You are on page 1of 32

Procedury postępowania

w sytuacjach szczególnych zagrożeń


obowiązujące
w
CLXI Liceum Ogólnokształcącym
w Warszawie
ul. Smocza19

1
Spis treści:
I.PODSTAWA PRAWNA
II. Procedura postępowania w sytuacji wypadku ucznia w szkole
III. Procedura postępowania w przypadku, gdy policja dokonuje zatrzymania nieletniego
sprawcy czynu karalnego, przebywającego na zajęciach w szkole
IV. Procedura postępowania wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego
V. Procedura postępowania nauczyciela wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu
karalnego
VI. Procedura postępowania w przypadku kradzieży na terenie szkoły
VII. Procedura postępowania w przypadku lekceważenia pracowników szkoły
VIII. Procedura postępowania nauczyciela oraz pracowników szkoły w przypadku ucznia
dopuszczającego się aktu wandalizmu lub niszczenia mienia
IX. Procedura postępowania w przypadku palenia przez ucznia papierosów
X. Procedura postępowania pracowników w przypadku ucznia, co do którego istnieje
podejrzenie, że na terenie szkoły znajduje się pod wpływem alkoholu lub środków
odurzających
XI. Procedura postępowania pracowników szkoły w przypadku ucznia podejrzanego
o posiadanie narkotyków
XII. Procedura postępowania w przypadku znalezienia na terenie szkoły substancji
przypominającej narkotyk
XIII. Procedura postępowania w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej, w tym próby
samobójczej lub samobójstwa
XIV. Procedura postępowania na wypadek wystąpienia przypadków prostytucji wśród
uczniów
XV. Procedura postępowania na wypadek rozpowszechniania pornografii przez ucznia
XVI. Procedura postępowania w sytuacji wystąpienia przypadków niepokojących zachowań
seksualnych
XVII. Procedura postępowania na wypadek wystąpienia przypadków pedofilii
XVIII. Procedura postępowania w przypadku otrzymania przesyłki niewiadomego
pochodzenia
XIX. Procedura postępowania w sytuacji znalezienia w szkole substancji lub przedmiotu,
które mogą się okazać niebezpieczne
XX. Procedura postępowania w przypadku zgłoszenia o podłożeniu lub ujawnieniu
ładunku wybuchowego
XXI. Procedura postępowania w przypadku ataku terrorystycznego
2
XXII. Procedura postępowania w przypadku wystąpienia katastrofy budowlanej
XXIII. Procedura postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia chemicznego
XXIV. Procedura postępowania w przypadku cyberprzemocy
XXV. Procedura postępowania na wypadek wystąpienia zagrożeń bezpieczeństwa cyfrowego
XXVI. Procedura postępowania w przypadku podejrzenia o stosowanie przemocy w rodzinie
wobec dziecka

3
CEL:
PROCEDURY ZAPEWNIENIAJĄ BEZPIECZNY
POBYT UCZNIÓW W SZKOLE

Podstawa prawna:
 art. 39 ust. 1 pkt 3 i 5a ustawy z 7 września 1991r. o systemie oświaty
 art. 7 ust. 2 pkt 6 ustawy z 26 stycznia 1982r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2014r. poz.
191 ze zm.).
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r.
nr 6, poz. 69 ze zm.)
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21maj 2001 r. w sprawie ramowych statutów
publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.)
 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 października 2018 r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach
i placówkach (Dz.U. 2018 poz. 2140)

4
Procedura postępowania w sytuacji
wypadku ucznia w szkole
Wypadek ucznia jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub
śmierć, które nastąpiło w czasie pozostawania ucznia pod opieką szkoły: na terenie szkoły lub poza
jej terenem (w trakcie wycieczki lub wyjścia pod opieką nauczycieli).
1. Udzielenie pierwszej pomocy przedmedycznej poszkodowanemu
 Pracownik szkoły, który powziął wiadomość o wypadku ucznia niezwłocznie zapewnia
poszkodowanemu opiekę, w szczególności sprowadzając fachową pomoc medyczną,
a w miarę możliwości udzielając poszkodowanemu pierwszej pomocy. Udzielenie pierwszej
pomocy w wypadkach jest prawnym obowiązkiem każdego pracownika szkoły.
 Jej nieudzielenie, szczególnie w odniesieniu do osoby odpowiedzialnej za bezpieczeństwo
ucznia, skutkuje sankcją karną.
 W sytuacji wypadku ucznia, nauczyciel przerywa lekcję, wyprowadzając uczniów z miejsca
zagrożenia, jeżeli miejsce, w którym są lub będą prowadzone zajęcia może stwarzać
zagrożenie dla bezpieczeństwa uczniów. Pracownik zobowiązany jest do niezwłocznego
powiadomienia dyrektora szkoły o sytuacji.
2. Obowiązek powiadamiania i zabezpieczenia miejsca zdarzenia
 O każdym wypadku zawiadamia się niezwłocznie: rodziców poszkodowanego, pracownika
szkoły odpowiedzialnego za bezpieczeństwo i higienę pracy, społecznego inspektora pracy,
organ prowadzący szkołę lub placówkę oraz radę rodziców.
 O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym zawiadamia się niezwłocznie prokuratora
i kuratora oświaty. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia, zawiadamia się
niezwłocznie państwowego inspektora sanitarnego. Zawiadomień dokonuje dyrektor lub
upoważniony przez niego pracownik szkoły. Fakt ten powiadamiający dokumentuje wpisem
w dzienniku zajęć podając datę i godzinę powiadomienia rodziców ucznia o wypadku. Przy
lekkich przypadkach (brak wyraźnych obrażeń – np. widoczne tylko lekkie zaczerwienienie,
zadrapanie, lekkie skaleczenie), po udzieleniu pierwszej pomocy poszkodowanemu
uczniowi, powiadamiający o zdarzeniu ustala z nim: potrzebę wezwania pogotowia
ratunkowego lub potrzebę wcześniejszego przyjścia rodzica i godzinę odbioru dziecka
ze szkoły w dniu zdarzenia. Informację o powyższych ustaleniach powiadamiający
zamieszcza również w dzienniku zajęć.
 W każdym trudniejszym przypadku (widoczne obrażenia, urazy, niepokojące objawy)
dyrektor lub upoważniona osoba wzywa pogotowie ratunkowe. W przypadku stwierdzenia
przez lekarza potrzeby pobytu ucznia w szpitalu, należy zapewnić uczniowi opiekę
w drodze do szpitala.
 Jeżeli wypadek został spowodowany niesprawnością techniczną pomieszczenia lub
urządzeń, miejsce wypadku pozostawia się nienaruszone. Dyrektor zabezpiecza je do czasu
dokonania oględzin lub wykonania szkicu przez zespół powypadkowy.
 Jeżeli wypadek zdarzył się w czasie wyjścia, imprezy organizowanej poza terenem szkoły,
wszystkie stosowne decyzje podejmuje opiekun grupy/kierownik wycieczki i odpowiada
za nie. Do czasu rozpoczęcia pracy przez zespół powypadkowy dyrektor zabezpiecza
miejsce wypadku w sposób wykluczający dopuszczenie osób niepowołanych.
 Jeżeli czynności związanych z zabezpieczeniem miejsca wypadku nie może wykonać
dyrektor, wykonuje je upoważniony przez dyrektora pracownik szkoły.
3. Zespół powypadkowy
Dyrektor szkoły powołuje zespół powypadkowy. W jego skład wchodzi z zasady pracownik
odpowiedzialny za służby bezpieczeństwo i higienę pracy. Jeżeli w składzie zespołu nie może
5
uczestniczyć pracownik służby BHP, w skład zespołu wchodzi dyrektor szkoły. W składzie zespołu
może uczestniczyć przedstawiciel organu prowadzącego, kuratora oświaty lub rady rodziców.
Przewodniczącym zespołu jest pracownik odpowiedzialny za BHP w szkole, a jeżeli nie ma go
w składzie zespołu – przewodniczącego zespołu spośród pracowników szkoły wyznacza dyrektor.
4. Postępowanie powypadkowe
Zespół powypadkowy:
1. Przeprowadza postępowanie powypadkowe i sporządza dokumentację powypadkową.
2. Rozmawia z uczniem (w obecności rodzica lub wychowawcy/pedagoga/psychologa
szkolnego) i sporządza protokół przesłuchania.
3. Rozmawia ze świadkami wypadku i sporządza protokoły przesłuchania; jeżeli świadkami są
uczniowie - przesłuchanie odbywa się w obecności wychowawcy lub pedagoga/psychologa
szkolnego, a protokół przesłuchania odczytuje się w obecności ucznia - świadka i jego
rodziców.
4. Sporządza szkic lub fotografię miejsca wypadku.
5. Uzyskuje pisemne oświadczenie nauczyciela, pod opieką którego uczeń przebywał w czasie,
gdy zdarzył się wypadek
6. Uzyskuje opinię lekarską z opisem doznanych obrażeń i określeniem rodzaju wypadku
7. Sporządza protokół powypadkowy nie później niż w ciągu 14 dni od daty uzyskania
zawiadomienia o wypadku – protokół powypadkowy podpisują członkowie zespołu oraz
dyrektor szkoły.

Przekroczenie 14 dniowego terminu może nastąpić w przypadku, gdy wystąpią uzasadnione


przeszkody lub trudności uniemożliwiające sporządzenie protokołu w wyznaczonym terminie.
W sprawach spornych rozstrzygające jest stanowisko przewodniczącego zespołu.
Członek zespołu, który nie zgadza się ze stanowiskiem przewodniczącego, może złożyć zdanie
odrębne, które odnotowuje się w protokole powypadkowym. Protokół powypadkowy podpisują
członkowie zespołu oraz dyrektor szkoły. Jeżeli do treści protokołu powypadkowego nie zostały
zgłoszone zastrzeżenia przez rodziców ucznia poszkodowanego postępowanie powypadkowe
uznaje się za zakończone. Protokół powypadkowy sporządza się w trzech egzemplarzach dla:
poszkodowanego, szkoły, która przechowuje go w dokumentacji powypadkowej wypadku ucznia
oraz dla organu prowadzącego lub kuratora oświaty (na żądanie).
Z treścią protokołu powypadkowego i innymi materiałami postępowania powypadkowego
zaznajamia się: poszkodowanego pełnoletniego i rodziców poszkodowanego małoletniego. Jeżeli
poszkodowany pełnoletni zmarł lub nie pozwala mu na to stan zdrowia, z materiałami postępowania
powypadkowego zaznajamia się jego rodziców. Protokół powypadkowy doręcza się osobom
uprawnionym do zaznajomienia się z materiałami postępowania powypadkowego.
5. Składanie zastrzeżeń do protokołu powypadkowego
W ciągu 7 dni od dnia doręczenia protokołu powypadkowego osoby, którym doręczono protokół,
mogą złożyć zastrzeżenia do ustaleń protokołu (są o tym informowani przy odbieraniu protokołu).
Zastrzeżenia składa się przewodniczącemu zespołu: ustnie i wtedy przewodniczący wpisuje je
do protokołu lub na piśmie. Zastrzeżenia mogą dotyczyć w szczególności: niewykorzystania
wszystkich środków dowodowych niezbędnych dla ustalenia stanu faktycznego, sprzeczności
istotnych ustaleń protokołu z zebranym materiałem dowodowym Zastrzeżenia rozpatruje organ
prowadzący szkołę. Po rozpatrzeniu zastrzeżeń organ prowadzący szkołę może: zlecić
dotychczasowemu zespołowi wyjaśnienie ustaleń protokołu lub przeprowadzenie określonych
czynności dowodowych, powołać nowy zespół celem ponownego przeprowadzenia postępowania
powypadkowego.
6. Dokumentacja
Dyrektor szkoły prowadzi rejestr wypadków. Dyrektor wskazuje prawidłowe zachowania
odstępstwa od niniejszej procedury, informuje o wnioskach i podjętych działaniach
profilaktycznych zmierzających do zapobiegania analogicznym wypadkom.

6
Procedura postępowania dyrektora
w przypadku, gdy policja dokonuje
zatrzymania nieletniego sprawcy czynu
karalnego, przebywającego na zajęciach
w szkole
1. Funkcjonariusz policji przedstawia dyrektorowi powód przybycia i okazuje legitymację
służbową.
2. Dyrektor zapisuje dane osobowe i numer legitymacji służbowej policjanta celem sporządzenia
własnej dokumentacji.
3. Policja informuje dyrektora o przyczynie zatrzymania ucznia.
4. Pedagog szkolny przyprowadza ucznia do gabinetu dyrektora, gdzie policjant informuje go
o przyczynach przybycia i czynnościach, jakie zostaną wykonane w związku ze sprawą.
5. Policja informuje rodziców/prawnych opiekunów nieletniego o wykonywanych czynnościach
i zobowiązuje ich do przybycia do szkoły, komendy lub komisariatu, celem uczestniczenia
w czynnościach.
6. Dyrektor szkoły informuje telefonicznie rodziców/prawnych opiekunów o podjętych przez
policję działaniach względem ich dziecka. W przypadku braku kontaktu telefonicznego
sporządza pisemną informację i przesyła do miejsca ich zamieszkania.
7. W przypadku, gdy rodzice/prawni opiekunowie nie mogą uczestniczyć w przesłuchaniu
nieletniego, dyrektor wyznacza nauczyciela lub pedagoga szkolnego do uczestnictwa
w czynnościach, które są przeprowadzane w szkole lub jednostce policji.
8. Po wykonaniu czynności policjant za pisemnym potwierdzeniem odbioru przekazuje nieletniego
rodzicom/prawnym opiekunom. W przypadku, gdy czynności wykonywane są w obecności
pedagoga szkolnego, po ich zakończeniu policja odwozi ucznia oraz nauczyciela do szkoły lub
miejsca zamieszkania.
9. Przy realizacji czynności związanych z zatrzymaniem nieletniego ucznia na terenie szkoły
należy zachować dyskrecję, nie nagłaśniając sprawy.

7
Procedura postępowania wobec ucznia –
sprawcy czynu karalnego
1. Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły.
2. Ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia.
3. Przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) pod opiekę dyrektorowi
szkoły lub pedagogowi szkolnemu.
4. Powiadomienie rodziców/prawnych opiekunów ucznia – sprawcy.
5. Niezwłoczne powiadomienie policji w przypadku, gdy sprawa jest poważna (rozbój,
uszkodzenie ciała itp.) lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest znana.
6. Zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa lub przedmiotów pochodzących
z przestępstwa i przekazanie ich policji.

8
Procedura postępowania nauczyciela
wobec ucznia, który stał się ofiarą
czynu karalnego

1. Udzielenie pierwszej pomocy (przedmedycznej) bądź zapewnienie jej udzielenia przez


wezwanie lekarza w przypadku, kiedy ofiara doznała obrażeń.
2. Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły.
3. Powiadomienie rodziców/prawnych opiekunów ucznia.
4. Niezwłoczne wezwanie policji – kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia
śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia.

Udział policji w postępowaniu w sprawie nieletnich


Przesłuchanie nieletniego na terenie szkoły odbywa się w obecności rodziców/prawnych opiekunów
albo obrońcy, a jeżeli zapewnienie ich obecności byłoby w danym wypadku niemożliwe, należy
wezwać nauczyciela wychowawcę, pedagoga, dyrektora szkoły, wicedyrektora szkoły.

9
Procedura postępowania w przypadku
kradzieży na terenie szkoły
W przypadku podejrzenia o kradzież:
1. Uczeń ma obowiązek natychmiast zawiadomić wychowawcę lub innego nauczyciela
2. Wychowawca lub nauczyciel jak najszybciej stara się ustalić wszystkie okoliczności
zdarzenia.
3. Natychmiast powiadamia o kradzieży pedagoga i dyrektora szkoły.
4. W przypadku ustalenia sprawcy kradzieży następuje:
 Rozmowa sprawcy z wychowawcą, pedagogiem, dyrektorem szkoły;
 Zadośćuczynienie pokrzywdzonemu (zwrot skradzionego przedmiotu, przeprosiny);
 Powiadomienie rodziców.
5. Dyrektor szkoły powiadamia Policję.
6. Wychowawca sporządza notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.

10
Procedury postępowania w przypadku
lekceważenia pracowników szkoły
W przypadku, gdy nauczyciel jest świadkiem aroganckiego, wulgarnego odezwania się
do pracownika szkoły, użycia wulgarnych gestów, sprzeciwiania się wykonania polecenia
wydanego przez pracownika szkoły, podejmowane są następujące kroki:
1. Rozmowa wychowawcy lub nauczyciela będącego świadkiem zdarzenia z uczniem, mająca
na celu zrozumienie przez ucznia niestosowności zachowania i wyrażenie chęci
przeproszenia.
2. Jeśli interwencja nauczyciela nie przynosi zamierzonego rezultatu, uczeń zostaje skierowany
na rozmowę do pedagoga szkolnego w obecności rodzica.
3. W drastycznych przypadkach naruszenia godności pracownika szkoły, uczeń zobowiązany
jest przeprosić go w obecności rodzica i dyrektora szkoły.
4. W przypadku powtarzających się incydentów rada pedagogiczna wystąpi o obniżenie oceny
z zachowania, wyznaczy uczniowi pracę na rzecz szkoły, np. sprzątanie sali lekcyjnej oraz
czasowo pozbawi go przywilejów uczniowskich.
5. W uzasadnionych przypadkach dyrektor szkoły informuje o tym zdarzeniu Policję.

11
Procedura postępowania nauczyciela (oraz
innych pracowników szkoły) w przypadku
ucznia dopuszczającego się ataku
wandalizmu lub niszczenia mienia
W przypadku zetknięcia się z uczniem dopuszczającego się na terenie szkoły aktu wandalizmu lub
niszczenia mienia należy:
1. Natychmiast zareagować na agresywne zachowanie ucznia.
2. Powiadomić wychowawcę klasy oraz pokazać mu skutki destrukcyjnego zachowania
ucznia. W przypadku nieobecności wychowawcy należy powiadomić pedagoga szkolnego
lub dyrekcja szkoły.
3. Wychowawca klasy podejmuje następujące działania:
 informuje o incydencie pedagoga i dyrekcję szkoły,
 przeprowadza rozmowę z uczniem,
 powiadamia natychmiast rodziców i zaprasza ich na spotkanie,
 obejmuje ucznia intensywnymi oddziaływaniami profilaktycznymi (rozmowy,
obserwacja, prowadzenie zajęć na temat agresji).
4. W obecności rodziców jest przeprowadzona z uczniem rozmowa, podczas której uczeń
zobowiązuje się na piśmie powstrzymywać od podobnych zachowań, a rodzice do pokrycia
strat materialnych.
5. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy dyrektor szkoły powiadamia Policję lub Sąd Rodzinny
i Nieletnich.
6. Uczeń ponosi konsekwencje zgodnie z systemem kar określonych w Statucie Szkoły.

12
Procedura postępowania w przypadku
palenia przez ucznia papierosów
W przypadku gdy nauczyciel zaobserwuje, że uczeń pali papierosy:
1. Powiadamia o tym wychowawcę klasy (w przypadku jego nieobecności pedagoga szkolnego
lub dyrektora szkoły).
2. Wychowawca klasy podejmuje następujące działania:
 przeprowadza rozmowę wychowawczą z uczniem,
 powiadamia o incydencie rodziców ucznia,
 informuje o incydencie pedagoga lub dyrektora szkoły,
3. Jeżeli sytuacja powtarza się, uczeń ponosi konsekwencje zgodne z systemem kar
określonych w Statucie Szkoły. Może też zostać zobowiązany do wykonania prac
porządkowych na rzecz szkoły.
4. Jeżeli zostaną wyczerpane wyżej wymienione środki, a uczeń nadal pali papierosy dyrektor
szkoły powiadamia Straż Miejską, która wszczyna odpowiednie procedury.

13
Procedura postępowania nauczyciela (oraz
innych pracowników szkoły) w przypadku
ucznia, co do którego istnieje podejrzenie,
że na terenie szkoły znajduje się
pod wpływem alkoholu lub środków
odurzających
W przypadku gdy nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły uczeń znajduje się pod wpływem
alkoholu lub środków odurzających powinien:
1. Powiadomić o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy (w przypadku jego
nieobecności pedagoga szkolnego lub dyrekcję szkoły).
2. Odizolować ucznia od innych uczniów, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go
samego lecz pod opieką pracownika szkoły.
3. Wychowawca klasy podejmuje następujące działania:
 przeprowadza rozmowę z uczniem,
 powiadamia lekarza, w celu stwierdzenia stanu zdrowia ucznia lub jeśli zachodzi
taka potrzeba udzielenia mu pomocy medycznej powiadamia natychmiast rodziców
i zaprasza ich na spotkanie,
 informuje o incydencie pedagoga i dyrektora szkoły,
 obejmuje ucznia intensywnymi działaniami profilaktycznymi (rozmowy, obserwacja,
prowadzenie zajęć na temat uzależnień).
4. Rodzice zobligowani zostają do natychmiastowego odebrania dziecka i objęcia go opieką.
5. Jeżeli rodzice/opiekunowie dziecka odmawiają przybycia, dyrektor szkoły po ustaleniu
przez lekarza aktualnego stanu zdrowia ucznia – powiadamia patrol szkolny. W razie
konieczności uczeń może zostać przewieziony do izby wytrzeźwień lub policyjnych
pomieszczeń dla osób zatrzymanych na czas wytrzeźwienia.
6. Uczeń ponosi konsekwencje zgodne z systemem kar, określonych w Statucie Szkoły.
7. Jeżeli sytuacja powtórzy się, dyrektor szkoły powiadamia o fakcie sąd rodzinny.

14
Procedura postępowania nauczyciela (oraz
innych pracowników szkoły)
w przypadku ucznia podejrzanego
o posiadanie narkotyków

W przypadku gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że uczeń na terenie szkoły posiada substancje
psychoaktywne nauczyciel podejmuje następujące kroki:
1. W obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo żądać aby uczeń
oddał mu wyżej wymienioną substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni.
Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie przeszukać odzieży ani torby szkolnej ucznia.
2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia dyrekcję szkoły.
3. O zdarzeniu powiadamia rodziców ucznia oraz Policję. Rodzice zobligowani
do natychmiastowego przybycia do szkoły. Rozmowa z Policją odbywa się w obecności
dyrekcji szkoły, pedagoga szkolnego lub innego nauczyciela.
4. Jeżeli uczeń nie chce przekazać substancji ani pokazać zawartości teczki i kieszeni, dyrekcja
szkoły wzywa Policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia.
5. Jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel po jej zabezpieczeniu przekazuje ją
do jednostki Policji. Wcześniej w obecności dyrekcji szkoły, pedagoga szkolnego lub
innego nauczyciela próbuje ustalić w jaki sposób i od kogo uczeń nabył substancję. Całe
zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając dokładną notatkę z ustaleń wraz ze swoimi
spostrzeżeniami.
6. Uczeń ponosi konsekwencje zgodne z systemem kar określonych w Statucie Szkoły.
7. Dyrektor szkoły powiadamia o fakcie sąd rodzinny.

15
Procedura postępowania nauczyciela (oraz
innych pracowników szkoły)
w przypadku znalezienia na terenie szkoły
substancji przypominającej narkotyk

W przypadku znalezienia na terenie szkoły substancji przypominającej narkotyk należy:


1. Zabezpieczyć substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych.
2. Natychmiast powiadomić dyrekcję szkoły oraz pedagoga szkolnego.
3. Podjąć próbę ustalenia do kogo należy znaleziona substancja.
4. Dyrekcja szkoły wzywa Policję.
5. Po przyjeździe Policji nauczyciel przekazuje zabezpieczona, substancję i informacje
dotyczące szczegółów zdarzenia.

16
Procedura postępowania w przypadku
wystąpienia sytuacji kryzysowej, w tym
próby samobójczej lub samobójstwa
W przypadku gdy pracownik szkoły zaobserwuje u ucznia następujące symptomy:
 uczeń mówi (lub wyraża w inny sposób) o poczuciu beznadziejności, bezradności, braku
nadziei;
 mówi wprost lub pośrednio o samobójstwie, pisze list pożegnalny lub testament;
 w ostatnim czasie pozbywa się osobistych i cennych dla niego przedmiotów;
 w ostatnim czasie unika kontaktów, również z bliskimi kolegami, izoluje się, zamyka się
w sobie;
 zaniechał zajęć, które dotychczas sprawiały mu przyjemność;
 używa wyrażeń, które mówią o jakimś krańcowym momencie w czasie, wiążą się z końcem,
zaprzestaniem, odejściem itp.;
 w ostatnim czasie przejawia dużą zmianę charakteru, nastroju, występują nietypowe
zachowania;
 przestał dbać o wygląd i higienę osobistą lub zmienił inne nawyki zachowania;

ma obowiązek podjąć następujące kroki:

1. Zgłasza problem wychowawcy klasy lub pedagogowi szkolnemu.


2. Wychowawca klasy informuje o problemie pedagoga szkolnego, a ten dyrektora szkoły
i wspólnie z psychologiem szkolnym ustalają dalsze kroki postępowania.
3. Po rozpoznaniu sytuacji, w zależności od wagi problemu, psycholog lub pedagog szkolny
przeprowadza rozmowę diagnozująco - wspierająca z uczniem.
4. W uzasadnionym przypadku przeprowadza się rozmowę konsultacyjną z rodzicami
(opiekunami) ucznia.
5. Rodzice (opiekunowie) ucznia zostają poinformowani o wadze problemu i zobowiązani
do konsultacji z właściwym specjalistą.
6. Niezależnie od konsultacji specjalistycznej, w szkole pedagog szkolny lub psycholog
prowadzi działania wspierające ucznia, idące w kierunku podniesienia własnej wartości czy
też wskazywania konstruktywnych sposobów radzenia sobie z problemami.
7. W sytuacji odmowy przez ucznia współpracy z pedagogiem lub psychologiem szkolnym,
stymuluje się ucznia i zachęca do współpracy ze specjalistą z placówki wspierającej szkołę
(Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Poradnia i Zdrowia Psychicznego, Ośrodek
Interwencji Kryzysowej, itp.)
8. Od czasu zgłoszenia problemu ma miejsce wzmożona obserwacja zachowania ucznia
na terenie szkoły przez nauczycielski zespół klasowy, wychowawcę klasy i specjalistów
szkolnych.
9. W ramach prac Zespołu Wychowawczego problem omawiany jest szczegółowo
w zależności od potrzeb z zespołem klasowym, wychowawcą i dyrekcją szkoły.

17
Procedura postępowania na wypadek
wystąpienia przypadków prostytucji
wśród uczniów

1. W przypadku otrzymania informacji o sytuacji, w której uczeń był świadkiem czynności


mogących mieć znamiona prostytucji, nauczyciel/pracownik przyjmujący zawiadomienie
powinien powiadomić o zaistniałym wydarzeniu dyrektora szkoły.
2. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń, który nie ukończył 18 lat, uprawia nierząd,
bądź przejawia inne zachowania świadczące o demoralizacji, nauczyciel powiadamia
wychowawcę klasy, który powinien wezwać do szkoły rodziców ucznia.
3. W przypadku stwierdzenia przez pracownika/nauczyciela, że uczeń/uczennica świadomie
lub nie, dopuszczał się czynności, które mogłyby być uznane za prostytuowanie się,
powinien wezwać do szkoły rodziców ucznia.
4. Wychowawca przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecności.
W przypadku potwierdzenia informacji, zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego
postępowania, rodziców zaś bezwzględnie do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. W toku
interwencji profilaktycznej można zaproponować rodzicom skierowanie dziecka
do specjalistycznej placówki i udział dziecka w programie terapeutycznym.
5. Jeżeli rodzice ucznia odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły dyrektor szkoły
pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub Policję.
6. W sytuacji, gdy szkoła wykorzystała wszystkie dostępne jej środki oddziaływań
wychowawczych (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenia ucznia, spotkania z pedagogiem,
psychologiem i itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor
szkoły winien powiadomić sąd rodzinny lub Policję. Dalszy tok postępowania leży
w kompetencji tych instytucji.
7. Jeżeli postępowanie świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat,
a nie jest to udział w działalności grup przestępczych, czy popełnienie przestępstwa, to
postępowanie nauczyciela powinno być określone przez statut i/lub regulamin szkoły.
8. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat,
przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych,
zgodnie z art. 304 § 2 kodeksu karnego, dyrektor szkoły jest obowiązany niezwłocznie
zawiadomić o tym prokuratora lub Policję.
9. Dyrektor szkoły powiadamia Policję o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
10. Wychowawca lub pedagog/psycholog szkolny przeprowadza rozmowę z rodzicami ucznia
sprawcy na temat zdarzenia.
11. Dyrektor szkoły w porozumieniu z rodzicami ustala konieczność podjęcia działań
z udziałem psychologa dziecięcego w celu zapewnienia opieki nad uczniem/uczennicą,
którzy świadomie lub nie dopuszczali się czynności, które mogłyby być uznane
za prostytuowanie się.

18
Procedura postępowania na wypadek
rozpowszechniania pornografii
przez ucznia
1. W przypadku powzięcia przez nauczyciela/rodzica lub inną osobę informacji
o rozpowszechnianiu przez ucznia pornografii w Internecie, w szkole należy bezzwłocznie
powiadomić dyrektora szkoły oraz administratora sieci o zaistniałym zdarzeniu.
2. W przypadku, gdy uczeń przekazuje informację o osobach, które pokazywały materiały
pornograficzne, konieczne jest zapewnienie anonimowości w celu uniknięcia ewentualnych
konsekwencji, które mogą być związane z przemocą skierowaną wobec tego ucznia przez
sprawców zdarzenia.
3. Dyrektor szkoły przekazuje informację o stwierdzonym zagrożeniu pracownikom szkoły.
4. Wychowawca klasy i pedagog szkolny podejmuje działania profilaktyczne wśród uczniów
w celu wskazania zagrożeń, jakie niesie za sobą upublicznianie materiałów o charakterze
pornograficznym oraz wskazania możliwych konsekwencji tego typu działań.
5. Dyrektor wzywa do szkoły rodziców ucznia, który rozpowszechniał materiały
pornograficzne.
6. Wychowawca lub pedagog/psycholog szkolny przeprowadza rozmowę
z rodzicami/prawnymi opiekunami ucznia sprawcy na temat zdarzenia.
7. Dyrektor szkoły informuje Policję.

19
Procedura postępowania w sytuacji
wystąpienia przypadków
niepokojących zachowań seksualnych
uczniów
1. Nauczyciel lub inny pracownik szkoły powiadamia wychowawcę klasy i/lub
pedagoga/psychologa szkolnego o przypadkach niepokojących zachowań seksualnych
uczniów w szkole, a jeżeli jest ich świadkiem, żąda od ucznia zaprzestania czynności
i podejmuje z nim rozmowę wychowawczą.
2. W przypadku, gdy uczeń przekazuje nauczycielowi informację o niepokojących
zachowaniach seksualnych, konieczne jest zapewnienie anonimowości w celu uniknięcia
ewentualnych konsekwencji, które mogą być związane z przemocą skierowaną wobec tego
ucznia przez uczniów, którzy brali czynny udział w tego typu zachowaniach.
3. Wychowawca lub pedagog/ psycholog szkolny przeprowadza rozmowę z uczniem oraz
informuje o zaistniałym zdarzeniu rodziców ucznia.
4. Jeżeli przeprowadzenie rozmowy z uczniem nie jest wystarczające dla zmiany jego
zachowań, wychowawca, pedagog lub psycholog szkolny przekazuje rodzicom informację
o zachowaniu ich dziecka, zobowiązując ich jednocześnie do szczególnego nadzoru
nad nim.
5. Wychowawca może wezwać rodziców ucznia do szkoły i przeprowadzić rozmowę
z uczniem w ich obecności oraz ustalić z nimi dalsze wspólne postępowanie z dzieckiem.
6. W sytuacji kiedy rodzice odmawiają współpracy lub nie reagują na wezwanie do pojawienia
się w szkole, gdy szkoła wykorzysta dostępne jej metody oddziaływań wychowawczych
i nie przynoszą one spodziewanych efektów, a zachowanie ucznia wskazuje na znaczny
stopień demoralizacji (np. uprawianie nierządu), dyrektor szkoły pisemnie powiadamia
o zaistniałej sytuacji Sąd Rejonowy Wydział Rodzinny i Nieletnich lub Policję – Wydział
ds. Nieletnich.
7. Gdy zachowanie ucznia może świadczyć o popełnieniu przez niego przestępstwa
(np. gwałtu), pedagog/psycholog szkolny w porozumieniu z dyrektorem szkoły po
uprzednim powiadomieniu o zajściu rodziców/opiekunów ucznia, zawiadamia najbliższą
jednostkę Policji, która dalej postępuje zgodnie ze swoimi procedurami. Pedagog całe
zdarzenie dokumentuje, sporządzając możliwie dokładną notatkę.
8. Jeżeli postępowanie świadczące o demoralizacji przejawia uczeń, który ukończył 18 lat,
a nie jest to udział w działalności grup przestępczych, czy popełnienie przestępstwa,
to postępowanie nauczyciela określone jest przez statut szkoły.
9. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat,
przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udziału w działalności grup przestępczych,
zgodnie z art. 304 § 2 kodeksu karnego, dyrektor szkoły jako przedstawiciel instytucji jest
obowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję.

20
Procedura postepowania na wypadek
wystąpienia przypadków pedofilii
W przypadku wystąpienia podejrzenia czynu pedofilskiego należy bezzwłocznie podjąć działania
mające na celu powstrzymanie tego zjawiska.
1. Po stwierdzeniu zagrożenia należy powiadomić dyrektora oraz pedagoga/psychologa
szkolnego.
2. W przypadku potwierdzenia informacji o pojawianiu się osób obcych, zaczepiających
uczniów, należy bezzwłocznie powiadomić najbliższą placówkę Policji.
3. Następnie dyrektor szkoły winien przekazać pracownikom szkoły informację
o stwierdzonym zagrożeniu.
4. Wychowawcy klas oraz pedagogowie szkolni winni podjąć działania profilaktyczne wśród
uczniów w celu wskazania potencjalnego zagrożenia oraz wskazania możliwych form
przekazania informacji o osobach, które mogą stwarzać zagrożenie.
5. W przypadku stwierdzenia, że uczeń był molestowany, bezzwłocznie powinni zostać
powiadomieni rodzice ucznia oraz policja w celu przeprowadzenia czynności
sprawdzających, które umożliwią ustalenie sprawcy molestowania.
6. Wychowawca lub pedagog/psycholog szkolny przeprowadza indywidualną rozmowę
z uczniem (w obecności rodziców ustala przyczyny i okoliczności zdarzenia).
7. Dyrektor wzywa do szkoły rodziców ucznia.
8. Wychowawca lub pedagog/psycholog szkolny przeprowadza rozmowę z rodzicami ucznia
sprawcy na temat zdarzenia.
9. Dyrektor szkoły w porozumieniu z rodzicami/prawnymi opiekunami ustali działania
z udziałem psychologa dziecięcego lub pedagoga w celu zapewnienia opieki
na uczennicą/uczniem.

21
Procedura postępowania w przypadku
otrzymania przesyłki niewiadomego
pochodzenia
W przypadku otrzymania jakiejkolwiek przesyłki niewiadomego pochodzenia lub budzącej
podejrzenia z jakiegokolwiek innego powodu:
 brak nadawcy lub brak adresu nadawcy,
 przesyłka nieoczekiwana lub otrzymana od nadawcy nieznanego,
 przesyłka od nadawcy lub z innego miejsca budzącego podejrzenia,
 przesyłka błędnie zaadresowana,
 przesyłka niezwykła ze względu na wagę, wymiary, kształt, zapach, itp.,

Należy:
1. Powiadomić o przesyłce dyrektora szkoły lub jego zastępcę.
2. Nie otwierać przesyłki!
3. Umieścić przesyłkę w grubym worku plastikowym, szczelnie zamknąć.
4. Worek umieścić w drugim worku plastikowym, szczelnie zamknąć zawiązać supeł i zakleić
taśmą klejącą.
5. Paczki nie przemieszczać. Należy pozostawić ją na miejscu.
6. Dyrektor szkoły lub osoba przez niego wyznaczona powiadamia lokalny posterunek policji
(nr 997) lub Straż Pożarną (nr 998); - z telefonu kom. nr 112 .
7. Służby te podejmą wszystkie niezbędne kroki w celu' bezpiecznego przejęcia przesyłki.

W przypadku gdy, gdy podejrzana przesyłka została otwarta i zawiera jakąkolwiek podejrzaną
zawartość w formie stałej (pył, kawałki, blok, galaretę, pianę lub inną) lub płynnej należy:

1. Możliwie nie naruszać tej zawartości: nie rozsypywać nie przenosić, nie dotykać, nie
wąchać, nie powodować ruchu powietrza w pomieszczeniu (wyłączyć systemy wentylacji
i klimatyzacji, zamknąć okna).
2. Należy całą zawartość umieścić w worku plastikowym, zamknąć go i zakleić plastrem lub
taśmą.
3. Należy dokładnie umyć ręce.
4. Zaklejony worek umieścić w drugim worku, zamknąć go i zakleić.
5. Ponownie dokładnie umyć ręce.
6. Po przybyciu właściwych służb należy bezwzględnie stosować się do ich zaleceń.

22
Procedura postępowania w sytuacji
znalezienia w szkole substancji lub
przedmiotu, które mogą się okazać
niebezpieczne
W przypadku, gdy nauczyciel lub inny pracownik szkoły znajdzie na jej terenie substancję lub
przedmiot mogący stanowić zagrożenie, podejmuje następujące kroki:

1. Zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancje lub przedmiot przed dostępem osób
niepowołanych lub jej zniszczeniem.
2. Próbuje o ile to możliwe, ustalić do kogo należy znaleziona rzecz.
3. Powiadamia o zaistniałej sytuacji dyrektora szkoły.
4. W przypadku podejrzenia, że znaleziona substancja jest narkotykiem, niebezpiecznym
związkiem chemicznym lub materiałem wybuchowym, w porozumieniu z dyrektorem
szkoły, wzywa policję.
5. W pozostałych niebezpieczne substancje i przedmioty przekazane są wezwanym do szkoły
rodzicom ucznia.
W przypadku gdy nauczyciel lub inny pracownik szkoły podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie
substancję, która przypomina narkotyk lub może zagrażać bezpieczeństwu powinien podjąć
następujące kroki:
1. Nauczycieli w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor itp.), żąda od ucznia
przekazania tej substancji lub przedmiotu, pokazania zawartości plecaka oraz własnych
kieszeni. Nauczycieli nie może przeszukać ucznia.
2. Nauczyciel o zdarzeniu powiadamia dyrektora szkoły.
3. Powiadamia o zdarzeniu rodziców ucznia i wzywa ich do natychmiastowego przybycia
do szkoły
4. W przypadku gdy uczeń na prośbę nauczyciela nie chce przekazać substancji lub
przedmiotu, a rodzic odmawia przybycia, wzywa do szkoły policję w celu przeszukania
rzeczy należących do ucznia.
5. Sporządza notatkę z ustaleń wraz ze swoimi spostrzeżeniami.
6. Uczeń ponosi konsekwencje przewidziane w Statucie Szkoły lub Ustawie o postępowaniu
w sprawach nieletnich.

23
Procedura postępowania w przypadku
zgłoszenia o podłożeniu lub ujawnieniu
ładunku wybuchowego
I. Alarmowanie
1. Osoba, która przyjęła zgłoszenie o podłożeniu ładunku wybuchowego, albo zauważyła
w obiekcie przedmiot niewiadomego pochodzenia, mogący być ładunkiem wybuchowym
jest obowiązana powiadomić o tym dyrektora szkoły lub jego zastępcę.
2. Dyrektor szkoły niezwłocznie powiadamia Policję.
II. Akcja poszukiwawcza ładunku wybuchowego po uzyskaniu, informacji o jego podłożeniu:
1. Do czasu przybycia Policji akcją kieruje dyrektor szkoły, a w czasie jego nieobecności
osoba przez niego upoważniona.
2. Kierujący akcją zarządza, aby nauczyciele prowadzący lekcje w poszczególnych salach
lekcyjnych dokonali sprawdzenia, czy w tych pomieszczeniach znajdują się:
 przedmioty, rzeczy, urządzenia, paczki, itp., których wcześniej nie było i nie wnieśli
ich użytkownicy pomieszczeń,
 ślady przemieszczania się elementów wyposażenia-pomieszczeń,
 zmiany w wyglądzie zewnętrznym przedmiotów, rzeczy, urządzeń, które przedtem
w pomieszczeniu były oraz emitowane z nich sygnały (np. dźwięki mechanizmów
zegarowych, świecące elementy elektroniczne, itp.)
3. Pomieszczenia ogólnodostępne takie jak: korytarze, klatki schodowe, toalety, piwnica
oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne szkoły powinno być sprawdzone przez wyznaczonych
przez kierującego akcją pracowników obsługi.
4. Zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń, których przedtem nie było, a zachodzi
podejrzenie, że mogą to być ładunki wybuchowe, nie wolno dotykać. O ich umiejscowieniu
należy natychmiast powiadomić dyrektora szkoły, a ten powiadamia Policję.
5. W przypadku gdy zostanie stwierdzona obecność przedmiotów, których wcześniej nie było
lub zmiany w wyglądzie lub usytuowania stale znajdujących się w pomieszczeniach, należy
domniemywać, iż pojawienie się tych przedmiotów lub zmiany w ich wyglądzie
i usytuowaniu mogły nastąpić na skutek działania sprawcy podłożenia ładunku
wybuchowego. W takiej sytuacji kierujący akcją może wydać decyzję ewakuacji osób
ze szkoły przed przybyciem Policji zgodnie z procedurą ewakuacji uczniów i nauczycieli
z budynku szkoły.
6. Należy zachować spokój i opanowanie, aby nie dopuścić do przejawów paniki.
III. Akcja rozpoznawczo – neutralizująca zlokalizowanych ładunków wybuchowych:
1. Po przybyciu do szkoły policjanta lub grupy interwencyjnej dyrektor szkoły powinien
przekazać im wszystkie informacje dotyczące zdarzenia oraz wskazać miejsca
zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy, urządzeń obcego pochodzenia i punkty newralgiczne
w obiekcie.
2. Policjant lub dowódca grupy policjantów przejmuje kierowanie akcją, a dyrektor szkoły
winien mu udzielić wszechstronnej pomocy podczas jej prowadzenia.
3. Na wniosek policjanta kierującego akcją, dyrektor szkoły podejmuje decyzję o ewakuacji
uczniów i pracowników szkoły z budynku – o ile wcześniej to nie nastąpiło.
4. Identyfikacją i rozpoznawaniem zlokalizowanych przedmiotów zajmują się uprawnione
i wyspecjalizowane ogniwa organizacyjne policji.
5. Policjant kierujący akcją, po zakończeniu działań, przekazuje protokolarnie obiekt
dyrektorowi szkoły.

24
Procedura postępowania w przypadku
ataku terrorystycznego
1. Postępowanie w razie ataku lub wtargnięcia napastników do szkoły:
 Nauczyciel mający pod opieką uczniów powinien wykonywać polecenia napastników
i czuwać nad tym by uczniowie również je wypełniali. Jeśli padają strzały czuwa nad
tym by dzieci natychmiast położyły się twarzą do ziemi, ochraniając rękami głowę.
 W razie strzelaniny wszyscy powinni pozostać na podłodze, w miarę możliwości znaleźć
solidną osłonę, nie wyglądać przez okna i drzwi.
 Nauczyciel, który nie ryzykuje wykrycia przez napastników powinien natychmiast
powiadomić policję.
 Nie należy wykonywać gwałtownych ruchów, samowolnie nie odbierać dzwoniących
telefonów, nie prowokować agresji napastników.
 W miarę możliwości należy zapamiętać przebieg ataku, sprawców, ich uzbrojenie
i miejsca, w których przebywali. Nigdy jednak nie należy wpatrywać się długo
i uporczywie w napastnika.
 Jeżeli wykonanie żądanych przez napastnika czynności jest niemożliwe należy go o tym
poinformować.
 Nie należy utrudniać napastnikom ucieczki.
 Po ucieczce sprawców pracownik szkoły sprawdza, czy ktoś odniósł obrażenia, wzywa
pogotowie ratunkowe, udziela pierwszej pomocy.
 Pracownik szkoły powinien troskliwie zająć się uczniami i osobami będącymi w szoku.
 Dyrektor szkoły lub jego zastępca telefonicznie informuje policję, udziela informacji,
o które poproszą funkcjonariusze i wykonuje czynności przez nich zlecone.
 Dyrektor szkoły lub jego zastępca zamyka drzwi obiektu.
 Dyrektor szkoły lub osoba przez niego wyznaczona sprawdza, czy nie doszło
do zapalenia się czegoś, używa podręcznych środków gaśniczych, aby nie dopuścić
do pożaru.
 Pracownicy szkoły odsuwają uczniów z miejsc przebywania sprawców, zabezpieczają
ślady poprzez zagrodzenie dostępu do nich, pilnują by nikt niczego nie dotykał.
 Po przybyciu policji dyrektor i inne osoby ściśle stosują się do poleceń dowodzącego
akcją.
2. Postępowanie w razie ostrzału:
 Pracownicy szkoły mający pod opieką uczniów powinni natychmiast przyjąć pozycję
bezpieczną (leżąc twarzą do ziemi, ręce ochraniają głowę) i krzyczeć do uczniów
i innych osób, by zrobili to samo.
 Nauczyciel nakazuje pozostanie wszystkim na podłodze.
 Nauczyciel lub inny pracownik szkoły na obowiązek natychmiast zaalarmować policję,
nie powinien się rozłączać i na bieżąco relacjonować sytuację. Następnie natychmiast
wzywa straż pożarną i pomoc medyczną.
 Po zakończeniu ostrzału pracownik szkoły powinien odczekać chwilę, nie wstawać,
sprawdzić czy nie jest ranny, zapytać czy ktoś jest ranny, poprosić aby wszyscy
rozejrzeli się wokół siebie i sprawdzili, czy są ranni.
 Pracownik szkoły udziela pierwszej pomocy przedmedycznej osobom poszkodowanym.
 Pracownik szkoły zajmuje się uczniami, którzy są w szoku do momentu, gdy nadejdzie
pomoc.
 Pracownik szkoły prosi wszystkich, aby pozostali siedząc na podłodze do przybycia
policji.
25
Procedura postepowania w przypadku
wystąpienia katastrofy budowlanej
Katastrofa budowlana najczęściej powodowana jest:
 wybuchami gazu
 obsunięciem stropów lub nadwyrężeniem ważnych elementów konstrukcyjnych
budynków,
 tąpnięciami ziemi wywołanymi m.in. trzęsieniem ziemi
 atakami terrorystycznymi (podłożenie bomby).

1. Każda osoba, która na terenie szkoły zauważy oznaki katastrofy budowlanej ma obowiązek
niezwłocznie powiadomić o tym dyrektora szkoły.
2. Dyrektor szkoły o katastrofie budowlanej natychmiast powiadamia odpowiednie służby:
Straż Pożarną (tel. 998), Policję (tel. 997), Pogotowie Ratunkowe (tel. 999)
3. Dyrektor Szkoły lub osoba przez niego wyznaczona zarządza ewakuację osób
przebywających w budynku, zgodnie z procedurą ewakuacji uczniów i nauczycieli
z budynku szkoły. Jeżeli są ranni udziela się im pierwszej pomocy przedmedycznej.
4. Gdy nie ma możliwości opuszczenia budynku dyrektor szkoły oczekuje na: przybycie
odpowiednich służb, a w międzyczasie wyznacza osobę do wywieszenia w oknie białego
prześcieradła lub obrusa – jako znak dla ratowników, że osoby w tym budynku potrzebują
pomocy.
5. Po przybyciu służb ratowniczych dyrektor szkoły przekazuje im prowadzenie akcją
ratowniczą i jeśli posiada informacje pomocne w akcji przekazuje je tym służbom.

26
Procedura postępowania w przypadku
wystąpienia zagrożenia chemicznego
ZAGROŻENIE CHEMICZNE - to potencjalne niebezpieczeństwo zatrucia, pożaru lub wybuchu,
jakie stwarzają z powodu swych właściwości fizykochemicznych i toksycznych substancje
chemiczne stosowane w wysokich stężeniach, ciśnieniach lub temperaturach używane w dużych
ilościach, powstające jako produkty uboczne w procesach technologicznych lub w trakcie prac
z tymi substancjami. Potencjalne źródło zagrożenia chemicznego to miejsce magazynowania,
transportowania lub przetwarzania substancji chemicznych.

Jeśli pracownik szkoły zauważy sytuację, w której doszło do uwolnienia niebezpiecznej substancji
chemicznej w pobliżu szkoły powinien:
1. Natychmiast powiadomić o tym dyrektora szkoły.
2. Dyrektor szkoły niezwłocznie informuje policję, a do jej przyjazdu zarządza pozamykanie
wszystkich drzwi i okien w budynku szkolnym oraz zakaz opuszczania szkoły.
3. Po przybyciu odpowiednich służb dyrektor szkoły i wszystkie osoby przebywające
w budynku mają obowiązek postępować zgodnie z zaleceniami tych służb (może być
zarządzona ewakuacja, udanie się w wyznaczone miejsce lub pozostanie w budynku, itp.)

27
Procedura reagowania w przypadku
cyberprzemocy
1. Przyjęcie zgłoszenia i ustalenie okoliczności zdarzenia
Przypadek cyberprzemocy może zostać ujawniony przez ofiarę, świadka (np. innego ucznia,
nauczyciela, rodzica) lub osobę bliską ofierze (np. rodzice, rodzeństwo, przyjaciele).
1. W każdym przypadku należy ze spokojem wysłuchać osoby zgłaszającej i okazać jej
wsparcie. Podziękować za zaufanie i zgłoszenie tej sprawy.
2. Jeśli zgłaszającym jest ofiara cyberprzemocy, podejmując działania przede wszystkim
należy okazać wsparcie, z zachowaniem jej podmiotowości i poszanowaniem jej uczuć.
Potwierdzić, że ujawnienie przemocy jest dobrą decyzją. Taką rozmowę należy
przeprowadzić w miejscu bezpiecznym, zapewniającym ofierze intymność.
3. Nie należy podejmować kroków, które mogłyby prowadzić do powtórnej wiktymizacji
czy wzbudzić podejrzenia sprawcy (np. wywoływać ucznia z lekcji do dyrekcji).
4. Jeśli osobą zgłaszającą nie jest ofiara, na początku prosimy o opis sytuacji, także
z zachowaniem podmiotowości i poszanowaniem uczuć osoby zgłaszającej (np. strach przed
byciem kapusiem, obawa o własne bezpieczeństwo).

W każdej sytuacji w trakcie ustalania okoliczności trzeba ustalić charakter zdarzenia (rozmiar
i rangę szkody, jednorazowość /powtarzalność ). Trzeba dokonać oceny, czy zdarzenie wyczerpuje
znamiona cyberprzemocy, czy jest np. niezbyt udanym żartem (wtedy trzeba podjąć działania
profilaktyczne mające na celu nie dopuszczenie do eskalacji tego typu zachować w stronę
cyberprzemocy).

2. Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów


Należy zabezpieczyć wszystkie dowody związane z aktem cyberprzemocy (np. zrobić kopię
materiałów, zanotować datę i czas otrzymania materiałów, dane nadawcy, adresy stron www,
historię połączeń, etc.). W trakcie zbierania materiałów należy zadbać o bezpieczeństwo osób
zaangażowanych w problem.

3. Identyfikacja sprawcy(-ów)
Identyfikacja sprawcy(ów) często jest możliwa dzięki zebranym materiałom –wynikom rozmów
z osobą zgłaszającą, z ofiarą, analizie zebranych materiałów. Ofiara często domyśla się, kto stosuje
wobec niego cyberprzemoc.
Jeśli ustalenie sprawcy nie jest możliwe, a w ocenie kadry pedagogicznej jest to konieczne, należy
skontaktować się z Policją. Bezwzględnie należy zgłosić rozpowszechnianie nagich zdjęć osób
poniżej 18 roku życia (art. 202 par. 3 KK)

4. Aktywności wobec sprawców zdarzenia ze szkoły/ spoza szkoły


Gdy sprawca cyberprzemocy jest znany i jest on uczniem szkoły, pedagog szkolny powinien
przeprowadzić z nim rozmowę o jego zachowaniu. Rozmowa taka ma służyć ustaleniu okoliczności
zdarzenia, jego wspólnej analizie (w tym np. przyjrzeniu się przyczynom), a także próbie
rozwiązania sytuacji konfliktowej (w tym sposobów zadość uczynienia ofiarom cyberprzemocy).
Cyberprzemoc powinna podlegać sankcjom określonym w wewnętrznych przepisach szkoły (m. in.
w statucie, kontrakcie, regulaminie). Szkoła może tu stosować konsekwencje przewidziane
28
dla sytuacji „tradycyjnej” przemocy. Warto jednak rozszerzyć repertuar dostępnych środków, np.
o czasowy zakaz korzystania ze szkolnej pracowni komputerowej w czasie wolnym i przynoszenia
do szkoły akcesoriów elektronicznych (PSP, mp3) itp.

5. Aktywności wobec ofiar zdarzenia


W pierwszej kolejności należy udzielić wsparcia ofierze. Musi się ona czuć bezpieczna
i zaopiekowana przez dorosłych. Na poczucie bezpieczeństwa dziecka wpływa fakt, z e wie ono,
iż szkoła podejmuje kroki w celu rozwiązania problemu.
Podczas rozmowy z uczniem – ofiarą cyberprzemocy należy zapewnić go, że nie jest winny
zaistniałej sytuacji oraz że nikt nie ma prawa zachowywać się w ten sposób wobec niego, a także
podkreślić, że dobrze zrobił ujawniając sytuację. Należy okazać zrozumienie dla jego uczuć, w tym
trudności z ujawnieniem okoliczności wydarzenia, strachu, wstydu. Trzeba podkreślić, że szkoła nie
toleruje przemocy i że zostaną podjęte odpowiednie procedury interwencyjne. Należy
poinformować ucznia o krokach, jakie może podjąć szkoła i sposobach, w jaki może zapewnić mu
bezpieczeństwo.
Należy pomóc ofierze (rodzicom ofiary) w zabezpieczeniu dowodów (to może być dla niej zadanie
trudne zarówno ze względów technicznych, jak i emocjonalnych), zerwaniu kontaktu ze sprawcą,
zadbaniu o podstawowe zasady bezpieczeństwa on-line (np. nieudostępnianie swoich danych
kontaktowych, kształtowanie swojego wizerunku etc).
Pomoc ofierze nie może kończyć się w momencie zakończenia procedury. Warto monitorować
sytuację, „czuwać” nad jej bezpieczeństwem, np. zwracając uwagę czy nie są podejmowane wobec
niej dalsze działania przemocowe, obserwować, jak sobie radzi w grupie po ujawnionym incydencie
cyberprzemocy.
W działania wobec ofiary należy także włączyć rodziców ofiary –trzeba na bieżąco ich informować
o sytuacji, pamiętając przy tym o podmiotowym traktowaniu dziecka –mówiąc mu o tym i starając
się uzyskać jego akceptację dla udziału rodziców. Jeśli dziecko nie wyraz a zgody, należy omówić
z nim jego obawy, a jeśli to nie pomaga powołać się na obowiązujące nas zasady i przekazać
informację rodzicom.
W trakcie rozmowy z dzieckiem i jego rodzicami, jeśli jest to wskazane, można zaproponować
pomoc specjalisty (np. psychologa szkolnego lub psychologa z poradni psychologiczno-
pedagogiczna) oraz przekazać informację o możliwości zgłoszenia sprawy Policji.
6. Aktywności wobec świadków
Należy zadbać o bezpieczeństwo świadków zdarzenia, zwłaszcza, jeśli byli oni osobami
ujawniającymi cyberprzemoc. W trakcie rozmowy ze świadkami należy okazać zrozumienie
i empatię dla ich uczuć – obawy przed przypięciem łatki „donosiciela”, strachu przed staniem się
kolejną ofiarą sprawcy itp.
7. Współpraca z Policją i sądami rodzinnymi
Samo wystąpienie zjawiska cyberprzemocy nie jest jednoznaczne z koniecznością zaangażowania
Policji i sądu rodzinnego – procedura powinna umożliwiać rozwiązanie sytuacji problemowej
na poziomie pracy wychowawczej szkoły. Szkoła powinna powiadomić Policję, gdy wykorzysta
wszystkie dostępne jej środki wychowawcze (rozmowa z rodzicami, konsekwencje z statutu i/lub
regulaminu wobec ucznia) i interwencje pedagogiczne, a ich zastosowanie nie przynosi pożądanych
rezultatów (np. nie ma zmian postawy ucznia).
Kontaktu z Policją wymagają wszelkie sytuacje, w których zostało naruszone prawo (np. groźby
karalne, świadome publikowanie nielegalnych treści, rozpowszechnianie nagich zdjęć z udziałem
małoletnich). Za zgłoszenie powinien odpowiadać dyrektor szkoły.
8. Współpraca z dostawcami Internetu i operatorami telekomunikacyjnymi
Kontakt z dostawcą usługi może być wskazany w celu usunięcia z sieci kompromitujących
lub krzywdzących materiałów. Do podjęcia takiego działania stymuluje administratora serwisu art.
14 Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

29
Procedury na wypadek wystąpienia
zagrożeń bezpieczeństwa cyfrowego
1. Dostęp do treści szkodliwych, niepożądanych i nielegalnych
W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć dowody w formie elektronicznej (pliki z treściami
niedozwolonymi, zapisy rozmów w komunikatorach, e-maile, zrzuty ekranu), znalezione
w Internecie lub w komputerze dziecka. Zabezpieczenie dowodów jest zadaniem rodziców lub
opiekunów prawnych dziecka, w czynnościach tych może wspomagać ich przedstawiciel szkoły
posiadający odpowiednie kompetencje techniczne. W przypadku sytuacji, gdy treści te można
bezpośrednio powiązać z uczniami danej szkoły rozwiązanie leży po stronie szkoły, zaś gdy treści
nielegalne lub szkodliwe nie mają związku z uczniami danej szkoły, lecz wymagają kontaktu szkoły
z odpowiednimi służbami należy rozważyć zgłoszenie incydentu na Policję oraz zgłosić go
do serwisu Dyżurnet (dyzurnet.pl).
2. Identyfikacja sprawcy(-ów)
W identyfikacji sprawców kluczowe znaczenie odgrywać będą zgromadzone dowody. W procesie
udostępniania nielegalnych i szkodliwych treści małoletnim występują na ogół: twórca treści (np.
pornografii) oraz osoby, która udostępniły je dziecku. Często osobami tymi są rówieśnicy –
uczniowie tej samej szkoły czy klasy, dzieci sąsiadów. Konieczne jest poinformowanie wszystkich
rodziców lub opiekunów dzieci uczestniczących w zdarzeniu o sytuacji i roli ich dzieci.
3. Działania wobec sprawców zdarzenia ze szkoły/ spoza szkoły
W przypadku udostępniania (ks
erowania, dzielenia się) treści opisanych wcześniej jako szkodliwych/
niedozwolonych/nielegalnych i niebezpiecznych dla zdrowia przez ucznia należy przeprowadzić z
nim rozmowę na temat jego postępowania i w jej trakcie uzmysłowić mu szkodliwość
prowadzonych przez niego działania. Działania szkoły powinny koncentrować się jednak na
aktywnościach wychowawczych. W przypadku upowszechniania przez sprawców treści
nielegalnych (np. pornografii dziecięcej) należy złożyć zawiadomienie o zdarzeniu na Policję.
4. Aktywności wobec ofiar zdarzenia
Dzieci - ofiary i świadków zdarzenia – należy od pierwszego etapu interwencji - otoczyć opieką
psychologiczno-pedagogiczną. Rozmowa z dzieckiem powinna się odbywać w warunkach jego
komfortu psychicznego, z poszanowaniem poufności i podmiotowości ucznia ze względu na fakt,
iż kontakt z treściami nielegalnymi może mieć bardzo szkodliwy wpływ na jego psychikę. W jej
trakcie należy ustalić okoliczności uzyskania przez ofiarę dostępu do ww. treści.
Należy koniecznie powiadomić ich rodziców lub opiekunów prawnych o zdarzeniu i uzgodnić
z nimi podejmowane działania i formy wsparcia dziecka. Działania szkoły w takich przypadkach
powinna cechować poufność i empatia w kontaktach z wszystkimi uczestnikami zdarzenia oraz
udzielającymi wsparcia.
W przypadku kontaktu dziecka z treściami szkodliwymi należy dokładnie zbadać sposób, w jaki
nastąpił kontakt dziecka z nimi. Poszukiwanie przez dziecko tego typu treści w sieci lub
podsuwanie ich dziecku przez innych może być oznaką niepokojących incydentów ze świata
rzeczywistego. Np. kontakty z osobami handlującymi narkotykami czy proces rekrutacji do sekty
lub innej niebezpiecznej grupy.
5. Aktywności wobec świadków
W przypadku, gdy informacja na temat zdarzenia dotrze do środowiska rówieśniczego ofiary –
w klasie, czy szkole, wskazane jest podjęcie działań edukacyjnych i wychowawczych.
6. Współpraca z Policją i sądami rodzinnymi
30
W przypadku naruszenia prawa np. rozpowszechniania materiałów pornograficznych z udziałem
nieletniego lub prób uwiedzenia małoletniego w wieku do 15 lat przez osobę dorosłą należy –
w porozumieniu z rodzicami dziecka - niezwłocznie powiadomić Policję.
7. Współpraca ze służbami i placówkami specjalistycznymi
Kontakt z treściami szkodliwymi lub niebezpiecznymi może wywołać potrzebę skorzystania przez
ofiarę ze specjalistycznej opieki psychologicznej. Decyzja o takim kontakcie i skierowaniu
na terapię musi zostać podjęta w porozumieniu z rodzicami.

31
Procedura postępowania w przypadku
podejrzenia o stosowanie przemocy w
rodzinie wobec dziecka

Cel procedury:
Procedura określa tryb postepowanie w przypadku podejrzenia o stosowanie przemocy w rodzinie
wobec dziecka.

1. Przez przemoc w rodzinie należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne
działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste dziecka, w szczególności
narażające dziecko na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność,
nietykalność cielesną, wolność w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu
fizycznym lub psychicznym a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób
dotkniętych przemocą

2. Gdy nauczyciel jest świadkiem przemocy np. (na terenie szkoły lub w okolicy szkoły), musi
interweniować. Dziecku należy zapewnić bezpieczeństwo – należy odseparować od sprawcy
przemocy. Jeśli tego wymaga sytuacja, dziecku udziela się pomocy przedmedycznej,
dyrektor zobowiązany jest do powiadomienia policji i pogotowia.

3. Jeśli dziecko samo sygnalizuje ze jest krzywdzone, lub nauczyciel ma podejrzenia w tym
zakresie, przeprowadza rozmowę z dzieckiem, sporządza notatkę o zdarzeniu lub z
przebiegu rozmowy oraz w trybie pilnym zaprasza rodzica do szkoły i w obecności
dyrektora zakłada „Niebieską Kartę – A”.

4. Przekazanie oryginału formularza „Niebieska Karta – A” przewodniczącemu zespołu


interdyscyplinarnemu. Oryginał formularza przekazuje się niezwłocznie, nie później niż w
ciągu 7 dni od momentu wszczęcia procedury. Kopia pozostaje w dokumentacji szkoły.

5. Objęcie dziecka i rodziny pomocą psychologiczno-pedagogiczną w szkole zgodnie z


obowiązującymi przepisami.

6. Ponowne wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A”. Jeśli osoba, wobec której zachodzi
podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie, dopuściła się ponownie przemocy, należy
ponownie wypełnić formularz „A” w zakresie niezbędnym do udokumentowanie nowego
zdarzenie i przesłać go do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego

32

You might also like