Hortorum Cultus 2(1) 2003, 85-94

WPYW KWASU GIBERELINOWEGO NA JAKO CI TYCH LI CI CANTEDESKII ELLIOTA (Zantedeschia elliottiana /W. WATS./ ENGL.) Beata Janowska, Marek Jerzy
Streszczenie. W latach 20002001 w Katedrze Ro lin Ozdobnych AR w Poznaniu przeprowadzono do wiadczenia maj ce na celu okre lenie wpywu kwasu giberelinowego na pozbiorcz jako li ci dwch odmian cantedeskii Elliota o tych pochwach kwiatostanowych Florex Gold i Black Magic. Li cie kondycjonowano i przechowywano. Kondycjonowanie w wodnych roztworach Gibrescolu o st eniu 100, 200 i 300 mgl-1 trwao 20 h. Do kondycjonowania wykorzystano Gibrescol zawieraj cy 98% kwasu giberelinowego (GA3). Nast pnie li cie umieszczano w wodzie lub w roztworach przechowuj cych: cytrynianie 8-hydroksychinoliny (8HQC) i siarczanie 8-hydroksychinoliny (8HQS) w rwnych st eniach 200 mgl-1. Jako pozbiorcz li ci okre lano w pomieszczeniu o temperaturze 18-20C, przy 12-godzinnym fotoperiodzie i wietle jarzeniowym o nat eniu promieniowania kwantowego 25 molm-2s-1, a wilgotno wzgl dn powietrza utrzymywano na poziomie 70%. W trakcie przechowywania li cie stopniowo traciy walory dekoracyjne. Malaa ich masa, zasychay wierzchoki i brzegi blaszek li ciowych. Redukcji ulega dugo ogonkw liciowych. Przechowywanie li ci w roztworach cytrynianu 8-hydroksychinoliny i siarczanu 8-hydroksychinoliny wpywao niekorzystnie na ich jako . Sowa kluczowe: cantedeskia Elliota, kwas giberelinowy, ci te li cie, jako

WST P Zapotrzebowanie na kwiaty do niedawna powszechnie uprawianej cantedeskii etiopskiej od kilku lat jest mniejsze, natomiast du popularno zyskuj odmiany wywodz ce si od cantedeskii Elliota i cantedeskii Rehmana o barwnych pochwach kwiatostanowych i pi knych, cz sto nakrapianych li ciach, mog ce stanowi cenny dodatek do bukietw. Ze wzgl du na ogromn konkurencj podstawowym warunkiem akceptacji kwiatw i zieleni ci tej przez odbiorcw jest ich najwy sza jako . Prowadzone s obecnie liczne badania maj ce zwi kszy pozbiorcz trwao kwiatw i li ci cantedeskii [Skutnik 1998a; ukaszewska 2000; Skutnik i in. 2001], a co si z tym wi e tak e ich jako .

86

B. Janowska, M. Jerzy

Badania dotycz gwnie gatunku Zantedeschia aethiopica. Jako pozbiorcza li ci innych gatunkw cantedeskii w Polsce do tej pory badana przez niewielu autorw [Skutnik 1998b]. MATERIA I METODY W latach 2000-2001 w Katedrze Ro lin Ozdobnych w Poznaniu przeprowadzono dwa do wiadczenia maj ce na celu okre lenie wpywu kwasu giberelinowego na jako przechowywanych li ci cantedeskii Elliota (Zantedeschia elliottiana /W. Wats./Engl.) Florex Gold i Black Magic. Li cie pobierano z ro lin rosn cych w a urowych, plastykowych pojemnikach o pojemno ci 20 l, wypenionych substratem torfowo-korowym. Wybierano li cie cakowicie wyro ni te, zdrowe i bez uszkodze mechanicznych. Li cie kondycjonowano i przechowywano. Kondycjonowanie trwao 20 godzin. Do kondycjonowania wykorzystano wodny roztwr Gibrescolu o st eniu 100, 200 i 300 mgl-1, zawieraj cy 98% kwasu giberelinowego (GA3). Nast pnie umieszczano li cie w wodzie lub w roztworach przechowuj cych: cytrynianie 8-hydroksychinoliny (8HQC) lub siarczanie 8-hydroksychinoliny (8HQS) w st eniu 200 mgl-1. Odczyn roztworw by lekko kwa ny (pH 5,0). Do wiadczenia przeprowadzono w pomieszczeniu o temperaturze 18-20C, przy 12-godzinnym fotoperiodzie i wietle jarzeniowym o nat eniu promieniowania kwantowego 25 molm-2s-1. Wilgotno wzgl dn powietrza utrzymywano na poziomie 70%. W trakcie do wiadczenia wod wymieniano codziennie, a roztwory przechowuj ce uzupeniano. Na pocz tku i na ko cu do wiadczenia (utrat walorw dekoracyjnych wyznacza moment z kni cia i/lub zwi dni cia 30% powierzchni blaszki li ciowej) okre lono mas li ci oraz zmierzono dugo ogonkw li ciowych, a tak e dugo i szeroko blaszek li ciowych. Do wiadczenie z odmian Florex Gold skadao si z 12 kombinacji z trzema powtrzeniami, w terminach 10, 14 i 18 lipca 2000 roku. Dla jednej kombinacji do wiadczenia (st enie GA3 rodzaj roztworu przechowuj cego) przeznaczono w ka dym terminie po 5 li ci. cznie jedna kombinacja obejmowaa 15 li ci. Schemat do wiadczenia z odmian Black Magic by identyczny. Powtarzano je trzy razy w terminach 16, 19 i 23 lipca 2001 roku. WYNIKI Po zako czeniu do wiadczenia odnotowano znaczny ubytek masy li ci. Najwi kszy spadek masy (18%) u Florex Gold odnotowano u li ci, ktre kondycjonowano w GA3 o st eniu 100 mgl-1 i przechowywano w cytrynianie 8-hydroksychinoliny. Najmniejszy ubytek masy (8,8%) zaobserwowano u li ci kondycjonowanych w kwasie giberelinowym o tej samej koncentracji i nast pnie umieszczanych w wodzie. Bardzo rwnomiernie spadaa masa li ci w kombinacjach, w ktrych zastosowano siarczan 8-hydro_____________________________________________________________________________________________________________________________________________

Acta Sci. Pol.

Wpyw kwasu giberelinowego na jako

ci tych li ci cantedeskii Elliota...

87

ksychinoliny. Niezale nie od st enia kwasu giberelinowego najmniejszy spadek masy ( rednio 9,6%) odnotowano u li ci przechowywanych w wodzie, a najwi kszy ( rednio 13,1% i 13,0%), gdy li cie przechowywano w cytrynianie 8-hydroksychinoliny i siarczanie 8-hydroksychinoliny (tab. 1). U odmiany Black Magic najwi kszy ubytek (45,9%) odnotowano u li ci, ktre umieszczone byy w wodzie, najmniejszy za (25,7%) u traktowanych kwasem giberelinowym o najwy szym st eniu i przechowywanych w wodzie. W pozostaych kombinacjach li cie straciy od 31,3% do 39,6% masy. Niezale nie od st enia kwasu giberelinowego rednie spadki masy li ci wynosiy w roztworach przechowuj cych odpowiednio 35%, 35,3%, 36,9% (tab. 2). Po zako czeniu do wiadczenia obserwowano, i na skutek luzowacenia tkanki dugo ogonkw li ciowych ulega redukcji. Procentowo najsilniejsz redukcj u odmiany Florex Gold (11,0%) odnotowano w kombinacji, w ktrej li cie kondycjonowano w roztworze kwasu giberelinowego o st eniu 100 mgl-1, a nast pnie przechowywano w roztworze cytrynianu 8-hydroksychinoliny. Jedynie w kombinacjach, w ktrych do przechowywania zastosowano wod , niezale nie od st enia kwasu giberelinowego, ogonki li ciowe nieznacznie wydu yy si w trakcie trwania do wiadczenia (tab. 3). U odmiany Black Magic redukcja dugo ci ogonkw li ciowych najbardziej zauwa alna bya u li ci, ktre umieszczone byy w roztworach przechowuj cych cytrynianie 8-hydroksychinoliny i siarczanie 8-hydroksychinoliny (5,3% i 5,7%). Znaczne ubytki zaobserwowano rwnie w kombinacji kontrolnej (3,2%) i w kombinacji, w ktrej li cie kondycjonowano w 100 mgl-1 GA3 i przechowywano w wodzie (3,0%). W pozostaych kombinacjach odnotowano ubytki od 0,2% do 1,3% (tab. 4). Li cie cantedeskii Florex Gold miay dugie blaszki li ciowe (15,917,6 cm). Ich wierzchoki w trakcie trwania do wiadczenia zasychay. Najmniej widoczne byo to u li ci, ktre umieszczone byy w wodzie. Najsilniej zasychay li cie traktowane roztworami przechowuj cymi, cytrynianem 8-hydroksychinoliny i siarczanem 8-hydroksychinoliny. Zaobserwowano tu redukcj dugo ci blaszki li ciowej odpowiednio o 2,34,2% i 1,23,6% (tab. 5). U cantedeskii Black Magic najsilniej zasychay blaszki li ciowe przechowywane w cytrynianie 8-hydroksychinoliny. Najmniejszy procentowy ubytek (0,5%) odnotowano u li ci kondycjonowanych w roztworze kwasu giberelinowego o st eniu 200 mgl-1 GA3 i przechowywanych w roztworze siarczanu 8-hydroksychinoliny. Jednak niezale nie od st enia kwasu giberelinowego najsilniej (2,5%) zasychay wierzchoki li ci, ktre przechowywano w cytrynianie 8-hydroksychinoliny (tab. 6). Na zasychanie brzegw blaszki li ciowej odmiany Florex Gold wpyn o zarwno kondycjonowanie w kwasie giberelinowym, jak i rodzaj roztworu do przechowywania. Najsilniej zareagoway li cie umieszczone w cytrynianie 8-hydroksychinoliny, kondycjonowane wcze niej w 100 mgl-1 kwasu giberelinowego. Odnotowano tu redukcj szeroko ci blaszki li ciowej wynosz c 7,4%. Niezale nie od st enia kwasu giberelinowego u li ci przechowywanych w wodzie odnotowano redukcj szeroko ci blaszki li ciowej o 1,3% (tab. 7). Brzegi blaszek li ciowych odmiany Black Magic w miar procesu starzenia zasychay i nieznacznie si zwijay. Nie zaobserwowano tego zjawiska jedynie u li ci, ktre
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hortorum Cutlus 2(1) 2003

Tabela 1. Wp kwasu giberelinowego i roztworw przechowuj cych na mas li ci cantedeskii Elliota Florex Gold yw Table 1. Effect of gibberellic acid and preservatives solutions on weight of leaves of Zantedeschia elliottiana Florex Gold
Kondycjonowanie Conditioning GA3 st enie concentration (mgl-1) 0 100 200 300 rednia Mean Roztwr przechowuj cy Preservative solution woda water ubytek masy li ci masa li ci weight of leaves decrease of weight (g) of leaves A B g % 27,2 24,7 2,5 9,2 25,1 22,9 2,2 8,8 28,4 25,4 3,0 10,6 24,0 21,6 2,4 10,0 26,2 23,6 2,5 9,6 8HQC masa li ci weight of leaves (g) A B 24,2 21,7 25,6 21,0 24,9 22,5 26,8 22,9 25,4 22,0 ubytek masy li ci decrease of weight of leaves g % 2,5 10,3 4,6 18,0 2,4 9,6 3,9 14,6 3,3 13,1 masa li ci weight of leaves (g) A B 24,6 21,4 24,8 21,7 21,8 18,8 25,1 21,9 24,1 20,9 8HQS ubytek masy li ci decrease of weight of leaves g % 3,2 13,0 3,1 12,5 3,0 13,8 3,2 12,8 3,1 13,0

Tabela 2. Wp kwasu giberelinowego i roztworw przechowuj cych na mas li ci cantedeskii ElliotaBlack Magic yw Table 2. Effect of gibberellic acid and preservatives solutions on weight of leaves of Zantedeschia elliottiana Black Magic
Kondycjonowanie Conditioning GA3 st enie concentration (mgl-1) 0 100 200 300 rednia Mean Roztwr przechowuj cy Preservative solution woda water ubytek masy li ci masa li ci weight of leaves decrease of weight (g) of leaves A B g % 36,4 19,7 16,7 45,9 35,2 22,9 12,3 34,9 30,4 20,2 10,2 33,5 26,1 19,4 6,7 25,7 32,0 20,5 11,5 35,0 8HQC masa li ci weight of leaves (g) A B 27,8 17,9 30,4 19,0 27,4 17,2 26,5 18,2 28,0 18,1 ubytek masy li ci decrease of weight of leaves g % 9,9 35,6 11,4 37,5 10,2 37,2 8,3 31,1 9,9 35,3 masa li ci weight of leaves (g) A B 27,8 18,2 34,1 20,6 33,2 19,4 27,7 18,8 30,7 19,2 8HQS ubytek masy li ci decrease of weight of leaves g % 9,6 34,5 13,5 39,6 13,8 41,6 8,9 32,1 11,4 36,9

A pocz tkowa - at the beginning, B ko cowa - at the end

Tabela 3. Wp kwasu giberelinowego i roztworw przechowuj cych na d yw ugo ogonka li ciowego cantedeskii Elliota Florex Gold Table 3. Effect of gibberellic acid and preservatives solutions on length of leaf petiole of Zantedeschia elliottiana Florex Gold
Kondycjonowanie Conditioning GA3 st enie concentration (mgl-1) Roztwr przechowuj cy Preservative solution woda water przyrost lub ubytek d ugo ogonka d ugo ci ogonka li ciowego li ciowego increase or decrease length of leaf petiole (cm) of length of leaf petiole A B cm % 60,7 61,1 0,4 0,6 56,0 56,1 0,1 0,2 58,5 58,4 -0,1 -0,2 55,5 55,9 0,4 0,7 57,7 57,9 0,2 0,3 8HQC przyrost lub ubytek d ugo ogonka d ugo ci ogonka li ciowego li ciowego increase or decrease length of leaf petiole (cm) of length of leaf petiole A B cm % 55,6 54,1 -1,5 -2,7 56,5 50,3 -6,2 -11,0 59,8 58,6 -1,2 -2,2 57,5 54,5 -0,3 -5,2 57,3 54,4 -2,3 -5,3 8HQS przyrost lub ubytek d ugo ogonka d ugo ci ogonka li ciowego li ciowego increase or decrease length of leaf petiole (cm) of length of leaf petiole A B cm % 60,6 58,4 -2,2 -3,6 57,2 57,4 0,2 0,3 54,8 53,6 -1,2 -2,2 56,7 54,5 -2,2 -3,9 57,3 56,0 -1,3 -2,3

0 100 200 300 rednia Mean

Tabela 4. Wp kwasu giberelinowego i roztworw przechowuj cych na d yw ugo ogonka li ciowego cantedeskii Elliota Black Magic Table 4. Effect of gibberellic acid and preservatives solutions on length of leaf petiole of Zantedeschia elliottiana Black Magic
Kondycjonowanie Conditioning GA3 st enie concentration mgl-1 0 100 200 300 rednia Mean Roztwr przechowuj cy Preservative solution woda water przyrost lub ubytek d ugo ci ogonka li ciowego increase or decrease of length of leaf petiole B cm % 57,3 1,9 3,2 57,5 1,8 3,0 59,7 0,1 0,2 53,9 0,2 0,4 57,1 1,0 1,7 8HQC przyrost lub ubytek d ugo ci ogonka li ciowego increase or decrease of length of leaf petiole B cm % 55,4 3,1 5,3 59,7 0,6 1,0 54,2 0,5 0,9 51,8 0,2 0,4 55,3 1,1 1,9 8HQS d ugo ogonka li ciowego length of leaf petiole (cm) A 53,9 60,1 58,4 55,1 45,5 B 50,8 59,3 58,3 54,8 55,8 ubytek d ugo ci ogonka li ciowego decrease of length of leaf petiole cm 3,1 0,8 0,1 0,3 1,1 % 5,7 1,3 0,2 0,5 1,9

d ugo ogonka li ciowego length of leaf petiole (cm) A 59,2 59,3 59,8 54,1 58,1

d ugo ogonka li ciowego length of leaf petiole (cm) A 58,5 60,3 54,7 52,0 56,4

A pocz tkowa at the beginning, B ko cowa at the end

Tabela 5. Wp kwasu giberelinowego i roztworw przechowuj cych na d yw ugo blaszki li ciowej cantedeskii Elliota Florex Gold Table 5. Effect of gibberellic acid and preservatives solutions on length of leaf blade of Zantedeschia elliottiana Florex Gold
Kondycjonowanie Conditioning GA3 st enie concentration (mgl-1) 0 100 200 300 rednia Mean Roztwr przechowuj cy Preservative solution woda water d ugo blaszki ubytek d ugo ci blaszki li ciowej li ciowej length of leaf blade decrease of length of (cm) leaf blade A B cm % 17,6 17,5 0,1 0,6 16,7 16,6 0,1 0,6 17,4 17,2 0,2 1,2 17,6 17,4 0,2 1,1 17,3 17,2 0,1 0,9 8HQC d ugo blaszki ubytek d ugo ci blaszki li ciowej li ciowej length of leaf blade decrease of length of (cm) leaf blade A B cm % 17,2 16,8 0,4 2,3 16,6 16,0 0,6 3,6 16,6 15,9 0,7 4,2 17,1 16,7 0,4 2,3 16,9 16,3 0,5 3,1 8HQS d ugo blaszki ubytek d ugo ci blaszki li ciowej li ciowej length of leaf blade decrease of length of (cm) leaf blade A B cm % 16,6 16,0 0,5 3,6 17,5 17,2 0,3 1,7 16,5 16,3 0,2 1,2 16,6 16,3 0,3 1,8 16,8 16,4 0,3 2,1

Tabela 6. Wp kwasu giberelinowego i roztworw przechowuj cych na d yw ugo blaszki li ciowej cantedeskii Elliota Black Magic Table 6. Effect of gibberellic acid and preservatives solutions on length of leaf blade of Zantedeschia elliottiana Black Magic
Kondycjonowanie Conditioning GA3 st enie concentration (mgl-1) 0 100 200 300 rednia Mean Roztwr przechowuj cy Preservative solution woda water d ugo blaszki li ciowej length of leaf blade (cm) A B 19,8 19,4 19,0 18,7 19,1 18,9 18,7 18,5 19,1 18,9 ubytek d ugo ci blaszki li ciowej decrease of length of leaf blade cm % 0,4 2,0 0,3 1,6 0,2 1,0 0,2 1,1 0,3 1,4 8HQC d ugo blaszki li ciowej length of leaf blade (cm) A B 17,7 17,1 18,4 17,7 18,5 18,2 18,1 17,9 18,2 17,7 ubytek d ugo ci blaszki li ciowej decrease of length of leaf blade cm % 0,6 3,4 0,7 3,8 0,3 1,6 0,2 1,1 0,4 2,5 8HQS d ugo blaszki li ciowej length of leaf blade (cm) A B 18,9 18,6 18,1 17,4 18,4 18,3 17,6 17,4 18,2 17,9 ubytek d ugo ci blaszki li ciowej decrease of length of leaf blade cm % 0,3 1,6 0,7 3,9 0,1 0,5 0,2 1,1 0,3 1,8

A pocz tkowa at the beginning, B ko cowa at the end

Tabela 7. Wp kwasu giberelinowego i roztworw przechowuj cych na szeroko blaszki li ciowej cantedeskii Elliota Florex Gold yw Table 7. Effect of gibberellic acid and preservatives solutions on width of leaf blade of Zantedeschia elliottiana Florex Gold
Kondycjonowanie Conditioning GA3 St enie Concentration (mgl-1) 0 100 200 300 rednia Mean Roztwr przechowuj cy Preservative solution woda water Ubytek szeroko ci Szeroko blaszki li ciowej blaszki li ciowej Width of leaf blade Decrease of width of (cm) leaf blade A B cm % 12,4 12,4 0 0,0 12,2 12,1 0,1 0,8 12,3 12,0 0,3 2,4 10,6 10,4 0,2 1,9 11,9 11,7 0,1 1,3 8HQC Szeroko blaszki Ubytek szeroko ci li ciowej blaszki li ciowej Width of leaf blade Decrease of width of (cm) leaf blade A B cm % 11,5 11,1 0,4 3,5 10,8 10,0 0,8 7,4 11,0 10,8 0,2 1,8 12,1 11,4 0,7 5,8 11,3 10,8 0,5 4,6 8HQS Szeroko blaszki Ubytek szeroko ci li ciowej blaszki li ciowej Width of leaf blade Decrease of width of (cm) leaf blade A B cm % 11,1 10,6 0,5 4,5 11,4 11,0 0,4 3,5 11,1 10,4 0,7 6,3 11,4 11,3 0,1 0,9 11,2 10,8 0,4 3,8

Tabela 8. Wp kwasu giberelinowego i roztworw przechowuj cych na szeroko blaszki li ciowej cantedeskii Elliota Black Magic yw Table 8. Effect of gibberellic acid and preservatives solutions on width of leaf blade of Zantedeschia elliottiana Black Magic
Kondycjonowanie Conditioning GA3 st enie concentration (mgl-1) 0 100 200 300 rednia Mean Roztwr przechowuj cy Preservative solution woda water szeroko blaszki ubytek szeroko ci li ciowej blaszki li ciowej width of leaf blade decrease of width of (cm) leaf blade A B cm % 15,7 15,4 0,3 1,9 14,7 14,4 0,3 1,9 14,2 13,9 0,3 2,1 15,5 15,2 0,3 1,9 15,0 14,7 0,3 1,9 8HQC szeroko blaszki ubytek szeroko ci li ciowej blaszki li ciowej width of leaf blade decrease of width of (cm) leaf blade A B cm % 13,5 13,5 0,0 0,0 14,7 14,1 0,6 4,1 14,8 14,5 0,3 2,0 15,4 15,2 0,2 1,3 14,6 14,3 0,3 1,8 8HQS szeroko blaszki ubytek szeroko ci li ciowej blaszki li ciowej width of leaf blade decrease of width of (cm) leaf blade A B cm % 15,5 14,8 0,7 4,5 14,8 14,4 0,4 2,7 14,3 14,1 0,2 1,4 13,5 13,2 0,3 2,2 14,5 14,1 0,4 2,7

A pocz tkowa at the beginning, B ko cowa at the end

92

B. Janowska, M. Jerzy

umieszczone byy w roztworze cytrynianu 8-hydroksychinoliny. Najsilniej zasychay brzegi li ci, ktre umieszczone by w roztworze siarczanu 8-hydroksychinoliny (4,5%) y oraz tych, ktre kondycjonowano w 100 mgl-1 GA3 i przechowywano w roztworze cytrynianu 8-hydroksychinoliny oraz w kombinacji, w ktrej li cie. Uwzgl dniaj c redni dla roztworu przechowuj cego, stwierdzono, i siarczan 8-hydroksychinoliny mia najwi kszy niekorzystny wp na badan cech , gdy szeroko blaszki li ciowej yw zmniejszy si o 2,7% (tab. 8). a DYSKUSJA Li cie lub ulistnione p dy s nieodzownym elementem dekoracji ro linnych, dlatego te ich pozbiorcza jako i trwa powinna dorwnywa jako ci i trwa ci kwiatw, o o z ktrymi s czone [Skutnik 1998a, ukaszewska 2000]. Procesy starzenia si ci tych li ci przebiegaj jednak inaczej ni kwiatw, dlatego te , jak podkre laj ukaszewska [2000] oraz Skutnik i in. [2001], rodki przed aj ce trwa kwiatw ci tych s cz u o sto dla li ci ma skuteczne. o Wa nym sk adnikiem preparatw przeznaczonych do kondycjonowania s regulatory wzrostu z grupy cytokinin i giberelin. W przeprowadzonych badaniach w asnych do kondycjonowania li ci cantedeskii Elliota Florex Gold i Black Magic zastosowano kwas giberelinowy. W badaniach Janowskiej i Jerzego [2003] jego korzystne dzia anie okaza si bezsprzeczne, szczeglnie przy wy szych st eniach. U odmiany Black o Magic kondycjonowanie li ci w roztworze kwasu giberelinowego o st eniu 300 mgl-1 i przechowywanie w wodzie przed y ich trwa u o o o 89% w porwnaniu z li mi niekondycjonowanymi. Li cie odmiany Florex Gold korzystnie zareagoway na kondycjonowanie w roztworach kwasu giberelinowego o st eniu 200 i 300 mgl-1, ich trwa o wzros odpowiednio o 38% i 47%. Kwas giberelinowy hamowa ponadto a rozpad chlorofilu, dzi ki czemu li cie d ej zachowa zielon barw . ukaszewska u y [2000] oraz Skutnik i in. [2001] korzystne dzia anie kwasu giberelinowego obserwoway u li ci cantedeskii etiopskiej. GA3 sze ciokrotnie przed a ich trwa w porwnau o niu z li mi kontrolnymi i hamowa rozpad chlorofilu. W tym przypadku kwas giberelinowy by lepszy ni syntetyczna cytokinina benzyloadenina. Jednocze nie kondycjonowanie da lepszy efekt ni krtkotrwa zamaczanie. Podobne wyniki otrzymano u o e zwartnicy po redniej, u ktrej trwa li ci kondycjonowanych roztworem GA3 wzroo s o miokrotnie. Lepsze wyniki uzyskano przy trwaj cym 4 h traktowaniu li ci wy a szym (1,24 mM) st eniem kwasu giberelinowego [Skutnik 1998a, ukaszewska 2000]. W badaniach w asnych obserwowano r n reakcj odmian na kondycjonowanie w kwasie giberelinowym oraz na przechowywanie w estrach 8-hydroksychinoliny. Jednoznacznie mo na stwierdzi , e u odmiany Florex Gold kondycjonowanie w kwasie giberelinowym i przechowywanie li ci w wodzie mia korzystny wp na o yw ich pozbiorcz jako . U tej odmiany stwierdzono niekorzystne dzia anie cytrynianu 8-hydroksychinoliny oraz siarczanu 8-hydroksychinoliny. U odmiany Black Magic niezale nie od st enia kwasu giberelinowego najsilniej zasychay brzegi blaszek liciowych, ktre przechowywano w siarczanie 8-hydroksychinoliny. Z kolei wierz_____________________________________________________________________________________________________________________________________________

Acta Sci. Pol.

Wpyw kwasu giberelinowego na jako

ci tych li ci cantedeskii Elliota...

93

cho blaszek li ciowych u li ci, ktre przechowywano w cytrynianie 8-hydroksyki chinoliny. W badaniach Janowskiej i Jerzego [2002, 2003] li cie odmiany Florex Gold kondycjonowane w roztworze kwasu giberelinowego o st eniu 100 mgl-1 zachoway walory dekoracyjne najd ej. Natomiast li cie odmiany Black Magic zachoway te walory u najd ej po kondycjonowaniu w roztworze GA3 o st eniu 200 i 300 mgl-1. W ich u badaniach zarwno cytrynian 8-hydroksychinoliny, jak i siarczan 8-hydroksychinoliny znacznie obni a trwa li ci cantedeskii Elliota Florex Gold i Black Magic . Poy o mimo i skuteczno tych zwi zkw jest bardzo dobra dla wielu gatunkw kwiatw ci tych, to jednak dla zieleni ci tej jest zwykle niezadowalaj ca. Potwierdzaj to badania przeprowadzone przez Skutnik [1998a], ukaszewsk [2000] oraz Skutnik i in. [2001]. Wi kszo testowanych przez autorki gatunkw zieleni ci tej reagowa negaa tywnie na po ywk , w sk ktrej wchodzi cytrynian 8-hydroksychinoliny i sacharoad za. Z badanych przez Skutnik [1998a] dziewi tnastu gatunkw ro lin ozdobnych jedynie u czterech odnotowano zwi kszenie trwa ci p dw lub li ci dzi ki zastosowaniu o takiej po ywki. Najbardziej drastycznie po ywka dzia a na li cie adiantum delikatnea go, zmniejszaj c ich pozbiorcz trwa a pi ciokrotnie. Z trzech testowanych gatuno kw szparagw, jedynie szparag sierpowaty mia mniejsz trwa w po ywce. Zastoo sowanie tej po ywki obni a rwnie trwa p dw dzwonka irlandzkiego o 2 do 4 o o dni, jednak polepsza ich jako dzi ki rozwojowi szczytowych kielichw [Skutnik o 1998c]. Wed ukaszewskiej [1997] p dy neriny wstawione do roztworu cytrynianu ug 8-hydroksychinoliny ky i mi k pod koniec do wiadczenia i nawet pulsacyjne y (krtkotrwa traktowanie tym zwi zkiem nie zdo o poprawi trwa ci kwiatw. e) a o Nowak i Grzesik [1997] twierdz , i z jednej strony estry 8-hydroksychinoliny hamuj procesy enzymatyczne prowadz ce do zablokowania naczy przewodz cych i obni aj pH roztworu, co przed a trwa wstawionych do niego kwiatw, z drugiej mog u o powodowa uszkodzenia li ci i ko cw odyg niektrych ro lin oraz kni cie biaych kwiatw. WNIOSKI 1. Kwas giberelinowy i estry 8-hydroksychinoliny w r ny sposb wp y na jayn ci tych li ci cantedskii Elliota Florex Gold i Black Magic . 2. Kondycjonowanie w kwasie giberelinowym i przechowywanie w wodzie mia o korzystny wpyw na jako li ci obydwu odmian cantedeskii. 3. Siarczan 8-hydroksychinoliny i cytrynian 8-hydoksychinoliny niekorzystnie wpyn y na mas li ci oraz wielko blaszek li ciowych i d ugo ogonka li ciowego odmiany Florex Gold . 4. U odmiany Black Magic , niezale nie od st enia kwasu giberelinowego, u li ci przechowywanych w siarczanie 8-hydroksychinoliny silnie zasychay brzegi blaszek li ciowych, a u li ci przechowywanych w cytrynianie 8-hydroksychinoliny wierzcho ki blaszek li ciowych. ko

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________

Hortorum Cutlus 2(1) 2003

94

B. Janowska, M. Jerzy

PI MIENNICTWO
Janowska B., Jerzy M., 2003. Effect of gibberellic acid on the post-harvest Zantedeschia elliottiana (W. Wats.) Engl. leaf longevity. J. Fruit Ornament. Plant Res. (w druku). Janowska B., Jerzy M. 2002.Wp kwasu giberelinowego na trwa pozbiorcz li ci cantedeyw o skii Elliota. Mat. Konf. XIV Oglnopolski Naukowy Zjazd Kwiaciarzy, Skierniewice, 16. ukaszewska A. J., 1997. Improving keeping qualities of Nerine cut flowers with preservatives. Acta Hortic. 430, 439-445. ukaszewska A. J., 2000. Przed anie trwa ci ci tej zieleni. Ogrodnictwo 1, 1921. u o ukaszewska A. J., Kokosa A., 1997. Przed anie trwa ci ci tych kwiatw geofitw. Ogrodu o nictwo 2, 1920. Nowak J., Grzesik M., 1997. Regulatory ro linne w uprawie ro lin ozdobnych. W: Regulatory wzrostu i rozwoju ro lin, t. 2, pod red. S. Jankiewicza. PWN Warszawa, 111136. Skutnik E., 1998a. Gatunki stosowane na ziele ci t i prby przed ania ich pozbiorczej trwa ci. u o Mat. Konf. Najnowsze metody przed ania trwa ci ci tych kwiatw. Warszawa, 4549. u o Skutnik E., 1998b. Regulacja pozbiorczej trwa ci wybranych gatunkw uprawianych na ziele o ci t . Praca doktorska, Katedra Ro lin Ozdobnych SGGW, Warszawa. Skutnik E., 1998c. Wp po ywek i egzogennego etylenu na trwa ci tych p dw Molucella yw o laevis. Mat. konf. Najnowsze metody przed ania trwa ci ci tych kwiatw. Warszawa, u o 4144. Skutnik E., ukaszewska A. J., Serek M., Rabiza J., 2001. Effect of growth regulators on postharvest characteristics of Zantedeschia aethiopica. Postharvest Biol. Technol. 21, 241246.

EFFECT OF GIBBERELLIC ACID ON THE QUALITY OF CUT LEAVES OF Zantedeschia elliottiana (W. WATS.) ENGL.
Abstract: Over 20002001 the Department of Ornamental Plants in Pozna carried out two experiments which aimed at defining the effect of the gibberellic acid on post-harvest leaf quality of Zantedeschia elliottiana (W.Wats.) Engl.: Florex Gold and Black Magic . The leaves were conditioned and stored. Conditioning, in water solutions of Gibrescol at the concentration of 100, 200 and 300 mg1-1 took 20 hours. Conditioning involved the application of Gibrescol which contained 98% of the gibberellic acid (GA3). Then the leaves were placed into water or into preservative solutions: 8HQC or 8HQS at the concentration of 200 mg1-1. The post-harvest leaf quality was defined in the growing room at the temperature of 1820C at 12-hour photoperiod and inflorescence light of the quantum irradiance of 25 molm-2s-1, while the air relative humidity was maintained at 70%. Stored leaves lost their decorative values little by little. Tips and margins of leaf blades were dried. Decrease of leaf weight and length of leaf petiole was also observed. The preservative solutions 8HQC and 8HQS significantly decreased the post-harvest quality of leaves. Key words: Zantedeschia elliottiana (W. Wats.) Engl., gibberellic acid, cut leaves, quality Beata Janowska, Marek Jerzy, Katedra Ro lin Ozdobnych, Akademia Rolnicza im. Augusta Cieszkowskiego, ul. D browskiego 159, 60-594 Pozna
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________

Acta Sci. Pol.