You are on page 1of 35

+ P(x ) y = f ( x )

dy
2.3 Ecuación Lineal dx
P ( x )dx
Método de solución e∫
P ( x )dx  dy 
Factor integrante e∫  + P ( x ) y = f ( x )
 dx 
P ( x )dx  dy  ∫ P ( x )dx
Multiplicación de FI e∫  + P(x ) y  = e f (x )
 dx 
P ( x )dx dy ∫ P ( x )dx P ( x )dx
Distribuyendo el FI e∫ +e P( x ) y = e ∫ f (x )
dx
d  ∫ P ( x )dx  ∫ P ( x )dx
Derivada de un producto e y = e f (x)
dx  
 f ( x)e ∫ P ( x ) dx dx  + c
∫ 
Función requerida y ( x) =  
e ∫ P ( x ) dx

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 41


ECUACIONES DIFERENCIALES

dy dy 4
Ejemplo 01: x − 4 y = x6e x − y = x 5e x
dx dx x
+ P(x ) y = f (x )
dy
dx
dx
Factor integrante e ∫
−4 −4
x
= e −4 ln x = e ln x = x −4

x −4
dy
dx
− 4 x −5 y = xe x
d −4
dx
(
x y = xe x )

∫ dx (x y )dx = ∫ xe dx
d −4 x
x −4 y = xe x − e x + c

y = x 5e x − x 4 e x + cx 4
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 42
ECUACIONES DIFERENCIALES

1
Ejemplo 02: Ejerc. 2.3 pág. 60 Propuesto 12
dy dy x
(1 + x) − xy = x + x 2 − y=x
dx dx 1 + x

+ P(x ) y = f (x )
dy
dx
 1 
∫ 1+ x dx − ∫  1− 1+ x  dx − x + ln(1+ x ) = (1 + x)e − x
x
−1⋅
e =e =e
 dy x 
(1 + x)e − x  − y  = x(1 + x)e − x
 dx 1 + x 
dy
(1 + x)e − x − xe − x y = x(1 + x)e − x
dx
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 43
ECUACIONES DIFERENCIALES

d
dx
( )
( x + 1)e − x y = x( x + 1)e − x

d
( −x
) −x
∫ dx ( x + 1)e y dx = ∫ x( x + 1)e dx

( x + 1)e − x y = − x 2 e − x − 3xe − x − 3e − x + c

− x 2 − 3 x − 3 ce x
y= +
x +1 x +1
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 44
ECUACIONES DIFERENCIALES

2
Ejemplo 03:
dy
dx
+ 2 y = 3e 2 x y ( 0) = 0
d 2x
dx
(
e y = 3e 4 x)

∫ dx (e y )dx = 3∫ e
d
+ P(x ) y = f (x )
dy 2x 4x
dx
dx
3 4x
e2 x y = e +c
∫ P( x) dx = ∫ 2 dx = 2∫ dx = 2x
4
3 2x c 3
e∫ y= e + 2x ⇒c=−
P ( x ) dx
= e2 x
4 e 4
 dy 
(
e 2 x  + 2 y  = e 2 x 3e 2 x ) y=
3 2x 3
e − 2x
 dx  4 4e

dy
e2 x + 2 ye 2 x = 3e 4 x
dx
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 45
ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejemplo 03_bis:
∫ 3e
4x
dx c 3e 4 x c
dy y ( x) = + 2x = + 2x
+ 2 y = 3e 2 x y (0) = 0 e 2x
e 4e 2x
e
dx
3 2x c 3
+ P(x ) y = f (x )
dy y= e + 2x ⇒ c = −
dx 4 e 4
3 2x 3
∫ P( x) dx = ∫ 2 dx = 2∫ dx = 2x y=
4
e − 2x
4e

e∫ dy
+ P(x ) y = f (x )
P ( x ) dx
= e2 x
dx
 f ( x)e ∫ P ( x ) dx dx  + c
∫
y ( x) = 

 =
(∫ 3e e dx + c
2x 2x
) dy
dx
+ 2 y = 3e 2 x
e∫ e2 x
P ( x ) dx

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 46


ECUACIONES DIFERENCIALES

3
Ejercicios 2.3 Página 60
En los problemas 1 a 24 determine la solución general de
la ecuación diferencial dada

7. x 2 y '+ xy = 1 13. x 2 y '+ x( x + 2) y = e x

En los problemas 25 a 30 resuelve el problema con valores


iniciales.
dx
23. y − x = 2 y2 x(1) = 5
dy

dy
29. ( x + 1) + y = ln x y (1) = 10
dx

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 47


ECUACIONES DIFERENCIALES

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 48


ECUACIONES DIFERENCIALES

4
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 49
ECUACIONES DIFERENCIALES

Tarea No. 5

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 50


ECUACIONES DIFERENCIALES

5
Tarea No. 5 Continuación…

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 51


ECUACIONES DIFERENCIALES

Tarea No. 5 Continuación…

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 52


ECUACIONES DIFERENCIALES

6
Tarea No. 5 Continuación…

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 53


ECUACIONES DIFERENCIALES

Tarea No. 5 Continuación…

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 54


ECUACIONES DIFERENCIALES

7
2.4 Ecuaciones exactas
∂f ∂f
z = f ( x, y ) dz = dx + dy
∂x ∂y

∂f ∂f
f ( x, y ) = c dx + dy = 0
∂x ∂y

Ejemplo:

x 2 − 5 xy + y 3 = c ( 2 x − 5 y ) dx + ( −5 x + 3 y 2 )dy = 0

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 55


ECUACIONES DIFERENCIALES

M ( x, y )dx + N ( x, y ) dy = 0 z = f ( x, y ) = 0

∂f ∂f ∂M ∂N
dx + dy = 0 = sí es exacta
∂x ∂y ∂y ∂x
∂f x 2 − 5 xy + y 3 = c
= M ( x, y )
∂x ( 2 x − 5 y ) dx + ( −5 x + 3 y 2 )dy = 0
z = f ( x, y ) = ∫ M ( x, y ) dx + g ( y )

∂f ∂
= ∫ M ( x, y ) dx + g ' ( y ) = N ( x, y )
∂y ∂y

g ' ( y ) = N ( x, y ) −
∂y ∫
M ( x, y ) dx ∫ g ' ( y) dy = g ( y)
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 56
ECUACIONES DIFERENCIALES

8
Ejemplo 01: Ejerc. 2.4 pág. 68 Propuesto 13

dx x  = (2 xe x − y + 6 x 2 )dx
dy  dy 
x = 2 xe x − y + 6 x 2
dx  dx 
( )
2 xe x − y + 6 x 2 dx + (− x) dy = 0
M ( x, y ) dx + N ( x, y )dy = 0
∂f ∂f
dx + dy = 0
∂x ∂y
∂ ∂
f ( x, y ) = M ( x, y ) = 2 xe x − y + 6 x 2 f ( x, y ) = N ( x , y ) = − x
∂x ∂y


∂y
(
2 xe x − y + 6 x 2 = −1 ) ∂x
(− x ) = −1

∂ ∂
∂y
(
2 xe x − y + 6 x 2 = −1 = )
∂x
(− x ) = Sí es exacta
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 57
ECUACIONES DIFERENCIALES

( )
z = f ( x, y ) = ∫ 2 xe x − y + 6 x 2 dx = 2 ∫ xe x dx − y ∫ dx + 6 ∫ x 2 dx

f( x) y sus g( x) y sus
f ( x, y ) = 2( xe x − e x ) − xy + 2 x 3 + g ( y ) derivadas integrales
x ex
f ( x, y ) = 2 xe − 2e − xy + 2 x + g ( y )
x x 3 +

x
1 e
0 ex
∂ ∂
∂y
f ( x, y ) =
∂y
(
2 xe x − 2e x − xy + 2 x 3 + g ( y ) )
g ( y) = c

f ( x, y ) = − x + g ' ( y ) = − x
∂y f ( x, y ) = 2 xe x − 2e x − xy + 2 x 3 + g ( y )

g ' ( y) = 0 f ( x, y ) = 2 xe x − 2e x − xy + 2 x 3 + c

f ( x, y ) = 2 xe x − 2e x − xy + 2 x 3 = c
∫ g ' ( y) dy = 0
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 58
ECUACIONES DIFERENCIALES

9
Ejemplo 02: Ejerc. 2.4 pág. 68 Propuesto 4
(sin y − y sin x) dx + (cos x + x cos y − y )dy = 0

M ( x, y ) = sin y − y sin x N ( x, y ) = cos x + x cos y − y


∂M ∂N
= cos y − sin x = − sin x + cos y
∂y ∂x
∂M ∂N
= sí es exacta
∂y ∂x

f ( x, y ) = ∫ (sin y − y sin x) dx + g ( y )

f ( x, y ) = x sin y + y cos x + g ( y )
∂f
= x cos y + cos x + g ' ( y ) = cos x + x cos y − y
∂y
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 59
ECUACIONES DIFERENCIALES

∂f
= x cos y + cos x + g ' ( y ) = cos x + x cos y − y
∂y
g ' ( y) = − y

∫ g ' ( y) dy = −∫ y dy
y2
g ( y) = − f ( x, y ) = x sin y + y cos x + g ( y )
2
y2
f ( x, y ) = x sin y + y cos x −
2
y2
x sin y + y cos x − =c
2
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 60
ECUACIONES DIFERENCIALES

10
Ejemplo 03: Ejerc. 2.4 pág. 68 Propuesto 16

Determina si la ecuación diferencial es exacta. Sí lo es, resuélvela


como tal.
dy
(5 y − 2 x) y '−2 y = 0 (5 y − 2 x) − 2y = 0
dx
∂M ∂N
− 2 ydx + (5 y − 2 x ) dy = 0 = −2 =
∂y ∂x
f ( x, y ) = −2 y ∫ dx f ( x, y ) = −2 yx + g ( y )
∂f
= −2 x + g ' ( y ) = 5 y − 2 x g ' ( y) = 5 y
∂y
5 2
∫ g ' ( y) = 5∫ y dy g ( y) =
2
y

5 2 5
f ( x, y ) = −2 xy + y − 2 xy + y 2 = c
2 2
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 61
ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejemplo 04
 1
 2 x − dx + dy = 0
 x

∂  1 ∂
 2x −  = 0 1= 0
∂y  x ∂x
 1
f ( x, y ) = ∫ dy + g ( x) ∫ g ' ( x) dx = ∫  2 x − x  dx
f ( x, y ) = y + g ( x ) g ( x) = x 2 − ln x


f ( x, y ) = g ' ( x ) f ( x, y ) = y + x 2 − ln x
∂x
1
g ' ( x) = 2 x − y = − x 2 + ln x + c
x
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 62
ECUACIONES DIFERENCIALES

11
Ejemplo 05
¿La ecuación es exacta? Si lo es,
(1 + ln x + y )dx = (1 − ln x )dy resuélvela, si no lo es, explicar en
una frase por qué no.
(1 + ln x + y )dx + (ln x − 1)dy = 0
∂ ∂ ∂ ∂
M ( x, y ) = (1 + ln x + y ) = 1 N ( x, y ) = (ln x − 1) =
1
∂y ∂y ∂x ∂x x

∂M ∂N No es exacta porque la parcial de M respecto a y



∂y ∂x es diferente a la parcial de N respecto a x.

 y
1 + ln x + dx = (1 − ln x )dy Ejerc. 2.4 pág. 68 Propuesto 8
 x

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 63


ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejercicios 2.4 Página 68


En los siguientes ejercicios determina si las ecuaciones son exactas,
si lo son resuélvelas como tal.

5. (2 xy 2 − 3) dx + (2 x 2 y + 4) dy = 0

7. (tan x − sin x sin y ) dx + cos x cos y dy = 0

Resuelve la ED dada sujeta a la condición inicial que se indica.

22. (e x + y ) dx + (2 + x + ye y ) dy = 0, y ( 0) = 1

25. ( y 2 cos x − 3 x 2 y − 2 x) dx + (2 y sin x − x 3 + ln y ) dy = 0, y ( 0) = e

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 64


ECUACIONES DIFERENCIALES

12
Tarea 06 Ejerc. 2.4 pág. 68
En los siguientes ejercicios determina si las ecuaciones son exactas,
si lo son resuélvelas como tal.
2

( )
7. x − y dx + ( x − 2 xy ) dy = 0
2 2 2
(A)
2x x
dx −   dy = 0
y  y
Resuelve la ED dada sujeta a la condición inicial que se indica.
21. (x + y )2 dx + (2 xy + x 2 − 1)dy = 0 y (1) = 1
Encuentra el valor de k de modo que la ecuación diferencial sea
exacta
( ) ( )
(B) y 3 + kxy 4 − 2 x dx + 3 xy 2 + 20 x 2 y 3 dy = 0

Determina una función M(x, y) de modo que la ED dada sea exacta.

42. a) M ( x, y )dx +  xe xy + 2 xy + dy = 0


1
 x
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 65
ECUACIONES DIFERENCIALES

2.5 Soluciones por sustitución


Página 74, Propuesto 1 Ejemplo 01
(x − y ) dx + x dy = 0
∂M ∂ ∂N ∂ ∂M ∂N
= ( x − y ) = −1 = x =1 ≠ no es exacta
∂y ∂y ∂x ∂x ∂y ∂x
Si una función f tiene la propiedad f (tx, ty ) = t α f ( x, y ) para algún
número real α, entonces se dice que es una función homogénea de
grado α.
f(x, y) = x3 + y3 f(tx, ty) = (tx)3 + (ty)3 = t3(x3 + y3) = t3f(x, y)
Una ED de primer orden en forma diferencial
M ( x, y ) dx + N ( x, y ) dy = 0
se dice que es HOMOGÉNEA si ambas funciones coeficiente M y N
son ecuaciones homogéneas del mismo grado.
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 66
ECUACIONES DIFERENCIALES

13
Página 74, Propuesto 1 Ejemplo 01
(x − y ) dx + x dy = 0
y
y = ux ⇒ u =
x
dy = udx + xdu

(x − ux ) dx + x (udx + xdu ) = 0 u = − ln x + c
y
xdx − uxdx + uxdx + x 2 du = 0 = − ln x + c
x
1
du = − dx y = − x ln x + cx
x
Resolver como EDO Lineal
(x − y ) dx + x dy = 0 1
1− y +
dy
=0
dy 1
− y = −1
xdx xdx x dx dx x

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 67


ECUACIONES DIFERENCIALES

Página 74, Propuesto 3 Ejemplo 02


x dx + ( y − 2 x ) dy = 0
y
y = ux ⇒ u=
x
dy = udx + xdu
u −1−1 1
x dx + (ux − 2 x )(udx + xdu ) = 0 du = − dx
(u − 1)2
x
( x dx + u xdx + ux du − 2uxdx − 2 x du = 0 ) ÷ x 1
2 2 2
1  1
 u − 1 − (u − 1)2  du = − x dx
 
dx + u 2 dx + uxdu − 2udx − 2 xdu = 0
1
(u 2 − 2u + 1)dx + x(u − 2) du = 0 ln u − 1 +
u −1
= − ln x + c

y−x
x(u − 2) du = −(u − 1) dx
x
+ = − ln x + c
2
ln
x y−x
u −2 1
du = − dx
(u − 1)2
x ln y − x +
x
=c
y−x
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 68
ECUACIONES DIFERENCIALES

14
Página 74, Propuesto 7 Ejemplo 03
dy y − x y
= y = ux ⇒ u=
dx y + x x
dy = u dx + x du
u dx + x du ux − x  u 1  1
=  2 + 2  du = − dx
dx ux + x  u +1 u +1 x
du u − 1
u+x = 1
dx u + 1 ln u 2 + 1 + tan −1 u = − ln x + c
x
du u − 1
= −u =
(u − 1) ⋅1 − u 2 − u 2
dx u + 1 u +1 1 y2 y
ln 2 + 1 + tan −1 = − ln x + c
du u +1
2 2 x x
x =−
dx u +1 y
ln y 2 + x 2 + 2 tan −1 =c
u +1 1 x
du = − dx
u +1
2
x
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 69
ECUACIONES DIFERENCIALES

Página 74, Propuesto 11 Ejemplo 04


y = ux dy = u dx + x du
dy
xy 2 = y 3 − x3 y (1) = 2 y2 = u 2 x2
dx y3
y =u x
3 3 3
⇒ u = 3 3

x
u dx + x du
( xu x 2 2

dx
)
= u 3 x3 − x3 ÷ x3

u dx + x du y3
u2
= u3 −1 = − ln x + c
dx 3x3
du y 3 + 3 x 3 ln x = 3cx 3
u +u x
3
= u3 −1
2

dx
(2)3 = −3(1)3 ln 1 + 3c(1)3 ⇒ c=
8
1 3
u 2 du = − dx
x
y 3 + 3x 3 ln x = 8 x 3
1 3
u = − ln x + c
3 Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 70
ECUACIONES DIFERENCIALES

15
Página 74, Propuesto 16 Ejemplo 05
dy
− y = ex y2 u = y1−n ⇒ n = 2
dx
dy u = y1−2
+ P( x) y = g ( x) y n

dx u = y −1 ⇒ y = u −1 y 2 = u −2
Ecuación de Bernoulli dy du
⇒ = −u − 2
( − u −2 du − u −1 = e x u − 2 )⋅ (− u 2 )
dx dx

∫ dx (e u )dx = − ∫ e
dx d x 2x
dx
du
+ u = −e x
dx ( e u = − 12 e
x 2x
)
+ c ÷ ex
e∫ = e∫ = e x
P ( x ) dx dx
1
du u = − e x + ce − x
ex + e x u = −e x ⋅ e x 2
dx 1 1
= − e x + ce − x 2 = y 2ce − x − e x ( )
d x
dx
( )
e u = −e 2 x y 2
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 71
ECUACIONES DIFERENCIALES

Página 74, Propuesto 18 Ejemplo 06

( x dy
dx
− (1 + x ) y = xy ) ÷ x 2
u = y1− n ⇒ n = 2
u = y1− 2
dy 1 + x u = y −1 ⇒ y = u −1 y 2 = u −2
− y = y2
dx x
dy du
dy ⇒ = −u − 2
+ P( x) y = g ( x) y n dx dx
dx
+ (1 + x )e x u = − xe x
du 1 + x −1 du
(− u −2

dx

x
u = u − 2 ) ÷ (− u −2 ) xe x
dx

du 1 + x
+ u = −1
d
dx
( )
xe x u = − xe x
dx x
∫ dx (xe u )dx = −∫ xe dx
1+ x d x x

e∫
P ( x ) dx dx
=e x
= xe x

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 72


ECUACIONES DIFERENCIALES

16
( xe u = − xe
x x
+ e x + c ) ÷ xe x

1 c
u = −1 + + x u = y −1
x xe

1 1 c
= −1 + + x
y x xe

(
xe x = y c + e x − xe x )

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 73


ECUACIONES DIFERENCIALES

Página 74, Propuesto 22 Ejemplo 07

(y 12 dy
dx
)
+ y 3 2 = 1 ÷ y1 2 (0, 4) u = y1− n ⇒ n = −
1
2
 1
1−  − 
dy u=y u = y3 2 ⇒ y = u 2 3
 2
+ y = y −1 2
dx dy 2 −1 3 du
dy
+ P( x) y = g ( x) y n ⇒ = u y −1 2 = u −1 3
dx dx 3 dx

( )
3x 3x 3x
2 −1 3 du 2  du 3 2 3
u + u 2 3 = u −1 3 ÷  u −1 3  e2 + e u= e2
3 dx 3  dx 2 2
du 3 3 d  2  3 2
3x 3x
+ u= e u = e
dx 2 2 dx   2

3 3x
∫ dx = e 2
e∫
P ( x ) dx
= e2
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 74
ECUACIONES DIFERENCIALES

17
d  2  3 2
3x 3x
e u = e 1
dx   2 u = y1− n ⇒ n = −
 2
 1
1−  − 
d  2  u=y
3x 3x
3 2  2
u = y3 2
∫ dx   2 ∫ dx
 e u  dx = e

3x
 2 
3x 3x
 e u = e 2 + c ÷e 2
 
3x

u = 1 + ce 2
u = y3 2
3x 3( 0 )
− −
y 3 2 = 1 + ce 2
(4)3 2 = 1 + ce 2
⇒c=7
3x

(0, 4) y 3 2 = 1 + 7e 2

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 75


ECUACIONES DIFERENCIALES

Reducción a separación de variables.


dy
Una EDO de la forma = f ( Ax + By + C )
dx

Se puede reducir a una ecuación con variables separables por medio


de la sustitución u = Ax + By + C , B ≠ 0.
Página 74, Propuesto 24 Ejemplo 08
dy 1 − x − y dy − ( x + y − 1) u = x + y −1 du = dx + dy
= =
dx x+ y dx x+ y
⇒ u +1 = x + y du dy
du −u = 1+
−1 = dx dx
dx u +1
dy du
du −u − u + u +1 1 = −1
= +1 = = dx dx
dx u + 1 u +1 u +1
(u + 1) 2
(u + 1) du = dx = x + C ( x + y)2 = 2 x + C
2 Material 01 76
ECUACIONES DIFERENCIALES

18
Página 74, Propuesto 30 Ejemplo 09
dy 3x + 2 y
= , y (−1) = −1 u = 3x + 2 y du = 3dx + 2dy
dx 3 x + 2 y + 2
du dy dy 1 du 3
1 du 3 u = 3+ 2 = ⋅ −
⋅ − = dx dx dx 2 dx 2
2 dx 2 u + 2
du 2u 2u + 3u + 6 5u + 6
= +3 = =
dx u + 2 u+2 u+2
u+2 4 1
du = dx ln 75 x + 50 y + 30 + (3 x + 2 y ) = x + C
5u + 6 25 5

 4 1 4 1
 +  du = dx ln 75( −1) + 50(−1) + 30 + (3(−1) + 2( −1)) = −1 + C
 25u + 30 5 25 5
4
⇒ C = ln 95
5
 4 1
∫  25u + 30 + 5  du = ∫ dx 4 1 4
ln 75 x + 50 y + 30 + (3 x + 2 y ) = x + ln 95
25 5 5
4 1 2 ln 75 x + 50 y + 30 − 5 x + 5 y = 10 ln 95
ln 25u + 30 + u = x + C
25 5 Material 01 77
ECUACIONES DIFERENCIALES

Página 74, Propuesto 4 Ejemplo 10


y dx = 2( x + y ) dy y = ux
dy = u dx + x du
ux dx − 2( x + ux )(u dx + x du ) = 0
( ux dx − 2ux dx − 2 x 2 du − 2u 2 x dx − 2ux 2 du = 0 ) ÷ x
u dx − 2u dx − 2 x du − 2u 2 dx − 2ux du = 0

( )
− 2u 2 + u dx − 2 x(1 + u ) du = 0

(
2 x(1 + u ) du = − 2u 2 + u dx )
u +1 1
du = − dx
u (2u + 1) 2x
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 78
ECUACIONES DIFERENCIALES

19
u +1 1
du = − dx u +1 A B A(2u + 1) + Bu
= + =
u (2u + 1) 2x u (2u + 1) u 2u + 1 u (2u + 1)

A(2u + 1) + Bu = u + 1

Si u = 0 ⇒ A=1 Si u = −½ ⇒ B = −1

1 1  1 y
 −  du = − dx y = ux ⇒ u=
 u 2u + 1  2x x

1 1
ln u − ln 2u + 1 = − ln x + ln c 2 ln y − ln 2 y + x = ln c
2 2

y 2 = c(2 y + x )
y 2y
2 ln − ln + 1 = − ln x + ln c
x x
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 79
ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejercicios Repaso del Capítulo 2 Página 80


10. Clasifica cada ecuación diferencial como separable, exacta,
lineal, homogénea o Bernoulli. Algunas ecuaciones pueden ser
más de una clase. No las resuelvas. En todos los casos
reescríbelas en el formato correspondiente.
(A) dy = x − y (B) dy = 1
dx x dx y − x
dy dy 1
(C) ( x + 1) = − y + 10 (D) =
dx dx x( x − y )
dy y + y2
dy
(E) = 2 (F) = 5x + y 2
dx x + x dx
dy
(G) y dx = ( y − xy 2 ) dy (H) x = ye x y − x
dx

(I) xy y '+ y 2 = 2 x (J) 2 xy y '+ y = 2 x


2 2

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 80


ECUACIONES DIFERENCIALES

20
En los problemas resuelva la ecuación diferencial dada.

11. ( y 2 + 1) dx = y sec 2 x dy

12. y (ln x − ln y ) dx = ( x ln x − x ln y − y ) dy

dy
13. (6 x + 1) y 2 + 3x 2 + 2 y 3 = 0
dx
dy 4 y 2 + 6 xy
14. =− 16. (2 x + y + 1) y ' = 1
dx 3 y2 + 2x
dQ
15. t + Q = t 4 ln t 17. ( x 2 + 4) dy = (2 x − 8 xy ) dx
dt

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 81


ECUACIONES DIFERENCIALES

Tarea No. 7
Resolver la EDO reconociendo
+ (sin x ) y = 1
dy
1. cos x
dx a qué modelo se refiere.

dy
2. t 2 + y 2 = ty
dt

dN
3. + N = Nte t + 2
dt
dy
4. x = 2 xe x − y + 6 x 2
dx

5. (y 2
)
+ yx dx − x 2 dy = 0

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 82


ECUACIONES DIFERENCIALES

21
Tarea No. 7 Continuación…

6. (x + 1) dy + y = ln x y (1) = 10
dx
dy 1
7. x2 − 2 xy = 3 y 4 y (1) = Con las condiciones
dx 2 iniciales dadas, resolver el
problema de valor inicial
8. (x 2
+ 2 y2 ) dy
dx
= xy y (−1) = 1 dado. Igualmente que los
cinco anteriores, resolverla
dy reconociendo a qué modelo
9. x2 = y − xy y (−1) = −1 se refiere.
dx

10. ( x + y ) dx + (2 xy + x 2 − 1)dy = 0 y (1) = 1


2

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 83


ECUACIONES DIFERENCIALES

Tarea No. 7 Continuación…

11. dy = 1 + e y − x + 5 Igualmente, resolver la EDO


dx reconociendo a qué modelo
dy π se refiere.
12. = cos( x + y ), y ( 0) =
dx 4

13. x dy + y = x 2 y 2
dx

14. x dy + y = 1
dx y2

15. x 2 dy + y 2 = xy
dx
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 84
ECUACIONES DIFERENCIALES

22
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 85
ECUACIONES DIFERENCIALES

Expresar las hipótesis en


Formulación
Hipótesis términos de ecuaciones
diferenciales matemática

Si es necesario, modificar
Resolver las ecuaciones
las hipótesis o aumentar la
diferenciales
resolución del modelo

Comprobar las pre- Mostrar las predicciones


Obtener
dicciones del modelo del modelo, por ejemplo
en forma gráfica soluciones
con hechos conocidos

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 86


ECUACIONES DIFERENCIALES

23
Dinámica de las poblaciones Población P(t)

dP dP
αP = kP
dt dt

Desintegración radiactiva Número de núcleos A(t)


dA dA
αA = kA
dt dt

Capitalización continua Cantidad de dinero acumulada S(t)


del interés
dS dS
αS = rS
dt dt
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 87
ECUACIONES DIFERENCIALES

Diseminación de Cantidad de gente que está enferma x(t)


una enfermedad Cantidad de gente que aún NO está enferma y(t)

dx dx
α xy = kxy
dt dt
dx
= kx (n + 1 − x ) Población constante n (x + y = n + 1)
dt 1 persona ajena a la población que se integra

Ley de Newton del Temperatura del objeto T(t)


enfriamiento o calentamiento Tm temperatura constante del
medio que lo rodea
dT dT
α T − Tm = k (T − Tm )
dt dt
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 88
ECUACIONES DIFERENCIALES

24
Mezclado Cantidad de sal en cualquier momento A(t)

dA  Tasa de entrada   Tasa de salida 


α   −  
dt  de la sustancia   de la sustancia 
Ri
dA
= Ri − Ro
dt
Vaciado de un tanque

Segunda Ley de Newton


Ro
Caida libre

Caida de los cuerpos y resistencia del aire

Circuitos en serie
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 89
ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejemplo 01
La población de un pueblo crece a una tasa proporcional a la
población presente en el tiempo t. La población inicial de 500
personas se incrementa 15% en diez años. ¿Cuál será la
población en 30 años? ¿Qué tan rápido está creciendo la
población en t = 30?
t=0 t = 10 t = 30
P = 500 P = 575 P =?
dP dP
dt
= kP
∫ P
= k ∫ dt ln P = kt + c

P(t ) = e kt + c = e kt e c = Ae kt P(t ) = Ae kt
P(0) = 500 P(10) = 575
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 90
ECUACIONES DIFERENCIALES

25
500 = Ae k ( 0) ⇒ A = 500 P(t ) = 500e kt
575 10 k
575 = 500e10 k =e
500
 575 
ln 
 575   500 
ln  = 10k ⇒ k = ≅ 0.014
 500  10

P(t ) = 500e 0.014t P(t ) = 500e 0.014(30) ≅ 760

P ' (t ) = 500(0.014)e 0.014t = 500(0.014)e 0.014( 30) ≅ 11 per año


t =30
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 91
ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejemplo 02
Se lleva un termómetro de una habitación al exterior,
donde la temperatura del aire es de 5 °F. Después de un
minuto el termómetro marca 55 °F y después de 5
minutos la lectura es de 30 °F. ¿Cuál temperatura inicial
de la habitación?
t=0 t=1 t = 5 t = min
Tm = 5° F
T = ??° T = 55° T = 30° T = °F
T (1) = 55° F
T (5) = 30° F dT dT
= k (T − Tm ) = kdt
dt T −5
dT
∫ T − 5 = k ∫ dt ln T − 5 = kt + c1 T − 5 = e kt + c1 = e kt ⋅ e c1

T (t ) = Ae kt + 5
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 92
ECUACIONES DIFERENCIALES

26
T (t ) = Ae kt + 5 T (1) = 55° F T (5) = 30° F

50 50 5 k
55 = Ae k (1) + 5 A= 30 = Ae k (5) + 5 = e +5
ek ek
1
25 = 50e 4 k = e4k − ln 2 = ln e 4 k = 4k
2

ln 2 50 50 50 50
k =− A= k
= ln 2 = −
1 = 1 = 504 2
4 e − 4 −
e 4 e ln 2 2 4
ln 2
− ⋅t
T (t ) = 50 4 2e 4
+5
ln 2
− ⋅( 0 )
T (t ) = 504 2e 4
+ 5 = 50 4 2 + 5 ≅ 64.46° F

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 93


ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejemplo 03
El carbono extraído de un antiguo cráneo sólo contenía un sexto de
C14 que el carbono extraído de un hueso actual. ¿Qué edad tiene el
cráneo? (La vida media del C14 es de 5600 años)
t= 0 t = 5,600 años t= ?

1 1
A = A0 A= 2
A0 A= 6
A0
− ln 2
dA 1 1 t
= kA A0 = A0 e 5600 k A0 = A0e 5600
dt 2 6
A = Ce kt − ln 2 − ln 6
k= t= (5600)
5600 − ln 2
A0 = Ce k (0 )
− ln 2
t ≅ 14,476 años
t
C = A0 A = A0 e 5600

A = A0 e kt
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 94
ECUACIONES DIFERENCIALES

27
Ejemplo 04
Un tanque contiene 1000 litros de una solución que consta de 100 kg de sal disueltos
en agua. Se bombea agua pura hacia el tanque a razón de 5 litros/segundo y la mezcla
–que se mantiene uniforme mediante agitación– se extrae a la misma razón. ¿Cuánto
tiempo pasará antes de que queden solamente 10 kg de sal en el tanque?
t=0 t=?
dA
= Ri − Ro
dt A = 100 kg A =10 kg
lt (0 kg ) −1
1
− t
Ri = 5 ⋅ =0 ln A = t + C1 10 = 100e 200
s lt 200
1 1
lt A kg A − t 1 − t
Ro = 5 ⋅ = A = Ce 200 ln = ln e 200
s 1000 lt 200 10

1
(0 )
− ln (10 )(− 200 ) = t
dA A
= 0− 100 = Ce 200
dt 200 −
1
t
dA − 1 A = 100e 200 t ≅ 460 s
∫ A 200 ∫
= dt Material 01
ECUACIONES DIFERENCIALES
Mtro. Sergio Carrasco Romo 95

Pág. 81 ejercicios 2.7 Propuesto No. 1 Ejemplo 05

La población de una comunidad aumenta a una tasa que es


proporcional al número de personas presente en el tiempo t. Si una
población inicial P0 se ha duplicado en 5 años, ¿cuánto tardará en
triplicarse?, ¿y en cuadruplicarse?
t=0 t=5 t=? t=?
P = P0 P = 2 P0 P = 3 P0 P = 4 P0
dP
= kP P0 = Ae k ( 0) 2 P0 = P0e k ( 5)
dt
dP
∫ =k ∫ dt ⇒ A = P0 ln 2 = 5k
P
1
1 ln 2⋅t
ln P = kt + c P (t ) = P0e kt
⇒ k = ln 2 P (t ) = P0 e 5
5
P(t ) = Ae kt Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 96
ECUACIONES DIFERENCIALES

28
1 1
ln 2⋅t ln 2 t
3P0 = P0e 5 4 P0 = P0 e 5

1 1
ln 2⋅t ln 2 t
3=e 5
4=e 5

1 1
ln 3 = ln 2 ⋅ t ln 4 = ln 2 ⋅ t
5 5

5 ln 3 5 ln 2 2 5 ⋅ 2 ln 2
t= ≅ 7.9 años t= = ≅ 10 años
ln 2 ln 2 ln 2

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 97


ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejemplo 06
Muchos creen que la Sábana Santa de Turín, que muestra el negativo
del cuerpo de un hombre que al parecer fue crucificado, es la mortaja
de Jesús de Nazaret. En 1988 el Vaticano otorgó el permiso para
fecharlo con carbono. Tres laboratorios independientes analizaron la
tela y concluyeron que el sudario tenía alrededor de 660 años de
antigüedad, una edad consistente con su aparición histórica. Con esta
edad determina que porcentaje del C-14 original permanecía en la
tela en 1988.
dA dA dA
dt
= kA
A
= kdt ∫ A
= k ∫ dt

ln A = kt + c A = e kt + c = Ce kt A(t ) = Ce kt

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 98


ECUACIONES DIFERENCIALES

29
Vida media del Carbono - 14

t=0 t = 5600
A = A0 A = 50 % A 0
Constante de integración Constante de proporcionalidad
A(t ) = Ce kt A(0) = Ce k ( 0 ) ⇒ C = A0
1
ln 
k=  
1 2 ln 2
A0 = A0 e k (5600) − t
2 5600 A = A0 e 5600

ln 2
− ( 660 )
A = A0e 5600
A = 0.9215 A0 A = 92.15 % de A0
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo 99
ECUACIONES DIFERENCIALES

Pág. 81 ejercicios 2.7 Propuesto No. 2 Ejemplo 07

Se sabe que la población de la comunidad creciente del problema 1 es


de 10,000 individuos después de 3 años. ¿Cuál era la población
inicial P0? ¿Cuál será la población en 10 años?

1 1
ln 2 t ln 2 t
P(t ) = P0e 5
P(t ) = 6,600e 5

1 1
ln 2 ( 3)
≅ 26,400 personas
ln 2 (10 )
10,000 = P0e 5 P(10) = 6,600e 5

10,000
P0 = 1
≅ 6,600 personas
ln 2 ( 3 )
5
e

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo100


ECUACIONES DIFERENCIALES

30
Pág. 81 ejercicios 2.7 Propuesto No. 5 Ejemplo 08

El isótopo radiactivo del plomo Pb-209, se deteriora a una tasa que es


proporcional a la cantidad presente en el tiempo t y tiene vida media
de 3.3 horas. Si un gramo de este isótopo está presente en un inicio,
¿cuánto tiempo le tomará descomponerse al 90% del plomo?
t=0 t = 3.3 t=?
A = A0 A = 50% A0 A = 10% A0
ln 2
1 1 − t
A(t ) = Ce kt A0 = A0 e k (3.3) A0 = A0e 3.3
2 10
ln 2 ln 2
A0 = Ce k ( 0 ) ⇒ k =− − ln 10 = − t
3.3 3.3
ln 2
− t 3.3 ln 10
⇒ C = A0 A(t ) = A0e 3.3
t= ≅ 11 horas
ln 2
A(t ) = A0e kt Material 01
ECUACIONES DIFERENCIALES
Mtro. Sergio Carrasco Romo101

Pág. 81 ejercicios 2.7 Propuesto No. 15 Ejemplo 09

Una pequeña barra metálica, cuya temperatura inicial de 20 °C, se


deja caer en un gran recipiente que contiene agua hirviendo. ¿Cuánto
tiempo le llevará a la barra alcanzar los 90 °C si se sabe que su
temperatura aumento 2° en un segundo? ¿Cuánto le llevará alcanzar
los 98 °C? dT
t=0 t=1 t=? t=? = k (T − Tm )
dt
dT
T = 20° T = 22° T = 90° T = 98°
∫ T − 100 = k ∫ dt
ln T −100 = kt + c 20 = Ae k ( 0 ) + 100 T (t ) = −80e kt + 100

⇒ A = −80 22 = −80e k (1) + 100


T −100 = Ae kt
39
T (t ) = Ae kt + 100 ⇒ k = ln
40
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo102
ECUACIONES DIFERENCIALES

31
t=0 t=1 t=? t=?
T = 20° T = 22° T = 90° T = 98°
39
ln t
T (t ) = −80e 40
+ 100

39 39
ln t ln t
90 = −80e 40
+ 100 98 = −80e 40
+ 100
39 39
1 ln t 1 ln t
= e 40 = e 40
8 40

− ln 8 − ln 40
t= ≅ 82.13 s t= ≅ 145.7 s
39 39
ln ln
40 40

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo103


ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejemplo 10
Suponga que un tanque grande mezclado contiene inicialmente 300
galones de agua, en los que se han disuelto 50 lb de sal. Al tanque
entra otra salmuera a razón de 3 gal/min y, estando bien mezclado el
contenido del tanque, salen sólo 2 gal/min. Si la concentración de la
solución que entra es 2 lb/gal, deduzca una ecuación diferencial que
exprese la cantidad de sal, A(t), que hay en el tanque al tiempo t.
¿Qué cantidad de sal hay aproximadamente (a la libra más cercana)
en el tanque a los 15 minutos?

Ri = (3 gal / min ) ⋅ (2 lb / gal ) = 6 lb / min

 A 
Ro = (2 gal / min ) ⋅ 
2A
lb / gal  = lb / min
 300 + t  300 + t
dA 2A dA 2 dy
+ P(x ) y = f ( x )
= 6− + A=6
dt 300 + t dt 300 + t dx
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo104
ECUACIONES DIFERENCIALES

32
1
2 ∫ 300+t dt t=0 t = 15
= e 2 ln(300+ t ) = e ln(300+t ) = (300 + t ) 2
2
e
A = 50 A= ?
dA
(300 + t ) + 2(300 + t ) A = 6(300 + t ) 2
2
A(0) = 50
dt
d
dt
( )
(300 + t ) 2 A = 6(300 + t ) 2 ∫ dt ((300 + t ) A)dt = 6∫ (300 + t ) dt
d 2 2

c
(300 + t ) 2 A = 2(300 + t )3 + c A(t ) = 2(300 + t ) +
(300 + t ) 2
c
A(0) = 2(300 + 0) + = 50 c = −49,500,000
(300 + 0) 2
49,500,000 A(15) = 2(300 + 15) − 49,500,0002
A(t ) = 2(300 + t ) − (300 + 15)
(300 + t ) 2
A(15) ≅ 131 lb
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo105
ECUACIONES DIFERENCIALES

Ejemplo 08 Ejemplo 11
Se disuelven inicialmente 50 libras de sal en un gran tanque que
contiene 300 galones de agua. Se bombea salmuera dentro del tanque
a razón de 3 gal/min; y una solución adecuadamente mezclada se
bombea fuera del tanque a razón de 3 gal/min. Si la concentración de
la solución que entra es 2 lb/gal, determine la cantidad de sal, A(t),
que hay en el tanque en un instante cualquiera. ¿Cuánta sal hay
después de 50 minutos? ¿Cuánta después de un intervalo largo de
tiempo?

Ri = (3 gal / min ) ⋅ (2 lb / gal ) = 6 lb / min


dA
= Ri − Ro
dt
 A 
Ro = (3 gal / min ) ⋅ 
A
lb / gal  = lb / min
 300  100
dA A dA 1
+ P(x ) y = f ( x )
dy
= 6− + A=6
dt 100 dt 100 dx
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo106
ECUACIONES DIFERENCIALES

33
1 t t t
dA 1 ∫
dt  dA 1 
+ A  = 6e 100
+ A=6 e 100
=e 100 e 100

dt 100  dt 100 

d  100  d  100 
t t t t
 e A  = 6e 100
∫ dt  e A dt = 6∫ e dt
100
dt  

t t t

e 100
A = 600e 100
+c A(t ) = 600 + ce 100

t=0 t = 50 −
0
A(0) = 600 + ce 100
= 50 ⇒ c = −550
A(0) = 50 A=?

t 50
− −
A(t ) = 600 − 550e 100
A(50) = 600 − 550e 100
A(50) ≅ 266.41 lb
Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo107
ECUACIONES DIFERENCIALES

−1
⋅t
100
A ( t) := 600 − 550⋅ e

800
750
700 A ( 50) = 266.408
650
600
550 A ( 100) = 397.666
500
450
A( t ) 400 A ( 200) = 525.566
350
300
250
A ( 300) = 572.617
200
150 A ( 400) = 589.926
100
50

0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500


t
=

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo108


ECUACIONES DIFERENCIALES

34
Tarea No. 8

Material 01 Mtro. Sergio Carrasco Romo109


ECUACIONES DIFERENCIALES

35

You might also like