:Hi] 1 56
kārāpetunti [ka:ra:pe:t”un ””ti] 1 2121 1829 2
kilamanti [kil”aman ””ti] 2 2273, 2278
kārāpetv ā [ka:ra:pe:-t”V a:] 21 57, kālaṁ [ka:l”aN̊] 10 20 2 , 29, 37, 382,
< < kilamantı̄ti [kil”aman ””ti:t”i] 2 2273,
404, 412, 756, 1564 2
1608-1623, 2138, 2140, 2146, 2149 2278
kāliṅgassa [ka:l”iNgas””sa] 1 759
kārāpetv< āti [ka:ra:pe:-t”<Va:t”i] 1 2149 kāle [ka:l”e:] 4 461-463, 1915
kilamitthāti [kil”amit””th a:t”i] 2 540-541
kārāpetha [ka:ra:pe:t”h a] 1 1420 kālena [ka:l”e:n ” a] 6 2070 2 , 2076 2 ,
kilamimh < āti [kil”ami-mH < a:t”i] 1 540
kārāpethāti [ka:ra:pe:t”h a:t”i] 2 2111, 2086-2087
kilamissāmāti [kil”amis ””sa:ma:t”i] 3
2122 535-537
kālepi [ka:l”e:pi] 1 1927
kārāpenti [ka:ra:pe;n ””ti] 6 1417, 2109, kilamissāmı̄ti [kil”amis””sa:mi:t”i] 1 52
kālo [ka:l”o:] 4 29 2 , 37, 2326
2121, 2135 2 , 2137 kilameyyāmāti [kil”ame;jja:ma:t”i] 1
kāsāyāni [ka:s”a:ja:n ” i] 5 41-45
kārāpentipi [ka:ra:pe;n ””tipi] 7 1753 7 534
kāsāvakanthā [ka:s”a:Vakanth a:] 1
kārāpento [ka:ra:pe;n ””to:] 4 1440, ˙ ˙ kilamesi [kil”ame:s”i] 3 456, 529-530
548
1518, 2126, 2168 kilāsuno [kil”a:s”un ”o:] 1 26
kāsı̄su [ka:s”i:s”u] 2 1754, 1756
kārāpeyya [ka:ra:pe;jja] 6 2101, 2112, kilinnaṁ [kil”in ”n” aN̊] 2 175, 181
kālakaṁ [ka:lakaN̊] 2 2114 2
2123, 2138, 2146, 2165 kilesappahānanti
kāl˙akāni [ka:laka:n ” i] 1 2114
kārāpeyyāti [ka:ra:pe;jja:t”i] 2 2104, ˙ [kil”e:s”appaHa:n ” an””ti] 1 582
kālavanne [ka:laVanne:] 1 2319
2116 ˙ ˙ ˙ kilesappahānaṁ [kil”e:s”appaHa:n ” aN̊]
kālasilāyaṁ [ka:las”il”a:jaN̊] 1 1563 2 558, 574
kārāpesi [ka:ra:pe:s”i] 1 56 ˙
kiṅkanikasaddo [kiNkanikas”ad ”d
” o:] 1 kilesā [kil”e:s”a:] 1 564
kārāpessatha [ka:ra:pe;s””sat”h a] 3
193 ˙
1420, 2111, 2122 kisaṁ [kis”aN̊] 3 775, 1421, 1427
kiccāti [kicca:t”i] 1 200
kārāpessanti [ka:ra:pe;s””san
””ti] 4 kisā [kis”a:] 1 540
2109, 2135-2137
kiccādhikaranassa
H ˙ kiso [kis”o:] 11 65-66, 775 2 , 776, 1421
kārāpessantipi [ka:ra:pe;s””san””tipi] 7
[kicca:d ” ikaranas””sa] 4 1635 3 , 1639 3 , 1427 3
1757 7 kiccādhikaranaṁ [kicca:d ” H ikaranaN̊] kismiṁ [ki-s”miN̊] 4 1220, 1974-1976
˙
4 1585, 1635, 1639, 1658 < <
kārāpessantı̄ti [ka:ra:pe;s””san
””ti:t”i] 2
kicchalābhā [kicch al”a:bH a:] 1 1957 kissa [kis””sa] 27 26, 28, 57, 70, 77-78,
2110, 2121
194, 200, 208, 308, 336, 541, 546, 775,
kārāpessāmı̄ti [ka:ra:pe;s””sa:mi:t”i] 1 kicchalābho [kicch al”a:bH o:] 1 1957
1221 2 , 1237, 1421, 1427, 1569, 1921,
1512 kiñcāpi [kiñca:pi] 2 1804, 1829
1977, 2072, 2160, 2176, 2310, 2401
kārukānaṁ [ka:ruka:n ” aN̊] 28 1492 4 , kiñci [kiñci] 33 43-45, 47-49, 371, 1421,
kissāyaṁ [kis””sa:jaN̊] 1 2309
1493 3 , 1494 4 , 1495 3 , 1496 4 , 1497 3 , 1556 4 , 1557 2 , 1565, 1571, 1628 2 , 1629
kissimesaṁ [kis””sime:s”aN̊] 2 1223, 1239
1546 4 , 1547 3

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(343)

kiṁ [kiN̊] 56 21, 43-45, 47-49, 100 2 , kutikārasikkhāpadaṁ kumbhakāraputto


194, 202, 371, 374, 382, 393-394, 397, 406, ˙ [kumbH aka:raput””to:] 12 191 4 ,
[kutika:ras”ikkh a:pad ” aN̊] 1 1511
536, 537 2 , 775, 776 2 , 1133, 1176-1177, kutiyo [kutijo:] 3 1417, 1420 2 193-194, 196-197, 200, 201 2 , 203
1181, 1182 2 , 1183 2 , 1211-1218, ˙ kumbhakārena [kumbH aka:re:n ” a] 1
kutivatthu [kutiVat””th u] 2 1449, 1452
1556-1557, 1565 2 , 1569, 1571, 1628, 1729
kut˙ ivatthuolokanaṁ
2273
2 , 1976, 2088, 2204, 2213, 2229, 2239, ˙ kumbhakāro [kumbH aka:ro:] 2 2273,
2307 [kutiVat””th u-o:l”o:kan ” aN̊] 3 1445-1447
2278
kiṁcittā [kiN̊cit””ta:] 2 325, 358 kut ivatthudesanaṁ
˙ kumbhandaṁ [kumbH andaN̊] 1 754
kiṁcitto [kiN̊cit””to:] 22 301, 304, [kutiVat””th ud”e:s”an” aN̊] 3 1449-1451 ˙˙
kumbhimukhā [kumbH imukh a:] 1
322-323, 335-336, 338, 362, 459, 461, kutivatthussa [kutiVat””th us””sa] 1 1451
˙ 231
467-468, 477, 716-717, 722-724, 732, 740, kutivatthuṁ [kutiVat””th uN̊] 10 1445 kumbhiṁ [kumbH iN̊] 1 231
946, 949 3 ˙, 1446, 1447 2 , 1448, 1450-1451, 1460
kummāsaṁ [kumma:s”aN̊] 5 54 2 , 55
kı̄tāgiri [ki:ta:giri] 2 1754, 1756 kutiṁ [kutiN̊] 108 1437 2 , 1445-1447, 3
kı̄t˙ āgirism
< ā [ki:ta:giri-s”< ma:] 7 ˙ -1451, 1462 4 , 1463 4 , 1464 4 , 1465
1449
˙ kummāsoti [kumma:s”o:t”i] 1 55
4 , 1466 4 , 1467 4 , 1468 2 , 1469 2 , 1470
1757-1759, 1760 2 , 1762-1763 kuramaṁsañca [kuramaN̊s”añca] 1
2 , 1471 2 , 1472 2 , 1473 2 , 1474 2 , 1475
kı̄tāgirism
˙ < iṁ [ki:ta:giri-s”< miN̊] 15
2 , 1476 2 , 1477 2 , 1478 2 , 1479 2 , 1480
284
1753, 1755 4 , 1756 4 , 1757, 1759, 1760 2 , 2 , 1481 2 , 1482 2 , 1483 2 , 1484 2 , 1485 kulakumāriyo [kul”akuma:rijo:] 1
1762-1763 2 , 1486 2 , 1487 2 , 1488 2 , 1489 2 , 1490 995
kı̄tāgiriṁ [ki:ta:giriN̊] 6 1754-1755, 2 , 1491 2 , 1492 2 , 1493 2 , 1494 2 , 1495 kulakumārı̄naṁ [kul”akuma:ri:n ” aN̊]
˙
1756 2 , 1757, 1763 2 1753, 1757
2 , 1496 2 , 1497 2 , 1498 2 , 1499 2 , 1500
kı̄tāni [ki:t”a:n ” i] 1 2176 2 , 1501 2 , 1502 2 , 1503 2 , 1504 2 , 1505 kulakumārı̄hi [kul”akuma:ri:Hi] 3
kı̄disaṁ [ki:d ” is”aN̊] 3 2029, 2056, 2376 2 995, 1753, 1757
kı̄disā [ki:d ” is”a:] 1 58 kutı̄ [kuti:] 1 1799 kulaghare [kul”agH are:] 1 532
˙ kuladāsiyo [kul”ad
” a:s”ijo:] 1 995
kı̄disena [ki:d ” a] 3 2029, 2056, 2376 kutumbañca [kutumbañca] 1 371
” is”e:n
kı̄va [ki:Va] 1 2176 kut˙ umbassa [kutumbas””sa] 3 502-504 kuladāsı̄naṁ [kul”ad ” aN̊] 2 1753,
” a:s”i:n
kı̄vaciraṁ [ki:VaciraN̊] 5 1866, 1922, kut˙ tamūlaṁ [kuttamu:l”aN̊] 2 55 2 1757
2257, 2308, 2387 kut˙ t˙ aṁ [kuttaN̊] 3 362, 471-472 kuladāsı̄hi [kul”ad
” a:s”i:Hi] 3 995, 1753,
kı̄lantassa [ki:lan ””tas””sa] 4 978-979, kut˙ t˙ ena [kutte:n ” a] 2 1812, 1832 1757
982˙ -983 ˙˙ kuladūsakasikkhāpada
kuthārimpi [kuth a:rimpi] 1 1438
kı̄lanti [ki:lan ””ti] 20 1753 19 , 2309 ˙ ” u:s”akas”ikkh a:pad
[kul”ad ” a] 1 (1.2.13)
kuthāriṁ [kuth a:riN̊] 2 1417, 1436
kı̄l˙itaṁ [ki:lit”aN̊] 1 94 ˙ kuladūsakasikkhāpadaṁ
kuthārı̄ [kuth a:ri:] 1 545 ” u:s”akas”ikkh a:pad
kı̄l˙issanti [ki:lis””san ””ti] 19 1757 19 ˙
[kul”ad ” aN̊] 1 1795
˙ kutettha [kut”e;t””th a] 1 36 kuladūsakā [kul”ad ” u:s”aka:] 2
kukkuccakā [kukkuccaka:] 2 201,
203
kuto [kut”o:] 20 202 2 , 208, 394 4 , 995 1759-1760
3 , 1182 2 , 1430, 1756, 2189, 2238, 2309 kuladūsako [kul”ad ” u:s”ako:] 7 1765 3 ,
kukkuccaṁ [kukkuccaN̊] 304 65, 67,
3 , 2310 1774-1775, 1779-1780
145-150, 154-172, 174, 176-180, 183-184,
188-189, 201, 292-307, 309-320, 322-349,
kutoti [kut”o:t”i] 1 2310 kuladūsakoti [kul”ad ” u:s”ako:t”i] 1 1769
352-359, 362-366, 369-370, 379, 457-532, kuthitā [kut”h it”a:] 2 764 2 kuladūsañca [kul”ad ” u:s”añca] 1 1800
553, 713-741, 780, 945-991, 1113-1131, kudālampi [kud ” a:l”ampi] 1 1438 kuladhı̄taro [kul”ad ” H i:t”aro:] 1 995
1169-1178, 1212-1218, 1412-1415 kudālaṁ [kud ” a:l”aN̊] 3 231, 1417, 1436 kuladhı̄tānaṁ [kul”ad ” H i:t”a:n
” aN̊] 2
kukkuccāya [kukkucca:ja] 1 68 kudālo [kud ” a:l”o:] 1 545 1753, 1757
kukkuccāyantā [kukkucca:jan ””ta:] 6 kudāssu [kud ” a;s””su] 2 542 2 kuladhı̄tāhi [kul”ad ” H i:t”a:Hi] 3 995,
360-361, 368, 1961, 1982, 2385 kupitehi [kupit”e:Hi] 1 1571 1753, 1757
kukkuccāyanto [kukkucca:jan ””to:] 1 kupito [kupit”o:] 13 1576, 1633, 2336 kulaputtassa [kul”aput””tas””sa] 1 1432
2276 2 , 2337 2 , 2338, 2343, 2346 3 , 2347 2 kulaputtaṁ [kul”aput””taN̊] 1 1432
kukkuccena [kukkucce:n ” a] 1 65 kumārakassa [kuma:rakas””sa] 5 1220 kulaputtānaṁ [kul”aput””ta:n ” aN̊] 3
kukkutacchāpakasseva 2 , 1221-1222, 1803 1974-1976
˙
[kukkutacch a:pakas””se:Va] 3 15-17 kumārakassāti [kuma:rakas””sa:t”i] 7 kulaputto [kul”aput””to:] 1 1435
kukkutacchāpakānaṁ 1220 4 , 1221-1222, 1803 kulalāpi [kul”al”a:pi] 8 744, 746-748,
˙ kumārakaṁ [kuma:rakaN̊] 1 1220 754, 757-758, 760
[kukkutacch a:paka:n ” aN̊] 1 13
kukkutiyā [kukkutija:] 2 13 2 kumārako [kuma:rako:] 1 1220 kulalena [kul”al”e:n ” a] 2 342-343
˙ kumārikaṁ [kuma:rikaN̊] 13 1220 3 , kulasunhānaṁ [kul”as”u-nH
kukkurakun apena
˙< < a:n
” aN̊] 2
[kukkurakunape:n˙ ”a] 2 378, 382 1221, 1223, 1224 2 , 1225 2 , 1226 2 , 1227 1753, 1757
kucchi [kucch i] 1 541 2 kulasunhāyo [kul”as”u-nH
˙< < a:jo:] 1 995
kucchicakkaṁ [kucch icakkaN̊] 1 902 kumārikā [kuma:rika:] 12 1220 3 ,
1224, 1225 2 , 1227 2 , 1228-1229, 1803 2 kulasunhāhi [kul”as”u-nH < a:Hi] 3 995,
kuti [kuti] 20 1439, 1458, 1480-1486, ˙<
˙ -1491, 1498-1504 kumārikāya [kuma:rika:ja] 7 1220 3 , 1753, 1757
1488
1803-1804, 1829 2 kulassa [kul”as””sa] 6 1220 2 , 1803 2 ,
kutikaṁ [kutikaN̊] 10 151 2 , 192, 193
2203 2
2 ˙, 194 5 kumine [kumin ”e:] 2 340 2
kulaṁ [kul”aN̊] 11 59-62, 1768, 1803 3 ,
kutikā [kutika:] 5 193, 194 2 , 195-196 kumbhakārakamme
[kumbH aka:rakamme:] 1 192 1804, 1829, 2204
kut˙ ikāya [kutika:ja] 1 193
kulāni [kul”a:n
” i] 14 1180, 1220,
kut˙ ikārakena [kutika:rake:n ” a] 2 kumbhakāraputtassa
1759-1760, 1765 3 , 1768-1769, 1772, 1775,
1445 ˙ , 1449 [kumbH aka:raput””tas””sa] 8 191 3 , 192,
195, 198, 199 2 1779-1780, 1803
kutikārasikkhāpada kulitthiyo [kul”it””th ijo:] 1 995
˙ kumbhakāraputtaṁ
[kutika:ras”ikkh a:pad ” a] 1 (1.2.6) kulitthı̄naṁ [kul”it””th i:n
” aN̊] 2 1753,
[kumbH aka:raput””taN̊] 6 197, 201 2 ,
204 2 , 205 1757

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(344) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

kulitthı̄hi [kul”it””th i:Hi] 3 995, 1753, kosakārake [ko:s”aka:rake:] 5 2098 2 , khamāpenti [kh ama:pe;n
””ti] 1 1763
1757 2099, 2100 2 khamāpessanti [kh ama:pe;s””san
””ti] 1
kulūpakaṁ [kul”u:pakaN̊] 15 501-508, kosajjassa [ko:s”aééas””sa] 1 71 1763
1212-1218 kosambiyaṁ [ko:s”ambijaN̊] 5 373, khayañānāya [kh ajaña:na:ja] 1 17
kulūpako [kul”u:pako:] 6 1180, 1220, 1512, 1729, 1887, 2140 ˙
kharakambalaka ṁ
1414, 1803, 2203, 2309 kosambiṁ [ko:s”ambiN̊] 2 373 2 h
[k arakambal”akaN̊] 1 1172
kule [kul”e:] 2 2203 2 kosambı̄ [ko:s”ambi:] 1 291 kharakambalakoti
kusacı̄raṁ [kus”aci:raN̊] 1 149 kosalesu [ko:s”al”e:s”u] 1 2176 [kh arakambal”ako:t”i] 1 1172
kusalaṁ [kus”al”aN̊] 20 557, 1679, 1689 kosiyakārake [ko:s”ijaka:rake:] 4 kharakambalaṁ [kh arakambal”aN̊] 1
2 , 1706, 1714 2 , 1731, 1738 2 , 1765, 1780 2098-2099, 2100 2 1170
2 , 2076 2 , 2088, 2213 2 , 2229 2 kosiyamissakaṁ [ko:s”ijamis””sakaN̊] 7 kharakambaloti [kh arakambal”o:t”i] 1
kusalānaṁ [kus”al”a:n ” aN̊] 1 82 2098 2 , 2099, 2100 2 , 2101, 2104 1170
kusale [kus”al”e:] 1 559 kosiyavagga [ko:s”ijaVagga] 1 (1.4.2) kharalomaṁ [kh aral”o:maN̊] 1 1172
kusalesu [kus”al”e:s”u] 1 559 kosiyavaggo [ko:s”ijaVaggo:] 1 2249 kharasamphassaṁ
kusalo [kus”al”o:] 1 557 kosiyasikkhāpada [kh aras”amph as””saN̊] 1 443
kusaṁ [kus”aN̊] 1 307 [ko:s”ijas”ikkh a:pad
” a] 1 (1.4.2.1) kharaṁ [kh araN̊] 1 1168
kusāpāto [kus”a:pa:t”o:] 1 283 kosiyasikkhāpadaṁ kharo [kh aro:] 1 394
kūtāgārasālā [ku:ta:ga:ras”a:l”a:] 1 [ko:s”ijas”ikkh a:pad
” aN̊] 1 2108 khalikāyapi [kh al”ika:japi] 2 1753,
539˙ kosiyaṁsunā [ko:s”ijaN̊s”un ”a:] 1 2104 1757
kūtāgārasālāyanti kosiyā [ko:s”ija:] 1 2251 khalu [kh al”u] 1 2
˙
[ku:ta:ga:ras ”a:l”a:jan
””ti] 1 39 koseyyaṁ [ko:s”e;jjaN̊] 1 2356 khāda [kh a:d
” a] 2 404, 412
kūtāgārasālāyaṁ kyāhaṁ [kja:HaN̊] 6 1216, 1569 3 , khādato [kh a:d” at”o:] 1 394
˙ < <
[ku:ta:ga:ras ”a:l”a:jaN̊] 5 53, 181, 376, 2016, 2042 khādanaṁ [kh a:d ” an
” aN̊] 3 2262 3
534, 2109 khādanı̄yañca [kh a:d
< āyaṁ [kV
kv < a:jaN̊] 1 1754 ” an” i:jañca] 1 285
kūpe [ku:pe:] 1 709 khādanı̄yampi [kh a:d ” an
” i:jampi] 1
ke [ke:] 9 1220 2 , 1221 2 , 1222-1223, 2379
1236, 1238-1239 khādanı̄yaṁ [kh a:d” an” i:jaN̊] 2 37, 2203
keci [ke:ci] 1 2049 [kh ] kh khādanı̄yāni [kh a:d
” an” i:ja:n
” i] 3 394
kena [ke:n ” a] 6 301-303, 534, 1182-1183 2 , 538
khajjanti [kh aééan ””ti] 2 2135, 2401
kenaci [ke:n ” aci] 11 377, 565, 1018, khādanı̄ye [kh a:d ” i:je:] 4 312,
” an
1584, 1657, 1812, 1832, 2158 2 , 2161-2162 khan ati [kh anat”i] 1 231 322-324
˙
kenacideva [ke:n ” acid” e:Va] 3 41, 1566, khanaṁ [kh anaN̊] 3 563, 1582, 1655 khādanı̄yena [kh a:d” an” i:je:n” a] 2 38,
˙
2070 khane [kh ane:] 3 563, 1582, 1655 59
kenāhaṁ [ke:n ” a:HaN̊] 1 1217 ˙ khādantaṁ [kh a:d
khanena [kh ane:n ” a] 1 63 ” an””taN̊] 1 756
kenupattheyyaṁ [ke:n ” upatth e;jjaN̊] khan ˙ khādanti [kh a:d ” an
””ti] 1 538
d acakka ṁ [kh andacakkaN̊] 15
1 1211 ˙ ˙ khādi [kh a:d
647,˙ 680
˙ , 823, 844, 855, 879, 896, 1278, ” i] 1 394
kevalaparipunnaṁ 1295, 1312, 1326, 1348, 1361, 1375, 1388 khāditunti [kh a:d ” it”un
””ti] 1 370
˙˙
[ke:Val”aparipunnaN̊] 1 2 h ” i-t
khandadeviyā [kh andad ” e:Vija:] 3 < ā [k a:d
khāditv ”Va:] 2 354-355
kesakambalaṁ [ke:s”akambal”aN̊] 1 ˙ ˙2 , 1704 <
1673
149 khādeyya [kh a:d ” e;jja] 3 1673-1675
khandākhandikaṁ
kesaggamattampi ˙˙ ˙˙ khādeyyuṁ [kh a:d ” e;jjuN̊] 3 1673-1675
[kh anda:kh andikaN̊] 1 197
[ke:s”aggamat””tampi] 3 231, 236, 1460 khāyitassa [kh a:jit”as””sa] 2 129, 133
khandena [kh ande:n ” a] 4 2278-2279,
kesañci [ke:s”añci] 2 1453, 1529 ˙ ˙2 khāyitaṁ [kh a:jit”aN̊] 9 113, 115, 117,
2280
kesamassuṁ [ke:s”amas””suN̊] 5 41-45 119, 121, 123, 125, 168, 1992
khattiyakulaṁ [kh at””tijakul”aN̊] 1
kesavattiyaṁ [ke:s”aVattijaN̊] 1 183 khāyitāya [kh a:jit”a:ja] 2 127, 131
1768
kehici ˙[ke:Hici]
˙ 2 1262, 1991 khattiyaṁ [kh at””tijaN̊] 2 1195, 1641
khiddādhippāyo [kh idda:d ”H ippa:jo:]
1 ˙806
˙
ko [ko:] 18 26 2 , 28 2 , 199, 371, 380, khattiyı̄ [kh at””tiji:] 1 1194
743 2 , 744 2 , 1181-1183, 1418 2 , 1754, khittacittassa [kh it””tacit””tas””sa] 7 102,
khattiyo [kh at””tijo:] 2 1641 2 138, 280, 704, 941, 1110, 1702
2421
khanati [kh an ” at”i] 2 435 2 khittacittānaṁ [kh it””tacit””ta:n” aN̊]
kokavighāsaṁ [ko:kaVigH a:s”aN̊] 1 310 1
khantiṁ [kh an ””tiN̊] 29 587-589, 1727
kokālikaṁ [ko:ka:l”ikaN̊] 1 1673 592-594, 597-599, 602-604, 607-609,
kokāliko [ko:ka:l”iko:] 3 1673 2 , 1704 khittacitto [kh it””tacit””to:] 1 102
612-614, 616, 631, 646, 670, 674, 679, 691,
koci [ko:ci] 18 27, 377, 435, 1441, 1519, khippaññeva [kh ippaññe:Va] 3 26 2 ,
694, 697-698, 702
1422
1630, 1659, 1987, 2005, 2022, 2070, 2076, khandhabhāro [kh an ”d”H abH a:ro:] 1
2078-2079, 2086, 2158, 2183, 2370 khippameva [kh ippame:Va] 2 1924,
238
1930
kocideva [ko:cid ” e:Va] 2 2403, 2413 khandhaṁ [kh an
”d”H aN̊]
2 238, 300
koñcaṁ [ko;ñcaN̊] 1 766 khiyyati [kh ijjat”i] 15 367, 394, 995,
khandhe [kh an ”d”H e:] 3 238, 300, 754 1182, 1228-1229, 1239, 1883, 1922, 2016,
kotiyaṁ [ko:tijaN̊] 1 231 khamati [kh amat”i] 33 1447-1448, 2205, 2239, 2364, 2385, 2387
kot˙ tetv ā [ko;tte:-t”Va:] 2 19 2 1451-1452, 1523-1524, 1527-1528,
˙˙ < < khiyyantassa [kh ijjan ””tas””sa] 7 996,
1560-1561, 1691-1693, 1716-1718,
kotthake [ko;tth ake:] 4 1566, 1568 3 1240, 2017, 2205, 2240, 2365, 2386
˙ ˙āgamanassa [ko:na:gaman 1740-1742, 1760, 1762, 1783, 1785,
kon ” as””sa] khiyyantānaṁ [kh ijjan ””ta:n” aN̊] 18
1889-1890, 2143-2144, 2215-2216,
3 ˙ 25, 28 2 203, 395, 1513, 1677, 1978, 2000, 2043,
2231-2232, 2286-2287
konāgamano [ko:na:gaman ” o:] 1 28 2074, 2099, 2110, 2136, 2223, 2253, 2274,
˙ khamatı̄ti [kh amat”i:t”i] 3 1704, 1706, 2277, 2279, 2312, 2351
kotthaliyā [ko;t””th alija:] 2 1812, 1832 1711
kopena˙ [ko:pe:n ” a] 2 1577, 1634 khiyyanti [kh ijjan ””ti] 73 202-203, 372,
khamanı̄yaṁ [kh aman ” i:jaN̊] 10 540 394-395, 744, 762, 764-767, 776, 996, 1133,
kolambepi [ko:l”ambe:pi] 1 2311 2 , 731-732, 1430 2 , 1756 2 , 2159 2

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(345)

1183-1184, 1232, 1240, 1512-1513, 1571, 1421 3 , 1422 3 , 1423 3 , 1424 3 , 1427 4 , gacchathetaṁ [gacch at”h e:t”aN̊] 1 194
1628, 1676-1677, 1704, 1729, 1763, 1804, 1430 6 , 1431 2 , 1512 2 , 1513-1514, 1556 gacchantassa [gacch an ””tas””sa] 5 373,
1829, 1862, 1942 2 , 1957 2 , 1961, 4 , 1557 6 , 1558, 1565 2 , 1566 8 , 1567 2 , 956-957, 2176, 2179
1977-1978, 1982, 1999-2000, 2017, 1568 10 , 1569 7 , 1570 5 , 1571 2 , 1572, gacchantaṁ [gacch an ””taN̊] 10 747-754,
2042-2043, 2073-2074, 2098-2099, 1626, 1627 6 , 1628-1629, 1673 3 , 1674 4 , 760-761
2109-2110, 2121, 2135-2136, 2176, 2205, 1675-1678, 1704-1707, 1729 5 , 1730, 1753, gacchanti [gacch an ””ti] 9 1417 2 , 1418,
2222-2223, 2240, 2252-2253, 2273-2274, 1754 3 , 1755 4 , 1756 7 , 1757-1758, 1420 3 , 1564, 2210, 2228
2276, 2278-2279, 2311-2312, 2323, 2336, 1763-1764, 1765 5 , 1775 2 , 1779 2 , 1780
gacchantiṁ [gacch an ””tiN̊] 6 744, 746,
2350-2351, 2365, 2401, 2421 2 , 1796, 1802, 1803 6 , 1804 5 , 1805, 1819
757-759, 762
khiyyantı̄naṁ [kh ijjan ””ti:n
” aN̊] 2 1184, 3 , 1820 3 , 1821 3 , 1822 3 , 1823 2 , 1824
gacchantu [gacch an ””tu] 1 734
1962 2 , 1829 5 , 1830, 1831 2 , 1832, 1834, 1846
3 , 1847 3 , 1848 3 , 1849 3 , 1850 2 , 1851
gacchantena [gacch an ””te:n” a] 1 1900
khilajāto [kh il”aéa:t”o:] 3 1576, 1633, h an
2 , 1857, 1859, 1861-1863, 1866 5 , 1881, gacchanto [gacc ” ”
t o:] 11 182, 332,
2343
1883 3 , 1884, 1887 2 , 1921 4 , 1922 2 , 334, 1406-1409, 1754, 2362 2 , 2385
khı̄nā [kh i:na:] 1 17 h ””
˙ 1923, 1941 2 , 1942 5 , 1943, 1956 8 , 1957 gacchantopi [gacc an to:pi] 1 754
khı̄ravannañca [kh i:raVannañca] 21 h
gacchası̄ti [gacc as”i:t”i] 1 1239
6 , 1958, 1961, 1962 3 , 1974 5 , 1975 2 ,
854, 857˙, 861
˙ , 863, 865, 867, 869, 871 2 ,
1976 2 , 1977 2 , 1978-1979, 1982 5 , 1983 gacchāmi [gacch a:mi] 5 18, 1974-1976,
872 7 , 874, 876, 882, 886, 892
2 , 1998 2 , 1999-2001, 2015 3 , 2016 3 , 2385
khı̄ravannaṁ [kh i:raVannaN̊] 18 783, 2017-2018, 2041 3 , 2042 3 , 2043-2044, gacchāvuso [gacch a:Vus”o:] 3 200,
787, 805,˙ 819
˙ , 895, 898, 901, 904, 907, 910,
2070 10 , 2071 5 , 2072 3 , 2073-2075, 2076 1887, 2140
913, 916, 919, 921, 924-925, 928, 931
6 , 2086 4 , 2087, 2090, 2098-2100, gacchimesaṁ [gacch ime:s”aN̊] 1 1239
khı̄laṁ [kh i:l”aN̊] 2 241-242 2109-2111, 2121-2122, 2135-2137,
gaccheyya [gacch e;jja] 22 1480-1486,
khuddakā [kh ud ”d
” aka:] 1 2273 2140-2141, 2158 3 , 2159 3 , 2160 8 , 2161
1488, 1490, 1544, 2213 4 , 2229 4 , 2284 4
khuddake [kh ud ”ake:] 2 2098, 2273
”d 3 , 2162 5 , 2163 4 , 2164 2 , 2176 3 , 2177,
gaccheyyanti [gacch e;jjan ””ti] 1 1218
khuddamadhuṁ [kh ud ”d ”H uN̊] 1
” amad 2189 3 , 2190 2 , 2191, 2203 3 , 2204 4 ,
gaccheyyaṁ [gacch e;jjaN̊] 1 1211
22 2205 2 , 2206, 2222-2224, 2238 5 , 2239 3 ,
h
khuṁseti [kh uN̊s”e:t”i] 1 1147 2240-2241, 2252-2254, 2257 4 , 2271, 2273 gaccheyyāti [gacc e;jja:t ”i] 1 22
3 , 2274-2275, 2276 2 , 2277 3 , 2278 2 , gaccheyyuṁ [gacch e;jjuN̊] 1 995
khettatthaṁ [kh e;t””tatth aN̊] 3 230,
241 2 ˙ ˙ 2279-2280, 2307 7 , 2308 10 , 2309 10 , ganakassa [ganakas””sa] 1 197
2310 4 , 2312-2315, 2323-2324, 2336 5 , gan˙ akaṁ [ganakaN̊] 7 195-196, 198,
khettaṁ [kh e;t””taN̊] 8 94, 96, 241 2 , ˙ 2 , 200 2
2337, 2350 5 , 2351-2352, 2362 4 , 2363 4 , 199
1174, 1898, 1911 2
2364 8 , 2365-2367, 2378, 2385 2 , 2386 3 , ganakiyā [ganakija:] 1 1226
khette [kh e;t””te:] 1 241 ˙ akiṁ [ganakiN̊] 6 1221 3 , 1222 2 ,
2387 3 , 2388, 2400 2 , 2401 2 , 2402, 2403 gan
kho [kh o:] 1282 2 3 , 3 2 , 5 2 , 6 2 , 7 2 , 2404, 2406, 2421 3 , 2422, 2436 ˙
1223
2 , 8 2 , 9 2 , 10 2 , 11 4 , 12 4 , 13 2 , 14
khomaṁ [kh o:maN̊] 1 2356 ganakı̄ [ganaki:] 7 1223 2 , 1224 2 ,
2 , 15 2 , 16 2 , 17 2 , 18, 19 2 , 20, 21 3 ,
khosi [kh o:s”i] 8 43-45, 47-48, 49 2 , 393 1225 ˙ , 1227-1228
22 2 , 23 2 , 24 4 , 26 2 , 27 2 , 28 2 , 29
khv ayya [k h Vajja] 2 1223, 1239
2 , 30-33, 35 3 , 36 5 , 37, 38 3 , 39 2 , 41 < < gan ako [ganako:] 5 195-199
h Vajjo:] gan˙ ato [ganat”o:] 3 1928, 1934, 2180
8 , 42 4 , 43, 44 2 , 45 2 , 46 2 , 47, 48 3 , khv ayyo [k 5 1221 2 , 1222,
< < ˙ assa [ganas””sa] 27 1873, 1897, 1935,
49 4 , 50 2 , 51 4 , 52 4 , 53 3 , 54 4 , 55 1236, 1238 gan
8 , 56 2 , 57 5 , 58 4 , 59 3 , 60 4 , 61 6 , h Va:HaN̊] 1 1756 ˙ , 1969, 1993, 2010, 2036, 2065, 2089,
khv
< āha ṁ [k <
1949
62 3 , 64 2 , 65, 66 2 , 67, 69 2 , 70 2 , 71, h 2104 , 2116, 2130, 2154, 2171, 2184, 2196,
75 7 , 76 4 , 77 3 , 78 2 , 82 2 , 84 2 , 97, < etaṁ [k<Ve:t”aN̊] 7 68, 70, 77, 204,
khv
2245, 2263, 2317, 2329, 2345, 2357, 2380,
208-209, 777
101-102, 145 2 , 146 2 , 147 2 , 148-150, h 2395, 2416, 2429
151 3 , 152-170, 171 2 , 172-174, 175 2 , < esa [k<Ve:s”a] 8 5-12
khv
ganaṁ [ganaN̊] 1 1682
176-180, 181 4 , 182-189, 191 7 , 192 3 , gan˙ etvā [gane:-t”Va:] 1 2308
193, 194 4 , 195 2 , 196 2 , 197 4 , 198, 199 ˙ < <
ganhanti [ga-nH < an ””ti] 22 1082-1083,
3 , 200, 201 5 , 203, 204 2 , 205 5 , 208 3 , [g] g ˙<
209 2 , 292 2 , 293 2 , 294-302, 303 2 , 1085-1086, 1088-1089, 1091-1092, 1880 2 ,
304-305, 306 5 , 307, 308 2 , 309-334, 335 gaṅgaṁ [gaNgaN̊] 8 39, 1421 3 , 1919 2 , 1939 2 , 2270 2 , 2321 2 , 2398 2 ,
2 , 336 4 , 337 2 , 338-345, 346 2 , 347-366, 1422-1423, 1424 2 2419 2
367 2 , 368, 369 2 , 370, 371 11 , 372 2 , ganhantūti [ga-nH
gaṅgāya [gaNga:ja] 1 57
˙< < an ””tu:t”i] 1 250
373 2 , 374, 376, 377 2 , 378 2 , 379 2 ,
gaccha [gacch a] 77 201, 461-463, 1224, ganhanto [ga-nHan
380-381, 382 5 , 383 2 , 384 2 , 389-390,
1226-1227, 1273-1274, 1276-1277, ˙< < ””to:] 2 318, 341
393 4 , 394 2 , 395-396, 457 2 , 458 2 , [ga-nH
1279-1281, 1283-1284, 1288, 1290-1291, gan
˙<
hāti < a:t”i] 62 238 2 ,
459-531, 532 2 , 534 5 , 537, 538 3 , 539 1022-1035, 1037-1060, 1062-1070, 1081,
1293-1294, 1296-1298, 1300-1301, 1305,
2 , 540 3 , 541 3 , 542, 550, 553 3 , 713 2 , 1084, 1087, 1090, 1972 3 , 2211, 2262 3 ,
1307-1308, 1310-1311, 1313, 1315, 1319,
714-723, 724 3 , 725 2 , 726 2 , 727 2 , 728 2288, 2348
1321-1322, 1324-1325, 1327, 1329, 1333,
2 , 729 2 , 730 2 , 731-732, 733 2 , 734 2 ,
1335-1337, 1339, 1344-1345, 1347, 1349, ganhātu [ga-nH
735-737, 738 2 , 739, 740 3 , 741, 742 3 , ˙< < a:t”u] 1 2288
1351, 1355, 1357-1358, 1360, 1362, 1364,
743 4 , 744 3 , 745, 763-764, 765 2 , 766 ganhāmı̄ti [ga-nH < a:mi:t”i] 1 249
1368, 1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378, ˙<
2 , 767 2 , 769, 774, 775 3 , 776 6 , 777 3 ,
1382, 1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395, ganhāhı̄ti [ga-nH
780 3 , 945 2 , 946-990, 991 2 , 993, 994 ˙< < a:Hi:t”i] 2 966, 2008
1402-1405, 1412-1413, 1942
5 , 995-996, 997 2 , 1113 2 , 1114-1131, gan hi [ga-nH i] 2 62, 1942
gacchati [gacch at”i] 25 162, 231-235, ˙< <
1133 4 , 1134 2 , 1169 3 , 1170 2 , 1171 2 ,
236 2 , 237 2 , 239-244, 333, 754, 1244 2 , ganheyya [ga-nHe;jja] 2 306, 2288
1172 2 , 1173 2 , 1174 3 , 1175-1178, 1180 ˙< <
1262, 1410, 1564, 1941, 2013
6 , 1181 2 , 1182, 1184, 1185 2 , 1212-1218, h
gatanti [gat”an ””ti] 1 2309
gacchatı̄ti [gacc at”i:t”i] 7 430-434,
1220 3 , 1221-1222, 1223 3 , 1224 3 , 1225 gatapaccāgatena [gat”apacca:gat”e:n ” a]
445-446
2 , 1226 2 , 1227 2 , 1228-1229, 1232, 1233 1 416
h h
gacchatha [gacc at” a] 5 1398-1401,
2 , 1236-1238, 1239 3 , 1240-1241, 1412 2 , gataṁ [gat”aN̊] 1 18
1757
1413-1415, 1417, 1418 5 , 1419 3 , 1420, gatā [gat”a:] 6 1816 3 , 1843 3
h h
gacchathāti [gacc at” a:t”i] 1 1758

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(346) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

gati [gat”i] 1 50 garubhandāni [garubH anda:n ” i] 1 545 gāmatthaṁ [ga:matth aN̊] 3 230, 243
gato [gat”o:] 3 1974-1976 ˙˙ h 2 ˙˙
gahatthassa [gaHatt as””sa] 1 561
˙ ˙
gattāni [gat””ta:n” i] 1 51 gahatthānañceva gāmadv < āre [ga:ma-d ” Va:re:] 1 250
<
gattānipi [gat””ta:n ˙˙
” ipi] 1 368 [gaHatth a:n” añce:Va] 2 542 2 gāmadhammaṁ [ga:mad ” H ammaN̊]
gadr abhā [ga-d ” r ab H a:] h
< 1 254 gahattho [gaHatt o:] 3 1441, 1519, 2 70, 78
<
2183 ˙ ˙ gāmadhammo [ga:mad ” H ammo:] 1
gantabbanti [gan ””tabban ””ti] 1 55
gantabbaṁ [gan ””tabbaN̊] 18 1236, gahanaṁ [gaHanaN̊] 2 1008, 1019 103
˙
gahapatāniyā [gaHapat”a:n ” ija:] 1
1238-1239, 1480-1486, 1488-1491, gāmanigamarājadhānı̄su
1544-1545, 2076, 2090 2019 [ga:man ” igamara:éad ” H a:n
” i:s”u] 4 542 4
gantabbo [gan ””tabbo:] 4 1221 2 , gahapatāniyo [gaHapat”a:n ” ijo:] 1 gāmantaṁ [ga:man ””taN̊] 3 1673-1675
1222-1223 2050 gāmante [ga:man ””te:] 1 1674
gantukāmo [gan ””tuka:mo:] 2 2392 2 gahapatāniṁ [gaHapat”a:n ” iN̊] 5 1980, gāmapūjitaṁ [ga:mapu:éit”aN̊] 5 1512
1982-1984, 1998 2 , 1513, 1514 2
gantuṁ [gan ””tuN̊] 4 995, 1974-1976
gahapatānı̄ [gaHapat”a:n ” i:] 6 1988, gāmabandhanena
< ā [gan
gantv ” -t”Va:] 46 166-171, 208 2 ,
< 2002, 2006, 2023, 2367, 2371
209, 267, 292-296, 306, 330-334, 356-357, [ga:maban ”d” H an
” e:n
” a] 1 222
369-370, 373, 425, 529-530, 1412-1413,
gahapatānı̄naṁ [gaHapat”a:n ” i:n” aN̊] 1 gāması̄maṁ [ga:mas”i:maN̊] 1 2419
2045
1430-1431, 1449, 1525, 1566, 1568, 1757, gāmassa [ga:mas””sa] 2 213 2
1763, 1982, 2030, 2057, 2088, 2176, 2187, gahapati [gaHapat”i] 21 55 2 , 57 3 , gāmaṁ [ga:maN̊] 14 94, 151, 191 3 ,
59, 371, 1512, 1566 5 , 1567-1568, 1987,
2377 192, 195-196, 322, 1765-1766, 1862, 1957 2
2002, 2005, 2022, 2367, 2370
””th a:pe:t”ipi] 1
ganthāpetipi [gan 1770 gāmā [ga:ma:] 2 210, 223
ganthāpentipi [gan””th a:pe;n””tipi] gahapatikassa [gaHapat”ikas””sa] 7
1 gāmūpacārañca [ga:mu:paca:rañca]
2365, 2366 2 , 2380, 2381 3
1753 1 214
ganthāpessantipi gahapatikaṁ [gaHapat”ikaN̊] 9 1993,
gāmūpacāro [ga:mu:paca:ro:] 1 213
2010, 2017, 2018 2 , 2036, 2037 3
””th a:pe;s””san
[gan ””tipi] 1 1757 gāme [ga:me:] 2 208, 243
ganthissantipi [gan ””th is””san
””tipi] 1
gahapatike [gaHapat”ike:] 8 1998,
gāmo [ga:mo:] 18 96, 212 11 , 1766,
2043, 2044 2 , 2065, 2066 3
1757 1898, 1899 2 , 1900, 2308
ganthetipi [gan ””th e:t”ipi] 1 1770 gahapatiko [gaHapat”iko:] 3 2076,
gāmopi [ga:mo:pi] 1 1766
2081 2
ganthentipi [gan ””th e;n
””tipi] 1 1753 gāyanti [ga:jan ””ti] 4 1753 4
gahapaticı̄varadharaṁ
gandhañca [gan ”d” H añca] 2 181 2 gāyantipi [ga:jan ””tipi] 1 1753
[gaHapat”ici:Varad ” H araN̊] 1 1648
gandhabhogā [gan ”d” H abH o:ga:] 1 6 gāyantiyāpi [ga:jan ””tija:pi] 8 1753 4 ,
gahapaticı̄varadharo
gandharasā [gan ” H aras”a:] 1 5
”d 1757 4
[gaHapat”ici:Varad” H aro:] 2 1648 2
gandhaṁ [gan ” H aN̊] 2 441 2
”d gāyissanti [ga:jis””san
””ti] 4 1757 4
gahapaticı̄varaṁ [gaHapat”ici:VaraN̊]
gandhūpahāro [gan ”d” H u:paHa:ro:] 2 3 1673-1675 gāyissantipi [ga:jis””san””tipi] 1 1757
416, 441 gārayhā [ga:ra-jHa:] 1 1796
gahapatinā [gaHapat”in ” a:] 1 1568 < <
gabbhapātanaṁ [gabbH apa:t”an ” aN̊]
gahapatino [gaHapat”in ” o:] 8 371 3 , gāvaghātakā [ga:VagH a:t”aka:] 1 708
10 501 2 , 502 2 , 503 2 , 504 2 , 505-506
1566 2 , 1567, 1568 2 gāvimpi [ga:Vimpi] 2 1417, 1420
gabbhaseyyā [gabbH as”e;jja:] 2 12 2
gahapatissa [gaHapat”is””sa] 1 2019 gāviṁ [ga:ViN̊] 2 354, 1956
gabbhassa [gabbH as””sa] 1 64
gahapatiṁ [gaHapat”iN̊] 6 1566, 1980, gāhāpeti [ga:Ha:pe:t”i] 1 2212
gabbhaṁ [gabbH aN̊] 5 62, 505-506, 1982-1984, 1998
994, 1942
gāhitāgāhitañca [ga:Hit”a:ga:Hit”añca]
gahapatı̄ [gaHapat”i:] 1 2049 1 2284
gabbhinı̄ [gabbH in ” i:] 4 501, 505-506,
gahapatı̄naṁ [gaHapat”i:n ” aN̊] 1 2045 gāhetabbo [ga:He:t”abbo:] 4 2288 4
2392
gahitamattaṁ [gaHit”amat””taN̊] 1
gabbhinı̄ti [gabbH in ” i:t”i] 1 1942
1019
< ā [ga:He:-t”<Va:] 1 51
gāhetv
gabbhe [gabbH e:] 20 1901 2 , 1902 4 , gijjhakūtaṁ [giééH aku:taN̊] 2 481-482
gahitaṁ [gaHit”aN̊] 2 1127-1128 ˙
1903 2 , 1904 4 , 1905 2 , 1906 2 , 1907 2 ,
gahito [gaHit”o:] 2 519-520 gijjhakūtā [giééH aku:ta:] 24 194,
309-310, ˙743, 744 2 , 746-762, 1626
1908 2
gahetabbaṁ [gaHe:t”abbaN̊] 1 306
gabbhepi [gabbH e:pi] 1 1261 gijjhakūte [giééH aku:te:] 3 191, 742,
gahetabbo [gaHe:t”abbo:] 1 2288
gamananti [gaman ” an””ti] 1 22 1563 ˙
gamanaṁ [gaman ” aN̊] 27 233, 905,
gahetv< ā [gaHe:-t”<Va:] 24 55, 58, 62, gijjhāpi [giééH a:pi] 8 744, 746-748, 754,
185-187, 205-206, 210, 231, 322, 461-463,
908, 911, 914, 917, 920, 923, 926, 929, 932, 757-758, 760
958-959, 1017, 1956 3 , 1983, 2284, 2309 2
1826 4 , 1827 4 , 1854 4 , 1855 4
gamissatı̄ti [gamis””sat”i:t”i] 2 1755-1756 gahessantı̄ti [gaHe;s””san ””ti:t”i] 1 1977 < aṁ [gi-mH
gimh < aN̊] 1 191
gahessāmı̄ti [gaHe;s
” ”
s a:mi:t ”i] 4 248, gimh
< ānanti [gi-mH
< a:n ” an
””ti] 12 2325
gamissāmāti [gamis””sa:ma:t”i] 3 55, 4 , 2326-2329, 2334 4
1131, 2284 2
1755-1756
gamissāmi [gamis””sa:mi] 4 803, gāthā [ga:t”h a:] 2 26, 28 < ānaṁ [gi-mH
gimh < a:n” aN̊] 1 384
1755-1756, 2336 gāthāya [ga:t”h a:ja] 2 1427, 1432 gimh
< āne [gi-mH
< a:n
” e:] 17 2327-2328,
h 2329 3 , 2330 3 , 2331 3 , 2332 3 , 2333 3
gamissāmı̄ti [gamis””sa:mi:t”i] 7 1227, gāthāhi [ga:t” a:Hi] 1 1424
1236, 1238, 1239 2 , 1887, 2140 gāmakaṁ [ga:makaN̊] 3 332-334 gilānappaccayabhesajjapa... 16 2
700, 702
garahati [garaHat”i] 1 1147 gāmakā [ga:maka:] 1 373
gāmakūtako [ga:maku:tako:] 1 709 gilānappaccayabhesajjapa... 17 1
garukato [garukat”o:] 2 542 2
gāmakūt˙ o [ga:maku:to:] 1 754
701
garuko [garuko:] 3 271, 274, 277
gilānassa [gil”a:n
” as””sa] 3 1410, 1887,
garuparikkhārāni gāmake ˙ [ga:make:] 3 373, 2309 2
h 2141
[garuparikk a:ra:n ” i] 1 545 gāmañca [ga:mañca] 1 214
gilānānaṁ [gil”a:n
” a:n
” aN̊] 2 2314-2315

16.
gilānappaccayabhesajjaparikkhāraṁ
17.
gilānappaccayabhesajjaparikkhāro

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(347)

gilānālayaṁ [gil”a:n ” a:l”ajaN̊] 1 336 gonisādinivitthopi [c] c


˙˙
gilānena [gil”a:n ” a] 2 1887, 2141
” e:n [go:n
” is”a:d ” iVitth o:pi] 1 212
” in
gilāno [gil”a:n
” o:] 38 393, 457, 483-484, gopakassa [go:pakas””sa] 2 360-361 ca [ca] 1271 5-12, 14 5 , 18, 25 6 , 26 6 ,
487-500, 724-732, 1887 3 , 1888-1889, 2140 gopānasiṁ [go:pa:n ” as”iN̊] 4 366, 475, 27 4 , 28 9 , 29-33, 36, 47 3 , 48 3 , 49 3 ,
2 , 2141-2143, 2392 476 2 51-52, 54, 57 8 , 58 2 , 59 6 , 61 4 , 84, 90
gihiniyā [giHin ” ija:] 1 186 gopānası̄ [go:pa:n ” as”i:] 2 452, 475 2 , 91 2 , 92-97, 98 2 , 99-101, 102 4 , 140
gihibhāvaṁ [giHibH a:VaN̊] 10 91-100 gopālakaṁ [go:pa:l”akaN̊] 1 482 3 , 141 3 , 142 2 , 144, 194-195, 266 2 ,
gihiliṅgena [giHil”iNge:n ” a] 1 147 gopālako [go:pa:l”ako:] 2 346 2 271 2 , 272 2 , 273 2 , 274 4 , 275 4 , 276
gihivevacanāni [giHiVe:Vacan ” a:n
” i] 1 4 , 277 3 , 278 3 , 279 3 , 282 2 , 287 2 ,
gopālikā [go:pa:l”ika:] 2 176, 373
101 291 2 , 306, 332-333, 334 2 , 371 2 , 372,
gopitaṁ [go:pit”aN̊] 1 215
373 2 , 382, 384 8 , 385 5 , 389 4 , 394 6 ,
gihissa [giHis””sa] 1 2239 gopeti [go:pe:t”i] 4 1253-1254, 407 2 , 424 2 , 432 2 , 451-454, 458,
gihiṁ [giHiN̊] 1 545 1256-1257
481-482, 534-537, 540 3 , 541, 562, 568,
gihı̄ [giHi:] 6 92, 140, 144, 567, 2109, gopetuṁ [go:pe:t”uN̊] 2 360-361 633 2 , 634 2 , 635 2 , 636 3 , 637 3 , 638
2222 gopenti [go:pe;n ””ti] 4 1255, 1258-1260 3 , 639 3 , 640 5 , 641 4 , 642 3 , 643 3 ,
gihı̄ti [giHi:t”i] 1 99 gopento [go:pe;n ””to:] 1 257 644 2 , 645 4 , 646 4 , 648 2 , 649 2 , 650
gihı̄naṁ [giHi:n ” aN̊] 11 535, 536 2 , 537 gomayañca [go:majañca] 1 193 9 , 651 7 , 652 2 , 656 2 , 657 7 , 658 2 ,
4 , 538, 541 2 , 1436 659 4 , 660 5 , 661 5 , 662 5 , 663 5 , 664
gomayahārikā [go:majaHa:rika:] 1
gihı̄pi [giHi:pi] 1 2239 177 7 , 665 6 , 666 5 , 667 5 , 668 4 , 669 4 ,
gı̄vāyaṁ [gi:Va:jaN̊] 4 183, 464-466 gomayena [go:maje:n
” a] 1 56 670 3 , 674 13 , 688 12 , 689 13 , 690, 691
gı̄vūpagaṁ [gi:Vu:pagaN̊] 1 2227 2 , 708 2 , 709, 712, 714-715, 718, 722-723,
govikantanena [go:Vikan
””tan
” e:n
” a] 1
guhāya [guHa:ja] 2 1510, 1554 742 2 , 744 2 , 745, 763, 764 4 , 765 2 ,
541
gulaṁ [gulaN̊] 1 334 766-767, 780, 942, 943 2 , 973, 1001, 1010,
gosappi [go:s”appi] 1 2315
˙ 1022 3 , 1023 3 , 1024 3 , 1025 3 , 1026 3 ,
gūthakūpe [gu:t”h aku:pe:] 2 755-756
1027 3 , 1028 3 , 1029 3 , 1030 3 , 1031 3 ,
gūthakhādı̄ [gu:t”h akh a:d ” i:] 1 709 1032 3 , 1033 6 , 1034 3 , 1035 6 , 1037 2 ,
gūthassa [gu:t”h as””sa] 1 756 1038 2 , 1039 2 , 1040 2 , 1041 2 , 1042 2 ,
gūthaṁ [gu:t”h aN̊] 1 756 [gH ] gh 1043 2 , 1044 2 , 1045 2 , 1046 4 , 1047 4 ,
geyyaṁ [ge;jjaN̊] 2 26, 28 1048 4 , 1049 4 , 1050 4 , 1051 4 , 1052 4 ,
gehaṁ [ge:HaN̊] 2 55 2 ghatikaṁ [gH atikaN̊] 1 994 1053 4 , 1054 4 , 1055 4 , 1056 4 , 1057 4 ,
goghātako [go:gH a:t”ako:] 2 745-746 ˙ 1058 4 , 1059 4 , 1060 4 , 1062 3 , 1063 2 ,
ghatikāyapi [gH atika:japi] 2 1753,
gocaragāme [go:caraga:me:] 1 2412 ˙ 1064 4 , 1065 3 , 1066 2 , 1067 4 , 1068 3 ,
1757
1069 2 , 1070 4 , 1071 3 , 1072 2 , 1073 4 ,
gocaraṁ [go:caraN̊] 2 1430 2 ghatepi [gH ate:pi] 1 2311
˙ 1074 3 , 1075 2 , 1076 4 , 1077 3 , 1078 2 ,
gocariyānanti [go:carija:n ” an””ti] 2 ghattayi [gH attaji] 1 943 1079 4 , 1081 3 , 1082 2 , 1083 4 , 1084 3 ,
2129-2130 ˙˙
ghattāpentassa [gH atta:pe;n
””tas””sa] 2 1085 2 , 1086 4 , 1087 3 , 1088 2 , 1089 4 ,
gocariyānaṁ [go:carija:n ” aN̊] 8 2123 964˙-965
˙ 1090 3 , 1091 2 , 1092 4 , 1093 3 , 1094 2 ,
2 , 2129, 2130 2 , 2133 3
ghattetv ā [gH atte:-t”Va:] 2 165 2 1095 4 , 1096 3 , 1097 2 , 1098 4 , 1099 4 ,
gonampi [go:nampi] 1 1438 ˙˙ < < 1100 3 , 1101 5 , 1103-1104, 1105 2 ,
gon ˙ aṁ [go:naN̊] 2 1417, 1436 ghattentassa [gH atte;n ””tas””sa] 3 975, 1107-1108, 1109 2 , 1111 3 , 1112 2 , 1138,
gon ˙ ā [go:na:] 1 254 990˙-991
˙
1155 3 , 1156 2 , 1157 4 , 1158 3 , 1159 2 ,
˙
gotama [go:t”ama] 9 3 3 , 13, 18 3 , ghattehi [gH atte:Hi] 9 183 8 , 184 1160 4 , 1161 3 , 1162 2 , 1163 4 , 1164 3 ,
˙˙
36-37 ghanakataṁ [gH an ” akat”aN̊] 1 2227 1165 2 , 1166 4 , 1174, 1176-1177, 1181,
gotamakakandarāyaṁ gharabandhanena 1189, 1198 2 , 1203 3 , 1204 3 , 1205 3 ,
[go:t”amakakan ”d
” ara:jaN̊] 1 1563 [gH araban ”d”H an
” e:n
” a] 1 222 1206 3 , 1207 4 , 1208 2 , 1209 4 , 1211,
gotamake [go:t”amake:] 1 1862 gharaṁ [gH araN̊] 15 55, 1566, 1755 2 , 1221 2 , 1222-1223, 1252 4 , 1269-1270,
1756 2 , 1974 2 , 1975 2 , 1976 2 , 2030, 1290 4 , 1308 4 , 1310, 1311 17 , 1313 5 ,
gotamassa [go:t”amas””sa] 3 1673 3
2057, 2377 1315 5 , 1319 11 , 1322 4 , 1324, 1325 3 ,
gotamaṁ [go:t”amaN̊] 4 2, 18, 1673,
1327 5 , 1329 5 , 1333 11 , 1336, 1337 2 ,
1675 gharāvāsā [gH ara:Va:s”a:] 1 36
1339 11 , 1345 4 , 1347 5 , 1349 5 , 1351
gotami [go:t”ami] 1 2189 gharūpacāre [gH aru:paca:re:] 1 213
5 , 1355 11 , 1358 4 , 1360 5 , 1362 5 ,
gotamiṁ [go:t”amiN̊] 2 2189-2190 ghare [gH are:] 11 1566 3 , 1899 2 ,
1364 5 , 1368 11 , 1371 4 , 1373, 1374 5 ,
gotamı̄ [go:t”ami:] 2 2189-2190 1900 4 , 2309-2310
1376 5 , 1378 5 , 1382 11 , 1385 4 , 1387
gotamena [go:t”ame:n ” a] 1 18 ghaṁsanto [gH aN̊s”an ””to:] 1 231 3 , 1389 5 , 1391 5 , 1395 11 , 1411, 1430,
gotamo [go:t”amo:] 13 2, 3 2 , 18 4 , ghātento [gH a:t”e;n ””to:] 2 542 2 1447 2 , 1448 2 , 1474 3 , 1475 3 , 1476 3 ,
36, 1644, 1673 2 , 1675-1676 ghātehı̄ti [gH a:t”e:Hi:t”i] 4 418, 426-428 1477 3 , 1478 4 , 1479 4 , 1480 5 , 1481 4 ,
gotamoti [go:t”amo:t”i] 24 5 3 , 6 3 , 7 ghāyite [gH a:jit”e:] 1 441 1482 4 , 1483 3 , 1484 4 , 1485 3 , 1486 3 ,
3 , 8 3 , 9 3 , 10 3 , 11 3 , 12 3 H 1487 3 , 1488 7 , 1489 4 , 1490 12 , 1491
ghāyitv< ā [g a:ji-t”<Va:] 3 441 3
gottarakkhitañca 5 , 1492 3 , 1493 3 , 1494 3 , 1495 3 , 1496
ghoravisassa [gH o:raVis”as””sa] 2 70, 78 4 , 1497 4 , 1523 2 , 1524 2 , 1542 3 , 1543
[go;t””tarakkh it”añca] 6 1277, 1280, 1284,
ghositārāme [gH o:s”it”a:ra:me:] 2 3 , 1544 7 , 1545 4 , 1546 3 , 1547 3 , 1556,
1288, 1305, 1339
h 1512, 1729 1557 5 , 1560 2 , 1561 2 , 1562, 1565 2 ,
gottarakkhitaṁ [go;t””tarakk it”aN̊] 3
1274, 1291, 1321 1570, 1573, 1577 4 , 1586, 1591-1592, 1593
2 , 1594 4 , 1595 4 , 1597-1599, 1600 4 ,
gottarakkhitā [go;t””tarakkh it”a:] 3
1630, 1634 4 , 1660, 1662-1665, 1667-1670,
1251, 1259, 1384
1715 2 , 1716 4 , 1717 4 , 1718 2 , 1756,
gottarakkhitāya [go;t””tarakkh it”a:ja]
1759 3 , 1760 3 , 1765 15 , 1766, 1772,
1 1357
1775 2 , 1776 4 , 1779 6 , 1780 6 , 1796 2 ,
gottaleso [go;t””tal”e:s”o:] 2 1640, 1644
1799-1800, 1804, 1810, 1819 4 , 1820 4 ,
gottā [go;t””ta:] 2 1341, 1357 1821 4 , 1822 4 , 1823 3 , 1824 3 , 1829,
1839, 1846 4 , 1847 4 , 1848 4 , 1849 4 ,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(348) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

1850 3 , 1851 3 , 1859, 1866 3 , 1899-1900, caturo [cat”uro:] 3 143, 282, 289 cāvanādhippāyehı̄ti
1903-1904, 1913 2 , 1914 2 , 1936, 2072 2 , catuvı̄se [cat”uVi:s”e:] 1 1935 [ca:Van ” H ippa:je:Hi:t”i] 1 1571
” a:d
2159, 2248 2 , 2251, 2257 3 , 2281, 2288 2 , catūhākārehi [cat ”u:Ha:ka:re:Hi] 7 cāvanādhippāyo [ca:Van ” a:d” H ippa:jo:]
2311, 2363-2364, 2403, 2413, 2421, 2435 586, 591, 596, 601, 606, 611, 694 8 1608-1609, 1612-1613, 1616-1617,
cakkapeyyālaṁ [cakkape;jja:l”aN̊] 2 catūhi [cat”u:Hi] 6 239-244 1620-1621
692, 1396 cāvayamāno [ca:Vajama:n ” o:] 1 226
catūhuppanne [cat”u:Huppan ”n” e:] 1
cakkabhedanti [cakkabH e:d ” an
””ti] 2 1935 cāveti [ca:Ve:t”i] 37 231-234, 235 2 , 236,
1673 2 cattāri [cat””ta:ri] 4 772, 1585, 1658, 237 2 , 239 2 , 240, 241 2 , 242-243, 244
cakkabhedāya [cakkabH e:d ” a:ja] 2 1768 2 , 245-246, 248 2 , 251-255, 257, 271-279
1678, 1704 cattāripi [cat””ta:ripi] 1 46 cāveyya [ca:Ve;jja] 1 217
cakkabhedāyāti [cakkabH e:d ” a:ja:t”i] cattāro [cat””ta:ro:] 35 580 3 , 621 4 , cāveyyanti [ca:Ve;jjan ””ti] 4 1573, 1581,
4 1676-1678, 1704 640 4 , 650 3 , 664 4 , 674 3 , 679 3 , 688 1630, 1654
cakkabhedo [cakkab e:d H ” o:] 1 1673 3 , 689 3 , 695 3 , 769, 1796 cāveyyaṁ [ca:Ve;jjaN̊] 8 1581 4 , 1654
cakkamattāni [cakkamat””ta:n ” i] 3 764 cattāropi [cat””ta:ro:pi] 1 381 4
3
cattālı̄sampi [cat””ta:l”i:s”ampi] 2 15, cāvesi [ca:Ve:s”i] 2 296-297
cakkaṁ [cakkaN̊] 1 1666 381 cāhaṁ [ca:HaN̊] 7 568, 745, 763, 776,
cakkhunā [cakk un h ”a:] 2 16 2 1430, 1568, 1756
cattena [cat””te:n ” a] 1 2321
cakkhubhūtā [cakkh ubH u:t”a:] 2 745, catto [cat””to:] 30 626-628, 645 3 , 651 cikkhallaṁ [cikkh al”l”aN̊] 2 192-193
763 3 , 657 3 , 669 3 , 674 3 , 679 3 , 688 3 , ciṅgulakenapi [ciNgul”ake:n ” api] 2
cakkhumanto [cakkh uman ””to:] 1 18 689 3 , 696 3 1753, 1757
cakkhussa [cakkh us””sa] 4 1811 2 , 1840 caparaṁ [caparaN̊] 3 543-545 cinnamānatto [cinnama:n ” at””to:] 1
2 ˙˙
1796
campā [campa:] 1 291
caṅkamati [caNkamat”i] 1 718 campāyaṁ [campa:jaN̊] 1 369 cittappatisaṁvedı̄
caccaranissitaṁ [caccaran ” is””sit”aN̊] 2 carati [carat”i] 6 542, 715, 765 2 , 775, ˙ ”aN̊Ve:d
[cit””tappatis ” i:] 2 387 2
1453, 1529 2276 cittamano [cit””taman ” o:] 1 397
candā [canda:] 1 1758 carantaṁ [caran ””taN̊] 3 544, 1755-1756 cittamanoti [cit””taman ” o:t”i] 1 408
˙ ˙
catassopi [cat”as””so:pi] 1 15 cittarūpaṁ [cit””taru:paN̊] 2 1567-1568
caranto [caran ””to:] 10 239 2 , 240 2 ,
catukutikopi [cat”ukutiko:pi] 1 212 241 2 , 242 2 , 249 2 cittasaṅkappo [cit””tas”aNkappo:] 1
˙
catukkabhattaṁ [cat”ukkabH at””taN̊] caramāno [carama:n ” o:] 5 39, 53, 397
1 1566 1419, 2309 2 cittasaṅkappoti [cit””tas”aNkappo:t”i] 1
catukkhattuṁ [cat”ukkh at””tuN̊] 4 carası̄ti [caras”i:t”i] 3 58, 66, 775 409
2076 2 , 2089 2 carahi [caraHi] 1 2421 cittasaṅkhārappatisaṁvedı̄
˙
catutthañca [cat”ut””th añca] 12 635 2 , carāmi [cara:mi] 1 67 [cit””tas”aNkh a:rappatis”aN̊Ve:d
” i:] 2 387
649 2 , 656, 659 2 , 674, 688-691 carāmı̄ti [cara:mi:t”i] 4 57-59, 61 2
catutthapārājikasikkhāpada caritabbaṁ [carit”abbaN̊] 1 715 cittasaṅkhāraṁ [cit””tas”aNkh a:raN̊] 2
[cat”ut””th apa:ra:éikas”ikkh a:pad ” a] 1 caritunti [carit”un ””ti] 2 65, 67 387 2
(1.1.4)
carituṁ [carit”uN̊] 10 41-45, 68, 70, cittassa [cit””tas””sa] 2 558, 574
catutthapārājikaṁ 77-78, 82 cittassāti [cit””tas””sa:t”i] 1 583
[cat”ut””th apa:ra:éikaN̊] 1 768 cittaṁ [cit””taN̊] 103 14-16, 17 4 , 387 2 ,
catutthassa [cat”ut””th as””sa] 9 537, 616,
caritv< ā [cari-t”<Va:] 7 19, 75, 744, 1418, 400, 408 2 , 553 3 , 583 3 , 629-631, 646
1430 2 , 1956
635, 649, 659, 698, 700-702 3 , 651 3 , 657 3 , 659 3 , 660 3 , 661 3 ,
carissanti [caris””san ””ti] 1 2276
catutthaṁ [cat”ut””th aN̊] 25 14, 254, 662 3 , 663 3 , 664 3 , 665 3 , 666 3 , 667
575, 616 2 , 678, 682, 695, 698 2 , 700 2 ,
carissāmi [caris””
s a:mi] 1 542 3 , 668 3 , 669, 670 3 , 674 3 , 679 3 , 682,
701 2 , 702 2 , 914, 1219, 1955, 2123 2 , careyya [care;jja] 1 715 685, 686 2 , 688 3 , 689 3 , 690, 691 3 , 697
2129-2130, 2157, 2335 cavamāne [caVama:n ” e:] 2 16 2 3 , 775, 776 2 , 1001 4 , 1138 4 , 1189 4 ,
catutthena [cat”ut””th e:n ” a] 1 584 cavitukāmo [caVit”uka:mo:] 10 91-100 2432

catuttho [cat”ut””th o:] 1 545 cassa [cas””sa] 4 1556, 1924, 1931, 2311 cittaṁaniccānupassı̄
catunnañca [cat”un ”n”añca] 2 640, 664 cāti [ca:t”i] 87 291, 456, 756, 944, [cit””taN̊an
” icca:n
” upas””si:] 1 388
catunnaṁ [cat”un ”n” aN̊] 4 621, 1496, 1152-1153, 1310-1311, 1313, 1315, 1319, cittāni [cit””ta:n ” i] 1 27
1579, 1652 1324-1325, 1327, 1329, 1333, 1336-1337, cittuppādeti [cit””tuppa:d ” e:t”i] 1 293
catuppadaṁ [cat”uppad ”aN̊] 2 230, 254 1339, 1347, 1349, 1351, 1355, 1360, 1362, citte [cit””te:] 3 15-17
1364, 1368, 1373-1374, 1376, 1378, 1382, cittena [cit””te:n ” a] 3 998, 1135, 1186
catubandhanaṁ [cat”uban ”d” H an ” aN̊] 7
1387, 1389, 1391, 1395, 1474-1479, 1480 2 ,
2291-2295, 2301-2302 ciratthitikanti [ciratth it”ikan ””ti] 1 29
1481 2 , 1482 2 , 1483, 1484 2 , 1485-1487, ˙˙
catubandhanena [cat”uban ”d”H an ” e:n
” a] ciratthitikaṁ [ciratth it”ikaN̊] 12 23 2 ,
1488 4 , 1489 2 , 1490 5 , 1491 2 ,
2 2295, 2300 24 ˙4˙, 25 2 , 26-27, 28 2
1492-1497, 1542-1543, 1544 4 , 1545 2 ,
catubandhano [cat”uban ”d” H an ” o:] 1 1546-1547, 1771, 1773, 2097, 2435
ciratthitiko [ciratth it”iko:] 1 2432
2283 ciraṁ ˙ ˙ [ciraN̊] 3 28 2 , 1883
cātumahārājikā [ca:t”umaHa:ra:éika:]
catubandhanokāsaṁ 1 63 cirena [cire:n ” a] 1 2308
[cat”uban ”H an
”d ” o:ka:s”aN̊] 7 2296-2300, cı̄varaacchindanasikkhāpada
cāpi [ca:pi] 4 290, 707, 1425-1426
2303-2304 [ci:Vara-acch in ”d”an” as”ikkh a:pad ” a] 1
catubandhanokāsena
cāyasm< atā [ca:ja-s”< mat”a:] 5 1765 2 ,
(1.4.3.5)
H 1775, 1779-1780
[cat”uban ”d
” an ” a] 3 2302 2 ,
” o:ka:s”e:n cı̄varaacchindanasikkhāpadaṁ
cāyaṁ [ca:jaN̊] 1 764
2304 [ci:Vara-acch in
”d ” as”ikkh a:pad
”an ” aN̊] 1
catubhāgaṁ [cat”ubH a:gaN̊] 3 2262 3 cārikaṁ [ca:rikaN̊] 6 39 2 , 542 2 , 1419 2349
2
catumūlakampi [cat”umu:l”akampi] 2 cı̄varakammaṁ [ci:VarakammaN̊] 3
849, 884 cālesi [ca:l”e:s”i] 2 75 2
323-324, 2238
caturassaṁ [cat”uras””saN̊] 1 2170 cāvanā [ca:Van ” a:] 1 784

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(349)

cı̄varakārasamaye 1932, 1938, 1954, 1957 3 , 1958 2 , 1959, cetaso [ce:t”as”o:] 5 14, 23-24, 1556-1557
[ci:Varaka:ras”amaje:] 1 2350 1963, 1967 2 , 1969, 1970 3 , 1971-1972, cetāpito [ce:t”a:pit”o:] 1 2284
cı̄varakālasamayaṁ 1978, 1979 2 , 1980, 1982-1984, 1989 2 , cetāpeti [ce:t”a:pe:t”i] 44 2036, 2039,
[ci:Varaka:l”as”amajaN̊] 11 2387 2 , 2388 1991-1993, 1994 3 , 1998 2 , 1999 2 , 2000, 2068, 2229 9 , 2234 6 , 2291 5 , 2292 5 ,
2 , 2389, 2393, 2395, 2396 4 2001 2 , 2002, 2009-2010, 2011 3 , 2019 2 , 2293 2 , 2294-2295, 2296 2 , 2297-2300,
cı̄varakālasamayo 2029, 2036, 2045, 2056, 2065, 2070, 2071 2301 2 , 2302 2 , 2303-2304
[ci:Varaka:l”as”amajo:] 1 2394 6 , 2072 2 , 2076 4 , 2087 3 , 2089 2 , 2336 cetāpetukāmassa
cı̄varacetāpannanti 4 , 2337 2 , 2338, 2342 2 , 2345, 2346 3 , [ce:t”a:pe:t”uka:mas””sa] 1 2039
[ci:Varace:t”a:pan”n ””ti] 3 2070, 2076,
” an 2347, 2350 5 , 2351, 2352 2 , 2353, 2357,
cetāpetukāmānaṁ
2360, 2362 2 , 2363 2 , 2364 4 , 2367 2 ,
2086 [ce:t”a:pe:t”uka:ma:n ” aN̊] 1 2068
2373 2 , 2375-2376, 2378, 2380, 2397, 2400,
cı̄varacetāpannaṁ cetāpetv ā [ce:t
” a:pe:-t ”Va:] 8 2019 2 ,
2401 3 , 2402 2 , 2403, 2416, 2418, 2421 2 < <
[ci:Varace:t”a:pan
”n” aN̊] 16 2019, 2024,
2045 2 , 2070, 2072, 2076, 2203
2028, 2070 3 , 2076 5 , 2082, 2086 2 , 2090 cı̄varānaṁ [ci:Vara:n ” aN̊] 13 1872,
2 1967, 1989, 2342, 2373, 2400, 2401 3 , 2402 cetāpetv< āti [ce:t”a:pe:-t”<Va:t”i] 5 2026,
2 , 2403, 2411 2034, 2053, 2061, 2084
cı̄varacetāpannāni
[ci:Varace:t”a:pan
”n” a:n
” i] 2 2051, 2055 cı̄varāni [ci:Vara:n ” i] 12 1883 3 , 1922 cetāpetha [ce:t”a:pe:t”h a] 1 2326
4 , 2387 4 , 2401 cetāpenti [ce:t”a:pe;n ””ti] 1 2065
cı̄varacetāpannena
[ci:Varace:t”a:pan
”n” e:n
” a] 4 2019 2 , cı̄varānipi [ci:Vara:n ” ipi] 1 368 cetāpemāti [ce:t”a:pe:ma:t”i] 1 2056
2070, 2076 cı̄varānı̄ti [ci:Vara:n ” i:t”i] 4 1982, 1998, cetāpemı̄ti [ce:t”a:pe:mi:t”i] 1 2029
cı̄varacetāpannenāti 2421 2 cetāpeyya [ce:t”a:pe;jja] 1 2281
[ci:Varace:t”a:pan
”n” e:n
” a:t”i] 3 2025, 2032, cı̄varāsā [ci:Vara:s”a:] 3 1868, 1893, cetāpeyyāti [ce:t”a:pe;jja:t”i] 1 2284
2083 1925 cetāpessatı̄ti [ce:t”a:pe;s””sat”i:t”i] 1 2086
cı̄varañca [ci:Varañca] 3 2070, 2076, cı̄vare [ci:Vare:] 34 307, 2016-2017, cetāpehi [ce:t”a:pe:Hi] 1 2087
2018 2 , 2019, 2031, 2036, 2037 3 ,
2086 cetāpehı̄ti [ce:t”a:pe:Hi:t”i] 1 2245
cı̄varatthikena [ci:Varat””th ike:n 2042-2043, 2044 2 , 2045, 2058, 2065, 2066
” a] 4 cetiyarukkhaṁ [ce:t”ijarukkh aN̊] 5
2076 2 , 2086-2087 3 , 2350 3 , 2364-2365, 2366 2 , 2367, 2378,
1512 2 , 1513, 1514 2
2380, 2381 3
cı̄varanti [ci:Varan ””ti] 7 1998 2 , 2087, cetiyassa [ce:t”ijas””sa] 4 1410, 2431 3
2364 2 , 2411, 2421 cı̄varena [ci:Vare:n ” a] 30 2015 2 , 2016
cetiye [ce:t”ije:] 4 1418-1419, 1862, 2098
5 , 2019, 2029, 2041 4 , 2042, 2056, 2070
cı̄varapaccāsā [ci:Varapacca:s”a:] 3 ceteti [ce:t”e:t”i] 107 807-819, 821-822,
2 , 2076 2 , 2087, 2362 2 , 2364 2 , 2376,
1921, 1922 2 824-841, 843 2 , 845 2 , 847 2 , 851,
2403 2 , 2413-2414, 2421
cı̄varapaccāsāti [ci:Varapacca:s”a:t”i] 853-854, 856-858, 860-876, 878 2 , 880 2 ,
cı̄varenāti [ci:Vare:n ” a:t”i] 3 2072, 2076,
1 1921 882 2 , 886, 888-890, 892, 894-895,
18 1 2087
cı̄varapatiggahanasikkhāp... 897-898, 900-901, 903-904, 906-907,
cı̄varehi [ci:Vare:Hi] 7 2002, 2007, 2042
(1.4.1.5) ˙ ˙ 909-910, 912-913, 915-916, 918-919,
19 1 4 , 2045
cı̄varapatiggahanasikkhāp... 921-922, 924-925, 927-928, 930-931,
˙ ˙ cı̄varehı̄ti [ci:Vare:Hi:t”i] 1 2007 933-940
1973
20 2 cunnapindopi [cunnapindo:pi] 3 cetetı̄ti [ce:t”e:t”i:t”i] 1 1676
cı̄varapindapātasenāsana... ˙ ˙ , 2379
˙ ,˙ 2427
˙˙
1180, 1974
2244
cetentı̄ti [ce:t”e;n ””ti:t”i] 1 2313
21 4 cunnena [cunne:n ” a] 1 1769
cı̄varapindapātasenāsana... ˙˙ cetessanti [ce:t”e;s””san ””ti] 1 2313
˙ ,˙ 2244, 2427
1181, 1767 cutūpapātañān āya
˙ cetessantı̄ti [ce:t”e;s””san ””ti:t”i] 1 2312
22 1 [cut”u:papa:t”aña:na:ja] 1 16
cı̄varapindapātasenāsana... cetessasi [ce:t”e;s””sas”i] 9 68 3 , 70 3 ,
542 ˙˙ cuto [cut”o:] 2 15 2
777 3
cı̄varapindapātasenāsana... 23 1 cuddase [cud ”d”as”e:] 1 1935
ceto [ce:t”o:] 2 27 2
˙˙ cumbataṁ [cumbataN̊] 1 1268
542 cettha [ce;t””th a] 1 780
cı̄varapindapātasenāsana... 24 3 ce [ce:]˙ 150 111 5 , 112-133, 1437, 1445,
cepi [ce:pi] 1 82
˙˙
723 2 , 1210 1480-1486, 1488, 1490, 1498 2 , 1499 2 ,
ceva [ce:Va] 38 284, 286, 289, 291, 384
cı̄vararajjuyā [ci:Vararaééuja:] 1 234 1500 2 , 1501 2 , 1502 2 , 1503 2 , 1504 2 ,
2 , 385, 389, 394 2 , 452, 756, 760,
1515, 1521, 1544, 1548 2 , 1549 2 , 1679,
cı̄varaleso [ci:Varal”e:s”o:] 2 1640, 1648 1269-1270, 1565, 1759 2 , 1760 2 , 1765 6 ,
1689 2 , 1706, 1714 2 , 1731, 1738 2 , 1765,
cı̄varavagga [ci:VaraVagga] 1 (1.4.1) 1766, 1771, 1773, 1775 2 , 1779 2 , 1780 2 ,
1780 2 , 1796, 1819 7 , 1820 7 , 1821-1824,
cı̄varavaṁse [ci:VaraVaN̊s”e:] 8 234, 1799, 1810, 1839
1846 3 , 1847, 1848 3 , 1849-1851, 1885,
320, 1922 3 , 2387 3 ceso [ce:s”o:] 10 1706 4 , 1711 2 , 1714 4
1892, 1895, 1924, 1935 2 , 1983, 2002,
cı̄varaṁ [ci:VaraN̊] 203 208, 301 3 , 2010, 2019, 2028, 2045, 2055, 2076 6 , 2086 codanāya [co:d ” an” a:ja] 9 2089, 2092 3 ,
302, 303 3 , 307, 320-321, 700-702, 1866 2 , 2 , 2087-2090, 2123, 2130, 2138, 2146, 2093 3 , 2094 2
1868, 1872 2 , 1873, 1874 2 , 1875, 1876 2 , 2151, 2160 2 , 2165, 2171, 2178, 2184, 2213 codayamāno [co:d ” ajama:n” o:] 1 2076
1877 2 , 1879, 1883 2 , 1884 2 , 1893, 1897, 2 , 2229 2 , 2325, 2328, 2367, 2375, 2389, codāpeti [co:d ” a:pe:t”i] 20 1580,
1899 2 , 1900 4 , 1901 2 , 1902 2 , 1903 2 , 2392, 2395, 2403, 2416, 2421 1601-1602, 1603 2 , 1604 3 , 1605 3 , 1606
1904 2 , 1905 2 , 1906 2 , 1907 2 , 1908 2 , 3 , 1653, 1667-1671
cecca [ce;cca] 2 399, 782
1909 2 , 1910 2 , 1911 2 , 1912 2 , 1913 2 ,
cetanā [ce:t”an ” a:] 2 780 2 codetabbā [co:d ” e:t”abba:] 1 1758
1914 4 , 1915, 1918, 1921 5 , 1924-1925,
cetasā [ce:t”as”a:] 2 27 2

18.
cı̄varapatiggahanasikkhāpada
19.
cı̄varapat˙ iggahan˙ asikkhāpadaṁ
20.
cı̄varapin˙dapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāranti
˙
21. ˙ ˙
cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā
22.
cı̄varapin˙ d˙ apātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānanti
23.
cı̄varapin˙ d˙ apātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṁ
24.
cı̄varapin˙ d˙ apātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārena
˙˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(350) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

codetabbo [co:d 2 2076, 1351, 1355, 1358, 1360, 1362 3 , 1364, h ”d


” e:t”abbo:] < ā [c in
chinditv ”i-t”Va:] 1 2170
<
2087 1368, 1371, 1373, 1376 3 , 1378, 1382,
chinnası̄saṁ [ch in ”n ” as”i:s”aN̊] 2 169-170
codeti [co:d ” e:t”i] 31 1580, 1588-1600, 1385, 1387, 1389 3 , 1391, 1395
chinnaṁ [ch in”n”aN̊] 1 246
1641-1651, 1653, 1662-1665, 1671 chandāgatiṁ [ch an ”d ” a:gat”iN̊] 3 2213,
2229, 2284
chinnikā [ch in
”n”ika:] 1 1133
codetv < ā [co:d ” e:-t”Va:] 5 1758, 2089 3 ,
< chinne [ch in ” e:] 2 344-345
”n
2094 channa [ch an ”n” a] 3 1514, 1729-1730
channassa [ch an ”n ”as””sa] 1 1512 chupati [ch upat”i] 51 1022-1035,
codesi [co:d ” e:s”i] 9 322-324, 332-334,
1037-1060, 1062-1070, 1081, 1084, 1087,
346, 369-370 channaṁ [ch an ”n ” aN̊] 13 1512, 1514,
1090
codesuṁ [co:d ” e:s”uN̊] 18 304-305, 1673, 1675, 1730, 1872, 1967, 1989, 2138,
2146, 2151, 2342, 2373
chupanaṁ [ch upan ” aN̊] 2 1008, 1020
325-328, 342-345, 347-348, 354-355,
358-359, 362, 373 channā [ch an ”n” a:] 1 1220 chupantaṁ [ch upan ””taN̊] 1 169
corakantāraṁ [co:rakan ””ta:raN̊] 2 channāyaṁ [ch an ”n
” a:jaN̊] 1 1220 chupanti [ch upan ””ti] 8 1082-1083,
1085-1086, 1088-1089, 1091-1092
516-517 channo [ch an ”n”o:] 4 1512-1513, 1729 2
corakā [co:raka:] 8 325-328, 354 2 , chupi [ch upi] 3 160-161, 1131
chaparikkhārathavikā
355 2 [ch aparikkh a:rat”h aVika:] 1 285 chupitamatte [ch upit”amat””te:] 1 174
corake [co:rake:] 4 325-328 chapi [ch api] 2 46, 2135 chupe [ch upe:] 1 142
coragāmanikassa [co:raga:manikas””sa] chabbaggiyaṁ [ch abbaggijaN̊] 1 510 chejjabhejjaṁ [ch e;ééabH e;ééaN̊] 1 219
˙ chejjavatthū [ch e;ééaVat””th u:] 1 772
1 1956 chabbaggiyā [ch abbaggija:] 40 208,
coragāmaniko [co:raga:maniko:] 2 292, 393 2 , 395, 482, 509, 527-528, 1862 chejjāya [ch e;ééa:ja] 1 221
˙ h ” a:pe:-t
1956 2 2 , 1881, 1998 2 , 2000, 2098-2099, < ā [c e:d
chedāpetv ”Va:] 1 197
<
coraghātako [co:ragH a:t”ako:] 2 710, 2109-2110, 2121 2 , 2189 2 , 2222-2223,
chedāpento [ch e:d ” a:pe;n””to:] 2 542 2
760 2252-2253, 2271, 2278-2279, 2323 2 , 2350
chedāpesi [ch e:d” a:pe:s”i] 2 1512, 1514
coraghātaṁ [co:ragH a:t”aN̊] 2 529-530 4 , 2351, 2421 3
chedāpessati [ch e:d ” a:pe;s””sat”i] 1 1513
corapaccatthikā [co:rapaccat””th ika:] chabbaggiyānaṁ [ch abbaggija:n ” aN̊]
4 393, 2350, 2421 2
chedāpessanti [ch e:d ” a:pe;s””san””ti] 1
1 135
1512
corapapāte [co:rapapa:t”e:] 1 1563 chabbaggiye [ch abbaggije:] 16 208,
209 2 , 396, 1863, 2001, 2100, 2111, 2122,
chedāpessasi [ch e:d
” a:pe;s””sas”i] 1 1514
coraṁ [co:raN̊] 3 205-206, 210
2191, 2224, 2254, 2280, 2324, 2352, 2422 cheppampi [ch e;ppampi] 1 75
corā [co:ra:] 5 516, 517 2 , 1956, 1982
corānaṁ [co:ra:n ” aN̊] 1 2407 chabbaggiyehi [ch abbaggije:Hi] 1
2421
corikāya [co:rika:ja] 2 2309-2310
corehi [co:re:Hi] 4 372 2 , 1991, 2408
chabbassaparamatā [é] j
[ch abbas””saparamat”a:] 1 2150
coro [co:ro:] 2 220 2
chabbassasikkhāpada jaṅghapesanikena
corosi [co:ro:s”i] 3 206, 210, 224
[ch abbas””sas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.2.4) [éaNgH ape:s”an
” ike:n
” a] 1 1769
chabbassasikkhāpadaṁ jaṅghāsu [éaNgH a:s”u] 1 753
[ch abbas””sas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2157 jaṅghāhi [éaNgH a:Hi] 1 753
[ch ] ch chabbassāni [ch abbas””sa:n ” i] 6 2138, jatumāsako [éat”uma:s”ako:] 2 2210,
2140, 2146, 2150, 2156, 2251
2228
cha [ch a] 1 2356 chabbı̄se [ch abbi:s”e:] 1 1935 janatā [éan” at”a:] 2 21, 194
chakkhattuparamaṁ chamāyaṁ [ch ama:jaN̊] 1 368 janapadacārikaṁ [éan ” apad” aca:rikaN̊]
h h
[c akk at””tuparamaN̊] 2 2076 2 chamūlakampi [ch amu:l”akampi] 2 15 35-36, 191, 1883 2 , 1884 2 , 2336 8
h h
chakkhattuṁ [c akk at””tuN̊] 2 2089, 849, 884
janapadapadesā [éan ” apad” apad” e:s”a:]
2094 chambhitatta ṁ [ch ambH it”at””taN̊] 3 1 223
h
chagalakaṁ [c agal”akaN̊] 3 1626 3 57 , 380 2
janapadapūjitaṁ [éan ” apad
” apu:éit”aN̊]
chatthaṁ [ch atth aN̊] 5 920, 1511, chahākārehi [ch aHa:ka:re:Hi] 7 588, 3 1512 2 , 1514
˙ ˙
1997, 2188, 2361 593, 598, 603, 608, 613, 694
janapadā [éan ” apad
” a:] 1 223
chaddanı̄yadhammaṁ chahi [ch aHi] 3 274-276 janapade [éan ” apad” e:] 1 2176
˙ ˙
[ch addan ” i:jad”H ammaN̊] 1 54 chalabhiññoti [ch alabH iñño:t”i] 2 janaṁ [éan ” aN̊] 3 1435, 1673, 1675
h 537˙-538
chadditā [c addit”a:] 1 171 h ” e:-t
janā [éan
” a:] 2 1433, 2063
chad ˙d ˙ itāchadditañca chādetv < ā [c a:d ”Va:] 2 479-480
< jano [éan” o:] 7 714 2 , 715 2 , 718 2 ,
˙ ˙ ˙ ˙
[ch addit”a:ch addit”añca] 2 2213, 2229 chāyā [ch a:ja:] 1 1915 1435
chaddeti [ch adde:t”i] 5 231, 2213 2 , chārattaparamatā jantaggena [éan ””tagge:n” a] 1 283
2229˙ ˙2 [ch a:rat””taparamat”a:] 1 2414 jantāgharupakkamo
chaddetukāmā [ch adde:t”uka:ma:] 1 chārattaparamaṁ ””ta:gH arupakkamo:] 1 942
[éan
54 ˙ ˙ [ch a:rat””taparamaN̊] 2 2403, 2414 jantāghare [éan ””ta:gH are:] 5 308,
chaddehı̄ti [ch adde:Hi:t”i] 2 2213, 2229 chārattaṁ [ch a:rat””taN̊] 3 1796, 2419 960-963
˙˙ jambucorakā [éambuco:raka:] 2 326,
chanesu [ch ane:s”u] 1 1804 2
˙ h chāhuppanne [ch a:Huppan ”n ”e:] 1 328
chandagāmitā [c an ”d ” aga:mit”a:] 4
1763 2 , 1782-1783
1935 jambupālakā [éambupa:l”aka:] 1 361
h
chandagāmino [ch an ”d” aga:min ” o:] 5 chijjamānaṁ [c iééama:n ” aN̊] 1 233 jambuṁ [éambuN̊] 2 329, 359
[c h id
1765 2 , 1776, 1779-1780 chidda ṁ ” d
” aN̊] 1 943 jalamānāya [éal”ama:n
” a:ja] 1 1564
h ”d
chandañca [ch an ”d” añca] 3 1704, 1706, chindati [c in ”at”i] 4 231 2 , 247, 434 jāgarantassa [éa:garan””tas””sa] 2 129,
1711 chindantaṁ [ch in ”d
” an ””taN̊] 2 525-526 133

chandavāsinı̄ [ch an ”d” aVa:s”in


” i:] 48 chindanti [ch in ”d” an””ti] 2 525-526 jāgarantaṁ [éa:garan ””taN̊] 5 115, 117,
1252, 1264, 1290, 1308, 1310, 1313 3 , chindanto [ch in ”d” an””to:] 2 542 2 119, 123, 125
1315, 1319, 1322, 1324, 1327 3 , 1329, chindāhı̄ti [ch in ”d ”a:Hi:t”i] 2 525-526 jāgarantiyā [éa:garan
””tija:] 2 127, 131
1333, 1336-1337, 1339, 1345, 1347, 1349 3 , jāgarantiṁ [éa:garan””tiN̊] 2 113, 121

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(351)

jāgaroti [éa:garo:t”i] 2 1570, 1627 jigucchanti [éigucch an ””ti] 2 378, 382 [ñ] ñ
jātakaṁ [éa:t”akaN̊] 7 26, 28, 231, 235, jigucchamāno [éigucch ama:n ” o:] 10
239, 241, 244 91-100 ñatti [ñat””ti] 15 1446, 1450, 1522, 1526,
jātarūparajataṁ [éa:t”aru:paraéat”aN̊] jigucchāmi [éigucch a:mi] 2 9 2 1559, 1690, 1715, 1739, 1759, 1782, 1888,
1 2207 jiguccheyya [éigucch e;jja] 2 378, 382 2142, 2214, 2230, 2285
jātarūpaṁ [éa:t”aru:paN̊] 1 2209 jinnāya [éinna:ja] 4 2323 2 , 2324 2 ñatticatutthena [ñat””ticat”ut””th e:n
” a]
jāti [éa:t”i] 2 17, 767 jin˙n˙ e [éinne:] 2 3 2 2 87 2

jātiyā [éa:t”ija:] 5 1556 2 , 1557, 2080, ˙˙


jı̄nosı̄ti [éi:n
” o:s”i:t”i] 1 2072 ñattidutiyena [ñat””tid ” ut”ije:n ” a] 2
2114 1460, 1536
jı̄vakambavane [éi:VakambaVan ” e:] 1
jātiyāvane [éa:t”ija:Van ” e:] 1 175 1563 ñattiyā [ñat””tija:] 8 1694 2 , 1719 2 ,
jātiyo [éa:t”ijo:] 9 15 9 1743 2 , 1786 2
jı̄vantaṁ [éi:Van ””taN̊] 6 43-45, 47-49
jātileso [éa:t”il”e:s”o:] 2 1640-1641 jı̄vasaññino [éi:Vas”aññin ” o:] 1 1514 ñassati [ñas””sat”i] 2 745, 763
jātisatampi [éa:t”is”at”ampi] 1 15 jı̄vaṁ [éi:VaN̊] 1 1512 ñānadassananti [ña:nad ” as””san” an
””ti] 1
˙
579
jātisatasahassampi jı̄vitaṁ [éi:Vit”aN̊] 8 406 7 , 2385
[éa:t”is”at”as”aHas””sampi] 1 15 ñānadassanaṁ [ña:nad
” as””san
” aN̊] 2
jı̄vitā [éi:Vit”a:] 80 378 4 , 379, 381 11 , ˙ , 574
558
jātisahassampi [éa:t”is”aHas””sampi] 1 382 5 , 390 6 , 391, 393-394, 397 2 , 401,
15 407, 414, 419 2 , 420 2 , 421 2 , 422 2 , 423
ñānanti [ña:nan ””ti] 1 560
˙
jātiṁ [éa:t”iN̊] 1 15 2 , 424 2 , 425 4 , 426 2 , 427 2 , 428, 447 ñānabhūtā [ña:nabH u:t”a:] 2 745, 763
˙ aṁ [ña:naN̊] 3 17, 560 2
ñān
jāto [éa:t”o:] 2 1570, 1627 3 , 448 3 , 511-512, 513 2 , 514, 515 2 ,
516, 517 2 , 518 4 , 529 2 , 530 2
˙
ñātakasaññı̄ [ña:t”akas”aññi:] 10
jānato [éa:n ” at”o:] 1 17
1994-1995, 2011-2012, 2037-2038,
jānantāpi [éa:n ” an””ta:pi] 4 20 2 , 540 2 jı̄vitindr< iyaṁ [éi:Vit”in” -d
”rijaN̊] 1 401
< 2066-2067, 2381-2382
jānanti [éa:n ””ti] 5 1220 2 , 2191, 2421
” an jı̄vituṁ [éi:Vit”uN̊] 1 106
2 ñātakā [ña:t”aka:] 14 53, 95-96,
jı̄vite [éi:Vit”e:] 2 403, 411
738-740, 1258, 1341, 1357, 1887 2 , 2044,
jānantūti [éa:n ” an””tu:t”i] 1 741 jı̄vissati [éi:Vis””sat”i] 1 393 2140 2
jānanto [éa:n ” an””to:] 2 399, 782 jı̄vissāmı̄ti [éi:Vis””sa:mi:t”i] 7 96 7 ñātakānaṁ [ña:t”aka:n ” aN̊] 7 1996,
jānaṁ [éa:n ” aN̊] 6 1796, 2421, 2422 2 , je [ée:] 3 54, 1566, 1568 2013, 2039, 2068, 2305, 2360, 2383
2423, 2429
jegucchatā [ée:gucch at”a:] 4 441 2 , ñātake [ña:t”ake:] 16 94, 1995 3 , 2012
jānāti [éa:n” a:t”i] 13 1223, 1239, 1704, 442 2 3 , 2038 3 , 2067 3 , 2382 3
1706, 1711, 1943, 1958, 1979, 2018, 2044,
jegucchaṁ [ée:gucch aN̊] 2 441-442 ñātakehi [ña:t”ake:Hi] 2 531-532
2366, 2425 2
jegucchı̄ [ée:gucch i:] 3 9 3 ñātako [ña:t”ako:] 3 1979, 2018, 2366
jānātı̄ti [éa:n
” a:t”i:t”i] 4 1570 2 , 1627 2
jettho [ée;tth o:] 7 13 3 , 18, 1421, 1427 ñātikasaññı̄ [ña:t”ikas”aññi:] 6 1953
jānāmahaṁ [éa:n ” a:maHaN̊] 1 562 2˙ ˙ 2 , 1970-1971, 2200 2
jānāmāti [éa:n ” a:ma:t”i] 2 1224, 1226 jetthotissa [ée;tth o:t”is””sa] 1 13 ñātikā [ña:t”ika:] 2 1943, 1958
jānāmi [éa:n ” a:mi] 18 551 2 , 555 2 , ˙˙
jetavana ṁ [ée:t”aVan” aN̊] 1 1756
562, 568 2 , 1221 2 , 1222-1223, 1236,
ñātikāya [ña:t”ika:ja] 12 1953 3 , 1954,
jetavane [ée:t”aVan ” e:] 30 775, 993, 1971 3 , 1972, 2200 3 , 2201
1238-1239, 1433, 1568, 2161-2162
1133, 1180, 1220, 1753, 1803, 1829, 1883, ñātikāyo [ña:t”ika:jo:] 1 2191
jānāmı̄ti [éa:n ” a:mi:t”i] 7 178, 335-336, 1921, 1941, 1974, 1998, 2015, 2041, 2070,
467, 1223, 1239, 2238 ñātighare [ña:t”igH are:] 1 531
2121, 2135, 2158, 2176, 2222, 2238, 2252,
jānāsi [éa:n” a:s”i] 9 43-45, 47-49, 2161, ñātito [ña:t”it”o:] 3 1928, 1934, 2180
2307, 2323, 2336, 2362, 2385, 2400, 2421
2162 2 ñātidāsiṁ [ña:t”id ” a:s”iN̊] 1 54
jānāhi [éa:n” a:Hi] 6 507-508, 1512, 2088, ñātidāsı̄ [ña:t”id
” a:s”i:] 3 54 3
2238-2239 ñātibyasanenapi [ña:t”i-bjas”an ” e:n
” api]
< <
jānāhı̄ti [éa:n
” a:Hi:t”i] 8 501-506, 2213, [éH ] jh 1 82
2229 ñātirakkhitañca [ña:t”irakkh it”añca]
jānitabbaṁ [éa:n
” it”abbaN̊] 2 1449, jhānanti [éH a:n ” an””ti] 1 575 6 1277, 1280, 1284, 1288, 1305, 1339
1525 jhānassa [éH a:n ” as””sa] 52 537 4 , 538, ñātirakkhitaṁ [ña:t”irakkh it”aN̊] 3
jānituṁ [éa:n ” it”uN̊] 2 1445, 1521 600-609, 616, 633 2 , 634 2 , 635 2 , 1274, 1291, 1321
jānitv< ā [éa:n
” i-t”Va:] 18 322-324, 636-646, 648 2 , 649 2 , 650-651, 652 2 , ñātirakkhitā [ña:t”irakkh it”a:] 3 1251,
< 656-657, 658 2 , 659, 693-694, 698, 700-702
332-334, 369-370, 1999-2000, 2001 2 , 2273 1258, 1384
2 , 2274, 2275 2 , 2278 jhānaṁ [éH a:n ” aN̊] 166 14 4 , 558, 574, ñātirakkhitāya [ña:t”irakkh it”a:ja] 1
jānissati [éa:n ” is””sat”i] 1 29 575 4 , 585-599, 610-615, 616 4 , 633 4 , 1357
634 4 , 635 4 , 636 4 , 637 4 , 638 4 , 639 ñātisālohitānaṁ [ña:t”is”a:l”o:Hit”a:n
” aN̊]
jānissāmāti [éa:n ” is””sa:ma:t”i] 1 741
2 , 640 4 , 641 3 , 642 2 , 643 2 , 644 5 , 2 538 2
jāneyya [éa:n ” e;jja] 3 2213, 2229, 2284
645 2 , 646 2 , 648 4 , 649 4 , 650 2 , 651 ñātı̄ [ña:t”i:] 3 52 3
jāneyyāsi [éa:n ” e;jja:s”i] 1 54
2 , 652 4 , 656 4 , 657 2 , 658 6 , 659 5 ,
jāyati [éa:jat”i] 1 241 ñāpetabbosunātu
674 4 , 676 2 , 677 2 , 678 2 , 679, 681 2 ,
jāyattane [éa:jat””tan ” e:] 3 1234, 1242, [ña:pe:t”abbo:s”˙una:t”u] 15 1446, 1450,
682 2 , 683 2 , 685, 688 4 , 689 4 , 690 4 ,
1522, 1526, 1559, 1690, 1715, 1739, 1759,
1247 691 4 , 693 2 , 694 2 , 695 3 , 698 5 , 700
1782, 1888, 2142, 2214, 2230, 2285
jāyā [éa:ja:] 3 141, 1111, 1247 2 , 701 2 , 702 2
jāragabbho [éa:ragabbH o:] 1 454 jhānena [é a:nH ” e:n” a] 4 584 4
jārattane [éa:rat””tan
” e:] 3 1234, 1242, jhāpeti [éH a:pe:t”i] 1 231
1248 jhāpesi [éH a:pe:s”i] 1 364 [th ] th
jārassa [éa:ras””sa] 2 1150-1151 H
jhāyino [é a:jin ” o:] 1 1562 ˙
jārı̄ [éa:ri:] 1 1248 thapitaṁ [th apit”aN̊] 1 250
jārena [éa:re:n ” a] 1 501 ˙
thapito [th apit”o:] 9 1262, 1357-1358,
jigı̄se [éigi:s”e:] 1 1428 ˙ 1360, 1362, 1364, 1368, 2203-2204
jigucchantā [éigucch an ””ta:] 2 378, 382
thapiyyati [th apijjat”i] 1 2203
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(352) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

thapeti [th ape:t”i] 2 436 2 tandulaṁ [t”andul”aN̊] 1 334 <āpāsiṁ [t”a-t”<ra:pa:s”iN̊] 1 15


tatr
˙ h ˙˙ h
thapetv
˙ < ā [t ape:-t”<Va:] 19 214, 570, tanhākkhayāya [t”a-nH
˙< < a;kk aja:ja] 3 <idaṁ [t”a-t”<rid
tatr ” aN̊] 2 1437, 1443
785, 1007, 1158-1160, 1510, 1554, 1896, 68, 70, 777
1954, 1968, 1972, 1990, 2081, 2154, 2213,
tathā [t”at”h a:] 12 42, 163-165, 183-184,
tatāyaṁ [t”at”a:jaN̊] 1 55
382, 769, 1427, 1431, 1569, 2176
2229, 2415 tatiyakathinasikkhāpada
thapesi [th ape:s”i] 1 372 tathāgatappaveditaṁ
[t”at”ijakat”h in
” as”ikkh a:pad
” a] 1 (1.4.1.3)
˙ [t”at”h a:gat”appaVe:d” it”aN̊] 1 543
thapesuṁ [th ape:s”uN̊] 2 28 2 tatiyakathinasikkhāpadaṁ
˙ tathāgatassa [t”at”h a:gat”as””sa] 4 5-6,
thātabbaṁ [th a:t”abbaN̊] 7 2076, 2088, [t”at”ijakat”h in
” as”ikkh a:pad
” aN̊] 1 1940
11-12
˙ 2089 5 tatiyañca [t”at”ijañca] 18 634 2 , 648 2 ,
tathāgatā [t”at”h a:gat”a:] 4 20 2 , 42,
thānato [th a:n ” at”o:] 1 784 656 3 , 657 2 , 658 3 , 659, 674, 688-691
540
˙ tatiyapārājikasikkhāpada
thānaso [th a:n ” as”o:] 5 384 3 , 385, 389 tathāgatānaṁ [t”at”h a:gat”a:n
” aN̊] 2 20,
˙ [t”at”ijapa:ra:éikas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.1.3)
thānaṁ [th a:n ” aN̊] 1 2088 35
˙ tatiyapārājikaṁ [t”at”ijapa:ra:éikaN̊]
thānā [th a:n” a:] 41 217, 226, 231-234, tathāgato [t”at”h a:gat”o:] 2 4, 83
1 533
˙ 235 2 , 236, 237 2 , 239 2 , 240, 241 2 , tathāgatova [t”at”h a:gat”o:Va] 1 29
tatiyampi [t”at”ijampi] 45 45 2 , 48 2 ,
242-243, 244 2 , 245-246, 248 2 , 251-255,
49 2 , 57, 60, 62, 191 2 , 769, 1227, 1424,
tathārūpaṁ [t”at”h a:ru:paN̊] 3 206,
257, 271-279, 296-297 210, 225
1445, 1449, 1521, 1525, 1569 2 , 1570,
thānārahena [th a:n ” a:raHe:n
” a] 2 87 2 1627, 1689 2 , 1692, 1714 2 , 1717, 1738 2 , tathārūpānaṁ [t ”at”h a:ru:pa:n
” aN̊] 1 2
˙
thānena [th a:n ” a] 9 2089, 2092 3 ,
” e:n 1741, 1761, 1779-1780, 1784, 1796, 1857, tathārūpe [t”at”h a:ru:pe:] 2 1831, 1836
˙ 2093 3 , 2094 2 1887, 1976, 2071, 2088-2089, 2141, 2350, tathārūpesu [t”at”h a:ru:pe:s”u] 2 2403,
thānehi [th a:n ” e:Hi] 6 239-244 2436 2409
˙ tatiyassa [t”at”ijas””sa] 6 537, 634, 648, tathāsaññı̄ [t”at”h a:s”aññi:] 1 1671
thitakova [th it”ako:Va] 2 2176 2
˙ 656-658 tatheva [t”at”h e:Va] 14 3, 77, 1343, 1679,
thitassa [th it”as””sa] 2 213 2
˙ tatiyaṁ [t”at”ijaN̊] 17 14, 254, 575, 616, 1706, 1731, 1765, 1859, 2121 2 , 2122 2 ,
thitaṁ [th it”aN̊] 33 56 2 , 111 5 ,
˙ 112-133, 176-177, 1422, 2189 677, 681, 695, 698, 911, 1179, 1940, 2123 2278 2
2 , 2128, 2130, 2134, 2322 tathevetaṁ [t”at”h e:Ve:t”aN̊] 1 208
thitā [th it”a:] 4 178, 1569, 1710, 2162
˙ tatiyā [t”at”ija:] 1 17 tadajjhagamāti [t”ad ” aééH agama:t”i] 1
thite [th it”e:] 3 15-17 tatiyābhinibbhidā 1428
˙
thito [th it”o:] 5 56 2 , 250, 1681, 2184 [t”at”ija:bH in ” ibbH id
” a:] 1 17 tadañño [t”ad
” añño:] 1 288
˙
thitokāso [th it”o:ka:s”o:] 1 2407 tatiyena [t”at”ije:n ” a] 1 584 tadanucchavikaṁ [t”ad ” ucch aVikaN̊]
” an
˙ 2 71, 209
thitoti [th it”o:t”i] 12 1819-1824, tatiyo [t”at”ijo:] 2 544, 2433
˙ 1846-1851 tatuttari [t”at”ut””tari] 5 2010 2 , 2011 3 tadanulomikaṁ [t”ad ” an
” ul”o:mikaN̊] 2
tatuttarisikkhāpada 71, 209
[t”at”ut””taris”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.1.7) tadavasari [t”ad ” aVas”ari] 6 39 2 , 53,
tatuttarisikkhāpadaṁ 1418-1419, 1754
[d] d [t”at”ut””taris”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2014 tadavasariṁ [t”ad ” aVas”ariN̊] 1 1756
˙ tato [t”at”o:] 39 15 2 , 551, 555, 563, tadahujātāpi [t”ad ” aHuéa:t”a:pi] 2
dayhati [da-jHat”i] 6 1880, 1919, 1939, 1223-1224, 1225 2 , 1227 2 , 1430, 1569 2 , 1002, 1808
<
˙ 2321 <
, 2398, 2419 1573, 1582, 1630, 1655, 1756, 1916, 1924, tadahuppanne [t”ad ” aHuppan ”n
”e:] 1
dayhantipi [da-jHan
””tipi] 1 2401 1935, 2002 2 , 2009-2010, 2076, 2089, 2178, 1935
˙ < <
2184, 2187, 2203 2 , 2204, 2262, 2389, tadaheva [t”ad ” aHe:Va] 1 1935
2395, 2403, 2416 tadā [t”ad
” a:] 5 267, 425, 775, 776 2
[t”] t tatonidānañh < i [t”at”o:n” id
” a:n
” a-ñHi] 3
< taduttari [t”ad ” ut””tari] 1 1719
70, 78, 541
tadupiyaṁ [t”ad ” upijaN̊] 3 2262 3
tatonidānaṁ [t”at”o:n ” id
” a:n
” aN̊] 1 57 tadubhayaṁ [t”ad ” ubH ajaN̊] 1 2227
takkavannañca [t”akkaVannañca] 20
tatova [t”at”o:Va] 1 1423
854, 857,˙ 861
˙ , 863, 865 5 , 866 4 , 868, tadubhaye [t”ad ” ubH aje:] 1 790
870, 872, 874, 876, 886, 892
tattakaṁ [t”at””takaN̊] 1 2364 tanubhūto [t”an ” ubH u:t”o:] 1 382
takkavannaṁ [t”akkaVannaN̊] 18 783, tatto [t”at””to:] 1 549 tantavāyassa [t”an ””taVa:jas””sa] 2 2362
787, 805,˙ 819
˙ , 895, 898, 901, 904, 907, 910, tattha [t”at””th a] 52 22, 29, 41, 68, 70 2 , 2
912, 915-916, 919, 922, 925, 928, 931 78, 191 2 , 231 2 , 235, 239, 241, 244, 380,
tantavāyaṁ [t”an ””taVa:jaN̊] 1 2363
393-394, 411, 777, 1430-1431, 1436, 1445,
takkaṁ [t”akkaN̊] 3 456, 531 2 tantavāye [t”an ””taVa:je:] 10 2364-2365,
1449, 1521, 1525, 1676, 1767, 1796 2 ,
taṅkhanikaṁ [t”aNkh anikaN̊] 4 2366 2 , 2367, 2377, 2380, 2381 3
˙ , 1241 2 1943, 1958, 1979, 1983-1984, 2018, 2044,
1239-1240 tantavāyehi [t”an ””taVa:je:Hi] 11 2350
2076 2 , 2088, 2090, 2091 2 , 2191, 2213,
taṅkhanikā [t”aNkh anika:] 1 1272 2229, 2281, 2290 2 , 2366, 2432
5 , 2351, 2352 2 , 2353, 2357, 2367
˙ tantavāyehı̄ti [t”an
taṅkhanikāyapi [t”aNkh anika:japi] 1 h ””taVa:je:Hi:t”i] 2
1242 ˙ tatthāyasm < ante [t”at””t a:ja-s”< man””te:]
2357, 2372
4 769, 1796, 1857, 2436
taṅkhanikāyapı̄ti [t”aNkh anika:japi:t”i] tantavāyo [t”an ””taVa:jo:] 3 2362-2364
1 1249 ˙
tatthāyaṁ [t”at””th a:jaN̊] 1 1984 tante [t”an ””te:] 1 2364
tacaṁ [t”acaN̊] 1 239 tattheva [t”at””th e:Va] 6 46, 50, 58, 191, tapanı̄yā [t”apan ” i:ja:] 2 11 2
231, 306
tañca [t”añca] 5 36, 77, 201, 208, 553 tapanı̄yāhaṁ [t”apan ” i:ja:HaN̊] 1 11
tañce [t”añce:] 51 1588-1602, 1603 2 , <a [t”a-t”<ra] 14 27, 39, 53, 87-88, 250,
tatr
tapassı̄ [t”apas””si:] 3 11 3
1418-1419, 2019, 2028, 2045, 2055, 2367,
1604 3 , 1605 3 , 1606 3 , 1608-1623, 1646, tapassı̄ti [t”apas””si:t”i] 1 11
2375
1662-1665, 1667-1670 tapogunā [t”apo:guna:] 2 1581, 1654
h
tañceti [t”añce:t”i] 1 2003 <at˙t˙hitaṁ [t”a-t”<ratt it”aN̊]
tatr 2 ˙
tapodakandarāya ṁ
525-526
taññeva [t”aññe:Va] 3 152-153, 2204 [t”apo:d” akan”d
” ara:jaN̊] 1 1563
h
tandulamutthiṁ [t”andul”amutth iN̊] <at˙t˙hito [t”a-t”<ratt it”o:] 2
tatr 477-478
tapodā [t”apo:d ” a:] 7 712, 764 6
˙ ˙
1 352 ˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(353)

tapodārāme [t”apo:d
” a:ra:me:] 1 1563 2362, 2364-2365, 2380, 2386, 2403, 2413, tāpaṁ [t”a:paN̊] 1 454
tappaccayā [t”appaccaja:] 3 70, 78, 2425 tāpi [t”a:pi] 1 995
541 tassā [t”as””sa:] 38 37, 56, 75, 76 2 , 193, tāpetvā [t”a:pe:-t”Va:] 1 506
< <
tappentu [t”appe;n ””tu] 1 734 303, 369-370, 373, 393, 501, 502 2 , 503 2 ,
tāpentassa [t”a:pe;n ””tas””sa] 2 960-961
tabbhāgiyaṁ [t”abbH a:gijaN̊] 8 1636 504 2 , 507-508, 532, 762, 786, 994, 1180,
1787, 1803-1804, 1941 2 , 1942 2 , 1956,
tāpehı̄ti [t”a:pe:Hi:t”i] 1 506
4 , 1638 2 , 1639 2
2281, 2288, 2309 3 tāya [t”a:ja] 9 430-432, 445-446, 1577 2 ,
tabbhāgiyā [t”abbH a:gija:] 4 1638 4
1634 2
tamatthaṁ [t”amat””th aN̊] 1 374 tassāyasm < ato [t”as””sa:ja-s”< mat”o:] 2
tāyo [t”a:jo:] 3 1417, 1420 2
tamahaṁ [t”amaHaN̊] 4 11-12, 2160 2 993, 1133
tassāyeva [t”as””sa:je:Va] 2 1829 2 tāremı̄ti [t”a:re:mi:t”i] 2 380 2
tamenaṁ [t”ame:n ” aN̊] 11 384, 744,
tassāhaṁ [t”as””sa:HaN̊] 2 1421, 1427 tāresı̄ti [t”a:re:s”i:t”i] 1 379
746-748, 754, 757-758, 760, 1806, 1831
tassuddānaṁ [t”as””sud ”d
” a:n” aN̊] 6 772, tālapakkacorakā [t”a:l”apakkaco:raka:]
tameva [t”ame:Va] 2 152-153
2 326, 328
tamo [t”amo:] 3 15-17 1799, 1859, 2097, 2251, 2435
tasseva [t”as””se:Va] 12 745, 749-752, 763, tālapakkapālakā [t”a:l”apakkapa:l”aka:]
tampi [t”ampi] 1 1803 1 361
786, 966-967, 1707, 1787, 1800
tamh< ā [t”a-mH< a:] 2 741, 1431 tahaṁ [t”aHaN̊] 4 2163 4 tālapakkaṁ [t”a:l”apakkaN̊] 2 329, 359
tayā [t”aja:] 27 36, 374, 379, 393 2 , tālāvatthukatā [t”a:l”a:Vat””th ukat”a:] 6
1224, 1226, 1570 2 , 1588-1590, 1600-1601,
talāke [t”ala:ke:] 1 245
5-6, 11 2 , 12 2
1606, 1627 2 , 1641, 1651, 1662, 1665, ta˙ṁ [t”aN̊] 377 2, 4, 14-17, 19, 26 4 , 27,
28 4 , 36 2 , 43 2 , 44-45, 47 2 , 48 2 , 49
tālo [t”a:l”o:] 1 572
1670, 1957, 1976, 2238, 2336, 2364
2 , 54 4 , 55 2 , 57 2 , 70, 76 2 , 77 3 , 78 tāva [t”a:Va] 8 29-33, 56, 1568, 2310
tayāti [t”aja:t”i] 2 269, 427
2 , 178, 181, 193, 194 2 , 205, 244, 256, tāvakālikaṁ [t”a:Vaka:l”ikaN̊] 7
tayidaṁ [t”ajid ” aN̊] 2 3 2 274-276, 290, 362, 368, 1972
259 4 , 260 4 , 261 2 , 262-263, 265-266,
tayo [t”ajo:] 18 108 3 , 109 3 , 143, 287, 267 3 , 268-269, 298 4 , 299, 301 2 , 302 tāvakālike [t”a:Vaka:l”ike:] 1 280
452 2 , 456 2 , 707, 1706, 1711 2 , 1719,
2 , 303 2 , 304-305, 306 3 , 316 4 , 317, tāvakāliketi [t”a:Vaka:l”ike:t”i] 1 362
2262
322-324, 332, 333 2 , 334, 336, 337 2 , tāvakāliko [t”a:Vaka:l”iko:] 1 362
tayopi [t”ajo:pi] 1 381 342-343, 346-348, 362, 369-371, 373 2 , tāvatakaṁ [t”a:Vat”akaN̊] 1 2008
taracchavighāsaṁ 374, 379, 393 2 , 408 2 , 419 2 , 420-421,
tāvatiṁsā [t”a:Vat”iN̊s”a:] 1 63
[t”aracch aVigH a:s”aN̊] 1 310 423-424, 425 3 , 426-427, 438, 439 2 , 440
tāvatı̄haṁ [t”a:Vat”i:HaN̊] 1 1796
taracchānaṁ [t”aracch a:n ” aN̊] 2 1453, 2 , 441 2 , 442 2 , 444 2 , 447 4 , 448 4 ,
1529 455, 461-463, 479-480, 483-484, 487-496,
tāvade [t”a:Vad ” e:] 1 711
tarati [t”arat”i] 1 236 512, 513 2 , 514, 515 2 , 516, 517 2 , 518 tāsaṁ [t”a:s”aN̊] 3 1133, 1184, 1962
tarantassa [t”aran ””tas””sa] 3 347-348, 373 4 , 525-526, 530-532, 541, 546-547, 560 2 , tāsesi [t”a:s”e:s”i] 1 1426
taruniṁ [t”aruniN̊] 1 1142 563 3 , 714-715, 718, 720-721, 723-732, tāhi [t”a:Hi] 2 152-153
tarun ˙ o [t”aruno:] 1 1142 741, 745, 763, 995, 1135, 1142, 1169-1178, tālacchiddaṁ [t”a:lacch id ”d
”aN̊] 1 974
˙ 1180-1181, 1220, 1221 2 , 1222, 1223 2 , ˙ ikopi [t”ikutiko:pi] 1 212
tikut
< ā [t”a-s”<
tasm ma:] 19 769, 1448, 1452,
1224, 1226, 1237-1238, 1239 2 , 1421, tikot˙iparisuddhaṁ
1524, 1528, 1561, 1693, 1718, 1742, 1762, ˙
1425-1426, 1428, 1430 4 , 1431, 1434, 1573,
1785, 1796, 1857, 1890, 2144, 2216, 2232, [t”iko:tiparis”ud”d” H aN̊] 1 1674
1582 3 , 1626 2 , 1630, 1655 3 , 1679,
2287, 2436 tikkhattuṁ [t”ikkh at””tuN̊] 6 62, 1430
1690-1692, 1706, 1715-1717, 1731,
2 , 1431 2 , 2094
< āhaṁ [t”a-s”<
tasm ma:HaN̊] 1 1434 1739-1741, 1754, 1755 3 , 1756, 1765, 1772,
ticı̄varaṁ [t”ici:VaraN̊] 6 1862 2 , 1887
1782-1783, 1796, 1803 2 , 1804, 1819-1824,
< iñca [t”a-s”<
tasm miñca] 3 158-159, 306 2 , 1888-1889
1829, 1846-1851, 1866-1867, 1873, 1887,
tasm
< i ṁ [t
” a-s
”m iN̊] 40 89, 166-168, 1921 5 , 1924, 1932, 1942 2 , 1956 2 ,
ticı̄varena [t”ici:Vare:n ” a] 16 38, 1862
< 3 , 1885, 1887 3 , 1888 2 , 1889 3 , 1890,
241-242, 247, 380 2 , 435 3 , 564, 1430 2 , 1974-1977, 1983, 2016, 2070 4 , 2071 8 ,
1460, 1536, 1583, 1656, 1899, 1900 2 , 1892, 1895
2072 2 , 2076 9 , 2086 2 , 2087 3 ,
1901, 1902 2 , 1903, 1904 2 , 1905-1909, 2089-2090, 2138, 2140, 2146, 2152, 2160 2 , tittha [t”itth a] 1 1178
˙˙
1914 3 , 2203 2 , 2309 2 2176 2 , 2177, 2204, 2238 2 , 2257-2258, titthati [t”itth at”i] 1 718
tassa [t”as””sa] 452 1, 4, 17, 27, 50, 64 2 , 2263, 2308, 2309 4 , 2310, 2314, 2317, ˙˙
titthanti [t”itth an ””ti] 3 1922, 2311, 2387
67, 75-76, 145, 147-150, 154-172, 174, 175 2336, 2363, 2364 4 , 2421 ˙˙
titthantı̄ti [t”itth an ””ti:t”i] 2 1922, 2387
3 , 176-180, 181 3 , 183-184, 188, 189 2 , taṁkhantikā [t”aN̊kh an ””tika:] 1 1709 ˙˙
194 2 , 293-302, 304-305, 306 2 , 307,
titthante [t”itth an ””te:] 2 1922, 2387
taṁditthikā [t”aN̊d ”itth ika:] 1 1709 ˙˙
311-320, 322 2 , 323-324, 329-332, 333 2 , ˙˙
taṁrucikā [t”aN̊rucika:] 1 1709 titthamāno [t”itth ama:n ” o:] 1 2076
334, 335 2 , 336 3 , 337 2 , 338-343,
˙˙
tā [t”a:] 18 58, 152-153, 181, 750, tittheyya [t”itth e;jja] 1 1679
346-349, 352-353, 356-357, 362-366, 371 6 , ˙˙
752-753, 1133 6 , 1230, 1231 2 , 1942, 1957 tittheyyāti [t”itth e;jja:t”i] 1 1686
373, 382, 393 2 , 394 2 , 457-463, 464 2 , ˙ ˙akatthapannasataṁ
tāta [t”a:t”a] 37 43 2 , 44 2 , 45 2 , 47 3 , tin
465 2 , 466 2 , 467-481, 485-486, 497-508, ˙ ˙˙ ˙˙ ˙
48 3 , 55 5 , 57 8 , 59 4 , 60 3 , 61 3 , 62 2 [t”inakatth apannas”ataN̊] 1 1729
511-518, 519 2 , 520 2 , 521-526, 529-531,
547, 696-697, 713-721, 722 2 , 723-732,
tātā [t”a:t”a:] 1 50 tinakatthodakaṁ [t”inakatth o:d ” akaN̊]
735-741, 744-745, 749-753, 760-763, tādināti [t”a:d ” in” a:t”i] 1 1859 1˙ 201 ˙ ˙

945-965, 966 2 , 967-972, 973 2 , 974-991, tādisā [t”a:d ” is”a:] 3 2309 2 , 2310 tinakutikaṁ [t”inakutikaN̊] 9 191 6 ,
˙ , 195
˙ -196
994-996, 1113-1131, 1169-1178, 1212-1218, tādisāni [t”a:d ” is”a:n ” i] 3 196, 538 2 192
1220 2 , 1240, 1412-1415, 1421 4 , 1427, tādisikāya [t”a:d ” is”ika:ja] 2 1765, 1776 tinakutikāya [t”inakutika:ja] 2 1510,
1430 6 , 1468-1505, 1540-1549, 1557, 1679,
˙
1554 ˙
tānassu [t”a:n ” as””su] 1 13
1690, 1691 2 , 1692 2 , 1693, 1706-1707, tāni [t”a:n ” i] 29 26, 28, 196-197, 198 3 , tinakutiyo [t”inakutijo:] 2 191 2
1710, 1715, 1716 2 , 1717 2 , 1718, 1731 2 , ˙ ˙
545, 1565, 1755-1757, 1883 3 , 1922 2 , tinakkhettaṁ [t”inakkh e;t””taN̊] 2
1738-1739, 1740 2 , 1741 2 , 1742, 1756, 2176 2 , 2311, 2314 2 , 2315-2316, 2387 2 ,
˙ -357
356
1765 2 , 1782, 1783 2 , 1785, 1887, 1921, 2401, 2403, 2406 tinañca [t”inañca] 10 191 6 , 192-193,
1942, 1956, 2015, 2017, 2036, 2065, 2076, ˙ -196
tānipi [t”a:n ” ipi] 3 1755-1757 195
2086, 2090, 2140, 2203, 2205, 2240, 2281,
tāniyeva [t”a:n ” ije:Va] 2 152-153
2288 2 , 2309 2 , 2310 2 , 2336 2 , 2348,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(354) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

tinandupakaṁ [t”inandupakaN̊] 3 tiracchānagatapandakassa tirokkhā [t”iro;kkh a:] 2 1771, 1773


˙ ˙ ˙3 ˙˙
2309 [t”iracch a:n
” agat”apandakas””sa] 4 tirogāmakā [t”iro:ga:maka:] 1 1221
tinampi [t”inampi] 1 1438 109-110, 128, 132 tirogāmo [t”iro:ga:mo:] 4 1221 2 ,
tin ˙ ahāriyo [t”inaHa:rijo:] 6 191 3 , 1222-1223
tiracchānagatapandakaṁ
˙ , 195-196 ˙˙
192 [t”iracch a:n
” agat”apandakaN̊] 3 116-117, tilatelaṁ [t ”il”at”e:l”aN̊] 1 2315
tinaṁ [t”inaN̊] 10 244, 356-357, 363-364, 124 tilaphalamattampi
˙ , 1417, 1420 2 , 1436
545 [t”il”aph al”amat””tampi] 1 104
tiracchānagatapandako
tinā [t”ina:] 1 289 ˙˙ tilamutthiṁ [t”il”amutth iN̊] 1 353
[t”iracch a:n” agat”apandako:] 1 108
tin ˙ āni [t”ina:n ” i] 1 290 ˙˙
tiracchānagatapariggahe tissannañca [t”is””san
”n” añca] 2 639, 663
˙ ena [t”ine:n
tin ” a] 2 1982-1983 [t”iracch a:n” agat”apariggaHe:] 1 280 tissannaṁ [t”is””san ”n” aN̊] 1 620
tin ˙ naṁ [t”innaN̊] 17 1492, 1494, 1496
tiracchānagatapariggaheti tisso [t”is””so:] 16 88, 108, 560, 579, 620
2˙ ,˙ 1546, 1806 2 , 1818 2 , 2400, 2401 3 , [t”iracch a:n” agat”apariggaHe:t”i] 1 310 2 , 639 2 , 650, 663 2 , 674, 679, 688-689,
2402 2 , 2403, 2411 tiracchānagatapurisassa 695
tinhaṁ [t”i-nH < aN̊] 1 380 [t”iracch a:n” agat”apuris”as””sa] 6 109-110, tissopi [t”is””so:pi] 1 15
˙< 128-129, 132-133
tinhena [t”i-nH tiṁsa [t”iN̊s”a] 2 1861, 2436
˙< < e:n ” a] 1 541
tiracchānagatapurisaṁ tiṁsampi [t”iN̊s”ampi] 2 15, 381
tittiro [t”it””tiro:] 1 233 [t”iracch a:n” agat”apuris”aN̊] 4 118-119, tiṁse [t”iN̊s”e:] 1 1935
titthiyabhāvaṁ [t”it””th ijabH a:VaN̊] 1 124-125
tı̄ni [t”i:ni] 3 287, 2009, 2097
91 tiracchānagatapuriso tı̄n˙ ipi [t”i:nipi] 1 46
titthiyavevacanāni h
[t”iracc a:n ” agat”apuris”o:] 1 108
tı̄n˙ eva [t”i:ne:Va] 1 2097
[t”it””th ijaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101 tiracchānagatamanussavig... 25 1 ˙ [t”i:re:] 2 534, 766
tı̄re
titthiyasāvakabhāvaṁ 435
h H
[t”it””t ijas”a:Vakab a:VaN̊] 1 91 tiracchānagatasaññı̄
tı̄retv < ā [t”i:re:-t”<Va:] 1 43
titthiyasāvakavevacanāni h
[t”iracc a:n ” agat”as”aññi:] 17 1026, 1030, tı̄hākārehi [t”i:Ha:ka:re:Hi] 76 585, 590,
[t”it””th ijas”a:VakaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101 1033-1034, 1039, 1041, 1043-1044, 1050, 595, 600, 605, 610, 616-631, 633-646,
titthiyasāvako [t”it””th ijas”a:Vako:] 1 1052, 1054, 1056, 1058, 1060, 1204, 648-652, 656-670, 676-679, 681-683,
92 1206-1207 685-686, 689-691, 693, 695-698, 700-702
titthiyasāvakoti [t”it””th ijas”a:Vako:t”i] tiracchānagatassa tı̄hi [t”i:Hi] 1 87
1 99 [t”iracch a:n” agat”as””sa] 4 102, 1034-1035, tı̄huppanne [t”i:Huppan ”n
”e:] 1 1935
h
titthiyā [t”it””t ija:] 1 140 1207 tucchakaṁ [t”ucch akaN̊] 3 569, 1586,
titthiyāti [t”it””th ija:t”i] 1 2276 tiracchānagatā [t”iracch a:n ” agat”a:] 7 1660
h
titthiyo [t”it””t ijo:] 1 92 1002, 1044-1045, 1139, 1190, 1808, 1837 tucchaṁ [t”ucch aN̊] 3 551, 555, 569
tiracchānagatānaṁ tunhassa [t”u-nH
titthiyoti [t”it””th ijo:t”i] 1 99
˙< < as””sa] 18 1447, 1451,
tindukakandarāyaṁ [t”iracch a:n” agat”a:n ” aN̊] 8 1044 2 , 1045 1523, 1527, 1560, 1691-1692, 1716-1717,
2 , 1429, 1431, 1453, 1529
[t”in”d ”ukakan ”d
” ara:jaN̊] 1 1563 1740-1741, 1760, 1783, 1889, 2143, 2215,
tibandhanaṁ [t”iban ”d” H an
” aN̊] 7 tiracchānagatāyapi 2231, 2286
[t”iracch a:n” agat”a:japi] 2 79, 85 tunhı̄ [t”u-nH
2291-2295, 2301-2302
tiracchānagatāyapı̄ti ˙< < i:] 23 47-48, 49 2 , 769,
tibandhanena [t”iban ” H an
”d ” e:n” a] 2 1448 , 1452 , 1524, 1528, 1561, 1693, 1718,
2294, 2299
[t”iracch a:n” agat”a:japi:t”i] 2 105 2 1742, 1762, 1785, 1796, 1857, 1890, 2144,
tibandhano [t”iban ”d” H an” o:] 1 2283 tiracchānagatāyāti 2216, 2232, 2287, 2436
[t”iracch a:n” agat”a:ja:t”i] 1 77 tunhı̄bhāvena [t”u-nH H
tibandhanokāsaṁ
˙< < i:b a:Ve:n” a] 3
[t”iban ”d ” o:ka:s”aN̊] 5 2296-2297, 2300, tiracchānagatitthiyā
” H an 18 , 36 , 55
2303-2304
[t”iracch a:n” agat”it””th ija:] 5 109-110, 128, H
tunhı̄bhūtā [t”u-nH < i:b u:t”a:] 1 1568
132, 1120 ˙<
timūlakampi [t”imu:l”akampi] 6 849, H
tiracchānagatitthiyāpi tunhı̄bhūtena [t”u-nH
884, 1286, 1331, 1353, 1366
˙< < i:b u:t”e:n
” a] 2
[t”iracch a:n” agat”it””th ija:pi] 1 105 2076 , 2088
timbarūsakacorakā
tiracchānagatitthiṁ tunhı̄bhūto [t”u-nH H
[t”imbaru:s”akaco:raka:] 2 326, 328
[t”iracch a:n” agat”it””th iN̊] 2 114, 122 ˙< < i:b u:t”o:] 1 2076
timbarūsakapālakā
[t”imbaru:s”akapa:l”aka:] 1 361 tiracchānagatitthı̄ tumh < ākaṁ [t”u-mH < a:kaN̊] 8 208, 1565
2 , 1566, 1757, 2191, 2432 2
[t”iracch a:n” agat”it””th i:] 1 108
timbarūsakaṁ [t”imbaru:s”akaN̊] 3
329, 359, 361
tiracchānagatubhatobyañja... 26 4 tumh < e [t”u-mH < e:] 80 50 2 , 146, 194,
< 208 3 , 209 2 , 292, 325, 327-328, 345,
109-110, 128, 132
timbarūsake [t”imbaru:s”ake:] 3 312, 350-351, 358, 396 2 , 457, 541 2 , 1221 4 ,
326, 328
tiracchānagatubhatobyañja... 27 4
< 1222, 1236-1238, 1420 4 , 1436, 1571, 1572
114-115, 122-123
tiyojanaparamatā 28 1 2 , 1628, 1629 2 , 1729 5 , 1757-1758, 1863
[t”ijo:éan ” aparamat”a:] 1 2182 tiracchānagatubhatoby añja...
< 2 , 2001 2 , 2042 2 , 2076, 2090, 2100 2 ,
108
tiyojanaparamaṁ 2111 2 , 2122 2 , 2191 2 , 2224 2 , 2254 2 ,
[t”ijo:éan ” aparamaN̊] 2 2178, 2182 tiracchānagato [t”iracch a:n ” agat”o:] 2280 2 , 2324 2 , 2352 2 , 2401, 2421 3 ,
13 435, 1034, 1035 4 , 1053-1054,
tiyojanaṁ [t”ijo:éan ” aN̊] 6 2184 3 , 2187 2422 2
1057-1060, 1207
3
tiracchānā [t”iracch a:n ” a:] 1 1111
tumh < eti [t”u-mH < e:t”i] 10 325-328,
tiracchānakathikā 344-345, 354-355, 358-359
[t”iracch a:n ” akat”h ika:] 1 1562 tiriyaṁ [t”irijaN̊] 3 236, 1437, 1444
tirokaranı̄yaṁ [t”iro:karani:jaN̊] 1 56
tumh < ehi [t”u-mH < e:Hi] 2 21, 541
˙
25.
tiracchānagatamanussaviggaho
26.
tiracchānagatubhatobyañjanakassa
27.
<
tiracchānagatubhatobyañjanakaṁ
28.
<
tiracchānagatubhatobyañjanako
<

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(355)

tuyhanti [t”u-jHan””ti] 2 720-721 539-540, 553, 572, 573 2 , 693-695, 698, telavannañca [t”e:l”aVannañca] 20
< < ˙ ˙, 861, 863, 865, 867, 869 3 , 870
700-702, 713-730, 731 2 , 732-741, 742 2 , 854, 857
tuyhampi [t”u-jHampi] 1 58
< < 765, 775 4 , 780, 786, 945-991, 993 2 , 994, 6 , 872, 874, 876, 886, 892
tuyhaṁ [t”u-jHaN̊] 5 332, 334, 456, 530, 1113-1131, 1133 3 , 1169-1178, 1180 3 , telavannaṁ [t”e:l”aVannaN̊] 18 783,
< <
722 1198 2 , 1212 2 , 1213 2 , 1214 2 , 1215 2 , 787, 805˙ ˙, 819, 895, 898, 901, 904, 907, 910,
tuyhidaṁ [t”u-jHid
” aN̊] 1 178 1216-1217, 1218 2 , 1220 2 , 1221, 1236, 913, 916, 918, 921-922, 925, 928, 931
< <
tuyhiminā [t”u-jHimin ” a:] 3 393, 397, 1412-1415, 1417 2 , 1418-1419, 1421, 1430, telaṁ [t”e:l”aN̊] 8 231, 438, 1565, 2213,
< < 1445, 1449, 1480-1486, 1488-1491, 2229, 2311, 2314-2315
406
1498-1504, 1512 2 , 1521, 1525, 1544-1545, telena [t”e:l”e:n ” a] 4 491-492, 1566-1567
tuyheva [t”u-jHe:Va] 1 2013
< < 1548-1549, 1556 3 , 1557-1558, 1565 2 ,
tulaṁ [t”ul”aN̊] 9 334, 2128-2129, 2130 teva [t”e:Va] 1 754
1566 2 , 1570, 1577 2 , 1626 2 , 1627, 1634
4 , 2133 2 tevijjo [t”e:Viééo:] 1 537
2 , 1673, 1704 2 , 1729 2 , 1736, 1753 2 ,
tulā [t”ul”a:] 1 2127 1754-1755, 1756 2 , 1758, 1765, 1772, 1787,
tevı̄se [t”e:Vi:s”e:] 1 1935
tule [t”ul”e:] 2 2130 2 1796, 1803 3 , 1804 2 , 1806, 1818, 1829 3 , < i [t”e:s”a-ñH
tesañh
<
i] 2 1429, 1431
tuvattissanti [t”uVattis””san ””ti] 4 1757 4 1831, 1845, 1862 2 , 1866, 1873, 1875, 1877 tesampi [t”e:s”ampi] 2 1562 2
tuvat˙ t˙ enti [t”uVatte;n ””ti] 4 1753 4 2 , 1881, 1883 2 , 1887 2 , 1921 2 , 1922, tesaṁ [t”e:s”aN̊] 95 13, 26 2 , 28 2 , 75
tusitā˙ ˙ [t”us”it”a:] 1 63 1924, 1932, 1941 3 , 1942, 1956 3 , 1957, 2 , 146, 200, 201 2 , 203, 292, 309-310,
1961, 1974 2 , 1982, 1998 2 , 1999, 2002, 325-328, 344-345, 354-355, 358-359, 380 2 ,
te [t”e:] 467 5 2 , 6 2 , 16 2 , 22 5 , 26 4 ,
2009, 2015 2 , 2016, 2041 2 , 2070 3 , 390, 395, 457, 482-500, 509-510, 527-528,
27, 28 4 , 35, 43-45, 47-49, 53 2 , 55-56, 57
2071-2072, 2076, 2086, 2098 2 , 2109 2 , 534, 553 2 , 733-734, 745, 763, 780 2 ,
5 , 61, 64, 68-69, 70 3 , 75 2 , 77 2 , 78 3 ,
2121 2 , 2135 2 , 2140-2141, 2158 2 , 2160, 1223, 1237, 1513, 1562 4 , 1564 3 , 1565,
82, 95 2 , 96 2 , 163-165, 183 2 , 184, 191,
2162, 2164, 2176 2 , 2189 2 , 2203 3 , 2213 1659, 1677, 1754, 1977-1978, 1999-2000,
194 3 , 203 2 , 204, 208, 325 2 , 326 2 , 327
2 , 2217, 2222 2 , 2229 2 , 2233, 2238 3 , 2041, 2043, 2073-2074, 2099, 2110, 2136,
2 , 328 2 , 344-345, 350-351, 354-355,
2252 2 , 2257, 2263, 2265, 2267 2 , 2271, 2223, 2253, 2274, 2277, 2279, 2312, 2315,
358-359, 372 2 , 377, 378 4 , 379 2 , 380
2273 3 , 2276, 2278, 2281, 2284, 2288-2289, 2351
2 , 382 7 , 390 3 , 393, 395 2 , 396-397,
2307 3 , 2308 2 , 2309 3 , 2323 2 , 2336 2 ,
407, 467, 531 2 , 532 2 , 535-537, 538 5 , tesaṁyeva [t”e:s”aN̊je:Va] 6 29-33, 2315
2350 2 , 2362 2 , 2363-2364, 2385 2 , 2387,
539, 541, 548, 553 2 , 559, 564 4 , 693-698, tesu [t”e:s”u] 2 559, 737
2400 2 , 2401, 2403 3 , 2413, 2414 2 , 2421
700 4 , 701 5 , 724 2 , 740 2 , 749, 751,
2 < eva [t”e:-s”<Ve:Va] 1 754
tesv
775, 776 2 , 777, 996 2 , 997, 1133 2 ,
1134, 1149 4 , 1169-1174, 1181, 1184 2 ,
tenañjaliṁ [t”e:n” añéal”iN̊] 1 29 tehi [t”e:Hi] 23 19, 101 3 , 102 3 , 351,
tenapi [t”e:n” api] 13 786, 1021, 1144, 545, 1224, 1226-1227, 1437, 1449, 1515,
1185, 1220 2 , 1221-1223, 1224 3 , 1226 3 ,
1202, 1250, 1461, 1537, 1587, 1661, 1695, 1525, 1689, 1714, 1738, 1775, 1779, 2042,
1232 2 , 1233, 1237-1239, 1240 2 , 1241,
1720, 1744, 1787 2176
1417-1418, 1420 2 , 1425 2 , 1426 2 , 1433
2 , 1445, 1513 2 , 1514, 1521, 1562 10 , tenahānanda [t”e:n ” aHa:n ” an
”d”a] 1 382 tyāyaṁ [t”ja:jaN̊] 4 2160, 2238 3
< <
1563 3 , 1565-1567, 1568 2 , 1571 4 , 1572, tenāyaṁ [t”e:n” a:jaN̊] 1 764 tyāhaṁ [t”ja:HaN̊] 1 2336
1626 2 , 1627, 1628 4 , 1629, 1673, 1675, tenāhaṁ [t”e:n” a:HaN̊] 8 96 7 , 1921 < <
1676 4 , 1677 2 , 1678, 1704 3 , 1705 3 ,
tvanti [t”Van ””ti] 20 301-305, 322-324,
tenupasaṅkama [t”e:n ” upas”aNkama] 1 < <
1706 4 , 1711, 1712 2 , 1714 2 , 1715-1717, 332-334, 342-343, 346-348, 362, 369-370,
1569
1729 2 , 1730, 1753 3 , 1755 2 , 1756 2 , 373
tenupasaṅkami [t”e:n ” upas”aNkami] 88
1757 5 , 1758, 1763 3 , 1764, 1765 3 , 1771 3, 22, 24, 36 2 , 38-39, 41-43, 51, 53-54, 55 < ampi [t”<Vampi] 2 2160 2
tv
2 , 1773 2 , 1775-1776, 1779-1780, 1796, 2 , 57 2 , 61, 75-76, 82, 196, 198-199, 201
1803 2 , 1804 2 , 1805, 1829 2 , 1830, 1862 < aṁ [t”<VaN̊] 278 5-12, 29 2 , 42, 43 2 ,
tv
2 , 378, 382-383, 742, 994, 1180 2 , 1181, 44 2 , 45 2 , 47 2 , 48 2 , 49 3 , 54, 57 4 ,
2 , 1863, 1883 4 , 1884 2 , 1921, 1923 2 , 1223-1227, 1239, 1419, 1421 2 , 1422-1423, 58 2 , 59, 61, 66 3 , 68 2 , 69, 70 5 , 77 2 ,
1942 2 , 1943 2 , 1957 3 , 1958 2 , 1962, 1430, 1557, 1566, 1569 2 , 1673-1674, 1755, 78 4 , 145, 147-149, 154-159, 162, 163 2 ,
1978 2 , 1979 2 , 1982 7 , 1983 2 , 1999, 1756 2 , 1803 3 , 1883, 1921, 1942, 164 2 , 165-167, 169, 172, 176-180,
2000 2 , 2001, 2017 2 , 2018 2 , 2029 2 , 1956-1957, 1974, 2015-2016, 2041-2042, 188-189, 200, 201 3 , 204 2 , 296-298,
2041, 2042 3 , 2043 2 , 2044 2 , 2056 2 , 2070 2 , 2072, 2159, 2189, 2204 2 , 300-301, 304-305, 307-308, 313-316,
2074 2 , 2075, 2098, 2099 2 , 2100, 2110 2 , 2238-2239, 2307-2308, 2309 2 , 2310 2 , 318-320, 322-323, 329-331, 335, 336 2 ,
2111, 2121 3 , 2122, 2135, 2136 2 , 2137 3 , 2362-2363, 2364 3 337-341, 343, 348, 352-353, 356-357,
2158, 2160 2 , 2161, 2162 2 , 2163 3 , 2164,
tenupasaṅkamiṁsu 362-363, 365-366, 379, 393 2 , 411, 459,
2176 3 , 2177, 2205 2 , 2206, 2223 2 , 2224,
[t”e:n
” upas”aNkamiN̊s”u] 13 49, 50 2 , 75, 461-462, 465, 467-468, 477, 501-502,
2238-2239, 2240 2 , 2241, 2253 2 , 2254,
194, 393, 539, 744, 1133, 1222, 1238, 1568, 505-506, 518, 529, 531, 564, 702, 716-717,
2273 2 , 2274 2 , 2275 3 , 2277, 2279 2 ,
2421 719, 722, 723 2 , 724, 732, 735-737,
2280-2281, 2288, 2310, 2312 2 , 2313 3 ,
teneva [t”e:n” e:Va] 7 65, 394, 776, 1562, 740-741, 775 3 , 776 4 , 777 3 , 946,
2323 2 , 2324, 2326, 2336 3 , 2337, 2351 2 ,
1564, 1567-1568 949-950, 966 2 , 995, 997 2 , 1115, 1118,
2352, 2365 2 , 2366 2 , 2376 2 , 2386-2387,
tepi [t”e:pi] 5 1564, 1709, 1755-1757 1122, 1124, 1130, 1134 2 , 1150-1151, 1176
2388 2 , 2401 3 , 2402 3 , 2421 4 , 2422
temāsaccayena [t”e:ma:s”accaje:n ” a] 2 2 , 1177 2 , 1185 2 , 1212-1218, 1224,
tekatulayāguṁ [t”e:katul”aja:guN̊] 1
191, 539 1226-1227, 1233 2 , 1241 2 , 1421 4 , 1427,
369 ˙
temāsaṁ [t”e:ma:s”aN̊] 4 2158 2 , 1430 3 , 1433, 1514 2 , 1557, 1569 3 , 1570
tejodhātuṁ [t”e:éo:d ” H a:t”uN̊] 2 1562, 2 , 1627 2 , 1678 2 , 1730 2 , 1756, 1805 2 ,
2161-2162
1564
1830 2 , 1921, 1943 2 , 1957 2 , 1958 2 ,
tena [t”e:n
” a] 644 2, 19 2 , 39, 41 2 , terasa [t”e:ras”a] 2 774, 1796
1974-1975, 1976 2 , 1977, 1979 2 , 2015,
52-55, 56 2 , 57-58, 60, 61 3 , 62 2 , 63 2 , terasakaṁ [t ”e:ras”akaN̊] 1 1797
2016 2 , 2018 2 , 2041, 2044 2 , 2072, 2075
65, 71, 75 2 , 82, 89, 105, 106 2 , 107 2 , terasamaṁ [t”e:ras”amaN̊] 1 1795
2 , 2160 2 , 2161 2 , 2162 2 , 2176 2 , 2177
145-180, 181 2 , 182-189, 191 2 , 199, 201, terasāti [t ”e:ras”a:t”i] 1 1800 2 , 2206 2 , 2239, 2241 2 , 2337 2 ,
205 2 , 208, 228, 229 2 , 259 2 , 260 2 , terase [t”e:ras”e:] 1 1935 2362-2363, 2364 2 , 2366 2
292-370, 371 4 , 372-374, 376 2 , 393, 414, telapajjotaṁ [t ”e:l”apaééo:t”aN̊] 1 18
415 2 , 437, 443 2 , 447 2 , 448 2 , < eva [t”<Ve:Va] 11 70 4 , 78 4 , 541 2 ,
tv
telampi [t”e:l”ampi] 1 1565 1983
457-478, 479 2 , 480 2 , 481-504, 505 2 ,
506 2 , 507-530, 531 2 , 532 2 , 534 3 ,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(356) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

[t”h ] th 2 , 246-247, 248 2 , 250-255, 257, 294-296, dadeyyāsi [d ” ad


” e;jja:s”i] 1 1957
297 3 , 300 11 , 305, 307, 313-314, 315 3 , dadeyyunti [d ” ad” e;jjun ””ti] 27 1876,
319-320, 329 2 , 330-331, 339, 340 2 , 343, 1897, 1935, 1949, 1969, 1993, 2010, 2036,
thakenti [t”h ake;n ””ti] 3 1417-1418, 1420
348, 352-353, 356-357, 363 3 , 364-366 2065, 2089, 2104, 2116, 2130, 2154, 2171,
thakento [t”h ake;n ””to:] 1 994
theyyasaṅkhātanti 2184, 2196, 2245, 2266, 2317, 2329, 2345,
thakesi [t”h ake:s”i] 1 306
[t”h e;jjas”aNkh a:t”an ””ti] 1 216 2357, 2380, 2395, 2416, 2429
thambhaṁ [t”h ambH aN̊] 1 943
theyyasaṅkhātaṁ [t”h e;jjas”aNkh a:t”aN̊] dadhivannañca [d ” ad” H iVannañca] 22
thambhena [t”h ambH e:n ” a] 2 1812, 4 206, 210, 220, 228 854, 857,˙ 861
˙ , 863, 865, 867, 869, 871, 873,
1832
theyyāya [t”h e;jja:ja] 1 546 874 8 , 876, 882 2 , 886, 892
thambhentassa [t”h ambH e;n””tas””sa] 2 ” H iVannaN̊] 18 783,
theyyena [t”h e;jje:n ” a] 1 547 dadhivannaṁ [d ” ad
971-972
therassa [t”h e:ras””sa] 1 2288 787, 805,˙ 819
˙ , 895, 898, 901, 904, 907, 910,
h
tharusm< impi [t” aru-s”<
mimpi] 2 1753,
therā [t”h e:ra:] 1 1565 913, 916, 919, 922, 924, 927-928, 931
1757
therānaṁ [t”h e:ra:n ” aN̊] 1 1565 dantakatthampi [d ” an””takatth ampi]
thalatthaṁ [t”h al”atth aN̊] 9 230, 232 h 3 2244, ˙2379
˙ , 2427
˙ ˙-244 there [t” e:re:] 1 1565
2 , 239 dantakatthena [d ” an””takatth e:n” a] 1
thero [t”h e:ro:] 5 86, 2288 3 , 2307 ˙˙
thale [t”h al”e:] 1 232 h 1769
thokaññeva [t” o:kaññe:Va] 4 2121 2 ,
thavikaṁ [t”h aVikaN̊] 1 318 dantaponaṁ [d ” an””tapo:naN̊] 2 230,
2122 2 ˙
thavikāya [t”h aVika:ja] 1 335 246
thokataraṁ [t”h o:kat”araN̊] 1 2174
thavikāyopi [t”h aVika:jo:pi] 1 2311 dabba [d ” abba] 10 1557 2 , 1563 2 ,
thokaṁ [t”h o:kaN̊] 2 349 2
thālipāke [t”h a:l”ipa:ke:] 2 53 2 1570 3 , 1627 3
thometi [t”h o:me:t”i] 1 1146
thirabhāvāya [t”h irabH a:Va:ja] 1 2170 dabbassa [d ” abbas””sa] 6 1556-1557,
thullaccayaditthi [t”h ul”l”accajad ” itth i] 1560, 1562, 1564, 1568
˙ ˙ -1670
6 1663-1665, 1668 dabbaṁ [d ” abbaN̊] 23 1558-1560, 1563,
[d”] d 1566 2 , 1569, 1570 2 , 1571 2 , 1572 2 ,
thullaccayassa [t”h ul”l”accajas””sa] 149
113, 115, 117, 119, 121, 123, 125, 127, 129, dakavannañca [d ” akaVannañca] 20 1626 4 , 1627 2 , 1628 2 , 1629 2
131, 133, 136, 231 5 , 232-234, 235 2 , 236 854, 857˙, ˙861, 863, 865, 867 4 , 868 5 , dabbā [d ” abba:] 2 1570, 1627
3 , 237 2 , 238 3 , 239 4 , 240 3 , 241 5 , 870, 872, 874, 876, 886, 892 dabbena [d ” abbe:n ” a] 6 1556, 1566,
242 4 , 243, 244 2 , 245 3 , 246-247, 248 dakavannaṁ [d ” akaVannaN̊] 18 783, 1568, 1569 3
3 , 249 2 , 250 2 , 251 2 , 252, 253 2 , 254 787, 805˙, ˙819, 895, 898, 901, 904, 907, 910, dabbo [d ” abbo:] 13 1557 3 , 1558,
4 , 255 2 , 257, 265, 271, 272 2 , 274, 275 913, 915, 918-919, 922, 925, 928, 931 1561-1563, 1564 3 , 1566 2 , 1626
2 , 423, 430-434, 435 3 , 436-438, 439 2 , dakā [d ” aka:] 1 288 dammı̄ti [d ” ammi:t”i] 28 1877, 1897,
440 2 , 441 2 , 442 2 , 443 2 , 444 2 , dakkhati [d ” akkh at”i] 2 745, 763 1935, 1949, 1969, 1993, 2010, 2036, 2065,
445-446, 676-679, 681-683, 685-686, dakkhantı̄ti [d ” akkh an ””ti:t”i] 1 18 2089, 2104, 2116, 2130, 2154, 2171, 2184,
688-691, 693-698, 700-702, 934, 1023-1027, 2196, 2245, 2267, 2308, 2317, 2329, 2345,
dakkhā [d ” akkh a:] 1 1220
1062, 1065, 1084, 1087, 1158, 1204-1205, 2357, 2380, 2395, 2416, 2429
dakkhissatha [d ” akkh is””sat”h a] 1 50
1397 3 , 1405-1407, 1460, 1536
dakkho [d ” akkh o:] 1 1220 daliddānaṁ [d ” al”id
”d” a:n” aN̊] 1 406
thullaccayassāti [t”h ul”l”accajas””sa:t”i] davatthañca [d ” aVat””th añca] 24 822,
68 168, 295, 463, 466, 468, 470, 472, 474,
dajjaṁ [d ” aééaN̊] 1 1211
825, 827, 829, 831, 833, 835, 837, 839, 841
476, 478, 480, 484, 486, 488, 490, 492, 494, dajjāmı̄ti [d ” aééa:mi:t”i] 1 1216
h 9 , 843, 845, 847 2 , 851, 892
496, 498, 500, 503-504, 511, 513, 515, 517, dajjetha [d ” aéée:t” a] 1 2062
davatthāya [d ” aVat””th a:ja] 2 787, 817
520, 522, 524, 526, 528, 716-717, 722-723, dajjeyyāma [d ” aéée;jja:ma] 1 1220
davatthāyāti [d ” aVat””th a:ja:t”i] 1 806
732, 951, 953, 955, 957, 959, 961, 963, 965, dajjehi [d ” aéée:Hi] 2 2035, 2085
968-970, 972, 974-975, 977, 979, 981, 983,
davāya [d ” aVa:ja] 3 102, 482 2
daddhasaññı̄ [d ” addH as”aññi:] 6 1878,
985-987, 989-991, 1116-1117, 1119, ˙ ˙ , 1937, 2318, 2396, 2417
1917
dasa [d ” as”a] 8 13, 71, 283, 783,
1127-1129, 1175, 1415 1251-1252, 1640, 2164
daddhaṁ [d ” addH aN̊] 4 1868, 1893,
thullaccayaṁ [t”h ul”l”accajaN̊] 2 1664, ˙ ˙ , 1992
1925
dasapadepi [d ” as”apad ” e:pi] 2 1753,
1757
1669 daddhā [d ” addH a:] 3 527, 528 2
thullaccayā [t”h ul”l”accaja:] 8 1694 2 , ˙d˙ athapitacakkaṁ dasapi [d ” as”api] 2 15, 381
dan
1719 2 , 1743 2 , 1786 2 ˙˙ ˙ dasamaṁ [d ” as”amaN̊] 7 932, 1703,
” andath apit”acakkaN̊] 1 1369
[d
thullaccayānaṁ [t”h ul”l”accaja:n
” aN̊] 9 1866, 2095, 2249, 2257, 2433
dandaṁ [d ” andaN̊] 1 1128
1038-1040, 1048, 1063, 1066, 1085, 1088, ˙d˙ o [d dasamūlakaṁpuriso
dan ” ando:] 8 1112, 1262, [d
” as”amu:l”akaN̊puris”o:] 4 1288, 1305,
1159 ˙ ˙ -1358, 1360, 1362, 1364, 1368
1357
thullaccaye [t”h ul”l”accaje:] 4 1664 2 , 1319, 1333
dandoti [d ” ando:t”i] 1 1262 dasamūlakaṁmāturakkhitā
1669 2 ˙ ˙ā [d
datv ” ”Va:] 24 1265-1266, 1957 3 ,
a-t ” as”amu:l”akaN̊ma:t”urakkh it”a:] 1 1382
[d
thullaccayena [t”h ul”l”accaje:n ” a] 12 < <
1047, 1049-1050, 1052, 1054-1055, 1057, 1977, 2152-2153, 2205, 2321, 2336, 2337 2 , dasamūlakaṁmāturakkhitāya
1064, 1067, 1086, 1089, 1160 2338, 2341, 2345, 2346 3 , 2347 2 , 2364 2 , ” as”amu:l”akaN̊ma:t”urakkh it”a:ja] 1
[d
2421
thullanandāya [t”h ul”l”an ” an
”d”a:ja] 4 1355
369 2 , 370 2 < āpi [d
datv ” a-t”Va:pi] 1 201
<
dasamūlakaṁsaparidandā
[d
” as”amu:l”akaN̊s”aparid ˙˙
” anda:]
thenosı̄ti [t”h e:n
” o:s”i:t”i] 3 206, 210, 224 dadantūti [d ” ad ””tu:t”i] 4 1430 2 ,
” an 1 1395
h
theyyacittañca [t” e;jjacit””tañca] 9 1431 2 dasamūlakaṁsaparidandāya
[d
” as”amu:l”akaN̊s”aparid ˙˙
” anda:ja] 1 1368
271-279 dadeyya [d ” ad” e;jja] 13 1498-1504,
theyyacittaṁ [t”h e;jjacit””taN̊] 2 293, 1548-1549, 1881, 1888, 2142, 2271 dasāhaparamatā [d ” as”a:Haparamat”a:]
2 1870, 2259
297 dadeyyaṁ [d ” ad” e;jjaN̊] 1 196
theyyacittā [t”h e;jjacit””ta:] 3 327-328, dadeyyāti [d ” ad” e;jja:t”i] 27 1874, 1897, dasāhaparamanti
345 1935, 1949, 1969, 1993, 2010, 2036, 2065,
[d
” as”a:Haparaman ””ti] 2 1870, 2259
theyyacitto [t”h e;jjacit””to:] 86 216, 231 2089, 2104, 2116, 2130, 2154, 2171, 2184, dasāhaparamaṁ [d ” as”a:HaparamaN̊]
4 , 232-234, 235 2 , 236 2 , 237 2 , 238 5 , 2196, 2245, 2264, 2317, 2329, 2345, 2357, 3 1866-1867, 2257
239 2 , 240, 241 2 , 242-243, 244 2 , 245 2380, 2395, 2416, 2429 dasāhā [d” as”a:Ha:] 5 1930, 1935 4

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(357)

dasāhātikkantaṁ [d ” as”a:Ha:t”ikkan””taN̊] dātabbosunātu [d


” a:t”abbo:s”una:t”u] dāsibhogena [d ” a:s”ibH o:ge:n
” a] 10
3 1873, 1875, 1877 1 2264 ˙ 1223, 1224 2 , 1225 3 , 1226, 1227 3
dasāhātikkante [d ” as”a:Ha:t”ikkan ””te:] dātukāmo [d ” a:t”uka:mo:] 5 1866 2 , dāsiṁ [d ” a:s”iN̊] 1 1566
6 1878 3 , 2268 3 2257 2 , 2308 dāsı̄ [d
” a:s”i:] 21 1252, 1269 2 , 1290,
dasāhātikkanto [d ” as”a:Ha:t”ikkan””to:] dātukāmosi [d ” a:t”uka:mo:s”i] 3 1308, 1311, 1319, 1322, 1333, 1339, 1345,
3 2263, 2265, 2267 1974-1976 1355, 1358, 1368, 1371, 1382, 1385, 1395,
dasāhānatikkante dātunti [d ” a:t”un ””ti] 3 360-361, 1148 1566, 1568 2
[d
” as”a:Ha:n ””te:] 6 1879 3 , 2269
” at”ikkan dātuṁ [d ” a:t”uN̊] 8 535-537, 1180, 1565, ditthadhammikānaṁ
˙˙
3 1887, 1974, 2141 ” itth ad
[d ” H ammika:n ” aN̊] 1 71
dasāhānāgatanti [d ” as”a:Ha:n ” a:gat”an””ti] dānañca [d ” a:n” añca] 1 371 ditthasaññino [d ” itth as”aññin” o:] 3
1 2390 dānatthañca [d ” a:n” at””th añca] 21 822, ˙˙ 3
553
dasāhānāgatāya [d ” as”a:Ha:n ” a:gat”a:ja] 825, 827, 829 6 , 830 3 , 832, 834, 836, ditthassa [d ” itth as””sa] 5 1596-1597,
1 2390 838, 840-841, 845, 851, 892 ˙ ˙ , 1604, 1606
1600
dasāhuppanne [d ” as”a:Huppan ”n” e:] 1 dānatthāya [d ” a:n ” at””th a:ja] 2 787, 817 ditthaṁ [d ” itth aN̊] 6 1600 3 , 1606 3
1935 dānatthāyāti [d ” at””th a:ja:t”i] 1 800 ˙˙
” a:n ditthā [d ” itth a:] 1 763
dasikasuttampi [d ” as”ikas”ut””tampi] 3 dānapañcamaṁ [d ” a:n” apañcamaN̊] 1 ˙˙
ditthiṁ [d ” itth iN̊] 35 586-589, 591-594,
2244, 2379, 2427 2435 ˙ ˙ -599, 601-604, 606-609, 611-614, 616,
596
dassati [d ” as””sat”i] 2 1754, 2421 dānapathāni [d ” a:n” apat”h a:n ” i] 3 631, 646, 670, 674, 679, 691, 694, 697-698,
dassatı̄ti [d ” as””sat”i:t”i] 3 199, 249, 2239 1755-1757 702
dassatha [d ” as””sat”h a] 6 2098 2 , 2099, dānaṁ [d ” a:n” aN̊] 3 800, 1889, 2143 ditthe [d ” itth e:] 2 1600, 1606
2100 2 , 2421 dānāni [d ” a:n” a:n ” i] 1 52 ˙˙
dittho [d ” itth o:] 76 745, 1588,
dassananti [d ” as””san ” an ””ti] 1 560 dānāhaṁ [d ” a:n ” a:HaN̊] 1 2336 ˙ ˙
1591-1593, 1594 2 , 1595 2 , 1598 2 , 1599
dassanaṁ [d ” as””san ” aN̊] 5 2, 188, 560 2 , dāni [d ” a:n” i] 3 66, 776, 2336 2 , 1600 2 , 1626 2 , 1641 2 , 1642 4 , 1643
2163 dāneti [d ” a:n” e:t”i] 2 360-361 4 , 1644 5 , 1645 5 , 1646, 1647 4 , 1648 3 ,
dassanāya [d ” as””san ” a:ja] 6 539, 1754, dānena [d ” a:n” e:n ” a] 1 1168 1649 2 , 1650 2 , 1651 2 , 1662-1665,
1756, 2161-2163 1667-1670, 1819 4 , 1820 4 , 1821-1824,
dāpeti [d ” a:pe:t”i] 1 196
dassanāyāti [d ” as””san ” a:ja:t”i] 2 1846 2 , 1847, 1850-1851
dāpetu [d ” a:pe:t”u] 1 1222
1755-1756 ditthosi [d ” itth o:s”i] 10 1601, 1603 5 ,
dāpeyya [d ” a:pe;jja] 1 1220 ˙ ˙ 2 , 1606 2
dassanı̄yassa [d ” as””san ” i:jas””sa] 2 1427 2 1605
dāpessatı̄ti [d ” a:pe;s””sat”i:t”i] 1 1221
dassanı̄yaṁ [d ” as””san ” i:jaN̊] 2 194 2 dinnaññeva [d ” in
”n”aññe:Va] 1 201
dāyakā [d ” a:jaka:] 1 2421
dassanı̄yā [d ” as””san ” i:ja:] 8 193, 393, dinnanti [d ” in
”n”an””ti] 5 197, 1999 3 ,
dāyajjo [d ” a:jaééo:] 1 371
1180, 1220-1221, 2309 2 , 2310 2421
dāyajjoti [d ” a:jaééo:t”i] 1 371
dassanı̄yo [d ” as””san ” i:jo:] 3 993, 1133, dinnaṁ [d ” in
”n”aN̊] 2 1927, 2426
1220
dāya ṁ [d
” a:jaN̊] 2 527-528
dinnaṁyeva [d ” in”n”aN̊je:Va] 1 1956
dassanti [d ” as””san ””ti] 2 52, 1757 dāyehi [d ” a:je:Hi] 1 456
dinnā [d ” in
”n”a:] 4 1803 2 , 1890, 2144
dassaṁ [d ” as””saN̊] 2 1425-1426 dārakassa [d ” a:rakas””sa] 5 64, 371, 459,
dinnāni [d ” in
”n”a:n ” i] 1 196
2203-2204
dassāma [d ” as””sa:ma] 3 2054, 2421, 2428 dinnānı̄ti [d ” in
”n” a:n ” i:t”i] 3 198-199, 201
dārakaṁ [d ” a:rakaN̊] 2 458, 460
dassāmāti [d ” as””sa:ma:t”i] 1 2203 dinne [d ” in”n” e:] 1 1949
dārakā [d ” a:raka:] 4 371-372, 2135,
dassāmi [d ” as””sa:mi] 2 800, 2027 dinno [d ” in
”n” o:] 3 36, 2204, 2308
2309
dassāmı̄ti [d ” as””sa:mi:t”i] 15 304, 342, dinnoti [d ” in
”n” o:t”i] 1 2308
dārakānaṁ [d ” a:raka:n ” aN̊] 1 371
347, 373, 1221 2 , 1222, 1223 2 , 1957, dibbena [d ” ibbe:n ” a] 2 16 2
2160, 2239, 2336, 2385, 2392
dārake [d ” a:rake:] 5 372 3 , 2309 2
dārako [d ” a:rako:] 5 501-503, 2203-2204 dibbehi [d ” ibbe:Hi] 3 393-394, 411
dassitanti [d ” as””sit”an ””ti] 1 2311 divasaṁ [d ” iVas”aN̊] 5 1430 2 , 1866,
dasseti [d ” as””se:t”i] 2 403, 411 dārikaṁ [d ” a:rikaN̊] 1 150
2257, 2395
dahati [d ” aHat”i] 1 543 dārikā [d ” a:rika:] 4 1002, 1808, 2309 2
divā [d
” iVa:] 7 181, 259, 298-299,
dahariṁ [d ” aHariN̊] 1 1142 dārikāya [d ” a:rika:ja] 2 2309 2
316-317, 447
daharo [d ” aHaro:] 3 378, 382, 1142 dārikuppalavannā
˙˙ divāvihāragato [d ” iVa:ViHa:ragat”o:]
[d
” a:rikuppal”aVanna:] 1 140
daho [d ” aHo:] 3 764 3 7 175-181
dārukutikaṁ [d ” a:rukutikaN̊] 3
dalhikassa [d ” a-lH ikas ” ”
s a] 1 374 divāvihāraṁ [d ” iVa:ViHa:raN̊] 2 1956
˙< < 195-197 ˙
2
dalhikaṁ [d ” a-lH< ikaN̊] 1 374 dārugahe [d
” a:rugaHe:] 13 195 2 , 196
˙< divāvihārāya [d ” iVa:ViHa:ra:ja] 1 1956
2 , 197 2 , 198 2 , 199 3 , 200 2
dalhikena [d ” a-lH<ike:n ” a] 1 291 disā [d ” is”a:] 4 1569 4
˙< dārudakā [d ” a:rud ” aka:] 1 290
dātabbaṁ [d ” a:t”abbaN̊] 3 59, 1877, disāsu [d ” is”a:s”u] 1 540
dārudhı̄talikāya [d ” a:rud ” H i:t”al”ika:ja]
1881
4 141, 161, 1111, 1121 < ā [d
disv ” i-s”Va:] 7 1417 2 , 1420 2 , 1806,
<
dātabbaṁsunantu 1831, 2387
˙ ””tu] 1 1876 dārubhandaṁ [d ” a:rubH andaN̊] 1 545
[d
” a:t”abbaN̊s”unan ˙ ˙
dārumāsako [d ” a:ruma:s”ako:] 2 2210, < āti [d
disv ” i-s”Va:t”i] 2 1817, 1844
<
dātabbaṁsunātu [d ” a:t”abbaN̊s”una:t”u] 2228
˙ disv
< āna [d” i-s”Va:n ” a] 18 55, 75, 194, 200,
1 1874
dāruṁ [d ” a:ruN̊] 1 362 <
775, 1421, 1423-1424, 1427, 1568, 1626,
dātabbā [d ” a:t”abba:] 9 1498-1504,
dārū [d” a:ru:] 1 288 1755-1756, 1804, 1829, 1883, 1921-1922
1887, 2141
dārūnaṁ [d ” a:ru:n ” aN̊] 1 200
dātabbo [d ” a:t”abbo:] 4 1548-1549, < ānassa [d
disv ” i-s”Va:n
<
” as””sa] 2 41, 1956
dārūni [d ” a:ru:n ” i] 10 195, 196 3 ,
2267, 2271 dissati [d ” is””sat”i] 5 2407 5
197-198, 201, 203, 204 2
dātabboti [d ” a:t”abbo:t”i] 1 1754 dissanti [d ” is””san ””ti] 21 1759 2 , 1760 2 ,
dārūnı̄ti [d ” a:ru:n ” i:t”i] 1 198
dātabbosunantu [d ” a:t”abbo:s”unan ””tu] 1765 6 , 1771, 1773, 1775 2 , 1779 2 , 1780
˙ dāsakammakaraporisassa 2 , 2408 3
1 2266
[d
” a:s”akammakarapo:ris”as””sa] 2 538 2
dı̄ghañca [d ” i:gH añca] 1 1168

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(358) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

dı̄ghamaddhānaṁ 1496 4 , 1497-1498, 1500-1504, 1538-1543, duttho [d ” utth o:] 6 1573, 1576, 1630,
[d” i:gH amad
”d”H a:n
” aN̊] 2 28 2 1546 3 , 1547-1549, 1950-1952, 2197-2199 ˙ ˙
1633, 1755-1756
dı̄gharattaṁ [d ” i:gH arat””taN̊] 2 745, dukkaranti [d ” ukkaran ””ti] 1 97 dutiyaaniyatasikkhāpada
763 dukkaraṁ [d ” ukkaraN̊] 2 706, 724 [d
” ut”ija-an ” ijat”as”ikkh a:pad ” a] 1 (1.3.2)
dı̄ghalomaṁ [d ” i:gH al”o:maN̊] 1 1173 dukkhanirodhagāminı̄ dutiyaupakkhatasikkhāpada
H ” ukkh an ” H aga:min ˙
dı̄ghaso [d ” i:g as”o:] 2 1437, 1443 [d ” iro:d ” i:] 1 17 ” ut”ija-upakkh atas”ikkh a:pad
[d ” a] 1
dı̄ghaṁ [d ” i:gH aN̊] 4 386 4 dukkhanirodhoti [d ” ukkh an ” H o:t”i]
” iro:d (1.4.1.9)
dı̄gho [d ” i:gH o:] 1 1645 1 17 dutiyaupakkhatasikkhāpadaṁ
” ukkh an ˙
dı̄pivighāsaṁ [d ” i:piVigH a:s”aN̊] 1 310 dukkhanti [d ””ti] 1 17 ” ut”ija-upakkh atas”ikkh a:pad
[d ” aN̊] 1
dı̄pı̄naṁ [d ” i:pi:n ” aN̊] 2 1453, 1529 dukkhasamudayoti 2069

dı̄peyya [d ” i:pe;jja] 1 1685 ” ukkh as”amud


[d ” ajo:t”i] 1 17 dutiyakathina [d ” ut”ijakat”h in” a] 1 1920
dukkataditthi [d ” ukkatad ”itth i] 6 dukkhasamphassaṁ dutiyañca [d ” ut”ijañca] 19 633 2 , 648
˙ , ˙1668
1663-1665 ˙ -1670 ” ukkh as”amph as””saN̊] 1 443
[d 2 , 649 2 , 650 2 , 651 2 , 652 2 , 658 2 ,

dukkatamattampı̄ti dukkhassa [d ” ukkh as””sa] 7 14, 43-45, 659, 674, 688-689, 691

[d ˙
” ukkatamat ””tampi:t”i] 1 371 47-49 dutiyadutthadosasikkhāpada
” ukkh aN̊] 13 70, 78, 173, ˙˙
dukkatassa [d ” ukkatas””sa] 434 231 7 , dukkhaṁ [d [d
” ut”ijad” utth ad ” o:s”as”ikkh a:pad ” a] 1
232 2 ,˙ 233 3 , 234 2 , 235 4 , 236 6 , 237 430-434, 437, 444-446, 541 (1.2.9)
4 , 238 3 , 239 4 , 240 3 , 241 5 , 242 4 , dukkhā [d ” ukkh a:] 9 435 4 , 436, 438, dutiyapārājikasikkhāpada
243 2 , 244 3 , 245 4 , 246-247, 248 3 , 441-443 ” ut”ijapa:ra:éikas”ikkh a:pad
[d ” a] 1 (1.1.2)
249, 250 2 , 251-257, 259-264, 265 2 , 266 dukkhāya [d ” ukkh a:ja] 2 745, 763 dutiyapārājikaṁ [d ” ut”ijapa:ra:éikaN̊]
3 , 267 2 , 268-271, 272 2 , 273 4 , 274, dukkhitā [d ” ukkh it”a:] 8 1224, 1225 2 , 1 375
275 2 , 276 4 , 277 4 , 278 4 , 279 4 , 1227 2 , 1228-1230 dutiyampi [d ” ut”ijampi] 47 44 2 ,
419-422, 423 2 , 424 3 , 425 2 , 426-428, dukkhito [d ” ukkh it”o:] 3 1228-1230 48-49, 57, 60, 62, 191 2 , 769, 1225, 1227,
429 4 , 430-434, 435 7 , 436-438, 439 2 , 1423, 1445, 1449, 1521, 1525, 1569-1570,
dukkhı̄ [d ” ukkh i:] 2 65-66
440 2 , 441 2 , 442 2 , 443 2 , 444 2 , 1627, 1689 2 , 1692, 1714 2 , 1717, 1738 2 ,
duggatassa [d ” uggat”as””sa] 2 2309-2310
445-448, 693-698, 700-702, 1028-1035, 1741, 1761, 1779-1780, 1784, 1796, 1829,
duggatā [d ” uggat”a:] 8 1224, 1225 2 ,
1046-1047, 1049-1055, 1057, 1064, 1857, 1887, 1975, 2071 2 , 2088-2089, 2141,
1227 2 , 1228-1230
1067-1068, 1071, 1074, 1077, 1083, 1086, 2308-2309, 2350, 2436
1089-1090, 1093, 1096, 1099, 1103, 1157,
duggatānaṁ [d ” uggat”a:n ” aN̊] 1 2309
dutiyassa [d ” ut”ijas””sa] 9 537, 633,
1160-1161, 1164, 1206-1207, 1209, 1397 3 , duggatiṁ [d ” uggat”iN̊] 7 16, 70 2 , 78
648-652, 658, 2288
1462 2 , 1463 2 , 1464 2 , 1465 2 , 1466 2 , 2 , 541 2
dutiyaṁ [d ” ut”ijaN̊] 36 14, 231-235, 236
1467 2 , 1468 2 , 1469 2 , 1470 2 , 1471 2 , duggate [d ” uggat”e:] 2 16 2
2 , 237 2 , 239-244, 248, 250-251, 253-254,
1472 2 , 1473 2 , 1474 2 , 1475 2 , 1476 2 , duggato [d ” uggat”o:] 3 1228-1230
575, 616, 676, 681-683, 690, 695, 698, 908,
1477 2 , 1478 2 , 1479 2 , 1480-1486, 1488, duggandhaṁ [d ” uggan ”d ”H aN̊] 6 758, 1132, 1920, 2120, 2184, 2306
1490, 1492, 1493 2 , 1494, 1495 2 , 1497 2 , 1181, 1182 2 , 1183 2
dutiyā [d ” ut”ija:] 3 16, 1954, 2201
1499 2 , 1500 2 , 1501 2 , 1502 2 , 1503 2 , duggahitā [d ” uggaHit”a:] 4 469, 471,
1504 2 , 1538 2 , 1539 2 , 1540 2 , 1541 2 ,
dutiyābhinibbhidā
473, 475
1542 2 , 1543 2 , 1544, 1546, 1547 2 , 1548
” ut”ija:bH in
[d ” ibbH id ” a:] 1 16
duccaranti [d ” uccaran ””ti] 1 97
2 , 1549 2 , 1608, 1610, 1612, 1614, 1616, dutiyena [d ” ut”ije:n ” a] 1 584
duccolā [d ” ucco:la:] 2 2401 2
1618, 1620, 1622, 1689 3 , 1699-1701, 1714 ˙ dutiyo [d ” ut”ijo:] 5 322, 459, 543, 1856,
dujjānaṁ [d ” uééa:n ” aN̊] 2 2385 2 2249
3 , 1724-1726, 1738 3 , 1748-1750, 1780 3 ,
1791-1793, 1879 3 , 1918 3 , 1938 3 , 1949
dujjı̄vitaṁ [d ” uééi:Vit”aN̊] 1 407 dupposatāya [d ” uppo:s”at”a:ja] 2 71,
3 , 1950 2 , 1951 2 , 1952 2 , 1953 5 , 1971 dujjı̄vitena [d ” uééi:Vit”e:n ” a] 4 393-394, 550
3 , 1983, 1995 2 , 2012 2 , 2038 2 , 2067 2 , 397, 407 dubbacajātiko [d ” ubbacaéa:t”iko:] 3
2093 2 , 2106 2 , 2118 2 , 2132 2 , 2173, dujjı̄vitenāti [d ” uééi:Vit”e:n ” a:t”i] 1 406 1731-1732, 1737
2184, 2186 2 , 2196 3 , 2197 2 , 2198 2 , dutthadosasikkhāpada dubbacasikkhāpada
˙˙
2199 2 , 2200 4 , 2217, 2219 2 , 2233, 2235 ” utth ad
[d ” o:s”as”ikkh a:pad ” a] 1 (1.2.8) ” ubbacas”ikkh a:pad
[d ” a] 1 (1.2.12)
2 , 2245, 2247 2 , 2269 3 , 2284, 2288-2289, dutthabr āhm an o dubbacasikkhāpadaṁ
˙˙ < < ˙
2320 2 , 2332 3 , 2333 2 , 2345, 2347 5 , ” ubbacas”ikkh a:pad
[d
” utth a-br
[d < a:-Hm < ano:] 2 709, 756
” aN̊] 1 1752
2359 2 , 2382 2 , 2397 3 , 2418 3 , 2431 6
dutthampi [d h
” utt ampi] 3 1001, 1138, dubbaca ṁ [d
” ubbacaN̊] 1 1800
dukkatassāti [d ” ukkatas””sa:t”i] 48 ˙˙ dubbaco [d ” ubbaco:] 1 1732
160-161 ˙ , 170-171, 194, 294, 299, 306, 317, 1189

332-334, 349, 364, 367, 458, 481-482, dutthāni [d ” utth a:n ” i] 8 1759-1760, 1765 dubbannakaranāya
˙˙ ˙
507-508, 530, 714-715, 718, 720-721, 967, 3 ˙, ˙1775, 1779-1780 [d
” ubbannakarana:ja] 1 2165

dutthānı̄ti [d ” utth a:n ” i:t”i] 1 1772 dubbannakaranāyāti


973, 1113-1114, 1120-1121, 1123, ˙˙ ˙
1125-1126, 1131, 1169-1174, 1178, dut˙ t˙ hullavācāsikkhāpada [d
” ubbannakarana:ja:t ”i] 1 2170
1412-1413, 1881, 2271, 2275
˙˙ h h dubban n a ṁ [d” ubbannaN̊] 3 775,
[d
” utt ul”l”aVa:ca:s”ikk a:pad ” a] 1 (1.2.3) ˙˙
1421, 1427
dukkataṁ [d ” ukkataN̊] 27 1460, 1536, dutthullavācāsikkhāpadaṁ
˙ , 1694 2 , 1719 2 , 1743 2 , 1786
1665, 1670 ˙˙ dubbannā [d ” ubbanna:] 1 540
” utth ul”l”aVa:ca:s”ikkh a:pad
[d ” aN̊] 1 1179 ˙n˙ e [d
2 , 1969, 1993, 2010, 2036, 2065, 2089, h dubban ” ubbanne:] 2 16 2
dutthullaṁ [d ” utt ul”l”aN̊] 4 70, 78, ˙n˙ o [d
2104, 2116, 2130, 2154, 2171, 2284, 2357, 103˙ ˙, 1799 dubban ” ubbanno:] 11 65-66, 775
, ˙ 1421
, ˙ 3 , 1427 3
2380, 2429 h 2 776
dutthullā [d ” utt ul”l”a:] 1 1140
dukkatānaṁ [d ” ukkata:n ” aN̊] 84 ˙ ˙ dubbalacı̄varomh < ı̄ti
˙ , 1056, 1058-1060, 1069-1070, dutthullādutthullaṁ
1041-1045 ˙˙ h ˙˙ h [d
” ubbal”aci:Varo:-mH < i:t”i] 1 2336
[d
” utt ul”l”a:d ” utt ul”l”aN̊] 3 1139, 1190,
1072-1073, 1075-1076, 1078-1079, dubbalaṁ [d ” ubbal”aN̊] 1 436
1837
1091-1092, 1094-1095, 1097-1098, dubbalyaṁ [d ” ubba-l”jaN̊] 6 82, 84 2 ,
1100-1101, 1162-1163, 1165-1166,
dutthullāhi [d ” utth ul”l”a:Hi] 12 1133, < <
˙ ˙ 2 , 1135, 1831, 1834 2 , 1848 3 , 1849 85, 90, 146
1134
1462-1479, 1492 3 , 1493, 1494 3 , 1495,
2

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(359)

dubbalyāvikammañceva dūto [d” u:t”o:] 27 1237, 1480-1486, desitavatthukā [d ” e:s”it”aVat””th uka:]


<
[d
” ubba-l”ja:Vikammañce:Va] 15 90 2 , 1488-1491, 1544-1545, 2070 3 , 2076 5 , 30 1474-1475, 1478-1479, 1480 2 , 1481 2 ,
< 2086 3 , 2087, 2090 1482 2 , 1483 2 , 1484 2 , 1485 2 , 1486 2 ,
91 2 , 92-97, 98 2 , 99-101
dūrato [d ” u:rat”o:] 1 2176 1487, 1490 5 , 1491 2 , 1492-1493,
dubbuddhino [d ” ubbud ”d”H in
” o:] 1
1496-1497
dūratova [d ” u:rat”o:Va] 3 75, 1423, 1568
1676
dūre [d” u:re:] 1 1563 desitavatthuko [d ” e:s”it”aVat””th uko:]
dubbharatāya [d ” ubbH arat”a:ja] 5 71, 11 1542-1543, 1544 5 , 1545 2 , 1546-1547
205, 209, 550, 777
dūsako [d ” u:s”ako:] 4 137 4
dūsitāti [d ” u:s”it”a:t”i] 2 1569 2 desitaṁ [d ” e:s”it”aN̊] 7 41-45, 1452, 1528
dubbhāsitaditthi [d ” ubbH a:s”it”ad
” itth i]
˙ ˙ -1670 dūseti [d ” u:s”e:t”i] 1 1769 desite [d ” e:s”it”e:] 9 68 3 , 70 3 , 777 3
6 1663-1665, 1668
dūseyyunti [d ” u:s”e;jjun ””ti] 1 995 desito [d ” e:s”it”o:] 20 68 5 , 70 5 , 77-78,
dubbhāsitaṁ [d ” ubbH a:s”it”aN̊] 2 1665,
777 5 , 997, 1134, 1185
1670 dūsesi [d ” u:s”e:s”i] 1 151
desı̄ti [d
” e:s”i:t”i] 6 1150-1151, 1176-1177,
” ubbH a:s”it”e:]
dubbhāsite [d 4 1665 2 , deti [d” e:t”i] 12 183-184, 438, 786 2 ,
1223, 1976
1670 2 1566, 1787 2 , 1889, 2094, 2143, 2348
desetabbaṁ [d ” e:s”e:t”abbaN̊] 2 1437,
dubbhikkhā [d ” ubbH ikkh a:] 8 19, 22, detı̄ti [d” e:t”i:t”i] 2 183-184
1515
52 2 , 534 2 , 1418 2 detha [d ” e:t”h a] 46 59, 1417 14 , 1420 6 ,
desetabbā [d ” e:s”e:t”abba:] 9 1873,
dubbhikkhe [d ” ubbH ikkh e:] 6 284, 1436 14 , 1982, 1998, 2135 3 , 2136, 2137
1875, 1877, 2213, 2229, 2263, 2265, 2267,
313-315, 352-353 2 , 2309 2 , 2326
2284
dumūlakampi [d ” umu:l”akampi] 4 dethāti [d ” e:t”h a:t”i] 9 1417, 1420 2 ,
deseti [d ” e:s”e:t”i] 3 2, 1451, 1527
1286, 1331, 1353, 1366 1436, 2203-2204, 2309 2 , 2432
dethāvuso [d ” e:t”h a:Vus”o:] 2 2421 2 desetuṁ [d ” e:s”e:t”uN̊] 2 26, 28
dumūlakassa [d ” umu:l”akas””sa] 4 844,
desentaṁ [d ” e:s”e;n””taN̊] 1 41
846, 879, 881 dentā [d ” e;n””ta:] 2 1152-1153
desento [d ” e:s”e;n ””to:] 1 41
dumūlakaṁ [d ” umu:l”akaN̊] 3 848, 883, denti [d ” e;n””ti] 24 360-361, 538 12 , 1565,
1061 1753, 1881, 2013 3 , 2094, 2239, 2271, 2326 desemi [d ” e:s”e:mi] 2 10 2
dumūlakādipi [d ” umu:l”aka:d” ipi] 2 dentı̄ti [d ” e;n””ti:t”i] 1 2326 deseyya [d ” e:s”e;jja] 2 1450, 1526
672, 687 demāti [d ” e:ma:t”i] 1 2432 desessāma [d ” e:s”e;s””sa:ma] 2 20, 540
dumūlakādı̄nipi [d ” umu:l”aka:d” i:n
” ipi] demi [d ” e:mi] 2 2160 2 deso [d ” e:s”o:] 2 1630, 1659
4 1303, 1317, 1380, 1393 deyyadhammo [d ” e;jjad”H ammo:] 2 dehāyye [d ” e:Ha;jje:] 1 1221
dummaṅkūnaṁ [d ” ummaNku:n ”aN̊] 1 36, 2432 dehi [d ” e:Hi] 19 60, 62, 196, 249, 371,
71 deva [d ” e:Va] 3 2308 2 , 2309 1148, 1152-1153, 1421-1424, 2087, 2203,
dummano [d ” umman ” o:] 2 65-66 2238-2239, 2245, 2362 2
devagahadārūni [d ” e:VagaHad ” a:ru:n
” i]
durakkhiyāni [d ” urakkh ija:n ” i] 1 1436 5 196, 198, 199 2 , 201 dehimesaṁ [d ” e:Hime:s”aN̊] 1 1223
durakkhiyesu [d ” urakkh ije:s”u] 1 1436 devatā [d ” e:Vat”a:] 2 379, 721 dehı̄ti [d ” e:Hi:t”i] 16 311-312, 1181,
1212-1215, 1218, 1957, 1974-1976, 2072,
dulladdhaṁ [d ” ul”l”ad
”d ”H aN̊] 4 65, 67, devatāya [d ” e:Vat”a:ja] 1 102
2086, 2204, 2308
379, 2098 devatāyo [d ” e:Vat”a:jo:] 1 1149
dullabhapindā [d ” ul”l”abH apinda:] 2 donaṁ [d ” o:naN̊] 1 334
devadatta [d ” e:Vad ” at””ta] 3 1674 2 , ˙ iyo [d
1418 2 ˙˙ don ” o:nijo:] 1 756
1678 ˙
dullabhā [d ” ul”l”abH a:] 1 1181 domanassena [d
” o:man ” as””se:n
” a] 1
devadattassa [d
” e:Vad
” at””tas””sa] 3 1704,
1568
dullabho [d ” ul”l”abH o:] 1 1181 1705 2
duve [d ” uVe:] 9 140, 283, 285-286, 288 dovacassakaranehi
devadattaṁ [d
” e:Vad
” at””taN̊] 2 1673, ˙
3 , 289, 706 1678
[d
” o:Vacas””sakarane:Hi] 1 1732

dussaddhāpayā [d ” us””sad
”d” H a:paja:] 2 dosagāmitā [d ” o:s”aga:mit”a:] 4 1763
devadatto [d ” e:Vad ” at””to:] 14 1673,
2 , 1782-1783
1804, 1829 1674 3 , 1675-1677, 1704 7
dussayugena [d ” us””sajuge:n ” a] 1 38 dosagāmino [d ” o:s”aga:min” o:] 5 1765
devamanussānaṁ
2 , 1776, 1779-1780
dussavānijjaṁ [d ” us””saVa:niééaN̊] 1 [d
” e:Vaman ” us””sa:n” aN̊] 1 2
˙ dosassa [d ” o:s”as””sa] 3 8, 10, 582
1999 devassāpi [d ” e:Vas””sa:pi] 1 2309
dussaṁ [d
” us””saN̊] 4 293-296 dosaṁ [d ” o:s”aN̊] 4 1573, 1586, 1630,
devā [d” e:Va:] 8 63 8
1660
dussaṁharāni [d ” us””saN̊Hara:n
” i] 1 devāti [d ” e:Va:t”i] 2 199, 2308
1436
dosā [d
” o:s”a:] 13 583, 630, 646, 651,
devānaṁ [d ” e:Va:n ” aN̊] 2 63, 406
657, 670, 674, 679, 686, 688-689, 691, 697
dussaṁharesu [d
” us””saN̊Hare:s”u] 1 devena [d ” e:Ve:n ” a] 2 198-199
1436
dosāgatiṁ [d ” o:s”a:gat”iN̊] 3 2213, 2229,
devo [d ” e:Vo:] 1 199 2284
dussı̄lā [d
” us””si:l”a:] 6 202, 394 2 , 995, desanā [d ” e:s”an” a:] 2 1451, 1527
1182-1183
dosāyapi [d ” o:s”a:japi] 1 553
desaṁ [d ” e:s”aN̊] 6 1628 2 , 1629 2 , dosena [d ” o:s”e:n ” a] 2 1577, 1634
dussı̄lo [d” us””si:l”o:] 1 549 1630, 1640
dūtakena [d ” u:t”ake:n
” a] 1 2097 doso [d ” o:s”o:] 12 627, 645, 651, 657,
desāpetabboti [d ” e:s”a:pe:t”abbo:t”i] 3
669, 674, 679, 688-689, 696, 1573, 1630
dūtaparamparāya 2158, 2161-2162
[d
” u:t”aparampara:ja] 1 416 dosoti [d ” o:s”o:t”i] 2 1576, 1633
< ā [d
desāpetv ” e:s”a:pe:-t”Va:] 2 1460,
< dv aṅgulā [d ” VaNgul”a:] 2 2283 2
dūtassa [d ” u:t”as””sa] 2 433 2 1536 < <
dūtaṁ [d ” u:t”aN̊] 25 1224-1225, 1227, ” Vat””tikkh at””tuN̊] 3
desāpessāmāti [d ” e:s”a:pe;s””sa:ma:t”i] 1 dv< attikkhattuṁ [d <
1236, 1238, 1480-1486, 1488, 1490, 1544,
2162 2076 2 , 2087
1887, 2070 2 , 2071 3 , 2140, 2308, 2385,
desi [d” e:s”i] 3 1150-1151, 1176 dv
2392 < ayaṁdvayasamāpatti
desitavatthukaṁ [d ” e:s”it”aVat””th ukaN̊] [d
” VajaN̊-d
”Vajas”ama:pat””ti] 1 103
dūte [d
” u:t”e:] 1 2385 < <
31 1463 4 , 1467 4 , 1469, 1473, 1475,
dūtena [d” u:t”e:n
” a] 7 416 4 , 433, 2070, < ayaṁdvayasamāpattiṁ
dv
1479, 1484-1487, 1491, 1493, 1497, 1500,
2076
1504-1505, 1539 4 , 1541, 1543, 1545, 1547,
[d ”Vajas”ama:pat””tiN̊] 2 70, 78
” VajaN̊-d
< <
dūteyyaṁ [d
” u:t”e;jjaN̊] 2 536-537
< ādasa [d
dv ” Va:d ” as”a] 3 13, 1437, 1443
1549
<
dv
< ādasama ṁ [d
” Va:d” as”amaN̊] 1 1752
<

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(360) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

< ādase [d
dv ” Va:d ” as”e:] 1 1935 dhaññakaranaṁ [d ” H aññakaranaN̊] 3 dhammarakkhitā [d ” H ammarakkh it”a:]
< 1898, 1912 2 ˙ 3 1251, 1260, 1384
< āramūle [d
dv ” Va:ramu:l”e:] 13 1900 3 ,
< dhanakkı̄tā [d ” H an ” akki:t”a:] 47 1252, dhammarakkhitāya
1902, 1904-1908, 1911-1914
1263, 1310, 1311 8 , 1313, 1315, 1319, ” H ammarakkh it”a:ja] 1 1357
[d
< ārampi [d
dv ” Va:rampi] 3 1417-1418,
< 1324, 1325 2 , 1327, 1329, 1333, 1336-1337, dhammarakkhito [d ” H ammarakkh it”o:]
1420 1339, 1347 3 , 1349, 1351, 1355, 1360 3 , 1 1643
< āraṁ [d
dv ” Va:raN̊] 3 181 2 , 306
<
1362, 1364, 1368, 1373, 1374 3 , 1376, dhammavādı̄ [d ” H ammaVa:d ” i:] 6
1378, 1382, 1387 2 , 1389, 1391, 1395 1704, 1706 2 , 1711, 1714 2
dv
< āvı̄se [d” V a:Vi:s ”e:] 1 1935
< dhanakkı̄tācakkaṁ dhammavinayaṁ [d ” H ammaVin ” ajaN̊]
< ikut˙ikopi [d
dv ” Vikutiko:pi] 1 212
< ” H an
[d ” akki:t”a:cakkaN̊] 1 1289 1 543
dv ikkhattu ṁ [d
” V ikk h at
” ”
t uN̊] 1 2089 dhanakkı̄tāti [d ” H an ” akki:t”a:t”i] 17 dhammavinaye [d ” H ammaVin” aje:] 7
< < 1273-1274, 1276-1277, 1279-1281, 65, 67-68, 70, 77-78, 82
H
< idhā [d
dv ” Vid
<
” a:] 1 414 1283-1284, 1288, 1307, 1321, 1335, 1344, dhammavevacanāni
dv inna ṁ [d
” V in” n
” aN̊] 161 371, 764, 1037 1357, 1370, 1384 ” H ammaVe:Vacan
[d ” a:n
” i] 1 101
< <
3 , 1038 3 , 1039 3 , 1040 3 , 1041 3 , 1042
dhanaṁ [d ” H an” aN̊] 7 430-434, 445-446 dhammassāmı̄ [d ” H ammas””sa:mi:] 1
dhaniya [d” H an” ija] 1 204
3 , 1043 3 , 1044 3 , 1045 3 , 1048, 1056, 194
1058-1060, 1063 3 , 1066 3 , 1069 3 , 1070, dhaniyassa [d ” H an
” ijas””sa] 8 191 3 , 192, dhammaṁ [d ” H ammaN̊] 180 2, 10 2 ,
1072 3 , 1073, 1075 3 , 1076, 1078 3 , 1079, 195, 198, 199 2 20, 26, 28, 41 4 , 42-45, 62, 69, 72, 75 2 ,
1082 2 , 1085 2 , 1088 2 , 1091 2 , 1092, dhaniyaṁ [d ” H an ” ijaN̊] 6 197, 201 2 , 76-79, 82, 84 2 , 85, 92, 99, 105-106, 109
1094 2 , 1095, 1097 2 , 1098, 1100 2 , 1101, 204 2 , 205 5 , 145-149, 154 3 , 155, 163-168, 172 4 ,
1156 3 , 1159 3 , 1162 3 , 1163, 1165 3 , dhaniyo [d ” H an” ijo:] 12 191 4 , 193-194, 173-174, 182, 183 2 , 184 2 , 239 2 , 240
1166, 1208 3 , 1462-1465, 1466 5 , 196-197, 200, 201 2 , 203 2 , 241 2 , 242 2 , 249 2 , 373 2 , 540, 557,
1467-1471, 1472 5 , 1473-1477, 1478 5 , dhanukenapi [d ” H an ” uke:n” api] 2 1753, 1149, 1562, 1570, 1588 2 , 1589 2 , 1590 2 ,
1479, 1492 2 , 1493, 1494 2 , 1495-1498, 1757 1591 2 , 1592 2 , 1593 2 , 1594 2 , 1595 2 ,
1500-1502, 1503 5 , 1504, 1538-1543, 1546 dhanusmimpi [d ” H an” u-s”mimpi] 2 1596 2 , 1597 3 , 1598 4 , 1599 4 , 1600 2 ,
2 , 1547-1549, 1831 2 , 1845 2 , 1950-1952,
< < 1601 2 , 1602 3 , 1603 5 , 1604 2 , 1605 3 ,
1753, 1757
2047, 2197-2199 H 1606 2 , 1608-1623, 1641 2 , 1642 2 , 1643
dhanena [d ” an ” e:n” a] 11 1263, 1928,
2 , 1644 2 , 1645 2 , 1647 2 , 1648 2 , 1649
< ipadaṁ [d
dv ” Vipad
<
” aN̊] 2 230, 253 1934, 1996, 2013, 2039, 2068, 2180, 2305,
2 , 1650 2 , 1651 2 , 1803, 1813, 1816, 1819
”H an 2360, 2383
< ibandhanaṁ [d
dv ” Viban
<
”d ” aN̊] 7 5 , 1820 5 , 1829, 1833, 1843, 2088
2291-2295, 2301-2302 dhamanisanthatagattaṁ
dhammā [d ” H amma:] 22 11 2 , 29 2 ,
”H an ” H aman
[d ” is”an””th at”agat””taN̊] 3 775, 1421,
< ibandhanena [d
dv ” Viban
<
”d ” e:n
” a] 3
1427
30 2 , 31 2 , 32 2 , 33 2 , 562, 568, 736,
2293 2 , 2298 769, 774, 1796, 1802, 1857, 1861, 2436
dhamanisanthatagattā
< ibandhano [d
dv ” Viban ”d”H an ” o:] 1 2283 dhammānaṁ [d ” H amma:n ” aN̊] 21 7-10,
< ” H aman
[d ” is”an””th at”agat””ta:] 1 540
29-33, 70, 82 2 , 564, 1806 2 , 1818 2 ,
dv
< ibandhanokāsa ṁ dhamanisanthatagatto
1831 2 , 1845 2
[d
” Viban ”d”H an ” o:ka:s”aN̊] 5 2296-2297, ” H aman
[d ” is”an””th at”agat””to:] 7 65-66, 775
< dhammiyā [d ” H ammija:] 13 36, 38, 41,
2300, 2303-2304 2 , 776 , 1421 , 1427
1180 2 , 1566 2 , 1974 2 , 2190 2 , 2307 2
dv ı̄hākārehi [d” V i:Ha:ka:re:Hi] 1 540 dhamanisanthatagattoti
< dhammiṁ [d ” H ammiN̊] 21 71, 84, 209,
< ” H aman
[d ” is”an””th at”agat””to:t”i] 4 1421 2 ,
dv ı̄hi [d” V i:Hi] 9 20, 1694 2 , 1719 2 , 541, 1420, 1558, 1757, 1866, 1887, 1921,
< < 1427 2
1962, 1974, 1983, 2141, 2164, 2257, 2275,
1743 2 , 1786 2 dhammakathaṁ [d ” H ammakat”h aN̊] 1
2277, 2308, 2386, 2400
dv
< ı̄hitikā [d
” V i:Hit ”ika:] 6 19, 22, 52 2 , 374
< dhammūpahāro [d ” H ammu:paHa:ro:]
534 2 dhammakathikā [d ” H ammakat”h ika:]
2 416, 444
1 1562
< ı̄huppanne [d
dv ” Vi:Huppan
<
”n”e:] 1 dhamme [d ” H amme:] 19 11, 68 3 , 70
1935 dhammakammasaññı̄
3 , 384 2 , 385, 389, 559, 562 2 , 568 2 ,
” H ammakammas”aññi:] 8 1696, 1699,
[d
< e [d
dv ” Ve:] 63 56, 109 2 , 141, 289-290,
< 1721, 1724, 1745, 1748, 1788, 1791
777 3
322, 371-373, 502-504, 1037-1045, 1063, dhammena [d ” H amme:n ” a] 13 1186,
1066, 1069, 1072, 1075, 1078, 1082, 1085,
dhammakamme [d ” H ammakamme:]
1571 2 , 1572 2 , 1573, 1628 2 , 1629 2 ,
12 1696-1698, 1721-1723, 1745-1747,
1088, 1091, 1094, 1097, 1100, 1145-1147, 1630, 1804, 1829
1788-1790
1156, 1159, 1162, 1165, 1208, 1421, 1706, dhammenāti [d ” H amme:n ” a:t”i] 3 1199,
1711 2 , 1719, 1802, 1857, 2009 2 , 2114, dhammagarahino
1579, 1652
2123 2 , 2127 2 , 2130 3 , 2251, 2261, 2435 ” H ammagaraHin
[d ” o:] 1 82
dhammesu [d ” H amme:s”u] 4 559, 562,
dhammacārino ” H ammaca:rin
[d ” o:] 6
< epi [d
dv ” Ve:pi] 4 15, 46, 381, 2063
< 197, 202, 394 2 , 995, 1182
568, 737

dv dhammehi [d ” H amme:Hi] 2 14, 1732


< ebhāgasikkhāpada dhammañca [d ” H ammañca] 1 18
” Ve:bH a:gas”ikkh a:pad
[d ” a] 1 (1.4.2.3) dhammo [d ” H ammo:] 33 18, 67, 68 5 ,
< dhammanimantanāpi
70 5 , 77-78, 725, 728-730, 777 5 , 997,
dv ” H amman
[d ” iman ””tan ” a:pi] 1 1977
< ebhāgasikkhāpadaṁ 1134, 1185, 1729 4 , 1806, 1831, 2088
[d H
” Ve:b a:gas”ikk a:pad h ” aN̊] 1 2134 dhammanimantanāya
dhammoti [d ” H ammo:t”i] 1 557
< ” H amman
[d ” iman ””tan ” a:ja] 1 1977
dhārayāmı̄ti [d ” H a:raja:mi:t”i] 19 769,
dhammapurekkhārassa
1448, 1452, 1524, 1528, 1561, 1693, 1718,
” H ammapure;kkh a:ras””sa] 1 1167
[d
1742, 1762, 1785, 1796, 1857, 1890, 2144,
H ” H ammampi] 1 2379
” ] dh
[d dhammampi [d 2216, 2232, 2287, 2436
dhammarakkhitañca ” H a:raji-t”Va:] 4 2127,
” H ammarakkh it”añca] 6 1277, 1280,
[d
dhārayitv< ā [d <
dhajāhatā [d ” H aéa:Hata:] 23 1252, 2362 2 , 2363
˙ 1284, 1288, 1305, 1339
1271, 1290, 1308, 1311, 1315, 1319, 1322, dhārissanti [d ” H a:ris””san
””ti] 1 1757
1329, 1333, 1339, 1345, 1351, 1355, 1358, dhammarakkhitaṁ
” H ammarakkh it”aN̊] 3 1274, 1291, 1321
[d dhāretabbanti [d ” H a:re:t”abban ””ti] 3
1364, 1368, 1371, 1378, 1382, 1385, 1391,
1866, 2140, 2150
1395

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(361)

dhāretabbaṁ [d ” H a:re:t”abbaN̊] 5 ” H o:Va:pe;s””sat”i:t”i]


dhovāpessatı̄ti [d 2 nakkhamati [n ” akkh amat”i] 18 1447,
1867, 1870, 2138, 2146, 2150 1942 2 1451, 1523, 1527, 1560, 1691-1692,
dhāretabbo [d ” H a:re:t”abbo:] 2 ” H o:Va:pe;s””sat”h api]
dhovāpessathapi [d 1716-1717, 1740-1741, 1760, 1783, 1889,
2258-2259 1 2191 2143, 2215, 2231, 2286
dhāretabboti [d ” H a:re:t”abbo:t”i] 3 dhovāpessasi [d” H o:Va:pe;s””sas”i] 1 1943 nagarapatisaṅkhārikāni
˙
2257, 2281, 2288 H ” agarapatis”aNkh a:rika:n
[n ” i] 5 196, 198,
< ā [d
dhovitv ” o:Vi-t”Va:] 1 2334
<
dhāretu [d ” H a:re:t”u] 1 18 199 2 , 201
” H o:Vis””sa:mi:t”i]
dhovissāmı̄ti [d 2 1942
dhāretuṁ [d ” H a:re:t”uN̊] 2 1866, 2257 nagarapūjitaṁ [n ” agarapu:éit”aN̊] 3
2
dhārethāti [d ” H a:re:t”h a:t”i] 2 1863, 2254 1512 2 , 1514

dhārenti [d ” H a:re;n””ti] 1 1753 nagarabandhanena


dhāreyya [d ” H a:re;jja] 3 18, 1864, 2255 [n
” agaraban ” H an
”d ” e:n” a] 1 222
dhāressatha [d ” H a:re;s””sat”h a] 2 1863, ”] n
[n nagarampi [n ” agarampi] 1 1766
2254 nagarā [n ” agara:] 1 223
dhāressantı̄ti [d ” H a:re;s””san ””ti:t”i] 2 na [n ” a] 708 3 3 , 19, 20 2 , 22-23, 24 2 , naggā [n ” agga:] 5 1982, 2323 2 , 2324 2
1862, 2253 25-27, 28 3 , 29 2 , 30 2 , 31 2 , 32 2 , 33 naggena [n ” agge:n ” a] 1 1983
dhārehı̄ti [d H
” a:re:Hi:t”i] 8 99 8 naggo [n ” aggo:] 3 140, 148, 2332
2 , 35-36, 42 2 , 43-45, 46 8 , 47 2 , 48 2 ,
dhāvantassa [d ” H a:Van ””tas””sa] 4 49 2 , 52 3 , 56 2 , 57 3 , 58, 59 2 , 61 2 , nacirasseva [n ” aciras””se:Va] 1 61
980-981, 984-985 65 2 , 67 3 , 68, 70 5 , 77, 78 5 , 82 3 , 84, naccakiṁ [n ” accakiN̊] 2 1753, 1757
dhāvanti [d ” H a:Van ””ti] 2 1753 2 97 5 , 100 2 , 102 7 , 111 10 , 112-133, 137 naccanti [n ” accan ””ti] 4 1753 4
dhāvantipi [d ” H a:Van ””tipi] 1 1753 4 , 164, 173, 185-187, 194 2 , 201, 239-242, naccantipi [n ” accan ””tipi] 1 1753
dhāvaṁ [d ” H a:VaN̊] 1 944 249, 268, 274 3 , 275 3 , 276 3 , 277-279,
naccantiyāpi [n ” accan ””tija:pi] 8 1753
285, 288, 290, 306, 321 2 , 332-333, 334 2 ,
dhāvissanti [d ” H a:Vis””san””ti] 2 1757 2 4 , 1757 4
350, 351 2 , 360-361, 367, 371, 374, 379 2 ,
dhāvissantipi [d ” H a:Vis””san ””tipi] 1 1757 naccassūti [n ” accas””su:t”i] 2 1753, 1757
380 3 , 393, 426, 454, 456, 458, 463, 466,
dhı̄taraṁ [d H
” i:t”araN̊] 7 94, 1221 2 , naccissanti [n ” accis””san””ti] 4 1757 4
470, 472, 474, 476, 478, 480-482, 484, 486,
1222 2 , 1223 2 naccissantipi [n ” accis””san ””tipi] 1 1757
488, 490, 492, 494, 496, 498, 500, 502-504,
dhı̄tā [d H
” i:t”a:] 6 95-96, 141, 1111, 1221, 508, 513, 515, 517, 520, 522, 524, 526, 528, nacchannaṁ [n ” acch an ”n” aN̊] 5 1133,
2309 534 3 , 535-537, 538 3 , 540 3 , 541 3 , 565, 1569 2 , 1804, 1829
dhı̄tupemena [d ” H i:t”upe:me:n ” a] 1 568, 676-679, 681-683, 685-686, 688-691, nacchupeti [n ” acch upe:t”i] 1 1112
1114 693-698, 700-702, 706, 714-715, 718, 724, natthakāranā [n ” atth aka:rana:] 1
dhı̄tuyā [d ” H i:t”uja:] 2 154, 1114 733-734, 740, 745 3 , 763 3 , 769, 776, 786
˙˙
2013 ˙
dhutagune [d ” H ut”agune:] 1 51 2 , 934-935, 936 2 , 937, 938 2 , 939 2 , natthacı̄varassa [n” atth aci:Varas””sa] 3
˙ 940 3 , 951, 953, 955, 957, 959, 961, 963, ˙ ˙ , 1998, 2334
dhutatāya [d ” H ut”at”a:ja] 2 1673, 1675 1983
965, 968-970, 972-975, 977, 979, 981, 983, ” atth aci:Varo:]
natthacı̄varo [n
dhutassa [d ” H ut”as””sa] 3 71, 1673, 1675 2
H 985-987, 989-991, 995, 1002 3 , 1099-1101, ˙ ˙ , 1992
1984
dhutā [d ” ut”a:] 1 1676
1103-1104, 1105 2 , 1107-1108, 1109 2 , natthapattassa [n ” atth apat””tas””sa] 3
dhuttapaccatthikā 1131, 1133, 1139 3 , 1169-1175, 1178, 1181, ˙ ˙ -2278, 2305
[d H h
” ut””tapaccat””t ika:] 1 135 2277
1190 3 , 1220 2 , 1221 2 , 1222, 1223 2 ,
dhuttā [d H
” ut””ta:] 3 1236, 1238-1239 natthasaññı̄ [n ” atth as”aññi:] 7 1878,
1224 2 , 1225 2 , 1226, 1227 2 , 1228-1230, ˙ ˙ , 1937, 2268, 2318, 2396, 2417
H 1917
dhuttānaṁ [d ” ut””ta:n ” aN̊] 1 1237 1236, 1237 2 , 1238, 1239 2 , 1397 12 ,
natthaṁ [n ” atth aN̊] 14 202 2 , 394 4 ,
dhuttikā [d ” H ut””tika:] 1 1133 1417, 1418 2 , 1420 2 , 1425 2 , 1426 2 , ˙ ˙ 2 , 1182 2 , 1868,
995 1893, 1925, 2009
dhutte [d ” H ut””te:] 1 1237 1427, 1431, 1433 2 , 1434, 1441, 1454, 1455
natthāni [n ” atth a:n ” i] 2 2009 2
dhuttehi [d ” H ut””te:Hi] 1 1991 7 , 1460, 1474-1479, 1530, 1531 2 , 1536, ˙˙
dhuraṁ [d ” H uraN̊] 5 239-242, 249 1542-1543, 1562, 1565, 1567, 1568 2 , natthamh < āka ṁ ” at””th a-mH
[n < a:kaN̊] 2
1570-1571, 1584, 1627, 1657, 1673, 1674 2 , 1224, 1226
dhuvacolāsi [d ” H uVaco:la:s”i] 1 1154
˙ H 1675, 1686, 1689-1692, 1696-1698, 1706 2 , natthi [n ” at””th i] 34 107, 196, 202 2 , 229,
dhuvalohitāsi [d ” uVal”o:Hit”a:s”i] 1 394 4 , 415, 568, 573, 995 2 , 1182 2 , 1556
1714 5 , 1715-1717, 1719, 1721-1723, 1731,
1154
1736, 1738-1741, 1745-1747, 1755-1756, 2 , 1557, 1588-1590, 1600-1601, 1606, 1641,
dhotaṁ [d H
” o:t”aN̊] 1 1949 1759, 1760 2 , 1762, 1763 9 , 1764, 1765 5 , 1651, 1662, 1665, 1670, 2309 2 , 2310, 2421
dhotāni [d ” H o:t”a:n ” i] 1 2196 1776, 1779 4 , 1780 5 , 1782-1783, 1787 2 , natthuñca [n ” at””th uñca] 1 453
dhovati [d H
” o:Vat”i] 2 1954, 2201 1788-1790, 1808 3 , 1811 2 , 1819-1825, natthuṁ [n ” at””th uN̊] 2 485-486
dhovanañca [d ” H o:Van ” añca] 1 2097 1826 5 , 1827 9 , 1832-1833, 1837 3 , 1840 nattheso [n ” at””th e:s”o:] 2 720-721
dhovantassa [d ” H o:Van ””tas””sa] 1 379 2 , 1846-1851, 1853, 1854 5 , 1855 9 , 1866,
nadiyā [n ” ad” ija:] 4 344-345, 534, 766
dhovantiyā [d ” H o:Van ””tija:] 2 1954, 1881 4 , 1887 3 , 1888-1889, 1899, 1900 4 ,
nadiṁ [n ” ad” iN̊] 11 39, 347-348, 373,
2201 1901, 1902 2 , 1903, 1904 2 , 1905-1909,
1421 3 , 1422-1423, 1424 2
dhovantiyo [d ” H o:Van ””tijo:] 2 2189 2 1910 3 , 1911 3 , 1912 3 , 1913 3 , 1914 3 ,
nadı̄ [n ” i:] 2 378, 1729
” ad
1915, 1936, 1943, 1958, 1961 2 , 1976,
dhovāti [d ” H o:Va:t”i] 2 1949, 2196 nadı̄titthe [n ” ad ” i:t”it””th e:] 1 250
H 1979, 1982 2 , 1983, 1999-2000, 2001 2 ,
dhovāpitaṁ [d ” o:Va:pit”aN̊] 1 1949 nanu [n ” u] 24 55, 68 3 , 70 3 , 77 3 ,
” an
H 2009, 2013 2 , 2016, 2018, 2042, 2044,
dhovāpitāni [d ” o:Va:pit”a:n ” i] 1 2196 2070, 2071 2 , 2076 2 , 2086 2 , 2087, 2088 78, 208 2 , 777 3 , 997, 1134, 1185, 1221,
dhovāpeti [d ” H o:Va:pe:t”i] 24 1950 4 , 3 , 2089-2090, 2140 2 , 2141-2143, 2153, 1237, 1982, 2239, 2364
1951 2 , 1952 2 , 1953 3 , 1954 2 , 2197 4 , 2158, 2160 3 , 2161 6 , 2162 4 , 2163 2 , nandı̄ [n ” an”d” i:] 2 765 2
2198 2 , 2199 2 , 2200 2 , 2201 2191, 2213 5 , 2229 5 , 2239, 2257, 2271 4 , nappatirūpaṁ [n ” appat”iru:paN̊] 5
dhovāpethapi [d ” H o:Va:pe:t”h api] 1 2273 6 , 2274, 2275 3 , 2276, 2278 5 , 2283, 1133, 1569 2 , 1804, 1829
2191 2284 5 , 2288 4 , 2289 3 , 2307-2308, 2319 nappahoti [n ” appaHo:t”i] 3 1921 2 ,
dhovāpentipi [d ” H o:Va:pe;n ””tipi] 2 3 , 2326, 2336, 2363 2 , 2364, 2366, 2421 3 1931
2189 2 nakayavikkayasaññı̄ namati [n ” amat”i] 3 553 3
dhovāpeyya [d ” H o:Va:pe;jja] 2 1944, [n
” akajaVikkajas”aññi:] 2 2246-2247 namaranādhippāyassa
2192 nakayavikkaye [n ” akajaVikkaje:] 3 ˙
[n
” amarana:d” H ippa:jas””sa] 1 449
dhovāpesı̄ti [d ” H o:Va:pe:s”i:t”i] 1 1943 2247 3

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(362) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

namaranādhippāyassāti nāgamessasi [n ” a:game;s””sas”i] 1 2075 745, 760, 762 3 , 763-767, 776, 777 2 , 995
˙ 2 , 996-997, 1000, 1002, 1005-1006, 1007
[n
” amarana:d ” H ippa:jas””sa:t”i] 21 461, nāgarājā [n ” a:gara:éa:] 9 1421 2 , 1422
464, 477, 479, 483, 485, 487, 489, 491, 493, 2 , 1423 2 , 1424 2 , 1427 2 , 1009-1020, 1133-1134, 1137, 1139-1140,
495, 497, 499, 512, 514, 516, 519, 521, 523, nāgarājānaṁ [n ” a:gara:éa:n ” aN̊] 5 1146-1154, 1182 2 , 1183-1185, 1188, 1190,
525, 527 1422, 1423 2 , 1424 2 1198, 1221-1222, 1232-1233, 1238-1241,
namo [n ” amo:] 1 1 nāgassa [n ” a:gas””sa] 7 1421 5 , 1427 2 1253-1272, 1420, 1429, 1431, 1435-1436,
1438-1439, 1453 2 , 1454 2 , 1455 2 , 1456
namocanādhippāyassa nāgaṁ [n ” a:gaN̊] 1 1421
2 , 1457-1458, 1512-1514, 1516-1517, 1529
[n
” amo:can ” H ippa:jas””sa] 1 941
” a:d nāgānaṁ [n ” a:ga:n ” aN̊] 1 766
2 , 1530 2 , 1531 2 , 1532 2 , 1533-1534,
namocanādhippāyassāti nāgānogāhanena 1566, 1571-1573, 1578, 1581, 1585, 1626 4 ,
[n
” amo:can ” H ippa:jas””sa:t”i] 17
” a:d [n
” a:ga:n ” o:ga:Han ” e:n
” a] 1 712 1628-1630, 1640-1641, 1643-1651, 1654,
946-947, 949, 952, 954, 956, 958, 960, 962, nāgiyā [n ” a:gija:] 1 172 1658, 1676-1678, 1681, 1704 2 , 1705, 1729
964, 971, 976, 978, 980, 982, 984, 988
nāgı̄ [n” a:gi:] 1 142 6 , 1730, 1735 2 , 1753-1756, 1757 2 , 1763,
namh< i [n” a-mH < i] 2 377, 2158 nāgo [n ” a:go:] 1 1428 1768, 1804-1805, 1808, 1811 3 , 1812,
nayidaṁ [n ” ajid” aN̊] 5 41-45 nāñño [n ” a;ñño:] 1 2183 1815-1816, 1829-1830, 1837, 1840 3 ,
nayime [n ” ajime:] 5 360-361, 2016, nātikaddheyyāsı̄ti 1842-1843, 1862-1863, 1871-1872,
2042, 2364 ˙˙ 1883-1884, 1899, 1916, 1922-1923, 1927 2 ,
” a:t”ikaddH e;jja:s”i:t”i] 1 57
[n
nayimesaṁ [n ” ajime:s”aN̊] 2 1977, 2073 nādiyi [n ” a:d” iji] 2 1804, 1829 1942 2 , 1943, 1946-1948, 1957 3 , 1958,
nayya [n ” ajja] 1 2042 1961, 1965-1967, 1977-1979, 1982 2 ,
nānappakārakaṁ [n ” a:n
” appaka:rakaN̊]
narake [n ” arake:] 2 412, 436 1986-1989, 1991-1992, 1999-2001,
11 2222 2 , 2223, 2224 2 , 2225, 2227,
nalātikampi [n ” al”a:tikampi] 2 1753, 2004-2006, 2016-2018, 2021-2024,
2229, 2242, 2244-2245
1757˙ 2042-2044, 2048-2051, 2073-2075,
nānappakārakāti 2078-2080, 2081 2 , 2082, 2098-2100, 2103,
nava [n ” aVa] 1 1796 [n
” a:n” appaka:raka:t”i] 1 2251 2109-2111, 2114-2115, 2121-2122,
navakammaṁ [n ” aVakammaN̊] 8 nānā [n ” a:n
” a:] 1 1682 2124-2125, 2135-2137, 2147-2148,
473-478, 525-526 nānāovarakā [n ” a:n
” a:-o:Varaka:] 9 2166-2167, 2169, 2176-2177, 2191,
navakā [n ” aVaka:] 1 1565 1901-1909 2194-2195, 2205-2206, 2209-2210,
navanı̄taṁ [n ” aVan” i:t”aN̊] 5 438, 2311, nānākulassa [n ” a:kul”as””sa] 14 1900,
” a:n 2222-2224, 2227 4 , 2228, 2240-2241, 2244,
2314, 2315 2 1902, 1904-1915 2252-2254, 2260-2261, 2262 3 , 2273-2276,
navamaṁ [n ” aVamaN̊] 7 929, 1672, nānākulā [n ” a:n” a:kul”a:] 5 26 2 , 28 2 , 2278-2280, 2283 4 , 2312-2313, 2315 5 ,
1866, 2069, 2237, 2257, 2420 1729 2323-2324, 2336-2337, 2342, 2350-2352,
navamūlakampi [n ” aVamu:l”akampi] nānāgabbhā [n ” a:n” a:gabbH a:] 9 2356, 2364-2367, 2369-2371, 2373,
2 849, 884 1901-1909 2378-2379, 2385, 2387-2388, 2392 2 , 2394,
navamūlakaṁ [n ” aVamu:l”akaN̊] 4 nānāgottā [n ” a:go;t””ta:] 5 26 2 , 28
” a:n 2401-2402, 2406-2408, 2421-2422,
1286, 1331, 1353, 1366 2 , 1729 2425-2428
navarattaṁ [n ” aVarat””taN̊] 1 1169 nānājaccā [n ” a:éacca:] 5 26 2 , 28
” a:n nāmakammaṁ [n ” a:makammaN̊] 2
navaratto [n ” aVarat””to:] 1 1169 2 , 1729 786, 1787
navaṁ [n ” aVaN̊] 11 2123-2124, 2130, nānānāmā [n
” a:n
” a:n” a:ma:] 5 26 2 , 28 nāmaleso [n ” a:mal”e:s”o:] 2 1640, 1643
2138, 2140, 2146-2147, 2154, 2165, 2171, 2 , 1729 nāmaṁ [n ” a:maN̊] 3 64 3
2281 nānāpupphāni [n ” a:n” a:pupph a:n ” i] 2 nāmāhaṁ [n ” a:ma:HaN̊] 2 542 2
navāvutaṁ [n ” aVa:Vut”aN̊] 1 1171 26, 28 [n
” a:-mH
nāmh
< āka ṁ < a:kaN̊] 2
navāvuto [n ” aVa:Vut”o:] 1 1171 nānujānāti [n
” a:n
” uéa:n ” a:t”i] 1 1675 1176-1177
navāhā [n
” aVa:Ha:] 1 1935 nānujānissati [n ” a:n” uéa:n”is””sat”i] 1 nāyasm < ā [n ” a:ja-s”ma:] 1 1626
<
navāhuppanne [n ” aVa:Huppan ”n
” e:] 1 1673
nāyyo [n ” a;jjo:] 1 1237
1935 nānujānissatha [n
” a:n ” is””sat”h a]
” uéa:n 1
nārahati [n ” a:raHat”i] 1 197
navo [n ” aVo:] 2 86, 2283 50
nālaṅkammaniyanti
nassati [n ” as””sat”i] 7 1880, 1919, 1939, nānūpacāraṁ [n
” a:n
” u:paca:raN̊] 5
[n
” a:l”aNkamman ” ijan””ti] 1 1833
2270, 2321, 2398, 2419 1898 5
nālaṅkammaniyaṁ
nassantipi [n ” as””san””tipi] 1 2401 nānūpacārā [n
” a:n
” u:paca:ra:] 1 1898
[n
” a:l”aNkamman ” ijaN̊] 1 1831
nassarati [n ” as””sarat”i] 6 1600 3 , 1606 3 nānūpacāro [n” a:n
” u:paca:ro:] 10 1898
nālapantı̄ti [n ” a:l”apan ””ti:t”i] 1 1569
nassı̄ti [n ” as””si:t”i] 3 301-303 9 , 1916
nālapiṁsu [n ” a:l”apiN̊s”u] 2 1569 2
nasseyya [n ” as””se;jja] 1 2289 nāparaṁ [n” a:paraN̊] 1 17
nālaṁvacanı̄yā [n ” a:l”aN̊Vacan” i:ja:] 1
nahānaṁ [n ” aHa:n ” aN̊] 1 1862 nābhijānāmi [n” a:bH iéa:n
” a:mi] 2 1570,
1414
naheva [n ” aHe:Va] 1 1859 1627
nālaṁvacanı̄yāyāti
nalerupucimandamūle ” a:bH ijaN̊] 1 183
nābhiyaṁ [n [n
” a:l”aN̊Vacan
” i:ja:ja:t”i] 1 1414
”˙ale:rupuciman
[n ”d” amu:l”e:] 2 2 2 nābhiramāmı̄ti [n ” a:bH irama:mi:t”i] 1
nāvatthaṁ [n ” a:Vatth aN̊] 3 230, 236 2
naṁ [n ” aN̊] 118 50, 1022-1035, 97 ˙ ˙
nāvaharāmāti [n ” a:VaHara:ma:t”i] 1
1037-1060, 1062-1079, 1081-1101, nābhiramissati ” a:bH iramis””sat”i]
[n 1
286
1155-1166, 1203-1209, 1225, 1227, 1573, 50
nāvaṁ [n ” a:VaN̊] 2 236, 1126
1581, 1630, 1654, 1673 5 , 1674 2 , 1675 5 , nāma [n ” a:ma] 486 41 2 , 55 2 , 57, 58
nāvā [n
” a:Va:] 5 236, 1112, 1898, 1909 2
2239, 2308 2 2 , 68, 70 3 , 77, 78 2 , 89 2 , 103 2 , 104
nāvāya [n” a:Va:ja] 1 236
nāgacchissanti [n ” a:gacch is””san
””ti] 1 2 , 106, 107 2 , 162, 183-184, 193, 194 2 ,
199, 201 2 , 202-204, 208-209, 212-213, 214
nāvuso [n ” a:Vus”o:] 3 724, 731-732
2385
2 , 215 2 , 218, 219 2 , 220 2 , 225, 228, nāsakkhimh < ā [n” a:s”akkh i-mH
< a:] 1 82
nāgadante [n” a:gad ” an
””te:] 1 234
nāgamaṁsu [n ” a:gamaN̊s”u] 1 2385 229 2 , 231-235, 236 2 , 237 2 , 238, 239 nāsakkhiṁ [n ” a:s”akkh iN̊] 2 65, 67
2 , 240, 241 2 , 242 2 , 243, 244 2 , nāsacchinnassa [n ” a:s”acch in
”n”as””sa] 1
nāgamesı̄ti [n
” a:game:s”i:t”i] 1 2075
245-260, 367, 372, 378, 382, 390, 394 2 , 407
nāgamessatı̄ti [n ” a:game;s””sat”i:t”i] 2
395-396, 400 2 , 406-407, 414, 415 2 , nāsāpeyyāti [n” a:s”a:pe;jja:t”i] 1 1569
2073-2074
430-448, 541, 558, 572, 573 2 , 574, 744 3 ,

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(363)

nāsetabbā [n
” a:s”e:t”abba:] 6 137 4 , ” ikh ani:jama:n
nikhanı̄yamāne [n ” e:] nipajja [n ” ipaééa] 1 1178
185, 187 ˙
2 1811, 1840 nipajjāya [n ” ipaééa:ja] 12 1819-1824,
nāsetabbo [n” a:s”e:t”abbo:] 5 137 4 , ” ikh a:t”aN̊] 1 231
nikhātaṁ [n 1846-1851
186 nikhādanampi [n ” ikh a:d
” an
” ampi] 1 nipajji [n” ipaééi] 2 46, 1181
nāsetha [n ” a:s”e:t”h a] 2 1570-1571 1438 nipatanti [n ” ipat”an””ti] 4 749-752
nāsesuṁ [n ” a:s”e:s”uN̊] 1 1571 ” ikh a:d
nikhādanaṁ [n ” an
” aN̊] 3 545, nipannassa [n ” ipan”n” as””sa] 1 1849
nāssudha [n ” a;s””sud ” H a] 2 377, 2158 1417, 1436 nipannaṁ [n ” ipan”n” aN̊] 1 150
nāhaṁ [n ” a:HaN̊] 62 4, 162, 173, nigaccheyya [n” igacch e;jja] 3 70, 78, nipannā [n ” ipan”n” a:] 2 1814, 1841
178-180, 188, 249, 267, 335, 336 2 , 425, 541
nipanno [n ” ipan”n” o:] 30 50, 175-181,
461, 467, 477, 530, 568 2 , 726, 946, 949, nigamapūjitaṁ [n ” igamapu:éit”aN̊] 3 1820 7 , 1822 4 , 1824 2 , 1847 4 , 1849 3 ,
1122, 1221 2 , 1222-1223, 1227, 1236, 1512 2 , 1514 1851 2
1238-1239, 1819 2 , 1820 2 , 1821 2 , 1822 nigamabandhanena nipannokāso [n ” ipan ”n” o:ka:s”o:] 1 2407
2 , 1823 2 , 1824 2 , 1846 2 , 1847 2 , 1848 [n
” igamaban ”d” H an
” e:n
” a] 1 222 nipannoti [n ” ipan
”n ” o:t”i] 8 1819, 1821,
2 , 1849 2 , 1850 2 , 1851 2 , 1887, 1942, nigamaṁ [n ” igamaN̊] 3 94, 1765-1766 1823-1824, 1846, 1848, 1850-1851
1957, 2140, 2239, 2336 2 nigamā [n ” igama:] 1 223 nipātento [n ” ipa:t”e;n””to:] 1 453
nālikodanaṁ [n ” a:liko:d ” an” aN̊] 1 2262 nigamo [n ” igamo:] 2 96, 1766
˙ nipātesuṁ [n ” ipa:t”e:s”uN̊] 2 495-496
nikacca [n
” ikacca] 1 547 nigamopi [n ” igamo:pi] 1 1766 nippı̄lanā [n
” ippi:lan ” a:] 2 1017-1018
nikkujjitaṁ [n ” ikkuééit”aN̊] 1 18 niggahāya [n ” iggaHa:ja] 1 71 nippı̄l˙iyamānā [n ” ippi:lijama:n ” a:] 1
nikkhantā [n ” ikkh an ””ta:] 2 1411, 1413 niggahe [n ” iggaHe:] 1 455 1957 ˙
nikkhamanti [n ” ikkh aman ””ti] 6 753 6 nigrodhārāme [n ” H a:ra:me:] 2
” i-gro:d nippı̄liyamāno [n ” ippi:lijama:n ” o:] 3
nikkhamanto [n ” ikkh aman ””to:] 1 321 < <
2189, 2273 1977,˙ 2072, 2421
nikkhami [n ” ikkh ami] 3 321 3 niccabhattaṁ [n ” iccabH at””taN̊] 1 1566 nibbattaṁ [n ” ibbat””taN̊] 1 2315
nikkhamitabbanti niccabhattikāti [n ” iccabH at””tika:t”i] 2 nibbānāya [n ” ibba:n ” a:ja] 3 68, 70, 777
” ikkh amit”abban
[n ””ti] 1 1564 1568 2 nibbāhāpetv < ā [n
” ibba:Ha:pe:-t ”Va:] 2
nikkhamitv < ā [n ” ikkh ami-t”Va:] 7 ” iccabH at””tiko:]
niccabhattiko [n 1 <
< 57, 197
301-303, 1133, 1804, 1829, 1982 2203 H
h
nibbujjhantipi [n ” ibbuéé an ””tipi] 1
nikkhame [n ” ikk ame:] 1 285 nicchavi [n ” icch aVi] 1 708 1753
nikkhāmeti [n ” ikkh a:me:t”i] 3 245 3 nicchavitthı̄ [n ” icch aVit””th i:] 1 710 ” ibbuééH is””san
nibbujjhissantipi [n ””tipi]
nikkhittaṁ [n ” ikkh it””taN̊] 28 231-232, nicchaviṁ [n ” icch aViN̊] 2 748, 757 1 1757
235-237, 239-244, 1899, 1900 2 , 1901, 1902 nicchāresi [n ” icch a:re:s”i] 1 994 ” ibbe:th e;n
nibbethenti [n ””ti] 2 1570,
2 , 1903, 1904 2 , 1905-1909, 1914 3 ” iééH a:ji] 1 943
nijjhāyi [n 1627 ˙
nikkhittāni [n ” ikkh it””ta:n ” i] 8 26, 28, nitthānaṁ [n ” itth a:n” aN̊] 3 1417, 1420 nibbhogo [n” ibbH o:go:] 3 6 3
196, 198, 199 2 , 201, 1883 2˙ ˙ nimantanaṁ [n ” iman ””tan” aN̊] 3
nikkhittānı̄ti [n ” ikkh it””ta:n ” i:t”i] 3 1922 nitthitacı̄varasm 1673-1675
2 , 2387 ˙˙ < inti
” itth it”aci:Vara-s”min
[n ””ti] 3 1868, 1893, nimantitattha [n ” iman ””tit”at””th a] 1 36
nikkhipa [n ” ikkh ipa] 2 2362 2 <
1925 nimantitamh< a [n” iman ””tit”a-mH< a] 1 36
nikkhipati [n ” ikkh ipat”i] 8 238-242,
nitthitaṁ [n ” itth it”aN̊] 104 37, 81, 632, nimantitā [n
” iman ””tit”a:] 3 35, 1804,
249, 2220, 2289 ˙ ˙ , 671, 675, 680, 687,
647 692 2 , 703 2 , 1829
nikkhipanti [n ” ikkh ipan ””ti] 1 1922
770, 773, 820, 823, 842, 848, 852, 855, 877, nimanteti [n ” iman ””te:t”i] 1 3
nikkhipantı̄ti [n ” ikkh ipan ””ti:t”i] 1 1923
883, 887, 893, 896, 902, 905, 908, 911, 914, nimantetı̄ti [n ” iman ””te:t”i:t”i] 1 3
nikkhipi [n ” ikkh ipi] 1 300 917, 920, 923, 926, 929, 932 2 , 992, 1036,
nimantetv < ā [n ” iman ””te:-t”Va:] 3
nikkhipitabbanti [n ” ikkh ipit”abban ””ti]
1061, 1132, 1179, 1219, 1285, 1289, 1302, <
733-734, 756
2 1932, 2393 1306, 1316, 1320, 1330, 1334, 1340, 1352,
nikkhipitabbaṁ [n ” ikkh ipit”abbaN̊] 5 nimanteyya [n ” iman ””te;jja] 1 4
1356, 1365, 1369, 1379, 1383, 1392, 1396
1924, 1932, 2334, 2389, 2393 2 , 1416, 1511, 1555, 1625, 1672, 1703,
nimanteyyaṁ [n ” iman ””te;jjaN̊] 1 4
nikkhipitabbo [n ” ikkh ipit”abbo:] 1 1728, 1752, 1795, 1797, 1801, 1860, 1882, nimittakammanti
2289 1920, 1940, 1955, 1973, 1997, 2014, 2040, [n
” imit””takamman ””ti] 2 230, 416
nikkhipitunti [n h
” ikk ipit”un ””ti] 6 2069 , 2095, 2108 , 2120 , 2134 , 2157 , 2175, nimittakamma ṁ [n” imit””takammaN̊]
1921-1922, 2386-2387, 2400-2401 2188, 2202, 2221, 2237, 2249, 2272, 2306, 2 260, 448

nikkhipitv< ā [n” ikkh ipi-t”Va:] 32 302 3 , 2322, 2335, 2349, 2361, 2384, 2399, 2420, nimittamattāsi [n ” imit””tamat””ta:s”i] 1
< 2433, 2437 1154
1181, 1883 2 , 1884 2 , 1899, 1900 2 , 1901,
nitthitā [n ” itth it”a:] 4 675, 692, 703, nimittampi [n ” imit””tampi] 1 75
1903, 1905-1909, 1910 2 , 1911 2 , 1912 2 , ˙˙
1913 2 , 1914-1915, 2401 2 , 2402 2
2438 nimittaṁ [n ” imit””taN̊] 14 54, 104,
nitthito [n ” itth it”o:] 8 40, 74, 139, 281, 160-161, 260 2 , 298-299, 316-317, 448 2 ,
nikkhipissati [n ” ikkh ipis””sat”i] 1 2086 ˙ ˙ , 1080, 1828, 1856
h 450 2217, 2233
nikkhipissanti [n ” ikk ipis””san ””ti] 1 h ubH i-t
nitthubhitv < ā [n
” itt ” Va:] 3 nimitte [n” imit””te:] 1 171
1923 ˙˙ <
h 1181-1183 nimittena [n ” imit””te:n ” a] 5 104, 260 2 ,
nikkhipissantı̄ti [n ” ikk ipis””san ””ti:t”i] 1
1922
nidāne [n ” id
” a:n ” e:] 29 69, 78, 84, 204, 448 2
209, 390, 777, 997, 1134, 1185, 1233, 1420, nimittehi [n ” imit””te:Hi] 3 101, 102 2
nikkhipeyya [n ” ikkh ipe;jja] 5 1924,
1558, 1570, 1627, 1757, 1866, 1887, 1921, nimugga ṁ [n
” imuggaN̊] 2 755-756
1935, 2389, 2403, 2412
h 1962, 1983, 2141, 2164, 2191, 2257, 2277, nimuggo [n
” imuggo:] 1 709
nikkhipeyyāti [n ” ikk ipe;jja:t”i] 2
2308, 2386, 2400 nimujjati [n ” imuééat”i] 1 235
2395, 2412
niddaṁ [n ” id
”d” aN̊] 2 780 2 nimmānaratı̄ [n ” imma:n ” arat”i:] 1 63
nikkhepapadāni [n ” ikkh e:papad ” a:n” i]
niddisi [n ” id
”d”is”i] 3 2070, 2076, 2087 niyato [n ” ijat”o:] 3 34, 1825, 1853
8 1275, 1292, 1309, 1323, 1346, 1359,
1372, 1386
niddisitabbo [n ” id
”d”is”it”abbo:] 2 2076, niyyamānaṁ [n ” ijjama:n ” aN̊] 1 200
2086
nikhanissāmi [n ” ikh anis””sa:mi] 2 260, niyyāsı̄ti [n ” ijja:s”i:t”i] 1 200
448 ˙
ninnaṁ [n ” in
”n” aN̊] 2 1430 2 nirabbudo [n ” irabbud ”o:] 3 34, 63 2

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(364) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

nirayakathaṁ [n ” irajakat”h aN̊] 3 444, nisı̄datha [n ” at”h a] 1 1568


” is”i:d 2010, 2036, 2065, 2089, 2104, 2116, 2130,
523-524 nisı̄danapaccattharanaṁ 2154, 2171, 2184, 2196, 2213, 2229, 2245,
nirayaṁ [n ” irajaN̊] 9 16, 70 2 , 78 2 , ˙ 2263, 2265, 2267, 2284, 2317, 2329, 2345,
[n
” is”i:d ” apaccat””th aranaN̊] 1 1953
” an
455, 541 2 , 548 2357, 2380, 2395, 2416, 2429
nisı̄danasanthatasikkhāpada
niraye [n ” iraje:] 2 745, 763 [n
” is”i:d
” an ””th at”as”ikkh a:pad
” as”an ” a] 1 nissajjitabbaṁ [n ” is””saééit”abbaN̊] 52
nirādı̄navo [n ” ira:d” i:n” aVo:] 3 34, 63 2 (1.4.2.5) 1873 2 , 1897 2 , 1935 2 , 1949 2 , 1969 2 ,

niruttipatheti [n ” irut””tipat”h e:t”i] 3 1993 2 , 2010 2 , 2036 2 , 2065 2 , 2089 2 ,


nisı̄danasanthatasikkhāpadaṁ
2104 2 , 2116 2 , 2130 2 , 2154 2 , 2171 2 ,
301-303 [n
” is”i:d
” an ””th at”as”ikkh a:pad
” as”an ” aN̊] 1
2213 2 , 2229 2 , 2245 2 , 2317 2 , 2329 2 ,
niruttipatho [n ” irut””tipat”h o:] 1 301 2175
2345 2 , 2357 2 , 2380 2 , 2395 2 , 2416 2 ,
niruttiyā [n ” irut””tija:] 1 283 nisı̄danasanthataṁ
2429 2
nirodhānupassı̄ [n ” H a:n
” iro:d ” upas””si:] [n
” is”i:d
” an ””th at”aN̊] 3
” as”an 2165, 2171 2
nissajjitabbāni [n ” is””saééit”abba:n
” i] 4
1 388 nisı̄danaṁ [n ” is”i:d
” an
” aN̊] 3 302, 2166,
2184 2 , 2196 2
nirodhāya [n ” iro:d ” H a:ja] 3 68, 70, 777 2251
nissajjitabbo [n ” is””saééit”abbo:] 5 2263
nilı̄no [n” il”i:n
” o:] 1 151 nisı̄danti [n ” is”i:d” an ””ti] 2 368, 1753
2 , 2281, 2284 2
nilı̄yiṁsu [n ” il”i:jiN̊s”u] 1 75 nisı̄dantu [n ” is”i:d” an ””tu] 1 734
nivatthampi [n ” iVat””th ampi] 2 1948, nisı̄danto [n ” is”i:d” an ””to:] 2 451, 458 < ā [n
nissajjitv ” is””saééi-t”Va:] 9 1873,
<
1875, 1877, 2213, 2229, 2263, 2265, 2267,
2169 nisı̄dantopi [n ” is”i:d ” an ””to:pi] 1 754
2284
nivatthāya [n ” iVat””th a:ja] 1 2334 nisı̄di [n ” i] 37 3, 22, 24, 36 2 , 38,
” is”i:d
nissatthacı̄varaṁ [n ” is””satth aci:VaraN̊]
nivasanti [n ” iVas”an ””ti] 3 1755-1757 41-42, 51, 55, 57, 151, 201 2 , 383, 1180 2 , ˙ ˙ , 1875, 1877, 1881 2
5 1873
nivātaṁ [n ” iVa:t”aN̊] 2 1569 2 1419, 1430, 1557, 1566, 1674, 1756, 1942
2 , 1956, 1974, 2159, 2204 2 , 2307-2309,
nissatthapattaṁ [n ” is””satth apat””taN̊]
nivāsetabbanti [n ” iVa:s”e:t”abban ””ti] 1 1 2271˙˙
2310 2 , 2364 2
2327 ” is””satth apat””to:] 4
nivāsetabbaṁ [n ” iVa:s”e:t”abbaN̊] 3 nisı̄ditabbaṁ [n ” is”i:d ” it”abbaN̊] 2 458, nissat˙t˙hapatto [n
2263, 2265, 2267, 2271
2088
2325, 2327, 2334 ” is””satth aN̊] 4 1874, 1876,
nivāseti [n ” iVa:s”e:t”i] 6 2329, 2331 3 , nisı̄ditv < ā [n ” is”i:d” i-t”Va:] 15 1445, 1449, nissat˙t˙haṁ [n
< 2187, 2319
2334 2 1521, 1525, 1873, 1875, 1877, 1887, 2141,
nissattho [n ” is””satth o:] 2 2264, 2266
2213, 2229, 2263, 2265, 2267, 2284 ˙ ˙ ṁ [n
nivāsetv< ā [n” iVa:s ”e:-t” V a:] 25 19, 36, nissaya ” is””sajaN̊] 4 2160 4
< nisı̄dissanti [n ” is”i:d ” is””san ””ti] 1 1757
38, 53, 57, 75, 149 7 , 742, 1180, 1418, nissaṁsayaṁ [n ” is””saN̊s”ajaN̊] 5 75,
nisı̄diṁsu [n ” is”i:d ” iN̊s”u] 3 539, 744, 1568
1568, 1754, 1756, 1803, 1942, 1956, 2204, 1568 2 , 2309-2310
2309 2
nisı̄deyya [n
” is
” i:d
” e;jja] 1 458
nissāya [n ” is””sa:ja] 4 52, 55 2 , 2421
nivāsetha [n ” iVa:s”e:t”h a] 1 2324 nisı̄deyyāmāti [n ” is”i:d” e;jja:ma:t”i] 1
nisseniyā [n ” is””se:nija:] 4 1454, 1456,
1568
nivāsenti [n ” iVa:s”e;n ””ti] 1 2323 1530,˙ 1532
nissaggiyakanda [n ” is””saggijakanda]
nivāseyya [n ” iVa:s”e;jja] 1 2325 ˙˙ nı̄tā [n ” i:t”a:] 1 372
1 (1.4)
nivāsesi [n ” iVa:s”e:s”i] 1 308 nı̄te [n ” i:t”e:] 1 372
nissaggiyakandaṁ
nivāsesı̄ti [n ” iVa:s”e:s”i:t”i] 1 308 ˙˙ nı̄lañca [n ” i:l”añca] 27 853, 854 8 , 858,
h
[n
” is””saggijakandaN̊] 1 2437
nivāsessatha [n ” iVa:s”e;s””sat” a] 1 2324 862, 864, 866, 868, 870, 872, 874-875, 878
nissaggiyaṁ [n ” is””saggijaN̊] 270
nivāsessanti [n ” iVa:s”e;s””san ””ti] 1 2323 2 , 880, 882, 886, 888-890, 892
1077-1079, 1099-1101, 1864, 1867, 1873 3 ,
nivitthokāso [n h
” iVitt o:ka:s”o:] 1 2407 1874-1877, 1878 10 , 1879, 1885, 1892, nı̄laṁ [n ” i:l”aN̊] 19 783, 787, 805, 818,
˙ ˙ [n
nivisi ” iVis”i] 1 2308 894-895, 898, 900, 903-904, 907, 910, 913,
1897 3 , 1917 4 , 1918, 1924, 1935 2 , 1937
nivesanaṁ [n ” iVe:s”an ” aN̊] 15 36, 38, 53, 916, 919, 922, 925, 928, 930
4 , 1938, 1944, 1949 4 , 1950-1952, 1959,
55, 57, 201, 1180, 1568, 1898, 1901-1902, 1963, 1969 2 , 1970 3 , 1980, 1984, 1993 2 , nı̄harati [n
” i:Harat”i] 1 231
2309 2 , 2310, 2364 1994 3 , 2002, 2010 2 , 2011 3 , 2019, 2036 nı̄hari [n ” i:Hari] 2 158-159
nivesane [n ” iVe:s”an ” e:] 1 37 2 , 2037 3 , 2045, 2065 2 , 2066 3 , 2076, nı̄haritv < ā [n ” i:Hari-t”Va:] 1 2364
<
nisajja [n ” is”aééa] 1 383 2089 2 , 2092 3 , 2101, 2104 2 , 2105 4 ,
nı̄hareyya [n ” i:Hare;jja] 1 290
nisajjaṁ [n ” is”aééaN̊] 35 1803, 1804 2 , 2112 , 2116 2 , 2117 4 , 2123 , 2130 2 , 2131
nu [n ” u] 42 13, 21, 24, 26, 100 2 ,
1805 2 , 1806 2 , 1814, 1818, 1826 4 , 1827 4 , 2138, 2146, 2154 2 , 2155 4 , 2165, 2171
145-147, 292-293, 371 2 , 382, 457-458,
4 , 1829 4 , 1830 2 , 1831 2 , 1841, 1845, 2 , 2172 4 , 2178, 2184 2 , 2185 3 , 2192,
534, 553, 713, 724, 733-734, 740, 743-744,
1854 4 , 1855 4 2197-2199, 2207, 2211-2212, 2213 2 , 2218
775-776, 780, 945, 991, 1113, 1169, 1412,
3 , 2225, 2229 10 , 2234 6 , 2242, 2245 2 ,
nisajjāya [n ” is”aééa:ja] 16 1819-1824, 1418, 1556-1557, 1729 2 , 1866, 2257, 2308
2246 3 , 2255, 2258, 2268 10 , 2269, 2281,
1826-1827, 1846-1851, 1854-1855 2
2291 5 , 2292 5 , 2293 2 , 2294-2295, 2296
nisinnassa [n ” is”in
”n ” as””sa] 3 41, 1848 2 nūnāvuso [n” u:n ” a:Vus”o:] 1 727
2 , 2297-2300, 2301 2 , 2302 2 , 2303-2304,
nisinnaṁ [n ” is”in”n”aN̊] 10 36, 41, 1180, 2314, 2317 3 , 2318 9 , 2325, 2328, 2329 2 , negamassa [n ” e:gamas””sa] 2 2072 2
1430, 1566, 1804, 1829, 1956, 1974, 2310
2330 3 , 2331 3 , 2338, 2344, 2345 2 , 2346 negamena [n ” e:game:n ” a] 2 2072 2
nisinnā [n ” is”in”n ”a:] 2 1814, 1841 3 , 2353, 2357 2 , 2358 3 , 2367, 2380 2 , netaṁ [n ” e:t”aN̊] 63 68, 70, 77-78,
nisinnāti [n ” is”in”n” a:t”i] 1 1803 2381 3 , 2389, 2395 3 , 2396 4 , 2397, 2403, 163-165, 183-184, 204, 208-209, 390, 396,
nisinne [n ” is”in”n ” e:] 4 1814 2 , 1841 2 2416 2 , 2417 4 , 2418, 2423, 2429 2 , 2430 541, 777, 997, 1134, 1185, 1233, 1241,
nisinno [n ” is”in”n ” o:] 41 3, 22, 24, 41-42, nissaggiyā [n ” is””saggija:] 2 1861, 2436 1420, 1436, 1514, 1572, 1629, 1678, 1705,
51, 201, 205, 744, 1419, 1557, 1674, 1819 nissaggiyāni [n ” is””saggija:n ” i] 6 2184 2 , 1729-1730, 1757, 1805, 1830, 1863, 1884,
7 , 1821 4 , 1823 2 , 1846 5 , 1848 3 , 1850 2196 4 1923, 1943, 1958, 1979, 2001, 2018, 2044,
2 , 1999, 2160, 2204, 2307-2308, 2364 2075, 2100, 2111, 2122, 2137, 2177, 2191,
nissaggiyena [n ” is””saggije:n ” a] 37 417,
nisinnokāso [n ” is”in”n” o:ka:s”o:] 1 2407 2206, 2224, 2241, 2254, 2275, 2280, 2313,
1071-1079, 1093-1101, 1950 3 , 1951 3 ,
nisinnoti [n ” is”in”n” o:t”i] 8 1820, 2324, 2337, 2352, 2366, 2388, 2402, 2422
1952 3 , 2197 3 , 2198 3 , 2199 3
1822-1824, 1847, 1849-1851 nissaggiyo [n ” is””saggijo:] 9 2263 3 , netthāraṁ [n ” e;t””th a:raN̊] 2 1763 2
nisı̄da [n ” is”i:d” a] 1 1178 2264-2267, 2284 2 netv< ā [n ” e:-t”Va:] 3 1223, 1755-1756
<
nisı̄dati [n ” is”i:d” at”i] 4 385, 718, 754, nissajjāmı̄ti [n ” is””saééa:mi:t”i] 34 1873, nerayikassa [n ” e:rajikas””sa] 3 444,
2088 1875, 1877, 1897, 1935, 1949, 1969, 1993, 523-524

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(365)

nesaṁ [n” e:s”aN̊] 5 13, 26, 28, 1982, 1998 pakkamissantipi [pakkamis””san
””tipi] paccayappatisaṁyuttavār... 29 1

nessatūti [n ” e;s””sat”u:t”i] 3 1224-1225, 1 1763 703 ˙


1227 pakkamissantı̄ti [pakkamis””san
””ti:t”i] paccayo [paccajo:] 10 26-27, 28 2 ,
nessāmı̄ti [n ” e;s””sa:mi:t”i] 5 248, 251, 1 1883 743-744, 1418, 2403, 2413 2
253-255 pakkamissāmāti [pakkamis””sa:ma:t”i] paccassosi [paccas””so:s”i] 8 35, 56, 61
no [n ” o:] 105 5-12, 20, 36, 59-60, 62, 66, 2 2336 2 2 , 742, 1557, 1566, 2307
68 3 , 70 3 , 77 2 , 78, 208, 378, 382, 390 pakkamissāmi [pakkamis””sa:mi] 2 paccassosuṁ [paccas””so:s”uN̊] 1 1758
2 , 538 4 , 775, 777 3 , 997, 1134, 1174, 2336 2 paccāgacchati [pacca:gacch at”i] 3
1185, 1445, 1480-1486, 1488, 1490, pakkamissāmı̄ti [pakkamis””sa:mi:t”i] 267, 425, 1564
1498-1504, 1521, 1544, 1548-1549, 1600 3 , 2 2336 2 paccāgañchi [pacca:gañch i] 4 1224,
1606 3 , 1679, 1689 2 , 1704, 1706 2 , 1711, pakkamiṁsu [pakkamiN̊s”u] 3 181, 1226, 1427, 1431
1714 2 , 1731, 1738 2 , 1765, 1780 2 , 191, 539 paccāgamissati [pacca:gamis””sat”i] 1
1819-1822, 1846-1849, 1924, 1931, 1935, pakkāmi [pakka:mi] 21 18, 36, 38-39, 50
1983, 2076 2 , 2088, 2090, 2135, 2160 2 , 41, 53, 55, 60, 175, 741, 1181, 1418-1419, paccāsā [pacca:s”a:] 1 1934
2213 2 , 2229 2 1427, 1431, 1674, 1756, 1956, 2162, 2190, paccāsācı̄varaṁ [pacca:s”a:ci:VaraN̊]
nopi [n ” o:pi] 1 36 2307 8 1935 7 , 1936
nh
< āpanabbhañjanena pakke [pakke:] 1 1956 paccāsāya [pacca:s”a:ja] 2 1924 2
[n
” Ha:pan ” abbH añéan ” e:n
” a] 1 453 pakkhajātā [pakkh aéa:t”a:] 1 253 paccāsāyāti [pacca:s”a:ja:t”i] 2
<
pakkhaṁ [pakkh aN̊] 1 1682 1934-1935
< āpesuṁ [n
nh ” Ha:pe:s”uN̊] 2 489-490
< pakkhāya [pakkh a:ja] 1 1710 paccāharati [pacca:Harat”i] 74
nh
< āya [n
” Ha:ja] 1 775 h
< pakkhāletv < ā [pakk a:l”e:-t”<Va:] 1 151 1273-1274, 1276-1277, 1279-1281,

< āyantassa [n
nh ” Ha:jan
<
””tas””sa] 5 h
pakkhittaṁ [pakk it””taN̊] 12 70 6 , 78
1283-1284, 1288, 1290-1291, 1293-1294,
949-951, 976-977 1296-1298, 1300-1301, 1305, 1307-1308,
6
1310-1311, 1313, 1315, 1319, 1321-1322,
< āyāmi [n
nh ” Ha:ja:mi] 1 776
<
h
pakkhipi [pakk ipi] 1 1942 1324-1325, 1327, 1329, 1333, 1335-1337,
nh āyi [n
” H a:ji] h
pakkhipitv < ā [pakk ipi-t”<Va:] 2 335,
1 776 1339, 1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355,
< <
2184 1357-1358, 1360, 1362, 1364, 1368,
nh
< āyitv< ā [n ” Ha:ji-t”Va:] 4 82, 775, 776
< < h o:]
pakkho [pakk 1 371 1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378, 1382,
2
pageva [page:Va] 5 105, 1002, 1570, 1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395, 1397 8 ,
nh
< āyiṁsu [n
” H a:jiN̊s
” u] 1 82
< 1627, 1808 1402, 1404-1405
pagganheyya [pagga-nH < e;jja] 3 1679, paccāharatipi [pacca:Harat”ipi] 1
˙< 2187
1731, 1765
[p] p pagganheyyuṁ [pagga-nH e;jjuN̊] 1 paccāharanti [pacca:Haran ””ti] 2 1398,
˙< < 1400
1706
pakatikathā [pakat”ikat”h a:] 2 1811, paccāharāpeti [pacca:Hara:pe:t”i] 1
1840 paggayha [pagga-jHa] 4 1679 2 , 1689
< < 1403
pakatiyāpāhaṁ [pakat”ija:pa:HaN̊] 1 2
paccāharāpenti [pacca:Hara:pe;n ””ti]
373 paggayhāti [pagga-jHa:t”i] 1 1685 2 1399, 1401
< <
pakatiyāpi [pakat”ija:pi] 1 2311 paggahetv < ā [paggaHe:-t”<Va:] 15 1445, paccitv < ā [pacci-t”<Va:] 2 745, 763
pakarane [pakarane:] 29 69, 78, 84, 1449, 1521, 1525, 1873, 1875, 1877, 1887,
204, 209˙, 390, 777, 997, 1134, 1185, 1233, paccutthāya [paccutth a:ja] 2
2141, 2213, 2229, 2263, 2265, 2267, 2284 ˙˙
1420, 1558, 1570, 1627, 1757, 1866, 1887, 2203-2204
paggahena [paggaHe:n ” a] 9 19, 22, 52
1921, 1962, 1983, 2141, 2164, 2191, 2257, paccutthāsi [paccutth a:s”i] 1 1956
2 , 534 2 , 1418 3 ˙˙
2277, 2308, 2386, 2400
paggāhikasālaṁ [pagga:Hikas”a:l”aN̊] paccuttheti [paccutth e:t”i] 2 3 2
pakāsito [paka:s”it”o:] 1 18 ˙˙
1 1999 paccuttheyya [paccutth e;jja] 1 4
pakāseti [paka:s”e:t”i] 1 2 ˙˙
paggharantı̄si [paggH aran ””ti:s”i] 1 paccuttheyyaṁ [paccutth e;jjaN̊] 1 4
pakkantova [pakkan ””to:Va] 2 1427, 1154
˙˙
paccuddhat asaññı̄
1431 ˙
paṅgacı̄renapi [paNgaci:re:n ” api] 2 [paccud”d” H atas”aññi:] 2 1917, 2417
pakkamatāyasm < ā 1753, 1757 paccuddharati [paccud ”d”H arat”i] 2
[pakkamat”a:ja-s”ma:] 5 1765 2 , 1775, pacatha [pacat”h a] 5 2098 2 , 2099, 1919, 2419
<
1779-1780 2100 2 paccupatthitaṁ [paccupatth it”aN̊] 9
pakkamati [pakkamat”i] 41 1474-1505, pacanto [pacan ””to:] 2 542 2 271-279 ˙ ˙
1542-1549, 2419 pacāpetv ā [paca:pe:-t ”V a:] 4 309-310, paccupatthitena [paccupatth it ”e:n
” a]
< < ˙ ˙ , 2083
pakkamanti [pakkaman ””ti] 2 35, 1883 369-370 3 2025, 2032
pakkamantipi [pakkaman ””tipi] 1 1763 paci [paci] 1 193 paccupatthitehi [paccupatth it”e:Hi]
pakkamantı̄ti [pakkaman ””ti:t”i] 1 1884 paccakkhātā [paccakkh a:t”a:] 7 90, ˙˙
2 2052, 2059
pakkamitunti [pakkamit”un ””ti] 1 36 98 2 , 99-102 paccupat thito [paccupatth it”o:] 1
pakkamituṁ [pakkamit”uN̊] 8 1887 2 , paccakkhāti [paccakkh a:t”i] 14 102 705 ˙˙
1888-1889, 2140-2143 14 paccūsasamayaṁ [paccu:s”as”amajaN̊]
pakkamissati [pakkamis””sat”i] 3 741, paccakkhāmı̄ti [paccakkh a:mi:t”i] 14 2 2203-2204
1182-1183 98, 99 13 paccekacı̄varacetāpannāni
pakkamissatı̄ti [pakkamis””sat”i:t”i] 2 paccakkhāya [paccakkh a:ja] 1 84 [pacce:kaci:Varace:t”a:pan ”n” a:n” i] 1 2045
2336 2 paccakkheyyanti [paccakkh e;jjan ””ti] paccekacı̄varacetāpannehi
pakkamissanti [pakkamis””san ””ti] 1 7 91, 92 2 , 93 4 [pacce:kaci:Varace:t”a:pan ”n” e:Hi] 2 2045
1884 2

29.
paccayappatisaṁyuttavārakathā
30. ˙
paccekacı̄varacetāpannehı̄ti

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(366) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

paccekacı̄varacetāpanneh... 30 2 pañcahākārehi [pañcaHa:ka:re:Hi] 9 patikkhittaṁ [patikkh it””taN̊] 4 1829,


2052, 2059 175, 181, 587, 592, 597, 602, 607, 612, 694 ˙ , 2121, 2276
1982
paccekacı̄varāni [pacce:kaci:Vara:n
” i] pañcahi [pañcaHi] 15 175, 181, patigganhanti [patigga-nH < an
””ti] 7
1 2045 271-273, 277-279, 393-394, 411, 1673 2 , ˙ ˙<
360-361, 1398-1401, 1961
pacchato [pacch at”o:] 1 1910 1675 2 patigganhantiyo [patigga-nH
˙ ˙< < an ””tijo:]
pacchā [pacch a:] 12 259-260, 447-448, pañcāhuppanne [pañca:Huppan ”n
” e:]
1 1957
765 2 , 769, 2072 4 , 2364 1 1935
patigganhantı̄ti [patigga-nH
< an
””ti:t”i]
pacchābhattaṁ [pacch a:bH at””taN̊] 8 pañcindr < iyāni [pañcin ” -d
” rija:n
” i] 3 ˙ ˙<
< 1 2205
151, 259, 447, 744, 1418, 1565, 1568, 1956 580, 622, 679
pacchāsamanena [pacch a:s”amane:n ” a] paññattaṁ [paññat””taN̊] 45 19, 28, 73, patigganhāti [patigga-nH < a:t”i] 88
˙ ˙ ˙<
1 36 77 2 , 80, 83, 89, 145-147, 207, 208 2 , 265-266, 423-424, 1273-1274, 1276-1277,
pacchimako [pacch imako:] 1 34 292-293, 392, 457-458, 552-553, 713, 1279-1281, 1283-1284, 1288, 1290-1291,

pacchimaṁ [pacch imaN̊] 10 255, 779-780, 945, 991, 1113, 1169, 1235, 1412, 1293-1294, 1296-1298, 1300-1301, 1305,

1430-1431, 1872, 1967, 1989, 2342, 2373, 1735, 1865-1866, 1886-1887, 1960, 1981, 1307-1308, 1310-1311, 1313, 1315, 1319,

2395, 2406 2139-2140, 2161 2 , 2162-2163, 2256-2257 1321-1322, 1324-1325, 1327, 1329, 1333,
1335-1337, 1339, 1344-1345, 1347, 1349,
pacchimā [pacch ima:] 6 21, 26 2 , 28 paññattāti [paññat””ta:t”i] 1 2421
1351, 1355, 1357-1358, 1360, 1362, 1364,
2 , 194 paññatte [paññat””te:] 11 36, 38, 55,
1368, 1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378,
pacchime [pacch ime:] 2 17, 384 57, 201, 383, 1180, 2204, 2309-2310, 2364
1382, 1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395,
pacchimo [pacch imo:] 1 2394 paññapetabbaṁ [paññape:t”abbaN̊]
1397 8 , 1402-1405, 1969, 1970 3 , 1971,
pajahatha [paéaHat”h a] 1 27 2 2161, 2163
2088, 2218 3
pajaṁ [paéaN̊] 1 2 paññapeti [paññape:t”i] 14 29 2 ,
patigganhātu [patigga-nH < a:t”u] 3
30-33, 1562 7 , 1564 ˙ ˙<
pajānāti [paéa:n” a:t”i] 4 386 4 2070, 2076, 2086
pajānāmi [paéa:n ” a:mi] 2 16 2 paññapetuṁ [paññape:t”uN̊] 1 1557
patigganhāma [patigga-nH < a:ma] 7
pajāpati [paéa:pat”i] 4 95-96, 393-394 paññapetv < ā [paññape:-t”<Va:] 4 1564, ˙ ˙<
2070 2 , 2076 2 , 2086 2 , 2205
pajāpatiyo [paéa:pat”ijo:] 3 502-504 1566 , 1568 2
paññapento [paññape;n ””to:] 2 patigganheyya [patigga-nH < e;jja] 2
pajāpatiṁ [paéa:pat”iN̊] 7 94, 2015 2 , ˙ ˙<
459-460 1959, 1963
2203, 2362 2 , 2364
pajāya [paéa:ja] 3 4, 13, 546 paññapemı̄ti [paññape:mi:t”i] 1 1563 patiggahāpetv
˙ < ā [patiggaHa:pe:-t”<Va:]
pajjhāyantā [paééH a:jan ””ta:] 1 1568 paññapeyya [paññape;jja] 1 29 4 325-326, 354-355

pajjhāyasi [paééH a:jas”i] 1 66 paññapeyyaṁ [paññape;jjaN̊] 2 1557 patiggahitaṁ [patiggaHit”aN̊] 1 1969


pajjhāyi [paééH a:ji] 1 65 2 pat˙ iggahetabbaṁ
paññapessāma [paññape;s ””
s a:ma] 2 ˙
[patiggaHe:t ”abbaN̊] 5 1924, 1929, 2088,
pañca [pañca] 41 142 2 , 282 3 , 283,
2161-2162 2389, 2393
284 2 , 542, 580, 622, 641 3 , 650 2 , 665
3 , 674 2 , 679, 688 2 , 689 2 , 695 2 , 707, paññapessāmāti [paññape;s ””sa:ma:t”i] patiggahetabbā [patiggaHe:t”abba:]
767 2 , 1673 2 , 1674 2 , 1675 2 , 2308 3 , 2 20, 540 9˙ 1873, 1875, 1877, 2213, 2229, 2263,
2311 paññapessāmi [paññape;s””sa:mi] 2 2265, 2267, 2284

pañcakappasataṁ 71, 2164 patiggahetabbāni


paññapehi [paññape:Hi] 11 1557, ˙
[patiggaHe:t ”abba:n ” i] 2 2178, 2181
[pañcakappas”at”aN̊] 1 712
pañcakkhattuṁ [pañcakk at””tuN̊] 3 h 1563 10 patiggahetuṁ [patiggaHe:t”uN̊] 2
paññapehı̄ti [paññape:Hi:t”i] 2 1563 2 1962 ˙ 2
2076 2 , 2089
pañcadhanusatikaṁ paññāpetv< ā [pañña:pe:-t”<Va:] 1 56
patiggahetv
˙ < ā [patiggaHe:-t”<Va:] 20
[pañcad ” H an
” us”at”ikaN̊] 1 2406 paññāyissati [pañña:jis””sat”i] 2 1921, 1922 3 , 1923 2 , 1924, 1930, 2178,
pañcannañca [pañcan ”n” añca] 2 641, 2161-2162 2182, 2314, 2316, 2386, 2387 3 , 2388 2 ,
665
paññāsampi [pañña:s”ampi] 2 15, 381 2389, 2393
pañcannaṁ [pañcan ”aN̊] 5 34, 622,
”n paññāsaṁ [pañña:s”aN̊] 3 2072 3 patiggahesiṁ [patiggaHe:s”iN̊] 1 2213
1962 2 , 2311
pañh assa [pa-ñH as
” ”
s a] 1 743
pat˙ iggahesı̄ti [patiggaHe:s”i:t”i] 2
pañcapi [pañcapi] 4 15, 46, 381, 2135 < < ˙ , 2206
1958
pañcabalāni [pañcabal”a:n ” i] 1 622 pañh
< a ṁ [pa-ñH aN̊] 1 743
patiggahessati [patiggaHe;s””sat”i] 1
<
patakā [pataka:] 1 2051 ˙
pañcamattehi [pañcamat””te:Hi] 3 2 1957
2 , 19
˙
patako [patako:] 1 2024 patiggahessatı̄ti [patiggaHe;s””sat”i:t”i]
pañcamaṁ [pañcamaN̊] 6 917, 1416, pat˙ anti [patan ””ti] 1 2239 2˙ 1957, 2205
1957, 1973, 2175, 2349 ˙
patapilotikānaṁ [patapil”o:t”ika:n ” aN̊] patiggahessantı̄ti
˙
pañcamāsakaṁ [pañcama:s”akaN̊] 15 1˙ 2238 [patiggaHe;s ””san
””ti:t”i] 1 1961
220, 231 2 , 235, 239, 241, 244, 245 2 , patavāsinı̄ [pataVa:s”in ” i:] 18 1252, patiggahessasi [patiggaHe;s””sas”i] 2
246, 248, 250, 252, 255, 257 ˙ , 1290, 1308, 1311, 1319, 1322, 1333, ˙ , 2206
1958
1266
pañcamāsake [pañcama:s”ake:] 1 374 1339, 1345, 1355, 1358, 1368, 1371, 1374, patiggaho [patiggaHo:] 1 2097
1382, 1385, 1395
˙
pañcamāsako [pañcama:s”ako:] 5 patighātāya [patigH a:t”a:ja] 6 29-33,
205, 271, 274, 277, 351 pataṁ [pataN̊] 2 1266, 2238 71˙
pañcamāsagghanakaṁ pat˙ ikacceva [patikacce:Va] 8 2323 4 , paticca [paticca] 2 71, 2164
[pañcama:s”aggH an ” akaN̊] 4 330-331, ˙ 4
2324 ˙
paticchannaṁ [paticch an ”n” aN̊] 7 18,
356-357 patikassati [patikas””sat”i] 2 786, 1787 ˙ , 458, 1812 2 , 1831-1832
231
pañcamāsā [pañcama:s”a:] 1 2394 pat˙ ikkantena [patikkan ””te:n
” a] 1 1754 paticchanne [paticch an ”e:] 10 1803,
”n
pañcamūlakampi [pañcamu:l”akampi] pat˙ ikkamanaṁ [patikkaman ” aN̊] 1 ˙ 3 , 1805 2 , 1806, 1823-1824, 1829
1804
2 849, 884 ˙
467 paticchādāpetv < ā
pañcavı̄se [pañcaVi:s”e:] 1 1935 patikkamanto [patikkaman ””to:] 1 ˙ h a:d
˙ [paticc ” a:pe:-t”Va:] 1 56
pañcahaṅgehi [pañcaHaNge:Hi] 3 188 <
2213, 2229, 2284 patikkami [patikkami] 1 75 paticchādeti [paticch a:d ” e:t”i] 1 1796
˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(367)

h ” e:-t
paticchādetv
˙ < ā [paticc a:d ”Va:] 2 patibalena [patibal”e:n
<
” a] 22 1445,
˙ , 1521, 1525, 1558, 1689, 1714, 1738,
patisevantassa [patis”e:Van
˙ 5
””tas””sa] 5
1982-1983 1449 109
patijānamāno [patiéa:n ” ama:n ” o:] 4 1758, 1781, 1873, 1875, 1887, 2141, 2213 patisevantoti [patis”e:Van ””to:t”i] 8 1819
˙ , 1818, 1831, 1845
1806 2 , 2229 2 , 2263, 2265, 2284 2 4 ˙, 1820 4
H
patijānāti [patiéa:n ” a:t”i] 60 1819-1824, patibujjhitv
˙ < ā [patibuéé i-t”<Va:] 1 178 patisevası̄ti [patis”e:Vas”i:t”i] 1 77
˙
1826 12 , 1827 12 , 1846-1851, 1854 12 ,
patibuddho [patibud ”d”H o:] 8 137 8 pat˙ isevāti [patis”e:Va:t”i] 6 163-165,
˙ -184, 373
pat˙ imuñcāti [patimuñca:t”i] 1 2309
1855 12 183
patijānissanti [patiéa:n ” is””san””ti] 5 202, patisevi [patis”e:Vi] 16 145, 147-149,
˙ 2 , 995, 1182 pat˙ imuñci [patimuñci] 1 2309 ˙ 3 , 155, 166-168, 172 4 , 173
394 154
pat˙ iyattaṁ [patijat””taN̊] 2 2421 2
patiññātaṁ [patiñña:t”aN̊] 1 564 patisevitā [patis”e:Vit”a:] 2 1570, 1627
pat˙ iyādāpetv
< ā [patija:d ” a:pe:-t”Va:]
˙
patiññāya [patiñña:ja] 1 87 ˙ < pat˙ isevituṁ [patis”e:Vit”uN̊] 2 1813,
˙ 1 37 ˙
patinivatti [patin ” iVat””ti] 1 1423 1833
H
pat˙ inissaggānupassı̄ patilabhitv
˙ < ā [patil”ab i-t”<Va:] 10 patisevito [patis”e:Vit”o:] 1 67
˙ ” is””sagga:n
[patin ” upas””si:] 2 388 2 2106, 2118, 2132, 2156, 2174, 2187 2 , pat˙ isevitv
< ā [patis”e:Vi-t”<Va:] 4
2308, 2319, 2321 ˙
patinissaggāya [patin ” is””sagga:ja] 26 105-106, 182, 373
˙ , 1690, 1691 2 , 1692 2 , 1693, 1706,
1679 patilabheyyunti [patil”abH e;jjun ””ti] 1 patisevinti [patis”e:Vin ””ti] 2 1819-1820
22˙
1715, 1716 2 , 1717 2 , 1718, 1731, 1739, pat˙ isevissāmı̄ti [patis”e:Vis””sa:mi:t”i] 1
1740 2 , 1741 2 , 1742, 1765, 1782, 1783 2 , patilābhena [patil ”a:bH e:n ” a] 15 1969, ˙
174
1785 ˙ , 2010, 2036, 2065, 2089, 2104, 2116,
1993
patiseviṁsu [patis”e:ViN̊s”u] 2 82, 146
patinissajjati [patin ” is””saééat”i] 29 1689 2130, 2154, 2171, 2284, 2357, 2380, 2429 pat˙ isevı̄ti [patis”e:Vi:t”i] 2 69, 78
4 ˙, 1690-1692, 1696-1698, 1738 4 , pativijānantassa [patiViéa:n ” an””tas””sa]
˙ 676 2 , 677 2 , 678 2 , 679 2 , 681 2 , pat˙ iseveyya [patis”e:Ve;jja] 3 72, 79,
1739-1741, 1745-1747, 1780 4 , 1782-1783, 44
85˙
1788-1790 682 2 , 683 2 , 685 2 , 686 2 , 688 2 , 689
patisote [patis”o:t”e:] 2 976-977
patinissajjantassa 2 , 690 2 , 691 2 , 693 2 , 694 2 , 695 2 ,
˙ ” is””saééan 696 2 , 697 2 , 698 2 , 700 2 , 701 2 , 702 2
pat˙ issunāti [patis””suna:t”i] 4 2160 4
[patin ””tas””sa] 3 1702, 1751, 1794
pativijānāti [patiViéa:n ” a:t”i] 33 102 4 , pat˙ issun˙ itvā [patis””suni-t”Va:] 7 82,
patinissajjantānaṁ
˙ -1109 ˙ ˙ < <
˙ ” is””saééan
[patin ””ta:n” aN̊] 1 1727 1081 194, 377, 382, 2158, 2308 2

patinissajjanti [patin ” is””saééan ””ti] 10 pativijāni [patiViéa:n ” i] 8 1169-1175, patissuto [patis””sut”o:] 1 2308
˙ 4 , 1715-1717, 1721-1723
1714
˙
1178 pat˙ issutv
< ā [patis””su-t”<Va:] 2 1569, 1756
pativinayo [patiVin ” ajo:] 3 68, 70, 777 ˙
patinissajjeyya [patin ” is””saéée;jja] 7 patena [pate:n ” a] 1 2238
˙ 2 , 1686, 1731 2 , 1765 2
1679 pat˙ ivirataṁ [patiVirat”aN̊] 4 1196 3 , pat˙ enāti [pate:n ” a:t”i] 1 2238
˙
patinissajjeyyuṁ [patin ” is””saéée;jjuN̊] pat˙ o [pato:] 2 2238-2239
1197
˙ pativisaṁ [patiVis”aN̊] 2 323, 2203
pat˙ to [patto:] 2 1974, 2238
2 1706 2
patinissattho [patin ” is””satth o:] 12 pat˙ ivisā [patiVis”a:] 1 323 ˙˙
patthapesi [patth ape:s”i] 1 371
˙ ˙ ˙
626-628, 645, 651, 657, 669, 674, 679, pat˙ iviso [patiVis”o:] 6 324, 351, 2203
688-689, 696 2 ˙, 2204 2
pat˙ hamaaniyatasikkhāpada
˙
˙ h
patipajjitabbanti [patipaééit”abban ””ti] pativissake [patiVis””sake:] 1 2309 [pat ama-an ” ijat”as”ikkh a:pad” a] 1
5˙ 733-734, 1866, 2257, 2308 pat˙ ivuttanti [patiVut””tan ””ti] 1 1174
(1.3.1)

patipajjitabbaṁ [patipaééit”abbaN̊] 1 pat˙ isaṅkhāraṁ [patis”aNkh a:raN̊] 1 pathamañca [path amañca] 48 633 2 ,
˙ ˙ 2 , 635 2 , 636 4 , 637 4 , 638 4 , 639
634
1796 ˙
2432
2 , 640 4 , 641 3 , 642 2 , 643 2 , 644 5 ,
patipajjissası̄ti [patipaééis””sas”i:t”i] 1 pat isammodituṁ [patis”ammo:d ” it”uN̊]
˙ 645 2 , 646 2 , 652 2 , 658-659, 674, 688,
3˙ 540, 1756, 2159
1175
690-691
patipathe [patipat”h e:] 2 1124, 1175
pat˙ ipadāti [patipad ” a:t”i] 2 17 2
patisammoditv
˙ < ā [patis”ammo:d ” i-t”Va:]
< pathamataraṁ [path amat”araN̊] 1 13
1 994 pat˙ hamapārājikasikkhāpada
pat˙ ipādesi [patipa:d ” e:s”i] 1 171 ˙
˙ patisallānā [patis”al”l”a:n ” a:] 3 24, 382, [path amapa:ra:éikas”ikkh a:pad ” a] 1
patipucchati [patipucch at”i] 1 1151 ˙
1557 (1.1.1)
˙
patipucchatipi [patipucch at”ipi] 3 patisallı̄nassa [patis”al”l”i:n ” as””sa] 4 pathamapārājikaṁ
˙ , 1145, 1155
1133 23˙-24, 1556-1557 ˙
[path amapa:ra:éikaN̊] 1 190
patipucchanti [patipucch an ””ti] 2 20, patisallı̄yantena [patis”al”l”i:jan ””te:n ” a] pathamabhānavāro
˙
540 1˙ 181 ˙ ˙
[path amabH a:naVa:ro:] 2 281, 450
patipucchi [patipucch i] 15 69, 78, patisallı̄yitunti [patis”al”l”i:jit”un ””ti] 1
˙ , 209, 390, 777, 997, 1134, 1185, 1233, ˙ pathamampāhaṁ [path amampa:HaN̊]
204
1˙ 1227
181
1420, 1570, 1627, 1757, 2191 patisallı̄yituṁ [patis”al”l”i:jit”uN̊] 5 377, pathamassa [path amas””sa] 29
patipucchitv < ā [patipucch i-t”Va:] 1 ˙ 2 , 2161-2162
2158 ˙ -538, 600-609, 633-646, 652, 693-694
˙ < 537
2307 patisaṁvedeti [patis”aN̊Ve:d ” e:t”i] 2 pathamaṁ [path amaN̊] 61 14, 248,
patippassambhanti ˙ , 763
745 ˙ -251, 253-254, 400 2 , 575, 585-599,
˙ 250
[patippas””sambH an ””ti] 4 1694, 1719, patisaṁvedesiṁ [patis”aN̊Ve:d ” e:s”iN̊] 610-615, 676-679, 683, 685, 689, 693 2 ,
1743, 1786 1˙ 14 694 2 , 698, 741 2 , 765, 905, 992,
patibaddhacittā [patibad
”d”H acit””ta:] patisāmeti [patis”a:me:t”i] 1 2311 1430-1431, 1558, 1758, 1804, 1882, 1983,
1˙ 393 pat˙ isāmetvā [patis”a:me:-t”Va:] 4 191, 2108, 2184, 2213, 2229, 2272, 2284, 2364
˙ < <
patibaddhacitto [patibad ”d”H acit””to:] 354-355, 1568 pathamā [path ama:] 1 15
5˙ 151, 171, 1000, 1137, 1188 patisāmesi [patis”a:me:s”i] 3 301-303 ˙
pathamāpattikā [path ama:pat””tika:]
patibaddhaṁ [patibad
”d”H aN̊] 2 ˙
patisāyanı̄yāni [patis”a:jan” i:ja:n
” i] 2 1˙ 1796
˙ -2364
2363 ˙ -2315
2314 pathamābhinibbhidā
patibaddhā [patibad ”H a:] 1 1767
”d ˙ h
patisevati [patis”e:Vat”i] 6 75-76, 84 2 , [pat ama:bH in” ibbH id
” a:] 1 15
pat˙ ibalā [patibal”a:] 7 1139, 1180, ˙ 2
104
˙ , 1445, 1521, 1837, 1974
1190 patisevatı̄ti [patis”e:Vat”i:t”i] 1 75
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(368) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

pathamābhisitto [path ama:bH is”it””to:] pattakkhandhā [pat””takkh an


”d”H a:] 1 patthapulakaṁ [pat””th apul”akaN̊] 1
1˙ 201 1568 19
pathame [path ame:] 1 15 pattaggāhāpakassa patthayamāno [pat””th ajama:n ” o:] 26
˙ [pat””tagga:Ha:pakas””sa] 1 2286 91 8 , 92 2 , 93 2 , 94 2 , 95 2 , 96 2 , 97
pathamena [path ame:n
” a] 1 584
˙ pattaggāhāpakaṁ 2 , 98 2 , 99 2 , 100 2
pathamo [path amo:] 3 542, 1828,
h
˙
2095
[pat””tagga:Ha:pakaN̊] 2 2285-2286 pattharitv < ā [pat””t ari-t”<Va:] 4 301,
panāmetv ā [pana:me:-t ” V a:] 2 29, 994
pattaggāhāpako [pat””tagga:Ha:pako:] 303, 1753, 1757
˙ < < 2 2284, 2287 patthodanaṁ [pat””th o:d ” an
” aN̊] 1 2262
panāmesi [pana:me:s”i] 5 461-463,
˙ pattacı̄varamādāya pathabyārājā [pat”h a-bja:ra:éa:] 1
1112, 1129 [pat””taci:Varama:d ” a:ja] 13 19, 36, 38, < <
219
panidhāya [panid ” H a:ja] 10 385, 714 53 2 , 57, 1180, 1418, 1754, 1756, 1803, pathavinissitā [pat”h aVin
” is””sit”a:] 2 22
2 ,˙ 715 2 , 718 5 1942, 1956 2
panı̄tabhojanāni [pani:t”abH o:éan ” a:n
” i] pattacı̄varaṁ [pat””taci:VaraN̊] 13 75,
pathaviṁ [pat”h aViN̊] 4 22 3 , 56
1 ˙ 780 378, 382, 390 2 , 539, 742, 1568 2 , 1957,
padakkhinaṁ [pad ” akkh inaN̊] 6 18,
panı̄taṁ [pani:t”aN̊] 1 37 2204, 2309 2 ˙ , 2190, 2307
˙ ı̄te [pani:t”e:] 2 16 2 41, 1674, 2162
pan pattacı̄varehi [pat””taci:Vare:Hi] 2 378,
˙ ı̄tena [pani:t”e:n padasā [pad ” as”a:] 5 248, 251, 253-255
pan ” a] 2 38, 59 382
˙ ı̄to [pani:t”o:] 4 384 2 , 385, 389 padātabbo [pad ” a:t”abbo:] 2 2281,
pan pattatthavikāya [pat””tat””th aVika:ja] 2288
pan ˙ dakasaññı̄ [pandakas”aññi:] 17 1 2360
˙ ˙ , 1027, 1033, 1035, 1039-1040, 1043,
1024 pattanti [pat””tan ””ti] 1 2288 < ā [pad
padāletv ” a:l”e:-t”Va:] 2 13 2
<
1045, 1048, 1052, 1054-1055, 1057, 1060, pattapariyanto [pat””taparijan ””to:] 2 padı̄pe [pad ” i:pe:] 1 2319
1204-1205, 1207 2281, 2288 padumaṁ [pad ” umaN̊] 1 235
pandakassa [pandakas””sa] 9 172, pattapūraṁ [pat””tapu:raN̊] 3 313-315 padumāni [pad ” uma:n ” i] 3 764 3
˙ ˙ -1031, 1117, 1205-1206
1027 pade [pad ” e:] 2 255 2
pattapūrā [pat””tapu:ra:] 1 315
pandakā [pandaka:] 3 108, 1040-1041 pattapūre [pat””tapu:re:] 1 315 padesarājā [pad ” e:s”ara:éa:] 1 219
pan ˙d ˙ akānaṁ [pandaka:n ” aN̊] 4 1040 pattabbaṁ [pat””tabbaN̊] 3 1556 2 , padese [pad ” e:s”e:] 2 743-744
˙ ˙
2 , 1041 2 pana [pan ” a] 651 2 2 , 14, 16, 19 2 , 22,
1557
pandake [pandake:] 2 186, 1415 pattaleso [pat””tal”e:s”o:] 2 1640, 1647 28, 41 2 , 42-45, 47-50, 52 2 , 54-55, 60,
pan ˙d ˙ aketi [pandake:t”i] 1 1411 71-72, 75 2 , 78-79, 82, 84-85, 92-97, 99,
pattavagga [pat””taVagga] 1 (1.4.3)
pan ˙d ˙ ako [pandako:] 36 144, 100 2 , 102, 145-180, 181 2 , 182-189, 191
pattavaggo [pat””taVaggo:] 1 2433
˙ ˙ -1031, 1046-1050, 1055-1058, 1064,
1027 2 , 192, 205 3 , 206, 208-210, 219, 292-335,
pattavānijjaṁ [pat””taVa:niééaN̊] 1
1067, 1070, 1073, 1076, 1079, 1083, 1086, ˙ 336 2 , 337-370, 371 3 , 372-374, 376, 380,
2252
1089, 1092, 1095, 1098, 1101, 1111, 1157, 382, 390-391, 393, 396-397, 457-532, 534
pattasaññino [pat””tas”aññin ” o:] 3 553 2 , 540 2 , 541 2 , 550-551, 553-555,
1160, 1163, 1166, 1205-1206, 1209
3
713-742, 765, 775-777, 780 2 , 945-991,
pandakopahato [pandako:paHat”o:] pattasāmiko [pat””tas”a:miko:] 1 324 993, 997-998, 1113-1131, 1133 3 ,
1 ˙ 142
˙
pattasikkhāpada [pat””tas”ikkh a:pad ” a] 1134-1135, 1169-1178, 1180 2 , 1185-1186,
panditā [pandit”a:] 2 1220, 1676 1 (1.4.3.1)
˙ ˙ 1212-1218, 1220-1221, 1231, 1233-1234,
pandito [pandit”o:] 1 1220 pattasikkhāpadaṁ
˙d ˙ uko [panduko:] 1 373 1236, 1241-1242, 1412-1415, 1417, 1421 2 ,
pan [pat””tas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2272 1429, 1430 2 , 1431, 1435-1437, 1445, 1512,
˙ ˙
pandupalāso [pandupal”a:s”o:] 1 228 pattassa [pat””tas””sa] 1 2262 1514-1515, 1521, 1556, 1558, 1565 4 , 1566
pan ˙n ˙ aputaṁ [pannaputaN̊] 1 1956
pattaṁ [pat””taN̊] 85 239, 302, 1112, 2 , 1569, 1571-1573, 1626 3 , 1628-1630,
pann˙ ˙ ena ˙ [panne:n ” a] 2 1982-1983 1430 2 , 1431 3 , 2257 2 , 2264, 2266-2267, 1676 2 , 1678-1679, 1689, 1704-1706, 1714,
˙ ˙
patati [pat”at”i] 1 233 1729 2 , 1730, 1738, 1753, 1754 2 , 1758,
2269, 2276-2278, 2281, 2284 3 , 2291 5 ,
pati [pat”i] 4 452, 464-466 2292 5 , 2293 5 , 2294 5 , 2295 5 , 2296 5 , 1764, 1781, 1803 2 , 1804-1806, 1829-1830,

patikaddhati [pat”ikaddH at”i] 2 1022, 2297 5 , 2298 2 , 2299 2 , 2300 5 , 2301 5 , 1831 2 , 1832, 1862-1864, 1866 2 , 1873,

1081 ˙ ˙ 2302 5 , 2303 5 , 2304 5 1881, 1883-1884, 1887 2 , 1891, 1897, 1921
pattā [pat””ta:] 3 2261, 2273 2 2 , 1922-1923, 1935, 1941 2 , 1943-1944,
patikaddhanā [pat”ikaddH an ” a:] 2
˙˙ 1949, 1956 2 , 1957-1959, 1961-1963, 1969,
1008, 1016 pattādhārakepi [pat””ta:d ”H a:rake:pi]
1974, 1976, 1979-1980, 1982-1984, 1993,
patikaddhanti [pat”ikaddH an ””ti] 1 1 234
1998-1999, 2001, 2010, 2015, 2018, 2036,
1082 ˙ ˙ pattāni [pat””ta:n ” i] 1 2435
2041, 2044, 2065, 2070 2 , 2071-2072, 2075,
paticayo [pat”icajo:] 3 1556 2 , 1557 pattālhakenapi [pat””ta:-lH <ake:n ” api]
˙< 2089, 2098, 2100-2101, 2104, 2109,
patitthāti [pat”itth a:t”i] 2 1573, 1630 2 1753, 1757 2111-2112, 2116, 2121-2123, 2130, 2135 3 ,
˙˙
patitthātı̄ti [pat”itth a:t”i:t”i] 2 1586, patte [pat””te:] 20 54 2 , 2252 2 , 2273 2137-2138, 2140 2 , 2141, 2145-2146, 2154,
1660˙ ˙ 6 , 2274, 2275 2 , 2278 4 , 2279, 2280 2 2158, 2160 2 , 2161, 2162 2 , 2164-2165,
patitthito [pat”itth it”o:] 1 34 pattena [pat””te:n ” a] 36 324, 1129, 1430 2171, 2176 2 , 2177, 2184, 2189, 2191-2192,
patita ˙ ˙ ṁ [pat”it”aN̊] 2 248 2 2 , 1431 3 , 2273, 2281, 2284, 2291 5 , 2292 2196, 2203 2 , 2206-2207, 2213 2 , 2222,
patippanāmanā [pat”ippana:man ” a:] 5 , 2293 2 , 2294-2295, 2296 2 , 2297-2300, 2224-2225, 2229 2 , 2238-2239, 2241-2242,
1 1016 ˙ 2301 2 , 2302 2 , 2303-2304 2245, 2252, 2254-2255, 2257 2 , 2263, 2271,
pattenāti [pat””te:n ” a:t”i] 1 2273 2273 2 , 2276, 2278, 2280-2281, 2284 2 ,
patimānetı̄ti [pat”ima:n ” e:t”i:t”i] 3
patto [pat””to:] 37 30 2 , 31 2 , 32 2 , 33 2307, 2309 3 , 2310, 2313-2315, 2317,
461-463
2 , 302 2 , 2261, 2262 6 , 2263-2267, 2323-2324, 2329, 2336-2338, 2345, 2350,
patirūpaṁ [pat”iru:paN̊] 7 1943, 1958,
2275-2276, 2281 2 , 2283 4 , 2284 2 , 2288 2352-2353, 2357, 2362, 2366, 2380, 2385,
1979, 2018, 2044, 2191, 2366
3 , 2289 2 2387-2388, 2395, 2400-2402, 2403 2 , 2406,
patodaṁ [pat”o:d ” aN̊] 1 455
2416, 2421-2423, 2429, 2432
pattakallaṁ [pat””takal”l”aN̊] 19 1446, pattopi [pat””to:pi] 2 761-762
patthapatthapulakaṁ panaññānipi [pan ” añña:n ” ipi] 1 101
1450, 1522, 1526, 1559, 1690, 1715, 1739,
[pat””th apat””th apul”akaN̊] 2 19 2 panaññe [pan ” aññe:] 1 202
1759, 1782, 1874, 1876, 1888, 2142, 2214,
2230, 2264, 2266, 2285

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(369)

panasacorakā [pan” as”aco:raka:] 2 pabbatā [pabbat”a:] 24 194, 309-310, parakkamissasi [parakkamis””sas”i] 1


326, 328 743, 744 2 , 746-762, 1626 1678
panasapālakā [pan
” as”apa:l”aka:] 1 pabbate [pabbat”e:] 3 191, 742, 1563 parakkameyya [parakkame;jja] 1
361 pabbateyyā [pabbat”e;jja:] 1 1729 1679
panasaṁ [pan ” as”aN̊] 2 329, 359 pabbājanı̄yakammakatā parakkameyyāti [parakkame;jja:t”i]
panāti [pan ” a:t”i] 29 86 2 , 211, 398, [pabba:éan ” i:jakammakat”a:] 3 1763 2 , 1 1682
556, 999, 1136, 1187, 1243, 1574, 1631, 1764 paracittavidū [paracit””taVid ” u:] 1 720
1680, 1707, 1807, 1835, 1945, 1964, 1985, pabbājanı̄yakammakato parajjati [paraééat”i] 5 239-242, 249
2102, 2113, 2193, 2208, 2226, 2243, 2282, [pabba:éan ” i:jakammakat”o:] 2 paranimmitavasavattı̄
2339, 2354, 2404, 2424 1782-1783 [paran” immit”aVas”aVat””ti:] 1 63
panānanda [pan ” a:n
” an”d” a] 2 1866, 2257 pabbājanı̄yakammassa parapariggahitañca
panānando [pan ” a:n” an
”d” o:] 1 19 [pabba:éan ” i:jakammas””sa] 1 1760 [parapariggaHit”añca] 3 271-273
panāyasm < ato [pan ” a:ja-s”m at
” o:] 3 pabbājanı̄yakamma ṁ parapariggahitasaññı̄
< [pabba:éan ” i:jakammaN̊] 6 1757-1760,
2070, 2076, 2086 [parapariggaHit”as”aññi:] 6 271-273,
panāyasm anto [pan” a:ja-s” man” ”
t o:] 3 1762-1763 277-279
< <
774, 1802, 1861 pabbājeti [pabba:ée:t”i] 1 205 parapariggahitaṁ
panāyasm < ā [pan ” a:ja-s”ma:] 2 51, 1562 pabbājetu [pabba:ée:t”u] 2 42, 51 [parapariggaHit”aN̊] 4 215, 277-279
< pabbājenti [pabba:ée;n ””ti] 2 1765, 1776 parabhandaṁ [parabH andaN̊] 1 2245
panāyaṁ [pan ” a:jaN̊] 2 764, 1418 ˙ ˙ [parama:ja] 1 740
pabbājentı̄ti [pabba:ée;n ””ti:t”i] 3 42, paramāya
panāyyena [pan ” a;jje:n ” a] 1 1133 1765, 1776 parasu [paras”u] 1 545
panāvuso [pan ” a:Vus”o:] 2 1922, 2387 pabbājeyya [pabba:ée;jja] 1 201
parasumpi [paras”umpi] 1 1438
panāhaṁ [pan ” a:HaN̊] 3 93 2 , 2176 pabbājeyyuṁ [pabba:ée;jjuN̊] 4 206, parasuṁ [paras”uN̊] 2 1417, 1436
panetaṁ [pan ” e:t”aN̊] 5 35, 539-540, 210, 223 2 parahatthagataṁ [paraHat””th agat”aN̊]
1756, 2159
pabbhāraṁ [pabbH a:raN̊] 2 2307 2 1 2245
paneva [pan ” e:Va] 16 1731-1732, pabhaggāti [pabH agga:t”i] 2 765 2 paraṁ [paraN̊] 13 16 2 , 70 2 , 78 2 ,
1765-1766, 1924, 2019-2020, 2045-2046,
pabhaggo [pabH aggo:] 2 765 2 393-394, 411, 541 2 , 1916, 2187
2076-2077, 2178-2179, 2367-2368, 2389
h pabhaggoti [pabH aggo:t”i] 2 765 2 parājeti [para:ée:t”i] 5 239-242, 249
panthaṁ [pan ””t aN̊] 1 2179
pamattassa [pamat””tas””sa] 2 129, 133 parājesi [para:ée:s”i] 2 765 2
pannarase [pan ”n ”aras”e:] 1 1935
pamattaṁ [pamat””taN̊] 7 113, 115, parāmasati [para:mas”at”i] 51
papatati [papat”at”i] 3 435 3
117, 119, 121, 123, 125 1022-1035, 1037-1060, 1062-1070, 1081,
papatanto [papat”an ””to:] 1 481 1084, 1087, 1090
pamattāya [pamat””ta:ja] 2 127, 131
papatā [papat”a:] 1 58 parāmasanaṁ [para:mas”an ” aN̊] 1 998
pamānaṁ [pama:naN̊] 4 1437 2 ,
papatāti [papat”a:t”i] 1 412 1443, ˙1460 parāmasanā [para:mas”an ” a:] 2 1008,
papatite [papat”it”e:] 4 435 4 pamānātikkantaṁ 1010
papatitena [papat”it”e:n ” a] 1 436 ˙
[pama:na:t ”ikkan ””taN̊] 18 1464 4 , 1466 parāmasanti [para:mas”an ””ti] 8
papatitv< ā [papat”i-t”<Va:] 6 435 2 , 436, 4 , 1470, 1472, 1476, 1478, 1488, 1490, 1082-1083, 1085-1086, 1088-1089,
461-463 1494, 1496, 1501, 1503 1091-1092
papāte [papa:t”e:] 3 412, 436, 481 pamānātikkantā [pama:na:t”ikkan ””ta:] parāmasi [para:mas”i] 3 994-995, 2072
pappatakojaṁ [pappatako:éaN̊] 1 22 2 1488˙ , 1490 parāmasissati [para:mas”is””sat”i] 1 995
˙
pabbajampi [pabbaéampi] 1 1438 pamānikaṁ [pama:nikaN̊] 19 1465 4 , parāması̄ti [para:mas”i:t”i] 1 995
1467 4 ˙ , 1471, 1473, 1477, 1479, 1489,
pabbajaṁ [pabbaéaN̊] 4 545, 711, parikanto [parikan ””to:] 1 541
1417, 1436 1491, 1495, 1497, 1502, 1504-1505 parikkhāraṁ [parikkh a:raN̊] 7 316,
pabbajāya [pabbaéa:ja] 1 49 pamānikā [pama:nika:] 24 1437, 317 2 , 1954, 1972, 2347 2
pabbajitampi [pabbaéit”ampi] 1 50 1443, ˙1476-1479, 1488 5 , 1489 2 , 1490 5 , parikkhāro [parikkh a:ro:] 9 271-279
1491 2 , 1494-1497
pabbajitassa [pabbaéit”as””sa] 2 561, h
parikkhittañca [parikkh it””tañca] 6
2239 pamuttho [pamutt o:] 8 1600 3 , 1901-1902, 1911 2 , 1912 2
1606 ˙5˙
pabbajitā [pabbaéit”a:] 9 26 2 , 28 2 , parikkhittassa [parikkh it””tas””sa] 1 213
461-463, 1729, 1941 payāgapatitthānaṁ parikkhitto [parikkh it””to:] 8
˙˙
pabbajitānañca [pabbaéit”a:n ” añca] 2 [paja:gapat”itth a:n ” aN̊] 1 39 1899-1900, 1903-1904, 1913 2 , 1914 2
542 2 payāgapatitthāne parikkhittopi [parikkh it””to:pi] 1 212
˙˙
pabbajituṁ [pabbaéit”uN̊] 4 42-45 [paja:gapat”itth a:n ” e:] 1 39 h
parikkhipitv < [parikk ipi-t”<Va:] 3

pabbajito [pabbaéit”o:] 7 2, 162, 205, payogaṁ [pajo:gaN̊] 2 241-242 56, 1421 2
1441, 1519, 2183, 2239 payoge [pajo:ge:] 20 241-242, 1460,
pariggahitaṁ [pariggaHit”aN̊] 1 244
pabbajitv ā [pabbaéi-t ” V a:] 8 64-65, 1536, 1969, 1993, 2010, 2036, 2065, 2089,
< < pariggahitā [pariggaHit”a:] 2 1261,
67-68, 70, 77-78, 82 2104, 2116, 2130, 2154, 2171, 2284, 2357
1357
2 , 2380, 2429
pabbajeyyanti [pabbaée;jjan ””ti] 1 41 pariggahito [pariggaHit”o:] 1 247
pabbajjaṁ [pabbaééaN̊] 2 51, 82 payogena [pajo:ge:n ” a] 1 231
paricareyyāti [paricare;jja:t”i] 2 1186,
pabbajjā [pabbaééa:] 2 46, 50 parakkamati [parakkamat”i] 4
1200
1690-1692, 1704
pabbajjāya [pabbaééa:ja] 6 47-48, 50 paricārentā [parica:re;n ””ta:] 2 1236,
3 , 51
parakkamantassa [parakkaman ””t as
””s a]
1238
6 1704, 1705 2 , 1715-1717
pabbajjāyāti [pabbaééa:ja:t”i] 17 42 paricārento [parica:re;n ””to:] 3 47-49
3 , 43 2 , 44 2 , 45 2 , 46-49, 50 3 , 51
parakkamasi [parakkamas”i] 1 1678
paricāressası̄ti [parica:re;s””sas”i:t”i] 2
pabbatakhande [pabbat”akh ande:] parakkami [parakkami] 3 1679, 1689
393, 411
1 250 ˙˙ 2
paricāressāmāti [parica:re;s””sa:ma:t”i]
pabbataṁ [pabbat”aN̊] 2 481-482 parakkamissati [parakkamis””sat”i] 3
2 1236, 1238
1676-1677, 1704

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(370) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

paricāressāmı̄ti [parica:re;s””sa:mi:t”i] paribhuñjati [paribH uñéat”i] 14 19, pariyesitabbanti [parije:s”it”abban


””ti]
1 394 55, 1879, 1918, 1938, 2106, 2118, 2132, 1 2326
paricārehi [parica:re:Hi] 3 47-49 2156, 2174, 2269, 2321, 2397, 2418 pariyesitabbaṁ [parije:s”it”abbaN̊] 1
paricca [paricca] 2 27 2 paribhuñjatu [paribH uñéat”u] 3 2071 2325
pariccattaṁ [pariccat””taN̊] 1 2426 3 pariyesissatha [parije:s”is””sat”h a] 1
pariccatto [pariccat””to:] 1 2204 paribhuñjantaṁ [paribH uñéan
””taN̊] 1 2324

pariccattoti [pariccat””to:t”i] 1 2204 55 pariyesissanti [parije:s”is””san


””ti] 1 2323
pariññā [pariñña:] 3 68, 70, 777 paribhuñjanti [paribH uñéan””ti] 3 19, pariyeseyya [parije:s”e;jja] 3 391, 397,
367, 538 2325
parinatasaññı̄ [parinat”as”aññi:] 2
2430˙-2431 paribhuñjantūti [paribH uñéan ””tu:t”i] pariyeseyyāti [parije:s”e;jja:t”i] 1 402
1 201 pariyodātasippo [parijo:d ” a:t”as”ippo:]
parinatasikkhāpada
˙ paribhuñjanto [paribH uñéan ””to:] 3 1 192
[parinat”as”ikkh a:pad
” a] 1 (1.4.3.10)
47-49 pariyodāte [parijo:d
” a:t”e:] 3 15-17
parinatasikkhāpadaṁ
˙ paribhuñjāti [paribH uñéa:t”i] 1 739 pariyonaddhāya [parijo:n ” ad
”d”H a:ja]
[parinat”as”ikkh a:pad
” aN̊] 1 2433
paribhuñji [paribH uñéi] 13 322-324, 1 13
parinataṁ [parinat”aN̊] 9 2421, 2422
˙ , 2428-2429, 2431 3 332-334, 349, 369-370, 700 4 pariyosānakalyānaṁ
2 , 2423 < ˙
paribhuñjitabbaṁ [parijo:s”a:n
” aka-l”ja:naN̊] 1 2
parinate [parinat”e:] 3 2430, 2431 2
˙ āmitaṁ [parina:mit”aN̊] 1 2429 [paribH uñéit”abbaN̊] 4 2213, 2229, 2319 <
parin 2 pariyosāpeti [parijo:s”a:pe:t”i] 28
parin ˙ āmeti [parina:me:t”i] 7
paribhuñjitabbāni 1506-1509, 1550-1553, 2105 4 , 2117 4 ,
2429˙-2430, 2431 5 2131 4 , 2155 4 , 2172 4
[paribH uñéit”abba:n
” i] 2 2314, 2316
parināmethāti [parina:me:t”h a:t”i] 1 paribhuñjitabbānı̄ti parivattakaṁ [pariVat””takaN̊] 1 654
2422˙ parivattabbaṁ [pariVat””tabbaN̊] 1
[paribH uñéit”abba:n
” i:t”i] 1 2316
parināmeyya [parina:me;jja] 1 2423 paribhuñjitabbo [paribH uñéit”abbo:] 1796
parin˙ āmesunti [parina:me:s”un
””ti] 1 1 367 parivattitāti [pariVat””tit”a:t”i] 1 2238
2421˙ parivattetuṁ [pariVat””te:t”uN̊] 1 22
paribhuñjissantı̄ti
parināmessatha [parina:me;s””sat”h a] [paribH uñéis””san
˙
””ti:t”i] 2 22, 367 parivattetv< ā [pariVat””te:-t”<Va:] 7
1 2422
paribhuñjissasi [paribH uñéis””sas”i] 1 2026, 2034, 2053, 2061, 2084, 2213, 2229
parināmessantı̄ti 55 parivattetha [pariVat””te:t”h a] 1 2326
˙
[parina:me;s ””san
””ti:t”i] 1 2421 paribhuñjissāmı̄ti parivatteyyaṁ [pariVat””te;jjaN̊] 1 22
parittaṁ [parit””taN̊] 1 1972 [paribH uñéis””sa:mi:t”i] 2 2016, 2042 parivattessati [pariVat””te;s””sat”i] 1
parittena [parit””te:n ” a] 1 1972 paribhuñjiṁsu [paribH uñéiN̊s”u] 10 2086
paridahitaṁ [parid ” aHit”aN̊] 1 2329 309-310, 325-328, 354-355, 358-359 parivattessāmı̄ti [pariVat””te;s””sa:mi:t”i]
paripati [paripat”i] 2 188, 306 paribhuñjeyya [paribH uñée;jja] 1 367 1 22
< ā [paripat”i-t”<Va:] 7 459,
paripatitv paribhuttanti [paribH ut””tan ””ti] 3 2071 parivattehi [pariVat””te:Hi] 2 2087,
477, 478 2 , 479, 480 2 3 2245
paripākamanv paribhuttaṁ [paribH ut””taN̊] 2 701 2 parivāsaṁ [pariVa:s”aN̊] 2 786, 1787
< āya
[paripa:kama-n ” Va:ja] 1 64 paribhutto [paribH ut””to:] 3 701 3 parivitakko [pariVit”akko:] 4 23-24,
< paribhogajinnaṁ [paribH o:gaéinnaN̊] 1556-1557
paripātenti [paripa:t”e;n ””ti] 1 2400 ˙˙
1 1992 parivisati [pariVis”at”i] 1 1566
paripucchaṁ [paripucch aN̊] 2 2189 2
paribhogatthāya [paribH o:gat””th a:ja] parivisāti [pariVis”a:t”i] 2 1566, 1568
paripuñchanto [paripuñch an ””to:] 1 1 358
51
parivisi [pariVis”i] 1 2421
paribhogatthāyāti parivisissati [pariVis”is””sat”i] 1 1567
paripunnaṁ [paripunnaN̊] 7 65, [paribH o:gat””th a:ja:t”i] 2 358-359
˙ ˙, 77-78, 82
67-68, 70 parivutaṁ [pariVut”aN̊] 1 41
H
paribhogaṁ [parib o:gaN̊] 2 367,
paripūrayi [paripu:raji] 1 288 parivuto [pariVut”o:] 5 41, 542 4
2432
paribbājakassa [paribba:éakas””sa] 1 H
parivutthaparivāsena
paribhogena [parib o:ge:n ” a] 2 2319 [pariVut””th apariVa:s”e:n ” a] 1 1796
2240
2
paribbājakaṁ [paribba:éakaN̊] 1 2238 H
pariven aṁ [pariVe:naN̊] 2 380, 993
paribhogo [parib o:go:] 2 247, 367 pariven ˙ ena [pariVe:ne:n ” a] 1 380
paribbājakā [paribba:éaka:] 2 paribhojanı̄yaṁ [paribH o:éan ” i:jaN̊] 2 parisaṅkitassa
˙
2238-2239 [paris”aNkit”as””sa] 2
993, 1564
paribbājakārāmaṁ 1599, 1605
parimukhaṁ [parimukh aN̊] 1 385 parisaṅkitaṁ [paris”aNkit”aN̊] 8 1600
[paribba:éaka:ra:maN̊] 1 2238
pariyāpunitv ā [parija:puni-t”Va:] 1 3 , 1606 5
paribbājakena [paribba:éake:n ” a] 3 ˙ < <
543 parisaṅkite [paris”aNkit”e:] 2 1600,
2240, 2241 2
pariyāyaṁ [parija:jaN̊] 1 382 1606
paribbājako [paribba:éako:] 4 2238
2 , 2239 2
pariyāyena [parija:je:n ” a] 16 5 2 , 6 parisaṅkito [paris”aNkit”o:] 15 1590,
2 , 7 2 , 8 2 , 9 2 , 10 2 , 11 2 , 12 2 1592-1593, 1594 2 , 1595 3 , 1597 2 , 1598
paribbājikaṁ [paribba:éikaN̊] 2 1175
2
pariyāyo [parija:jo:] 16 5 2 , 6 2 , 7 2 , 1600 3
2 , 8 2 , 9 2 , 10 2 , 11 2 , 12 2 parisaṅkitosi [paris”aNkit”o:s”i] 11
paribhāvitāni [paribH a:Vit”a:n” i] 1 13
pariyitthaṁ [parijitth aN̊] 1 2329 1602, 1603 5 , 1604 2 , 1606 3
paribhāsanti [paribH a:s”an
””ti] 1 1763 ˙˙
paribhāsissanti [paribH a:s”is””san””ti] 1 pariyitthāya [parijitth a:ja] 1 2334 parisaṁ [paris”aN̊] 3 2160 2 , 2161
˙˙
pariyesati [parije:s”at”i] 23 231 2 , parisā [paris”a:] 6 41 2 , 1731, 1738,
1763
232-235, 236 2 , 237 2 , 239-244, 1682, 2160, 2311
paribhāso [paribH a:s”o:] 1 224
2328, 2330 3 , 2334 2 parisāya [paris”a:ja] 5 41 2 , 42, 2311 2
paribhinnāti [paribH in”n” a:t”i] 1 1568
pariyesatha [parije:s”at”h a] 1 2324 parisuddhaṁ [paris”ud ”H aN̊] 9 2, 65,
”d
pariyesanti [parije:s”an ””ti] 1 2323 67 - 68, 70 , 77 - 78, 82 , 544

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(371)

parisuddhā [paris”ud ”d”H a:] 12 769 3 , pavedaye [paVe:d ” aje:] 1 547 passāvamaggaṁ [pas””sa:VamaggaN̊]
1796 3 , 1857 3 , 2436 3 pavedeti [paVe:d ” e:t”i] 1 2 13 110 2 , 126-127, 130-131, 1133,
parisuddhe [paris”ud ”d”H e:] 3 15-17 pavesanaṁ [paVe:s”an ” aN̊] 29 111 5 , 1155-1160
parisuddhetthāyasm 112-133, 176-177 passāvamagge [pas””sa:Vamagge:] 3
< anto
109 3
[paris”ud
”d”H e;t””th a:ja-s”man ””to:] 4 769, paveseti [paVe:s”e:t”i] 5 104, 136 4
< passāvamaggena [pas””sa:Vamagge:n ” a]
1796, 1857, 2436 pavesetv < ā [paVe:s”e:-t”<Va:] 4 158-159, 8 112-115, 120-123
pariseditāni [paris”e:d ” it”a:n” i] 1 13 231, 245
pavesentassa [paVe:s”e;n ””tas””sa] 8 110 passāvaṁ [pas””sa:VaN̊] 4 189, 947,
parissāvanānipi [paris””sa:Van ” a:n
” ipi]
958-959
1 2311 5 , 974, 986-987
pavesesi [paVe:s”e:s”i] 4 150, 157, passāvūpatthambhe
parissāvane [paris””sa:Van ” e:] 1 2360
169-170
[pas””sa:Vu:pat””th ambH e:] 2 787, 813
pariharati [pariHarat”i] 1 250
passāvūpatthambheti
parihārapathepi [pariHa:rapat”h e:pi] pasannamukhavannā
˙˙ [pas””sa:Vu:pat””th ambH e:t”i] 1 794
2 1753, 1757 [pas”an”n ” amukh aVanna:] 2 538, 540
passāvena [pas””sa:Ve:n ” a] 3 175, 181,
pare [pare:] 3 143, 745, 763 pasannamukhavanno
˙˙ 794
parehi [pare:Hi] 28 1507-1508, 1509 2 , [pas”an”n ” amukh aVanno:] 3 66, 776 2
passi [pas””si] 2 158-159
1551-1552, 1553 2 , 2105 4 , 2117 4 , 2131 pasannā [pas ”an”n” a:] 5 1676,
passituṁ [pas””sit”uN̊] 2 1811, 1840
4 , 2155 4 , 2172 4 1755-1757, 1772
palāyanti [pal”a:jan ””ti] 2 1417, 1420 pasannānañca [pas”an ”n”a:n ” añca] 7 < ā [pas””si-t”<Va:] 79 150, 163-170,
passitv
palāyantipi [pal”a:jan ””tipi] 3 68, 70, 77, 204, 208-209, 777 175 2 , 176, 177 3 , 178-180, 181 2 ,

1417-1418, 1420 182-184, 293-299, 304-305, 309, 310 4 ,


pasannānaṁ [pas”an ”n” a:n” aN̊] 8 68,
316-318, 325-328, 335-337, 341, 349,
palāyiṁsu [pal”a:jiN̊s”u] 4 325-328 70-71, 77, 204, 208-209, 777
372-373, 434, 439 4 , 1124, 1175, 1418,
pallaṅkaṁ [pal”l”aNkaN̊] 1 385 pasanno [pas”an ”n” o:] 2 371 2
1641-1645, 1647-1651, 1754, 1817, 1844,
pallalaṁ [pal”l”al”aN̊] 2 1430 2 pasaṁsati [pas”aN̊s”at”i] 1 1146
2109, 2163, 2176, 2252, 2309 2 , 2311
pallale [pal”l”al”e:] 2 1430 2 pasādabhaññeti [pas”a:d ” abH aññe:t”i]
passissanti [pas””sis””san ””ti] 1 1956
pavattetv ā [paVatte:-t”Va:] 1 341 2 733 - 734
˙˙ < < passissāmāti [pas””sis””sa:ma:t”i] 1 1562
pasādāya [pas”a:d ” a:ja] 58 68, 70-71,
pavattesi [paVatte:s”i] 1 460 pahara [paHara] 1 418
˙ ˙ 77-78, 204, 208-209, 390, 396, 541, 777,
pavattayi [paVat””taji] 1 287 997, 1134, 1185, 1233, 1241, 1420, 1436,
pahari [paHari] 1 455
pavattesi [paVat””te:s”i] 1 180 1514, 1572, 1629, 1678, 1705, 1730, 1757, pahānaṁ [paHa:n ” aN̊] 6 68, 70, 582 3 ,
pavaraṁ [paVaraN̊] 1 1193 1805, 1830, 1863, 1884, 1923, 1943, 1958, 777
pavāranā [paVa:rana:] 12 1588-1590, 1979, 2001, 2018, 2044, 2075, 2100, 2111, pahānā [paHa:n ” a:] 2 14 2
1600-1601˙ , 1606, 1641, 1651, 1662, 1665, 2122, 2137, 2177, 2191, 2206, 2224, 2241, pahāraṁ [paHa:raN̊] 7 247, 464-466,
1670, 2391 2254, 2275, 2280, 2313, 2324, 2337, 2352, 519-520, 1124
pavāranāya [paVa:rana:ja] 1 2390 2366, 2388, 2402, 2422 pahāre [paHa:re:] 3 247 3
˙ [paVa:rit”a:] 1 2273 pasādo [pas”a:d ” o:] 1 2392
pavāritā pahārena [paHa:re:n ” a] 3 529 2 , 530
pavāritānaṁ [paVa:rit”a:n ” aN̊] 7 1996, pasāritena [pas”a:rit”e:n ” a] 1 1754 pahinati [paHinat”i] 79 1273-1274,
2013, 2039, 2068, 2305, 2360, 2383 pasāressantı̄ti [pas”a:re;s””san ””ti:t”i] 2 1276˙-1277, 1279-1281, 1283-1284, 1288,
pavāritena [paVa:rit”e:n ” a] 1 1976 1999, 2252 1290-1291, 1293-1294, 1296-1298,
pası̄dati [pas”i:d ” at”i] 1 2432 1300-1301, 1305, 1307-1308, 1310-1311,
pavāretv < ā [paVa:re:-t”<Va:] 1 1976 1313, 1315, 1319, 1321-1322, 1324-1325,
pası̄dissati [pas”i:d ” is””sat”i] 2 1149 2
pavāreyya [paVa:re;jja] 1 2002 1327, 1329, 1333, 1335-1337, 1339, 1341 4 ,
pası̄dissanti [pas”i:d ” is””san””ti] 1 1149
pavāreyyāti [paVa:re;jja:t”i] 1 2008 1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355, 1357 5 ,
pasukā [pas”uka:] 1 254
pavāsato [paVa:s”at”o:] 1 2364 1358, 1360, 1362, 1364, 1368, 1370-1371,
pasutaṁ [pas”ut”aN̊] 3 379 2 , 380
pavāsaṁ [paVa:s”aN̊] 4 2362 2 , 2385, 1373-1374, 1376, 1378, 1382, 1384 9 , 1385,
2392
passati [pas””sat”i] 4 56 2 , 1220, 1956 1387, 1389, 1391, 1395
pavālā [paVa:la:] 1 2051 passato [pas””sat”o:] 2 17, 1910 pahinanti [paHinan ””ti] 8 1341 4 , 1357
˙
pavālo [paVa:lo:] 1 2024 passaddho [pas””sad ”d ”H o:] 1 14 4 ˙
˙ passanti [pas””san ””ti] 7 1689, 1714, 1738, pahinittha [paHinit””th a] 2 2076, 2090
pavijjhitabbā [paViééH it”abba:] 1 482
1771, 1773, 1775, 1779
pahin˙ imhā [paHini-mHa:] 1 1238
pavijjhiṁsu [paViééH iN̊s”u] 1 482 <
passantı̄ti [pas””san ””ti:t”i] 9 305, 327-328, ˙ <
pavijjheyya [paViééH e;jja] 1 482 pahinissāmi [paHinis””sa:mi] 3
339, 340 2 , 343, 345, 348 ˙
h
pavitthassa [paVitt as””sa] 7 191 3 , 1974-1976
passambhayaṁ [pas””sambH ajaN̊] 4
192,˙ 195
˙ -196, 250 pahineyya [paHine;jja] 14 1480-1486,
386 2 , 387 2
pavitthaṁ [paVitth aN̊] 29 111 5 , 1488˙, 1490, 1544, 1755-1756, 2076, 2392
˙ ˙ passasati [pas””sas”at”i] 1 385
112-133, 176-177 pahitattassa [paHit”at””tas””sa] 3 15-17
passasanto [pas””sas”an ””to:] 2 386 2
pavitthāya [paVitth a:ja] 1 151 pahitattā [paHit”at””ta:] 1 2189
˙˙ passasāmı̄ti [pas” ”s as” a:mi:t ”i] 2 386 2
pavittho [paVitth o:] 2 1957 2 pahite [paHit”e:] 1 2385
˙ ˙ passasissāmı̄ti [pas””sas”is””sa:mi:t”i] 8
pavisati [paVis”at”i] 1 27 pahito [paHit”o:] 2 1244 2
386 2 , 387 5 , 388
pavisanti [paVis”an ””ti] 1 1862 pahı̄nā [paHi:n ” a:] 7 5-6, 11 2 , 12 2 ,
passası̄ti [pas””sas”i:t”i] 1 1421
pavisitabbaṁ [paVis”it”abbaN̊] 1 1564 passāmahaṁ [pas””sa:maHaN̊] 2 562, 564
pahı̄nāti [paHi:n ” a:t”i] 2 719, 735
pavisitv < ā [paVis”i-t”<Va:] 16 19, 151 2 , 1421
pahı̄no [paHi:n ” o:] 12 626-628, 645,
250, 306, 313-315, 753 6 , 1181, 1675 passāmi [pas””sa:mi] 6 4, 16 2 , 551,
651, 657, 669, 674, 679, 688-689, 696
pavisissāmāti [paVis”is””sa:ma:t”i] 1 742 555, 568
pahūtajātarūparajataṁ
pavisiṁsu [paVis”iN̊s”u] 1 1956 passāmı̄ti [pas””sa:mi:t”i] 4 551, 555,
[paHu:t”aéa:t”aru:paraéat”aN̊] 4 59-62
pavutto [paVut””to:] 1 228 562, 568
h ” aN̊] pahūtajātarūparajatā
pavutthapatikā [paVut””th apat”ika:] 1 passāvatthānaṁ [pas””sa:Vatt a:n [paHu:t”aéa:t”aru:paraéat”a:] 1 52
˙˙
2 189, 1564
501

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(372) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

pahūtadhanadhaññaṁ pātidesanı̄yaditthi pānāgāranissitaṁ


” H an
[paHu:t”ad ”H aññaN̊] 4 59-62 ˙ ˙˙ [pa:n ” is””sit”aN̊] 2 1453, 1529
” ad [pa:tid” e:s”an
” i:jad” itth i] 6 1663-1665, ” a:ga:ran
pahūtadhanadhaññā 1668-1670 pānāni [pa:n ” a:n” i] 3 394 2 , 538
” H an
[paHu:t”ad ”H añña:] 1 52
” ad pātidesanı̄yaṁ [pa:tid ” e:s”an
” i:jaN̊] 2 pānı̄yaṁ [pa:n ” i:jaN̊] 2 993, 1564
pahūtamacchakacchapo ˙ , 1670
1665 pāpakammamakariṁsu
[paHu:t”amacch akacch apo:] 3 764 3 pātiyekko [pa:tije;kko:] 1 2308 [pa:pakammamakariN̊s”u] 1 711
pahūtavittūpakaranaṁ ˙ ā [pa:na:] 2 22 2
pān pāpakammaṁ [pa:pakammaN̊] 1 67
˙
[paHu:t”aVit””tu:pakaranaN̊] 4 59-62 ˙ ātipātā [pa:na:t”ipa:t”a:] 1 1196
pān pāpakaṁ [pa:pakaN̊] 10 406 4 ,
pahūtavittūpakaranā ˙ ānaṁ [pa:na:n
pān ” aN̊] 4 1429, 1431, 1182-1183, 1731 2 , 1736 2
˙
[paHu:t”aVit””tu:pakarana:] 1 52 ˙ , 1529
1453 pāpakā [pa:paka:] 10 11 2 , 1759-1760,
paṁsukitāni [paN̊s”ukit”a:n ” i] 1 368 pāninā [pa:nin ” a:] 1 51 1765 3 , 1775, 1779-1780
paṁsukūlasaññino ˙ ippahāraṁ [pa:nippaHa:raN̊] 1
pān pāpakānaṁ [pa:paka:n ” aN̊] 4 7-10
[paN̊s”uku:l”as”aññin” o:] 6 325 2 , 326, ˙
1949 pāpake [pa:pake:] 5 11, 384 2 , 385,
344, 354-355
pāniṁ [pa:niN̊] 1 22 389
paṁsukūlasaññissa pān˙ upetaṁ [pa:nupe:t”aN̊] 1 18 pāpakena [pa:pake:n ” a] 9 393-394, 397,
[paN̊s”uku:l”as”aññis””sa] 1 280 ˙ e [pa:ne:] 1 2098 406-407, 1228 2 , 1229 2
pān
paṁsukūlasaññissāti ˙ esu [pa:ne:s”u] 2 194 2 pāpakehi [pa:pake:Hi] 2 1230 2
pān
[paN̊s”uku:l”as”aññis””sa:t”i] 6 325-326, 344, ˙ o [pa:no:] 2 230, 251 pāpadhammā [pa:pad ” H amma:] 1
pān
346, 354-355 ˙ 548
pātaby ataṁ [pa:t”a-bjat”aN̊] 1 194
paṁsukūlasaññı̄ [paN̊s”uku:l”as”aññi:] < < pāpabhikkhu [pa:pabH ikkh u] 4
1 346 pātāpeti [pa:t”a:pe:t”i] 1 248 543-545, 761
paṁsukūlaṁ [paN̊s”uku:l”aN̊] 6 288, pātimokkhapariyāpannesu pāpabhikkhuno [pa:pabH ikkh un
” o:]
306 2 , 1928, 1934, 2180 [pa:t”imo;kkh aparija:pan ”n” e:s”u] 1 1733 1 542
paṁsukūlānı̄ti [paN̊s”uku:l”a:n ” i:t”i] 2 pātimokkhavevacanāni pāpabhikkhū [pa:pabH ikkh u:] 7
2160 2 [pa:t”imo;kkh aVe:Vacan ” a:n
” i] 1 101 1566, 1753, 1755 2 , 1756 2 , 1757
paṁsukūlikaṅgaṁ pātimokkhaṁ [pa:t”imo;kkh aN̊] 11 pāpabhikkhūti [pa:pabH ikkh u:t”i] 1
[paN̊s”uku:l”ikaNgaN̊] 1 2163 26, 28, 29 3 , 30-33, 92, 99
1757
paṁsukūlikā [paN̊s”uku:l”ika:] 5 1673, pātukammāyāti [pa:t”ukamma:ja:t”i] pāpasamācārā [pa:pas”ama:ca:ra:] 2
1675, 2161-2163 2 743-744
1759-1760
paṁsukūliko [paN̊s”uku:l”iko:] 8 51, pātunti [pa:t”un ””ti] 1 369 pāpasamācāro [pa:pas”ama:ca:ro:] 6
1648, 1674, 2160 5 pātubhavanti [pa:t”ubH aVan ””ti] 10 29 1765 3 , 1775, 1779-1780
paṁsukūlikoti [paN̊s”uku:l”iko:t”i] 2 2 , 30 2 , 31 2 , 32 2 , 33 2
pāpasamācāroti [pa:pas”ama:ca:ro:t”i]
2160 2 pātubhūtaṁ [pa:t”ubH u:t”aN̊] 3 1 1770
paṁsuṁ [paN̊s”uN̊] 1 231 152-153, 400
pāpasāmanerı̄ [pa:pas”a:mane:ri:] 1
pākatikaṁ [pa:kat”ikaN̊] 2 1565 2 pātetabbaṁ [pa:t”e:t”abbaN̊] 3 481, 763 ˙
pākāraṁ [pa:ka:raN̊] 1 242 2217, 2233
pāpaṁ [pa:paN̊] 2 393-394
pācittiyaditthi [pa:cit””tijad ” itth i] 6 pāteti [pa:t”e:t”i] 4 250, 2184, 2217, 2233 pāpā [pa:pa:] 1 548
˙ ˙ -1670
1663-1665, 1668 pātetv< ā [pa:t”e:-t”<Va:] 6 325 2 , 326, pāpikāya [pa:pika:ja] 2 1228-1229
pācittiyanti [pa:cit””tijan ””ti] 33 1864, 327 2 , 328 pāpikāhi [pa:pika:Hi] 1 1230
1867, 1885, 1892, 1924, 1944, 1959, 1963, pātenti [pa:t”e;n ””ti] 1 1763 pāpiccho [pa:picch o:] 2 566, 572
1980, 2002, 2019, 2045, 2101, 2112, 2123, pāteyya [pa:t”e;jja] 1 481 pāpunanti [pa:punan ””ti] 1 1565
2138, 2146, 2165, 2178, 2192, 2207, 2225, ˙ [pa:pe:t”i] 2 1782-1783
pātesi [pa:t”e:s”i] 2 505-506 pāpeti
2242, 2255, 2258, 2314, 2325, 2338, 2353,
pātessanti [pa:t”e;s””san ””ti] 1 1763 pāpenti [pa:pe;n ””ti] 1 1763
2367, 2389, 2403, 2423
pātv
< ākāsi [pa:-t”Va:ka:s”i] 2 743-744 pāpessanti [pa:pe;s””san ””ti] 1 1763
pācittiyassa [pa:cit””tijas””sa] 1 435 <
pācittiyassāti [pa:cit””tijas””sa:t”i] 4 pādacchinnassa [pa:d ” acch in ”n”as””sa] 1 pāpehi [pa:pe:Hi] 1 548
311-312, 369-370 407 pāmaṅgaṁ [pa:maNgaN̊] 1 231
pācittiyaṁ [pa:cit””tijaN̊] 173 1665, pādanakhasikhāya pāyethāti [pa:je:t”h a:t”i] 2 531-532
1670, 1825, 1853, 1878 10 , 1917 4 , 1937 [pa:d ” akh as”ikh a:ja] 1 13
” an pāyesuṁ [pa:je:s”uN̊] 2 531-532
4 , 1950-1952, 1970 3 , 1984, 1994 3 , 2011 pādaṁ [pa:d ” aN̊] 19 218, 225, 228, 248 pārato [pa:rat”o:] 2 56 2
3 , 2037 3 , 2066 3 , 2076, 2092 3 , 2105 4 , 2 , 250 2 , 251 2 , 253 2 , 254 4 , 255, pāradāriko [pa:rad ” a:riko:] 2 709, 755
2117 4 , 2131 4 , 2155 4 , 2158, 2161, 2162 1130, 2184 2 pārājikakanda [pa:ra:éikakanda] 1
2 , 2172 4 , 2184 2 , 2185 3 , 2197-2199, pādānañca [pa:d ” a:n” añca] 1 54 (1.1) ˙˙
2211-2212, 2218 3 , 2229 9 , 2234 6 , 2246 pādārahaṁ [pa:d ” a:raHaN̊] 3 218, 225, pārājikakandaṁ [pa:ra:éikakandaN̊]
3 , 2268 10 , 2281, 2291 5 , 2292 5 , 2293 228 ˙˙
1 773
2 , 2294-2295, 2296 2 , 2297-2300, 2301 2 ,
pādārahena [pa:d ” a:raHe:n ” a] 1 205 pārājikanti [pa:ra:éikan ””ti] 72 145-149,
2302 2 , 2303-2304, 2318 9 , 2328, 2330 3 ,
pādāsi [pa:d ” a:s”i] 1 2308 154-159, 163-167, 169, 172, 176-177, 189,
2331 3 , 2344, 2346 3 , 2358 3 , 2381 3 ,
pādūpagaṁ [pa:d ” u:pagaN̊] 1 2227 292, 296-298, 300, 305, 307, 313-316,
2395, 2396 4 , 2417 4 , 2430
pāde [pa:d” e:] 19 151, 347-348, 373, 318-320, 327-331, 337, 339-341, 343, 345,
pācittiyā [pa:cit””tija:] 2 1861, 2436 348, 350-353, 356-357, 363, 365-366, 457,
1445, 1449, 1521, 1525, 1755-1756, 1873,
pācittiyena [pa:cit””tije:n ” a] 8 1806 2 , 462, 465, 501-502, 505-506, 518, 529,
1875, 1887, 2141, 2213, 2229, 2263, 2265,
1818 2 , 1831 2 , 1845 2 531-532, 719, 735-737, 741
2284
pācento [pa:ce;n ””to:] 1 542 pārājikapāli [pa:ra:éikapa:li] 1 (1V)
pādena [pa:d ” e:n” a] 2 205, 221
pācentoti [pa:ce;n ””to:t”i] 1 542
pādesu [pa:d ” e:s”u] 1 58 pārājikapāl˙i [pa:ra:éikapa:li] 1 2438
pātikulyatā [pa:tiku-l”jat”a:] 4 441 2 ,
< < pādehi [pa:d ” e:Hi] 1 753 pārājikassa˙ [pa:ra:éikas””sa] 317 109 5 ,
˙
442 2 110 5 , 111 4 , 112-133, 136 3 , 150,
pādo [pa:d ” o:] 1 205
pātikulyaṁ [pa:tiku-l”jaN̊] 2 441-442 pānaṁ [pa:n 160-161, 168, 170-171, 174, 183-184, 231
˙ < < ” aN̊] 2 499-500
4 , 232-234, 235 2 , 236 2 , 237 2 , 238 5 ,

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(373)

239 4 , 240 3 , 241 5 , 242 4 , 243, 244 2 , pāvisiṁ [pa:Vis”iN̊] 1 1756 715 2 , 742, 744, 1418 2 , 1754-1755, 1756
245 3 , 246-247, 248 3 , 249 2 , 250 2 , 251 pāsānaṁ [pa:s”a:naN̊] 2 402, 437 2 , 1956 2 , 1957, 2276 2 , 2309 4
2 , 252, 253 2 , 254 2 , 255 2 , 256-258, pāsāda˙ ṁ [pa:s”a:d ” aN̊] 1 2310 pindāyāti [pinda:ja:t”i] 1 1957
259 2 , 260 2 , 261-269, 271 2 , 274 2 , ˙d
pin ˙ e [pinde:] 2 1460, 1536
pāsādikatāya [pa:s”a:d ” ikat”a:ja] 2
294-295, 299, 306, 311-312, 317, 332-334, 1673, 1675
˙d
pin ˙ o [pindo:] 6 708, 1754, 1755 2,
349, 364, 369-370, 373, 419-427, 430-434, ˙ ˙ 2
pāsādikassa [pa:s”a:d ” ikas””sa] 3 71, 1756
435 2 , 436-438, 439 2 , 440 2 , 441 2 , 442
1673, 1675 pindopajjhāriyāpatho
2 , 443 2 , 444 2 , 445-446, 447 2 , 448 2 , ˙˙
pāsādikaṁ [pa:s”a:d ” ikaN̊] 4 194 2 , [pindo:paééH a:rija:pat”h o:] 1 705
458, 463, 466, 468, 470, 472, 474, 476, 478,
1943, 2191 pitaraṁ [pit”araN̊] 6 59, 94, 461-463,
480-482, 484, 486, 488, 490, 492, 494, 496,
498, 500, 503-504, 507-508, 511, 513, 515,
pāsādikā [pa:s”a:d ” ika:] 9 193, 393, 1435
1180, 1220-1221, 2160, 2309 2 , 2310 pitā [pit”a:] 14 55 2 , 57 3 , 58-59,
517, 520, 522, 524, 526, 528, 530, 585-614,
616-631, 633-646, 648-652, 656-670, 674, pāsādikena [pa:s”a:d ” ike:n ” a] 1 1754 95-96, 1149, 1254, 1341, 1357, 1432
676-679, 681-683, 685-686, 688-691, pāsādiko [pa:s”a:d ” iko:] 3 993, 1133, pitāpi [pit”a:pi] 1 55
714-718, 720-723, 732 1220 pitāputtā [pit”a:put””ta:] 3 461-463
pārājikassāti [pa:ra:éikas””sa:t”i] 6 173, pāsāde [pa:s”a:d ” e:] 1 372 pitāmahayugā [pit”a:maHajuga:] 8
321, 373-374, 509-510 pāsādo [pa:s”a:d ” o:] 3 1898, 1907 2 1946, 1965, 1986, 2004, 2021, 2048, 2194,
pārājikaṁ [pa:ra:éikaN̊] 99 83, pāse [pa:s”e:] 4 338-339, 340 2 2369
145-147, 292-293, 457-458, 553, 566, 713, pāhini [pa:Hini] 1 455 pitāmahaṁ [pit”a:maHaN̊] 2 57 2
724, 740, 770, 1588 2 , 1589 2 , 1590 2 , ˙
pāhetabbo [pa:He:t”abbo:] 15 pitito [pit”it”o:] 8 1946, 1965, 1986,
1591 2 , 1592 2 , 1593 2 , 1594 2 , 1595 2 , 1480-1486, 1488-1491, 1544-1545, 2076, 2004, 2021, 2048, 2194, 2369
1596 2 , 1597 3 , 1598 4 , 1599 4 , 1600 2 , 2090 pituno [pit”un ”o:] 2 371 2
1601 2 , 1602 3 , 1603 5 , 1604 2 , 1605 3 , pāhesi [pa:He:s ”i] 15 512-517, 1224-1225, piturakkhitañca [pit”urakkh it”añca]
1606 2 , 1608-1623, 1641 2 , 1642 2 , 1643 1227, 2070, 2071 3 , 2308, 2385 22 1276, 1279, 1280 7 , 1281, 1284, 1288,
2 , 1644 2 , 1645 2 , 1647 2 , 1648 2 , 1649 1293, 1296, 1297 2 , 1298, 1301, 1305,
pāhesuṁ [pa:He:s”uN̊] 3 1236, 1887,
2 , 1650 2 , 1651 2 , 1825 1336-1337, 1339
2140
pārājikā [pa:ra:éika:] 2 350, 769 pitakaṁ [pitakaN̊] 1 231 piturakkhitaṁ [pit”urakkh it”aN̊] 3
pārājikāti [pa:ra:éika:t”i] 1 351 ˙ 1274, 1291, 1321
pitthicakkassa [pitth icakkas””sa] 10
pārājikāni [pa:ra:éika:n ” i] 1 772 ˙ ˙ , 908, 911, 914, 917, 920, 923, 926, 929,
905 piturakkhitā [pit”urakkh it”a:] 3 1251,
pārājikena [pa:ra:éike:n ” a] 25 1571 2 , 932 1254, 1384
1572 2 , 1573, 1579, 1628 2 , 1629 2 , 1630, piturakkhitāya [pit”urakkh it”a:ja] 1
pitthicakkaṁ [pitth icakkaN̊] 1 932
1646, 1652, 1662-1665, 1667-1670, 1806 2 , ˙˙ 1357
1818 2
pitthito [pitth it”o:] 7 306 2 , 994 3 ,
˙˙ 2
1564
pipāsavinayāya [pipa:s”aVin ” aja:ja] 3
pārājiko [pa:ra:éiko:] 21 72, 79, 85, 68, 70, 777
106 2 , 206, 210, 228 2 , 318, 321, 341,
pit thiparikammaṁ
˙˙ h piyaṁ [pijaN̊] 1 1264
391, 397, 414 2 , 551, 555, 572 2 , 769 [pitt iparikammaN̊] 2 962-963
piyā [pija:] 7 56, 58, 61, 1152-1153,
pārājikoti [pa:ra:éiko:t”i] 1 350 pitthiyaṁ [pitth ijaN̊] 3 461-463
˙ ˙dakaṁ [pindakaN̊] 1 1754 1211, 1214
pāricariyaṁ [pa:ricarijaN̊] 1 1192 pin
˙d ˙ akena [pindake:n piyo [pijo:] 7 43-45, 47-49, 1264
pāricariyānaṁ [pa:ricarija:n ” aN̊] 1 pin ” a] 8 52,
˙ ˙-537, 540 2 , 541 pilandhananti [pil”an ”H an
”d ” an””ti] 1
1186 534
1421
pāripūratthāya [pa:ripu:rat””th a:ja] 1 pindacāriko [pindaca:riko:] 7 150, pilindagāmakaṁ [pil”in
”d” aga:makaN̊]
˙ ˙, 458, 467, 2015, 2041, 2362
297
1933 2 2309 2
pāripūri [pa:ripu:ri] 1 1924 pin dapātanı̄hārakena
˙˙ pilindagāmake [pil”in
”d”aga:make:] 2
pāripūriyā [pa:ripu:rija:] 1 1924 [pindapa:t ”an” i:Ha:rake:n ” a] 5 377, 2158
2309 2
2 , 2161-2162
pāripūriyāti [pa:ripu:rija:t”i] 1 1933 pilindagāmakotipi
pindapātanı̄hārakenāti
pāripūrı̄ti [pa:ripu:ri:t”i] 1 1931 ˙˙ [pil”in
”d”aga:mako:t”ipi] 1 2308
[pindapa:t ”an” i:Ha:rake:n ” a:t”i] 2 377,
pārivattakacı̄varaṁ
2158
pilindavacchassa [pil”in ” aVacch as””sa]
”d
[pa:riVat””takaci:VaraN̊] 2 1961 2 5 372 2 , 2308 2 , 2311
pindapātapatikkantā
pārivattakaṁ [pa:riVat””takaN̊] 4 1962 ˙˙
[pindapa:t ˙
”apatikkan ””ta:] 5 151, 744, pilindavacchaṁ [pil”in ”d” aVacch aN̊] 6
2 , 1968, 1972 2307 3 , 2308 2 , 2310
1565, 1568, 1956
pārivattakā [pa:riVat””taka:] 6 1963,
pindapātapatikkanto pilindavacche [pil”in ”d”aVacch e:] 1 372
1969, 1970 3 , 1971 ˙˙ ˙ pilindavacchena [pil”in ”aVacch e:n
”d ” a]
[pindapa:t ”apatikkan ””to:] 1 1418
pārivattakāti [pa:riVat””taka:t”i] 1 1968 2 2307, 2311
pindapātamattampi
pārutampi [pa:rut”ampi] 2 1948, 2169 ˙˙
[pindapa:t ”amat””tampi] 1 2367 pilindavaccho [pil”in ”d” aVacch o:] 19
pārutā [pa:rut”a:] 5 1169-1173 372 2 , 2307 4 , 2308 2 , 2309 6 , 2310 4 ,
pindapātamattampı̄ti
pārupi [pa:rupi] 1 2238 ˙˙
[pindapa:t ”amat””tampi:t”i] 1 2379 2311
pārupituṁ [pa:rupit”uN̊] 1 1983 pindapātaṁ [pindapa:t”aN̊] 7 75, 76 pilotikāya [pil”o:t”ika:ja] 1 458
pārupitv< ā [pa:rupi-t”<Va:] 2 2238 2 2˙, ˙467, 700, 702, 1565 piva [piVa] 3 47-49
pin dapātikaṅgaṁ [pindapa:t”ikaNgaN̊] pivati [piVat”i] 1 231
pāvacane [pa:Vacan ” e:] 3 756, 761, 763
1˙ 2163
˙ pivato [piVat”o:] 1 394
pāvada [pa:Vad ” a] 4 265-266, 423-424
pin d apātikā [pindapa:t”ika:] 5 1673, pivanti [piVan ””ti] 3 538, 1753 2
pāvadatu [pa:Vad ” at”u] 4 265-266, ˙ ˙ , 2161-2163
423-424
1675 pivanto [piVan ””to:] 4 47-49, 189
pāvāraṁ [pa:Va:raN̊] 1 1173 pindapātiko [pindapa:t”iko:] 6 51, pivi [piVi] 1 394
˙ ˙ , 2160 4
1674 pivissanti [piVis””san ””ti] 2 1757 2
pāvāroti [pa:Va:ro:t”i] 1 1173
pindapāto [pindapa:t”o:] 2 701, 2379 pisitv ā [pis
” i-t
” V a:] 1 19
pāvisi [pa:Vis”i] 16 53, 75, 301-303, 322, ˙d ˙ aṁ [pindaN̊] 3 19, 1460, 1536 < <
994 3 , 1418, 1570, 1627, 1754, 1956, 2309
pin
˙ ˙ āya [pinda:ja] 35 19 2 , 22 2 , 53 pihentā [piHe;n ””ta:] 1 2163
pind
2 pı̄thake [pi:th ake:] 2 150, 458
2˙, ˙75 2 , 151, 191 3 , 192, 195-196, 322, ˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(374) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

pı̄thakena [pi:th ake:n ” a] 1 318 putto [put””to:] 13 57-58, 95-96, 371 4 , purānadutiyikaṁ [pura:nad ” ut”ijikaN̊]
˙ 461-463, 1673, 1704 4 56˙, 58, 61 2
pı̄thaṁ [pi:th aN̊] 3 366, 545, 1564
˙ puthujjanena [put”h uééan ”e:n
” a] 1 732 purānadutiyikā [pura:nad ” ut”ijika:]
pı̄the [pi:th e:] 4 234, 302 2 , 318
˙ indriyā [pi:nin puthusilā [put”h us”il”a:] 1 414 9 56˙, 58 2 , 61 4 , 64, 1941
pı̄n ”rija:] 2 538, 540
” -d
˙ < < puna [pun ”a] 29 267 2 , 425 2 , 543-545, purānadutiyikāya
pı̄nindr iyo [pi:nin” -d
” rijo:] 3 66, 776 2 572, 1427, 1431, 1498 2 , 1499 2 , 1500 2 ,
˙
[pura:nad ” ut”ijika:ja] 9 62 2 , 64, 67, 69,
˙ < <
pı̄takañca [pi:t”akañca] 27 853, 856, 1501 2 , 1502 2 , 1503 2 , 1504 2 , 1548 2 , 155, 182, 188, 1115

857 7 , 858, 862, 864, 866, 868, 870, 872, 1549 2 , 2419 purānavohāriko [pura:naVo:Ha:riko:]
punadeva [pun ” e:Va] 3 1224, 1226,
” ad ˙
1 205
874, 876, 878 2 , 880 3 , 886, 889-890, 892
pı̄takaṁ [pi:t”akaN̊] 19 783, 787, 805, 1564 purānasanthatassa
˙
819, 894, 897-898, 901, 903, 906-907, 910, punapi [pun
”api] 1 201 [pura:nas”an ””th at”as””sa] 6 2165 2 , 2171
913, 916, 919, 922, 925, 928, 931 punappunaṁ [pun” appun
”aN̊] 4 1921 3 , 2174
pı̄tippatisaṁvedı̄ 4 purānasanthataṁ
˙ ”aN̊Ve:d ˙
[pi:t”ippatis ” i:] 2 387 2 punabbhavābhinibbatti [pura:nas”an ””th at”aN̊] 1 2169
pı̄tiyā [pi:t”ija:] 1 14 [pun” abbH aVa:bH in ” ibbat””ti] 2 12 2 purāhaṁ [pura:HaN̊] 1 200
pı̄tisukhaṁ [pi:t”is”ukh aN̊] 2 14 2 pupphanti [pupph an ””ti] 1 764 purimanayo [puriman ” ajo:] 1 1343
pı̄layi [pi:laji] 1 943 pupphantı̄ti [pupph an ””ti:t”i] 2 764 2 purimaṁ [purimaN̊] 2 227, 1852
pı̄l˙itassa [pi:lit”as””sa] 4 792-795 pupphaṁ [pupph aN̊] 5 61 2 , 239, purime [purime:] 2 413, 571
pı̄l˙ito [pi:lit”o:] 4 156-157, 374, 481 330-331 purisa [puris”a] 1 397
pı̄l˙entassa [pi:le;n ””tas””sa] 2 968-969 pupphaṁsā [pupph aN̊s”a:] 1 61 purisaguttiṁ [puris”agut””tiN̊] 1 222
˙
puggalassa [puggal”as””sa] 29 1873, pupphārāmaṁ [pupph a:ra:maN̊] 2 purisatthakarampi
1897, 1935, 1949, 1969, 1993, 2010, 2036, 330-331 [puris”at””th akarampi] 2 1438, 1457
2065, 2089, 2104, 2116, 2130, 2154, 2171, pupphārāmo [pupph a:ra:mo:] 1 239 purisatthakaraṁ [puris”at””th akaraN̊]
2184, 2196, 2245, 2263, 2317, 2329, 2345, pupphāvaliyaṁ [pupph a:Val”ijaN̊] 3 4 1417, 1420 2 , 1436
2357, 2380, 2395, 2416, 2429, 2431 2 944, 982-983 purisadammasārathi
puggalānaṁ [puggal”a:n ” aN̊] 1 71 pupphena [pupph e:n ” a] 1 1769 [puris”ad” ammas”a:rat”h i] 1 2
puggalo [puggal”o:] 16 1608-1623 pupphehi [pupph e:Hi] 1 286 purisamatinti [puris”amat”in ””ti] 1 1245
pucchati [pucch at”i] 2 1150, 2248 pubbaṅgamo [pubbaNgamo:] 1 70 purisamatiṁ [puris”amat”iN̊] 2 1234,
pucchatipi [pucch at”ipi] 3 1133, 1145, pubbannanissitaṁ 1242
1155 ˙ ˙ ” is””sit”aN̊] 2 1453, 1529
[pubbannan purisampi [puris”ampi] 2 1438, 1457
pucchanti [pucch an ””ti] 12 20 5 , 540 pubbannaṁ [pubbannaN̊] 2 241 2 purisaliṅgaṁ [puris”al”iNgaN̊] 1 153
2 , 1565, 1566 4 pubban ˙h˙ asamayaṁ
purisasaññı̄ [puris”as”aññi:] 17 1025,
pucchāti [pucch a:t”i] 1 743 ˙<
[pubba-nH 1029, 1032, 1035, 1039, 1041-1042, 1045,
pucchāmi [pucch a:mi] 12 769 3 , 1796 < as”amajaN̊] 17 19, 38, 53, 57, 1049, 1052, 1054, 1056, 1058-1059, 1204,
75, 742, 1180, 1418, 1568, 1754, 1756,
3 , 1857 3 , 2436 3 1206-1207
1803, 1942, 1956, 2204, 2309 2
pucchi [pucch i] 8 301-303, 1412-1413, pubbabhāsino [pubbabH a:s”in ” o:] 1 purisassa [puris”as””sa] 29 213 2 ,
1803 2 , 2309 502-504, 561, 1032-1033, 1234, 1242,
1754
pucchiyamāno [pucch ijama:n ” o:] 2 pubbarattāpararattaṁ 1244-1245, 1246 2 , 1341 8 , 1342, 2015,
2088, 2432 2017, 2205, 2362, 2364-2365
[pubbarat””ta:pararat””taN̊] 1 82
pucchissanti [pucch is””san ””ti] 3 1567 3 pubbāyaṁ [pubba:jaN̊] 1 1418 purisaṁ [puris”aN̊] 20 56 2 , 748-756,
h
pucchissantı̄ti [pucc is””san ””ti:t”i] 1 1237, 1417, 1420 2 , 1436, 1999, 2016, 2041
pubbe [pubbe:] 46 66, 94, 538, 776,
1567 2
1626 2 , 1755 2 , 1756 2 , 1757 2 , 1772,
puñjakitaṁ [puñéakit”aN̊] 2 363-364 2016-2017, 2018 2 , 2019, 2029 2 , 2036,
purisā [puris”a:] 5 108, 1042-1043, 2042
puñjā [puñéa:] 1 56 2
2037 3 , 2042-2043, 2044 2 , 2045, 2056 2 ,
puñje [puñée:] 3 56 2 , 57 2065, 2066 3 , 2364-2365, 2366 2 , 2367, purisāti [puris”a:t”i] 1 405
puññatthañca [puññat””th añca] 20 2376 2 , 2380, 2381 3 purisānaṁ [puris”a:n ” aN̊] 6 1042 2 ,
822, 825, 827, 829, 831 5 , 832 4 , 834, pubbenivāsaṁ [pubbe:n ” iVa:s”aN̊] 2 1043 2 , 2041, 2043
836, 838, 840-841, 851, 892 15 2 purisūsabho [puris”u:s”abH o:] 1 181
puññatthāya [puññat””th a:ja] 2 787, pubbenivāsānussatiñānāya purise [puris”e:] 1 2042
817 [pubbe:n ” iVa:s”a:n ˙
” us””sat”iña:na:ja] 1 15 purisena [puris”e:n ” a] 1 1244
puññatthāyāti [puññat””th a:ja:t”i] 1 pubbepi [pubbe:pi] 1 2326 puriso [puris”o:] 92 56 2 , 106, 335 2 ,
801 pubbeva [pubbe:Va] 3 14, 745, 763 336 4 , 337, 378, 382, 531-532, 1032, 1033
puññaṁ [puññaN̊] 4 208, 379-380, 801 pubbevassa [pubbe:Vas””sa] 42 4 , 1051-1052, 1055-1056, 1059-1060, 1207,
puññāni [puñña:n ” i] 12 47-49, 52, 57 585-614, 616, 631, 646, 670, 674, 679, 691, 1237, 1273-1274, 1276-1277, 1279-1281,
4 , 59 2 , 61 2 693-694, 697-698, 702 1283-1284, 1290-1291, 1293-1294,
1296-1298, 1300-1301, 1307-1308,
puttho [putth o:] 2 445, 1152 purato [purat”o:] 12 75, 1564 2 , 1753
˙ ˙darı̄kaṁ [pundari:kaN̊] 1 235 1310-1311, 1313, 1315, 1321-1322,
pun 3 , 1757 3 , 1910, 1942 2
˙˙ 1324-1325, 1327, 1329, 1335-1337, 1339,
puttadārassa [put””tad” a:ras””sa] 3 538 purānaganakiyā [pura:naganakija:]
˙ ˙ 1398-1405, 1412-1413, 1441, 1519, 1957,
2 , 2098 1 1221
1999, 2015 2 , 2016 2 , 2041 2 , 2183, 2203,
puttadārāpissa [put””tad ” a:ra:pis””sa] 4 purānacı̄varasikkhāpada 2204 2 , 2205, 2362 2 , 2364 4
˙
2273 2 , 2278 2 [pura:naci:Varas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.1.4) pure [pure:] 14 259-260, 305, 327-328,
H
puttabhātukā [put””tab a:t”uka:] 1 purānacı̄varasikkhāpadaṁ 339, 340 2 , 343, 345, 348, 447-448, 769
˙
1956 [pura:naci:Varas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 1955 purebhattaṁ [pure:bH at””taN̊] 2 259,
puttassa [put””tas””sa] 2 56, 61 purānacı̄varaṁ [pura:naci:VaraN̊] 20 447
puttaṁ [put””taN̊] 7 42, 64, 94, 454, 1942 ˙ 2 , 1943 2 , 1944, 1948-1949, 1950 4 , pūgassa [pu:gas””sa] 1 2421
1211, 1213, 1673 1951 4 , 1952 4 , 1953
pūgaṁ [pu:gaN̊] 1 2421

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(375)

pūgo [pu:go:] 2 2421 2 phassaṁ [ph as””saN̊] 29 1081-1109 bahavo [baHaVo:] 1 548
pūjito [pu:éit”o:] 2 542 2 phānitaṁ [ph a:nit”aN̊] 7 231, 438, bahārāmakotthake
˙ , 2229, 2311, 2314-2315 ˙˙
< ā [pu:ra:pe:-t”<Va:] 2 57, 756
pūrāpetv 2213 [baHa:ra:mako;tth ake:] 1 1568
phāsu [ph a:s”u] 7 1679, 1689 2 , 1706, bahi [baHi] 2 165 2
pūri [pu:ri] 1 351
1714 2 , 2140 bahitiyojanaṁ [baHit”ijo:éan
” aN̊] 1
< ā [pu:re:-t”<Va:] 2 2311 2
pūretv
phāsukaṁ [ph a:s”ukaN̊] 7 534-537, 540 2184
pūvagharaṁ [pu:VagH araN̊] 1 315 2 , 541 bahiddhā [baHid
”d”H a:] 2 789, 1405
pūvasakkhalimodakā phāsuvihārāya [ph a:s”uViHa:ra:ja] 1 bahiddhārūpe [baHid ”H a:ru:pe:] 2
”d
[pu:Vas”akkh al”imo:d ” aka:] 1 284 71 787, 808
pūvaṁ [pu:VaN̊] 1 315 phāsulantarikāhi [ph a:s”ulan
””tarika:Hi] bahiddhārūpeti [baHid”d”H a:ru:pe:t”i]
pūve [pu:Ve:] 1 312 1 744˙ 1 789
pekkhassūti [pe;kkh as””su:t”i] 1 994 phutthamattaṁ [ph utth amat””taN̊] 1 bahidv
h ˙˙
1020
< ārakot˙t˙hake
pekkhāpetv < ā [pe;kk a:pe:-t”<Va:] 1 [baHi-d” Va:rako;tth ake:] 1 2162
1133 phutthassa [ph utth as””sa] 1 443 <
˙˙ bahinagarañca [baHin ” agarañca] 3
pekkhitunti [pe;kkh it”un
””ti] 2 994, phutthā [ph utth a:] 3 82 3
˙˙ 1236, 1238-1239
1133 phuttho [ph utth o:] 3 443 3
˙˙ bahisuṅkaghātaṁ
petapariggahe [pe:t”apariggaHe:] 1 phuseyya [ph us”e;jja] 9 1673 4 , 1674, [baHis”uNkagH a:t”aN̊] 1 250
280 1675 4
bahukampi [baHukampi] 1 2345
petiyā [pe:t”ija:] 1 172 phuseyyāti [ph us”e;jja:t”i] 3 1673-1675 bahukaranı̄yā [baHukarani:ja:] 2 36,
petı̄ [pe:t”i:] 6 142, 1002, 1139, 1190, photthabbabhogā ˙
201
1808, 1837 ˙˙
[ph o;tth abbabH o:ga:] 1 6 bahukāni [baHuka:n
” i] 3 1180, 1220,
peto [pe:t”o:] 3 306 2 , 435 photthabbarasā [ph o;tth abbaras”a:] 1803
pettikaṁ [pe;t””tikaN̊] 2 57 2 1 5˙ ˙ bahukiccā [baHukicca:] 2 36, 201
pemanı̄yaṁ [pe:man ” i:jaN̊] 1 440 photthabbaṁ [ph o;tth abbaN̊] 2 443 bahukehi [baHuke:Hi] 2 1758, 2007
peyyālapannarasakaṁ 2 ˙˙
bahuñca [baHuñca] 1 28
[pe;jja:l”apan”n
”aras”akaN̊] 1 703 photthabbūpahāro
˙˙ bahutaraṁ [baHut”araN̊] 2 2133 2
peyyālo [pe;jja:l”o:] 1 1342 [ph o;tth abbu:paHa:ro:] 2 416, 443 bahunattā [baHun ” at””ta:] 1 1804
pesakārehi [pe:s”aka:re:Hi] 2 2357,
bahuparikkhārā [baHuparikkh a:ra:]
2372
3 1236, 1238-1239
pesalā [pe:s”al”a:] 3 1755-1757
pesalānaṁ [pe:s”al”a:n
” aN̊] 1 71
[b] b bahuputtā [baHuput””ta:] 1 1804
bahuppadaṁ [baHuppad ” aN̊] 2 230,
pesi [pe:s”i] 1 708 baddhacakkamūlaṁ 255
pesı̄ [pe:s”i:] 1 288 [bad
”d”H acakkamu:l”aN̊] 1 899 bahubhandā [baHubH anda:] 3 1236,
pokkharaniyā [po;kkh aranija:] 1 baddhacakkaṁ [bad ”d”H acakkaN̊] 16 1238-1239 ˙ ˙
245 ˙
653-654, 684, 842, 846, 859, 877, 881, 1282, bahulı̄kato [baHul”i:kat”o:] 4 384 2 ,
pokkharavane [po;kkh araVan ” e:] 2 1299, 1314, 1328, 1350, 1363, 1377, 1390 385, 389
984-985 baddhoti [bad ”d”H o:t”i] 2 2072 2 bahuṁ [baHuN̊] 14 208, 379 2 , 380,
pokkharaṁ [po;kkh araN̊] 1 944 bandhati [ban ”d”H at”i] 2 205, 1682 1998-2000, 2001 2 , 2310, 2350 4
posetabbāti [po:s”e:t”abba:t”i] 6 95 6 bandhanaṁ [ban ”d ”H an ” aN̊] 2 236 2 bahū [baHu:] 27 52, 993, 1433, 2098 3 ,
posetabboti [po:s”e:t”abbo:t”i] 3 95 3 bandhanā [ban ”d”H an ” a:] 1 228 2099, 2100 2 , 2252 2 , 2273 4 , 2274, 2275
posessatı̄ti [po:s”e;s””sat”i:t”i] 7 96 7 bandhanāgāranissitaṁ 2 , 2278 4 , 2279, 2280 2 , 2421 2
posessantı̄ti [po:s”e;s””san ””ti:t”i] 2 96 2 [ban
”d”H an ” is””sit”aN̊] 2 1453, 1529
” a:ga:ran bahūnaṁ [baHu:n ” aN̊] 1 70
bandhane [ban ”d”H an ” e:] 2 344-345 bahūni [baHu:n ” i] 8 745 4 , 763 4
bandhanokāso [ban ”d”H an” o:ka:s”o:] 1 bahūhi [baHu:Hi] 2 2002, 2007
[ph ] ph 2283 bārānasiyaṁ [ba:ra:nas”ijaN̊] 2 39,
bandhanti [ban ”H an
”d ””ti] 2 477-478 372 ˙
phanaṁ [ph anaN̊] 2 1421 2 bandhanto [ban ”d”H an ””to:] 2 477-478 bārānası̄ [ba:ra:nas”i:] 2 39, 291
˙ ”H aN̊] 6 199-200, ˙ [ba:l”o:s”i] 3 206, 210, 224
phandāpeti [ph an ”d ” a:pe:t”i] 46 231 3 , bandhaṁ [ban ”d bālosi
232-234, 235 2 , 236 3 , 237 2 , 238 3 , 239 338-339, 340 2 bāhāparamparāya
2 , 240, 241 2 , 242-243, 244 2 , 245 2 , bandhāpitanti [ban ”d”H a:pit”an
””ti] 2 [ba:Ha:parampara:ja] 1 1122
246, 248 2 , 250-255, 257, 271-279 2309-2310 bāhāyaṁ [ba:Ha:jaN̊] 2 55, 62
phandāpesi [ph an ”d ” a:pe:s”i] 5 295, bandhāpesi [ban ”d”H a:pe:s”i] 1 2309 bāhirimena [ba:Hirime:n ” a] 1 1443
297, 300 3 bandhāhı̄ti [ban ”H a:Hi:t”i] 2 477-478
”d bāhullāya [ba:Hul”l”a:ja] 4 1676, 2312,
pharati [ph arat”i] 1 1915 bandhitabbaṁ [ban ”d”H it”abbaN̊] 1 2313 2
pharusāti [ph arus”a:t”i] 1 1758 1666 bāhullikā [ba:Hul”l”ika:] 1 2311
phalakacı̄raṁ [ph al”akaci:raN̊] 1 149 bandhitv < ā [ban ”H i-t”Va:] 5 344-345,
”d bāhulliko [ba:Hul”l”iko:] 1 1676
h
<
phalake [p al”ake:] 2 26, 28 1956 2 , 2176 bāhusaccamahattaṁ
phalasacchikiriyā [ph al”as”acch ikirija:] bandhe [ban ”d”H e:] 2 340 2 [ba:Hus”accamaHat””taN̊] 2 33 2
2 558, 574 bandheyya [ban ”H e;jja] 1 201
”d bibbohanaṁ [bibbo:Han ” aN̊] 8 366,
phalasacchikiriyāti bandheyyuṁ [ban ”d”H e;jjuN̊] 4 206, 545, 1564, 2107, 2119, 2133, 2156, 2174
[ph al”as”acch ikirija:t”i] 1 581 210, 222 2 bimbisārassa [bimbis”a:ras””sa] 6 201,
phalaṁ [ph al”aN̊] 1 239 bandho [ban ”d”H o:] 1 200 2307-2309, 2310 2
phalārāmo [ph al”a:ra:mo:] 1 239 balaṁ [bal”aN̊] 1 51 bimbisāraṁ [bimbis”a:raN̊] 4 199,
phalikā [ph al”ika:] 1 2051 2307-2308, 2310
balānaṁ [bal”a:n ” aN̊] 3 622, 641, 665
phaliko [ph al”iko:] 1 2024 balāni [bal”a:n
” i] 12 580, 622, 641 2 , bimbisāro [bimbis”a:ro:] 14 199, 201
2 , 205, 765, 2307 3 , 2308 4 , 2309-2310
phalena [ph al”e:n ” a] 1 1769 650, 665 2 , 674, 679, 688-689, 695

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(376) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

bimbisāroti [bimbis”a:ro:t”i] 1 2311 byañjanehipare [bjañéan


” e:Hipare:] 1300-1301, 1305, 1307-1308, 1310-1311,
< <
bilaṅgadutiyanti [bil”aNgad ” ut”ijan
””ti] 1 140 1313, 1315, 1319, 1321-1322, 1324-1325,
1 1565 1327, 1329, 1333, 1335-1337, 1339,
byattā [bjat””ta:] 4 1220, 1445, 1521,
bilaṅgadutiyaṁ [bil”aNgad
” ut”ijaN̊] 1
< < 1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355,
1676
1565 1357-1358, 1360, 1362, 1364, 1368,
byattena [bjat””te:n ” a] 22 1445, 1449,
bilaṅgadutiyena [bil”aNgad ” ut”ije:n
” a] < < 1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378, 1382,
1521, 1525, 1558, 1689, 1714, 1738, 1758,
3 1566, 1568 2 1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395
1781, 1873, 1875, 1887, 2141, 2213 2 , 2229
bı̄jakapitāti [bi:éakapit”a:t”i] 1 64 2 , 2263, 2265, 2284 2
bı̄jakamātāti [bi:éakama:t”a:t”i] 1 64 byatto [bjat””to:] 1 1220
< <
bı̄jakampi [bi:éakampi] 2 60, 62 byākaranā [bja:karana:] 1 707 [bH ] bh
bı̄jakoti [bi:éako:t”i] 1 64 < ˙ <
bı̄jatthañca [bi:éat””th añca] 21 822,
byākarimh
< < ā [bj <
a:kari-mH< a:] 1 553 bhagavatā [bH agaVat”a:] 73 3, 27, 41
825, 827, 829, 831, 833, 835, 837 2 , 838 byākariṁsu [bja:kariN̊s”u] 1 553 2 , 42-45, 68 4 , 73, 77 3 , 80, 89, 145-147,
< <
7 , 840-841, 847, 851, 892 195-196, 207, 208 2 , 292-293, 392,
byākareyyaṁ [bja:kare;jjaN̊] 2 745,
bı̄jatthāya [bi:éat””th a:ja] 2 787, 817 < < 457-458, 552-553, 713, 779-780, 945, 991,
763
bı̄jatthāyāti [bi:éat””th a:ja:t”i] 1 804 1113, 1169, 1235, 1412, 1735, 1829, 1862
byākaronti [bja:karo;n ””ti] 1 553
< < 2 , 1865-1866, 1886, 1922, 1960, 1981-1982,
bı̄jaṁ [bi:éaN̊] 1 804
byākātunti [bja:ka:t”un ””ti] 1 724 1998, 2121, 2139-2140, 2162-2163, 2190,
buddhagarahino [bud ”d”H agaraHin ” o:] < <
byākāsi [bja:ka:s”i] 1 713 2256-2257, 2276, 2278, 2307-2308, 2323 2 ,
1 82
< < 2336 2 , 2385, 2387, 2401
buddhappamukhaṁ byākāsiṁ [bja:ka:s”iN̊] 2 745, 763
H h < < bhagavatāvuso [bH agaVat”a:Vus”o:] 1
[bud”d
” appamuk aN̊] 1 38
byābādhissantı̄ti [bja:ba:d ” H is””san””ti:t”i] 1887
buddharakkhito [bud ”d”H arakkh it”o:] < <
1 1562 bhagavato [bH agaVat”o:] 160 1, 18-19,
1 1643
byūhati [bju:Hat”i] 1 231 21, 25 6 , 26 3 , 27 3 , 28 6 , 35, 37, 51,
buddhavevacanāni < < 69, 77, 82 3 , 145-147, 151-153, 173, 175,
[bud”d H
” aVe:Vacan ” a:n” i] 1 101 br
< ahm< akāyikā [br < a-Hm
< aka:jika:] 1 181, 194 2 , 204-205, 208, 292-293, 301,
buddhasetthena [bud ”d”H as”e;tth e:n” a] 63 303, 308, 321, 325, 350-351, 358, 360-362,
1 1859 ˙ ˙ brahm acariyaṁ [br a-Hm acarijaN̊]
< < < < 367-369, 372-373, 377, 382, 396, 457-458,
buddhaṁ [bud ”H aN̊] 8 91, 93 4 , 98,
”d 41 2, 17, 23 2 , 24 4 , 25 2 , 26 3 , 27, 28 532, 541, 553, 713, 724 3 , 733-734, 740 3 ,
1816, 1843 4 , 29, 41-45, 57, 58 2 , 59, 61, 65-66, 67 743, 764-767, 777, 780, 945, 991, 997, 1113,
buddhā [bud ”d”H a:] 2 20, 540 2 , 68, 70, 77-78, 82, 544, 775 2 1134, 1169, 1185, 1233, 1241, 1412, 1419,
buddhānaṁ [bud ”d”H a:n” aN̊] 13 23 2 , br ahm
< < acariyā [br
< <a-Hm acarija:] 4 1514, 1557, 1572, 1627, 1629, 1676, 1678,
24 4 , 26 2 , 28 2 , 540, 1756, 2159 1573, 1581, 1630, 1654 1705, 1730-1731, 1738, 1755-1756, 1758,
buddhānubuddhānaṁ brahm acariyena [br a-Hm acarije:n ” a] 1764, 1805, 1830, 1863, 1866, 1881, 1884,
< < < <
[bud ”H a:n
”d ” ubud ”H a:n
”d ” aN̊] 4 26 2 , 28 2 1 1198 1887, 1923, 1943, 1957 2 , 1958, 1962,
1979, 1983, 2001, 2018, 2044, 2075, 2100,
buddhimanto [bud ”d”H iman ””to:] 1 < ahm
br < acārino [br < <a-Hm aca:rin ” o:] 5
1676 197, 394 2 , 995, 1182 2111, 2122, 2137, 2140, 2158, 2160, 2164,
2177, 2206, 2224, 2241, 2254, 2257, 2271,
buddhenāti [bud ”d”H e:n” a:t”i] 4 100 4 < ahm
br < acārinti [br < a-Hm< aca:rin ””ti] 1
2275, 2277, 2280, 2308, 2313, 2324, 2337,
buddho [bud ”d”H o:] 101 2 2 , 70, 78, 1197
2352, 2366, 2386, 2388, 2400, 2402, 2422
191, 194, 204, 209, 376, 390, 396, 534, 541, br < ahm< acāriṁ [br < a-Hm< aca:riN̊] 2 544, bhagavantaṁ [bH agaVan ””taN̊] 45 3,
742, 775, 777, 993, 997, 1133-1134, 1180, 1186
18 2 , 22 2 , 24 2 , 29, 36, 38, 41 2 , 42 2 ,
1185, 1220, 1233, 1241, 1417, 1420, 1512,
< ahm
br < aññaṁ [br < a-Hm< aññaN̊] 15 202 51 2 , 377, 382, 539 2 , 744, 1419, 1557 2 ,
1514, 1556, 1572, 1626, 1629, 1673, 1678, 3 , 394 6 , 995 3 , 1182 3
1569 3 , 1674 3 , 1754-1755, 1756 3 , 2158
1704-1705, 1729 3 , 1730, 1753, 1757, 1764, brahmaññā [bra-Hmañña:] 5 202,
< < < < 2 , 2159, 2161, 2162 2 , 2163, 2189-2190,
1803, 1805, 1829-1830, 1862-1863, 394 2 , 995, 1182
2307
1883-1884, 1921, 1923, 1941, 1956, 1974, brahm alokā [br a-Hm al
”o:ka:] 1 63
1998, 2001, 2015, 2041, 2070, 2075, 2098,
< < < < bhagavantānaṁ [bH agaVan ””ta:n
” aN̊]
br
< āhm
< acārino [br < a:-Hm
< aca:rin ” o:] 1 13 23 2 , 24 4 , 26 2 , 28 2 , 540, 1756,
2100, 2109, 2111, 2121-2122, 2135, 2137,
202
2158, 2176-2177, 2189, 2203, 2206, 2222, 2159
br
< < an
āhm a [br < ana] 43 4 2 , 5 3 , bhagavanto [bH agaVan
< a:-Hm ””to:] 3 20, 27,
2224, 2238, 2241, 2252, 2254, 2273, 2275, ˙
6 3 , 7 3 , 8 3 , 9 3 , 10 3 , 11 5 , 12 4 , 13
2280, 2307, 2313, 2323-2324, 2336-2337, 540
3 , 14 2 , 15 2 , 16 2 , 17 2 , 36, 199, 994
2350, 2352, 2362, 2385, 2388, 2400, 2402, bhagavā [bH agaVa:] 261 2 3 , 3, 18-22,
2421-2422
brāhm
< < ˙ an akula ṁ [br
< a:-Hm< anakul ”aN̊] 24, 26 3 , 27, 28 3 , 29 3 , 35, 36 5 , 38 2 ,
1 1768
bojjhaṅgā [bo;ééH aNga:] 4 580, 623, 39 3 , 41-42, 51, 69-71, 78 2 , 82, 84, 162,
642, 666
br < an
< āhm assa [br < a:-Hm< anas””sa] 4 36, 178-180, 188, 191, 194 3 , 204 2 , 205 3 ,
˙
38, 994, 996
bojjhaṅgānaṁ [bo;ééH aNga:n ” aN̊] 3 209 3 , 335-336, 376 2 , 377-378, 382 6 ,
623, 642, 666
br < an
< āhm aṁ [br < a:-Hm< anaN̊] 8 35, 36 383 2 , 390 2 , 396, 461, 467, 477, 534, 539,
˙
2 , 38, 201, 995, 1195, 2081 540 3 , 541 2 , 550, 742, 744-745, 763, 775,
bojjhaṅge [bo;ééH aNge:] 9 623, 642,
650, 666, 674, 679, 688-689, 695
brāhm
< < ˙ an iyā [br
< a:-Hm< anija:] 1 994 777 3 , 946, 949, 993, 997 2 , 1122, 1133,
brāhm an ı̄ [br a:-Hm ani:] 3 994-995, 1134 2 , 1180, 1185 2 , 1220, 1233 2 , 1241,
bodhipakkhikānaṁ < < ˙ < <
H h 1194 1417, 1419 3 , 1420 2 , 1430 4 , 1512, 1514,
[bo:d
” ipakk ika:n ” aN̊] 1 82
1556-1558, 1569 3 , 1570 7 , 1572, 1626,
byagghavighāsaṁ br < an
< āhm e [br < ane:] 3 3 2 , 707
< a:-Hm
< ˙ 1627 7 , 1629, 1673 2 , 1674 3 , 1675, 1678,
[bjaggH aVigH a:s”aN̊] 1 310 br < an
< āhm ena [br < a:-Hm< ane:n ” a] 1 1428
˙ 1704-1705, 1729-1730, 1753, 1755, 1756 6 ,
< o [br
byagghānaṁ [bjaggH a:n ” aN̊] 2 1453,
br < an
< āhm ˙ < ano:] 26 2, 3 2 ,
< a:-Hm 1757 2 , 1764, 1803, 1805, 1829-1830,
< < 18 2 , 36-38, 198, 199 3 , 733 2 , 734 2 , 1862-1863, 1866 2 , 1883-1884, 1887, 1921
1529
994 4 , 995, 1642, 1956, 2076, 2080 2 3 , 1923, 1941, 1956, 1957 3 , 1962, 1974,
byañjanaṁ [bjañéan ” aN̊] 3 2262 3
< < < ūhi [br
br < u:Hi] 79 1273, 1274 9 , 1983, 1998, 2001, 2015, 2041, 2070, 2075,
1276-1277, 1279-1281, 1283-1284, 1288, 2098, 2100, 2109, 2111, 2121-2122, 2135,
1290, 1291 9 , 1293-1294, 1296-1298, 2137, 2141, 2158 4 , 2159 4 , 2160 2 , 2161

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(377)

2 , 2162 2 , 2163-2164, 2176-2177, 2189 3 , bhanitanti [bH anit”an ””ti] 42 585-614, 1279-1281, 1283-1284, 1288, 1290-1291,
2190-2191, 2203, 2206, 2222, 2224, 2238, 616,˙ 631, 646, 670, 674, 679, 691, 693-694, 1293-1294, 1296-1298, 1300-1301, 1305,
2241, 2252, 2254, 2257 2 , 2273, 2275, 697-698, 702 1307-1308, 1310-1311, 1313, 1315, 1319,
2277, 2280, 2307-2308, 2313, 2323-2324, bhanitassa [bH anit”as””sa] 42 585-614, 1321-1322, 1324-1325, 1327, 1329, 1333,
2336 2 , 2337, 2350, 2352, 2362, 2385-2386, 616,˙ 631, 646, 670, 674, 679, 691, 693-694, 1335-1337, 1339, 1344-1345, 1347, 1349,
2388, 2400 2 , 2402, 2421-2422 697-698, 702 1351, 1355, 1357-1358, 1360, 1362, 1364,
bhagavāti [bH agaVa:t”i] 83 42, 51, 69, bhanitaṁ [bH anit”aN̊] 12 569 4 , 1586 1368, 1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378,
78, 204, 209, 301, 304, 322-323, 325, 338, ˙
4 , 1660 4 1382, 1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395,
358, 362, 390, 396, 459, 468, 541, 716-717, bhanissanti [bH anis ””san ””ti] 42 585-614, 1398-1405, 1412-1413, 1430 4 , 1445 2 ,
722-724, 732, 740, 777, 997, 1134, 1185, 616,˙ 631, 646, 670, 674, 679, 691, 693-694, 1446-1447, 1449 2 , 1450-1451, 1512, 1521
1233, 1241, 1414, 1420, 1514, 1572, 1629, 697-698, 702 2 , 1522-1523, 1525 2 , 1526-1527, 1557 3 ,
1678, 1705, 1730, 1757, 1764, 1805, 1830, 1559-1560, 1566, 1569 4 , 1570 3 , 1627 3 ,
bhane [bH ane:] 5 198, 455, 2308 3
1863, 1884, 1921, 1923, 1943 2 , 1957, 1958 ˙ 1673 3 , 1674 3 , 1675 3 , 1690-1692,
bhandanti [bH andan ””ti] 1 249 1715-1717, 1739-1741, 1755 7 , 1756 12 ,
2 , 1979 2 , 2001, 2018 2 , 2044 2 , 2075, ˙˙ H
bhandaṁ [b andaN̊] 73 231 3 , 232 2 , 1758-1761, 1782-1783, 1803, 1804 2 , 1829
2100, 2111, 2122, 2137, 2177, 2191 2 ,
2206, 2224, 2241, 2254, 2275, 2280, 2313, 233 ˙ 2˙ , 234 2 , 235 2 , 236 2 , 237 2 , 239 2 , 1873-1875, 1887 2 , 1888-1889, 1897,
2324, 2337, 2352, 2366 2 , 2388, 2402, 2422 2 , 240 2 , 241 2 , 242 2 , 243 2 , 244 2 , 1921, 1935, 1949, 1957 3 , 1969, 1974 3 ,
248 3 , 249-250, 256 3 , 257-258, 259 3 , 1975 2 , 1976 2 , 1993, 2010, 2029, 2036,
bhagavāpi [bH agaVa:pi] 1 2162
H 260 3 , 261-264, 265 2 , 266 2 , 267 4 , 268 2056, 2065, 2070 2 , 2072-2074, 2075 2 ,
bhagini [b agin ” i] 33 54, 58, 163-165,
2 , 269 2 , 270, 298, 299 2 , 300, 341, 350 2076 2 , 2086-2087, 2089, 2104, 2116, 2130,
183-184, 505-506, 1175-1177, 1178 3 ,
2 , 351, 2245, 2273 2 , 2278 2 2141 2 , 2142-2143, 2154, 2159, 2160 4 ,
1181, 1186, 1212-1215, 1218, 1568, 1569 3 ,
1753, 1757, 1942, 1957 4
bhandikaṁ [bH andikaN̊] 12 325 2 , 2161 2 , 2162 2 , 2171, 2176, 2184, 2189,
˙ ˙
326 2 , 327 2 , 328 2 , 336 2 , 1956, 2176 2196, 2204 4 , 2213-2215, 2229-2231, 2245,
bhaginipemena [bH agin ” ipe:me:n ” a] 1
bhan d ikābaddhāni 2263-2265, 2284-2286, 2288, 2307 3 , 2308
1114
˙˙ 4 , 2309 2 , 2310 2 , 2317, 2329, 2336 2 ,
bhaginiyā [bH agin ” ija:] 2 154, 1114 [bH andika:bad ”d”H a:n ” i] 6 1922 3 , 2387 3
bhan d itv ā [b H andi-t ” V a:] 1 1414 2345, 2357, 2363 3 , 2376, 2380, 2395,
bhaginirakkhitañca ˙˙ < < 2416, 2421 2 , 2429
[bH agin” irakkh it”añca] 6 1277, 1280, bhande [bH ande:] 1 2184 bhanteti [bH an ””te:t”i] 23 35, 194,
1284, 1288, 1305, 1339 ˙ ˙
H h
bhattakiccanti [bH at””takiccan ””ti] 1 55 196-197, 377, 382, 529, 740, 1176, 1181 3 ,
bhaginirakkhitaṁ [b agin ” irakk it”aN̊]
bhattagge [bH at””tagge:] 5 459-460, 1412, 1413 4 , 1557, 1568 3 , 1758, 2158
3 1274, 1291, 1321
H h
1565 2 , 1566 bhamukaṁ [bH amukaN̊] 4 260, 448,
bhaginirakkhitā [b agin ” irakk it”a:]
bhattanti [bH at””tan ””ti] 2 37, 55 1811, 1840
3 1251, 1257, 1384
bhattampi [bH at””tampi] 1 2379 bhayagāmitā [bH ajaga:mit”a:] 4 1763
bhaginirakkhitāya 2 , 1782-1783
[bH agin” irakkh it”a:ja] 1 1357 bhattavissaggaṁ [bH at””taVis””saggaN̊]
H 1 1941 bhayagāmino [bH ajaga:min ” o:] 5
bhaginivādena [b agin ” iVa:d” e:n
” a] 1 1765 2 , 1776, 1779-1780
58
bhattavetanāhāro
[bH at””taVe:t”an ” a:Ha:ro:] 1 2079 bhayaṁ [bH ajaN̊] 3 57, 380 2
bhaginiṁ [bH agin ” iN̊] 1 94
bhattaṁ [b at””taN̊] 7 36, 46, 1566 3 , bhayā [bH aja:] 2 1421 2
H
bhaginı̄ [bH agin ” i:] 7 95-96, 141, 1111,
1567-1568 bhayāgatiṁ [bH aja:gat”iN̊] 3 2213,
1257, 1341, 1357 H
bhattā [b at””ta:] 1 2421 2229, 2284
bhaginı̄ti [bH agin ” i:t”i] 15 501-504, H at H
bhattāni [b ” ”
t a:n” i] 11 46 6 , 1557 4 , bhayānakaṁ [b aja:n ” akaN̊] 2 439-440
507-508, 1169-1174, 1181, 1216-1217 H arija:]
H 1565 bhariyā [b 78 1252 2 ,
bhaṅgaṁ [b aNgaN̊] 1 2356
bhattābhihāraṁ [bH at””ta:bH iHa:raN̊] 1269-1270, 1273-1274, 1290 3 , 1291, 1307,
bhañjati [bH añéat”i] 1 2088 1308 3 , 1310, 1311 3 , 1313, 1315, 1319 3 ,
1 53
H
bhato [b ato:] 2 378, 382
bhattikā [b H at
” ”t ika:] 2 1566 , 1568 1321, 1322 3 , 1324-1325, 1327, 1329, 1333
˙
bhanati [bH anat”i] 47 249, 403, 411, bhattuddesakañca 3 , 1335, 1339 2 , 1344, 1345 3 , 1347,
˙
431-432, 445-446, 1133 2 , 1145 2 , 1349, 1351, 1355 3 , 1357, 1358 3 , 1360,
[bH at””tud ”d”e:s”akañca] 3 1558-1560
1146-1147, 1152-1153, 1155 2 , 1156 2 , 1362, 1364, 1368 3 , 1370, 1371 3 ,
bhattuddesakassa
1157 2 , 1158 2 , 1159 2 , 1160 2 , 1161 2 , 1373-1374, 1376, 1378, 1382 3 , 1384, 1385
[bH at””tud ”d”e:s”akas””sa] 1 1560
1162 2 , 1163 2 , 1164 2 , 1165 2 , 1166 2 , H 3 , 1387, 1389, 1391, 1395 3
bhattuddesako [b at””tud ”d” e:s”ako:] 1
1210, 1220 2 , 2213, 2229, 2248, 2379, 2432 bhariyāya [bH arija:ja] 1 995
1561
bhanantassa [bH anan ””tas””sa] 145 585 bhariyāyo [bH arija:jo:] 20 1252,
˙ bhattena [bH at””te:n ” a] 2 756, 2421
2 , 586 2 , 587 2 , 588 2 , 589 2 , 590 2 , 1276-1277, 1279-1281, 1283-1284, 1288,
591 2 , 592 2 , 593 2 , 594 2 , 595 2 , 596
bhadantā [bH ad ” an””ta:] 4 367, 2385 2 ,
1293-1294, 1296-1298, 1300-1301, 1305,
2392
2 , 597 2 , 598 2 , 599 2 , 600 2 , 601 2 , 1336-1337, 1339
602 2 , 603 2 , 604 2 , 605 2 , 606 2 , 607 bhadanto [bH ad ” an””to:] 2 1887, 2140
H
bhavantaṁ [bH aVan ””taN̊] 2 2, 18
2 , 608 2 , 609 2 , 610 2 , 611 2 , 612 2 , bhaddakehi [b ad ”d” ake:Hi] 2 1231 2 H aVampi] 1 994
bhavampi [b
613 2 , 614 2 , 616 2 , 617-630, 631 2 , bhaddikāhi [bH ad ”d”ika:Hi] 1 1231
bhavaṁ [bH aVaN̊] 14 3, 5-12, 18 4 , 36
633-645, 646 2 , 648-652, 656-669, 670 2 , bhaddiye [bH ad ”d ” ije:] 2 143, 175
bhavāsavāpi [bH aVa:s”aVa:pi] 1 17
674 2 , 676-678, 679 2 , 681-683, 685-686, bhadr o [b H a-d
” r o:] 1 87
688-690, 691 2 , 693 2 , 694 2 , 695-696,
< < bhavitabbaṁ [bH aVit”abbaN̊] 1 1226
697 2 , 698 2 , 700-701, 702 2 bhante [b H an””t e:] 373 22 5 , 24 2 , 26, bhavissati [bH aVis””sat”i] 33 46, 50 2 ,
H 28, 42 4 , 51, 82 4 , 162, 163 2 , 164 2 , 57, 194, 502-504, 744 2 , 762 2 , 799, 801,
bhananto [b anan ””to:] 2 1803, 1829
˙ 165 2 , 183 10 , 184 3 , 188, 196 2 , 200 2 , 804, 805 9 , 1149, 1152-1153, 1429, 1431,
bhanasi [bH anas”i] 1 54
˙ 201 7 , 306, 336-337, 371 4 , 373-374, 382 1568, 2220, 2238-2239
bhanāmı̄ti [bH ana:mi:t”i] 42 585-614, 6 , 461-463, 502-504, 531, 540, 721, bhavissatı̄ti [bH aVis””sat”i:t”i] 28 57,
˙
616, 631, 646, 670, 674, 679, 691, 693-694, 738-739, 1133 2 , 1177, 1180, 1212 2 , 1213 147-149, 154, 158-159, 163-165, 173, 183
697-698, 702 2 , 1214 2 , 1215 2 , 1216 2 , 1217 2 , 1218 2 , 184, 239-242, 378, 382, 390 2 , 744,
2 , 1220 4 , 1222 2 , 1223, 1225 2 , 1227 2 , 762, 805, 2176, 2363-2364
1238 2 , 1239, 1273-1274, 1276-1277,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(378) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

bhavissanti [bH aVis””san ””ti] 3 49, bhāsitoti [bH a:s”it”o:t”i] 1 537 466 3 , 467 2 , 468 3 , 469 3 , 470 5 , 471
1704-1705 H 3 , 472 5 , 473 3 , 474 5 , 475 3 , 476 5 ,
< ā [b a:s”i-t”<Va:] 3 71 2 , 209
bhāsitv
bhavissasi [bH aVis””sas”i] 5 1247-1249, 477 2 , 478 2 , 479 3 , 480 3 , 481 2 , 483
bhāsissatı̄ti [bH a:s”is””sat”i:t”i] 1 1184 2 , 484 3 , 485, 486 2 , 487 2 , 488 3 , 489
2160 2
bhāsissatha [bH a:s”is””sat”h a] 1 541 2 , 490 3 , 491 2 , 492 3 , 493 2 , 494 3 ,
bhavissāma [bH aVis””sa:ma] 5 43-45,
47-48
bhāsissasi [bH a:s”is””sas”i] 1 1185 495 2 , 496 3 , 497 2 , 498 3 , 499 3 , 500

bhavissāmi [bH aVis””sa:mi] 1 797 bhāsissāma [bH a:s”is””sa:ma] 1 537 3 , 501-509, 511 2 , 512 2 , 513 2 , 514 2 ,

bhavissāmı̄ti [bH aVis””sa:mi:t”i] 3 318, bhāsiṁsu [bH a:s”iN̊s”u] 1 538 515 2 , 516 2 , 517 2 , 518 2 , 519 4 , 520
bhāseyya [bH a:s”e;jja] 20 1186, 1447, 5 , 521 2 , 522 2 , 523 2 , 524 2 , 525 2 ,
321, 341
1451, 1523, 1527, 1560, 1691-1692, 526 2 , 529 2 , 530 2 , 531 2 , 537 10 , 538
bhaveyyaṁ [bH aVe;jjaN̊] 1 1957
1716-1717, 1740-1741, 1760-1761, 1783, 2 , 551, 555, 572, 693 2 , 694 2 , 695 2 ,
bhākutikabhākutiko 698 2 , 700 2 , 701 2 , 702 2 , 711-712, 713
˙ ˙ 1889, 2143, 2215, 2231, 2286
[bH a:kutikabH a:kutiko:] 1 1754 2 , 714 2 , 715 2 , 716 2 , 717 2 , 718 2 ,
H bhikkhakoti [bH ikkh ako:t”i] 1 87
bhāgaṁ [b a:gaN̊] 3 311-312, 322 719 2 , 720 3 , 721 2 , 722 3 , 723 3 , 724
bhikkhave [bH ikkh aVe:] 383 71 2 , 78,
bhāgā [bH a:ga:] 2 2123, 2127 2 , 725 2 , 726 2 , 727 2 , 728 2 , 729 2 ,
84 3 , 90 2 , 91 3 , 92-97, 98 3 , 99-101,
bhāgineyyo [bH a:gin ” e;jjo:] 3 371 3 102 3 , 146, 151-153, 173, 175 5 , 181 6 ,
730 2 , 731 2 , 732 2 , 735 2 , 736 2 , 737
bhāge [bH a:ge:] 2 2123, 2130 2 , 738-740, 741 2 , 761, 769, 945-965, 966
194 6 , 205, 209 2 , 292, 303, 306, 308-310,
bhājanagataṁ [bH a:éan ” agat”aN̊] 3 2 , 967 2 , 968-972, 973 2 , 974-991, 996,
321, 325-328, 332-334, 344-345, 350-351,
231, 245 2 998, 1022-1035, 1037-1060, 1062-1079, 1113
354-355, 358-361, 367-370, 372-373, 377,
2 , 1114 2 , 1115 2 , 1116 2 , 1117 2 , 1118
bhājanaṁ [bH a:éan ” aN̊] 2 231, 245 384 3 , 385 2 , 389, 390 5 , 396 2 ,
2 , 1119 2 , 1120 2 , 1121 2 , 1122, 1123 2 ,
bhājayuṁ [bH a:éajuN̊] 1 289 457-458, 481, 482 2 , 483-500, 509-510,
1124 2 , 1125 2 , 1126 2 , 1127 2 , 1128 2 ,
H 527-528, 532, 540, 541 2 , 542 4 , 543 2 ,
< ā [b a:éa:pe:-t”<Va:] 2
bhājāpetv 1129 2 , 1130 2 , 1131 2 , 1135, 1155-1166,
544 2 , 545 2 , 546 2 , 550, 554, 714-715,
358-359 1169 2 , 1170 2 , 1171 2 , 1172 2 , 1173 2 ,
718, 733-734, 745 6 , 746-761, 763 6 , 764
bhājı̄yamāne [bH a:éi:jama:n ” e:] 10 1174 2 , 1175 3 , 1176 2 , 1177 2 , 1178 2 ,
4 , 765 3 , 766 3 , 767 3 , 777, 780 2 , 973,
307, 311, 312 4 , 322-324, 351 1186, 1203-1209, 1212-1218, 1234, 1242,
997, 1134, 1185, 1233, 1241, 1420, 1421 4 ,
bhājesuṁ [bH a:ée:s”uN̊] 2 208, 351 1412-1413, 1414 2 , 1415 2 , 1422-1423,
1422 3 , 1423 3 , 1424 3 , 1427 4 , 1429,
bhātaraṁ [bH a:t”araN̊] 1 94 1430 5 , 1431 3 , 1432, 1435, 1436 2 , 1445,
1427, 1430 6 , 1431 2 , 1437, 1446-1447,
bhātaro [bH a:t”aro:] 1 1421 1450-1451, 1462 4 , 1463 4 , 1464 4 , 1465
1514, 1521, 1558 2 , 1570, 1572 2 , 1627,
bhātā [bH a:t”a:] 5 95-96, 1256, 1341, 4 , 1466 4 , 1467 4 , 1468-1505, 1515,
1629 2 , 1678, 1689, 1705 4 , 1714, 1730,
1522-1523, 1526-1527, 1538 4 , 1539 4 ,
1357 1738, 1757 4 , 1758, 1764 2 , 1781, 1805,
1540-1549, 1573 2 , 1586, 1630 2 , 1660,
bhātuno [bH a:t”un ”o:] 1 2336 1830, 1863 2 , 1866 2 , 1873, 1881, 1884 4 ,
1662-1665, 1667-1670, 1679 4 , 1687, 1689
bhāturakkhitañca 1887 2 , 1891, 1897, 1921, 1923 4 , 1935,
2 , 1690-1693, 1706 5 , 1711 3 , 1714 4 ,
[bH a:t”urakkh it”añca] 7 1277, 1280, 1943, 1949, 1958, 1962 3 , 1969, 1979, 1983
1731 3 , 1737, 1738 2 , 1739-1742, 1754 2 ,
1284, 1288, 1297, 1305, 1339 2 , 1993, 2001 2 , 2010, 2018, 2036, 2044,
1755, 1756 3 , 1765 5 , 1766, 1774,
bhāturakkhitaṁ [bH a:t”urakkh it”aN̊] 2065, 2075, 2076 2 , 2086-2087, 2089, 2100
1776-1777, 1780 2 , 1782-1783, 1785, 1796
3 1274, 1291, 1321 2 , 2104, 2111 2 , 2116, 2122 2 , 2130, 2137
4 , 1806 3 , 1810, 1814 2 , 1818 2 , 1831 3 ,
bhāturakkhitā [bH a:t”urakkh it”a:] 3 4 , 2141 2 , 2145, 2154, 2158, 2163, 2164
1839, 1841 2 , 1845 2 , 1864, 1885,
1251, 1256, 1384 2 , 2171, 2177, 2184, 2191 3 , 2196, 2206,
1887-1889, 1892, 1895, 1921 4 , 1944, 1959,
2213 2 , 2224 2 , 2229 2 , 2241, 2245, 2254
bhāturakkhitāya [bH a:t”urakkh it”a:ja] 1963, 1972, 1980, 1984 2 , 2015 2 , 2019,
2 , 2257 2 , 2263, 2271, 2275 4 , 2277, 2280
1 1357 2028, 2041 2 , 2045, 2055, 2101, 2112,
2 , 2284 2 , 2308, 2313 4 , 2317, 2324 2 ,
bhāyāmı̄ti [bH a:ja:mi:t”i] 1 726 2123, 2130, 2140, 2142-2143, 2160 3 , 2165,
2329, 2337, 2345, 2352 2 , 2357, 2366,
bhāyāvuso [bH a:ja:Vus”o:] 1 706 2380, 2386, 2388 4 , 2395, 2400, 2402 4 ,
2171, 2176 4 , 2177, 2192, 2207, 2213 2 ,
bhāyı̄ti [bH a:ji:t”i] 2 726-727 2416, 2422 2 , 2429
2216, 2225, 2229 2 , 2232, 2242, 2255,
bhāyeyyāti [bH a:je;jja:t”i] 1 727 2276, 2281 2 , 2284 2 , 2287-2288, 2336 2 ,
bhikkhaveti [bH ikkh aVe:t”i] 2 325, 358
bhāratthaṁ [bH a:ratth aN̊] 1 230 2338, 2353, 2362 2 , 2367 2 , 2375, 2379,
˙˙ bhikkhācariyaṁ [bH ikkh a:carijaN̊] 1 2403, 2409 2 , 2423
bhāraṁ [bH a:raN̊] 8 238 4 , 300 4 87
bhikkhunā [bH ikkh un ”a:] 111 335-336,
bhārukacchako [bH a:rukacch ako:] 2 bhikkhu [bH ikkh u] 982 34, 72, 75 4 , 469, 471, 473, 475, 693-695, 698, 700-702,
143, 182 76 3 , 78-79, 85, 87 13 , 91, 98, 106, 137
1437, 1445 2 , 1449 2 , 1480-1486,
bhārukacchaṁ [bH a:rukacch aN̊] 1 2 , 145 2 , 147 2 , 148 2 , 149 2 , 150 2 ,
1488-1491, 1498-1504, 1515, 1521 2 , 1525
182 154 2 , 155 2 , 156 2 , 157 2 , 158 2 , 159
2 , 1544-1545, 1548-1549, 1558, 1689, 1714,
bhāro [bH a:ro:] 1 238 2 , 160 2 , 161 2 , 162 2 , 163 2 , 164 2 ,
1738, 1758, 1781, 1796 2 , 1867, 1873 2 ,
bhāvanānuyogamanuyuttā 165 2 , 166 2 , 167 2 , 168 2 , 169 2 , 170
1875 2 , 1877 2 , 1885, 1887 2 , 1892, 1924
[bH a:Van
” a:n
” ujo:gaman ” ujut””ta:] 1 82 2 , 171 3 , 172 2 , 173, 174 2 , 175 2 , 176
3 , 1932, 2002, 2009, 2076 3 , 2086 2 ,
3 , 177 3 , 178 3 , 179 3 , 180 3 , 181 2 ,
bhāvaṁ [bH a:VaN̊] 22 589, 594, 599, 2087, 2123, 2138, 2140, 2141 2 , 2146,
182, 183 2 , 184 2 , 186 3 , 188 3 , 189 3 ,
604, 609, 614, 616, 631, 646, 652, 670, 674, 2165, 2178, 2213 3 , 2217, 2229 3 , 2233,
205, 206 2 , 210 2 , 228, 261-270, 293 2 ,
679, 683, 686, 691, 694, 697-698, 700-702 2263 2 , 2265 2 , 2267 2 , 2281, 2284 3 ,
294 2 , 295 2 , 296 2 , 297 2 , 298 2 , 299
bhāvito [bH a:Vit”o:] 4 384 2 , 385, 389 2288-2289, 2319, 2325-2326, 2389, 2393,
2 , 300 2 , 301 3 , 302 3 , 304 2 , 305 2 ,
H
bhāsati [b a:s”at”i] 21 376 3 , 378 2 , 2403, 2414
306 4 , 307 2 , 308, 311 2 , 312 2 , 313 2 ,
382 5 , 1203-1209, 1704, 1706, 1711, 2088 bhikkhuninti [bH ikkh un ” in””ti] 1 1956
314 2 , 315 2 , 316 2 , 317 2 , 318 2 , 319
bhāsatı̄ti [bH a:s”at”i:t”i] 2 378, 382 2 , 320 2 , 321, 322 3 , 323 2 , 324 2 , 329
bhikkhuniyā [bH ikkh un ” ija:] 32 151
bhāsamānassa [bH a:s”ama:n ” as””sa] 3 2 , 153, 185, 369 2 , 370 2 , 1626 2 , 1941
2 , 330 2 , 331 2 , 332 2 , 333 3 , 334 2 ,
1956, 2015, 2362 2 , 1942 4 , 1943 2 , 1944, 1949, 1956, 1957
335-336, 337 3 , 338 2 , 339 2 , 340 2 , 341
bhāsası̄ti [bH a:s”as”i:t”i] 1 1185 3 , 1958 2 , 1959, 1962-1963, 1969, 2192,
2 , 342 2 , 343 2 , 346 2 , 347 2 , 348 2 ,
2196
bhāsitabbo [bH a:s”it”abbo:] 1 2088 349 2 , 352 2 , 353 2 , 356 2 , 357 2 , 362
H
bhāsitaṁ [b a:s”it”aN̊] 1 201 2 , 363 2 , 364 2 , 365 2 , 366 2 , 373 , 374 bhikkhuniyo [bH ikkh un” ijo:] 14 151,

2 , 385, 391, 397, 414, 419-428, 457 2 , 458 303, 369 , 532 , 1942 3 , 1957 3 , 1961, 2189
bhāsitā [bH a:s”it”a:] 1 201
2 , 459 2 , 460 2 , 461-463, 464 3 , 465 3 , 3
bhāsito [bH a:s”it”o:] 1 541

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(379)

bhikkhuniṁ [bH ikkh un ”iN̊] 11 151, bhikkhusaṁghenāti 2 , 2075, 2098, 2099 3 , 2100 2 , 2109, 2110
303, 762, 1570, 1571 2 , 1626 2 , 1942, [bH ikkh us”aN̊gH e:n
” a:t”i] 2 18, 36 3 , 2111 2 , 2121 3 , 2122 2 , 2135, 2136 3 ,
1956-1957 bhikkhusaṁgho [bH ikkh us”aN̊gH o:] 9 2137 2 , 2141, 2158 2 , 2161, 2162 3 , 2163
bhikkhunı̄ [bH ikkh un ”i:] 33 144, 151 22, 34, 63 2 , 382 2 , 1763, 1796 2 4 , 2164 2 , 2176 2 , 2177, 2189, 2191, 2205
2 , 303 3 , 369 2 , 370, 532 3 , 711, 1569 bhikkhusaṁghoti [bH ikkh us”aN̊gH o:t”i] 2 , 2206, 2222, 2223 3 , 2224 2 , 2240 2 ,
4 , 1570 2 , 1942 3 , 1947, 1956 5 , 1957 3 , 1 382 2241, 2252, 2253 3 , 2254 2 , 2257, 2265,
1966, 2195 bhikkhussa [bH ikkh us””sa] 60 110 5 , 2271, 2273 2 , 2274 3 , 2275 3 , 2277 3 ,
bhikkhunı̄naṁ [bH ikkh un ”i:n
” aN̊] 12 111 5 , 112-125, 186, 1081-1101, 2278, 2279 3 , 2280 2 , 2308, 2312 3 , 2313
151-152, 153 2 , 303, 369, 532, 1942, 1957, 2 , 2323 3 , 2324 2 , 2336-2337, 2350 4 ,
1422-1423, 1427, 1431, 1706, 1962,
1961-1962, 2189 1991-1992, 2336, 2337 2 , 2338, 2340, 2345 2351 3 , 2352 2 , 2365 2 , 2366, 2385, 2386

bhikkhunı̄su [bH ikkh un ” i:s”u] 1 1941 3 , 2387 4 , 2388 2 , 2400 3 , 2401 6 , 2402
bhikkhussatthāya
2 , 2421 4 , 2422 2
bhikkhunı̄hi [bH ikkh un ”i:Hi] 7 152 3 , [bH ikkh us””sat””th a:ja] 4 2020, 2046, 2077,
2189 2 , 2191 2 2368 bhikkhūti [bH ikkh u:t”i] 92 87 3 , 162,
178-180, 188, 211 2 , 301, 304, 322-323,
bhikkhuno [bH ikkh un ”o:] 152 75-76, bhikkhussāti [bH ikkh us””sa:t”i] 1 2340
335-336, 338, 362, 398 2 , 459, 461,
152, 175, 181 2 , 306, 308, 323, 324 2 , bhikkhuṁ [bH ikkh uN̊] 255 38, 77 2 ,
467-468, 477, 556 2 , 716-717, 722-724,
333, 335, 336 2 , 337, 347-348, 373, 464 2 , 78, 126-133, 163-165, 181, 183-186, 205,
732, 740, 946, 949, 999 2 , 1122, 1136 2 ,
465 2 , 466 2 , 468-476, 485-486, 519-520, 261-270, 301-302, 304-306, 332-334,
1187 2 , 1243 2 , 1414, 1417, 1420, 1574 2 ,
696-697, 719, 735-737, 945-965, 968-972, 336-337, 342-343, 346-348, 362, 373,
1631 2 , 1680 2 , 1687, 1712, 1737, 1774,
974-991, 1446, 1447 2 , 1448, 1450, 1451 381-382, 419-428, 477-480, 501-510,
1777, 1807 2 , 1835 2 , 1945 2 , 1964 2 ,
2 , 1452, 1522, 1523 2 , 1524, 1526, 1527 512-517, 525-526, 716-717, 720-721,
1985 2 , 2028, 2055, 2102 2 , 2113 2 , 2193
2 , 1528, 1691-1692, 1707, 1715-1717, 738-740, 761, 1122, 1212-1218, 1273-1274,
2 , 2208 2 , 2226 2 , 2243 2 , 2282 2 , 2339
1740-1741, 1783, 1868, 1874 2 , 1876 2 , 1276-1277, 1279-1281, 1283-1284, 1288,
2 , 2354 2 , 2375, 2424 2
1887 2 , 1888, 1889 2 , 1890, 1893, 1921, 1290-1291, 1293-1294, 1296-1298,
1924-1925, 2076, 2090, 2140-2142, 2143 2 , bhikkhūnaṁ [bH ikkh u:n ” aN̊] 99 19,
1300-1301, 1305, 1307-1308, 1310-1311,
2144, 2176, 2179, 2215, 2231, 2264 2 , 2266 53, 71 3 , 73, 75 2 , 80, 85, 151, 152 2 ,
1313, 1315, 1319, 1321-1322, 1324-1325,
2 , 2276, 2281, 2286, 2288, 2336, 2389, 153, 207, 209, 303, 360-361, 369, 373, 376,
1327, 1329, 1333, 1335-1337, 1339, 1341 8 ,
2403, 2413 382, 390, 392-393, 467, 532, 534, 538 2 ,
1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355, 1357 9 ,
539, 552, 779, 1235, 1445, 1447, 1449,
bhikkhunoti [bH ikkh un ”o:t”i] 1 175 1358, 1360, 1362, 1364, 1368, 1370-1371,
1521, 1523, 1525, 1562, 1565 2 , 1566 2 ,
bhikkhunti [bH ikkh un ””ti] 2 1575, 1632 1373-1374, 1376, 1378, 1382, 1384 9 , 1385,
1568-1569, 1626, 1628, 1716-1717,
bhikkhupaccatthikā 1387, 1389, 1391, 1395, 1402-1405,
1757-1759, 1760 2 , 1762-1763, 1804, 1829,
[bH ikkh upaccat””th ika:] 28 111 5 , 1412-1413, 1430, 1573, 1575, 1630, 1632,
1862, 1865, 1873, 1875, 1883 2 , 1884 2 ,
112-134 1690-1692, 1706, 1711, 1739-1741, 1754,
1886-1887, 1942, 1957, 1960, 1981, 2070,
1755 3 , 1756, 1782-1783, 1796, 1877, 1921
bhikkhuparisāya [bH ikkh uparis”a:ja] 2076, 2086, 2139, 2141, 2164, 2213, 2229,
3 2281 2 , 2288 2 , 2003, 2019, 2020 3 , 2028, 2045, 2046
2256, 2263, 2265, 2273, 2278, 2284,
3 , 2055, 2076 5 , 2077 3 , 2086 2 , 2087,
bhikkhupeyyālo [bH ikkh upe;jja:l”o:] 2314-2315, 2323, 2336, 2350, 2385, 2392,
2090, 2160, 2176 2 , 2177, 2214-2215,
1 1080 2401, 2421 2
2230-2231, 2267, 2285-2286, 2336 2 , 2368
bhikkhubhāvaṁ [bH ikkh ubH a:VaN̊] bhikkhūpi [bH ikkh u:pi] 4 1731, 1738,
3 , 2375
10 91-100 1887, 2140
H h H bhikkhū [bH ikkh u:] 560 19-20, 22, 52,
bhikkhubhāvā [b ikk ub a:Va:] 2 bhikkhūsu [bH ikkh u:s”u] 5 205,
66, 69, 71, 75 3 , 77 2 , 82, 84, 146, 151,
1581, 1654 461-463, 1982
175, 181, 187, 191 2 , 194 4 , 203 2 , 204,
bhikkhumānattāya 208 4 , 209 3 , 292, 303, 309-310, 322-324, bhikkhūhi [bH ikkh u:Hi] 49 153 3 ,
[bH ikkh uma:n ” at””ta:ja] 1 1796 325 2 , 326 2 , 327 2 , 328 2 , 344 2 , 345 194, 540, 769, 1437, 1449, 1515, 1525,
H h
bhikkhusatānaṁ [b ikk us”at”a:n ” aN̊] 2 , 350-351, 354 2 , 355 2 , 358 3 , 359 3 , 1628, 1679 3 , 1688, 1706 3 , 1713, 1729,
1 34 360-362, 367-369, 372, 373 2 , 377 2 , 378 1730 2 , 1731 4 , 1734, 1738-1741, 1756,
H h
bhikkhusatehi [b ikk us”at”e:Hi] 2 2 1758-1759, 1760 2 , 1762-1763, 1765 5 ,
3 , 379, 380 2 , 381 10 , 382 5 , 383, 390
2 3 , 393 2 , 395 3 , 396 2 , 457, 467, 1775-1776, 1778, 2159, 2163, 2421
bhikkhusammutiyā 469-478, 482-498, 500, 509-510, 525-528, bhikkhūhı̄ti [bH ikkh u:Hi:t”i] 6 1688,
[bH ikkh us”ammut”ija:] 17 1892, 1897, 532, 534, 538 5 , 539, 540 4 , 541 3 , 550, 1713, 1734, 1738, 1775, 1778
1917 4 , 1919, 2146, 2154, 2156, 2403, 553 2 , 724-734, 741, 744-745, 762-763, 764 bhijjati [bH iééat”i] 1 2270
2416, 2417 4 , 2419 2 , 765 2 , 766 2 , 767 2 , 776 2 , 777, 780, bhijjeyya [bH iéée;jja] 1 2289
bhikkhusammutiyāti 996-997, 1133 2 , 1134, 1184 2 , 1185, 1232 bhittikhile [bH it””tikh il”e:] 1 234
[bH ikkh us”ammut”ija:t”i] 3 1896, 2154, 2 , 1233, 1240 2 , 1241, 1398-1401, 1417 2 ,
bhindati [bH in ” at”i] 2 231, 245
”d
2415 1418 2 , 1420 3 , 1437 2 , 1445 2 ,
bhindatha [bH in ”d”at”h a] 1 194
bhikkhusammutiṁ 1446-1448, 1460, 1513 2 , 1514, 1515 2 ,
bhindathāti [bH in ”d” at”h a:t”i] 1 194
[bH ikkh us”ammut”iN̊] 3 1896, 2154, 2415 1521 2 , 1522-1524, 1536, 1558, 1562 7 ,
1565 3 , 1567, 1568 5 , 1569 5 , 1570 2 ,
bhindathāvuso [bH in ”d” at”h a:Vus”o:] 1
bhikkhusahassassa 194
[bH ikkh us”aHas””sas””sa] 1 27 1571 5 , 1572 2 , 1626 2 , 1627 5 , 1628 4 ,
H ”d
bhikkhusaṁghañca 1629 2 , 1673-1675, 1677 2 , 1678, 1704 4 , bhinditv < ā [b in ”i-t”Va:] 26 191 4 ,
<
1705 3 , 1706 4 , 1708 2 , 1712, 1714 2 , 192, 195-196, 245, 1498 2 , 1499 2 , 1500
[bH ikkh us”aN̊gH añca] 1 18
1715 2 , 1716 2 , 1717 2 , 1718, 1729 2 , 2 , 1501 2 , 1502 2 , 1503 2 , 1504 2 , 1548
bhikkhusaṁghassa
1730-1732, 1738, 1755 2 , 1756 2 , 1757 2 , 2 , 1549 2
[bH ikkh us”aN̊gH as””sa] 1 22
H h H 1758 2 , 1759-1760, 1763 4 , 1764 3 , 1765 bhindiṁsu [bH in ”d
”iN̊s”u] 1 194
bhikkhusaṁghaṁ [b ikk us”aN̊g aN̊]
9 , 1776 5 , 1779 4 , 1780 4 , 1782-1783, bhinnapatadharoti
18 27, 38, 69, 78, 204, 209, 390, 756, 777,
1796, 1804-1805, 1829-1830, 1862 3 , 1863 ˙ H
997, 1134, 1185, 1233, 1420, 1570, 1627, [bH in”n
”apatad ” aro:t”i] 1 87
2 , 1866, 1875, 1881, 1883 7 , 1884 2 ,
1757, 2191 bhinnapattassa [bH in ”n
” apat””tas””sa] 3
1887, 1921, 1922 3 , 1923 2 , 1942-1943,
bhikkhusaṁghena 2277-2278, 2305
1957-1958, 1961, 1962 3 , 1978 2 , 1979,
[bH ikkh us”aN̊gH e:n” a] 3 2 2 , 38 bhinnasaññı̄ [bH in ”n”as”aññi:] 1 2268
1982 13 , 1983 2 , 1998 4 , 1999, 2000 3 ,
2001 2 , 2017 2 , 2018, 2043 2 , 2044, 2074
bhinnā [bH in ” a:] 2 414, 2428
”n

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(380) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

bhinnena [bH in
”n”e:n
” a] 4 2278-2279, bhūmiyā [bH u:mija:] 2 46, 50 [m] m
2280 2 bhendiṁ [bH e;ndiN̊] 2 402, 437
bhinno [bH in ”n
” o:] 1 2276 ˙˙ makkatiyā [makkatija:] 9 75, 76 2 ,
bhedanasa ṁvattanikaṁ
H H H 77, 78 ˙4 , 145
bhiyyobhāvāya [b ijjo:b a:Va:ja] 8 [b e:d” an ” ikaN̊] 5 1679 2 ,
” as”aN̊Vat””tan
68, 70-71, 77, 204, 208-209, 777 1683, 1689 2
makkatiṁ [makkatiN̊] 1 75
bhiyyoso [bH ijjo:s”o:] 4 1427 4 bhedanāya [bH e:d ” a:ja] 2 2281, 2288
” an makkat˙ ı̄ [makkati:] 4 75, 76 2 , 140
˙
bhisaṁ [bH is”aN̊] 1 235 bhedā [bH e:d ” a:] 11 16 2 , 70 2 , 78 2 , makkatı̄vatthu [makkati:Vat””th u] 1
˙
(1.1.1.2)
bhisi [bH is”i] 2 545, 1564 393-394, 411, 541 2
bhisicchavi [bH is”icch aVi] 2 1983 2 bhedānuvattakasikkhāpada makkatı̄vatthu [makkati:Vat””th u] 1
˙
bhisibibbohanaṁ [bH is”ibibbo:Han ” aN̊] [bH e:d ” uVat””takas”ikkh a:pad
” a:n ” a] 1 81

1 993 (1.2.11) makkhikāmadhu [makkh ika:mad


” H u]
bhedānuvattakasikkhāpadaṁ 1 2315
bhisivaṁsā [bH is”iVaN̊s”a:] 1 285
[bH e:d ” uVat””takas”ikkh a:pad
” a:n ” aN̊] 1 makkheti [makkh e:t”i] 1 436
bhisiṁ [bH is”iN̊] 7 319, 366, 2107, 2119,
2133, 2156, 2174 1728 magadhamahāmatto
bhedāpitā [bH e:d ” a:pit”a:] 2 195-196 [magad ” H amaHa:mat””to:] 4 198, 199 3
bhiṁsanakatasm < iṁ bhedāpetı̄ti [bH e:d ” a:pe:t”i:t”i] 2 194 2 maggabhāvanā [maggabH a:Van ” a:] 2
[bH iN̊s”an
” akat”a-s”miN̊] 1 27
< bhedāya [bH e:d ” a:ja] 8 1679 2 , 1682, 558, 574
bhiṁsanakassa [bH iN̊s”an ” akas””sa] 1 27 1689 2 , 1690-1692 maggabhāvanāti [maggabH a:Van ” a:t”i]
bhiṁsanake [bH iN̊s”an ” ake:] 1 27 bhedo [bH e:d ” o:] 1 1800 1 580
bhujjittha [bH uééit””th a] 1 1226 bheravaṁ [bH e:raVaN̊] 2 439-440 maggassa [maggas””sa] 3 624, 643, 667
bhuñja [bH uñéa] 6 47-49, 55, 59, 775 bhesajjatthañca [bH e:s”aééat””th añca] maggaṁ [maggaN̊] 14 18, 136 2 , 624,
bhuñjati [bH uñéat”i] 1 2289 25 822, 824, 827 7 , 828 2 , 830, 832, 834, 643, 650, 667, 674, 679, 688-689, 695,
956-957
bhuñjato [bH uñéat”o:] 1 394 836, 838, 840-841, 843, 845 3 , 851, 890,
bhuñjatha [bH uñéat”h a] 2 1568 2 892 magge [magge:] 8 109 5 , 1145-1147
bhuñjathāti [bH uñéat”h a:t”i] 4 bhesajjatthāya [bH e:s”aééat””th a:ja] 2 maggena [magge:n ” a] 3 136 2 , 1956
1224-1227 787, 817 maggo [maggo:] 8 580, 624, 643, 667,
bhuñjantassa [bH uñéan ””tas””sa] 3 bhesajjatthāyāti [bH e:s”aééat””th a:ja:t”i] 942, 1112, 1168, 1175

464-466 1 799 maṅku [maNku] 1 2176


bhuñjanti [bH uñéan ””ti] 8 1223-1224, bhesajjasikkhāpada maṅkubhūtā [maNkubH u:t”a:] 1 1568
H h
1225 2 , 1227 2 , 1753 2 [b e:s”aééas”ikk a:pad ” a] 1 (1.4.3.3) maṅgulitthı̄ [maNgul”it””th i:] 1 710
bhuñjantu [bH uñéan ””tu] 2 734, 756 bhesajjasikkhāpadaṁ maṅguliṁ [maNgul”iN̊] 1 758
bhuñjanto [bH uñéan ””to:] 3 47-49 [bH e:s”aééas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2322 maccuno [maccun ” o:] 2 706, 726
bhuñjasi [bH uñéas”i] 1 776 bhesajjaṁ [bH e:s”aééaN̊] 12 416, 438, macchamaṁsaṁ [macch amaN̊s”aN̊] 7
507 2 , 508 2 , 776 2 , 799, 942, 2317, 2435 1673 2 , 1674 3 , 1675 2
bhuñjassu [bH uñéas””su] 4 57 2 , 59, 61
bhesajjānaṁ [bH e:s”aééa:n ” aN̊] 1 2311 macchaṁ [macch aN̊] 1 235
bhuñjāmi [bH uñéa:mi] 1 776
bhesajjāni [bH e:s”aééa:n ” i] 2 2311, 2314 macchā [macch a:] 2 252, 287
bhuñji [bH uñéi] 9 46 7 , 394, 776
bhesajjānı̄ti [bH e:s”aééa:n ” i:t”i] 1 2315 macche [macch e:] 2 340 2
bhuñjitabbo [bH uñéit”abbo:] 1 2289
bhesajjena [bH e:s”aéée:n ” a] 2 952-953 majjampi [maééampi] 2 1753, 1757
bhuñjituṁ [bH uñéit”uN̊] 4 57 2 , 59, 61
bho [bH o:] 30 2, 3 3 , 13, 18 3 , 36-37, majjhanhike [maééH a-n ” Hike:] 1 1915
bhuñjittha [bH uñéit””th a] 3 1224-1225, < <
63 2 , 744 2 , 762 2 , 1421 9 , 1422-1424,
1227 H
1427 2 majjhimassa [maéé imas””sa] 2 213 2
H
< ā [b uñéi-t”<Va:] 7 76 2 , 82,
bhuñjitv
bhogabyasanenapi majjhimaṁ [maééH imaN̊] 2 1430-1431
775, 776 2 , 780 < majjhime [maééH ime:] 1 16
bhuñjissanti [bH uñéis””san””ti] 2 1757 2 [bH o:ga-bjas”an ” e:n” api] 1 82
< majjhimo [maééH imo:] 3 86, 2262 2
bhuñjissantı̄ti [bH uñéis””san””ti:t”i] 1 bhogavāsinı̄ [bH o:gaVa:s”in ” i:] 28 1252, majjhe [maééH e:] 2 56-57
1566 1265, 1290, 1308, 1311, 1313, 1319, 1322, majjhekalyānaṁ [maééH e:ka-l”ja:naN̊]
bhuñjiṁsu [bH uñéiN̊s”u] 8 82, 1325, 1327, 1333, 1337, 1339, 1345, 1347, < ˙ <
1 2
1223-1224, 1225 2 , 1227 2 , 1568 1349, 1355, 1358, 1360, 1362, 1368, 1371,
1374, 1376, 1382, 1385, 1389, 1395 majjhegabbho [maééH e:gabbH o:] 1
bhuñjeyya [bH uñée;jja] 1 549
993
bhuttaṁ [bH ut””taN̊] 1 547 bhogaṁ [bH o:gaN̊] 1 1265
bhogā [bH o:ga:] 4 57 2 , 59, 61 mañcake [mañcake:] 2 151, 1181
bhuttāviṁ [bH ut””ta:ViN̊] 2 38, 59
bhogāni [bH o:ga:n ” i] 1 1436 mañcapı̄thaṁ [mañcapi:th aN̊] 1 993
bhutto [bH ut””to:] 1 549
bhoge [bH o:ge:] 4 57 2 , 59, 61 mañcaṁ ˙ [mañcaN̊] 1 365
bhuttokāso [bH ut””to:ka:s”o:] 1 2407
bhogesu [bH o:ge:s”u] 1 1436 mañce [mañce:] 1 234
bhuttoti [bH ut””to:t”i] 1 546
bhogehi [bH o:ge:Hi] 2 1421 2 mañco [mañco:] 2 545, 1564
bhummā [bH umma:] 1 63
bhojanaṁ [bH o:éan ” aN̊] 1 59 mañjarikaṁ [mañéarikaN̊] 4 1753 2 ,
bhummānaṁ [bH umma:n ” aN̊] 1 63 1757 2
bhūtanti [bH u:t”an””ti] 1 541 bhojanāni [bH o:éan ” a:n” i] 3 394 2 , 538
maññatı̄ti [maññat”i:t”i] 1 382
bhūtapubbaṁ [bH u:t”apubbaN̊] 3 27, bhojanı̄yaṁ [bH o:éan ” i:jaN̊] 2 37, 2203
maññatha [maññat”h a] 2 1729 2
1430, 1432 bhojanı̄yena [bH o:éan ” i:je:n” a] 2 38, 59
H o:ée:-t maññamānā [maññama:n ” a:] 1 1417
bhūtavejjako [bH u:t”aVe;ééako:] 1 511 bhojetv
< ā [b ” Va:] 3 1755-1756,
< maññamānāti [maññama:n ” a:t”i] 1
bhūmatthaṁ [bH u:matth aN̊] 9 230, 2421
1420
231 2 , ˙239
˙ -244 bhojenti [bH o:ée;n ””ti] 1 1804
maññamānena [maññama:n ” e:n
” a] 2
bhūmattharanaṁ [bH u:mat””th aranaN̊] bhotā [bH o:t”a:] 1 18 2389, 2393
7 1983 2 , 2107˙, 2119, 2133, 2156, 2174 bhoto [bH o:t”o:] 1 994 maññamāno [maññama:n ” o:] 26
bhūmito [bH u:mit”o:] 2 238, 300 bhonto [bH o;n ””to:] 16 16 2 , 733, 734 261-264, 298 4 , 299, 308, 316 4 , 317,
bhūmiyaṁ [bH u:mijaN̊] 3 231, 238, 4 , 756, 1430 4 , 1431 4 323-324, 419-422, 455, 518 4
300
maññasi [maññas”i] 1 201

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(381)

maññissanti [maññis””san ””ti] 3 535-537 manasākattha [man ” as”a:kat””th a] 1 27 manussubhatobyañjanakaṁ


<
maññe [maññe:] 2 1569 2 manasi [man” as”i] 1 82 [man” us””subH at”o:-bjañéan
” akaN̊] 2 114,
mani [mani] 3 287, 2024, 2082 manasikarotha [man ” as”ikaro:t”h a] 1 <
122
˙
manikanthaṁ [manikanth aN̊] 5 1422, 27 manussubhatobyañjanako
1423˙ 2 , ˙1424
˙ 2 manāpā [man ” a:pa:] 5 56, 58, 61, <
[man” us””subH at”o:-bjañéan ” ak] 1 108
manikantho [manikanth o:] 9 1421 2 , 1152-1153 <
1422˙ 2 , ˙1423
˙ 2 , 1424 2 , 1427 manāpāni [man ” a:pa:n” i] 2 2160 2 manusse [man ” us””se:] 6 531-532,
manāpikaṁ [man ” a:pikaN̊] 5 439-443 1412-1413, 1803 2
maninā [manin ” a:] 7 1421, 1422 2 ,
1423˙ 2 , 1424, 1427 manāpo [man ” a:po:] 6 43-45, 47-49 manusseti [man ” us””se:t”i] 1 202
manimassa [manimas””sa] 1 1421 manussakunapena manussehi [man ” us””se:Hi] 2 2176 2
˙ imissā [manimis””sa:] 1 1006 [man ˙
” us””sakunape:n ” a] 2 378, 382 manusso [man ” us””so:] 1 435
man
man ˙ issa [manis””sa] 1 1425 manussapandakassa manesikāyapi [man ” e:s”ika:japi] 2
˙ iṁ [maniN̊] 15 335 2 , 336, 337 3 , [man ˙˙
” us””sapandakas ””sa] 4 109-110, 128, 1753, 1757
man
1421˙ 2 , 1422 2 , 1423 2 , 1424, 1427-1428 132 mano [man ” o:] 2 408 2
manı̄ [mani:] 1 2051 manussapandakaṁ manoduccaritassa
˙ danakajātiko [man ˙˙
” us””sapandakaN̊] 2 116, 124 [man” o:d” uccarit”as””sa] 1 7
man
˙ ˙ ” akaéa:t”iko:] 2 378, 382
[mandan manussapandako [man ” us””sapandako:] manoduccaritaṁ [man ” o:d
” uccarit”aN̊]
1 108 ˙˙ 1 11
mandalikā [mandal”ika:] 1 219
˙˙
matapatikā [mat”apat”ika:] 1 1180 manussapāno [man
” us””sapa:no:] 1 manoduccaritena
251 ˙ [man
” o:d ” a] 2 9, 16
” uccarit”e:n
matasarı̄raṁ [mat”as”ari:raN̊] 2
158-159
manussapurisassa manosucaritena [man ” o:s”ucarit”e:n
” a]
[man ” us””sapuris”as””sa] 4 109-110, 128, 132 1 16
matassa [mat”as””sa] 6 129 3 , 133 3
manussapurisaṁ [man ” us””sapuris”aN̊] mandamando [man ”d”aman ”d” o:] 1
mataṁ [mat”aN̊] 25 113 3 , 115 3 , 117
2 118, 124 1754
3 , 119 3 , 121 3 , 123 3 , 125 3 , 393-394,
397, 407
manussapuriso [man ” us””sapuris”o:] 1 mama [mama] 6 995, 1731, 1736,
108 1755-1756, 2307
matā [mat”a:] 3 1111, 1411, 1413
manussabhūtānaṁ mamattho [mamat””th o:] 2 100 2
matāya [mat”a:ja] 6 127 3 , 131 3
[man ” us””sabH u:t”a:n” aN̊] 2 1429, 1431 mamāyitaṁ [mama:jit”aN̊] 1 215
matitthiyā [mat”it””th ija:] 1 1119
manussaviggahapārājikamh <i
matiṁ [mat”iN̊] 2 1245-1246
mayañcamh < a [majañca-mH < a] 3 553,
[man ” us””saViggaHapa:ra:éika-mH 733-734
mattassa [mat””tas””sa] 2 129, 133 < i] 1 450
manussaviggahapārājikāp... 31 2 mayanti [majan ””ti] 1 1982
mattaṁ [mat””taN̊] 17 113, 115, 117,
119, 121, 123, 125, 1999-2000, 2001 2 ,
1637-1638 mayamevamh < ā [majame:Va-mH < a:]
2273 2 , 2274, 2275 2 , 2278 manussaviggahapārājikāp... 32 4 1 82
1637 3 , 1638 mayampi [majampi] 7 2098 2 , 2099,
mattāya [mat””ta:ja] 6 127, 131, 1427 4
manussaviggahaṁ 2100 2 , 2367, 2378
mattikampi [mat””tikampi] 2 1438,
[man ” us””saViggaHaN̊] 3 391, 397, 414 mayaṁ [majaN̊] 94 36, 43 2 , 44 2 , 45
1457
manussaviggahuttari 2 , 47 3 , 48 3 , 82 6 , 146, 201, 208, 292,
mattikaṁ [mat””tikaN̊] 7 57 2 , 363, 325, 350-351, 358, 393 2 , 457, 534, 535 2 ,
1417, 1420 2 , 1436
[man ” us””saViggaHut””tari] 1 772
536 2 , 537 2 , 540, 553, 741, 780, 994,
mattikā [mat””tika:] 2 290, 545 manussaviggaho [man ” us””saViggaHo:]
1133 2 , 1180, 1220 2 , 1221-1222, 1224,
2 400 2
mattikāpattoti [mat””tika:pat””to:t”i] 1 1226, 1230-1231, 1238, 1562, 1568 3 , 1626
2261
manussa ṁ [man ” us
” ”
s aN̊] 1 435
4 , 1673 4 , 1675 2 , 1758, 1887, 1957,
mattikābhandaṁ [mat””tika:bH andaN̊] manussā [man ” us””sa:] 44 202, 253,
1974, 1982, 1998, 2045, 2070 2 , 2071 3 ,
˙˙ 344-345, 372, 394, 527, 528 2 , 538, 993,
1 545 2076 2 , 2086 2 , 2098, 2140, 2159, 2161,
1221, 1417-1418, 1420, 1512, 1514, 1565,
mattikāya [mat””tika:ja] 1 1769 2162 2 , 2205, 2350, 2421 2
1676 2 , 1754-1757, 1804, 1977 2 ,
matthakacchinno [mat””th akacch in ”n” o:] mayā [maja:] 165 36, 70 4 , 78, 95 9 ,
2072-2073, 2109, 2135, 2176, 2222, 2252,
1 572 195-196, 201 2 , 301-303, 379-380, 394 2 ,
2273, 2276, 2278, 2309, 2311 2 , 2326 2 ,
h
matthake [mat””t ake:] 9 459, 469-476 569 4 , 585-614, 616, 631, 645, 646 2 , 651,
2350, 2408
madanimmadanāya 657, 670, 674, 679, 691, 693-694, 697-698,
manussāti [man ” us””sa:t”i] 3 1673, 1804,
[mad” an
” immad ” a:ja] 3 68, 70, 777
” an 702, 777 4 , 997, 1134, 1185, 1556 2 , 1557
1829
2 , 1569, 1586 4 , 1588-1593, 1594 3 , 1595
maddakucchism < iṁ manussāna ṁ [man ” us” ”
s a:n” aN̊] 22 203,
h 3 , 1596, 1597 2 , 1598 3 , 1599 3 , 1600 3 ,
[mad”d”akucc i-s”miN̊] 1 1563 244, 247, 395, 406, 1513, 1677, 1977-1978,
< 1641-1645, 1647-1651, 1660 4 , 1674, 1819
2000, 2073-2074, 2099, 2110, 2136, 2223,
maddassūti [mad ”d ”as””su:t”i] 1 505 4 , 1820 4 , 1821-1824, 1846 2 , 1847, 1848
2253, 2274, 2277, 2279, 2312, 2351
maddā [mad ”d ”a:] 1 454 2 , 1849-1851, 1866, 1999, 2016, 2070,
manussitthiyā [man ” us””sit””th ija:] 9 2076, 2087, 2239, 2257, 2308 2 , 2336, 2364
maddāpetv < ā [mad ” d
” a:pe:-t” V a:] 1 505
< 77, 105, 109, 110 2 , 126-127, 130-131 2 , 2385
madditv < [mad
ā ”d”i-t”Va:] 2 192-193
<
manussitthiṁ [man ” us””sit””th iN̊] 9 111 mayāti [maja:t”i] 43 610-614, 616-625,
5 , 112-113, 120-121 633-644, 648-650, 652, 656, 658-668
madhu [mad ” H u] 5 2213, 2229, 2311,
2314-2315 manussitthı̄ [man ” us””sit””th i:] 6 108, mayāpi [maja:pi] 2 1999 2
1002, 1139, 1190, 1808, 1837
madhukatelaṁ [mad ” H ukat”e:l”aN̊] 1 mayi [maji] 3 562, 568, 1957
2315 manussubhatobyañjanakassa mayhañca [ma-jHañca] 1 2140
< < <
madhugolakaṁ [mad ” H ugo:lakaN̊] 1 [man ” us””subH at”o:-bjañéan ” akas””sa] 4 mayhampi [ma-jHampi] 3 719,
˙ < < <
370 109-110, 128, 132
735-736
madhuṁ [mad ” H uN̊] 2 231, 438

31.
manussaviggahapārājikāpatti
32.
manussaviggahapārājikāpattiyā

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(382) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

mayhaṁ [ma-jHaN̊] 18 24, 67, 178, mahantā [maHan ””ta:] 2 56, 2273 mahāvibhaṅga [maHa:VibH aNga] 1
< <
239-242, 249, 301-303, 306, 333, 744, 762, mahante [maHan ””te:] 3 57 2 , 2273 (1)
1261, 1557 2 mahallakaṁ [maHal”l”akaN̊] 7 1515, mahāsakunasaṅgho
mayhiminā [ma-jHimin ˙
” a:] 1 394 1521-1523, 1525-1527 [maHa:s”akunas”aNgH o:] 2 1430 2
< <
maranakālā [maranaka:l”a:] 1 400 mahallake [maHal”l”ake:] 2 3 2 mahicchatāya [maHicch at”a:ja] 1 71
maran ˙ acetano [maranace:t”an ” o:] 1 mahallako [maHal”l”ako:] 2 1516, 1533 mahicchā [maHicch a:] 5 1977, 2016,
409 ˙ mahāakālamegho 2042, 2073, 2364

marananti [maranan
””ti] 3 531-532, [maHa:-aka:l”ame:gH o:] 1 384 mahiddhikā [maHid ”d” H ika:] 1 717
2385 ˙ mahākassapassa [maHa:kas””sapas””sa] mahiddhiko [maHid ”d” H iko:] 1 1673
maranamattaṁ [maranamat””taN̊] 3 1 1418 mahiṁsasappi [maHiN̊s”as”appi] 1
70, 78˙, 541 mahākassapaṁ [maHa:kas””sapaN̊] 1 2315
maranavannaṁ [maranaVannaN̊] 11 1418 maṁ [maN̊] 92 5 2 , 6 2 , 7 2 , 8 2 , 9
˙ 2 ,˙ 395
393, 394 ˙ , 396 2 , 397 2 , 403, 411, mahākassapo [maHa:kas””sapo:] 6 2 , 10 2 , 11 2 , 12 2 , 18, 42 2 , 43-46,
457 1418 4 , 1419 2 51-52, 58, 96 9 , 99 8 , 714-715, 718, 741,
maranasaññı̄ [maranas”aññi:] 1 409 mahācorassa [maHa:co:ras””sa] 1 542 743, 1182, 1224 2 , 1225 2 , 1227 2 , 1421,

maran ˙ aṁ [maranaN̊] 6 46, 50 2 , 70, mahācorā [maHa:co:ra:] 1 542 1426, 1430, 1433 2 , 1569, 1570 2 , 1627 2 ,

78, 541˙ mahācoro [maHa:co:ro:] 5 542-546 1729 2 , 1731, 1736, 1756 3 , 2015, 2016 3 ,
2019, 2041, 2042 2 , 2045, 2160 2 , 2161,
maranā [marana:] 11 16 2 , 70 2 , 78 mahānirayānaṁ [maHa:n” iraja:n
” aN̊]
˙ -394, 411, 541 2 2162 2 , 2163, 2362-2364, 2367, 2378
2 , 393 1 764
maranādhippāyā mahānubhāvāti [maHa:n ” ubH a:Va:t”i] maṁsapindaṁ [maN̊s”apindaN̊] 1 747
˙ maṁsapesi ˙ ˙ṁ [maN̊s”ape:s”iN̊] 3
[marana:d ” H ippa:ja:] 10 484, 486, 488, 1 717
342-343, 746
490, 492, 494, 496, 498, 500, 528 mahānubhāvo [maHa:n ” ubH a:Vo:] 1
maranādhippāyo [marana:d ” H ippa:jo:] 1673 maṁsaṁ [maN̊s”aN̊] 19 314, 354-355,
˙ , 462-463, 465-466, 470, 472, 474, mahāpajāpati [maHa:paéa:pat”i] 2 464 2 , 465 2 , 466 2 , 1956 3 , 1957 2 ,
18 409
2203 2 , 2204 2 , 2315
476, 478, 480, 513, 515, 517, 520, 522, 524, 2189-2190
526 mahāpajāpatiṁ [maHa:paéa:pat”iN̊] maṁse [maN̊s”e:] 1 1956
maranādhippāyoti 2 2189-2190 maṁsena [maN̊s”e:n ” a] 1 1957
˙ mahāpathaviyā [maHa:pat”h aVija:] mā [ma:] 30 22 2 , 27 2 , 59-60, 62, 163,
[marana:d ” H ippa:jo:t”i] 2 461, 477
194, 268-270, 306, 426-428, 456, 720-721,
maranāya [marana:ja] 4 397 2 , 404, 1 22
726-727, 1228-1230, 1434, 1449, 1731,
412 ˙ mahāpathavı̄ [maHa:pat”h aVi:] 1 22
1736, 2076, 2090
marane [marane:] 2 403, 411 mahāpuññattha [maHa:puññat””th a]
˙ māgadhassa [ma:gad ” H as””sa] 6 201,
maranenapi [marane:n ” api] 6 43-45, 1 208
2307-2309, 2310 2
47-49˙ mahāpuññosi [maHa:puñño:s”i] 3
2015, 2041, 2362
māgadhaṁ [ma:gad ” H aN̊] 4 199,
marati [marat”i] 33 430 2 , 431 2 , 432
2307-2308, 2310
2 , 433 2 , 434 2 , 435 4 , 436-438, 439 2 , mahāpesakārasikkhāpada
440 2 , 441 2 , 442 2 , 443 2 , 444 2 , 445 [maHa:pe:s”aka:ras”ikkh a:pad ” a] 1 māgadho [ma:gad ” H o:] 15 199, 201 2 ,
205, 765, 2307 3 , 2308 4 , 2309-2311
2 , 446 2 (1.4.3.7)
marassu [maras””su] 2 445-446 mahāpesakārasikkhāpadaṁ māgavi [ma:gaVi] 1 708
mariyādaṁ [marija:d ” aN̊] 3 241, 245 2 [maHa:pe:s”aka:ras”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2384 māgaviko [ma:gaViko:] 1 750
marissatı̄ti [maris””sat”i:t”i] 17 435 2 , mahābhogaṁ [maHa:bH o:gaN̊] 4 mānavako [ma:naVako:] 3 151 3
˙
mātara ṁ [ma:t”araN̊] 3 54, 61, 94
436-438, 439 2 , 440 2 , 441 2 , 442 2 , 443 59-62
2 , 444 2 mahābhogā [maHa:bH o:ga:] 1 52 mātā [ma:t”a:] 27 54, 56, 59 2 , 60, 61
marissāmı̄ti [maris””sa:mi:t”i] 9 mahāmattassa [maHa:mat””tas””sa] 1 2 , 62, 95-96, 141, 454, 502-503, 1111,

430-434, 437, 444-446 2386 1149, 1224-1225, 1227, 1253, 1341,


1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355
mallaputtassa [mal”l”aput””tas””sa] 6 mahāmattaṁ [maHa:mat””taN̊] 1 2308
1556-1557, 1560, 1562, 1564, 1568 mahāmattā [maHa:mat””ta:] 1 219 mātāpitaro [ma:t”a:pit”aro:] 18 42, 43
3 , 44 2 , 45 2 , 46-48, 49 2 , 50 2 , 1255,
mallaputtaṁ [mal”l”aput””taN̊] 23 mahāmatto [maHa:mat””to:] 9 205,
1341, 1357
1558-1560, 1563, 1566 2 , 1569, 1570 2 , 2070, 2071 3 , 2308 2 , 2385 2
1571 2 , 1572 2 , 1626 4 , 1627 2 , 1628 2 , mahāmoggallānassa mātāpiturakkhitañca
1629 2 [ma:t”a:pit”urakkh it”añca] 9 1277, 1279,
[maHa:mo;ggal”l”a:n ” as””sa] 1 742
1284, 1288, 1294, 1296, 1305, 1337, 1339
mallaputtena [mal”l”aput””te:n ” a] 6 mahāmoggallānaṁ
1556, 1566, 1568, 1569 3 mātāpiturakkhitaṁ
[maHa:mo;ggal”l”a:n ” aN̊] 2 743-744
mallaputto [mal”l”aput””to:] 13 1557 3 , mahāmoggallāno [ma:t”a:pit”urakkh it”aN̊] 3 1274, 1291,
1321
1558, 1561-1563, 1564 3 , 1566 2 , 1626 [maHa:mo;ggal”l”a:n ” o:] 18 22 2 , 742 2 ,
mahagghatthiko [maHaggH at””th iko:] mātāpiturakkhitā
743, 744 3 , 762, 764 3 , 765 3 , 766 3
2 2036, 2064
[ma:t”a:pit”urakkh it”a:] 3 1251, 1255,
mahārāja [maHa:ra:éa] 5 201, 2307 2 , 1384
mahagghaṁ [maHaggH aN̊] 14 2310 2
293-297, 335-337, 2039, 2068, 2238, 2284
mātāpiturakkhitāya
mahārājāti [maHa:ra:éa:t”i] 3 201, [ma:t”a:pit”urakkh it”a:ja] 1 1357
2 , 2383 2307-2308
mahatā [maHat”a:] 2 2 2 mātāpitūna ṁ [ma:t”a:pit”u:n ” aN̊] 5 49,
mahāvanasando [maHa:Van ” as”ando:] 538 2 , 1220 2
mahatiyā [maHat”ija:] 2 41 2 1 1430 ˙ ˙
mātāpitūhi [ma:t”a:pit”u:Hi] 6 42 3 ,
mahattarı̄ [maHat””tari:] 2 1002, 1808 mahāvanaṁ [maHa:Van ” aN̊] 3 61-62, 50, 51 2
mahaddhanaṁ [maHad ”d H
” an” aN̊] 4 539
mātikānaṁ [ma:t”ika:n ” aN̊] 3 1869,
59-62 mahāvane [maHa:Van ” e:] 11 39, 53, 1894, 1926
mahaddhanā [maHad ”d H
” an” a:] 1 52 60, 75, 178-181, 376, 534, 2109
mātikāya [ma:t”ika:ja] 3 1869, 1894,
mahantaṁ [maHan ””taN̊] 4 1421 2 , mahāvāto [maHa:Va:t”o:] 1 1729 1926
1430 2

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(383)

mātito [ma:t”it”o:] 8 1946, 1965, 1986, mālā [ma:l”a:] 2 143, 2309 missitv< ā [mis””si-t”<Va:] 1 2104
2004, 2021, 2048, 2194, 2369 mālākitā [ma:l”a:kit”a:] 1 2309 mihitapubbaṅgamā
mātu [ma:t”u] 2 57 2 mālākite [ma:l”a:kit”e:] 2 2309 2 [miHit”apubbaNgama:] 1 1754
h
mātukucchism < iṁ [ma:t”ukucc i-s”<
miN̊] mālāgandhavilepanampi mukhañca [mukh añca] 1 760
1 400 [ma:l”a:gan
”d” H aVil”e:pan
” ampi] 2 1753,
mukhatundakena
mātugāmassa [ma:t”uga:mas””sa] 20 1757 ˙˙
[mukh at”undake:n ” a] 1 13
70 3 , 973 2 , 1184, 1185 2 , 1186, 1191 3 , mālāgulaparikkhittāpi
˙ mukhato [mukh at”o:] 1 753
1819 4 , 1820 4 [ma:l”a:gulaparikkh it””ta:pi] 1 1261
mukhaṁ [mukh aN̊] 15 110 4 , 126-133,
mātugāmaṁ [ma:t”uga:maN̊] 10 1133, mālāmissā [ma:l”a:mis””sa:] 1 1006 1417-1418, 1420
1134 2 , 1135, 1831, 1834 2 , 1848 2 , 1849 mālāvacchaṁ [ma:l”a:Vacch aN̊] 6 mukhe [mukh e:] 12 70 2 , 78 2 , 109
mātugāmā [ma:t”uga:ma:] 1 1957 1753, 1755-1756, 1757 2 , 1770
5 , 169-170, 753
mātugāme [ma:t”uga:me:] 2 1814, māvuso [ma:Vus”o:] 3 1571, 1626, 1729 mukhena [mukh e:n ” a] 18 112-125, 156,
1841 māsakaṁ [ma:s”akaN̊] 1 245 162, 189, 1942
mātugāmena [ma:t”uga:me:n ” a] 24 māsako [ma:s”ako:] 3 273, 276, 279 muggamutthiṁ [muggamutth iN̊] 1
996, 997 2 , 998, 1804 2 , 1805 2 , 1806, māsaparamatā [ma:s”aparamat”a:] 1 353 ˙˙
1821-1824, 1829 3 , 1830 2 , 1831, 1846 2 , 1932 muggarappahāraṁ
1847, 1850-1851 māsaparamaṁ [ma:s”aparamaN̊] 2 [muggarappaHa:raN̊] 1 1949
mātugāmo [ma:t”uga:mo:] 9 1002, 1924, 1932 muccati [muccat”i] 109 780 2 , 807-819,
1139, 1190, 1808, 1810, 1814, 1837, 1839, māsamutthiṁ [ma:s”amutth iN̊] 1 353 821-822, 824-841, 843 2 , 845 2 , 847 2 ,
1841
māsaṁyeva˙˙ [ma:s”aN̊je:Va] 6 851, 853-854, 856-858, 860-876, 878 2 , 880
mātugāmoti [ma:t”uga:mo:t”i] 1 1957 1223-1224, 1225 2 , 1227 2 2 , 882 2 , 886, 888-890, 892, 894-895,
H
mātugharaṁ [ma:t”ug araN̊] 1 1414 māsātikkantaṁ [ma:s”a:t”ikkan ””taN̊] 1 897-898, 900-901, 903-904, 906-907,
mātucakkaṁ [ma:t”ucakkaN̊] 1 1356 1935 909-910, 912-913, 915-916, 918-919,
mātupemena [ma:t”upe:me:n ” a] 1 māsātikkante [ma:s”a:t”ikkan ””te:] 3 921-922, 924-925, 927-928, 930-931,
1113 1937 3 933-940
mātuyā [ma:t”uja:] 8 56, 61 2 , 154, māsānatikkante [ma:s”a:n ” at”ikkan ””te:] mucci [mucci] 71 945-952, 953 2 , 954,
1113, 1224-1225, 1227 3 1938 3 955 2 , 956, 957 2 , 958, 959 2 , 960, 961
māturakkhitañca [ma:t”urakkh it”añca] māse [ma:s”e:] 1 384 2 , 962, 963 2 , 964, 965 2 , 966-967, 968
21 1276, 1277 8 , 1281, 1283, 1288, 1293, māso [ma:s 2 , 969 2 , 970 2 , 971, 972 2 , 973, 974 2 ,
”o:] 5 2325-2326, 2328, 2334,
1294 2 , 1298, 1300, 1305, 1336-1337, 1339 975 2 , 976, 977 2 , 978, 979 2 , 980, 981
2394
māturakkhitaṁ [ma:t”urakkh it”aN̊] 2 , 982, 983 2 , 984, 985 2 , 986 2 , 987 2 ,
māssu [ma;s””su] 1 201
10 1273, 1290, 1307-1308, 1310-1311, 988, 989 2 , 990 2 , 991 2 , 1942
mālo [ma:lo:] 3 1898, 1906 2
1313, 1315, 1319, 1335 ˙ mucchitā [mucch it”a:] 1 58
migadāye [migad
” a:je:] 1 1563
māturakkhitā [ma:t”urakk it”a:] 8 h muñcāpesi [muñca:pe:s”i] 1 2310
migapotako [migapo:t”ako:] 1 189
1251, 1253, 1370-1371, 1373-1374, 1376, muñci [muñci] 10 338-339, 340 4 , 470,
migalandikampi [migal”andikampi] 472, 474, 476
1378 ˙ ˙
4 378, 382, 390 2
māturakkhitācakkaṁ muñjampi [muñéampi] 1 1438
migalandikassa [migal”andikas””sa] 1
[ma:t”urakkh it”a:cakkaN̊] 2 1320, 1383 ˙˙ muñjaṁ [muñéaN̊] 3 545, 1417, 1436
379
māturakkhitāya [ma:t”urakkh it”a:ja] mutthassatı̄ [mutth as””sat”i:] 1 780
migalandikaṁ [migal”andikaN̊] 1 379 ˙˙
5 1344-1345, 1347, 1349, 1351 ˙ ˙ mutthassatı̄naṁ [mutth as””sat”i:n ” aN̊]
migalandiko [migal”andiko:] 4 378,
mādisanti [ma:d ” is”an””ti] 1 1195 ˙ ˙ 1 ˙780
˙
380-382
mādisaṁ [ma:d ” is”aN̊] 1 1186 mutthinā [mutth in ” a:] 2 943, 969
migaṁ [migaN̊] 2 340 2 ˙˙
mādiso [ma:d ” is”o:] 2 201, 738 mut t hiṁ [mutt h iN̊] 1 231
migā [miga:] 1 287 ˙˙
mānattaṁ [ma:n ” at””taN̊] 2 786, 1787 mutthı̄ [mutth i:] 1 289
migāramātaraṁ [miga:rama:t”araN̊]
mānito [ma:n ” it”o:] 2 542 2 ˙˙
1 1804 mutthı̄hipi [mutth i:Hipi] 2 1753, 1757
mānena [ma:n ” e:n ” a] 2 1443-1444 ˙ ˙ ṁ [mut””taN̊] 2 347-348
migāramātā [miga:rama:t”a:] 7 1804 mutta
māyasm < antānampi 4 , 1829 3 muttā [mut””ta:] 4 373, 2024, 2051, 2082
[ma:ja-s”man ””ta:n ” ampi] 3 1706, 1714 2 migāramātuyā [miga:rama:t”uja:] 2
< muttāmissā [mut””ta:mis””sa:] 1 1006
māyasm anto [ma:ja-s ”man
””to:] 6 1804, 1829 muttena [mut””te:n ” a] 1 2321
< <
1704, 1706 2 , 1711, 1714 2 migoti [migo:t”i] 1 144 mutto [mut””to:] 12 626-628, 645, 651,
māyasm < ā [ma:ja-s”< ma:] 9 1679, 1689 micchādit˙t˙hikammasamādānā 657, 669, 674, 679, 688-689, 696
[micch a:d” itth ikammas”ama:d ” a:n” a:] 1 muttosi [mut””to:s”i] 1 201
2 , 1731, 1738 2 , 1765, 1779-1780
16 mudu [mud ”u] 1 141
māyaṁ [ma:jaN̊] 1 302
micchāditthikā [micch a:d ” itth ika:] 1 mudupitthiko [mud ”upitth iko:] 1 156
māyidaṁ [ma:jid ” aN̊] 2 301, 303 ˙ ˙ ˙˙
16 H u:t
māyidha [ma:jid H
” a] 1 1525 mudubhūte [mud ” ub ”e:] 3 15-17
mittato [mit””tat”o:] 3 1928, 1934, 2180
māyimaṁ [ma:jimaN̊] 2 529-530 mudusamphassaṁ
mittā [mit””ta:] 2 95-96 [mud ”us”amph as””saN̊] 1 443
māyyo [ma;jjo:] 5 1224-1227, 1237
mittāmaccānaṁ [mit””ta:macca:n ” aN̊] muddhāpi [mud ” H a:pi] 1 4
”d
mārakāyikā [ma:raka:jika:] 1 379 2 538 2
māranaṁ [ma:ranaN̊] 1 453 mudhappasannā [mud ” H appas”an
”n”a:]
˙ mitte [mit””te:] 1 94 2 183-184
māritoti [ma:rit”o:t”i] 2 394 2 miyyare [mijjare:] 1 454
māresi [ma:re:s”i] 7 458, 460, 481-482, milakkhakena [mil”akkh ake:n musalaṁ [mus”al”aN̊] 1 459
” a] 2 102 musale [mus”al”e:] 1 459
525, 526 2
2
māresuṁ [ma:re:s”uN̊] 1 510 musalo [mus”al”o:] 1 459
milakkhassa [mil”akkh as””sa] 2 102 2
mālañca [ma:l”añca] 2 181 2 musalodukkhalena
missakacakkaṁ [mis””sakacakkaN̊] 1 [mus”al”o:d ”ukkh al”e:n ” a] 1 451
mālaṁ [ma:l”aN̊] 2 2309 2 893

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(384) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

musā [mus”a:] 132 551, 555, 569 2 , 585 2130, 2142-2143, 2154, 2160 6 , 2171, 2184, mokkhacikāyapi [mo;kkh acika:japi]
3 , 586 3 , 587 3 , 588 3 , 589 3 , 590 3 , 2196, 2203, 2204 3 , 2213-2215, 2229-2231, 2 1753, 1757
591 3 , 592 3 , 593 3 , 594 3 , 595 3 , 596 2238 2 , 2239 2 , 2245, 2257, 2263-2267, mokkhaṁ [mo;kkh aN̊] 1 1193
3 , 597 3 , 598 3 , 599 3 , 600 3 , 601 3 , 2284-2286, 2309 4 , 2317, 2326 4 , 2329, mokkhādhippāyo
602 3 , 603 3 , 604 3 , 605 3 , 606 3 , 607 2345, 2357, 2363, 2380, 2395, 2416, 2429 [mo;kkh a:d ”H ippa:jo:] 4 1106-1109
3 , 608 3 , 609 3 , 610 3 , 611 3 , 612 3 , metaṁ [me:t”aN̊] 1 3 moggallāna [mo;ggal”l”a:n ” a] 5 22 3 ,
613 3 , 614 3 , 616 3 , 631 3 , 646 3 , 670 mettiyabhūmajakā 743-744
3 , 674 3 , 679 3 , 691 3 , 693 3 , 694 3 , [me;t””tijabH u:maéaka:] 13 1565 2 , moggallānassāti [mo;ggal”l”a:n ” as””sa:t”i]
697 3 , 698 3 , 702 3 , 1586, 1660 1567, 1568 3 , 1569 3 , 1571 2 , 1626, 1628 5 745, 763-766
musāvādā [mus”a:Va:d ” a:] 1 1196 mettiyabhūmajakānaṁ moggallāno [mo;ggal”l”a:n ” o:] 6 745,
musāvādino [mus”a:Va:d ”o:] 6 202,
” in [me;t””tijabH u:maéaka:n ” aN̊] 5 1565, 1566 763-766, 1644
394 2 , 995, 1182-1183 2 , 1568-1569
moghapurisa [mo:gH apuris”a] 92 70
muhuttaṁ [muHut””taN̊] 4 162, 563, mettiyabhūmajake 15 , 78 10 , 204 4 , 777 8 , 997 4 , 1134 4 ,
1582, 1655 [me;t””tijabH u:maéake:] 7 1568 2 , 1569 1185 4 , 1233 2 , 1241 2 , 1514 3 , 1678 2 ,
muhuttikā [muHut””tika:] 40 1249, 2 , 1572, 1628-1629 1730 2 , 1805 2 , 1830 2 , 1943 3 , 1958 3 ,
1252, 1272, 1311, 1313, 1315 3 , 1319, mettiyaṁ [me;t””tijaN̊] 5 1570, 1571 2 , 1979 3 , 2018 3 , 2044 3 , 2075 2 , 2177 2 ,
1325, 1327, 1329 3 , 1333, 1339, 1347, 1626 2 2206 2 , 2241 2 , 2337 2 , 2366 3
1349, 1351 3 , 1355, 1360, 1362, 1364 3 , mettiyā [me;t””tija:] 4 1569 4 moghapurisassa [mo:gH apuris”as””sa]
1368, 1374, 1376, 1378 3 , 1382, 1387, mettiyāya [me;t””tija:ja] 2 1626 2 2 194 2
1389, 1391 3 , 1395
methunakassa [me:t”h un ”akas””sa] 1 moghapurisā [mo:gH apuris”a:] 55 209
muhuttikācakkaṁ 371 4 , 396 3 , 541 6 , 1420 2 , 1436 2 , 1572 2 ,
[muHut””tika:cakkaN̊] 1 1306 1629 2 , 1705, 1757, 1863 2 , 1884, 1923,
methunadhammanti
muhuttikāti [muHut””tika:t”i] 16 [me:t”h un”ad”H amman ””ti] 10 1176-1177, 2001 2 , 2100 2 , 2111 2 , 2122 2 , 2137,
1290-1291, 1293-1294, 1296-1298, 1181, 1212-1218 2191 3 , 2224 2 , 2254 2 , 2275, 2280 2 ,
1300-1301, 1305, 1308, 1322, 1345, 1358, 2313, 2324 2 , 2352 2 , 2388, 2402, 2422 2
methunadhammapārājikāpatti
1371, 1385
[me:t”h un”ad”H ammapa:ra:éika:pat””ti] 2 moghapuriso [mo:gH apuris”o:] 3 173,
muhuttena [muHut””te:n ” a] 1 63 1637-1638 194, 321
mūlacı̄vare [mu:l”aci:Vare:] 9 1935 8 , methunadhammapārājikāpatt... mocanādhippāyassa
1936 33 4 1637 3 , 1638 [mo:can ” a:d” H ippa:jas””sa] 25 950-951,
mūlatthassa [mu:l”atth as””sa] 14
methunadhammappatisaṁyutt... 953 , 955 , 957 , 959, 961, 963, 965, 968-970,
˙ ˙ , 262, 264-266, 269, 420,
259-260 422-424, 34 1 1143 ˙ 972, 974-975, 977, 979, 981, 983, 985-987,
427, 447-448 989-991
methunadhammappatisaṁyutt...
mūlaṁ [mu:l”aN̊] 12 239, 654, 684, 35 1 1201 ˙ mocanādhippāyo
1282, 1299, 1314, 1328, 1350, 1363, 1377,
methunadhammasamāyoge [mo:can ” a:d” H ippa:jo:] 1 966
1390, 1666 h
[me:t” un ”ad” ammas”ama:jo:ge:] 1 373 mocanādhippāyoti
H
mūlāya [mu:l”a:ja] 2 786, 1787
methunadhammaṁ [mo:can ” a:d” H ippa:jo:t”i] 2 946, 949
mūlhampi [mu:-lH <ampi] 3 1001, 1138, h
[me:t” un ”ad” ammaN̊] 3 1182-1183, 1627 moceti [mo:ce:t”i] 31 231, 236, 787 29
H
˙<
1189 methunadhammā mocetv < ā [mo:ce:-t”<Va:] 1 236
mūlhassa [mu:-lH <as””sa] 1 18 [me:t”h un”ad”H amma:] 1 1197 mocemı̄ti [mo:ce:mi:t”i] 1 776
˙<
mūlhosi [mu:-lH methunadhammena mocesi [mo:ce:s”i] 1 776
˙< < o:s”i] 3 206, 210, 224 h
[me:t” un ”ad H
” amme:n ” a] 1 1199
me [me:] 399 14, 15 2 , 16 2 , 17 3 , 18, mocesı̄ti [mo:ce:s”i:t”i] 2 776-777
methunadhammo mocessatı̄ti [mo:ce;s””sat”i:t”i] 1 776
36, 46, 50, 52, 54-56, 60, 61 2 , 62, 65 4 , h H
[me:t” un ”ad” ammo:] 2 103 2
67 5 , 93 2 , 95 9 , 96 16 , 100 4 , 147-149, h
mocessasi [mo:ce;s””sas”i] 1 777
methunaṁ [me:t” un ”aN̊] 62 62, 69, 72,
154, 158-159, 173, 192, 194, 195 2 , 196 2 , mocessāmi [mo:ce;s””sa:mi] 2 183-184
75 2 , 76-79, 82, 84 2 , 85, 105-106, 109 5 ,
249, 308, 336, 371, 379 4 , 380 2 , 394 3 , mocessāmı̄ti [mo:ce;s””sa:mi:t”i] 26
145-149, 154 3 , 155, 163-168, 172 4 ,
557, 626-631, 645 3 , 646 3 , 651 6 , 657 894-895, 897-898, 900-901, 903-904,
173-174, 182, 183 2 , 184 2 , 373 2 , 1149,
6 , 659 3 , 660 3 , 661 3 , 662 3 , 663 3 , 906-907, 909-910, 912-913, 915-916,
1570, 1813, 1819 5 , 1820 5 , 1833
664 3 , 665 3 , 666 3 , 667 3 , 668 3 , 669 918-919, 921-922, 924-925, 927-928,
methunādinnādānañca
4 , 670 3 , 674 6 , 679 6 , 682, 685, 686 2 , h 930-931
[me:t” un ”a:d” in
”n” a:d” a:n” añca] 1 772
688 6 , 689 6 , 690, 691 3 , 739, 745 3 , 763 mocehi [mo:ce:Hi] 2 165 2
3 , 776, 966, 995 2 , 1148 2 , 1182 2 , 1221
methunupasaṁhitāhi
mocehı̄ti [mo:ce:Hi:t”i] 1 775
2 , 1222-1225, 1227-1228, 1421 2 , 1422 2 ,
[me:t”h un”upas”aN̊Hit”a:Hi] 1 1135
modake [mo:d ” ake:] 1 315
1423 2 , 1424 2 , 1430 6 , 1431 6 , 1434, methunupasaṁhitāhı̄ti
[me:t”h un”upas”aN̊Hit”a:Hi:t”i] 1 1143 moro [mo:ro:] 1 233
1446-1447, 1450-1451, 1468-1479, 1480 2 ,
methunupasaṁhitena mohagāmitā [mo:Haga:mit”a:] 4 1763
1481 2 , 1482 2 , 1483 2 , 1484 2 , 1485 2 ,
2 , 1782-1783
1486 2 , 1487, 1488 2 , 1489 2 , 1490 2 , [me:t”h un”upas”aN̊Hit”e:n ” a] 1 1186
1491 2 , 1492-1505, 1522-1523, 1526-1527, methunupasaṁhitenāti mohagāmino [mo:Haga:min ” o:] 5
1765 2 , 1776, 1779-1780
1540-1543, 1544 2 , 1545 2 , 1546-1549, [me:t”h un”upas”aN̊Hit”e:n ” a:t”i] 1 1201
1556-1557, 1559-1560, 1690-1692, methuno [me:t”h un ” o:] 1 67 mohassa [mo:Has””sa] 3 8, 10, 582
1715-1717, 1739-1741, 1759-1761, medavatti [me:d ” aVatti] 1 373 mohā [mo:Ha:] 47 583, 631, 646, 651,
1782-1783, 1866, 1873-1877, 1888-1889, ˙˙ 657, 659 3 , 660 3 , 661 3 , 662 3 , 663 3 ,
medhāvinı̄ [me:d ” H a:Vin ” i:] 1 1220
1897, 1921, 1935, 1949, 1956, 1957 2 , 664 3 , 665 3 , 666 3 , 667 3 , 668 3 ,
medhāvı̄ [me:d H
” a:Vi:] 1 1220
1969, 1974-1976, 1993, 2010, 2036, 2065, 669-670, 674, 679, 682, 685-686, 688-691,
2072 2 , 2076, 2087 5 , 2089, 2104, 2116,
meyya [me;jja] 1 2016 697

33.
methunadhammapārājikāpattiyā
34.
methunadhammappatisaṁyuttāhi
35.
methunadhammappat˙ isaṁyuttena
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(385)

mohāgatiṁ [mo:Ha:gat”iN̊] 3 2213, yathārandhaṁ [jat”h a:ran


”d”H aN̊] 2 yācaṁ [ja:caN̊] 1 1434
2229, 2284 1565 2 yācāpeyya [ja:ca:pe;jja] 1 1220
mohāyapi [mo:Ha:japi] 1 553 yathārūpaṁ [jat”h a:ru:paN̊] 1 218 yācāmi [ja:ca:mi] 1 1434
moho [mo:Ho:] 10 628, 645, 651, 657, yathārūpe [jat”h a:ru:pe:] 2 206, 210 yācāmı̄ti [ja:ca:mi:t”i] 6 1445, 1449,
669, 674, 679, 688-689, 696 yathāvajjenapi [jat”h a:Vaéée:n ” api] 2 1521, 1525, 1887, 2141
myāyaṁ [mja:jaN̊] 1 2239 1753, 1757 yācitabbā [ja:cit”abba:] 12 1445 2 ,
< <
yathāvihārı̄ [jat”h a:ViHa:ri:] 1 86 1449 2 , 1521 2 , 1525 2 , 1887 2 , 2141 2
yathāsı̄lo [jat”h a:s”i:l”o:] 1 86 yācitabbo [ja:cit”abbo:] 4 1558, 2213,
yathāsukhaṁ [jat”h a:s”ukh aN̊] 3 2229, 2284
[j] y 2161-2163 yācito [ja:cit”o:] 1 1428
yathāhaṁ [jat”h a:HaN̊] 5 42-45, 1229 yācittha [ja:cit””th a] 2 1221, 1237
yakkhaṁ [jakkh aN̊] 1 511 yatheva [jat”h e:Va] 2 995, 2205 < ā [ja:ci-t”<Va:] 11 195, 1182-1183,
yācitv
yakkhā [jakkh a:] 3 512, 513 2 yadā [jad ” a:] 6 61, 267, 425, 775, 776 2 1438, 1445, 1457, 1521, 1558, 2213, 2229,
yakkhiniyā [jakkh in ” ija:] 2 172, 1116 yadāyasmantānaṁ 2284
<
yakkhı̄ [jakkh i:] 7 142, 1002, 1111, [jad
” a:ja-s”man
<
””ta:n” aN̊] 2 1876, 2266 < ā [ja:ci-mH
yācimh < a:] 3 1221-1222,
1139, 1190, 1808, 1837 1675
yadi [jad ” i] 19 93 2 , 1446, 1450, 1522,
yakkho [jakkh o:] 4 435, 455, 744, 762 yācissāma [ja:cis””sa:ma] 1 1673
1526, 1559, 1690, 1715, 1739, 1759, 1782,
yaggheyye [jaggH e;jje:] 1 54 1874, 1888, 2142, 2214, 2230, 2264, 2285
yāce [ja:ce:] 1 1428
yajissāmi [jaéis””sa:mi] 1 802 yadidaṁ [jad ” aN̊] 5 1180-1181, 1731,
” id yāti [ja:t”i] 1 1194
yañce [jañce:] 1 549 1738, 1974 yādisāni [ja:d ” is”a:n
” i] 2 538 2
yaññatthañca [jaññat””th añca] 20 822, yannūnāhampi [jan ”n” u:n
” a:Hampi] 1 yādiso [ja:d ” is”o:] 26 86, 211, 398, 556,
825, 827, 829, 831, 833 4 , 834 5 , 836, 41 999, 1136, 1187, 1243, 1574, 1631, 1680,
838, 840-841, 851, 892 1807, 1835, 1945, 1964, 1985, 2102, 2113,
yannūnāhaṁ [jan ”n ” a:HaN̊] 28 41,
” u:n
yaññatthāya [jaññat””th a:ja] 2 787, 52, 91, 92 21 , 192, 195, 1557 2
2193, 2208, 2226, 2243, 2282, 2339, 2354,
817 2424
yamahaṁ [jamaHaN̊] 1 4
yaññatthāyāti [jaññat””th a:ja:t”i] 1 802 yampi [jampi] 1 2336
yānañcāpi [ja:n ” añca:pi] 1 287
yaññaṁ [jaññaN̊] 1 802 yānatthaṁ [ja:n ” atth aN̊] 3 230, 237 2
yasaṁ [jas”aN̊] 7 430-434, 445-446 ˙ ˙
yaññesu [jaññe:s”u] 1 1804 yānaṁ [ja:n ” aN̊] 2 237 2
yasm< iṁ [ja-s”< miN̊] 20 563, 1582, 1655,
yānāhaṁ [ja:n ” a:HaN̊] 2 196, 2042
< i [ja-ñH
yañh
<
i] 2 4, 57
1899, 1900 2 , 1901, 1902 2 , 1903, 1904 2 ,
yatassa [jat”as””sa] 2 2076, 2090 yāni [ja:n
” i] 7 101, 198, 545, 1565, 2315,
1905-1909, 1914 3
2403, 2406
yatāyaṁ [jat”a:jaN̊] 3 764 3 yassa [jas””sa] 23 11-12, 1447, 1451, 1523,
yānipi [ja:n ” ipi] 3 1755-1757
yato [jat”o:] 10 29-33, 1569 2 , 1570, 1527, 1560, 1691-1692, 1716-1717,
1627, 2245 1740-1741, 1760, 1783, 1889, 2143, 2215,
yāne [ja:n” e:] 3 237, 341, 2184
yattakaṁyeva [jat””takaN̊je:Va] 1 2364 2220, 2231, 2283 2 , 2286 yāpanı̄yanti [ja:pan ” i:jan””ti] 2 731-732
yattha [jat””th a] 8 241, 1220, 1796, 2030, yassadāni [jas””sad ” a:n
” i] 1 382 yāpanı̄yaṁ [ja:pan ” i:jaN̊] 8 540 2 ,
1430 2 , 1756 2 , 2159 2
2057, 2377, 2432 2 yassapiyaṁ [jas””sapijaN̊] 1 1428
yāpi [ja:pi] 2 195-196
<a [ja-t”<ra] 2 745, 763
yatr yassāyasm < ato [jas””sa:ja-s”< mat”o:] 18
yāpeti [ja:pe:t”i] 4 2273 2 , 2278 2
1447, 1451, 1523, 1527, 1560, 1691-1692,
yathayidaṁ [jat”h ajid ” aN̊] 1 29 yāpetunti [ja:pe:t”un ””ti] 1 1418
1716-1717, 1740-1741, 1760, 1783, 1889,
yathayime [jat”h ajime:] 3 538, 1627 2 yāpetuṁ [ja:pe:t”uN̊] 8 19, 22, 52 2 ,
2143, 2215, 2231, 2286
yathā [jat”h a:] 31 15-17, 26, 28, 41 2 , 534 2 , 1418 2
yaṁ [jaN̊] 48 5-12, 14, 29, 68, 70, 78,
42 2 , 43-45, 134, 541, 615, 672, 687, 699, yāmaṁ [ja:maN̊] 6 1430 3 , 1431 3
83, 89, 175, 181, 215, 244, 379, 400, 408
769, 1135, 1142, 1228, 1230-1231, 1343,
2 , 560 2 , 564, 702, 723, 1176-1177, 1556 yāmā [ja:ma:] 1 63
1426, 1568, 1570 2 , 1627 2
2 , 1557, 1735, 1804, 1829, 1915, 1976, yāme [ja:me:] 3 15-17
yathākammūpage 1983, 2028, 2055, 2070, 2076 2 , 2087, yāya [ja:ja] 1 236
[jat”h a:kammu:page:] 2 16 2 2090, 2203, 2375 yāyaṁ [ja:jaN̊] 3 88, 1569 2
yathāgocaro [jat”h a:go:caro:] 1 86 yaṁkhantiko [jaN̊kh an ””tiko:] 1 1709 yāva [ja:Va] 28 29-33, 63, 400, 1005,
yathāgotto [jat”h a:go;t””to:] 1 86 yaṁditthiko [jaN̊d ”itth iko:] 1 1709 1286, 1331, 1353, 1366, 1946, 1965,
yathājacco [jat”h a:éacco:] 1 86 ˙˙
yaṁruciko [jaN̊ruciko:] 1 1709 1974-1976, 1986, 2004, 2021, 2048, 2194,
yathānaggāva [jat”h a:n ” agga:Va] 1 yā [ja:] 15 152 2 , 153 2 , 183-184, 1133 2281, 2288 2 , 2369, 2389, 2393
1982
2 , 1186, 1231, 1988, 2006, 2023, 2050, yāvajı̄vaṁ [ja:Vaéi:VaN̊] 19 65, 67-68,
yathānāmo [jat”h a:n
” a:mo:] 1 86 2371 70, 77-78, 82, 1673 5 , 1674 2 , 1675 5
yathānikkhittaṁ [jat”h a:n” ikkh it””taN̊] yāgupi [ja:gupi] 1 2379 yāvatakaṁ [ja:Vat”akaN̊] 1 2008
1 2387
yāca [ja:ca] 1 1421 yāvatatiyakaṁ [ja:Vat”at”ijakaN̊] 3
yathāpaññattesu [jat”h a:paññat””te:s”u] yācako [ja:cako:] 1 1434 192, 195-196
4 2161 2 , 2162-2163
yācati [ja:cat”i] 19 1148, 1422-1423, yāvatatiyakā [ja:Vat”at”ijaka:] 1 1796
yathāpatiyattaṁ [jat”h a:patijat””taN̊] 1427, 1431, 1446-1447, 1450-1451, yāvatatiyañce [ja:Vat”at”ijañce:] 4
2 2421 2 ˙
1522-1523, 1526-1527, 1888-1889, 1679, 1706, 1731, 1765
h H
yathābhataṁ [jat” a:b at”aN̊] 1 2364 2142-2143, 2160 2 yāvatatiyaṁ [ja:Vat”at”ijaN̊] 4 1679,
h H
yathābhirantaṁ [jat” a:b iran ””taN̊] 3 yācatipi [ja:cat”ipi] 3 1133, 1145, 1155 1706, 1731, 1765
39 2 , 1419
yācanabahulā [ja:can ” abaHul”a:] 10 yāvatikā [ja:Vat”ika:] 6 382 2 , 1430 2 ,
yathābhūtaṁ [jat”h a:bH u:t”aN̊] 8 17 8 1417, 1420 2 , 1436, 2135 3 , 2136, 2137 2 1431 2
yathāyaṁ [jat”h a:jaN̊] 5 382, 1570 2 , yācanā [ja:can ” a:] 2 1429, 1431 yāvatı̄haṁ [ja:Vat”i:HaN̊] 1 1796
1755-1756
yācanāya [ja:can ” a:ja] 2 1417, 1420 yāvadatthaṁ [ja:Vad ” at””th aN̊] 28 82
yathāyuttena [jat”h a:jut””te:n” a] 4 yācanti [ja:can ””ti] 1 1433 6 , 175 , 178 , 181, 756 , 775 6 , 776 12
1454, 1456, 1530, 1532
yācası̄ti [ja:cas
” i:t
” i] 1 1433 yāsaṁ [ja:s”aN̊] 1 58
yathāyutto [jat”h a:jut””to:] 1 86

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(386) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

yāhaṁ [ja:HaN̊] 1 2016 2 , 2113 2 , 2158, 2160 2 , 2161-2162, 2193 rattampi [rat””tampi] 3 1001, 1138,
yugasātakaṁ [jugas”a:takaN̊] 1 333 2 , 2208 2 , 2213, 2226 2 , 2229, 2243 2 , 1189
˙ 2271, 2275, 2281, 2282 2 , 2284, 2288 2 , rattaṁ [rat””taN̊] 4 1001, 1138, 1189,
yujjhanti [juééH an ””ti] 1 1753
2308, 2339 2 , 2354 2 , 2370, 2424 2 1949
yujjhissanti [juééH is””san
””ti] 1 1757
yogena [jo:ge:n” a] 1 706 rattāni [rat””ta:n” i] 1 2196
yuñjantāyasm< anto
yopi [jo:pi] 1 212 rattiyā [rat””tija:] 15 15-17, 37, 56, 1430
[juñéan ””to:] 2 2076, 2090
””ta:ja-s”man
< yohaṁ [jo:HaN̊] 3 65, 67, 379 3 , 1431 3 , 1567, 1956, 2203-2204
yuttayogenāti [jut””tajo:ge:n ” a:t”i] 1 yvāyaṁ [jVa:jaN̊] 1 87 rattiyo [rat””tijo:] 2 1936, 2308
730 < <
rattivippavutthaṁ
yuddhaṁ [jud ” H aN̊] 1 712
”d [rat””tiVippaVut””th aN̊] 1 1897
yuvatinti [juVat”in ””ti] 1 1142 [r] r rattisatānı̄ti [rat””tis”at”a:n
” i:t”i] 1 2308
yuvatiṁ [juVat”iN̊] 1 1135 rattiṁ [rat””tiN̊] 6 259, 298-299, 316-317,
yuvā [juVa:] 4 378, 382, 1135, 1142 rakkhati [rakkh at”i] 4 1253-1254, 447
ye [je:] 100 5-6, 22 2 , 26 2 , 28 2 , 82, 1256-1257 rathakenapi [rat”h ake:n
” api] 2 1753,
203, 219, 380 2 , 395, 553, 716-717, 724, rakkhanti [rakkh an ””ti] 4 1255, 1757
740, 745, 763, 776, 994, 996, 1133, 1184, 1258-1260 h
1232, 1240, 1445, 1513, 1521, 1562 5 ,
< impi [rat” a-s”<
rathasm mimpi] 2 1753,
rakkhitaṁ [rakkh it”aN̊] 1 215 1757
1566, 1568, 1571, 1628, 1676 2 , 1677, 1689 raṅgamajjhepi [raNgamaééH e:pi] 2 rathassapi [rat”h as””sapi] 2 1753, 1757
2 , 1704, 1712, 1714 2 , 1729, 1738 2 , 1753, 1757
1763, 1771 2 , 1773 2 , 1775 2 , 1779 2 ,
rathikāya [rat”h ika:ja] 1 162
racchānissitaṁ [racch a:n ” is””sit”aN̊] 2 ratho [rat”h o:] 1 237
1804, 1829, 1862, 1942, 1957, 1978, 1982
1453, 1529
2 , 2000, 2017, 2043, 2049, 2074, ramanı̄yo [ramani:jo:] 3 764 3
rajakattharanaṁ [raéakat””th aranaN̊] ˙
2098-2099, 2110, 2121, 2136, 2161-2163, ramāmı̄ti [rama:mi:t”i] 1 97
8 208 2 , 209, ˙292-296
2176, 2205, 2210, 2223, 2228, 2240, 2253, ravāya [raVa:ja] 1 102
2274, 2279, 2312, 2323, 2326, 2336, 2351,
rajakabhandikaṁ [raéakabH andikaN̊]
˙ ˙ 2 , 292 rasabhogā [ras”abH o:ga:] 1 6
7 208 4 , 209
2365, 2401, 2421 2 rasarasā [ras”aras”a:] 1 5
yena [je:n ” a] 134 3, 5 2 , 6 2 , 7 2 , 8 2 , rajakānaṁ [raéaka:n ” aN̊] 2 347-348
rasaṁ [ras”aN̊] 2 442 2
9 2 , 10 2 , 11 2 , 12 2 , 22, 24, 26-27, 28 rajakehi [raéake:Hi] 1 282
rasūpahāro [ras”u:paHa:ro:] 2 416,
2 , 29, 36 2 , 38, 39 4 , 41-42, 43 2 , 49, 50 rajataṁ [raéat”aN̊] 1 2210
442
2 , 51, 53 3 , 55-57, 61 2 , 75 2 , 76, 82, rajanakālakaṁ [raéan ” aka:lakaN̊] 1
˙ rassaṁ [ras””saN̊] 4 386 4
194, 196, 198-199, 201, 378, 382-383, 393, 2114
539 3 , 701 5 , 731, 744, 1180 2 , 1181,
rasso [ras””so:] 1 1645
rajantiyo [raéan ””tijo:] 2 2189 2
1223-1224, 1226, 1239, 1357 2 , 1358, 1360, rahassaṁ [raHas””saN̊] 3 70, 78, 103
rajāti [raéa:t”i] 2 1949, 2196
1362, 1364, 1368, 1418 2 , 1419 3 , raho [raHo:] 33 416 2 , 429 2 , 1803,
rajāpeti [raéa:pe:t”i] 16 1950 2 , 1951
1421-1423, 1557, 1568, 1569 3 , 1583, 1656, 1804 3 , 1805 2 , 1806, 1811 5 , 1823-1824,
4 , 1952 2 , 2197 2 , 2198 4 , 2199 2
1673-1674, 1754-1755, 1756 4 , 1803 3 , 1829 5 , 1830 2 , 1831, 1840 5 , 1850-1851
rajāpethapi [raéa:pe:t”h api] 1 2191
1806, 1812, 1818, 1831-1832, 1845, 1883, rahogatassa [raHo:gat”as””sa] 4 23-24,
rajāpentipi [raéa:pe;n ””tipi] 2 2189 2
1921, 1942, 1956, 1974, 2016, 2042, 2072, 1556-1557
rajāpeyya [raéa:pe;jja] 2 1944, 2192
2159, 2189, 2204, 2309 2 , 2310, 2363, 2364 rahogato [raHo:gat”o:] 2 720-721
rajāpessathapi [raéa:pe;s””sat”h api] 1
2 , 2421 rahodhammā [raHo:d ” H amma:] 1 705
2191
yenāyasm < ato [je:n ” a:ja-s”mat”o:] 1 54
< rajojallaṁ [raéo:éal”l”aN̊] 1 384
rahosaññı̄ [raHo:s”aññi:] 4 416 2 , 429
2
yenāyasm < ā [je:n
” a:ja-s”ma:] 27 55, 57, rajjaṁ [raééaN̊] 1 2078
< rāgavirāgāya [ra:gaVira:ga:ja] 3 68,
61, 201, 742, 994, 1133, 1180, 1222, 1225, rajju [raééu] 1 1112 70, 777
1227, 1238, 1566, 1957, 1974, 2015, 2041,
rajjubandhanena [raééuban ”d” H an
” e:n
” a] rāgassa [ra:gas””sa] 3 8, 10, 582
2070 2 , 2204, 2238-2239, 2307-2308, 2310,
1 222
2362, 2364 rāgā [ra:ga:] 12 583, 629, 646, 651, 657,
rajjuyā [raééuja:] 2 404, 412 670, 674, 679, 688-689, 691, 697
yenāyaṁ [je:n ” a:jaN̊] 1 1418
rajjuṁ [raééuN̊] 5 241-242, 402, 437, rāgāyapi [ra:ga:japi] 1 553
yenāhaṁ [je:n ” a:HaN̊] 5 507-508, 1421, 1127
1430, 1756 rāgūpatthambhe
raññā [rañña:] 4 250, 765 2 , 2309 [ra:gu:pat””th ambH e:] 2 787, 811
yeneva [je:n ” e:Va] 1 776
raññāti [rañña:t”i] 1 196 rāgūpatthambheti
yepi [je:pi] 4 1562, 1755-1757
rañño [rañño:] 11 201, 203, 204 2 , [ra:gu:pat””th ambH e:t”i] 1 792
yebhuyyena [je:bH ujje:n ”a] 25 27, 113 759, 2079, 2307-2309, 2310 2
2 , 115 2 , 117 2 , 119 2 , 121 2 , 123 2 , rāgena [ra:ge:n ” a] 5 175 2 , 181 2 , 792
raññopi [rañño:pi] 1 2309 rāgo [ra:go:] 13 626, 645, 651, 657, 669,
125 2 , 127 2 , 129 2 , 131 2 , 133 2 ,
167-168
ratthapāla [ratth apa:l”a] 1 1433 674, 679, 688-689, 696, 775, 776 2
˙˙
yesaṁ [je:s”aN̊] 10 538, 769, 1453, 1529, ratthapālassa [ratth apa:l”as””sa] 1 1432 rājagahaṁ [ra:éagaHaN̊] 2 742, 1675
˙˙
1796, 2135, 2273 3 , 2315 ratthapālaṁ [ratth apa:l”aN̊] 1 1432 rājagahā [ra:éagaHa:] 1 162
˙˙ rājagahe [ra:éagaHe:] 36 183, 191,
yehi [je:Hi] 5 35, 102 3 , 1991 ratthapālo [ratth apa:l”o:] 1 1435
yo [jo:] 155 13, 27, 34, 36, 84 2 , 86 3 , ˙˙ 198, 205, 291, 370, 712, 742, 744-758, 760,
ratthapindaṁ [ratth apindaN̊] 1 549
103-104, 194, 211 2 , 220, 247, 306, ˙˙ ˙˙ 1417-1419, 1556, 1565, 1626, 1673, 1704,
ratthapindo [ratth apindo:] 1 546 1956, 2203, 2307, 2350
332-334, 350, 367, 371 2 , 398 2 , 430-435, ˙˙ ˙˙ h
ratthapūjitanti [ratt apu:éit”an ””ti] 2 rājaggaṁ [ra:éaggaN̊] 1 250
445-446, 458, 481-482, 537, 546-547, 556
˙ ˙ -1514
1513
2 , 693-698, 700 4 , 709, 714-715, 718, 722, rājapaccatthikā [ra:éapaccat””th ika:]
727, 741, 973, 994, 999 2 , 1136 2 , 1181, ratthapūjitaṁ [ratth apu:éit”aN̊] 3 1 135
˙ ˙ 2 , 1514
1512
1187 2 , 1243 2 , 1262, 1574 2 , 1631 2 , rājabhoggaṁ [ra:éabH o;ggaN̊] 1 2081
1673 5 , 1674 8 , 1675 5 , 1680 2 , 1687, rati [rat”i] 1 707 rājabhoggo [ra:éabH o;ggo:] 2 2076,
1737, 1774, 1777, 1807 2 , 1831, 1835 2 , ratiyā [rat”ija:] 1 1562 2079
1881, 1945 2 , 1956, 1964 2 , 1983, 1985 2 , rattaññumahattaṁ
1987, 2005, 2022, 2072 2 , 2078-2079, 2102 [rat””taññumaHat””taN̊] 2 30 2

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(387)

rājavatthunissitaṁ rūpiyasaṁvohāraṁ labhissāma [l”abH is””sa:ma] 1 393


[ra:éaVat””th un
” is””sit”aN̊] 2 1453, 1529 [ru:pijas”aN̊Vo:Ha:raN̊] 7 2222 2 , 2223, labhissāmı̄ti [l”abH is””sa:mi:t”i] 1 1149
rājasikkhāpada [ra:éas”ikkh a:pad ” a]1 2224 2 , 2225, 2229 labhe [l”abH e:] 1 1211
(1.4.1.10) rūpiyasikkhāpada labhetha [l”abH e:t”h a] 4 2213 2 , 2229 2
rājasikkhāpadaṁ [ra:éas”ikkh a:pad ” aN̊] [ru:pijas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.2.8) labheyya [l”abH e;jja] 2 2432 2
1 2095 rūpiyasikkhāpadaṁ labheyyanti [l”abH e;jjan ””ti] 1 1213
rājaṁ [ra:éaN̊] 1 2081 [ru:pijas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2221
labheyyāma [l”abH e;jja:ma] 2 82 2
rājā [ra:éa:] 23 196, 199, 201 2 , 205, rūpiyaṁ [ru:pijaN̊] 16 2205 3 , 2206 2 ,
lambinā [l”ambin ” a:] 1 141
765 6 , 2076, 2078, 2307 3 , 2308 4 , 2213, 2218 3 , 2228, 2234 6
lambı̄ [l”ambi:] 1 157
2309-2311 rūpiye [ru:pije:] 6 2218 3 , 2234 3
layaṁ [l”ajaN̊] 3 563, 1582, 1655
rājānampi [ra:éa:n ” ampi] 1 202 rūpūpahāro [ru:pu:paHa:ro:] 2 416,
lahukaṁ [l”aHukaN̊] 1 1646
rājānaṁ [ra:éa:n ” aN̊] 4 199, 2307-2308, 439
lahuko [l”aHuko:] 6 272-273, 275-276,
2310 rūpe [ru:pe:] 1 788
278-279
rājāno [ra:éa:n” o:] 5 201, 206, 210, 219 rogabyasanenapi
< lābhaggamahattaṁ
2 [ro:ga-bjas”an ” e:n” api] 1 82
< [l”a:bH aggamaHat””taN̊] 2 32 2
rājāpimesaṁ [ra:éa:pime:s”aN̊] 1 197
rodati [ro:d ” at”i] 4 2203-2204, 2309 2 lābhaṁ [l”a:bH aN̊] 6 52, 2421, 2422 2 ,
rāji [ra:éi] 2 2283 2
rodatı̄ti [ro:d ” at”i:t”i] 1 2309 2423, 2429
rājūhi [ra:éu:Hi] 1 1991
ropāpetipi [ro:pa:pe:t”ipi] 1 1770 lābhā [l”a:bH a:] 6 65, 67, 379 2 , 380,
riñcanti [riñcan ””ti] 5 1755-1757, 2189 2 538
ropāpentipi [ro:pa:pe;n ””tipi] 4 1753,
rukkhamūlagato [rukkh amu:l”agat”o:] H
1 385
1755-1757 < i [l”a:b i-mH
lābhimh < i] 42 616-625,
ropāpessantipi [ro:pa:pe;s””san ””tipi] 1 633-646, 648-652, 656-668
rukkhamūlasenāsanaṁ H
[rukkh amu:l”as”e:n
” a:s”an” aN̊] 1 1674
1757 < ı̄ti [l”a:b i-mH
lābhimh < i:t”i] 5 600-604
ropetabbā [ro:pe:t”abba:] 1 1758 lābhı̄ [l”a:bH i:] 15 537 4 , 538, 542 2 ,
rukkhamūlaṁ [rukkh amu:l”aN̊] 3
ropetipi [ro:pe:t”ipi] 1 1770 693-695, 698, 700-702, 2311
1898, 1915 2
h ropetv< ā [ro:pe:-t”<Va:] 1 1758 lābhı̄ti [l”a:bH i:t”i] 1 564
rukkhamūlikā [rukk amu:l”ika:] 2
1673, 1675 ropentipi [ro:pe;n ””tipi] 4 1753, lābho [l”a:bH o:] 1 2427
rukkhamūle [rukkh amu:l”e:] 2 1956 1755-1757 lāmakaṁ [l”a:makaN̊] 2 406, 2284
2 ropessantipi [ro:pe;s””san ””tipi] 1 1757 lāmakāni [l”a:maka:n ” i] 2 1565 2
h lāmako [l”a:mako:] 1 2284
rukkhasm < iṁ [rukk a-s”< miN̊] 1 1514
rukkhaṁ [rukkh aN̊] 5 179-180, < ā [l”a:ji-t”<Va:] 1 357
lāyitv

525-526, 1125 [l”] l lāsenti [l”a:s”e;n ””ti] 4 1753 4


rukkhā [rukkh a:] 1 456 lāsentipi [l”a:s”e;n ””tipi] 1 1753
rukkhe [rukkh e:] 3 234, 346, 1956 lakkhana [l”akkh ana] 2 742-743 lāsentiyāpi [l”a:s”e;n ””tija:pi] 8 1753 4 ,
h ˙ 1757 4
rukkhena [rukk e:n ” a] 2 1812, 1832 lakkhanaṁ [l”akkh anaN̊] 1 742
h
rukkho [rukk o:] 5 247, 525, 526 2 , ˙ lāsessanti [l”a:s”e;s””san
””ti] 4 1757 4
lakkhano [l”akkh ano:] 6 742 3 , 743,
1112 744 2 ˙
lāsessantipi [l”a:s”e;s””san””tipi] 1 1757
ruciñca [ruciñca] 3 1704, 1706, 1711 lagulaṁ [l”agulaN̊] 2 402, 437 liṅgaleso [l”iNgal”e:s”o:] 2 1640, 1645
ruciṁ [ruciN̊] 23 588-589, 593-594, lagga˙ ṁ [l”aggaN̊] 2 347-348 liṅgehi [l”iNge:Hi] 3 101, 102 2
598-599, 603-604, 608-609, 613-614, 616, laggā [l”agga:] 1 373 licchavayo [l”icch aVajo:] 4 60, 62, 765
631, 646, 670, 674, 679, 691, 694, 697-698, 2
laggitaṁ [l”aggit”aN̊] 1 234
702 licchavikumārakā
laggeti [l”agge:t”i] 1 2311
rucci [rucci] 2 22 2 [l”icch aVikuma:raka:] 3 185-187
lacchanti [l”acch an ””ti] 1 52
ruccittha [ruccit””th a] 3 1706, 1714 2 licchavı̄ [l”icch aVi:] 2 765 2
lajjino [l”aééin
” o:] 2 201, 203
rūpabhogā [ru:pabH o:ga:] 1 6 licchavı̄hi [l”icch aVi:Hi] 4 765 4
lataṁ [l”at”aN̊] 2 231, 244
rūparasā [ru:paras”a:] 1 5 lı̄namano [l”i:n ” o:] 2 65-66
” aman
laddhalābhāti [l”ad ”d” H al”a:bH a:t”i] 1
rūpaṁ [ru:paN̊] 2 439 2 lūkhacı̄varā [l”u:kh aci:Vara:] 1 2401
2400
rūpāni [ru:pa:n ” i] 1 18 lūkhacı̄varāti [l”u:kh aci:Vara:t”i] 1
laddhaṁ [l”ad
”d”H aN̊]5 1998, 2311 4
rūpiyacetāpakaṁ 2401
laddhāti [l”ad ”H a:t”i] 1 2238
”d
[ru:pijace:t”a:pakaN̊] 1 2229 lūkhapasannā [l”u:kh apas”an ”n
” a:] 1
lapitaṁ [l”apit”aN̊] 1 94 1673
rūpiyachaddakassa
˙˙ labujacorakā [l”abuéaco:raka:] 2 326, lūkhaṁ [l”u:kh aN̊] 3 775, 1421, 1427
[ru:pijach addakas””sa] 2 2215, 2231 328
rūpiyachaddakaṁ [ru:pijach addakaN̊] lūkhā [l”u:kh a:] 1 540
labujapālakā [l”abuéapa:l”aka:] 1 361
4 2214-2215˙ ,˙ 2230-2231 lūkho [l”u:kh o:] 11 65-66, 775 2 , 776,
labujaṁ [l”abuéaN̊] 2 329, 359 1421 3 , 1427 3
rūpiyachaddako [ru:pijach addako:]
˙ ˙, 2229, 2232 labbhati [l”abbH at”i] 1 780 lūta ṁ [l”u:t”aN̊] 1 356
4 2213, 2216
labbhatı̄ti [l”abbH at”i:t”i] 4 1755 2 , 1756 lekhaṁ [l”e:kh aN̊] 2 434 2
rūpiyappatiggāhakaṁ
˙ 2
[ru:pijappatigga:HakaN̊] 1 2213 lekhāya [l”e:kh a:ja] 2 416, 434
labbhā [l”abbH a:] 5 36, 57 2 , 59, 61
rūpiyasaññı̄ [ru:pijas”aññi:] 5 leddupāto [l”e;ddupa:t”o:] 2 213 2
labhati [l”abH at”i] 18 430 2 , 431 2 , 432 ˙ a˙ ṁ [l”e:naN̊] 2 2307 2
2218-2219, 2234 2 , 2235 len
2 , 433 2 , 434 2 , 445 2 , 446 2 , 769, ˙ e [l”e:ne:] 2 1510, 1554
rūpiyasaṁvohārasikkhāpada len
1225, 1227-1228
[ru:pijas”aN̊Vo:Ha:ras”ikkh a:pad” a] 1 ˙
lepacittañca [l”e:pacit””tañca] 1 141
labhatu [l”abH at”u] 3 1228-1230
(1.4.2.9) lepacittassa [l”e:pacit””tas””sa] 1 160
H
labhāma [l”ab a:ma] 1 1230
rūpiyasaṁvohārasikkhāpadaṁ
[ru:pijas”aN̊Vo:Ha:ras”ikkh a:pad
” aN̊] 1
labhāmi [l”abH a:mi] 4 1224-1225, 1227, lesamattaṁ [l”e:s”amat””taN̊] 6 1628 2 ,
1629 2 , 1630, 1640
1229
2237
H lesamatto [l”e:s”amat””to:] 2 1630, 1659
labhitv< ā [l”ab i-t”<Va:] 2 467, 1983

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(388) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

lesā [l”e:s”a:] 1 1640 vaṅgantaputto [VaNgan ””taput””to:] 2 vanena [Vane:n” a] 1 158


lesānaṁ [l”e:s”a:n ” aN̊] 1 1659 2159, 2162 ˙ o [Vano:] 4 158-159, 952-953
van
lesena [l”e:s”e:n ” a] 1 201 vacanaṁ [Vacan ” aN̊] 2 58, 530 ˙ nampi [Vannampi] 14 1133, 1145,
van
leso [l”e:s”o:] 10 1640, 1659, 1662-1665, vacanāyāti [Vacan” a:ja:t”i] 2 1731, 1736 ˙ ˙ -1166
1155
1667-1670 vacanı̄yameva [Vacan ” i:jame:Va] 1 vannavā [VannaVa:] 5 66, 538, 540,
lokavidū [l”o:kaVid ” u:] 1 2 1738 ˙ ˙2
776
lokasm iṁ [l
”o:ka-s ”miN̊] 5 542 2 , vacanı̄yamevāyasm < ā vannavādı̄ [VannaVa:d ” i:] 3 1673-1675
< < ˙n˙ aṁ [VannaN̊] 33 71, 209, 376 3 ,
543-545 [Vacan” i:jame:Va:ja-s”ma:] 1 1731 van
< ˙ ˙ 3 , 382 6 , 403, 411, 537-538, 541,
378
lokassa [l”o:kas””sa] 1 13 vacanı̄yā [Vacan ” i:ja:] 4 1706, 1875,
1146, 1184, 1185 2 , 1186, 1203-1209, 1220
lokaṁ [l”o:kaN̊] 5 2, 16, 393-394, 411 2265, 2326
2
loke [l”o:ke:] 3 4, 13, 546 vacanı̄yo [Vacan ” i:jo:] 21 13 2 , 1445,
vannā [Vanna:] 1 2262
lonasovı̄rakaṁ [l”o:nas”o:Vi:rakaN̊] 2 1449, 1521, 1525, 1679, 1731, 1765 2 , ˙n ˙ āya [Vanna:ja] 1 1710
˙ 2
532 1873, 1877, 1887, 2076, 2086, 2141, 2213,
van
˙
vann ˙ eti [Vanne:t”i] 1 1146
lomahaṁso [l”o:maHaN̊s”o:] 3 57, 380 2229, 2263, 2267, 2284
˙
vann ˙ o [Vanno:] 2 537, 541
2 vacanena [Vacan ” a] 5 1755-1756,
” e:n
˙ ˙ [Vat”a] 29 16, 63 2 , 65 4 , 67 4 ,
vata
lomaṁ [l”o:maN̊] 2 1763 2 2036, 2065, 2380
vacı̄duccaritassa [Vaci:d ” uccarit”as””sa] 379 5 , 538 3 , 744 2 , 745 2 , 762 2 , 763
lomāni [l”o:ma:n
” i] 2 27, 2251
1 7 2 , 2019, 2045
lomena [l”o:me:n” a] 1 201
vacı̄duccaritaṁ [Vaci:d
” uccarit”aN̊] 1 vatāyanti [Vat”a:jan ””ti] 1 181
lohakatāhaṁ [l”o:Hakata:HaN̊] 1 545
˙ 11 vatiyā [Vat”ija:] 1 303
lohakumbhı̄ [l”o:HakumbH i:] 1 545
vacı̄duccaritena [Vaci:d ” uccarit”e:n
” a] vatiṁ [Vat”iN̊] 2 241-242
lohapattadharo [l”o:Hapat””tad ” H aro:]
2 9, 16 vattati [Vat””tat”i] 1 51
1 1647
vacı̄sucaritena [Vaci:s”ucarit”e:n
” a] 1 vattanti [Vat””tan ””ti] 3 1763 2 , 1764
lohabhānakaṁ [l”o:HabH a:nakaN̊] 1
545 ˙ 16 vattabbaṁ [Vat””tabbaN̊] 2 1729 2
lohamāsako [l”o:Hama:s”ako:] 2 2210,
vaccatthānaṁ [Vaccatth a:n
” aN̊] 1 vattabbā [Vat””tabba:] 7 1714 6 , 2326
1564 ˙ ˙ vattabbo [Vat””tabbo:] 39 332-333, 334
2228
vaccamaggapassāvamaggam... 36
2 , 1221, 1237, 1449, 1525, 1689 6 , 1738
lohavārako [l”o:HaVa:rako:] 1 545
1 1140 6 , 1775, 1779 3 , 1780 3 , 2086-2087, 2088
lohitakañca [l”o:Hit”akañca] 25 854,
vaccamaggaṁ [VaccamaggaN̊] 20 110 3 , 2213 3 , 2229 3 , 2288
856, 860, 861 6 , 862 2 , 864, 866, 868, 870,
4 , 126-133, 157, 1133, 1155-1160 vattāmāti [Vat””ta:ma:t”i] 1 1675
872, 874, 876, 878, 880 3 , 886, 890, 892
lohitakaṁ [l”o:Hit”akaN̊] 20 378-379, vaccamagge [Vaccamagge:] 5 109 5 vattitabbanti [Vat””tit”abban ””ti] 1 2163
783, 787, 805, 819, 895, 897, 901, 904, 906, vaccamaggena [Vaccamagge:n ” a] 18 vattitabbaṁ [Vat””tit”abbaN̊] 1 2161
909-910, 913, 916, 919, 922, 925, 928, 931 111 5 , 113-125 vattissanti [Vat””tis””san ””ti] 2 1763 2
lohitaṁ [l”o:Hit”aN̊] 2 1168-1169 vaccūpatthambhe vattissāmāti [Vat””tis””sa:ma:t”i] 2
lohitikaṁ [l”o:Hit”ikaN̊] 2 194 2 [Vaccu:pat””th ambH e:] 2 787, 812 2161-2162

lohitikā [l”o:Hit”ika:] 1 193 vaccūpatthambheti vattukāmo [Vat””tuka:mo:] 13 676-679,


[Vaccu:pat””th ambH e:t”i] 1 793 681-683, 685-686, 688-691
vaccena [Vacce:n ” a] 3 175, 181, 793 vattunti [Vat””tun ””ti] 1 197
vajjaṁ [VaééaN̊] 12 1673 5 , 1674 2 , vattuṁ [Vat””tuN̊] 1 1220
[V] v 1675 5 vatteti [Vat””te:t”i] 4 1253-1254,
vajjigāmaṁ [Vaééiga:maN̊] 1 51 1256-1257
vakkhati [Vakkh at”i] 4 764-765, 767, vajjiputtakā [Vaééiput””taka:] 2 82, vattenti [Vat””te;n ””ti] 4 1255, 1258-1260
1435 146 vatthabbanti [Vat””th abban ””ti] 5 1759,
vakkhatı̄ti [Vakkh at”i:t”i] 1 57 vajjiputtakānaṁ [Vaééiput””taka:n ” aN̊] 1760 2 , 1762-1763
vakkhatha [Vakkh at”h a] 1 2100 2 82-83 vatthabbaṁ [Vat””th abbaN̊] 36 714,
vakkhanti [Vakkh an ””ti] 6 390, 1731, vajjiputtā [Vaééiput””ta:] 1 140 1899 2 , 1900 4 , 1901 2 , 1902 2 , 1903 2 ,
1738, 1757, 2098-2099 vajjı̄ [Vaééi:] 4 52 2 , 534 2 1904 2 , 1905 2 , 1906 2 , 1907 2 , 1908 2 ,
vakkhāmi [Vakkh a:mi] 2 1731, 1736 vajjı̄naṁ [Vaééi:n ” aN̊] 1 83 1909 2 , 1911 2 , 1912 2 , 1913 2 , 1914 4 ,
vaggavādakā [VaggaVa:d ” aka:] 5 vajjemı̄ti [Vaéée:mi:t”i] 4 332 2 , 334 2 1915
1705-1706, 1715-1717 vajjehı̄ti [Vaéée:Hi:t”i] 4 333 2 , 334 2 vatthāni [Vat””th a:n” i] 5 41-45
vaggavādakāti [VaggaVa:d ” aka:t”i] 3 vañcenti [Vañce;n ””ti] 1 202 vatthi [Vat””th i] 1 942
1704-1705, 1710 vañjhā [VañéH a:] 10 454, 502 2 , 503 vatthiṁ [Vat””th iN̊] 2 958-959
vaggā [Vagga:] 1 1682 2 , 504 2 , 507, 1211-1212 vatthu [Vat””th u] 5 96, 242, 564, 1437,
vaggumudā [Vaggumud ”a:] 1 378 vataṁsakaṁ [VataN̊s”akaN̊] 4 1753 2 , 1515
vaggumudātı̄riyā ˙ 2
1757 vatthukammehi [Vat””th ukamme:Hi]
[Vaggumud ”a:t”i:rija:] 1 540 vattakate [Vattakat”e:] 2 169-170 1 452
vaggumudātı̄riye vat˙ t˙ ako [Vattako:] 1 233 vatthukāmavārakathā
[Vaggumud ”a:t”i:rije:] 3 540-541, 550 vat˙ t˙ aṁ [VattaN̊] 1 2170 [Vat””th uka:maVa:rakat”h a:] 1 692
˙˙ h h
vaggumudāya [Vaggumud ”a:ja] 1 534 vattupacchedāya [Vattupacch e:d” a:ja] vatthut˙t˙haṁ [Vat””t utt aN̊] 3 230,
vaṅkakenapi [VaNkake:n ” api] 2 1753, ˙ ˙
3 68, 70, 777
242 2
1757 vaddhetabbaṁ [VaddH e:t”abbaN̊] 1 vatthudesanāya [Vat””th ud ” e:s”an
” a:ja]
vaṅgantaputtassa ˙ ˙ 5 1437 2 , 1460, 1515 2
891
[VaNgan””taput””tas””sa] 1 2160 vanā [Vana:] 1 141 vatthudesanāyāti
vaṅgantaputtaṁ [VaNgan ””taput””taN̊] ˙ e [Vane:] 1 159 [Vat””th ud ” a:ja:t”i] 3 1445, 1521, 1536
”e:s”an
van
4 2159-2160, 2162 2 ˙ vatthunā [Vat””th un ” a:] 2 1583, 1656

36.
vaccamaggapassāvamaggamethunadhammappatisaṁyuttā
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(389)

vatthuvisārakassa vanda [Van ” a] 2 1755-1756


”d vassikasātikacı̄varanti
[Vat””th uVis”a:rakas””sa] 5 680, 684, 687, vandantiyā [Van ”d ”an””tija:] 1 1130 ˙
[Vas””sikas”a:tikaci:Varan ””ti] 1 2326
692 2 vandantı̄ [Van ”d” an””ti:] 1 162 vassikasātikacı̄varaṁ
h ˙
vatthusm < iṁ [Vat””t u-s”<miN̊] 6 242, vandāmi [Van ”d”a:mi] 2 1569 2 [Vas””sikas”a:tikaci:VaraN̊] 19 2323 2 ,
564, 1437, 1515, 1583, 1656 vanditv ā [Van” ” i-t”Va:] 13 1445, 1449,
d 2324 2 , 2325 2 , 2326 6 , 2328-2329, 2330
< < 3 , 2334 2
vatthussa [Vat””th us””sa] 22 1690, 1691 1521, 1525, 1873, 1875, 1887, 2141, 2213,
2 , 1692 2 , 1693, 1715, 1716 2 , 1717 2 , 2229, 2263, 2265, 2284
vassikasātikasikkhāpada
˙
1718, 1739, 1740 2 , 1741 2 , 1742, 1782, vandissāmı̄ti [Van ”d
” is””sa:mi:t”i] 1 162 [Vas””sikas”a:tikas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.3.4)
1783 2 , 1785 vassikasātikasikkhāpadaṁ
vande [Van ”d
”e:] 1 1112 ˙
vatthuṁ [Vat””th uN̊] 13 94, 242, [Vas””sikas”a:tikas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2335
1690-1692, 1715-1717, 1739-1741, < ā [Vapa:pe:-t”<Va:] 1 1174
vapāpetv
vassikasātikā [Vas””sikas”a:tika:] 2
1782-1783 vambheti [VambH e:t”i] 1 1147 2323 2 ˙
vatthūni [Vat””th u:n”i] 7 707, 1673 2 , vayoanuppatte [Vajo:-an ” uppat””t] 2 3 vassikasātikāya [Vas””sikas”a:tika:ja] 9
1674 2 , 1675 2 2 ˙ 2 , 2326 2 , 2332, 2334 2
2323 2 , 2324
vatthūhi [Vat””th u:Hi] 4 1673 2 , 1675 2 vayhaṁ [Va-jHaN̊] 1 237 vassikā [Vas””sika:] 1 2435
< <
< ā [Va-t”<Va:] 6 181, 1570, 1627,
vatv varamaṁsāni [VaramaN̊s”a:n ” i] 1 1956 vā [Va:] 1382 3 6 , 4 6 , 13 6 , 16, 18 4 ,
1956, 2367, 2379 varaṁ [VaraN̊] 7 70 3 , 78 3 , 541 20 2 , 57 4 , 68 2 , 70 4 , 77 2 , 78 3 , 83
vadati [Vad ” at”i] 94 91, 92 4 , 93 8 , 94 varoti [Varo:t”i] 2 2238-2239 2 , 86 3 , 92-97, 99, 100 2 , 101 23 , 102,
17 , 95 9 , 96 16 , 97 8 , 98, 99 21 , 100 8 , 173 4 , 201 5 , 204 2 , 205 3 , 206 3 , 208
valli [Val”l”i] 1 545
101 2 , 209 2 , 210 5 , 218 3 , 219, 220 2 , 221
vallimpi [Val”l”impi] 1 1438
vadanti [Vad ””ti] 16 82, 378, 382, 390,
” an 6 , 222 8 , 223 5 , 225 3 , 228 3 , 231 28 ,
valliṁ [Val”l”iN̊] 2 1417, 1436 232 2 , 233 10 , 234 9 , 235 12 , 236 7 , 237
1220 2 , 1563, 1565 2 , 1689, 1714, 1738,
vasati [Vas”at”i] 2 722 2 4 , 239 9 , 240 2 , 241 12 , 242 6 , 243 2 ,
1753, 1780, 1998, 2098
vasantaṁ [Vas”an ””taN̊] 1 201 244 7 , 245 11 , 246 4 , 248 2 , 250 5 , 252
vadamāno [Vad ” ama:n” o:] 16 5 2 , 6
2 , 7 2 , 8 2 , 9 2 , 10 2 , 11 2 , 12 2
vasanti [Vas”an ””ti] 1 35 2 , 255 2 , 257 2 , 259 6 , 260 5 , 271 2 ,

vadāmi [Vad ” a:mi] 19 7 2 , 8 2 , 11 2 , vasaladhammaṁ [Vas”al”ad ” H ammaN̊] 272 2 , 273 2 , 274 2 , 275 2 , 276 2 , 277
2 70, 78 2 , 278 2 , 279 2 , 321 2 , 371, 378 5 , 382
12, 1692 2 , 1717 2 , 1741 2 , 1761 2 , 1784
vasaladhammo [Vas”al”ad ” H ammo:] 1 5 , 385 3 , 386 4 , 390, 396, 397 4 , 402 8 ,
2 , 2160 2
103 403, 404 4 , 411, 412 7 , 417 3 , 430 3 , 431
vadeti [Vad ” e:t”i] 19 380, 1563,
vasalaṁ [Vas”al”aN̊] 3 1181-1183 3 , 432 3 , 433 3 , 434 3 , 435 3 , 436 9 ,
1608-1623, 1729
437 8 , 438 5 , 445 3 , 446 3 , 447 6 , 448
vadetu [Vad ” e:t”u] 2 1731, 1738 vasaṁ [Vas”aN̊] 8 1253-1260
5 , 540 2 , 541 3 , 542 8 , 551 2 , 555 2 ,
vadetha [Vad ” e:t”h a] 1 2100 vasātelaṁ [Vas”a:t”e:l”aN̊] 1 2315
559 2 , 561 4 , 567 4 , 731 2 , 745 3 , 763
vadeyya [Vad ” e;jja] 65 5 2 , 6 2 , 7 2 , 8 vasi [Vas”i] 7 191, 693-698
3 , 769 2 , 777 2 , 789 2 , 995 4 , 997, 998
2 , 9 2 , 10 2 , 11 2 , 12 2 , 332-334, 551, vasittha [Vas”it””th a] 2 540-541 4 , 1006 7 , 1134, 1185, 1194 4 , 1195 4 ,
555, 1765, 1776, 1806 2 , 1818 2 , 1819 7 , vasitv< ā [Vas”i-t”<Va:] 1 2419 1220 4 , 1221 2 , 1222-1223, 1230 3 , 1231
1820 7 , 1821-1824, 1831 2 , 1845 2 , 1846 3 , 1233, 1234 4 , 1236, 1238-1239, 1241,
3 , 1847, 1848 3 , 1849-1851, 2076 3 , 2086
vasimh < ā [Vas”i-mH < a:] 1 540 1242 4 , 1244 2 , 1245-1246, 1410 3 , 1420,
2 , 2087 vasimh < i [Vas” < i] 42 616-625,
i-mH
1436, 1437 2 , 1439 3 , 1440 2 , 1441 4 ,
633-646, 648-652, 656-668
vadeyyaṁ [Vad ” e;jjaN̊] 2 1729 2 1453 29 , 1455 7 , 1458 3 , 1459 2 , 1460
vadeyyātha [Vad ” e;jja:t”h a] 4 1180, vasimh < ı̄ti [Vas”i-mH < i:t”i] 5 605-609 6 , 1480 4 , 1481 4 , 1482 4 , 1483 4 , 1484
1225, 1227, 1974 vasissāma [Vas”is””sa:ma] 3 535-537 4 , 1485 4 , 1486 4 , 1488 4 , 1489 2 , 1490
vadeyyāma [Vad ” e;jja:ma] 1 57 vası̄ [Vas”i:] 7 693-695, 698, 700-702 4 , 1491 2 , 1498 4 , 1499 4 , 1500 4 , 1501
vadeyyuṁ [Vad ” e;jjuN̊] 4 724, 740, vaseyya [Vas”e;jja] 1 714 4 , 1502 4 , 1503 4 , 1504 4 , 1514-1515,
1706, 1711 vaseyyāma [Vas”e;jja:ma] 1 534 1517 3 , 1518 2 , 1519 4 , 1529 29 , 1531

vadesi [Vad ” e:s”i] 1 12 vassakāro [Vas””saka:ro:] 4 198, 199 3 2 , 1534 3 , 1535 2 , 1536 3 , 1544 4 , 1545
2 , 1548 4 , 1549 4 , 1556 2 , 1557, 1572,
vadesı̄ti [Vad ” e:s”i:t”i] 7 5-11 vassasatasahassāni
1573 2 , 1580 2 , 1588 2 , 1589 2 , 1590 2 ,
vadehi [Vad ” e:Hi] 6 57, 1569-1570, 1627, [Vas””sas”at”as”aHas””sa:n
” i] 2 745, 763
1600 2 , 1601 2 , 1606 2 , 1629, 1630 2 ,
1755-1756 vassasatāni [Vas””sas”at”a:n ” i] 2 745, 763
1635 2 , 1641 2 , 1651 2 , 1653 2 , 1662 2 ,
vadehı̄ti [Vad ” e:Hi:t”i] 2 1570, 1627 vassasahassāni [Vas””sas”aHas””sa:n ” i] 2
1665 2 , 1670 2 , 1671 2 , 1678, 1679 2 ,
vadhakassa [Vad ” H akas””sa] 6 420, 422, 745, 763
1683, 1689 2 , 1705, 1706 3 , 1711 5 ,
424, 427, 447-448 vassaṁ [Vas””saN̊] 17 35, 191 3 , 534 2 , 1729-1730, 1731 4 , 1736 4 , 1757, 1765 2 ,
vadhako [Vad ” H ako:] 2 423-424 535-537, 538 2 , 540 2 , 541, 741, 2334 2
1766, 1769 8 , 1796 2 , 1805, 1806 7 , 1811
vadhi [Vad ” H i] 1 454 vassaṁvutthā [Vas””saN̊Vutth a:] 5 36 3 , 1812 7 , 1814 6 , 1818 7 , 1825 3 , 1830,
” H i-t”Va:] 1 1956 2 , 191, 539˙-˙540 1831 5 , 1832 7 , 1840 3 , 1841 6 , 1845 5 ,
vadhitv< ā [Vad < vassaṁvutthānaṁ 1853 2 , 1863, 1866, 1868 5 , 1869, 1873 3 ,
vadhu [Vad ” H u] 4 56, 58, 61 2 ˙˙
[Vas””saN̊Vutth a:n ” aN̊] 2 539, 2385 1884, 1893 5 , 1894, 1895 3 , 1897 3 , 1899,
vanappati [Van ” appat”i] 2 230, 247 vassaṁvuttho [Vas””saN̊Vutth o:] 3 1900 10 , 1901, 1902 3 , 1903, 1904 3 ,
vanasandassa [Van ” as”andas””sa] 3 27, 1418, 1754,˙ ˙1756 1905 2 , 1906 2 , 1907 2 , 1908 2 , 1909,
1430 2 ˙ ˙ 1910 2 , 1911 2 , 1912 2 , 1913 2 , 1914 4 ,
vassānanti [Vas””sa:n ” an””ti] 1 2151
vanasandaṁ [Van ” as”andaN̊] 5 27, 1430 vassānassa [Vas””sa:n ” as””sa] 2 2394-2395 1923, 1925 5 , 1926, 1928 6 , 1934 6 , 1935
3 , 1431˙ ˙ 6 , 1943 5 , 1944 3 , 1946 2 , 1949 5 , 1956
vassānaṁ [Vas””sa:n ” aN̊] 2 2138, 2146
vanasandā [Van ” as”anda:] 1 1431 2 , 1958 5 , 1965 2 , 1969 3 , 1972 2 , 1974
˙d˙ e [Van vassāni [Vas””sa:n
” i] 5 152-153, 745, 763,
vanasan ” as”ande:] 6 27, 1430 2 , 1975 2 , 1976 2 , 1979 5 , 1980 2 , 1982
2135
3 , 1431˙ ˙2 4 , 1983 14 , 1984 4 , 1986 2 , 1991 4 ,
vassāvāsaṁ [Vas””sa:Va:s”aN̊] 2 18-19 1992 5 , 1993 3 , 1998 4 , 1999 2 , 2001,
vantena [Van ””te:n
” a] 1 2321
vassāvāsikaṁ [Vas””sa:Va:s”ikaN̊] 3 2385 2002 2 , 2004 2 , 2010 3 , 2018 5 , 2019 4 ,
vanto [Van ””to:] 12 626-628, 645, 651, 2 , 2392 2021 2 , 2024 9 , 2031 4 , 2033 5 , 2036 7 ,
657, 669, 674, 679, 688-689, 696
2044 5 , 2045 4 , 2048 2 , 2051 9 , 2058 4 ,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(390) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

2060 5 , 2065 7 , 2075, 2076 8 , 2082 4 , vāyamissāmi [Va:jamis””sa:mi] 2 vikālepi [Vika:l”e:pi] 2 1753, 1757
2086 6 , 2088 3 , 2089 3 , 2090 2 , 2100, 163-164 vikirati [Vikirat”i] 2 26, 28
2104 5 , 2106 2 , 2107 5 , 2111, 2114 2 , vāyāpanacceko [Va:ja:pan ” acce:ko:] vikopayamāno [Viko:pajama:n ” o:] 1
2116 5 , 2118 2 , 2119 5 , 2122, 2126 2 , 1 2435 226
2130 5 , 2132 2 , 2133 5 , 2137, 2138 2 , vāyāpitasaññı̄ [Va:ja:pit”as”aññi:] 2 vikopeti [Viko:pe:t”i] 1 401
2146 2 , 2149 2 , 2154 5 , 2156 7 , 2161 2 , 2358-2359 vikopeyya [Viko:pe;jja] 1 217
2162-2163, 2168 2 , 2170 4 , 2171 5 , 2173 vāyāpitaṁ [Va:ja:pit ”aN̊] 1 2357 vikkayitañca [Vikkajit”añca] 1 2245
2 , 2174 5 , 2177, 2180 6 , 2183 4 , 2184 5 ,
vāyāpite [Va:ja:pit”e:] 3 2358 3 vikkāyikaṁ [Vikka:jikaN̊] 4 2273 2 ,
2191 5 , 2192 3 , 2194 2 , 2196 3 , 2203 2 ,
vāyāpeti [Va:ja:pe:t”i] 2 2357, 2383 2278 2
2206, 2207 3 , 2213 9 , 2220 4 , 2224, 2229
8 , 2241, 2245 3 , 2252 2 , 2254, 2257, 2263
vāyāpetukāmassa vigatūpakkilese [Vigat”u:pakkil”e:s”e:]
3 , 2275, 2277 2 , 2278 2 , 2280, 2283 5 ,
[Va:ja:pe:t”uka:mas””sa] 1 2383 3 15-17

2289 5 , 2313, 2315 3 , 2317 3 , 2319 2 , < ā [Va:ja:pe:-t”<Va:] 2 2362 2


vāyāpetv vigarahi [VigaraHi] 48 70, 78, 194, 204,
2324, 2329 3 , 2337, 2338 2 , 2345 3 , 2346 vāyāpethāti [Va:ja:pe:t 209, 390, 396, 541, 777, 997, 1134, 1185,
”h a:t”i] 1 2352
6 , 2347 6 , 2348 2 , 2352, 2357 3 , 2363 3 , 1233, 1241, 1420, 1514, 1572, 1629, 1678,
vāyāpemāti [Va:ja:pe:ma:t”i] 1 2350
2366 5 , 2367 2 , 2369 2 , 2380 6 , 2388, 1705, 1730, 1757, 1764, 1805, 1830, 1863,
vāyāpemı̄ti [Va:ja:pe:mi:t”i] 1 2376 1884, 1923, 2001, 2075, 2100, 2111, 2122,
2392 6 , 2395 3 , 2402, 2411 3 , 2416 3 ,
2422, 2425 3 , 2429 3 , 2431 8 , 2432 4
vāyāpeyya [Va:ja:pe;jja] 2 2353, 2367 2137, 2177, 2206, 2224, 2241, 2254, 2275,
vākacı̄raṁ [Va:kaci:raN̊] 1 149 vāyāpeyyāti [Va:ja:pe;jja:t”i] 1 2374 2280, 2313, 2324, 2337, 2352, 2388, 2402,

vācaṁ [Va:caN̊] 4 201, 1956, 2015, 2362 vāyāpesuṁ [Va:ja:pe:s”uN̊] 3 2350 3 2422

vācā [Va:ca:] 3 1140 2 , 2428 vāyāpessatha [Va:ja:pe;s””sat”h a] 1 vigarahitv< ā [VigaraHi-t”<Va:] 59 69,


2352 71, 77, 204-205, 208-209, 396, 541, 550,
vācāya [Va:ca:ja] 82 416 2 , 431 2 , 432
2 , 1588 2 , 1589 2 , 1590 2 , 1591 2 , 1592
vāyāpessantı̄ti [Va:ja:pe;s””san
””ti:t”i] 2 777 2 , 997, 1134, 1185, 1233, 1241, 1420,
2350-2351 1514, 1572, 1629, 1678, 1705, 1730, 1757,
2 , 1593 2 , 1594 2 , 1595 2 , 1596 2 , 1597
vāreyyānipi [Va:re;jja:n
” ipi] 1 1220 1764, 1805, 1830, 1863, 1884, 1923, 1943,
2 , 1598 2 , 1599 2 , 1600 2 , 1601 2 , 1602
vālakambalaṁ [Va:l”akambal”aN̊] 1 1958, 1979, 1983, 2001, 2018, 2044, 2075,
2 , 1603 2 , 1604 2 , 1605 2 , 1606 2 , 1641
149 2100, 2111, 2122, 2137, 2177, 2206, 2224,
2 , 1642 2 , 1643 2 , 1644 2 , 1645 2 , 1646
vālikaṁ [Va:l”ikaN̊] 1 986 2241, 2254, 2275 2 , 2280, 2313, 2324,
2 , 1647 2 , 1648 2 , 1649 2 , 1650 2 , 1651
2337, 2352, 2366, 2388, 2402, 2422
2 , 1662 2 , 1663 2 , 1664 2 , 1665 2 , 1667 vālikā [Va:l”ika:] 1 944
2 , 1668 2 , 1669 2 , 1670 2 vāsaṁ [Va:s”aN̊] 4 1430 2 , 1431 2 vighāsā [VigH a:s”a:] 1 289
vācāhi [Va:ca:Hi] 12 1133, 1134 2 , vāsāgāraṁ [Va:s”a:ga:raN̊] 2 1510, 1554
vighāsehi [VigH a:s”e:Hi] 1 284
1135, 1831, 1834 2 , 1848 3 , 1849 2 vāsādhippāyo [Va:s”a:d” H ippa:jo:] 1
vicchikā [Vicch ika:] 1 255
vātapāne [Va:t”apa:n ” e:] 2 994 2 2187 vicchikānaṁ [Vicch ika:n ” aN̊] 3 1453,
vātapānesu [Va:t”apa:n ” e:s”u] 1 2311 1455, 1529
vāsāya [Va:s”a:ja] 2 1430 2
vātamandalikāya vāsi [Va:s”i] 1 545 vijatāpeti [Viéata:pe:t”i] 8 2197 2 ,
˙ ˙ ”ika:ja] 2 304-305 ˙ 2 , 2199 4
2198
[Va:t”amandal vāsitthaṁ [Va:s”itth aN̊] 1 1644
vāti [Va:t”i] 38 13, 46, 50, 205 2 , ˙˙ vijatāpethapı̄ti [Viéata:pe:t”h api:t”i] 1
vāsittho [Va:s”itth o:] 2 1644 2 ˙
2191
221-223, 371, 1220 2 , 1221 2 , 1222-1223, ˙˙
vāsimpi [Va:s”impi] 1 1438 vijatāpentipi [Viéata:pe;n
””tipi]
1236, 1238-1239, 1247-1248, 1588-1590, 2 2189
1600-1601, 1606, 1641, 1651, 1662, 1665,
vāsiṁ [Va:s”iN̊] 5 473, 474 2 , 1417, 1436 2 ˙
1670, 1711, 1766, 1866, 2033, 2060, 2257, vāsı̄ [Va:s”i:] 2 452, 473 vijatāpeyya [Viéata:pe;jja] 1 2192
vāseti [Va:s”e:t”i] 6 1263-1268 ˙
2289 vijatāpessathapi [Viéata:pe;s””sat”h api]
vātūpatthaddhāni vāsenāti [Va:s”e:n ” a:t”i] 5 1765 2 , 1775, ˙
1 2191
[Va:t”u:pat””th ad
”d”H a:n” i] 2 175, 181 1779-1780
vijatitāni [Viéatit”a:n ” i] 1 2196
vātūpatthambhe vāssa [Va;s””sa] 3 391, 397, 402 vijat˙ etv ā [Viéate:-t”Va:] 1 2170
[Va:t”u:pat””th ambH e:] 2 787, 814 vālakantāraṁ [Va:lakan ””ta:raN̊] 2 ˙ < <
˙ -515
514 vijatentiyo [Viéate;n ””tijo:] 2 2189 2
vātūpatthambheti
[Va:t”u:pat””th ambH e:t”i] 1 795 vālayakkhañca [Va:lajakkh añca] 1 vijat˙ ehı̄ti [Viéate:Hi:t”i] 1 2196
˙ ˙
vijahitabba ṁ [ViéaHit”abbaN̊] 31
vātena [Va:t”e:n ” a] 3 175, 181, 795 455
vālayakkhavihāraṁ 1899, 1900 4 , 1901, 1902 2 , 1903, 1904 2 ,
vātehi [Va:t”e:Hi] 1 283
˙ 1905-1909, 1910 2 , 1911 3 , 1912 3 , 1913
vāto [Va:t”o:] 2 26, 28 [Va:lajakkh aViHa:raN̊] 2 512-513
3 , 1914 3 , 1915
vādenti [Va:d ” e;n
””ti] 4 1753 4 vālā [Va:la:] 3 514, 515 2
˙ vijahitabbā [ViéaHit”abba:] 1 1910
vādentipi [Va:d ” e;n
””tipi] 1 1753 vikappanupaga ṁ [Vikappan ” upagaN̊]
5 1872, 1967, 1989, 2342, 2373
vijāyi [Viéa:ji] 1 64
vādentiyāpi [Va:d ” e;n””tija:pi] 8 1753
vikappaṁ [VikappaN̊] 30 2016-2017, vijāyinı̄ [Viéa:jin” i:] 6 454, 502-504,
4 , 1757 4
508, 1213
vādessanti [Va:d ” e;s””san””ti] 4 1757 4 2018 2 , 2019, 2031, 2036, 2037 3 ,
2042-2043, 2044 2 , 2045, 2058, 2065, 2066 vijāyissati [Viéa:jis””sat”i] 3 502-504
vādessantipi [Va:d ” e;s””san
””tipi] 1 1757
3 , 2364-2365, 2366 2 , 2367, 2378, 2380, vijāyeyyanti [Viéa:je;jjan ””ti] 3
vāpitaṁ [Va:pit”aN̊] 2 1168, 1174 507-508, 1212
2381 3
vāyanto [Va:jan ””to:] 1 1729 vijitaṁ [Viéit”aN̊] 1 21
vikappitasaññı̄ [Vikappit”as”aññi:] 4
vāyama [Va:jama] 1 164 1878, 1937, 2268, 2396 vijite [Viéit”e:] 1 201
vāyamati [Va:jamat”i] 29 1081-1109 vikappetabbaṁ [Vikappe:t”abbaN̊] 1 vijjā [Viééa:] 20 15 2 , 16 2 , 17 2 , 560,
vāyamantassa [Va:jaman ””tas””sa] 1 791 1935 579, 620 2 , 639 2 , 650, 663 2 , 674, 679,
vāyamamāno [Va:jamama:n ” o:] 2 vikappeti [Vikappe:t”i] 4 1880, 1939, 688-689, 695
2076, 2089 2270, 2398 vijjācaranasampanno
vāyami [Va:jami] 2 163, 1112 ˙ ”ampan
[Viééa:caranas ”n” o:] 1 2
vikappeyya [Vikappe;jja] 1 1935
vāyamitv < ā [Va:jami-t”<Va:] 1 1131 vikāraṁ [Vika:raN̊] 2 430, 432 vijjānaṁ [Viééa:n ” aN̊] 3 620, 639, 663
vikāle [Vika:l”e:] 2 1562 2 vijjha [ViééH a] 1 418
viññatti [Viññat””ti] 2 1429, 1431

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(391)

viññattibahulā [Viññat””tibaHul”a:] 10 vitthāretabbaṁ [Vit””th a:re:t”abbaN̊] vinı̄varanaṁ [Vin ” i:VaranaN̊] 50 646


1417, 1420 2 , 1436, 2135 3 , 2136, 2137 2 6 615, 672, 687, 849, 884, 1343 2 , 651 2 ˙, 657 2 , 659 3 , 660 3 , 661 3 ,
viññattiyā [Viññat””tija:] 2 1417, 1420 vitthāretabbā [Vit””th a:re:t”abba:] 1 662 3 , 663 3 , 664 3 , 665 3 , 666 3 , 667
viññattiṁ [Viññat””tiN̊] 1 2283 134 3 , 668 3 , 669, 670 2 , 674 2 , 679 2 , 688,

viññānaṁ [Viñña:naN̊] 1 400 vitthāretabbāni [Vit””th a:re:t”abba:n ” i] 689 2 , 690-691, 697 2


˙
viññātasāsanā [Viñña:t”as”a:s”an
” a:] 2 1 699 vinemı̄ti [Vin ” e:mi:t”i] 1 2160
1815, 1842 vitthāretabbo [Vit””th a:re:t”abbo:] 1 vinesi [Vin ” e:s”i] 1 2161
viññāpitaṁ [Viñña:pit”aN̊] 2 1993, 1342 vinesı̄ti [Vin ” e:s”i:t”i] 1 2160
2010 vitthārena [Vit””th a:re:n ” a] 2 26, 28 vipateyyāti [Vipat”e;jja:t”i] 1 4
viññāpetabbo [Viñña:pe:t”abbo:] 1 vidatthiyo [Vid ” at””th ijo:] 2 1437, 1443 viparinatanti [Viparinat”an ””ti] 6 1001
2275 viditv ā [Vid
” i-t
” V a:] 3 18, 20 2 ˙ 2 , 1189 2
2 , 1138
< <
viññāpeti [Viñña:pe:t”i] 104 91, 92 4 , viparinataṁ [Viparinat”aN̊] 9 1001 3 ,
videssanā [Vid ” e;s””san ” a:] 1 1434
93 8 , 94 17 , 95 9 , 96 16 , 97 8 , 98, 99 1138 3˙, 1189 3
videsso [Vid ” e;s””so:] 1 1428
21 , 100 8 , 101, 1993, 1994 3 , 2010, 2011 viparinatena [Viparinat”e:n ” a] 3 998,
viddhaṁseti [Vid ”d” H aN̊s”e:t”i] 2 26, 28 ˙
3 , 2276, 2284 1135, 1186
vidhamati [Vid H
” amat”i] 2 26, 28
viññāpetunti [Viñña:pe:t”un ””ti] 4 vipallāsampi [Vipal”l”a:s”ampi] 1 22
1982, 2276-2278
vidhūtikaṁ [Vid ” H u:t”ikaN̊] 4 1753 2 ,
vipassakā [Vipas””saka:] 1 82
1757 2
viññāpetuṁ [Viñña:pe:t”uN̊] 2 1983, vipassissa [Vipas””sis””sa] 3 25-27
1998
vinatthasaññı̄ [Vin ” atth as”aññi:] 7
˙ ˙ vipassı̄ [Vipas””si:] 1 26
1878, 1917, 1937, 2268, 2318, 2396, 2417
< ā [Viñña:pe:-t”<Va:] 11 2350
viññāpetv
vinatthaṁ [Vin ” atth aN̊] 3 1868, 1893,
vipākāvasesena [Vipa:ka:Vas”e:s”e:n ” a]
5 , 2351, 2352 2 , 2353, 2355, 2357 ˙ ˙ 2 745, 763
1925
viññāpetha [Viñña:pe:t”h a] 2 1998 2 vinayadharā [Vin ” ajad ” H ara:] 1 1562
vipākena [Vipa:ke:n ” a] 2 745, 763
viññāpethāti [Viñña:pe:t”h a:t”i] 2 vinayavādı̄ [Vin ” ajaVa:d ” i:] 6 1704,
vipāceti [Vipa:ce:t”i] 15 367, 394, 995,
2001, 2280 1182, 1228-1229, 1239, 1883, 1922, 2016,
1706 2 , 1711, 1714 2
viññāpenti [Viñña:pe;n ””ti] 4 2273 3 , 2205, 2239, 2364, 2385, 2387
vinayavevacanāni
2278 vipācentassa [Vipa:ce;n ””tas””sa] 7 996,
[Vin” ajaVe:Vacan ” a:n” i] 1 101
viññāpentı̄ti [Viñña:pe;n ””ti:t”i] 1 2275 1240, 2017, 2205, 2240, 2365, 2386

viññāpemāti [Viñña:pe:ma:t”i] 1 1998


vinayasm < iṁ [Vin ” aja-s”miN̊] 1 711
< vipācentānaṁ [Vipa:ce;n ””ta:n ” aN̊] 18
viññāpeyya [Viñña:pe;jja] 3 1980, vinayaṁ [Vin ” ajaN̊] 3 92, 99, 1562 203, 395, 1513, 1677, 1978, 2000, 2043,

1984, 2275 vinayānuggahāya 2074, 2099, 2110, 2136, 2223, 2253, 2274,
[Vin” aja:n ” uggaHa:ja] 1 71 2277, 2279, 2312, 2351
viññāpesı̄ti [Viñña:pe:s”i:t”i] 1 1979
viññāpesuṁ [Viñña:pe:s”uN̊] 3 1982, vinayāya [Vin ” aja:ja] 2 10 2 vipācenti [Vipa:ce;n ””ti] 73 202-203,
vinassati [Vin ” as””sat”i] 7 1880, 1919, 372, 394-395, 744, 762, 764-767, 776, 996,
1998, 2350
1939, 2270, 2321, 2398, 2419 1133, 1183-1184, 1232, 1240, 1512-1513,
viññāpessatı̄ti [Viñña:pe;s””sat”i:t”i] 1
vinassantipi [Vin ” as””san””tipi] 1 2401 1571, 1628, 1676-1677, 1704, 1729, 1763,
1978
1804, 1829, 1862, 1942 2 , 1957 2 , 1961,
viññāpessatha [Viñña:pe;s””sat”h a] 2 vinassāti [Vin ” as””sa:t”i] 2 2076, 2090
1977-1978, 1982, 1999-2000, 2017,
2001, 2280 vinasseyya [Vin ” as””se;jja] 1 2289
2042-2043, 2073-2074, 2098-2099,
viññāpessanti [Viñña:pe;s””san ””ti] 4 vinā [Vin ” a:] 8 43-45, 47-49, 1682, 2140
2109-2110, 2121, 2135-2136, 2176, 2205,
1999, 2273, 2275, 2278 vināpeti [Vin ” a:pe:t”i] 1 2374 2222-2223, 2240, 2252-2253, 2273-2274,
viññāpessantı̄ti [Viñña:pe;s””san ””ti:t”i] vināhı̄ti [Vin ” a:Hi:t”i] 3 2363, 2364 2 2276, 2278-2279, 2311-2312, 2323, 2336,
3 2000, 2274, 2279 vinicchayanti [Vin h
” icc ajan ””ti] 1 371 2350-2351, 2365, 2401, 2421
viññāpessasi [Viñña:pe;s””sas”i] 1 1979 vinicchinissantı̄ti [Vin ” icch in ” is””san
””ti:t”i] vipācentı̄naṁ [Vipa:ce;n ””ti:n” aN̊] 2
viññussa [Viññus””sa] 1 102 1 1562 1184, 1962
viññū [Viññu:] 3 1139, 1190, 1837 vinidhāya [Vin ” H a:ja] 109 586, 587 2 , vipulaṁ [Vipul”aN̊] 2 1425, 1972
” id
vitakkayittha [Vit”akkajit””th a] 1 27 588 3 , 589 4 , 591, 592 2 , 593 3 , 594 4 , vipulena [Vipul ”e:n ” a] 1 1972
vitakkavicārānaṁ 596, 597 2 , 598 3 , 599 4 , 601, 602 2 , 603
vippakataṁ [Vippakat”aN̊] 28
[Vit”akkaVica:ra:n” aN̊] 1 14 3 , 604 4 , 606, 607 2 , 608 3 , 609 4 , 611,
1506-1509, 1550-1553, 2105 4 , 2117 4 ,
612 2 , 613 3 , 614 4 , 616 4 , 631 4 , 646
vitakkunhodakena 2131 4 , 2155 4 , 2172 4
˙< 4 , 652, 670 4 , 674 4 , 679 4 , 683, 686,
[Vit”akku-nH vippakate [Vippakat”e:] 9 1498-1504,
< o:d
” ake:n ” a] 1 942 691 4 , 694 4 , 697 4 , 698 4 , 700-701, 702
1548-1549
vitakketha [Vit”akke:t”h a] 1 27 4
vippakinnāni [Vippakinna:n ” i] 3 171,
vitakkentassa [Vit”akke;n ””tas””sa] 1 948 vinipātaṁ [Vin ” ipa:t”aN̊] 7 16, 70 2 , 78
344-345 ˙ ˙
vitakkentassāti [Vit”akke;n ””tas””sa:t”i] 1 2 , 541 2
vippatipajjati [Vippatipaééat”i] 4 137
948 vinı̄tavatthu [Vin ” i:t”aVat””th u] 9 ˙
4
vitacchenti [Vit”acch e;n ””ti] 7 746-748, (1.1.1.5), (1.1.2.2), (1.1.3.2), (1.1.4.2),
vippatipajjantaṁ [Vippatipaééan ””taN̊]
754, 757-758, 760 (1.2.1.2), (1.2.2.2), (1.2.3.2), (1.2.4.2), ˙
1 1626
vitānaṁ [Vit”a:n ” aN̊] 5 2107, 2119, 2133, (1.2.5.2) vippatipajjantoti [Vippatipaééan
””to:t”i]
2156, 2174 vinı̄tavatthuuddānagāthā ˙ 2
2 1626
vitudenti [Vit”ude;n ””ti] 1 744 ” i:t”aVat””th u-ud
[Vin ”d” a:n” aga:t”h a:] 9
˙ (1.1.1.4) , (1.1.2.1), (1.1.3.1) , (1.1.4.1), vippatipādesuṁ [Vippatipa:d
” e:s”uN̊]
vitthatañca [Vit””th at”añca] 5 2363 2 , 7 185˙ 3 , 186 3 , 187
(1.2.1.1), (1.2.2.1), (1.2.3.1), (1.2.4.1),
2364, 2367, 2378 vippatisārāya [Vippatis”a:ra:ja] 1 68
(1.2.5.1)
vitthataṁ [Vit””th at”aN̊] 8 2031, 2033,
vinı̄varanatā [Vin ” i:Varanat”a:] 6 558, vippat˙ isāri [Vippatis”a:ri] 1 706
2036, 2058, 2060, 2065, 2363, 2380
574, 583 ˙4 vippat˙ isārissa [Vippatis”a:ris””sa] 1
h
vitthārato [Vit””t a:rat”o:] 1 1460
vinı̄varananti [Vin ” i:Varanan ””ti] 19 2239 ˙
vitthāritaṁ [Vit””th a:rit”aN̊] 4 615, 672, 629-631, 646˙ , 651, 657, 670, 674, 679, 682, vippatisārı̄ [Vippatis”a:ri:] 10 65-66,
687, 699 ˙ -270, 426-428, 727
174, 268
685, 686 2 , 688 2 , 689, 691 2 , 697
vitthāritā [Vit””th a:rit”a:] 1 134 vippatisārena [Vippatis”a:re:n ” a] 1 65
˙

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(392) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

vippatisāro [Vippatis”a:ro:] 3 65, 67, viramathāyasm < anto < ā [Vis””saéée:-t”<Va:]


vissajjetv 3 53, 2138,
379 ˙ [Viramat”h a:ja-s”man
””to:] 2 1731, 1736 2146
vippavasati [VippaVas”at”i] 6 2417 4 , <
virāgā [Vira:ga:] 1 14
vissajjetv< āti [Vis””saéée:-t”<Va:t”i] 1 2152
2419 2
virāgānupassı̄ [Vira:ga:n ” upas””si:] 1 vissajjeyya [Vis””saéée;jja] 1 1935
vippavasanti [VippaVas”an””ti] 1 2401
388 vissatthi [Vis””satth i] 1 1799
vippavasantı̄ti [VippaVas”an””ti:t”i] 1 ˙˙
2402
virāgāya [Vira:ga:ja] 14 68 3 , 70 3 , vissatthı̄ti [Vis””satth i:t”i] 2 784 2
77-78, 777 3 , 997, 1134, 1185 ˙ ˙ ā [Vis””sari-t”Va:] 1 2308
vissaritv
vippavasitabbanti < <
[VippaVas”it”abban ””ti] 2 1887, 2414 viriyamathopi [Virijamat”h o:pi] 1 706
vissasanto [Vis””sas”an ””to:] 2 322, 2348
vippavasitabbaṁ [VippaVas”it”abbaN̊] viriyena [Virije:n ” a] 1 706
vissāsaggāhı̄ [Vis””sa:s”agga:Hi:] 3
2 2403, 2414 virūlhiyā [Viru:-lH <ija:] 1 572
˙< 274-276
vippavasitv < ā [VippaVas”i-t”<Va:] 1 2419 vilaggaṁ [Vil”aggaN̊] 3 464-466 vissāsaggāhe [Vis””sa:s”agga:He:] 1 280
vippavasissanti [VippaVas”is””san ””ti] 1 vilapinti [Vil”apin ””ti] 3 551, 555, 569 vissāsaggāheti [Vis””sa:s”agga:He:t”i] 1
2402 vilikhitamattenapi 322

vippavasissantı̄ti [VippaVas”is””san ””ti:t”i] [Vil”ikh it”amat””te:n ” api] 4 2278-2279, 2280 vissāsaggāho [Vis””sa:s”agga:Ho:] 1 322
1 2401 2 vissāsaṁ [Vis””sa:s”aN̊] 9 285, 1880, 1919,
vippavaseyya [VippaVas”e;jja] 3 1885, vilı̄vakāraṁ [Vil”i:Vaka:raN̊] 1 481 1939, 1972, 2270, 2321, 2398, 2419
1892, 2403 viluttasaññı̄ [Vil”ut””tas”aññi:] 7 1878, vihatā [ViHat”a:] 3 15-17
vippavaseyyāti [VippaVas”e;jja:t”i] 2 1917, 1937, 2268, 2318, 2396, 2417 vihato [ViHat”o:] 3 15-17
1895, 2416 viluttā [Vil”ut””ta:] 1 2408 viharati [ViHarat”i] 68 2 2 , 39, 51, 53,
vippavāsāya [VippaVa:s”a:ja] 1 2403 vilokitena [Vil”o:kit”e:n ” a] 1 1754 189, 191, 373, 376, 534, 714, 742, 775, 993
vippavāsāyāti [VippaVa:s”a:ja:t”i] 1 vivattakappe [ViVattakappe:] 1 15 2 , 1133 2 , 1180, 1220, 1417-1419, 1430,
˙˙
vivaranto [ViVaran ””to:] 1 994 1512, 1556, 1626, 1673, 1704, 1729, 1753,
2413
1765, 1803, 1829, 1862, 1866 2 , 1883,
vippavutthasaññı̄ vivarāpetv < ā [ViVara:pe:-t”<Va:] 1 57 1921, 1941, 1956 2 , 1974, 1998, 2015,
[VippaVut””th as”aññi:] 2 1917-1918 vivaritv ā [ViVari-t”Va:] 3 181, 1942 2
h < < 2041, 2070, 2098, 2109, 2121, 2135, 2158,
vippavutthaṁ [VippaVut””t aN̊] 1 2416
2176, 2189, 2203, 2222, 2238, 2252, 2257
vippavutthe [VippaVut””th e:] 3 1917 3 vivareyya [ViVare;jja] 1 18
vivādādhikaran assa 2 , 2273, 2307, 2323, 2336, 2350, 2362,
vippasannachavivannā ˙ 2385, 2400, 2421
˙˙ [ViVa:d ” a:d” H ikaranas ” ”
s a] 4 1635 3 , 1636
[Vippas”an ”n h
” ac aViVanna:] 2 538, 540
vivādādhikaranaṁ viharatı̄ti [ViHarat”i:t”i] 8 994, 1679,
vippasannachavivanno ˙ 1689 2 , 1706, 1714 2 , 1767
˙˙ [ViVa:d ” a:d” H ikaranaN̊] 4 1585,
[Vippas”an ”n h
” ac aViVanno:] 3 66, 776 2
1635 - 1636 , 1658
viharatu [ViHarat”u] 1 1674
vibbhamantipi [VibbH aman ””tipi] 1 viharato [ViHarat”o:] 3 15-17
1763
vivāhānipi [ViVa:Ha:n ” ipi] 1 1220
vivicca [ViVicca] 1 14 viharatha [ViHarat”h a] 1 1420
vibbhamantipı̄ti [VibbH aman ””tipi:t”i] viharathāti [ViHarat”h a:t”i] 1 27
1 1764 vivicceva [ViVicce:Va] 1 14
vividhampi [ViVid H
” ampi] 5 1753, viharanti [ViHaran ””ti] 16 378, 382 3 ,
vibbhamāti [VibbH ama:t”i] 1 188 742, 745 2 , 763 2 , 994, 1417, 1562, 2135
1755-1756, 1757 2
vibbhamissantipı̄ti 2 , 2137, 2400
[VibbH amis””san ””tipi:t”i] 1 1763 vivekajaṁ [ViVe:kaéaN̊] 1 14
viharantı̄ti [ViHaran ””ti:t”i] 1 2189
H
vibbhamissāmı̄ti [Vibb amis””sa:mi:t”i] visakkiyena [Vis” akkije:n ” a] 1 416
viharantena [ViHaran ””te:n ” a] 2
2 182, 374 visagataṁ [Vis”agat”aN̊] 1 467
2400-2401
vibhajjenti [Vib aéée;nH ””ti] 7 746-748, visaññogāya [Vis”añño:ga:ja] 2 777 2
viharanto [ViHaran ””to:] 2 2403, 2409
754, 757-758, 760 visabhāge [Vis”abH a:ge:] 1 1936
viharantoti [ViHaran ””to:t”i] 1 2409
vimajjati [Vimaééat”i] 1 1921 visahāmi [Vis”aHa:mi] 3 57, 59, 61
viharası̄ti [ViHaras”i:t”i] 1 60
vimajjantaṁ [Vimaééan ””taN̊] 1 1921 visahāmı̄ti [Vis”aHa:mi:t”i] 1 97
viharāma [ViHara:ma] 1 2421
vimajjası̄ti [Vimaééas”i:t”i] 1 1921 visaṁ [Vis”aN̊] 5 402, 404, 412, 437, 468
vimajjāmı̄ti [Vimaééa:mi:t”i] 1 1921 visaṁyogāya [Vis”aN̊jo:ga:ja] 4 68 2 ,
viharitv< ā [ViHari-t”<Va:] 3 39 2 , 1419
vimatiṁ [Vimat”iN̊] 5 239-242, 249 70 2 viharissatha [ViHaris””sat”h a] 2 1420,
vimaṁsāti [VimaN̊s”a:t”i] 1 1405 visaṁvādeti [Vis”aN̊Va:d ” e:t”i] 4 1436
h
vimuccittha [Vimuccit””t a] 3 17 3 1406 - 1407 , 1409 2 viharissanti [ViHaris””san ””ti] 3
visākhaṁ [Vis”a:kh aN̊] 1 1804 2135-2137
vimucciṁsu [VimucciN̊s”u] 1 27
vimuttamiti [Vimut””tamit”i] 1 17 visākhā [Vis”a:kh a:] 7 1804 4 , 1829 3 vihariṁsu [ViHariN̊s”u] 1 1421
visākhāya [Vis”a:kh a:ja] 2 1804, 1829 vihareyyaṁ [ViHare;jjaN̊] 1 52
vimuttasm < iṁ [Vimut””ta-s”< miN̊] 1 17
H a:pe;kkh o:] vihareyyāma [ViHare;jja:ma] 1 82
visuddhāpekkho [Vis ”ud” d

vimokkhassa [Vimo;kkh as””sa] 3 617, 2 551, 555 vihārakārakena [ViHa:raka:rake:n ” a]
636, 660 2 1521, 1525
visuddhāpekkhoti
vimokkhaṁ [Vimo;kkh aN̊] 27 617 3 , [Vis”ud ”d”H a:pe;kkh o:t”i] 1 567 vihārakārasikkhāpada
636 3 , 650 3 , 660 3 , 674 3 , 679 3 , 688 [ViHa:raka:ras”ikkh a:pad
visuddhena [Vis”ud ”d” H e:n” a] 2 16 2 ” a] 1 (1.2.7)
3 , 689 3 , 695 3
visena [Vis ”e:n” a] 2 436 2 vihārakārasikkhāpadaṁ
vimokkho [Vimo;kkh o:] 8 558, 574, [ViHa:raka:ras”ikkh a:pad ” aN̊] 1 1555
vissajjitasaññı̄ [Vis””saééit”as”aññi:] 7
576 3 , 617, 636, 660
1878 , 1917 , 1937 , 2268 , 2318 , 2396 , 2417 vihāracārikaṁ [ViHa:raca:rikaN̊] 3
vimokkhoti [Vimo;kkh o:t”i] 1 576 2109, 2252, 2311
vissajjetabbaṁ [Vis””saéée:t”abbaN̊] 1
vimocayaṁ [Vimo:cajaN̊] 1 387 1935 vihāracı̄varaṁ [ViHa:raci:VaraN̊] 2
viya [Vija] 8 382, 1220, 1754 3 , vissajjetabbo [Vis””saéée:t”abbo:] 1 1983 2
1974-1976 vihāratthaṁ [ViHa:ratth aN̊] 3 230,
2289
viyyati [Vijjat”i] 4 2363, 2367, 2375, vissajjeti [Vis””saéée:t”i] 9 1880, 1919, 240 2 ˙ ˙
2378
1939, 2270, 2289, 2311, 2321, 2398, 2419

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(393)

vihāraparibhogaṁ vı̄maṁsatthāyāti [Vi:maN̊s”at””th a:ja:t”i] vethanaṁ [Ve:th an


” aN̊] 4 231, 233, 305,
[ViHa:raparibH o:gaN̊] 1 367 1 805 ˙
374
vihārapālo [ViHa:rapa:l”o:] 1 1957 vı̄maṁsathāti [Vi:maN̊s”at”h a:t”i] 4 veniggāhaṁ [Ve:nigga:HaN̊] 1 998
vihārapekkhakā [ViHa:rape;kkh aka:] 1398-1401 ˙ iñca [Ve:niñca] 1 1007
ven
1 993 vı̄maṁsanti [Vi:maN̊s”an ””ti] 2 ˙ ı̄ [Ve:ni:] 1 1006
ven
vihārapekkhikāyo 1398-1399 ˙
vettena [Ve;t””te:n
” a] 1 221
[ViHa:rape;kkh ika:jo:] 2 181, 1133 vı̄maṁsāti [Vi:maN̊s”a:t”i] 5 1402-1404, vedanaṁ [Ve:d ” aN̊] 10 430-434, 437,
” an
vihāravatthu [ViHa:raVat””th u] 4 242, 1412-1413 444-446, 798
545, 1525, 1528 vı̄maṁsādhippāyo vedanā [Ve:d ” an” a:] 9 435 4 , 436, 438,
vihāravatthuolokanaṁ ” H ippa:jo:] 2 468 2
[Vi:maN̊s”a:d 441-443
[ViHa:raVat””th u-o:l”o:kan” aN̊] 3 1521-1523 vı̄maṁsāpeti [Vi:maN̊s”a:pe:t”i] 1 1405 vedanāttassa [Ve:d ” a;ttas””sa] 7 102,
” an
vihāravatthudesanaṁ vı̄maṁsāpetv < ā [Vi:maN̊s”a:pe:-t”<Va:] 138, 280˙,˙ 704, 941, 1110, 1702
[ViHa:raVat””th ud
”e:s”an” aN̊] 3 1525-1527 3 1400-1401, 1404 vedanāttānaṁ [Ve:d ” an
” a;tta:n” aN̊] 1
vihāravatthussa [ViHa:raVat””th us””sa] 1727 ˙˙
1 1527
vı̄maṁsitv< ā [Vi:maN̊s”i-t”<Va:] 1 1405
vedanātto [Ve:d ” an ” a;tto:] 1 102
vihāravatthuṁ [ViHa:raVat””th uN̊] 14 vı̄riyaṁ [Vi:rijaN̊] 1 14 vedanāya ˙ ˙ [Ve:d ” an” a:ja] 1 706
469-470, 1512 2 , 1521 3 , 1522, 1523 2 , vı̄riyārambhassa [Vi:rija:rambH as””sa]
vedallaṁ [Ve:d ” al”l”aN̊] 2 26, 28
1524, 1526-1527, 1536 5 71, 209, 1673-1675
H vediyāmi [Ve:d ” ija:mi] 1 173
vihārassa [ViHa:ras””sa] 3 362, 471-472 vı̄riyārambhāya [Vi:rija:ramb a:ja]
3 1673-1675
vediyi [Ve:d ” iji] 2 173 2
vihāraṁ [ViHa:raN̊] 54 240, 301-303,
venayiko [Ve:n ” ajiko:] 3 10 3
306, 380, 479-480, 702, 994 2 , 995 2 , 1133 vı̄satigano [Vi:s ”at”igano:] 2 1796 2
2 , 1512, 1515 2 , 1521-1523, 1525-1527, vı̄sampi ˙ [Vi:s”ampi] 2 15, 381 vepurisikāsi [Ve:puris”ika:s”i] 1 1154
1538 4 , 1539 4 , 1540 2 , 1541 2 , 1542 2 , vı̄se [Vi:s”e:] 1 1935 vepullamahattaṁ
1543 2 , 1544 2 , 1545 2 , 1546 2 , 1547 2 , vuccati [Vuccat
[Ve:pul”l”amaHat””taN̊] 2 31 2
”i] 47 86, 89, 105-107,
1548 2 , 1549 2 , 1570, 1627 212, 227-229, 251, 413-415, 571-573, 784,
vebhārapasse [Ve:bH a:rapas””se:] 1
1563
vihārā [ViHa:ra:] 2 321, 2311 786 2 , 1004, 1021, 1141, 1144, 1202, 1250,
vihāre [ViHa:re:] 16 240, 321, 693-698, 1271-1272, 1461, 1516, 1533, 1537, 1587, vematikā [Ve:mat”ika:] 2 1722, 1725
722 2 , 1914 6 1661, 1695, 1720, 1744, 1787 2 , 1852, vematiko [Ve:mat”iko:] 80 1023, 1028,
2124, 2147, 2166, 2209, 2227, 2283, 2391, 1033, 1035, 1038, 1041, 1043, 1045, 1047,
vihārena [ViHa:re:n ” a] 1 380
2405 1052, 1054, 1056, 1058, 1060, 1204,
vihāro [ViHa:ro:] 22 75, 384 2 , 385,
vuccamānā [Vuccama:n ” a:] 1 1706 1206-1207, 1600 3 , 1606 3 , 1697, 1700,
389, 545, 701, 705, 993, 1133, 1516-1517,
1746, 1749, 1789, 1792, 1878-1879,
1533-1534, 1544-1545, 1548-1549, 1799, vuccamāno [Vuccama:n ” o:] 23 249,
1917-1918, 1937-1938, 1953 2 , 1970-1971,
1898, 1914 2 565, 1584, 1657, 1679, 1729, 1730 2 , 1731
1994-1995, 2011-2012, 2037-2038,
vihāsiṁ [ViHa:s”iN̊] 5 14 5 2 , 1736, 1739-1741, 1765 2 , 1776, 1804,
2066-2067, 2092-2093, 2185-2186, 2200 2 ,
1829, 2073-2074, 2075 2
vihethayitthāti [ViHe:th ajit””th a:t”i] 1 2218-2219, 2234 2 , 2235, 2246-2247,
59 ˙ vutthavassānaṁ [Vutth aVas””sa:n ” aN̊]
2268-2269, 2318, 2320, 2330-2333,
1 ˙ 2404
˙
vihethissanti [ViHe:th is””san ””ti] 1 1956 2346-2347, 2358-2359, 2381-2382,
˙ h
vihethı̄yamāne [ViHe:th i:jama:n ” e:] 1
vutthahitv
˙˙ < ā [Vutt aHi-t”<Va:] 1 1956 2396-2397, 2417-2418, 2431 2
1569 ˙ h
vutthātuṁ [Vutt a:t”uN̊] 2 152-153 veyyākaranaṁ [Ve;jja:karanaN̊] 2 26,
vihethentı̄ti [ViHe:th e;n ””ti:t”i] 1 1512 ˙˙ ˙
vutthāsi [Vutth a:s”i] 2 51, 179 28
˙
vı̄tarāgā [Vi:t”ara:ga:] 1 380 ˙˙ veyyāvaccakaraṁ [Ve;jja:VaccakaraN̊]
vutthito [Vutth it”o:] 3 24, 382, 1557
vı̄taṁ [Vi:t”aN̊] 2 2364 2 ˙ ˙dhapabbajitābhisanno 5 2070, 2076 2 , 2087 2
vud
vı̄tikkamo [Vi:t”ikkamo:] 2 399, 782 ˙˙ veyyāvaccakaro [Ve;jja:Vaccakaro:]
[VuddH apabbaéit”a:bH is”an ”n ” o:] 1 451
vı̄tināmayamāno 4 2076 2 , 2086-2087
vuddhapabbajito [VuddH apabbaéit”o:]
[Vi:t”in” a:majama:n ” o:] 1 226 veyyāvaccakaroti
2 ˙ 144
˙ , 188
vı̄tināmeyya [Vi:t”in ” a:me;jja] 1 217 [Ve;jja:Vaccakaro:t”i] 6 2070 2 , 2076 2 ,
vuddhānaṁ [VuddH a:n ” aN̊] 13 1445, 2086 2
vı̄tivatte [Vi:t”iVat””te:] 3 563, 1582, ˙ ˙, 1521, 1525, 1873, 1875, 1887, 2141,
1449
1655 veyyāvaccampi [Ve;jja:Vaccampi] 1
2213, 2229, 2263, 2265, 2284
2073
vı̄tisāretv< ā [Vi:t”is”a:re:-t”<Va:] 1 3 vuddhe [VuddH e:] 2 3 2
veyyāvaccaṁ [Ve;jja:VaccaN̊] 2
˙˙
vuttavādino [Vut””taVa:d
” in
” o:] 1 287
vı̄tepi [Vi:t”e:pi] 2 2350 2 1556-1557
vı̄maṁsati [Vi:maN̊s”at”i] 73 1273-1274, vuttā [Vut””ta:] 1 1133 verañjabhānavāro
1276-1277, 1279-1281, 1283-1284, 1288, vutte [Vut””te:] 14 18, 43, 47, 49, 57, ˙
[Ve:rañéabH a:naVa:ro:] 1 40
1290-1291, 1293-1294, 1296-1298, 995, 1237 3 , 1569, 1673, 1704, 2070 2
verañjassa [Ve:rañéas””sa] 2 36, 38
1300-1301, 1305, 1307-1308, 1310-1311, vutto [Vut””to:] 13 332 2 , 333 2 , 334 4 ,
1313, 1315, 1319, 1321-1322, 1324-1325,
verañjaṁ [Ve:rañéaN̊] 6 19 2 , 35, 36
371 2 , 2239, 2364 2
2 , 38
1327, 1329, 1333, 1335-1337, 1339, vutthavassā [Vut””th aVas””sa:] 1 2400
1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355, verañjā [Ve:rañéa:] 2 19, 22
vusitaṁ [Vus”it”aN̊] 1 17
1357-1358, 1360, 1362, 1364, 1368, verañjāyaṁ [Ve:rañéa:jaN̊] 4 2 2 , 18,
vūpasamā [Vu:pas”ama:] 1 14
1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378, 1382, 39
vūpasameti [Vu:pas”ame:t”i] 4 384 3 , verañjo [Ve:rañéo:] 8 2, 3 2 , 18 2 ,
1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395, 1397 8 ,
385
1402-1403 36-38
h vūpasametı̄ti [Vu:pas”ame:t”i:t”i] 1 389 vesālikā [Ve:s”a:l”ika:] 2 82, 146
vı̄maṁsatthañca [Vi:maN̊s”at””t añca]
22 822, 825, 827, 829, 831, 833, 835, 837,
vūpasamo [Vu:pas”amo:] 8 68, 70, vesālikānaṁ [Ve:s”a:l”ika:n
” aN̊] 1 82
77-78, 777, 997, 1134, 1185
839, 840 8 , 841, 847 2 , 851, 892 vesāliyaṁ [Ve:s”a:l”ijaN̊] 18 39, 43,
vı̄maṁsatthāya [Vi:maN̊s”at””th a:ja] 2 vūl˙< haṁ [Vu:-lH <aN̊] 1 1992 52-53, 75 2 , 178-181, 185-187, 371, 376,
787, 817 ve [Ve:] 1 282 534, 1862, 2109
vejjikāya [Ve;ééika:ja] 1 1769 vesāliyā [Ve:s”a:l”ija:] 3 41, 143, 291

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(394) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

vesāliṁ [Ve:s”a:l”iN̊] 5 41, 53, 75, 382 2 sakadāgāmiphalassa saggatthañca [s”aggat””th añca] 20 822,
vesālı̄ [Ve:s”a:l”i:] 6 39 2 , 53 2 , 539 2 ” a:ga:miph al”as””sa] 1 581
[s”akad 825, 827, 829, 831, 833, 835 3 , 836 6 ,
vesiyā [Ve:s”ija:] 4 144, 186, 1236, 1238 sakadāgāmiphalaṁ 838, 840-841, 851, 892

vesiṁ [Ve:s”iN̊] 4 1237-1238, 1239 2 ” a:ga:miph al”aN̊] 3 625, 679, 695


[s”akad saggatthāya [s”aggat””th a:ja] 2 787, 817
vesı̄ [Ve:s”i:] 1 1239 sakadāgāmı̄ [s”akad ” a:ga:mi:] 1 537 saggatthāyāti [s”aggat””th a:ja:t”i] 1 803
vessakulaṁ [Ve;s””sakul”aN̊] 1 1768 sakapitu [s”akapit”u] 3 53, 55, 57 saggaṁ [s”aggaN̊] 12 16, 393-394, 411,
sakasaññissāti [s”akas”aññis””sa:t”i] 3 430-434, 445-446, 803
vessabhunā [Ve;s””sabH un ” a:] 1 27
vessabhussa [Ve;s””sabH us””sa] 3 25-27 308, 323-324 saṅkaddhitv ā [s”aNkaddH i-t”Va:] 6
sakasaññı̄ [s”akas”aññi:] 5 274-276, ˙˙ < <
vessabhū [Ve;s””sabH u:] 2 26-27 171, 191 2 , 193, 765 2
308, 323 saṅkamaṁ [s”aNkamaN̊] 1 1123
vessaṁ [Ve;s””saN̊] 1 1195
sakaṁ [s”akaN̊] 6 55, 1435, 2076 2 , 2090 saṅkamo [s”aNkamo:] 1 1112
vessı̄ [Ve;s””si:] 1 1194
2
vesso [Ve;s””so:] 1 1642 saṅkassaṁ [s”aNkas””saN̊] 1 39
sakāya [s”aka:ja] 2 2161-2162 saṅkāmeti [s”aNka:me:t”i] 15 236,
vehāsagataṁ [Ve:Ha:s”agat”aN̊] 1 234
sakiṁ [s”akiN̊] 7 1948 2 , 1949, 2135, 241-242, 248 2 , 251 2 , 253 2 , 254 4 , 255
vehāsatthaṁ [Ve:Ha:s”atth aN̊] 9 230,
2169 2 , 2345
234 2 , ˙239
˙ -244 2
sakunasaṅghassa [s”akunas”aNgH as””sa]
vehāsaṁ [Ve:Ha:s”aN̊] 17 744, 746-754, ˙ 4
4 1430
< ā [s”aNka:me:-t”<Va:]
saṅkāmetv 2 307,
757-762, 1956 318
sakunasaṅgho [s”akunas”aNgH o:] 1
saṅkāmessāmi [s”aNka:me;s””sa:mi]
velu [Ve:lu] 1 545 1
1431 ˙
vel˙umpi [Ve:lumpi] 1 1438 22
sakunā [s”akuna:] 4 1430 2 , 1431 2
vel˙uyā [Ve:luja:] 1 1769 saṅketakammaṁ [s”aNke:t”akammaN̊]
sake ˙[s”ake:] 2 37, 192
vel˙uvanaṁ [Ve:luVan ” aN̊] 1 1564 4 230, 259, 416, 447
sakena [s”ake:n ” a] 4 378 2 , 382 2
vel˙uvane [Ve:luVan ” e:] 10 742, 1417, saṅketaṁ [s”aNke:t”aN̊] 6 217, 226, 259
˙ , 1626, 1673, 1704, 1956 2 , 2203, 2350 sakkato [s”akkat”o:] 2 542 2 2 , 447 2
1556
sakkā [s”akka:] 20 60, 62, 731-732, 995, saṅketena [s”aNke:t”e:n” a] 4 259 2 , 447
veluṁ [Ve:luN̊] 2 1417, 1436
1454, 1456, 1530, 1532, 1569, 1673, 1811
vo˙ [Vo:] 5 541, 546, 2076, 2090, 2159
2
2 , 1813, 1833-1834, 1840 2 , 2363 2 saṅkhalikabandhanena
voropeti [Vo:ro:pe:t”i] 13 419-427, 447 sakkesu [s”akke:s”u] 2 2189, 2273 [s”aNkh al”ikaban ”H an
”d ” e:n
” a] 1 222
2 , 448 2
sakkoti [s”akko:t”i] 8 1888-1889, saṅkhalikhitaṁ [s”aNkh al”ikh it”aN̊] 5
voropetunti [Vo:ro:pe:t”un ””ti] 1 425 2142-2143, 2273 2 , 2278 2 41-45
voropetūti [Vo:ro:pe:t”u:t”i] 2 423-424 sakkomi [s”akko:mi] 6 267, 425, 1887 saṅkhasevālapanakaṁ
voropetv < ā [Vo:ro:pe:-t”<Va:] 2 378, 414 2 , 2140-2141 ˙
[s”aNkh as”e:Va:l”apanakaN̊] 1 1729
voropenti [Vo:ro:pe;n ””ti] 6 378 2 , 382 sakkosi [s”akko:s”i] 2 267, 425 saṅganikāya [s”aNganika:ja] 1 71
2 , 390 2 sakkharadhotapānı̄ saṅgan˙ hāti [s”aNga-nHa:t”i] 1 545
voropeyya [Vo:ro:pe;jja] 2 391, 397 [s”akkh arad
˙
”H o:t”apa:ni:] 1 1426 ˙< <
voropeyyāti [Vo:ro:pe;jja:t”i] 1 401 sakkhaliyo [s”akkh al”ijo:] 1 315 saṅgamituṁ [s”aNgamit”uN̊] 2 152-153
voropesi [Vo:ro:pe:s”i] 20 381 11 , 382 sakkhissasi [s”akkh is””sas”i] 4 68, 70, saṅgamma [s”aNgamma] 1 1433
2 , 511, 518 4 , 529-530 77-78 saṅgāme [s”aNga:me:] 2 765 2
voropesinti [Vo:ro:pe:s”in ””ti] 1 379 sakkhiṁ [s”akkh iN̊] 2 745, 763 saṅgāmento [s”aNga:me;n ””to:] 1 765
voropesuṁ [Vo:ro:pe:s”uN̊] 9 512, 513 sakyakulā [s”a-kjakul”a:] 1 2 saṅgāyissantı̄ti [s”aNga:jis””san ””ti:t”i] 1
< < 1562
2 , 514, 515 2 , 516, 517 2
sakyaputtassa [s”a-kjaput””tas””sa] 11 saṅghāti [s”aNgH a:ti] 5 2238 3 , 2239 2
voropessanti [Vo:ro:pe;s””san ””ti] 2 390 < <
2 saṅghāt˙ ipallatthikāya
2070 2 , 2071 3 , 2072, 2203 2 , 2205, 2362,
2364 ˙
voropehi [Vo:ro:pe:Hi] 4 378, 382, 390 [s”aNgH a:tipal”l”at””th ika:ja] 1 1568
sakyaputtaṁ [s”a-kjaput””taN̊] 21 1974
2 < < saṅghātipi [s”aNgH a:tipi] 2 761-762
2 , 1979, 2015, 2018, 2041, 2044, 2070 3 , ˙
voropehı̄ti [Vo:ro:pe:Hi:t”i] 13 419-422, saṅghātiyā [s”aNgH a:tija:] 1 1895
2075, 2204 2 , 2206, 2238-2239, 2241, 2337, ˙
425 2 , 426-428, 447-448, 529-530 saṅghātiṁ [s”aNgH a:tiN̊] 5 1753, 1757,
2362, 2364, 2366
voharati [Vo:Harat”i] 3 1704, 1706, 1711 2238 2 ,˙ 2411
sakyaputtiyā [s”a-kjaput””tija:] 32
voharissāma [Vo:Haris””sa:ma] 1 1626 < < saṅghātaṁ [s”aNgH a:t”aN̊] 1 2098
197, 202, 394 2 , 994, 995 2 , 1182-1183,
vohāraṁ [Vo:Ha:raN̊] 2 2210, 2228 sacı̄varabhattaṁ [s”aci:VarabH at””taN̊]
1512 2 , 1676, 1977, 1999 2 , 2016, 2042,
2 2421 2
2073, 2098, 2109, 2135 2 , 2205, 2222, 2252
2 , 2273, 2276, 2278, 2311, 2350, 2364 sacı̄varabhikkhā [s”aci:VarabH ikkh a:]
[s] s sakyaputtiyānaṁ [s”a-kjaput””tija:n ” aN̊] 1 2421
< < sace [s”ace:] 65 50 3 , 54 2 , 57, 59, 194,
1 1237
saı̄tikā [s”a-i:t”ika:] 2 1569 2 196, 393, 502-504, 995, 1220 2 , 1223,
sauddesaṁ [s”a-ud ”d
”e:s”aN̊] 1 15 sakyaputtena [s”a-kjaput””te:n ” a] 4 1239, 1445, 1449 2 , 1521, 1525 2 , 1569,
< <
1974, 1977, 2072, 2336
saupaddavā [s”a-upad ”d”aVa:] 2 1569 1570 2 , 1627 2 , 1689 2 , 1714 2 , 1738 2 ,
2
sakyaputto [s”a-kjaput””to:] 38 2, 1974 1780 2 , 1956-1957, 1974-1976, 1983, 2009,
< <
saupādānāya [s”a-upa:d ” a:n
” a:ja] 6 68 3 , 1975-1976, 1978, 2015-2017, 2041-2043, 2016, 2042, 2088 2 , 2160 4 , 2213 4 , 2217,
2 , 70 2 , 777 2 2070 4 , 2071 2 , 2072, 2074, 2203, 2204 2 , 2229 4 , 2233, 2284, 2288-2289
2205, 2238 2 , 2239-2240, 2336 3 , saccavādino [s”accaVa:d ” o:] 6 197,
” in
sakatampi [s”akatampi] 1 1438
2362-2363, 2364 3 , 2365
sakat˙ aṁ [s”akataN̊] 3 237, 1417, 1436 202, 394 2 , 995, 1182
sakhilā [s”akh il”a:] 1 1754
sakat˙ ena [s”akate:n ” a] 4 1454, 1456, saccaṁ [s”accaN̊] 123 36, 54, 69 2 , 77,
˙
1530, 1532
sagottā [s”ago;t””ta:] 1 1259 78 2 , 199, 201, 204 2 , 208, 209 2 , 390 2 ,

sakatehi [s”akate:Hi] 2 57, 197 saggakathaṁ [s”aggakat”h aN̊] 3 444, 394, 396 2 , 745, 763-767, 777 2 , 997 2 ,
˙ 521-522 1134 2 , 1185 2 , 1233 2 , 1241 2 , 1420 2 ,
sakadāgāmiphalañca
saggañca [s”aggañca] 1 455 1514 2 , 1572 2 , 1629 2 , 1678 2 , 1705 2 ,
[s”akad” a:ga:miph al”añca] 6 644, 650,
1730 2 , 1757 2 , 1764 2 , 1805 2 , 1830 2 ,
668, 674, 688-689

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(395)

1863 2 , 1884 2 , 1923 2 , 1943 2 , 1958 2 , saññāpessāmāti [s”añña:pe;s””sa:ma:t”i] sattāhātikkantaṁ


1979 2 , 2001 2 , 2016, 2018 2 , 2042, 2044 1 1673 [s”at””ta:Ha:t”ikkan
””taN̊] 1 2317
2 , 2075 2 , 2100 2 , 2111 2 , 2122 2 , 2137 saññogāya [s”añño:ga:ja] 2 777 2 sattāhātikkante [s”at””ta:Ha:t”ikkan
””te:]
2 , 2163, 2177 2 , 2191 2 , 2206 2 , 2224 2 , satthimatte [s”atth imat””te:] 2 53 2 3 2318 3
2239, 2241 2 , 2254 2 , 2275 2 , 2280 2 , ˙˙ sattāhānatikkante
satthimpi [s”atth impi] 2 381-382
2313 2 , 2324 2 , 2337 2 , 2352 2 , 2366 2 , ˙˙ [s”at””ta:Ha:n
” at”ikkan
””te:] 3 2320 3
2388 2 , 2402 2 , 2422 2
santhapesi [s”anth ape:s”i] 1 371
˙˙ sattāhuppanne [s”at””ta:Huppan ”n
” e:] 1
saccāhaṁ [s”acca:HaN̊] 9 1819-1822, santhaheyyāti [s”anth aHe;jja:t”i] 3 1935
˙ ˙, 1755-1756
382
1846-1849, 2364 satti [s”at””ti] 1 708
h
sacchākaṁsu [s”acc a:kaN̊s”u] 1 64 san haṁ [s”a-nH < aN̊] 6 2031, 2033, 2036,
˙< sattiyo [s”at””tijo:] 1 750
sacchikatanti [s”acc ikat”anh ””ti] 7 2058 , 2060 , 2065
sattilomaṁ [s”at””til”o:maN̊] 1 750
693-695, 698, 700-702 sanhā [s”a-nH < a:] 1 1754
˙< sattiṁ [s”at””tiN̊] 2 402, 437
sacchikatasaññino satapadı̄ [s”at”apad ” i:] 1 255 satte [s”at””te:] 4 16 4
[s”acch ikat”as”aññin” o:] 3 553 3
satapadı̄na ṁ [s
” at
”apad ” aN̊] 3 1453,
” i:n satto [s”at””to:] 16 744, 745 2 , 746-756,
sacchikataṁ [s”acch ikat”aN̊] 26 1455, 1529 760, 762
610-614, 616, 625, 633-635, 644-646,
sati [s”at”i] 1 14 satthahārakaṁ [s”at””th aHa:rakaN̊] 3
648-652, 656-659, 668, 1556 2 , 1557
h satipatthānā [s”at”ipatth a:n ” a:] 1 580 391, 397, 402
sacchikatā [s”acc ikat”a:] 12 619-621, ˙˙
satipatthāne [s”at”ipatth a:n ” e:] 9 621, satthaṁ [s”at””th aN̊] 5 402, 404, 412,
623, 638-640, 642, 662-664, 666
640, 650˙ ˙, 664, 674, 679, 688-689, 695 436-437
sacchikatāni [s”acch ikat”a:n ” i] 3 622,
satimā [s”at”ima:] 1 14 satthā [s”at””th a:] 7 2, 29 2 , 30-33
641, 665
satiyā [s”at”ija:] 3 1924, 1934, 2332 satthuvanno [s”at””th uVanno:] 2 2209,
sacchikato [s”acch ikat”o:] 9 617-618, ˙˙
satiyāpi [s”at”ija:pi] 2 1924, 1935 2228
624, 636-637, 643, 660-661, 667
h ika-t satiṁ [s”at”iN̊] 2 385, 2308 satthe [s”at””th e:] 2 1910 2
sacchikatv < ā [s
” acc ”V a:] 1 2
< satena [s”at”e:n ” a] 4 542 4 satthena [s”at””th e:n ” a] 2 337, 436
sacchikiriyā [s”acch ikirija:] 4 581 4 sattho [s”at””th o:] 4 212, 1898, 1910 2
H
sato [s”at”o:] 2 14, 385
sajotibhūtaṁ [s”aéo:t”ib u:t”aN̊] 2 sadasaṁ [s”ad ” as”aN̊] 1 2166
satova [s”at”o:Va] 1 385
761-762 sadevakaṁ [s”ad ” e:VakaN̊] 1 2
H satta [s”at””ta] 19 286 3 , 289 2 , 290, 580,
sajotibhūtā [s”aéo:t”ib u:t”a:] 2 sadevake [s”ad ” e:Vake:] 2 4, 546
623 2 , 642 2 , 650, 666 2 , 674, 679,
761-762
688-689, 695 sadevamanussaṁ [s”ad ” e:Vaman” us””saN̊]
H
sajotibhūtāya [s”aéo:t”ib u:t”a:ja] 2 70,
sattakkhattuṁ [s”at””takkh at””tuN̊] 2 1 2
78
1421 2 sadevamanussāya
sajotibhūto [s”aéo:t”ibH u:t”o:] 4 761 2 , [s”ad” e:Vaman” us””sa:ja] 2 4, 546
sattantarā [s”at””tan ””tara:] 1 1437
762 2
sattantarāti [s”at””tan ””tara:t”i] 1 1444 saddabhogā [s”ad ”d” abH o:ga:] 1 6
sajjası̄ti [s”aééas”i:t”i] 1 1957 saddamanussāvesi
sattannañca [s”at””tan ”n”añca] 2 642, 666
sajjitā [s”aééit”a:] 1 1231 [s”ad”d”aman” us””sa:Ve:s”i] 2 1431 2
sattannaṁ [s”at””tan ”n”aN̊] 1 623
sajjito [s”aééit”o:] 1 1231 saddamanussāvesuṁ
sattapanniguhāyaṁ
sajjeyya [s”aéée;jja] 1 1957 ˙˙ [s”ad”d”aman” us””sa:Ve:s”uN̊] 3 63 3
[s”at””tapanniguHa:jaN̊] 1 1563
sañcarittañca [s”añcarit””tañca] 1 1411 saddamanussāvehi
sattapi [s”at””tapi] 1 46
sañcarittasikkhāpada [s”ad”d”aman” us””sa:Ve:Hi] 2 1430 2
sattabbhantarā [s”at””tabbH an ””tara:] 2
[s”añcarit””tas”ikkh a:pad” a] 1 (1.2.5) saddarasā [s”ad ”d”aras”a:] 1 5
1910, 1916
sañcarittasikkhāpadaṁ saddaheyyuṁ [s”ad ”d” aHe;jjuN̊] 4 745
sattamaṁ [s”at””tamaN̊] 5 923, 1555,
[s”añcarit””tas”ikkh a:pad” aN̊] 1 1416 2 , 763 2
2014, 2202, 2384
sañcarittaṁ [s”añcarit””taN̊] 12 1232, saddaṁ [s”ad ”d”aN̊] 5 63, 440 2 , 766 2
sattamā [s”at””tama:] 8 1946, 1965,
1233 2 , 1234, 1239-1240, 1241 2 , 1242, saddūpahāro [s”ad ”d”u:paHa:ro:] 2
1986, 2004, 2021, 2048, 2194, 2369
1244, 1415, 1799 416, 440
sattamāse [s”at””tama:s”e:] 1 1927
sañcālesi [s”añca:l”e:s”i] 3 1123, saddena [s”ad ”d” e:n
” a] 2 1430 2
sattamūlakampi [s”at””tamu:l”akampi]
1125-1126
2 849, 884 saddo [s”ad ”o:] 2 63, 193
”d
sañcicca [s”añcicca] 5 391, 397, 414, saddhammatthitiyā
sattame [s”at””tame:] 1 2416
1562-1563 ˙˙
sattarasavaggiyaṁ [s”ad”d”H ammatth it”ija:] 1 71
sañciccāti [s”añcicca:t”i] 1 399
[s”at””taras”aVaggijaN̊] 1 509 saddhā [s”ad ”d”H a:] 9 144, 184, 1168,
sañcissantipi [s”añcis””san ””tipi] 1 1757 1676, 1755-1757, 1772, 2392
sattarasavaggiyā [s”at””taras”aVaggija:]
sañcetanikā [s”añce:t”an ” ika:] 1 780 saddhādeyyaṁ [s”ad ”d”H a:d
” e;jjaN̊] 1
1 510
sañcetanikāti [s”añce:t”an ” ika:t”i] 1 782
sattarase [s”at””taras”e:] 1 1935 776
sañcopanā [s”añco:pan ” a:] 1 1010 saddhāsi [s”ad
”d”H a:s”i] 2 1176-1177
sattavassena [s”at””taVas””se:n” a] 3 1556
sañjānanto [s”añéa:n ””to:] 2 399, 782
” an 2 , 1557 saddhinti [s”ad”d”H in
””ti] 3 1003, 1809,
saññatto [s”aññat””to:] 3 2070, 2076, sattavı̄se [s”at””taVi:s”e:] 1 1935 1838
2087 saddhivihārikavevacanāni
sattahākārehi [s”at””taHa:ka:re:Hi] 23
saññācikā [s”añña:cika:] 2 1438, 1457 589, 594, 599, 604, 609, 614, 616, 631, 646, [s”ad
”d”H iViHa:rikaVe:Vacan
” a:n
” i] 1 101
saññācikāya [s”añña:cika:ja] 7 1437, 652, 670, 674, 679, 683, 686, 688, 691, 694, saddhivihārikaṁ [s”ad ”H iViHa:rikaN̊]
”d
1445-1447, 1449-1451 697-698, 700-702 4 92, 99, 1649, 2336
saññācikāyo [s”añña:cika:jo:] 2 1417, sattā [s”at””ta:] 3 16 2 , 22 saddhivihārikā [s”ad ”H iViHa:rika:] 1
”d
1420
sattānaṁ [s”at””ta:n
” aN̊] 1 16 716
saññānaṁ [s”añña:naN̊] 1 2393 sattāhaparamatā saddhivihārikāti [s”ad
”d”H iViHa:rika:t”i]
˙
saññāpetv< ā [s”añña:pe:-t”<Va:] 3 2070, [s”at””ta:Haparamat”a:] 1 2316 1 1757
2076, 2087 sattāhaparamaṁ [s”at””ta:HaparamaN̊] saddhivihāriko [s”ad
”d”H iViHa:riko:] 4
saññāpesi [s”añña:pe:s”i] 1 1675 2 2314, 2316 374, 1649 2 , 2160

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(396) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

saddhiṁ [s”ad ”d”H iN̊] 77 2 2 , 3, 18, 36, ””th arit”abbaN̊]


santharitabbaṁ [s”an 2 saparidandaṁ [s”aparid ” andaN̊] 9
38, 41, 107, 194, 229, 335-337, 415, 540, 2170 2 1274, 1291˙, ˙1321-1322, 1324-1325, 1327,
573, 765, 769, 994, 996, 997 2 , 998, 1133, santharitv< ā [s”an ””th ari-t”Va:] 5 2103, 1329, 1333
1224 2 , 1226 2 , 1588-1590, 1600-1601, < saparidandā [s”aparid ” anda:] 7 1251,
2115, 2125, 2148, 2167
1606, 1641, 1651, 1662, 1665, 1670, 1753,
sandati [s”an ”d” at”i] 5 764 5 1262, 1384˙-˙1385, 1387, 1389, 1391
1756-1758, 1803, 1804 3 , 1805 2 , 1806,
sandamānikā [s”an ”d ”ama:n ” ika:] 1 237 saparidandācakkaṁ
1821-1824, 1829 5 , 1830 2 , 1831, 1846 2 , [s”aparid ˙˙
” anda:cakkaN̊] 2 1334, 1396
sandassitā [s”an ”d”as””sit”a:] 3 41, 1180,
1847, 1850-1851, 2159, 2163, 2240, 2241 2 , saparidandāya [s”aparid ” anda:ja] 5
2190
2336 5 ˙˙
sandassito [s”an ”d”as””sit”o:] 3 1566, 1974, 1357-1358, 1360, 1362, 1364
saddheyyavacasā [s”ad ”d”H e;jjaVacas”a:] sapariso [s”aparis”o:] 5 1674 2 , 1675,
2307
8 1806 2 , 1815, 1818, 1831 2 , 1842, 1845
sandassetv < ā [s”an ”d”as””se:-t”Va:] 2 36, 38 2159, 2162
saddho [s”ad ”d”H o:] 2 371 2 < saputtadāro [s”aput””tad ” a:ro:] 2
sadhanānaṁ [s”ad ” H an
” a:n
” aN̊] 1 406 sandassesi [s”an ”d” as””se:s”i] 5 1180, 1566, 1566-1567
santatiṁ [s”an ””tat”iN̊] 1 401 1974, 2190, 2307
sappatibhayaṁ [s”appatibH ajaN̊] 1
santappito [s”an ””tappit”o:] 2 1957 2 sanditthā [s”an ”d” itth a:] 2 191, 534 2408 ˙
˙˙
sandittho [s”an ”d” itth o:] 1 195 sappatibhayāni [s”appatibH aja:n
santappetv < ā [s”an ””tappe:-t”Va:] 1 38
< ˙˙
” i] 1
sandissāmı̄ti [s”an”d” is””sa:mi:t”i] 3 562, 2403 ˙
santappesuṁ [s”an ””tappe:s”uN̊] 1 59
568, 737 sappasondikapabbhāre
santamattānaṁ [s”an ””tamat””ta:n” aN̊] 1 ˙˙
sandhāya [s”an ”d ”H a:ja] 9 5-12, 201 [s”appas”o;ndikapabbH a:re:] 1 1563
547
sannicayaṁ [s”an ”n” icajaN̊] 2 2252 2 sappi [s”appi] 7 1565, 2213, 2229, 2311,
santaruttaraparamaṁ
[s”an
””tarut””taraparamaN̊] 2 2002, 2009 sannidhikārakaṁ [s”an ”n ”H ika:rakaN̊]
” id 2314, 2315 2
2 2314, 2316 sappikumbhiṁ [s”appikumbH iN̊] 1
santaruttarena [s”an ””tarut””tare:n
” a] 4
1883 2 , 1884 2
sannipatitabbaṁ [s”an ”n ” ipat”it”abbaN̊] 349
1 2284 sappinikāya [s”appin ” ika:ja] 1 766
santaṁ [s”an ””taN̊] 5 1958, 1979, 2018,
2044, 2366
sannipatito [s”an ”n”ipat”it”o:] 1 382 sappimpi [s”appimpi] 1 1565
santā [s”an ””ta:] 2 2045, 2063 sannipātāpetv < ā [s”an ”n” ipa:t”a:pe:-t”Va:] sappivannañca [s”appiVannañca] 24
<
santi [s”an ””ti] 1 201 15 69, 78, 204, 209, 390, 777, 997, 1134, 854, 857,˙ 861
˙ , 863, 865, 867, 869, 871, 873,
1185, 1233, 1420, 1570, 1627, 1757, 2191 875, 876 8 , 878, 880, 882 2 , 886, 892
santikāyapi [s”an ””tika:japi] 2 1753,
sappivannaṁ [s”appiVannaN̊] 19 783,
1757 sannipātetv < ā [s”an ”n”ipa:t”e:-t”Va:] 1
< 787, 805,˙ 819
˙ , 895, 898, 900-901, 904, 907,
santike [s”an ””tike:] 73 51, 82, 102 9 , 382
910, 913, 916, 919, 922, 925, 927, 930-931
111 5 , 112-133, 152-153, 743, 1184, 1185 sannipātehı̄ti [s”an ”n ” ipa:t”e:Hi:t”i] 1 382
2 , 1186, 1203-1209, 1220 2 , 1224-1225, sannisajjampi [s”an ”n” is”aééampi] 1 368 sappiṁ [s”appiN̊] 3 231, 334, 438
1227, 1236, 1238, 1244 2 , 1568, 1887, 1941 sapajāpatiko [s”apaéa:pat”iko:] 1 994 sappurisa [s”appuris”a] 4 379 4
3 , 2071 3 , 2140, 2308, 2385, 2392
sapattaṅgārokiri [s”apat””taNga:ro:kiri] sappurisehi [s”appuris”e:Hi] 1 21
santiketi [s”an ””tike:t”i] 1 1191 1 710 sabbakāyappatisaṁvedı̄
[s”abbaka:jappatis ˙ ”aN̊Ve:d
santutthassa [s”an ””tutth as””sa] 3 71, sapattiṁ [s”apat””tiN̊] 1 759 ” i:] 2 386 2
1673, ˙1675
˙ sabbattha [s
” abbat ””th a] 2 1510, 1554
sapattı̄ [s”apat””ti:] 1 454
””tutth a:] 2
santutthā [s”an 203, 1231
sapadānacāriko [s”apad ” a:n ” aca:riko:] sabbatthakaṁ [s”abbat””th akaN̊] 1 2308
˙˙
santutthiyā [s”an””tutth ija:] 2 1673, 1 51 sabbamattikāmayaṁ
1675 ˙ ˙ sapadānaṁ [s”apad ” a:n ” aN̊] 3 53, 2309 [s”abbamat””tika:majaN̊] 3 192-194
santo [s”an ””to:] 9 384 2 , 385, 389, 542 2 sabbamattikāmayā
2 , 543-545 saparikkamananti [s”abbamat””tika:maja:] 3 194-196
santhatabhānavāra [s”aparikkaman ” an””ti] 2 1449, 1525 sabbamūlakaṁ [s”abbamu:l”akaN̊] 6
˙ 675, 692, 850, 852, 885, 887
[s”an””th at”abH a:naVa:ra] 1 (1.1.1.3) saparikkamanaṁ [s”aparikkaman ” aN̊]
santhatabhānavāro 96 1437, 1445, 1449 2 , 1456 2 , 1462 2 , sabbamūlakaṁtı̄hākārehi
[s”an
˙
””th at”abH a:naVa:ro:] 1 139 1463 2 , 1464 2 , 1465 2 , 1466 2 , 1467 2 , [s”abbamu:l”akaN̊t”i:Ha:ka:re:Hi] 2 674,
1468 2 , 1469 2 , 1470 2 , 1471 2 , 1472 2 , 688
santhatasammuti [s”an ””th at”as”ammut”i]
1 2144 1473 2 , 1474 2 , 1475 2 , 1476 2 , 1477 2 , sabbampi [s ”abbampi] 1 615
santhatasammutiyā 1478 2 , 1479 2 , 1481, 1483, 1485, 1487, sabbaso [s”abbas”o:] 1 102
1492 2 , 1493 2 , 1494 2 , 1495 2 , 1496 2 , sabbasovannamayo
””th at”as”ammut”ija:]
[s”an 1 2143
˙˙
1497 2 , 1499 2 , 1500 2 , 1501 2 , 1502 2 , [s”abbas”o:Vannamajo:] 1 2310
santhatasammutiṁ
1503 2 , 1504-1505, 1515, 1521, 1525 2 , sabbassa [s”abbas””sa] 4 22, 502-504
””th at”as”ammut”iN̊] 6
[s”an 2141 2 , 2142 2 ,
1532 2 , 1538 2 , 1539 2 , 1540 2 , 1541 2 , sabbaṁ [s ”abbaN̊] 4 1396, 1556 2 , 1557
2143 2
1542 2 , 1543 2 , 1546 2 , 1547 2 , 1548 2 ,
santhatassa [s”an ””th at”as””sa] 32 120 2 , sabbe [s”abbe:] 10 382 2 , 1398 3 , 1399
1549 2
121 2 , 122 4 , 123 4 , 124 4 , 125 4 , 130 2 , 1400 2 , 1401
saparikkamanā [s”aparikkaman ” a:] sabbena [s”abbe:n ” a] 2 1445, 1521
2 , 131 2 , 132 4 , 133 4
36 1474-1479, 1480 2 , 1481, 1482 2 ,
santhataṁ [s”an ””th at”aN̊] 48 2098 2 , sabbeva [s”abbe:Va] 2 716-717
1483, 1484 2 , 1485, 1486 2 , 1487, 1488 3 ,
2099, 2100 2 , 2101, 2103-2104, 2109 2 , sabbesaṁ [s”abbe:s”aN̊] 8 258, 265, 323,
1489 3 , 1490 3 , 1491 3 , 1492-1497
2110, 2111 2 , 2112, 2115-2116, 2121 3 , 423, 1398-1401
saparikkamanāti [s”aparikkaman ” a:t”i]
2122 2 , 2123 2 , 2125, 2130 2 , 2135 3 , sabbeheva [s”abbe:He:Va] 3 2213,
3 1481, 1483, 1485
2136, 2137 2 , 2138 3 , 2140 2 , 2141-2143, 2229, 2284
2146 3 , 2148, 2152, 2154 2 , 2167
saparikkamano [s”aparikkaman ” o:]
10 1542-1543, 1544 3 , 1545 3 , 1546-1547
sabbo [s”abbo:] 5 22, 1445 2 , 1521 2
santhatā [s”an ””th at”a:] 1 2140 sabyañjanaṁ [s”a-bjañéan ” aN̊] 1 2
saparidandañca [s”aparid ” andañca] < <
santhatāni [s”an ””th at”a:n” i] 4 2135, 2163
19 1277, ˙1280
˙ , 1283, 1284 8 , 1288, 1294, sabrahmakaṁ [s”a-bra-HmakaN̊] 1 2
3 < < < <
1297, 1300, 1301 2 , 1305, 1339
santhatāya [s”an ””th at”a:ja] 8 120 2 , 121
sabr < ake [s”a-br
< ahm < a-Hm < ake:] 2 4,
546
2 , 130 2 , 131 2

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(397)

sabr< ahm
< acārivevacanāni samanubhāsitabbā samādapeyyāti [s”ama:d ” ape;jja:t”i] 2
[s”a-br ” ubH a:s”it”abba:]
[s”aman 5 1706, 1714 2 , 404, 412
< a-Hm
< aca:riVe:Vacan ” a:n
” i] 1 101
[s
” a-br 1719 2 samādapesi [s”ama:d ” ape:s”i] 5 1180,
sabr ahm
< < acāriṁ < < aca:riN̊]
a-Hm
samanubhāsitabbo 1566, 1974, 2190, 2307
2 92, 99
sabr ” ubH a:s”it”abbo:] 9 1679, 1689 2 , samādahaṁ [s”ama:d
[s”aman ” aHaN̊] 1 387
< ahm
< acārı̄hı̄ti 1731, 1738 2 , 1765, 1780-1781
[s”a-br samādāya [s”ama:d ” a:ja] 10 51, 1675,
< a-Hm
< aca:ri:Hi:t”i] 4 100 4 samanubhāsiyamānā 1679 2 , 1689 2 , 2161 2 , 2162-2163
sabhayā [s”abH aja:] 2 1569 2 ” ubH a:s”ijama:n
[s”aman ” a:] 1 1706 samādāyāti [s”ama:d ” a:ja:t”i] 1 1684
sabhāgānaṁ [s”abH a:ga:n ” aN̊] 1 1562 samanubhāsiyamāno samādiyiṁsu [s”ama:d ” ijiN̊s”u] 1 2163
sabhānissitaṁ [s”abH a:n ” is””sit”aN̊] 2 ” ubH a:s”ijama:n
[s”aman ” o:] 3 1679, 1731, samādisati [s”ama:d ” is”at”i] 38
1453, 1529 1765 1468-1497, 1540-1547
sabhāyaṁ [s”abH a:jaN̊] 2 1900, 1999 samanubhāseyya [s”aman ” ubH a:s”e;jja] samādisitvā [s”ama:d
< ” is”i-t”Va:] 40
sabhāye [s”abH a:je:] 4 1900 4 4 1690, 1715, 1739, 1782 <
1474-1505, 1542-1549
samaggassa [s”amaggas””sa] 7 1679 2 , samanussarāmı̄ti [s”aman ” us””sara:mi:t”i]
samādhi [s”ama:d ” H i] 9 558, 574, 577 3 ,
1689 2 , 1690-1692 1 94
618, 637, 661, 766
samaggā [s”amagga:] 7 534-537, 540 samanussopi [s”aman ” us””so:pi] 1 212
samādhijaṁ [s”ama:d ” H iéaN̊] 1 14
2 , 541 samantā [s”aman ””ta:] 7 1454, 1456,
samādhimh < ā [s
” ama:d ” H i-mH< a:] 1
samaggena [s”amagge:n ” a] 2 87 2 1530, 1532, 1915-1916, 2412
1956
samaggo [s”amaggo:] 7 1679, 1681, samantāpariyāgāro
samādhissa [s”ama:d ” H is””sa] 3 618, 637,
1689 2 , 1706, 1714 2 [s”aman
””ta:parija:ga:ro:] 1 993
661
samaṅgı̄bhūto [s”amaNgi:bH u:t”o:] 3 samannāgatā [s”aman ”n” a:gat”a:] 6 16
samādhiṁ [s”ama:d ” H iN̊] 29 618 3 , 637
393-394, 411 6
3 , 650 3 , 661 3 , 674 3 , 679 3 , 688 3 ,
samacārino [s”amaca:rin ” o:] 6 197, samannāgato [s”aman ”n
” a:gat”o:] 4 689 3 , 695 3 , 766 2
202, 394 2 , 995, 1182 1732, 2213, 2229, 2284
samādhı̄ti [s”ama:d ” H i:t”i] 1 577
samaññāya [s”amañña:ja] 1 87 samappito [s”amappit”o:] 3 393-394,
samānasaṁvāsako
samanakuttakassa 411
˙ [s”ama:n” as”aN̊Va:s”ako:] 1 1681
[s”amanakut ””takas””sa] 1 379 samayaṁ [s”amajaN̊] 1 1990
samānası̄māyaṁ [s”ama:n ” as”i:ma:jaN̊]
samanakuttakaṁ [s”amanakut””takaN̊] samayā [s”amaja:] 6 1984, 1993 2 ,
˙ -379, 382, 390 2 1 1681
5 378 1994 3
samānācariyakavevacanāni
samanakuttako [s”amanakut””tako:] 4 samayāti [s”amaja:t”i] 1 1990
˙ -382 [s”ama:n
” a:carijakaVe:Vacan” a:n
” i] 1 101
378, 380 samaye [s”amaje:] 4 380 2 , 1996, 2334 samānācariyakaṁ
samanadhammā [s”amanad ” H amma:] samayena [s”amaje:n ” a] 488 2, 19 2 , 41
˙ , 1654 [s”ama:n
” a:carijakaN̊] 2 92, 99
2 1581 2 , 52, 54-55, 64, 75 2 , 82 2 , 145-180, 181
samānupajjhāyakavevacanāni
samanabr āhmanā 2 , 182-189, 191 2 , 205 2 , 208, 292-370,
˙ < < ˙ ” upaééH a:jakaVe:Vacan
[s”ama:n ” a:n” i] 1
[s”amana-br a:-Hm ana:] 1 201 371 3 , 372-374, 376 2 , 393, 457-532, 534
< < 101
samanabr āhmanānaṁ 3 , 540, 542 2 , 551, 553 2 , 555, 713-741,
˙ < < ˙ samānupajjhāyakaṁ
[s”amana-br a:-Hm ana:n
” aN̊] 742 2 , 765, 775 2 , 776, 780, 945-991, 993
< < 1 201 ” upaééH a:jakaN̊] 2 92, 99
[s”ama:n
2 , 1113-1131, 1133 3 , 1169-1178, 1180 3 ,
samanassa [s”amanas””sa] 3 1673 3 samāno [s”ama:n ” o:] 16 1608-1623
˙ 1212-1218, 1220 2 , 1221, 1236, 1412-1415,
samanaṁ [s”amanaN̊] 3 201, 1673, 1675 1417 2 , 1512 2 , 1556 2 , 1565 2 , 1566 2 , samāpajjati [s”ama:paééat”i] 7 693-695,
saman ˙ ā [s”amana:] 32 197, 202, 394 2 , 698, 700-702
1573, 1626 2 , 1630, 1673, 1704 2 , 1729 2 ,
˙ 2 , 1182-1183, 1512 2 , 1676,
994, 995 samāpajjathāti [s”ama:paééat”h a:t”i] 1
1753 2 , 1754, 1803 3 , 1804, 1829 2 , 1862
1977, 1999 2 , 2016, 2042, 2073, 2098, 2 , 1866, 1881, 1883 2 , 1887, 1921 2 , 2224
2109, 2135 2 , 2205, 2222, 2252 2 , 2273, 1922, 1941 3 , 1956 3 , 1957, 1961, 1974 2 , samāpajjanti [s”ama:paééan ””ti] 1 2222
2276, 2278, 2311, 2350, 2364 1982, 1998 2 , 1999, 2015 2 , 2041 2 , 2070 samāpajjantoti [s”ama:paééan ””to:t”i] 5
samanānaṁ [s”amana:n ” aN̊] 1 1237 3 , 2071-2072, 2098 2 , 2109 2 , 2121 2 , 1821-1822, 1846 2 , 1847
saman ˙ ena [s”amane:n ” a] 2 1224, 1226 2135 2 , 2140, 2158 2 , 2160, 2162, 2176 2 , samāpajjası̄ti [s”ama:paééas”i:t”i] 4 997,
˙
samano [s”amano:] 28 2-3, 5 2 , 6 2 , 7 2189 2 , 2203 3 , 2222 2 , 2238 2 , 2252 2 , 1233, 1241, 2241
2 , 8 ˙2 , 9 2 , 10 2 , 11 2 , 12 2 , 995 2 , 2257, 2271, 2273 3 , 2276, 2278, 2307 2 , samāpajjāmi [s”ama:paééa:mi] 43
1182-1183, 1226, 1673 2 , 1675-1676, 1956 2309 3 , 2323 2 , 2336 2 , 2350 2 , 2362 2 , 616-625, 633-646, 648-652, 656-668, 674
samattaṁ [s”amat””taN̊] 4 190, 375, 533, 2385 2 , 2387, 2400 2 , 2401, 2421 2 samāpajjāmı̄ti [s”ama:paééa:mi:t”i] 5
768 samayenāti [s”amaje:n ” a:t”i] 3 563, 590-594
samanuggāhı̄yamāno 1582, 1655 samāpajji [s”ama:paééi] 15 693-695,
[s”aman ” ugga:Hi:jama:n ” o:] 7 551, 555, samayo [s”amajo:] 4 1984, 2072 2 , 698, 700-702, 1115-1121, 1415
564, 1573, 1583, 1630, 1656 2326 samāpajjitv < ā [s”ama:paééi-t”<Va:] 2
samanuggāhı̄yamānoti samayoti [s”amajo:t”i] 1 1984 1562, 1564
[s”aman ” ugga:Hi:jama:n ” o:t”i] 3 564, samasikkhatā [s”amas”ikkh at”a:] 4 samāpajjinti [s”ama:paééin ””ti] 26
1583, 1656 107, 229, 415, 573
585-589, 676 2 , 677 2 , 678 2 , 679, 681
samanubhatthā [s”aman ” ubH atth a:] samācārā [s”ama:ca:ra:] 8 1759-1760, 2 , 682 2 , 683 2 , 685, 689, 690 2 ,
1 1718 ˙˙ 1765 3 , 1775, 1779-1780 1821-1822, 1846-1847
samanubhattho [s”aman ” ubH atth o:] samādapitā [s”ama:d ” apit”a:] 3 41, samāpajjissatı̄ti [s”ama:paééis””sat”i:t”i]
3 1693, 1742˙, ˙1785 1180, 2190 5 996, 1232, 1239-1240, 2240
samanubhāsati [s”aman ” ubH a:s”at”i] 7 samādapito [s”ama:d ” apit”o:] 3 1566, samāpajjissatha [s”ama:paééis””sat”h a]
1691-1692, 1716-1717, 1740-1741, 1783 1974, 2307 1 2224
samanubhāsanā [s”aman ” ubH a:s”an ” a:] samādapetv < ā [s”ama:d ” ape:-t”Va:] 2
< samāpajjissanti [s”ama:paééis””san
””ti] 1
7 1691-1692, 1716-1717, 1740-1741, 1783 36, 38 2222
samādapeyya [s”ama:d ” ape;jja] 2 397 samāpajjissantı̄ti
2 [s”ama:paééis””san
””ti:t”i] 1 2223

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(398) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

samāpajjissasi [s”ama:paééis””sas”i] 6 sametāyasm < ā [s”ame:t”a:ja-s”<


ma:] 3 sambhinnāsi [s”ambH in ”n ” a:s”i] 1 1154
70, 78, 997, 1233, 1241, 2241 1679, 1689 2 samma [s”amma] 5 49 4 , 50
samāpajjiṁ [s”ama:paééiN̊] 48 616-625, sampajānamusā [s”ampaéa:n ” amus”a:] sammatā [s”ammat”a:] 2 1448, 1524
633-646, 648-652, 656-668, 674, 679, 103 585-614, 616-631, 633-646, 648-652, sammatena [s”ammat”e:n ” a] 3 2217,
688-689, 2229, 2245 656-670, 674, 676-679, 681-683, 685-686, 2233, 2288
samāpajjeyya [s”ama:paéée;jja] 5 998, 688-691, 693-698, 700-702 sammatehi [s”ammat”e:Hi] 2 1449, 1525
1234, 1242, 2225, 2242 sampajānamusāvāde sammato [s”ammat”o:] 5 1561-1562,
samāpajjeyyāti [s”ama:paéée;jja:t”i] 4 [s”ampaéa:n ” e:] 4 311-312,
” amus”a:Va:d 2216, 2232, 2287
1004, 1244, 2229, 2245 369-370 sammannati [s”amman ”n” at”i] 6 1447,
samāpatti [s”ama:pat””ti] 8 558, 574, sampajāno [s”ampaéa:n ” o:] 1 14 1523, 1560, 2215, 2231, 2286
578 3 , 619, 638, 662 sampajjalitaṁ [s”ampaééal”it”aN̊] 2 sammannatu [s”amman ”n” at”u] 1 1558
samāpattiyā [s”ama:pat””tija:] 4 9, 761-762 sammannitabbā [s”amman ”n”it”abba:]
619, 638, 662 sampajjalitā [s”ampaééal”it”a:] 2 4 1445 2 , 1521 2
samāpattiṁ [s”ama:pat””tiN̊] 27 619 3 , 761-762 sammannitabbo [s”amman ”n”it”abbo:]
638 3 , 650 3 , 662 3 , 674 3 , 679 3 , 688 sampajjalitāya [s”ampaééal”it”a:ja] 2 7 1558, 2213 2 , 2229 2 , 2284 2
3 , 689 3 , 695 3 70, 78 sammanneyya [s”amman ”n”e;jja] 6
samāpattı̄ti [s”ama:pat””ti:t”i] 1 578 sampajjalito [s”ampaééal”it”o:] 4 761 1446, 1522, 1559, 2214, 2230, 2285
samāpanno [s”ama:pan ”n” o:] 52 2 , 762 2 sammappadhānā [s”ammappad ” H a:n
” a:]
616-625, 633-646, 648-652, 656-668, 674, sampannamevāti 1 580
693-695, 698, 700-702, 766 2 [s”ampan ”n”ame:Va:t”i] 1 3 sammappadhāne [s”ammappad ” H a:n
” e:]
samāpannoti [s”ama:pan ”n”o:t”i] 5 sampannaṁ [s”ampan ”n”aN̊] 1 22 9 621, 640, 650, 664, 674, 679, 688-689,
595-599
samparāyikānaṁ [s”ampara:jika:n ” aN̊] 695
samārakaṁ [s”ama:rakaN̊] 1 2 1 71 sammā [s”amma:] 23 5 2 , 6 2 , 7 2 , 8
samārake [s”ama:rake:] 2 4, 546 samparikinno [s”amparikinno:] 2 2 , 9 2 , 10 2 , 11 2 , 12 2 , 13 3 , 706,
samāhitaṁ [s”ama:Hit”aN̊] 1 14 531-532 ˙˙ 1763 2 , 1764
samāhite [s”ama:Hit”e:] 3 15-17 sammāditthikammasamādānā
< ā [s”ampaVa:re:-t”<Va:]
sampavāretv 1
˙˙
samiñjitena [s”amiñéit”e:n ” a] 1 1754 38 [s”amma:d ” itth ikammas”ama:d ” a:n
” a:] 1
samukkhetito [s”amukkh e:tit”o:] 6 sampavāresuṁ [s”ampaVa:re:s”uN̊] 1 16
651, 657, 674˙ , 679, 688-689
59 ” itth ika:]
sammāditthikā [s”amma:d 1
samukkhetitoti [s”amukkh e:tit”o:t”i] 6 16 ˙˙
sampasādanaṁ [s”ampas”a:d
” an
” aN̊] 1
626-628, 645 ˙ , 669, 696
14 sammāpayuttenāti
samugghāto [s”amuggH a:t”o:] 3 68, sampassantā [s”ampas””san ””ta:] 1 2421 [s”amma:pajut””te:n
” a:t”i] 1 728
70, 777 sampahaṁsitā [s”ampaHaN̊s”it”a:] 3 sammāsambuddhassa
samucchinditabbaṁ 41, 1180, 2190 [s”amma:s”ambud ”d”H as””sa] 4 1, 756, 761,
[s”amucch in ”it”abbaN̊] 2 2161, 2163
”d sampahaṁsito [s”ampaHaN̊s”it”o:] 3 763
samucchindissāma 1566, 1974, 2307 sammāsambuddhena
[s”amucch in ”is””sa:ma] 2 2161-2162
”d [s”amma:s”ambud ”d”H e:n ” a] 1 27
sampahaṁsetv < ā [s”ampaHaN̊s”e:-t”<Va:]
samuttejitā [s”amut””te:éit”a:] 3 41, sammāsambuddho
2 36, 38
1180, 2190 [s”amma:s”ambud ”d”H o:] 2 2, 27
sampahaṁsesi [s”ampaHaN̊s”e:s”i] 5
samuttejito [s”amut””te:éit”o:] 3 1566, sammāsambodhiṁ
1180, 1566, 1974, 2190, 2307
1974, 2307 [s”amma:s”ambo:d ” H iN̊] 1 13
sampādeti [s”ampa:d ” e:t”i] 4 1406-1407,
samuttejetv < ā [s”amut””te:ée:-t”<Va:] 2 1408 2
sammuti [s”ammut”i] 6 1447, 1523,
36, 38 1560, 2215, 2231, 2286
samuttejesi [s”amut””te:ée:s”i] 5 1180,
sampādetv < ā [s”ampa:d ” e:-t”Va:] 1 1956
< sammodanı̄yaṁ [s”ammo:d ” an
” i:jaN̊] 2
1566, 1974, 2190, 2307 sampı̄le [s”ampi:le:] 1 1112 3, 1414
samudācarati [s”amud ” a:carat”i] 2 sampı̄l˙etv ā [s”ampi:le:-t”Va:] 1 1122 sammodamānā [s”ammo:d ” ama:n ” a:]
˙ < <
7 534-537, 540 2 , 541
733-734 sambahulā [s”ambaHul”a:] 22 75, 82,
samudācaratı̄ti [s”amud ” a:carat”i:t”i] 1 146, 181, 191, 258, 309-310, 323-324, sammodamāno [s”ammo:d ” ama:n ” o:]
58 350-351, 534, 553, 741, 786, 1122, 1133, 6 1679, 1689 2 , 1706, 1714 2
samudācareyya [s”amud ” a:care;jja] 2 1236, 1787, 1982, 2162 sammodi [s”ammo:d ” i] 2 3, 1411
551, 555 sambahule [s”ambaHul”e:] 7 378, sayanaṅgutthakena
˙˙
samudācareyyāti [s”amud ” a:care;jja:t”i] 1398-1401, 1875, 2265 [s”ajan” aNgutth ake:n ” a] 1 944
1 561 sambahulehi [s”ambaHul”e:Hi] 3 41, sayane [s”ajan ” e:] 1 990
samudācinnaṁ [s”amud ” a:cinnaN̊] 1 194, 2163 sayaṁ [s”ajaN̊] 8 2, 417, 1438, 1457,
563 ˙˙ 2211, 2341, 2344, 2355
sambāhesuṁ [s”amba:He:s”uN̊] 2
samuddadattaṁ [s”amud ”d” ad” at””taN̊] 1 487-488 saranagamanehi [s”aranagaman ” e:Hi]
1673 sambāho [s”amba:Ho:] 1 453 1 87˙
samuddadatto [s”amud ”d ” ad
” at””to:] 2 sambodhiparāyanoti saranaṁ [s”aranaN̊] 8 18 2 , 1816 3 ,
1673, 1704 [s”ambo:d
˙
” H ipara:jano:t”i] 1 34 1843˙ 3
samullapanto [s”amul”l”apan ””to:] 2 sambhatānipi [s”amb at”a:nH ” ipi] 1 1436 sarasi [s”aras”i] 5 201, 1570 2 , 1627 2
1803, 1829 sarassa [s”aras””sa] 1 54
sambhatesupi [s”ambH at”e:s”upi] 1
samūhaneyyāti [s”amu:Han ” e;jja:t”i] 1 1436 sarāgāya [s”ara:ga:ja] 11 68 2 , 70 2 ,
83 77-78, 777 2 , 997, 1134, 1185
sambhattā [s”ambH at””ta:] 2 191, 534
sametāyasm < antānaṁ sambhāvesi [s”ambH a:Ve:s”i] 3 714-715, sarājikāya [s”ara:éika:ja] 1 2311
[s”ame:t”a:ja-s”man ” aN̊] 3 1706, 1714
””ta:n 718 sarāpehı̄ti [s”ara:pe:Hi:t”i] 1 201
<
2 sambhāvessatı̄ti [s”ambH a:Ve;s””sat”i:t”i] sarāmahaṁ [s”ara:maHaN̊] 1 201
3 714-715, 718 sarāmı̄ti [s”ara:mi:t”i] 16 94 16

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(399)

sarı̄rabandhanena saṁghaphāsutāya 918-919, 921-922, 924-925, 927-928,


[s”ari:raban”d ”H an” e:n
” a] 1 106 [s”aN̊gH aph a:s”ut”a:ja] 2 71, 2164 930-931, 933, 951, 953, 955, 957, 959, 961,
sarı̄raṁ [s”ari:raN̊] 5 166-168, 306 2 saṁghabhedakassa 963, 965, 967-970, 972-975, 977, 979, 981,
sarı̄re [s”ari:re:] 5 158-159, 306 3 [s”aN̊gH abH e:d
” akas””sa] 1 1707 983, 985-987, 989-991, 1022, 1081, 1102,

sareti [s”are:t”i] 1 712 saṁghabhedako [s”aN̊gH abH e:d ” ako:] 1113-1114, 1116-1117, 1119-1121, 1123,
1 1687 1125-1129, 1131, 1155, 1169-1175, 1178,
sareyyāma [s”are;jja:ma] 1 201
saṁghabhedasikkhāpada 1203, 1273-1274, 1276-1277, 1279-1281,
salākahatthenapi
[s”aN̊gH abH e:d
” as”ikkh a:pad
” a] 1 (1.2.10) 1283-1284, 1288, 1290-1291, 1293-1294,
[s”al”a:kaHat””th e:n
” api] 2 1753, 1757
1296-1298, 1300-1301, 1305, 1307-1308,
salākāvuttā [s”al”a:ka:Vut””ta:] 6 19, 22, sa ṁghabhedasikkhāpada ṁ
1310-1311, 1313, 1315, 1319, 1321-1322,
52 2 , 534 2 [s”aN̊gH abH e:d
” as”ikkh a:pad
” aN̊] 1 1703
1324-1325, 1327, 1329, 1333, 1335-1337,
salohitaṁ [s”al”o:Hit”aN̊] 3 464-466 saṁghabhedaṁ [s”aN̊gH abH e:d ” aN̊] 2
1339, 1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1355,
sallekhavuttino [s”al”l”e:kh aVut””tin ” o:] 1673 2
1357-1358, 1360, 1362, 1364, 1368,
1 1676 saṁghabhedāya [s”aN̊gH abH e:d
” a:ja] 1370-1371, 1373-1374, 1376, 1378, 1382,
sallekhassa [s”al”l”e:kh as””sa] 3 71, 1673, 12 1676-1677, 1678 2 , 1704 3 , 1705 2 ,
1384-1385, 1387, 1389, 1391, 1395,
1715-1717
1675 1397-1404, 1408, 1412-1413, 1415, 1460,
sallekhāya [s”al”l”e:kh a:ja] 2 1673, 1675 saṁghabhedo [s”aN̊gH abH e:d ” o:] 4 1462, 1464, 1468, 1470, 1474, 1476, 1499,
1673, 1706, 1714 2 1501, 1506-1509, 1536, 1538, 1540, 1542,
savātaṁ [s”aVa:t”aN̊] 2 1569 2
savicāraṁ [s”aVica:raN̊] 1 14 saṁghamajjhampi 1548, 1550-1553, 1588-1606, 1609, 1621,
[s”aN̊gH amaééH ampi] 4 1689, 1714, 1738, 1641-1651, 1662-1665, 1667-1670, 1694,
savitakkaṁ [s”aVit”akkaN̊] 1 14
1780 1696-1698, 1719, 1721-1723, 1743,
sasaññāyapare [s”as”añña:japare:] 1
saṁghamajjhe [s”aN̊gH amaééH e:] 3 1745-1747, 1786, 1788-1790
285
2213, 2229, 2284 saṁghādisesassāti
sasaññissa [s”as”aññis””sa] 1 280
saṁgharakkhitaṁ [s”aN̊gH arakkh it”aN̊] [s”aN̊gH a:d ” is”e:s”as””sa:t”i] 4 150, 174,
sası̄sakaṁ [s”as”i:s”akaN̊] 2 755-756 1 1643 183-184
sasurena [s”as”ure:n ” a] 2 1228-1229 saṁgharakkhito [s”aN̊gH arakkh it”o:] saṁghādisesaṁ [s”aN̊gH a:d ” is”e:s”aN̊] 14
sasurehi [s”as”ure:Hi] 4 1230 2 , 1231 2 2 1643 2 780, 945, 991, 1113, 1169, 1412, 1662-1663,
sassamanabr āhmaniyā saṁghavevacanāni 1667-1668, 1694, 1719, 1743, 1786
˙ < < ˙
[s”as””samana-br
< a:-Hm< anija:] 2 4, 546 [s”aN̊gH aVe:Vacan ” a:n ” i] 1 101 saṁghādisesā [s”aN̊gH a:d ” is”e:s”a:] 3
sassamanabr < āhm
< aniṁ saṁghasutthutāya 774, 1796, 1800
˙ ˙ ˙˙
[s”as””samana-br
< a:-Hm< aniN̊] 1 2 [s”aN̊gH as”utth ut”a:ja] 2 71, 2164 saṁghādisesānaṁ
sassāmikanti [s”as””sa:mikan ””ti] 1 1519 saṁghassa [s”aN̊gH as””sa] 170 286, [s”aN̊gH a:d
” is”e:s”a:n” aN̊] 8 1037, 1082,
sassāmikaṁ [s”as””sa:mikaN̊] 9 290 2 , 289 - 290 , 307 , 311 , 312 4 , 319 , 322 - 324 , 1156, 1208, 1466, 1472, 1478, 1503
1515, 1521-1523, 1525-1527 329 7 , 358, 359 6 , 362, 363 3 , 364-365, saṁghādisese [s”aN̊gH a:d ” is”e:s”e:] 4
sassāmiko [s”as””sa:miko:] 2 1516, 1533 366 6 , 545 , 1410 , 1446 , 1448 - 1450 , 1452 , 1662-1663, 1667-1668

sassuyā [s”as””suja:] 2 1228-1229 1522, 1524-1526, 1528, 1556, 1557 5 , 1559, saṁghādisesena [s ”aN̊gH a:d ” is”e:s”e:n” a]
1561, 1564-1566, 1679 2 , 1689 2 , 1690 2 , 64 1046, 1051, 1053, 1083, 1157, 1209,
sassūhi [s”as””su:Hi] 4 1230 2 , 1231 2
1691-1693, 1715, 1718, 1739, 1742, 1462 3 , 1464 3 , 1466 3 , 1468 3 , 1470 3 ,
saha [s”aHa] 5 142, 318, 1018, 1414, 1897
h 1755-1757, 1759, 1762, 1782, 1785, 1873 2 , 1472 3 , 1474 3 , 1476 3 , 1478 3 , 1498,
sahatthā [s”aHat””t a:] 5 38, 59, 2178, 1874 2 , 1888, 1890, 1897 2 , 1935 2 , 1949 1499 2 , 1501 3 , 1503 3 , 1538 3 , 1540 3 ,
2182 2
2 , 1969 2 , 1983 2 , 1993 2 , 2010 2 , 2036 1542 3 , 1548 3 , 1608, 1620, 1806 2 , 1818
sahadhammikaṁ [s”aHad H
” ammikaN̊] 2 , 2065 2 , 2089 2 , 2104 2 , 2116 2 , 2130 2 , 1831 2 , 1845 2
9 1729, 1730 2 , 1731, 1735 2 , 1739-1741 2 , 2142, 2144, 2154 2 , 2161 2 , 2162 3 ,
H
saṁghādiseso [s”aN̊gH a:d ” is”e:s”o:] 2
sahadhammikā [s”aHad ” ammika:] 3 2171 2 , 2184 2 , 2196 2 , 2213-2214, 2216, 1825, 1853
1260, 1341, 1357 2229-2230, 2232, 2245 2 , 2263 2 , 2264 2 , saṁghādisesoti [s ”aN̊gH a:d ” is”e:s”o:t”i]
sahadhammena [s”aHad ” H amme:n ” a] 4 2284-2285, 2287, 2317 2 , 2329 2 , 2345 2 , 44 778, 780-781, 786 3 , 998, 1021 2 ,
1731 2 , 1738 2 2357 2 , 2380 2 , 2395 2 , 2416 2 , 2421 6 , 1135, 1144 2 , 1186, 1202 2 , 1234, 1242,
sahabhandahārakaṁ 2426, 2429 2 , 2431 3 1250 2 , 1437, 1461 2 , 1515, 1537 2 , 1573,
˙˙ saṁghaṁ [s”aN̊gH aN̊] 34 92, 99, 1445
[s”aHabH andaHa:rakaN̊] 1 248 1587 2 , 1630, 1661 2 , 1679, 1695 2 , 1706,
sahasā [s”aHas”a:] 1 179 2 , 1446-1447, 1449 2 , 1450-1451, 1521 2 , 1720 2 , 1731, 1744 2 , 1765, 1787 3
sahassaṁ [s”aHas””saN̊] 1 27 1522-1523, 1525 2 , 1526-1527, 1816, 1843, saṁghikaṁ [s ”aN̊gH ikaN̊] 6 2421, 2422
1873, 1887 2 , 1888-1889, 2141 2 , 2 , 2423, 2426, 2429
sahassena [s”aHas””se:n ” a] 4 542 4
2142-2143, 2213, 2229, 2263, 2284, 2421
sahā [s”aHa:] 1 283 saṁghikena [s”aN̊gH ike:n ” a] 1 2435
saṁghādisesakanda saṁghe [s”aN̊gH e:] 10 29 2 , 30 2 , 31
sahāyakassa [s”aHa:jakas””sa] 1 322 H ˙˙
[s”aN̊g a:d ” is”e:s”akanda] 1 (1.2) 2 , 32 2 , 33 2
sahāyakā [s”aHa:jaka:] 9 49 2 , 50 2 ,
64, 66, 322, 373, 776
sa ṁghādisesakan daṁ saṁghena [s”aN̊gH e:n ” a] 36 87 2 , 1445,
˙ ˙
sahāyakehi [s”aHa:jake:Hi] 1 41 [s”aN̊gH a:d ” is”e:s”akandaN̊] 1 1801 1448, 1452, 1521, 1524, 1528, 1561, 1679,
1689 2 , 1693, 1706, 1714 2 , 1718, 1742,
saṁkhittaṁ [s”aN̊kh it””taN̊] 14 135, 655, saṁghādisesadit˙t˙hi
[s”aN̊gH a:d ” is”e:s”ad” itth i] 6 1662, 1762, 1763 2 , 1764, 1782-1783, 1785, 1869,
684, 846, 881, 899, 1282, 1299, 1314, 1328,
1664 - 1665 , 1667 , 1669 - 1670 1890, 1894, 1926, 2144, 2158, 2161-2162,
1350, 1363, 1377, 1390
saṁghādisesanti [s”aN̊gH a:d ” is”e:s”an ””ti] 2216, 2232, 2287
saṁghakammaṁ [s”aN̊gH akammaN̊]
11 1588-1590, 1600-1601, 1606, 1641, 15 950 , 966 , 1115 , 1118 , 1124 , 1130 , sa ṁgho [s”aN̊gH o:] 111 30 2 , 31 2 , 32
1176 - 1177 , 1212 - 1218 2 , 33 2 , 461-463, 1445 3 , 1446 2 , 1447
1651, 1662, 1665, 1670
saṁghādisesassa [s”aN̊gH a:d ” is”e:s”as””sa] 2 , 1449, 1450 2 , 1451 2 , 1521 3 , 1522 2 ,
saṁghagarahino [s”aN̊gH agaraHin ” o:]
306 807-819, 821-822, 824-841, 843 2 , 845 1523 2 , 1525, 1526 2 , 1527 2 , 1558 2 ,
1 82
2 , 847 2 , 851, 853-854, 856-858, 860-876, 1559 2 , 1560 2 , 1679, 1681, 1689 3 , 1690
saṁghato [s”aN̊gH at”o:] 3 1928, 1934,
878 2 , 880 2 , 882 2 , 886 , 888 - 890 , 892 , 2 , 1691 2 , 1692 2 , 1706, 1714 3 , 1715 2 ,
2180
894-895, 897-898, 900-901, 903-904, 1716 2 , 1717 2 , 1738, 1739 2 , 1740 2 ,
saṁghanavakā [s”aN̊g an H ” aVaka:] 1
906-907, 909-910, 912-913, 915-916, 1741 2 , 1758, 1759 2 , 1760 2 , 1761, 1781,
2288
1782 2 , 1783 2 , 1874 2 , 1887, 1888 2 ,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(400) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

1889 2 , 2141, 2142 2 , 2143 2 , 2161-2162, sākacchissantı̄ti [s”a:kacch is””san


””ti:t”i] sāmanerassa [s”a:mane:ras””sa] 2 967,
2213, 2214 2 , 2215 2 , 2229, 2230 2 , 2231 1 1562 1962 ˙
2 , 2264 2 , 2284, 2285 2 , 2286 2 sākāraṁ [s”a:ka:raN̊] 1 15 sāmaneraṁ [s”a:mane:raN̊] 2 762, 966
saṁghova [s”aN̊gH o:Va] 2 786, 1787 sākuniko [s”a:kuniko:] 2 708, 747 sāman ˙ erikā [s”a:mane:rika:] 1 711
saṁmukhā [s”aN̊mukh a:] 2 1771, 1773 sāketā ˙ [s”a:ke:t”a:] 1 1982 sāman ˙ eriyā [s”a:mane:rija:] 5 185,
saṁyācikāyo [s”aN̊ja:cika:jo:] 1 1420 sākete [s”a:ke:t”e:] 4 1866 2 , 2257 2 1954, ˙1962, 1972, 2201
saṁyogāya [s”aN̊jo:ga:ja] 4 68 2 , 70 2 sāgalā [s”a:gal”a:] 1 291 sāmaneriṁ [s”a:mane:riN̊] 1 762
saṁyojanā [s”aN̊jo:éan ” a:] 2 705, 719 sāman ˙ erı̄ [s”a:mane:ri:] 3 144, 763 2
sāgalāyaṁ [s”a:gal”a:jaN̊] 1 374
saṁvattakappe [s”aN̊Vattakappe:] 1 sāman ˙ ero [s”a:mane:ro:] 6 92, 137 2 ,
sājı̄vasamāpannoti
15 ˙˙ [s”a:éi:Vas”ama:pan ”n
”o:t”i] 1 89 ˙ , 943
567, 711
saṁvattavivattakappe sājı̄vaṁ [s”a:éi:VaN̊] 2 89 2 sāmaneroti [s”a:mane:ro:t”i] 1 99
˙˙ ˙˙
[s”aN̊VattaViVattakappe:] 1 15 ˙
sāmantā [s”a:man ””ta:] 9 178, 1191,
sātakapattadharo
saṁvannanā [s”aN̊Vannan ” a:] 1 451 ˙ 2165 2 , 2170, 2171 3 , 2174
[s”a:takapat””tad”H aro:] 1 1647
saṁvan ˙n˙ anāya [s”aN̊Vannan” a:ja] 3 sāmanti [s”a:man ””ti] 3 417, 2341, 2355
sātakaṁ [s”a:takaN̊] 17 231, 233, 304,
430-432 ˙
˙ ˙ , 332, 346-348, 1181, 1974 2 , 1975 2 ,
306 sāmaṁ [s”a:maN̊] 45 192-193, 416,
saṁvannissatha [s”aN̊Vannis””sat”h a] 1 1976 2 , 1977 2 1182-1183, 1480 2 , 1481 2 , 1482 2 , 1483
396 ˙˙ 2 , 1484 2 , 1485 2 , 1486 2 , 1488 2 , 1489,
sānaṁ [s”a:naN̊] 1 2356
saṁvannissantı̄ti [s”aN̊Vannis””san
””ti:t”i] sān ˙ ipasibbake [s”a:nipas”ibbake:] 1 1490 2 , 1491, 1544 2 , 1545, 1626 2 , 2076,
1 395 ˙ ˙ 57˙
2090, 2336, 2337 2 , 2338, 2345, 2350-2351,
saṁvanneti [s”aN̊Vanne:t”i] 10 416 5, 2352 2 , 2353, 2357, 2425, 2435
sānipākāraṁ [s”a:nipa:ka:raN̊] 5 2107,
430-434˙ ˙ ˙ , 2133, 2156, 2174
2119
sāmi [s”a:mi] 1 198
saṁvannethāti [s”aN̊Vanne:t”h a:t”i] 1 sānipākārena [s”a:nipa:ka:re:n
” a] 2
sāmikassa [s”a:mikas””sa] 13 239-242,
396 ˙˙ ˙ , 1832 249, 394, 1150-1153, 1176, 1214, 2364
1812
saṁvannemāti [s”aN̊Vanne:ma:t”i] 1 sātodako [s”a:t”o:d ” ako:] 3 764 3 sāmikaṁ [s”a:mikaN̊] 5 239-242, 249
393 ˙˙ sāmikā [s”a:mika:] 27 304, 305 2 , 325
sātthaṁ [s”a;t””th aN̊] 1 2
saṁvanneyya [s”aN̊Vanne;jja] 2 397 2 2 , 326 2 , 327 3 , 328 3 , 339, 340 2 , 342,
˙n˙ eyyāti [s”aN̊Vanne;jja:t”i] 2 sāditabbanti [s”a:d ” it”abban
””ti] 1 2009
saṁvan 343 2 , 344, 345 2 , 347, 348 2 , 373, 2094
˙˙ sāditabbaṁ [s”a:d ” it”abbaN̊] 3 2002,
403, 411 sāmikānaṁ [s”a:mika:n ” aN̊] 4 304, 342,
2009 2
saṁvannesuṁ [s”aN̊Vanne:s”uN̊] 3 394 sāditabbāni [s”a:d 347, 373
˙ ˙ ” it”abba:n ” i] 1 2009
2 , 457 sāmike [s”a:mike:] 4 325-328
sādiyati [s”a:d ” ijat”i] 139 111 20 , 112 5 ,
saṁvattanti [s”aN̊Vat””tan ””ti] 3 sāmikena [s”a:mike:n ” a] 3 371 2 , 1414
113 5 , 114 5 , 115 5 , 116 5 , 117 5 , 118
1673-1675 sāmikenapi [s”a:mike:n ” api] 1 1133
5 , 119 5 , 120 5 , 121 5 , 122 5 , 123 5 ,
saṁvaddhā [s”aN̊Vad ”d”H a:] 2 1731, 124 5 , 125 5 , 126 5 , 127 5 , 128 5 , 129 sāmikenāti [s”a:mike:n ” a:t”i] 2
1738 5 , 130 5 , 131 5 , 132 5 , 133 5 , 137 8 , 1228-1229
saṁvarāya [s”aN̊Vara:ja] 1 71 2213 sāmikehi [s”a:mike:Hi] 2 1230-1231
saṁvaritv < ā [s”aN̊Vari-t”<Va:] 1 181 sādiyatu [s”a:d ” ijat”u] 2 1674 2 sāmikehı̄ti [s”a:mike:Hi:t”i] 2 1230-1231
saṁvāsaṁ [s”aN̊Va:s”aN̊] 1 769 sādiyi [s”a:d” iji] 17 162, 176 4 , 177 4 , sāmiko [s”a:miko:] 8 239-242, 249, 394,
178-180, 186 2 , 188-189, 1122 1441, 1519
saṁvāso [s”aN̊Va:s”o:] 8 107 2 , 229 2 ,
415 2 , 573 2 sādiyinti [s”a:d ” ijin””ti] 5 162, 179-180, sāmı̄ci [s”a:mi:ci] 1 1796
saṁvijjantı̄ti [s”aN̊Viééan ””ti:t”i] 1 736 188, 1122 sāmı̄cı̄ti [s”a:mi:ci:t”i] 4 2076, 2091,
sādiyiṁsu [s”a:d ” ijiN̊s”u] 4 185 2 , 187 2 2281, 2290
saṁvijjamānā [s”aN̊Viééama:n ” a:] 1
542 sādiyeyya [s”a:d ” ije;jja] 6 1673 2 , 1675 sāyato [s”a:jat”o:] 1 394
saṁvijjamāno [s”aN̊Viééama:n ” o:] 4 2 , 2002, 2207 sāyanı̄yāni [s”a:jan ” i:ja:n” i] 3 394 2 , 538
542-545 sādiyeyyāti [s”a:d ” ije;jja:t”i] 2 2010, sāyanti [s”a:jan ””ti] 1 538
sāyanh< asamayaṁ [s”a:ja-n ” Has”amajaN̊]
2213
saṁvidahitv < ā [s”aN̊Vid ”aHi-t”Va:] 3
< ” H at””th iko:]
sādhatthiko [s”a:d 2 2036,
<
258, 350-351 2 24, 1557
2064
saṁvidāvahāro [s”aN̊Vid ” a:VaHa:ro:] 2 sāyaṁ [s”a:jaN̊] 6 1430 2 , 1569 2 ,
230, 258
sādhāranā [s”a:d ” H a:rana:] 2 152-153 2203-2204
˙
saṁsarananissitaṁ sādhāhaṁ [s”a:d ” H a:HaN̊] 1 22 sāyi [s”a:ji] 1 394
˙ ” is””sit”aN̊] 4 1453, 1455, 1529,
[s”aN̊s”aranan sādhu [s”a:d” H u] 28 2, 21 2 , 22, 82, 378, sāyite [s”a:jit”e:] 2 438, 442
379 2 , 382 2 , 390 2 , 1222, 1238, 1557 2 ,
< ā [s”a:ji-t”<Va:] 4 438, 442 3
sāyitv
1531
1673-1675, 1755-1756, 2019, 2045, 2161 5
< ā [s”aN̊s”a:me:-t”<Va:]
saṁsāmetv 2 53,
sārakkhañca [s”a:rakkh añca] 7 1277,
539 sādhūti [s”a:d” H u:t”i] 2 270, 428
1280, 1284, 1288, 1301, 1305, 1339
saṁsı̄dati [s”aN̊s”i:d” at”i] 1 1168 sāpateyyaṁ [s”a:pat”e;jjaN̊] 3 60, 62,
371 sārakkhaṁ [s”a:rakkh aN̊] 3 1274, 1291,
saṁsı̄datı̄ti [s”aN̊s”i:d
” at”i:t”i] 1 1175 1321
sā [s”a:] 134 41 2 , 62, 75, 76 2 , 95 4 , sāpateyyena [s”a:pat”e;jje:n ” a] 1 371
sāpi [s”a:pi] 5 195-196, 994, 1229, 1942 sārakkhā [s”a:rakkh a:] 3 1251, 1261,
96 4 , 150, 162, 171, 183 3 , 184 3 , 188 2 ,
1384
193-194, 303 4 , 369 2 , 370, 482, 501-508, sāmaññaṁ [s”a:maññaN̊] 15 202 3 ,
394 6 , 995 3 , 1182 3
sārakkhāya [s”a:rakkh a:ja] 1 1357
532 2 , 744, 746, 757-758, 759 2 , 762, 763
sāmaññā [s”a:mañña:] 15 91-100, 202, sāranı̄yaṁ [s”a:rani:jaN̊] 1 3
2 , 767, 780, 995, 1169-1175, 1178, 1180 2 , ˙
1181-1182, 1220, 1221 2 , 1222, 1223 2 , 394 2 , 995, 1182 sārattena [s”a:rat””te:n
” a] 1 973
1224 3 , 1225 3 , 1227 3 , 1228, 1236, sāmanera [s”a:mane:ra] 1 966 sāratto [s”a:rat””to:] 122 150, 160-161,
1238-1239, 1498-1504, 1566, 1568 2 , 1569, ˙ erabhāvaṁ 973, 1000, 1022-1035, 1037-1060,
sāman
1571 2 , 1803, 1806, 1818, 1819 4 , 1820 4 , ˙ 1062-1079, 1081-1101, 1123-1130, 1137,
[s”a:mane:rabH a:VaN̊] 1 91
1821-1824, 1831, 1845, 1846 2 , 1847, 1848 1155-1166, 1169-1178, 1188, 1203-1209,
sāmaneravevacanāni 1942
2 , 1849-1851, 1941, 1942 2 , 2309 2 , 2364 ˙
[s”a:mane:raVe:Vacan ” a:n
” i] 1 101
3 sārathi [s”a:rat”h i] 1 708

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(401)

sārathiko [s”a:rat”h iko:] 1 752 sāsaṅkasikkhāpadaṁ sirasā [s”iras”a:] 2 1755-1756


sārambhaṁ [s”a:rambH aN̊] 100 1445, [s”a:s”aNkas”ikkh a:pad” aN̊] 1 2420 silaṁ [s”il”aN̊] 4 469, 470 2 , 482
1449 2 , 1453 2 , 1462 2 , 1463 2 , 1464 2 , sāsaṅkaṁ [s”a:s”aNkaN̊] 2 2407, 2435 silā [s”il”a:] 2 469, 482
1465 2 , 1466 2 , 1467 2 , 1468 2 , 1469 2 , sāsanaṁ [s”a:s”an ” aN̊] 2 433 2 silāyaṁ [s”il”a:jaN̊] 1 19
1470 2 , 1471 2 , 1472 2 , 1473 2 , 1474 2 , sāsapatelaṁ [s”a:s”apat”e:l”aN̊] 1 2315 sivathikatthikā [s”iVat”h ikatth ika:] 1
1475 2 , 1476 2 , 1477 2 , 1478 2 , 1479 2 , ˙˙
sikkhati [s”ikkh at”i] 17 89, 386 4 , 387 142
1480-1481, 1484-1485, 1488-1491, 1492 2 , 10 , 388 2 sivathikaṁ [s”iVat”h ikaN̊] 6 166-171
1493 2 , 1494 2 , 1495 2 , 1496 2 , 1497 2 ,
sikkhanti [s”ikkh an ””ti] 5 1753 5 sı̄tavane [s”i:t”aVan ” e:] 1 1563
1498-1499, 1500 2 , 1501 2 , 1502 2 , 1503
sikkhamānaṁ [s”ikkh ama:n ” aN̊] 1 762 sı̄todako [s”i:t”o:d ” ako:] 3 764 3
2 , 1504 2 , 1521, 1525 2 , 1529 2 , 1538 2 ,
1539 2 , 1540 2 , 1541 2 , 1542 2 , 1543 2 ,
sikkhamānā [s”ikkh ama:n ” a:] 2 144, sı̄lakkhandhā [s”i:l”akkh an ”d”H a:] 2
1544-1545, 1546 2 , 1547 2 , 1548 2 , 1549
711 1581, 1654
2 sikkhamānāya [s”ikkh ama:n ” a:ja] 5 sı̄lavantanti [s”i:l”aVan ””tan””ti] 1 1196
185, 1954, 1962, 1972, 2201 sı̄lavantaṁ [s”i:l”aVan ””taN̊] 1 1186
sārambhā [s”a:rambH a:] 8 1480-1481,
1484-1485, 1488-1491 sikkhaṁ [s”ikkh aN̊] 22 82, 84 2 , 85, 90, sı̄lavante [s”i:l”aVan ””te:] 1 379
92, 99, 102 14 , 146
sārambhe [s”a:rambH e:] 2 1437, 1515 sı̄lavanto [s”i:l”aVan ””to:] 7 197, 202, 394
h
sārambho [s”a:rambH o:] 2 1544-1545 sikkhā [s”ikk a:] 38 88, 90 2 , 91 2 , 2 , 538, 995, 1182
92-97, 98 2 , 99-101, 102 22
sārayamāno [s”a:rajama:n ” o:] 1 2076 sı̄lena [s”i:l”e:n” a] 1 1198
sikkhākāmā [s”ikkh a:ka:ma:] 2 201, sı̄sacchinno [s”i:s”acch in ”n” o:] 2 106, 710
sāriputta [s”a:riput””ta] 27 25 2 , 26 3 ,
203
27 4 , 28 4 , 29 4 , 30 2 , 31 2 , 32 2 , 33
h
sı̄sabhāro [s”i:s”abH a:ro:] 1 238
2 , 34 2
sikkhāti [s”ikk a:t”i] 2 88 2 sı̄saṁ [s”i:s”aN̊] 4 260, 448, 1811, 1840
sāriputtamoggallānappam... 37 sikkhāpadaṁ [s”ikkh a:pad ” aN̊] 115 20,
1 sı̄saṁnhāto [s”i:s”aN̊-n ”Ha:t”o:] 2 378,
26, 28, 29 3 , 30-33, 71 2 , 73, 77 2 , 78, <
1763 382
80, 83-84, 89, 145-147, 205, 207, 208 2 ,
sāriputtamoggallānā H
sı̄sābhitāpo [s”i:s”a:b it”a:po:] 2
209, 292-293, 390, 392, 396, 457-458, 540,
[s”a:riput””tamo;ggal”l”a:n ” a:] 1 1758 485-486
550, 552-554, 713, 777, 779, 780 2 , 945,
sāriputtamoggallāne sı̄sūpaga ṁ [s”i:s”u:pagaN̊] 1 2227
991, 997, 1113, 1134, 1169, 1185, 1233,
[s”a:riput””tamo;ggal”l”a:n ” e:] 1 1757 sı̄se [s”i:s”e:] 5 238, 300, 753, 2309 2
1235, 1241, 1412, 1436, 1514, 1572, 1629,
sāriputtassa [s”a:riput””tas””sa] 5 23, 1678, 1705, 1730, 1735, 1764, 1805, 1830, sı̄havighāsaṁ [s”i:HaVigH a:s”aN̊] 1 309
1866 2 , 2257 2 1863, 1865, 1866 2 , 1884, 1886-1887, 1891, sı̄havighāseti [s ”i:HaVigH a:s”e:t”i] 1 309
sāriputtā [s”a:riput””ta:] 2 1757-1758 1920, 1923, 1943, 1958, 1960, 1962, 1979, sı̄hānaṁ [s”i:Ha:n ” aN̊] 2 1453, 1529
sāriputto [s”a:riput””to:] 9 24 2 , 29, 1981, 1983, 2001, 2018, 2044, 2075, 2100, sukaranti [s”ukaran ””ti] 1 97
1866 3 , 2257 3 2111, 2122, 2137, 2139-2140, 2145, 2164 2 ,
sukaraṁ [s”ukaraN̊] 6 41-45, 2073
sāre [s”a:re:] 1 34 2177, 2191, 2206, 2224, 2241, 2254, 2256,
sukarā [s”ukara:] 13 19, 22, 52 2 , 534
sāretabbā [s”a:re:t”abba:] 1 1758 2257 2 , 2280, 2313, 2324, 2337, 2352,
2 , 1418 3 , 1977, 2016, 2042, 2364
sāretabbo [s”a:re:t”abbo:] 2 2076, 2087 2366, 2388, 2402, 2422 sukkanti [s”ukkan ””ti] 1 783
sikkhāpade [s”ikk a:pad h ” e:] 1 62
sāretv < ā [s”a:re:-t”<Va:] 1 1758 h sukkavissatthi [s”ukkaVis””satth i] 3
sikkhāpadesu [s”ikk a:pad ” e:s”u] 6
sāro [s”a:ro:] 1 87 778, 780-781˙ ˙
1731, 1733, 2161 2 , 2162-2163
sālimaṁsodanaṁ [s”a:l”imaN̊s”o:d ” an
” aN̊] h sukkavissatthisikkhāpada
sikkhāpadesūti [s”ikk a:pad ” e:s”u:t”i] 1 ˙˙
1 21
1733
[s”ukkaVis””satth is”ikkh a:pad ” a] 1 (1.2.1)
sāvakā [s”a:Vaka:] 10 26 2 , 28 2 , 724, sukkavissat thisikkhāpadaṁ
sikkhāvevacanāni ˙˙
740, 745 2 , 763 2 [s”ukkaVis””satth is”ikkh a:pad ” aN̊] 1 992
[s”ikkh a:Ve:Vacan ” a:n ” i] 1 101
sāvakānaṁ [s”a:Vaka:n ” aN̊] 18 20, 26 sukkāni [s
” ukka:n ” i] 1 783
sikkhāsājı̄vasamāpanno
4 , 28 4 , 29 3 , 30-33, 83, 540 sukhañca [s”ukh añca] 1 14
[s”ikkh a:s”a:éi:Vas”ama:pan ”n”o:] 1 85
sāvake [s”a:Vake:] 1 27 h sukhano [s”ukh ano:] 1 1149
sikkhissanti [s”ikk is””san ””ti] 5 1757 5
sāvakena [s”a:Vake:n ” a] 3 1556 2 , 1557 ˙
h
sikharanı̄si [s”ik arani:s”i] 1 1154 sukhatthañca [s”ukh at””th añca] 27 821,
sāvako [s”a:Vako:] 4 724, 740, 745, 763 ˙ 824, 825 7 , 826, 828, 830, 832, 834, 836,
sikhissa [s”ikh is””sa] 3 25-27
sāvatthi [s”a:Vat””th i] 2 1756 2 h i:] 838, 840-841, 843 2 , 845 3 , 851, 889-890,
sikhı̄ [s
” ik 1 26
sāvatthiyaṁ [s”a:Vat””th ijaN̊] 41 184, 892
siñcatipi [s”iñcat”ipi] 1 1770
352-355, 775, 993, 1133, 1180 2 , 1220 2 , sukhatthāya [s”ukh at””th a:ja] 2 787,
1753, 1803 2 , 1829, 1883, 1921, 1941, 1956
siñcantipi [s
” iñcan ””t ipi] 4 1753,
817
1755-1757
2 , 1974, 1998, 2015, 2041, 2070, 2121, sukhatthāyāti [s”ukh at””th a:ja:t”i] 1 798
2135, 2158, 2176, 2222, 2238, 2252, 2307, siñcāpetipi [s
” iñca:pe:t ” ipi] 1 1770
sukhaparihato [s”ukh apariHat”o:] 6
2323, 2336, 2362, 2385, 2400, 2421 2 siñcāpentipi [s”iñca:pe;n ””tipi] 4 1753,
43-45, 47-49
sāvatthiyā [s”a:Vat””th ija:] 14 143, 1755-1757
sukhappatisaṁvedı̄
176-177, 289, 2158, 2161 4 , 2162 5 siñcāpessantipi [s”iñca:pe;s””san ””tipi] 1 ˙
[s”ukh appatis”aN̊Ve:d ” i:] 2 387 2
sāvatthiṁ [s”a:Vat””th iN̊] 11 1224, 1226, 1757
sitassa [s”it”as””sa] 2 743-744 sukhamedhā [s”ukh ame:d ” H a:] 1 1231
1754-1755, 1756 2 , 1956, 1982 2 , 2176 2
sukhamedho [s”uk ame:d h ” H o:] 1 1231
sāveti [s”a:Ve:t”i] 11 102 5 , 268-270, sitaṁ [s”it”aN̊] 2 743-744
sukhavihārı̄ti [s
” uk h aViHa:ri:t ”i] 1 14
siddhaṁ [s”id ”d H
” aN̊] 1 1568
426-428
sāvetukāmo [s”a:Ve:t”uka:mo:] 1 102 sippaṁ [s”ippaN̊] 2 94, 96 sukhasamphassa ṁ
[s”ukh as”amph as””saN̊] 1 443
sāsaṅkasammatāni sibbı̄yati [s”ibbi:jat”i] 1 709
[s”a:s”aNkas”ammat”a:n ” i] 1 2403 sukhasambhāsā [s”ukh as”ambH a:s”a:]
sibbetuṁ [s”ibbe:t”uN̊] 1 2360
1 1754
sāsaṅkasikkhāpada siyaṁ [s”ijaN̊] 1 1211
[s”a:s”aNkas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.3.9) sukhassa [s”ukh as””sa] 1 14
siyā [s”ija:] 7 1636 2 , 1796, 2403, 2413
3

37.
sāriputtamoggallānappamukho

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(402) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

sukhaṁ [s”ukh aN̊] 13 173, 798, 1224, suttaviññattisikkhāpada suddho [s”ud ”d”H o:] 9 34, 1612-1615,
1225 2 , 1227 2 , 1228 2 , 1229 2 , 1230 2 [s”ut””taViññat””tis”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.3.6) 1620-1623
sukhitā [s”ukh it”a:] 1 1231 suttaviññattisikkhāpadaṁ sundarataranti [s”un ”d”arat”aran ””ti] 3
sukhito [s”ukh it”o:] 1 1231 [s”ut””taViññat””tis”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2361 1974-1976
sukhedhito [s”ukh e:d ” H it”o:] 6 43-45, suttasāmaneramh < i sundarā [s”un ” ara:] 3 1982, 2238 2
”d
47-49
˙ sundarena [s”un
[s”ut””tas”a:mane:ra-mH < i] 2 137 2 ”d
”are:n ” a] 1 142
sukho [s”ukh o:] 4 384 2 , 385, 389 suttassa [s”ut””tas””sa] 3 129, 133, 967 sundaro [s”un ”d
” aro:] 1 162
sugata [s”ugat”a] 1 29 suttaṁ [s”ut””taN̊] 30 26, 28, 113, 115, supa [s”upa] 1 775
sugatavidatthi [s”ugat”aVid ” at””th i] 2 117, 119, 121, 123, 125, 2024, 2350 9 , supaññattaṁ [s”upaññat””taN̊] 1 993
2165, 2170 2351, 2352 2 , 2353, 2356-2357, 2362 2 , supaññattā [s”upaññat””ta:] 1 1859
sugatavidatthinti [s”ugat”aVid ” at””th in
””ti] 2363, 2364 2 supabbā [s”upabba:] 2 144, 183
1 2171 suttā [s”ut””ta:] 4 1111, 1411-1412, 2051 suparikammakataṁ
sugatavidatthiyā [s”ugat”aVid ” at””th ija:] suttāni [s”ut””ta:n ” i] 1 2356 [s”uparikammakat”aN̊] 1 2238
1 1437 suttāya [s”ut””ta:ja] 2 127, 131 supāmi [s”upa:mi] 1 776
sugatavidatthiyāti suttārulhaṁ [s”ut””ta:ru-lH
˙< <aN̊] 1 231 supi [s”upi] 1 776
[s”ugat”aVid ” at””th ija:t”i] 1 1443
sugatavidatthiṁ [s”ugat”aVid ” at””th iN̊]
h
suttitthiyā [s”ut””tit””t ija:] 1 1118 < ā [s”upi-t”<Va:] 4 82, 775, 776 2
supitv

4 2165, 2171 2 , 2174 suttena [s”ut””te:n ” a] 10 26 2 , 28 2 , 2363 supinantaṁ [s”upin ”an ””taN̊] 1 785
2 , 2364 4 supinantā [s”upin ”an ””ta:] 1 781
sugatiṁ [s”ugat”iN̊] 5 16, 393-394, 411,
1218 sutto [s”ut””to:] 2 143, 943 supinantāti [s”upin ” an””ta:t”i] 1 785
sugate [s”ugat”e:] 2 16 2 sutv< ā [s”u-t”<Va:] 14 63, 433, 440 4 , 444 supinante [s”upin ” an””te:] 1 182
sugato [s”ugat”o:] 1 2 4 , 1689, 1714, 1738, 1780 supinantena [s”upin ” an””te:n” a] 4 780 2 ,
sudaṁ [s”ud ”aN̊] 21 27, 39, 53, 744, 941, 945
suggatinti [s”uggat”in ””ti] 1 1211
suṅkaghātaṁ [s”uNkagH a:t”aN̊] 3 230, 746-754, 757-762, 1418-1419 supinantenapi [s”upin ” an””te:n
” api] 2
sudinna [s”ud ” in ” a] 44 42 2 , 43 2 , 44
”n 1570, 1627
250 2
suṅkatthānaṁ [s”uNkatth a:n ” aN̊] 7 335 2 , 45 2 , 47 3 , 48 3 , 49 4 , 50, 55 4 , 57 supinantenāti [s”upin ”an ””te:n
” a:t”i] 2
˙ ˙ 2 , 337 3 6 , 59 3 , 60 3 , 61 3 , 62 2 , 66 2 , 68-69 182, 945
2 , 336
suṅkaṁ [s”uNkaN̊] 2 250 2 sudinnabhānavāra supine [s”upin ”e:] 1 143
˙
sucaranti [s”ucaran ””ti] 1 97 [s”ud”in ”abH a:naVa:ra] 1 (1.1.1.1)
”n supinoccārapassāvo
sudinnabhān avāro [s”upin
” o;cca:rapas””sa:Vo:] 1 942
suññatañca [s”uññat”añca] 18 636-638,
˙ supiṁsu [s”upiN̊s”u] 2 82, 1567
650 3 , 660-662, 674 3 , 688 3 , 689 3 [s”ud”in ”abH a:naVa:ro:] 1 74
”n
suññataṁ [s”uññat”aN̊] 9 617-619, 679 sudinnassa [s”ud ” in
”n” as””sa] 60 41, 43-45, suposatāya [s”upo:s”at”a:ja] 1 71
3 , 695 3 47-48, 49 2 , 50 4 , 52, 53 2 , 54 6 , 55 4 , suppatittho [s”uppat”it””th o:] 3 764 3
suññatā [s”uññat”a:] 1 578 56 5 , 57 3 , 58 5 , 59 2 , 60, 61 12 , 62, 64 suppavāyitañca [s”uppaVa:jit”añca] 4
4 , 65-66 2363 2 , 2367, 2378
suññato [s”uññat”o:] 2 576-577
suññāgāragato [s”uñña:ga:ragat”o:] 1 sudinnaṁ [s”ud ” in
”n” aN̊] 28 43-45, 47-48, subhagā [s”ubH aga:] 2 1211, 1215
385 49 2 , 50 5 , 55 4 , 57 2 , 58, 59 2 , 60-62, subharatāya [s”ubH arat”a:ja] 1 71
suññāgāre [s”uñña:ga:re:] 19 558, 574, 66, 69 2 , 71 subhāsitadubbhāsitaṁ
584 5 , 698 3 , 700 3 , 701 3 , 702 3 sudinnāti [s”ud ” in
”n ” a:t”i] 3 55, 57, 59 [s”ubH a:s”it”ad
” ubbH a:s”it”aN̊] 3 1139, 1190,
h
sutthu [s”utt u] 7 501-504, 507-508, 529 sudinnena [s
” ud” in
” n
”e:n ” a] 2 63 2 1837

sun ˙ ˙anti [s”unan ””ti] 7 1689, 1714, 1738, sudinno [s”ud ” in ” o:] 43 41 4 , 42 2 ,
”n subhikkhā [s”ubH ikkh a:] 1 1418
˙ , 1773, 1775, 1779
1771 43-45, 46 2 , 47-48, 49 3 , 50 3 , 51 5 , 53 sumuttāhaṁ [s”umut””ta:HaN̊] 2 100 2
4 , 54 2 , 55 5 , 57 3 , 58 2 , 59-61 sumuhutto [s”umuHut””to:] 1 1149
sunantu [s”unan ””tu] 4 1430 2 , 1431 2
˙
sunāti [s”una:t”i] 13 1480-1486, suddakula ṁ [s”ud ”d”akul”aN̊] 1 1768 sumbhakapattadharaṁ
˙ -1491, 1544-1545
1488 suddaṁ [s”ud ”d ”aN̊] 2 1195, 1642 [s”umbH akapat””tad
” H araN̊] 1 1647
sunātu [s”una:t”u] 19 1447, 1451, 1523, suddı̄ [s”ud ”d ”i:] 1 1194 sumbhakapattadharo
˙ , 1560, 1691-1692, 1716-1717,
1527 suddo [s”ud ”d ” o:] 2 1642 2 [s”umbH akapat””tad
” H aro:] 2 1647 2
1740-1741, 1760-1761, 1783, 1889, 2143, suddhakālakasikkhāpada suyyanti [s”ujjan ””ti] 18 1759 2 , 1760 2 ,
˙ 1765 6 , 1771, 1773, 1775 2 , 1779 2 , 1780
2215, 2231, 2286 [s”ud”d ”H aka:lakas”ikkh a:pad ” a] 1 (1.4.2.2)
sunisabhogena [s”unis”ab o:ge:n H ” a] 10 suddhakālakasikkhāpadaṁ 2
˙ , 1224 2 , 1225 3 , 1226, 1227 3 ˙ surattaṁ [s”urat””taN̊] 1 2238
1223 [s”ud”d ”H aka:lakas”ikkh a:pad ” aN̊] 1 2120
suneyyanti [s”une;jjan ””ti] 1 41 suddhakālakānaṁ suladdhaṁ [s”ul”ad ”H aN̊] 6 65,
”d 67, 379
˙
sutassa [s”ut”as””sa] 2 1598, 1605 ˙ 2 , 380, 538
[s”ud”d ”H aka:laka:n ” aN̊] 18 2109 2 , 2110,
sutaṁ [s”ut”aN̊] 10 3, 1600 3 , 1606 3 , 2111 2 , 2112, 2116, 2121 3 , 2122 2 , 2123
sulabhapindā [s”ul”abH apinda:] 1
1418 ˙˙
1848 2 , 1849 2 , 2127, 2130 3
sute [s”ut”e:] 2 1600, 1606 suddhakesā [s”ud ”d”H ake:s”a:] 1 1006 sulayo [s”ul”ajo:] 1 1149
sutena [s”ut”e:n ” a] 2 1626 2 suddhaditthi [s”ud ”d”H ad ” itth i] 10 1607 suvannanti [s”uVannan ””ti] 1 2310
˙ ˙ , 1620-1623 suvan˙n ˙ amālā [s”uVannama:l”a:] 6
suto [s”ut”o:] 14 1589, 1591, 1593, 1594 2 , 1608-1611
3 , 1595 2 , 1596-1597, 1599 2 , 1600 2 2309˙ 4˙ , 2310 2
suddhadv < ebhāgā
sutosi [s”ut”o:s”i] 10 1603 4 , 1604 2 , suvannamālāya [s”uVannama:l”a:ja] 1
[s”ud”d ”H a-d”Ve:bH a:ga:] 1 2251
1605 2 , 1606 2 < 2309˙ ˙

suttantaṁ [s”ut””tan ””taN̊] 1 1562 suddhaṁ [s”ud ”d”H aN̊] 3 544, 2133 2 suvannamissā [s”uVannamis””sa:] 1
suddhikavārakathā 1006˙ ˙
suttantikā [s”ut””tan ””tika:] 1 1562
H h [s”ud”d ”H ikaVa:rakat”h a:] 1 675 suvannassa [s”uVannas””sa] 1 56
suttabhikkhumh < i [s”ut””tab ikk u-mH < i] suddhikaṁ [s”ud ”d”H ikaN̊] 2 632, 820 suvan˙n ˙ aṁ [s”uVannaN̊] 6 94, 96, 233,
2 137 2
suddhe [s
” ud” d
” H e:] 3 1607 2 , 1624 2024˙, 2082
˙ , 2310
suttamissā [s”ut””tamis””sa:] 1 1006
suvannā [s”uVanna:] 1 2051
˙˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(403)

suvanne [s”uVanne:] 2 16 2 senāsanaṁ [s”e:n ” aN̊] 28 53, 367,


” a:s”an 1446, 1447 3 , 1450, 1451 3 , 1480-1486,
˙˙ 539, 700-702, 1562 7 , 1563 12 , 1564 2 , 1488-1491, 1498-1504, 1522, 1523 3 , 1526,
suvitacchitañca [s”uVit”acch it”añca] 4
2363 2 , 2367, 2378 2406 1527 3 , 1544-1545, 1548 2 , 1549 2 , 1560
senāsanāni [s”e:n
” a:s”an
” a:n
” i] 2 1565, 2 , 1566 2 , 1679 3 , 1687 2 , 1689 2 , 1690,
suvilekhitañca [s”uVil”e:kh it”añca] 4
2403 1691 3 , 1692 3 , 1709, 1716 2 , 1717 2 ,
2363 2 , 2367, 2378
senāsanānı̄ti [s”e:n” a:s”an” a:n” i:t”i] 1 2406 1729, 1731 3 , 1737 2 , 1738 2 , 1739, 1740
suvı̄tañca [s”uVi:t”añca] 4 2363 2 ,
senāsanesu [s”e:n ” a:s”an” e:s”u] 6 2400 2 , 3 , 1741 3 , 1754, 1755 2 , 1756 2 , 1760 2 ,
2367, 2378
2401, 2403, 2409 2 1761, 1765 5 , 1774 2 , 1776, 1777 2 , 1780
susaṅgahitattā [s”us”aNgaHit”at””ta:] 1
2 , 1782, 1783 3 , 1796 2 , 1806, 1818, 1819
28 seniyassa [s”e:n” ijas””sa] 6 201,
4 , 1820 4 , 1821-1824, 1831, 1845, 1846 2 ,
susaṅgahitāni [s”us”aNgaHit”a:n
” i] 1 28 2307-2309, 2310 2
1847, 1848 2 , 1849-1851, 1887-1888, 1889
susamano [s”us”amano:] 1 1226 seniyaṁ [s”e:n” ijaN̊] 4 199, 2307-2308,
3 , 1921 2 , 1956, 1974, 1977 2 , 2015 2 ,
˙ 2310
susammatthaṁ [s”us”ammatth aN̊] 1 2016 2 , 2019, 2028 2 , 2041, 2045, 2055 2 ,
993 ˙˙ seniyo [s”e:n ” ijo:] 15 199, 201 2 , 205, 2070 4 , 2071 3 , 2072 2 , 2073, 2076 5 ,
765, 2307 3 , 2308 4 , 2309-2311
susānanissitaṁ [s”us”a:n ” an ” is””sit”aN̊] 2 2086 6 , 2087 2 , 2140, 2142, 2143 3 , 2158,
h
seyyathā [s”e;jjat” a:] 1 1729
1453, 1529 2161-2162, 2176 3 , 2203, 2204 2 , 2205,
susānaṁ [s”us”a:n ” aN̊] 1 306 seyyathāpi [s”e;jjat”h a:pi] 22 13, 18, 22 2213 5 , 2215 2 , 2220, 2229 5 , 2231 2 ,
2 , 26, 28, 106, 193 2 , 194, 228, 378, 382, 2238 2 , 2239 2 , 2273, 2276, 2278, 2281 2 ,
susāne [s”us”a:n ” e:] 1 171
h 384, 414, 572, 1729, 1957, 2109, 2222, 2286 2 , 2288-2289, 2308 3 , 2310, 2336 2 ,
susikkhito [s”us”ikk it”o:] 1 192
2276, 2311 2348, 2362 2 , 2363, 2364 5 , 2367 2 , 2375
susū [s”us”u:] 1 1426
seyyathidaṁ [s”e;jjat”h id ” aN̊] 4 15, 545, 2 , 2379, 2385, 2392, 2421 2 , 2425
sussati [s”us””sat”i] 5 439-443 2311, 2314 sotassa [s”o:t”as””sa] 4 1811 2 , 1840 2
sussitv < ā [s”us””si-t”<Va:] 5 439-443 seyyasaka [s”e;jjas”aka] 7 775 3 , 776 3 , sotāpattiphalañca
sūkaraṁ [s”u:karaN̊] 3 338-339, 355 777 [s”o:t”a:pat””tiph al”añca] 6 644, 650, 668,
sūkarā [s”u:kara:] 1 287 seyyasakassa [s
” e;jjas” akas””
s a] 1 776 674, 688-689
sūkarikānaṁ [s”u:karika:n ” aN̊] 1 373 seyyasakaṁ [s”e;jjas”akaN̊] 6 775 2 , sotāpattiphalassa
sūkariko [s”u:kariko:] 2 708, 749 776, 777 3 [s”o:t”a:pat””tiph al”as””sa] 1 581
sūcako [s”u:cako:] 2 709, 753 seyyasako [s
” e;jjas ” ako:] 4 775 , 776 3 sotāpattiphala ṁ [s”o:t”a:pat””tiph al”aN̊]
sūci [s”u:ci] 1 708 seyyaṁ [s”e;jjaN̊] 2 290, 718 3 625 , 679 , 695

sūciyo [s”u:cijo:] 2 752-753 seyyā [s”e;jja:] 1 718 sotāpanno [s”o:t”a:pan ”n ” o:] 2 34, 537
sūcilomaṁ [s”u:cil”o:maN̊] 2 752-753 seyyo [s”e;jjo:] 4 393-394, 537, 549 sotuṁ [s”o:t”uN̊] 2 1811, 1840
sūnagharaṁ [s”u:n ” agH araN̊] 1 314 seyyoti [s”e;jjo:t”i] 2 397, 407 sote [s”o:t”e:] 1 57
sūnanissitaṁ [s”u:n ”an ” is””sit”aN̊] 2 1453, selamāyācamāno soto [s”o:t”o:] 1 944
1529 [s”e:l”ama:ja:cama:n ” o:] 1 1426 sotthinā [s”o;t””th in ” a:] 1 13
sūpatthitaṁ [s”u:patt it”aN̊] 1 993h sevanacitta ṁ [s
” e:Van ” acit
””t aN̊] 5 110 sodhāpeti [s”o:d ” H a:pe:t”i] 1 2307
sūpena ˙ ˙ [s”u:pe:n ” a] 2 1566-1567 5 sodhāpemi [s”o:d ” H a:pe:mi] 1 2307
sevanādhippāyo [s
” e:Van” a:d” H ippa:jo:] H e:-t
h
sekho [s”e:k o:] 1 87 sodhetv < ā [s
” o:d” ”Va:] 2 1445, 1521
25 1081-1105 <
setthaṁ [s”e;tth aN̊] 1 1193 sodhento [s”o:d H
” e;n ””to:] 1 1512
˙˙ sesaka ṁ [s
” e:s
” akaN̊] 4 354 - 355 , 2013 2
setthiputtaṁ [s”e;tth iput””taN̊] 7 sopi [s”o:pi] 11 212, 334, 719, 735-737,
˙ ˙ -1978, 1979 2 sesā [s”e:s”a:] 1 1936
1974 994, 1999, 2041 2 , 2362
sesānipi [s
” e:s” a:n” ipi] 1 699
setthiputtena [s”e;tth iput””te:n ” a] 1 sobbhe [s”o;bbH e:] 2 412, 436
˙˙ sese [s”e:s”e:] 17 2327-2328, 2329 3 , 2330
1977
3 , 2331 3 , 2332 3 , 2333 3
sobhitassa [s”o:bH it”as””sa] 1 767
setthiputto [s”e;tth iput””to:] 5 41, 1974 H
2˙,˙ 1977 2
seso [s”e:s”o:] 12 2325 4 , 2326-2329, 2334 sobhitassāti [s”o:b it”as””sa:t”i] 1 767
H
sobhito [s”o:b it”o:] 5 712, 767 4
4
settho [s”e;tth o:] 2 13, 18
˙ ˙ so [s”o:] 551 2 3 , 13-14, 15 4 , 16 2 , 17 somanassadomanassānaṁ
setako [s”e:t”ako:] 3 764 3 [s”o:man ” as””sad ” o:man ” as””sa:n” aN̊] 1 14
2 , 21, 34, 36, 57, 65-66, 75 3 , 76 3 , 84
setatthikā [s”e:t”atth ika:] 6 19, 22, 52 somanassena [s”o:man ” as””se:n
” a] 1 1567
˙ ˙ 2 , 95 3 , 96 3 , 102 4 , 103, 107, 111 5 ,
2 , 534 2
112-133, 151 2 , 156-159, 163-165, 171, 173 soyeva [s ”o:je:Va] 2 2238-2239
setughāto [s”e:t”ugH a:t”o:] 1 20 2 , 175-181, 183-184, 188-189, 194, 201, soreyyaṁ [s”o:re;jjaN̊] 1 39
sedaṁ [s”e:d ” aN̊] 1 453 229, 256, 261-264, 265 2 , 266 2 , 267 3 , sovı̄rakena [s”o:Vi:rake:n ” a] 1 456
sedesuṁ [s”e:d ” e:s”uN̊] 2 483-484 268 2 , 269 2 , 270 2 , 298-299, 301 3 , 302 sossati [s ”o;s””sat”i] 1 766
senaṁ [s”e:n ” aN̊] 2 765 2 3 , 306 3 , 308, 316-317, 321-324, 332 2 ,
sohaṁ [s”o:HaN̊] 7 42, 1445, 1449, 1521,
senāya [s”e:n ” a:ja] 2 2385, 2392 333 2 , 334 2 , 335, 336 3 , 337, 346-348,
1525, 1887, 2141
senāsanacārikaṁ [s”e:n ” a:s”an ” aca:rikaN̊] 350, 367, 371 3 , 373 2 , 374 2 , 385, 393 solase [s”o:las”e:] 1 1935
6 75, 1883, 1921-1922, 2163, 2387 2 , 394 3 , 415 , 419 - 422 , 423 2 , 424 2 , 425 ˙ h
senāsanañca [s”e:n ” a:s”an ” añca] 4 1557 3 , 426 2 , 427 2 , 428 2 , 430-434, 445-446, sv < ākkhāte [s”<Va;kk a:t”e:] 7 65, 67-68,
457, 459, 461-466, 468-469, 470 2 , 471, 70, 77-78, 82
4
472 2 , 473, 474 2 , 475, 476 2 , 477-480, sv
< ātanāya [s”Va:t”an ” a:ja] 5 36, 55, 1566
senāsanapaññāpakañca <
483, 484 2 , 485, 486 2 , 487, 488 2 , 489, 3
[s”e:n” a:s”an
” apañña:pakañca] 3
490 2 , 491, 492 2 , 493, 494 2 , 495, 496
1558-1560
2 , 497, 498 2 , 499, 500 2 , 509, 519, 520 < āssa [s”<Va;s””sa] 1 13
sv
senāsanapaññāpakassa
[s”e:n” a:s”an
” apañña:pakas””sa] 1 1560
2 , 521, 522 2 , 523, 524 2 , 530-532, 542 < āhaṁ [s”<Va:HaN̊] 1 13
sv
2 , 573, 693 2 , 694 2 , 695 2 , 698 2 , 700 sve [s ”Ve:] 3 1566-1568
senāsanapaññāpako 2 , 701 2 , 702 2 , 709 2 , 722 2 , 723 2 ,
< <
[s”e:n” a:s”an
” apañña:pako:] 1 1561 727, 745 2 , 747-753, 754 2 , 756, 760-761,
senāsanaleso [s”e:n ” a:s”an ” al”e:s”o:] 2 764 3 , 766, 775-776, 966, 994 2 , 995,
1640, 1651 1237, 1239, 1357 2 , 1358, 1360, 1362,
1364, 1368, 1412-1413, 1430, 1431 2 , 1435,

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(404) PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙

[H] h harāpentipi [Hara:pe;n ””tipi] 7 1753 7 hetthimassa [He;tth imas””sa] 8 469-476


harāma [Hara:ma] 1 536 ˙ ˙ [He:t”u] 18 26 2 , 27, 28 3 , 57, 58
hetu
haññāmı̄ti [Hañña:mi:t”i] 1 200 harāyantā [Hara:jan””ta:] 2 378, 382 2 , 70, 78, 541, 546, 743-744, 1418, 1425,
hatena [Hate:n ” a] 1 537 harāyanti [Hara:jan””ti] 2 378, 382 2098
˙
hattho [Hatth o:] 2 51, 1674 harāyamāno [Hara:jama:n ” o:] 10 hetuṁ [He:t”uN̊] 1 1192
˙ ˙ [Hat”a:] 1 2408
hatā 91-100 hemantaṁ [He:man ””taN̊] 1 191
hato [Hat”o:] 4 429 4 harāyeyya [Hara:je;jja] 2 378, 382 heva [He:Va] 2 1831-1832
hatthagataṁ [Hat””th agat”aN̊] 1 2245 haritatthāya [Harit”at””th a:ja] 1 228 hoti [Ho:t”i] 822 19 2 , 27, 30 2 , 31 2 ,
hatthaggāhaṁ [Hat””th agga:HaN̊] 1 haritabbāni [Harit”abba:n ” i] 2 2178, 32 2 , 33 2 , 41 2 , 51-52, 54, 61, 72-73,
998 2182 77, 79-80, 85, 90 2 , 91 2 , 92, 93 3 ,
hatthacchinnassa [Hat””th acch in ”n
” as””sa] haritabbānı̄ti [Harit”abba:n ” i:t”i] 1 94-97, 98 2 , 99-101, 102 22 , 105-106,
1 407 2182 151-153, 156-159, 171, 173, 175 3 ,
hatthañca [Hat””th añca] 1 1007 176-177, 178 2 , 179-180, 181 3 , 183 2 ,
haritunti [Harit”un ””ti] 1 368
184 2 , 205 2 , 206-208, 210, 228, 231-233,
hatthato [Hat””th at”o:] 8 347-348, 373, harituṁ [Harit”uN̊] 2 201, 368
234 2 , 235-237, 239-243, 244 2 , 245, 247,
1958-1959, 1963, 1969, 1971 haritena [Harit”e:n ” a] 1 56 250, 271 3 , 272 3 , 273 3 , 274 2 , 275 2 ,
hatthapādacchinnassa
[Hat””th apa:d ” acch in ”n” as””sa] 1 407
haritv < ā [Hari-t”<Va:] 5 208, 362, 276 2 , 277 3 , 278 3 , 279 3 , 306, 324,
369-370, 467 335-337, 347-348, 371 3 , 372-373, 380 5 ,
hatthapādacchinno harissatı̄ti [Haris””sat”i:t”i] 1 2220 391-392, 393 2 , 397, 414 2 , 457, 464-466,
[Hat””th apa:d ” acch in ”n” o:] 2 531-532
harissantipi [Haris””san ””tipi] 7 1757 7 483-501, 519-520, 531-532, 534, 542 2 ,
h
hatthapāsā [Hat””t apa:s”a:] 30 1899,
hareyya [Hare;jja] 4 217, 290, 2178, 551-552, 555, 563-564, 566, 572, 585 3 ,
1900 4 , 1901, 1902 2 , 1903, 1904 2 ,
2184 586 3 , 587 3 , 588 3 , 589 3 , 590 3 , 591
1905-1910, 1911 3 , 1912 3 , 1913 3 , 1914
hasamānā [Has ”ama:n ” a:] 1 178 3 , 592 3 , 593 3 , 594 3 , 595 3 , 596 3 ,
3 , 1915
597 3 , 598 3 , 599 3 , 600 3 , 601 3 , 602
h
hatthapāse [Hat””t apa:s”e:] 1 1900 hasita ṁ [Has”it”aN̊] 1 94
3 , 603 3 , 604 3 , 605 3 , 606 3 , 607 3 ,
hatthānañca [Hat””th a:n ” añca] 1 54 haṁsanti [HaN̊s”an ””ti] 1 27
608 3 , 609 3 , 610 3 , 611 3 , 612 3 , 613
hatthisālānissitaṁ hāyatı̄ti [Ha:jat”i:t”i] 1 1183 3 , 614 3 , 616 3 , 631 3 , 646 3 , 670 3 ,
[Hat””th is”a:l”a:n
” is””sit”aN̊] 2 1453, 1529 hāyāmı̄ti [Ha:ja:mi:t”i] 1 1182 674 3 , 679 3 , 691 3 , 693 3 , 694 3 , 697
h hārake [Ha:rake:] 2 2178 2 3 , 698 3 , 702 3 , 724-732, 769, 775, 779,
hatthism < impi [Hat””t i-s”< mimpi] 2
1753, 1757 hāraketi [Ha:rake:t”i] 2 2183-2184 791-796, 952-953, 993, 1022-1032, 1033 4 ,
1034, 1035 4 , 1062, 1065, 1068, 1071,
hatthissapi [Hat””th is””sapi] 2 1753, 1757 hārako [Ha:rako:] 1 2183
h hāran akena [Ha:ranake:n ” a] 1 282 1074, 1077, 1081, 1084, 1087, 1090, 1093,
hatthiṁ [Hat””t iN̊] 1 1957 ˙
hārāpessantipi [Ha:ra:pe;s””san ””tipi] 7 1096, 1099, 1133, 1155, 1158, 1161, 1164,
hatthı̄ [Hat””th i:] 1 254
1757 7 1169-1173, 1180 2 , 1198, 1203-1206, 1207
hatthı̄naṁ [Hat””t i:n h ” aN̊] 2 1453, 1529 2 , 1220-1221, 1235, 1261-1262, 1269-1270,
h
hatthūpagaṁ [Hat””t u:pagaN̊] 1 2227 hāriko [Ha:riko:] 1 760
1357 2 , 1358, 1360, 1362, 1364, 1368,
hatthe [Hat””th e:] 6 238, 300, 1883 2 , hāsesu ṁ [Ha:s” e:s”uN̊] 1 509
1428, 1434, 1439, 1441, 1449 2 , 1453 30 ,
hi [Hi] 63 3, 13, 34, 56-58, 60, 61 2 , 62,
1884 2 1454, 1455 7 , 1456, 1458, 1517, 1519, 1525
hatthena [Hat””th e:n ” a] 14 22, 183-184, 71 , 194 , 199 , 202 , 382 , 394 2 , 505 - 506 ,
2 , 1529 20 , 1530, 1531 2 , 1532, 1534,
531-532, 709 2 , 710, 745, 763, 775, 994,
221, 238, 300, 775, 776 5 , 777 2 1556 2 , 1566, 1573, 1577, 1582-1583,
995 2 , 1182, 1212-1215, 1218, 1421, 1430,
hatthesu [Hat””th e:s”u] 2 2276 2 1588-1599, 1600 4 , 1601, 1602 2 , 1603 3 ,
1435, 1514, 1557-1558, 1569-1570, 1627,
h
hatthehi [Hat””t e:Hi] 1 756 1604, 1605 2 , 1606 6 , 1608-1623, 1630,
1673, 1679, 1689 2 , 1706, 1714 2 , 1731,
hattho [Hat””th o:] 1 1005 1634-1635, 1641, 1642 3 , 1643 3 , 1644 4 ,
1738, 1755-1756, 1758, 2164, 2176, 2307,
1645 4 , 1646, 1647 3 , 1648 2 , 1649-1651,
hadayaṅgamaṁ [Had ” ajaNgamaN̊] 1 2308 3
1655-1656, 1659, 1662 3 , 1663 7 , 1664 8 ,
440 himavantapasse [HimaVan ””tapas””se:] 1665 8 , 1667 3 , 1668 7 , 1669 8 , 1670 8 ,
hanati [Han ” at”i] 2 205, 417 2 1430 2
1709, 1711, 1731-1732, 1803 3 , 1804, 1810,
hananto [Han ” an ””to:] 2 542 2 hiyyo [Hijjo:] 3 1567-1568, 2204 1811 2 , 1812-1813, 1814 2 , 1831 2 , 1832
haneyya [Han ” e;jja] 1 201 hiyyova [Hijjo:Va] 1 1568 2 , 1833, 1834 2 , 1839, 1840 2 , 1841 2 ,
haneyyuṁ [Han ” e;jjuN̊] 4 206, 210, 221 hiraññamissā [Hiraññamis””sa:] 1 1862, 1865, 1866 2 , 1868, 1869 2 , 1873,
2 1006 1886-1887, 1893, 1894 2 , 1897, 1899 3 ,
hantv < ā [Han ” -t”Va:] 2 354-355
<
hiraññasuvannassa 1900 4 , 1901 3 , 1902 4 , 1903 3 , 1904 4 ,
[Hiraññas”uVannas ˙ ˙ ””sa] 1 57 1905 3 , 1906 3 , 1907 3 , 1908 3 , 1909 3 ,
handa [Han ”d” a] 7 393, 535-537, 1626,
hiraññassa [Hiraññas ””s a] 1 56 1910 2 , 1911 4 , 1912 4 , 1913 4 , 1914 7 ,
2239, 2350
1915 2 , 1921, 1925, 1926 2 , 1934-1935,
handāvusoti [Han ”d” a:Vus”o:t”i] 1 2238 hiraññaṁ [HiraññaN̊] 5 94, 96, 233,
2024 , 2082 1941, 1949 3 , 1954, 1957 2 , 1960, 1969,
handāhaṁ [Han ”d” a:HaN̊] 2 93 2 1974, 1981, 1983 2 , 1984, 1991 2 , 1992 4 ,
handimaṁ [Han ”d ”imaN̊] 1 2309 hiraññā [Hirañña:] 1 2051
1993, 2010, 2016, 2019, 2028-2029, 2036,
hammiyaṁ [HammijaN̊] 3 1898, 1908 hirimanā [Hiriman ” a:] 1 1133
2042, 2056, 2065, 2072 3 , 2089, 2103-2104,
2 hı̄nāyāvattitv < ā [Hi:n ” a:ja:Vat””ti-t”Va:]
< 2115-2116, 2125, 2130, 2139, 2140 2 , 2148,
haranakaṁ [HaranakaN̊] 3 230, 248 2 8 57 4 , 59 2 , 61 2 2154, 2158, 2160, 2167, 2171, 2183, 2201,
harati ˙ [Harat”i] 5 2187 5 hı̄ne [Hi:n ” e:] 2 16 2 2203 3 , 2213, 2238, 2245 2 , 2256, 2257 2 ,
haratipi [Harat”ipi] 1 2187 2263, 2276, 2283 2 , 2284, 2309 2 , 2311 2 ,
hutv< ā [Hu-t”<Va:] 11 148, 469-476, 1772
haratūti [Harat”u:t”i] 1 1956 2317, 2323, 2329, 2345, 2350 3 , 2357,
2
2362, 2376, 2380, 2392 6 , 2395, 2416,
harantipi [Haran ””tipi] 7 1753 7 hetthā [He;tth a:] 10 469-476, 1011,
˙˙ 2421, 2426, 2428-2429
harantu [Haran ””tu] 1 756 1013
h h hotiyeva [Ho:t”ije:Va] 1 380
haranto [Haran ””to:] 2 300, 2013 hetthāpı̄the [He;tt a:pi:t e:] 1 302
˙˙ ˙ hotı̄ti [Ho:t”i:t”i] 17 2, 13, 106 2 , 228 2 ,
haramāno [Harama:n ” o:] 1 226 hetthimatalaṁ [He;tth imat”al”aN̊] 1 414 2 , 572 2 , 1732, 1832, 1873, 1897,
harāpeti [Hara:pe:t”i] 1 2187 22˙ ˙
2263, 2308, 2317
harāpetha [Hara:pe:t” a] 2 196-197 h

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(405)

hotu [Ho:t”u] 73 1228 2 , 1229 2 , 1230 hotha [Ho:t”h a] 19 1276-1277, 1279-1281, homi [Ho:mi] 13 1370-1371, 1373-1374,
2 , 1231 3 , 1344-1345, 1347, 1349, 1351, 1283-1284, 1288, 1293-1294, 1296-1298, 1376, 1378, 1382, 1384-1385, 1387, 1389,
1355, 1357-1358, 1360, 1362, 1364, 1368, 1300-1301, 1305, 1336-1337, 1339 1391, 1395
1474-1479, 1480 2 , 1481 2 , 1482 2 , 1483, honti [Ho;n ””ti] 50 19, 171, 175, 181, hohi [Ho:Hi] 19 1273-1274, 1290-1291,
1484 2 , 1485-1487, 1488 4 , 1489 2 , 1490 322-323, 368, 371-373, 393, 461-463, 1307-1308, 1310-1311, 1313, 1315, 1319,
5 , 1491 2 , 1492-1497, 1542-1543, 1544 4 , 502-504, 540 2 , 553, 760, 1445, 1521, 1321-1322, 1324-1325, 1327, 1329, 1333,
1545 2 , 1546-1547, 1674 3 , 2031, 2058 1565, 1705-1706, 1708-1710, 1753, 1767, 1335
hotukāmo [Ho:t”uka:mo:] 4 567 4 1772 2 , 1814, 1841, 1883, 1936, 1982,
hotūti [Ho:t”u:t”i] 13 1483, 1485-1486, 2009, 2045, 2055, 2135, 2162, 2184, 2196
1488, 1489 2 , 1491 2 , 1544, 1545 2 , 2013, 3 , 2273, 2311, 2401
2213 hontı̄ti [Ho;n ””ti:t”i] 1 1708

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
NĀnĀpĀTHa VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙ ˙
(407)

TIPITAKA SIKKHĀ
˙
(Tipitaka Studies Reference)
˙

NĀNĀPĀTHA
˙
(Variant Readings & Reference)

1V Pārājikapāli
˙
1. ! 1 1V:2 1. ..devamanussānaṁ buddho bhagavā1 : bhagavāti (syā1-3.)
2. ! 1 1V:3 2. 2 atha kho verañjo.. : ito paraṁ yāva 1V.15/1 padakkhinaṁ katv
< ā pakkāmı̄ti pāt˙ho 17A8.11/1
verañjasutte ādı̄supi ˙
3. ! 1 1V:3 2. sammodanı̄yaṁ kathaṁ sāranı̄yaṁ3 : sārānı̄yaṁ (sı̄. syā1-3.)
˙ ˙
4. ! 2 1V:5 3. ..ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṁkatā4 : anabhāvakatā (sı̄.), anabhāvaṁ katā (syā1-3.),
anabhāvaṁ gatā (pā1.)
11. ..me, br 5
5. ! 4 1V:14 < an˙a, vı̄riyaṁ : viriyaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
< āhm
6. ! 4 1V:14 11. ..upatthitā sati asammutthā6 : appamutthā (syā1-3.)
˙˙ ˙˙ ˙˙
7. ! 4 1V:16 13. ..cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena7 : atikkantamānussakena (ka.-ma)
8. ! 6 1V:19 16. ..samayena uttarāpathakā assavānijā8 : assavanijā (ka.-ma)
˙ ˙
9. ! 6 1V:19 16. ..assamandalikāsu bhikkhūnaṁ patthapatthapulakaṁ9 : patthapatthapūlakaṁ (syā1-3.),
˙ ˙1. ka.-ma)
patthapatthamūlakaṁ (pā
10. ! 6 1V:20 16. ..vā sikkhāpadaṁ paññapessāmāti10 : paññāpessāmāti (sı̄. syā1-3. pā1.)
17. ..kho āyasm 11
11. ! 6 1V:22 < ā mahāmoggallāno : mahāmoggalāno (ka.-ma)
18. ..āyasm 12
12. ! 7 1V:24 < ā sāriputto sāyanh
< asamayaṁ : sāyan˙<hasamayaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
13. ! 8 1V:27 19. akilāsuno13 : kilāsuno (syā1-3.)
19. ..sammāsambuddho aññatarasm 14
14. ! 8 1V:27 < iṁ bhiṁsanake : bhı̄sanake (ka.-ma)
15. ! 8 1V:27 19. ..mā evaṁ manasākattha15 : manasākarittha (ka.-ma)
16. ! 8 1V:29 21. ..sāvakānaṁ sikkhāpadaṁ paññapeyya16 : paññāpeyya (sı̄. syā1-3. pā1.)
17. ! 9 1V:29 21. ..sikkhāpadaṁ paññapeti uddisati17 : na uddisati (sı̄.)
22. ..tayā, br 18
18. ! 10 1V:36 < an˙a, vassaṁvut˙t˙hā : vassaṁ vutthā (sı̄. syā1-3. pā1. ka.-ma)
< āhm
19. ! 10 1V:38 23. ..bhagavantaṁ bhuttāviṁ onı̄tapattapāniṁ19 : onı̄tapattapāniṁ (ka.-ma)
˙ ˙ ˙
20. ! 11 1V:41 24. ..kalandagāmo nāma atthi20 : kalandagāmo nāma hoti (sı̄.), kalandagāmo hoti (syā1-3.),
kalandakagāmo nāma hoti (pā1.)
21. ! 11 1V:43 26. ..mātāpitaro etadavoca— “ammatātā21 : amma tāta (sı̄. syā1-3. pā1.)
22. ! 14 1V:51 30. ..bhagavantaṁ etadavoca— “anuññāto22 : anuññātomh
< i (sı̄. syā1-3.)
23. ! 14 1V:52 30. ñātı̄ maṁ23 : ñātakāpi maṁ (syā1-3.)
24. ! 15 1V:54 31. ..ābhidosikaṁ kummāsaṁ chaddetukāmā24 : chattetukāmā (ka.-ma)
˙˙ ˙˙
25. ! 15 1V:55 32. ..kummāsaṁ aññataraṁ kuttamūlaṁ25 : kuddamūlaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
26
˙ ˙ ˙ ˙
26. ! 15 1V:55 32. “agamimh < a : agamamh < ā (syā1-3. pā1. ka.-ma)
33. ..gomayena pathaviṁ opuñjāpetv 27
27. ! 15 1V:56 < ā : opuñchāpetv < ā (sı̄. syā1-3.)
28. ! 16 1V:57 34. ..gaṅgāya sote opātehi28 : osādehi (sı̄. syā1-3.), otārehi (pā1.)
29. ! 16 1V:58 35. ..ca manāpā ca29 : tv
< ampi yāca (sı̄.)

Dhamma
Society 2562
(408) NĀnĀpĀTHa VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙ ˙

30. ! 17 1V:60 35. ..pahūtajātarūparajataṁ pahūtavittūpakaranaṁ pahūtadhanadhaññaṁ30 :


pahūtadhanadhaññaṁ (. . . pe. . . carāmı̄ti) itipātho sabbattha ˙natthi, ūno
˙ 31
31. ! 18 1V:63 36. ..saddaṁ sutv < ā cātumahārājikā : cātummahārājikā (sı̄. syā1-3.)
32. ! 19 1V:70 39. ..buddho bhagavā— “ananucchavikaṁ32 : ananucchaviyaṁ (sı̄. pā1.)
33. ! 20 1V:70 39. ..te, moghapurisa, āsivisassa33 : āsı̄visassa (sı̄. syā1-3. pā1.)
34. ! 20 1V:71 39. ..dupposatāya mahicchatāya asantutthitāya34 : asantutthatāya (syā1-3.)
˙˙ ˙˙
35. ! 20 1V:71 39. ..pāsādikassa apacayassa vı̄riyārambhassa35 : viriyārambhassa (sı̄. syā1. pā1.),
vı̄riyārabbhassa (ka.-ma)
36. ! 20 1V:71 39. ..bhikkhūnaṁ sikkhāpadaṁ paññapessāmi36 : paññāpessāmi (sı̄. syā1-3. pā1.)
37. ! 22 1V:82 43. idāni cepi37 : idānipi ce (syā1-3.)
38. ! 23 1V:84 43. ..āmantesi— “yo, bhikkhave38 : yo pana bhikkhave bhikkhu (sı̄. pā1.) yo kho bhikkhave
bhikkhu (syā1-3.)
39. ! 23 1V:84 43. ..ca kho, bhikkhave39 : yo ca kho bhikkhave bhikkhu (sı̄. syā1-3.)
40. ! 23 1V:85 44. ..sikkhāsājı̄vasamāpanno sikkhaṁ apaccakkhāya40 : appaccakkhāya (syā2. syā3.)
41. ! 23 1V:87 45. 41 bhikkhūti bhikkhakoti.. : 30Vbh.510/1
42. ! 23 1V:88 45. 42 sikkhāti tisso.. : 8D.305/1
43. ! 27 1V:102 54. ariyakena milakkhassa43 : milakkhakassa (syā1-3.), milakkhukassa (pā1.), milakkhussa
(ka.-ma)
44. ! 28 1V:103 55. 44 methunadhammo nāma yo.. : 24Mn.49/1-24Mn.51/1
45. ! 28 1V:109 56. ..methunaṁ dhammaṁ patisevantassa45 : patisevantassa (sı̄.)
˙
46. ! 29 1V:111 58. ..ce pavesanaṁ sādiyati46 : pavisanaṁ sādayati (ka.-ma)
47. ! 36 1V:152 69. ..tameva upasampadaṁ tāniyeva47 : tāni (sı̄. syā1-3. pā1.)
48. ! 36 1V:152 69. ..vassāni bhikkhunı̄hi saṅgamituṁ48 : saṅkamituṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
49. ! 36 1V:153 69. ..tameva upasampadaṁ tāniyeva49 : tāni (sı̄. syā1-3. pā1.)
50. ! 36 1V:153 69. ..vassāni bhikkhūhi saṅgamituṁ50 : saṅkamituṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
51. ! 37 1V:162 72. ..rājagahā pabbajito rathikāya51 : rathiyāya (ka.-ma)
52. ! 37 1V:162 72. aññatarā itthı̄— “muhuttaṁ52 : itthı̄ taṁ passitv
< ā etadavoca muhuttaṁ (syā1-3.)
53. ! 38 1V:171 73. sā kālaṅkatā53 : kālakatā (sı̄. syā1-3.)
54. ! 38 1V:173 73. so— “nāhaṁ vediyāmi54 : vedayāmi (ka.-ma)
55. ! 39 1V:178 75. 55 “anāpatti, bhikkhu, ajānantassā.. : 28Mi.135/1
76. ..bhikkhu akkamitv 56
56. ! 39 1V:180 < ā pavattesi : pavat˙t˙esi (sı̄. syā1-3. pā1.)
57. ! 40 1V:182 78. ..bhārukacchako bhikkhu supinante57 : supinantena (sı̄. syā1-3. pā1.)
58. ! 40 1V:183 78. ..nāma upāsikā mudhappasannā58 : muddhappasannā (sı̄.), muduppasannā (syā1-3.),
buddhappasannā (pā1.)
59. ! 40 1V:183 78. “ehi, bhante, ūruntarikāya59 : ūrantarikāya (sı̄.), urantarikāya (pā1.)
82. sā ubbhajitv 60
60. ! 41 1V:188 < ā : ubbhujitv < ā (sı̄. syā1-3. pā1.)
61. ! 42 1V:193 84. ..dassanı̄yā pāsādikā lohitikā61 : lohitakā (syā1-3.)
62. ! 42 1V:193 84. seyyathāpi nāma kiṅkanikasaddo62 : kiṅkinikasaddo (sı̄. syā1-3.), kiṅkinikāsaddo (pā1.)
˙ ˙ ˙
63. ! 43 1V:196 86. icchāmi dārukutikaṁ63 : dārukuddikaṁ kutikaṁ (sı̄.)
˙ ˙˙ ˙
64. ! 43 1V:197 86. ..sakyaputtiyā dhammacārino samacārino64 : sammacārino (ka.-ma)
<
65. ! 43 1V:199 87. ..— “saccaṁ kira devena65 : saccaṁ kira deva devena (sı̄. pā1.)
66. ! 43 1V:199 87. ..dārugahe ganakaṁ bandhaṁ66 : baddhaṁ (sı̄. pā1.)
˙
67. ! 45 1V:205 88. ..pādārahena vā”ti67 : pādārahena vā atirekapādena vāti (syā1-3. pā1.)
68. ! 46 1V:213 92. ..parikkhittassa gāmassa indakhı̄le68 : indakhile (ka.-ma)
69. ! 47 1V:228 92. ..pandupalāso bandhanā pavutto69 : pamutto (pā1.), pavuttho (itipi)
˙˙
70. ! 47 1V:228 92. ..69 abhabbo haritatthāya70 : haritattāya (sı̄. syā1-3. pā1.)
71. ! 47 1V:230 93. ..araññatthaṁ udakaṁ dantaponaṁ71 : dantaponaṁ (sı̄. ka.-ma)
˙˙ ˙
72. ! 47 1V:230 93. ..dantaponaṁ71 vanappati72 : vanaspati (sı̄.)
˙
73. ! 47 1V:231 94. ..khanati vā byūhati73 : vyūhati (sı̄. pā1.), viyūhati (syā1-3.)
˙ < <
74. ! 52 1V:250 113. tatr a pavisitv ā rājagga ṁ 74 : rājagghaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
< <
75. ! 54 1V:270 121. so “sādhū”ti75 : sutthūti (sı̄. pā1. ka.-ma)
˙˙
76. ! 56 1V:280 131. anāpatti— sasaññissa76 : sakasaññissa (sı̄. syā1-3. pā1.), sasaññassa (ka.-sı̄)
77-78. ! 56 1V:280 131. ..77.. khittacittassa vedanāttassa..78 : etthantare pātho sı̄. syā1-3. pā1.potthakesu
˙˙ ˙
79. ! 56 1V:283 131. ..; asambhinne kusāpāto, jantaggena79 : jantāgharena (syā1-3.), jantagghena (pā1.)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
NĀnĀpĀTHa VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙ ˙
(409)

80. ! 56 1V:284 131. ..amūlakā; dubbhikkhe kuramaṁsañca80 : kūramaṁsañca (syā1-3.), kurumaṁsañ ca


(pā1.)
81. ! 56 1V:285 131. chaparikkhārathavikā81 : saparikkhārathavikaṁ (sı̄.), saparikkhārathavikā (syā1-3. pā1.)
82. ! 56 1V:290 131. dārudakā82 : dārudakaṁ (sı̄.), dārūdakā (syā2. syā3.)
83. ! 56 1V:290 131. ..satta avahāsi seyyaṁ83 : avahāsiseyyuṁ (sı̄.), avahāsi theyyaṁ (pā1.)
84. ! 60 1V:314 142. ..bhikkhu dubbhikkhe sūnagharaṁ84 : sūnāgharaṁ (sı̄.)
85. ! 61 1V:321 145. “nikkhami85 : nikkhameyya (sı̄. syā1-3. pā1.)
86. ! 61 1V:321 145. ..na vā nikkhami86 : nikkhameyya (sı̄. syā1-3. pā1.)
153. ..”ti, atikkamitv 87
87. ! 64 1V:341 < ā : pavattetv
< ā pavat˙t˙etv < ā (pā1. ka.-ma)
88. ! 64 1V:344 88
154. ..aciravatiyā nadiyā osārenti : osādenti (sı̄.)
155. bhikkhū paṁsukūlasaññino patiggahāpetv 89
89. ! 65 1V:354
˙ < ā : pat˙iggāhāpetv
< ā (sı̄.)
90. ! 66 1V:358 90
156. “paribhogatthāya : paribhogatthā (sı̄.)
91. ! 67 1V:366 156. ..bhisiṁ. . . saṁghassa bibbohanaṁ91 : bimbohanaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
92. ! 67 1V:367 157. 92 tena kho pana.. : 4V.324/1
93. ! 67 1V:368 157. 93 tena kho pana.. : 4V.324/1
94. ! 68 1V:371 158. ..tassa ācikkheyyāsı̄”ti94 : ācikkheyyāsı̄ti so kālamakāsi (syā1-3.)
95. ! 68 1V:372 159. “anāpatti, bhikkhave, iddhimassa95 : iddhimato (sı̄.), iddhimantassa (syā1-3. pā1.)
96. ! 68 1V:373 160. taṁ uttinnaṁ gopālikā96 : aññatarā gopālikā (sı̄. syā1-3.)
˙˙
97. ! 69 1V:374 161. so bhikkhu abhiramatı̄ti97 : abhiramı̄ti (sı̄. syā1-3. pā1.)
98. ! 69 1V:376 162. 98 tena samayena buddho.. : 14S5.985/1
99. ! 69 1V:377 162. ..bhikkhū bhagavato patissunitv ā99 : patissutv
< ā (sı̄.), pat˙isun˙itv
< ā (pā1.)
˙ ˙ < ˙
100. ! 69 1V:378 162. ..bhāsatı̄”ti, te100 : atirekapāthena bhavitabbaṁ. evamuparipi ı̄disesu
˙
101 : lohitagataṁ (pā1. ka.-ma)
101. ! 69 1V:378 162. ..jı̄vitā voropetv
< ā lohitakaṁ
102. ! 71 1V:384 165. ..pacchime māse uhataṁ102 : ūhataṁ (sı̄. syā1-3. pā1. ka.-ma)
103. ! 71 1V:385 165. 103 kathaṁ bhāvito ca.. : 10M.121/1; 11M.148/1; 14S5.977/1
166. ..upasaṅkamitv 104 : vadenti (sı̄. syā1-3.)
104. ! 72 1V:390 < ā evaṁ vadanti
105. ! 74 1V:397 171. ..dujjı̄vitena, mataṁ te105 : matante (sı̄. syā1-3. pā1.)
106. ! 74 1V:402 172. ..vā bhendiṁ vā106 : bhendiṁ vā (ka.-ma)
˙˙
107. ! 74 1V:402 172. ..106 lagulaṁ vā107 : lagulaṁ (ka.-sı̄), sūlaṁ vā lagulaṁ vā (syā1-3.)
˙ ˙
108 : dvedhā bhinnā (sı̄. syā1-3. pā1.)
108. ! 75 1V:414 172. ..puthusilā dv
< idhā bhinnā <
109. ! 78 1V:439 178. manāpikaṁ rūpaṁ upasaṁharati109 : upasaṁharati pemanı̄yaṁ hadayaṅgamaṁ
(syā1-3.)
110. ! 78 1V:441 178. ..upasaṁharati jegucchaṁ pātikulyaṁ110 : patikūlaṁ (?)
˙ < ˙
111. ! 78 1V:442 178. ..upasaṁharati jegucchaṁ pātikulyaṁ111 : patikūlaṁ (?)
˙ < ˙
112. ! 79 1V:449 179. ..ajānantassa namaranādhippāyassa ummattakassa112 : ummattakassa khittacittassa
vedanattassa (sı̄. syā1-3.) ˙
˙˙
113. ! 79 1V:451 179. .. musalodukkhalena ca; vuddhapabbajitābhisanno113 : buddhapabbajitā satta (sı̄.),
vuddhapabbajitā santo (syā1-3.) ˙˙
˙˙ 114
114. ! 82 1V:469 182. ..pana samayena ālavakā : ālavakā (sı̄.), ālavikā (syā1-3.)
˙ ˙
115. ! 86 1V:509 187. so bhikkhu uttanto115 : uttasanto (sı̄. syā1-3.)
116. ! 87 1V:509 187. ..bhikkhave, pārājikassā”ti116 : pārājikassa, āpatti pācittiyassāti (syā1-3.)
117. ! 88 1V:527 190. ..bhikkhū dāyaṁ ālimpesuṁ117 : ālimpesuṁ (ka.-ma)
˙
118. ! 89 1V:534 193. 118 tena samayena buddho.. : 2V.67/1
119. ! 90 1V:537 193. ..uttarimanussadhammassa vannaṁ bhāsissāma119 : bhāsāma (sı̄.)
˙˙
120. ! 90 1V:538 194. ..no, yesaṁ no120 : vata no (ka.-cha)
121. ! 91 1V:541 194. ..moghapurisā, tinhena govikantanena121 : govikattanena (sı̄. pā1. ka.-ma),
˙<
govikatthanena (ka.-sı̄)
122. ! 92 1V:545 195. ..pı̄thaṁ bhisi bibbohanaṁ122 : bimbohanaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙
123. ! 92 1V:545 195. ..lohakatāhaṁ vāsi parasu123 : pharasu (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙
124. ! 92 1V:547 195. 124 aññathā santamattānaṁ, aññathā.. : 12S1.35/1
125. ! 93 1V:548 195. 125 kāsāvakanthā
bahavo, pāpadhammā.. : 18Dh.307/1-18Dh.308/1; 18It.48/118It.91/1
˙˙
126. ! 93 1V:550 195. atha kho bhagavā126 : bhagavā te (ka.-cha)
127. ! 93 1V:553 196. ..ye te, ānanda127 : honti te ānanda (sı̄.), honti yevānanda (syā1.), hontiyevānanda (syā2.
syā3.)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(410) NĀnĀpĀTHa VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙ ˙

128. ! 93 1V:555 197. ..anabhijānaṁ uttarimanussadhammaṁ attupanāyikaṁ128 : attūpanāyikaṁ (sı̄. syā1-3.


pā1.)
129. ! 93 1V:555 197. ..aparena samayena samanuggāhı̄yamāno129 : samanuggāhiyamāno (sı̄. syā1-3.)
130. ! 93 1V:555 197. ..129 vā asamanuggāhı̄yamāno130 : asamanuggāhiyamāno (sı̄. syā1-3.)
131. ! 94 1V:558 198. 131 uttarimanussadhammo nāma jhānaṁ.. : 2V.70/1
132. ! 94 1V:558 198. ..nāma jhānaṁ vimokkho132 : vimokkhaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
133. ! 95 1V:575 199. 133 jhānanti pathamaṁ.. : 2V.70/1
134 vimokkhoti
˙
134. ! 95 1V:576 199. suññato.. : 2V.70/1
135. ! 95 1V:577 199. 135 samādhı̄ti suññato.. : 2V.70/1
136. ! 95 1V:578 199. 136 samāpattı̄ti suññatā.. : 2V.70/1
137. ! 95 1V:579 199. 137 ñānadassananti tisso.. : 2V.70/1
˙
138 maggabhāvanāti
138. ! 95 1V:580 199. cattāro.. : 2V.70/1
139. ! 95 1V:581 199. 139 phalasacchikiriyāti sotāpattiphalassa.. : 2V.70/1
140. ! 95 1V:581 199. ..anāgāmiphalassa sacchikiriyā, arahattassa140 : arahattaphalassa (syā1-3. pā1.)
141. ! 95 1V:582 199. 141 kilesappahānanti rāgassa.. : 2V.70/1
142. ! 95 1V:583 199. 142 vinı̄varanatā cittassāti.. : 2V.70/1
143 suññāgāre
˙
143. ! 95 1V:584 199. abhiratı̄ti.. : 2V.70/1
144. ! 106 1V:671 213. ekamūlakaṁ nitthitaṁ144 : ekamūlakaṁ saṅkhittaṁ nitthitaṁ (syā1-3.), ekamūlakaṁ
(pā1.) ˙˙ ˙˙
145. ! 107 1V:680 215. vatthuvisārakassa145 : vattuvissārakassa (sı̄.), ka.-sı̄ cha. ı̄disameva,
146-147. ! 108 1V:689 219. ..pativijānantassa āpatti thullaccayassa..147 : etthantare pāthā syā1-3.potthakesu
˙ ˙
148-149. ! 109 1V:693 220. ..musā mayā bhanitanti..149 : etthantare pātho cha.potthakesu
150
˙
150. ! 111 1V:705 222. adhimāne : adhimānena (sı̄. pā1.)
226. ..— “mayañcamh 151 : anarahanto (sı̄. pā1.)
151. ! 115 1V:733 < a na arahanto
152. ! 116 1V:742 228. 152 tena samayena buddho.. : 12S2.202/1
153. ! 116 1V:743 228. ..lakkhana, etassa pañh 153 : panhassa byākaranāya (syā1-3.)
˙ < assa ˙< < ˙
154. ! 116 1V:744 228. ..anupatitv ā phāsulantarikāhi vitud enti154 : vitudanti (sı̄.), vitudenti vitacchenti
< ˙ ˙
virājenti (syā1-3.), vitudenti (pā1.)
155. ! 117 1V:746 229. 155 “idhāhaṁ, āvuso, gijjhakūtā.. : 12S2.203/1-12S2.211/1
˙
156. ! 117 1V:746 229. ..anupatitv < ā vitacchenti vibhajjenti156 : vitacchenti virājenti (sı̄.), vitudenti vitacchenti
virājenti (syā1-3.), vitacchenti vibhajenti (pā1.)
157. ! 118 1V:756 229. ..bhattena nimantetv < ā don iyo157 : doniyā (ka.-sı̄ syā1-3. pā1.)
˙ ˙
229. ..ārocāpetv 158 : ito (syā1-3.), aho (pā1.)
158. ! 118 1V:756 < ā etadavoca— ‘ato
159. ! 120 1V:764 231. ..panāyaṁ tapodā kuthitā159 : kutthitā (syā2. syā3.)
˙˙
160. ! 120 1V:765 231. ..saṅgāmento pabhaggo ahosi160 : hoti (sı̄. syā1-3.)
161. ! 123 1V:778 234. “sañcetanikā sukkavissatthi161 : sukkavisatthi (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙˙ ˙˙
162. ! 123 1V:781 236. “sañcetanikā sukkavissatthi162 : sukkavisatthi (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙ ˙ ˙ ˙
163. ! 124 1V:788 238. ..ti ajjhattaṁ upādinne163 : upādinna (syā1-3. pā1.), upādinne (ka.-ma)
˙˙
164. ! 130 1V:888 248. ārogyatthañca nı̄lañca164 : ārogyatthaṁ nı̄laṁ (?)
< <
165-167. ! 131 1V:891 248. ..167 : () syā1-3.potthakesu
166. ! 131 1V:891 248. ..(ubhatovaddhakaṁ evameva vaddhetabbaṁ166 : netabbaṁ (sı̄.)
˙˙ ˙˙
168. ! 131 1V:893 248. missakacakkaṁ168 : ubhatobaddhamissakacakkaṁ (syā1-3.)
169. ! 131 1V:900 251. ( )169 : () syā1-3.potthakesu
170. ! 134 1V:942 262. ..maggo, vatthi jantāgharupakkamo170 : jantāgharaṁ ūru (sı̄. syā1-3.)
171. ! 134 1V:944 262. ..pokkharaṁ; vālikā kaddamusseko171 : kaddamudako (pā1.), kaddamoseko (?)
172. ! 135 1V:952 263. bhesajjena172 : tassa bhesajjena (?)
173. ! 135 1V:953 263. mocanādhippāyassa173 : tassa mocanādhippāyassa (syā1-3.)
174. ! 135 1V:955 263. ..mocanādhippāyassa andaṁ kanduvantassa174 : kandūvantassa (sı̄.)
˙˙ ˙˙ ˙˙
175. ! 138 1V:982 267. ..aññatarassa bhikkhuno pupphāvaliyaṁ175 : pupphāvaliyaṁ (syā1-3. pā1. ka.-ma)
˙
176. ! 139 1V:994 269. ..pekkhassū”ti, avāpuranaṁ176 : apāpuranaṁ (syā1-3. pā1.)
˙ ˙
177. ! 140 1V:995 269. sace177 : sace hi (syā1-3.)
178. ! 140 1V:995 269. ..177 kulitthiyo kuladhı̄taro178 : kuladhı̄tayo (sı̄.), kuladhı̄tāyo (ka.-sı̄ syā1-3. pā1.)
179. ! 140 1V:998 270. ..kāyasaṁsaggaṁ samāpajjeyya hatthaggāhaṁ179 : hatthagāhaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
180. ! 140 1V:998 270. ..179 vā veniggāhaṁ180 : venigāhaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙ ˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
NĀnĀpĀTHa VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙ ˙
(411)

181. ! 141 1V:1015 272. ākaddhanā nāma āviñchanā181 : āviñjanā (syā1-3. pā1.)
˙˙
182. ! 149 1V:1110 280. ..ummattakassa, khittacittassa, vedanāttassa182 : vedanattassa (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙˙ ˙˙
183. ! 150 1V:1122 282. ..sampı̄letv ā bāhāparamparāya ānesuṁ183 : nesuṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙ <
184. ! 151 1V:1127 282. ..rajjuṁ sāratto āviñchi184 : āviñji (sı̄. syā1-3. pā1.)
185. ! 151 1V:1128 282. ..dandaṁ sāratto āviñchi185 : āviñji (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙˙
186. ! 151 1V:1132 282. kāyasaṁsaggasikkhāpadaṁ nitthitaṁ dutiyaṁ186 : nitthitaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙˙ ˙˙
187. ! 152 1V:1135 284. ..obhāseyya yathā taṁ187 : yathātaṁ (syā1-3.), atthakathāyaṁ “yathā tanti ettha tanti
nipātamattaṁ, yathā yuvā yuvatinti attho ” ˙ ˙
188. ! 152 1V:1135 284. ..yuvā yuvatiṁ methunupasaṁhitāhi188 : methunūpasañh< itāhi (sı̄. syā1-3.)
189. ! 153 1V:1149 285. ..devatāyo pası̄dissanti, kadā189 : kadā te (syā1-3.)
190. ! 153 1V:1152 285. evaṁ dentā190 : dentı̄ (sı̄. syā1-3.)
191. ! 153 1V:1153 285. evaṁ dentā191 : dentı̄ (sı̄. syā1-3.)
192. ! 155 1V:1170 288. “āmāyya, kharakambalo192 : kharakambalako (sı̄. ka.-cha), kakkasakambalo (syā1-3.)
193. ! 155 1V:1172 288. “āmāyya, kharakambalako193 : kharakambalo (syā1-3.)
194. ! 155 1V:1173 288. ..aññatarā itthı̄ pāvāraṁ194 : dı̄ghapāvāraṁ (syā1-3.)
195. ! 155 1V:1173 288. “āmāyya, pāvāro195 : dı̄ghapāvāro (syā1-3.)
196. ! 157 1V:1181 290. ..āmasissatı̄”ti, nitthubhitv 196 : nutthuhitvā (syā1-3.)
˙˙ < ā ˙˙ <
197-198. ! 157 1V:1185 290. ..anekapariyāyena vigarahitv ā bhagavato ..198 : atha kho te bhikkhū bhagavato (sı̄.
<
syā1-3. pā1.)
199. ! 158 1V:1194 292. yāti khattiyı̄199 : khattiyā (sı̄. syā1-3.), khatti (ka.-sı̄)
200. ! 161 1V:1220 296. ..tassa kumārakassā”ti200 : channo so kumārako imissā kumārikāyāti (syā1-3.)
201. ! 161 1V:1221 297. ..evamāha— “ahaṁ khv 201 : khvayyā (sı̄. syā1-3.), khvāyyo (ka.-ma), ka.-sı̄ cha.
< ayyo < <
202. ! 163 1V:1231 298. ..evaṁ sukhamedho hotu202 : sukhamedhatu (sı̄. syā1-3.), sukhamedhito hotu (ka.-ma)
203. ! 164 1V:1236 300. ..uyyāne paricārentā aññatarissā203 : aññatarassā (sı̄.)
204. ! 164 1V:1236 300. ..evamāha— “ahaṁ khv 204 : khveyyā (sı̄. syā1-3.)
< ayyo <
205. ! 165 1V:1242 301. ..purisassa vā itthimatiṁ205 : itthı̄matiṁ (sı̄. syā1-3.)
206. ! 166 1V:1268 304. obhatacumbatā206 : ohata (sı̄.), obhata (syā1-3. pā1.)
˙ ˙
207. ! 166 1V:1273 305. puriso bhikkhuṁ pahinati207 : pahinatiṁ (sı̄.)
˙ ˙
208. ! 167 1V:1283 308. ( )208 : () syā1-3.potthakesu
209. ! 172 1V:1338 321. evaṁ ubhatovaddhakaṁ209 : vaddhamānaṁ (sı̄.), baddhakaṁ (syā1-3.)
˙˙ ˙˙
210. ! 174 1V:1357 326. ..pahinanti. . . gottarakkhitāya gottā210 : sagottā (?)
˙
211. ! 179 1V:1412 341. ..aññataraṁ bhikkhuṁ ānāpesi211 : ānāpeti (syā1-3. pā1. ka.-ma)
˙ ˙
212. ! 181 1V:1421 344. ..bho, nāgassa bhayā212 : bhayāmh < i (sı̄.)
213. ! 181 1V:1421 344. ‘passāmahaṁ, bho, manimassa213 : manissa (sı̄. pā1. ka.-ma)
˙ ˙
214. ! 182 1V:1425 344. 214 ‘mamannapānaṁ vipulaṁ ulāraṁ.. : 22J.3.7/1-22J.3.8/1
˙
215. ! 182 1V:1427 344. tathā pakkantova215 : tadā pakkanto pakkantova (sı̄.), tadā pakkantova (pā1. ka.-ma)
216. ! 182 1V:1428 344. 216 ‘na taṁ yāce.. : 22J.3.9/1
217. ! 182 1V:1428 344. ..yāce yassapiyaṁ jigı̄se217 : jigiṁse (sı̄. syā1-3. pā1.)
218. ! 182 1V:1428 344. ..jigı̄se217 , videsso218 : desso (sı̄.), desso ca (syā1-3.)
219. ! 183 1V:1429 344. kimaṅgaṁ219 : kimaṅga (sı̄. pā1.)
220. ! 184 1V:1433 346. te maṁ saṅgamma yācanti.. : 22J.7.54/1
221. ! 184 1V:1434 346. 221 ‘yācako appiyo hoti.. : 22J.7.55/1
222. ! 184 1V:1434 346. .. mā me videssanā222 : viddesanā (sı̄. syā1-3. pā1.), ka.-sı̄ cha.
223. ! 184 1V:1436 347. ..vāsiṁ detha, parasuṁ223 : pharasuṁ (sı̄. syā1-3. pā1.), ka.-sı̄ cha.
224. ! 184 1V:1437 348. tehi bhikkhūhi vatthu224 : vatthuṁ (sı̄. syā1-3.)
225. ! 184 1V:1437 348. ..224 desetabbaṁ— anārambhaṁ225 : anārabbhaṁ (ka.-ma)
226. ! 184 1V:1437 348. sārambhe226 : sārabbhe (ka.-ma)
227. ! 185 1V:1447 350. ..ca bhikkhūnaṁ sammuti227 : sammati (sı̄. syā1-3.)
228. ! 186 1V:1453 353. ..āsayo hoti, undūrānaṁ228 : undurānaṁ (syā1-3. pā1.)
229. ! 186 1V:1453 353. ..hoti, saṁsarananissitaṁ vā229 : sañcarananissitaṁ vā (ka.-ma)
˙ ˙
230. ! 186 1V:1455 353. ..hoti, na undūrānaṁ230 : undurānaṁ (syā1-3.)
231. ! 187 1V:1460 353. ..kārāpeti vā, payoge231 : payoge payoge (sı̄. ka.-cha)
232. ! 195 1V:1507 363. ..vippakataṁ parehi pariyosāpeti232 : pariyosāvāpeti (ka.-ma)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(412) NĀnĀpĀTHa VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙ ˙

233. ! 195 1V:1509 363. ..vippakataṁ parehi pariyosāpeti233 : pariyosāvāpeti (ka.-ma)


234. ! 195 1V:1512 365. ..sakyaputtiyā jı̄vaṁ vihethentı̄234 : vihethessanti (katthaci)
< ˙ ˙
235. ! 200 1V:1545 375. “saparikkamano hotū”ti235 : hotūti. . . pe. . . anārambhaṁ saparikkamanaṁ (sı̄.), hotūti
. . . pe. . . (syā1-3.)
236. ! 201 1V:1556 380. 236 tena samayena buddho.. : 4V.189/1
237. ! 201 1V:1556 380. yaṁ kiñci237 : yañca kiñci (ka.-sı̄ ka.-ma)
238. ! 202 1V:1562 382. ..vinayaṁ vinicchinissantı̄”ti238 : vinicchissantı̄ti (pā1. ka.-ma)
239. ! 202 1V:1562 382. ..na byābādhissantı̄”ti239 : na byābāhissantı̄ti (ka.-ma)
< <
240. ! 202 1V:1562 382. ..bhikkhū tiracchānakathikā kāyadalhibahulā240 : kāyadaddhibahulā (sı̄.),
˙< ˙˙
kāyadalhı̄bahulā (syā1-3. pā1.)
˙<
241. ! 203 1V:1565 383. ..pana samayena mettiyabhūmajakā241 : mettiyabhummajakā (sı̄. syā1-3. pā1.)
242. ! 204 1V:1568 383. yathā242 : yāva (sı̄.)
243. ! 204 1V:1568 383. ..kotthake nisı̄deyyāmā”ti243 : nisı̄dāpiyeyyāmāti (sı̄.), nisı̄dāpiyāmāti (syā1-3.),
nisı̄dāpeyyāmāti (pā1.) ˙˙
244. ! 204 1V:1568 383. “jānāmi, ayyā, niccabhattikāti244 : niccabhattikattha (sı̄.), niccabhattikāttha (ka.-cha)
245. ! 204 1V:1568 383. ..mallaputtena gahapatino antare245 : santike (sı̄. syā1-3. pā1. ka.-ma)
246. ! 205 1V:1569 383. ..nivātaṁ tato savātaṁ246 : pavātaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
247. ! 206 1V:1573 385. ..anuddhaṁseyya— ‘appeva nāma247 : appevanāma (sı̄. syā1-3.)
248. ! 208 1V:1600 387. ..nassarati sutaṁ pamuttho248 : pammuttho (sı̄.), sammuttho (pā1.)
˙˙ ˙˙ ˙˙
250. ! 211 1V:1626 391. ..orohantā addasaṁsu chagalakaṁ250 : chakalakaṁ (ka.-sı̄ syā1-3. pā1.)
251. ! 213 1V:1641 395. ..— “khattiyo mayā dittho251 : ettha “pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto”ti pātho
ūno maññe, atthakathāyaṁ hi “khattiyo mayā ˙dit
˙ tho pārājikaṁ dhammaṁ ajjhāpajjanto”ti ˙
˙˙ 252
˙˙
252. ! 215 1V:1659 405. ..ti tesaṁ lesānaṁ : dasannaṁ lesānaṁ (syā1-3.)
253. ! 217 1V:1673 409. 253 atha kho devadatto.. : 4V.343/1
254. ! 217 1V:1673 409. ..yena kokāliko katamodakatissako254 : katamorakatissako (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙ ˙
255. ! 217 1V:1673 409. ..pāsādikassa apacayassa vı̄riyārambhassa255 : viriyārambhassa (syā1-3. pā1.),
vı̄riyārabbhassa (ka.-cha)
256. ! 217 1V:1673 409. lūkhapasannā256 : lūkhappasannā (sı̄. syā1-3. pā1. 4V.343/1)
257. ! 219 1V:1679 411. ..evamassa vacanı̄yo— ‘māyasm 257 : mā āyasmā (sı̄. syā1-3.)
< ā <
258. ! 219 1V:1679 411. ..samanubhāsiyamāno taṁ patinissajjeyya258 : patinissajeyya (sı̄.)
˙ ˙
259. ! 220 1V:1689 412. so bhikkhu259 : bhikkhu bhikkhūti (sı̄.)
260. ! 221 1V:1704 417. evaṁ vutte, kokāliko260 : kokāliko ca (sı̄.)
261. ! 221 1V:1704 417. ..khandadeviyā putto samuddadatto261 : samuddadatto ca (sı̄.)
˙˙ 262 : mā āyasmanto (sı̄. syā1-3.)
262. ! 221 1V:1706 418. ..evamassu vacanı̄yā— ‘māyasm
< anto <
263. ! 221 1V:1706 418. ..bhikkhu vinayavādı̄, māyasm antānampi 263 : mā āyasmantānampi (sı̄. syā1-3.),
< <
māyasm
< antānaṁ pi (pā1.)
264. ! 223 1V:1721 422. dhammakamme dhammakammasaññı̄264 : dhammakammasaññino (ka.-sı̄)
265. ! 224 1V:1729 424. ..mahāvāto vāyanto tinakatthapannasataṁ265 : tinakatthapannakasataṁ (ka.-ma)
˙ ˙˙ ˙˙ ˙ ˙ ˙˙ ˙˙ ˙
266. ! 224 1V:1729 424. ..saṅkhasevālapanakaṁ ekato ussāreyya266 : ussādeyya (sı̄. syā1-3.)
˙ 267 : vacanı̄yameva āyasmā (syā1-3.),
267. ! 224 1V:1731 425. ..avacanı̄yaṁ akāsi, vacanı̄yamevāyasm < ā <
vacanı̄yaṁ eva āyasm
< ā (pā1.)

268. ! 224 1V:1731 425. evaṁ saṁvaddhā268 : saṁvaddhā (syā1-3.)


˙˙
269. ! 225 1V:1731 425. yāvatatiyañce samanubhāsiyamāno269 : samanubhāsiyamāno (sı̄. syā1-3. pā1.)
270. ! 227 1V:1753 431. 270 tena kho pana.. : 4V.21/14V.293/1
271. ! 227 1V:1753 431. ..samayena assajipunabbasukā nāma271 : nāma bhikkhū (ka.-sı̄ ka.-ma)
272. ! 227 1V:1753 431. atthapadepi kı̄lanti, dasapadepi kı̄lanti.. : 4V.21/14V.293/1; 24Mn.161/1;
25Cn.2.127/1 ˙˙ ˙ ˙
273. ! 227 1V:1753 431. ..dhāvanti, rathassapi purato273 : purato dhāvanti (sı̄. syā1-3. pā1.)
274. ! 227 1V:1753 431. ..saṅghātiṁ pattharitv 274 : naccantiṁ (sı̄. syā1-3.)
˙ < ā naccakiṁ
275. ! 230 1V:1757 433. ..rathassapi purato dhāvissantipi275 : purato dhāvissanti dhāvissantipi (sı̄. syā1-3.)
276. ! 230 1V:1758 433. sāretv 276 : āpatti (sı̄. syā1-3.)
< ā āpattiṁ
277. ! 231 1V:1763 435. ..assajipunabbasukānaṁ bhikkhūnaṁ kı̄tāgirism 277 : kı̄tāgirismiṁ (sı̄.), kı̄tāgirismi
˙ < ā ˙ < ˙ <
(ka.-sı̄), kitāgirism
< ā (syā1-3. pā1.)
˙
278. ! 232 1V:1765 436. alaṁ te278 : alante (sı̄. syā1-3. pā1.)

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
NĀnĀpĀTHa VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙ ˙
(413)

279. ! 232 1V:1769 437. ..vā veluyā vā279 : velunā vā (sı̄. syā1-3.)
˙ ˙
280. ! 237 1V:1811 445. 280 raho nāma cakkhussa.. : 2V.286/1
281. ! 237 1V:1812 445. 281 paticchannaṁ nāma āsanaṁ.. : 1V.454/1; 2V.200/12V.286/12V.291/1
˙
282. ! 237 1V:1812 445. ..āsanaṁ kuttena vā282 : kuddena vā (sı̄. syā1-3. pā1.)
˙˙ ˙˙
283. ! 240 1V:1840 454. 283 raho nāma cakkhussa.. : 1V.445/1; 2V.200/12V.286/12V.291/1
285. ! 243 1V:1866 461. 285 tena kho pana.. : 3V.347/1
462. ..bhikkhunā ubbhatasm 286 : kathine (sı̄. syā1-3. pā1.)
286. ! 243 1V:1867 < iṁ kathine ˙
287. ! 243 1V:1870 463. dasāhaparamanti dasāhaparamatā287 : dasāhaparamatāya (ka.-sı̄)
288. ! 243 1V:1873 463. ..atikkāmayato nissaggiyaṁ hotı̄ti288 : hotı̄ti idaṁ padaṁ sabbapotthakesu atthi,
sikkhāpade pana natthi,
289. ! 245 1V:1881 470. bhagavato etamatthaṁ ārocesuṁ ( )289 : () syā1-3.potthakesu
475. ..vippavaseyya, aññatr 290 : sammatiyā (syā1-3.)
290. ! 246 1V:1892 <a bhikkhusammutiyā
291. ! 247 1V:1897 476. ..ti saha arunuggamanā291 : arunuggamanena (sı̄. syā1-3.)
˙ ˙
292. ! 247 1V:1897 476. ..bhante, cı̄varaṁ rattivippavutthaṁ292 : rattiṁ vippavutthaṁ (sı̄. pā1.)
293. ! 247 1V:1898 477. udosito293 : uddosito (sı̄. syā1-3. pā1.)
294. ! 247 1V:1903 482. ekakulassa udosito294 : uddosito (sı̄. syā1-3. pā1.)
296. ! 251 1V:1924 499. ..pāripūri, māsaparamaṁ tena296 : māsaparamantena (syā1-3. pā1.)
297. ! 251 1V:1924 499. tato ce uttari297 : uttariṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
298. ! 255 1V:1956 508. ..varamaṁsāni gahetv < ā pan naputaṁ298 : pannena putaṁ (syā1-3.)
˙˙ ˙ ˙˙ ˙
299. ! 255 1V:1956 508. ..abbhuggantv 299 : paccupatthāsi (?)
< ā vel˙uvane paccut˙t˙hāsi ˙˙
300. ! 255 1V:1957 508. ..datv 300 : vissajjeyya (syā1-3.)
< ā kacche sajjeyya
301. ! 255 1V:1957 508. ..antaravāsake sajjası̄”ti301 : antaravāsakaṁ na sajjası̄ti (ka.-sı̄ ka.-ma), mayhaṁ
<
antaravāsakaṁ vissajjehı̄ti (syā1-3.), antaravāsakaṁ na sajjesı̄ti (pā1.)
511. ..patigganheyya, aññatr 302 : pārivattakā (syā1-3.)
302. ! 256 1V:1963
˙ ˙< <a pārivattakā ˙˙
303. ! 257 1V:1974 515. ..upanando sakyaputto patto303 : pattho (syā1-3. pā1. ka.-ma)
< ˙˙ ˙˙
304. ! 258 1V:1977 515. ..sukarā dhammanimantanāpi kātuṁ304 : nayime sukarā dhammanimantanāya kātuṁ
(syā1-3.)
305. ! 260 1V:1999 522. ..sakyaputtiyā karissanti, paggāhikasālaṁ305 : pataggāhikasālaṁ (?)
< ˙
306. ! 261 1V:2002 523. ..pavāreyya santaruttaraparamaṁ tena306 : paramantena (syā1-3. pā1.)
307. ! 261 1V:2002 523. tato ce uttari307 : uttariṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
308. ! 262 1V:2016 527. “api meyya308 : mayya (sı̄. syā1-3. pā1.)
309. ! 262 1V:2018 527. ..appavārito aññātakaṁ gahapatikaṁ309 : gahapatiṁ (sı̄.)
310. ! 263 1V:2019 528. ..gahapatāniyā vā cı̄varacetāpannaṁ310 : cı̄varacetāpanaṁ (syā1-3. pā1.)
311. ! 263 1V:2036 529. ..upādāyāti sādhatthiko311 : sādhutthiko (syā1-3.)
312. ! 264 1V:2041 532. ..purisaṁ etadavoca— “ayyaṁ312 : ahaṁ ayyaṁ (sı̄. pā1.)
313. ! 265 1V:2045 533. ..vā paccekacı̄varacetāpannāni upakkhatāni313 : cetāpannā upakkhatā (sı̄.), cetāpanā
upakkhatā (syā1-3. pā1.) ˙ ˙
˙ 314 : dvittikkhattuṁ (syā1-3. pā1.)
314. ! 269 1V:2076 538. ..veyyāvaccakaro upasaṅkamitv < ā dv
< attikkhattuṁ <
315. ! 269 1V:2076 538. ..catukkhattuṁ pañcakkhattuṁ chakkhattuparamaṁ315 : chakkhattuṁ paramaṁ
(sı̄.)
316-317. ! 269 1V:2076 538. ..316.. kusalaṁ; tato..317 : kusalaṁ no ce abhinipphādeyya tato (syā2. syā3.)
318. ! 269 1V:2076 538. ....317 ce uttari318 : uttariṁ (syā1-3. pā1.)
319. ! 271 1V:2098 542. ..bahū khuddake pāne319 : pānake (sı̄.)
˙ ˙
320. ! 278 1V:2159 565. 320 atha kho āyasm
< ā.. : 28Mi.221/1
321. ! 278 1V:2160 565. ..upasampadaṁ yācati tamahaṁ321 : tāhaṁ (sı̄. pā1. ka.-ma)
322. ! 278 1V:2160 565. ..nissayaṁ yācati tamahaṁ322 : tāhaṁ (sı̄. pā1. ka.-ma)
323. ! 279 1V:2163 566. ..bhagavantaṁ dassanaṁ pihentā323 : dassanāya pihayantā (syā1-3.), dassanaṁ
pihantā (pā1.)
324. ! 281 1V:2178 572. “bhikkhuno paneva addhānamaggappatipannassa324 : maggapatipannassa (syā1-3.
pā1.) ˙ ˙
325. ! 281 1V:2178 572. ..tiyojanaparamaṁ sahatthā haritabbāni325 : hāretabbāni (ka.-sı̄ syā1-3. pā1. ka.-ma)
326. ! 281 1V:2178 572. tato ce uttari326 : uttariṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
327. ! 282 1V:2184 573. ..atikkāmeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ327 : nissaggiyāni honti (syā1-3.)

d.h n. t th d dh n p ph b bh m y r l v s h l. aṁ iṁ uṁ Dhamma


[ dH n ”t ”th d ”H n
” d ” p ph b bH m j r ”l V ”s H l -aN̊ -iN̊ -uN̊ ] Society 2562
(414) NĀnĀpĀTHa VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙ ˙

328. ! 282 1V:2184 573. ..pāteti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ328 : nissaggiyāni honti (syā1-3.)
329. ! 282 1V:2185 574. atirekatiyojane atirekasaññı̄ atikkāmeti329 : tiyojanaṁ atikkāmeti (syā1-3.)
330. ! 282 1V:2185 574. atirekatiyojane vematiko atikkāmeti330 : tiyojanaṁ atikkāmeti (syā1-3.)
331. ! 282 1V:2185 574. atirekatiyojane ūnakasaññı̄ atikkāmeti331 : tiyojanaṁ atikkāmeti (syā1-3.)
332. ! 285 1V:2203 582. 332 tena samayena buddho.. : 4V.449/1
333. ! 285 1V:2203 582. ..upanandassa sakyaputtassa pativiso333 : pativiṁso (sı̄.)
< ˙ ˙
334. ! 285 1V:2206 582. ..rūpiyaṁ patiggahesı̄”ti334 : patigganhāsı̄ti (syā1-3.)
˙ ˙ ˙<
335. ! 286 1V:2211 584. ..ganhāti nissaggiyaṁ pācittiyaṁ335 : nissaggiyaṁ hoti (syā1-3.)
˙<
336. ! 286 1V:2212 584. ..gāhāpeti nissaggiyaṁ pācittiyaṁ336 : nissaggiyaṁ hoti (syā1-3.)
337. ! 287 1V:2221 586. rūpiyasikkhāpadaṁ337 : jātarūpasikkhāpada (kaṅkhāvitaranı̄)
˙
338. ! 288 1V:2229 589. ..cetāpeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ338 : nissaggiyaṁ hoti (syā1-3.)
339. ! 289 1V:2239 593. ..te, āvuso, saṅghāti339 : saṅghātiṁ (syā1-3. pā1. ka.-ma)
˙ ˙
340. ! 293 1V:2270 608. anāpatti— antodasāhaṁ adhittheti340 : adhitthāti (sı̄.)
˙˙ ˙˙
341. ! 295 1V:2281 612. ..bhikkhuparisāya pattapariyanto so341 : so ca (syā1-3.)
342. ! 295 1V:2281 612. ..padātabbo— ‘ayaṁ te342 : ayante (syā1-3.)
343. ! 298 1V:2307 618. 343 tena samayena buddho.. : 3V.270/1
344. ! 299 1V:2308 619. ..mahāmatto rattiyo ganetv ā344 : viganetv ā (sı̄. pā1. ka.-ma)
˙ < ˙ <
345. ! 299 1V:2308 619. ..pañca ārāmikasatāni pādāsi 345 : adāsi (syā1-3.)
346. ! 300 1V:2311 621. ..sarājikāya parisāya uttarimanussadhammaṁ346 : uttarimanussadhammā (sı̄.)
347. ! 301 1V:2315 623. ..ajikāsappi vā mahiṁsasappi347 : mahisasappi (sı̄. syā1-3.), mahisaṁ vā sappi (pā1.)
348. ! 302 1V:2323 626. ..anuññātā”ti, patikacceva348 : patigacceva (sı̄. pā1.)
˙ ˙
349. ! 302 1V:2325 627. ..vassikasātikacı̄varaṁ pariyesitabbaṁ; ‘addhamāso349 : addhamāso (syā1-3.)
˙ ˙
350. ! 302 1V:2325 627. ..vassikasātikacı̄varaṁ pariyeseyya, ‘orenaddhamāso350 : orenaddhamāso (syā1-3.)
˙ ˙
351. ! 304 1V:2344 633. ..acchindati, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ351 : nissaggiyaṁ hoti (syā1-3.)
352. ! 305 1V:2350 636. ..cı̄vare bahuṁ suttaṁ352 : bahusuttaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
353. ! 306 1V:2357 638. ..payoge payoge dukkataṁ353 : vāyāpeti, payoge dukkataṁ (syā1-3. pā1.)
˙ ˙
354. ! 306 1V:2360 640. ..āyoge, kāyabandhane, aṁsabaddhake354 : aṁsavattake (sı̄.), aṁsabandhake (syā1-3.
pā1.) ˙˙
641. “nanu tv 355 : ayya (syā1-3.)
355. ! 307 1V:2364 < aṁ ayyo
356. ! 308 1V:2364 641. ..pubbe appavārito tantavāye356 : gahapatikassa tantavāye (pā1. ka.-ma)
357. ! 308 1V:2367 642. ..maṁ uddissa viyyati357 : vı̄yati (syā1-3.)
358. ! 310 1V:2387 647. addasa358 : addasā (sı̄. syā1-3. pā1.)
359. ! 311 1V:2389 648. “dasāhānāgataṁ kattikatemāsikapunnamaṁ359 : kattikatemāsipunnamaṁ (syā1-3.)
˙ ˙ 360 ˙˙
360. ! 311 1V:2389 648. ..patiggahetv< ā yāva cı̄varakālasamayaṁ : yāvacı̄vara (syā1-3.)
˙
361. ! 311 1V:2389 648. tato ce uttari361 : uttariṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
362. ! 311 1V:2395 649. ..atikkāmeti, nissaggiyaṁ pācittiyaṁ362 : nissaggiyaṁ hoti (syā1-3.)
363. ! 312 1V:2398 651. anāpatti— antosamaye363 : antosamayaṁ (sı̄. syā1-3. pā1.)
364. ! 313 1V:2406 654. 364 yāni kho pana.. : 2V.573/1
365. ! 313 1V:2407 654. 365 sāsaṅkaṁ nāma ārāme.. : 2V.573/1
366. ! 313 1V:2408 654. 366 sappatibhayaṁ nāma ārāme.. : 2V.573/1
˙
367 tathārūpesu
367. ! 313 1V:2409 654. bhikkhu senāsanesu.. : 2V.573/1
368. ! 313 1V:2416 654. ..cı̄varaṁ atirekachārattaṁ vippavutthaṁ368 : vippavutthaṁ (cha.) 5V.495/1
˙˙
369. ! 314 1V:2421 657. 369 tena samayena buddho.. : 2V.489/1
370. ! 314 1V:2421 657. ..bahū saṁghassa bhattā370 : bhaddā (sı̄. ka.-ma)
371. ! 315 1V:2425 659. 371 jānāti nāma sāmaṁ.. : 2V.491/1
372. ! 315 1V:2426 659. 372 saṁghikaṁ nāma saṁghassa.. : 2V.491/1
373. ! 315 1V:2427 659. 373 lābho
nāma cı̄varapindapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā : 2V.491/1
˙˙
374. ! 315 1V:2428 659. 374 parinataṁ nāma dassāma.. : 2V.491/1
˙

Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ū e o k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
Buddhavasse 2500 [ a a;/a: i i: u u: e;/e: o;/o: k kh g gH N c ch é éH ñ t th d ]
1

Quick Guide
The World Edition in Roman Script
and
Tipiṭaka Studies Reference
32Ch1 25, 32Ch 2˙25 52.˙ × puggalo| nupalabbhati saccikatthaparamatthenāti? āmantā.
tapanı̄yā pāpakā 146 akusalā dhammā pahı̄nā ucchinnamūlā tālāvatthukatā
kho yaṁ tv ṁ sandhāya
1Mc3; 1D3 ‘nibbhogo saman
ṁ| āyati
o| gotamo’ti,
NĀnĀno
˙ ṁ anuppādadhammāpĀ|TcaHa VINAYAPITAKA <˙ ˙a3V MAHĀVAGGAP vadesı̄”ti.
ĀLI (TipiTaka Studies)
āmantā. (565)
TAKA vutta bhagavatā— “atthi ˙ puggalo attahitāya
˙ patipanno”ti? 1 , 1S5
˙ ˙
anabhāva
VINAYAPI
˙
ṁkatā tamaha ṁ tapassı̄ti
˙ vadāmi. 1C5
4
1B6, 87V3; 1Kh6 5. “akiriyavādo | bhava ṁ gotamo”ti? “atthi | khv esa, br āhm an a, VINAYAPIT15
AKA
cakkhāyatana
7
tathāgatassa kho, br ṁ an
< āhm Vpuggalo. . . pe.pāpakā
a, tapanı̄yā
INAYAPI TAKA akusalā <
. . cakkhāyatanasm < iṁ <
dhammā < ˙ . . pe. . .
puggalo.
| pahı̄nā
˙
1L9
pariyāyo yena ma ṁ<pariyāyena
32N29VINAYAPIT˙ AKA aññatra cakkhāyatanā ˙ sammā
puggalo.˙ . . vadamāno
pe. . . vadeyya—
puggalasm i ṁ ‘akiriyavādoṁ|
cakkhāyatana 1
15 ucchinnamūlā <tālāvatthukatā| anabhāvaṁkatā āyatiṁ anuppādadhammā. < 1Kh9
1L6; 1Ch1 3, saman.o. .gotamo’ti.
pe. . . ahañh
dhammāyatana
< i|, br
VINAYAPI < āhm
ṁ < ana, akiriya
AKA
Tpuggalo. . . ṁ. .vadāmi
pe. kāyaduccaritassa
dhammāyatanasm i ṁ |
puggalo 5
˙vān
ayaṁ kho, br āhm ana, pariyāyo
taṁ desayena ˙ ma˙ ṁ pariyāyena| sammā
ṁ addhānamaggappat honti. <
ipannā vadamāno
1Ch2 3 <ijā
vacı̄duccaritassa < ukkalā
˙ manoduccaritassa. anekavihitānaṁ pāpakānaṁ
atha kho 1D5

24S7 . . . ˙pe. . . aññatr M < AH a dhammāyatanā


ĀVAGGAPĀL puggalo.
I . . ˙pe. . . puggalasm < iṁ
vadeyya— ‘tapassı̄ saman
tapussabhallikāna o ṁ
VINAYAPIT gotamo’ti,
vānijāna AKA ca˙ kho yaṁ tv
no| ñātisālohitā
ṁ aṁ sandhāya
devatā
< tapussabhallike vānije
Quickakusalāna Guide ṁ to TIPITAKA SIKKHĀ
the
dhammāna
dhammāyatanaṁ. . . pe. . . .
vadesı̄”ti.etadavoca—M
World
“aya AH
˙ ṁ
ṁ,
akiriya Tipiṭaka
˙ ˙
mārisā, bhagavā
ĀVAGGAP
ṁ vadāmi. & Tipiṭaka
aya
ĀLI rājāyatanamūle viharati
ṁ kho, br
< Studies
āhm < an
˙
Reference
a, pariyāyo ˙

116V28
10.
yena maṁ pariyāyena
pat cakkhudhātu
hamābhisambuddho;
“apagabbho 147 bhava
˙ sammā

vadamāno
| puggalo.
gotamo”ti?gacchatha . . pe. ˙ vadeyya—
“atthi ta.ṁ . cakkhudhātuyā
bhagavanta
khv esa,
‘akiriyavādo
br āhm ṁ an puggalo.
manthena
a,
saman. o. pe. . . 20
˙ca
A gotamo’ti, 12 (Tipit˙ noa| ca aka khoAH
M Studies
yaṁ tv
ĀVAGGAP aṁpuggalo. Reference)
sandhāya Ā|;L Ipe. vadesı̄”ti.<puggalasm < <iṁ ˙cakkhudhātu
37S34
4C7 namoaññatr
madhupin< tassa bhagavato
cakkhudhātuyā
d ikāya ca <
arahato
patimānetha sammāsambuddhassa.
. .
ta ṁ . .
vo bhavissati < ‘apagabbho hitāya
dı̄gharatta ṁ
20 pariyāyo 1
yena | ma
“ucchedavādo
˙ ˙ṁ˙ pariyāyena bhavaṁpuggalo.
sammā vadamāno
gotamo”ti?
˙ vadeyya—
khv br āhm
5
1N6
6. .sukhāyā”ti.
. .8 pe. . . dhammadhātu . . pe.“atthi . . dhammadhātuyā < esa, < < an a,
puggalo. . . pe. . . 10
br ˙
1N5
saman1onamo
pariyāyo
gotamo’ti.
˙ aññatr
tassa bhagavato
| yena
yassa kho,arahato
maṁ pariyāyena
a dhammadhātuyā < āhm an
<puggalo.
sammā ˙
a, āyatiṁ gabbhaseyyā
sammāsambuddhassa.
vadamāno
. . pe. . . puggalasm vadeyya— iṁ‘ucchedavādo
dhammadhātu
ABHIDHAMMAPITAKA <
punabbhavābhinibbatti atha kho tapussabhallikā
pahı̄nā ucchinnamūlā tālāvatthukatā vān ijā manthañca < madhupin dikañca 1
B saman
anabhāva
1
Namo
˙
. o
. .
˙ādāya
tassa
gotamo’ti.
pe.
ṁkatāyena
. NĀNĀPĀTHA
22
. .Bhagavato
āyati 1. ṁ M
ahañh
bhagavā Arahato
i, br
< Ātenupasa
AH
anuppādadhammā <
KHAN āhm < DH Sammāsambuddhassa.
an a,
˙ṅkamiAKAuccheda
tamaha
˙ ṁ vadāmi rāgassa dosassa
ṁsu, ṁ upasa ṅkamitv
apagabbhoti <āvadāmi. bhagavantaṁ
˙˙
D
1Kh7 44B74
5
mohassa.
tathāgatassa
anekavihitāna
abhivādetv kho,<148
cakkhundriya
br āāhm 1.1.
ekamantaanAH
ṁ B
a, Ā Oṁ ṁ
āyati
˙
pāpakāna
DHat| puggalo.
IKA t ha

THṁsu.
ṁ˙ ˙ gabbhaseyyā
akusalāna
. . pe. . .
Ā ekamantaṁ thitā kho ṁ dhammāna
cakkhundriyasm
punabbhavābhinibbatti <
ṁ iuccheda
ṁ puggalo
tapussabhallikā
ṁ| 25
C1C4 vadāmi. (Variant
aya .ṁ . kho, <A 1. BH <Readings
M
br DH
aIāhm
KHAN
AMMAPI
an
˙cakkhundriyā a, pariyāyo DH&
TAKA AKA Reference)
yena ma ṁ h ˙
pariyāyena | sammā S
pahı̄nā
.vān
. . pe.ijā
ucchinnamūlā
aññatr
bhagavanta < < <ṁ
tālāvatthukatā etadavocu
˙ | ˙ ṁ—
anabhāva
puggalo. “pat
ṁkatā
. . pe.
iggan . ātu
āyati
. puggalasm
ṁ no, bhante, < iṁ bhagavā 10
1Kh10
5 25
1. 1 tena ˙
| samayena 1.1.
buddho B O DH
bhagavā IKA TH
uruvelāya Ā
o ṁ ˙ viharati < ˙ najjā , 4C1, 3Ch 115 1
,
1L7, 1S4 ; 3P1 3
89V5
vadamāno
2 | vadeyya—
cakkhundriya
manthañca 1. ṁ.
M
madhupin ‘ucchedavādo
.AH. pe. .d.ikañca,
ĀKHANDHAKA saman
aññātāvindriya ṁ ˙amh
yapariyāyo gotamo’ti,

āka puggalo.
ṁ assa nodı̄gharatta
.|.ca pe.kho . . yaṁṁhitāya tv
< aṁ|
3B2
anuppādadhammā.
nerañjarāya tı̄re bodhirukkhamūle aya ṁ kho,˙pat br
˙ āhm an a, <
< < ˙. . pe. . . aññatra aññātāvindriyā puggalo
hamābhisambuddho. yena atha ma ṁ
kho pariyāyena 3Ch2 1, 4D1, 3N3,
sandhāya
1 tena vadesı̄”ti.
aññātāvindriyasm
sukhāyā”ti. 1.1.
atha ṁbhagavā
ikho
B puggalo.
bhagavato |Āetadahosi—
53N6 1.
sammā2
| samayena
| vadamāno
3V Mahāvaggapāl Mbuddho
vadeyya— Ū < LAYAMAKAP ODHIKATH ˙
‘apagabbho
i ekapalla uruvelāyaĀ LI nisı̄di
saman ṁo viharati < “nanajjā
gotamo’ti,
kho tathāgatā 3B2
no ca kho yaṁ , 4C1
hatthesu
1P1 1, 4S1 , 89V1
, 3Ch 11
, 1L10
bhagavā bodhirukkhamūle
. . . pe. . . puggalasm sattāha i ṁ
ṁ aññātāvindriyanti? ṅkena ˙ ˙ na heva ṁ vattabbe. 2 1 4D1 3N3
, , ,
E nerañjarāya 7. pat
tı̄re “jegucchı̄
iggan
bodhirukkhamūle h anti. bhava kimh< ṁ
<samayenai ˙
gotamo”ti?
patnu kho aha
hamābhisambuddho. ṁ“atthi pat khv
iggan << esa,
h eyya
atha br āhm

kho
< yāma an
manthañca
< ṁ a, pariyāyo 3Ch
tv aṁ
vimuttisukhapat sandhāya
1 Tena 9
1.| samayena
˙isa < vadesi.
˙ 1.
ṁvedı̄ 2 . 1atha
buddho tena bhagavā
kho ˙ buddho..
bhagavā uruvelāyam
rattiyā : 18Ud:2 ˙ pat viharati ˙
hama ṁnajjā ˙ 1 1 4S1 89V1
, ,
1. < 1 3V:2
ājānāhi ṁ. ṅkena 3B2 1P , 4C1 , 3Ch 11
,
3Ch2 5 yena
3Ch1 5,bhagavā 2 ma ṁ
˙ 1 pariyāyena
madhupin
bodhirukkhamūle d1.ikañcā”ti?
sattāha patikamma
sammā ṁ atha
ṅkena vadamāno
ekapalla | kho hañci
cattāro vutta
vadeyya— ˙ ṁ bhagavatā—
˙ mahārājāno
nisı̄di ‘jegucchı̄
ṁvedı̄ 2 :saman
bhagavato “atthi o cetasāpuggalo
ṁ pat30isaṁvedı̄ (ka.-ma)
˙ 3Ch2 1, 4D1˙ , 3N3,
2. 3V:2
149 ..ekapalla nisı̄di vimuttisukhapat isa vimuttisukha
F 10 nerañjarāya
paticcasamuppāda
11. tı̄re bodhirukkhamūle
seyyathāpi, ṁ ˙ ˙ br3āhman
anulomapat ˙ pat
ilomaa, hamābhisambuddho.
kukkut
ṁ iyā
manasākāsi— an d āni at t ha Atha
˙ vā dasa kho vā dv ādasa
˙ gotamo’ti.
vimuttisukhapat 13attahitāya
cetoparivitakkamaññāya
3. 1 ahañh
isa 3V:6
ṁvedı̄ <iyā i,2<
pat
1. . br atha < ˙ kho
ipanno”,
“yadā
āhm have
˙an a, tena vata
pātubhavanti..
catuddisā
jigucchāmi
˙bhagavā ˙ rattiyā re˙cattāro
vattabbe—
˙: 18Ud:2-7;
kāyaduccaritena
pat˙hama ˙selamaye “puggalasm
27Ne:777;
ṁ yāma patte ṁ <iṁ 1P1 1, 4S1, 89V1 15
32Kv:890
<bhagavato
vacı̄duccaritena
bhagavā
30 namo
tānassu 4. ˙ tassa
vā. bodhirukkhamūle
“avijjāpaccayā
1 kukkut
2 3V:12 bhagavato
sa 3. ˙<
sattāham
sammā
4 “yadā
ṅkhārā,
< arahato
sa ekapalla
˙have
adhisayitāni sammāsambuddhassa.
ṅkhārapaccayā ṅkena
pātubhavanti.. sammā nisı̄di
:viññān ˙ aṁ,27Ne:837;
pariseditāni
18Ud:12; sammā 32Kv:890
G aññātāvindriyan”ti.
upanāmesu ˙ ṁ— “idha, ya ṁ | tattha
bhante, ṁ vadesi—
bhagavā 5pat “vattabbe
˙iggan hātu ṁkho— manthañca ‘vuttaṁ
manoduccaritena. 2 ṁ
anekavihitāna ṁ ṁ, sūriyovaṁ
pāpakāna :akusalāna dhammāna
32C34
10 paticcasamuppāda
3 anulomapat iloma
˙ mārasena manasākāsi— 20
5. 3V:12 3. ..titthati ˙suriyova < (sı̄. syā 1-3. kaṁ. pā1.)
vimuttisukhapat
˙ paribhāvitāni.
viññān apaccayā isam
nāmarūpa vedı̄
yo nu2 .kho Atha
ṁ, ˙ ˙ ˙ kho
tesa bhagavā
ṁ kukkut
nāmarūpapaccayā rattiyā
acchāpakānasal patṁ
āyatana hamam pat
ṁ, yāmam ṁ
˙hamatara
˙ samāpattiyā bhagavatā—
madhupin ˙ jigucchāmi. dsa 4.atthi
ikañcā”ti.
6 athapuggalo ayasapat ṁ attahitāya
iggahesi
kho, ˙ br : āhmbhagavā pat a, ipanno’,paccagghe ˙ ˙ no ca ˙vattabbe—
selamayemaṁ patte
˙ 2 3V:14 <d˙āan ˙pariyāyo yena
6. kho bhagavā.. 18Ud:18
10 pat 3
“avijjāpaccayā
saliccasamuppādam
pādanakhasikhāya
āyatanapaccayā anulomapat
phasso, ˙ 4.ṅkhārā,
˙ Example
vā mukhatun1 : panailomam
3V1:2-3,
phassapaccayā
ṅkhārapaccayā
brdsee˙ manasākāsi—
akena
āhm details <
vā an
and volume
vedanā,
viññān
akosa ˙ ṁ
7 ˙abbreviations
vedanāpaccayā
: br ˙<
āhm
aṁ,page
padāletv 5 tan ā h(ka.-ma),
sotthinā
ā, br
˙˙
7.
‘puggalasm 2 3V:14
manthañca ˙ sammā i ṁ
madhupin..ca
aññātāvindriyan”’ti
˙ d <ikañca,
< an akaran
pat micchā.
iggahetv < ā anakārakā
paribhuñji. < < āhm
< anakarān˙ā (?)
viññān pariyāyena
apaccayā nāmarūpa < 4.ṁ, vadamāno ˙ ˙˙vadeyya—
nāmarūpapaccayā ˙ sal˙‘jegucchı̄
˙ ˙āyatana< ṁ, saman ˙ o< gotamo’ti,
˙ 27Ne:837 no ca˙
˙ 3 “Avijjāpaccayā
8 “yo
saupādānapaccayā
sv 1. <U br ˙
āhm
sa ˙ an o ˙
bāhitapāpadhammo..
viññān am, tho˙jāti
: 18Ud:18;
< āssa ‘jett˙bhavapaccayā
abhinibbhijjeyya, 8. 3 3V:15
tanhāpaccayā upādānakinti ṁ, ṅkhārā, vacanı̄yo—
< DDESA
ṅkhārapaccayā
˙ bhavo, ho | vā| kanit vā”’ti?
|, 13.. 4C2; 1Mc5
1S6
156 37D34
4D7 sal < kho ya9.ṁ tv
˙āyatanapaccayā <3 a ṁ
phasso,
3V:17
150
nosandhāya
atha | 5.cephassapaccayā
9pana
khoatha vattabbe—
vadesı̄”ti.
| tapussabhallikā
kho bhagavā.. vedanā, :“puggalasm
˙vān ijā<
˙vedanāpaccayā
18Ud:71 ˙ iṁ˙ ˙aññātāvindriyan”ti,
bhagavanta S˙UTTANTAPItan ṁhā,TAKA onı̄tapattapān no ca35iṁ
viññān apaccayā nāmarūpam a1.1. ,M nāmarūpapaccayā salāyatanam
ṁ˙ jettho ,hotı̄”ti. <
23
515 ˙ “jet
jātipaccayā thotissa,jarāmaran bho gotama, vacanı̄yo.
ṁ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā
ŪLAVĀRAUDDESA so hi nesa “evameva
˙ ˙ ˙
jāti|,ṁ..14
10 : siriṁsapa (sı̄. syā1-3. kaṁ. pā1.)
H ˙ ˙˙
tanhāpaccayā vata
viditv
10.upādāna
< re vattabbe—
3 ā3V:17
bhagavato ˙5. ..bhagavanta
˙ ṁ, upādānapaccayā “vuttaṁ
pādesu ṁ dbhagavatā—
sirasā nipatitv
˙ bhavo, ˙bhavapaccayā < ā˙ ‘atthi
aṁsamakasavātātapasarı̄sapasamphasso”ti ˙ puggalo
˙bhagavanta attahitāya
etadavocu ṁ— 4C220
sal
35 < ˙ kho ahaṁ,
sambhavanti.
āyatanapaccayā 11. br
evametassa
< 3phasso,
1.1.1.
āhm 3V:18
< ana, K phassapaccayā
avijjāgatāya
| kevalassa
USALAPADA
5. 11 “sukho viveko vedanā,
| pajāya
dukkhakkhandhassa
NAYACATUKKA
tutthassa..anvedanāpaccayā
dabhūtāya
: 18Ud:71; samudayo tan
pariyonaddhāya
27Pe:268; hoti.
hā, 32Kv:1003 | 1C6; 3P1 4 I
89V2
15 jātipaccayā
˙ pat
“ete ipanno”’ti.
Example
jarāmaran maya 2 :a 3V1:23
ṁṁ, yaṁ tattha
bhante,
Phrase-Variant-Readingbhagavanta
˙ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā vadesi— ˙ ˙ ṁ ˙saran
in Tipiṭaka “vattabbe
˙Studies
12 ṁ gacchāma
aReferences, kho— ˙‘vutta
see details
< pageṁ
dhammañca,6 bhagavatā— 25
12.˙ 3 3V:21 6. ..pana samayena tapussa : ˙tapassu (sı̄.), tapassū (ka.-sı̄)
tanhāpaccayā
avijjan dakosa upādānam ˙
ṁ| padāletv , upādānapaccayā
1.1.1.1. ā ekova M loke
Ū LANAYA bhavo,
anuttara bhavapaccayā
ṁ sammāsambodhi jāti |, ṁ| 4C2
gacchāmi avijjāya
dhammañca tveva asesavirāganirodhā
bhikkhusa ṁghañca. sa ṅkhāranirodho,
labheyyāha ṁ bhoto gotamassa te ca 89V2 ;
<6. ..sirasā 1Kh11 1L11
4C8, 4S8 4 ˙ ˙ atthi upāsake puggalo
4 no ˙ |bhagavā attahitāya dhāretu patipanno’,
| ajjatagge no pān caṁ vattabbe—
upete saran a‘puggalasm
ṁ gate”ti. < iṁ
..14
< ˙
sambhavanti. evametassa
13-14. 3V:23 kevalassa dukkhakkhandhassa
nipatitv < ā bhagavanta samudayo : () sı̄.hoti.
syā 1-3.potthakesu
jātipaccayā
abhisambuddho.
saṅkhāranirodhā jarāmaran amsv āhasokaparidevadukkhadomanassupāyāsā
ṁ, br āhm an a, ˙ jet t ho set t ho ˙
lokassa. ˙
15
santike pabbajja ṁ,viññān
4 labheyya anirodho,
<UTTANTAPI :ṁ 15 viññān
upasampadan”ti.
<TAKA < anirodhā nāmarūpanirodho,
1. >>
avijjāya
N
15.
|nkeci
ĀpĀ tveva
T a˙Example
3V:25
yeĀaññātāvindriyan”’ti
loke pat hama
| HkusalāS
3ṁ
7. Tipiṭaka
˙˙asesavirāganirodhā
dhammā,
atha
upāsakā Studies
kho ahesu
micchā.
casabbe
17A8
Reference
bhagavā..
˙ ˙ .Ate .Tpe.
sa ˙ṁ
T
&dvevācikā.
.: Reference
. .aya
˙kusalamūlā?
ṅkhāranirodho,
HAKANIP
ṁ br
˙ ˙ ĀTAP
Note
< ahm
<

Number Details
ayācanakathā
LI (TipiTaka Studies)
7D:139 ādı̄su; 9M:966 ādı̄su; 10M:958 ādı̄su;
48B2,(187) 33C1,
sambhavanti. 24
nāmarūpanirodhā Evametassa ˙ 12S1:1008
˙ |
āyatananirodho,
salbhāradv kevalassa
ādı̄supi ˙ dukkhakkhandhassa
sal ˙ ˙
āyatananirodhā samudayo
˙
phassanirodho, ˙ hoti. 89V2
alattha kho ājagotto
7. ..dakkhanti, br āhm
tamokhandhena an o bhagavato āvut 16
ā c : chsantikeāvatj ā (sı̄.) 33Ch 1 1 33Ch2 1
, ,
1216a<< āye16.
Mahāsaṅgı̄ti saṅkhāranirodhā 5 3V:27
ivā viññān
ı̄pana ū<
˙u kusalamūlā,
anirodho, e oviññān
sabbe <k ˙ <
anirodhā
kh
te
catukkanayasa g
dhammā
rājāyatanakathā ˙ nāmarūpanirodho,
gh ṅ
kusalā?
ṁsandana nit
˙ t hitā. ṁ. ˙ jh ñ t
. t. h d.
3 Avijjāya
phassanirodhā tveva
vedanānirodho, ˙ asesavirāganirodhā 15124 ˙
vedanānirodhā sa h
ṅkhāranirodho,
tan ānirodho, 18 .. : tan h ānirodhā 33N3 , 1P 1 1, 38S1, 28Mi:1033
JBuddhavasse pabbajja 4ṁ,aˑ/aː 17. 5 3V:29
u u: e;/e: ṁ. 8. appossukkatāya hcitta ṁ namati
H
N c˙ ˙ < 7D:140;
h 9M:969;
H 10M:962;h 12S1:1008;
a:alatthai i: upasampada acirūpasampanno ˙ g panāyasm ˙ āé é ñ t t d117V1
20
2500 [ a o;/o: k k g< c< ] 38D1
nāmarūpanirodhā
2. >> ye18. | keci5sal āyatananirodho,
kusalā
3V:29 dhammā, 8. ..appossukkatāya sabbesal āyatananirodhā
tecittakusalamūlena
ṁ namati18 : ekamūlā?
phassanirodho,
namissati (?) ;
10
sa ṅkhāranirodhā
upādānanirodho
bhāradv ājo
4
d h eko
n t| viññān
,
vūpakat th ˙
upādānanirodhā
d anirodho,
t ho dh appamatto
n p viññān
bhavanirodho,
ph b ˙anirodhā
ātāpı̄ bh pahitatto
m nāmarūpanirodho,
bhavanirodhā
y r viharanto
l v s jātinirodho,
h l a ṁ i ṁ 5uṁ 117V2 4S2
Dhamma
20 < . H . 19.vedanānirodho,
phassanirodhā 5 3V:30 ˙˙ ˙ H8. ..samalehi vedanānirodhā ˙
cintito; tanhānirodho,
apāpureta 19
ṁ : avāpureta tanhānirodhā ṁ. (sı̄.)
nāmarūpanirodhā
[
jātinirodhā d <<
nacirasseva— yassatthāya
5
ye
n vā
”t
jarāmaran
20. sal
pana

5th
3V:32 ad
” kusalamūlena

āyatananirodho, d” n
” p p sal
hekamūlā,
sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā
kulaputtā sammadeva
8. ..vijitasa ṅgāma, b b H sabbe te dhammā kusalā?
āyatananirodhā m
satthavāha < ˙ j
agārasm
an r an phassanirodho,
”la 20 V: < ”s˙
ā anagāriyaṁ
anan H
nirujjhanti.
a l
(sı̄. -aN̊
syā 1 . -iN̊
syā 3 .-uN̊
pā 1 ]
. ka.-ma) Society 2554
upādānanirodho|, upādānanirodhā ˙˙ Example 1.5. 4 : ˙Footer,
bhavanirodho,
1.1.1.11. B RA seeH Lbhavanirodhā
M
details AK
AY KH
pageĀ <
˙ CANAKA
˙ANAYUTTI
14-15 jātinirodho,
˙ Ā
TH 4S225
15S252 20 phassanirodhā
3.evametassa
pabbajanti,
21.vedanānirodho,
kevalassa
ye
>> tadanuttara 5 3V:32
keci kusalamūlena dukkhakkhandhassa
ṁ— br
8. vedanānirodhā
..vicara
ahm
loke;
ekamūlā desassu
acariyapariyosāna <tan 21
nirodho| hotı̄”ti.
dhammā, h : desetu
ānirodho,
sabbe (pā
ṁ| dittetheva ˙ tan
1 . ka.-ma)
h ānirodhā
kusalamūlenadhamme 1P 21

K
TIPITAKA SIKKHĀ
jātinirodhā
3B10 sayaṁ abhiññā
evametassa
6
upādānanirodho
aññamaññamūlā?
atha53.
jarāmaran
22-25.
|
|7.kho,
sacchikatv
6 a3V:33
upādānanirodhā
˙
bhagavā 15
<puggalo
pāsarāsisutte
⃝ atha
kevalassa15225dukkhakkhandhassa
<8. <
ṁ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā
etamattha
ā upasampajja
| kho
.. aññātāro bhavissantı̄”ti
< ahm
br bhavanirodho,
upalabbhati
< ṁ viditv
ayācanā
bhagavā
<
<saccikat
vihāsi.
saki ṁ
sattāhassa
nirodho
˙
bhavanirodhā
ā tāya“khı̄n
yeva
..25 : etthantare

ṁtāaccayena
| hotı̄”ti.
velāya
˙˙ <
jāti, ṁ
haparamatthenāti?
˙ nirujjhanti.
vusita ima
pātho sı̄. syā1-3.potthakesu natthi, mūlapannāsakepi
jātinirodho,
ṁ ˙
< ā samādhimh
tamh āmantā.3B4
< ā , 2 1P1 2,
4S2
3Ch1 230
˙˙

jātinirodhā
br
5

ṁ <<
udānaacariya
< ahm
jarāmaran
udānesi— 23.
yeṁ, ˙ 7 3V:46 am āsokaparidevadukkhadomanassupāyāsā
8. 23 “pāturahosi magadhesu pubbe.. : 9M:969;
˙ ˙
te.nirujjhanti.
10M:962; 12S1:10083Ch 2, 4D2
saṅkhato T
12Ch1 174, puggalo
vākata
vut tpana
hahitv ˙ṁ< sappaccayo.
karan
˙kusalamūlena ı̄ya
rājāyatanamūlāṁ,. .nāpara
pe. . . ṁ puggalo
| itthattāyā”ti
aññamaññamūlā,
yena appaccayo.
ajapālanigr sabbe abbhaññāsi.
odho . tenupasa
puggalo
dhammā ṅkami. |. . .a
tatr
37S35
25
(Tipit <aka Studies
7 atha24. | kho ˙ ˙ 7bhagavā
3V:47 Reference)8.etamattha
˙ ṁ viditv ā tāya
24 sele yathā pabbatamuddhanitthito.. : 7D:151; 9M:969; 10M:962;
ṁ velāya < ṁ ima ṁ <
3B412S1:1008;
, 3Ch 12
, 18It:235
12Ch2 174 Evametassa
aññataro 5
ca kevalassa
puggalo
panāyasm dukkhakkhandhassa

asa ṅkhato.
bhāradv ājo
. . puggalo
arahata nirodho
< ṁsassato |
ahosı̄ti. hotı̄”ti.
. . ˙ ˙ puggalo asassato. . . 26puggalo
. 1P 12
15C229
116V29
15
25
kusalā?
udāna ˙ ṁ(1) |
udānesi—
suda3ṁ
26. 8<
6 “yadā
bhagavā
3V:49 have ajapālanigr
9. ..duviññāpaye,
< pātubhavanti odhamūleparalokavajjabhayadassāvine
appekacce
< dhammā,
viharati. atha kho bhagavato
| 10
: dassāvino 3Ch2 2,(sı̄. 4D2syā1-3. kaṁ. pā1.)
Atha |27.kho
sanimitto.
rahogatassa 8bhagavā
3V:49. . pat 9. etamattham
puggalo..appekacce
isallı̄nassa naviditv
animittoti? eva <ṁ ā tāyam
paralokavajjabhayadassāvine
na
cetaso heva velāyam

parivitakko vattabbe. imam 27 : dassāvino (sı̄. syā1-3. 1
udapādi—(sa ṁkhitta “adhigatoṁ.) 3B4, 3Ch ka 2,ṁ.)
5 ātāpino arahantavaggo jhāyato
9. ˙..udaka<
br āhm
ṁ < ˙ an pat assa;
hamo. ˙ 28 : titthanti ˙ ˙ syā1-3.)
udānam udānesi—
28. 38 3V:49
“yadā 1217 have pātubhavanti accuggamma
˙ dhammā,
˙ duddaso
thitāni
˙
(sı̄. 3Ch ,
2 2 4D2
25 kho6 athassa
54. myāya × ṁ puggalo dhammo gambhı̄ro
| nupalabbhati ṁ..saccikat tduranubodho ˙˙
ādı̄su; 10M:966santo pan
haparamatthenāti? ı̄to
āmantā.
44B76, 32Ch1 26,
NĀNĀPĀTHA
30
˙ 29. 9 153
3V:53
1.1.1.2. ka 10.ṅkhā “kassa
M vapayanti
nu kho aha sabbā, : 9M:976
˙
32Ch2 26, 32N30 ātāpino jhāyato br LAMan
Ūāhm ŪLANAYA
assa; 30 ˙˙
atakkāvacaro
30. 9ṁ3V:54 10.nipun ..— o pan
<“atthi
“aya <ṁ d khoitavedanı̄yo.
udako attahitāya : uddakoālayarāmā (sı̄.pat syākho
1-3. pā panāya
1.) ṁ pajā
vutta 3 “Yadā bhagavatā— have pātubhavanti dhammā,
puggalo ipanno”ti? āmantā. U
6 yato pajānāti
˙ sahetudhamman”ti. ˙ ˙ ˙ ṁ
30 35
31˙“sabbābhibhū
tassuddāna ˙
L 31. athassa 10 3V:57 ka11. ṅkhā vapayanti sabbā,sabbavidūhamasm < i, sabbesu.. : 9M:979; 10M:971; 18Dh:379; 32Kv:1409
>> yeālayaratā ālayasammuditā. anālayarāmāya kho pana pajāya ālayaratāya
1218
(Variant4.
8 Readings
keci Ātāpino
kusalāExample
10 3V:58&11.
jhāyato
dhammā,
5 : 32Kv:152-153,
Reference)
32 na brāhmsabbe
me
see
<ācariyo.. assa;
te
details kusalamūlamūlā?
and volume abbreviations page 5
30 1
32.
yato
ālayasammuditāya pajānāti sahetudhamman”ti.
duddasa ˙ ida: ṁ9M:979;
ṁ t hāna
10M:971; 28Mi:1043; 32Kv:1409
ṁ yadida ṁ
vāāAthassa ı̄ kau11. vapayanti sabbā, |
<< yea 10i 3V:59 ū ahañh e< i arahā osabbe k tekh g ghkusalā? ṅ c ch j jh ñ t. t.h d.
1P 5
Mahāsaṅgı̄ti 33. ṅkhā 33 loke.. : 9M:979; 10M:971; 32Kv:1409
pana kusalamūlamūlā, dhammā
kh˙ ṁ
196.
1P2 369
M Buddhavasse 2500 12199dhanañjānı̄
[ a34. a: 10| ica
idappaccayatāpat i: u11.ṁ,
akkosa u: e;/e: o;/o: asurinda
iccasamuppādo; kṁ lokasm
idampi gṁ,bila khogHṅgika t N
hāna
ṁ;
c 34 ṁ c:hsududdasaé éHṁ (syā ñ ṁ1-3 ú yadida h
. úka.-ma), ãṁ] āhañhi (pā1V.)
30
ye keci Yato 3V:60
kusalā pajānāti dhammā, ˙ sahetudhamman”ti.
..; andhı̄bhūtasm
sabbe <
te
i
kusalamūlena < i āhañcha
˙

ekamūlamūlā?
āhaññi <
5.
10
>>
ahi ṁsaka ṁ jat ā ceva, suddhikañceva aggikā; 15
sabbasaṅkhārasamatho ˙ sabbūpadhipatinissaggo tanhākkhayo virāgo 35
17A8 Atthakanipātapāl sundarika ṁ bahudhı̄ta i rena ca te ˙ dasāti. < ˙ Dhamma
20
N
<< ye vā pana
˙ ˙11 kusalamūlena ˙ ekamūlamūlā, sabbe te dhammā W
2 “mettāya, Society 2554
2. 1 17A8:3 1. bhikkhave,
Example 6 : cetovimuttiyā.. : and
12S1:1219, see details 5V:1583; 17A11:140;page
volume abbreviations 26Ps:1470;
5 28Mi:882 Dhamma
kusalā?
3. 1 17A8:4 1. ..bhāvayati, appamānaṁ : patissato (sı̄.) patissato3 Dhamma
Society 2554
O Mahāsaṅgı̄ti a ā i ı̄ u ˙
ye keci| kusalamūlena
ū ˙ e o
ekamūlamūlā
k kh g gh ṅ c ch j jh ñ t. Society
t.h d. 2554
16.17A8:5 1. >> 4 ekampi : 18It:155;dhammā, sabbe te 38D2
4.
Buddhavasse 2500
12 u ˙ t˙u:
[ a a: cei pān˙i:amadut hacitto..
e;/e: o;/o: k 27Pe:384
kh g gH N c ch é éH ñ ú úh ã ]
5. 2 17A8:7 1. ..agghanti kalampi7.2. solasiU ṁ P:ĀSAKAVAGGA
5 ayaṁ pādo syā1-3. pā1.potthakesu Dhamma
kusalamūlena aññamaññamūlamūlā?
˙ X
6. 2 17A8:8 1. 6 yo na hanti.. : 18It:155; 22J:2064; 28Mi:1896 Society 2552
7.2.1. KASIBHĀRA< DVĀJASUTTA
8. 3 17A8:14 << ye vā pana< kusalamūlena
2. ..pariyosānakaly
<
aññamaññamūlamūlā,
ānā sātthaṁ saby añjanaṁ8 : satthā sabysabbe
<
añjanā te
(ka.-sı̄), sātthaṁ savyañjanaṁ
<
13 ˙
(pā1.)
15D238, 1P1 172,259. dhammā eva
197. kusalā?
ṁ | me (2)
suta ṁ— ekaṁ 9 samayaṁ bhagavā magadhesu viharati
P 3 17A8:141220 2. ..bahussutā honti dhātā : dhatā (sı̄. syā1-3. kaṁ. pā1.)
Example 7 : 33Y:12-13, see details and volume abbreviations page 5
15S253, 23V201 10 : piyatāya garutāya (syā1-3.)
3 17A8:18āgirism
10. dakkhin iṁ ekanāl
2. ..dhammo āyaṁgaruttāya
piyattāya brāhman agāme. tena kho pana samayena 20
˙ 6. ..viseso413 < ˙ ˙
12 : adhippāyo
< <
12. 7 17A8:40 ko adhippayāso (ka.-sı̄), adhippāyaso (syā1-3. kaṁ.), adhippāyoso (pā1.)
Q
<+ājassa
kasibhāradv
adhi + pa yasu + na br
˙
=< āhm
< anassa pañcamattāni naṅgalasatāni payuttāni
adhippayāso
˙ page 5
7. 13 katamehi hasamayaṁ nivāsetv
honti vappakāle. atha kho bhagavā pubban < ā
13. 8 17A8:50 atthahi : 4V:1583; 5V:1552
R 14.
˙˙
9 17A8:52 7. kiñca14 : kathañca (pā1. ka.-ma) < ˙
pattacı̄varamādāya yena kasibhāradv ājassa15br āhm anassa kammanto page 8
15. 9 17A8:53 7. ..uppanna ṁ lābha
Example 8 : ṁ
17A8, see <
Tipiṭaka Studies<
anabhibhuyya <
:References
anabhibhuyya anabhibhuyya
˙& Reference Notes in page 6 (ka.-ma)
16. 9 17A8:53 ṅkami.
tenupasa 7. ..uppannaṁ lābhaṁ abhibhuyya16 : abhibhuyya abhibhuyya (ka.-ma) Dhamma
18. 10 17A8:56 8. ..saṅkheyyake pabbate vatajālikāyaṁ18 : dhavajālikāyaṁ (sı̄. pā1.), vattajālikāyaṁSociety
(syā1-32554
.)
tena kho pana samayena kasibhāradv < ājassa br āhm anassa
˙ ˙ ˙ 25
19. 10 17A8:58
1221 8. ..balavā puriso samiñjitaṁ19 : sammiñjita <syā
ṁ (sı̄. <˙1-3. kaṁ. pā1.)
12N172 20. parivesanā
10 17A8:58 vattati |. atha
8. ..vā bāha kho bhagavā
ṁ samiñjeyya yena parivesanā tenupasaṅkami;
20 : sammiñjeyya (sı̄. syā1-3. kaṁ. pā1.)

21. 10 17A8:60 8. “kiṁ panidaṁ21 : kiṁ pana (syā1-3.)


1P2 370; 13B308 upasaṅkamitvā ekamantaṁ| atthāsi. addasā| kho kasibhāradvājo brāhmano
3
Quick Guide to the World Tipiṭaka & Tipiṭaka Studies Reference

Fonts Symbols

A Small Caps (in bold) L — Em-Dash


title for printing, not to be recited indicates that the following Pāḷi text is
i.e. : MAHĀVAGGAPĀḶI a quotation, to facilitate Pāḷi recitation

Normal , Comma
M
text of the Pāḷi Tipiṭaka in Roman Script, to be recited used to separate a text, specially in verse
i.e. : Tena samayena buddho bhagavā...
N - Hyphen
Bold used to separate parts of compound words
important phrases, etc., to facilitate translation
and for quick reference, specially in volumes
1V1-3V1, 6D1, see volume abbreviations page 5 O >> Sequence Sign (33Y-35Y)
i.e. : Yo panāti yo yādiso yathāyutto... text presented in sequential order in Yamapāḷi
<< Reverse Sign (33Y-35Y)
text presented in reverse order in Yamapāḷi
B Capital Letter
for titles in book printing, not to be recited
P () Parenthesis
indicates information of Dhamma numbers
Numbers (above Title) and summary of Dhamma numbers
(in Paṭṭhana) (39P-40P)
C Division Number
reference to Division Number of the B.E. 2500
[] Bracket
Great International Council Pāḷi Tipiṭaka Edition
indicates International Phonetic Alphabet (IPA Pāḷi)
Title Number ̪ -m̮ɦeː]
see index at the end of volume, i.e. [tu
D
indicates book-format structure of the World Tipiṭaka,
see reference note, page 5
Q + Plus Sign
Cross-Reference Number indicates word components, in reference note
E
reference to Variant-Readings & notes in other editions,
R = Equal Sign
see page 8 also 6 -7
used in reference note
F Line Number
S | Page Mark
for quick, vertical identification of the text
indicates the first word of the text appearing
Paragraph Number on a page of other Tipiṭaka editions, a reference
G
basic reference of the World Tipiṭaka for textual studies, of which is given in the margin, see page 6 -7
i.e. 3V1:2-3 (volume 3/1, paragraph no. 2-3)

H Phrase-Variant-Reading Number & Reference


T ...pe Pe Sign
reference to Phrase-Variant-Reading in other editions,
repetition passage omitted, to be recited
see reference note, page 6
... Subsequent Repetition Omitted
subsequent omitted, to be recited
Pronunciation & Recitation
U “” Double Quotation Mark
‿ Linkage Mark ‘’ Single Quotation Mark
I
indicates Cluster Sound, see page 14 “” Small Double Quotation Mark
‘’ Small Single Quotation Mark
J [t̪u-m̮ɦeː] International
Phonetic Alphabet (IPA Pāḷi)
all used to facilitate translation
to facilitate Pāḷi recitation, see page 14-15

V ; Semicolon
Symbols punctuation, used specially in verse

K o Right View Sign (32Kv)


W . Full Stop
to emphasise right-view passage in Kathāvatthupāḷi punctuation, end of sentence
x Wrong View Sign (32Kv)
X ? Question Mark
to emphasise content not to be mistaken as
indicates a question or a mark of attention,
right-view passage in Kathāvatthupāḷi
to facilitate translation
24

Plate 140-Volume
: 40-Volume Set
Set Edition
Edition (Visual
(Visual Details)
Details)
Showing
Showing Piṭaka Volume
Tipiṭaka Sequences
Volume and
Sequences Title
and Abbreviations,
Title image
Abbreviations, from
image thethe
from first edition
first 2003
edition 2003

1V1 6D1 29Dhs

2V2 7D2 30Vbh

3V3 8D3 31Dht, Pu

4V4 9M1 32Kv

5V5 10M2 33Y1-5

11M3 34Y6-8
Vinayapiṭaka 5 Vols.

12S1-2 35Y9-10

13S3-4 36P1

14S5 37P1

15A1-4 38P2

16A5-7 39P3-6

17A8-11 40P7-24

18Kh, Dh,
Abhidhammapiṭaka 12 Vols.

Ud, It, Sn
19Vv, Pv,
Th1, Th2,

20Ap1-2

21Bu

21Cp

22J

23J

24Mn

25Cn

26Ps

27Ne, Pe

28Mi
Suttantapiṭaka 23 Vols.

Height : 31 cm.
Width : 22.5 cm.

Height : 31 cm.
Total length : 165 cm. (approx. with references)
5

Plate 2 : Volume Titles of the Pāḷi Tipiṭaka


Showing Tipiṭaka Volume Abbreviations, Paragraph Number References, Volume Titles and Pāḷi Numbers
i.e. 1V indicates Vinayapiṭaka Volume 1/40 (315 pages), book 1/5, containing 2438 paragraphs, from Pāḷi Book No. 1/86
for new reference, i.e. Pāḷi 1:2438 indicates Pāḷi Book No. 1 or Pārājikapāḷi and Paragraph No. 2438

Volume information is based on the International Tipiṭaka Collection donated in 2000 by Dhamma Society to the International Tipiṭaka Hall, Chulalongkorn University
Abbr. Paragraph No. Volume Title Pāḷi Pages Abbr. Paragraph No. Volume Title Pāḷi Pages

(volume 1-5) Vinayapiṭaka V (Pāḷi 1-5) (volume 6-28) Suttantapiṭaka Sutta (Pāḷi 6-47)
1V 1V:1-2438 Pārājikapāḷi 1 316 (vol. 27-28) Khuddakanikāya Khu (Pāḷi 45-47)

2V 2V:1-3585 Pācittiyapāḷi 2 401 27Ne 27Ne:1-1143 Nettipāḷi 45 144

3V 3V:1-2044 Mahāvaggapāḷi 3 443 27Pe 27Pe:1-1003 Peṭakopadesapāḷi 46 145

4V 4V:1-2303 Cūḷavaggapāḷi 4 427 28Mi 28Mi:1-2032 Milindapañhapāḷi 47 327

5V 5V:1-2479 Parivārapāḷi 5 339

(volume 29-40) Abhidhammapiṭaka Abhi (Pāḷi 48-86)


(volume 6-28) Suttantapiṭaka Sutta (Pāḷi 6-47) 29Dhs 29Dhs:1-2329 Dhammasaṅgaṇīpāḷi 48 286
(vol. 6-8) Dīkhanikāya D (Pāḷi 6-8) 30Vbh 30Vbh:1-3258 Vibhaṅgapāḷi 49 408
6D 6D:1-961 Sīlakkhandhavaggapāḷi 6 196 31Dht 31Dht:1-643 Dhātukathāpāḷi 50 88
7D 7D:1-1150 Mahāvaggapāḷi 7 236 31Pu 31Pu:1-550 Puggalapaññattipāḷi 51 65
8D 8D:1-1376 Pāthikavaggapāḷi 8 217 32Kv 32Kv:1-2805 Kathāvatthupāḷi 52 375
(vol. 9-11) Majjhimanikāya M (Pāḷi 9-11) (vol. 33-35) Yamaka Y (Pāḷi 53-62)
9M 9M:1-1781 Mūlapaṇṇāsapāḷi 9 344 33Y1:1-262 Mūlayamakapāḷi 53 20
10M 10M:1-1552 Ma jjhimapaṇṇāsapāḷi 10 358 33Y2:1-994 Khandhayamakapāḷi 54 72
11M 11M:1-1296 Uparipaṇṇāsapāḷi 11 288 33Y1-5 33Y3:1-1941 Āyatanayamakapāḷi 55 146
(vol. 12-14) Saṁyuttanikāya S (Pāḷi 12-16) 33Y4:1-244 Dhātuyamakapāḷi 56 14
12S1:1-1706 Sagāthāvaggasaṁyuttapāḷi 12 220 33Y5:1-824 Saccayamakapāḷi 57 74
12S1-2
12S2:1-1320 Nidānavaggasaṁyuttapāḷi 13 208 34Y6:1-686 Saṅkhārayamakapāḷi 58 62
13S3:1-1358 Khandhavaggasaṁyuttapāḷi 14 224 34Y6-8 34Y7:1-2331 Anusayayamakapāḷi 59 216
13S3-4
13S4:1-1837 Saḷāyatanavaggasaṁyuttapāḷi 15 310 34Y8:1-563 Cittayamakapāḷi 60 37
14S5 14S5:1-2557 Mahāvaggasaṁyuttapāḷi 16 392 35Y9:1-959 Dhammayamakapāḷi 61 84
35Y9-10
(vol. 15-17) Aṅguttaranikāya A (Pāḷi 17-27) 35Y10:1-4405 Indriyayamakapāḷi 62 304
15A1:1-483 Ekakanipātapāḷi 17 66 (volume 36-40) Paṭṭhāna P (Pāḷi 63-86)
15A2:1-297 Dukanipātapāḷi 18 60 (vol. 36-39) Dhammānuloma (Pāḷi 63-68)
15A1-4
15A3:1-1150 Tikanipātapāḷi 19 178 36P1 36P1:1-2938 Tikapaṭṭhānapāḷi 1 454
63
15A4:1-1611 Catukkanipātapāḷi 20 241 37P1 37P1:1-3102 Tikapaṭṭhānapāḷi 2 476
16A5:1-1419 Pañcakanipātapāḷi 21 220 38P2 38P2:1-4841 Dukapaṭṭhānapāḷi 64 796
16A5-7 16A6:1-781 Chakkanipātapāḷi 22 128 39P3:1-2767 Dukatikapaṭṭhānapāḷi 65 256
16A7:1-1132 Sattakanipātapāḷi 23 105 39P4:1-1925 Tikadukapaṭṭhānapāḷi 66 168
39P3-6
17A8:1-863 Aṭṭhakanipātapāḷi 24 140 39P5:1-450 Tikatikapaṭṭhānapāḷi 67 38
17A9:1-493 Navakanipātapāḷi 25 82 39P6:1-304 Dukadukapaṭṭhānapāḷi 68 24
17A8-11
17A10:1-1534 Dasakanipātapāḷi 26 226 (vol. 40) Dhammapaccanīya (Pāḷi 69-74)
17A11:1-233 Ekādasakanipātapāḷi 27 40 40P7:1-86 Tikapaṭṭhānapāḷi 69 12
(vol. 18-26) Khuddakanikāya Khu (Pāḷi 28-44) 40P8:1-313 Dukapaṭṭhānapāḷi 70 34
18Kh 18Kh:1-106 Khuddakapāṭhapāḷi 28 10 40P9:1-227 Dukatikapaṭṭhānapāḷi 71 20
18Dh 18Dh:1-468 Dhammapadapāḷi 29 64 40P10:1-209 Tikadukapaṭṭhānapāḷi 72 20
18Ud 18Ud:1-766 Udānapāḷi 30 100 40P11:1-195 Tikatikapaṭṭhānapāḷi 73 22
18It 18It:1-858 Itivuttakapāḷi 31 76 40P12:1-212 Dukadukapaṭṭhānapāḷi 74 20
18Sn 18Sn:1-1383 Suttanipātapāḷi 32 167 (vol. 40) Dhammānulomapaccanīya (Pāḷi 75-80)
19Vv 19Vv:1-1148 Vimānavatthupāḷi 33 118
Tipiṭaka Studies References by Dhamma Society 2019

40P13:1-140 Tikapaṭṭhānapāḷi 75 26
19Pv 19Pv:1-885 Petavatthupāḷi 34 82 40P14:1-186 Dukapaṭṭhānapāḷi 76 20
19Th1 19Th1:1-1164 Theragāthāpāḷi 35 152 40P15:1-291 Dukatikapaṭṭhānapāḷi 77 36
40P7-24
19Th2 19Th2:1-617 Therīgāthāpāḷi 36 60 40P16:1-351 Tikadukapaṭṭhānapāḷi 78 50
20Ap1:1-7892 Therāpadānapāḷi 37 590 40P17:1-142 Tikatikapaṭṭhānapāḷi 79 20
20Ap1-2
20Ap2:1-1465 Therīapadānapāḷi 38 106 40P18:1-230 Dukadukapaṭṭhānapāḷi 80 24
21Bu 21Bu:1-1099 Buddhavaṁsapāḷi 39 86 (vol. 40) Dhammapaccanīyānuloma (Pāḷi 81-86)
21Cp 21Cp:1-419 Cariyāpiṭakapāḷi 40 34 40P19:1-108 Tikapaṭṭhānapāḷi 81 12
22J 22J:1-3638 Jātakapāḷi 1 358 40P20:1-167 Dukapaṭṭhānapāḷi 82 14
41
23J 23J:1-3803 Jātakapāḷi 2 340 40P21:1-360 Dukatikapaṭṭhānapāḷi 83 34
24Mn 24Mn:1-2070 Mahāniddesapāḷi 42 348 40P22:1-262 Tikadukapaṭṭhānapāḷi 84 28
25Cn 25Cn:1-1575 Cūḷaniddesapāḷi 43 258 40P23:1-212 Tikatikapaṭṭhānapāḷi 85 26

26Ps 26Ps:1-1947 Paṭisambhidāmaggapāḷi 44 364 40P24:1-203 Dukadukapaṭṭhānapāḷi 86 20


6

Plate 3 : Reference & Index System (Example of First Page)


Showing a system of Pagination References (right margin) as well as Reference Note & Index (below)

VINAYAPITAKA
1 B 2, 1 C 1, 1 Ch11 1,
˙

1 Ch2 1, 1 D 1,

VINAYAPITAKA 1 Kh 1, 1 L 1, 1 Mc 1,
˙
1 N 3, 3 P1 1, 1 S 1,

PĀRĀJIKAPĀLI 87 V 1
˙
1 B 2 indicates Vol. 1 Page 2
1. MAHĀVIBHAṄGA of Buddhajayanti Tripitaka
(Tipiṭaka in Sinhala Script)
namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa. See Reference of Tipiṭaka in
1 various scripts, page 7.
Also see Comparative Tipiṭaka
Volumes in various scripts,
page 9 -13.
5 VERAÑJAKANDA
˙ ˙

1.
2
tena| samayena buddho bhagavā verañjāyaṁ viharati 1B2, 1C1, 1Ch1 1,
1Ch2 1, 1D1,
nalerupucimandamūle mahatā bhikkhusaṁghena saddhiṁ pañcamattehi
˙ 1Kh1, 1L1, 1Mc1,
bhikkhusatehi. assosi kho verañjo br
< āhm
< an˙o— “saman˙o khalu bho gotamo 1N3, 3P1 1, 1S1,
87V1
sakyaputto sakyakulā pabbajito verañjāyaṁ viharati nalerupucimandamūle
< < ˙
10 mahatā bhikkhusaṁghena saddhiṁ pañcamattehi bhikkhusatehi. taṁ kho
pana bhavantaṁ gotamaṁ evaṁ kalyāno kittisaddo abbhuggato— ‘itipi so
< ˙
(446)
bhagavā araha ṁ sammāsambuddho
PadĀvijjācaran
nukkamaNasampanno | sugato
ikĀ VINAYAPIT | lokavidū
AKA 3V MAHĀVAGGAPĀLI (Tipi
1L2T aka Studies)
;˙ 1Kh2
˙˙ ˙
1
˙
anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṁ buddho bhagavā ’,
so imaṁ lokaṁ sadevakaṁ samārakaṁ sabr < akaṁ sassaman˙abr
< ahm < āhm
< an˙iṁ
15 pajaṁ sadevamanussa
aggahesimṁ [aggaHe:s
sayaṁ abhiññā
”ı̃] 1 1697sacchikatv ā pavedeti, so [aciõapakkan
<acirapakkante dhammaṁ””te:] 1 acchinne [acch in ”n”e:] 5 268, 284, 333,
aggahesum ˙ [aggaHe:s”ũ] 3 488-489, 118 350, 1639
deseti ādikalyānaṁ majjhekaly ˙ ānaṁ pariyosānakalyānaṁ| sātthaṁ 87V2
< 1974˙ < ˙ < ˙
acirapakkantesu [aciõapakkan ””te:s”u] acchibaddham [acch ibad ”d” H ã] 2 1643
bhagavā
sabyañjana ṁ;aggal
1
indicates
kevalaparipun
aguttivihāro Reference
naṁ parisuddhaNote Number
N Ā n Ā pĀT ṁ
H a br
S
< < ahm 2 11130
UTTANTAPITin ,Tipiṭaka
acariya 1296ṁ pakāseti;
AKA 12S1,Studies 12S2 Reference
(Tipi T aka at 2 the end of ˙
Studies) (593)
< ˙ ˙ ˙ ˙ ˙ ˙
h is
sādhuthiskhovolume
pana and
[aggaíagut also in a separate

tathārūpāna

t iViHa:õo:]
ṁ arahata
3 set.ṁSee
1689 - 1691
dassana Variant Readings and Index below.
guideṁtohotı̄”ti.
acirapabbajito [aciõapabbaéit ”o:] 2 acchissanti [acc ””s an
””t i] 1 961
aggalam [aggaíã] 8 1361 2 , 1649 5 , 221, 227 acchissantı̄ti [acch is””san ””ti:t”i] 1 961
2 1650 ˙ ˙ aciravatiyā [aciõaVat ” ija:] 2 1163 , acchupentam [acch upe;n ””tã] 1 1649
2. atha | kho verañjo| brāhmano yena bhagavā tenupasaṅkami; 1B4 , 1Mc2 , 1S2 ;
3 < <
2 235, 237˙ : Variant Readings ˙
Tipiṭaka
272.
aggam Studies
102
[aggã] Reference
12S1:822
˙ [aggika:] 146. Dutiyavagga
1663
272 : rajjavaggo & Reference
(sı̄.), (end
rajjavaggo of
dutiyothis volume)
(pāacchupemı̄ti
2 .) 1C2 [acch upe:mi:t”i] 1 1649
20 upasaṅkamitv ā bhagavatā
<aggikā saddhi ṁ sammodi. sammodanı̄ya acirupasampanno ṁ kathaṁ|
1 420 acchupeyyam1L3 [acch upe;jjã] 1 1649
273.
3 102 12S1:825[aggikk
aggikkhandhā 147.h an “Sacepi
” d” H a:] 273 kevalam .. : ”27Ne:203
[aciõupas ampan ” n
” o:] 1 1130 ˙
sāranı̄yaṁ vı̄tisāretv ā| ekamantaṁ nisı̄di|. ekamantaṁ˙ nisinno kho verañjo
1
1Kh3 h
; 3P 2 [acc upe:s”i] 1 1649
acchupesi 1
˙ 274.171 102<12S1:825 147. ..sabbam, gijjhakūt acı̄varakam
am calessasi 274 : caleyyāsi
[aci:Vaõakã] 1 496(sı̄. ka.-ma), galeyyasi (syāh1-3. kam.)
br āhm an o bhagavanta ṁ etadavoca— “suta ˙ṁ meta ṁ,˙ ˙
bho ˙
gotama— ‘na acchupesı̄ti ˙ [acc upe:s”i:t”˙i] 1 1649
< <Note ˙ No.
275. 273,102 at 12S1:826
aggikkhandhāti page 102 [aggikk h anReference
”d
147. Kinnusı̄hasutta” a:t”i] 1 text
H acı̄varako Note
275 : sı̄hasuttam details
[aci:Vaõako:] (sı̄. syā11-3496 .), sı̄ho (pā1accheyya
.) [acch e;jja] 1 961
172 acı̄varam [aci:Vaõã] ˙ 1 570
samano gotamo 276. | br 104 āhm ane| jinn151.
12S1:844 dhe mahallake addhagate
e vud“Antalikkhacaro 276 pāso.. : 3V:132 1Ch1ajacammam
2, 1Ch2 2; [aéacammã] 9 1179 3 ,
˙ Volume aggito 12< Sagāthāvaggasaṁyuttapāḷi,
<
[aggit ”˙ o:] ˙1˙ 1298 ˙ ˙ see page˙ 7 for
Part 1,accagamā details
[accagama:]
277
: 2 1780 2 1183 1D2 3 , 1184˙ 3
vayoanuppatte 277. abhivādeti
105
agginā Paragraph12S1:847
[aggin vā
”a:] No. paccut
152.
2 881825 t heti
..kathāya vā āsanena
sandasseti
-882and Divisionaccayato vā nimantetı̄’ti
samādapeti
No. 147 [accajat”o:] 4 1779, 1780 3 |. : samādāpeti (?)
1N4
˙..bhikkhū
˙ 278 : atthikatvā (sı̄. syā1-3. kamajapālakathā [aéapa:l”akat”h a:] 1 (1.2)
tayidaṁ, bho 278. gotama,105 12S1:847
aggisatāni [aggis”at”152.
tatheva? a:n”i] hi
na 188-189
2 bhava thim
ṁat˙gotamo katv
accayam < br āāhm [accajã]
an e jin n
4
< e1779, 1780 3 . pā1-2.)
25
˙ ˙ of this ajapālakathā [aéapa:l”akat”h a:] 1 16
Tipiṭaka
279.aggisālamh Studies
105 < 12S1:847ı̄ti Reference
[aggis ”a:l”amH
152. <..manasi
: ”Index
i:t i] 1katv 160(end
ā accayena
<˙ <
sabbacetasā
volume) ˙ ˙ ˙ : ”sabbacetaso
[accaje:n
279 ˙a]˙ 41 14, 17(ka.-sı̄ ˙
2 , 21,syā1-3. kam. pā1.), sabbam cetasā
vuddhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuttheti ajapālanigr odhamūlā
aggisālā
<
[aggis”a:l”a:] 15 266 2 , 282 2 , 25, 159, 166, 172, 175 , 178vā, 181, 184-186, ˙ < ˙
˙˙ (ka.-ma) ˙˙
209, 241, 249, 437 5 , 1178-1179, 1183, [aéapa:l”an ” igõo:d ”H amu:l”a:] 1 17
āsanena vā280. nimanteti?
331 2 , 348 tayida 2 , 829-832 ṁ, , bho
834, 836
105 12S1:852 152. Chaphassāyatanasutta gotama,
-837 na sampannamevā”ti. 280 : āyatanasuttam (sı̄. syā1-3.), āyatana< (pā1.)
1256, 1268, 1280 , 1286, 1315, 1332
aggihutamissam [aggiHut”amis””sã] 5 281 ,: 1364
˙ , 1349, ajapālanigr <
odhamūle
Found
4
281.
“nāhaaggisālā

193 ,106
ta
194 15
12S1:854
ṁ, 2 , br195
< < ˙times
āhm2˙ an153.
a, ..pathavı̄
passāmi Found
sadevake twice
maññe at
,
undrı̄yati
loke
1351 Paragraph
1356 ,
samārake
1362
<No.
udr ,
ı̄yati282
1562 ,
(sı̄.
1574 -
syā 1-3
1576 ,
. kam . pā 1-2
˙ [aéapa:l”an
.) u + dara
” igõo:d
+ ya + ti =
”H amu:l”e:] 2 14, 25
282.aggihuttanti
106 12S1:858 [aggiHut154.””t|an”pajāya
”tTena
i] 1 |204282 1652
kho.. : 28Mi:719 yamahaṁ <
sabr
< ahm < ake sassaman
Found once for[aggı̃]
aggim
abr
˙each < āhm an
Paragraph
9<187154.
iyā
3No.
˙, 188 ..pin , 189
sadevamanussāya
at3 836,
, 204 ,837tathādhotena283 : yathādhotena (?)
accayo [accajo:] 2 1780 2 1Kh4 ; 1L4 odho [aéapa:l”an”igõo:d”H o:]
ajapālanigr
< <
283. 106 12S1:859 d āya pāvisi ” a:]
30 abhivādeyyaṁ1966 vā˙ paccuttheyyaṁ vā āsanena ˙˙ vā accāyatā
nimanteyya [acca:jat
ṁ. yañh < i, 2 1132 2 2 14 , 25
284 : himavantapasse (sı̄. pā2.), himavantappadese
284. 108 12S1:869
aggı̄ [aggi:]
˙ ˙ 1 196
156. ..kosalesu viharati himavantapadese
accāyikam [acca:jikã] 1 826 ajapālo [aéapa:l”o:] 1 558
br
< āhm< an˙a, tathāgato (syā1-3 abhivādeyya
.) vā paccuttheyya vā āsanena ˙
accāraddhavı̄riyassa vā
aggı̄ti [aggi:t”i] 2 188-189 ˙˙ ajavisānavaddhikā
156. ..suvan n añca [acca:õad
panassā”ti ” H aVi:õijas
”285
d : suvan ””sna] 2 1130-1131 (sı̄. syā
apabbatassāti 1-3. ”kam ˙ .), suvan nañca
nimanteyya, 285. muddhāpi
108 tassa
12S1:870
aggı̄pi [aggi:pi] 2 188-189 vipateyyā”ti. [aéaVis a:ïaVad ”d” H ika:] 2 1150 2
pabbatassāti (pā1-2.) ˙˙ accāraddhavı̄riyam ˙˙ ˙ ˙˙
aggo [aggo:] 4 155 3 , 192 ajānantā [aéa:n ”an ””ta:] 1 657
˙
286. 108 12S1:872 156. Yo2862dukkhamaddakkhi.. [acca:õad ”d” H:aVi:õijã]
12S1:877; 27Ne:312; 27Pe:120
1 1132 ajānanto [aéa:n ”an ””to:] 1 554
agyantarāyo [agjan ””taõa:jo:] 627,
< < accāsanne [acca:s ”an ”n”(sı̄.
e:] pā2 218 2 ajānam ”ãje:Va] 1 436
287.1086108 12S1:874 156. Dutiyo vaggo287 : rajjavaggo dutiyo 2.) Dhammayeva [aéa:n
acciyo [accijo:] 3 166 2 , 167 ˙
288.agyāgāranti
109 12S1:876 [agja:ga:õan
156. ”..sı̄ho
”ti] 2 sakalikam
158, 288 , Patirūpañca : sakalikā (sı̄.), sakkhalikamajinakkhipam
Society 2554(ka.-ma) [aéin ”akkh ipã] 5 1718
< < accuggamma
˙ [accuggamma] 1 49 ˙ ˙
162 5
289. 109 12S1:876 156. Tatiyavagga289 : māravaggo (sı̄.) h
7

Plate 4 : Reference to the Pāḷi Tipiṭaka Editions in Various Scripts


Showing Abbreviations in Pāḷi-Language Alphabetically Order with Titles

Phratraitipiṭakapāḷi
Kh Pāḷi Tipiṭaka in Mūla (Khmer) Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับเขมร อักษรมูละ (เขมร)

Chulachomklao Pāḷi Tipiṭaka


C Pāḷi Tipiṭaka of King Chulachomklao the Great of Siam in Siam Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับจุลจอมเกล้าบรมธัมมิกมหาราช ร.ศ. 112 อักษรสยาม

Chaṭṭhasaṅgīti Piṭakaṁ
Ch1 Pāḷi Tipiṭaka of the Sixth Council in Burmese Script, B.E. 2496-2499
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับฉัฏฐสังคีติ อักษรพม่า

Chaṭṭhasaṅgīti Piṭakaṁ
Ch2
Pāḷi Tipiṭaka of the Sixth Council in Burmese Script, B.E. 2500-2506
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับฉัฏฐสังคีติ อักษรพม่า

Dayyaraṭṭhassa Saṅgītitepiṭakaṁ
D
Pāḷi Tipiṭaka of Thailand Council in Thai Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับไทยรัฐ อักษรไทย

Nālandā-Devanāgarī-Pāli-Series Tipiṭaka
N
The Pāḷi Tipiṭaka of Nālandā in Devanāgarī Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับนาลันทา อักษรเทวนาครี

Pali Text Society


P1-2
The Pali Text in Roman Script
หนังสือบาลี ฉบับบาลีปกรณ์ อักษรโรมัน

Buddhajayantītripiṭakagranthamālā
B
Buddhajayanti Tripitaka Series in Sinhala Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับพุทธชยันติ อักษรสิงหล

Mahasaṅgīti Tipiṭaka Buddhavasse 2500


M
The Buddhist Era 2500 Great International Council Pāḷi Tipiṭaka in Roman Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับมหาสังคายนาสากลนานาชาติ พ.ศ. 2500 อักษรโรมัน

Mahāchuḷātepiṭakaṁ
Mc
Pāḷi Tipiṭaka of Mahachulalongkorn in Thai Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย อักษรไทย

Lāvaraṭṭhassa Tepiṭakapāḷi
L
Pāḷi Tipiṭaka of Laos in Laotian Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับลาวรัฐ อักษรธัมม์ลาว

Vipassanā Research Institute Tipiṭaka


V
Pāḷi Tipiṭaka of Vipassanā Research Institute in Devanāgarī Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับสถาบันวิจัยวิปัสสนา อักษรเทวนาครี

Syāmaraṭṭhassa Tepiṭakaṁ
S
Pāḷi Tipiṭaka of Siam in Thai Script
พระไตรปิฎกปาฬิ ฉบับสยามรัฐ อักษรไทย
8

Plate 5 : Reference to the Pāḷi Tipiṭaka Editions in Various Scripts (Details)


Showing Abbreviations of Various Edition and Corresponding Reference Notes (in order of years printed)

Tipiṭaka in Pāḷi B.E.


No. Script Vols.* Abbr. Note Printed in
Title in English (C.E.)

Siam Chulachomklao of Siam Pāḷi Tipiṭaka 2436 Bangkok, Siam


1 39 C syā1.
(Thai) Pāḷi Tipiṭaka of King Chulachomklao the Great of Siam 1893 (Thailand)

Syāmaraṭṭhassa Tepiṭakaṁ 2469-2471


2 45 — syā2.
Pāḷi Tipiṭaka of Siam (Siam Script) 1926-1928

Syāmaraṭṭhassa Tepiṭakaṁ 2538


3 45 S syā3.
Pāḷi Tipiṭaka of Siam (Thai Script) 1995

2436-2538
4 Thai — syā3. Syāmaraṭṭhassa Tepiṭakaṁ since 1893 (in Reference Notes) Bangkok, Thailand
1893–1995

Mahācūḷātepiṭakaṁ 2503-2533
5 45 Mc —
Pāḷi Tipiṭaka of Mahachulalongkorn 1960-1990

Dayyaraṭṭhassa Saṅgītitepiṭakaṁ 2530


6 45 D —
Pāḷi Tipiṭaka Thailand of Council 1987

Chaṭṭhasaṅgīti Piṭakaṁ 2496-2499


7 40 Ch1 cha1.*
Pāḷi Tipiṭaka of the Sixth Council (1st ed.) 1952-1955

Chaṭṭhasaṅgīti Piṭakaṁ 2500-2506


8 40 Ch2 cha2.*
Pāḷi Tipiṭaka of the Sixth Council (2nd ed.) 1956-1962 Yangon, Burma
Burmese
Chaṭṭhasaṅgīti Piṭakaṁ after 2541 (Myanmar)
9 — cha3.
Pāḷi Tipiṭaka of the Sixth Council (Latest ed. in 1997) 1997

2541
10 — ka.-ma.* Maramma Tipiṭaka (in reference note)
1997

Buddhajayantītripiṭakagranthamālā 2501-2531

Tipiṭaka Studies References by Dhamma Society 2019


11 52 B sī
Buddhajayanti Tripitaka Series 1957-1989 Colombo,
Sinhala
before 2501 Sri Lanka
12 ka.-sī.* Sinhala Tipiṭaka (in reference note)
1957

Mūla Phratraipiṭakapāḷi 2501-2512 Phnom Penh,


13 112 Kh kaṁ.
(Khmer) Pāḷi Tipiṭaka of Cambodia 1958-1969 Cambodia

Lāvaraṭṭhassa 2500 Vientiane,


14 Laotian 3 L —
Pāḷi Tipiṭaka of Laos 1957-1989 Laos

Nālandā-Devanāgarī-Pāḷi-Series 2500-2505 Varanasi,


15 41 N —
Pāḷi Tipiṭaka of Nālandā 1956-1961 India
Devanāgarī
Vipassanā Research Institute 2537-2542 Igatpuri, India
16 55 V —
Pāḷi Tipiṭaka of Vipassanā Research Institute 1993-1998 Taipei, Taiwan

Mahāsaṅgīti Tipiṭaka Buddhavasse 2500 2545, 2548 Bangkok,


17 Roman 40 M —
The B.E. 2500 Great International Council Pāḷi Tipiṭaka 2002, 2005 Thailand

Vols.* Volume information is based on the International Tipiṭaka Collection, researched and presented as a donation in 2000 by Dhamma Society
Fund to be preserved at the International Tipiṭaka Hall, Chulalongkorn University in Bangkok.
cha1.*, cha2.* The B.E. 2500 Great International Pāḷi Tipiṭaka in Roman Script (M) is based on two editions of the International Council Manuscript,
namely, the early edition printed in B.E. 2496-2499 (1954-1956) (Ch1) and the later edition printed in B.E. 2500-2506 (1958-1964) (Ch2) both
of which are indicated in a pagination reference in the margin of the text, Volumes No. 1-38, as (Ch1-2).
As for the remaining Volumes No. 39-40, the Roman-script Edition (M) is based on Volumes No. 39-40 of the early edition printed in B.E.
2496-2499 (1954-1956) which is indicated in a pagination reference in the romanised text, Volumes No. 39-40, as (Ch1).
Also see the Introduction of the Roman-script Tipiṭaka on page [12] for the reason and the authenticity of the two manuscripts selected.
ka.-ma.* refers to other Burmese Tipiṭaka reference in reference notes, mostly Pañcamasaṅgīti Edition.
ka.-sī.* refers to other Sinhalese Tipiṭaka reference in reference notes, excluding the Buddhajayanti Tripitaka Series.

Pali Text Edition References

Tipiṭaka in Pāḷi B.E.


No. Script Vols. Abbr. Note Printed in
Title in English (C.E.)

2424-2535
1 56 P1 pā1. Pali Text Society (1st ed.)
(1881-1992)

2517-2541 London, Oxford,


2 Roman 5 P2 pā2. Pali Text Society (2nd ed.)
(1974-1998) England

2424-2541
3 56 — pā1-2. pā1., pā2.
(1881-1998)

Mahāmakurājāvidyālai 2466 Bangkok,


4 Thai 1 Mk maku.
Mahamakut University (Only in 28Mi) (1923) Thailand
9

Plate 6 (1/5) : Comparative Pāḷi Tipiṭaka Volumes in Various Scripts


Showing Abbreviations and Total Pages of Each Tipiṭaka Edition in Various National Scripts

Volume information is based on the International Tipiṭaka Collection donated in 2000 by Dhamma Society to the International Tipiṭaka Hall, Chulalongkorn University
Mahāsaṅgīti Tipiṭaka Buddhavasse 2500 (M) M Ch1-2 V N B C S D Mc L P1-2

Volume Description (pāḷi file) Volume Number & Total Pages in Italic

Pārājikapāḷi (pāḷi 1) 1V1 1 87 1 1 1 1 1 1 1 3P1

Mahāvibhaṅga

Verañjakaṇḍa
1. Pārājikakaṇḍa 415

2. Saṅghādisesakaṇḍa

3. Aniyatakaṇḍa 434 444 388 341


4. Nissaggiyakaṇḍa 316 381 395 375 640 2 2 2 2 266

Pācittiyapāḷi (pāḷi 2) 2V2 2 88 2 2.1 4P1

5. Pācittiyakaṇḍa
6. Pāṭidesanīyakaṇḍa
7. Sekhiyakaṇḍa
8. Adhikaraṇasamatha 558 485 571 466 427
Bhikkhunivibhaṅga 2.2 3 3 3 3
1. Pārājikakaṇḍa (Bhikkhuni. . . )
2. Saṅghādisesakaṇḍa (Bhikkhuni. . . )
3. Nissaggiyakaṇḍa (Bhikkhuni. . . )
4. Pācittiyakaṇḍa (Bhikkhuni. . . )
5. Pāṭidesanīyakaṇḍa (Bhikkhuni. . . )
6. Sekhiyakaṇḍa (Bhikkhuni. . . )
7. Adhikaraṇasamatha (Bhikkhuni. . . ) 401 470 448 490 382 267 267 247 231 351

Mahāvaggapāḷi (pāḷi 3) 3V3 3 89 3 3 4 4 4 4 1P1

1. Mahākhandhaka
2. Uposathakkhandhaka
3. Vassūpanāyikakkhandhaka
Vinayapiṭaka

4. Pavāraṇākkhandhaka 516 372 362 316 278


5. Cammakkhandhaka 4 5 5 5 5
6. Bhesajjakkhandhaka
7. Kathinakkhandhaka
8. Cīvarakkhandhaka
9. Campeyyakkhandhaka
10. Kosambakakkhandhaka 443 511 485 392 894 321 356 299 262 360

Cūḷavaggapāḷi (pāḷi 4) 4V4 4 4 4 5.1 6 6 6 6 2P1

1. Kammakkhandhaka
2. Pārivāsikakkhandhaka
3. Samuccayakkhandhaka
4. Samathakkhandhaka 434 340 374 301 273
5. Khuddakavatthukkhandhaka 5.2 7 7 7 7
6. Senāsanakkhandhaka
7. Saṅghabhedakakkhandhaka
Tipiṭaka Studies References by Dhamma Society 2019

8. Vattakkhandhaka
9. Pātimokkhaṭṭhapanakkhandhaka
10. Bhikkhunikkhandhaka
11. Pañcasatikakkhandhaka
12. Sattasatikakkhandhaka 427 508 479 431 598 387 423 348 304 308

Parivārapāḷi (pāḷi 5) 5V5 5 91 5 6.1 8 8 8 8 5P1

1. Katthapaññattivāra
...
5. Samathabheda 382
6. Khandakapucchāvāra 6.2
...
Pañcavagga 339 390 417 396 318 487 554 470 460 226
Total Volumes 40 40 55 41 52 39 45 45 45 3 52
10

Plate 6 (2/5) : Comparative Pāḷi Tipiṭaka Volumes in Various Scripts


Showing Abbreviations and Total Pages of Each Tipiṭaka Edition in Various National Scripts

Volume information is based on the International Tipiṭaka Collection donated in 2000 by Dhamma Society to the International Tipiṭaka Hall, Chulalongkorn University
Mahāsaṅgīti Tipiṭaka Buddhavasse 2500 (M) M Ch1-2 V N B C S D Mc L P1-2

Volume Description (pāḷi file) Volume Number & Total Pages in Italic

Sīlakkhandhavaggapāḷi (pāḷi 6) 6D1 6 1 6 7 9 9 9 9 2 1P1

1. Brahmajālasutta
...
4. Soṇadaṇḍasutta 345
Suttantapiṭaka Dīghanikāya

5. Kūṭadantasutta

13. Tevijjasutta 196 236 227 216 642 315 312 341 247 253
Mahāvaggapāḷi (pāḷi 7) 7D2 7 2 7 8 10 10 10 10 2P1
1. Mahāpadānasutta

10. Pāyāsisutta 236 283 263 265 564 414 396 396 302 358
Pāthikavaggapāḷi (pāḷi 8) 8D3 8 3 8 9 11 11 11 11 3P1
1. Pāthikasutta
...
11. Dasuttarasutta 217 260 252 240 544 330 343 361 283 293
Mūlapaṇṇāsapāḷi (pāḷi 9) 9M1 9 12 9 10 12 12 12 12 1P1
1. Mūlapariyāyavagga
...
5. Cūḷayamakavagga 344 415 424 413 790 580 611 538 458
Majjhimapaṇṇāsapāḷi (pāḷi 10) 10M2 10 13 10 11 13 13 13 13
Suttantapiṭaka Majjimanikāya

...
3. Paribbājakavagga

3.6 Sandakasutta 524
3.7 Mahāsakuludāyisutta 2P1
… 358 439 445 497 760 665 689 629 481
Uparipaṇṇāsapāḷi (pāḷi 11) 11M3 11 14 11 12 14 14 14 14
1. Devadahavagga
...
1.6 Āneñjasappāyasutta 266
1.7 Gaṇakamoggallānasutta 3P1
...
5. Saḷāyatanavagga 288 352 365 409 624 494 548 498 389 302
Sagāthāvaggapāḷi (pāḷi 12) 12S1 12 23 12 13 15 15 15 15 1P1 1P2
1. Devatāsaṁyutta
...
11. Sakkasaṁyutta 278 241 428 303 353 334 290 240 516
Nidānavaggapāḷi (pāḷi 13) 12S2 24 13 14 16 16 16 16 2P1
1. Nidānasaṁyutta
...
Suttantapiṭaka Saṁyuttanikāya

10. Bhikkhusaṁyutta 428 472 258 237 440 254 332 336 271 286
Khandhavaggapāḷi (pāḷi 14) 13S3 13 25 13 15 17 17 17 17 3P1
1. Khandhasaṁyutta
Tipiṭaka Studies References by Dhamma Society 2019

...
13. Jhānasaṁyutta 273 489 572 248 340 340 283 279
Saḷāyatanavaggapāḷi (pāḷi 15) 13S4 26 14 16 18 18 18 18 4P1
1. Saḷāyatanasaṁyutta
...
10. Abyākatasaṁyutta 534 567 367 345 708 484 489 480 352 403
Mahāvaggapāḷi (pāḷi 16) 14S5 14 27 15 17.1 19 19 19 19 5P1
1. Maggasaṁyutta
...
6. Balasaṁyutta 442
7. Iddhipādasaṁyutta 17.2
...
12. Saccasaṁyutta 392 415 537 407 360 448 589 582 415 478
Total Volumes 40 40 55 41 52 39 45 45 45 3 52
11

Plate 6 (3/5) : Comparative Pāḷi Tipiṭaka Volumes in Various Scripts


Showing Abbreviations and Total Pages of Each Tipiṭaka Edition in Various National Scripts

Volume information is based on the International Tipiṭaka Collection donated in 2000 by Dhamma Society to the International Tipiṭaka Hall, Chulalongkorn University
Mahāsaṅgīti Tipiṭaka Buddhavasse 2500 (M) M Ch1-2 V N B C S D Mc L P1-2

Volume Description (pāḷi file) Volume Number & Total Pages in Italic
Ekakanipātapāḷi (pāḷi 17) 15A1 15 35 16 18 20 20 20 20 1P1
Dukanipātapāḷi (pāḷi 18) 15A2
Tikanipātapāḷi (pāḷi 19) 15A3 340 280 554 390 385 388 293 299
Catukkanipātapāḷi (pāḷi 20) 15A4 36 17 19 21 21 21 21 2P1
1. Paṭhamapaṇṇāsaka
...
Suttantapiṭaka Aṅguttaranikāya

5. Pañcamapaṇṇāsaka 545 580 295 496 355 346 368 286 257
Pañcakanipātapāḷi (pāḷi 21) 16A5 16 37 20 22 22 22 22 3P1
263 516 468
Chakkanipātapāḷi (pāḷi 22) 16A6 38 18 21
467 503 448 431 452
Sattakanipātapāḷi (pāḷi 23) 16A7 23 23 23 23 4P1
453 513 278 502
Aṭṭhakanipātapāḷi (pāḷi 24) 17A8 17 39 22
430
Navakanipātapāḷi (pāḷi 25) 17A9 19
271 572 491 487 504 385 466
Dasakanipātapāḷi (pāḷi 26) 17A10 40 23 24 24 24 24 5P1

Ekādasakanipātapāḷi (pāḷi 27) 17A11


487 558 325 400 682 328 393 414 301 361
Khuddakapāṭhapāḷi (pāḷi 28) 18Kh 18 47 20 24 25 25 25 25 P2
9
Dhammapadapāḷi (pāḷi 29) 18Dh P2
60
Udānapāḷi (pāḷi 30) 18Ud P1
179 94
Itivuttakapāḷi (pāḷi 31) 18It 48 P1
484 124
Suttanipātapāḷi (pāḷi 32) 18Sn 25 P1
417 455 251 445 352 457 558 601 558 223
Vimānavatthupāḷi (pāḷi 33) 19Vv 19 56 21 26 26 26 26 P1
218 135
Petavatthupāḷi (pāḷi 34) 19Pv 27 P1
160 95
Theragāthāpāḷi (pāḷi 35) 19Th1 28 1P1
286 ?
Suttantapiṭaka Khuddakanikāya

Therīgāthāpāḷi (pāḷi 36) 19Th2 29 2P1


412 435 354 466 110 507 565 491 174
Therāpadānapāḷi (pāḷi 37) 20Ap1 20 57 27 36 32 32 32 1P1
40. Pilindavacchavagga 628 338
41. Metteyyavagga 37.1 574 602 511 2P1
42. Bhaddālivagga 416 474 33 33 33
43. Sakiṁsammajjakavagga 58 28
... 416
Therīapadānapāḷi (pāḷi 38) 20Ap2 37.2
696 445 218 615
Tipiṭaka Studies References by Dhamma Society 2019

Buddhavaṁsapāḷi (pāḷi 39) 21Bu 21 38 P1 P2


69 102
Cariyāpiṭakapāḷi (pāḷi 40) 21Cp P1 P2
120 420 407 420 326 595 659 613 103 37
Jātakapāḷi (pāḷi 41) 22J 22 68 22 30 27 27 27 1P1-6P1
...
14. Pakiṇṇakanipāta 534
15. Vīsatinipāta 31
16. Tiṁsanipāta 358 400 293 402
17. Cattālīsanipāta 23J 23 69 23 571 571 461
18. Paṇṇāsanipāta 28 28 28
...
21. Asītinipāta 440
22. Mahānipāta 340 378 282 397 32 486 453 470 385
Total Volumes 40 40 55 41 52 39 45 45 45 3 52
12

Plate 6 (4/5) : Comparative Pāḷi Tipiṭaka Volumes in Various Scripts


Showing Abbreviations and Total Pages of Each Tipiṭaka Edition in Various National Scripts

Volume information is based on the International Tipiṭaka Collection donated in 2000 by Dhamma Society to the International Tipiṭaka Hall, Chulalongkorn University
Mahāsaṅgīti Tipiṭaka Buddhavasse 2500 (M) M Ch1-2 V N B C S D Mc L P1-2

Volume Description (pāḷi file) Volume Number & Total Pages in Italic

Mahāniddesapāḷi (pāḷi 42) 24Mn 24 77 24 33 26 29 29 29 P1

348 410 387 449 730 490 630 571 436

Cūḷaniddesapāḷi (pāḷi 43) 25Cn 25 78 25 34 27 30 30 30


Suttantapiṭaka Khuddakanikāya

258 307 276 324 632 320 429 414 320 510

Paṭisambhidāmaggapāḷi (pāḷi 44) 26Ps 26 79 26 35.1 28 31 31 31 1P1

1. Mahāvagga 520 196

2. Yuganaddhavagga 35.2 2P1

… 364 419 414 511 244 508 642 603 454 246

Nettipakaraṇapāḷi (pāḷi 45) 27Ne 27 80 39 P1

288 193

Peṭakopadesapāḷi (pāḷi 46) 27Pe 40 P1

289 341 335 328 260

Milindapañhapāḷi (pāḷi 47) 28Mi 28 81 B* P1

327 408 394 364 420

Dhammasaṅgaṇīpāḷi (pāḷi 48) 29Dhs 29 113 29 41 29 34 34 34 3 P1

Mātikā

1. Cittuppādakaṇḍa 399

2. Rūpakaṇḍa

...

4. Aṭṭhakathākaṇḍa 286 298 327 332 560 381 381 372 344 264

Vibhaṅgapāḷi (pāḷi 49) 30Vbh 30 114 30 42 30 35 35 35 P1

1. Khandhavibhaṅga 400

... 43

18. Dhammahadayavibhaṅga 408 453 512 521 328 546 588 618 533 436

Dhātukathāpāḷi (pāḷi 50) 31Dht 31 115 31 47 31 36 36 36 P1

113

Puggalapaññattipāḷi (pāḷi 51) 31Pu P1

153 185 187 112 408 223 236 255 192 74


Abhidhammapiṭaka

Kathāvatthupāḷi (pāḷi 52) 32Kv 32 116 32 44 578 32 37 37 37 P1

45 562

375 454 506 540 46 518 608 662 583 521 628

Yamaka

Mūlayamakapāḷi (pāḷi 53) 33Y1 33 117 33 48 33 38 38 38 1P1

Khandhayamakapāḷi (pāḷi 54) 33Y2

Āyatanayamakapāḷi (pāḷi 55) 33Y3

Dhātuyamakapāḷi (pāḷi 56) 33Y4


Tipiṭaka Studies References by Dhamma Society 2019

Saccayamakapāḷi (pāḷi 57) 33Y5

326 265 386 400 552

Saṅkhārayamakapāḷi (pāḷi 58) 34Y6 34 118 34 49.1 347

Anusayayamakapāḷi (pāḷi 59) 34Y7 34

248 753 699 557 378

Cittayamakapāḷi (pāḷi 60) 34Y8 35 39 39 39 2P1

315 316 411 433

Dhammayamakapāḷi (pāḷi 61) 35Y9 35 119 35 796

Indriyayamakapāḷi (pāḷi 62) 35Y10 49.2

388 330 486 531 536 380 556 511 502 215

Total Volumes 40 40 55 41 52 39 45 45 45 3 52
13

Plate 6 (5/5) : Comparative Pāḷi Tipiṭaka Volumes in Various Scripts


Showing Abbreviations Pages of Each Tipiṭaka Edition in Various National Scripts

Volume information is based on the International Tipiṭaka Collection donated in 2000 by Dhamma Society to the International Tipiṭaka Hall, Chulalongkorn University
Mahāsaṅgīti Tipiṭaka Buddhavasse 2500 (M) M Ch1-2 V N B C S D Mc L P1-2

Volume Description (pāḷi file) Volume Number & Total Pages in Italic

Dhammānuloma-
Tikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 63) 36P1 36 120 36 50 36 40 40 40 1P1
(1) Paccayuddesa
(2) Paccayaniddesa
1. Kusalattika
...
5. Saṅkiliṭṭhattika 454 464 529 436 375 577 610 436
6. Vitakkattika 37P1 37 121 37 41 41 41
...
8. Dassanenapahātabbattika 527
9. Dassanenapahātabbahetukattika 51
...
22. Sanidassanasappaṭighattika 475 493 576 517 647 635 502 362
Dukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 64) 38P2 38 122 38 37 42 42 42 2P1
1. Hetugocchaka
...
9. Parāmāsagocchaka 329 428 462 531
10. Mahantaraduka 38 43 43 43
11. Upādānagocchaka 605 744 372 1136
12. Kilesagocchaka 39 123 39 52
796 458 408 531 554 422
Dukatikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 65) 39P3 40 39 44 44 44
1-1 Hetuduka-kusalattika
...
100-22. Saraṇaduka-sanidassanattika
Tikadukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 66) 39P4
1-1. Kusalattika-hetuduka
...
22-100. Sanidassanattika-saraṇaduka 636 787 352
Tikatikapaṭṭhānapāḷi
1-1. Kusalattika-vedanāttika
(pāḷi 67) 39P5
{ }
40Ch1
40Ch2
124

...
22-1. Sanidassanattika-kusalattika
Dukadukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 68) 39P6
1-1. Hetuduka-sahetukaduka
...
83-1. Piṭṭhiduka-hetuduka 482 520 372 600 626 511

Dhammapaccanīya-

Tikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 69) 40P7 41 45 45 45


Dukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 70) 40P8
Dukatikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 71) 40P9
Tikadukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 72) 40P10
Tikatikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 73) 40P11
Dukadukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 74) 40P12

Dhammānulomapaccanīya-
Tipiṭaka Studies References by Dhamma Society 2019

Tikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 75) 40P13


Dukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 76) 40P14
Dukatikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 77) 40P15
Tikadukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 78) 40P16
Tikatikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 79) 40P17
Dukadukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 80) 40P18

Dhammapaccanīyānuloma-

Tikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 81) 40P19


Dukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 82) 40P20
Dukatikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 83) 40P21
Tikadukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 84) 40P22
Tikatikapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 85) 40P23
Dukadukapaṭṭhānapāḷi (pāḷi 86) 40P24
437 { }
488
442 497 444 1661 538 464 438
Total Volumes 40 40 55 41 52 39 45 45 45 3 52
14

Plate 7 : Guide to Pāḷi Phonetic Writing

Showing Cluster-Syllable Sounds : S̰yām Alphabet-Pāḷi (1893) and Thai Phonetic Alphabet-Pāḷi (2014)
Compared with
Roman Alphabet-Pāḷi (2005) and International Phonetic Alphabet-Pāḷi (IPA-Pāḷi)

By Siri Petchai and Dhamma Society’s World Tipiṭaka 2012, Revised by Vichin Phanupong and Suradhaj Bunnag for the World Tipiṭaka Foundation 2019
พยัญชนะเสียงไม่กล�้ำ พยัญชนะเสียงกล�้ำ ซึ่งไม่ท�ำหน้ำที่เสียงสะกด
Non Cluster-Syllable Sound Cluster-Syllable Sound Only

อักขะระสยำม-ปำฬิ อักขะระโรมัน-ปำฬิ อักขะระสยำม-ปำฬิ อักขะระโรมัน-ปำฬิ


สัททะอักขะระไทย-ปำฬิ สัททอักษรสำกล-ปำฬิ สัททะอักขะระไทย-ปำฬิ สัททอักษรสำกล-ปำฬิ
S̰yām Alphabet-Pāḷi Roman Alphabet-Pāḷi S̰yām Alphabet-Pāḷi Roman Alphabet-Pāḷi
Thai Phonetic Alphabet-Pāḷi IPA-Pāḷi Thai Phonetic Alphabet-Pāḷi IPA-Pāḷi

กัล์ลํ kallaṁ กัล๎ยา kal̮yā


[กัล-ลัง]ํ ̪ ํ]
[kal l̪ aŋ [กะ-ลยำ] [ka-l̰ j̪ aː]

คัณ์ฑาม์ พรุก์ข.. gaṇḍāmbarukkha สํฆาม๎หา saṁghām̮hā


[ณ ั -ฑ็ำม-บะ-รก-ขะ..] [gandaˑmbarukkha] [สัง-� ฆำ-มหำ] [sa̪ ŋํgʱaː-m̮ ɦaː]

อัก์ขิต์ตา akkhittā หิต๎วา hit̮vā


[อัก-ขิต-ตำ] [akkhitt̪ a̪ ː] [หิ-ตวำ] [ɦi-t̰ʋ̪ aː]

สรีรลีฬ๎หาย sarīralīḷ̮hāya
- - [sa̪ riːral i̪ ː-l ̮ɦaːja]
[สะ-ร-ระ-ล-ฬหำ-ยะ]

อุย์ยานํ uyyānaṁ คุย๎หํ guy̮haṁ


[อุย-ยำ-นัง]� [uyyaːn̪aŋํ] [ -ยหัง]� [gu-jɦ̮ aŋํ]

รูฬ๎หิ rūḷ̮hi
- - [ruː-l ̮ɦi]
[รู-ฬหิ]

เมต์ ตา mettā เปต๎วา pet̮vā


[เม็ต-ตำ] [meˑtt̪ a̪ ː] [เ -ตวำ] [peː-t̰ʋ̪ aː]

โภค์ โค bhoggo อาโรค๎ยา ārog̮yā


[โภ็ -โ ] [bʱoˑggoː] [อำ-โร- ยำ] [aːroː-gj̮ aː]
15

Plate 8 : Guide to Pāḷi Pronunciation (33 Consonants)


Showing Roman Phonetic Alphabet Pāḷi
and
International Phonetic Alphabet Pāḷi (IPA Pāḷi)

a a

By Siri Petchai and Dhamma Society’s World Tipiṭaka 2012, Revised by Vichin Phanupong and Suradhaj Bunnag for the World Tipiṭaka Foundation 2019
ā aˑ/aː kaṇṭhaja jiv฻hāmajjhaṁ oṭṭhaja kaṇṭhatālu kaṇthoṭṭha
i i
ī iː
Labio
u u u ū
ū uː
e eˑ/eː o
Velar
o oˑ/oː a ā
k k e
kh k Palatal
i ī
g g
gh g

c c Phonetic Alphabet Avagga


Articulation :

Phonetic Alphabet Vagga


ch ch vaggab̮yañjana avaggab̮yañjana
Manner of
Place of Articulation :

j
Karaṇa

jh Voiceless Voiced
ghōsā Voiced Voiceless
ñ ghōsa
Ṭhānakaraṇa1

aghōsa ghōsa vimutti ghōsa aghōsa

ṭ t Unaspirated Aspirated Unaspirated Aspirated Nasalized Unaspirated


usuma
ṭh th sithila dhanita sithila dhanita nāsikaṭṭhānaja sithila
ḍ d
ḍh d Glottis
ṇ n kaṇṭhaja h
t t
Velar
th th kaṇṭhaja k kh g gh ṅ
d d
dh d Palatal
n n tāluja c ch j jh ñ y
p p
Post-Alveolar
ph ph ṭ ṭh ḍ ḍh ṇ r
muddhaja ḷ
b b
bh b
Dental
m m dantaja t th d dh n l s
y j
r r Labio-dental
dantoṭṭhaja v
l l
v
s s Bilabial

h
oṭṭhaja p ph b bh m
ḷ l
aṁ a Nasalized
iṁ i nāsikaṭṭhānaja ṁ
uṁ u
17

DHAMMA SOCIETY
The M.L. Maniratana Bunnag Dhamma Society Fund
Under the Patronage of His Holiness Prince Krom Luang Vajirañānasaṁvara
The Supreme Patriarch of Thailand

The World Tipiṭaka Project B.E. 2542-2554 (1999-2011)


and
The Buddhist Era 2500 Great International Council Pāḷi Tipiṭaka
40-Volume Edition in Roman Script B.E. 2548 (2005)

In the Buddhist Era 2542 (1999) the M.L. Maniratana Bunnag Dhamma Society
Fund under the Patronage of His Holiness Somdet Phra Ñāṇasaṁvara, the Supreme
Patriarch of Thailand, initiated the Commemorative Pāḷi Tipiṭaka Project, upon request
from abroad, to support the printing of the sacred texts of the Buddha’s word in Roman
script.

The complete 40-volume Roman-script edition of the 25-century old teaching of


the Buddhist Theravāda tradition in the orthodox and original Pāḷi language from the
B.E. 2500 (1957) Great Internatonal Buddhist Council has never been published before
anywhere in the world.

The Original Pāḷi Tipiṭaka Manuscript

This manuscript, known as the Chaṭṭhasaṅgīti Council Edition, the Pāḷi-language


text in Burmese Script, was the result of the only Great International Tipiṭaka Council
convened in B.E. 2500 (1956) at Yangon by 2,500 erudite Theravāda Buddhist monks
from all over the world.

This Roman-Script Tipiṭaka Edition was transliterated into Pāḷi-Pinyin Edition in 2019.
The Tipiṭaka Notation in Pāḷi-Pinyin Edition was transcribed in 2020
and is available in bookform and digital edition.
18

Buddhist Heads of States and Chief Representatives of governments from all over
the world extended their congratulations to the Great International Tipiṭaka Council
in B.E. 2500 (1956). Their Majesties King Bhumibol Adulyadej and Queen Sirikit of
Thailand, during their Royal State Visit to Myanmar five decades ago, visited the holy
site of the Great International Tipiṭaka Council and offered their homage. This Pāḷi
Tipiṭaka manuscript has been considered as the great international and authoritative
edition for the Theravāda Buddhasāsana the world over.

Consequently, His Holiness the Supreme Patriarch of Thailand, who, himself,


attended the Great International Tipiṭaka Council as a representative Pāḷi scholar from
Thailand, nominated more than 500 patron, advisor and steering committee members
to proof-read and edit the B.E. 2500 Great International Council Pāḷi Tipiṭaka Edition.
The manuscript of the edited Roman-script Edition --The World Tipiṭaka Edition
in 40 Volumes-- was published in B.E. 2545 (2002).

The title of this Commemorative Pāḷi Tipiṭaka edition in Roman script was
designated by His Holiness the Supreme Patriarch of Thailand as “Mahāsaṅgīti Tipiṭaka
Buddhavasse 2500” and in English as “The Buddhist Era 2500 Great International
Council Pāḷi Tipiṭaka, Roman Script 2005”, or in short as “The World Tipiṭaka Edition”
(พระไตรปิฎกสากล ปาฬิภาสา ฉบับมหาสังคายนาสากลนานาชาติ พ.ศ. 2500, พิมพ์อักษรโรมัน
พ.ศ. 2545)

Preparation of the Roman-script Edition

In preparation of the Roman-scipt text, the Dhamma Society partly based its
Pāḷi languge manuscript on two different sources which were presented as gifts of Dhamma
to the Dhamma Society. However, the Dhamma Society found that the data from both
sources contained significant anomalies and primary printing mistakes. With great care
and under rigorous computer-controlled procedures, the project committee decided to
undertake anew the proof-reading, including special Pāḷi recitation by canonical Tipiṭaka
experts, who recited the entire text 4 times between B.E. 2543-2545 (2000-2002) and
B.E. 2549-2550 (2006-2007) to verify every Pāḷi sound and to correct the printing errors
of the original 40-volume manuscript. This proof-reading totalled to 2,708,706 words in
Pāḷi or 20,606,104 letters in Roman script.

In addition, the Dhamma Society, in their proof-reading process, verified the


authenticity of the origianal manuscripts and made reference to all the modern 18 editions
of the Pāḷi Tipiṭaka in various national scripts of other countries, a reference collection of
which totals over 2,000 volumes, which were later presented as a donation to Chulalongkorn
University. This International Tipiṭaka Collection is now permanently enshrined in the
International Tipiṭaka Hall in the University’s oldest building in Bangkok.
19

This enormous and complicated task, especially the qualitative process, was greatly
facilitated by the use of Dhamma Technology, that is, the most advanced Information
Technology available, under the control of electronic accuracy and computerized
centralization by pious experts. No less than 50-member computer engineering team
of the Dhamma Society, for example, utilized over 80,000 hours, requiring 2 years to
create the special graphic layout and printing corpus, and additional 3 years or over
20,000 hours to prepare the printing of the World Tipiṭaka Edition between 2003-2005.
The first phase of the World Tipiṭaka Database required 4 more years of work between
2005-2009.

Quality control was achieved through integration of a multi-disciplinary approach


by specialists. The Dhamma Society was blessed with the selfless cooperation of Buddhist
monks and nuns, as well as lay scholars in various academic and professional areas from
universities and institutions worldwide. One of the important innovative contributions in
effciency and security is the new format of the electronic database, which was created
by volunteers from Chulalongkorn University and members of the Dhamma Society who
developed and completed the Tipiṭaka Markup, as well as, the Pāḷi Tipiṭaka Database
and the Tipiṭaka Studies Reference Database, known today as the World Tipiṭaka
Database.

Threefold International Standard

As a result of the Dhamma Society’s 12-Year Project, a threefold international


standard edition of the Pāḷi Tipiṭaka was published in 2009. The rst standard is a
Tipiṭaka Publication Standard of the “The World Tipiṭaka Edition in Roman Script”,
utilizing the “open-source code” of a universal system of electronic typesetting and “soft-
ware” quality programmes. In addition, it is printed in the Roman script and International
Phonetic Alphabet, (IPA), which are recognized universally as the most international
characters and ones which can be used to replicate the original Pāḷi sounds. The s ond
standard results from the creation of an Electronic Tipiṭaka Open Standard of Pāḷi
Tipiṭaka Database, which can be universally utilized by the Information Technology
available internationally. The third standard is a Tipiṭaka Reference Standard
of the International Tipiṭaka Studies, an approach strictly practiced in the Buddhist
Theravāda tradition for over 2500 years, and presented in this edition, which offers the
methodology of the Great International Council for proof-reading and publishing both
the Pāḷi Tipiṭaka in Roman script and the International Tipiṭaka Studies Reference.

A specially enlarged prototype 40-volume Roman-script manuscript of the


first edition was first printed in B.E. 2545 (2002). There are 35 categories of project
accomplishments and printing innovations which were published by Dhamma Society
20

Fund in the World Tipiṭaka Archives as a supplement to this edition. Project archives
for further research and study include 7 editions of the 280-volume drafted manuscripts,
about 140,000 pages, 220-megabyte of electronic Tipiṭaka database, and over 500-hour of
digital video/audio documentary or 8,000-gigabyte, recording the Project between B.E.
2542-2552 (1999-2009). Selected details could be found at http://society.worldtipitaka.info

Inauguration of the World Tipiṭaka Edition and Electronic Service

A special announcement of the Project and its fruition was made at both Buddhist
convocations and international academic gatherings at home and abroad between
2002-2003. In 2004, the formal, final announcement was made at the Ministry of
Information and Communication Technology in Bangkok, in a special Royal Command
Lecture for His Majesty the King of Thailand’s elder sister, Her Royal Highness Princess
Galyani Vadhana Krom Luang Naradhiwas Rajanagarindra, who was the Royal Matriarch
of the Descendents of King Chulalongkorn Chulachomklao, on the 112th Anniversary
Publication of King Chulachomklao the Great of Siam Pāḷi Tipiṭaka Bangkok Era 112
(B.E. 2436/1893), the world’s first printed set of the Pāḷi Tipiṭaka Edition.

The special inaugural 40-volume edition in Roman script of the Buddhist Era
2500 Great International Council Mahāsaṅgīti Tipiṭaka Buddhavasse 2500 (The World
Tipiṭaka Edition) was finally published by the Dhamma Society in B.E. 2548 (2005).
These special inaugural sets were graciously presented during the same year as a royal
gift from Thailand by Her Royal Highness Princess Galyani Vadhana, the Honorary
President of the Tipiṭaka Presentation worldwide, thereby following the donation of the
past royal gifts of Tipiṭaka for no less than 260 institutions in over 30 countries worldwide
by her grandfather, King Chulalongkorn Chulachomklao the Great of Siam.

The followings are the international institutions which received the special
inaugural Roman-script edition in 40 volumes :

The President of Democratic Socialist Republic of Sri Lanka (Her Excellency


Chandrika Bandaranaike Kumaratunga), the cradle of the world’s written Pāḷi Tipiṭaka,
and is now preserved at the Presidential Mansion in Colombo, 6 March B.E. 2548 (2005);

Chief Justice of the Constitutional Court of the Kingdom of Thailand (Mr. Parn
Juntraparn), for the Thai Nation, and is now preserved at the Constitutional Court of
the Kingdom of Thailand in Bangkok, 15 August B.E. 2548 (2005);

Vice-Chancellor of Uppsala University (Professor Bo Sundqvist), for the Kingdom


of Sweden, representative institution of the western world, and is now preserved at the
Book Hall, the Carolina Rediviva Library, Uppsala University, the Kingdom of Sweden,
13 September B.E. 2548 (2005).
21

In addition to the printing edition, the World Tipiṭaka WebService was made
avilable on the Internet as a gift of Dhamma in 2008. Since 2009, a record has indicated
that, internet users from over 100 countries worldwide have accessed to the eTipiṭaka
provided by the Dhamma Society & the World Tipiṭaka Project. The first digital
printing of the World Tipiṭaka in Roman Script from the World Tipiṭaka WebService
was also available for institutional request, thereby eliminating the information cost of
the Tipiṭaka Wisdombase and thus making the Wisdom Heritage of Humanity in the
Tipiṭaka more accessible to a greater number of people than ever before.

The World Tipiṭaka as a Gift of Wisdom & Peace

Since 2005, many institutions worldwide have formally requested the World
Tipiṭaka in Roman Script from Thailand. In 2019, more than 150 leading international
institutions in 25 countries have been presented as a royal gift of Wisdom & Peace with
the World Tipiṭaka in Roman Script (40 vols.), including the Tipiṭaka Studies Reference
(40 vols.) and the Chulachomklao of Siam Pāḷi Tipiṭaka 1893 : A Digital Preservation
Edition 2010 (40 vols.).

Siri Petchai, Pāḷi Dhamma 9


Chairman 1999-2011

Thanpuying Varaporn Pramoj Na Ayudhya


President 2020

The World Tipiṭaka Foundation

Col. Suradhaj Bunnag


Chancellor since 1999

The M.L. Maniratana Bunnag Dhamma Society Fund


Under the Patronage of His Holiness Prince Krom Luang Vajirañānasaṁvara
The 19th Supreme Patriarch of Thailand
Bangkok since 1999
TIPITAKA SIKKHĀ
˙
(Tipitaka Studies)
˙

PADĀNUKKAMANIKĀ
(Word Index)

1V Pārājikapāli
˙
[a] a akkosatipi [akko:s”at”ipi] 14 1133, agāraṁ [aga:raN̊] 17 41-45, 738 2 ,
1145, 1155-1166 1987-1988, 2005-2006, 2022-2023,
akatakibbiso [akat”akibbis”o:] 2 akkosanti [akko:s”an ””ti] 1 1763 2049-2050, 2370-2371
393-394
akkosādhippāyo [akko:s”a:d ”H ippa:jo:] agārāvaranā [aga:ra:Varana:] 1
akatanti [akat”an ””ti] 2 1570, 1627 8 1610-1611, 1614-1615, 1618-1619, aggakārika˙ṁ [aggaka:rikaN̊] 1 46
akatapāpo [akat”apa:po:] 2 393-394 1622-1623 aggadānanti [aggad ”a:n”an ””ti] 8 11
akatampi [akat”ampi] 1 2227 akkosissanti [akko:s”is””san ””ti] 1 1763 1212-1218
akataluddo [akat”al”ud ”d ”o:] 2 393-394 akkhadassā [akkh ad ”as””sa:] 1 219 aggadānaṁ [aggad ”a:n”aN̊] 9 183-1
akataṁ [akat”aN̊] 8 393-394, 1570, 1627, akkhamo [akkh amo:] 1 1732 1177, 1212-1216, 1218
2227, 2229 3
akkharakkharāya [akkh arakkh ara:ja] aggadānena [aggad ”a:n”e:n ”a] 1 121
akatena [akat Guide
”e:n ”a]Tipiṭaka
3 2229 3 Studies Reference 1 434 agganakhā [aggan ”akh a:] 1 1005
akappiyaṁ [akappijaN̊] 14 70, 77-78, akkharikāyapi [akkh arika:japi] 2 aggamahesı̄ [aggamaHe:s”i:] 1 759
194, 204, 208-209, 390, 396, 541, 777, 997, 1753, 1757 aggavı̄maṁsanāvisaṁ
1134, 1185
akkhātaṁ [akkh a:t”aN̊] 3 68, 70, 777 [aggaVi:maN̊s”an ”a:Vis”aN̊] 1 451
akaranı̄yaṁ [akarani:jaN̊] 14 70, akkhātā [akk h a:t” a:] 6 68, 70, 282-284, aggahesi [aggaHe:s ”i] 26 54, 156, 16
(298)
77-78,˙ 194, 204, 208-209, 390
NĀnĀpĀTH,a396 SUTTANTAPI
, 541, TAKA 12S1 SAGĀTHĀVAGGASAṀYUTTAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ -189, 300
˙ ˙
777 188 ˙ 2 , 304-307, 311-312, 318,
777, 997, 1134, 1185
akkhāto [akkh a:t”o:] 14 68 3 , 70 3 , 335, 341-343, 346-348, 373, 459, 966-96
akallakoti [akal”l”ako:t”i] 1 336 77-78, 777 3 , 997, 1134, 1185 1942
akaṁsu [akaN̊s”u] 5 64 3 , 1626 2 akkhāyitassa [akkh a:jit”as””sa] 4 129 aggahesı̄ti [aggaHe:s”i:t”i] 1 306
Wordakāmakā
Index [aka:maka:]137. 6 43-45, 47-49
..hoti, phiyāritta 2 ,ṁva dhammani255 : dhammaniṁ (pā agga 1.),ṁphiyāritta
[aggaN̊] ṁ1 vajahm
255. 95 12S1:773 < ani (pā2.
133 2 1193
akāmā jammani
[aka:ma:]ṁ (ka.-ma)
2 1796, 1936 akkhāyitaṁsakkate
etthāyaṁ dhammasaddo [akkh a:jit ”aN̊] ansaddena
dhanv 16 113 2 , sadisoaggāl ave [agga:laVe:]
maruvācakoti veditabbo, -1419
3 1418yathā
<
akālacı̄varaṁ [aka:l”aci:VaraN̊] 11 115 2 , 117 2 , 119 2 , 121 2 , 123 2 , 125 2098˙
naṅgalı̄sā 257 : naṅgalası̄sā (pā1. ka.-ma)
1921 3 ,95
257. 2 , 1923 2138.
12S1:776
1922 , 1924..nāma
, 1927 2mahatı̄
, 2 , 166-167 agginā [aggin ”a:] 1 1992
96 12S1:781 139. ..te mārassa baddhagū 258 ṁ. pā1.), paddhagūti
258.
1935 akkhāyitāya :[akk paccagū
h a:jit (ka.-sı̄
”a:ja] 4 127 2 , . ka
syā1-3 aggisikhūpamo [aggis”(pā 2.),
ikh u:pamo:]
baddhabhū
akālacı̄varāni [aka:l(ka.-ma)
”aci:Vara:n ”i] 2 131 2
Found akālacīvaraṁ 11 times Found twice at Paragraph No. 1927 549
1922 2 96 12S1:786
260. 140. “muttāhaṁakkhi 260 : ṁ [akkh ṁ
muttoha iN̊] (sı̄. syā,1448
4 260 . ka, ṁ. , 1840
1811pā 1-2.) aggo [aggo:] 1 546
akālo [aka:l”o:] 1 743 h
[akk i:n ”i] 1 760 H
Found262.
once for97 each
12S1:789Paragraph141. 262 1924 akkhı̄ni
No.“muttāha ṁ, bhikkhave, sabbapāsehi.. : 3V:131 agghati [agg at”i] 1 374
akāsi [aka:s”i] 20 75, 163-165, 183-184, akkhenapi [akk263 h e:n”api] 2 1753, 1757 agghanakaṁ [aggH an ”akaN̊] 17 22
263. 98 12S1:797 142. ..bahū, atho daṁsasarı̄sapā
191 2 , 197, 298-299, 316-317, 374, 1414,
: daṁsasiriṁsapā (sı̄. syā1-3. kaṁ.), daṁsā siriṁsapā
(pā 1-2 .) agama
˙ ṁsu [agamaN̊s”u] ˙ 16 191 3 , 231 2 , 235, 239, 241 ˙ , 244, 245 4 , 246,
1729, 1731, 1738 2 , 1763
192, 195-196, 325-328, 344-345, 350, 248, 250, 252, 255, 257
264. 98 12S1:798 142. 264 nabhaṁ phaleyya pathavı̄.. : 27Ne:203
akāsı̄ti [aka:s ”i:t”i] 2 201 , 336 354-355, 1239 agghaṁ [aggH aN̊] 1 2248
akiriyavādo [akirijaVa:d ”o:].. kimida
143. 3 7 3 ṁ soppasi dubbhago 266 . kaṁ.), dubbhayo
266. 99 12S1:801 agamāsi [agama:s”i] :19 dubbhato41, 188, 306 (syā
, 1-3agghāpenta ṁ [agg(pā 1-2.)””
H a:pe;n taN̊] 1
akiriya
268. ṁ [akirijaN̊]
99 12S1:805 144. 2 7 2 268 346, 994,puttimā..
“nandati puttehi 1414, 1422:, 1566 , 1568, 18Sn:35-36;
12S1:43; 1804, 27Ne:203;[agg
agghāpesi H a:pe:s
27Pe:306 ”i] 1 374
akilāsuno [akil”a:s”un ”o:] 2 27-28 1829, 1956 2 , 1957, 1977, 2070, 2072,
aṅgajātasāmantā
269. 100 12S1:809 145. 269 “appamidaṁ, bhikkhave, manussānaṁ.. : 24Mn:139, 24Mn:416
akuppena [akuppe:n ”a] 2 87 2 2176, 2238
270 “accayanti ahorattā, jı̄vitaṁ.. : 24Mn:139, 24Mn:416 [aNgaéa:t”as”a:man ””ta:] 2 158-159
Variant Readings
270.
akusalā 100 &”a:]Reference
12S1:818
[akus”al 146.
2 11 2 agamimh a [agamimH a] 1 55
< <
271 : āyuvaggo pathamo (sı̄. pā2.)
a ṅgajāta ṁ [aNgaéa:t ”aN̊] 77 70 6 ,
271.
akusalāna100ṁ12S1:820
[akus”al”a:n 146.
”aN̊] pat 5 7hamo
-10, 70vaggo
agāmake [aga:make:] 1 1916 6 , 104, 110 5 , 111 5 , 112-125, 150,
273
˙ ˙
akusale
273. 101[akus ”al”e:] 5 147.
12S1:825 11, 384 , 385,
2“sacepi kevalaṁ
agārasm < sabba ṁ.. :”m27Ne:203
ā [aga:ras a:] 30 41, 42 4 , 156-159, 162, 169-171, 175 3 , 181 3 ,
389
< 791-796, gal 2 , 967(syā
966eyyasi -969,1-3
973 , 974-9
2 ṁ.)
274. 101 12S1:825 147. ..sabbaṁ, gijjhakūt 43 3 , 44 , 45 3 , 46,274
aṁ3 calessasi 47 :2 , caleyyāsi
48 2 , 49 2(sı̄.
, ka.-ma), . ka
Note akusalehi
No. 273, at[akus
page ”al”e:Hi]
101 1 14276
Reference 50 6 , ˙51 2 , 64
text Note details 986-991, 1942 ˙ 3
276. 103 12S1:844 151. “antalikkhacaro pāso, yvāyaṁ.. : 3V:132
aṅgajāte [aNgaéa:t”e:] 18 70 3 , 78
akkamitv
277. < ā 12S1:847
104
[akkamit”Va:] 2 180, 460
< 152. ..kathāya sandasseti samādapeti277 : samādāpeti (?)158, 175-181, 188, 952-953, 1942
Volume 12 Sagāthāvaggasaṁyuttapāḷi,
akkosati [akko:s”at”i] 1 1154 Part 1 : 278 : atthikatvā (sı̄. syā1-3. kaṁ. pā1-2.)
278. No.
Paragraph 104825 12S1:847
and Division No. 147 at˙t˙hiṁ katv
152. ..bhikkhū < ā ˙˙ <
279. 104 12S1:847 152. ..manasi katv ā sabbacetasā 279 : sabbacetaso (ka.-sı̄ syā1-3. kaṁ. pā1.), sabbaṁ cetasā
<
(ka.-ma) Dham
281. 105 12S1:854 153. ..pathavı̄ maññe undrı̄yati281 : udr < ı̄yati (sı̄. syā1-3. kaṁ. pā1-2.) u + dara + Society ya + ti 2=
282. 105 12S1:858 154. 282 tena kho pana.. : 28Mi:719
283. 105 12S1:859 154. ..pindāya pāvisi tathādhotena283 : yathādhotena (?)
˙˙
284. 107 12S1:869 156. ..kosalesu viharati himavantapadese284 : himavantapasse (sı̄. pā2.), himavantappades
(syā1-3.)
285. 107 12S1:870 156. ..suvannañca panassā”ti285 : suvannapabbatassāti (sı̄. syā1-3. kaṁ.), suvannañca
pabbatassāti (pā1-2.) ˙˙ ˙˙ ˙˙
286. 107 12S1:872 156. 286 yo dukkhamaddakkhi yatonidānaṁ.. : 12S1:877; 27Ne:312; 27Pe:120
287. 107 12S1:874 156. dutiyo vaggo287 : rajjavaggo dutiyo (sı̄. pā2.)
288. 108 12S1:876 156. pāsāno sı̄ho sakalikaṁ288 : sakalikā (sı̄.), sakkhalikaṁ (ka.-ma)
˙
290. 109 12S1:880 157. 290 “yo dukkhamaddakkhi yatonidānaṁ.. : 12S1:869; 27Ne:312; 27Pe:120
291. 111 12S1:894 159. ..mañcake vivattakkhandhaṁ semānaṁ291 : soppamānaṁ (ka.-sı̄ ka.-ma), seyyamānam
(syā1-3. kaṁ.)
292. 112 12S1:897 159. “yo292 : so (sı̄. pā1-2.)
PadĀnukkamanikĀ VINAYAPITAKA 1V PĀRĀJIKAPĀLI (TipiTaka Studies)
˙ ˙ ˙
(317)

TIPITAKA SIKKHĀ
˙
(Tipitaka Studies)
˙

PADĀNUKKAMANIKĀ
(Word Index)

1V Pārājikapāli
˙
[a] a akkosatipi [akko:s”at”ipi] 14 1133, agāraṁ [aga:raN̊] 17 41-45, 738 2 ,
1145, 1155-1166 1987-1988, 2005-2006, 2022-2023,
akatakibbiso [akat”akibbis”o:] 2 akkosanti [akko:s”an ””ti] 1 1763 2049-2050, 2370-2371
393-394
akkosādhippāyo [akko:s”a:d ”H ippa:jo:] agārāvaranā [aga:ra:Varana:] 1 707
akatanti [akat”an ””ti] 2 1570, 1627 8 1610-1611, 1614-1615, 1618-1619, aggakārika˙ṁ [aggaka:rikaN̊] 1 467
akatapāpo [akat”apa:po:] 2 393-394 1622-1623 aggadānanti [aggad ” a:n
” an””ti] 8 1177,
akatampi [akat”ampi] 1 2227 akkosissanti [akko:s”is””san ””ti] 1 1763 1212-1218
akataluddo [akat”al”ud ”d” o:] 2 393-394 akkhadassā [akkh ad ” as””sa:] 1 219 aggadānaṁ [aggad ” a:n” aN̊] 9 183-184,
akataṁ [akat”aN̊] 8 393-394, 1570, 1627, akkhamo [akkh amo:] 1 1732 1177, 1212-1216, 1218
2227, 2229 3
akkharakkharāya [akkh arakkh ara:ja] aggadānena [aggad ” a:n
” e:n” a] 1 1217
akatena [akat”e:n ” a] 3 2229 3 1 434 agganakhā [aggan ” akh a:] 1 1005
akappiyaṁ [akappijaN̊] 14 70, 77-78, akkharikāyapi [akkh arika:japi] 2 aggamahesı̄ [aggamaHe:s”i:] 1 759
194, 204, 208-209, 390, 396, 541, 777, 997, 1753, 1757 aggavı̄maṁsanāvisaṁ
1134, 1185
akkhātaṁ [akkh a:t”aN̊] 3 68, 70, 777 [aggaVi:maN̊s”an” a:Vis”aN̊] 1 451
akaranı̄yaṁ [akarani:jaN̊] 14 70, akkhātā [akkh a:t”a:] 6 68, 70, 282-284, aggahesi [aggaHe:s”i] 26 54, 156, 162,
77-78,˙ 194, 204, 208-209, 390, 396, 541,
777 188-189, 300 2 , 304-307, 311-312, 318,
777, 997, 1134, 1185
akkhāto [akkh a:t”o:] 14 68 3 , 70 3 , 335, 341-343, 346-348, 373, 459, 966-967,
akallakoti [akal”l”ako:t”i] 1 336 77-78, 777 3 , 997, 1134, 1185 1942
akaṁsu [akaN̊s”u] 5 64 3 , 1626 2 akkhāyitassa [akkh a:jit”as””sa] 4 129 aggahesı̄ti [aggaHe:s”i:t”i] 1 306
akāmakā [aka:maka:] 6 43-45, 47-49 2 , 133 2 aggaṁ [aggaN̊] 1 1193
akāmā [aka:ma:] 2 1796, 1936 akkhāyitaṁ [akkh a:jit”aN̊] 16 113 2 , aggālave [agga:laVe:] 3 1418-1419,
akālacı̄varaṁ [aka:l”aci:VaraN̊] 11 115 2 , 117 2 , 119 2 , 121 2 , 123 2 , 125 2098˙
1921 3 , 1922 2 , 1923 2 , 1924, 1927 2 , 2 , 166-167 agginā [aggin
” a:] 1 1992
1935 akkhāyitāya [akkh a:jit”a:ja] 4 127 2 , aggisikhūpamo [aggis”ikh u:pamo:] 1
akālacı̄varāni [aka:l”aci:Vara:n ” i] 2 131 2 549
1922 2 akkhiṁ [akkh iN̊] 4 260, 448, 1811, 1840 aggo [aggo:] 1 546
akālo [aka:l”o:] 1 743 akkhı̄ni [akkh i:n ” i] 1 760 agghati [aggH at”i] 1 374
akāsi [aka:s”i] 20 75, 163-165, 183-184, akkhenapi [akkh e:n ” api] 2 1753, 1757 agghanakaṁ [aggH an ” akaN̊] 17 220,
191 2 , 197, 298-299, 316-317, 374, 1414,
agamaṁsu [agamaN̊s”u] 16 191 3 , 231 2 , 235, 239, 241, 244, 245 4 , 246,
1729, 1731, 1738 2 , 1763
192, 195-196, 325-328, 344-345, 350, 248, 250, 252, 255, 257
akāsı̄ti [aka:s”i:t”i] 2 201, 336 354-355, 1239 agghaṁ [aggH aN̊] 1 2248
akiriyavādo [akirijaVa:d ” o:] 3 7 3 agamāsi [agama:s”i] 19 41, 188, 306, agghāpentaṁ [aggH a:pe;n ””taN̊] 1 374
akiriyaṁ [akirijaN̊] 2 7 2 346, 994, 1414, 1422, 1566, 1568, 1804, agghāpesi [aggH a:pe:s”i] 1 374
akilāsuno [akil”a:s”un ”o:] 2 27-28 1829, 1956 2 , 1957, 1977, 2070, 2072, aṅgajātasāmantā
akuppena [akuppe:n ” a] 2 87 2 2176, 2238
[aNgaéa:t”as”a:man ””ta:] 2 158-159
akusalā [akus”al”a:] 2 11 2 agamimh < a [agami-mH < a] 1 55 aṅgajātaṁ [aNgaéa:t”aN̊] 77 70 6 , 78
akusalānaṁ [akus”al”a:n ” aN̊] 5 7-10, 70 agāmake [aga:make:] 1 1916 6 , 104, 110 5 , 111 5 , 112-125, 150,
akusale [akus”al”e:] 5 11, 384 2 , 385, agārasm 156-159, 162, 169-171, 175 3 , 181 3 , 189,
< ā [aga:ra-s”< ma:] 30 41, 42 4 ,
389 43 3 , 44 3 , 45 3 , 46, 47 2 , 48 2 , 49 2 , 791-796, 966 2 , 967-969, 973 2 , 974-975,
akusalehi [akus”al”e:Hi] 1 14 50 6 , 51 2 , 64 986-991, 1942 3
akkamitv aṅgajāte [aNgaéa:t”e:] 18 70 3 , 78 3 ,
< ā [akkami-t”<Va:] 2 180, 460
158, 175-181, 188, 952-953, 1942
akkosati [akko:s”at”i] 1 1154

Dhamma
Society 2562
)/9).:0!070')2)
;,,/)<)99- 

#05)=)70')2)

8102)70#
World Tipiṭaka Project
The M.L. Maniratana Bunnag Dhamma Society Fund
Under the Patronage of His Holiness Somdet Phra Ñanasaṁvara
The Supreme Patriarch of Thailand

Published

!/-;,,/09:8) 
8-):5:-85):065)36;5+030!070')2)

#639
World Tipiṭaka Foundation
)5.262!/)03)5,
Distributed as a Gift of Dhamma


You might also like