Professional Documents
Culture Documents
Κεφάλαιο 10
Α. Θεωρία
1. Ποιοι αριθμοί λέγονται φυσικοί; Ποιοι είναι οι άρτιοι και ποιοι οι περιττοί;
2. Με ποιο γενικό τρόπο μπορούμε να περιγράψουμε τα σύνολα των αρτίων και των περιττών
αριθμών;
3. Αν α≤β και β≤α, τι συμπεραίνετε για τους αριθμούς α και β;
4. Οι φυσικοί αριθμοί α και β έχουν το ίδιο πλήθος ψηφίων. Διατυπώστε έναν γενικό κανόνα για
να μπορούμε να τους συγκρίνουμε.
5. Αν για τους αριθμούς α, β, γ ξέρουμε ότι α<β και β<γ. Με ποια σχέση συνδέονται οι αριθμοί α
και γ;
6. Πόσες χιλιάδες, εκατοντάδες, δεκάδες και μονάδες παριστάνει το ψηφίο 5 στον αριθμό 1573;
7. Ανάμεσα στους αριθμούς 3,12 και 3,13 μπορείτε να βρείτε 9 άλλους δεκαδικούς αριθμούς;
8. Τι ονομάζεται εξίσωση; Τι είναι η ρίζα της εξίσωσης;
9. Ποια είναι η αντιμεταθετική ιδιότητα της πρόσθεσης; Με πόσους τρόπους μπορούμε να
γράψουμε τα αθροίσματα Α=5+3 και Β=5+7+8;
10. Αν ένας δεκαδικός αριθμός έχει 3 δεκαδικά ψηφία και ένας άλλος 2 δεκαδικά ψηφία, πόσα
δεκαδικά ψηφία έχει το άθροισμά τους;
11. Αν α=β, θα είναι ίσοι οι αριθμοί α+γ και β+γ; Διατυπώστε με λόγια σχετικό κανόνα.
12. Αν α=β, θα είναι ίσοι οι αριθμοί α-γ και β-γ; Διατυπώστε με λόγια σχετικό κανόνα.
13. Πώς πολλαπλασιάζουμε έναν αριθμό με 10, 100, 1000......0.1, 0.01, 0.001 ....;
14. Χωρίς να κάνετε πράξεις, εξηγήστε γιατί είναι ίσοι οι αριθμοί 23,5*Ο,327 2,35*3,27 0,235*32,7
15. Αν α*0=β*0, ισχύει ότι α=β;
16. Τι ονομάζεται ν-οστή δύναμη ενός αριθμού α; Τι ονομάζεται βάση και τι εκθέτης;
17. Πως βρίσκουμε τη ν-οστη δύναμη του 10;
18. Τι σχέση έχει η δύναμη ενός αριθμού με τον πολλαπλασιασμό;
19. Ποιες ισότητες είναι λάθος;
x+x=2x
x*x=x2
x*x=2x
20. Τι ονομάζεται Ελάχιστο Κοινό Πολλαπλάσιο (ΕΚΠ) και τι Μέγιστο Κοινό Διαιρέτη (ΜΚΔ)
κάποιων αριθμών; Πώς βρίσκουμε το ΕΚΠ και τον ΜΚΔ δυο ή περισσότερων αριθμών; Δώστε
από ένα σχετικό παράδειγμα.
21. Διατυπώστε την επιμεριστική ιδιότητα. Με τι ισούται η παράσταση (α+β)(γ+δ);
22. Τι αριθμός θα προκύψει αν προσθέσουμε έναν άρτιο με έναν περιττό αριθμό (άρτιος ή
περιττός);
23. Τι αριθμός θα προκύψει αν πολλαπλασιάσουμε έναν άρτιο με έναν περιττό αριθμό (άρτιος ή
περιττός);
24. Τι αριθμός θα προκύψει αν πολλαπλασιάσουμε δυο άρτιους αριθμούς (άρτιος ή περιττός);
25. Τι αριθμός θα προκύψει αν πολλαπλασιάσουμε δυο περιττούς αριθμούς (άρτιος ή περιττός);
26. Τι αριθμός είναι το τετράγωνο ενός άρτιου αριθμού (άρτιος ή περιττός);
27. Τι αριθμός είναι η ν-οστή δύναμη ενός άρτιου αριθμού(άρτιος ή περιττός);
28. Ποιους κανόνες γνωρίζετε για τη διαιρετότητα των φυσικών αριθμών;
29. Ποιοι αριθμοί ονομάζονται πρώτοι και ποιοι σύνθετοι; Δώστε από δυο παραδείγματα.
Β. Ασκήσεις
1. Να συγκρίνετε τους αριθμούς
2,07 και 2,007
3,25 και 3,250
47,8 και 47,82
7,16 και 7,151
28,01 και 28,001
2. Δίνεται ο αριθμός 57.028.369. Να βάλετε σε κατάλληλη θέση μια υποδιαστολή ώστε το ψηφίο 8
να είναι ψηφίο:
α)δεκάδων β)χιλιάδων γ)δεκάτων δ)εκατοστών ε)δεκάκις χιλιοστών.
Ομοίως για το ψηφίο 3.
3. Να στρογγυλοποιήσετε τους αριθμούς
4,7287 9,51203 12,49581 1,9507 0,3989
17,12791 24,08096 3,99862 10,98022
στο πλησιέστερο α)δέκατο β)εκατοστό γ)χιλιοστό.
4. Να εκφράσετε με εξίσωση καθεμιά από τις παρακάτω προτάσεις και να βρείτε τη λύση της:
Το τετραπλάσιο ενός αριθμού είναι 24
Στο τριπλάσιο ενός αριθμού προσθέτουμε 5 και βρίσκουμε 11
Από το μισό ενός αριθμού αφαιρούμε 3 και βρίσκουμε 1
Η διαφορά του 12 από έναν αριθμό είναι 20
Το διπλάσιο ενός αριθμού, μειωμένο κατά 10, ισούται με 6
7χ-3=18 1
28-χ=12 16
(y+3)2=16 3
ω:2=0,5 2
(15-4φ):7=1 5
6. Να υπολογίσετε τα αθροίσματα:
32,71+2,69+15,5
0,009+0,51
12851+3684+3149+9016
83987+123421+73569+19019+99999
35,601+8,079+45,587+23
7. Να υπολογιστεί η τιμή των παρακάτω παραστάσεων:
Α= 130-{99-[78-(9-8+4)-33+(231-131)-60]-9}
Β= 5-[25-(4+3-2)-19]-{49+(13-2)-[(45-36)-(16-8)]}
Γ= 73-(14-6+3-1)-[94-(64-16)-(35+20-55)]
Δ= 50-{12-[13-(7+2)+3]+8-(6-2)}-22
7. Να εξετάσετε αν τα παρακάτω τετράγωνα είναι μαγικά, δηλαδή αν τα αθροίσματα κάθε
γραμμής, κάθε στήλης και κάθε διαγωνίου είναι ίσα:
18 20 16 2
5 13 17 21
7 11 15 23
26 12 8 9
35*χ=0,035
22. Να γίνουν σύντομα οι πράξεις:
0,1*0,2*0,5*0,01*1000
15*20*200*0,05
53,7*0,01
3*0,2*0,001
0,02*200*1000*5
0,1*0,001*0,37*1,157*0
23. Να κάνετε τους πολλαπλασιασμούς:
473*28 62*127 23*15*18 5*22*33*8
273*10 51,7*100 15*100 10,23*1000
1,2345*1000 105*100
273*0,1 51,7*0,001 2145,8*0,01
10,23*0,002 12385*0,003
24. Αν 14*25=350, να υπολογίσετε από μνήμης τα γινόμενα:
1,4*2,5
140*2,5
1,4*0,25
0,14*2,5
25.Δίνονται οι αριθμοί: 375, 2955, 3148, 2925. Εξετάστε ποιοι διαιρούνται με το 2, ποιοι με το 3,
ποιοι με το 5 και ποιοι με το 9.
Όμοια και για τους αριθμούς: 144, 170, 1023, 3475, 8280.
26. Να γράψετε:
τα πολλαπλάσια του 8 που είναι διψήφιοι αριθμοί
τα πολλαπλάσια του 80 που είναι τριψήφιοι αριθμοί
τα πολλαπλάσια του 7 που είναι μικρότεροι αριθμοί του 80
τα πολλαπλάσια του 6 που είναι αριθμοί μεταξύ του 30 και του 61.
27. Ένας κτηνοτρόφος έχει περίπου 200 πρόβατα. Ο γιος του κτηνοτρόφου μια μέρα τα μέτρησε 3-3
και βρήκε ακριβώς πόσες τριάδες ήταν, τη 2η μέρα τα μέτρησε 5-5 και ξαναχωρίστηκαν τα
πρόβατα σε πεντάδες. Το ίδιο έγινε και όταν τα μέτρησε 7-7. Μπορείτε να βρείτε πόσα ακριβώς
πρόβατα ήταν;
28. Συμπληρώστε τα κενά ώστε οι αριθμοί:
α) 4__5, 1__3 να διαιρούνται με το 3.
β) 3__4__, 7__2__ να διαιρούνται με το 2 και το 9
29. Αν x=2,3 y=3,5 w=7,2 να υπολογιστούν οι παραστάσεις:
A= (x+y)+xy-x(w-y)
B= 2(xw-y)+(x+y)(x+w)
30. Να γραφούν σύντομα οι παραστάσεις:
Α= 2,5χ+3,7χ+4,3χ
Β= 3,5χ+2,3χ-1,8χ
31. Αν α+β=7, β+γ=12, γ+δ=16 να υπολογιστούν οι παραστάσεις:
Α= 2α+6+2β
Β= 2α+3β+γ
Γ= 2α+3γ+2β+3δ
Δ= 3(α+γ)+6β
32. Να γίνουν οι πράξεις:
32-3*6
32*3-6
32*6-3
8*5+3*13
2*28-4*7+6*9
33. Αν 3χ=5, να υπολογιστούν οι παραστάσεις:
Α= 3(χ+2)
Β= 5+2(2-χ)
34. Να κάνετε τις πράξεις:
35*2-27*2+5*3
2(15-7)+3(35-2)-70*0,1
(8*12-14)10-(29-80*0,1)19+(35*2-7*8)4
5[15-2(5+1)]-10
3{7+5[7-(2-1)]-1}-5
49-{3*9+[20-4(7+9-12)+3-3(5+2-6)]}-4[2*7-7(7-6)-3(5-4)
20-{20+3[3*2+3(13-11)+2(7-5)]-8*7}
2[20-6*2+2*3(5-1)(7-2)-4*6*5]-4[3(7+8-14)+2(9-8+1)-4](22-4+8)
35. Να κάνετε τις πράξεις:
4*7 + 4*13 + 4*25
15*(49 + 13 + 25)
4*5,3 + 28*5,3 +42*5,3 + 19*5,3
12αβ+6α
14αβγ+7αβ-7α
12χψα-3χψβ-6χψγ+3χψ
36. Να βρεθεί το ΕΚΠ των αριθμών:
10, 15 3, 4, 5 5, 6, 15
9, 12, 18 2, 3, 4, 5 12, 18, 54
37. Να βρεθεί ο ΜΚΔ των αριθμών:
21, 66 9, 36 10, 15, 20 21, 36, 75
38. Να γραφούν πιο σύντομα οι παραστάσεις:
Α= α*α*α*α
Β= χ*χ*χ*χ*χ
Γ= α*α*α*χ*χ*χ*χ
40. Να γραφούν σαν δυνάμεις με τη μικρότερη βάση οι αριθμοί:
Α=36
Β=81
Γ=10.000
41. Να υπολογιστούν οι αριθμοί: (3*5)2 (22)3 0,024
32*52 26 1,52
42. Να γράψετε με τη μορφή μιας δύναμης τα γινόμενα:
16*49 25*64 100*81 9*36*49 900*121
Κεφάλαιο 20
Α. Θεωρία
1. Περιγράψτε α) τον άξονα των αριθμών, και β) το σύστημα ορθογωνίων αξόνων. Ποιον αριθμό
παριστάνει η αρχή των αξόνων;
2. Τι καλούμε μέτρηση του μήκους ενός ευθυγράμμου τμήματος;
3. Αναφέρετε τις μονάδες μέτρησης του μήκους και τις σχέσεις τους με το μέτρο.
4. Αναφέρετε τις υποδιαιρέσεις και τα πολλαπλάσια του μέτρου, καθώς και τις σχέσεις τους με
το μέτρο.
5. Τι μετράμε με το τετραγωνικό μέτρο;
6. Αναφέρετε τις υποδιαιρέσεις και τα πολλαπλάσια του τετραγωνικού μέτρου, καθώς και τις
σχέσεις τους με το αυτό.
7. Μια υποδιαίρεση του μέτρου είναι 100 φορές μεγαλύτερη από μια άλλη. Πόσες φορές
μεγαλύτερη είναι η αντίστοιχη υποδιαίρεση του τετραγωνικού μέτρου της επίσης αντίστοιχης
μικρότερης;
8. Με τι ισούται το εμβαδόν ορθογωνίου και με τι του τετραγώνου;
9. Αν διπλασιάσουμε τη πλευρά ενός τετραγώνου, πόσο θα γίνει το εμβαδόν του;
10. Αν τριπλασιάσουμε τη μια πλευρά ενός ορθογωνίου, πόσο θα γίνει το εμβαδόν του; Πόσο θα
γίνει αν τριπλασιάσουμε και τις δυο πλευρές του; Μπορείτε να παραστήσετε γεωμετρικά τα
συμπεράσματά σας;
11. Τι είναι το κυβικό μέτρο;
12. Αναφέρετε τις υποδιαιρέσεις του κυβικού μέτρου και τις σχέσεις τους με αυτό.
13. Μια υποδιαίρεση του μέτρου είναι 10 φορές μεγαλύτερη από μια άλλη. Πόσες φορές
μεγαλύτερη είναι η αντίστοιχη υποδιαίρεση του κυβικού μέτρου της επίσης αντίστοιχης
μικρότερης;
14. Γράψτε τους τύπους υπολογισμού του όγκου ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου όταν δίνονται:
Οι διαστάσεις του
Το εμβαδόν της βάσης του και το ύψος του
15. Με τι ισούται ο όγκος κύβου πλευράς α;
16. Αν διπλασιάσουμε τη μια πλευρά ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου, πόσο θα αυξηθεί ο όγκος
του; Αν διπλασιάσουμε την ακμή του κύβου, πόσο θα αυξηθεί ο όγκος του;
17. Ποια είναι η βασική μονάδα μέτρησης του χρόνου, ποια τα πολλαπλάσιά της και ποιες σχέσεις
υπάρχουν ανάμεσα στα πολλαπλάσια και τη βασική μονάδα;
18. Ποια είναι η βασική μονάδα μέτρησης της μάζας; Ποια είναι τα πολλαπλάσια, οι υποδιαιρέσεις
της και τι μέρος της βασικής μονάδας αποτελούν;
19. Αν μεταφέρουμε ένα σώμα από τη γη στη σελήνη, θα αλλάξει η μάζα του;
20. Ποια είναι η νομισματική μονάδα της Ελλάδας; Ποιες οι υποδιαιρέσεις και ποια τα
πολλαπλάσιά της;
Β. Ασκήσεις
1. Να παρασταθούν με σημεία ενός άξονα οι αριθμοί: α=2 β=3,5 γ=2,8 δ=4,7 ε=5,5.
Να βρείτε τις αποστάσεις των α, β, γ, δ, ε από την αρχή των αξόνων.
Να βρείτε τις αποστάσεις των β, γ, δ, ε από το α. Τι παρατηρείτε;
2. Το μήκος ενός ευθυγράμμου τμήματος λ είναι 80 με μονάδα μέτρησης α. Να βρείτε το μήκος
του, αν για μονάδα μέτρησης πάρουμε μονάδα 5-πλάσια της α.
3. Το μήκος ενός ευθυγράμμου τμήματος κ είναι 15 με μονάδα μέτρησης το β. Να βρείτε το μήκος
του, αν για μονάδα μέτρησης πάρουμε το μισό του β.
4. Να τραπούν σε dm και σε cm τα μήκη: 520mm, 3.5m, 0.02km, 1.2m
5. Να τραπούν σε m τα μήκη: 5dm και 5cm, 12m και 25dm και 13cm, 3m 4dm 7cm, 7dm 3cm, 1m
2cm, 5dm 3mm
6. Να τραπούν τα 285m και τα 265.500mm σε: dam, hm, km.
7. a)Να συμπληρωθεί ο πίνακας
AB BC CD DA P
m 0.08
dm 1.2
cm 20.5
mm 250
όπου AB, BC, CD, DA οι πλευρές του τετραπλεύρου και P η περίμετρός του.
b) Όμοια, να συμπληρωθεί ο πίνακας:
AB BC CD DA P
m 0.075
dm 1.35
cm 25.2
mm 375
14. Ο ένας πήχης είναι 0.75 μέτρα. Ο τετραγωνικός πήχης, πόσα τετραγωνικά μέτρα είναι;
15. Να συγκριθούν τα παρακάτω εμβαδά και να γραφούν από το μικρότερο στο μεγαλύτερο:
0.042m2 37dm2 520cm2 59000mm2 0.0012 στρέμματα
0.17m2 3.5dm2 43cm2 0.0039 στρέμματα 4570mm2
16. Να μετατρέψετε:
Τα 3,5 σε στρέμματα και m2
Τα 2000 στρέμματα σε m2 και km2
Τα 0,075m2 σε dm2, cm2 και mm2
Τα 35cm2 σε mm2, dm2 και m2
17. Να συμπληρωθεί ο πίνακας με τις διαστάσεις α, β, την περίμετρο Π, και το εμβαδόν Ε των
ορθογωνίων:
α β Π Ε
8m 5.2m
4.2m 20m
2.1m 7.77m2
3x x 48m
5x x 180m2
26m 36m2
18. Όμοια, να συμπληρωθεί ο πίνακας:
α β Π Ε
2x x 16.2cm
5.2cm 26cm
3.5cm 7.7cm2
x x 1.21cm2
18cm 20cm2
19. Ένα τετράγωνο έχει περίμετρο 24m και ίδιο εμβαδόν με ένα ορθογώνιο του οποίου η μια
2
διάσταση είναι τα της πλευράς του τετραγώνου. Να υπολογίσετε τις διαστάσεις του
3
τετραγώνου.
20. Να βρεθεί το εμβαδόν τετραγώνου πλευράς α=25cm σε cm2 και dm2.
21. Να βρεθεί το ύψος ορθογωνίου με εμβαδόν 63cm2 και βάση 9cm.
22. Να βρεθεί η περίμετρος ενός τετραγώνου που έχει εμβαδόν 25cm2.
23. α) Να υπολογιστεί το εμβαδόν ορθογωνίου με περίμετρο 450cm και πλάτος 9dm.
β) Να υπολογιστεί η περίμετρος ορθογωνίου με εμβαδόν 3.2m2 και μήκος 0.4dam
24. Ένα ορθογώνιο έχει διαστάσεις α1=3cm, β1, περίμετρο Π1=14cm, και εμβαδόν Ε. Δεύτερο
ορθογώνιο έχει διαστάσεις α2=6cm, β2, περίμετρο Π2, και ίδιο εμβαδόν Ε. Να υπολογιστούν τα Ε
και Π2.
25. Ένα ορθογώνιο έχει διαστάσεις α1=3cm, β1, περίμετρο Π, και εμβαδόν Ε=21cm2. Δεύτερο
ορθογώνιο έχει διαστάσεις α2=6cm, β2, ίδια περίμετρο Π, και εμβαδόν Ε2. Να υπολογιστούν τα
Ε2 και Π.
26. Πόσα τετραγωνικά πλακάκια πλευράς 40cm χρειαζόμαστε για να στρώσουμε μια ορθογώνια
αυλή διαστάσεων 8.80m και 14.40m;
27. Για να στρώσουμε μια αυλή με πλακάκια χρειαζόμαστε 300 τετραγωνικά πλακάκια με πλευρά
50cm. Πόσα τετραγωνικά πλακάκια πλευράς 25cm θα χρειαστούμε;
28. Για να στρώσουμε μια αυλή με πλακάκια χρειαζόμαστε 600 τετραγωνικά πλακάκια με πλευρά
40cm. Πόσα τετραγωνικά πλακάκια πλευράς 25cm θα χρειαστούμε για να στρώσουμε την ίδια
αυλή;
29. Ένα ορθογώνιο έχει περίμετρο Π=36m και βάση β=11m. Ένα τετράγωνο έχει την ίδια περίμετρο
με το ορθογώνιο. Να βρείτε ποιο έχει το μεγαλύτερο εμβαδόν.
30. Ένα ορθογώνιο έχει εμβαδόν Ε=36m2 και βάση β=9m. Ένα τετράγωνο έχει το ίδιο εμβαδόν με το
ορθογώνιο. Να βρείτε ποιο έχει τη μικρότερη περίμετρο.
31. Ένα χωράφι πουλήθηκε 400€ το στρέμμα και κόστισε συνολικά 7800€. Να βρεθεί το εμβαδόν
του σε στρέμματα και m2. Αν υποτεθεί ότι το σχήμα είναι ορθογώνιο παραλληλόγραμμο με
πλάτος 75.5m να υπολογιστεί το μήκος του.
32. Ο όγκος V ενός ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου με μονάδα μέτρησης τον όγκο V1 είναι 80
μονάδες. Να βρεθεί ο όγκος V, αν χρησιμοποιήσουμε σαν μονάδα μέτρησης τον όγκο V2 που
είναι πενταπλάσιος του V1.
33. Ο όγκος V ενός ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου με μονάδα μέτρησης τον όγκο V1 είναι 20
μονάδες. Ο όγκος του V1 με μονάδα μέτρησης V2 είναι 5 μονάδες. Να βρεθεί ο όγκος V με
μονάδα μέτρησης τον όγκο V2.
34. Να μετατραπούν σε l τα ακόλουθα:
250dm3 , 1.8m3 , 450cm3 , 1230ml, 24.5dm3 , 2m3 ,147ml, 37dm3 και 27cm3
α β γ Εβ V
2.4m 1.2m 0.8m
3.6m 4.8m2 9.6m3
4.5m 2m 36m3
5.2m 2.3m 13.16m3
46. Για να βάψουμε έναν τοίχο διαστάσεων 2.5m και 2m, χρειάστηκε 1 l μπογιά. Πόσο είναι το πάχος
της μπογιάς με την οποία καλύφθηκε ο τοίχος;
47. Ένα ενυδρείο έχει διαστάσεις βάσης 65cm, 34cm και ύψος 45cm.
a) Να υπολογιστεί ο όγκος του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΡΟΥΓΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
- 14 –
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
8h _ _ min _ 5 sec
+ _h 5 9 min 3 _ sec
-------------------------------------------
10h 8 min 4 7 sec
50. Μια δεξαμενή έχει διαστάσεις α=4.5m β=3m και γ=1.6m. Να βρείτε σε πόσες ώρες θα γεμίσει
νερό από μια βρύση που παρέχει 30 l στο 1 λεπτό.
51. Να μετατραπούν σε kg τα 2.3t και τα 1800gr
52. Να συμπληρώσετε τις ισότητες:
1250gr=………kg
2357gr=……..kg…..gr
1.25t=…..t…..kg
3.2531t=……t…..kg……gr
1
3.750kg + 4 kg + 5kg 650gr
5
3
4.2gr + 2 gr- 1gr 50mg
4
54. Ένας ασθενής παίρνει καθημερνά 2 χαπάκια που το καθένα περιέχει 0.1mg μιας θεραπευτικής
ουσίας. Να υπολογιστεί:
η ποσότητα της ουσίας αυτής σε gr, που θα έχει πάρει ο ασθενής σε ένα μήνα (30 μέρες)
η ποσότητα της ουσίας αυτής σε gr, που θα έχει πάρει ο ασθενής σε ένα χρόνο (365 μέρες)
55. Δυο δρομείς τρέχουν σε ένα κυκλικό στίβο μήκους 450m. Αν ξεκινάνε μαζί και ο πρώτος τρέχει
με ταχύτητα 180m το λεπτό, ενώ ο δεύτερος με 225m το λεπτό, να βρεθεί μετά από πόσα
λεπτά θα συναντήσει ο ταχύτερος δρομέας τον άλλο.
56. Ένα εργοστάσιο παραγωγής καλωδίων παράγει καθημερινά 75 μπομπίνες που η κάθε μια έχει
μικτό βάρος 20.2kg και απόβαρο 3.15kg. Να υπολογίσετε το συνολικό μήκος σε m του καλωδίου
που παράγεται καθημερινά, αν 1m από αυτό ζυγίζει 55gr.
57.Ένα κεραμίδι ζυγίζει 1250gr και μισό κεραμίδι. Πόσο ζυγίζει το κεραμίδι;
58.Τα 6.5t ζάχαρη συσκευάζονται σε πακέτα του 1 κιλού και των 500gr. Πόσα πακέτα θα
σχηματιστούν, αν τα πακέτα των 500gr είναι διπλάσια από αυτά του 1 κιλού;
59.Ένας υπάλληλος παίρνει για μισθό 3 χαρτονομίσματα των 200€, 2 των 100€, 4 των 50€, 5 των
20€, 7 των 10€ και 3 των 5€. Να βρείτε το μισθό του.
60. Είναι δυνατόν να χωρίσουμε ένα χαρτονόμισμα των 200€ σε ίδιο αριθμό χαρτονομισμάτων των
20€ και των 10€;
Κεφάλαιο 30
Κλάσματα
Α. Θεωρία
1. Τι ονομάζουμε κλάσμα; Τι παριστάνει ο αριθμητής και τι ο παρονομαστής ενός κλάσματος;
3
2. Στο κλάσμα , ποια τιμή δεν μπορεί να πάρει ο ν και γιατί;
v 1
3. Μπορεί ο αριθμητής ενός κλάσματος να είναι μηδέν; Μπορεί ο αριθμητής ενός κλάσματος να
είναι μεγαλύτερος από τον παρονομαστή;
4. Με ποια κλάσματα παριστάνεται η μονάδα;
5. Πως παριστάνεται η διαίρεση α:β με κλασματική μορφή;
6. Διαγράψτε τις λάθος ισότητες:
a 0 3 5 0 03 30 a 1
1 1 0 0 1 3 0 1
a 1 3 0 0 3 3 a
7. Ποιες από τις παρακάτω εξισώσεις είναι αδύνατες και ποιες ταυτότητες;
x 1 x 3
1 1 0
x 1 x 1 x 1
8. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω ισότητες:
3 ..... ....... 3 ....... 12
3 7 0 1
5 1 4 .......
9. Ποια κλάσματα λέγονται ισοδύναμα;
10. Ποιες ιδιότητες των κλασμάτων γνωρίζετε;
11. Τι είναι η απλοποίηση ενός κλάσματος και πως μπορούμε να την πετύχουμε;
12. Ποιο κλάσμα λέγεται ανάγωγο; Πως ένα κλάσμα που δεν είναι ανάγωγο μπορεί να τραπεί σε
ανάγωγο;
13. Ποια κλάσματα λέγονται ομώνυμα και ποια ετερώνυμα;
14. Ποιους κανόνες ακολουθούμε για να τρέψουμε τα ετερώνυμα κλάσματα σε ομώνυμα;
15. Πως συγκρίνουμε ετερώνυμα κλάσματα;
16. Τι θα πάθει η αξία ενός κλάσματος αν αυξήσουμε ή ελαττώσουμε μόνο τον αριθμητή ή μόνο τον
παρονομαστή του;
17. Πως προσθέτουμε και πως αφαιρούμε δυο ή περισσότερα κλάσματα;
18. Διαγράψτε τις λάθος ισότητες:
a a a a b ab a a 2a 1 1 1
b c bc 2 2 2 b c c a b ab
2 10 a c ad bc ab a 2 17
5 1 5
3 3 b d bd b b 3 3
m kn m a c ad bc ab a b ac b
k 1 a
n n b d bd b b c c
3 3 3 7
2 2 2
5 5 5 5
19. Πως πολλαπλασιάζουμε κλάσματα;
a c e a b c
20. Με τι ισούνται τα ακόλουθα: και ;
b d f b c d
21. Πότε δυο αριθμοί λέγονται αντίστροφοί; Ποιοι είναι οι αντίστροφοι των παρακάτω αριθμών: a,
1 1 a b
b, , , , , ab;
a b b a
22. Ποιος είναι ο αντίστροφος του 1; Το μηδέν (0) έχει αντίστροφο;
23. Πως βρίσκουμε το πηλίκο της διαίρεσης δυο κλασμάτων;
24. Ποιο κλάσμα λέγεται σύνθετο; Πως το τρέπουμε σε απλό;
25. Εξετάστε ποια ισότητα είναι λάθος:
a c ac a c ac
a c
ac
b b b b d bd
b b
3
26. Αναφέρετε δυο κλάσματα διπλάσια του
8
27. Ποια κλάσματα λέγονται δεκαδικά;
28. Πως γράφουμε ένα δεκαδικό κλάσμα σαν δεκαδικό αριθμό; Πώς γράφουμε έναν δεκαδικό
αριθμό σαν δεκαδικό κλάσμα;
29. Το τετράγωνο ενός δεκαδικού αριθμού, πόσα δεκαδικά ψηφία έχει; Γιατί;
30. Τι λέγεται ποσοστό %; Πως βρίσκουμε το α% του αριθμού α;
Β. Ασκήσεις
2
1. Ένας υπάλληλος πληρώνει για ενοίκιο 150€. Αν τα χρήματα αυτά αποτελούν τα του μισθού
7
του
Να υπολογίσετε ποιος είναι ο μισθός του υπαλλήλου
3
Να υπολογίσετε τα έξοδα διατροφής, αν ξέρετε ότι αποτελούν τα του μισθού του.
8
2. Να λυθούν οι εξισώσεις:
x5 2x 3
0 1
7 7
x3 x3
1 1
13 x5
x 1 2x 3
1 1
x 1 x5
18 2 x
1
x 1x 2 0
8 6
Το 700
48
5. Έστω το κλάσμα .
192
Να το μετατρέψετε σε ισοδύναμο ανάγωγο.
k
Να εξετάσετε αν είναι ισοδύναμο με το κλάσμα .
4k
Να βρείτε τα κλάσματα που είναι ισοδύναμα με αυτό και έχουν παρονομαστή μεγαλύτερο του
25 και μικρότερο του 45.
3 15
6. Τα ενός κλάσματος είναι το . Να βρεθεί το κλάσμα αυτό.
7 56
15 54 27 48
7. Να απλοποιηθεί το κλάσμα:
9 45 81 6
8. Να απλοποιηθούν τα κλάσματα:
18 12 39 120 252
27 24 26 80 105
55 1260 235 6a 3b
22 315 4 6 10 4a 2b
9. Να λυθούν οι εξισώσεις:
x 13 9 x4 1
12 36 6 3
23 46 2x 1 x 1
21 x 4 8
2x 1 3x 1
5 x 1
x2 2
52 x 1 5
8 2
a
10. Αν 3 , να απλοποιηθούν τα κλάσματα:
b
8a 12b ab b 2
Α= Β=
9a 3b ab b 2
m 2m 7 n
11. Αν 1 , να απλοποιήσετε το κλάσμα
n 8m 4 n
56
12. Να βρεθούν τα ισοδύναμα ως προς το κλάσματα με παρονομαστή μεγαλύτερο του 100 και
72
μικρότερο του 150.
13. Να τρέψετε σε μεικτούς τα παρακάτω κλάσματα:
5 2 4 4
1 ,13 ,5 ,28
9 11 21 7
14. Να τρέψετε σε μεικτούς τα παρακάτω κλάσματα:
23 79 1568 4731 12300
, , , ,
5 4 3 57 300
1 5
3+ , 1+ ,
3 7
1 2 1 3 1 5
+ + , + +
2 3 4 4 6 12
1 3 2
3 , 1 ,
2 9 a
1 3 a b
3 1
2 5 b a
1 1
22. Τρία βάρη ζυγίζουν: το πρώτο 2 kg , το δεύτερο 1 kg παραπάνω από το πρώτο, το τρίτο όσο
3 2
το πρώτο και το δεύτερο μαζί. Να βρείτε πόσο ζυγίζουν και τα τρία βάρη μαζί.
23. Μια βρύση μπορεί να γεμίσει μια δεξαμενή σε 3 ώρες, μια άλλη σε 4 ώρες και μια Τρίτη σε 6
ώρες. Τι μέρος της δεξαμενής γεμίζουν και οι τρεις μαζί σε μια ώρα;
a ab b
24. Αν α<b να δείξετε ότι:
c 2c c
a c a ad bc c
25. Αν , να δείξετε ότι :
b d b 2bd d
26. Να γίνουν οι αφαιρέσεις
4 1 13 15 12
- , - , 1-
5 2 8 20 16
2 1 2 1 1
25 4 1 3 2
3 2 3 4 12
1 1 1 1 2
45 25 7 5 8 7 ,
2 3 2 6 3
1 1 2 1
100 30 20 4 3
2 3 5 15
17 5 1 5 3
4 7 2 14 4
2 2 1 7 3
6 4 5
3 3 6 2 5
3 7
28. Σε ποιον αριθμό πρέπει να προσθέσουμε το για να βρούμε άθροισμα ;
8 12
8 1
29. Ποιον αριθμό πρέπει να αφαιρέσουμε από το για να βρούμε διαφορά ;
15 3
6 9
30. Από ποιον αριθμό πρέπει να αφαιρέσουμε το για να βρούμε διαφορά ;
11 10
31. Να λυθούν οι εξισώσεις:
3 5 1 3
x , x ,
7 9 4 4
5 3 1 1 3 3
x x
2 5 2 3 2 4
3 5 5 3
x
4 6 6 4
32. Να υπολογιστούν τα γινόμενα:
9 3 3 5 1 8 2 1 3
* , * , 2* , 5* , 8 *7 , 1 *2 ,
7 4 8 4 3 9 5 4 5
2 3 4 5 5 4 3 2 1
* * * , * * * *
3 4 5 6 3 7 2 5 4
3
33. Μια μπάλα αφήνεται να πέσει από ύψος 16m. Αν κάθε φορά αναπηδά στα του προηγούμενου
4
ύψους από το οποίο πέφτει, να βρεθεί:
Σε τι ύψος θα φτάσει στο 30 πήδημα
Σε τι ύψος θα φτάσει στο 60 πήδημα, αν το αρχικό ύψος από το οποίο θα πέσει είναι α.
1
34. Τρία αδέλφια μοίρασαν ένα χρηματικό ποσό ως εξής: ο πρώτος πήρε το του ποσού, ο
3
9
δεύτερος πήρε τα του ποσού που πήρε ο πρώτος, και ο τρίτος πήρε τα υπόλοιπα που ήταν
10
35€ παραπάνω από ότι πήρε ο δεύτερος. Πόσα χρήματα πήρε ο καθένας;
3
35. Μια τάξη έχει 28 μαθητές και την ώρα της Γυμναστικής τα παίζουν μπάσκετ. Από αυτούς
7
1
τους μαθητές, το είναι κορίτσια. Πόσα αγόρια παίζουν μπάσκετ;
6
36. Να υπολογιστούν οι παραστάσεις:
3 5 2 3
Α=
4 6 3 4
2 3 1 1 1 3
Β=
3 4 2 3 2 5
1 4 1
Γ= 3 2 2
2 3 6
2 4 1 5 1 3
Δ= - *( - ) + ( - )*
3 5 2 6 4 35
6 1 2 2
Ε= *( + + )
7 3 13 39
37. Να βρεθούν οι αντίστροφοι των αριθμών:
2 1 1 1 1 1 2 3 1
, ,5, , ,5 , a, b, ab, a b,
3 3 2 3 2 3 3 5 ab
38. Να βρεθεί ο αντίστροφος του αριθμού:
4 1
25 27 5 3 121 7 1 2
Α=
28 81 4 132 42 8 18
2
5
39. Να λυθούν οι εξισώσεις:
2 4 3 4
x 1, 4x 1 , x 5 , x ,
3 11 5 3
2 3 5 3 1 3
x 3x 5 x
3 4 6 2 4 4
2
1 1 2 3 3 x 1
2 1 x 1 x 1
3 4 3 5 5
6
1 3 7 3 1 2 3 1 1 1 3
( )( + )
5 2 8 2 4 3 4 2 3 2 5
1 1 1
1 1
2 3 6
5 10 2 4 3 7 1 7 1 3 3 1 4 1
x x x 3 x 6 x x
3 7 3 5 8 3 2 3 2 5 5 2 5 3
2 3 3
1 7 3 5 4 x 4
2 x
3 5 2.5 2 7 2 3 17
x 3 4
44. Να γίνουν τα σύνθετα κλάσματα απλά:
2 5 3
6
3 3 9 5
5 5 10 1 1
6 7 2 3
2
3 1 2 1
2 8 23
4 2 3 2
3 1 1 1 2 2 3
2 4 2 4 3 5 10
1 1 1 3 3 1 2 5
2 1 1
1
2 3 12 2 5 4 5 3 6 2
3 6 2 1 1 1
3 6 1 1 1
20 5 3 3 1 2
1
2
3 1
45. Να βρείτε με ποιον αριθμό πρέπει να πολλαπλασιαστεί ο για να μας δώσει γινόμενο 3
5 5
1 7
46. Με ποιον αριθμό πρέπει να πολλαπλασιαστεί το για να δώσει γινόμενο ;
8 5
3 1
47. Με ποιον αριθμό πρέπει να διαιρέσουμε το για να βρούμε πηλίκο ;
10 20
1 1
48. Ποιος αριθμός πρέπει να διαιρεθεί με το 3 για να δώσει πηλίκο ;
2 4
49. Μια κληρονομιά μοιράστηκε στη μια κόρη, τους δυο γιους και τρεις άλλους συγγενείς ως εξής:
1 1
η κόρη πήρε το της κληρονομιάς, ο κάθε γιος το και οι τρεις συγγενείς μοιράστηκαν
3 4
εξίσου την υπόλοιπη κληρονομιά.
Τι μέρος της κληρονομιάς πήρε ο καθένας από τους τρεις συγγενείς;
Αν ο καθένας από τους τρεις συγγενείς πήρε 3.600€, να υπολογίσετε
Πόσα χρήματα ήταν η κληρονομιά
Πόσα χρήματα πήρε η κόρη και πόσα ο κάθε γιος.
2
50. Να βρεθεί το πλάτος ορθογωνίου, αν έχει εμβαδόν Ε=73m2 και μήκος a=10 m.
3
1
51. Στο θαλασσινό νερό, το του βάρους του είναι αλάτι. Πόσο καθαρό νερό πρέπει να
25
1
αναμείξουμε με 20kg θαλασσινό νερό, ώστε να έχει αλάτι ίσο με το του βάρους του;
50
1
52. Η μητέρα του Κώστα αγόρασε 10kg βερίκοκα. Αν το βάρος των κουκουτσιών είναι το του
5
συνολικού βάρους, να βρείτε το καθαρό βάρος των βερίκοκων. Στα καθαρισμένα βερίκοκα
1
πρόσθεσε ζάχαρη ίση με το του βάρους τους, και στη συνέχεια έφτιαξε μαρμελάδα ίση με τα
4
3
του μίγματος. Πόση είναι η ποσότητα της μαρμελάδας που παρασκεύασε;
4
7
53. Ο Πάνος ρώτησε τον Ανδρέα πόσα χρήματα έχει και αυτός απάντησε: «Με τα των
25
χρημάτων μου και ακόμα 2€ μπορώ να αγοράσω ένα βιβλίο αξίας 23€». Πόσα χρήματα έχει ο
Ανδρέας;
60. Σε εμπόρευμα αξίας 2.000€, γίνεται έκπτωση 400€. Να βρείτε το ποσοστό της έκπτωσης.
Σε εμπόρευμα αξίας 16.500€ γίνεται έκπτωση και πληρώνουμε 13.530€. Ποιο είναι το ποσοστό
της έκπτωσης;
61. Η τιμή πώλησης ενός αυτοκινήτου το 2000 ήταν 10.500€. Για το 2001 έγινε αύξηση 2.5%, και για
το 2002 αύξηση 5.8%.
Να βρεθεί η τιμή πώλησης του αυτοκινήτου για το 2002
Πόσο % αυξήθηκε συνολικά η τιμή του αυτοκινήτου από το 2000 μέχρι το 2002;
62. Ο πληθυσμός μιας πόλης αυξάνεται κάθε χρόνο 2%. Αν η πόλη αυτή έχει σήμερα πληθυσμό
80.000 κατοίκων, ποιος ήταν ο πληθυσμός της πριν δυο χρόνια;
Κεφάλαιο 40
Ανάλογα ποσά
Α. Θεωρία
1. Πότε δυο ποσά λέγονται ανάλογα;
2. Με ποιους τρόπους μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι δυο ποσά είναι ανάλογα;
3. Αναφέρετε τρία παραδείγματα ανάλογων ποσών και τρία παραδείγματα μη-ανάλογων ποσών.
4. Ποια από τα παρακάτω ποσά είναι ανάλογα;
Η πλευρά του τετραγώνου και η περίμετρός του
Η πλευρά του τετραγώνου και το εμβαδόν του
Το ύψος ενός δέντρου και η σκιά του (την ίδια ώρα).
Το βάρος ενός υγρού και ο όγκος του
Το μήκος ορθογωνίου και το εμβαδόν του (όταν το ύψος είναι σταθερό)
Το μήκος ενός ορθογωνίου και το πλάτος του (όταν το εμβαδόν του είναι σταθερό)
Το βάρος ενός εμπορεύματος και η αξία του
Η περίμετρος ισοπλεύρου τριγώνου και η πλευρά του
Ο αριθμός των εργατών και ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση ενός έργου
Ο αριθμός των εργατών και το έργο που εκτελούν στον ίδιο χρόνο
Ο αριθμός των μαθητών και το βάρος τους
Β. Ασκήσεις
1. Εξετάστε αν οι παρακάτω πίνακες είναι πίνακες ανάλογων ποσών:
x 0.75 15
y 1 20
x 7 2.2 21
y 3 0.9 9
Α 1 1,5 2 0,5
Β 4 6 8 10
Γ 1 2 3
Δ 0,5 2 4,5
Να εξετάσετε αν τα ποσά αυτά είναι ανάλογα.
Σε ένα σύστημα ορθογωνίων αξόνων να σημειώσετε τα σημεία που ορίζουν τα ζεύγη τιμών των
παραπάνω πινάκων. Τι παρατηρείτε;
Πλευρά 10 1,2
τετραγώνου
Περίμετρος 8 24 9,6
τετραγώνου
a a 3b
4. Αν 5, να υπολογιστεί η παράσταση Α=
b a 3b
a 4 2b
Αν 3, να υπολογιστεί η τιμή της παράστασης Α=
b a 2b
5. Να υπολογιστεί το χ στις παρακάτω αναλογίες:
x 3 5 15 2 x
25 5 7 x 3 9
6. Με 10 κιλά αλεύρι φτιάχνουμε 13 κιλά ψωμί.
Πόσα κιλά ψωμί θα φτιάξουμε με 53 κιλά αλεύρι;
11. Σε ένα σχέδιο κάναμε σμίκρυνση σε κλίμακα 1:2. Στο σχέδιο που προέκυψε κάναμε εκ νέου
σμίκρυνση σε κλίμακα 1:2 κοκ. Η τελική σμίκρυνση του αρχικού σχεδίου που πετύχαμε ήταν
1:32. Πόσες φορές κάναμε σμίκρυνση;
12. Κάνοντας τρεις διαδοχικές σμικρύνσεις σε κλίμακα 1:ν ενός σχεδίου, πετύχαμε σμίκρυνση 1:64
του αρχικού σχεδίου. Να βρεθεί το ν.
13. Κάνοντας μεγέθυνση ενός σχεδίου 5 διαδοχικές φορές σε κλίμακα 3:1, τι τελική μεγέθυνση του
αρχικού σχεδίου θα πετύχουμε;
14. Η απόσταση δυο πόλεων είναι 75km, και η απόστασή τους σε ένα χάρτη είναι 15cm. Να
υπολογίσετε την κλίμακα του χάρτη.
15. Ένα λουλούδι έχει διάμετρο 45mm. Αν το σχεδιάσουμε με μεγέθυνση 10:3, να βρείτε τη διάμετρο
του λουλουδιού στο σχέδιο.
16. Να χωριστεί ο αριθμός 840 σε μέρη ανάλογα προς τους αριθμούς 3,5,6.
17. Να βρεθεί το εμβαδόν ενός ορθογωνίου του οποίου οι διαστάσεις είναι ανάλογες των αριθμών 5
και 7, και η περίμετρός του είναι 96cm.
18. Οι διαστάσεις α, β ενός ορθογωνίου είναι ανάλογες των αριθμών 2.3. Αν το εμβαδόν του
ορθογωνίου είναι 150m2, να βρεθούν οι διαστάσεις και η περίμετρός τους.
19. Ένα σώμα σχήματος ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου με ακμές a=2m, b=1.5dm, c=8cm ζυγίζει
19.2kg. Πόσο ζυγίζει ένα κυβικό σώμα από το ίδιο υλικό αν η ακμή του είναι 6dm;
20. Οι διαστάσεις α, β, γ ενός ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου είναι ανάλογες των αριθμών1, 2, 3.
Αν ο όγκος του είναι V=162cm3, να βρεθούν οι διαστάσεις του.
21. Αν χ είναι η πλευρά ενός τετραγώνου και y η περίμετρός του,
Να βρείτε τη σχέση που συνδέει το y με το χ
Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα τιμών:
x 5 3 8
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΡΟΥΓΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ
- 29 –
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
y 28 60
x y w
22. Αν k , όπου κ φυσικός αριθμός, και x y w 20 , να βρεθούν τα x, y, w.
3 4 5
x y w
23. Αν k , όπου κ φυσικός αριθμός και 17 3 x 2 y w 47, να βρεθούν τα x, y, w.
2 3 4
a b c
24. Αν και 2a 3b 38, να υπολογιστεί η τιμή της παράστασης
2 5 7
a b c 2a 3b c
Α=
abc bc
25. Ένας αριθμός χωρίστηκε σε 3 προσθετέους ανάλογους των αριθμών 3, 4, 10. Αν ο z είναι κατά
48 μονάδες μεγαλύτερος του αθροίσματος των x, y, να βρεθούν οι τρεις αριθμοί x,y,z.
a b x y
26. Αν , και χ=9α, να δειχθεί ότι y=10b.
2 3 3 5
27. Τρία αδέλφια 11 ετών, 14 ετών και 20 ετών μοιράζονται το ποσό των 540€ σε μέρη ανάλογα με
τις ηλικίες τους. Πόσα χρήματα θα πάρει ο καθένας;
28. Δυο έμποροι δημιούργησαν μια επιχείρηση και τα κέρδη ήταν τα 2 του συνολικού κεφαλαίου
5
που διέθεσαν. Αν ο πρώτος είχε κέρδος 18.000€ και ο δεύτερος 22.000€, να βρείτε το κεφάλαιο
που διέθεσε ο καθένας.
29. Να μεριστούν 324.000€ σε 3 άτομα, ώστε ο β΄ να πάρει τριπλάσιο ποσό από τον α΄, και ο γ΄
διπλάσιο ποσό από τον β΄.
30. Έχουμε 1920€ και θέλουμε να τα μοιράσουμε σε 3 μαθητές ανάλογα με την επίδοσή τους στα
μαθηματικά, που είναι 12, 16 και 20. Πόσα χρήματα θα πάρει ο καθένας;
31. Η τιμή πώλησης ενός βιβλίου είναι 12,8€. Ένας βιβλιοπώλης αγοράζει το βιβλίο από τον εκδότη
με έκπτωση 40%, και στους πελάτες του κάνει έκπτωση 15% επί της τιμής πώλησης.
Πόσο αγοράζει ο βιβλιοπώλης το βιβλίο από τον εκδότη;
Πόσο πουλάει ο βιβλιοπώλης το βιβλίο;
Ποιο είναι το κέρδος του βιβλιοπώλη σε κάθε βιβλίο;
32. Κάποιος ενοικιάζει ένα διαμέρισμα με 400€ το μήνα. Αν η τιμή του ενοικίου με την ανανέωση του
ενοικιαστηρίου συμβολαίου αυξηθεί στα 420€, να βρείτε το ποσοστό αύξησης του ενοικίου.
33. Οι αποδοχές ενός μεσίτη από την πώληση ενός ακινήτου είναι το 2% της αξίας του ακινήτου. Αν
από την πώληση ενός διαμερίσματος, ο μεσίτης πήρε 3.600€, να βρείτε πόση ήταν η αξία του
ακινήτου.