Professional Documents
Culture Documents
C- ^
«t
c^v^,
i C cc < <C'«Mp
•CCC c cc C CC C «£
. cc < c<
«j
rc^.CCCC^cc
CcC c C < < ' cc <cc <
<-Ci
C
(
c C ^C cC C ^ i
CC 0C < <CC CC cC C^ <
c .
c C
cC C <XC ccX Cfecccccc c <
CC c
(
<
< cctc
c<x<
^
"SKCs
(ji
v
c c
C
C
C -
1
' ' v
»
«
<x i
Cc Cc
C.C
Ccc< <
»
Cv CC
^OCcc
g <^c
CCC
<
-4C"
<c<
CCC^CCic
cgcc<c <m: <
c <s?
c ct (CCCcCC
acccccccc
(CCCCC\
c C<2
«X<C
C^
CcCc Cccc^cc
CCC< «
CC
cm CCCCC
t
C> OCXSCC
c<Xjc€c:
<OC CCC <«1^ CCCC
§ c <X23c< c <C<£L<
<
Ccc
.
:c c
? aacivciLi
<C<C c C was donated e <«c' cC
c<c
fv
c c This book
3-4-4? C C cC c<C. CC
vc<c:c c
cccrcccc
cs
c by
/
_c c c
C CCv<
cc: cc^
c<:
c<
: CCC
<
ccccc
<C C<CLC C c cCcdrC« <X c
CCcc
: ^:«C2
i
<CC<J1 cc <C cc «
; a< c C cc. (
<d^<C< CCC c<C<CI CCc cf c^c c <
<X<C<fC c
C
-
<3DC< c
C c
''
CCCCv C cfe^cjcci
CcC <
c<
^ ccc :C c
c CCCcCC<C dCc/CCC
C « CCc <
ccccc <ir<^<^cjtr'<<te'<r<c: <
*
Sccrc
c <^ CCjCC c< <c ^<ccc<axi^ccc3-cc
CCCc o^ cccc<r<ccccc<c <c c_ ^<
c
fC
c «r Cc cCCCr cc<rcccc C C< -r
r
.
"T^ <
<C <^<C:cC<C<^C<3<Mt^<
v
... Cc oc '. ( .
-'
~^<c <
<<(
c u
" <Lr
cc r< < r ( • c<cv< cr
,:
'
C c 'C<* q c
c c CCC v: CvajCCCc^
cCccc Cc cr " (
j£§ c ccc (
CC c <ccc
-C<c C
c cOf c c<ccc<rc< <r Pv^v <C
Xcc c
C^Cc c
CCC
c C C CO
< c « cc. ccc <r
< CC -
«WcC- C £ <5V
<^gccc? <^>S (
w
rccccc
l <C CC]
C C
Cc ccc .' <
ccr
CC ^r?
c" r< <-,^
S^Si
C
. ccc
2
•
c mam^ crc
£
QCCc
Cc tcc c
<X^
C <
C
C^rC <
C
<dc
O ^ <
cc
<C C
<(
<
c(c<:
' '<CC.
^CCl
a
O
c
*
CCCC
^tgc^
cc«
^<c«COc
c <c c c
C
'
' .
' (i
<
c cs<L
.
ciccTt <cCiC^
i
f
c< cci C C '••
c<ICc(cc cc_ C03^
.ccc crc cc ce c<. <
CCCC:
C§<r<
Cg<C<
C CccC
C
CCC^Ti Cl
C
CCC C^
<CLC^-
^L^^fcc^ci
C<iCr€«^^Cc,cC.c«^
<SLd^'<KL ^CC -(^CJkcc
C^CCtJHT €S.Ct^QC^c
CCC<t:
cC
•< .
^ jCc
,
ccr^
^HlCcCCC' cc<
c
.c
cco <§rc<
«
<
<
cc mz
^c: cc ^ccatc <cszrc<«c:<^xsMis<xt <i
gQ
<XZ< cccC>r CcccXcC^Erc
c^crr cccccx^
CC dc cc: vv.r c (cc^
cc ^c^cX: ^ ccco
c CS< «oa^i-
<cDO C...O
c
®c ^^ c M
c<x: cc
.c<x:
2 cc
Cl
cc
<c az
CC.
ccc
CC '«c
<UlC_
<CC"
CCC
ccc
«crcTCEc
c cr
ccr ' cccc :
C CCC
o c.r
cr
CC ^CIC
\ccc
c ccc. <,
CCCCCC cC
'clC cCCCcc cK
«
"
CCCC C
<cccc c ' CccC co^Kcc4jg C <S
aC CC<<^kCCvCC<gc<
C d
CCCCZcC -<C
<^.ccZcc c^^r
CCc^SIc c cc
CC: C<<Stc
C<ScLC <^? ccl <T£
CC C^COS
'CC
C<^CC cc^c|B
(
^
«
cCC<CcCc
cCCCccCcCc cr
cr Cc^ETcd <CC
C^MCSlT"
Cccj c i ccciCC Ccc: OttcjC <tc
Cc<C <^c c(C.^CCctC-"®cC cc
C Cc < -<i^: cccc <£SCcC(cc ,.<,<: .
<C C C '
CCXcc
<x: <
Cd C'<3CCcCCC- %C<C>' ^v' Ccc
CC CCC<( <c
<-cc
s> C
C C<S2C: C
cc<c C CcCcCccm. ^CccC
,(
CCC
CTccSiCCccC c<CC
vc
«S
ccc
cc
C
<ICX. ccCCCiC C <<<§&& GXSl c
cC:
CC cc CCc§3C: Ccc
<C CCcCC. Cc.CCC£_<^<Ci CiC
cccccc^C
CCC® Cc
cc C(
<3t ( " ' <C cc
cc
ACTA
SANCTORUM
PAKISIIS. — EX TYPIS V. GOEPY, VIA GARANCI t RE , 5
PARISIIS & ROM^.APVD VlCTOREM PALME. M. DCCC LXVIII
ACTA
SANCTORUM
quotquot toto orbe coluntur, vel a catholicis scriptoribus celebrantur
PROPYLiEUM
AD SEPTEM TOMOS MAJI
PARISIIS ET R0M$
apud VICTOREM PALME bibliopolam
1868
SANCTISSIMO AC BEATISSIMO
PATRI ET DOMINO
INNOCENTIO
UNDECIMO
PONTIFICI MAXIMO.
Dum sacri
Sedis, cui
contra Turcas fcederis fervet opus, in Apostolicaj
SANCTITATEM TUAM praesidere gratulamur, soli-
'
adeo velut praescriptojam jure, ceteri ex ordine videantur ad apostoli-
cam Scdem deferendi (nam cui potius, cum ei de Sanctorum meritis
judicare, et cuique congruos honores decernere unice competat ?)
sunt tamen huic Mensi perquam multa singulariter propria, quse sua-
I
* deant eidem Patronum optare SANCTITATEM TUAM, etiam absque
A 7 %4 1
nologica Series, eo aninium vocant, ubi collapsam Rcligionem Tuis
auspiciis resuscitandam ominamur, ex felicissimis suinptorum Te
auctore armorum principiis. Ut vero taceamus Archiepiscopos Medio-
lanenses, Tungrcnscsque ac Trajectenses Antistites, ante ultimam
Maji parlcm deducendos, quid magis ad PETRI Successorem, INNO-
CENTIUM XI pcrtinet, quam omnium, quotquot inter utrumque su-
premam illam Scdem tenuerunt, ordinata successio ? Atqui ut horum
tempora, hactcnus multiplici ambage confusa, digerere novo conatu
tentarem, magnorum et amicissimorum mihi Virorum suasionibus im-
pulsus, cosdem in liinine quarti quintique Toini, tamquam in Propy-
lseo, coinpluribus vctustjc artis statuis exornato, disposuimus ; variis-
fretus eo, cujus in sancliori ista militia vices geris, Duce ac Capite
Ecclesiae CHRISTO ; cui perennis inde gloria, Tibi merces seterna
(sed 6 ! sero) proveniat. Amplius aliquid cum neque apprecari valeat
devotio
devotio nostra, nequeoptare TUA BEATITUDO, optimorum votorum
hic finem facimus : una cum hisce septem Tomis, nos nostraque
et,
SANCTITATIS TUvE
Daniel Papebrochius
Socielalis Jesu.
AD S. D. N.
INNOCENTIUM XI
PONTIFICEM MAXIMUM
CHRISTIAN^E REIPUBLIC^E PATREM,
Accinebat
MONARCH^
C A R L
SECUNDO
HISPANIARUM INDIARUMQUE
REGI GATHOLIGO
vere Austriaca Pietas REGI^E MAJESTATIS TUJE, corara
Illa
Augustissimo, nec ab ipsis quidem Angelis digne satis adorando,
EUCHARISTIiE Sacramento, ad inlima qiucque ministeria
dimittentis sese ; cujus admiratio totam primum Madritensem ci-
animos Ipsa nobis fecit, quando tam benigno vultu excepit S. FER-
DINANDI
!"fc..
DINANDI Regis Castellse ac Legionis Acta, ex voluntate Decani at-
que Capituli Hispalensis singulari volumine accurate explicata per
unum ex nobis, et in septimo Maji Tomo accuratius dcnuo profe-
renda. Quomodo enim non adveniret gratus in comitatu plusquam
mille quingentorum Sanctorum nominatorum (quam multorum in
Majo habentur res gestse, simili flde diligentiaque conquisitse) qui
solus accedens, gratissimus acciditCLEMENTI/E TU/E ? Habemus
nihilominus hoc ipso in limine, ad Thronum MAJESTATIS TUjE
Introductorem eumdem, qui ad SILE SANCTITATIS Pedes etiam
nos deduxit; Venerabilem Dci servum, Petrum Georgium Odescal-
cum, nihilo minori Titulo Tuum, quam Illius. In Tua quippe Insu-
bria et Civitate Comensi natus, in eademque ad Alexandrinam pri-
quit. Tantis porro tamque multis Patronis subnixi, coram Rege, qui,
ipse insigni sanctimonia pollens, Sancta qusecumque digne novit ses-
timare; reverenter quidem, sed tamen fidenter, nos nostraque omnia
prosternimusante Thronum Tuum Augustissimum ; orando ac sup-
plicando, ut inter amplissimi Imperii, per orbem utrumque extensi,
Daniel Papebrochius,
Societatis JESV.
RUDOLPHI HABSPURGII
Erga Sanctissimam Eucharistiam Religio
CAROLI SECUNDI
HISPANIARUM INDIARUMQUE REGIS CATHOLICI
Actiones quaedam tam illustres sunt, ut minio aurove depingi potius, quam communi tin-
ctura mereantur describi. Talis fuit ea, quae Hispanicam Aulam in stuporem rapuit nu-
dius tertius, tam eximias religiositatis exemplo edita a Rege ac Domino [nostro, vere
Catholico, prorsus ut videatur Pater SBternus, ipsam Filio suo uuigenito in strenam anni novi
ineuntis reposuisse, ex aeterno suo arcanoque consilio, ipsum inter bomines identidem novis
honoribus extollendi ; omnibus quidem sua dignitate inferioribus, ejusmodi tamen, ut nova vele-
ribus semper praecellant, dubiumque faciant, an secuturi post anni majus aliquid digniusque
Tisuros se possint sperare.
Dies xx Januarii, glorioso Martyri S. Sebastiano sacer, tam serenus a nubibus, a ventis quie-
tus, a sole amoenus illuxit Regiae huic Madritensi urbi, ut coelum videretur compensata velle
tibus, inter quos fuit etiam Rex ipse. Forte contigit ut eadem hora, a S. Marci Vicariali ecclesia,
intra MartinianaB Parochiae terminos constituta, egrederetur Sacerdos cum Venerabili Sacramento,
Viaticum administralurus pauperi cuidam olitori, graviter aegrotanti, in vico a Micis-calentibus
nomen nacto. Ibat illc, superpelliceum indutus quidem, sed injecto tectuin pallio, et Clericello
uno dumtaxat ad lumen praeferendum comitatus quemadmodum usus fleri patitur, quoties
; vel
locorum distantia, vel inBrmorum urgens necessitas prohibet instructiorem pompam adornari. Ita
per S. Bernardini portam egressus, compendium simul quawebat viae pediti aptioris, simul et oc-
cursum vitabat equorum hoininuinque tam mullorum, quot ea hora tractum illum occupabant,
soja incliuati humiliter capitis reverentia, ex eo quem occupabant loco, salutantium transeuntem,
ne quam oblectalionis eo tempore quaesitae moram paterentur. Sed omnibus religiosior Rex (cujus
Rheda; propinquior erat Sacerdos, quando secundum villam Floridam, per consitas ibi cupressos,
decussanila ei publica via eiat ituro in locum designatam) cognoscensque hunc tali iu habitu ges-
tare penes se aliquid Chnstianorum mysteriorum, quaesivit, Sanctissimumne, an vero sacrum
Oleum deportaret. Ut auteiu ille respoudit, Sanctissimum continuo ejiciens sese : e Rheda,
bumoque stratus, adoravit Dominum suum. Deinde consurgens, et, prajter Regiae suae Majestalis
Rbedam, et locum uude cesserat occuparet; Clerico mandans, insidere portellam, suisqueeam
manibus
lnanibus cnm quanla potuit reverentia claudens. Tum ipse nudo verfice, et galerum altera manu
tenens, allera portellam apprehendeus, sequi ex lalere Rhedae pedes, quousque veniretur in
locum jacenlis infirmi. lbi rursum Rex portellam aperuit, Presbyterumque cum Domino, velut
pedissequus, retro assectans, ingressus ad decuinbentem est : et mansit genuflexus nuda in humo,
quoad usque officio suo functus esset Sacerdos ; vix satis sui compos, prae admiratione tam excel-
lenlis Religionis, cum iu Regio illo vultu legeret, quanta reverentia deberet ipse sacris Mysteriis
operari. Peraclo ministerio, qussivit sua Majestas, quis slatus, quas conditio in6rmi esset : et
bene instructus de singulis, congruani eo loci eleemosynam reliquit ; spem insuper faciens elocan-
dae ad matrimonium quam pupillam et omni orbam sufTragio morte sua is erat relicturus.
filiae,
Hiuc rursum itum ad Rhedam est, Presbyterque eodem quo antea modo intra eam locatus. Rex
autem, secundariam alteram (quae Stalus dicitur, et Regii corporis lalricem solet vacua subsequi)
ita conscendit et subsequi jussit, quomodo ipsummet foris in Palatia redeuntem assectari solent
Nobiles sui. Vulgata hujus novitatis fama eodem conlraxit magnam populi rhedarumque multitu-
dinem , slupentibus cunctis, etex terreno Rege discentibus, quomodo deberent Coelestem venerari.
Ua omnis istaec pompa, per totam quanta est viam ducta usque in urbem est ; venlumque ad
Fontem Leganitorum, ubi Majestas sua in pedes desiliens, rursumque slratoris officio fungens,
S. Marci deduxit, ea alacritate vultus, reverenti modestiae admixta, quae Angelica potius quam
humana videbatur : etgenu flexus non assurrexit prius, quam flnita ceremonia Renedictionem
Prcsbyteri excepisset cum ceteris, petens ut is pro se oraret. Tum demum ad suam se Rhedam
recepit, inter festivos applausus creberrimi populi, devotis interpolatos lacrymis ;
quas spectaculi
religiosissimi venustas, per affectum lenerae devolionis, exprimebat. Admirationi quippe in hoc
actu erant ; non solum superemioens tanti Monarchae dignitas, coram coeli terraeque Domino sese
quanta poterat religione humiliantis; sed etiam decor ubique summus, observatus a sua Majes-
tate, neque futuri occursus praescia, neque consilio cujusquaminstructa, nec alio Ceremoniarum
magislro usa quam interno dictamine Catholicissimi cordis sui assueti spiritualem auditum adhi-
berc suggestionibus cerlissimae fidei de veritate nostrorum Sacramentorum. Fieri posthac poterit ut
multas magnasque Regis nostri victorias Fama annuntiet; sed nescio an ullam allatura sit um-
quam Hispanica? Nationi, Regi Deoque fidelissimae, quee tot benedictiones accumulet super caput
illius, atque actus tam Heroici exemplum. Datum Madriti, xxm Januarii mdcxlxxxv.
AU-
AUSTRIAC^: PIETATIS,
praenarrato actu luculentius demonstratse,
HYPOTYPOSIS
Muha
Multa Deum pro se, proque tegro multa precatus,
Etpro commissis Superum sibi munere Regnis.
Nil casa, nil sordes, nil oris luridus liorror,
Eminet Heroesinterfortissimusonines
Caholus, Herculeas ausus superareColumnas,
Et monstra eeternis oppugnare omnia bellis.
LECTORI AUCTOR.
Jtttsus a suc-
c&ssorepostnQ
Hydruntino
Arc/ttcpisc.
schbcrc,
S primum
Kpiscopi,
circiter
lllustriss. 1).
Alexandrini per Iredecim
cum
manditnte
is adliuc
VirginemMariamjcoBpictiam c .gitare. ex Dei
gloiia bonoque publico [facturum, i]uisquis tot
insignes dignissimi
cum
Praelati
occultas reinanore, efferretque in lucem. Quare
cognitum haberem vit;e totius al. eo
ininiis
actiones prohiberet
SSHSta*
documentu
"' J '™ c '" ! '
signia sua merita ad Hydrunlinum Arcbiepisco- actae cursiim, rogavi Doctorem Jacobum Taro-
patum, nutu Catholicai suae Majestatis, transla- nem, iiune Valentinuin ad ripas Padi Canoui-
tus. Etenim quia ipso Ecclesiam Viglebanensem ium, qui eidem ministraverat, primum Roma-
gubernante, imo et coram intuente, compluribus in minori Prslatura, deiude Alexandriffl jam
mirandis signis testari dignatus erat D.ms, quani Episc.po ordinato; ut mihi scriplum traderet
carum in sua gloriahabeat verum islum Servuui quidquid notatu dignum sciebat. Feeit is prom-
suuni; officii proprii esse credidit ille, talis De- ptissune quod rogaveram, et relationem bene
cessoris memoriain commendare posteritati, cu- longaui contexuit ; quas, una cum ceteris
rando ut exeinplares ejus virtuossque actiones a meipso notatis, annorum multorum spatio
scripto tradereutur, ab idoneo plurium earuin- uiilii uiter nianus inansit, uihil quam de
niinus
tamauamde-'. dem leste. Talem quaerenti, meain aliqui tenui- ea evulgando cogitanli ; donec mandatum supra
fllllC/u ftltll
talem suggesserunt; ut qui extremo sexennio laudati Antistitis adegit illuc aniuiuin applicare
liari:
domestica ejus familiaritate usus eram. Qua- Tum vero curavi ut ad priorem instructionem,
propter jam dictus Praesul Como transiens, ubi mediaute eodem Illustrissimo Domino, aceede-
tunc agebam, quam potuit instantissime istud reut a Reverendiss. Domino nunc Epi- Scalia, <••
" operis faciendum injunxit. Equidem non fui seopo Alexandrino, qufflcumque ali;e indidem (guorum
<"" ,ms "'
ausus recusare obsequium, tanto tamque dilecto possent haberi notitiffl informativae, pro eo tem-
mihi Patrono debitum, recusandoque incurrere pore quo istie tpiscopus tuerat U. 1'etrus-Geor-
notam ingratitudinis. Quapropter, lieet per gius. Missa autem inilii fuerunt liujusmodi in-
ffltatem aliosquc dufectus, parum habilem me slruinenta tiia; priinum desumptum ex Annali-
credebam exhauriendo istiusmodi mandato non ; bus ejusdem civitatis, compositis per Abbatem
prasumpsi, eidem obniti, detrectando coni- Hieronymum Ghilini ; alterum, suhseriptum niaiiu
monstrare reapse, quam vivaeiler
linpressani propria Miehaelis Colli , Archidiaconi Cathe-
memoriffl servaverim imagiiiein benedictai illius dralis ibidem Ecclusiffl, tauiquam testis oculali
Animffl; attenta prsasertim obligatione niea tertiumque, siniiliter subsigiiatum, a Christo-
multiplici erga optiinum Patrem, prfflter cetera phoro Ravelli, Canonico S. 1'etri in ecclesia ejus
iiiulla in me collata heneticia, dieoati tam Abbaliali et Collegiuta Alexandriie, uuius e pri-
nabllusqutvt
/Kiiu, non au- amauter excusare juventutis me» ininune inis Clericis in Seminario istie per Odescalcum
dct rccusare
levia errata. Patrem dixi : talem eniin se fundato. 1'etera desumpsi partimex scriptis pe-
jugiter erga me gessit, quin et profcssus est nes me asservalis, partiin egomet vidi, vel ex ofwtwn&i-
'" r:
semper, litteris ad me datis suhscriliere solitus, ipsius ore aceepi; iiigenue aliquando coufessi,
tamquam Pater amanlissimus. quod vilfflsuse totius rationem accuratiorem inibi;
Cum primum ascitus in familiam ejus, mirari dedisset. quain ulli uiiquam Confessario suo.
ccepissem, quasoculis videham in eo, virtutes ;
Atque hfflC diela Slinto ad ceitiureni leddendnui
atque iinprimis diligenti» Pastoralis solicitudi- Lectoreiu de veritate eoruin, quffl scripturus
neui, in regenda Ecclesia sihi conin.issa, et ar- suni, stylo qiiam possum purissimo minimeque
fucato
;
mmtn/mrm quam Sanctitatis opinionem mducere, vel inau- tem. brevi excitata sintduo pauperum dereli-
ctam augere; sed rem totam Apostolicas Sedis Ctoruni loca, adnitcnte imprimis el opus cgre-
judicio integram relinquens, aliam nullam lidem gie arljuvanle Bcrnardo
Odescalco, e pritnaria
Somaschos
postulo qiiam pure humanam. Qnod si quid vel ciritalis nobiliiale viro, et Thomte Odescalchi munificus :
in mininio pra>scriptos limites excesserim, id oliin Mediolanensis Scnatoris patre, qui Chri-
totum pro non scripto haberi volo, utqui sim llierongmi ccepta
sliaiia lilicrnlitulc inlcr cetcros
ac mori velim obedientissinius Ecclesiae Romanae /irmavil cl atixit, lantumque de spiritu ejus hau-
et Catholica? filius, cui solicompetit ut appel- sit, quod se[et sua denique omnia impcnsa pau-
letur Magistra veritatis. Ila iUe ego vero si- : penbus voluerit, eoque raortuo bona supelle-
milis observantiw sluilio nolui conccderc vogan- ctilis pars distrahenda fuent ut creditoribus fie-
CAPUT I.
clti, Comensis Pulricii : qui a propinquis suis
eas valles incolcntibus derebus hterelicorum om-
Genus, nalivitas, el vita Petri Georgii vsque nibus cerlior ficbal. Is eral e Sodalilale Cru-
ad Episcopatum. cis cjus civilatis, vir pitts el apud sanclcc In-
quisilionis Prwfectos valde gvuliosus. Fuit au-
illagni voluminis multajque erudilionis opus tem maguae prudentiie, et proplerca electus
vir
cxr. 1.
Fatria Co- foret, anliquiiiitem et nobilitatam familiaa Ode- a civitale sua Oralor ad Carolum V lmpcrato-
mum scalcha) scribendo explicare quando etiani nunc rem, tum ut Coronam ei Bononise acceptam
;
eadem liabct personas tam multas, virtule ac gratularetur, tum ut negotia quosdam iu publicas
cum duobus Nobdibus (^omensibus opera, Con- promotus est ad Senatoriam in ea dignitatem.
ventumS. Bonaventura: eisdem fabricavit unum ; lbi S. Carolo singulariter carus, eximio plane
ex pi imis locis, qu:e prsadicto Oidiui in Statu Me- munere eodem est, vaseinquam
locupletatus ab
(liolanensi obvenerunt. PatiibusquoqueSocietatis cristallmo, in quo sacer Dominica) Crucifixionis
tteste eorunideui bislorico Sacchino libro 5 §. 9 1 clavus usque ad diem istum servatus fuerat. ldem
,
Ticini
n
Ve n e r a b 1 1 i s De 1 5er vu s
Cremonx na- natus Crenionic fuit nostcr Petrus-Georgius, cum tem ut ccepit afebri convalesccrc, aegrotare vicis-
tus 1'rlrus- istic ille ageret Poleslatem : atque a sacro fonle siin exorsa est spoiisa, ct inatiuiiunialevinciiluin
Georglue, Emanuelem dc Luna, Gubcr-
levalus fuit pcr D. murle sua subsequenle dissolvit. Ilaud diu post,
natureui Creininiensein ;
et D. Ludovicam Bcrga- novain filio conditioncm quaerens pater, cuin vel-
iiiinaui, ( iiuiilissani. Intcllcxi vcro constauter di- let Ticino, ubi Polestaiein agebat, Mcdiulaiiuin
ci, bapli/atum cssc a D. Nicolao Sfoudrato, tunc proficisci, ad conlraclum stabiliendum ; infinna-
Cremoneusi Episeopo, postea Gregorio Papa tus etiain ipse Deo animaui reddnlit.
XIV : quainqiiain 111 libro baptisniali istorum 1 lllius obitu libcr 1'etrus-Genrgius, ad id CAP III.
lcniporuin, milla baplizatm is Bat incntio. so- effectui mancipandum quo se impelli divinitus assumU ha-
bilum Clerica-
lumque soribatur : Die quinta Augusti Petrus sentiebat, et Romam una cuin D. Pauln Ode-
Genrgius, Domini Juriscnusutti Thomse
lilius III. scalco patruo suo prolectus, habituni induit Cle-
bltpli-titiir
festo S. Ma- Odesealchi, pattino 111. 1), Emanuele de Luna, ricalem. Exccllebal patruus isle rara, nonsolum
Nlves,
rl.r <id
matrinaComitissa Bergamina.Videturautemqnod integritate vitae, sed eliam doctrina, et prudentia
eadem Virgo, quse diem istum memorabilem tali, ut cjus opera usi Pontifices sununi sint ad
reddidit miraculo nivium, quibus signavit locum niaxima queeque nninia. Fuit cnini Referendarius
aedificandi sibi Roms lenipli in Esquilino; suni- et Decanus utriusque Signaturs, et a Paulo IV
discipltna
lcm tunc gratiam contulerit infantulo, ut u..n constitutus AuditorgeneralisCamerae Apostolicae: sub
ptuiiti tnji^nti
snliiiii ininis cordis cjus ipsi i.iuiscciaretiir ; sed a Pin siiniliicr IV Visilator generalis Staius Ec- /'/ . ttjt.t :
resplenderet fiamma amoris erga ipsam et juse tus Episcopus Pcnnensis et Atriensis missus- •.
caperet incrementum. Diei non potest quanta queaoRegcui Caiholicum Xuntius, sspius etiam
cum solicitudine educaretur a patre filius, non Legatus ad varios Itahae Prir.cipcs : quin etiam
solum primus. scd ctiam unicus, litterisque et inandatinn eidcm ab eodem cst, ut suo Ponlilicis
pietale inibucrelui'. noiiiine beuedictionem impcrtiretur confcederataj
,">
Ad hanc quod attinet ei tanto cum affectu TOtitra Turcas classi ;
lanto Prssule dignus
se applicuit obsequens paternis monitis,
lilius. Nuntius, et cujns, aliena licet vice, benediccnlis
ut mores ejus deiniralus Aunibal lloccatnonata. uicritis utcumque adscribi possit generositas ll-
;';iil igogus pueri, quique nuuisterio ejus exinde la, cunctorum aniinis inspiiata, quas tam glorio-
adhassit usque domfaotusEpiscopusesf, ipsietiam sam pepcrii Cbristianis victoriani. Destinatus
catisu S. Dl-
scri|isit, canulenique tuni ipsi Ponlilici obtulit,
quam pietate. daci.
tuin in llispamani ilrsim.mt ad Bcgiam islic
6 Talis cumessct tauiquebene institutuspuer,
Maiestatcni eximle ipsi Sanct" specialiter con-
ouineni successionis spem in eo collucatam ha-
:
pus, quod ipso aliquaudo dormiente in cubiculu ad quielem Patribus ac faniiliaribus suis, so
summoniauc con- transtulissct ad ccclcsiam visitaturus altana
vicino camerffi patris sui, hic
illumque vigilare invcniens, prout jam morem sibi fcccral, observatus etiari
surgens de strato, (
usque adeo exarserit propter nbsliiiationem ejus a licligiosis rigidas saepe disciplinasoratioui con-
manus juugere: eumque a Capella S. Francisci trans-
in proposito, ut denique victas genitori
iv irct
Propylxum Maji
4 PETRUS GEORGIUS ODESCALCUS EPISC.
A irelad oppositam capellam S. Didaci, invisihili litale integrilateni vitie, et famam doctrinic mi-
BX ITAL. JO
nianu sustentatus fuit, ne prescipitaret insepul- ninie vulgaris. Ille autcm sacris Ordinibus om-
BAPT. SUA.
jmt eum de- cruni, quoil media qua transeundum
in eoclesia, nibiis initiatus, primum Missessacriflcium obtulit
inde serva' ipsi erat, recens fuerat fabncatum, ainiie ut in ecclesiaS. Petri deMontorio, ad ipsius Sancti
tus a lapsu
opus sicearetur patens relictum, inscio ejus rei altare : deinde \\i\ MajiannoMDXcix, Alexau-
ln ititteie ad
Episcopo quare, cognito deinde periculo, Ube-
:
driam versusiter instituit. IbiLerieem pervenit,
Sedem suam.
ratorem quoque suum leetus agnovit, et debilas conscendit navigium Genuam tendens ; sed tur-
euleni retulit gratiarum actiones. bato uiari coaetus terram repelere, exsoendit
Guhernator i» Gnbernatorem demde Firmanum dixit Gre- Sestri, ripsB Orientalis oppido.
Firmi Ban- gorius XIV : eujus civilatis statum tranquillum 1-2 Hie diim malaciam operitur, resumendee
ditos ejcfer-
cooservavit , vigilantia sua el administrandeB navigatiuni idoneam, et pcr littus obambulat ;
minal,
justitia' promptiludine, repurgans provinciam vidit piscatoriuni leiubum, a cujus epibatis cnm
sibi concreditam a relegatis, quos Banditos vo- requisivisset quam copiosam fccissent capturam,
eaut, universsB Eeclesis Patrimonium infestanti- responderunt illi, propter incleinentiain roaris
bus •
cladesqueeis notabiles intulit, ipse contra niliil capere potuisse, neque etiamuum sperare.
se
tvmpestuoso
eos progressus saepius.' Quadam etiam vice ca- llle nihilominus, oblato uuius jactus pretio, sua-
mari copiosam
ptum Nepolem famosissimi exulum Ducis Marci dere ccepit ut fortunam tentarent eBgreque per- piscaltonem ;
facit
repellit mw Scbiarr», fecit in carcere decollari ;
ne forte suasit, cum piscatores et laborem suuin el
:
nera,
in executione sententis tumultus aliquis oriretur illius peeuuiani perditum iri protestarentur.
iu populo, postea vero truncumcadaver per urbis Statuto tamen pretio, potius utpraesentem PrsB-
vicos jussit spectandum circumduci in carpento. latu.n recrearent, quam quod aliquid putarent
Eo ii regimine conligit ut quidam ejus familia- capiendum, tantain mox attraxcrunt piscium
rissimus, oblatagrandi pccuniac surama, solicitare copiam, ut ei colligendaa soli non sullicienles,
B
ipsum preesumeret ad relaxandum iu aliquo coacti fuerint lembum alterum in littore stantcm
rigoreni justitieB : sed ita exceptus est a Petro vocarc auxilio. Ipsc vero bonam capturaa par-
Georgio jussusque facescero, ut numquam ei teni, una cum pccunia, dimittens utrisque na-
permissiim fuent pedem inlro ad ipsura ferre. viculariis ; ex altera portionem honestam misit
10 Nibilominus peracto sui muneris anno, Patribus Dominicanis, vieiuum bttori niona-
evadit insi- cum suecessorem accepisset, vocatus est in sus- sterium babentibus, Potestali etiam loci, et ve-
dias >''>
i
picionem, quasi quosdam equos frumento onu- etonbus qui sua in navi eraut ;
prseter istud quod
sux posi/as
slos, qui preetendcbautur ad Gscum devenisse, ipse cuin faimlia absumpsit vel in viatieuin
indebite relaxasset A qua suspicione dum se reservavit. Res autem illa non solum piscalori-
purgat, etdies aliquot uUracoustilutum discessui bus miraculo fuit et Patribus Dominicanis, sed
suo tempus Firmi subsistit ; Mareus Schiarra, omnibus etiam usuni aliquem istius plagie ha-
qui morlem nepotis vindicaturus insidias ipsi bentibus, utpote numquam visa islis in locis,
tetenderat, in una per quam transiturum sciebat minus aiiteni uiari sic agitato,
silva ; ratus consilium suum fuisse deteclum, 13 Genuam appulsus prohibitus est propter
et proprio suo capiti metuens, inde recessit, suspicionem pestis Pedemontio detectaj, ter-
in
Helvetios deinde VIII extraordinariom Legatum deslinavit bus Papirii Odescalchi opportunus autem istoc :
Legatus
Odesealcum ad Dominos Helveticos, pro com- in casu ( qui dum extricarelur opus erat aliqua
pacat.
pouenda qnadam j.rretensione notabilis valde mora temporis ) accidit piscium captoruui com-
summae, causa subsidiurum militarium Gregorio meatus, quem ferebant. Genua deinde Boscum
XIV usum Francicse confoaderationis prse-
in appulit Antistcs, septem passuum millibus Ale-
stitarum,a Camera Apnstolica, ut dicebant, xandria dissitum, tibi ad eonventum Patrum Atcxandr iam
C
sibi adbuc debitae Quare profectusComum, nec Prffidicaiorum diverlit; et nonnullorum visitatio- appitlsus
F
multum iu dilioneni eorum se inferens, dexter- nibus quam secretissime admissis, Alexandriam
riine tutani rem composuit elTecitque ut liben- ;
advenitsub vesperam in Vigilia Corporis Domini.
tissimis auimis contentos se fore pollicerentur, Sequeuti mane-solatus est urbem instituta solen-
soluta quarta parte summaB pratensae, cum ma- nissima proxima vero Doininica
processione :
xima satisfiictione Pontiflcis, qui Publico in gregem suum alluquens bunus Pastor, oceasiune oretenus et
Consistorio Nuntiura suuui desuper collaudavit. Indulgentiarum sibi inhanc functionein primaui pcr lilleras
/uit
Deidiligentiam habebit ! placci narrando expo- losacccrsebat ad cxamen particulare et post ;
nere formam regiminis, qua usus hio Pr.clatus commendatam cuique anima?, sua; curam, intcr- scandala.
est, tam circa seipsum quam circa domesticam rogabal, uumquid bene ei esset in oinnibus,
familiam. Surgebatergo sub auroram a somno, quoad victum vestilumquc ct cetcra; deinde
el tam nianc quam vesperi signum nola dabalur, iiuiii quid advertisset in domo exempli ininus
convocans omncs in capellam ubi una cum boni, num quee inimicitia,
;
consueludo prava,
ipsomet orationi vacabant mentali vocalique, vel simile quidpiam donji glisceret. Hacdiligen-
secundum modum ad eo descriptum, deinde tia elliciebat, ut pax ct disciplina ilomi su,e
etiam praelo vulgatum, sicuti fuerat in Provin- servaretur, undc obsequium ditigens, civi-
ipsi
cialibus Synodis Mediolani coiistitutum. Finita tati exemplum, omnibus ad Episcopum acceden-
orationc et Missa tclebrata,quam nullo unquam tibussatisfactio provenicbat. Eelices euimvero
die praMermittcbat, audiendiscausisstudioque sc Domini, quibus contigit ministrari a famulis, Dei
crebre jejunat:
dabat. Praeter jejuuia Advcntus et Quadragesi- timore praeditis ncc miniis fortunati fanmli, qui-
!
niic ac Vigiliarum ab Ecclesia praescriptarum, bus in suis patronis obtigit speculum virtutum
totu reliquo annoservabat abstinentiam omnibus Christianarum Ne qcn autem
! inter domeslica
dicbus Lumc, Mercurii, V. neris, et Sabbali. ministcria confusio subnasceretur, definivit ea
regutal di-
Carnem insuper macerabat, vegeta proesertim quibusdam a sc scriptis regulis quibus non :
sciplinam.
aetate, ciliciis ac disciplinis, scd quam poterat solum docebat, quid quisque in genere circa
secretissime. Cibis plerumque utebatur commu- seipsum deberet observare, sed etiam cum re-
nibus : quando habebat tractandos hospites, spectu ad cujusque oflicium itaque cognosceu- ;
quod ssepe contipgebat (amabat enim, post fun- tibus distincte universis, obligationeoi suam,
cliones quascumque publicas, aut cantatum so- oidinale ac plene oniuia, et cuni pace communi
lenniter Sacrum, retineread prandium assislen- agebantur.
tes sibi Canonicos aliosque) curahat ut servaretur 1G Composita, sicut dixi, familia, ad res Ec-
decor, CVP. VI
invitatorum conditioui a|>tus ; seque et clesise su* ordinandas applicuit aninnim, inter-
ExcUatSe-
lpsos tractabat aliipianto lautius i quemadniodum que primas curas ei fuit, ad Cnthcdralis ministe- minanum
etiam fleri volebat in preecipuis anni festivitati- rium. juxta Concilii Tridentini Decreta, erigere Cleiieorum,
bus, in quibus familiani suam adhibebat mensoe, Seminarium Clericorum, eo loco ubi stabat S
propriismanibus distribuens suam cuique portio- Maria; ab Ulmo Parochialis, annexa Episcopatus.
nem. Potus autem tam erat parcus, ut tertiam Ibi jussit aedes perquam decenles, et
fabricari
modestiam bibendi vicem raro excederet condimentum : octodecim Clericorum capaces, duodecim scili-
vestitus sec-
tatur :
vero menscc primarium libri sacri
erant, et qui^ cet ordinariorum et sup'ernumerariqrum sex
dem circa flnem vitee non nisi de Virgine Deipara quibus non solum Rectorem providit idoneum
tractantes. A vestitu ejus omnis ab.rat supcrtlui- sed etiam Magistrum bene in Theologicis vcrsa-
tas vanitasque, ex lana communi, nullo addito tum, nec non in litteris hiimanioribus omnique
scrico. Et exlerior quidem habitus totus deccns virtute instructum. Augustinus Calea hic fuil
erat nitidusque, uli ct cetcra ques dignitatem Cenuensis, Loani natus, postea meritis suis pro-
ejus spectabant omnia : ast subtus utebatur in- vehentibus factus Thcologus Cathedralis. Addidit
dumentistam tritis vilibusque, utquando mulare musicss artis doctorem, a quo etiam organa
ea cum novis cogebatur, uulli cxinde usui pos- pulsare discerent et fidibus ludere, atque ad
sent esse. Addit Taron quod nuinquam eum omnein ecclesiasticam fuiictionem habilcs red-
;
tenebantur, dunbus exceptis, quac in hospilum fectionis, recreationis, scholarum et celera ne-
usuin tapetiis satis communibus obduxerat; quaa cessaria. Istae utobservarenturexactius, primum
autcm ipsius propriee habitationi serviebant, or- grandi in tabula cbaractere elcganti describi
nabautur aliquot Sanctorum imaginibus, lectum- illas fccit, quam ct sui nominis subscriplione
que ac mensam habcbant laneo panno levidenso firmavit ; deinde curavit ut horologium ibidem
inslratam. crigcretur, quod preeter horarum indicium etiam
15 In familiam nemo admittebatur cujus nou fungeretur vice excitatoris, atque ita exercitia
esset probata virtus : quicumque autem in ca singula suo quasque temporc obircntur.
erant seculares, mane ac vespere communi I" Ipse vero Scminariuni illud omni hebdo-
intererant orationi, sicut dictum esse supra, Mis- made visitabat, numquam id praetermittens, et
ac vetuti pater
sani quutidic audiebant,' idque ordinarie iu ca- aliis non paucis vicibus, frcquenter per se assis- ^r „V,"
pella. Prima quaque Dominica mcnsis et feslivi- tens lectionibus repetitionibusque ordinariis. ^Whwlfh»,
tatibus majoribus, de inanu ipsiusmet Pradati Postquam autem Deipane Lauretanffl ecclesiam
coiuniunicabant : et post orationcui
vespertinam, a'dilicavit, voluit ut omni sabbato primo inane.
faciebat eisdem omni
Dominica, per domesti- mox ut aperiebatur porta civitatis, eo se con-
familix ctf-
rat Catechts-
cum Presbyteiuni aliquem, coram sc cxponi fcrrcnt omncs, audituri Missam istic sibi a suo
mum exponi, doctrinam Christianam cujus materia ex illius
;
Magistro dicendani, ut ita illis instillaretur spe-
pra;scripto sumebatur dc Catcchismo Parochiali, cialis erga magnam
Parentcin devotio. Extraor-
quem sic explicari cupiebat, ut quamvis idiota dinarius porro affectus ipsius erat erga cosdem,
rem capere posset. Procul a domo ista exulabat quos non solum consueverat Clericos suos,
sernio omnis vanus, nedum obscoenus; quod si verum et filios nomiuare utque eorum sibi obli-
;
garet
ti PBTROS GEORGIOS ODESCALCUS EPISC
A garat animos, non raro subniittebal eisdem ali •20 Onini sabhalo, vigiliisquo et festis Deiparae, D
1T\L JO. Laudes
F.X
quid lautioris edulii, cordis vere paterni indi- cum esset Alcxaiidriai, acceilcbat vesperi ad
et
BUT. >\L\. B. M.
i\l- V
cinni, qno snavins, excitarentur ad studium Antiphonam quffi de illa canebatur in eeclcsia;
et corporali virtulnni ac lillerarum : i|iio autem a ceteris dis- et Viglebani ad Salve. Aderal autem istic cum
his
tinguerentur, babitum violaceum ipsis prmsorip tanta devotione tanloque decore, et cuneta tam
sit. Quin etiain ftliquando cum illis muuducahat ni.ijesluose peragebat in eeelesia; ut laniquam
familiarilei' in communi refectorio : cunique ins- res plane singnlaris ab ipsis ctiam seculari-
tituebantar horaruni quadragmfa compreootioneS hus noraretur, omnesque intueutes ad devotio-
in ista ecclesia, soinninu i|uoi[ue iliiilem capie- iiem provoearcl. Discebant ah eo Ecclesiaslici invnjilat
bal; ut certius cognosceret ile observatione re- inodum celebrandi Missam, silentium observantlx
religiosius
BUuum
gttlarum suarum, ac pietate Clericomm, et bono leiieniluin in ecclesia, revereutiain composilio-
monasterii S. ClaraaAlexandmc lecusaverit ac- exiitans. eti^.m pr.-emiolis proposilis, quibus de-
ceptare ampullam atramenti, eamdemque absti- votio foverelur. Hinc fiebat ut inciperent bene
nentiam tenuei it eum celeris Alexaiidiin.e et adininislrari Ecclesiae, cum ea; jam non coinmil-
Viglebanensis dioecesis Sanclimonialibus. terentur aliis, quam qui disciplina ecclesiastica
c 19 His aliisque documentis inanifeste patuit, probe essent imbuli. Utebantur omnes deceuli
cjcmploqtie quis esset sui regiminis Bnis, quamque non in- habilu, vivebant recollecti ac modesti, neino
Jll < ll H I
Psalnodtam tenderet sibi vel consanguineis thesaurizare; seJ COnspiciebatur vagus per fora aut plaleas; sed
aniinas (lunilaxal luerari Deo; seque cnnsumere • 'ceiipali studiis aut Oei servitio, civitatem lotam
instar lucerueB, positas-supra candelabrum gradus asdificatirinis bonse perfundehant odore.
Episcopalis, dissipandis teuebrjs avaritise et cor- •2-2 Huc facit quod Viglebani freqiieiis esset
ruptorum morum, subintroducta
Evangelkae ad fenestram quamdam, ultimam porticu pa-
in
observat eo-
rvmdem
perfectionis luce indefessuset quasi centimanns
; lalii; iiikIc, quantumvis eniinus, patet tamen mores in
iii exercitio curae Pastoralis. Omni Dominica, prospectus in aream qu« anle Cathedralem ex- publtco;
tam Alexandriee, quara Viglebani, intererat ipse pauditur, idque preasertim temporibus iis quibus
cum Cauonicis Matutinai psalmodiie, sedens in istoc loci solent cives convenirc in circulos, aut
Seile Episcopali in choro oninibus autein fesli-
Vei vetlittm. ; Quod si ibi videbat
obaiiibulando leinpus fallere.
vitatibusetiam tillieus ceteris praesens aderat, Ecclesiasticum ahquem, qui se eonfabulantibus
nec non prsadicationibos, tam per festa eadem jungeret, moramqfie cum iisdera traheret; si-
quaui per Quadragesimam. Accidit autem ali- quideiii cognosceret eura, poterat is certissimo
quando Preedicaturem, ipso quo pnlpitum erat expeclare monendum se ne id amplius faceret;
aditurus lempoie, inhrmari ; cum ille, nejeju- qund si nequihat hominem discernere, mittebat
iiuiii verbi divini populum ahire oporteret, peti- qui queareret diligenter. Nec caruit successu
cimscendit Cathcdram, dixitquead con-
ta stola sperato vigilantiatalis, qure omnes reddebat cir-
cionem, mirantibus omnihus idque in aliis si- :
cumspectos persuasosque, miniine convenire, ut
milibus defectibus plus semcl fecit. personm ecclesiasticie invenirentur circa oflici-
nas
.
econtra rcterebant pium quodpiam munusculum. puloque explicuit nivsterium percussionis, adhi-
Ibidem ctiam legebatur nrdinarie aliquid vel cx beri iu lali actu solilae, et quam reverentcr ca
decretis Tridentinis aut Provincialibus, vel ex excipi debeat :quod plurimum plebi isti profuit,
Auctore gravi, traetante ex professo ca quae nec minus quam pcena inllicta temerario isti.
spectant olficium Parochorum ac Clericorum. '26 Ovilium insigne oppidura lustrans, iuve-
Et buic lectioni subjutigebat plerumque ipse pro nit plebem totam divisam iu factiones, cum pacem re-
zelo suo id, quod judicabat utile, ut peuitus paulo anle ibidem essct etiain Archipresbyter format.
cnmprehenderent excellentiam dignitatis, ad trucidalus. Non lameh prius inde recessit, quiu
quain a Deo vooati erant, el obligationis annexae conlpositis odiis tam pacatam rebnqueret, ac si
pondus. nibil ibi turbarum fuisset et mulier qua'<lam, ;
instruit Prx- 24 Ct cognosceret quod quisque talenlum armis potens inccnlrixque discoidiarum. 1.11111
dicatores. haberct ad agcndiun cum populo dc cathcdra, flecti numquam potuisset, pauc >s intra dies
juhebat quandoque ab aliquoeorum sermdnem miserabibter obiit- Omni diligentia curabat re-
tos inveniehat, non patiebatur ceteros minus ex- dala aliqua, vel publica peccata aut consueludi-
eellontes cadere animis, sed slimulabat ut quam nes perniciosee, quamquesedulo frequentarentur
mclius possent applicarenl se exercitio tam uiili ;
Confessio, Coinmuuio, Doctrina Christiana ; et
soliius dicere, pia'scitiin gerentibus curam ani- cunctis curabat opportuno remedio providere.
maruui, sulliccre ovibus si vocem sui Pastoris Super omnia autem solicite inquirebat in vilani
otiit crcbro
audiant. Indcfcssus porro in cunctis functioni- inoresqueEcclesiaslicoium. pia-sertim animarum
Pontifiealia,
bus Pontiflcalibus-, tam frequens erat, ul pas-
ct Cuiaiu babentium ;
oujusmodi Beneflcium si va-
sim dicerctur Viglcbani, D. Odescalcum plura care oontingeret, nihil prsBtermittebat quo perso-
F
paramenla suluin atlrivisse. quam septem ejus na eligeretur praesenti necessitati aptior. Quam beneftcia
populum, conceptibus rationibusque tam elfica- aniniarumdivisit "iim aliquo. cujus non haberet
1
1 ibus farium, ut milii aliquando dixeril Praedica- oninino perspectam inlegritntem doctrinamque
lor quidam minimc vulgaris, cxprcssc advcniens sufficientem atque boc ci tam sancte firmiteruua
:
dere aliquid dicendo potuerit, Quis autcm non adhibendam quantumcumquo potentis interces-
flrmitei" statuissel vivere ex oflicio veri Eccle- soris connncnilalitincin, qui solum intaebatur
siaslici, cui ob oculos vcrsabantur quotidiana virtutis doctriiucquc merituiu in eo cui esset Re-
iniprimi. cuin opusculo quo Paruchis prarscrilie- cam curabat cxplicamlam nequis ejus rcmancrct attendit.
balur moclus publicancli populo fcstos dies, et ignarus Scil quia nnnus dixi, pro magniluiline
Christianw tractationem, et quandoque adibal Missain sacra iinpai ticbalur Conimunioue trccen- somper pr#-
scns
exercitii las aui
quadringentas personas, divinmn istum
ecclesias iu quibus tradebatur, ipsa
illms hora lantaque cum caritate et benevolen-
cibum de iiiaiui cjus priestolaiiliuin quod si :
;
rci tam saluiaris regnlas, circa hoc observundas rimum musica, apta populari frequehtisallicien-
niore viventes ipsi, liberis suis eumdem curarent Sabbato faciebat vespeii exponi Venerabile cum
inculcare; cavereutque suis illos exemplis per- musica quam expositionem sequebatur praedi-
:
vcrterc, luilis, inconlinentiae, societati prava3 catio et cautabatur Miserere. quatuor autem ln
dediti. Apparebat autem fructus ex ejusmodi Temporibus solebat Praasul ev. faldistorio, ante
altare majus collocato, breviter ad praesentes
adbortationibus limltiplcx. cuui zelantis publicum cl atias
dem instructioni et educationi. Alexandriae autem dum, praserthn in festo Corporis Doinini, in-
repcrit Congregationem, talem in linein expresse struerentur plateae oinnes quam speciosissime ac
inslitutam ex patribus familias, quolihet mense sumptuosissime ; ipscque tunc illud portabat
iu quaque parochia sobtis convenire super isto discalceatus, per totain quam longa erat viam ;
ncgoiio : quorum conventus visitabat identidem, per Oclavam vcro assislebat omnibus ottkiis in
exhortationes in iis ipsemet habens ; singulariter Catbedrali. Cumque idem Sanctissimum tertia
autem praesentiam suam exhibebat ccelui, in Ca- quaque Dominica expositum slaret Viglebani, ad
tbcilraleiii ronveiiienti ad sacellum S. Josephi :
idud se conferebat cuin universa familia sua,
cujus reginiini regulas aliquas fecit imprimi. una hora aule vesperum, genuflexus assistens.
rj
Erat etiain tani studiosus servandi curat nitorem
nitoris, oinni
tn sacristlis
CAPUT IV. ea in re qua; ad usum ecclesiae, et potissimum sn iimdum,
Publica pielas erga Venerabile, sanclam Cru- ad Missa3 sacrificium, pertinebat ; ut siepius im-
provisus ingrcderetur sacrislias; ct supellectilem
cern, Sattctorumque Heliquias varie au- ,
opliine declarant iuagnanimitatem genorosi illius regulas certas imprimi, u praedicus Congree
Principis, una capsula est, molc minima, sed nibus observandas, quemadmodum videre est in
piguorc iiiius contento pretiosissima; particula, Synodo anni mdcvui. Dictse etiam Congregatig-
niipiain, ligni, mensuram digili auncuiaris iics iii feria sexta anlc Avc Mana pmccilclianl
'""""?'"'
. ,, perpefuUatt
;i'ipians. Hanc esse de vera Christi Cruce, Iradi-
i
• i
partictiLr ibl
invcnttc nec
tione quidem autiqua (enebalur, ct verisiniile mendam profundius animis subditorum recorda-
satis certx faciebat Auctordoni Dux ipse Pranciscus; quia tionem Passionis, voluil nt iisdem sciis feriis,
tamen nulla de xlabat scriptura, non audc-
i
P"st Ave Maria in mcriilic, specialesignum da-
bat retigiosissimus Prasul publicae venerationi retur tinnitu campanae, ad recovandam memo-
expon. ndam permittere, donec rationem ad iil riam Passionis; .1 majoris inslructionis causa
commodam hujusmodi reperit. Habitabat Vigle- jussitimprimi libellos precum atque punctorum
biiiii IV Philippus, Infans Africie et Princeps meditandorum, qui ipsi quoque leguntur libro
Maroccensis, sic tliclus, quia ad liilcm Christi Synodorum inserti.
aliam cer- conversus.patrinuminbaptismobabueratPhilip- 34 Nec praetermisii promovere devotionem sacras -gM.
liorem jun- puin II, Hispamarum Regt-m. Hic post baptis- ergaSanctos, cos praesertim quorum Reliqutaa qunsornat
gendam im-
petrat,
iniim Romam profectus, ad exhibemiam Christi autCorpora habantur Alexandris. Ad ecclesiam
vicario Paulo V reverentiam, inter alia sacra namque Deipara Lauretanae, a se fundatam,
etiam Sanctissimse Dnminicae Crucis par-
doiiii, misit per Clericos Seminarii multas variorum
tem valilc notabilem acceperal. Curavit igitur Sanctorum Reliquias iuclusas lmstis, brachiis
pius Antistes, tantum cx illa impetrare ab eodem aut cruribus, sculptis et inauratis. Annus autcm K
Principe, quantum sufliciebat ui, in Iransver- mdci, quemadmodum notat in suis Annalibus
sinn prioris partis collocatum, Cruculam effor- Abbas Ghilinus, fuit imprimis memorabilis Tran-
maret, itaque securam redderet adorantium reli- slatione SS- Raudelini et Valcrii, Protectorum
gioncin. Tum ordinavit solennitatem, hoc qui Alexandrinx, facta die uona Septembris.
civitatis
sequitur modo peragendam, Fuerant eorum corpora anuis ab hinc quadrin-
32 ln diem tertium Maji, publicari fecit insti- gcntis condita iiuia ecclesiam ipsimel S. Baude- et transfert
et 3 Mftji
solenniter
tuendam processiouem deinde apparatis rite,
: liuo consecratam : qui.i tamen zelanlissimus corpora SS.
[\>il,'ln
circunifrrt. tam plateis qua transeundum erat, quam ecclesia Pastor majorem iis venerationem optabat, cx- /;, i
e/ \iilerii.
Cathedrali ipsiusque mujori altari, post Missarum trahi ipsa ilc priori loco fecit; et solennissima
soleuina 1'onliliciilitcr peracta, pompam duxit iiistituln processione, cui exomm cucuiii regio-
pcr civitatem; quo regressa, et sancta (Iruce ne innumeri boniines affluxere, pcr ornatissimas
super iiram principem locata, subiit in sugge- (apctiis aul.fisque platcas, circuuiferri suh Bal-
siuin. ct solila sua facundia ac devotione seraio- dachino, quod a l.cgum Doctoribus porlabatur,
nem habuit ad confertissimum populum. Postea scquente ipsomet in Pontificalibus Episcopo, et
in lociiin ecclesias secretum se recepit, ubi in Potestate cum Ollicialibus ac Deputatis ad regi-
decem, horis sic partitis, ut unaquaque earum quai bodie spectal iul Dominicum et Joannem
parochiae singulee, muluo silii succedentes, assis- Stephanum Balianos, Nobiles Alexandrinos.
vitas convenisset, nova instituta per ecclesiam Deiparx cultus a Petro-Georgio promotus
processione, dataque benedictione, repositum ereet/s restatiratisve ecclesiis, peregrina-
saorum lignum esl solennitasque Qnita. tione in Cream, libris editis.
33 .lam supra ilixi, quod Alexandrise similcm an-
teaeodemqueritu devotionem instituerat; occasio- Inter alias egregii bujus Praelati virtutes cini- CAP. Mll.
Zeloslts pro
Ittrtn frccra'
ne scilicet particulea similis, pridem in ea ecclesia nebat singularis erga bcatissimam virginem Ma-
MexandriK honore Dei-
asscivatie; cujus cuslodia, suli novcin clavibus, iiaui devotio, quapropter hic in unum colligam Jiarx
totidem nobilium civium familiis erat concredita; alTcctiis illtus ilcmunstiatioiies illustriores, lain
sed alisque ca vciicralionc ct cultu, quem ipse iu variis, qii.c ejus honori erexit, anlilicii^ ,
judicabat tani pretioso pignori convenire ideo- 1 quam aliis operibus piis, ad illius honorenj dum
qne ibiileni parem pcr oiiiina orilinaverat festi- vixit exercitis. Ad icdilicia quod attinet, anno
vitatcm, ipiic ab Alexandrinis solitacum pietate »1111.11 1). Episcopus noster, die xxv Novembris,
et promptitudine suscepta, anniversaria religione S. Calliarinic Virgini ac Martyri sacro, dedit
Domui ad siinilituilinem Laurc- anno lOOJ
taliquoque dic peragitur. l"t autem non solum iuiliuin sanclie
fundat Ale-
et varias dio ista Crux lionoiarctu et sacne Passionis i,ii),c, in loco ail medium dumtaxat milliare 1I1- xandrix Do-
Crucis congre- civitate, extra porlani Astensera, solenni nium LaureCa-
recoleretur memoria, varias Sanctee Crucis Con- stanti a
ga/loncs nam
iiislltueraf, trreaalinnes Alexandi ise instituit, lacicns collocari positione primi lapidis marmorei, cui nomen
Cruces ipsas aut tabulas, expressum coloribus ipsius ct numerus anni, nieusis atque diei ius-
Crucifixum refeientes, iu Capitibus plalearum el culptus erat : quem circa tot voluit poni lateres,
locorum frequentiorum, ubi omni vespere con- quod eraut Canonici sui, inscripto cujusque uo-
gregala viciuia insiinul laciebat oratiouein ab ; minc; nec 11011 alios, pio uumero Clericoruni,
(ani
10 PETRUS GEORGIUS ODESCALCUS EPISC.
tam Seminarii quam familise suae. Deinde depu- xero, quod post delatam illuc sanctani Statiiam,
FV ITM. uotatus pluries per nocteni
tavii certos bomiaes qui intend<*rent operi, lu- fuerit illuc, egredi
JO. B\PT.
S4H. stmns illud ipsemet quatidie,donec absolveretur, uno solo femulo Annibale comitante, cum la-
secundum mensurani ac formam quam Laureto ternula : qui et referebat, discalcealis pedibus
ipse atlulerat, una cum transsunipto Virginese iier istml solitum Episcopum emetiri, totamque
ta, Ifit/ileem,
imaginem \i^mti duabus Congregationibus Dis- elegantiam ei loci capacitatem multum commen-
ciplinatorum, cum universu Clcro, non solum dabilis, commendabilior tamen redditur reprse-
seculari sed etiam regulari. sentatione Stabuli; ad simililudinem tugurii ejus,
36 Memini ipsum mibi dixisse, quod in ea pro- in quo Christus nasci dignatus fuit (qucmailmo-
cessione designati Angelico habitu pucri, bini dum eliam factum videtur in devotis illi sacri
ac liini deferebant omnem altaris supellectilem, inoiilis Verallensis capellis) addito intra ipstim
mox sermonem habuit dc laudibus Beatae Vir- quens populus spatiatum consueverit civitate
ginis, exhorlans omnes ad conferendas cleemo- egredi, volueiit illi sic praibereoccasionem cx-
svniis in usiiin ecclesiae circumducendae, cujus cursiones istas fructuose et meritorie faciendi,
jam factum initium babehatur. Puerant autem extructis quilms recordarentur bene-
iis locis, in
insigncm ec- ordinati Clerici, qui flnilo sermone per populum ficiorum, per Verbi incai nationcm ibi reprssen-
clestnm cir-
enm illum quasi inflnitum discurrerent, oblata colli- tatam acceptbrum divinitus.
fabrica-
ri ctnat. gentesj el borum tanta fuit copia; ul fncile 39 Insuper resuscilavit Prmsul Odescalcus
et atiam
agnoscere Episcopus posset, hanc sibi inentem devotioncm, qusE jam elanguerat, erga IS. Vir- B. M. a Sa-
inspiratam ab ipsamet Virgine, qua! non esset cognominalam, exlra
ginein Mariam, a Sanitate nitae cxor-
nat.
inchuatum opus dimissura imperfectum. Uleba- muros Alexandrinos inhortis suburbauis; collo-
tur tamen etiam ipse consueta diligentia, qua- cata iliidem picturu pulcherrima, sumptibus An-
tenus niiii solum ecclesiam ahsolveret, sed etiam tonii MariaB Preda; qui etiam pretium imaginis
habitationem designatam Patrihus Jesuatis, qui- Laurelanae: solverat quam deinde ecclesiam erexit
bus pium istiim locimi deinde commendavit. in Parochialem ;
quod et fecit in aliis per dirB-
Uuos cniin e\ primaria Nobilitate Civitatis ilele- cesim ecclesiis, simplicem dumtaxat Capellaniam
e.i eleemo-
synis scdntc
tcit ,
qui oppidatim circumeuntes dicecesim, ma- habentibus ; videlicet ad Portam-novam, septem
corrogatis : gniiin pecuniae ac frumenti vim ad istum flnem milliaribus distantem ab urbe; nec nnn in C.as-
attulerunt. Quin ctiam cilo illud allata apparuit tello-ferreo, quod uoveni milliaribus distat. In
calcis, laterum, ligDorum vis quantam
ingens, aliis quoque veterem forniam
dioecesis ecclesiis
vix nliquis credere possit. Decrevit autem l£pi- simili de causa nmtavit. Inter cetera autem pia
scopus quotannisinstaurandam solennitatem prae- Odescalchi opera prffltermittere nequeo, quin
dictam, cum Indulgentia plenaria eum in linem meminerim quod fecit pro orplianis puellis Tramfert
ejus,
obtenla, qua occasioue larga similiter eleemosy- S. MarthaB. Manebant hee in loco, non minus coilienttini
na corrogabatur a quatuor Clericis Seminarii, remoto ali urbe, quam iucommodo ad suani Orphanarum;
inter populum partitis. Quin etiam messis tem-
F
ordinariam fuiictionein, quae erat dcducere mor-
pore ad portasurbis constituerat duos, qui reci- tuos ad sepulturam uude non leve etiam ipsa-
;
perenl offerenda a redeuntibus ex agro spicas in rum personis cmergebat periculum. Huic nialo
usum fabricae : tautusque erat fervor eliam pau- occursuin volens Episcopus, fabricavil eis cun-
periorum, utnuilus nonaliquid largiretur ventulum loco magis securo; quod multam dein-
37 llunc in modum perductus csl pius iste de utilitatem pauperculis istis attulit. Denique
quam ijise
omni Sob- locus ad eum, qoem hodie videre est, statum : renovavit Alexandriae Academiani Immobilium,
bato visitat. quem quam gratum Deipara habuerit sntis de- cujus jam ipsa pene memoria perierat assi- :
monstravit numerus gratiarum istic miraculose gnans convcntibus Academicorum aulam in restanrat
relatarum, de quibus cnnditi processus habentur. proprio suo palatin, quein circuin appensa erant Aattlcuuam
Dicit autem tVrchidiaconus Colli, quod Episco- Immobillu
Academicorum symliola, duto iis Principe Auni-
pus, suo civcs exemplo moturus ad frequentan- bale Guasco, viro litteratissimo deque communi :
dam hanc aedcni instituerit omni Sabbato, qua- assensu omnium Protector perpetuus lectus est
liscuntque demum tempestas forel, illuc egredi ipscinet Episcopus : post cujus translationem
Movii boc iia paulattm universos, ut prasdittis perseveravit Academia ista usque ad tempora
diebus Sabbati, utcumque permittenlibus trans- belli Astensis.
CAP XV
itum lutosis ibidem viis, magna incolarum ac- 40 Non satis habuit Oilcscalcus, erecta Ale- PeregrinaCur
colarumque copia eodem se conferret, deside- xandriae Lauretanae eedis similitudine: dare etiam acl II. V. de
Crca \n
rantium de rhanibus Episcopi sanctam ibidefn exemplum voluit Deiparam honorandi, freqiienti Mbnte-fierratQ
Communionem suscipere. Prius autcni quam ecclesiarum ejus visitatione. Itaque decretuni
sxpe etiam
noctu dicta sancta domus extrueretur, fecerat eleganti- habens peregrinationcm suscipere ad sanclissi-
luis iiiduris ornari foriiiceui ecclesiai uiajoris, mam Dominain nostram de Crea in Montc-
omni hebdomade opus per se lustrans, ct diri- ferrato, iter in huiic modum apparavit. lnvitavit
gendis pictoribus diligenter iutendens. Hactenus Autonium Amiicciuni, Cathedralis suae Archidia-
1>. Archidiaconus, cujus relatiuni
libens adjun- conum et Joannem Albertum Invitiati, ejusdem
;
ecclesiae
;;: ,
sanctis dumtaxat Meditationibus et laudibusMa- exlubitam, alque post dictam Missam, devotio-
rianis intenderent, in viam sc dederunt, cantan- nemque finitam, cgit debilasPatribus gratias; et
teshymnum AveMaris stella iterqueprosequcn- : inler recitationem horarum Canonicarum versus
tes semper pediles, interhymnorum, letaniarum Viarigium prnficisci ccepit. Cazorlium advenienti
ac psalmorum modulationes, pervencrunt Quir- obviam se dederunt uiulti viri Nobiles, nomine
gentum. Oclavii Castellarii, cum liectore ecclesiae aliis-
41 Hic recepti a Capitulo et populo, deducti que Sacerdotibus ipsum cxpectantis exlraoppi-
in contlnuo in ecclesiam sunt ;unde post orationem ante dum, ubi ab omnibus magno cum jubilo fuit
ferejejunio
et oratione.
majus altare factam, omnes ad coenam in domo exceptus, deductusque ad ecclesiam. Peracta
Curati sumendam ablegavit Kpiscopus; ipse vero devotione, cum inde egrederetur sccreto admo-
in ecclesia remanens, subiit cryptam, salutaturus nitus est, inter pr;edictumOclavium et quemdam
B corporaSanctorum Dalmatii, Prinii et Feliciani, ejus fratrem, eodem in oppido commorantem, g
istic reposita. Post coenam redivit familia ad sui gravissimas inimicitias trahi ab annis jam qua-
Praelatiobsequium, i|ui eadem dimissa in suum tuordecim, magno cum vulgi scandalo totiusque
se cubicellum recepit, ad proeparatum sibi stra- loci notahili damno quod autem deterius erat,
:
singulos, quid circa propositum sihi punctum quidquid a se postulasset hospes tam gralus.
issent meditati. Inler bujusmodi colloquia ven- 44 Acceptavit oblatiouem ille : interrogavit
tum est Vinialem, ubi capto apud Patres Servi- tamen, utrum ex animo an per ceremoniam id
tas hospitio, statim se contulit ad visitandam proteslaretur. Ocla-"io autem affirmante quod ex
ecclesiam et allare Virginis : auditaque ibidem animo, idque reapse probatum iri si quid impe- tlquidqM
Missa, comitatum quidem dimisit ad prandium, rare dignaretur Ergo, inquit Episcopus, hanc peteret face-
;
dipedes omnes, posl primas capelte S. Eusebio pleret ille quod promiseral, facturumque ite-
ubi receptus dicatai visilationem. cceperunt bini et bini subire rato confirmaverat; cum unica ea res esset
noclem ptcn- ex qua maxiniam erat capturus voluptatem
tissime agtt,
collem, canlanles Letanias Hymnosque de Diva
donec pervenientes ad ecclesiae valvas, ibidem quamque non solum ab eo peterel, sed ettam
a Patribus recepti fuerunt. Ab adoratione San- oraret; rem utique hcilam et honeslam, imo
clissimi, itum conlinuo ad capellam Deipa-
est obligationis certES ex dehtto hom
ubi facla oralione, sacruni illud simulacrum stiani. Igitur, ne fnlem semel dalam falleret
rao :
apparata sibi collatione, etactis gratiis, reduxit tioni faciend», aliud nihil pnslulans, quam ut
comparuil ad Matutinas (id quod solitus erat fa- existiuiata fuit nova ac singularis Deipara gra-
PropylnTum Maji,
VI tia
;
tia ; si enim deveniendum fuisset singillalim ad erga illam,quantumque desiderarct ejus ho-
tX ILL. eaquaeinteripsosconligcrant, haud facile fuisset uorcm quocumque sibi possibili niodo promovere.
io. BAPT.
repcrlus fmis. Neque fruslralus est inlenlo suo siquidem :
4S Tunc amplexu stringens Octavum Episco- quicumque opus istud novcrunt, pariter consen-
quo tntpe-
trato pus, congruas eidem egit gratias monitoque : tiunt, legi a neinine posse, quin amoreni crga
de omnibus illius fratre, reconciliatiouis cu- Deiparam concipiat. Facit eo maxiine Discur-
pieulissimo, eunnlem fecit accersiri. lulroductus sus undecimus, seorsim etiam iniprinii curatus,
is ad pixscntiaui fralris, data quam fuerat in eorum graliam, quibus commoduni non est
posiiilaius salisfactione, amplexum dedit re- majus opus emere. llic colleclae leguntur
cepitque, non sine mutuis lacrymis protes- sexaginta tres devotioues erga Yirginem, et
tantiuni quod fiaterno deinceps amore inter unicuique additur miraculum, quo illa ipsam
se victuri essen t. Admirationem ad stantibus te- sibi esse gratam moustravit. Librum deinde ','UOflltll lt
rolllgltiS.
nerumque tatiliae spirilualis sensum movil tam dedicavit Paulo V, sperans a sua Sanclitate
dreotiones
fclix tamque insperatus successus lanloque : obtinere exhortatorium Kreve, direclum om- erga B. V.
totius populi gaudio exceptus est pacis restau- nibus Episcopis, ad sequelam talis inslituti
htlaris cttht
ralae nunlius, ut quidam ad pulsandas cam- cum illicio pleuarite Indulgentiae. Quin eliam
iltdm men-
s.r accum-
panas accurrentes, signum communis exultationis cogitabat de eodem in linguam Latinam ver-
b,t. dcderint, quo cunclis innoluit rccoucilialio tendo, ut quam plurimis aliis nationibus de-
fralruni. Tuni iluniad mcnsam esl, solulumque votio illa communis atque exemplaria
fleret ;
ab Episcopo jejunium, eatenus observatum, se- mitlere ad quoscumque Antistiles, uou solum
dentibus binc inde fratribus hilariterque convi- ut usuui illum recipereut, sed etiam ut sibi
vantibus. Posl prandium veroetactasDeo gratias, mittere dignarcntur delineationes atque origines
eaedem etiam actae fuerunt Deiparae Virgini omnium miraculosarum iu uuaquaque dice- K
cujus intercessioni acceplum ferebatur tantum cesi Iiuagiuum Dciparae, ex quibus ceri incisis designat
bonum : atque ita Alexandriam hilaris Episcopus designabat componendum
volumen grande. ojius gran-
dius de ejus
rediif. Sed ipsa Virgo, a qua petebat prasmium hujus tmaginibus.
46 Niiiil non machinari diabolum diebus an- sui laboris Paradisum, hunc ei prius obtinuit,
CAP. XVI
Ad licentiam tecineralibus, ul per crapulam, incontinentiam, quam ahsolvcret necdum imprimi cceptum,
Bucchana- ludos et jocos onini geneialiler populo offcn- prout iu flne hujus Vitaa dicetur. Plura omilto
litint coui-
dalur Deus, nolumsalisest. Ei tamen se oppo- refcrre de hoc instituto, cum ipse amplain
tjcndam,
suit qua valuit Odcscalcus, el ciim Alcxandri- omnium rationem reddat
in Prsfatione ipsius
nam ccclcsiam regeret, el cum deinde Viglebani libri, ac postca ubi praescribit niodum cjus
pracsideiet ; excogitans spirituales quasdam con- exercendae in urbibusoppidisque. Si quis lameu
versationes, quaa et oblcctationi servirent, et de istis plenius cupit cognoscere, leg . t ultimum
animos diverteront nb ejus temporis periculosa quod praelo subjccit opus cui tilulus Institutun
relaxalione. Designavit scilicet ecclesias quiude- dcvotionis adhouorandaui beatissimam Virgincm
cim, quea vel Dciparae esscnt dicatae, vel alii|uam Mariam.
insignem Imagiuem aut Confraternitatem Ordi- CAPUT VI.
nemve rebgiosum haberent. Inter has divisit Viglebanensis Episcopus facltts Ditvccsim or-
totidem Hosani Mariani mysleria, repraesentanda dima. Sacellum Deiparce altud fundat,
tiistituii dc- a Dominica SexagesimaB, usque ad Dominicam aliud restattral, ulrumque insigni ctim
veiasrtprx- Quinquagesiniae, hoc modo. Procedebat ad de- solemnitate.
setitationes
tiigsteriortttit
signatam ecclesiam chorus musicorum; quo in-
Bosurii : terludente, recitabatur ibidem, ab una aut LionligitinlereaEcclesiain Viglebanensem, quse CAP. XVII
plmibus Angelis, pocma aliquod vulgare, de estdejurePalronaius suae Catholica) Majestatis, Ad Vigle-
hanemem
eo quod repraesentabatur mysterio. Tum seque- suo viduari Pastore, per mortem D. Marsilii Lcclesiam
'
balur eidem apposilus scrmo, cui inserebatur Landriani. Ad iianc licet aspirarent multi,
translatus
ai 1610,
invecliva aliqua contra licentiam Bacchana- genere et merilis insignes;
agente tamen P
lium, et invitalio ad spirituaiem rccieationem Comite de Fueulcs Gubernatore Mediolanensi,
ab Episcopo institutam. Unaquaeque autem cui Odescalci dotes notissimae eraut, praelatus
ecclesia dabat operam, ut apparatu numero- ille omnibus est a Rege, qui etiam noverat
si luminis, aut alia quapiam invenlione nova, illum et magni facicbat. Placuit supra modum
curiosilati faceret satis simul et devolioui ejusmodi promolio Viglebanensibus omnihu:
serviret. In oppidis ubi copia non est plu- nec minus displicuit Alexandrinis, tam diguo
num ecclesiarum ct concionatorum, neque Prssule se privari gravate ferenlibus. Anno
musicae, Curatus aut alius Sacerdos quispiam tamen mdcx, Dominica praecedente feslum S.
convenienti plebi praelegebat aliquid, 'pertinens Ambrosii, civilatis et Cithedralis Patroni titu-
ad mysterium, aut ipsum vocaliter repraesenta- laris, Pontiflcaliter Viglebabum ingressus rece-
balur tum subdtbantur Letaniae B. Virginis.
; ptusque fuit, maxima cum denionstratione
Fuitquc tam proinpiis populorum animis, lan- hoporis et observantiae. Continuo auiem applicuit
toquc concursu reccpta ha'c pia institutio animum ad acquirendam notiliam illius novas suae
ul ipsi eliam operarii diurni parlirentur vices Dicecesis postquam fecisset eadem omnia,
: et
inlcr sc, ipjihus posscnt inlervenire devotioni quae uotavimus ad ingressum ejus in
urbem pro cujtts regt
Rosarii. Alexandriam, mox ad bonum regimen Ecclesiae mltte 8 congre-
gatlones or-
eodetn com-
47 Quaudo deinde Viglebaui Odescalcus fuit, ac Diccceseos sequentes Congregatioues
instituit : dlnat :
ji nit discttr- cupiens magis magisque stabilire hunc usum, primam, super bouo regimine Ecclesi»; secun-
sus 15.
composuit quindecim discursus de Beata Vir- dam, super visitandee Dioecesis oilicio tertiam ;
Ceremoniis
, ::
anno mdcxih die nona Maji tertiam, jidcxvii ; visitantis. Ibi inler columnas altaris loculus
duodecima similiter Maji, in quibus omnibus inauratus conspicilur, in quem transferri fecit
paliun apparuit, quantam baberet experientiam vetuslam staluam magneeMatris, parvulum Glium
traclandaruin animaruni, qualisque esset zelus amanter pectori adstringenlis, interim dum ille
ejus ad promovendam Ecclesiasticam discipli- populo videtur benedicere. Steterat haec olim
nam, splcndorem ac decorem sacraruui aedium, in quodam Cathedralis ecclcsiae sacello, sicut et
devotionis augmentum, reformalionem morum alia quacdam in pariete picta cunique sacellum :
aliquo ad suiun regimen peitinente, sive ii secu- tbedralcm transtulit. Postera die absolutis Ves- stt uclo sta-
ttiam,
lares sive ccclesiastici forent, cidem toto studio peris, ducta per uibem pompa est qualem num-
E ;
conatuque incumberent ulque ut in omnibus ; quam alias illa viderat; cum in pulcherrimum
unus ipse laboraret, singulis pi.Tseribebat mo- theatrum, e regione porlee principalis in area
dum formamque in officio tenendam. Praetcrea aute ecclesiarn erectuni, cujus summitas in mo-
bis quotannis convocabat omues Confessarios, dum coeli adornata Sanctissimae Trinitatis Per-
tam saeculares quam regulares; quihus expone- sonnas habebat, in throno majestatis supremae re-
bat obligationem suam, ut in lanto munere sidcntes, inducli SanctoruinAngelorumquechori,
quam prudentissime versarentur, ad extermi- progredieuti e templo pompae occurrerent, et
nandos publicorum vitiorum pravarumque con- Divam vario earmine salutarent indeque or- ;
siieludinum almsus. Ad concedendam insuper dinalim descendentes cum Duce suo Gabriele, insujnem
facuUalem Confessiones audiendi, fecerat im- Augeli Patriarchae vero atque Prophet», Ada- pompam
;
instru it.
mura Davidemque secuti Apostoli denique,
primis instructiones speciales, procivitale oppi- ;
disque ; et tam bic quam ihi exponendis ad id Martyres, Confessores, Doctores ac Virgines, in
Sacerdolibus, aliisque omnibus olim udmissis suas quique classes distincti, processionem prae-
jubehat earum cxemplar tradi, ut eos moneret cederent quae plenius esset describenda, cum
:
officii sui, et commodi aut necessilatis publicae. insigni insolitoque totius actionis apparalu, nisi
stngulis offtcti* jubente impressas, alias pro praedicatonbus ur- Mirum autem accidit primo, quod cum eo tem-
;
proprtas rcqu-
banis, et pro forensibus alias quibus postquam : pore vel maximc arderent in regione bella, nihil
las scribtt.
commendasset, monuissetque tamen iucommodi tanta in multiludine evenit
C suum eis officium
intendere emendationi peccatorum in genere ; deinde, quod ccclum, unde primo mane pluvia
distincte explieabantur ea quae iis in locis spe- timebatur, deinceps nebulis obtectum inansit,
opportune ad refringendos, qui alias intolerabi-
cialiter gliscebant, ad quao singuli destinabantur.
Sanctimonialium, Confraternitatum et Ecclesia- les fuissent, inensis Au gusti calores. Porro se-
ruin forensiumCapellanis suas quoque compo- quenti Dominica, cum jam loco suo aplala. sta-
ret statua. picla veio imago subtus eam, pri-
suerat regulas et circa doctrinam Christianam
observalionemque festorum conceperat alias spe- mam istic Missam canlavit Episcopus : itaque
ciales. Addebat monita pro audiendis cum fructu finita solennitas est, ineredihili cum satisfaclione
ad curandam slaluam Mariauam Lauretauae si- habere in propria doino statuain dilectissimaB
inilem, de qua deiude sub diem xix Juuii anni Malris suae, cui posset identidemexhibere reve-
MDcxix scripsit in basc verba Ne proterniitias : rentiam.
curaie ul stalim sculpturee adhibeantur manus, 55 Jam absoluta erat eediculae totius fabrica,
neces.-e est euini quamprimum absolvere san- reslabat altare construcndum cui cum opussit ad nitare ;
illius aedis muro, die Lunae proterito, quidam Virgo purissima et sanctissinia sit, congruum vi-
octodecim aunorum juvenis ex adjutoribus se- deri, ut nihil nisi sanctum et munduin operi ejus
debat ante sanctam domum manducans, alii au- admoverelur. Itaque petras et terram conferri
tem duo fabri rediveraut in civitatem. Cum fecit in eam rem, tum quas ex llierusalem san-
ecce puero adstitit subito persona ignota, in ctisque ibi locis atlulerant Patres Zoccolantes,
babilu Cappuciuurum, absque mantello, in veste tum quas ipse fecerat comportari, praesertim
jubelur opus
quae videbalur nova, et fune salis grosso ad- Barbassina, ubi sanctus 1'elrus Martyr csesus
propere ab
sotrere; stringebatur, ex qua dependebat Corona : facies fuir, unde complures terra) copbini allati sunt ;
autem erat extenuaia vehementer, et barba ino- et vasa aquae similiter multa ex fontibus miracu-
ii dica atque subrufa. Hic interrogavit puerum, losis, scaturientibus infra aitaria Beatae Virginis,
ecquis
p
istic fabricabat. Dominus Episcopus, re- Mediolani, Carvaggii, in Rho, et alibi. Magnum
posmtpuer. Tum alter, L'bi vero est Magister eliam vas aqua pienum adduci fecit Torno, op-
tuus? In civitatem ivit, ait iste, coinparaturus pido quinque milliariis distante a civitate Co-
aliquahucnecessaria.Tandemille; Dicas, inquit, niensi, ubi asservatur unus ex clavis Dominicis,
Magislro tuo, et hie signiflcet Kpiscopo, curandum et servit aquae benediceudae ipse vero eidem
esse ut quain piiuuim perficere curel structuram sacro ferro devotus, religiose asservabat in suo
bujus ecclesiae : quod nisi faciat, sinister aliquis scriptorio armariolo puriflcatorium, quod adhi-
eveniet casus : de quo ue possit postea qucri, bituin fuerat illi post inlinctionem tergendo. Ha-
sciatse fuisse promonituni tu vero ne cuncteris
:
beatbetiam inlegrum laterem ex pariele ejus
magistrotuo referre quaeaudisti.Conterritusjuve- cubiculi in quo natus erat S. Carolus, indeque
nis, tutn proptersiibilam apparitionem illius Cap- acceperat, quando fuit conversum iu ecclesiam,
pucini, tuin propler minaeem modum loquen- invitatus ipsea Cardinah Frederico ad praesen-
di ;
eumdem, mox conversum ad latus sinistrum tiam consecrationis isti exhibendam. Similiter ex
sancta domus, sequi ccepit ; sed neminem prope variis allaribus, antehac destructis congrega-
vul circareperit, quantumvis diligenter
luslraret verat lateres aut pelras ; et quidquid operi re-
omnia. Dicit autem quod Cappucino humeros
cens adliibebatur, id prius benedixerat, Stolam
p c
r ajipaii avertcuie, viderit in dorso ejusgrande
tionem s.
discoloris rite iudutus. Ad haec coepit etiam ipsemet, suis
panni liustruin, quale solent gestarc Cappucini
Francisci manibuset invitalorum adepus piumSacerdotum,
crediturque apparitio vera esse ipsiusmet S. Cauonicorum, Cappucinorum, subigere et tem-
Francisci, volentis hunc suum locum iionorari. perare calceni, 'caBmentumque conficere, aquas
Cras legitime examinabilur res tota : inlerim praedictas affundens terrae, quam dixi e sacris
vide anhujusmodi admonitio contemnenda
sit : locis allatam.
cum dici possit.Deus id imperare. Fac igitur 56 Cum vero jam onmis materies proparata
quantum potes, ut stalua quam primum elabo- sic esset, deportataque in locum ubi erat con- v
relur. Haetenus epistola, tota scripta manu Epi- struendum altare, suis ipse ujanibus primum cjuspn-
seopi propria, quam etiainnum servo penes me. illius lapidem collocavit, illuin scilicet laterem '"""''^-
Ipse vcro, cum instante me inlellexit opus flni- quem ex natali S. Caroli loco attulerat ; itaque
tum haberi, venit personaliter Mediolanum, j'L"7*
ut Sacerdutes alii consequenter prosecuti sunt reli- »"
sacram statuam perveheret Viglibanum.
quam altaris fabricam, magistris caementariis non
5i Alque hic Lector notel
reverentiam, cum alio Dne assistentibus, quam ut laborantes diri-
tieitmatam
qua ardens illeamator Deiparas
solebat negotia gerent nolucrat enim permittere ut aliis
eo statuam ilbus tractare. Voluit ipse
:
quam
in propria rbeda consecratis manibus fieret altare, supra
ipse adcehtt quod in
conducere statuam ad navim, qua?
lltdMmO. parata sla- honorein Deiparo sacrificandum esset
bat extra portam Ticinensem, corpus et
itura in Bia»ras-
sanguisfllii ejus. Finito opere.,
sum. Postquam aulem ipsam in institutasolemnis-
media rheda sima processio die vm Septembris, nascenti
est,
collocan fecisset, eamdem ibi suis
manibus te- Virgim dicala quae ut ordinatior esset, coinpo-
nebat erectam in navi vero reponi ;
:
eam fecit suerat Alphabetum encomiorum
supra mensulam, aptataui in nioduni B. Mariae Ita-
altaris cum bca lingua, hac lere forma,
lumiuaribus accensis, anle quatenus singula li-
quam decantabantur cet Lalme reddere. Alletjrczza
I salmi, et recilabatur Rosarium aliajque
(.i. Lalitia) Pa-
laudes radmi llellezza
Virginis,douec veniretur Biagrassum. llic ; (.,. Pulehritudo) Angelorum,
hu- Conlenlo (.i. solatium) Patriareharum
merosipsesuos supposuit imagini, in Deside-
Zoccolantium conventum deportanda?
proximum num Prophetmum, Exemplar Apomlorum
ubi nocle ;
Fonuudo Martyrum,
ea hospitium cepit, imagine Gloria Confessorum Ilo-
Manana iutra ec- nor ttrginum, Indirisxo
clesiam decenter collocata (. i, Directio) persona-
cum cereis, usque rum Rehuwsarum, Lux Conlemplalivorum,
Ma-
jestas
.
. jestas Activorum, Norma Vhluarum, Oruamen- Doclorem ecclesiasticuin, pro eo quod rationis D
Tandemque tum Conjugatorum, Protectio Justorum, Quies erat et Patrcm Superiorem Barnabitarum, pro \ IT
;
1 L. JO.
ducta in locum praeparatum est statua etQnita : ad Episcopalem jurisdictionem non pertmentium ;
est solemnitas, cantata ibiilem Pontificaliter Missa. ad disturbandum opus tam sanctum tamque utile
publico, ausi sint etiam ad Regios ministros rem
CAPUT VII. deferie, sed frustra.
59 Quidam ex Disciplinatis, qui praeter alio- laicos sacra
Rigor Petri Georgii in urgenda disciplina, et
rum consuetudinem assumpserant sibi usum re- guidam usur-
decretis ac juribus Ecclesite vindicandis. , ta ercom-
•
Itaque dcliberavil Romam ire, causam istic con- melius cognoscatur et ipsius diligentia, el Disci-
tra Episcopum aclurus. Verum cum res tota plinatorum male fumlata causa, liceatmihi eam
innotuisset Mediolani Cardinali Archiepiscopo ipsam epistolam, quam Senatui scripsit, huic
Frederico, ipsa hora qua inde in viam daturus Capitulo inserere.
et pana emen- se erat, illiusjussu comprehensus atque in car- 60 Cum in Synodo Provinciali septima con-
datus,
cerem deductus est. Ibi cum culpam suam stitutum haheatur, sitque a S. D. N. Romano
confirmatum, ne Confratres recitent
agnovisset, liberum quidem recipere optabat An- Pontifice
tistes; sed non ita facilis fuit Cardinalis, cujus Ollicium majus, sed contenti sint recitando mi-
Necesse ergo ut nori B. Mariae Virginis et loco delerendee
pariler causa agehatur. fuit, :
domi suae peregrinos sciret, iniltehat ciplinatos hujus civilatis. Postquam auteui plu- scripta in-
pites ei esse
ab eodemcn- aliasque delicias demum quacum- ries eos rogavi amanter, omnibiisque paternis sicfntepistota
eo viua :
can/vtat .'
mulatur bene-
oecasione moustrabai eidem signa peculia- officiiserga ipsos usus sum frustra, i]uin potius
flcils
que
omnium ex quihus ipsos iudies experirer contumaciores; coactus
c ris alfectus, ad stuporem :
pumesse, qui debcam in omnihus bono esse exem- eorummet consensu revocata ad me, iiiihique
inimicorum. Atque remissa est. Verumtamen persislenlibus illis et
plo, praesertim in dilectione
genere, utpersuadeatur lectori, continuanlibus usum majoris Ollicii, cum nuper
hoc satissit isto in
columbam sine fell» Odescalcuin Tuisse. eliam in quadam processionecomparuissenlciim
Crucibus (id quod vetitum iis fuerat sub poena
58 Desiderabat autem nou soltim communem
pacem, sed etiam particularem unius- excommunicationis) necesse habui ea de causa
Paci inter in civitate
servanix sua familia quem in flnem ordina- inlerdietum declarare oratorium unum, propter
ctves cujusque iu :
Conaregatio-
cui in singulis recilalionenipraedictani; et aliquos, qui Ciuees
nem ordinal.
vit Congregationem specialem,
pra?fecit, invigilaluros extuleranl, excoinmunicare. Nune intelligitur
parochiis tres Nobiles
reos istos solicitare et sperare auxilium protec-
num uspiam subnasceretur aliquid litigii aul
coutroversiae, sive ex praetensioue aliqua reali,
tionemque Excellentissimi Senatus; et sub hac
flducia persistunt in sua inobedientia.
sive ex alio capite. Ne autem paciflcatio tarda-
timere, ne
Verum nec debeo nec possum
retur defectu arbitri, cognituri rationem si qua 61
ipsis in ecclesia pronuntiari aut cani. Eo riee, cum istud oppidum visilarct, in recogno- sacrx pecunlte
bus illlilb i' uutem minus irl convcnit, quo plures crrores scendis locorum piorum rationibus : quas qui rrddcre dt-
irectantts.
uati sunt ab illis in eo committi : cum recilatio vel reddere tenebanlur, omni industria procrastina-
cantus majoris Ollicii multani attentionem intcl- bant exhibere ephemerides suas, mille quaesitis
igentiamque requirat rubricarum, quae in prse- praetcxlibus, neganles insuper Episcopo reddere
dictis personis invcniri uon potesl, ulpote majori rationem procurationis suae. Quia autem solenl
ex parieidiotis et rusticanis. Certas reddo lllus- istiusmodi homines, quaesito colore aliquo fal-
trissimas Dominationes vestras, me particulari laci, recursum habere ad Hcgios ministros, red-
diligenlia usum, ut cognoscerem quomodo in ea dendo eis ipsos Praelatos suspectos, quasi nilan-
recitalione sc haberent; mullosque ac graves, lur suae jurisdictionis limites, ultra quam par
errorcs, quos commitiunt, deprehendisse. Qui- promovere etiam istis ad Excellenlissimum
sit, ;
nimo eorum nonnulli; dum se putant convenire Scnatum deiiilerunt querelas qui cum desuper :
ad Deum laudandum, videntur eum deritliculo scripsisset Episcopo, responsum is in Iotc verba
liaberc. Et seculares quidam milii affirmarunt, dedit. Dum visilarem Mortariense oppidum,
recitatio quod cum aliquando illorum OEQciis intervcnis- oblata mihi esl epistola, scripta ab Excellcntis-
publica niajii sent, non poluerint conlinere risum, propter simo isto Ordine, ut supersederem processu,
ris of/inii,
insulsum modum recitandiquo utebantur. Prae- contra Communitalcm istam instituto, in mate-
tcrquam quod id rcpugnet ipsorum Regulse, ria procuralionis, cujus ralio reddi debet tem-
prascipienti Ollicium Deiparae Virginis ; obser- pore visitationis. Quandocpislola islamihitradila excommuntcat
vantiaeque univcrsali Confraternitatum omnium fuit sub vcsperam dici Luuae. jam dcclarave- non o!>slantt
rationcs, propter quas Synodus jusle ac pru- post meum disccssum die Mcrcurii dixi autem :
denter inhibuit recitarc Officium majus; et hic non ullraesse tempus intercessioni
lalori epistolae,
etiam Viglebani Oratoria quaodam recitant OIB- hujusmodi. Ad id porro motus fui quia ccrtum :
cium B. Mariae, atque ita deficit conformitas. esl, Episcopo visitanti exhibendam Procuralio-
02 Ail Cruces quod spectat super baslili, eae nis gesla' rationem, et circa personas eo ohliga-
porlanlur ab Ecclesiaslicis : communis autcm tas habendam ralionem consueludiuis : haec
usus Discipliuatorum babct deportare Crucifi- aulem eoloci obtinet,utrationesreddanturaCom-
xos ; id quod etiam magis convenit cum habitu munitale, ita enim usilntutn ibi fuit, ex quo Vi-
ct nsus Cruci
suptr hustih.
humilitaiis et pcenitentiee, quam profltentur glebanum fuit Episcopalis Scdis praerogativa
cum e contra Crux super hastili indicium sit ornalum estque eliam conforme ei quod in
:
potcsiatis ccclesiasticaj. Ob quas causas, itemque aliis multis locis observatur, quemadmodum
ut sit diffcrenlia inter ecclesiasticum, et secu- ipscmet inveni in dicecesi Alexandrino, cum ibi
larem.etiam in signis exterioribus, visum est essem Episcopus. Talis autem consuetudo tanto
sacro Concilio ejusmodi Cruces prohibere Con- inagis valere dcbet in oppido Mortariensi, quanto
fraternitalibus. Adeo ut llluslrissima Dominatio Preshyteri pauperiores et mercenarii omnes post suaoiora
icn.edta frut-
sua cum Excellentissimo Senatu (cui, si sunt, ubi nullum Beneficium est praiter Praepo-
tra ttntata,
opus sit, rogo, ut hanc communicare dignetur situram quod unquam venit in partem istiusmodi
cx mca partc) optime possit cognoscerc, ulrum expensarum.
mereantur Confralres in tali causa ipsorum pro- 64 Nihil praotermissi possibilium mediorum
tectionem. Quin potius conlido de multa ipsorum ad ohlinendum ibi quod aequum erat, adeo ut
et exinde religiositate et prudeutia, quod, intellecta facti etiam ea de re egerim cum Domino Senatus
magis etlam
a Gubernatoi
verilale, auclorilatem suam interposituri sint, Praeside bonae niemnriae, et cum, D. Senatore
honoratur. ut ipsi ad obedientiam se convertaut, et ad im- Taverna, cui cura negotii istius commissa fue-
pleuda mandala suorum Praelatorum, qui nihil rat ut ipsum cum quiele terminarem et ipse :
cupiunt quavn ipsorum et ulilitatem spirilualem. videbatur ostendere quod hujus mefe Ecclesia) jus
Hiuc obligatus manebo vobis, quonim manus satis agnosceret. Videns tamen duritiam ilbus
deosculans, omnibus veram felicitatem apprecor. populi, et ulteriorem moram omnem conjunc-
Petiit nihilominus Gubcrnator, ad eorum lnstan-
tam esse cum notabili aninwum damno atque ;
tiam, ut se conlerrel Mediolanum sed loco se : gravari eonscientiam meam.si diutius diffcrrem
non movit Episcopus, nisi post sex menses visitationcm, sex
totis annis non factam, qua
quando sibi placuil, proplcr alia urgenlissima locus egetquam qui maxime; non polui non
negolia, eo ire. Huc ubi appulit, mox, sicut procedere ad resolulionem istam, sed quanto
alias solcbat faccre, ad salutanduin Gubernato- cum animi mei dolore, novit Deus. Etenim
rem se conlulit. Tum vero qui minus bene ipsi omnes personas ipsius oppidi amans affectu vere
volebant, fore existimabant ntmale rcciperetur paterno, non possum non sentire censurarum
sed contrarium omnino accidit. Sua enim Ex-
plagas, inflictas dilectissimis flliis. Sed obligatur
cellentia pi» eo quam alias consueverat, ipsi Episcopus jus procuralionis cognoscendaeiueri
obviam processit, hunianissimequecum tractans, modis quampotestpromptissimis et efficacissiuiis, fiictumque
in digressu deduxit ultra consuetum sibi
termi- eo quod maleria non patiatur moram, quemad- Senatui
num, ad niagnam confusionem aemulorum. Ita modum txcusat.
satis novit prudentia istius Excellentis-
prudentes Principes, usu ipso docti qualitales
simi Scnatus. De qua praesumo, quod
ubi de
personarum, eos quos conslantes etiam contra
conservandis hujus Ecclesiae juribus agitur, quae
etiam
;
A etiam ipsa ad jus Palrouatus suae Majestatis atli- lectica procederet, ad illum salutandum. Ecce I)
net, seinper approbalura sit omiiein justam rc- autenrdum veniunt ad palatium, ubi bospitaba- !iu j >.
iiiiri -u \
solutionem ea causa sumpla. Atque hic finiens, lur Farnesius adest veredaiios, nuntians obiise
;
Caidtnall.
et devoto alTectu manus vestras deosculaus, D. Caiolum a Basilica Pelri, Episcopum Nova- Ili.rromso et
... .'. tm
precor Dominum, ut semper vos conservct, et riensem rogansque ut Eininentia sua dignare-
;
I
ftttUt.
crescere in sua sancta gratia laciat. Quomodo tur praesentia sua exequias dicli Praesulis coho-
autein proplielia Odescalci supra iminorigeros, nestare. Displicuit omnibus mors lanti viri, scd
tam Morlarienses quam Viglebauenses, impleta quia Borromieus non polerat propler prtesentem
fuerit, dicetur inferius. Farnesium Mediolano discedere, unanimiler Car-
dinales ambo in prcesenlem pariler Odcscalcum
CAPUT VIII.
verterunt oculos, eumque oraveiunt ut islo ca-
Qito loco Pelrus Gcortjius fuil apud Prcelutos pro se lungcretur. Cum ergo idem
ritalis ofiicio '< ' cxequils
Ecclesiie, et Retjios Ministros. /i/nscopi
etiam Farnesius seorsim rogasset, et pro visita-
'
nsis.
tionis labore assumplo egisset gratias, dimisit
\ luam erat retinens juris sui Odescalcus, tam eum a se sub boram tcrtiam, et ad suam ipsius
eratobservans Quapropter Cardinali Fre-
alieni. rhedam deduxit abeuntein. Qui nibil cun< lalus
CAP. XXI derico Borromaeo sanctae memoriae niaxima erat in viam se drdit, ac mane postero mature adftiit :
giminis negolia : adco ul arbilrio ejus committeret nem. Sunipseiat thcma, Requiem teternam etc.
controversiam, quam habebat cum nepotibus demonslravilque, curam Pastoralem, Episcopo
Cardmalis Tavcrna, super bonis mensa) Archie- imposilam, imarn ex laboriosissimis esse quao
piscopalis. Taverna quoque lantum praesumebat alicui possint in hac vita injungi ;
quia exercetur cl ortUionem
de integritate Odescalci, ut tanlumdein fecerit in procuranda Dei gloria per salulem animaium, i nii lii-cinpene
. ' li lil/iiirr
taret, dcclararelquesingularem auimi sui volup- sibi ecclesiae, cui totum seipsum impeuderat
tatem ex tali vicinia. Borromaeus insuper simul pedes videlicet itineribus, visilando tolies dioe-
cum ipso se consolabalur in iis afflictionibus, cesim ; manus, tot bbiis scribendis et funclioni-
quas ambo patiebantur, pro tuenda jurisdictione bus faciendis; lingtiam, praedicalionibus ; et ce-
ab tisque vnrte
ecclesiaslica, dicens ei h.ec formalia verba Ila- : tcra omnia corporis membra, fntigationibus as-
honoratur.
beamus patienliam, Domine, vult enim Deus ut siduis. Nunc vero cum apparebat a Domino da-
feiamus Crucem hanc usque ad moilem. Invi- tam requiem illis oninibus, tantopeie in De;
tavit eliam Odescalcum Aronam, consecraturus causa exercitis ;
sperandum rationabiliter viden,
ibi ccclesiam cubiculum ubi uatus fuerat S.
in quod etiam aiiimae ejus aeterna requies obligisset,
Carolus qoando auteoi is aderat Mediolani, im-
: qu;e corpori unita cum
tam utiliter labora- lpso
pendebat eum faciecdis pro se Ordinationibus verat. Quia aulem nominabatur Carolus, et S.
aliisque funcliouibus Pontificaiibus : frequeutius Carolo Patrono suo olim ministraverat ; addebat,
tanieu in visitauda parte dicecesis, scicns quam quod hunc fuerat imitatus iu labore Pasto-
sicut
ulilisessct ejus preesentia illis quae visitabat locis. rali, animarum zelo, et probitale exemplaris
(iiiMediolanensi Synodo septima
ln elegit vitae; praesumeudum quoque esset, quod cum
eumdem Borromanis, qui in illo consessu Episco- eodem reqtiic frtiatur cadem. Fuit cum omnium
In Si/nodo pniiiin scdecim et Cleri primus verba faceret, Novariensium stupore auditus oralor, quem scie-
Mcdiol julic-
coram Senatu, Magistratu ct Ministris Regiis bant prasparandae dictioni aliud tempiis non ha-
tur prtmus
Cfetumalloqui, totaque civitale Audilus vero fuit non solum
: buisse. qiiam noclem itineri impensam.
c cum voluptale sed etiam cum admiratione lanta, 68 Quoniam autem mentioncm fecimus se- Iiciiiis £pi-
ut cum deinde res esset relata Gtiberualori pultura', Episcopo illi defuncto impensae ;adda- .-.copts lilienter
Comili do Fuentes, cui optime nota erat ta- mus eliam aliud caritalis opus, vivenli datum, si' iiii/ifitilit :
cuiidia Odcscalci niultum se excusari voluerit, Multum ille ct frequenter impediebatur p odagra,
quod non potuisset; petieritque, ut
inleresse allixus leclo : ilaque vice quadam Viglebaoum
priusquam Mediolano discederet, coram sc di- misit cum Canonico Dolci ducentos et amplius
quod iterum ceret vice altera. Visa opportuna occasio huic ordinandos ex sua dia-cesi, quibus onmibus
faeit tn Trans rei est solenuis Translatio sanctarum Reliquia- Odescalcus promptissima caritate manus impo-
latione
runi, qtias Joannes Baplista Castaldi impctrave- suit, addita ad corum solalium oraliouc latina
Reliqularum.
rat faciebatque in varias ecclesias distribui, por- cx faldistorio. Fuil cliam iuvilatus a D. Gam-
tantibus eas processionaliter Episcopis : itaque bara r Episcopo Derlouensi ca'co, ad solennem
placuit Scrmo tonc babitus, ut Castaldus ' rogarit Translationem Reliquiirum Corporumque san-
quatenus euin imprimi pateretur, tamquam de- ctorum, in veteri Cathedrali deteetorum, occa-
votionis et eruditionis plenissimum. Vcrum ipse, siooe lulininis, quod supra ipsam cadens totan;
qui rem non habebal ad vcrbum cxtensam, sed destruxerat Missamque celebrans, omuem illum
;
cel suli diverso pnelextu, ad Pontificem qui : Pelri Georgii sanclilas divinilus varie decla-
considerata qualitate negotii, pro sua gravitate rala : cjusdcm crga omnes benignilas.
ot prudentia, non solum annuit ut darctur effe-
ctui, scd etiam media eodem disposuit. lterim Oed et ipse Deus, quanti faceret labores ab CAP. XXIII
Prnphcttx do-
tanien ad ineliorem vitam transiit Odescalcus, Odescalco sua causa loleratos, osteuilere volens, no instructus,
cum magno oplinie Poulificis sensu : qui sicut dono prophetiae euindem ornavit, quo multa
talenta cjus habcbat cognita, ita vcbcinenter do- futura praedixit ; ac nominatini viudictam Vigle-
luit non posse lanti monienli negotium ipso me- banensibus imminentem, propter eorum erga
diante perduci ad finem. ipsum inobcdientiam. Quod ut certius Lectori in-
Maximi 70 Jani dixiinus quantam de eoaaslimationem notescat, placeat ei accipere ipsamet verba, quae
fit u
Cardinatlbus, habuerintCardinales Borroniceus atqucTaverna mihi pcr epislolam scripsit, nianu propria Illu-
nunc addo, uihilo niinorcm fuisse eam, quam striss. D. Fr. Gabriel Adarzus, Archiepiscopuslly-
ueputem Clementis VIII, sic subscribentem, Ja- prophetise. Paucis autem nieusibus ante mortem
uuaiii anno yincxx Admodum .recens apud
: suam, quadam die Je pulpilo dixit, id quod multo-
et Gubernato-
me est memoria noslrea anliquae amicitiiE et me- rum animis in civitate Viglebanensi alte haeret infi-
ribus Reoiis,
ritoruii) vestrorum. Proster Comitem de Fuentes, xum, magnoque cuin dolore auditum fuit. Praedi-
nensem curavit, umnes alii Gubeinatores Status quam oslenderant in causa Confraternitatum ita
Mediolanensis similiter eumdem maximi facie- dixit. Judicalis me essc molestum vobis, qui immoi igerts
Vi<ilebanensi-
bant. Scio autem quod
Marchio de Inoyosa eo verc]non stun nimisqiie vos jiremere prcBcipiendo bus prxdtcit,
sit usus, in summ» consequetitia; ncgotio, pro inutilia. Utiiia tttiquc sunt, fdii, quce a vobis
obsequio sua3 Majestatis Catholic», nec cuiquaui dcsiihro non polcsl non csse utilc vobis
ftcri, cl
Ddendo, nisi maxime familiari. Dux Feriae ejus- illud, in quo veslru excrcebilur obcdicntia. Ma-
que conjux parem semper opinioncm de eo prae jores nostri Episcopi banc voliicriint a succcs-
se tulerunt, et h»C cupicbat quain frequcnlis- soribus proecipi, cl a vobis cxhiberi. Parcamus
sime ab Odescdco visilari, quoties Mediolani Concilio omnes, ul meritum sit commune; ego
erat, ut posset cuin ipso agere de rebus spiritua- in inlimando, cxequcndo. Simus v.nili sub
vos
libus, cuiii sua maxiiiia consolatione nec minori juqo obcdientiw, quod esl suave onusqtic lcve.
fructii. Quapropter Dux ipso euni impendil, ut Aoh rcculcitremus conlia stimitlum, quoniam
Ducissaa suaderet frequentius egredi de Palatio, duruin est nobis, diccntque Angeli, Kumqttid
undesolum bis integro anno prodierat, seuicl ut adlttcret vobis sedes iniquitalis, qui ftngitis la- dlutitrnam
Sedis vacatlo-
corpus S. Caroli, abas ut Hospitale majus vise- borem in prtvceplol Si autcm me exhorlanlem
nem,
C ret ; insigui cerle mulierihus, praasertim istius non audiverilis, limco, limco, imo vidco vos
qualilatis, exemplo niodesliae. Iradendos in dcsideriacordisvcslri, caritttrosqtte
71 D. Petrus de Toleto, in precando felicia Pastore el ululalttros ; el ulinam non verificclur
ceterisque o/£-
cum panem, et non crat
clalUms, toga-
(i, e( m iiu a .
fes ( ;l wjiuilebut ipsuiii
•__ p '
alinuaiido r
.' '
tare, el vicissim ab eo visilari. Regiessus auteni postmodum in Hispaniam rediit, actisque ibidem
Mediolanum ad pr.edicta uiunia administnanda, circitcr sex annis obiit. Tunc Episcopalus colla-
cuni esset in caslro, audirctque D. Odcscalcum tus fuit Ulustrissimo D. Julio Guitierez, Archi-
veuire ad se ;
piogrediebatur obviam de cubi- prcsbylero Scalai et OEconomo Apostolico atque
culo, usquequo ipsi propioremque
occurreret Rcgio hujus Status ;
qui absque culpa sua totis
sibifactum stringebat amplexu brachiorum, cum noveni auuis niausit expers Consecrationis, pro-
omui testilicatione affectus et reverentiae. Simili pter accidentia varia, quae una supra alia et
ratione eidem alliciebantur Praesides Senatores- tam inopinata evenerunt, solumniodo videan-ut
que et primarii quique O.Iiciales, tam togati quam tur divinitus prseordinata fuisse, ad castigandos
militares. Quadam autem vice, cum copiae Ver- Viglebanenses et complendam prophetiam sancti
cellas ducend» essent, tania fuit erga illum de- sui Prselati. Cousecratus autem Episcopus Gui-
votio Ducum militumque, ut non prius in cam- terius ad suam Ecclesiam venit, sed novem so-
lum
INTRODUCTOR AD ACTA SANCTORUM IMAJI. 19
A lum tnensibus eam rexit'; obiitque, magno sui devotio suggererct, ut istic vellet ^epeliri anle D
relicto tlesiderio et dolore de tam subita jactura, praedictum altare : cumque adhue vaeniis ma- ex ITA. JO.
hominis usquequaque excellenlissimi. Post ejus B.VPT. SALA.
neret temporc mortis cjus, ipsimet sepeliendo
mortem rursum duobus annis vacavit Sedes, electus est. In eodem sepulcro reposita fuerunt
quibus exaclis noniiuavit sua Majestas ad eam intestina, me praesenle exempt.i, collectaque intra
Cardinalem Dongium : sed prius quam hic con- uniam testaceam, eorumqueloco fatus est venter
secraretur, occupavit euni Innocentius X, aliam- spongiis et myrrba.Quando autem composiluriis
que Eceleaiam ei conimisit atque ita rursum ; eram corpus intra capsani, minimum tertio in
vacavit Scdesaltero biennio, donecad eam ve- gressussum tumulum, tluire eum fluffumigans,
nit an. MDCLIT mcnsc Aprili lllustrissimus D. ad dissipandum foelnrem, qui ex eo aperto exis-
Fr. Gabriel Adarzus in cujus sulenni iulroitu
; tcbat, tntaque ecclcsia se difludeiat : quare dum
compositi fuerunt multi vcrsns, quibus signifi- a multis jam annis dicitur ccelestis quidam odor
cabiiur commune gaudium, judicantium jam inrle existere, juilicetquilibct ecqua esse possit
cessasse divinam ultionem, quam prawuntiave- illins causa.
rat D. Odescalcus, dicendoipsis.quod in posnam 7G Tanta crat apud omnes aestimatio boni-
suae inobedientiae caiituri essent Pnelato mul- tatis ejus, tamque nota universis ejusdem affa-
lumque i'um desideraturi. O ulinam jam cessa- bililas, nec minus evidens desiderium incensum
verii omnino, ct iwn ultraprotrahatur flagelluml quoscumquejuvandi, ut ad eum in suis necessi-
Nam qucui Viglebancnses receperani licli anno tatihus nemo non fiilenter recurreret consilium
amissnm, ad Archiepiscopatum Ihj-
liv, dolent vel auxiliuni requisiturus, utpote certus haud
drunti translatum; adeo ut a vn Maji anni xx frnslra id sibi fulurum. Novi ego magnae con-
usque ad hunc mensem Aprilis annn liv, quo ditionis personam, cui cum casus perquam E
intravit in ecclesiam istam D. Fr. Gabriel Aclar- mirabilis obvenisset, uno dumtaxal fido sodali Magna co-
mltate omnet
zus, id est aunisxxxiii, non habueritViglebmuni comilalus, merlia noctc, ne cognosceretur, Epi- guovis lem-
in Palatin suo Episcoposresidenles, atl summitm scopium adiit, Odescalchi alloquium postulans. pore excipere
solilus,
inter omnes sex annis completis, el carttcrtint Suspecta familiaribus erat ignoti hominis lali
Prtclttto plusquam xxvn annis inlerpolatim et bora acccssus quapropter non nisi multa cum
:
quapropler D. Episcopus Fr. Gabriel decrevit, bonitate eximius; cum vice quadam Viglebano
atl instauliam Capituli el civilatis. pelilioneinqiie transiens feslinanteradexercitum, nonposset ejus
Fiscalissumendain informationem, de gratiis diuturniori colloquio, uti assueverat, gaudere ;
quas Deus estoperatus inter Gdeles, implorantes eoluit lamen eo insalutato sine benedictinne di- Y
auxilium praedicli Venerabilis D. Odescalchi, ut scedere. Itaque scieus Episcopum eo ipso matu- ei amico
rnorienti as-
ea Romam mittatur. Testiflcatur autem D. Fr. tmo tempore occupari supplicatione ducenda, sislit per se.
Gabriel, quotl cum multi ipsi tlixissent, de se- conatus est etim uhi posset reperire atque :
pulcio prafati D. Odescalchi procedere odorem obvium in publiea quarlam platea nactus, coram
suavissimum, quamvis corpus su b terra sit in- omni populo se provolvit iu genua, Deque assur-
clusum arcae, lapidibus et calce obtectae, ac gere prius consensit, quam benedictionem adeptus
deinde tabulis ligneis, quibus terra ad sesqui forct. Quando aulein ideni Eques postea revertit
odor ccelestis
ulnam profunda incumbit ipse D. Fr. Gabriel ; plumbea glande vulneratus in obsidione Vercel-
pcrcipltur ex ad locum sepulturas accessit, eo tempore quo lensi, ex quo vulnere etiam obiit; prtrsentiam
sepulcro
iinno in ecclesia aderat, non habens in suo stiam jugiter eidem exhibuit, assislens atque
comitatu nisi famulum unum et sacristam jus- ;
consolans, et ad bene moriendum disponens,
silque amoveri scamna supra sepulcrum pusita : praebito etiam per se sacro Viatico, quoadusque
et proslralus in terram applicuit nares cuitlam expiravit.
rimuIsB, in una petrarum inventaa, et fragran- 78 Quitl vero de pauperibus dicam, et quam
tiani plane coelestem percepit. Exurgens ilaque, piaesens in ejus earitate auxilium haberent con-
uiandavit deuuo scamna sellasque reponi, sicut siliumque, viri et feminae pusilli et magni, iufirmi
antea steterant. ac sani, tribulali et quacumque necessitate
oluerat. iluin viveret mandante efibssum fuisse ante altare mirationem rapuit Epistopum Casalensem, exe-
Deiparae Virginis, intra capellam, ([uam in Ca- quiis ipsius inlervonire dignatum. ut diceret,
thedrali fabricandam curavit, pro aliquo cui quod civilas ipsa rccte posset vocari Civitas
Ex hnc autem casu cunjeetura potest fieri de aliis vero inter visitaudum parochias commoditatem
similihus inflnitis. haberet in tali quapiam sacriflcandi (si ea forte
79 Eleemosynas porro particulares domi
ln dislabat lungiuscule a locn ubi pernoctaveral)
Elcemosynas
ejus, distribuebatur, quotidie post prandium,
large ef pru- surgebat ante auroram, eoque se conferebat, ut
denler dtspcn- certa quantitas panis si quid autem pecuniae ex
:
ad horam, visitationis lunctiombus designatam,
.«(
causa aliqua, inter tnauus vel in camera ejus mature adesset; saspe prius revertens quam fa-
remanserat, tolutn cedebat egenis primo ohviis. milia lota surrexisset.
Scrihit aulem Taro, quod cum aliquando non 81 Anno mdc.iii quo Romam ivit, statiin alque
nisi ducatus unicus dotni invenirelur, ejus diini- omnes eccle-
illuc appulit requisivit, quot ihi ecclesiae essent sias Virgtni\
dium dari jusserit pauperi peregrino, eleemo- consecratae in nomen Deiparae : lutellisens autem sacras Romx
synam petenti. Pecuniaiu vero, quae inter pras- vigmti duas numerari, ordinate processit ad vnitat:
dicanilum colligehalur, consignahat Canonico singulas, et iu singulis Missae sacrificium obtulit.
cuidam, eiogandain iis qui schedam a mauu Per nobilem virum, senem ac fldumsihi, curavit
sua afferreut seorsim enitti aceersitos ad se jubet orart
:
velulae cuidam, inflrtnae ac pauperi, cui nomen
paupcres inlerrogahat ipse, quo certius dislin- pto se ut in
esset Mariae, de hahitatione provideri. ,Familiari
i'lo aljectu
ctiusque sihi coustaret de cujusque indigentia; cuipiaut suo Ordineni conferens Preshyteratus, semper pro-
et quod cllectce deerat sopplebal de suo. Sed ficiat.
injunxit eidem. ut, in primaquam dicturus esset
et erga inlirmos totus carilas erat, ad quos cum Missa, peleret ipsi gratiam a Deo tant ardenter
invitahalur pro damla iis henedictioue cum In-
tnflrmos auiandi malrem, quanliim suhinde alii
ipsius
quoscutnque dulgentia in hora inortis, veniebat promptissime, exardescinit iit amorem mulierum et quia oc- :
protn/ite visl-
quamtuiucunique foretit pauperes, atque ipsos
lat. casionem habttit seribendi eidem Sacerdoli forte
per se cousolubatur. Nec solum hoc faciehal, absenti, suhjunxit Epistolae haec fere verba j
quolidie dumquis infirmahatur domi suaa eum Nonduin sentimus in nobis inflammatum illum
adiens; sed vidi aliquot, quos senis octonisque amorem erga Virginem, quem cupereinus :
... cicentibus
suprema reorum, excusa defectus ineos apud potuent : quautuiuhbet coninterentur non so- e
Deum, quoruin causa versor in coutinuo tiniore lum medici civitatis, sed itiam peritissimi qui-
judicioruin ejus inagnnruin. Per te spero ejus- que ex civitale Papiensi : qui cuiu accersiti ad
modi indulgentiam spem re- : in te, lSeatissima, euin veuissent, dixerunt, paucas ailiiioduni vitsB
et vitam icter
positam baheo praemiurum aeternoi uin. Sis nnhi horas superesse aegroto. His auditis, cuntinuo
nam
nomiatimadvocata fidelis in vitaet inmorte. Gra- apprehendi tabellain Deiparae, accedensque ex-
tiainmihi ini|ietra inprsBsenti,et gloriamiuallera. hibui, rogans ut jam dignaretur opere tpso exer-
83 Etlice ul recipiar iu paradisum, tecuin ga- cere, quod docueiat alius in hora mortis facien-
visurus insuternum; ut postquam conteuiplatiis duui ; recurrendo
ad Virginis patrociniuin, ;
gau<lia tua, tuisque doloribus fuero compassus ejusque auxilium implorando, in hoc ultimo et
in terra, tuae liam particeps gloriaa in ccelo. De- tam periculoso transitu : indicans etiam medi-
votio proposita iu quindeciiii mysteriis, terini- cos judicare conveniens esse, ut sese dispuneret
natur in mysterio ipsiusmet gloriaj Unis ergo
: ad suscipiendum Viuticuin atque boc diclo, ;
et hujiis pra3sentis et alteiius cujuscuuique la- cum prosequi ullerius verba non posseui super-
boris niei sit aequisitio ejusdein gloria). Deside- effundentibus se lacrymis , egressus sum de
ravi ego ut-mediante devolioue isla honorareris cubiculo. llle vero confeslim uie revucans, in-
in terris; nunc auleui opto intervenlu patro- terrogavit, uum limerem ne cito uioreretur. Res-
cinii tui pervenire ad honores ccele^les. Ob- pondi non aliuin nie hubere tiinorem quu.ni me-
tuli tibi coronam eompositain ex quindecim dici incusseranl, dicendo paucas vitoj horas
rosis, tu uiihi inipelra coronam distinclain eo3- superesse. Ast rursum, quud ad Commiiuiu-
ille
lestibus geinmis. Ad majeslatem iiegin.e perli- nem quidem atlineret, promptissimum ad eam Yiaticum
net, habere famulum coronatum. Obtuli tibi se esse, inquiebat de celero ne solicilus essem,
;
s " sc v« ;
brevem imperfectamque laudationeoi, vellein Quia (ipsa ejus veiba refero) non moriemur tam F
autem seinper perfectius perfectiusque apud cito, sed habebiinus teinpus ut fruainur solatio
Superos te laudare. 1'raedicavi magnalia tua Palris nostri Confessarii. Eral bic quidam i'.iler
etcrm tati /ie-
colani hoiiiinibus, niiiie cupereni te collaudare Duria, ex Ordine Zuccolautiuin qui morabatur
tttione tibrtim n .
,
.
u -i
AleMiiidrne ad qwui expeditus essel nun-
(iniens, coiam Angelis ac Beatis oininbus. Hiec suiuinu : licel
desideriorum ineoruni ad hoc prajuiiuui ads- : lius velox, non lanieii adesse poterat nisi die
piro, hoc solum anibio, aliain mercedeiu nullain sequenti. Nibiloininus quia inedici censuerant
volo, nullam postulo, o Mater gratiarum. Equi- ipso vespere morilurum, festinalum est iu prae-
dein indignum me novi qui istud iinpelrem, bendu ei sacro Viatico. Ergo nonuihil temporis
sed tu es digna quae oblineas concedatur tuo : dari sibi petiit, quo se ad Unlum Sacramentum
nierito, quod juste neguretur demerito ineo. suscipienduin appararet, solusque rehnqui. lnte-
iXil dalur, hoc si non dctur, licct viiinia rim convocatum est Canoiiicoruin Caiiitulum,
.. , ... • •
i . Canonicos
dcnliir : coram quo devolissune l.orpus Chrisli velut ino- ,„ os extre .
Si datur hoc unutn, lunc datur iniine bo- ritums suscepit. Eadem occasione habuit ad <n«m- atioqui-
ego nibilominus, quia dies iste fsrat febris recur- supra diclura est. Erat perfectaB staturffl bene-
rentis deterior, rogavi ut in alterum mcliorem que dispositae, colore vivo, facie tam pulchra,
usque in ait
differret consolationem quam ex eo volebat ca- liilari ac devota, ut raperet aninios omnium se
vcntu Con- pere. Non, inquit ille, SL'd hodie id agamus, intuentium : oculis claris atque modestis, ore
/cssari >/n duin lenipiis habemus. Neque vana presagitio subrideuli; barba et crine, cum moriebatur,
ea fuit : sequenti enim die increvit morbus et nonnibil lendentibus ad canitiem. Annodeinde
ipse ccepil leturgo corripi : a quo cum singulis mdcxviu sequenlia coniposui Epilaphia; quoruin
lere lernis aut qiialernis horis expergisceretur, primuro collocatuin est in Catbedrali Vigleba-
revocabaf seuiper ad se Coufessarium, postula- nensi, supra columnam Presbyterii vicinam
hatqiie ideritidem reconciliari, voce semper organo, obversamque capellas Virginis malris; eidempostea
Videtur pr <
libera claraque utens : idque fecit ter quaterve. alterum supra defuncti sepulcrum cum insigniis
^""'^m^emi-
seittemhuliiu*
In hoc autem stalu mc alloquens dixit : Nihil Odescalcorum, quae purissimo in niarmore ex- num.
sc Deiparum, formides, Joannes Baptista enim
praesentem : culpi fecit D. Doctor Raymundus Odescalcus, ex
habemus pcrsonam, quae nos vult juvare in hora proximis defunrti consanguineis unus : qui cum
mortis. Nnu possum ego nisi pie credere, perso- viventein sempec observasset, etiam mortuum
nam istam fuisse Deiparam sanctissimani, quae voluit ea devotissiini affectus testificatione pro-
de auxilio siui securum esse jusserat; licet ipse
"
sequi. Porro coui Taro iu fine scriptiouis suae
pra? humilitate uoluisset eani nominare. [uvaluit quod Miihti alia fccilel tlixit, qtiw non
dicat,
denique tanlum sopor letalis, ut numquam ultra sitnt, scripla in ego locum
libro Itoc : faciiini et
expergisceretur quare collata eidem e^lextrema aliis, scripto meo adjuncturis quidquid deinceps
et moritur ;
1 Map in- fnctio. prsBsentibus mullis Ueligiosis, die sep- comperielur de hujus sancti Antistilis actis;
choa'o )am lima Mnji circa horam
; et quartam intranlis quamvis nullam prelermiserim diligentiam, ad
futo s. m- nctavsB reddidit
chaehs. Fuerat
sniritum creatori suo. colligendam omnera possibilem nolitiam eorum-
sempcr devotissiraus erga S. Micharlem,
Praesul
dem, ad Dei honorem Virginisque sanctisimae :
cujus piaa alfectionis ego couscius, dixi non quibus sit laus et gloria per secula seculorum,
moriturum nisi iu ipso saucti Archangeli festo, Amen.
quemadmodum et evenit. Principio hujus suaB EPIiAPHiUM
infiriintalis die quadam inventa est lampas, quaa D. 0. M.
ante Sanctissimuin accensa pendebat Cathe- in
petro georgio odescalco,
drali, collapsa in terrani quod habitum fuit
: id patritio novocomensi,
citOB mortis praenuntium. THOMjE regii senatoris filio,
87 Intellecta raors illaa cunclis fuit cum eo ecclesim patrl et fa.milij5 lumini
Licft man 'u doloris seosu, quem merebalur Episcopus, sem- IIIC
set coniii tn
per creditus non sibi vivere, sed Den, atque ad VTRIFSQYE SIGN ITVR/E REFEREN-
Ade Lauretu DARII,
honorem Deiparo, splendorem Ecclesiae, com- PR0T0N0TARII P.IRTICIPANTIUM,
1 lum spirituale ae lemporale proxiniorum. LITTERARUM APOSTOL. CORRECTORIS,
Testamento mandaverat sepeliendura sem eccle- FIRMl GVBERNATORIS,
sia Virginis Lauretanae, quam (prout dictum AD IIELVETIOS LEGATI,
supra est ) reslaurari fecerat : sed ad extraor-
MVNERA FELICITER OlliriT.
dinariani Capituli instantiam indulserunt con-
EPISCOPfS ALEXANDRINVS, y
sanguinei, ut
POSTMOOfM VIGLE VANENSIS,
in Cathedrali conderetur, justis VBiqVE EXTRVCTIS ARIS.
Caiii.nicoruni rationibus adversus extremam vo- SCRIPTIS CODICIBVS,
luntatem pnevalentibus. Ego tamen, ut aliqua- PIISQUE INSTITVTIS.
lenus facerem dispositioni ipsius salis, ad 3?,ilem EXIMIjE PIETATIS
Lauretanam cor detuli, quod, dum corpus ape-
IN DEVM, DEIPARAM, ET SANCTOS
riretur, in bursara Ormuzini panni violacei
GLORIOSA EREXIT MONfMENTA.
condideram et hanc reposui intra arculam la-
PASTOR ET PATER
:
SEMPER yiGILANS ET PIUS.
riceam bipartitam, ponens in altero loco fidem INTER PIORVM LACRYMAS,
sepelitw ta-
anthenticam talis depositi b<ec autem capsula : NVMQVAM SATIS LACRYMATVS
men in Cathe
postea tuit condita post altare istius sanctie
do-
VT COELO DIVTI/'S VIVERET
drali citm nius Lauretanss. Ad exequias celebrandas fuit GITIPS TERRIS OBIIT,
ttbro suo de
rogatus D. Scipio Paschalis Episcopus NONIS MAII, M. DC. XX.
Dlva. Casalen- DEVOTI ANIMI TESTIMONIVM
sis, qui cum omoi
promplitudine functionem PJRENTl OPTIMO
islam explevit. Orationem funebrcm,
quasdeinde I.C. RAYMfNDVS ODESCALCVS
typis mandata prodiit, recitavit Pater Fr. Pe- P
trus Martyr Hinutii ex Ordiue Pradicatorum. Supra sepulturam
Quia vero sirpius mihi vivens dixerat quod vo- MARIAM VIRGINEM,
lebat sepeliendo sibi supra
pectus poni librum, QVAM VIVENS
quem ultimum composuerat de instituto
devo-
PETRVS GEORGIVS EPISCOPVS
tioms MarianaB ejus licet
necdum integre im-
;
MIRIFICE COLVIT,
pressi exemplar, uuum HIC EirSOSSA DEPOSITA
aptavi statimjuxla desi-
VENERANTFR.
APPENDIX
;
paucos dies omnino sanus apparuerit; et ipse sub vesperam cumque aliquamdiu collocutus
:
nomine bene-
dlcla,
scnptor eum vidit annos jam sedecim natum. essem cum P. Guardiano in horto, dixi quod
Auriga quidam Caasaris Rho, nepotis ipsius cuperemii firmumvidere. Rogavitille utneirem,
item male-
Odescalcbi, maleficio impediebatur ab actu con- quia jam moriebatur. Perstiti nihilominus in pro-
ficloimpedi- jugali : cum autem magnam concepisset de san- posito, voluique assendere, sicut et feci ; atque
tus ab usu
ctitale Episcopi opinionem, curavit, medianle intravi ad Fr. Augustinum, interrogans qui va-
vxoris,
me, habere aliquid aqua) ab ipso benedictae ;
leret ipse vero nihil respondebat et solum fixis
:
per ipsam, ut mihi asserebat, liberandum se oculis me intuebatur. Videns autem eum in
sperans. Ego, licet non siue difflcultale, ipsam sunimo gradu febrilis aestus vehementer sitire,
ei obtinui et ille eam ; bibit, bihendamque SU gg essi P. Guardiano, ut ei potum adferri ju-
uxori porrexit ex eoque te.npore Iiberos se eo
;
beret. Allataergo ei eslaqua, et exhibita infirmo
impediinenlo senserunt. Dederunt etiam ex ea quantitas trium circiter unciarum; quam bene-
bibere cuidam filiae suoe male habenti et haec :
dixi dicens Augustine, In nomine Dei, et
: Fr.
ctiam mutato statim colore, omnis molestioa Virginis matiis suae, ac D. Odescalchi, bibe hanc
expers mansit. aquam. Bibit Frater, et in terminis mihi dixit :
Statim a morte Odescalchi, narravit mihi Grande obsequium mihi praestitisti. Tum Guar-
guod vivus Mater Antonia Maria Ribera, Superior monasterii dianus pulsum arteriae exploravit, et dixit, inulto
promisevat,
Assensionis Viglebani, mulier exceller.tis, non melius inlirmum habere idem fecerunt dixe- :
solum nobilitat.s. sed ctiam spiritus, c.isum se- runtque P. Vicarius, et P. Iiifiimarius cum alio subito conva-
quentem- Emerat monasteriuni istud fundum Patre, qui fuerat in seculo medicus. Paulo post lescit
quemdani horto suo lontiguum, quem ea acces- interrogavi infirmuin, utrum placeret ipsi rursus
sione ampliare volehant. Adiverat locum D. aquam pntare. Respondit, Omnino ; allataque
Odescalcus, visurus an muii essent aeque alti est media circiter quantitas prioris, cui similiter
ac quantuin requirebat clausura
alii, verum : benedixi, iisdem usus verbis. Statim autem atque
quia prius obierat, quam ipsa usa esset liceutia eain gustavit oeger; Jam, inquit, persanatussum.
dejiciendi murum inlermedium, oretenus dum- Iterum ergo P. Guardianus cum supradiclis Pa-
taxat sibi facta, vehementer anxiabalur; eo pulsum ejus, dixeruntque libe-
tribus tentaruut
quod materia inde proventura valde egeret, du- ratum esse omni febre. Porro eum secunda
liitaietauteni anconcessa facullasnon expirasset vice aquam aegro porrigerem, suggessit infirmo
rum concedente sed ncc electus adhuc erat
: Guardianus, promitteret qua primum vice egre-
Vicarius Capitularis, ad queni posset recurrere. deretur e conventu, visitare sepulcrum D. Ode-
l-ev iniracn-
Ergo ad defunctum se converlens ait : aniuia scalchi, id quud libenter facturum se vovit. Re-
tum eflicit benodicta quam
credere nie convenit jam rece- cuperata sanitate surgens de lecto. rogavit
movtuus. ob dilatum
ptam in coelum; tu, quirj tanta cum caritate instanter Guardianum, liceret sibi spartiari
P. deinde votum
semper oceurristi necessitatibus monasteriihujus, foras ad captandam auram. Negabat primum relapsus.
etiam inpraesenti perplexitate succurre milii apud Guardianus facultalem, dicens, quod promiserat
Dominuni Deuni. Hrec cum dixisset, abiit ad primum iter facere ad sepulcrum D. Odescalchi.
Missam audiendam, ac postea in eellaui suam Verum tauta fuit postulantis importunitas, ut ei
sumptura quidpiam, medicinsB. Interim misit fecerit potestatemeundi quo vellet cum assignato
Vicariam suam ad portam carrorum, positam socio ivit aulein ad ecclesiam a Domioa septein
:
in eadem maceria; ut praBsens istic adesset dolorum dictam, modice distanterna monasterio
nescio cui rci agendae. Quae mox ut eo appulit, Cappucinorum. Verum cumdomum reverteretur,
percepit haud procul a se jaci lapidein : duuique tanti mox eum invaserunt dolores, ut cogeretur
attonita circunispicit quis eum jecerit, nemine referri in lectum, seque mortuum diceret. Con-
Propylxum Mtiji. VIII tinuo
24 PETRUS GEORGIUS ODESCALCUS EPISC.
A tinuo adjacentem accurrens P. Guardianus, miracula Oeri interveniente D. Odescalco : Ca- D
uonicus autem Ciux, casum mihi alias narravit iiemaUtu
TX ITAL. monuit iDtelligere quam salubriter ipsi consu-
JO. BAPT. suadeDS ut prius facluui a se votum perquam rarum. Virum quemdam dicto D. Ca- !^°"' a<: """
luisset,
SALA,
compleret; formulamque praeivit, quamverbatim nonico notum invaserat febris cumque ipse :
subsequens veniam a Deo postularel . et cessa- Canonicus aliquando esset piscatum egressus
verunt una cum verbis dolores. Proximo autem exlra portam Vallis, faclis eidem homini obviam,
utnmqu» ^ie processit ad visitandum sepulcrum, atque interrogavit eum quomodo valeret : cui iste re-
sanaius ti- inde ad me vuniens, ista omnia mibi narravit. spondit, redire sibi febres omni die. Ergo, in-
'Oroivu'"'
Jamque informationesdesuperconfectaehabentur, quit Canonicus, eamus haud procul hinc ad
et iuterrogati medici asseruerunt, impossibilo Dominam nostram de monte Carmeli, seggessit-
fuisse, ut subito auferretur tota febris : cessa- que ut recitaret ter Pater-noster et ter Ave-Maria
verat enim in instanti, in quod maxima consi- in honorem sanctissimae Trinitatis, rogando D.
deratione est dignum. Haec aulem referre tibi Odescalcum, ut sibi impetraret id quod esset ex
volui ad solatium tuum, tum etiam ut Deo gra- majori Dei honore et obsequio : imposuit etiam
tias reddas, atque ad prosequendum cosptum capiti ejus pileolum quem Canonicus ab
ipse
laborem scribendi Vitam defuucti, magis ma- codem D. Odescalco acceperat. Quarto post die
gisque animeris conQdo enim futurum ad Dei
:
iterum viro praedicto factus obviam, interrogavit
gloriam minime vulgarem ipsiusque Saucli Epi- quomodo exinde valuisset ; ille vero respondit,
scopi. quod ex eahora qua pileolum istumhabuitcapiti
Scripta erat haec Epistola Mediolani, die xxi impositum.numquamrediit adeumfebris. Totum
Augusti mdclii; additaque erat altera ad ipsum vero istud hic retuli, quia scio quod lllustriss.
eumdem D. Adarzum, Viglebano scripta, et sic Dominatio tua gratanter ea sit intellectura de
nuntians. Multi hic sunt infirmi, et moriuntur nostro illo Beato.
multi : quotidie etiam videntur quasi infinita
DANIELIS
PAPEBROCHII
CONATUS
CHUONICO-HISTORICUS
AD CATALOGUM
ROMANORUM
PONTIFICUM
CUM PRMIO AD EMM APFAMTU
GODEFRIDI HENSCHENII
ATQUE PETRl POSSINT
M/UI
1LLUSTRISSIM0
AC
REVERENMSSIMO
DOMINO
D. LAURENTIO CASONO
S. D. N. INNOCENTII PAP/E XI
SECRETARIO,
i aeris alieni nexus, moriente creditore, non solvunlcivilia Jura, multo minus patitur gratitudo,
cum vita Benefactoris aboleri fortius enim animorum vincula
Sbeneficiorum memoriaui simul :
suo, vivet Augustlnds Favomtds, et quamdiu Casona Familu stabit, manebit mea erga Hanc
tuumque Nomen obligatio : quia ipso commendante eidem insertus jure hospitii, adhuc jucunde
ffique ac gratanter memini caritatis, mihi et P. Henschenio in DomoTua paterna exhibitsr, cum
Roma in Belgium redituri Hetruriam lustiaremus, anno Domini mdclxi. Sed et Tu vicissim, post
Neomagensem pro pace conventum regiesstis ad Urbem, voluisti recordari quantulicumque mei
obsequii, Tibi et Ablegato Sabaudico hic AntuerpiiB prasstiti : postea etiam dignanter professus,
sideres, quo nos ille sibi obstrinxerat, Patroni, quasi Te non satis crederes ejus ex
asse heredem,
Primis enim ad mu
nisi scribentes Sanctorum Acta etiam tibi eodem nomine baberes obligatos.
rem. Perlectis deinde eorum Thesibus Libellisque, qui suas origines, mihi non satis probari visas,
BBgra lulerunl, et silentii tenendi coustanliam ideutidem objiciunt ui coutumeliam, sapienter re-
Minimc decere virum gravem, evangelicamquc disciplinamin sanclissimo Instilulo pro-
scripsisti ;
lissimum consilium, suffragiis Erudilorum ex omni ordine acnatione virorum passim conGrmatum,
quivis intelliget velexhoc praeliminari de Pontiticibus Romanis Tractatu, animum
adverlens fre-
tantierant faciendi, ut propter eorum vitilitigationes augenda esset Parergis pluribus praesensLu-
cubralio, etiam absque talibusjam prolixior. Hanc vero cur Tuae potissimum censurae subjiciam,
Tuo inscribam nomini, causam accipe. Viderat cum adhuc vivcret Favoritds 6 Maxapfrr,;, ope-
que probaverat : cum autem ex Romanorum Pontiflcum vetustioribus Catalogis, ante Aprilem ab
Henschenio productis et quadaintenus illustratis, pridem esset persuasus, circa hos quoque haud
parum studii utiliter collocandi superesse, ut Sedis cujusque tempora habeantur accurate deflnita ;
indicavit pernostrum D. Petrum 1'ossinum, sibi Romae familiarem, optare se, ut huc prius slyluni
pulvere suscitare, sicut promisisse videbar. Rem ergo, Eiudilioribus non paucis desperatam, illo
simi duo, interque se (duin alteri vila manebat) amaiitissimi, opinionibus tamen diversissimi, Hcns-
chenius inquain et Possinus praenominati, pro sua cujusque decertantes sententia. Henschenius qui-
dem, ex ea quam hic consequi studio morlales possunms ambigua prorsus rerum notitia (jam euim
JErnm annis quinquc praeverlit; Possinus vero, in contrarium tendens, pro eadem communi ,Era
mauutenenda, quasi eam omnino deflciat nihil, quo minusjusta sit, qualem totis seculisduodeciai
credidimus. Neque, duobus istis sic comparatis, formidasset Fayoritus invidiam periculosi ai bilrii,
quo veldcfuncti laederetur fama, vel gratia periclitaretur viventis. Non erant illi disceptaturi affe-
ctibus, rixosis utique disceptatoribus et oppido molestis, sed meris ratiombus , itaque animati com-
pariluri sin^uli, ut alter alleri oplaret victoriam cedere, si salva posset veritate. Quidquid audito
utroque Amicus communis judicavisset, grave accidisset nemini. Ad haec cootingit saepe, ut in
les Bullasque, Pontificiam auctoritalem nomenqueex vero praeferentes ; el alias complures, sub
tauti tiluli quamvis cnientili reverentia diu impune toleratas, nunc vero passim apud peritos pro-
posito me decuit praeslituere, non sic etiam ad alfectum deducere licuit, interveniente Favoriti
morte : Amicis tanto acerbiori, quanto longius aberat a grandiori aetate, cujus maturitas lenire
vulgc so'et jacturam decedentium, cum annum vit.e dumtaxat nonum supra quinquagesimum
ageret, ipso in flore virilisplenitudinis. Senserunt ergo luxeruntque eum quotquot noverant, seque
ei affectibus obligaverant. Sed hos luculentius nemo testatus est, quam preecipuus quoad vixit aes-
timator viitutis ejus, idemque operis nostri Miecenas muniflcentissimus, Celsissimus Princeps Fer-
dinandus Furstenrergics, erecto defuucti exuviis et memoria) in Basihca Liberiana Monumento,
quod nulli Poutiflcioruui ibidemmonumentoruin pretio aut eleganlia cederet, cum hujusmodi Epi-
taphio.
D. 0. M.
Qui
;
ab eodem Innocentio
nunc Ecclesiam sancte et feliciter administraute,
gravissimis negotiis admotus,
sustinuit ;
prisca sanctimonia,
FERDINANDUS
Dei et Apostolicae Sedis gratia
Episcopus Paderbornensis et Mnnasteriensis,
Non licuit Principum optimo, Amicorumque tidelissimo, tamdiu saltem vivere, quoad perfectum
opus nuntiaretur : nam et ipsum aeque immatura et acerba mors, anno vitse lvi nobis sustulit,
v Kalendas Julii, post sertimum a Favoriti obitu inensem. Licet Vobis conjunctam utriusque in mo-
numento pulcherrimo memoriam quotidie intueri, spirantemque niulo in marmore viri prssstantis-
simi vultum recognoscere. Mihi aliud non suppetit iu lanta distantia regionum, quam ut eodem
mea dirigam pro defuncto vota; dum meum bunc leiiuem Conalum, quem Favorito dicandum
destinaveram, ad Te defero, dignissimum ejus Consobrinum, quiu etiam in Offlciis Successorem;
veluti ea ratione qualemcumque gratiam reddere possim Benefactori mortuo, quam viventi malue-
ram exhibere. Etenim nomen dumtaxat videmini commutasse, non personam; et redivivura in Te
habere Favoritcm, Romanae Curiae nobisque Amicis ejus gratulamur. Attamen, ut cetera similes
sitis, unum quiddam est in quo (salva utriusque pace) Vos inveniri cupio quam dissimillimos.
Annos llle omnino viginti et octo, in codem gratiae et auctoritatis gradu, quatuor ex ordine Ro-
manis Pontificibus adstitit, rara inter Palatinos felicilate, quibus ferme usuveuit cum Dominis mu-
tare fortunam : Tibi vero contingat opto, non modo nullos a mutanda forluna suscipere timores
(quosfacile Tua virtus superaret) aut a mutato Domino experiri luctus (quos tali eventu etiam
optimus quisque debet assumere) sed uui Innocentio XI, Oplimo Maxiinoque Pontiflci, ad tempora
etiam productiora, non mitius coustauti, quam fideli deservire obsequio. Tautum perge, qua coe-
pisli benevolentia, nostra respicere ac fovere studia, bonorando in suis Sanctis Deo et Veritati vin-
dicandse consecrata.
PROTESTATIO
;
PROTESTATIO
ET PR/EMONITIO
guendum pittcnl; itlem tamen ritrsus proftleor, non pro me solitm, se.d eliam pro Sociis, milii poslhac
cgllaboraluris m hoc sludio colligendi et illiistrandi Sanctorum Acta; videlicct nolle nos cuipiam, per hxc stttdia
nostra, rcligiosioris cttltus adscriptum amplius, quam per Apostolicx Setlis Dccreta sacrosancla liceat ; neque
itliam hic colleclis ftdem pelere, qitam pttre huinanam erroriquc obnoxiam, nisi qitibus Auctoritas liumana major,
H ut lalis pcr Ecclesiitm Romanatn ngnita, snffragalur. Quod aulem hinc consequens censucrunt Decessores
mei, BOLLANDUS alque HENSCHENWS, ut erroribus qitibtiscitmque el qttacumqtte occasionc sibi
obrepentibus in tanta rerum tt hisloriarum lam variarum mtiltitudine. veniam postularent et instru-
ctionem a melius informalts, protnittercntqite corrcctionem, suo qtiamqttc tempore faciendam ; id quam non in spe-
ciem dumtaxal, cl postulaverim, et promiserim ipse, it solnm possunt ignorare, qui Aprilem et Majum, totos a
me recognitos ct magna ex parle compositos me.nscs, nttmqiiam legeruitt. Elenim sxpiusctile, tunt ibi, tum in his
duobus Maji Tomis, anticipavt tempus prxslandx correclionis, conira quam facundam pulabanl Decessores mei
coHlenli plcrasqucejusinodiexcipereudversnriis.inspemfaciendi aliquando SUPPLEMENTI GENERALIS
vel impressionis novx totim operis, post medium scUicet nut intcgrttm seculum absolvcndi. Ego vero conside-
rans, quantum id excedat augustos vitse lcrminos, nni homini sperandx ; nec volens lolum illttd, qtiod in jam
cdilis addendum, mutandum, corrigcndnm vel tradiderttnt ipsi, vel egomet observavi, vel alii tlenique suggesse-
runt commilleie memorise, ilihgenlix, ac fidei poslerorum ; censui ejusmodi SUPPLEMENTUM conficien-
dum, mox iitque ubsolulo Junio completum fnerit primum sacriAnni Semestre ; simulque colligendos INDICES
CiENERALES pro Tomis omnibus, titnc ullra viginti futuris ; cl prius etiam quam deni essent, prtebentibus
n&um satis difficilc.m Iudicum, per tot volttmina dispersorum. Hoc consiltum, setati meee necdum senilis, el vale-
tudtni ab aliqttot annis per Dci gratiam salis ftrmx non improportionatunt, insuper slrenuorum dvoritm Socio-
rum fidttcia fultum, atqtie ab HENSCHENIO anlcquam morere.tur vchemtnler probatum, et ut exequerer
scdulo commcnilalum, cum co morltto plmibus indicassem ; untts intcr alios rcpertus est REV. ADM. D. CLA U-
DIUS CASTELLANUS, ad Divse Virgtnis ParitiU Canonicus, qui, non pattconni qttorttmdom Sanctorum
Vtlas (ulijam fecerant aliquij sibi sumeret ex causa peculiari recognoscendas ; sed totum ab imtio opus foliatim
revolvcrcl , el quidquid vel correclionc vel illttstratione egere judicabat, annotarct in chartam, nobisque transmit-
teret, malhim ipsi eo noininc obligatis. Equidem vix attsim sperare ftttttros muttos, qui tanlum snmcrc laboris
veltttl ; titlemque ejtts dtligenliuin exsequare, netlum superare contendant :non tamen ftterit improbum volum oj>-
lantis, nt salicnt in singulis Regtombus ct Professionibns, Urbibtts atque Ctettliis poituvlatilvf, iritenianturrel
pauci ,
qni pro Sanctis ad se suosque propitts attinentibus solicili, sttse erga tllos obligationi facianl satis; eoqtie
spectaiilia curcnt lcgcrc ; cl num quidaddendum, demrndutn, vel miiliinilum, dispicere ; nosqttede singulis aman-
ler ftdenterquc monere ; neminem, qui id obsequii nobis prxstiterit , ahsqtte grati antmi profcssione dimissvros .'
nedutn alicui vitio versuros qttod se a uobis dtsscnlire in re quapiam indicavc.rit ; ntodo eo sit animo, ut ferre possit
quod ipso audito non in ttnam setnper conveniamus sentenliatn, neqtie in suam interpreletur injnriam. IIoc si
obttnuerimus, qttanlo prxslantius ad Dei Sanclorumqite lionorem, quanto ad historicam veritalem exaclius evadct
opus untversum ! Qttam multi aut inter Prxtcrmissos relali, ant nec relali quidem, dignum suis meritis locum
recipient ; qtto nunc carent, quia vei dc. iis nihilditiir. innotuit nobis, vel tlefuit ptiblici Cttttns idoneo confiimalio!
Talis enim Culltts uisi ostendatur,non solel nobis essesatis, qitotl scriptor qvi/piam, aul eltam plures, vel popu-
lariler prsesumpta ex jnelate licentia indultjeal cuipiam appellationem SANCTI vel BEATI. Multa eliam crrata
tah ralione emendabuntur hauddubie.tn locis, temporibus, personis, ex incidenli commemoratis, quee tot in libris
non esse pauca, satis intellitjimus ex numero depre.hensoritm per nos ipsos, jamqtte in adversaria relatorum. Eos
tamen qiti de hujnsmodi nos dignabuntur inslruere, pnemonilos velim, ne ctim accipienda statim per litteras
nraliarttm actione (hanc enim numquam paliemur dtsiderari) exspecle.nl illico responsumad singula. Fieri enim
potest, ul non seque. nobis probentur ipsorum omnia : el experientia docittt, ejusmodiad singttla respondendi se-
dulilatem alio non servirc, qitam ad emitlendnm fintem contentionis, quem reciprocando magnitm semper dispen-
dium quietis el tcmporis, scepe etiam atnicitix fiat.
MONITIUNCULA
MOMTIUNCULA
AD LECTOREM
placuisset Michaeli Cnobbaro, suis et typis et sumptibus hos
Cum
Propyhoum lioc, sic imprinicndum curare, ut scorsim cliam vcnclipossct
Iibros imprimenti,
; qiiia non-
nullos fuluros credehat, qui destiluti commoditate aut voluntate (otius operis perle-
gcndi vcl sibi comparandi, curiosius tamen ea requirerent cjuee extra ordincm a Nobis tra-
ctantur ; necessarium 1'uit ex Aprili ac Majo nonnulla recudi sub titulo Prsevii Apparatus.
IIoc cum ila jussissem lieri, ut nonnulla, qua? fuerat Auclor correclurus si vixissel, ipse c\
ejus mciilc mihi nola corrigerem ; visum niihi est eadcm sic recognita, non ingrata fuiura
ciiani illis, qui cnipla hahercnt volumina nostra omnia ; ideoque non curavi ea in com-
nuini omnihus exemplis editione auferre, sed nec apte potui. Nihil lamen majoris mo-
nicnli mutalum vel addilum volui, quod, hisce notis [ ] sejuiictum a reliquo contextu, non
posset Leclor curiosus secernere. Addidi autem, deeodem quod Henschenius tractaverat
argumenlo, illius opinioni conlrarias Epistolas (resnoslri P. Petri Possini;e( disserta(ionem
nicam unam, cx jain dieti Possini opcre quodam acceplam de Cliristi Genealogia : ut non
minus Ecclesiastica' quani Evangelicie Ilistoriae, id est, vita; ipsius Cliristi series hic inve-
niretur ordinata.
PROLOGUS AUCTORIS
De vetustioribus Catalogis MSS.
ROMANORUM PONTIFICUM.
Mense Aprili rasmisimus Actis Sanctorum mntsis Aprilis ciitora a vaiiis ad Aureliamtm Atujustum, sesqui seculo
P
oceurrunt :V«
'raciatum tle serie el successxone Summurum serius imperantem, fiientnl pcrperam translala. Suc-
tales Pon'i(i-
Pontificum Romanorum, qui primis aliqttot cesscruitt Sixto I Telesphorus et Hyginus de quibus
cum 3ancto- ;
rum seculis Ecclesiam rc.ierunt, eamqiie maritjrio acliini est lovio primo Juuuarii, sed quomodo lunc agi
aui ritse sanctitate exornarunt . Incitarunt nos ad illud a nobis potttit, qoi sanctae antiquitalis sttecubi necdum
mus; tum patissimitm dics natales plurium, in eum cilati ad veri falsiquc discritnen pcrcipiendum, amola
meusem cadenles ; quorum xlates ac res gestte non satis ista rellemus omnia, et qtix Itic iiidicubuiitur sola eorum
successorumque exacta notitia, quam cum iliciis Catalo- 2 Hvgino sttccessotem tlamtis S. Anicetum, cui S.
gis dare iitlendebamus, ut veritas utulequaque stabilila Pius subroijatus, fttit annis aliquot verus Ponltfex, utttc '
cluriusob oculos poneictur E.r Itis. t/uos din. ad Apri- per aniitis circiter septem SS. Hvgini et Auiceti Epi-
lcin suectantibits.primo Cltristi scculo floruil S. Clelus, scopus Vicarius qito eltaot modo fuerunt Episcopi Vi-
a Principe Aptistoloritm el ptimo Pontiflce Petm cum carii Linus, S. Petri Apostoli Sixtus, S. Alexandri, ;
alii necessario est cum bisce Culalotjis distintjuendus. Porttiflces Romaiws ttb Ecclesia numerutur, quamvis
usqttc ad temportt S. Eva- non setleril post dicli Liberti tiwitcin. Seeulo attlem
Post Itos autem ditas tradilur,
secundo vixerunt, ct jam tlicto mcnse colunlur, SS. Six- nioniliinte Constante Intperatore, in ejtts locum consti-
Anicetus et Soter. Inter memoratum Evaris- litlus est S. Eugenius, qui priusfttil S. Martini Fica-
tus I,
SiJ.ti,
Sixtum, prxfuit Eeclesise S. Alexander rius, ac dein verus Pontifex, el inscripttts Martijrolo-
tum et Itunc :
Eamtlem Hermes urbis xxil .-Iprilis tllustratis, demonstramtis eum aitnos eirci-
me slabiitre. coiroboraiit S.
Quirinus aliique ad ter novem pr.rfuisse, atque aniw Cltrtsti clxxi vita
Romana: Pcrfectus, et Tribttnits,
mar- functum csse. Cttrdintilis Baronius, qttia uliter de aitiiis
X Aprtlis relati, ab eodem Alexandro conversi et
coronuti sub Aureliano Comite qui ab aliis Ju- deeessorum senserat, coactus tcmptts Sedis ad uoit inte-
tijrio ;
Imperator compeltalur et cujus fa- gros quatuor annos conlralterc, ejusque obitum anno
dex, Princeps, et :
rus e niimeru Romanorum Pontiticum non ejiciatur, iiim Poitnftctim per Consules, qtit luin Reipublicx Ro- tur
accurate desnjnanlnr qtiam Regiain
nec litterarum Martyrum Lngdunensiuro siuoerum mttii.r iii.rfticrnnl. :
salis solidissima el conlmodissima inetliodo, chrouogra- xxxvi ita coitititdit : Tempora annumerata per Con-
pltiiun isinm petendo r.r ipsis S. Soteris Aclis, nec non sules libentioribus sunt acoipienda auribus, cum
sx successions S Eleutherii; citjus nnno vn moia esl ceteris illa frequentior, liberalior, etverior noscatur
aptnl Liiijtliuieiises penecutio, cinn liujiis Ponltlicts cir- esse ohronographia, atque in usum frequentiorem
tus sans iiluque innoluisscl. Imo successio Cleti nb accepta, quaj a Fastis deducta est Consularibus!
Anacleto dislincli, conlra nuperos Grxciutnles, optime Certe quidem cuin vetera monuinenta in antiquis
propugnatur. Postea, m persecittione Diocletiani, passt scriptoribus interdum invenimus esse Consulibus
sunl mense Aprili SS. Caius et Marcellinus Pontifi- consignata, magno afficimur gaudio, perinde ac si
4 Eusebius lib. 7 Historix Ecclesiasltcse cap, 32 as- geat. lliec Baronius : qui ttimcn fncem tllam pro pri-
Caium et Mareellinum sua a?tale vixisse. S«/, mts Ponttfiribiis sibi non cttravil accendete : quod uos iit
serit,
guod relteiiienter obslupescendum est. ita aberrat, ul Vita S. Soteris aliorumque Sanctorum Poutificum
vitleatur ultro volttisse averilatistramite recedere. Caii Actis mense Aprilts, nl sttpra indicatum cst, relvlis,
decessor Eutychianus sedit annos octo, cui vix dccem facere conati ; od eamdem [accm alias quoque contro-
meitsts concedit Eusebius: dein incrtissima segnttie. versms dirimimus, qiiemadmodum Biiiouius seculo tertio
SS. Marcellinum et Marcellum ejus Successorem, in et sequentibits facil sxpissime : eitjtts rei cxemplum ttni-
uuum eitinileinque liuiiiinem conjlat ; autcerte, ob nomi- ciim ndtluxissc salis crit.
nis similitudinem, Marcello omisso, successores S. 1 Sub Jttlto I Poulifice, cujits Vilam elticidavimtts
Marcellini stuluit in Clironico SS. Eusebium, MpI- xii Aprilis, fttit Sijnudns cenlum et sexngiiita Episco- et p„hos con-
chiadem et Silvestrum, sub quosuum Cbronicon fiiiit. porum Romx colleaa, imperantibus (ul Acta Synoda- troeersue di-
™n"i<i»'-
Quare Eusebio cum sitis sequacibus ainaiidato, in iis tiasuO initittm bubent) Consianlio et Conslante anno
quae sunt Romanae Ecclesira, majorem esse adhil.en- quarto, sub die xix Kalendarum Octobrium. Indi-
dam fidem ejus alumnis. quam ceteris, cense.mits rum ctione sexta, et sttb finem ailililar, Data Kalendis
Bnronio, in Xotts snisad xxvi Aprilis, quo coluntitrSS. Novembris, Feliciano et Maximiano viris clarissi-
Clerus et MarcelHnns, quos Ettscbius a suceessoribus mis Consulihus. Baronius anno cccxxxvn num. lxvii,
Anacleto et Marcello non distinxerat. primo in locum Miximiani substituil Titianum, qtti
5 Latinis igitur poltus quam Grxcis circa Romanos isto anno collega Feliciani futt ac deinde sic hquitttr. :
I'vx tkbro Ponlificcs iubxrerc cnm Itaberemus conslitittum, tliu- Quod autem spectat ad Synodum dictis Consulibus
Pontkftcali
tuma ac mag.ua solicitttdine indagavimus quiiseunique ite annotatam, cum (riplici et inter se diversa chrono-
Stintmis Pitntiftcibiis tractnlus, ub ejitsdem Ecclesix graphia signetur mendum in notas numeri iri e
,
uliimnts tiiitiquiortbus conscriptos; et aiino UDCLX Ro- psisse facile est intelligere. Primum enim annn
mam appulsi. Iiaccum vuis magis erudttis egi-
de. re quarto dictorum Augustorum, rursum Indictione
mus. Commeutlabant aliqui Librum Pontifictilem. ex sexta, atque demum nominatis Consulibus ponitur
quo Vitx Ponitftcitm cttilx sunt ab Aloy.io Lipomano eadem Synodus celebrata. Si igilur rooveatur con-
tomo lertio Vitarum Sauctoruni Priscorum Patrum, trover.Ma,quaenam harum irium chronographia fide-
usqite. ad S. Felicem II et tempora Conslanlii Impern- Uor habenda sit mea quidem sententia notatis Con-
;
toris, qux el itt tomis Coiictliorum, saltem usqtte ad sulibus potius inhierendum existimaverim, illa po-
tempora S. Oregovii Magni, alleguntur, et poumotlnm tissimum interalias ratione persuasus, quod facilius
ex .Inastasio Bibltotbecano aliisqne auciortbus conti- sit in notas numeri errores illabi, quam in ipsa
inttiiiliir, tir ittts^im m .lnnnlibus Eielesiasttcis toudan- nomina. quod omnes puto justissime concessuros.
tttr. Lucas Holstenitis, Btbtioiliecx Vaticanse tunc Hinc enim est quod mos inolevit, ut cum vel anni
ef Catatogo
Cuslos (qiiem nobis Alexander VII Pontifex Maximus, Imperatoris vel Indictionis, in legibus ab Imperato-
JUS. Palatini ut virum eruditum et hominein pium, commendahat) ribus latis, mentio haberelur, Consulum quoque no-
obtiilil Catalogum Summorum Pontificum, ex anti- mina adderentur eam nimirum ob causam, ut Fa-
;
quissimis membranis Palatinis Vaticanee bibliothe- storum soliditate, annorum Imperaloium numerus
cge descripium. Htittc Catalogum ipsi truuscripsimus vel Indictionis semper inleger servaretur; vel si li-
deductttm usque. od Sieplinnitm III Papam, sive ad brariorum vitio corrumperetur, ex notatis Consoli-
tempora Pipini et Canili Mhijiii Reijum Frnncorum ; bus restitui perfacile posset. lixc Baronius, qu:r iu
etimqtte coustitueramus aiiquaiido ulus Catalogis mini- dictis Romanorum Pontificum Cutalogis necessario sunt
mo cbaractere excusiim, subjituiiere. Vertim quia ibi observanda: quod subinde ipsa Imperatorum nomina vi-
iion [iidtcaniur Consules Romani, vix pusset ille alium tvo librariorum aui sciolorum, qut perversum Itabebanl
iisuiii Uabere, quam ni ex crebris ejus erroribus discere- cbroitoliiijiam. sint tnuuittata, ct restitnenda e.r Fttsbs
mns. qitam parttm fuleittlnm stt compntui annorttm, cui Consulum ibi relictorum, quos nescivit imperitia illo-
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM.
hunc annnm decessor Evaristus tenuit usque ad xxvr bus Damasus ab Hieronumo pelit Psalterium Grsecx.
Octobris, huic itti retinquuntur ; el in ti&tignando initio fidei redilendum, et itic eidcm qnad petierat mittit. Ib-
Alexandri primi nominantur Palma etTulIins]. Dein ias igitiir satis est in nostro Aprdi legi, unde eas jam
de /Elianng et Vetus fuerunt Consules anno cxvi, quos mallemns expuncfas).
ultimos toto anno kabuit Alexander, et superfuit usque 10 Redco tul prj-fufum antiquiorem Cattifognm, at-
iul dirm lii Mafianno cxvn, qua Consutes Niger erant quc indtcoquod cum habuit Joanncs Cuspianus rirervdi- sed InvenUuf
ct Apronianus qiti tamen non attribnnatnr S. Atexan- a Cw ' ' flB
,
: tus. et inseruil Commentario suo in Aurelii Cassiodori J .
r* t r\ n i
spnrsim erft
dro, sedsoli S. Sixto ejus successori : intertm Acta s«- Consules, incTptens a
i
Consiilatn uuoruni Geminorum, hic Catatogus
tiqua S. Aleccandri habeni, post krrjus mortem, nntu in quo , imperante Tiberio Caesare passus est
,
Dei, endem anno, defunctum esse Tr;ijanura, qnod Dominus noster Jesus ChrMus (quem toeum
c&rtum est contigisse in Citicia x HieAugusti, Nigro et Digrcssione nostra ad idem Prommium iate expiica-
Aproniano Consulibus. Hujus partis fsi non s.riptor, mus) el finit cum Pontificatu S. Julii PontihYis, ut
seribendar certc ouclor) videtur posse stalut S. Anterus supra indicavimus Eumdem liabuit in antiquis mem-
Papa, qui gesta Martyrum diligeufer a Notariis ex- branis Nicolaus FabHcius, Peiresci Dominui et Sena-
quisivit, et in ecclesia recondidit. Sedit is solum uno tor Aqucnsts, Antonius Capetlus de Cozna
uti testatur
mense in suo Pontificatu, videtnrque gesta (et quidni ct Passione ChriiH cap. 5. Onuphrius Panvinius in
..... _, ab,. „
itnupnrtow
potissimum Summorum Pontificum %) exquisivisse nec- Commentano in ttorum secundum Faslomm, incipil sxpius atatus
duin Ponlife.r, sub S. Pontiano successore 8. Urbani. citare Darnasum in Fnis Pontificnm a Coneulatu Sa-
Tmo Acta SS. Urbani et Callisti liujus decessoris videri turnini et Scipionis, quando S. Linus creatus est
a S. Anfero scripln, dicemus xxv Maji, quo coliiur S. Episcopus c( Vicarius S. Petri, et prosequitur mque
Urbaniis; et x Maji, qnn coluntur SS. Calrpodhts ad finem dicti iibri et Pontiftcutum S. Jutn sive jinem
Presbyt'er t Palmatius Conml, Simplicius Senntor, atii- prsefati Catalogi. Verum quia immiscet Cansules, quo-
quc Martyres, quorum res gestx in Actis S. Callisti rum m aliis Calalogis libro Pontifkali et apud Ana-
canttncntur. stasium nulta fit mentw, opinamur illos aut e.c Cata-
9 Secunda erao Pars incipcrrt a dicto Pontiano, et logo pr&scripto, quem habuerit, excerptos es.se, aut ex
in hac passim majora Pontificum elogia referuntur, ii- Cuspiniano desnmptos. Apographum nostrum communi- R . .
dem Consnles vepetuntur, dies ordinationis et mortis cavit vltm Joannes Bnilnndus nvster AHtfidio Bucherio, Utndum Bu-
ullcra pars
ptures au- Pontificiim assignantur. Ei hsec Pars [qnahtor succes- qui illud edidit in Commentario suoin Ganonem Pas- cheriocom-
clfilem Fictortt : sed is non parum futiginis ipsi adje-
mu HCa w ' *
ctores habet, cessive auctores videlvr haouisse, nonnuUastylidiversi-
finiturque in primuscumS, dum Catalogum iltum (quem confusiorem tivtiio-
inic dignpscendos, quorxtm Felice jxni- cit,
Ltberto.
verit,sccundus tres liujus successores adjecerit Eutychia- sum jud'cnhal) non mtis lestunnvil : d<xit tamcn n-li-
num, Cainm et Marcellinum, tertius junant^ Marcel- quomm Cntiiloqornm fontcm viden, et poss,e studia in-
lum et Eusebinm, quartusa Melchiade usque ad Lihe- dustnaque aliorum depurari, atqnend rijandam veieris
rii initia scriptionem continuaverit, floruerii autem sub historia: stciitalem adhiberi : quod nos hoc tractatu
sta Pontiricum, quas potuit reperire in suee Sedis stu- xit auctor et vo/utt anitari auctorem pcinti Catalogi.
dio, ad eum direxit, [si qua fides epistolis qme sub Postea ttpud Anastasium ratio Consulum uuiia hnbe-
Mkil quidem ,
tale fid Hlero- utriusque nominepraefixx habentur in nonnuttis MSS. lur ; nlcn in reiiquis tlirtqenda sunt tempora per episto-
nyumm Da- Catnlotjis Ponttficalibiis : de qitibus, licet ad multo /«<- las Pniiiifienm et Concitia sub us hahiln , in quibns
masus OU5I5-
ttem per Consules apud Prvspe-
steriora tempora continuatis, ea verba inteltigentes ple- Consules indicantur ;
se probatur
Hqne, quasi eatenus saltem anctorem haberent Dama- ru . Mareel tnu m Comitem ,
\
'ictorem Tuu nenensem
sum, feccritnt ut Damasi liher de Romanis Pontifici- tittributos initio Pontifieatus vaHorum Pontificum : in
bus passim allegetur a scriptoritms superioris a-lati^, cx quibus tuinen auctoribus major diligenlia requiHtur
Damasum, [quippe qui inter se non concordant silameitpsi^ ali-
quibus Ptnlom.rns Lucensis, usqup innuit, et
ijum peltlum ab Hieronymo, eique& Damaso missum Vitis Pontificum <<<' Stephanum IJIei Pipinum ae GV
fuisse : sedquae od hoc probandum proferuntur Episto- rolum Magnum Reqes Francorum deductis : neque tl-
Lr, decitrrunt styto tam (tittlco el incuitn, ttt jam /»t- lii- in attero codice Marquardi Frehert perve- .
ct atio
tlem viri altqni erudui, et nuper Clarissimus SciUestra- tusto Berltniant monnstcni, acleitw Parkienai Q Phi-
Lahbxo indicato ultenus deductx habentur.
tittSj in primo suo iUuBtrandat Antiquitatis conatu Itppo
ulramque censuerit. anctoHbus tam cultis quates nmbo Continuavit eas Anastastus Btbttolhecartus ttsqtte ad
etiam quod a Nicolaum Papnm sive annum dcoclxvii et Gui-
sancti fuerunt, non cnnrcnirc,
;
isft et ipsi
{utriiisi/itv Damaso Hieronqmus requtsivisse supponitur artjnmento l/r/mus Bihltnlhccitrius a/itqiie, USqUi al ohitnm Mar-
eniin ea ite
miuus quiitlrure. Nec vcm onte liujus velustissimi Ca- tini F
sive annum mccccxxxi et sic continuatas habe- ,
genius Papa modernus dictus est, uiique juf.imorlrm Auausltno, Beda, Henricns Pliilippi, m Qutrstiniiibus
Eugenium nbsque vlla cap. 19, addil illustres scriplares SS. Thomam et An-
colai V post ordinuii ; i,'quc
hobemus). Vtxu eo tcmpore Jaoobas Zenns, Piatrrcra6 proximum, velle hanc sententiam labefactare. Al
2.0amu Prolegonteno 38, fere snb (i-
Venetus, virin rebus agendis clarissimus, et in om- phonsus Salmeron, tom. I
ab eo ouem
Jac. Ztnus i.iluis scripturis tam humanis qunm divinis disertis- nem, ait, inter tractatus Joannis a Turrecremala
Krtpstt sub
simus et doctus, qui his temporibus, ad agitandum maunscriptos unum se invenisse, qui inscrihitur, In
Pauto 2.
ingenium, de Yitis omnium Pontificum Romanorum quinque conclusion.es Episcopi Abulensis de man- ,
librnm eleganti sermone conscripsit. ha Jacobns dato Papa. examinatas. Prima inter eas damnala
Phitippus Berijonwvsis !il>. 15 Supplcmenti Chrmuca- lia.0 erat : Dominum Jesum passum annoa_tatis tri-
rum Britta «....<. _.icei'ci_xxxv .•/.••<... Est tiidus Zsnub cesimo tertio currenie. Secunda, nequaquam vige-
creatus Episcopus Bellunensis et Feltrensin in Provin- simo quinto Martii, sed tertio Aprilis mortuum. Sed
his obttcr indirnlis, placet hoc loco adderc aliquot anti-
cia Marchix Tarvisinx xxvi Apriiis attni mcccclvii,.'.
qnorum, in variis reqionibus ileijentinm, testnnonia de
postea Episcopus Patovinus anfto mcccclx tenutitinius.
Obiitautem, leste eodem Bergomensi, anno a Natali Christo cru. ifixo duobus Geininis Consulibus, dioto
snn circti fitns Ponttficitm a Jacoho Zeno scriptas se- Summis Pontificibits Catalogo dcbila consistat attrian-
quuntvr Trithemius, Etjsengrenivs (asserens tas, relicta aliis libertatc ulterius rei veritatem iiiqin-
optima
fide expositasj Gesnerus, Possevinus, Vossius et jdures rendi.
alii, [Hvjtis erqo opus esse M-S. nostrum diu fuimus 2 Primus itaque prodeal antiquus Tertitllianits, qui
suspicati, subinde ettam asseruimus. Sc<l conjccturx fhruit circa annnm Chnsli diicrntesiiniim el sequentes, Hiincad-
slruunt Tcr-
prnnum dtfjidcre ttos docutt privcitntus Martius Mile- e.l qtiem S. Cijprianits ob miram dnclrinam snum Ma-
tittlianiis m
Sarozanus, S. Damasi cloqium ex Zeno tronscri- gtstrum appcllare solitus est. Hic tibro conlra Judxos
sius Africa,
ptiimc.rlithciis. alitjuantoquam nos linbcnmuscontractius: ila disseril : Christi passio perfecta est sub Tiberio
dciude cidem prorsus rennntuivitntts, docfi geittiinum Caesare, Consulibus Rnbellio Gemino et Rufino Ge-
Zenri opua extnre in Bildiotheca Vattcana; et composi- mino, mense Martio, tcmporibns Pascha., viu Ka-
fum qutdem csse sttb Paulo I, adcoqve post ttnnum lenrlarum Aprilium, die prima azymorum quo ;
not. 9
Mcccci.xiv quo is crcatus est, sed tton perdvci u/tra Cle- Agnum ut occiderent ad vesperam , a Moyse erat Scccrns
vtrntem VanflO fldOUJHV vitn fnuctum.] pra-ceptum. HfecTerlulHoiius in snn citnt Jitdsis con- Slilpifilts in
nus noster Jesus Cln.stus, duobus Geminis errare. Hunc ergo tib. 18 de Civilate Dei cap. 54 in-
Consiilibus, vin Kalendas Aprilis el post :
dicat, dum ista scribil elapsis tiiginla annis post Con-
.
EXERCITATIO 1.
surrexit tertiadie, sicut Apostoli suisetiamsensibus ViCtnritts
Aqititanus
probaverunt. Haecibi S.s/ugttstinus. Yixiteodemseculn
in (iallia.
An ITCtO slalllulnr ChrislllS passilS dliolius Viclorius Aqmtanus, qui CanonemPaschalemannoqita
Gcn.inis C-onsulilnis driugentesimo quiitqnagestmo scripstt, eumdemque his
et vni Kalendas
verbis auspicatur : Crucifixio Christi, duobus Geminis
Aprilis.
Ruffino et Rubellio. Habebat IHspania eodem tempore
virtim ernditum, Idnttum in Galfxcia Episeopum, qtti
Itlatms
J\dmtmndus playic vidctur cum Proa-mio conscn-
Itoe Chronicon deduxil usque ad anttum qttadrinqentcsimum
tus vetusttorum Putrum et Scriptorum, atttstanlium, sexagesimum septimum. Hmc
Consulum de- atirtbuitur Iltspania,
quod l:icdictt„r imperante Tiberio Caesare, passum
t scnpito, (tccuratius a PluiippoLabbe sub initium fomi
esse Dominum nostrum Jesum Christum, duobus
prtmt Btbltothecse novse excusa, in qua traduntur isUt
('.eiiiinis Consiilihus, vin Kalendas Aprilis.
Est hic Rufo ef RubeLlione Consulibus passus est Christus.
dtes xxv Martti,atl qnemlatededuxtmus sticram Christi
Post Idntium sequitur in eodem tomo Chronicon inte-
rrnripti mcmi>.i<ini ex trigiitta plunbvs anttquis
t et grum Piospcri Aquitani, et poq. 44 sub finem in Au-
Martyroloqits t
quorutn vctu^iissitnum S. f/teronymo ctariOy ista leguntur. Usit.atior traditio habet, Domi-
Dies 7b trtbuitur. Cbi etiam ad eumdem dicm referuntur fxqurx num nostrum decimo qumto anno Tiberii Csesans , Prospt '
MartU atihi
Christi eruci{ixi : ut sunt Michael Archangelus, de duobus Geminis Consulibns, crucifixum. Similes Cn- Aqultanus in
__. (/umiiia-
m, dracone triumphans Adamus creatus, lapsus, ;
talngos antiquos Consulnm Romatwrum alteqnt Cuspi-
Gallia,
mortuus; Abel justns, primus Martyr; Melchisedec, manus in Commcntario Consulum Cassiodori, in qui-
Hex et Sacerdos Isaac, a Patre Abrahamo imrao-
;
bus dic..!..' passusDominusJesus Christus Consulibus
duobus
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM.
duohus Geminis. Omittimus Evangelium Nicodemi, Pascka dic Lnna xvil, tunc qui dirtam
xxv Marti
antlqiii
quo utcbantur Gnostici apud Irenmim lib. 2. cap. 28 correctionem uon admiserunt, suum Pasrka celehnirun'
Vatalotjl ,
Consulum, in qno diccbatur passus Christus snb Pontio Pilato, mense Aprilii; non tamen xxn AprUis, quem xn
anno quinto decimo Imperii Tiberii Caesari.s, sub appellarunt, quamvis esset Luna xvi. sed kebdomade
Consulatu Rufi et Rubellionis. Conclndal Genrgnts intrgra scrius, die xxix Aprilts, ittis xix, et Luna
Bvangelitttn Ccdrenus historicus Graecns, qui cum Grxcis suis as- astronomica xxm, nuad ahsurdnm esse ipsi fatentur.
Nlcodemi,
senticns retutisset ad annum xix Tibeni passum csse
, Quidni etiam, e srntentia Keppieii, aliqtwt diebns post
Cbristum, sub fntem adjunxit Exactius tempus salu-
' verinn plem lunmm celebrartnl stium Pu.scha Juilxi; et
taris istius supplicii a Romanis est notatum eve- ; sic Christum in horlo comprehensnri, vcnerunt eum
Homaui apud
Cedrcmim >n lusse uimiFiim Geminis Consulibus : innuens apud tWerms et facibus , qux alias viitius necessori.r fuis-
Grxcla, plurvmas Latinos, ad sua usque tempora. hancperseve- sent tamen argumento minus inkxrrre volumus.
: cui
rasse sententiam, tamquam Ecclesix Romanx. Con- 6 S. Epiphanius, cnm
Hseresi 70 § 2 dixuset,
sensns uliorum antiquorum infra profcretur. Pascha ante celebrari non po?se, quam Bequino-
4 Eamdcm sentrntiam nuper asseruit, nt certiorem ctium confectum sit, addit, Judaeos iHa&nequaqaam
et constantem Catholine traditionem,
Erclesiae observasse, quos depravata ac perturbata non pofuerunt
apud
verttatem at-
e/ Anton Antonius Capellus, Franciscanus Conventualts.in Hbro erant, omnia. Et Constonhnvs Magnus, eputala <nl ttngerc.
Capetlus, dc Ccrna Chrisli snprema, deque prwcipuis Vitx ejus Ecclesias ex Sijnodo Niaena data. (qua> rcfertnr pag.
cum appro-
capittbus, edilo Parisiu anno mdcxxv, cum approba- 4U5 editionis Luparxx tomo 2 ConcUiorum) de Jttd.ets
batione
Romana. tione Vtnccntii Martinellt socii Magisiri snc.rt Pabitit ait, qtiod ne hac quidemparte veritatemperspiaanf :
Apgstotiei, et Nicolai Riccardii Ordinis etiam Przedi- quippe qui ut plurimum aberrantes, non modo
catorum Sacnr. Theologim Magistri et Regcntis collegii errurem non corrigunt, sed ni eodem anno altermn
S. Thomx super Minervam ; qui, mandante eodem Pascha celebrant. Imo Beda, Paschasinus Htpiscopus
Maijistro sacri. Palatii Jpostolici, legil. et auream Lihjbitauus, Mariana et Serrarius, a Bnchcvia tn
dissertationem appeilavit, prae singulari eruditione, tractatu de Paschali Judxorum cgclo cap. 5 citafi,
pietate insigni, mbusta etiam ratione agendi pro volunt Judxos veteres Pascha induisse, nonexcursu
vindicanda Sanctae Romanae Ecclesige antiquitate et Lunx, sed ex Neomeniz. cyclo. Addunt alii, apud
traditione, dignam quae communem lucem auspiciat, Mogsem nuiiam pleni-lnmi meniionem fieri, se.d solum
maximo litterariae Reipublicse emolumento. In hoc pnescrtbi diem decimam quartam mensis primi I;
ergo libro cap. 5 plura lector reperiet, qu& hanc simili attt>qttitate muitum erulitus est Samtie/ Petitus t
Kalendarii nihilultra vulgi captumsapuisse. Etpag. conseqitenter censuerunt tunc habitam esse Lunam xv
64, Valde igitur, inquil decepti sunt nostri Astro- civitcm, licet Astronomica non esset : qttod pa^sim
nomi, liis ultimis centum quinquageuta annis. qui, reliqui ht sua scntentia debent admittere.
Aiiaturet
ex sua perfecta Astronomia, plem-lunia ad Christi id quoque, quod palam est, veierum Mathematicorum
tempora; ex Pleni-Iuniis, festa Judsenrum ex liis ; tabulds a Metonc olun fuisse corrcctas, Metonis deinde
et concursu Feriae, annum Passionis ausi sunt. a Catippo, Calippi ab Hipparcho, Hipparclti a Ptoto-
determinare alium, quam veteres, a^tati Christi maeo,et Ptotemxi rursus ab Affleganio esse emendatas.
ANNUS oppmsus cst. Hinc Tiberiut Csesar de sua vicloria Irium- T. Statilius Sisen. Taurus.
phum agerc non potnit, si'd cum uovo cxercitu ad Rhe- 16 L. Scribomus Libo.
num profectus, limitet Imperii Romani firmavit. Iia
17 C. Ca'lius Rufus,
Dio etaln.
L. Pompeius Flaccus.
nium ingressus, triurapliuin quem distulerat potentem seuectam describil Tucilus lib. 4
Dedicavit et Concordia; ffidem, item Pol-
Annaltum.
egit.
luciset Castoris suo tratrisque nomine de ma C. Sulpitius Galba,
nubiis. Qii.v fern eadem cum indicatis Consulibus 22 27 12
D Haterius Agrippa.
referuntur apud Dionem lib. 5G. A\nul Paiercu-
lum veroa.uiaderal.cap. 121 isia tetjuntur : Ea- C. Asinius Apollo.
dem et virtus et f rtuna subsequenti tempore C. Antistius Velus.
23 28 13
ingressa animum Imperatoris Tiberii fuit, qu;e Cornelius Cethegus,
initio fuit quiconcussis Imstium viribus. clas-
:
Vilellius Varro.
sicis pedituinque expeditionibus cum res Gal- ,
debitum, sed vindicatione hostium delatum, ex littx Tetrarchu. Fuctnm est aulem verbum
Pannoniis Dalni itiisque egit triuinphum. Hsec Dnmini super Joarmem Zuchariie /ilium ,
frmntis. De buc primu Tiberii Impcrit epoclta id est, triginta el dre.ntm tredecim. Posl je-
consutendi Capeltus indtcuto cnp.S, Herwarltts cap. juitittm atttcrn quadiaginla dierum incepil se
284, el Buclterius lib. 3 Belgii Romani cap. 3. impewlere pradrcalioni.
Germauicus Cajsar, M. Licinius Crassus,
27 32 17
-21 7
1 'J
C. Fonteius Capito. L Calpurnius Piso.
Secundus annus pntdualwiiis Chrisli.
C. Silius Nepos,
28 33 18 Ap. Juuius Silanus,
18 l ! 3 L. Munatius Plaucus.
P. Silius Nerva.
Srx. Ponipeius, Tcrtius annus Prirdtcattonis Christi.
k\ :.; i Sex. Apuleius. 34 19 C. liuhellius Geminus,
C. Fusius Geminus.
13 Au.justus tn Canipniiiom profectus ,
Lazarum Christ<<s susciiut. Iagreditur Htero-
Notte, die m\ Augustt, vttu et Imperto fun-
sotgmarn, Dominita Palmarum xx Martii. Ut-
1419 i { clus esl : iii />nic ex inlegro subrogatus Ti-
hn
tirnain cum discipulis ctennm sumil fcria guinla
itit, lutjtrrinmsolus admirristruvti. Et Itinc
annorum xxiv Martii, et dte xiv mensis Nisan. At die
j ducitur initium , secundum quos
xxv Martii, fcria sexta in Parasccvt: prirno die
traditui i'\ir^\u- <ib tintiquis Patribus et scri-
,i a.gmorum, nattts unnos iriginta tres et mcnses
ibus ii ortuus anr.o xv Tiberii Augnsti,
trcs, pro redemptione generis humani in Cruce
Ge iis Cousulibns tia ut hujut secundte
:
&- CALIGULvE.
intper. est Jacobo, scilUet Fratri-Domini, crcans a, viginti novem. Consule lib. 1 Slromatum :
71 •o
/Ihim srqttali cttm duotlecim potestate Apo- sed ki anni computantur a lempore, quo simul
1
1
stfilum, sicut postea Paulum. Dcnique xxvi 3" O cum Auguslo imperavit, scilicet ab anno
M
o
Dccembris lapidalur a Jmlxis Stephanus; JErx vulgaris XI, ut eliam S. Lucas ejus
Jucobus dic seqtienti xxvu, secundum Hic- annos compulavit. Tiberio successit Caius
ronymianum Martyrologium, ordinatur Epi- Caliijula, filius Germanici. Hic Herodem
scopus Hierosalijmorum. Agrippam, filium Aristabidi, caplivtim Ro-
mx, liberavit ; tlonavit illi Tetrarcbiain Lgsa-
C. Cassius Longinus. nix ; et imposito capiti ejits diademate, Re-
M. Viniiius Quartinus. gem creavit. Josephus lustortcus nascitur.
vicesimus usque a<l diem xix Augttstt: qui fi.cus esl, non habuisse sic annos, qui prxtenduittur,
Tiberius dittonem ejas attnbuil provincix
xxv ]
Sxjrix. 16 Anno Vespasiani secundo, vulgarts JErx anno
lvxx, exnsa Hierosolytnu est, atntis xlii post Christi
35 C. Ceslius Camerinus, Passionem, utpassim Patrestraduntet infra fusiitscx-
25
M. Servilius Rufus. plicalur. Solcnne namqne ftnt antiqms scriptoribus eal-
cittos annorum suppulare a Christi Passioue aut Re-
Hcrodes Antipas est derictus in hello ab aConsu-
surrectione. attl eliam (qiwd id coittcideiel)
Areta Rege, cujus filiaiu ui u.iorciu sump- tem-
latuduonim ('.eininorum. Ila Sevcrus Sutpiltiisa
tam irpiitliarut, ul Hcitnliudcm duceret. Jo- Geminorum ,us-
pore-Doraini Crucifixi et Consulatu
sephtts cap. 7.
que ad Consulatum Stiliconis, swe annum ccco, ctiu-
mcrtit annos ccclxxii, el nostram Chronotaxim cmtftr-
Q. Plautius Plautinianus, Camhde-
niut. Simititer i» anliqua supputatione {quam
Q. Pappinius Galienus. nus, repertam tn nonnullis iXttiti exemplaribus, edidit
quentibusque virtutibus, qua; vel per ipsum palam rum menlionem fecit, sub fincm isla habet; Meminit P assi » ne
facta; fuerant, vel per discipulos ipsius in nomine ejus Thrasea;, qui «irca haac tempora Martyr fuit. Ad
fiebant; et de eo quod certatim, crescente pluri- haac, tamquam ex veterum traditione, refert
Do- :
Palxslinai
.
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. li
Paltcstiiixtlitionibus EvangeUumChristi annunliaraut; maxime diclx clironolu.ris,
elucet verila dmn SS. Pe-
et tunc peretjre illis per orbem tlispersis, in omnem ter- trus et Paulus anno post Passionem
tradttnlur, occisi
ram exivit sonus eorum et in fines orbis lerrse. verba Christi xxxvii; quia illorum marlyrinm contigil Con-
eorum. Facta porro est tlivisio Apostolorum anno Mrx sulibus Nerva el Vestino, anno jErx Cltrislianse lxv, SS. Pelrus et
vulgalx guadragesimo, cnm laberetttr tunc post Ascen- Pautus occist
prxsente tunc Romx Nerone Imperalore ; qui anno
anno 65.
sionem Clirisli annus duodecimus , quod jam statutx m
sequenti discessit Grseciam, nec reversus est Romam
chronologix magnam addil conftrmationem. nisi aiiquot ante mortem mensibus, et inde fugiens
20 Discessit tunc S. Petrus Apostolorum Princeps seipsum ix Junii interfecil, cum necditm xiv Impeni
ad Principem orbis urbem Romanam, ibiqite primani annum absolvissel. Alqne haec de S. Pelro Apostolo,
Catficdra S. Ecclesix universx Cathedram collocavit : in qna, tes- primo Romttno: quem
Pontifi.ce. istis Consulibus obiisse
Pctri Romit,
tinwiiio omnium, ul itifra ad ejus elogium dicetur, sedit confirmant, quotquot in Sede sua habuil successores,
ad 25 annos.
iinnos qiiiuque et viginti, sciticet usqve adannttm lxv, maxime proximi, Linus, Clemens,
et Clelus, Anacle-
quo eum martyrio coronatum infra demonstrumus ttts, Evaristus, Alexunder, ei alii : proindeque stabi-
Tunc etiam S. Jacobus Apostolus, filius Zebedxi et liunt prxlaudalam senlentiam de Christo in cruce
Disccdit in frater Joannis Evangelistse, potuit discessisse in Ilis- passo, duobusGeminis Consulibus anno ^rx vitlyaris
liispan. S.
panias, ut communis Hispanorum traditio habet : ac xxix. Ad singulorum autem elogia confirmatur tempo-
Jacolius
Zcbedai, potv.il lam ipse quam S. Pelrus, ob occurrenles causas rum ipsis assiqnatorum ratio, cx velerrimis Ecclesiee
circa annum xliii reversus fuisse II ierosolgmam, Romanx monumentis ; puta ex Calalogis, Vitis et Ges-
quando Ilerodes Agrippa, ut affliqerel quosdam de. tis Summorum Pontificum, rnanu exaralts et prxlo
Ecclcsia, occidit Jarobum fratrem Joannis gladio : vi- cusis, ex pcrvetustis generis utriusque Martyrologiis et
dens autem quia placeret Judxis, apprehendtl et Pe- Breviariis variarum Ecclesiarum et Aclis Sanctorum.
trum, volens pnst Pascha producere popiito. Hxc anno Porro arbitramur in iis omiiibus qux ad Romanos Pon-
an. 45 occtsus xliii contigisse infra in elogio S. Pctri probarnus ; tificcs perliiienl, fidem majorem adhibendam Roma-
Hicrosotymis. cumque sic polucrit S. Jucobus ad tertium usque n;e Ecclesiae alumnis quam ceteris, uti monet ad
aniium in Hispaniis substitisse, fit ut etiam in hac xxvi Apriiis Baronius, contra Ensebium, qui Cletum
parte, qu.c aliis lam difficulter probatur, non labo- el Marcellum Pontifiees omisil, attt certe ab Anaclelo
remus. Alter Jacobus, Alphsei filius, e.r duoilenario et Marccllino uon distinxit.
Apostolorum nwmero, ab illis in dicta Diviswne sejun- 22 Excidtum ttrbis Hierosolymitan:c contigit anno
Hierosolyma
ctus, Gaxr, Elentlierojioli, Ostracinx, et in vicmis secundo Imperii Vespasiani ct septuagesimo jEne excisa an. 70
S.Jacobus jEyypti, Arabix, ac Palxstinx tocis, imo et in Per- Christianx: fuga autem atque dispersio Judcorum
A/phxi Cruci- Evaiigeltum Christi annuntiavit. ac tandem cruci
side, facta est in Sabbato die octava Septembris; dequo c.rci-
/ixas Ostraci-
affixus Oslracuue Martyr occubuit. Verum quia tam dio Itisce Exercitattonibus addimus, observari a Dio-
hujtis quam aliorum Aposlolorum tempus martyrii nys. Petavio l. 12 de Doctrina temporum c. 12. quod
noit fait a scriptoribus cum anuo Passionis co/latum, Clemens Alexandrinus, Origenes et alii quidam ex
non potesl inde statuta chronotaxis confirmari vel in- antiquis, Hierosolymitana? urbis excidium collocent
firmari. Terttus autem Jacobus, filitis Cleophee et Ma- annu quadragesimo secundo a Passione Christi, ni-
rix frater Domini, et sictit Paulus ita et ipse Aposto- rairum quod anno Tiberii decimo quinto, secundum
lus ajipellalus, a Duodecim, die xrvn Decembris ortli- posteriorem hujus Mram, Geminis duobus Consuli-
natus est Episcopus Hierosolymitaiius, labcnte anno bus passum esse putent Dominum. Intcr alios anti-
S Jacobus jEc% vulgaris xxix duobus Geminis Consulibus, quo quos est S. Hieronymus iti Sophonix c. 1 v. 17. Ferba
C/eophx
fuerut Cltristus in cruce passus xxv Martii: ad quem Origenis ctmtra Gelsu-m I. 4 suul isla xiaactDtxmi/Ta yxo
fratcr Domini
Bplscopus diem martyrium ejns celcbratttr in pervetuslis Marty- ETYi 'f.oX 5i>o aip.xi, do oii hazxvpwzv tov Iro~ouv y£"/o-
Hterosotyntts, rologiiHieronymiani apographis, item apud Sabanum vsrzi, It.I rwy 'IsooaoK^wv KaoWpeatv. Nam quadra-
atque Notkerum, et in qttam plurintis antiqitis varia- ginta duo anni, ut reor, intercesserunt inter Jesu
rum Ecclesiarunt Fastis sacris. S. Hieronymits, de Christi crucem, et eversionem Hierosolymorum. Et
Scriplotibus Ecclesiasticis, suum tle eo Elogium ita hxc sufficianl, ut ostendatttr dicta sentenlia optime co-
concludit : Triginta annos Hierosolvrais rexit Ecole- hxrere citm tota serie vitx Christi, et rebus post ejus
siam, id est usque ad septimum Neronis annum. passionem peractis. Advertal porro lector, nullam alio-
Aptissitnc sccundtim noslratn chronota.cim. Nam an- rum sentctitiam a nobis data opera refutari, sedsolum
iiiis vii Ncrouis, phrasi jRoinanoruni a Januario annos nos proposuisse consenstm antiquiorttm Patrum et hn-
'tncipientium usitatissitna, convenil iu annum Mrx jttsprtmarii Pontificii Calalogi, qttantamjue is liabcat
vulgaris sexagesimum; dum primus Neronis, licet ttoit commoditatem ad Evangelicam historiam universam
integrc reijnant, cum aniio liv absolvilur. S. Jacobus absqtte iilla violenta torsione explicandam. Sttam cuique
autctn anno lix die xvn Decembris annos Sedis c.rpie- opinionem relinquimus, qitam si probabiliorem possint
vit iriginta, el supcrfucrunt circiter tres menses usque argumciitando facere, libenter dimittemus disjiutala
ad Pascha sequentis anni sexagesimt, quo Hierosoly- hactenus, et majoris certitudinis certiorisque verttatis
occisus nn.60.
mis e pinnaculo templi dejectns, fnllonis ligno percus- lucem iindecumque oblatam gratanter excipiemus : in
stts, martyrium complcvit. Reliqua dc utroquc Jacobo eumqite fincm prxcipuas aliorum opiniones paucis sug-
Alph.ri, et Jacobo Cieophmfilio habenlur jam edita ad gerimus, vb quas ab receplissima duorum Geminorum
Kal. Maji. Possunl etiam a curiosis hujus qiuvstionis Cvnsulum, sub quibus passus traditur Christus. no-
indivjatoribus legi laudalio S. Jaeobi Alpha-i Aposloli menclatura recesserint, primum Grxci deiude ettam
auctore Niceta Paphlagone, et Commeiitarius rcrum Lalini.
gestarum S. Jacobi [ratris Domini per SimemiemMe- 23 Eusebiiis Pamphilus in aniium Tiberii Cajsaris
taphrastem, qui uterque tractalus extat apu,d Francis- xv offendens, neque Epocham illius duplicem supca
cum de Combcfis lom. 6 Bibliothecac Patrum conciona- expositam disccmens, et tres soiidos annosClinsli tnx- Sirius Chri-
stuin passum
Urix ad Kal. Majt. dicationi tribitens, passionem ejtts assignavitad unnum litttliiiil Etrsr-
21 Plura eliam sunt in Actis SS. Pctri et Pauli, Tiberii xvm, Consulibus Persico et Vitellio. fentm bius 3 annis,
qux clironotaxim de Passione Chnsti, duobus Geminis rnellio in Magistratu morlno sltffectus est Furius
Consuiibus peracta, confirmant, et infra ia elogio S. Camillus Scribonius, quem una cum Cii. Domitio
Pelri proferuntur: in primis Stjnodus llierosolynulana Ahenobarbo Consulatum yessisse tradunt Tticitus et
Synodits Hiero-
solymls
habitaanno Christi xlvii; a cotwerstone S Pauli fqu.r . Dio Cassius. Asl Eusebius unitm annum in duos per-
hablta anno contigil proxime post passioncm C/iristiJ anno xvn, et peram dividens, Ahenobarbum cum Apruntio in an-
47. bjennio anteqttam Roma pellereutur Judxi. Sed vel num sequcntcm rejicil, cisqttc ud tertium annum sttbdtt
Galbara
12 \PPARATUS P. GODEFRIDI HENSCHENII
Chrisli dicimus, liccl aliqnol ante illam anuos Chrislus
Oalbam Syllam: quos Tacitus.Dioaliique indicanl
et
natus slatuiilur.
immediatc. successisse Cn. Domitio et Camillo Scribo-
niano unde apparet quam obscuram horum temporum
:
25 Eodem cum dicto Diomjsio seculo vi.rit Cassiodo-
Cosslodoi-us 2
Epi- rus, qui in Clironico ad tinnum dxx deduclo, Tibcrio
nolitiam habuerit Eusebius. Altere Grvcis rst S. annis scrtus
hansi&i 38, nuUahaHta rationeanni tonsuhbus ista scrwit His Gonsuhbus chrlstum pas
Cfflsare v... :
Ttberiani xv, annum tetatis Cltrisli irigcsnnum pri- Dominus noster Jesus Cliristus passus est, vnr Ka- sum asseruit,
aut 1 01100.
lendas Aprilis: et defectio Solis 1'acta est, qualis
mmn Consulatu duorum Geminorum. ct an-
snjnavit
num seqventcm xxxn Cousulatu Rufi e.t Uubellionis, antea vcl postea numquam fuil. Gesserunt Consula-
cum magna inscitia hos a duobus Geminis statuens tum Tiberius Caesar v -et MWus Sejanus anno jEvx
Idem Itis novissi mis lcmporibus asserue-
dirersos : ettmnum xxxm fquoper ilies lxxiv inchoata vulgaris xxxi.
passum asserit Chrislum xm Kal. Aprilis) signavit runt Deckerius, Petavius, Buckerius, Senesrliatius,
Consulatu Vinnicii et Longini Cassii. qui revera altique : sed subductis aliter astronomicis calculis, pro
duos Oeminos immediate suut seculi. Et sic, Epiplta- vm Kalendas Martii, x Kalendas salutiferx Passioni
nius atlribnil Passioni Clirisli proximum post Consu- dcstinarunt. Cuspiniantis, mendum in Casstodoro sus-
lalum Gcminorum nnnum, aul ex perrerso cmnputu picatus, ad Cn; Domitium et Camillum Scribonia-
seiiimliim, qucin lerlium slitluerat Eusebius. num, a Cassiodoro pra-tentos Consules, conftujit ; at-
24 Apud Latinos, usgue ail tempora Dionysii E.vi- que his Consulibus anno AZrx vulgaris xxxm passum
gui Abbalis Romani. rulelur sensus oinnium fuisse, Cltristum, velut ex ipsius Cassiodori mente, statuens,
stttutam, cletiani Princ.ipis annis observavere. Scd Dionysius misit. Jacobus Grandantirus in Chronohgia sacra, tt
venerabilis Abbas Romanaj Urbis, et utriusque liu- Philippus Labbe Compcndio Chronologico Historiai
in
guai, Gra?ca: videlicet ac Latinee, non ignobili prae- sacrx et profanse, asserttnt Christum Incarnatum et
ditus sciantia, Paschales scribens circulos, noluit natum Consulibus Cnrnelio Lentulo et Calpumin
eis, sicut ipse testatur, memoriam impii persecuto- Pisone ; et sic annos Christi nafi al> annis AJr.r. vut-
ris innectere, sed niagis elegit ab Incarnatione garis non distinguunt, passumque addunt, cum Tostato
Doniini nostri Jesu Christi annorum tempora pras- (cujus senlentiam fuissc damuatam supra insinuavimui
nolare : quatenus exordium spei nostra; notius nobis anno xtatis el JErse vulgaris tHgesimo tertio, dietertio
is, qui omntum tommodissimus erat, cl suusit Christi Hanc libcrtatem, et ab Henschenio et a me cttilibct
iiiinns Romani ami initio a Kal. Januarii ducto ap- oblutam, rogatus assumere utrique amicissimus Petrus
tarc. Paulinac. (i /. 13 imlicai, priesidente Eugenio Possuius, Societatis pariter noslrss apud Tolosates in
IV Papa, crealtt anno UCOCOXXXI, adhortante Blondo Gallia; ternas in conlrarium scripsit Epistolas, ad
Foroliviensi, Pontificii collegii a secretis Notario, manu tenendam vulgarem Ckristianorum /Erum : quas
in bullisatque rescriptis Pontificalibiis scribi pri- in hunc iocum confcrendas censui, quo certius Lectori
mum coepisse hanc annorum supputationem, atque constare possit >}\i(im partem etiijat in quxatione mo-
a chronographis acceptam usui suo accominodasse, menti tanti, toliusque Historix Ecctesiasttcx basi ac
relicta viris eruditts liberlatc hujus rei rcntalcm ulte- fundamnito, Qua aulem occasione easde.m pcticrnn
rius indaijnndi. Jlanc nos /Eram vulgnrem anitoium accepcrimque, placeal obsecro prius discere.
AD R. P. PETRI POSSINI S. J.
Epistolas Chronologicas Ires de anno Nativitatis, Baptismi ac Morlis Christi, diversam ab
Ilenscheniana sententiam adstruentes,
Qu.intto ct qua necdum reliemenler promola, Typoijraplm ta- sariam rebar, ad felicem in opere tam difftcili et tol
occaitonc J- JLii.men prtrsumente se posse et ipsos et reliquos tnris implicato succemtm obtinendum. Et datum qui-
tsripta
Mnji tomos alisolvere ante xslatem auni miiclwxiv, tlem tali impressitnii inilium fiut slatim a Paschatc
it i tpistola
sequentem in hoc Propijlxo Chronico liistoricum Cona- niiiii moci.xxxiii : sed vuillis mugnisque intervenien-
tum ad Prada detuli Tonto qnarlo prxliminariter tibus causis faclnm est, ut tractatus adco pridem ex-
iiiljiiinieiiiliim, nti hactenui a me factum erat in Martio, cudi cteptus, non nisi post titrinsqne Tomi Acta im-
Apiili, uc tidms prxgressis Sfaji Tomis. Detuh autcm pressa absolecrctur. Adliuc anlcm snb manibiis lypo-
illum ad prsela eo animo, ul tolus haberrlur
impressus tlielorinn eenl illins Pr.rfntio, qualU iiifrn legitUT niilio
pnus quam cogerer a me dimillere ad lcrtite Probatio- Parlis n Conatus Chronico histortci Itnjus, ctiiti adme
Parisiis
: .
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 13
Parisiis perferuntur Eruditi in ordine Pr&dicntorio totam deseruisse videri; sed ultra mensuram propnsiti
viri opcra altqimt. qitorum priori tomoventilantur qu.r- ariiiimciiti ettrcssns in tjratiam Matjistri tam rar-, rom-
stiones hic ui tiiulo proposits; itemguo R. P. Petri posui etiam Dissertationcm primnm, qua viam sterne-
Possim Disaertationes dus in Matthmrm : ambst att- rem ei cni forte plarcret viedin isLet vto. Tta resumpta,
tem primo aspectu. persuasernnt, aliquantam moram quam studium istud intcrpolaverat impresswne, porro
iinlncrc pr&lo, et interim ipsa Sanctorum Acta, idest perqere prxla jtissi, ne tractntio de Pontificibus sta-
pmnarium opus menm pramoccre, iloncc ntrms^uc iffiiu tim a prinripio niiiiieretnr ttdsropvlns dispwtalionii /n-
scriptoris argumenta cognoseerem aliquatenus atqite t
terminnt;c minimequc nccessnri^c. Jutcndebam enim, si
conferrem eum iis quibus Henscheniana sententia, ea- progredientes lentius operse (quemadmodum accidit, per
tcvits certior mihi visa, mtcbntur. Ncr lonqa BXplora- snpciccnientes mox Belqio calamitates commnnesj xpa-
tione opus fuit, ut staiuerem, Romamtm S. Petri tium mibi justum darent, rrl per ntc i/isuru il/scittcre
Pontifuatuvt, vel nullam vel exiguam habere cum quistmncm umvcrsam; vel si minus iti possrtn, alns
prsedictis Qusestionibus con/nexionem, prout mox ostendi ocniptitiis, ipsum P, Possinum exorare ut id faceret
Dissertattone ca, quss nunc in ordinc seeunda est. Qnia pro me. Hoc postremum rum snccessissel, recudendaqut
tamcn vtdcbam prsedictum Paiisiensern ita pro communi esset ex causis pagiva 6, qnsetlant
aliis tn Henschc-
sententia slare rirca Christi mortem, nt circa cjnsdem niana ErercitatUme carrttjemla imlicavi, et simul Pos-
vativitatem proxime accederet nd sententiam Hcnsrbc- si?iianas Epistolas hic reqniri jussi
EPISTOLA I
Negans alteri anno, quam xxxm vulgaris a?ra>, posse Christi niortem aptari.
P m
xtxpirou
menis, i
Jtuerpia Tolosam
sem,
s
datis, ut
me- Mcentlldfa
stum affirmat) viu Kul. Aprilis Cosa. ilnobus Geminis moratum a Luca, non anno xxrx .Erre Cliristi cium
S. an. 25,
passum ne gravarer totum meum cirra hoc sensum vulgaris, aut Consulatni Geminorum coinpelerc,
exponere. Facio qtiod jubes, ita hinc protiuus sed rctro id quadriennium subinotum stare: quippe
exordiens. qui principium numeri trahat ab anno jErae vnlga-
ii Annus quo gessere Consulatum C. Ritbellius ris undecimo, quo Coss. fnere M. /Ennlins Lepidns,
Geminus, et C. Fusius Geminus, fuit citra ullam ct T. Statilius Ab
enim ccepisse inipe-
Taurus. lioc
dubitationem yErrs Christi vulgaris xxix. annorum rare Tiberium. adsciscente ipsum in Collegam Au-
Annus 20 non qui Juliani dicnntur lxxiv, a morte Augusti et orsi gusto: qui qnatnor deinceps annis commune Impe-
convtnlt
statim ,ab ea imperare Tiberii xv. per menses qua- rium cum eo gesserit, donec anno demum JErx
tuor et dies undecim inchoatus; denique Periodi Christi vulgaris xiv Cnss. duobus Sextis, Pompejoet
Julianre mmmmdccxi.ii, numerans cyclum snlis xcum Aputejo, Augustus, die mensis cognominis xix mo-
lit. Dom. B. Gyclum vero Lnnaj xi. Talcm in an- nens. Principatum Tiberio in solidum reliquit: uude
num negn posse conferri (salva tide quam Evangelio idem Tilwrius, anno post huncdecimo, ^rcevulgans
debemus) Passionem et morteni Christi. Sic sentiendi xxv, respondente Consulatui Cn. Lentuli Isauria
fuent T>-
causas habeo argumenta tria, quai singillatim or- ft M.
Asmii Agrippx, vere quintum decimnm nu- C*«.
dine tractabo. merare annum Imperii coeperit. Cui anno propterca 15, respondc-
ratus, fuit ipse annus notatus consulatu llcminorum lium Domtiit snprr Joannmi Zttchnri.r ftliitm 111 de~
ob tres causas. Ergo is idem esse non potuit, quo passus est Clirt- serto; et venit in omnem regionem Jordanis prxdicans
sttis: cum manifeste Christi Passio saltem triennio etr. Paucis post mensibns, eodem currcnte Tiberii
posteriorsir priedicatione Baptistse, anno isti aLuca aiino, sed /Erse vulgaris inchoato mox sequenti
imputata. Quia Consulutri Gfmittoriim insignitus
II. xxvi, et novo ineunte Ctmsalatu Ctt. Cornelii LentuH
annus certissime caret iis characteribus, quos par- Gelulici, et C. Caltiisii Siitnni, Christus, annum
tim non necessarios aliqui. partim omnino requisi- aatatis xxx a xm diebus iniens, a Joanne baptizn-
tos Evangelista; assignant veroannoPassionis. F.rgo tns viii Idus Januarii, post xl dieruin jejunium,
istalisnon fuit. III. Deniqueiiuiasese offertannus prnedicationem inchoavit. Qua in tertium annura
a ConsukUu Gnnmorum longe diversus, qui prater- producta, Consulibus denique Ganints, anno Mrte
quam quod notas onmes in se luculenter exhibet, ab vulgaris xxix in crucein acttis est. Ha?c sic speciose
Evangelistis anno Passionis inditas, etiam testimo- structa. num solida sint, arietatio probabit.
nio indubitatissimo signi ccelestis, etpropbetire per- 6 Aio econtra I. Basim, cui ea moles inredificatur, ,
.
honorcs et na-
verus et unicus Pas-
illustris irrecusabili suftragio, caducam enim anticipatio mitii i,t s ante
esse. Quadriennis
sionis annus manifeste ostenditur: Ergo alius ab eo annorura, quilius imperaverit Tiberius, vana ficti- quadrisnnium
non est qurerendus. tiaque est. Pttra fuit et singulari semper defixa
4 Primum argumentum sic formatur. Qituitiis capiti Monarchia Roraana, ad exemphim Dictaturae
magnopere auetnritate Adversarii confidnnt. dum numeratione uti, qua decus.ejus velut domesticum
ita Cliristum passum Coss. Oeminis, aiiiio Til/erii xv officio Clientis et Fatniliaris profiteretur. Num esse
afhYmant, ut simul diserte fateantur, unicum se ulla similis Lucas potuit excusatio , in hoc contra
annum Christi Prsedirationi (revera tamen et certo, torrentem Historicorum Chronologorumquenitendi?
saltem triennali) concedere. Quare vidennt, quam Ha?c cuncta, in mea illa dissertatione certissimis
vere Clementem Alexandrinum, Tertullianum, et comprobata testiraoniis, quisquis lequus Arbiter le-
si qnos alios, innumerent; quos clare cerni-
suis gerit, na? illum equidem confido judicaturura, a
mus, et Consulatum Cteminorum cum Tiberii xv (uti- prolepsi annorum regni ad similcm
Artaxerxis,
que non nisi ab Augtisti ohitu ducto) componere; Tiberii Principatus anticipationem in Lucae Histo-
et eatenus tantum Coss. Gemmis passum Christum ria,nullam trahi posse legitimam consequentiam.
velle, quatenus falsc et contra manifestam Evan- 8 At quorsum haetenus conjecturis nitor ad sua-
geliorum assertionem sentiunt, Christum eodem denditm, Lucara xv Tiberii annum ab Augusti obitu
quo baptizatus est anno vitam niortalem iu Cruce numerasse? cum hoc idem ipse S. Evangelista,
finivisse quod peque utrumque cum Henschenius
:
pene manifeste declaret: dura quam adhibet .Eram
respuat (nam et Tiberii xv quadriennio anticipat annorum Tiberii, non qualerocumque, si plttres
el Christi Prasdicationis tres annos agnoscit) non forent, sed eam singulariter setestatur exprimere,
plus sane istis gloriari fautoribus, quam Ego ipse in qua annus xv cum Pilati Proeuratione .ludaiae
ejtts
possura. concurrat. Sic enim diserte scribit Evang. Cap. xi.
ani annum 15
7 Ex vanum, confictum, nulli veterum
his patet, Aniio quintodecimo Imperii Tiberii Cxsaris, jiracu- compo-
Tilnrii
notnm aut probatum usum istum esse annos Tiberii Jwlram ml cum Pro-
rante Pontio Piluto etc. Age vero, quando
ab Epocha, quadriennio pra?eedente mortem Au- procurare Judaeam cttratione Pi«
coepit Pilatus? Plane non ante
lati.
gusti, ducentem. Fingamus tamen diciscausa, duas
annum j-Erte Christi vulgaris xxvit : scribit siquidem
olim fuisse usitatas anuos Tiberii eomputandi ratio- Josephns in hunc modum Antiquitatum lib. xvm cap.
nes; priorem a fine Augusti, qnam omnesadhibent v. Vitellius. Marcello amico ad Procuralionem Jinlx.e
Chronographi abstrttsiorem alteram, quadriennio
;
7nisso, Pilatum jusstt Rnmam proftcisci, responsurum
Sed ejus an-
nos sohnn ntl majorem. An estcredibile S. Lucam, adeo pruden- apui Cxsarem ad objeclapcr Judaeos crimina. Ita illc
merandos ab tem etDeiSpiritu instinctum Historicum, consignan- decem annis ejaclis m san Provincia, (graecss Origi-
obilu Augusti dne certe ac clare Baptista? Praedicationi, hanc nes sic habent: Siv.z ln SttxTpfyxs in 'louft&a) cum
miram, reconditam et raram, prse illa priore cele- necesse haberet parere Vitellio, ad urbem iter suscepit
bri, notissima, perillustri delegisse? Dissimulare qno priusquam vemrcl, vita crcessil Tiberius. Hsec
hic non debeo, visum sibi virum quemdam doctum Josephus: e quibus verbis tandem liquet, cessisse
meo me posse hoc lncojugulare gladio. Aitnempe: Judaeas Procuratione Pilatum transacto in ea decen-
me quoqne in dissertatione de Danielis Hebdomadi- nio, anno ^Erse vulgaris xxxvn tali enim anno :
bus, Annum Arlaxerxis Longimani vicesimum, a Ne- Tiberium morluum constans omnium affirmatioest.
hemiacap. H. Libri sni inemoratum, non a raorte
Et quia dies obitus Tiberii notatur xvn Kal. Aprilis,
Patris ejus, sed a quadam assumptione in consor- anno suo 10
apparet discessttm e Judaea Pilati contigisseMartio
vulg. xrx 37,
tium Regni, qtta Xcmes mnltis anto suam mortem
incunte, quando nondum pervenisse in Judaeam Rtmam rtvo-
annis filium collegam adsciverit numerasse.
Quidni potuerat nuntius eventus tam insignis. Ergo non cati,
enim exemplo potuerit Henschenius me-
(addit) pari
prius quam anno yErae Christi vulgaris xxvn, per
Dissimite
moratum a Luca quintum decimum Tiberii, non ab
rii- duos jara menses inchoato, capessivit Pilatus Judaise
niiian esse Augnsti obitu repetere, sed ab anno retro
quarto, Procurationem. Ac, quod est inde manifestissime
exemplum At quo Augustus Tiberio collatis illustribus titulis
tazerxis consequens, nondum annis yErae Christi vulgaris
usque ad sui aequalitalem videri potuiteum prove-
xxv aut xxvi Judajae Procurator esse cceperat. Est
here studuisse? Respondeo: inter rem utramque
igitur evidens, quem annum Lucas vocat quintum
latum et multiplex observari discrimen. Primum decimnm Tibcrii Crsaris, qui fuerit Baptistae pr<e-
enim Augusti apud Romanos erat usus
aevo nullus
dieatione insignis, in /Era Christi vulgari nu-
adsciscendi successores Collegas Imperii:
apud meratus xxv, non fuisse illum, cujus caput numeri
Persas, ubi Xerxes et Artaxerxes regnabant,
non duceretur a quadriennio pra?cedente obitum Au-
usus solum ejus rei, sed et lex quaedam erat,
qua gusti eum non qualemcumque quintum decimum
:
Est
;
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 1S
Est enim ad calculos eviJens, Annum, cui nomen omissis ad tertiuin argunientnm procedamus. Id
,
dederunt Coss. C. Rttbcllius el C. Fusius, aml)0 Ge- tamen priusquam tracto, velim observari, e chara-
mini cognominati, fuisse annum in Periodo Juliana cteribus anni, mensis, aut diei Passionis, alios esse
mmmmdcxxlii quo manifestum est fuisse numera-
, arbitrarios, alios necessarios. Arbitrarios voco, quos Chr slumli,
tum Cycli quidem solaris annum x, Cycli vero Lu- aliqui e populari opinione , divinae Traditionis fal- Mnrtit aut
naris sive aurei numeri annum xi, cum Littera sarn famam babente, necessarios au- saltem co
ipsi affigunt :
mi-me passum
Domiuicarum indice B. Atqui ex comparatione et tem dico eos solus, quos Evangelistae diserte com-
concursu Cyclorum amborum evidenter patet, isto memorant. Hujus ultimi generis sunt Pascka Jn- :
anno Pascha Judaicum, sive diem xv mensis He- daicum sive xv Mensis Nisan
, et feria sexta. Pa- ,
braici Nisan dicti, quali oportuit pati Cliristum ex rasceve Sitbbati, in eadem xv Nisan diem incurrens.
Evangeliis fuisse xvi mensis Roinani Aprilis; fe-
, Prioris generis arbitrariorum et falsorum est, quod
riam autem non sextam, sed septimam, hoc est oraupaxjipoi; nume-
ru\io% Crucifixionis Christi dies,
sabbatum Igitur ille annus certissime caruitcha-
: rata vere fuerit xxv mensis Romani Martii id :
Passum esse Dominiim nostrum Jesnm Christum duo- inathematicis demonstrationibus palam evicta ab ,
bus Geminis Coss. viu Kal. Aprilis, bic est Mnrtii xxv. Alfonso Tostato Episcopo Abulensi , a Paulo Mid-
Tura sub finem ejusdem Paragraphi, sive numeri i; delburgensi, aPetavio, etaliis innumeris. Necmagis
Characteres ejus anni ex sua opinione proprios solidum quod non pauci censent, Passionem, si
est,
anni quo Christus est passus ex P. Hensuhenio , Latinorum Patrum veterum, mensem Hebraaorum tion nt.t ex
sunt, dies xxv Marlii in xv mensis Nisan incidens, Ntsan, cujus die xv Cbristum exspirasse certum est, /ttticl
tr dittone
etdies Hebdomadis Veneris dictus, sive Feria sexta. quasi latine interpretando Martium vocarent; quia
prxsumttur.
Cum ergo, ui dixi, mathematice monstretur, isto cum Romano Mense Murtio iste plerumque mensis
anno Consutatus Geminorum, nec xv Nisttit incidisse Hebraicus coocurrit numquam taraen (ut scholae
,
in xxv Martii, sed in xvi Aprilis; et in feriam, non loquuntur) adaequate. Nam cuin Hebraicus mensie
sextam, sive diem Veneris, sed septiintm, hoc est lunaris sit, semper a Novilunio exordiens, et num-
sabbatum: clare patet, quod demonstrandum erat, quam ad xxxi (quot Martius numeratj diein perve-
annuin quo Coss. ambo Gemini fuere, characteribus niens , non poterit Nisan Romano solari mensi in-
ab ipso P. Henschenio requisitis caruisse. tegre exacteque congruere, novdunia vel plenilunia,
10 Non me latet, quo scuto nostrum hoc telum adulto saepe aut desinente orbe menstruo, refe-
excipiant Adversarii. Aiunt perea tempora Cyclura, renti. Sepositis igitur insuperque habitis ejusmodi
fuisse corruptum. Unde hnc habent? Nam aequales quera vere annum necessarii duo diei xv Mensis
,
mordkus tenendis, ea idem facile suadet. Intelligi- conjunctionem anni Passionis cum eonsuitttu Gemi-
tur, inquiunt, ista Cycli corruptio ex loco quodam itinum, hinc protinus accingor. Aiiiilis numeratus
Epiphanii. Primum trecentis annis posterioris scrip- ^Er;e Christi vulgaris xxxm, Consulatu Ser, Sulpitii
toris : tam perplexo, tam ambiguo, ut
loco deinde Galbx et Lucii Coitt. Sulla; notatus, qui fuit Periodi
postquam in eo sanando et ad saltem tolerabilem Julianae mmmmdcclvi, habens Cycli solaris xiv cum 3 Araum.
reducendo sensum, diu multumque Keplerus, Pe- htera Dominicali D. Cycli lunatis xv, ex ooncursu Qitla sol onno
Cyclorum ostendit diem xv Nisan incidisse in diem 13 quadrant
tavius, liucherius sudarunt, fateri cogantur, vix se
necessar i
qnidquam exsculpere sani potuisse. Tali ergo, tam iii Aprilis qui dies ex lit. DominicaliD. deprehen-
;
Characttres
dubio, tot nominibus recusabili testimonio, credetur ditur iucurrisse iu feriam sextam : possidet ergo
res tam inopinata ? Nimirum, eo comraodum quo notas omues ab Evangelistis iirlitas anno ffayptt-
Christus est passus anno, adeo insuetam, prorsus- ctlptta, cui crux Christi et Passio competat : et
que insuspicabilem intervenisse perturbationem in aliunde solus idem est inter annos octo continuos,
rationibus temporum, qua factum sit, ut nec uien- spatium explentes intra quod necesseest Passionem
sis, nec dies, nec feria constaret; aequinoctii quo- contigisse, qui characteribus hisce sit praeditus.
que verni observatio, proram alioqui (quod aiunt) Ergo is ipso annus Passionis est, et frustra quasra-
puppimque faciens in definitione ac constitutione tur alius. Pnesertim cum duubus aliis indiciis ni- ,
labes contra Dei legera inolevisset, Christus, qui bentes , Christo in crucem sublato , solem fuisse ob- putantur
lenebrxnotatx
minores longe defectus sacrae disciplinsa solitus es- scuratum et tenebrns esse factas sujicr universam terruni. a r/itegonte
set reprehendere , tacitus transmisisset? Evange- Talein autem solis defectitmem Phlegon Libertus
tistae vero etiam approbassent ? An non enira, cum Adriani Augusti, Chronographus insignis, testatur
scribit Lucas capite xxn, Venit dies A^ijmortit accidisse anno im Olympiadis ciim quod tempus ,
Geminorum; sed quintus ab illo Contutatus ,Oulix noit cerUim. Cum aulem primo adduclttm pro ea argu-
Magni, debuisse, ut impleretur Jarobi Putriarcha* mni favere praedklo Alcrandro, contra eumdem comnfu-
Prophetia Gen. xlix edita, sat valide probavi alia noffl sustinmte ctlins natum csse Christum, adeoquA
,
dissertatione de Genere Judaico Herodis. Hic diiilins vietsse tnler mortiiles qttum auttis xxxin. Pla-
desino confidens, me per haec efleeisse quae jus- cuit iifilttr sujicr hac nova opinione, ejusdem Possini
] me.o
sisti. Vale mi Keverende et optime l ater. Sci'i- seiitcntium eziltiirere : gtti ctmalus esl desiderio
bebam Tolosae, vi Idus Augusti anno Cbristi altera E/iistola facere satis, m cilandis numeris Pagi-
CI3I0CLXXXI1I. nurum Alexandri usus Edilione 1, non vero iauctiori,
Hactenut •prima illa Pussini Epistola, qua, sicut qttod notare oporlet.
EPISTOLA II
Confirmans conlra Natalem Alexandrum, Christum anno prsecise trigesimo, ut vulgaris
•ron iJlibenti mihi haud operosum, quin et , annis, tum de argumentis concionum ejus ; versu
rosslnus
laudufo
Alexandro,
N jucundum negotium.injungis, Pater, iuvi-
tans ad Jegendas Lucubrationes R. P. Na-
taUs Alezandri, Eruditi hominis, etnon uua
dote cuminendabilis scriptoris. Percurri semel, ite-
rum, samius ; penitusque introspexi tres ejus Quae-
demum xxi ejusdem iii Capitis subjungit Factam
est autem cum
baptixa&o
terponat
Baptistas, et
et
S.
baptiz-aretur
orante, apertum
Lucas
Baptismum
, inter
omnis populna
est
Christi
ccetum.
initium
:
En
:
Praedicationis
egressura multo-
et
quae in-
Jcsu
stiunes de Aunis totidera Christi, Nati, Baptizati, rum e Pagis et Urbibus Judaeae ad novitatem istam
Mortui Harum alteram et tertiam quod ad capi- , spectandam Joannis praedicantis eoque audito, sua- ;
tale punctum attinet, nempe concursum aerae vulga- sumet ministratum avenerabili Oratore baptismum
ris cum Baptismo et morte Christi, pleno sufiragio usurpaut.ium cui se ad extremura turbae Jesus ad-
;
in quantuinvis transcribo Jaudem. Quaadam iis dun- miscuit. Quid, per omniura ex aequo bonoque de
taxat ad to xpivdfuvov injecta sparsim Trocacpa-a rebus aestimantium fidem! quid, inquain, hic est cui
displicent. In Prima multum est quod excipiaui. uon recte, more humano consummando vel trimestre
Dojd liorum rationes exequor, ad longiusculam te solummndo spatium judicetor abunde sufficere?
legendi patientiam compara Tibique quo interira : 3 Egotamen alterum tautum supererogo :etChri-
tex menses
tentabens ta^dium imputa, cujus causam, jubenda stum item ut Joannem, ezistimans observare stu-
,
indutget
scriptione necessario prolixa, volens couscivisti. De duisse, in suis quemque publice fungendi commisso
duabus postremis, rem brevius transigendam, prius ipsis munere priraordiis tricenari® principium ,
»/ Christi
Joannis Baptistae cujus exordiura, quodaS. Luca
: Christo erat senior, a Kalendis mensis Julii anno ,
fraptlitno >>n
num inttrju
deflgitur anno Quinlodecimo Tibeni C&saris, nu- ab ortu ejus ineunte trigesimo , prodire ac dicere
tneri hujus initium necessario ducendum a morte ad populum exorso ; Jesum pariter simili expectata
Augusti , illustribus et avavTippifrots evincit argu- epocha aetatis propriae , ubi se principio Januarii
iuentis.Hactenus recte. Ulud aon probo, quod pag. sequentis aitatem auspicari tricenariam sensisset,
202 obiter inducit, calliile obrepens ad suaru ad- suam exequi palam, baptismo suscepto , Missio-
struendam de Christo. anno aetatis xxxiv baptizato, nem cepisse. Velim audire quid his ,
plausibile
sententiam : solidum inlerjiciendum annum inter ini- queat opponi : cum nihil pruferatur ; jure meo con-
tium JoannU el
Prasdicationis Baptismum ChrisU. clmlo , talsam istam et incredibilem assertionem
Nego enimvero. Tu ede, unde id conflcis? Capessit esse.
ex professo probationem istius Propositionis pag. 4 Lego prseterea, nec laudo, in eadem u Quae-
seq. niliil tamen adducens aliud, uisi hoc Inter : stione pag. 205, P. Aluxandrum, dum respondere piegat w«
vocationem S. Joannii et BapHsmum Chri&ti, multa conatur testiinonio S. Lucaj , elidenti assertionem, teTe.admlttere
aiuws 4 supra
intercetsisse guje spatium saltem unius anni postnla- qua ponit, baplr.atum Christum xxxiv tetatU amto,
30.
rent, probabffiter colligitur ex Bvangelio Luc. m. Sic contendere, in Evaugelistae verbis particulam quasi,
verbis totidem P. Alexander. Coutra ego. Quid Graece w^ei, liberam dare facultatem leclori qualuor
pi ibabile, quid non ; non et inter ipsa probabilia, annos superaccumulandi summae indicatse; idqne
quid plus minusTe sit verisimile, pnidentiae, opinor, locum ex Cap. xvi ubi
ut evincat, allegarc Mattliaei
definitur arbitrio. Ad hoc te tribunal vador. Cedo, ait Christum post sex dies futuram suam Transfi-
:
quid affeis ,
quo tua quam mea contraria probabi-
, gnrationem prsedixisse; cum tamen rem eamdem
Uor decerni debeat opiuio? En verba S. Kvange- narrans Lucas scribat, Transfigurationem contigisse
list;u : Aiiuu quititodecimo ImperH THberiiCaetaris [xerd -.',-jc Xoyov^ -fjutou^ woet rp.ioxi^ 6/.vi ; post hos
factum ett verbum Dommi super Joannem Zavharix sermoites qua&i (^ive, habet vulgata Editio} fere
ut
filium tn deterto : et vemit in omnem regionem Jorda- diebus octo In quo miror illum non vidisse, per id
nis, prxdicuns baptismum Paniitenti* Mox quibusdam . demonstrari contrarium ejus quod ipse vult ncmpe :
adjectis de coucursu populorum ad baptismum Ju- non ad augmentum sed ad diminutionem potius, ,
apud
; ; ,
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 17
apuJ Lucam particulam tAml valere idque innuen- : ntirni trnicsiiiio teviio site tu i/irne prstenttee, passum
lcin Yulgatso auctorem non qnasi seJ fere ibi luci
, , Uinjeitiiuin. Haec una, proba, sana, ommbus qui
posuisse pru wosi; ijiioJ hoc ultimum atlverbium ma- recte sapiant tenenda sententia est : prout magis ci
nifestius exprimat quiddam deticietis a pleuitiidino murtu rtirendis ;ipparebit.
rotunJie siuiiiiiic. Profecto enim illic S. Lucas. ad- 7 Venio enim tamleni ad caput Controversiae,
junctione roti Je niiineio oampleto die-
woet, innuit, qua'. mibi proprie hic cum P. Natali est, prima Istis prxmiS'
rum octo, Jetractas velle se duas Jierum gemina- eju^ Qn;p'stinn,' irartatum : 111 qua etsi ngatur, non tts trantU ad
rum partes, primae unam, ortavaj alteiam quas ; de anuo quu passus, sed quo natus est Christus :
cuptlt Qux-
ttionti
iuter, sex soliJi a Matthaoo memorali Jies fluxe- tamen quia ex constitutione anni Christi vere na-
rint. Quis enim non viJet fore, ut hauJ vere posset talis, unice penJet determinatio «raimoxjipoi;, hoc
Liieas alfirinare, &>oet 07.71,1 fpiocr.c, quasi aut fcre octo est, definitio Controversiae hujus, quoto Christus
tiies, fuissc intenfectos inter Christi Sermonem et aetatis mortalis anno crucein subierit ; non falso
Transfigurationem, si vera tres qiiatiiorve insuper, nec vane pnllicear, tertiam aP. Alexan-
aiituiiiem,
hoc est unJecim aut JuoJecim interfluxissent'? dro proposilam QiKcMion-in, 111 prirna qiiam idem
!i Debilis etiara inihi videtur et perfunctoria re- praemisit discussiune JecidenJain.
cl Canoucm sponsio, quam P. AlexanJcr aJlnbet ibidem pag. 8 Antequam autem rem capesso paulisper haerere firmanttamoue
Neo-catsarcen- communem
208 ad Cano;.em xi Concilii Neocivsareensis, in juvat 111 Prolegomenis, sive (ut Politicis hodie usi- ttnfentiam.
Jiiffl /<ih srn-
tcntitf aticcr- Palsestina celcbrati anno Domini cccxiv, in luec tato verbo utar| in Prsliminartbia, quae P. Alexan-
stiri ostentli'. verba formatum ; Presbyler antc annos irigintd non der suo huic Tractatui prasstruit. Ibi meraoriter
ordinetnr : Domimts ettim Jesus Gkristus in attno enumeratisvariis Patrum Ecclesiae veterum de anno
t/rigesimo et baplhalus esl, el catpit tlocere. Hactemis Christi Natali sententiis, non umittit ordine suo in-
Canon ; ad quem P. Natalis : Respondeo, senstm serere optimam omnium, sicscribens pag. 102. Epo-
eoncilii Neocxstireensis esse, quod Cltristus ttntc a>t- cliniii nnlivilaiis Clirisli, fkeerunt ainto Juliano xlvi
niiin Irnjcstminit l/npluiiliis ittm fuenl, tion vero ijiiod j-Er.e noslTX vnhjnris 1, Julliis Afririinus 111 Frag
tttnto prsecise trigesima adierit ad baptismaim, ita ille. menhi qmd 8 Anctarit, Cap. i
1'ehivuts recilal Lit. ;
Facilis valde sit, qui sibi per hsec satisfactum con- Pamodorus Sfonachus jSgyplha, c/tii Amnlii Impe>
tranus Disputatur annuat. Enimvero cui non sta- ratoris tvhiie fhruit, tesie Syncello in Ghronegraphia :
tim appareat, quam inconvenienter Jecerneretur a Dioiitjsins E.riijtius, qui ab Itoc anno siiatn Ittctirna-
men ut aequum Jebere sanciri, virum quemlibet, cum a me supra num. Jescrlptum. In his tmrari
siinul attigerit annum trigesimum, sine Jubitatione subit, cur eam
propositam sententiam rejecerit,
sic
quos etsi Christus expeclaverit, baptismum Jiffe- bitur qui perspexerit, nullum e tota Ecclesiastica
rens, tamen quadriennio prius quam Christo par vetustate in rebus Chronologicis (quam arlem ex
sit meris hoininibus repraesentari apicem Sacerdo- professo factitabat) peritiorem et diligentiorem ha- qitatuor te-
talis Ordmis quasi non putius detuerit, talium
; beri Julio Africano, scriptore seconJi seculi. Huic stihiJS in lall
artjumento
diflerri evectionem ad euin gradum, aiiquot annis, qui consentiunt alii tres, et,quem ego aJjungo,
vcrsatissimis
aut saltem mensibus post illain vita- anuorum miiii- Kpipb anius, an nou tales omnium consensu sunt, et Epiplianio
mam, qua Christus, primo virtute a conceptu qui maxime iJonei vel testes vel juJices in bac uti- suhuixam.
omni ac divina sapientia prseditus, ad baptismum que causa censeantur? PanoJorus in jUgvpto
accessisset. Hsec qui prudens citra priejudiciuiti nuiritus, ubi rationes temporum accuratius quam
sequa judicii lance perpenderit, nae liuic confido alibiuspiam subJucebantur; et aJ iJipsum otio
persuassimum fore, Patres Concilii Neociesareensis, abunJans ob professionem vitae monasticae Diony- :
Juin ita sanxerunt, sine ulla dubitaticne credidisse, sius Exiguus, exercitatissinuis in hac Pala-stra
expriinunt, ttt iintio ipso Iriijesimo, Christum et unum id tota fere vita solum agens. Denique BeJa,
fuisse baptizatum, et co?pisse prwdicare. quo nemo uberius, Jiuturnius, laboriosius, Je ratio-
scnsiunt/tte Percutit Jenique ine graviter illuJ, ab eodem nibus, jErarum, Epocharum, universaque illa sub-
/ii/iiis antl- P. Alexandro Quffist. 111 pag. 221 in Conclusione tiiitatis a-ruinnosissiinie Computorum exquisitione
qux EcclCsiX.
An non hinc idoneae cernuntur
secunda pusitum Cltrtslus morlnus est attna iiuits
: commentatus est.
Jnmtaxat argumento, isti qua-
xxxvii titeltoitto. Quippe vehementer abhorreus ab ciiis.e. cur, in tali
primorum Ecclesise seculorum sensu in id tuor (maxinie aJjuncto ipsis quinto S. Epiphanio)
oinni ;
passira incumbente, ut Christi vitainuniversainquam cur inquam, isti quinque Ecclesiastici Scriptores
minimum ultra trigesinium annum extenderet praeferri aliis, etiam Patribus, debeant idcirco quod :
aJeo ut eam non pauci conali sint nitra istam pr;e- SS. Patres, prtecipue intenti dogmatibus detlaran-
interpretandis Scripturis, vitiis insectandis,
cise meram includere vi etiam Evangeliis illata, ; dis,
dum ad hoc compingunt in annuiu unicum tutam constituenJae disciplinae, Haeresibus confutandis, ad
Christi Praedicationem. At errore longe contrario Chronologicas qusestiones fere non nisi obiter, in-
aevi nostri homines, quia Josepho et Dioni, illi Ju- terJum et ex occnsione descenderint? praesertira
dseo, buic Etbnico, aiiibuluis a Christi et HeroJis cum iliorum qninqne sententiam tertiara universiis
se amplecti
ajtate plus uno seculo Jistantibus, iuconstanter lo- a milleannis Cbnstianus Orbis eo ipso
quentibus, et certo corruptis, plus quam Evange- declaraverit, quod ^ram sive Incarnationis sive
lio Jeferunt, ultra hos tcrniinus iiiinium fidenter Nativitatis (quai vel in umim ambae conflantur
sunt, in unam coincidunt, facili
eruperuut; Christum, cum cst mortuus, propiurem vel, si discretae
fuisse quadragenario ausi fingere. Sed id oonfutaho detractione vel adjeetione novein mensium, quibus
mox uberius. Hic satis erit legi sapieiUissim uu S solis posterior a priori disjungitur) usu hodieque
Patris Epiphanii sententiam, inter ista extrema durants lixuque immutabiliter tenet.
speciera
justum meJiuiu InJlgitantis. Sic isscrihit Hieresi li 9 Verum omissis aumirationibus, quas
t^uerelarura habent ; quod suscepimus, agamus.
Num. XMll eupfrjKBVflu bv to Tptaxoarw -tjixoi 'izu rr,t;
iv6y.0y.0M irapouma? nxaytjrj 6 p.ojc/vjf^.Contperlum esl, Disceptemus, taquam, legitimo et probo more
cum
Propijl.ei Mujttlis Zotiii II 3 P. AlexanJro;
;
A P. Alexandro, propugnatnre sententi.-e, qua? Chri- gens, hunc contra Minorem Syllogismi, a P.
Alexandro propositi, et ejus probationem Syllogis-
AdvwsatHqut stum natum ponil, qninto retro prius anno, quam
condusionein inum firmo.
ejus natalem ^Era vulgaris siunet. Inter Legesfequi
negans,
ceriammis una est, ut paribus onmmissi /Emuli 12 Propositio asserens Herodem mortuum anno dao contra
tunt proijatida
prffilientur annis. Cum
duaa sint usitaise hodie al- xlii Juliano, et Christum natum xli, quinquennio
a'sumft:
tercationum Bruditarum f»rmie ; altera presse ac ante principiura /Erae vulgaris, praecipuum funda-
dialectice argumenta stringentium, altera liberius mentuin habens in testimonio Josephi, deberet ut
dilatantiuin allatarura momenta rationum : Kgo, falsa rejici, si ostenderetur ; primo, contrariam
etsi ex longo insuever.un huio pnsteriori; tamen ad sententiam, aientem, Herodis niortem anno Juliano
priorem, quam Adversario plus plarere viileo, ac- xlvi accidisse. quam Christi ortus snb anni Juliani
commodare me conahor el non diducta, digitis ; xlv finem nati praacesserit. non minus inferri ex
extensis. manu sed in pugnum cumpressa, "t Zeno
;
testimoniia Josephis secundo, alia testimoma Jose-
:
aiehat ; hor est, conclusiouibus et syllogisinis nude phi ejusdem, quaa P. Alexander pro se allegat,
propusitis, singillatim per partes rigore Scholastico niliil illi prodesse.
probatis, sontra irruentem pari modo pugilem ex- Atqui utruiiiqiie id clarissime demonstrari potest.
cipiam. EstP. Natalis Alexa adri in i Quaist. insser- Ergo falsa et rejicienda est ea sententia.
tationis u unica his verbis loriuat i Conclusio, pag. Major est evidens. E partibus Minoris duabus,
163. Chrislus natus estanno Juliano xli, icsinenti priorem sic probo.
ame JErum vulgarm v, Itltpmi Augusli xl, n con- 13 Scribit Josephus lib. xiv Antiquitatum cap.
iracio Exercuu, seu a morte Clfopatis xxvi, Regni xv, Antipatrum, Herodis patrem, bene meruisse de 1 ex Josen/iti,
itt eiim ipsc
Herodit xxtv u mortf Antigoni, vel xxxvua cancesso Julio Caisaie, exfeditionem in ^Egyptum inovenle,
Alexanrlcrcor-
sttn Rctjiw, Vrbis Roma eonditx dccxlix, Olyntpiadis statim post pradium Pharsalicum et in ejus re- :
rtglt.
cxcui uinitiiv, n dilnvio mmmxliv a Muiitli creationa lnunerationeiu meriti factum a Caesare, Antipatrum
mmmm. Coss. Amjtisto C isuic andecimo, sivc duode- "EroTpiMtoy, Procuratorem Juda;a3. Addit cap. xvn,
ctmo, el Lucio Snila secundo. Hanc Conclusionem Antipatruin, vi hujus accepta; Generalis in Judaeam
ego falsam prununtio. Verara probat P. Natalis Prffifecturae, subdelegasse peculinrem gubernatio-
hoc Syllogismo. neiu Galilajir, quffi erat una ex Provinciis Judajae,
10 Cltnsii ntuulis moTtem Heroiis anuu ferme in- filio suo Herndi vso) nxv-ztxK-xaiv 6Vti' ie yoctj aOtw
dn/inguil pwy. num annorum
ictjra untcvertil. Atqni Herodes munuus est anno Ju- ey&yovei 'i-r. ; Vtiltle adltuc jiiceni :
majortm,
liano xlii autt' dEram Vttlgnrem iv. Ergo Christus tuntuni qtiindecim setatis erat. Llein porro Josephus vlxlssc He.io
iniius csi nuiio Julianu xli, Airam vtitgarein
aiilc sarpe profitetur, multis inculcans, Ilerodem dem nsgitc
locis
quinto. Ita P. Natali». Ego Majorem propositionem sep-uagenarium esse lnortuum. Ad calculos jam tid un. mrx t
vutgarls
non simphciter admitto : subest enim ei falsi quid- eamus. Bellum jEgyptium certissime a Julio Caesare .
piaui ; quatenns ahirmal, neress irio ilicemluin, coniectum est, anno Urbis Romffi conditae nccvn.
Herodem Christo uato superstitem unosaltem anno, Non potuit ergo praefici Herodes Galilaeae ante an-
eoque integro fuisse. id einm nego ex Evaugeiiis nuin Urbis Conditae dccviii. Igitur. si anno Urb.
inlerri : et demonstrare parutussura, trimestre, aut Con. DCCVUI Herodes quindecim erat annoruiu, idem-
ad summiim quadrimestre spainim abunde sufficere que postea sepiuagenarius obiit, vixerit oportet post
ad recto ac verisimillime coraponenda quieeumque initam Galitoae Pra;fecturam annis lv qui si ad- :
scribunt Evangelistse. eirca etincursum Nitivitaiis dantur anno Urb. Coud. dccviu, efficiunt annum a
et lnfantia? fhristi, cnm adimc durante Uerodis Roma condita dccliii. Fuit hic annus Augusti liv,
regim. Julianus lvi, quo dici necesse erit Herodem fuisse
negat mmo~ 11 Minorem vero plane in solidum totam per- mortuum. Res incominoda P. Alexandro, qui mor-
rem, qna as nego, falsissimamque esse ai». Probat eam scdicite tem Herodis ponit, ut ex ejus supra descripta
seiilui Heto-
dt i moj tuus
P. Alexander paginis sex ei trigiuta, aGiad 201, Conclusione patet, anno xlii Juliano liocest, annis :
aiiodriennio iinam ailmoiluui addiicens, et tarns nitorquens ma- totis anterius quatuordecim Quare is pag. 189, .
eitlut :
chinis aucior tnrem Judaei Hisiorici Josephi. Quare lilienter assentitur Dekerio, Keplero, et Petavio,
si enm ane ista dejecero, et liqmdo demonstravero, contendentibus, in pauio ante recitato Josephi loco
nullum ad fidem certam poni satfirmum fundamen- meudum in notas Dumerales irrepsisse legendum- :
tu n posse in testimonio Josephi. una spongia de que, uon ut Josephi codices hodie habent, ie, hoc
letiirus milii vnleor quidquid tot charus Advers irius esi, quindecim sed, /.:', hoc est, viginti quinque an-
;
illcvit. Nec tamen nunc dicam. adigi summa neces- noruin luisse Herodem, quando Galilreae a patre
sitate Fideles ninnes, ad agnosceudain Elavii Jose- praepositus est. Admitto id Egoquoque : et hinc us-
pln pessimam iideni, iu suppressione Caedis Infan- que ad septuagesimum ullimum Vitae Herudis
et
< I diitltnu- tiiim, Herodis jussu patratffi in Bethlehem «tfiuibus annum, xlv annos expletos numerans, devenio ad
latis qinc in ejns. An euim ignorare potuil remomnium iUo sevo annum Urb. Coud. dccliii Julianum xlv, quo Chri-
IKItiJ A ttm i
peccat Jvse-
celeberrimain et decantatissimani? aut cum illain stiun pono natuin. juxta ^ram vulgarem, Herode
phus, sciret,cur vel uno versu rur&im transigere otnisii? adhuc ad menses aliquot anni Juliani xlvi super-
qui exempla crudeliiatis Herodis, infinitis partibus stite. ldque suflragante mibi Josepho, prout ab ipso
niiiius insiguia, diligentisslme collecta eongestaque P. Alexandro emendatus est qui tamen Pater, ex :
passim accumulat. Nec repetam, quod manifeste aliistestimomis Josephi, confecisse seiiulabat; ne-
alias ostendi, Uissertatione de Genere Herodis;Jo- cessario conferendam Herodis niortem in annum
sephuin Herodis gimere inentiium scienlein vo-
in certo quintum hoc est, Juliaiium xlii. Non minus
;
ipso, vi magna veritatis conscias, t.imquani fidicuhs, Alexandro, eaiu impugnanti, Josephus favet.
adac.to ad iugenue falendum quoil improbe nega- 14 En aiterum Josephi testimonium pro nobis
rat. Non denique iterabo, quaj multa veris lulta evidens. Scribit ille lib. Antiq. xiv, cap. vm, cap-
ner uou ex
aliis ejus lo-
documentis affirmavi pag. illius dudum editie Disser- tain a Poinpeio fuisse Hierosolymain, Antonio et cis, inter sc
tatiunis 34 et defluxa
universum, inerito
35, m Cicerone dss. diejejunii tertia Olympiade clxxix. ct/tlalii
suspecta, justeque recusabili Seriptons illius aucto- Et post xxvii annos, eadem ai.niversaiia recurrente
ntaie. Ha;c, inquam, in prsesene cuncta prater- jejunii die tertia, captam eamdem Urbem a Roma-
Uiitto ; et ad unum ld quod hic agitur me restrin- nis duce Sosio, Oljmpiade clxxxv, Agrippa et
Gallo
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 19
Gallo Coss.Tum addit ejusdem libri cap. xvin, der, arinum, quo est Herodes mortuus, a Josepho
post secundam hanc Hierosolymrc Sosianam cla- disertissnne affirmari insignem fuisse Eclipsi luna- lonui nriju-
inentt tammr:-
dem, vixisse regno Hero lem annis xxxiv, et.tunc
in ri, luculenta, in Judsea clare visa Talis autem nnlla cia comptexloj
septuagenariuin mortunm quod idem repetit lih.
: pmrsus cnntigit toto anno Juliano xliii, ut certissi-
xvii, cap. vni et x. Ex his sic ratiocinor. Natus me constat ex Tabulis astronomicis. Fuit autem una
est Aiigustns, ex Suetonio et aliis, anno quo Consu- satis conspicua, iisdem Tahulis exprcssa rhe xm
les fuereAntonius et Cirero, quo anno Pompeius Martii anno Jnliano xlii. Quare arl hunc annum rle-
Hierosolymam cepit. Igitnranno quo crmsules fue- torquere, mmlira vi arlrhta, numrms opporluit, et
runt Agrippa et Gallus, quando Sosius iterum Hie- annum xlii mordicus tenere. Sed quid faciat, curn
rosolymam cepit, numerabat Augustus vita- annos hunc illi evidentia omnium maxi-na, nempe Mathe-
xxvn, quandoqtiidem, ex Josepho, anni xxvu in- matica et numeralis extorque.it neque ipsum ad ;
tercesserunt inter captam primum per Pouipeiuin, xliii, quo ratio numeri Irnrlit. transire sinat defe-
et eamdera iterum per Sosium exDugnatam Hiero- ctus Deliquii lunnris, trimestri ferespatio ante
mor-
solymam. Adiui, ab hac eadem Sosiana expugna- tem Herodis signatissime a Josepho An non po^iti ?
tione HierosolymsB, annos xxxiv explevit Herodes hinc restat manifestissime probatum, quod mea Mi-
regnando, utJosephus ait, et tunc ost septuagenanus nor affirmabat Testimonia, quue P. Alexander Na-
:
raortuus. Addantur anni xxxiv ad xxvn aetatis Au- talis ex Jnsepho pro se contra .Eram vulgarem
setatis xviu Imperrum est auspicatus, a nece Avnn- cum ab annis mille, consensu
."Era Christi vulgaris
culi Julii Caesaris; sive, utP. Alexander loquitur, a Christianarum omnium gentium in usum publicum
conducto Exercitu : si xvui e lxi deducanfur. con- recepta, Christum ponens natum tinno xlv Juliano
stabit, anno Imperii Augnsti XLIH desiisse Herodem Circumcisum Kalendis anni Juliani xlvi
ilesinente,
vivere. At cornuiodum hic ipse annus est Julianus (unde adhuc rlerode
r'aput /Erae procedit) superstite
xlvi, quo, in hypothesi nostra et /Era vulgaris, po- ad menses circiter quatuor. H ec, inquam, .-Era cnm
nitur mortuusHerodes. Ergo Josephus aeque saltem habeat Auctores, antiquissimos, gravissimos, sum-
nobis ac Adversariis favet. Hactenus dictis abunde mos artifices putanrlorum et ordinandorum Tera-
probat:im cmfido priorem me« Minoris partera. AI- poriiin, supra num. vn nominatos ; adstipulatorem
teram deinceps non minus lucnlenter demmstrafutn quoque Patrem sanctissimura et eraditissimum Epi -
eo. phanium, cujus verba sunt descripta num. 6. Cum-
15 Illa sic habet. Testimonia Josephi, quaeP. A- que jnxta illam omnia quae vel scribunturin Evan-
"2. Joscplli lo- ex Traditione veteri habentnr, egregie
lexander affert pr.i sua sententia, Herodis mortem geliis. vel
ca contrarla
anno Juliano xi.ii deflgente (unde sequitur, Cliri- consistant; etiiiier cetera cu u ea prsclare constet
ipslmet, non
exlgcre nisl stum esse natum quinquennio ante initium, /Erae Mors Herndis, Christo n.ito ad qu idrimestre super-
Iriciuitum. ipsi prosunt,
vulgaris) nihil In hujus probationom siitis. prseviaEclipsi Lunarimagna, inTabuIisastro-
hunc formo Syllogismum. nnris ad xxix Decembris anni Juliani xlv conspicue
Si ex testimoniis Josephi quaa pro sua sententia P. apparente, cui omnia qine Josepliusnotat de E dipsi
s>c niitem
Alexander allegat, non inferatur Herodem obiisse Lunae mortem Herodis praecedente, ef prassagisse
omtltit cclt-
anno xlii Juliano, eclipsi Lnnae a Josepho notata exacte conveniunt
cretlita, mauifestiim videtur,:
ji'i'ii lMnare.nl
asserlam, insignito sed anno xliii Juliano, in quo nulla Ec-
:
debere nos eam bodie amplecti ac tueri, pr.esertun
lipsis Lunaris contigit, ejusmodi testimonia nihil si eontra eam nihil validius afferatur quibusdam te-
affirmans, Josephi testimoria, qu;e pro se P. Alexan- a mc scripta ineluctabiliter evincunt. Ergo tenenda
der allegat, nihil illi prodesse. eunctis est /Era Christi vulgaris Multn qu.e his ad-
Major hujus secundi mei Syllogismi videtur evi- derem sesub ral tnmrn ingerebant. Sedquia perhrec
dens. Minorem in hunc modum probo. exhnusisse propemodum videor mandatum litteris
16 Sententi:e sua», Herodis mortcm nnno Julia- tuis ante hunc mensem rlatis, xi Octobris imposi-
ne obsequio ninifo fiam irnpirtuuus, verlium
no xlii defigentis, fundamentum profert P. Natalis tiun.
Alexander Josephi locuni lib. xvn Antiqu. oap. \, iion alil iin, ValePater optime, mei mein ir, prteser-
quem sic recitat in tine p.ig. 164 et inilio seqtientis :
tim ad aram, Scribebam Tolosae \u Novembris anno
EPISTOLA
20 APPARATU8 P. PETRI POSSINI.
EPISTOLA III
irca duas ad Te, volentem poscentcmque, Augusti Cyrinus egit in Judiea, quando B. Maria
Tiibtts Jltn-
scfn-nii argu-
mentls respon-
surus, G dudum
veritate
scriptas a me Dissertatiunculas pro
:
quas ais.
Betlileemi Christum peperit quod contigisse an-
no xlv Juliano desinente, die xxv Decembris,
qui solo septiduo praecessit Kalendas Januarias anni
xlvi Juliani,
diue mese priores
primi yErae vulgaris,
satis, ni
:
fallor, ad-
Dissertationes
efficaciter
quse nonnullos adhuc non nisi aegre avelli sinunt a struunt : Tertulliano nihil hactenus dicente quod
complexu contrariaj sententise, verum Christi na- liis quidquam obstet. Nam et Ego Censum Augusti,
talem in quinto ante initium Mrx vulgaris anno per Cyrinum actum in Judara, fttlelissimum testem
constituisse, ut Christiani exterminarcntut Uis to- . versarium objicere magno ulique suffragatore ive-
;
B tidem verbis argumenta in tua Epistola propooun- tus Luca Evangelista qui clarissiine Censum, sive
; jv
specicm,
clam
to:
ait primam
-7r- "SMoltxe,
sub PrxsideSyrise Cyrino, r.yeu.vAvav-
Evang. Luc. cap. 2. Omni-
\Xvpr,viov,
ex eo fortasse cuipiam suspicandam, quod jam ter- no nefas est quemquam dubitare Cliristianum. quin,
ti" venire videar contra voluntatem ac sententiam si quando Auctor Canonicus, cum scriptore quan-
nostri Henschenii toG poExscprrov, cujus memnriam taevis alioqui dignitatis, non t.imen Canonico, com-
esse omuibus deberevenerabilem ajqui pariteretini- mittitur ; ei palmam auctoritatis deferri oporteat,
quiconsentiant. A qno equidem adeo vel aegando, vel qui Spiritu instinctus sancto ac Dco dictante scri-
in dubium voeando remotus sum ; ut nltro profitear, psit, prffl alio qui liuinani soluin ingenii sensa litteris
in ejus Viri preestautis nieritoque laudatissimi, stu- expressit. Quiu aio, ne ipsumquidem, si revivisce-
diis, ingenio, doctrina, industria, religione, admi- ret.Terlullianum recusaturum Evangelistaecredere,
randis pradicandisque neinini me omniuui concede- Censum, cujus occasione Christus Bethleemi natus
re : sed nego, illum exegisse aut expeetasse un- est, a Quirinio, sive, uti scribit, K.upr,vi'o Cyreuio,
quam a sui cultoribus Pythagoraeam credulitatem actuin affirmanti.
ad quidquid ipse sensisset : quin et eum scio. pro 5 Plus dicam, etdicto fidem adstruam. Existimo negat
se(t
sua insigni modestia, ut ingenti veritatis ajnore, Tertullianum, cuin id posterius comma ex cap. xix adversarl
plenain semper suis Auditoribus aut Lectoribus fe- libri iv contra Marcionem chartae illevit, de Censu
e n0ll j_
sldataslbl cisse potestatem, excogitandi contra si quid pos- a Luca memorato, de quo egerat priori sententia e
ab eo Uceniii sent. et ubi satis explorassent, proferendi quidquid libri ejusdem capite vm, ininime cogitasse quod ;
untrum, su i s e t| ara sc ti s ac placitis adversnm
i
feliciori forte hiscc indiciis affirmo. Cap. vn de Censn agit sio-
inquisitione reperirepotuissent. En quid in Diatri- gulari Cap, xix Census pluralitcr exprimit. Cap. vn
:
ba Prseliminari a Primum Aprilis Tomum, post- dod meminit. Caji. xix hunc memorat
Sitiitrniin
quam hanc ipsam, de quinquenui aDticipatione Na- Censuum Actorem sub Anguslo Cap. VII Ceinttm vocat
talis Christi supra caput Mnv vulgaris opinionem, eum de quo Ioquitur, fidelissimum testem Dominicas
quam potuit eflicacissime probasset, Exercitatione Nativilalis. Nihil tale de Saturnini Censibus Cap, xix r,
demum tertia, Pag. xm, subjungat : Sttam cuique memoratis affirmat. Necsanead ejus tunc proposi-
opinionem relinquimus, quam si probabiliorem possint tuin Cyrenianus ille census faciebat. Non enim de
argumenlando facere , libenter dimittemus disputata Christi Natalieratillic ipsi cum Marcionitis lis sed :
hactenus, et majoris ctrtitudims cerliorisque veritatis de Matre ac Fratribus Christi, quos ait Lucas cap.
lucem undecumque oblatam gratanler excipiemus. Tali viii, 20. Sletisseforisquxrentes cum videre. AtJesum
ejus, tam diseila, tam ingenua, virumque decente respoudisse nuntiantibus
r
id sibi ; qux est Mater „°™, ,"""„L
vere magnum, prasscriptione velut auctoratus.secu- mea aut qui sunt Fralres tnei/
? Marcion ex eo in- tus,quitnts
rior accedam adagendum quod iuIk-s.
ferebat Chrislum non esse natum. Reddo Tertul-
: eensi Uater ac
Primum argumentum, ductum e Censu Sa-
:t
liani verba id demonstrantia ''
Venimus a,l con- :
AD CHRONOLOGUM PONTIFICIAM. 21
islins argumenti conabantur. aientes illos qui ; fnit Provinciam ingressus Vari
in qnasi Roma D
nuntiarunt Christo prredicnnti, matrem ejus ac fra- primum Antiochiam (quaesedes eratSyriae Praeeidis) lam iiu %ir
tres foris esse, non hoc ex vero, aut ex sensu pro- tenden HieTOSolyma ex itinere tunc primum di- Vrifectura
,
aotis, quibus Genus tjus : hoc est, mater et fratres rium Cyrini Censnm, Sentio Saturnino, tamquam
ipsius majores natu censeri potuissent, de
quorum tunc SyriaePrresidi, imputari nequivisse.
statu et qualitate tunc dieeeptabatur : prqut mihi 7 Non ent abs re hic obiter occnrrere opinioni,
quirlem, spero et aliis quoqu? saiis attentis, facile primo a^iectu Lectori oboritune ex verbis
indu-
hitanter persnadent verba, prascedentia mentionem Evangslii, de Cyrino, quasi jamtunc Syrias Praeside, Addit lliinc
jiriinitm rtn-
istam Censuura in Judaa per Sentium quod Lucas ntoypwpiiv descriptionem illam factam
Saturninum suin (i Ci/rino
actorum. dicat tyi[uiovnc, laaiac, Kupnviou Preeside actuin poli
:f,-.
Syrix
Eum vti'0 q.to
6 Non me fugit, nostrum Petavium -vj irwu, Cyrino. Quamquam non resjiuo quod viri Enuliti
xtra
ordinari
a Cijrmo a:ii- cap. viii libri xn de Doctrina Temporum, ut suam probabiliter dispatant, et idoneis testimoniis fulciunt,
,
su, ipse C/ni- nostramque sententiani de Extraordinario censu lani Latinam Prsesidis, qii.un Grascam f.yep. ,vo; appel-
StllS
Quirinii, a tribus Ordinariis et oelebribus, lationem Extraordinariis quoque nec supremis co-
quot ab
Augtisto hahitos Suetonius scribit, diverso, municari Pr.efeclis
senten- puto tamen ad pr;i :
tiam cum Tertulliani auctoritate conciliet. existi- usum observationem vocis npwn primar
sutficere
masse, Quirinii Censum ideo Saturnino tribni, quod Noii enira Lucas ahsolute ac simpliciter dicit «uti? :
peculiari jussu Augusti Quirinio fit actus; unde Hsec desciiptio fucta e.st Prrsfie Syri.-e Cyrino :
contigerit functionem Extraordinarii Ministri, sed itpiiT», prima facta tst. Vox prima respectura
Or-
dinario et majori assignari Magistratni.
Verum signat ad secundam, cum jara is esset ordinarius
prreter quam superflua ista oautio deprehenditur ex et supreraus Syrioe Prreses, actam.
Ln quid Jose-
eo, quodaliosquidem Censusanteriores Tertullianus phus cap. lib. xvm Antiq. po*t narratam Archelai
i
Saturninu imputet, minime autem quem Cyrinus, depositionem, et exilium m Galliam de hac secunda
Luea teste, fecit, ob quem e litus in lunem Bethleemi Qnirinii descriptione serihat Quirinius Smator Rn- :
Clnistus est, prout superius evicisse me confido niiiiius. per omnes tumontm
: gradus ad consulalnm orttinnri'1 ve-
etiaiu existimo, quando is Census est actus, jam proveclus, ro ntiiiin de-
iis,/nf et in primis clare, a Csesare [Augasto
desiisse Saturninum prreesse Syrite, Cur ita opiner cennio fos'e-
neoal conitntt mittitur in Syriam ut jura Populis redderet, faculta- liiirtnt
ne qittd Ita- facit, quod apud Josephum lego, lihr.
Ant. xvri tesque censeret omnium. Paulo post Ipse Qnirinius :
bere citm *«• cap. vil, quando Aniipator filius Herodis Koma in ,lml riim irnii. jnm contribnlam Provincim
re- Sifrise,
tttrnino, diit, evueatum al) Herode adfuisse
Hierosolymis ut percenseret facultales ejus Regionis Civium. Vides
Quintiliuiii Varnm, successorem jam paulo antea seoundum Censum a Cvrinio actum in Judaea, non
Satiintino missum ah Augusto: eriiyvai» $, hi [epo- ut priorem, extraordinaria et quasi subalterna po-
ooMpij fi.i-i tourou lii-j unaoiv "Oustpm KuIvti'Jio«, testate; sed auctoritate ordinaria supreini, qnalis
iu&OJtac. piv 2«TO|W1V(1> nc ev Kupia coyf: JjteoTStJpt&OS, tuncfuitab Augusto eonstitutus, iytpdmi nH Sup/st,
fmwide «urosT! oup.Souilo; 'HpASr, rrepi rito
ivtmmmtM Prtssidis SyrisB. Respectu Census htijus secunli. ah
«utoj SmQivn. Far/e adfuit
Hierosohjmis per hoc eo Prreside Syria) acti. denominatiir ille, decennio
ipsum tempus Vnrns Quintitms, successor
quidtm Sa- anterius actas, Primus : et nihilnrainus idera dicitur
lurnino in Syri* Pratfeclura mitsus profectm autem actus a Prreside Syrire : non quod is, cum primum
eo ipse rogatu Herodis, ut ei eesel
arbHer m constlio Censurn egit. esset Prreses Syrire : sed qui.t talis
tuper mstanttbus tunc rebut. Nec vero
primus ille fuit quando secuiidum fecit : et quia hinc absoltitam
appellationem
22 APPARATUS P. PETRI POSSINI.
appellationem traxit Syrisa Praesidis, etiam primus lapsum ejus iudicantiuui et vitantium, in recta via
t r Vtlteio
Persioaram dicunt, Dario Histaspis
Histnrici Reruui rationis passim Lftudataa idemque Dione totis sal- ;
Patcrc. Caiuin
Regi Persnrum duos fuisse filios; priorem Artuba- tem ducendis annis anliquior (edidlt enim Historiam c.rsaretn, co-
suam sub Tiberio ratt q:io rcs
zanem, alterum Xerxen nullo illos ideo culpnnte, ;
: et qua3 scripsit de Augusti actis,
octa.
quod Patrem Artob.tzanis absolute Regein Persarum spectasse dum gererentur, oculis suis potuii) diserte
vocent, cum lamen Darius illum genoerit antequam consignat Consulatui Angusti Caesaris xiii, cum
Rex Persaium esset. Hactenus dictis confido uie Collega sulfeeto Caniuio Gallo, quae iiuilta de Au-
abjunde. Qua sito j
tuo primo satisfecisse, demon- gusto Dmn in Consulutum Antistii et Balbi quin-
strando, Ex. iiienlione per Tertullianuin facta Crn- qiiennio priorem congerit. Nempe, Magnifica spe-
sititni Stitiininit. niliil contra meam sententiam, quas ctacula edita Gladiatorii muneris, Nuumachiae,
Christum ponit vere tiatum sub fiuem anni xi.v Dedicationis splendidissimae Templi Martis ; tum
Juliaoi, circumcisum Kalendis Januariis anni
et detectam Jttlue Augusti filia; libidinem efframem :
xi.vi, unde Caput .£rae Vulgaris ducitur, prsBJudicii post quod demum C. Caesar Consul in Orientem
trahi. nii^sus est. Fnit is aninis, ut idem Velleius exerte
Kegat Archc- N Secundi Quajsiti solutione, ad quam me liinc nntat, ante Vinitii Consulatum, cui npus istud
lauinante an. possim, brevius; suiun, eopse mino edens, dicabat, trigesimus qni
accingo, perfungar, si et, utspero, :
33 reqnum
pa'ris pet,issc:
dilucidius. Id nascitur ex eo quod Josephus scribit Vinitii Cnnsul itus ciim anno Juliano nxv, Urb.
Lib. xwi Ant. Cap xi, profeclum Rmnaiu paulo Cond. Dcci.xxxiu. f.tstis publicis hodieque extantibus faisse Consu-
post mortem HerodisArchelaum, ut ab Au- patris signetur, manifestum est, ignominiam Dnmns Au- ittn anno 33,
gusto imprtr.iretconfirinationern Testameuti paterni, gustss, per adulteria Juliae vulgata. pertinere ad
quo ipsi Regnum Jmlieie legabatur, obstantibus annuui xliv Julianum, etquidem desinentem eujus ;
quibusdam; auditum, dum pro se in tali negotio partem potiorem autecedentem spectacula qtue dixi
diceret, irt ccstu Amicorum ronrocuto ah Augusto, >u occupassent. Inde, cum id negotium iente tractum
qinlms rral Caius Agrippss rl Jtili.r Augusti filias filius, sit; multis et longis habitis inquisitionibus et qua3-
ab ipso adoptatutt, designatusque successor, primum in stionibus adversus adulteros iilia? Cjesaris; pleris-
consessu locum tenens. Verba Josephi sunt ; nuw.yvj que liorum mnre tandem vel exilio muletatis de ;
(6 HotxaTHc,) :.7.t ~'h'//.tir/r, yytiip.Cn/ TOVS tatXcmc, 'i: -j ul^ pcena quoque ipsius Juliie, ex sententia Senatus a
/.%[ VyWj, -vj 'Aypfaicou ith v.y.i 'lovXias xf,c, y jZ "~j Caesare rogata ; m.n videtur Julia» relegatio in Insu-
0UyaTpOg fiOV, ROWTOV 'j£ GtvTOU fXEyaVCtipel Trp&TOV 06 1-ini ante postremos menses anni Juliani xlv con-
KaQeooupEvov -?p:/,yce. Hoc qtiaeso in queui anniim tingere pntuisse. En alterum ejus rei probatum
conferri cumtiiodius potcst. quam in xlvi Julianum, quuque ac satis antiquum testem. Macrobius, vir
primum /Era; Communis, quo consulatum idem et ipse, non minus quam Dinn, Consularis, Theo-
iicc prius ac-
C.uns gerebat. Nam eo anno ab Urbe Roraa condita dosii Majoris ;evo Ronne scribens, Satiiriialium Lib. efutam ejtts
i i
Consules in Fastis notantur, hic idem C ii C.ip. v ait : Juliam, antequam Augusti patris intilrem rlocct
anno niorluus est Herodes mense Martio; Aprili, quare, cnm eam ipse Dion Lib. xlviii clare doeeat
sequente Archelaus ivit Romam; ibique dato sibi editam in lticem esse Coss.
Lurio Marlio ci C. Sa-
ad cause cognitionem consessu selecto, primam in liiiio. An. Urb. Cund dccxv, adjunctis xxxvm annis,
es post Augustum tenere sedem Cuiniii. ejus anni fit annus Urb. Cbnd. dccliii, qui Julianus xlv est.
Con -ulem.et destinatum Augusti successorem vidit. Non igitur ante hunc rea peracta Julia est atque :
Quid ilii contrarium assertae a me sententise est? adeo aberravit a vero late Dion, dum Julite igno-
qunl iion ctiam illi favens illamque adstruensl miniani nc poenam sex retro annis anticipat.
II Vnleo qiin nitautur qui hiec nobis objiciunt. 11 Yides profecto, Pater, quam nuhi reformi- ipse vcro
M.ignopere ostentant tostimonimn Dionis, Lib. i.v danda non sit affirmatio Jo^ephi de reperto ah Ar-
tiniiti isfo mcii-
D. LkUus Ballms, ita memorantis, ut iis accensere e contrarin illa, ut dixi, prsBcipuam meae
sententiae
videatur C. Cresaris prnfectionem in Armeniam, probabilitatem adjungat, Deportationem igitur Juliae
unde cnm numquam redierit Rninam, non potuisset in Insulam, auctoribus Velleio et Macrobio,
in po-
Romae ah Archelao reperiri post moriem Herodia stremos menses anni Juhani xlv confero. ,$>ritu-
anno Juliano xi.vi. Qui sic disputant; errori in.iui dinem animi, ex isto ipsi molestissimo negotio con-
festo Dionis suum inexcusabiliorem accumulant. tractam, consolari ststim Augustus studuit, desi-
Quomodo enim non mendum evidens in Chrono- gnatione in anni mnx secntnri Consnlem,
Nepotis
logia sii. ponere tniasum in Orientem Caium Ciesa- Caii, in filium et Imperii successorem adoptati. Sub
rem. scx totis prius annis, quam is Consulntum idem tempus die xxv Deeembris natus est Christus,
Rom» iniret, quod accidisse anno Juliano xlvi, et. Kalendis iu.le novi Anni Juliani xlvi,
qui idem
Urb. Cond, D(j;i.iv. Fasti publiei teatantur? cum ex primus est ^Erae vulgaris, circumcisus Jesu nnnien
consensu Historicorum constet, eumdem C. Caesa- ncrepit :
qua eadem ilie possessionem Consulatus
rein. quinto suae in Oriente
commorationis" anno, iniit Cains: in eaque nova dignitate Rnm.e atlet.que Ar-
illtim
tcd matitfeste
diem snnm in Cilicia obiisse. Unde consequens fulgere aliquot
ctirrnptum mensibns Pater voluit magnifice chclaum ;
ottendlt:
foret, eum non
solum absentem creatum fuisse oatentare postea audtre com-
illuin Orientalibus Imperii Romani
Gonsulem, sed etiam mortuum. Ac Dioni forte in- inoie pottttt.
paitilms parans. Defunetns interim Herodes est,
dnlgere veniam quis posset, suspii ando, aut
per iu- mense cireiter Martio ejusdem anni xlvi Juliani, et
jurias tampnrum quales multas ejus Ilistoria
.
Archelaus Herodis filius, testamento ejus Regni
passim larunis hians
perpessa cernitur, aut per lteres scriptus, ctiin oonditione, si Augusius
i-xsci-ibeniiiim ineunain, vel imperiiiam,
annue-
vel aiula- ret, quam priraum expedire se potuit,
ad tam neces-
ciam, in ejus hbrilin irrepsisse labem istam
excu- ;
sarium Ciesnris assensum irapetrandum, Romam
aare lumen ab imprudentia palmari vix quisquam
siimma velocitate navigavit. Appulsuseo sub
initium
)Uos poterit, qni maluerint, adharendo sic labenti
Maji, auditusque in consilio, primum ibi
Dioni aut corrupto concidere; quam alinrum, occupan-
vete- tem sub Augusto locum Caium vidit
rum ot ipsorum, nc gravium, monitu exemploque, quippe et :
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 23
fihum ex nppote adoptatura ab Augusto, praeterea- dam putant; inde vim trahente, qnod Tertullianus, D
que successorem Imperii ab eoJera designatum. et ex eoEusebius, Paulus Orosius, Cedrenus, et Ni- 3 Negai
credltrite
Quid in eo, non dicam infensum mesB Bententise ; cephorns scripserunt Tibcrium, Pilati litteris com-
:
e*»e. quod
seJ, non usqnequaque aceominoJatissimuin ad ra- perta Christi Resurrectione a mortuis, referentlum Sf,anus se
tiones meas cernitur? sun nomina aJ Senatum curasse Je divinis ei hono- oppomerit
Tiherio,
12 Nisi fnrte quis causetur, non esse verisimile, ribus decernendis : IJ senatu aspernato, consiliis
destinatum ab Augustn Caium ad expeditionem in raaxime Sejani tunc Consutis, ob talem repulsam
Monstralur
Parthns, ultra quatuor a Consulatu inito menses inflammatum ira vehementi Tiberium, Sejanonecem
cur euin Rornae desedisse. Quid ita vero inverisimile id sit, Senatoribusque permultis decrevisse. Hactenusnar-
tamdiu Ro- cum in universa Romana Historia passira OCGurrant ratio, quae fabulane sit, an vera historia. diequiri
m*' dcftinue
exempla profectorum etiam serius Consulum, ad jure posset. Tertullianus, qui unus fundns est (uam
ri'. Augustus,
expeditiones momenti vel maximi? Certe nefas erat Eusebius, Orosius, aliique ex eo hausere) jactatura
eos exire paludatos, nisi peractis Latinis feriis in vulgus rumor^m qualemcumque, melioribus pro
quae plerumque mense M irtio, aut Aprili celebra- causa, qu:im Apologetico tractabat, inserere argu-
bantur. Quid quod, n<m sola. nec fortasse vera causa mentis, e Rhetorum arte.ad cumulum potuit. Erant
itineris Caio ex mente Augusti Bellum Par-
fuit, primis Ecclesiae seculis Christiani, qui fingere ac
thicum. Augustus anno Imperii xliv, in senium jam mentiri pru Religione piura crederent. Hi multos
vergens enque stimulitus solicitudine successionis
; libros, magnis veterum nominibus insignes a se sup-
tam opimaj Impeni terrarum in hereJes sui sangui- positos, sparserunt ; ut magna hodieque, nec in-
nis transmittenJae, id agebat omni arte ac conatu, justa, quercla multorum est. Talium aliquis forte
contra non ignor.*tam Liviaeuxoris voltintatem,qua- superstruxit memoriae vulgatae inferitus tragici Se-
cum tamen vivere concrdissime volebat, ut sensim jani saevitiaeque m Senatores Tiberii, figmeutum
pmlem ex se natam iis ad praerogativara successio istud, a facile credulis cupide arreptum ; cujus qua-
nis in Imperio, honorum rerumque gestarum ac lemcumque usutn in suam rera prassentem Tertul-
vdenti
famae praesidiis muniret, quibus haec aliquindo lianus non neglexerit. Nam alioqui, quomodo cre-
Chrislum
posset praevalere privignis Neronibus, dudum hello dibile sit, statim a R^surrectione adeo
Christi 1'fer Deos
claris et aetale aduitis. Huc animo cxcogitavit hunc persuasum de ejus Divinitate fuisse Pilatum, ut referre.
Consulatum Caii, duorum e Julia natorum majoris, repente scriptisaJ Tiberium litteris, seni ei, cauto,
destinationemque ejua in bellum Parthicum, ora- calliJo, nec nimium religioso, fiJem fecerit mysterii
ac de nde niura apud Romanos famosissimum ex quo, qui- : qu <d ipsi Apostoli, ipsi Discipuli, visis etiam signis
ad Parihleum cumque successus, prout sperari fas erat, prosperi, ingentilius,non nisi asgre ac tarde crediderunt?
bvlium dt- fidemque tarn plenam, ut is confestira ad Senatnm
facile adiequaturi ac superaruri essent Germanico-
miseril ;
rum et Drusorum adeptam victoriis illustnbus glo- de eo Divis aggregando retulerif? Quam vero cau-
riam. Tali propusito intentus prudens senex.existi- sam habere potuit Sejanus in re tali aJversandi
manJus utique est, quam plausibilissiinam sui filii, Principi, cujusenutu pendebant omnes status ejus
tunc incipientis producti, speciern Italiae primum ambitionisque rationes? quee nihil sane connexum
totique Occiduas parti Imperii, aliquot mensium cum Christi consecratione habebant. Crederem (et
m ira Romae in splendida functione Magistratus in hocmihi sperarem nonnullos assensuros, ex iis
amplissimi nstentare voluisse : ut sic eumdem quasi qui morum Sejani eam informassent iJeam, qu-je ex
solem in aliud velut Hemisphaerium, Asiara, emit- Historicorum huic aequalium, Taciti praesertiin ac
teret : quem et illic expectari, prasmissa venturi Suetonii, scriptis exhibet sese) si ei Tiberius signi-
fama curarat, eo leijato aliquauto anterius Quirinio, ficasset,cupere se, ut Crocodilus, cultus ab ^Egyp-
viro spectatissimo Csesarum fido; quem
et FamilisB tiis, Senatu Romano, jure Romanae Jivinitatis
a
et Censum in Judaea extraordinarium agerejusserat, donaretur; privilegio pari ei quo serpens Epidau-
quique Caio posterius in Orieutem appulsuro, rnodc- rius, Senatus consulto accersitus e Phrygia.cultura,
rator et consiliorum auctor destinatus ab Augusto sedem, et templum
in Tiberis Insula jam pridera
fuerat. His, ni fillor, in fuinum exhahta vanescit obtineret Pejanum, quo erat animo et genio. liben-
;
exceptio ultimo prodncta. ter obsecuturum studio Caesaris, spe funJanJae sem-
13 Supermetior jam dictis in cumulum couside- per magis sfabrlienda?que potentia unico innixa 1
,
rationem, meu quidem sensu. sapieutem atque lau- fulcro Tiberir gratia? ; cujus, utpote morosi et irri-
dabilem, Jacobi Grand unici nostri, Auctoris liarum taliilis hominis, perdendas aleam se jacere, ista de-
rerum optimi, e cujus vulgatis scriptis, si quis has siderir ejus ac studii frustratione, non poterat
meas tres Dissartationes profeci^se plurimum autu- nescire. Quale praeterea est ;
quamque, ut lenissime
met, nae is me idipsum ultrofitentem acgratepra?- dicam, non pronum creditu, quod ex Orosio refers, aut quod
dicautem habcat velirn. Is ergo divin» Proviflentiae Edicto constituissr- Sejnnum, ut Christiani extermina- cnstitucrii
itm qitam ductum illustrem in quadain hic eminente compa- rentur? Miraresl Christiani Romx fuerunt unostatim Christianot
aplt ejus persequendes.
adopfafio
ratione votoruin et actunm Cuelestis et Terrestris aut attero o Christi B<.'stirrectione 'inno : cum in Ju-
cum Christt Imperatoruni observat. Uterque sub tempus idem daea ipsnet Syria(ubi duodecim Apostoli et septna-
natiuitate propriam prolem promovere in Orbis Imperium ginta Discipuli Ch-istum prfeJicahant, mirabilibus
concuiraf.
studebat Deus Pater suum abaeternogenitum Ver-
: prodigiis passim edendis fiJem a se dictis adstruen-
bum, ex integerrrma natura Virgine octavo Kal. tesjnonnisi multis posterius annis esse coeperint;
Jauuarii, ipsis iiule Kalendis nomme Jesu insigni- quando nimirum, ut ait Lucas, Act. xi, 26. Primum
tum, MunJo iniperaturnm ostendit. I'oJem die C<»n- cognominati sunl Antiochix Christiani. Jam ergo
sulatum auspicatus Caius Caesar, Augusti ex nepote falso tribuitur S. Petro gloria, Christianismi Ro-
aJoptivus filius, matre progenitus adulteriis infami, mam qui jam iltic nomine
importati sub Claudio :
omen designati terrarum Imperatoris tulit(falsum ac nuinero stabilitus, multis annis ante fiuem Tibe-
quidem et mendax, narn quadriennio extinctns in- rii, fuisset. Jara ergo errant et fallunt memoriae
glorius penit) interim Juiri Jesus, tacitis nec inter- omnes receptissima?, ac pro indubitatis habitae tot
ruptis uspiam auctibus, ad supremum, quod hoJie- seculis, Tabularum Ecclesiasticarura, dum pnmara
que duraturumaeteroo a-vo possidet, rerum omnium a Romanis Liololatris Persecutionem Christianismi
Regnum profecit. Neronianam numeraut quam tamen plus anuis :
14 Procedo ad tertium Arguraenturn, quoprubari triginta pra-ce.ssisset anterior Sejam Etticto indicta;
Christum passum ante ^Eraj vulgaris xxxm, qui- Sejana ideo, vel Sejaniana nominanda. Sed cur,
quaeso,
;
minimis Tilierii notandis, erederem nec istud ejus t .t; UTrarcuowri (o yctp rruvoipyvsv 5-vtoO tz roij 2r,uevau
pro Chrisii gloria mrepturo, aut latere ipsos.aut ab iTtv/.itvjiirjr.iJi . Ex noo
his manifeste patet,
iis diseimulari potuisse, pne- si unquam faisset : fuisse illo anno Consulem Sejanum. Qua3ramus quo
scrtim eum ex bis dm axime prinres, quod e annn fuei-ii oonsul Memmius Regulus. BVustra iil
scriptis e.irtnn constat, infensissiniu in Religinnem qiinleiii in Fasiisfiet : ulii tdtis annis circa ha3C
Chrislianam animo fuerint. Quara ambos, in per- Iriginta, nee retro, nee prorsuiu, in dyade Consuliun
scrutandis et infamainlis Tiberii vitiis atlente eu- reperitur id nomen. Regulua Non enim fuit iste
riosos et acerbe disertos, credibile non est neglectu- Oonsul orilinarius, sed sufiectus. Quanilo aiitem et
ros occasioiium culpandi Principis, populo exosi ;
nii ! OpinorServio Sulpioio Galbas quiannu a Se- :
super ceteru crudelitatis, rapacitatis, infand.e lilii- j.uii Cdnsulatu tertio, .Eru Chrisii vulgaris xxxiu
dmis. i|iie ite persequuntur, criiniiia. etiam im-
1 Juliano lxxviii. Urli. Cond. noa.xxxvi. Consiilalum
pietatiset sacrilegii. eonsciii quodammodo, viulamla, niilinaiiiiin gessisse signatur in Fastis cum Lue.
qn.iuium in ipso fuit, Romana Rehgione, per cnna- Cornelio Snlla. Non totO antein nnno perstitisse
fcum adraiscendi ei aocersitam prouul barbaram, Galliain in Consulatu, sed sax tantuin mensibus, do-
iusorum judiein vanissimara, superstitionem. cet nos Suetonius in ejusdem Galba? postea Impe-
15 Placot tair.en, ne Ttdear astu declinare quod ralnris Vita, sie serilieus de illo cap. vi. Consii.htlum
frangere nequeam telniii, ultro id faetura pro vero fier sexmenses ovdinarinm gessit : sufleeto ei videli-
VI tamen transmittere. Sit sane. ut v.ilunt. Statmi a Cliristi cetin posterius semestre Regulo. Nec ab- Memmio
isla iltnlur. ReMirreetione motus Pilati litleris Tiberius apo- bnrret ab hao conjectura, quod L. Cornelius Sulla, E
oet "iiiii esst
i
ei decerni
Senatu Romano cupierit ne- a quem collegam ultimis annl soi mensibus habuii tirnin Snf.
oit.non an-
no 31; quidquam (quippe Ssjano in contrarium nitente) ('"ijMilain Memmius R-gulus, hic a Dione indi-
iii
fecto in o
S'tl/1. Gilba,
unile in Sejanum et Senatores mulios gravis ab catur, fuisse Tiberio suspeotus favoris in Sejanuin. an 33.
irrualo tali repulsa Tiberio ultricis ira? procella N uii pr ! rquain.Eainiliie Corneliorum et Caesarum
.i
ingruerit : quid tum postea? Ergone propterea opor- iiiiuiqnam hona et fida oonoordia eoaluerunt, ex quo
tueni aute aiinuin xx\i /Era- vulgaris mori Chri- Julius auetnr claritatis
Cffisar, domus Caesarea;,
stum et resurgere? Minime gentium. Nec ennn Begre Sulls Proscnploris glinlium effugit, uti Sue-
audiendos qui dicunt, Sejani oatastrophen illo anno luiiius narrat in Vita Julii cap. i; etiam hic ipse
oootigiese, ex
pro hoc citantur testibns,
ipsis qui Galbaa primo Collega Cornelius Sulla, bis reperitur
nomprobo. Fuitanaus .Eive Christi trigesimus pri- fuisse aceusalus eoiijurationis adver-us Ciesares
nnis, in Juliannrum ordine lxxvi. Urb. Cond. ct cura prius periculum propuia forte declinasset,
di \\\i\. quo Cm. fuere Tibtruu Augusttis V et
i
i
CONSULTATOMA EPISTOLA
Ad eumdem R. P. Petrum Possinum,
Q
leruditis ime Epistolam ultimam
salva veriCate
,
licet .
Communis ^Er«3 ChristJaiMe auotoritas firmissime
omniuni per
Imemile Octobri seriplam, vij; ante Februa-
ailstrmgitiir ne vacillet , adnexui operi jam metam
irts epistolas riura bujus anni muclxxxv accipere merui,
tl< niititstralo-
speelanti. Hoc dum ago nonnulla adhuc mihi
,
rum,
vaniTexcausis imer Parrisiensium amieorum manus OOBUiml ratio, qua, salvis fere iis
omnibus quse stisCineri
retentum diulius; adeo ut iam fere inciperem for- solidissimo ratiocinioafflrmastii, videor posse
sal- , nentteut
iiml.iie, ne non satis mature aiheniret properanti teui ut prohabilem , sustinere senlentiam
pridem i hrlsti ctnnus
,
ad finem partis primie Cliroiiolagisi hujus mei milii plaeitaui, secundum quam 30, fnlssc
in ineis ad Ephe-
cnnauis, cui adjunclam cupieham uni cinn prioribus comptetus cum
merides Graoromoscas observationibus statui, nati
baptlsarelur.
diialiiis, Nam licet istis Epistohs plenissime exhau- in terris Christi Anniversniiiiin ilieiri ip.sum esse ,
sisses qunlqiiiil lilteiarn lalmns tibi injuxeram, ea quo eumdem Bethleemi adoraverunt Magi duce
quam ipse dederas fidueia umis ; doluissem tauien Stella, jiun Inde a inensibus viginti et uno, aut etiam
deessc tam illustre Corollariuui , quale pnstrema iiiliiis, videri ipsis in Dnentecoepta; secundum quod
ista Dissertationesperabam. Tanto igitur ea adve- tempus, ab iisdem Magis inteilectum occidi Hc- ,
quem
: ;,
AD chronologiam pontificiam 28
qttem calculum bapfismus Christi contigerit anno nun item in multo contractiori, ea omnia commode
rctatis ejusxxx expleto, mors vcro actatis ejusilem et citra perlurbationem ullam digerantur, quae vel
xxxiv per tres menses inchoato. Qua de re ob- Evangelistse deChristo, vel Historici de Herode
secro, ut, velut Disoipuluru consultabundum cuin narrant. Vidcamus ergo an ultiinum praestare pos-
Magistro, Tecum aliquantisper discurrentem au- sit acceptjp prior sic enim suavius enervabitur
;
dias ; ct si aliud niliil , occasionem salteni acci- vis prffljuaicii, quo alias pra>pollet opinio commu-
pias, Evangelicam Christi nascentis historiain pari nior quam defendis ; non facile flectendus in con-
felicitate illustraudi, qua apud me affirmasti com- trarium, si eam porro velis sustinere , insuper ba-
munem senlcntiain de anno ejusderu morientis : bitis difEcultatibus, qua? (quantumcuinque magnas
eaque clucidandi quts pnssint in ultima Maji par-
, mihi videantur) non sunt tamen etiam me judice
te legi quando angustiis temporis ad hanc edilio-
,
prorsus insuperabiles et omnino forent tolerandse,
;
nem reliqui nunc prohibeor responsum expe- quando certum esset, spatturn amplius concedi non
ctare. posse,quocumque etiam proposito connnotlo. Quia
2 Ordior ab eo Lucae loco , qui solus, vel nul- autem jam pridem tibi consilium est Evangelicum
te.rtti Gr.rco
lus, definire potest id dequo duhito : El ipse Jesus, textum doctis tuis Dissertationibus illustrare, pa-
Ijtr.r itl iion
tetantr. cujus baptismum jam retulerat Evangclista , erat tere ut etiam ad reliqua eo contenta mysteria ex-
incipiens qitttsi nnnornm triginla. K?i c/v-i-. f,v o Ir.ooiJs currat oratio , oboriturum ex chrouologicis tricis
coad yir&v Ea verba, abs-
rpiaxov^ec cj.oyopvjoc,. fastidium pia? nec inutilis meditationis s.ipore con-
que commate ante doyopvjoc, sumpta quomodo vi- ,
ditura.
dcntur sumpsisse vulgaris ^Era auctorcs ut intel- , 4 Ponamus igitur anno Juliano xi.iv , ante Epo-
ligatur Jesus tunc annum letatis trigesimum in- cham j-Era Communis secundo , die xxv Martii Sicut stetla
gressus, haud dubie quamvis enim rem conficerent : quando missus Angelus Gabriel ad Mariam, vel catperil vidert
est
particula tioef (ut tu optime nosti) sit ut plurimum xxiii Januarii , quando Josephi et Maria? despon- Januario an.
41 Juliano.
dobitativa (aflirmative enim diceretur 6>c, unde sationem nuper accepimus recolendam , potius ex
istud Joannis , Soluv wc, p.ovo-/i.vovz, qloriam qttasi aliqtia congruentia temporis ab Annuntiationis ,
unigeniti) adeoque idem valeat quod circiter, sive die nec remoti niinium neque justo propinquio- ,
p!us mintis ; satis tamen ifiius indifforentiam vide- ris, quain alia aliqua auctoritate : Ponamus , in-
retur determinasse Evangelista, ad defectum potius, quam, coeptam a Magis conspici in Oriente Stellam,
quam adexcessum, si vere 10 Incipiens, doyiiizvoii. aut juxta Henschenium xxv Martii aut potius die ,
ad annorum numerum retulit. Quairo ergo utrum xxin pracedentis Januarii, siquidem per suam
omnino dicendus sit eo retulisse. Non ita existi- desponsattonem Virgini jus acquirebatur ad Re- ,
mavit Martyr Ignalius, vel quisquis sub ejus no- gnum Judaicum, in patrui simul ac mariti sui caput
mine composuit Epistolam ad Trallianos ubi ait, , devolutum, transferendum in eum, quem ipsi pari-
Cbrislum exptetu tribtis annorum tlecadibus esse bapli- tttra erat filium, si non naturalem, certe legitimum ;
.atiim. Sed noio auctoritate incerta niti ideoque , quemadmodum ex tuo, Pater Reverende , ertiditis-
abstineo etiam verbis Justini Martyris in Dialogo , simo Diallactico Theogenealogico alias dedici do- exetatte Mar-
tio Virtjo visi'
i um Tryphone dicentis, quod Jesus trigitua pltts cuique. Dum autem eam Stellam sic ut infra
tarit Elisabe-
,
minus annis mansil , priusquam veniret prxco ejus dicam , observant illi Hierosolymis Nazaretbum tham.
;
Joannes. Ipsis me verbis adstringo, et Gracae lin- ducta Virgo post duos continentis matrimonii
,
guffi scientissimum interrogo ; satisne Graca con- menses, conceperit Verbum ex se carnem factum
scd potius
suadente: structio sit cr.oyop.vjoc, r -wj TptaxoVTa, incipiens
t an- diexxv Martii. Tum invitante Paschalis festi pro-
nos triijinla pro r-o-jc, TpttXxodTou atinum tngcstmitm ; xime celebrandi religione, cum Josepbo regressa
mihi nec Latine sic loqui placeret nedum dicere , Hierosolymam, ctim bona illius venia in comitatu ,
incipims annorum triqinla. Ast vero utraque in lin- notarum sibi e Zachari» familia personarum ad ,
gua clara constructio fit ahsque voce ista Erat , idem festum advectarum excurrerit in Montana ,
aniiurum qnasi Iriginla. Quod igitur istud dpyipevyic,, Juilsea? , solis vm P. M. distantia Hierosolymis
Incipiensf Fallor, si non ipse se explicat Evange- visitatura Ehsabeth, mansuraque apud eam, quous- mense Jttnio
lista, primo Actorum ubi aitde Jesu, Inlravil el exi- que ad Pentecosten revertens Josephus venirct redttcla sit a ,
vil inler uiis Jestts incipieits (aoi.xp.vjic,) a baptismale ipsam reducturus domum ignarus interim arcani Josepho in ;
Aozareth
Jotintiis usqtie itt diem qua assiimplus esl : et rursum ineflabilis, quod fuerat Spiritus sanctus in sponsa
F
cap. x l'crbtim... incipiens (ccpyopvjiv I a Galilxa sua operatus. Ut vero revertit atque etiara ipse ,
post baplisma quod preedtcacit Joaniies. Quid autem venit in domum Zacliarise ; credihile est Elisabe-
incipiensf Utique intrare et e.rirc inter discipulos tham, quae divinorum magnaLium pridem conscia
suos, sive (quod initio dixerat, et forsan magis apte erat eoque nomine in ipso Marias ingressu fuerat
,
eo de quo agitur loco intelligetur) facere el docere. ei gratulata, non absimili gaudio bospitem suum
Ad hunc autem sensum obtinendum, ut idem valeat perfusum voluisse, aut saltem subobscure dixisse
quod , Erat Jesus , citm tucipcrel ( facere scilicet et aliqua, ex quibus paulatim veniret ille in concepta?
docerej quasi annovurn trttiintit, Graco textu
aptius in prolis notttiam, quam virgineus pudor cunctabatur
postponitur li xpyipvjoc,, quam praponitur in Latino ei communicare. Quare is suse continentiae con- ,
sum faciat . non item quando postponitur. humanum superahat intellectum , elegerit diutius
3 Haec mihi si concesseris, et to incipiens permi- ibi manere ; specie quidem fruendaa hospitalitatis
itaque com- seris tantisper seponi e textu , velut ad nostram suavissiraae, revera autein visurus quo res evaderet,
modloT seque- qita?stionem impertinens, haud difficulter conces- etanimo anceps quid vere pra-
consilii caperet, si
In BvangeUl Te confido, quod indefinitam Iocu- gnantem sponsam comperisset. Ad hoc porro ne-
surum etiam
habcri.
tionem deceat quam minime opus est amphare : quaquam opus est cum Hieronymo concipere, quod
proinde de eo qui trigesimuin annum setatis sua) Ucentia pene manlali futurm uxorts onmia noterat
diebus dumtaxat tredecim excessit, rectius intelligi paulatim enim intumescens sacro pondere foetus
quod dicatur aiinorum quttsi triijinta ; qitam de alio, uterus, proditurus ultro erat eam, quam primo suo
cui integer pene annus deest ad retatem istam ,
ingressu fuisse a cogr.ata matrem Domini salutatam,
quamdiu scilicet nihil magnopere in contrarium poterat inaudivisse. Jamque tertius mensis gravi-
obsistit multo autem magis quando pcr talem ex-
: ditatis certiorcm illum reddebat de veritate con-
plicationem et lensum laxatur spatium, intraquod, ceptus, quem credere eatenus formidarat quapro- :
sanctitate, comperta sibi, nibil audebat nisi hone- credo versatos satis in Scripturis Messiam spectan- ,
est, inscia illa Nazarethum redire indeque clam , Bethleem exiturum apud Isaiam promitti. Cum sunl non-
nulfas habuis-
mittere libellum repudii. Sed ne faceret prohibuit ergo viderent, Deo sic mirabiliter ordinaute, factum
sc possessio-
Angelus, monens ne liiueret accipere Mariam con- esse ut is ibi nasceretur, quin et agnosci utcumque nrs:
jugem suam : quia de Spiritu sancto erat quod , coepisset, Pastoribus annuntiantibus; ipsique Beth-
conceperat. leemitici vicini tum amabili hospitum suorum con-
,
5 Tum vero, priusquam impleretur Elisabeth versatione, tum spe futura; aliqnando amplitudinis
taeunte De-
tembri venerlt
tempus pariendi ad quod non decebat manere ibi
, suaecapti, multis verisimiliter institissent ut stabile
in Bethleem, Virgiuem , cura hac redierit Nazarethum circa xx apud se domicilium fi^erent ; eumque in fineni for-
ubi peperit Junii ; ubi nati paulo post Joannis , et mirabilium sitan oflerentur eae ipsae aedes ,
quse olim fuerant
Christum
eam nativitatem secutorum nuntium hetus acce- Joachimi et Heli pluriumque progenitorum, quas et
perit, ac annuui manserit
reliquum donec fere , contingere potuit necduni venditas, sed solum elo-
exul ediclum a Cxsare Auijusto, per quod Bethlee- catas aliis essequare non potuissent commoveri
; ,
mum cogeretur proficisci. Hic xxv Decembris ad Nazarenam commorationem familite suae pe- ,
DeiparaUnigenitura. suum peperit, et pannis invo- regrinam, commutandam cum Bethleemitica, tanto
lutum reclinavit in prasepio, quoniam deerat locus commodiori ad omne tam spirituale quam corporale
in diversorio. Sed hunc fecisse cito debuit adventus solatiura, prope Hierosolyinam et Templura, ubi et
Pastoruiu, Angelico mouitu ad visendum infantem Simeonemjustum et Annam Prophetissam habituri
recens natum accurrentium, etquae viderant audie- essent, mysterii grandis conscios. Et haec quidem
rantque annuntiautium. Quomodo enim paterentur illi cogitare poterant, humano modo res soliti
Bethleemici cives diutius in stabulari antro perma- aestimare et gerere, nisi cura diviniore impulsu alio
nere puerperam de qua tanta sibi praedicabantur
,
agebantur. Deus autem eo haac disposuerit , ut ibi
ruagnalia? Ut utsit, novo anno ineun'e circuraci- haberet eos , ubi adoraretur puer Jesus a Magis,
sus ibi Puer est ; el potiquam, ibidem etiam , implc- requirereturque ab Herode et uude foret in ,
an. Jul. 45 ti sunt dies purgationis Marise, quadraginta videlicet, yEgyptum brevior trausitus.
cfrcufnclnfiM sccundum Leijcm , lulerunl illum Hierusalem ut
in 7 Neque absonum videatur, quod familiieChristi ccrte nihil
et precsenla-
sislercnl eum Domino... El ul omnia
pcrfccerunt facultatulas aliquas (licet non magnas, nec tanto suadet omnia
tum in tem- abdieasse
plo. reuersi sunl in Galilxam, in civitalem Xauirelli. His generi pares) prassumam fuisse. Nullam indecen-
deinde verbis Tatianus, seculi 2 scriptor insignis, tiara, sed congruentiara multam in hoc reperiet,
Harinoniae Evangelicse Auctor et in oinni historia quisquis, sepositis praejudiciis, ad sacram Christi
versatissimus, subtexit narrationem de adventu Ma- Historiam adverterit animum : et fabrilis professio
gorum , ex Matthaso hinc ordiente, prastermissis non excludit omnes omnino facultates; praesertim
omnibus iis quae usque ad annum xn retulerat cum apud Judaeos tunc temporis nemo non aliquod
Lucas sicut hic e converso prEetermittit quidquid
; opificium disceret, sicut patet in Paulo, artemsche-
deinde sequitur ex Matthteo, usque ad reditum ex nopegiae tractante, licetalias litterato et non igno-
-Egypto. Sed quoniam idem Lucas Cap. iv, narrato bili. Prasterea nulla necessitas cogit, Evangelicae
Christi baptismo et jejunio simili fere qua supra , paupertatis exemplum, in Christo aut parentibus ante Christi
phrasi utitur dicens El consummata omni tenta-
, , ejus, statuere Baptismum; post quem prxdicatio-
ante illius
nem.
tione... regvessus est Ga- Jcsus in virlutc spiritus in primum ccepit facere et docere, tum alia multa,
Indc pnrcntcs
ejus regressi
liLeam; cum tamen ex Joannismulta et l constet , Judffiis nova; tum vendere omnia et dare pauperi-
sint I\'azare- magna intercessisse quae ille omittit dubium hoc , ; bus, ad habondum thesauruminccelis. Hocprimam
thum, loco nascitur, utrum revera Hierosolymis in Na- fecisse Deiparam, mortuo Josepho jam viduam, li-
zareth immediate sit itum, an vero solummodo post benter dixerim; nec enim par est ratio pro abdica-
reditum ex yEgypto maxime cum oporteat Beth- ; tione bonorum in prima juventute facienda, quae
leem reducere matrem et puerum ante fugam. pro voto virginitatis, cujus illa vexillum creditur
6 Equidem eo propendeo, ut tamdiu textus etiam ante pubertatem erexisse uti facile quivis ;
tn Bcltilrem, . . _ , . ^
lui jun aute nxum) causae , mquam, satis mvenio, modi dicta factaque. Quod si eorum quidpiam in aures
cur convenerit , irao oportuerit eos prius reverti oculosque venit potentiorum ac superborum Princi-
Nazarethum. Neinpo ut Josephus, a sua istic domo puin populi, Ministrorum templi, Herodianae aulas
et possessiuncula verosim iliter aliqua raptim cum asseclarum, pro somniis ea deliramentisque habue-
sponsa egressus. urgente Edicto ut Bethleemi pro- rint dormitantium rusticorum et senum fatuorum,
fiterentur; longius posthac et forte in perpetuum nec digna putaverunt dequibusad HerodemRegem
abfuturus disponeret omnia ad migrntionem
, di- ,
referret aliquis, aliunde satis aegrum animi, seque
stracta quao transvehi non poterat supellectile, do- rideri crediturum tam insulsis humana aestimatione
nioque et agellis elocatis. Causam quoque Beth- futilibusquenarrationibus, quales in superstitiosa Erruntcan.
leemum commigrandi non unam concipio nam ; plebecula Judaeorum, ut spargebantur quotidie, sic 45 advcnerint
Magt,
persuadeo mihi , non tam pauperem fuisse Mariam facile conteiunebantur, et contemptae evanescebant
ut passiui Concionatores meditantur, utpote hone- citius,quamdiu nullum ciebant notabilem motum.
sta in fortuna natam si verum est quod paren- ; , Ast vero cumMagi abOvicute venerunlllierosolijmam,
tes ejus, annorum proventuum partem tertiam sibi dicentes, Ubiest tpiinatuscsl Rex Judaeorum/ vidimus
servare contenti, alias duas partiri fuerint soliti in- enim Stellam ejusin Orienle, et venimus adoiare eum
ter toraplum et egenos item, quod Anna mater ; audtens id Herodes Rex, lurbatus est, et omnis Iliero-
ejus, Juacliimi conjux, fuerit filia Sacerdotis , unde solyma cum illo : et congregans omnes Principes Sacer-
dotum
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 27
tlotum et Scribas Populi, tciscilabaturab eis, vibi Chri- alterve dies transierit ipsis in aula Herodis, dum D
slus nascerelur. Quando autem venerunt illi? Cum examinantur studiose ipsi, consulunturque Sacer-
nalus es:ct, Jesusin Bethlehem Juia in diebus Ilerodis dotes et Scribae die autem xxv Eethleemum dimi-
;
Regis, inquit Matthaeus. T&ntumdem dicerepotuis- seriteos Herodes, non sine comitatu aliquo; specie
set, si vel decennis jam puer fuisset. Nihil ergo quidem honoriset ducatus, revera autera explorandi
hinc habetur praesidii ad snstinendura, quod velmi causaet explorata mox referendi. Ibi inventus sit,
die a Christi Nativitate, vel mox a Pracsentatione non jam infant nannit iuvohiius, se&puer anniculus,
tt Puerum in Templo, Magi venerint. Dixi ego, et (siquidem in gremio matris ludens, adeoqne pro captu illius
adororint dlc liceat) pergam libenter dicere, ipso anniversario aetatulae apttis ad hospites peregrinos blando risu
anniversario Natalis die factam Adorationem Magorum ; qui» excipiendos, oblataquemuneraparvularum manuum
nativltatis
talidie recoliteam universus fere Oriens, nocturna injectu jucunde palpanda; non
sed in in Stabulo,
sux.
diurnaque officia inter duoista mysteria sic disper- Doino, ut expresse liabetsacer Textus. Hanc aetatis
tiens, ut nox nascenti, dies adorato Christo in so- differentiam etiam Gracorum libri rituales, praeci-
lidtim tribuatur. puorum mysteriorumfignris jeque ac nostrates in-
conformlter
9 Proinde rem hoc modo factam concipio. Anno exprimunt imaginibus, quales, ex Me-
signiti, ipsis
ad mt/stcrll xlv Juliano exeunte, die autem xxn vel xxm De- nseisjam semel productas, iterum repraesentare non
islius pctu- cembris, advcnerintMagi Hierosolyinam tum unus ; ftierit importunuin.
ras:
[McruN
10 Quin et Occidentalis Ecclesia, primi moris quendum egressos. Ex his ad se reversis die xxvi
eatenus retinens, in tertia Missa legit Evangelium Decentbris illustim se Herodes intelligens, cepit
de Magis; de quibus tamen solennius agendum in- crudele consilium : furori tamen fraudem admiscens
enim ex S. Maximo, nullam ejusmodi traditionem imperarit, u bimalu et infro, sccuutliim leinpns appa- a bimatu
pro traditione habeatur; et certum est, Nuptias in tantum sed et ceteros ex omnibusfinibus Bethleem.
Cana Galilaeae factas esse,quartove post
tertio Quoe tamen fines non magnos debemus nobis fin-
baptismum mcnse. Itaque, sicut ex usu Occidentalis gere, sicut ipsam Hierosolymam imo et Montaua
Ecclesiae, unico cultu tria mysteria conftintlente, Jud»ae complectanlur, sicut faciunt qui numerum
nihil certi haberi in
nostram rem potest ; ita rectis- occisorum augere volunt, ipsumque Joannem Bap-
simo judicio sequemur in istis Ecclesiarum Orien- tistam vocant in consortium periculi, aquoeumma-
Occidentales videntur, quatentis in recnlenda paulo debemus eos abortu et septemtrione perquam exi-
postNatalem memoria puerorum, ab Herode inter- guos concipere, qua scilicet fines Ben.jamin.icsB tri-
fectorum, cum iisdem consentit. bus nppidumrespicit.laxioresautemversusineridiem
idque biennio 1 \ Convenit porro genio Herodis, politice pru- etoceasum, atque ad unam circiter leucam extensos.
apparentis dentis non minus qnam qualem
sanguinarii, talis Ea res facile diem xxvn et vm occupavit; ut vero-
stellx jam fcre solicitudo, custodiae Magisadjungendae : similius collectorum ea fraude unum in locum
sit
completo,
supra dixi
satis habuisse simulare parvulorum csedemprimum patratam fuisse die xxix,
nec verisimile mihi est,
Occidentales. Natalis
voluntatem inventum Regem eliam perseadorandi. secundum Orientales; licet
quod titrumqtie eadem ipsa nocte factumest, ut ad- micta Allatiana secundo, sttli annum mxl scripto,
veniente die speluncarura latebris se tutati sint, ex incolarum traditione dicat, lntwcentium, jussu
partem maximam, conlra mciidieni
frustratique exploratores, orto moi mane ad inse- Herodis occisoritm.
tecundo
:
infantium, biennium circiter elapsumsit. Ilias, quie supra narrntaest, tanta irruisse in tyran- Luua eclipstm
&d csedem
patiente.
Et hoc in Palajstina tam certum habebatur, ut S. num, ut agere cum Mngis tam composite tamque
Eusebii isticvertens et in- ordinate, quemadmodum egissc narratur, non po-
Hieronymus, Chronicon
terpolando augens, atque indidem natus ibique edu- tuissel : nisi anteavenissent, nec enim ex Evangelio
Cypro Episcopus, apparentia ulla est, vel eos ad decumbentem sic
catus Epiphanius, Salaminse in
non satis exploratum liabentes quam non longopost Regeni admissos, vel consultnlionem cum Saeerdoti
occisos infantes tempore vixerit Ilerodes, iutegro busante lectum institutam. Denique ex eo quod sug-
post natum Cbristum biennio differant adveulum gero-Stelbo appnrentis initio, nonnisi xxvi dies su-
Magornm. Qui vero anuum, quem eidem Christo pererant ad complendum biennium, quod requiritur,
nostra addit opinatio, recusaret ndmittere ;
magnas ne vis Evangclio inferatur alieniori acceptione ver-
inter angustias temporis hsereat necesse non
cst, boruin, pneter genuinum et cuilibet obvium eorum
siquidem non poterit antc Februarium proximum a sum, ait; Melius cst Herodis porcum essc.quam filium.
Christi nativitate caedein prasdictam patratam con- Hinc enim aliquis sic posset arguere : Nullus hic
Judaico. Hic cum cap. xx prolixe scripsisset, de bus iitttum, Herodes lune liabuit : ted has ambse Iratjtr-
accusato, convicto, et vinculis tradito Antipatro, di.r, quod in i/lem tempus inciderinl, in unius fnn-.x
ac mutato testaniento, (Quaa oinnia ratione quam prscconium mixtx, occasionem talis dicti Angutto de-
optima censes, Pater, acta fuisse per autumnum deritiit Si ergo nulla ratione Antipatri cxdes potesl ultra
cxtremi istius anni) caput sequens sic exorditur ; quinque dics moricm Herodit prxetclisse, et Herodcs
morliorutn
Morbus titttem ingravescebat, guod cum senectus pariter obiit exeuntt Martio, necpolerilpariter cxdes Infantium
Tliadem passi a Macrobio
ac ma roi rgebat, el annot ja intani tusi at, nisi mcnst Marlio imperata fuisse. Si te ita acciderit
tiutc mortem,
- i
mtile aptatus
ei filiorum cladibut ttii/tiittiii iiiVn liabebat a/jlielum ut cogitare, obsecro, animum reflectas ad Sejanum, infauticidio;
ntx bont quidem ealetudme quidquam jucunilnatis cui Orosius, ex fatna nequaquam tolerabilitcr men-
atlmillcrel. Acrioicni uulrm faciebat eegritudinem, quod daci, causam mortis fuisse scripsit, impeditum Cliri-
Antipuler rivcrcl : htinc enim, nnn obilcr aut aliud cullum, indictamque Christianis persccutioneni.
sti
ugens, sed cttm convabiistct, eogitabat occidere. Atlhas Nam Tertullianus, qui primus Orosianse narrationis
eiiiim calamitates accidit eipopuli quidam inmulius... fons est, baud diu post annum ducentesimum scri-
quo Iic.t commotus, magnibtdine quidem ieacundix bens, minus differt ab setate Sejani, quam ab ajtate
nttiibuiu spcittcil; titijut in concioncm procedent, sedi- Herodis Macrobius, seculo iv exeunte florens. Nec
tiosos compescuit, tegre exoratus ut solos auctores tam disparata inter se sunt, Sejanus solitus adulari
excarnificare satis haberet... Hiuc tamen loiuni cjtts Tiberio, eidemque in una re quapiam contradicens ;
corpus, morbo occupatum, variis duloribus diffcvebatur. quam infans bimus, et grandis jam fetatis vir, qua-
Xtim {cbns quidem iwu modiocris erat : prurdgoautcm lis erat Antipater. Ut nibil dicam de jam probata (ut
jntolerabilis habebat omnem corporis superficiem : quidem videtur) temporis differentia ; aut etiam de
assiduis quoque vcrabatur colitormtntis, et pcilts velut loci diversitate, in qua facile ignosceretur famae, de F
spcctarit
ex intercutis ciiw tumuerant. Quin et inflatio venlrir longinquoadvenienti. Permitteigitur, uttibi respon- ticccm tllatam
culi, putredoque membrivermiculos generans, ac
virilis deam ; fabulatorem quempiam in duas tragcedias su- /ilt i duobus,
tt tertio in-
pi./l, icu creber anhclitus et interruptus,ncc non mcm- pradictas contulisse Augusti dietum ; aptius ut ego
ferendam.
Itrttruiii innnium coutraclio etim [iilitjnbant; ut qui hxc quidem existimo prolatum ab eo (si prolatum est)
ad Dieinilalem referrent, ullionem essc dicerent So- quando idem Imperator, qui Ilerodi postulanti facul-
guibus dentjue vhistarum (quos scilicet, ob seditionem concitatamin tatem capitale supplicium statuendiin praestantissi-
ftll fuit Aquila; aureie dejectione, vivos incendi fecerat) re- mos ipsique Caasari carissimos adolescentes, filios
Ur/r-
ilo mino Ju-
Ctius meo judicio innocentium Puero-
facturi, si tot suos, Alexandrum et Aristobulum.tamquam tentati
liaito t(3 ;
rnm dixissent eani fuisse vindictam. Denique cum parricidii reos, eaindem invitissimus concesserat ;
narrasset Josepbus, quomodo, tentatis frustra per rursum postulabatur ipsam dare, contra eorum ac-
Calirrhoes aquas remediis, corpus ejus iisdem ita cusatorem Antipatrum, aeque filium Herodis, ab
dissolutum sti, itt ctium lumina qaasi mortuus revolula ipsoque Augusto similiter declaratum successorem
iftiptt t,'i ; ct quomodo Hierichunte decumbens, ibi- Regni tunc autem istud Augusti dictum, non so-
:
dera Saloma; sorori mandatum dederit de mactandis lum Antipatri, scd et Infantium cxdem proecessis-
qiiiuii priinum expirasset omnibus Judsee Primori- set.
bus, seque ipsum frnstra esset conatus cultello oc- 16 Nibilporroexsacraprofanaquehistoriaoccurrit ii„t, • deductlo
cidere, et iegatos recepisset afferentes Roma pote- mihi, quod cjusmodi opinioniadversetur. Nam quod tu nihil ma-
sanctiPatres, nusquamexprofessoincuramexplican- Qttopere ot>-
pro arbitrio de Antipatro statuendij (quodet
stgt
raox fecit, novo ejus ad evadendum e vinculis conatu cteChronologiaeintenti, solumqneutcasusfereliLil 6b'
initatus) ac rursus testamentum mutasset; conclu- lataEvangebilocabinc inde attingentes, etverosimi-
dit diccns, quod, posl iuicriium ftln quinque dicbus liori.uf poterant, sed perfunctorio prorsus ratiocinio
exaclis, morilur, conciliantes, in ejusmodi cogitationes, quales pro-
14 Hsec ideo placuit referre fusius, ut clarius tuli, numquam vcnerint non magis eis obessc de-
;
appareret, quam difflcile creditu sit, ea omnia (quaj bet, quam id obesse velis tuo isti pnestantissimn
Commentario,
:
Commentario, quo Christi Genealogiam nobis ex- totum diem in spelunca, quse etiamnum monstra- D
non Hetidoma. plicuisti, omnibus, quibus innotuit,
plaudentibus tur, latentibiis. Nihil igitur prtcdictorum pro causa ,
n
t,i..
Eruditis. Constat etiam tibi tuade septuaginta Hab- allegaverim. Satis mihi ad solutionem qiuestionis
tlataam,
domadibus Dissertatio tota enim illa Prophetia
; est, quod neque Stellae isti inscriptum legerint, cu-
spcctat annum tum eum quo Prtedicationem exor-
; jus rei index esset ; neque sciatur ipsos id statiro,
surus, tum euin quo occidendus esset Christue ; non revelante intus Deo, didicisse; sed permissi sintve-
euni quoerat nasciturus. De oraculo vero morierrtia lut Astrologi ejns mottitn et cursum diutius obser-
Jacobi, promitleutisquenon defecturum Sceptrum vare, quodeniqne superveniens revelatioacrius sti-
de Juda neque Ducem de femore ejus, donec veni- mularef ad requirendum eum.cnjiis tam singularem
ret qui mittendus erat non diffiteberis, credo, id
; nuntium cum admiratione contem-
tarn diu fuerant
aeque fuissc adimplendum, si vel deccm annis citius plati. Nam
quod dicuntur Balnami Madianitae fuisse
non Patriar- natus fuisset Christus quam obiit Herodes. Dici posteri, qui procul aSyria in Chaldaeam delati. illtic
Jacolii
cltee
etiam potest, imo debet, istam Sceptri Ducisque secum detulerint aliquam notitiam oraculi ab eo
oraculum.
ablationem, intelligendam esse paulatim faotam, editi de Stella ex Jacob oritura; cujus intellectus
initiumque habere anno Juliani ilh, ante ^Eram per tot secula tam certus inter Magos servatus sit,
vulgarem iv, in morte prcedictnrum Alexandriatque ut ad primnm novre aspectum sciverint eam
Stellae
Aristobuli, legitimorum Heredum tam ipsius Hero- esse de qua iste prophetaverat, et quidem indicem
dis quam Assamonieorum Hegum queniadmodura ; nati Regis Judaeorum, id totum speciose magis quam
non aliud
finem liabuit in Archelao, anno ejusdem vitlgaris vere dici existimo, uti et alia multa de ipsis, ple-
quidqttum.
«Eri - vi, quando is a fratribus accusatus et regno uissimafabulis, quas apud IlermannumCroinbachium
privatus. Regium quoque titulum secum extulit e nostrum legat qui volet.
Judrea. Denique pulcherrima illa cogitatio Bonamici 18 Opinorego, opinionem meam libenter ces urus
tui fquom virum et cgo maximi facioj nibil de suo alteri, oeque aut magis verisimilem proferenti, in
splendore deperdit. Si eniiu non est natus Chri-tus sublunari aeris regione per mndum cometre ineen-
F
Rex Judaeorum et ccclestis monarcha ftiturus, eodem sum phamomenon, qund omni nocte communi motu
d.centur diu
tempore quo Calus Cpesarab Augusto avo designa- cum Lunae ceelo oriens occidensque, proprioquodam occttpati fuisse
tus est Oousul Rnmanorum et terreni successor Im- motu nunc inhanc, nunc in illam
deferri videbatur, observando
steV* motu.
perii; eodem tamen tempore ut talis Bgnitus est et p;irtcm, et semper imminere verticaliter loco, aut
adoratus a Magis, totisque Hierosolymis proclama- directo m illum procurrente radio ipsum notare, ubi
tus; quin et anmintiatusreguis Orientis per eosdem contingebatagere Virginem, aat parituram Christum
Magos in propria reversos ; et quacumque patebat aut jam enixam : quo in niotu proprio, ab omnibus
Romanorum Imperium diffamatus, per tot Infantium alias observatis phsenomenis diverso, cum aliquid
crudelem Btragem. Hanc tamen supra modumexag- pr:eter naturam agi videretur; curiosius in eum cce-
gerarijam superhis monui. quasi ad plura millia perint intefldere Chaldaici Astrologi, pervaria suae
numeriis occisbrum excreverit ; non eonsideranti- professionis collegia sparsi ; et per deputatos eam
bus iis, qui sic loquunturctseutiunt, quam exiguum in rem aliquos, metiri et describere sibi cceli Ioca,
oppidum Bethlmn fuerit. Neque prodest quod non ex quibus Stella illa despiciebat ferram, cum esset
in sola Rethleem, sed et iu omnibus finibus sreviisse in puncto elevationis sure. His autem observatioai-
dicatur persecutoris gladius ; hi enim aliud mihi non bus ultro citroque conferendis et eommunicandis pro •.tio msti-
videntur significnre, quam distrietum seu territorium cum multum temporis absumeretur, itidem ut inter luto ac more.
Bethleemiticum, extra muros ejus ad nnum alterum- nostros solet Astrologos fieri:tota regione illa magna
que milliare extensum et non amplins; in spatio haud dubie movebatur expectatio videndi fini-, ac
autem tam exiguo, nonne multum fuerit, si centeni tandem etiam cognoscendi, quid illa veluti lingna cceli
aliquot infra biennium nati reperti sint? Exiguum indicatmn Deusvellet, quodesset ipsoexitudeclaran-
certe cxigui oppidi convenit fuisse territorium, pau- dum. Interim Judiei, credo, nihil ista curabant
cos scilicet circum vicos, in quibus nati censeri po- curv;e in terras animse, et ccelestium phaseon ob-
terant ad Bethleemum spectare, et crudeli mandato servandarum tunc eo minus curiosi, quo magis ab
esseobnoxii. idolulatria abhorrebant, a qua non esse satis remo-
17 Exspectabit nunc a me forsitan aliquis, ut, tum istud Chaldseorum stitdium eo facilius opinaban-
qnando ante Nativitatem Cbristi integro pene anno tur, quod otntiis prisca colenda? C(ele-tis Militiaj
Omissis causis
biciiimlis ino- apparuisse Stellam dixi nec nisivertente serursnm
; superstitio inde ortum haberet*. Sic, eum ad petitio-
r.r tton verl- anno, Magos Hierosolymam advenisse reddam tam ; nem aegrotantis Ezechias Isaias reiuxisset «mbram,
siiniltbus. longse morae rationem congruam. Quid enim? An per lincas i]itif<us jam deseenderat in horologio Achaz.
ex regione ndeo remota venerint, vel ex tam jdissi- irtrorsum deeem linris, sole utique retroacto non ;
tis locis sese aggregarint ad invicem, vel tantus erat legimus ea re magnopere commotos Judieos, qui
faciendus apparatus itineris, aut denique tanta tar- soli causam nosse poterant legimus autetn Para-
:
ditas ineratad obsequendum vocationi divina?, ut lip. ncop. xxxn, advenisse mox legationem Principum
fere biennio opus fuerit! Nihil horum. Ex una Babtjlonis. ut intcvroijarcn: de purtento qnotl acciderat
GhaldteaYih quaprmcipue vigehant astrologiae stu- ttttpcr terratn, ah scilicet vere! sicut fama ferebat,
dia, ct qua? respectu Hierosoiymie Orientalior est, id facttim esset ad preces Isaise.
nec nisi ducentis luacis dissita, ut eas hebdomadis 19 Sic prseparatis ex longa observationeanimis,
quatuor commode emetiri quis pedes, pauciofibus et parentibus Cbristi taudem Betbleemum regres- , , rc',t' !/>:,,
deitiqne
etiam possit vectus camelo vel dromedario, omnes 1
vel
pleDa conversione litteraliter Intelligentes deMngis; alia quapiam ratiohe declarare, quid eosigno voluis-
ideoque bisce illartim primitiis aptari solita in sensu set indicatuni simulque significare voluntatis stue
;
institnti Imjus, libro E^theris pepscriptmn cap. xi ad quod facicmhtm niilia sane, quod Oport&ret, lc.r co-
his verliis ; Erat vir JudlBUS 111 Susan eivitate, vo- gebat. Nn»i qumpotesi profervi lex, qua<pupiUas he-
cabulo Mardoehaeus.vj qui 1'uit nutritius filiee frairU redes proximo materni avi consanguineo obligabat r cum
et Htarrto-
chxl rjcir-pto: snaj Edissffi, qusa allero nomine vocabatur Esther, inde manifesta possessionum confusio deberet enasci,
etntruraque parentem amiserat, pulehra nimis etde- quam vilatam omni ralione leges volebant.
nec
ita Mardochms figura fuerit Josephi, qui non nisi rationi nec Scripturis satis conformiter videntur ad~
duplici necessitate atque officio, ium obedientise tum ca- scripsisse Mattlnro, ejus qu.r secundlim ntitnrain est
vitaiis adductus; vim attvlit quamdam concepto privs generationis seriem, Lut.e verodlterins quae secundum)
nc religione voti firmalo propotiito, virginitatis ad ex- legem successtonis. Etenim Matthxttm, qni Jttdeeis
tremum spiritum non solum servandm, sed etiom pro- Hebraice stribebat, omnia jura ex legis prsescripto
fttendse; eatenus scilicct ut Virginem iridomum suam
E
,
metientibus, sequiuserat hoc facere quam Lucam, cujus sed Lucas gen-
sustineret accipere, sponsaliaque et nupttaseum ea ce> Evangelium Gtxce conscHptum, ad Gentes potius tiuin Evan-
tebrare, ad conjunctionem camatem, nisi expressiusju-
instrttendas dirigebatur, Judaicarum
ceremoniarum (jclista
beret Deus, numquam processuras, ob simile Beatx legumque non adeo curiosas, avt prorsus ignaras, Ve-
Virginis votum, eidem fortasse divinitus revelatum. ruin ne Spintui sancto prxscribere hac in parte videa-
DictcerU nihil plausibilius potest, ad conjigium tali mur, podus quid factum sit, quam qttid fieri convenerit
voto posterius excusandum, qnam ut tempore emissi inquiramus : utrumque autem commode assequemur,
roti necessttas inciderit imj>rovisa conjugii ineundi, qnx utriusque seriei generationes cum Possino expettdentes,
lltlpfl T fltf
m "/"" utrumque obstringeret, si Leljem vellent,ut easque cum irrefragibiii Scriptttrattim testimonio con-
rint utrimguB profectovolebant, observatam. Eadem ratio majorem fererites.
ntcfssarim, Josephi, liactenus ccelibis mtatem, ub omni creditam 28 Quid igitur Lucasf Qttm in principio seriei
antiquitate, ponit extra svspictonem qvamcumque in- su.r, a Christo sursnm ascensurtts, filium eum dixisset carnalen*
conttnentix, aiias in vulgi ammos facile deseensuram :
Joseph; expresse dddidii, ut putabatur, ne natura- c/iristi gene
et, quod caput est, facit ut Oenealogica series ab Evan- lorjiam tvxit,
lem quis generationem suspicaretur. Ptttabatur autem,
iielistis prolata, neque superflnis abundet uominibus ad
propter conjugium Josephi curii Maria; quodesserieptis
Virginis filium nihU pertinentibus, neque destituaiur cum patruo suo, velut vulgo notum svpponens, atque
necessariit. Etsi enim Virginis pater Joacliim reticea- ideo uihil dubttariquin hvjvs avus esset, qm pater /(-
et vera tur, est tamen qui eum gradum impteat Joseph, non litts generatibne carnali; absqueutta deinde restiictione
Ctirhti tamquam gener aforis accitus, sed vice patris domi sic porro ad ccteros ex ordine recenseiidos absolute pto-
Gcncalorjla ;
repertus; eosdemque omnes Chrisio adscHpturus ma- greditur; qui fuit Heli, qui fuit Mathat: atque ita
jores, quos ei adscriberet expresse positus in serie Joa- de reliquis. Nisi enim ki cdmaliter fttertint ex m-
chim. vicem procreati, uitra Christum extendas oportet
26 Qux in aliorttm sententiis non ita se habent. istud, wc evopteTo: et porro eodem pede concipias
Numqui gratis Heli Volunt esse Heliachim, ctutrum- Evangelistam pertjere, quoties atieui mujorum Christi
guarum
vis idemcum Joachimi nomine, hunc antem Jacobi dvplex est pater ; legalis, atius alius ntituralis. lloc au-
a liremfrvm
<i< ffrti in Fratrem ut ex iis ptognati sponsi patrueles inter se tem itini facit Lucas,sed omnino contrarium, in Obedo;
tettti nins quemcamque
fuerint : ii eortim, Josepho assignent cujtts tariten patrsm Boozwm), libri Iiuth cap. 5, audi-
allorum.
patrem, extraneum vnttm inChristi Genealogwm indu- mus palum eoitntnte pmjtteutem
ut ; Testes vos estis
ctint : plures autem $i ultius nos vetint ascendere, ut ad
hodie, quod Ruth Moabitidem, uxorera Mahalon, in
nem consanguinitaiis radicem perveniatur. Cor- conjugem sumpserim, ut suscitarem nomen defuncti
nelius a tapide suptt Lucam, rem omnem expedire se in hereditate sua, ne voc-abulum ejus de familia
credit, si Josepbi patrem et matrera Maria Annam et fratribus et populo deleatur. Obed ergo, c.t eo con-
germanos Lvcas paternum Mariae genus
feeerit ita ut
:
jugio progn\atus, Mahaloni imputandvs fuisset secundum
deduxerii :maternvm Matthsus, quod ipsifuerit cum
tiiji-in; nisi naturse ordinent tenuisset Lucas, et tam
.1.. p!m commitnc. Magnum nobis CorneUi nomenest
Josephum filium Helit/tcere
<
per legales lem generaHonem propagatus ; usque dum Salomonk 33 Quomodo autem genuit? Rex quidem Evilmero-
successiones et Salomonidarum peccaHs exigentibus factum est, anno quo regnare ccepit, captivum Regera 3 tn Satatkie-
dacft, ipso
le solum leaa~
contlnuatam, itt hic ab iintto sic provisus ordo tu.rbarrtnr : staiilr levavit de carcere, et posuit thronum ejus super U ftlio Jecha-
twmen el suum ftnem per viam legalia successionis obH- thronum Regum qui erant cum eo quis tamen ne- nta. :
ueiite, primurio Dci proposilo et promissionis ft-le. ut gare audeat impletam terribilem islam Dei cnmmina-
in sequenUhus declarojbiSur, E.c quibus hoe quoque lionem, de Jeckoma Hieremiss 22 pronuntiatam\ Haec
consequetur, aut Evangcitstarum neminem natuvalem dicit Dominus: Scribe virum istum sterilem non :
prorsns tenere ordinem, quod est absurdum ; aut tenere 'P-tu /aillos gcnuerit filios fpaulo enim superiits propa-
Lurit/n : qui propterea ad Adamum itsquc provehotur, gati ab eo seminis et in captivitate morituri fil mentioj
cum in Abrahaino sistat Matthmts, ut primo eapiie sed quia non erit de semine ejus vir, qui sedeat su-
repromis&ionis dwinse, seemdwm quam natus Messias per soiium David, et potestatem habeat ultra in
parum cttrtiuttbiis Abrakami an-
pr.nl lailntt ur Jiohe/s, Juda : quod profecto mtitime fnisset impletnm, si Jc-
teeeai 't,qui ipsiserant cum multis aliis genHbtts, ac chonix ex filio nepos fuisset Zorobabel, diutumus ct
demum cum kominibus omnibus communes. fclix qentis Judaicx, in sedes palrias restitut.r, Prin-
30 Ad prohandnm porro id quod jam diximus rffl ceps; multoque mntus « per liune Chv/stus ipse, cujus
Mattlnvo, ipewn scilicet serie naturalt deficicnte, ad regni non erit finis, omnium priorum promissionum
osfcndilur
in Ezcchia, leqalcm recurrere, prtmo quidem demonstrai Possmu», optatissimum complementum, ex Jechonias semine per
Mincttssimiim Regem Ezechiam non fuisse tmpiissimi niiturnlts generattonis seriem futsset propagatus, ut
Achaz natttralem filium: dcmonstrut, inquam; cctden- volunt ii, qui Matthxum faciunt talts seriei aucto-
31 Alterum legalis sttccessionis a Mattl/.vo rclat:v qux sunt in urbis excidioel Salomonidarum interitu christicom-
excmplum, sed naturali admixtum, habemus versuit, lumentahilia: Ubi sunt, inquit, misericordue tuae mitfartMwm
2 in Jcchonia przamnsi
uhi dicitur : Jusias aiitem genuit Jeehoniam et fratrcs antiquae Domine?.. Memor esto opprobrii servorum
legallter
fratre ejus in transmigratinne Babjlonis. Ne?npe Joacfa- tuorum... quod exprobraverunt inimici tui... com-
mo, Josix post Johanan prxmortuum primotjenito, mutationem Christi tui.
Babylone extincto, fitius cjus Jechonias in cernenda 34 Gentiles videlicettnsultabautpostmortemJecho-
avi Josi.v hereditate, patruis su/s Sedrcix et Sel/um niae Judseis, eatenus arbitratis spem sttam tn Salomi-
ficbat .rqiiaiis: qui proinde hicfratres Jechoniae vidcn- nidis completum nunc eam dcmum upporere va-
tri,
tur dici: nisi latius nmnen fratrum accipere malis, pro nam : sed minimc vanam fuisse, quumvis alttcr atque
proximis quibnsque ex commxmi avo Josia consangui- tpsi crediderant accipicndam, et iu Nathanidarum
neis, qui omnes in transmigratione Babylonis cxtincti successione complendam agnoscit, divinx voluntati in
Propylxum Maji 5 pne
APPARATUS P. DANIELIS PAPEBROCHII
ZOROBABEL
SCHEMA GENEALOGICUM
Abiud Resas
JOSEPH FILH DAVID, I I
Eliacim Joannes
I
ET JESU CHRISTI
I
Azor Judas
I
I
Abias Mennas I
Sadoc Joseph
I
I
Asa Meleas I
I
Achim Jannes
I
i
Josaphat Eliaiim
I
I
Eliud Melchi
I
Jonas
Eleazar Levi
I
Joram Joseph
I
I
Mathan Mathat
I
i
t Ochosias Judas I
I
Jacob Heli
I
t Joas Simeon I
f Amasias
I ##*####*
Levi
I
Malhat
I
Joathan
I
JOSEPH Joachim
Jorim
I
Achas
Eliezer
MARIA
I
Jesus JESUS
I
Ezechias
Her 39 Exposita porro, ut diximus, isla secundum Le-
I
gem genealogia, Matthssus, tamquam rem
facilem Ju-
Manasses I
ora-
Elmadan dseis, juris sui minime iijnuris, ipsismet e.ruminandiiin Jucobi
cuium decla-
i
retiquit, quomodo successiones illx legales per genca- ratur
Amon I
I
rentur : ut qui salis liaberet ostendisse ex ipsorummel
Josias
Addi tabulis, factas Abrahamo et Davidi promissiones ad
i
Christum pertinere : adeoque implevisse Deum id quod
t Joakin I
creditur, ut cognomcnto, sic etiam gcnere Alienigena et quam prxfatvs Cleophae ex Juda filio posteros, cum
Idumseus fuisse ; nihil ad Jacob, nihii ad Judam pertt- majore illius ftlio Simeone, credo non aliter evasisse,
non anle
AtessLr advctim
nuisse. Num sxpe laudatus Possinus noster, edita qmim merito ettitulo professionis sux, omnem venturi
tum aufercn- nupcr Dissevtatione erudita, demonstravit contrarium; Regis spem mcntionemque abominantis. Iteritm tamen
dum a Juda, allegans exJosepho Nicolaum Damascenum, Antipatro sub Trajano nova persecutione suscitata ,nec ipsi qitidem
Herodis patri fumiliarissimitm, diserte. affirmantem, Simeoni est parcitum, ticet Episcopo Christianorum et
quod pr.cdictus Anlipater genere Judaeus, ex pri- fuit cenliim viginti annos nuto-
mis ortus Judaeorum, qui e Babylone in Judaeam ve- 41 Ncque dicas, quodper reprxsentationem jumex-
nerunt. Nec vero apparet qua veri specie ttteri se po- plicaium, quamdiu Jud&zi \runt ex Juda carnaliter u'latus est
</ am ducutus
tuisset Heroilianorum haeresis, credi volenttmn ipswn propagati, tamdiu necessario inceniendus sitaliquis, qui
Tnbtu Juda
.esse promissum Judaeis Messiam, licet nequaquam na- a Judssis, Christi Resurrectionem et perpetuitatem uddictus
tum ex Davide, si neque ad tribum Judm, neque ad in ea fundatam nolentibus crederc, habeatur Dux et
Dnvidi,
alium atiquam Israeliticam ille spectabat : cum Deute- caput in familia Juda : et Davidis, quamvis prorsus
ron. xviii e.rpresse dixerit Moyses , Prophetara de extiitcti, eodem jure keressit, quo Ghristus Salomonis :
gente tna et de fratribus tuis, sicut me suscitabit quia talis non esset futurus de semine David, adeoque
tibi Dominus Deus tuus. Addit ct alia argutnenta, non eodcm cum Christo, sed sinuli dumtaxat jure tue-
ncquaquam futilia ; ut quod Costobarus, Idumese Prin- retur causam suam. Nec de qualicumquc Ducatu in-
ceps et Herodis levir ipsique carissimus, clam id ugens tcltigcnda est Patriarchalis benedictio, sed de eo qui
per Cleopatram apud Antoniam, IdumseU ut licerei simul cum rcjito esset sumpturus exordinm in Davide,
excutere Judaicss Legis jugum, quod Asomonxi Prm- et xtcrnandus in Messia, ex ipsius Davidis semine
cipcs imposuerant, atque ad ritus acitos redire, passus toties ttimqne solenmter promisso. Qitod nisijum fuctum
repulsam sit : eacusante Antonio, haud $e fosss julelis- credere vclint pervicaces, ne falso qnidem nunc possint
simo sibi Ilcrodi tantum dotorem inurere; indicio faciendum sperare, si vera est opinatio nostra dc exlincta
satis claro, qnod tnm Autout» quam Custobaro coit- penitus Davidis Domu et familiis singulis inde de-
ex cvjus st r- staret, Herodem Judaeum esse, atque adeo sger-
vere duciis. Pcrtinuit certe ud dimnam providenttam, tol-
pe demon-
rime laturum istam Judaicx Legis imminutionem. In- lcre Jitdxis omni ratione spem illam, qitam potttissent
stratur fUisse
Herodes feit ergo Possiiuis, qttoo) Herodes eta Patribnt et ab in alio quoettmque Davidicx stirpis ramo coilocare Quod ,
Historicis solum Idumaaus dicatur, quia in Idumxa, si forte fnemo enim est in
ex liodicdum viventtbus alii
dum istic pater suus Antipater Proregem ageret, nalus illa toto orbe dispersa gente, qui non nonanel tribttm
et educatus fuerit, sicut Puttlus Tursensis, Barnabas cx duodecim unam, fortassh etiam et fumi/iam certam,
Cyprius appellantur, veri nihilominu% Judxi : deinde e.r tts quas oiim fuisse nobiles tenct ipsorum traditioj
ctijut certos
palmari Josephi testimonio contra ipsummet Josephum, siforte, inqnam, hodtcdum utiqui pretendant genusdu-
posteras attoi
alibi alitcr loqui visum, rem conficit ex tib. 20 Anliqu. cere ex Davide, ilits numquam Judxus sapiens eertam
non facile
quomodo extitit Caesaream inliabi-
cap. 6, ubi uarrat, fidem habebit; cum non possxt ignorare, quam impossi- ostendent
licet a loco
Aatali dictus tantium Judseorum acris, contra Syros ibidem de- bile taitbits sit, demonstrundo evincere prxteusam ori- Jufei.
Ascalonita, gentes, contentio, de a-qnalitate in jure civitatis. ginem ; et ut eampossint demonstrare, numquamtamen
Siquidem Jud;ei primatum in hac parte sibi arroga- poterunt dcfinire, ut antea, quis sit successiont proxi-
bant, ea freti ratione, quod Urbis Conditor Herodes mior : tam multii toto orbe sparsis, qui sinulttcr se
fil/iim; ablatus est autem temporaHs istc Principatus Maria, et fratres ejus Jacobus, et Josenh, et Simon,
nato eo, qui mtemum possideret eimdem. Quod ut cer- et Judaa, et sorores ejus nonne oranes apud nos
titts constnret Jitdxts, scirentque SB altum a Christo sunt? unde huic ergo omnia ista? et scandalizaban-
frustru expectaturos ; primum quidem effecit Deus ut tur in eo. Eadem omnia quoadsubstantiam, sed brevius
primartx diue Davidicx Domus famiiix in Christo nonntbil, habcs Murci vi. Ilinc carix apud varios
lcrminurentur, omnibus earumdem famtUarum proxi- cxttterunt sentcntie. Et impius quiasm Helvidius
?ms ipsi Christo heredibus in ipsum ut Messiam cre- blasphemutuio prssumpsit detraherc Deiparae tituium
dcntibus, nec alium cxpectantibus. Supcrerant quidem semper Virginis ac si posi Christttm, dc Spirttu
,
BX Duvtdis domo fumilix piures alix, una cum Christo sancto conreptum el salvis pndtcitix claustiis effusum in
atiis rero
excisis a Ves- nasdtwo reaensitBS Bcthleemi; sed cxustis atquc dc- lucem, suo cum Joscpho matrimonio itsu, istot ei libe-
pasiano ; pcrditis in Ilierosolijinttunx tirbts templiqiic excidio ros genuisset. Paulo toleralnluts msaniverunt nuptu-
Gcncuhxjicts tstis tabulis, cx quibusjus unius prx altera ricntes Grxculi, qui Josephum Maria amjunxerunt
probari debtiissct, iiurrta erat omnis eartttn intcr sc de jam viduttm, plurium cx priori thoro Itberorum pa-
ct
priiitatit contentio. Hanc vero etiam majori ex parte reutcm. Nortnullt denvjtte apud Lutinos omnui cxpedita
Vespasianus dispescuit, si vera est fama, apud Euse- sibi fore extstimurunt, si S. Annce, Christi avix, plu-
- ; ;
tnfftitu I' passim Sorores Matris Jesu oonm.ur; unrfe fm » "' ' tulii :
Joanneni et Jacobum filios Zebedasi, m motce, uf jnnuiia. quale etiam anlt matrimonium conceperat ip-
manere!, qua samct Deipara, sntis probari videtur ex hujus tam plena
uolimi, Salome. IVa BKlem incerlum
Proiromus spectaret, igno- asseveralion s certitumtr interrogatione, Quomodo fiet
ratione ad Christum suus
Grssci tamen ipsis istud, quoniam virum non cognosco* iniiius utiqtte
ranta quid ie eo traierent qttibtts
valitura, si inlegrum Josepho [ttisset matrimonio leqi-
tfiies habenda nonerut, congru.it vetnslatis auclo-
timc contracto ci sponssi suas qualecumqut vovum
ritate Emerentianam quamdam commenti
destitulis
ttti,
seuifjiu S. duguslino Sermones Fratres ail clc eremo, Sanctorum Cllristi parentura desponsatio et
Innliir
etS.Cyrtllo Alcxantlrino nescio quidde ortuS. Auii.c continentix votum pro quo, isticsatis legendo elmi-
cx tteotericis ka~ niis ud iwsicuni iiiiiic argumetttum faciente, supposui
supposuerunl; tot passim seclatores
ahas liic Paragraphum alium, reique, mox fusius explican-
buerunl, ut pudeal pigeatque recensere eruditos
il.c. prscmitto Genealogicuin Syslema.
viros, clausis veluii oculis eiiem fabellse adhxrescentes.
Seil ilc his atias, malimego nomina ignorare, qttam fut-
ZOROBABEL
Abiud Resas
& c & c
Jacob —
|
Vidua Jacobi-
|
-Heli— Vx. 1 N.
# # *
#########**##*### # ###### ##
_# ####### # 1
seph
* # # *
phas — Maria 'i. Sponsus — Maria Maria-Jacob
I
uterque Barsabas I
B«~l'Ji
tss cLtE I
Joseph
et Judas
#*##
cx qno plures Episcopi g £3 a. 3 Jacobus Joseph Jesus Simon Can.
usquc ad Trajanum Tai
— N. Sacerdos —N. I
Sacerdos
Joachim Anna NN
Maria NN. N. Zacharias Elisabeth
Vix dubiwn est
44 Ph.xnomennrum ccclcstiitm rationem retlilituri, Deus constituerit, eosdem omnes effeclns habens, qttod
non ut cerlum,
ef ctirsitssiilerum ilcscciptnri Astrolotji,vi<rii liaria con- illi ex el in stto Systemate se pulant deprehendere.
Uituunt systemata ; noti quasi preesumani dcftnire qun- Idem trgo hic tento, dum constat quod nexus affinilalis
modo ttaturam condiderit Dcus; enim huncfsciuiu vel consanijuinitalis possit inter duas personas reperiri
euindnii, qui a nobis cernilur, motum superaereorum cor- exvariis cupittbus varins, ut ie singulis statuamus ali-
seiut npttus
porum, ab omnipotentissima Deisapientia moiiis iiver- quii, 111 tjiio Evnntjelii loca omniavcl verificentur reipsa ail ontnia
ris, li ' fl ii"l'is nciilum intellectis, condi potuissejsed vel veripcuta fttissenl, si is qttem concipio nascendi ordo co-cilianda
quod,in eo quem ipsi excogitaruni statu rerum, pttient obliijissel personis, de quibus est quxstio; non repudiatu-
seposse c.iplicarc omnia, quxctimque in isto suo ur- rus, si quiil nlicri mque vcrosimile occurrerit ; et Itxc ipsa
ijumenlo olijtciuntur tlilficilm : cicilunique se veruin eliam retraclaturits. nwx alqiieostensumfueril essein his
Systema repciisse, snltem qnoad nos ; licel nliud forle aliquid, quod historisc Evawjeli-z minus cotigritat.
45
AD CIIRO.XOLOGIAM PONTIFICIAM. 39
A 45 Supponendo ergo,tamquam certum, MariteDei- specie peregrini ; ti ptures alix forean eorum, tororet ex
qnosu}>i>onun- paraa nultos fuisse, non dico filios aut filiat prscter Je- pnoriiliquo Cleophae matrimonio; fit, inquam ut isti
turomnes ex
Jasopho sum, sednequeproprie dictos Fratrea aut Sorores, guo- omnes, affines Christipotius quam consanguineiftterint
rum liber is Jasns fuissel Consobrinusjpsique in latiori habiti, nrc nisi ratione communis sui fratrU Jacobi.
vet Annr f, f(-
trlbus aut
acceptione ejus Sorores ac Fratres. Josephum quoque 47 Statuoeumdem Cleopham (antequam duceret
ni i r prim'1 S'j
ioioribus nali. siatuendo virginemob'isse,restatut illifuerint prognati Mariam, Deiparm Sororem, ex eaque Jacobum et iii eon E/i.
/fieros 1.
ex aliquo Josephi et Joachimi, veletiam Annae, Frar Joseplmm juniorem gigneret, duat habuisse uxores, ex
tre aut Sorore ; ur m requirendis consangninitatis ti- quarum prima genuerit Syineonem, alias Simonenj,
tulis lon/jius abeamus quam ipsa verba necessario impar- successorem quidem fratris sui Jacobi Adelphothei, co
tant, htis suppotitis, primum statuo, Jacobum, Hie- tamen (ut infra apparehttt annis minimum tredecim
rosolymorum 'Episcopum prtmum ejusque fratrem Jo- seniorem nalu; etJudam, scriptorem Canonicm Epi-
seph, cnjus alias in Evangeliis nulla notitia, Fratres stolx, dwersum a JudaJacobi, scilicet ftlto, ex duo-
Domirii coynominatos, prse ceteris, e.r eodem patre decim Apostolisuno. Istam porro Epistoiam si velimus
Cleopha quomodumque genitis, habttisse aliquid, quo opinari directam <td fidelet Julxos, Uierosolymis sub
propius Dominum contingerent qnam illi; non apatre Jacobo Episcopo manentes, inter quos subintroierant
Jacobus et
Jose/i/i ex con-
sic cuim omnes aequales fuissent) sed a matre, quse ex contributibus plures Evangelium adutterantes quod et Judas au-
ctnr Bptstolx
sobrina Dei- fuerit proxima soror seu consobrtna Deiparu?, uala ex sane contextus totus credibde reddit) facite intelli remi
paree,
Canonicx;
liujus Patruo Amita, cujus nomen Scriptura non
vel quomodo scriptorit frater Jacobus, eamdem epistolam
expresserit, a nobis autem ut alia similia signaturper in Ecclesia suis prxlegere tolitus, oceasionem ded rii
litteram N. Cui autem non dtco Avunculum vel Mater- enm inter scripta Canonica recipiendi, etsi Auctor
teram, Annaefratrem aut sororem ? Idem sane foret... Apostolnsnon fuerit, sicut nec fnernnt Lueat et Mar-
Sed quxa Aaronici generit, non Davidici, fuisse exi- cus, quorum tamen Ei nqelia in Canonem Scriptura-
stimo Annam ; nollem Cleophse Davidicx familias viro t rum diviniius inspiratarum Ecclesia recepit. Altera
er secundii
ex u/ia familia nxorem jungcic, nuUa causa ad hoc Cleophae uxor, viventi forsan priori superinducta, non S ,b& fratrts
B cogentr.JJt aniem Jacobum et Josephum nominarunt ex tibidine, sed lege cogente, fuerit mater Juda3 et reticta uter-
a qitibus prr
Nazarethani blasphematores; ita similiter ab iis nomi Josephi Barsabarum, id est, filiorum Saba?, non na- q-ie Itarsabas,
sua ccgno- tu ', et Jo-
tncnta distin- natos Simonem et Judain, alias Thaddeum, statuoex t'ira, sed lege, siquidem Sabbam statuere velit (quod
guendl Simon alut simili Deiparas Sorore, Maria Jacobi a marito statuere nikit omnino vetat) fratrem germanum ipsiut E
et Judas cognominata, processisse, diversosque ab ejusdem nomi- Cleophse ; qui tlli absque iiberis defuncto fuerit coactus
Apostoli
nis aliis filiis Cleophae. Istorum unum, $i ideo Cana- suscitare ex vidua relicta filios, innomen patrui, tum-
na?um cognominatum velis, quod fuerit ille sponsus in quampatris,ituros,secunditjnconsuetudinem fiul Eorum.
Cana, ad cujus nuptias invitatuscum matreet discipu- 48 ffoc modo habetnr Systema Domus et familioe Anna autem
lis Christiis, aquam vertit in vinum; nolim equidem David, Christum concernentis, tatis commodeetabsque probafur ex
repugnare. Ambos autem a Cleophae filiis jam dictis ulla personarum confusione dispositwm, ut mihi quidem Augtutlno
divcrsos esse, suadent diversissima cognomenta; quo- videtur. Restnt ut alterum Systeraa componamus Do-
rum accurata apud Evangelistas observatio, non atsti- mus et familiae Aaron ; quatenus Christus, qui erat
mari debet fortuito, sed studiose adhibita, ad personas futurus secundum legem filius Jose*ph, eoque Davidiei
distinguendas, sicut alibi in mulicribut quoque Evan- regni verus successor; secundum carnem ex Maria
gelicis observamus, Ubipro regula observo ; nomen ye- tum m, genus etiatn duceret ex Sacerdotibus; non
nitivi casus, atteri masculino nominitivi casus absolute per Avttm (sic enim oportebat eum, non solum legaliter,
additum in Scripturis, specificare filiufn; feminine sed et carnaliter esse filiuni David) eryo per aviam,
vero, uxorem numquam matrem, fratrem,
vct filium: filiam Sucerdotis alicujus Aaronici, et quidem prseci-
aut sororem. numquam invenies MaHam Jesu;
Ita puss iiniiis Vicis : per Vtccs enim ministerii distingue-
sedbene, Mariam Joseph; numquam Jacobum Joan- bantur familia Sacerdotales. Non mea htec sed D. Au-
nis ; sed bene, Jacobum Zebedaei. Igitur juxta hanc gustini ratiocinatio cst, lib. Ide Consensu Evangelista-
regulam recte dislinguetur Maria Jacobi, tamquam rum cap. \. Mariae genus Sacerdotale probantxs ex
hujus uxor, a Matre Jacobi et Josejiii et Judas Ja- ;
Luca, insinuante quod cognataejus esset Elisabeth,
fiisse ex fllia
cobi, a Judafratre Jacobi. Quod autem Evangelistas quam dicit de riliabus Aaron. Nihil uamque hoc ar- bus Aaron,
attinet, ii in nominandis ad crucem el sepulcrum prsc- gumentum efficeret, si tola affinitas, et non etiam con- F
sentibus, aliialiorum defectus supplent; et singuli no- sanguinitas matrem ejus Annam Sacerdotali generiin-
minantcerto mulierem atiquam, ab altero prxteritam : nexuisset. Iyitur, si, prout tdem Augustinut att, fir-
ut consequens niiiniiic sit, eam qux dicitur Maria missime tenendum est, carnem Christi ex utroque
Cleophae, alias Jacobi et Joseph Mater, eadem esse genere propagatam, et Regum scilicet et Sacerdo-
qu& aiteri esl Maria Jacobi, ct sic liabenlur Marise tum, in quibus personis apud populum Hebraeorum
dux, ex diversa matre aut patre Matns Jesu consobrin e etiam mystica unctio figurabatur, id est Chrisma,
et diversiex as liberi, utrimque in gradu propinquiore umle Christi nomen elucet; eadem firmitudine tetien-
Fratres Domini per matrcs. dumerit, etiam Annam fnisse de filiabus Aaron, Soro-
46 Statuo ii, ex ffegesippo antiquissimo et Apo- rvm unius Sacerdotisde ViceAbi», et ZachariaeSa-
et ex JosepM stolicis temporibut proximo scriptore apud Eu&ebium, cerdotis amitam. Neque objiciatur Justitia Joachim,
fratrc C/co- Cleopham iptum fuisse fratrem Josephi, adeoque et qum eum vetuisset aliunde quam ex tribu sua et familia
pha,
Joachimi; et, quod consequens est, uxoris etiam suas, uxorcm ducere jam enim ostensum est talem nultam
: r
ex qua Jacobum Adelphotheum yenutt, patruum xrl legem Judaeis fuisse; et Lcviticss tribui, nullam sortem
avunculum. Quia tamen Cleophas tcque ac ipse Joseph, in terra promissionis habenti, liberum fuisse tluptui
natus cratex ea qum fuerat Jacob, ut supra diximus, dare et accipere ex et in quacumque tribu, modo nutla
sine, liberis mortui, ideoquo secundum legem sestimaba- inde timenda esset possessionwtn confusio, uti non erat
tnr et appellabatur filius, non Heli, sett Jacob ; et quia ex matrimonio Annae.
mos quam carnalis propaga-
estJudasis, legatis potius Cur autem Zachariae amita Anna potius quam
41)
et atiis Cteo- tionisratisnem haberej ideofit, ut liberi ejusdem Cleo- Elisabeth? cum hsc Maria vocetur Cognata,
ipsius
phtt itxnrd>us
phae, uliunde quam exMaria suscepti, pttta Symeon nonautem Cognati uxor. Respondeo quod, licet voca- amifti Saccr-
aW,
sive Simon ffierosolymorum secundus Episcopus ; tnm bula Cognata, quodque eis in Qrxco textu dotis Zachi-
Cognatus et
n.z et fiujus
Judas, tjui se fratrem Jacobi uomiuat, velut dignitate, respondet 6 xat r, ovyytvf&, exvi primse institutionis, uxor S. Eli-
et sinon eetate potioris ; denique Uleophas junior, Chri- atque secundum punoris latinitatts proprietatem, debeat satnlh
sti redivivi cousortio versus Emauntem digttatus ut significare ex eodem gcnere natos, atytte adeo non
affiues
,
rem Loiini dicunt; cui in mascutino genere respondet quibus id non conslat, neqtte positiva aliqua ratione red-
rf.ci cognalain Levir, id est Sororis seu Consobiin» maritus, vel ditur verisimUe, duabus atiis tribnbus in Psalmo no-
Htui.i qula nxorit frater. Hincia Actis S. Cseeitia Virginis ac niituitis retinquamus.
nupta r)>is
Martyris, tegitur illa sponsisui Valeriani fratrem Tt- 51 Adde qttod SSebedseus pauper omnino piscator erat, fiinuntquc
consobnno.
turtium sic alfocuta : Hodie te iateor memn es^e cui prtcter naviculam et retia nthil possessionis saneti vudto tenuio-
ris cortdttto-
cognatum, quiaamor Dei te fecitesse eontemptorem Palres relinquant : Maria autem, in utriusque paren-
nts,
idolorum. Quod autem Lucas,in hac, non alia signifi tis fortuna, sic non amptissima, honestiori tamen nata
catione utatur voce avyyBvr,^, eamque sic intellexerit in- dotataque. venit m manns JosepH; fabri qttidem, sed
. reddens eam Latine GogMAtdi ; videtur ex eosa- usn potius quam absoluta necessitate : siquidem Judseis,
tisprobari, quod idcpt Evangelista de consobrinis agens uti constat ex Pauto etiam nobilissimis et satis alias
Fratres et Sororea appi llet, non Cognatos aut Cogna- eptilentis, m \ris erai opificinm aliquod et discere et
tas; et sic Jacobus Episcopw dicatur Frater, non e.trrcere. Ut autcm e.r fmtdis hereJitarits legalis sui
Cognatus Christi. Porro, examinata tandemet omnem patris Jacobi, divisis inter ipsum et uterinos fratres
in partem versala hacmateria, correctum velim, si quid Cleopham Sabaraque, nikil ad Josephum pervenisset
tilibi antea dictum a nobis minus eonforme prxmissis qtiam ilomus Nazarethana ; credendus est tamen, non
multa nova omnino adeoque humaita timatione non vi qtiam Jnseph,
''<'.
Jtematis : qnibus, licet et neminipriorum inferior, ,r
licet faber;
distincte exposita contineantur ; nultum tamen tuneo a dignus sponsa sua fuisse. II xc autem patris ac matris
novitate doctrinm prsejudicium apud sequos lectores; uiiira ex asse heres, non potuii uon mediocriter dives
quandassque nova est, et nihilominus probata illa, quz fuisse; si verum est, quod de iis tradittir, cousuevisse
Attrm patruum credt Josephum fecit. ipsosproventuum annorum partem unam dicare templc,
B 50 Ad filios Zebedsei, Joannem et Jacobum, quod alteram largirt pauperibus, tertia sufficienie ipsis ad
td m "'' iffi
attinet, nullum vet eminus reperio apud Evangelistus sustinenda famtlix onera ; unde et horios et pascua pos-
tribum itpe-
vuien-
vestigium alicujus afftnitntis vel consanguinitatis; et sedisse refenmtur, et Anna etiam domum H ierosohjmis
Cfflff»
Thcodoretus Episcopus Cyri, explicans
illud Psalmi qus templum conversa hodieque permanel; in qita
in
tur filti Zebe-
dei, lxvii, Principes Juda Duces cornm, Principes Za- domo et nata et educata Maria
forsitan fuit, mate.r
bulon et Prineipea Nephthalim itlud inquam, ad ; saltemtunc hahitaverit, quando filia in Lemplo ohlata
litteram explicans; Ex his inquit tribubus ceteri vivebat. Ejusdem etiam Pirginis konestiori pr.r vulgo
.\postoli originem traxerunt : et illiqui vocantur fortunr favet, quod inler sacras Deo virgtnes rccepta tt Hfaria sa-
Fratres Domini ex tribu Juda; : Petrus autem et furrit ; qtias onines nonnisi genere ac fortunn prsestan- tU ampliter
dotata,
Andreas et Jacobus
Joannes et Philippus ex et par est credere. Itaque divino potius consilio,
tes fuisse
Bethsaida fuernnt; Matthaeus et Jacobus dicti sunt qitam parentum paupertate, natus in stabnlo Ckristus,
habitasse Capharaaum; Simon Zelotes Cananceus receptum mox altqua in domo Bethleemi reperit, ubi
appellatusest omnia autemha?cloca Galila^se sunt,
: inveniretur a Magis ; dicique postest ipsummet Chri-
Zabulon autem et Nephtholim ibi suam habuerunt stum Evangelicum paupertatem tnm primum professum
std ad Zabu-
lon rrl Pieph- sortera. Non est quidem prorsus efficax ea argumenta- opere,quando eam coepit docere verbo ; et a vocatis ad
tttatim; tto; quia passim dicuntur Judsei, sunm discipnlatum
e captivitate Babijlo- exigere, ut venderent qur hnbebant
nica reversi, promiscue huhitasse, non solnm sux, sed quoad filins
omnia darentque pauperibus : quod consilium mox am-
docud diinU-
etiam aliaritmTribunm sortes, pridem abduclis Isracli- plera Deipara sit, oblatis ultro eieemosynis deinceps terc omnia.
ticis decem, nec ita solenniter regressis, vacuas. victura cum
Sic Filio.
ipsi Fratres Domini, aeque ac parentcs Jesu, dicuntur
PONTIFICES ROMANI
1. S. PETRUS APOSTOLUS.
§ / Elogium ex Catalogo priore, absoluto Liberii Papm tempore.
leije de baptismo.
interrogationem Petri firmata sunt,
durn alms Griece, al.us Hebra.ce, alius Latine consonent. Hic
martyrio cum Paulo coronatur Hic fec.t
ordinationes tres, Presbyteros decem, Episcopos tres, Diaconos
vids AV-P.
septem, per meusem Decembrim quiet •
EXERCITATIO
: , :
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 41
EXERCITATIO IV
De tcmpore Sedis et praeminenlia S. Pctri, ab Ascensionc Christi usque ad
diem martyrii.
quiu Christus nnnos triginto tres uc metises trcs 01 ltu< vtta mtiuu ciaroiis rt pr.clo rusis codicibus, nc<: tum ajnid
:nansit,statuimus cttm antiqnis Patribns, eumdcm fut Ltulprundum, Abbnncm ei alios reium Pontificiarum
iiu <//.( /i/j«.'./ dii. iIjlis xxv Martii,
Getninis Cousulibus, scriptorcs, ac tandem in MSS. gestis Pimtiftcnm ad
cena sexta tn Parasceve, inorucs mortuum ftrisse et j Martinum V deductts. ID auteiu aniu viginli qutnque
die xxxnejusdcm Martii, Fcria pr/ma, jam Domtnica deducuntur a dtcto anuo vufgaris JEne quadragesimo,
riieta, resurrexisse. Annusis est Airx vuigavis vigcsi- usque ad sexagesimum qmnlum, et Consulatum Ner-
.S.Pctrus mus uonus. Tunc, nt dicitur m cituio Proannio, post vee et Vestini, quo etiam ohussc Itunc primum Pon-
Ejtiscojm/um ascensum Christi Beatissimus Petrus Episcopatum ti(<<c.in rum Iwc Caialogo ostendemns. Memoiia Ca-
suscepit, sed nnlli crrto loco adslrictum: qualcm qua- lltetivtf Roman.v solemu qiiotannis ctilttt renovatttr ad
ann s in
OrtentB,
tuor anna adscriiat itli in Oriente codex MS. Ana- dwin xvin Januarii : qnum cum lenittt, non munstt
stasii £ibliotkecariij inter libros CardvnaHs Ma&arini OSmdaus Romx: aut in ejtts districtu, sed totam stbt ut
idim adservatus : et significatur ejus supra alios Apo- supicnw J^ontiftci subjcctam Ecclesiam, per tolum
slolos prxcmincutia, ct potcstas a Christo coilata,pa- Romnnum Impcvium dispersam, assumpsit curandam;
scendi cjus ovcs et agnos. Princcps ergo Apostolorum ejusque prxcipuas regiones, atque intereas etmm Patx-
constttutus, upuduiws pe/oravii dc uliqnoin locumJttd^r staccm. et pntissimttm Ilia vsolijmam subinde vtsitavit.
proditoris sufftciendo, et in duodectmum Apostolttm Intertm Caio Caligula Imperatore, qni amw xxwii
<
liffendo : ubi prsmissis precibus forte clectus est Mat- Ttherto successerat, a Cha'rea ct altis conjurutis, ix Sut/ Berode
tliias. At post effusum in dic Pentecostes sncpra disci- Knlriidas Fchvuavti nuui xli interempto; snbrogatus est
Agnppa
pulos Spintiim sanctum, htibitit publice concione convcr- patruus ejus t Ttlenus Cfaudiut; qui Herodi /Jgrippx,
tit circtter triu initlta: dcindc claudum n porta lemp/i fiito Aristobttti, vct/num umpluivit. addtta Samaria el
spcciosa sanavit , atque Ananiam ct Snphiram morte JutLva. Hic cum tortio anno Jtukeam obtinecct. ab
punivit. Qiw ttdhnc anno post scptcm Dutconos olectQS, Angelo percussus intertil, anno xliii aut iuttio stqum-
S. Stephuntis pro ftde Chnstt Pvotomartyr, dic xxvi tis.
rio iwttntda, cst, utjuxta modnm proccdendi, in pviore sed is An>je/ico educius cst ati.vilio. Qtwd arintramur fa-
purte /uijiis Catuloyi semper observatum, sicut supra rttim uiino xliii. slt, protit Cap. xv ui iisdcm Apo-
monuuntts, tidcrn Consules numquam repctuntur. Anno stolomm Artibus narrat'tt\ orta Antiochiai seditione,
ertjo /Er.v vuttjuris tv/<jcsinw, rum posl mugnnm eror- proptcv Judxos ud Chnstuin convevsos, qui volcbunt
tam persecxttionem disper.si futsseut jidctes; Suulns, Qmtes itidcm convcvsas cucumcidi; Puuhis ct Buvna- Uerum intcr-
deindc Paulus VOCatus, qui ilcvastubal Ecrlesium ; Do- •bas Htcvosoliji/iam pvofcclisunt ; ubifacta conquisitK^iic, est Sijnodo
Hitrsolymi-
mini Christi in via Damascena tipparcntis nicrc alwue post andita SS. Petri et Jabobi suffragia, cu/itmuni
tanx
ronvcvsns esl. Qut post tves annos a sua conversione. dccrclo statuerunt, Gculcs convcrsas non ohi/jari lege
an. 33 cum adeoque ttnno /Er<v vulgaris tvigcsimo tertio, venit Mogsis.
Paulo aglt
Hierosolymam videre Petrum, ut ips$ Paulus insua ^0 Tempus hujtts Synotlt optimc potest roliigi ex
ffnrosotyini*.
ntl Giihitus Epistola rap. 1 v. 18 lestutur, Qt«> ffftafn Epistola S. Pauliad Galatas, ubt pvtr/w. ut supra dt-
anno, ettm, e.r Auustusw Btbliotherario de Vitis Pou- .itmiis. scripsit sc post annos tres, sn lirct a sua RMl-
tificum, cotgimtts collocavisse Cathedrum siu Episcopa- v<-vswuc, Hierosolymam videre Petrum
vcnissct ,
ttts in Antincliia, atijue ibidcm scplcm annos sedisse. fn anuo sciiicet /Eroc vuignris xxxm. Deinde 'post annos
cujus rei memovtuni sidcniiitas Ctithedr.r Anlwchcn.c quatuordecim iterum ascendisse Hierosolvnatn cum
quotnnnis cclebratur xxn Pebvuurit. Jlos nufem septetu Baruaba, «£ cum Petro et aliis Apostolis dc sttb&MQ
Catbcdiw ejtts Antinchcn.c antws, nvh • tta quisnn ipial dissensionc agtvet. Quotl protnde conttgit ttuno xlvii;
et Cnthedram
ut in ett urbe ejusve dicecesi ptrmansisse Petrum vclit; ct sic, testc S. Hieroh/jmo /n Capul 2 Panli ad Ga-
Antiochim,
collocat, sed permitlnt ipmm eodem tcniporc varttis regwnes, luttts, a pnma hitjus roncersione, quas cont/git anno an/w 17,
Syrt.c potissimum, peragrasse, et plurimos variis locis sErx vulgarts xxx, numerantur aiiui septemde</o:.
ProjnjLeujn Maji C Scntiunt
. ;
luihium, cum Judsn essent Roma pulsi: sed ex ipsis Citristum crcdcittes, conceperaiit ac lcucbant.
rantur. contrarium colligilur. Fticruiit nuleiii tcstc rts lxiv, quo pliirinu Christiani martt/rio coronuti me-
biennio ante, Orosto hli. 7 cAtaniio.Claiitlii ix. Chrtsli XLIX, expnl- rticrmit memoiiam, Martijroloijta Roinano inscriptam,
gunm Homa si per Clauclium Roma Jutlxi. Sal niim snniil expulsi ad diem xxiv Jiinii. S. Lco 1'apa sermone primo in
pelieretitur
fuerint Christiani, dnbitat Orosius. Fucritne tunc Natali S. Petri et Pauli, vnlelnr tltclis Martijribus
Judxi
Romx S. Petrus ct sifmt, manseritne in Urbe; aut
; Apostolorum Priitcipes prxponcre. ant saltem atljnnge-
si discessit, quonam versus iter instituerit, plane lalet. re, dum ila scnbil : Duo ista praeclara divini germina
Paulits sesquiaiino Curinlhi sabstltit. seminis in quantain sobolem germinarint, beatorum
31 Poslmodum cum S. Petrus vitlerel Romx Ec- millia Martjrum protestantur, qui Apostolicorum
licsium rectc constitutam, niletque niojori cum liber- £emuli triumphorum urbem nostram purpuvatis et
,
tatc alios qiwque reginncs litminr fitlci iltustrare ; S. longe lateque rutilantibus populis ambierunt, et
Liiiuin, quem a morte lialnut succcssorcni, ortlittavit quasi ex multarum honore gemmarumconserto uno
S. Linum
Vicarium Episcopum cl cciistitnit sibi Ficarium. Tempns intli- diademate coronarunt. Hsec ibi. Fcrum anno perse-
statutt anno cal itlem antiquus Catatotjits, infrain Lino profereiulus, cutionis sccuntlo Apostolos coronatos, cxpressctlocel Ca-
56,
ConsuIatumQ. Volusii Saturnini et P. talot/its supra relatus his vcrbis: Passus est Pelrus passus ciim
ihnii assignat
S. Poulo 29
Cornelii Scipionis, qtii illam ilitjnitatem ijesseritul cum Paulo die tertia Kalendas Julias, Consulibus
Junii un. Co
anno lvi. Hnjus Ordtnatumis metninerunt etiam Acla supra dictis, Nerva et Festiuti, imperante Nerone.
SS. Petriei Panliex Grxcis translaln, cl a Lipoiiiano
'
Is est annus JErx vnlgaris sextujcsimus qitinttts, et tt
cl Sitrio uit xxix Jiinii ctlita kis verbis. Cum Petrus Passione Christi Irigesnntis septimjis : quo, ob tlete-
pcreqrlnatus ciam ipsum Ncroncm consptrationem
non diu apud Romanos mansisset, et sancto bapti- in ,
plurinii occisi
per varlaa
regiones, smate multos regenerasset, et Ecclesiam constituis- fucrmll ; tntcr quos C. Piso coiijuttilionis capttt, Lu
set, et Linum Episcopum ordinasset, venit Tarra- camis poeta, Scneca philosophtts, ct Vestinus Cviisul,
cinam, in qua Epaphroditum Episcopum ordinavit. proquo siibstitutits fttil Ccreulis Anicius.
ffsec itt dictis Actis, ex quibus solis S. Epapltrotlittis 34 Omnia hiec lalc prosequilur, diclo lib. 1S Anna-
Terracinensibus vintlicatur, Martyrolugio Romano ad litim Cornelius Tacitus, qui poslea lib. 16 hoc epiplto-
clicin xxn Marlii inscriptus. Indicanttir ttcinde in nematc lotam islam tragccdiani concludit : Tot facino
iistlcm Actis varix S. Pctri peretjrinationcs pcr /E- ribus fcedum annum etiam Dii tempestatibus et
gijpiiiin, Africaiii, ffispaniam, Biitanniam. Advertit morhis insignivere ; dcin post indicatos anni seiiuctit.
Ckrlstianos. Cum Nero postea ad teterrima qusqne facinora nia, el quascumque personas eliam muliebri ornatn
prornpisset, Apostolos quoqnecuin celeris ssevitiam asstimpsit, in Oltjmpico cerlaminc curruni agitavit, cl
ejus expertos. Vttrix liujtis piTsectitionis caitsx pro- in otnitibus urbibus, in quitms Ittcli acjerentur, certavii.
feruntiir, t/uarum primaria fuit Urbs Romana, iiiino Foluii eliatn lsthmnm Peloponnesi perfodcre, et evo- cl litbmum
lxiv Consulibus C. Lecanio et M. Licinio incensa; cavit eoex omiiibus provinciis mtiltci homimtm millia. perfodere
lentattte,
ac videbatur,(rs/f Tacito iSAniialium, Nerocon- lib. Vespasiantts, qtti cceplo tunc Juduico bello prseeral.
F
dendae urbis novae, et cognomento suo appellandae, post partam coitlra Tarichcas victoriatn dievm Oclobris,
gloriam quaerere, et sic jussum incendium credeba- attnoNcronis xiii, ad Islhmunt sex mtllta lectissimorum
tur. Ergo abolendo rumori subdidit reos, et quae- jncciiuiti subnusit, ttijosephits, qtii contra Vespasianum
sitissunis poenis affecit, quos, per flagitia invisos, pugttarat, scnbil 3 Belli Judaici cap.
lib. 19. Con-
vulgus Cliristianos appellabat. Pereuntibus addita sulto etiam Delphis oraculo Apollinis, ut Suelonius
Post inceniam
Somam «nno fsrarum tergis contecti, laniatu cauum
lurlibria, ut scribit, senectam Nero tibi et ntiram feticitatem spera-
ewpia interirent aut crucibus affixi, aut flammandi in
(i-i
'
; vil. multx Romx coitspiruliones contra
Iittetim citm
pcrsecutlor.e
usum nocturni luminis urerentur. /f*c aliaque Taci- eum exurgerent, Helius Prxfectus Urbis, fruslra per
tus. Sueloniocap. l(i iuunlur afflicti suppliciis Chri- litterasmoiiituinultro adivit, clnt hienie semienie i etlirct
stiani, genus hominum superstitionis nova? ac ma- proctiravil. Neapoli, cum csset Romam vcnttirus, audi-
ob Simonem
Magum leficse. En
tempus cmptse periecutianii aiino sexagcstmo Gullian>m\y.i Marlii, acdein sitbmotis
vit ilcfectioiinn
extinctum. quarto, ejusque motse primam causam. Accesstt inApo- Consulibus Silio Italico et Galerio Turpiliano, sci/ysc qni revasus
stolts allera, ob Simonem Magum detictum, atque e Consiilcni creavil, quasi hac ralttme Gallias debctlalu- un. G8
voltilu a S. Pelro itt terram dejectum et extinctum. riis; imo omnem Scnatum veiieno tollere propositit; sed
et feminas Addilur et tertiacausa m Aciis Grstcts auic ntdicatis. tlesperans dc successtt , el abomnibus deserlum se uidens,
bnptizrttas o junil
lmlnicrat Petrus fide Chnstiana dtias feminas,
S. ftigit, atqtie seipsnm lx Junii
j-?
inlerfecil.
interfecit.
Imprraloris Neronis pellices, quse tleinceps putlice vi- 35 Passi enjo recle indicantur SS. Petrus el Pau-
vere statuerant (Similia tbitlem ex S. Cbrijsoilomo, de lus, Nerone Romx prxsentc, Nerva et Vestino Con-
aiiqua ejut tellice ml fidcm u S. Paulo conversa, nar- sulibus, antto jEtx Clnislianx lxv ; Ncronis si ,
itiittui quapropler
impudicisiimus Nero furebat ad- spcctctur tempits Imperii cceplum, anno xi, qvixasolet
versus onntem Ecclesiam, et maxime hos
Aposlolos, baberi, licet solum proxiino Oclobri esscl inchoalus.
[ Prxlerca
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 43
[Prxtcrca halictur annus post passionem Christi tri-
gesimus scptimus, quem requirit
Scriptoribus EcclesiaMicii in elogio S. Pauli,
S. Ilierottymus de c
monte,
;lemens natione
ex patre
Romanus,
annos novem,
Faostino, sedit
de regione Caelio
rtec non,
llonorius, Isidorus, Nwephorus et alii sed ut supra cx menses duos, dies decem. Fuit temporibus Galbae
S. Augustino monuimus, ob ignorantiam Consulatus, et Vespasiani, a Consulatu Trachali et Italici, us-
quo Christus passus est, coacti fuere aberrare aliqui. que Vespasiano vn et Tito... Hic fecit septera
Dcttm enim serius Christum dixissenl passum, et vcl~ Regiones dividi NotariisfidelibusEcclesiaequi gesta
lent S. Petrum invivis rctinereusqite addtctum annunt Marlyruin solicite et curiose unusquisque per Re-
xxxviu, ctinm Intjus mortem seriits poncrc debtterunt. gionem suam diligenter perquirerent, et fecit duas
Nos autem, quia cum S. Augustino et aliis dicimus, Epistolas. Hic fecit Ordinationes tres, Presbyteros
passnm Christnm duobus Gerainis Consulibus, id decem, Diaconos duos, Episcopos per diversa loca
est anno JErse vulgaris vigcsimo nono, annitm ab hinc quinque, per mensem Decembrim. Obiit Martyr
trigcsimum septimum inchoatum invenimus, dum S. tertio Trajani, qui sepultus est in Graecia vni Ka-
Petrum pnssnm (/idmus Nerva et Vestino Consulibus lendas Decembris.
sivc nnno lxv Mree vuUjuris. Atquc Itoc modo, poluit
]
Rom» quinque, ut
EXERCITATIO V.
Antiochise septem, ac viginti
supra ex MS. Mazarinico diximns. Hunc martyrii
De Ordinatione, Pontificalii, Abdicatione et
annurn conftrmnnt suceessorcs in Pontifkatu, Linus,
Cleraens, Cletus, Ana^letus, Evaristus, Alexander,
tempore obitus S. Clemenlis.
nliique de quibus dcinccps acturi sumus ; et ex quibus
omnibus fnt lupra inprimo Prologo diximusj constat \jiardinalis Baronius, cum in mis Annalibui ad an-
Clemens 5.
Eusebinm de tcmpore, quo quisque Pontifex sedit, num LXix late de S. Clemenlis Ponlificeln disserutsset,
taboravU
fidem non mereri : qui duos, scilicct Cletum et Mar- ista num. xliii sub finem hubet : Si in ordineet tera- cum S Paulo,
cellum, magna cum socordia omisit, et aliis ex mera pore primorura Romanorum Pontificum quempiam E
conjectara ordinavit temptts Scdis : ut mcrtto ab eo dis- errare contigerit, in multos alios errores ferri om-
sentiat Baronius in morte S. Petri, cl deinceps fere nino cogetur. Prudenter ergo hxc exercitotionis causa
per irecentos annos. proposita volumus, atque, ut cum discretione a beueeolo
Hactenus Henschenins, qui dcindc singulorum Pon- lectore exeipiantur, rogamus. S. Paulus in sua ad
tificum clogiis suas Annotationcs subjungit. Hx in Philtppenses Epistola, e vmculis Romanis scripla ca-
Aprili lcgi possunt : nobis, certiora jam nactis princi- pite iv commendat Clementem cura ceteris adjutori-
pia, ad cujusque Pontificatus primum ultimumpie dicm bus, qui secum laboraverunt in Evangelio. Eum
dcfinicinluin, nifiil opus est cas nunc repctere : sed eliam nonnulla Acta S. Petri, qux sub Lini uomine
ntriusqtte Catalogi vcrba consrquenler exhibemus, pro feruntur, comitem hujus Apostoli tidelem fuisse, ac
fundamcnto futura ei qttam probare conabimur Chro- veritatera totius praedicationis agnovisse, tradunt,
nologia'. Dabtmus nihilomiuus adltuc dnas Exvrcita- proptereaque ab eo Episcopum ordinatum. Confir-
tiones, Hcnschenii eisdcm Annotationibus permixtas, mantnr ista ex Actis Grarcis SS. Petri et Pauli su-
nobisquc valdc ncccssarias, nceodem cogamus repclere : pra indicotis, in quibus hxe de S. Petro habentur.
unam dc S. Clemente, oltcram dc S. Alexandro, ser- Romam reversus ordinavit Clementera kt:tjxvAu.z- quin et cttm
S. Petro:
vatis Usdcm quibus in Diatriba prxliminari antc Apri- vov, xat xr,v Trporaaiav lwpatiTabfi.evov, recusantem et
lcm dislinguuntur numcris, ne horum diserimen confu- illam praeeminentiam non admittentem quem :
sionem adferat altcrutram imprcssioncm forsitan cita- idoneis rationibus persuasum ac considere admoni-
turis. Quin umim ctiam eamquc ultimum desumemus tum, in Cathedram divinorum eloquiorum sublima-
cx Commcntariis, ad dies xxn Aprilis initium posi- vit. Qua id fiirmula S. Petrtis fecerit, tradunt MSS.
tis. codices Anastasii Bibliulhecarii, Regius, Mazarinicus
el alter Freheri cum MSS. Gestis Pontificitm in
cepto B. Petri constituit, ut mulier in ecclesiam et humilis corde. De quo et Clemens, vir Apostoli-
fuisse Clementem. Vlu p«r Luinws vnltiar poluisse Dei, nonnullis hoc inodo consulens nani in quibus- ;
iut- lltjerc tpsum vctnstiorem Catalogmn Potitificitm dam Commentariis ita scriptum reperimus. II. n
qttem liir tlamus. Quia inilcni S. Linus ini anno Ne- Epipltanius. Hvc cnjo modo S. Clemens, relicta Er-
rottit Marliir acnihnil ; el iiuue nniium pcrpcram alii ticsi c uiwersalis atlininislrtitionc . rcUijuam lilam pcr,
martyrio SS. Petn et PauH udsei tbtbant, uon xsti- ijisset, dum saccessive Paiiiifucs Rotnani prxerant SS.
mtnnitl ns aui lnti cicUbunl, ratiuncm habendam Cletus, Anacltias. cl Ecarislus : cujus tempvlc, jaat
e.ritjui tcmiuiris, quo S. Ptiia suptrfuissei Lunts i plctius tlirritni ct nicntnrum, Clemcus obiissct Martijr,
imo in Aclts Grxeis, S. Liitus anlc innrtuas srnbititr anno (ul tli.riinusj Trnpiiii terlw uEnv vnttjttiis ccnte-
faine, quam S. Clemens a S. Pelro ordinarrlur Epi- simo. Inttiim epistulam (ul asserit Euscbius lib. 3.
SCOput. /'cnnn inlcr Pontiftces, cnm iiuicrrsa Ecclesia, cap. 1G ab omnibus uno coiimmisu receptam, oxi-
!
rctinctnits S. Linum ijit.riu cujus ccrtissimam trodi- miani prorsus et mirabilem, nomine Ecclesia? Ro-
lionem, Optattu Milcviianas lib. 2 rctcicus Romano- mana? ad Corinthiorum Eeclesiam scripsit, cum apud
rum Pontificum Calatogum, sic exorditur : Cathedra eos gravis exorta esset dissensio.
unica, qus est prima de dotibus, Pe- sedit prior 43 Vitlcntur cliuni assert.c opinivm fnvcre ' prxmemo-
trus, cui succesit Limis, Lino successit Clemens raln Acta uiiliqiiu SS. Nerei, Acliillei et Domititlas,
etc. Eodcm moiln ennmeral Pontificcs Rumaiws S. Au- iit qttiliis tsli tluti Clcnititlcm invituitt, ut S. Domi-
gusiinus eplstola 1Gb. till.r, su.e cnnsatigiiiiieiT, vclum virijinilnlis imponat. JWijSHs in exi-
anno G7 liiint altis dl-
41 Mtniuii ergo S. Lino xxin Scplcmbris anni Licet, inqniunt, gloria tua tota in Dumino nostro
occiso. cilur a Domi-
lxvii, S. Cleinens, jam anle. tt S. Petrn ttrttittatus Jesu sita non de liuiuana, sed de divina di-
sit, et
titino, aliis a
\ iats, sasceptl atlmtnistralwnem Ecciesue. ct guitate glorieris, qitast litnc ab omni adminislrutione Trajano,
'iu tiniium intcijruin liutntit in sut> Pnntificuln, obstractus sibi vivetct. Ablctjata cst uon dtit posl in E
Cunsulilius siiprn tlcsii/naiis. C. Silio Italico et M. critium S. Dtiniitilln. cum dictis Eiuiuiiiis, od iusulum
Galerio Traclialo Turpiliano, el tjubeniavit Ecclcsiam Pontiam jitssu Damiliani, bujusuniio xv. Christi xcv;
uniitis IX, meiiscs xi, dies XII, nsque ad annuni quo S. Anacletnm Martyrem obiisse, constabit ezinfra
lxxvii, cujtis lamcn anni Cnnsulcs tnbuunlur succes- dicendis tn ejus cloijw. An litnc cltam S. Clemens i'«
sori Cleto, qui lanc [uit ia Pnulificcnt assutnptus; et cnliitiu atias sit o Domiliaiw, iubitavi posset, quia id
Cousulrs supra nnlantitr. Iinperator Vespasianus vn Gcici iit Menologio Basilit Imperatoris el magnis
et pr.rfuit
et Titus Csesar v, qai txrmo lxxvi Bempublieam ad- Mcntrts adslruunl, idcmque Trajano atlscribilnr iu
usquc ad
nnum 77.
minislruruul. Imperatvrcs iu Ctttaloijis assijiiuittur MS. Sgnaxario Gr.eco Collegii Ludoriciani Sncic-
Galba et Vespasianus, nbt sub nominc Galbae cen- tiilis Jcsii Ptirisi/s ; cui coitsenliunt Acta Latina, r.r
sentitr eliam Olho ct Vitellius ; qttod lii tres solttm qitibns Bctlu in Mttiiijraltiijium sniiin ista tvuiisiitlii.
sesqstiamno rcijnarmt. (Juo ctiammodo EnseHus lib. 3. ix Kalendas Decembris, Romaj natale S. Clementis
Ilisiar. Eecl. eap. S, Cum
Galba atque Otho, inquit, Episcopi, qui jubente Trajano, missus est in exilium
onno dumtaxat et sex mensibus regnassent, Vespa- trans Puntum maris. Ubi multis ad fidem vocatis
sianus Imperator renuntiatur omisso Vitcllio, qui : per miracula et doctrinam ejus, pracipitatus est
Vcspnsiaiiiim priccessil. Memorati in ulroque Cakilogo Sub hoc mer-
in inare, obligafa ad cullum ejus anchora. Sed re-
stis iu ntari
Consulcs, eum Galba et Vcspasiano Impioaloribus, cessit mare orantibus discipulis per tria millia, ei
iwminautur etiam apud Atuutasium Biilioiltecaritim, invenerunt corpus ejus in arca saxea in templo
iu omnibut editis et ineditis coilicibns ; item libro m niarmoreo, et anchoram juxta. II.cc ibi. At locus
Ponltficali et MSS. Gestis Ponlifuum ; upud Luil- trans Ponlum maris est Taiirica Chcrsonestts, de qua
praiiiltini tintiii. d iu antiqitis Ecclestce Romanse Bre- cqimus vn Martii, ad Acta SS. Epltrxm, Basilei el
ad Tauricam
viaius mpra alUgalis. Sociorum Episcoporum, ibidem martyrio coronatorum. Chersonesttm.
42 CoUocavimas in sccundo elotjio aliquot puncta, CorpusS. Clementis inde. Romam traitstulit S. Cyril
quta videiilnr liarc verba [martyrio coronatus] ibi loco lus Slavortim Aposlolus, uli ml linjiis et S. Melliodii
tton sua ptvptrom intrusa, el lemerc ab aliis dcscripla, fratris Acta a memofatur
nobis ix Matlii. Demutn
ct meltus ubsnnl a MSS. Geslis Summorum Pottli- hacc lausS. Clementis csl, quod is prtmtis gcsta Mar-
ficum ad Martinnm V deduclis
quamloquidem sub /i- : tijrttm per Nolarios, atl td a se conslilulos, solicite el
nem clotjn iterum dicatur, tertio anno Trajani Mar- cutiose perquiri jusserit, sicuti post eum SS. Anterus
tyr obiisse vm Kalendas Decembris. Annus is esl et Fubianus Pupse cttam prxslilcruilt.
Chnsli cciilestmus. Qttid enjo dc rigintiel tnbusannis
uiterpnsiiii dtccndiim >. Asserunl vtrii S. Clementeni,
a S. Petn Episcopum ordinntum, recusato Poiiti/tctitu ALII POINTIFICES IV.
Romano, ipsum non suscepisse nisi post obilum SS.
I.iiii liChii. Quidni poiuts dicamus ; S. Clementem
antw i.xxvu \ji.eti's annis scx mensidtis dtiobus, die-
abdicaese Pnntiiicuium, et Episcopum
ApoetoHcum, ntiUi Sedi afflmtm, r.eliquo mix lem/iore
bus scplem. Fuit temporibus Vespasiani
abdicato Pon-
tiflcatu eicit
itkatstf Gndefrttlus Vcntleltnuc m suo Commeutario et Titi et iniiio Domiliani, a Consulibus
Bpiscopus adS. Clrmcitlis Eptslttlas, liunc controvtruam itct tli- Vcspasiano viu et Domitiano vi, usque Do-
Apostotleus, nmtl Aiiiio lxxvii, cum Roms inter fideles orta
vsque ad an.
:
miliano IX et Rufo.
esset (qualis posteaCorinthi) magna dissensio super
100:
honore Pontificatus Clemens, ne quasi ex testa-
;
mento Petri successisse videretur, ac ne posteris Vvletus natione Romanus, de regione Vico Patri-
haec Principatus ambitio perniciosi exempli habe- cii, patreyEmiliano, sedit annos duodecim, mensem
retur, ultro se Pontificatu abdicavit. Porrn videlur unum, dies undecirn. Fuit autem temporibus Vespa-
iUudipse Clemsns innuerc in epistota afrGormthim, siani et Titi et Domitiani, a Consulatu Vespasiani
su]ira a Clemcntc Alcniudt aw n s. lltcronymo lau- viii et Domitiani vi, usque Dumitiano ix et Rufo
dala, ubi i» poilerwrc partc ejtislalc ista babet : Si Cunsiililius. Martyrio coronatur. Hic ex praecepto
propter me seditio, contentin, et schismata orta P.. Petri viginti quinque Presbyteros ordinavit in
sunt, emigrabo, abibo quocumque volueritis. Crrle Urbe Roina mense Decembri : qui etiam sepultus
est
. . .
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 48
A estjuxta corpus B. Pctri in Vaticano, vi Kalendas tis, sumus ex ViiU Pontificum t per Annsta-
progressi n
Majas suim, Luitprandum, aliosque collectis t et ad antiqua Acfn Uluttria
•
-
JyrU
Breviaria collatU, quodpropria eorum Pontifu
S. Atexandri,
iwn reperiantur seorsim conscripta : qualia hat
,A nacletus annis duodecim, mcnsibusdc- S. Alexandro, illustria et ob suam antiquitalem vene*
ccm, dicbus Irilms. Fuil lcmpoiilius Do- randa, Edidit cn Surius, sed stxjlo, ut prafatur, mo-
Domitiano x ei S;ilii-
mitiani, a Consulilius dice mutato. Extant ea primxvo stijlo in bibliotheca
Vaticana in membranis^ optima manu, litteris gran-
no, usquc Domiliano xvn ct Clcmcnle.
diuscultSj anle annos, quantum apparet, facile
tos exarata ; et codex numero 1101 insignitnr. Nos
x\_nacletus, natione Grascus de Athenis ex patre cadem habemus, ex uariis et admodum prxclaris codi
Antiocho, sedit annosduodecim, menses decem, dies cibus MSS. desumpta, edituri ad diem tertium Maji,
tres. Fuitautem temporibus Domitiani, aConsulatu sciticet ex Trevirensi Tmperialis monasterii S. Mnri-
Domitiani x et Sabini, usque Domitiano xvn et mini, Rebdorfiensi Canonicorum Regufarium in dix-
Clemente Consulibus. Hic memoriam B. Petri con- cesi Eystettensi, Audomat ensi Ecclesix Cathedralis
struxit et cdmposuit (dum Presbyter fictus ftiisset duobus codicibus nostris, ac tribus Serenissimx Chri-
aB. Pe(ro) ubi Episcopi rccondcrentur : ubi tandem stinx Rcginx Suecix ; eademque passim extant in aU\
et ipse sepultus est. I-Iic fecit Ordinationes duns, MSS. qux omnia non Ivbuit annotare, Extant etiam
Presbyleros quinqae, Dtaoonos tres, Episeopos per a Jonino Mombritio, ante annos circiter ducentos, ex
diversa loca septem et ersmiit Episcopatus <Ht»
: MSS. Itulicis edita; ct c.r aliis MSS. Ger\
i/ltnitliflli} .
insemntuv Sanctorum, anno 1483 Colonfss,
ffistoriis
ct anno 1487 Lovanii excusis, sed hini inde contracta.
Hxv placuit prmmonere, quod in Annalibus Ecclesia-
J^jiAnisTrs annis Ircdcciin, mensfbus sc- sticis ud annum cxxvu dicantur sua antiquitate
ptein, diebus duobus. Fuil temporibus novis- niendosa : quia in dictis Annalibus erai Pontificatus
simis Domitiani ci Nervse et Trajani, a Con- S. Alexandri a tempore }>cr Acta signato valde ><-
motus, <jitnsi unno sccundo Hadriani Imperatoris esset
sulaiu Yalentis et Veri usquc Gallo et Bra-
creatus, et anno ejus decimotertio martyrium
dua.
Vcrnm suh Trajano et creatus et i>ns^i^ ,.-,/.
E
tre
jvabistus, natione Gracus, Antiochenus, ex pa-
Juda de civitate Bethleem, annos novem, sedit
citato, optime controversiasdirimunt, Et hi
Alexaudri erant A. Cornelius Palma
in
et C. Calvisius
i
menses deceni, dies duos. Fuit autem temporibus Tnlliis, annoChrUti cn, Trajani Imperatom xn. Ast fX Catalogis
ac Vttii I'nn-
Domitiani et Nervse et Trajani, a Consulatu Valen- ultimo integro anno cju.s-tcm S. Alexandri, erantCoa,-
lificum,
tis et Veteris, usque Gallo et Bradhia Consulibus'. stiles yEniilius ^EIianus (aliquihas Velianus, seu He-
Hic Titulos in urbe Roma divisit Presbyteris, et lianus) et L. Antistius Yetus, """" Ghristi cxvi,
septem Diaconos ordiuavit, qui custodirent Episco- Trajani xix, post quem annum vixit S. Alexander,
pum pradicanteni propter stylum veritatis. Hic ct fere carceri inclusus, usque n<l diem m Maji anni
fecit Ordinatinnes quatuor, Presbyteros septernde- sequentis; ct sic ab u>tn<> cix etdie nMaTtti, prxfuit
cim, Diaconos novein, Episcopos per diversa loca Ecrlcstx annos octo, menses duos, diem unum, recte
quindecim. Qui et sepultus est juxta corpus B. Pe- in jinorc Catalogo indicatos. Jam, quia cardo totius
couos duos, Episcopos per diversa loca quinque, per raembra transfigi. c< H
\bi in omnibus sitpra citaHs
V '. Maurolycus tradit, passum Trajani tempore pulusliyir.numdecantaretSanctus, Sanctus, Sanctus per S. A.
directa:
sul»Aureliano Comite. In Breviario Romano jussu Dominus Dens Sabaoth etc. Hic fecit Ordinationes qtiltl aittem
Pii Vedito dicitur Trajano Imperatore rexisse Ec-
t
trcs, Preshyteros undecim, Diaconos tres, Episco- sint Formattc,
clesinm. pos per diversa loca quatuor. Qui etiam sepultus alibi quare.
b'0 TSisdem S. Alexandri Achs, unis et solis, de- est juxta corpus B. Petri in Vaticano iii Nonas
beni notitium sui Martijrii, S. Quirinus, Urbis Ro~ Aprilis, ct cessavit Episcopatus memes duos.
Aurctiani Co-
mltis, riifjntta* manx Tribunus; S. Hermes, Prxfectus; et hujusso-
(t ti'tt!i: ror, S. Theodora : tunc passi sub Trajano Csesnre
Augusto, et Aureliano, Comite utriusque militiae in
1 undecim, mensibus tri-
elespiioius annis
Molnnus in 2 et 3 cditionc : Sub Aureliano [Comite X ginus natione Graecus, ex Philosopho de Athe-
utriusque militise et Trnjano] Imperatore. At sim- nis, sedit annos quatuor, dies tres, menses sex.
pliciter Quirinum pnssum sub Trajano Imperatore Fuit autem a Consulatu Magni et Camerini, usque
sub m tune
scribunt Ado et Notkerus ; Pctrus vero dc Natalibus, Orfito et Prisco. Hic Clerum composuit, et consti-
passi S. Quli
nus. in persecutione Trajani , sub Aureliano Comite tuitGradus, et fecit Ordinationes tres per mensem
utriusque militiae : Maurolycus, Fclicius, Canisius, Decemb. Presbyteros qnindecim, Diaconos quinque,
Trajano Imperante, sub Aureliano prsefecto. Eodem Episcopos per diversa loca sex : qui etiam sepultus
Bermes, modo sunt explicandi Ado ct Notherus, dum asserunt est juxta corpus B. Petri in Vaticano, iii Kalend.
S. Hermetem a S. Alexandro Papa conversum, et Januarii, et cessavit Episcopatus dits Ires.
vni Oixtus annis dccem, mensibus iribus, die- ticano, xn Kalend. Maji el cessavil Episcapatus
:
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM. 47
Vienna. Annus xvn Impcrii Aniomni Veri incidit in \i
1 ius, natione Italus, ex patre Rufino, frater Pa- annum Christi clxxvii quando passi sunt Lugduni cjc tatur an-
,
Btoris,de civitate Aquileia, sedit annos octodecim, secundtf Junii SS. Photinus Episopus
, Sanctus no 77 per- ,
1
*f<u/io Luq-
menses quatuor, dies ti'es. Fuit autera temporibus Diaconus, Sancti alii quatnplurimt, cum i/lustri he-
duni ;
Decerabrem, Presbyteros septemdecira, Diaconos graphiam, qua tamen Cletus e nuinero Romanorum f>cei-et Eteu-
therio
octo, Episcopos per diversa loca undecim, qui se- PontihVum non ejiciatur nec litteraruin Martvrum ,
pultus est juxta corpua B. Petri, x Kalendas Maji. Lugdunensium sincerum testimonium contemnatur:
Cessavil Ejiiscojiatus dics undccim. haud inviti assentiemur. Retinemus nos Cletum in
numero Romauorum Ponhftcum, cfa&Anacleto alium
dictmus, utt ad ejus Acta xxvi Apritts tllustrata, ap-
indicat tempus primo per Poutifices Rtnnanos, et sic Aptitis anni sequcntis clxxi qiinndo Cottstiles fuerunt
incipit Prominmm dicti tibri : Igitur Sotere, Roma- Septimius Verus , sive Severus , et Herennianus ,
nae urbis Episcopo, post octavum Episcopatus an- qut/itis Consitlibus athcrtbitur imtium Pontifcatus
num, vita functo; duodecimus (imo, decinius ter- S. Eleutherii successons. Sedit ergo in suo Ponttfi-
tius) ab Apostolis Eleutherus in ejus lucum succedit. catu S. Soter annts novem , ub anno Cluisti clxii
Ueinde idem tempvs ccrtiori vulgo nota dcscrdnt /us usque ad xxi aut xxu Aprilis, anni clxxi. Iten/ no-
verbis : Quo tempore agebatur annus deciinus septi- vem anni referttutttr in altero Cataloeo, qui secttlo
mus Imperii Antonini Veri , tunc violentior mota Christi sexto COnfeCtUS est ; nec non in teriio ,
qtti est
est persecutio, et potissitniun, ut Cap . i prosequilur, seculo octavo concinnatus , atqtte ad Stephanum III
ui Gallia, in qua dua? praj oeteris insignes prastan- Ptipam dcdiicttts : ne<itte ulteriut Vit.r Romanarum
tesque urbiuui matres celebrantur, Lugdunum et Ponti/icum in alterv MS. Ftehcri,et MS. perretnsto
Bertintam
:
vbique recrp'
i
wn prosecutus esl Fitas Pantificum t easdemque ordinationes quatuor per mensem Decembris, Pro-
tos.
Guilielmus Bibliolhecarhts <t atii auxerunl usque ad sbyteros qnatiiordecirn, Diaconos septem, Episcopos
Martinum V Papam sive annum ugcccxxxi : ab om- per loca tredecim qui sepultus est in ccemeterio
:
nibus autem anni novem Pontiftci Suteri asstgnantur, suo, juxta rcemelerium Callixti, via Appia et ces- :
uti etiam magno consensu fi apud Luitprandum rffl savit Episcopatns ejns tlies quinque.
V ir.Tou
diebus deeem.
annis novem, mensibus duobus,
u hbams annos oeto, menses undecim, xvm
dies duodecim. Fuit temporibus Alexandrj,
a Consulatu Maximi et jEliani usque Atrri-
ginta.
quatuor, Diaconos quinque, Episcoposper loua iluo-
decim qui sepultus est juxta corpus B. Petri
:
ilcctni.
De hac divisitne egimus in Prolngo nostro; et continuo
ex slylo acmodo procedendi, apparelnt. noti solum ma-
nifesla partis utriusque Aiversitas; sed etiam singula-
v
Ti>
Zn
/jF.piiviiiMsmmis.... a Consulatu Saturnini
rum, in quas ipsam iividlmus, Sectionum.
ctGalli, usque pra?sente etExtricato.
PONTIANUS
AD CHRONOLOGIAM PONTIFICIAM.
49
quc Gallo et Volusiano. SubEpiscopatu ejus
Pooniiamos, natione Romanns, ex patre Calpur-
Novalus extra Ecclesiam ordinavit Novaiia-
ni.i, annos octo, menses quinque, dies duos,
sedit
martyrio coronatur temporibus Alexandri, [sedit] ntim in urbe Roma, et Nicostratum in Afri-
a Consulatu Pompejani et Paligniani. Eodem tem- ca. Hoc facto, Confcssores, qui se separa-
pore Pontianus Episoopus et Hippolytus Presbyter veruntaCornelio, cum.Maximo Prcsbytero,
exilio sunt deputati ab Alexandro in Sardiniam in-
qui cum Moyse fuit, ad Ecclcsiam sunt re-
sulam Bueinam, Severn et Quintiano Consulibus.
versi. Post hoc Cenlumcellis expulsus, ibi
In eadem insula maceratus. ct afilictus fustibus,
dofunctus est tertio Kalend. Novemb. Hic fecit Or-
cum gloria dormitionem accepit.
dinationes duas, Presbyteros quinque, Diaconos
quinque, Episcopos per loca sex quem B. Fahianus:
adduxit navigio, et sepelivit in ccemeterio Calisti Vjornelius, nationeltomanus, sedit annum unum,
menses duos, dies tres, martyrio coronatur. Hic
via Apjiia, die depositionis ejus ix Kalend. Decemb.
temporibus suis, rogatus a quadam matrona, cor-
pora Apostolorum Petri et Pauli de Catacumlns le-
vavit noctu prirnum quidem corpus B. Pauli ac-
:
quisivit, et m ecclesia recondidit, propter quod a pelivit in crypta juxta coemeterium Calisti via ,
Maximo Preefecto Martyr eff^ctus est. Hic ordina- Appia, in prsedio suo, xvm Kal. Octob.] et ressavit
vit unuin Episcopum qui sepultus est in coemeterio
:
Episcopatws Uies sexaginla sex.
Calisti via Appia iv Nonas Januarii, el cessavit Epi-
si apattis dies duos.
XXII Vjounelius annos duos, menses tres, dies rio Calisti, via Appia, ui Nonas Augusti. Cesiavit
decem, a Consulibus Decio n et Decio, us- Episcopatus dits viginti duos.
ProptjLvum Muji 7 SIXTUS
52 APPARATUS T. GODEFRIDI IIENSCHENII
A de exilio, [ut unam tantura commmiionem partici-
XXXV parct excepto rebaptizare.] Qui Liberius consensit
M.uicts menses viii, dies x\. Fuit tempori-
prxcepto Augusti, ut unam participationera conve-
bus Constantini, Nepotiano et FacundoCon- niret communionis. Tunc revocuverunt Liberium
sulil)us: ex die xv Kalendas Februarii us- ,
lf|.Aiux-:, nationeRomanus, «x patre Prisco, se- hsereticis; simul Ursatius et Valens : et ejecit Fe-
dit annos duos. Fuit temporibus Gonstantini, Nepo- licem de Episcopatu, qui erat Catholicus, et revo-
tiano et Stcundo Consnlibus, ex die Kalendarum oavit Liberium. Ab eodem die fuit persecutio in
bris. Hic constituil ut Episcopus Ostiensis, qni necarentur. QuiFelix depositus de Episcopatu, h.i-
consecr.it Episcopum Urbis, pallio uteretur, vel bitavit inpreediolo suo a die m Kalendas Augusti.
m
Episcopo Urbis B in lonsecraretur. ITic Ingressus Liberius in Urbera iv Nonas Augusti,con-
fecil Ordinationos duas per Decembrem, Presbyte- sensit Constantio htereticq; [nnn tamen rebaptiza-
ros quindecim, Diaconos sex, Episcopos per ioca tus est, sed consensum praebuit .] Fecit Ordinationes
seplennleciiu. Sepultus est in ccemeterio Balbinaj, duas, Presbyteros novemdecim, Diaconos quinque,
via Ardeatina, pridieNonas Octobris :elcessavit Epi- Episcopos per loca octo. Sepultus est in ccemoterio
s dies viginli. Priscilla; via Salaria v Idus Septembris. Ceasavit
Episcopatus dies qninque.
Presbyteros octodecim, Diacouos octo, Episcopos tieorum : asserunt enim, quod Felix totis septem annis
per loca octn sepultus est in via Aurelia, in coe-
:
post regrcssum Liberii vixerit suo iu prxdiolo, hatul
meterio Caiipodii, milliario m, pridie Idus Aprilis. omissuri , ad conjlitndttm invidiam Catlmlico Clero, a
Cessavit Episeopatus dies viginti qiunque. quoper schisma sese abjunxarantr, exaggerare crudeli-
talem adversus Felicem e.reicttam, si quid simile re-
vera accidisset.
c
T
xxxmii JLjiberjus fuit F
temporibus Constaniii, ex die
xi Kalendas Junias, in diem.... aConsulibus JLIamasi.s, nationo Hispanus, ex patre Antonio, XI,
Constantio v et Constantio Caesare. seditannos septemdecim, menses duos, dies unde-
cim Fecit basilicas duas, unam ad viain Ardea-
temporibus Consfantii usque ad Constantium Au- iii Idus Decembris, cnm inatre sua et germana. Ces-
gustum vii. Hic cxilio detruditur a Constantio, savit Episcopattis dies xxxvi.
eo quoil uoliili hearesi Arianss consentire, et fecit
ansos tres. Et eongregati Sacerdotes, et cum
ooneilio eorum Liberius, ordinaverunt in loco OrRicius, natione Romanus, ex patre Tiburtio,
ajus Felioem
Presbyterum Episcopum, venera- sedit annos xv, dies xxxv. Hic constitutuni fecit de
bilem virum. [Et fecit Concilium Felix, et invenit Ecclesia, et direxit per provincias. Constituit, ut
duos Presbytwos consentientes Constantio Augusto sine consecrato Episcopi loci cuilibet Presbyteronon
Ariano, nomine Ursatium et Valentem, et damnav it liceret consecrare. Hic constituit lwereticos sub ma-
e is in Concilio quadragintaocto Episcoporum.] Post nus impositione reconciliari. Hic fecit Ordinationes
paucps dies zelo dncti Ursatius et Valens, rogave- quinque, Presbyteros xxxi, Diaconos xv, Episco-
runt Constantium Augustura, utrevocaret Liberium pos per loca xxxn. Sepultus est in ccemeterio Pri-
scillas,
.
AD CHRONOLOGIAM POXTIFICIAM. 33
A scillae, via Salaria, vn Kalendas Martii. Ce.ssavit
Episcopatus dies xx. J_iEO, natione Tuscus, ex patre Qnintiano, sedit XLVlli
' leije iv setlit annos * m, dies x. Hic constituit, quoties gusti, orthodoxi Principis, ox liujus praecepto factum
Evangelia recitantur, Saeerdotes non sederent. Hic est Concilium sanctorum Episcoporum in Chalce-
fecitOrdinationes duas, Presbyteros qtiinque, Dia- done Orientis, in basilica sanctre .Martyris Etiphe-
conos qiiinque, Episcopos per loca undccim. Sepul- miae ; et congregati cclxvi Sacerdotes; et aliorum
tus est ad Ursum Pileatum, v Kalendas Maji. Ccs- chirographus cucurrit ccccv Episcoporum: qui con-
savit Episcopatus dies xxi. demnaverunt Eutychem et Nestorium. Et post dies
xlii iterum in unum congregati cum chirographis,
qui pnesentes fiierunt, exponentes fidem OC Epi-
XLlll I
JLnnocentius, natione Albanensis, ex patre Inno- scopi, cum Angusto Marciano piissimo, qui fidem
centio, seditannos quindecim, mensem unum, dies suam una cum Augusta Placidia * publice ante con-
xxi. Hic constituit Sabbato jejunium celebrari, ideo spectum sanctorum Sacerdotnm Episcop irum decla-
ruicherla
quia Sabbato Dominus in sepulcro positus est, et ravit, ubi iterum damnatus est Eutyches. Et post-
discipuli jejunaverunt. Ilic fecit Ordinationes qua- nindum rogat Imperator Marcianus simul cum ,
tuor per Decembrem, Presbyteros xxx, Diaconos Episcopis Sacram, rogins Leonem
xi v, et misit
xn. Episcnpos per loea i.iv. Sepultus est ail Ursum Papam, ut fidem expcsitam fidei Catholicffi et Apo-
pileatum v Kalendas Augusti. Cessavit Episcopalus stoliese ei dirigeret. Beatus vero Leo direxit tomum,
iies xxi. et firmavit Synodum sanctam. Hic fecit epistolas
multas, exponentes fidem Catholicam rectam, quae „
B rj hodie in archivio Ecclesiae Romanae tenentur, et
xm ^josnns, natione Grseeus, ex patre Api io, sedit decretalern quam per universum mundum spargens
annum meuses n, dies n. Ilic constituit ut Dia-
t, seminavit. Hic fecit ordinationes quatuor per men-
eomUevam tectam haberent de palliis linostimis", et sem Decembrem Presbyteros octoginta unum
,
,
ut per Parochias cereus benedicatur. Hic fecit or- Diaconos triginta unum, Episcopos per loca centum
dinationcm iinam per aiensem Decembris, Presby- septuaginta quinque, Hic constituit ut monacha 11011
teros x, Diaconos m, Episcopos per loca vtn. Se- acciperet velaminis capitis benedictionem, nisi pro-
pultus est jnxta corpus B. Laurentii, via Tibur- bata fuerit in virginitate sexaginta annorum. Se-
tiua, Vi Kalendas Januarii. Cessavil Episcopatus ilies pultus est in basilica B. Petri tertio Idus Aprilis.
XXI. Cessavii Episcopatus dies vi.
•imo iv
B
XLV jJonipacius, natione Romanus, ex patre Jocundo
Presbytero sedit annos * m, menses vm, dies v.
H
sedit
ilarus, natione Sardus. ex patre Crispiniano,
annos quinque, nienses tres, dies decem. Hic xluu
Hic sub contentione cum Eulalio ordinatur ; et fuit fecit decretalem et per tmiversitm Orienteni direxit,
dissensio in Clero inenses vi dies xv. Et facta Sv- et Epistolas de fide Catholica. Hic fecit Ordinatio-
nodo deponitur Enlaliiis sub aliis Episcopis, quia nem unam per niensem Decembrem, Presbyteros
juste non fuerat ordinatjis et ex consensu omnium
: quindecim, Diaconos quinque, Episcopos per loca
sedit Bonifacius Prsesul, et constitutus Eulalius in viginti dtios. Sepultus ad S. Laurentium in crypta,
civitate Neptina Episcopus. Hic constituit ut nulla juxta corpus B. Xisti. Cessavil Episcopalus dies
mulier vel monacha pallam sacratam contingcret decem
aut lavaret. aut incensum poneret in ecclesia, nisi
Minister, nec scrvum Clericum fieri. Hic fecit Or-
dinationem unam per mensem Decemb. Presbyteros ijmtuavs, natione Tiburtinus, ex patre Castino,
XIII, Diaconos iv, Episcopos per loca xxxv. Sepul- seditannos quindecim, mensem unum, dies sex. llx
p
tus est in ccemeterio S. Felicitatis via Salaria, viii Hic constitnit ail S. Petrttm et ad S. Paulum et ad
Kalendas Novembris. Cessavit Episcopalus iies ix. S. Laurentiutn hebdomadas, utPresbyteri manerent,
propter baptismum et poenitentiam petentibus de :
XLV1 sedit amios vm, menses x, dies xvi. Hic fecit ut Sub bujus Episcopatum venit relatio de Graacia ab
Psalmi centum quinquaginta dcberent ante 'saori- Acacio, qui 1'uit Episcopus Constantinopolitanus, et
ficium quod ante non fiebat, nisi tantum
psalli, adfirniabat Petrum Alexandrinum Eutychianum hae-
Epistola Pauli Apnstoli et sanctum Evangelium, et reticiim, facta petitione ab Acacin. Tunc fttit Eccle-
sic Missae celebrabantur. Hic fecit ordinationes tres sia exequens. Tunc Simplicius Prsesul 'dainnavit
per raensem Decemb. Presbyteros xxxn, Diaconos Petrum Alexandrinum de qun Acacius innumera- ,
xii, Episcopos per loca xlvi. Sepultus est m ccame- crimina adfirtnabat. Eodem tempore rescripsit
bilin
terio Priscilla; via Salaria, vm Idus Aprilis. Cessd- Timntheus Catholicus et Acacius, dicentes, Quia
vit Episcopatus dics xxi. vere in mortein * Presbyteri Catholici Petrus esse •_i„„ s t,
niixtus. Tunc Papa Simplicius dissimulans. num- 1'roterli,
xlvii X,
j!*.istus, natione Romanus, ex patre Xisto, sedit fecit Ordinatinnes per mensem Decembrem tres.
annos vii, xvm. Hic a qnoilam Bass inerimi-
dies > Presbyteros quinquaginta septem, Diaconos unde-
natus, accusatur. Ex praecepto Valentiniani Augu- cim, Episcopos per loca octoginta duos. Sepultus
sti, cum magna examinatione facta Synodo, purga- e^t ad H. Petrum v Nonas Martii, et eessavit Epi-
tur a liv Episcopis, et ej'ecit Bassum a communione. scopatus iies quinqua.
Hic lecit Ordinationes, Presbyteros xxviu, Diaco-
nos xxii, Episcopos per loca lii. Scpultus est via
Tiburtina, in crypta ad S. Laurentium. Cessavit r ELIX, natinne Romanus, ex patre Felice Presbv-
Episcopatus iies xxi. tero, sedit annos viii, menses xi, dies xv. Sub htijus
Episcopatum
DANIELIS PAPEBROCHII
E SOCIETATE IESU
CONATUS
CHRONICO-HISTORICUS
AD CATALOGUM
ROMANORUM PONTIFICUM
PARS PRIOR
A SANCTO PETRO
USQUE AD GELASIUM II
Conlinet prior Incc Pars Ponlifces omnino cenlum scxaginta, ita ul Parli poslcriori
solwn octoginta duo relinquantur. Causa divisionis, lali potius loco quam alibi
PR^FATIO
; .
I*
PR/EFATIO
De hujus tractationis oecasione ac scopo, servanda Baronio reverentia, et quorumdam
jurgiis silcntio practereundis.
Cnm remsuam
/is
ante hos circiter decem annos, Praelimina-
Dtatribam
ante Acta Sanctorum menses Apri~
atl veteies Pontificum Romano-
lerabile videretur,
nim Joannis
remata
verebar
nostri Deckerii
de anno ortus ac mortis
equidem.
Velificalionem
Memineram
sett Theo-
ete-
cendo ttidm mensium ac dierum numerum, et quis cui- quos ilni vni vix itust fuciuiit eam delibare. Qu t au-
que Natalis seu primus in Cathedra, quis Funebris tem conatui mc<>viam stravisse videbatur Dintnba
extremusque dies fuerit. Heuschcnutua, cum ultra medietatem sexti seculi se
2 Rebar equidem, semei per illum posito tam bono non extenderet, ac nudum fere Catalogorum veterum
Pontificis Chronologim fundamento, posse et antiquas conspectum prxberet ; utcumque cum plausu excepta
ejus ruintis molinitne non magno reparan,et ipsascoag- cttiiiu Homas fuerit, non tamen securum me reddere /">•
mentari cum succedentium seculorum serie, quam in terat, xque feliciter id miki cfs^tinm, per omnes \>n-
Aunaltbus Baronianis stare satis solidam, neque novx nici duodecim sciiptoris Illustrissimi T<nnn\ circumla- mrlum exe-
orsus dcduccre citv.c $ed utrobiqtte prseconcepta
egere existimabam. turo sententiam. Hxrebam ergoanimi anxius* nec satis mil P. Possi-
pprfectam nus,
Pontlftcatuum npinione falsum me tunc primum cognovi, cum aliifuo poteram i<p<«l mc ipsum constituere, expediretne vet
chronogra- \tsque progressus in opere, coactum me vidi revolvi ad ccepta prosequi, vel producta ad finem m lucem emit-
phlam, caput, viamque relegere, plus una vice; propter nova tere; donec R. P. Petrus Possinus, Societatis nostrse
ifn.r interdum se offerebant rerum temporumque cnle- post Orlandinum atque Sacchinum Historiographus,
ria, neque Henschenio neque ultipriorum animadversa. vtr (ih omnigena eruditione Romame Tfrbi toti notissi-
tjttt dum exploro, etcrebraad opus applicatione fidelia jnus , cognita solicitudine istac mea, et exploratis doc-
csse cognosco, oportuit refingere identidem quidquid tiorum virorum sententiis, metum per
absque iis, velut absque amussi antea construxeram. unas excussit, commemorans <iui<i cum praecipua <!<><:-
ncgotium opl-
Ret eiiini Chronologicx sic fere se habent, sicut cate- trinx homynibtis hac super re tractasset : quarum epis-
ntone ittfflct-
lita rrperi, nee ;
quarum
si annulum unum moveris, proximos tolarum unum atterumne specimen hic <iu.rso ut liceat
C etiam guandoque
et omnes commoveri ucccs.se est ; ac exhibere.
seppe, propter unum alterumve diem, deficientem abun- 4 Rusticabatur ille Tusculi per autumnum anni
1 1 sententia
dantemve, longam priorum sequentiumque seriem rc- MDCLXXViu, cnm mens forte acctperet excusatorias. quo
Curd. Riccii,
vor/iri ad examen. Ad ultt riora deinde progrediens minns fidenter id agerem quod posse videbat; quando afprtiians
secula, ubi prona mihi promittebam omnia, propter eodem appulit purioris aeiis captandi causa, II - r s - 1 1
1
r
eruditissimi Annalium eccli siasticorum Conditoris Michae Angi lus Riccius, t«m quidem C
pnegrestam ditigentiam: deprehendi majoris momenti Congregationum S. Officii, Rituum, et Indicis, Se-
rehts kistoriisque ita fere impensam ab eo operam to- cretariusque Congregationis de Indulgentiis, at<jtte
tinii, ut, quamvis islic etiam mutta optime solideque Pontifici ssstimatus imprimis, nuper veroab Innocen io
constituta kaberentur ad Chronologiam pertinentia, si- Papa XI sacro Cardinaliumadscriptm Collegio, seti eo
cnhi tamen illius ordinandx instrumenta idonea defi- in gradtt, quem invitissimus susceperat, uon <ln< mper-
ciebant, ea haud admodum solicite perquisiverit Auctor stcs. Jlnnc conveniens r<>ssmns, cum meonominc age-
de ingressu exituque plurimorum contentus simphciter tet gratias, /"" variis monumt ntis ad Acta Sanc oi um
retulisse, qus vel apud tibri Pontificaiis scriptorem instruenda ultro communicatis ; et is quxdam alta re-
(Damasum multierrando credideruntj vel apud Anas perisse diceret, ipsi tradenda cum simul tit>;uniit redi-
tusium Bibliothecarium reperiebat; securus, quam ea vissent; Inde prono cursu ad opus (ut crebro
quo iqu$ ite-
commode kaererent inter se, vel potius desperans repe- bat] commendandum progressus, cura multa per-
quiret recte
peragi, rire viam, eorum agnitos errores cowigendi, vel ad honorifica congereret ; Ecquid, inquit Possittus, etiam
concordiam revocandi dissona nimium testimonia. probas, 'i
"' Patros, dum Vitaa Sanctorum illu-
L1(
;i Ihc ccro, quod cx Dititnba II cnscheiiiaua nosse fctnmt. plerumque proferunt aliqua historise emen-
nisi phne re- jttin cceperam, certius quotidie clariusque agnovi, fieri darW* accommodatal L't «ie ceteris taceamj circa
cedendo a
scilicet nequaquam posse, ut hanc kistorix Ecclestas- obitus ingressusnue Pontificum multa illi annotant,
Baronio.
tic.t partem pertractaret aliquis, quin ubique fere sub- liaml parum ;ib hactenus creditis diversa, qualium
duceret calculos a Baronianis diversos : quod ingentia specimen jam videris in quadam ad Aprilem Praa-
Scciptorts plane cximii ntcrita uotu htibcntibus ttt to- fatione habereque ipso» aud\o longe plura ejua
.
CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
generis, adeoque posse conficere integrum ad himc non vidisse, qum nondum extabant dum ipse viveret,
id omnes Ito-
diem Pontificum Catalogum, cum veris et bene pro- monunienta 1 Quod sensum spectat Roma? degen-
ma Eruttitos
tium, scripsi alias quid Illustriss. Michael Angelus
optare.
batis decessionis sureessionisque cujusque eorum
Epochis ;
opere vulgando, melu
sed retardari a tali Riccius, quid D. Joannes Lucius mihi de hoe dixe- atane faventi-
nequosdam oflendat crebrior a Baronii sententia rint, non ex sua ipsorum solum, sed et omnium qui bus oratorll j
Htv. Patii-
discessio. Ille vero ad ea Atqui vana quidem, : hic degunt Eruditorum, quibus sunt familiarissimi,
bus.
meo judicio, et nihil nisi panica formido talis est. sententia. Patrum Oratorii Romani, inter quosvixit
Satisilh sa?pe testati sunt, quanti Baronium faciant; scripsitqueBaronius, non alia, pro ipscrum sapien-
nec justa unquam ulli oborietur suspicio, invidere tiaet a>quitate«lispositio mentis. Id heri mibi diserte
ipsos illius glorise : quin et proferre qua? ipsum fu- confirmavit R. P. Leander Coloredus, cui novissime
et snlvo Baro-
gerint, imitari potius sit diligentiam illius et votis Congregatio sua partes imposuit proveheniUe ulte-
nii honore
futurum. obsecundare, quam ulla ex parte debitae ipsi a rius continuationis Baronianse, post Odoricum -m
cunctis reverentia; deesse. Audeant igitur me qui- MaxapiniV. Equidem adeo non ista re arbitror
dem auctore, et quidquid collectum habent ejus- macubndam Baronii memoriam, ut potiusexpeten-
modi argumenti quamprimum in lucem publicarn dum ejus causa volentibus sit, si quid ei defuerit
eflumlant niagnam inituri ab Eruditis gratiam,
;
postea repertum, non ab hsereticis vel aliter infen-
sine admixtione ullius a quandibet piis invidiae. sis insultabunde ostentari (quod, si a vobis oimtta-
5 Hii aliitque cx tali lantoque viro auiitis An- tur, fiet) sed a benevolis et impense faventibus, cum
Idetn urgere tuerpiamque perscriptis, m Urbem Possinus rediit ejus defensione ac laudum prsedicatione, produci.
9. Jo. Lu- ubi mo.r cuin convenit D. Joannes Lucius, editis tU' Re~ 7 Idi tuiir quidem iiisttiliat Possinus; sed Hons-
cium gno Dalmatite atque Croatim libris aliisque co spectan- chenius, jam fere octogenarius, cum intelligeret eorum
tibus moinnnciitis celeiris, vitajam functus etiam ipse. quar postulabantur niliit ita paratum haberi a mc ul Hlortuo Bcn-
Qui cum causa consulendi Hcnschenium de suu qua- coipiis per/icicndis limandisque quantum necessc erat schenio qtti ad
Jitntinn differ-
ilniii conjectura scriptum aliquod obtulisset quotl nobis iiuh requireretur adhuc muftuni temporis studiique
rt votcvat,
destinaretur; Venerandus ille Senex, inquil idem adeo non usscnsit suadenti, ut necad aures quidem ul-
li
1'ossinus , ut nssiilua cum Eruditis Urbis conversa- terius admittere vellet sermonem de re, quasupra vires
tione sensus publici extremo apprime conscius, gravandum tne credebat, si curandee impressioni tum
mecum sermone tam ardenter incubuit. ut quae nova vel mu.riine ferventi intentus, ei simul supplendh illus
lumina circa obitus successionesque Pontificum trandisque trium qui deiiute qualuor facti snnt
Romanorum e monumentis non antea visis hausistis, ultimorum tomorum Actis occupatus, eo insuper
quamprimum ederetis ut sibi videri diceret, ad id ; onere gravarer, cui ipse per mtaiem jam parum
vos officio quodam et conscientise obligatione cogi. admodum posset succurrere; qitodque ul beue sus-
Cumque metum qui vos moraretur exponerem, de- tineretur, requirere judicabat hominem totum, et
jerabat terrorem esse panicum, modo id fiat cum quidem non iiinnii. Cinn aiitcin nmi desperaret fitri
congrua significatione venerationis erga Baronii posse, ut aute obitum siiitm videret totos se.v Maji to-
memoriam. Respondi ego; Ista amanter prudenlerque mos absoiulos a prxlo si modo uiiitni id egv curarem;
suggesta, optimo seni nostro Henschenio eatenus dum- oiiiniittt mandavit deponerem e manibus Tractatum
ttt.ttti probari posse, quatenus properanti atl prmlum istum, commodius mensi Junio reservandum, dnte cujus
Majo morti iiulla itijieeniiir.Quod ipsum in occasio- tres Tomos fnec enim pkires futuros apparebat, licetad
iieni eadem rursus suadendi trahens jam scjic dietus sf.r excreveratMajus dividi itle perquam apte
t
fvssrt,
Possinus, penultima Decembris cospit amica curiositate et svltts totidemPropylxa constiiuere.
interrogarc, cetjnttl
splendidi plausibilisque argumenti Inieeim tiiint ts, prsesertim Parisinis suadentibus,
Prxfationum loco,paratum haberemus iu Tomos Maji emissa ni lucem est Majiparsprima, sane perquam fe
parte '
opera consumitur tribus Exercitationibus, pereru- tendi consilium. Factumporro eadem excausa est, ui
ditisquidem, scd parum admodum ad veram seriem nec illis quibus supervixit undecim mensibus, nec etiam
Buecessionesque Pontiflcum facientibus, utramlibet allero dimidio anno deduci commode v,i praelum potue-
tandem in partem definiantur spinosaa isia; et hor- rit jntis seeunda Maji, cui restabant etiamnum pcrfi-
ribilibus obseptse diiBcultatibus quaastiones, de
anno cieiitlv prolixiora pleraque, ex Grxca el ntas linguis
,;: centie ac morientis Christi. At Pontiflcum nvu Latinis, Acta.
'
9
, ;
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 3*
9 Cctcrum guidem
libens faleor, qtiod illud ne nttnc quid addendum devenerit in manus , pariter adjL- D
edendoque commissttrtis fttcriin, si non P.
litct Franciscus Baer- ciamus.
in lucem;
tius, fl mortr P. Hrnschenii adjiinrttts mihi Socitts, 11 Firl hoc a nobis fnisi alius mngis propritts locus
dtim Cimradiim Janningitm, P. Danieli Cardoiio suf- cilitis aliqnid retracliimluin snadeal) in copioso lolins
fecltim ad tcmpns, Rom.r detinenl Tlteologira studia, scmeslris primi Supplemrnta , quod pastJunium abso-
suscepUset in se omncs ct singulos annontm, dirruiii, lultim paramus. Interim revertor ad Baronium ct ,
ac mriisium iutmcros, Ittlrrarum itcm Dominicalium, quod aiitr Tomum l Martii in Vitu Bollandi nnm. 41
ttc Pasrhalium circulorum charartcrrs, idrnlidrm re- srripsi , hic ilerum dico : Fidcnter saspe, sed seroper frjitnr eum
cttrrcntrs, rcvocnre atlsrrulinium iiligens rl accuralum; reverenter, a sententia magni illius Auctoris reee- omni qux de-
betur Baronio
sinr <iiio sperare humanitus non poieram, guod exer- dimus idque absque ulla ipsius nota vel injuria
,
reverentia,
rans calamus aut memoria faltens iion suldnde pccca- factum accipi volumus. Fateraur enira fieri posse, ut
rel aliquid, etiam iis in locis itbi dlienos rrrorrs nilor magni alicujus gigantis humeris insidens quantum-
corrigere. Quantamcwmque enim a se grtiltum sperare vis pumilus, prospiciat longius aliquanto et quaa ,
mejubebant homines cordatiet eruditi; vidrbam tamcn, ipsum latent intueatur idque nunc etiam fieri fa- :
nihilo minus quam accidisse sibi testatur Baronius in cilius, propter tot antiquorum monumentorum millia,
Apprittltcc ad Tomum x, ctiam miltt paratos esse non partim a nobis recens inventa collectaque partim
licet prxvi-
solum tnonitores (quos tamquam insignes benefacto- ab aliis in lucem eruta, postquara Haronius desiit
dealur parata
olilrectatio,
res colendos nuhi ccusro ; sed etiam alws, qui (ut ait Ecclesiasticam liistoriam per Annales digerere quae ;
iltej seipsos adversariorum loco constituunt, dum ille si videre potuisset, rectius utique certiusque ju-
nostra infenso animo carpunt, etc. Nam quomodo dicasset. Etenim Scepissirae accidit, ut in historia
meoalicui crrori parcrrent, guietiam menda manifeste aliqua seu quaestione facti occurraut Qodi quidam
typographica . sine quibus liber nullits editur, quantam- diu inexplicabiles, qui eruderato aliquo veteri testi-
cumgue vigilantiam correctioni impendasj tamguam monio facillime postea resolvantur. Quod cura Ca-
mal.r snn.r inrntts argumenta exagitant ? En itbi unitm tholici ac Religiosi scriptores verecunde facitmt,
alteriimve rxcmplnm intemperantis istitts dicacicatis. ipsis quoque quos sic refutant honor suus raanet, et
B
omncm car- 10 ln Appendice ad prunnin Tomum Maji repe- heterodoxis occasio tollitur seipsos tumide extol-
pendi ansam rilur annus mcuv, male composttus cum rcbus grstts lendi, velut super alienorum errorum a se factas
captanllum; quod Chronologicuin n^i'l.p.y. deprehen-
circa Ansrdanuui in Lusttuniu conventum, n Canonicis ruinas , si
Regularibus ad Prscdicatores trunslalum, Commendam derent Sic e.tjo ante aunum mdclxv, sic ilertim hodie
loci tenente D. Emanuele de Sousa , regnum admi- intelligi volo nomen Baronii usurpare , velut viri omni
nislrante D. Ctilharina pronepotr Srbastiano, Provtn- encomio mojoris , nrr iinqiiam sine honoris prxfalione
cialatum suorum vrro gerente Vener. P. Ludovico nominundi , nisi id affeclalionis supertiliosx plttsculum
Granatensi. Singula nomina leclorem, in hUtoriase- haberel, necessilults vero nihil, prrmonito srmel (ut
cnli superiorU non omnino rudein monrre poterant, , hic fectmusj Lectore ;
per quem deinceps nobis liceat
in anni numrro sphalma rssc typographicum atqne , simpliciter tn decursu appellare Baronium , stc ut no-
pro C substituendum : futl lamen ctti cavillari lu-D minusse laudasse sit, etiam istic ubi corrigitur ; cogi-
beret, et vclut cum somnianle ugrre, itc qttxrrre lando semper quod , nt ait ipse , Nihil cum oritur
quoinodo filius fuerit ante patrem et ordo Domini- ,
statim perfectum est, neque in longa ac perdifficili
cnnus ante S. Dominicum. S. Prochori unius ex ,
via illaeso semper pede conceditur incedere. Ntt-
lxx Discipulis Christi cultus apud Coptos, notatus , squam uiitem ei usuvciut offemlerr sspius ,
quam in
est Touio i Jpnlis pag. 010. Contigit ni post ulii- 12 Annos ille quidem ininime paucos totumque ,
linex paucse; qnurtim citnsu ut sequentia ointtia loco perrupUse credebat , initium vulgads JErse trahendo
mota nonnihil sunt . sic etiam moveri eodem >lcl>el><tt, ud dttos retro Consulalus, prseterquam eatenus factum
quse te.rttti respondebat marginalis synopsis : mota au- erui ; ust eo successu, cni Chronologi Eruditiores uniiies
tem prr sorordiam tijpolhctr iiun rsl : cl stc verba illa, postea indoluerunt, nrminc qui sequendum id sibi pu-
Cultus apud Coptos , wl S. Prochorum,
spectantia larel invento, omnibus autem ad annos vel duploplures
inveniiintur nniic apposita loco guicum uullam Itubrut prsevertendum seram communem censentibus, velomnino
connexionem. Hoc primo intuilu notare qttivis non nullos adscUcendos : quin eliam ipsemel , ubi ad Impe-
ctr.rtts poterat , rt tantillum dimittens oculos videre rnim Probt Sotertique Pontificatum pervenit, ne con-
pattlo inferius locitm qno tsta spectabant. Sed oculos tinuo pergeret a sensu communi dissidere, utrumque
passio itiillu habet. Unus qttidam roritm quos di.ri, salis contrahere plas xipw coacttts, necobscure professus est,
et abniidc habere se credidit quo augeret Eleuchum ctticumque ulteri cbronota.ci htttol difjirtilici sc subcri-
,
errorum et falsitatum Papebrorhii , mirare religiosi pluriim. sulris quas ponrbtil, >iiitis>ittc Hrnschrnius po-
scripioris modestiamj cl quoniam volebat tlictum inter- slea servavit, condilionibus. Titm vcro tamqtiam irrito
ab ipio fert
pretan ad sui coiitunicliitnt cujusdam Sancti, tota qui- coiiaiu fatigatus, languidius capit Pontificis succes- desperutamr
habet ? Infamia Copti colebant idola canum fe- nixtts fiterat . ipsum dcslituit . untc futent sccutt nont
, ,
liura etc. an hoc vultT Sic autcm tcinrrr jactum tubsUtens; magnas Mque tenebras reperit, >iii>irinii
sentcl convitium , ntox in aliorum nihilo moderaltorum discutere tentavit alms , alias nec tentavit quidem ;
libellos transiit paginasgue implcvit. Qmd igitur, si optttvitltimrit ronsiirgrre ali>iiieni <iui emnet dUsiparet,
S. Petrum cultum habere apud Romanos dicam, Ll prxstitUse me non ansim prxsumere quin potius .
moveant; seguamurnos prxlaudati Baronii citato supra primus se offerebat qu.rreitii, nomen feci Conatus
loco consilmm prudens ; convertamus in nostrura lu- Chronico-historici. In hoc si scopum non attigero, tibenttr cessu-
crum vane objectura,
aliena dispendia , et si quid alterqne feliciori i>l faciens surirssu , meos , n quos rtts eertiera
ticu opns exeepi, etpostquam legeram approbavi , licet antem seqnrnti Subdiaconum atque Diaconnm, non
in nonpaucis contrarium eis, quae in argumento ea- ausum lamen Ordinationi Episcopali suscipiemix in-
tenus intacto, optima quUlem voluntate , sed impari ad tjcrcrr sese, nisiin Dominica proxima : ei alia similia
rcm tantam instrumenti necessarii copia , obiter deti- loca plura in Anastasio subinde notavi, cui succedens in
bari, occasione Trevirensis cujnsdam flgmenti. Quamvis vitis Ponlificum scribendis Guilielmus, Bibliothecarius
enim istud satis eversumsit lucubratiuncula pra etiam ipse, oan ortlinationc^y} ffadrianill peraclam
assentiente ipsontet Mabilhnioad lucem tamen dignio- in Dominica asserit, factum i<I «ii secundum morem.
ris istius justique operis illa sic miki ipsi viluit , \it in 14 Atqui ab Ordinationis Episcopalis die nnme-
e« nihil fere amplitts inveniam quod placeat, quam randum tempus cujusque Pontificatus , non a die Ele-
i iubiis istic a me fbrtuxto motis tam Insignis ttionis; nequehunc, sed illum knbitum es^c Natalem;
m
ab fiac. non
Commentarius nasci potuerit, ab eo qui rem ex pro- tam muliis in decursu operis domonstrabitur exemplis ab etectionis
fssso pertractavit. Equidem sic existimo 3 neminem ut certius nihil haberi possil. Tantum enim aberat ut die Ponti/tca-
tus inchoan-
turpiter vinci, ubi gloriosum fuit certarejsi tamen «ntc characterem Episcopalem cum Ordinatione ^usce-
dos.
certasse dici possim cum alio . quam cum ipsim argu- ptitin, primis duodecim cum dimidio srci/is. Pontifi-
menti obscuritate originaliumque diplomatum defectu; cem faceret sola cleciio, et m Patriarchium Latcra-
mmhie tum adhuc invento qui speraret inveniri ali- nense ipso ehctionis die facta introdurtio (quod credans
quam methodum posse, ad veri falsitfue discrimen fa- Baronius , verorum Pontificum numerum Siepliano
ciendum inter diplomata vetera, etsi con&taret mulla uno post Zachariam ehcto, sal numquam consecruto,
essse inter ea subhste fidei $
saltem quoad historiam .
xdeoque ab aliisomnibus prssterito, auxitj ut nequidem
pro quasola satageboia. Libenter interim restituo San- primnm in Clcro Romano iocum is teneret, si ciat ex
Jin nysiano archivio, quam Ixsisse inconsultius vidtor, gradu inferiori assumptus, Patet hoc ex Epistola,
reverentiam ; sub c« quam Mabillonius offerl cautela quam post Severini P«p.r mortem rt Joannis IV cle
ut qusrdam istic inveniri "<<n negentur vel omnino ctionem anno dcxl Episcopis, Presltyteris, Docto-
falsa, vo! interpolata , vel dubia, tum primas tum ribus [ue seu Abbatibus S ise s< rips 'runt, Hilarius »1
serundse stirpis; quia, bonus ac simplex erat Du- Archipresbyter et sorvans locum Apostolicse Sedis,
bletus ,
qui quodlibet incidit in manus , sinfl dolo Joannes Diacouus et in Di'i nomine Electus item ,
\gendum putavi , ne per incertum vagaretur Apostolic» Sedis, velutpenes <{uos, Sede Vacante,jus
enrnd.t gux- paucis accipe. Primum cum Henschenio statui, cer- vicarium resideret secundum gradus sui ordinem. T< m
dam regula
tioresnulhs cssc temporum notas ac minus facile a pus ergo cessautis Episc ipatus ><t Catalogi hquuntur
circa dtem OliSCtllitirJtJ
tnortis a sr- Hbrariis vitiabiles , quam quse per Consules Romanos strc i,! nunc loquimurj vacantis Seilis, a Morte unius 111'r/t»,
pultura distin- deftniuntur, quales /<<"<> primis Vribus seculis suggerit ad Ordinationem altenus supputabit , quisquis ex ust
fuendutn. apud eumdem Catahgus, usque ad Lvbe-
<ittt>i/ua>r illorum temporum, quibus scripti Catahgi sunt, loqui
rium Papam deductus. Statui deinde dies illos; quos voht, eosque recte intelligere. Nihil interim horum ob-
cujtmque Pontificis Sepullurse adscribit postcrior se- scrvaiidum sibi Baronius ^ciens, quid mirum si mah
cttii vi Catalogtts ac deinde Anastasius Bibliothecarius, semper exorsus est , ct quid mirum, si inter scriptos
non esse dies Ohitus , imo >;.< Sepulturx uno alterove dtvcrsimode numeros , drftnicndis Pontiftcatnum atque
post obitum die factse, nisi pro tredecim primis , in Tnterpontificiorum spatiis, nequiveril discernere tjitt:-,-
ceteris veroante Silvestrum u«t etiam aliquamdiu post, nam reciperet ut verosimiliores, quosnam rejiceret nt
esse dies Ehvati sohnnius corporis in atiqua Roma- alteratos librariorum socordia, quam nimis quam facth
narum cryptarum; in veliquis vero Translationis , a intercurrere qlioqui notissimum ipsi etiamerat; unde
Basilica Lateranensi ad Vaticanam , ssepe diu post ne. solrt lis muitum quotiescumque aliunde af-
fxdere ,
Obitum successorisque Electionem et Ordinationem fulijct spcs aliqua certioris criterii. Alia ejusmodiptiira,
cehbratas : quomvis tales <hcs , quibus scilicet erant a nobis pcr decursum kujus scriptionis obserrata , in-
Diptyciio Valicano adscripU ilfi , nulla habita ratione veniet Lector; aijnoscrtque, non eodem styio continuatos
dici vere obitualis , assumpserint postea Martyroiogi seniper fuisse Cataloyos ; se<l, prout varii auctorespro
medii srvi, cum singuhs adscripst re Sanctorum Faslis. secuti eos sunt, sic ct stylum in nonnullis mutari ' v iri itum stt-
Interim veram diem Mortis, pro antiquioribus quidem btnftr stylum
cujus varietatis haud obscura vesttijia etiam in Anastasio
CWaiogorum
existimavi certius peli non esse quam ex vetustissimo Bibliolhecarh videre est , autem accurate no- vrterum;
sunt
Martyrohgio, qnod ,9, ffieronymi esse credimus, aut tnnda, nein multis !«b«ris. Hinc cum initio mi seculi, F
saltem ejus setate colhctum;pro ceteris vero , indicia quo cnperunt etectt Pontifices «l> tpso 5»,r Elrctionis
historica alia studiose observamus prout ex decursu dic numerare annos Pontificatus sui, mutavt etiam
t
apparebit. Porro « die Mm
tis sic deftnito, per assi.puita lylum, atque cum sttjlo phrasim, indijetando
cttKjuc annorum, mensium ac dierum spatia, nisus ad tempus Sedis vacantis : quia cesxante usque ad diem
initia Pontificdtuum singulorum pertingere, in magna Ordinationis seu Conmationis Episcopatu, Sedes ta-
ssspe numeroHm discrepantia pro codicum MSS. men censebatur imphri per installationem factam ipso
va-
rietate, eosnumeros aiih pratuli, per <i«os retrogra- du ehctionis qua de re pluribus agitur ante Pvnti-
:
diens perveniebam od Dominicam diem qua fuerit ficatum Gelasii II sub annum mcxuiii.
,
Pontificalis Ordinatio, <«r«ni collecta qnanta potuit i5 Multasquoque Epistotus, Romanorum Pontificinn
dtvm Ordina- fideli tm plebe, ipsis etiam inpersecutionibus, celebrata. falso inscnptas nominiOus, doctrina alioqui ct scntentia
ttonw in Do- Pewua&us enim eram . talis diei ad istum actum ob- veraces idroque non agnitas ; diu illusisse ci^edulitati
minica facien notando ettam
servantiamab Apostotica traditione fluxissc; et in ista Cliristiani orbis, ipsisque ecclesiastici Juris compilato-
dm, Decretales
jirrsnasamr confirmabar Symmachi Urbis Prscfecti rilms, qnin etiam Nicolao Papx I ejusque deinceps quibusdam
testimonio, de electo Pontifice Donifacio scribentis, Successoribus , necnon Conciliis tam generalibus quam rontlfic bns
qu«<i co in Patriarchium Lateranense inducto , expe- snccincte shnul et distincie docuit L'c- alfictas,
particularibns,
ctatus fuit dies consuetus quo posset ordinari. Or- clesise nostrss Antuerpiensis decus , nuperque ad Pvse-
ilumtu^ namque fnit ipso quo Symmachus soihttmt die fcturam Vaticanx
Bibliotftecx. ,
patria plaudentc , Ro-
die lm Kal. Januarii seu xxuim Deccmtnis anno mana urbe mirante evocatus , D. Emmanuel a Schel-
OOO mmii : < / /,/, dies tunc Dominicus erat. Vidi >lctn<lt straten, Antiquitatis illuslratsa parle 2 Dissert, 3
Constantinum Pscudo papam per vim intrusum in cap. 5, ubi videre licebit quanta ex in vencratione
, ,
omnibus
;
AD CATALOGUM PONTIFICUM.
omnibus olim fitcrinl, quam aulem nunc viles liislnricis tnm defunclorum nmicorum eruditissimorum votis tum D
liabeantiir, et quibus <:r causis, Quse causiy licel apud aliorum hauil imparis ioctrinse Curialium plurium
Baronium ei Bcllarniinum Cardinales, Antoniam An- eiiam vivenhnni iesideriis facere satis; quatem
et II-
guslinum Tarraconensem et Pelrum a Marca Parisien- luslrissimus Favoritus optare. se pmica signifieavit,
sem ArchiepiscopOS, Philippum Lalibxnm, el Gabrie- Romanorum Pontificum seriem texere.Jlaud tamcn
lem Cossarlium novissimc couipiluloriim Coucilinrum (qunil fortasse qiiidam vellel, snlis aulem superque esl
edilores, viilcri possint ;
juvat lamen earumiem Episto- in Hierosolymitanu fecisse semel, nullo idonea ad ea
laiiun convictiones quatenus Clironologix a uobis
, hactenus compurente responsoj etiam hic pr^ Non inquam
constituendee repugnant, interserere huic Tractatui;in intexam manissimarum objectionum refutationes. Sua- autem ouo-
qun subin le necesse erit alias quasdam fictiones, hislorix vius enini, et fortassis animos componendos efficacim '"">*""
ail
et si qui forte
iis otjrepse-
Ecclesiastwx nostrique operis perturbativas , «otare ; ent ,
ulio m argumento, nihilque ad querulos istta
runt errores. propterea quoil his sustinendit ita submde. Pontificum ipectante, legendum qnam
offerre, multis, omnium aut
quorumdam prxtexatur auctoritas, quasiipsis totique plurinm judicio nunc falsis, rudwri autem teculo cre-
Ecclesi i- nijnrins sil , qnisjnis ens audel m dltlinm ditis iit veris asseatiri et mordii us in lm ere necesse nos
revncirv. eodem
faret, st qvjo ips: ratiocinandi mada uti seu potias
16 Non itn stnsit Tllustrissimus Augustinus Favo- abuti deberemus, Habebit nihilomintu eiiam hic Tra-
ritus, quatuor sttccessive Pontificum in scrtbendis ad quasdam proli ioi es, sed tates omnes,
clatus digressiones i
viros Principes arcanis litteris cl Consistorialtbus Dc- qua cum ipso quod conor elucidare argumento Chrono-
minorum Cardinatium Ariis Secretarius, nuper quidem logico sic eonnexse sint, ut vel ex eo sponte ftnant, vel
morluus, sedadhuc in dignissimo consobrino successore iihhl sine ipsissatis nequeat videri explicatum.
suo Laurentio Casono superstes ; cni cttm anno 18 Primo autem consitium fueral Conatum hunc produeeiur
mdclxxx scripsissem, quanta eo nomine esset in Belgio meum in Martino V terminare, quousjue scilicet
concitata tempestas contra tum editos a
me Ubros imo . exlendi bantsese in nostro sscpius laadato Codicemann- Pontificem
conlra Societatem nostram universam mei uniuscausa, r.pi Pontificum Romanorum
st Filse. Animadvertens E
li
nmi sine minis qaerelarum ad usque summi Ponlifkis deinde easdem Vitas haud infeliciter continualas a
in causl* piirt
triiunal \eferen larum ; ipsc xun Decembris, visu jam Joanne Stella Presbytero Veneto, sed continuationem
facti hlstorico
sul/jeetts jiuli- prima parte Maji . nostrisque a l Hierosolymitanos hancjam pene haberi et videri desiisse opus cum illo
Pa riarchas Parergis prohxe apud P. Possinum lau- prolraxi ad Jiilium II eoqne consilio ad pr •lum ielu-
:
datis, in hunc modum rescripsit : Gratulor tibi.quin lerinn jam Augusto anni mdclxxxiu. Cum
inde ab
imo Ecclesiae universas, suceessus prosperos operis ecce post impressos duodecim primos >ul Soterem Pon-
de Vitis Sanctorum, in quo sane juvando ac pro- tifices, causis quibusdam supervenienttbus caqm- cituts
nio\ lo debent boni oranes pro viribus allaborare. qiinm constitueram dimiltere a me ad teutpits Soeiitm,
Ejj • nc:i ileero occasionibus illi suflragarali : atque cbnsuetis Societati nostrx probationibus prarparandum
inl rira significavi Sanctitati suse, quam injusie de ttliintr solennium apud nos votorum qnatuor Profes-
vobis qnerantur Religiosi nonnulli viri : qui si ad sini/i : qui licet fuerit intra non multos menses mihi
Puiitificein querelas detulerint, ne illi rem sibi esse redditus, Acta tamen S. Ferdinandi Regis Castettse ac
senlient ciim Principe, acri negotiorum hominum et Legionis, rogatu Hispalensis Capittili seorsim imprimi
sestimatore. Potes Patri Possiim mandare, ut, ubi sutjfjrifndo
cozpia, et propter prssterit hiemis insuetum iiutnrnum-
res tulerit, mihi significel quid facto opus sit: r iiiii, m
om- ijne riipirein lentius promota, sic occupabant prselum, ut
Annatibas
nia enim curabo diligenter percupidus bene me- niiii nisi jiost Pascha resumi Chronotagix hujus im-
, I liastlctl
rendi de tam prajclaro <ii>ero. pressio potuerit. Interim venii mihi in mentem ci ii t eli meiicem
17 Erat 7 usqite
titnc Pontifex, idem qui nunc est, eritque quod rinii Obscrvationes noslrse et intextx tisdem Dis-
praterita,
(si valeant bonorum preces) in annos multos S. I). N. sertaliones, Annalibus Ecclesiaslicis, opera eruiilissi-
cerlns hoc
lionu non Ihnocentius Papa XI, optime intelligens, in iis qnc moruni virnrnni Cxsaris Baronii atque Oderici Ray-
disp icilurum fnlrin i.ut mores uon spectanl, nec a Theologis vet Cu- naldi ttsque ad obitum Septimi Clementis deiuctis, sic
nonistis, scd ab Hisloricis suni discenda, mlnl sibifa- aptari possent, ut qni tllis reeognoscendis supplen lisqne
cultatis competere humana majoris ; nec indignabitur, tlure rrlleni iipiitm (quoi sciebam uonnuUos medUuri)
siquibusdam Decessorum suorum Brevibus sttbin le di- nostro Itoc quasi sjpicilegio instructtores redderentur,
calur coiiiuii ri quidpiam, non alia qiiniii qua sugge- gratum iisdem facturum nie qupad singulorum Pontifi-
slum a supplicanlibus est accipiendum fide. Utinam illi eatuum epochas, si et ipie eoiem usque progrederer;
qm pro aucloritate Pontificiorum quorumcumque ver- ubique suggerendo aliqua, magnis i/lis viris et m tajn
boriiin inntiim prxseferunt wlinn, eamque trahunt quo copiosa segete metenda occupatis, inobservata. Sic an-
ipsa trahi necpotesl nec vult; quain ab aliis prxpostere tem progresso oisum denique est uon cmvenire, tu di-
exigunt deferendam illis reverentiam, deferrent ipsi in missis qui supererant Pontifieibus vitjinti ultiiuis. non
iis rebus . in quibus statuere aliquid , rt fiieles omnes integram omnium seriem iarem,
eliam sub gravibus pa-nts obligare, non solam patest, 19 Ciiiii igitur? An falcem mitterem in messem
drmJe ,
sed eliam vult '. Urbani VIII
Religiosius observaretur alienam; ei amicissimi mei R. P. Leandri
spachasanm- Coloredi,
Consiiiuiio, oirca formam et habitnm sacrarum ima- in continuandis prsedictis Annaltbus desudantis, iefio- rum pontif-
c" "
'in arijumcntuin, quast non satis habens quod labo-
'*
ginuin, qn r incipit, Sacrosancta Tridentina Syno-
»t , t . ii tltliniendo,
dus, severissime prohibens die xv Martii mdcxxxxu, rem ut proprto? Nolui profecto, neque iebui; nno nec
ne quis cujuscumque gradus
, qualitatis , Ordinis et potui. Nudam darem iiomenclalurnm , notato cujusque
c.ansit,iraagines D. N. Jesu Cliristi, et Deiparae prineipiii ac fiiie ' Enleid niiiiium nimisque Jejiinum
Virginis Mariaa, ac Angelorum, Apostolorum, Evan- eljam coeperam abservare, sxpius «ariasse usum Curix
gelistarum aliorumque Sanctoriim et Sanctarum
, G'l Itiee nostra tempora, in signandis Bullis Brevtbusque
(atque adeo etiam ProphetarumJ quorumcumque, scul- Papalibtts, quorum ingens copia offerebatur in Bttlla-
pere aut pingere, aut antehac scnlptas autpictaset rus. Ilrc ergo diversitas, sicnt utiliter fuerat notata
alias quomoilolibet effictas tenere seu publico as- in Pontificulilnis seculo xvi prioribus, sic non mdebatur
pectui exponere, aut vestire cum alio babitu et lor- negligenia in iis qui supererant tam paucis; cum ea
ma, quam in Catlmlica et Apostolica Ecclesia ab res commolitatem habere quotidianam posset : et a me
antiquu tempore consuevit, nec etiam cmn liabitu cospta, ab aliis porro continuari ac perfici, etiam
istic
particularis alicujus Mnlinis Regularis. Setl missa ubi itlonei insititinenli defectu defiaire noit potui (itt
istrc favw : et securus tle .equitate judicis, niliil ijrali.c polui in plerisjuc,' utruiti a die Oldinalionis ac Coro-
cujusquiimconlraveritalcm nquilalemque cessuit, pergo nationis sttx Ponlifiialis aimi innovandi regulam te-
niterit
G* CONATUS CHROMCO-HISTORICUS
nuerit aiiquis,an vero a die pritnse Electionis. Unum Ordinis Praedicatorura, in sedecim volumina distrl*
id igttur, velut ad Chronologiam Pontificiam, etiatn buti fprxter alios in quatuor opuscula divtsos) et a
motlerntnn, prxciptu fr.ciens (et tamen a ncmine Itac- primo nsque ad duodecimum seculura inclusive
tenus obwrvatumj addere ad Nomenclaturam volui, ita- editi, sub titulo, Selecta Historue- ecclesiasticae
qne ftnem farere suscepto extra ordinem operi, sed non Capita, a S. D. N. Innocentio PP. XI motu pro-
prorsns alieno a cura illustrandi Acla Sanctorum : qux prio et ex certa scientia ac matura deliberatione,
etopus ante
totnum 4 et cum nd omniu pertinetntt tcmporn ettam proxime hipsa, , deque Apostolicse potestatis plenitudine , damnan-
b Maji omnia quoque pendent ex Punttficin Ghronologia, tam- tur ac reprobantur, ac legi seu retiueri prohibentur;
bkfariam '/i*
videntto.
tjuam ftlo ipsa inter 86 continnante. Tali porro ratione ipsorurnque librorura omnium et singulorum im-
prolixiorjam Commentarius, quam ut inlimine Tomi pressio, descriptio, lectio, retentio, et usus sub gra-
unius commode possii explicari lotus, bifariam dividi- vissimis pcenis in decreto contentis, onmino interdicitur.
tur : sic ut pars <'jus jtrior, qnx rctert stylo Catalogo- Ne tjuis itjitur, duos hos Tomos in lucan vcinre videns
rum antiquiorum inhxrens, Pontificatuum spatia meli- post hujusmodi Decretum t et nihilominus in eis dictos
tur a die Ordinationis seu Coronationis , occupet Ubros subinde absque scrupulo allegatos reperiens , ob-
frvntem hujus Tomi qunrti; altera, tliem Electionis servantiam Apostoiirorum mandatorum, quam antesin-
pro Epncha Chronologue Pontificalis btibens, juxta re- guios Tumos profttemur, eo in casu desideret; monttum
ceptiorem exinde in Catalogis Epitaphiisque usum, lectorem velim id prius quam tale Decretum conderetur
ponatur ante Tomum quintum sequentetn. Romse, procul inde iu Bcigio esse absque malo doto
20 His prxnoiaiis, incipio cum P. Ilenschenio a ftutum; quidem in its dumtaxat artjntnentis, qux
et
primo ac pr.t cipuo Ecclesi.r Capite Christo Jesu, cujus sola si Auctor tile tractasset, non putamus incursurum
Qua ratione
hic allquando Vicarii sunt Romani Pontiftces, Petri successores. Sed fitisse Stinctx] Scdis indignattonem tam gravem. In-
altegn/i sint ecce, tpso tempore, quo, utriusque Tomi impressione tciim ctitim stc impressa pro non impressis haberi
Ubri P. tfata-
jam ferme absoluta, pagina hsec, in duubus ulttmis nu- cupio; et Ponttficix voluntati in omnibus atquc per
lis Aleiamli i.
mens mutanda, iterato dcstinaturadprsslum; perfertur omnia morem gestum desiderans, e scxto septimoque
Roma gravissimum Sanctissimi Domini Nouri Decre- Maji Tomis, jam jam ad prxlttm postulandis, e.rpnngo
tum, pullicatum istic an. MDCLXxxrv die x Jutii, quo qnxcumque alia iuca dictorum librorum menttonem ,
JESUS CHRISTUS
PONTIFEX IN jETEKNUM.
S"
et nonnullorum virorum eruditorum jtulicio visus est 1
jq columnx2. 20
dcmuustrare P. Godefritttts Hcnsclicnius, Exercita- i 5 '
23 20 I
21 6 34
tione prima et secunda antc Catatogos veteres antiquo-
24
rum Pontificum , quos Lector consulat. Sed pag. x
velim benigne corrigat errorem typothetse , qui ubi 2 Est etiam Pag. vm aliquid quod Auctor muta-
expansam margine annnrum singulorum tabulam, tum optavit, postquam ea legerat
in
prout occnsio {ercbat diridcre debuit, atque etim a prima antc 1 Tomnum Magi
probavcratqite, q,uc
ad Ephemeruies Grxco-Moscas
^Ztln
aliquid, circa
in sua ante sd tettundum columnam transferre; easdem in capite fueram commentatus, die viii Janarii et adarationem
xxv ac xxvmi
Apritem secundx columnsz notas eodemque ordine posuil, quo Decembris, de Adoratione Magorum, ««9°™*,
Diatriba;
cxde Innoccntmm,
posuerat m capiteprimx columnx; quas tamen npor- et fuga in jEgyptum. Itaque
anteannum primum xtatis
Christi
AD CATALOGUM POKTIFICUM ROMANORUM.
Christi, et quintum nnte xram vulgarem omvia hxc ei mnfieribus, videnlur adfuisse, Et vero guomodo iili
refert, velut sub finem ejusdem primi anni facta, cum istic plusqiiam quingenti fnissent, qui posl Ascensio-
Christtts esset secundum <vtatis annttm recenter ingres- nem, collectis quotqnol poterant altis, ad subrogandum
sus. unum loco Judx solum erant turba hominum, viro-
,
et postremat 3 Visis ctiam, qux in Chronologia Patriarcharum rum scilicetet mulierum, fere centum viginti Ergo ?
ChrUti Htcrostdijmitaiwrnm dixi, circa apparitionem Christi, sub Consulatu dvorinn Geininonnii cxpmtges Ires ulli-
apparitiones.
Jacobo Adelphotheo factnm, et commemoratam i Cor. mas lincas, et postea anni sequentis historiam tsti sen-
15, G; veluti post Ascensionem Domnu adcmlos, imo tenti.r aptabis.
post Penlecosten ; in eumdem mecum venit sententiam, 4 Sequens dissertatio procedit ex lujpothesi, de anuo Possinitte
qu rstionr
ut verosimillimum esse crederet, eas omues quas ibi xxxm JEae vulgnris, quo Christus obierit
seqwnti
: utrum au-
Paulus commemorat Apparitiones , cxceptis fortasse tem ex hinc sequatur eumdem etiam xxxni ab Bpistolx at
fuisse
duabas primis, ejusdem posterioris temporis esse; adeo- Tncarnalione et Nativitate Domini, indccisum relinquit. fincm requt-
rendx.
quc dtvcrsissimas ab iis, guas memorat Evangelista, Illa atttem jatn nnptessa gemtnam ab emditissimo Pos-
factas per die xl post Resurrectionem. CerU illi plus- sino nostro accepi Epistolnm, oppositam conciliationi
quara quingenti fratres quorum isti% fit mentio, ,
per ipsam Dissertationem tentat.r ; quam una cum alia
incommode dicuatur simitl convenisse ad Donunitm vi- piKui, cujus hic oliqua facta mentio, inveniet Lector
dendum in Monte Gniii.cac, quo solos undecim adducit post Pontificatum Paschalis II, cum quo pars prima
Matthxus : neque etiam dixerim fuisse eos in Moute nosiri hujus Catalogi terminatur.
Oliveti , ubi rursu?n soli undectm, cum Maria tamen
DISSERTATIO I.
— ** xerritatio Hciischeniana in ante Aprilem , feclura ftguralis Itostia veteris Testamenti. Iloc novissi-
j dnas prxcedentes confirmat a rebus , post mc conalus est demonstrarc, Dissertathne erudita
*1 ^Passionem gcstis ; ostcnditjue anliquos plu- super Matthxi xxix y. 15, P. Petrus Possinus. Sed
res, <{ui numeratis ab ea annis rerum illu- rwn vtdeo quomodo ea ratione demonstrari quidquam
ffon obstanti- strium memorias quasdam consignarunt, a se stare. efficaciter possit pro vel contra attervtram sculeiitiam ;
bttsBenschvnii
Hxc Ule ctnn sic essel commentatus, ila sux ac- duin ipse Dissertattoitis UUus auctor denique fatetur,
argumentis
guievit sententiie, ut crederet can/, saltem e.r auctori- exanno quo mortuus est Christus definiendum esse,
tutc, firmissimam esse, quidquid alii paulo antea in unde sumendum hebdoniadum istarum initium, Li-
sit
G.illia (quorum tamen lucubrationes non viderat) pro cet enim ex Propheta constet, numerandas illas ab
commuiiis A:rx rectitudine asscrcmla ca-pciant dispu- exitu st?rmonis ut iterum sedificetur Jerusalem, et
tare. Cnnt vero unius eorum Jacobi Grandamici opus Ucet ipse demonstret, hunc sermonem, a tribus diver-
acccj'it, sub tituio Chronotogix Christianss recusum soruiit Regum edictis pro restauratione solius templi
Parisiis anno 1GG8 ; viditque eum, oinnibusttuctorittt- valde diversum, Nehemias (uti seri-
<-s^e litteras quas
tibus iltis susdeqne habitis, etiam Josephum, Dionem, bitur Ith. 2 Esdrx cap.
anno Ti^esimo Artaxer- -2
et alios a dicenda circa Herodis mortem sententia ex- xis Reyis obtinuit ad Duces Regionis trans flumen,
cludere, tamquam pluries a vera temporum ratione ut traducerent eum donec veniret in Juda^nm et ;
exenantes; rin^siiii nonmagm facietidum sibi credidit, ad Asaph Custodem saltns, ut daret ipsi ligna qui-
quod Grandamicus opponebat ex astronomicis ratiom- bus regere posset portas TempH, turres Domus, et
penjunt hodie bus : cum ipse Henschenius earum esset minus peHtus, muros Civitatis constat tamen xque cerlo, annum
;
sustincre.
nonnisi perturbatas habuisse. Tnterim quotquot nunc kistorici profani numerant, ub anno iiii Olympiadis
fere habet Gallia istiusmodi disciplinarum scicntes lxxyiii, 'jiuitiilo morttto patre Xerxe solus regnare
viros [habet autem pluHmosJ judicant, convincentes esse Artaxerxes covpit, anno <t>tt.' aeram vutgarem cccclv;
Grandamici demonstrationes : qui autem e<ts minus /it/u str Cltnstt mors deberet differn ad annosocto
capiunt, m eamdem tamen sententiam haud difftculter ultra xxmii ; sed quserendum aliud regni pHncipium,
coguntur ratione historica, petita ex Phlegonte, Ha- ejus scilicet quod communiter cum patre gessit. Dum F
incer '
driani Cxsaris Liberto, circa annnum ct scribente, et autem kocconstat. nec constat 'iii»t« anno anteobitum ProPter
. , . . ... tttm inittum
aputl Philoponum dicente, quarto anno Olympiadis patris Artaxerxes tste regnare sic ceepif, mhxt prxter AltaxerX j S
ducentesMna.' seeund;e [quem <**> annum serx vulga- incertam conjecturam ^ossino restat, qua definiat cumpwre
passum esse rejnantt»,
ns xxxiu apud omnes in confesso est) factam solis fuisse Regem a patre dictum, octavo potius, quam <iuo-
Christnm on.
33 xrx vit'(ju- defectiouom, omnium quae ante innotuerint maxi- decimo ante dictum obitum unno ; quod tamen necesse
ris 3 Apiilis.
mam et noctem hora diei sexta talem, nt stellae
;
cst, nt sciamus, mortemChristi,quss prtedicitur futura
in ccelo apparuerint guem locum ex ipsomet Phle- :
(inii« abinde cccclxxxvii fhic enim est medius hebdo-
goute allegant cttttm Eusebius, Hieronymus, aliique madis iax, anno potius xxxm quam xxix vutgans
contra Gcntiles, pro Cliristi <Ui<tnit<tti tn morte cjns aerx contigisse. Nam quod pro priori numero assumi-
ostensa; nihil dubitantes, quin ts agat detenebris, tunc tur, Artaxerxem stdnm natum patve jam in Regem
prseter ordinem naturx factis in ptenilunio psr Imms coronato, et astatis annum saltem xvi egisse quando
omnino trcs, eum naturales eclipses ftant m conjunctio- assumptus in regni consortem est ; utrumque per solam
ne solis ac lunee , neque diu durent, neque totum conjecturam dicitur, proinde nequit certam ullam con-
prorstis dieiit tiufrrant, etc. clusionem fundare; cum et ptius esse natus idem
2 Huc (tccedere rolunt a/itjtti profundioris specula Artaxerxes potuetit, et duodennis etiam coronaH.
tionis <!< stttdit deinoiistmtionem alium c.r hebdomadtbus Quandonam ergo coronatus sit scire deberemus, retro- wosimMus
Quod Danielis ; secundum quas annum vulgaris ti-.t xxxiii gradiendo a morte CkHsti <t<i initium hebdomadum tamen est,
llcetnon
conftciuiitr ex ipsum csse, <(uo ibi, tamquam septuagesimx hebdoma- septuaginta, et ab hoc initio /•<> annos viginti ud ini-
Hebdomadtbus d/s mcdw itl est quarto, prxdicitur Ckristus occiden- tium Artaxerxis, non illud vulgo notum externis scH-
Danlclis.
dus, succea]enteque sacrificio dignion novse Legis, <le- ptoHbus, sed magis domestkum, eoque Nekemise atque
Esdr.r
8* conatus chronico-histor:cus
A Bsdr& Artaxerxis domesticis, aliisque in Perside priorem illam, neque Romanis scriptofibus neque cx- D
natis fomiliarius. Cetarum ut ista via confuiatur ni~ ternis fuisse usurpatam i>/ designahdis temporibusl Fatemur ta-
'
omnes autem Fastos Imperium iltius sotnm ordini ab !" " ,:crosimi
c
ini ; eatamen qux supra notavi, qusque aUa aliunde
Uus nnnum 15
'
adduntur multa, tatia sttnt, ut pervicacem esse opor- nhitn Augustt; segre mxh\ possum persuadere, quod tibetiia
leat , qui non fateatur //s se moveri; prsfidenlem, Lucas Evangelista, hortatu Apostoli Oentium Panli, morte AugusH
" umernri *
qui omnia dissolvere posse credat, pro Gentitibus, Grsscis potissimum oc Romanis, Er»,i-
3 Natalis Atexander inter Selccta t
historiss Eccle- getium scribens, volensque initium PrsedicationisJoan-
sxasticx oapita, quss suscepit Dissertationibus eruditis uis chronico charactere insignire, notando annum xn
rtramque
sen'<n'iam ni- illustranda^ videns hinc sese constrictnm tenefi, »<• Tiberii ;
pro anno, quem primo omnes erant
audity.
titttr qindam ante annum vulgaris Mret xxxm Christum mortuum intellecturi cadere in Consulatum Duorum Gcrrino-
concihare,
fateretur} infic,nt ETerodera statueret obiisse nisi anno rum voluerit notare alium, quadriennio anteriorem^
anteseram vulgarem quarlo;novam </ nemini auditam sub Comulalu Lentuli et Asinii, de quo nemo esset
hactenus sententiam adduxit in medium, ut Christum cogitaturttSj nisiexpresse moneretur, atitev quamvulgo
itceret obiisse t anno xtatis susexxx.viuinchoato annum soleant annos numerari, scilicet » temporeper patrem
txxvmnumeraturus, si cumHenschenio posuisset Chri- cammunicati Tmperii, Hoc enim quid fuisset aliud,
assercndo na-
itum natum,integro annoac tribus mensibus prius quam quam lectores inducere in periculum pr*s<-ns iil itjuo-
lum quidem
antt xram moreretur Hero<.les, quod congruentis videtur dicturus randi, quod Evangelista videbatur velte notissimum
Vttlg. Ctiri- fuisse.Sed quid faciet illis verbis Lucsr,asserentis, quod esse, totius<]itt' historix a se scribendx bastm ?
sfum, std an. incepit se manifestare, post sttsceptum Posset quidem quod
Christus, quando prsetendcre aliquis,
fetii non dcsit
33, murtuum^
aJoanne Baptismum, erat quasi annorum triginta ;siis Hispanicse Provincise semelapud se inducto usu Mr& prxtextusad
anuo xxix .ri.r vulgaris jam erat ingressus aetatis suse propri&.in honorem Augusti, assumptx, xxxixannis eumdema
annum \\\ui,»»i eliam \xxiin f Respondet particu- ante vulaatam nostram, eamdemtiue 1
cottsiu/itissinie re- T
Iinperm acdu-
". . .
lam Affetj Quasi, idem valere, quod Circiter, wkPIus ttnuerutit per quatuordecim sxcula ; ita Judsei, j,»st cendumi
minusve, et utrmque habere ialitudinem, majorem mi- depositionem Arcltelai, proprio jam Rege destituti cu- K
noremve, i<r<> ratione numeri cui ddditur majoris vel jns unnos numerarent, ad nuntium communicati ttb
minoris : Ckristum autem extremo vitse suse anno, Augusto ciim Tilierio Imperii, per adulationis exces-
quadragesimo <itu>m trigesimo propioremvideri debere, su?n, propriam JEram sibi constituerint, solique usur-
cui Jttdssi dixerint, quinquaginta annoa nondum ha- paverint cum Lucas scriberet. Sed hoc f<t<ilius dicere-
bes. Idnn observat, persuasionem illam, <i"<>d Chri- tur quam probaretyr t
nullo talis consmtwlinis Judai~
3 Apiilis qui Mn-. mortuus tsset mense Martio, ortam cx apud
<./- <<< videri : vestigib scriptores extante; attento imupex
]>roj:imo anno
fueut 1Z Mar-
quod Apostoli primique Chrisiiani , primum Piiscltn guod Lucas non scripserit Judseis. Alioqui huc facerei,
tti. anno vertente celebraverint xxa Martii, cum biduoan- tttin Persarum exemplum, quibus illa gens diu sewi-
u\ ipsa Parasa ve Pasch e Jud eorum, recoluissent me- vit
titm aiia quxdam in Scnptura jacra
; puta >>r :
mvriam Passionis Christi hujus autem anniversarii ; Jeroboam /?(;/< Israet ei Joachin Rege Jurfa, quo-
Pasckalis memoriam Grxcos n/ suis Menxis usque rum anni ex duplici epocka fluunt, dum 2 Paralip. 35
hodie conservare, idemque in Occidente nostro flispa- rt 4 Re<jum 14 dicitur Amasias Rex Juda obiisse an-
nos <i<- Gallos plures antiquitus tenuisse. Ast alii, con- no xiv Jeroboami, et mox sequenti capitt 15 filius
siderantes Christum esse morhKiut feria vi, et annum ejus Azarias successisse anno xxvn ejusdem Jeroboa-
ejusttem, concurrentem, i>l<i'tc ro libentius, >i«<«l inn<- </«U'iu<' ralip. 3G, annorum <lumtn.ntt octo >i>iam discrepan- :
incarnatum Chtistum fuisse scirent; nihit interim so- tiam explicant Interpretes, Cajetanus, Salianus, Cor-
liciti, quam id bene irl male cum Judaico ejusdem nelius,et alii, per annos <i't>is Hdem Reges communes
tiiiut Paschale conveniret. habuerint cum patribus suis.
4 Ceterum non fuit mens Henschenii nec porro 7 Tuii autem expticationi, etiam Tiberio aptandx,
mea est) in hanc quxstionum multiplicium perptexita- fortassisfavet, quod Lucasnondesignet annum vnsflxat-
tem nliiiis se inferre . satis habnit maanam primi Ca- ?.et'x? (qna voce pierumque utuntur scriptores Greeci,
iu/oiji antiaiiitatem <( auctontatem lettoiibus suispro- quando agunt de tmperatoribus Romanis, Augusti
ponere, et ostendere <i«<im apte inter se cohtereat pro- successoribus) sedzf^yr/tp.wtaic,; estqueea vox t xqueac
posita istic Chronologia ; quxsiforte a vero dcviet, m vox qualecumque impe-
\obis satis i u.Kj/.yj , inindifferens »>l
sit sl anno primo <i"ii» Pftri /»<r Consutes Geminis p\ oximos desi* rium, Provinciarum Praesidibns ordinarie >itci-
et •/<
G5 " rluus
sit Pelrusl
gnando, non potuerit tamen errasse m ultimo, ii/t«it>l<- tur, quemadmodum mox idem Lucis subjungit, r'yeuo-
certitts detnonstrabili Acturus igitur de S. Petn Pon- •;iC'j-j-<jz roO flQ>T''ou Il().aTOu vnc, 'IvjOyizti, Procil-
lifiititn . postquam ejus Chronologiam utrique sententise rantePontio Pilato Ju.laaam : vel JudodajPnvsiilente :
(!<• aiino mottts Chrisit aptavero, in Disscrtatione s«l>- et in /'"( sensu apud Tacitum dicitur, <juod
etiam
jungenda de exordio constitutx, primum <ti>«>i Antio- Tiberius, lep;e per Consules lata, provincias cum
chenos, deinde «i»"/ Romanos Cathedrx; i»l<- ponam Augusto communiter administravit <i«o>t Grxce, :
• ttiK-i mque <<k<i Christum sententiam teneas, m cessario debeat locus intelligi de sitmmo absoiutoque
Potro tamen mecum </ <>>m Henschenio debeas conve- Tmperio.
nire; nec attera repugnet atteriquoad Cathedn i: \
8 Mallem tdmen (sicut jam dixi) credere, quod max imesl
qvomodocumque de Antiochena statueris. Tota
,
!'. ngelista voluerit uti annorum numero, />rr totum tenere etiam
Romanum Imperium cut u "" os
etiim differentia "* eo consistet t quod proul seritu tt- sequaliter et uniformiter mu-l- ''
i usve passum Christum dices, ii» plures paucioresve ligendo ; sicut intellexit Interpres vulgatus quando '.'
'
'^"" J
, r (
habiturus sis annos^ medios inter dimissionem unius et absolute vertit Imperii Quod si posito sic anno, mi~
assttmptionem »/i> rius Cathedrx, <i«»s annos prxdi- nime obscuro dubioque , etiam liceat nihilominus
eando Evangelio Ecclesiisque ordinandis Apostolusim- mortem Herorlis eo anno relinquere quo rel/n- ,
j>< it>J<-rtt.
<jiieii<l>,m suadent omncs histprici, <i«ii,«s sententia
.".
hiterim non dissimulaverim, Grandamici senten- attera nititur ;facile apparebit, <iuomodo alii cirea na-
tiam,quoad »i<iunu Crucifixionis, prx altera longeve- tttlem annum Christi, ahi ctrea mnrlitalem errurer/nt,
ro imiUorem mihi videri. Quantumcumque enim ad <iu# est nova Natatis Alexandrisentcntia, sed i>nrtt/<us
fninr tuendam apta sit >i«i>l>'.r annorum Tiberii Epo* Conciliandis perquam commoda, ift <-u/m, quibus no-
chu, »i> Hensehenio expostta >/<>m tamen constat, : tum erat, quo anno mortuui csset Herodes, /» cujus
dt< /<US
.
diebus Ghristura nutum adoratumque a Magis Mat- rum cujusque anni, a Dominica Septuagesimss proce- D
th.riis cum tegerent Chrislum manifestari
asserebat ; dentiumet leges Paschse sequenlium, existimo proces- IB91 8
non ptane revocat annuatim, semper adnoiare numerum anno- nationem extendere, per solos triginta annos, quasi gscatem tjuam
ttunorum prx-
COHfurmis rnm, tribus et triginta annis ininurem. quam ab Lucas absolutc discisset, totidem et nonplwes kabnisse
cise 30
calcuto Christum, cum baptizaretur. Plures autem eum
ejus Incarnatione Dionysius posuit fin quo decipitur, ha-
Dionysiano,
qnia Dionysius oh Tncamatione incipiens, totis xxxmi bnisse fqnod nos libentius diceremut cum P. Natali,
annis prsvertit tempus Passionis) vidHur iamen t<l pro- quando in anno mortis oparteret omntno recedert ab
bare juod intendunt ii, qui anno vulgaris ALrx xxxm Henschenii sententiaj confirmat etiam 8. Irensus,
passumChrittumsustinent. Eteniminscriptiocerei, quam scribens Itb. 2 con&ra tixres. vup. 39 quodj&m in
Fratres isti oiderunt, non pro eo Dnmtjsiano anno, aetateru seniurem dechnabat Clirtstus quandodtirebnt
quem tunc numerabant, fuisse videtur sed pro sequenti, ; omnes Seniores testantur, qui in Asia
sicut inquit. fr S Joan-
quem nos proximis Januarii Katendis auspicamur;
<t apuri Joannem discipulum Doinini cunvenerunr .
ii'-, dlSCipUr
tis accepit
qutque retrotrulicudo dtcm ad ittens c -s tres, ?""'. verc idipsum tradidisse eis Joannem... Quidara antem S Irnhius.
secundum istam sententiam numerari poterat dcci a non solum Joaunem, sed et alios Apostolos vide-
Passione ; sHjttidein congruum $rat, ut ante initium runt, et haec ab eis audicrunt, et testantur de hu-
xplicareturratio festorumpro anno sequente, qui jusmodi relatiotie. Ipse quidcm Irentsus, quicum
proinde inscribebatur ccreo, loto isto anno legendus. Senioribus istis egissejunior potuit, indieatum eibi ab
10 Cnm iijitnr Dionynius, in *it» tlf Paschaiis ra- tltts declivium in ailatera seniorem pro stw interpre-
adeoque tione Efistola, sir loquilur: Quia vero S. Oyrillus tittit. ailnirt,t,eiqtic apitins verba Judxonm, Quinqua-
antiqutor tllo,
prinuim Cyclum ab anno Diocletiani cliii ccepit [est ginta annos nnndum liabes qtmtt, inquit, de eo dici-
c tur qui jam quadraginta annos excessit, quinqua-
hic nobis cocckvii^ et ultimura iu ccxliiii terminavit
(qui nohis est dxxxi) nos accxLvm annoejasdem Ty- frinta autem nondum non tamen multuio aattigit,
ranni potius quam Principie nl est dxxxiiJ inchoan- quinquagesimo abshtit) Uiud a quadrasesimo aut
tes noluiinus circulis nostris memoriam impii et quinquagesimoanno ordUur, talemquesetatem habuiste
persecutoris innectere ; seil niagis eiegimus ali In- Chitstnm scu.it, quod reeipere «"« poMumtx. Sed «
qiioiil iltc Jicitht qtttt.lriftii nitn bifjtf
caruatione Douiini nostri Jesu Chribti annurum Itttininis .clatcni, .
nysius, nee a Passione Domini, sed ad Incarnotione septuagtntaannis Rrgius Psalics circumteribat, pro-
fccto qtn uiititun xxxu agens uat
superanspriedicabat,
tenrpora prxnotare intendit : apparei cos. qui annum
invtichaliir rccle tltcehalnr j.un iu
Monachis Anglis visuin, eereis S. ^furttr cl ttiuto XXXllIll
c Passione
a?tatem seniorem declinare : itec pbts poluerunt iUi
inscripserunt, ipso ecclesiustici anni exordio, id est in
Joannis discipuli significatum mlmsse. Sic
auicm non
Noiali Dominico, pro proxime inchoando anno civili;
uniucs aut ple-
non fuisse tn hoc secittus ritttni et calculitm , qncnl Dio- ertt ojius tlicere, quod Apostoii (quos
condpere suo magislro jttnioresj omnes
mjsius fucrtii conatus inducere ; setl qtictn acceperanl a rosqueoportet
tritjcsiinttin tiniitiin vocatisinl
mnjoriviis, atleot/ue cum tliu ituteit ttsum saltem Romx ctiam titit 1'lcriqiic ntfru
AD PONTIFICUM EFFIGIES
PKjEFATIO
JOANNIS BAPTIST^E DE CAVALLERIIS.
confirmandam Catholicse et Apostclicoe a patre suo diabolo edocti, omnes machinas, ad ob-
hostis generis humani diabolus, per membra sua paupere vidua, duo minuta immitterem ; Pontificum
schismaticos et bjereticos, in hoc unum, omne stu- imagines conquirere, et conquisitas in luceni pro-
dium suum confert, ut fundamentuin hoc, in quo ferre constitui rem sane arduam et cum prirais
:
Christus Ecclesiam suam sedificavit, subruere etex difficilem aggressus quae tamen, per Dei gratiam,
;
anirais fidelium penitus extirpare possit. Scit enim adeo non infeliciter cessit, ut licet magnum laborem
serpens ille callidus, se tum denium circa Ecclesise suscepissem, non tamen nisi re plane perfecta con-
naufragia atrociusgrassaturum, si quandoguberna- quiescerepotuerim.
toreiu sublatum, et pulcherriraum ordinemEcclesise 3 Multas enim Pontificum efflgies, post eas qure
1'alidum pridem opera F. Ouupbrii Panvinii in publieuin
conturbatum animadvertit. Ceterum divina illa bo-
adversus
nitas et sapientia, quae prsesidio suo nuraquam Ec- prodierunt, studiose conquisitas, partim ex sepul-
hin-ettcos
tclum. clesiam destituere solet, inter tot labentiuro tem- turis, picturis, et musivis antiquis, partim ex nu- ex vctustis
porum varietates et difficultates, id sanctorum Pa- mismatibus excerptas, in unum collegi; reliquas monumentis
trum vigili cura studioque perfecit, ut velnti per autem ex Basilicis sanctorum Petri et Pauli, diver- studtose
coltecta.
manus traditam, integraraeorumseriembaberemus, sisque in Urbe Ecclesiis depromendas curavi ea ;
qui post Divum Petrum Apostolorum Principem, potissimum ratione ductus, ut cum tibi, Cbristiane
Ecclesire Dei, ductore Spiritu sancto, ita prafue- Lector, vivas imagines repraesentare non possem
ruut, ut et sanam a Christo Apostolisque traditam salteiu eas exhiberem, quas a multis retro seculis,
doctnnam illibatam conservarent; et fratres suos in antiquioribus urbis Romae Ecclesiis depictas
in nde cunfirmantes, haereticorum errores, quibus cernere licet, utsicantiquitatis nihilominus speciem
plurimorum mentes fascinare diabolus numquam aliquain, vel iu lpsababitus ratione videre, et ea te
intermittit, evertereut accondemnarent. Quaquidem oblectare posses. Probabile enim est, quaravis se-
in re singularera Salvatoris nostri providentiam, et culum illud politioris picturse fuerit expers, in effin-
in promissione Petro Apostolo facta veritatem ma- gendis tamen ejus generis imaginibus, Romaeprae-
nifeste exhibitam admirari licet; quod cuin in ple- sertiiu, traditionem quamdara secutum fuisse. Nam
risque Ecclesiis, quui ab Apostolis erant fundatas, absurdum viderinon debet, in ipso crescentis Eccle-
Episcoporum continua series saepius interrupta de- siae initio, non defuisse multos, qui quod studium in
fecerit, sola Romana Ecclesia tam excellentidivinaj colendis daemonum idolis antea nefarie ponebant, hi
gratiaj privilegio dotata videatur, ut in tantis ty- pcstmodum sacro Baptismatis fonte ahluti, illud ad
raunorum persecutionibus portae inferi adversus propagandum verum veri Dei cultum, qui in Sanctis
eam pravalere non potuerint; et fides Petri, pro suispie colituret honoratur, laudabiliter converte-
qua Christusut ne deficeret oravit, in successoi ibus rint.et ad devotionemexcitandam, eorura imagines,
Petri, perpetuo salva et nullius errons labe conta qui pro Christo gloriosara mortem oppetere non
miuata, viguerit. Hinc videre licet priscos illos F
dubitarunt, apud se religiose asservaverint illo-
:
non ijratis
sancios Patres, cum pro verilate contra falsas has- rum autem maxime, quos vel dignitate Ecclesiasti- con/ieta hic
reticorum opiniones decertarent, ab ipsis Apostolis ca, vel vitaa sanctimonia, vel miraculorum magni- proponitur;
deduclam Romanorum Episioporum successionein, tudine, ceteros superare videbaut. Imaginum certe
tamquam validissimum arietem, destruendis illo- in Ecclesia Dei usum antiquissimum, et ab ipsis
runi irroribus adinovisse ; et hanc demum certis- Apustolorum temporibus deductum fuisse constat :
siinain fidei regulam eos judicasse, quse cum visi- quo tempore, cum artes istee passim in urbe Ho-
bili Pastore et Christi in terris Vicario per omnia ruerint, haud obscure conjectari possumus, eos qui
consentiret. Sanctorum Martyrum aut Pontificum iniaginibus
2 Quoniamautem quod sunt hoininibiis in litteris asservandisstudebant, naturalibus polius lineameu-
ad instru- versatis Scripturse, boc sunt idiotis picturae; non tis expressa, quam fictitia aliqua eorum
clloncin ru- effi"ie
d.ontm et-
modo per illas, sed et per istas, pii majores nostri fuisse delectatos.
Haecet id genus alia, ubi diligen-
iam eotoribus rudionbusinsinuare voluerunt, quosverae fidei du- tiustecum, benigne Lector, consideraveris, bona
txpressa, ceset magistros sequi, quorumque vestigiis insistere spe sum, quod diligentiara hanc nostram non
im-
potissiuuun deberent. Atque hac inaxime de causa, probabis, qui venerandae antiquitatis uiemoriam
in templis Deo dicatis, quas in hac alma Urbe ve- quantum licuit, edito hoc libelloconscrvare, om-
nerandaeantiquitatis memoriara retinent, sanctorum iiibus.jue palaiu faeere studuimus, Romariuruin
Pontilicum seriem, multis in locis, coloribus ex- Pontificum successionem, quam nostri temporis
lite-
pressam reliqueruntj utvel hao etiam ratioue po- retici impudenter oppugnant, ita
apudnosintegrani
pulos in fide conlirmarent, et quam doctrinam illis vigere, ut non modo nomina, genus,
et patriam sin-
traderent, niniiruin eamqueeab Apostoliseorumque gulorum, sedetiam ipsorum, ad vivum ex-
effigies
successovibus ubique diniinderetur, onnnbus palam pressas ostendere possimus. Bene vale,
et iabore
mcerent, Hajc ego mecum expendens, et quorsum hoc nostro felix fruere.
unpietatis devenennt perditi quidam horaiues, qui 4 Hactenus Awtor, qui utimun etiam curavisset
docere
AD CATALOGUM PONTIFICUM ROMANORUM. 11
docere posteros-, qnibus in loeis ac mommenth singtdz usque ad Bonifacinra VIII, qui ipsumduplicavit
; pri~ D
effigies spectari potuerint, addito de cujusque vetustate nium vcro Urbanum V, addidisse tertium circulum, JKsr> cnnisT
ideaque fidcm jmliao. Tnterim pro eo, proque iis quos est secutus sicuti erudite notavit Nico/aus Alemanni, in Disserta-
otlquam pictoribus vel scutptoribus, istius seriei, meam equidem tione Historica de Parietinis Lateranensibus a Fran- quales in
tnerentur
nolim obligare fidem, singulas aeque prololijpo
effigies certa re- cisco Card. Barbrrino restttutis piuj
effigles htt, .
129; cumque sunt;
ferre lineamenta eorum, quorum inscribuntur nomini- Caiallerius, id satis accuratc obscrvaverit : iniistamen
bus quin potius suspicor, tum ante S. Silvestrum, quas uupcv nccepimus Pontificum figuris,
:
Rumx ex-
tumpostea fuisse non paucos, quorum variis ex causis cusis anno mdclxxh, nitllas dupliciscoronamentt tiuras
abolita memoria nequiverit in tabutas aliter referri, spertamus triplici vcrojum ntdc a tempvrc Alexandri
;
viro relnjioso, Ordinisque Augustiniani professore ac satis liberaliter et audacter addunl aliqui, etiam multis
sacrss antiquitutis reverentissimo ; dequc Joanne Bap- seculis prius, quam e^ essent excogiiatx, sumptas ab
tista (cujus etiam antiquarum Urbis Romse statuarum hodiernousu antiouiovum in Italia familiarum, inter
Ubri dao habentur excusi Venetiis anno 1579J quiSe- quas Poniifires pene singuloi dividunt. Exptodit hanc
renissimo Principi Andrex S. R. E. Card. de
D. vanitatem mcrito scriplor Italns R. D. Atoysius dc
Austriu Pontifices suos dedicans, commemorat Joannem Tattis in snis Annalibus Novocomensibus, cujus verba
et Anionium Gavallerios, suos consanguineos, quorum legi possunt ad xiii nostri Maji, ubi dc Euscbio Epi-
alter ipsi Cardinali, alter ejus Serenissimo Parenti scopo Comensi pag, 1G6. Primusejusmodi tesserisusus
Ferdinando Archiduci, Maximiliani Cxsaris Nepoti, fuisse sritnvpr .nhctus Bonifaciua VIII, gente Caje-
a Confessionibus sacris fuit; dc Onuphrio, inquam et tanus : secuti subinde, sed inconstantcr, alii, qui qui- scuta gei'
Joanne Bapttsta prxsumamus, fnie optima edidisse pem nobilius nati erant : ceteri denique omnes easdem tiUtia cttr
nutti addita.
quas invenerunt imagines. Displicet tamen, quod ibi sibi delegerunt : qux licet exprimi poiui^sent pro ul-
postZachariam Papam inveniantur duo Slephani; timis hisce seculis, nolui tamen subire aleam invidiosi
cum conim taatuni unus ordinatus, adeoque solus fue~ delectus.
ril iu numerum Pontificum rclntus. Pnmus Bdronius 6 Prxterea ammadvertens nostrum P. Augustinum
utrumque posuit, et contva totius antiquitatis fidemno- Oldoinum monumenta sepuleralia quorumdam Ponti- sed monU'
si paucas
e.rceperts :
minavit Tertium, </»/ aliis Secundus est;itaque ceteros firum, qux quidem etiamnum Rmnx supersunt inte- menta se-
ptilciniia
conseifiientcr numero uno au.iit. IIujus suijgebtionem <jvn, vcl ob renovandam Basilicam f^aticanam destru-
adhucin-
secutus TitomusTreterits, Canonicus S. Marix Trans- ctu ni parietibus Vaticanarum cryptarum exhibentur edita.
tibcrim, in Compendiariis ijcstts Romanorum Ponitfi- depicia, satis accurate studioseque collegisse, novissime
cum quibus, vclut Onnphru stlpplemento, ttstts Cavalle- Ctacconium edertdo ; eorum vero qu e /u reliqua
rats fttisse intclligitur ex Bulla Privilegii, tpsi a Grc- Ittilnt, Gallia, atque Germania, istis ubi Pontifices
(jono XIII concessi necessitatem Baptistx imposuit quidam mortui sepultique sunt locis, inveniuntur, exi-
rjus iniiiijiurni aliquam comminiscendi, quxinantiquis guam kabuisse rationem; dedi operam per interpositos
nullu erat, Ipem suspicari poterimus de nonnullis, amicos, ut m vel omnia vel piuritjiir nanciscerer, n
eodem expre&sis liabitu, quo antiquiores ante Stlce- xn sitnihtrt incidenda cwravi, prsBteritis qnx jam
stritm : idenim prxter morem mediisevi erat, quoomncs Oldoinus ediderat.
pingebantur induti Ptanetam sacrificalem id est Casu- 7 Ecce autem, dumhxc Praefatio imprimitur, rao-
lum, vel Cappam choralem, tjuam Piuciale appcllnnt. mento temporis, indicatur et promittitur mihi L-nUo
r> Cuusa autcm curTypographo, effigies illas,magno a patribus nostrU Anglis, Ttalice impressa Chronolo-
sumptit a sr cumtas, lntic tvurttititt tnsrrendtis offerenti, gia suramorum Pontidcum, continens eorura effi-
consensum prxbuerim, potissimum fuit; quod animad- gies, nomina, patrias, annos et dies quibus electi
ct merentur vcricriut ensilcm, tum Romx tum alibi identidem t>citip~ fuerunt, cum eoniuiilem vitis, ac tempore vacantis
fn Iwc ojiere
ttls ithjnc ies.it/phts, o priia/ illins Cuval/rvttirii protQ~ Sedia, et quid sub unoquoque Pontificatu ra.Mii iria
eonservarl,
typi lineamentis magis magisque deflectere ; confundi- dignius gestum sit, a S. Petro usque ad CJrbanum
que ab ignaris hominibus insignia qusedam Pontiftcatia, VIU, recognita et expurgata a R. P. Mag.Joanne
et adhodierni temporis formas aptari, prxter historia- Brandi de Salome, Doctore Tlieologo tertii Ordinis
S. Francisci, Roraa; apud Frauciscum
Corbelletti
runt fidrm; ac nomtntttnu circa tiaras. Cum rnan lius
mdgxxvii, exqua s> quid forte in decursu profecerim,
constet simplict coronamento omnes instructas fuisse
niiit omiiiam Lectori indicare.
S. PETRUS APOSTOLUS _
ante vocationem Simon. ex patre Jona seu Joanne, de Bethsaida Galilaeus,
Petrus,
a Christi Ascensione in c elum die u Maji, anno xxix : vel die xun Maji, anno xxxih,
Universalis ecdesiiE primus Pontifex, eamdem rexil usque ad annum lxu; crucifi-
xusRonic-esulj Nerone, xxuim Junii, expletis in supremo gradu annis xxxui, mense,
illo
dielnis xxn ; vel annis xxxn, mense i, diebus xin : Homa; vero, sallem olijinm^jinnos
xu, nienses u, dies xn.
ml defini.
certius U: multos tam n decepil En-
'lo certa; MTrimo indicatot Pontificii universalis terminos 1-L'n- nihilhabeh /
timum Nero egit % postea digreesus in Greeciam. ncc posteriorum Catalogonim anctores cx Eusebii seuten-
amplius. reversusin Vibcm: sed in Campania monu tia, sed cmn respectv. ad solam Romanam Cathcdram,
propria interempttis die xix Junii anno vtdyam aerse omissisque Consulibus, addideruni assignutis ab illo Spattum
lxviii, Tmperii stti xiv, inclioato n xm die Octobris ; cjusiicm Sciiis ani/is xxv menses u, dies iii sane /toman x ;
Qmiil iuifcm non poluerit Nero, ant isto, aut segucnti per ijimni insulse cum dwxvm Januarii, quofestum riteeo>
.
fl
anno, Aposiotum crucifigendum mandcsse, patet, quia Romans Cathedne Ecclesia recolit usque ad prmum, ,
hic aniea ipso inspectante Simonem Magum ex acre xxix Junii, fluxerint menses v dies x. Anni autem
terram preecipitavit ; et Paulus, abstractis ab kominis xxv preegressi nequeunt vere reperiri^ nisi anno xl
impuri contubernio mulieribus aliguot illustribus, iram Romam adducas Petrum quod non convenit cum :
ojus iii Ckristianos vehementius incendit; quse omnia sententia ipsius Eu&ebii, dicentis anno n Claudii (qui
Neronis tn urbe prxsentiam requirunt. est vulgaris xui Romam primum abiisso, dum sic lo-
'
ptinua pru-
2 (Jiiod Pontificatus universalis initium attinet ,
qmtiir Petrus secundo Claudii anno, ad expngnan-
:
d< / (j uiino
mortts nemo est qui dubitare possit, quin illud a Christi in duin Simonem Magum Romam pergit, ibiqne vi-
thritti. coslos Ascensu peti debeai ; ejus autem durationem ,
ginti quinque annis Cathedram Sacerdotalem te-
uii c.i uotutis Consulatibm satis notam , non curavit tenuit, usque ad ultimum aunum Neronis.
DISSEUTATIO II
Dc Sctle S. Petri Anliochena etRomana, ac ulriusque initio.
Terba Ca-
0,
fiiam
l rerttnn est, nfrtninjue Sedem constituisse ac Christimorte, obita anno xxxm vel xxxiv solum cf-
talogi ? rt tenuiste Petrum ; tam difficile est certo definire ,
qtio flnrerunt anni X vel IX : Si enim auctoritas illa sul-
Anastasil rnniti utramque occupare caiperit, et quut annis tenue- sitterel, corruerent ttiam anni xxn, qm ex eodem Eu-
de utrague,
nt. Xcuirum, ut jnm ili.ii, nvlirul antiquus Catolotjus : sebio atlscrilmnlur Iiomani Prlii Ponlificattti. Est enjo sed bene
qiiotl post
solumque dicii, quod Petrut fuit temporibus Tiberii vel Apollonii oel ipsius
Eusebii error hic eviiens, annos
tienniiim.
Csesaris, et Caii, et Tiberii, Claudii et Neronis. duodeeim pro duobus scribentium ; quia non muti«
Secundus, defectum illum suppleturus, Primum , in- pluribus videntur Apostoli substitisse Hierosolymis
,
quit, sedit Cathedram Episcopatus in Antiochiaan- quando Paulus Jpnsiolus, post tres annos a sua con
nis decem. Hic Petiusingressus in urbem Romam, veisione, itl est post ininos t/ualuor a morie Clnisti, ve-
Nerone Ca^sare ; ibique sedit Cathedram Episcopa- nisse se Hierosolymam ait videre Petrum et man- ,
tus annos viginti ouinque. Fuit temporibus Tiberii sisse apud eutn dicbus quindecim, aliorum autem
etc, eadtmqut transcribit sir verbotenus Anastasius, Apostolorum vidisse neminem praeter Jacobum ,
ac MS. Maz. nisi quod pro decem annis Antiocheiice Sedis , hnbeat Fratrem Domini. Esl ergo lnc aliquid qnod in Dia-
tle qtititlri-
constanter in tmnibus exempiaribus annos septem. In tribti sua correclum Henschenius vellet, si viveret.
ennto <rm- Non proban-
t<as praegru to,
uno aittem ejus exemplari, quod fuit Cardinalis Maza- 3 //«tim aiiinn xxv ainioriim spalium Romani ttir elttnn
rini, li.rt iii margine scripserat aliquis, <ji<us< Anas- Pontificatus, pro qtto stabiliendo islic impegit llen- anui 'Jj
Dffi ill (tttltto <rc<'ltlur xviii Jaiinaiii el a Majo anni quoil revera Petrus islo anno (m
scriHl Bieronymus) sumpto int-
xmx, uqut titl Jiiniiuinnn anni xl, solum liabentur Romam excurrmt, et indeEpislolamislam smpsent; tto ob an.
aiiui x. menset vni. non aulem quod ibi jam tunc habuerit 2 Cltiudi,
Cathedram con-
2 Mirum r^t autem quomodo putaverit, in eoiem stitutam. Im„ euiu ibi itnic nontlum
Tlo» 1'rtn habmsse , oerosi-
tpalio lemporti Inusnirt potse arnios illos xu saltem mile mib, ejns
qitott <h<t,„,
. fttott pr.rsenlia Hierosolijmis sequenli
Apoitolorum mcfioatos, anli qum xsaclos, ex ApolbmU Sfartyra mat anno, ubi circa
Puscha eaplus ab Herode ei m ,
facta nl iin tettimonio, tamquam veterum traditioni inniio, scri- vincula esl conjectns : ilem quod
1? « Pautone,
Pauius , post annos
bit Eutebius lib, b cap. 18, Dominum Apostolis praj- o sua conversione quatuordtcim
,'ita enim intelligere
cepisse, ne Hierosolvmis excedcrent. Ut enim ad malim, quam a primo ejus p„st
Iriemuum Hierosoly-
siilruntliim titiililiunem istam frustra se torsit ffen- mam advenluj cum Pelro, Jaanne,
Barnabaet Jacobo
><l<ri<<„s, !«„ Hierosolymis totan. Palxslinam substi. n, concihum venitnt, adhuc in Syria
tutns ; ita fruttra Petrum repere-
tun(, gtn eoiisni intuutur, ad ne- nt, cum eoque veneril Antiochium.
ijaudam S. Jacobi precdicationem in Hispania,
quia is
; :
cat. 22 Februarii, 1
mwica aut saltem infesto solenniori celelrrari; hujus-
modi observantia t
cujus initium nullum ostenditur ,
C. Caligula Csesar m.
credi poteslab Apostolica institutione fluxisse, ipsumque Sn/f. L. Gellius Poplicola.
Petrum ejus in semepti&o fecisse exemplum. Et sane M. Cocceius Nerva.
in Ordinatione
successorttm
ciun Ordinationes illx primis seculis, etiam inter per-
postea obse.r- secutioues factte, e.r Cleri electione et Populi accepta-
Petrus relicto Antiochix Evodio Romam
vatam, tione penderent; rectissime ad easdem designabatur
migrassetfSi vere ibi annis xw sedit: quod
non probatur.
dies, tjuo populus ab opere fertatus consueverat ud sa~
cra, vel in cryptis perayenda, convenire. Hxcporro C. Caligula Ct*esar iv.
res, nemini hactenus quodsciam '
animadversa, mirum
C. Seiiiiu> Saturninus.
quam utilis in hoc Tractatu futura sit , ad exerrantes
identidem numeros revocandos in viam;et ex pluribus ,
Tnterfecto Caligula vra Kal. Februarii, suc-
quos varia MSS. varios offerunt . eligendos unos prx crssit Kalendis ipsis Tiberius Claudius, qui
aliis. Nec grave erit, etiam pro Cathedraa Antioche- translato in se ejusdem anni Consulatu, pri-
nyg initio, annum simili nota commodum invenire. Si mtnti sc Consulem dixit; morem M 41
enim per tilterarum Dominicalium seriem retrogradia- postea etiam alits, ut proximis Kalendis a
rts, habebis annum xx\i\, quo eadem httera D fecit susz assumptione Consulatum ordinarium «-
ut xxn Februarii, Calhedtm islius festo insignis, etiam sumentes, secundum numerarent. Quinetiam
Dominica fverit.Hinc vero progrediens per septem an- idem Claudius instUuit, ut btmestres solum
nus. a Catalogis et S. Gregorio Magno assej'tos; per- Consulatus essenl, sicut in sua Dissertatione
venies adannum xxxxvi, kabentem litteram Domini- Hypatica cap. 1 nunt. 2 docet P. Antonius
calem B, quo fuerii ordinatns successor Evodius; for- Pagi. Hoc anno Claudtus Herodi Agrippm
tassis die xxix Moji; ut Apostolus supra septem an- amplificavit palernum regnum additis ad
,
nos, etiam tres menses et dies octo ibidem sederit. Gulilxam Jifl.ru et Samaria, Quidni et S.
sicut et 22
Provincise autem, quas dicitur obiisse Apostohts\, Ec- Jacobus frater Joannes fuerit tunc profectus
Febr. an. 39
pro imtio clesias ordmando iisque Episcopos consecrando fsicut tn Hispaniamf
Catlfdrx habet Gommentarius de peregrinatiombus Apostolorum
Antiochenx Tib. Claudius Aug. u.
apud Swium facile triennium islud requirunt hemo
'
C. Csecina LarguS. 14 42
autem nos cogit itlum intra sex septemve menses An-
tiochia Romam adducere. Orta fame, quam Agabus prmdixtrat Act,
6 Hsec vero Chronologia istud quoqueViabebit com- xi, Paulus et Barnabas collectam stipem
et29 De-
cemh. qun modi, quodsicnon solum invenientur anni duo, quibus Hterosolymam portant, nisi id potiusfactum
ordiudtus Hierosolymis manserint Apostoli alii priusquam in di- sit anno xxxviiu. Petrus si Eusebio credi-
Jacotms pro
versas regiones disp*rgerentur (ejjam in ea sententia gnse turj Romamtendit contraStmonem Magum;
an. 33.
Cnristumpassum dtcit anno xxxnrj sedinsuper anni iv, sed ei. summam Ciaudii gratiam adepto,
nescioundeacccpti,etad$criplivagoS. Petri per Orientem prxvalere pro tunc nequiens dpostolus, in
Eptseopatui. Necenim necesse erat manere constanter Syriam rediit; n plerisque creditus Cathe-
Hierosohjmis, licet i/ltc frequetis tisset : qu< tiem tlivm Romx collocatam reliquisse, quod no-
ibi jum inde a xxvni Deeemhris, ejusdem qut ristus his modo non probatur.
crucifixns e&t anni, proprius Episcoptts kabebatur
Tib. Claudius Aug. m.
Jucohus. Dies autem eadem pro anno
prsdictus, in 15 43
xxxiii sententta similUer Domniicus futt : nonitem in L. Viteliius u.
Herodes
.
Edicto Claudii Romo pelluntur Judxi, tesle sionem Christi elapsis annis xxxmi, lcge, amio post
Orosio. Passionem Christi xxxun.
El pag. xm iiuiii. 35 liuca 6. uhi consequenteT
C. Antistius Vetus. continuatur idcm sphalma, verbum
vost inclioaturus.
10 S0
M. Siiillius liulus Nervilianus. sic prosequere:
Nero Claudius Imp. Aug. S. Auguslino cl aliis dicunt passum Ghristum Geminit
27 duobtts Consulibus, id est antw vulgaris seiw vigesimo
L. Antislius Vetus.
nono, auiitim abliiuc trigesimum septimum inckoalum
28 Q. Volusius Saturninus. inveniunt, dnm S. Petrus passus dicitur Nerva et
P. Cornelius Scipio. Vestino Consulibus, sive onno sexagesimn quinto vul-
gavis xi .i
Linus it S. Petro. o:l visitondas Ecclesias
egresso, ordinatur Vicarius, juxta Catalogum 8 Hzc habebam velvaclanda in Hensehenianis lu-
Pontificium. cubrationibus, quond Ghronologiam S. Petri cujus ;
iti Ittitiitiii.
nus sut noniims prnni, Alexander III el Urhanus
13 39 07
VIII: qui atitcin xxv superaveril, unicus hactenus re-
C. Silins Italicus. pevtus est Benedictus XIII,
a verorum Pontificum
M. Galerius Turpilianus. Gatalogo expunclus aplerisque: contra quem
koc etinm
nonnulh observant, quod ab assumpto
14 40 68 Nero, Rcmitm revertens, suorum defectionem
Papali lilulo
tiixerit ultra annos xxvm, przter eorum consuetudinem
intelligit Neapoli, atque m fuga seipsum m- in qmbus ea digmtas citra controvevsiam fuit. Pridem
rimit vnii Junii. i* vero Aticiov antiquus Viu S. Monx EpUco-% Medio-
laticnsis morlui anno
, ctvciier ccxxxxvim, et tamen
quatuov dumtaxat ante se habuisse
creiliti
decessores,
C Hactenus sutis fuerit supplevisse tolntlam, ab quando Ecclesiam Romanam regebat S.
Fabianus, qui
Henschenio proposilam m fine Exercitationis 2 ;
qux post Apostolos vigesimus nnmerabatur pridem, inquam, :
porro ibitlcm tequunlur uum. 16 sic immuta. antiqnus tste Auctor monet, pensandum occultum et
investigabile
AD CATALOGUM PONTIFICUM ROMANORUM. lo-
investigabile Dei judicium, qui. . . . illis prolixiora veteris Ecclesim discipUnm contrarium, ut us<jue ad I>
'
vitse curricula contulerit, summos vero primates et Nicxiu Conciln tempora, quibus abrogalum id e&t, du- PKTni 9
duces spiritualis certaminis, quanto fortius in pro- ravisse videatur, Certe a'd Epfiesios scribens Paulus,
cinctu Christianaj fidei dimicantes, tanto ad cu?li non unum, sed plures eorum Episcopos altoouitur,
palatiuni ocius properantes, victrici laurea redimi- dicens: Attendite vobis et universo gregi, in quo
tos, secum perenniter regnare concesserit. Neque vos Spiritus sanctns posuit Episcopos regere Eccle-
enim aliter, inquit, decuit, quam ut in tam pnncel- siam Dei. Ad quem locum apte sic scribit de. Marca :
lenti Pontificalis gratise tlirono, vicissim continua- Antiquum illud Presbyterium expluribus Episcopis Act.20,28
conflatum erat, sic exigente temporum ratione, ut J " x,a $ent ' n
~
timque sibi succedeutes Ecclesise totius Rectores,
universum suis orbem monumentis replerent; e mutuis auxiliis suffulti, ad propagandam insuburba- a ^orca
quibus et certandi audaciam, et pradicandi con- nasregiouesfidera sufficerent, itatamen ut unuscete-
stantiam, triumphi quoque reportandi fiduciara quod ab Apostolis ipsis introductum;
ris prEeeinineret;
ceteri sumerent Ecclesiarum Principes etMagistri. qui tandein solns quoque Presbyleros secundi Or-
9 Licetautem Romani Pontifice-s, a!> annis pluribus dinis, ad conflandum Presbyterium, seu mavis Ec-
jidem guomo- quam octingentis, in mnre habuertnt, Petri et Pauli clesiae Senatum, adhibuerunt. Distinguit erga hic
do ex SS.
Petri e(\ Pauli auctoritatem in Us omnibus allegare, ouse faeiv.nl ex auclor pro Apostohrum xtate duplicis ordinis Presby-
Aitcloritate Poniifieaiis potestatis plenitudine : licet etiam Paulus teros, sicuti sequentia deinde tempora distinxerunt
se a<jere dl- recte dici possit Episcopus Rornanus cum Petro fuisse, Sacerdotes, </imrum uni scilicet Episcopi ordinali, atios
cant,
sicnti erudite ostendit Petrus de Marca in singulari quoque poterant ordinare; alii non item ; cum hac
Exercitatione de singulari Primatu Petri, nuperin
t
utriusque nominis dijferentia, quod Sacerdotis nomen
Incem data; eorumtamen nomina hicnoncomposuimus: olim frequenlins usurparetur pro primts, dictts alias
quia utriusque auctoritas non ex aequo fsicutirecentior Episcopis et Pontiticibus; Presbyteri vero nomen
quidam somniavit, aut potius blaspkemavitj neque eo- magis ordinavie pro secundis.
dem modn in eorum successores Romnuos Pontifices 10 Porro quod insecundo tertioque Catalogo Petrus
fluxit: sed Episcopalis quidem, ah utroque; a Petro dicatur Antiochenus, intelligendum est sicuti Matthxi E
Petrus cur
antem singulariter Apostolica, conjtutcta cum prxroga- ix v. i dicitur, qnod Jesus transfretavit lacwn Gene-
dtcttu .1)i/(<i-
tiva supremi Capins. Ethoc quidem jure divino penes zareth seuMare Ttberiadis, et venit civitatem suam, chemts?
unum solum necessario statvi, Catholicorum omnium id est Capkarnaum; non quod ibinatus, sed quod ibi
cst consensus plures autem unins Ecclesix Episcopos tunc habitaret, stcut Antiochiae commoralus erat Petrus
e^e, ita tamen ut nnus aliis prsemineat, adeo non est priusquam Rnmarn migraret.
DISSERTATIO III
S. Petro pro urbe Roma ordinatis, et Yicariis Pontificalibus lam
De iribus Episcopis a
ipsiusquaxn aliorum Suceessorum.
e\ auctores varios, nt qusedicturus idemque modestissimus, non /111111111 promotum esse co-
secundum Catalogos
gnascat; ipsique aut ulieri, eamdem //•«' me viam re-
deinceps erat possent singuli, ad eam quem mallenl,
metiri volenti mnlto faciliorem rnhliium. ct omnino
applicare.
quamque melmemjudicarent, Chronologiam m l.r-
ui viri eruditi paulalim amoliantur
Agnoscit primum
ille Catalogum, quo prscipue Bens- sjieiu esse,
asperitatUve.
antiquissimum vigent quidquid ego reliquero difficultatis
chenius nitiiur, omnium Catalogorum Vicaria-
Fateor praeterea, assertorum ab Henschenio
esse, et fontem videri ex quo alii omnes originem
monimen- liium iiiilliim esse indicium apud anliquos, nisi 'luoad
ducnnt. atque ut magnum antiquitatis
. .
in argumento
sciunthaberitalem non posse (prxserlim
Ponlificatuiassignatis unde grovenit, quodBenschenio
;
ab alns iesperato velint w valeant acqutescere.
freqiieuier recurrendum sitad Ficariatus, ut quo tem-
et 3 S Petri Elogium m secunda Catalogo IIcnsclic-
pare prsedecessor aJliuc seilebat cerus Pontifex, ibi
pi i
m -
teiiiguntur consecratt : nam quod ad vocem Eoiscopos Papse excessum prsrcipue appartiit; quando, propter
probanl tres
auctor libri Pontifkalis addit, per diversa loca, rae- perstt utionis immanitatem, non potuit successor ordinari
Bptscopl a S.
Pefra unlni:!- contemnitur : quis enim ignoret, abApostoto Petro nisi post annos quatuor Sedis vavantis Adeo ut non .
rilo
(I,
loea, id est, pro diversis solum uithter, setl petie eliam ueeessnrio provisn fncrit,
longeplurimos per diversa
locis, ordtnatos Bpiscapos. Sciotus igitur aiiquis pltra-
ri exemplo S. Petri, tempore persecutionis prdsertim,
siib, Auctori Catalogi 2 in tequentibtts passim usur- usurputa Onitnatto Episeoporum Viciiriorum, qui qua-
patam, uuoque crediderit applicandam. Sciendum tenus iiulti Sedi adhuc adscripti erant, sed oliis ad
hic Erant illi pri-
m neutra Catatogi 1 partt itllam /ieri Evangelii prsedicandi usttm subordinati, vocantur ab mum Episcopl
e*t uUerim,
unde tiuiem eas acceperit Henschenia Episcopi Apostolici sed, quia Apostolici Evangeua,
mentwnem Ordinationam :
:
Auctor fere sesqtdstculo prioribus posterior t quem demde titulus, summo Pontifici Romano magis est propriu»,
altt descripsere, incertnmest. Vtrosimile tamen puto, rectius fortassis vocaventur Episcopi Evangeliei.
eatumdem anterinrem ahquam notitiam extitisse r et 6 Tales crgo per mensem Derembrein (quo mense
forte ante fxnem sectiti 1 tcribi cteptam, Vt utsit,dc Ordinationes faciendat videntur exApostolica traditione
tribus Episcopis a Petro ordmatis, pervulgatus extitit Romani Pontifices aceepisse, pertriduanum istiusmen-
antiquitus ttrmo, teste Epiphanio 27 cap. 6; hserssi sis jrjunrum, conventente ad eommitnem comprecalio-
quamvis id ille opinando potios qnam nsseverando nem populo, tres Petrus; non simul, sed
ordinavil
dicere maluerit, Attctor tibri Pontifteatts, nihil hxsi- successive, prout creicens paulatim fidelium inurbe ac
, i pervetusta
opinione, tans, itn scripsit : Hic, scilicet Petnis, ordinavit doos suburbiit numerus tuadebai augeri eorum aeque ac
Hpiscopos Linuni et Cietum , qui prsesentialiter Presbyterorum et Diaconorttm numerum. Postea vero
omne rainisterium Saoerdotale in urbe Roma populo idem Petrus digressurus ab ttrbe, et forte numquam
vel ad se venientibus exlnberent ; Beatus autem reversurus ad eam amplius, propotuerit populo, ut cli-
Petrus orationi populum erndiens vacabat Uic geret fttturum non solum Vicarium, sed (qno modo
13 B. Clementeni Episcopum consecravit, cui et Cathe- uiith Coadjutbrem cumjure successionis
appellamus
adco ut sic eiectus Linus iam tunc inceperit censeri et
^
dram vel Ecclesiam omnem disponendam commisit,
.. rx quibiis t-.le-
T1
dicens : Sicul mihi tradita est ;i Domino raeo Jesu vere este Romanus Episcopus, non tamen supremus chis n clero
Christo potestas ligandi solvendique, ita et ego tibi ntst per inthronizationem t mortno Petro faciendam : et populo Vi-
lans, quomodo prsrstantitsimi viri hoc de Clemente vente Petro a Clero populoque recepti. Cum autem
credere potuerint, haustum ex epistola ip&ius nomine postea Petrus, spectata prsesentiori Ecclesix neceuitate,
velut txd S. Jacobum Fratrem-Domini scrtpta, quam Clemenlem prxferens Lino, ei tradldisset successio~
nemo, dubitare possit supposititiam esse, tum aMis ex nem, uti ferlur : meritoiil recusavit, ct juri cuieumque
capitibus, tum evidenter ex eo, quod S. Jaoobut anno kincsibi nato renunttavit Gemens, obeam quam infra
Neronis vn juxta Eusebittm (cui hic saltem creden- dicemus causam ; sicque Clero ac populo libertas man-
Unus, ci.tu dumj mortem obierit ante Petrum, ci tamen epistola sii ejut, qitem antea ad hoc elegeral, cottocandi in
Cleniens. posl mortem hujvsscripta fingatur. De Lino autem et Apostolicam Sedem. Itaque in Lino (quod et de atiit
Cleto asterit idem Schelstralius, vel a Petro omnino proportionate inietligoj tres qvasi Ordinationes conci-
ordtnatos nou etse, vel ordinatot esse pro aliis civitati- pio : primam Episcopi Evangelict, pro urbe Roma,
bus. Verum uni Sedi ordinalum Episcopum, ad atteram, qux iiium faciebat ex principalioribns membrisprimi
etuatn tupvtmam traduci, adeo primis octo seculis inso- nt liiu ecclesia Presbyterii, quod etiam fuerunt, post
Irun Romanis fuit, utcum sub finem seculx ix gravissi- similem Ordinationem Cieius et Uemens; seatndam,
ma ex aiusa Osiiensis Episcopus Formosus ad Pon- iu Vicorium cum jure successionis, quse iptum faciebat
et huica Petro
tificatum fuisset evectus, mdligni homines satis causse totius Pretbyterii caput post Petrum, etiam supra Cle-
pnstca prceta-
haberecrediderint, non tantum utpersequerenturvivum, tiim et Clementeni, anno lvi die n Moji (et httjtts to- tus Clemcns,
sed tiiitin ui defunctum, veluti Apostolicss Sedis inva- iius ratio o Catalogis habetur, nec fiebat nisi urgente Ltno cessit.
sorem, indignistime tractarent, Non priesumamvs igilur aliqna necessitute, puta ob Ponfijicts ubseuttum lontjio-
taie exemptum datum fmtse in ipsit Mairis JScclesiz rcm, captwitatem, morbum vel exilium) lerliam Pon-
quaii r/uim
incunttbu/ts. Aiteium non modo tjrutis negatttr ftntuni, tiftcalcm, prsehabilo novo Cleripoputiqueconsensu, quam
con nemrits ted multiniodis osttmdi potesl fuisse convenient, ut tantse a secuuda non distinxerunt Catalogi veteres. Tali porro
vatdt ftut:
urbi uun tvffvdent solus per se Petrus, et quidem lon- dittinctione bene intellecta, facile intelligi videtur, cur
giori tcmpore m prsedicando nationibut Evangeiio pleriqve ex consvqucniibus Pontiplcihus, solum inue-
abfuturut subindt uti persuadebunt quse.de ittiut ex- niantur extremit vitte annis aut mensibus accepisse Vt-
cursionibus, vulgo tradttu ex antiquit scrxptoribns ad carios, tales scilieet qui eo ipso censerentur Romani
xxvim JunU colligemusj institueret reiinqueretque pro Episcopi et fuluti Pontiftres, licet itdem antea diu for-
se Vicartos, Episcopali ckaractere insignes. Tande.m lilan fnerint ordntati EpUcopi ad opus Evangelii, aul
nec sequilur, ftctitiam esse Ordinationem Clementis a etiam Vioarii, tcd mutabUes ad nutum ejus qui ipsos
Petro factam, qvia fittttm est quts illius Ordinutionis assumpsevat Fontificis.
meminit ephtola cum vera et alnmde certa Ordinatio
: 7 Pars bouu omnium kactenus dictorum lucis et con-
I.ocus Epipha-
potuerit occasionem pratbers ejusmodi Epistotsi conftn- firmationit non parum accipient tx prsrcitato Epiphanii mUiuc faciens
gendx, sicut aiias stcpe factum doceni tot suppotititix loco Hseresi 27 cap. C, quemvel ideo totum juvat hic
Decretnlrs. quibut eeri Canones inseruntur, transcribere : RomEeprimum omninm Petrus et Pau-
et multns ha 5 Quare , non rftxmm quidem cutn B enschenio, lus Apnstoli pariter et Episcopi fuerunt : inde Linus,
bcbat Ulillta- I/miiui et Cletum ideo ordinatos a S. Petro, ut stbi tum Cletus, post liunc Clemens Petri et Pauli syn-
tcs.
succcssive sut t ederent in Pontificatu : sed primo qui- chronus. Neque vero miretur aliquis, quod ante
d?m, ut vn iit ni opera intra extraque ctvitatem sublevar ipsum, qui Petri et Pauli sequalis erat, aliquis in
n-»i ipsum, ordinandie per varia looa Epiecopis, ei per Pontiticiam digrntatem successerit iisdem enim et :
ipsam Riomanam dioscesim omnis gradus Clericis ille teinpnribus vixit. Utrum autem adhuc supersti-
deinde utsun, cum res exigertt, absentit vice exhiberent tibus Apostolis a Petro Ordmationem Episcnpalem
pOpttfo ium omiie Sacerdolale, id est Episoopale;
iiinii.stri susceperit, et sese abdicansab administratione ces*
tertio, "t m nwrtno non haberet opus Romana Ecclesia, savit (itaenim in quadam Epistola scripsit ; Rece-
et quem Pontificem stbt clcgisset, Ordmatores peregri- do, exeo, instet populus Dei : nonnullis hoc videli-
cefc
1 1 1
CONATUS CHRONICOHISTORICUS
27 167 /«((! 13
ali jll Pius 150j /nnunrii 19 154 /ufti 1 0; 4 158 Januarii 15 1
Jit lii 25 25 18
175 Aprilis 017
13]Soter. 182 Aprilis 26 8 171 Apriiis 22 1 II 175 .1/(1/(4 19 179 Aprilis 22 11
23 iMMaji 26 s
14 Eleutherius. 171 L/unii 3 14 185 Septembris 6 12: 4 179 Jlfaii 3
28 203 \julii 28 11
13 Victor. \mSeptemb. 11 10 190 A/n-i/is 20 13.21 194 /unii 1
|l8'22lUuaus*i 26 6
10 Zepliyrinus. iS8.funii 11 19 217 Decemb. 20 0j 5 203 AuausltS
2 226 Ocmfcris 14 6
17|CalIixtus. 217 \Deeemb. 26 4 222 Septemb. 28 021 221 \Septembrisi ' ! 1
4 27 237 /Voremo. 19 13
19,Pontianus. 231 \Junun 4 2 15 Septemb. 28 1 24 233 ./(iiiii 24
238 Janiiaru 3 13
20 Anteros. 235 iVotieme. 22 231 Januarii 3 ll! 7 237 .Decemoris 3 1 1
4 17 237 Marlii 4 35
23,Lucius. 252 Unobris 10 2 255 flfarfii 10 253 Oclobns 19
1 1
3 3 24 260 * Augusli 2 22
24'Stephanus. I2SB ApriiSs 18 2 257 Aunus/i 2 26 287 lAprilis 9
0:1114 261 Auausl»6 33
25 Sixtus 2. 257 Anffiuli 23 0,11 258 Anj/u.s/i 6 11117 260 Autjusft 24
3 14 272 Dectmb. 26 5
26Dionysius. ,259 /u/ii 24 10| 5 269 Decemb. 26 0i 5 261 \Seplemb. 12 11
Moji 3 ti 5
27 1'elix. !270/annnrn 1 3 II 274 Decemb. 22 0,13 272 Decemb. 31 2 5 3 275
9
28 Kutychianus. 273 Januarii 5 8 283 H Dccembris 8 0,7 275 Junii 4 8 6! 4 283 Decembris 8
0!ll
29 Cajus, ,283 \Decemb. 16 12 290 Aari/is 22 2 7 283 Decemb. 17 12 i S 290 Aprilisil
II 20
0! 7 22i336 \0ctobris 6
336 3 29 330 Februa. 14
!
<
jHonifnrius 3. 607 L/ottuarti 29 22 607 Octobris 20 10 4 OOii 0, 8|29 606J'Yoi.e»i. 12 10 6
69,lionifaciu5 4. 608 Uujueli 25 14 618 MajiS 26 607 Seplemb. 1 813 614!A/ajt 31 5 12
70] Deusdedit 616 Lfanuorit 4 28 619 Januarii 26 15 614;AWm(> 13 2|ll 2oj6l7 jYotiem. 8 116
"I Bonifacius 5.[020.4;»i7i S 27 13 626 Marlii 11 [6 16 (A7\Decemb. 7 10 1 625 Oclob. 25 018 1
'* Ilmorius. 826 \Septemb.28 II 17 638 Septemb. 13 19 17 626 \Maji 13 12 S 30 638 Octob. 12 19 7
73 Severinus. 640 M«j, 1 4 640/ii!!i 4 4 28 639 .... •|639;Aiiau5<i 2 4 29
'
78 Vitalianus. 657 Julii 30 2 671 Decemb. 31 l|l3 655 Augu. 31 1* 4 26 669 Januarii 27 2 13
' 9 Adiiodatus. 072 Marlii 14 5 677 Maji 18 4 15 669 April. 9 17 676/i,ii!i26 4 (i
1 20
767J
96 Stephanus 3 768 Aitgnsti 7 5 28 772 Februurti 3'
CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
Or- Pontificis Ordination. Sedis. Obitus. Vac. Electionis. Sedis Obitus. Vac.
do Nomen. An Men. D. A M|D An Men. D MID An. Men. D. M An
I
Men.
120 Leo3. 904 Qctobris 28 040
121 Christophor.
122 Sergius 3
904 Decembns 9
905 Juriii 9 7
6
3 16
904
905
912
Decembris 6
a Jumi.
Decembris 6
V 907|
907
907
1
7
907
908
910
123:Anastasius 3 912 Oclobris 2 l|22 914 Novemb. 25 910 012
124 Lando. 914 Decembris 4 4 22 915 Aprilis 25 912 912
125 Joannes 10. 915 Aprili 30 13 2 3 928 a Julii 2 912 16 928
126^ Leo 6. 928 Julii 6 6 15 929 Januarii 20 11 928 929
127;Stephanus 7. 929 FebruariiZ\ 12 931 Martii 12 7
1
929 931
128 Joannes 11. 931 Marlii 20 4 10 15 936 Februarii '.
10 931 936
1211 Leo 7. 936 FebruaTiHi 3 610 939 Augusti 23 0! 8 936 939
130 Stephanus 8. 939 Septtmbris 3 4 15 943 Januarii 15 940
1
943
131 Martinus 3. 943 Januarii 2 3 6 14 946 Augusli 4 943 946
132,.\gapetus 2. 946 Augusti 9 9 7 10 956 Marlii 18 946 H 955
133j.!oannes 12. 956 Martii 23 7 8 13 963 a Decem. 955 964
131 Leo 8. 963 Dccembris 2 .. 964 a Februa.
IterJoannes 12. 964 Februarii 2 954 Afo;i 14 14
135 lienedictus 5 964 Maji 19 964a Jtnui. .
142 .loa. 15 al. 16 985 Aprili* 25 io! o, e 996Upri'is 30 985 Decembris. 996 Maji 7
143 Gregorius 5. 996 Maji 17 2; 9 2 999 \Februariii8 996/tinii 14 999 feoruarii'18
A Joa.l6,al. 17 997 Muji OllO .. 998\Martii 996
1
27 1038 Martii 29
A Benedictusl0,l058 Aprilis 5 10S9a/anttar.24 6 1058 II 1759
9J20
157 Nicolaus 2. 1059 Januarii 31 4125 1001 /kmii 25 3 S 1059 1061 Junii
158 Alexander2. 1061 Septemb. 30 6'22 l073Upn/is 20 2 9 1061 Octobris 1 22 1073 .Iprilis 22
159,Gregorius 7. 1073 Junii 30 10!26 iOSmiaji 25 23 13 1073 Aprilis 22 3 1085 A/o;'i 24
160 Victor 3. 1087 Uaji H 1087JSc^ 'm'i. 1S 5 25 1086 Maji 24
1 24) 1087 Seplemb. I6l 5(24
161 Urbanus2. 1088 Mailti 12 418 1099 Julii 29 15 1088 .Uortii 12 : 181999 Julii 29 0|13
162 Paschalis 2. 1069 Augusli 14 5 5 1118 /anuarii 18 12 1099 Augitsti 12 1 41118 Januarii 19 !
.
INSTRUCTIO BIBLIOPEGI
mente constituto, cum is defugeret (si ita tamen liceret sibi designare successorem, plures in Cathe-
quod ego opinando potius quam asseverando
contigit,
dram Petri subvecti, sed Petri vestigia non secuti,
dixerimjpostea Lino Cletoque mortuis fqui duode. revelationem carnis et sanguinis, non sancti Spiri-
cim annorum spatio sigillatim Episcopatum obti- cur pr,r /toc
tus afflatumattenderent sicque summum Eccle- eum Petrus
nuerunt, post Apostolorum Petri Paulique necem, siae Sacerdotium ab ordine Melchisedech in ordinem successorem
quae in duodecimum annum Neronis incurrit tum ) Aaronis descenderet nec dignatio coelestis gratiaa opiarlt r
;
demum Episcopatum capessere sit coactus. faceret Antistitem, sed carnalis successiogeneraret
8 Ad hunc porro locum aimotanda sunt qutedam. i. Sacerdotem. Suspicor autemcausam ob quam Petrus,
Ulrumqtie Apostolum pariler Romanum Episcopum, prxtenlo Lino, suojam pridem Vicario in spem succes-
expensus el
correctus. nominari. ii, Clementem abEpiplwnio ordmatum dici swnis leclo, ipse auctoritate propria successorem dcsi-
ante Linum etCletum. sed opinando potius quam
lioc gnartt Clementem, non solum fuisse prxcipua ejus
asseverando. Neque nos de eo statuere quidquam, merita: sed ettam, quod Romani gcneris nobtlitate
solum dicere, si pnus Episcopus fuil a Petro ordinatus sublimis, plus gratiz et auctoritatis collalurus videre-
j
Clemens, non lamen msi circa finem vilm ab eo fuit lur,ad compesccndos Genliltum contra Chrislianos fu-
designatus Pontifex futurus. n. Ut verosimilius et rorem nuper excitatum ; Clementem econtra vel ideo
qunsi necessarium ab eo stalui, quod dtscedentes alio magis ob eo gradu abstinendum tunc sibi credidisse,
Apostoli Episcopum Vicarium unum aul plures Romx quod cum Nero ne£ intimts amicis neque summis capi-
relinquere.nl. lv. Non liquido ipsi constare, an eorum tibus parceret, ipse eo facilius esset in tyranni ac mmi-
unus fuertt Clemens : de quo forte non dubitasset, si slrorum ejus oculos odtumque incursurus, quo majori
primum antiqutsstmumque Catalogum poltus quam esset interChrUtianos nomine conspicuus.
prx oculis positum habuissel. v. Ex
Eusebii Chronicon 14 Porro uthujus lucubrationis faciliorusus sit, ex-
hoc capile. tgnorcendum
ei esse, quod Clementi prx- hibeo tam noslram quam Barontanam Chronographiam Synopsis
cttronoyrapM-
ponat Cletum ; ex eodem siculi
capite faclum ignosci- expansam in tabula, ubi Baronianis numeris additus *
mus, quod Ctetum ab Anacleto, non distinxeril. vi. astenscus, significat eos inter se non convenire, spa-
Neronis annum xu, ipso quitlem quo Apostoli cxsi sunt tiumque Pontificatus istius majus minusve esse quam
anno initium sumere mense Oclobri, sed reclius scri- palianlur notati ik Annalibus dies primi ullimique.
bendum fuisse xi : interim tamen censuisse Epipha- Talis erroris palpabtle prorsus exemplum est in Vita-
nium, eam csedem tion posse ad annum xim differri. ItanoPapa, qui dicitur creatus ultima Augusti dclu,
vn. Ignolam Epiphanio fuitse suppositam Clementi mortuus xxuu Januarii dclxuiiii, sedisse lamen an-
epistolam ad Jacobum, alioqui ex ea polius argumen- nos quatuordecim et menses quinque minus diebus
tum sumpsisset quam ex alia ad Corinlhios, obtortoul quatuor, qui ad Janua^ium anni dclxx ducerent.
dicitur collo huc protractum. vin. Eumdem Epipha- Notaturusveroin Margine numeros annorum,mensium Tempus Pontt-
nium, allegando prxcitata illius ad lumultuantes Co- atque dierum, quibus unusquisque Pontifex sedit ; non pcatuum qua-
titer htc no-
rtnthios verba, solum indicalum volutsse, quam verosi- eos notabo quales in contextu Synopseos noto, et notan-
tandum in
mililer credi possit, Clementem pro majori Ecclestx dos Catalogt proponunt, sic ut tempus Pontiftcaluum margine.
bono td fecisse, quod suasit postea aliis ; non
autem confuudatur cum tempcre Vicarialttum ; sed illud seor-
similem ulrimque slaluisse causam, sicuti statuit Ven- sim supputabo a tempore sutnmx poleslatis susceptx,
Cur Clemem ilehnus, magnam inler fideles super Pontificatu dis- ceu die Inslituliotiis Ponttficalis, quem nunc Corona-
ces*trit Lino usque ad diem mortis seu aodica-
sensionem. tionis jiominatemus ;
9 Observo denique Epiphamum agere de sola illa tioms, si quando ea ante morlem facta est, uli putamus
cessione, quam post Petri morlem Clemens feceril, de a SS. Clemente, Fabiano, etpaucis aliis.
II S. LINUS
inus, natione Tuscus, Patre Herculano, ordinalus a Pelro Fpiscopus anno iui, in
Ab an 65 ad
T umi Maji, ejusdem pcr annos novem Vicarius, summus vero Pontifex
.
67, annis 2,
Dominica
1
m.Udies. 17.
post illius Martyriuni anno lxu peractum, a die forsan uu eademque Domi-
Julii
Bar. & 69ad nica, fuit temporibus Neronis, et post annos n, men, u, d. xuu, obiit anno lxuii, xxiii
23.
"" Seplembris, cum Ecclesiam qua Yicarius qua Pontifex rexisset annis xi, menses im,
8°,
dles
./V""" m Ordinationis seu Institutionis prioris, et invenirent expreasa monumentis litterarum, pr.rsertim
annum morlis, signant Consules Saturninus et Scipio, pro primo et secundo seculo, eadem ex sua calculatione
Capito et Rufus : inter quos primus Catalogus vetu- (lefinivisse : sed hic corrupti pluries numeri, eique in
sttorgue recte partttur tempits gesti quomodocumque.Ro- variis exemplaribus varit, non possunt certum prxberc
mani Episcopatus, modo juxta secundum Catalogum ductum. Alninde igitur ii melius definientur ; videlicet
anni undecim sumantur, non recte in primo scripli ex verostmiliter constituto 7nortis et ordinalionis die, uti
duo. Iuterim apparet occasio erroris, quo Eusebius jam ccepimus. Ergo hic notavi dies xun, quibus opus
Epiplianinsque et alii abducti annos xi vel xn Lino, fuerit ad ind itcendum successorem Clementem ut Pon-
post moitem /Jpostohrum, adscripserunt. ttfcatum susciperet, quod fecerit secunda Dominica
nterpontifl-
2 Cessantts Episcopatus spatia nusquam prtmus Octobris,post Lini mortem Feria im obitam. Plus tem-
cia qtiomodo Catalogns notavit invemuntur illa in secundo et dein-
: poris interjicere si vis, licet : longior post Clementis
notata. ceps in aliis, incipiendo ab Anacleto. Anastasius Bi- Abdicattonem Vacatio facile se patietur, non tantum
B bltot/iecarius incipit ea signare in ipsius Lini successo- hebdomade una altcrave, sed etiam mense integro et
ribut . Credibile est hoc caj.pt nm fieri seculo saltem quarto amplius decitrtari.
et Catatogorum illa notantium auctores, cum ipsa non
111 S. CLEMENS
lemens,
1 nalione Romanus ex palre Fauslino, ordinatus a S. Petro Episcopus, et
Ab an. 67 ad
lG,abdtc. an.
9,m. ?, (/.10. C
et Vcspasiani
ante
£
1
morleni designatus successor,
vero suffectus cst Lino anno
annos ix, menses n, dies
lxuii,
xn
(um quidem prudenter recusavit onus, dcinde
in Dominica xi Oetobris. Fuit tcmporibus Galbic
\jatalogi veleres relinqiiunt Lino , Consules anni pora pervenisse. sub quo Martyrium pertulisse omni.-
Consules fiunc
Ponlificatum lxuii, utpole mojorem ejits anm partem oecupanli ; et antiqiiitas testabatur.
notantcs. primos postea uovos Consules auni lxuiii assnjnaiit 3 Abdicandi causam fendelinus conjeclat aliqtiam F
c Clementi, quamvis jam unle a pr*cedenti Oelobri Pon- in Ecclcsiadissensionem, similem Corinthiacse, cujus Bur iterum
lifuainm exorso : qui porro progrediens, per annos unn, cansa iltuc scrtbens Clemens, suadebat, ut si quis esset
cleme ™ <•<""-
c°"
menses n, ac dies xn, pervenit usque ad Decembrem inter eos strenuus, misericors, et caritate plenus ;
anni lxxui, quo Consules fueruui, ibidem pro ultimo diceret, Si propter me seditio, contentio et scliisma
Clementis attno notati, Vespasianus un et Titus. orta sunt, emigrabo abibo, quocumque volueritis
; ;
Verum pro xi raensibus, quos babet primus Cataloijus, et quffi a plebe mandantur faciam ; solum Christi
accepi exsecundo raenses u, et retiuui dies xn a priori ovile, cum constitutis supra se Presbyteris, in pace
assiqiwios. degat. Qux verba videlnr Epiphamus accepisse tam
2 Succcssionis ordo idem tenetur a S. Auguslino el quam prolata in persona propria, hxresi 27 cap. 6 ;
Quomodo po •
Optalo Miievitano Hicronijmus autem, qui junior
: cum recle inteltecta, non hanc, sed priorem a morte
stea cleniens
Cleto postpo-
Kiistbuint iu Cltronico erat secutus, terliumque a S. Petri cessionem confirment ; ut qui idem fecerit ipse,
situs in Cano- Petro Ctementem fecerat ; senior detnde, agens de eoiem quod atiis, videhcet Corintliiis, postea suasit. Quod ad
pe Missx?
in libro de Scriptoribus, fatetur quod plerique Latino- ulltmam Cessionem altinel, licel ejus nullum clarum ac
rum secundum post Petrum putent fuisse Clemen- dislinctum exstet in antiquitate leslimonium, sutis certa
tem. Nondum ergo m Canone Missx ad Commemo- lamen nobis videtur, ex communi auctorum omnium
rantes nominabatur Clemens post Cletum adeoque ; velerum eonsensu, de morte sub Trajano obita, qux
nutlum est Itinc sumptum argumentum sed solum : absque ejusmodi cessione nequilcum Catalogis conciliari.
sequitur, commemorationis isttus auctorem vel amplifi- Ipsa autem secunda Cessio facile persuadebitur ei, qui
catorem Damasum vel Gregorium, fuisse Hieronymi satis fuerit persuasus de prima ; indicat emm aiumum
vivi aut mortui auctoritate inductum, ut sequeretur alienum a summo gradu et unice cupientem Evangelio
Eusebium cum Orienlahbus ; hac fortassis sola causa przdicando vacare.
mortis, ut Clementem postponerent Cleto ; quia non 4 Qui ctrca annum Chrisli dccc, sub nomine Isidori
videbant, quomodo potuisset ad Trajani tem- Aflictx est epi-
hic alias Mercatoris {alii legunt Peccatoris) sanctum Hispa-
tolx,
lensem
; ; :
an primttm a Eptscopo, tisdem Epistolis tandem acquiescere coacto, lium ccetu, qui in Ecclesiam, non habentem macu-
Wicleffo cen~
pnmus, qut de iltis dubium postea movit, fuerit Wi- lam neque rugam, ejusmodi conantur inferre quis-
suratx ?
cleffus, hgercsiarcha turpisshnus ; inter cujus Proposi- quilias : longeque longius a Catholico orbe, qui,
tiones a Concilio Constantiensi damnatas hwc xxxiiiu quas corruere videntur, mendaciis suffulcire nitun-
fuit ; Decretales Epistolae sunt apocryphae, et sedu- tur : nam super solidum fundamentum firraamque
cunt a Christi fide : et Clerici sunt stulti, qui stu- petram structa est, semper manens, numquam casura
dent iis. Ast verosimile est, eum de omnibus omnino sincera fides. ];
IV s. CLETUS
natione Romanus, Patre .Emiliano, dudum a S. Petro Episcopus Evange- Abm Vad
Cletus,
H'™d™
7
licus ordinatus, vacantem Clementis cessione Cathedram ascendit anno lxxuii, die
; (
jnilio Domiliani, per annos un, menses n, dies xi, usque ad xxui Aprilis, anni lxxxiiii; aa jft an u
quo Marlyr obiit : et cessavit Episcopatus diebus xn.
ejus tam diu dicbus x. ponil Barouius, nulla verosimili tanlx morx Cletus vixit, lonqe minor pars fuit sequeutis anni; et
dilata jiosi
a ltata causa : cum nunlius morlis ex Chersoneso Ro- ideo isltus anni Consttles potms adscrtbendi erant suc-
m C' C~ quandoquidcm erat uoit
mWs' """" P^ferri poluenl dupto brevwre lempore. Quin cessori, propositttia iterare
igilur liceat nobis, inler ejxtsdem quam tenemiis ubdi- nomma Consulum. Dictlurautem tn Calalogo 2, quod
catwnem et inslitultonem Cleti, menses fere ditos inler- Cletusexprser.epto Petri viginti quinquePresbvteros
jicere : qutbus disceptalum sit, validune et acceptanda ordinavit in urbe Roma, id esl, ttrbem in lotidem
Clementis niltilo forsan solicituts parochias distinxit, cum scilicet adltuc esset Petri Vt-
cssel renunttalio ;
eidem se opponente Cleto, qtiam tlle humiltus petebat cariits, eo quo sttpra dtxtmus modo, absque jure suc-
Spatium aulem isiud tanto ftel 3 FerlurS. Cletus, in Eptstolis snis prtmus omnium k,„, , ns tttuU
rat, ijradum reponi.
Salutem Apostolicam benedictio- "' UtttrU ad-
brevuts, quanto senus post Linuiu facics Clementem usus illis cerbts, et
-
nem quod absqui uilitis vetens aucloris teslimonio
succedere, habito semper respectu ad Dominicas, quibits ;
et Apost. Be-
ci institutionem el renuntiationem comjiuu coram
populo scriptum a Marlino Polono in Chrotiica, et a Joanne IIC liCttv,
c Slella tn fttis Poitltficum ; tndeque transcriptum a
faclas ftiisse. p
2 Ilaclenus autem non solum primus, sed ettam Poltjdoro Vinjilioac Genebrardo et Bernardino Ferra-
secundas Calalotjus absttnet InterpontificU lempus no- rio, hactenui in Breviario Romano, sicul illud Pius V
edijussil, legitur patienler, sednon itleo probatttr. Xou
tare ; nolavil lamen Anaslusius, non quale apud anti-
stbt calculo probanittius autem haudquaquam indignatur Romana
qttos reperit, sed quale videtur ex suo for-
Curtit, sed autttl eos gratiose; et lattdat sluitum bette
mavtsse : ul seriipuh nobis nttlli ducamus ali eo
Vnde ali(pu Christiana, deletjentits, si qiu tntlentur
recedere, el procedcre cxnoslro. ltaque tnler Cletum
et merendt de re
dent vleto «it
[nec enim con-
commode nos obrepstsse, erronbus licel nou stattm
nos \?> Anacletum ponimus dies xu, quia /<i ;
tionem restringi ad dies u, ul proxima a Cleti obitu moierationem utinam parliculares eliam Ecclesix et
Rcltgiosoritm cojlus tenereiil ; neque mox atqut in
sitis
Domtntca assumplus sil Anacletus, jam antea, ut mox
Porro pro aiiitis vel xu, Breviariis, ub Ecclesta similiter approbatis ul prseten-
dicetur, ordinalus Vicarius. 111
annis xx priorem fuisse. in eo more stabttiler assu- modo maneat, qnod ante Leonem IX vel saltem Gre-
memlo. Scil et Joannem XIII rcperi, qui modo salutem gorium VII formnla ista non fucrit stabih usu recepta,
in Cbristo et visitationem, modo Christianam salu- Cleto autem tale quid
affingi eo est mirabile
poltiisse
tem et Apostolicam benedictionem, modo Apostoli- magis, quod litteraritm ab eo scriptarum nuspiam ullum
cam benedictionem et salutem imperliens, miliitunc vestigium extet, nediiin ejttsmodi fortnulx ab eo in-
videbatur initium aliqiiod lah formuLv dedisse secuto stitutx; quam mox ab liominum memoria exolevisse,
Christi decimo, quo ultra meilietatem producto sedit. et mitllis demtim seculis post resuscitatam, credat qtti
Ast nunc me docet Mabillonus, in suo illo de re Diplo- potest tle rebus ante annos mdc gestis aliqitid credere
matica prmctaro opere, quo tenitem conalum meum absqtte idoncse vesttxlatis teste.
longe superavit, mttltoque certtora ven falstque in ea
V S. ANACLETUS
nacletus,
s natione Grancus de Athenis.. ex patre Antiocho, fuit temporibus Domi-
A
Ab on. 84, ad
95. annis n, tiani,
ti jam inde ab anno lxxxiii, die xi Maji, in Dominica ordinatus, Cleti fortassis
m. 1,d. 5.
jam
ja tum caplivi, Vicarius ; eique suffectus Pontifex, anno lxxxiiii in Dominica»
die uiiii mensis similiter Maji; rexit Ecclesiam universam, qua Vicarius qua Pontifex, E
annos XI1 ' menses «> dies m,usque ad xm Julii Feria n, anni lxxxxu. Et cessavit Episco-
•Baron aio3
od lij, an, 9, patus dies xn.
m. 3d. 10.
Probatur ejm l\nacleti Virnrioium exigil annornm xn numerus aul aliter consangtiineus, quod spectabilcm notabilitatem
Vlcariatus sub inter Consulatiis Domitiani x et Sabini, atqtte Domi- ejtts, stiperitts a nobxs assertam , confirmal,
Cleto,
nitiani xun et Clementis comprtiiensusqtic ipsi, ab 2 Celeriim Anacleti Vicariatum vel ideo teneremus
utroque Catalogo, imo ettam aliis omnilnts assignatus libentitts, quod eo posito ntintts miriim sit, ipsum non i
tl d eQae nat
cui ex Anastnsio aliisqne, menses n, pro x ibidem ex- fttisse, distinclnm a Cleto, non solum apttd Grtrcos, sed cottfusiounius
prrssis, subslilui Henscheniiis maluit SS. lrenxtim, c""> altero.
: qtiod ideo liben etiam aptul Attgtistintim, Oplalum Mi-
tius tentiit, qttia ad
menses retrotrabendo Ana-
alios uni levttatutm. Celerttm dislinctionem lam bi Catologi qttam
cleti Ordtiiationem, venirelur ad xi Septembris anni alibi a nobis prodttcta antiquissima Martyrologia tam
lxxxii, qux Feria nn liebdomad.r futl, non Dominica. certam videntur facere, ut dttbio locus superesse xgre
Tali die etiam posset Sttccessor dici ordinattts, no-
ttl
possit. Dttbilal tainen, imo absotttte negat disltniiuetidos
latos in 2 Catalogo dies Vacalionis xu, mutavi in xn
Natalis Alexander, peritiorum, «I ait, judicio sub-
quoniam (actllime a socordtbus librariis comintttanlur u nixtts. In his Hadriaiuts Valesius est, Euscbii itlu-
et n. Posui lamen pixdktum Atti Anencte-
Vtcariattim stib dubio, eo slrator, eoque in ejus ontnes sententias jtisto proclivinr
ttiiit sciibunt
qttod primi gui Anacleto trtbiiunlur Constdes, Domi- qui ciiatn nd cap. 13 lib. 3 observat, Grxcis omntbus
tianus x et Sabinus, solum denolent annum, quo ille
'kuirfkncm, Irenxo A nencletum tlici, qni passim Lalinis
successit Cleto j sicuti annum quo obitt, signunl Con-
aliis Anacletus est. Plura eamdem seiilenliam habet
in
sules Domitianus xvn et F. Flavius Clemens, Cle- noster Halloix, ubi de S. Irenteo, quem consitlat cui
mentts, olim Papat el adliuc vivenlis, frater forlassis id operx pretium erit.
VI S. EVARISTUS
Att on 95 ad
.
tXeliclis Anacleto Consulibus anni lxxxxu, quia Coss. falsitatis convincitur ex loco bene longo Ithaciiseu
fofuuiei ei ,..
majorem ejtts partem vtxtt, assignantur Evansto prtmt
stytintt. Idacii Clari ad Wartmarum Arianttm, hiiic epistolx
Consules anni sequentu Valens et Verus, ultimi intcxto ; cum Idacius
anno ccclxxxui floruerit :
isle
ttiilcm Gallus et Bradua. Itileipntttificiuni Decretales
dierttm secuuda vero, omnibus per ^Egyptum Dominis con-
suppositx.
xuiiii ex secundo Calalogo ab Anastasio alilsque
,
glutinatis Fratribus, data Kalend. Novembris
transcriptum, ratrinxi ad uiiii, ut Successoris ordinatio
Gallo etBradua Viris Clariss. Coss. i« sinttli depre-
coderet m Dominicam ; neque snne circa jum pridem henditur plaqio, dum lacilo aucioris nomine proponit
th, oiilintilitm Vtcanum ilebebal plerumqite longe esse tleli- proltxtim alium locttm ex i Eptst. Clemetttis Papx,
beralio.
juxta Lalinam ejtts interprelalionem a Rufino edltam,
2 Qiiorf attinet Decretales Evaristo suppositas; unti circiter trecenlis posl mortem Evaristi , cujus
Ptimii qttidem ad omnes Episcopos Africse, data unii nomine inscribilur.
Kalemlas Aprilis, Valente et Vetere Viris Clariss. SYNO-
:
VII S. ALEXANDER
u-;x\nf>eu, rtatione HomantfSy ex palre Alcxandro, fuilternporibus Tfajani, priniuni
Ab au. 10S
ctl 117. aunls
Evaristi Vrcarius ordinatus anno ami,
8 m
Baron. aiai
5. tl. 29.
Ai
mus
successor die v Novembris, similiier Dominica e^al
Pontifex sedil aiHios um, mensesun, dies n, non co.mpuiando diem mortis*
die i
Octofcris
;
in
el ita
Dominica; deinde ejusdem
qua Yicarius, qua sdm-
marlyrio
n
ol, 1M Maji, mensibusel uu diebusante mortem Trajani Imperatoris
''
m.cfd! 2of°'
' I;
annocsun; n ces-
>avi i Episcopalus xxuu diebus.
,/ Successor possit in DominicQ ordinatus fuisse. divino Sacerdodo fungeutibui dataKal. Maji, ^Elia-
2 Quia hujus Pontificis extabant antiauilns de- no et Vetere Coss. rtsi contra fastos et Cltvonologiam
Ailtt sineera.
Acta, ! quibus dicitur, quod ejtts ac sociorum tton peccet, seipsnm tdmen prodit in loco M ichese, ex
Natalitia celebrantur qirinto Nunas Maji ; ideoabsque Jtieronymi versione accepto : quod vitium aninihus iilis
i.7/d dive.rsitata idem dtcs notatur, tam in Hierony- ftgmentis commune rst, aeque acsfyiun ubiqtte idem, </
miano Martyvologio, quom m Pontificali Catalogo 2, vab/e nlieuus ti puraatUtucprimorum *r<ulorum aurea-
italiis huiic secutis, quod itevumin S. Sixto, de cujtis qite pro.rimoi um Ltitiuitate.
VIII S. SIXTUS
ivris. iiiiiioin' Romanus, ex patre Paslore fuitJemporibusHadriani, ordinatus pi-imuin
Ab nn 117.
ttl 127. iitui,
Vicarius Alexandri, xini Decemjbris iu Dominica, anni cxui, eo deinde sublato suc-
'J, m 10. rf.
'cessor die xxxi Maji. quajanno cxuu similiter Dominica fuit, prima post Pentecoslen.
iiexit auleni Ecclesiam,* quaVicarius qua Poniifcx, anuQsXj^eflsesju, dics xxi,' usque
•
Bnron. o 132
•"I 1 12 ini ;i
ad iii Aprilis anui csxun : el eessavil Episcopatus, incnsem i, dies xximii.
10. I". (1. 8.
.
't/is. iicrnaiicnm Mttrtyrologjo Ftm . ilicnittrmortiittv dentem ahnttm nolabont, Vcrus ii: atque Amln'l),uln«,
r nccretalcs
Ponlific&Htcmn Us <.'.', Atloiic, ntiistjtic jiost,'- i!;,.ia"fl \ erb Coss. jiefstitiintam eas fabricantts
I lic.r
<•''"
dtes „:,tt,>, rioritus Mnrttfrohgis. iteccph kil k
viu Litts A|i;-:IN, tcii liiatriii, tjni r !',''" qiiideni inspicere cr.racit,
""" C, scd z f.iletir . itti.tttirt- : qitia tumcn inli tlie iitm '
I vtttiltem ;'!• ttlijucH Cpiuuinm intle acciperel. q
A,,r.
ilitrlyrolihjiirin', itlco i!e ijtSti ibVtnjl- iliiiiiiiiu '..,,'. ri i">'trriii afiqttcm tlttre infeUci
ctitiin II- tt.,itii. in
Propylmitm Maji.
11 S. TELESPKOItUS
22* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
IX S. TELESPHORUS
Aban. 127
elesphomjs, natione Graccus , cx Anachoreta, fuit temporibus Hadriani, primum
T
ad 138. an
10, m. 7, ordinatus Sixii Vicarius mOciobris, Fcria im annocxxui, deinde illiussuccessorn
rf. 1
'Baron. a Junii die Pcniccostes annocxxun: rexit autem Ecclesiam, qua Vicarius qua Pon-
\il, an. ii tifex/ annos xi, menses m, dies ra ; deranctus anno cxxxuni u Januarii ; et cessavit Epi
m. 8, d. !8. scopatus dics un.
Vnde nomen j\jm\tm cxxun indicant nobis Consules Titianus et Sanctorum Januarii abesse cur optaverit Bollandus, Vita quomo-
AntotHni do e(,tla in
Gullicauus annum vero cxxxun (post quem solum u
: facile apparet camdem lcqenti : in Eloqio autem Hcn-
pro Hadria- .
r . n Januario.
Caesar et Balbinus. Quomodo
, i .
dies Telesphorus vixil) schenii explicabo, quomodo et quatenus mensis ille im-
no?
autem in primum Catalogutn hco Hadriani irrepserit pnmi cceperit, prius quam hic socius acccdcret operi;
nomcn Antonini Macrini, pro quo in secundo Catalogo cum nempe Bollandus aliud non habcbat propostfum,
legitut Antouini et Marci (quod secutus Anastasius quam coilectas undccumquc Pitas dare ; nihil minus
aliiquej ignorare me fateor. Nam Hadrianus vixit post tunccogitans quam illam accuratioris studii diligentiam
Telespliorum usque ad xn Jitlii; Antoninus vero et operosum singula examinandi laborcm, qualem deinde
adoptatus ab Hadriano xxu Febrttarii ejusdem anni, post socii prsedicti accessum, eo suadente et viam pi\r-
neqtte Macrini cognomen habuit, neque Collegam Im- cuntc, statuit adkibere, faciendis Notis
Commentariis-
B i'<in Marcom sed hunc ei ejusfrairem Verum adopta- que, aquibus eidcm auctoritas omnis apud Eruditos
vil cum tititlo Cxsarum. imit, Imnd tegre ignoscentes tantx rei principio ru- E
2 Quod uutem tw prmscripto annomm, mensium ac diori, veraque a falsis, verosimilia a magis dubiis non
Ordinatio dicrum numero seqitatnr f Te\esj>horum ordinaium esse satis disccrnenti. Hoc vero non dcbui (sicut optant ali-
in carcere apiscopum Vicarvim Fnia iin, argumento nobis est t qui) dissimulasse; quia totius operis interest id sciri;
txtra Do-
mimcam.
Ordinatinem illam factam esse in carcere a Sixto jam ne (quem admodum vulgo soletj prxjudictum ei creet
captivo et supponere possumus ad hoceleetum a populo imperfectio Ula priorum dierum, quse in progressu fuit
propositumque fuisse Dominica prsecedenti : quod idem tnm egregie compensata. Ncqne mireris st in Appendice
valerepotest in aliis Picariis, a Pontifice captivo simi- Additionum , Relractationum et Annotationum suutn
liter in carcere ordinatis, iis potissimum quorum Ordi- istum de Fita illa sensum dissimitlavit Bollandus :
natio non diu praecessit Ordinatoris martyrium, sicut quando hoc aliud non fuisset quam tencro adhiic novcilo-
accidit in mox sequentibus Hjgino , Callisto , Ale- quc operi concitare tempestatem, iniUis illis nequaquam
xandro. tolerabilem futuram, Satis habuit de eo ,
quod corrigi
3 Afficta Telesphoro epistola eadem peccat, qnse absque xtrepitu jam amptius non poterat, tenere silen-
flcta Decre-
duse illae superius sub dccessoris Sixti nomine notatae : tium, cautiusque in taltbus postea agere; sicut
talcs. fccit et
subscribitur autem Antonino et Marco Coss. qui non ipse et Henschenius , et facere etiam volui ego, fecis-
fuerunt ante annum cxxxx et ex Epistola ,-
Damasi semque, per eos, quorum maxime intererat
si licuisset
nd lllyricos ton pauca mutuatur f sicut videre licet ui non movcri hunc lapidem offensionem ucquc publice ,
X S. HYGINUS
-yginls, natione Graecus, ex Philosopho de Athenis, fuit temporibus Antonini
Aban. 138 Pii,
ud 130, an- primum
nts 11,
11, d 30.
* BaroD. a
15* ad
m.
Hi
carius
ordinalus Telesphori Vicarius, anno cxxxui, uiOctobris, Feria
_desuccessor anno cxxxum,
qua Pontifex* annos xm, menses
xum
111, dies vi quorum forte ultimos octo in
Januarii in Dominica; rexit ecclesiam,
111;
qua Vi-
dein-
carcere
158, aa. 3
captivus egit, et vixit usque ad xi Januarii anni cl: cessavitque Episcopatus
Iiu ii. II, dies un.
d. 29.
ram populo, saltem in cryptis colleclo, [actam : de quo
Vicartatus V/onsules, anni cxxxum qui primi Hygino adscri- soliciliis non [ui in Ordinatione Hygini ipsius, Vacatio Sedis,
quem
ejus. dunfiH , sunt Magnus et Camerinus; ultitni, quorum supposui, in Domtnica quulem postulalum apopub in
Consulatui solum xi dieltus supervixit, Orfitus etPris-
ecclesia collecto, sed consecratum privatim in carcere a
cus. Et hi salts certos nos faciunt de xin annis
ipsi Telesphoro , ut primum potuit accessus impetrari iis
attribuendis, Ucel Cataloqtis seamdus et atii deinceps, quos interesse oportebat, et libertas ttb interpellatione
atqueetiamCrnecipostEuseMum,solumqualuor annos ei Geitliliuiii pretin custotlibus prxbtlo obtineri.
relinquaul. QhmI autem iam pauci ipsius anni uO istis
3 Poiro suppositx Hygino BpistolK, itl aliis vitiis
numerenlur, existimamus propter captivitatem octenna-
muUis laborent, non peecant tamen in ChronoUigiam, Eplstolx fictx.
lem faiiitiu: cujus calamitatis initio FKariumjamante
subscriptum exhtbentes Consuluium Magni et Came-
ordinatum forsan liabuerit; et huic circa annum (;xx\iui rini hi enim fut vidimus) primum illitts
:
annum si-
sublato, substituerit alium. Sed de priori tlh Vuono ijnant. Ridiculum tamen sc prxbel Auclor, quodvolens
iimi plus quam conje-ctura haberi nequeat, nolim ali- fictas a se Epistolas
Consulum nominibus adnotatis
quid asseverare; ile Pio, vel fsi mavis) Aniceto, ad quasi authentwan; eos ut plurimum acceperit
ex Ca-
Vicariuiiim Pontificalem assumpto, mox agemus. taloijis, in quibus tamen nolanlur
solitm primi et ultimi,
2 Vacuntis Ephcoiiatus dies m, passim notatos iu quasi Ponttfues iieseiverinl scribere
nisi primis ultimts-
Cataloqis, produxt ad un, ul institutioni Pontificali que sux Scdis annis.
Successoris Dominicam invmirm. Suppono cnim co- ANAMNESIS
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 23*
ANAMNESIS
De Cleto et Anaclelo, in multorum opinione eodem;el de tertio post S. Petrum loco,
dando S. Clementi.j]
vclim, sub islo quo proposui lilulo justam Disscrtationem dari ad calcem liujus primce
Parlis.
NODUS HISTORICDS
Circa duos proximos Hygini Successores,
f\actenns inoffenso pcde processisse vidcmur, ductum in omnem partem torsi. Tandem tamen incidit ancipilis
Implexa
sequentes Consulum, in Catatogis Pontifieiis coneorditer consilii Divinatw, qus nodum non solvcre, scd scindere
quscstio an
anicefo pri- ubiquc notatorum : hic vero nodus prorsus difficilis ac vidcatur; bis gemino Consulum pari inter duos Ponti-
or Pius vel pene inexpiicabilis occurrit. Si enim Catahgos sequi- fices aliter digcsto, sic tamcn ut eorumdcm nomina ser-
contra.
mur , iisque inlt.rrenlcs Hicronymum, Autjustinum , ventur intacta , et Pius prrponatur Aniceto, levi fa-
Optatum Milevitanum; dimittendum erit nobis aucto- cta mutatione in antiquissimo omnium Catahgo, unde
rum coxvorum atque adeo hac in parte irrefragabi-
, confusio in ceteros omncs velut ex fontc proflurissc
lium, SS. scilicet Ircnxi etHegestppi testimonium, ut potuit. Prtus tamen quam illam proponam, placet
Piura postponamus Aniceto : si illos cum Eusebio duces Magistri mei Henschenii, nihil temere ausi, sentcntiam
rccipimus , amittimus filum Consulare. In tanta pcr- explicare enucleatius.
plexitatc ambiguus Aam, fatcor, diu multumque, et me
XI S. ANICETDS
Jtuta Catalocjos etAnastusium.
A
c ,
....
'
Ab an. 150
Antonini ordinatus
Pii; die xuim Januarii. in Dominica anno cl, usque ad ad 154.
xuii
....
Apnlis, anni cnm: adeoque sedit annis mi, mensibus
.,
111, et cessavit
., an. 4, M. 3
nomen Imperttloris, sub quo quisque eorum sedit, quod Pium ordinaverit idcm Papa Hyginus causam suspi F ;
nliis reparando, Ergo Aniceto juxtn Hcnschetiium de- ordinato atterum necdum ordtnalum. De Pii Ordina-
fnarem cinn numerum annorum ac mcnsium, qtti ab tionc, atino cxxxxui facta mox dabimus testes Con-
allera Dominica post Obilum Hygini, in sabbato mor- sules cum antiquo Catalogo : cur similis probatia non
tt stcundum propnse. nihil commo-
lui, exurgere potuil usque ad diem Morlis hnbeatur pro Aniceto requirenti, forte
Iwc tempus
Sedis. Hunc vcro licet secundus Calalogus notct xn Kalendas dius occurret quod opincris ,
qnam i'l minus necetsa-
Maji, scribcndum lamen essc uti scribunl Anastasius rium visum esse in immediato ,
quatn mcdiato Hygini
1'ndc hitic An fortassis ita olim scriplum, etiam itt uiitiguiori Ca- exrepi; cum alibi solum ui, un, vel xu legerentur.
XII S. PIUS
At> ,111. 151 ivs. nattone llalus, cx patre Ruflno, frater Pastoris.de civitate Aquileia fuit tempori-
od
1,
161.
m 1,
aimls
d. 6.
Poritifex, annos xu, menses iu, dies xxi, usque ad m Julii quo colitur, mortuus, anno clxi:
Consutes P o l^ioti ilubito qttin magnum Lactori scrupttltim mjiciet sti, per quos sic conjmictos nnllo modo liccret Pium
altrlbuli. tamen
ha-c tam diuturna racatio Seilis, quam referre przponerc Aniceto. Sub priorilus autem fimjitur De-
possis ni persecutionis fervorem et defeclum ordinati cretales atiquus edidissc Pius, tamquam Apostolicas
mature Ficarti. llac autem responsione tantisper ail- Sedis Archiepiscopus, vel lunc arguendas falsi, si id
missn, circn Consiilcs, quilitts hsec nititiir chronolo/jia, iwn satis facerent loca transcripta ex Codice Tlteoilo-
DIVINATIO
Ad Piumsic praepouendum Aniceto, ulnotati ;i Catalo^isConsules quadamtenus serventur.
Kl faclendttm
*""""" egesippus, hujus omnino te mporis scriptor, Hac mutationc permissa, videor mihi posse sic ordittare
actuura histonas composuisse, ab Eusebio allegatus scmestre, pauci dies stifjficiant, quibus Sedes vacaverit.
lib. 4, cap. 21, sic essem Roma?,
loquitur : Cum 3 Quod si interroges, quifieri poluerilut in Catalogis
raansi ibi usque ad Pontificis Aniceti tempora, cu- Potttificiis omnibus stc tnverlcrctur ordo, non solttm
jus tum quidem Eleutherus Diaconus erat huic : Ponttficatnum, sed etiam Consitlattttim hoc in loco, et
qnx qtiomodo
successit Soter, quo morte extinuto, Eleutherus tantos, tjuos supra nominavi, Doctores ducere in erro- potuertt tiirlu-
mimus Episcopale capescit ubi, quo modo inter : rem ; licct tlifftcilc sit sitigtilorum in simtlibus sphalma- f' \n
Anicetum intcrscrt Pius possit, vix apparct ; nisi fa~ Calal0 'J HW
tttm causam tndicace, et plcrttmqttc stifticerc debeal ve- >
tcaris, Hctjcstppum, vivente adhuc Aniceto regressum ritatem eis oppositam nosse : quia tamen fut supra di-
in Oricntcm, illius Successores obscv.ro solum relatu ctum eslj tibrariorum socordia facilius numeros lurbat
cognovisse ;
qund .rgre quisqnam obtinebd ab homine quam vetba, prsesertim nominutn propriorum ; excogi-
qualem me profiteor, reverentissimo auctoritatis co.rvze f landa est ratio qux difficultutein hanc tninuat.
in tnli prmertim argumento, cnjus notitia vix ullo ter- 4 Concipiamus ergo Catalogum, qui bipartitus est,
rarum tntervalio videtur posse obsrurari , quamdiu sic fuisse cottfectum, ut, qtti parti priori usque ad
adhuc recens est factum. Clarius tamcn ailhuc loquilur xuiiii Pontificem Pontianura, partis alterius primam
C S. Irenaeus, Eptsapus Lugduuensis i>i Gallia, Italix sectionem subjunxil usque ad Eutychianum xxum, in-
tam vicma, tbidcm anno cci martijrio coronatus, cujus venertt per librarii negligenliam Pii et An\cet\ Ponti- V
tn lib. 3, cap. 3 Itvecsunt verba Hyginus, post Pius, auctor <
:
ficatus simpliciter commutalos ; adscriplis tamen utri- ,i'i
dwltiandttm
2 Pro his auctoribus tcntandum tst aliquid, quod rit. Inde nihil dubitaverit, quin vere posl Anicetum "pZiionUur
an {!ivinan(io mil surrcsscnt, ertiditi Lectoris judicio
' 1
sedisset Pius cumque viderel sic non posse consistere
tt transposi- ;
rionsm prJwi TelihquUnr. Peto igitur ut milii liceat veteris ac primi quod Anicetus, Duobus Augustis Pius, Prsesente ;
iimpticvm, Catnlogi verba, quj> nunc ita leguntur, et Kufino Coss. vivere desierint ; putaverit Considibus
Anicktus a Consulatu Gallicani et Veteris ,
ultimis utrimqtie mutatis fnam de prioribus twn debuit
usque Praesente et Rutino ; laborare. conscius sttjli veteris, quo Vicarialuum tem-
dui>itca.am p IUS a Consulatu Clari etSeveri usque Duo- pus adjungitur tempori Potttificalus) putaverit, iuquam
'-"«,-/«- bus Augustis.
SiUOTie Consu- b salva futuru omnia, ultimis itlrimque Consulibus mu-
ium [
Peto, imiiiam ut h.rc verba liceat hoc mmlo invertere : talis. Melioretn expticationem conciliationcmque par-
Pins a Consulatu Clari et Severi, usque tium, usque adeo discrepantium, si quis suggerat ,
Praesente et Ruflno. prompte eam sequar : nunc exjam prxsumpta, etqua-
Anicetis a Consulatu Gallicani et Veteris damlenits probala correclione, duos
, in controversiam
usque Duobus Augustie. adductos Ponlificatus, sic digero.
DE
, .
XI S. PIUS
Juxta Segesippum, Iremeum, etttlios:
m
ribus Anionini i'ii, ordinatus S. Hyeini
J
Vicarius anno cxxxxui xxi Februarii in Do- """' "d
. 133. anns 3
minica ; successor vero anno cl, proximo vel octavo postniorteni illiusdie, puta xu »*.*.«.
vel xiii Januarii, similiterin Dominica, sedit lemporibus Antonini Pii, qua Vicarius aua ,,
Pontifex/ annos uu, menses m, dies x\, usque adxi Julii anno cuii, etcessavit Enisconatus ad ,ljT an - °-
... r I
m .
5| j. ^S.
dicmis iiii.
Uwi mortem Pii jam retulerat ad Consulalum iluo- talogi Auctor dederit Pio annos xuin, menses iiii, diet
rum Augustorum, non numerare nnnos xn fnam xx in, et Vacanti Sedi dies xmi, non est opus disquirere :
scriptos errore amanuensium fuisse, monstrat utriusqtte quando licet priori Catalogo, ut majoris anliquitatis
Consulatus intervallum) menses autem diesaue invn- sic et fidei, inhxrere, non- computato extremo die.
riatos reliquit, sicul invenerat. Cur autem secundi Ca-
XII s. ANICETUS
AMcirris, natione Smmis, ex patre Joanne, de VicoAmisa, fuii temporibus Antonini
Pii.anuo cxxxxuuu, xuDecembris inDomiuica,capto autaliterimpeditoVicapioPio, ... a m . i 53
1
,"""', !
factus et ipse pro eodem Vicarius Hygini ; qiiu in munere ministrans, etiam sul> 's'',,'
'.
Hygini successore Pio, factus est suceesssor anno cuii xui Julii etiam in Dominica: ati|iu'
-n, ,„„.,, ,,,;
ad 175. an. 8,
ita qua Vicarius qua Pontifex, rexit annosxu menses iiu dies 111. usque xun Aprilis a n ni
m. S J. 24.
y)uot annos attnbueril Aniceto primi Catalogi Au- riam B. Petri construxit et composuit, ubi Episcopi
clor,ne legere possimus, erasi numeri feeerunt : sed sepelirentur fsub terra vitteticct, in Vaticano, ubijam Non vldstur
apparet, quod posilis lemel ahis quam oportuent Con- antea sepulti fiterant Linus et Cletus,' ac postea dicttn- recle rfici
S. Petrum.
turbatls bus iii, non plures qttam in unni nnmerari poluerinl, .rnnilrum, sepulti juxta corpus S. Petri inVaticano.
Cosutibus
qui alins fneranl numeramli XI, liniendt post Consula- Sed vereor ut hoc sntis certum sit ; nam corpus unius
tutbntu
lum Duorum Augustorum cni quia solum superfuit
:
eorum, scilicel Itujus Aniceti, in ccemelerio Callisti
Anicetus usque ad xun Aprilis, minori sciticel anni deposttttin fuisse, non soluin tradttnt Florus, Rnbaitus,
clxii parte, hujus anni Consides, non Aniceto, sed Anastasiu» : sed eliam ibidem repcrtum fuit anno
Suceessori Soteri adscribunlur MDCimsniiClemente VIII, donatutnque Duci Allaem-
2 Secundus Cnlnlotjns, cujus jam sstpe memimmus, psw, in cujus domcstico sacello Roinx nunc lionorn-
lempore Justtniani Imperntoris seculo vi confeclus, non lur. Vidert ujittir possit auctor Cululoqi islius, ex sua
solum notul, quo die quisque obiit, sed etiam quo loco conjectttra, eos oiniies juxta S. Petrum cunilitos cre-
sepultus fuerit. Dicil autem de S. Anacleto , quod didisse. quarum sepulttiram non repertebat alteri loco
cum Presbyter factus fuisset a Petro, volens utique tidscriptum, qux conjeclura euin altquando fefellerit
DISSERTATIO IV
De die Nalalis seu Depositionis velerum Pontiliciiiii. noiaia in Hieronymiano Martyrolo-
gio, distinguenda a die Elevationis, si-u Cultus, seu Translationis, sub nomine Sepulturse
notata in secundo Catalogo, ei apud Anastasium,
a Magno Gretjorio Eulojitis Aletan- solennia agimus non tamen in eodem volumine
Petierat :
sanclus Pontifex', dtim in Romanis Btbtiolltea diligen- dies, ut praedixi, siugulos cognoscantur martyrio ttU.
ter perquisita ignorarc fale.tur, Nos inquit, pene ex coronati. Est lioc Hieronymianum Marttjrolotjium ,
omnium Martyrum per dies singulos passionibus cujus auliquisstnio exetnplnri Eplernncensi plurimum
mei in Januario ac Februario, in rcli-
collecta in uno Codice nomina habemus atque ,
ust decessores
quotidianis diebus in eorum veneratione Missarum qtus deintlc mensibtts fidentius eo nixi sttnl, postquam
"II'
; . ;
ejusmodi lucubrationes usum. Idem etiam verosimile ex pet a Martyrologio; cur itcm Scpulturx fut appcltat)
eo redditur, quod ultimus Romanorum Pontificum in diem notare maluerit, quam diem mortis invesiigare
eodem commemoratus sit S. Bonifacius, plane coxvus utriusque rei bxc causa verosimilior occurrit. Prima
ffieronymo, cujus non solum Depositio, sed etiam Or- quidem, quod ipsius Auctoris setate moris essct Ponti-
dinatio liic exprimitur, ficum nomina in VaticanoNccrologiodescribere ad illum
2 Intcnm plerique eorum, quorum nonfuit celebrius dicm, quo solennes exequix fuerant in Faticana Ba-
alii dies Depo- ex ex variis diu aliquando
martyrinm festivttffique in populo, aliis prorsus dicbus silica celcbratx; etsi catisis
sitionts notati
iu isto Martyrologio nntantur depositi, atio dicuntur dilatse fuissent, corpore defuncti rcmanente in ecclesia
guam nunc
serventur, scpnlti ut sccundonostro Catalogo : qiu supra nomina vel sacrario Lateranensis Patriarchii, usque dum in
Consutum utquc Principum fqusc piimus exprcssitj et tumuium alibi operosius paratum illud solenni pompa
annorum, mensium nc dterum numerum fquem suo dciluceretitr, Nam ante Leonera V nemo legittir in
arhitratu non raro rcfinxit Auctor sccundij post quxdam Lateranu scpultus : et antiquorum Romanorum usus,
etiam singulorum acta, Ordinationumque a singulis saltcm ad quatuor aut quinquc prima secula sprvatns,
celebratarum calcuhnn, designat locum ac diem Sepul- temi.it, ul dcfunctoium corpora efferrentur cxtra ucbem,
turse, in quo etiam haud raro condngit ipsum diffcrre ibique juxta Viam aliquam publicam conderentui
hic vero pri-
a Martyrologio, alium locum indicante, qui prims Se- 4 Porro cum cessantibus persccutionibus, et hortante
tnum instituti
pulturx procut dubio fucrit. Cum igitur viderem baud exempioque pr*eunte Constantino, Bastlicx per TJrbem suttt in pace
t, diffiaiiter posse Chronoloijiam cujnsquc Pontificatus plures e.vtiuerentur, et scpulrra Martyrum splcndiilc ecclcsix,
videntur ve- ordinari, Itabito anno ac tlic mortis singniorum ; et an- ornarentur; dics quo corpora Romanornm sitb Gentiti- E
rosimltUer es- num cerlum rcdderent Consutcs, exprimo Catalogo in bus Pontiftcnm vcl clevata honcstius, vet alio translata
sr proprn,
omnes post scriptos fideliter translati; solitm restabat sunt, specialiori memoria digni visi fuerint, et sacris
dispiciendum de die, standumne essct vetustiori Mar- ecclesiarwn faslis adscripti. Hos vero, ut nolatos repe-
tyrologio, an rcccntiori usui, fundato in auctoritate rit, sic transcripserit prxdicti secuitdi Cataiogi auctor;
sfcundt Catahgi, tattto post S. /licronymum scripti, unde cos accepit hbri Ponliftcalis, Baronio passim lau-
Fecerunt hocultimum,non solum Cardtualis Baronius, dati, collcctor; cx hoc vero collectores innovatoresque
cuiHicronymiauum istud opus ignotvm fuit, sed ctiam Martyrologiorum post Bedam ; ac denique Romani
Henschenius ; multum profectum esse e.ristimans, quod Breviarii anfe secula non multa ordinatorcs ; itague in
primos uldmosquc annos opera sua haberel lector defi- hodiernum iempus, exceptis fut dixij paucis, vetcres
nitos, ncque magnoperc sulicitus de minoribus circum- fere omnes Ro7itoui Episcopi alio coluntur die, quam
stantiis, ad dirigcnda recte tempora plurimum nihilo- dicendi sunt obnsse, si praecipuam H ieronymo fidem
minus facientibus : quarc cjus cospta, catenus imperfecta, qualem meretur concedimus. Atque utinam priorum
ad sic transla-
porro nisus extcndere, coactus nonnumquam fui ab cjus tredecim Pontificum nomina Martyrologio rcpe- torum an-
in ejus
qusetunc erat sententia levitcrdiscedere, ipso non sotum rirentur; vix cnim ambigo ,
quin eadem ratione qua ce- nttm citlfum.
itl non argre fercntc, sed etiam applaudente hortanteque teri, illorum quoque dics mutati habcantur, prxtcrqttam
ut pcrgerem, SS. Petri, Clementis et Alexandrij quorum extubant
3 Quamvis aittem vetustatis grtitia icronymianum H '
Acta, nequaquam permittcntia vcrum eorum Natalem
Martyrologium prx Catalogo sccundo commendaret venire in oblivionem, aut in pi\cdicta Mttrtyriitlium
gua tx coavit
mrtius confiT- nou ilfa tamen sola cattsa me movit, cur huic itlud nominum farraginc dctitescerc inobscrvata, etsi Mar~
rmntur prarferrem : scd etiam convictio multiplex ex aliorum tyrologium istud vetus quotidic recitaretur. Quia tamen
coaevorum auctoritate. Ita S. Innocentium mensc Mar- aliud nnuc non possum, eorum Chronologiam illis quos
tio,non Augusto obiisse constabat e.c Paschasini Lily- Catalogus secundus exprcssit diebus aUigutam reliqui;
bartani epistola ad S. Leonem; Liberium, exeunte, ex nunc vero aliam viam ingredior, Hieronymum sc-
c
non ineunte Septembri defunctum, monstrabant coaevi quens.
Marcellinus atque Faustinus. Qui ttulem dubtture pos-
XIII S. SOTER.
Ad an. 162 ad oteu, natione Campanus, ex paire Concordio, de civitate Fundis, anno ci.xn, \uni
ni on. », m. SOTE!
II, d. 28.
lanuarii in Dominica, ordinaius Vicarius Aniccii, Succcssor vero xxuiAprilis, simili-
ter iu Dominica ; fuit lemporibus Antonini et Vcri, regens Ecclcsiam qua Vicarius
qua Pontifex annos uun, menses iu, dics u, usi|ue ad xxuAprilis anni ci.xm," quando incoe-
•llaron, 3 \~b,
ad 119. an. 3, terio Callisti \i;i Appia sepultus est; posica vero a Sergio II ad ccclcsiam SS. Silvcstri
m. i, d. 10.
et Martini in montibus translatus : ci eessavil Episcopatus, mcnseni i, dics xi.
quiori Catalago, unde abra-i, sed in secando, viam quadamtenus reaeat unde hiigius abierat) Soteri (i am chronoto-
quo tnuislali tx priino,' priores, Rusticus et svlmn Iribuit annos mi, minus dies xn, eumque. mor- t/iam posit.r a
A.juilinus ; posterioret vero, quorum manislra- luum staluit anno M. Aurelii Anlonini xun, vulgaiis Haronio con-
ditmnes. tm-
lui utquettd Aprilcm ille supervixU, Cethcgus et Cla- sErx CLXxuiin haud invitum tamcn se assensurum
;
pitim ab Ucn-
puj ; exacteque habentur anni ix, mensesm : sed ilies qui certiorera de annis Soteris invenc-
ei profiictur, sclienlo.
u, non n fono, ut potuerit prima ejus Ordinatio m ritchronographiam, qua tamen Cletus e nuraero
Dominkam cailcre. Interpontificii diam diebus xi Romanorum Pontificum non ejiciatur, nec littera-
notutis a secumlo Catalogo, mensem t, przpono ; quia rum Martyrura Lugdunensium sincerura testimonium
siccommodius pervenitur nd initium eequentis Pontifi- contemnatur. Utrumque Henschenius prxstitit in
calus in Dominira coltocandum. Aprili,
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 27'
Aprili, eoque sibi hberlatem paravit, recedenlia Ba- quos non habuerunt, qui iptas
ipsis subsciibeiet : at eos D
rotiio,cum omni rcspectu el reverenlia, tam in prxce- ideo accusuiunt (alsi, quia notabantur Consuiibus in S0TEB -
denttbus quam consequenlibus Sotcrcm Ponlificibus. oimum clxii el clxx congruentibus. Non desunl tamen
3 Anliquorum Cataluqorum partcm habuisse prx alin, propteT quxiis salvandis parum juvare possit in
oculis debuit, qui hnjtts el sequentium aliqnol Ponlifi- Cousulalu siqnando non delirasse, puta SS. Leonis el
cum Decretales commenlus, lam apte leqit Consules, Martini Pontificum verba islic usurpata.
XIV S. ELEUTHERUS
Eleutiiehus, nalione Gra'cus,ex Palre Abundantio, deoppido Nicopoli, anno ci.xxi or- Aban rAi
iii '$"
dinalus Episcopus 111 Junii in Dominica ; fuit temporibus Anlonini et Commodi ; el ?? l
;
sedit annos xnu.menses m dies iv usinie ad annuin clxxxv*. mortuus ui Scnlcmbris Baron.a i"9.
ad l94 - an
n r. »t l-
-
ei
i
xtritis in primo calalogo numeris annorum, pcr dmatus Eleutherus hic fuerit etiamin Dominica. In-
I
Consules primos {Severum et Erennianum) terpontificii autem spotium tnetimur ex die qua Roma?
B E:
JL^i
alii liabcant
ultimosqne (Paternum et
nimus
annos
nisi
xu
annos xim, Ucet passim
; et
Barduam) non
XV S. VICTOR
natione Afer. ex palre Felice, fuit temporibus Commodi, Pertinacis et Seve-
Vir.mn, menses vn,
Ab an.
ail \vl
186
an
ri; ordinalus xi Septembris, iu Dominica anno clxxxui: sedit annos x,
10, m. 5, d-
numerum, Catalogo potest alia concipi, qttam quodnulliis dalus fucrit Eleu-
Annorum secuiidti
prxsctiplinii
atque nb Anustasio
et in
uinij cxigunt Consules piimi, Commodus V urgeret. Inteiim (ut fitj cessante persecutione refrixe-
Glabrio, sccundi Lateranus et Rufiuus menses rat verosimiliter feivuv caritatis inter Romanos fidclcs,
et :
anlem II, mult in un, ut minus Inler ponttficium prr- sitccreverantqne noniiulla zizania ainbilionts amiUatio-
cesserit, et in Domimcam Ordinalio ceciderit. Dcposi- nisiiite Chrisliana piebe jam minus patienter extemos
XVI S. ZEPHYRINUS
natione Romanus, ex paire Abundaniio, 1'uii temporibus Severi el Antoni-
ZLTiiYiuxus Aban. 198
seditannos xuiu.menses ui.dies ad 217. an.
ni; ordinatus anno clxxxxuiii, xi Junii in Doiiiinica,
19 m. 6, d.
ciemeterio
usque ad xx Decembris anni ccxun*, sepukus postea vel elevatus
x;
in 10.
'Baron. a 203,
Calixti via Appiaxxui Augusti quando eoliiur cessavil Episcopatusdies v. : ad 221, an,
18, u. 18.
Ratio tempo' |
TIS. igistTotum inierant, Saturainus et Gallus qui- de ecclesia, ut patenas vitreas ante Sacerdotes in
;
Constltvtum
ique eumdem tenebant cum obiil, Praesens et eeclesia ministriportarent dum Episcopus Missam ZtphyHnl,
0,
:
certos nos reddunt de annis Pon- celebraret. ante se haberetSacerdotes omnes adstau-
^X Extricatus ;
posiiimm
ipsum panem pro se om-
iil
ntii iihi rt quando ea sptciali jure contrarium fiert de- qui Sanctus erat, petiisse ui
tarU,
tiet, Aiqnem duplicem usim sic composila videmtts Ha- nipotenti Deo offerret, r im scllicet in Missa conse-
navim crando, a peccatis solvendam piaculari illo sa-
silicarum Romanarum altaria, inter chorum et ita se
tcmpli, ui siex iiiiii parte qttis celebret, popttlo dorsum crificw : cur aiitem vocetur Corona iivinet alius.
vertat; si exoMera (quoi soli Pontiftci licere. nnnc di- 3 Miriim estporro, quomoio Tertullianus.inMon-
Ejtisdan de-
tiinislarnnt prolnpsns li.errsnn. prxsttmpserit liiudurr
i itur) facie semper versus ad populttm, neccsse non ha- fensa /ides.
beat se converlere cum dicit, Dominus vobiseum, ha- Zepbyrinum, m eoram approbatorem, Sed consuetam
bealque Clerum sibi a tergo quasi minislrantem totum. li.ciiiicniinu fcanileiii. Riiinonoriini Pontificum apprqy
iii. l'i demanu consecrantis Episcopi, non liiaco- baliqnes menlientium, eliam tn Itocreligit conftttatque
niia aiiquis, sed Presbyter acciperet ttadendam populo Natalis Alexandei sec. 3 Dissert i.
XVII S. CALLISTUS
Ab
222.
11.
Bl
td jjr,
m.
d
(i)i
r.n.
I,
3
?I~ od
d. 12
a
.ii
h,
221,
vi.
C lll
xxuiu Seplembris anno
quandocolilur:
u.i.imis, nalionc
bali,
li.lo,
i iniiio
oi
Iiomanus, ex patre Domelio,
Alcxandri, ordinalus
ccwn
cessavit Episcopalus dies xxi.
:'
a S.
usque l
Sab-
in
\)„
wivs mortis assumitw exActis, qux habenlur, ct di- Propter hoc tamen n«n debemus formidare, nc aliontm
cunt, guod corpore Stmrti in putrum prxcipilato, et ciittin, guorum Aaa non crlttut, t'us notati in tlirtn
superinjectis ruderibus cin>t<i(t<t<', post dies tlecem et MurUjvolotjxo, non sinl vere eorum mortuales, mni luc
tepleiii veiiitus Asterius cimi Clericis noctu pu- suppommus. Tempus'porro snjna indicatum notani
;t<]
Cm-
teum, le\'M\it corpus H. Calisti Episcopi, et sepelivit ovi primo tpsius anno, Cliristoveroannoacxmii,
in ccemeterio Calepodii \\n. Aurelia pridie Idus ricio- Aulonius ol Adventus ; necnon; utttmi, sub quibus
bris : ijitx causa est ij^um tuh die coltntli t <'i inscri- martyrium pertulit, Antoninus, non m, sed mi Con-
hendi Hieronymiano Martyrologio his mhis .-
Romae sul, et Alexunder.
via Aurelia in ccemeterio Calepodii Calesti Episcopi
XVHI S. LRBAiNCS
HBANcs, niitionc Ronianus, ex patre Ponliano anno ccxxn. xui Junii, Feria
u, ordi-
Ati tm.
131.
m.
;„l
ttn
1,
]
oii
ii
13
6, ni
".".1
!.,
'>.
orf
'.
Vnicnscs
natus in onrccrea Callislo Vicarius, eidemque suffeclus Ponlifcx in Domiuica
Ociobris, lemporibus Alexandrij
xi,
xxmi Maji,
qua Vicarius, qua Pontifex, annos
scpcliiur in coBmelei-io Pra-lextati Via
uiii,
xx
i\rn qmt Urbaims yost Callisti mtrtm liabuit Con- tano inilliarin 'nrtavo Natalis Urbahi l5pisropi. h'i
suies oniii d.wiii, «s»iV/ii(Hm(r n Catalogis Maximus ciilcin llii lnnis. nlii Potrus l).1ptu!flbaf, Hil Nyill]iiiiB«
i- .Lh.uiu- : ri ui.,i ( twHiifihu atmi
ooxxx, qmbus
lr
Mujum
' bictlts, iihi etinin .S.S. Paniiini el miS"nullos
Manriim l"-"\'"in
Sriiulima. ,-
1
.
.„„•,
"'""""<•
iii
'I
snpcrvtxit, conftrinant teniims ium
,,
' """/'"
, ,
*"/"•'
,,
ieftnttum. Acta
<»' m
Rem*
,
Arlts , ,
Irijimus, aijitque
subtrrranexlili I,
,
tle
cav ^
'
n Cameterto Artn-
A si prior in suo ultimo anno transcendisscl jnenscm Ju- fsicut Flcuschenio vUnm est posse per verosimilemcon- D
Mutatun sttjlus
nium, intelliga emus successori ejiu solum adsoHbtpri* jecturum diei) fuit Quod sequi- bbb.mto8.
saiiem iliius aequalis.
in notandis
Consutibus,
mos Consulcs, proximo antto Magistraiiim ingretsos; tur a Pontiano usqucad Liberium, unosecundx Par- $" x etiam va '
sin aulcm infra Jidiitm cssct morttnts, tunc unni j>i\c- titt nomin&comprekendit Ilrnsc/tenitts sed ego ejusdcm
:
(.^g^
cedentis Consule.s claudcre censercmus PonUficaium vestitjia relegens, utt facilc est alienU inventis addere
istum, ut sequentis initinm notari pnss.i, Consulum il- aliqttid accurationis majoris, sic haud magno supcrnd-
lorum nomintbiis, snb quorum magistratu major anni dito -itudio deprchendi varios succe.ssivc Auctores etiam
primi parferat decursa. Post Itac in e.odem Cataloijo reliquorum ; et hanc,quam secundx Purtts Scctionem i
manifestc mnlainr slylus, ttm altis in rcbus (aiin* fu- voco, aoittm ttsqur ad Eutychiarium per annos xxxxu
cileprimo intui/u cst ubsercurej tum maxime. in forma perlext ; ut ejus major etiam quam prioris auctoritas
notandorum Consulnm ; sub quibus dum prior Potttifi- esse videatnr, tnmquam a teste prorsus coxvo atque pep
eatilS (initurct inchoutur subsequeus, tam in fine uitius omnia ocnlato descript.?. Patebithac, qnando in Eity-
distincllonem
quam in principio aitcrius, eadcm nomina repetuutur. chiano videbimus rtovam novi Anctoris diligentiam, no-
argult hvjits
et sequentis Prior Pars, finita in Pontiano, merito creditur wb tantis primnm ultimumque diem cvjusque Pontificatus.
pnrtis: eodem fuissc conscrtpta, maximam
adeoque Ituud temere Intcrnn bcneftcto hujus secundz, Parlis, quiscumque
ei auctorilatem concessimus, qukcumque demum ejus eam, composuerit, ex hinc progredimur tanto ccrtius,
fuerit Auctor : qui si nonfuit S. Anterus postca Papa, quanto distinctius invenimus Consules nominatos.
PARTIS II SECTIO I
XVIHI S. PONTIANUS
.ONTiANUs.nationc Romanus, ex patre Calpurnio.fuittemporibus Alexandri ordinalus
Ab an. 231 ad
'Urbani
1 Vicarius xxu Julii, in Dominica, anno ccxxx; eidemque suffcctus Pontifex, 233 annis 4,
P° anno sequenli xxnu Junii, Feria quidem ui, sed Natali Joannis Baptist* solenni et
exul in Sardinia insula se abdicavit, xxum Septembris, anno ccxxxu,* cum rexisset Eccle-
:
m. 3, dleb. 5.
Baron. a 233,
siam qua Vicarius, qua Pontifex, annos u, menscs u, dies 1111 et cess; vit Episcopatus :
ad 237, an. 4.
mensem i, diesxxmi: ipsius vero corpus, martyrio coronati xxx Octobris, fuit Romam m. 4, d. 27.
relatum a S. Fabiano, ibique colitur die deposilionis sure posterioris in ccemeterio Callisli
|_ empora haec ullro fluunt ex designalis in Catalogo twn XI, sed x Kalendas, si id in Damiuica factitm cst
Consultbns, primisqmdcm Pompejano et Peligniano, et Depostlio Pontiani Romx debuil celebrata [tiisse. non
Tempus sedis
Magistratum ouspicalts initio anui coxxxi (quos adhuc uini, sed xin Kalendas Decembris. Corrigenilt suul
per Consulcs,
more suo Auctor prtmx ParlisJ se- iijltnr errores numerorum istorum in Catalogis. Ana-
fcripskse poluil
cum rcliqua historia post addttis a Conli- stasius non assuetus diem Morlis Sepultureeque dislin-
eundis vero,
Sulum pro tliebus un, ijuere (ijuod tamen post liuc skpius faciendum erit)
nualorc, Severo et Quintiano.
quo» notal Calalogus, poiiimiis mi, ninneris pro sniid,- Obttus quidem diem eumdem non tacuit, sed tacuit
bilibus, ul fuerit ui Dominica Pontiaims ordinatus. editis eidem prxponatitr, Anteros, manifestam tst vi-
nobis indicanl Itxc tiutn Libruriortim : cum hic, ibi leque ac alibi, injn-
2 Renunliatkmem Pontificatus
verba : In eadem insula discinctus est im Kaiendas tur loco Pontiani ordinatus.
Renuntiatio 3 Hteroinjmianum Afartyrologium nusquamdistincle
Octolris, et loco ejus ordinatus est Anteros : nec
ex Catalooo
meminit liujus Pontifieis, tllpoie percgre niorlui, snlum
I
aulem eotlem anna ! Ntlnl cst quod Casskmi. Calesti, eum socns eorum, quod nullo modo
Novembris. An
coijat dtcere, sed nec quod maijnopcre sua- videtur huc spectare.
contrartum
DISSERTATIO V
An inter SS. Pontianum et Anterum locus esse possit Cyriaco Ursulano? deque argumcnli
negativi in ejusmodi qutestionibusefficacia.
Hierosohjmitanorum Episcoporum Se- bieunio sedtrit. Tnter ulrnmque hoc solum discrimeu
Non ries
sola
perturbata reperitur inlrusn fabuloso quo-
dam Cyriaco, Cruris Dnmiiiicie monslrutore,
est,
menluin
quod Hierosolymitanus
sit,
tlle
tempore. Eusebii Papas, <i< deinqiie sub Ju- lem natiim : Roinanus primum nominari cmperit „on-
^ revttaiid-
gentis et pluribiis mniis post sttatem SS. Pontiani et B jjjj. „, ous
liano marltjrium passa, qui hac ratwne tolis guinqua-
Anteri,r/iia«do S. ElisabethaSchonaugiensis annoln- sabethx seho-
ginta annts Sedem illam tennisset, snpprcssis tot alns "''
Roma- carnati Verbi mci.vi divinitus(«ic«l pratmditur)moruit " ""*j^"
quos interim istic scimus prtcfuisse : sed etiam r
Cbronoliiijne, ejtisilem noiniins olius edoceri.non solum tempora pass;e sint utulecim
'iuo
norum Pantificum
inter Pontianum el Anterum immiscetur, qui fere mitle Virgines, verum etiam qui pater S. Ursute,
cup. &0; Thtinuim Candpratanum. lib. 2 de Apibns (utpote Ccelestino V renunimnte promoti) maximi ni-
cup.33 partc G Martinum Poloni m in C/ironico, et
; tererat, rem adeo inusitatam, multumque ou licita
Jacobum de Voragine in Legenda; quibus ct aliispas- essct disputatam, exemplis pluribus confirmare; uciui-
sim, ci.vii scviipulum tolia tunc recipientibus, nec du- nem invcnii qurm noininarc vellet, prstter S. Clemen-
bitanlibiis qitm eo stc forent ut prteteniebanlur isli tein, licel alioqui (sicut vidimus) nominatissims it/uc
sanctx Virgini divinitus revelata, summss denique esscnt qu.c prxlenduutur rceclationes. Cum atilem
auctoriititis puitdus ct cujusdcm veluti canonizationis Veneinm quod dixi, Breviarium Romx compa-
illud,
prxrogativam addidisse visus cst Auctov Glossx ordina- ruit; licel in en mhil habentur de expititcto Cyriaci
ac tandem n:c, tn ti Decretalium 7, de renuntia-
lili. 1, Tit. nomine (res piofedo incredibilis ct exentplo carcns, si relicta sola
a Glossa tione, if/icm Baldus appetUans Carocium vcritatis uon citam impossibilis) adeo narraXio universa displt- commemo-
Ordmaria
eique adhaerendum esse docens, promillit quod se- rl"' oneS
in 6 Dccr cnit, ittmo.r expitntit jussum sit totitmS. Ursulaj Ofli- -
c TT
" Vrsulss et
cundum eum pvoccdeudo. in aeternum non errabitur. ctitm, pro eoqiie vetus b.
., . .
quod
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 31*
quod Cyriacus immediate successit Pontiano, et in i/u.rstionibus futfi vel hislorix ecclesiaslic c sic ra- D
Papatum Jimisit ut cum Virginibus martyrio coro- iiiifiaitiiiiuiu, nllro fluat id, quod in Dedicatorm /,ne- rOHTIAXCS
naretur : seil temporis ratio hoc non pennittit. Ita falus rrat, eos qui sine tillo diserimine rejiciunt
illf, cx solis qux Innc htibe.rc poleral Catalogofnvt abnutivum omne argumentum, tamquam si nihil
Ponttficiorum monumenlis. Quid vero dicturum fnisse difficultatis in eo possit esse; non intelligere quo-
pulaiuus, si anliquum hunc nostrum Catatogum ha- modo intelligendus sit canon ille, quo ex negativis
buisset, ct rcttc digeslos Coiistilares Fasiot, el in illo nibil concludi statuitur. Id qimd adco ccrlnm alque
tib liujus ipsins icmporis auclorc scriptum legisset, quod cndcns sftisniti cnieis, extremx
cst is, qui istam Launoyi ut ut
Pontianus Episcopatus in Sardiniam deportatus est scriptiunculdm excutiendam suscepil magistetlus Car- insensibili-
talis sit eo
Severo et Quintiano Consulibus, ibique discinctus nutensis, i/iso statim inttio
omnia observet, re- numouam
ei ante.
lv Kal. Octobris, et loco ejus ordinatus Anteros xi jieiendas non cssc quaslibet argumentationes nega- movert,
Kal. Deceinbris, utique iutra itnuni eumdemque an- tivas, neque temere cum aliqua opponitur excla-
riuiii ccxxxu, qttibns illi Consnlatum gesserunt? Prii- mandu-n, ex negativis nihil concludi : quia Scripto-
tlcutcr proftcto fecerunt Iirrvuiriorum Coloniensium res sacros, ipsa Concilia, et Ecclesiss Doctoresbene
tam cctcrttin qnam recentium coileclores, Ursu-
tjttod multos, qua antiquioris, qua medii, qua recentioris
lanas historix epitomen, sutis aegre (hlcm obtmerc no- argumentis usos fuisse, satis su-
aitatis, infieialibus
tatn, non putaverint iiijccta Cyriaci mciitiune gravan- perque compertuin liabemus, cura eae priesertim res.
dam apud Ecclesiasticae Historise vel lectier peritos. agitautur, qurc in facto, usu, et traditione con«is-
G Buriiiiiiis, licet in suti chronotnxi, citra Consulare tunt. ltaque Cyriaei Ponlificatum cliam ipse iutcc
filum tlucta, Pontiani niorlcm ilifferal usque in annum fabnlas rcputat, justa regulam qnam statuit libi '
Baronli dc ccxxxun ; Cyriacum tamen velul monstrum eliminat verbis : Tunc in rebus historicis alicujus erit mo-
ecdcm sen- ub Jlisinrta Ecclesiaslica, hisce verbis : Non audiendi menti negativa ratio, cum ex generali gravium,
ttntia, penitus recentiores quidam, qui post Pontianum in- litteratorum, diligentiumque scriptorum, qui ingenii
troducunt Cyriaeum quemdam Pontiiicem, cujus severitatiquamdam prudentiam adjunxerint et ad
nulla prorsus extat mcntio in serie Romanorum eligendum et ad judicandum, quique se-e invicem
Puutincuni, apnd Optatum Milevitnnuni, vel
vel per multa secula (si de rebus valde antiquis agatur)
Augustinum, vel Cresconium, aliosve Indices Vati- subsecuti sunt, reticentia formatur : et alib:. Tunc
canos; nec apud Graecos, ut Ensebium, Nicepho- in materia fidei finnissimum est inriciale argumen- qaod cu m
generale est
rum, vel alios; adeo ut ne digna quidein sit, quae tum, qnando ex generali Scnpturae sacne, Divinae aliis videtnr
pluribus confutetur, sententia; quippe quse nulla aut Apostolicae traditionis, sacrorum Conciliorum firmissimum
penitus nitatur ratione vel testimonio antiquorutn. et Ecclesia; Doctorum silentio depromitur. Non exi-
II oc modo cuiit aliis infuulis hcis argumentelur cru- stinw hominem, hand satis aliojui constantem sibi nec
ditissimus Annalium parens, velim scire quibus oculis raro conlrarium, adeo cxcidisse sibi, ut vnlucrit nega-
in argumento isla letjcrml, qui qtwtics eo ratiocinationis genere co- tivo argumento plus roboris iu qusestiom fidfi quam
netjativo
minus urgeri se sctiiittni, tlifficuttatein omnem se devo- ergoin hoc discrepat a Launogo,
historise inesse. Niftil
fundata ;
nassepulant, siper conlempium dixerint, Arguuienta meiiieiit siittin brevius illo, nec miruts clare sic expli-
isUcc negativa esse quibus concludatur nihil, strami- caulcm iii Dedicatoria : Ut res ex seipsa spectetur,
nea. iniantilia, sagittas parvulorum, idque sine de- nec admittenda nec rejicienda est quoevis abnutiva
lectu, siite discrimine, quocumque casu ; prxripiendo ratiocinatio in iis autem quas ex conditione facti,
:
cnulitis Iwmiiubus certissimum quod haberi potest ra- ex usu et traditione pendent, si quadret in omnem
tiocinuiin, ad ffrilalfin secernendam a falsilate tu rc- penitus subjectam materiam, firmissima judicari
bus antiquis, ubi de facto cd traditione guseritur. debet; non quadret (quia pntest nia^is et minus
si
7 Slramineus ergo secundum istos argumentator quadrare) aliquando probabilitatis babet aliquid,
Baronius, infantes Patres, Concilia, Doctores, qitot- aliquando nihil, idque saepius: quo in discrimine
qntit. eliam in caiisis fidfi. tifdam 111 historicis quystio- regula nulla possit certa constitui, sed quidquid
quali eliam
Palrei at ntbus, sic fuetitit/ ratiocinati. Specimen ex infinitis est totum vin sapientis et saquanimi judicio relin-
conelnct nti. vnuui ilctur alterumve. Gregorius Nyssenus Orat. 1 quatur, ex quo recte et apposite ratiocinandi leges
contra Eunomium Unde hanc amYmandi audaciam oiunes manarunt.
quis habet ui dicat, ipsum Dominum, qui est omnis 9 Quanwis enim in rigore Dialect ,
aSir;
creaturoe qpifex non esse increatum ?
et conditor, Non est scriptum vel dictum, ergo non factum F est :
rum qni a Spiritu sancto affiati et lnstructi fue- setate proximi omnes) recte lamen sequitur: Hoc vel qmstionc
factl,
rilllt ? CutllullCt PlfSlllfS, ill {,'lilllltll'llf ciim Sfffltlt- illud carel oongruae autiquitatis et auctoritatis testi-
nis et Acephalis, Constantinopoli liubita aiuw dxxxii, monio, ergo factum esse non e.^t prudenter credi-
oppositos sibi ab illis Dionysii Areopagitx nomine co- bile; sicut non cssd credibilis resuscitatio Latari in
qitandn ue- dices hoc repudiant argumento: Illa testimonia, qua; universati amnium eorum siientio, qui rei gestte vel
staniKi' blaspbemiam? Si autem nnllus ex aniiquis de riijfs cr, dibililate controvert tur, a !
ste propositi.
recordatus esl ea, unde. mmc potestis ostendere, t/ere et a pluribus scripto consignan debuisset,
quia illius sint, nescimus. insignem sui claritatem : qualis est Romani V
8 riucu mutatio; «t est in casu
eciiiijiln i/ui volct ciil/cciii ciilcrc, adcai tus assumplio, resignatio, vel
Joannis Launoyi Parisiensis Theologi Dissertationem ubi ,i scriptor hdbetur, it /"" rontianus
noslro,
vsntuntur; dcbei, tn qna nibil disputatur, concluditur nilul, nisi „1, alio collcctum prosequi incipiens pro proximis qua-
quod cx solu coacervatione scriptorum omnis ijcncns, draginla aniiis; eumiue secuti wi alti, quos non tsl
cifdtluie
CONATHS CHRONICO-HISTORICUS
credibile. non rcsciiuros aliquii ie Cyriaco fnissc, eliam ptr initialcm lilteram N. non H. adcaque ab Her-
nianno divertUsimum fortassis Nicolaum. An
ilto tacente, si unqttfm ni rrrnm natura txtitUsel. esse ,
9 Acctiit, quod qui eum primi extitlerunt in lucem, aiilem etiam B. Elisabeth ; quam Frater N sccutiim
rircitmslantias, gu.c [acinnl.r ftdri ailen se prnfiicliir. possit credi fnlsa alirnx fictionis invitlia
eas jititrerinl
niliil pnsimt, ut potiut obsinl crliemenlcr. Tulr rsl, grsvari, vidtbimus ad xum Jiimi. Certe cttm recordor
quoi Romanx Urbis ac Europtt pene toiius Curixque Aclortim S. Svibcrti , in Cirsnris iiisuln iion proad
Ptiitiifirt.r is proponatur snb Poniiftrnln Oyrieci sta- Colania per lnntirn fiinjrmli licrnlinm cvnsarcinaloriiin,
tus, qualisfeie est lioilie, plrnlts Rtgibus, Prnieipiliiis, quantam honor sil vel leviter desigitalam a Bollando
Dlicibus Cbrisliams: el qttidem ruin titulis Angiiat, twstro illn refntiinte vitlere ad 1 diem Mtirlii ; cogor
Burgunttise, Brnlianiix, Constantinopolis; liberrimoque vnrri, ne Svibertblis ac Tui icnsibus monacltis certa-
pcr lora surrn ilisrnrsn, Cardinalibiis qitnqiir et Ptl- mrn fuerit , ntri plura fiiigerriit , lii sub nomine B.
iritncliis; quorum unus Jacobus, natione Britannus Elisabethffi iivinitus inspirattr, isii sub titulo S. Mar-
septem annis ecclesiam Aniiochciinin rexerit; vUendi- celliui coxvi ac dUcipuli : quidlibet profecto loltraverim
insculpstrit, prout a Gerlaco Abbate Tuilitnsi ad B. traotabiraus, ntquaeramus cuin quserentibus ulrum ;
Elisabellt perslripla fuUst prxtenduntur ; de Cyriaco autem aliquid inveniamiis, nihil noliis tcmere affir- scd pergam
qtuerere cer-
autem non\}itatim sic, S. Cyriacus Papa Romanus, mantibus lectori bene attendenti satis indieabit
,
tiora. cttni
qui cum gaudio suscepit sacras Virgines, et cum ipsa tractatio .. in qua si ullus error est cum ab ,
S. Augttstlno,
gnem Jaeobus oimii errore veritas liberet atque in onmi errore
eisdem revcrsus martyriura suscepit. Ecqua obsecm ,
Patrtarcha
Anttoch. scul hic umbra antiqnioris styli, t.i ad stctilum ChrUti ler- falsitas implicet, nuraquam errari tntius existimo,
psisset stanm tium refrribiiisl QuU antem Jacobus isle, ignotus An quam cum in amore nimio veritatis et rejectione
nb »•_/»«
tioclienorum EpUcoporum Catalogis, trque aeCyriacus nimia falsitatis erraturenim severe repreheu- : qui
marlijrio.
/.'
morumi Idem, inquis, qui Eusebio aliisque Ze duiit. hoc nimium dicunt esse ipsa autem veritas :
B E
-
' vel Zebiuus . rui Nicepliotiu sex annos tribuit. fortasse adhuc dicat, Non est satis. Sanctus quoqm et S. Martino.
Audio; sed idem Nicephorus, svcctssori ejtts Babylst Marlinus, ad altare a supehoribus Episcopis consti-
Marltjri sub Decio soltnn assignai annos iredecim, tutum citidiim ut credebatur) Marlyri, de quo tamen
proinde succcssUset ts Zebenno ptimum anno Christi nihil certi fionstans sibi majorum memoria tradi
ccxl Zebenuiis vero ordinatus Modesto ct Probo disset, grandi permoveri ostendit; e.t
se sorupulo
Coss, t<i est anno ChHsti ccxxuni, sedisstl annosduo. aliquamdiu a loco illo se abstinuit nec derogans ;
tlecim integros. Ineerto igitur ea ratiocinalio est, rt religioni , quia incertus erat; ncc auctoritatem
incertior longe conjectura, ijua in unaiii personam cotv- suam vulgo accommodsns, ne superstitio couvalesce-
JSib ilo cer-
ftantnr gemina tam iiversa nomina : rt quidem nt in rct; stcui iii cjus Vita cap. S narrat Sevefus Sul-
Hns idrin
Antiochenani Cathe <ram inducatur homo Britannus, c.r jniiiis. Ipsr Croiiiliiirlints. nimlrslior , ttiittm nt eviden-
aedttur esse
Znbcnnus, alinio Piitniircliatn aivena, absque utlo vetusli exempli tiom argumenti negalivi contra Popaium Cyriaui aiis/l
Vicarium Cy-
binominU, nitllo ttste, auctore nemine ? Expedita res- tle Antero postea iicit, quod sedit uiLuise uno dic-
riacum fuisse,
ponsio, inqttit . Htrmannus Crombachius,in Vindicits bus x, cl dormit ui Nonas, Maximino et Africano F
Vrsiiliinis pag. b33, idem qui Latina voce Hilarius, Coss. id rst ciixxui : successitqut nsdcin Consulibus
Grseco et genuino nomine ANTtaos norainalur: nam Fabiaiius.
Graca vox 'Av9r,pos Latine idem quoii Florihus, 14 Snlis aulem videtiir ridiculiim, quod Maximinus
seu IIilarus velHiLAmus significat. Miror responsi (ttliis Maxiinus) el Africanus, CtmsuUs anni prsefati,
prontptiindiiirm , setl malleni taiidarr soliditattm. trabanlur ad anniim aliqttem posteriorem , si non ut
Qrsece enim AvTepo^ apud Eueebiumtt ahos tcribitur, Ordtnartt (nam nlii iumiiiiantur in FastUJ saltem ut
quoi rsi Amor reciprocus, et penultima brtvi bacte- Sttffectiquodque non sotnm primut (qm utique
: eltttm
nus semper iictut tst Anterus vel Anteros , non An- Imperalor tratj srn etiam stcundus tlottetitr titato
therus : intilr Nicolaus Maniacutius m melrico Pon- Principis, vrlitt Coltetja in Imptrio. Pe utrUque ait-
tificum Catalogo, nd Alexandri III Pontificatum , in tr.m simul dirnlur, qnod cum explorassent iter San •
quo ietmit, proferendo, relahs xum itcessoribus Pon- clnritm,quo perrecturaB erant, miserunt cum festi-
tiani . sir porro rtntil : natione legatos ad queindam cognatuni suum no-
Post bos succedit, Papatus in arce locatus , mine Julium qui erat Princeps gentis-Hnnnorum,
,
Hinc Poktiamds, hinc A.nterus, binc Fabianus. hortantes eum ut educto exercitu suo persecutio- aut Maxlml-
12 Porro tniii nmllis istinnnodi responsis scatel oput nem Sniiciis inferret, ac deleret eas. Qnast Maxi- nnm Jmp.
ejus ac Virai-
Crombacbii, ut verear ue quam tiienilam suscepU cau- rainus , quimoxa stta anno ccxxxui nnm necem,
evectione ipsoqne
/Yon aiisim sam. diffiriliorrm tomjr letltlnleril: de qua licet rttliil- perseculionem fecit adversus Ecclesiarum Sacerdo-
ego talla Jt. ium calcnm vrlimvr definire
rem inlegrum successo- ,
tes , taiu Romse prr sr. quam alibi per edicta sna , ut
Elisabctltt
iibus strvans in Octobrim ; de ipsis tamen qui prrien- sctibit Ensebins ; timuisset Romx et sine. militr copioso
adscrldcre,
dntitm trretatiinntm Hbris non possum non judicare, , aggredi imbeltem ejusmodi litrbam : et optis babuissct
mera essr figmenta : a qtilbus qtiidcin ronuliis snm li. barbttrico e.rerc.itit , ncscio unde evocantlo Coloniom,
Hermannum Steinfeldensem tiberare, ad diem vn quo iter inslititi intellrs.rral. Barbarus qunlem Maxi-
Apntis; iiiuif uiitem observo Anonymum prstfatum, minus erat, Gotbo patve, matre. Alana , rusticanis ho-
pro tcvi sui consnetuiliiie, nomcn proprium miles
e.rprimrrr, vunibus vattis in Tliracia; ex paslore oviitm
Romanits,
;
AD CATALOGUM PONTIFICUM.
Romauus ,
e.r milile aulem cilra Senalus snffraijium pro canonizato quidquid quomoilocumque prabatum im-
Jlutinis Colo- ali e.rereilu arilumutus Impevator
D
: sed hujus coijnato probalnmve. Rom.e fuerit. Nec sane quia ex tectioni-
nl.*
-
patran- povrunua,
Julio fsi quis fuil iinqunm ei coijiiuius hoc nomine) bus de tirtit neove-
dam com- S. Brunone, ad instanliam Aeademi.r Pa-
mendasse qttis tnsi temere pnrem felicitulem deluleril inler Ilun- risicnsts
ini nsitneri
, expunetj est occasw conversionil ntlgo attx jtnsit
nos, apiul MeatUltm paludem lonuc a Thntcia cummo- jactata, tlesimt religiosissimus 1'atrum Carlhusta- expungi t
rantes , et intetjro post hose seculo ac primum duce nornm Ordo eamdem adhuc ut veram tueri ; et ltiii ttirtn
Joames ,
Allila in Romanum Imperium proqressos. Fcrrei ca- Columlii noster in capite suorum
Opiuculoruni ponere
pilis ac slomachi sit oporlel, qui lixc omnia sustinere non dnlntavtt Disserlalionem de eo anjumenta
; doclnm
alqtte cuneiiqiirre sir posse se credat , ut ea pro ilivtuis satie, sed in qua non satis trqnuji
Adversario suo , nec
revelatwtiibus susciptant alii , et nefus ptilenl vel du- considerans qtto de argumenlo disputelur,
accusat eum
bititie .
gonus XI II, in priori constitutione, quas in ipso norum in Syria; et vere Sanclus Hte.rosolym.orum
Deereti a Gratiano compilati vestibulo occurrit, Episcopus Cyriacus, longe antiquior Crueis m
verbis ntitur. . . cx r^iiuus apparet, non fnisse in- demonstretur? Satiusigitur fecisset, Columbus si animo
tentionem summi Pontificis, ut CHossoe Catholi- e! catamo temperans rem suam egisset; ostendi
corum virorum, quamvis erroneum aliquid conti- prsedictam anastasin mm primum audiri et ere.lt catplam
nec enlm nentes, de medio tollerentur; eutn sstis es et, brovi ..: Adversarius dixerat tribus fere
mor- seculis posl
hoc Ecclcsia
aliqua nota apposita, lectorem derecta sententia tem S. Rrunonia
rrotuOet ;
quando ip^am scripta consignavii
,
admonere ; iil quod videmus in pluribus locis De- Joannes Gerson anno mccgcxx sed teste< habere, quos ,
creti, tararespectu Glossa; quam ipsius Gratiani, ni prima appeilat pagina , ex Or.lme Cartlmsiana
ab
factum fuisse. Verum ut concedamus ab sen- aiini Lwxni
illa ncccxci, et xm, imn uccxcuui et n :t. .
teutia appell iri pnsse, et Joannem Andreara in sic solum xluihi annis disleta morte Sasicti
nt ullimits
locum. tinde fortaesis nimis rigide rejectus fuerat, Fuuilatiiris obtla atnw mci. Ita agendum ttltis qniblts-
esse reponendum uon habebit tamen ejus Glossa ; ci.nijtie, cnpientibus in historica qii.rstioue movere ve-
fde Cyriaco scilicet eamdemviraet efficaciam, quam ritatis amatorem a.l prudenlem asse.nsum : non advo-
reliquii ejus scripta obtinent, quas de Juris Ponti- candus Deus e machina ; nec \e erravitPon- ,
ficii qu.-cstionc tractant , maximam scilicel apud tifex aliquis fatuose jactandum maxime in ea re quse ,
XX S. ANTEROS
nalione Grrcrus, e\ Pa(re Romulo, (empore Maximini,
A.nteros, fuil orciinatus anno
Al an 235
ccwxu, xxx Novemhris in Dominica : setlit n.ensem i.dies xn u,usquein Januarii, 22 yoic.n-
brts, ai 3
anni ccxxxui *, sepultus in ecemeterio Callisti via Appia, et cessavit Episcopatus
Jiin. 236,
3 Dec d
3 Januar. S
CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
fuisse pottiit calumniosis Prsefecti delaiionibus». sugge- 3 Inter pscudepigraphns Tsidori Mcrcatoris consar- D
Decre.talis
renth guod plebs Romantt, Christianorum incrementis cinationes, suhnomine Anteri, hatelur Dccrctatts Epi-
conficta.
ac hlctutc pene publiea vehementius irrifata , in sedi- stola, a I Episcopos Provinciarum I».rtic;e et Tole-
lionem essei convertenda, nisi ablegato sallem illorum (au*j mutatione Epi.scoporum, data xn Kal.
de
> ajute placaretur. Aprilis, Maximiano
et Africano viris clarissimis
-2 Dedimus ad xim Moji, Acta S. Pontii Sena- Consulil-us, id est sesquimense post mortem ipsius An-
toris Romani, circa annum celyh, Cimellss in Alpibus teri, ticut ex dictis constal. Neque ad illam a convi-
Pontificatus maritilriis mariyrizati , descripia ab ejus ulumno et ctwne imposturm eximendam juvare zotest Atixilius, qui
Irevttas cotnlte Valerio , omnium oculato teste, prout ea ab Formosi Papse ordinationem defensurus secuto ix
exceptoribus pecunia redemisse se aii ; nec a tatem men- exeunte, in capite tibri i ponit auvioritatem imte acce-
tiri persuadet accurata Pontifii um Tmperatorumque ptam, quanon transirc de civitate in
dicitur,
notitia , qyalis in non cosrois pasnim solet deficere. loi civitatem neque de minori civitate ad mino-
,
nint. (> dicitur, quod in ipsis diebus, quibus in Se- rom qui hoc non suo libitu, non ambitu, non pro-
;
natum cooptatus fuit Pontius , sanctus Papa Puiitia- pria voluntate facit sed aut vi a pmpria Sede ;
iii! loriosa morte migravit ad Dorainum post : pulsus, aut necessitate coaclus, aut elcctione aut
quem Antoros praaiuit Ecclesiae mense non amplius exhort&tione Sarenlutum aut populorum ad aliam
uno Catahgus quoque notans initium Anteri sub iisdem civitatem transfertur et inthronizatur. Etcnim a vi-
Coinulibus , sub quibus in Sardiniam deportatus est ris eruditis ostensum est, compitationem itlam, qnam-
Pontianus ; martyvium vero, sub Consulatu Maximini vis falsum nomen Tsidori pr&feral, fratris scilicct S.
ej Vfricani ;
Cbronologiam stubilit, certosque nos red- Eulogii qm Mpguntiae aliquamdiu peregrinus sive exul
dit , annos w vel mi . qui ei a secundo Catalogo et vi.iit ; esse tamen verum secuti ejusdam fcetnm, circa
Anastasio tribuunturt esse expungendos, ut temere ad- unniim ikxx:, sub Riculfo Episcopo Moguntinensi ex
jcctoR. Nisi opinari auis vetit , Anterum jam olim HUpaniis allatutn, ct per Germanos Ronianorum cn-
fuisse ordinatum Wfiiscopum Vicarium Urbani Pup.v, ptantes grattam siudwse vulyatum, cui diffidere ue-
sa! prius quam hic caperetur caplum etiam aut rele- sciens Auxilius iste, ante omnia usus est tam oppnrtuno
gatum fitisse, undefactum sit. ut ejus loco ordinaretur in rem suam loco, exemplisque ibi productis Eusebii et
Ponlianus, primum Vicarius, deinde Pontifex. Ameri Felicis; <juorum primus, de quadam parva civitale,
iintcm nusquam nen.inU Hieronymianum Martyroto- Apostolica auctoritate, Alexandriam ; serundus, de
givm , nomine fortassis per librariorum socordiam cor- civitate ad quam ordinatus erat, communi Episco-
iupto aut omisso : qnapropter cogimur diem sepulturx porum et reliquorum Sacerdotum ac pnpulorum
notatum a 2 Catalogo pro die mortis accipere, qutz consilio, translatus sit Ephesum, ambo ignoli anti-
fortassis eodem die contigit, si Maityr, ut pas4incrc- quioribus.
ditur, Ule obiit.
XXI S. FABIANUS
Aban. 7%
adVoO. un. Faiuwis. natione Romanus, patre Fabio , fuit temporibus Maximini et Gordiani et
\\ m. d. 10 1
'Baroo a
I'liili|i|ii, ordinalus anno ccxxxui, xi Decembris in Dominica; seditque annos xin,
236, Qd 253,
an. IJ, d. 4.
mensem i, dies \ ; martyrio coronatus xx Januarii anno ccl* : ct cessavil Episcopa-
ius annum menses m, i. tlios ui.
Oultvs ctim S. i^epultus e»t, inquit seeundus Catalogus, in Coeme- Srd miJunii i« feriam m, nonin Dominicam eoanno
terio Calhsti via Appia xm K.il. rebruarn, nec nb convenit : et sicul recte observat Schelstratius, in gravi
hac die alia mortis dies renuirenda videtur : quando- tllu sub Oecio persecutione, cujas passum F<i- initto
qtiidem u<! eantdem Hieronymiamtm martyrologium <i< bianum tenemus, Sedem ultra quatuor menses vacasse
8um nic habeat,etquidetnprimo hco Romsein coeme- indicant litterae Cypriani ail Clerum Romanum et
terio, Fabiani Blpiscopi el Sebastiani : cujus poste.. liiijus ad illum responsa, ulique nuntiis ultro citro-
rioris t <'<<<l<
j
m die anni nxmi post Fabianum sufi Dio- traque ler quaterque missis, in qnibus aliisque a Clero I
cletiano martyrixati, tanta fuit cclebritas, <( licet *««• Romano annus
actis facile toius elapsusesse potuil, si-
cti luijii* Pontificis nulla extarenl Acta sonjuncta Baronius
c<a etiam Card. ce suil ad «n. 233 mtm.
utriusque commemoratio et forle etiam aliquando 87. Nihil tamen istam diuturnilatem cessantis Episco.
corpora, utriusque parem veneratumem reddiderit. Po- palus efficacius probat quam ipse primus Catalogus, ,
stea tamen a Sergio J'nj<<t 11 translatum corpus, sive quando dicit, quod post passionem Fubiani Moyseset
parsejus tsl u<l ecclesiamSS. Silvestri ei Marlini ra Maxiinus Presbyteri et Nicostratus Diaoonus com-
montibus. prebensi sunt, et in rarcerem missi quo tempore :
Neque si specli h> esse possunt stque «< mimeri, cum Baronius num, 2« e(ia»i nofal, eatenns pace et uni-
tept hi tav mus in nutneris faciie sit errores tate ooncordes, in creatione Cornelii primum sohi.
:..:,'" t 1« naminibus «<« item. smate fuisse divisos causa Navatiani, Est poiro lo «
% Hensclienius ji numerum utcumque Annalium jam citalo «.<<e pretitim legere, quam mulhi
<
non
3S' AD CATALOGUM PONTIFICUM.
A non lonaum videbilur temptis htiic vacationi mtstilu- ordinalionam ipsius quinque mensibus prstvmit; attero,
PABIANUS. Africanum et Decium Consules nmrtinal, nusquam vjdbapp.
Decrelales
4 Quotl EpistolflS Ftihitmn supposilaS nltttht, nna simul inventenios irt veris Consiilan'jus Fastis. " 0T 6
'
fictx,
Kal. Julii , Masimino et Africano Consulibus data.
XXII S. CORNELIUS
okneuus, natione Romanus, fuit temporibus Decii et Volusiani eum Gallo regnantis"
Ah an. 25t
ad 1'tl. an:
1, m 3, d. 10.
•Baron. a254,
ad255
c
anno
ordinatus xxun Aprilis, in Domiuica anno ccu
iinnum
cclii' ;
i, menses m,
indeque relatus, sepultusest juxta coemeterium
;
Calisti
cum vixissel in
xm Seplembris quando
Ponlificatu
p rimi Consules Decius H et Decius, cum secundis ipsum strictius intelhgendo timiltere Dominicam pro
Dies cuitus. Gallo et Volusiano satis probant, rate eiiam htc ex inslituthne successoris. Obsetvo etiam ab eodem au~
fide Calalogi 2, sumptum annutn i pro n, quos noltir ctnre, ni defimendis vacationibus^eisdem ple.rum \ a
'
bat Catalogus prior : quod diem , locum, ct modum numeratum videri ipsum morlis diem ; et hoc etiam ut
Mortis aitintt mox plenius declarabitur. Quia autem plurimum fecisse Baronium. quaiies institulionem sucr
B paregre morluus Curnelius erat, ideo Romana Ecclesia cessoris ordinal secundum dies f^acationis notatos in
Depositionis apud se factx diempro Natali semper Aa* libro Pontificalij quem sibi pr.v oculis prxfipwi ponii
butt ; et sic inscriptus reperitnr Cornelius Hierony- post dnastasinm.
miano Martyrologio, et quidem primo locopost Exalta- 3 Restat ut notes, neutros ex prxdictis Consulibus t
tionejn S. Crucis, postea fortassis adjunctam, Romse nec ullum quod ni fastis reperiatur par Consulnm snb-
in Ccemiterio via Appia Natalis Cornelii Episcopi. notan Epistolis Comelio mendaciter attribidis, quando Decretales
2 tempus ex secundo Catalogo accep-
Interpontificii finguntur datx Decio et Maximo Consuhbus, qup* ftctx.
tum die uno immiuitimus, quia ejus auctor videtur ex- rum ultimus nonnisi secundo post Decii mortem anno
fnterpontiflcii , n ,
tretnum Corneln voiuisse comprekendere
. , . ,
nec volumus
,
Alagistratum imit.
;
spatium
DISSERTATIO VI
De loco, ac tempore, quo obiit S. Cornelius.
assim quidem creditur sanctus Pontifex, Romse c.cli periit ; et VQstquQm at cavcere Moyses obiisset, dip.
inte templum Martis, una cum Cereali ejus- xxu Novembris, quando colitur ; Corhelius, quasi re-
Fingitur
Rohit cxsus
sub Decio,
P; que familia
Centum-cellas relegatum fuisse, putatur inde
ob communicationem litterarum cum S. C} priano re-
fustibus occisus : et quia constat
-
spirante permortem tyranni Ecclesia, factus audacior, „ctandem
Sgnodum plusqnam sexaginta Episcoporum Romx ce- rtlegatw
lebrare non timuit. llne parro ejus ftduda, teque ac Centumcetla.
tractus ad Imperatorem Romam esse, et Cereali ad /ttterariim ex Africa venientium frequentia, ttd Gallum
custouiam traditus, Scd qnantumvis antiqua ea p«r- Imperatorem deferri polutt; eique, utsuspicax est om-
suasio fnerit, ex aucturitate. 2 Caialot/i. quem Beiia, nis nova potentia, seditionem minarivisa, causadeinde F
Ado, Anastasius sunt secuti ; videtur tamen prsevalerc dare comprehendendi Comelii ; et csesis quos bapiiza-
iis omnibus debere auctorttas antiquioris Catalogi. rat mititUnts, relegandt Ceutum-collas ; ubi consolatch
cui eum su- 2 Nec obsunt S. Cornelii qusecumque Acta ; hmc rias Cypriani accdperit anle mortem , xrumnis in
per fuisse dicit
Cyprianus.
cnim lum aliis mnllis laboranl vttHs, tum eo imprimis, carcere Romano tQleratia verosimiiiter acceiera-
quod el c.tilu imperati et mortis Comelio irrogatx au- tam.
ctorem faciant Decium : a quo nihil omntno passum 4 Quia tniiem cmpits Romam reiatum, eodem loco
Sanctum, Dei ipsum tuentis potentiss adscrihit S. Cy- conditum fuit, ubt Cerealem et socius antea tnmulave-
pnanus in Epist. 52, occisis Deciis et superstite adhuc rat B. Lucina; factum videtur quorum fuit conjun- ut
Quanta, iiiijiiit, in suscepto Episcopatu virtus ? quan- crederetur exitus, per martynusn uuo die ac (oco tole-
Fuil tumen
tum robur animi quanta firmitas fidei ? Sedisse in-
'? ratum. Fidetur autem et illorum passio et Cornelii ex-
sub eo ud trepidum Romse in Saccrdotali catliedra eo tempore pulsio ad initium Mutii pertinere : hoc enim suadet
quidvu cum tyrannus infestus, Sacerdotibus Dci fanda et dies iu Nonas Martii, apud Anastasium, quo dicitur
teiendum
parutus,
infanda comminaretur cum multo patientius et to- ; Cornelius omnia bona ecclesix tradidisse Stepfmno Ar-
lerabilius audiret levari adversus se aetuulum Prin* chidiacono, quasijam admortem damnatus, quaetameh
cipem, quam constitui Romffi Ecmulura Sacerdo- ipsi sit in exttium cammulafa. Ex his autem liquet
tum sxiii Mfartii; ab hoc die quantum removenda sit Cryptajuxta Ccemeterium Callisti, ViaAppia, xuiu
Cornelii electio, non poteet nisiper conjecturam definiri Kulenilas Octobris. Hocautem omnino verum exrstimo.
guam m debili Catatogi 2 auctoriiote debilem plane, Ci<m enim extra Urbem obient Cornelius, consequens
donec alia melior ratio occurral, pesmmm gumwdocuta* fuit (sicut supra dixij ul Corporis jitxta urbein depositi
mortuus 5 gue collocare. Dkitur Fabianum et Corne-
ibi inter dies magis solennis ad posteros haberetur, et fastis
Augusti lium cessavisse Episcopatus dies m. Hnnc numerum adscribereiur. Fuerit igitur facta sancti Corporis
si retineat, et defectnm eupptseas additione unms anni ae Translatio, Cetitnm-celiis Romam, quadragtsimo post
trium mmsiiun, uti facitndum osientiimus ; a diexx Sancti mortem <lie ; et nihil vbstabtt, quo nunus censeri
Januarii, quopassus est anno ccl Fabianus ; pervenies possilS. Cornelius ordinatus die xxun Aprilis. Atque
ail xxmi Aprilis, quo creatut sil anno sequenti Corne- ita probata nastnrque chronographia aptata manet Ba-
lius. /hnr porro pev ann. i, mense m, dies x, qnibus ronii sententia, quoad mvnscm intti Pontificatus.
is srtht progrediens, pervenies ad diem v Augusti,
qno Cciitum-cellis idem obierit.
XXIII S. LUCIUS
natione Romanus, ex palre Porphyrio temporibus Galli
li
Lucius , , fuit et Volusiani
Ali an. 252 ad ordinatns, Comelii relegati Vicarius, fortasse Centumcellis anno cclii, xxiii Junii,
255. an 2, m feria quidem tunc im, sed in carcere vel exilio, ubi Dominicae ratio babenda non
1. i. 28.
DaroD. n 255, eral : eideni vero sticeessor suffeclus x Oeiobris in Dominica, rexit Ecclesiam, qua Ponti-
a<l257. an. 1
lr. 4, i. 14 fex quaYicarius, annos n, menses um, dies x,usque ad uu Martii, quando obiitanno cclu
ei sepultus est in coemeterio Callisli Via Appia : cessavit Episcopatus diebus xxxxi.
I res quidem annos, prxterjam iictos dics ae meui.cs, dans, tisque dum ad Probi lempora veniens, illam duo-
habcnt omnes Catalogi : sed evident, quamvtt antiquum rttm annarum excrescentiam curriijiii duorum Consula-
Timptts seiUs '.
et ideo universale mendum, redargttunt pari ubique luimt exlinclionc Sed titi ipse noii creiltt Eusebio de
consensu notati nec terlium anttum Lucio duri peiniit- oclo mensilms, ila nec nos eidem Eusebio credimus de
tentcs , Consules, primi Volusianus et Gallus;
,
lempore ticeisi Lucii.
secundi, Valerianus III ct Gallienus II. Interim svp-
5 Quod autem Baronius irrefragabile putat leslimo-
,,.. rilur qusc cxtat sub namine ejus Decte- itittin Dionysii, e.t reveru tale esset, si iiireiiirelitr ; id
(fl(t«,dat*Ka]. Ajirilis GalloetVolusiano Coss. 1711!«
Jam inde ab
Dccrctatit
eijo aputl Eusebiwm lib. 7, cap. 9, ubi Dwnysii verba an. 250
lunr necdum eral tpse oriinatus, ne qttidem ad Vtca-
Itcla referuntur, non invenio ; sed solum quod Valerianus, Chrislianorum
rwUtm. MSS. qnmtlam Anastasiana apud Florcntt- quanidiu erga Sunctos Dei mansueto erat animo, hosle,
itjuiit, Kationa
Tuscuui de civitate Luca ex. patre
nemo fuerit ipso benevolentior : postquam autcm se
Lucino scriliunt umle isfaclum ptltal, td postea Um-
;
in cujusdtm mtqmnm Prineipis Iradidil potcstttlcm,
baitius Altucinj/ut Luceusts anno UCLXZXI creatus 1'on-
ncmo etiam crudxlior crtttertt. Quamiliu aulem iiiun-
Lucii III nomeii optaverit.
sueliido Valeriiiui ilurnreril.ciim nec eminitsquidem m-
J. ])i. n Morlis, n prime Cataltitjti tam tlistntcle iit,-
dicel Dionysius, vmt recte Baronms de permultis Im-
talum. scciilus tn suo Mnrtijniltiijio Ilieionijntus ad
perii annis id intetlexit, quod nec de primts quidem
iui Nonas Martii, pnst Natalnm Martyrum dccc vel Imperit diebut necessario debe.l intellitji : potest enim
noeccc, Roms, inquit, depositio .lulii Episcojji. Ve- ille 111 tllitts Magi potestutem se Iraditlisse sub Imperto
•111« hnrarwrum csse errorem, el legtndtim Lucii, ex Decii uu( raum cilius, ciqne ad persetpiendos Clirtslta-
Vsimrdo et celeris prabari pntest, nec iwn e.r nntiquis- nos operam lumd vulgarem narusse, ul ideo, lesle. ipso-
simoatl Bcdam genuiaum supplamento Divionemi.
met Baronio ad finem anni 253, utrimque nomine
3 luter pontificium autem dierum xxx, quml Iwbet dicta ssepius sil Decii et Valeriani perseeutio. Cum-
temndut Caialtujus; vmlcctm diebus utwciuliim. docet
que Decius in procinclu adversus Golhos Senalni ar-
sequenlis Pontificatut, sic ct iwn ahas recte 01- vivente adhue
bilrium delltlissH eliqendi Censoris, omninm suffruijtis
lltlllllltl,'. Decio.
eteclus Vnleriaiiiis sit, tamqnam amicus bonorum, ini-
4 Baronius miratur, quomodo sub Valeriano ac
micus tyrannorum, hostis criminum, hostis vitio-
Qollieno marlyrio affeetus S. Lucius iltcatttr :
De rum (uilcr quas vel prxeipuum censebatur fidet Cltri-
tampore eniiu indubitatam fidem fucit Dionysius,
stianx professioj dici potest Valerianus regresms
intjttil. Episcopns Alexaiidrinus qui cum bis ipsis
:
Homam ad mumts tllud qittim seeerisstme exerceitdum.
tsmpocibui vixsrit, ad racum gestacum veritatem
Qumimoad x Maji el Acta SS. Alphii, Pltitadelplii
nrobandam, instar omnium esse debct; imo unum
elCyrini diximus,eum jam iude ali iiniinDerianx per-
eum ceteris protermissis auscultare dcbemus. Hic
secutionis, id est ab anno ccl fiiisse il/ius
autem abso,ua alioua ambiguitate testalur, Valeriar incentorem
et miuistrum pracipuum. Non itaque nos premil
1111111 permultis ab exordio Imperii sui annis iste
de> Dionysii locus, qui Valerianum, una cum ipsomet
Cbristianis optime meritum. Quamobrem nili.l II-
eet liisirissimo Baronio, dgttoscimits hoslem
ouod ad Valeriaoi Imperium Lucii Martjrium, Cltrislianorum
quod ante mortem Deciorum, id esl ah anno saltem ccli. sub
furents nersseutions Cypriano auctoreVactuiii
esse ctijus linem Itos intetfrctos
constat, referre jure possimus prassertim
dicimus ; bieunio autem
si Euse- .
pasl Valerianum exorsum imperare, id est in fine anui
hio asaantiamur dicenti, ipsum vix octo
mensibus c.rxiii, qui et Causitlatui
sedisse.llzc liaronius ad annum 257, more ejus primo adscribtliir, adeo
suo H ut Lucius tertio demum ejus Consutalu, Christi aniio
onnoi iinpcratorumetnomina Contulum
biennio retttr- CCLV fuerit Martyr factus, el salis sit temporis quo
Valeriaui
AD CATALOGUM PONTIFICUM 37*
Valeriani mens mutari potucrit , etiamsi concederelur Nam si secundus Tribunitix cortnn Potestatis annus in D
fquod uec a Barouio quidem concedi pote&t) initio, Im- aliqttibus earum rectc eompomtur cnm secundo ConsU' uxics,
periisui benignus rrga Christianos fuisse. tatu ; nrcessario fallere dicendx sunt inscriptiones alix,
Solvitur ob-
jectlo ex
6 Quae vero objici possent ex Baronio, ad serius qus cum eodem secumio ConsuUitu componunt m et iu
inchoandwn Valeriani Impermm, <le anno tertio et annum dictus Potestatis, uti recte observavit Labbxus
Tribunatibus
Decii.
quarto Galli ac Volusiani, quibus biennium dumtaxat nostcr in Epitome chronohgica.
tiibtti solet, nituntur inscriptiunibus manifeste comtptis.
XXIIII S. STEPHANUS
tepiianus, nationc Romanus, cx patrc Julio.S. Lucio in exiliuin ejecto, Vicarius ejus
s ordinatus xni
anno
rexit Ecclesiam
cci.u,
,.
Fcbruarii in Dominica anno cci.m successor vero ciusdem inslilutus
........
die xu Aprilis snnilitcr
qua Vicarius Pontifex ,
m
.
annos
„ . .
usque ad n Augusti,
ct Gallicni,
M ""• M
adlblan.1,
m. 3, d. 10.
quando Martyrio coronatus est anno ccluu", scpullus in coemeterio Callisli via Appia,postea Baron.a 257,
autcm a Paulo I, translatus ad ecclesiam SS. Stcphani et Sylvestri nunc dielam S. Jj. jJVb.
Silveslri de Capite. Cessavit Episcopatus dies xx.
Sfrimi Consules Volusianus et Maximus recte signant Romaj S. Stephani Martyris : ubi credo ex Auctoris
B aniptm ,
quo Fkarvim Lucii ordinutuni statuimus mcnte legi debere Episcopi et Martyris.
Ratio alteralx
Stephanum ; sed quia secundi uotabaiitiir Valeria- 3 Ejusdem Stephani, primum Vtcarii, tleinde Pon-
circa g
Stcphanum nus III et Gallienus II, utque adeo idem anmis quo ttftcis siimmi gradum,iu cjtts epistolis, nisi supjiosttilix
,
D ecre t a les
scnlentix : morluus Lucius, censuil Henschenius, vix qumque
fuil essent, liceret obscrvare : dicilur enim quod earum supposltx.
integros menses Pontiftccm futsse Stephanum el pro ; unumad Hilarium scripserit, u Kalend. Maji, Vale-
eoqitod inprimo Catalogo ei tribuebanlur aaniim men- riano et Gallieno Consulibus, solitm ut simplex Epi-
ses II, dies xxi, credulit irtvcrtendos numeros dicen- scopus (tttique anno ccliu) Nonis aulem Aprilis,
dosque annos II, menses im. Verum ful recte ohservat iisdem Valeriano et Galieno, sed Consulibus illo n,
Schelslratius) S. Stephanum ultra quinque menses hoc m, tamquam jam sanctre Apostolicao et univer-
contra rebaptizantes egisse ut verum Pontificem, salis Romanoe Ecclesias Episcopus, omnibus per di-
claruatCypriani auctoritas, dumhac in reeumegissa versas provincias constitutis Episcopis. Vcrinn cltro-
insinuat tamquam Episcoporum Episcopum ; uti et nologia nastra non debel istiusmodi figmentis probari,
Firmihani testimonium, de Petra Ecclesias funda- quorttm exordia c S. Leonis Papx epistolis sumpta,
mentali, in qua eum gloriari solitum manifeste de- satis sunt dctegeudx imjiosturx. Interpontificium porro
clarat.Addo, ejusdem Firmiliani Epistolam datatn invariatitni servamits, sicut illud in Catalogo 2 no-
esse, fere vigesimus secundus annus esset a
cum talur.
morte Alexandri Iroperatoris, ul notal Baronius ad 4 De Translalione corporis supra notatu agit in li-
Sche&ratio luijus Ponlificatus chronologiam oblinere S. Silvestri quidem xuiii Junii, et S. Stcphani xun
per Consulcs t Neutiquam profeclo ; scd servatis eorum Augusti : eorumque postca jiarlcm Sergius II Iraustii-
et mutati in noniinibus, mutabo numeros fiicillime e.xerrantes. et ubi lisse pnliiit in eeclesiitm SS. Silvestri et Martini de
Catalogis nu- qux publice imjirimunlur no-
Acla S. Stephani ex tisque Catalogi notant Valeria- monlibits. Interim ex iis
meri Consuta-
num m
et Gallienum n, scribam Valerianum mi veltis fgazettas anno mdclxxxii cum admira-
vocantJ_
et Gallienum m; et habebo annum, quo martijr coro- tione didicimus, Irircmes Magnt Ducis mense Julio ad
natus sit Stephanus , ccluii liabebo ctiam pra-ter : nundinas Messanenses solvisse cum multa nobilitate, eo
annos im prinu Cutalogi, pro mensibiis II, menses u, consilio ut in retlitu Trannm Apulix urbem appellcntes,
in secundo Catalogorectius notatos, quam in primo; et sectim advehant pr.rdicti S. Stephani Pontificis corpus;
additis ex primo diebus xxi, conslitiitnni habebo Chro- quod et factum esse, poslea inlellrximus, alque ex vo-
nologiam, temjtnsque snfficicns iis omnibus rebus, qux lunlale ejusdem Magni Ducis Pisas delutum, ad eccle-
summo Pontifice acta esse Historia ec-
a Stephano ut siam ejus. Hanc ibi jam iude ab auiio mdlm, instittito
quin idem sit qui Sepulturx Stephano datx in Cce- spero deutraque Translatione pleniora nos accepturos
meterio Caliisti via Appia unde etium fl ieronymus : monumenta, tum eliam quibus argumentis putetur ipsum
in Marlyrologio ad im Nonas Augusti primo loco, Stephani I esse.
XXV S. SIXTUS II
Ah. an. 257
ivirs, natione Grtecus, ex Philosopho, teiriporibus Yaleriani ct Gallieni primum or-
ah 258. m, idinatus Vicarius S. Stephani, anno cclui, in Dominica, xxxi Augusti; eidemque suf-
11, i. 15.
l3 'lcctus Pontifex anno cci.un, die xxni Augusti, similiter in Dominica; sedit qua Vica-
rius, qua Pontifex, annum i. menses xi, diesun; martyrio coronatus anno ccluiii, ui Au-
Baron. a
200, ad 201, guisti ; sepultusque in coemeterio Callisti via Appia : et ccssavil E[)iscopatus mcnses xi,
m. II, d. 13
(lics XUll.
/Ycfu ''' ''"'< ''"'"•"'»'' « Actis S. Laurenlii, posl iliem Consecrationis ; qus sicul Greijorio propter alias
triduurii x Aicgikli, sicut Sixtus prsedixerat, martyrip cansas totis un fere ntatsiliits posl Eleclioncm esl dilata,
nat\o tempo-
teleberrimo eorongti '
ex quiius eyiridem tmte omnis cousa persecutionis, ideoque deficienlium
sic qui Elr-
ewnpsii Iliamnjmus, scribens in sno Marlijrohcjio, et ctutn consecrarent Episcoporum, factum liic credi.debet,
quidem primo loro, RomsB iu ccemeteno Calisti via ul Anteri, Fabiani, Felicis et Marcellini tlec.esi.orrs,
Appia natalis Xisti Episcopi. Annnm vero vuljaris licet pridem Electi fuerint, tum sero tumeii sint conse,-
:a:r, pro lliijus Poultfltaliis illilio iic ftnf suprtt ..i/ws- cralt.
sum,accutaliesime notant Consulespnmi, Maximuset S Ridiculus porro hic essel (nbricator Sixlinse inler
Glabrio; tecundi, Tuscus et Bassus ; et ideq pro tui- JDecretales Epislolx, tliimenm datam scribil Valeriano E
ni iij guas liabebat primue Catalogus, ex secundo et Decio Coss. nisi apparerel deceplum fuisse ab ttu- Decretales
sumpsi annuin i, neconlra hujus scaiiul.c patiis stylum elore iecundi Catalotji, sieul ab
S "PP° S >' X
eodent decepttts est
cogar assignatum ejus regimini tempus inchoare tnite Anastasius , ut scriberet Sixtum rexisse Ecclesiam
Consules nomingtos, sicuti faciendum (uisset cx stylo temporibus Valeriani et Decii, quo tempore fuit ma-
jn:m:r partis, numquam hjs nominalttis eostlem Con- gna persecutio. Ipsum vcro Catalocji Auctorem dece-
stdcs. pit, prteposterus quidem, sed usitalus loqiiendi modus,
2 SinijularSbr autem hoc loco nolanda primi Cutn- qtto vocabatur persecutio Valeriani et Decii, qux sttb
successorls
logi Et Presbyteri prffifuerunt a
verba tequentia; Valeriano ctepla, fueral a Decio conlinnala. Porroduo
leijendi dltalio
tvmja, Consulutu Tusci et Bassi usquo in diem xn Kal. illi numquam simul fuerunl Consules, nisi forlassis
Augusti, yEmilianoct Basso ConsuUbus anni ccluiui, Decius anno ccli Consul cum filio Decio juniure mo-
qntiiitlo salicrt xxii Jiilti eieclns Episcopus est S. Dio- vens in Gotltos, in gratiam Valeriani, rogatu Senatus
N\-iii , ,t vrl stalim ucl proxima Domiuica, tunc in instituti Censoris ad pasequeiidos Christianos, Mti-
x xi iii Jitln emtaiie, consecratus. gistrutu cesseril eutnque in Valerianuin traitsltileril,
:i Qttsres autem cur idem nonnoteUir, accidissepost jusseritque scriOi Valeriano et Decio Coss.
marlyrium SS. Anteri, Fabiani, Felicis et Marcel- G Hocautem vel indr credibile fit quoilin Faslis ac-
,
lini; iinii etiam tinic totis ui, xi, el xu, tic denique curatioribus itnuns notelur Coss. Valeriano
et (lilationis n etGal-
taiitte causa. xxxmi mensibus JSedes vacarit. Responsio aplior non lieno, atque ita deinceps, nusquam tamen inveniatur
quam, xmde in eis
occurrtt, setnper quiilem moris fuisse, m, si Consulatus Valeriani primus; utique quserendus mier
Valeriano
nnlltts esset eltjcltts consecratusque ricnntts, Presbyteri Suflectos per annt decnrsum, qualrs freqiiatiissimi junctus
regerent,usquedum celebraretur novi Pontificis etectio, fitcrunt, nltero vel uttoque Consulttm (qiti Kab ndis
ijni postta cum esset opportunum consecraretur sed : Jtmttarii maijistraltiin inierant noiabanlurque soli in
Imr nrr singulariler contigisse, nt propter rabiem per- fustisj morienle vel abdicare jusso. Notat aulein uir
secutipnii islius, qus sub Decio capta continuabatur eruditissimus Antonius Paiji in sua Dissaial. Hypa-
n Valeriano, totis undecim mensibus nequiveril Cle- ihicapart. 1 cap. 1, iium. 2, tria Nundina suffeeto-
itij (tt Canncteriis rel alibi ad electionem convenire rum Consulum fuisse usitata, imojaminde a Claudio
post Sixti morlem, sicut liiiittt diu post moitcm Ante- Augusto sex Nundinis crealos bimestrcs Consules.
i'i, Fabiani, Felicis ct Marcellini eonvenisse prxsu- Verum a solo primo Consulum Nundinio seu Collajto
niitur. qm et Consules Ordinarii appeUanlur, uuniis acci-
4 E.c tiinc ttiilrm nnn dicebaritur soli Presbyleri piebttt tiltilum tn Ftistis aliisque scripluris publicis,
Blectl pole-
regen . iei Eleotuscimi Pmsbyleris, sicuti m S. Gre- sallem ordinarie. Ceterum errorem commissum ab Au-
stas antc
gorio Mjguo aliisque deinde pluribus eerta aucloritate ctore Catnlciiji, in Decii tempore ttdiiotando Pontifica-
Consccratlo- comprobabitur, quorum etiam habentur Epistols cum titt Sixti, atjnoscunt Baronius ct cctcri omnes, ut nou sit
titnh lilecti Itomana) Eoclesia; Episcopi, usque atl opus ruin plunbus refulare.
XXVI S. DIONYSIUS
Ab an. 259 ex Monaeho, cujus generatio non
od 209 ""
DionysiOs, reperitur, fuit tcmporibus Gallieni so-
10, m B, rf. S. lius etCIaudii, anno ccmim, die xxnu Julii in Dominica, usque inxxm Decem-
bris amii cci.xunu ', sepultus liiiluo posl in ccemeterio
• Baron. a Callisti via Appia, cum sc-
»61, aU m, dissel aiiiius x. menses u, dies m: et cessavit Episcopatus dics u Corpus S. Paulus Papa
an II lll 3,
i. 11. videtur transtulisse ad ecclesiam, a SS. Stephano acSilvestro primum deinde et Dionysio
Quncupatam, vulgo S, Silvestri dc capite.
Primus
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 39'
A
D
X rtmus Calalogus inilium ac finem hiijus Pontificatus
gusti et Januarii, inter quas Pontificatus hic clamli-
D
DioNTam
tnm accurate delerminal, sicul el alios prxcedentes, ex tur.
Dia mortis: die xi Kalendarura Augusti usque in diera un Ka-
3 Putat tamen Baronius, Aureliani Imperio adieri- mon mate
lendas Januarii, ut dubitari nequeal quin mense De- bemlam mortem Dionysii, propter Epistolam Antio- dilala:
cembvi sanclus Pontifex obierit, licrl in Hieronijmiano
chenae Ecclesise, tempore Aureliani datam ad ilhim,
Martijroloijio xim Septembris, posl. relalos Romae S. ut censet Ensebius. Sed ipsa Epistola Aureliani non
Cornelium Episcopum et Saturum, Et de-
acldalur, meminit; ergo eliam
pole.ril hxc conjectura de. tcmpore
positio S. Dionysii Episcopi et Confessoris. Pulo Aureliani, ceteris Eusebii circa res Romanas kalluci-
aulem, quia mors iucklerot in festa Natulitia, instilu- nalionibus absque scrupnlo adnitmerui i.
tum fuisse, quando corpus elevatum fnit, ul Elevationis 4 Muilo mintis Baroniawe opimoni suffragari potesl,
seu iinv.c Depnsitionis tali die fnclM auniitt mcmoria qu.r snb Dionysii uonunc conflcta est Decrcialts
Epi-
potius, quam obitx Mor/is dies proprius inscriberetur slola, Ittm qnia ipsn nullius esl fxdei, ttun quia noltlnr Decrtlales
Romani islius antiqnissimi Marhjrologii tabnlis. Diem data Aureliano et Basso Coss. m
Nonas Februurii, affictx Vio-
tanien Ordinationis rescribo, non xi, sed lx Kal. Au- qualis Cmisttlalits nusquam inoenilur. Lnel vero anclor
"' p '
'
gusti, ut habcatiir Dominica qua factn sit : et ex die- pro Valeriano scripsisset yEinilianum; inensis lanien
bus mi solum rrlineo dies m ; nisi qnis malil pro un Aprilis qui atlsirilntur, ortluiiUionrm ipsins Dionytrij
Kalendas Januarii leijtre un, ut Sanctus obierit xxun diu prxcessil. ttt vidinnts. II tttc tititrin Epistul.r \imtlis
Decembris. quod
esl ttliti, nisi fclicior fueril fictio, in notandn data
2 Pro tempore Ponlificatus annos quidem octo solum m Idus Septembris Claudioet Paterno Coss. Ferum
Tempm sedls : habct Cataloqus prior, poslerior u dumtaxat ; MS. eosdeiu Consules iuiliti sequeiilis Felicis adscriptos in-
nosirum ui, Anaslasiana plcvaqne exempluria n sed :
venieus ideni Cotnpilulor, nihil riferre fiiisitit,
el tuccessor
qlio
Felici.
numerornm errorem cerlo corrigitnt Consules, perqnos anni mense dandas sub ejusdem Felicis nomine. Epi-
g nonalii quam indicali anui notantnr; primi, ,£milia- stolas cominiuisccrelur, setl, ut forstiilit, prinnim No-
nus Bassus secundi Claudius et Paternus; tunc
et
E
;
nis Junii, terimm Nonis Februarii ejusditn Jon&uta-
vero jam uumernbalur Claudii Iwjus anints [, ctrpttts a lus adscripsit, cum tl/c dumlnxat postridie Nonas
xxi Martii:et hnjits snccessor Aurelianus so/uinsumpsit Junii liict possil ordinatus, et quidem soluni Vica-
Iinpei iiiiu Martio seqtienti. Shniliter ubi scribebantitr rius.
mensesn, rcposui u, qui hoc requirunt Kaleudx Au-
XXVII S. FELIX
nalione Romanus, cx patre Constaniio, temporibus Claudii et Aureliani pri-
Fklix, Ab an. 270
mum ordinatus Vicarius exeunle anno cclxuiu, die xxuiii Deeemlii-is; deinde ad 274. an. 3,
m. II, d. 22
ipsis Kalendis Januarii anno cclxx successor Dionysii, sedit qua Viearius, qua
Pontifex annos u ; menses xi, dies xxu, ustpjc ad xxu Deeembris anni cclxxiui *
: se-
'
Baron. a
pullus in ccemetcrio suo via Aurelia, ae postea a Felice Papa II elevatus in ecclcsia,
272, ad 275,
ipsius nomini ibidem erecla xxx Maji, quando colilur : et cessavit Episcopatus dies xiu. an. 2, m. 4, i.
30.
ijepiillitm in coemeterio via Aurelia milliario II, principium duxeris ab ea porta qitc tdi/ii S. Felicia
Ecchsla S.
IitKalendas Junii, liabcl Ca/alogus secundus, eodem wtnc S. Pancratii dicitur, sicut et ipsamct JEcctesia;
Fetlis Via
rot tuensi, modo quo idem in Felica II poslca scribil, quod fecit juxla quam Fabrettns faciat ri<i> istas decussari. Quod
quomndo ab Basilicam via Aurelia, milliario ab urbe secundo, tiitiem suburbana S. Pancratii Eerlesia, supru cosmele-
atils adscri-
batur Vlx
in qitit el sepullns sit ; cum constct httnc Ecclesiam ab rium S. Cutcpodtt sita, cadem fnerit qux olim S. Fe-
Aurellx? uliisponi via Portuensi, ud qiuun eltum ducens Poitu licis dtcebiUur, censet Octtivius Piincirtilitts, tti ejus
Imbebitt noiuen S. Felicis. Non alitcr antem potest /ucc desei tjttione ; nusquam ttiunt /titdem ttppelluns nomine
contradiclio explicari, qiium quod Via Aurelia, concur- S. Felicisj sed ex Anastasio eum laudans, uta Felicel
rerit ciim Via Purtuensi, istic uln stuluit S. Felicia contlUam, a II tiniplijieiUiim: qitad dc alia quain dequa
ecclesia, ut ea niinc huic, uunc illi ndscribtttur. Ncc agimus nequil in/elligi: est autcm milliario ab Urbfl
enirn concipi possunt errasse Romani scriplores, qnales secundo. Sed hxc antiquitatum Ramanarnm scrutato-
fueritnt Aitctores Cataloqornm el Anastasius e.r una, ribns ulleriits relinquo discutienda,
e.r altera parle S. Hierenijinns ct mox infra allegandiis 2 tempora hic notnta venio: acprimo xxx dietn
Ad
sE/hicus, viarum Romanorum pertiissimi Sed e.c tli Maji appetlo diem elevati corpmis, vel si mavis dcdi-
Tempus Vica-
rersis portisduclx Vix sic ut alteva, sciiicet Aurelia calse Busilicx: qui deinde prx die Mm-ttsseu Deposi-
rtalits et
Centum-cellas, altcra Portuensis eo tendtit nnde nomcn twnis prtinx cceperit populo feslivus Habiri, sub lmpc- Sedli.
accipit, qiiomodo concurrere uspiam patueriul, explictttu rtitiiribus Cbristitinis. Dies Episcopatus \xu sic sumo
impossibile fore/, consideranti labulom qitam stto Lalio ex priino prscipuoque Catulogo, ut citin iis componam
iltits/ra/o Kirc/iertts noslev prxfixil ; nisi succurreret annos </u»s ille Imbet quinque, menses undecim : qui
Rtiji/iitel Ftibret/us, iu uuper editis Dissertntianibtis de ciim haberi nequeanl pOSl obitum Dlmnjsii, propttt ld-
Aquis ct Aquxductibus veteris Rom.r. Htc enim Dis- limo no/tUos Consules tiniti CCCSXIUI Aiireliaiium n et
sertationi 3. prxmitlit chiirtam topographicam, qua Capitolinum ; rcstat u/ Felix i/lttts fuen/ uUcgro utm
Urbs et pagi circumposili cuulincntur : in eaque distin* anno Vieurius, euntque annum habuerit cnni dtcessore
viam Aureliam duplicem, Novam unam, quse in insuper dies quatuor iillunos tinnl
guit comiv.unem, alque
Ptniiteiisem nusquam potuit incuri issc alteram, sim- ; CCLXUIIl: cujtts Consules ntm ejpriman-
tiinten uiiiti
ideo alti
Aureliam, qux ab alio longc principia,
plictter dictam lur, quiu tantillum spatium non merebatur ut
post
ad eunidem tamen Ceiitum-cellaritm termiuum ditctu, Consules nominarenlur. Hac autem rnlione recte
ab Octu in Occasitm Viam Portuensem, qu.c a Borea obitum Dionysii, adscriplum xam Decembris, et i/i« u
in Meridicm procurrit, intersecare debuit, si hujus Sedis vticanlis, reperlos ut secundo Calalngo, ipsis Ka-
lendis
40* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
A lendis Jannnrii anni cclxx, suffectus Ptmtifex Felix, estrepertum, cum titulo dicente, id meCorpus S. Fe-
FELIX. rexerit Ecclesiam adhuc annos m, menses xi, dies licis Papre et Martyris qui damnavit Constantiura;
xxn. Succcssio autcm ista tam accclerata credibilem potest, inquam, dubitari, an tale eorpus non sit potius
magis facit prmltctum Vicarinlinn. liujus primi, atque indubitabiliter Sancti Felicis Pa-
3 Henschenius noster, similc quid dc Vicariatu pae et Martyris. Creseit autcm ralio dubitandi ex eo,
sujpipalus, putavit annos u, mensesxi, dies xxu, sic quod ex tempore Gregorii Papse FII, quamlo Bene~
iuvcniendos, si Vicarms ordinatus Felix ui ( Junii, vi- dictus Cardinalis restauravit ecclesiam S. Pudentianx,
bitus anno xisset usque ad x\\ Maji anni ccuxxUiposttdtimot illi ibidcm ann aliis Reliquiis positum essc lega!ur corpus :
nominare Consules in fhic unius Ponttficatus, <]uos Panviniinn tn libcllo dc 7 Ecclesiis ptig. 2G8.
habcbit primos initio sequcntis, ut apparct in ultimis 6 Alteratrum ccrtc primi Felicis cssc dcbet, ejus
Diqpysii iisdemque primis Felicis Consulibus : el magis cujus Portuensi Via depositam corpus, dcsuper quorum al
erecta
tcrum fuit
eliam tah conjccturw obstat mors Impcratoris Valeriani, ccclesia honoratnm vcrosimiliter a Felice II, prhis primi,
obita posl ipsius Feiicis mortcm mcnse Martio, anni quam in Romqnujn Episcopatum ab Arianis intrude-
jam dicti cclxxu. Quod autem animum huc non refle- retur, cum adhuc Diaconus esset; in quam acctesiam
xcrimus, ncc ipse, necego Hlius liicnbrutiouemrccotjno- postca ctium hujus Sccnndi, in vicino suo prssdiolo
scens, fccitcura servau-li dicm wxMaji pro vero Na- mortui, corpus collocatum a Damoso, ambiguam fectt
tati. Sed neque placebat anno cclxxiiii ila mortnum appcllationcm, cum ct Patroni et Conditoris idem no~
Felicem dicere, ut posi ejus obitinm vacasset Sedes toiis men esset. Quia autcm Prtmi atque indubitabtltlcr San-
un mensibus. Verum neuti um erat necessarium, si tunc cti, ct Pontificis, et Martgris Felicis nulta cxtabant
E
die 22 De- scivissemns, veros antiquorum PonJificum Nntalesnon Actu; crtabnt uiilem Passio secnndi (fabulosa illa qui- conditi in
cembrlt, cssc cx Catalogo secundo veldieannui cultus sumendos, dcm, scd tamcu seculo VI vcrissima cvcditaj Idnc fa- ecclesia quam
sed ex Hieronymiano id est veteri Romano Marigro- ctum dixerim fquod in pluralitate corporum uniSancto slruxit sc-
cundt'*
logio, ubi ad xxn Decembris ita legitun Romse via attnbutorum dici solum potcs') ut quisquis cx cadem
Portuensi depositio S. Felicis Episcopi. ecclcsia corpus alicujus Felicis accipiebat, potius Sc-
4 Via autem Portuensi ut supra dixi, fuisse Ec- t
cundi, utpotc per sua Acta famosioris, quavi Primi
chsinm S. Felicis tcstatnr JEthicus pervetustus Au- haberc sc crcdcrct : cx ipsis enim sepulcralibus iitulis
ctor, in sua Cosmographia Tiberis cursum describens, satis apparet, illorum auctorcs Actis inlucrentcs ila
Ecclcsia apud Aringum lib. 2 cap. iS, ct sic dc eo loquens : scnpsissc. Quia tmncn volnit Dcus, ut eo prwcise tcm-
l>r,iilirfa
IngressuB per Divi Apostoli Petri Portara, juxta ]>orc, quo maxime agcbalur de Felicell e rtumeroPon-
cur ah ali-
QUttill$ (If- Ostiensem quffi fist Divi Pauli, ot viam Portuensem lificinn, Sanctorum expUngendo, reperiretur etiam ipsc
imo et
ibi tumulatus.
tributa Ft- quse esl Felicis Mai i\ ris, urbem egreditur. Celebrem corpus quod illtus, non Pnmi, notam qualemcumque
llct 2,
jtrofccto oportct fuissc Eccles\am, qux ctiam nomen habcbat; pie prxsumi potest hoc csse revera Sccundi
dciii inu Porturum Romanaimm ! ideogue merito do~ corpus, Primi tiutem id quod translatum est ad S.
tcrcul Bosius cf Aringns nulluin cjus vcstignnn repe- Pudentianam.
rin, uisiS. Pancratii ccelcsiaei.\dcm iu.rdificata vide- 7 Idem qui istius Inventionis ad annum cclxxuii
rciur, locusque nomcn dumtaxat mutasse. Jsi mihi num. 50 meminit Baronius, videns qnod sequentis
neutiquam videtur credibilc, quod illi scnimnt, Invc Ponliftcatus initium ultra jfam dktum annum cclxxu Baronil
c/ironologia
intelligi ppsse de Felice II, cujus ct (iclilnnn Marlg- diflerre non posset ; necesse habuit Felicis Episcopatum
circa hunc
num meinfra doccbo, ct saJis debsbo taborare utsan- resjringere annos n, menses u, uno mirtus die,
ad Pont.ficcm.
ctc-probem obiisse, ab Ananis clcctum et consecratum ct hoc nullo cujusquam vctcris auctoris excmp/o, nulla
contru Liberium ; mortem vcro ejus in diem xxuim atterius gencris probatione allata faciens, nisi quam
Juln inaiiissc, auctores piane cosevi Faustinus etMar- habuit ad Dionysium tcmpus Aureliani protvahen-
in
ccllnnis tc.-.iantur. dnm ; tacite scdicet nobis annuens, quodpaiam fccerat
5 Imo dubitari potcst an carpus illud, qucd ab eccle- in Sotere, nt si salva auctoritate cpistolse Antiocheim
sia illo dcsolutu vidcttir in urbem fuissc translatmn ad ad illum scripts, possimus plus temporis Felici relin-
tcque ac ge-
tninum nunc drdem SS. Cosmx ct Damiani, quodquc sub Grcgorio quere, id ftdeiiter faciamus, ut fncimus, adnumerato
Jtomx corpusl XIII circa unitinn mdlxxx ibidem in arca marmorea etiam lempore Vtcanatus juxta stylum Catalogorum.
c
PARTIS II SECTIO II
Scctiomtm
Novurn posilme itprehenfo ductorem, qui
tiilogitm Poittifn-ium iuvt-itietn jiettfxtum
Ca-
tts-
veniatur ud gravem
ttts
illttm persceutionem, inqua vel cap-
Anclor, vel in exilium relegatus, aut fvga dilapsits
reltlfiiarum
Auctorcs,
<?'"' "<> Eutychiani iaitiura, istltd tttt reperc- nsqite ad tempora Melehiadis Pap;r, aliis quibuscumque,
trcs vct rat ilu reliqttit, nihil addens : sed eumdein votenttbus Catalotjum Pontifieittm pertexere., liberla-
quatuor cox- ctttteliistittis, itint futt contnitits solos exprimcre Consu- tem rctiqitit, in qtto wllent modo faciendi; ct sic alius,
vi.
/i'-S sltb iinihiis ts ttbitt, veium quoque sitjttavit
mt.rlts in Marcello, alius in Eusebio slylus inuenilur : jiost
ditin.Nam pust itomtiin Cithsulitm Aureliani et Mar- qitem iterum, vel idem qui terliam partem cerpcrat,
eelliani, kac quiitm alce lantum mt}uiigit, usque in Vtl ttlius sctt stjilttm eumtlein lenens, perreiit scriberc
diem un Idus Decembris, Caro n el Carino Coss. Utque nd Liberium : et sic rttrsum habemus annas
ditti.le sic progredittir, primum iillimumqUB tUeiii itomi- Lxxum ab aucloribus plane coxvis perlextos.
nam liuc formula, ex die. . . . usque iu dimec
EUTYCHIANUS
.
XXVIII S. EUTYCHIANUS
utyciiianus, nalionc Tuscus, de civitaic Luntc, ex patrc Mariino, dic ui Januarii ,.
E,,.„.,,
1 Ab an. 57a
feria nu, in festo Eninhanirc ordinatus, auno cclxxu, fuit tcmporihus Aureliani «""m. an.
,. s, w, ii, &
let Prohi et Cari: sedit annos uin, inenses xi, dies m, marlyno coronatus uui 3.
Dccembris anni cclxxxiu" : ct sepultus in coumclerio Callisti via Appia, unde poslmo- Baron. a
Catahgus. u/Eutychiani martyrio illustratum) notavi nasse; suggerit, in nominaiUla vrbe patria antiqutm
ui Idus corrcctioncm sumens ab usu EcclesitC, com-
; suoesse mendum, cujus beneficio Limenscs hvjus SflO-
mcmvratwncm cjus aiiniversariam cclcbrantis ; idquc. ti Pontificis corpus obttnucrtat, quod potius Lucensi-
eo libentius, quod sic retrogradiendo ad Ordinationem hus, unica solum Itttertrla dtversts, debebatur, Qufn
ipsitts, veniatur ad festum Epiphanix, sotitum devo- etiam ait extare in Lucensi Arckivio antiquum instru-
tione maxima fulelium etiam sub cryptis degentium cele- mentum fqttod sane probtitum oportucrat, ut de antiquU
brari. Correctionem probat H icronymianum Martyro- tate judicnnn ftcrct) quo Ponltfex hic dicitur natus in
loyiiim, vbt simtltlcr ad uiLlus DecembrU primo loco Castello Montis-magni prope Sclavarn, quod intra E
seribitur Romae Euticiani, ct incuriosis libtariis e.ixi- territorium, non Lunense, sed Lurense est, solis
disse vidciur titulus Episcopi alias addi solitus. x. p. m. distans ah urue. Ego ncutn inbi pi\rjudi-
2 Catatogus^, et hunc secutus Anastqsius aliique, catum volo : matrimi tamen apud me moinenti est, ui
notant ui vel uin Kalend. Augusti, quasi tunc pri- csse debci, divisio Provinciamm a Struhoncct Pompth
Translatio
mum sepultus in cameterio Catixti fuisset Eutychia- nio itidtniia : nec p»io absque testimonia recipiendam
Corpnris.
nus. Occasionem dederit Elevatio velTranslatio aliqua mutationem limitum, qux facva sit antejioc Umpus.
ibidcm facta tati die, seculo v, sub Innoccniio I, cumis 4 fficporro in vium nobis redit IUustnssimus Jnmt- Baronii ,.
e.
eo loci aedificavit insigncm S. Sebastiani Basiticam ad lium Parer.s Baromus; utque redirc possit, annos gressusad
Catacumbas, super ptalimiam sub qua SS. Petri et Prohi Imperalofh uil ad \\ restrintjit, co secttritts, Chronolo-
? am
Pauh
'
corpora diu jacuerant : interim tali exemplo con- qnod vidcbat circa cosdem annos variari ab auctoribus;
ftrmatur, quod dixi, de die Natali aliunde quxrendo simiil efiam sra&it ea>fastis anni gclxxuii et um Con-
ipsum corpus olim in patriam Lunam relatum, nunc sules, Probum et Paulinum, atque Probum II ct
ilivenitur atquc a nobis honoratum ct anno mdclxii in- Rufum : pro quibus retinendis cerlat Bucherius in
specium fuit Sarzanae, ttrhe vicina, qum Lunse penitus Canonem Paschalem Viclorini, cap m 31 finientc. Sed
desolatx destructirquc in konore Cathcdrali successit. de Fastorum futnunc habcnlur) sincerilate, nemo Eru-
3 Quia tamcn Tuscus diciiur Eutyehianus, Strabo dilorum hodie dubitat .
xxix s. CAIUS
natione Dalmata, exgencre Diocletianilmperatoris, ex palre Caio, fuil (empo-
Caius, JJon
ribus Cari et Carini, Diocleliani et Maximiani, ordinalus Pontifex in Dominica xtu mi-vMan.
,. ,
\1,m.i,d.
Dcccmbns anno cclxxxxiii; scdilque annos xu, mcnses iu, dies uu usque ad xxu i.
°
Aprilis ;
quando obiit in cryptis laliians, anno cci.xxxxuf ; ct sepultus est in coemeterio Cal- 2 8Md''
Dles mcrtli
D eoima Kalendas Maji, quo Caii Pontiftcium ftnit
primus Catalogus, ettam in llieronymiano Martyro-
mcnscs iin, Scdi Caii attributorum, Ilienim a x Ka-
lendas Maji, retrotracti perveniunt usgue ad xun Kal.
iogio, post Natalem S. Philippi in Htcrapoli, sic leyi- Jannarii : qui dies cum anno cclxxxiii Dominicus fuc-
tur : Romaj
coemeterio Calisti S. Gai, vcl Gagi
in rit, potet ratio cur priori numero potius quam poste-
Papa). Quod autem secundus Catuloqus alium nullum riori corrcctioncm adhibendam csse statucrimus. Inte-
diem notct, indicio mihi est Etevationcm corporis vel rim ex die mortis indubitato, vidcmur satis certo pro-
Dedicationem Ecclcsix proprix (quales dies in isto Ca- gredi posse ad sequentes Pontificatus.
taloijo fere obscrvantur) anniversario Passionis die fn- 3 Ad Acta ab Henschenio in Aprili coilccta addi
ctam fttissc ; istius vero Ecclcsiae restaurand.v noslro vclim, quod S. Caius Thebxos, ex Orientc accersitos, Bapilzati
hoc saccuh occasionem praebuit corpus invcntum anno cum Duce suo S. Mauritio Romx bapliiarit, quamvis Thebxi
mdcxxii. eorum martyrio, per Eucherium Lugdunenscm Episco-
" ordlnalio- 2 Iititium Pontificatus in codcm primo Catahgo pum dcscripto snb medium sequcntis seculi, Marcel-
nls.
notabatur a xm Kalendas Januarii. Sed vcl hic erra- lini Papx nomen infar&erit aliquis; quodmultam per-
tum a librario eat, detractionc unitatis , vcl cjusdcm plcxitatem •fiistoricis attultt, scientibus, Maximianum
additione, in numero dierum uu prxter annos xn et Diocleliani Collcgam anno ccxxxxui triumphas&e de
Ba au ib us
:
gui illos rcrrrn bapimrit, srd jtusu Caii, et adhuc sueto silentio iissimulali. Sic eiium snppositas Marcel-
Ilumiiii.r Eccltsim Presbyler HtaHquo Urbii litulo. lino epislolos mciitliana luce clarius coanjuit cpistola
4 Quie Cnio etdecessori ejut Eutychiano adscribun- 65 Hormisdx, pro exordio assumpta.
tur Decrctulcs, Consulibus quidem hinc suiiiptis salis
XXX S. MARCELLINUS
M
micellinus, natione Romanusexpatre Projeelo, fuit lemporibus Dioclctiani cl .
Ma-
Ab on. 206
atl 3111.
ximiani ordinatus Pontifex, anno cclxxxxui, die xxx Junii, Feria m propterper-
an 8, m. 3
secutionem ; scdii annos um, mcnses ni, dies xxu, usque ad xxiv Oclobris* anni
d 25.
• llanm. a colitur xxui Aprilis, quando forie elevatum esl corpus ejus in ccemeterio Priseillae
(
390, ail.
301, m. 1, ubi fucrai sepultum ; ct cessavit Episcopatus annos m, menses ui, dics xxm,
m. II. J.
23,
cutore se abdicante, Constantius Christianis favens
II ujus sancti Pontiftcis Natalis nttspiam invenitur in liberas mox acceperit Imperii habenas. Sed ecce,
antiquissimo omnium, cujub jam s.rpc mcmintmus, kiijus suse objectionis oblitus, et sequentem annum 305
li
Martyrologio ; atqtte exhoc defectu magis confirmatur inchoans a Martyrio SS. Januarii et Sociorum, amtra
Confiisto Eu-
scljit rlrca setiteniia Florentinii, asserentis ipsttm esse genuinum se pro nobis resnondet; quod, Qinmtuir.libet Constan-
Mane.ttiutim S. Hieronymi (aitum, Eusebiana colteetanea secuti. Si tius Imperator Occidentalis orbis regimen adraini-
ct Marccllutn.
enim tUmt Romat scriptum ub initio fuisset, aut cx alio straret; in extremis tamen ranndi partibus ipso
fontc qnam Ensrbiano non tlecssct iste : scd cutn Eu- agente, in Britannia srilicet aliisque oris Occiduis,
sebius nescivisset distinguere Marcellinum, a successore res Italisa ex Galerii Maximiani sententia regi po-
Marcello, hujtts nolius etiam meminit; et Hieronymo, tius videbantur quamobrem ejusdem Constantii
:
in Palxstina scribenti, occasionem ded.it eumdem simi- filius Constantinus, quod ab eodem Galerio Maxi-
liter pviPtereundi. miano appeteretur msidiis, coactus est veloci fuga
^ Porro tn Catalogo primo clare descriptum kujus sibi consulere. Romse deinde anno cccun Imperium
Tempus Se- PonUficatus initium ex die pridie Kalendas Julias, sumptit Maxentius, Maximiani Herculii filius, nikilo Romx tyran-
Uts rl diel
Diocletiano vi et Constantio n CoSs. per uumeros minus qnam pater in Chrislianos ssevus : atque ita, nidem exer-
mortis.
cetiant Galc-
aitnnriiiii, mensium atque dierum ibidem exprcssos, adeo iux snh Diocletiano et Maximiano exarssrat persecu-
rius et Ma~
certo ducit ad diem mortis a nobis indtcatumj Diocle- tio, Romae continuata est usque in annum cccx. Mi- xentius.
tiauo vni ft Maximiono vii Coss. et ab Iwc rursum rum proinde non fuit, quod extinctis oninibus attt fere
dic, per f^acationis prmscripts tempus,
tam commode omnibus Lalii, Hetrurix, Umbrix, ac Piccni Episco-
pervt'nitur ad initium Successorts MarcMIi, ut secttre pis, tamdiu expectandi fuerint, qui defnncto, nec ordi-
onvilno progrcBStiri videamtir, licet S. Marceliinus, natum f^icarium rehnquenti Marcellino, Successorem
tamquam sepultus xxvi Aprilis, adeoque ut vel tunc consecrarent. De hujus autem Facationis dittturnitate
vel '«'it 1
" aitlc vwrtutts, colatitr ab Ecclesia, utpote tali tanto dubitamus minus, quanto clarius agnoscimus Au-
iie inscriptus Mavtyrglogiis Bedse ipsumqut sequen- ctorem Appendiculam istam attexuit creato jnm
qui
ttitm, tilmni Utl riYtlniins fotltem )WU Ihthciifibus, )l(im Marcello, ipsius tamen Marceili Pontiftcatum non de-
illtuii tpxtum, de quoipse Baronius, ipsum altas pro- scripsit 'fristtmtnts fottt id commodius ab alio qttocum-
pugnans quugri lapsum pamitentiamque Marcellini, fa- quc postmortcm itlius faciendumj ftiisse illi sytichronum.
iciiir num. z3, non esse in eo ubi quia tnto pede Velas Glossa in 6 Dccret. tit. de Renunliatione, ut
consistat, quod in multis veheinenterdepravatusesse eam Romano Pontifta licere probet, assumit quod Mar-
videatur. cellinus renuntiavit Papatui , cui substitutus fuit
o l'c die antcni quo ohiit Marcellinns usque cum Marcellus. Sed ft.cc Olossa, nescio unde sumpta,
quo Marcellus ccepit, inhssrendo annis per Consules expungi xquemeritopotuisset, ac de fabnloso
illa Cy-
Vacatio Se- iwtutis, conficimus, Episcopatum cessavissc, annos non riaco, ad sequcndam S. Ursulam renuntiante, expuncta
dts perquam iM, i,t scribitur in ecgrapho Catalogi i ; non etiam ui, cst.
longa
ut kabet Catatogus ii ; vol nn, ut Liber Pontiftcaiis; 5 Quia tamcn non dubitamus, quin Itaud adeo diu
sf,t Hi annU : et facite fntt transcribentibus inter se post Marcellini mortem electus Marcellus fuerit : et Sola tamen
variare numeros, m in vi, vel forsan rotunde scriptos Baronius Pontificatus quosque anspicatur a dte Electio- Ordinatio
Marcelll
anuos iui iii un, At sicntijam s&pe monui, non facile nis, non autem a die Ordinalionis Episcopalis (a quo
non electio
[,;ii, utsi dedita opera, nomina Consulum alterari. In- tnmcn annos sttos tisque in hodiernum dicm plerique dilata vlde
tcnm insotita, et nusquam alibi usurpata Auctoribus Poniifices in signandis tittcris buliisque auspicantur) tur -
primi Catatogi diligentta, m notando annos, menses, ac vtderi possumus liac in parte non nisi quoad modum
dies cessantis Episcopatus ; arguit hie plam insolitum loquendi discrepare. Libentcr enim ci concessero, cfiam
quidaccidisse, quo tempore inii persecutio, ab eodem posita quamdixi ssvissimse persecutionis diutuvni-
illa
Catalogo mdioata. Soli autem menses ui, dies xxu, taie, convenire alicubi Clerum saltem semel sub terra
quos expunctis annis retinuit Baronius, quid obsecro potuisse ad celebrandam clcciionem, neque multis men-
Iwbt-iit iti Ecclesiastica historia, ab ipso hactenus de- stbusad id optt8 fuisse : ideoque puto nihil hic notari
ducta tam insolcns ut ita studiose notari meruerintt dc diuiurno Presbyterorum regimine, sicuti, tamquam
4 Kartfl iilc congerii ex suo computu argumenta, de re insolita, notatur post mortem Sixti II, cum totis
qu.i nibit attinet hic attingere, cum satis sit nostram undccim mensibus fuisset Ecclesia etiam absque Electo.
qula Ucet
Constantlus stahilirc ckronologiamt ul illa ultra evanescant. Quxrit Rcstatergo sotum reddcre rationem, cur Tnterpontificii
tn Hrltannia porro ati an. 304 num, 20, quae tam diutiynas ces- dies xxu, qui prXter annos et mcrtscs jam dtclos no-
favebat sationis causa esse potuit, cum Maximiano perse-
CArtsfiQjiis,
tantur in Catatogis, contraxcrimus ad xxm : Ratio
autem
)
A autem est, quod ab initio Marcellini usquc initium suspecta esse eruditis multis viris sciebamus, gavisus D
Marcelli, numcratis annis, mensibus, ac diebus. inve- sum tn appendice ad Tomum 3 invenisse probubilem MAncEi.Li\rs
lirfractatio
niebantur duo dies ubundare ; quos malui dclrahefe ex aliquam eadem defendendi rationem, quam istic propo-
de lapsu
Interpontificii spatio, circa numerum annorum mani- sui, abreptus prsejudicw quod adferebat tot seculorum Marcttlini.
quodque similiter in numero dicrum posset
feste vitiato, prxscripho, quibus tradila illa et contra senttente ne-
vitiatum fuisse; quam ex tempore, Pontifuatui Mar- mine credita fuerunt. Poslea vero ad ejtistlem opinionis
cellini attributo, vec aliunde vitii suspecto. Denique prima imtui ac fundamenta examinanda progressus,
obwrvandum restat in Successore Marcello mutari sty- talia esse deprcltendi, et contradictionibns tam manife*
lum antiquioris Cutahgi, eximque resumi qui fuevat slis implicita, ut vekementer debeat vacillare fides ejus
ante Eutychiannm : ut mcrito klEC censeri debeat nova qux iltis nititur opinionis, quantumws antiqux et ino-
Partis secundx Sectio. litae. Sit igitur, nd unte dictorum correctionem, sequeus
6 Porro quse de Marcellini tap&u apud antiquos in- Dissertatio, viris eruditis ad examen pObposUa.
vencramus, dedhnus w\u Aprilis : etquoniam eavnlde
DISSERTATIO VII
De S. Marcellini Papae lapsu et poenitentia, unde orta et an vcra opinio?
Marcellinus Pontifex creatus est, reverso gellis concisus, ille lormentis intolerabilibus et un-
Ipsoqu-f>
ex Africa Maximiano, et in honorem Diocletiani gulis excrueiatus. quibus in suppliciis nonnulli etiam
Thermas ab eo nominandas extruere aggresso, rc- miserrimo mortis genere interierunt : alii itein
B cruduit contra Christianos persecutio, militibus alio moilo certamen suum peregerunt. Hic, contru-
Marcettinus prsesertim ad opus mancipatis. P>o quibus aliisque cttm dentibus eum quibusdam, et a«J iinpura ac nefaria
an. 297 fusti- fidenteretpubh.ee Imperatorem interpellasset Marcelli- sacrificia admoventibus, quasi sacrificasset, dimitte-
bus cxtus Maurus
nus, poslquam SS. Papias et ab eo baptizati, batur, tametsi revera minune id fecisset. Alius ve-
ideoque plitmhatisarsi, spiritum emisissent xxix Janua- ro, cum neque prorsus ad aram arcessisset, neque tnutti hu-
rii;etS. Apronianus, Prsefectus carceris, decollatus pcofanum quidquam atligisset, nonnullis tamen i[i- vmnnin ati-
qwti passt,
esset ii Februarii anni cnxcuil ; iratua Maximiauus sum sacriiieasse dicentibus, hanc calutnniam silen-
prrccepit, ut fustibus crederetur et expelleretur tio dissimul.ins, abscedebat. Hi Bemivivi cnrrepti
Marcellinus Episcopus. Bella deinde alia atque alia atqu^ liumeris gestantium sublatt, projiciebantur ut
in diversis orbis partibus emersere : quibus dum occu- mortui II 1 humi jaceutes per longissimum spatium
: I
puti Imperatores Roma absunt frequentius, relangutt pedibus trubebantur, et inter ens qui saci'ific:Lverant
subinde perseculio, numguam plane intermissa ;
potue- comr.utabantur. Alius vero clamabat, et contenta
runtque liberius aliquanto Christiani Romse agere, et vocc testabalur, se.sacrificia repudiare; aiius Cliri-
mtilti (trfe-
Marcellinus officio suo, saltem in lutebris et eryptis stianum seessevuciferabatur, salutarishujusnominis
cfionis falso
fttihji : atleo u/ etiam Ordinahones duus ibtdem eum confessionem pr;eseferens , alius item, se nec sacri- instmutati
celebrasse dicat 2 Cuialogus. casse, nec sacnlicaturum unquam, alTirmabat. Sed
2 Iloc in stntu Romae res munserunt usque ad ttn- et hi anumero^a mititum nianu, pu^nis in os ceesi
renovata
acrius an. nnm cccnr, qnaudo Diocletianus et Maximianus, fe- ac silere coacti, genis onmique faeie verberibus
303 perse- licem rerum suarum progressum et bellorum successum contusa, violenter expelleban*ur. Adco pietatis bo-
cutione,
adscribentes Deorum suorumfavori, Christianum nomen stes permagno utique ffistimabant, si id quouvolue-
penitus abolendum decrevere, persecutionique instandum rant, perferisse saltem viderentur.
per seipsos. ; Orientem Diocletiano sibi purgandum as- 4 Inter h&c Marcellinum, quicaput eratomnium,
sumente, Maximiano Occidentem. Publicata ergo sunt semper latere potuisse, vix '•/ credibiie : snperfuisse
adversus Christianos edicta, die xxni Febiuarii, steuh tamen debuit fsi huic parti Catalogi credimus, statim
fcontra quam alins st.ihteram tn S. GeorgioJ clare do- post Marcellini mortem scriptx : quisaujtom discredeH
cuit Stepbunus Baluzius,in Chronologia Dioctctiunia, ei sine scrupulo possit?J debuit, inquam superfuisse
edita post tom. QMtscellan. occasione librorum La- saltem usque ad xxm Octobris anni ccciu quatido jam ,
chintii Firmiani de Morttbus persecutorum. Paulo post pridcm ex Italia discesserttt DioeletianusJ mimquam
promntgittum est edictum aliud, ut omnes ubique redilurusj esto solnm culatur S. Mareellinus xxm
Ecclcsiarum Antistites vincti in carceres truderen- Aprilis, qttando forsttan anno sequenti transtatus est,
tur. Cuinque u jam capiendx mulhtudtni, sacrorum ad eum quem vivens elegerat mtu; sepultune locum in
pnesirtim prsesertim Ministrorum, Presbyterorum, et Episcopo- cnjpta ju.vta corpits S. Crescentionts : interim passim
contra Ec- Martyr obiisse jubente Diocletiano, Romss prx-
rtim, nimium essent angttsti; subsecutum rursum est legitur
ctesiarum
edictum aliud, quo prsecipiebatur, ut carcerilms in- sente.Solum hoc per se potest sufficere, ut suspectum
Antistttes
et ministros, clusi, siquidem sacrifieassent, libere abire sineren- reddatur prxtensum Marcellini martyrium. Ast pro
tur ; si vero id renuerent, tormentis gravissimis Diocletiano subshtuendum Maximianum ait Cardina-
cruciarentur Ihncjamvu iniri numerus eoruvi po- hs Baroniits. Fateor equidem, in Passwmbus plurium
tuit, qui in diversis Provittctis Martyrium subierunt. Marttjrttm sxpe letji Diocletiani nomen scriptufn; ttbi dicitvr a
Secundus Cataloijus asserit, infra trigintadies quin- Maximianus scribi debuisset : sedaddo vel hoeipsa in- Dtoclvtiano
ail lapsum
decim millia hominum promiscui scxus coronata dubitaluUterconstare, ejusmodi Pussioues diupost rem
protraetus,
fuisse. gestam esse descriptas, ex traditione non satis fida potius
3 Ret gestie indiijnitutem et arerbitalem, prout Eu~ quam certis monumentis ; et talem dico fuisse islam S.
sebius eum lib. 8 cap. 3 describit, ad. clariorem post Marcellini passionem, cui occasionem dedisse potuit
dicendorum intellectum, lubet hic transcribere :sicergo aliqua ejtts aut vero aut faho jactuta imbectlhtas. qualem
(qu ndo in-
finlti fcre loquitur : Tum
vero quam plurimi Ecclesiarum Ke- aliis obrepsisse Eusebiun scribit, aliis calumniose afjxctam
Martyres ctores, gravissima supplicia alacri animo perpessi, fuisse. Nam w accepta fuisset ab oculatis testibus vel
facH,
illustriumcertaminum spectacula exhibuerunt alii : ex publicis judiciorum quibus Maximiani
Actis, m
nonpauci, fracti animis ac debilitati, primo statim nomen leiji uemo tam socors li-
infalhbihter debuisset,
impetu prre timore conciderunt ex reliquis varia : brarius est, qui iltudin uomeu Diocletiani commutas-
quisque tormentorum geuera expertus est. Hic tla- set, et tiunc pro illo loqui fecisset.
;
provincia Campaniac, in civitate quae vocatur omnium ; subscribentilnts contra ipsum et tres ejus
in
Presbyteros ac Diaconos duos, treccntis Episcopis,
Sinuessaj se ore suo pcenituit coram clxxx Episco- •
pis, cum cinere in capite suo et cilicio vestitus, triyinta Presbyteris, Diaconibus tribus, x Kalendas
piEnitentiam agens, et dicens se peccasse. Tunc Septerabris, Diocletiano vm et Maxiraiano vn, id
iratus DiocKiianus tenuit eum, compellens ad sa- est anno COCin. Quo audito Dioctetianus, cum esset in
crificium : ille autem clamabat dicens, Pceniteocura bello Persarura, miserit Romam iratns, et mttltos
lacrymis de prioreignorantia, quiagraviter deliqui. Episcopos ad martyrii coronam traxerit. Hxc autem
E( roepit blnsphcmare Diocletianum et idola daimo- narrantnr cnm circumslantiis et formulis tam pere-
ntorum manufacta. Tnnc ab eodera Diocletiano pro grinis, ne dicam fatuis, ul nequeam ammo comprehen-
fide Christi cum Claudio, Cyriuo, et Antonio capite dere, qua ralione potuerint isla Acta in compitationi-
suht truncati et raartyrio sunt coronati. Conjura- bus Concitiorum absque debita censura tolerari.
capttc plc-
veral autern Marcellinus Marcellum Presbyterum, 8 Ejo RomanxErclrsiie prserogativis additumpotius
mt t
atyuc
quam detractum vetim ; iltam tamen, falso affcren
duiii pergeret ad passioncm suara,ut pracepta Dio- aliquid, si possit,
26 AprilU
qua hic prastenditur prima Sedes nnn judicari a quo- tlfms nuUo
seputtus. cletiani non impleret. Post hoc factum jacuerunt
corpora sancta m platea, ad exemplura Christiano-
casuPapam
quam, ro acceptam seitstt quasi persona JfontlfiCU, auoauam
-n , ,
ruin, diebus xxxui, ex jussu Diocletiani. Exinde qua homo singularis rst, nullius judicio subjacerct, non judicandum.
Marrellus Presbyter collegit noctu corpora, cura modo falsa est, sed ab ipsamet Ecclesia positive rejecta
Pre I vtoris ct Diaconis, cum hymnis ; et sepolivit in Canone, Si Papa, dist. 40, sumpto ex verbis S.
via Silaria, in ccemeterio Priscillae, in cubiculo Bonifncii Moguntini Archiepiscopi et Martyris, ubi E
clano, quod patetusque in hodUmuru diem, quod statuiiur, ut Papa judicetura nemine, nisi fuerit a
ipse pra cepcrat dura traberetur ad occisionem, in fidedcvius ; quis autem magis abea drvius quam ido-
cryptajuxta corpusS. Crescentionis, ui Kalendarum hlalra, qualem nobis faciunt Marcellinum, qui.ejlts
Majarum. hpsum turntur, haitd sane prudenter allegante.i lapsum
(i Hactenvs verba, ut ex ampliori aliquo Vitavum S. Petri? Nec enim hic cum Christum netjavit Ponti-
Spnodu* au-
tcm (licltur J'ott1tfirtarum, quam Anastasivs habuit, contcxlutran- fexerat, srd prunum id factus est post Christi As-
acta Sijnu- scripta, hoc solum dempto, quodpro Sinuessa, exPla- censionem, licet antea drsignatus, quando Magi-
essw,
itiia Actitque Concitiorum rcstiiuta, legatur Fesanua, strum suum confesstis est Christnm fttium Dei vivi.
inauditum hactenus nomcn: quo omisso, Luitprandus Prudenti porro atque erudilo Lectori relinquo sigilla-
satis Synodum in civitate Campaniro artam
habuit tim expendendas ponderantlasque particulas omnes iusul-
dictrc. Sed scriptum perperam nomen facile imputari sse relationis illius. Anautem etqitantum Marcellinus
Hbrariis potest : hescio an ct nuraerus Episcoporum peccaverit, non definio : solum dico, tota ilta Acta com-
ibidem coUeetorum, pro tali tempore prorsus incredibi- mrnlilia esse ; et, s't pecraverit aliquid Marcellinns,
lis. Si rnnn in plcua Bcclesise pace , Constantino/m- id abitnde diluisse ea .rrumnarum toieranlia, quam tati
peratore commeotum et sumptus necessarios prxbenle, loco ac tempore ab eo exercitam necesse cst crrderr, ut
muttum (uit, ad Nicsenum Coneilvtm colligi potuisse vrl ideo merito reputetur intsr Martijrrs.
Episcopos cccxvni ; quis credrt iu lam s.rnt per&CCU- 9 Porro si etiam martijrmm per capitisrescissimiem
tionc, tam prope urbem Romam, convenisse Episcopos jussu absentis Diocletiani aut prxsentis Maximiani
ciaxx: ubi si sex vel octo adfuissent, cum aitquo consummavit Marcellinus, qua ratione id potuit tgtw- Q Uomo(t au ,
Presbyterprum nutnero t multum sanedebuisset censeri. rasse Auyustinus de tali persona, cujux lapsus (r.t is tem,sipost
ob 1 1 tecopla
Si autcm propter Marcellini vutgatum, ut supponitur, forsitan pcr caiumniam confictusj si totcm, itt ilehtut, lapsum mar-
tyr factus
180, litnmio lapsum conveneratSynoQUs ; quantum quse&o intercedere conlurbavtt Erclesiam; xqitum fuit diligrntia <inam
esset Mar-
pro tunc
debebat temporis, ut res ubiquv innotescere, conspirare potuil maxima vttlijuri quaquuveisum pienitentiam rjas, cellinus,
incredibtli,
ad Sij&odum contra Pontiflcem tapsumcogendam Clerus insigni martyrio coronalam ; ut communi omnibus F
Romanus, Episcopi ipsipossent undequaque convenire? scandalo communiter opponeirtur majoris redificationis
F,t rredet aliquis fragilitatis istius lapsum, si quis fuit, exemplum. Ta/r attlem nihil fac'um supponit Augusti-
ntni prius (ittam ista fierent reparatum s Marcellino? nus, ruyn in libro de \G sic
unico baptismate cap.
!'<;<> sane existimo hunc, si,ut I^omo, peccavit aliquid; respondet Prtilinnn :Quid jam opus est ut Episco-
coram proprio Ctrro et uno alterove. ex vtcinis aut forlc porum Roman e Ecclesia3, quos incredibilibus ca-
tuur Roms prmsentibus Episcopis, cqnfessnm culpam lumniis insectatus est, olijecta ab eo criraina dilua-
ejusque panitentiam rsse professum ifi mjptis Romx mus Marcellinus, et Presbyteri ejus Melchiades
;
alterrati intcrsc, conrrnrrint, itna iwclrstmul srsistere ignoraverit, et manet dtfficultas quomodo ignorare po-
Diocletiano etMaxiraiano (quasi verohi simulRomx tuertt lapsum summi Pustoris, tam mrmorabiii pceni-
fuerint) lum ab Urbano decrptus Marcellinus indu- tentta rcparatitm: manetetiam quod Augustnu tcmporr ,
ctusque in templum, visus fuerit ea octodecim post Carthagiucnscm tamen Collationem, in qua altum
testibus
siUntinm
4 ; :
AD CATALOGUM PONTIFICUM.
45 .
silentium de lapsit illo: rumor aliqnis primus a
Ptli- professores delitescebant, tot Christiani caleivatim
Imno lemere jactutits fueril, non ihm MaroelHni, quam D
prodierint in publicum. n, quod ad templum
idolo- MADCELLINUi.
Melchiadis aceusamli ergo ; dttnie amptialiti ab ejjti rum occesserint, sacrificii aut thurificationis sacri-
partianis Donalislis, omnimodo satagcntibns, ul hujus legae futuri testes, quibus sacrificia et quosvis
contrase lalam scntcntiam elevarenl, ct nullius pori- impias superstitionis ritus spectare nullatcnus
lice-
dcns csse sitatlcrertt. Quem riinwrem ut falsus in Mel- bat, ut constat ex Tertulliano passim
chiadeef Comprcs/qileris ejusfuefit;asserenie jd
in libro de
M- spectaculis, sed maxime postquam cap. 13 : ubi
gusltiio: eerniii fuisse iu Marcelhno, eodem Augustino
praemisit Ghristiaups ahstinere ab idolothytis
ex
id iioii e.cpresse neganlc, crcdcrc non Jebeo, nisi fortiori horrore idololatriae, Baee addit: Siergo
gulam e\ ver>-
aligua anctorilate convinear quuni sil eoruni, quos,Acta tremub iuqiuiwmenlis devilumits, qnatilo
magis augu-
procul dubio commcntilia scculos, secuta deinceps est sliora nostru, oculos et aitrcs,
ab tdoloilujtis voluptatibns
postentas reliqua, iiulla disciissione eorumdem Aclorum abstmemus, qux non intestinis trautigufltm . ;ed in ipso
prxmissa. In liis fuisse Aitctorem Catalogi 2 crederem, spiritu et annna digeruntur, qnorvjn munditia magis
nist oHis quoqiie manitestissimis fabulis inlerpolatum Deum
atl pertinet quam inleslinonim. Qnod si
•
pecta-
eum invenirem, qiiibus omnibus ftdcm adhibuisse .rgre cula adire Christianis non licebat, 71110 cc idololatria
mihi persuadeo : eiim vnleam cremplis iiiterpolamenlis conslabat untversa enruni paratnra, ut ait Teitullia-
islisconte.vlum tolnm oplimesibi colucrere, itaque au- nus, quanto magis ipsis erat illicitum
sacrificia ipsa,
ctorcm excusari posse. falsis exhibita numinibus, spectare?
11 Haclenns fueiamde hoc argumento commentatus Actaillareferunt Lxxulestes adductos fuisse
vi.
yatatis Alc- jam inde ab aitno moclxxuiii cum suspenso Traclatiis ; in mediani Synodum, qui Marcellinum sacnlegaj quod tcstes
tcxander in- Ittijus tunc edendi consilio, tcmptts mihi dcdi secundts thurifieationis convincerent, et nihilomimis dixisse luerlnt 72,
super expen-
lertiisque curis eumilem elimandi, qui jam ultra sccu- ipsi universam Synodum, Tu
dit, eris judex: ex le etrik
lum xn processeral ; et ex Romanis archivis expectaiuli damnaberis et ex le justificaberis, Itimeti in mstra prx-
subsidia quartlam, infra suoloco proferenda. lnlerim scntia. Et post depositionem
I
dicitur, Ore sno eontlem-
prodierunt Parisiis Fntris Nalalis .llcxandri in se- natas Nemo cniin inquit
: , aliquis ex tictitiis istis
lccta Historise ecclcsiastkx Capila Dtssertationes, qua- Patribus, unqiiam judicavit Pontffigem, nec Pr.c-
rttm viginti sunt pro seculo
m, ubi Conclusionem I, quo sttl Sacerdotcm suum; quoniam primtt Sedcs non
Marccllini lapsus coramentitius esse dcfiiiitiir, conclu- judicatur a quoquam. Quae si vera essent, quam
dtt,quxrens Cur Donastitae, qui omnem verterunt ob causain tot prolata essent adversus Marcclli-
lauidem in tot Conciliis et Ccllationibus, ut unum num testimonia'? quorsum necessruii testes ad con-
Caecilianum traditionis arguerent Marcellini Pon- ; victionem rei, qui a nemine mortalium
judicari
Domatisla-
tificis lapsum ac thurificationem saepius non prodi- potest, etcujus standum judicio sitetiam in propria
rum Cartha-
qine ea de re derunt ac probaverunt ? et subjungit : Certe in cele- causa?
silentium; berrima illa mandato Pontificis facta Collatione vii. Ad quid mysticus ille_ lxxii testium nume-
Carthagine, Catholicos inter et Donatistas, cum rus?
sese paratosjactitarent haeretici ad convincendum viii. Quam bella librae occiduae, lxxii solidis con-
traditionisMelchiademRomanum Pontificem.etpro- stantis, ad lxxii testium numerum allusio I quam
lixaadmodum acta Iegi petivissent nihil in eis quo ; nitida elocutio, Quoniam iu septuaginta diiorum libra
reus probaretur penitusinventum est, ut refert Au- occtdua iu reparationem rcsurgil annus ! .lEnigma certe
gustinus in Breviculo Collationis diei tertia? cap. quod nullus Oedipus solveret.
18, et libro post Collationem cdito cap. 12 et 13. viiii. Quam congruum primaevaeEcclesiae moribus,
At, si vere lapsus esset
lapsum Marcellinus, ibi ut ad testimonium ferendum contra Pontificem ad-
ejus objicere non omisissent, ad facessendum nego- mittatur publicus adulter quod tamen factum quod rem
! in
tium Melchiadi, qui ejus Presbyter fuerat; sicut publicc actam.
Actis proedictis legitur.
ncgaverit (n
ex persona Felicis Aptungitani Caeciliano moverunt Verosimile non est, quod Marcellinus,
x. qui Concttto reus
quaestionem, quod ab eo fuisset ordinatus, qui fuerat palam in templo tanta spectante multitudine tlius
sacrorum librorum traditor. adolevisse fingitur Herculi, Jovi, Saturno, admis-
12 Hinc ad secundam conclusionem suam Iransiens sum a se in totius Romanae civitatis luce facinus
,
Alexander, ut probet Concilium Sinuessanum suppo- inficiari ausus esset : quod tamen Acta pra-fata te-
'
sititium ae plane fictitium esse, varias ilhus expemlit stantur.
tt in actis
prxtensi circumstantiits, a nobis dissimulalas, qtiarum m est, xi. Pontificem Romanum illo aevo purpuru fuisse
Conalii Si- quod in Actis istius Concilii Marcellinus dicitur in- indutum, nemo sibi facile persuadebit. Porro id
nuessani,
truduclusa Diocletiano in templum Jovis, Vestae supponunt_Acta Sinuessana, in quibus unus testium
et Isidis, sacrificasse Herculi, Jovi, et Saturno. quaerenti Marcellino, quo die ipsum thurificantem
Istud porro verosimile non est, cum cuique Nu- vidisset, respondisse fertur Quo die exuistipiirpuram ;
mini proprio in templo nuncupata fuisse vota et et uitlitisti ntcciim, et gaudcbut super te Dioeletiunus
oblata sacrificia, omnia Antiquitatis monumenta et quos paulo aitle negabas, eis anle ejus tiibuual tltu-
habeant. riftcabas.
Ferunt istiusmodi Acta, Marcellini condem-
iv. 13 Addit deindc. adltuc alia Alcxander, ac denique
intcr ulias nationem ad Diocletianum esse perlatam, cum esset sibi objicit aucloritatem Nicolai Papa I, .ad Micliaclcm
eorum in-
rcspondetur
cptias,
in bello Persarum quod apcrtae convincitur fal-
;
Imperalorcin scnbenlis, ct Breviarii Romani eadem et
ex objectlonl
sitatis, cum biennio antequam se Imperio abdicaret referciitis </«a' ille de lapsu Marcellini ac responso Sy- auctorilute
Diocletianus (abdicavil autem uti demonstrat Balu- nodi. Et de Breviario qnidem respondct, non censeri Aicolai, et
zitts, Kalendis Maji anni cccv) de Persis debere exploratae et inconcussas auctoritatis quse- Brcviarii
profligatis
Itom.
cum Maximiano Collega suo Romae triumphum ege- cuiiique ei sunt inserta quod illius lol locis anlehac
:
cum vulgo hominum celerorum, etiam optimoruni. Quid nus tantum id conatus est fut apparet ex Jppendice ad
autem cunctabimur fateri , in ncipicndis Sinuessani anninn 302 p<nt x TomumJ quatcnus utcumque satis-
Conci/n stipposititiis Actis, c.rrarc potuisse Nicolaum? faciat vehcmcntissunis virorum doctissimorum querelis,
cum ai eadem epistold ad Michaeterh paulo qnte, inve- de Martyrologio atque Breviario Romano, quod ista
niamus sinttliter al/egata Acta cujusdam pseudo-Con- in Ecclcsia recitanda contineant sitadeatque Eccle- ;
ciln Romani, sub Sixto III, causa Polychronici m siam Romanam, qu3e ante octingentos annos ita
scopis Tvaciatnliquct. Istamcn postsuam restituiwncm qwe tamen hactenus aboiita non sunt, aliquando abo-
sedisse diciiiir adhitc annos septfim e.t menses sex lcnda non diffidimus, cum sci/icct inter omnes ctmve-
auditus uutcm in judyio fuisse, Valentiniano septi- nerit de covum falsitatc, Dfcimus aittcm Baromum,
mum et Avicno Consulibus, id est anno x post mor- non ntsi paucas ex multis ohjectiombus solvendas sitsce-
tem Sixti. Hzc diiaque cum crpcmtisset Ctirdtnalis pisse, idquc /uiujuide satis parum cfficaciter per dis-
et
tem aliqiia ex parte verisimilia. Licet enim in his centur. Utrum autem Romana Ecclesia morem as-
plurimum luboris insumpserim, niliil prajterea sum sumpscrit lcgcndi Sanctoium Acta snb Matutinum Of-
conserutus, ni.si ut inipussibile esse repererim, atl ficium, ante unnos plures quam qnadritigeiitos aut quin-
veritatis hncam eadem revocari aliquo modo posse. gcntos, equidem dubitu vehementer; adcoque privati
Ast, inquies, idem Baronius, qui et ipse Sinuessana solum usus, non pubhci, erant si qua antea extabant
Atta iii priori sua editwne Rumana habuerat de sup~ m Romanis Basilicis Passionalia vel Legcndaria.
XXXI S. MAUCELLUS
Ab an. 308 ad
H /"ahceu.us, nationc Romanus, ex patre Marccllo, fuit temporibus Maxentii, ordina-
310 an. I, 1/1 Lus Pontifex anno ccaini, diexum Maji, Feria m Pentecostali : sedit annum i,
Blot. 7, d:es
30, XTJLinenses un, diesxxx, usque ad xui Januarii anni cccx* : et cessavit Episcopatus
* Biiron. a
301, ail 300. mcnses 111 : ipse vero sepultus fuit in ccemeterio Priscillae via Salaria.
an. 5 ni. 2,d.
25,
.1 rimo Cataloqo inlt.rrens S. Hicromjmus in suo cccxn, quo alii nominabant Coss. Constantinura n et
Martyrologio, vcl ante ip&um Eusebiue in Collectancis, Licinium n primiim autem Consulatum aim Romulo
:
iliem xui Januarii sic exorditur : Roiikc via Salaria usurpavit eodem anno, qui fuerat utriusque Maximiani
i:i ,
-ii ineterio Priscilte, depositio Marcelli Episcopi Consulatu x et vu cecplus notari, id est eodcm quo
et Confossoris. Aclcoque celebris mansit Ronur liujus nos Marcelli Ordinationem posuimnscccum.
dici meminni, nl cum crectti postmodum essel sub ejits 4 Inlerim Consulatus Maxentii et Maximi (usur-
mnunic iicca liunt.v ecclesia, m ipsa Lucinse quam patur aulcm niimeu Maximi pro nomine Maximiani, F
dcdicaverat ilomo, eoque Ultitum ejus corpus, illius aa- uti in Consulibus Vicioni ssepe est vitlere) subscribitur Decrelates
nivcrsario id factuin essc ciilcalur ; juo fiat itt idem Decretalibus sub nomine Marcellini fabricatis : sed suppositx.
dies etiam m secundo Catalogo notatus inveniatur. frequentia carum plagia, in margine a nostro Labbxo
2 Vtcrque aanus, piunus srilicct et ultimus Mar- notula, manifestitts detegunt imposturam, cui alioquin
Rtitio tempo-
Hj. celli, ex primo Caialojo, suppletis tlcfcclilnts, hahcnlur sutis essenl Consulares Fasti, tali Consulatu nusquam
notuli a Consulatu [Maximiani llerculei] x et Maxi- notati.
miani [Galerii] vn usnue [iterum] post Consulatum 5 Epilaphium MarceUo scriplum a S. Damaso
x et vu uln to iteruin nccessario addendum, ut ha-
: Papa, atque ex Amlrea du Chesne relatum, sed non Bpitaphium
hciiiur aniiits ccc\. Esl autcm, ul supra dixi, alius liic satis intellectum a Bollando in Januario, videtur hic
stylus, duin dies primus ultimusque tacetur. regustandum.
3 Sccuitdus Calalogus eidem annos iv assignai : Veridicus Rector,* Iapsus quia crimina flere 1
lapsoa
Atia8tasius et Auctor MS. nostri annos u, meuses ui, Prtedixit misei-is, fuit omnibus hostis amarus.
dns wi, ei cccdi possent voluisse Marcelli Poiiiificu- Ilinc furor, hinc odium sequitur, diseordia, lites,
tum ordiri a dic, quo eum Cterus liumauus eiegit in Seditio, ceedes : solvuntur fcedera pacis
locum defuncti absque Vicario Muiveliini, nisi simili Crimen ob alterius, Chrislum qui in pace ne<»avit
tzorbitanlia Eusebio dcfarcelli Successori iidem tri- Finibus expulsus patriae,* feritate tjrannus.
biierciit annos ui, menjein i, dies iii, cnjus tamen Ha;c breviter Damasus voluit comperta referre, '
lyranni
Pontificatum constat fuisse brevissimum. Nihilo levius Marcbi m populus meritum cognoscere posset,
iit
iidcm Audores m signandis ConsuUbus exerrarunt, lli, notat Bollandus : Nulla alibi (quod sciam;
...en-
iiuiii scripserunt & Gonsulatu M:t\entii ivet Maximi, tio exilii Marcelli. Sed nec hic eliam ulla quis Mar-
;
usque ad vel usque post Consnlatum. Maxeiitius cellus hic non dicitur Finibus expulsus
, patrise.
ciuin se iv Consulem solum sine Colleija dixit au Quia enjo? Idem qui Christum in pace negavit, ob
cujus
AD CATALOGUM PONTIFICUM 47*
A cujus crimen soluta pacis facdera, qui deniqtte feri- et Licinium : qucm Licinium primum quidcm cnm ry
expUcatum. tate tyrannus fuit; qnod non intclligens impmtus Cnnstantino Christinnum videri voluisse„ demonstrat yAncELixs.
libranus, commodiorcm sensiih fQcturupi se credidit ex Euscbio Daronius ad an. 314 num. 12; et satpius
si scribcret, Tyranni. Voluit erao Damasus significare, victum a Constantino tandem in Galttas rclegotum,
quod quia Marcelli ad pccmtcntiam liortantis, et mala cx Joanne N icomedtensi Presbijtero concvo discimus in
retpublicse alioqui incubitura prxnuntiantis prttdicatio Vita S. Basilei Episcopi Amaseni, a nobis data ad
odium commune ipsi attulit secuti sint ii quos narrat xxui Aprilis,
cffcctus, ac denique bellum ctvite inter Constautinum
XXXII S. EUSEBIUS
natlone Gnecus, ex palre Medico, fuit tcmpore Maxenlii, onliiiatus anno
EusEBltJS,
Anno 310
cccx, xui Aprilis in Dominica : sedit menscs u, dies xi, defunclus xxui Septemlnis' :
iii. i. il II
Appia '
llaron. a
iepultus vel elevatus in coemetcrio Callisti via 11 Octobris : et cessavit Episco-
309. ail 311,
ll<it.'( quidem antiquus Catalogus, prout csl traus- 3 Baronius fatetur Ettsebium hisloriograpltiim, cut
Brrores nobis, menses quatuor, dies sedecim, a qtia polesl inb.rret, solnm uu menses huic Ponitficalui
criptus a
correcti. E
rj xiu Kalend. M.ijas usque iu diem xui Kal. Septem- dare ; ijise tamen mavult slnastasinm seqni, ct scribens Enitbii
'
bris. Sed cum minifestum liir appareat vitirnn nume- annos n, menses uu, dies xni usque ad xui Sep- Hxf.irtngrapM
negllyentia,
rorum, lctjendum trcdidi menses quinque, dies duo- tembris, quia id magis ctmveniehnt ratioiubus sms :
decim, a xm Kalend. Majas usque in diem ui Kal. cum nos pitteintis potius inhserendum Coiisiiliittiuin ito-
Octobris. Hunc enim vcrum esse Deposilioms dicin, tis, tamqnam rharactm temporttm omninm certissimo
persuodet II ieroiiijmianum Marlgrolngium Itis verbis et rcceptissimo. Qttod ad Euscbiitm Csnariensem atli-
ipsum cxordiens : Romre via Appia in ccemeterio net, essct ci, tttpote hoc tcmporc vivettti, dcfercndum
Callisti, depnsitio S. Eusebii Episcopi. Qttod igilur prse ceteris, saltem quoad hosce Pontifices; nist etiam
in secumlo Calalogo legilur sepitltus ui Nonas Octo- in histam ncgligcntcr versatum conslaret, ut Marcel-
bris, de die sepullnr.r aul Translalionis inlellitje, pr.n linum a Marcello non distmguens, in unam duas per-
qna ttimen fcstivus manscril dies Mortis. Et Itic cliam sonas conflaverit : qttod oiiiniiio slupcridnin, el vix cre-
invenilur in tribus pcrvctustis Romanis Maiiyrologiis, dibile forel ab co ftcri potttisse, nisi oculis ipsts tctictur,
r
Bcdx contexlum snpplentibiis (f alicano sciltctt, Bar- simitlque evcrtercl omncm ejtts in liisloria Pontilitia
bcrino, et S. Ctjriacx) ubi ad ui Kal. Octobris dicttar aucloritatcm.
Romfe depositio S. Eusebii Episcopi et Confessoris, i Porro qttod Eusebii Ponti/icatui Consitlatum itttl-
ct idcm etiam Ado liabet. Fabutam de inventa biijns lnm adsrribant Catalogi, eo fil, quiu prxler tijratinum Bpistotx
Pontificis teuiporc Critce, elogio secundi Catalogi in- Maxentium, qui stbi soli 111 Consulatnm arrogat, aimo spurix.
sertiitn , refntatam invcnics in Actis noslris die 111 cccx nitllus Consul fuit, sed scrtbebatur, iterum post
Maji. Consulatum x et vn ne ttimen spuri.e agnoscerentur
;
2 Qui aulem, uti supra, loco expuncti Maxentii epislolsr, quas sub Eusebii nomine habemus, placv.il
non addittir Pust Consulatum, ideo opinor nec Maxen- eas subscribere Constantino Consule. Sed hic primum
Mutatus Consttlatum gessit anno cccvn, secuudtim vcro dttmtaxal
tium qttidem hic a priino Auclore scriptuin futssc ,
Auctor,
adenque ilivcrsnm hitnc csse ab eo qtti de Marcello inut cccxn : qttorum ucutcr annus Eusebio congruit.
scripscrat : itemqne abeo, qui resumens accuratam se- Nihilo meltus exemplu alia pro Constantino habent
cutnhv Scctioias diligcutiam, eamdem coittinuavit usque ejus patrcm Constantium, quia hic sexltim cl ultimum
ad Liberinm, primtiin ultiinnmqitc diem dcfttiicndo. Coitsulatum suum gesstt anno cccvi.
PARTIS II SECTIO V.
XXXIII S. MELCHIADES
M fuittemponbus Maxentn nrimtim Eusebn
"elciiiades. nalioue Afcr, et Constantini,
,,. . ,. .... . ... „ . ,. . . ,. ,,. .
Aban.3[tla»
Nicanus, a die n Juln anui praedicti cccx, quae luii Domimca isedit qua Vicanus in. «n. j.
iiua Pontifex annos m, menses ui, dies uiiii, usqae ad x Januarii anni cccxim" ' Baron. a
311, ad 313,
elevattis in coemelerio Callisti via Appia, dic x Decembris, quando colilur : et cessavit an. 2, m. 2,
d. T.
Episcopatus dies xx.
Translationis
,
Ratio tempo nus Coss. non ,rquc clare cliam inillttm signat Maxi- riis, quibtts posleriores quitlam Catalogi eum tlarc vi- Jft/glnum
rlt,
mianus um solus, qui Magislratum istum iniit anno denltir, ncnnullis eliam Brrviarin ipsa cl Martijrologia
cccxi. Causa lamem hunc nominanili fuil, qntnl erasis recentiora. Sic ille habrt atl Pontifiratum Iltjqini : A
jnbenle Constantino triius Cnnsnlalilius Maxentii, S. Petro Apostolo usque ad Telesphorum, oranes
tamquam tyranni; annus, qno primum ordinalus Mel- Pnntifices, ob Christi confessionem capitis pcenas
esl, vacare videretur; ol> qnam etiam rausam
chiades dedisse Damasus auctor est (huic nempe cunt vtilgo
ad vomcn decessoris Eusebii nullus notatur Consula* adsaribebat Onuphrius librum PontificalemJ A'ulgo
tus : nrcdum cnim usu ccepcrnt frequentari, quod exo- etiam traditur, omnes quotquot deindc fuerunt Epi-
lesrrnir Consulum majestate postea frequentissimum scopos Romanos, usque ad S. Silvestrum, martyrio
fuit, ul nomiimto itlttmo Consitlalii, viicanlcs post cum vitam iinisse :quod (salvasemperveritate) a veteri-
nnni scnlicrciitiir. iterura, quarto etc. post
tertio, bus historicis traditura non reperio : quin etiam
Consulalum N. N. Apparcl nutem quod Eusebius non swnper quaestiones capitis in Christianos exer-
Pontifex, in stipso expertus lomjioris cessalionis peri- eebantur. Trajanus rcscripto suo inquisitionem in
culuin, et gravius antea incommodum ex vdcatione tot hos fieriprohilrait. Hadrianus, Pius, et Marcus ne-
vndto mlnus
annorum ac mensiumpost obitum Marcellini; optimum minem, quod Christianus esset, injus vocari volue- vsque. ad
ccnsucni m iisunt revocare Antecessornm morem, jam runt; utexipsorum rescriptis, qua? adhuc extant, Silteslrum.
fcrc exoletum ab annis quinquaginta, ordinandi sibi constat. Kt quara juam populorura vel Prtcsidum
adltitc vtventi, ex Clcri uc populi vnlo, Vicarium suc- rabie ejusmodi Decreta, qure Christianis favere vi-
cessorcm, propter persecutione^t Apparet Muxcntii. debantur, siepe infringerentur, et ipsi in Christianos
eliam nlcm Eutychiano cceperat sty-
vel similis qui in atrocissirae non tamen perpetua erat
deseevirent ;
lus, cttui resumunlur nomina Consulum, et additur, ex persecutio, nec semper crimen capitale censebatur
B die vi Nonas Julias usquo in in Idus Januarii. Christiani nomen. Hyginus etPiusin optimi Prin-
3 Ccssavit Episcoputus xx dies post Melchiadis mor- cipis Antonini Pii tempora inciderunt quem et ;
lcm. qn.f x Jiinitiirii athcrlliitur. Inti-rnn Decretalibus persecutiones in nos cohibuisse, et Christianis
Dccretaks Pontificum, ti Pseudo Tsidoro consarcinatis, miscclur aequum fuisse refert, in Epitome Dionis, Xyphili-
ofHciic.
unasub nomine ad omnes Hispanise Kpiscopos,
illins nus. Martyrii insuper eorura nulla in Damasi libro
dala Kalentlis Martii Volusiauo et Rufino Viris mentio cst. Insuper extat in Bibliotheca Pontificis
Clarissimis Consulibus, quando salicet a dicbtis fere Vaticana vetustissimus ante sexcentos annos
liber,
quinquaginta Melchiades obierat : m vel hinc impos- in membrana scriptus, in quo omnes Roraaui Pon-
tura jitttati , iion nitiiiis qiinin ex Scripturis jttxta tifices usque ad Silvestrura II exarati sunt, ab
Hieronymi versionem allegatis, et proti.ro fragmenlo accuratissimo quodara scriptore collecti. In his ante fuer
rues.
c.r Eucherii
sitnijitti homilia tlc Pentecoste, Busebio Silvestrum Papara Anacletus, Eleutherus, Zephy-
Emisseno passim, sed falso tributa ; cujns auctoraqui- rinus, Anterus, Dionysius, et Miltiades aperte et
busdam pertiibetur Faustus, orator certe antiquus et clare Confessores, reliquorum vero pars Martyres
OaUica eloquentiapollens, scd Melchiade mullo junior : appellantur snnt etiam aliqui, qui neque Marlyris
:
qui lanien loats Labbeum movit in nova Conciliorum neque Confessoris adjectionem habent. Purroautem
editione, >ti lectorem doceret, aurum latere plurimum omnes hi Pontifices forte vocantur Martyres, quod,
in sarcinis Morcatoris, insignia scilicet velerum Pa- etsi violenta morte non decesserint, multa tamen
ttiini testimonia, tacito auctorum nomine transcripta. pro Christi confessione a furente plebe et iniquis
4 Priusquam transeo a,l S. Silvestrum, finem tm- magistratibus, qui perpetuum in Christianos odium
ponens i>i'it,i, sslati Christianss Ecclcsise, quam sub retinebant, passi sint.
Elliniris Iinperatonbns egtl ; placel Itic, ex Onupltrii
XXXIV S. SILVESTER
c
M> >,» ':,, ,
•^ iLVESTEn, Romanus, ex pnlre Rufino, ordinalus Pontifex xxxi Januarii, qua? p
nalione
S
uct 335, n)i.
liiil Dnminica, anno cccxun, sedit annos xxi, menses xi, dies i, usque ad xxxi Dc-
!i, m, II, rf.
I irinhris, anno cccxxxu * : sepultus in ccemeterio Priscillae via Salaria indequc a Paulo
su 811335, Papa I, translatus ad eeclesiam S. Silvestri dc Capite nuncdiclam: Cessavit Episcopatus
on. 31, m
Ul, 4. 1
dies xxuu.
2 tjtiftl iii eodem sec-jntloCathalogodicltur,\nez.\- habebimus, ut nttitc habemits, diem qtto quisque ortlina-
ncta a[,p- lin ni montem Sorractem
in psrsecutioneConstantini tusatque defunctus est. Translulio prsrdirtn crrta nobis
cnjj.ha.
percussus, et postea reaiens cum gloria baptizasse Tramlalio,
rst e.t bulltt ipstus Papie Pauli suprrius in S. Slrphano
VIDB \ri' Constantinum Augustum, quem curavit Dominus allcijiita : neque crrdihtle est Sergium Papam II,
M>T. 7 baptismo a lepra, ctaiuitttivimtts rt reproba-
pr.o restauraln tcclesia SS. Silceslri et Marlini in monti-
vimus ad diem xxi Mnji quo colilur Constantinus btts, plusquam partem co detnlisse.
4
;: ' .
4 Qtiood imaginem Silvestri hic notaverim, al> an- siquidem rationi temporis quo primum venumdari D
Cur pritnus tiquo illam pimji cntn tiara in capitc, quod drcessores coeperunt Isidori merces, Landat illud eodem tem- mmmtbi.
cum tlara
ejusomnes nudnm prxfrrunt. Causam ex opinioiirriiliji pore Hincmarus; stylum deniqiie et characterem
plugatur
Stlvesterl refertJacobusS. Georgii adveliiin atirrnm Cardinalis, plane squallidum scribcndi, quo Isidorus iste usus
xix Maji lib. 2 de Coronal. Bonifacii VIII, $. 1SO est, ad amussim refert. Interim sicut Leo IX, Ivo,
sic canens : Gratianns, quia auctoritatibus inrfe sumptis in rem
Hoc Romana quondam fastigia Ciesar,
tenens suamusi sutit, (ictionis ignari, impostores judicantur a
Imporitans mundo, magnus pietate monarclia, nemine; Uachlumnia mera est, viris eruditis impin-
Constantinus Apex statuit, dum primus in orbe gere, quod Romanos Pontifices faciant Impostores,quo-
Fonte sacro purgatus Herus, proprium sibi re- ties quid arguunt imposlnrg, juod illorum aliquis
[gnum, quomodocumque vkletur in suis Butlis Brevtbusve lau-
Seu phrygium, manibus Silvestri in vertice pressit, dassc.
Officiumque humilis gessit stratoris, ab ipso 5 Omissis fobulis dici posse videtuf, quod constitnta
mvtslgno
Mundatus lepra, monitus per somnia Princeps. pcr Constantinum ecclesiaslica pace, Silvester vel ttbmatis
Sunl hxc (uti apparel) sumpta ex famoso, quod extat propna eleclioiie, vei ipsius mandato, Pileum sumpse- Qdnptai
stdi nomine Constantini edicto, cujus te.rtum supposi- rit Rntnano more, sijtnbolum lihertatis; eumque anreo
ttltinn csscnccipseqtiidem neijat Baronius.qui dunatio- phrygio seu rfinrfemate ornatum i>ifeme, qua caput
num eo conlmtarum substanliam nititur veram prohare tangil ; ad sitjnifintnditm Reqnle Sacerdolium, Sacer-
numquam ttuicm magis conspicuam sc cxliibet slijli, dotum omnium Pnncipi coliatuma Cliristo : cui prx-
Conslunliniano sevo indigni, burbarics, quam liac in rfictus Bomfacius VIII alteram coronam impo&uit, ex-
parle, ubi de Phrygio Papali aijitur. De auclore fig- primi eo volens utriusqueregni corporatis ac spiritualis
meuli islius varmnt conjeclitrx, mihi nulla proprior pr.eroqntivam, Pontifici competentem. Tripltcis denique
positumesse ab Isidoro Mercatore cumaliis Episto- sumpsisse legitur Urbanus V, nvmeri mysttci for&itan
DISSERTATIO VIII
tabula Basilicac Lateranensis in Urbe et adscriptis in ea S. Silvestro Indulgentiis
Dc ma"-na
atiisque similibus.
Christus, qnitemundavit a lepra etpuriflcavittefon- sius aiictor est, pene collapsam uua cum porticibus
tisbaptismo.nersuammisericordiammunilet et purifi- ac fontibus restituit ; trabesque raajores ail qninde-
cetomneshuc venientessinepeccatomortali.etaucto- citti, veteribus amotis, novas reposuit. Sic ille,fuse
ritate Apostolurum Petri et Pauli atque nostra sit deintlc rt iiiiilinitirc docettt, qniiuim et qttid pr.tsitt,--
Indulgentix, eis remissio omnium peccatorurn, quocumque tem- rint post Hadrianum alii ; nrr inter eos comparet
quam in pore anni. Allegatur quidem magna tabula, pendens Gregorius utlus, usque tlitut vcniatttr ad Greguriuin XI,
latcrano ex. columna secunda a latere dextero Basilicae, sed atiis passim et inrrito dictum XII, niiiut uccccui as
Silccster
etiam dieilur, tmmediate in eadem subjunqi. Item 3.
conemsissc sumptum, qui antequam Pontifex crearetur liujus
c Gregorius, qui hanc ecclesiam cousecravit, post Basilic;o Archipresbytcr fuerut, et portam ejus quss
et S. G/ego- destructionem ejusdem factam pcr luereticos, con- est versus septentrionem extrnxit elegantissimis F
rius dicitur
firmavit Indulgentiampositam per Silvestrum Papam marntoribus, postquam ex Gallia in Urbera Curiam
confirmasse,
ante dictum. Si qutd historicx criseos habereut, qui, Pontiflciam reduxerat.
m siias quasdam opiniones omfunieiii, nitunlur homi- 3 Ab eodem Raspono cap. A recensentur ea quie
nibus eliam erudilis snadrre, quod formnlx Indulgen- ex antiqiiis monuroentis, ipscriptionibus, et iliplo-
tlnrunt. cerlas ecclesias visilaulilnts concetlt solitarnm matibus de dignitate lmjus BasilicoB habentur, nW quannec
jatn inde a seculo xui, eo longe fuerinl anliquiores : et
etiam Leonini uersus inveniuntur verbotenus, qui Con- taliuta verba
fidenter dicunt, quod istse et aliae similes formas, ""'?'"
stantiniante trpr.rrl baptismalis meminerunt; lideihcet
.
Rtsponus
de anno uno aut pluribus et tutidem Quadragenis,
,, ,
"i
cus, de tpsa et Palriarchio cidem adjuncto qnatttov datam ab hsereticis denuo consecravit. Deinde vero-
consecra-
''one BasUicx libros scripsil, alque Alexandro VII dedkatos edidit similitudinem aliquam rei tam inauditse ciratmdalurus,
illius a se res- anno mdclvi. HictibroX cap. 3 docturus, Quinam addit ; Existimo autem hunc fuisso Gregorium nc crirm. >>>
tauratx;
autrestituerint Lateranensem Bastheam aut aliquid secundum. Etenim Anaslasius Bibliothecarius a t;>,t«>>»>: a
" '"''"""'•
in eo aediticavcrint ; ipsitm Caput sic orditur : Post Leone Isaurico Imperature sive ab ejus ministris
ecclesias
: ;
Paulo Patricio quam Eutychio, ut Gregorium Pon- ram Jnctorem itt exnoyeramlis Basilicee sux matjnali-
tificem adversanfem eorum actionibus interficerent. bus, qukcumque corradere poterit. Cum autem de In~
Lf/jo et relego Anastasium in Gregorio II, et multas dulgcntiis ab eodem Silvestro istic concessis nihil di-
Cirsoreanorum fraudulentas contra eum molitiones in- caf, numquid non mcrito concludere possumus, nihil de
vemo ; invenio etiam mandutum, ut vel imagines tvlle- iis adhuc cuiquam tioic in mentem venissc ?
rct, vel gradu dimoveretur : $$d nihit invenio quo vel 6 Agil tamen illc Cap. 2 de Remissione dedica- qnia qux hic
antiqufs imx
per \tmbram verosimite fat Uiterem unum, nedum ima- tionis iinjiis Basilica', sed ita ul indicct primam, eo
sunt memine-
ginem sacram, loco motam fuisse, non sotum Romx, toco pro tati die concessam Indulijcntiam, datam esse, runt Lombur-
sed vel in tota Italia, excepto fortassis E.rarchatu Ra- cum jam Itatiae parlem Lombardi tcnerent; quorum d?rum.
vennali. Cngnila enim Imperatoris hxrcsi, ita ad om~ scihcet nomeu non nisi atiquam mtdtis post S. Sil-
nia invigilabant tam Romani quam celeri per circuitum vestrum seculis Romz innotuit, ac ne Jnastasii qui-
jiopnli, ipsique Longobardi, ut deprehensi insidiatores dcm tempore sic usurpabatur, tunc enim adhuc dtce-
identidem periclitali de vita fuerint : populi autem no- bantur Langobardi vcl Longobardi, auno primum
vum vofncrnit jnm mani-
tmpcratorem, lnco h.rrclici diaviii in Italtam Ducc Alboino transgressi, Sed Ca-
festi, creare niei Urbem
Pontifex obstitisset. contentus nonicum ipsum-met audiamue, Quia solennitas (I)c-
suam Italiamque puram ab haereHeorum sordibus yrx- dtaitiouis scilicetj maxima cst, maximam rcmissio-
servare. nem Ajiostulica providentia omnibus ad eam devote
tnaynam /1-
dtm ha'-et
h Porro ipse Rasponus, relaturus verba Silvestro venientibus condonavit. Quae videlicet remissio
adscripla, satis insinuat, ambiguam admodum eorum Apostolica providentia sic tripartito distinguitur,
ajmd se essc fidfm ; solaque fvjmcnti vetustate moveri ut Romanis et circumadjacentibus, unius anni
se, ut illud, alibi prj-icntum, luc nou omnino prirte- Tuscis, Lombardis, et Apulis, et ceteris mare non
rcundum rcusrat. Nou enim cn rrfrrt, uisi sub hac cau- transeuntibus, duorum annorum ; sed et his qui
teia : Si quid fldei antiquissimo Archivii nostriCo- maria transmeare noscuntur, trium annorum ma-
dici ac Tabulse, quam Mngnam appellamus, pari neat reraissio peccatorum. Similis eadernque remis-
antiquitate vcncrabili habenrlnm sit. Atqui nihil fidei siofactaprobatur in hac B. Petri Basilica in Ccena
habendum esse utrique, tam manifeste mendaci, mecum Dumini, quandn consecratur ibi Sanctum Chrisma;
credo scntiet, quisquis ktec quse proposui consideraverit, in Ascensione Domini similiter, Auctorem talis In- E
fortassis nec antiquitatem utriusque. tamspecioseexag- dufijcntix Pontificem utinam nominare potuiss et inte-
(jcioliiiit, iiltru seculum unum rrcdcl e.rtrndi. Ut nihil rim nihil est quod suadeat xi scculo anterwvcm futsse.
dr hypothesi dicam, \d est, de Con&tantiniano baptismo, Cospta auteni semel tali principio gratia, magnis pau-
cujus vacillantem hoc tempore inter "Eruditos fulcm, non iatim accessibus aucta fuit : nam (si verum est quod
opus est lnc magis concutere; cum id abunde factum apnd Baronium ait seculi xvi scriptor Muffeus Vegius,
etvera hullam ud diem x\i Moji. Opus etiam non est hie tangere
sit in antiqttis movumcntis Basilicss S. PctriJ beatze re-
merctur.
(jiiiciulctn iHnin ihesim, qua quidam magnt nomtnis, cordationis Calislus Papa II (ordinatus hic fuit anno
mihique imprimis venerandi Scriptores sustinent, eum mcxix^ altare B. Petri, quod nimia vetustate et lapi- Has nonnihil
qncm alibi negavimus, usum ct formam Indulgentia- dura percussionibus quodammodo violatura videba- auxisse- dici-
rum, cx morc fuisse veteris ante seculum xi Ecclesix. tur, optimis niarmoribus vestivit et decoravit : et in tur Calistus
II.
Fut l\oc apttus Dissertat, xvi. llic, ad levandos pio- festo Annuntiationis B. Marise cum toto Concilio
rum qnimorum scrupuloSf dico; tum diuturnam tole- lapidcm altaris satis honorifice et rlevote consecra-
raiitiuin rfpostolicat Scdis, sub cuju.s oculis tum in La- vit in qua videlicet consecratione (ut in\enimus in
:
teranensi tum m aliis nonnullis antiquissimis Mcclesiis Ubris nostris scriptum) fecit remissionem trium an-
manent exposita monumenta Indulgentiarum, velut a norum annualiter ad eam venientibus.
S, Silvestro <?as visitantibus concessarum, sufficientem 7 Et hactenus quidem pauci hubebantur dits, ejus-
viilm, ad supplendum quemcumque juris ac facti de- modi Pontificia largitate commendati ; proccdcntibus
fectum, Quamvis enwi nequeat efficere Pontifext ut a annxs et crescente facilitate concedendse Indulgentiae,
Silvestro datee sint, quse datss non fuerunt; facere ta- tuntum crevit dierum numerus, ut nullns omnino dies
viru potcst, ut ess rcrrru tsttc nuitc obtineuittur, seque rriintjveretnr, quo non atiquam Remissiouem obtinere
ac si nl> ipso Silvestro promanassent. posscnt Basilicam Vuticanam visitantes : quarum sum-
5 Idem inteltige de Indulgentiis qu& \n Basilica mum circa annum MCCXC colligcns Nicolaus IV, apud F
Uem dici
s. Sehastiani exlra muros sic inveniuntur in lapide Onuphrium Panvinium in libello de vii ecclesiis pag. 55, Magis deinde
potul •> I i- posilurss atque sculpturx recentis nostramque xtatem suam dc iis Buitam sic orditur : Sicutad nos, tam ex auxit Tficolaus
pldt mt S.
non excedentis, his verbis expressst : In hoc loco, qui scriptis antiquis iu Basilica ipsa repertis, quam ex
Sebasttanu;!',
dicitur ad Catacumbas, corpora SS. Apostolorum Seniorura Canonicorum ejusdem Basilicaa relatione
Petri ct Pauli aliquamdiu jacuerunt ob quorum : pervenit, Pra-decessores nostri omnibus vere pceni-
venerationem eadem singulis Biebus concessa est tentibus et conlessis, ad prsefatam ecclesiam venien-
Indulgentia, quara S. Silvester Papa, in Ecclesiis tibus reverenter, videlicet in nativitate Domini. . . .
successores ejus m feetis DupUcibus et in Quadra- Ooiavis Pentecostes hinc ad festum ipsius B. Pe-
gesima duplicarunt, Romaniu Basilicx Vatican&Ca- tri die quolibet trium annoruin et trium
nonicus, sub Eugenio III el circa medUtatem seculi quadragenarura a principio Quadragesimae
xii ipsam describens, exorditur ab ejusdem ct Basitics usque ad festum Paschfe, quolibet die, nec non et
tupponente Paulinse xdificatione, suasu Silvestri Pap& facta a M.
in festivitatibus Nativitatis B. unius anni et . . .
tndulf) i(l ii
Conslantino Augusto, et Coput illud primum siccon- quadraginta dierura et reliquis singulis anni die-
;
tn Vaticana
cludit . Quas itaque Basilicas B. Silvester Papa bus, quadraginta dierura reraissioues suorum
niDUfro, una die, :ul lioiiurem Jomj Christi filii Dei et ejus pcccarainumconeesserunt quas Remissiones, sic per
:
sed nemo eo-
Gonitricis ct beatorum Principuro Apostolomm partes, perque djcs enumeratas, Nicolaus rum Sitve.trl
sigiltatim
Petri et Pauli, quia una die coronati sunt, solen- meminit.
ipse ratas et gratas kabens, easdem auctoritate Aposto-
niter consecravit, convoeatis Episcopiset Sacerdo- lica oppvobat; et, ut Christi fideles, ad ipsam basili-
tibue et turbis fldelium per universum orbem. Nihil cum venientes, reddantur de acquirendis talibus
simile apud Anastasium aut antiquiorem aUquem legi- remissiouibus ccrtiores de novo, inquit, reinis-
mus, idroque nmi crcdimus tstum convocationem per Biones hujusmodi raisericorditer elargimur. Has
autem
;
autem teste prjccitato Panvinio, Bonifacius VIII, haec cttm verbis Romani Canonici; cnmque ad instar D
Clemens VI, Urbanus VI, Nicolaus V, et alii Papae Paticanx Indulgenttx istam Lnteranensem distingui SIUESTtR
confirmarunt et auxerunt. Ati Panvinium refert sese, viderisjttilictt utnnn vcmsimilc sit, cu\rtate qtta summa t
qui postea idem anjumentitm trartavit Paulus de An- in Vaticano Indultjcntia erat annorum vn (sicut patet
quorum fuisse, qui Indulgenttas Vaticans Basiticx et utmmlioc sibt persuaderi sivtsset Pauvinius, si ri-
cnumerans, Silvestri meminerit, gitlins singula examinasset ; vir sane eruditus, sed
De Basilica 8 Ut autem ad ecclesiam S Sebastiani revertnr, defunctus statis suap tiuno xli ; adeoque, si vtxisset
S. Sebastiani adfmc multum
tractat de eadem prxlaudatus Panvinius, et parj. 00 diutius, adjcctttrtts a:l veri fatsique
nifiil tale
scie' at Onu- sic cxpresse toquitur : Sunt in hac Basilica maximae discernendi facultaiem, qus iongo dubitandi usu uequi-
phrius, circa Indulgentise et remissiones peccaturum, ut ex ritur.
an. 1566 10 IIis ita vositis, ut duhitari merito possit an lapis tdcm
scriptis tabellis apparet : harum deinde dttas profert, lapis
tcriben»,
unam ad altare S. Sebastiani, alteram supra ostium et tabula, de quibtts hic egimus, mnlto sint antiquiores etiam memi-
ccemeterii Calli^ti, absque ulla utrobique mentione S. annis centum ! frustrttneum videtur monere Lcctorcm, hit faBpwn
"JJ ,c w
Silvestri : aliam vero istic tabellam nutlam novit, ex quod dppellatio duplicium festorum primum vtdetttnr
qua prxsunn possit scufptus esse lapis, qui nunc ibi seculo xm incepisse, Quatquot emm de OlJiciis eccle-
spectatur. Cum autem Onuphrius ista scripseeit circa siasticis scripserunt, et ante annds centum simul im-
aniuim mdlxviii, plttra scriptunis tle Indulgentiis loci pressi habentur Coionice, videlicet Ordo Romanus, Tsido-
esse figmentum, aut certe non multo antiquius ipso in Mnurus, /fatofridus Strabo, Berno slngiensis, Yvo
quo nunc versttmur seculo. Caniotensis, atque Mtcrologus (ultimi autnn duo flore-
9 Idem porro argumentum formari potest etiam bant anno mlxxx) cjusmodi appettationem ignorant '
B contra prxsumptum Codicis ac Tabttlx Luteranensis solumque saiint Solcnnitates, Dommicaiiaque et Fe- E
«/>/""<*"«««
uti nee de vetnstatem : siquidem nec httjus memiiiit Ptatviitius, rialia festa distinguere: festa aulefn Sanctorum, r/ua*
r r\,c n ant qmoitbut
tabula
alias eam non prxtermissxirus, q<ui non omisit tabukim quidem sunt ix Lectwntnn, ad modum Oflicu
, ,
Doiiuiu- „
jm[a
Lateranensi.
ligneam, arse maximae appensam reeensque con- culis; quse vcrn trium, ad modum Pcrialis juhent ordi-
scriptam, in qua descripta sunt nomina Sanctarum nari. Primtts qui hactcnus iuvenilur Duplex ajj/iellasse,
cessae sunt, Romanis quidem et finitimis annorum a Silvestri setate longissitne, remotos intelligi debere,
Transpadanis mm, Transalpinis mmm, qui affictas ci Indulgentias prxtenderentttr pro Dupli-
u, Tuscis et
quao indulgentia eadem ibidem est Fer. v in Coena cibus duplicavisse : quod nec Nicolao quidem 1F in
mentem veiut fuccre, Vuticanas Indutgentias confir-
Domini. Eas omnes lndulgentias Basihcae Latera-
nensi confirmarunt et auxerunt Alexander IV anno manti.
XXXV S. MARCUS
An 33G, w.
Ancus, natione Romanus, ex patre Prisco, fuit temporibus Constantini, ordinalus 0, d. 211
xum Januarii anno cccxxui, in Dominica et festo Cathedrae S. Petri Romoc, sedit *F
C die
m: ui
menses uun, diesxx, usque
Oclobris, in coemeterio S. Balbinse via Ardeatina; inde vero
in Diem un Oetohris,
Iranslatus Floreniiam
* quo etiam colilur, elevatus
F
Bar.
d. 21.
m. 7
obitum ilarci.
tionis liaml facile aliam excoijitatieris, quam quod Marco, quod sepultus est in ccematerio Balbinsa via
Constantino Imperalori, tam liene de universa Ecclesia Ardeatina, pridie Nonas Octobris ;videntur noiare
mettto, e.t tunc Conslantinopoli in sedificanda Aposlo- aliquam corporis elevalionem, eo loco faetam pridte re-
loruni Basilica occupato, deferendam Rmnanus Clerus currenlts Natalis. Posl hunc plus qttam sx diebus, ab
expectiinduin coiisensiim; priusquam ad Electi Ordtna- qitel ex ittilio sequentts Ponlifualus accuratksime no-
valuisset in favorem poslerorttm, nisi hi in htrrestm 3 Marco Pupx af/ictum ad S. Atliunnsitiin Jipisto- F.phtolf
Arianam prolapsi, eo se pr&buissenl ipso stattin prin- lam, in qna de lix capttulis Coiteilti Nicrni ad Sil- Itctx.
Postea cum invaluit Con- vestium missis (ne Silvestri quoque Pontificatus abs-
cipio indignos. cerle, ttsu ttt
JULIUS
;
XXXVI S. JULIUS
Ab an. 337 od nuus, natione Romanus, ex patre Rustico, fuit temporibus Constantii, ordina us ui
m
Dominica, anno cccxxxun; sedit annos xu, menses n, dies un usque
352 an- 15.
Februarii, in
5, dlcs 7.
Bar. a 330 ad
T in xu Aprilis, quo colitur; defunctus anno cccliii, * sepullus via Aurelia in ccemelerio
Marise Irans-Tiberim.
352 an. 15 ra. Calepodii, indeque postea translatus ad Basilicam sui nominis sive S.
5, d. 17.
Cessavit Episcopatus mensem i, dies xi.
t^ic etitim Hieronymianwn Muiiyroloijium, jiost Mar- no, ac duplici Tliunno notatur : similiter ex uin Idus
tyrei Pergamenli, Carpum Episcopum ct socios ; Ro- Februarii, in diem pridie Idus Aprilis fassumptis
mae, inquit, in Cfemeterio Cale[rodii tertio milliario Utrimque cxlremis) pr.rter mensesn, numerantvlf dies,
depositio Julii Episcopi ; cum quo convenit secundut non ui, sed uiii, quod Itic sequimur.
Cataloijiis, ituic scpultum more suo scribens ; ttec aliits 3 Exlanl itt operibus Athanasii, inde ad Concilia Epistolx a/fl-
d(es cujuscumque alterius cuitus tnvenilur; fortc quia tnuluci.r, ge.nuinx Julii pro S. Athanasio EpiSlolz, ctss
men ad ecelestam S. Marist trans Tiberim, vtia cum cilms nccilum in vsu erat. Eus cnm ignoraret fabrictttor
corporibut ss. Caltisti et Cornelii Ponlifleum atque JDecrctalium, de quibus sxpius, nefas duxit tam il-
reitaurantit, quod musivum vide sis in ipso Innocen- tamquam Kalendis Octobris et Novembris datas,
XXXVII S. LIDERIUS
iDEnms, nalionc Romanus, ex patre Augusto, ordinatus xxuu Maji, anno ccclii, in
357 ud
Ati an.
Dominica, Ecclesiae preefuit usque diem xxm Seplembris, anno ccclxui tempori-
in
3GG on. H, m.
L" i * et
! iiis Constanlii,
cessavii Episcopatus dics
Juliani, etJoviniani; complcxus univcrsim annosxnnet menses'
mi: ipse verosepultusincoemeterioPriscillae viaSalaria,
liar. .i 305 »<]
ii: i3 m.
:h|
inde translaiiis fuiixxim Aprilis, fortassis ih Basilicam Liberianam.
II
j^licnos destituit primus optimusque Catalogus, post- tur, qui deindc, non u Idus Septembris (ut habet se-
* ,,,11^
quam Liberii iiiitium notasset, a Consulibus Constan- ciiinlus Cutalogus) sed u Idus Octobris, id est n
tio v et Constantio Ca?sare, ex dic x Kalendas Ju- die. creili potest lolennibvs cxequiis tumulatits in
C nias in dieni sputtu scilicel vacuo relicto, ail diei ccorr.eterio Pnscillse via SaIaria,po5i expulsum Ursi- p
iiiimeriiiu iiotaniliiiii quando Ponlifex morerelur. Ubi
, num seu Ursictniim Antipopam quia idettius fieri non
lego ix Kalendas Junias, pro xi, quod noslrum ecqra- poltterat.
pliuiii liabet : qitia etsi de primo secundoque seculo tlubi- 3 5. Hicronijmiis in suo Martijrologio, ad tltem um
larr riilet oliqnis. inil eli.im ,le tirtw, litruin Orli- Kalendas Octobris supra notatum, ultimo loco, Ro-
naliones BpUcopales et InstUationes Pontificnles fueriut mse, inqtiit, depositio S. Liberi Episcopi : expresse
srmperfati.r tn Donrmica, BUt aliqua primarum Solen- atldens tituliim Sancti, quod alias ei in Pontificum
iiitiiiiini dubitari \d nonpotesldeseculo inquo "frsamnr Natalibus rafum, poslhxc tameii
:
frequentius, pro usu
llll, ijuamUi videmm ens omnes llrilitititioiies.qnitnis cx- scilicet ittius lemporis quo omnes Episcopi, etiam vi-
presse iinu iies m Catalogo additur, planUsime in venles, diecliantur Sancti. sicut nunc Pontifices vocantur
Donttnicas cadena: quod est magnum fmnamentum Sanctissimi.Sefuunfur ffandelbertus tn suo Marlijro-
CliropolegUi, fundutf in Consutatibus a Catalogo prx- lotjio metrico, ct eamtlem lectionem confirmanl vetera
diclo notatis ; cttm i» alia omni supputatione nilnl ti.l genuinum Bcdx
Martyrologium addimenta cx
ejusiiioiti ctileat iueeitirl.
MSS. Vatieano el S. Cyriacx. Quare non solttm in
'2 Quod perro ad fniein Liberii atlinet, deficientis Supposintio Bedu, sed in tpso etiam MarccllinielFau- Cutliis ia
suctvrrvnl principalii Catalmji vicom abunde supplent Mrotils.
co.rei scri- stiiii Itluilti, autlerem nono pro
Storertlnm rt octavo Kalendas le-
Fouattmu ptores, schUmfitici licet, m suo precum libello ; menda- ijendum sitbstiiuere. Iterum vcro referlur nomen ejusilem
Pmo, cissimo quulem in iis quse schisma ipsorum speclant S. Liberii in veleii MS. Barberino, piaoque Aventini
quuad temporn vero, quorum vitiatio niltil poteral malx
montis Kalendario ad um Kal. Maji, ttna ciim S. Be-
ctiiisx pie.lesse, omni acceptitme ilnjnissimo
; Fatislinus, nedicto Papa II; verosimiliter occasione communis
iiiqunm el Marailinus, Preshijleri parlis Ursifli ad-
utrique Translaiitmis, curatee a Sergio Papa II circa
Vtrtm Ihmasum, inter alia prxfantes ; Octavo Kalen- aniium dcc
dasOctobris, Gratiano et Daglaiso Coss. (hic est
4 Grxci in suis Synaxariis MSS. nec non in Me-
ipse annus ccclxui) Liberius
bumanis rebus eximi- nxis excusis, recolunt eumdem Liberium, ul Sanctum,
XXII
;
Throno suo eum reslituisse, lv w •/evAp.zvtfe, *sd to Xei- 3 Seddifficile fuit, in tanta veterum historiarnm et
etlam Ro-
TrdjLtevov T«a ^tovfc avrou KaXb>£ xat Oeaf.eVcwi (3«p>(jas, ev apocrypliontm multitudine, Breviarium istud sic ordi-
mamtm,
itemque apud Kuptw quo residens, etvitae reiiquura
av£7T«u(jaT-o, in nare, ut non mitlta perquam incerta irrcperciit, cx
Grzcos ct laudabiliter secundum bene placitum Daitransigens, maU jam vulgutis receptisquc opinationibus ; quxdam
Coptos.
obdormivit in Domino. Denique hiberli nomen,etiam etiam succcssn temporis communi Eruditorum conseusu
Martyrologio cvidam Coptico, ad yi OcLobris, inscri- proclamarentur falsa, Quapropter variorum Pontiftcum
ptum rcpcritur. cura in id incubuit, ut ea sallem tollerentttr mutaren-
5 In Conciliis Gencralibus post alias hujus Pontifi- turve, qux maxime in oculos incurrebanl, rcliquis
cis Epislulas, habetur uua,quasi eamscripserit,rcspon- tamdiu rclictis Eruditorum disputationi el exomini,
Eptstola ad donec Apostoiicx Sedi vidcrcjur itcritm mutaie aliqnid
Athanasium
dens Dilectissimo filio Atbanasio, et omnibus in
S.
ei afflcta. unum congregatis et de Trinitatis fide recte sen- sicuti in particularibus qnibusdam casibus etiam hoc
tientibus^Egyptiorum Episeopis, Liberius Papa :
seculo nonnulla mutata scimus; plura mutanda crcdi-
qux quia data fingitur vm Kalendarum, Asclepio et mus, prsesertltn circa Sanctus, quando lotum hoc opus,
Deodato viris clarissimis Consulibus, nusquam per non absolutum dumtaxat per omnes men&es, sed etium
omncs Fastos repcriendis ct ad libitum cxcotjitatis, non iterato studio fucril recognitum. Nimia profccto sim-
potuit eam non habere suspcctam etiam ipse Binius, plicitatc peccant, qui scandalizentur, quoties audiunt "on ideo dissl-
alias minime scrupulosus lalitim mcrcium propola Pluru aliquid ex jam olim creditis, et juxta Breviarii prx-
"'"'""J
»
eaque graviora anistorix vitix manifestaque plagia scriptum hodiedum recUandis, in disptttationem addu- ^b Ecdesia
alii nolant ; unum cum Cantelio antiquiori in
obscrvo ci. Id enim si mate nunc fierct, factum eliam male tolerantur.
usu Episcoporum, etiam Romunorum fuisse, ut alios fuisset ante hac, in iis qux postca mutata expunctaque
Episcopos non minori titulo, quam Coepiscopi aut fuerunt : nec via patitissct ad veritatem, stante irre-
Fratris appellarent. Primns Gregoriws II invcnitur se- quam tules Brt viario tribuunt auctortlale. E
fragaliili
\_^«m primo Catalogo exlinguitur nobis quasi lumen laudalissimum , uitra medietutcm perduxerat sttb fel.
Catatogus 1
solare, illo prxcise tcmpore, quo velut ad plenamch.ro- record. Ciemente Papa VIII, a quo fucrat donutus
ftlnc omittit
notare Consu nologise meridiem provcctum crat ; prseter Consules, Purpttra; idem Congregntioni Sacrorum Rituuin prx-
ies,
cuique Pontificatui ineunti exeuntique assignatos, etiam sidere cum Collcgisjussus, fttcilepcrsuasit, Brevinrium,
diem drfinicns, a quo et in quem unusquisque dura- anno mdlxuiii jussu Pii V recognitum, nova corre- ad Baronii
ctione cgere. IIxc, ut in multis felix atque utilis fue- c/uonotooiam
vit ; unde facillimum fuit prxgressis centum annis,non
veteres Romanos 9u° moda
solum Interponttficiorum singulorum spatia numerare, rit, tniitus td fttisse vidctur circa
sedetiam corrigcrc quidquid forte in numciis annorum, Ponlifices Sanctos, dum antiquae de ipsis Lectiones ad
mensium, ac dicrum peccavit oscitantia librariorum. novam ipsius Bttromi chronologiam aptantur, gux
Ex tanla lucc prolapsuris in lenebras pene nocttirnas, melius ut erant retictx fuisscnt : qucmadmodttm li-
P
relinquitur solus sccundus Catalugus, uitra primum per quere potest ex Boilandi Ilcnschcuiiqite Commentariis
annos clxxui ditcttts ah auctore, tam ftdeli, ut non ad corum Vitas, qui in primos quinque anni Menses
fucrtt ausus ex proprio catculo adscrtbcre Consula- cadunt: cum ea tamen qua decuit erga Illustrissimum
tus, solis contentus unnorum, mensium, ac dicrum nu- Auctorem rcvcrentia ; quam ei ego ubique sulvam cu-
meris, quales repererat ab antiquis notatos, qualesque a pio; non idco magnum qutd me esse existimuns, quta
Silvestri e/Felicis mox nominandi Actis : qux inter- Aquitamis; qui ambo Eusebiani Chronici conttnuato-
polamenta ncscicns a conlextu gcnuino discerncre Ana- rem Hieronyraum, in anno Christi ccclxxuiii desi-
stasius, cetcrique post eum Pontiftcix lastorix scripto- ncntem, prosecttti sunt sinuii ferc stijio, Prosper usque
res,feccrunt, ut turpissimx et antles fabulx fere in ad annum ccccxsxxu, Marcellinus usque ad dxxxuiii,
et curaverunt Consulum nomina cuigue uovo
Pontifi-
veritatcs indubitabilcs iransieriiUunte non mttltasecnla,
quando, abolitts diffusa.' proiixitalis Legendariis et Ho- catui assignurc. IIis acccdit lucerna fxdelior, nota t
7niliariis, composita ordinataque primttm fuerunt Le- inquam, ejus diet quo obiit quisque sequcntium sex
succcssorinn, non adnumeramlo as Felicem,
ctionum de Sunclis et de Tempore ad Matutinum re- Libeiii
qualiscumque Episcopatus, totus sub Liberii
citandarum Brcviaria ; eumque usum amplcxa etiam cujus
Romanx Ecclesia Brevtarium quuqne componisibifecit; Pontifkatu clauditur. Lucerna, inquam, sub modio
gux inde
*n Breviaria quod, propter commcndationem Tridentini CuncilH et Hieromjmiani Martijrolugii hactenus abscondita, gux
transierunt, prxti muittformis cummodttatem ,
factum est omnibus utinam posset ad plura secula prorogari!
XXXVIII S. FELIX II
nniione liomanus, cx patre Anaslasio, Arehidiaconus Liberii, hoc in exilium
Ab an. 35J
Frxix, anno ccclu; deindc, cum consilio Liberii,
deportato Episcopus ordinatus ab Arianis,
ad 308.
veroaut licto, susce|ilus aClero Romano, sedit annos plus minus tres, usque in
diem xxuuii Julii, anni cccluiii, mortuus et sepultus in prrediolo suo xx Novembris, anno
CCCLXU : corpus vero translatum postea in ccclesiam, ab ipsomct conditam sub nomine
••'' au. Felicis I, translatum postea intra urbem, repertum " denique est in ccclesia Sanctorum
3C5, 50
Kovembrii. Cosmffi et Uamiani.
j\ '<»»'<"' temporie, certam nobis reddtmt iidem qui objectantes, Felicis meminerinl, scd immediate fuciunt
Abdlcatiu
Faustinus in 1'iefulmne, rum, Julio Liberium, Liberio Damasum succedere, ad i/ux- AugusUno
30 JulU. supru MarcfUinus ct
narrata gemina Felicia expulsione ab Vroe, subjun- slionem mox examinandam niliil in allernlram parlem *
_f__(°
ijuui, annos octo, Valentmiano et Valente
Po»t (meo quidem judicio) facit : cnm in Liberii Pontificatu t us ,
Coss. x Kalcnilai-um Decerabrium, defunctus est Felicis qualiscumque Episcopatus includatur, sicut
Felix. Diem vero AbdU ationu ejut accipere, sine magno jiuii dixi. Et lioc animadvertens auclor Catalogi, posl
scrupulo, licei ex Calalmju ,
quamvit turpitcr interpo- prnni ilefectiim nnnc antiquissimi, videtur Liberio
lato, <!•'• in Liberio ml, quod Felix, depositus de annos x, menses uii, dies iu dcdisse, annos m eoque
Epi copatu, habitavit in praediolo suo, a die m Ka- amplius Felici relicturus; sed Ubrariorum errore factum
lendjis Augusti. esse, ut vitium irreperet in numeros nostri ecgraphi',
jj
i Quod neque Oplatus Milevitanus,neque Augusli- quos magis integre descriptos invenerit Anaslasius, „
iuii, Romanorum Pontifieum successioncm htcreticu nisi qiwd facili lapsu pro mensibus im legerit un.
DISSEHTATIO IX
De S. Felicis Episcopatu Romano.
consilium \n suscipifndo Felice, perjurium scelestissi- explicari, et antiquorum omnium diversissime in *pe-
mum sunt interpretati, eosdem deinceps non alio quam ciem sententiss circa Felicis Ordinationem sic componi,
perjurorum odium Damasi, ab
notantes vocahulo; in ut gravissimo illi quod impingitur sceleri Clerus ac Da- ante
ab Arta-
in hac parlr eodem Cleroelecti, quiuntea Felioem su*cepcrat\ cum masus eximantur. Dico ergo et suppono verissimum tiis sacrtlege
post Liberii reditum verosimiliter quod (sicut in Epistola ud Solitarios scripsit S. ordinatum,
non w/./ic- ipsi paucique alii, esse,
ctablltt.
ordinati cum Felice quidquam commune se
funde nee Athanasius) Epicteto ministro utens Constantius, pro
kabuisse jactabant, nec hsereticorum communione un- abducto Liberio subrogatmus alterum, in locum Ec-
quam te fuisse pollutos) Ursinum elegissent. Infelices, clesiaePalatium suum succedere voluerit, et pro
quod ambitione excxcati non prosiic&rent, communio- conventu populi ac jure comitiorum tres Eunuchos
rtcmi cum Atianis etiam a Liborio susceptam fuisse, prsBsentes esse jusserit, tresque item * jtaTaaxonoui; F
* exploratores
in eoque partes ambas fuisse stquales, Q tod si Liberius (non enim tres Episcopos dixeris) ut ipsi Felicem
culpam vostea posnitentia eluit, eluisse etiam suppo- Hueindatn Episcopum in Palatio crearent, dignum
nendusest Felix, cum summa quiete, totis octo quibus profecto talibus suffragatoribus. Ceterum populi
supervixit annfc, se continens in prxdiolo suo, Sub hac omnes, cognita hsereticorum pravitate, non permi-
cautela relationem ip*orum legendam exhibeo, quse sere eos ecclesiam intrare, proculque ab iis reces-
stc incipit. serunt.
2 Temporibus Constantu Imperatoris, lilii Con- 4 Non altinet qussrere, diene Dominica facta hsec
atterunt /.<- stautini, durior ot*ta est porseoutio Christianoru a Ordinatio mirum enim, si hujus habemlam sibi
sit :
va i d e tamen
t
beril abducti ab Lmpiia usaretiois Arriauis, annuente Constantio, rattonem c» edidissent, quiCanonum omnium jura per-
comitem
qui et Athanasium resistentem haareticis persecutus verterunt. Tamen sicut coliatus ab hsereticis Baptismus
Vanuuwn
est, damuaretur ab omnibus Episcopis impe-
et ut validus est, ita quin valida qnoqne sit Ordinatio, etiam
ravit quod etiam metu Priucipis tacere tentaverunt
: Episcopalis, in qua essentialia Sacramenti servantur,
omnes ubique Pontifioes, inauditum innooentemque pro nunc quidem nefas sit dubitare ; dubttant pro pri-
damnautes. Sed Liberius Romauus Episcopus, et mis seculis, imo et negant, ex recenlioribus Morinus et
Eusebius Vercellensis, et Luoifer Cataritauus, et Cabassutius; contra quos /?. P. Joannes Pollenter,
HUariua Pictavensis dare eententiam nolueruut : S. J. sacrje Theolotjix Professor emeritas, in MSS.
hi erga mittuntur iu exitium pro ftde servanda Cum suis publice Dietatis conclusionem probat.
Libario Damasus Diaconus ejus, se simulat profi- 1 Quod, iicet per laria Conciliorum iecveta in con-
cisci,unde fugiens da itinere Romatn rediit, ambi- trarium allegata, dicatur quod ordinati ab hxreticis
i utnere
?ia F„'
>
tione corruptus. Scd eo die. quo Liberius ad exilium non sint Episconi,
r > non Presbyteri,
nihil acceperint,
>< 'initum r
, .
r J '
Cunone
Ita et
m
/Wicem, et Arckidiaconua Felix, el ipse Damasus Diaconus, sic possnnt int lligi, m fictione quadam juris jubeantur negantia,
ct cuncta Ecclesue Oilicia, oiuues pariter, praesente id non ccnscri, cujus officio et privilegio fttngi et frui
vctantur.
AD CATALOGUM PONTIFICUM. SS*
vetantur. Ratione autem ita intelligendi sunt : [, quia exprimitur. Codices, unde sumpta cditio Regia Ana- D
noit liquet quid iila Sacramenta rcddidisset irrita, stasii, amnes Et congregantes se Sarer- felix "
sic Itabent.
nullo concurrente drfectu ex parte matcrix aut formse : dotes cum consilio Liberii MS. nostrum et Codex :
II, (jitod Ordines, quoium cxercere munus non licet, Regius ad cnlccm dictx editionis, Congregatis itaque
(juodammodo nulli sunt ; et qui privilegio Clericali pri- Sacerdottbus cum consilio ejus , utique Liberii :
vatur, quodammodo laicus manet ; ni, quia moriserat duplex Codcx Freherianus, ibidem ad ca/cein•; Con-
explicari
possunt per in Ecclesia, ut non rite ordinati, quamvis valide :
ha- gregrms Sacerdotcs cum consilio ejus, ve/, eornm
flctionem bercuturquoad lionorem ct exercitium Ordinis tamquam Liberius. Sed uttima hxc leclio omnino non placet :
juris, patet ex Innocentio I Epist. 18,
ut sigmjicat eunn ipsummct I.iberium, priusquam lioma
non ordinati,
ipsoqne Concilio Nicrno et aliis apud Morinum : iv, excedcret, ordinassc Fclicem, atque adco prius quam
qitia nonnulli ex illis quorum Ordmes crant declarati hic ab Arianis .sacrtlegam ordinationem acciperct, ut
imt ;
, deinde ab Ecclesia permissi snnt Ordines exer- ejus loco Pontifcx esset.
cere. uulla facta Sucramenti iteratione : ita prxceperunt 6 Ceterum libens futeor, quod totus ille de Liberio indicato per
recipiendos, ordniatos licet ab hxreticis Nestorianis, et Felice locus in secundo Catalogo, et exhoc transla* Damasum,
Gregorius ; a Monothelitis ct Iconoclastti,Synodus tus ab Anastasio aliisque, parum mc connuovcret nisi ;
mam re-
missuin,
VII ; factumque scimns cum iis quos ordinoverant Do» refngerct animus, totum Clerum Romanum, cnm
natislx m Africa.ct alibi alii. Photius, exempli causa iisque sanctissimum virum Damasmn, e.rccrnbilis accu-
collatos ab a Synodo VIII deciaratnr nec esse nec fuisse Epi- sore perjurii, sicut impostores impudentissimi Marcel-
hxreticls Or~ scopus. declaranlnr non esse Sacerdotes quos ipse linus et Faustinus faciunt : ex quortnn ipsiunct verbis,
dines pro
ordniavcrat, qunt plures Pontifices declaraverunt ipsum ubi calumniantitr quod Damasus fugiens de itinere,
nultii haberi
jubentis esse laicum et tamen Juannes Papa VIII, nulla
;
quo cum Liberio proftcisci simulabat, Romam rediit
pnrscripta rcordinatione ; sed aliis qutbusdam condi~ ambitione corruptus, idoneam perplexo kuic nodo .so-
tionibus adjectis, recipit eum in gratiam pristinumque lutionem videor mi/ri posse ehcerc. Ivisse eitim Dama-
gradum, nt patet cx Epistolis ejusdem Joanuis, ac sum cum Libeno creio ; credo ctiam ex itincre Romam
specialiter e.r 109, 200, 201 ad liasilium Imperato- rediisse : sed rediisse inscio invitoque Liberio, rediisse E
B ivm, ad C/crnni Constuntinopo/itanum, ad ipsummct ambitione corruptum, non credo. Quid crgo? Censco
Photium datis. Neque plus quam dictnm est hactenus Liberium ipsummet, videntem serio ab Imperatore ct
conficitur, ex epistola Concilii Sardicensis ad Atc-
vct Arianis agi, neqne ulltim sibi relinqui spem reditus
xanirinom Ecciesiam apud Jthanasium, vci ex Can. guamdiu persistcret in proposito, inqnoperststcrc u&que
4 Synodi n et viii, vel ex Epistola Leonis Papx I ad ad mortem eiegerat ; mandasse Damaso, ut redirct,
logus, iit Libcrio sic loquens. Et congregati Sarer- Numijuam tamen Romanus popultiS persuaicti potuity in quem, Ito-
doles, et cumconsilio eorum Liberius, ordinaverunt ut vel approbaret electionem Felicis, quem noverat mano populo
ct Quiclem ejus Felicem, venerabilem virum, Presby- cum Ariunis rn '"""" fe
'
!
in loco communicare ; vel Liberium crederei -
de consilio
terum et Episfopum; sic enim tcgendum puto, non excidtsse a fiie : a gua revera eum nmt exddissc co-
Libeni
autcm ordinaverunt Felicera Presliyterum, Episco- natur probare Atcr<niier Natalis, iistinguens duplii e»'
pum, venerabilem virum nec cnim antcquam ordi- : fidei formutnm Sirmii pr<>posit>im, quartnn prnna et a
naretur Fclix Presbyter erat, sed solum Diaconus ;
Liberio subscripta, fuerit in terminis Catholtca, non
adeogue frtisi pcr sn/tum pramotum quis intelligat) suc- item secunda. crcdiderit
cessive cum ordinari oportnit, primo Presbyterum, 8 Nolim hic ic lapsu Libeiii disputare, quatenus ctfiis,post
deinde Episcopum, sicut etiamnunc fit in ortlinatione ilteprocesserit.Lapsumquadomtcints saltem esse dubi- lapsum llbtrti
Pontificum, mcipiendo ab eo gradu qui primus Electo tat nemo, etlapsum tesli{icaturepistola ad omues Qrien-
difi.it. Quod aittem attinel ad Liberii cirea hujusmodi talcs, gua fatetur se, quoad Atbanasium, quera juste
tradicend >; qu&profecto, SaHis esse potuerunt Romano quoad vivcrct, nisi ultro cederet: Non cessisse antcm,
Clero, scienti omnia Sirmii ad Arianorum voluntatem ex hac Clericorum cjns ad cxtrcmum usquc per&everan-
agi, ut, absque scrupuhsa distinctione primse secundm- tia apparet. Ait qnidcm Pkilostorgius lib. 4 num. 3,
que formules Sirmiiexpositas, lapsum in h.rresim Libe- quod ipse reducto Liberio ad sua se recepit, Episcopi
iiiirn judicaret, sicut forte judicavit Hieronymus in quidem dignitatem retinens, nulli tamen priesidens
Chronico, asserens, quod taedto victus exdii iu iisere- EcclesiEe : sed hoc, dc actuali prxsidentia inteiicctum,
ticam pravitatem subscripsit. Econlra de Felice pos- non facit, ut censeri debeat jure eliam suo, seu vero
sumus opinari, eum, proposita sibi a Damaso Cleroque seu pvtatitio, se abilicasse. Talis porro Clericorum cum
1'apalum
condtiume, qtiod eum essent Episcopum Vicarium as- Felice pers everantia, sicut laudem Dftmasi tton obfusca-
devotutum
sumpturi si poUCcerelur, Athdnasii condemnationi non vit; sic neque detrahit quidquam Sanctitati Felicis, q>ii pHmum
fUtstd, t
co mortuo ad
subscripturum se fquod fortassts ab eo postulatum non quod sepro Pontificc perrexerit tjererc commendationi Ltbertum ;
fuitj et Nicanam fulcm integram inviolalamque serva- vero ejus multum addit quod tam tongn tempore nihii redit,
turum, conditionem esse amphxum, itaqve af> iisreor- moverit, ad recuperandam Sedem, quamvis occasio ad
dinatum; cumautem a fidc dcfecisse nuntiaretur Li- hoc non deesset, modo vellet iterum communicare cum
berius, pro snmmo legitimoane Pontifxce agnilum Arianis; tunc scilicet, cum anno cccluiiu, conccptce
fuisse. Jure an injuria, videiint alil, quando indeci- Arimini ab Ursacio Valente fulei formul.v subscri-
et
sam causam reliquit TScclesia, suum Felici lontm intcr bere recusantes Episcopos' ecclesiis suis exturbavit
Romanos Episcopos relinquens. Nec video quid aptius Valens, ac primum omnium Liberium Episcopum
concipi possit ad excusationem, hinc*quidem insius Fe- Urbis Romai. Jta scribit Sozomenus Hb, 14 cup. 19,
licifl c/ <lni
Romani ipsi adkxrentis, inde tero
totius Itanc ultimam Liberii vexationcm accurate distingums a
populi Romani illius communionem aversantis, quod prima, quam fuse nnrravcrat cap. 11; simu! etiam sc-
neque de Liberii ad ordinarCdum Vicarium mawiato cttros nos factens, quod haud tta iliti post rclitnin Li-
E
pridem ab-
aut conscn.su s/itis tn pi miipio vusttirct ncpic jwten
.
, berius, sciens aliter Romanx plcbi satisfieri non posse t straciitm
a
de causa sufficienti ad Pontiftcatum illi abrogandum, Arianorum commitnioni rcnuntiaverit. Quod si bocfc- communione
qiio vivente allum neminem susreptnros se omnes pro- cit Liberius, ipsorum Arianorum beneficio obstrictus, Ariana.
miserant, quanto promptius id fecisse crcdcndus est Felix, tanta
9 Narrat porro Theodoretus lib. 2 cap. 17, quo- ab iisdcm affcctus injuria.
Bepotcentibtu niodo etapso biennio Romam profectus Constantius, ro- 11 Liberio mortuo recruduit scliisma, quod per Fe-
dcinde /loma-
gatusque a Liberium rcstitucve
matronis Romanti licis obitum exlinctum videbatur. Num futi matitiose
nfi redditw
Libertui,
ipsis primum responderit, urbem alio Pastore non in suss factionis favorem referunt Marcellinus et FauslU Novum post
mortem Libc-
egera, habere enim Antistitem idoneum qui illius nus) Presbyteri et Diacones, Ursinus, Amantius et rtt schlsma,
cnram gereret, Fclicem videlicel, Sedcum itlmexpo- Lupus, cum plebe sancta quse Liberio fidem serva-
nerent, quod nemo e\ civibns Romanis ecolesiaro verat in exilio constituto, ccepernntin Basilica Julii
ingrediebatur dum illc intus essct, eo quod libere procerlere ; et sibi Ursihum Diaconum Pontificem,
communicabat cum iisqui fldem a Nicaenis Patri- in locura Liberii, ordinari deposcunt perjuri vero :
bus expositam labefactabant ; flexus Imperator, Li- in Lucinis Damasum Episcopum, in loco Feli-
sibi
berium redire ab exilio jussit ambos vero, ipsum ; cis, expostulant. Ursinum Paulus Tiburtinus Epi-
scilii !_ st Felicsm, in comraune Ecclesiam admini- scopus benedicit Daraasus post dies septem
:
strare. Hao vero Imperatnris Epistola in Circo re- Lateranensem basilicam tenuit, et ibi ordinatus
Spiscoptttvm
citata, inquilidem Theodoretus, cum eam idonea si- Episcopus id egit ut Ursinus, vir venerabilis,
Mtitul Qtstvnu
cubi Fettcet mtVtftuftnsexplosissent; otnnes una voce acclamarunt, qui prius Pontiiex fuerat ordinatus, cum Amantio et
unus Deus, unus Christua, unus Episcopus; ita- Lupo Diaconibus in exilium mitteretur Presby-
que reversus est admirandus ille Liberius, Felix terosquoque i.umero septem detentos, per Officium
vero recedens ad aliam urbem se contulit. MnrceUi- nititur ab Urbe propellere. Dissimulant vafre a se
nus ct Fauslinus eadem do re sic toquuntur, Postan- primis factum sclusma, qui quos in loca propria rece- F
nos duos venit Romam Constaritius, pro Liberio ro- pcrat Liberius, perrexeruht pro ecccommunicatis habcrc; et xchismatico-
gatur ;i populo, qui mox annuens ait; Habetis et dumtaxat nttmcro, ionge majori partis alte- ntm (raudes
decem
in eo
Liberlum, qui qualis a vobis profectus cst melior rius numero se opponere ; in quibus ut minimum
narrando.
revertetur; hoc autem de consensu ejus, quo ma- erantPresbytcri octodecim, ex viginti quinque Titulis, in
nus perfidiae dederat, iridicab&t. Tertio anno redit quos Marcellns Papa intfto seculi iv distinxerat Ur-
&ed is a poptl-
Liberius. ciu ol.vians eum paudio populus Romanus bem; pra,ter Diaconos, quos &que convcnit numero
exivit Kelix notatus a Senatu et populo dc Urbe
to bis Bxptllt' ;
superiores tribus Ursinianis fuisse; nec dubito quin pro
propellitur; et post parum temporis, impulsu Cleri- uuo Episcopo Tiburtino, cui nullatenus compclebat
corum qui perjuraverant, irrumptt in Urbem, et Pontificem ordinare , ex parte Daraasi convenerint
St&tionem in Julii Basilica dare prsesumit; quem Osliensis. Portucnsis, Sabinensis,Prenestinus, Tnscu-
omnis multitudo fldelium et, Proceres de Urbe ite- lanus et Athanensis. Meuduciter quoque fintji cxisiimo,
rum cuiu magno dedecore projecei*unt. Post annos quod ii qni cum rtvcnte Liberio redierant in gradam,
octo defunctus est Felix, et Liberius miscricor- ejus jam mortui Pondficatum abnegantcs, non ipsi,
diam fecit in Clericos qui pejeraverant, eosque in sed Felici, succcssorcm eligcre, professi sint.
locis propriis suscepit.
DISSERTATIO
L
DISSERTATIO X.
Martyrium S. Felicis II, quam parum vcrosirr.ilitcr narreUir crcdalurijiie.
testium cox- Anastasium. Octavo anno post dejcctionem suam x persequamnr tamen ttiam cetera.
Satis hoc uiium foret :
vorum. Kalendas Decembrium defunctum, simpliciter scri- Hio derlaravit Constantium, scu potius Constanti-
bunt MaTcellinus et Faustinus. II i autem stcati non num, lucreticum et secuudo rebaptizatum ab Ense-
omiserunt narrare, non sine cafumniosa exag -
et forte bio Nicomediensi. J">n negavimus ad x\i M<>j/, quatl Coustan-
Liberii; visum est tltis augere pcrsccutionis atrocitatem ipsius inseritur, a'j eadem fut credimus) manu : Et fe-
cit
: ,
iste Singidonis : similit vero error erratur ut ipsis culose revelatum fuit, in arca marmorea, cum hoc ti-
Felice ac Damaso, qui Presbyteri hic vocantur, cum tulo. CORPVS S.FJSLICIS PAPsF ET MAR-
fucrint dumtaxat Diaconi, uti ex Marcellino et Faustino TYRIS, QVI DAMNAVIT CONSTANTIVM.
nec non ex Theodoreto constat, Deinde vigilabalur fti- 7 Vernm Titulus iste haud dubie acceptus est cx
cum titulo
tentissime m otnnes Catholicorttm Episcoporum t dam- Calahijo Pontificalt quatem jam initc a seculi vi initin, Mar/yris
nationi Athanasii subscribere recusantium, actiones : ac cum istisfigmentorumlaciniisdescriptum fatemur: ques- ieti ex Actls
supererat, ceteris in admodum c.r codem bona similiter fidc accepit sumP t0
forte vix iinu.s alterve in Itafta , ,
f.riiium actis, qtii imptie tententias non subscripsisset Usuardus hocelogium Romse via Aurelia natalis B.
:
quomodo igilur ud Concilxum contra Arianos habcn- Felicis Papae, qui a Constantio Augusto ob Catho-
tluiii convenissent Uomam Episoopi qundragintaocto? lica; defensionem a Sede sua dejectus et gladio
fiflei
Quomodo etiam Constantius, ad Episcoporum, etiam nccatus, gloriose occubuit. Dtcatur sane et Sanctus
Ivnmtnorum ciijitirttittcs jam exercitatus, ili-tulit usque
t
et Papa, ct Martyr Felix; scd dicalur eo sensu quo
in annum saltem i.vin istius seculi ultionem injurim alti ptures Antecessores ejus in earcere vet exiiio mor-
tuni publice suis Arianis illalxf qui tamenRomx fue* tui : ita cittm dtct persuudct tjns CUltUS, in Marttj-
rut mense Majo prsecedenlis anni. rologio Usnardi tioti coritm dierttm atiquo, quo vel
loeum aittcm
(i Quid atitnn tfo civitate Cnraira scribam, m %ua tnortuusvel sepultus fuisse scribitur: sed quo S. Da-
martyril $a- martyrium passus S. Felix dicitur, indeque adsepuf.- maso aiiisque sibi adhxrentibus visus est prxcipuam
tit n motutn turam delatus in Basilicam quam struxerat Via Aure- passus injurianv, pHvatione ejus Sedis quam triennio
notant.
li;i i Eit Cora antiquam in Hernicis oppidum, Veli- obttiiiicrot. Dicatur, inqnam Sanctus Papa et Mar-
U
Vris Urbexxiu V. M. haudprocul
vicinum, distans ab tjr Felix singuiaris enim ipsius ad obitum usque per
:
g
a via Appia, qux ab Urbe, in Ortntn tenditur, cum annos ptusquam octo modestia, qua sese continuit in ItU'
Anrclttt abeadem Urbe porrigatur in Occidentem. I/oc miii recessu, oblatis quas dixi recuperandx Sedis oc-
inteiligens Baronius, Csras in Faliscis, xut P. M. casionibus numquam usus, postquam id sine fulci Ca-
solum dissitas, eo libentins hic accepit, qvad ibi S. tlioticr. perictdu ftcri omnem a
non posse coguovit,
Felicis Reliquise asservari dicantur 3 etNatalis solenni grata posteritate venerationem commeruit. Nec cstquod
memoria celebrari. Litem dcciderct Forma Trajani, istam ei lautlcm quisquatn vereatur adscribere, cumncc
si alterutro reperiretur loco : sedlttem, dc lana fut in tempore quo obiit falli potuerint Marcetlinus et
dicitur) caprina ; quandojam monstratum est, non sub- Faustinus, nequecausa appareat cur fallere voiuerint.
sistere martynum de quo agitur. Sivs autem via Aure~ Constituto autem firmiter mortis istius anno, rttit om-
lia Basilicam mdificavit Felix, et istic a Datnaao se- nis veresimilitudo martyrii undecumque et quantacum-
pttltus est ; sive Portuensi, de quo supra; oportct eam que fucta. Rcijiionte enim Vulcntiniono nulla excogita-
Basiticam plane suburbanam fttisse, adeoque procul ri potcst honesta causa mortis, qux Martyrem fccisset;
t':n iiinni civttute, <t thtjdii longius a Coratta. Vt citjo scd uti initio diximus, credi debercl ex mera ambitione
martyrium S. Felicis omnem apud me verUimilitudi- Romam regressus, et in ipso rerum novandarum conatu
Corpiu an,
nrm amisit ; sic nihil invenio fidei propitts, quam quod oppressus justissimam pamam incurrisse ; quod omnem,
1689 In- prsediolum illud, in quo privatam vitam Felix egit % auam pro eo servavit Ecciesia, venerationem subver-
Vtmttim.
fueril ju.rta ipsam Basilicam in quaprimum tumulatus terct.
XXXVIIII S. DAMASUS
Ali m. 3Gfi
natione llispanus, ex patre Antonio temporibus Valontiniani Va-
ic/ 384. >ni
i«™.
Duhasus, , fuit et
18, :, leuiis, Gratianique eum Theodosio magno imperantis, a i die etDominica Oeto-
Hu iii.
* llnlmi 11
bris anni ccclxui, us(|ui! ad x Decembris atmi ccclxxxiiii*, per annos xuui
.1 1
ssj, iiii. n nienses n , dies \ . sepultus iu Basilica suacum malre et sorore die xi sequenti , quo
iii i, ii
n
enliiiii', el cessavil Episcopatus dics xxu.
icsjfrut servet, Liberiuni prsesumit expungere e Cata- Damasi, Proccssi et Martiniani, cx Adonis auctori-
tate
: ; ;
tate et ex aliis rationibus demonstrat Florenttnius. digen videlaturinitium et finis sequentU Pontifxcatus, P
D\MASl'S 3 Interponlificii dics, qui xxxui ninnerahantur in alioqui satis conturbatt, propter variantes in-cxcmpla-
Inter ponti sccundo Catalogo ad xxu rcstrinxi ; quia sic optime ribus numerus, ncc in ullo satis sanos.
flcium.
DISSERTATIO XI
De anno mortis S. Damasi, cl quibusdam ei attributis epistolis.'
Annos Da-
masi Mar-
cellinus bi-
ennio citius
m
lentis,
arcellinns
per Consules,
Comes, Chronicon suum digesium
dum
Damasi, initium ejus invetierat a Rierony-
mo adscriplum, anno n Valentiniani et Va-
jnem cceperant numerare, mnior a xxu Fe-
bruarii, junior ab exiln Martii anni ccclxu, iimo ulique
anno citius qnam obtit Libcrius. Non animadverlit
liis aplare nttitur finem
num ccclv
stian.r,
annttm
funclum
uito
Prafectos creari,
versi noininantiir
prolrnclo, inleUignmns,
eotletnque
Symmachnm
qtti
; ouis nos
ccclxxxuii eotlem munere scmel
?
Nec
securos
refert quotl
st cttlo iv
jtlures siteiessire
quinqtie.
fuciet,
xrx Chri-
omnino di-
atit
altantm
solllos
uon ante
ssepius
vi-
:
polrsl eodem
ftinctus csse
rttntn an. 375
autem librariorum id cttlpa factitm esse, hatid salts ac- luiiitlqtuiqitam entttt profttelttr ointtes Vrbis Pr.rfeetos
vel 3»:.
cnrate distingtientium muvginales annorum Imperin- etuimertire ; sed prout occasio fert eolutnfactt mcntio-
liumntime.ros, et numevum m poneniiiun e retjione no- nein. Nilul igilur proltibet etittm eirea otuiitm CCCLXXU
minis Imperialis Valeus, qtu dcbtieral pont e reijioue mortuo Valentiniano Juniore, vel annum ccclxxxii
tertix linex kane pr.ccedentis, qti.e iucipit, Rumauae mortno elinm Gratiano, el solo Valentiniano Juniore
ecclesiae Episcupus ordinatus. Antios ergo Damasi, in Ilnlia tlominante 1'vxfeetuat ftiisse Symmachum, Ad
quos cum celeris xum numeral jam diclns Marcetli- Theodosium et Areadium nihil pertinebatcognitio ad-
ntis, finit in Consulatu Antonii et Siagrii anno cccl- mtttistvati a Symmacbo muneris : et ideo dtibium uon
xxxn, et utrumque exlremum eidempro anno imputat. esl, tiiiin litulus epistolie prxcilatte spttrius, vel addila-
ris Poiitificaliun ceepttun in Juuuario, Damasi morlem quam tbi irveprehenstbililev imo laudalntttev vi.eerit
flnit quau
Prosper secuto, inchotit cum Consulatu Ricimeris et Clearchi tndiaitis, Ceata?, inquil, memoria; Damasus sermo
anno ccclxxxiiii et fiiut in eodem quo Marcclliiuts meus erat. Dabo Uoc de tolo tvientiio intelligi : sed
Magislratu. Neqne hoc prorsits bene, etim fere lotus non dabo quod snpponil Baronius, non ante atuutm
hic anniis ftterit velinqneiulus Damaso, si is aiinos ccclxxxii Romam advenisse ffieronymum : quin imo
iuiii sedil, et inilium Siiicii sequentt iinno ponendtim. biennio ettius Paulam appulisse tit Palsestinam, anno
2 In hac conlrotievsta Mavcelliiutin sequi elegtl llcn saltem CCCLXXXIH, demonslruvi ui Chronologiu Ptfriar-
schenius, et Damaso solum annosxui veliqnil ;ego, ui cliarum Ilievosolijiiutanoeum ; nt Damasus uioiliius
huic inh.rre xum annos relinetim, non tnm moveor argttmentis Ba- Derembri
ftient ettm annttm prsegresso, paucispost cam
mus cum ronii (quamuis e.l his movear, ac celeris punbns eum martem mcnstbus Roma cum Ptitilu discesserit Iliero-
Baronio vcrsatus, atqtte a
:
seqnar libentiusj quain qttod videnm Marcellinum hx- iigmiis, jutu pcne Iviennium ibi ttiieo
reie perplexum, iliun nequeannos xum tliminiiere att- Quadragesima tttuu ccclxxx.
det, neqiie eos plenos poiesl invenive, quos tamen ali- 5 Forttits stvittijcve videlttv avguineiilttm Bavonii denique su-
qtiul mensibtts excessisse omnes feve Calalogi eoncovdi- teviitun, stuiipltiin v.r Siricii successoris Epistola ad specttts cst
Idus Consulatus
ter asserunl : quodque eliiim sic maitifesle hnllucinaliun Himerium Tarraconensem Episcopum, data in
adttitui Spl-
quia Marcet-
vitleam iti D imasi Electione, niio aiino cilins qttam Februarii, Arcadio et Bautone Viris Clarissimis siiil.c Slrlcll
linus silii non Directa
puv cvtil collocanda, Di.n, Fere, quia ccgviiplium no- Coss. id est anno ccclxxxu, sicenim incipit : succcssorls,
salis constut.
sln seciintli Ciitologi solttm habel annns xnll. ad deoessorem nostrum sancta; recordationis Da- F
3 Burotiu itrgiunentiim prinuim sumilur e.v Sijmma- masnm Fraternitatis tua? relatio, ine jara iu Sede
clu Prsefecti Epist. 34 lib. 10, scripla Divis Augu- i|i^ius constitiituin invenit... et quia necesse erat
pjns laboribus curisque succedere, cui per
stis, Valentiniano, Theodosio et Arcailio, qui Arca- nos in
dius solum fitctus est consors paterni Imperii anno cccl- Dei gratiam successiraus iu honore, facto, ut opur-
xxxiii i/i liuc tiuiem Epislola Symmachus, de male tebat, primitus mea; promotiunis indicio, ad singula
tractatis Chrisliunis accusalus, iimurenti.e sttx testem consultationi responsum competens non uegamus.
Atioqui puta-
saoe Epislola tota, veteris Scriptura hea
mus ad an. appellat Damasum Cliristianorum Episcopum, utique Gravis est
lllno 27, ilocel Gothofredits in Nolllia iligutUiliun stolis obtinuisse. 11 suspecttts merito e.l communis
: nemo enim ca xtate sic
scri-
subjuncta Codici Theadosiano per ipsum iUustrato. I)t- utrique Consuli titulus
eti eniiii Jam dudum Divus genitur Numinis tui
: pserit, sed bette : Arcadio Aug. ct Bautone Viro
nam ts, sicut prsecipuo me honore dignatus, ille meritorum arlii- Clar. Coss.
an. 3C:> eo ler singularis, cujus Imperium cum moribus rece- G Quidquid tamen de his sit, mulo eveileve, veeevti tentiur tamen
functus est indicati vixisst annus 3S'i
pisti.Paternum sequere, tuum tuere judicium : qui usque tul Deeentbeem utuii u Prospero
munerc.
Praifecturam sine ambitu nicruimus, sme offensa Damasum, ob cauiaminitiopropositam, el suam Baro-
suloa cer-
ponamus. Chiii autem ex Indicttlo Prsefectorum urbis nianis argumentis quantum habere posstuil,
apnd Bucherium a temporibus GnUieni tisque ad att- tiori aliunde veritalc, vim velutqiieve.
, ::
illtnn snpposl-
Hieiouijmits. De his, cum bona Ma- ijtti Marlinum Ivix semel iteriimve tnve-
iioreril ante
iiii.r antt maso acceperil
nnt aliquem qui servum servorum Dei sc scripsertt
Ctitiiltyum
gistri ma vmia, libsnter tubscriba erudttistimo Schtl-
1'cnllflclum matjis vcro ipsam arguil, Data Flavio et Stilicone.
plstole:
ttratio, asserenti, neque m iis utriusque Scriptoris sty-
lum apparere, sed mcram barbaricm triin.vnbriii.nim VV. CC. Coss. cum Flavius Stilico units vir sit, qui
anuo cccc cuni Aurehano, el ccccu cum Anthemio
socardiss haud [acile imputabiUm ; neque Uujusmodi
Consulatum gessit, annis xxun et xxxn post morlcm
Calalogum respondere poluim desiderw petentis Actus
Jjomasi.
gestorum, a B. Petri principatu usque ad Dainasi
9 Restnt liber Pontificalis. seu Pontificale, quod
tempora, quatenus eos sentiens, reeognoscat, (juis
adscriptum, titl el llber
meruerit dc Episcopis supradicta; Sedis martyrio Damaso ut auctori pritlem fitit dicenle.
Voiitiflculls,
PtotomSiO Lucemi apud Milesinm patj. 21 Usque Da-
coronari, vel siquis contra Canones Apostolorum
excessisse cognoscatur. Sed neque Catalogus iste (ul masum Chronica summorum Pontificum vigorem
palam rsl contideranli) implel fitlem responsi; cum quo recipiunt, Damaso scribente. Hane opmionem secuti
H Porro iimS. Damasi opera collegil ei edidil Mar- non <'s.sv unn consensu vin omnes crudili niinc sentinnl
octavampo- nec puto opinionis ejus, qtia illi aihcripla fuerunt Pon-
tius Milesiits Zaraianius, inler Epistolas
nii, qunm is dederit Stenhano ArchiepUcopo Concilii tificum Chronica, aliud esse fundamentum, quam com-
Mauritaniffl et universis Episcopis Africanx provin- mcnlitins ac supra rejcctas cpistolas.
XL S. SIRICIUS
M> an. 385., Smicius, nationc Romnnus , cx patre Tiburtio, fuit temporibus Valentiniani Junioris,
ad 308, un. cademquc Dominica, u
13, men. 10
Theodosii, Areadii et Honorii, a Vigilia Epiphanirc Januarii,
dlot 19
Novembris anni ccclxxxxuui; per annosxiu, mcnscs
aitno ccclxxxu; usque ad xxui
'
Boron. nn.
13, m 1, d.li x, diesxxn*, sepultusin ca>melcrio Priscilkc viaSalaria xxn Fcbruarii et ccssavit Episco- :
l\nmtm hujns Pontifkatus prnnum, Consulatu Ar- Bollandus noster ; si autem umi Kalendas malis,
cadii etBautonis insignem, correclis Prosperi et Miar- fuerit sepnltura luc facta in Domuiica, quod minus
Jiatio tcmito-
ns. cellini calculis, sumo ex jam definito ultimo anno Da- probo.
masi ci Siricii annos, passim notatos xu, muto in xiii,
: 4 Ut antem promptius crcdas, facillime fieri po-
quibus additos in Catalvgo nostro dies xxxu, conflatos tuisse, ul Puntifuum solennes exequisein Vaticano, non
u
puto exnumero mensium et dieritm, omisso per socor- tniitum sieut hic ad umtm mensem. sed etiam ad r plures '!
^ ue._
(iiffirenax
diam librarii verbo menses, male auetorum : atque differrentur ; observatum velim,quod Rumani Puntiji- causa.
illos x retinguens, guos Anastasius sumpserat xi et ; ces, jam iiule ex quo Constantmus Basilicam Latera- F
pro xxu residuis tegens \xu per oenio l pr^cis& addie/n
t
t
i
mulia tn ipso non laudanda suggerens, qute Florenti- Lateranensi Baatlica, Patutio contigua , tantisper illa
niits accnrate ttiscutit.ci a<l extremum adducit epistolam deponerentur, cum temporaria aliqua ccrcmonia, usque
8,til>. \0S, Amhrosii, blandiri nescientis, qua r<-sii<<n- dumii.s in locumdesiijiiatum tiuusfcreudis Successori
det perscriptte sibiabilfoJovinianidamnationi, et ait: Ponlificiotium tempusque snppeterct. commoda uliqua
Recognovimus lii.teris Sanctitatis tuse boni Pastoris die, qux pro sua maxima solennitale ad memoriam
<t vcm excubias, qui fideliter commissam tibi januam ser- ptfsterorum deinceps adnotatur (nt credimus) in hoc Pon-
samtUas.
ves , et pia solicituiline Christi ovile custodias tifiann Catalogo.
dignum qucm ovcs Domini audUllt et sequantur. 5 De seculo quo f.cta Transtatio corporis, excozme-
3 Annum porro Siricii uttimum Prosper et Mur- terio Priscillx via Salaria ad ecclesiam S. Praxedis in Transtatio
cellinuSf jam pariter gradientes, faciunt Successoris montibus, conjectura corP orl* ad
potest
fieri r ex Anastasio,t asserente „
, .
•
ecclcslam S,
primum : cujus creattoni licet Catalogus nostet dies lonic ecclesiam, ab Adnano Papa PfaX cdis.
ex parte riwntem,
J)ir% srpullu
xxxui. Anaitasius xx prsemittant, invenio tamen uni renovatam, Paschali Papa, cum ruitura prmvide-
et a
Ponte sacro niagnus meruit sedere Sacerdos, auctam viden. Utaulem tati expressione, qux ab ori- r
a iS oaticriptx
Epitaphium, Cunctis utpopulis pacemtutam * solidaret. ginali cndi potest omnino abfttisse, amittit Episto/a
tempora fecit
Ilic pius, hic justus felicia : illa, alioquin proba, lauilan vntegrst
undeqtiaqw sin-
Multos horribiles defensor magnusut ausus ccritatis; sic eadem lande novo titulo justius privatur
Regi subtraheret, defendens Ecclesiae * aulam uliiuia, ad Episcopos Africae, data Roiuae in concilio
Misericors, largus meruit per secula nomen, Episcoporum octoginta, sub die vni ldus Januarii,
Ter quinos populum in annos qui rexit amore : post Consulatum Arcadii Augusti et Bautonis Viro-
Nunc requiem sentit ccelestia regna potitus. rum Clarissimorum Consulum idest anno ccclxxxui.
6 Annos regiminis ter quinos, exvulgatislunc Ca- Inso/ens cnimvero fnrmula, eojue difliciUus recipienda
talogi secundi exemplaribus sumptos esse pr.rsuminus quod annus per priorem Consulalum signctur, quo ta-
si enim posset aliquis persuadcre ipso SepuUunc pnmx men anno Magistratum illum tnivisse scicbantur Hono-
Vndc tn eo
rius N. P. (Nobitissimus Puer, Theodosii Impcratoris
tempore compositos esseversus, eadem opera persudderet
anni 15
Pontiflcattts? nobis veram esse Marcei/tiii Comitis de Damaso sen- sccundo-genitits anno ccclxxxiiii nalvs) et Fl. Evo-
tenliam , deque numero aanorum, ejus Pontiftcatui ab dius : cnim major fuithnjus Consulatus IxtUia
qttanto
illo trihutorum, detrahendos esse annos duos, et Siricio per Impcrium, tauto minns dehucrunt hzec nomina si-
relinqucndos. Ceterum corruptum misere versnm 4, in leri. Ncquediibitcs utrum Romx scin tam cttu poluerit,
cujus ftne legebatur ajiud Luduvicum, pacera tunc so- qitinam Constautuwpoti declargti fuerint Consules ; cum
Hdam daret, in genuinam (ut reor) formam restilui levi soltti fucriut plunbus mcnstbus antea nominari et pit-
correctione. Ver.vs eliam G, 7 et 9, reductis in ordi- bhcari, qui erant cum novoanno Magistralum initnri;
uem metro congruum verbis, reformavi, unde eos libra- ex eoque die glorioso Designati Consulis titulo hone-
rius sic detcrserat, ut nulla species versuum esset, ita stari. AccedU quod ultimr hnjits Episloi.c Ixcus uon t?
juriain tentatam tunc, vindicaverit Deus, immissis in tur ct expenduntur Scripturse t quin et rcfct/untur quz
sacrilegos besliis aniplul/ieuiri ad preces Ambrosii possent contra objici : uitcrim vcro itcralur obsecratio
crcdibik tamen cst ab /toc admonit.um de re tota Siri- his verbis : Qua de re liortor, raoneo, rogo, tollatur
citim, apud Stiliconem jum pcenitentem facli institisse, hoc opprobriuiu, quod potest jure etiam gentilitas
ut Honoriura induceret ad azyli ecclesiastici jv.ra De- accusare. Numiiuum arbitraria fuit in Romano Pa-
cretis Imperia/ibiis confmnanda ; qux tamcu in Codi- triarchatu, ad quem etiam Africa pertincbat, contincn-
cem Theodosiunum relata non sitit, cuni sn/ficeret Lex Ua Sacerdotalis, ut adfiortatmiic, monitionc, supplica-
jam antca lata ab Imperatoritm parente Thcodosio, Ar- tioue fuerit impetranda; quare Epistolam illum non
cadio ii et Rufino Coss. anno ccclxxxi. Sed Siricio modo in subscriptione, scd in ipso etiam textu interpo-
mortuo, ipso quo obiit av.no, instigante Evtropio Ku- latam esse censeo per ejusmodi iacinias, veris fortassis
VIDE APP.
nucho, die xvi Kal. Augusti, Honorio im etEuty- Siricii Pupx responsis attextus. . 9
XLI S. ANASTASIUS
Romanus, ex Maximo, temporihus Arcatlii et HohorB
A.„.,.,
nastasius, natione patre fuit
_brisanni cccci", per annos ui, diesx : etsepultusad Ursum-Pileatum alquc a Ser- 3,d, 10.
1
-i
montibus, colitur xxuu
!• a T
Aprilis
" Baron. a
\yonsules, a Marcellino et ProspiTo nominati, Ho- i, avt n ; oporteret vacuam Sedem rehnqucre totis x,
£ie.t morlls rutio inter-
U Ilcctmb. norius nti et Eurychianus, sigriant Inijus Pontifica- aul uim menstbvs; cvm cvjtts ret utilla apparcat justa ponli/lcit :
lus initium : cvjus annos et dies svggerit anliquus Ca- causa, mutavi ct auxi nvmervm tltctorum mensivm;
ducenles ad eumdem diem, quo Marttjnitogiinn
talotjus, alque ita satis mtlti est Interponlificium dierum xuir.
Jlieronymianum, post relatos Antiochenos Muritjres, 3 Exlal hvjvs Pontiftcts ijermana Epistola uno, a<J
nvnc qvtdem sola Itsec verba Itaf/et; Et S. Anastasii sed Joannem Hierosolymitanura Episcopum, sctl sine
olim plus habttisse, lcgique potuisse, Et Romse S. Ana- Consttlc, ttt haclenvs censemus in ustt fvisse
1/1111111, :
tpistolx
praece-
stasii Episcopi, tanto certius mibi persttadeo, qtto ex inquit Labhsevs nosle.r, compone cum duabus con/lctK :
pluribus Anastasiis ibitlem relalis nemo est alitts, in dentibus, svb ejusdcm Anastasii nomine in lonus
Con-
Slyhts certe
qvemsuspicio cadere Romantts Epi-
possit, qvod fuerit ciltorum, et senties aliter olere catulos.
uut
scopvs, nec tamen ullatenus verosimile est, omissvm diversissimus est, el ut eus excusttreconelur Binius,
hunc ab Hieronymo svo co.rvo fuisse, tamen advl-
scltem non totas reprohare audet ; faletur
Arcadius
2 Si porro scqueitti Pontiftci, prxter annos et dies terinam esse Dalam, qua pnm.e subiwtantur
in quitnisomnes convenivnt, dandi solum essent menses et Bauto Viri clanss. Coss. 11 anno ccclxxxv, annis
Propylseum Maji l(j scilicet
;:
'quiim Iiurgundia suum liabrret nomena Iiurgundioni- ,/ue fuitte ad mtibulum alicujus eccletis: quam fttisse
bus, de quibut Bieronymut m Cltromco ait, quod Anno eccksiam S. Silvettri in montibns indical Biblwtlte-
Valeutiniani ix (ettit Chritti Gcccxxxnil) eorum oclo- caniis tn Sergio II: ipsttm vero ett hujusmodi:
ginta ferme millia, quot iiumquam antca ad Rhenum Liuiina nunc servo, tenui qui culmina Sedis,
desienderunt, Regem habentet Gundicarium unde ;
IIic merui tumulum Prajsul Anastasivs.
obtinuerunt, nun uileo numerotos fuitte, nt nomen Pontificum casto famulatus pectore jussis,
Iieijuo fa.-cre potuerint, qiiud accettu plurium paulatim Obtinui magnum nomen Apostolicuni.
XLII S. INNOCENTIUS
Ab an 40! nnocemiis, natione Albanensis, c\ patre Innoceniio, fnit lcniporibus Areadii etHono-
ad 4 G. an,
Circumcisionis anno ccccn, usque
1
a Sergio
tlicsxxi; sepultus ad
II ad ccclesiam SS.
Ur-
Barofl. o 402, siim hlcnlum xmiiii Julii, auando
m. i.a.To. Silvestri ct Martini in montibus et crssn\ii Episcopatus dies xu.
Xuitium hujus Pontiftattus, apud Marcellinum >t V. C. Coss. id cst anno ccccxun; quia ejusmodi Data.', Rejicitur data
Jtatto fcmpo-
ris et obltus ProBperum signant anni supranotali Consules. Arca- prseter reliquarum Innocenth Epistolarum morem, epistolx pro
on. 416 onno sequenti.
diusv etHonorius v, Finem a<<ti>'« ex die xii Kal. quibusdam ejus Epistolis additx co tempore, qno ccte-
Januarias, qua in Hicronymiano Martyrologio notatur, rse ad ipsum etiam cx Conciliis dircct.r inveninniur
Uoma; depositio S. Innocentii Episcopi. Cum autcm scriptx sinc Consttle, multum nubis de suppusitinne
con.stct Successorem creatum fuisse saltcm antc fmitum suspcctx sunt, etsi ipsx Epislolx probx alioqui vide-
Martium anni ccccxuji ; necesse est ut prsecedenti anno rentur et germanx. Talis certe est nola temporis addita
obicrit Innocentius, adeoque Episcopatus ejus non rescripto prsecedenti ad Concilium Curthaginensc, seu
fuerit annorum xu et mensium alvjuot, sed xmi. Quia i. scu li, habitiim anno ccccxi^ ccccxvi quasi datura
tamenad complendum alterum annum solum deerant foret vii Kalend. Februarii post Cunsulaturn Hono-
dies l, plerique videntur rotundo numero scripsisse an- rii Aug. ii et Junii Quarti V. C. Theodosius cnim
nos xu ; <{nos scrvutus citptentes Catalogorum Auctorcs, Juitiur Consttlatum ii gessit anno ccccvn et Juniura
cx xi mensibus, unum solum putaverint retinendum. Quartum, nequc ttinc, neque alias unquam Coilegam
2 Nccobstut. )u.r prmtenditur, Epistola Innocentii habnit. Non vidco igitttr, quod ex sic temere et mala
adConcilium Milevitanum, quatenus ilin dicitur data fide adjectis Consuiatibus statui atiquid in Chronologia
ui Kalend. Februarii Ilonorio Aug. et Constantio possit.
XLIII S. ZOSIMUS
osuiis, natione Graecus, ex patre Apronio, vt'l Abramio, fuit lemporibus Ilonorii et F
Ab (tn. 417 fld
418 ti» I, m. Theodosii Junioris, a die ui Januarii in Sabbato fosio Epiphaniae anni ccccxun, us-
li.i/ r.\
Bai
4, a. 7.
an. 1 m. Z: [ue in difiii miii Decembris* anno ccccxuiu :
Entio ttmpO'
X rininin Ptnitiftealtts liiijus auiitnn ponit Marcelli' Apriles, Honorio u et Constantio n Coss. universit
iius, tub Contulatu Honoriin et Constantii n, rjui Episcopis per Gallias el septem Provincias constitutis auoad nume-
ciim Chronologia nottra meliut convenit, auam Cnsir- ulluna vero ad Eptscoposper By.antium constittttos, xui ros correcta ;
laitts fir.neitens: snb cvjus cj:iiu mortuuffi fortassis Ana- Kaleiulas Deceinbris, Honorio 111 et Theodosio um
sliiMuni invenient Prosper, consequcnt credidit, ut s«b Coss. Ilaque ex omnibtts prsefatis calculis nilul mihi
eodem ordinatum Svccessorem statueret. Netcio aulem iuLittr commottitts, quam tecundi Catologi numero li-
qtwmoilti Marcellinus Zosimo dederit annos ni : rvr.ir brai icrum socordia defectuosos tupplere, addito utrobique
omnet tn anno convoniunt, eique addunt mentes ei
i
tlenario. Stc n certittime noto ordmali successor is Na-
dietaliquot.Ecgraphum quidemnostrum iDensem i.dies xxuiiii Deeembris, per dies vacationis xi ab
Itih Ana-
n Prosper, menses uun, dies uuuj jfnastasiut, in
:
etatio et Aitclore MS. nostri descriptos, veutemiis ad
itms e.iiiiijilaribiis, menses uin, dies xnu ; in aliis, xuu Decembris, quo Zosinfus obierit; indeque adfe-
menses in, diesxii: MS. nottrum menses 111 dies xi. sium tolennitsimum Epiphanise, quo fuerit ordinalus.
Ju hiie ttinta diversitate nilttl est qutttt eligas, <iiitiiulo nec Ceietiiin minnnlttin etdolendum eet, quod Zosimi Epi-
maximus quidem oxatsignatU nnmerut mensium suj^i- scopi noiiten e.iritleiii e.r 11 lerumjmiano Marlijrologio
etl ilum iinviiin/iiui epistoles iliius, hactenut a nomine
,
omittum enim ab iptomet collectorc non est credibile ;
vocatm in controversiam, nna quidem data xi Kal. et quosalios Zosimos Itic plures noininat, omnes fuerunl
Martyres,
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 63*
A Marlyres, nec ullus eorum Roms adscribitur. Nostcr tmnen idcm, lecttts a Baronio in Chronico Marioni D
qtiidem Cataloqus dies vacationis numerat xxi, sed Scoti aut atibi, quomodo uon incurterit innculos ipsius zosmct.
merito suspcctus vitii est numerus, post sex continuos od talia tittcntissimi, ct menttonem illius Episloix si~
Pontificatus qtiinquies idem recurrens. Locum et diem milt ocrasionc fwieitlis, satis mninn est.
Depositionis seu Seputtttrx solennis Anastasius sugge- 3 Idem Baronius, In, « rP<>nti flcii
consuctus Sedts Vticationcm in
rit hic et dcinceps; qttem secuti in Satictix Sancti Mar- novi Episcopi Electione terminare, cum Romani Pon-
tyroloiji sunt : quod porro dictum puta in simili casu tifices (ut alibiji.ri ) solerent a suss Ordinationis die
cum Auctor atius non allegabitur. exordiri annos Pontificatus,non amphus una die, non
2 Quunttim vero aberraverit Baronius, Zosirai inf- undecim, Sedem vacasse ait, idque ex Symmacki Epi-
tium diffcrena
" ttsque
'
ad xumi Auqusti *_
ejus
J anni, cujus stoln demonstrari putat Sed hxc tantumdicit Eulattum,
. .
correctionis . .
,. T , .
necessttas ex v nnci V'° creatum nos dicimus) aemonstratur ex hpi- de exeijuiis prioris Episcopi adductum ad ecclesium
Bpistola Pa- stola Paschasini Lilebijtnni Episcopi, S. Lcouem sic Lateranensem, electum e$sc ifrjgueper biduums.(6- t
: Tempnre recordationis
sehasinl. aUoqucntis Domini mei pne- ut expectaretur dies
stitisse, consuetus quo posset
decessoris vestri Zosimi, anno Consulatus Honorii solenniter ordinari. Qttx verba, ut ad illius scntcn-
Augusti xi et Constantii u, cum declinaretur ne x tiam parum aut nihil fnciuut, ita diei Domimcx vel
Kal. Maji dies Paschse teneretur,
cetebratum est ahter festivse expcctand.r consuetudinem, qux nobis
die um Kalendas Aprilis. Epistotam hunc aceutatissi- pro rcqula fuit hactenus entqne deinceps, cijreqie con-
mo stndio emaculavit notisque illustravit Pasckalis firmat; quod et fncient simties aut etiam clariores au-
Qitrsnei, in nova operum S. Leonis editione ; descri- ctoritates noiiiiult;e, ex Anastasio Biblwthecurio suo vide u*.
ptnsautcm supra locns, verhts nonnihil dtcersits, sensu loco observandse. N0T - 10
XLIV S. BONIFACIUS
A n ad
BoMFAcius, natione Romanus, ex patre Secundq Presbytero, fuit Temporibus ITono- ^"an i >
l m
rii et Thcodosii Junioris, a die xxuim Decembris, Dominica ullima anni ccccxuui, sdl -
contra quem ordinaio eadem die ab aliis Eulalio, fuit schisma per menses vn diea
xu, usque ad xu Augusti sequentis, quando reprobata Synodaliter ordinatione Eulalii, con-
firmatus Bonifacius, fuit indubitatus Pontifex, usque ad iiii Septembris, ccccxniii. *
per
"
D ra ° * m '
9 j
annos universim mi, menses uiu; sepultus in Coemeterio S. Felicitatis via Salaria xxu
Oclobris : ct cessavit Episcopatus dies xi.
frnaverat scilicet ipse vivens sepulcrum S. Felicita- x Kat. Julii Rarennx atjentrm, pro extinguendo per
tis, »i ejusque camelerio oratorium fecerat : quare cre- ejus provnletitititn schismate fquod Eulalii, lieel pri-
dibile est ibidem et sepeliri voluisse, exindeque tali ilie tlem ejeeli, ctttisa utllitir vigebatj Kalendis Juliis m-
cohtur : et ibi haclenus videlur reqniesccre : namqui in venittir dala : nec mullum cst, si jtosl rescriptum Im-
Vaticano quietcit Bonifacius, esl potius, hujusiiominis pertttons mrttsis tttiits insumptus furrtt. antequam evo-
secunius. Epitapkium ejus lioc recitatur. catiad Synoditm Episcopi Italiei convenireitt. Quapro*
Sedis Apostolica, primaevis miles ab annis, pler ubi nostrum ccgraplium antiqui Cattthgi sotum
Epitaphium.
p osf e tj am toto Praesul in orbe sacer, habet ui mentes schismatis, e.r Anastasio rt MS. no-
Membra beata senex Bonifacius hic sua clausit, stro ftiltiitrr rescripsi uu. Anttitin rero ccccxum intlu-
Nunc orando fugans, nunc miserando, famem. 4 Qtiottd tiitniim denique et iiem mortis, eonveniunt
Quis te, cum Cbristo nesciat esse,
sancte Pater, in assignatum annum, qui m eumdem Coelestini
a nobis
Splendida quem Rcctum vita fuisse probat '?
sueessorU initium ccmferiml MarcelUnus et Prosper, ,
•
r, ... . , . . ., . . ohitus 4 S«-
Consullbus Asclepiodoto et Manniano:
,
dtnationis, ?9 im Kal. Januarii, reperitur signata Eptstola Sijmtna- simttt Romanorum Pontificnm nominandorum flnem
Dtc.
clii, absqne mora informare Imperatorem studentis de fucit, u Nonas Septembris, lits vcrbis, Riiina!, in c-cje-
eo quoil tietiim fuertit, itlque in furorem Eiihtlii et ; meterio Maximi, via Salaria, depositio Bonifacii
eodem tlic tn Martyrologio ffieronymiano, inconsueta Episcopi. Atqite ita exlinguitur nobis eliam fax ista,
alias diliijeiilto, sic scribitur itlttmo loco. Et Romse meridiatii jainsolts xmnla, dnm primutn nflimumqiie
Felicis et Bonifacii Episcopi de Ordinatione qu.v diem sutjtjerit ejtis de tjito tractandum erat PQfiUficis.
verlia sane constructumi rt Hieronymo non indignse, Palpandum igiturpost bac atiquamdiu erit, viam qnx-.
sic rrihlere relim : Et, Romae Felicis et Bonifacii rrntlo iuler Consiiltiriti tiominti , a Marcetlino rt Pros-
~ t r Chrottotoqla
Episcoporum die ordinationis eorum. Nam et S. pero sttjnala, spatiaqu»
r, .
Ponlificatuum et Interpontifi^
. . .
li u M g.w
Feliccm Papam I tali tlie ordinatum (uisse vidimus ;
ctoriim notata ab aucloritmt Catalogorum; dum neque pp.nrmanda.
et quia fcttcUstmi ominis erat eadem ordinari Boni- incertis nimium numeris fidere omnih audemus; ei
facium, propterea siiignlariter idcreditum est perpetua diem Sepulturir, cui inhxrendum Baroniut ffensclif-
dujiiitin niemoria. niusque crediderant, depreliendimut nihil habere cum
coyi/irmaiioiiis 3 Similtler rerla salis esttlics confirmati Bonifacio Mortis tlie comtnutie Aiixilium tameu atiquod dare ttt-
.
!2 Auguiii Pottttfirottts a Sijnotlo, quandoquidem supplicatio cipient Pontificum Epistolse, post linc satis cerlx,
Papae Bonifacii ad Honorium Augustum, jam inde a suisque Consulibus ac iie mensis notatx.
S. CCELESTI.NU3
1 :
XLV S. COELESTINUS
Ab an.
ad 482 an.
m |ii lestinus, patria Campanus, cx patre Prisco, fuit temporibus Thcodosii Junioris et
H men. 10 Valenliniani , ui a die xui Septembris, eademque Dominica, anno ccccxxin. Sedil
dtes 17.
l.iiinns iiiu, menscs x, dies xuu, usque in diem Augusli anno ccccxxxu *
i sepultus ;
in coemclerio Prisiiillae via Salaria ui vel un Aprilis, quibus diebus notalur in Marlyrologiis;
*Bar. an. 8
postmodum a Paschali Papa, postannum dccccxuii, translatus ad ecclosiamS. Praxedis
m. 5, d . 3.
\jreatum post dies ix Sedis vacanlis omnes Cataloni Successor fquod necessarium esse mor apparebitj obierit
Tcmpus cl Codiccs mnsrnliini! ic.rrepto libro Pontificali qui aiiti ftnem Julii. Tllius annum primum siqnant Consu-
Sedis.
hahel diet xxj Nenter autcin numerus in Domitticnm les, communitcrnotatia Mitrcetlino et Prospero, Ascle-
dudtf ideoque pro ix posui \\. Quinque etiam Anastasii piodotus et Marinianus ; ultimum, quem habuit com-
exemplnriaMSS. et nostrum conveniunt iu numero muncm cum Successore, Valerius et Actius ; sub
annorum, mensium f atque dierum; aquibus Catalogus quibus etiam ultima Ccelestini Epistola data legitur
noster unum so/um diem detrahit. Post mortem vevo Idibus Martii ntterioics ah.r desiderantur, dum pri-
;
ipsiui Coelestini solum u dies Vacantix pono, quia ad mse Successoris littene notantur datx xu Kal. Octobris,
B ordinandam chronologiam iidem abunde sufficiunt, ut iisdcm Consutibus.
s; 'xi, diesxiiiu vel xuiiii; usquc ad xxiiu vel xxu Julii, anni ccccxxxx"; sepultus via
m. II, d. 1.
Tiburlina in crypta ad S. Laurentium xxum Martii, quando inscribitur Martyrologiis, et
cessavitEpiscopatus diebus xxxxim vcl xxxxu.
\jicnt sepultura, dcficienlem in Calahigo noslro et tus, jtixta nostrum calcutiim dics circitcr sn pritts vila
Anastmianh plerisqUt itc MS. noslri exempiaribus, functus. Isla iiamt/ueActa atldilis temcre Consiilum no-
PIss upvX- unus Ctutl. Barberini Codex suggerit, sei nou sine minibus esse obscurafa, cogimur e.v Anastasianorum om -
lnt.iSB
tmtiquo teste, videlicet Aione : qni. sicut et interpola- niiint exemplarium consensu juiicdre quia illa ii-
Uarttt: ;
tores Utuarii, ernn iebuerunt iu Ptmlificalibus Cata- cunt titcnt et calumniam, a Basso Exconsule aniii
logis vel Anastatto rrperisse; et Itoc sequilurin ho- ccccxxxi el Mariano fuisse Pontifici inleiitalam,
,
Romaiio Bdroniue
iiieriui : in Aniialibus vero Tom. 6 postannum primum et menses um o sitscepto mu-
Allegat Prospenm, quetsH Is dicai in Cltronico Ka- ncrc ; adeoque in ftnc tinni ccccxxxm vel inilio sequen-
lendis Aprilis obiisse Sixtum.
Ast nihil tale reperit tis. Sed luec difficultas sttbstiliitis veris eorum annoritm
tt ttliljHlti
Srdts, Pontacus Episcopus famttntis, ejuiiem phronici Coiisulilnts, ac mcnsis nomine mutato, quaiamtenus lolli
UUtetrator, Ego, ni aple ouncla iigererim, videns posset ab eo qui tlicia Acta vellet pro legitimis liabere.
Sixto solum annos un attribui a Catabgo nostro, a h Afinus excusabili memlo laboratil Acta, de Syno-
alia prorsus
Prospero vero et Marcellino annos umj pro ulHmo dali accusatione et expurgatione Polychronii, Hie-
spurla ln ctiu-
aiinasumpsi xi menset, eostemaue quos Catalogus et rosolymitani Episcopi, Romse habitasub Pontifieatu stt Polijchro-
Prosper ndtabant dies ruul, vil secundum plura Ana- Sixti III; qita c.rlanl, ul ab Arcbidamo Presbglero nli
slasii exemplaria kuiiii ilaque polui ipsum perducere
: collecta. Xttin, prsztcrquam quod nttletit Consules anni
utque ad exeuntem Julium ; el ordinationein Leonis ccccl, quando a deccnnio Sixtus obieral
jaiii ; iion po-
iii Seplembrem dffirre; qued omniito necessarium esse lest excusari ipsius Polychronii persona, qui ab octo
tt tempore Mortit, ttliunde certtus quam ex-Sepulvura Apostolicr Sedis Leijalis reiuclns Hierosolijmam,
iie definieiiit), probabimns. ibidem setlcril an. un
men. ui :cum in lolo Hiero-
et
2 Testatur Prosper, quoi Valentiniano et Anatolio sotgmitanorum Episcoporum apud antiquos Cutalogos
litt.rpniili-
Itctum.
1
H ett co .xi. defancto Shrta Episcopo, idc nomen nuspiam inveniatur : ac ne in poslertotibus
quadraginta tmsliua diebua Romana Ecclesia sine qttidem, quos nos wtdiquoque collegimus : ut nibil di-
Aiiiisinr iuit, mirabili
padentqae patientia adven- cam de obsidhne urbis Hierosohjmiianx,
qua bona in
tnm Diaconi Leonisexpeclans. Ex quo apprnvt quam Ecclesix disliilniens pauperibus Polychronius, novse
merito siutpectus nobis sit numervs wiaui xxu itemm contra se accasalioni apud Pqntifieem locum dedtsset,
Interponttficii, tolies («
tempore ileratus, per eocttdiam qitanivis nttlla talts obsidionis
uspiam menlio fiat. Fcr-
ut existimamuf, Ubrarii, transcNtettlismttquum
Chte- lassequx postmoiitm simili in necessitate fecit S. So-
letjtiill, qitcin ilrimle sceutns AnasUt.sius csl.
phronius, cojils wmiii aliquateuus accedil ad Poly -
3 lltc porro mihi
objit nolim 'onoilii cujusdam Ro-
I t
chronium, commenti illius occasionem dederunt.
Acta Stjnndt
maniActa, Cora. ValentiniEmo-v et Anatolio, Pnti-
Ui.m Cots. '> Konnulla Anastasii exemplaria, a Sixto III ad
adtarlptti fidqut Sixto aiscripta, el ui anl un Kalemias Sep-
vUt.ta. tembres limia qnanio iwn ampliiu in imfs fuisset
mo.v sequehtem Lconem I transilum sic fuciunl : A
, Six- morte Silvestri usque ad liunc primum Leonem sunt
anni
,
sit de ns quos /Inastasius xpse scripsil uumeris, quos- erqo annos Sex, supra eos quos Calculutur istc snhdu-
que ob codicuin diversttutem difficile est ex cjus certa irit, nt de tnensibus ac diebus tnecum.
XLYII S. LEO
»•«•¥
Leo,
nalione Tliscus, ex patre QuinlianoS. R. E. Diaconus,
Junions, Mareiani et Leoms
•
m
• r\ •
si,
-"' ""
i''
mcn.
1
'«
tt "
i,
clus xxuui Julii, sedita die Ordinationis suse, uiu Septembris, eademque Dominica
et Nativilati B. V. M. sacra, anno ccccxl, usquc ad xxx Octobris, anni ccccxi per annos
*
xxi, mensemi, dics xxin; sepullus in Basilica S. Pctri xi Aprilis, quando colilur; ad
JJ*^'Jj
alium vero locum in eadem Basilica translatus xxuin Junii, quando aniiquius colebatur
prius tamcn in Octobri ; ct cessavit Episcopatus dies xu,
Ipsa Ordinationis tlie, non aiitem in ejnsdem Anni- Anaslasio, eam credidit qnx priinuin fnnehre ofjieittm
Ex 1 Serm.
Eleetinncmque mox secutam prsecessit, ucr de soienni
ejus
versario, habiium esse primum Sancti Pontificis Ser-
monem, nuper observavit Vtr eruditus ; nec diilntare in Vaticano Sepuitura Transiationem alii dicerent)
potesl quisquis lioc ejus iuitium consideravit : Laudem diu post facta, et tanicn ab Anastasio nutaii soliln uon
Domini loqnatur os meum : qnia non verecunda?, cogitavit ; uti nec de Dominica, nd Ordinationes con-
sed ingrata? mentis indicium est, beneficia taeere sueta -expectari. Interim ex jttm dielis mttnet, qnod
divina et satis dignum est, a
; sacrificiis Pominic» idcm Auctor etiam alibi slutnit, Eleclioncs Pentifieias
laudis obsequium consecrati Pontificis inchoari : plerasque, excrpto casu schismatis, intra Iriduum uul
quia in humihtate nostra memor fuit nostri Domi- quatriduum a morte prioris fuisse peractas ; convenien-
nus, et benedixit nobis quia fecit mirabilia magna : tibtts ad castlem, slalim ah offxcio funcbri atl S. Joan-
solus, ut prasentem me cerneret vestrse sanctilatis nem Lnleranensem persoluto, iis penes quos jus erul
Concelebro ; evidenter intelligens, quantum mihi quo Clcri gradu qnisque ad Ponlificatum assumptus qntim Prcs-
butero ?
possint, reverentiifi, amoris, et fidei studia vestras fueritj plnries Leo fuil,
accidisse nl Diaconi, qualis
dilectionis impendere qui tain sanctum de me — quam ut Presbyteri ad Ecclesix supremum regimen
assumerenlur Primo quia Diaconi Ecc!esia?res,non
judicium protulistis Honorabilem igitur mihi .
hudiernum diem fecit divina dignatio, quffl dum hu- temporales tantum, sed etiam spirituales penitius
militatem meain in suinmum gradum provehit, noverant : cst enim Diaconus Ep iscopi oculus et
quod neminem suorum spernsret demonstravit adjutor. Deimle, notiores erant omnibus civitalis
qui mihi oneris est auctor, ipse mihi fiet admini- ordinibus. Postea, cum haberent omnia in potestate,
strationis adjutor : et ne sub magnitudine gratiffl devineiebantsibi facile Clericorum animos. Denique
succumbat nifirmus, dabit virtutem, qui contulit ut plurimum plus dignitalis afferebant quam alii :
quiuiu consecrati Pontificis inchoari illa autem : nibus so animi dotilms, ad animorum regimen utili
non aittem
ejus Annt-
longa peregrinatio, quee alia potest hic inielltgi, qu am bus,«excellere.
versnno. qua abfuit in Gatliis, missus a Sixto decessore ai Ac- h Diem mortis quem alioqui ub initio Novembris
tium et AWinum Romanos Duces reconcilmndos ? Tum nou lomje posse lemnvfvi, nobis probabat initium Suc- Dlcs obittis
graliarum aclio pro sua electime, el imploratio divini cessoris, e.c ejus Epistola cerlo cognitumj primvs ex Octoli :
')
ttliuil quum recenlem Ordinalionem indicant Ul quid .' et uunos octingenlos scripto, eruit Paschasius
ante
ergo, inquies, dicit; recurrente per suuin ordinem Qttcsnel, in Dissertatione de Viia ac rebus gestis S.
die, quo me Dominus Episcopalisoffi-iivoluit habere Leonis Magni, uW sic legitur Kal. Novembris m
principium? Nonne. hoc Anniiiersarium notat, sicut depositioS, Leonis Papsa idemque fuse probat, m-
:
ei tilulus Sermoni illi prtefixns? Titulum niliilmara- cipiendo aveteri Romano Kalendario, sub medium se- Translntinnis
Jttnii
rius manu prxfixum, qui verhis istis inductus fnerit, itt iiiiKalendas Julii, u posteris quam plurilms scnpin-
Annwersarium puluret indtcari : recurre.item nn lem ribus perperam dicta Natalis, hujus primi Leonis sil
diera a suu electione dicil, quia icilictt ordinatus stl ea- non secundi (quamvis hic eodem die mortuus, uunr
dem hebdomadas die, qua anle ttebdomadas septeniele- eodem solus colatur) quo Iqne nnnua veneratio Primi ab
ctus fuenil. Hinc uero eolliijimus, diem jslam fuisse initio affira fuerit mcnsi Octobris, poslnwd iitn tamen
inteltlgttur
clectus in Domimcam, post mortem decessoris elapso triduo, atque translata ml menseui Aprilem : citjus tliem m quia
Doini,,i Cil
udeo xxum Julv. Anctor quidem Observilionis prse- multi Natalem Sancti voeant, patat ipse Ordinationia
28 Julli. pnm.r
diem ern, eo modo quo is Pontificum Natalis passim
1
quia xxum Martii, diem Sepullnrx Sixti adscriptam ab Cur Leonem Itunc Grxci colen,lnm siuetperint xuiii
Februarii
66* CONATUS CHRONICO HISTOUICUS
Februarii causam invenio, quod tali die signaverit errores cum nequeant cadere in coxvnm scriptorem,
LRO, sanrtus Pontifex Epislolam, qua Chaleedonensem Sy- omnino mihi dicetvium videtur, ttitmeros oniwrum P.
apiid Grxcos
18 Februarii. nodum approbavit, Opilione V. C. Cos. id est anno C. Basilii, et Justiniani Imperatoris ab ipsomet
au-
CCCCLNI. perperam prssnotatos fuisse.
ctore prwlermissos, ab alto
5 In numcro annorum unoque mense omncs conscn- 9 Romanns Canonicus, temporc Eugenii Papx III
Hatlo tempo- tiunt : wConsules Valentinianus v et Anatolius, a Basilicam Vaticanam desc.ribens, postquam egit de S. Ltonls cor-
rtt. Prospero et Marcellino concorditer nominati, annum oratorio S. Mauritii, in qno Imperatores et Itnpcra- pus sub altari
cum allis tri-
primum distincte ullimum Dagalaifus
signanl ; sicuti tricesungi consueverunt ; num. xi, Ante altare S.
btts positum a
et Scverinus, ad successoris Ililari ingrcssum nominati Mauritii, inguit, juxta aditam qui vadit ad S. Mar- Paschali i.
a jam dicto Marcellino, Codices pleriqtte numerant tinum, post S. Petrum, est oratorium S Leonis
dirsxu\, ruin Anuslasiuni multi etium hubcnnt xxui Pai>a3 IV in quo (sicut saepe a nostris majoribuB
:
idoneus est, qui solus nos dirigat, Marcellinus Comes, requiescit in altari suo, quod est juxta aditum ut
Drflcie.nte
Chronico Pro- ctsi ad centum annos ulierius progrediens. Cnm enim supra diximus, etiterummeminit aliorum trium sub
speri, Felici, post S. Leonem lertio, cui ceteri non integros eodtin altari quiescentium. Scd prius quam Iti isiic
novcm antios concedunt, undccim ipse dedisset, itaque componerentur, jactterat S Leo I a'd ingressttm Jiusi-
cum eo longius quam parierat provectus esset; coactus licse, loco paulalim fere occu/tato intcr aliorum Ponti-
fuit exerrarein ceteris, acdenique pautatimaliquidiis ficum ibidem postea magnificenlius coltocatorum specio- antea * Ser-
glo 1 transla-
detrahendo redire in viam. Marius, Episcopus Lausa- siora scpulcra ; quod indiguum atstimans Sergius Papa,
tum,
ncnsis sive Avenlicensis in Gallia, Prosperi Chronicon secnndum Ana&tasium primus, transtulit corpus ad
sic prosequitur, ut successionts Pontificiss nnflamhabcat afium magis liberum locum, ubi solus colipo&set; eum-
radonem, itaque is nos juvare non potest. dcm verosimiliter qui postea ettam aliorum duorum
7 Alter Prosperi Conlinuator in Africa, Victor Leonum corpora excepit. Translationis istius a Sergio
ejus continua- Episcopus Tunnunensis, usque adannum dlxu, secun- habcmus itt Epitaphio, primum qui-
factst tcstitnonium
tor Victor dum Consulares Fastos procedil quidem, drca Rnmanos dem apud Qruterum et in Appendice Baroniana ad
TunnvnentU tamen Pontifices mire perplexus, eos non studiose dt- Tom. 12, detnile vero Itaud paullo corrcctius cx MS.
parmn pro-
desse putcst, gerere, sed temere\n chartam videtur accumulare, haud Oxoniensi apud Quesnellium Tom. Ipag. 331 hocle-
sutis sorvata temporum ratione. Sic ad Consulatum nore.
Leonis vi etProbini; quialiis est Leonis mietPro- 10 Hujus Apostolici priraum est hic corpus hu-
biani, anno cocclxxi, nulla facta mentione de morlc matum,
Leonis au< Ililari successionc, scribtt quod Romanao Quod foretet tumulo dignus in arce Petri.
Ecclesiffl Episcopus, post Hilarum, Simplicius or- Hinc Vatum Procerumque cohors, quos cernis
dinatur, post Hilarum Felix. Rursum cum t Anasta- adesse,
sio et Rulo Coss. anno gccclxxxxii dixisset, quod Membra sub egregia sunt adoperta domo.
Felici succedil Gelasius, Gelasio Anastasius; hujus Sed dudura, utPastormngnus Lco,septagregem- de congerie
Pontificatum flnit i» Consulatu Anastasii Augustiso- que pturtum se-
confasus n(- pulcrotum,
mij indUjercn-
lius atrno ccccxcuu, uno anno citiusquam par fuerat; Christicolam servans, janitor arciserat;
dis annis, dicens, quod Anastasio Romano Episcopo tuortuo Commonet e tumuloquod gesserat ipsesuperstes,
Symniachus, et ex alia parte Laurentius
succotlit Ke lupus insidians vastetovile Dei.
ordinatur. Rursumque sub Consulatu Justini Augusti Testantur missi pro reoto tramite libri,
et Apionis, anno dxxiiij ponit, quod Romanse Eccle- Quos pia corda colunt, quos mala turba tiraet.
siaj in mortuo Symroacho, succedit
Episcopatu, Rugiit, el pavida stupueruntcordaferarum,
Hormisda, quandojam ipse Hormisdas octenni Ponti- Pastorisque sui jussa sequuntur oves.
ftcutu defunctus pridem. erat. Magis deinde exerrat ad Hic tamen extremo jacuit sub marmore templi,
aniium dxxxuui, Joanne V. CI. Cos. scrtbens, Ro- Quera jam Pontificuin plura sepulcra regunt.
manaj Ecclesite pos^ Hormisdam Joannes, post Fe- Sergius Antisles, divino impulsus amore, ab ingressu
licem Bonifaciu.s, post Bonifacium alius Joannes, et Hunc in fronte sacrae transtulit inde Domus, ad caput Ba-
sihcx,
postJoannem Agapitus Episcopus ordinatur. Exornans rutilara specioso marinore tumbara, F
8 E.i his liquet, quod, qualescumque kabueritCon- In quo poscentes mira stupeuda vident.
sulares Fastos Victor iste (\qui anno post Consulatum Et quiapraemicuit miris virtutibus olim,
Basilii xv, Christi dlvi, vatiis exiliis pro defensione Ultinia Pontifiois gloria major erit.
tiiiitn Capituhrum se multatum narrat, adeoque hoc 11 Joannes MabiUonus xdem Epitaphium repcrit
tempore vivebat) non tamen valde distinctam habueril in quodam Codice Virdnncnsi monasterii S. Fttoui,
rationem Romanot um Episcoporum, qui eodem a vo continente historiam Eusebii, in quo post versus Da-
pra ssrnnii, m idque non an-
i . ujusque initia secundum annorum
i masi referunlur qussdam Epitaphia suh hoc titulo:
no 703,
numeros posset sub proprio Consulatu notare. Sed, Ista Epitaphia invcnta sunt in ecclesia S. Petri,
quod stupendum est, etiam Silverii, Vigilii ac Pelagii primum autem S. Leonis Magni est, jam reiatum; et
etiam Pontt/l historiam (quse sibi, propter fldeicausam cui implicittis quidcm citnt additamento quodam Chronico, altbi non
cmn stbi cox-
eratj debuisset fuisse notissima)perquam turbate expti- expresso : quod in Tom. 3 Analectorum ejus pag. 431
vorum.
cat, nikilapte suisConsulibus applicans. Omxttit deinde sic proponitur : Sedit in Episcopatu annos xxi, men-
Joannem acBenediotum; etdeniqueannum Justi-
III sem i, dies xm. Depositus est m Idus. . . et iterum
niani Imporatoris xxxuu, qui coepit iu Aprili anni translatus huca Keato Sergio iv Kal. Jul. Indict.
Di mii, componem cutp anno P. C. Basilii xxiu, qui i. Si Stylum Epitaphii tctius considero, ipsumque con-
est Cln isti niMii; odem ponit ordinatum Pelagium
- : fcro cum aliis similibus a Sergio II compositis, hunc
qui tamen sci undum alios obiit anno dluuu, secundum quoque illius auctorem dixerim; non tamen ipsius Tran-
nos rnu saltem anno dlxi; ei ctijus ordinationem ip- slationis, sed Sergiura I; tum quia huic ipsamadscri-
semetirt uicr.it untc quinquenniumj sic ut hic videatur bit Anastasius, utique ex monumentis Ecclesix Vati-
non ordinatum scripsisse t sed raortuum. Tales autem canss sic edoclus; tttm quia Beati titulus nomini addi-
tus
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 67*
A tus,defunclum potius qnam viventem intlicare videlur. tttis xi, habcatnr ut anntts dclxxxxuiii. Inlerim haud D
" Sed difftcnltas estinnumero Indictionis talem enim i : otiose dtciuin accipio, iterum translatus, ut ex Aucto-
std 689 vel
in tolo suo quataortlecim fere nnniirum Pontijicalii uon ris sensu inleltigatur secunda
698. ista fuisse Translatio,
habttit Sergius Primus m uostra Chronologia, Sergius dicla lamen ex slglo Valicani Necrologii Depositio.
vero Serundus r.r calculo neminis. Mabillontis vult 12 Dedimns ad diem xi Aprilis historiam aliquam
annum DCCIII inlelligi : qui sane lndictione I notatus reserali allaris supramemorali, suoGregorioPapa XIII retrctum onn»
fttiL: sed hiijus anni Jtinium Sergius I non attigil, tle- iniio mdlxxx;
anno el translationis
Iransliiliotiis prsedictorum rxrmvum
mxdictarnm corporum, 15 *° «' tmm-
funclus anno prxcedenti : annum aulem dclxxxuhi factst sub Julio II anno Mncun ; eajue orcasione trans- """" '° 7 '
notabalur quidem Iudictione i elium ipse, el anno islo scripsimus ex Vuticams Ecclesiie montimenlis ipsam
sedrre idem Sergius caepit;sed in noslra sententia formam, qua repertum csl inlra arcam adlntc inte-
ccepit soliun xxn Novembris, incltoata jani Indietione grmn, sed c.iiirrttm corpui : addita etiam, qualis lunc
II, cujusmensisJuniuspcrlinebal adannum dclxxxihiii. curata fuit, delineatione ejusdem. Sed chalcographus,
Sicut igitur exlritum iu Codiee Yitoniano fuit nomen dum eleganliae majorem geiit curam quam assnntlaiidi
mensis, quo Depositio sen prior Translatiofacta fneint; prototypi, diversum prorsus avcro expressit vulium;
et in nttmcro tltcrum, quibus Leo scdit, vidctitr omis- pedum clinm Patliique reliqttias magis integras qttiim
sus denariits tiniis; sic judicari potest extrita velomissa eiunt : quare operx pretittm ccnsut eateuus correclam
litlera in ntimero Indtctionis, ct rcponendum 11, vci po- lamillam iterum adhibere. Cetera isticlegi possunt.
XLVIII S. HILARUS
H
ilaiujs, natione Sardus, ex patre Crispiniano, fuit temporibus Leonis in Oriente, 461
''J??;
Severi in Occidente imperantium, a die xn Novembris, in Dominica anno cccclxi, 3. rfies'10.
usque in x_xi Februarii ccccxxuu, [>er annos u, menses 111, dies \; sepultus ad S. 3>
°j j."
Laureiitium in crypta, juxta corpus B. Sixti, x Septembris, quo colitur : cessavit Episcopa-
j\^qentes de S. Leone xi Aprilis, credidimus Nala- 2 Xeqite rero eliam nuitc ab hac senlentia mullitm
"""c P°"a-
Cur oiim rati lem Hilari Successoris diem, id est Ordinationis Epi- discedendtim Jputamus, sed ealenus nnbis illustrandam,
mwj 1 ; eju-
ordinatum
Bitarum 17
scopalis Anntvrrsarium, fuisse xuii Novembris; eo quod qualctttis opusest. Nam priinum non dmtur ipso Nata- s d m >
tali die celebratum sit anno cccclxu Concilium quadra- lis diefactam esse Synodum, sed ab iisfactam qui ad
Novcmbris,
c ginla octo Episeoporum ipso prsesidente, 7111 etiam tn Natalem conreneruiil. Prxcesserit ergo btlatilus diei
epistota um tlata 111 Nonas Decembris, ad Episcopos istius seriam de negotiis ecclesiastisis consultalionem, et F
diversarnm Provinciarum Gallix, mentionem facit stc dirtilur hxc secuta.ltt non infeiiiiin lll eadnt Ordi-
seutentia? a se latsecontra Hermem Narbonensis Ec- natio Episcopalis, sed in Dominicam, Prxirrea exnova
clesix Eptscopttm, cttm inquil : Praesidente Fratrum Conciliorum etlilione Labbm nostrx disco, Epistolam 11
Fratribus et Coepiscopis nostris Fausto et Auxa- fastis scribebatur Leone 11 et Severo Coss. Respicil ergo
nio... id a nobis est pacis causa constitutum. Ubi, Epistold tlta iwii ml jum diclam Sijnotltim, ctijus tx-
ntlttl dubilanles, quin vcrbtt, Praisidente et PrEesiden- lutit Canones, lamquam biennin post ItubiUe; sed ad
ultitin similem convenlum. simili oceasitme et lempore
tibus ; pro Prsesente et Preesentibus obrepsissent,quia
eamdemque anlc celebraltim. Neque existtmet alv/iils nun itleo se-
apparebat prxsedisse ipsum S. Hilarum;
m qni, qitod eliutit Synodus ipsa, cujtts Canunes e.clanl,
epistotam (nam Consules nttlti aderuitt Bttiti, qitx
sola tnnc ud maniim erat, cilittonej tlatam rati eodem habil.c sit occasione Nalalis; eo qttott possit illu esse di-
tempore quo et Epistota 11, ad Ascanium et universos versa aconecnlu Natalitto cttjus memtntt Epistola 8, et
Episcopos Terraconeusis Provincix, data m Kalendas hic illam pluribns mensibta prxcessisse. Continet enim
sententiam, Nutalilio conventn lalnm, sicttli et priar
Januarii, Basilisco et Hermenirico Viris Clarissimis 111
quod inter Leonom [quem xi Aprilis defunctum credit) logia nostra guam itlius procedat, quibus xi dies sufji-
rt Ililarum solum vr diei Sedis vacantis notenl . deinde ciunt, temcre a Catatogi transcriptorc conversi in ui
staluit Hilariim obiisse x Septembris, adeoque sedisse velxmfsicul habet MS. nostrum et quacdam Anasta-
m i :< di, menses x, minus n diebus; calcnio utique pro- sii eiemplaria) in Itbro Pontiftcuti rectius notati x.
prio. Anastasiani quidem Cudices iu numeris variant,
et ii niiosun, mentes uinumcraut : sed in annis coitvin-
cuutur errarc per designattonem Consulum.
XLIX S. SIMPLICIUS
impi.icius, nalionc Tibiirtinus, ex patre Castino, fuit temporibus Anihemii et successo-
Ab an. 407 ad
483 an. 15
mvn. 1 1 tlivs
nn, 15
s urii
rum
Oriente,
in Occidente, atque Odoacris Regis,. Leonis item et Zenonis Augustorum in
;'i die u Martii
anni cccclxxxiii, per annos xu, mcnscs w, dies ui
Domimca n Quadra^esimac anni cccclxuii usque ad x Febru-
*, sepultus ad B. Petrum 11 JMarlii,
jjjyiircellinus Comcs hiirtenits rrcte hujtts quoque Pon- exemplaria excusa habeut pnucos dies; ut vero manu-
Jlatio frmpo- tiftcis uiitiiim signat t PasQO
Joanne Coss. sed ro- et scripta rt code.r noster cum nostro Catalogo, mensem i.
rls. tundis dumta.rat numeris utens, et solum xu annos Ergo piwfixo, qui rxcidisse videtur , denavio, usque
Sijnplioio adscribens, Successorem ei dat unoanno ci- in srqnentrm nnniim proroijo ci Pontiftcatttm,
nihilquo
tius, qtttim id patiiinliir ipsiui Epistol.r, dattc Idibus id vetetur fquod quidem videum) obstante : el Interpon-
Juliis et um Idus Novembris, Severino V. C. Cou- tiftcii dies u muto in n ut pro Successoris ordinalione Do-
sulo, ui rst anno cccclxxxi] : quod fteri non potuisset minica habeatur ; quod tterttm post sequentem Ponti-
si stipra annos xu solum sedisset ille, ut Anastasiana ficolum judico facieudum.
L S. FELIX III
P
At> 071. 483 ml jELix, natione Romanus, ex palrc Felicc Presbylcro, Odoacris Regis lcmporibus ct
402 an. 6,
men,
Zenonis. Augusti, a Dominica Sexagesima; anni cccci.xxxui, xiu Februarii ; usque ad
11, dics
18.
JL xxx
X Januarii anni cccci.xxxxn, per annos uui, menses m, dies xuiu, sepultus ad
1!. Paulum xxu Februarii : et ccssavii Episcopatus dics u
1) Sepullurea nullus uspiam invenitur signatus : neque adas fcrunt, ut Quartus Felix fuerit atavus
Dirs obltus 30 quare qtiod olim Iiomnno Martyrologio, ante reco-
iu Gregorii, ipso Pontificatum gercnte nati, attt etiam
Januar. gnitionem factam sub Urbano VIII, sic lcijcbatur, die antc cuin econtra anni lxxxxuih,
; qtii inter mortem proptvr erro-
c xxx Romce
Janttarii, S. Folicis Papse, qui ppo fi-ie Tertii Felicis et obitum Grcgo-"ii iutercesscrunt, non rem Joannis
CathoHca plurimum laboravit, quodque Felici III sint utmis '.oiigttin tempus ijencruliuiiibus quv.qi.e ex- Dlac. in VUa
Gicgorit a6«e-
appticavit Baronius, indicans iterum de eodem agi xxu plicandis. Et rursum quinatione Romanus fuisse scitur. potis.
Frbruorii, onntinu putamus rrtiucndum fitissr ; ncccjits uti sritur fuisse Felix III, congrucntins dicitur ejus
loco substituendum Felicem IV, et alterum iltum diem Gregorii atuvus, quem conslat spectabili Senatorum
Sepulturm vel Translationls esse. Nuin Felicem IV futique RomanorumJ prosapia duxisse originem,
oblUse x\u Scptanbris, et seputtum xil Oetobrts infra qutim Felix IV qtu natione Samnis, fuisse dicitur,
docebimus, Nec me movet, qttod in notis od dictttm ex Urbe Beneventana nalus.
ilicni ditbttet Baronitts, satisne cerlo ibi de Felici III 3 Porro qttoud spntium bttjiis Pontificatus,' in nu-
agatur, cttm iterum do eo agatur in Februario : utrum- merandis um annis, mensibus xi, omnes conveniunt
que vero ex antiquis Romnnx Lcctesix aut etiam Pau- variant in diebus : et tn hnc varietate sumpsi dies xun
monumenHs i*n Martyrologium, quo tllx
lin.v Basilicai a MS. nostro et Anastasii MSS. e.rcmplartbus quin-
ante Haronium utebontur, venisse reor. que obiatos, cisque addidi ipsum diem mortis ut sint
2 Ad xxu Ftbi tituu inldebatur antiqnitus ad »o- xuui.
m$n, Felicis Papaa quarti, quod S. Gregorii Magni 4 Sub hoc Pontifice Odoacer, Conprmntio
Martijrologio Herulorum Rex ,
Pontiflcum
i,d :, M. atavus luit etc. sed fiof recte Baronius cone.rtt, scri- Ariattus quidem, scd Cuthoticts non modo non molestus quomodo ad
incirtiu vvlut
bfftg tertii : non facit atitcm ut titversos esse eredum verum etiam bcnevulus atque benefmts, priores' omnes Rvtjcs dccotilr
Quitrtus, , ,. .
, . ,
, , , ... ,'
aut tittqutd tn Jantturio mutajidrm futsse, ibtque \nteU suas tauiies obscuravit condtta leije, prxtextu pucis ec-
tujeudum Qiiaiiiiiu, «11 nictitis dits snus propiiut as- clesiastic.c cmscrvandx, qua Pontiftcis Pomant electio
sujnntus tn Scptembn fuisset. feterem in Februario sine consensu Reats rata esst vctabatur. Sed qui Ec-
errorem eausaverai error Joannis Diaconi, dieentis in clesiam subjtujavit servituti, sub gua deinde diutins ge-
Vita Orcijorti, quod cjtis atavus futt quartUB Fclix, mttit, suam ipse libertatem amisit, obsessus Rttvennte ;
Apostolica? Sedis Pontifer. Lapsus utique hic est mgnumque catcuus ijioriosum, et a mari Hadriatieo
mcntorix aut ratamt :tam (ut rccte in uotis ad Fe- usque ad Batthicum patens,
:
cum Theodorico Gotho-
fcruortum prsedictum observat Baronius) nequs genus rum Rege partiri in Ilalta coactus est ; ac paulo post
ab
°.
AD CATALOGUM PONTIFICUM.
ab codem occisus, Italiam Gotkis tenendam reliquit : stasio, sclrismali formando occasionem dedit ; dum con- D
quorutn Reges id, qvod ipse sibi fecerat , in Pontifices staret in Regis manu esse Ordinationem sic factam
juris usurparunt. Hoc tamen non obstitit, quo minus y
imtan'. H"C tamru nfl faccrel, prohtbuit singulans FEI1X HI '
Pontifice mortuo, conveniret Clerus et populus statim Deiprovidentia, Rege bnrbaro, pro potiori parte suf-
ad Electionem, et Episcopum ordinaret, quam citissime fragiorum et prioritate Ordinationis Rotmc fact-r, dela-
poterat ; ne scilicet a Rege prasvenirentur : quod haud tam ad se causatn decidsnte in fuvorem Symmachi, sic
LI S. GELASIUS
elasius, natione Afer, ex patre Valerio, fuit temporibus Tlieodorici Regis et Ana-
GSlC^ll
stasii Augusti,
«.ilgUUU, a M,^
1 die u Februarii,
.. , ^„.v. U .., . ™« Purifiealioiiis
festo » eademque ~v.......v..,
... ...v....v,...o v..v.v...,|..v Dominica, anni
.......
'"
mM "
4>
a
inscriptus est Martyrologiis, et Pra?sentationem B. M. V. in templo Orientalis Eeclcsia: 3 -
B lam gcnerostis
Ordinatus, 11 on est oliose prxtermiUendttm, tjuod sed consilio divino arcidisse ; ideo magis conftrmor in ea
mortuus. se- Deiparffi propugnalor eontra Nestorium. qttiqve etdem quam leneo ratioue otdinandortim tetnportiiu : qttod uti-
:
pultus festo invenitur apnd Anastasium xd ftcasse Basilicam in , tinm ipsa @60T&&> favente porro penjal succederc. E.ti-
V. Virginis.
fundo Crispini via Laurentina, milliario ab urbe miae tpstits Gelasii lattdes vide in epislola Dimnjsii exi-
Roma xx, sic ultro ferenle Chronologia, inveniatur or- gni ad Jitlianiini Picsbijleruin, editn in Collectione
dinatus Episcopus, defunclus, el tumulatus tribus Dei- Romana Ilolslenii. ad cnlccm partis i pag. 268.
paree ejusdem festis. Hoc atttem quia tton pttlo casu,
LII S. ANASTASIUS II
nalione Romanus, ex patre Petro, fuit temporibus Thcodorici Rcgis M6
Anastasius, Ab „„.
™
ad
m
et Anastasii lmperatoris, a die xu Scptembris, Dominica eademque octava \f
in
es l'b
-
Natte Virginis, anni cccclxxxxui; usque in ipsum diem Niilalem Deiparte, uni
annum xi, * dies xxu et cessavit Episco-
Septembris, anno cccclxxxxuiii; per i, menses : .
^ ^u
patus dies im: ipse vero sepultus fuit ad S. Pelrum xuiu Novembris.
\.itterpontiftcii dies im fex quibus Auclor MS. nostri Conciliorum editiime habetur inscripta Cludoecho
Anastasio Anastasius, usuique ad Oclobris illustrandx
et liber Ponliftcalis xx) habeniiis es
eril
Baptismus fcctt un i
in manibus fuisset ipsiusmct Anastasii ad eiimdem Epi- eiitim fuisse Gelasio supparem in affeclu erga cullttm
Labbeana Detparx Ptrgims.
K
stola, ea super re gralulaloria ;
qux iiunc itt
LIII S. SYMMACHUS
Svmmachus, natione Sardus, ex patre Forlunato,
Anastasii Aucusti, a die xiu Septembris,
fuit temporibus Theodorici Regis
anno cccclxxxxuiii, sccunda Dominjca M («».
ct
^ ^^ is,
diesxxu; sepul- .„ ar
mensis; usque ad ui Aprilis, anniDxmi: per annos xu, menses m
ui, . 7,
Spurium Iwc Vilulamen essse adeoque nulliiis aiiclori- guam Srpulturx dies exprimitur.
LIV S. HORMISDAS
nalioneCampanus, cx patre Justo, de civitate Frusinone, fuit temporibus
BBMiSDAS,
Ali an. M1 mt Dominica
Thcodorici Regis, Augustorumque Anastasii et Justini, a die xiii Aprilis,
ili au.
18.
Bar. d. 10
9, d.
\jatalogi nostri seu potius ecgraphi errorem. qui etiam quod crediderat se posse suscipere ante diem Ascen-
hbro Pontificali obrepsit. ut corrigendum esse juxta sionis Dominicae, occttrrentis die umi Maji, bene sub-
Notitnnlam
Scdis.
concordem Anastasianorum omnium exemplarium con- notatur dxes m
Kalendas Maji. Prior enim ante Pas-
eensum cum Marcellino ComUe, et scribendos umi, lu- cfta iluta futt, altera post Ascensionem, justumqve in-
atletttrr probat Auctor MS. nostri, nescio qua felici- cedere debuit spatium, quo ire Constantinopotim titterse
tate accurratius exemplar nactus, ubi non minus quam etresponsum ad eas veuisse potuerit. Sttb prima censeo
iii duobut nequentibus, Jpanne ei Felice, nominantur legendum un Kalendas Martias; sub sccundis vero,
Consules kuctore cosBvo.hic tandem redeunte ad sty-
ul> iii Idus Maji.
lum jtrimx vetttslissimaiquc partis Cafattxji primi tn 3 Iliucmarits in Fita S. Remiyri, composita annis
nomtna Afia ad S
S. Urb;tno desinentis^ non repetendo scilicet circit er ccclx post mortem Hormisdas, ex libro Ponti-
Remigium
Consnlum, sub quibus desiit unus, alter ccepit ; sett se- ftcali, eademqua Anastasius Btbliothecarius credttlitate, conficta.
mei dumtaxat singulot nominando. Sic autem scjibit. transcripsit , quod eodera tempore fSormisdse scilicet)
SolM Hormwlas annis uim, dies xuim. Fuit tem- venit Regnum, id est Tiara Pontificia, unius xtale
Ann\ notati cum gemrais pretiosis, a Rege
poribus Theodonci Ut^ls et Anasiasii Augusti, a illacoromimenti ,
per Comulcs,
Consulatu Senatoris, id est ab anno dxiiii, ad Consu- Francorum Clodovaeo Christiano, donum B. Petro
latuui Symmachi et Boetii, id est annum dxxii : Apostolo : et nihil dnbitans idem Hincmarus de httjus
post quem sequenti anno adhuc vixerit Hormisdas, si- textus stnceritate, cidem consequenter subnectit episto-
quidem idem MS. noslrnm initium successoris ponit a titm, veluti ab Horrnisda Papa scriptam ad S. Reini-
2 Quod ail Honnisdae Epistolas attinet, kic nola- gemmis pretiosissimis, donum a Rege Francorum :
Stendum in tum relim, enm quidemquse xli in ordine cst,adGer- non addetts quo Reannm autem Francorum quadripar-
tpittoiu tmti- mnuHm r( Socios Constantinopolimlegalos,jubensinter titum innc e.rat in totidem Clodovaei filios, Theodori-
alia scrtbere, ubi aut sub qua festivitate Resurrec- cum, Chlodumerem, Clnldebertum et Clotharium :
tionis Dominioffl egerint diem ferat autem h&c Eu- qui cum omnes Hormisdas snpervi.rerint, non est fucile
tharico V. CL. Cos. id est anno dxuiiii, celebrunda istius duni auctorem nominare. Itjitttr ClodovEei nomen
xxxi Mnrttt) non recte sijitatam scrtbi un Kalendas perperam intrusttm est textui illi ; et ipsa epistoia,
Majas ; sed neque sequenti. qnn miratur non venire si non tota , eatenus saltem suspecta manet ,
quatenus
responsum circalitteras ase directas Constantinopolim, Hormisdae attribuitur.
LV S. JOANNES
At> an '.>13 <>d
:.% abdicat oannos, natione Tuscus, cx patre Constantio, fuit temporibus Theodorici Regis et
post an. '1,
uu Maji, Dominica
m D, /, Ul.
menses
i uiui, dics circiter xui, usi|ue
ad diem circiier xxn Februarii anno dxxui;
iii post Pascha anni dxxiii : sedit annos n,
ejusque serumnis maceralus, ibidem extinctus est die xuiu Maji, et sepultus Roma? in
* Bar. tiinc Basilica S. IVlri xxiiii "
Maji : itaque dicendus esset post suam Ordinalionem vixisse,
moi tuum
pnlnl annos ui, dies xu : e( cessavil Episcopalus a die mortisejus mensem i dies xxm mortuus-
;
que esi interim Theodoricus, die xxxxum posi obiium Joannis, id est ui Julii.
(
II
m.lac riilione existimo optime conciliari tempora cum nisque injustx non distinxerunt a die. Morlis, ct hanc
mfMatvr vcibis antiqui Catalogi maximaque fidt digni, sed non confnileninl cum die Sepultura Jiomanx, verosimilius
cuin rfic coftl- 5 „iis intellecti ub lis, qui tempus caplivitatis Alidicalio- uon n;si post obitum successoris factx. Si enitn anno
immediate
; ;
non levem congruentiam videam in Bonifacio Papa II, tasse praec pue, quatenus bonis Sacerdotibus Ec-
;
origine Gotho, ac proinde apud Gothos gratioso, ut ipse cle3iarum omnium religio pullularet. Recpistis
fuerit auctor ejusmodt Transtationis. igitur virum, et divina gratia probabiliter institutum,
2 Credibile est autem, quod Rex Bmbarus, positum et Regili examinatione laudatum. Nullus adhuc
in vinculis Joannem Pontificatu abdkare sc coegerit, pristina contentione teneatur : pndorem non habet
vel ipsemet pro tgrannico imperio illunt eo privatum de- victi, cujus votum contigit a Principe superari :
nuntiaverit, ac Romano Clero scripserit, mandans ut ille quinimo suum efficit, qui eum sub puritate dile-
eligerent atium, nominatimque illis designant Felicem: xerit : nam qu;e sit causa doloris, quando hoc etin
B quod cum illi facerc constanter, rceusassent. quoad vive- isto reperit, quod alteri in partem ductus optave-
ret Joannes ; ac ne deinde quidem vellcnt agere, sed rit? Civica sunt ista certamina, pugna sine ferro,
pnrlenderent Electionem liberam esse debere ; ortum rixa sine odio : clamoribus non dolorihus res ista
sit sc/tisma inter parles qifnrum una diuturnioris vaca- peragitur : nam etsi persona suhmota sit, nihil ta-
tionis Urdio Regi obediendum snstinehat, quando jam men a fidMibus amittitur, cum optatum Sacerdotium
licite pareri ipsi poterat. Cumvero etiam Theodoricus possidetur.
DISSEItTATIO XII
De quibusdam huic Joanui Papa? minus verosimilitcr affictis.
. i j- o Armnurum
clvgio, ipsi quoque adscribit titnlum, ibidem Joannes, ut armentur gladio SpmtUS snncti contra
C0l , sccraJse
TUulus
repertum : qiiem et Banniius in Addendis retultt, et Arianorum perfidiam et Ecclesias, inquit Aria-: Catholicas,
Va-
in
ticano cujta Ohhinus in supplemento Ciacconii. his versibus con- norum ubicumqne mveneritis Catholicas eas ,
aliique ab Auetnrtbns Fastorum Senensium allegati, propterea deficere, sed viriliter in agro Domiaico
Joannem hunc Papam faciunt Senensem eju*que , elahorare studcte. Hsec ibt. At in Cutalogo dicittir
natales in vico Fontis-blandi statuunt. Viderintipsi Justinus Augustus Jounni omnem concessisse peti-
quomodo suam istam seu traditionem seniorum, seu jn- tionem, rt propter sanguinem Ronaanorura reddi-
niorum inventionem verosimitem reddant. disse haereticis enclesias, secundum 7oluntalem Theo-
2 Idem porro quipluribus aliis Romanis Poniifteibus dorici Regis hsretici, ne Christiani, roaxime Sacer-
antiquis temere comarcinutas Pecretates supposuit /w- dotes, ad gladium mitterentur. Qux paucis apud
brcrtfalt.Upsi dorits Mercator sive Peccator, ettam huic Saneto au- Anastasium et in anttquts Breviariis ita leguntur;
afftcta,
unam, cum omni tempurum rali<->m>, et
sns est affingere Joannes Papa Senatores omnia meruerunt, et li-
et
certiorum Auctorum relaliontbus pugnantem. Etenim berata est Italia a Theodorico Rege lueretico. Theo-
datam finxtt m Idus Junii, Maximo et Olybrio Con- phanes, ne Ariani ab hseresi sua pcr vim abdjuce-
sulibus : cum seorsim singuli C<msules fuerint. Maxi- rentur. Paultts Diaconus ttb. 15 Historix MUcellx
mus anno dxxui, quanda in Idus Jumi ad/iuc vtvebat videtur hanc rem cttm ista mnderatione expnnere. Pos-
Hormisdas Papa; Olybrius anno dxxui ,
quando tulant, inqitil, ut Augustus sme legationis seriem,
Joannes xum Maji obtit, adeoque ad iii Idns Jumi vi- quamvis esset injusta, libenter excipcret, Italiseque
vendu non pervenit. Sed teve est istud; posset enim in- perituras consuleret. Quorum fletibus Justinus per-
motus
. : :
Constautinonoli.cum quilius erat profectus, cura ad Imperatoris faclum, perperam confiisum cum plune
Theodoricum RavenDBO veniMet, Theodoricus ma- contrario facto Joannis. /finc, nulla eliam facta
Conslanstiiwpolilanx leijationis mentiene, narralwnem
litia cfunmotus, quod cum Justinus
Catholica? pie-
tatis defcnsor honorifice suscejiisset, eum simul cum suam sic proseijuitur
sociis carceris afflictione peremit. 5 Hsec audiens B. Joannes, ad Regem ne hxc minusaccura-
fiercnt, deprecaturus accessit. A quo cum dolo su-
ta.
\ Aliquoi guidem falmlaloritili fundammlum jw*-.
sceptum aliigavit eum, et posuit in carcerem, di-
liuitie. vtdelur GregorUu Turonetuii; eoiem
Grcao U seeula u xto,
Tttran. ds
gno fuerat S. Joannes, extiacttu, Itbrum de Miraculi» cena Ego te faciain ne audeas contra sectam no-
\
eodem rctalio.
et ijlmia Maiiijrum scribene; dutn cap. 40 d» Joanne
strain amplius mnssitare. Positus vero sanctus Dej
Epiicopo sic loquitur: Multi quidem sunt Martyres in carcere, tantis attritus est injuriis, ut non post
apud Urbem Romam, quorum hi-toriaj passionis multum tempus spiritum exhalaret, obiitque in car-
ategraj non suni dclatae. De Joanne tameu cere cum gloria apud urbem Ravennam. Domini
studi'i hfflrelicos exeorana, Ecclesias eorum in Ca- nus perpetuum gebennas flammantis incendium. Secl
ctiani li.rc ex S. Gregorio Magno accuralius inveniet
tholicas dedicavit, Quod cnm TheodoricusRexoom-
peri SCt, furore succensus, quiaesset secte Arianae Leclor deducta al> Henschenio ad dicm xxuu Maji, quo
deilitus, jussit gladiatores per Itaham dirigi, qui Acta ejus ilantur.
univcrsuin quotquot invcnisscnt Catholicum popu-
LVI S. FELIX IV
nationc Samnila, cx patre Castorio, fuil tempore Athalarici Regis, a die xn Julii
FEUX, inica t> u post Pentecosten anni dxxui, usque ad xxu Septembris anni dxxx; per
Ab an. 52G ad
£>3fl an. h,
annos 1111, mensesu. diesxuu; sepultusxiiOctobris, verosimiliter ad S. Petrum : et
men. 1, dlcs
14. cessavit Episcopatus diesuis
' Baron. Q.
18.
l» hoc Pontiflce finit secundueille Cataloijus, qnem rum, mensium, ac dicrum quibus unusquisque sedit, conjectura
Erratum a Apritis ffenschenUts edidit, et qualenus ad S. Gregogii Decessorem Pelagium, id facta ex die
ante tomum i usque est
transcribcnte sepulturx:
ttmcpotuit ciiin priurc atttitjltloHque itlustravil, nuiitc- usque ad extremos annos seculi ui ; sed fecerit perquqm
Catalo.jum,
ros iii originalibiis per litteras Homanas scriptos ad infeliciler, scribendo usque in diemim Idus Octobris,
Iviiijinn exprimensi quod nobis hic non putnvimus fa- quia liunc reperiebat Depositioni assignatum, et pro
ciendum, ut cilius appareret ?uM etquani faoile fti Us sepultura notando m Idus, Id vero non atteifdentes
ulterari potueril vitio transcribenlium, videlicel u pro n Anaslasius atiiquc, utrobique scripsefunt nn Idus Octo-
ct contrn. Et sanc librarwrum tOcordfa magna fuctum Interim notaverit ilie annos mi, menses n, dies
l>ris.
oporlet agnoscere, ul (n hoc ultimo Pontifi.ce, in qno xnn. skuii antiquitus notatos reperit, nec ailenderit,
avcuratto summa
videbatur promitti, notatis non solum quam id parum cssct ad terminum ex die Sepulturx
nominibus Consulum, sod eliam pvimo ultimoque die, acceptum,
l>lus tnrbiitinri fuoHt in tniriscribrmh. Nam primo so- 4 Porro cx piwcitata Regis Atkalarici Epistola /m-
omissione /um stribuntur ;mni \mi; ubiintorponendos
dio8
iiii. beri videtur, guoil Romani Cleri acpopulipars consttm-
menslum I,
mensefi n, ctamat consensus AnaHasianorum omnium tior, Joannis morte, elcgerit aiium, pro Incertum an
intellecta S.
exemptarium, Anastasium autem .rque ac Auctorem quo obtinendo frustra apud Tlieodoricum institcrit, atiis et quis contra
twstrimuUumhCc Catalogo usumscimus, Eosdem
.l/.v. Fetlcem
Regi obediendum censentibus; unde civico. ilta extitc-
electus sit
mensea u etiam habet Catalogus m, rfe quo mfra, rint certamina, pugna sine ferro, rixa siue odio, F
Anastasto antiquior, Eosdem denique requiruni te) mini clamoribus non doloribus peracta. Verum quit ille
utnmque notati a die m Iduuin Julii, usque ad im Electus fuerit, nulta possumus conjectura assequi: so-
iihiunL tctobrta.
i
venustissime
AD CATALOGUM PONTIFICUM 73*
A venustissime fabricavit. Ad diem auiem xxx Jauua- C Qnx sub nomine Itujus Pontificis circnmfrruntur D
An hic Pontl- rii, quo de Quarto agere ehgit Bollandus, in anttquto- epistolee, earum primam et secundnm voOeiVc vitio ia- frlix iv
fex Sanctis ribus quidem wque ad editionem Qrtgnrianam anni borare merito censuit Labbseus noster: data enim utra-
Drcrctalts
adscrlptus eonflctsc.
atiter guam mdlxxxxui mclusiye nullus nominabatur FeMx ; postea que finQitur Larapadio et Oreste Coss. prima Kal.
ex errore ? Baronitw simpliciter addidit fnon indicato fonte ubi id Martii, quando m
adhuc Felix fnit, secunda vero,
viris
hausit) quod usque hodie legitur, Roma? S. Fclicis xn Kal. Novembris, quando jam sedebat Bonifacius,
Papae, qui pro fide Catholica plurimura laboravit: et quidem mortno Dioseoro certus Ponlife.i, ut constat
inNottb avietn prapendet ille, ut etogium istud Tertii ex Anastasio. Terliam eptstolam, qux vttlqo notabntnr
Felicis (ticet iterum in Eebruario rteurrenlisj potius P. C. M. seu Boetii V. C, mndicaria nota falsitatis
esse ciedat quam Quarti jam atttem Vidimus huncesse
: putavit Sirmundus, ejtsuo Arelatensi Godice sotum legi
dicm quo obiit Tertius. Quod vero Pancirolius, in jubens, PoatConsulatum Mavortii: quo facto notaretur
Tkesauris absconditis urbis Romaz, opinetur hujus esse ainiits kxxuiii, qui111 Nonas Februarias Foliaifl ad/iuc
conjectura, adeoque ad cultum ejus probandum nonsuf- 7 Post Feliccm alii miii Pontiftces inveniuntur, ab
ficit ; nt is in Januarii nostri recpgnitione fortassis sit eo qui secnndnm Catalogum circa annum dlx trans-
ad Prstermissos amandandus, nisi interim certiusaii- scripsit centinuati hoc modo
quid Roma udferalur. Manet tamen illius virtuti hoc BONIFACJUS, sedit an. n, dies xxui. 1'roximi
adscriptum Epitophmm, a Bollando relatum e.r Appen- JOANNES sedit an. n, nieii. m, diesu. successoru
dice antiquarum inscriptionum dn Ghesne; nec non a AGAPITUS ?ed\t rnenses xi, dies \uu.
Buiouio post lom. xi appositum addendis anno 530. SILPERWS sedit an. i, men. u, dies m.
Certa fides justis ceelestia regna pafere, VIGILIUS seditan. xui, men. ui, dies xxui.
Antistes Felix quse morio laetus habet. PELAGIUS sedit an. im, m. x, dies xum.
Pnelatus multis, humili pietate, superbis, JOANNES sedit an. xn, men. xi, dies xui.
Promeruit celsum simplicitate locum. BENEDWTUS sedit annos mi.
Pauperibus largus, miseris solatia prsestans, PELAGWS sedit an. x, men. n, dies x
CATALOGUS III
Ex anliquissimis membranis Palatinis Bibliotheerc Valicanoe Cod. xxxix Armario i anlc
Psalmos Pocnitentiales.
JtEATUS PETRUS Apostolus etPrinceps Apo- mens. x, dies u. Hic ordinavit Episcopos u, Pres-
stoloram, Antiochenus, filius Joannis, provincia) byterosui, Diaconos n.
Galilc;e vico Bethsaidse, frater Andre», primum ALEXANDER, natione Romanus, ex Patre
sed:t Cathedram Episcopatus in Antiociiia annos m, Aiexandro, de regione Caput-Tauri, sedit an. x,"
et in Romam ingressus sub Nerone Csesare, ibique meu. ui, dios ll. Hic conslituit aquam Sparsionis
sedit annos xxu, menses u, dies m. Hic soripsit cinn S.ilc benedici. Hieordinavit Ep. u, Presb. ui,
duasepistolas, quse Canonicse nuininantur, et Evan- Diac. it.
Cletum.et Clementem; et Presbyteros X, et Diaco- tle regione Via-lata, sedil an. x, men. n, tlietni.
"
xxi.
* Anastas. n, Herculano, sedit annos xi*, menses III, dies xi*. byteros Diaconos mi.
xi,
"
xu •
d. XII. Hic ordinavit Episcopos xu, Presbyteros xum. TELESPIIORUS, nationeGraecus, exAnacho-
CLETUS, natione Romanus, de regione Vico- rita sedit * an. xxi, mens. 111*. Hic conslitttit ut a XI, '
'I
Patricii, patre Emiliano, sedit an. xn, menses. i, septem hehdomadas anta Pascha jejuniura celebra-
dies xi. Hic ex B. Petri prajcepto xxu Presbyteros retur, et in natale Domini in nocte ut Missa; cele-
ordinavit in Roma. brarentur, et Gloria in excelsis Deo c.tneretur. Hic
CLEMENS, natione Romanus de regione Ccelio ordinavit Presb. xu. Diac. uut.
monte, ex patre Faustino, sedit annos uini, men- YGINUS, natione Grxcus, ex Pliilosoplio de
ses II*, dies x. Hicordinavit Episcopos xu, Presby- Athenis, cujus genealogiam non inveni, setltt an.
* dies llll. Hic Clerum composuit et
teros, x, Diaconos * n. iiii, nien. ui,
slNACLETUS, natione Gracus de Athenis ex divi.-.it gradus Eoclesiasticos. Hic ordinavit Episco-
patre Antiocho, sedit an. xmi', men. II dies x. Hic pos Presbyteros xu, Diaconos u.
ui,
ordinavit Episc. ui, Presb. u, Diac. m. PIUS, natione Italus, ex patre Rtifino, frater
Pastoris, de civitate Aquilea, sedit an, xu, mens_.
*
EVARISTUS, natione Gracus, ex patre Judaeo,
nomine Juda, de civitate Bethlebem, sedit an. uiin, iiii, dies iii. Ilic Angelo admoncnte praece Pascha
die
74- CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
CAIUS, natione Dalmata, ex genere Diocletiani, P
A die Dominico celebrari. Hic ordinavit Episc. xu, * m. ni.
ex patre Gagio, sedit an. xi, men. m, dies xii. Hic
Presb. xix, Diac. xm. P. xxu.
ANICETUS, natione Syrus, ex patre Joanne, Ordincs;Eoclesiasticos disposuit. Hicordinavit Epi-
de VicoUniis.i. Bedif an. * x, men. [III, dies III. scoposu, * Presbyteros xxum. Diaconos uni.
Ilic constituit ut Clericus comam non nutriret. M/lRCELLIPiUS, nalione Romanus, ex patre
Projecto, sedit an. ix, * men. im, dies ui. Hic ordi-
* m, ii, il.
Hic ordinavit Episcopos ix, Presbyteros xuu liiac.
XUl.
ini.
navit Episcopos u, Presbyteros mi, Diaconos n.
SOTER, nalione Campanus, ex patre Concordio, MARCELLUS, natione Romanus, ex patre Be-
de civitate Fuwhs, sedil an. ix,*mens. ui, dies xn. nedicto, deregione Via-lata, sedit an. u, men. uii,
m. iii
Hic eonslituit , ut nulla monacha pallam sacratam dies xxi. Hic constituit titulos in Urbe Roma, pro-
d. xxi.
tnngcret, noc inconsura pnneret in sanctam Eccle- pter baptismum et peenitentiam. Hic ordinavit *
* E. xxi.
siam. llicordinavit Episc. xi, Presb. vm, Diac. ix. Presbyteros xn, Diaconos n. P. XXUI.
ELEVTHER, natione Grfecus. ex patre Abun- EUSEBIUS, natione Graecus, ex Medico, sedit
dio, deoppido Nicopoli, seditan. xu, men. m, dies n. an. n, men. i, dies III. Hujus tempore inventa est
Ilic constituit nt nulla esca a Christianis repudia- Crux Domini nostri Jesu Christi, et Judas bapti-
retur, qnai rationabilis bumanaque esset. Hic ordi- zatus est. Hic ordinavit Episc. xim, * Presb. xnu,
navit Episcopos xn, Presbytercs xii, Diaconus um. Diac. m.
VICTOR , natione Afer, ex patre Felice, sedit MELCHIADES, natione Afer. scdit an. mi *. •
P XIII.
*
m. Ull.
an. x, uiens. n . ibcs x. Hic conslituit ut Pascha Hic eonstituit ut nulla ratione die Dominico aut u
il. uul.
die Dominico celebraretur, sicut etPius. Hicordi- feria, jejuniis quis defldelibus ageret. Hic ordinavit
navit Kpiscopos xn. Prcsbyteros lni, Diaconns un. Episcopns xn, Presbyteross un, Diaconos u.
*
r xiii
ZEPEERINVS natione Romanus ex patre , ,
SILVESTER, natinne Romanus, ex patre Ru-
vet XV. uui, mens. un, dies x. Ilic or-
Abiiinlio. sedit an. fino, sedit an. xxm, men. x, * diem i. Hic congre-
vit Epbropos ui, " Diaronos U. clesia. Hic ordinavit Episc. ix, * Presb. xxun,
VABIANVS, natiohe Romanus, ex patre Fabio, Diac. li ii .
LVCIVS, natione Romanus, ex patre Porphy- DAMASUS, natione Hispanus, ex patre Anto-
ri". sedit au. iii . ineiis. m , dieg ui. Hic prsecepit nio, sedit an. xum, men. i.i, dies xi. Hic accusatus
ut duo Preebyteri et tres Diaconi Episcopum in invidiose de adulterio, purgaius est a xliih Episco-
omni iooo ii >
> ii desererent. Hic ordinavit Episcopos pis. Hic constiluitut Psalnii die noctuque in eccle-
un, Presbyteros im, Di:icouos im. siacanerentur. HicordinavilEpisc.Lxn, Presb. xxxi,
a iv, m. STEPll ANUS, nalione Komanus, ex patre Jo- Diac. xi.
II il V liin, sedit " an. uii, niens. u, dics n. Hic constittiit SYRITIUS, natione Romanus, ex patre Tibnr-
Sacerdotes et Levitas vestes sacratas in usn quoti- tio, sed. an. xu
Hic orilinavit Episcopos xxxu,
*. m xi * d.
xxu.
'
1'. VII, diano non mi, nisi inecclesia tantum. Hicordinavit Presb. xxxi, Diac. xui. Hic praecepit pcenitentibus
Epiecopos iii. * Presbyteros nn, Diaconos u. ultimum Viaticum non negare.
•
a. n XYSTVS, uatione Graecus, ex Philosopho, sedit ANAST/ISIUS , natione Rnmanus
ex patre ,
•
E il.
an. mens. x, dies xxm. Hic ordinavit ' Epi-
i, Maximo, sedit an. iii*,dies x. Hic constituit, ut
sr.ip.is iii. Presbytero ini, Diaconos un. quando Evangelium recitatur, Sacerdotes non se
D7VNYSIVS, exmonaobo, cnjus generationem erigerent, sed curvi starent. Hic ordinavit Episco-
noii potuimus reperire.seditan. ui.niens. n, dicsuu. .
pos xi, Presbyteros Ulll, Diaconos ti.
His Presbyteris ecclesias dedit, et parochias etdice- INNOCENTIUS. natione Albanensis, ex patre
ceses constituit. Hic ordinavit episcopos uin, Pres- Innocentio, sedit an. xu, men. n, dies xxi. Hic con-
bytei os xn, Diaconos ui, utqui natus fuerit de Christiana denuo nasci
stituit
III. IX, nalione Roinanus, ex patre Constantio, per baptisinum [debeat]. Hic conslituit Sabbato je-
sedil nn. llll. niens. ni, dics xxu. llic constituit junare, quia Dominus Sabbato in sepulchro jacuit.
Bupra iiirn oiins Martyrum Missns celebrari. Hic et Sabbato jejunaverunt. Hic ordmavit
discipuli
D xii.
ordinavit Episcopos u, '
Presbyteros uiu, Diaco- Episcopos Presbyteros xxx, Diaconos * xi.
liih; vel xu
nos u. ZOSIMUS, natione Graecus, ex patre Abramio,
EUIITI.l.XUS , nationa Tuscus, ex patre Ma- sedit an i, men. m, * dies xi. Hic multa constituit
rino, ilc 'i\ n.ii ' l.unis. Seilit au. l, niens. i. dieni i. in Ecclcsia. Hic ordiuavit Episcopos um, Presby-
Hic constituit fruges super altare, et uva; benedi- teros x, Diaconos m.
cerentur. l'.ic ordinavit F.pisc. ix , Presb. xim , BONIFACIUS, natione Romanus, ex patre Jo-
Diac. u. cundio Presbytero, sedit an. u uen. uui, * dies un.
Hic
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 7S*
A Hic constituit ut nulla mulier aut mnnacha pallam Romanus, ex patre Projecto, de Caelio monte, sedit D
saoratam lavaret, aut incensum in ecclesia poneret, annos II, men. 1111, diesui. Hic ordinavit Episc. xxi,
nisi minister. Hic ordinavit Episcopos xxxiu, Pres- Presb. xu.
byteros xni, Diaconos m. ACAPIUS, natione Romanus, ex patreGordiano ' •'- xiim
COELESTINVS, natione Rgmanus , ex patre Presbytero, sedit men. xi, * dies xix. Hic ordina-
Prisco, sedit an. uiu, men. x, dies xuiu. Hic con- vit Kpisropos xi, Diaconos 1111.
stituit ut Antipliona ante Sarrificium caneretur , SYLVERIUS, natione Campanus, expatre Hor-
quod non ante fiebat, nisi tantum epistola B. Pauli misda Episcopo Romae, sedit an. 1, men. u,*dies xi.
recitabatur, et sanctum Evangelium. Hic ordinavit Hic ordinavit " Episc. lxxxi, Presb. xlvi, Diac. xui. "E.xum
Episcopos xlvi, Presbyteros xxn, Diaconos xn. VIGILIUS 1
J-*"
XYSTUS , natione Romanus, ex patre Xysto, PELAGIUS, natione Romanus, ex patre Joanne
seditannos uin, dies xix. Hic incriminatus est post Vicaiiano, sedit an. xi, men. x, dies xuiil. Hic est
annum et menses uui a quodam Basso, et cuin lui ordinatus a duobus Episcopis et uuo Presbytero.
Episcopis purgavit se, et Bassus est damnatus. Hic Hic ordinavit Episcopos xlix, Presb. xxui, Diac. ix.
ordinavitEpiscopos lii, Presb. xxuin, Diaconos xu. JOANNES, natione Romanus, ex patre Anasta-
LEO, natus Tuscus, ex patre Quiutiauo, sedit sio, sedit an. xu, men. xi, dies xxui. Hic ornavit
an. xxi, men. i, dies xiu. Hic congregavit Episco- et restauravit ccemeteria sanctorum Martyrum, et
pos mille ducentos, qui exposuerunt fidem Catholi- constituit per singulas Dominicas oblatioues et lu-
cam, duas naturas in Christo, Deuui et hominem. minaria ibidem agere. Hic ordinavit Episcopos lxi,
Hio ordinavit Episc. clxxxu, Presbyteros lxxxi, * Presb. xxui Diac. xni. * P. xxix
tes et baptismum. Hic ordinavit Episcopos xxxun, diano, sedit annos uix, men. ui, dies x. Hic expo-
Presbyteros liiiii, Diaconos xi. Moralia Job, et super Ezechie-
suit iiumilias xi., et
FEI.IX, natione Romanus, ex patreFelice Pres- lem, Pastoralemque et Dialogos, et multa alia fecit.
bytero de titulo Fasciola, sedit an. um, inen. xi. Hic augmentavit in Canone, Diesque nostros, us-
* dies xix. Hicordinavit Episc. xxxi, Presb. xuiu, que in linein Missae, Anglosque couvertit ad Do-
Diac. u. miniim noslrum. Hio fecit ut Missa super corpus
GELASIUS ,
ex patre Valerio,
natione Afer , B. Petri caneretur. Hic ordinavit Episcopos lxii,
sedit an. iiii, men. Hic liberavit a
uiii, dies xix. Presb. xxxix, Diac. u.
periculo famis civitatem Romae. Hic feeit tractatus SABINIANUS, natione Thuscus.de civit. Biera.
et hymnos, sicut B. Ambrosius. Hic ordiuavit Epi- de patre Bono, sedit 1, Hic an. mon. u, dies uiu.
scopos lxuii, Presbyteros xxxn, Diaconos II. addidit luminaria in ecclesia B. Petri. Hic ordina-
mens. xi, dies xxini. Hic ordinavit Episc. xui, Jianue, sedit nien. uiii, dies xxum. Hic ordinavit
* Presb. xiii .
Epis. xxi.
SYMMACIIUS, natione Sardus, ex patre For- BONIFACIUS, natione M.irsoruin , de civitate
tunato, sedit an. xu, * mens. un, dies xxuu. Hic Valeria , ex patre Joanne Medico , sedit an. ui,
dinavit Episcopos cxun, Presbyteros xCli, Diacunos Neapoli, ex patre Joanne, seditan. u *. Ilic cousti-
(1 XIII
de civitate Frisinonc, sedit an. ix, * dies xmi. Hic IIONORIUS natione Romanus, expatrePe-
,
'
d. xun. tronio Consule, sedit an. XII, inen. xi, * dies XUlll
constituit Clerum et Psalmis erudivit. Hic ordina-
vil Episcopos lv, Presbyteros xxi. hujus temporibus levata est trabes in ecclesia B. Pe-
*, Pre-b. xm, F, L\X\I
JOANNES, natione Tuscus, ex patre Constan- tri. Hic ordinavit Episc. lxxxiiiii
1) . XII.
*d. xxii. tio, sedit an. n, men. xm, * ilies xui. Hic in cu- Diac. xi.
stodia afllictus moritur. Hic ordinavit Episcopos xn SEFERINUS , natione Romanus, ex patrfl
FELIX, natione Samnis, ex patre Castorio, se- Avieno, sedit men. II, dies mi. Hic ordinavit Ep. iiii.
dit an. llli, nien. II, dies xiu. Ipse ordinatus est in JO INNES, natione Dalmata, ex patre Veii.in-
E. xxix. * Episcopos xix Presby- seditan. men. dies xuiii. Hicper omnem
xi,
quietem. Hic ordinavit , tio, i,
um Patriarcham C. P. qui contra imroaculatam fi- Marise, et S. Simeonis, quoil Hypapante gr.-ece di-
dem novitates innectere prasumoserunt et sextam , citur, Litania?, exeant. Hic ordinavit Episcopos
Synodum conscribens confirmavit. Hic ordmavit
,
xcvn, Presb. xum Diac. lu, Sedit annos xm, raen.
Episoopoi '
XXQIIl, Presbyleros xi '. uii*, dies xxni. m. vui.
1 /IEODOHUS, natione Gracus, ex patre Theo- JOANNES, natione Graecus, sedit an. iii, mens.
doro Episcopo, de civitate Jerusalem, sedit an. ui, ii. dies xn. Hic ordinavit Episcopos xu, Presbyte- E. XMII.
mens. u, dies xum. Hic ordinavit Episc. XLUI ros ix, Diaconos II.
Presb. xii , Diae. iiii. JOANNES, natione Gracus, de patre Platone,
EUQENIUB, natione Romanus, ex Patre Ru- sedit an. n, mens ui, dies xun. Hic ordiiiavit solum d. xx
Episc. i.
fiano, sedit an. n, men. ix, dies xxiu. Hic ordina- Episc. xix*.
vit Ep. xun. SISYNNIUS, natione Syrus, de patre Joanne,
VITALIANUS, natione Siguensis provinciai sedit* un, dies xu. Hic ordinavit* Episcopos
an.
Campania;, ex patre Anastasio, sedit annos xiu ,
Lxiu, Presbyteros x, Diaconos n.
mens. tu. Hic regulam sccleaiasticam atque vigo CONSTANTINUS, natione Syrus, de patre
rcm ut mos erat omnino conservavit. Hic ordina- Joanne, sedit annis un, dies xu. Hic ordinavit
vit Episcopoa '
xxiin. Presbyteroa xxn, Diaconos i. Epiacopos Lxm*, Presbyteros x, Diaconos n.
ADEODATUS, natione Komanus, exMonachis, GREGORWS, natione Romanus, ex patre Mar-
de patre Jobiano , sedit an. iiii , men. u, dies u. cello, seditan. ui, menses ix, dies xi. Hic consti-
'
E. XLUl.
Hic ordinavit '
Bpiac. xxun, Presb. xxiu, Diac. u. tuitut in quadragesinialt tempore quinta feria jeju-
P. Xlll,
I). u DONUS, natioue Romanus, ex patre Mauricino, nium atque missarum celebrationes fierent, quod
sedit ann. mens. u, dies x. Hic ordinavit Episco-
I, ante non agebatur. Hic ordinavit Episeopos cl,
pos ui, Prosbyteros x, Diaconos u. Presbyteros xxu, *Diaconos im. P. xxxv.
pj AGATO, natione Sicula, sedit an. ii, menses ui, GREGORIUS, natione Syrus, ex patre Joanne
diei iv. Hic ordinavit Episc. xum, * Presb. ix, sedit an, x, men. um, diesxxu. HioGrseca Latina-
Diaconos iii, que lingua eruditus fuit Psalmos omnes per ordi- ;
LEOJUNIOR, natione Sicula, depatre Paulo, nem memoriter retinens, et in corum sensibus sub-
sedit mcnses x, dies xun. Hic constitutum fecit ut tilissima excitatione limatus. Hic ordinavit Episco-
qui ordinatus fuerit Archiepiscopu^ nulla consue- pos lxxx, Presbyteros ixiir*, Diaconos m.
tudine, pro usu Pallii aut diversi officii, Ecclesias ZACIIARIAS, natione Graicus, ex patre Poli-
persolvere debeat. Hicordinavit* Episc. xxi, Presb. m, dies xim. Hic ordina-
crono, sedit an. x, mens.
xi, Di.-ic. IU, vit Episcopos lxxxu, Presbyteros.xxx, Diaconos u.
BENEDICTUS JUNIOR, natione Romanus, STEPIIANVS, natione Romanus, ex patre
seditmens. x, dies xn. Hic ordinavit Episc. xn. Constantiiio, seditan. u, dies xxiu*. Ordinavit Epi-
JOANNES, natione Syrus, de provincia Antio- scopos xu, Presbyteros n, Diaconos n.
chia, ex patre Cyriano, sedit an. i, dies ix. Hic PAULUS. d. xxvni.
ordinavit Kpiscopos xm. STEPIIJNUS deesl.
J.V quid )wm) sublraham suppellectilis nostrx antiquarise, umle illustrari Ponlificutn hisloria possit ; addo
membranam, ante annos Cttt apparelj sexcentos descriptam ex alia vetusliori, fincm cum Vigilio Papa
accipiente, id est in anno dlu; ttbi etiam ftnem accipiunt Nomina Apnstolicorum, tnter Analecta Mabillonii
Imn. a pdg. 426 desctipta, ei invenla post collectionem quamdam Decretalium Canonumque, ultra annum
ni.xM non exteneam. Sed ut mttlta nomina viliose istic sctipta, sic ei numeri valde diversi habentw a nostrx
membrantc numeris. Nec mincr dtversitas occurrit in altera Corbeiensi membrana, qm in eodem Analectonm
C tomopag. 420 incipit deEpisjopis Rom in e Ecclesia;, et prctrakitur
usquead JoannemVI; in eo sic fiuieus,
iii ejiu decessorisque Sergii I anrtos diesque tmiserit annotare. Diversilatem utrobique repertam, sub indtciolit-
terarnm BC, quibus prior posleriorque memhrana Corbeiensis sigmficelur , sul/tus apponemus ; si forle. alicui
usui sit aliis, noster enim lebor jam longius progressus erat, cum adferebanlur; quam ul ex islis juvari nunc
quidem possit,
NOMINA APOSTOLICOREM
cx Veieri membrana noslra, collata cum gemino MS. Corbeiensi.
B
1! tedit
leatua Petrus
annos n men«.
pncfuitR. an. xxv, m. n, d. vn. Ban. vin, m.vu, d. n. G.an. xiv, m. m, d. n.
n, diei m. Alexander an. x, m. vn, d. II, v Non. Maji.
Cdeett Pemt. B oii. xn, m. vn, d. n. C an. vn, m. VI, d.
I.iims au. xi, vi.
m. iii, d. xii. vi Kal. Dec. Sixtus an. x, m. xm. d. xn, vin Id. Apr.
C sedit onnas xu, menset v. dies xu. B au. x, m. n,
Cletus an. vii, in. i, d. x vi Kal. Maji.
d. i. C nn. xxv, m. ii, d. i.
Pius
. . .
B an. xviii, m. d.i.Can. xviu, m. IV, d. m. Ccelestinus annis vin, ra. i, d. vnu.
Soter an. vim, m. m, d. xx. xi Kal. Maji. B an. ix, m. x, d. xvn. C an. vin, m. x, <1. xvi.
B an. viin, m. II, d. xxi. Can. xiv, m. v, d. 11. Sixtus annis viu diebus xviin.
Eleuther an. xv, m. mi, d. v. viii Kal. Jun. Convenit B. sed C habct, d. xvu
B an. xv, m. l\\,d. n. Can.v.m. x, rf. xxn. Leo annisxxi, ra. i. d. xxvm.
Victoran. x, m. i, d. x xn Kal. Maji. B a«. xx, m. i, d. xiu. C. an. xxi, m. i, d. XIII.
B et C an. xv, m iii, d. x. Hilaius annis vi, m. m,d. x.
Zepherinus an. xvi, m. II, d. x. vn Kal. Sept. Convenit B ast C an. vi, m. 11, d. xn.
:
B an. xvin, m. vu, d. x. C an. xvm, m. vi, i. V. Siinplicius an. xv, m. i, d. vn. Kal. Mart.
Calistus an. v, m. n, d. x. n Id. Octob. Mensis dcest in B, in C solum suntd. r\.
Ban. v, m. x, d. x, C an. v, m. n, d. x. Felixannis vun, m. xi, d. xvu,
Urbanus an. vin, ra. xi, d. xn. viii Kal. Jun. B an. viii, m. v,d. xvn.C an. vni.m. x, d. xvm.
Brt Can uuu,m. 1, d. n. Gelasius annis 1111, m. vin, d. vu.
Antheros an. xu, m. i, d. xx. 111 Non. Jan. B *tC conveniunt, sed habcnt d. xvm.
Ban. m. i, d. xi. C an. xi. m. I, d. x.
. . . Anastasius an.u, m. xi, d. xxnn.
Pontianus an. v, m. II, d. n. xn Kal. Dec. B el C an. i, m. xi, et C solum d. xxm.
B an. vii, m. x, d. xxn. C an. IX, m. v, d. n. Symmachus annis xv, ra. vm, d. xvm.
e( ntrobiqne prxponilur Pontianns Anthero. B et C an. xv, m. vn, d. xvu.
Fabianus an. xnu, ra. u, d. x. xni Kal. Feb. Hormisda annis vin. d. xvm. . . .
Euthicianus an. vun, m. x, d. nn. Id. Dec. Vigilius annis xviu, ra. vi, d. xxvi.
RdC an. i.m. \,d. . . B en. xii n tantimi. Can. xvu, m. vn.
Gajus an. xi, m. im, d. vnn. x Kal. Maji. Hactenus mcmbrana nostra cum utroqite Corbejensi
B desunt dies C d. xn. MS. quoriim primitm Itic desinens hxc subjungit. Ab
Marcellinus an. vnu, m. xxv. vi Kal. Maji. II, d. Apostolica Sede Petri Apostoli usque Ordinationem
Hic persecutione Diocletiani ductus est ut thuri- Sancti Silvestri anni ct.lvh : tibi videtur auctor scrip-
ficaret, quod et fecit et post pancos dies poeni- ; sisse, vel scribere voluisse annos ccxlvii ; idque ex
tens, abeodem Diocletiano pro flde Christi Mar- sentenlio qttx mortem Apostoli refert onno Neronti pe-
tyrio coronatus est, vi Kal. Jlaji. et cessavit niiltinw Chrisli LXvn cum ordinatus Silvester sit anno
Episcopatus an. vu, m. v, d. xxv. cccxiv. Membram Porro Corbejensis postcrior,
Damasus annis xvni, m. II, d. x. in Id. Decemb. Jnhannes an. I, m viu, d. vi.
Ban xviii, m. III, d. XI. C an. xvin, m. III, d. xn. Theodorusan. vi, m. v. d xviu.
Siricius annis xv, m. xi, d. xxv. Martinus an. in, m. i.il. xxvi.
B et C omittunt menses ac dies. Eugenius an. II, m. ix,d. xix.
Anastasius annis II d. xxv. Vitalianus an. xiv, m. vi.
B Can.ni, d. x.
on. ni, d. xxi. Adeodatus an. iv, m. u, d. v.
Innocentius annis xv, m. ll. d. xxi. Donus an. I, m. v, d. x.
Concordttnt B et C, nisi quod C habeat, m. i. Agatho an. u, m. vi, d. xiv.
Zosimus anno i, m. in, d. xxv. Leo sed. an m. x, d. xvm
B an. vii. m \x,d. ix. Ca». l, m. iii, d. xi. Benedictus sed. mens. x, d. xin.
Jolianncs sed. an d. x.
Bonifacius annis in, rn. viii, d. XIII,
18 Conoo
Propijlxttm Maji.
78* CONATUS CIIRONICO-HISTORICUS
Conon mens. xi.
sed. Freherianis, notalis A. B. 2 ex Codicibus Mazarino,
Segrius sed. an Tftuano, Begio, nota'is M. D. R. 3 deniqtte ex alio
numeros, ptr quam dtvcrse in diversis /Jnasta&ii Codici- nis, nullus in subsequenti commentariolo Auctor appo-
bus signatos. Utemur autem Anastasio editionis lte- nitur, e.rtra controverstam sint numeri annorum, men-
gise Parisinas, ex ftde Codicis Velseriani, cum variis sium ac dierum, quia in omnibus vel pterisque excmpla-
in marginc lectionibus, ex MSS. Cassinrnsi ct Bnrbc- ribus concorditer inveniendi, nec aliunde suppetit con-
LVII BONIFACIUS II
Ab an. S30 nationo Romanus, cx palre Sigilbaldo, lemporibus Athalarici Regisct
ad 53'2 an.
Bonifacius, fuit
Scc'esi,r li-
jfouronins ail anmtm 526 num. 74 prudrnter notat, buisse aitlcm. cogor credere ex Pontificatti Agapeti,
btrtas eirca quod tub Theodorico Rrge (ostendi ego quod snb Atha- qui rectr ordinari ncquit, nisi Decessorem ejits cttm-
Ponttftcis
larico nepote illius} Romanui Clerus populttsque coactus drmque Successorem Bonifacii , serius consecratum
asmmptio-
fuerit, designatum pridem a Theodorico Felicem sitsei- slaluamits quam posl thes ui, quos liabent Codices alt-
nem,
piendo, suMre duram conditionem nnu habendi Ponti- qui. In MSS. Cassinensi, Thuano, duplici Freheriano
(iccm, ntsi quem Rrges iique Ariani, probassenl. , ac nostro, inveniuntitr cxprcssi, menses n, dies xv :
Accepisse tamen, inquit, tanta prasumptio noscitur sed nimiumitlesl, el stifficiitnt mensis I, dies xxim :
modcrationem illam, ut ex pristino usu Clerua eli- qux non admodum magna mtitatio est, nqsque atl exi-
gerct Romanum Pontificem quem tamen Rex suo
, tinn desideratum cum Agapeto perducet.
asscnsu confirmaret : quam quidem ab Arianis Ita- 3 Qute contra initinm hujus Pontificatus, a nobis
liaiRegibusvendicatam sibi tyrnnnice auctnritatem, constitiitum, ohjtci possel Epistola ad Ciesarium Are-
iis de medio sublatis, Orientalis orbis Imperatores latensem, viliatam jndicavit Labbteus, adjeclo perperam
sibi pariter arrogarunt : quod S. Oregorius valde tlie Kalendas Februarias, Lampadio et Oresle Eplstolx Bo-
viii
matjis rc- nlfacit
ingemisoit. Adao ego occasione hujus schismatis ag- Coss. quando usque ad Se/itembrim ailiuc vivebut interpotatx
strlclti prop-
ter Itoc schi-
griivtilnm fnissc Ecclesitc servitttlrnt : imlio ettim libe- Felix, jitbctque legi Post Consulatum Lampadii et
sma: rum juil Clero, elcclum a se Episcopum statim curare Orestis. Sed si Epislotam ipsam admittimus, proul
oriliniiuJum, saltem ut Episcopum Vicarium, tlonec admittendam suadet Cyprianus in Viia S. Cxsarii lib.
advenisset conflrmatio ; ut vel ex hac ipstt duplici Or- I sttb lnirm; prirstabit credere, eam reperlam absque.
dinatitme Bonifacii apparet, facla hantt clubie ante die et Constile; ncc enim verosimtlc esl, quod ad Ept-
allatum aut etiam requisitum pro alterutra pnrte con- stolam Decessori suo missam dislulerit respondere Bo-
sensum : quandoquidem Dioscorus, jam aliquamdiu nifacius totis tribus mensibus. Idem ergo et diem rl
ordinatus, obierit xiu Octobris, ctiam post mortem F
et Consutalum temere adjecerit, qui sub Bonifacii nomine o«« fictx.
cju\ schisma duvaverit . iis qui ipsum ordinaverant elitim conftnxit Preces ejus et Justiniani Prinoipis
adhuc decem diet tuspendentibus consensum injam fa- siguans eas vui Kalendas Octobris, Justiniano iii et
ctiim alterius Ordinationem. Oreste Coss. Nec enim cum Oreste, sed solus Consn-
2 Nou cst niild dubium, quin uterque ordi-
niiicni latum iu Justinianus gessit, idque anno dxxxiii, mor-
natus mo.r atl Rrgrin miserit pro cttnfirniatioiic inipr- lno jitm Bonifacio
cujus et alia Epistola, quasi ad
:
trantla : suspensumque diu mansissel negotium , si EulaliumAlr.raiiilriutim scripta, sine mense ac Consule,
fuisset tlc jure potion disceplandum m Synodo, sicut etsi i.i chronologia (alsi convinci neqiteal; convincitiir
factum Syramacho <1 Laurentio contendentibus : sed Itnticii cum vera Hormisda; Epislola
imposturs, collata
itt qto Bttcti niiniitita Dioscori morte, nihil mors dixerim
ciiius
LXiv ad Joannem Miletanum de simili argumcuio
orditttili un-
fuisst tii Regc, Ecclesim pacem unice curante, quin quam Ua transcribit, ut sola committet nomina, quo
tc amnntum
coufti mtirfi alterum, idqut eliam prius quam m ntm
a Hcqettttlum deridendum se prxbet Auctor; execrabilem vero, cmu
consensiss», partem adversariam cognouiiset; qnotl id sanctissimo viro Attrelio Carthagincnsi Episcopo, ea
expedientlssimum terminandum schisma, si
rssct a<l
imptntjit. qti.r sttnl falsissima.
iiltui Romani tongum protrahtre, ,iui<ilqite a
oellent iu
4 Idem Pontifex anno dxxxi post Consulatum
Gotthts genui duxisse Bonifaoium verostmUe faciat
Lampadii et Orestis vv. CC. sub die vn Iduum De-
Goiiliiriiin ftins iiciinn. Dies igitwr 111 oacanHs
Epi- ceiubriura, in consistorio B. Andrese Apostoli,
prs- Synodus Bo-
scopattts ante prttdictam Ordinationem, ex veteri Cata- sedit Synodo ei, cnjits Acla a pnccitatis
verbis exor- mana sub co
togo adliuc sumo : qnos etiam htilvnt Anastasiani co- dienlia Lucas Uolstcimus primus eruit;
eorumque habita.
dices quotuor, sicnt ct MS. nostrum. Alii autem Ana- veritatem, clironoiogica deductitme prtecedenlium
subse-
ilufoni Codices vacationem ponunt, mensis i, dierum quentiumque Pontificum, cotifrmavit : non eamdem
XV, quos pulamus inter Felicis morlrm rt Ronifacii planr nam insistens nobiscum, eodrm tamen tendcns ac
CM/lrmalionani fluxisse. Atque hac rutione fortassis priiingrns : qucm sequeremur, nisi retinendos esse an-
possent vacatio Episcopatus et vacatio Pontificatus ttqttariim Catalogorum nttmeros credcremits, qtia licet
;
dislingui, st ea res consequentiam habuisset. Non ha- et in ordiendis Episcopatibus, quantum per eosdem nu-
meros
;
credi debeat Epitaphium, quo defunclus laudttlur, quod cinlidit kaberi IPERJ s(c fuisse extendendas, Iterura
Mitis adunavit divisum Pastor ovile etc. post Consulatum Lampadit et Orestis virorura cla-
Interim sub hac caulela relinquentes ipsum Primo, rissiraorum.
Sccundo aptabimua alterum, a Romano Presbytero, G In biennio PontiftcatuJt ita conscntiunt omnes Co-
tempore Eugeniilll, repertumin Porticu dicta Ponti- diees, ut nihil dubitcm trienninm Codicis Vitoniani
ftcum :
adscribere ceteris tibrarii nscitantis erratis. Baronius
Atria magnifici sunt raembris plena sepulcri unum annura dumtaxat et dies n huic Bonifacio re-
Sedis Apostolicae Bonifaci Praosulis almi. linquit, a xui unius Octobris ad xuu alterius Octobris
Corrigendus porro Anastasius est, cum scribit, quod numerandos, ut mori eum faciat anno dxxxi : huc
Corrcctl Ana-
sepultus cst Bonifacius sub die xui Kal. Novembns enim se cogi credidit quia in titulo Eudoxix invenitur
staslus.
consulatu Lampadii : et tetjendum Iterum Post Con- inscriptio, qua constare putit, eum hoc anno, vidtiicet
sulatum Lampadii, uthabentur dxxxiii. Correctionem pust Consulatum Pnlladii et Orestix, successorem ha-
hanc verosimilem yuibis facit Epilaphium a Mubilluno buisse Joannein. Ergo soluyn tenet sub finem anni or-
tom. 3 Analectorum pag. 435 repertum in quodam dinatum Joannem, et positam iuscriptionem : de dxe
Codice monaUerii S. Vitoni, licet ita mutilum atque autem Ordtnadonis negat aliquid certi deftniri posse.
et Baronlus
in anno mor- exesum ut quoad versus quidem vix aliquid sani elici In has angustias eum cogunt non animadversx litterx
tis.
potuerit (utinam tamen vel fratjmenta dedisset, dubiuni IT. qux prxpositx litteris P. C. faciunt, ut 1T. P.
supra propositum expiicatura^ quoad clausulam vero C. LAMPADII Et ORESTIS VV. CC. quomodo
chronicam sic utciunque iegibile visum, Sedit annos ipsemet scrrbtt Baronius, legi debeant ; Iterura post
m, dies xxui, depositus in pace xui Kalendas No- Consulatum etc. alias invenisset notari sibi annum
vembris, Lampadio et Oreste dxixii, qui ei angustias omnes laxasset, ad intcgrum
imper. Proconsul.
viris clar.ssimis ubi cum to iraper. Proconsul. nullum biennium Bonifacio relinquendum.
LVIII JOANNES II
qui et mercuiuus, natione Romanus, ex patre Projccto, Presbyter tit. S. Cle- m <»• 532
Joannes,
mentis, fuit temporibus Athalarici ac Tlieodati Regum et Justiniani Augusti, ordina- °,
m , ™i. 3.
tusannoDXxxu, xuiuiDecembris in Dominica, scdit annos 11, menses 1111, dies 111, usque
ad annum dxxxu *
, xxi Aprilis : et cessavit Episcopatus dies un : ipse autem sepullus est .
Bar a 531
535 a n
in Basilica S: Petri xxun Maji.
fm 6 d
-
diebus vaeanlis post obitum Joannis Pontijieatiis, pas- culum, explicu Orbiculum ; et conjecto , signiftcari
sim legantur dies ui; quos oportuit uno addilo augeri, mensam cedrinam,ibidem oblalam a Severo, Presbylero
Gotthi per felicia Belharii Ducis arma, Francorumque Mercurius et hoc magis placel. Vix autem dubitem
:
ex atia parte in diliones Golthicas irruplionem, cnntra quin more Romano, tunc necdum exolcto , utrumque
quos occupatissimus ct longe a Roma positus Rcx Theo- ei nomcn fuerit anlequam Ponlifex crearetur ; sedprius,
dahatus, azgreque sese defendens, coactus fuit hoc ipso utpote Ctrislianiim, Ubentius usurparit.
anno iis cedere tolam Provinciam, et quidqiiid intra 3 Boronius, ex Appendice antniitarum inscriptionum
Alpes ac Rliodanum possidebat : adco ut credi possil Duchestu ejusdcm Joannis hoc Ejntapltium a succes-
cosptum exculiab Ecclesia juijum, quod moxlmperatores sore Agapeto compositum, habet in Addendis ad an.
inscriptio, quse Buronium fefetlit, tatts hodiei/tte vtsitttr Commissumque tibi pascens bonitate magistra,
in Bastlica S. Petri ad vincula, Luca Holslenio,
tesle Servasti cunctum sub bonitate gregem :
et SALBO
huc mire facit :
f PAPA. N. JOHAN- Pro quo rite tuum venerans Agapetus honorem,
Prsestitit haec tumulo munera grata tuo :
LIX S. AGAPETUS
gapetus, nationc Romanus, ex patrcGordiano Presbytero, Clericus ad S. Joannem
Ali on. 532
od 535 m ct Paulum, ordinatus anno dxxxu, xxumi Aprilis in Dominica tertia postPascha;
11,(1.20.
iir fuit lemporibusTheodaliali Regis et JustinianiAugusti, permensesxi,diesxx, usquc
corpus Romam relalum in
ad xuu Aprilis, quo obiit Constanlinopoli annODXXXUi; et
loculo, scpultum est ad S. Petrum xx Septembris, quo colitur : cessavit autem post ejus
mortcm Episcopalus mensem i, dies xumi.
OUtus n
\X ri™ S. Agapetum colunt xun Aprilis, quem esse Sgnodus Constantinopolitana optime convenit cum no Sijnodus 161-
verum mortis diem mullo sccurius ipsis, qui prxscntes stra chronologia, siquidcm ca ccepta notatur Post Con- dem eomortuo
Uajl, celc 'irata
nolaverunt, credimus, quam Anastasio, x Kalendas sulatum Flavii Bellisarii Indictione xiiii id est anno
Maji, Conslantinopolim progrcssum, ct iliidem eodcm dxxxui, ui Nonas Maji id est, xim dic post obilitm
die mortuum Sanclnm tcribenli. Narrat autem conten- Agapeti a dextera considentibus et simul audien-
:
tionem cum Justiniano, propter Anthimum Patriar- tibus, secundum jussum piissimi Imperatoris Justi-
cliam hxreticttm, quem et coram Imperatore convicit, niani NN. Episcopis ex Italiae regionibus prius :
et eodem annuentc expulit excommitnicatum, et orania quidem ab Apostolica Sede missis, postea vero as-
obtinuit quorura causa directus fuerat Constanlino- sistentibus sanctse memorioe Agapeto, qui fuit Papa
profectto polim a Theodalo Iieqc; post dies vero aliquantos antiqua? Romae buc advenienti et simul au-
CP. 20 Fth
n aegritudine corrcptus defunctus est, non x, sed xu dientibus Theophane etPelagio Diaconis Apostolicaj E
Kalendas Maji. Citm autcm antea dicitur quod ambu- Sedis, Mena et Petro Notariis, et quibusdam Dia-
lavit Constantinopolim x Kalendas Maji, legerc velim conis Apostolicse Sedis, qui cornitati sunt Agapetum
Martii : neque enim mensis I, dies xxu (quol inter xx Papam antiquae Romai huc advenientem.
Februaiii el xun Aprilis tvmprchemliinturj cjusmodi 3 Baronius skuti affirmare non andct, quo die crea-
itineri, actisque prxmemoratis, et qitantumvis brevis, tusAgapetus sit, ita nec de tcmpore, quo sedit aut obiit, n ar onii clrca
alicitjus tamen temporis xgritudini nimis aut pauci aut quidtjuam certi slatnit; solum pro certo ponit, initio tcmpus
hxsitantia.
multi sunt. anni dxxxv crcatum, ultra annum in eo Pontificatu
2 Ista aulem correctione Anastasio adhibila, salva vixisse, et anle mensem Majum obiisse.
manent omnia. Sic etiam vacante adltuc Sede, celebrata
LX S. SILVERIUS
SiLVEiuus, natione Romanus, ex patre Ilormisda Episcopo Romano, fuit temporibus
Ati an. 530 ad
537 an. 1. Theodati ac Witigis Regum ct Justiniani Augusti, per vim obtrusus et ordinatus anno
men. 5, dtcs
dxxxui, ui Junii, Feria 111; deinde pacis causa Dominica proxima acceptatus a Clero,
11.
scdit annum 1, menses u, dies vi, usque inxui Novembris, anni dxxxuii", quando de Pon-
• Bnron. o 530
ad 540 on. 4, tilicatu depositus est detrususque in monasterium, ac postea missus in Pontiam insulam;
men. 0.
ubicxiliitcrumnis confcclus, obiit et sepultus est die xx Junii, quando etiam colitur.
Cessavitautem, post Silverii Depositionem, Episcopatus Romanus dics u.
Diet ordln. D
Hcmem
fics solum xxiin, inter Agapeti morlem
Silverii, interponunl edila Anasttisii exemplaria
el ordina- verius depositus fuerit quatuor mensibus citius, ordina-
C Junll. tusque Vigilius (uti conslat ex die Ordinaiionis suse
sed Iti nou videntur sufjiccre ut Constanlinopoli Romam xxii Novembris, inferiits probandoj urbe lamen adhuc
ivrferielur talis iinnlius.IgittlT cum Codicibus Casi- obsessa a bnrbaris, quibus illam tradere fingebatur vo-
mnsi, liegio, atqne Tltitano, nec non cum MS. noslro, luisse Silverius, lutum non fitit ipsnm inde educere et
mcnsem I pono, eique addoAXes, non xxum (ul iidem) exportare in exilium, ilaque relenttts ibir sit in mona-
neqne xxnu, «I alii plures, scd xuim, qui facillime in
slerio, ubi monachum induere coaclus fuerat ; donec so-
xxnii converli potueninl. Non venitur sic quidem m luta obsidionc, Vigilius, qui eum quasi in fide sna
Ilommicam, qua potucril ordinalus fuisse Silverius, susceperat, eduxit misitque in exilium, mense Martio
ttd in Feriani vi. /Yrum, m
Ordinatwne tam irregu- sequcnlis auni, adqtiotl usque tempus ultqui ejus Pon-
lnri ac violenta, qualis Silverii
fttil, nidlnm liabitam tificatumnumerandum censiterint. Qua in tragccdia
rationem diei nenio miratniur, proxima tamen Dominica
explicanda quoniam Annalium parens Baronius dtver-
die um Junii diei poterit conscnsisse in eum Clerus ac
simotle vacillttvit, nescicns ubi pedem ftgeret, et quod
populus, ut cx tunc verus Pontifex fueril : sic autem
Silverio prtncipiitm daret (quia nusquam plus quam
inter Depositionem
illius referendam ad xui Novembris,
annum I, menses B, dies x, invenerat numeratos, el
Ordinationem hnMiintur dies u magno Co-
et Vigilii
Pontificatum ejus usqne ad xx Junii, anni dxxxx pu-
ilnum omnittm consensudefuiiti.
tabat extendendumj totam quoque Anastasii relulionem
2 In nostra membrana el unico Frcheriano Codiee, per se rucre credidit. Placel igitur hiec aliquanto tra-
Vnde aliqul pro mensibus u numeranlur uim. Sed hi, si
funda- clare fusius.
9 mr»ur» menlnm habent aliquod, istud habent quod, licct Sil-
mttplant I
;
DISSERTATIO
, ;
DISSERTATIO XIII
De Ordinatione el Abdicatione S. Silverii, alquc Yigilii Subrogatione.
Promoto a
Gothis Sitve-
Cum Romx nuntiata mors Agapeti fuit, pro eo
Silveriua levatusest, a tyranno Theodahato
sine deliberatione Deereti qui Theodahatus
diximus mandata pro Vigilio accepmet, tam rccenti
tamen Silverii erga Imperialcs bencficio obstrictus, no-
luit, vcl non ausus est qnidquam contra eum moliri,
rio. :
corruptus pecunia, talera timorem induxit quem sctebat tam gratiosum populo esse. Multo etiam
Clero, ut qui non consentiret in ejus ordinationem minus oportet eum idtiusitnt (ui&sc, cum annflDXXXUII,
gladio pumretur. Equidera Sacerdotes non subscri- die xxi Februarii, Urbs cccpta est a Vitige obsideri. rursumque
a barbaris
pserunt secundura raorem antiquura, neque decrettim Sed quoniam ea obsidio non fuit tam arcta, majon hu-
obsessa,
confirmaverunt ante Ordinationem. Jara autem or- jus anniparte, quin fusqne dian portns etiam obside.re-
dinato sub vi et metu Silverio, propter adunatio- turj liberum obsessis esset, teste Procopio, et qune
nem Ecclesise*et religionis, se subscrip^erunt Pre- vellent emittcre, et quoruin indigerent terra mari-
sbyteri. Ita Anastasius Bibltoth. veram tamencausam que importata nancisci, supervcmentibus fut p<n- est
propter me-
tum o/fensi violentist, tam prxcipitis et non ante usitatx, Theoda- crederej novis identidem Augustx mandatis, facilc futt
Imperatoris; liato fuisse existimo, nondatam ei a Silverio pecnniam, inveniri testes, qui Belisario accusarcnt Silverium,
licet rumor sparserit ; sed metum a Justiniano
idforte sumpta occasione ex re prxsenti, quasi cum Ixubaris
Imperalore, quem graviter o/fenderat, invalendo regnum conspirasset de tradenda eis Urbe : qui ob hanc cau-
Gothorum, contra ejus legitimum possessorem el Im- sam, mense Novembri, depositus et in monnstrrium
peratoris clientem. Quia enim SiciUam jam occupaverat rctrusus est.
Belisarius, et proxime in Italiam cum
timebatur 4 Verum Anastasius ca narrans, qux abdicalionem
exercilu trajecturus cavendum sibi putavit Rex barba-
; Silverii pr.vcesserunt,dum eadem exduobus auctonbus
rus, ne Imperatorix partis stndiosus aliquis ad Ponti- bis describit, videtur asserere prtus caplam Neapolim
ficatum elevaretur. Et ipsc quidem post duos menses fuisse, receptamque Romam, et iv Idus Deccmbns no-
divino nutu, ab insurgentibus contra se subditis, una vis muris mnnitam, xi Kal. Martii, sequenti obsideri
cum Regno, qitod tam malis artibus conabatur stabtiire, coeptam, atque post annum liberatam, quam reverstis
spoliatus etiam vita est, mense sciticct Augusto circiter Neapoli Romam Belisarius fqtiasi is Roma receptu eo
medio, ac Vitiges Rex constitutus : Silverius vero revertissetj a Silverio susciperetur v Idus Maji Indi-
cnlpam, si quam in aditu Pontificalns admisit, abunde ctione xv. Tum vero sic ioquitur, ac si tunc primum
eluit per xrumnas exilii, usque ad mortem causa fidei Romam venerit Vigilius cum litteris Auguslx. Sed
toleratas. ipsa Indictio xv, adventui Vigilii adscripta, et annum
2 Etenim (ut scribit Liberatus Carthaginensis Dia- notans dxxxui, quo urbs Romn obsessa mansit usque in
Vigilius,
conus, hujus omnino temporis AuctorJ Agapeto Con- Martium anni sequetUis ; manifestum facit, eodem tem-
Anthimi cmrente ad-
restitutionem stantinopoli mortuo, Theodora Augusta, vocans Vi- pore (ut loqiuturj hsec esse acta, quo illa, qux prius Jtuc an. 516
poUicitus giliura Agapeti Diaconum, profiteri sibi secreto ab distinctins narrarat ; nec eatenus nisi semel Neapoli
Augustx,
eo flagitavit, ut, si Papa fieret, tolleret Synodum, fuisse Belisarium ; tunc scilicet, cum urbem ccepit, et
pauio ante sub Menna celebratam, et scriberet Tlieo- post rcpressam militarem Ucentiam res ibi optime ovdi-
dosic, Anthimo et Severo, de hxrcsi damnatis, etper navit ; quemadmolum ex Procopio clare habetur, conlra
cpistolam suara eorum firmaret fidem, promittens longe diversom narrationem Anastasii, scelera in urbis
ei dare pra?ceptum ad Belisarium ut Papa ordina- occupatione commissa a miUte imputnntis ipsi Dnci.
retur, et dari centenaria septem. Lubenter ergo Itaque rem opertet sic gcstam inteltigas, utpost quar-
suscepit Vigilius promissura ejus, amore Episcopa- tam Actionem Sgnodi Constantinopolitame, qua iterum
tus et amore auri ; et iacta professione Romara confirmataest damitatio Anthimi xxi Maji, Augusta
profectus est : ubi veniens , invenit Silverium cum Vigilio cotperit agere de illo reuituendo, imtan-
Papam ordiuatum : quin et Ravennae reperit daque sententia Sijnodi. Hic vero mox, non expectato
Belisarium, in eadem urbe sedentera eamque obti- fine, festinaverit rcverti Romam, Pontificatum ambi-
3 Ferum hic ante omnia corrigendus est error, quod Bonifacius jam olim ipsttm constituisset
titulo,
serius Romam quem non Liberati, sed Ubrariorum ejus esse persua- successorem sui subscriptione chirographi ante
,
venit.
deor, qui Ravennam pro Neapoli scripserint : illa enim Confessionera B. Apostoli Petri, uti in Bonifacii U-
tunc vel maxime Gotttiorum regia erat, et illttc se con- lius Vita narrat Anastasius : qua de re, ut contra
tulerat Vitiges, occiso post captam a Belisario Nea- Canones facta, licet reura se fuit confessus Bonifa-
polim Theodahato ; dtffidens scilicet se Romam cius, acipsum Constitutura, in pra^sentia omniura
posse tueri, confidens vero quod eamdem, auctus Fran- Sacerdotum et Cleri et Senatus, incendio absumpsit
corttm viribus, facile recuperaret : quemadmodum reipsa mortuis tamen intra quinquennium Bonifucio, Joanne,
sequenti anno ad illam cum numeroso exercitu rediit. Agapeto, Vigilius facile in spem venit id obtinendi, qno
Et Ule quidem abiens, ut scribit Procopius, Silveriura vivente Bon\la.c\o aspiraverat. Etvcrosimititer obtinuis-
urbis Antistitem Senatumque ac populum ut set, si Ubertati sme relictus Clerus potuisset differre
fidem in Gothos servarent, etiam jurisjurandi San- Elecliouem Pontificis Agapeto subslituendi, usque in
ctimonia obligavit Romani vero, metu, ne reditum eorum qui fuerant cum illo profecti Constanti-
qnce Neapolitanis evenerant paterentur, raelius du- nopolim, ibtque eo jam mortuo celebrabant Stjnodum.
xere Imperatoris militem intra urbem admittere, Sedomnem VigUii diligentiam piwvertit festinata Or~
prsecipuo ad suadendura Silverio urbis Antistite
id dinatio Silverii ; quod ilte videns,
dissimulato propter
Receptaque est Roma sexagesirao anno quod venerat, curaverit se remittendum Constantino-
mense eodera, postquam a barbaris insessa fuerat, polim cum titttlo Apocrisiarii, et in itinere egerit cum
Bac autem a
Itelisario cum undecimum imperandi annum ageret Justinia- Belisario Neapoli.
recepta nus, id est ipso anno dxxxui mense Augusto : tali 5 Tum vero recepta Roma sit ; ejusque receptionis
cnim mense anno cccclxxui Urbem occupaverat Odoa- nuntio Constantinopotim aiiatoa Vigilii reditu, Augu-
cer Rex Herulorum. Tum vero Belisarius, licet ea qux sta, consilio usa cum Vigilio Diacono, misit epi-
stolas-
82" CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
stolas suas Romam Silverio Papae, rogans et obse- subslituent.Porro sicut Anastasii conlexlus non cogit D
crans, Ne pigriteris ad nos venire, autcerterevoca Silverium relinere Romxusqtie post solutam obsidionem, et In Pontlam
releqatur,
Anthimum in locum suum. Qui dum legisset litte- ila nec vi ea rctinere diu post Ordinationem Vigilii.
ras, ingemuit, et dixit Modo scio, quia h.cc causa : Vix lamen verosimile videri potest, 'qttod in emittendo
finem vitie imre adduxit : scd fiduciam habens Silverio sic ftieril festtnatum. Si enim hic easu aliquo
Deo Domina Augusta, ego rem istam
rescripsit ; inleiriprrrliir a Gothis, apparebat magnam estimationis
facturus numquam sum,
ut revocem hominem hae- praerogattvam eorum armis accessuram apud Italicos
reticum, in sua nequitia damnatum. Interim obsessa populos fuisse,cum in ipsorum caslris liber conspice-
tn urbem llcet urbi linma est sed tta ut Belisarii eam tuentii for-
,-
, retur Pontifex, quem Imperatorii a sua Sede indigne
obsessam rc-
tuiia hitud vttne speraretur omtnm Gothorum potentiatn ejecerant.meiUtcntes eum Monachum sponle factum csse
miijuj vigi-
llus cs', ibi contrilura : rt ipse Belisarius Idibus Maji Indi- quia convictus erat urbem Gothis tradere vofuisse. II- anno verosl-
mlliter 537.
ctione xu, idest, anno dxxxuh in Palatium Pincia- lum aitlcm Farae coactum mori, scribit Liberatus; et
num migravit, tamqttam opportttnius rcbus agendis. mtraculis clnruit ejusdem tumulus, quem hoc disticho
Reversui Comtantinopoli Vigilius ibi eum repertl, rt- inscriptum fitisse invenio apud Andream Ditchcsne, in
nilentemgue prtmo paidatim induxit ad implendam Vitis Ponlificum Gallice edilis anno 1610.
Atigitslx voluntatem. Hsec emm indignata generoso Romanre supremus apex Silverics aedis,
rcspomo Silverii, mieit jussiones ad Belisarium Pa- Ossa sub hoc retinet mortuus extraneo.
tricium per Vigilium Diaconum, ita continentes : 8 Exislimal Cardinalis Baronius, Vigilium nnntiata PccnUentiam
postea acjentl-
Viile aliquas occasiones [invenias] in Silverium Silverii motte et scculis eam
miraculis, pomitenlia du- bus qiti ivsum
Papam, et depone cuin ab Episcopatu, aut certe ctum renunliasse male usurpato Pontificatui, et post iltuc miserant,
festinus trnnsuiitte eura ad nos : ecce ibi habes Vi- dies u libera Cleri electione denuo assumplum. Scd gra-
gilium, Archidiaconura et Apocrisiariura nostrum tis asserilur rcnuntiatio minnne necessaria ei cui caitsse
rririssimiim, qui nobis pollicitus est revocare An- non deeranl, in speciem justse, ob quas poteral judicare
tliiinum Palriarchara. Et tunc suscepit jussionem ordinatinncm Silverii nullam fuisse; utpote conlra Ca-
Belisarius Patricius, dicens Ego quidemjussionem : nones factam, ncc per subsecutum Cleri conscnsum sa-
facio, seil ille qui intercedit in necem Silverii Papae, lis certo purgatam, cum neque hic tolus liber vidcretur
ipae r.itioncm reddetde factis suis D. N. Jesu Chri- sed metu exlortits. Verosimilis tamen esl pcxnitentia de
cum manclntls
sto. Et urgentcjussione exierunt quidam falsi testes, tam dure habito viro alias sanclo, et hujus poinilentix
atl Ttelisarliim
ilr atdcniido qui et dixerunt, quia nos multis vicibus invenimus sociitm habere potuit Belisarium, hominem minimc ma-
Stlvcrlo : Silverium Papam, scripta mittcntcm ad Regera lum ac solo melu adaclum ad ea quse contra Silve-
Gothorura Veni ad portara quae appellatur Asina-
; rium pcrpelravit : unde et credilur xdificasse ecclesiam
ria juxta Lateranas, et civitatem tibi trado et Be- eui leoninis versibus (adeoque post plura secula) hic in-
lisarium Patricium. Videscredo hsc duranle obsidione scriptus liliilus luisse dicilur,
concinnata : setl audiamus cetera. Hanc vir Patricius Vilisarius, urbis amicus,
6 Audiens id Belisarius non credebat : sciebat , Ob culpas veniam condidit ecclesiam.
eiiiui qnod per invidiam haec dicebantur sed dum : Hanc idcirco pederasacram qui ponis in aedem,
qul prodttio- niiilti in eadem accusatione persisterent , timuit. Ut miseretur eura, saepe precare Deum.
nls falso ac- Tunc fecit B. Silverium ad se venire in palatium 9 Idem Baronius, integrum quadriennium faciens et Vigilio inte-
cusalus. rim se pro Pa-
1'iiH-ii, prinram et secundum velum retinuit
et ad durare PontificatumSWverii, difjerl ejus mortem usque
pa gertnte.
oinnem Clerum quo ingresso Silverio cum Vigilio
: inannum dxl et xx Junii; cui nos ut summum dare-
solis, Ant.oiiiiia Palricia jacebat in lecto, etBelisa- mus annos n dics xm. Sed malumus, juxta modum lo-
rius sedebat ad pedes ejus. Et dum eum vidisset An- quendi Calabgorum velerum, jam alibi observalum plus
tonlna Patricia, dixitad eum Dic, Domine Silveri
: una vice, solum illud tcmpns nitmerare, quo Romx se-
Papa, quid fccimus tibi et Romanis, ut tu velis nos dit, licet per injuriam stbi irrogatam revera non de-
in manus Gothorum tradereY Adhucealoquentein- sieril esse Pontifex. Qund autem eam injunam non sit
gressus Joanncs, Subdiaconus Regionarius priraae passus anno dxixvii, palet ex Vigilii Ordinatione facta
Regionis, tulit Pallium de collo ejus\ et duxit m mense Novembri , idque. anle datam ab eo Epislolam,
rubiculum; et expolians eum, induit eum veste mo- ad Cxsarium Episcopum Arelatensem, circa ettm qui
Tunc Sixtus, Subdiaco-
naohica, et abscondit eura. fralris ttxorem sibi matrimonio copularat, pridie Nonas
nus Regionarius Regionis sextae videns eum jam ,
Martias Flavio Joanne viro Clarissimo Consule, id
Monaehuin, egressus foras nuntiavit ad Clerum, di- est auuo dxxxuhi.
cens, Quia Domnus Papadepositus est, et factus est
18 Affictte autem eidem Silverio Epistolx adversus
Monachus qui etiam audientes fugerunt omnes.
:
Vigilium, servire ad Chronologiam non possunt; neque
Atque hxcfacta esse oportet meuse Novembri annipiw- Silverio con-
rclruitiur In fidem faccrc prselensae Stjnodo quatuor Episcojiorttm
monasteriulr, luii :
tulis eiiiiu machinalio facile xstatem totam jiar-
,
tra Vigillum
qui sententite a Silverio latx subscripserint. Proinde
temque autumni potuit omipare, affictx Episto-
dum eunl et redeunt nullius momenli est, qttod Silverius in ea fingalur di- tx.
Constanlinopoli littera; commealu nequaqitam per obsi- cere, se, Domino favente, tribus jam jugiter emen-
AtnUs intercluso.
sistemporibus Apostolicae Sedi praesidere, in eamque
7 VigillUB aulstn ArchidiaconussuscepitSilverium Vigilium data pecuuia invasisse. Fictionem vero ar-
in suam quasi fidem : el mox pro eo ordinatiis
Pouti- guunt etiam sitbscriplioncs, qtiarum ttna nolatur Princi-
fc.r xxii Novembris, misit eum in exilium in Pontias, pe Basilio, orasCdr slylum notandorum tunc annorum;
et sustentavit eum pane tribulationis et aqua angu- quod ineplus sarcinalor sumpsit cx subscriptionibus
stiae qui deficiens niortuus est, et an-
: Confessor factus num dxl secutis, cum coepit scribi P. C. Basilii V. C.
est.Hsec sic oporluit dcducta exhibere, ut appareat,
nonbene a Cardinali Baronio induci posteriorcm uli-
A/(ero signata Justiniano V et Belisario VV. CC.
Coss. .vque monstrosa est : quia Justinianus,
quem Belisarii excttrsum Neapoltm post iv
unde regressus ,
Consulatttm anno dxxxiv, nutlttm amptius gessit;
anno nxxxuiili Silverium et Be-
loco suo moverit et Vigilium lisarius srmi'( dumtaxat Consul
fuit, scilicet dxxxv.
VIGILIUS.
,
AD CATALOGUM PONTIFICUM.
LXI VIGILIUS
v
igilius, Silvcrii Archidiaconus, patria Romanus, ex patre Joanne, Consule, anni
Ab an. 537 ad
555 an. 17, verosimiliter ccccxcviu, lemporibus Justiniani Augusti etVitigis Regis, loco Silverii
mcn.S.dies 1G.
injuste deposili ordinatusxxu Novembris, in Dominica die, anno dxxxuii, sedit
annos xuu; menses u, dies xxui : usquc ad xun Maji, anni dlu ", quando ex calculi dolori-
n
54o"d 555. bus obiit in Sicilia, postea sepultus Romae ad S. Marcellum via Salaria, nunc in Vaticano
on -
n quiescit : et cessavit Episcopatus menses x, dics xxui.
Ejus ordma-
T ngressum ejus fuisse illegitimum dubitarinon potest : nera, erat enim, inquit Vle, Natalis ejus dies. Quia
tio, illegitima, sed vitium correxit seria emendatio culpx : niftil enim tamen neque depositus tuncfuit, neque attus in ejus lo-
minus fecit quam se facturum impiae Reginx pro~ cum ordinatus (sicut Joanni I et Silverio factum) con-
miserat ,
fortiterque inhsesit decessorum exemplis, tinuatur illius Pontiftcatus usque fiuem Vitae, in Sici-
qui Anthimum hsereticum restituere noluerant , lia terminatx post annos suscepti muneris fere septem-
sic rescribens : Absit iioc a rae, Doraina Augusta: decim cum dimidio.
prius locutus sum male et insipienter : modo 3 Ad corpus quod attinet; cum Couneteria suburbtuta crpus in Va-
autem nullo raodo tibi consentio, ut revocem homi- a Lomjobardis vastata desolatuqite jacerent, eumdem Jc' ino
t -
nera hsereticum et anathematizalum. Etsi indi^nus, Paulum Papam I, qui corpus S. Silvestri in urbem
Vicarius sum B. Petri Apostoli, quomodo fucrunt attulit, inde etiam accepisse Vigilii depositum, utqtte in
Sanctissirai Agapitus et Silverius, qui eum anatlie- Vaticana Basitica tamquam Sancti et Confessoris hu
matizarunt. Vide seriam pxnitentiam pro commissis norifice condtdtsse, verosimite e$l; etsi nultus ecclesias-
contra religionem et Silverium. Ad hanc autem motum ticus cultus acce*serit per cetebritalem annui aticujns
crediderhn audtta fama miraculorum, quibus Silverii festi : quare nec titutumS&ncti hactenus ei tributuin m-
sed postea ra- morlem pretiosam in suo conspectu fuisse declarabat venio, vel nomen in altquibus Martyrologiis. Tpsius
tiflcata, Dcus; necdubium quin Romanus Cterus, er necessitate quocumque ea facta sit, documentum lia-
translati onis, a
consilium sumens, cognita Vigilii firmitate in rejiciendo bemus apud BasiUcx prxdiclse scriptorem Rommtum
Anthirao, Ordinationem ejus ratam habuerit. Canonicum, tempore Ewjenii III num. 19, sic loquen-
Hanc factam fuisse xxn Novembris magno con-
2 , tem : Juxta sepulcrum D. Adriani IV est altare S.
sensu omnium exemphtrium scribit Anastasius, cum t Silvestri Papae, iu quo, sicut accepimus, brachiura
conligit 11 JVo- asserit, Augmtam, satis superque stimulatam indiijna- ejus est reconditum. Requiescit etiam ibi Vigilius
vembris.
tione non przstiti a Vigilio promissi; et accedentibus Papa, sicut a majoribus nostris accepimus, et etiam
Romnnorum conlra ipsum detntiontbus, misisse Anthe- in pariete invenimus scriptum. Similiter in veteri
miuvi Scribonem cumjussionibus: ut ibicumque inventum ejusdetn Basilicx vestigio legisse se scribit Paulus de
prxterqmm •
in Basilica S. Pelrt , comprehenderet j4n(jeiis, in Annotatione super trxtttm pixdtclum, Al-
comprehensumque imponeret navi, atque Constantino- tare S. Silvestri Papae, ubi Vigilii et Adriaui IV
potim perduceret ; inventum autem esse in ecclesia S. sepulcra.
C&ciliazTL Kaleudas Decerabris tradentem populo tnu-
DISSERTATIO XIV
De duplici Vigilii vexatione et Schismate Romani Cleri adversus cumdcm.
Dirinx retri-
regula ex fundamentalibus una 2 Narrat Anastasius, quod Vigilius, postqitam adeo
buttonis ex- Divin.vut qua mensura mensusquis
est,
justitiae
rat paisus.
ultionem, quam in expiationem delictorum suorum. In Uoc autcm nemo mirabitur qni considerubit quam curus
exilium ejv.s causa deportatus est Silverius , maleque popuio Romano Silverius , adeoque ingrata eidem fue-
habitus a minislris Imperialibus ; coactus et ipse est rit Vigilii subroyatio, aucturis ut credebatitr maturum
bisperegre proficisci, semet carcerem, bis aiia mutta tn- otnnium. De Augusta autem, ammt ferods muiiere ,
digna pertuiit. Ordinari se contra Silverium per- nec patienter ferre repuisam solita , mirum et prorsus
misit : elevatus contra ipsum (
si non falior ) incredibile foret, si Vigilio, a quo tam turptter se videbat
Pelagius est, iicet non ordinatus. Denique Silverium, detusam diceretur pepercisse itta, qux non absttniitt a
in insulam devectum, fame et xrumnis confici jussit ,
Silverio mantts, nillil absque Imperatoris conscntu et
mitis fuit ab eo Pelagius, quod neque causttm schismati prehendendum ab hac Romum et a llamanis
Vigiliura jnissus
accusalus,
dedit, neque mortui Decessoris cadaver in extraneo solo ^nthejnuis Scribo sit , et ab illu ad facinus per-
dimisit; sed defttncti corpus duci curavit Romatn, ubi ftciendum Quamvis autem addal Ana-
rogatus.
fuitsepultum ad S. Marcellum in via Salaria in stasius quod comprehensum deductumque ud navim
,
ccemeterio Priscillae, ut testatur Anastasius : exquo et plebs sequebatur, acclamans ut orationem ab eo ao-
ceterajam indicata, aggredior verosimiiia reddere; salvo ciperent, dataque oratione respondit, Amen : hoc ta-
sempcr atiorum meliori de his judicio, cui hsec non a me men per amaram potius irrisionem, quam devotam re-
defnita, sed uiteriori discussio-ie prxcedente definienda ligtoncm factum videtur. AIox enim ut viderunt
propono per conjccturam, dissimiliimas de Vigilio nar- Romani quia mota est navis , in qua sedebat Vigi-
rationes concUiaturam. lius
:
CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
A lius; ccepit omnis populus jactare post eum lapides ;
tirro arg-imcntnm, de condemnatione trium Capilulo- D
abrliiilur
fustes, cacabos, et dicere : Faraes tecum, mortalitas rum, mutto minns faciebat utraque, sed bene illa qux Theophanes r
Constanlino-
polim tccum :male fecisti Romanis , male invenies ubi posterius gesta mox dicemus, Justius de Theophane. mi-
vadis. Et quidam amatores ejus secuti eum sunt de raretur aliquis, Chronologiam scribenti talia non occur-
ecclesia. risse : Anthimi rcstitutio suc-
el occurrissent credo, si
3 Ilts in hunc modum Romx actis, sccura jam Im- ccssum habuisset scd ca non succcdcntc, non adeo spe-
:
peratrix quod volentcm nolentetn habilura Constantino- clabal ad Constanlinopolitanam hisloriam, qux illi po-
poli Vigilium essct ; ncc diffulens impctrare a prx- lissimtim curx fuil, quid frustra pro eo tenlatum ab
sentt blanditHs vel tcrroribtts, quod nequiverat persua- Augusta sit ; quemadmotlum ncque narrarc
nobis idem
dcre abscntt ; vidctnr mitius agendum censuisse per Thcophanes ruravil, qucm exitum el quantlo habuerit
in itlncte
atiqnanlo nova ad Anthemium jussa. Itaque ingressus Siciliam infelix Anthimus, salis habens ejns depositioncm atti-
miliushabe- Vigilius in civitatem Catanensem, permissus est fa- gissc paucis pro sut instituti brcvitate,
lur :
ccre Ordinationem per menssm Deeerabrem, Pre-. 6 Si quid crgo in alicujus scriploris silentio circa
Mlruin guoti
sbyteros et Diaconos : rcmisilque Romam Amplia- Vigilium esl nurandum, unum, et quidem valde miran- nthil de
poste-
tum, Presbyterum et Vice-Dominum suum, et dum est, quomodo Anastasius, tam opcrose prosccutus riori vexatione
Valentinum Episcopuin ad S. Rufinam, alias Silvao- res a Vigilio faclas el tolcratas in causa parliculari Anastaslus:
candidie dictum, ad custodicndum Lateranas et gu- Conslantinopolitanx Ecclesix, tacere potuerit gesta et
bcrnandum Clerum et valefaciens omnibus perve- : tolerata occasione trium Capitulorum, qux universalem
nitConstantinopolim in Vigilia Natalis Domini. Tunc Ecclesiam atque imprimis Romanam dt/ficili schismate
obvius ei venit Imperator, et osculantes se ccepe- conturbarunt. Quod autem magis eliam mirabile ac
runt (lere plebs vcro universa cum Clero psallebat
: portenlosum est, prima ullimaque Vigilii Acta sic tn
ante eura, usque ad ecclesiam S. Sophias, Ecce unam historiam conftavit Anastasius, ac si utraque
adveuit dominator Dominus etc. Per biennium au- xqualiter solum spectarent Anthimum. Hinc vereor ne
R tem fuerunt contentioncs de Anthimo Patriarcha, quod de honotifica Vigilii susceplione supra dixit, ad
C /'. ndvcclu* quomodo promisisset eum in Ordinem suum revo- postcriora spectet tcmpora ; sicuti vix dubito, quin illuc
atottc in care. Vigilius autem nullatenus voluit eis consen- speclet quod ibidem omisit de futja ejusdem in ecclesiam
Igttll iilm
btcniiitj
tire sed tota virtute magis desiderabat mori quam
: S. Enphemix, ubt tenuit columnam altaris, a quaet
pcrscvcrons, vivere. Tunc Vigihus Papa dixit, Ut video, non me abslractus esl : hoc enim prorsus geminum ei ett, qttod
fecerunt ad se venire Justinianus et Theodora, piis- poslea factum scribit Theophanes, eodem Vigilio Con-
simi Augusli sed Diocletianum et Eleutheriam.
: slantinopoli ad xdem SS. Scrgii et Bacclti futjientc,
inveni. Facite ut vultis digua enim.factis recipio.
: qit.r xque, ac illa S. Euphemix vicina Palatio erat,
4 Ex lus Anastasii verbis Elcutheriam Diocletiani et forsan huic sic cohxrens, ul nomina mutuo confun-
uxorem nobis sumpsit Badrianus Vulesius, sed Balu- dcrentur. Ad ullima certe tempora spectat, quod Nar-
lii», reptrto editoqut libro Lactantiide mortibus per- ses, viclis barbaris el Roma recuperala, dicilur pro Vi-
secutorum, ad cap. ejus lb, evidenter convicit nutlam gilii Comilumquc reditu intcrressisse apud Imperato-
Diocletiano conjugcm prster Priscam fuisse ; reperit rem licet ad priora spectet exilium,
: a quo rcslilui
ttiiifiu in Colliertino Codice ita
scriptum, sed Diocle- postulantur.
tianum ct Decium
Leuterium inveni. Quid au-
vel 7 Iicbus autem temporibusque apud Anastasium sic
tem si oritjinaliier sciiplnm (uerit alterutrum, unde confusis,non facile cst ex ipsius vcrbis truere, qutimodo ex ouo inte-
Leutheriuin aliquis fccerii aut Elcutherium ct quando restitnlus in libertalem Vigilius, ac
rlm cotliijitur,
atius :
Romam
vero, ttt aplior esset comparalio, virum remissus stt. Si quid liccat dtvinare, dixerim, Antlti-
in feminam
coiniiiitiaril? Sctl atl Vigilium revcrtor tnum
: qui cum ge- dtvino jndicio sublalum fuisse de mcdio
, Ilaque
tltlUlrlll cnrcc- '"''"' rtsponiUsst, iledit alapara in
faciem ejus qui- factum esse, ut componeretur res lota, subeunlc Augu-
n iiictntltlitr
ilain,dicens Homicida, nesiis quibus loqueris ?
:
stam facli ptenitenlta ; pncsertim inlercedente S. Men-
Nescis quia Silverium Papam occidisti, et fllium na Constantinopolitano Palriarcha, haud parum gralioso
mulieris viduaad i:alccs et fustes interfecisti apud .lustinianum, ipsique Augnstx jam minus inviso,
?
Fecitque Theodora Augusta mitti funem in collum quando non potcrat amplius Anthimo suo illa prodesse.
pjus, et trahi per totam civitatem usque ad
vespe- Imprimis vero juvisse credo supplicem Romani populi
iinii. Tunc missus est in custodiam,
et dabatur ei lcgationem, rogantis, ut si adhuc viveret Vigilius
modicum panis et aquas, Clerum autem Romanum Papa, aut Presbyteri seu Diaconi vel Clerus, qui Antlttnio nwr-
qui cum
eo erut miserunt in exilium, per diversa cum eo fuerant in exilium deportati, revertercntur. tito et pro
loca, ad metalla inoidenda. Alque hxc cxpla V.gtlio oranti-
ineunte Huc enim omnino speclare pulo, quod apud Anastasium bus Rnmanis
secundo uiiiio Vigilii, Chrisli DXXXUIII circa finem vcr- sequilur, tamquam ad Narselis httnc ipsis
intercessioncm factum :
tjenle, ad tanlos txctsstu perventrint (si vera snnl, ut Et raox misit jussiones suas Imperator per diversa " m "" m -
omnino nobis vera videnlurj ante ftncm anni dxxxx; loca. ubi fuerant in exilium deportati in Gypso (lego,
IIPC llilom lititntciunt cimnr.ritiiiem cuni iis, qux ibidem JEgtjplo) et adduxit eos ante se dicens ; Vultis re-
Canstantinopoli cum Vigilio gesta esse sciuntur, anno cipere Vigilium, ut fuit Papa vester? gratias agi-
post islum un et ex alia causa. mus sin autem, hic habetis Petrum et Archidia-
:
5 Scio Cartlinalem Baronium, ct alios eum scculos, conum vestrum Pelagium, pro quibus manus mea
passim mendacii arguers inprssdictis Anasiasium. Sed erit vobiscum. Responderunt omnes, Imperet Deus
ontitts toriim ratio nilttur silentio Procopii et
Liberati, Pietati tuae, ut restituas nobis Vigilium etquando :
niliil lale scribenhum,
lamen accuralissime res il- et voluerit eum Deus transire de hoc seculo, tunc cum
(itu temporia ptrsequiiUnm. Vvriun ea ralio
si subsi- vestris praeceptionibus donetur nobis Pelagius
siftft. constqums foret, mendacium esse
Ar-
quidqutd de chidiaconus noster. Ex quibus verbis merilo inferas,
Silverii abdicaliont et exilio, non aliuude quam exeo- vel tllius lcgalionis caput fuisse Pelagiura,
veljaman-
tlem Anasiasio, lialicmus; niliil simile iisdem Attctori- tea missum Constantinapolim, ut
Sede per exilium
bus commctnorautibtts. Cum bona ergo tantiviri venia Vigilii qnasi vacante, Roninnx Ecciesix Apocrisiarium
nequaquam mirum tnihi videri dico silentium eorum, ctim fructts
Cur nihllde aqerel : qno in munere ibidcm videlur perseverasse insignls
istls Proco- dt rtbm tid sutim argtmmtum non spectanfibus. Nam
saltem usque ad annum dxxxxiiii, quando ipso sua- Confessionls.
pif. ad bflluni quidttn Golhicum, m quo Silverii Proco- dente promulgatum fuit Imperalorium, de quo
mox,
juiis mcmiitil solnm qualenns opus erat, nihtt speclabat
Edictum contra errores Origenis. Ita hxc omnis lem-
cansa Anthimi, cum eaque connexa depositio Silverii : pestas in non ex[gnam cesserit Vigilii utilitatem, quem
liberatus el hxc quam descripsimus vexatio Vip' i ad Liberali 1
: cum antea exosum haberenl Romani, proplcr tnemo-
riam
.
Confessorem receperunt reduxerttntque in Urbem, ac cerint. eleclo Pelagio, non tamcn ordinato, gitod sci-
magno Itabuerunl in Itonore per annos
qmnque vetsex; rent absque Imperaloris consensu irritam habemlttm
nsque ium
nova cansa ipsum iterum abstulit, et subse- OrdinaUonem, vellentqne Vigilio pcenileiitix locum re-
quem deniquc schisma omnium animos denuo alienavit, liniiui : sictit etiam anno dl cavcrc rolttertint Africani
sii-ut nnnc aggredior explicare. Episcopi, ipsum excommimicantes. Moveor ad hoc opi-
Cum an. 545 8 Conclamata fuerat anno dxxxxiiii Origenis con- nanilum, quod videam in antiqiiiori Catalogo atque vldetur contra
Juatinianns demnatio : quod xgre ferens Theodorus Cxsariensis variis Anastasii exemplaribns ,
pula Cassinensi, Fre- eum Jlomxan.
Edicto suo 3
Episcopus, cl Pelagio, Romansc Ecclesise Diacono at- heriann Thuano uno, nec non in MS. nostro, Pela-
el 549 elecltu
Capitula pro-
que Apricrisiario apud lmperatorem, Synodique Clial- Petagtus,
crlpsisset, gio attribui, annos xi, prseler nienses x, dies xvm,
cnlonensis propngnatori accirimo,atque.]irsetipnoauctori qui illi cum solis annis im ab altis excmplaribus Ana-
condemnationis istius, segrefaclurus; persuasil Impc- stasii tribuuntiir. Istos autem xi annos si retro nume-
ratori, Acepltalos Syrwdo adnersantes posse revocari ad rcs ab anno dlxi, quo obitsse Pelagium probabile fa-
coucordiam, si tria dumtaxat Capilula corrigerentur, cient sequenliiim Pontiftcatuum alque IiUerpontifica-
ideoquc dictus
per qnse Ibas , cum epistola sua et Theodori Mopsue- luum tempora, usqtie ad ordiimtioncm Gregorii Magni
pr.rfulsse
slcnicommendationc, receptus fuerat. ipseque Theodo- siibilucta; fuerit Electio sclnsmalica Pelagii focta anno annis \ I ;
retus Cijri Episcopus sux Seili restilui permissus, Dxxxxuim vel scqiicnti, quando Vigilium Africani (ut
modo anathcma diceret Ncstorio, intactis scriptis qux dixi) excommunicaruiit
idem Theodorettts cdiderat conlra S. Cijrilli Anaihe- \ 1 Quiii cliam videittur eo leinporc Romani expun- expunclo e
matismos. Hac spc illectus Juslinianus, Edictum ad- xisse Vigilii nomen ex seric Pontificum : iinde. el faclum
diptychis Vtgt-
lit nomine,
versus illa Capitula evitlijavcrat anno dxxxxu ; quod sit, ut illud ctiam nitnc dcsit in vetustis aliquibtts Ca-
quia Chalcedonensis Synodi auctorilati detrahcre vi- talogis, qualts est Palatinus bibliothecse Vaticait.e : et
tlcbatur. recipere recusanles Occidentales Africanique idco quoque post mortcm Vigilii, vigente adhuc Rtrnae
Episcopi, rogarunt Vigilium ne sna subscriplioite fir- schtsmale, nemini curx fnissc videtur Deposttumis ejus
B maret, sicut Oricntales Palrtarchx jam fecerant. Me- sen Srpnltitrse die.m ecclesix Valicanx retjtstrir inseii-
Sunodum in diam autem viam elegil Vigilius, scilieel quseslionis per bere, poslqitam illitc illatum est corpus. Hcc tanien per
Sicilta coa-
cturus Vtgllius
Synodum terminaiidx eique idoneim Siciliam nrbi-
: simplicein coujecturam Lector accipiat velim, ad expli-
eo transit an. tratus, qno ex Orienle xque ac Occidenle possenl Epi- candum. qua ratione vidcatitr factum, ut Pelagio ad-
546, scopi convenire, illtic sc contulit ; sed lmperalori per- scriberctur aniiorum penc duodecim tcmpus ; cnm certum
suadere non poluit, quin Sijnodiim vellet haberi Con- sit mullopaucioribiisfuissepoiilificeiii. llaclenits quidem
slantinopoli. Anniim igitur integrum morutus tn msiila, inliisceCalalogisiiisiilensestalicujusPoiiii/icatuittilsciibt
tentarc voluit an coram positus plus efficerel ; el anno tentpus, quod inter Elcrlionem et Ordinationem fluxit,
dcinde CP. dxxxxuii ad Regiam navigans, illuc appulit xxu qttotlqtie esset in Pelagio (quem ordinatum dieenius a pertlnaclbus
anno 547 3 Capitulorurn
Juiiuarii : suaque tbi auctoriiate usus, primum Acepha- anno dlui, xv AprilisJ annorum ui, mensium m, et
dcfcnsoribtu.
los, quibus favebat Impcralrtx, damnavil; deindc Men- ilicrum im : sed insolens etiarn hacteims fuit, alicui sic
ivtm Patriarcham, quod subscribendi auctor Episcopis abrogari Poiilificatnm (quod Vigilio faclum coujcclitru
faissct, a communione suspendit ; post mcnses lamen noslra suppoiut) ul ejits loco non ordinaretur alius ; id
quinquc, rogante Imperatricc, ad enmdem rccepit. taiiicn cur factnm non sit nec fteri poliieril, cnntjrua
9 Anno dxxxxuiii idem Vigilius permisit Synodum (ut mihi quidem vitletur) esl reddita ratio. Ceterum
Oricntalium convenire Conslantinopoli : in qiia cum perquam pertinaces trinm Capitulorum defensores fuisse
et at. 548 nomen perpetuo volucrtint mtt-
esset discussa causa, ipse examinatis seorsim suffragiis, oportel eos, qui Vigilii
etlam Ipse ea
Jiidicatnm cdidil xi Aprilis, qito tria Capitula, catenus ncre exptitictum : ccteri enim non dubitanmt recensere
damnat :
n se propiignata, dnmiiavit ; conleslatus id se facere eitm [nt profecio oporluil) non solum pro lempore antc.
salva iD omnibus Synodi Chalcedonensis auctoritate, schtsma elapso, verum eliam usque ad morlem : qui cum
sjieransque se posse probare. Occidcntalibus, quod unio- numerarent Ponliftcatits Pelagii annos tltimlaxat iiii,
nrs servandse causa feccrat, in quxslione, qiiain appa- menses x, dies xuut (sicut scripsisse ipsuinmct Anasta-
rebat non prorsus fidei esse. Sed contrarium omnino sium reor) crratttm al\i credenles in solo annorum nu-
accidit : Orientein vacillantem conservare votens ne ca- mero, ex fttle aliorum pro un sitpposuerinl xi, relicfs
10 His Rtimam perlalts, ubi animatissimi omnes ntis Clerus Pelagius cognoscerinl : tinde eidem dein-
et
acta omnia rrscidisse vuleiiliir,
tamquam ab ernnt pro tribtts Capitulis, quasi iis sitbversts Chtilee- ceps inhxrentcs, priora
una cttm ipso Pelagio
cxcommunica- donensis Synodus stare non posset facile est cogitatione atque ad Vigilii communioncm
(0; crcltbtle est) sita
inclirt quatitoperi' omnium incensa sit ira. Itaqtte vero rediisse adeo ut Itic, subjeclionis (ul
;
Vigilitim tn
simite mihi esl, quamvis id nemo expressc asserat, quod ct Cleri nomiiie lestandx causa etiam ad
Pelagio certe mternuntio po-
Romani, longtus quam par erut abreplt, cum in eum- Orientem profectus sit :
19 idem
Propylseum Maji.
:
tjnciiti iu. ii, sivead honorificam legationem Imperatoris dcrutti hac vice relegiitiim cttm Clero stto Vigilium, passus Vigl-
tius sit,
xxuiii Januarii ad se direclam, sive ad expostttlationes quia subscribere Synodo nolutt, ncc nisiad preces Nar-
Pclri Hefcrt ndarii : sed dteti Februatit, expeiivil En- setis revocatum reddilumqiie Roiiintiis. Polcranl ccrte
cijclicnin dc sttis calttmitatibus ; lantiiinqtie conslutilia iittelligere, non remitlendum futssc Vigilium, nisi Irium
sun cffecil, ul Ediclttm lnndem stium Jitslinitiiiiis abo- Capititloriim damiialioni stlbscripsisset ; Iwc aulem im-
lcfnii, el tam Mennas Patriarcha guam celcri facliosi petrato, nullitm quo minus salva ditjnilate redircl im-
Ejiiscopi panitcnlix sux libcllos obtttlerinl. Inlerim peiimentum objiciendum ei ab Jmperatore fttisse, nedum
morluo Menna» su/feclus Eulijcliius a Vigilio Synodum electioni Romanornm relinquenium, ipsnmne habere
annult Syno-
dum cotjl ad postulavit, qtttt fintrctitttr amtroversite : qttod eu condi- Ponttficem mallcnt, au Pelagium Imperatoris volttuiali
ctits.i tlcflttti- litme Vigilins tniiiiiit, ttl Grxcoruni ac Lalinorum conlrariiim.Non poleral ergo talis oblalto Lcjatis facla
Comtanltnojiolim congregandorum numerus atguaretur. odhoc tempus sperture.cui ab Anastasio jungilur: et, si
Ctttn vero morx imputieiis linpcraltir, itittio Maji jus- V r0 maturandoVigilii rcdtlii ajunatus Ronix Clerus
sisset conveiiircni qui aderant Orientales ; invitatus ut rogaverunt Nirsetem, ut una cum ejus suggestione aut ablatus
prssidere vellet Vigilius, constanler abnuit ; permisit rogarent Principem non potuerunt additlisse, si adhuc tunc Jtomanls
;
Pclaoius
titmcn ul cttnsa Irium Capitnlorum traclaretur, prout viveret.i/ucm ehvre ex tolaclis publicis nouertiiit : adeo-
E
factum per integrum menscm illttm el inittum Junii. qtte ltxc condilio, addila tlttmlaxnt prima vice,
fiut
cujus examl-
Actis ntttem ad se peiiutis malureqtte expensis, consi- qiiuii 10 tlc titcorcertilo vel exnle ditbium erat an viveret,
natli sitifttt-
Ctlls,
derans Vigilius, aamnatit tribus Capilulis saluamni- lliic tailcm sccundu vicc, Narsetis fut tlixi) intercessio
hilominus undsquaque manere fulem in Chalcedonensi sol ""> haberi potuit ad malurandum ejus reditum, qui
c„n>iiiiii,im ; itttn quidem explieite approbavit
Synodum itonttm jam Roma ubeitit, ciim maximo Urbts Ecclcstx-
ilktiii, tjux noii cxpectalis Occidentalibus acta que incommodo. Narses enim primum iu Itulittm venit,
fuerat;
scd vclitli proprio molu Constitutionem ad Eutycbium atqtteeam a Barbarico jttgo liberavit victo Totihi, anno
scripsil, qtiu Anijusltni exemplo propria
super trtbus dlii. Suscepta autem relatione Narsetis vel cuncti
Capitulis scripla retractat, ipsuquc tria Capilula ana- Cieri Rumani, tetus guidem htttid dubie effectus est
tlwmalizat atque amdemnat : unde faclum ut Synodus Imperator, et omnes Incliti ejus, eo quod requiem
illa,qitam appellant Quintam, ininquam ab ttniversali donasset Deus Romanis. r?i tamen ea relatione motus
Ecclesia recepta et approbala, passim habeatur pioOc- remisil Vigilium (forte quia
Romani, longioris orbitatis
cuniciiica. pertsesi, ipsum qualemcumque oplabant recipere, spe-
li Conslitutumem illam seu Decretalem , Itaclenus rttnles quod sux rcdditus libertati iicrum retractaret
ipsc ilenlaite
caiii npproliat,
itjnoititn Laltnts, printus e Grxco vcrttt a egregia Dts- qtttc videbatur coaclns fecissej differenda illaciil usqtte
scrlpta Dccre- scrtatione defeniit (proul in nova Conciliorum edilione iit annum iu.u, quandoprimum Imperator dimisitom-
tall. Utraque nunc Imbetiir) Petrus n Mnrctt, pnstea Arclti- nes cum Vigilio: etvenerunt inSiciliamin civitatem
qui morluo
episcopus Parisinus. Eamdemquorumdam dubi-
coutra Syracusanam.etex multaaiHictione calculi defunctus In Stcilia
tationi iii sucdncte asseruitNatalis Akxanier, oslendere est Vigilius, ul ait Anaslusiiis ; translatt quidein Ro- Vlgilto antio
inlis signata est, id est, stxto post Synodum quintam diem ttullum exprimens prse quo lamcn maluissemus
:
iiiciisc. vere dici potuerit, universuni Orbom et Ec- stgnanler expressum inveniri diem mortis : hoc aniem
clesiam ad pacem revooatam fuisse, qnnsi htrc verba xxn Novembrts, pcr assiqnalos
deficiente, inilio duclo a
iu tliclii Drcretuli leijcrentur el juslificationt egcrent. Vigilio oinios xun, menses u, dies xxui, pcrvciiimtis
Sei ipsam lcjens ac relcgcns, ea verba non reperio ; ad dient xuu Maji, nnttioLn.
proinde nte nectsse habeo coulra oinnem vcrisimilitudi- 16 Vacasse detnde Pontifkatnm menses m, dies u,
ihin iivinando asserere. Iliyrici et Africaj Episcopos, cum MS. noslro liubent quinque Anastasiana MSS.
prioris sententias poenituisse, et communicatis cum alia solitm xxui dies numeranl : sed neutrum probare.
Vigilio consiliis Orientalium communionem esse am- possumus, cum Victor Tunnmtensis, lunc vtveus et
plt'N"s (%iini|ue retinentibus Francis et Hispanis,
; scribens, diversis annis referal mortem Vigilii et ortli-
Jltnc recrurte- partem tantum Italiie Episcoporum ab ea descivisse. nationcm Pelagii, sic uuiem Itabei ; Pust Consulatum
scit sc/tlsma. (^iiin polius censeo recruduisse tu llalta scltisma mttllo Basilii V. C. anno xun, Vigilius Romanus in insula
quam antt ue/iamentiu», slatim atque innotuil trium Sicilia moritur... Post Consulatum Basilii V.C- an-
Capiiulorutn condemnattonisubscripsisso Vigilium, Ip- no xum Pelagius Romanus Archidiaconus, trium subrotjatus
siitn vcw Pelagium iMitU coiidciunulionis an, 556,
neqiiaquam prasfatorum defensor Capitulorum, Justiniani Prin- est
fuisse complicem, sed eiiem qua potuil cum cipis persuasione de exilio redit
restitisse : et condemnans ea
permadet iiuturnior Vigilii apud Constantino-
sociis,
qua; dudum constantissime defendebat, Romanas
polim mora. Profectn si sporassel ille, Romanis gra- Ecclesiao Episcopus a pravaricatoribus ordinatur :
litm /iiliuiini ndrclilum sittim, prima nartijandi oppor- qui fuit annis u, nitmero scilicet rolundo, ut ptissim
tiiuilttte usits fuisset : ntin est atilem ustis (nam iilem ;ltictor;quem in
adliuc numerandis annispost Consitla-
anno DLllll attetor dicitnr ftiissc Jiisliiitano promitlgan- tum Basilii stc erravisse,
ttt significarel mortuum Vigi-
di xiii Augusti Pratjmnticant siiam, mi noioi Labbjcus lium miiio dluiii, el dluiiii ordinatum Pelagiura, noii
t; 't„ii„ VlottU
in Epttome Chronologica) nec nisi anno dlu in Sici- magis credo, qttam qttod idem, anno post quinto, ubi
fiuhm impro- liam rcntiftijiicil cuin Pelagio et sociis. Ilos anlein ne referenda mors Pelagii erat, scribere potuerit anno
tautf. tunc qtiitlem miiucs consensisse, prxsertim Pelagium, xxxun Imperii Justiniani (tjuiannus Christi
esset
probat smpicio ventni, Vigilio pereum in Siciliapras- dlxiu) Pelagius Romanus Episcopus ordinatur post lonqio- :
l„n; ipsiutqut Pelagii exilium, m quod fuit ab Impe- prajfuit aunos xi. Scripscrit dle, n,m ordmatur, sed rem moiam,
ralore rclcjaiiis, teste Vtctore Tunnunensi, paria sub moritur : et indicatitm volueril eum Ecclesix prxfuisse
;
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 87
A ex tempore excommunicali a Romanis Afritque Vigi- ter do Ostia : et ordinaverunt eura Pontificem. Al- I)
lii. Quo modo outem fnctum sit ul onui post Comulalum que hoc est quod vetustior Cutalogtis itn crpttcat. Hic VKninM
ipsiusque Imperaloris apu.l Victorem tam perverse no- est ordinatus aduobus Episcopis et uno Presbytero.
tati nuuc inveniantur, cquitlem nou capio, ab ipsomet Ad prxdietam, Narses et
diltiein.lam atttem iiifomiiim
Victore peccalum hoc esse, videlur milii imposstbile. Pelagius, consilio inito, data Litania a S. Pancra-
ltoqne, iis ad debita lempora relrotrnctis, Vigilium tio, cum liymnis et cnnticis spiritualibus venerunt
deiudc Pelagium, ordinotnm anno xu, mortunm anno gelia et Crucera Domini super caput suum, in am-
xxxm Justiniani, mchoaiido a mense yjprilis vel Au- bonem adscendit, etsatisfecitcuncto populo et plebi,
gusii anni dluiiii. Moram etiam ordiuando Pelagio quia nullura malum peregisset contra Vigilium.
atlultsse debuit, quod (sicut Anastasins aitj tunc non Hoc aulem (acto nemo fuit qui dubitaret eiim pro legi-
erant in Clero qui poterant eum promovere quia : limo Ecclesix capile liabcre ; nisi forie adltttc aliqui sti- donec sae de
pererant rnorte Ptyilll
et monasteria et multitudo religiosorum et sapien urbcm crant plurimi,
in tirbe, quales e.rtra
'"™"™" """
tium nobilium subduxerunt se a communiono Pela- etiam Episcopi, qut defamumi trium Capilulorum per-
fufiente ta- tinaciier iuhxrentes, ab iinione ipsius Pelagii
j^ dj cen tes, quia in morte Vigilii Papae se immi- et tolius
men fjm com-
po-
.
fc
.
pcenis afnVeretur.
i
Dum ergo
" non es- fere Rotnanx Ecclesix, Stjnodum quinlam landem cum
riiiinioiiem p .
pulo,
' eum de more
s e t Episcopus,Os//en.«/s videltcel, qui illo rccipieutis, subtrahere sese tnaluerunt, qnam Ca-
LXII PELAGIUS
Vigilii Archidiaconus, natione Romanus, ex patre Vicariano, tempore
Pelagius,
Justiniani Augusti, electus in schismate anno dxxxxuiiii, ct legitimus Ponlifex conse-
A
cralus anno dlui, xm Aprilis in Coena Domini ; sctlit annos im, menses x, dies d 'J,',,
™ 10 '
xuui ; morluus anno dlxi *
, die n Marlii, a prima qualicum([ue Electione anno xi, sepul- *;
18
Bics obttus /Vnnos XI qitomodo numerare potuerinl aliqui, jam Rector Apostolicfe fidei, veneranda rctexit
notalusml- di.rimits : quoad spalium Pontificatits supra r.ominalum Dogmata, qua3 clare constituere Patres.
aari nuineio. C0llselllmn i exemplaria celera omnio. Initiim ejus, Eloquio curans errorum scllismate lapsos,
relrogradtendo a die Obitus, in Camum Domini cadit Ut veram teneant corda placata fideni.
qua ordinationem fieri Episcopalem polius quam ipso Sacravit miiltos divina lege Ministros,
Paschalis (esto, mngis congrnum (ttit. Diem Depositio- Nil pretio facieus immaculata manus.
nis ii 11 Nonas Martii solum e.rpressnm inveuimtts sub Captivos redimens, miseris succurrere promptus;
Eptlapltio de quo tnfra tliem vero Morlis, el quidem
: Pauperibus numquam parca, negare sibi.
inusitata haclenns phrasi, scrilnl Aiinstasnts in omnibtts Tristia participans, lajti moderator opimus,
e.rempltirtbui, prseterquam in MS. nostrosic: qui etiam Alterius gemitus credidit esse suos.
obiitn mentis Martii ; anleltac in signaiido diemensis Hic requiescit Papa Pelagius, qui sedit annos im
semper usus divisione Rmnnna, el pro n Martii, rficln- menses x, dies x et um, depositus Nonas Martii m :
^ |n fojm
Nonas Martias. Dum antcm deinceps sxpius juxta quse verba sepultum dixi lllMarlii, Vereor linnen tJVrasM ,/, e
nis ui
cimmodiori modo tempora ul hoe verum sit, el suspicor Epitaphii auctorem vel sepultwx!
conlingat mtlgariori isto et
Terrenum corpus claudant ba:c forte sepulcra, pe sdpiusque conlingel, aut eruditissimi viri
coniigtt
a me
fundatus in jjjj sa ncti rneritis derogatura viri. ncc nnqnam satis laudandi Baronii chronologiam
epitap io,
propom amfutandam, sine prtefatione levcreniiv.; aul
Vivit in arce policcelesti luce beatus,
rompellari ; ite-
Vivit et hic cunctis per pia facta locis. ipsiusnomen absqtte atw houorts lilnlo
dumtuxal causa fteri. Absit
Surgere judicin certus, dextramque tenentem, rum moueo, hac brevitatis
JOVNNES
.
Ab an. 561 ad OANNBS, nationc Romanus, cx patrc Anastasio viro illustri, tempore Justiniani Augusti
57 i an \1
menses
23.
•Daron, a559 xxiii ; obiit anno dxxxiiii ; die xn Augusti; sepultus ad S. Petrum xm Juliij et cessavit
ad 512, an.
la, m. u, a. Episcopatus mcnses x, dies ui..
17.
tjpatium Pontificatus itlem liic quod in omnibus MSS. Martii, et vacantis Sedis menses m dumtaxat, dies
Jtatlo tempo-
niii i/uod pro xxui vel xxuti diebus, 7iotatis in Ana- xxu numerasset ; tamen acsilegisset menses iin, Joan-
rls.
stasio, scripserim xxm, quia id aptius est^ut per as- nis hujns initium retulit ad xxun Julii locc Junii : et
siijnntum Interpontificium veniatur ad Ordinationem liuic splialmati fquod alias mendo tijpograp/tico adscribi
Snrcrssoris, in Dominica (aciendam. liutio autem /ongio- potuissetj cojisequenter inhxrens, dum ejusdem Ju/ii
tin Vamtumis quam mensium
%
ni dierum xxu vel xxui, diem xin, sepu/turse adscriptum, inlel/exit de morte
passim notatorum ab Anustasio, patet ex pr&cedentibus non invenit totum tempus Sedis ab ^nastasio notatum,
et consequcntibus. sed annos xiii minus diebus xiu, id est annos xn,
2 Baronius ab anno dluiiii ad dlxii, hunc Pon- mcnses XI, dies xun.
tificatum sumens , licet Pelagium obiisse dixissel n
LXIV BENEDICTUS
Ab an. 575 ad enedictus, nuncupatus, a Graecis bonosus, natione Romanus, ex patre Bonifacio,
670, an. 4,
mcn. 1, dies lempore Justini Junioris, ordinatus anno *
dlxxu, xui Junii, eademque Dominica 11
28.
"Laron. a 572, :posl Pcntecoslen ; scdit annos m, mensem 1, dics xxum; obiit xn Augusli anno
ad 577.
hi.wimu, sepultus in Basilica B. Petri in secretario, sub die xxx mensis Julii : Cessavit
Episcopatus mcnscs 111, diesxui.
Jtatio tcmpo- \jnusam ante Benedicti Ordinationcm vacantis ultra minalis, et hi bontim nobis chronologiam faciunt , uti
r\s.
x menses Sedis, in Barbarorum t Italiam undique in- tamen pro diebus x cessantis, post
successus docebit. Si
cursaulium, frequentiam referas licet. Annos Pontifi- Benedictum Episcopatus, quos numerant Anastasiuni
cttus lu suggerunt Appendix ad Calaloyum Regin.r, codices omnes , et Auctor codicis nostri, liceat mihi
ct Catalogus Palatinus in Faticanu, atque cum MS. scribere dies xni, ut in Dominicam cadat Ordinatio
nostro Anastasiani Codices, Cassmensis,, Barbeiinia- Successoris. Baronius a xui Maji anni dlxxiii ordi-
nus, uterque Freiheruuius, Regnts, Mazarinianus, tur, propter obilum Joannis xm Juffi attributum et ad
Thuanus; contra excusa e.iemplu, solum tresannosnu- ultimam Juki dlxxuii , usque numerans , invenisse
merantia. Similiter pro diebus xum, quos h,xc po- etiam ipse putat an. m, menses i, dies xxuiu ; sed
mnit, xxuui suggeruntur in Catalogo Palatino, MS. hic memorix lapsus est, excusatu facilis ; essent enim
nostro, Freiheriano utroque codice, ceterisque prseno- men. n, d. xu.
lxv pelagius II
Ah an. !i"9 ad Romanus, ex patre Winigildo, temporibus Tiberii Conslantini et
elagius, natione
690, an. 10,
m, 1, dits 10.
* Bor, ab an.
577, ad nn
:." iii. n, m,
P Mauritii ordinatus xxui Novembris, anno dlxxuiui in Dominica, sedit annos x * ,
:
inenses n, dies x. Obiil anno ni.xxxx, 1111 Fcbruarii, sepultus ad S. Petrum die un
cjusJem mensis, el cessavit Episcopatus mensesui, dies xxuiih.
1 10/a( Anastasius ordinatum csse absque jussione nmio dlxxu itcrato repulsos a Gallia fuisse, nec ullra
Principis, eo quod Lougobardi obsiderent civitatem eam illis tentatam
leiji; adeo ut videanlur ab illa ex-
'nterpontifi-
.... ,, ,. ... . T .. elttm tonqtus,
Romanam, et multa vastatio ab eis in Italia fieret. pedilwne abiuctt per fehcwres suos contra Itaham suc- i u am va .
ta
(
'tim igitw jussio talis non soleret uisi post duoritm ut cessus, quos potuerunt jam inde ab anno dlxxuii Ro- stantibus Lon-
vuuuiiuin meruitan spatiwn adfcrri, quid minus poie- mam usque promovisse, el tola vagantes Italia usque ad sobardis.
rantHumani quam alterum fcrc tantum c.ipectare prtus- annum dlxxx tnfcsla omnia liabuisse, alque imprimis
quom ad ordinandum Eiirtum suuffl proccderent? Ne- cavisse ne Constantinopohm tuto commearent nuntii,
sctnius porro quamdiu duraverit Iiomaiuv urbis obsidio, suppetias militares acceleraturi.
tiut (juam/u fueril iuclioata; hoc scimus, Lougobardos 2 Qnod scjjitlturam ad S. Petrum altinet, hxcPe-
lagio
. fiitt Sasttioi &opylatam,Maii< Conaliis
**a
WSl
ia m
v''7
/M*
•%.
gf&;
«tmkmmxj^
, ,
ommbus excmplaribus Anastasianis cum nostro MS. tur, solitm regnavit annis iu) Constantinopoli Augu-
Repuijnat etiam antiquior tllts Palatinus Cutalogus sto anno uir, Indietione uu, ut intelligatur annua
atque hoc ipso Catalogo inulto vetustior Appendix xn vulgarts xrx dlxxxuiii, quando xui Augusti
et xxiu
Pontificum post Catalogum secundum, in hoc eodem Septembris initium acceperat annus tam Imperiiquam
Pelagio desincns, expresseque notans, quod Pelagius Indictionis septimus. Sed de Epocha annorum Mau-
sedit annos x, raenses n, diesx. Ne autem dubitari ritii, qui volet accurate cognoscere, adeat Caput v,
quinsubS. Grcgotio, Pelagii ftujus Successore,
possit, Exctjcsis nostrx Prxliminaris ante tomnm 3 Mar-
i
scripla sit Appendix ista, facit hxc post nomen Pela- tii, ttbi discet duplicem xram Manrttitinain disliittjucrc
gii cluusula : A B. Petro usque nunc fiunt anni Imperii scilicet et Consulatus, initi anno u Tmperii,
B ccccxliu et mensis i, dies ui excepto intervalio prottt apparet manifeste in Chrontco Conslantinopoli-
probat istius ft
omnino tempo- Episcopatus. Finis. Si hosce numeros ita subduxit tano, quod vulgo, sed pcrperam, Alexnndrinum nuuc
ris scriptutn. collector, sicuti in suo Catalogo sigillatim ad singutos appellant post Gietseriun, et Fastos Siculos Scaliger
Pontifices scripserat ; sna eitin vehemcntcr fefel/it sup- vooaverat. Eamdem autem distiiicltoitem agnoscit et
putatio : nam saltem juxta ecgraphum nostrum cotli- sequitur ettam sintonius Pagi, in crttdttisstma sua
gerentur anni duii, prxter menses et dies Xnterponti- Dissertatwne Hijpatica, alias etiam riobis laudata.
ficiis assignatos. Mclius in Anastasio excuso post hunc Cantellius noster in mox laudando libro Part. 2 Dis-
Pelagium morte S. Silve-
ximilis additur cluusula. A sert. \, cap. 8 putat hunc Pelagium primum fuisse qui
stri, usque ad hunc priraum GregDrium fuerunt , Imperalorts itomcn ct atnws cpistolis suts udscripserU :
anni ccxlui, hoc enim vertssimum est, cum obicrit quod non vacat nunc c.raminare operosins.
Silvestcr anno cccxxxu excunte, et Grcgorius sit or- 6 Baronius Pelagii II Ponti/icatnm exorsus xi No-
dinatus anno dxc, longc ultra dimidtum provecto. vembris anni dlxxuii, dcfunctum eum stfituit un Fe-
4 Ex talibus atttem clausulis patest ronfici, nullatn bruarii, quo sctlicet non mortuus, sed sepultus est.
Necdum tunc
tunc adhuc certam fuisse sEram Christianam in usu, Certe Gregorius Turonensis ait, quod medio mense
vsurpabatur quamvis eam, qux a Christi lucarnatione appeltatur, undecimo (Junuarius is erat, sicut Lco in Sernwurd,-
Mra ab In- jam ab annis quinqttaginta fuisset excogitata u Diontjsio Jejunio decimi mensis eo nomine Decembrem intelli-
carnatione
Christi,
cxiyuo Abbate Romano : alias enim non voluisset Au- git) quam inguinariam vocant,
adveniens clades,
ctor annorum calcnlos a morte S. Petri subducere : primum omniura Pelagium Papam perculit qux :
Quare mcrito censuit Labbwus noster, in novissima Con- cum intra paucos dies correptos extiaguerct, satis est si
ciliorum editione, de ea qux nunc habetur Pelagii II ad initittm Februarii rivum, juxta numcrorum in Ca- m
. , . , . . ., , . , , Tempus morlts
ad Joannem Constantiuopolitanum Epislola, quod ne-
,
tatogisdcsianatoriim duclnm, rcttncamits. Nataits Ale-
vl & L u iturx.
fas sit eam separare a subdolis Isidori mercibus, xander duo dtsticha rccitat, lamquuni ct pro Epitajihio
quonomine et alix qusedam sttb ejusdem Pontiftcis no- posita, alligttns Romam sitbtcrraneam Artntjhi lib. 2
mine reprobantur. Nam prxlcr stylum, qtti in aUeruts cap. 8; ubi ista quidem disticha leguntnr, sed Epita-
dcperditse locum confictam tpsam esscdocct, idem cvtt- phio Pclagii I inserta, ut dtcatarc nequeam, quo er-
uddi/a cuidam
suppositix Pe- vincitttr hoc ipso, quod dicatur data Kalendis Martii
rore huc sit abreptus Natalis. Prxler menses ui In-
^
larjii cpistolx, anno Domini t>lxxxu, Indictione u : hoc eitiin in tcrpontificii, dies xxuui nttmcrant Codex Mazarinianus
tali Eptstola eo absurdius est, quo scribebatur Constan- et MS. nostrum ; quos aliis, xxu dumtaxat nttmeranti-
tinopoiim, ubi nemini adhuv cogitatio inctderat fquan- bus, pnrferendos, cx initio S. Gregoru patet, imo ad~
tum quidem scimtts) de annis Domiuicz Incarnattottis dito die uno augcndos.
numerattdis. Cum autem id ibtcwptum est fieri, cosptum
LXVI S. GREGORIUS
regobius S. R. E. Diaconus septimus et Constantinopoli Apocrisiarius, natione Ro- M>an. 590 at
Ijr Dominica die,anno dlxxxx, sedit annos xm, menses ui, dies x, defunelus xu Martii
10 -
anni dciu, sepultus in basilica B. Petri Apostoli antc secretarium : et eessavit Episcopatus
Mnrrellus, Silvester, ct tti qui alii, quornm et exsta- tudinem, quod vivcntis insigne est, prseferens, non
banl Acta et mrmoria ftetiva <tf< initio ci semper habita coronam. Ex quo manifestissime declaratur, quia
fuit, itlo die depositi ab Anastasio dicuntur, non quo Gre^orius, dum adhuc viveret, suam similitudinera
sepulti, sed qno mortui fuerunt : et hoc rltam hmc S. depingi salubriter voluit, in quo posset a suis mo-
Gregorio contigit, nachis, non pro elationis gloria, sed pro cognitae
2 Cavallcrius ejfigiem htijus sanctissimt Pontifris, districlionis cautela freqiientius intueri, ubi hujus-
uii (nvenil tii t/la 'i">im prat octilia habuit picturarum raodi distichon ipse dictavit.
serie, sic c.rinbutt, mento raso, vitltuquc rotundo : Christe potcns D.imine, nosfri largitor honoris,
uti umijitc cnntra certiorcm rjits descriptianem, quam Indultum ofii^ium solita pietate guberna.
ex picfuris antiqnis habrmits in Vita scripta per Jnan- Ibi ctiara tcmpore jam Petri Archidiaconi et Joan-
nern Dtaconum lib. 4 cap. 83, 8i, et 85, ubi etiam nis (Economi, Saturninus monachus dextra lajva-
Patru ar Malris forma bis vrrlns p.r)irimititr : In que; B. Grcgorii, effigies sanctorum Apostolorura,
Ex anltquls
plcturis datur Gregoriani monasteni atrio, jussu Gregorii, juxta quemadmodum modo videntur, depinxit. Quo scilicet
furmu patrls nvinphsjum, dure iconae veterrirme artificialiter de- Joco nonnumquam divinitus caadela succenditur, et
Gordiani,
picUo usque hactenus videntur in quarum altera : in ejusdem similitudinis effi^ie pro regirainesui rao-
beatus ApostMus Petrus sedens conspicitur, stantem nasterii s^peB. Gregnrius pr;es°ntatur.
Gordianum Rcgionarium, videlicet patrem Grego- 4 Haeteniis Joannis Diuconi verba: qu-c ut camtno-
rii, inanu dextera per dexteram nihilominus susce- dius intcl/igcrentiir, placuii n Clarissimo ct Ornatis-
pisse. Cujua Gordiani habitus, castanei coloris pla- simo viro Baliftasare Moreto, BuUftasnris fHio, accipcre
e.r Istis vrro
ncta est, sub planeta dalmatica, in pedilms caligas commodatani teream himcllam, in qua sculptas Itabrbat
simile fit,
hahons : statura longa, facies deducta, virides oculi, Grcijorii Paventu.in-iue efftgies. sumptas a supra me~
barba modica, capili condensi, vultus gravis. In al- moratis vetitslis exemplarihns, Quamquam enim ille ipsa
trra vcro raater Gregorii sedens depicta est Silvia, sit usus in excndendis Annnlibns Baronianis,intev om-
candido velainine a dexlero humero taliter contra nium rnanus versantibus ; sunt lamen rirca liubitian
sinistram revo'uto contecta, ut sub eo manus tam- mthi it"tanda aliqua, Annilium Conditcri mitnis obser-
quaro deplaneta subducat, et circa pectus sub gula vata. Ac primo quidcm non displicct conjectuva ejus de
inferior funica pscudolartinei coloris appareat, quae Gordiano Palre. gttem Regi<marium appcllat Joan-
non solum
ii..: j •
> sinuaraine super ped-'s defluat, duabus zonis nes, nonita accipiendum ut intelligatur Prtpfecttts Rc- 1'atrem fttlsse
ad similitudinem dalraaticarum, sed latioribus ora- gionis alicujus Urbanx fuissc, qn.r rrat dtgnitas secu- Diacomtm
Rcgionarium,
niiio distincta : statura plena, facies rotunda qui- laris, Capo-Rione nunc vuhjo dicta : sed esse titutum
dcin et candidn, s<'d senio jam ru<iosa, quam ipsa Eccle iasticum, atque adeo Gordianura, (/(* conscnsu
quoque scnectus pulcherrimam fuisse significat : nxovts, Clevo adscriptum, fuissc unum e:: septem pri-
oculis glaucis et grandibus, supercihis modicis, la- mi Ordinis Diaconis, qui Regionarii appellanfur. Id
bellisvenustis, vultu hilaris, fercns in capite matro- sanc sundet Dahnniicr, quam feqnc ac (Uius indutus
nalem mitram, candentis brandei raritate nimba- videtur, farma. Sed httic Baroniana? coujectuvx stnii-
tam, duobus dexterns digilis signaculo Crucis se lcm addUam velim dc Matre qu.r et ipsa rredi possit t
munire velle pnetondens : in sinistra vero patens in ordmem vecepta Dinconissarwn, quavum Dalmaticje
psalterium retinens.in quo hoc scriptumest: Vivet in hoc fuevint, a Dalmalicis Diaronorum diver$a>,quod
anima maa, et laudabit te. at judicia tua adjuvabunt hx ad latrra apert.r, ists, nodis adstrictx fncrint, sed et Htdtrem
Nr \ dexterd vero cubitu, usque ad sinistrum utiad dexterum Silvuc gentt arparet. Ccvteet illafut Diaconissam,
circa scapulus, Versus nscendens reflectitur, qui ita Joanncs appeltat) matmnalis mitra, nullam similitu-
m- habei : CRKGORIVS SILVI/E MATRl dincm habet cttm secularium mntronaritm cultu, in
VECIT. vetustis Romanse antiquitatis nummis s.vpe arcurrente
3 Sed et in absidicuta post Fratrum cellarium, sicul ucc mitra EpiscnpotU ; ut mtritm censeri non
iptiusquc Gregorius, ejusdem nrtificis magisterio, in rota dcbcat t st usits cavnm d.tmtaxat fucvit pro Ordiue eccle-
Greqorll :
gypsea pictua ostenditur, Slatura justa et bene siastico utriitsque sc.ru s adinvrntus, ciquc. propriv.J.
formata, faoifl de paterno) faciei longitudine et raa- 5 A Daltnaticis tcanseo ad Planetas. llanc in sua
terna? rotnnditate ita medie temperata, ut cum ro- Gregorius manifcsle cernilur esse indutus. Vides
effigir
tunditate quad.nn decentissime videatur esso de- aulcnt cam, nultos uspiam angulos habrntem, ut habet A planela
ducta : barba paterno more subfulvaet modica ita : supicma vestis patris sub manti dextra ; sed rotundam Sncerdotali
filii,
calvaster, media fVonte gr-mellos cincinnos
ut in totam, et ab hnmcris ad grnua per rectas pliras pcr-
rariusculos habeat, et dextrorsum dcflexos corona : pendicviaviirv defluam, nisi quateni:s id impediuut ma-
rotunda etspatiosa: capillo subnigro et decenter ntts, ad exercitium sui officii extenL-e, extra vel subtus
illtorto, sub auriculce medium pendente fronte : eam. Ast nullas ejusmodi pliras rcctas in amictu pa-
gpeciosa . delatia et longis, sed exilibus super- rentum vidrrc est, ted ab ipso iuitio transvrrsales. uti
ciliis : oculis pupillas fnrvis , non quidem ma- in velrrnm Rnmanorum togis, ab liumcro ad humerum
gnis sed patulis : subocularibus [denis : naso a ra- supernr tluciis, vidcre est. Accitralius itjitur credo locu-
dice ver<.'entium Buperciliorum subtiliter directo, luntm fuissc Joannem, si Gordianum et Silviam, non distingitendx
sui.tparentum
circa medium
deinde paulo recurvo, et in
latiore, Planeta scd Toga indutos dcscripsisset. Planetas cnim
togce.
extremo patulis naribus pra?minente ore rubro, : Sacerdolilms privative proprias esse, nemo cst quidubi-
trassis et subdividuis Labiis, geniscompositis,mento tavcrit hactenus; mutto minus, quieam Diaconissiscom'
a confinio maxillarum decibiliter prominente. Colore municaverit. Quod si Silvia Planetam indnta non rst,
aqnilino et vivido, nondum, sicut ei postea conti- mnllo minus enm indutus est Gordianus, cujits supe-
git,cardiaco. Vultu mitis, manibus pulchris, tere- rior amictits si rxpUcarelur, videtur in quatuar angu-
tibus digitis, ot habilibus ad scribenduro. PraHe- los exlendendus fuisse, ticet unus eorum dnmtaxat ap~
rea plancta super dalmaticam castanea.Evangelinra pareat, sicut jam monui;in ceteris simtllimus est ami-
iu modusCrucis in dextera, pallio raedio
sinistra, culo Silvias, nisi quod hic minus laxior qnam iste videri
cri, a dextro videlicet humero sub pectore super possit. De Caligarum ct Calceorum discrimine nihil
stounchum circulatim deducto, deinde sursum per est quod dicam : hcs enim appavet sua pefle totum pe-
sinistrum humerum post tergum deposito cujus : dcm involvcre, ut facinnt ii qmbus hodiequc utimur,
supra
;
multum absimilem S. Gregorii effigiem proponii bac 7 Casinense Bulliirium, Venetits ediliim anno luuO, Afflcta Grego-
rio Btilla,
forma : initium suniit ab insitjni figmento, qnod ail in Snblticnisi
judicat. Ex ptcla ad ntirein toltimbtt pietle est inlelti- dem Domini nostri anno decimo octavo, Indictione
quarta. El stmtliter sitbsujiiabiitur, qu.r cttp. 23, pr:e-
gere,non esse Sancto vivente expressam imaginem; et
mtttebalur, tibsque initiali formula : ad Augustini so-
ex labttla uiltiloininiis ud veriicem expressa, datttr causa
cios, Data die deciiua Kalendarum, Augustarum,
optnandi, ex originali velusliori acceplam ab eo qui
imperante... anno xiu, post Consulatum... xin,
non mlelligeret, prxdictam tahtlam signum esse perso-
Sitne tamen Indict. xiu.
nx titnc cum ipsa pingebutnr viventis.
primis seculis, V
8 Notat titttem vir ertidilus,lolisocto
Scriplore Vitx Joanne antiquior, non ausim deftuire; pro-
nulli Romanorum Potitifuum in usit futsse ul nomin Aominis
ipse enim lib. i cap. 70 tcstalur, quod. jam ante sua /ii ti lorus anle
stium pr.cponeret ejtis nominiiiti scnbebat. Caplitm atl
Bplttolas
tempora, id seculum x, consuetudinaliter
est attle
id vanttri seculo primum ix, sub Gregorio II, III, IV, nccduin ftxus
Spiritussanctus in specie columbie super scribentis
el Leonem IV fecisse exemplo suo
ut postcns idem itsus
Gregorii caput depingitur stcttt scilicel illum viderat
;
ejus Regula. Contempsit illud etiam, nec nominare exccsscrit : nec scio an vel tcmpore Gregorii XII, ini- Inttulgcnttx
enormes.
dignatus fst Mabillonus, atite Acia Sanctorum Scne- tio scculi xu, eo usque excreverit Pontificum Hberalitas
dictorum cadem tractans, in prolixa ad opus prxclarum Quod si in istis quingentis annis excessus est, quanto
Prssfatione. Nempe certis verisque testimoniis, ipsius grandior cxcessus erit in aliis, qitae ibidem pnemittun-
quoque S. Gregorii, commendentissimam Regnlam, tur, septcm orationibus ? Lcijitur enim de iisdem, quod
sciebant viri sapientissimt, non egere ficta cjusmodi quicuraque cas in statu gratiae existens dixerit
titude ; quos utinam omnes ii imitarcntnr, quibus su- devote, ante imaginem Pietatis, cum septem Pater
bindc delrahunlur faha ct Eruditis liominibtts stoma_ noster et septem Ave Maria, lucrabitur quinqua-
chitm movcntia, ut vera decora apparcant in htce ma. ginta sex millia annorum indulgentiarum, quae a
jori, Td si faeerent, non ita, velut pro aris ac focis t tribns summis Pontifieibus datte fuerunt ; videlicet,
inveherentur in nostros conatus; ncc tam pervicaciter primo a B. Gregnrio. quutuordecim millia secun- ;
Afflclx Grc-
gurio Indul- sibi pntarent propugnandum, quidquid nimiu majorum do, a Papa Nicolao V, quatuordecim millia, anno
gentla Sta- simplicitas quocumque modo in luccm protulit de sua Domini mccccxlix tertio, a Papa Sixto IV, qui has
;
rwuida, cnnv non fuit qiium scverissnne exculere sin- VIII (mortuus est liic annis xxx ante impressionem
imo flctitlx,
rfnla : qnod imprimis probare potest Indulgentiarura Breviarii) addentibus duas ibidem sequenl.es oratio-
Slitionanarum canfirmatio, facta a Bonifacio VIII, ac nes duplicavit Indulgentias antedictas. Seutmnt, dc.
si carum auctor fuissct. nostcr S. Gregorius idquc : his qiudqnid velint ulit : ego niliil dubito quin mers
pertatione xum, occasione Indulgentiarum Sergio II auctoris charta miscrrimo isto seculo xui nd qusestum
Sancto ctiitm dicto, ct sccttlo \\ ca posse adscribi ; ne- celebraverit, dicat Vigilias mortuorum : ethoc omni
tninitamen probaret, guod fertur Auctor, eas preces die cum magna devotione et suorum peccatorum con-
devote legentibus quingentos annos dcdisse. Jam fessione: aliqui vero dicunt totum Psalterium (pront
enim Bissertatione 8, uum. 7 vidimus, quam primis scilicet per ferias ordinatum jacet in BrcviarioJ usque
itlisejusmodi largitatis seculis pard fuerint Romani ad Psalmum, Dixit Dominus, in Vesperis de Domi-
PontifHcs, et quod Nicolaus IV, ducentis et amplius nica, et jejunant omni omnibus
die. Et in prredictis
Missis
: ;
btts elapsis, ccepit Gregorius misericorditer ei com- in de S. Stephano Protomartyre. Uttus ordo ex
antiquoSlissa-
pati, ejusque cum gravi mcerore supplicia pensare, iv de S. Joanue Evangelista. U.
et si quod esset ereptionis ejus remedium, inquirere. v de Innocentibus.
Tunc evocato ad se eodem Specioso, monasterii sui vi de Epiphania.
Prseposito, tristis dixit quod Frater ille : Diu est, vn de Octava Kegum.
Justus, qui defunctus est. in igne cruciatur. Debe- viii de Purificatione B. Mariae.
mus ei aliquid caritatis impendere, et ei ln quantura ix de Septuagesima.
possumus, ut eripiatur, adjutorium nostrum accom- x de Dominica i Quadragesimae.
modare. Vade itaque, et ab hodierna die continuis xi de Dominica n Quadragesimas.
triginta diebus offerre pro eo, Sacrificium stude, xn de Dominica iv Quadragesimae.
ut nullus omnino praetermittatur dies, quo pro ab- xiii de Annuntiatione B. Mariae.
solutione illius salutaris Hostia non mactetur. Qui xiv de Dominica Palmarum.
protinus abscessit et paruit. Gregorio autem alia xv de Ccena Duinini.
'
fui, sedjam modo bene sum, quia hodie conimu- xxi de Dominica n post Pentecosten.
nionem recepi. Quod idem Copiosus pergens, pro- xxii de S. Joanne Bap'ista.
Hostiam a supplicio liberatus esset. stiani perseveret earfcm consueludo,non vacat morfo exa-
LXVII SABINIANUS
abinianus, S. R. E. Diaconus et Constanlinopoli Apocrisiarius, natione Thuscus, ex
Ab an. 004 |
ad GOr., an.
.palre Bono, tempore Phocte Imperatoris, ordinatus xxx AugustiDominica die, anno
1, men. 2,
dles 9.
W_^i
'ociiii ; sedit annum i, menses u, dies uim, usque ad uu Februarii anni dcui, sepultus
ad S. Petrum die xxu Februarii : et cessavit Episcopatus menses xi, dies xxi.
m. 5, u. 19.
codem quo creatus est anno defuucliim : quodquc in lioc mana fames gravis, facta pace cum gente Longo-
Bxpllcantur
cunseiitiuntomnesveteres atqueetiam Graci. Omnia bardorum jussit aperire horrea Ecclesiae, et ve- fjus virlules.
certe Anastasii exemplaria, iili et Ciilaliujus Palatinus numdari Irumentum populo, pro solido uno (vel tre-
ex Vatieaua illuiuiliquior, prieler menses el dtes aiiiium dcciin, ul liabent alia exemplariaj modios trilici tri-
notanl ; nec Grwcos si qui sint, quos qumrere iwn vucut, ginta : dniique, ul ex Maulw m epitophiis VaticanU
hic putamus audiendos, cum juxta ipstitsmet Baronii rejeit Arintjus, Romx icap. 8:
snblerranex lib.
prmceptxm.m iis quaa sunt Ecclesia; RoManse, major Hic liominum vitia blando serinone removit
sil adliibenda fldes ejus alumnis quam ceteris : quod Nec culpis judcx. sed mcdicina fuit.
et ipse, successus probabit, modo milu liceul pro diebus Veruiil qtua noniittllit exemplnria Anitsttisli lidenturde
flqmento
xxn vel xxui. Sedis vacantis, qnos post Subiniani mor- pretio frumeuli ltubun.se, quod Salnniaiius pro modio
qtiotlam
tcm Cataloiji liabent, dies xxi scribere : timc enim lm- solidos tnginta exigeret, fabuiam aliquis exctnjittwil, oliscurutir.
bebinnis commodum sequenlibus Pontificatibus ordl- quapropter tenacitalem a sao Decessore S. Gregorio
nandis iniliutii. jier noctem apparenle increpitus, percussusqne in ca-
2 Laudat Sabinianum Anastnsius, quod Ecclesiain pite, non mulio post obiisse fingilur. Nihil ttile quis-
de Clero implevit quod in ecclesia B. Petri Apos- tjuam antiquorum, de Vtla el muaculis S. Gregorii
;
coujunctx, possent a benirjno coujcctatore excogitari. hoc circiter tempore consuetudinem sibi feccrit, mox
3 Hic tjradum tantisper siste, Lector, et mecum inde proccdendi ad tractandatn futuri Pontificis Ele-
mnstderure, novx cujusdam litcis, ui Pontificix
ittcipe ctwncm ; qua ritiiis scriusveperacta, citius etiatn scriusve
Ej die Depo- chronologix utilitatem, ex hinc efferre sese incipientis curata fuerit a jatn Etccto tnortui Deccssoris solennis
sitionis solen- interim ditm ab Impcralorc expectntur res-
radium; et judica, an eo indice nequeamus discernere Dcpositio,
'
ni$ notafa ab
Anastasio auo fere tempore quisque Pontificum electus sit, licet ponsumsuper tllius Ordinatione. Nostro in Bcigiousits
diu post Electionem ordinatus, idque pro toto Iwc sep- monasticus habet, ut novus Abbas, proxima post Benc-
timo ac sequenii secuio. Qnanivis enim ejus temporis dicttouem snsceptam idonea Fcria, solennes exequias
vulla invcnwtur ratio a Scriptoribus habita, sedCuta- peragal defuncli Decessoris usque eo dilatas. Idem
togorum Auctores eosque secutus Anastasius, in dime- fortassisin alits etiam Provinctis pluribus usurpatur :
tiendis Pontificatuum spatiis, solius Natalis, id est, ccrtc sequissimum cst, prima cura Successorum sit
ut
ConsecraUonis hubuerint ratiouem : cogor tamen non Decessoribus reddere qttod debebatur. Quidni autem
onmino dtffitlere dc tempore illo,saltem per vcrosimitem simile qutdpiam in morcs Eccicsix induclum fuertt, E
conjcrturam, prseter propter inveniendo : postquam sci- secnlo in quo versamur septimot scilicet ut novttcr
licct animadverti, defnnctorum Pontificum Sepulturas Electus Episcopus tnox curarct cxequias Decessoris ce-
seu Deposittones solennes t quales designanturin Cata- lebrandas; non tamcn pcr se, quisxpe necdum Pres-
logis, «b uliuno cujusque die diversissimi, non jam bgter erat; sed per Ostiensem Episropum aut alium
amplius differriultradies ordinatorum successorum prout similem, ad quos tunc pcrtinebat Electtouem, nonqui-
ante liac SSpej sctl fcre constanlcr eosdem prssvertei'0, dcm facere suffragando, vcrum diritjere suffragia coiii-
Sic Sab'm'anus prxmemoratus, et (sicut iltxi) mortuus gendo. Cum ergo post hac sciemns, quis dies Sepul-
un Februarli, invenitur sepultus xxu, totisxi mensi- turx cnjusque Pontificis apud Anastasium definiatur;
bus citius quam ordtnaretur Succcssor Bonifncius, nou vtdemur uobis habituri dietn, circa quem facta sit Ele-
propter turditutcni elcrtionis a Clcro Romauo factx ctio Successoris , idque peto ut mi/ti postliac liceal m
(quis enim id credat) sed propter necessitatem eccpe- Chronohfjiam referre, non ut certutn, sed ut verosi-
cttimi.c conftrmutionis ab lmperatore Constatttinopoli- millima conjectura subnixum.
B
Jan. ad20 onifacius, S.
Octob.
intea inuncre Apocrisiarii functus, elcctus circa xx Fcbruarii, anno dcui, lempore
Bar.nn.G06 JL^i'lioca\ lmpcratoris, ordinatus anno dcuii, die xxunn Januarii in Dominica; sedit
nienscs um, diesxxu, usrpie ad xx Oclobris, anni dcuu\ sepultusxn Novembris, in eccle-
c ct ccssavit Episcopatus menses x, dies iiu. F
sia B. Petri :
Cognomcn
patris,
\ arii varte. scribunt cognomen Patris, Cataaudio- tiam eligendi. Id quin a longo tempore ila fere in
cem.Cataaudiacem, Catadiocem, Cataadiocem ; MS. Romana Ecclc&ia obscrvaretur vix dubtto : et Deposi-
nostrum etiam Cataadicem vei Adiocem sed, licet ; tionis nomine intelligo ex hujus lemporis usu ipsum
vox Grxca videatur, veram tamen lectionem cx hujus dtem inortis, post quam mox corpus defuncti ponebatur
lingua radicibus ncmo faciie clicucrit : quare milii ali- tn palatina ecclesia Lateranensi, et ibi tertio die cele-
quando iucitlit susi>tcart, Joannem istutn fuisse Cappa- brabantur exequix non solennes,ut in Vaticano, quando
:
docem, quod ohm ab aliquo drpravatum, nesciverit ad sepulturam petyetuam funus efferebatur (hoc enim
Anastasius restituere. Vetustior eo Cutaiogus omni ab- sa'pe ficbat post plures menses aut eliam annos) sed
stutet arijumento. Apposite autem notat Baronius, eo primx ac fere extemporales, a quibus immediate prO'
quod ab hnperatoribtis penderet succcssus clectionis, cedebaturad locum in quo facienda erat electio Succes-
tates plcrumquc tlcsignatos hoc tempore, qui Apocrisia- soris, qunm dcnique, post allatum Imperatoris assen-
Horum munere aliquando perfuncli, gratiose spcrabantur tientis aut Exarchi Ravennatis decretum, sequebatur
approbantli. Etecti Ordinatio. Ilac autem voce uti maiumus, quam
2 Aottibilc est bujus Poutificis decretum in Synodo Creationis, utpote nimis ambigmc, cum Eligi et Creari
tjus decrrtum Episcoporum lxxh, coram Presbyteris Romanisww^, idem csse videantur.
cirea modum Diaconis et omni Clero in ccclesia S. Petri editum, 3 Ejusdem Bonifacii crediderim esse Epitaphium,
tempus
Appendice ad Annales Baronii atque alibi minus EpUaphUm,
< .'
Hoc
trttt frt/lftoruni
Hoc sita sunt Papaj Bonifaci membra sepulcro Idus Novembris, imperante dorano pp. anno ui, D
Pontificale sacrum qui bene gessit opus ;
Indict. xi. Vidrtur scribi aut lcgi debuisse pb, ut ha- bomfacius ui
Justitise custos, rectus, patiensque, benignus, berctur nomen Phucaslmperatoris, cujus annus sextus
Cultus in eloquiis, et pietate placens. in finc erat, et inchoata Indictio xi anno noslro vutgari
Flete ergo raecum Pastoris funera cuncti, DCUII.
Quos Uedet citius his caruisse bonis. 4 Ratundo numero usi aUqui, videntur Bonifacio
Llem arbitror invenisse Mabillonium in altbi jam citato octo menses Pontificatus dedisse; guodcum in Cuta- Temput Sedis.
Codice Fitoniano, cujus meminit Tom. 3 Analectorum logos plerosque transiisset, ct nihilominus dies xx, xxn
png. 431 ; sed scriptura ita exesa ac rautila, ut vix. vi ttiam xxum nutnerarentur, ercrevtt justo mujor
I
quidquam sani inde confici potuent. Erat aulem ibi, numerus. Nobis placet prxdicto Epitaphio inhxrcrc,
prxter versus Epitaphii, hujusmodi etiam clansula licet propterea necesse sit Interpontifiai tempus, ubique
Chronica. Hic requievit Bonefatius, qui sedit iren- uniformiter dcfinilum mensibus x diebus ui, biduo im-
ses uu dies xxxu [ubi fortasse legendum requiescit : minuere et legere dies iv. Baronius a xu Februarii, ad
in dicbus sallem abundat denarius) Depositus pridie xii Nuvembiis, Pontificatum hunc proiendk .
LXIX BONIFACIUS IV
Bonifacius, nalione Marsorum, de civilate Valeria, ex patre Joanne Medico, electus ib a». 008 an
paulo post initium Novembris dcuu, tempore Phocoe Impcratoris, ordinatus 615 an. 6,
men . 8, dies
anno dcuui, xxu Augusti iu Dominica : scdit annos ui, menscs uiu, dies xuu, us(|iic 14.
•
Baron. a
B ad uiu Maji, anni dcxu"; scpultus ad B. Petrum xxu Maji, quando colilur: et cessavit Epi- 607 ad 611 d.
13.
scopatus menses uu, dies xxui E
sedit annos ui, menses uui,
dies xn. Depositus est
Domino Heraclio, annq
jijaronius, exorsus initium Pontifiealus hujus nume- uiii Idus Maji, imperante 04J(nJ g ,
Electio ejus eum ejus u. Ubi facili lapsu, e.r semitrito lapide, sttmptum con tigit.
mate adscri- rare a die xuiii Seplembris anni dcuii, extendit
pla 10 Augu- usque ad ullimam Maji, anni dcxiiii; cum sedisset, esse xn pro xnu milii persuadeo : et simili uliquo er-
2 cap. 8 adejusmodi initium constitnendum motum Anastasius secutus esl, solum inveniuntur dies xiii,
Itb.
Baronium credit, quodam Bonifacii hujus Epttaphio, qui retrocedendo a die uin Mnji, nnmquam adduceulur
per Manlium relato; ubi postalia de Pantheo
Cbrislia- ad I)ominicam,adeoque suspecti debenl esse mendosi-
tatis. Inlerim ex hoc Epitupbio noto.quam certttmsit,
nis rilibus consecralo, leqitur :
Cujus natalis soleuniacum celebratis, diem Sepnltur.r ab Anaslasio pasiim notalum fprseterito
Depositionis, id esl, Obitus die, secunditm hujus xtatis
Primis Septembris fert haec lux quarta Kalendis.
ffisaulem relatis eumdem Baronium Aringus laudat, phrasim) perperam a Baronio assumi pro regula ler-
sepulcrali
rem monet, ex eoquod mensis September fecil.
Augusti : cum tamen ipse ad annitm xxxui : sic enim commode venilur ad seqitenlem Pan-
fuisset xxuiiii
creatum eum tificalnm, Januarii in Dominica inchaandttm.
dcuii die decima octava Septembris
llll
LXX S. DEUSDEDIT
Ab an. 6IC od eusdedit, natione Itomanus, ex patre Stephano Subdiacono, Presbyler Cardinalis
VJan.ZdietZZ.
SS. Joannis ct Pauli in titulo Pammachii, electus circa xx Maji, anno dxu, tempore
Di
^ies xxm
Ileraclii Imperatoris, ordinalus anno dcxui,
obiit xxui Januarii, * anno dcxuiiii
111 Januarii in Dominica, sedit annos
et cessavit Episcopatus menses xu :
m,
ipse
euTen ; :
nn.2,men, autem senultus est ad S. Petrum um Novembris, quo recenliori instituto a RomanaEccle-
11, dics 27.
r
sia colilur.
Jlaroniua, posito intcr Bonifacium et Deusdedit et diripuil, nec nisi sequcnti anno pacem humililer ro-
tnensium v, diernm xil Interponttficto, orditur hunc gutus Imperio concessit. Interim tuntx calamitatis et
Episcopatum u xm Novembris, anni dcxiu : ct tribus perturbationis fama in Italiam perlata, facile potuit
ejusannis non modo dies nullos addit, sed detrahit quin- suspendere ncgotium defereudi ad Csesarem decreti de
que, ut (inirc possit um
Novembris, anni dgxuii. Electionc facta a Ctero, aut missos cum eo rcmorariin
Dcnulc post mensem unum, dics xur, eodem adhuc via, autdeniqueperductosConstaniinopolim ibisiistinere, p.
anno, xiu Decembris, substitnit Bonifacium V eo- : doncc absoluta essent urgcntiora Abaricx pacis et Per-
queollcgat Bedam, quasi is lil>. 2cap. 7 dicnt, Iste siae expeditionis negotia, gravissime Heraclium pre-
Honifacius post Deusdedit Ecclesiat prsefuit, anno mentia. Concipi autemsatis commode potest, quomodo
Incarnationis Dominicse sexcentesimodecimooctavo. socors hbrarius quispiam ex antiquioribus, promensi-
Ita scilicet habct Coloniensis editio, quse Baromum bus xu, dies xu scripserit, qnibus alii deinde saltem
torsil, fecitque ul integrum annum Sabiniano aufcrret. mensem unum prseponcndum putaverint. Eadem autem
Rx mcndow Sed arcnniliorcs editwnes, ocnominaiim Cantabrigien- ordinandi Succcssoris dilatio causa esse potuit, cnr se-
tn Ileda
sis anni 1G43, ex tribus MSS. Anglicanis, juncta ver- pultura defuncti solcnnis in Faticano usqtic in Novem-
minmo
stoni Saxonicte Alfredi Regis, et novissima Parisien.vi btim protracta fuerit, ct tunc demum facta, cum cito
anni 1G81 cx vctusttssimo MS. S. Ma.rimini Trcci- adfetendi a Regia Decrcli spcs omnis rccisa esset, nisi
misis ct aliis pluribus Gallicunis, expresse kubcnt, forle. cttam ultra annum est dilata.
sexcentesimo decimo nono. Sciens autem Beda anno 3 Quod exiat apud Gratianumdecretum hujusPon-
c a su
isto obiisse Deusdedit, et huic successissc Bonifacium lificis, ex iilo Baronius rccitat; meritoque rejtcit alia ' '-.
V, fanle aut dissnnuture autetium ignorare potuit Um- addtta, qux habentur in Epistolx cujusdam fragmcnto. Episfola ad
gius solito Interpontificium cujus tamen staluendi
: Sed ea Epistoiu, si pcnitius inspiciatur, saltem pro ma- Cordianum
necessitatem ipsemel nobis facit, cum ad ftnem usque jori parte et quoud inscriptionem, invenietur esse con- miP alcn -
anni dcxxu et ultra profert scriptas a Bonifacio Epi- ficta; scribtlur enim ad Gordianum Hispalensem Epi-
stolas, quem tamcn non integro sexennio sedisse con- scopum el clarum est quod S. Isidorus, qui xra
;
LXXI BONIFACIUS V
At> tin. G :0
i
"
13
Baron. al> "
xxun Aprilis,
»
sedit annos u, menses x, dies xm, obiit
j *- —
anno ^«aui xi Martii, sepultus
--" dcxxui, —
l
a(1 S Petrum xxu ^c 1 ^"^ et cessavit Episcopatus menses ui. dies xui
"
Vn T ufio
d. t,'
Menses
AD CATALOGUM PONTIFICUM.
D
Epitaphl um lTlenses x, in omnibus Anastasii exempbnbus omit-
dcxxv, xxv Octobris, cum scdisset annos vn, mentes
II M' MIOS V.
vetus prabat
sos, reslilui, non tanlttm chronologi/e causa, ie qua flarnnluj al>
ejus menses x, dirm i. Movet BvrtmiumBedm aucloritas : qiitcum tinno 017
10.
mox : sed etiam el necessnrio propter exjiressam ancto- IiIj. -2 cap. 9, itrnnus ie conversione gentis Nordltan- Ine /ncnt hunc
ritatem Epitaphii : qnod ne compositum forte credas' humbrorum, ocfasiqns inatrimonii inter Eduinum eonm 1'oultllcatum;
longo posl lemporr, idcoque errori obnoxium ipsum
; facit Regem Paganiim, cl Etltelburtjam Ctiiittiitriiiniin Rcqis
ejus inilium, a recenti adhuc luctu sitmptum, cujusalia
filiam Christianam, de gentis illius Apostolo S. Ptin-
serius posila memiuisse non solent : sic cnim recitatur an rcclc ex
liuo Eboracenti Episcopo
Ordinatus est aotBm
dicit
in Appendice anliqit. Inscriptioiiiim pag. 1105 ini. a Justo Archiepiscopo, sub die xiiKalondanini Ah-
littto eolllgat
/itncndttm
20: gustarum, anno ab Incarnalione Domini dcxJv et : iinno 025
Da mecum gemitus. singulti Roma, dolons sio cnin praefata Virgine ad Regera Eduiuam*
quusi
Plena, Sacerdotis luctibus egregii.
conies copuke carnalis, venit; sed ipse potiu>
toto
Cur? qnoniam* tieresolet mens acta periclis, animo intendens, ut gentem, quam
* an ? diu adibat, ad agni-
Plesque orbata piis insuper officiis. advooans, juxla voceui Apostoli,
tionei.i veritatis
flere
Hic vir inaccessis tenuit contraria factis uni viro virginem oastam exhiberct Christo. Pergil
Hsec docunienta, bonis moribus apta suis. deinde, cx codem Deda el Bonifacii Pctpm epislolis,
Mitis in adversis positus rebusque secundis, ostemlere, Daronius, quomodo his rebns cocniiis Boni-
Oninia grata ferens. altera pressa tenens. facius eidem convcrsioni adluboracil ; inieque colligit,
Praevenit, ne nota (orent, delicta viritim, saliem usque Octobrem aniiivcwy ,um vixisse.
in
Orta tamen secuit cum pietate gravi.
communebomis, Bonifacius inde vocatus,
4 Seiprofecto, si rem consiieres, mensium spa- m el non pctius
In tium, quod inler Paitlini ordinatiouem el ubiium Boni-
ex eo scquatur
Propria luera putans pnblica subsidia. facii juxta Baroniisenlenliam uuiitts
inttrcessisset, angiistum Mfi
Munificus, sapiens, castus, sincerus, et sequus, nimis est rebus tmle litteras scriptas geslis. Nam cum
Ista beatorum sunt pia suffragia. missiai Pontificem ex Anglia niiiitiussenl, non luiiiutn
! Nam vidualisapex, pupillorumque phalanges, Alhehaldnm Angloritm Orientaliitm Regem esse ft-
Csecorumque chorusduxtibi lucis erit. ctum Cltrislianum ; scd clitnn ejus sororem Elheilnir-
Infremuit post sata suis mors saucia telis, gam, cnnversioitis taciam, Regi Eduino mairinwiiio
Respiciens meritum vivere posse virum. junctam, serio inslare promovtmdm conversioni sute gen-
Culmen Apostolicum quinque et bis mensibus an- tis; deqtie F.duino ipso reqttirens Pontifex, Ivunc ui-
[nis liilomitius in citllttra idolorum persistere intellexissel,
Rexit, et ad magni culmen honoris abit. Regiel Reginsc qnas Beda recilut
scripsit; ct Bnrontm
Itlest, Rexil quinque annis et bis quinque raensi- exeo Irunscriliil lilleras, htinc laudans et adltorlaus,
bus. isttim incilaiis ct terrens. Quis autnn non videat post
2 Alterum Epitaphium, cib Honorio successore posi- ordinaiionem Pnnlini peractam xxi Jnlit Dominica, in
tum, testalur qtiod vixcrit annis lxxiii, et ex Itis in facile elapsnm mensem Augnstum, prhs quam iuctain
Presbtjteraln egerit anuos xl, solennes autem ad Fati- Northumbiiam virgo, stilenniu nuptialia celebrata, ea-
canum exequias dtu dttalas fuisse, fortead on.DCxxvn que omnia essent peracta, quanovassequunlurnuptias,
anl ultra : sic enim ordilur in jam dicta Appendice quxque importunum fuisset sertis de Religionemutania
loco citalo solicilalionibns interpolare, Tum vcro aliquamdtu fru-
Cur * titulata diu torpuerunt jura sepulcri, slrtt Pitulinus et Ethelbitrga apnd Eduinum laboraril,
1
anr dilala Et populi nullus perstrepuit gemitus? priusquam de Rcgis perlinacia, dcqne Reginx incesstt-
Segnities non culpa fuit, si forte requiris : bilioperu in fulei cttiisa rtcte patuerit Pontifex infor-
Nam dolor inclusus plus lacerare solet. rnari. Quare, sicul nullo rttodo verosimilc est ttnic No-
Pandedolorgemitum, meritisque quiesce beatis, vembrem anni dcxxu scriplas esse Epistolas, tia nihil
Ut libeat summi gestareferre Patris. est quod eas cogat scriptas diccre diu ante Quairagetv-
Allud cx q'io Hic vir ab exortu Petri est nutritus olivo,
tie 73 unnls
mam anni ncxxui quantlo Pasclia fuit xx Aprilis qiw .
Sic meruit Sancti Pastor adesse gregis. die. prolem cnixa esl Regina, Rex autem vulneratus,
Vlt.e constat,
Simplicitas.sapiens, vivax : solertia, simplex, paulatim effectus est capax audiendi termonit, in quem
}
Serpentina, fuit simplicitatevigens. dcmum circu Pentecoststi consensit, cum magno suo
Cumque quater denos compleret Presbyter annos, totiitsqite genlis svse bono : baptizalus deintle ttnno
Sera senectutis mens tamen alma fuit : dcxxuii in Paschate qitod fuil xn Apritis.
Culmen Apostolicum coluit, tres ferme per an- 5 Inlerpoiiliftcii menses ui lialenl Anastosinni C.n-
Ittteijoiitt/letl
[nos dices omnea prxler MS. nostrum, ntn solum ponuntnr ratto.
• itl tal
Perfectum * numerum terque quaterque ge- diesxui ;pro guibus in Anaslasiitnis tribus legnului xm,
donnriuni [rens. fucili al appurct tupsu : dies aulem xui matjis probo
ut simul sint Hoc sibi pro meritis successor Honorius amplis quam xuni, quos alia habeitt exemplaria, quia factunl
Marmore construxit munus epitaphii. Sticcessotis Ordinationem ctidere in Dominicam : quam
3 vronius, r, i in Sabiniano annum unumamisc- ad ejusmodi actus solittim observari, ad Romanx Ec-
rat, et Ponttficatu •
hunc anno dgxvii, xxiv Dccem- clesix exemplum, etiarn ulibi; jam vidimus in Paultno
bris exorsus erat; obiisse Bonifacium V stattiit anno Eboracensi, cx Beda.
LXXII
:
LXXII HONORIDS
natione Campanus, cx patre Pelronio Consule, ordinatus tempore Hera-
H
ONOflius,
ai, <m. 8!6
mt l, 18 Ofl 1 1
£ clii Imperatoris anno dcxxUi, xxuiii Septembris in Dominica, scdit annos xi, men-
n. ses xi, dies xun : obiit xm Scptcmbris, anni dcxxxuiii, sepullus ad S. Petrum
Bnron. an. 12,
^ x|f Q cl0Dr s;cl ccssav ; it Episcopatus annum i, mcnscs uii, dics xun.
\n hanc Inlcrpontificii longiorU moram (ci\jia mox Judaicm gentis sub te est perfidia victa,
nufio unitis ,„i initium Successoris rationem dabimusj omnes codi- Sic unum Domini reddis ovile pium.
annl (tetraclt.
crs consentiunt ; ner. minus in numerum annorum xn, Attonitum patrisa solers sic cura monebat,
oportet Itnuni alterutroloco abundare annum : neqtir entm Optata ut populis esset ubique quies.
i.iiru DCXLpotett differri OrdinatioSuccessoris. Consul- Quem doctrina potens, quem sacrae regula vitae
tiut igituresseexistimo, annum istumdetrahere Pont'tfi~ Pontificum pariter sensit habere decus.
catui Honorii facillime enim fieri potuit, ut rotundo
;
Sanctiloqui semper in tecommenta Magistri
numero plurimi seripserint annis xn ipsum scdisse, Emicuere, tua tamquam animata manu.
guando ad eonm integritatem solum deerant dies xu : Nam qui Gregorii sancti vestigia inisti,
guibus nihitominus alti additoi volentes menses xi, Dum sequeris cupiens et meritumque geris ;
dies XUII, annum istum superfluum ckronoiogtx indu- ^terna; lucis, Christo dignante, perennem
.n-iiitt. Cum Patribus sanctis posside jamque diera.
2 Baronius a xiii Maji, exorsus hunc Ppntifica,- His ego Epitaphiis raerito tibi carmina solvi,
tum, H xn Octobm, iisdem quibus nosannis;
finiens QuikI Patris eximii sira Bonus ipse memor. fortassis Dono
annos quidem xit reperit, setl menses xi invenire non Hactenus ille; an Bonus nomimf an vcro Donus? Papa.
valens, iis solum additos voluit mens^s quinque mi- qui anno DCLXXVII factus Romanus Potitife.r, hoc ci
nua tribua diebus funo diceie debueratj idque patere carmen pan.rerit : quemadmodum Honorius ante dcces-
Ej) ttota tjui
nit r.r Synodalibus Actis Romani Conciliisttb Martino sori suo Bonifacio ?
«•t Bpp, Bptri /'ii/ifl quse quomodo pro ista Chronologia stare iri- Tanta Honorii PapaB laus haud parum obfuscata
4
ttata inti 15, drnutnr, nrctlum comperimus. Intcrim tam ipsi quam postmodum est, quando ad calcem Actorum Sytiodi ui Causa Hono-
nnn 14.
nobit adversatur Epislota, inserta Romanse Coltectioni OEcumentca*, inter damnatos haereticos Monothelitas, riiclrca Mono-
thelttas atnbl-
Luca Bolstenii pag. 248, ex Coltectione Canonum apparuit Honorii Papas nomcn : quod genuinis Actis
gua.
Cnrdinalis Deusdedit facta sccttto xi, circa trmpora frauduienter attextum a Grsecorum Conciltabulo quo-
Gregorii Papts VXT, Hsec enim Epistota ad Episco- dam, post solutam Synodum Actaquc ab Agathone
pt>s Epiri, frrtitr ilata Idibus Deeembris Iudictione Papa approbata habito, probare tiititur amicus noster
xiu, iju.r ccspit mense Septembri, anni ocxxu. Satl Franciscus Marchesius, Romani Oratorii Presbyter,
obt-ervo, in eadem Cotlectione dicti Cardinalis, ctii in Findiciis ejusdem Ronorii, quas appellavit Clypeura
Epistola ista farit hbri 3 caput 188, pro capite 189 fortium, editas anno 1080. Alii e contrario, damna-
pnni epistolam aliam ad Sergium Subdiaconum, qme tnm a Concilio illum fuisse contendunt. Omnes tamcn
teijitur dflta iu Idus Junias Indictione xu. Suspicor (qui qitiilcm orthodo.ri sutttj negatit cjus Epistolam,
igitur scioli alicujus, dictam Canonum Collectionem ijit.r in crimen voratur, quasi nascenti Monothetismo
transcribentis, cutpa factum, ut rn prima Epistola non fommtitm pr,ibt<erit, ulla hsereseos htbe maculatam
tegatur etiam Indictio xu, cujus Decembrem habuit fuisse solum culpant lentitudinem rjus ac timiditatem
;
Honorius mensem stti Pontiftcatus tertium; cum in Srrgii Coiistanltnopolitani errore, mox atque tnno-
Junius, in radrtn Indktione sequrns eidem cssrt men- tnit, patam ac mantfeste dumvando. Exrmpttnn crrte
sis nontts. Tste vero ih anno communi solitus nominare secnturis post sr Poutificibus reliquit, quo dicerent, ne-
prius Junittm iintnn Drcrmbrem, crrdidrrit ronsri/urns que honori suo neque ecclesiasticse tranqitillitati rrcte
esse nt Epistota tlata mettse Decembri, ontc Junium consulerr, qut sprrant uascentes htereses indicto parti-
Tndictionis xu, dota esset Tndictione prsscedenti xm ; bus utrtmque stlrntio posse compesci.
Stlentium enim,
quia axistimarit Indictiones seque ac ctvilem annum a quod a Catholicis servatum cupiunt hstrelici, ipsi mi-
Januario inchoandas, cvjus contrarium certissimo con- nnne tenent : tantoque tunc nocentius, quanto tectius
>tutrv Registro Epistotarum S. Gregorii. virue suum spargtint, guasiipsiusmet Apo&tolicae Sedis
3 Notabilc ad commendationem Honorii est Epi- tolerantta tantutn non approbatum id sit.
tnphium, ijuott tn Appendice antiqu. Inscriptionum 5 Hujus Papx Honorii ad Honorium Epistola,
An usus annls
pag, 11(15 Riim. 11 tate tegitur; ostenditque eum Cantuariensem Episcopnm, cxtat apud Bedam lib. 2 ab Inearna-
(uisse S. Gregorii Papx disctpulum; sicut vicissim cap. 18, tamquam Data iii Idus Junias, imperanti- tione ?
Honorii alumntu fuit, qui hac ei scripsit. bus piissimis Dominis nostris Heraclio anno xxim
Pastorcm inagnuni latnlis pia pnemia lustrant; et Consulatus ejus anno in ; sed et Heraclio felicis-
F/>i'<il>hlum CJui functus Petri hie viee, summa tenet. sirao Caesare, id est filio ejus, anno ni, Indi-
uliimno
<!>• /i(i
Effulsit tumulisnam Prasul HoNOHina istis, ctione un, id est anno Dominicaa
Incarnationis
sUum,
Cujus magnanimum nomen bonorquc manet. ncxxxiin. Sed recte observat Mabillon, lib. 2 de re
Sedis Apostolicie meritis nam jura gubernans, Dtplomatica cap. 25 num. 5, particulam id est, utro-
Dispersoa revocat, optima lucra refert bique notare. ca verba expiicationis solum causa fuisse
Utque sagax iinimo divino in carmine pollens. a Beda addita ; adcoque auctoritatem kanc esse ineffi-
\il vitam Paator tiucere novit oves. tacem, ad probandum quod Romani Pontifices ea
Istria nam, dudiim BtBVO sub scliismate fessa, xtate usi fnrrint annis Incarnationis ; eoque mtnus,
Ad statuta Patrum teque monente redit. qnod fsicutait) nulla Pontiftcnm Romanorum rcscrtpta
kanc
AD CATALOGUM POSTIFICUM. 99*
K Itanc notam habcnt, nisi longo post Honorium tempore. xissc arijititur : hic vero Adriano I sit suppar uut mn- I)
Et ille (juuicm usque ad Leonem IX, quadringentis jor ; mc potueHl de aiiuo Domini notando eogitasse, am ll "
annis posteriorem Honorio, vsum hunc differt: sed nisi tjnsrei utus jam aiiquis m nonnullorum Pontifi-
recte observat Cuntellius nostcr P. 2 Differt. Cap. 8
i cum iitterU fuisset. Senior ctiam Leone IX est Joan-
seculo saltem uiu cccptum inthwi : quandoqui/dem Pela- nes XIII, cujus epistola ad Lantlulfum Uencventanum
gii IIBulla quxdatn fiwjatur data Kalendas Martii, daia notatur Anno Dominicas Incarnationis DQCCCL-
LXXIII SEVEMNUS
I evehinus, natione Romanus, ex patre Labieno, Electus antc xu Octobris, anni ncxxxmii, /tn. mo a i
"
ordinatus anno dc \l, Fcria qui- ','<"'' °
aut sequentis, tempore Ileraclii Impcratoris ; 1 Maji,
L^/dem n, scd festo S. Philippi et Jacobi sacra; Scdit mcnscs n, dies iv : proinde obiit
diesxxum.
\jtausam vacantis tam diu Sedis, ante Ordinationcm totiim Moiiiilhelismi hisltiriam sub unum aspectum po-
B Muuo- ''
Severini, facile esl intelligere ex epistola Ctjn neus ; qtiatit ttlio traiifcrens Paulut Diaconus, anuuiu
Ejus ordina-
tto propter theliltr Episcopi Alexandiitii adSergium Patriarcham ipsius Ecllieseos tiihilo magit e.iprnnii sedsolum post
;
Ecthesivi He-
Conslintinopolitaniim , ejustlem hsereseos consortcm, qna narratam Heruclii nmrteni, liberonttn ejtts successio-
ud 19
raclli
Heraclii ImperatorisEcthesis,per Isacium nem, consecrationcm Pattli loco Pyrrhi fquarvm re-
menses dilala; significatur
Pttricium et Exarchum haiix destinata, quam pro- iiini iuiliiim Theophtmes ad Indiclioiieiii xiv fnietii ttd
vante ordinatur Romae. iYon eniin dicit, qui ordina- proinde non oporletanle Iniiri. xiv, sive anle Septem-
Nur ''
tum suum Imperatorts, donec eonsensum Severini elt- lem quam isle Joannes tlamuaml. scripta eo qui tliei- '
cuisset. Sed Iwc e.trnsttiite uiliil se posse pto summa tttr anno, exeunle xu Indiclione ;
poluit solitm missa
Ecthesis, inquit Mailinus Papa in Conalio eo quem notarimus mensitim ac dierutn numcro Codi-
novitatis
Lateranensi. ces oniues MSS. et quotquol impressos vidiinus : citin
2 Baroniuc quia ex Actis conslal, Eclliestm illam quibns definimtts Sevenni Pontiftcalum, cui Baronius
eam fuisse per nullttm cerlum initiuiu ptmit.
Baronitts
sub nomine Imperatoris a Cijro conscriptam
anno 039 ad- consequens 3 Quod ud tltem Onlintiiwnis attinet, ipsassciltcel
Ka- Falum ss
xii Indictionem, id est anno dcxxxix ;
scribit.
lendas Maji, enm jam tuuc Romanis
(nissc festivum, phiUppitt
esse pttlut, ut hoc eotlem ainio oidtnatus
sit Severinus,
•'«""
imo et nwitinis; qttandoquitlem stquenti anno Joanues non lentete prssumpsi; sed didiei ex veteri Romano
ante. non-
Monothelitarum Ktilnttlario, qttod Joannes Fronto illitslraril,
successor Ectltesim illam et stmul
swttt pulal gentos annos scriplum, ncc non ex Itbns Sacramento-
hseresim collccta Synodo anathemataavit, V
quoniam iitm, Kalcndario illo oetustionbus et nitper Roinw oul-
apud Theophanm legi. Ignoscendus error ;
LXXIV
iiO* CONATUS CHRO.NICO-HISTORICUS
LXXIV JOANNES IV
Ab an. Ch(\ nd oa.nnks, nalione Dalmata, ex patre Venantio Scliolastico, electus ante ii Augusti, post
m.
64 ! 8/1, 1,
morlcm Heraclii sub ejus filiis, ordinatus m Decembris, anni dcxl, Dominica die;
'J. (J. 18
r H
sedil
ad B. Pctrum xn Octobris
anmim i, mcnscs
:
ix, dics xuin; obiit proinde xx Septembris, dcxlii; Sepultus
|Ii//>/.i Joannia confirmatio pronior et expeditior tum quandoque consccuti vaciltanlem in Itatta domina-
Canflrmatta
fuisse polttit sub novo Constantis Juniorti Tmperio, ttonem Grsecorum sustentare niterentur, Et illi quidem
[mpsrlaltt at
peti 'aniiipi > cu\ sniis negoiiorum fuit in eostaUliemdocontra Nover- intentum suum ut Canleilius noster observat qvadam-
dotttrlt i
cnin Martinam, ut non immisceret ecclesiasticis
ee tenns consecuti sunt , ut ex Italispauci, plurimiex aliis
rebus ultra quam par erat, Quia tamen mgrefieri ,•»>-
prr hsec lempora elerti sint fnam Joannes V Stjrus
tuisse vtdetur, ul tantillo tempore iretur redireturque fnit, Conon Tlirax, Sergius Syrus, Joannes VI et
Constantinopolim, quantum estdierum xxxxm, et Ro~ VII ambo Grxci, Sisinnius el Gregorius III Stjrus
manis justa cauea fuit Herachi filios tamquam paternm uterque, Graecus etiam Zacharias, unus Gregoriua II
impietatis hwressosque tenaees prseterettndi ; suspica- RomanusJ po/iori tnmen pZne suo fruslrati sunt ; siqui-
tns aliquando sum nullam petitam confirmationem dem iis umnibus qttos numeravi exteris nihit fnit anti-
I> fuisse, nec atia de causa diiutam attquamdtn orilniiilin- quius, quam et tueri Sedis Romanse jura, et Grxco-
iivni mtecti, quam ut certius Eccte&ix prospiceretur rum Imperatorum Exarcliorumqttc consilia ac fraiuies
contra imminentem a Monotkelitis lempestatem : quse illuflerc.
ttitim ninsti ipsammet electionem impedilwrem potuetil 3 Pnus autem qttam ordinaretur Joannes, rescripsit liar. a B39 ad
ifiittorfnnjue fecisse. Breviora enim Interpontificia fere ad queestionem Scotorum de Paschate, decessori stto (j41 Joannem
oiiiniii usquead OEcutnentcamsexlamSynodum, inqua Severino directam, uli teslatnr Beda lib. 2 cap. 19 ponil. an I,
m. 9, dies ti.
Monotltelita damnati , et Orientalis Occidentalisque nullum annum exprimens : proinde Baronius cum dicit
Ecclesiat, propier Eclhesim Heraclii divisse, rursum eitm scribere, id factum anno dcxxxix, procedit in sua
iiutt i fiwrtnit, verosimile mibifaciebant orthodoxos Ec- jam refutata hypothesi de morte Severini ; ex qua etiam
clesia (Uios tantisper excussisse jugutn Principum hx- Joannem statuit obiisse cnno dcxli, cum sedisset an-
reticorum. num l, menses ix, dies vi, xn Octobris, ita exAnas-
2 Ita ego oiim : sed postea iucidi in viri eruditi tasio se stribere professus, apml qnem ubique menses
imJ potlut c
ms Pontificatum collectas, nultam nisi obscuram fa~ respondere non audet, sed examini testium oculatorum
ijui i sotn.n
i
l\.iiti\t.
iihnt mentionem Imperatoru, sed Decretum de Etecto aistimanda relinqnit, Sane, ut de Gregorio verutn id
Ravfttnatc po Pontifice cum libeiio precum pro consensione ita defe* sit (nrinpe ituicirtati proptnquo) de Silvestro et Leone,
runt nd Exarclutm, ac si res tota ex ipsiue unius nutu tanto antiquioribus, merito qttis dubitaverit. Testantur
penderet, inquit tlle, totaque in ipsum Imperialis au/em pariter Raynaidus et Mabiilonus, in velustiori-
potestaa traducta esset: rogantur etiam Archiepisco- bus tllis usque ad Joannem XIII, aliud niltil impressum
pits Ravsnnas, Judicesque; et Apocrisiarius Pontiftcius, ptumbo cerni, quam Pontificis nomen in anlica, el in
ibidem vetut in Curia ipsa Imperiaii residens, ut ope- postica Papae vocabulum.
ram suam, non apv/d Imperatorem, sedapud Exarchum fi Tandem in imagine hujus Joannis apud Caval- Tinra tn Ima-
interpZnant pro celeri expaditioneneQotii, Exarchorum lerium, non dcbet nianimadversum praeteriri singulnre rjme monstro-
autem potestas, teu verius tyrannis qua freti Archiepu
illud, iie dieom monstrosnm, rapilis ornamentum, quod
scopi Ravennates tandem ttiam Romano Ponlifxct pares nescio quis pictor primus excogitavil; in unum compa-
se faoere prxsumpserunt,duravit usquead annum dcglu
ginans Tiaramusus recentioris, et quidem superne co-
(quundo Eulychius, eorum postremus, ab Aistulpfto ronatam, atquc Mitram Episropalem bicormm, fere
unde deincrps Longobardorum Rtge pulsus fuit) eisquc, velui Impe- similem hodiern»; nisi quod infeme circumcat eam
tot Qrmct ac raioriam potestatem reprssentantibus, tamRoma quam Regate Phrygium seu Diadema, de quorum singulo-
srnt Pontlfl- reliqua parebat Italia, quatenus per barbaros, potiorem
rum veteri forma atqne origine dicetur aliquid in Ap-
ejusparim obtinentes, liaebat, Sorumdemquoque Exar- pcinlicead hancprimam Partem quo Lec/oreni
, remitto:
rhorum imlusiria factum txislimo, rel etiam Impera- atqur diro,Joaunem IV, si usus aliquando Tiara est,
torum Qreecorum, minus jam Romss sepossedolentium, eadem pura ac simphcmima usum fuisse, qnalis in Ca-
ut tx Stjtia, ChsEcia, ac Thracia muiti Romam
diri- vallerii imaginibns nulla, piurima in absidibtts musivi
gerentur, doctrina atque prudentia exceHentes, eosque operis, seculo xn ac xni erectis, infraque reprxsentandis
in Romanum Cterum adscribi facerent, qui Pontifica-
LXXV
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 101*
LXXV THEODORUS
AF>an. mnd
Iheodomjs, nalione Gracus, ex patre Theodoro Episcopo, dc civilalc Ilicrosolyma.
019 an, 6 m.
b d. 18 elccius
e antc iu Novembris, imperante Constantc, llcraclii ex Gonstantino nc-
T"
filio
\nter Sanctos refertur hic Pontifex induplici MS. 2 Interpontificium ro mortuo Lll dierum statuvnt
Ephcojmtus " pon
Martyrologio Florentino, tertioque impresso, utt dici- Anastasiana omnia excmplaria, quosmalim Lu primi-
patris incer- c u Z
tur inter Prsetgrmfssos nd xmi Maji, Cujusnam vero tus scriptos credere; H quidem sic, ut ipst. dies, cujus
civitatts Episcopus pater ejus ftterit, non pos&umits di- initio moytuus illc fnerit, adnumeretur t
attfue ita so-
vinare : nam qui koc seculo ffterosolymm nominatnr lum plnret scribere liiii sic enim, et nan atiter,
, veni-
Theodorus, non fuit Episcopus, sed Presbyter dum- turad Dominicain, qua sit Succefisor ordinatus.
ta.rat, obtinens locum ejusdem honorabilissimaB S.- 3 Raronius, svpponcns, Joannem obiisse xn Octo- Baronil Chro-
dis ;
quemadmodnm ante ettm Steplmnus Llorensis, b;is, e.r. tnnporr. designati ab Anastasio Interponti(icii nologia.
et Sergius Joppensis Episcopi , arrogantes siH Lo- conclullil conseqnens esse-, ut Theodorus ei subrogotus E
cum-teuentiam Throni Hierosolymitsni, non Lpi- sit Pontifex xxv Novembris ; et rursum ex eo quod
scopatum, jam inde a S. Sophronii morte vacantem. sepultus dicntitr pridie Idus Maji [quast hac idein sit
Accedit quod iste Theodorus (lornerit anno dclxxx, tptod cx vita tnnc migrasse) uttra dirtos annos et men-
atqueadeo Theudoro Papa^ diu superstes fuerit. ses t dies xx altribnit ejus Pontificatui.
LXXVI S. MARTINUS
Ordltiatus
no 649,
un
tus xnn
uninia lenlaUe
Calliopa, jussionem Principis exhibuit
Junii, in Dominica
proditionis
terlia post Pentecostcn, anno ncxi.ix.
ejiciendum missus a Conslante Juniore Theodorus
xvn Junii,
mensis Feria m, adeoquc anno dcliii. Tum ductus in Gracciam, variis moratus est locis,
ipsumque captivum
xnn
Ad
cepit xix
Maji, ordina-
liunc suh ca-
ejusdem
ac nominatim Naxi annum integrum ubi videtur Depositionis suae exccpissc sententiam
:
die
21 Itabentur
Propylseum Maji.
;
Pontificatus
WART1MS hxc usque ad signum *partim ex dulnto esse sic scriptos ab iis qui depositionem Martini
11 n/Wi/ur omtiia,
Ocstt spatium.
unde et quam
jj-^/tl ipsius Sancti, parlim cx Commemoratione edebant fuisse tnvalidam : id tamcn fcccrunt illi contra
C
comut clntra eorum, quffl Iffiviter et sine Dei respectu acta sunt usum antiquontm Catalogorum, qniuUraqualemcumqne
c/ironotaxtm a veritatis ailversariis, in Sanctum et Apostolicum, depositioncm nullius Pantiftcatus tempus ttotabant, et
Baronii ?
n0 vum revera Confessorem et Martyrem, Martinum Ordinationes qualescumque, etiam vivente vero Pontifice
Papam Romae, per epistolam cujusdam Christianis- factas, adscribebanl ejus tempon quisicerat ordinatus.
simi, directam hisqui sunt in Occidente, seu Romffl Scd factum bcnc, quod pariter noti mulaverint nttme-
et in Africa, ortliodoxis ex quibus cum
Patribus : rum mensis unius qui additus ad u annos (quos sulos
exprcsse constet de anno mortis per mensem et Indictio- crcdam scripsisse cos qui tunc livmas vivebant, ct Pun
nem; de antio nutcm comprehensUmu Itomx factx,pcr tifnum Catalogos continuabant) el ' diebus xxui in xxiu aneosetan-
ema tcar '
concursum dici ct fertx; dc. tctnporc item quo devettus mntatis deductt nos in diem ui Augusti anni dcliiii,
in erilinm, pcr diem Caztm Domim, hidiwpustdiesge- qno i" isumcre placet imhcatam Martino, insula Naxo
tmnx captivitatis simui stimptx ' cxxxuni rccurrcntcm adhuc existenti fuisse abdicationem suam, cui tamen non
niiium quomodo Iiaronius compreftensionem quidetn
est conscnscrit nam ipsutn vel sponte vel coactc abdicasse
adscripserit anno dcli, exiliumauiem anno ucui et mor- t Pontificatum praesumere vix putitur historia eorum qme
\
icm DQLTU; '
'»nt ijicntut cjnsa^siiinnns attnos ui,m<'H. m, piissus Constunlinopoli est, ubt post alias contumelias,
dtes \u,quia, propter mortem Theodon cumdic scpul- suscipieutes eum carnifices, exuerunt exterius ejus
turw confusam, orsus erat ejus temput <i "" :
LXXVII EUGENIUS
Ugenius, nationc Romanus, dc rcgionc prima Avcnlina, Clericus a cunabulis, ex
Ah an. 854
Gj7 an.1,
men.Hdies 25.
ad
uii Septembris in Dominica, ac tandem ex vcrosimili ejusdem Martini cessione, facta anno
anno dcliii,
dclu, circa Pascha verus Pontifex, sedit universim annos n, inensesuui, diesxxu; defun.
ctus anno dcluii, xxxi Maji, sepultus est ad S. Petrum n Junii : ct cessavit Episcopatus men-
scin i, diesxxuuii. .
Martina viven- l_psc S. Martinus inejnstola n, quam mense Septem- qucmquam nisi ipse annueret. Quod cum annuissct ille,
tr rt consen-
tinitr
bri pnuto unte nwrtim cx Chcrsonc dedit, ad quem- priusqnam Cvnstantinopolim vcheretur, libera Ctcri
ordinatui; dam sibi carissimum dc cxilii sui calamitate, mi- suffragatione, fuerit Eugenius ordinntus Episcopus Vi-
in Dominica, unno dcliu : nn
rans 8P ita negligi a Romanis, ut ne de vtctu quidem pD 7
carius die un Septemhns -
^'
ipsi c rando soliciti sunt ; incertusque odione an timori eoque respectii in quibusdam Anastasii MSS. excmpii-
id •tebc-tt imputarr; Veruni tamen, inquit, Deus qui ribus atque apudMS. nostri auctorem cessavisse Epi-
onincs vult salvos fieri etad agnitionem veritatis ve- scopatum an. I, men. u, dies xx, computandos a
nire, per interccssioncs S. Petri stabiliat corda eo- xuu Junii quo pritnutn dectarata fuit depositio Mur-
rum in orthodoxa fide, et confinnet contra omnem tiui pcr Thcndornm Calliopam : esto exemplaria alia
ha-n-ticatu H ailversariain Eeclesiaj nostra? perso- dicant cessavisse solum dies xxum : quia forte post
nam, et immobiles custodiat; prsecipue Pastorem, Martini discessum ex Itatia t coactus Clcrus ad electio- *
qui eis nunc praesee monstratur quo in nullo :
nem procedere, invitus invitum in Sede Petri et Late-
prorsus deviantes vel declmantes aut dimittentes eo- rancnsi Pulatio cotlocartt ; qui tamen constanter re-
rum, qua) in conspectu Doraini et Sanctorum Ange- nuerit Ordinationem illicitam consummare, sed Mar-
lorura pjus in Boriptia professi sunt, usque ad pusil- tini consensum expectaverit.
luin quidpiam, una cum
mea coronam liumilitate Eugenium die n Ju-
3 Baronius existimans obiisse
percipiantjustitiao orthodox» fidei.de manu Domi-
niianno dclu, et crcdens quod non nisi post Martini
ni et Salvatoris nostriJesu Christi. AVm lupum, sed
mortem, priori anno obttam ex cjus sentcntia, potuerit uaronii calcu-
Pastorem; non invasorem Sedis atiense, scd Icgititne sedisse lcgitimc, acce.dente Cleri consensu ; affirmat eum tua.
prfflsidcntem, ct prccttm suarum communione dignum menses dumtaxat m, dies xxm
Romanst Ecclesix
SttimatEugenium Martinus. Ego
Pantificem prxfutsse. menses
post <$Yd;sannos n,
2 limc nobis verosimiU fa, quod in Insula Naxo uiii, acceptos ex Anastasto, dies xxu scripsi ^roxxuu :
LXXVDI
.
LXXVIII VITALUNUS
'italunus. natione Signiensis Provinciae Campaniac, de patre Anastasio, electus an-
46 an. 657 ad
«71, on- II, ten Junii, dcluii, tempore Constantis Imperatoris. ordinalus xxx Julii in Dominiea,
vten. 5,dtem 1-
Vi
S.
scdit annos xiu, mcnses u, diem i, obiit anno dclxxi, xxx Decembris
xm.
sepultus ad
" assim qnidem Calatogi prxier annosxmi, menses 2 Baronius Pontiftcalum Vitaliani exorsus anno
Bar „ _ 55 _<J
Tcmpus sedu. nullosdies numermt quiad fmem Januarii morlem DCLU, ultimn Angusti; credens xxui Januarii G69, nn 14,
et obiisse
u|
Vitaliani differrenl. Sed errcremex roobrepsisse erisli- anntDCLXlx ; deftnit eidem annos xiu, men. u, minus """• 4 > """
LXXIX ADEODATUS
deodatus, nationc Romanus, ex monacbis, de patre Jobiniano, electus ante xxun
Ab an. 672
ad 677, an. Januarii, dclxxii, imperanle Conslantino Pogonato, et ordinalus xiu Martii in Do-
5, men. 1.
dies 5. _T3Lr
_minica, sedit annos u, menses n, dies u, obiit anno dclxxuii, xuiii Maji, sepultus
\Jmnia quidem Anastasii exemplaria et Auetores duo Eugenio, posset Adeodatus annis uu manere con-
Anni quatuor
apud Anasta- Jnastasittm secuti, Adeodati Pontificatin annos dum- tentus; et tunc ordinattts hic fuisset anno dclxxiii,
sium. taxat quatuor assignant : hoc autem credibileestfecisse xiii Martti, Dnminica iii Quadragesimx, obiisselque
Anastasium, quia sic reperit m
Calalogo veteri, quem xun Maji,eteessat'tssetEjiiseopatusinensesiin,dies\uil.
dedimus descriptum, annis circite.r lxxx posl
supra Jnterim til, jam di.ri,apparet necessitas evidenslioc cir-
morlem Adeodati. Oportet tamen, ul vel hic, vet in citer tempore addendi anntim sitltem ununi per con-
allerutro duorum subsequenlium Pontificum, annis no- jecturam, quod alins hand libenler sic facio ; ut salva
landis irrepserit error, dum constat Dono solum sesqui- habealur rcliqua ex Catalogis et Anastasio profluens
annum, Agathoni biennium el semis dari; et liunc Chronologia.
tamen vixisse fere usque ad finem anni dclxxxi. Iloc 4 Extat inter Coneilia Gallix, a noslro Jncobo Sir-
animadverlens Baronius, qui in Martini morle et Eu- mundo edita, tom. | pag. 507 Rescriptttm Pontiftcale,
duos perdiderat non dubila-
genii successione annos :
quo dilectissimis Fratrihus, univorsis Episcopis in Adeodati pro
vil Adeodato annos uu e.t Agathoni nihilomiiittsadhuc Gallia? partibns, Adeodatus declarat, qnod, lirel mos jjj,™"["
imum dare : quem quoad Adeodatum seculus etiam atque traditio S. H. Eoclesis plus non suppetat a m0 nasterlo,
ipse aliquando sum, in commentano
antehac a me scriplo regimine Episcopalis providentis religiosa loca se-
ad usum noslri P. Cornehi Hazart, vemacula Belga-
cernere; exempiionem lamen qitam /Egericus, religio-
rum lingua vnlgaturi primum partem Triumphi Pon-
sus Preshyter et Abbas monasterii S. Martini Tu-
lificii. ronensis, pro eodem suo monasterin peliit, concedeudam p
'
5 Movebat me, quod Eugenium slalim a caplivilale duxeril, postquam Crotberti TuronensisEcclesia) Pras-
non ad Baronio, con-
Martini per vim ordinatum credens cum sulis libertatem, hoc est liberam dispensandi licen-
septem,
Eugenium Martino supervutsse
sequenler crederem tiam scripto concessam comperit. et aliorum, . .
siana exemplana, ad qux exacta esl itlltma edilio Re- quam lnc indicalur, cum dicitur, id
Episcopali etc.
neque in uila
gia ac neque in vrtertbus editiombus,
; plus non suppctere, lioc esl, in usu ampliits non esse,
uume-
varianlium editionis islius novissimx leclionnm, et eodem fragmenlo identidem inveniens titulum Re-
m
iinnorum un repenens : considerans autem quod eum liltilo Abbatis Se- W<I«(*hi
rum ligiosi Abbatis; opinatussum,
Sigebertus, Pontiftcum sibi succedenlium nomina re-
cularis opponi, atque adeo figmentum aliquod recentius
tempore sed
ferendo, non addal qunnto qttisqiie sederit
:
istud esse, ad eu tempora referibile, qitibus rcs mona-
margine lam dumlaxat habeal nola-
quam alibi commendari ciepil Verum
slica Abbalibus non monachis
tn liic '.
tos temere annos Chrisli (juxta quos tum alia mulla viso, animadverlo, Keligiosum hic non
co nune inlegre
lurbantur, lum Vitalianusso/um Reverendum apud
circa Ponlificesvarios aliter dici, ac nuiic diceremus : et
Mrtari prafletur, elmm vrorsus manu est cum ullra aliorum lerminos protjrcssi
: ,
tenttnliam; eicut cum hoc 1'nniijice quem R.ironius uniio dclxix suliro- „ «c tmme
uc erronee
corttra gualemcumque. tuam phorem
snm, sed reipsa feci, gatum Vitaliano IX Apnlis facit scdisse anuos un ,
subducli.
tupenmin non soium professus ,
xque. discere ac docere paralo. mensesu, dies xxui, it* pervcniat ad xxui Junii anni
uc porro faciam, animo
dclxxui quando motiuum credil) non tumen plus inve-
8 Ouod in ediiis Anastusii exemplaribus post hunc
MSS. A tem- niamus, qttam annos lxxxui, menscs IX, dies xim.
Ponliftcatum addilur, nec tnrenitttr in
pore ordinationis Gregorii, id etl xm Sejileinbiis
LXXX DONUS
oxus, natione Romanus, ex patrc Mauritio, clcclus ante xxui Junii, dclxxuii impe-
D
Aian. M7
ad 619, an. Irante Constantino Pogonato, ordinatus 1111 Oclobris die Dominica; sedit annum i,
1, wi. 5, diei
10. mensesu, dicsx; ohiil dclxxix, xiu Martii; sepultus ad B. Petrum xi Aprilis:et
'Daron. fili an.
C7G, od 078. cessavit, Episcopatus mcnscs n, diesxu.
2 Sed dijfiailtas esi, tjuomodo mors Doni convenial scio ; nrqiie videlur mereri ftdent, et veluti incplttm ijhs-
in unntim dclxxix, quandiiquidem Divalis sacra, ini- sema aticujtts scioli a niarginc transiisse ad tcxtum credi
lio Concilii vi lEcumenici yosita, direeta ad Doinim potesl. Mibi certe jont mnplitts nott obcst, qtto minus
sanctissimum Papam senioris Roma;, contradita vero Divnlem istam censcam scriptam esse onno dglxxix
Agiitlioni Papae eanetissimo ac beatissimo ejusdem lniliclioitc un, in conftnio Febriiani Marltiqite, ct per-
OicaUi ad
Vonumtixlpta antiquic Romai, eo quod idem Donus de prtesenti Intnni m iubcm post Doni morlcm, elecloqite mox Suc-
ctAgatlioni v jt a e cessissct
,] seribalwi dala pridic Idus Augusti
;
ccssori tiadilam. Qtti stalim atqtte ordinatus est , di-
iradiia;
ConsUntinopoli indictione ui, id esl anno dclxxuiii. reclis in omnes Occidentis sibi subjecti provincias litte-
Movilea res liaronium, movit el vie ijnondain, ut cum ris, sttpcr nctjotio ftdei, qttod tractandum propohcbatttr,
eo ud ttnitm aniiiim iiittietpnreiii prmdictam successioncm, jttssit celcbruri Syttodos Provinciales, carumque scnten-
quamvis in nomine mensis apparerel vilium : quociim- iias persctibi iit ttrbcm , ttbi eliam ipse iisdem acceptis
i/ne eiiim dic unui mnrs slutunlnr prsccesserit tiimen ,
liabilttrtts esset, qttam cilo licuisset, Stjnodum Episco-
lilus Augusti inciisilms ul minimum lu ,
per quns cam porttm ltnlicorum protil anuo seqitenti fecisse doccbimits.
,
LXXXI S. AGATHO
gatho, nalione Siculus, ex Monachis, electus antc xi Aprilis anno dclxxix, ct ordi-
Aban. rjo ad
nalus dic xxix Maji, in Dominica, imperante Constantino Pogonato; sedit annos 11.
6B1 on. ?. m.
0, dles 3.
mcnscs ui, dics m; obiitanno dclxxxi, die i Decembris,-sepultus a S. Pelrum x Ja-
feria ui scqucntis anni, quo die colitur. Yenerantur eum Grseci cum tituloThauma-
lurgi xx Februarii : cessavit aulcm Episcopatus menses x, dies xvu.
Jiuronius, initto Aputhonis ad annuvi dclxxuiii ad xu Auijusti anni BCLXxxm; de qua successione in-
Clif rn mors rehito,nuttum certum ttatuem iMnsem aut diem, nul- fra. Nunc quod Agathonera spectat, id aijamus : prius
ln tni. 685,
lum tjiwquc ccrtum tvmpus duiatiimis Pontilicatus cjus lamen notari veiim ex longioribus post Agathonis et
,
ltitu'a ali
aliii f dcfiint, Mortnum autcm illum crcdcns \ Jannarii, id- Leonis , haud vane colligi, quod
obitus Interpantificiis
qu? videm HOfl unmim dclxxxi, quo
posse quadrar? in Constantinus Imperator, haud paulo ad rem attentior
toto usque ad SeptrmOrem duravit Synodus OEcume- qnam Dccessores sui, Exarchis ademcrit ad seque re-
nieo VI, Agathone vivcutc terminata, coijitur hujus traxcrit potestatem Electos Romse Pontifices confir-
tltortcm dilferrc USQU6 iii u rnt um \n:L\\\ii; ad?o ut se- mandi; quatn tamen ante morlem iterum remisit, in
eundom ipsutn sedtrit Agatho, prster annos m, men. infra dicetur in Benedicto II.
ses ut minimum m : et deinde vacaverit Sedes usque
DI9SERTATIO
.
DISSERTATIO XV.
De Pontificatu Agalhonis, ol Synoilo oecumenica vi sub eo cclebraia, frautlulenterque
relato intcr damnatos nominc Ilonorii Papae.
ge?tio fieret; ne si tantum pars quod agebatur co- enim Actiones un Novembns Indictionis ix, uti dt.it,
nodas. Et liis similia indicons Pontifex in Epistola universim autem numerantur Actiones xuni, quse ad- duravlt al
sua, ad alias tam diutitrn/e protclationis causas, adji- modtitn perturbate altinguntur ab Anastasie quodsatis tVovcmbris nd .-
i7 Scjitembri
cit corporales negritudines snas , in quibus vivere c&t lac indicasse, cutu vcrus eai um ordo ccrtius c.i: ip&is
utttrius,
nec nec licet assiduis Eegrimoniis laborantem;
libet Concthi Anis htibciitiir.
quibus omnibus factum sit, quod non parvus tempo- 5 Solum noto, quod toto Concilii tamdiutumi tcm-
rum cursus elapsus est, priitsquam Imperiali mandato porc iithil mtilcfttr in cotijiinctiuitc tot artirum; pnnunii
fieri posset satis : nec enim parvus temporum cursus, autem et sccundum earum csse Imperii, pcr Constantem
in tam optati czecutione prsecepti, videri debct aunus patrem Constantino primogenilo sub annum dcliu, ct
circitcr integer ,
qui a scripta Constantinopolt Divali qutnquennio post duobus aliis (tliis communicati; terliam
usque ad Legatorum appnlsum vidcbatur etapsits. vcro sumi post Considtititm perpeluum, depositttm patre
2 Opportune autcm ctectos a Synodo et Pontifice vioitcntc , xu Jutii a n it o Di.Lxum : adeo ut videatur
Leijatos,et congruis utnmque htterts instrucfos, horta- Imperator, commodt majoris atusn, ad unam communem
tus estAgatho ad piissimse Tranquillitatis vestigia epucham, rnenst Octobri afliniin, rcvomssc omucs ilit:s
tam pestem die xuni non wviiifquod librariorttm incuria irrcpsissc currit ctiusit, quam quod eo vteuse ca>pcrint cx decreto
profectk monet CalvisiusJ luna eclipsim passa est, et morta- paterno Impcrii cjus anni scribi ointszt?, amtis Consu-
Legati,
litasmajor atque gravissima subsetuta mense su- lattts \ersio quidem Latina, Actione wdic, um Martii,
prascripto Julio Augusto et Septembri in urbe
, , inciptt notarc annum Cunstantini xxum , et sic dciu- Indic'lone
et 10 inchoata.
Roma. Sedhxc dum intus forisque grassatur, jam pri ccps praseqttitur : sed nihil in Imperio fratrum, niftit
dcm Constantinojioli versabantur Legali, eadem In- in anno Post.Consulatttm notando mutans, svApectam
dictionc um, die x vcl potius xvii Martii, illucappulsi. prima ,rra
nobts rcddil diligentiam tnterjnrtis, in sola
Stqiiidem proxime subsequens Dominica , qua eos Im~ differentiam facientis, ne mm satis ccrto fundamcnto tci
pcrator in Bluclternas soicnttissima pompa deduxtt, fuit fecerit ; cum annus post Constttutiim simtliter videatttr
dies xum mensis tcste Anastasio : id autem, tolo tem- mutari Aclione xui, qum fuit die x Augusli
debttisse in
appulcrant
pore Synodi inchoationem prxgresso, non contigit nisi ccicbrata. Scd factum bcnc, quod citm dtstinctior nolttia
Cunstantino-
polim 10 mensc Martio. Erravtt igitur Anastasius, quando ad- trium istarum JErurum tton suppetat, accuratc fuerat a
MariiL} ventum Legatoruni adscripsit diei x Novembris Indi- transcrtbenlibtis tam Grxcsquam Lxtinc observuta mu-
Ctionis Nonu), quo mcnse et Indtctione salis constat, tatto Indictiunis ix m x, Actione xun, die xi Scptcm-
die istius mensis uu, celebratam primam Synodi Actio- bris : quo fit ut priortbtts illts non egeamus.
nem, iisdem Legatis praesidentibus 6 Finita Stjnodo, ct ptertsque- Episeoporum ad sua
3 Nihilo tamen minus erruvit, quisquis alteri Impe- digres^is, qut superfueritnt quinquaginta qainque Pa-
ratorisprxnominati Divali, post Legatorum adventum tres, velut totam Sijuoditm adliuc rcprxsentantes, cnm
datse ad Georgtum Archtepiscopum Constantinopoltta- Georgio Patriarcha Constantinopolttano dictarunt Sy-
guo mox num, imperando congrege* oranes, qui ad ejus
ei ut nodicam ad Agathonem epistolam,qii3i tamen in veteri Dtlndc scritn*
convocata sanctissimam Sedem pertinent, sauctissiraos Metro- Lattno codice, cujus supra meminhntts, non reperitUT : tur episloti
Synodus,
adAyal/ionem;
politas et Episcopos ad Regiam urbem erravit,
, : ac verosimiliter missn Romam non est : qttia priusquam
inquam, quisquts Dtvali isti, prxter quam in Grseco erprdiri possent Ltujatt ad rcditum, nuntiatu Cotistan-
veteriquc Latina editione habctur , adjecit fnec verba : ttnopofi fuit mors Agathonis, dte I Decembrts Romx
Data quarto Idus Septembris Constantinopoli, im- obtta : cui teslimonium novum sancitx per CEcume-
perante Domino piissimo perpetuo Augusto Con- nicam Synodtim fidei adilttur ab Epitapltio quod in ,
stantino Imperatore, anno xxum etpost Consulatum Appendice antiqu. Inscriptimum paq. 1206, num. 3
ejus wi.Cumenim Synodus cvepta sit, Imperantibus a lale lcgitur.
Deo coronatis serenissimis Dominis Fiaviis Con- , Pontiticalis apex virtutum pondere fultus pauto post
stantino quidera piissimo et a Deo decreto magno mortuum,
Ut jubar irradiat, personat ut tonitru.
et ab unione
Principe, perpetuoAugusto Imperatore, anno xxuu, Quae mox hic peragit doctrinae fomes et auctor, confecta
per litteras. et post Consulatum ejus a Doo instructae mansua- Format enira gestis, quse docet eloquiis. tjudatum.
non inSeptem-
brl,
tudinis anno xiu, Heraclio vero et Tiberio a Deo Dum simul aiquiparet virtus et culmen honoris,
Officium
;
Formula virtutum cum tua vita foret? uutem satis iunuit, de alterutro nihil tnale sentiendum
7 Prmter eatn gusefueratad Agathonem scriptaEpi~ cum in Epistota ad Imperatores data, exponens Ro-
sto!a gnxgue Constantinopoli remansit, compositum eo~ manx Ecclesiss fidem, concludat quod haec est vera
tcribitur quam prosperiset in adversis tenuit
t.upore est Bdictum fidei, Christo dilectopopulo tidei regula, in
etiam rdictum
cum epl
fldei onuii liabitanti in Occiduia partibus, una cum exem- ac defeodit Apostolica Christi Ecclesia quae per :
stalaad Ey- j.!;iri divin» Jussionis Domini Constantini, directae Dei omnipotentis gratiam a tramite Apostolicae tra-
nodam Itom. ad Synodum ApostolicaB Sedifl antiquae Roma? ciii : ditionis numquam errasse probatur, nec haereticis
sua mann subscripsit Imperatnr, LegimuS Bed quod : novitatibus depravata succubuit : sed ut ab exnrdio
addilur Data xKalendas Januariaa Constantinopoli tidei Christiana? percepit ab auctoribus suis,
ImperiaHDomo, piisaimo perj>eiuo Augusto Constan- Apostolorum Christi principibus, illibata fide tenus
tinoanno xxix... indict. x. deest in Qrseco ab in- : permanet, secundum ipsius Domini Salvatoris divi-
v.r quibun nam pollicitatioiiein.
terprete vero additum videtur- ct a transcribente vttia-
prlor tuppret-
su propter
tum, Indictio emm x a Septembriannirtchxxxi tn- 11 Cnm tuti instructione lalibusque titteris Constnn-
postea tatnen
mvrte.m Aga- choata male compontiur cnm anno Imperii xxix, qui tinopolim advenientes Legafos, ad communionem reci- Honorii no-
tftoriit.
solum debuisset scribi xxmii. Ploneenim existimo scri- pere noluit Patriarcha Theodotus, ideoque dejectus <le mm ftaudu-
ptam esse haiic Jussionem eodem tempore, guoscripta Sede sua est ; et pro eo constitutus Georgius. Sub Iwc
SJ^JJ
1 ^
Eptstoia ad Agathonem ; ut guemadmodum Legati Synodus rite ac qniete celebrata, probata Agathonis
tiru sotum a Poitttftce, setl etinm a liomana Synodo fules et Monothelitarum hseresis cum suis
epistola,
g
aiiuletant littrras distinclas ; stc ad utrosque dUtinctas auctoribus et nominatim damnala, et
proptttjnatoribus
referrent : prout facium fuisset, nisi nuntiaia mors eeterm Actionos continuatx sunt, sine ulla Honorii
Agathonia eos gute ad ipsum erant suasisset supprimrre aut Vitaliani mentione, ac sic fortassis etiam termina-
("tiiviiilniitltis rum aliis (til Siicressorem tlondis, quam- tse. Nam quod inter Anatliemaltsmos finales Actionis
primum ille ordinattts essct : qua de re mox infra. xun nunc legatur, Honorio hseretico anathema, et
8 Quod tittlem nd Electitnion Sticccssoris pertinet, Actwne xuni rn Sermone Prospltonetico, dicatur Con-
eam credibile est non fntsse tlilalam, seit tertto mox die cilium, una cum aliis superfiuarum vocum adinven-
post lemporariam Agathonis in Laterano deposittonem toribus, ab ecclesiasticis septis procul abjicere et
(qnemadmodum itniversim faciendum Bonifaciua III anathemati merito subjicere Honorium, qui fuit
Pro »o ctfcti
ilecreverat) convenisse (Jlerum, ctelecto Leone, suum Roma? Praesul, utpote qui eos in his secutus est
mox Leonkn
Ordinutlo, de eadem Eiectione Uecretum misisse Constantinopolim: id postea mata fide tocis iis intrusum futsse eo minns
qiwd eo potuit appulisse mense Januarii. II cur statim dubitari potest, quo certius constat Romanos Legatos
approbatum non sit, nullam antiqvi scriptores rationetn Actionibus istis omnibus et stngulis subscripsisse : qui
indicant : verosimillima tamen est Baronii conjectura, sane nan permisissent, indicta vel indiscussa causa, Ho-
suggestum Imperatori fuisse, ut non prius Etectum norinm hsereticis admisceri.
Romanum conftrmaret t quam Romana Ecclesia, cujus 12 Fraudis Honorio injuriosae, auctorem, credibile auc tore Tfieo-
exemplum totus Occulens secuturus esset Synodnm vi est ettmdem illum fttisse, qui anteasotum illitm ex hujus doro cx Pa-
' r*<w<:Aa
approbasset. I>um autem colliguntur Acta ct transcri- seculi Ponitficibus probabnt, Theodorum. His scilicet
:
buntur iiliagusedam videtur injecta remora, quidquid dttmuatos Monothelitas vidcns, reditumque in Sedem
pro unione Ecclesiarum factum erat, subversura nisi simulaia pantitentia captans Imperatori suggessit, feren-
epiikia tandem usus Leo cum suis, de summo jure dum non esse, ut lot Constantinopolitanis Patriarchis
potius cedendum aliquid censuisset, quam rigide con- tiomnatts, Honorio parceretur : ita scilicct probare
tranitendum pro refidei integritaum non concernente: voluit qitam serio lizeresim dimisisset, ejus damnationcm
gnemadmodum in causa tiium Capitulorum simili epii- soticitando, qucm anlea tantis effcrebat laudtlius; revera
l.ia iisoiti Etclesuim Romanam in confcsso est. Res a autem in Romanam Ecclesiam regestum volens dedecus,
uemmt testata, sed ezpostfaetis colligenda, ideoque quod per ejus Legatos sibi suisque olim compltcibus im- F
varius variorvm sentenliis agitata, mihi videtur sic se pactttm dotebat.
itabuisse. 13 Cum igilur describenda essent Acta, nan potuit
9 Stlcntium de una aitt duplici Christt volnntate te- qitidem Honorii damnationem ita eis inserere , qttem-
g U i delnde
nendum edixerat Papa Honorius, et cum Sergio Con- admodum de ceteris ea istic habebalur, quorum cattsa effecit ut 1«
proptrr qu.r- stantinopolita.no Patriarcha Monothelita communicarat fuerat vcntttata tamen nomtnum execra-
: in collectione
eP l *° a »'
sf ionem tte
'
noaica et
]<cr litteras in quorum utroque guam fuerit excusabi- torum, facile potuit Honorii nomen tnserendum sugge-
llonarln mo-
;
Edicto impe-
hs, Baronius explicat^ neque Cathoiicus guisguam est rere : idemque facere in Synodica ad Agathonem, rtali,
tam.
bonui qm dubitet, quin e.rtra culpnm eum fuisse credi- inter Sergium et Cyrum cotlocando Honorium. Et
derintsuisuccesswes. Malatamen in Oriente opinio de hsec quidem ctam focta Legatos latere potuerant : sed
eoinvalescebat t ubi MonothelUssipsius se nomine quam- non potuit Edictum Imperiale, dumibi quoque
latere
vis fals», tutabantur adeo ut Palriarchm Theodorus
: inter damnatos Graci scripserunt Honorium, qui fuit
Constantinopotitanus et Maoarius Palriarcha Antto antiquae Romse Papa, horum hsreseos in omnibus
chenus, eorum Iwc tempore Coryphmi, Constantino fautorem, concursorem, atque confirmatorem. Ea
Impcrtttoii, pro uuione satagenti, multara instantiam namqite verba sic edila et publicala esse, in Actisque
fecerint, ut ejiceretur Vitalianus Beatissimus de Romam transmissis descripta, dubitari non sinit vetus
slc efiam
diptychis ^ui sciiicet Manathelismo palam adversari ille Bellovacensis codex, qtti vel ipse Sergii Papxtetn- scriberet
qtiem slht ven
ctvperaC aSBerentea Honorium memorari in illis : se pore descnptus absque
dtcarant n« futt, vel ex illo transcriptus,
i «ifwHf.f. autetn non acquiescere ut memorentur qui jjostrao- Epistola quae Constanlinopoti mansit inscripla Aga-
dum fnerunt Patriarehae in sancta Romana Ecclc- thoni ; et altera, quat diu post allata est inscnpta
sia, donec conquisitio et satisfactio fiat verborum,
Leoni.
dc quibus contenditur inter utrasque Sedes, uti Con- 44 De his autem momti Romani per suos Legntos,
stautinus scribens ad Agathonem exponit ; certus quod reciptre
non tnirum st cunctatt fuerint recipere Sijnodum : sed
cunctatt fto-
tertm utrosqite habere pro Orthodoxis, nec Vitalianum
hoc mirum ac mirissimum, quod nullum uspiam extet 3,
indicium
JclaSancL
. .
Agathonis ab eodetn relevata est, pecuniaria sciltcet cessura dtci potest non injuste iemnata pro eo statu ctans.
quantitas, quee solita erat dari pro Ordinatione rerum qitt entt ntm judiaiti Monothelitffi sunt ;
ttiiie
lam scrvUutem lolerutam fuisse, non tantum suadet ipsa Latinaversio pnma sic alUa, neque Leonis resci i-
Actornm sic corruptorum facta in Latinum traductio ptum sic de. Honoi'io locutum doccalur, eam tanto li-
promulijatioque [nullo ad Houorii cxcusationem addito bentius sequar, quanto studiosius exquistvi.
LXXXII S. LEO II
natione Siculus, ex patre Paulo, eleetus ante x Januarii anno dclxxxii, sub Aban.mad
L
eo,
. ^ r\ x t • • 884 flll.l.m.7,
•r\
Impeno Constantim Pogonati, xix Ocloons
• -n.• i-
Uominica ordmatus sedit aiinum i, tfi«5. m
• •
(menses uu, dies u; obiit xxiii Maji anni dclxxxui , sepultus ad S. Pclrum xxuu
Junii, quando colitur : cessavit Episcopatus menses xi, dies xx.
_t\_nastasiani codices otnnes, conlra qnam nos, notant mini concurrenlis, probant evtdcnicr alium htc anuitin
Conoirsis In- postmortem Agathotiis Interpontificii annum i.men- intellig. non posse, et Aslrologicx rationes idem con-
terpontificii tt
ses un, dies u Leonis vero Ponlificatui adscribunt
; firmant.
Ponttflcii spa-
tiis, solum menses x, dies xuu; eaque ratione in tota 3 Ytx dicere possttm quanlum hse ditx difjicttltut.s,
Pontificum Romanorum serie vix quidquam, in pri- posito XIX mensium Interpnnlificio, prorsus inelitctabi-
stis recentisque memorige scriptorihus, occunit les, me torserint, priusquam dc Interponttficu et Pon-
intricatius, initio, gestis, atque obitu Leonis Papaa tificii spatiis commutandis incidisset cogttatto. Baroitius,
II, utiin novissitna Conciliorum editione, posl Itujus Leonem anuo dclxxxui, xu Augusti ordinatum de-
Leonis vitam onimudverttt eriulitissimns noster Plulip- cernens, attuo sequcnli xxum Junii obiisse concludit :
pttsLabbe : a quo prxmonstratam viam, sed non usque- qux sententia, gtubtts laborct difftcuitatibus, qmbus no-
quaqne complanatam inventens (neqtte enim huic scri- sira nitatur fnndamentis, et qna vta sultmri Itaac, istas
ptori contigit observare diem Obitus a dtc nolalse Se- expttcari posse credamns, nihil magnopere in chrono-
pulturse divcrsttmj deprekendo, quod stmplici duarum iogia varnuiilo, doccbtt sequcns Ponttftcutus.
chronolaxeon istarum conversionc , omnia liqttida fiant 4 Pim mcmorix LtiCOS I/otstetuus, Bddiothcca- Va-
et expedita ticanse Ctistos, cui atino udclz oculos religiose clansi-
2 Nam primo Divalis ftd Leonera, missa (ut habe- mns, cxlrcma Catholici Saccrdotis erga morientem of'
tur Graico lulina in (ine Aciionis Sijnodicxe xuni,' men- ftcta unplcnte P. Oodefrido Ilenscltenio, intcr cctera
Leo, vcre jam
Papa, accepe-
sis Decembris xiii, Indictione xi (sic cium legendum, qttx m
nostrum advcntttm paraverat operi instrttcndo
rit Divalem non x; e^e^-rj, non §zx.x-ri) adeoque anno oclxxxii subsidia, ex variis MSS. dcsttmpta, tnultdit etiam no-
Jttstiniani, exeunle, tnissa ftterit Leoni, jam vere (uii Itabet tttulusj bts Sermonem, quem ab kocsancto Ponttfiee kabilum
c sanctissimo et Beatissimo Arcbiepiscopo veteris et dtc sttx Coronationis extsUmobnt, ob eattsas infra expli-
clarissimse urbis Romse et (Eoumenico Papas : ctiiidas;qutque, si recte expendatur non partun ad
quod factum csse non potuisset, si vacasset Sedcs post hujus temporis kistoriam faccre possil. Quare eum, in
mortem Agathonis menstbtts xix. Secuyido, sic ve.re nova Patrum Bibliotheca (quo atias spectaret potius
hujus Papae Leonis temporibus, die xui mensis non invcniettdum, hic dandum puiamus : prxmiitendatn
Aprilis (itti scribit Anastasius et probanl Astrologi Cal- tamen, quam kuc quoqtte. spectare opinamur, Relatto-
visius aiuquej Indictione eadem xi, sed jam Ckristi nem, de ejusdem concordi Eiectionc quom inter anti- ,
anno dclxxxiu, Lunaeclipsiro pertulit, post Cnjnam quas Formnlas MSS. idem Holstenius aicbat repe-
Domini, quse in prxdictam diem tunc occurrit, et riri ; viderique directam ad Constantir.um Imperato-
nocte pene tota in sanguineo vultu laboravit, nec rem ejusque conregnantes fratres Tiberium atque Ile-
nisi post GalU cantum coapit paulatira dilimpidari, raclium, quorttm nominibus omnes Synodisextx Actio-
sttbtoque
/utrit gran- et in suum reverti aspectum. llxc autem eclipsis nes prxnotantur. Cui viri eruditissimijmlicio uiltxren-
dis eclipsis a simtliter excluderetur a Pottti(icatu Leonis, si ktc so- tes, pro (utcris III. XII. scriptis informuta, ut aliis ea
Thcophane as- ium anni jam
fttisset ordinatus in aestate dicti : ipsa posset appltcari, substituam nomina Agathonis et
serta.
autem circumstantia diei xui Aprilis, cttm Ccena Do- Leonis
postmortem summi Pontificis, inunius electionem simis Dominis petitionis unilae famulanter debea-
oranium vota concurrere et convenire consensum, mus preces etfundere, quos certura est et de sub- lnd c Uur<: on - - -
unitati
: ;
dolei. chidiaconi, oinnium Deovolente declinavit assensns: fiae nnmerum plnralem in sinqttlat em muta verat;
propterea quod ita ab ineunte aetate sanctce idera quidem scribens. serenissimo et piissimo Do-
inttio
Ecclesia; militavit, atque sic se in omnibus solerter mino quem certum est sub finem vero, ordinari ;
exhil-uit, ut Ecclesiastico regimini non immerito, Gubernatorem concedis sed in medio bis relinqnens
;
dfvina suflragante gratia, sit proeponendus, Prccser- Dominorum suorum, salis indicat omnia origina/tter
tim eum talis olirn fuerit instituti, ut etiam pnc- in plurali scripta extidsse. Fuisse quidem Leonem hunc,
dictl beatissimi [Agathnnis] Pontificis assidua con- Archidiaconum, ut pra?fertur, nec asserit nec tiegat
versatione sua, ad tantorura meritorura insignia, Anastasiiis; uti nec concordem omnium in ejus Ete-
quibus idem sanctse recordationis Antistes fuisse ctione cousensitm sed pritts ptwsumere sttadet frequen-
cognoscitur a lornatus, fecerit Christo adjuvante tior uans, qttem sttpra indicavi, quando ccntrariutn non
profectum, ot verbis suis desiderantes ad superna habetur ; posterius, eximta Leoms virttts. Qttamquatn
gaudia animos semper accenderit ; et quidquid boni autem subsequens ejus in stta Ordinatione Sertno, in-
in ilh) anii-iiiiiis, in lmc nos invenire indubitabiliter dicet dtscoidtas minime leves eumdem pnegrcssas, tjra-
confidamus. Ideoquc lacrymabiliter cuncti famuli tis eas qitis traxertt ad ipsam Electtonem, in casque
supplicamus, ut Dominorum pietas servorum suo- refuderit causam diitturnwns Interpontificu cum alix :
rum obsecrationes dignanler exaudiat ; et concessa longe verosijniltores et Itttjus et il/arum cuusk petipos*
pietatissuffl jussione, peientiura desideria, pro mer- sint ex Honorii diimnatwne, post factam Eleetioncm
ordinan H cede Imperii sui, ad effectum de Ordinntionc ipsius nunliata ; siqutdem ad Electiottem proeessum ex mvre
i>.
tttni pre&cipiat porvenire : quatenua p<-r saccos Clemen- fuerit, tertio pist mortem Agathonis die. Ptttanti ta-
ii.i- u;i' apices sub Pastore eodera constituti, pro men pro hoc tempore tnventssesealium f quemprxmissa
rita [mperioque serenissimorum Dnminorum nostro- Relatio potius spectet, nolim pro conjeclura citptscum-
rum, omnipotontem Dominum ct heatorum Aposto- qne pertinncius obluctari : de Sennone
sequenti vero
lorum Principem, cuju» Ecclesiaa dignum ordinan fidentitts consenserim asserrnti, eum Leonis omnino
Gubernatorera conceditia, jugiter esoremus. esse.
r. 10S, !,
tsntissimj proficiat Crent6ris i qui dum votis vota quippe est, Beati pacifici, quoniam filii Dei voca- Luc.
Ecll. n, 8. ubertim accumulat, gaudiis coelestibus nostrae hu- buntur et iterum, Pacem sequimini et sanctimo- Jua - 13, 35
:
militatia gaudia ampliflcars dignabitur. Quis nam- niam, sine quanercovidebitDeum. Dimittite, inquit 1'liil, 4, 7,
que, ni .
:nt Propbeta, loquetur potentias Domini? Dominus in Evangelio. et dimittetur voHs. fn hoc,
fsl, Quis digne pnterit magna et mirabilia ejus ait,cognoscent omnes quia niei estis discipuli, si
npsro snarrarel Neque hoc mca
merita, carissimi, dilectioncm invicem conservetis ut pax Dei, quae :
quffi imlla sunt, sed vestraChristianitatis vota apud exuperat oranem sensum, custodiat eorda vestra et
Altissimum prorasruswint, quod in me indignum intelligontias vestras, in Christo Jesu Domino no-
desuper [iluxisse] osrnitis sxultantss ; ut nimirum stro. Quatenns, sicut mea; exiguitatis promotione
Omnipotens do terra inopem et de stercore paupe- laetitia; gaudia vobis hodie cumulavit Altissimus
;
rein sublimaret, pra;rogativam Sacerdotii concede- itaprofccto, ut mihi de vestrae unanimitatis et pacis
ret, dispensatorsmque suss oonslitueret familiss. coiicordia mentis jucunditas uberius multiplicetur,
*-i Ifie "f i Quapropter, carissimi, hujusdiei praclara solenni- p
ut condccenter pari assensu hymniim Domini cum
tinmotlant.
tas, geminam, apud vestram Deo plaoitam canta-
sanctis Angclis, ante venerabileApostolorum Prin-
tem, per h'unc mso mediooritatis sermonem, com- cipis corpus,possimus concordi modulamine, etiam
pulit persolvere functionein.
cum interno ment.is assensu, alacriter exclamare ;
2 Et primum omnium quidem rondecet patcrno Gloria in excelsis Deo, et in terra pax hominihus
affectu meos dulces deposcere natos, ut pro mea5 bome voluntatis.
lorum pro « fragilitatis inopia Chriatum Dominum convenienter
/,nn , l'r'l'. 3 Quibus prasmissis, carissimi, ad illud singulare
dsprecemini, ut hoc offloium pietatis, quod largiente Inde ad/idei
remedium, meaa humilitatis alloquium,
spei nostra:
Dumino vestris precibus indeptus profestioneitl
sum, suorum in- summopere currit, ad quod vestrum desiderium, trunsicns,
tercessionibus Apostolorura eonoedat inculpabiliter per afflatum Spiritus Sancti, indesinenter csse soli-
Q limplere quatenus non do culmine Pra;sulatus te-
;
citum atque attentum in meis oculis habeo conspe-
meritntis |u'ii:i nleiuner sed de
; fidi-li nfiicio ac ctum illaque mete humilitatis professione, ad ve-
:
edulo pietatis ministerio, in die adventui Domiui, stram a;dificationem, libenter invitor depromere,
merear, una oum animabus mihi creditis, immar- qua; a me inhianter, suspensis auribus fervore ca-
rt tid irdlnte
cessibilem jiloriaj percipere coronam. Deinde alia
tintndiiin tholica; atque orthodoxae fldei, Christianae reli-
niihi, dilectissimi,
pro vobis estamplissimacaritatis
ritnciirltttim gioni dedita vestra devotio, per meae ministerium
tmrtutiir adhortatio quatenus siquis vestsum adverSug ali- lingua;,
j
convenienter cupit audire. Propterea Chri-
quem babuit vel hahet liuc usque querelam, raeas stiana; simul et Evangelicae doctrinae discipuli,
obsccrationis interventu, propter eum scilicet qui
paternacque traditionis per Dei gratiam agmulatores,
Ool \ 13, auctor pacis et caritatis est, invicem relaxetis
et orthodoxas fidei sectatores existentes, ea, quaj
1 Cor. 1, II.
donantes vobismat ipsis, secundum Apostolicam ex-
per sanctos Apostolos hujusque Apostolicae Sedis
bortationem, sicut Deus in Christo donavit nobis,
Prassules praedicanda susoepimus, ita nos condecet,
ut non, quod absit, quolibet argumento
a satana, ad vestrae salutis redificationem, inente devota, pro-
prie
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 109*
prie ac veraciter, in conspectu totius Ecclesiae, li- secundum illa quae a praedecessoribus nostris statuta D
bera profiteri voce. sunt, nuraquam aliquid novi cuntra Catbolicam et
mi ii
4onfttetur 4 Credimus in unum Deum, Patrem et Filiumet Apostolicam fidem suscepturos, nec talia temerarie
Deum unum Spiritum sanctum, Trinitatem inseparabilem, Pa- prasumentibus, si opportunum fuerit etiara mori,
ft trinum,
trem ex quo omnia; Filium, per quemom-
scilicet, Dei gratia nos corroborante, consensum praebituros.
nia; Spiritumsanctum, in quo omnia. Patrem qui- Ad haec vero suscipio et venerordefinitionem, quam
dem ingenitum. Filium autem ex Patre genitum ,
Deo auspice fecit sancta et universalis ac magna
Spiritum vero sanctum nec genitum nec ingenitum, sexta Synodus, quae nuper in regia Constantinopoli
sed de Patre Filioque procedentem. Unam sanctae urbe, in quaet Apostolicae Sedis Legatos praesidere
Trinitatis essentiam, unam virtutem, unam domi- manifestum est; qvue et per decretum Christianis-
nationem, unam naturalem voluntatem atque opera- simi ao piissimi a Deoque coronati Constantini
tionem. Trinitatis nomine credentes, baptizati Principis congregata est et novtsslmam
su- : et qua? suscepit, suscipio;
Synodum 6,
mns : credendam fideliter praedicamus. Unuru igitur et quae vel quos abjecit, abjicio similiter et quos ;
sanctae Trinitatis, hoc est Deum-Verbum, qui natus anathematizavit atque damnavit', anathematizo et
est dePatre ante omniasecnla, eumdera in ultimis damno. Et hanc denique, dilectissimi orthodoxae ,
temporibus descendisse credimus, incarnatura esse atque Apostolicne fidei normam in omnibus teneutes,
de Spiritu sancto et de semper virgine beata Dei
, atquespiritualium Patrum, lucidissimis veluti seculi
genitriceMariainhuraanatum consubstanlialemPa- : luminaribus, sacris inhaerentes doctrinis opnrtet no-
trisecunduin deitatem, et consubstantialem eumdem strae humilitatis religiosara devotionera, quffi eorum
nobis secundum humanitatem de Patre quidem : magisterio, illustrarite superna gratia, corde conce-
et ttnam natum sine tempore et aeterne, de matre autem abs- pimus, ore etiam liliere confiteri : ut in die advcntus
Chrtsti in Domini
que semine in tempore unde et duas ejus nativita-
: et Salvatoris nostri Jesu Christi a dexteris
duplici natura
ersonam, tes praedicamus , et unum eumdemque Dei filium consistentes, illam desiderabilem de Evangelio me-
eumdemque hominis filium, ex dnabus et in duabus reamur vocem audire dicentem; Venite, benedicti Mal. 15, 34,
B naturis, hocest divina et Patris mei, percipite regnura, quod vobis paratum E
humana, incondita etcon-
dita, impassihili et passibili, in unam personam at- est ad origine mundi.
que substantiam concurrentibus, et in sua proprie- 6 His igitur pratlibatis, oportet nos, dilectissimi, orat pro /m-
tate inconfusis et immuiabiliter iisdem naturis ma- ad hoc sncratissimum ac veimrabile beati Apostolo- peratore.
nentibus, ex quibus incessabilis adunatio facta est, rum Principis corpus fixis genibus, Dominum Jesum
et Deus unitus, mediante rationali anima, carni quam Christnm impensius exorare, ut fidelissimum ac
de sancta et immaculata Virgine assumpsit. Quare Christianissimum Romanum a Deo constitutum
vere ac proprie 0eoToxov, id est Dei genitricem, san- Principem, cum vifa et victoria Religionis cultu ,
ctam semperque Virginem praedicaruus, eo quod pollentem, longaevae aetatis curriculis in suo sancto
unum eumdemque Deum et Dominum nostrum Je- timore custodire et conservare, longe lateque reg-
sum Christum genuit, non in duas personas duosve nantem pacifice, dignetur ; una cum fidelissimis
filiospartitum, sed eumdem, deitate quidem impassi- atque fortissimis Romanae reipublicae Italiae exerci-
bilem, passum autem carne, crucifixum et sepultum tibus, rebelles inimicos imperii, praeviantibus beatis-
carne resurrexisseet ascendisse in cceloscarne, unde simis Apostolorum Principibus, subjugare ac pro-
numquam divinitate discessit sedentem ad dexteram sternere ; r.on mucrone ferri, sed prudentiae consi-
Patris in eadem carne; et ita venturum judicare vi- liis et absque dispendiis florentissiini oxercitus, sua
vos et mortuos, et sic semper in eadem carne man- virtute dignetur [quatenus] de corura feritate, tam
:
surum. Propterea detestamur eos atque condemna- in Regiam urbem quam circumquaque adversantium,
mus, quicumque ante adunationem duas naturas et laudahiles decurrant triumphi nt omnis sexus et :
post adnnationem unatn Christi naturam errantes dignitas de ejusmodi victoriis exultantes , uno ore
asseverant nec non eos qui, in duas persnnas vel
;
DeonostroetDoniinoJe.su Christo dignas inviten-
duos filios unum Christum Dominum dividentes, tur laudes et gratias persolvere ; oum quo est Deo
blasphematit. Nos igitur in omnibus sequentes san- Patri Spirituique sancto gloria per omnia secula
ctarum quinque Synodorum instituta, nec non et seculorum. Amen.
probabilium Catholicae Ecclcsiae Patrum atque Do- 7 Hactenus Sermo ilie guem quident manifeslum
ctorum traditiones, confitemur atque praedicamus f.s/, habitum esse anno dci.xxxi die Cur Lconls
}">*[ altsolutam
unitas duarum Christi naturarum proprietates; ita xvi Septembris sextam Synodum ; prius autem quam potiits qnam
Bcnedlctt lixc
nihilominus, ut duas naturales voluntates atque moreretur Constantinus Imperator, defunctus anno
esse opinc'
operationes unius ejusdemque Domini nostri Jesu dclxxxu mense etiam Seplembri; sed ulrum I enni, murc
Christi fateamur. an Benedioto successori ejus i»>i<as conveniat, di/jicile
5 Ad haec qnoque profitemur etiam cuncta De- est divinars : utriusque enim Ordinationem orque fcre
suseipit de-
creta crela Pontificum Apostolicae Sedis praedecessorum diutumum jirirrexsit Interpontificium : nec magnum
Martini
Papsc aliorum- meorum, praesertim quae a sanctae memoriae Martino est fundamentum dijudicandi, quod discordisr, quus ad
Oilc rontifl-
uuiversaliPapa, ad confirmationem prffidietarum concordiam revocandas suadet novui Pontifex, Leonis
citm,
quinque Synodorum, definita sunt atque decreta, in Pontifeatum prsecemrint potius quam secuta: aint,
omnibus cu^todire, maxime que adversus novas pro- Suspicionis tamen aliquanta (frtioria ansam pro I. le
mulgata sunt qu.-estiones, quibus zizaniorum scan- facil, quod iamnatio Ilonorii, Synodi Artisut duci in-
dala huc atque illuc disseminata sunt. Quorum san- seria et Romse nuntiata nim potuerit non magnam
,
ctorum Patrum et Apostolicae Sedis Pontifii-um turbationem causare, dnm alii recipiendam suaderent,
auctoritate muniti et freti, quae vel synodice susce- negarent alii, Imperatnr aulem nollet Electum confir-
perunt vel praedioavernnt, sine aliqua diminutione ,
mare nisi Synodum, sicut mittebatur, reciperet : /iosl
suscipimus et praedicamus simili modo qusecumque mortem vero Leonis minor est apparentia alievjut dis-
:
LXXXHI S. BENEDICTUS II
Atian. 085 ad nedictus, natione Romanus, ex patre Joanne, sub Imperio Consiantini Pogonati,
680 m.
iftu 12..
Baron
98« sd 686
8, dlcs 10,
10,
;id an
m,
B »11
menses
electus anie
sedit
n, dics
mc
\u
xxum
:
Junii, anuo dclxxxiii
vel xu Maio
Episcopatus
11luronius, quia um Maji, de morte inlcllexit, et pro Ordinatione Pontificis fucienda sic tamen ut :
antea statucrat creatum essexx. Augusti ; Pontiftcatui si contigerit electionem fieri, non debeat Electus
ejus menses solum uiii, dies x adscripsit : finivit au- ordinari, nisi prius generale decretum introducatur
tem, -
Uts nuam nos ; in urbem Regiam secundum antiquam consuetudi-
quia pro Inlerpontifkii mensihm \\, ante initium Be- nem, etcum Imperatoris conscientia et jussione de-
nedicti, dumtaapat unum numeravit; et quidem Ana- beat Ordinatio provenire. ldem tamen ctiam cavisse
stasio, ni cujus nultis exemplaribus id reperitur, alte- videtur et providisse, ut quee fuerat petendi posterioris
B gato. privilegii caitsa, scilicet annua fere Sedis vacatio post E
2 Cnusam tamlongx morae aliam non invenio, quam olntum Agathonis e(Leonis, tolieretur de ?nedio, sta-
gravem ac diuturnam fortassis Tmperatoris grandsevi tuens (qnod ex post faclis colinjitur) ut decretum Elec-
infirmilatem , quss publieis negotiis expediendis minus lionis, mox ut facta fuisaet, Imperatorts nomine Exar-
habilem reddebat; et eumdem anno demum dclxxxu chus unde aha haud leviora prio-
Italiaa subsignarel :
menxe 8eptembri t Indictionis xiu inchoatse, e vivis sus- ribus emerserunt incommoda; licet deinceps usque ad
tuiit. Zactiariam ptwdictum, infra terlium ab obitu Ponti-
Jiccipit Dtva- % Porroprius quam moreretur Constantinus, ab eo ficis niensem Successoris Ordinatio facta semper sit.
smprotibdr- auscepii BenedictusPapa Divales jussiones, ad ve- 4 lntertm Benedicto, brevis temporis Pontifici, com-
tute ordlna- Ejus Epita-
DCrabilem Glerum et Populum atque felicissimum positum Epitapfiium est, quod in Append antiqu. In-
tlonis Pontifl- phium.
dm, exercituin Romans civitutis; per quas concessit, scriptionum pag, HG6 num, 4 sic legitur :
ut persona qui electus fuerit ad Sedem Apostolicam Magna tuis, Benedicte Pater, monumenta re-
o vestigio absque tarditate Pontifex ordinetur. Ve- [linquis,
lum hujus privilegii usu frustrata videtur fuisse Ro- Virtutum titulos, o decus atque dolor !
deatur Justinianua Junior, putri succedens, nullam Non hoc arabitio rapti tibi pra^stat honoris,
habero voluisse talis privilegii rationem; sed inhxsisse Indolis est fructus, quara comitatur honos.
ei, quod idem Constantinus pater suus sub Leone de- Et quia solerter Christi regis agmina Pastor,
itcrat, ut relevaretur quantitas, quaa solita erat dari Percipe salvati praunia celsa gregis.
LXXXIV JOANNES V
"oannes, naiione Syrus, ex provincia Antiocliia, ex palre Cyriaco, S. R.E. Diaconus,
Ab an. G8G ad
C87 an. 1, sub Inipoiio Jusliniani Junioris, elcclus
dia
Dur.
11.
nban.
T
*J anno dclxxxui
I
; sedit anno i, dies xi
iniiio Maji.et
rmo iruipa. J\.d hmc Diralis a Justiniano Impsratore data xm dicat. Quod ad dies quibusullra annum
sedil Joannes,
Kalendaa Martias, annoejus n,et post Consulatum pleraque Anastasii exemplaria dies ix , Mazarinia-
an ii, lndictione xv, anum facii non obiisse illum num x, Barberinianum xi «oiul, in qua diversitale
anno, ui Baronius italuit, dclxxxui sed usque ad , majunm sumpsi numerum, quia sequentis Pontificatui
un superfuisse alioqui» jn iuratione Sedis cum Ana-
.-
ordinando aptiorem.
«lnsio et noliiscuir. pene facit. Observatio illa, doctissi-
2 Divalis prxdicta nuntiabat Joanni, quod cogno-
mum Baromum latmt; ncqne ae illa i/im probamus,
Ai eum scrl .
scens Imperator quomodo Synodalia Acta, eorumque pta Divalis,
Obilus diem a die notatx apud Aiiastasium Sepullurtt '
definitio quam sanctum sex- " e Acl " SJ"">
et iustituere noscitur
diilinguemlum : hine iiiilcm fit quod Joauuem Iniuc dic
tum Concilium, in Regia urbe apud quosdam Judi- ^^tlfZ-
n ^njusli nieriuum slolueiis, xxu Juhi ordinatum ces remauserunt, adduxit Sanctissimos
m
ac Beatissi- ,l"
mos
AD CATALOGUM PONTIFICUM. H1 *
A mos Patriarchas, cum sure Beatitudinis Apocrisiario, arborum : sic neque intendi unquam
illius usum ad
D
et sacratissimum Senatum ac Deo amabiles Metro- exoteta istic tempora ablcgare. Quinimo in ea semper
fOARHBB v
politas et Episcopos, qui in Regia urbe coraraoran- opinionefui, chartam qua nunc utimur lineam, ideoa
t/itnm aHtjut
tur elc. et jussit pr&fatas Synodalium gestorum G< rmanis, Belgis, Gntlis, Papier, ab Fltspanis Papel
cortices ar-
chartas medium adduci, et corara supradictis
in vorari, quod in /Egyptiae papyri tocnm usumqne snr- borum impro-
omnibus Iectionem eorum fieri, omnesque diligenter cessisset, idque non adeo pridem quandoquidem linex prie vocant ,
audientes signare eas fecit : et quomodo auditorum inventionem non adeo vetustam esse opinabar,
universitas in ipsius Imperatoris manibus eas praebuit k Qnia tamen JEgyptiam nnmquam videram tc.rtu- ,
chartas tenendas , ut debeat ipsas inviolatas con- jus tonge subtiliorem erse cradebam, quaqnx
servare, ut non sit licentia in quolibettempore bis, posset setatem ferre; ideoque non putabam adhibitam
qui timorem Dei nolunt haberc, aliquid corrumpere ad tisuiit scribendorum diplomatum, sicut ob eamdem
aut submutare ab his qu» inserta sunt prsenomi-
, causam nec hodie adhibetur charta linea nd majoris mo-
natis synodalibus gestis. Nova hsec versipettis Tlieo- menti scriptnras publicas. Nunc vero cum ex Mabitlono an f.ttam m
dori fraus fuit : qui ejuratt Monotkelismi obtenttt intelligo, Sa i D -'
gia^ in £8gyp- tihro aiboreo
aliqiue ?
reductus in gratiam Tmperatoris defuncti, ah eoque post tia papyro esse scripta ,
'
xturam nilulo
Romam pcriata, ejnsque successori Electo tradita fuit cito ar putabam a*scnptura abdicatas fuisse oporteat,
B sicut testatur Anastasius. si vere corticen cltnrta est, in qua dcscriptam Nicolai I
Bullse ejus 3 Flvjua Joarinis V, et paulo post Sergii I Privi- Bultam haberi, inter Bibliottiecsa faticanse monu-
tcriptee in pa~ legia, San-Dionysiano monasterio concessa, in dnbium jnenta, m \i asserit Itlustriss. Schelstratius, ejusdem
pyro j£gyptia,
revocaveram ; quia in cortice arboris scripta haberi, Bibliothecx nunc Prasfectus. Ceterum hisin gratiam Figmentum
arbmum au- Atrebateme.
tum ea tum alias plures niebat Dublelus; San-Dionysiani Archivii sic rctractatts, quia id mqui-
tcm cortices adco diu desitas usurpari credebam, ttt tas et sinceritas postulat, inconcussa manentqjuie in eo-
scriptorum in iis monumentorum mx \itlas censerem dcm Propylseo nostro num. 194 et seqq. dicta stmt am-
s
extare reliquias, singulan studio asservatds; maxime trn Atrebutensis chartse, a Batdrico productee r/ Joan-
cum adeo tunc parabiles simul et commodx ad usum , ni V adscriptae insulsissimum si quod uspiam esl [<<j-
nec non ad dttntbiUtatrm factse essent membranse, ex mentum; licet ex multis me contra iltud objectis
a
pellibus ovinis vel hcedinis. Verum sicttti nec per som- vacillet fortassis punctnm unum alterumve: quare nec
nium quidem milti vcnit in mentetn cogitare, Papyrum pro eo excusando laboravit Malnltonus, uti nec pro
jEgyptiam {non utique detractam ex arboribtts , sed aliismagis ex professo a me censuratis; de nonnullis
amtndinibus adnascentem) nominari a Dubleto Cortices etiam judieium meum palam secutus.
LXXXV CONON
ex patrc Thracesio, educatus apud Siciliam, postmodum Romam
Conon oriundus,
Presbyterii honorem devenit electus ante n Augusti, anno dclxxxuii, f
veniens, ad .
sub Imperio Justiniani Junioris, ordinatus est autem Pontifex uin Septembris in Aban mt*
™"uu
.
'
xxiu habent Codices tres, Reijius, ta3 ministros aut spiritualiter occiderunt , participes
Interponll/l- JJd-.s- Interfontificii
notant dies xxn, sui erroris effectos , sicut tempore revereml.-e rae-
clum. Mazarinianus et Thuanus; alii vero
vr.v ijutbus xxii amplector, ad iniiium sequenlis Ponti- raoriae Cononis Papa) contigit, qui post sextain Sy-
siatuendum. nodum extitit; aut corporaliter occiderunt illos, sibi
(icatus tn Doiiiiuira
non consentientes, sicut sub venerabili Papa Gre-
Baronll cal- 2 Baronius xxum Octobris, anno DCLXXXUI {cuni
culus pri- gorio factum est. qui post sextam Synodum etiam
.
nondiim scilicet scripta esset Divalis, de qaa, iiiino
ihstiiulv non
bcne xxii Octobris, in MS. Barberinumo, Freheriano datu occasione : quod lamen quid fuvnl
manoria lapsta est Ni-
minori atqnc Thuano. invemtur notatnm. Nisi furiv
seculi ix accommodatam, edidit. ill autem lioc quoque creta predecessorum Apostolicoruin nostrorum Pon-
talis anuci benificium nobis collatum possit pcrennare, tificum, quaeque synodaliter statuerunt et probata
si necdum alibi invemalur, ipsum Itic propono. Omissnm sunt confirraare et indiminute servare , et sicut ab disciplina et
ibi est nomen j>rofili'Mi&, ct nomen j/iensis ac numerus eis statuta sunt, in aui vigoris stabilitate custodire; ritibui
Jndictwuis quia salicct dcbebat scivirc pro formula, qufflque vel quo^que simili auctoritatis sententia antiquts,
eornnique loco substititl.r lUlerss III. sicut modo pro ta- comdemnaverunt velabdicaverunt, simili auctorita-
libus sulemus snbsiituerc litteram N, qua etiam Baro- tis sententia condemnare; disciplinam et ritum Eccle.
mus utitur. Jpse cuntexlus hujusnwdi est. siae , sicut inveni et a sanctis praecebsoribus meis
5 In nomine Doraini Dei Sulvatoris nostri Jesu traditum reperi, illibatam custodire , et imminutas
Christi. Indictione III. mense 111. E^o 111. [ri Conon res Ecclesiasticas conservare, et ut indiminute cu-
fuit, cral Indictione xu, mensis Junius, dies verosi- stodiantur, operam dare nihil de traditione, quod
:
ipia dic Ele- Dei Presbyter et Electus, futurusque per Dei gra- admittere; sed ferventer, ut vere eorum discipulus
ctionispro- tiam humilis ApostoNcse Sedis Antistes, tibi profi- et sequipeda totis viribus
, conatibusque meis
fcssh facta teor beate Petre, Apostolorum Princeps (cui claves tradita conservare ac venerari : si quaveroemer-
S. Pctro,
regni coelorum, ad ligandum atque solvendum in serint contra disciplinam Catholicara emendare; Canonibus
ccelo et in terra, creator atque redemptor omnium sacrosque Canones et Constituta Pontificum no- et decretis,
Dominua Jesus Christus tradidit, inquiens; Quaecun:- strorum, ut divina et coelestia mandata custodire; E
queligaveria super terram erunt ligata et in coelo, utpotetibi redditurum me sciens, de omnibus qua?
etqufiecumqae solveris super terram erunt soluta et profiteor, districtam in divinojudicio rationem, cu-
in ccelis) sanctaeque tuae .Ecclesia quara hodie tuo 1
, jus locnm divina dignatione perago , et vicam in-
regendam suscepi, hanc verae fidei re^titu-
prfflsidio tercessiunibus tuis adjutus impleo. Si praeter haec
dinem (quam Christo",auctore tradente, per succes- aliquid agere praesumpsero, vel ut praesumatur per-
sorea tuos atque discipulos, usque ad ejiguitatem misero, eris mihi in illa terribili die divini judicii
ineam perlatam in tua sancta Ecclesia reperi) totis depropitius. Hfflc conanti et diligenter servare eu-
ut qui de
conatibus meisusque ad animam et sanguineiu cu- ranti, iu hac vita corruptibili constituto. adjutorium omnibus ra-
stodire; temporumque adversitates cum tuo adjutorio quoque ut prfflbeas obsecro, ut irreprehensibilis ttonemreddet,
toleranter sufferre; tam de sanctae et individum appaream ante conspectum Judicis omnium, Domini
de tervanda Tiinitatis mysterio, quee uuus est Deus quam de nostri Jesu Christi, dum terribiliter de commissis
;
fide orthodo-
dispensatione, quae secundum carncm facta, unige- veuerit judicare, ut faciat me dexlrae partis ccmpo-
aca,
Dlti Filii Dei, Doraini nostri Jesu Christi; et de ce- tem, et inter fideles discipulos ac successores tuos
teris Ecclesiffl dogmatibus, jicut in universalibus esse consortem. Quara professionem meam, ut supra
Conciliis, ct Constitutis Apostolieorum Pontificum contineturper 111. Notarium et Scriniarium me
probatissimorum, atque Doctorum Ecclesiae scriptis mandante conscriptam, propria manu subcripsi : et
sunt commeudata; itein.quaecumquc adrectitudinem tibi , beate Petre Apostole et Apostolorum omnium
vestrBe nostrieque orthodoxs fidei, ate traditasres- Princeps, pura menteetconscientiadevota, corporali
pioiuntconeervare; Sancta quoque universalia Con- jurejurando sinceriter obtuli.
tecundum 6
Concilla
cilia, Niccenum, Constantinopolitanum, Ephesinum Sibscriptio. Ego qui supra 111. indignus Presby-
propria manu
gcncralia, priniuui, Chalcedonense, et secundum Constantino- ter, Dei gratia Electus hujus Apostolicae Sedis Ro- subscripta.
politanum, quod Justiniani pia; memorim Prinejpis manae Ecclesiae Episcopus, hancprofessionem meam,
temporibus CGlebratu.ro, usqueadunum apicem, nn- sicut supra continetur, faciens jusjurandum corpo-
mutilata servare; ct unacum eis pari honore et ve- raliter, tibi, heate Petre Apostolorum Princeps,
neratione sanctum sextum Concilium, quod nuper, pura mcnte et conscientia obtuli.
LXXXVI S. SERGIUS
Ali an. C88 EnGius , natione Syrus , Aniiochijc regionis , orlus ex paire Tiberio in Panormo
orf 1112 nn. 13
niffn. 8. dlts
.Sicilia;, S. R. E. Presbyter lilulo S. Susanna:, Justiniano Juniore regnante, eleclus
54.
amio DCLXXXUlll circa xx Septembris vcl Octobris, ordinalus xxu Novembris in
Dominica; sedil annos xin, menses um, dies xxim; obiit anno dccii, xuu Augusli sepultus ;
tare dicm, Indictionem, et nomen Imperatoris : et con- nes Apostolicorum legatorum quos propterea Baro- D
,
tinuantur hoc styh Vit?e Pontifxcum per qualuor succes- nius censuit Orientales Episcopos fuisse, Legati scu
SERGIUS.
tiones , usque ad Gregorium III : a quo alii dcinceps Vicarii Apostolici titulo, Sedibut suis quati heredilaHe
aliique easdem vitat prosequuntur, usque ad eas quas ipse adnexo, ornatos. Sed cur hi non addidisseut sc in tnli
menses amiserat; in viam et ultra rediturus per annos vvlentur; tiitt deuique deceptio, quem noiat Anastasius,
lii, quos proximo Pontifici dabit. in eo sita fuit,quod promiserint Gr-cci subsciiptiones,
3 Corrigendus interim Anastasii textus, quo dicitnr quas solius Intperatoris reverentia vel metus extorque-
Sergius Electus, post septennium quatn fuerat a bat, nequaquam vulgandas, et in hoc fidem eis non ser-
Post 5 annos
sanctae memoria? Leone Pontifice in titulo S. Su- vaverint Grxci. Ad hos Cunones spectnt, quod sub
Presbyterii sannae, quiad duas domos dicitur Presbyter ordi- , initium Justiniani sic scribit Theophanes, Scienduin, illi autem
faclus Pon- natus; legendumque Postquinquennium. Ordinationem quod instar hnminum delirantium nugentur aliqui, prhnum editi
tifex, sunt an. 708
enim unicam, uli ex ipso Anastasio constat, fecit Leo post quartum abhinc annum factos esse Synodi quos
xxvn Junii, anni scilicet dclxxxui, unde progrediendo celebrant sextas Capitulares Typos ut enim in ple- :
scribere Cano- cilium in Regia urbe jussit fieri tnquit Anastasius, ris Constantiui, pronepotis Heraclii, anno xn celebra-
,
nibus Conci-
lii Trullensis
anuo scilicct dcxcii, quod recentiores quidam, a loco m tum affirmat, anno a Mundi conditu sexies millesimo
seu Quini- quo habiluni fuit Trullense (scilicet a rotunda Palntii clxxu; ipsumque Constantiuum annos postea qnin-
sexti. qnia Canones
aulaj alii Quini sextura vocant, in eo que imperasse : hoc vero e vivis sublato, Justinia-
conditi esse prxtenduntur, quos Quinta ac Sexla Syn- num ejus filium monarchiain tenuisseannis deceni :
conveuerant, et decepti subscripscrant, inquit Ana- anuos septem regnasse ejectumque prius Justi-:
sta&ius : compellebatur autem et ipse Sergius sub- nianum, denuo restitutum, annos sex adeo ut ex :
subscripta, manuque Tmperiali confirmata, in locel- quod pergi! Theophanes ex m ipso Canonis ui argumento
lum, quod Gracco latinavoce [Sxeuoif] Scebum char- probare.
tale (non Scebrum carnale, aut nescio quid, secundum 6 Intcrpontiftcit tempus quod in omnibus Anastasii
Interpontift-
depravatos codicesj vocitatur, Urbera ad confir- in exemplaribus reperi circumscriptum tnense \, diebus xx, citim mtnsis
mandum, vel in Superiori loco subscrihendum Ser- additis tribns, ad dies xxui extendi, ne nulla causa l, d. 2*2.
gio Pontifici, utpote capiti omniuin Sacerdotum, appaeente , discederetur a Dominica m Ordinatione
direxit Imperator : sed nullatenus acquievit Sergius ; Successoris; et asstimant Itanc licenttatn supplendt ali-
pro eo quod quaedam Capitula extra ritum ecclesia- quoties verosimilem defectum, concedendam mthiinse-
sticum fuerant annexa. Extant Canones ilii cum suis rie lam proiixa, ctijus Auclori Anastasio aliquem erro-
subscriptwnibus: quarutn initio, post subscriptionem Im- rem aliquando obrepsisse tam non est mirum, ut pntius
peratorisper cinnabarira (qttod Coccineum colorem mirandum sit non muito pluries id deprehendi. Cor-
inierpretaturHesychius ) vocat Locus Sanctissimi rectionem autem hic factam confirmabunt sequentes
Papse Romani. Nusquam autem apparent subscriptio- Pontificatus.
LXXXVII JOANNES VI
natione Gra?cus 7 electus ante um Septembris, anni dcci, vel dccii, et hoc ^«»- ™**
Joannes,
ultimo, ordinatus uiii Octobris in Dominica, sedit annos u, menses n, dies xim; fuit 2 d. 14
autcm temporibus Tiberii Augusti; obiit xxi Decembris, anno dcciu; et sepultus est
inter
;
dumtaxat intcrjici posstmt Indicttoncs integrse quinque: cum perperam scriptis tribtts annifi Pontificatus t de
JOANHFS VI
quas ahunde explel hujus et sequentis Joannia bietmium quthus tamen non audehat dubitore. Itaque eo loco ubi
dupler cum mcnsibus alque dteblts utnqiie Pontificio et puncta notavt, censeo scriptum fuitse antiquitus, Indi-
antecedcnti Tnterponlificw adscriplis. Damus autem ctione m, Tiberio Augusto Seputturx autem dtem :
fimr Jnaimi, prtrter annos II, menses n, non solum omissum divinando supplere neque licet neque libet; so-
dies xii fut habent excusa Anastatiiexemplaria nonnul- lum dico, eam videri foctnm inJanuario vel Februario
laqne MSS.) aut xm fut hnheitt Codices Regius, Ma- anm dccv.
zarinus atque Thuanu*) sed xmi; ut et ipse fuerit in 3 Baronius. CQfpta scmri via progrediens ; et anno-
Baronii
Dominica ordinatus, et ceterorum consequenter Pontifi- rum trium quem invpnit numei'0 simpliciter adh.rrens;
catcuhu.-
cum plurium Ordinatioa Domittica non recedat. absque ullo memoratas Tndictiones respectu,
ad jam
2 Tfon miterts autem, quod Anastasius , transcri- anno DGOI, xxix Octohris rrratum esse hunc Joannera,
ct cur in
inastasto bens Auctarem novnm coiitiiivanihntnii Fitarum, tam el x Januarit dccv mortuum esse decernit quod ttt :
t
,i in mtitwn
.<
bene exortum in prscedenti Sergio, prgetcr sepnlturss facere posset videtur xi menses Interponiificti, post
temput srpni-
tin.i '
diem, notare Tndictionem et lmperatorem ; tdemque Leonis mortem notatos, denaiio sublato reduxisse ad
continiie facientem in sequenttbus quatuor Pontifunbus, tttinvi. Idem libentius etiam ipsefecissem quamannis
quin etiam nova addita in hoc Joanne diligentia , ad tam concorditer ubique numeratis unum fere detrat
imitationem primi antiquissimique Catalogi, in princi* si ea ratione potuissem sequentium Pontifkaluum exor-
pioadilrntrm. quod fu.it temporibus Tilierii Augusti; dia invenire in Dominicat sed ea ubique deficiente, per
non, inquam, mireris qttod Anastasitts non ettam de- menses vero xi uhii/ne inventa, dubltare nott potui
scripserit consequenter Sepulturse diem, hidictionem ct qtitn vitinm potitts estet in tempore Pontifcatu^ ali-
Tmperatorem, sicut ea addidisse iuctorem istum om- cnjus ijuam in spatio Facationis.
Justiniani
annos u,
dudum
nienscs
Imperatoris
uii,
:
dies
obiii
xun : fuit
ad B. Pelrum, ante altare oratorii sanctaj Dei Geniiricis quod ipse construxit, xuiu Octobris
Indictione m, Justiniano Homanam rempublicam gubernanle : et ccssavit Episcopatus
nirnses III.
ii'i,ii:
fittandii
ni rc
E- jcce u t vi Inilictio , xxiv Septembris , anni dccvii emendans, per snpra pra?fatos Metropolitanos direxit an occasione
Canonibua incfioata , et per scqucntem annum cursura prohet ad Principem post qua5 non diu in hac vita duravit. dedit fabulx
:
Tniltni. de Joanna
nostram chronologiam; itemque mutatio Tmperii facta Ita Anastasius. Quid atttetn si illius hrc pusillani- Papissa P
pustllantml' suh auno dccv
fiOO Ponttfice ipsLs Kuteiidis Mattti. mitas, vim indigna Ajiostoltca, dicacibus Romanis occa-
tas.
liestitiitus autrm
prutinam dignitatem Justinianus,
tu sionem dcderit eum feminea Joannse Papistae appclla-
aprssscissis dum ejiceretur natibus postea Rhinotractus tione dehonestandi ? Alit Joanni VIII contra Phoiium,
dictus, Tomos, quos entea subDomno Sergio Aposto- prxtensum Patriarchom Cotistantinopolitanum Schis-
Licaa memorisa Pontiflce Romam direxerat, in quibus matisque auctorem segnius ayenti, noiam illam inurere
diversa Capitula Romanw Kcclosirpcnntraria scripta maltint ; et hanc esse occnsionem fabulx, infra latius
inemnt, per duos Metropolitanos Episcopos Heman- pcrstringendx postnomen Benedicti III.
<l;mt dirigeDsper eosetSacram, per quaratienorai-
;
% Baronius, per triennium Joanni VI cottcessum
oatum Pontiflcemconjuravit^utApostolicaB Ecclesi;e quoad annos Christi tandem nobtscum convenicns ; cum
Concilium agpregaret, et quaequeei visaesscntstabi- I Martii hunc Joannem VII crcatum dixisset, mor-
,
liret) et qusa adversa renuendo excluderet. Sed hic, tuum asserit xviu Octobris.
iiumana fragilitate tiraidus, hos nequaquam Tomos
LXXXIX SISINMUS
A « Drr. |
isinmos, nalione Syrus, ex patre Joanne , eleclus anie xuin Octobris, anno dcciiii ;
(ili. 7(11 ail
\i Januar. kOrdinatus xxu Decembris, i|isa I\'atalis Dominici die eademque Dominica; sedit
s. 'diebusxx, temporibus Justiniani [mperatoris Augusti : ei repentina morte defunctus,
oliiit xin Januarii, anno dccuiii, sepullus ad 1>. Petrum uu Februarii Indictione ui : et
ce ssavilEpiscopatus mensem i, dies xix.
Iliis Interponlificii dies xix , habenl Iria cxtm- opportunam , Iwc anno dccviii bissexlili prxfcrcndam
Mtrponttfl- ;
bruarii
,
fuisse) exordium ejus ponit xvm Januarii. xxvnn Novembris. Sedjuxta tabulam ea de re sculptam,
Corpus ubi? 3 Pancirolius libro de Ecclesiis Romanis asserit, de qua infra pluribus, esset iilud Sisinnii Papae, a
corpus S. Sisinnii , qnod in ecclesia SS. Sylvestri et Sergio Juniore istuc allatum : quem tamen alibi nus-
Marliniin montibus haberi pufatur , esse. S. Sisinnii quam invenimus pro Sancto habitum.
XC CONSTANTINUS
.'>\si vntisus natione Syrus, cx patre Jonnne, eleclus anle uu Februarii, anno Atan.m
C
,
dccuiu , ordinatus in Uoniiniea ui Martii , sedit annos iiii , dies xu : fuit lemporibus °.
J| Cj 15".
dies xl.
Sedit annis 7,
successor
B laronius a
tinum credidit, ad ix
vn Martii
Aprilit,
,
quo creatum
quo pntal mortuiim
Constan- fuit
vidisse
Baronium, qni
potuit,
vernm Theophaneni numquam
sed solum excerpta ejus in Histoiia
usque m an.
sotum annis 715 itnte
15.
anno DCCXtv, numerat Pontificatus ejus annos vi, Miscella Pault Diaconi ; cum crederet non nisi con- ,
depositlonwn
mensem i, diem i. Huic qmad annorum numerum suetam octo annorum diffcrenlium hoc loco accipuiitltiui, Joanuls CP.
altquundo assensus sum. Cum cnim vel Constantino existiniusse quod primus annus Aitenut qui Anastasius E
" rcl suceessori Gregorio appareret annum unum
ejus dictus est, inchoiirelur a Pentecostc anni dccxiii. IIoc
detrahendum, ex iis quos exprimunt edita Anastasii interim posito, scquebatui , Constantinum Hapam anno
exemplaria ; malcbam Baronii auctoritali cedere libe- DCCXIV obiisse ;
quanilotjitideni consUt e.c Antisltisto ,
ram eliijcndi faeuttalcm : maximc cum pro Gregorio ipsius successorem Gregorium etiam a jam dicto Jo;inne
allegaretqusdam, quorum lunc uon ita prompta milii Constantinopolitano Sytiodicas accepiese : qui ttimen
erat solalio.Nunc non modo tria exempla Anastasii Joannes anno u Anastasii Scde sua ejectus, successorem
reperi, Freherianum viidicet Majus el Thuanum cum accepitS, Gennauum. Sedsi ipse Theophanes publici
MS. nostro, ttbi non xvi anni sed solum xv Gregorio jitris fuisset, quundo scripsit Baronius, vidisset hic
tribiiitulur ; sed etiam cvidentem pro Constantino Germani trunsluttoiiem e Cyzicena Melropoli Coiisltmti-
rativncm ; et conlrarii argumenli solutionem : niliil nopolim adseribi Indictioni xlll (qux ulique fuit anno
Bardanse mota sunt adversus sanctam et CEcumeni- Constantinum : dici aulem GregoriS missas , quia Successori.
cam sextam Synodum. Atqui Tyrannus Bardas, qui Constantino dcfunclo die xvill Marlii, eas suscepit
se Philippicum dici voluit, secundum Theophanem occi- Gregorius, post XL ordinattts anno dccxv. In
dies
sus dumtaxat est pridie. Pentecostcs, anno JEtx Ale- Propijl.ro untiquario aute 2 Tom. Aprilis, partei tntm.
xandrinx nccv : el in exegesi pr.vlimiuari, ad 3 Tomum 131, crpendiiur et supposilitta esse couriiicttur, qute
Martii, cap. 3 loto.demoustravi (propter quintum annum sub nomine Constantini in Vtla S. Egtvini apud Cap-
Phocx, in Theophanis Chronographia prseteritum , ac gravium extal Epistola, in favorem monustt rii Evcsltii-
demum in Constantino Copronymo per addilionem unius mensis Angliu condendi. cx volunlule dutirum Iietjum
tii
anni supemumerarri suppletum) plerosque inter medios Kenredt et Ossx, pro anno dccix : quod Ittc satis est
annos sic esse componendos cum annis vulgaris Alrx, indicasse, ne quem, eam forlc in Conciliis lecturtim,
Alexandrinam, ut proinde, qui ibi est aunus dccv, tum in ipsa tum in diplomate, sub diclorum
epUtola
nobis sit dccxiv , elsi alias solum censendus
esset Eegitm nominibus, ptr summam fmgendi licentiam
dccxiii. fabricalo.
XCl S. GREGORIUS II
Alian.Hi
hegor.us, S. n. E. Diaconus, natione Romanus, ex patre Marcello ,
eleetus anno aum^
Bar. ab ao.
„ aa 731
714
an. 1C
J. 20.
xi Fcbruarii, vel potius x..i, ,
tollotmiu,. Annosxv accepi ex MS. nostro , nec non ex MS. Mensesponov.il, dies xx cx editts Anastasu
scribitur.
exemplanbus sumere malui uno dtmtaxat die
attetoi
*• Thvano ac Freheriano Majori, ut dtxi : eos probat
addtlis secundum Manuscnpta
utraque Indktw, qua tam ipse quam Decessor mortuus quam duobus vcl quatuor
autjere
116* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
augere dictum numerum, nedum ex aliquibtt* acctpere istam esse : ea tamcn lex Melchiadis fuisse putatur:
A
menses vmi. dies XI, quia cum his , per assignalum antiqua certe fuit. Confirmavit enim eam , inquit
GflRGORICS II
ubique conformiter Interpontificium dierum xxxv ,
Dchnius, S. Gregorius I, dnm Romanx Ecclesise ce- veteri Melchia-
venitar ad d>rm idoneum, Ordinationi scquenti, et sic remonias ordinans, singulis Quadragesimse feriis Of- dis decrtto
abrogato,
omnia recte progrediuntur. fieia sua et Missas pecnliares tribuit, solam autem fe-
CapUulare a 2 Extat in Conciliis generahbus Pontipcis hvjus riamquintam Dominicali Officio celebrari jussit.
Qregorio Capilulare quoddam, datum Idibus Martii, imperante 4 Insigms fValafridi Strabi locus, et Anastasium
causa cessan-
signatum an.
Domino Augusto Anastasio, a Deo coronato magno cum toto hoc argnmento valde iliustrans, habetur Cap.
.1 Anastasii:
Impcratore, anno tertio ejus, scilicel Tmperii, pro 20 hbri de Rebus Ecclesiast. Quia vero Melchiades ,
quo ineplvs quidam scripsit Pontificatus nam ut bene ; trigesimus tertius ordine Romae Prsesulatum agens,
observat Mabillonus lib. 2 de re Diplomatica cap. 25, statuit ut nulla ratione Dominico aut quinta feria
$eculo jnimum nono ca'perunt Pontifices, omissis lm- jejunium quis fidelium ageret (Pagani enim his die-
peratornm anms, eatenus semper notatis , Pontifhntus bus quasi jejunia frequentabant) ideo B. Gregorius,
sui annos substituere (moxime cum ilii erant propter in dispositione Officiorum anni, infra Quadragesi
inveetititrat eicommunicatij sicut comtantissime fecit mam, quintam feriam vacantem dimisit : ut, quia
Grcgorius VII, quem celeri deinceps omnes secuti festiva erat veluti Dominica, etiam Officio diei Do-
ob quam hic
sunt. Qntd ? quod Anastasius Imperator ad annum minicae celebris haberetur. Quaj quinta feria, quo- eam jusserat
Gregorii II teitinm non pervenit, exauctorattts et mo- uiam nostmodum ccepit ut ceteree jejuniis applicari; haberi ttt
naeterium ingressus anno dccxvi t Afii anno uno ci- Gregonus junior statuit eam Missis et orationibus Dominicam:
tius exauctoratum ponunt, et Labbxits irt Sgnopsi esse solennem (id est suas sibi soli habereproprias
hujv* tempu.% Chronologica anno n Anastasii sujnatum Capitulare Missas, uti ceterae per Quadragesiraara Feriea ha-
drfinittu
stalutt. Verum istius anm mense
Martia, necdum in bent) et undecumquecolligens ejusdem diei augmen-
nostro calculo Pontifex erat Gregonus. Interim cor- tavit Officia.
rigendus ex seipso Theophnnes : qui cum mortem Phi- 5 Video, inquit ad h.rc Denliius, verba Walafridi,
lippioi sttccMsionemgue Anastasii posuisset in Pente- quintam feriam vacantem dimisit, negotium facessere et proprix
C08ie t narrat quomodo anno ejus secundo Tndictione Allatio de Missa Prsesanctificatoruni num. 13, sed ipsis Mlssx
enim non Grego- ordinantur.
xiii,mense Amjusto, id est anno Christi dccxv, ab sine causa. Sensus est nisi iste,
Ecclesia Cijziccna ad Constantinopolitanum Palriar- rium primum jussisse, ut quinta Feria vacaret, id
chatum traductus fueritS. Germanus:el tameneodem est, ut proprio Officio et Missa careret cumque ;
anno exauctorationem Anastasii describens dicit % quod Feriaa ceterce suo singulae Officio instructsa essent,
solum imperavit annum unum ct menses tres. Ilic ipsa celebriori illis praecedentis diei Dorainicoe
ego Ubenter nutnevos converterim M ut legalur imperasse Missa fieret. Ceterum colligo hinc in Sacramenta-
annos tres mensum unum, a die iin Junii, anni rio Gregorii Magni , Orationes ad Ferias quintas
Dcoxni ; usque Julium anni dccxvi, quando ei succes- Quadragesiraaa, ut certo Giegorii I nonesse, sic
sit Theodosius : et huic similiter exanctorato , anno forte Gregorii Junioris esse : de quibus tamen An-
dccxvii, Martii xxv Leo Isauricus, Certe nihil est in gelus Rocca, in suis ad eum librum scholiis , cum
loto contextuTtieophan s, necettbm alibi, quodisti Theo- alia Gregoriura Magnum auctorem non agnoscentia
dosio plns quam dimidium annum cogat relinquere : diligenter annotaret, monere nos omisit. Verum
salva aulem manet Capitutaris prxdicti Data. Utinam ista fusius prosequor in variis Lectionibus nondum
irtjitc facile saivari posset veHtas Privilegii quod San- editis, Treugam Domini, in Gallia olim feriis quin-
maximiano Abbati dicilur Gregorius his concessisse tis sexta et Sabbato celebrari solitam, defeudens
Butla Qr&go-
Ho affictn. apnil Zyltesium, in mense Januario Indictione xn : contra Baronium, qui Ammlitim Tom. xi ad annum
puta anno Christi Dccxxnfl : 8$d plura ejus Pnvilegii 1034 eam oppugnat. Ilactenus Epistola Dehnii pix
sniit vitia quani ut sincerum credi possit , Itcet in mem. ut amicitisa et doctrinx illius istud hic extet
Chronologiam uon peccet : qua de re vide Propylxum monumentum, du>» hber variaritm Lectionuni, ab eo
Apriiis ititui. 100. paratus luei, expectat manum obsletricantem , a quo
;t Hic Oregorius, inquit Anastasius , Quadragesi- post mortem Auctoris sui producalur in publieum : sed
mali tempore, ut En quinta feria jejuniura atque hoc ut fiat aliquando sperare vtx ausim , eo quod
lieccrnititr
jnjunandum Mlssarum celebritag flerel in ecclesiis, quod non R. P. Nicolaus Avancinus, biennio post Dehnii mor-
Ftrta 5 por Bgebatur, instituit. Ita pravam consuetudinem, quse tem Rector Grxciensis olim instifutus, in relieta ab eo
(Jililihinn-
alicubi invaiuerat tali d\e non jejunandi, abrogatam litteraria monumenta diligenter inquisiverit, nikilque
stmam
censuil Joannea Bollandus noster , cujtts suntNotse ad invenerit ntsi mera schediasmata, nullum inter sc or-
Vitam. Sed Reinoldua Dehnius, etiam noster, exAu- dtnem bahentia. et stdtim ad iiistitutiones Itnaux Qrxcse
stvia me monitit, Utteris Vienna datis w Juhi mdclxv, atque pridem ab eo cogitatum Lexicon novum perti-
non pravam consuetudinem istud fnisse, sed optimam nentia : utiidem Provincialis Austrix annoMVCLXxvm
pro tempore prsrgresso Legem, cujus auetor fuerit ad me scripsit, qui nititc Assistens Germania; mnnet
Melcliiades Papa, tam ista feria quam Dominica die Rom,r, sul> Generuli P. Curoio de Nuijelic feliciter
jejunium prohibens ; ut inter jejunium Christiannrum electo die v Junti MDCLXXXII.
el Gentilium, veraciter credentium, atque infideliura 6 Baronius credens Gregorium II, die xxn Maji
e1 hroreticorum, vera et non falsa discretio haliea- anni dccxiv creatum, xi Februarii mortuum, anno
tur. Equidem jam monui suprain Melchiade, ex dccxxxi; Pontiftcatum ejus definit annis xvi, mensi-
Tsidori Mercatoris adulterinis mercibus Decretalem bus viii diebus \x.
DISSERTATIO XVI
De Jussione Exarchi Italise, ad Electi Ordinationem hoc Interpontificio ultimum postulata.
,i morffl ost Constantini Pogonati mortcm acceleratas bns, quando Constantinopoli expectanda erat Impcra-
P
Constantini
magis fUtSSt Orthnationcs Pontifhtas , nt verbis toris Jussio couftrmans Electionis Decretum exinde
Pogonati,
parcum, prolant ipsa Inienpontificiovum spa- minori quam btmestri mora invenientur expeditse.
tia, in Synopsi ad capitt kujus tractatus ex- datam ab Imperatoribus
Caitsarn attigi, vel ultro ,
piicata qu.v eiuin vix pciutjelnintitr plwibttS mcnsi- usurpatam ab Exarchis Ravsnnatibus potestatem res
etiam
; ,
modtim Formularii dinesto, inlra seculum quidem no- cuncti vere, et dicendum est) etiam lapides ipsi
(si
ntnn ac deciminn, sed exemplis iis instruclo, qux ex fleverunt exitum. Die enim [deciraa septima] in-
usu octavi seculi, in quo versamur, petita pleraque vi- stantis mensis [Januarii] obiit. Pro cujus conster-
deripossent. Talia certe erantilla, qnibusoslendcbatur, nati, ut diximus, funere omnes grandi
, tristitiaa
quid et. quiljus, mortito Pontiflce et electo Successore, premimur mole, ad solam Christi Dei nostri cordis
scribendtim erat : omnia autem fsi unicum excipiaspa- oculos miserationem attollentes, ut ipse dignetur
radigma Relationis Princtpi faciendx, quod ad Leonis subvenire desperatis, et sua? providere dignum Ke-
secundi Pontiflcatum relulimus) dirigebantur Raven- ctorem Ecclesioe, a quo fundata est, qui etiam est
nam, eo modo ac stylo, ac si ex unius Exarchi pole- pollicitus non ei praevalere portas inferni. Post di- E
state res illa pependisset.
Peliimus ergo, et ab liuma- vinum auxilium ad vestram Excellentiam Dominc , Mar. 1G, 18
nissimo virofacile impetravimus eorum describendorum excellentissime, et a Deo nobis multis temporibus
facultatem. concedende, omnes habemus fiduciara. Ecce even-
2 Prinium cui titnliis, Nuntius ad Exarchum de tum lugubrem indicavimus, quia ad nostrara con-
transitu Pontificis, banc habebat inscriptionem Do- ;
solationem humanum alibi non habemus confugium.
Horum ullimo mino excellentissirao atque praeeellentissimo, et a Ex hinc die tertio, id est xx Januarii, sub fttnebri of-
Eutfchio, Deo nobis longaeviter in Principalibus ministeriis flcio quod defuncto solvebatur , subita conspiratione
feliciter conservando, 111. Exconsuli, Patricio, et omnes clegerttnt Gregorium alterum , eonditumque
Exarcho Italiae, 111. Archipresbyter, 111. Archidia- mox est ipsius Electiouis Decretum, in Latcrnneiisi
conus, Primicerius Notariorum, servantes lo-
111. arckivo reponendum, boc tcnore.
cum Sanctae Sedis Apostolicae. Ubtnota Utteras.lW. 4 Inter cetera quae sumraae Divinitatis consilio
ct (lceretum
in Sacramentario apud Francos e.rarato
Gelasiano, disponuntur, Pontificalis promotionis sublimitas , nov '
BfccHo*
ante annos nongentos nuperque excuso Romx, integre ipso, a quo procedit omne quod bonum est, praede-
scribi per Ille, Illius, Illum etc. unde videas, Prono- stinante ac largiente conceditur. Nimirum novit
men generale supponi pro nomine cujitsqtie proprio, eo humanis rebus providentia divina succurrere, et
modo quo nunc scribimus litteram N pro generica voce moerentium fletus ac gemitus in exultationem con-
Nomen ; ad hoc ut qui legit substituat singulare illtus vertere, ut qui nuper consternabantur afflicti, post-
nomen de quo sermo. Ita S. Bernardus Serm. I
est modura appareant nimium consolati. Canentis enim
de S. Victore Antiqui in epistolis suis sic scribebant, sunt dicta, quae sanctus Spiritusde templo Prophe-
Ille, Illi salutem. Quapropter fsi vera sitnt quat tnfra talis cordis insonuit Ad vesperum demnrabitur
;
dicturisumus ad probanditm quod sequentia spectenl ad fletus, et ad matutinum laetitia. Qui et iterum gra-
morlem Gregorii II ct Electwnem Gregorii III nnniim- tias referens Deo, beneficiorum ejus magnificen-
quc dccxxxiJ Exarchtis supra ail 111. nominandus ,
tiam canit, et dicit Coftvertisti plaoctum meum
;
fuit ipse ille Eutychius, qui post Exarchi Pauli cee- in gaudium mihi conscidisti saccum meum, et
,
dem direclus in Italiam, ad Iinperatoris Copronijmi praecinxisti me Izetitia ; ut cantet tibi gloria niea, et
heeresim, quajn iste inducere nequiverat, stabiliendam, non compungar. Ipsi enim est cura de nobis ut ,
non solum spe sua frustratus est, sed tandem etiam tm- Vas * electionis et vera fidei monet integritas : •
imo IMrus
quippe quoe sunt ad gaudia miseraudo per- 1 Can. 5, 7
perio exeidit, anno dcclii ab Aistulplto Longobardo- trislitia 1
rum Rege tota Italta pulsus. At quomodo Exconsul? ducit. Quod et nobis exiguis et peccatoribus , opem
Docel enim in Dissertatione stta Hypatica Pagius, de ejus misericordia pfffistolantibus, dignatio coa-
quod Flavius Basilius Junior, anno dxli, ultimus lestis exhibuit. Etenim Pontificalis memoriae [Gre-
privatorum fuit, qui Consulatum Ordinarium gessit gorio] de praesentibus curis ad reternam requiem
Mxconsitli annoque nomen dedit ; idqtte constat ex Fastis, nort evocato, ut assolet humanis rebus accidere , magna
nisi annos P. C. id est, Post Consulatum Basilii nu- nos tristitiarummoles obstrinxerat, proprio dispen-
merantibus usque ad annum dlxvii. Deinde scribi satore frustratos. Sed non diu in afflictione persis-
cffpir Justino Juniore Augusto priraum solo Con- tere consueta Dei nostri benignitas sperantes in se
sule, ac deinde anni post Consulatum ejus ; itaque de dereliquit triduo enim nobis exiguis in oratione vuro omnium
:
ceteris Imperaioribus usque ad Constantinum Po- manentibus, ut omnium mentibus ccelestis dignatio coruemu
faclx,
gonatum, qui hoc etiant addtdit, ut annos Imperii nu- demonstraret, quem dignum ad successionem Apo-
merans a tempore quo illud secum pater suits communi- stolicae vicis jubeat eligendum ejus gratia suffra- :
carat, quemadmodum etiam postea communicavit fra- ganteet omnium animis inspirante, in uno conve-
tribus ejus Tiberio et Heraclio; cum utulus Impera- nientibus nobis, id est cunctis Sacerdotibus, Proce-
toris jam communis vilior ei viderelur, c&pit a
tribus ribus Ecclesiae et universo Clero, atqueOptiraatibus
morte patris numerare annos Consulatus sui, quasi cu- et universa Militaripraesentia,
seuCivibus honestis,
jusdam supremie Dictaturx ; quod seculi exinde posteri etcuncta generalitate Populi istius a Deo servatae
ejus sunt. Dtcendum autem videtur, quod abrogato Urbis, si dici est, a parvo usque ad raagnum, in
Consulatu ordinario, qui anno nomen dabat non plane personam [Gregorii] ,
Sanctissimi hujus sanctae
lis viri tantum meruit apud omnium conscientias sor de hoc seculo migrasset, dura ante feretrum in
In Cregorlo
bonje et pudicae conversationis perfectio, ut nullus obsequio sui Antecessoris esset intentus vi attol- ,
in ejus electione dissideret, ac nullus abesset, nul- lentesin Pontificatus ordinemelegerunt. Nescio quid
lusque seipsum subtraheret quem nempe ad hoc : clarius haberi possit.
ApostolicED vicis offrcium incomparabilis atque inde- 8 Verum qui Decretttm, pro formula posteris futu- Quomodo
ficiens Dei nostri providentia destinatum habuerat. rum, in Codicem rctulit; illud signavit quasi mense adscriptus
Quomodo [enim non et humanis mentibus unani- Novembris, Indictione quinta scrtptum : mensem credo ci Aovember
cum Editione
mis] consonantiaconveniretin id, quodprocui dubio etannum notansquo codicem scripsit; puta dgcxxxvii. an. 737;
in Dei pnesentia tenebatur affixum? Namprxter ipsos quibus hzc applicamus, Gregorius II
5 Cujus et Decreturn solenniterfacientes, et desi- et III, toto octavo seculo nullus Ponttfex mortuus mense
tnfcrtur deria cor^jum circa ejus electionem manuum sub- Novembri est, nulttts concorditer etectus est, nullus
archtvio.
scriptionrous confirmantes, profitemur, ipsum Deo etiam quinta Indictione.prai/tfrSisinnium anno dccvii,
amabilem nostrum Electum, castura, pudicum, so- m quo tamen nilnl rcperias quotl huc trahi possit. Si-
briurn, ac benignum et in omnibus piis operibus
, mili ejusdcm scriptoris Ucentia factum vetim credere, ut
esse perfectum, atque orthodoxae fidei et Sanctorum in consequenttbus epistolia, post hujtts ejusdem Grego-
Patrum traditionis defensorem et fortissimum ob- rii III electionem scriptis f et ut paradigmatis loco ser-
servatorem. Hunc omnes, ut profecto mitissimum viant in cvdtcem iranscriptis ,
pro Presbytero legatur
virurn, pro ejus suavissima ac bonae voiuntatis con- Archidiaconus Electus, ex voto forsitan ipsiits scrtbcn-
stantia, unanimiter nobis elegimus Pastorem atque tis, Archidiacono aliciinde obnoxii, eique Ponlificatum
et postea
Archtdiaconus
Pontiflcem. Unde, ob ejus piae conversationis inte- talt modo confcrendum Quamvis enim Grego-
optantis. pro Presby-
'
gritntem, immensas Redemptori nostro laudes refe- rius II Archidiaconus ante Electionem suam fuertt; et tero.
rimus, consona cum Propheta canentes voce Ma- : ideo Vtr eruditus crediderit f illas titteras ad ipsum, non E
gnus es, Doroine Deus QOSter, et magna virtus tua. vero ad Successorem spcctare; dum tamert illse Impera-
r
Pbj 1 48j . .
Quis enim loqtietur potcntias tuas, Domine, et au- torum simul plurium meminerunt (qui unictts dumtaxat
Vb. 105, 2
ditas fficiet ornnes laudes clementiae tuae? Quoniam Anastasius fuit cum eiigeretur istej apparet ipsas re,
vota petentium te exaudiens pium nobis contulisti , ctius traduci ad Gregoriura III, EUctum quando Con-
Pastorem, qui sanctam tuam universalem Ecclesiam, stautinus et Leo, pater ac filitis, communtter impera-
et cunctas Dominicas ac rationales sibi corumissas bant. Ad h<ec mtraculitm tam citx et extraordinarix in
oves regere atque gubernare te Domino Deo et , electortbus concordiae, ita quadrat Tertio ; ut Secundo
Salvatore nos-tro protegente, valeat. Hoc vero De- nulla verisimilitudine applicetur. Itaque ipsas epistolas
cretum a nobis factum subter, ut praefatum est, proferamus, et loco, 111. Archidiaconi ponamus nomen
manibus propriis roborantes, in archrvo Dominico Georgii Presbyteri.
nostrae sanctae Romanae Ecclesise, scilicet in sacro 9 Primam, cujus causa hsec potissimnm attigimus,
Decreto illo ad
Lateranensi scrinio, pro futurorum temporura cau- Exarcho, tisdem quibus supra (ttulis, scribunt Presby- Exarchum
tela, recondi fecimus , in mense [Januario] Indi- teri, Diaconiet faniularis universus Clerus, Axioma-
ctione [decima quarta.] tici etiam, id est, in dignitate civtli constituti , seu
C 111. Humilis Presbyter sanctae Romanae Eccle- Exercitus et Populus Romanae urbis supplices, ip-
signatum ab siro, huic decreto, a nobis facto in [Gregoriura] sumque Decretum , ut sitpra jacel, transcribcntes hoc
omnlius, Sanctissimum Presbyterum, consensi et subscripst. modo : Novithumanis rebus providentia divina suc-
Aitdit autem qui non diu post talia coltegisse videtur currere; Usdem quibus supra verbis, usque ad num. 5,
Simtlitor totus Clerus, Optimates et Milites seu
, unde stc prosequuntur atque concludunt : Cujus et De-
Cives subscribunt. f/i atttem quomodo^ cum Laici cretum solenniter facientes , et desideria cordium
essentf Profecto, ex illius temporis usu, jam ab olim circa ejus electionem manuum subscriptionibus con-
durante, secundum quod Lco Magnus Epist. 89 sta- firmantes, per harum
111. sanctissimum Epi-
latores,
per 9 illustres
tuerat : Qui pr&futurus est omnibus, ab omnibus scopum, III. venerabilem
Presbyterum, 111. Nota- Legatos,
eligatur. Non ergo solius assenstis prsbendi cattsa, fe- rium Regionarium, Ill.adseque Subdiaconum Regio-
rendique dc Elccti probitatc testimonii, sed ut vere eli- narium 111. et III.
, viros honestos cives etde ,
gerent ccnsendi sttnt convenisse, qui pari qua Clerici florentissimo atque felicissimo Romauo Exercitu,
formula stihscrtbebant, ut patetex subseriptione ejttsdem 111. Eminentissimum Consulem, seu III. et 111. viros
Decrcti ad JSxarchum mtttendt , cui eisdem omnino roagnificos, Tribunos milttiae, confamulos nostros
,
verbis, primum Clerici, tum Laici subscribitntsinguli, direximms; supplicantes atque communiter impen-
Huic Decreto a nobis facto subscripsi. sissime exorantes, a Deo conservandae Praecellentiaa
7 (Juod autcm Gregorium 111 hax spectent, ex vestrae consuetam bonitatem, piis votis concurrere :
Presbyterot unanimi omnium voluntate, Ekctum , et quia talis a nostro famulatu concorditer electus est,
iis qux istic taudaittur virtutibus pnedttum, facile in- in quo (quantum ad hominum scientiam respicit)
telliges, si Auastasium legas, sic cjus taudes ordtentetn, nulltus macula reprehensionis apparebit. Et ideo
etmodum quo Slectue ett describentem , iisdem fere supplicantes qua?suraus, ut, inspirante Deo celsse
et concordans rogatttris ob
quibut Decretum conceptum &rat verbis; Gregorius ejusDominationi, nosfamulosvoticompotesceleriter
cum rttatU ab graves causas,
Anastasio dc vif mittssimus et valde sapiens, in divinis Scriptu fieri prascipiat
prassertiin cura plurasint capitula,
:
sed etiam studii labore solicitus; capttvorum etiam morigerat hortatu) singulari interventu in-
flectit et
redemptor, orphanis quoque ac viduis largiter diget cum hujus solius Pontificalibus monitis, ob
:
necessaria tribueus Deo favente pervenitadsa- reverentiam Apostolorum Principis, parentiam ofle-
rant
'
custodiendam Potestatem ad dispensationem hujus rum Principis Sedera (praesertim pro diversis im-
servilis Italicae Provinciae, nostrumque omnium fa- minentibus, et adsubveutum Proviuciae exigentibus
mulorum praesidium et subventum, longaevis arrao- simul et ad Imperiale servitium respicientibus) de
rum actis conservabit. perfectaOrdinationeElecti Apostolicam Sedera ador-
quamvis Ico-
H
Hinc scqucbantur Clericorum et Laicorum sub- net:quatenus insit in Apostolicae Sedis specula,
nomachis, scriptiones ut in Decreio, nihit differente utrorumque qui et Cliristi regat Ecclesiam.gregemque rationabi-
formuia. In quibus forsan mirabitur aiiquis quod cum lium salubriter dispenset ovium, et pro stabihtate a
sermo sit de Constaittino Copronymo, ejusque fttio, Ico- Deo deercti Romani Imperii, longcevaque sospitate
machis; Romani, qui sub Gregorio II , recens (ut prse- ac temporum prosperitate praedicti eximii Domini
sumiturj dcfuncto, fucrant maxime animali contra illos Exarchi indefinenti prece exoret.
et subnixi Pentapolensi ac Venetiarum exercitibus ,
13 Elabora itaque quaesumus, sanctissime ac bea-
propter iihrum hxresim contra Exarchum suum Pau- tissime Pater; ut cum harum portitoribus, venera- ttt Cegatls
apud Exar-
lum insurgentibus, cum Ana-
otnni Itatia fsicut narrat toribus et filiis vestris, apud praefatum Dominum chum faveat
stasiusj consilium inierant, ut sibi eligerent Impera- Exarclium impigrius intervenias; vicemgratiaa pro-
torem etConstantinopolim ducerent; fecisscntque nisi priae beatoPetro fautori tuoreddens, totisque nisi-
compescuisset tale consilium Pontifex, sperans con- bus imminens, ut optataeOrdinationis, Deo jubente,
versionera Principis mirabitur quis, inquam, qno-
: acceleretur negotium quatenus de Praesularibus
:
modo zelosi iili pro Eccksia ctfidc orthodoxa, tamhono- paternae vestrae Beatitudinis ndminiculis, et haec
rifice nunc compeilcnt, tum impUssimos Principes, tum Apo.stolica lsetetur et exultet Ecclesia, etnos gratia-
ipsorum Exarchum tUitih illis mcliorem seque Usdcm , rum artiones agamus, et caritas denorainati Domini
tam Itumiliter subjiciant. Civilis scilicet urbanitatts hxc nostri ElectifuturiqueApostolici Pontificisopulentius
diu tamen
patienter lole fuerunt officia, a quibas, nequidempost ceiebratam sub ergavestram Praesularem Sanctitatem dilatetur. Ilis
ratts:
Gregorio III contra Iconomachos Synodum cessatum adjiciuntur ettam adJudices K&vennse sittguhs eisdem
est : dum etiam Itic xque ac Prsedecessor suus, missis formulis inscrtx litterx , cum inscripfione , Doraino
identidcm commonitoriis satagebat, si qua via rucntes eminentissimo et nobis in Christo Fratri , III. Con-
in exitium Pnncipes revocare posset, et conculcatam ab suli; ahseque inscriptx Dilectissirao Fratri 111. Pres-
iis sacrarum imaginum vcnerationem reMluere. His bytero et Apocrisiario; ut solicituditm in re tattti mo-
porro cum nilnl proficerctur , et prxvakntibus ubique mentt appareat exuberantia, qua simul etiatn disceremus,
Jdem rogan-
Longobardis Exarchi Eutychii pcnitus eviluisset aucto- nihila Constantinopoli minus habuissc Ravennam, quan-
tur utfaciant,
ritas; contempta ea prorsus fuil, in elcrto post Gregorii tum quidem ex parte Sedis Romanx attincbat, qum ibi
obitum Zacharia consecrando statim ac Dominka illuxit, suum etiatn Apocrmanum tcncbat; idque jam tanto op-
absque ulh ad Exarchum recursu. Et hxc est cattsa porlunius ad conservandos fidetes, Exarchatui subditos,
cur nutlo tnodo possit procedens Epistoia iralu ad Za- in fide orthodoxa; quanto idjam minus licebat Constan-
chariae Ordinalionem, quamvis hunc ab eo opere cffccto taiopoli, absoiutum istic domtnatum tenenU hxrcsi. Lit-
laudet Anastasius, quod sibi de Electo Gregorio pro- terarum ad Consules si/jillatim sittijiths , sed eodem
mtseranl Romani, quodque hic magnanimiter conatus exemph datarurt, hic tenorerat.
cere congruum duximus, ut convenientibus harum ordinato, el per lioc reddita spe concordise ac pacis.
DISSEH- Nunc benrficium Holslenianwn absolvamus, explicalo ex
portitoribus 111. et 111. quos cum decretalibus pagi-
TAT. XVI.
cum impensa promo-
supplicatione, pro celeri ftirmulis iisdem ritu Ordinalionis Ponttftcalis, post alla-
nis et
tione oratoris vestri ac amatoris Domini nostri tam Jussionem exoptatam : qui talis describilur. Psal-
[Gregorii Presbyteri] et Electi, apud prsecelsum et lunt secundum consuetudinem. Procedit Electus de
a Deo servatum Domnum Exarchum destinavimus, Secretario cum cereostatis septem, (crcdo ad signi-
ordinatur ritu
cum eis conveniat, et ad prerandum de optatis apud caiulu septem mox conferenda) et
Spiritut dona Electo cmsueto Pon-
prfflliominatum Domnum Exarchum subveniat. Ut venit ad Confessionem S. Petri. Tunc Episcopus Al tlfex,
prefato Domino nostroElecto nuntiantibus, non so- ncxx, Romau.v Sijnodo; vel Tiberius,
subscriplus
lum affectiorem ejus Sanrtitatem erga Eminentiam notus anno pccxxxxm) deinde Episcopus Portuensis
vestram efficiant; verum et boni ministerii merces (puta Georgius, prxnominati Andrex in subscribendo
atque vicissitudo ab ipso Apostolorum Principe, cui socius) dat orationem secundam. Postmodura addu-
specialiter concurritis, et in praesenti vita multiph- cuntur Evangelia et aperiuntur, et tenentur super
cetur, et in regnis roelestibus rependatur. caputElecti a Diaconibus. Tunc Episcopus Ostiensis
15 Apocrisiarium quoil attinei, fnerat ille quidem, (fortassis Theodorus dictus, et apud Ughellum notus ex
a tribus
ct S. B. E. ttqui tif Bxarchus, slatim atquc obicrat Pontifex, per actis Sijnodalibus pro anno occxxxxv) consecrat eura Episcopis,
Apocrlslartus expnlitos publia cursus ministros monilus de re lota Pontificem. Posthrec ArchidiaconusannectiteiPal-
litnt itti.i
fortassis ctiam fama prxcurrcntc prrsonam Electicogno- lium deinde ascendit ad Sedem, et dat Pacemom-
:
vi'rni(iieqiie enim snlentiis tot personarum lUustnnm Le- nibus Sacerdotibus, et dicit, Gloria in excelsisDeo.
galio ila releriler cxpcdiri el proficisci potirat, ul iinii \7 Scrvanlur hodicdum omncs iidem ritns, sed mul-
insumereniur ei duie saltem bebdomadx, ex diebus xxxv lipliciler aucti, de qutbus vidc Commcntaria nostra in
II
quos inter unius Gregorii morlem et alterius ordina- opus Jaccbi Cardinalis S. Georgii ad Felum aureum,
tionem scimus intercessisse) convenieus tamen erat ad lib. 2 de Coronatione Bonifacii VII, facta sub finem
ipsum quoque. aliquid iitterarum ferri. Tales ergo, bre- seculi xiii, post Vilam S. Cotleslini Papx V, ab eo-
viort quam potuit fieri forma, ad eumdcm ab iisdem dem Jacob versibus constrictam, die xix Maji. Prse-
dat.r inveniuntur : Dudum dilectissimam Fraternita- dictas vero tres Orationes ex Pontificali, Venetiis sub
tem vestram obitum sancta? memorire Domni [Gre- annum mdlxi cxcuso, accipe.
gorii] Pontificis agnovisse satis scimus : cui post i. Deus qui adesse non dedignaris, ubicumque
tres super eum
trnnsitum, ut moris est,| die tertia convenientibus devota mente invocaris adesto quaesumus invoca-
;
Orationes
nohis, id est Clero, Axiomaticis etiam, et generali tionibus nostris et huic famulo tuo N. quem ad
: rccitantibus
Militire ac civium Universitate, in personara Domni culmen Apostolicum commune judicium ture plebis
[Gregorii] santissimi [Presbyteri] Dei gratia suffra- elegit, ubertatem supernse benedictionis infunde :
gante, electionis vota contulisse nos, indicamus. ut sentiat, se tuo munere ad hunc Apicem perve-
Cujus et solenne Decretum facientes, subscriptione nisse.
omnium roboratum, apud eximium et a Deo serva- n. Supplicationibus nostris, omnipotens Deus,
tum Doranum Exarehum, per harum portitores 111. effectum consuetse pietatis impende, et gratia Spiri-
et 111. direximus : cura quibus dilectissima Frater- tus sancti famulum tuum N. perfunde : ut qui in
nitas vestra conveniat, et propromotione celeri capite Ecclesiarum, nostrae servitutis ministerio,
Pontificalis Ordinationis deposcenda, apud denomi- constituitur, tuae virtutis soliditate roboretur.
natum Domnum Exarchum interveniat : ut valeant iii. Deus, qui Apostolum tuum Petrum iuter ce-
ii qui missi sunt, Christo ad comite, cum effectu teros Apostolos primatum tenere voluisti, eique
nos repedare ; et de prosperis nuntiis Apostolicam uuiversre Christianitatis molem super humeros im-
Chrieti Ecclesiam omniumque nostrorumanimosma- posuisti ; respice qusesumus propitius hunc famulum
gnanimiter relevare. tuum N. quem de humili cathedra violenter subli-
II» Utinam nunc extaret vcl iuvcniatur aliquando matura, in thronum ejusdem Apostolorum Principis
'.
formnla jussionis, qua Electum ordinuri Exarchus, sublimamus : ut sicut profectibus tantce dignitatis
pixrrpit; aut alicujus earum qux Constantinopoti augetur, ita virtutum meritis cumuletur : quatenus
.sn tiii{nhtiiti
/imieii. .
mittebantur, quando illa inde expcctandacrat! Ea dum Ecclesiasticaj universitatis opus, te adjuvante, digne
adbur qu.rritiir, rclctjtit qui volet Alhalarici Goliborum ferat, et a te, qui es beatitudo tuorum, vicem me-
Rcgis rescriptum, supra propositum ad Pontificatum ritam recipiat. Per Christura Dominum nostrum.
Joannis I qnod tamen non est mandatum de Felice
:
Amen.
sepultus in Basilica U. Petri xxuui ejusdem mensis ([uando colitur : et cessavit Episcopatus
dies uni.
Itotto tempo- rteraque Anastasii exemplaria eosdem dies xx Mcaarinianus, octo faciunt : qui aptius nos ducunt ad
rli.
Pontificatits haltint, prteter annos ac menses; ubique sequentem Pontificatum ; qnam dies im, aul alius quis-
ftrt concorditer iiunieratos ; ctnounulla, Interpontificii cumque alwrtim numerus.
dies rrumtoin! quatuor, r;iios Codices duo, Thuanusac 2 Baronius, a xvi Februarii exorsus hunc Pontifi-
catum,
. jcta Sa.
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 121«
eatttm, eumqtte extendens usque in ssvm Novembris, Tertius hic Papa Gregomus est tumulatus. p
fttisse ait annorum x, menses ix, dies xn : et hic Requiescit etiam in eodera sepulcro, ut audivi- ci\eoobhs iii.
Baronii calcu-
numerus in Barberino Codice invenilur, ceteris omni- mus, Petrus, Diaconus B. Gregorii I Papae, ad
hu,
bus repugnantibus. quem fecit libruin Dialogoram.
3 Ad hujus Gregorii resgestaspertinet, quod Roma- 5 InBreviarioRomano veteri, quodhabemus P"meltii
nus Presbgter habctin descriptionc Basilicx Vaticansf. excusum anno imxxn, tntcr prolcgomcna, numquam(ut
In choro Canonicorum est altare seu potius orato- ego quidcm eenseo) Romx probuta, invenitur qusdam Aflletei tt fit-
dulycntix.
rium B. Mariae matris D. N. Jesu Christi, in quo satis devota Oratto ad Cltristum crucifurum, sub httjus-
oratorio beataa recordationis Gregorius Papa III modi Rubrica. Scribitur quod Gregorius III dedit
Allare S. Oa- recondidit... Reliquias... inter quas, ut a nostris devote dicentibus, post Corporis Christi elevatio-
tinii erigil, majoribus accepimus, recondidit corpus S. Gabinii nem, vcl nlicubi coram Crucifixi effigic, sequentem
Presbyteri, cujus altare mansit ibidem usque ad Orationem, totannos Indulgentiarum, quot fuerunt
nostra tempora. Nam tempore D. Eugenii Papae III vuluera in corpore Ciiristi, ad instantiam Reginaa
quando ejus praecepto ereximus istudaltareibi, duo AngliaB. Et Sixtus Papa IV scribitur anno MCCCCLXXin
altaria ibi erant : altare videlicet S. Gabinii, ad die ni Julii, Pontificatus sui u, istam Orationem
quod Sardinia et Corsica tributum annualiter mitte- multum privilegiasse. Aliquis forsilan, cxcusure h.cc
bant et altare B. Maria? semper Virginis, quod
; volens, diceret, errorem irrepstsse in nttmero Notninis,
prsenominatus Gregorius Papa III fecerat et conse- el pro Gregorio III accipiendum XIII •, annis lxii
craverat. dumlaxat scniorcvi Sicto IV. Scd httnc ostendcmus
i Dcinde de sepvltnra ejusdem sic loquitur idem Ro- ab ea largitulc, qu.v in eo.lcm Breviario platte cnormis
sepultus tn
manus Canonicus : Hic igitur summus Papa Grego- ei tributtur, tantutn abfuisse, ttt intra quinquc ac
Vaticano.
rius III, requiescit in loco illo, ubi nunc felicis septem annos Indulgentix fere se contintieril, etium in
recordationis B. Eugenius Papa III requiescit ubi : gravisstniis occasionibus : quomodo igitur potuissel ap-
etiam ad honorem ejusdem Gregorii Papa? fuit ere- probasse et tnultum privilcgiasse sive uuxtsse ttlam inde-
ctus arcus, optimo musibo depictus, et permansit finiti numeri remissiouem, Gregorio cuicumque ad- „
arcus ille usque ad tempora Domni Eugenii III scrtptam ?
Papae de quo habemus in Epitaphio ejusdem Gre-
:
XCIIl S. ZACHARIAS
Zaciiamas, natione Graecus, ex palre Polychronio, ordinatus tempore Constantini tb an. 141
jjies xiv Pontiftcalus habenl pleraqne Anastasii tores suo istic libitu variassc aliqttid, neqne ex tali-
Batto tevipo- exemplaria, qute scqni malumus, quam ubi dies xx vel bus credibile fiat variasse aliqtiaudo Zachariam, et
nulli habentur. Pro diebus autem Inlerpontificit, mor- nomcn suum primo locoposttisse. IIoc tamen jit tn du- ,,
tem Zacharise secuti, qm passim xn numeruntttr, plici Bulla, qux snb ejus nomine habelur in Butlario
2 Baronius, octavo die ab obitu Gregorii III ordi- autem atnbx modo tnnc prorsus insolilo sic : Scriptum
Baronii calcu- natum Zachariam existimans, adeoque tn ejtts calculo permanusLeonis Notarii Regionarii atque scriniarii
hts: dievi Decembris, cum eodem quem nos desiguamus S. R. E. in mense Februarii, per indictionem sub-
annorum ac mensium, seddierum dumtaxat x numero, scriptam x, et mense Januario per-Indictionemsub-
pmenit usque ad xv Marlii, quem nos tenemus non scriptam I. Quantamcumque igilur vetustatem pr.v se
mortualem, sed sepulcralem dicm (uti ab Anastasio ferant qux in Casinensi Archivo monstrantur origi-
appellatur) fuisse. nalia, xgre fidcm facient eorum, qux istic asscruntur,
3 Extant hujus Pontificis indubitabiles sinccrte et historiam Casinensem spectantia, de Dedicationc eccle-
Discrimen plures ad S. Bonifucium Mogunti-
integr.r epistolx six per ipsummet Ponlificem facta, inspectis corporibus
Bplstolarum
nensem Episcopum, ex quarum stglo cptime quis judi- SS. Benedicli et Scholasticx, ucfeslivitalibuseorumdem
tjus ad S.
Bontfacium caba, solitttm futsse, ejus ad quem scribebal nornini aliorumque tbi lunc institutie. Mtrum est aulem quo-
nomen snum postponere, tempus autcm dalx epislolx modo Angelus de Nttce asserat, primum Privtlegium
uno eodcmque modo signare, hoc videlicet : Reveren- dalum esse Aquini, cum id in ipso non legatur : qut
tissimo et sanctissimo Fratri Bonifacio Coepiscopo autem legent Vitam Zacharix apud Anaslasium pri-
Zacharias servus servorum Dei... Data Kal. Apri- maqtte ejus acla per x et xi Indiclionem, et credet quod
lis, imperante Domino piissimo Augusto Constan- ordinalus sit xxn Februurii ejusdem lndtctioms x ;
tino a Deo coronato magno Imperatore anno xxiv, mullo magis laborabit ut credal, siatim a stta Ordina-
Imperii ejus anno n Indictione xi, uli legitur sub tione excurrisse in Campaniam, el ante finem mensts
Epistola i, et sic consequenter sub aliis pro ralione ea egisse quorum Bulla mcmtnil; quando ci in Piceno,
datx. Paucse quxdam in quibus prxponilur no- Umbrta et Tuscia lantum negolti fuil cum Rege Lon-
men, plcrumque etiam mutilx sunt in formula dalx, gobardorum ejusquc Ductbus, in ipsis sui Ponlificatus
aut ea carcnt, nt appareat collectores vel transcrip- initiis prosequenlt ea quse fueral anle electionem exor-
sus,
;:
ram ackcripta tionis, quo t licet aucto, utitur Ecclesia Romana , non quodam tractatu MS. cujus pars transcribitur post Acta
Canonizatio contentus ex [vulgato errore plurium, recipienlium pro Canonizalionis SS. Petri de Jlcantara et Mariee
S. Kiltatit et
vera eptstolatn udscriptam S. Luidgerode Canonizattone Magdalenae de Pazzis Romae edtta pag. 3S7. Qui
tociorum,
S. Sviberti, hanc imputasse Leoni III ; multo etiam tamen D. Phozbxus, nostra auctoritate Castelltnum
antiquiorem itlum conatur ostendere, Quia, inqttit, refutans, ejusque Catalogum frevera phirimis erroribus
S. Burcardus Herbipolensis Episcopus, qui sedere plenumj haud magni (aciens, rectpit Canonizationem
ccepit anno dccl, anno sequenti impetravit a Summo S. Sviberti prsrnotalam, quasietiam hancnon refutasset
PontiflceZacharia canonizationem B.Kiliani Episcopi Bollandus, in eodem Martio ad S. Swiberti vitam die
etColomani Presbyteri, et Totuani Diaconi, qui pro xxvi § 7, et 8 pr&vii Commentarii, vere ab ipso elabo-
justitiasanguinem feliciter fuderuntanno dclxxxiiii. rati.Excusahihor hic fuit stnnmus Bollandi aestimator
8ed in hbris de Vxia S. Burchardi qvos allegat, nulla Alexander VII , qui pro Canontzatione S. Thomx de e t s. Swiberti
Canontiationis alicujus petiia: aut impetratx fit mentio Villa-nova, ase factenda armoMDCLVin (utique decennio Leoni 3.
solum dicitur Ponlifex, locum sepulturx eorum, quem quam mensts iste, Boilando ipsoque jam mortuis,
citius
intellexerat continuis coruscare miracults, dignum cen- Clementi IX dedicatus puhlicaretur) perorans in Consis-
suisse quem Episcopaii dignitate ornaret. Qttalis atttem torio semipublico ad Cardtnales et Episcopos , asseruit
rt a quibiU sil facta eorumdem Canonizatto indicant in (sicut idem Phcebseus testatur pag. 340J Primam
Wpitaphio eorum hi versus, rudi minervu sic descripti Canonizationem majori cura solennitate peractara
Septingenteno quinquagesiraoque sccundo fuisse aLeone III, instantibus Carolo Magno et
li A Bonifacio, Burkardo consociato, Hildebaldo Archiepiscopo Coloniensi, salutis anno E
Hi sunt sublati, rite quoque canonizati. dcccuii, praeviis Missarum solenniis per praafatum
Ita auctor seculi xui aut xiv, usitata quidem sevo suo Archiepiscopum peractis, ac narratione eorum quae
phrasi canonizatos dicit, sed non ab aliis quam a de vita et miraculis beati Swiberti coram expressa
sauciis duohus Episcopis Bonifacio Moguntino el Bur- fuerant, pronuntiatione Pontificis, et subsecutis
chardo Wirtieburgensi ; idque per etevationem corporis cantu Hymni Te Deum laudamus, et elatione cnrporis
de tumulo , ad guam opus tunc ftnsse licentia Romani Canonizati. Equidem nihil dubito, quin si Epistolam,
Ponttluis grntis pr trsumeietur : nec alia ejus temporis unde hsec sumpta apud alios invenerat sapientissimus
Catwnizatio fuit, irno neqne sequentis ettam post annum Pontifex, ipse postea legere potuisset ut est a Bollando,
mtllesimum, quando tamen jam inreperat Sedes Apo- examinata, optavisset ista numquam
; haud a se dicta
stolica pro taltbus consuli, ut infta videhimus. tamen credidisset, refutaiione ista quidquam detractum
3 Nihilo plus facere ad inlentum Castetlmi potest sux Pontificix auctoritati : neque etiim hac uti se puta-
prtetensa Canonizatio Trudperti Marfyris, ex familia bat, cum in argumento pnre historico ea protulit, quse
S. Ruperti Episcopi Ratisponensis, accepla ex hujns plurimi anle ipsurn alii in tali occasione.
STEPHANUS ELECTUS
tephands Prcshyter anno dclii, die ui Martii electus a cuncto populo, et in Patriar-
kchium Lateranense immissus Fcria n post Dominicam u Quadragesimfe , ibi biduo
F
S: mansil tertio auicm poslquam a suo surgerct : somno, et sedens famiiiares eausas
disponeret, subiio dum scderei alienatus obmutuit,et sequenti die defunctus cst, Feria ui,
id esl x Martii.
II»aetenus Anastasius, Stephanum hunc, utpotenum- fex qnam ordinaretur, liquet ex electione Archipresbiy
quam ordtnatum, inter Poutifices non numerans ; sicut teri Petri post mortem JoanDis V, qutc sine dubio
nec aliut quisquatn nnte Baronium. Primus hic ceteros legttima futt, quippe a Llero prsecipue pendens, neque Quam U u
f
JYoh compuOt- pjusdnn nomiuis uno deinceps gradu subtnovit, quem
et per militarem tumultum irriiabiiis. Nusquam tamen Ule ordinatus.
uhi vnnies appellaut Secundunvpsr Tertium etsic
facit inter Pontifices numeralur, quia scilicet numquam pro-
consequenter. Moris quidem ernt Eicctum statim a sua cessum est ad ejus Ordinationem. Simihter nec ad
eleetioue indiui in passcssionem Palrtarchii,prout exVitis Stephani Presbyteri Ordinationem processutn esse ex
Stephoni III et Benedicti 1 II ab Anastavio desctiptis Anastasio intelligitur ; non debet igitur numetum Pon*
liquel : sed quod is non prius essel aut vocaretur Ponti- tificum augere.
XCIV
:
XCIV STEPHANUS II
xui Aprilis; sepultus ad S. Petrum xxui ejusdem : et cessavit Episcopatus mensemi, dics u-
IJnifus Freherianus Codex dies Pontificatus habet 3 Illius porro, quem nos cum tota antiqnitate, Se-
xxvnir,aliis unum minus scribentilnis : unicum tamen cundum, non Tertium vocamus, Stephani Epitaphium
Fpitapfiium,
illum sequtmur, quia apte ducit ad sequentis Pontifica- est non antem atterius prtus Etecti, quod Romanus
,
tus exordium, compositus cum altero Freheriano et Canontcus in Vaticanx Basilix descriptbne refert sic
Thuano MS. raensem unum , dies u Interpontificio scriptum.
xxxu.
asstgnantibus,ubi alii codices solum fiubent dies Subjacet hic Stephanus, Romanus Papa, Secundus.
2 Baronius, ejus Episcopatum cum dw sepuiturx Interpontifxcii post ejus mortem dies soium xxxn nume-
sedisvac. d,
Baronii cal- xxvi Apritis terminans, nec plures quam nos annos rant varia Anastash exemptaria et ctim iis MS. nos- 35.
culus. a c dies numerans, supponit fuisse etectum die xxx trum , melius xxxv scripsissent , et sic distincte habet
B Martii, cum atttr ille Stephanus ex ipsiits calcuio et MS. Barberinianum mensem i, dies u. Hi enim ad
opinione factus esset Pontifex die xxvn ejusdem ; Dominxcam ducunt. Causa tam longi przeter necessi-
existimatque propter brevitatem temporis, quo sedit, tatem ullam Intcrpontificii , schisma fuisse dicam , ab
dumtaxat factum esse, ut a pluribus dimitteretur in iis confiatum, qui, xgrotante adhuc Stephano, secessio-
serie Romanorum Ponttticura. Dicere debuisset ab fiem fecerant cum Theophylacto S. R. E. Archi-
omnibus, aut alios nominare qui illum in ea coUocarunt; diacono. Hi tamen, oliorum numero et constantia
exempta etiam qu&rere aliorum ex simili causa dimisso- victi, dissipati sunt deniqne , sicut Anastasius uarrat ;
rum ; nec enim desunt quibus paucissimorum dierum ac tum primum videlur ad Eteciionem processum esse.
Pontificatus fuit, quorum tamen neminem prxteritum
scimus.
XCV S. PAULUS
S. R. E. Diaconus, frater Stephani Papae n, natione Romanus, ex patre
Paulls,
Constantino , anno dcclum , electus ante xxui Aprilis, ordinatus xxn Maji, tempore m> an.ivi
mortuus xxi Junii, anno dcclxuii translatus ab ecclesia S. Pauli ubi obierat ad basilicam
:
C S. Petri mense Septembri, colitur nunc xxuiu Junii et cessavit Episcopatus anno u :
PAUIXS xxix Junii Paulum inscripsU Iwdierno Romano Murly- Deo coronato magno Imperatore, anno xli, ex quo
hodlcrnus
rologio. cum patre regnare coepit, et post Consulatum ejus
20 Junil.
4 Scripsit hic Paulus varias ad varios epistolas, anno xxi, lndictione xiv. Elenim Indicliones istse
Concilinrum omni temporis nolant annos dcclix et DCCLXI et cum his annis fere
quarum decem in Collectione :
nota carent ; dux, eo ipso quod illam habeant, sed di- concurrit duplex Copronymi xra : sed
Constanlini
versama ve.ra, tolx reddunlur suspeclee de supposilione Paulus biennio anlequam prior, et quadrienuio ante
Quxdamrauu sa i lre[ PrivUtgium expeditum in favorem Ecclesiee quam poslerior Bulla data scribitur, e vivis abierat.
cpiilolx sus-
Ravennatensis , cujus subjcclioni restituilur S. Hilari Quod si dixeris titteras quidem sinceras esse, sed nume-
pectjv.
Galeatcnse monaslerium, Non. Febr. Irap. Domno ros Indiclionis vitiatos a transcribcnlibus , nolim porro
Piiss. Augusto Constantino a Deo coronato Impera- contcndere : teque ad Mabillonium remitlens, sotum
tore an. xl et Pacis (imo P. C. id esl post Consula- moneo meam circa taha censuram non ultra se exten-
tum) ejus anno xx, sed et Leone majore Imp. ejus dere, quam ut sic corruptas Bnllas nemo citra cautelam
filio anno vn Ind. xn allerum scriptum Icontio seu
;
recipiat ; maxime si justa suspicio sit, non casu sed de
Leontio Abbali monaslcrii SS. Stepltani atque Sil- industria corruptionem factam, studiosa alicujus chrono-
vestri, quod sc fundasse Papa dicil , Datum lv Nonas tactici characteris omissionc vel additione.
CONSTANTINUS II PSEUDOPAPA
Aban. 7f.7
vilio ordinatus anno dcclxuii,xxuiii
eprsini Ducis filius, ex Laico Pseudo-pontifex,
otl 768,
\,m.\ dfcsl.
<">
\jonstant h,vc omnia ex Anastasio, et simul appa- quid non rite ageretur : Sicque alia dieDominica an-
ret quod schisma hoc non fucnt tale, quale Cononis tedictus beatissimus Stephanus consecrationem ac-
Bleclionem prxcessit, quando Petrura Archipresbyte- cepit Pontificatus, ut scnbit Anastasius.
TumClerns; Excrcitus vcroTheodorum Presbyterum 3 Placuil ei, quem Anastasius secutus est, Auctori,
Etiam schis-
mox secutum
matice or-
volebat Pontificem ; aut quale fuit, dis- pro tempore vacantis Sedis notare annum i, mensemi, Jnterpontifictt
rati0
dtnandua, cordantc inter se Clero, utrum Paschalis Archidia- quibus scilicet Sedem tenuit intrusus Pseudo-papa, ne-
-
conus, an Archipresbyter Theodorus esset ordinan- glectis diebus,qu£ inter mortem Pauli et schismaticam
dus, nec denique quale nuper extiterat, divisis contra Constantini Ordinationcm ; nec non inter ejectioncm
altcrutrum factiombus, quarum alia pro Paulo stabat, hujus, et canonicam Ordtnationem Stephani III inter-
aliapro TbeophylactoArchuiiacono (/7a* enim turbx, ccsserunt : et hoc in omnibus Anastasii exemplaribus
qnia non proccsserwit ad schismaticam Ordinationcm, nec non in MS. nostro invenitur observatum. Interim
vix dcbetit schismatis nomine appellari) scd fuissc verum ex ipsomet Anastasio apparet dicrum a nobis additorum
ac perfcctum schisma, propter violentam Ordinationem ratio, qui simul sumpti fuerunt dies xui.
Pseudo-pap,v Constantini, factam proxima post Pauli 4 Expulso autem seu fuga dilapso Constantino
mortem JJomimca, uti testatur Anastasius. xxix Julii, sequenti mox Dominica eademque ultima fhiHppus non
2 Hxcporro Dominicae cxpectatio, in tam prxcipiti annumeran-
dicti mensis die, seditiosi aliquot ablatum ex S. Viti
dus Antipapis.
violentia, fundamentum Chronologix hujus no6tr<-c soli- monasterio Pnilippum Presbyterum proclamarunt
Dominicam
disstme confirmat. Scquitur antem mox novum adidem Pontificem, atque in Palatium Lateranense induxe-
expectavlssc
notatur, .stalnlicndumcxcmptum, post Constantini expulsionem. runt ; etiam ipse, et cum
scd eodem die inde expulsus
Cum enim atia dic Dominica Waldipertus Presbyter, magna suum reversus monasterium,
reverentia ad
aliquantos Uomanos congregans, Philippum Presbyte- non augct numerum Pseudo-papamm, quia numqnam
rum Papamacclamandumcurasset ; electionemque hanc Ordinationem suscepit. Altera autem die id esl i Au-
irritam fccissent alii, cadem dic, expulso Philippo ; et gusti, electus quidem Stephanus legitimc est, sed non
Steplianum tituli S. Caecilise Presbyterum rite cura- nisi die
: Dominica sequenti Cousecrationem suscepit
utl ft seqitcns vissent eliijen-luni ; non ordinarunt cnm sequcnti die Pontificatus, ut ait Anastasius : tanta erat hujus diei
Stcphanus.
aut a iiafcria, sed totam hebdo7nadamexpcctaverunt, ne observantia, etiam tati tamque perturbato tempore.
Ab «». -i'.S.
[EPHAITOSj nationc Siculus, Presliyter S. Camiliae, expatre Olivo, tempore Constantini
adVI,
5 ,'m.
an.
dlcs 28.
3.
STF.
jCopronyniiet Leonis, eledus anno dcclxuii vel sequenli ante xxum Junii, ordinatus
uitcni uu Augusti anno dcclxuiii in Dominica, sedit annos m, menses u, dies
xxum; obiit dcclxxii, iii Februarii, sepullusadB. Petrum : etcessavitEpiscopatus dies u.
Ba
>aronms cx suo calculo statuens crealum Stepha- tum ait Kalendis Februarii, post dies octo a nece
Barmiical. num nonls Augusti sivt u die mcnsis (qui lamen non Sergii, perquem expulsus Constantinus el Stephanus
«Jiu. altera dies post Dominicam, sed Feria vi fuilj Defunc- pratcipue fuerat promotus. Sed neutrum legitur :'n
Anastasio
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 125*
A Anastasio, necmortis ncc sepulturx iliem nolante, ex- secus, tuum esto lector judicium. Belle sane cum rj
presse autemasserente, quod Sergius iu raonasterium omnibus quae ad eara donationem pertinent conso- stlphasus ni.
Clivi-Scauro deportatus, et postmodum incellariom nant omnia, nec iis quibus alise laborat vitiis. Nec
Lateranense deduetus, illic usque ad transitura prae- Adrianus in Capitulis Angliramo datis, nec Nico- cusa hoc
nominati Pontificis extitit. laus in Epistola ad Michaelem Imperatorern hujus UmP ore -
agens de Supposititia Conslantini Mdgni Donaticne, Pontifices hujusmodi commentis tueri jura sua, qua*
tam am btyuis etuddorumjudicHs atjitufa ; cujus attcto- tot Francorum Regum edictis sacra esse et rata
atio Con-
ttantini rem liomtnctn Grxcum rccentiorem Barontus fttisS9 cen- noverant. Potuit tamen illius meminisse Hincraa-
flctitia , suit ; alii Joannem Diaconum, et quidem ex consensu rus, potuit et Leo IX, quorura nterque Constantini
tum Pauli Pontificis, tum Pippini RegU ; utrvmmque esse falso putavit quod ille procul abesset ab Urbe,
;
sententiis verositntli ratiocinio confutatis suam denique hic raulto postvixerit : potuit. et aliquando post in-
conjccturam Itanc profert, ttom absintilem vero : Aistul- ter collectas a Mercatore Epistolas inseri. Nulla
plius Longobardorum RexR.wenna ceterisque exar- inde sive malae fraudis nota aut Stephano Pontifici,
chatus urbibus potitus, in Pontificiamditionemir- aut Pipino inuritur, quibus insciis conficta est :
rumpit anno dcclh, extrema quseque Romanis unde quidquid in ea vitii est, non Roraanis Praasu-
minitans, nisi se suaque dedant. Missi a Stephano libus, sed JoanniDiacono adscribit Otto III. Praete-
semel atque iterum de pace ineunda legati, sed rea stylus ipse quo contexta est, totiusque scrip-
conditionespacis ab eo autnon admissa? aut violatae. tioniscolor, an non proditeara, quam dix.it, ffitatem,
Misit Constantinopolim Pontifex ad Iraperatorem qua uationum exterarum colluvies, voces, ub usu
Graecum ut cladem ab urbeexitiumque prohiberet, Roinanoabhorrentes, inLatiuminvexerat? Ilactenus
sed frustra; nihil a Grarcis auxilii datum. Hoc in Cantellius, pauca et levia quze posscnt objici rationabi-
et metus. Tum aut Joannes Diaconus, qui paulo post 3 Inierpontiftcio, Stephani fiujus obitum secuto, "
B ad Pipinum est raissus, aut alius nescio quis Dona- plcraquc Anastasii exemplaria dies um, MS. nostrum interpontiflcii
gua occasione tionem illam procudit. Fingendae vero duplex causa etium umi adscribit, et intcrim ipsi Pontificatui illius, ra "°-
etguoauctore, potissimum fuit : altera, ut populum, qui et officii supra annos et menses prxnotatos, tribuunt <//esxxuiii
specie et pietatis facile ducitur, ad refutandos Ais- vel saltetn xxuii. Cum enjo alterutcr nttmcrus niinui
tulphi impetus erigeret ; altera, ne quis e Proceri- debeat, ul successoris Ordinatio in Dominicam cadat,
bus Romanis augendae potentiaa studio cieret in quam hac setate adeo sancte vidimus observatatn ; va-
Urbe tumultus tyrannidemque afiectaret ipse enim : cantisSedts solum diesu posui, liberum tamcn unicui-
e publicare fore visum est, si summa rerum penes que relinquo detrahere aliquot dies ip&i Stephano, ut
unum esset Romanum Antistitem. Minimum tamen longius htterpontificiunt habcatur, modone ullra proxi-
esse prsesidii in supposititia Donatione ratus Pon- mam Dominicam differalur sequens Ordinatio ; quod
1
tifex, ad Pipinura contendit in Galliara : Aistul- fiet stStephanus obiisse dicalur s.\yiJanuarti,et mensis
phus a Pipino acie victus est Ravenna ceteraque : in quarto suo anno sexti die xxiin, pro quo facile
oppida tradita Stephano. Hsc opinio verane sit an xxun obrcpsissc potuit.
XCVII HADRIANUS I
c Irenes filio anno dcci.xxxxu, xxu Deeembris, Indiclione iu forlassis uu Jainiarii, sc- F
;
Ratio tempo-
ris.
H ic jam fere nobis convenit
Deccmbris mortunm Hadrianura
cum Baronio, qui xxui
crcdtt, quia pleraque
dc.r Tlnmnus unus Iladriuni scptdturam confcrat non
iu uu Ka'. .Tanuarii, ted un Itius Junii ubi si legat
Anastasii exemplttria sepultum eumdicunt un Kalen- un Idus Januarii ffuede enim Jan. in Jun. converti
das Januarii, et tpse sepultuiu intelitgit mortuum. potuit, non item Kal. in Id.J Italicbis congruam scpul-
Equidemmoxdicam vocisillitts sensum apudAnastasium turee solennj diepi uu Januarti, xnn n nwrte, et proxi-
mtitari post liunc Poniifxcatum ; ut posthac intelligi mam posi fesfam Epiphaniss nulloque majori 0{fi-
mortuus Pontifex debeat, quo dicetur sepullus : al cio impeditam ,
quod nu/ii vehementer plnceret :
tatnen htc etiam factum non pote.U sustineri, nisi pro Quamquam necipsa dilatio solenni» scpulturx usque
xun diebus Puutifnatiis lequs xuui, quod nusptaui ui- tiisextum iiicnscni itinltitm habcut incredibilitatis.
venitur; velisque Leonem
S. Stephani, e/ectum
festo 2 Romaitus Canonicut in Basilicx Vaticanse dw-
esse, eodem quo Hadrianus obnt die, quod non viden- criptione, qutilts erat tempure Eugenii III, postijitam sertuterum in
tur dissimulaturi auctorcs Catalogorum fuisse. Brgo descripsU oratorium S. LeonisPapa^ IV riuffi. 12 sic vaticano,
in fcsto Nativitatis mortuum Iladrianum, in die S. Ste- progreditur, juxta hocest oratonuni et fuit alt:tre S.
pltani electum Leonem, et sequcnti S. Joannis {qux Hadriani Martyris ; et est sepulcrum beata) recor-
Dominica erat) ordinatum dicimits; adeoque necdnm dationis D. Hadriani Papa^ primi de quo habetur
:
Anastasius dicit. Noit dtssimulaverim tamen scpulturam Hic Pater Ecclesia?, Romse dtcus, inclitus auctor,
flciTrtwml- tam solenJ}em utprxdie'
mortis ex antiquo usu fuerit Hadrianls requiem. Papa beatus, habet. cumEpitaphio
ttirx. consignata litterts, srgre factam videri postridie obilus : Vir, cui vita dtcus, pietas lux, gloria Ciiristus ;
Eeclesiasdonis, populos et dogmate sancto b' Exlal in Appendite antigu. Lect. pag. 1163
Iinbuit, et cunctis pandit ad astra viam. Hfldriani simul et Caroli insignis memoria, anno ut
Pauperibus largus, nulli pietate secundus, videtnr dcolxxiu scripta. cnmprima vice Romam venit
Kt pro plcbe sacris pervigil in precibus. Carolus; qme quia disqnisitioni historicse suggerit ali-
Doetrinis, opibus, muris, erexerat arces, quid, hactenus a nemine animadversum, ipsam hic
Poat patrem lacrymans Carolus haec carmina Quod CAROLUsmire prascellentissimus hic Rex
smpsi ; Suscipiet, dextra glorificante Petri :
Tu milii duleis amor, te modo plango, Pater. Pro cujus vita triumphisque hsec numera regia
Tu memor esto mei sequitur te mens mea sem- : Obtulit Antistes, congruarite sibi.
n [per: Pontificatum isttc. ubi 'Imperiura posui, tegH Colle-
Cum Christio teneat regna beata poli, clor anliqnarum lectionum. Ast hoc neqne cum veritate
attud pnngit,
To Clerus, pnpulus, magno dilexit amore : consistil, neque Grammaticse leges {ut de Poeticis
tmnt/mim
ftllttspatrl, Omnihus unus amor, optime Praesul, eras. taceam) componere sinunt cum relativo pronomine
Nomina jungo sinml titulis, clarissime nostra , ;
quod. Substitucnda igitur vox aiia est, qum salvet
IIadiiianis, CahOLUB, Kex egn, tuque Pater. utrasque : alia autem non occurrit aptior, quam vox cum indicio
fmperii eidem
Quisque legas versus, devoto pectoro supplex; Imperium : non quasi vel prophetaverit Poela, de re
destinati
Amborurn, mitis, dic, miserere, Deus. post sexenninm dumtaxat futura, aut prophetare se
Ha:etua QUDC tencat requies, carissime, membra, flngens post annum dccc ista primum scripserit; sed
Cum Sanctis anima gaudeatalraa Dei. quia revera actum ab Hadrianofwen/, deresuscitando
Ultimaquippe tuasdonec tuba clamet in aures, Occidentalt Imperio in persona Caroli neque actum
;
optans tum
in judtclo 1
Principe cum Petro surge videre Deum ;
tantum, sed et decretum ac publice notum; licet ex
extremo sc- Auditurus cris vocem, scio, Judicis almam, causis supcrvenientibus eo vivente peractum nihil sit.
qui.
Intra nunc Domini gaudia magna tui, G Porro ex eo quod absque ullo tntervallo temporis,
Tum memor esto tui nati, Pater optime, posco : mortuo Hadriano suffecttts statim Leo sil, evidenter
Cum patre, dic, natus pergatetiste.meus. Figmentum
concludes, falsissimum csse Sigcberti assertum ad an.
de investitu-
pete regna, Paterfelix, coelestia Christi, 773, ex eodemque vel simili fonte per coxvum Sigeberto ris Carolo
Inde l.uum precihus auxiliare gregem : Gratianum, relatum in Decreto dist. 63 cap. Hadria- concessls.
Dum sol ignicomo rutilus splendescit ab arce, nus, iisdem fere verbis, scilicet quod Hadrianus cum
Laus tua, sancte Pater, semper in orbc manet. universa Synodo tradiderunt Carolojuset potesta-
4 Ilnic Epitaphio, a Baronio refertur, addi-
sicttt tera eligendi suramum Pontificera et ordinandi Apo-
(«r, qu/v atl rem nostram potisstmum facit, hsec Chro- stolicam Sedem insupe* Archiepiscopos et Epi-
nologica claueula. Sedit beataa memorirc Hadrianus scopos per singulas Provincias ab eo investituram
Papa annos xxm, menses i, dies xvu: obiit vn et ut nis>i a Rege laudetur et
accipere definivit,
Kal, Jan. qua verba Bomea addita credo ; ubi, quin investiaturEpiscopus a neraine consacretur; et
mortuus sit adeoque et sepultUS dubtiari non po- quicumque contra hoc decretum ageret anathematis
Ronantulen- test, quia constat altero quo obitt die Electum succes- vinculo innodavit. Apparat cujus furfuris ea sint:
stum circa Bovem <t tertio ordinatum esse. Errarunt ergo nomtnis quem qui plenius voluerit excussum videre, Natalem
tum error.
identitate decepti Nonantulani illi monachi, qui lla- Alexandrum legat in Hadriano sec. 8 pag. 51 et se/iq.
drlani Papaa , in suo monasterio scpulti, mortcm et ubi ex ipsiusmet Hadriani ad Carolum litteris, anno
mirucitla destribentcs, ci aptarunt Vitam et gesta Ha- dgclxxuii datis discet, in speciali causa Ravennatis
driani I, tam prosa quam carmine, in ii& qux extant Archiepiscopi taie quid pelenli Regi negatum esse.
<n>5 16. J_j!l anno dccxcu; sedil annos \\, menses u. dirs xui; obiit \i Junii, Indictione ix,
anno dcccxui, sepultus in ecclesia S. Petri : ci ccssavii Episcopalus dies \.
Isonis et T ranslati a Leone in Cariilum M:ignum Imperii Barlitrino rtstitulis , qtwd in triclinio Leoniano,
Caroti magno
monumentitm imignt, ai ,-n qvm Billmmima col- raiuiiu (nl vocant) seu tessellato expressum
ejrpretsa tn opere
trtcttnto Ln- ligil tatimonia, addiditu trtiit Nicohm Altmanni, cemitur »1 hic vides. Ego vero exisiimo, hanc pi-
teranen. libro dt Parietinis Lattranen. a Franchco Card. cturam aliquanto prioris esse temporis ; factamque
oc casione
: :: :
non Imperii orcnsione splendidtssimorum mvnerum, qitx mistt Leoni ad sinistrani sitm snnt quae aurem tempore Leonis
:
collati, sed gralulabundus Carulus unnn dccxcui, |ier Angilber- Papae tertii confecta? fuerunt e contrario dextram
vexilli antea pro digniori habere
t.um dilcctum Abbatsm suum, uli Annales Francorum posteriores autem deuuo anti-
:
donatimonu-
menlum referunt, postquam ab eo, suom Ordinationem missa quo more pro digniori sin stram sicque continua- :
Ujuiioue siijniftcante, acccperat Claves confessionis tum esse usque ad Pontificatum Nicolai Quarti,
S. Petri et vexillum Romanae urbis : lianc enim so- anno Mccr.xxxvm electi, cujus tempore iterum locus
lan>. vexilli missionem aclio illa exprimit, et titulus dignior dextrae delatus sit, et ab inde continuatus
Regis, non Augusti vel Imperatoris. Cetera quibus nsqueadhodiernum diem.Cumque Leonem Tertium
idem Alemanni in festis Nalaliliis anni dccxcix el co- antiquum morern perperam mutasse crcdendum non
ronatum a Leone el unctum Carolum probat, apud sit, neque causam vel occasionem aliquis referat,
eum legi possunl. Ex iis ad noslram rem et adsuspec- dua) afferuntur conjeetura?, inqittt Lucius. Priraa :
tanda falsi nonnulla diplomata , in qntbus vel Pippinus Quod sicuti Leo, a Graecis animo alienatus, Impe-
vel alii ante eum Francorum Regei, appellantur rium, ipsis inconsultis, Francis detulit; ita quoque
Rex,
Imperatores, quod Ludovicus Junior, Caroli
facil, locum digniorem sinistrae, communem cum Grsecis
prouepos, scnbit ad Basilium Grzecorum Imperatorem (quem hodie usque servant) niutare voluerit. Se-
his verbis : Francorum Principes primo Reges, cunda Quod cum idern Leo ad Carolum Magnum
:
deinde Imperafores dicti sunt ii : dumtaxat, qui a in Germaniam progressus fuerit, ejusque ope in
Romano Pontifice ad hoc oleo sancto perfusi sunt Sedem suam restitutus sit, hunc morem, dextrae
in qua etiam Carolus Magnus abavus noster, unc-
digniorem locum deferendi, apud Francos repererit
tione ejusmudi per summum Pontificem delibutus ipsisque gratificaturus, ut Ecclesiam Romanaru rum
primus et Christus Dornini factus est. Occidentalibus sibi obsequentibus conformaret, mu-
emblematis partes, accurate expli- taverit autiquum morerr.. In qua re quia non est F
2 Reliqms dicti
catas el scriptorum antiqitorum locis illuslmlus, vide atteniiendus mos, qui in incessu vel congressibus
in quo nota- i n ibus
bilts diversi- apiul prsedictum Auctorem. Vnum insimilibus velerum inter viventes pro diversitate temporum et nationnin /uis mtata
tas diadema- tamquam observatus ab auctoribus refertur; vel iinaginum
piclttris oliservandum noto, viilelicel S. Petro,
tisrotundi et
mobilium, quae pro arbitrio disponi possunt; sed
quadratl. in ccelis jam xterntim Beato, diailema circum caput
sculptarum vel pictarum, quie fixa? semper eodem
pimji rolmdum esl enim circulus xleruitatis symbolum
;
addere, ex velusUssimo codice Cassinensi, ante annos non extant, Regum saltem vel Principum sculptse
saltem seplingentos descriplo, ubi hxc mintata inveuitur vel pictae reperrantur, ex quarum dispositionc di-
imago, reprxsentons Joannem Abbatem, cum cujus gnosci queat, qualis mos fuerit dictarum regionum.
jussu cadex xpse descriptus est, ut adltuc viventem, ante 4 Enutilis earumdem reijwnum viris id hbenter Itic
constans csse
proposui disqitirindum, hunc conalum curtosum
ut
S. Benedictum, Levtlico seu Diaconali schemale ex- cmptt abanno
cum rolundo diademale, eeternte felicitatis, amici officiosissimi ettam post mortem ejus promoveam, 1088.
pressum,
mortuo pridem aequisilx, symbolo. qnando ipse nlhil huc faciens hactenus reperi, pr.eter
eruditam unam observationem Caroli Mutri in additio-
3 Quoniam autem ad pictitras deflexit oratto, non
mutatio
nittrx in
si-
possum, ulpole rem ad hxc tempora perlinentem, omit- nibtis ad H ierolextcon Dominici fralris verl/o Bulla,
dcxteram ut lere, quod vir erttdilissimus mibique dum vixtl amicis- ubi ille nalnl Cnptta SS. Pelri et Pauli, m ctborio
XCIX STEPHANUS IV
tepiianus, S. R. E. Diaconus, natione Romanus, ex palreMarino, imperanteLudovico
Ab an. 8IG i'io i» Occidenle, Leone Armeno in Orierite, ordinalus xxn Junii in Dominica, anno
ad 817 m. 7
dtem 1. Si dcccxuij sedit menses uii , diem i; obiit xxu Januarii, anno dcccxuii, sepultus in
ecclesia S. Pelri : el cessavil Episcopatus Romanus dics n.
N. ulla, qux prodierinl haclcints, vidimus exem- exemplaria prteponunt annos un, a MS. noslro et du-
011 obllt
plaria Anatlasii, tn qiulitis nolehir tlirs mortis : ptici Frehcriano refelliiiilur; sedmullo efficacius ab E
24 vtl 25,
diem lamcn um vel ix Kalcndas Februarii , Anuolium scriptoribus , ipsarumque rerum a Dcces-
suli fjns nomine definit Baronius, quasi sicdiver- sore el Succcssore gcstarum ordine.
simoile tctjerit ; vcrcmitr titi'rm nc fullcnlc memo- 2 Qiiodsublnijiis Stcphani nomine apud Gratianttm
ria, pultteenl legisse apud jlnaslasium, quod in qui- halitiur Dccrctum Disttncl. 23 cap. Quia Sancta,
bustliiui Fttiiicinttm Annaltlius, Aniiinni Clirtmicon con- stalucns ut Electus prassentibus Legatis Imperialibus Becretum ejus
tinuanlibus, Tolcs iws prx consecretur, merito suspectum Baronius habet.ne fm- s "s'' ect '"" rfe
letjcttti. hatiiinniis ceteris
aecuratioret, ea Monastt Bertiniano tramcriptot qui
rio , . imposturx.
, . ,
mtiitum stiilsiiwlicorum sit, ul aha plura cum anno ;
Andrcr. tlu Chcstie, llisionx Francorum Scriptores moxsequenti Imperator conetituisselegatur; Eum quem
edtre volenii, submitsi a Lnllando, a ftlio rjus Fran- divina inspiratione, uno consilio et una concordia,
ciscc inserti Tomo 3 islius operte. ln his solum
-1:111
sine aliqua promissione, ad Pontificatus ordinem
quod Stephanus Papa, tertio postquam Ro-
dicitur,
elegerint, sine nliqua ambiguitate et contradictione
niam venerat mense icilictl reveYsute Oallia) oiroi-
more canonico consecrari ; solttm aulem requisiverit,
tcr Kalendas Februarii dieni obiit cui Pascha-
iini :
ut cum
consecratus fuerit, Legati ad ipsum vel ad
11 Papa Succe or Electue, post completam solen- successores Reges Francorum dirigantur qui, inquit, :
nitcr (irilinationem suam, munera et excusatorinm
inter nos etillum amicitiam et caritatem et pacem
hnpi ratori misit epistolam scilicet insinuans ui tsl
;
BOcient, sicut temporibus pise recordationis Domni
tii I itu ipsius Ludovici) inm se voluntate ac ambi- Caroli atavi nostri, sive Domni Pipini avi nostri,
tioue, sed electione et populi voluntate huio succu- vel et Garoli genitoris, consuetudo erat faciendi.
itilljanua- baisse potius quam insiluisse dignitati. Itaque non Addit Natalis Alexander, ad confirmationem Bttroiiiaiise
rii- cunctamur tolot duot Tnterpontificii diet recipere, ad suspicionis, Flarum Magislrum, qui circa annum
quos omnia Anattatii exemplaria illud rettringunt, et dcccxx scribens de Eleclionibus EpUcoporum ati : In
ui it, Dominica fuerit ordinatus successor,
Stephanum Koinana Kcclesia usque in prsesentem diem cerni-
Biorlutim credert xxn Januarii, sivexi Kalendas Fe- mus, alisque iuterrogatione Principis, solo disposi-
C bruarii, ui solos uu menses integre expleveril. non
tionisdivinajjudicio et fidelium suffragio, legitime
computato dn quo obiit, quemque hic solemus compu- Pontifices coDsecrari. _
turc. Jsiis 1111 mensibus dt-in qvsdom Anastasiana r
C PASCHALIS I
817
^schalis, natione Romanus, ox Pnire Bonoso, sub
oisdoni quibus decessor Iuipera-
P
Al, on.
ad $1\ ittt. 7,
loribus, ordinatus anno dcccxuii, die xxn Januarii in Dominica; sedit annos un.
m. 3, (I. 17
in enses ni , dies xun
xini : nliiii
oliiii anno dcccxxiu, die i Maji : sepultus in ecclesia
raxedis
axedis xi\ Maji, quo et colilur
el : el ci'ssa\ii Episcopatus ejus dies uu, in inense Junio,
Indiclione n, id esl usque ad u diem mnisis Junii.
Hatlo tempo-
h enscs tt dies pmdiclot habet MS. nostrum, cnm
facit Paschalem, el mortuum pridieldusio/ps/xiu Maji.
Barbeiiniano, Regio, Thuano, ae Hlateriniano MSS.
rts 2 Idem Baronius, xui Kalendas Junias sive xix
aim ttiib, menses u, dies xui iegantur : qui non ita Maji, crcatinn Successorcm putal, nulla habtla ralione
conimcitinn bidnui exitum. Ban oius priorem lectianem
ttrbornm a nobis ex Anaslasio retalorum fortassts
etintetpm-
secutus, quia trtdidU StepbsDum otiisst i\ i,7 um propter mcnda quibus illa vttiaruntantiquiores libroni, tifici*.
Knlond. Februarii, u «mimdtffl Kalendarum creaium
dtnn fortc dcscripserunt, dies quatuor in mense Jan.
Indict.
; ;
j^ Indict 1. Sed facile fuit pro Jun. obrepere Jan. et i Ludovicus Jacob in Btbliotheca Ponttficia asserit, quod ]
CI EUGENIUS II
Jjaronius, qui Ponlificattim ejus inchoarat xix qua ratio cotjtit tongius Tnterpontificium dcfinnc itfri
Sfos vcnlendi
Maji , non potuit cum extendere uhra xi Au- cnim per conjecturam agendum est, non video regulam
ad Etectio-
nullum vacantis Episcopatus inveniens aptiorem ullam, cui postimus chrtmologiam aptare.
nem novl, 3 dic gusti
el :
]iosl mortem annolalum tempus , cxisttmavit vix una die dila- 3 Rttuin scu verius superslitionem Probationis per
defuncti, ttim Successoris creationem : quse argumentandi ratio itqiiam liiilni Mabillonus Tom, i Analect. ex Remigia- AiTictum Eu-
tjcnio ut InstU
si subsisteret, idemesset de omnibus deinceps consequen- ms membranis, seculo ix c.rartilis.cr Hsdemque crctlit
tutorl exomCH
tibus dicendum, posl quorum mortem nulla </< tei n inalur institulorem ejus fnissc hunc Eugenium II. Sed Ale- l>cr fiioidam.
vacatio, negligentibus eatn notare iis '/''< Pontijicum xandro IVatah videtur jure merilo incredibile, qttod illc
Catalogum prosccuti sunt. Qttia igitur Lotharius Lu- id inslituerit, ut sic probandi communicentur dicendo,
docui ftlius, Rom.c existens, sub exilii /«<"< edixit Corpus iiir et Sanyms D. N. Jesu Cbristi .-it, vobis
(sicnt Constitutionis ejus verbarefert ad SigoniusJ ut ad probationem hodie, idemque institutione hujttsmodi p
electionem Pontificis nemo audeat venire, neque cavere voluerit, ut inposterum nulli liceat super San-
liber neque servus, qui aliquod impcdimentum infe- ctum altare manum ponere, neque supor Reliquias
rant, exceptis illis tantum Konianis, quibns antiqua vel Sanctorum corpora jurare. Sednequt crediderim
fuit consuetudo concessa per Constitutionem San- verttm essr, tj-tod lmr jinli'-iuiii alqiie ''-.aminaliiinem
ctorum Patruui eligendi Pontificem; exielimo ex vi Domuus Apostolicus, quiscumque tlemum, misit in
hvjus decreli, lcgitimo tempore, id est staiim abexequiis Franciam, ut non violarentur sacra altaria Sancto-
temporariis terlio pott morttm Engenii ilic celebralis rum, licel id habeat Codex altquis Anlissiodorensis
conccnisse ad noci Ponlificis clcclioncm eos quorum id titm olt causam jam dictam, tum quia credibile non est
jus erat proximaque Dominica ordinalum qui [ueral ullum Romanum Pontificem hoc <u genere mtnu* cir-
;
electut. cuinspniiiiii fuisse, nc tlicam minus feligiosum, quam
2 Moram certe aliquam innuit Anastasius, cum ail, fm Imperator, -/i" anno dccocxxix a Missis suts in-
proxima
quod omnibua quze circa Mleclum explenda erant rite terdici mandavit, ne ullerius fiat e.xamen aqua3 fri-
deinde Domi-
ntc-ceonsc- ac veneranter peractis, magna aobrietas, magna in gida1 ,
quod bactenus faciebant.
crandi Ele- totius sexus et sctatis populo lsBtitia mansit (utique 4 Ntm iiumeratur hicPontifexa Romano Presbytero
etum.
pcr diesaliquol Etectionem secutos) ejusque Consecra- inter eos, qui Vaticanam Basilicam sm corporis depo- seputtura ejus
Anasta- «rud S. Sabtr
tionis die sereno jam illucesce.ite, cum luraini j
,
jam silohoncsiarnnt: neque id si fuisset, tacuisset
dictum Antistileni ad B. Petri Apostolorum Princi- sius, qui stia fcre rtdetur ex ejusdem ecclesix monu-
pis ecclesiam a Palalio deducentes omnes pariter mentis compilasse. llaqne conjectnraducoi haudparum
Romani, majestatedivina auxiliante, in alto throno cerosimtli, '/iti''/ tjui leliipnrcsui Pre-lijteratus lciiuit
sunmium consecravere Pontificem. Ilonc porro f<>r- ecclesiam S. Sabinee Martyris, positam in Aventino
mom tertta posl mortem Ponttficts die peractisque c.tc- monte, eamque dispensants Deo jiost Pontificalem
quiis conveniendi ad novt Electionem, et proxtma post silu attributam gratiam ad meliorem cultum perdu-
corpus
130* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
corpus Sanctse Martyris) ex argento purissimo obtu- gusto mense decesserit Eugenias, attestantur etiam ry
X
1!t 'WdCffl etiam voltterit tumulari, exemplo decessoris
Bertiniani Annales, hoc tempore scribi ccepli, et anno
ecgekicb ii. ;
Faticnno adscrihat /tringus lib. 2 Romte subterranex 6 Hxc demum certo occurrit ilia notabilis mutatio Mutatio styli.
3 Plcraque. Anastasii ercmplaria, unico Barberi- Itgidebeat vere dies mortis qui nominatur abtllo; licet
annos assignant caeptx scmel pltrasi insistens, pergat appellare diem
Trmpus SedU. »'«»*> ercepto, pro tribus, quatuor
huic Pontificalui : sed errorem recte notavit Baronius, sepuUurx. Etenimrum dixissel Leonem ordinatum in
qutm ilteere pos^is ex alio flttxisse errore, quo mors S. Joannis, id est xxun Decembris, sedisse autem
festo
1' ,i clialis adscripta fuerat Indictioni i, id est anno annos xx, menses u, dies xui non potuit post memo- ;
pucxxni. Verum prxtcr Anastasii menlem mcttdum ratnm septtlturam, eidem tn Basilica S. Petrt datam,
istud irrepsUse in cjus Cataiogum, non tantum persua- subjnngcre uti solebat, pridie Idus Junii, id est diem
deor ex annorum numero, quos ipse aitribuit eidem tpsum xn Junii, qtto Pontifieatus ftnem accepit, nisi hic
Paschalis : sed etiam ex Vita Sergii II, ubi tllius fuerit dies mortis. Ergo sine scrupulo mortuos Pontifi-
dccessores omnet, tub quibus adulemt floruitque, com- ces sequentes dicemus eo die, quo sepultos dicere Ana-
memorarttur . et expresse dtcitur, quod Eugenius, cum stasius videtur : ipsum autcm Sepultutx diem, tam-
iu Pontificio tribus perdurasset annis, Valcntinus quam post hac annotari desitum, taciti etiam prxteri-
SedlB Ipaiua Puntifex consecratur. Quod autem Au- bimus.
CII VALENTINUS I
V:
savit
diaconus, Pontifex ordinatus
qui supra nominantur imperantibus,
Episcopatus menses n, dies xxu.
i Septembris in
sedit dies
Dominica,
xi., inorluus x Ociobris
;
:
iisdem
et ces-
diuts desperatm tiutittus ad Imperatoretn pcrlatus fttcrit 4 Baronius xi Augusti creatum Valentinum exi-
illo adhue vtvente; qui continuo suis Romv ministrts stimans, mortttum credit xx Septembris, et nescio ex
Sepui tura
mandarit ut illo moriente et successore Electo, inti- qno Attctoresumpsit vacantis Sedis dies solnm m. Quo incerta.
mnrcnt Clcro ae populo Romano, voluntatcm snam de autem loco septtltus fuerit nulto hactentts indicio com-
suspmdsnda Consecratione quoad per Lcgatum ad hoc pertum est : nec datur facttltas conjectandi, qtiamdiu
nitssnm eam examinassct : atqtte ita, quamvis cessantis etiam ignoratus Titulus, quem Cardinalis Diaconus
J'onttficii tempus apud Anastasium non exprimatur, tenuit.
faeile credi potcrit, tempus vacationts designatum a
nobiscum respcctu ad scqucntem Ponlificatum, quem
incipiendum putamus v Januarii sequentis anni.
CIII
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 131*
CHI GREGORIUS IV
GnEc.oRius, natione Romanus, ex patre .loanne, S. R. E. Presbyter tit. P. Marc Aban.m
Confessoris atque Pontifleis, imperantibus Ludovico Pio et Michaele Balbo ; ord "^i^,"^
natus anno dcccxxuiu, dic u Januarii, in Vigilia Epiphaniffi eademque Dominica;
sedit annos xui, dies uu : obiit auno dcccxliiii, xi Januarii, sepultus in Basilica B. Pelri:
et cessavit Episcopalus dies xu.
H
plana
nnc vacationis terminum
edita rtticeant, habemus tarnen
licet Anastasiana
in duplici
exem-
Fre-
successionis
dum
mox Annates BerUniani,
secutse confirmant
dcccxxxxiv quod Gregorius Romanae
scribunt an.
Brevii Inter-
pontificii heriano duplicique Tituano MS. nec non Regio ac Ecclesias Pontifex decessit, cui succedens Sergius in
raiio, Mazariniano atque in MS. nostro : cumque idemnos eadem Sede constituitur.
commode deducat ad seqventis Pontificatus, initium 3 Quod hic Gregorius anno dcccxxxih monles trans- g
eum sine cunctatione recepimus puta-
aliunde certum, ; ierit, pacificaturus Ludovicum Pium Imperatorem et
musque Romanos accelerata Ovdinatione Sergii, post fitios ejus,cum eoqueegerit tn campo maano, qui est lier Gregorii
B Gregorium Electi, cavere voiuisse, ne in consequen- inter Argentariam et Basileam, exTheganocoxvo no- trans Atpes.
tiam traheretur ab Imperatore Lothario, qnod pater vimus ; et quomodo post breve colloquium, Imperatorem
mortem Valentini Papa', suspendendo
ejus fecerat post quidem Pontifexkonoravit raagnis et innumeris donis;
Qrdinationem hujus Gregorii, donec examinasset ipse postquam vero uterque rediit ad tabernaculura
per Missos suos quam rite fuisset Factum
Electus. suum misit Imperator Regalia dona mox autem
ei ;
autem displicuisse Imperatori , idemque mandatum narratur quomodo patrem filu captivarmt ut nulla sit ;
severius fuisse renovatum, infra dicemus post mortem apparentta quod in hoc tempus quadrent verba cujusdam
Sergii. historici Fragmenti Tom. I Analectorum Mabillonii
2 Baronius, qui prxcedenles Pontificatus omnes ni- pag. 52 qux sic habent. Tempore Ludovici Pii de
a Baronlo ad mium acceleraverat, et Gregorium mox suffecerat Va- Roiua ad Palatium Aquisgranense venit Gregorius
m. 4, d. lentino, et quidemdie TixixSeptembris, anno dcccxxvii; IV, habuitqueibi concilium de fere omnibus Pnelatis
16 gratis
eodem quoque die revertente, post annos xvi, mori cum Orientalibuset oranibus Occidentalibus. Ilaque-veri-
protracti.
facit, Sedemque vacare usquc ad x Februarii sequen- tatem hujusmodi Concilii vatde incertam esse existimat
tis, id est per menses iv, dies xvi, nuilo tantae dila- Mabiilonus, nec est (acile iltam atiunde stabitire, pro
tionis auctore vel argumento atiato. Quare hic ab ejus alio tempore.
sententia sine scruputo discedimus. Interimannum
CIV SERGIUS II
Uer, ejecto ex Lateranensi Palatio ejus invasore Joanne Diacono, imperantibus Mi- "'^8,' 7o ', '
Xfodefridus Viterbiensis de hoc ait : Iste Papa fuit quos tenemus, perveniamus ad diem xn Aprilis,
ut
Mah fingitur
Alc
primus qui nomen suum mutavit, et sequentes quo fuit Leo itaque hic, juxta adscrtptos ejus
ordinatus
nomen
mutasse. omnes idem fecerunt ; sed fallitur. Primus enim Pontificatui annorum, mensium ac dierum numeros,
fuit Octavianus qui nomen Joannis XII assump- obierit xvi Kalendas Augusti, qutmadmodum de eo
sit, integro hunc Sergium seculo. Baronius
post scribtt, nom jam altus, sed ipsemet tunc Romx jlorens
primum exemplum datum ait a Sergio III, qui reve- Anastasius.
rentise causa abstinuerit a proprio Petri nomine : sed 3 Cardinalis Baronius /jocf/us Epitaphium profert,
de Sergio IV verius ut dicitur, ante quem tamen sub jam olim inventum in altari S. Xysti, quod erat
EP UaP hium -
finem seculi x mos itle. invaluerat. ante ecclesiam S. Martini in introitu Busilic®
2 Diem mortis, a nobis notatum, Confirmant An- B. Petnjuxtaferratam, ornatum a Pasckali Papa I,
Probaturobiis- nates Bertiniani, cum aiunt ad jam diclum annum : post depraedationem ccemeterii S. Calixti.
am0r
rtt Sergius Romanus Pontifex vi Kalendas Februarii Sergius en juniur Praesul et plebis amator
defungitur, et Leo in ejus locum eligitur. Inter- Hoc tegitur tumulo, qui bene pavit oves.
pomificii tempus , in editis Anastasii exemplaribus Spes patrijc mundique decus, moderator opimus,
deest : sed in dupttci Frehenano, MS. Thuano uno, Divinismonitis non fuit ille piger;
atque in codice nostro, inveniuntur menses n, dies xv; Romanos Proceres non tantum famine verbi,
Rebus
; ,
Nectitur ecce piis Faltirno et compareXisto duo menses ; quibus cum diebus xv elapsis , cres-
IVaesulibus, quorum spiritus astra tenet. centeque indies periculo nov.e obsidionis, ad consecra-
A Jilcm Haronius, x Februarii, ut dixi, ad-diei tionem Elecli procedendum sibi patavcrint Romani,
tcribit Initium hujta Sergii; tttqtte eum perducat ad sub protestalionne, quod ea re in nuiio ixsam vellent
rrjtcltur
xn Aprilis, immediate suffecturus ei Leonem, supra (idem et iionorem Imperatori debitum.
Jlarotiii calcu-
annot tres mensem ei unum addit fmenset n, dies ni,
t
Unde autem ejus offendendi metus hic, si eodem
dicere tirhm rt .
rt quvlem ritniu Anastasio, in cujus usi fuissent jure quo ad consecrationem Sergii proces- P r °pter
tamen tiitiln exemplaH ejuemodi mensit nobit comparet, serant, intra paucos ab ejus eiectione dies? Quia sci-
renoval^
Lothario
t
, i y» . . T «
sed bene Interpnntificium quod diximus : Leonem licel (nt Annales Berttmani erpresse dtcnut) bergio Ludovtct
auiem xu Aprilu ordinatum fatemur, sed pridem elec- in Sede Apostolica ordinato, Lotharius tilium suum mandatum.
tum, Ludovicum Roraam cum Drogone Mediomatricorum
8 Dicit quidem sfnastasius, quod necdum is, qui Episcopo direxit, acturos ne deinceps, decedente
subito obierat, debitam
Pontifez nd sepulturam Apostolico, quisquam illic prseter sui jussionem,
JnterpnnUfi-
clum m. 2, fuerat deportatus, et ecce omnes a novissimo usque Missorumque suorum prcesentiara, ordinetur An-
itits I„, ad primum, una voce unaque concordia, Leonem tistes : quod et peregisse dicuntur. Non est itaque E
vencraliilem Prcsbyterum sibi futurura Pontificem vaide impudentis mendacii reus Sigebertus (uli putat
Qagitaruntj et in Lateranense palatium cum solitis Baronius) quod Ludovicum Romam missttm ait ad
ceremoniis deduxerunt. Jtem quod de novi electione confirmandara Sergii Electionem ; licet Ado aiiam
Pontificis congaudentes, coeperunt iterum nou ine- causam atleget, ut Rex Italix creatus a patre, Impe-
diocHter contristari, eo quod sine Imperiali aucto- ratorisnomen sortiretur. Utraque enim ratio consis-
ritate non audebant futururn consecrare Pontificem : tere potest, ut vere secundum Adonem jam tunc Pon-
periculumque Uomanie urbis raaxime metuehant, tifex fuerit Sergius, qitando coronara imposuit
ne iterum, ut olim, nliis ab hostibua obsessa fuisset Ludovico, utpotc prius a Romanis Imperatorc incon-
cl quod hoc timore et futuro casu eum sine per- sutto ordinatus ; et tamen Lotharius eum suo nomine
llcct urbt
pn meretm
missu Principis Prrcsulem consecravcrunt. Sed confirmare prxtenderit, ne videretur cessisse juri, quod
a Saracents, addit idem, hoc eos feciste, fidem illius, id est Prin- seniorLudovicus pater suus fecisse videbatur, et novo
cipis, aive bonorera post Deum, per orania et in mandato assertum tpse volebat : quod mandatum mor-
omnihus, conservantes. Nempe uno alterove mense Uto Sergio, visi omnino fuissent contempsisse Romani,
poat recessum Saracenorum, qui Sanctorum Petri et nisisaltem tanto expectarent tempore, quanto alias ante
1'ttttii ecclesias funditus fuerant deprxdati, sub extremos Gregorii Ordinattonem ex simili mandato expecta-
Sergii PapX dics; aiti Mauri ac Saraceni (ut habent verant.
MSSERTATIO XVII
Decorporibus seu reliquiis Sanctorum, in ecclesia SS. Silvestri et Martini a Sergio II
uitica, sedperquam insignis bvjus Ponti- pturx monnmcnta studiosius anno mdclxxxiii scruta-
Extat fteit $pistota, quam i Pontificatut anno datam tus, miki asseruit xxv Julii, omnino antiquum esse
tf Mttrns.
es&e probat Labbxut noster. ln hac consultum quippe cujus inscriptio, non pedibus atlrita fncc enim
train. Alpes
i lcarium cupient qnieti <i bono regimini J£ccle$iarum t lapis /tititii jacuit umtjtitim, scil &ub altari erectus stetit,
uinn pactt pcr trtum Rctjum Caroli Magni Nepotum simultates priusquam eo ubi nuncest transferreturj seddiuturni-
Strglus, mirum tn tnoium labefactatis, ipsorumqueinier secon* tntc sota temporis exesa sit, utpatet intuenti, contexta
cordiam testaurare \ eorum patruum , Drogonem, \Uteris Latino-gothicis, quales videreest tn quodam la-
Mctemem Spiscopum, amstttutt Apostidicum trans pide ad S. Balbinam, ante annos circiter ccl, aliisque
Alpet 1 karium, et causas omnesjussit ad eum primi* duobus m Capitolio positis tempore Uonifacii VIII ante
tus atque immediate deferri, priusquam atl serecurra- annos plures quam trecentos : qualesque fere ii sunt
tur : neque quidquam quod suspe-
est in tota epittola quibus est inscriptns Boppardiensit lapis, semet ite-
Qur tn eccte- ctim Utinam possemus
cuiquam reddere queat, rumque
rta s^
ftttiti propositus in opere nostro antc Tomum 2 Apri-
Siltritrl et
affirmare dequodam Marmor* t quod in wdificata lis et 3 Mnji : proinde censuit (im posse ut marmor
'-'> SS. Silvestri et
Miittint Ml guondam abeodem /' istud sculptum sit ibique positum, saltem ex eo tem-
tubuia, Martini in tnontibus licct vidcrc , tn hciniajclo absidis pore;quo Meteis, oltm a Orsecis monachis possessa,
e lnlcre tlcrtcro; quodque ttd nnuum 817 Rttm. 3 lau- et anno mcclxxxxiv tradita
RR. PT. Carmciitis ,
dat Baronius, tamqvam contineat verba eo terapore twvum cuitum recepit, borum sttuiio restaurata inno-
scripta, quonihil certiut habetri pos&et, si v&rum esset. vataque. Pro majon antiquitate itlius qui judicaret
smtpta sattcm
Di eo \apide intorrogutns k'ru<ltttssiruus Schelstjatius, nulto quidem id fundamento
facturum aiebat, xtjre la-
mitr stcuta
2 vel 3, cuitiiicm ct aha stmilia vetcrts satptutw atque tcul- men convtncendum falsitatis, propterea quodce.rtum sit
ejusmodi
;
AD CATALOGUM PONTIFICUM m*
ejusmodi characieres etiam prius in usu fuisse, Quid kctori relinqueretur pcr se statueudi ;
primo, utcr D
autem prsesumere vellet aliguis, eotapide, ante a?i-
si
textus sincetior atquc inteqnor sit ; secundh ulrum
nos cc vel ccc sculpto innovaHim fttisse veiustiorem
, Anastasius prx oculis habucnt antiquiorem aliquam TKJ xv
„
ahuvi, ipsius Papa Sergii XI setate positum ? scripturam vel scutpturam (uti debuit habuisse, si
2 Id cum ex quamvis coram adesset ,
ipso lapide, eadem sit ea, sallem quoad verborum invariatum con-
dijudicari nequeat, aliunde petendum discrimene&t et cum
tc.riitm, ista qii.r ninic
: tn lapide tegitur) an non.
hoc opportune suggerit Anaslasius iti Ftta ftujus Pon- Jhccautcm scriptura ab Anastasio, uH clarum est,
tificis, quoad Sanotarum corpora, fere eadem habens differt in sequentibus punctis. i Pontificibus non Mar- imouio vtd«-
quse sunt in lapide; sic ut vei hic ex ilto, vel ille ex tyribus pneponil Sisinnium, quem Pancirotim <h<it turcsst
ipso ea sumpserit, vtrum aulem factum sit utriusque siilitm fuisse Dtaconum, qucmquc non habct Anasta ,ntr rior
de corporibus s n °"1He
iutcr se cottatio doceat est necesse, Lapis
illuc transla- $ic Imlct. sius. n Ad nomen Quiriacaa viduaa additum habet
>
tis a Sergio Teniporibus Domini Sergii Junioris Papse, recon- nomcn Beatae JustBB, qnam fuissc, matrcm S. Sivestri
dita sunt in hoc sacro altari corpora Beati Silvestri credit Antonius Philip}inus ibidem Priorin Hbetlo de
et Martini Pontifieum. Item corpora Beatissimorum ipsa ecclesia, quia Ua legitur m ejusdem Sancti J.c-
Fabiani, Stepbani et Soteris Martyrum ac Prsesu- genda apocrypha, qua habetur svb falso nomine Eu-
lum. Adsunt etiam corpora Asterii et Sanctissimaa sebii Cssariensis. Joannes autem Zonaras, auctor (ut
filiae ejus. Nec non corpora Sanctorum Ciriaci, Pa- censet AUaiius) VUx, qum apud Lxpomanum etSu-
piae, Mauri, Largi, Sraaragdi et Sociorum. Itera rium habetur ex Cfrteco sub nomine Metaph$asti& fa- .
corpora Sisinnii, Anastasii, ct Innocentii Pontiti- tctur, quod quinam fucrint magni illius viri paren-
cum una cum
; Sanctis Episcopis Quirino et Leone; tes, et a quibus sit in lucem editus, veteri libro de
pariterque Artemio, Sisiano, Pollionc, Theodoro , eo tractante, in quem ipse incidit, non fuii declA-
Nieandro, Crescentianoque, Martyribus. Cum qui- ratum, qui liber prisce admodum et simpliciter est
bus adhuc reposita fuerunt corpora Beatarum Sote- compositus : fons tamen (ut apparet) etiam Latinss
ris, Paulinae, Memise, Juliana), Quirillse, Tlieopi- LcgcncLv. fuit, a-quc ac illa lutulentns. Sed quidquid E
Indulgentits-
stis ac Snphise Virginum et Martyrum : nec non de Justa illa sit, saltem istic posita tamquam Sancta;
que concessis, Beatae Quiriacae vidua?, Heatceque Justa?, cum aliis cum facilius sit ut transcribendo omittatur aliquid nb
multis utriusque sexus, quorura nomina Deo soli oscttantibus librariis, quam addatur, prtesertim in con-
sunt cognita : quorum corpora sacro altari, illud gcric nominum propriorum ; hactenus videmur posse iu
ipsis dedicans, Sunt autera haec San-
collocavit. *
favorem istius lapidis judkare, ex ipso vc! ex ipsius
ctorum corpora translata de coemeterio Priscillae protutijjjo potius lumptum ev-e Anastasii contextum ,
via Salaria : et dictus Pontifex concessit sin- ijiuuu contra ; sicul enim in luijus exemplaribus mut-
gulis, adhanc ecclesiara venientibus, in festivita- /is desiderantur tiomtna Sisiani , PoIIionis atque
Sanctorum tres annos et tres qua-
tibus istorura Theodori, sic in istis, ct ceteris omnibns a<t qum fuii
dragenas de vera Indulgentia. Nunc Anastasium Bi- editio regiaexcusa, potuettunt omtssa fuisse, per simi-
bliothecarium audiamus, de illis ipsis Sanctontm corpori- lcm ttbrarii antiquioris vcl ipsiusmet Anaslasii festina-
busseu corporum partibus loqucntem : sic autcm ttabet. tioncm, nomhta Sisinnii atque Justjc.
3 Igitur beatissiraus Papa, pia devotione 5 Verum qux post " sequitur pars altera inscriptio-
solicitus, pro desiderabili dilectione SS. Silvestriet nis, iiini potcsi cum Anastasii cuntextu de anttquitate scd pars altc-
pro prtma ra
' " rfe
l ctcmetc-
parte cum Martini, ecclesiam, qme Sancto eorum fuerat no- contendere; necetiam prsaumi desumpta esse ex anti- r
Anastasio mini consecrata in meliorem pulchriorem- quion scrijitura , quam Anustastus tt anscripserit ,
convenit,
que statura a fundamentis perfecit. ... et ad hono- quamque auctores cjus qui nunc extat lapidts vulncrtnt
rem omnipotentis Dei, ejusdem beatissimi Silvestri tnnovatam, dato quod cnm <\i Anastasio uou accepe-
Prsesidis corpus, cum Beatissimo Fabiano, atque rint : utpote repugnans toti Anastasianx histortx, et
ragdo, atque Anastasio et Innocentio Pontificibus Ati/ui asserit Anastasius corpora SS. Fabiani, Ste-
una cum Sancto Quirino ac Leone Episcopis, pari- phani, Soteris via Appia in ccemeterio Callixti
ter Artemio [Sisiano.PoIIione, TheodoroJNicainIm, fuisse sepulta ; Sisinnii, ad B. Petrum Apostolum F
;
Crescentiano Martyribus cum quibus Beata So- ; Anastasii et Innocentii in ca^meterio ad Ursum pi-
cum alibi
tere, atque Paulina necnon Memmia, Juliana et leatum. Prsterea quod SS. Cyriaci, Largi et Sma- (cra(
Quirilla TheophUte
, Sophia, virginibus atque , ragdi corpora, via Salaria sepulta, S. Marcellus putta fuerint,
Martyribus et Beata Quiriaca vidua, cum aliis
; Papa in praedium Luciiue via Ostiensi transtulit die
multis, «juorura noraina Deo soli sunt cognita, vm Augusti, Romano Martyrologio attestante, idque
utrosque sub sacro aitari dedicans consecravit. translatione tam solenni, ut liceteadem posteain I r-
Eadem eodem modo habentur in plerisque lu/u excusis bem delata, in Diaconia S. Mariae in via lata re-
quam MSS. exemplaribus; scd horum tria, puta Re- condila fuerint ; iste tamen dies hodieque festivus per-
dit, videlicet Fabhnura atque Stephanum Marty- lus I, quod ex ccemeteriis suburbanis, per Lon- stephanu*
f """ !afia
res et Pontifices, simulqucAsterium Martyrem cum Kobardos fuirfitusdemolitis, assumpta inde eorum
b ,. ., .
'
'
1'auto I tn
sacratissima filia ejus etc quorura nnmina corpora collocavit ln ecclesia, quam noviter in ur (, emt
Deo soli sunt cognita ibique multa obtulit dona : eorum honorem et nomina coustruxit intra mosnia :
post consecrationem ipsius ecclesiae. ubt anno mdlxxxxvi etiam subtus confessionem alta-
4 Priorlexlus, ut magis initto integer tst (utpote ris majoris reperta estuua capsa terrae coctaa, desu-
tincas duodecim impiens, prius quam ad Sanctorum per cooperta duabus tabulis marmoreis ac etiara ,
enumeralionem veniatur) ita etiam sinccrwr mihi esse sub dictaarca, inter duas tabulas pariter mormo-
videtur ; utrumquc tamen proferri oportutt ut ttbertas , reas, in quibus locis subtus aJtare indicatur fuisse
Propylxum Maji. 23 reposita
1 : ,
posiea contigit w eecietia S. Silvestri, Catapaulum rum numerum ampliortm, etiam adjungere Quadrage-
q
ante dicta, tucctssu temporu vocata sit S. Silvestri tle nas, quarum meminit prsefata intcriplio.
flHKirutiu:
octavo 9 Cum crgo S. Thomas, in h Senlentiarum dist. 2.
E
corpori 8 oapite. Duravttautem persecutio ilia toto fere
Mtnln.i I /'.
seculo; quo tempore etiam corpus S. Gregorii Nazian- qu. 1 arl. 3 atjens de liidubjenliis, pott hxc verba.si- Nequejuvant
allato a cutquando Papa dat, ut nui vadit ad unam eccle- /ndulgentix
Gr/ccis mona-
zenl simili i atione Romam atlalvm fuit ad ecclesiam
Stationum,
S. Maritc in Campo Martio, unde ea secundum suum siam habeat septem annos de Indulgentia, addit;
ehlt,
nomen traxin idemque acctdisset ut puto veteri S. Sil- cujusmodi etiam Indulgentiae aB. Gregorio in Sta-
vestri tituto. ei in iptum illatum fuittet S. Martini tionibus Romse concessse sunt; et ante ipsum Guil-
et in novam Papae corpus. Sed quia jvxta erat ecclesia 13. Martini, lielmus Antissiodorensis, poslea Paritientis Episcopus
h itam Ub. i Summx tract. C cap. 9; dicendi sunl
absque lii-
, ,
i
7 ffUde cosmeterio, quoad primamauctss infeliciter discurnt, solicite ordinavit, sioe suos cuique defhtivit
haud ssgre obtenturum dies. Atque in lioc, eudem plane processum esl
modo a
Induiijentia inscriptionis partem prsmissis ;
thiiitt, nic crederem, etiam aiteram ejusdem insciiptionis par- populorudi, quo processerunt illi, qui, qttod suo sevo fieri
i iiiii
gualet Ibl tcut ttc Tndnlgentiis pari infelicitata fuisse conditam, videbant, cum alttiria u Pontifice consecrarentur, eliam.
notantur,
nui uostcr Sfortia Pallai icinus, S. 11. E. Cardinalis, crediderunt aut credi ab alus miliirrunt factum a sitx cc-
usum
seculo forsan
dignam censuistet, qua Tndulgentiarum talium antiqui- clesix conditore Sergio , lapidnn isttim
ttitcnt si rcruiit fateri volumus) justo majorem tuere- % xiii sculpenles. De quibus judicium nostrum cum bono
tur lih. 2 cup. \% fftstoit.t Concilii Tridentini. Scd fundamenlo auctoritaleque stu,;n- proferentes, adillo-
cum omiu quam scriptort eximio defero reverentia, in- rum qui talibus prasident informuliouem parall Ec- ,
iciiiic fateor t nihil solidioHs probationis in isto lapide clesise judicio stare; non pulamus nos tt nris cordatis
me videre, quam in epistola Leonis III de Canoniza- ctim //''iclflfo elPttuloSuavi condcmnandos suspeclosve
tuHir s. Sviberti pariter ab eodem Cardinali altegata, liabemltis de hxreti. Sed neque D. Thomaj quidquam
cujussupra meminimus, laudahtes judicium Sanfelicii nos eredimus deiraxitse, dicendo, iptum cum sno duce
Apoatolioi Nuntii deeadem qui vel inde potissimum GuiUielmo Autissiodorensi, abtque historieo examine,
;
usi tub tsta
ipsam arguit falsitatis, quod commemorat pluriea In- iti talibus seeuiiim esse oulgi errorem. Curenim id no-
formula
SSCUlo 1 dulpMilias, ;i Leinn! unnv>sa-. I'^(iiin iliem colen- bis icqne non liceat ac P. Natali Alexandro Do-
vctustiorem Selectorum hisloricse Ecclesiatlicss
tibuB aul eoclesiam S. Sviberti viaitantibus. Quan- minioano qut '?
doquidem, inquit,, bodie in [ndulgentiarum usum Capitum Tom. 1 2 Conclus. 1 agens de argu-
disscrl.
eoolesia frequentem uon comperio ante Orbanum , mento similiter historico, id est de anno Natwilalis
11. ijiii anno ulxxxxvi proficiscentibus ad expedi- Christi; cum tententite sux contrariam S. Tltont.r ««-
tionem Hierosolymitanain tndulgentias, seu pceni- ctoritatem sibi objecisset ,
pag. 219 retpondet ,
quod
tentiarnm alterius speciei relftxationem concessit S. Thonias institutuni non fuit expenderequajstiones
licetharum institutum (diveraimodo tftmen) ftbipsis chrouologicas et historicas, unde pronum fuit ut a
Eoolesisa incunabulis viguerit ; nempe per hbellos vera temporum et historiae ratione recederet.
Martyrum durauie Kcclesiic pcrsfculinne, deitule 10 Ilein responderim objicientibus quandoque nobis
ab anltguU
per redi'iii| m-m puMiiteutiurum juxla antiquos , Suarem aliosqueSoeielatis nastrte, nominis quidem ma- Scholaslicts
Canones Burchardi, Yvonis, et Romanum Posni- ximi Tlteolotjos, sed Hisloricos sxpe infeltces ; quoties "^epium,
tentiale. Simiiia habet Alsxander Natalis sect. 9, occasio aliqua illos in tale arqumentum impegil, con- siiaexaiidi"-
paitr i cap. 1. tenlos referre quidquid qu.rreutilius primum se obtulit :
s Prssivisse tamen LTrbano videntur, quoad Indul- quaproplerjtec alletjuvil eos H enschcniits, cum ad Fitam
gentias sacra qutedom toca oisitantibus concedi S. Guillieltni xiv Feliruarii agerel de origme et Or-
Rffttio proba-
bit; Pontifices atiqui ,-
sed non mutto antiquiores, eodemque ttine Gtitlelmiittium; nec ego m talibus soleo ejusmodi
inter Vaticansi Bibtiothecss libros servato , invenio conlra scntientium pondus solicite elevttre; sed ipsos re-
quod Alexauder II, anno mlxx, peracta ejusdem ec- quiro el examtno assumend.r vel rejiciendse optnionis
fontes
,
nisi de injuncta mentionem faciunt, Doctores autem que aspectui < tposita, sed vel occuttissimis archiviornm
ad injunctas et non injunetas extendunt. Et licet angulis delitesientin, au.risxcnt ea insigniter opus, talia
Dnrtorum opinio, quam esse secutum se dicit ex proposito pr.vcipue. Iractans. fi.irrunf autem An.i-
D.Thnmas. magni facienda sit quia tamen hujus rei : sta>ius, quiqueei successU Guilielmus, Biblothecarius
veritas ex faeto pendet. et in faeto consistit, et sa etiam ipse, ferc usque ad (inem scculi ix.
cri Canones solum de injuncta faciunt meationein ; 13 Aiind argnmentnm irqne negativum, sednikito-
id^o teuendo certum, et dimittendo incertum, defi- minus adstringens, >'i quemcumquenon perlinaceni intcl-
nita est Indulgentia, quod est Absolutio a pcena in- lectum convinctns, peteretur e.t Cancellarim Pontificix
juncta. Uhi Cajetanus, argumentum formans ex sitentio F"rm>ilariis, si qur frcqnenfi rjus.liirptioiu inccndinque
Cnnonum contra ipsummet D. Thomam et prsegressos supcressent, invenirentur enim /<r<> omni quidem "lic- vt anfiquarum,
ewii Doctures, evidenter demonstrat, >iii<ini vim inesse rius cujiisruniqne gratx e expeditione prsescriptas habere fonmilaritm:
credat argumento negativn umvcrsali, qnod nunnulli, formuias, nullas autem pva tndulgentiis. Scd ejusmodi E
assumptis mate quorumdam aucloiumlocis, de negatione Farmutaiiorum [qux gnidem publicam anctoritalem ha-
parliati intcltigendis , exptodunt ut stramincum neque bucrint, videnturque ab Yvone Carnotensi porte 4 De-
pih faciendum. creti cap, 132 Libellus Ditirnus appeltari) nuttnm ha-
11 Plus ponderis habct, quod Cardinalis Bellarmi- ctcnusest inventum sccnto w anltquius: si tamcn eliam
Respondetur
nus {qni cum hxreticis disputans, adinsignem Theolo- illins et proxnnc sequentium seculorum invcniatur ati-
contrariis', gicarum rerum scientiam, minimc vnlgarem addidit an- quod. Ast Lucas ffofstenius, utSUpravidimus, nnum,
tiauitatis Ecctesiasticx cogmtionem, ueque ac Baronius) privata sattcm ditiijentia cotl-rtum , nce usquequaqtte
vnlgari tunc opinioni subscrihat etmm ipse, in tractatu contemnendum, reperit , unde tum aiia qu.cdam, tum
de Indulgentiis,carum in hac de qua agimus forma Dissertalionis xvi nitnc xxi dirend.r arijumrntnm suinp-
dandarum aniiquitatem probans cap. 3, iis omnibns au- simus; vidimus autem Caput vn idcinqite uliimmn con
ctoritatibus, quas ut insnfficientcs rejiciunt alii. In illis tinere, sicut habebat titttlits, Diversa privilegia Apo-
autem est etiam hic, de quo agimus, tapis, tamquam si stolicse auctoritatis, concessa Monasteriis, Diaconiis
propter antiquitatem titterarum in eo nulla fingi possit et Xenoilochiis : erant vero formulxs diversse xxn, qua-
suspicio fraudis. Libro autem 2 cap. 6 ab Alexandro rum penuttima sic exorditur Dum magna nobiscura
:
de privllegHs
III enumerans Potttiftces, quos constat Indulgentiam ta- insistit pro stabilitate omnium locorum sanctorum locorum
neque mirum videri de-
liter elargitos, sic loquitur : cogitare, ut eorum devotissima? commoditatis pro- sacrorum,
bet, si auctures antiquiores non multos haberaus ficiat integritas; conveuit certe Nos pro ecclesia 111.
qui hanim rerum mentionem faciant, quoniara plu* maximam gerere solicitudinem, ne minus illic lumi-
rima sunt in Ecclesia qua: solo usu sine litteris con- nariorum concinnatio habere videatur. Confirmantur
servantur. Hoc quidem ncmo dubitat, uti nec de ipsa deindc fninli ad tnmina alenda constituti. Qttoil autem
remissione pcenarum pcccatis debitarum, quin eas ex huc spectare eliam posset et seculo xv maxime in ustt
thesauro meritorinn Christt atque Sanctorum solvendi fuit, ut ad sarta tecta, tttminarta, suppel/cclilein, ma-
potestatem habuerit, variisque modis exercuerit Eccte- nus porrigentthns wljutrics Indnlgentias aliquas largi-
! sia : sed quod eam potcstutem sub ista exercucrit forma t retur Ponlifer, quodque maxime ad intentnm fmem
in favorem piorum locorum quorumdam, a ftdctibus ju- fecisset, si alicui eatenus venisset in mentem, ejus in
BeUarmini
fundamentis. vandorum aut visitandorum, negamus exemplis uliis farragine tanta nulta tnvenitur formuta. Similttrr Ca-
stalrihri pnsse, qu& sint secuto xi antiquiora, put ibidem v. De praeceptis summi Pontiiices ad
12 Memorix Roman.r, quibus id constare Bellar- Episcnpos suae ordinationis, de locis sacrisatque re-
responsa conttnet, de drdlcattonibus
minus ait, facile probantur omnes non solum posterioris liquiis, horum petitiones, ct ittius
eorumdem et
esse temporis; sed etiam ful.sitalis convincuntvr in iis dedicandis ccclcsia, oralurio, aitari, baptisterio, vcl eis-
Reliquiis
quas continent circumstantiis. De Lateranensi Tubuta, dem cum po.sl ruinam vel inccndiutn restnnrantur, de-
cujus ftdei sit,jam explicuimus Dissertat. vm nunc xm; que reeondcndis Sanctorum corporibus
vel transferendts
nec (ideltores censeri possunt ali.v quxcumque Indut- vel retiquiis. Apparct aittem quod cum formutx eo
gentiarum a S. Silvestro institutamm jnemoriae, adeo spectantes colligerentur, nutti Episcopo vet Abbati, aut
obsctaw.ut hactenus eas coltegaverit nemo. S. Gregorium atteri lutts toei Rectori in mentcm vencrit ad promo-
absque men-
agnoscimus Stationum aucturem; sed qui hoc nos docuit vendnm 'arn pittm opus, vel ad autjendum cimcnrsum fi- tiime Indut'
sed ultiime qivbus inscnbitur tinese, quam temere ad rat, ut tali OCCasione non petereut el impetrurent; tt
memoriam transtatorum corporum sint adjectx , vidimus. autem hoc fieret, in ipsis formulis id habcrctur, Iiubelnr
formato* Pontifices, ettam in eopuncto (quod alioqui non vimus de Pontifxcnm in rebus historicis falltbilitate, mo-
DI9SF.I»-
net manebitque, quod ubi cetera paria sunt Bullis,
TAT. XVII Tkeologicum, sed ffistoricum erat) sua auctoritale per- , ,
traxet int, eo tempore, quo nemo adhuc applicabat animum Brevibus, Constitutionibus, Decretis eorumdem sum-
ervderandU anttquilatibus ecctestasticis, sacrarumqne monim Pontificum, et ' Emi-
cum proportione eliam ,
Debitx autem
ceremoniamm originibus illustrandis. Ergo Bonifacius nentissnnoruin Dominorum
R. E. Cardinalium S. its reveren-
Papa VIII, Pontificatut m annom Chtisti mccxcvhi, etc. etiara extra casum etmateriam fidei autmorum
tix non
detrahitur,
non dubitavit in hunc modutn scribere : Frequenti con- salutarium emanatis, roaximam, saltein intra lineara
Ronifacim 8
confirmarit, sideratioDifl indagine perlustramus, etintra claustra aucturitatis humanae, universi Catholici debent de-
pectoris yolicita meditatione discutiraus, qualiter ferentiam, fidem, ac observantiam. El hanc servant,
Doctoroptiinns Kcclesise sanctee lumen B. Grego- (t \u nibil eornm qus istic dicunlur , aut vera essesup-
rius, dum adhuc interris gereret vices Christi, Pa- ponunlur, in dnbintn revonnit, nisi moti magms ct
concedi ccr.ptas a B. Gregorio, sicut tradit antiquilas : quia ad auctoritatet istas nusquam directe rcspondeba-
qua tamen [ut vidimus) aiiud non tradil f quam San- mus, judiciniles ut rtec convcniens nec neccssarium esse.
ctum i/lum ordinasse ipsas Staliones; tiisi Antiquitatis 17 Dum vero diftnitionibus prssnotatis proxime snb-
nomme intelligamus, uti nunc patsim intelligit Curia, jungit qmdani, de Historiis, quae asummis Pontifici-
spatium cirdter centum vel ducentorum annorum, quo bus aut sacra Rituum Congregatione in divino Oflfi-
errorem istum Romse catpiste facite conccdcmus. cio post ejusdem recognitionem proponuntur quod ,
r
] .i Jntetim ex Ctmfirnwtione illa Bonifacii , erro- eo ipso tamquam canonizata? habendse sint maxime ;
ted probat in
rem quoad faclum GregfJiio ttivolvente, discimus, Pon- si antiquae fuerint, id est ultra centurn annorum :
talibus possc
errare Ponti- tiflci, etiam frequenti considerationis indagine ali- quodque Nullusin Breviariis error modo reperitur,
pcem, quid perlustranti, et intra claustra pectoris solicita hxc an et quatenus vera sint, vidertnt ii qui asse.runt.
mediti tii De discutieDti, "/ iis qua pure historica Non asseruisset id sanc Baronius, ex prxctpuis Bre-
sunt, obrepere posse quidpiam, cnjus falsitas nonobsit viarii corrcctoribus unus, quique omnes de ve.teribus
principali ipsius intento,quod in casu nostro est, fideles Sanctts Ponttftcibus Lectiones ei, quam verosimiliorem
certos reddere de obtinendis Indulgentiis Stationariis, arbitrabaiur ipseque instituerat, Chronologiae aptavit ,
qualitercumqne propositis, supplendo scilicet (quod fa- licet de iliius soliditate non valde certus, sicut in Sotere
ccre proculdubio potcst) omnem juris factique ihfectum. oslendit. Qux autem eo respectu mutavtt, rursum erunt
Atque ita castum manet, quod nonnulli adversum me inantiquum reducenda statum , si nostra ab illius di-
totis nisibus iniorquent, telum, ad manu tenendam an- versa Chronologia recipiatur. Quod si in iis, quaepro-
tiquitatem quorumdam Indulgeniiarum, Ordinis sui xime Ecclesiam Romanam spectabant, potuerunt ez
Bcclcsiis (ut prtttendunt) conccssarum, et per conse- Barotai unitis auctoritate, crrores qui antea non erant
quens earumdm Wcclesiarum
veram in JSuropa <\n- induci; quanto facilius potuerunt andqui, necdum suffi-
stentiam , proeo tempore, quo nequesic solnas dari cienter convicti remanere incorrectit Quid autem?
,
Indulijeutins, ueque talcs Eccletiat extitisse, ut mini- Numquid divini Officn partem non esse dicemus, aeque
jitum. verosimilius cst. (Juod enim eas, quomodoprs- ac Breviarium est, Romanum Martyrologium, quale post
iendebantur ftaberi, confirmaverint Pon-
u-tatis nostrse Primam legendum in choro prsescribitur 1 Numquid
tifices quidam t GregoriusXIII et ClemeDs X, appro- ilt-id pro cn qn.r udcrat facultate recogiutnm cl corre-
non tnmcn baittes Summarium iDdulgeotiarum , a diversis ctam scmel itcrumque non cst'*. Scimus interim nullnm
frustrari summis IVntilicibus eoncesj-nrum fidelibus visitan- esse Januarii ac Februarii diem, in quibus mensibus abs-
intento suo
tibua Eoolesias pmdictas; non facit, ut omnes Ht.r sic que me Bollandus et Henschenius iaborarunl (ut de,
princijiali. erroris ali-
vcie, ut prsttendilur, antiquitut sint concessx; etex- aliis taceamj ubi non unus aut plures ejusdem Marty- qttidin Us
iiterint , ,[ii, r extitme negantur ecclesis ,-
sed ut rologii errores, arguuntur {tacito tamen sxpe llius no- retegendo.
vcrc nunc hobcoutnr, quBB aiitcn nnii habcbantnr quidm, mine quasi inventi m iis unde illuc translatt sunt au«
lialrn towcn < rcdchtntur, In,lulijenti:i\ Neqw mi- ctoribus. Iloc vsro scivit, qui totos Menses a
ilios
rum esl quou Pontificee in hujusmodi sic agere po- capite ad calcem prsslegi sibi fecerat cum Nuntius
,
cv
./-•/„ Saacterum
:
CV S. LEO IV
eo, nationc Romanus, ex patre Rodoaldo, Presbyter tit. Sanctorum quatuor Coro-
Al
natorum, Imperantibus Lothario ei Michaele praedictis, ordinatus xu Aprilis, Feria
iii Pasulnih, dcccxluii ; sctlit annos uui, menses 111, dics ui: obiit \uu Julii anno «» 2, »w.
dcdclu, sepultus in ecclesia B. Pctri Apostoli, et Romano Martyrologio ad diclam morti
dicm inscriptus: et vacavit Episcopatus mensem 1, dics xiv.
11 ihii hic ambigunm vet apud aliqnem controversum nedictus successit, non prxcise loqui, sed eum solum
Interpontificii
occurrit, prseter tempus vacantis post heonemSedis, pro mensem vulentur indicarc voluissc, quo toto vacavit
ratio.
quo MS. nostrum suggerit dies xv, annumerato sciti- Apostolica Sedes.
cet die mortis quo secluso remanerent dies xiv, Re- 2 Romanus Presbyter tempore Eugenii Papx III
gius au'.cm,Mazarinianus atque Tltuanus codex (cete- describit Basttiram S. Petri, ct in ea ayens de Ora- Sepultura
ris nihil habentibus) insuper habei menses \\. Horum torio S. Leonis quo, inquit, sicut Ltonum
IV Papae ; in 41
unicum sufficere probatur ex Anastasio, quando initium saepe a nostris majoribus aocepimus, videlicet a D.
Januarii sequentis anni, quo Tiberis exundavit, et die Cencio Prioreet D. Christiano, sanctce recordationis
ejus sexto pervenit ad porticum S. Marci, vocatur ab D. Paschalis Papa II corpus, B. Leonis Papse Pri-
eo mensis quintus consecrationis Benedicti. Berti- mi, et Secundi, et Tertii, et Quarti recondidit :
niant Annales, cum dicunt quotl mense Augusto Leo sicut etiam multi nostrorum vidcrunt. Hactenus ille,
Apostolicae Sedis Antistes defunctus est, eique I>e- in talibus fidissimus ac certissimus Auctor.
enedictus, nalionc Romanus, ex palre Petro, Presbyter tit. S. Calixli, dejecto (andem
B
obiit
invasore et
ilinatus
x Marlii dcccluiii
1
_,....'
tyranno Anastasio, imperantibus Ludoxico Juniore
Septembns in Doniiniea, anno dccclu
sepultus anle Ibres Basilicse B. Pelri
; seilii aniios u,
: et
et Micliaelc III, or-
menses
cessavit
At""'- 855<"(
Episcopatus
858, an. 2,
dies xiiii.
Tmporis
D ominico die in diluculo,
Apostoli, ab Episcopis, Clero, Proceribus deductus
in basilicam B. Petri enim
instituendam
unquam, longe aliam Chronologiam
id cogitasset
sed exactum mcnsem quintum censeri ab Anastasio ; Quodque fores tectus servat sub teginine saxi,
nec examinans an dies vi Augusti eo anno Dominicus lndignum sanxitse sociare piis.
fuerit, quod si examinasset invenisset Feriam mfuisse. 3 Joanna; Papissa? fabutum, qu.r nonnullis Anas- Fabula Pa*
C' a issie P erslri ~
a
oita™,!Io
Baronio.
Q uod autem *Hij inquit idem Baronius, Consecratio- tasii exemplaribus, etiam in MS. nostro infarta leyi- i'
nis ejus tempus, ex quo incipiunt anni Pontifica- tur, explosam qui votet videre, habct inter Catholicos,
tus numerari, rejiciunt ad Kal. Octobris, non in-m Leonem Atlutium, Phihppum Lubbeum, aliosque ; in-
venimus cum prorsus his, quse ex Anastasio hujus
; ter heterodoxos, Davidem Btomlelttim. Simitiler rem
temporis scriptore recitavimus, adversentur. Miror eamdem tractavit, atque eliam ad vulgi captumdiludde
sane, cum hsec tcgo, dicere Baronium & die Consecra- explicavit, nostra Teutomca iinyua, P. Cornelitu Ua-
tionis numerari annos hujus Ponttftcatus ; nec coyi- zart, ad catcem Triumpht Romanorum Pontificum de
tasse idem xqualiter valere in omnibus Pontificatibus imposturis et calumniis hxrettcorum : novtssimus vero
prout Registra omnia Pontiftcatia testan possunt. Si omnium Alexander Aatatts, chyanter xqtteac brcvitcr.
Nobis
138* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
Nobis vel solius Anastasii textus sufficit: sicenim apud advenientibus Legatis, et Anastasium obtrudentihus,
A
eum legitur. Ubi hac lucesubtractus Leo occubuit, turbatse ad dies paucos ; rursumque desiMetttibus a co-
BF.NEDIC-
Ti:S III. rnox omnfsCIerOfl cunctusque Senatusac populus... natu Lcgatis , compositae ante finem hebdomadae
Calisti titulo properantes.... et Benedictum ex eo- sextze, et ligilimse drsideratseque Consecrationis Ixtitia
dem abstraliPJites.... in Patriarchium Lateranense proximo Dominico tenninat.T : ut ne vcl unicus quidem
perducentes. Pontificali solio. ut mos est-..posue- dies invenialur vacuus illtfemineo monstro, quod nnpu-
rmif . hisque peractisdecretum componentes... dens fabricavit scuriililas, effrxnis mcnliendiadornnvit
invictissimis Lothario ac Ludovico destinarunt Au- libido, sutcepU ignorantia, pervicacia defitndit, cotttra
gustis. Fuerunt autrm rc& qufetSB, dum Imperatorum cv/ctioncs ittnutneras et tttce meridiana clariores.
cjpectatur responsum totis quinque hrbdomadis ; sed
CVII NICOLAUS I
Bar. m. 6,
d. 50.
N
i\.
[mpernniilnis Ludovico Juoiorc
Liationis
ante Dominican
Miclciclc
xn Novembris, Indiclione
EEI onlinalus, xxu Martii festo
Pulmarun anno dccclumi
, anno dccclxuii,
sedil
Annun-
sepultus anie
iinnos
E
B
Citie Ordina | riusq uam moreretnr Benedictns, Roma Ludovicus collegit, a litteris Siricii Papx incipiens. Sed plus
tionts causa. Cae nr discesserat, inquit Anastasius ; et ejustrans- videtur voluisse Nicolaus, et veris illis indubitatisque
itum eum eognovisset, concitusad eam reversu«est. Drcretalibus ettam accensuisse omnes illas anteriorum
Cinn igitur MS. noslrum, eolum hac parte correctius, Poniifirum, qttas veluti Romae deperditas ei in fftspa-
exprimat tempua vacantU anle novam Ordinationem nia repertas, Isidoriana collectio insuper habet, seculo
Sedis, tdque die^um xv dumtaxat, annumcrato etiam primum nominari ct legi
vin exettnte vel ingredicnte ix
dif quo obiit DeCBSBOr ; probat fquod alioqut e.r ipso cozptas : sic ut scripta eorum
enim pergit. Absit
Anaslasit mntr.rlu vidrtur consequcnsj snbitam fuisse quoquo modoparvi pcndenda ducamus, quorum vi-
Benedicti mortem, nec patrimonii Apostolici fines deraus Deo auctore sanctam Ecclesiam, aut roseo
egressum fuisse CsBsarem, qui potueiil rediisse tamcito; cruore floridam, aut rorifluis sudoribus et salutari-
linnr ipsam itiiirris remetiendi brevitatem \n bus elonuiis adornatam. Nam qnos alios habuit Ro- non potuit
rt
t accurate notatum ad finem vitss exktben ria indifferenter omnes habcndas pro canonaati ,
quia
MSS.Pai itina, Regiumsalicet, Mazarinianum,Tfiua~ omnesindifferenter laudavit Nicolaus; et quia easdem
nuni,subbiic clamula : Et cessavit Episcopatus ejus, pootea in Drcretnm Gratianireceptas, passtm laudarunt
annorumiX, inensiumvn, dierumxix. Proquotrmpore allrgaruntqtte non solum Canonici jnrts Magtstrt iti
Hanmius, r.r vulgo rditisad itiittnm nolis, hnbct, an. IX, scbolis, sed etiam Pontific.es Romani in suisrescripliset
mensea VI, dies xx ; alii menses n, alii annos n : deftnitioiiibus ; nihil quidem approbantes a fide autmo'
ipsa denique prssdicta MSS. uti et MS. nostrnm, in ribns Eccleaix abltorrens, in eo tamcn quod facti erat
C principio ponunt annos vi, menses ix, dies xn. Ma- culpani. Qnis
ct kistorix onniino crrantes ? scd citra p
rmiius Scotus itnnos \\\\, dies ix qux ingcns confusio
:
enim a Romanis Pontificibus, in quanticumque mo-
n depravatio numerorwn, exista clausula ipsorumque mettti negntin, majorem exigat distinctioremque rerum
rrrum oidtnr apfr comgitur. pnrteritarum scicntiam, quam sua cujusquc fercbant
:\ Epitaphium, Nicolao Secundo male attributum, tempota? attt cur debuerunt ilii dubitare de fttctis, de
tt Bpltophlwn ft huic Prirao magis conveniens, ejusmodi nobis Baro- qntbns tunc nemo dubitabat ? Talia vcro erant Baptis-
nius r.ilnbrt.
mus Constantinia Stlvestro susceptus, Tkttrtftcatio
Oonditur hoc antro sacraa substantia carnis Marcelhni Papae cum rcsponso Concilii Sinnessoni,
PrBeaulis egregii Nicolai, dogmate sancto flc denique absolutio Pohjchronii Hicrosolgmitani Epi-
Qui Eulsit ounctis, Mundumque replevit et Urbem. scopi, de quibns altbi egitnus, qnaeque similiter a Nico-
Intaotis membris, castoque pudore
nituit : \a.i)allegantur, contra Phottnm abdtcationemqne Jgnatii,
Qun docuit verbie astuque peregit opime : et pro asserenda suprema Romanx Ecclesix auctoritate
Sidereaa pleous mansit doctusque Sophiaa, fulelibits orthodoxis aliunde certissima. Qnare non ma-
Ccslorum olariaqum servat regna triumphis, gnopere pcccavcrit, qnisquis alleri citicumqnc Puntifici
l't regnet soliis Procarum per secula notus. simile qutd accidisse dixerit, non dtjudicando faclttm
\ Daoretales epistolas, quas Beatissirai Pap» decretumve Pontificis ; sed, examinando veritatem
Qttod dtcrcta-
diversis temporibus ab urbe Romana pro diverso- exempli, quo factum statutumque aliquid assentur.
trs ohmm ruui Patrura consultatione dederunt, venerabiliter
5 Profecto si Sardicense Concilium, ipsis etiam
indlfftrmttr susoipiendas, mandatwat olim Qalasius Papal; eas Grxcis trrcfragabilc, et sanctorum Pontificura Cuele- m ultoiidnu*
suHeptrit
sciliat tntclligens. quas dumtaxatet antiqnitus sancta propter 1»
Pitcolaiis, stini, LeonisseuGelasii instituta, in S. R. E. arcJtivis
gentiat.
Romana Ecclesia conservans (nti bquitur Nicolaus imhibitauter rccondita, adversus Ordtnationcm Pltotti
ftic I in Bpistoia 47 ad Qallim Episcopos) nobis quo-
non nllegassct Nicolaus; scd eorum loco usus solum
que custodiendas mandavit, et penes se in suis ar-
essct auctoritatibus Sanctorum Martyrum atque Pon-
chivis et vetustis rite monumentis reconditas vene-
ttficumEvaristi, Alexandri atque Xysti, quatenus
ratur. Talcs liauddubie cratitquas Dionysins Exiguus
eorum Decretalia scripta vere haberi tunc credebantur,
nihit
: ,
nihil egissenunc censerehtr; gratisque Photio ac par- mcccclxxii ; proitt etiam fecit Joannes Stella, Saccnlos D
tiariis ejus intonuisset haec verba, Si Decreta Roma- Fenctus, usque ad Julium II et annum mdiii progres- NICOLACS 1.
norum Ponti6cum non hahetis, de neglectu atque stts : sed invariato sfijlo antiqtiorum, Anuslasii opus
incuria estis ar^uendi; si vero habetis et non ob- coiitiiiuuiitium, qitorum primusnobis ignotus sequentium
de temeritate estis corripiendi etarguendi.
servatis, duorum Pontifieum vitas descripsit; reliquaspostannos
Promde xque aut magis gratis eadem ostentantur in trecentos addidit qutdam Petrus Bibliothecarius, in
fronte atjusdam Appendicis, ad terrorem incutiendum Paschalis II Ponlificatu, post annum mxoix, ea nur- Petrus , Pan-
iis, quibus nutla nomina Stephani V, Leonis IV, rans, qu.v vidit et quorutn pars magna fuit, idque in dutphus
alieno temporl
per conniven-
Adriani II, Sergii III, Alexandri II, quorwn saipta prima persona : ex quo apparet ejus tuhorem a Mar-
tiam adscrt- nec falsa unquam exhibita fuernnt, ttec vera exhiberi tino II usque ad pnrfatum Paschalem II, multa sin-
ct alter
plas, potuerunl, nequaqttam sufficiunt, vt quas pnvtendttntur cerius transcriptum liaberi in MS. nostro, quam faertt
Petrus
dedisse Indulgentias recipiam velut certissimas, et hu~ ttanscriptus ab eo quem habuit Baromus in Vatieana
mana saltem fide, qnanta potest optari , subttixas, Biblwtheca Pontificix historix- contiiiuutorcm ; unde
proptcr tneram cutiuiventiam Clementis X, Pauli V, iisdem quidem verbis pleraque, sed tameti in teitia
Gregorii XIII, aut ipsius etittm (si credere luhet) persona habet : ut ex eo non possit tam certo cognosci
SixtiIV; ideo solum, quia illis non venit in mentem Auctor, quam ex MS. nostro, cui etiam subservivit
nomina isttec expungere, vel dulitare dc ccrta satis continuatio Pandulphi Pisani usfitte ad Iimocentiura
saentia suggerenlium tpsa. Non potest sex vel septem III circa inittum seculi xin, atque alius Petrus, C»>'!i-
seculorum inconcussa credulitas nunc canoniiare lau- nuator Pandulphi, itsque ttd Urbanum V sivc annum
datas ante. annum dccclxvii a Nicolao I Decretales, MCCCLXII.
nec efficere ut Eruditi pro canonhatis eas habeant, 7 Est atttem Petrus in plerisque tam siccus et jeju-
hujtts stytus.
eorumqne esse auctorum crednnt, quibus adscribunlur, nus, donec ad sua petveniut tempora ; ut ssepe ultttd
licct ad disciplinse ecclesiasticx cttusam tantopere fa- nihil liubeat, quam nomen et palriam ac ditrationem
ciant, et dicemus, quod alicujtts Ordtnis antiquitas seu Pontificatus; diem autem Mortis afqtte Interpcnitiftcu
historia, quia nititur Indulgentits nulltus consequentix quidem nomtnet. Atque tttinam saltem
spatta nec semel E
ettam inverosimiliter alleqatis, pro canonizata ha- niuncros annornm, mensium, et dterttm, qiiibns niiits-
benda sil? quodque Catholici universi eidem, saltem quis<iue Apostoliv.r Cullieilne prxsedit, itn jhichlcc
canonizabl/u r
historiaipsis iutra limites humanae historiEe, parilem propoHio- transcriptos vcl invcnisset ipse vel Auctori MS. nostri
innixa: -
naliter debent deferentiam, fidem, observantiam, uthos saltem teneresemper et sequi posw-
tradidisset,
quam Bullis, Brevibus, Constitutionibus, Decretis musi Sed quetnadntodum vitiatos numeros quandoque
etc. Summorum Puntificum etc? Vt quid autem potttit invenisse, sic et ipse in eisde^n fuisse a postens
additur, Saltem intra limites humanae historiae - vitialus, prius quam ad Auctoris MS. nostn matius
Numquid hocnon est evertere totum,quod prima fronle veniret.
strui videbalur ? Cum enim milla httmana historia, 8 Adhibebimus njitur eliam altos aliquando in subsi-
etiam quatentis in Bullis Brevibusque attingilur, plus dium, eos scilicet qiti Pontificum nominibus, spatium Alti script9-
habeat auctorilatis aefidei, qnameasint itnde huhentttr quoque regiminis adscrtpserunt, quales sunt Ilerman- res Catalogo-
rum quatenus
primutn testimonia ac fundamcnta, si hxc probenlttr aut nus Contractus, Marianus Scotus, Gotfridus Viter-
hic adhlbitl.
falsa esse, aut jure suspecta, vel aliunde insit/ficientia, biensis. Primus anno mliu florttit, secundus obiitanno
quid illam juvant Bttlix ac Brevia; maxime quse mere mlxxxvi, tertins integto seculo post secundum super-
recitative procedunt ? Quid hspvodest simplex temporis fuit. Idem fecerunt, Anomjmus auctor Compilationis
longioris credulitas, quatulo pro falsitate contra verita- Chronologicse «57«^ ad annutn mcccclxxiv deduct;e,
tem nulla datur pr&saiptio? Ilitistrium veterum scriptorum tomo insertus a Joattne
6 Sed redeo ad Catalogum Pontificium, qui quate- Pistorio ; et Wernerus Rollewinck in Fasciculo
nus ab Anastasio Bibliothecario continutttus habetur, temporum, usque ad annum mcccclxiv protracto,
Anastasii
Catalogum hic in Nicolao deficit ex judicio Onuphrii Panvinii, licet Qui omnes aliique Chronicorum soiptorcs USUi nobit
flnUum. itle adhucdicatur floruisse usqtte ad annum dccclxxvii. erunt ; ut qnando procedcndum ex conjecturis 61'it,
Dimissitm vero ab eo opus ad suum usque tempus con- inter dtffcrentes numcros, seligamtts eos unde commo*
tinuavit Guilielmus, itidem Bihliothecarius. Sed haec dior chronotaxis exurget, confurmiorquc certioribus
conlinuatio utinam extaret integral Nunc ex ea super- monumentis, qux hincindeseseofferent; et intraquse,
sttnt dumtaxat illustria duo fragmenta, tle Vttis Ha- tamquam terminos a majnribtts constittttos, it nulla ex
driani II et Stephani V honam partem continentia. causa revellendos, contineri debebunt conjecturx nostrie;
contimtant
Guillelmus, Defectum supplebit nobis insigue MS. in nostro Musjo tanto majorem verostmililudiitcin habttur.r, quanto et
asservatum, cujus Auctor seriptas imbis reliquit Ponti- j>r,cscripIos ub alits vumciw servabunt nic/nis, ct tid
Martinum V, stve aunum Chmti prxdictOS terminos attingent feticius. Interim liceat
ftcum vilas usque ad
ac tantisper hic,juvandi amtci causn, respirare.
mccccixxi non sicut Platina, qui proprio
:
sttjlo
DISSEUTATIO XVIII
De lingua Slavoniea in Sacris, apud Bulgaros Moravosque recepta hoctempore ;
ei Apo-
stolicse Sedis ea de rejudicio.
MJi**rrtalioms hujus occasionetn el argnvwnlum prxbuit conducibiliafutura, eliam p/rsuasam sacrs Rituum
istic
""'' milu exs l,e '""' ii ""'^ Socielati noslrx,]irxsi<rlim Beltji- Congregationicupienteapprooationem Missaiis Romani,
JfST"'
Sincnsis
c,r ' <"'<"'n'!« R- P- Philippi Couplet, mei quondam in litiens Sinensibus eu fine excusi, ul quotquot iitiem
Theologia Lovaniensi condiscipuli, ex Smis in Urbem Utterit uiuulur tjentcs, tam intra quam extra Clunam,
Procuratoris pro nova ibidem Cltr:stianitate, inter alia pula Jupones, Cvreani, Cocincinenses , Siavienses,
aluque
140* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
otiique sua quique lingua Missas ex eo possinl cele- a B. Hieronymo asserentes, eam observant in divi-
brare, tublata Mceuitate, illic pene insuperabiti, ad- nis Officiis celebrandis. Unde ut illis efficiaris con-
DISSEB-
TAT. XVIII discendm primitue linguse Lallnee. Etenim id intetli- formiSj et terras consuetudinem, in qua existis
gens, recordatus conttntto r,n?n, similiin causa actorum Episcopus, imiteris, celebrandi secundumdivina
Romst. sub Nicolao prrmisso, qm Slavonia- Apostolos preedictam lit^eram a nobislicentiam postulasti. Nos
Cyrillum atque Methodium adse venire jusserat, alta- igitur, attendentes quod sermo rei, et non est res
txplicatur tumgue ab Uedem S. Clementis Pnpx corpus acceperat. sermoni subjecta; licentiara tibi, in illis dumtaxat
ffttamodo sub partibus ubi de consuetudine observantur preemissa,
Recordatus eum rtiam, quomodo ejusdem Nicolai suc-
fuuti/nf
ceetori Hadriano ct Cardinalibus ejus peregrinum (dummodo sententia ex ipsius varietate litterce non
Umlnitno -'
acciderat, gnod intelligerent prxdictos Apostolicos viros laedatur) auctoriUte prsesentiura concedimus postu-
psUse licentiam Cunonicarum Sorarum Missa- latam.
rumque Ofjicia, proprio conversarum u u nationum 4 Apporet litterae nomine, non solos characteres
Aitctorent
idiomate, ceUbrandi. Referuntur ea ad ix Martii, in intelligi, sed insuperet prscipue linguam characteribus
Slavonicx
eorumdem Sanctorum islic cditis Actis secundis, etpro talibus expressam, scilicet Slavonicam ; agi autem de,
vemionis
tnniii DCOCLXVI sic uurrantiir pag. 22, Tom. t, dicti textus Latim iit ipsam versione, Hancquod c S. Hie- ttinont/tnum
esse,
Mensii ronvmo habere sc assererent Clerici Slavonici, ex
2 Apoatolicus et reliqui Rertores Ecclesiac cor- ignorantia temporum manifesta natum errorem indical,
actum stt de ripiebantB. Cyrillum, eur videlicetausua fuissetin Ut cnim non dicam, qund atiundejam habeamus, insti-
Ptultcrio ct
Slavonica lingua Horas Canonicas statuere. At ille auctorem fuisse Cvrillum pranominatum,
tutionis talis
BftiiaH
slavontco buiuiliter reaponden dixit: Attendite vos, Fratres quadringentis qundragmta annis Hieromjmo posterio-
el 1 lominij sermonem Apostoli dicentis : loqui variis rem; ipse S. Hieronymus, Itcet in Dalmatia natus
lin iii nolite proliibere. Secutus ergo Apnstolicam sub annum ccclvi, puer tamen ad studia Romam
doctrinam, [linguam], quam impugnatie, institui, missus, numquam amplius in patriam rediit : atque ut
At illi dixerunt: Quamvis Apostolus loqui variis rediisset, et in civium suorum graiium facere aliguid
linjjuis pcrsuascrit, ihjii lamen per hoc, in ipsa quam voluisset, non potuisset Slavonicam versionem condere,
statuisti lingua, divina Bolennia, voluit decantari.* istic inutilem futuram. Siquidem Slavi, quoad vixit
Cum autem propter hujusmodi institutionem plus Hieronymus, in intima latuerunt Scythia, primum inde
et plus apud eos cresceret altercatio; B. Cyrillus egressi,Dalmatisegue, ttiyrico etPannoniis infusi sub etror guidem
dictum Davidicum protulit in medium dicens Scrip- : Imperio Justiniani Senioris, annis circiter triginta aut fuit,
luin eal eeim Omnifl lingua laudet Dominum: et
: guadraginta post morlem llieromjmi, anno ccccxx vita
si omnis spiritua laudando magnificat Duminum, cur funcli. Excusabitis tamen Clericorum istorum error,
me probibetia sacrarum Missarum solennia et Ho- indc natus videtur; qucd Cyrilli versio, facta esset se-
rarum Slavonics modulari? Si quiilem si quivisse- cundum vulgatam probatamgue in Romano Patriarchalu
inus illi pnpulo aliter aliquando cumceteris natiuui- Hieronymi versionem Latinam. Licet enim Grrncus
nibus Bubvenira in lingua GraecavelLatina, omnino esset Cyrillus, Slavoniam tamen, in gua prsedicabat,
qU83 reprebenditis non sanxisseru : sed quia idiotas sciebat antiquitvs juris exse Romnni; adeoque Ecclesix
viarum ! ei totaliter eas reperi et ignaros, solura Romanx aptare sc vofuit quatenus poterat, eidem red-
hoc ingenium almifiua saneti Spiritus gratia cordi diturus gesti a se muneris rationem : quam etiam Jlie- scdadcausam
nieo inspiravit, per quod etiam innumerum ponulura ronymianse versionis nomen fortassis in lituio legi voluit impertinens:
eorumgw Doo acquisivi. Quapropter, Patres et Domini, cogi- Sanctus, quod Clerkos ilios deceperil. Verum nt l/i
usus approha- tate consultius, si institutionis mem normam lianc decepti, etiam Pontificem traxerint in errorem facti,
tus:
expediat immutare. At illi audientes, etadmirantes non idco tanien miuns ftrma manet principalis ratio,
tanti viri industriam et fidem, studiosa dcliberatione qux Innocentium movit ad postulatam gratiam conce-
prsehabita, statuerunt, supradicto ordine et sermo- dendam, quod sermo rei, et non est res sermoni
ne, initlis partibusquas B. Cyrillus Deo acquisie- subjecta; conveniatgue Episcopum ci cui przficitur
rat, sicut Btatueret, Canonicas horas cum Missarum Clero conformem effici, et terree consuetudinem
Bolenniis ita debere defnceps celebrari. Sactenus imitari.
Vita il/ti : ikc nlia conditione ordinati fuerunt, quos 5 Eadem epikia usa erga Ruthenos est Ecclesia
secum adduxeral ex discipulis suis S. Cyriltue, et Grxca, posttjuam eispermissos Constantinopoli prxdi-
dignos esse ad honorem Episcopatus suscipiendum catores ChrUti ftdem tradidil cumOrxcis ritibus exer- Grxcl etiam
Rit/henis
censuerat [utidicitur in alia eorumdem Ftta) guam ut cendam : guod factum esse sub annum millesimum, tndulserunt
Stavonice sacra facercntipsi, et aliis deinde ordinandis quando Consiantinopohtana Ecclesia optime unita erat lingux $v&
Presbyteris facienda traderent. Eadem omnia qux Romuux, ante tomum Majiad Ephemerides Gneco- usum,
i
tUpra, "- pene Usdem verbis t teguntur in Lectionibus moscat docui. Sua enim ut littera sic et tingua propria
Breviarii Otomucensis, in festa prsedictorum (qus ipsa quogtte Slavonica est) agere permissi sunt,
Sanctorum, atgueetiam nunc sicaguntomnia, non tantum schisma-
\\ Joannes Papa VIII, anno dccclxxx, Epistola tici sub Moscorum Dominatu, sed etiam Catholui sub
2'u ad Sfentopulchrum, gloriosum Comitem Mora— Rege Potoniae, Negue dubito quin si Reges Danise ac
Joannts 8, via, scribens, inter alio sic ait... Nec sanea Hdei vel Succi.v aliigue Principes Septemtrionales, apud quos
doctrinas aliquid obstat, aiveMissas i i Slavonica lin- cnm kseresi Lutherana usus invaluit Missam patria
gua canere sacrum Evangelium vel Lectiones
flive Ungua celebrandi; subjecta sibi regna et provincias
divinas novi el veteris Testamenti, bene tranelatas vellent ad Catholicam unionem reducere, salva licentia
et interpretatas, Legere, aut alia horarum Officia hactenus usurpata; haec eis relinquenda essetab.-Jposto-
omnia psallere quoniamqui fecittres linguas prin-
: hca Sede, pro tanto bono libenter toleratura condttiones
oipales, Hebresam Boilicet, GrsBcam et Latinam, longe etiam graviores, modo ese non officiant integritati
ipse crcavit et alias oinnes, ad laudera et gloriam ac puritati va w fidei.
auarn. Conseguenter autem apud fiaronii Continuato- 6 Quod partibus, ubi ohm Latina in lin»
si istis in
rem Odoricum Raynaldum, od annum ChrisH hccxlviii gua Sacra fiebant, eademque iingua etiam nobilitati ac
et Innocentius idemque vide-
A confirma- num. 52, extat Innocentii PapaelV tpistola,adqu6m~ clero notisHma est, permitti posset usus Teutonicae, tur Sinensibus
rtint. dtnn in Stavonia Spiscopvm, data Lugduni iv Kal. propter faciliotem reductionem vulgi indulgendum,
;
quanto id potius
Aprilia auno PontinYatus v hisce verbis : Porrecta videbitur indulgendum Sinis, Japoniis, aliisque cuttis-
nobis tua petitio continebat, quod in Sclavonia est siims nationibus, Latinam penitus ignorantibus, nec
littera specialis, quam illius terrae Clerici se habere eam nisi difficittime docendis? Judicium plurimorum
virorum
, ;,,
sacra patrto idiomate celebraturi, altisque a se instilu- rebus, a quibusnon depcndet valor et forma Sacramen-
tis successoribus itn celebrinda li ansmissuri sicitt lorum, el o/fendkulum nasci posset.
,
fe-
ccrunt prxdkti Discipuli Sanclorum Slavonix Aposto-
9 Quxret hic [orsilan ex me uliquis qui fieri polueril
lorum, Slavi ipsi et Latinarum Grsecarumqtte liiujua- ut Picti Hiberniqne primum , deinde Anglosaxoiies i:i Qui factutn
rum ignari. Brilanitkis iitsulis, tum phtiinue ad Septemtrionem ut in Occl'
7 Non est meum prxscribere Sacrx Congregalioni nationes, ftiermt ad fidem Chrislianam instttulx ab
dcnte Latina
tittgua fere
et exemptls de Fide propaganda, quibus mediis uti debeat ad Gen- hominiblis Lalinti solttin lingua iitetttibns, non potlieriut sttff.cerit ad
Aposlolorum tium conversionem tamen commune consulcre
; licel in autem vcl Grxci inler Sgros, Persas, /Egyptios alwsquc satra,
subntxum,
et cum omni qua par est stibjectione proponere, quid jam sibi subditos, vel Romani inler Grxcos celerosque
Romanis Ponlifkibus olim ea in re probatum fueril
E
cum ipsk devictis populos , sic slabilire suam ipsi
quidque plnrtum maximarumque regionum albarum ad Ihtguam. Respondeo, causam mihi vtderi, quo\l primo
messem vota poslulenl, explicare. Hoc ergo eliamdictis nominats gentes nullum vel exiguum omnino studium
addiderim, annuntiandi Evangejii exemplum prxstan- ponebanl in liberalibus artibiis linguaque cxpolienda,
lissimtim dalum ab Apostolis videri quibus in totnm lolee iiitentte exercitw armortim.
; Dedignanlibus ergo
muntlmn dispartiendis, non hoc concessit Deus ut sua Ronianis eariiiitdem sermonem
, atldiscere , nec nisi
Galilsra litigna loquenles intelligerentur ab iis ad quos Laline agenlibns publicc privatimqne, barbaris vero
venirent popttlis, sed
e conlra audiebat unusquisque eos Romanas elegantias e contrario affeclanttbus, prtvvalebat
loquentes lingua sua in qua nati erant. Illi vero etiam gentis dominatricis Vngua ; vetsa autem post-
ecclesiorum a se conslitutarum regimen deinde par- modum forluna, Romanoqite Imperio per Golhos,
lientes inler discipulos , qtios maquaque in proviucia Francos, Wandulos , Saxones , Lottgolmrdos, aliosqne.
stndio singulariori informaranl, alio atque alio profwis- id genus barbaros divtso ; victores ipsi in deviclorum
cebantur prout se dabat occasio ; tanltimdem etiam ibi mores cultiores non delrectabunl quaJamtenun transiri
facieutes, neqne necesse habentes expectare sibi ex funde natse stml hodternx ex Latina depravata in Ita-
Paleestina successores. Providerat quidem Divina Sa- lia, Hispania, Gallia vulgares linguse) qttcm adnwdum
pientia , ut polentissimis duobus Imperiis Grsecorum olim Grxcis quoqtte sub Atexandro Magno eveitissc
guamvis in
Latmorumque in unam coaclis Monarchiam , Ecclesia novimus, ut patriorum morum simplicitate dimissa in
fmperio Cbrisliana, inlra httjus terminos ptitnum polissimumque Persatum habilum fastumque ac linguam deelinarent.
Romano Latl- fundanda, duabus dumtaxal linguis egere istic videretur. quotquot in Perside sedes fixeranl : idemque etiam
na et Grstca
Qttia tamen non eadem Grxcx, qux Latinx, fuerat nunc evenit Turlaris, Sinici Imperii occupatoribus.
fere su/fice- iu
rent. sui propagaiione felkitas necesse fuil ut Stjrts, Persis, 10 Ast longe
; aliler aclum in aliera versus Orknlcm
/Egijptiis, Armentsque patnartim linguarum eliam sub MonarchiiT Romanx parte : ut enim a Grxcis ad Ra-
exlerno dominutu retiiienlioritnis, in Oriente
earumdem usus relin- manos, non e converso, descenderant artes sic ipsimet ;
ptitrlbits opus
qaeretttr in sacris, qualis hodiedum perseveiai. Its Roinani Grxcam linguam xstimabant prx sua qitare , fuerll.
aulem qm extra Monarcbix Romanss fines per Asiam nec conali snnt ea abotita Latinam inducere : sed Grx-
alque Africam lalissime diffundebantur poptilis mullo , cam ipsimet discebantstiutwsiiis, el Alexandriatn, Anlio-
magis oportuit similem usum relinqui stcul et faclum chiam vel Athenas
,
, lillerarnm Grxranicururn sludiis
esse constat a S. Tltoma el ab alus, qui forte inter ceteltres urbes, mtltebant Itberos eritdkndos. Gr.rci suni-
ipsos ftdem pra-ilkuveruiit Aposloltcis viris ; quod in liler, lieel Syriam, Perstdrm
, el /Egypltitn imperio
nostram usqtte erlalem leslanlur Chrkliamsmi reliquise obtitterent suo, tamen quia Gentes ill v priores ipsis ftte-
apud Abyssinos in /Elhiayia el Thom.vos ad Melia- , rant iit aitibus litlertsque excolendis, ideo ipsus non
porem in Indta, idiomate patrio sacra (aclilantes. polueruttt tolas traducere in linguam suum sed sub
;
8 Quod atttem, sic ptopagata plantalaque in prxci- ipsis, xque ac postett sub Ritmanis, lingua; illuium
puis omnibus veteris orl/is regiombns apud tam nalionttm ftierunt saltem a vulgo conservatx
fiiles, , non solitm
mtilias nationes lapsu temporttm vel omnino extincla, in potilkis rebits sed ettum in sucris : heec enim sua
vel per scltisma fuerit dilacerata aut hxrestbus iuqiti- qtia-qu.v lingua perrexerunt facere, et quatenus Chri-
nala ; id sane non debel isli lingtidium divetsiluli stitniii fides adhuc nuinel pecguut Sijriuca in Pul.es-
magttopere udsertbi, quasi prtpter eam difficths (iierit tina, /Jritieiiu ui Armema, Coplka ttngua in /Egyplo
n 'oue ftlnc comniunkatio cttm Romana Eolesia, unde oportuisset uli. Mnlto aittitu mugis idfecerunt alii cultiores versus
mctuendum omnes tamqnam a capile vegetari
scttisma, : sed impulandum est Orientem, quando atl eas iransiit Cbristi fides, ut
Bntcanico
parlim longinquilali locorum, parlim legtwrum ac supra di.it. Heecporro iola rutiociitaiio etiuiit nuncpro
sintle, reritm ptiblicarnm conversionibtts ex beneplactti
divini Sinensibus, Japoniisctc . mililat : utpote ingeniosissimis,
tnsrrtttabili judicio permissis : adversus
quarum eausas, nec unquam persttudeiulis ui exleram aliquam linguam
enormia scilicet populorum peccala, quam debile prxsi- sux extstimenl prxponi debcre.
Propyleeum Maji.
CVIII
U2» CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
CVIII HADRIANUS II
87 ; an. *,
men.
12.
""J"
1
II,
.
dles
10'
H
J
I I
I
dics xu
..
—
_
,fc
;
adhiani -s, nafione
Presbyter
,.
Ldinatus xiu Decembns
obiit
lil. S. Marci.
et Basilio
annos
Regionis
Macedone, or-
iu, menses
tertife,
xi,
C
\Juiiielmus quidem rotundo numero scribit seilisse invilalos respondit ,
quod non Augusti causa con-
lladnaiuim unnos quinque quos etiam Ma- : temptus. sed futuri temporis hoc omissum fuerit
Ratio tcmpo-
rt*.
imuus Srtitm per nnmeralem litterum scriptos omnino respectu ne videlioet Legatos Principum
;
rcfierieits, pro v lcgit n, salis faciii exerratione. in Electione Romanorum PrEesulum mos expectandi
Sic in Alartno \, ul>i aiti solum habent menses II, per hujusmodi fomitem inolesceret. Qua ratione
ipse legtt x, et in Christophoro convertetis nmneros, accepta illt omnem suse mentis indignationem me-
,
pro mensibus iv, lcgit VI, M&. autem nostrum , accu- dullitus sedavere.
rutiits. itivniinis nutatum tempus m breviort ejusdem 3 Quidquid tamcn sit de Ludovico , certum est ex Chronohgiam
J/adriani Vtla, in uno dunttaxat cotrigendum nobis A,C(" ri0"-
Sigonio, quod sub ejus fiiio Carolo Crasso, difficiltbus
fuit, quoil pra annis iv notoverit v. additis mensibus bellis occupato, Hadrianus uitimo sui Poittificatus
diebusgue pr,rdictis : in quo librarium esse mendum, anuo, impellentibus Romanis, insignia duo decreta
convincitur ex stnnalibus Bertiuianis prxnotatum , fecit, vvum pro hbertate eorum, ut Pontifex designatus
unnum sic concludeutibus, Adrianus Papa moritur, et consecran sine prsesentia Regis aut Legatorum ejus
Joanncs Ardiidiaconus Romanar Ecclesiae xix Kal. possit alterum pro digvitate Itatiar Ut moriente
: ,
YUa n MS S .
II ujus Pmtifidi gesta »i ultectims nosira Manu- S. Petri, in quo quiescit corpus B. .-Egidii in finibus
sitijitn sic habentur, altauctore oerosimilittr cateuo de- Gothia:, m valle Fla?iana, quam vallein Flavius
icripla. Hic beatiesimus Papa, pro utilitate onmium quondam Rex B. jEgidio donavit, et B. /Egidius
Ei'cli'siarum, et pracipne Gallicanse, Arelatem maiT-
exinde donationem mtegriter Romanae Ecclesiai et j„pniincit>
timali itinere devectus esi Leo Abbns in pra;- ul>i T). Pa|iaa Benedicto fecerat,
et ubi in venerationem cxaminmu
i
ceptum ex Rege Franconim exceperat, quo ut flr- in Ludovicnm Balbuin inter Imperatores plerique nu-
mitate credens, Romanum Pontiflcem adiit, et super merant, tum nostri tum externi scriptores quod :
hoc auctoritatem Apnstolicam, quasi de suis, furtim mirum rerte ntihi falsuniqne sempervisura est cura :
salegit. Sed D. Joannes Papa, cum rnonumcnta char- Carolomannum, Ludovici Balbi filios Caroli Calvi
(arum ejusdem nionasterii requireret, Privilegium nepotes, Carolo eorum avo Imperatoris nomen tri-
quod Romae venerabilis Papa Benedictus S. ^Egidio buat, Ludcico patri nomen Kegis Iniperatorem ;
Joannes per Ducem Havennatem, Advocatum suum, deinque modo Hincmarus, in epistolis qiiarum me-
contra Guilbertum Nemausensem Episcopum ipsum minit Flodoardus, fratres istos Reires, Ludovici Re-
monasterium quacsivit. gis, non Imperatoris, filios nominet. Quid quod
2 Tunc ambarum partiura Advocatis per fide- Ludovici ipsius Balbi, ut alia omittam. Diploma
•monasterium jussorem ligatis.e xecutore dumtaxat Georgio Scri- extet pro Ecclesia Nivernensi iu Idus Septeinbris,
illud, Guil- nario et dicto Duce agente, voluit idem Ginlbertus hoc est triduo post
coronationem istara, Trecis da-
berto Nemau-
Episcopus per praeceptum D. Nicolai pi;u memoriao tum, in quo nou alium se qu.un Kegem vocat his
sensi abjudi-
catum, ibi relectum, quod furtim quasi de suis ex Aposto- verbis, Ludovicus misericordia Dei Rex. Rex ergo
lica Sede fraudaverat et praeceptum quod ex quodam
; fuit, non Imperator Imperatoris vero titulum,
:
Rege Franconim falsum excepeiat, in quo nec ulla antiquis ignotiim, alii postea temere affinxerunt. Sic
firmitas subsistebat, defcndere. Sed Doniinus Papa ""''•
venient
ad Feslum S. .-Egidii
:
Septembris iltustranda
i
gnus Arelatensis Arclnepiscopus, et Aribertus Ebre- diu se continueril in offtcio, sed dtmissa repctendo cau- contra Gutl-
dunensis Archiepiscopus , Walbertus Portuensis Ser """
sam dedcrtt Joanni scrtbendi Epislolam 191, xuiu ;
Episeopus, Paschalis Amerinus Episcopus, Kadber- Kalendas Julias Indictione xn, datam Rostigno Ar-
tus Valentise Episcopus, Liuduinus Massiliensis chiepiscopo Arelatensi, Sigibodo Archiepiscnpo
Episcopus, Ictarius Vivariensis Episcopus, et alii Narbonensi, Rotberto Archiepiscnpo Aquensi, con-
Episcopi Provinciae; et Judices, Joannes Dux et querens de Giberto (sic enim ibi vocalurj quod mona-
Dominus Ravennae, Ardus, Adbertus, Guisalfredus, sleraim supcr rumtlcm a Papa acquisiium temerc in-
Arderadus, Godulfus, et alii nonnulli Provinciales vaserit, omnesque res ipsius monasterii
Ecclesix per suos
R <mx vlndi- Judices, ut praeceptum lectum audierunt, mox cog- homines rlistribuerit, et ipsius monachosindecontra
at: noverunt Apostolicam D. Nicolaicensuram excusara sacras regulas omnino expulerit quare eum
:
sijno-
de hoc legem quaerentes et dixerunt per illud prae- dalitrr conveniri, et si monita contempserit
;
excommuni-
ceptum hoc monasterium non posse defendi judi- : cari jnbet. Atia qnxdam ejusdem Joannis VIII acta
cantes statim ut pra?fatum monasterium Guilbertus lege sis in Labbeana Conciliorttm editione, ex nescio
Episcopus Domno Papas redderet, et pcenam inva- quo Levil.a,cujus hbrtim Serarius ediderit necdum nulii
sionis sibi componcret. Tunc ipsum Advocatum, visum; sed qui [ut legcnti apparelj niltil de tempore
Dominum et Ducem Ravennatetn, Domnus Papa OrdinalionU aut Mortis babent, adeoqtu nihil conferat
illuc transmisit, qui super hoc corporalem traditio- ad Cltronologiam, quam tiic polisstmum tractamus, so-
nem de omnibus rebus praedicti monasterii, tara lum utttem quiedam Joannis drcrela colligil,
intus quam extra, a praefato Guilberto Episcopo 6 Phtrimis titijns Pontificis epislohs, quse ad ducen-
recepit. las trigmla proferuntur in corpore Conciliorum, novis-
3 Deinde in Galliam transitum faciens, anno In- ejus epistola.
sime eliam ahis tnbtts auctx, addi deberet adliuc ex
C carnationis Dominicae dccclxxviii, xv Kalend. Sep- Tomo 3 Spictlegii Acheriani pag. 4ti3 Prwtleginm,
cekbrat Tre- tembris, Indictione xi, anno Pontificatus sui in
F
Eudoni Venerabili Abbati Vizeliacensis ccenobii
cense Conci
sacratissiuia Sede B. Petri sexto, apud Trecas ci- omnique Congregationi ejusdem monasterii, ad con-
liura 888
vitatem, in provincia D. Ludovici Serenissimi Regis firmationem immuititaiitm ejus, daium per manum
Concilium permaximum celebravit. Hujus etiam Walperti, huinillimi Episcopi Sanctio Portuensis
teuiporibus floruit Romanae Eeelesiae
Anastasius, Kalendas Octobris, anno tn eju-ilem
Ecclesia;. in
Bibliothecarius, qui tam Graecoquam Latino eloquio Domni Joannis Papae VIII. Indict. xn; scnptum
pollens, septimam universalem Syoodum de Graeco vero per manum Georgii, Notarii Regionarii et
in Latinum lpso jubente transtulit. Transtulit etiam Scrinarii S. R. E. Qux Indiclio,
mense Sep- incepto.
de Graeco in Latinum Passionem S. Petri Alexan- tembri, anni dccclxxuiii, et composita cum anno Pon-
drini Archiepiscopi, et Passionem S. Acacii socio- tificatus atlliuc vi, probat non nisi anno atl ftnem ver-
rumque ejus, et Vitam S. Joannis Eleemosynarii. gentr Nalalem ipsius Joannis recurrere : sicut rctpsa
4 Hactenus Anastasii Continuator anonymus in ettm Deeembri adscripsimus,
nosiro MS. ubi Kex Lndovicus, in cujus provinda
7 Epitaphium ejusdem tale legilur apud Baron-.um:
Cuncthtim celcbraium dicitur, Baibns est; quique tbi- Pra-sulis Octavi requiescunt membra Jo.unnis, Bpitaphium.
dcm Trecis, non Impcrator fut recentiores creduntj Tegmine subgelido marmorei tiimiili.
quamvts Imperium Occitlcnttsper mortem Cttroti Catvi Moribus (ut patet) fulsit quia nempe beatus,
;
patris vacaret, setl Rex dumtaxat Francix a J<-anne Comptusque altisonis actibus et meritis,
estcoronatus. Audiatur ingeuue id agnosccns sotideque Judieii custos mansit, pietatis amicus,
« Ludmiatm com V°l>ans Jacolnts Sirmundus Tom. 2 Conci-
r.osler, Dogniatis et varii plurima verba docens.
BalbumRegem. l""'um Galllir jtaij. 688 !B Nolts adpag. 480. Ludo-
De segcte ac Christi pepulit ziz.uiia seepe,
«ronai „ „ vicum Balbum jam superiore anno Regeni coronarat
peratorem:
Multaque per mundum semina fudit ovans.
Hincmarus Archiepiscopus, nunc iterum a Papa Pru.iens et doctus verbo, linguaque poritua,
coronam expetiit, exemplo Pippini abavi sui-, quem Solertem seseque omnibus exbibuit.
a Bonifacio Archiepiscopn primum, deinde iterum a
Et nunc ccelicolas cernit super astra phalanges,
Stephano Papa Regem coronatum meminerat. Sun.
8 Baro-
:
vobincum statuistcf, tertio post die electum ait succcsso- Elcclio saltem facta non sit ante tertium a morte De-
JOANNE9 YIIII.
Tempus Inter- rrm Marinum u Kalendas J&rwarii. Debuerat xu Ka- ceuorit diem; supposito autem ardenti populi contra
i
/'/" ii. lendfts scripsiss<\ iiiqne postca eatU animadvertit ; sed Photium studio, quo properatum od Marini Elcctionem
videiU corrigi id non posse immota scquentium Pontift- vult Baromus, credere possum illam mox secutam; adco-
catuum serie, pcr mcram ut apparet cnnjecturam dein- que non vacasse Episcopatum nisi ad proximam Domi-
ceps a se ordmota ;
jubet in Appendice, pro tribus nicam, juxta ea qux supra diximus.
diebus, quibus Sedes vacasset, legi tredecira. Ego m
Ab an. 8B1 ad
amnus, nalionc Gallisanus, ex patre Palumbo Presbytero, S. R. E. Diaconus et
884 an. 1,
men.
dtem
2.
I. M:
anno
-.
pro novclla Slavorurn Ecclesia, per S. Methodii mortem Pastoris egente, ordi-
natus Episcopus
DCCCLXXXll ;
Aposlolicus,
morluo Joanne assumilur
nullius
el
adbuc cerlte Sedis, forsitan in
mcnses n, dicm i, defunclus circa xxiii Februarii, anno bissextili dccclxxxiiu : et cessavit
Episcopatus dies ui, E
A clare testari, quod Romani redeunles ab exequiis de~ fabuiam Papissr, scripsitque ad annum dcccliv, quod D
functi Pontificis, utique tertio die 7nortis celebratis, Leoni successit Joannes, mulier, annis n, mensibus MAMN us i
receperint se ad locum faciendse Electioni destinalum : v, d. iv. lta autem progrcdiens, et Marini Ponlifi-
qua sgepe eodem die facla t inductoque in Lateranense catnm protrahens in annmn dccclxxxvii, porro prx-
Palatium et solxum ibidem Pontificium Electo; expe- cipitat Chronoloyiam, subjnnijens Marino Agapetum,
ctata fuerit proxima Dominica ad Ordinationem facien- qui anno i sederit : et sequacem invenit Sigebertum
dam, et Ordinatum coliocanditm in Sede S. Petri. Gcmblacensem, qui tamen notavit, hunc in aliquibus
Cnm igitur nulla hic ratio stt, quae persuadeat ordinem libris non inveniri. An autem invenitur vel in paucts?
illum non fuisse observatum, neque Pontificatus in- Unus ex aiitiquioribits hactenus nobis Marianus appa-
choari debeat a die Eleclionis, sed Consecrationis; ruit, in tota Chronologia tam supine- negligens, ut in
eequum est ut dicamus, non nisi circa xxu Februarii aptandis ad ChiHsti annos Pontificatibus sxpe non
conventum esse ad Electionem successoris, nec ante i adverterit ad annorum numeros, cuiqne Pontifuntui
Martii Ordinationem peractam. a se attributos; quare ad hoc solum eo utimnr, ut
7 Marianus Scotus, Leonis IV Pontificalum bien- videamus, quanto tempore invenerit ipse unttmqucmqtte
Mariani nio citius quam par erat finiens, et successoris Bene- sedisse, non vero ad quem xrse Christianx annum sin-
Scoti oscitan-
dicti III niltilominus inclioans biennio serius; vacanti gulorum initia (inesque retulcrit.
tla notata.
apud se qvadriennio explendo opportunam credidit
H
adiuanus, natione Romanus , ex patre Bencdicto, imperantibus Carolo Crasso et Aban.mad
Basilio Macedone, ordinatus Marlii in Dominica, anno dccclxxxiu; sedil annum,
5
*"^
i
^
.menses iiu, dies uiu; obiit anno dccclxxxu um Julii; quocolitur, Nonanlulae, ubi
sepullus est : et cessavit Episcopatus dies xui.
\fiem mortis notavit Baronius ix Marlii, postquom, ad cujus smistram ripam, pari fere a Mutina atque
Rat to tempo- nuilo Auctore cilato, dedisset Hadriano annum i, Bononia intervatlo, sed Mutinse propius intraque Mu-
ris
menses m, dies xix, exorsus a die XX Januarii, qttx tinensem districtum, jacet oppidum Spina-Lamberti
anuo dcccxciv etiam Domimca fuerat. Equidem quoad vulgo Spilamberti dictum, fortassis a Laraberto Italtx
diem standum puto tradttioni Nonantulanae, Abbatite, Rege alque Imperatore, annis post Iladriani obttitm
sub cujus aitan corpus quiescit coliturque ut Sancti, pluribus quam centum, cum antea Longobardka voce
Vin Julii. Menses certe qiiatuor habet Luitprandus, diceretur Vuilzachara id est Wiliae vct Willionis
ectati ilti vicinissimus ; Munanus item Scotus et MS. ager quem, ad ejusdem fluvii ripum dexteram,
; infra
nostrum, neglecto dierum excedentium numero ; quos ad x m. p. sita est Nonantuia, ubi sepuilum diximns.
facile quivis admisertt octo adjici posse ; nisi forte quis Causa autem discedendi ab Urbe Pontifici hitic fuisse
credere malit, initio mensis mortuum taiidie coli, qitia videtur ingens a Saracenis metus, contra quos auxilia
tunc fuerit corpus in ecclesiam istam illalum. Quod si petitaper seipsum muturaturus, itersusceperit in Girma.
urgens aliqua ratio suaderel, menses, non iv, sed 111 niam; sed inorte prxventus in viu sit. Iili vero sequenti
tantum superaddendos anno (uti alii plerique Calalogi mox anno vastaverunt Campaniam, et Casinense Mo-
habent post Gotfridnm Viterbiensem) tunc dicerem nasterium S. Benedicti die iv SeplemOns exussrrunt.
Hadrianum ordinatum v Aprilis, solum dies iv habuisse 4 Quin autem Nonuntutx sepitltus htc Hadrianus
supra annum et tres ?nenses; possetque Marinus dici, sit, dubitari non debet, ticet aniiquiores ibtdem Mona-
duobus dumtaxat mensibus, anle suam erectionem ad
Romanam Sedem, fuisse Bpiscopus ordinatus, et obiisse
cltt exisiunarint se habere cor V» Hadriani
Actis fut supra notavimus) carmine ur prosa subtexue- ubi habelur
[, ejmgue
»L
cnca finem Martii, atque ita sedtsse ultra annum rint, qitte sciebant de obitu et miraculis sui Sancti. pro Hadnano
r.
unum, menses tres et dies aliquot. Condonandum erum est mediorum sectilorum tgnorantitf,
2 Quod ad Interpontifidi tempus attinet, nuilitm quod explunbus Hadrianis elegerit eum, quifuit prtmus
notavitBaronius sed cum haud procul ab urbe
:
Mu- et ceieberrimus. Boni stqiudem virt, citm ??ie?ntnissent
ttjnterponti-
ftcii. tina constet obiisse Hadrianum, facite apparet octo vel ligessenive, Hadrianum suum obtisse cu?n iret ad Re-
decem dtes absumi potnisse ac debuisse, priusquam gcm, nemo ets occurrit prius qttam Carolus Magnus,
mortis hujus nuntius perferretttr Romam per xstivos Rex Francorum et Longohardorttm, Iladriani I aman-
calores. J/iric vero, ut mox itum ad suffragia sit, puta tissimus.
die xvmJulii aut etiam ssrius, apparet Ordinationem 5 Idem qui supra Maria?ius, Hadrani Pontificalum
Electt fteri non potuisse aiite xxv Julii, ut ex more finiens anno dcccxc, succedere ipsi facit Basilium Sucoessor
tocus tnortls 3 Guilelmus Bibliotltecarius locam, in quo obiit Ha- usque an- „m dcccxjv, novem annis seriits quam vpor-
drianus, vocat \ dla Vuilsachara, super fluvium tet : de qtto utt et de Agapito, post Marinum intruso
,
Scultiunum : et huuc\n jEmilia esse notat Baronins. apuaeumaem Mttrttinum, ut dtximus, ejusque sequa-
Strabo Seutanam nominat nomen fluvius Ule
: et Itoc cem Stgebertum, recte notat Onuphnus, quod iis,
hodieque rettnet teste Biondo Leander Panaram vo- : stante historis veritate et temporum, locus in hac
cariait. Utrumque nomen Itabent chorographwx tabutx serie esse non potest.
Joannis Antonu Magtni, Scultenna o vero Panaraf.
STE-
. ;
CXH STEPHANUS V
Aban. 885 |tephanus, naiione Ronuinus, de Regione Via laia, titulo SS. QuMuor Coronatorum
011891 an.
ipresbyter , Imperantibus Garolo Crasso et Basilio Macedone ordinatus, anno
6, diei 14.
'dcctxxxxu, xxu Julii in Dominiea; sedilannos ui
t
dics xini ; defunctus dccclxxxxi,
_/\nnns ffloi vi Pontificatus haud dubie scripsit auctor ./Ethera sed scandit spiritus almus ovans.
Itatio tempo- j/,j,,_ quam uttnam inieijram hnbrremns ! etdeeisdem Unde peto cunctis venientes dicite fratres.
certum nun facit Epitaphium, eum MS. nostro et Arbiter omnipotens, da veniam Stephano.
MSS. Regio, Ihuuuoac Maumno, licet alia qnxdam 3 Nescio qutd sapiat, qui non jitdicat hoc Epita-
a coxvo
perversii litterii numeralibus solum wscripserint; quae phium stattm a morte compositum fnisse ; et huic
scrtptum.
ivsa lamen cum MS. nostro concoi'danl guoad dies xiv, accedit MS. nostrum, qtiod ut intelligas fideliter Auc-
ubi prxdicta tria MSS. mutnta littera, habent ix. torem ejits transcripsisse, ut reperit apud iliius &vi
Mensea vji interponunt exemplaria dnastasii excusa : Scrtptorem, addit quod itle uddiderat, nt solcnt li qui
sed coi non possumus renpere. Interpontificii verolem- seriem quampiam ad sua usqne tempora perduxerunt.
B
*
pm c.r conjectura determinamus, quantum nobis satis A morte usque ad hunc Stepha-
S. Gregorii Papae
fmt ad suceessorem inthronizandum eo die ,
quem nura sunt anniccLxiv, menses n. Vitiosusquidem cal-
exigit dies mortis aliunde ceitius cogniius, de quo culus, cum numcrandi fuerint anniccLxxxi, mensesiv;
. infra sed fstve hic error auctons fiterit, perperam tempora
b Epitaphium reliquit nobis Romanus Canonicus supputantiSf juxta annorum numeros, quos antea in non-
gpitapMum, ( U i doscrtbens atrium vetus eccksiss S, l'<tn, ubi est nullii Pontiftcaiibus repererat vitiose notatos ; sive alte-
j
altare SS. Simonis et Judm AposVobornm ; inter alio- rius cujnscumqite, eum transcribentis) index tamen
rum Pontificum sepulcra, suoadhuc tempore cxtantia, mamfestus est setatis, qua vixit is, qui Ponttfxcntum
etiam hujus Stepltani monumcnlum posuit, sic tnscrip- Stephani V Anustasiano Catalogo apud Auctorem
tum : MS. nostri subtexuit,
Acoedis quisquia magni suflra^ia Petri 4 Baronius, quoad sex annos Episcopatus, nobiscum
Ccolestis regni poscere Clavigeri; consentit : sed uti nullum inueniebat modum determi- Baronii
mensem catcutus.
Intentis oculis, comiiuncto corde, locellura nandt. hujns Pontificatus initium, ita nec fini
Conspice pcrspicuum, quopiamembrana jacent. vel diem assignat; contentus agere de eo et de succes-
Hio tumulus Quinti sacratos continet artus, sione Formod in fronte anni dcgcxci : eodemque
Prssulis eximii, Pontificis Stephani : detnceps stylo usns toto hoc seculo et nsque ad fniem
Bis ternis annis populum qui r^xit et nrbera, fere seculi sequentis, nullins initio aut fini diem ali-
Ut gessit Doraino qure fuerant placita. qitem determinat, satisque habet annnm utcumque de-
Succepit tellus consuraptum pulvere corpus, finivisse.
CXIII FORMOSUS
JonMosrs, ex patre Leone, Episcopus Porluensis, lempore Arnulphi ac Widonis
Ab an.
890 <m.
m. O.d.
891
4,
n
ai
FO Regum Germaniee atque Iialia?, et Leonis Sapientis in Oriente imperantis, ad Ro-
manam Ecclesiam rcgendam transktus et inthronizatus anno dccclxxxm, xumii
Bor. on. 5.
Septembris in Dominica ; seditannos mi, mcnses ui, dies xun; obiit mi Aprilis die
Paschse, anno dccclxxxxui ; et cessavit Episcopaius dies ui.
D
hoc Formoso, in Ptta Hadriani II, narrat
Untliehuus liildiotheearius quod, tempore Nicolai
sententim
Portuensem Episcopum
hnjusmodi fuisset subjectus. Formosum,
memoriaa
Formosum, ,
,
qui a beatse
otimaJoanne Pap!B, una cum atiis directus ad Bulqaros, iisdem Domno praedecessore nostro Papa Nicolao in Bul-
Papa deposi- Ap stolic;c Sedi subjcctis Romam rcdterit cum
tt Regio garorum patriam destinatus, noviter in Christo rege-
Legato : quo Archiepiscopum sibi ordinari Marinum nerati Regis animos suis calliditatibus vitiavit, ut
Dtaconum postulante, aut alium e Gardinatibus cum ; terribilihus juramcntis eura sibi obstrinxisse testatus
Marinus Constantinopolitanam Legationem suscepisset, sit, ne se vivo quemlibet Episcopum a Sede Aposto-
Bttlgarii missus Silvester quidam, ab iisdem magna lica suscepisset; seque eidera terribilibus nihi!o-
pro Formoso
sub vetocitate remissus, dctulit litteras, rainus juramentis, ut ad eum quantocius reverti
Portuensi Episcopo reinittendo importunissime de- debuisset obstrictum fuisse professus sit; quique a
precantes. Poterat ea rcs Apostolico Forniosi zelo te- nobis proficiscendi istuc licentiara, litteras, et ne-
ttimonium itdisss posteris, si non apud Joannem Pa- cessaria adjutoria impetravit quoniam jam :
dudum
para vocatus in suspicionem gravissimorum criminum, per ambitionem a rainori Ecclesia in majorem, vi-
delicet
: x ;
delicet sanctam Sedem Apostolicam, prosilirecona- mentum Apostolicae dignitatis, quod non habebat*
tus plurimos sihi consolatores effecit et nunc per : suscepit. Cum enim respondisset ad argumentum ad-
repertam hypocrisira retrorsum rediens, sine li- versarii, a tnanuum itnpositione, quasi numqnam itera-
centia vel conscientia nostra, propriam paroaciam acceptum; ostendissetque idem valere ineo, qui
rabili,
praesent<s nonae Indictionis {anno dgcclxxvi) pras- nus impositione augmentum Episcopalis ministerii, zari solum
debuit
sentiam suam nobis satisfaciendo monstraverit... quod n<>n habet, accipit ; tandem conctuden» Inter- ;
omni ecclesiastica Communione privatum esse de- rogavimus, inquit, qui pra^entes fuerunt quando ,
ut limina Apostolorum Petri et Pauli numquam suum istud Chronicon, aitxisse et correxisse. Huic ergo
adoraret, numqu am ad reconciliationem accederet, tam certo testtmonto videmur recte adaptasse nostrant
suumque Episcopatum numquam reciperet. Proinde Chronologiam, Pontificatut Formosi assignando annos
intelligitur
concludit, obtigari eum non potuisse tali jnramento, u, sicuti hos ei assignarunt Hermannus Contractus,
factum,
quod fuerit cruentura et nefarium et sicuti verum : Godfrtdus Viterbiensis et Compitatio Chronotogica. Nam
est quod Apostolica auctoritate depositus fuerit, sicum MS. nostro, Mariano Scoto, Stella,PtaHna an-
ita verumest quod Apostolica auctoritate reconcilia- nos u oporteret ei dare, deberemusunum annum Marino
anathemate
tus extiterit, atque inintegrumrestitutus, /;t;r Marinura detrahere. ; etsic Marinus non mutto plus quam bwtestris
et juramen-
to solverat scilicet, Butgaricx quondam Legationis socium, tum fuisset Pontifex, nec potuisset dedisse Privtlegium,
ttarinus. alia Joannis Papan in favorem P/iotii acta rescinden- quod monaslerw Solenniacensi datum nemo huctenus
tem, tum etiam hxc, qux contra Forraosum erant ; dubitavit.
sive quod revera innocentem eum comperisset in quibus 5 Quod etiam preedictus Formosus non potuertt vi-
fuerat accusatus, sive quod justo severiorem pcenam ei xisse usque ad xnn Decembris, ut vult Baronius, ne- F
non mense
impositam existimaret: et quidquid fuerat cnipx sexen- scio unde tatem diem mutuatus, munifeste demunstra- Decembri
nali suspensione et exilio humiliter tolerato, abunde tur, ex epistola Stephani VI, eodem ipso anno dcccxcui
expiatum ab eo, qui juxta propriae manus rescriptum data ad Arnustum Episcopum Narbonensem, sub huc
(ut scribit SigebertusJ tamdiu in laicali Communione ctausuta : Scriptum per manum Nicolai Scriniarii
perseverarat. S. R. E. in mense Augusto Indict. xiv. Bene valete.
3 Ut ul sit reve.rsus Romam Formosus magna ibi- Datum xm Kal. Septembris, per raanum Stephani
Idem postca dem in auctoritate fuit, sn&Marino, Hadriano el Ste- Episcopi sanntae Ecclesiae Nepesinae, Arcarii sancfaa
ad Romanam phano Pontiftcibus, et his denique auffectus est : ar- Sedis Apostolicae, imperante Domino piissirao Au-
Sedem legiti-
guentibus quidem nonnuilis quod (ut dicit Infensor gusto Arnulfo, aDeo magno Imperatore,
coronato
me translatus,
apud Auxiliumcap. 22,/humanae laudis cupidus pro- anno primo :.</«.? omnia annum prjenotatum JEr
priam relinquens uxorem, alienam abstulit videli- ; vulgaris notant. Neqne ad pivdwendam longim Fur-
cet relicto Episcopatu, his quiordinandi erant Apo- mosi vitam juvare potest Adami Bremensis auctoritas,
stolicam abstulit Sedem : sed Defensore econtra collutarum temporeStjiiodi Tribnriensis, anno dcccxcu
reponente Utrumnara
; huraanae laudis cupidus Apo- mense Maji cetebratx : qui enim dicit secundo post
stolicumThrnnum conscenderit, Incertumest, ideo- eam anno obiisse Formosum, etinm dicit ceiebrutam
que solius Dei judicio relinquendum attaraen uni- : fuisse Sgnodum anno uil Adetgari ArchtepUcupi, qux
versa Romana civitas et omnes circumposilae regio- tamencelebrataest anno ejus ui adltuc currcnte, 'jutppe
nes praecipuBe sanctitatis eum fuisse commemorant, qui solnm faclus Archieptscopus est. secundum ipsutn-
exceptis admodum paucis, qui euin infamare non met Adumnm, anno dccclxxxuiii post mensem Juuium,
erubescunt. Ceterum quod in ejusmodi translatione quo obtit S. Rembertus decessor ejus, cujus Acia ud
alienam uxorera non abstuterit, probabilibus exem- diem mi Februurti dedimus. Nun est autem Adami
plis (quae usque ad sedecim ex antiquitate petit Auxi- (qui uno post hxc secuto scripsit) in sn* lustortx initio
HusJ clarescere ait. Idem deinde cap. 20 evidenter tanta auctoritas ut Annaltbus Fuldensibus opponi
probat, quod quando Formosus inthronizatusest, non possit.
id quo Episcopus erat iterura acceperit sed aug- ; 6 Porroa die im Aprilis anm dccclxxxxui retro-
cedendo
148* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
cedcndo per annos mi menses m, a Manano Scoto graverit et, sicut ex scriptis B. Gregorii
: in
iri anno 801 beretur, si cum Hermanno Contracto, Gotfrido Viter- mundo preenominato, Dorobernias sive Canterberiae
inter Formosum Papam el Romanos hanc fnisse ait, cepit Malmesburiensis qux ad priorem annum habet
quod Forniosi pr;cdecessore defuncto, Sergius qui- iib. 2 cap. 5. Polydorus Virgilius, videns non recte
dam Romanae ecclesiae Diaconus erat, quem Roma- componi tempora Formosi et Eduardi, quorum hic pri-
norum pars qucedam Papara sibi elegerat qusedam : mum regnare ccepit anno dcgcci. annis utique un post
vero pars non infima nominatum Formosum Por- illius mortem; loco Formosi substituit Joannem IX.
tuensem Episcopum, pro vera religione divinarum- Sed et hic nostro calcnlo obiit ipso anno seculari ;
que Scripturarum et doctrinarum scientia, Papam Leonem ergo V substitui mallet Spelmannus, qui ex
sibi fleri anhelabat. Dum ergo in eo esset ut Ser- 7iostro quoque calculo tunc revera sedebat. Econtra Cos-
gius Apostolorum Vicarius ordinari debuisset [nti- sartius, simutandum est aliquid suggerit xqxteantma-
que consucto Dominko dtc) ea qua> Formosi parti-
et gis in nomine Regis inducendam mutationem, et pro
bus favebat pars, cum non mediocri tumultu et in- Edwardo substituendum Alfredura , polius quam in
juria Sergium ab altari expulit, et Formosum Papam nomine Pontificis, quod supponitur ipsi Epistolx prx-
constituit. Obeamdem vero servandx Domimcx causam titulari. Egohoc omnino tenendiimputarem, nisi vche-
ah xuiii diebus, qui passim notantur, abstulnnus unitm. mentius suspicarer , Epislolam illam merum esse
Quod siquis mttiit Interpontificio pr<rdicto unam alte- fiqmentuni scculi xi, quo inter Cantuoriensem et Ebora-
B
rttinvc hebdomadam detrahere, priori Interpontificio eas censem Archiepiscopos fuit de hujus ad illum subjec-
videtur esse
addat licct, et fantitmdem rctrahat Stephani praeceden- lione contcntio, nolente Eboiacensi Cantuariensis Pri- merum
flg-
tis Ordintttitmem ac mortem : aut tale quid faciat in matum agnoscere, scd cixqualem per omnia se fercnte, mentu
Marino, inter qucm et Joannem solum notare dies ui ut videre est ad Vitam S. Landfranci xxuin Maji.
nulla auctoritas cogit. Intcrpolatam saltem Epistolam eam csse ostendtt Can-
7 lnTnmis Cotictliovum extat Epistola, qnnmFrti- teberia^ nomen, velut vulgatius et causa cxpUcationis
Ejus ad Bpl-
tribus et tiliis in Christo omnibusEpiscopis Anglise additum vetustiori nomini Doroberniae: xtate emm
scopos Anglix Formosus scripsisset, quusi audito nefandos ritus Formosi istud necdum in usu erat, uti nec nomcn
epiitola, Paganorum partibus istis repullulasse, ipsosque Cantuarios; sed dicebatur Cantwaraburga, nti videre
tenuisse silentiuin, ut canes mutos non valentes est apud ipsummet Alfredum Regem, in cjus Saxonica
latrare ; gladio separationis a corpore Dei Rcclesia vcrsione Redx. Quis autem zelus iste fuisset, ne dicam
eos ferire deliberaverit ; nisi Pleimundus Dorober- furor, propter simpliccm offxcii cujuscumque neglectnm,
nensis Aichiepiscopus, intimavissct tandem evigilasse, tempove beliicis tumultibus inquieto facile excusabilem,
et seminaverbi Dei olim venerabiliter jacta in terra omnes integri unius regni Episcopos, ne semel quidem
Anglorum renovare in quibns hortatur
ccepisse : menitos, ctcommunicalos velle, uti voluisse fingitur
habere perseverantiam jubet absque mora substi-
; ipso cxordio Epistolx Formosus ?
CXIV BONIFACIUS VI
ONiFAcms, natione Rnmanus, ex patre Adriano Presbyler depositus, manu popu-
B
An.WK-ab II (
Apr. ad 25 ari intrusus, sub lemporc ArnuHi Leonis Imperalorum, ordinatus xxi
et Aprilis,
Aprllls.
'Dominica in Albis ; sedit dies xu ; morluus vel depositus xxu Aprilis : et cessavit
Itnr. i. 897
Kpiscopatus dies ui anno ncccxcui.
j\_iinolcs Fnltiensrs, hoc tcmjiore scriptos, jam tes- Sedem, e.r propria dicit roujectnra : sicut et singularis incertum an
Per vim ordl tes istiut brevitatis audivimus, Sijnodus quoque Romana estin eo, quod dies ei xxui assignet. mortuus an
Quod autem xn
natus,
sub Joanne IX, anathemate feriens eos, qui de gradu ositus
annis superfuisse postea dicat, non ab sed deP
-
ipso solum,
ecclesiastico Synodice ejectura et
non canonice res- etiam Gotfrido Viterbiensi videtur asseri ; nisi forle
titutum ad altiora provehere praesumerent, prout, in hoc per libranum sphahna anni pro diebus scnpti
inquit, de Honifacio, primo de Subdiacouatu, post- sunt. Lnitprandus Ttcinensis, proximi seculi scriptor,
moduin de Presbvteratu deposito, popularis manus Ub. cap. 8
i is mortem constitu-
qui post Formosi
agere prajsumpsit ; etsi proniotwncm improbet utitlc- tus est, expellitur, inquit. Expulsmn Annales Ful-
gilimam: nontamen negatfactampromotionem aliquam, dcnscs non negant : diutamen postea vitisse vixcredide-
adeoqneet Ordinationem.per Episcopos, sciltcet vi coac- rim, tum quia podagrico morbo correptus erat, tum
tos. Stcitti igitnr non exelu\in.usa numero Pontiftcum quia nutta ejus postea invenitur memoria : si autem
qnniittr t uinque ordinatos, ita necpossumus probare quod adhuc annis xn vixit, oportet fateamnr ipsummei ra-
eum excluserit Baronius, ttec etiam credere, quod non tam habuisse dcjectionem suam, proinde ejus vitam
sit ordinaius in Dominica. non impedire,quo minus successorcs ejus veri Pontifices
2 Quod emm Platina dicat biduo dumlaxat vaeasse fuerint.
STE-
AD CATALOGUM PONTIFICUM. «49*
CXV STEPHANUS VI
TEPiiANts, natione Romanus, ex patre Joanne Presbvlero, ordinalus temporc Ar-
L Aban.MHai
S
,„ T , . .. .. .
nulh ct Leonis Iniperalorum anno dcccxcui, ii Maji, Dominica quarta post Pascba, an.sm
seilit
...
annum i, menses
, t .•••..
in; defunctus cirea iniiiuni Augusti
» ..
anno ikxcxciiii : et vaca-
an. 1, vi 3, rf.
vit Episcopatus usque ad xi Septembris : et ipse sepullus fuit ante ecclesiam S. Petri.
jtatio tempo-
H ermannus Contractus et Gotfridus Viterbiensis, su-
pra annum dumtaxat numerant mensrm unum, et huic
cum xxiv Septembris anni dccccxxxi,
ctione, finienda
Rollewinck, MS. nostrum, Stella, Platina. Tempus quinto :ila datum esset anno Christi dcccxcui.
autem hic notatum stabilitur per privitegium hujus 4 Certior hujns Pontifiris memoria invemtur inter
Stephani, confxrmans aliud Joannis VIII, de quo su- Monumenta iVaticana, a Romano Presbytcro descripta Acta ejus
pra, in favorem Abbatis et monasterii Vezetiacensis : sub Eugenio III nonnihil correclius ,
quam ea post sub cuiitra For-
tnosum
invenitur enim Tomo 3 Spicilegii Acheriani pag. 463, Alexandro pariter III tranecripsit quidnm Mantius, a
reprobata,
scriptum per manus Samuel, Notarii et scriniarii Baronio laudatus. Est autem Epitaphium post decunum
S. R. E. mense Januario Indict. xv et Datum x ; a morte annum ei positum a Sergio Papa III, in quo,
Iinperatore, Indictione xv, id est anuo dcccxcvii. ob qu# Fuidenses Annales sic de eo scribunt, in Boni-
2 Addit MS. nostrum , qnod Hujus ternpnre ec- facii locum successit Apostolicus, nomine Stepha-
i\on vere
clesia Lateranensis ab altari usque ad portas ceci- nus, vir fama infamandus, qui antecessoremsuum
dicitur nnte dit. Sigebertus Gemhlacensis in Chronico asserit, quod Formosum, inaudito more de sepulcro ejectum, et
fuisse Episco- per advocatum suae responsionis depositum foras
Stephanus fuerit primum a Formoso Papa Episcopus ,
pusAnagnimis,
Anagninag ecclesiae ordinatus : quod et Slella et extra solitum sepulturae Apostolicse locum sepeliri
Platina tenent ; sed prxter omnem veri similitudinem. prsecepit.
Quam enimjuris speciem contra defunctum Formosum, 5 Landem ergo non erat hic Stephanus, nisi a si- laudata in
Epitaphio a
in ns qux egit, prxtexere potuisset; qui non alio ti- miii accepturus : accepit autem, stcut dixi, a Sergio Sergio Papa,
tuloeum damnavit qunm quod Episcopus Portuensis
.
III sub hac forma.
cum esset, ambitionis spiritu Roraanam universa- Hoc Stephani Papaa requiescunt membra se-
extumulato, et in judicium protracto, scribit Luitpran- Sextus dictus erat ordine quippe Patrura.
dus; perperam licet Sergium pro Stephauo nominans. Hic primum repulit Formosi spurca superbi,
Injuria autem id objectum fuisse excusat Synodus sub Culmina qui invasit Sedis Apostolicae.
Joanne IX, quia necessitatis causade Portuensi ec- Concilium instituit, praesedit Pastor, et ipse
clesia Fonnosus, pro vitae merito, ad Apostolicam Lege satis fessis jura dedit faraulis.
Sedem provectus est. Itaque irriians acta prioris Sy- Cumque Pater multum certaret do^raate sancto,
nodi, in quo propterea fuerat damnatus Foruiosus, ce- Captus, et a Sede pulsus in ima fuit.
lebratam tamcu fuisse dicens, tempore pife memoriae Carceris interea vinclis constrictus in imo,
sexti Stepliani Papae salis indicat, de itujus Stephani Strangulatus nervo exuit et hominem ;
vero Pontificatn non fuisse dubitatttm. Post decimumque Deo regnantia tran^tulit an-
3 Baronius , cum eodem anno dcccxcuii exnrsus num
Stepliani Pontifiratum, eunidem protrahit usque ad Si:rgius huc Papa, funera sarra colens.
aat usgm ticl
Sciiptum per manum Andreae Scriniarii S. R. E. 6 Clanorem sensum dedisse meputo mutatione le-
viori : qttod autem pr.nipue inde assttmo, est confir-
mense Septembri, Indict. iv. Datum per manum Ste- ex quo inte-
phaniPnmicerii,anno Pontificatus Domini Stephani matto communis sententise adversns Baromum : qui rhn stabdttur
ob bullam
sexti quinto. Quam sint depravata istius monasterii cum tn fiuem anni dc.ccc pratrahut Pontifiratum Ste- chrunologta.
Varie depra-
vutam. monumenta, saltem quoad numeros in subscriptionibus phani. Sergium cogatur mortuum scribere initio
et
CXVI ROMANUS
M omanus, nntione Gallisanus, ex patre Constantino, imperantibus Berengario et
R
an. 898
ai 898 m.
3, ilti ?3.
Leone, ordinalus xi Septembris in Dominica, anno dcccxcuii; sedit menses m ,
Ulenje» solum iii habent Rollewink, Stella et Pla- ut crcdam Successoremordinatum prima ejus mensis
ei
tina : setl anttquitatis prxrotjativa valenl, qui scribunt Dominica, qux eral dies u sed secunda, qute tunc ;
bunt : ego, numeritm exprimens quem rcpcrt in MS. dicendis salis refutatur.
nostro, duo inilio Februarii obiisse, non tamen ita cilo,
CXVII THEODORUS II
T
,
An. 898 a
8 Janua-
ordinatus vm Januarii, anno dcccxcuiii, in Dominica; sedit dies xx; obiit xxvii
ril ilcs 10. Januarii, et cessavit Episcopatus usque ad v Februarii.
Tempus sedis
D ierum viginti
]i rrmamus Contraclus,
numerum habent Marianvs Scotus,
Rollewinck, MS. nostrum
retlaclus,
celebrasset)
non nisi sacrilege
Papa Theodorus,
Ordinationes
qui utique de
quascumque
Formosi
,
CXVIII JOANNES IX
Ab an. 898 oanises, natione Romanus Tiburtinensis, ex patre Rampaldo, Lamberto et Leone
ad 900 an.
2, <fiu
b
9
an.
ai,
s?di«
15.
an. J
9W
imperanlibus, ordinatus anno dcccxcuiii Dominica v post Epipbaniam
sedit
^ ue ad " Mar,ii
annos n, dies xu;
i 'P se
obiit xvim Februarii, anno dcccc
et cessavit Episcopalus us-
vero sepulius est ante ecclesiam S. Pelri anle portam Guidaneam.
:
v Februarii,
45.
2 Epitapkium kvjiu Joannis tale ailfertur. mus, plurimas patitur violentias Pontifice obeunte D :
Spitaphium Ecclesiae specimen, clarissima gemma bcraorum, quae ob hoc inferuntur quia absque Imperatoris joannrb ii.
tndicat tres Et mundi Dorainus ; hic jacet eximius notitia et suorum Legatorum praesentia Pontiflcis
ejui Synodos, Joannes, raeritis qui Jfulsit in ordine Nonus, fit Consecratio, nec Canonico ritu et consuetudine
Inter Apostolicos quera vehit Altitonans. ab Imperatore directi intersunt Nuntii, qui vio-
quidogma salutis
Conciliis docuit ternis lentiam et scandala in ejus Consecratione non per-
Observare, Deo munera sacra ferens. mittant fieri volumus ut id deinceps abdicetur; et
;
Temporibus cujus novitas ablata roaligni est, constituendus Ponl.ifex convenientibus Episcopis
Et firmata fides quam statuere Patret. et universo Clero eligatur, expetente Senatu et
Qui moriturus eris, lector, Dic Papa Joannes : populo euai quiordinandus est etsic in conspectu :
Cum Sanctis capiat regna beata Dei. omnium celeberrime electus ab omnibus, praesen-
3 Ex trtbtis Concitiis, o quorum celebratione lau- tibus Legatis Imperialibus, cousecretur.
guarum wia datur in isto Epitaphio, duo solum ad nostram trans- b Utile consilium pro ista temporutn curruptela, qua
rescindit acta
. , . . .
, . _
Scd frustra
icrunt notitiam; unum Romse, in quo penitus abdi- n qut factwnibus
,
et cltentelts potentwrcs Romx
pronter tur- erant,
cotitra For-
mosum.
cavit Synodum, terapore piae recordationis sexti potiores quoque se credebant debere esse in Electione bas imperli.
Stephani Pap?R celebratam, in qua venerabile cor- Poulificum. Sed brevi sublatus e vivis Lantbertus, ul
pus Formosi venerandi Papse, de sepultura violata, jam uistnuavimus, ad futuri Pontijxcis Consecrationem
per terram tractum est at quasi ad judiciura duc-
; auctoritate sua concurrere tton potuit; nec ante ultimos
tum, judicari et damnari prassumptum est. Alterum menses anni dcccc habuit Italia Imperatorem, ciu tale
fvit habitum Ravenuse coram Laniberto Imperatore : jus posset Qui autem tunc coronatus fuit
compelere.
quem cum infra probaiuri swius intra primum Joan- Ludovicus Bosonis filius, haud diu gradum tantum
nis IX annum e vtvis esse sublalum ; consequens est ut tantum tenuit : et stc tex, alias utilis, numquam re-
vel anno dcccxcviji velsaltem primis mensibus anni ducta in opus, evunuit conticuitque ttsque ad Ottonis
sequentis kabtta fuerit etiam postrema Synodus. Baro- primiltnperium. Iyitur Romanis, nec obtigatts Mtssum
nius interim ab earum numero videtur numerum anno- Imperatoris expectare, qui nullus erat (obierat enim E
rum accepisse. prxcedentis anni fine etiam in Germania Arnulfus,
4 Consideratione porro dignus est x Canon Romani qui contra Widouem
coronam obtinuevat) mui-
olitn
TranquiilUati
Concilii, et multum ad Pontificiam kistormm faciens : tumque solicitis ne occuparentur impedirenturve a Ser-
Pontiflciarum
ordinationum ostendit enim quomodo fieri potuetii, ut adeo cito, sicuti gio, in vicina Tuscia exulante, et Adelberti Marckionis
consulitur. diximus, processerint successiones decem prsecedentes favore subnixo; nulla causa fuil, quo tninus stato die ad
et quam merito dixerimusin HadrianoII, sub ipso res* Electionem, et proxima post hanc Dominica ad Electi
titntam Ecclesix fuisse libertatem celebrandx Ordina- sui Ordmationem procederent. Accedit quod Interpon-
tionis, proximapost Electionem Dominica. Sic autem uficia brevia statuenda nobis sint, ne Sergium in suo
Joannes loquitur, tali libettati renuntians, velut pro eo detineamus exilio, notabili uitra septennium numero
tempore nuxix et portam aperienti tnultis viotentus. Quia mensium vet dierum.
Sancta Romana Ecclesia, cui Deo auctore prasside-
CXIX BENEDICTUS IV
Benedictus, Romanus, ex patre Mammolo, imperantibus Berengario iterum u „
natione m
et Leone, ordinatus u Martii in Dominica quinquagesimse, anno dcccc sedit annos ««M« ;
»»•
£S
iu, menses ui, dies xu obiit xv Seplembris, anno dcccciu et cessavit Episcopa- :
Xjibrarius, a quo habemus MS. noslrum, cum scrip- Indictione iu : atque ila egregie conftrmatur Clirono-
Hatio tempo-
sisset vacem Annos, oblitus fuit addere numerum : logia nostra, qua primus September, quem in suo
ris,
quinque scripsit Mnrianiis Scotus; Rollewinck, Stella, Pontificatu habuit Benedictus, confertur in annum
et Platina solvm tres : medium tenentes Hermannus dcccc.
Contractus et Gotfridvs Viterbiensis quatuor nume- 3 Epitaphium Romanus Canonicus, et ex eo Manlius,
rant et hoc exigtt ratio sequentivm Pontificatuum. Epitapnium.
: tale recitat.
Menses et dies ubique fere iidem numcranlur. Membra Benedicti hicQuARTi sacrata quiescunt,
2 Baronius, nihil pr<rcise definiens, Benedicti ini- Pontificis niagni, Prasulis eximii
tium ponit anno dcccgv, et finem anno dccccvii ; ac Qui merito dignus Benedictus nomine dictus,
vrobata ex
epistutts.
deinde svbjnngit Epitapliium infra dandum ex Manlio. Cum fuerit largus omnibus atque bonus.
ftunc insuper habentur dux ejtts Epistolj:, confirmantes Hic generis decus, ac pietatis splendor, opimus,
sententiam Deccssoris in causa Anijrini Electi Lin- Ornat opus cunctum, jussa Dei meditans.
gonensis quarvm prima dicitur scrtpta per manum Praetulit bie generale bonum lucro speciali :
Sergii S. R. E. Soriniarii, in mense Augusto Indic- Mercatus coalum cuncta sua tribuit,
tione ni ; et data n Kalendas Septembris, per ma- Despectas viduas nec non inopesque pupillos,
num Leonis Dei pietate Primicerii Sanctae Sedis Ut natos proprios, assidue refovens.
Apostolicaj, anno Domni Benedicti Papael. Stmiliter Inspector tumuli, compuncto dicito corde : .
el secvnda, scripta dicitur II Kalendas Septembris, Cum Christo regnes, o Bbnbdictb, Deo.
LEO
152* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
CXX LEO V
eo, Forensis fuii, natione Ardeatinus, de loco qui appellatur Priapi nmperantibus
Anno 904,
rf.57.
t;
1j,
L^dies
Ludovico Hozonis
1.U11 ; defuuctus
et Leone, ordinatus dccciuxxuiii Seplembris
xum Novembris : sepultus in ecclesia Lateranensi
in Dominica,
:
et cessavit
sedit
Yrimus htc Romanorum Pontificnm sepulcrum sibi prxposuit : sed refellitur prior, aliorum constnsu; po-
Seputtura
legiese tn Laleiiinensi Btuilica dtcitur a Cxsare po- tterwr eo quod sequetur encomto Sergii III, quo hic
in Laterano.
slea Cardinalt Ruspono, ejusdem ecclcsix lunc cnm dicilttr, tveclo Joanne IX anno dccclxxxxvhi seplen-
tcriberel Canonico, in opere de Bastlica cl Patiiarchto nio exulasse anlequam fieret Pontifex, quod proinde
Lateranensi sub Alexandro Papa VII. Al in ruiuis factttm est nnno dccccv.
tunc jacebal illa, sub Stephano VI collapsa, ut diximus. 3 Stella, seculusauclorem, qui Leonis patriam igno-
dejectto vin.
Credilnle est igilur Leonem. qnia in Patriarchii La- rabat, ita loqttilur : Sedit tantummodo diebus xl :
lenla.
leronensis carcere mortem obieral, tion lum istic legisse quo quidem die ab ejus Presbytero Christophoro,
quam acceptsse srpulluram jttssn Christophori successo- faiuiliari, dominandi cupiditate alleeto, cum maxima
rts, communi Pontificttm sepultura illum non dignantist seditione capituretin vinculaconjicitur : qui videns
locus outcm sepullnrx nominolur, in dextero hujus se honore spohatum, et a maxime familiari, cui
basilicae latere, ad initium navis minoris, prope multa oontulerat beneficia, dolore animi paulo post
13
murum. obiit. Htnc esl quod nihil dubitem, quin eadem vio-
CXXI CHRISTOPHORUS
An 904, palrc Lcone, imperantibus Ludovico
.
jimisTopnoiuis natione Romanus, ex pra?dictis
jiicm. G, ad
905. Bozonis
I el Leone, qualilercumque ordinalus xxu Novembris in Dominica, anno
Bnr. 907, J.
Idcccciu, scdit mcnses ui ct dics aliquot : bic de Pontificaiu dejeclus est, et mona-
mcn. 7. clius effectus, inilio Junii anno dccccu.
Srpultura in
supplevtssc, el sic tnler Ponlifices relmeri Christo- imperanle Domino nostro piissimo Augusto Ludovico, F
phurus qtti : verosimiltler in munaslerio expiavit cul- a Deo coronato Imperatore. Correctionem in numero
Yattcano. Epistola fir-
pam, violenta Ponttfxcatiis ntvasione. cantraclam, Certe Jndictionts adltibttam, a nobis »'<"" cl"'°~
neceswriam, probat ralto
corpusejus in Valicana ecclesia sepultum fuissc Roma- temporis fundata in epitapltio Sergti "° lax '"'
: qtto solidius niti-
nus Presbijter Munlius credalerunt, ambo
et httc refe- mur, quam opinalione Boronit, Christophori Ponlifi-
rentes Epitaphium, tamquam illtus foret , sic scrip. catum prodttceiilisusqtte tnannum dccccviii. Hinc tamen
tum : factttm est, ul qui Corbeiense. istnd Prtvilegium eprxci-
Hic pia CnmsTOFiioiu requiescunt membra sepulti. talo Spicilegio transcripsit inserendum novx edtttoni
2 Unicum htijiis Papatus qualiscttmqtie monumentum Conciliorum LabHo nostro tradtdertt
illtid in numero
eriut apud Lucam Arhertum tomo 6 Spicitegii pag.
Indktionit mutatum, stc ttl pro vn leijatur xi, tit quo
/ilfi, universis Episcopis Galharum directum, tn stnte fideluus Iratiscribentis requtrtlur.
IHSSLKTATIO XIX
Successio et Chronologia Regum et Imperalorum Italicorum, postmortem
Caroli Crassi scculo ix et x.
TLj.
-
ionem nobis, imo necessitaiem
cessonbus Successortbusque ejus
offert, tle
agendi accu-
De- ab ea via,
tradil Cardinalis
quam
nobts proposuimus. Histortam
m
Baronius, longtssime abducunt
Pontificia Chronologia tenendam
ipsam eleganler deducit
Luit-
:
Episcopus, qui anno dcccclxx, id est proximo rebus necesse fuil singula ad bietmium integrum prxcipitari. D1SSE ,,.
Hunc ejus defeclum quadamtenus supplevit Reijino, sus Romam venit, et urbem Romanam armis ccepit.
Tutic cntm Berengarius, coptis longe infe-
monachus Prumiensis in Germania mferiore, eodem tiirfetts se,
plane tempore quo res gerebantur vioens ac scribens riorem, Widoni twn posse resistere : Arnulphum, qiu
lamquam Pharus fliictuanti per incertas auctorum con- conlra Widonem evocarat. Hic aute.m dutn se fuga
jecluras Chronotogix proposita. latebnsque et arcibus paucis tttetur, toto pene exulus
2 Obiit Imperator idemque Francorum Rex Carolua regno; Rvmani illi Prvceres qui Formosum jam uide
vacantevost Crassus anno dccclxxxviii, die. xn aut xin Janmrii, a tetnpvre Ordinatianis sux, propter ejectionem Sergii,
tempore Stephani Papre V. Huic succsssurus Wido haud nequis viderant ocutis; contra eum suis privalum
cZlTimpe" atque Lamberto,
'
seu GuiHo, Lamberli Ducis Spoletim filius, acl capes- patronis, Widone scihcet cv.perunt
rt0>
agere insolentius conlumeliosiusqiie quo factum, uf
sendum Francise Regnumpro/iciscitur; cutiiBerengario, ;
Foro-julu Duce, paclus de relinqnendo ei llalltr Regno. aliunde non sperandtim auxitiurn petiertl ab Arnulfo ;
Setl a Francis, guiOdnnem Regem sibi.constituerant, dicit enim Regino, qvtd lnc cum consensu summi
non receplus, hand credidil sese obhgari pacto, quod Pontiticis urbem cceperit, quodque civitatem ingressus,
iuieral cum Berengario, auiti polius qna ratione eum a Formoso Apostolicse Sedis Praesule cum magno
modis ommbus satagebal. Mortuo honore susceptus est. et ante Confessionem sancti
expelleret ab Ilalia
mterim Stephano Papa VI, Romanoque et Theo- Petri coronatus, Imperator creatur.
menses circiter sex su- 6 Hujus rei monumentum, quo certior Reginoni
doro Successortbtis ejus inlra
,, blalis de. medio, cum Sergium quemdam eleclum ipso ftdes htc constet de anno, extvt upud Utjltellum totn. 3, '''
Imperalore! posl xxiv Septembris anni dcccxci, uli scnpsit ipse anno lncarnationis Domini dcccxcvi Indict. xiv,
tii, ouit.iiiie,
3 Cttm igtlur apud Ughellum lomo 2 Ilalise sacree que uxorem Firmi obsidet ; hujus opera veneno polatits,
nium legis a Lantberto Imperalore datum ecclesix Mu- 7 Cutn etiittt Lantberthus, suijamjuris faclus, Ma-
C
linensiprxdicve dtploma, pridie Kalendas Octobris, ginfredum, Mediolanensem Comitem, qui sibi quin- tm'peTii"exlor.
anno dcccxcvii, anno Regni septimo; mlellige pa-
sui quennio rebellis extiterat, non solum urbem, in qua l/Ml Berm]li .
Rexapatre riter Widonem, prius etiamquamlmperalor fteret, Re- erat, Mediolanum scilicet, defendens ; verum eliam ritn:
dictus ante
vicina loca, Lantberto servientia, depopulans...
biennium.
communicasse cttm ftltv ; stcuti post biemuum
gis lilultim
cum ev cutnmuntcandum curavit titulum Impcralorls. post paulo, jussisset capitis damnari sententia, per
invenies, quod Guido, saepe antea auditus illud Psalmographicum ruinina- F
q Ac demque cum apud Reginonem
re, Cum accepero tempus ego justitias judicabo rs 7 i >3
qui Italiam regebat et Imperatoris tenebat nomen,
; .
patte iiitdum gesserat tilulum eo cerle ub ejus Successore Romano. Verutn eliiiivtiem
lige, ut qtii vivente
Lantbertus, relnta insigni victoria
morluo retn ipsam habere cmperit ; el Rvmam profecitts ejus rilo repressit
de ejtisdem genero Adalberto Tuscix Marih.one. et
se feceril denuo coronari a lune udhuc vivente Fonnoso,
4 Dum isla in Ilalia atjebanlnr, regnabal tn Ger- Joanne IX fioittaiiam jom Sedem oblinente.
deindt imul- mania Arnulfus Rex, de quo Regtno scrtbit ad annum 8 Hic porro sicut in Sgnvdo Roiitz habtta, Formosi
fw. noii an. Stephani nutla esse decrevtl : stc artic. quod irritum
DCCCXCIV> q„ d valido cura exercitu Longobardorum Acla restttuil.
tissime inquirantur et legaliter emendentur itemque : urbis Episcopo. Cives autem hoc Berengario, sum-
ut Augustali Docreto omnimodis et synodaliter pro- ma cum festinatione, notum fecerunt, qui eo tera-
hibeantur illicitaa conjunctiones, quas Romani et pore in Bojaria exulabat. nil moratus, con-
Ille
Longobardi simul et Franci, contra Apostolicam et tractis undique copiis Veronam pervenit, atque ira-
Imperialem voluntatem facere praesumpsere in terri- providum virum dolo ccepit, et captura luminibus
toriifl B. Petri. Qnibns omnibus praetextum dare potuit privavit. Siquidem cives, qui partibus ejus favebant,
violenta cjeclio Sergii, post Theodori Papx mortem portas civitatis ei aperientes, eum nocturno tem-
electi, ordinato in ejus locum Joanne : cujus proinde pore intra muros receperunt et sic insperate et
;
PotitificatU» tn controversiam trahi poternt; ipsaque absquc prasmeditatione, Ludovicus, non solum re-
Lantberti Caronalio, ut a non tegitimo Papa facta, gno, sed etiam oculis privatus est. Hiec Regino ad
reputari nulla. annum dcccciv, cum przmisisset, quod eo anno Ludo-
\) Sed mliil Iwrum facere Lambertus potuit : etenim vicus Berengariura de Italia expulerat, atque omne
anno 904
Post Lnmher- anno DCOCXCrX nini valtle provecto sublatus e rnvis est, illud regnum sibi subegerat. Cum autem non inso- Vel 905
tum,extin-
quemadmodum probatur evidenter ex supracitata Bene- litum sit Reginani sub uno contextu nnoque anno referre
ctum an.
dicli IV Jiulla, mcausa Angrini Ltngonensis, data n res tnter se connexas, quamvis in alterum annum pro-
899,
Kal. Septerrjbris Indictione m, id est anno Clinsli tractas; non absurde quisfecerit neque contra mentem
i, i
nnno n post obitum Lantberti Imporatoris
. i
, $t Reginonis, si catastrophen Ludox\c\ differat in annum
Angustii Fivebat guidem post Lantbertum adhuc Ar- Dccccv ; atque ita supra memoratx Christophori Papx
nulfus. et Imperaloris tituto utebatur; utpote dumtaxat Epistotx, in causa Angrini Ltngoncnsis (quarum occa-
vuntiins atnw nixcxcix.iii Kal. Deeembris utt scribit sione hanc Bissertntwncm instituimus) scripta mense
Rcqino, sed poslquam ab Jtalia excessit ihssolutns pa- Decembri Indictionis, non vn (tunc enim necdum
rah/st, qua et contabuit, nnita amptius ratio ejus habe- Sedem orcupaverat Christophorus, in eaqne adhuc
hattir apitd Jtalos et Francos. Berengarius vero, quo sedebat Benedietus IV) sed vm, id anno dcccciv
est
machinatlte (uti poslea ipse confessus estj JJugo Magin- e.reunte, prxcesstssent totis octo mensibus Ludovici rui-
fridi MediolanensU filius, in ultionem mortis paternx, nam. Si tamen etiam posteriorum annorttm adfertentur
Lantbertum; tn venatione salitariiim fustc capiti im- exempta, quibus Sergius IV in suis epistotis nsus
pacto mactarat, ut mortem credi posset ex equo lapsus fuerit nomine Ludovici Imperatoris, dicendum foret;
obiisse ; Hereniinrius, inquam, Regis titulo contentus fttmc, qnamvis reyno oculisque privatum, a Romanis
vivebat : el hujus etium xmulum mox habuit Ludovicum, tamen non fuisse abdicatum ; et sic nihil causx habere-
Bosonis filunn, tamquam juri Regni Jtalici propinquio- tur, ob quam ejns rnfartunium differri deberet ultra
rctn evocatum ab Jtalis, tpsoque Berengarii tjenero annum dcccciv. Accedit quod propter errorem m nu-
AdalbertO. Busonis enim Soror Carolo Seniori sive viero Indictionis comtnissum, non satis certa sit epi-
ducla conjugc Ermengorda, Ludovici olim m Jtatia cium redeuntibus, satis quieto potitus cst regno : putat- et ob nava-
regnantti /Wifl, post Ludovici Balbi excessum Rex que Sigonius, haud exiguam Fcclesiee operam navasse tumEcclesix
operam an.
Provinciif coronatus, exea hunc Ludovicum genuerat: in expuynando Gariliano, munitissimo Saracenorum
913 denuo
qui vocantibus teniere creduh{s }
m ipso Italtx ingressu castro; ipsisquc inde profugis el ad pugnam compulsis, coronatur.
obvium sthi liubiiitreconciliatnm cum Adalberto Beren- mense Augusto anni dccccxv, ad internecionem c%-
garimn, a '/i/d tn summas redactus angtisttas. eidem dcndts. Ulut sit, hand levibits officits promeruisse vide-
jure-jurando promisit, quod si se diraitteret, qui- tur t ut {mortuo forsitan Ludovico cxco) ipse, cni solus
buscumque pollicitatiombus accitus, amplius in deerat Imperatoris titulus, potestas vero pridem obti-
usque ad to- tyranms subactis etSaracenis Fraxineto pulsis, Tmperii yulturni, non tamen fidem nobis enim supra DI93KB .facit. Jam
ronationem nomen ac titulum in suo capite feliciter restaurari in Stephano VI animadvertimus, quam male transcri- tat. xi:
Ottonis an.
commeruit, Natalitiis festis anni dggcclxii. pta et collecta fuertnt Dtplomata ilia ; quod idem httic
962.
14 Hxc ad confirmandam prxgressorum Pontificum factum esse potuerit. Cum
enim notarclur charta, data
Solvltur ratio successionem, et sequentium ordtnandam, necessario Idus Novembris Indictione x quse. eadem Indtctio ,
qux Baronio deducenda fuere, atque ex authenticis singulorum Im- currebat ipso anno quo Wido Imperator coronatus est,
suasit obitum
peratorum instrumeniis probanda, ne in perpetuis te- sed finiebatur mense Septembri ; protiius nihit fuit,
Lantberti
differre in an. nebris hujus xtatis (quam seculura ignorantias appel- quam ut sciolus scriptor, aitdax cvque ac imperttus veree
910, lant Eruditi) cogamur palpando oberrarecum Baronio, Chtonohgix, titulum Imperatoris Augusti divina
fallactbus quibusdam tuminibus adducto a rect# Chro- Clementia, supponeret pro titulo Ducis seu viri illus-
vologtx tramite. Etenim Lamberti Imperium, per tris. Hic tamen titulus, anno t>qccl\x\ii exetmte et In-
Coronationem Arnulphi pro extincto et abrogato ka- dictione x inchoata, solnm competebat Widoni, quando
et Widoni
bens, primum exorditur abanno, quo Lufiovicum excee- ei credi potest natus Lantbertus, cujus causa trr- titulum Impe-
filius
et Lambertus, in quem libera vota Romani Pontificis ptor, ut quxreret, an saltem in Novembri IndtcUonis x
conspirassent , Itgitimns judicatus Imperator : qui Imperator fueritWido, quod non fuit aut, : an jam
etiam in ipsius sententta usque ad annum dccccx vixe- Imperatori prtmum natus stt filius, quod verum nec est,
nt. Id autem sequi putat ex Luttprando, cum ait, nec esse potuit. Alias enim hic moriente patre solum
quinquennio iili adversatum fuisse Maginfredum fuisset trtennis, qiti tamen dicitur tunc fuisse apud
Mediolanensem Comitem, cum antea idem Irape- Luitprandum tib. i, cap. 10, Elegans juvenis, adliuc
rator aliquantisper pulso Berengario imperasset. ephebus, minusque bellieosus hxc atttem de viginti ;
Sed hxc omnia ex clarioribus Romanorum Pontificum sattem annorum homine debent inteliigi : qui necdum
Epistolis refutantur saUsque apparel Luitprandum
, conjugatus quidem stt, ideoque dicatur adhuc ephebus; E
accuratius legentt, Berengarium sxptus fugatum fuisse habuerit tamen xtalem bello aptam, sed exigitam ad
ac primum a Widone ante annum Dcecxcn qui .' illnd propensionem in ipsis occasiontbus monstrartt, ut
prius etiam quam esset Impcrator, Regni consortem potuerit minus bellicosus judicari. Atqtte his motum
adoptaverit filium, Lombardiam ei admtnistrandam credo Baronium, ut annis xv citius, qttam Chronici
committens ; quo in regimine juvenis Rex, ac deinde Collector videatur xstimasse, Diploma illud diceret a
cum patre Imperator, passus adversarium Maginfredum, Widone signatum : sed in hoc recte sentiens, debutsset
de eodemque sumpsit ultionem, mox ut tempus et consequenter titulum Imperatoris, adeo prxpropere
potestatem habuit mortno patre ; et hac severitale usurpatum, de vitto suspectum ftabere. Qitanta enim et
avertit a se animos Italorum, atque ad Berengarium quam certa auctorttate opus foret, ut prudenter credere-
revocavit. tur aliquis in Itatia, viventibus Carolo Calvo, Ludo-
lb Jam quod idem Baroniuj ad annum dcccxcii , vico Balbo et Carolo Crasso , coronatis a Ponttfice
quo constat Imperatorem factum esse Widonem, addat, Imperatoribus, sese sciipsisse Imperatorem per totos
ipsum qui?tdecim annis prius Imperiali titulo in stgnan- quindecim annos, sine corona, sine unctione.
dis Diplomalis uii sotitum ; etsi eo adferat exemplum
C ui Martii ; sedit annos un, menses m, dies xui : obiit xxiu Seplembris, sepultus in res-
p
taurala a se Lateranensi Basilica; anno dccccxii : et cessavit Episcopatus usuuc ad iu
Octobris.
Universalis Tertii Papae in sacratissima Sede B. Pe- quod ex post additis monumentis haud raediocrem
tri Apostoli tertio, in mense et Indictione supradicta. lucem accepit, qua teraporum offusam caliginem ,
Indtctio ista vin notaret annum dccccv, cujus mense Majo quse irrepserat ex antiquorum scriptorum inopia
currente necdum Pontifex erat Sergius, nedum agebai procul expellat et mantfestetur Sergium III hoc
;
annum in Sede Petri tertium. Sed subreptitium vel anno sedisse Pontiticem, non autem Benedictum,
saitcm interpolatum additione islius clausulx esse Pri- qttem tamen usque sequentem annum sedisse dixerat
vilegium hoc, persuadent tituli Protonotarii et Can* alterum deinde annum Leoni Christophoroque ad-
cellarii,Romanx Curix hoc seculo non usitati ad ejus- scribens, prius qttam Sergiura Pontificem faceret.
modi subscriptiones ; et perperam notatus annus Pon- 3 Vetus inscripiio in Append. antiqu. inscriptio-
Erem-
;;
,
quem inter Sanctos ejus Exul erat patria septem volventibus annis,
dum esset translatum ;
Kal. Augusti Indictione vmi, ordinante Domno An- RomanEe Ecclesiae. judiciisque Patrum. 1'outifex:
gilberto Archiepiscopo an. xxm. Passio Sanctorum * 7 Luitprnndus, de ejusdem expnlsione agens : des-
exutarat
agimm Haronio, qui nobis talem cendit, inquit, Sergius in Tusciam, quatenus Adel-
vi Id. Jun. Oratias ai.lem in
berti potentissimi Marchionis auxilio juvaretur
lucem indicavil ; magts tamen qnod nobis kac erroris Tuscia.
qmerum- quod et factum est. Stgebertus dtcit quod ad Francoa
nmfessione ingenua declaraverit, velle se sua
se contulit. Et revera videntur ipsi Tusci to tempore
que nsserta exigt ad fldem nntiquontm monumentorum :
inveniantur adveTsaii, cupiat ipseprimusesse vocitali fuisse Franci, forte quia Adelbertus et alii ejue
quibus *i
...../
mducenda qua scripserit, quamvis pmpterea oporte- terrm Proceres omnes a Francis genus dncerent. Sie
I invertert totvm Chronologix a 86 quomodorumque Joannes Papa Nonus, apud Lantbertum Imperatorcm
hicprecipit faciendum in Scrgio
ordinem, Ruvenn.r inSynodo questus videtur, quod illicitas con
constitut t uti
m junctiones Romani et Longobardi simul et Franci
et Decessoribus ejus. Nemo igitur nos arguat inju-
riot Bflronio, duni aliquid tn rjus lautlnttssimis An- contra Apostolicam et Imperialem voluntatem facere
naltfm corrigendum monemus, sed ex ejus mente ac prsesumebant ; m quibus verosimiliter agebatur de ip~
id intetligat cum omni qux scriptori sius Joannis depositione rt Sergii restitutione : Homa-
voluntale fieri ,
non III cotevus fuit. Certo igitur erratum est o tram- quam credidii Baronius; nec pudendi fuissent progres-
numrro annorum Christi, et annus dccccvi, sus, si non eos infamasset Marociae nobdis scorti nmor,
scribente in
quando currebat Indictio ix, posttus pro anno dcccxlvi ex qna ipse jum Pnpa (sic enim ferturj fitium genuil,
quando eadem indictio fuit numerata, quse etiam cum Joanneui, postea ejus nomtms Papam Undecimum.
atino \xiii Angilberti archiepiscopi convenit, utpote or- 8 Cetera Sergii acta aut excusnbiha, aut etiam lau-
cetera non
tlinnii DCCCXXIV mrnse Junio. Pletuus id explicabttur dabilia sunt. Tam cnim excusari potest laus ab eo im- vmlus
fuit,
ad diem ix Junii, quando prssdicti Sancti Primus et pensu Stephano in tis qum contra Formosum egit
, etium citm
Felicianus culuntur : nunc satis rst demonstrasse, eo- quam ipse Stephanus severitati itli sux, omnium pus- taudavit
Stephanum 6,
rnw translationem ad Sergii III tempora nequaquam per- tcrornm judicw nimiae prastexerc potuit zelum in spe-
tinere i quod varii Mediolanenses Scriptores inlelligen- ciem justnm propter novitatem exempli, a Formnso in
tes , vitws;v ilti transcriptioni centenarium unum Romanam Ecclesiam inducti, preeter t
imo contra Ca-
dtiraxerunt, et legi jubcnt dcccvi, tantum peccantes nonum prmscripta. Nam Ecctesix Orientalis e.templa,
defectu, quantumprior descriptor excessu. quibus Formosi defensores utuntur, Romanse probata
5 h qui anten liarmiiuiii n trnnutr vero abduxit $i- non fuerunt cnm (ierent ; et Gregorii Nazianzeni in-
Acta mtitr gebertus, adannum dgcccvii Sergii III inittum ponens ;
thronizationrm, propterea qttod alium viderctur Episco-
eonfiua cum patum improbans S. Damasus substttutum
in eo qneni it ad Pontificatum uitultt Ordine nomi- gesstsse, ,
Acfis steplia»
nlB. nando, nihtlo txerravti levius, quando scripsit, a For- euiem deposito Aractum pro vero habuit Patrinrcha.
moso Bpiscopum ante factutn, quem Acta Synodalia Auxilitis quoque ille, qui Ordinattones a Formoso fac-
dicunt solum fuissePresbyterum. Et vero quomodo tus scriptis libris defendit, eUi ex obliquo conatur vero-
alias potuissel Formosi promottonem judicasse nullam, simile reddere ejus, <iuniitttvivis a Joanne VI depositi F
quia tth Bpiscopatu Porluensi fuerat assump{us, si ip- et u laicorum Cummumonem redacti absolutianem, ac qnia Formosi
cuiisa non
semet etiam Episcopus erat cum assumebatur? Porro deinde Electionem ex aho Episcopatu ad Romanum le-
ernt tttnc in-
e i kis quss dicit, sequitur Luitprsmdum memoria lap- gitimam futsse ; unum tamen ei prscipue inlendit, ut dubttnbiUs
sum hb. {. cap. ~t tdtamque hic Pontificum confudisse pruhet, Ordinniwiies a qnoenmque vere ordinato Epi-
lnstnrtnui ,
qwiinln srnhit SiT^iiim nnte Fnrmosum SCopo, quamvis deposito, quomvts clinm hae.retico fuctns,
fuisse eieetum, sed repulsum, eumdemque ejecto For- vatidas esse, neque mdgis ordinari denuo ejusmotli de-
uinsi successore invastsse Sedem, et defuncti corpori in bere, nuam tlriuio bnptnnet eos qut. sic forenl Itaptnati,
judieium adducto ea fecisse, quss constal farta esse a 8$d solam tihs reconctliationem suffic.ere. In hoc ergo
Stephano, ex ipso quod kuic Sergius posuit Epitaphio. excedens Stephani telus, non secundum scientiam, sed
(i prima autem Sergii ei tinica electio atque ejectio secundum conscientiam esse potuit in re lum primum
fnec ciiiin audiendi qui propter Luitprandum easdem controverti cospta, et apud viros etiam probos ambigua.
BX titulo tfSi
postto duplicani ctarissime describilur in eo tituto, qm ipsi esl Iteiii.jue ipsc Joannes excusans Fnrraosi promotwnem
scltur, Synodum, q»a Stephani Orttinationes ab eo factas rutas
positus paui/o vost celebratam titulo nrcrssitatis, et
VI adversus Formosum Acta restituta, Joannis vero kaberi jubens, alque in suum gradum restitui ,
qut eo
I\ abrogata sunt. Titultu autem in Vaticano positus, mtitt fiieiant, tnmquam lutci a latco ordinati ; decernit
et a Ruiiuino 1'ie^'tjtcro, tnmquum Si-r^ii I Epitnphium tamrn statuttque, ut in exemplum id nullus assumat,
foret, sub ejus nomine perperam descriptus , kujusmodt pnesertim cuin sacri Canones id penitus interdicant,
est. et prgesumentes tanta feriant ultione ut etiam iu ,
Limina quisquis adlS Papsa metuenda Beati, fine laieara eis pmhibeant Coramunionem et addit
post Thivdv- Cerne Pii SBROl excubiasque Petri : quippe quod necessitate aliquoties inductura est, ne-
'
ruiJI eteetus 7 t
Culmen Apostolic;e Sedifl is, jure paterno cessitate cessante in auctoritatem sumi non est per-
annis txulas-
Eloctus, tenuit, ut Tueodords obit. missura.
9 Jam
; :
Theodoro crederet se legitime eleclum , alque adeo in cujus urna etiam ossa ejusdem Stephani sepulta
alioram se vivente faclas in Sedem inductiones nullas sunt :
communi forsitan lionorata Epilaplno, quodmodo
et irnlas esse. Quod vero Plalina scribit, Christopho- non extat, imo pridem extare desiit.
rum e monasterio tractum, in vincula conjectum 12 Ad ejusdem Sergii commendaiionem et Paslara-
esse a Sergio, seque sine ftindamento scribit, quam qitod testandam solicttudinem addi potest, quod cum
lis curse.
ident Sertjius, rebus confirmatis Gallias profectus, anno dccccix Trosleium prope Angnstam Suessorum,
Lotharii gratia fultus, qui tum regnabat, in Italiam sub Remensi Archtepiscopo Herivseo convenissenl Epi-
e t a zelo con-
qitzdam etlam redierit, et Christophorum arctiore custodia revin- scopi Provinciales undccim; curaverit eis sigmficari, tra errores
temere ei tm- xerit : quodqtte ea, qiuc contra Forraosum egisse dici- \n partibus Orientis adhuc errores blasphemiasque pl"'" i -
plnguntur.
lur,nonsine eirore, a Lothario faceresil corapulsus, cujusdam vigere Photii in Spiritum sanctura, quod
quia Formosi opera a Gallis in alienigenas Iransla- non a Filio nisi a Patre tantum procedat blasphe-
tum Impeiium erat. Nullits enim boc tevo in Gailiis mantis, et ideo inquil Herivscits, hortamur vestram
Germamisve regnavit Lotharius nec esl qui ejusmodi : Fraternitatem, ut, secundura admonitionem Domini
profectionis in Gallias memineril, sed 01105 Francos Romanae Sedis, singuli nostrum, perspectis Patrum
Regino vocavit, eos debere Tuscos intelligi, jam supra Catholicorum sententiis, de divinae Scripturse pha-
ostendimus. retris acutas proferaraus sagittas potentis, ad con-
g
10 Porro sicitl nullum cerlitm est crimen quod objici fodieudam belluam monstri nascentis, et ad conte-
Sergio possil, prseler inconlinentiam ; ita certa ejus rendura caput nequissimi serpentis. Quse vcrba
laus est, quod Basilicara S. Joannis, quae appellatur verosimililer accepla sunt ex ipsa epislola Sergii, ciijus
Lattdarlpotest Constantiniana, quae temporibus Domni Stephani VI exempla credtderim non tanlum ad lianc Sgnodum, sed
sallem a res- passim ad alias Ecclesias omnes
ceciderat a solo reaedilicavit, et diversis donis et
; fnisse directa ; ut si ea
tauratione ec-
ornameDtis ditavit; sicut ex utraque parte parietum solaqux extant Sergii monumenta considerenlur non
destxLateran. ,
que, in carminibus opere musivo descriptis, intra vimus : dies xui MS. noslrum, el Rolletoinck liabenl, Tcmporis ra-
absidem seu frontera ejusdem ecclesiae, qnx sic sub- Stella solum xu : sed Hertnanntts xxw ; idque eliam tl °-
Ecclesia) hic sedem construxit primus in orbem unno dccccviii, et mortem ejus assignabat anno dccccx,
Salvatori Deo, qui euncta salubriter egit, id manifeste consequi ralus ex iis quee de Joanne X
Custodemque loci pandit te, sancte Joannes. dicenda babebal. Nilul aittem pro islo anno babuit, nisi
Inclinata ruit senio volventibus annis. auctoritatem Cltronici Cassinensis, quo dicitur triennio
Spes duin nulla foret vestigia prisca recondi, antequam Saraceni ad Gariglianum delerentur anno
Sebgius ad culmen perduxit Tertks ima, dccccxu Sedem futsse a Joanne invasam, id est
,
Cespiteque ornavit ingens haec movniaPapa. anno dccccxu. Nos autem auctoritate Chronici,
Supra fores in parte ecclesiae interiori, wquil idem post ducentos primitm annos srripti, non movemur
p
Raspoints, item ex opere musivo ha?c carmina lege- ad everlendam Calalogorum ftdem , el Joanni isti
bantur :
(quem ipse Buronivs, ex Flodoardo coxvo, fatetur,
Sebgivs ipse Pius Papa, hanc qui ccepit ab imis, deposilum anno dccccxxuiiiJ plures annos quam xiu
Tertius explevit istam, quam conspicia, aulam. tribnendos.
cembris.
M. lartanus quidem, MS. nostrum, Rollewinck, et incipimus, annoucccc&u, eidemque annos II, menses n
Stella rotnndonumero menses duos signant, sed Her- trtbttit.
manni Contracti anttquior et accuratior calculus, nobis % fi ttnc mintme pccnilendum Pontiftccm, reperimus
'«*(io /em/o- visus Bst pr.rferendus ; nec audtendus Gttfruius Viter- laudatnm in Epitapltio suo, quod Romanus Canonicus
biensis,cum solum numerat mensem i, omissis diebus recitat, et ex Manlio suo Baronius, his verbis
aut Platina, qui dicit secundo anno sui Ponttficatus Vatis Anastasii requiescunt membra sepulcro,
Sed numquam meritum parvula claudit humus.
BP ,taP hlum -
morlHum Anastasium. Baronius anno dccccx cxor-
Propylxttm Maji 28 Rexit
: ;
CXXIV L4NDO
At> ann. 9U ando, natione Romanus Sabinensis, ex patre Tamo, sub Berengario Rege et
015, m. Decembris
Porphyrogeneta imperanfe, ordinatus anno
att i,
Constantino dccccxiu, .iui
i. 22.
Bar. al>9l2.
Li lin
Vcrmisisib <ll- JJe aliud non tcimus, nisi quod (lacito tamen
hoc Joannis iiUlironizationem etiam libentius duci,
citur.
nomine) Luitptandus lib. 2 eap. 13 ipsum designare 3 Apud Ferdinandum Ugheltum mirabiiis hoc loco
videatur, quando agens de Theodora, Maurozise in in Eputopis, /awBononiensibus </uam Ravennatibus, Rononiensium
Sorgio III prenominatm sorore, narrat, quomodo dum est canfusio. Nam in Bononiensi Sede ait floruisse ct Ravenna-
tiitni Epp.
illa cum Joanne, Petri Ravennatis
impudenter versatur Petrum, anno dccccix, indeque translatum ad Raven- sttccessio
Archiepiscopi ad Papam legato, mortuus est Bono- natem Ecclesiam anno dccccxxuii in Ravennatibus :
confusa apud
ut Joannes
Tfico(lvr.T niensis Episcopus, et Joannea iste ejus loco electus autem att, Petrum (cum sciUcet de quo tacito nomive U'jhcllum,
•!'-
omatiui
paulo autem post, ante hujus Consecrationis diem,- Luitprandus) elecium anno dcccciu, annum fere inte-
chtepitcopus
DOminatus Kavennas Archiepiscopus mortem ohiit; Joannem, antca Bono-
ijrum sedisse, eique huffectum
Jtavennas
fleret : locumque ejus Joannes Theodorae instinctu, priori niensem Episcopum{quem etconfundens cum JoanneXI,
Bononiensi Ecclesia deserta, ambitionis spiritu iu- Maurozi<e ac Sergii filium facit) cui successerit anno
flatus contra sanctorum Patrum instituta, sibi
,
dccccxiii Constantinus. et liuic Petrus Bononiensis
usurpavit: Romam quippe adveniens, mox Raven- item Episcopus anno dccccxxiii.
natis Ecclesia) ordinatur Episcopus. Modica vero 4 Dixi nm ego Alambertum, anno dcccxci creaium
temporis intercapedine, Deo vocante.qui eum injuste Bononicn^em Episcopum, usque ad Anastasii III Pon- hicexplicatuv.
ordinaverat Papa, defunctus est. tiftcatumsuperfuiase : cui deccdenti suffectus s/fjoannes
2 Hec ultimaverba Landonem haud dubie spectant t Tiieodorai amasius ; qui dum Ravennx cxpectat Ordi-
qvidquid sil rffl Joannis ad Ecctesiam Bononiensem natwnis su.c diem, obient is a quo ordinari debebat
Electwne, cui potius Anastasius dcccssor annuisse Ai cluepiscopus nomine Petrus non Bonoma advectvs, ;
credetur. {•'uis.se autem Romse Joannem cum moreretur sedex ipso Ravennate Clero sub annum dcccciu suf-
Lando, uon modo ex prsemiseis Luitprandi verbis, scd fectusJoanni Traversario. Tum vero Joannes, nondmn
etiam sxconsequentibusfii vcrosimiic : sic enim imme- Bononunsi Ecclesix consecratus, ambiveril in Raven-
diaic subjungit: Theodorao autera raens perversa, ne natem Arcluepiscopitm eligi, et Romam consecrandus
amasii ranssimo concubitu uteretur, ducentorum discesserit. Dum autem ibi moras apud amicara trahit,
qunn ittn mox
curavtt Pa • milliarium interpositione, quibus Kavenna seque- ctiam postConsecrationem acceptam,mortttus sit Lando
pam cUycn- stratur a Koraa; Kavennensis hunc Sedis Archiepi- eique subslitutus Joannes, curaverit loco suo Bononien-
tlum
scopatum coeyit deserere , Romanumque (
proh sibus quulem Petrum alium substittiendum, Ravennn-
nefas suramum Pontiticium usurpare. Quod sane
I
) tibus vero Constantinum quo mortuo circa annum
:
non videtur consecutura fuisse, nisi prsesens Romas dccccxxiii vet xxuu, accersitus sit a BononiensiEcclc-
adfuitset Joannes. Nam si Ravenna hic vocandus ct sia prxdiclus Petrus. Hic vcro si adhuc in vivis fuit,
expcctandus fui&set, guod facile dimidium mensem seque Episcopatu ultro abdtcavit post annum occcclXX,
absumpsisset, nulla tanta conctpi possel tali in urbe tnu- ct Synodum Ferraruc cclebrutam ; oportebil dicere, eum
lieru unius potentta, qustamdiu colubuisset Romanos in Episcopuli. gradu perscverasse plusquam annos lvi,
a novo Ponttfice eligendo ordinandoque : ct ideo ad prtusquam ci succederet Honestus, celebratus in Vv.a
proximam solum Dominicam a morte Landonis, dilatam S. Romualdi.
CXXV JOANNES X
"oannes, iiaiiono Ravennas, ox patre Joanne, primum Bononiensis Episcopus electus,
M> ini 915 'iit
m>
Dav.
'.
oli
i I
itics i.
.'ii
'
xm menses
. n, dies
,
111
anno dccccxu,
; depositus et
012, nd 928.
conjectus in carcerem, u Julii anno ikcccxxuiu : sepultus in Basilica Lateranensi : ct
ivssi\i( Episcopalus usime ad ui Julii.
\Jua ilf exitv hujus Pond/tms dicta sunt, quoad annos test Leo vitiatos hic secutus calculos,ut alibinon raro,
ii Oidffl- qnibus dtptxitut morluusque etl, certissimam /idem in recenliarum eeque uc velueliorum Pontificum tempo-
"'«' halient ea Flodoardi Remensii Chronico. sub annum ribus ad historiam suam appiicandts : quemadmodum
'
''
tUlm
'
dcocclui finito. liiittitiu ejusdttn Baronio inbium fecit it.it »»« hco notal Abbas Cassinensis Angelus de Nuce,
Leo Marsicanus, Chronici Cassinenns auctor; qui postea Archiepiscapus Rossanensis in suis ud islud
deinie factus Ostiensis Episcopus vixisse probatur ab Chroniam Commentariis ; ac nomtnatim ad caput 3,
l ghetlo ttsque ad annum ucxu : sed tu auctoritas m<i- ubi de Boiitfocio Papa, et rttrsum cap. !)4. ubi Adel-
ijnii non ett prosecutode quo agimut x, crediquepo- pertum ALbatem, anno dccccxxxiu ordinatum, fuisse
dicit
:
aptissitne nos ducunt ad Ponlificatum Marini II, ex Nam et primis Sedis sux annis, cura ex pluribtis de- malus -
ejus buila certo cognoscendi; non possumus adhxrere lictis conscientia sauciatus, anirai dolore langue-
Hermanno Contracto atque MS. nostro, aucliori nu- sceret,- inter aliasalutis sua remedia illud excogi-
mero annos xiv, menses n, diesxv notantibus. tavit, ut nomine suo legatura mitteret Compostellam,
Depositlonis 3 Deponendi Joannis auctor fuit fVido Tuscix ad venerandum corpus Jacobi Apostoli cui et :
auctores et Marchio, impellente conjuge sua Maroiia, Serg'\i Papre litteras dedit ad Sisenandum loci illius Episcopura,
quondam scorto, Theodovx ieque impudentis mulinis ut juges preces pro so funderet apud euradem San-
ftlia : qitx sorori itidem Tlteodorx succedens in prin- ctum Apostolum, ut propitius sibi esset in hac vita
cipatu Urbis, ejus amasium non poterat non odisse. et in hora exitussui : pro qua, siquid purgandum ad-
Stimidos utrique addebat insolentia cujusdam Petri, huc svperfuisset, serumn.v carceris et degratlationis
apud Pontificem fratrem omnia moderantis, et Roma- ignominia abunde potuerunt suffecisse ; accedente prx-
nis Principibus perquam invisi : quam occasionem na- sertim etiam crudeli morte. Dicebatur enim ut ait seputlurx.
ctus fVtdo, post mortcm Alberici patris sui, qui Tlteo- Luitprandits, qnod non multo post stti fratris cxdem
dorxcausa Joannem foverat, non caruit gratwso apttd cervical superos ejusposuerint, sicque enm pessime
doctos indoctosque prxtcxtu exauctorandi ipsius Joannis: surTocarint. Hujus corpus, ut ait Cxsar Rasponus, in
qnippe qui ex Ravennati sirchiepiscopalu assumptus, porticu ante fores Basilicae jacuit, intra duas por- E
eodcm jure poterat censeri incapax Romani Pontifica- tas priores versus meridiem, nemine scilicet curante
tus, quo Formosum, quia Portuensis Episcopus antea itlud transferre in Vaticanam Basilicam.
fuerat, ad summam Sedem promoveri valide potuisse
CXXVI LEO VI
ipse, ut Deccssor Joannes, detrusus in carcerem de- tione Romanus Presbyt(*r; unde col/tgttur, nullum ei
mors pacata
functus est. Flodoardus, in margine citatus, non nisi ibidem pnstlum futsse monumenlum, me- cujus adltuc
tt vita tait-
data. solius Joannis, hanc calamitatem passi, meminit.' Stella moria extaret tempore Eugemi III, sed humili accom-
de vita ejus ac morte sic loquitur : Vir bonus fittt, qui muni Sepultura mandatum terrx esse.
dies xn, obiit xn Martii, sepultus ad S. Petrum dccccxxxi : et cessavit Episcopatus <ua u.
7»
;
Hatio tempo-
Ptattn.r : quibus annumerandus videtur Roltewinck, eo apud Turonas in dicto monasterio Abbatem Hngonem
quod apud eum dies u.pro xn, vuteantur pcr oscitanttam consecrarit, et patrem ejtti Eudem stve Odonem mona-
scripti. Ceteri dierum numerum neglexernnt exprimere. sdco ftabitu donarit, ipsique loco conltdcrit varia Privi-
Acta tjus. 2 Vita Stepliani, tnqnit Stella, mansuetudinis ac legia; deberent ea de hoc Stephano hiteltigi cum ad
,
CXXVIII JOANNES XI
Ab an 931 ad
oannes, natione Bomanus, ex patre SergioPapa, Ilugone regnante et Constanlino
!)3fi
tnen.
dtn
an.
1(1,
15.
4.
J
sia
imperanle, ordinatus xx Martii,anno dccccxxxi, Dominica Larlare, sedit annos iu,
menses \, dies \u, obiit in carcere anno dccccxxxui, ui Februarii, sepulius ineccle-
Lateranensi : et cessavit Episcopatus usque ad xiu ejusdem.
B
Tempus. D hes hosce
leuiinck et
xu, ab
Ptatina: Stella xx
aliis neglectos, accepi
posueral. Sepulluram
ex Rol-
tasse: tantam eom tamen
pterea mutatida sculplttra
allerom edilionem aeciperemus.
fuisse
sit,
non credimus, ut pro-
prius curata quam istam
Jlulta atiqua
indicat Cassar Rasponvts, ubi atl ejus ossa in eadem 3 Ejusdem Ponlificatus monumentum aliquod inve- Joannts
correcla.
urna, qtta paler Sergius , ecctestx ipsius restaurator, nitttr TomoZ Spicitegii Acheiiani pag. 403, Piwtle-
condita crcdi. gtumscilicet confirmativum ejus, quod a Joanne VIII
Fuit htc Pon- 2 Prseter juventutem atmorum circiter xxv, tanto dalnm, a StephanoVI renovatum Abbati el Monaste-
tifcx altcnt immaturam muneri, et natalium tnfamiam, nutlo alio rio Vaeliacensi indicuvimus supra, Aiinoni Abbati
semper arbt
nolabilis probro videtur fuisse,
trtl.
sed tiec oliquid gessisse scriptum, permanum Andreaa ScriniariiS. R. E. in
iaudc dttjnum qutppe gut numquam mense Januario, Indictione
: sui juris fuit, sed datum vero vi Idus
ui :
m. G, d.
3,
10
Bpistola, 2 Profertur autem in Spicitegii Aclteriani Tomo 3 est anno Christi dccccxxxuih.
jmj. 378 hujus Papx epistola, ad Dugonem Franco-
3 Eadem Epislola docet, quam insigni lelo curarel
hit
;, ,
in urbem jam non observuri; uegligeniiam in hoc coar- B Discrete igitnr et benigna cum interpretationc in- utt et alia
Apostolicum interdictum neglexerit, aut aliqua fe- bileserga populum sibisubjectum asperitates retun-
mina intrare prasumpserit, tamdiu excommunica- dendas, stuluat, ut ts qui demreps Canonice clectus
tus vel excommunicata sitquousque promissa emen- fuerit, priiisquam consecretur talem faciat promissio- ,
datione absolvi mereatur. nem, pro omnium satisfactione atque futura conser-
et Decretalts. 4 Ervta etiam recenler est ei Conciliis addita, cgrcgia vatione, qualem, inquit Otto, Domnus ac venerandus
illius Dccrctalis circa varios abusus, quos adversus spiritualis Pater noster Leo sponte fecisse dignosci-
veterum rituuni purilatem obrepsisse apud Galtos ct tur : non ilc alw quam hoc Septimo intelligi
quod
Germanos , ex Gerardo Laureacensi Arcluepiscopo potest quem Flodoardn* Dei servum appellat : ejusque
:
Pallii accipiendi causa Romam profecto, tntetlcxerat interventu faclutn est, quod Hugo Rex fruslra Romara
ipsa vero sic iiiii/nt : Si instituta ecclesiastica, ut capere nisus, pactatandem pacecum Alberico, dans
sunt ab Apostolico tradita, integra vellent servare ei filiara suam conjugem , ab obsidione destitit, uti
|tephanus, natione Germanus, Hugone rcgnante et Constantino impcrante, ordi- m, „„. 039 ad
nalus 1 Septembris in Dominica, anno dccccxxxix. ; sedit annos 111, menses iu, dies mt n\iuu
k^/xu; obiit xu, Januarii, anno dccccxliu; et cessavit Episcopatus usque xxn ejusdem '
mensis.
JVon Mt Hi,
lic cum Pontifieatura suscepisset, ita Romanorum possum ; cum Otto Rex Germanix eatenus nihil juris
Ottone adni- seditionibus vexatus est, ut nil memoria dignum ab habuerit in Itatia, neque ei electioni se immiscere po-
tente Electus eo geri potuerit : quia ab eis tam turpiter mutilatus tuerit, bellis domeslicis occupatissimus, et longtus abxcns
tamque ignominiose mulotatus fuit ut quoad vixit , quam ut nuntium de morte Leouis acciperet ante Eiec-
in publicum prodire non fuerit ausus. Ita Stelta, ex tionem successoris : nisi fingere velimus duobus vel tri-
*;'« virtus. V ir, inquit Stella, mansuetissimus atque placabilis, Februario Indictione i : datum n Nonas Februarii
qui, omissis bellorum contentionibus, totura se reli- per manum Benedicti, Episcopi et Bibliothecarii
gioni dedit, templa restaurans pauperesque mira S. Sedis Apr.stolicae anno Deo propitio Pontificatus
:
pietate fuvens, et tandem moriens in B. Petri Basi- Domini nostri Marini, summi Pontiticis et univer-
lica sepelitur. salis Papae, in sacratissima Sede B. Petri
Apostoli
Iniiium an. 2 Extat in Tomo 3 Spicilegii jam ssepe cilati, anno I, mense Februarii , Indict. I. Simile Privile-
'Ji -fj- epiituia M'idom Vezeiiacensi Abbati concessum ab hoc Pontifice gium, Danieli Sotenniacensi Abbati concessum, ab
testtmonium , chronologiam hanc noslram confirmans ; Vghello Tom. I col. 133 refertur cum hac clausula
utpole datum anno dccccxlii. Ipsum enim est scriptum Scriptum per manum ZachariiB Scriniarii S. R. E.
per manus Azzonis, Scriniarii S. R. E. in mense mense Maio, Indictionei, bene valete. Datum pridie
'
Idus
,
anno Pontificatus Domini Marini universalis Pap» i, bitam : de ctijus formutx antiquitatc majori quam uantesignati.
Indictionei.
putent aliqui, videri potest eruditus tractatus Joannis
3 Tencbant tunc quidem Regnum Hugo tt Italise Beslii, post Hiztoriam Comitum Pictavensiumet Ducum
CXXXII AGAPETUS II
ct Marianus Scolus eos accepit, alicvjus scilicet librarii Lucii II, qui inler hunc Agapetum el Sergium III
crrore : m mensilnts enim el diclms conveuit MS. nos- medius jacuerit.
Irnni cum aliis : nec qnoad menses dissnnat Gotfridus, 3 Juannes Giacclielli Scrranus. describens ecclesiam Bulla ejus tt
successoris.
Coptte, scilicet Joannis Bapiistx,
rotundo numeromenses vm scribens. /« diebus major S. Sijlrc.iiri tle islic
nno dies xxm lcgnnlnr. Scil cum altud ejtts exempiar liujus Ponlificis Bullam, datam anno Pontificatus vnii
rotundiori numero exprimat annos ferme x hoh , Indictione xin, guod cum clironologia bene convcnit :
constat salis de Bermanni sententta. Pbacel itaqueetiam non ilcm quod adilil de aha successoris Joannis XII,
quond x ilies. plures scgut. liaronius onno eodem qno qnasi ea data sit anno Pontificalus vn, Indictionis xv :
M an. floCorf oannes, nationc Romanus, antca Octavianus, urbis Patricius et Clericus, ex patre
963 on. 1,
mcn. Alberico Patncio,OMone I regnantc ct Conslantino imperan(c,ordinaius anno dcccc -
J
K, dtcs
13.
i.ui,
I 31XH1 Marlii, Dominica Passionis: setlil annos uu, menses uiu, dies xm usque
C ad u Decembris, anni dcccclxiii; ct posl bimestre exilium revocatus, ante finem Februa.
rii, anno dcccclxuii, non longo vixit tempore, morluus xiu Maji: sepultusque est in Ba-
Mananus ScotUt 6t Wernerus RolUwtnvli : eumdemque Iste denique infelicissiraus, quod sibi pejus est,
RUfMrum verostmiiiter legercmus apud Gotfridum Jr\- totam vitara suam in adulterio et vanitate duxit.
terbietnem, ttist liic secutus Itbranum fitisset, cui pro VII Cujus temporibus Otto Imperator Roraam veniens
exciderat scribere mi ; qualiter etiam depravatam ab eo honorifice susceptus est. Cum quo ipse Impe-
scnpturam Stelta prx oculis habuisse debuit. Jn dierum rator raultum decert&ns, ab errore et nequitia sua
•
nequiit
:
ego libentissime eum vobis concedam. Statimqne a 6 Pnmns Ottonis, adhuc Regis duntaxat, aivenlus Otlonis I
coronatto a
cunctis tam Clericisquam laicis electus et expelitus in Italiam ivcidit m annum, Cltristi dcccclxh, tesl c
Joanne facta,
est Len vir venerabihs, Protoscrinius summas Sedis Rtginone, et qui.lem, ufi fuse descriptit Luitprandus,
Apostolicseex patre Joanne itemProtoscriniosummas Joanne Papa per Legatos supplicante quatenut per
Sedis Apostolicae, natione Romanus, de Regione eum eximeretur a tgrannide Berengarii II Legatio ;
quae vocatur Clivo-argcntarii, vir strenuus et omni auiem illa missa fuerat ante btennium. Pretium vix
honestate praclarus, et consecraverunt eum Roma- atque operx in debellandis Ecclesix adversariis fuil
num Pontiricem, mense Decembris in Lateranensi Corona Iniperii, Ottoni collala a Joanne cui vicis- ;
Palatio ;
qui fecit Ordinationem in eodem mense, sun novus Imperaior per Bulliim auream Romanas
Presbyteros vn Diaconos u : et sedit annum i, Ecclesm jura omnia conftrmavil, et liberlati Pontifici
B menses m. Electionis sic consiiluit ut simul eliam prospexeril iu-
ei expvhlc, demmtali snbditorum, vetam Electum consecran prius-
4 Ipso denique vivente iniqnum consilium a Ro-
mano populo expertum est, quemadmodum Domi- qtiam promissionem ferenl, qualem Leo mdelicet VII) (
num Leonem foras ejicerent; et sceleratum illum, sponte fecerat.Autographum ipsum, aureis htteris rjiisdem liulla
exaratura, asservatur Romas in castello S. Angeli iturea.
qui in Campanioe partibus latitabat.reducerent: quod i
et factum est : unde maxima fames et ingens per- et additur in fine, Anno Dominicae Incarnationis
secutio in hac civitate Romana devenit. Dei itaque dcccclxii, Indictione v,mense Februario, xin die
opitulante clementia, pradictus Dominus Leo sanus ejusdem mensis, anno vero Domini Ottoms invictis-
etillaesus [evasit] et ubi Dominus
ab hac civitate : simi Imperatons Imperii [i Regni] xxuii, facta est
Imperator cum suo exercitu in partibus SpoleUux hosc pactio feliciter : Vbi verba duo supplevi, verosi-
civitatis erat, advenit. Qui honorifice a Domino Im- militer ex transtcribenlis inadverlentia hic omissa
peratore susceptus est, statimque armavit milites, neqne enim credibile est Imperii el Regni amios in hoc
munivit custodes, et contra Romanorum nuntios principio confusos fuisse, cumin aliis Ollonianis bullis,
maximas insidias prseparavit. Qui cum venisset in quarum unam in Propgleo ad 2 Tomum Ajjrilts exhi-
Joanitis obtlm Reatinam civitatein, Romani nuntii ante suam prae- buimits, ii itnni accurale dislinquanlur.
sentiam venerunt, qui ei mortem sceleratisshm Aliud iiisujne Joannis XII monuireiiium e.ctal
7
Joannisnuntiaverunt, et de electione Benedicti Dia- inLaleranensi olim Secretario, per ipsum extructo; et Secretarll nl>
coni rogaverunt. Sed nihil ab eo obtinere potue- nunc in sacellum S. Thomx Canliutriensii converso Ipso struclt
lllOllttlltfllllllll
runt, taleque ab eo responsum acceperunt. Quando supra porlam ubi xaltcel ipse cmti Cardinalibus ct Ctcro
in Ltttrronu,
dimisero ensem meum, tunc dimitlam ut Dominum sacris se induebal vestibus, post persolutas llorse.
Leonem Papam in cathedrain S. Petri non resti- sexltz preces
processutw utl aram : quo simul etaitnus
tuain. hcccclx conlinetur qmndu fabiira dla absolutionem ac-
5 Nuntii vero reversi, sineconsensu et voluntate cepit : et sacrifit ali^ Casulsi forma, habitusque Diaco-
Benedicti Imperatoris, eumdem Benedictum Diaronum in nalis et Clericalis pulchre exprimitur: quare operx
ordmalio Roraanum Pontificem [ordinaveruntl. Quod audiens pretium visum est, ipsum ex Raspono rursus xri itici-
C Dominus Imperator magis in furore et ira exarsil: sttm hic exhibere.
suorum veniam expiationisque post obitum subeundse lam mentionem faciat dierum operumve, linde conftr-
romissionem pertinent, aliunde sit requirendum. matur (quod ahbi diximus nccdnm tuncusitatas /uisse )
Quidquid enim insignis atquepraecipui, vel admer- detcrminatas cerlorum dierum ac carenarum Inilulgen-
an autem generales termini tales sint, ut in iis
cedem justorum vel ad solatiuno pocnitentium, Apo- lias :
stolica dispensatione umquam obtinuit, aut longin- ieprehendi possit rudimentum attquod ejus qui seqtienti
culusa Hierosolymorum Scpulcrique Dominici ado- docere nos ipsa deberel Bulla, quam vel ideo pluri-
ratio, seu quid aliud usquam sanclimonia ac reli- tnum oplavi vtdere, setl oblutere necdtim polui exemplar.
venerationem certntim ei detulere prsecipueque credtdero : non ite.m cjus esse Epitapliium quod recilat,
;
Joannes XII, collabentis ejusJem aed ficii restau- mtiltts maijn,e virtutis laudibus plennm, prxsertim ab
rator, ac Bonifacius VIII. Qinbus quideni adeo multa unilate ccclestaslica pulso scltismale reformata quopro-
visa sunt Indulgentinrum reliquorumque spiritua- pler cttam Augustis carus cxliterit. Ccrtius de eo cre-
lium privilegionim liic attributa beneficia, ut nu- Canonico Rotnano, dicenti esse ipsum Joannis
deniits
mprum inire opus bumana virtate sublimius judi- XVIII, in Valicano sepulti ; quod et Epitapldi islius g
1! Verum omnia generatim et siue ulla verba innuunl, et Augusloriim plttralis tiumerus. Dtio-
carint. h.-ec
dierimi et operum ad hujusmodi gratias spectan- decimo non coiweniens ; cujtts tempore solus imperabat
tium mentione. Operfe pretinm proferto essct ipsa Bul- Constantinus Porphyrogenneta, exauclorato jam pri-
laritni vcrba riilcrc, si ptacuUset Raspotto ca ilarc. le- de.m cum filiis Romano socero el Imperii colleija.
tim Rorna?, parlim in castris apud Imperatorem, atque iterum Romae gessit, annum i?
et Platitia ; qttamvis ffermannus Contractus, Gotfri- surcesswnem describens sic ioquitnr. Vidimus Joan-
dus Viterbiensis, et MS. nostmm solum ii) Jiumerent. nem, cognoraento Octavianura, in volutabro libidi-
Idem Vitcrbicnsis annos n habct, quod errori Itbrarii num, etiam contra eum Ottonera, quem Augustum
imputandum dixe.ro. creaverat, conspirasse quo fugato, Leo Neophytus : F
Succtsstonis 2 Gerberlus Remcnsis Arrhiepiscopatus invasor, in in Pontificem creatur Ottone Ctesare Roma : sed
ordo. Anis Remensis Stjnoilt a se vcl suo jussu scriptis, discedente, Ootaviauus Romam redit, Leonera fu-
Lconem idcniidem appellat Neophytum, credo quod gat, multaque csedePrimorum in Urbe debacchatus
sacroruvi Ordinum expers vixisset usque ad suam in- citomoritur. Cui Benedictum Diaconum , cogno-
trusionem. Ita certe Neophyti nomcn acceptum fuisse, mento Graramaticum, Romani substituunt. Eura
jam inilc a lempore S. Greyorii Magni docet cjus Epi- quoque Leo Nenphytus, cum suo Caesare non multo
sliiln 111 libro 7. Sicut tunc, id est in primitiva Eccle- post aggreditur.obsidet, capit, deponit. perpetuoque
sia, Neophytus dicebatur qui initio in Sanctae fidei exilio in Germaniam dirigit. Ita ille, iniquiori quidem
erat conversationo plantatus : sic mudo Neophytcs in Romanam Sedem animo, cui causam suam probare
habendus est, qui repente in Religionis habitu neqniverot ; vcract tumen eatcnus cainmo, quatenus or~
clcsiasticos gradus provectum Episcopum eli— , non possimus crcdere, Benedicturo quem Joanni mor- ,
ext
gatis. Cumque hoc vittutn seque ac simonia et concubi- tuo svffccerunt Romani anno dcccclxiv, virum utique
natus, paulatim invatuisset, laudat Gregorium VII luamlem et sunctnm, in Romuna Synodo depositionis
fiuijo Fluvimaccnsis, quia de Sanctuario Dei Simo- su<e senfentiam, licct tnjustam, ratam tumen habuisse,
niacam et Neophytorum haeresim, et fcedam libidi- ne contranitendo miiit ntsi malum sibi, Ecclesix vcro
nosie pollutionem, volebat expellere. Neque vero scandalum accerseret ? Sentiat unusquisque de Leone
absonum est t si Protoscriniarii dtgmtas, non multum ut volet : nobis consultius videtur ejus saltem nomen eo
a CanccUarit dignitate diversa, penes personas laicas ordine pottere, quo aniiqui omnes ponendum censuere,
eo tcmpore fuerit, quales erant cttam ipsi Scriniarii suoque usu comprvbavcrc sequentes ejusdem noniinis
sive Notarii Apostolici, quibus ille praterat. Placet Pontifices. Etsi emm fortassis verus Pontifex non fuil,
sub
: :
regnante. Vticj. 136, sutjgcrenlis, Aqnitanos eum veltcnt anno produciitm pttq. 284, Datum mense
Itmilalce htstorite
Regni conjnngcre unnitm Ponliftctilns, in liujus tcm- Jauuarii, regnaute Lothario Rege anno dcccclxix,
porispcrplcxitate, cttm trcs panter vivercnt Papce dicti, Indictione xm, qutmdo nos dcccclxx numerareinus ;
scribere maluisse nomen Salomonis, sive ut sigtnfica- utitle inlcUitjtis lerliian tliploma er prtecittttis, spectare
rent, Deitm esse cujits snprema sapienlia Ecclesiam ad annum dccccxcuii, a Janitano incipicndum.
regttt ct Aposlolicam Sctlem conscrvct, sivc atia qua-
CXXXV BENEDICTUS V
Benedictus, natione Romanus, S. R. E. Diaconus, regnante Ottone et imperante Aban. 964
Niccphoro anno dccccxlmii, ordinatus xxix Maji Dominica ad 965.
in i post Pentecosten
saltem ultra diem xx.ui Junii verus Pontifcx: et rursus, poslquam in Saxonia exu-
lantis restitutionem Otto decrevituno fere annopost: atque ita scdisse dicitur univcrsim
menses n, usque ad u Julii- quo obiit Ilamburgi in Saxonia, anno dcccclxu, translatus
Romam sub Oltone in anno dcccxcix. Post ejus obitum vacavit Episcopatus usque ad i
Octobris.
Btmestre ejus | latina inter Joannem et Benedictura tantum xn nos in Sancta conversitione vivens, aliosque sancte
quomodo dies numerat : sed potvil fuisse deceptus ab ahquo, vivere docens, cum jam Romanis puscentibus ab
nvmerandumi
qui n descripserat pro u nimis enim exprcsse Regino
: Ca sare
j
restitui debuisset, apud Hamraaburg in pace
dicit ,
qitod Joannes n Idus Maji rebus humanis quievit ; cujus transitus ui Nonas Julii contii:isse
excessit, nec credibile est ante Dumimcam ordina- describitur. Ita cditio Francofitrtensis anni 1G09, per
tum esse B^nedictum. Ab hoc autem die , usque Erpoldum Ltndtbiogtum curuta. Baromus in alia cdi-
diem depositionis suae, non est integer mensis: est ergo tione quarto Nonas legit. Regmo, quamvis in Beue-
Diviua ttltio
verosimile, bimestre cidem adscriptum compleri per dictum imquior, non dissimutat tamcn, quod Impera- deposicionem
mensem et amplius, quo vt.rit anno sequenti, post redi- tor, celebrata B. Joannis Baptista* nativitate, in secula.
linnet ab Ottone decretum. Quod conftrmat opinionem cujiis Vigilia urbemcceperat, etSanctorum Apostolo-
nn.stram de assensu per eum pr.vsiito in snam deposi- ruin festivitate, Ruma revertens, infelioiori quam
tioncm, quando sme Imp°ratoris consensu factam Ordi- speraverat omme iu redeundo est 1'ruitus ; nara
nationem Synodus invatidam judicavit. Potuit ccrte vir tanta exercitum ejus pestis et mortalilas invasit,
Sanclus, Ut di.ri, quumvis injuste deposttus, noluisse ut vix vel sanus quis a mane usque in vesperam se
ut sua cousa schisma fieret ; uleoque abdicasse, quod victurum speravent. Dithmarns vero Ept*copus Mcrs-
cilra grovitts malum non poferat rcttnere. Nullam ei purgensts in chronko, quoAusque adannum yixu\u per-
imaginem dederatCavallerius, quemverum Pontificem dtixit, aijnnsctt pcenam fuisse vio/enttx, contra Dumnum
fuisse non eanstimabat : sed dederat unam Stephano, Apostohcum Benedictura exernt<r quetn nullus ,
Electo post Zachariam, quem ad numerum facfre non absque Deo judicarepotuit. Idem dweredc JuanneXII
arbitramur, totius antiquilatis exempium potius quam potuisset, i/uamvis sceleslo.
Barnntum ahter factentem secttti. Typoyrupliui enjo, 3 Postea vero adannum dccccxcix hacrur.-mm de
Corptt' Roman*
ncsaens quomodo Benedictum V exprimeret, et habens eo scrtbtt jam ctlatus Dilhmarus : Raco, Electus Bte- rtlalum.
supeniiimerariam Electi isttus imaginem sctilptam, mensis Archtepiscopus, Romum proficiscens ordinandus,
hanc itltus luro substituit ne nullam poneret ; qitod ei jussu dilecti Senions sui, Ottoms vtdelicct III, os*
indulgendum censni. sa Papae Benedicti (sicut ipse praelocutus est) de
Extlium et 2 /Idamus Brcmensis m chronica sic de eo scribit Hamburg Rornam reduxit. Namque Pater vene-
mon Ham- lib. 3 cap. 6 Reversus in patriam Adaldagus, Ar-
:
rabibs Domnus inquam Apustolicus, dum in
t
burgi.
cliiepiscopus IJammaburgensis, duxit in comitatu exiliu e^set in Cliristi servitiu studiosus, et adhuc
suo Benedicium Papam ordinatum, sed ab Ottone Aquilonaris hsec pars optata pace gauderet : H:c,
Imperatore depulsum quera ille in Hammaburgeus- :
inquit, fragile curpus meum debet resolvi ; ef. post
todise mancipari praecepit Archiepiscopus vero : hsc omnis ista regio hosiili gladiu desolanda, fe-
magno cum honore usque ad obitum eum detinuit. risque mhabitanda rehnqnetur, et ante transiatio-
Nam virSanctus litteratusque fuisse dicitur: qui et nem meam non videbit indigena pacem firraam
dignus Apostolica Sede videretura populo Roraano, quamiucumque vero domi resideo, Apostolica inter-
quem ordinan praeceperat Imperator. Igitur apud nuliam ejus usptam Romx superesse memoriam, vei
ecclesia, nulla exprmiitur, supponcre possum ad Deces- hodie Gleysesteenen, Gleyse-potten, Gleyse-schotels
sorum suorum communem sepulluram, id esl, in Apo- dicuutur) qualibus laterculis nobis et parietes et pavi-
stolicam tumbam cssc ttepositum ,sicuti supra ifcTheo- mcnta ut spltndeanl obducere moris est. Figuris color
doro II legimus. albus, fundo viridis : duodecim autem ejusmodi iateres
curaret. Fecit is benigne quod rogabatur, misilque rum ab infidelibus, in quorum comitatu fingitur fuisse
imaginem luc appositam, nbi exprimitur asaroti seu le- Benedictus, ad eos convertendos huc Romavi cum mul-
ta societate profectvs. Volavit, inquit Krantzius naniu
•?|M. conmiissa efferuntur statua?,
in parietes, picturis ;
verosimiie fi.1
vei tale nilttl tn Vaticano unqttam iectum lores non dalnr accessus nisi eum pr.rsenti mortts dis-
fuisse^sed Possevwo id esse ab aliquo imposUttm^ vel crimine. Quid ergo abs re dkimus, cum putamus non
eatenus fuisse neminem, qui crcdidcrit Epilapltium poluisse ad Consecrationem novt Pontificis procedt ante
istud essc alicujus Rontani Pontiftcis. Si in rerum na- Septembrem finitum'!
J coronatus
lxu; sedit annos
i Octobris in Dominica imperantibus Otthone etConstanti:;o, annoDcccc-
ui, menses xi, dies ui: obiit ui Septembris anni dcccclxxii, depo-
JK 6
situs in Basilica S. Pauli a dextris ingressus : et cessavit Episcopatus usque ad \xn Sep-
(embris.
Chronologi<r,
j^jpitapliium etiamnum legi S. Pauli Ba-
in prsedtcta propria factam subscriptionejn, et signura Donrai Ot-
sub Epituphh silica, cum anno Depositioms seu
snbjecto eis die atque tonis piissimi Imperatoris, atque subscriptiones viginti
tignatm, ratto, Obtttts, testatur Baronius ipsumque sic recital trium Episcoporum, ac septem S. R. E, Cardntalium
Pontificis summi hic clauduntur roembra Joannis : additur : Datum uu Kalen. Junii per manum Gui-
Qui prudens Pastor persolvens debita mortis, donis Episcopi sancta? Silvaecandidae Ecclesi* et
Isticpraemonuit moriens sua menibra locari; Bibliothecarii sanctae Sedis Apostohcae, annoPonti-
Quo pietate Dei resolutus nexibus atris, ficatus Domini nostri Joannis XIII Papae quarto,
Inter Apostolicos ccelorum gaudia metat, Imperatoris Otthonis Majnris un et Minoris n, In-
Plaudat, et exultet sociatus ccetibus almis. dictione supra dicta xn, anno Dominicse Incarnatio-
Dicite corde pio relegentes carmina cuncti, nis dcccclxix.
Christe, tui famuli misertus scelera purga, 3 Actaejtis in compilatione MS. nostri sic enarran-
Actn px Ms
Sanguine qui sancto redemisti crimine nnmdum. tur Hic comprehensus est a Rofredo Campaniano twstm confir-
:
Ilic vero sunimus Pontifex Joannes in Apostolica Coraite, cum Petro Praefecto et adjutorio vulgi, mala
Sede sedit annos septem depositiouisejus dies uiii
: populi, qui vocantur * Decaroones recluseruntque . :
n
Idus Septembris, ab incarnatione Domini anno eumin etexindeeum extrahentes
castelloS. Angeli :
c tinn L-> i.
liunc Papam facta, prout ex originali ipsum accuratis- Joannes Papa Romam in suurn honorem. Atubide-
<"* ejtts
Brevl sime edidit Uyltetlus tom. 8 col. 92, Scriptum per veniens Romam Otto Imperator audivit quanta
manura Stephani Scriniarii S. R. E. in mense Maji fecerant Roniani praedicto Juanni Papae, corapre-
Indict. xii. Post ipsius eejoJoannisSanctse Catholicse hendit Ronianorum Consules, et ultra montes dire-
et Apostolicae Romanai Ecclesia? XIII Papa?, manu xit in exiliumde vuljn oopnlo, qui vocantur De-
:
car-
. ,
per multa tempora maceratus est et pnstea ad Im- : verosimile sit mutalum aliquid tn observatione Domi-
peratcrern dederunt, et ultra montes direxerunt. De mcse, quam posthac eliam plurima certissima exempia
Roffredo vero Comite et Stepbano Vestiario, quia probabunt; velim credere, antiquioris Catalotji, non
mortui erant, jussit Imperator effodere sepulcra auctori, sed tramcriptori accidisse, ut pro xui legeret
eorum, etossaeorum foras projici. ac scrtberet xui, his includendo ipsum diem qno mor-
4 yJuctor Appendiris ad PeQWMtn exilium Joannis tuus est Papa, qnemadmodum deinceps sxpins usu
ad tinnum dcccclxui, ad sequentem vero refert reorum venict. Itaqne ad xmSeptembris Sedis vacationem ex~
tupplicium. Fortassis contra hunc quoque assumptus tendo.
CXXXVII BENEDICTUS VI
Ali an. 'JTi ad enedictcs, nalione Romanus, ex patre Udebrando, imperantibus Otthone I et
971, on.
nen. 6.
1,
d. .
in Aprilem.
finem Martii, anno dcccclxxiu
in Dominica, dcccclxxii
: et cessavit
: sedit
Episco-
an-
\jpntinuator Catalogi iti MS. nostro : Iste compre- 3 Neuter scriptor uspiam meminil Doni quem la-
Bcnedlcti :
cajitivltas. hcnsus est, inqnit, a quodam Cencio, Theodorao filio, men inter Benedictum VI et prxdictum Bonifacium
"o« tamen
et ni nistellum S. Angeli retrusus, ibique strangu- VII collocanl Marianus Scotits, Uotfndus Viterbiensis, Immediate
latus. propter Bonilacium, queni miserunt vivente Wernerus Rollemiuck Compttatio Chronologica
.
,
eo Papa, forte Papam. Centius autetn sie compendio Stella etPkttna. Onuphrius autem Panvinius, nolens
iictus, viietur esseCresceniius itle, cujus Epitapltium illum preeterire, nec tamen audense.um post Bonifacii
a Baronio profertur ad on. 906 num. 11, ubi iicUur. ejecttonem inducere in Sedem, prsepostut eum Bene-
Eximius ci\is Knmanus, Dux quoque magnus, dicto VI hoc secutus est
t.1,,1, iltlfl,,, : et Baronius aliique post
ln,„, Ul P Kx magnis magna proles generatus et alta, eum. Utinam ipsius Doni exlaret epistola aiiqua, certa
Joanne patre, Theodora matre nitescens. Indtclwne et ttte sitjnata ! explicaret illa difficultatem
Ilic iii pamam sairitegi istius facinorit immuso divini- omttettt. Ego exislimo pauciorum silentium non posse
tus morbo casttgatus, ml 8. Bonifacii faetus est nwiia- plurium assertioni officere ideoque lenere malo ordinem
chus : Theodoram aulem et Joannem liaud immertlo quem omnes ii Donura inter Ponttfices
teuiierniit, qui
ios lne intelligit Baronius, quorum supra turpem amo- numerarunt : Bonifaeium ordtnalum esse
et credo
rem vtilimus in Apostolicr demum Sedis erupisse i Marlii,
infa- h,rc enim eo anno Dominica eral. Atque hoc F
miam, Joanne ad summum Ponlificatum provecto : nec respectu fbrtassis Viterbiensis Benedicto supra annum
eitini natalium lalium dedecus Crsseentio, eorum sotum dal menses quinque, non computalo eo quem egit
filio,
viam prsectudere poterat ad snmmos in Homana Urbe in carcere.
gradus, opibus maternis paternaque digmtate suffutto.
4 Postquam vero de liujus morte constitit , censeo
2 llctmtinnits Contraetus, in correelion et locuple- collectos bonos, quibus displicuerat vts ei illala, qttiqtte
sedpoitDo
tiori operis sui exemplari,
quodpost recognitionem et intelligebanl Ponli/ici viventt alittm legitime supeiordi- »«"• -.
emeiitlaliiineii, ttb Atteloie fttelam
Bcncdlctui, rcprrtum CSt in mo- nari non potuisse, animis oiribusqne resumptis cjecisse
nasterio S, Georgii m Hercinia tilva,
inieque cum Bonifacium, alque ad Canonicam legitimi .Pontificis
priorts operis texlu ex Saiitjallenstbns USS. anlea electionem ordinalionemque Doni II processisse, initio
vulgato simul iditum, inter altos Germauiex liistorin Aprilts. Cur uutem hic omissus fuertt a duobus ittttto
1585 Francofnrli; Ilermunnus,
Seriptores illuslrrsan.
nomtnntis Scriptortbus, quis divtnabilf Forlassis, po-
inquam Contraetus atl annum dcccclxxiu ita ':
BONI-
. , i
autem Benedicto mox expulsus, fugit Constantinopolim : de quo plenius post se-
quentes Pontifices tres.
i otto sicuti Octavianus electus, in ordine Ponlificum utrumque nomen prorsus gentile non sotis convenire
CXXXIII, assumpsitnomen Joannis ita liic proprium : viilereiur Vicario Cliristi : quodtamen Latincvcl Grxcc
Franconis nomen, convcrtil in Bonifacium credo quod : reddi poluisset Liberius vel Eleutherius.
CXXXVIII DONUS II
onus,* natione Romanus, imnerantihus Otthonc Joanne Tzemisce, anno
II et
D
' l
Ab an. Oi
dccccxxiiii, ordinatusinitio Aprilis, puladieu, Dominica Palmarum, sedit annumi, '
<*dw*>,
an. i, m. 6,
menses ui, defunctus mensc Octobri anni dcccclxxu, et sepullus ad S. Pelrum: tfiw
1.1 ic inquit Slella , et iisdem fere verbis Platina, electione censuisset Clerus , eum quiete ordinandum nnde longlus
Sjus laus
Benedicto Pontifici suffectus, multse niodestias et cnrarent : qnibus in itwnibus redUwmbnsque et Lcga- interpontifl-
integritatis vir fuit : et propterea nulla injuria torum et S. Majoli, facile potuit impendi spatinm decem cium factum.
affectus, neque ignominia notatus : qui tandem mo- hebdomadarum quale , interDoni mortem et Successoris
riens in B. Petri Basilica sepultus est. Ordinationem fluxisse mbitramur.
2 Imperium Romanum hoc tempore tenebat Otto II, 3 Baronius, nullo sententiae snse allegato anctare.
anno dcccclxui in festis nataliliisa Joanne XIII coro- (hunc autem scimus primum ac solum eatenus fitisse
naltis Imperator coram patre : a cujus morle, anno Onuphriumj post Joannis XIII mortem collocat tri-
Ordo succes-
dcccclxxiii , Maji obita annus agebatur tertius
uii , , mestrem Doni Pontifkatum anno dcccclxxii, eique xiu sionis tur-
quando olnit Donus. Hoc autem defuncto videntur Ro- Kalendas Januarii (ut putatj defuncto, substituit Bene- batw nh
atils
mani , faclionibus variis impltcati circa electionem suc- dictum VI, cui strantjulato successerit anno dcccclxxiu
cessoris, Bonifucianis satagentibus pro ejus reductione, Bomfacius Sedemque tenuerit annum unum
invasor,
legendi Pontificis arbilrium detulisse Imperatori ; seu ac mensem unum verum uti tyrannus non nominetur
;
M\dPilaphio ejtts mox dando hsec nota subditur : D. X. et PVernerns, numerant, prceter dictos menses, annos x :
M. td est die decimo mensis t IVLII IN APOST. sic defectu peccat Hermannus Contractus , solum vn
SEDE RESIDENS IX AN. ABIITAD CHRI- annos scribens. Res tota claret ex Indictione xn , qna:
STVM JNDICT. XII. Htnc Gotfndus Viterbiensts cum anno Christi dcccclxxxiu concurril. Ffftgies
et MS. nostrum annos ujiii sedisse Benedictum scri- Benedicti VII et Benedicti IX tales et eo ordine vide,
Tttnpus bunt, numero scilicet rotundo, cum verba EpUaphii legi quates et quo Ordine Cavallerius dedit : quamvis enim
Mtfil, possint, Residens anno nono : quibus ex Mariano ordinem mutaverit posterior editio Ciecaretlx , apparet
Scoto, Rolleuiinek, atque Ptatina addo men-
Wernero tamen scuiptoris incuria aliqua id pofius esse factum,
aes rursumque notatos a Mariano dies xx, suppleo
ui, quam deliberato et fundato Ciccareltx judicio.
ad xxu, ut coronatio facta sit in Dominica. Sicuti 2 Epitaphium qui composuit, insulsus et egenus
autem justum annorum numerum excedentes Marianus Poeta , ex Sergii III et Stephani VI epitaphiis^mu-
tuatus
170* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS.
tuatus atiquot vcrsus, ita illud exorsus est, ut refert Cum Christo regnes, o Benedicte, Deo.
j)
BB>EDIC- Baronius, quomodocumqufi potuit illud iranscribem ex 3 Erit ex retiquiis vestigiisque abra-
fortassis qui,
fccerat : undc cultior illo, post duo priora disticlta , addcnda alia duo
Gaudut Pastor ovana, agmina cuncta siinul. disticha ,
gttss etiam continerent injuriam JoanDi XIV
Hiccemonasterium staluit, Mona^husque locavit, factom hoc mvdo, stcut tegere Baronius potuit.
Qui laudes Domino nocte dieiue canunt. Qui Dominnmquesuuracaptivum in castrohabebat: subjoanne
Confovena viduas, nec non inopesque puuillos 15 restttutum
Ut natos proprios assidue refovens. Carceris interea vinclis constrictus in imo, etauetum.
ad B5,!
( ini cllarius, Otthone III regnantc, impcrantibus Basilio ac Constantino Frairibus; E
vicn. 8.
coronaturxuu Augusti velxiniiOclobrisulroYis Dominico, anno dcccclxxxiiii, capitu P
a Romanis ei castro S. Angcli includitur mensc Novcmbri, vel circa flnem anni autini-
tio sequentis ; exauctoralur \cro cum se.disset mcnses um, anno dcccclxxxu, circa xuui
Aprilis, anle Doininicam in Albis,vel post medium Junium:etquadrimeslri a?rumna fame*
qne maceratus, moritur xx Augusti ejusdcm anni dcccclxxxu: inproxima Vaticana Ba'
silica verosimiliter sepultus, absque tiiulo et honore.
il«(' ratione viientur mihi po8seconciliari,\quzcumque unno, pro \i mensibus scripserunt ui, additis diebus x
Ttmpm w- n vuriis perquam varie <lc Joanne, cl successore ejus vel xn. Hi tamen soli menses ui,cum aliquot diebus,
ih\ tum Joimi- seu tyranno Bonifacio, dicla inveniuntur, Nam Joannes sic etiam salvari possent, si posilo inter Benedictum VII
quiiem s:c fueril, quod ail Slella, post assumptum clJoannem XIV Inlerponlificio mensium 111 et dierum
PontiAcatum mense tertio captus a Romanis et in , um, hic inllironi-.aius fuerit xuiiii Octobris in Domi-
rastello S. Angeli diligenti custodisa mancipatus. mca, caplus in Decembri absenle adhuc Bonifacio. vel
Sic fquod ait idem, et consenlimt fere omnesj Bene- eo jam prxsenle in Januario ; arctius haberi cceptus
ilicto VIIimmediate subrogatus, nec nisi men-
fuerit mense Aprili, deposiius vero primum mense Junio
m i iierum ui spalio Sedes vaeaverit, alias vacatura eique absolnte
substitutus Bonifacius xiu Junii in
toio dimidioanno. Sic(quod nemine
iiscrepante habenl Dominica, sederil mensesvi, dies x vel xn, nsque ad
omnes sederit (oJum menses um. Sic (quad ait MS. xxm vel xxv Decembris.
nostrum) famis inopiam sustinuerit per mi menses : 3 Ejus olim extabat Epitaphium m
Basilica S. Pe- gpiiaphium.
ot inleltigelur primum simpliciter in custodia lubilus; tri, juxU sepulcrum Joannis VIII, qtwd primus in
'"'"''
' ""/'"""' verc eiabrogatum, curanle qui suffec- lucem Baronius sic protulit, neseioexquibusmembranis
tus erat Bonifacio, fame mori coaclus, aul deniqne acceptum : nam Romanus Canonicus illud suo lempore
attam iuvn occi8Uf \\ Augusti. Quodaulemad Bonifacium per- non invenil.
soris Iloni '""'• "'''""
p
ratione aerum fuerit fquod Hermannus Prasulis eximii hic requiescunt membra Joannis,
facii, uno Contractus ait, ut setale proximus, ita aucloritate pri- Extiterat dictus qui antea quippe Petrus :
coatlo farsilan ad id pseudo Synodo Episcoporum vici- Subjectis populis pauperibusque pius.'
«ortim ;
i,li«c eoiem pmextu quo Formosus et Defunctusest JoannesPapamense Augustidiexx.
Joannes XIII iudtcali fuerunt Ptmlipxatum Romanum Porro muiandi nominis, non ea causa (uit qux Octa-
'""' """ notuisse, quia fueimt alterius
Ecclesia viano et Franconi paulo ante prsegressis, sed alia,
opi, hic Narmentit, iste Portuensis. Sic ienique plena reverentix erqa Apostolorum Principem ob
:on,l:i,-„,s s„l,„„ n.eiisil.u.s '"'
i.ii supervixerit Joanni, quani etiam successorum nemo, pastquam mutandorum
UV ""
''"'„T
''"";' '" ' '"»•»» " "" Baronius. Panlifiabui nominum consueludo invaluit, Petri nomen
2 Qu„, autem in antegressis legebatur Bonifacius sibi arrogan prxmmpsit. Estautemres omnino admt-
nut nl/rrti
noem em i sedisse iejecto scilicet Benedicto VI ratione el cousiderationedigna, qnod cum Petri nornm,
modo <!,{,- , ; id
Mtum, ali, coujunijcules cum mensibus xi, ab Ilermonno jam inie a Conslantini Magni sstate, fuerit Romm fre-
Loittracio indicatis, converterint „, annum i : alii vero quentatum fut constal ex Ramanarum Synoiorum s„b-
,',„, >„ mMligentes ,'„t, „„, tor MS. nostri) tcripserint scriptionUm) ai hsee tamen usque tempora nemini con-
Annum 1, menses xi quas menses Martinus Polonus tigerit, cui Petri nomen
:
obtigissel etiam Petri ,
' „,t;„„„iue Qotfridu, vero Vmrbiensis et successorem fieri ,n Apostolica Sede ; quoi nescio an
Wernerus Roltewmck alque Joannes Stella expuncto mero casui
, possil adscnbi.
BONI-
AD CATALOGUM PONTIFICUM 171*
taniinopolim indcque rcdiens, Sedcm denuo invasit anno dcccclxxxu mense Januario
:
sedilque ex tunc menses xi, partim utsuccessor Joannis XIV in carcere mortui, usque ad
finem fere anni, quando obiit; post mortem fipde concisus raptatusque, et sepultus in
Basilica Lateranensi : cessavitque Episcopatus usque ad xxu Aprilis anni sequentis
dcccclxxxui.
J\_tictor Collectionis in MS. nostro nomcn Bonifacii loco, quia tumulus vel iu aedis iucendio consumptus
hujus in ordine Pontificum collocavit post Benedic- vel alio translatus sit : dicamus potiui, qaia nullus ei
Prlmum
Antipapa
tum VI, ratione Ordinationis tunc qualitercnmque usur- erec.lus fuit.
post Joan-
in Italiam. Itaque Hermannus Contraclus enm dicto succelit Konvein Pontificatu horrendum monstruni
nem 14 ve- Benedicto VII subjungit : nos vero Joanni XIV nec : fsciiicct Benedicto VI) Malefacius, cunctos mor-
rus Papa. eum a serie Pontificum putamus expungendum. Etsi tales nequitia superans, et jam prioris Pontificis
enim vt prtm,v Ordinationis suse non fuerit verus Pun- sanguine cruentus. Sed etiam hic fugatus, et in
tifex, potest id tamen factus censeri post mortem Joan- raagna Synodo damnatus est. En tibi conftrmattonem
nis, per lolerantiam Cten, quse pro consensu habtta Sijuudi a Benedicto VII celebratse, et ex Epitaphio
suffecerit ad valorem Actorum, ab eo ut Romano Pon- superius indicatx, nec almivle notse. Porro Bonifacius,
tifice ceiebratorum. (ut eum Gcrbertus appeltatj Malefacius, post obitum
2 De ejus exitu in MS. nostro hxc leguntur : Re- Divi Otthonis II qui contigerat uii Decembrts dccccl-
pentinamorte interiit : et in tanto odio eum habue- xxxiii, imo et post obitum Benedicti VII intra octo
Mors in/e- runt sui, ut post mortem ejus caederent eum, et menses secutnm (ut Donum pratermissum non mirerisj
lix,
lanceis vulnerarent, atque per pedes traherent, nu- insignem virum Apostolicum Petrum Papiensis Ec-
dato corpore usque in campum ante Caballum clesiae prius Antistitem, dietum Joannem XIV, data
Constantini : ibique projecerunt eum atque dimi- aacramentorum fide, ab arce urbis dejicit, deponit,
serunt : ubi mane venientes Clerici, et videntes squallore carcens aflectum perimit, bis jam parri-
eum ita turpiter et cum dedecore jacentem, csesum, cida, et eo quem vidimus exitu dignus, nou tamen pro
etlaceratum, collegerunt et sepelierunt. Cx&arMas- ultimis quibus sedit mensibus necessario expungendus c
ponus de Basilica Lateran. Ub. i, cap. 18, in eadem Pontiftcum numero.
jacere inquit, Bouifacium septimum : sed incerto
Joannes, filius Roberti, natione Romanus, post mortem Bonifacii VII electus, et in
Palatium Lateranense inductus, ante fincm anni dcccclxxu, rc^nanlc Olllionc II, '" '''
, r .• men '
tcnuit mensibus nii, defunctus vel exaucloratus post dicm xx Aprilis, anno dcccclxxxui.
jjUxc Joannem, cum suis iv mensibus, fortusse qui anno mdluii Platinam recognovil, eique addidit
non integris, nobis suggerunt Marianus Scotus, Got- Chronuon Ponttficum Romanorum ct Joannes Ciac- ;
Qui eum fridus Viterbiensis , Wernerus Roileivinch, Auctor conius, initio hujusseculi scribens ; Roberti filium no-
referanf
Compilatwnis Chrouotogiar, atqtte Martinus Potonus : minant, eosqtie scqnitur Chudtus Robertus, in Catahgo
Romanum autem omnes faciunt, et post Joannem XIV, Pontificum, Gallix ejus Christianse preefixo. Idem
ac Bonifacium VII, ab eorum aliquibus prxtermissum mihi quoque sequi, libet, etsi unde acceptwn sii ncsciam.
nominant. Quod autem Hermannus Contractus, MS. Ctacconius ipsum ponit post Joannem XV, et qui huic
nostritm ac Stella, eum non noverint; et qui postftac acciderunt casus, sub tyrannide Crescentii, ilti attri-
sequi tur Joannes alius, nulla iltius habtta ratione nu- buit. Econtra Joannes de Columna apud S. Antoni-
<""' videa- mensittm (ut
meretuv in Bultis suis Decimus-quintus, plune mihi niun til. 16, cap. i art. 17, itlum iv
t'tr nunquam XV prxponit, et
ordtnatus
persuadet eum numquam fuisse consecratum, ideoque a xstimnt) Pontiftcem dicto Joanni
fuisse ? Baronio prudentei futsse prseteritum, ncquc ititer Ro- vocat decimum quartura.
manos Pontifices coltocandum, nisi quatenus notitia 2 Quam autcm est certum, Joannem vcre XIV, StaJa con-
'\ II u rein Ucet interim tttjcre ut Pontifex tion potue- uu Kal. Julii, permanus Joannis Episcopi Nepesinaa
uf, egerit ut Elcctns, ct guidem avare atque acerbe : Ecclesiae, et Biblio'hecarii S. Sedis Apostxjlicffl,
undc de eo fnon autem de Joanpe XV) velim inteUi- anno Puntificatus Domini Nostri Joannis, Sanctis-
ijcrc, quod huic perperam adscriptvm in MS. nostro simi decimi quinti Papae un, Indictione u, id est
ieijttur, Iste exosos habuit Clericos, et Clerici eum atino CArtfitiDCCCCXCll. idetn ergo ftic dicitur Decimus
odio habuerunt : ct merito : quia omnia, quae ha- quintus, kic numeratur annus
cujns un protnde :
here et acquirere poterat, parentibussuis distribue- nequit poni ahus Deciraus quintus, qui sotttm quatuor
bat. Sleltacerte hsc adscribit illi, qui solum m mcn- men&es scdcnt.
CXLII JOANNES XV
oannes, natione Komanus, ex palre Leone Presbytero, tle regione Gallitc Albae, se.
"o, d.V"
l:
J
'
ad xw
dit annos
Iribus, a die
Aprilis,
x, dies ui
quo
anno dcccclxxxxui, forsan sepultus
obiit
regnanie Oithone
xxu Aprilis anni dcccclxxxui, quando
in, imperantibus Basilio
fuit
in
et
inDominicacoronatus, usque
Vaiicano
Constantino
: et cessavit
fra-
\n numero annorum x Scriptoree omnes conveniunt; Det Deus a?ternura ccelorum lumine pasci,
rempxii Sc ei menses ui addunl Gotfridus VilerbiensU, Siella Cui diit Roma inan. dederat liurgundia nasci.
dli,
,i I latina Flermannus Contractus.MS. ncstrum,
; iiii Quando vir is'e obiit. si vis cogno^cere verutn,
H Martinvs Polonus; ffernerut autem Rollewinck Septima lux Maji tuit isti metadierum.
:n esx, ac diesuu. Expungendos menses, solumqne 3 H.ec dum niliil faeunti tid eiini de qtto agimus
rliVi ui wl uii retinendos, evidenter convincit certius Joannem Papam XV, rp.iinquitur nvbis libertas de die
aliunde cognltus dies guo obiit Jnannes XIV aijns : miirtisejits aliler slalueiidi. Necessp est porro, ut falea-
mortem saltem quarto post mense secuta est niors Bo- mur, Epitaphium quidem nullum haberi, sepulturam
nifacii VII, sub finem anni, et initium Gregorii V, atttcm verosimilius datam Joanni essc, nbi Decessorum
mense Mojo, ante festum Pentecostes, qi.o Otthonem plerisquc, videlicet m basilica Yuticaiiii S. Petri. Viise
III cj.ts fatja
ii! infra constabit) coronavit Imperatorem : adeo epilomen Imuc recttat Stella, utiqtie ex anttquis nionu- et reditus
ut impossibile sit mvenire menses uij ne dicam plures, menlis : Fuit vir tanto magistratu dignissimus :
quos supra annos x habueril Joannes hic, etiamsi ulpote imprimis in re militari exercitatissimus, et
expungerentur ex Chronologia iu Mcnses Joannis insigni doctnnaclarissimus. quique et nonnulla edi-
Roberti, quos interseri debere, cum possinl, probavi- ditlibrorum volumina. Attauien a Crescentio, urbis
mus. Roiuae Consule, sibi imperiura vindicare conante, et
2 Baronius, incerltis quot menses Joanni huic tri- seditionibus et aliis perturbationibus agitatus, in
Imrrel, ulnjiios lameii ei concedendos putans, ejus Pon- Etruriam, ut ejus cupiditati cederet, exulatum abiit.
tifteatum exorsus ett auno dcxcclxxxu , ct dies xu ad- Srd Grescentius cognila Pontificisindignatione. qua
JlaranlliS
didil. fniieiidtK. einn tlie nil Maji, qtiomotitium
deeepthtt i - nolari iratus Otlhonem Caesarem contra se cum exercitu
pltapltto, in suo Epitaphio creiidit Manlio, illud describenti ex in Italiara vocavit; ipsius Pontificis cognatos aique
guott non
ipsius.
nioniiiiieniis EeelesiseS. Petri.ubi iu Oratorio S. Ma- amicos, qui in ad Puntificerci
urbe reraanserant,
riasepulcrum Joannis liulieiiiur. Sal fidelioratque nun- rogatum omissa accersendi Otthonis cura,
mittit. ut
quioi Manlio testis Bomanus Canonicus, i» illius Ora- ad Urbem cum potestate redeat. Precibus suc.rum
lorn descnptione nos docel, m Oratorio isio sepullum itaque permotus Joannes, ad Urbem, procedente
jneere. noit Joannera Pontificem, sed Joannem Car- obviam Crescentio cum universo populo, venit et :
I! Arcliiepiscopatus Reniensis, quem possidebas in- inlelligere, quasi auctor non volnerit indicatum, se Ro- k
juste, ferventissimus disputator existens te reddi- mam venisse vacante per Joannis mortem Seile sed
j ;
vestibus, quas male indueras, spoliavit. Tuo didi- Stjnodis liabilis iu Nonas Junii rt Kalendis Julii ; Dulusto.
cisti tunc damno, si, qui sunt Romse, quid mirum Romanuni iler fcujus causa prscipua
litteras sci- esl, si
rent/Quanta illum oportuit imbutum fuisse scientia, fuisse videlur Atnnlft restitutio, altqtiamdni frttstra so-
cum non adversus te solum dimicans, sed adversum licilata apud RegemJ distulerit ttsque in Aprilem annt
omnes Episcopos qui huic priori Remensi Synodo snbseqtieittis .' itaque morlnum revera Joannem invene-
interfueruut, et Canonum
plaustra in eamdem Syno- rit, nec cxpectaudam successoris clectionem putaverit,
dum invexerunt, disputans, omnes confuraret ? Qua urbe per Crescenlii factiones turbata, absenteque Leone,
dicendi eum oportet pra>dituin esse arte, qui tot fortassts propler easdem turbas ?
Episcopos palinodiam cogeret recantare, asententia 7 Nolabile est aulem, ad commendalionem sequentis
Regis divelleret, et in suam volentes atque consen- Ponlificis, quod svbjnngilur. Nuper autem audivi
ticntes adduceret ? Sane quidem haud erat viri non nuntium, qui me laetificavit super aurum et topa-
.. , ox eadem
. .
doetissimi tanta praestare. Hsec S. Abbo, non solum zium, erectum esse Apostolicnm riecus per quem- /,„(, rfor i au ,
,
eo factentia, ut credatur liaud dissimilem mimslro dam Imperialis sanguinis virum, totum virtutibus et successorts,
suo
'*"'" Po '"'ficem ! sed etiam "' noverimus , quemnam sapientia praeditum Ipse autem, idera Spiritus,
'tiZmo^'
spectet epislola ejusdem Jbbonis, extans lib. Miscella- inquil ad Lronem Abbo, qui inspiravit omnis eloquen-
neorum Baltaii pag. 409, seripta L. sancti Bonifacii tiffi florem Gregorium, scilicet Maqnum; inspiret
carissimo carissimorum Abbati Ail eium quod cura : hujus suae Romanae Erclesiae venerabilem
sanctae
ambos Remis positos, in ista scilicet Sijnodo, caritas Apostolicum Gregorium V vobisque coneedat ut ;
conglutinaret labiis privatae collocutionis, totorato- sitis eidem ipsi dulcissimus a Secretis, ad consoli-
rios rivos, tantos sanctaj Scripturae favos, bono
zelo dandam dejectionem Apostolicse auctoritatis. Idem
^
fulminea lingiia ejiis eructavit, corain et secreto ; ut quod Gregorio lunc crat, verosimililer etiam Joanni
c exclamans compellar, inquit, dicere, Diffusa est gra- fnerat ipse Leo eaque occasione faclum sit. ul S. Adal-
;
p
tia in labiis tuis propterea benedixit te
Dcus in berlus , Pragensis Episcopus ac postea Marlyr, cujus
aeternum. El prosequilur : Ergo ad talia rutilantium Acta illuslracimiis xxni Aprilis, Ramam advectus anno
verborum fulmina, coactus sum deinceps ubiquecon- dcccclxxxix, et a Joanne Ponliftce permtssus mona- secretarlui
fiteri, vos tonitruum esse Spirilus sancti, qui
super sticamibivitam amplecti, prxdictum S. Bonifaai mo Lio titt
Apostolos in linguis igneis descendit qui etiam vos ingressus, insigni tttnc ditciplina /larens r""-
; nasterium sil
ardentem romphaeam, ad secandos improbos de tem- sub isliusmodi Abbate : quem suspicari possis eliam ex
plo suo, septem donis gratiarum decenter elimavit. Saxonia aut sallcm e.x Geriiiaiiin fuisse oriundum, euque
6 Non est ergo liic Abbas L, ut in Prsefalione sen- et cariorem tunc Gregorio, el antea ad susceptwnem
sit vir ahas erudilissimus Sleplianus Baluzivs, FiMen- Adalbertt proniore-m.
DISSEIITATIO XX.
De solenniuni Canonizaiionum iniliis atque progressibus.
iUando loco jam plus qtllim uno deiiaravuniis, eundum lioc loco, Itcel tum in Baronii /Innalibns, lum
1 Epistolam , qmc circumferlur -nb noininc in Concifiorum tomis obvium, exemphm Canonizatio-
" S. Liiidijen, n e Caitoiiti.il umc S. Scttocili nis soleimts n Romouo Ponttfiic celt l'tai:r. quiaprtmum
facta o Lcone III purum ac merum es»e fig- ,ic qtto t,e<iH<ti< d«l>tiart ; Sancti scilicet Vdalrici Au-
'" en """
-rima d
•'
»« >""i"" fiJeutcr rcjecimtts tlta tmlt riarts gmtani Lpf-ioiu , ciio Ikic moriuli liincii anno dccolxiii
:,u., ,,,',',,.,
Canoni-ationes, S. Kiliani ct Sociorum alqiie S. Tnnl- dieii Jttittt. Uujus aclionis tota sotemnilat m eo consti-
l«<t s (,(„,. \>'"i, a Lttca Castellino '««<'«• ationis Deaeio haietur, tjttod tmno
altributas Zacharise Pontifici tti, uii e.c ipso I
'"' ««. 083 cjttsquc successori Stephuno
II; nou est nobisprxter- occucLxxxxm Couventus est facios m Palatio Late-
Proptjlxum Muji. 30 rauensi
,
Ucti' vlta tum fuent decerneretur quod, eisdem perlectis et : petenti autem ut eadem ecclesia solenniter debeat
tt mlracu- receptis, communi consilio decreverint omnes me- consecrori respondet Pontifex, ex ordinaria in tah-
;
Ul, moriam illius affectu piissiroo, devotione fidelissima busformula; Si in tua, Frater carissime, parochia
yenerandam, anathemati SUbjecHs iit qui decreto re- meraorata constructio jure consistit, nullumque
frayaii pnrsumpserint, observatvriOus vero ejusdetn be- corpus ibi constat humatum percepta primitus a
,
nedictione rumulatis ; quoil derretnm tpsum, omnibus pra;fato viro donatione legitima, quae in luminariis
Archiepiscopis Episcopis et Abbatibus in Gallia et ejusdem basilicae digne possit sufficere, eamdem
ea-
Gerraania COtnmorantibufl mittendum, scriptum est clesiam convocatis aliis Confratribus et Coepiscopis
per manus Stephani Notarii Regionarii et Scrinia- nostris tibi vicinantibus, stude solenniter dedicare;
rii S. mense Februario Indictione sexta,
R. E. in quatenus devotionis suae , in consecratione quam
anno dcgcclxxxxiu quodsubscrtpserintprimum Pon- : postulat, potiatur effectu. Ex duabus additis condi-
lubscriben- tifex hoc modo Ego Joannes, sanctae Romanse Ca-
: tionibus patet ratio prhnst ; ne scilicet alieno juri si et ex Diur-
tlbui vapa tholicffl et Apostolicffl EcclesiflB Episcopus huic de* quod habet alius, creetur pracjudicium
an simililer >"> Pontlflcto :
tt alils.
creto
VI a
u noblfl
i
, i
promulgato consensi et
|
, , i G(, subscripsi
OUUOt/L IUOI ; sentiendum de secunda, ideo nempe adiectam esse resP° nmm
ne
ium, Joannes, Episeopus sancla) Anagnina; Eccle' acapere :
prxjudketur Sancto cuipiam alteri, ibidem antiquitus
siae subscripsi, et sic ahi tres Episcopi : deinde, Bo- humalo, in cujus nomine polius consecranda
ccclesia
B nizo Archipreshyteret Cardinalis S. Lucia,* conser.si, sil, divinel qui potesl. Seqiienti porro
de tititlo xum ,
ittique octo alu Presliyten Ctirtltiinles ; deniqtte Bcne- BasilicaN. martyris, quae post ruinam alteriusjuxta E
dictus Arcbidiaconus, e.t alii Ires Diaconi : addiloque ipsam constructa est, Episcopo pelenli facultatem
qitod Hi omnes consenserant et subscripserunt, sig- ejusdem dedicanda;, et ut de pradictis ruinis ad no-
nanttir omnia, Itac solenm formula, Data tertio [Nonas] vam basilicam, in bonorem ejusdem Martyris dedi-
Februarii, per manum Joannis Episcopi sanctae Ne- catnm, ipsa; ejus Reliquiae transferantur ;
Pontifex
pesinaj Ecclesine et Hibliotheiarii sanctae Sedis coitcedit dedicandi locum pra:dictum
licentiam sed :
3 Ut antem in Romana Provincia Subttrbicarii quos nostrorum et aliorum Praelatorum, in Catalogo de-
EpHcopi a Romano Pontifice, sic atibi alii mino-
Ahbl res an-
tea fiebal in
Synodls pro-
vlncialtbus :
dixi
res Antistiles a suis
seri possunt in
Primatibus et Archiepiscopis cen-
eodem neyotio depvndisse ; et his vel
crevinms Sanctorum anno(andum, et festum in die
obitus sui celebrari.
o
5.
17
1'ranasci
ii
beraplnci
l
Hac formula in
ordmis
Canonhatione coram „„
Patriarclix
^ „„
maona
anno miiltituiUne,
visitantibus subordinatas sibi ccclesias, vel Synodos Mccxum usum Greiwriiini IX ttstakiT Krantiins Ub.
Provinciates celebrantibus, vel etiam Regium Comita- 7 Melrop. cap. 45 el lib. 8 Saxonix cap. 4. Acta est
tum pro iltius xvi more sectantibus simul pluribus, aulem res s/ssisii, in cnnspectu maximoe multitudi-
decrctas aut etiam peractas fuisse plures Sanctorum nis, qurede diversis regiunibus cnnfluxerat ;ct sta-
corporum elevationes depositionesque sub altari, qua- lim Cardinales, inquit ille, Te Deum laudamus inci-
rum decreta mdla nunc inveniuntur, quia nutla forsi- piunt, et pnpuli in laudes vnces deprnmunt. Papa
tam scribi solita ; memoria tamen ab Actorum auctori- de sclin descendit, et cum Cardinalibus Sanctum
bus conservata fuit ; sxpe ettam, in demoliendis res- corpus levavit de tumba, mira omnium alacritale.
taurandisque altaribus istiusmodi actio, inventa est Quando vero hoc fieri non poterat, ut plerumque non
lapidi,plumbo vel pergameno insculpta inseriptave. Hoc poterut, scribebtitur Prselato ejus loci ubi corpuserat
autem tamdiu duraverit, donec magis magisque inva- sicut Alexander III pro S. Thoma Cantuariensi,
luil usus, etiam apud extraneas Italice nationes, re- scripsit Pnori et Monachis Canluariensis Ecclesix,
B
currendi pro taiibus ad Sedem Romanam : ad quam Discretioni vestrae Apostolica auctoritate manda-
deniqtie solam hujnsmodi declarationes vel assensum mus, quatenus corpus ejus devote et reverenter,
pertinere jure optimo sancitum est : eo qttod jubere ut facta solenni processione, aliquo solenni die, con-
quis a fota Ecclena pro Sancto habeatur, ad eum tan- gregato Clero et populo, in altari honorifice recon-
tummodo spectat, qui jus habet proponendi toti Eccie- datis aut ipsum in aliqua decenti capsa ponen-
;
six quid credendum agendumque sit in iis quse sunt tes, prout convenit, elevetis in altum.
religioniti, uti procul dubio est Sanciorum Canonizatio. 8 Primum autem in anla Concilii, tali ex causa
6 Quandonatn porro vel a quo sancitum id primo celebrati, solebat sententia pronuntiari , deinde ad ma- « r tandem in
fuit ? Laudatus alibi a nobis D. Phcebseus, Alexandrum jorem solennilalem inductum ecc,eita <
est, ul vel in area ante
cujtts pote~
stas ad Sedcm Papam III quia sub ejus nomine in 3 De-
nominat, ecclesiam patenti id fieret, vel intra ipsam ecctesiam.
Apost. res- cretatium per Bonifacium VIII collectu, tit. 45 de Islud habemus ex Vila S. Petri Marlyris, data
trlcta vtdstur
Reliquiis et Venerat. Sanct. cap. Audivimus, prse- xxix Aprilis, ubi num. 42 legitur, quod eum Innocen-
esse.
cipttur, Ne liceat aliquem pro Sancto absque aucto- tius IV anno Dimini uocLin, ix Kalend. Apri-
ritate RomanEe Sed revera id
Ecclesiae venerari. lis apud Perusium in platea ecclesiae Fratrum
ibi non prxcipit Alexander. Quid ergo ? Quibusdam Prsedicatorum, adstante sibi Cleri Populique ac Re-
non aliquo
Decreto Ale- diabolica fraude indurtis, ad venerationem hominis, in ligiosorum Nobiliumque ac Magnatum frequentia...
xandri 3, potatione et ebrietate occisi, more infidelium frequen- cum solennitate non modica et mirabili cereorum
tandam ut Sancti, prxcipit, ut illum non praesumant ardenlium multitudine, eteximio sacrarum vestium
de cetero colere : et rationem addit, Cura etiamsi apparatu, Sanctorum Martyruni Catalogo statuit
per eum miracula nnn hceret ipsura pro
fierent, adscribendum. Allerum, videlicet ut m ecclesia ipsa
Sancto absque auctoritate Romanaa Ecclesise vene- prontinttaretitr sententm, tdeo potuit placttisse, ut eo~
rari. Hxc vero hquendi forma decrelum non facit,sed dem stalim loco inchoari possel Te Deum laudamus :
factum et vulgo notum snpponit. Quid autem si pro de- unde de Canoniz-atione S. Slanislai Episcopi Marlyris
sed antt- creto fueril sola seculorum duorum trittmve consuetudo, ab eodem Pontifice eodemque anno uiti Septembris As-
qutorl con- ut maxtme rationabilts, sit factllime recepta, vimque sisiicelebrata, in Aclts a Longiuo conscripfts lib. 3
suetudlne vlm
legts ftabente
legis obtinens? Hujusmodi conjcctura, si vera est, mut- num. 13 du-itur ea ftictu, omnibus laetantibus, ar-
;
tas evaderet difficultales, atioqui subnascituras ab dentesque cereos, ut eccle-iiam continenti incendio
c exemplis seculi x vel xi celebrataritm a solis Episcopis ardere putares, dum sciticet Missum F
gestantibus ;
<{ua antea
vandas attinet, lae quoque successive accesserunt actui qui in lilteris Canoniiulionis S. Laurenlii Aiclucpi-
etiam indu- judiciali, ab Ecctesia in tatibus exercendo. Prima et scopi Dublinensis, dalts Reate anno mccxxu, omnibus
ctum crat rem
antiqutssima est, quam sitpra insinuavi et indicat Aie- vere pcenitentibus et confessis, qui ad ecclesiam
traclari n i
Concilils
xander Papa III, anno mclxi, in decreto de Canoni- S. Maria) de Augo, ubi corpiisejusfeliciterrequiescit,
zationeS. Eduardi Regis Anglise, excusans quod Ana- in die solennitatis ejusdem gloriosissimi Cnnfesso-
gmae existens, ipsum solus per seexpediat, quamvis ris vel infra Octavas, cum devotione afces^erint,
negotium, tam arduura et sublime, non frequenter ejus oraiinnum suflragia petituri, viginti dies de
in-
176* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
pcenitentiis misericorditer relaxat. Tit, verius putat, qnorf suh Clemente VI, nnno circi
injunctis sibi
de Pa- ter sicccxluii quia in Bibliotheca Valkana repehtur
D19SEB Oregorius IX, in Canonizatiotribus 8. Antonii ;
TAT. XX. dua,Spoleti anno mcoxxmii, ct S. Dominici anno MS Codex sub eodem Pontifice cxaratus, signatus cur af>sint ab
r "* * om
'
Grtgorlui^in- xwni, ecclesias utfi guiescunt similiter visitantibus num. 4737, undeputat cetera postmodum exemplaria „ e , uJ J
'
dulnit annttm et mox anno mccxxxu, 8. EU- accepta esse. Si porro quseras, cur ex antea non fue-
annutn nnnni indutsit :
unum, Romano inscrtx dicam, exisUmare
tabeth adscribens Sanctorum Catalogo, annum unum rinletiam Ordini ;
,
.juiiilraginta dies. Deinde Innocentius IV, infra me, quia prius quam Sanrto-rum Canonizatio cespisset
ouindenam sequentem festum S. PePri Martyris, vi- inter sacrorum solenuia fieri (qnx antea fiebat in aula
sUantes eeclesiam ejus voluit quadraginta dies lucrart Concilii ad ipsam collecti) nihtl ea res spectabat ad Or-
fCCLIli; sed Clemens IV, rursum tempus re- dinem sacrornm. Postquam aulem speclare eo caipit,
strinxit ad dm infra Octavam, Indulgentiam vero am- Alexandro III (quiprimum omnium
catctore forsitan
se Canoniiatm. Magis enmdem gratiam extendit Ca- nem S. Thoime Cantuariensis) scripto quidem earum
lixtns III, in htfr.ris de S. Vineentii Fcrrerii Cano- ordo mandatus fuissedebuit. sed scriplo particutari tam-
nizaiionea Pio II expedilis anno hocccluiii, quando diu servari potuit, quoadusque abolito Ordinario anti-
in dic ['*>
ln . nni ,
.ii septem anims et totidem Qua- quiori, succedcret Ceremonialc, quod dixi.
in Canonixatione 8 Bennonis, anno mdxxiii, solen- Romanum Pho-b&us, prsedictam Canonizationem hocpe-
nitali ejus prxsentibui Indulgentiam plenariam dedit. culiare habuisse, quod Snncti noviter canonizati imagi-
10 Ceremoniss sucrx, in ejusmodi actionibus obser- nem, solenni pompa, omni comitante populo, per
mtus saori in vnn tolitss, primvm descriptss reperiuntur, tesie Phcc- urbem detulerunt Patres. Putat autem, 'quod inde
Oanontsations
bxo, in Cteremoniali,antiouot quod vetvstissimo Orrfini vexillorumususinCauonizationibus.eorumque solen
SS observandi
Romano succedens in usv fuit usque arf Leoncm X ;
nis processio, initium sumpsit quamvis tunc id ;
sub quo Marcellus, Electus Archiepiscopus Corcyren- factum fuisse constet ad arcendam pestiferam luem,
sis, morfernum Ceremomnle edidit. In illo autem assi- quae per totam urbem grassabatur, impetrata a Deo
gnatur Rubrtca, De modo qui communiter servari S. Rochi intercessione, non sine insigni miraculo,
consuevit Canonizatione Sanctorum. Quxrens
in sanitate, votis omnium expetita.
autem, quotempore ordinatum Ceremoniale istud fne-
CXLIII GREGORIUS V.
Ab. an. 90G
rcgorius, anlea Bruno, nalione Saxo, ex patre OtloneMarchione Veronensi, ordi_
ad (»99 an. 2, .nalus xun Maji, in Dominica anno dccccxcui, regnante ac mox
m.9, d. 2.
uttra tinitiiiti ucxxxuu, IHnamque legisset, Ottho- a quo et ipse proximo solemni Pentecosles Im-
nem III corona Imperii a Gregorio redimitum ,
peratoret Patrictus consecratur. Habitoque cuni
proximo solenni Pentecostes (quod eo anno, halimte
Romanis placito, quemdam Crescentium, quia
Paecltazu tprilui, fiiit xxxi iiaji) adeoque Grego-
priotem Papam injuriis sa?pe laceravit, exilio
rium ipsumcoronatum (uiese, Dommica aliqua pta-ce-
statuit deportari. Sed ad preces novi Apostolici tltlndc o llo-
ileiin ejusdem mentis Maji, Idem pitlsus,
eettissiiue probaret, Imperator omnia remisit. Sed non multo post IIKIttis
sim notis chrmotaeticii
aA longttm eipmeia essel us- ud ittiit tii
^ tissime obfirmare fecit, ac mnlem Adriani munivit, locutionis scnsns fuissct. Hinc igitttr rnerito excusand
quod deinceps ea moles non Adriani, sed Crescen- venitttit auciores fere otnncs, qui simpliciteT GreLiorin
.nr.GORirs t
tii arx, appellata est. adserips&runi menses ooto ; quemadmodum post ilhs
3 Epitaphtum, unde de die obitus nobis constat, etiam faricns Baronius, credidit se illius Ovdinationem
Vita ejus Epl tale recitat Rnmanus Cunonicvs, ipsumque ex Manlio recte diffcrre tn mcnsetn Junium. Gravius crrnrunt Gut-
taphio explt- suo etiam fwbet Baronius : fridus Ftlerbiensis et Wcrncrus Rottcivincli, quisohtm
cata.
Hic quem bumus, oculis vultuqne decorum,
tegit menses ui; Stellaquc ct Plolitia, qm menscs u smp-
Papa fuit Quintts nomine Ghegoru is ;
scrnnt. Accuratu&imus autem Hermannus hoc toco
Ante tamen Bruno Francorum regia proles, Contractus; Venerahilis, tnquit, Papa Canonicam
Filius Ottonis de genitrice Judith. disciplinam separare satagens, sedit annis n, men-
Lingua Theutonicus, "Wangia doctus in urbe : sibus uuii.
Sed juvenis cathedram sedit Apostolicam, 5 Huic Pontificatui adsmbunl aliqui institutionem
Ad binos annos et menses circiter octo, Collegii l-Jeclorum 7
septemviralis Eiectorum Germanicorum, ei
institutio ab
Ter senos Februo connumeranle dies. quidem quasi ejus rci auctor fuisset Otto III, desperans
itlo non est,
Pauperibus dives, per singula sabbata, vestes prolem, itt quum Germanise regnum, jusqite obtinenda
Distribuit, numero cautus Apostolico. a Roniano Pontiftce coronee Imperialie^ Iransferret.
Usus Francisca, vulgari, et voce Latina, Sed erat hic (ut rcctc notal Alexander Natalis DUsert,
Instituit populos eloquio triplici. 17 ad lioc x seculumj annos dumtaxat sex supra i
adnotato die Tertius Otto sibi Petri commisitovile, natus, uscoremque duxerat ex qua sperare liberos potcrat.
mortis.
Cognatis manibus unctus in lmperium : Electores autnn pnst cumdcm atjnosritntttr juissim <>m~
/Equivocum cjus intcllige S Gregorium Magnum, notitia prima invenitur apud Alhcrtnm Stadcnscm ad
qui fuit Sepultus ante Secretarium, inter oolumnas annitm mccxl. Vnde rursus rcfclhailur, qui ttd Lug-
Locus sepul
Porticalinm, inqv.it Romanus Prcsbyter : aiibi autcm dunense Concilium, anno mcclxiu celebratum, referunt
tunc
de hoc Gregorio Vagens, Requiescit ante Secreta- illam numcii re&tnctionem. Manet tamen quod Inno-
rium, inqnit, juxta Pelagium Papam, scilicet ejus centius III et Clemens V docuervnt t ipsiqne Elcctores
nominis Primum, de quo similiter dixerat ; sepultus Nicolao III annuo mcclxxix agnoverunt,
scrihcntes
seit ad sec*
est ante Secretarium B. Petri. scilicet quod jits Scdc Apotfto-
eligcndi hnpcratorcm, a 13 pertinet.
4 Ceterum, quando ex dictis jam constat, totis no~ lica quodtimniodo emanant, quatenus Ula, ustt patius
Tempus Sedis. vem mcnsibus supra annos duos sedisse Gregoriura ; ap- quam coustitutivnc tiltqnfi, se obligavit ad eum coronan-
parci quo sensu Poeta, versui suo servicns, scripscrit dnm Impcrntorem, qui ftterit rite Electus Germania'.
raenses circiter octo, quatenus sciticet octo est me- Rcx, per quam Coronationem primum iutcr Priitcipcs
dium inter septem et novem : non autem sic ut solum Christiatws locum teneat, atque Ecclesice Defensor ex
intelhgantvr pauci dies octavo mettsi vel defuisse vel offtao sit et agnoscatur.
superfuisse, qui tamenmaxime obvius et familiaris talis
J
Crescenlio
sinensi
Placentinus
Monaeho,
Romano,
et
Episeopus,
forsan
C toris ah Italia, urbe expuleral, in ejus Iociun subslitutus anno lxxxxuii mense Majo, se- F
quenti aulem mense Martio, occupata? sedis deeimo, tcmpore Quadragcsima', oculls,
lingua, naso trunealus, deprecanle pro eo S. Nilo agre vitam scrvavit, Iiaud diu pos 1
p °st baptiza- \jonstant hsec panim ex Chronico Hildcnishei- 2 Illorum Lcgatorum \tnum fuisse Piiilagathum non
tos otino 973
mensi, partim ex Vtta S. Niii, patrta Rossanensis : credidertmi sed al Imperatrice, Grseca, ct Monachis cumiuhu
Ottonem 3 et s~. 7> , matre vcnerat
Greaorium 5,
qttt inter cattsas deprecandi pro eo alleguvit, quod pro Qrtccorum Prvnctpnm more plunmum
*
uti solita,
<
.
cl(rma .
lis suscepit. Qua-rendum est nobis,quomodo et quando. ccepisse, deductum in Germaniam, cum t/tuh
atqiie
Graecorum, Beneventanorum, Ungariorum, Bulga- tus fuit ad Ecclcsia- Placenltn.r Cathedram ; scd nou
Horum, Slavorum, Danorum cum Regiis muneribus; ideo minus freqticns m Anla aulicmqtie negotiis, ifl qui-
gratitttituri credo de nato Ulis nepote acfilio, Ottone III, bus mmum Constantinopohm sitspicor, quando praedicto
quem etiam in eo tot Legatorum conventu baptizatum anno lxxxiii Theophana Imperatrix, mater Kegis,
verosimile est. Romam perrexit, lbique Nataiem Domiui celebravit,
uti
,
tinopolim ab eadem missits, ntm tituio Legali Regii, Psalmi liu, Viri sanguinum non dimidiabunt dies
JOANNF.S XVI
ANTI. ibidcm adhuc vuietur fuisse cum Pontifex crearetur alter suos : quod eis, olioqui bonis, speramus ad purgatio-
tum BptieojpiU ejus fittus ipirilualis Bruno, Otthonis Veronensts fitius nem profuisse. Interim ticet in Germania mor- Joannem
Placenlltiut et et Imperatons cognatut, dictus Gregorius. Hujusautem tuum Ughellus dicat, magis opinor intra dies paucos
CP- Legatui
juventutem (annum enim xxiin forte necdum compleve- Romx ex vuinerum dolore txtinclum, ibique tumula-
Regtus,
rntj despicicns Crescentius, etcontra Canones intrusum tum.
prxteiens, fadle eum nudum oinnium urbe Romana 5 Ubi autem? Existimo quod in Laterano, et qui-
et sepelltur tn
expulit. SxpulsUS antem Gregorius, sequenti anno, dem hoc addito Epitaphio :
Laterano
Tieini,adunato complurium Episcoporum concilio, Hic tumulus, (falso) qui Praesulis dicitur esse
praefatum Crescentium anathemate perculit. Interea Sumrai : JOANNES hic quoque dictus erat.
Joannes Placentinus Episcopus, Constantinopoli re- Refert illud, pede uno mutUum (quem per ronjectu-
means, et Romam intmmissus, Apostolicam Sedera ram supplevij Csesnr Rasponus, tamquam ex sctiedis
unde lioniam
factione Croscentii invaserat fStella ait, quod grandi archivi Laleranensis accepttim ; aitque multos putare
regremus, flt
Aritijm/ia pecunia Constantinopoli allata corruperat tltumj quod sit Joannis XIV, sed hunc in Vatirano sepitltum
undeab universis Episcopia Italia?, Germaniae, Fran- fnisse vidimus : idemque vcrjsimilius <rstimamus de
ci* et Galliae excommunicatur. Imperator quoque Joanne XV. Quis autem credat laudatissimum istum,
ut Ronianorum sentinam purgaret, Italiam perrexit. et ab iniquo Crescentio tantopere vexatum Papam, post
Aimn vero DCCGCXX xx xvni pra^dictusinvasor Joannes, decenncm Pontiftcatum adeo simplcx duorum versuum
ab Impnratjre ca?catus et truncatus deponitur, et Epitaphium habuisse, quodcumque demum verhum adji-
Ocsceutiii-s decollalus cmii duodecim suis ante ur- cias ad integrandum mctrum ? Econtra, addita voce
bcm suspenditur. Hoctenus Clnonicon istud, quse in falso, convenientissimum Ulud esl P^eudopapae, negle-
nta ad Cadalaum similiter Antipapam epistola 2, se- ctim Itumato nec majori honore digno. Tcmpus autem
quenti secuto confirmans S. Petrus Damtani, et ad qno Sedem occvpavit definimus fuisse mensiura x, se-
illum tmruditm cxatjgerans; poslquam Joannem etiam quenilo Gotfiidum Viterliiensem, Martmum Pulonum, E
ex eo gravassel, quod cum Irnperatrice, qu* tunc IVernerum Rollewindt, Steilam et Platinam.
erat, obscffini nefjotii dicebatur habere mysterium; G Marlinus Polonus, Rollcwinck, et Siella, propter
diidit quod vulgus Romanum, jam pcenitens defectionis Joannem quem numeroverant nominis
filium Roberti
mtrltoguenip-
nemeratus in
JlllCO ptrCti- sum, stzelo ultionis actum, oculis, anribns, naribus- sui Deciraum quintum, eum qui revera talis fuit et
ordine Joan
tur, que prfficiderunt eum (ticet alii id ipsi Impcratori dicitur, appetlantes Decimum sextum, hunc nomina- nes 16.
iribuantj mox autem conversum in
ante et retro runt Decimura septimum. Platina vcro, qui Joannem
:iM'lln t:lr-riusum cquitem pnsuerunt, tenentemque XII, post Leonis VIII Anttpapx bimestrcm Sedem,
sui vectoris caudam in manibus, perpublicam urbis gradui pristino restitutujn, tamquam a seipso diversum,
viam, lioec ut caneret impulerunt : Tale suppliciura nominaverat Deciraum tertium, reliquos numerans con-
patitur, qui Elomanum Pnpara de sua Sede pellere sequenter, Antipapam Jnannem censuit Decimum octa-
nititur, vum, itatfue progressus est. Sed quam certo constat de-
4 Auctor Viii S, Nili, ex parte hnperatorem ex- cessorem immediatnm Gregorii Deciraura quintum in
(quod tnmen cutans, magisgravat Gregorium, tnmquam tradnctionis suis Bnllis subscribi; tam certo scimus, quod qui Gre-
tmpunc
;ifp;i Ulius auclorem, postquam adductoante se Sacerdotates gono post Silvestrum successit (utt infra videbimusj
awtot ''"'> 04 <
wsi$s iacerasset suis manibus : deinde subjungit poznam, Decimus septimus numcretur in Bulla Vaticanae ec-
a Sanclo sene illis prxdictam, quo$ quem Deus ipsorum clesiae dntn, etsicdeinceps', idque optimn ratione. Ltcet
tradiderat manibus, adeo inclementer habuissent; et enim non fucrit umqnam verus Poutifex hic Joannes
paenituissa quidem Imperatorcm facti, ejusque expiandi XVI, tamen extabnnl sub eo nominis numero sparsse
causa iii montem Garganum
peregrinatum ; de Pontifice toto oibe, pro occasionum diversitate, epistotss ac bultje :
vero audivisse 86 ait Auctor, quod etiam ipse non mul- tju.v ne cum veri deinde Ponttficis Actis confunderen-
tos post ilies c numero
ivorum exturbatus sit quasi
\
lur, si hic quoque diceretur XVI, necesse habuit Sil-
i\i:iii!iiis, et effossis sibi oculis,
quos pendentes ad vestri successor permittere, ut vocaretur JoannesXVII,
gcnas fnrebat, ea pompa sepulturw mandatus. Fal- Hoc vcro ctiam nos sequemur, ne si cum Baronio et
Mtm hunc de Gregorio V rutnorem fuisse, merito per passim vetimus,
recentioribits expuncto Pscttdopapa,
marginatem notam indicavit, qui Qracolatine Vitam imminuere numerum, perpetua nos contingat adversari
tstam edidit t interpres Jo, Sfatthms Caryophilus Ar- eorumdem ac sequentium temporum
publicis ac privatis
chiepiscopus Iconiensis; pulatque cx eo natum, qnod Actis Romana-que Curise Stylo, propter praedictam
Psendopapa ipsi nccidil : Revera tamen cito ilte. vita causam non exctudcutis a numero eos qui falso nomcn
atque Papatu excidit; ot Imperatori, intra triennium Papse gesserunt.
ryuo tupervixit, mutta evencrunt adversa, ac mors deni-
AOan i
nd Siiaesteii, naiionc Aquiianus, antea Gerbertus, Remensi Archiepiscopatu,ut male a
1003
m. i,
gii.
i/irs
I,
ii.
XV depositus, et anno dccccxcuiii mense Aprili, ad
OCCupatO, auctoritate Joannis
Archiepiscopatum Ravennensem pcr Gregorium V receptus; denique Romanus
1'onlifox coronaiur, Imperantibus Otthone III et Basilio ac Constantino fralribus, uno
post anno, ipii fuit Christi dccccxcix, Aprilis in Dominica Palmarum
ii
; scdit annos iiii
mensemi, diesxi; defunclus anno miii, xii Maji: sepullus in Basilica Lateranensi : et
cessavit Episcopatus dies xxiu.
Aqui-
; ; .
i\quitanum dixit MS. nostrum, Gallicum Slella et qiiinquennium, dicit Epitapkium : el sic etiam Her- SILVESTEA 11.
Plalina, Francigenam Epilapkium. Esl autem nota- mannus Contractus rotundo numero annos quinque tempus ; Sedts.
bilis imprimis loeus Clironici Auriliacensis ad aitnum scripsit : alii annos iiii solum scrilmnt, quibus addit
acxxumi finitt, ubi de Raimundo, ejus loci Abbate quarto MS. nostrum menses ui, u Golfridus Vilerbiensis.
heec legunturlom. 2 Analeclorum Mabiliouiipaq. 241. Sed xum Februurii, qno Decessor ; et xn Maji, quo
Curaterudiendum Gerlentiuin.adolescentem obscuro ipse Silvester noscuntur obiisse ex Epilapltiis
ejusmodi
loco natum et quia ingenio erat vafer, prasclarus in
: numerum omnta respuunt, el ullra quadriennium non
litteris evasit.Hic impetratalicentia, propter avidi- nisi unum mensem relinquunl. Necesse esl igitur,
uf ex
tatem scientiae, multa circumibat regna, etad noti- Epitaphii sensu dicamus, ix menses anni occcoxcix pro
tiain Imperatoris pervenit : qui eum Remis statuit anno numerari, et u menses anni uiii similiter pro
Episcopum, deinde Ravennae, postea in summum aniio. Accuratius autem notatum tempus invenennl
Ponti6eemevexit ubinomen Gerleniii pro Gerberto
: Muriaitus, Roilewink, Slella el Platina, iiuum sotum
positum variis conjecturis campum aperit, quibus non mensem addenles quadricnnio pleno, cum diebus atiquot.
lubet immorari. Majoris ad rem noslram momenti est Dies MS. xn, Plalina x scripsere, ttlii,
noslri auctor
Epitaphium prxcitalum , ipsi a Sergio IV successore solum uin ; nos atitem maluimus dies xi notare, quia
posiium ; quod licet jam relatum a Baronio, lubet licel pridem anle orilinaliim Episcopum non oportnerit
tamen liic integrum transcribere. denuo ordinari, non tamen ad Coronationis in Vaticana
Epilaphhm :
Iste locus Silvlstri membra sepulti Basilica faciendse solennilalem credtderim prxteritam
Venturo Doniino conferet ad sonitum, fuisse Dominicam, ex anliquo circa talia us--. Scdis
'Disticlionlioc Quemdederat mundocelebrem doctissima virgo * postejus morlem vacantis lempus accipimusexCiacconio :
explicet qui Atque caput mundi, culmina Romulea. Baronius supponil Gregorio absque mora substilittum
potest.
Primum Gerbertus meruit Francigena Sedem Silvestrum, el in obitu solum generice notal Ponlifi-
B Remensispopuli, metropolim patriae : calus aunum quvilum inclwatiim ei fuisse.
lnde Ravennatis meruit conscendere summum 4 Calumniam Silvestro II impaclam ab Iwmiiium
Ecclesiaeregimen nobile, fitque potens : mendacissimo Bennone, cenluin anms ab obilu, el a Mar-
Calumnia
Post annum Romam mutato nomine sumpsit, lino Polono improvide renovalam, alque ab tiodiernis liennloniscon-
Ut toto Pastor fieret orbe novus. hereticis, Poritifictt nominis liostibus ssepe decantalam, tra Sitves-
Irinn, argu-
Cui nimium placuit, sociali mente fidelis, Gretzerus noster argumcnto negativo, sed efficaci, sic
trlplex proino
mento nega-
Obtulit hoc CaesarTiiRTius Ottuo sibi. refutal in Examtne Mijslerti Ptessxani cap. 43. SU- tivo reftttata
(lo ;
Tempus uterque comit clara virtute Sophiae, vester II, ante Pontificatum Gerbertus, erat ille ni-
Gaudet et omne seclum, frangitur omne reum. mirum qui ejecto Arnulfo Reraensem Archiepisco-
Clavigen instar erat ccelorum, Sede potitus patum occupaverat, vir Plessaeo valde bonus et
Terna, suffectus cui vice Pastor erat, pietate quamdiu renitente Apostolica
conspicuus,
Iste vicem Petri postquam suscepit, abegit Sede alienam Sedem occupavit. At uhi tandem mor-
Lustrali spatio spicula. Morte sui tuo Gregorio V, Gerbertus ad Cathedram Petri evec-
Obriguit mundus ; discussa pace, triumphus tus est, jam magus et necromanticus esse cogitur, velit
Ecclesiae nutans dedidicit requiem. nolit, eamque in remcitantur scriptores, Silvestro
SERciusbunc loculum miti pietate Sacerdos, omnes posteriores quorum ( ut in fabula de Joanne
:
Successorque suus compsit amore sui. Papa ) ita et in commento de magia Silvestri, dux
Quisquis ad hunc tumulum devexa luraina vestis, et antesignanus est Martinus Polonus in Chronico.
Omnipotens Domine, dic, Miserere sui. Bennonem enim, qui figmenti hujus prinius auctor
Obiitanno Dominiae Incarnationis miii, Indict. i, est nec S. Anloninus, nec Vincentius, nec Platina,
M. Maji. D. xu. nec Erfordienses viderunt ( ut equidem mihi persua-
Ipse Helgaldo Floriacensi coxvo teste in vita Roberti deoj ex Bennone autem forsitan et Malmesburiensis
Francorum Regis, in triplicem sttam promotionem hoc illud hausit,de quo nihii prorsus vetustiores anna-
versu luserat : lium Scriptores, Dithmarus, Rodulfus Glaber, Hel-
Scandit ab eR Gerbertus ad eR, postPapa viget galdus, Lambertus, Marianus Scotus, et alii. Hxc
eR. Grctzerus : cui quis credat neijutivurn oitine argitmen-
2 De Sepultura itlius apud Cecsarem Rasponum hsec tutn stramineum videri ? unus hicpro mitllis sit, qui
sepullura leijunlttr pag. 75. In porticu
ante fores Basilica) pari fide alletjantnr coitlra argumenti negalivt effica-
aqttam stil-
conditus fuit Silvester secundus, ex cujus marmo- ciam expendantur loca singula el invenienttir alto pror-
lans
reo sepulcro, cum non esset humido loco situm, sus in casu illud rejicere.
nihilominus sereno etiam ccelo aquae guttatim mana- 5 Mabdlonus prxcilulo Tom. 2 Analect. pag. 215
hant, non sine plurium admiratione. Hujus postea agit de vartts iltius scnptis,post ejusdem Epislolam de Ssrmn ejus c
sepulcri tabula marmorea, tumulo effosso, intra spli.erx conslructione ad Constautiniim Monachum Episcopos.
Basilicam, citra minorem ejus portam, ubi nuper Floriacensem, sub tilulo Gerberti Scholastici : Deinde
erat effigies sanctissimi Crucifixi, collocata fuerat. ex MS. Thuanao pr iducil Seimonem Girherti Phi-
Recitat deiude Raspouus jam exposilum Epitapltium, losophi, Papge urhis Romae, qui cngiiominatus est
eidem lalnilr iiiscriptum, excepta linea ullima chrono- Silvester, de informatioue episcoporum : ubiqualilales,
grapluca, inter tltum toco aptandamfjrsitaii subtata:ac ab Aposloto reqitUitif iu Episcopis, pitlclierrime expo-
corpus ann denique quodanno mcxjxluiii, dum pro ecclesiae
ndilil, nuntur ; majorique cum cnergia, quam idem fecerit
1648 reper- reparatione nova jacerentur fuudameuta, repertum Attctor prolixioris Vitx S. Richurdi Episcopi Cices-
ttxnt :
fuit Silvestri ejusdem cadaver in marmorea capsa, trensts, editx a nobis ad diem ni Aprilis quod pro
;
pahnis duodecim sub terram defossum, integrum, istu tneiise juvatt uotusse. II ic verosatis sit indicasse,
Pontitieiis vestibus amicfum, hrachiis in crucis mo- staltm tn prineipio apparere, quod Scrino iste stt ali-
dum conformatis, capite sacro tiara obtecto sed : cujus, saltem ad slrclueptscopalem gradum evecti : nam
confestim loco motum, aere permeante, in cineres profitetur, prsedtcttndi neccesitatem sibi imposilam, qui
resolutum fuit quibus tamen, fortassis ob aromata
: Gregem alendum nutriendumque suscepit
Christi
quibus corpus conditum fuerat, suavis odor fragra- metltendumque sibi vae, si claustra humana? imperitiae
vit neque praeterargenteam crucem et Pontificalem
: per claves illas regni ccelorum, quas, inquit, in
annulum, aliud incorruptum remansit. beato Petro Apostolo uncti suscepimus Sacerdotes,
3 Tempus Sedis fuisse lustrale spatium, id est niinime reseraverit : unde fpergit ) non
jam
:
servus, idestEpiscopus Sacerdotibus, audaciter prae- ceilum fiat elsi verosimile videri id aliqunlenus posset,
dicare salutis mtiiiia iioii retardabo pro assumpla omnes Episcopos alkqutn&i auctorilnle.
Aodite ""• beatlssinl Patres, et si dignum ducitis, Cclerum oporlrt eum, qui lurc scribere ausus esl, ipsum-
sanctis.Mini Fratres. II xc tamen omnia non voce, srd mei u Simimix labe mundissimum se credidisse.
sepultus in monasterioS. Sabtc : el ccssavil E|iiscopalus usque xix Martii, anni miu.
Itath tempo
/\ nnit miii Pridie Kalend. Novembri», obiisse hunc mcro Decimi octavi tunc moris erat ad longum
, uti
ris. Pontificeni scribit Cincconius, quod crediwxs in ipsa istuni numerum Utinam tumen eamdem Bu/lam
scribi.
c JJulii,
Regnante
ni
S.
:
ci Imperantibus Basilio ac
:
miiii, sedit
et vacavit
Constantino, ordinatus
annosu, menses m; defunctus xun,
Episcopatus usque ad u Octobris,
Dominica
(X
\Jucd non multo serius quamjam diximut, potuerit dimus cum Baronio et Ciaccon iousqne ad xu Kalendas
Initlum, fuisu "iilinniiis liie Jo&unes, liquet ex Privilegii ejui, Augusti anni mix, qtio obiisse scribunt Juannem,
concesso ecclesim SS, Cosmm
Damiani sd Sfieam- et utinani et ex anliquiori auclore probarent.
aurettm,quodallegat Ughellui Tom.i col, 72. Datum 3 Poluil tamen ea notittajum olim hnusta fuisse ex uc dtesobitus,
iii Ral. Aprilis, per manus Gregorii Bibliotliecarii Epitaphio, cnm itlud adtiuc integrum essei ttnte lem-
S. R. E. atqni' Episcopi Banctse Ostiensis Ecclesiaj, pora Eutjcnii III : nain sub hoc Papa iuventum est
anno Deopropitio PontiflcatUs Doinni Joannia summi priinis duobus versilms mnliluni, ac verosnnililer etlam
Pontiflcisel uuivursalis nciavi ilecimi Pap.cin sacra- linea uflima, tempds Setlis mortisquc notante. Sic au-
Ii--mmii> I; l\tri Apnstoli in mense Ri.muito
ii, et tent n Presbijteeo ilcseribitur, ut cutn ipse
Indictione supradiota m, nt esl tmno Ckristi mu. cujusdam Joannis Papae esse tiieat, verosimititer ex
3 HormannusContraclus, uli jam dixi, inchoatos indiciis nominis, tn necdwn integre extriti,
'primo versu
annot pro integris ^unniis, ui annos ei adscribit : e et ex unione Grxcx Lniinuque ecclesiw per ipsum cu-
sola litterse mtmeralis obseuritate factum iidblur, ut XVIII.
rata, intelliijatur esse hic
«t tempus Sc-
Botfridui Vtterbiensis, aul ejus librarius, 111 p,o ui 4 Persus, qui legi tunc imeijre titque describi potue- fnrtassis ex
niders se Marianus Scotus et Wernerus Rcl-
putarit. runi, inter Portam argenteain et Portam Rotnanam, ^'"V" -
.i.«i .mnis u, Ponlificalum hunc exten- Hic statuit tumulo claudi sua membra sub isto,
Ha3C
: :
\ Haec eadem sperans ut sibi reddat huraus. 5 Annos istos xlu si prxcise sttmas, oportet ut an- D
Ardua qui fulsit cunctis per sidera cceli, no mix, quemadmodum statttinins, adhuc tn vivis fue- joan.nes ivni»
Augustis carus, gentibus, ettribubus: rit Joannes : post cujus mortem mensibus fenne tri- inttrponun-
Doctrinis comptus sacris et dogmate claro, rtum fere **
bus vacasse Episcopatum, fatcri cogit intttnm sequen-
Per patrias sancta semina fudit ovans, tis Pontifkis, citius vix mvenibile. Ditationis autem
Nara Graios superaus Eois partibus, unam, cansa vtdetur fuisse penes Romanos, Tusculnnorum
Schismata pellendo, reddidit Ecclesiam. Comitum jugum pertxsos, atque ad libertatem recu-
Principis hinc Petri sed quisquis tendis ad aulam, perandam adspirantes ; quod videbatur fien non posse,
Dic supplex, idem regnet ut arce poli. quamdiu Itaberetur Pontifex, ex eorum vet famtlia vel
Augusti hic indicati erant Constnntmopolitani Impe- nuttt electus. Illis vero sic contendentibus, tertia factia
Gr.ratm schls- ° _ f.
'
ratores, Basihus et Constantinus fratres : sub quibus Regiorum (in Italia potentisstmortmi, ex quo Longo-
ma sttblatum.
unitam se invenisse cum Romanis Conslanlinopotita- burdiciRegni Coronam anno mui Papix susceperat
nam Ecclesiam anno mix, testatur apud Bnronium S. Henricus Germnnir Rex) obtinutsse videtur, ut
Pctrus Episcopus dntioclwntis, in epistola quam anno non invitis Tusculatns Romanus cwts eligerelur, qui
mliu scripsit nd Michaelem Cerutarium, sic loquens : esset factionis ttulltiis, sed solius bonx publici studiosus.
Patriarchce Domini Sergii, praedictum Papam Joan- Kal. Septembris fuerit creatus successor : licet ultima
nem in sacraMissa, una cum aliis Patriarchis san- dies Augustt, non Dominica, sed feria Itll eo anno
f
ctissimis, relatum. ueri(.
CXLVII SERGIUS IV
natione Romanus, ex patreMartino, antea PetrusEpiscopus Albanensis, co- AbanAmad
SergiuSj
,m
l°^ "^
ronatus u Octobris in Dominica, anno muiiii, regnante S. Henrico, imperantibus -
ifi
Contractus (per enormevt excessum, librartorum errori qin manifestissimns errur esl. Deindeex MS. nostri et
obHn; mfinse .
dierum xil. Placet prior sententia, potiusquamJoanms tio, qux solum hubet menses vm. Trtio corriguntur Majo, anno
Columna? apud S. Antoninum, menses un dumtaxat dies xiii, quos soltts habet Baronit.s. Qnortu pro lul2 »
numerantis, cum Martino Polono ; atttStell3e,ponentis mense Majo (quem Baronius omisit, quia suo tempore
menses ui ; aut Ptatinx., omissis mensibus, solttm ex residuts litterarum vestigm nemo potuit eruere,
numerantis dies xu supra annos n. Placet autem ea quemque proinde fateri oportet permerum conjectnram
sententia, ne cogamur longttm Interponttficium hoc loco postea descriplum ab alits fuisse) pono mensem Julii,
ponere, nulla td suadente necessitate, etpropter rattones quia vtdeo facitltme fleri potuisse, ut tres primx hu-
cap. 18, Non longe ab introitu inquit, et ab oratorio Maji pro Julii. Pro numero diei XII, qut pomtur a
S. Thomae, quiescebat Sergius Papa quartus, cum Raspono, sed similiter Baronii tempore non legebatttr
^ hoc elogio ciare, ideoque omissus fitit, tego diem xm, ttt Corona~ p
Quisquis ad hscc tendis sublimia limina, lector, ttoSergii cadere potuerit in Dominicam. Quinto reli-
Epitaphlum. Et caperis tantaa nobilitate domus; neu Indictionem x cum Baronto, qua antem ratione
Intentis oculis aulae percurrere raras aiius poslea putaverit se videre xu, non intelligo;nam
Detine materias, arte juvante manus. tunc certo Ponltfex eral Benedictus, imo et per totam
Lumina cum gressu pendente arguta coercens, Indictwnem Dentqut pro anno MXiu, licet apud
xi.
Respice solicitus, quid velit hic titulus. Barvmum, Rasponum, Ciaccontum descrtpto, pono
Hic tutLulata jacent Pastoris raembra sereni, mxii, Indictioni % convenientem, tam enim facile po~
Quem decus Ecclesi* contulit Omnipotens : tuemnt ilti omnes accipere finale punctum, pro nota
Pauperibus panis, nudorum vestis opima, unttatis, non tntegre cojnparentis ; quam id in numero
Doctor et egregius qui fuit in populo. dterttm xni, Ivco xn, fecit Barontus supra.
Jura Sacerdoti, laetas dum vidit aristas, 5 Non placet aulem quod Itic ad componendam In-
Coetibus asquavit naviger Aogeljcis. dictionem x cum onno MXUl sngtjertt, ftasse eo tempore
Albanum regimen lustro venerabilis uno qui annos a festo Incarnaiionis inchoarent, novem sci- ^™^"'^
Rexit pnst summura ducitur ad Solium
: Hcet jnensibus cittus quam nos soleamtts. ut scrtpttts tn
In quo mutato perrnansit nomine, Prsesul Majo annus mxiii notns tantum sit mxii. Valere hoc
Sergius ex Petro sic vocitatus erat.
: posset si m Etruria jttita Sttjlum Pisannm positum
Ductus mente pia, Jesu, dic, parce Redemptor fuisset hoc Epitaphtum : nunc eum ntorem valutsse
Utquevicem capiat, dic, Deus, hunc habeas. Romx non rnodo non probat Baronius : sed ipsemet
3 Sequebutur deinde notuta chronica ; qu v st tegen- t suqijerit contrarn moris exempta, cum drsrribtt Epiia-
Tempus Sedis tium ocnlis satts clare paluisset, uon fuisset apud Ba- phium Silveatri II ab hoe Sergio positum : et J<»tn-
ier<Mimi/fKj opuleutissnno ad
romum, Ctacconium, Ras/iontim descrtpta tam dtver- nis Canaparti, ex viro nolntissimo et
<L mtur. . , -
qttare non possumus ex ipsa formare chronolvgiam : pulchralem cum liac ciausnln. Ab Incatnatione D. N.
$ed ex chronologta altunde stabitienda, putamus eam Jesu Christi nnni sunt mille lin, obiit mense Octo-
sic leyi debuisse. bri, die xu, Indictione iii : ex qutbus patet annos
Propylxum Maji. 31 afo
184* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
CL BENEDICTUS IX
nalionc Tusculanus, [filius Alberici Comitis, anteadictusThcophylactus],
Benedictus,
Ab anno I0S3, supradictorum Benedicti el loannia Pontificum nepos, [imperantibus in Occidente
a d an. 1015,
an. Il.w* Conrado II, in Oriente Romano et Zoe, ordinatus ix Decembris in Dominica anno
ditt 20.
Mxxxm, post undecimum suae sedis annum] expulsus est de Pontificatu [circa Natalem
Domini anni mxliii, propler spurcissimam et scandalosissimam vitam] et constitutus est :
cui impoauerunl nomen Silvesler qui injuste tenuit Cathedram Ponlificalem dies lxix,
:
PontiOcatum mensem 1, diesxxi el : ille ipse [cum sedissct annos xi, mcnses ui, dies xx]
eum dedil Joanni, Anchi-canonico S. Joannis anle portam Lalinam, patrino suo, 111 1
Kal. Majar. cui imposuenint nomen Gregorius: qui etiam Pontifiealum tenuit annum 1,
et menses uni, praeter dies xi; et per Imperatorem legaliter eum pcrdidit, et ductus exti-
_|/a verbote»us ferc auctor nostri MS. exceptis vcrbis mensem 1, diesxxi, quos reductus in Sedem Benedic-
qux [ ) incluta videt, Ckronologisg explicandse ergo tus liabuit, usque ad voluntariam cessionem, venitnr
fere adjecta, paucisque mutatie, quorum reddenda hic ad 1111 Kal. Majar. sed hocnon satis distincte scrip-
Tcmpui stdu, ra f l0 ^ primum quidem, quia a Benedicto IX imme- tum inveniens MS. nostri librarius, exprcssit lii Ja-
dtaic progredi volebat Anctor transcripttu in nostro nuar. Cum hac autem correctione per&nnum i, men-
codice, ad Clementem II, non annumeratis seorsim Sil • ses uiii, minus dies xi, quos Gregorio adscribit idem
vestro atque Gregorio, eorumlotum tempus tnclusit MS. nostrum, venictur ad tempus Sulrinx Synodi, in
Pontificatui Benedicti ; quia hic, etiam post resigna- qua ipse se abdicavit, vel saltem in sui abdicationem
tionem islam ultroneam, non desiit idcntidem reeutnere consensit, uti mox apparebit.
nomen, et partem ealtem bonorum ecclesiasticorum 3 Glaber Rodulfus, hoc ipso tempore vivens ac scri-
An fUeritputr
ut Pontlfex retincrc; ut collitjitur ex Dialogis De- bens de koc Pnnttfiee agens, intercedente thesauro- ordinatus f
mderit Abbatis, postea Victoris Papffl 111, narrantis rum pecunia, puer ferme decennis electus extitit,
quomodo Rex Henricus solicilus fucrit pro statu Ec- inquit : lib. 4, cap. 5, ac mox, Fuerat, inquit, o"r-
clestH componendo, qUffl tres simul Pontifices habere dinatus quidam puer annorum circiter duodeciin
videbatur. Hine factum ul loco xi annorum, quos contra jus fasque, quem scilicet sola pecunia auri
usqtie ad voliiutariam abdicationem definire oportuerat, et argenti plus coramendavit, quam aetas aut sanc-
anni xn notiireutiir in MS. nostro : et sie videntur titas. Dubitot nihilominus de hac tum exigua astate
etiam antiqui /dnres Calalogi annos xn dedme Bene- Baronius, tum quia ex Adamo Bremensi lib. 2, cap.
dictn, quos Leo Ostiensis et alii reperientes m prin- 50, constat eum kocipso anno Palliutn concessisse Ucr-
Q Cipiopost noinen ex more srriptos, etiani exactos credi- manno Archiepiscopo Hammaburgensi ; tum qma S.
derunt ante tntiusinnrm Paeudo-silvestri. Petrus Damiani testatur, ab exordio suae creationis
2 Ihine otitem cutu iilcnt Desiderius dicnt, qtiod usqne ad finem setnper luxuriis inquinatum, qucd
et exttu. tribua amplioa monsibus Romn usu* est ("athedrae tion videtur impuberi adhuc puero convenirc. Sed uti
sessione, quando rum dedecore pulsus a<l suura ntltil cogit initium creationis apud S. Petrutn Da-
Episcopatum reversua e«t. dies xlix m MS. nostro mtani acctpere in summo verborum rigore ; sic nec
repertos verti in lxix. Cur autem maluerint auctores, opus est credere, quod per se exercucrit Ponttficilta
quos auctor codids nostri cum hoc errore transcrips t, mnnia. Existimo certe clariori opns esse contradictione
numerare dies Lxunn, quam menses iuos et dies ali~ utauctor, rem srribens suo tempore nolissimam, prop-
quot, causa assignari potest ratio pecultaris Februarii tcr exemph abominabilis novitatem, notabdiler exerru-
niensis, tolum XMiiii dies numeranti*, quando Bis&ex- visse credaturin xtate Benedicti definienda.
tilii i.oti cst, uti non fuit anno mxlu. Sic autem per
Ad
;
D
^\ d hunc, in snam regrcssum Ecclesiam, omnino vi- puis ibi conditis Reliquiis. Super quam rem pra> S il\kstkii iii
i/lc regressus
delttr spectare id quod Uijheltus in Episcopis Sabinen- dictus Episcopus Sabinensis Ecclesia? valde condo- antip.
ad sua vexat
Farfense Mo- sihus tom. i ItaliiT sacrx col. 182 habet ex MS. Far- luit .-
et quia altare ipsum destruxerat et Reliquias „j „ aoi calli .
nasterium an. fensi Cbronico, ad aunum iilii. Temporibus Leonis asportaverat, ipsa nocte percussus est. et unum to- gatus easdem
Papse, scihcet III, Joannes Sabinsnsis Episcopus, obstupescens quoad vixit periit. "tert.
tius corporis Iatus
qui insidiabatur monasterio Farfensi, pro decimis Posthoc veritus et pavens super hoc, et nimis do-
et oblationibus raortuorum, maxime pro ccclesia lens pro aediticatione quam Domnus Abbas noster
S. Angeli inToncia, de qua olim fecerat iniquam oon- fieri studuerat, ad euradein locum perrexit : etabs-
ventionem cum Doiono Ugone Abbate, qui eamdera tractis inde novis quas invenit Reliquiis, priores
ecclesiam S. Angeli tenuit et possedit dominium m illic honorifiee recondidit. De ipsis vero novis Reli-
hujus monasterii quam conventionein ideo dixi-
:
quiis in suo Episcopio altariolum construens, con-
miis iniqu im, quia temporibus Doniini Hadriani I secravit et dcnuo in Domnum Abbatem
: in Sy-
Pontificis lldebrandus Dux per suum Pracceptuni nodo prociamationem fecit.
monasterio concessit. Haecomnia ignorabat praefa- 2 E.ci^ttmat quidem Utjhellus, hunc Joannem a
tus Ugo Abbas, utpote alienigena, et prfedictam Leotie suffeetum ipsi quondam Silvestro, ab eoque di- An ab eo dit-
concordiam ab Episcopo suscepit nesciens. Itaque versum esse : scd qni ab olim prxdictam feceral im- tintjttendus
aliusJoannes
praedictus Episcopus insurrexit post hoc, et ad eam- quum coiivenlionem, in favotem Ecclcsix Sabtiteusis
Sablnemis r
dem ecclesiam S. Angeli armata manu perrexit, et ntique fjus jam Episcopus erat, eiiim ab o\\m ;
quod
altare araovens destruxit, et Reliquias ex illo abs- longiusomnmo tempus significat, quam annorum duo-
et destruclo al
tarl quodam trahens sccum asportavit. Sed cum inde ad Epi- rum. Porro exdictis colligo, vel majores illos sex Epi-
aufert Rell- scopatum reverteretur,subito,ccelo optime serenato, scopos, qui nunc conslituunt primum ordinem Cardina-
qutas, maxima magis absoluto jure quam
orta est aqua?, grandnis et fulguris tera- lium. alios Suburbicarios
pestas. Quo viso Episcopus secessit a via in quem- usos fuisse, circa loca sacra suarum diaxeseon el Iieli-
dara locum, ubi dicitur Area, et moram aliquan- quiarum translulionem ; vel rigorem observantid' vele- E
tam ibidem cum Reliquiis fecit. Accidit tunc grande ris, quam formulx tn Diurno prxscriptae supponttnl,
rairaculum : in ipso loco, ubi Reliquiae manebant, languidum omnino fuisse, cum ista Joannes faceret,
nihil piuviae vel grandinis ceeidisse. Cessante vero In eo autem quod hic sibi dnxeril scrupulo, occasionem
tempestate rediit ad Episcopatura cum magno pa- dedisse, ul eo ubi ali.r Reliquise jacuerant loro novx
vore. Altera autera die cum hoc audiret Dominus subslituerentur ; subolfacio aliquid ustii ecclesiastico
Bernardus Abhas Ortanus, elegit quemdam Epi contrarium, ctti catdlim in Diurno volueri' Poiitifttia
scopum, qui tuncforte hospitabatur in hocraonaste- formula, ila permittens loro aliqno reponi corpus san-
rio de ultramontanis partibus, et collectis Abbatiai ctnm nttprr inventum, si nullum corpus ibi constat
viris et fidelibus militibus, cum maximo honore humalum ; ttt supra nolavi.
reaedificare studuit ipsum altare, niagnis et praeci-
CLl GRIiGOMUS VI
antea Joannes Gratianus dictus, Archipresbyler S. Joannis ad portam
Gregorius,
Latinam, imperanlibus Henrico III et Constanlino Monomacho, ultro cedente Be- Ab anno 1045
ad 46, an.
nedicto, ordinatus xxum Aprilis in Dominica, anno mxlu; sedit annum i, menses I,
m l,d. 20.
uii, dies xx ; abdicavit ultro sese annosixiui in Sutrina Synodo, xun Decembris: ccssavit
MS. nostri tempus ilrfinit, ut dixi- mensibus u, uriWun, et solos Ilcrmannnm Conlrac-
E>7 esse Auctor
Vitcrbicnsem, anuiim recti «<'
annum menses um, minus dies xi neque titm et Gotfridum i
TempusScdis mus, I,
:
ix Biilla pro- ouoad menses dissenlit Desiderins in Dialotjo, rotttndo scripsisse illi cum aliquot mensibus.
'"""''•
numrro menses uni definiens, omissa sttltcel restric- 3 horum mensium diversis numeris numerum
Ex sed anni i,
ris vetnstatem diu me solicitnm atque perplexum ha- synodum nonputo ad Gregorii depositionem processisse
buil : donec apud Utjhelliim tom. 3, col. 84 inveni ip- anlc xui Derembiis, dicit euim Lto Ostiensis, quod
sins Gregorii Ptiviiegium Rolando Florentinae Ca- hoc facto Iraperator exultans, Romaui cum omni-
bus ipsius Concilii Episcopis venit, non nisi xxn P.
nonica: Praepositio indiillum ctim his clausulis : Scrip,
tuni per manum Joannis Scriniarii et Notarii nostri M.distantem.et in ecclesia B. Petri Apostoli con-
Lateranensis Palatii. Bene-valete. Datum xn Ka gregato Clero populoque Romano, quid Sutrii ges-
lendas Martii, per manus Petri Diaconi Bibliothe- tum esset exposuit : de hihc de ordinando Romana)
anno Ecclesiae Pontitice tractari communiter ccepit. In
carii et Cancellarii sanctae ApostolicaB Sedis,
quibtts, urgente ad finem intentttm Rege, non multi
Pontificatus Domni Gregoni Papae Sexti primo,
dies poni potuerunt ; cum ad ordinalionem mox Elecli
Indict. xiu, id esl anno Christi mxlui.
jum indicali trts eruun- nonfuerit Dominica erpectala, sed ipsa Dominicxna-
2 Ex tali claiisnla Ptwileijii
non mutto lon- tur in rem nostram veritates. Pnma quod Gregorius tivitalis die, tunc m fertam v cadente .celebrata sil Coro-
gius sesqui- Sextum se, uon septimura scripsent, quo Oifhoiiis ntitio Clementis II. Quod autemadtUl idem Leo, hunc
itic
anno fuisse,
prisingensit ve l ttbrariorum ejus infra notandus error de gente Saxonum Episcopum Babenbergensem «se
eleclum, eo quod Roniae non reperiretur
idoneus :
Kalendas Januarias, sed nn Kal. Majar. auspicatum hoc.inquil Baronius, velamentum fuit fraudis et adin-
ventus pratextus, quo eligeretur peregrinus
nam :
adhuc ei currerel annus ejus- quis magis idoneus ipso Gregorio, quem viri san
in Februario anni mxlui
ctissimi atque doctissimi ejus temporis
summis lau-
dem Pontificatus primus : adeoque omnes pariter erra-
visse, qui sedisse Gregorium scnpserunt annis n, dibus praedicarunt ?
DIS-
:
DISSERTATIO XXI
Papam, nec ullo modo Simoniacum, fuisse Gregorium: nequ e
Qua ostendilur legitimum
poluisse deponi, nisi ultro cessisset.
audire avidis desiderii faucibus sitiens, largura Pontificibus, Sutriura, uhi Synodus congregata
i.er
bibebat; erat, allectusspe quod depositissibi soli Ponti-
praeconii ejus poculum multis propinantibus
aliis
tionis, Ordinalionet Episcoforum deinccps Canonke postquam eo ventum est, et res agitari ac discuti a
r: ettra simoniam pracessuras. Desiderius sive Victor Synodo coepta est, agnoscens se non possejuste hono-
/'„,.,, taudat eum verbis ma* referendie. Hermannus rem tanti Sacerdotii adininistrare, ex Pontificalia
Conlractus in acciiralmri sui operis exemplari, r re- Sellaexiliens, acsemetipsum Pontificalia indumenta
gitme antiquioris edilionis expresso in
aliera eAitione exuens, postulata venia, Summi Sacerdotii dignita-
scnpsissel, Romani tem deposuit.
amii 1S8S, cum ad annum mxliv
Henedictum Papara pro sceleribus suis expellunt, 4 Cnr autcm non juste? An qnia consenliente et
""
] ct quemdam Silvestrum Papam OL temere consti- verosimililer urgente Romano Clero, pecnniam Bene- " ^1 ,
%. -j nlacus, •
tiiunt. qiicni tumen Benedictus Papa postmodum dicto dederat ? Bona cerlc fide id egtl, tum tpse lum „
utiorumdam auxilio expellit ipseque suse Sedi red- : Clcrus, esto Simoniam commtserit Benedictus. Vi-
ditUB, sponte a Pupntu discessit, et Gratianum dcri enim iis poluit, injuria Ecclesix jusle redimi
nomine, Gregoriuin Papam cli pro se ordinari quantovis impendio ; ut ccdente, qui per vtm dejtci non
pennisit; ad unnitm dnwle mxlvi sic scrtbtt: Henrico polerat, indignissimo homine, dignum illa habcret
Regi cum sxpeditione in Italiam venienti, Gratia- Ponltfircm. Qttod atttem aliter censuerit Synodus, so-
mis Papa, qucm Komani expulsis priorihus statue- lum factt, ut ingressus Gregorii in Ponltficalum,
>p '° h " m 11 '"'
'
rant, Placentisa obvians. bonorifice suscipitur: qui vriiiriaio indubilaliis Romanis, exleris plnribits, tatito
r -, r cedente.
. ,
tnmcn poslmodum apud Sutriam Synodo non in post contrnriiim senltentibus, factus sit dubius, atque
,
invltue Pastoreie cfflcium deposuit. Pro quo Svid- ipsimet etiam Gregorio : qui proinde maximam est
j.tiis Habenbergensis Episcojms. niniiuin reluctans, taudem commcritus ultronea cessione, per qtiam factttm,
i
iniiiti consensu oligitur, In tempore hujus Apo-
.
ul omnino induldlatus suffectus sit Pontifcx ; etsi non-
slolici innumernbilesterrae motns et maximi inllalia nutlis (iii qttibus Hermannus Conlractus) non satis
sunt facti : et hoc fortassis ideo, quia idem Ajiosto- justa fuerit visa senlentia Sijuodl : quod enim httic de-
iicus nonoanonice subrogatus est Antecessori suo, futt, sttpplevil consensus Gregoni, non ignoratus Her-
non canonice deposito videlicet quem nulla culpa : manno.
depnsuit, Bed Bimplex humilitas ab officio cessare 2 Ollo Frisintjcnsis, Hermanno, usque ad annttm
pereuasit. mliv scribcnlc, protnde in his qux dicta sunt poliori Frislngensts
2 Ast Desiderius scu Victor tn Dialogis, narrato loiige lesle, junior annis circiter ccntum, quia usque mlwts sotida
his relam,
_ ,
Heijt tt
, ,
,i»l.!
I iMinlirli /'e.sl
'
Silveslri r.ritulsifiirin irqrrssu;
'
Cum, ad annum mcxlvi stutm Clironicon perduxtt, prsedicla dc
,
riMis ttiegtti- t iquit, BenediotUB B6 a Cleroslmul et populo prop- omnia sic exponit lib. 6 cup. 23. Circa idem tempus
mm, i r nequitiaa Buae oontemni conspiceret, et fama pudenda confusio Eeclesise Dei in urbe Roma fuit
oruai facinor-um oinniuni aures impleri cerneret; tribus ibi invasorihus, quorum unus Benedictus di-
tnndem re|ietio consilio (quia volujiiati deditifs, ut cehatur, Sedem illam simul occupantibus , atque
q Epicurus. mngis, (juam ut Pontifex vivere volebat) majoris miseri&e cunmlum divisis simul cum reddi-
p
i
uidam Juaimi Arehipresbytero, qui tunc in Urhe ttbus Patriarchiis, uno ad S. Petrum, altero ad S.
religiosior ceteris Clericis videbatur, non parva ab Mariam majorem, tertio id est Benedicto in Palatio
.» aocepta pecuuia A/.s. i, nostmm nt Leone IX niille Lateranensi sedente, flagitiosam et turpem vitam
libras denariorum Papiensium fuisse ait, Beinw mille (ut egomet. in Urbe Romanis tradentibus audivi)
Quingentas numeratj summum Saoerdotium relin- duxere. Hunc miserriniura statum Ecclesi<-e religio-
quens tradidit : ipse vero in propriis se castellis sus quidam Preshvter, Gratianus nomine, videns,
rccipiens urbe oessit, Interea Joannes, cui Grego- zeloque pietatis matri suae compatiendo animadver-
iiis nunieii inditum est, eittn duoluis annis et octo
t
tens, prtefatos viros adiit, eisque a Sedesancta ce-
r iMisihus Sacerdotium adminiatrasset, Henricus dere pecunia persuasit, Benedictoredditibus Angliae,
Rex, qtti litnc Qermaniea, Pannoniai et Italia; im- quia majoris videhatur auctoritatis, relictis. Ob ea
perabat, ad auscipiendara de niatiti Pontificis Impe- cives praefatum Preshyterum, tamqnam Ecclesite
rinlem Coronani, quatenus deiuceps Augustus appel- Dei libcratorem, in summum Pontificem elegerunt,
i
posset, [taliam ingressus, Romam adiit urbem.
ti .
euntque niutato nomine Gregorium* septimum voca-
il Sed antequam Urbem ingrederetur, plurimo- vi runt. Quod audiens Rex procinctum movit in Ita-
m° s
t.i. n Episcoporum, nec non Abbatum, Clericorura liam. Porro Gratianus, Regi apud Sutrium occur-
ipiuqua ac religiosorum monachorum in Sutrina rens, ad leniendum ipsius animura
a suinita diadema pretio-
tmuiiir Syno- \ rbe Concilio congregato, Joanuem, qui Gregonus suni obtuiisse dieitur. Queni Rex prnno, ut decuit
tforrj.ro.aftu, ,; elnsest. missis ud enin Episoopis, ut de Ecclesius- houoritice suscepit postmodum autem collecto
:
i ims negotiia maximeque deRomana Bccleaia, qu.e Episcoporum conventu, a Pontificatu pro nota Si-
Ires simul tunc Ponlilices liabere videbatur, ipso moniss cedere persuasit : eique Svidegerum Baben-
sidenle tractarelur, venire rogavit. Sed baec de
r.i
bergensem Episcopum, qui
I
et Clemens, consensu
industria agebantur jam enini dudum Regio animo Romana;
;
EcclesiiB substituit. Hunc Gratianum Al-
insederat, ut tres illos, qui injuste Catholicam Se- pes transcendentem, secutum fuisse tradunt Hilde-
ilem iiivaserant, cura consilio et auctontate totius
brandum, qui postmodum summus Pontifex factus,
ob
; ;
sententia Principis et Episcoporum praevaluit, sem- jam monetam falsarius Simon in Ecclesia fahricet
per displicuit. nulla Giezi, praesente providi doctoris
absentia, fur-
6 Hoctenns Otto, non ex iis quse apud coxvos scri- tiva dona reportet. repriraatur avaritia ad Episco-
. .
immerito ptores legerat, sed quas post annos centum narrantibus pales infulas
anhelantium
coaevis scrl-
evertantur cathedraj,
Romanis audiverat ; prointle non existimo quod Bnro- columhas vendentium nummulariorum.
ptoribus prx-
nius, s£ verba Hermanni Contracti eique cosvi Desi- 8 Exlra Italiam tamen alia lomje fama sparsn fue-
lata.
derii dbbatis legere majori cum attentione potuisset, rat, ellixc verosimiliter movii
Brunonem Epiicopnm Ncc videtur
pnvlaturus eis fuerit auctoritatem Ottoms, errorisque Tulknsem, postea Leonem quem ilixi IX, reprobandut
pr.rctpux
redarguturum eos qui ante Gregorium VI alium non apud Henricnm Regem auctorilatis, %t eunli in fUisse,
Italiam
agnoscunt qttam Benedictum, etquiejus PonUficatum comes lioc factemlnm suaderel, qnod Sutrina
Synodo
mensibus tribus rton integris interpotavit Silvestrum convocanda propostlum liabuisse vidimus tdcmque
Brtino ;
Joannem aulem Archipresbyterum non distinguunt verosimtliler fuil caput eorum, qni negalmnt
Popatum
ab eo, quem Benno ejusdem xvi scriptor appellat Joan- a Gtegoriojusteposse relinert. Nempe sw comparatum
nem Gratianum. Hoc tamen ejus cognomen, quo solo a nattira est, ut liomittes probi, qtio longius
abesse n«-
usi sunt S. Petrus Damiani et ermannus Contractus, H lunliir a vilio, in oppositatn partem
feranttir veltemen-
occasumem qitibusdam dedit confundendi eum cum Gra- ttus, quandoqte eltam ullra sequitatu limtles , tum
tiano monacho, qui centum posthsec annis Bononiee in maxime cum tllt nealum definiti liabenlur ; qtiemad-
B monas erio SS. Felicis et Naboris composuit Decretum, mcdum co tempore, quo
Stmoniaca peslis hbere el sine
in quo, sicut Labbxus noster habet, discordantes invi- frxno vagabatur per omnes condiliones ac status, nemo
cem Canones inconcordiam studuit revocareex san- solwilus ftteral anxte quxrere qms vere
Stmoniacus
ctorum Patrum scriptis, Rumanorum Pontificum esset contraclus, quts non. Mtlti Gregorii factum vtde-
sanctionibus et epistolis, legibus etiam secularibus turet polutsse et debuisse exlra culpam liabert :
stc emm
nonomissis, ipsum opus per Distinctiones, Causas, rem actam extslimo. Videns Joannes Gordianus qnod
Quaestionesque disponens apte omnia, nisi quod ; Benedictum, /artofionts Urbanx el dtgmtutis ntmtum
fictitias Decretales a veris nescivit dtstinguere, iisque sibi gravts teederet ; eumdem impulent, ul sub
pacto
locum dedit in jure Canonico. Hoc tamen ex earum prxseutis alicujus pecuniae, vel cerle pensioms annwr,
reprobatione niftil patitur : quia Pontifices, Gratiani vel eliam ulrittsque, exbonis ecclesiasticis percipiendx,
Decretum eatenus necdum corrigentes reliquerunt
istius cum Romano Clero transigerel de Papalu m eorum
omnia in eodem quo passim habebantur auctorttatis manus consignamlo m ordtne ad liberam Etrctionem :
gradu. atqui ila nilnl stio privalim nomme, nthil sib egerit
7 Daturus ad xxu Maji Vitam pr^fati Ildebrandi Joannes-Gratianus. Dixerim atttem non nist illa pa-
ffon itnisse dicti in Pontificatu Gregorii VII, explicabo quomodo ctionejam consliluta, electum esse eumipsum qui tam
sed redtmisse is ab hoc suo Decessore ex monasterto ad Cterum Ro~ salutaris consilii auctor fueral : atque ita dici, quod
Eccleslam di-
cendus,
manum transtatus, eumdem postea deduxerit ad tpsum, Benedictus in Gregorium transtuleril summttm Sa-
in quo religwsiorem disciplinam junior hauserat, Clu- cerdotium, el tpsum stto loco ordinari permtsetil.
niacense monasterium : ubi eliam verosimtle nobis esse 9 Quia atitem mille lijjra Papienses, ul MS. no-
diximus, quud pro eodem, post substituti Clementis strum ; aut etiam mille quingentEe, utBenno. homtni atli itta .rqut-
mortem, in Romanam Sedem restituendo solicitus II- qualis Benedictus erat, potenti et Comttis Tusculam '"'' P e " s '»"'»
debrandus, jam Prtor Ctuniacensis, Wormattam ad filio, exigua fuit summa ; censeo annuam futsse, et ex coucasT.
Caesarem se contulent ; itaque ei et noviter electo proventibus Angliee sotvi decretam, uti habel idem
Leoni IX notus factus, jussus sit sequi Romam, relicto Fnsingensis. Quidquid autem tuuc alti cum Henrico
Ciuniaci Gregorio VI, jam iterum Joanne Gratiano : judtcarint; nunc certe, constituto tiquidius Canonka
p
cujus ibidem paulo post sepulti miramur nutlum supei- jure, nemo est qui Simoniit arguat eum qui ex jusla
esse monumentum. Interim vatde erravit qui Leonis causa suadel resignationem Bcneficii, facieudam sub
istius etogium texens, quale in MS. nostro legitur ; ad pacto pensionis annux, ex ipsuis Beneficii [tuclibus
laudem ei quod praefatum Gregorium, qui
tributt, prxstandx, ad sustenlationem ejus qui Beneficium re-
Archicanonicus ecclesiae S. Joannis portse Latinas signat in manus Episcopt sive Ecctesix. Alti lamen
fuit, et Papatum Romanum pecuniam dando (videli- atiler factum acceperint, et parnu fuerint in Stttnna
cet mille libras denariorum Papiensium) a Benedicto Stjnodo conlra Gregonum judicare : quem nist
contra
nepote Benedicti Tusculani emit, de Papatu Romano hoc tttulo attum esset, ntkil vel per umbram ftitt ob
ejecit. Nonenim dejectus est,sed ipse se uttro abdica- qtiod de atio sitbstitiiemlo cogitarelur. Quare qui Gre-
vit Gregorius ; et Papatum non tam emtt quam rede- gorium excusare nituntur, faciendo eum diversitm, a
mit pecumam dando : nec alium per Ilattam de eo sen- Joanne, quia Benedicto dicebatur Poiitificaltim emisse,
S. Petro Da- sttm fuisse usque ad tempus Sutrtnx Synodi, patet ex evertunt talum navx Electionis fumlamentum, tdeoque
miani gratu- gratutatione S. Petri Damiam : qui si audtvtsset non vtdentur audiendi.
Stmoniace ingressum in Sedem Romanam fuisse Gre-
CLE-
.
CLII CLEMENS II
Ab anno I0M, lemens, nalione Saxo, anlca Babenbergensis Episcopus Svidigerus dictus, tempore
ad m
Henrici III cl Constanlini Monomachi anno mxlui [in ipso Natalis Domini die,
47, I,
dlel 16.
Upostolica: Scdi clii ex more consecralus est : qui mox ipsa die Henricum Regem
cum conjuge sua Agnclc, linpcriali benedictionc sublimavit] Sedit mensibus ix, diebus
xu, vel xui, obiil anno mxluii, ix vel x Octobris, ct [ad Episcopatum suum Babenbergani
reporlatiu tumulatur] : vacavitque Sedes usque ad uiii Novembris.
tjen Oitiensu post novem menses defunctum ait, sed dictus Pater, valde abludens a vcro (qma ftgurarum
tranicripsimu» [J inclusa) expretse Clemens qui ilicit, hic sptctandam per omniu quatuor lalera exhibeo.
X passe, lapidem quo claudebalur fregisse Vfl avexisse : tumhx hujusarripe, qu,r tatis esl, ul paulo plus quam rj
sed non impunt•; omnes enim, qui scelcris participes dimidium pedem elevata a pavunento , lomjitndine ,,„,,
[•icrunt, actos in rabiem esse : hoc autem seculo reposi- septemeumdimidio pede.s, atlUiidineditosciimqnndniite, u.
tum lapidem novum ex similimnrmore, sed ciijus inte- lalitudtne tertms quadrttute uno mittits, exlimis litnbis
gritas atque cotor diversus diversam &tatem satis suis complettatur ; ntleo ul inlertor cavitas corporis
indirent. unius lanliim, sed procen. sit capax.
3 Dalcninm profecto, qnod cum isto Itfpidc, pericrit 4 Prxcitatus Cgqneus, ait, qiiod Svidtgens Ram-
explicatio fitju- velus Epilapliiuni versibus [ortassis circum oram de- bergensem Ecclesiara ab omni jugo Archiepiseo- Bultxdux.
rarum m ea
nf quc ipsum diimlaxat, sed etiam pali exeruit, et multisprieclaris privilegiis et
sculptarum.
sr ,,,„ (UOT .
efftgies immu-
. . . .. , . , -,
lanti mri. quam eidem msrnlpiam [uissc verosimile nitalibusadauxit, quorum instrumenla adliuc servnri,
milli est. Placuit lnmen ad tiliquod jatlurx solalium, et iii Annalibtis, si quis eos condat, pradtice-nda credo :
ipsius tnmbir. crlaturam teri imitlere, servnndam me- aliht inlenm dua extanl Pvntlficatus hujitsmonnmenla j
morine posterorvm : ciijtts qitidem latttsdexteritmqemina nniim in favorem Archtepiscopi Ravennalis apud
habet ex veteri ac ntivo Testamento victorue [inalis Vijltelliim lom. 2. allerum rontmens Sttlei iiilaiu Epi-
Sumhola, priscorum Christianorum monumentis Imud scopalits in Archiepiscopalum eveclionem, apud Baroniwn
inusitato; Sampsonis videlicet leoninol rirtus tlivellrnlis; el Biniiim : iurumque, leste. Oldnino. atil sattem pos-
et Mnlieris Apocatypticx Drnconi fattces eltdenlis. trrmum, Scriptum per manns Joannis scriniarii et
Alterum latus hahel tres prorcipuas Pontificis ibidem Notarii sacri Later.inensis Palatii, et datum xu
condilivirtutes. Justitiam, Temperantiam, Largitalem : Kalendas Martii per manus Petri, Diacnni et Bihlio-
qinbns ei Je dupltci morte virtoriam, in priore tatere thecani et Cancellarii sanctae Apostolica; fedis,
expressam Christum judicem memerit in-
retuleril, et anno Domini Clementis secundi Papie primo, in-
venire ptacaium : qui ad caput cum rompkea exprtmi- dicthme decima quinta. Ad hujus quoque Pautificis
tur, lerrarum orhem, vincenic per crucem Agno sal- Acta atlinel, qnotl n Mnji ante fiiam S. Wthoradx
B vatum, smistra ramplexus. Ad pedes videre vtdeor num. natavit Hrmchenius ex Bnrrliardo Sanqalleasi, E
Angetiram reveluiionem, [aclam ahcui Saracenorum secitli xti scnpiore, quod Nolperlus Alihas S. Galli,
Pnntipi (qiianlum qnnlem ex rapitis inteqtnnenlo col- adminiculante etiara Henrico Imperatnre et con-
lujiturj fortassis tle viri ejits morte, ciijns jam in cceio juge ejus Agnete. obtinuit apud Dnminum Aposto-
gloriosi meritis ac precibus movendt essenl Chrtsttani licum Clemeniem II, recitata Vita B. Wihoradaa
Prmripes. qnadraijiiila post annos, ad Terrain sanctam ejuBque miraculis; de taindiu neglecta
re ab ipso
de mambus infidelium eruentlttm. Alia sicui occttrrat Papa redargutus quatenus ipsam, praesente Theo-
;
[eluior roitjectura, lutic ego meam tihens cedam ; mttt- dorico Conslantiensi Episcopo canonizaret, et pro
loque lihentius certwri explicaliont, ex Ittstorus sacris Sancta hubenda praeciperet, et anniversarium ipsius
aul profants pelilx. Interim quod superest ntensuram diei soleniuzandum institueret.
BENEDICTUS IX 1TERUM
enedictis, terlio reversus in Pontificatum, tenuit eum menses uni, dies x, id est a
B
Abdtcal 1048.
festivitate Sanctorum quatuor Coronalorum [um Novembris Doniinica die anno
Mxiuu] usque ad festum S. Alexii, [xun Julii anni mxluui].
Boromus ei Cincconius atiiqne Benediclum hoc loco ttlius Vitn. ad II Novemhris dantta, a Pancralto tlisci-
Gregorio el Clemente cceptse metn, Benedictum re- gilitali se dedit. Sed cum tandem ab hoc nialo re- " '
stttulum citpiebant ; ilaque is receptns fuisse ab universo sipuisset, et male gostorum solutionem et veniara
Clero; Imperatore factum sallem ad tempus, dissimu- sibi quaereret, B. Barthnlum*uui sibi fore niedia-
laute, cum ejus causa nollet exercitum llatiam m torera agnovit. et intercessorem illum sibi futurum
ducere, domeslicis implicaius Itirbis, a Theodorico Mar- decrevit. Quapropter advocavit illum, majori qua po-
chione sibi rebellante, el Gotifredo Lotharingise buca- terat veneratione ei honore ; huic rem toiam aperit
tum uriiiis vindicante, uli apud Hermannum Conlra- et oppnriunum remedium quaerit. Bartbulomseua
ctum vnlere est. vero nnn estThroni celsitudinem veritus, digmtatia
2 Quia tamen ea (actio.qusc Benedicti restiliitionem pra^stantiaui respexit, neque inunera et hnnnres
*>* cndttus evicit, Simoniacorvm aul Simoniacis [avcntium [ere (quod plerique spiritualium medicorum faceresolent}
'""jiiimiu , fuii, nec snie largitionibus res yerosimiliter peracta sed mali gravitatem : et propterea opportunam mali
est ; mertia u plcrtsqite creditus fnit regressus Benedicti abscissiuuem illi tradens, ita inquit ; Nnn licet tibi
non [msse legititnus. Neque vchm conirurtum suslinere : sacra facere, sed |>niius abstinere, ef D<'uu> plaoare
iico tamen posse aticui videri enm hac quoque quem peccando irritasti. Ille verp, neque I.ud ms.
vice, eeque ac prtori, verum Puptiin fm^se, et pro tali nequeprocrastinans. seii quam primum iIhjiusiih Se-le
ab lialis hiibitum. Pulem eliam magnammoritmemen- instar privati hominis se habebat. His consonans
datiunem promisisse, subeaque spe receptum a Iiontams; auctor Canonis sacri, in die [esto recitandi, sic cantt
sed cum assuelus vitiis in eademrevolveretur, excitatum Ode ix. Praesiilein Ronue Episoopum,
ut Pater.
zetum S. Bartholomsei Crypto-ferratensU, ut homutem cognovisti supplantatum, sapientissimis tuis verbis
Proptjieeum Maji. 32 indu-
490* C0NATU6 CHRONICO-HISTORICUS
induxisti, ut renuntiaret throno, et eum cum vita S Quod pono Eenedictus non fuerit a Sede sua vio D
solitaria comrautaret. lenter expulsus hac vtce, sed volmter cesserit ; vero-
BSNRM-
CTUSIX. kVettorem sincerioremque conversionem hxcindicant, sintileeliam fUri potest ex eo, quod idem dies.qni eidi-
tvjus \uu\u quam in atdiceiione apparuit, qua PontifUatum antea citur niinc fut.sse tn Poiitificatu ultimus, a Ctacamiu et „„_.
1 '
successori per
grrtopani-
Qregorio cessit.ffBc emm exmohvo mtnus laudabih pro UlltsdllUlUr fuiSSe ptimusSllCCes&OIIS, SClllCet XXUJultl Itnprrntorem,
tens.
venit, quantumqittdemex Auctortbuseam descnbentibus idemque Domintcus ; ut omnino vtdeatur legitime ac misso Papa-
1 •"«»*«•'
tctmits. Itaque de secunda Itac ubdicatione poterit tota simul esse el Benedicti abdtcaHo el installatio
facta
Jjjf
rescommodtus intelfitji, quam secnta sit emendatio, et Damasii. Neque obsunt prgecitata verba, qmbusdici-
(qitantitm ez Cantme uppuret) etiam secessus ad soii- tur, quod Benedictus, neque tardans neque procras-
tunam vitam, in pTOprtO aliquojuxta Cnjptam-ferratum tinans. quatn priinum deposita Sede instar privati
castetlo ntjendam, sub dnectwne sattcti sui prxceptoris. hominis se habebat. Intelligendum enim est quam
J''rhri/ie si in bene capto panitentiss cursu perseve- primitm votuntatem relinquendx Sedis indicasse Clero
rasset ! Sed ex post secutis tnieltttjitur, mutabilVtite populoquc, sed ex hujus volumute tamdiu in ea per-
siln ronsurto reilnssf wl nnjeininn, mortuo vetositmii- stitisse, donec ab Imprrotore (cujtis arbitrio reni deferre
ler liarthotonueo, ejusque f ttu jttm descripta . Nam et ptacuerat uti turbas evitandusj sittmutteretur alius rile
Glaber dicit, quod, interceilentethesaurorum pecunia, eligendus et consecrandus, qux res coepta agi verosi-
ptuiiiiiii plectua extil.it u Romanis a quibus exinde : mililer cirea Puschu, ni Aprtlis cetebratum fqito tem-
frequenter ejectufl su- inhoneste receptus, nulla po pore peccatores non ptotsus despcmh factlius solent ad
testate viguit : et Benno, quultscumque fidet, hujus pasnitentiam commoveri) piohaht potuii usque m Ju-
tartten tempons Aitcior, asnerit eum perturbasse, post hitm : siqtddem Imperaioi, post Petiteco.stcnxxii Maji
Ueetpostea re Leonis obitum, Uomanam Ecclesiam, id est post Solotluri tn Iletveltu celebtattim, per Franconiam
MTJIM atl vo- dtmidiatum Aprilem anni mliih, utique rcjressum ten- abiveiat in Saxoniam, untle ex sua comitatu misit
mttuin.
tundo. lu Imc autem cnnufu infrlici/er mortuum possu- Episcopum Brixtettsem, de, quo mox. Interim tiuttti
|£
mus credere citm Baronio, quantloquxdem nutia ejus extant Benedicti hujus Acla, ex quibus possimus dts-
post annum pr.rdutum menlio ftut amplius : cui ve.ro cere, quomodo sui Pontiftcutus tempus tunc tiumera-
damntttwni fuerit xubjeclus post mortem, tetji potes verit.
apud S. Petmtn Damiani, et cx hoc apud Baronium
aliosque.
CLIH DAMVSUS II
An. 1048, </im amasus, nalione Noricus, anlea Poppo Episeopus Brixincnsis seu Sabionensis, ini-
£3.
peranlibusllenrieo III el Constanlino Monomacho, coronalus xuu Julii in Dominiea
I) mxluiii; scdil dies xxui, defunetus uui Augusti, sepullus in ecclesia S. Laurentii
cxlra niuros: ct cessavit Episeopalus usque ad xu Februarii anni mxlix.
11urnuaiiniisContractusde eo stc loqnitnr : Sequente sem Patriarcham fecerint, et hos seeutus est Wtgulcius
ptratore, JullO [pott Junnnii ftillCel wmi NXLUIU quo obierat Huntlius tii Metropoli Salisburgensi atque Ciacconius :
Hermanni Aiii-os Bernhardus) Popo Brixiensis Epi- setl ntanifeshssimo errore, nato ex solu homonymia,
scopus, ab Imperatore electus, Romam mittitur : Nom Popo Aquileiensis Pairiarcha, qund videre est nn antea Pa-
t riarnh a Agtth
ethononflce susceptus, Apostoiicae Sedis Papa cliii apud
r Uqheltnm, obut attno hxliu, Pontificatus sui
' , m
letensis f
ordinatur : sed paucis diebus exaciis defunctus, et xxuiii, Aquttcae titmuiaius m Patriarchali Basilica,
ad S. Lanrentiuin extra urbem sepultus est. Leo vti testatur Epitaphium, quod recitat idem Ughellus
Ostiensts similiter ait lib. ^, cap. Hl, Benedictus, fiilnn autem suffectus frater suus Eberardus, anno
q iteiuin in Pootiflcatum reversus, per octo circiter mxluii Romano Condlio interfuit, sub Clemente II. „
menses illum donec ab Imperat<»re trans-
retinuit, Refutari porro non merentur, quiMartinum Polonum
moritur l're-
nesie :
missus e\ OermaniB Damasus, Brixenorum Epi- secuti, jam tiicium Clementem, et Itunc Damasnm
soopua, illi in Papatu successit qui etiain post vi- : traducunt ul invasores Apostolicas Sedis, ideoqtte
ginti tres dies apud Praneste vita decessit. Ciac- citn moite SUblatOS volutlt.
cimius, animi causa et atl fugiendos urbanos sestus 3 Sunt etiriin qiu veueni, a Benedicto IX propi
iltuc eiim se funiulisse biiiiotniur : qunlitt potiUS toitsa hati, suspicionem admisceant. Ethunc iterum Romanss an Bmedtctus
<* <te>un, sedcm
ecclosiasticorum jurium restaurandorum ; vel ceWe, Sedimcubmsse.donet mUteretnr Tultensis Episcopus
„ wvasent e
quin jin ipsosJulti metuti caiores advectus m
urbem t
Brutto, censet Baruinus ISedcum ui miltus anttquorum
, ,
ttmi ctBperit hahere maU; jntlicatumque sil mutationem tlirtii, iton debet ex Utm levi (undamento revocari tit
ueiis necessariam ttse peru-Utanti de vi/a. ttubiurii. quod tif iiltus pamiteniia ad tempus diximus
2MS, nostrum inCatalvgo, cumdixisset, natione ex viia B. Bariiialom.it Potutt tamen tamcita duorum
'
""'
Noi ii us, addit, qui alio vocabulo Bugnarius dicitur; e.t Germania Pontificum mors,
Imperatorem t pejus
tX quo Vel alwsimni Ir.itu !'iitliiui, c ^iiunKMito Rag- aliquid fortassis de Romanis smpicatum % lentwrem ted-
Diarium fecit, /Estimo, alium anliquorum ita scri- duttsse ad nominandum successorem, accedenttbus prte-
bentium mentem fuwsc, et intrlligi votuisse, qnoit qui sfitim negotiis aliis : atque ita resesse ditatn usque ad
antijuion voce ei Iiults noliori Noricus, Germanis mensem fere Decembrem, et in fPormatiensibus demum
dicatar Btijnarius u(i ntinc Uavarus : ste enim idem Comitiis peracta. In quo sane magis fentinandnm
auclor agens ie Nicolao II, fuit, inq-U natione Allo- fuisse creda, si vere extitissent ese Roms turbm, quas
brogus, quod alio nomine Burgundion dioitur. Ba- Beneriicti regressum vioUntum pratcedere et subaequi
rouiits cx Brixinenai, fectt Episcopum Brixiensem, oportuisset.
qu& valde dtversa sunt. Invcntt etiam qui Aquileien-
LEO
/da,$cutoforum
AD CATALOGUM PONTIFICUM 191'
CLIV S. LEO IX
nntione Theolonieus, ex patre Hugone, Imperatoris Conradi consobrino, antea
Leo Brnno, Tullensis Episcopus, Wormatia: anno mxluiu Papa designatus, ite- Aban.msad
dietus
8
rumque Romae electus liberrime anno mxlix, ii Februarii, consecralus xn, prim» {"^j. '-*
Dominica Quadragesimte; sedit annos u, menses n, dies uui, obiit et colilur xix Aprilis,
bilpu: scpultus in ecclesia S. Pelri: et cessavit Episcopatus usque ad xiu Aprilis anni
sequenlis.
_/\</ fabulas, qnibus, annis post heec ducentis et pluri- postea ad regendtim ecclesiam S. Pauli Apostoli
gjut Electto. bus, Pontifkiam liistormm aspersit Martinus
Pnlonus, quadam visione qu.im viderat videlicet
tradidit, pro :
referas licel, quod dical Imjieratorem, cum Roraani quia B. Petrum in praedirta visione hilarem vide-
ex quadam prava consuetudine petiissent ab eo bat, Beatum quoqnePaulum Iristera et turbulentum
Ponlificem sibi dari, et nullum Theut..nicorum ad erga se prospiciebat. Praedictus quoque Pontifex
hoc ut reciperet, posset inducere,Episcopum Tullen- largtis, pius, innocens, benignus, araator justitia,
sem, virum simplicem, ad hoc inclinavisse. Neque. et plebis ferventissimus gubernator, divinarumque
alio polius viiletur cmjttasse Impeialor quam Scripturarum indeficiens perscrutator, vigiliis et
H ennn ie.
ilc Brunone, lant.r nobilitnlis, prndenlix el sauctilatis orationibus semper intentus fuit. Qui etiam sua ad-
virotneque creilibile est Tlieulonicos Episcopos omnes, monitione et prasdicatione omnes Normannos et
cilaClementis et Damo.rimorte.tic futsse cansternalos, Francigenas [excitavit] ad destruendam eorum su-
Kl inter cos nemo inventus fuerit, qui. si etigeretur, perbiam, qui in partibus Apuliae commorabantur,
Ramaiuis Ponlifex fieri vellet. Quam autem arqnit quoniam superbiaeorum in tantura excreverat, quod
pravnm consueiuilinem. si pravn fa.il (quod tuti rerum totam terram in suo posuerant dominio. et B. Petri
slatu fttisse non viilelur sed ad maijntim Ecclesi* com- Vicarii nihil ibi juris aut dominii retinehant. Qua
modiim speetasse ideoque el Romam a Ciacconw pulan- denique victoria farta et tota terra suo dominio red-
tur jnramcuto tunc obslricti fttisse, ne sine Impcratoris dita, ad urbem rediens Christi Confessor, xui Ka-
consenf.li Pnniificcm orilinurenij prava injttam ftttt,
st lendas Majas migravit ad Christum.
consuetudo non fuil ; solum enim prsecesserant exem- 5 Coxvus attctor, qui morti prpesens ctiam miracula zdus coMra
pln dtto, ad consuelntlinis appellationem nequaqttam a se visa describit, uti ea dedimus ex variis MSS. simoniacos.
cloreel Desnlerto Abbalc Cusinensiscriplorum, illuslra- [cadere] pracepisti, invocato tuo nomine : sicuteos
tam vide in uostro Aprili, cut hoc solum adda, senten- exaudire dignatus es, lta exaudire dignare me ser-
tiam a Leone in favorem Dominici Gradensis talam, vum tuum : et ad te converte Theophylactum, et
qttx ei Primalus relinquitur supra Episcopus Isirix et Gregorium, et Petrum, qui in toto mundo Simo-
ForojuUi (quam Daudttlus in bistorta Venela ex eaque niacam heeresim solidaverunt ; et ita fac eos cogno-
Baronius referunt ad tinnum ml. Uahellus ad Sijnodum scerevinra veritatis, ut dcrelinquant errorem suum,
Vercellcnsem eodem unno halntam) speclare potius ad etad te, mitissime Deus, revertantur. Cieperat ergo
vum «pp.
Synodum Romanam, anni mliii, Indiclionil ui, iilqtte jam tttm tiovns ilciutn res motiri Theophylactus (neque
'""' 5
'
,-. ex ipsis Leonis verbis ttquere. Ailde ettam prxdictis, enim modeste agcnte eo tali deprecatione ftussel optts) et p
qttx perperam egerat Ponitfex, eudem rursnm ucturtts
quod ex supta allequla ejusBullaitt favorem Hartuiici
si gradutn prtstintttn rccnperassel, hanc miiumc vunam
BttbenlettjensU Eptseopi pto Clementis clecessnris tne-
soltciutltncm incusserat Leoni ; socios [nt videtttr) pra-
moria, data mense Jaiiuario Indictionis xv, Pontifi-
catus anno quarto, id est anno Cltristi nui, apparent, vorum consttiorttm Itabcns Gregoriumet Petrum, guos
non anle Februurium incltoaci «.«« Ponlificalus, ciedidertm ct olim in Cttrta Benedicti IX prxcipitos
CtEptSsCI.
a Gradtt suo per Gregorium IV aut ipstim Leonem
non desiisse sua facla tueri, ul divtno juri
3 lleimannus Conlraclus, qui pattas solum mensi-
depositos,
goril Papse comlitunl, iletndc propler mtracula sub pro- corpm anno
Papa, 1'Uin apud Beneventum divino intentus ser-
pno allart; postea, inqittt Aritnjus 2 Romae Sttb-
vitio diu demuratus, Romam aegrotans reversus
Itb. iooii, 18/a-
tcrranex cap. 8. in Vaticana: Basilica; deuiolitione nuaru.
esset; invalescente indies languore, glorioso exitu,
cunctis prius benedicens et admonitis valedicens, repertum, erat mirae procentatis, a capite nimirura
sanctoque Petro peccata sua coniessus. etdevolese ad pedes iongitudine iioveui palmorum constaus :
Hic a Deo Electus Pontifex, ex Tullensi Eccle- Leunis Papie Noni, virtutum et rairaculorum glnria
tmomtum n <'"<
insignis, sub altari Mortuorum. sito in Hasilica Va-
*ss. sia assumptus, ad urbein dev.-nit Komanam, serum
ticana.inter purtas Argenteam et Raveniiianara.dic
deducens Hildebraiidum, qui cum Papa Gregorio
Hic ejusdem Hildebrandi xi raensis et anni infrascripti, iutra marmjieam
ad partes illas ierat
arcain repertum cum ea pars ecclesiae rueret,
consilio ou.n.a in itmere etin haccivitate fecit cui ;
:
Pauli
:
m* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
novum templum pro- rarius eumilem calculum habere. Cum autem nunc ha- D
Pauli V Pont Max, jussu in
hac sub ara ritu solenni beant enm indifferenter tam Bitllse quam Brevia, quid
cessionali pnmpa delatum.
Palhottus. tit. S. Laurentu ni dtcamux hoc esse quod Blundo suadenle Eugenius
collocavit Kvangelista
dicta Basilic» intluxtt quodque eatenus non semper fiebat? Certe hic a n
Locina Cardinalia Cuaentinus,
i„
Domini HDCDI. ejusdem Pauli Pontifex in Constilutione sua anno Dominicaa Incar-
Anhipresbyier, anno
die xum Januarii, festo Ro- naiionisMCcccxxxxu,septimo!dus Junii, Pnntificatus
Pontiflcatus primo.
anno quinto decirao stgnata, qtur mciptt, Sicut pru-
manaaCathedrEe S. Pelri.
Diplomatica Cap. 24, dens pater familias, cnjusqne copiam se nactum Ma-
Bvbfoinductta 7 MaUHonas tib. 2 dt re
in Bultoi «"- biltonus ait, informans Notarios, hocsotum eis videtur
f/u.nnis, qmt Potttt/ieum primus inceperit Buttts suis
nvi Incarna- incukare, ut sint diligentes in scribendo litteras in
tionis. adnotore anmtm Incarnationis, censet Leonem Itunc
bona formrt, et virgulent, et sequantnr et studeant
IX fuisse : certenutlum PonUflHum dipkmtasibi visum
temput tali ealculo notatum, quod sineerum stylum Cancellaria? antiqunm et laudahilpm in omni-
ait. ante "i
videretur, quidquxd dtcat Aventinus, usum illum a bus servare tantum abest ut aliquid novi aiqne antea
;
primumfume, id inde factum putat, quod 9 Fuent porro operx pretium viciere apud Meuris Testlum Butlit
ro in genere
ex genere Imperatorvm Oermanix, qni sium tn EplSCOplS Mettensibus patj. 404, tpsnm quod sw fi,9Cr jft e „ do .
tum ipte estet
sitpra atlegavtmus Prtvitegnm, Wurtno ejusque suc- rvmmitium.
annos IncarnationU usurpabant} tam Tulti fuisset Epi-
druique (Janeeliarium haberet Tuttenscm Primuenum, Leo JMonasteritim istnd, rogatu praefati Abbalis Wa-
eidem catcuto astuetum. Sicergo sub autographa Bulla, rini. in memoriam B. Joannis Evanpelista3 ac pra3
nominari S. Arnulti Confessoris Christi, quinto
pro Ui ite/isi S. Arnutphi comobio, scriptum tegi testa-
tui Mnhitiiittns. Data v Id. Oct< l>- per manua Udo- Idus Octobria Christo consecraverat. Nihtl istic omit-
nis, Sanctaa Apoatolicas Sedis Cancellarii et Bihlio- titur.quod atl augendom vel Abbatis dignitatem, vel loci
tbeoarii etTullensis Primioerii, annoDoroini Leonis majestalem commodtimque, vel festtvttatem Dedicotion/s
ri tnitietia. in-
Cipirntft a A'fl- IX Papse i, indict. ii, anno vero Dominicae Incar- anntte celebrandse pottnit conducere, prsster Fndulgentias,
tali Vomini. naiiMii s WXLUHI. Ubi ettum notut tq lncarn-itionis, quarum seittcef istiitsmotii occasionibus tunc adhtic nul-
annut ul { ei Indicatiouem non innovari mense Sep- ttum, quud tuperioribtis secutis solum ftebnt quando
teinlji i, ul pntcedeiitibtts secultt ummbus fiictum fuerat ejtismodt Itlterf in Stjtiutlo Episcoporum sujtuibantur
(sic eium soribi debuissel Indicto iu) sed una cum lioc tamen in tsta Dedtcaiiune fartnm est oecasione sal-
anno prolrahi usque ad Domxmcum Natalem : unde tem Synodi, paulo ante Mettis celebratae, uttde reman-
luc etittm vuletut constUui posse initium Indictionum, serant Episcopi aliquot qut subsignare etiam possent.
quus vvetiitt, Punttfuulutm, una cum nnno Ecctesiastico Simtlt etiam oreastone Romanx alicujus Stjnodi. sub
incipienttum, quiilquul ilietu Ciacconius tn Istujotje, as- Benedicto VIII, possumus fnctnm credere, ut apitd
serens, m Concilio Consiantiensi pnmum observari coe- Dtatjtim nt lustoria Cumitum Barnnonenstnm pag. 152
ptum eommttne istntl uiitioium Imltetto/iumque tiutimn. inveniatur Fundatio Bisuldunensis Episcopatus, Bnttata
H At, vtqutes.si uteec ita se Itnbent, et LeolXrt/n- in mense Jannuario Indictione decimaquinra, id est
non automsub
que pust ttlum Inenriiaitoins tuiuus suts Butits opponi anno MXUII, utque tib octo Episropts siguata vn Kalen-
Buqenio
jtti iibtitti; quid Paulo Miadetburijto /SptSCOpQ Forosem- das Februarii. Teste autem Mabdtono lib. 2 cap. 20
prontena, sub imtium teculi prxcedentU scribenti, in mtuime luc utut invaluif fqui ettam hodte in Buitis
mentem vemt, ut tih. 13 Pnuluur sue cap. 6 affuma- soleiunter signatis obtmetj a Pontifuatu Urbanill, ex
rei, prtBsidente Eugenio IV, adhortaute Blondo qno tempore, qnod antea non fiebat, subscribere ccepil
l''oruh\ienM, Pi.iiuticu Collegii a secretis Notario, etiam ipse Ponitfex, Itac fnrmttla \ ttgo N. Catholica?
iu Bullia atqua Keacriptia Poutificalibus
annorum a Episcopus sub-schpsi
E<"cl*siae tum Cardinales ex :
Chnati Inoamatione Bupputationem scribi primum ordinesk f Ego N. Basilicte duodecim Apost. lorum
cubpi m •? Movit hmc auctontus Ctacconium m Isugoge Presbyter Cardinalis subscripsi, et ita conseqnenter
!
tut upens, movil etiam me m Propylso Apnlis, sus- alii.
p
peciahque fecii interpolalionts omnes ante Eugenium 10 Denique notabile est, quod hic idem Pontifex,
BuLut stc noitilus, quiu iiuii eieileOtimus vtro lali obre- illam cltiusntam Benevalete, a Romanis Poittifuihus Bentvalete ad'
pttsse, uf nl iio tcrtberet asteveranter, usurpatam snttem a tempore Cnroti Magni, in Mono- ditum stgno
nmextptius
Papali.
hioittti certissimo lehUmonio id habuts&et. Malo tamen gramma redegerit. prout ttlud exhihet Malnltonus tab. l
liune tieyutam ubdieare ut fatsam, quam fidem abro- ex aulographo Remigiano ad Herimarum Abbatem,
yure Matntiuno, tut aulutjrtipliai um Bullaruma se con- Dat. Non. Octobr, per manus Petri Bibhothecarii
iii
spevtarnm, nuttaque ei parte suspectablliwn lesttmon-is ac Cancellarii Sanctae Apostolicae Ecclesiaa, anno
muto tnt tutiee statuendum. ht vero eo Ubentius facio, Domni Leonis Noni Papa i Indict. iil. in Septembri
quod uosi Apntein cutiiiu counovcnm oiiintttm tuini mxxxxix inchoata. Ipsostemporis itlius ac Pascha-
fere
qm ut Hin- nauonum htstoncos, qu% Pontificms Buitas producunt lis II c/iaraeteres operx peettnm fuerit in pnedicta Ta-
miUH cjtendU
ttiin usmn
inieyvus oit./uufi tates tiabere Eugeuio longe antiquio- bella contempLari : hicsigitlum Lponis cum ip*o mono-
c-
<i iiii ad Bre- res . uurum autem Bsbet opmari, nutiones itlas univer- grammale arctpe. farma tamett dtipto contractiori quam
vla. um consptrasse m islud uddttameulum, sinceris
atias est in originalt membrana.
etunnumia PrivtUigm subjungt ndum, cum perwuto eo-
utinein ui s«*/m wncm fatsi tndui endoiam.
NotatU
punu aigtutm est, quod ub*erv<ivtt Matnltintus Butlas
;
teu ( uiu.tutituiics Pontificias, Bultatas sigilto Papali
qtt.e ftrmferuni vacet in perpatuum, expressas ut pluri.
tnum MonugramiiiaUee. coltigatti iv,rue duabus luteru
CLV VICTOR II
1" artrnm Potonus ad atias suas fabulas adjirit 2 Flermanni continuafor primusde Elcctinnehivchabet
Ab tnvito Im de Victore, quad etiam hic tiniore Imperiaii (a- mliv, Conventusab Imperatore Mojnintia? factusest
peratore
ctus est Papa. Muttum, et forte nimium dixisset, [credocircaNatalem Domini,ex morte. Regibus Germa- Tempus Stdtt
CLVI STEPIIANUS IX
Filius Gotlielonis Ducis, natione Lotharingus, antea Junianus Fridericu s
Stephanus,
CardinalisS. Chrysogoni Electus in festo S. Slephani Pap;e, et postruhe testo m- adh»mm.i,
rf '"
ventionis S. Stephani Proiomartjris m Augusti, eodemque Dominico die, anno
suuii consecralus Pontifex, sedit inenses uu, dies x\un ;
(kfunctusque Florenliie jiluiii,
xxix Martii, in ecclesia Cathedrali juxla tumbam S. Zenouii sepultus est ; el post dies
dies l.
lTJ.(»ri Henrici, Imperatons II, Regis Germanix III, Etectionis et Consecrationis : cujus modum ac tempus
Oceasio (e.
stine succes- obita Auguslo prjecettertti, librrtatem Romunts prxbutt prolu-e describil Leo Ostiensis tib.2 cap. 97 et ex
sionis.
vacante imperio, maturanda' et suo arbilrw (aciend? Leone Baronms ; exequiarum autem eldem a tui
Or-
. ; ;
\ U* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
OnHnis monachis Fbrentix privitim cnratum ,inveni- dum confirmandus se confert Florentiam, a Victore D
tur hujiamodi monumentnm, nunc ad palatium Magni
non sotum Abbas sed Cardinalis eliam denuoesse jussus
sit, dumque ad suos reverti festinat e Tuscia, retrac-
funtiM Flo- Ifetruri.r Ducit tranxfatum. D. 0. M. Stephano Pa-
rentix cura-
pa>IX olim Juniano Friderico, G .zelonis Lof.harin- tnm er itinere ut Vtctori succederet : alque ita solum
$vm a Mona- decem menstbus decem Abbatem fuisse. Petrus Bonin-
giae Ducis filio. Ap>stolicai Sedis Canceilario, mo-
chis:
nacho Abbafi dsinensi, Cardinali tit. S. Chryso-
ef.
signiux, Ifistortse suae Fiorentinm l\b. i natum Bra-
goni, Pontifici Opt. M.ix. Pio, Felici. sanetitate et mante mt, Brabantiam forte scnbere voluil, quae veteris
rum Dux, ut defunctn frar.ri domi sua? et inter pro- 3 De die mortis qui fuerit xxix Martii, nemo
prios amplexus, quas potest caritatis suaB vioes duhitaret, cum ita dicat Leo Ostiensis ; et eum exigat Anniverta-
repcndat, non sine lacrymia parentat. Monachi Ab- numems dterem xxuin, qni apud Wernerum Rolle- rlum 29 Mar-
tu.
bati-T Florentma; in tedibua ad Divi JoannisHaptist® winck et in MS. nostro Stephano tribuuntur supra
efferunt, etju^tasolvunt, m Katendas Aprihs ULuiU. me.nses un ; msi scrnpulum injicerent verba Epitaphii,
Jta Placidus Puccinelli in Chronica AbbattX Fforen- ambitjna quo referenda, et prima fronte potius intelli-
tinae ubi credit sinquluriter actas ezequius, quarum in gendn de die solennium exequiarum, tertio ul minimum
iste. Cum ontem vetus S. Joannis Bapttstse ecctesia de- cainm verum diem mortis, non sepulturte, Cerle mira-
strueretur, ct nova S. R<j,/mit3p qnam ttotlie. S. Mariz culorum, qnibits defunctus claruit, mentio patilur, aut
florida vocant conderetur, alio translotus lapis i.ste. sit, ettam exigtt, ut scriptura ista scvlpta sit aliqunmdiu
anno UCCXCIU aut sallcm anno mggcluii,
saliret po*f diem mortis, imo et sepulturs- autem notatus : dies
quauiio re.setata lumba, corpus inveutum est incor- is. qui anniversarU faciendt debealmemoriam renovare
rupduii euuisuis ormimenfis Pnntificalihua, uhi tes- sotehot entm eo sevo, atqtie. etiom iiunc solet, anniver-
tatur in jatn cilato opere Ptacidus pag. 17. De hac sarium recolt ejus diei quo quisobiit, non quo sepultus
inveittiniir Matlhsns fillinn, frnier Jounnis, plemus fuit.Porro miraculis brevi eessantibus videtur etiam ,
tractat lih. 7 Chioniae cap. 31 ; aitditque, repertum cessasse apnd Florentinos veneratio Stephani, eoque
esse rnense Augusto, juxta altare S. Zenubii, cum factnm ut non nominelur inter Sanctos Ecclesice Flo-
unius ex majoribus pilisjaciendaessent fundamenta: rentinx Patronos. Ceterum non possum dissimulare
repertum autem essn unumento proprio versus scrupulum mthi subortum circa S. Stephani Papse
Boream, agnitumqne attestantibua litteris urnse corp-ts, quoi Tcano Apulix urbe vvper travslatvm
insculptis ea esse Ossa Stephani Papaa IX natione in ffetrttriam et Pisis coUocatnm diximus ; tie scilicet
ftimc ubl sint Lotaringi. Quae revefenter collecta, conservata islud non sit Primi
nommis, qitodse habere adhuc
istins
ignoratur fuerint apud Calonacios, donec iis fieret honori- Rnmani crednnt, sed ivtjns Noni. Cum enim anno pro-
fiea sepultura. Sed ksec an unquam f"rin sit igno- xunoab inventione. pnedicta, teste Scipione Ammirato,
ratur, nut quid dcinde sacris ossibus fartum stl. Nam Capitnnei Florentini, ecetesiastici z-eli preetcxtu, legem
qnotl boilie oalenditur Monumentitm, et ipsius esse vulgo tuhssent, ut si qnis aliquam publici muneris parlem
creditttr, esse ]). Antonii Ursi EpUcopi Florentini, tjcsMs^et qui Gibellinns fitisse probaretur, capite aut
oinio UCCCXX1 Jiiensc Julio vitu funrti. doruit me lllu- grantti mulctaretur pecunia {uti multis isttc nominatis
strm. Antonivs Magliabechius, testante vl TJrso fa- accidil, cum vel Irvtssima accusatio snffireret) potuerunt
m li.r tumulum expresso : cui tumuio per
insigni super tn his fuisse Coionucu przedirti, et cum nnper invento
heredem cnrato nullam additam inscriptionem testatur corpore, nec adhuc relato ad ecchsiam in Apuiiam
Uijhcllns, nmle prouius fuit cirro ipsum errari. Extat onfmjisse cum S. Sfephani Papae diri audtrent
; idque
opud evmdem D Mogliobeclivim MS. Chrnntca. in Tranenses, casperint paulalim credcreesse Primi, quem
qua confiimutur quod Stephanus hic ante Pontifica- solum ejus nominis Sanctum noverant. Atqrte ita nunc
tum fnerit liciicditinius monoclins el Abbas Oasinensis relatus Florentiam Nonus, sub alieno nominis numero
e.tpiesM.ts antem Aiiltnnus Sripio Plncentinus mle.r recuperaverit cuUum, in Helrnria amissum sub nume.ro
elvgitt Abbatmn Casinensium, quonnn is fuerit xxxui, proprio quod dtvinse dispensntionis opus proferto
: cn-
tuuiti, quoda Lcone IX cr-eatus Caidinaiis, eomortuo seri possel, nec minoriimputandum, quam si
feticitati
piletnn cncullo mutavertt, el post biennium, snlicet Stephani vcre Priini corpus istud eswt. Sed hxc utte-
anno MLiui. abdicanti Prxlatur-.im Petro snffectus. riori discussioni relinquo, nihil asserens.
DISSi;iSTATIO XXII
De Legatione Stephani ad Impcralricem, el reconciliatione Mediolanensis Ecclesiaa
schismaticae ei tributa.
"^v 1 ""'/!""" Florentiam profiiiscmtm- Ponlifex, lertii viduam, qmrti matrem, enusam Cardinalis
Ba-
Isgtltfaad \j''- r 'I'"" 1 " 1 " imminenli* s/iii mortis prxitigio, ronius ntim. 17 Itanc assignat, guod jugi K»ritudine
linpeiatrtcrm congregatis inira ecclosiara Episcopis civi- confeetus ao moribundus Pontifex, sciret haud
._ busijiie
Romanis, Clero et popalo, lioc sul) posse diu vivere post mortem autern suam Eccle-
;
qui cura
nli
Bildebrandua
conimuni omniura
Imperatrice radiret, Pnnani nullus eligerot, sed
consensu
Subdiaconus,
raittebatur. Oil
lianc suam conjecluram (undurel : diiit eimn
r."
sltentis Itb.
menses quam
r.
cap. 9o, quod
Leo non
. .
facit,
:
facit, cap. 99 haud obscure indicans,quod idem Stepha- propter Investituram ccepit declarare haereticum D
sed bene vO*
nus, posl suum istum morbum, et post tam prsesens Iinperatorem Henricum. d IS skii-
lente i pcriculum vitae reslitutus fuerit integrx samtati. Narrat 5 Hoc ergo cnm Romv in Suffragancorum Episco- tat. xiii
enim, quomodo Florentiam sit profectus, eo quod dls- porum Cardittaliiniiqite conventu matttre dtsctissnm, et
ponebat fratri suo Duci Gotifredo apud Tusciam in firmiter constitutum haberetur ; credtderim prxcipnum
colloquium jungi, eique, ut ferebatur, Imperialem Legatmms pnrdu t# argumciUum fuisse Investi ti ras
coronam largiri demura vero ad Normannos Italia
; ut harum usurpatum jus cum fneresi coiijwiclttm esse de-
expellendos, qui maximo illt odio erant, una cum clataret II itdebrandus ; dtnuntiaretque imperatrici.
illo reverti : etimque tn finem raandarat Praeposito qund filius ejus niimquam esset a Papa stterpturns co-
Casinensi, ut oranem Ecclesue ejus loci thesaurum, ronam linperialein, msi ei juri renunttaretipsa ejusno-
in auro dumtaxat atqueargento, festinanter sibi et mine. Qttin imo prxsentiens eo non cessnros Germunos,
quam pe-pset latenter per seipsum deferret, multo Regis sui pupillarem xtatem e.rcusaturos, cogitarit
potiora in brevi se retransmissurnm promittens. dr Imperio trantferendo in fratrem, cujus potentia nunc
Nun sunt hsec hominis moribundi consilia : qut licet contra Normttnnos, deinde contra Tenton-co* uteretur, si
abroyatasque
thesaurum mox intactum remiserU, divinitus terre- pertinaciter recusata InvestUurarumdimisstone,coronam VoliOat.
facttts prutsquam Roma excederet, dehinc lamen in vettent vi extorquere. Cunt ergo res tunla ageretur
Thusciam properans. non multo post subito ( qux tamen tota posset evanescerr, si eo qai coiperat
langtiore depressus, Dei judicio apud urbera Puntificr murtentr. sufficeretur aliquis, animo mmus
Florentiam obiit. Ecce nt hic non jugi aegritudine, forti cons'antique prxdtlus j magnx fuit prndentix Le-
sed subito languore, correplum extinetumque dicat g«tt rrduum ejpeclanditm decernere. neve ante eum ad
Ostiensis, Dei outem judicio, quia thesaurum S. Be- Electionem procederetur : ut ex resuonso quod is af-
nedicti vel cogitaverit ad usus profanus Iransferre, licet ferret,sumi possent constlia certtuui. Qmd aatem ptttas
alias vir Sanctus ; et ad cujus sacratissiraum corpus, retulisse Ililtlebiauditm, itist querelas adversum Car~
B meritisejus intervenientibus, plunraa Chnstus si- dinates S. R. Ecciesim et civitatis Prinapes, non sine E
gna ostendit. minis? His ergo mati pleri<fue, mottuo Stepliano_/flm
3 Non igttur, ad decernendam totius Ecciesix no- luiigiiidiorrs, plncattdiim sibi putavrrint Rrgtnm, ea qitain
non causa E- mine et voluntate tegationem istiusmodi, Pontificem Schaffnaliurgeiisis refert fidei conlestattone, et Itumiii
lectionis, movit prsesagio proxame sux mortis. Addo quod nec subjecitone, in ipsius Etectiotas negotio in quo jus
voluntas effictendi, utquieti futursepost eam Electtonis suum negligi pnrcipuequerividebatur Majrstas Rrgta,
itbertatique consuleretttr, Non certe hanc probat missa et quod vacunte Sede prae aliis omnibas curandum
post murlem ejus altera legatio, qna, ut Lambertus erat.
Scliafjitaburtjensis Romani Principes ad Regem
ait, 6 Addit ad Stephani Commendationetn Stella, quod
miserunt satisfactionem, sescilicet fidem, quam pa- staiim ubi Pontifiratum iniit, curavit ut Mediola-
subjectio Me-
tri dixissent. circa Pontihcnm Etecliouem consecratio- nensiura Ecclesia, qute a Rnmana ducentis ferme diutamcnsxs
Eccle.six huie
nemque, filio quoad possent servaturos ; eo autem annis se suhtraxerat, prima inter alias eam majo-
Papcc trtb itta
animo vacanti Romanaj Ecelesise Puntificem u.-que retusnpenoreuique cognosceret •\um etiain nunc :
ad id tempns non subrogasse, sed ejus raagis super usque maxima cum obedientb perseverut. Sed er-
hoc expectare sententiam ; orantes sedulo, ut quem rat non solum cum Mediulaneiisrm td ait frcisse pri-
ipse velit, transmittat ; nihil ejus ordinationi ob- mam, quod certissimum e.st ab omtttbus in OccidetUe
stare, si quis non per legitimae ordinationis os- Ecclesiis semper factum fuisse, si paucas excipias, qux
tium, sed aliunde, ascendisset in ovile oviurn. sesead modicum tempussubtraxerunt temporibus variis
Quibus verbis Renedictum invasorem Sedis Aoostolicae verum etiatn quia tdquod ab aliquo antiquiori miptore,
notantes, verosimile qtndem nobis faeinnt, ejusmotli sa- cotnmodwri verusimitUer plirttsi, ncriptum rppererat de
tisfactwnem respondere querelx, de Stephano citra Joanne XIX Stepbano IX. Etenim subilto
upplicarit
recursttm ad Regiam consecrato, quod suum filiique Mediuiintensrm ecclesiam tenuit Hdnberlus sru Ari-
contemplum Imperatrix vidua interprela'a ftierit : sed bertus, vir omninosanctissimus, consecratus anno mxuiii
ex nutto cupile apparet quod ea qtterela Rumam atluta et mortuus artito mxlu ; cujus corpus post decera videtur perti-
nerc ad tcm-
fuent vivente Stephano ; multo mintis qu»d kic volue- meu>es integrum, cum suinmo vigore, ferulam dex
ptts Joannls
rit, nascttwis a regta indignatione incommodis occnrrere tra portante. oculis apertis, videntibus universis
19 ;
mittendo Ilildebrandum: et jutttrx Etecttonts urburtum repertum fuit : et cujus efiigies |iarva et antiquu F
offerre mnlieri pueroque. exare ducta, ad pedis posita imaginis Salvatoris
4 Econtrn jam vidtmus longe alia consilia Stepha- criu-i affixi, inter utriusque pedis clavos, reprxsen-
num agttnsse unimo, qvando statim post missum Hilde- tatur ab UgltriioTum. 4 col. 1 40 amicta Pattto Ar-
ttd ex causis
longt atiis, brandum Titstum petiit.Necveroerat qttod amicum ullum chiepiscopati. Hoc autem mihiargttmento est, primum
factttm respansumve ab u& expectaret quorunt consi- liane futsse, qui usum petendi Roma Pullii, tti signum
liarii Henricum Imperatorem defunclum tanto inflam- suhjectionis, per annos fere ducentos prsetermissum,
maverat odio contra rjus fratrem Gollufirdum, dttcta renovartt anno x EpUcopatus sui, Cltrisit mxxu.
inuxorem Beatncc Tusctx Comitissa jam tota Italia 7 Elenitn rebrllwuts istlUS anrtorrm Siqoutits,
prxctpuum effectum, ut nimiam ejus invtdwsamque Bhm dus , Rtpamonttus aliique faciunt Engeluertum,
qttando Pat-
potenliam modis omnibus snbversam volens. etiam fra- aimo dcccxxuii creatum irckiepiscopum mense /unii, Itum,qnod Bn-
trem S. R.E. Cancetlurium et Archidiaconum, po&tea qtiando xxuii Augitsti obitt Eugenius II, Ct quaiulo pus/ gt-lberlus pe-
Pontificem, suf- tere neijtexe-
Stephanum Papnm, a Victure Papa trudi sibi in mor- "Valent.inum, ttntus solum mensis
rat,
tem petterU. quum tlle segreevadrre tnitc poitttl factus frctus Gregorius IV, perpetuttm fere adve.rsarium
Castni monathtts. Proinde credibtle ftt, nildl gtavtus passtis est Lothanum, Lombardt-r et Itahx Retjrm
Agnetem, quamquod is put tsstmttm futsset fartus
seiisissc proplerea quod ejas patri Ludovico Pw, contra
Papa, quem tlla famili^ Cssarex eredebat offensissi- rebelles fiiios impense fuveret. Hac ergo ftdncia
mum. Stephanus e contra. quanto mtntts sibi a Reyiis neglexertt Pallium petere a Romano Ponttfice En-
metuebat, fiuterna fretuspotentta; quantoque liberwi erat gelbertus, prtmum Imueratoris Patris, demte Regis
abeonexu, quo illis obstringebantur, quotquot Romanttm fiiii auctoritaie suffttttus, injuriam dtssimulante Gre-
et propter in-
Pontificatum illorum {avori retuterant acce.pt um ; tanto gurio, rte Lothanum gravtns tmtaret. Cumque ea per-
vestituras,
qaas dumna' etiam credi potest fidentius Ubertusque Ecclesne jura vuacio longo vtginli octo annorum quibns prxfuit tractu,
bat Stephanu» tuenda suscephse, verumque esse quod in eloyio ejus in velul \n jus pr^scrtptum trunsisset ; videntur succeswes
MS. nostro solttm prxcipuumque notatur, quia primus Episcopi simili modo pottus absttnuisse a Patlio,quam
iliud
:
BENEDICTUS X PSEUDOPAPA
Ab anuo 1058 enkdictus, natione Romanus, ex palre Guidone, antea Joannes Episeopus Veliter-
ad 19 men. 9,
dlt* 20
BI mii>is,
Osliensi sacrilege
;
regnante Henrieo
coronatus, u Aprilis in
IV, Isaacio Comneno imperanle ab Arcbipresbjtero
Dominica Passionis, anno mluiii, sedi(
menses ix,diesxx; dcposiius xxiu Januarii, anno mlix, et impelrata prapsumptionis venia
jussus csi apud S. Mariam Majorem manere, Sacerdotali privatus officio, Mincius exmde
cojinominatus.
cap. 111, ex toque rriu ge&inm trantcribens Baromus rum et laicorum cum Archidiacono erat, depo-
mox vt tlit au
quibut vrfftermieit. tiDlo leinpus iisurputir Srilis. sic ul suerunt, et ejererunt pradietum Beneilictum de Pa-
dlta mon Hte-
p/tatil, descripsi, drfitittiini irprrtrt m MS . ntistrti, foque nos patu siio, et elegerunt Papam Gerardum Floren-
ii pranopBsl Stepfaani Bbiium Dominiea tleihtci ud xxiu tinum Episcopum, cui imposuerunt nomen Nico-
./iiiiittini : tittii Sitirti iii Stjtiodo ott id collfcta Bene- laus.
dirtus illrijiliiiiits drchiratns stt, NicolailS atl Pontifi- 3 Hunc porro sic lcviier nominatnm transiliens
rolttm Elfrtus. El qvidem, slalim ab aitdiltt Romt£ nostel Aitclor, velid intrnsum ; solo sputto temporis
Siophani tntirtr, promolum esse qualitercumqne Bene- quo in Pupiittt mxil defiiiilo, progreditur ad Alexan-
dictum. patei ex bb, quad monachi, qm prwiem fue- druin II Nicolai successorem ; lioc ipso el studiosa
ranl Fltirriitlam cnmilali, hor defttnrlo el lunnttalo ibi- verilatis obitittbratione satis indicans, se e.c eorum parte
ilfm, wdiiiiit Casstnum, perRomam regredi furmi- Benedictum susccperat, ct velnl legitimum
stetisse, qiii
dnrunt, utique propter famaot pramoti jam Benedi- tutttti Etennn canstalexS. Petro Damiani, qui
erant. Carftinaltbus
cti ei adnitenlibua ac deducentibus FlorentinenBi- samtegj' Ordtnaltoni suum Porltiensis Episcopi offt- as ev °">-
: ;
^"
hus per Marchias reverlendo, tit dicil Lro cap. 100 cium negarat, imo a suo Presbyiero ordinatnm cutn '
lib. 2, jti.tia fjtisdrm lib. 3 cap. 9, appulerinl Casi- adhterenlibns omnibut excommunicatum declararat •
nitm, iptodie quo ittuc pervenil nuntiut Desiderii Ab- quodJo annes itte, Cardinalibus Episcopis reclaman -
batts, Constanlinopolim letjoti, signifleans eum tem- tibus, obsistentibus, et terribiliter anathematizan-
peeiate prohibitum apud Barium marari : ad guem tibus nocturno tempore cura armatorum turbis un-
promde misside coinmiim contilio nuntii, ipso Palma- dique tumultuantibus inthronizatus est ita
niin Dominico, tdesi xu Aprtlis, rirca vesperam ad- stolidus, desas, ac nullius ingenii, quod credi po-
veiterittil Bariiiin ; ttbi jnm slabal irt proritnlu Desi- tuent nescisse pro se pervadi Petri venerabil»
ilrniis. Bsserantes defunctum Apostohcum, seque Strcam, tndeqiie acceptam pecuniam per regiones. an-
ad revooi ndiiin illum ieslinuuter truiisimssos ab dronas vel angiportns in populum erngari, ad eum
univeraifl Pratnbus. in obedientia Benediotireiinendum.Conslat ex eodem,
2 Co.rrns tilt itileltir ntictor, rontimians, Pontiftrum ordtnalorem Benedicti, non solttm bomtnrm futsse
C tn- p
fwilra fitlem
Fitai ttt MS. nostro, de Benedirto sic toquilw. Ilic doctum, sed quia stbtmet sut Eptscopt priviletjium vsur-
iltitedmtt II, l
expulsus et depositus fuit ab Archidiacano, qui vo- pnvil.jtixta Canones o gradu Presbyltrti ilepimenditm.
debrando tltt- oabatur Hildebrandus, de Papatu suo quoniam eo : Constal devtqtte Episcopos et Cardittalet plerotque
iam :
tempore, quo Stepbaqua Papa mipravit prsdictus ab urbe i« diversa fttyisse crlebrandi Pasclia-
ad Chnstuni, Roin» non erat, sed ipseextra urbem lis causa deimle convocatos
; ab Hitdebrando Senas
ierat, praecepto Episcoporum et Cardinalium ; convemsse ad faciendam
, Electionem Cauom-
oiiiiihs ci ilantes pacem et tidem, qnod si Papa, an-
cam, quam Henrico Reiji confirmamlam offerrent.
tequatn ipae rctliret, ex hac luce subtractus esset, Prxletea, non est credibile.
Hitdebrandum lunc pri.
ipsi nullo modoaede ESlectione intromitterent, donec miim coyuovisse de Poniificismorte, citm npud Floren-
ipse ad Urbem remeasset. Cum vero in partibua tiam fitti. anl inlellecta Benedicti mlrusione mox
Ro-
Tnscia' apud Florentiam esaet. audivit de morte matn advotatte rittn Gerardo.
l'apa'. saoumque deduxit ejuedem oivitatie Ispisco-
4 Q(l« «'.80 ? Cum Cardinalibus Romse degentibus
pum qui vncubatur Oerardus, Regressus itnqne perepittolatmissosqmoccuttot egit Hildebrandus,
do- cummntenm
Romam invenil sicut sibi relatum fuerat, coepitque nee landrm plerisqtie in suas purtcs pritdemer
tndiirlts, "'!"
quaarere ab Lpiscopia et Cardinalibus, «i bene pro- aihlilente potissnniim S. Pelro Dammiit,
rt a.ljiirante
niissinnem quam fecerant observassent Quidam se comminatoria Regis Henrici episioh,
convenerunt
iiiui defandentee dioebant Non bene faotum est
yti* l,leo
VII
eura-
eltreitittim et nostro oonaitio, quod faotum
i
qua
Nicotaum
quidam vero quod feoerant defendebant, quoniam supra egimusea Schaffnaburgensi ; q„n accepta, et ha-
bonus, sapiens, huiuilis, casius, benignus, et rum Primoribus
bita dehberatione, Rex Geranium
quidquid boni in
monstra- aliquo reperitnr Floreutinum Episcopum, in quem
etRomanornni
tnr in illo et ideo quod fecimue
: bene cre- et Teutonicorum stmlia consenserant,
dimus fecisse. Sic dennjiie contentione mter illos Pontifleem
designat, Romamqua per Godefndum Marchionem
diu persislente, nullo modo animuiu Archidiaconi
trausmittit. Ita Benedicto, qui sine
Regis et Prin-
cipum
AD CATALOGUM PONTIFICUM 197*
cipum jusu Sacerdotium usurpaverat, reprobato.Ge- ptiblica et ad scandali rmtdium noiior esset cessioj et n
rardus, qui et Nicolaus, Pontificatum obtinuit. Bxc domum propriam
et auxilio Go~ ;n remeavit. Quod factum post-
dtfrtdi Ducis Lambertus, non ohscure significans, per Stephani BBSEDICTOS X.
qnair. Nieolaus Puntifex rei veritate cognovit, con-
tQTonandum, mortem mnjon ex parte sopitas fnisse. controversias, cum Fratribtis habito ad Urbem una cum eis,
silio
iju?e viter Romonam Regiamque Curiam vertetmtitur non cura potentia, sed tanquam bonus et humilis
;
cum itlinc cura amoliendi schismatis, imle pupillaris Pastor acoessit. Unde auctore Domino factura est,
relasReqts suad&rent pacem utrimqne servandam, ad- qnod a pnpulo et Clero digno honore susceptus,
misso etiam in eam Gothrfrido Duce, jnm potentiore, juxta consuetum ordinera a Cardinalibus
in Sede
quam ut contra prxualen se posse tperarent Re- Apostolica positus est. Transactis autem
paucis die-
gn : nam H bunc reconctliatnm fuisse persttadet cura bus, memoratus Mtncius ad praesentialn Nicolai
institnendi Poittlficis eident. demnndala. Eodem fere rap;e veniam petiturus arcessit, et ad
ejtis vesti-
nwdo qtw Luniberlus, narrans rem gestam Leo Ostien- gium prooidens, violentiara se fuisse
perpessura
sis, ait lib. Zcap. IZ.quod Htldebrandns. ab Irapera- asseruit. sed invasionis criinen et
perjuni realum
trice reversus, cum invasam a pessimis hominibus non negavit. Ex propria igitnr confessione digna
Ecclesiam comperisset, Florentiae substitit suis- ; factis recipiens,
Episcopalis et Sacerdotalis officii
que litteris super hoc Roiiianorum nieliores conve- depositionem incurrere mertiit.
niens, eorumque ad omnia consensum recipiens, 6 Quoniamautem ad S. Marix Majoris Batihcam,
mox admtente Gotfrido Duce, Gerardum Floren- qux ex qtiiitqne palriarcbalibus Romir eccleslis una est.
n ad s. Va.
tinum Episcopum in Papam elegit, simulr|ue cura perinissus fuii babitare Benedictus iste X {tibi et se- r,am nttijorem
ipso et Duce Roraam inense Januario venit, ubi pitlliim jacere in terra interaltaria
Pnesajpis et D.
ma "' r 'P er-
prsefatus Electus a Romano Clero et pupulo Apu- Hieronymi,
" '"'
lestalur ex veleri MS. Snielus Cariina-
stolica Sede inthronizatus et Nicolai noraen adep- lis.apud Pattlumtte Angetis in islius Busittcz descrip-
tus est. tione pag. 157) lunc fortasse nalum
ttl cum tn ore est,
5 IXicolaus Aragonensis Cardinatis apitd Haronium, vttlgiversaretur aliquii de trtbus qni simul ttluhtm
B in gestts Ponlificum a se crllcflis , Celebrata, intjutt, Pontificis hoc atro gerebant, salicel Benedicto
IX, E
in pace ElectioneSenis tlie farsitan ix MujiquandoS. Silvestro II et Gregorio VI, eorum unus iicliis fueril
Nicolai Barium in Aputiam tvanslatio recatitur {uani suum ibi habuisse Patrmrcbinm, prout post centnm
abbuc eventu factum credo, ut Nicolai nomen Etectus annos audivil narrari Otlbo Frisingensis. Vulgtts entm
oplaverilj el assensit Reats a'lalo ciica atiltfmnnm 'boc facillime cotifiiniil nomina, et
cnm nominibits tempora.
vltro cdente
JUnedicto, enim suadet ratto le.mporis et nunliorum nllio citroque Isium porro de BenedictoX locum Nicolai Aragonen-
misscrttm morxj dictus Pontifex cum Archidiacono sis in quo Gerardus, etiam onte suamordinnlionem
tien-
et Cardinalihus consilium habuit, ut pro causa jam tidem vocaiur Nicnlaus Papa et Pontifex ner prolep-
dicti Velttrensis intrusi apud Sutrium Synodum sim haud intisilnlam scnptoribus, inlegrum Inc pltictitl
celebraret, ad quam non solum Eptscopos Tus^iae transcnbeie ex Baronio, ul specimen prxberem auclo-
et Lombardia-. sed et Maguum Go lifridum et Gui- ris sane accurati, el cotrvorum scriptorum monumenla
bertura Cancellarium convocare deberet. Quud abs- verosimttiter sectiti, cujus optts integrum ltomx in
que dilatione factum est. Pra?dictus autem Min- Vuticuna exlal bibttotbeca. Flormt autem seculo xiu
cius, ubi Nicolaum Papam. cum Personis qua? apud utlra medietatem proveclo sub annitm mccclii ex Or-
Sutrium convenerant. in Synodo residere cognovit; dttie Prsrdicatorum el Provincialatli Aragamx ad Car-
Sedem, quam invaserat, conscientia reraordente, dnialatum assumplus, a quo att xxu Maji dabimus Acta
rehquit (pula xxtu Januarii in Dominica, quo magis S.Gregorii VII.
CLVII MCOLALS II
Burgundus,antea GerardusEpiscopus Florenlinus, Electus Senis,
~icol\us, nalione
;
Deeembris
sedil annos
t
mluiii
u, menscs
; Homse deinde
iu,
-
inthronizaius,
dies xxu; derunclus Florentia? xxnn p
xxxi Januarii ° (/iil
.
Ao. an.lOby
« nlffl -
Junii mlxi, ct sepultus ibidem in ccdesiaS. Rcparalae : cessavit autem Episcopalus men-
ses m. dies u.
Ttmpvs Sfdis i^palium Ponlifiratus definivi cum rapprtu ad diem Pontificatum, ascendisset, dum tamen vixit Eccle-
naru defini. Coronationis seit Inthroni^ituinisRotme factx ipi.iusmet siam Florentinam guhernare perrexit decessit vero
t ;
tum ex vano
Niculai stytum in hoc secntux, prout infra apparebit : Florentia;, se convolveute Junio die un, anno mlxi
respectu.
eos autem qnt propter annns duos et semis, quos in 2 Uomota slylumAotarialem Hetrusconim, menxes
Pontificatu perart.->s a Nicnlao scrihit Leo Ostiensis bifurium dividentium ,
sic ut ptimi qumdecim dies nu-
convotvente te
lib. cup. 20, nnmernnt anuos il men-es ui, dies xui merentur ab itniio metisis; quem vccant intrantis; ntii mense die 1.
Uti faciutit Aurlor MS. nosiri et Ri>llfU<inrk (qiiihus retroijado ordine a fine mensis quem vocant «x^unfis,
aceenseri possentSiei/a et Fhitino, correrto erime qun stve ut hic scribuur se convolventis : convolvitur enim
aunos tifs pro ihttiluis scnpsere) rredo sic loqui cum qitodiimmodo ihim nutnerundi uiitiunt snntitur a
tiieitsis,
re-perlu ad diem, qmi «Ute elertionis confiinnnione nc- fmfri ut dir trigesimvs menm sit primu* exeuntis seu
ce/>ta a Rnje. rtspit Puiil/ficale mitiius e.ierrrre, Iinhx convolventk ie mensis, vigenimus ttonus secunriua n mc
Loiiib/ijdi.1 que EpitiCOpos ivnrorando ad Sijninlutn, consequenter. Uiirtam Ut/belttts, ut ahbisnlet, ita qno-
quem diem videmur posse statuere ix [ircemliris qite iftitif istfun auctorem nommasset. Interim fmbe-
mluiii, iiu ut morluus jurrit ^xiu Junii. l/unc eimn mns eidem sententitr faventem Baroninm, cum menso
Obitt die 20
JutiU, diem, 110/1 sua proprta, std antiqiia vetusti uurioris Junii in Jine ip-sius obiisse MicoJaum scribtt
pltrusi indicat tn Episcapts Floienluus Utilirllus, di~ 3 Dtiintus siipru, Synodum Suuii videri coltectam
cens col. 93, quod Onrardus, tam etsi ad sinnmum adulta Junuurw, ad ejttsque famam mutum Pseudopapam
Propyljcum Alaji 33 seipsum
498* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
ut autem ex Italia racinam venirent quotquot vero non possent, as-
;
seipsum abdicasse xxiu Januarii :
Januarium pioiendiiur tutjut xxu Murtn) per manus h oc ntodo : Nos sancUe Romanaj Catholic;e et A[io-
Humbertii Saocta» EcolesisB Silvas-candidn Kpiscopi stolicze Eeclesia; Cardinales, Clerici, Acolyihi, Sub-
et ApostolJCflB Sndi>: Bibliothecarii, anno primo Do- diaioni. Presbyten, praesentibus venerabihbus Epi-
mini Papffl Nicolai II Indk-lione decimatertia, qui copis, Abbatibus, Clericis et Monachis comsentien-
tibus eligimus Sed sed et hocpam-
fuit vulgaris srm mlx, quando ei dte um Januarii etc. et ab hoc jure Cierus Cardi-
lotim ei abla-
numerubatur annus prtmus, consequcns fit, ejus ini- nalibus mfcrior, Populusque dcinde exctusns fnit, oc-
tum eit-
tium non pvsse liabert antc ix Januarit pr&cedentis. cosione sme contra Innocentium II contiimacim, in
Jv* Electlonii 4 Pniat vtr eruditus, occnsione Etecttonts bujus a Etectione Ccelestini II ; sed rursitm admtssus, si non
restrlctum ad sotis Cardiiialibus furtiv Sruts, abtoyiitum fuisse jus in Electione mox secuti Luci II, saliem tn proxima
Cardinalc», Eugenii III nom et hunc Otbo Com-
quod Cleto Pupulo ,ue Romano nmversim eatemts : Fiistngeiisis
fuerat ad lilum coiicuirnuli el suffratjia conferendi, muni voto Cleri et Populi Electum ait. Qmd autem
emiii/ue polestatem stc contractam dtinteps remunsisse postea Alexander III xn rontrariitm statitcrtt, veilem
cotifn niiiniilius id jiosteael \n perpefttum valerejubenti- ipsis ejus verbis dtscere. Certum tamen e*se puto, qnod
bus, Alexandro III,Gregorio X. et Clemente V. Quo- circu hoc tempus vel pnuio post destent omnino Clerus
modoigitur in Chronio Garinen.Z lib. 1$ dicitur,quod infenor Poputusqne andin: namqui poslea noininanlur
Hiidebrandus reversus ab Imperatrice, cumcoinpe- Gregorius X el Cleinens V, non tam ordintisse viden-
risset invtiaam a pessiinis hominibus Ecclesiam, tur nt soli etiycrcnl Cardinales, qnam suppusuisse id
FlorentiBQ substitit; suisque Litteris super hoc Ro- jitrts tpsis solis esse, quando ordtnuverttntleyes Con-
mauorum meliores conveuiens, eorumque ad omnia clavis, in quo tlli soti ad Electionem faciendam clau-
eonsensum recipiena, mux.anuitente Gotfredo Duce, derenttir.
(ler ii iluin Florentinum Episcnpnra iu K"manum 5 Vacantis Sedis tempus, post mortem Nicolai, ex~ /ntfrpnnflfi-
jlc tatnni ut
Papamelegit, snnulque cum ip^o et DuceRomam plicans Leu Oetiensis lib.3 cap. 21 post circiter cium trime-
ea ens<t con^
menses
stre.
icrixu jto/niU
menBe Januario venit; ubi prasfatus Electus a Ro- ciealuin Successurem ait In hoc antem srcutus est S.
firmanda : maii" Clero et P"pu!o Apostolica Sede inthronizatus Petrum Dumiaiii, asserentem, tres plus minus men-
est? Nnmqntd jus Clertet Populiadhucinleyrum
ve.ro ses intercurris.se, ex quo sanct» memoriie Papa
cjprnmiitr eluiin claruis ab ejttsdem Chromct auclore Nicolans 01'cubuit, usque ad Kalendas Octobris,
Petro Ctisiiicusi ttb. 4 cap. 8, ubt dicttur quod Epi- cum isle successit. Cattsam morse, et nrcessitatem
sco}ii, disjiersi posl Viotoris III moitem, tan.de m rur- Ordinutioms, cum ea prolralterelur, absque Ret/is con-
f-uui undlque ooadunari, miaerunt litteras Knmanis sensu faciendx, tcgere quitibet apud Baronium poterit
Clericis et Laicis S. Petri mlelibus, nt quotquot ex ex S. Petro Dumiani et altts.
eis possent prima hebdomude Quadragesima? Ter-
CLVIII ALEXANDER II
Yjaiohtji, pastim metienttt f<'m;ms vaealiouis amone MS.nosiro, quod a primievo jnventutis suae castus, sepultura
Rtillo tttnpo- deeestoris ocl Eleclionem svrcessoris, plewmque
hpc humilis, larpus, bemgnus, raansuetus fuit. Plures
fU, tbco tre» ili.^ numnani, sed comprehenso
tttioque ex- ejut lai.des legere qm volet, hnbet Annales Ealcsiasti-
lunw iiam ex Deereto, quo Eterti,, „uccasor
Gre- cns. Slella el Plnttna in Lateraneiisi ecclesia sepultum
goriusVII dre/oraliiripM «u\Aprilit, comtal eum aiuiit, el hos seqmtur liaspnnus, nullo addacto quo id
fuisse iiem terlium a moria Aleiandri ; e i ex
ejusdem cotifirn et E/jiliipluo velmonumenlo.
Gregorii, ium tolum El.rim ,•««,•/, Spuiola
ad Gui- 3 Mubillomts lib. 2 de re diplomalica cap. 24; cum
ttelmum Papiensem Bpheopum, daiu m Kal. Julii jamdiximus) caeplos hac setate a Romanis
docutsset {uti
(,uin" M-ciiiiirii/ni jamcum salute et Apo-
ontiiiuti
Ponlifiabus numerari aunos Incarnationis, operx pre-
•tolica Benediotione ad Manassem Rememem
Archie- lium rsse judicavit eliam monere, qnod anni istt com-
piscopum, alixque deinceps
Ponti/icaliier intcriptx)
muniter miiium sumerent a Kal. Januarii, oique. adeo
concludilur, lulerpontificium fmsse, quale dixi,
men- con/iindi eum annis Nativitate Chnsti, qunm.
solerent
iuiu u et dienim ix.
vis ii non nominarentur qux res quoniam majoris mo-
:
Imt, 2 Laudalur /uc Ponlifex a Prosecutore Catalogi
in menti est, ipsam exemplis sequentibus confirmol. In
Me-
JftcfStiACtC
.
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 199»
^ Metropoli inquil, Salisburgensi legitur Bulla Alexan- eo spectat, Datum Laterani xim Kal.April. Ind. xu-
dri II, his Chronicis offecta notis. Data Lateranis Inc. Dominicas anno Mcxxii Pontificatus. . . . anno ALKXANDSR U,
Anni Inear. xii Kal April...
anno ab Incarnatione Domini Dedigue
iiii. fttt alio nliorum Ponli/icum diplotnata
Dominicr a MLXx.Pontiticatus vero Domini Alexandri Papae II omitiantur) sic legitur in litleris Innocentii II apui
Kat. Januarii
nono, Ind. vin. Data esl giiatriduo arite Annuntia- Geraidnm
capli. : Datum Cluniaci vi Id. Febr. Ind. x,
tionem , et tamen more nptro vulgari comparal Incamatlonis Dominicae anno mcxxxii, Pontificatus
annum ab Aununliotione mlxx cum Intlictwne vero Doraini Innocentii Papae secundi anno II.
vni, cum dicendus fttuset annus mlxix, si anni initium 4 Observal iiihilominus idem eritdaissimits Muhil/o-
ah Aminntintione trimestri spatio aut dilatnm es&et; nus, prselaudati Callixti Pap.r qnastlam invemn Bul-
amtttsMLXXl.et mensilitts uovem Natwilotem Pisauornm . las, qitaritm anniis more Pisano novem mensibus
prx-
ritit, provemsset. Idem calcitlus servatnr in diplomale ventalChriitiNnttvitatem.Kalendasque.Junuariiamium
Urbani II opud Chijfletiitm Datum Turonis ; noslrum vttlgarem inclwunles ; quasdam cliam Pas-
xm Kal April. Ind. 111, Incarnatinnis Dominicae chalis II, r/M {qtwd mirum) integro anno easdem
anno mxcvi, Pontificatus autem Dnmini Urbani Kalentlas prxvertunl. dum scrihunlur dalx xui Ka-
secundi Papa; vm : el in alio Pasrhalis II. Datum lendas Martii, Indict. x, Incarnationis Dnminic»
Laterani lx Kal. April. Ind. ix, Inc. Dimi- anno mcih, Pontilicatus autem Domni Paschalis
nicaeanno mcxvi, Pontificatus Domini Pasehalisse- Papne secundi anno 111, qttx non nisi in annum no-
cundi Pnpse anno xvn. Atl hrc Bulla Callisti II ha- strum mcii possunt cade.re : quas e.t alias mullns curio-
bettirData xv Kal. Martii, Ind. xm, Inc. Dominicae silales huc specluntes in prxclaro islo opere lector in-
anno mcxx. Pontificatus autera Domini Callixti veniet.
secundi Papae anno n. Item cjusdem attud diploma
HONORIUS ANTIPAPA
G
(andulus, cum nomine Honorii II ex Episeopalu Parmensi assumptus a Scliisma-
Assumptm ticis, die xxuiu Oclobris mlxi, Romanam Urbem et Sedem anno mlmi, xuiii Aprilis
1061,
iMnvadere frustra nisus, et condemnatus in Synodo Osboriae sive Osnabrugi cele-
brala per S. Annonem Arcbiepiscopum Coloniensem mlxii, xxuii Octobris; deinde in
duobus Conciliis Romanis, boc et sequenti anno factis el potissimum in Synodo Mantua-
na ; Valicanam nibilominus Rasilicam occupavit anno mixiv : sed ut ibi se coronari facc_
ret tempus non babuit, mox expulsus a populo; .cgreque in castello S. Angeli salvatus,
et inde fugam pecunia redimens, perseveravit sese pro vero Pontifice gerere, licet a ne-
mine fere reciperctur : quoad sub annum mlxu, aut scrius, vilam infeliciter lerminavit.
sed numguam II,istoriam hujus imperfecH scbismalis sic prose- Incarnationis MLXiiIndictione xu. Qua dicti Impe-
coronatus. nnitur Continualor in MS. nostro : Non multis ratoris et Romanorum non diu persistf.mte,
malitia
cvolutis diebus, pnstquam (Alexnniter) hujusCathe- Alexander in suo permansit Episcopatu cuin gloria,
drae gubernationem suscepit, Romani, quorum mala laude et honore. Infelix vero Cadulus cum inagno
consuetudo semper fuit, eum odio habere cuepe- dedecnre repedavit ad propria. His vero peractis,
runt. In tantum Henique crevit malilia eorum, quod multo post vivens tempore, Christi Confessor, uni-
C ;ipud potentiam Teufonici Imperatoris, sive lie.jis, versa? viam carnis ingreriiens, quievit in pace, etx K
obtinuerunt quod ip^e per Cadulum nuntios suos Kal. Miji sepultus est inerolesia B. Petri. Aeta ejus
1'ainiensem Episcopnni Romam super Alexandrum Nuldi uspiam Psrudo-papaz hujuB Aaavidi; nec
_! nulla.
misit. Qui Caiulus men^e Apnlis die xtu. Romae si extarent aliqua eorum rat/o Itabeuila futsset sequen-
riim suo apparatu appropinquan 1:, magnam caederu tihus sub eodem Honorii nomme Pontifuibus; rum sa-
de praedictis Romanis, tam de amicis quam de ini- tts ubiqae consiarei Cadulum, nec per vim quxdem, in
micis iecit hoc vero factura fuit anno Dominicae
: sede Petn cotlocatum fuisse.
ten : sedit annos xi, mensesx,dies xxui; anno mi.xxxu, xxu Maji defunctus Salerni, et in
ecclesia S. Maltbfci ibidem sepullus, ubiet colilur. Cessavit autem Episcopalus annum i
Tcmpus
,
GregorioVII Soanensi Pnnt. Opt. Max. Ecclesias- Ri-manum Eledus; secttndam datam u Kal. Julii,
Tumului,
vindici acerrimo, asserlori conslan- orditnr velutjam Episcnpus, servus servorum Dei.
ticffi liliertaiis
Pontificatus auctoritatem Dtes denique morUs notntnr in Vt'a num. 102 idrm
tissimo : qui dnm Romani
qui Urbani prsedecessons sui festivitas ex-
adversus Henrici pertidiam strenue tutatur, Salerni esse,
sancte decubuit a. o. mxxcv, vii Kal. Junii, Mar- (itit nl est xxu Mujiqnando ipsa S. Urbani Papae et
cus Antonius Columna Marsilius, Bononiensis, Ar- Martyris Aila expticuimus, Mnbillonns hb. 2 cup. 23
chiepiscopus Salernitanus, cum illius corpus, pnst notm, i>r,rcipnum acfereprimiim fuissc Gre^ormm hunc,
quingentos ciroiter anaus, sacris amictum ac fere qui Pontifaattts sui Inilictionisque annos nolare conten-
venrratto cor-
integrum reperiexet, ne tanti PontinYis sepulcrum tus. omisrrit notare annos lmperatorum, qunrnm nomen
porti.
mernoria diutuis careret. ob Investituras cozperal csse vivtsum ; cum antiqutores
FiKtum iil esse anno mdlxxxviii aliunde dulirimus, sint sohtt, cut medw aevo alti annum sut Ptmiificaius
pleniusque docebtmus ad tpta /lcia ; ubi et Officium aut etiam Incarnuttoms uppouerc vceperinl. Sed Caiite-
B Jnanne BrUraminio hus nnstcr paj. 177 mulla muUorum antcriorum Ponti-
daldmus sub initium bujus sccuh a
Ari buptscopo compositum ; et nqemus de Captlc ac ficum diplomata extarc att, inquibus nulla stve Impcra-
Biailuo ituiuso clrijanttbns Ilicroihecis ; dcque alio toriesive Imperiifil mentio Necenim, \nquit,p& appo-
osse, dc licentin Gregorii XIII Soanenstbus concesso. sita est nota a Clemente II in Privilegio Ecolesiae
2 Leo Ostiensts lib, 3 cap. 05 in Chroniro Casi- Salernitan^e, nec aLeone IX in Jiplomaiilms de cor-
nensi et alti, quiptopler elrcttoneiu ui dif. pttSl obitnm pore S. Dmnysii, deque privilemis monasi.eriorurn
Alexandri factam. tres solum tltes vueantis Episcopa- tum Curbeiensis tum Cluniacensis. Ornissaetiam e*t
tus scripsrre, Itutv Pontificntni consequenler detlerunt a Victore II. Siephano IX, et Alex:indro II. Ex his
annos xu, mrnxem i, diesiw, et liunc shjlnm tn aliquol tamen amplius non sequitur, quam anms xxx aute
antecfdrutibns cimsrqw nttbusque Pontificibus uhseivant Inuii' Gvegorium id coeptum usurpdri, quod animud-
aurtores Cutaloijorum, . cr qno srihtrl. jum usitatius verttsse haud parum juverit ad veri fuistque dtscnmcn
esse co?.perat, ut ad Romauum Pontifiraturn assnine- faciendum, maxime cum alia quoque ciitena accesserint
renlur, qui antea ahbt Eptsropi fuerant, et Otdtna-
CLOlEPsS ANTIPAPA
Jntrutui an UIBERTUS, Argonui oppido inlcr Fcrmriam cl Ravennam, Oriundus, Hcnrici Re-
1080.
Bchisma eonira
time deposiio sncrilcge substilulus
eumdcm exciiai
suli
:
Ravcnnic ordinalus ab ipsomel Grcgorio Papa,
aique in jiscudo-Svnodo Urixicmi eidcm
nomine Clemebtis, anno ulxxx, xxu Julii,corona-
illegi.
tionem exccrabilem suscipil Roma' in Imsilica S. Pctri anno mlxxxih, ui voluni aliqui
q Feria vi anle Pentecosten diexxui Maji; secundum alios vero anno mlxxxui, Feria v^
anie Dominicam Palmarum xxxi Martii, quando in ipso Ascensionis fesio, vicissim llcn-
Quonwdo annts 1 lurn de eo vidcri pnssunt in Annnlibus ecclesias- anno, qno est electus pseudo-Pontife.r ; sed sumendum
^.t Hcite»iam tiris qunrnm uuctor Cord. linrouius, eiplirons qnnmo- ab eo trmpore, quo rmpitOrp^wvi srsc opponerc anno
turlturtt.
do Domnizo ri<>crus Poeta m Mathtldm d$ en rft-
Vita mlxxvui, ad Romann ii ctlatns Syni-ditin et obcdtrnttie
cat, quod per vi^iuii tres.annos deniqne, Cliristi juijnm excutiens, sctticet biennio pritts schismattcus
Ecclesiam nisu toto turbarat iniqnus ; quam Antipapa,
monet, non esse hujus temporis initium ponendnm in
ALBLKTUS ANTIPAPA
A Guiberto suffectus, ipso electionis suae die captus, et rcclusus apud
i.bebtus,
Laurcnlium.
S.
TIIEOnORICUS ANTIPAPA
T heodoricus, sacrilegum tilulum tennil diebus centum et quinque
el in Cavense monasterium relrusus.
: captus deindc,
MAGI-
;
MAGINULFUS AINTIPAPA
M
^ola
a ginulfus, Praestigiis
Gil»ortus aut
eorum nomina
proxime sequenti.
recitat Baronius
magicis frustra confidens, exul moritur,
iis scimus amplius id Uebetur ei, qui Paschalus It vi- tavisse, ipso die assumptionis $ur, quamvis ignoretw
tam scripsit, infra ex MS. nostro dandam: interim quale sibi assumpserint: sed nec magni refcrt il nesciri
1 otam vits> ejns seriem eleganti Epitapliio complexi rem affectus. quod fercdissimulat, non tamen ab ejus
sunt monachi Casinenses, quod, quia Chronologise et Ecclestx CatholictT cummuhione desrivisse.
muttum continet, hic ntlexo: 2 Eumdem epistolam Hugonis Jlnomco suo Virdu-
Quisfuerim, vel quid, qualis, quantusque, doceri nensi Flaviniacensis Albus Hugo inseruit: ac deinde
Bpitaphlum.
Si quis forte veht. aurea scripta docent. qentiti suo nimium favens et eredulus, ex rvmustulis etfahutndv
«. ^, ,, ejns mnrtc . .
nomen . . .
Stirps mihi Magnalum, Beneventus patria, post mortem Victorus in Guiha spursts scuisit, uuoti ^r^^rgo/.
Est Desiderius, tuque Casiue decus. cum Missas apud S. Petrura diceref, infra Actionera uas.
IntacTamsponsam, matrera, patrijmque, propinquos judicio Dei percussusesl et quaravis lurde, cogno-
:
Spernens, hnc propero, monachus efficior. scens se errasse, seipsum deposuit et accitis :
Abhas dehinc factus, stndui pro tempore totum, Fratribus de monte Casiuo qui secum aderant,
Ut nunc aspicitur, hunc renovare locum. pra^cepit se illo deferri et in Capitulo, non ut Pa-
;
Ioterea fueram Romana clarus in urbe pam.sed ut Abbatem sepeliri. Intertm cotntatex Leonc
Presbyter ecclesioe, Petre Beate, tuse. Osticnsi hb. 3 cap, 73, quod non sit Romx aut infir-
Hoc senis lustris minus anno functus honore. matus autmortuus : Bewvcnti ccteb^uns,
sed concil/um
Victor Apostolicum scando dehinc soliura. in eodem graviter infirmatus, post actum per tres
Quatnor et semis vix meosibus inde peractis, dies com-ilium, le.stitianier Casinum rediit. atnu.' . .
Bis sex lustra gerens, roortuus hio tumulor. post diem tert.um feliciter emigravit ad Dorninum
Solis Virgineo stabat lux ultimaSigno, xvi Kal. Octobris, anno DominicBe Incarnatioms
Cum me scl verus hmc tulit ipse Deus. mlxxxvii, cum pr^fuisset in monasterii regimine
2 Tritluo ante mortem de fu
suam, consultantibus aunis xxix, men^es iv, dies xvi ;in S^de vero Apo- [•'
tura electione Cardinalibus, tres Gregorius VII pro- stolica, ah ipso suai electionis exordm, anno uno
posuetat ; 'fiwrum primus Desidenus, alter Hugo sacratinnis meni'?s iv, dies vi. Quia autrm sub VIDE APP.
Huionis Lugd,
Lugdunensis Arckiepiscopus : qm q»o magis serio Mtssa dicebatur conrptus morbo, <itn>a<>r quoque alius >ot. 10
contra eum e-
constanterque reluctaria suscipiendo Ponlificatu nite- sparsus esl rnmor, q«em S. AntOtlinus, Stella, Ca-
ptitotx,
btitnr Desiderius, eo pro/iriorem se tantx spei esse ranza, aliique nonnnHi arripuerunt, qmtsi oh isssl
existimans, 'cumprster opinionem intetlexit quod De- prajbito sibi in calice venenojwr Htmriri Imp&rato-
sideriu* Pontificatiim acceptasset, vehementissime com~ rts ministms ; quod non audensasserere Plattnu, satin
molusest animo, atqne Comitissm Matluldi scripsit habet suspicionem veneni agnoscere,
epistolam, qu* Lahbxann editione Cunciliorum
in 3 Sacrura tanti vin corpus ab untiquo sepulcn»
prodnt, excepta ex Chromco Virdunensi Ejus epistolx ad sacellum D. Bertharii trauslatumest anno mdxv.
absurdilates nonnullat Trinmpho Ponltficio P. Cor- Instaurata scilieet nuper veteri basilica, nnvoqii^' Translntto ear-
netu Iluznrt inserendus suggessimus, et plnres farile sacello in honoreraejusdem sancti Martyris erecro
ports ma
reperiet qutvis, in historia ecclesiastica vel medwcriter et augustius adornato, magnihV;* raolitione at.que
versatns. Notubdis antem impiimts est objecno sumpta pietate Reverendiss. Hq>polyti Saltarelli, reposita
a tuude, qutnn mortuo Athom Medtolttncnstum Archie- ihidem fuerunt ad dexterim Lip^ana Desiderii seu
piscopo dcderit Victor, quamvis per Greguriiim VII Vmturis, adsini-aram vero saucti Abbatid Vpollina-
excommtnticuto, sententinm subscrihente ipsomet Desi- ris, impositis super tumulos onychinos utriusque
d^rio. Conftmditur enim Atho, vir vere sanctus, cum plasticis signis, opere imhoato sub regimine Ara-
Theobaldo schismatico et Stmoniaco : quem Rex phss. Abbatis \nastasii P^rroni, anno veroMDXxvi
Henricus Archiepiscopum fecerut loco Gotifredi irque ad umbilicum perducto quarto Nonas Februarii :
schismutici, ut popeli orlhodoxi odutm dtuttus sufferre quo die, convenientibus undique populis, sacrorum
non valentis. Sed ipsum Hugonem tam intemperantis pignorum transbtio solenni pompa rite est cele-
haud diu post pasnituit, uti upparet ex Eptstola
scriptt brata. Ita Angelus de Nttce, ui suis super Leonis
ad ean.dem Comilissam scripta, quae ibtdem extat, Chronicon Notis.
quaque protestatur, se t utcumque fuertt erga Victo-
UR.
202* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
CLXI UHBANUS II
nationcGallus, ex oppido Caslcllionis quod est supra Matronamin Archie-
Ab anuo 1081
Ubbanus,
Rcmcnsi, anlea Oilio Episcopus Osliensis, Ponlifex creatus Terracinae
piscop; tu
ad VI, an. I
m, 4, d. 18. anno mi.xxxviii, xii Martii, festo S. Gregorii Papic et Dominica u Quadragesimae
imperantibus Hcnrico IV ei Alexio Commcno; sedit annos xi, menses iv, dies xvin; de-
funclus xxix Juiii mxcix : sepultus in Basilica S. Petri; et cessavil Episcopatus dies xv.
Vare.ntes, \ Necrologio Abbatie Molismensis notantur Nonis A Hoc tempore Tuletanus Archiepiscopus Ber-
pater et mater a'
Junii, Eurherius et Isabellis, D. nardus Rotnam ad D. Urbanum Papam venit, eique n \J""„lZ''^
Papaj Urhani. Elogium in MS. nostro, ex auclore pro Episcoporum more juravit, Palliumqne et Pri-
perqtiam anttquo, mulla alibi non legendn continrns, vilegium accepit. regnisque Hispaniarum Primas
lioc arcijie, instituttis est. Ttinc etiain in omnis dtcece-
Gallicia
2 Vir strenuua fuit, et divinis soriptaris erudilus sis S. Jacobi ab omni officio est excomrounicata, eo
Elttjlitnt u atque ecolesiasticia traditionibus imbutus, et ea- m quud S. Jacobi Episcoptts in Regis carcere positus
MS. ruin ehsercaiiunibus ionstantissimus persuverator: fuerat. Hoc tempore Henricus Sue-sionensis Episco-
ob qtiot urlales inter tres, i/uos Gregnrius VII stta in pus RoTiiam sponte veniens, qui a Rege Francorum
ntone dignos Poittiftcatit nomtna<tit, ttnus hic fuil ; et Philippo investiluram acceperat, judicio Dornini
Victor Vujiii moruns Eptscoiios et Curdinales ads'an Pap;e Episcopatutn in ipsius manibus refutavit," cui
B
les litiitnin ittin tidjitriieut, ul cttn Ponlificam eleetttm postea necessitate cogente nolenti atqne recusanti ^*
vrlleui, prout niti.iima cum concoriha faclunt, iiuam idem Episcopatus perl). Urbanum re»titutus est, et
pitinum ttispersisvacavU ad Etettionem cunventreTer- pro Episcoporum more jnravit, et Episcoporum
racinm, Audierat kIc praeclarus Poutifex, praede- praeter solitum istud adjecit Excommunicaiis ab :
cessoreni suum Gregt.riurn Papain pra-drcasse hac Sede, et me sciente, cominunieabo rninime.
Ulirauionlaiiis. Hierosulymam pro defensione fidei Consecrationibuseorum, qui investituram accipiunt
Christianas pergere, et Domini sepulturatn e mani- Episcopatuum vel Abbatiaruiu de laica manu, me
txpetlltto
bus luimicorum liberare: quud facereminime potuit, sciente, non interero. Sic nre Deus adjuvet. Tunc
trainmtirlnu
suti eo rirjitii, (juta pertecutio Henrici Regis tiiiniurn eum undtque etiarn de Beluacensi Episcopu idem aciuiu est.
urgeuat. Quod vcro prsedecessor ejus facere nnn b' Iste alnrus Pontifex quemdam factura Diaco- reordinationes
pniiiu, ideo a Deo electus, Dei gratia frctus, im- nura a Guillrerlo, reordinavit videns se mi-
: qtiod reprobaix.
plcvtl ; ad partes Ultramontanas pro-
tllas videlicet nime bene fecisse, damnavit ne |aliquis deinceps fa-
perans, qoatenue ad liberandum sepulcrum Dumini ceret : illniutern cuimanum impusueratsub intermi-
veuirent, ipseque cum eis esset properaturus. Re- natione pra^cepit, neadsacrum Ordtnein ascenderet,
versus iteque Runiain. ci.ncursusqnc pnpuli eura quod et faclnrn est. Qui sex Concilia celebravit,
sequeus, peuitus dictum Pontiticem secmn ducere unum apud Clarum -muntem [ttnno mxcv, cni ex tota
non potucrunt. qtioniam tota Ilei Er.clesia pergere Hispanw, ulpoie Schtsmatica, interfutl untcus S. Ot-
illitin cum cis non penuittebat. Sed ancli bcnedic- degarttts, E/uscopun Barcinonensts, in cnjns Vtta
tiune cjtis alque absolutione peccatorum suorura nttm. 40 ex Ditiijo uidiiavintus, suihinam Aclorum in conctlia cele-
accepta, sub eo Principe et B. Peiro militaverunt. Conciltoper ipsum delatum Bitrcinoittm servari tn utro- brata,
Victona itaque facta, [ad tytcecam Bitlnjnis'], Deu que sliclnvio, Rrgto sctlitel el Capititlari ; quod litc
ct H. Potro ejusque Vicario tutus mundus laudes ilerum noto, qttia operx pretium facturum censeo qui
rcddere cospit. itlicsenata conferre dignabitur cum edttis in Labb.rana
3 Eudeiu vero annu [scilicet mxcv], quo iter ad Couciliorum coilecitoite, et qu.r insuper iiiveneril pttldici F
Jtiannrs 1'atja- eripieudum sepulcrom gcns illa arripuit, stellae visae jtirit Aiterum apud Guardestallum Longo-
fttceee.]
nutpuntbu,
suut de cudo cecidisse atque Joannes Paganus [de
i
bardiss [ignotum Conciliorum eJitotibus], in quo fecit
v " " alibi iitttti\ qui multa mala Kumanis (ecnrat, de- Pra/faiionein B. Wanae Virginis; aliud vero apud
rolluius est, caputque situin Romm deductum ita :
Melfiam, etallerum Romae inecclesiaB. Petri;aliud
miserabiliterille mfelix in sterquilinio et sepultura apud Trujam in Apulia, et aliud apud Placcntiam
asinurum est sepultus. Temporibus istius Ponttficis [.'( Iioe quidem ulttmum, Clartimonlano sttpranominalo
A. [Ariitilplius Mediohnemts] qui ab uno lanium Ca- pritts, eodem unno Itabtlum est, celera anno mlxxxix
Iholtco Episcopo fuerat consecratus, assentientibus adscribtnitur secntiimtine est
, illtt Trojanum allerum, et
quibusdum aliis Episcopis, sed n.anum non inipo- altaRornana dtio] In quibus Concilits quidquid pra?-
nentibus, quod sclnsmatici essent et a Romano An- decessor suus Gregorius de stabtlimento Ecclesias
tisliteoxo inununicati:etp"si electinnem Canonicam fecerat, et ipse firmavit. Qu: fecit ordinationes
:iRene huoulum sumpserat [anno axi.uij. per Lega- quam plurimas, Diaconos, Presbyteros, Episcopos
tum.Sedis Apostolicaa sponte depositus est. Cumque per dtversa loca.
inox n.nl itohuhttu in ccenobio vixisset sanctissime,
I*te prsBclarua Puntifex, beatam vitam ducens,
necessitate engente, per I). Urbannni Pupam ad
inl'1slim.i suo tenipore bene regendo, contra hsereticurum * hu °"""
ronrrt.r, RpiscopHtum redire pnsceptus ct cnmpuLsus, ei at-
d.gnia suas opponendo doctrinas, niultas susiinuit
que Rumanee Ecclesim Sacrameutum pro re Epi persecutiones et ad ultimuin satis hanc Romanam
:
scporuiii jutavit [tinno mxcv]. Cui post Palliutu Ecclesiam deliberavit, quoad Christi Confessor et
stippliciicr petenti a liouiino
Urhano Papa, cutn atlilela aptul S. Nicolaum in carcere, in domo Petri
lns verbis, per Herimannura Preshyterum Cardina- Leonis, Kalend. Augusti animain Deo reddidit
iv
:
lem traiiMuitiiiur Pallium Fraternitati tuaj, pra;-
:
atque per trans Tiberim, propter insidias inimico-
tercouauetudinem Romanae Ecclesia?. qumnullihoc
rum. in Ecclesia B. Petri, ut moris est, corpus ejus
dignilalis genus nisi prajsenli concedit, tnis litleris
delatum est, et ibi bonorifice humatum.
exorati, ex Apostolicac Sedis bonedictione
trans- 7 Hontm aliquid indtcat Baroniits ad an. 1099 qu^ auctor vi-
mittimus.
nuin. ii, alleijam Vilx auctorem coatvum ex Cvdice t* apud Baro-
" t" m '
Vali-
AD CATALOGUM PONTIFICUM. 203*
Vatieano. Sed in eo codice vel nonprorsus primigenia quia nulla est cohxrentia in appnsitis temporttm notis f
phrasi habentur otnnta, vel si idem est textus (nectlum tum denique qitod Vencrabtlts Petrus Clutiiacensis IBB4NVS II.
enim enm invenire putuerunt, qui quserendum sibi nos- Abbas pauto post httcedtderit Hijmnum, ranendum in stnpecta Bam-
causn susceperant) Auctoris nio,
tri ttlins verba, dum suis Translattone S. Brnedicti in Gatttas. Littretus, iu
Aniwlibus apiat Baronius, ; mutavit
uti apparet in proprto de hac quxsttone libctlo, nt n discord«ntibus
Vita scquentis Pontificis, ubi in teriia persona habentur, tempo rt\ twtis se ejprdiat, primum neyat in ortuintili
qnae noster Auctor de se dirit in prima ; ut hoc qno- Butta let/i qttcr hubrt Baronttts ; sed datam att esse,
que titulo noslrum MS. faciendum sit pluris, omnino- anno mlxxxxii, Urbani iv, Indict xiv ; detndc
que operie pretium videatur ptnra ex ttto deinceps trans- Wrumque ttumerum postenorem jubet corriyi et tegi
cribereintegre, quando odcluhorem htsiortse tucem acre- annum v Urbani, Indictionem xv. Quis pntet Laurc-
dentibus nobismtnus jam erit tn Chronotogia laborandum. tum credere, quod Buila ista originalts sit, quam
8 Romanus Cononicus, ayens de oratorio S. ffa- ipsemet fatetut correcttonis eyeret
Stpulcrum. drium, att juxta esse sepulcrum Doraini Urbani 10 Mabillonus, cui exadversonon deerant quasoppo-
et contrariis a-
Papae secundi satis pulchrum nnlta fncta altcujus neret pro Flormcenstbus, rorpits S.
'
Beuedicti sibi liorum Buttis
Epitaphii mentwne,quod rebus adtiuc turbatis omtssum, atrogantibiis, Bull.v, prtmum Aler.andri II,
scrtbenlts reftitabiiis,
postea negtectum fuisse videtur : potentes enim in urbe GuilielmoVenerabili Abbat.i Floriacensis munaaterii
eranl qut facttonem Guibertinam susttnebant, adeo ut ubi venerabile corpus B. Benedicti requiescit
etiam non dubitavennt Synodum ibidem cetebrare deinde Eugenn III, scrtbentts Macario Abban Fb.ria-
scltismaticam uno fereannoante tnortem Urtani ; qui censis monasterii... in quo, sicut Romanorum
dttnde plures ipsts munitiones enputt ac nominnttm Pontificura testantur Pnvilegia, gloriosi confes-
Castrum S. Angeii. Tandem tamen aliquis eidem se-
soris Benedicti corpus requiescere creditur
: et
pulcro, sito in transversa navi ad dexteram absiitis, uti Clementis centum dierum Indulgeniias targientis
III,
Aringus, inscripsit breve, sed nobiteboc etoytum, iis, quiecclesiam istius monasteni in honore
refert S. Bene-
Urbanus II, auctor expeditionis in infideles. dicti dedicatara, in die Natalis ejusdem
Sancti et
9 In Buttario Casinensi extant hujus Pontificui Translationis ipsius visituverint [pro qmbtis cetttum
Bultat dux pro Cavensi monasterto, quibus subscribi- dtebus twvisstme plenariam Indtilyentwm
EJus apud Ca- concessit
sinensesBulla, tur, Datum Salerni, per manus .Joannis S. R. E. Clemens VIII) acdemqne Urbani V, pro toco Montts-
Diaconi Cardinalis xix Kal. Februarii Iodictione pessuiam,in quo Mnnachtts fuerat, jitbentis siln nmti
quinta et octavo decirao Kalendas Octobris, quinta partem vel circa capitis, et unum os braclni dextri
deuima Indictioue utroOtque autem, anno Domiuicae ejusdera Sancti, cujus corpus in isfo
; '
floriacensi
Inearnationis millesimo nonagesimo secundo, Pon- monasterio requiesrere dicitur hsec inquam omnta :
ibviem sequitur tertta ejusdem Urbani Bitlla, narrat rum scriptorum domesticorum exieinorumque testtmo-
protixe, quu modo de existentiacorp.iris S. Benedicti tn niis, mlersf quod, inquit facimus, non lit-
cotlatis :
monastenoCastnensi cettificattts fuent Pontifex, tum terarum no^trarum robori diffisi, sed ab otiosis
miracutosa sttt curalione, tum apparitione San- tpsius falsi norainiselogiis abhorrentes. ffuc autem venire
exempto aliis
cogit is, qui in materia htstonca,
cti ; ea deinde sic prayt editur : Ob quara rogamus et aut atia s/mifi ,,<! imttando.
obsecramus in Domino Jesu, qui pro nostra salute judicium Pontificium non speclante, omma et singula
incarnari et mori dignatus est, et ex auctoritate B. Pontificum verha vatere vult. Quamvis enim nemo
Petri Apostolorum Principis, cujus ignoret Cutholtcus, quam fitma sint qute ex tltorum
vice Romanae
Ecclesiae prsesidemus, virtute Bullis petnntur, modo, sicut ait Mabittonus, ex cer-
et in san- Spiritus
ctiexpresse prcecipimus ne quis ulterius falsam
;
ta scientia datae ac iegitimaa sint : qtiamdiu tamett
PatrisBnnedicti Translationem celebrare prapsumat. allerutrumiiubitari poteU (sicut in tattbus qit.rsttuni-
deflttiens exi-
Coutradictoribus hujus nostri bus, pr.rserttm circa res antiquas, quarnm certa
ttentiam Cor- Apostolici constituti pro-
poris S. Bent- divinum jndicium intentantes, et anathematis vin- batto nutla suppHere potutt pust flnxum pturium sccitlo-
dicti ibidem.
culo mnudantes. Bnt/a li£ec, ubi aut quando dut<t stt, rum, ejusmodt prubaltoncs nescientium.dubitah semper
studiose reticetnr in Bultario, potest) pnideiitiusea>non allegantur.
Stenim aUegentur
soiuntqtte ponttur Dat.
etc. Baronius ad an. 1088 num. 7 accepit ecyraphum, necesseest, ut qtti attunde certam causam dmentiendx
stc fuutiim : Dat. Capuse Kal. Aprilis per manus kabere se credit. vel legtttmas es*e neget ejusmodi But-
Joannis Cardinalis, Indictione deeima tertia, anno las, et saepe eviucnt, citm confuswne cus tillcqaiiiium *
Dcmini millesimo nonagesiino tertio, PontihYaius vei demonstret non esse ex satis certa srieniia profectas
Domini Urbani Papa3 secundi anno nono m iisque quod matttisset non dtcere, nisi coactus fuisset : quo-
:
verbts non lwviade impostura signacontineri judicat ; rum atterutrum ai allercationem generat, penes eum
tum quia constat Urbrtnum anno notto sut Pontificatus est cutpa qui coegit.
PAS-
20'i* CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
CLXII PASCHALIS II
' •'""arnii Contracti Continuator finieni cum primo summi Pontificatus apicem et eligimus et confir-
Haiio Innjw-
Pontificii anno, precedenti quo creatui esi, mamus.
rii, hujut
Romffl venerabili» Papa Drbanus, liu- 3 Sic eo diu renitente a Primiscriniis et Scribis
i, cribil :
secundus, postquam Bedem Roma- Regionariis mutato nomine ter arclamatum est, re-
l„s niiiis
n:iin xi aniuis, menses v gnbernavit, post multas sponsuuique : Pasrhalem Papam S. Petrus elegit.
Kal. Augusti de hac luce Ilis aliisqne laudibns solenniter peractis, chla-
tribulationes, tandem iv
Pust cujus obilnm Dominus Paschalis, myde coccinea induitur a Patribus {Nempe violaceus
migravit.
ordine clxii Papa, ordina- sive ceruleui color tunc adltuc solum cernetialur in
i) 11 et Regingerus, iu
Itabilu Cardinaltum ex vctustis monasterii sui
lur et hoc ex chvina relationefaclum ubique divul-
: itti
:
ad linitiram iiias Flaminiie jacet. ffiiloriam ejus, ab Australi plaga ad Basilicam Salvatoris, quam
quamvi» prolixam, ut a coirvo auclore P, icripta exiat C"iistantinianam dicunt. des- adducitur : equo
111 MS. rwslro, tetjere placeat. ceiulit. locatarque in Seiie qua? lbiiiem est.
Ueinde
in Patriarchale ascendentes palatium, ad duas curu-
les devenit. Hic baltheo succingitur, cum septem
VITA ex eo peinlentibus clavibus et septera sigillis : ex
quo sciat se sOSQndum septiformem Spiritus sancti
\11cl01v Petro Pisann co;evo ex MS. gratiam Sanctarum Ecclesiarum, quibus Ueo au-
ctore praest, regiaiini, inclaudendo aperiendoque,
tantam rationem providere debere, quanta soleuui-
n
ijic puer monachu9 factus [Cluniaci], philoso- tate idquod intenditur operatur. Et locatusin utris-
oiiul ntona- phantium artihus ermlitus, pro monasterii sui causis que cnrulibus [Sedes Eburneas esse expltctiiionis
«*», agendia, ab Abbate sibl Injunutis, vigesimosum aeta- cuuta addUitr in .!/"?. Valicano, qitain ut usttm intet-
tis anno Romam venit ipiein et monaatici ordinis :
tigas metius, jitverit legere emditum Vale.ru Cltimen-
sui gravitas, et morum honestas, et Bolertia ingenii tellt commentariu m de Honore Uiselhi Romanis " <" iimtur
Dumino Gregorio, qui
circa coiiimissum prudentiai
usu.rpo.lo ) data sibi ferula in manu, percetera Pala-
siimuu Pontificatus monarchiam Catholica solidi- tii loca, solis Pontincibus Romanis destinata, solus
tate tunc regebat, nntum facit et vidit eum, et :
jam Dominns, vel sedens vel transiens, electionis
expertus est : plncuit, retinuit certis tempnribus, modum implevit, die altero, mensis sexti xiv, die
in templo S. Clementis 111 tlrhe Presbyterura con- primo (id est Dominico) conseerandus in Pontifi-
q secravit. Quantahuie p"stmoilumbonasticcesserint, F
cem.
in sei|iiiMiIibus audielis.
4ConsecraturiPontificemPontifices,cum frequen-
2 Uonnno Urbano Pi,pa magnanimo defuncto, Ec- tiapnpuli plebisque basilicam B. Petri adeunt, quo—
Presbytcr Cur- clesia qn;i> erat in urbe P.istorem sibi dari expetiit. rumnoinina sunt.OddoOstiensis, Mauntius Portnen-
dln S flr ll'i bci' 1' ilivs I
'ardinales. Episcopi. liiaconi, Pri-
sis, Galterius Albanensis, Bozo Lavicanus, Milo
•""""• moresque urbis, Priouaorinri et Seribas Regionarii, Prenestinus, Otto Nepesinus et inter Missarum :
in ecclesia S Cleraentis conveniunt. Hic cum de solennia. lnco et termino quo decuit, inanumsibiim-
multis agitur, subito de hoc commodius placuit. poonnt. Primus in consecratione Oddo Ostiensis, qui
(.' 1 BOmpertum viro bono dsplicuit, voiensque ad hocutitur Pallio. et beneihxit et limvit eum
vitars fuglt, latuitqne. Sed non diu poluit invisus Chrismate. Catholice igitur a Catholicis et ortho-
hiiuiaii" latere oonsilio, qoem multoruin salutem m doxis Episcopis in Pontificem consecratus, trans-
divini Numinis gratia ravelare dispoaoit. Inventtur,
laloin se Pallio, exuletisque quae restabant Mis-
trabiinr inconventum, etconvenitnr, defugaargui-
sarnm solenniis, cum plenitudiue laudum, cum in-
tur aPatribns. Fugere, inquitille, me magis npor-
genti applausu pnpuli plebisque, cum alacritate
tuit, Paires, quam ina>qualis sarcin* pomlus immo- Patrum ac ilevotiiuie, Dnminus Paschalis Papa II
derata animi prasumptioua subire nec decebat me
:
coronatus in urbem rediit. Biistltca sctltcel Vali-
Sacerdotem illius honoris cinguto arcingere, cujus
caiiu S. Petri : qu.r quia cttm tota Leoitma ctvtiale
oneris vinculo involutus succumberera. Non sic,
tro.ni Tilnrim 1/1 Hetrurta esl, ne. nunc qnidem lirbi
11'imi Patres, non sio faciaa oportel seil uc tua
: iii
accenselur, tedad eam ex Bttnjo S. Peln tiurt, dtcunt
se debet cohibere intentio, quo divini intnitus cogno-
se. ire Roniain, 11I1 s,rpe ipsemet audlvi.
varisse infigere sapientiam. Ecce le m Pastorem 5 Dum R.ima; agerentur Alberlus Episco-
ha.'C
sib ';<>'*6i' <<">
Populas Urbis. te eligit Clerus, ta
mvim.etecu, pus Aletnnus, qnidquid afluturum esset per ora-
ad Pom.ivca- opuaudanl Patres, denique in te solo totius Eccle-
culum vidit. Religiuso cultu qua-dam persona si-
""», Biasquievil examinatio. Uivinitus ista
proveniunt :
bi apparuit, qua;. interroganti quis Donnno Urbano
divnnius hic cougregati iu nomiue Douiini,
te ad succederet, respondit, Rainerius. Ut quid ? inquit.
Propter
AD CATALOGUM PONTIFICUM 205*
X Propter fidera et constantiam, ait ille, elegit eum ginulfus noniine. Hic quia nigromanlia? fabulis sim-
pascdaiis „ Dominus. Et iterum, Putasne, inquit ille, vivet? plicera populum, illus maxirae qui conscientia sce-
Vivet sedebitque(et ostendit idscriptum) quuter
ait. lerum vel ainbitu futuri successus ad eum refugium
quaterni ternique. Episcopus, sciturus rem, Komam fecerant, allicuerat, gravem in Ecclesiara calcera
Hes tota ab-
Eplscopo
venit ; quem ut vidit inthronizatum et Papam, nnpressit. Sed dum auguriis fisus, Pontificiura
tenti
Aletrino reve- Quod vidi, inquit, Deo graiias, video : et tu quan- adipisci nititur ; quod ex diabolo dari non potuit,
latur, \ a \a vives, videas. Etait, Quater quaterni ternique. divinis destitutus auxiliis merito araisit ; et Sacer-
et amtUMses- Hocnumero decem et noveiminnoruin terapus expri- dotium, quod sine Deo arripuit, tenere non licuit
surus prxditi- mitur nam cum tot dies, hebdomades, et menses
.-
niisero amisit et urbem, ut exul gravi inopia mi-
:
lur
eo superstite jam transierint. vitam ejus ad totidem seriisque afflictus (corrosa, ut aiunt, lingua) vitam
-
annos perduci per Deigratiam expectamus. Rubur cum * carne finiret. Sic uno, altero, et tertio im- '
an. crl-
autem etsurcessus ejus, in his quae Dei sunt bomi- piaeSedi cedentibus, deficientibusque, confessis ha- mille '
nuraque, multiplicabatur atque crescebat devotione resim suam quaa pie praerat [universis Ecclcsia]
;
solenni, spe meliori, gratia certa. Cuncta prospera, in uno, qui erat Duminus Paschalis Papa, cuuvaluit
cuncta salubria in urbe inveniebanlur quies pro : quievitque.
tumultu.pax pro bello, pro seditionibus concordiae 8 Eotempore Dominus Papa Civitatem Castella- rtcuperat Uxa
grataj indissuciabilesque connectebantur. Omnes nain per suos aggressus, locum satis natura iuuni- B"tesix o-
mp ' a
gaudebant, et cuelitus eum advenisse clamabant, tum, nutuDei auxilioque '
in virtute obtinuit: parura
etmerito dominari dicebant debere, qui statum urbis, post obtinuit et Beneventura. His diebus Petrus de
raoreshominura, copias egestatesque cngnoverit. Is Culurana Cavas, uppidum de jure 13. Petri, inva-
multorum hoiuinum saluti publice privatiraque pro- serat : sed dum aliena contumaciter retinere nititur,
videre coepit omnibus erat amabilis, ab omnibus
: turpiter auiisitet propria. Egressus Urbe Dominus
diligebatur, uttanto affectu in Pontificio quisque Papa Cavas recepit : Columna Zagarolum, op-
et
Omnibuseum silia, densioribus turbis hinc inde plebs populusque occupasse, quibusdara passibus plus rainus centum
cantra Anti- aa e um confluere coepit, in aurem loqui, nova af- in altum tumuisse : Ccelum, papilionis in modum,
papamjuvan- c
erre nunc cer t a cer tiora undique nuntiare. Provi- zonis rubeissubrubeisqueasuperiori ad inferius insi-
Hbus, ,. .
dendum sibi nunc quisque commodius ccepit existi- gnitum apparuisse: Iris totum fere id comprehendit.
mare turpe
: nuncmerito videri debere dicebant,
sibi 9 In meridie per diesxxix cometa apparuit, mirae
liEeresiarcham Guibertum,abecclesia toties in capite potentiae longitudiuisque, ut quod superesset cceli
daranatum, gloriosae memoriie Domino Gregorio, quartani partem occuparet, et ante occasum solis
Urbano magnanimo, et Victori religioso, praedeces- cum sole appareret. Sed et adhuc fumigat scelera- Corsorum /a-
soribus suis, mira virtutis Pontificibus, diu acriter- torum yEthna, Paschalicis superata virtutibus tau- m '" am "*•'" :
que adversatum, machinari atque pati eum se non : toque frequentius interius aestuat, quanto solidius
posse clamabant omnes. Et Patres Si pecuniae, : exterius compilatur : quoniam Corsorum [vicij, vi-
inquiunt, desunt, auro argentoque subvenimus. delicet Stephani et filiorum et fratrum ejus jaui per
Duraque hujus depositio acriterurgeretur utrimque, Dominum Papam Paschaleraomnes destructi erant.
Legati Rogerii Comitis in urbe veniunt, curiam in- Qui Stephanus nimis in ira exarsit, Ecclesiam
trant.et more Domini ex parte Cotnitis officiosissime B. Pauli cutn omnibus bonis apprehendit; oranesque
Papam salutant inclinatique ad pedes ejus posue-
: reos sibiconsociabat, sicque civitatemconfundebat:
runt auri uncias mille. Id tam devote susceptum nihil in Urbe tutum, nihil extra securuin nefas- ;
est, quarn opportune mandatum. His auxiliis adex- que simul. His stimulis Primores Curiae insti-
pugnandum praedictum haaresiarchara desuperiori- gati, ecclesiam B. Pauli etoppidum quod Stephanus
jam non Papa, quin nunquam Papa, dimissa Urbe, subito quod non suspicabantur. Utriraque pugnatum
uec adhuc securus, in castellum se proripuit ; et hic est acriter : illis interior turris et ardua porticus
minus [tutus], et merito. Nam dum superbe Deum, servabat vires, istis facilis ingressus et certa auxi-
quem in servis suis oflenderat, fugere nititur ; in- lia augebant audaciam. Mane Dominus Papa cum
felix subita morte praventus, diabolum, cui contu- plenitudine civium oppidum aggressus, cepit quo-
maciter servivit, invenit. Transitus, imo mortis que ;Stepbanum sacrilegum ejecit
et quem, quia :
illius diera scire existimo iudignum fore mortalibus, monachus videbatur, ilhesum abire dimisit.
ejusque memoriam in terris scribere, cujus nomen 10 Hostibus Ecclesiae sic exterritis, et urbe sedata
Deus in coelis de libro vitas delevit. Haeresiarcha ex parte, eo anno Dorainus Papa in Tusciatn apud
fuit : hic sibi sit titulus. Florentiam Concilium celebravit in quo cum Epi- :
ejusque tres 7 Divino igitur judicio de medio sublato Guiberto, scopo loci de Antichristo, quia eum nututn dicebat, Concilta cete-
sucressores. et Ravennas superbiacecidit, et Roraana respiravit satisdisputatum est sed ob frequentiam populi,
: brat.
Dorainus dum allevarentur. Eligitur et tertius, Ma- ganda erant, bona tide destruxit.
Piopyhum Maji 34 U
. : ;
h'iiiu- ii.
agendo per Longobardiam Tusciam usquepervenit.
superiorem [scilicet] Maritimam per eum quem
et
Utrum rebel-
Cum vero Romam pervenit, qnid mali in ea, quae a quo fraudu-
lanlcs Corsos dimieerat Stephanum defecisse, et in sui ditionem
quia caput est totius mundi, operatus est, res ipsa clare lettter occu-
attractam ocrupari. Crevit indulgentiamalus:
palllur et dls-
pante eccle-
strnulat,
pietatisaiTectumulceri [non] potest quo sit bonus, demonstrat. Prius juravit, sed pejerare deinde mi-
slttm s. Pelri,
desinit esse malus. Superbe scilicet nime duhitavit quod facere potuit, non renuit
: :
quinumquam
turpiter intus perdiderat quod facere non potuit, non pro Deo sed hominum
armavit extcrius, qua?
Pontecleni ct Montem altum, oppida de jure B. timore dimisit. Ut dictum est, cum coepit civitati
patientem in lncis [istis] autumnum, depopulatis Castrum S. Angeli sita est, usque ad Ecclesiam
aique tn Apu- qua; extra orant, dimisit. His pavoribua [consterna- B. Petri, omnes planetis.cappis atquedalinaticis in-
Ham duti, eum ad processionem susceperunt. Majores
abtt .
ditiones innumeras terribilesque connecti extra, : dendo fldem servaturum, quam penitus male serva-
tutle rcjres-
Anagniam, Prenestem, Tuseulanum, ipsas etiam vit. Dominum Papara Paschalem dolo etfraude, cum capttvutdeti-
stts, Altmmob'
iltttOM Itb* Sabin as defecisse hujusdefectionis caput roburque
: Episcopis et Cardinalibus ceterisque ordinibus, ct nvlur cum suis
a 15 Febru.
rat, Ptolommum fore ascivisse sibi Petrum de Colum-
: cum Procerihus quam multis, apprehendit de alits :
ii.i, Abbatem Farfensem : Rumanorum copiam, Al- vero maximas strages fecit Clericos vero, Archi- :
Rom.uu vinit. Quos hic liostes, quos fideles socios- quoniam nt Duminus, a malignis perpessus est
,/ tlOUtU i(""
llttmut que invenit, plene oognosci non potuit dum vero : injuriam, sic et iste a barbaris malitiose captus
r cuni suis consedere ccepit, omnes B. Petri posses- est. Consuinmata sunt in Christo, quia aProphelis
siones recepit : inter quas cum magno labore et prssnuntiatum est eum passurum Hierosolymis : in
multa nece hominum Tyhurtinum suscepit. Parum isto, quoniam jam multis vicibus dictum erat, non
posl Capitolium ascendit Hic, inquit, Montalto et . ituruin ; si vero ivisset, non prius rediturum quam
ceteraB. Petri patriinonia de Stephani Abbatis oinnia quae vellet faceret. Traditus fuit videliceta atl '27 Aprtlis,
manil US svellenda sunt : et oh pertinacem ejus su- suis, et iuiii ah exlraneis : flagella multaque oppro-
perbium, in propriam personam vindictam sine bria diu ab lms perpessus est. A prsedicto hamque
mi ericordia dignum est irrogare. Parvo igitur die. videlicet a n Idus Fehruarii usque in v Kal.
praslio, sed horrendo satis, captis d ibus, subver- Maji, devotus Dei Pontifex multis affectus estcru-
m turribusadeo sunt exterriti, ut et patrimo- ciatibus : tamen ad ultimum, pro deliberatione Ec-
nia U. ceterarum ecclesiarum, quaj in-
Petri el clesise et multorum captivorum qui cum eo detenti
juste usurpaverant, redderent ; et obsides, tactis erant, quaindatn cum prsedictoexterminatorepacem
sacrosanctis Evangeliis, darent, se de perpessis composuit : sed [non] diu duravit.
neo \ i.nii sumere, n<;' ulira turpibus conditio- lo liisccdcnlc lfjiii.r co. videlicet Henrico Ro-
nibus Ecclesiam afficere. Victor igiturintoto Do- iiiani pax rediit: non illa quam insimul composue-
minus Papa comprovincialibus pacem dedit, fiikini rant, qiioiiiani niinus boni continens erat : sed terrsB
qnudet deimlL
al olid mque : et suis erat quisque contentus. pax est re liia. quia omnes possessiones B. Petri,
I
ttovettnali
13 Viguit autem pax, quoadusque exterminato- quas abstulerat, B. Petro sunt collata?. Viguitautem
PinmAasuM lvl " ,,,|T:I Honricum, Hennici lilium, divin» uhio-
'
pax aiinis plus ininus uovein, posteris vix credenda
h«i nisira in Italiam traxit. Quid vero prsdictus hostis quam quantam ettimidus bu-
profecto vidi tantam,
;; " "''"' Ecdesia) itinereoperatusest, longumestpersin-
in
(tim, audax perhorrescit latro, ut quis-
hulciis exnpiat.et
gula ambulare atque enuntiare lainen m quantum :
que locus depositum tueretur. Quid autem egregia
possumus8ubbrevitate imsteris signiiicaracuramus, Pisanorum industria et admirahilis pertinacia per
Civitates nuiltas et castra in itinere, dolo pacem eumdem Dominum Papam Balearibus insulis Efis»
ostendendo, subvertit ecclesias destruere non
ces- :
te Majoricae contulerit; quem apparatum.quas copias
eavit, religiosos ac catlioiicos viros capere, quos in- supplementum que, quemve Legatum ipsi habuerint,
quo
. :
Post varia hu- dum miles quidam fugere nititur ad Antiochiam que, ut ejus Domini moris erat, ob inceptum Offi-
jus teinporis
properans, subito hiatu terras cum equo absorptus, cium respondere differret irasci illi, magnia acola-
prodigia ;
prius est sepultus qunin mortuus. Ibidem alio hiatu mare vocibus, Deum sibi testem facere, in vota
terrae bos interceptus, dum corpore inferius fluxit, jurare, ni responderit ; aliterque si senserit, atrocis
Roma? in Basilica Lateranis
cornibtis superius haesit. fati miserias eo die visurum. Tandem Dominus :
fulmen sacram turrim percussit, partem culminis Quid. inquit, confirmari eum in Praefectum petitis,
et gallum aeneum vento versatilem campana^que quem nec nos digne dare, nec vos hodie honeste
dejecit; et quassatoanguloejusdera Basilicae, sepul- petere potestis ? cum vos hodierni funeris exeqniaa
crum Papae quod erat inferius omnino destruxit. a comitiis merito subtrahant , et nossolennis diei
jEdem S. Pauli ex tribunali, igne de ccelo tactam, charismata ab hujusraodi juste reraoveant ? quibus
destrnxit, ut et tecti plumbura conflaretur, et tra- peractis respondebitur digne. Et illi: Pro velle nos-
bes visibiliter arderent ; profecto arderet tota, tro nos dispositis utemur tumultuantesque disce- :
nisi aqua et auxilio Apostolorura confluentes populi dunt fecissentque dispositis viam, nisi eorum, quae
:
Urbis obstarent .-monstrant indicia trabes. Bene- ira tumuerat, nostrarum copiarum timore enerva-
venti bicipitem sine pedibus natum [audivi] Romae retur audacia.
in porticu Gallae vidi idquoque prodigiura, Glorio- 19Die altero, die Parasceve, cum omnium civium qtti iis tantis-
sara nomine et virtute, Bonumfilium, juvenem au- hujus Urbis, maxime moris
sacra devo- per iltltitis vi-
vetusti
dacissimura, tunc gladium ferentem ethastam, in tio per loca sancta, per Martyrum ccemeteria, per dens tumul-
crescere
arraodextro cepisse suscipiensque eum, Tune es
: votiva solennia, pedibus discalceatis in urbe subur- ttim
il!e, ait, nequam, qui virum meum interfecisti ? et biisque confertim diffunderetur ; illi simplicera po-
abstracto cultro de supparo, quem tenuit, evisce- pulura plebemque in factionis suae cbaribdim sub
ravit: volentibusque sumere vindictam, Ut quid armis jurare compellunt : itidem die magni Sab-
ille, inquit, virum meum interfecit ? Sic pro poena bati die Paschatis gravius.
: Secunda feria eunti
gloriose [sumpta] gloriosa mansit. Domino ad Basilicam B. Petri, juxta radicem pon-
17 Anno xun Pontificatus dicti Domini Papae, tis Trajani, cum tumultu se puer ille opposuit,
anno pacis x, mente primo *xxu die mensis, die confirmari petiit. Quod quia adeptus non
est, se-
transitus Domini, ira Dei de manu calicisejus de quentis familiae alios cepit, alios affecit injuriis. In
terra ascendit. Petro Urbis Praefecto, defuncto, reditu, coronato Doraino Papa, ut ejus diei mosest,
mortuo Petro homines scelerati, seditiosi, proni ad malum, pri- et Patribus solenniter procedentibus in curiam, ex
Pra.fecto ur-
vatis negotiis male, pubiicis pessirae providentes, Capitolto, strepitu, clamore, lapidibus eos prose-
bis,
inconsultis Primoribus, puerum adole-
Paribus quuntur, Necadhuc satis delegant post eura nec : :
scentem in Urbis Praefectum eligunt cujus modus, : antea vestes sacras eura exui licuit, quam respon-
imo excessus hic est.Dum domi in cilicio pater Prse- dere oportuit, sequenti Feria vi de confirmatione
fectus raoritur, extra in gradibus filius Praefectus conirauni consilio At ille non con-
deliberandura.
eligitur : patris cadaver ad ecclesiam ducitur, filii tentus termino. eo die quae restabant Priefectualia,
1
fastus ad loca Praefectoria deslinatur : patri exe- a quibus potuit in se compleri fecit. Feria vi in
quiae funeris in ecclesia, filio laudes Prajfectorioe tantam exarsit audaciam, ut eorura domos sub- F
m alrio applauduntpatrem Deo rationem red-
: illi verteret, quartim religio fidei in Dominum Papam Albamsecedtt:
diturum in sepulcro deponuut.isti iilium juraturum perfide agere noluisset Providens autem Dominus
.
populo in ajnbonem ponunt et sublevant. Miserabilis huic ruiiiEe absque raulta caede resisti non posse,
pro f.lio cjus casus utrorumque Et tu exequias funeris pro co-
1 in Furor illius fautoruinque in
Albara secessit.
substituendv
mitiis filii perdidisti, pater
comitiorumapplau- : et tu ecclesiara etdomura Petri Leonis, quae illam tueri
sumpropatrisexequiisamisisti.fili.Concludat igitur videbalur, omnino conversus ; nec posse pati nisi
qui vult, dicatque, malo patrem terminasse exitu, reverso eo suorura fulcireturauxilio. Reversus tanto
cujus in morte uxor gaudeat, laetetur filius, domus copiosius Principibus Curiae largitus est munera,
tota exultetfihumprincipiis inchoassenequam, cujus quanto laboriosius suis bellicis sudoribus pro se
in comitiis mater laceratis crinibus plangat, filius subjiciendos fore cognoverat ; Ptolomaao Ariciam,
srissis vestibusgemat, tota domus tristetur. ceteris auruni ,argentura,alterius supellectilis copiara
18 Turbavit Dominam Papam totamque Curiam 20 Hac spe boni auxilii, nostri securi, ad congre-
fnterlm ejtts
siinul et patris mors et excessus filii. Initoque diendura cis Tiberim copias exponunt praesto :
copiit primun
concilio, Quia nostra, inquit, ante tempus occu- fit prailium ; et quasi Crbis totius milites cum no- vic/tlirs l/ln<
pant, merito et non sua
tempore perduut. Vadein stris hereditariis paucis belli fortunara sortiri de- Ctltltui ;
'
Petre P. * et tu Constantine.et ex omuibus quae ad Pr,-e- buissent, magno ausu, sed subito nostri victores,
f cturam pertinent, ad Curia? coraraodum, in testi- illorura alios ad jusjurandi religionein in receptio-
moniura hujus nostri vcnerabilis Diaconi, te inves- nem Domini reversuros adstringunt, alios et ipsum
tias. Parvi jussis in reditu tumultum insidiasque
: quorum securn captivos dueunt. Jam nostri ad Fu-
tiimultuaus iu Domini Papas necem persensi: providi auxiliis monem properantes Albam transierant ; jam terram
Populus,
in subsidiis positis, loco ac tempore egregie factu- Ptolomaei uti securi, molles, dissoluti, inermes in-
ius: deinde sic sibi adfuturum fore denuntiavi. traverant Algidura jam devenerant
; cum Ptolo- :
Jamqne ille, cum tuinultu populi plebisque, Con- maeus veniens in eos, et captosabstulit. et capientes
stantinianas basilicae limen pede tetigerat ; cum cepit, non veritus Dominum Popam, ob noviter
sus-
; :
. ,
ausu, hac indulgentia criminis Sarminetum, Nym- nesque assiduas conflari fierique cernimus? Simul
phas, Tiberiam, et omnem Maritimara enormitas ac Latium intrasti, Rex, B. Petri fidelibus bellum
simul totam Urbem vix injecistisi non successit voto, id [deberaus] Deo,
di ( ctionia involvit, et : :
iiinis in multis, quem factionis reum vel dicta vel non Regi. Age, qui sunt pro quibus agitur ? Abbas
lacta verosimilibus indiciis non demunstrarent. E- Farfensis et Ptolomreus, uterque anathematizatus.
hullire tota machinis et tormentis, ea parte qua Qui sunt contra qnos agitur ? B B. Petrus et Paulus.
Capitolii rupes redibus Petri Lconis imminet eon- Quibus locis agitur ? In eorura patrimoniis, in domo
manu inferri propria. Oblitus horum, Rex, illis ducibus audax
tigue; ordinans quidquid armis, igne,
invidia magis quam moliebatur audacter ecclesiam B. Petri intrasti : quibus Cleri-
poterat : ratio :
factumque ut solusex parte pateretur in toto.quid- cis [comitatus], cum quibus fi-
quibns Patnbus,
quid undique ah omnibns poterat conferri in unum piscopis ? Qnomodo silendum, quomodo agendum
Hujiis tamen impetus BuctUS coepit tandem detume- est?Adde, qui sunt, qui nunc ante ejns fores excu •
scere, vci divinis operihus, vel rusticanis, pro ma- bant nonne seditiosi, nonne hseretici ? Heu heu
; 1 I
22 Si divinitus datum fuisset, Patres conscripti, cum agilitate eo destinat. Et quidem succederet
</i" fruslra
rerum publicarum statinu digno moderainine gu- voto, ni quredam nobilis matrona ex Plumbinaria.
coronart pe- bernari, dignaque reverentia earum Rectores alter dum sic properantem exercitum vidit, periculum
'ens a Clern
ah altero prrevenirentur, pax foret, nec Pontifica- quod timebat accito veredario affuturum Principi
libus obesset orbis Imperator, sed alter alterius annuntiaret : sicqne dum cavit uni, providit utris-
C gloria fulciretur, gloria alterius gloria utriusque fo- que, ut duo tam feroces exercitus, jam fere conti-
ret; et robur utrorumque, amorque utrorumque, gui, alter in vicura Mauritii, in Acutre arcem in-
timor omnium : totaque se converteret civitas : demnis se alter conferrent.
nos Patres, nos Consules, nos Priraores, nos 25 Dominus Papa celebrato Concilio, quod in
omnes boni Papa a morbo
urbis et orbis intuerentur; Gothi, partibus Apuliae congregaverat, rediens in Cam- pericitloso re-
Galli, Hispani, Afri, Graeci et Latini, Parthus et paniam, Pillura Pillanumque in maritimis, et op- pente sanatits
Indus et Arabus aut timerent nos aut diligerent. pidum S. Silvestri in sui ditionemconvertit. Jamque
Nunc autem, cum secus agitur, flt aliter : dimissis autumnus instabat, cujus calnre vel restu exterius
ceteris, invicem angiraur ab oranibus merito ; constipatus, interius dissolutus, uti senex et qui
haec patimur, maledicimur, exterminamur. Con- erat in castris debilior, in Anagniam se convertit :
vertimini igitur, et mei, licet peccantis, votum hicque adeo infirmitas eum oppressit, ut qui ade-
correctionemque suscipite : ne, dum per vos in me rant medici morti eum magis quam vitre adjudica-
rigescit justitia; multiplicatis sceleribus in aliis, rent.Sed auctor vitae Deusvitara ejus produxit in
sine rae qualiter rigescat non habeat. longum et dum
Ecce a patre dissolutis interius rnembris cora-
:
Roinanre Ecclesire Domino Papa e Galliis in paginis soliditatem injecit, exustis exterius fomenti
urbem
coronandus adveni eum abesse in infortuniis meis
:
robur diffudit : facturaque est ut qui ante in lecto
deputo nunc nutera a vobis id exposco. Tantoque
:
alterius auxiliosuspensus vix sedere poterat post
id recipienti fiet. gratius, quanto ut id mihi
fieret modura ante altare per se erectus Missarura solen-
gravius elaboravi. Solent acccuratius excolere
homi- nia celebraret. Hac valetudine venit in Preneste,
nes, quod diuturnis quresitum
periculisadinvenitur. et B. Agapiti ecclesiam ibidem dedicavit. Nativi-
Sit Pax. Et quidera erit, si velitis.
Sine crimine lo- tatisDomini vigilias Romr*>, Ordinis Missas, et
quor. Profecto sedatis ventis, quiescent maria.
Haec Matutinum post Missam, et iterum Missam Proces-
Uex.
sionemque, cum omni voto et solennitate ei diei
23 Ad hrec Ecclesia, quae erat in Urbe Inho- : debita, Octavas etiam et Epiphauias devotissime
nestum satis arbitramur ac indignum, Rex,
ut ali- celebravit : et data licentia legatis Constantinopoli-
tani
.
ctum invaserat, ut ante alter quam nollet Dominus inter utrumque Cruce, sicut originnliter videre est
Papa pacem dare, pateret quoddesperans de gratia, apud Mnbiilonum pag. 447 quod tamen non statim ;
P
et invicem idem dicerent, et ipsum verum strenuaj probat^eque vitse merita, quibus vir Sanc-
quem diligerent Deum
omnibus tenerent. Post
in tus, Petrus quondam Anagnue Episcopns, de Re-
hoc unctus Oleo sacro, facta Confessione pe- ,
gula raonachorum assumptus, in Pastorali cfficio
ractis in eo omnibus prout decuit Sanctum, psal- pure, simpliciter, solerti vigilantia et exemplo Deo
lendo cum psallentibus, nocte media, ut qui de te- deservivit, admirantes etiarn mirafiilorum insignia
nebris properabat ad lucem, senex honestus, imo quibus Sanctum suum ante et post obitura Deus de-
ipsa honestas, carnis debitum solvit xu Kalendas coravit, prout per Brunonem Episcopum Signien-
Februarii. sem fideliter annotatur, et usque ad nostra tempora
sepelilur in 27 Corpus ejus balsamo infectura, et ut ordo ha- decorare non desinit : auctoritate praesentiu n vobis
Laterano. bet sacris indutum vestibus, cum obsequiis debitis licere volumus et mandamus, quatenus tertio No-
ethonore digno, cum frequentia Cleri et populi, nas Augusti, diem Natalem ejusiera Confessoris et
non cuilibet tanta gleba deportanda imposita est, Prsesulis memorandi, Sanctorum Catalogo congrue
sed ab ipsis Patribus honorifice est deportata in celebrera, recolatis ;
quatenus in praesenti grafiam,
Basilicam Salvatoris, in sede propria, in Patriar- et in futuro, opitulante divina clementia, piis pjus
chio, in dextro latere templi, in mausoleo purissirai intercessionibus, mereamur gloriam sempiternam.
marmoris mirifico opere sculpto, xi Kalendas Fe- Datum Signiaa n Nonas Maji, Pontificatus nostri
bruarii collocatus. Qui beatissimus quam plures fe- anno x, Christi mcx : nec ulla alia hactenus, major
cit ordinationes per diversos menses, Presbyteros solennitas, pree simptici ejnsmodi declaratione, post
l, Diaconos xxx, Episcopos numero centum, con- auscultntionem attentam vitse et miraculorttm fide di-
secravit ecclesias xx. Romoe ecclesiam S. Hadriani gna relatione coilectorum, scitur fnissc adhibita.
in Tribus fatis n anno sui Pontificatus, dedicavit : 3t Brevis porroiltius ecgraphum, sicut vel Anagnia ftomlnis Pon-
et ecclesiara S. Marise in regione Areola^, in Ioco missum est vel alibi ex originali transcriptiim, stc in- tiflcit nume-
rus quomodo
qui vocatur Monticelli, similiter consecravit. Ve- Baromns ad an.
titulat 110S num. 14 Pa^chalis ser-
Irivemafur
rum etiam ecclesiam SS. Quatuor Coronatorum, vus servorum Dei. An ideo credam in originaii deesse arite autiqua
qus tempore Roberti Guichardi Salernitani Princi- vocem Episcopus, omnibus ante Pontificibususitatamf BuUarum ec
pis destructa erat, a fundamentis refecit atque con- Non credam ; sed tibrario vel typothetico vitio elapsam grajtha.
secravit, anno Pontificatus sui xun, Januano die opinalwr. Quod si atiquis, omissio etiam Servus Ser-
xx. Celebravit apud Guadastallum in
Conciliura vorum Dei, explicationis cnusa ecgvaphum Baronio
Longobardia, aliud apud Trecas civitatem in Fran- dandnm sic fnisset erorsus ; Paschalis Papa secundus
cia. Postea defuncto eo cessavit Episcopatus dies sicuti apud Clterubinum Lnertium
in Buttario Tom. i
iii. Sepulcriin Laterano positi memtnit Csesar Ras- inveniuntur.Urbanus Papa quartus, Clemens Papa
ponus, etque tocum assiguat versus oratorium S. quartus, Bonifacius Papa Octavus prcetituiati Bntlis
Thomae. Canonizitionum S. Richardi, S. Hedwigis, etS. Lu-
28 Anctorem Vitae, cujus nomen initiali dumtaxat doviri,itemque Gregorius Papa X epistolis ad Mtcha-
Auctor vu.c
littera P. scriptum invenimus, Petrum vocnt Baro- etem PaUmlngnm ejusque Primogenitum Andronicum;
Petrus :
nius : et estverosimile fuisse Petrum Pisanum quem an tdeo aliquis sapienter credet, tillum Romanum Pon-
Ciacconius appcllat Pap?e Scriptorem : pro cujus re- tificem seculis nomen suum scripsisse, cum ad-
iltis,
Presbyter, tunc autem sotum Cardinalis Diaconus, Quis eo tempore sic exorsus est Pontifex ? Nam de
cum forte necdum Clericus esset Pandulfus, a cujus initialis salutattonis fortnuta qusrenli, impertinenter
stylo, inultum aiias differenti, habebimus duorum se- reponit exordia Bullarum Breviumque, in singulis
quentium Pontifxcum Fitas. Biffert autem in hoc pene varia. Quis enim ignorat, propterea quod Curize
etiam a jam memorato Petro Pisano (cum quo alioqui et Scholarum stylus soleat ea tndigitare per initialia
habet inttiatem nominis litteram P. communem) etiam verba, ut hic, Dominura excelsum, studtosius dicta
patria, siquidem hanc eamdem verosimitiler habuil inilia variari? Vel igitur ostendi debet atiquis Ponti-
cnm suo avuncuto Hugone de Alatro, sicut in altera fex, hujusmodi usus Satutationis formuta, Leo Papa
hnjus lucubrationia parte vidcbimus. quartus omnibus fidelibus. vel si conceditur h-rc non
29 Quod Buttas hujus Pontificis attinet, Double- esse formuta originalis dicasque (quod etiam dici video,
et
,
auctor, claritatit tantum rausa ad nomen Leo, addi- quissimis legibut, Auclor libertaits fuit Imperator iste;
stantia factt, eweo reeolvenda,utrum credtbile stt, quod ChristianoSf sub S. Fabiano Papa, alibi e*t demons-
Leoms istiut a-tate fueiint ca forma solitx concedt In- tratum) sed primus qui pubiice Christum professus,
dhfaeiiti.r quales ibi ttotantur. Cujut contrarinm cum idohlatriam jussil ejus fidei c.rdcre, Marlyrum corpora
latii ctari jam atibi osten&um sit, probatum manet, honorifice condt, et super iis Basihcas atque Ecclesias
quod ceput erat qutetlionis, videticet falso eidem ad- erigi, datator ipse earumdcm munificentissimus : qua
scttfji tatim Buihm,sive in prtttenso originali legatur, in re odjutricem habuit matretn Helenam, DominicsB
Leo Papa quartus, sive non. Crucis vivenlrtcem. Ab hoc initio aucta paulatim po-
32 Hic finitur nobit Conatus Chronico-histonci testate Pontiftcium, ad Jurtsdtctionem sacram etiam se-
Part prima : cnusam divisionis, et quidem ut hoc cularis nccessit. tn ipsam Uibcm Rnmam etplnret per
1'ontifice fucicndsc, indicabit Presfatio ad Partem al- Iialiam prnvincias, post extinctum Regnum Longobar-
teram. Interim exkibendo Pontificum imaginet quater- danum et abdiratum Giwcis in Occidente Imperium :
nas et quaternns, cogimur sittere m binarto, sicut vi- quod speciah Dci ptovideniin et consitio faclum, soli
Cur hic potlta
imagims SS des, AY ergo toculi duo vacent, placel eos implere ima- negnnt, qni invident, hwetici. Citravi ergo ut utrius-
Conttanttnl et ginibut SS. Constantini et Helenee, a quibut ampli- que tales efftgerentnr vultUS i't hnbitus, qitalem viven-
ileknx? tudo Pontificim ftfajeslalis, quoad externam et secula- ttbus fuisse probnium est e.v eorum nummis ad xxi
rem potenttam, suum accepit principium ; cum antea, Maji srea lamella explicatis.
APPENDIX
Dc forma Eallii aliorumque ponlificalium omamentorum, mctlio aevo mutala.
0oanttC6 R.E. Dhconus, qui circa annnm dcct.clxxx 3 Queeri aulcm potset Mitramne Episcopalem kic
,
Forma Pallli
\ . n xt-
, i r . < . .
qualisWsec.ulo
tuque nit st gitatuor libris complexus est Vitam S. Gregorii Pa- tn caplte ferat S. Nicolaus, et talts ettam sit qux spec-
f0rmia ^,t rx
eulum 1 1 ea-
nea I, lib, 4 cap, 84, indutum ex vetuttis picturis re- tatttr in capite S. Silvestri aliorumque Ponttficum; an episcopalis ?
dm a rlex- vero Tiaram Pontiftcalem, qn.v. ideo sit ctiam S. Ni-
praetentat [utsupra vidimus) P;illio mediocri,
tro videlieet humero sub pectore super stomachum colao tmponta, ut merilnrwn ac sanctitads parttas de-
ciroulatim deducto, deinde sursura per sinistrum claretur. RespondSb, postremum milii videri. Mitrae
hiuiierum post tergum deposito : cujus pars aliera cnim Episcopales eo tempore hitmiliores longe erant,
nuper eunulem htnnerum eveniens, propria rectitu- tttt videre est tn omnibus iis qux in sacrariis ecclesia-
dme, non pcr medium corporis, sed ex latere pendet. rum variarum asservantur vel in antiquis pictttris, ante
Ex llis vcrbin haud obscutc colinjitur, Paliium Pontr secula tria vel quatttor, express-r. Idem
invcninntur
ficale secuti decimi, quo is scribebat, et latius fuisse certe Abbas Cajetanus, qui prxdictam absidem
nobis
quam istud Gragora, et sua rectitudine, non ex la- deluteatam etlfbmt ; ante vitam Gelasii II, a Pandul-
tere, aed per medium curporispendere solitum. Hu- pltoPisano ejus familiari conscrtptam, ejusdem Gelasii
jnsmodi Patlium videre ett in Lateranensis tricttnii effigiem supra positam, lignea formn cxpressain ibidem
Musivo [quod ad Pontifkatusn Leonis Papx III ex-
prestum habes) ito utjim per meilium corporis pen-
cat Petro pars illn, qutt Oregorio pendebat ex ta-
tcre : magnopere mutatum secuh ix inveni-
aliud nifiit
<i\ tunc "ii> tur, Formam prorsus atiam vtdeo seculo xn, quando
in.
tarl iii i
anterior tenia. non a iergo per humerum circumducta,
C ec posterior simittter per humerum circumducta a pec-
tore pendebat, in modum longioris tenite ante ac retro
innodata : utrimque bifuh, sive du-
sed eadent tenia
}-lcx, in duas utrobique veluti assutas tenias desine-
: .it.
dedil
u Ordtorir S.J\flcofaij/ii Drbe ai>Jhiajiasio Tiapa ivjpomat
suri; quique meroris sui, ex illius et patris destruc- um monumentum Martini Papre V, anno mccccxxxi
tione hausti, hoc solatium habuit octugenartus seue.r, sublati e vivis, et inter duos tstos r^prxsentati. Talem
et ub annis aliquot puralyticus ; quod ipso Assumptx guoqne formam reperio observatam in Pallns Pontifica-
Deiparx festo translattts eo sit, uti conftdimns, ubt ne~ libus, usque ad initinm seculi \vi, in eo monumento
que luctus, neque clantor, neqite dolor erit ultra : Pa- quod Julius II sibimet ipsi viventi posuit circa annum
ter, inquam noster Alexander Wiithemius, saepe in hoc mdx, c sede S. Petri ad Vincula. Exinde vero Ponti-
opere laudatus, laudandus sxpius, inler alia antiquita- fices omnes, m suis tam nummis quam stutuis, videas
tis sacrx monumenta insigne quoddam e.i xre inaurato, Sacerdotalem dumtaxat stolam sub Cappa seu Pluviah
tec. IG matw
habntt sibi commodatum, quo iiber de Vita S. Disibodi indutos, quos interim crediderim inter Missarum so-
runt ''••ntifl-
a S. ffildegarde conscriptus, eadem curante fuerai ex- lennia, ejusdem formx Pallio uti cwpisse, cvjusmodi < i in rttwiati
ornatus subannum mclxx. Ibi Sanctus iste, sexies ex- alas per Qfbem Archiepiscopis mittebant, tenui scili- i </•: iiiii
primitur, cum luunitt vu/de Mitra, nec non cum Pal- cet fascia tanea humeros ambiente.cum modica ante pec- K
lio Archiepiscopali \ quamvis Hibernia, unde creditur tus et post tergum lacinia, toco ejus qux ante ultra g&-
seculo vii advenisse, millos ea xtate habuerit Archiepi- nua propendebat latior multo oimatiorque. Nescioautem
t-c deniqut i"
scopos. Istudporro Pallium est plane ex usu seculi xn, quis Pontificum fecerit initium procedendi in publicum tota stola,
sed iiuli expressum arte, sicut tn triplici specimine ap- cum larga Stola supra Moiettam sive Mantellum, Pri-
paret quod ut sequenti columna conspicitur. mus certe Ale\amler VII ct post eum Clemens IX,
seculo \1 t'al~ Pallium, quod atque Innocentius XI, omissoalio omni Pontificio or-
5 Vides tiutem ut Archiepiscopale
lium aliter
gestabatur,
otim aut lunutum, aut ad modum V vet Y furcatum natu, stc picti in nummis, scutpti m statuis, expre&si
ftcium representai, apponenda hoe loco visa est, tnter et Leonem III vidimus anno dccxcvji /•mba rasa ex-
sive lnadema hferne appinxerit; quod placuil piclori- lem hodie designo, scripturus ad Senatum ut tibi
licei Diadematis et Co- deputet Scipionem, deputet etiam Kasces : haec
i I, . amvertere in Coronam ;
rqnm magna tit diflcrentia, tam quoad formam quam enim Imperator nonsolet dare, sed aSenatu, quando
fit, Consul accipere. Fascibus, quas Lictores prxfc-
quaad materiam. Errare eos, qui Constantini, Romx
tiapti ati, illudque nio capili delralienlit, donum istud rebtinl Consuli, locits m Ittic tabella non crat : Sellam
ftitiseexislimabant, jam alibi dixi talit avtem conelal, ehoratam Jtifif eleganter expressam vides : viies el
neeipsum quidem Canttantinum Diademateu«um quam-
Scipionem, jam noit simplici iitslntclum Aquila, lil in
velustioribiis Consularibus nummit, sed coronala, seu
iliu subsislil Romx, «M Regium lam nomen quam in-
l-hnjijlum seu (ul esl in /ormu/isjVictoriali, Theodosiique ac Filiontm
gni minvt gratum erat. /Edifiaata Constantinopoli,
Coronam, Uonorii el Arcadii coimperantium imaginibiis instrttc-
secvndum tnorem Orientalium uti diade-
primurr, capit
lum quotl attlem alicrtt manus efferl esl Mappula, qua
mate, etiam gemmato. Quisquit avlem Pontificum pri- :
K'.niiriioliis civitatts suinmo Ponti- ex quibus qux infinia apparet, omnibus communis, at- ijam Palma-
inutii Ducatut luni tam.
anU \icolaum
Vominoparerent; unde ejusmodiTi&TA, liegnum
i.ii i,i que ad corpus el brachta odstrtcta Penula, non erat
I addifum singularis crat Toga, palmata
quoqut dict ccepit, Att, si rrrum rsi (qiiad ad nmolien- Consuli singulaiis :
fuiste fiportit.
iluni urijnmcnlum, r.r Cioislanliiii fielitia Donalione antiqitis, hic variegalo opere floridoque adornala.largis,
iuctum, aisumptit Olli III) Joannis Diaconi ipsam ul ad dextrum brachiitm apparct, manicis : cui Togas,
•
tse /' naruiuai, cunt is ftoraeril integro ante Xicotaum ejuedem malcnx atque textnrss adhxrens a tergo Sub-
secttlo, eoque el Phrygii CoroniB memineril, fatea-
rt armalis profundus de sub axilla dexlra emergil; pri-
iniir nrrrssrrsi, illa qnx istie indieontiir ui a Constan- moque sinu ttaiis humetum siitistrnm circumvolulus
iino conceesa, pro majori sallem putie utitata Pontifi- per terqa, el plicas suas paulalim explicans (Paluda-
nlius faitte scrttlo vin : sic eitim ibi dittttir ; Sanctis mentum antiquitas appellassel) dextrum per latus ad-
Apostolis, Dominis meis bealissimis, Petro et Paulo, ditciiur ; et poslquam ampliori sinu gremtiim tmplceit,
et per eos etiam Bcato Silvestru Patri nostro, sum- extremu denique sui parte excipilur a sintstro brachio,
mo Pontifici et universali Urbis Romae Papae, et dcque eo pendel. Supra Tunicam et infra Subarmalem, stipra Ttint-
com et in/ra
"i bus ejus successoribus Pontificibus con- quod ex humero dextro ante peclus recto angusliorique Suliarmnlem,
Ira liniiis Paiatiuin Imperii nostri Lateranense :
tramtte defluil, per modtim Scapularis, credibile est 1)1 modiim l
deinde Diadema, videlicet Coronam capitis nostri stmililrr ex hitmero sinistro descendere, ttl faciat for- Y
simolqne Phrygium, iil est Mitram nec non et ;
mam Y 7110111 oliom 11 ler- T tjo lalere, ul sit capntque
transmillat, verosimilile-rJ\judical IFillhemiiis ; at-
Superhuraerale, Lortun quod [mperiale
videlicet
Oircnmdare asaolet culhim veruin etiam et Chla- ;
biisjam mde n Constanlini :rro illustriilas. Primtts ibi unico injeclu totum corptts ambiens, ut olim Planeta
pag. "7 enm Loro(til ttppellat Cangivt) circum soii Casulse Sacerdolales; sicut tamen hx, ad commo-
collum,
in diorcm itstim explicandorttm bracltiortim, paulatiin c.c-
itl esl lutliilu Consulnri stti lempoiis, occurrit Leo
Magnus, omto occolvh, cisx ad lalera, in hodiernam demqtte formam prorsus
eaouio plusquam ihtegro post
('•'n:iuuii,iiim, r.mrsus distimilem tibierunl, priori nomine remanente; sic el
imperare ; tnm pavXalim alii
alnqur. forma tamen semper a PontiHcalibus Palliis Cousuloris Toga, tantlem ad formam Scaputaris trans-
^onfertur cam
liiiiertfwlma, uli vidtre licet in micijro Itabilu Togae tamett nomen relinuerit, sitqtte Togapicta,
ierit,
Vijit ycho con- Consulari
quem Ordinorhn anni nwu quam supra Aurcliann-i mediam numerat tnter Tuni-
iuIiui, referl Contul m Orienle
Anastasius, ™>i Augustus malc cam cl Subarmalem. Hanc certe non nisi pautatim re- trque ac ipia
,
iifi sibi persuasil Bu- om-
clirrms uaster in faslis Consularibits striclam fttisse, ut Donationis Constantinianx figubu Toga ollnt
Cano- atl Yiclorii
sie iiouta-
nem l'as, Itulemi srd Loruin appellare ex stii lemporis ttstt pottterit, palel jita
Comes Domesticorum Equitum. lim restnctl,
llalirttir cjusma.li
titUlut intcjcr ex nummis Cottsularibits anteriorum seculorum, lum
r.r Diplychi stti in-
ttriptlont, rujus
umrcrsam cilaturam ejusque explica- Constantini Magni ac ftlit Crispi lum palris ejus Con-
nancm. suh titulo Diptychi
Leo<liensis, Alexander
stantii Cblori, onem ultiinum hic etiant apposttimus,
rVilikemim prxlawtatns pridem ediiltt, cttm altero sitmli nttmmo, oui Leonis Magni Consulatu
omnlbus anti-
qtutrim rct amantilius ., siimaiissimum opuscttlum, unde aliqtio cusus fttit, primo forlassis, qtiem is anno cccclvhi
n*«mm M bancnostram laminam transfera. gessit. Qnontodo autem idein habitus, titter Conslantt-
U Et 111 omnes parles ornattis lam speelabilts nopolitanos Imperatores, fuerit sttb altqua ruulalione
tntel-
conservalus 'vostquam enim Jmperalores, suppressis
con-
~/rtaS* Propytntnm . tfatt Cbnatvi
serpere permttterentur ; unde factum, ut S. Germani qitando cojpta.' institui Processiones aliivquc functiones
B Patriarchx Omophorion ponc incedens dnastasius subdivalcs, in qiiibus Sanctoram Reliqttix ab Episcopis
tldeluripsius- calcare putueril, sicut apud Zonaram in Copromjmo Parochisque gestandx erant, opportunaqne vvlebatur
met TogxSir- legitnr.Quamvis autem Subarmalis idem in Wtlthe- kujitsmodi vestis, contra plnviam qux polcrat olnrnnr,
ma dorsuale
miano Consule ejusdem sit ctim Tunica textus, et di- unde etiam habcbat retro affixum capacittm, capitiobte-
fulsse :
versi ab Omophorio ; adeoque verosimile fiat, quod gendo comparatum : ttti hodieque ccrnimus in bardocu-
hujus ille pars non fttcrit, sed solum eidcm a tergo cullis nautaru7n,rusticorum et excubttorum nulitarium.
afftxns, quia multo latior et in principio sui corruga- Hoc vero capttcium, in veteribus et a Carolo Magno
tus : nihil tamen video, cur sicut postea.ita etiam tunc, Aquisgranensi ecclesur donatis Cappis, pro modulo ca~
uou supplcverit vicem illitts tenix, qux jam inde ab pitis dtmensum acuminutumque erat ; hcet nuiic habeat
cxordio dissectx in lacinias angustiores Togae seu formam lesserarix parm.r , benc ample inferiusque ro-
Pallii, rctro corpus defluebat usque in terram. tundct ; mancnle adhuc, qui capucti acumen termina-
13 Atque ita apparet, ejus, quo in civili Magis- bat, flicco. Proinde, licet in Pontificitm Romunorum nusquam in
et ad imUa-
tratu Toga, in ccclesiastico Pallium dicitur, unam electionibus post seculum xi inveniamtts, moris fnisse, vetusttoribus
ttonem Togx
Pontifleum
Consularis as- eamdemque fuisse originem, progressum ac mutationem ut Electus Cappa rubea tndtteretur, sicque adoraretur
monumentit
sumptum Pal- in forma aliquantum dissimili. Nec absurde a Consu- ab Electoribus suis ; numquam tamen invenies u/lius apparet
lium Pa-
trtarckale,
libus, in Repnbiica Romana primis, prpcellentem is- veteris Ponlificis imaginem, in Cappa expressant, nc-
tttm habitum mutuati Episcopi sunt,prxsertim Romant, dum in tali qualem exprimit passim Cuvallerius. Cum
qui id in Republica ecclesiastica erant, quod isti at ci- ergo is omnes dare, partim ex sepulturis,
profiteatur
Vili. Recte etiam concipietur, qttod, sicut Episcopaie picturis etmusivis antiquis, partim ex nuraismati-
PalHum, unico olim loro constans tta ctrcum scapulas bus excerptas reliquas autem, quas ad vivum rc-
;
ohvolvebatur , ut pars una longior antrorsum, altera prxsentare non poterat, saltem eas exhibere, quas
relrorsum deflueret : sic et factum sit in Toga Constt- a multis retro seculisin antiquioribus Urbis Eccle-
lari, qux fuerit Constantiniano xvo similis longo lar- siis depictas cernere licet, ut sic antiquitatis nihil-
goque baitheo, cl circumducebatur per corpus, defluen- ominus speciem aliquam vel in ipsa habitus ra-
tibus hinc inde extremitatibus ; cum hac tamen diffe- tione videre, in eaque te oblectare, Lector, posses ;
rentia, quod Pallium utriquc, scaptilx circumducere- consequens fit, numerari posse
non adeo mitlta secula
tur ; Toga ab humero sinistro sitb axiilam dexteram pro iis saitem hodiemi usus Cappis
picturis, qux
adduceretur, in eumdem sinistrum humerum reditura: Ponttfices amiciunt. Rutio autem cttr rccens Electum
item quod Coitsitles defluentem a tergo parlem coUtgerent Cappa, polius quam alio quovis vestimento ecclesiastico
ea car indua-
antrorsttm, tton itcm Pontifices et Patriarchx, Atque induendum Romani censuerint, hxc fuisse videlttr ; tur Etectus.
httc facit Joanncs Dtaconus, in VitaS. GregoriiMagni quod, cttm Pontifex ex quovis Cleii gradu deligt pos-
lib. 4 cap. 8 animadvertens, quod, cttm annis post set,nec conveniret adorationem Electidtfferri usque dum
'qmd solitum
simplicUer ob- obttum cxxv corpus ejtts effoderetttr, integris adltuc ad eos, qui forte deficcrent, Gradus sttccessive ascen-
Volvi vestibus, pallium ejus, bysso candente contextura, ; epportttnissvna omntum vidcbatur Cappa, com~
disset
nullis fuisse cernebatar acubus perforatum ; sicque mune Gradibus omnibus cliam inferioribus indumen-
dignoscebatur circa scapulas obvolutum fuisse, nou tum, sicuti vidcmus saye in Processionibus, etiam
autem confixura, sicut vetustissimis picturis vel Cantores ct Symphoniacos ecdesix, Cappas indutos
musivis ostenditur. Proinde multo serius in Pallium procedere : rubea autem sivc purpurea decebat Ponti-
<juam Togam Consularem, dimissa unus simpiici lori (ices Electos, ob prxcellenti<e dignilatcm.
APPENDIX I
Dc usu annorum Incarnalionis in Cancellaria Pontifieia diu vario, nostra a?lale primum
firmato, diverso(|ue ab usu signatura? Brevium.
Bullx ttriclt H* is qux ad correctionem pertinent expeditis, solven- niter tmbscriptse; alise non ilem : ie utrtsque autem
sluius Can.
dtctx sattetn dum est debitum, ad fitiem Partis posterioris contra- indifferenter procedit questio, qnandonam ets cceperil
!""< tnchoant arxpro '
clum, cum fui admomlus quod in Cancellaria vel Cancellarta Rontana adscrtbere anntnn Incarnationts ^..
aucens annos
anno* a 25
Uartil. Camera Apostohca annus non incipit a Kalenilis proilttcrndum ultra Kalendas Februaru ad xxv Marlti, usgue ad 25
Januarii, sed a xxv Martii, quo mysterium Incar- sic ut id pro reyula fuertt. Ordior autem post medium Marttt,
Bullain, utt tticitur ; non item earum, qux in forma betur et ab ipsomct Pottttftce ac triqittta Cardinatibtts
Brevis dantur, sub Annulo Piseatoris, ad suppUcan- propriee manus subscripttone firmala, tlala dtcatur anno
tium preces ; vel alias Motu proprio, sine consuetis Incarnationis Dominicce 1559, quintodecimo Kalen-
Bullarum solennilatibtis, e.rpeiliunlur : namin lus un- das Martii, Pontificatus anno quarto ; atleoque an-
num inchoari constanter a Kalendis Januarit. Inlrrim num islic inchoari n Januarto, qui atias dicenius K
necessc habeo excusare, quodnomitte Bulla?, iniifferen- fuisset, Potiltftcti annus quintus. PiiIVCon«(t'(u(iij73,
ter, el more vulgi, usus sum in Decretis Hescripiieque sinatiter Bullata simtltbusque subscriptionibtts firmata,
Poutifirits iippellanilis. Qnamvis enim non ignorarem, eumtlem tenet sttjlum, ut habetur impressa, tattquam dnta
iii rigore verborum aiiud esse Bullain, aliud Breve, anno Incarnationis Dominica; millesimo quingente-
uliiul Motum proprium, attiue notabilem »t muhipli- sirao sexagesimo * quarto septirao Kalendas Fe-
liiu intercedere interea differentiam ; lianc tamcn ne- bruarii, Pontificatus anno quinto. Sed Cherubinus,
sciebum aliquo mtido spcclare ad rationcm temporum dum notal in margine * tertio, nescio an signtficatum
inriimlum,rt ideo non putiivt niilii dislinctionem aliqtiam volueril ita, in ecgrapho suo haberi, aul ex usu Cttn-
hic faciendam, sicul nec m Bullario fecerunl ejus Com- cellurise haberi debuisse ; aieoque facultatem nobisauferl
pilatores; sic illud appetlantes, quamvis in ea coUe- ex ea quidpiam discernenii. Postaiori tamen Lectioni
ctione miilio plura Brevia sini quam Bullse slricte favet successor Pius V, qui loctt solum Elcclus sit tn
dictes, Ad objectionem porro a me ex Bullario fmfinii, Januario anni mdlxvi, pritno Potttificulus sui anno et
ipiat Pontifex, ntsi eub nominesuocum Pontificatus anno secundo, in(er cujus anni Ballas
titulis Episcopi et Sen servorum
i
Dei Brevibus vero
;
etitnn ipsam ponit,
ibuspropriU,a tempore Julii III,
addatur ad 4 Similiter Gregorium XIII Bullam, qita Bajanos
iiimiBii tilulus PapBBdim numero nominis. Annis
ante ailiculns damnavit, ieiisse quarto Kalendas Februa-
Julium sexaginta, piimus, Imosnlis riirus
rii, anno Incarnationis Dominica^ millesiino quin-
'
U r Vlroyilto,™ suasaliquassignaresni auno
sub oreijirlii
A Curialis, Cancellarix Pontifin,^ praxim esse annum Canccllaria (irmasse IMtim, cujus firmati initium qux-
producere usque ad fcstnm Incarnationis , itaque annum rimus, quoad annum ultra Kalendas Januarias pro-
mdlxx, in Bulla Gregoriana, cum Pontiftcatns anno trahendum : donec veniamus ad Gregorium XV. II u-
viu componi qui alias fuisset notandus mdlxxi. Ve- jus quidem Brevia omnia annum inchoant a Kaiendis Primus Grego-
rumtamcn alind simite exemplnm in toto Itujus sat tongi Januarii ; ejus tamen, anno mdcxxi mense Februarw rlus 15 tfnuit
anno v. Habet etiam Societas nostra ab eodem Six- sirao quinto. SimUiter in Tomo F Butiarii invenitur
to V (acultatem, aggregandi primarix Romanse So- anno Dominicas Incarnationis
Constitutio 7, signata
dulitati Scholarium Sodalitates atias per nostrum Ge- Mncxxiu, undecimo Kalendas Februarii, Pontifica-
neralem, cum communicatione Indulgentiarum illi tus anno primo. Et Constitutio 160, indicens sex
concessaram, datam anno Incarnationis Dominicae decimas super omnibus fructtbus ccrlesiasticis Italix,
mdi.xxxvi, utique ultra Kalcndas Jannarias protracto, anno Incarnationis Dominicae
bultatur ac subsiijnaiur
Nonis Januarii, utpote Pontificatus anno secundo. 1631, 14 Kal. Februarii, Pontificatus anno IX.
Eodcmque modo Bultarium Casinense num.239 profert Eodemque stylo procedunl aiim ejus solennes Bullx ;
Constitutionem Gregorii XIV vetut datam anno , ut de minus solenntbus nihil dtcam. Hxc si observarc
flrmior in eo Incarnationis Dominicae millesimo quingentesimo scivissent conlinuatores Bullarii, cl ordinem temporis
tenendo Grc-
gorius 1 4
nonagesimo primo, Idibus Martii, Pnntificatus anno tencrc, sicut convcniens erat ; dcbuissent ejusmodi Bul~
;
primo. Huic dum consonant ejusdem Buiisc 3 et 4 in las ponere p<>st Brevia, toto itlo anno vulgari data ;
Bullarto, eodem Incarnatiotns ct Pontificatus anno no- qux nunc inventuntur mate permixtx Brevtbns Janua-
etiam Martii et duodecimo Kal. Apri- ac Fcbruarii.cumdcm annum vutgarcm inclioantnnn. et Alexan-
rursum tamen tat.r, Idibus rii
derl.
Clemens S ferc lis ; ncc aliunde quidquam adfertur quod prcbct Can- 8 Innocentii X Ponttficatus, ut est Builurio, nihil
a Kalendts celtarix usum non fuisse annos profiahendi usqtte ad suggerit quod huc faciat Alexander VII, cautitm wo-
Januarti ctr-
festttm Incarnationis ; xndcicmur nobis posse statuere, tens ne qua loca Ecclesiastict status vcndi aut gravari
pit
qnod ex tunc cceperit ea rcgula observari ; nisi rursum contingeret, anno Pontificatus sexto, 17 Kal. Fe-
sequeretur usus plane contravius ejusdem Cancellarix bruarii ; et scx Dccimas indicensmper fructibus Ec-
sub Clemente VIII; cujus cum pturcs inveniantur clcsiasticis in Italia et Insutis adjacentibus ut, Nono
Bultae, intra Kalendas Janxtarii ct dtem Incnrnalionis Kal. Martii, stytum jam fixum scquitur, et atinum
datx, puta 18, 19, 20. 26, 39, 40, 55, 58 et 66, Incarnationts Domtnicx mdclx vocat, qui in pttblica-
omnes tamcn (prxter unamkQ, adscnptom anno mil- tione, po*t sccitta, vocatur mdclxi : inter cujus anni
lesimo quingentesimo nonagesimo quinto, pridie Brcvta Tomo 6 Bullarii, jam sapientiores Collectores
Kalendas Martii, Pontificatus anno quinto, sed ejus, pra-dictas Bullas repo»uerunt. Sequens Clemen-
Builis uc Brevibtis anni xcvi permUtam) omnes, m- tis IX Ponlificatus, nihil Itabct in Butiario quod hic
quam, auspicantur annttm a prxdictts Kalendis. referri mereatur ; nam B. Rosx Limanse Bcatificatw,
6 Leo X nullas Kalcndas Januarias vidtt, tn brcvi facta Pridie Kalendas Martii, Pontificatus anno
s>io dierum paucorum Papatu. Ponttficatus ctiam primo, Dominicas Incarnationis 1668, fucta cst per
Pauli V nihii suggcrit quod httc faciat, ante Ponttfi- Brcve, et subsignatur Placet. Motu proprio. Et Cle-
ciiti-s annum xv, qui in tom. 4 Butlarii Constitutione mens X, eamdem Canonizavtt Pndie ldus Apiilis,
17, data Idibus Januarii, suum istum annum compo- de quo tempore nobts qua-stio non est. Solunrmodo in
nit cnm anno Incarnationis Dominicas 1619 : sed Appcndice ad Tomum 6 Buttani, tstius Pontificis
itnu manifeslo vitio in nominando tnense : nisi enim Constitutio i anno Incarnationis Do~
qum data lcgitur
legatur Junii loco Januarii, adhuc currebat annus minicifi 1670, Nonis Martii Pontificatus anno ;
Poutificattts decimus quartus, cum Paulus solum elec- primo evidenter probat continuationem annt pnemon-
tns sit anno mdcv mense Mujo. Ita nobis ingressis se~ btratam, cum certumsit ipsum exeunte AprtU anmci-
cnlnm xvii ettteiitts nemo occurrit, qui dici possit in vilis 1670 primum esse creatum.
AP-
216» CONATUS CHRONICO-HISTORICUS
APPENDIX II.
Primas, ut habentur ex variis MSS. sspiut impree- Bonara vitam invenistiab ingloriatione (junior cnim
tem- ah incontinentia notatus fuit, Pontifex autem castis-
gx per imagines symboticat subjectaque singutis
mata, ojierose defendere. est conatus Greijorius de sime vixit) a virtute autera accepisti plus quam a
/,„,>., Abbat Sagiltariensis, m opere ingenti t cui ti- fortuna : sed nequaquam virtuosam gratiam lucra-
B. Joannia Joacliim, Florensis Ordinis beris invidia enim contingent judicia sibi nocen-
tulnm fecitf
:
Instituturis, Ergasiarum Alethia apologetica, sive tia non privaberis a sorte desuper. Veh civitas